Ronnie Simons 6/7

Een goed begin met Forza Pré-start 9

Onbehandelde hennen in de praktijk 10/11

‘Het zijn prettige dieren om mee te werken’

Uit

gav

E v

an

FO

RFa

Rm

ER

Sp

luim

vee

Be

lGie

NR 22015 VOertaal

PLUIM

VEE

inhoud02 Laten zien wat je

doet, wordt steeds belangrijker

03 Column: impact

04 innovatie: van klein idee naar grote impact

05 investeren in nog beter voer

06 Reportage: Wij dragen bij aan een duurzamere pluimveesector

08 Fokkerij: De markt is bepalend

09 voorspelbaar topresultaat met Forza Pré-start

10 Reportage: Onbalans is funest voor onbehandelde hen

12 nieuws & tips

‘Laten zien wat je doet, wordt steeds belangrijker’

Dit voorjaar wijzigde ForFarmers de

organisatie van haar pluimveeactivi­

teiten. Sindsdien stuurt Harrie

Kouwenberg de pluimveeactiviteiten

in België aan. Wat gaat hij precies doen

en waar ziet hij kansen?

Strategie

“De pluimveehouderij is een innove-

rende sector met een continue focus op

het verbeteren van de technische

resultaten. Er zijn kansen voor vlees en

eieren om in de toenemende voedsel-

behoefte van een groeiende wereld-

bevolking te voorzien. Het is mijn

ambitie om als ForFarmers de partner

te zijn voor pluimveehouders op het

Colofonvoertaal is een uitgave van ForFarmers. voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers, Lochem. tel. +31 573 – 288 800E-mail: voertaal@forfarmers.euwww.forfarmers.be

Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Deze uitgave is gedrukt op FSC-papier.

gebied van voeroplossingen en ma-

nagement. Wij bieden goed voer met

voorspelbaar resultaat voor een

scherpe prijs en ondersteund door een

team van deskundige specialisten.

Continu innoverend en met het beste

advies voor ieder segment of concept.

Een goed voorbeeld is de maagscore;

daarmee maak je de verbeterpunten

voor een bedrijf heel concreet.”

Wat merken pluimveehouders van de

organisatieverandering?

“Dankzij de landelijke aansturing van

onze activiteiten staan we nog dichter

bij de klant en kunnen we sneller op

aan de consument laten zien wat je doet, kan op veel manieren (foto: marian Claessens)

2

Column

impact

Reageren?mail naar voertaal@forfarmers.eu

Het hoort bij mijn nieuwe functie

als productmanager pluimvee

België om zowel de markt als de

verschillende klantbehoeften

goed in beeld te hebben. Door

deze kennis te combineren met

dat waar wij als ForFarmers

goed in zijn, kunnen we waarde-

volle verbe teringen voor de

sector ontwikkelen.

Dat begint soms heel klein, zoals de

proeven met Forza Pré-start op enkele

bedrijven in België. Dit product heeft

inmiddels al veel tevreden gebruikers in

nederland en Duitsland. Onbehandelde

snavels bij leghennen was ook een

uitdaging. Samen met andere netwerk-

partners zijn we daar vroegtijdig

ingestapt om ervaring en kennis op te

doen. Onze klanten profiteren daar weer

van. Ook pluimveehouders zelf laten zich

niet onbetuigd. ieder jaar weer komen er

bij ons innovatiefonds Farmers for

Farmers geweldige ideeën binnen. vaak

geboren uit de combinatie van praktijk-

ervaring in de dierhouderij en een grote

passie, bijvoorbeeld voor techniek.

Zo ontstaan ideeën, producten en

toepassingen met impact. En zo zorgen

we er met elkaar voor dat ook een

volgende generatie een boterham kan

verdienen in deze fascinerende sector.

gerry De Hertefelt

productmanager pluimvee Belgie

‘Laten zien wat je doet, wordt steeds belangrijker’

“Werken aan een nog beter imago van de pluim-

veesector is momenteel een van de belangrijk-

ste uitdagingen”, stelt Harrie Kouwenberg.

diens wensen en behoeften inspelen.

We profiteren nog steeds van de

schaalvoordelen van de internationale

organisatie – bijvoorbeeld op het gebied

van kennis, innovatie en strategische

samenwerking. En die voordelen

kunnen we nu nog beter doorvertalen

naar de beste prestaties op het individu-

ele pluimveebedrijf.”

Waar zie je belangrijke uitdagingen?

“Werken aan een nog beter imago van

de pluimveesector is een van de

belangrijkste uitdagingen de komende

tijd. verantwoorde dierhouderij en aan

de consument laten zien wat je doet,

wordt steeds belangrijker. voor vlees-

kuikens zijn er in de versmarkt volop

kansen voor concepten. ForFarmers

heeft hier met succesvolle concepten

in Bio jarenlange ervaring mee.

Daarnaast blijven we de reguliere

houderij voor vleeskuikens en legpluim-

vee continu verbeteren om concurre-

rend te blijven. Persoonlijk zie ik veel

kansen in het verzamelen en analyseren

van beschikbare data. agroscoop is

hiervoor een perfect middel. De analyse

koppelen we – voorzien van een goed

advies – terug naar de pluimveehouder.

En met de kennis die we zo opdoen,

kunnen we onze voeders verbeteren en

waardevolle managementinstrumenten

ontwikkelen waar ondernemers echt

wat aan hebben. Zo kan een pluimvee-

houder eerder bijsturen, het resultaat

vooraf beter voorspellen en dus een

beter economisch resultaat realiseren.”

aan de consument laten zien wat je doet, kan op veel manieren (foto: marian Claessens)

33

van klein idee naar grote impact

innovatie

een kleine verandering heeft soms een

enorme impact en is daarom het delen

waard. Dat is de kerngedachte achter

het innovatiefonds Farmers for

Farmers (iFFF). Het innovatiefonds

stimuleert agrarische ondernemers om

hun ideeën uit te voeren en hun kennis

te delen door tweemaal per jaar

innovaties financieel te ondersteunen.

met dit geld kunnen de ideeën verder

ontwikkeld worden. Afgelopen zomer

kregen twee pluimveehouders een

geldprijs uitgereikt: Wout Zanders uit

Oirlo en Josef Jörgens uit het Duitse

Spelle.

Breed toepasbare ongediertewering

Wout Zanders, pluimveehouder in het

Limburgse Oirlo ontving de prestigeprijs

van 2.500 euro voor zijn innovatieve

ongediertewering. Door draadmatten,

voorzien van het allerzwaarste weide-

schrikdraad, rondom de stal te bevesti-

gen, weert hij ratten uit zijn stal. De jury

vindt dit een goed alternatief nu het

gebruik van ongediertebestrijdingsmid-

delen flink aan banden is gelegd. Het is

eenvoudig toepasbaar en relatief

goedkoop. Risico op insleep van ziekten

zoals vogelgriep wordt hiermee sterk

verkleind. Het is bovendien een innova-

tie die niet alleen bruikbaar is in de

pluimveehouderij, maar ook in andere

sectoren.

Borstbreedtemeting

Pluimveehouder Josef Jörgens uit het

Duitse Spelle ontwikkelde een methode

om de borstbreedte bij hanen elektro-

nisch te meten. Hij won daarmee de

aanmoedigingsprijs van 1000 euro.

De borstbreedte is een extra indicatie

voor de conditie van hanen. Borstmeting

van hanen op zich is niet nieuw, maar dit

gebeurt nu vooral door hanen op te

pakken en te bevoelen en is dus

subjectief. Elektronische meting levert

concrete waarden op. in combinatie met

gegevens over de diergewichten, de pro-

ductie en het eigewicht kan deze

informatie gebruikt worden als stu-

ringsinstrument voor de voerhoeveel-

heid. Jurylid Hans Bijleveld, redacteur

bij het blad Pluimveehouderij, oordeelt:

“Deze innovatie verdient een aanmoedi-

ging, met de kanttekening dat er meer

kennis moet komen over wat precies te

doen met de uitkomsten van de borst-

breedtemeting.” volgens Hans Klein

Wolterink, accountmanager bij ForFar-

mers, is er al interesse getoond vanuit

de fokkerij. “Het bijzondere van deze

vinding is, dat het ontwikkeld is door

iemand die liefhebberij heeft in elektro-

nica en daarnaast nog eens gevoel voor

dieren. Juist die combinatie is zeldzaam

en dat maakt deze vinding zo interes-

sant voor de praktijk.”

De inzendingen worden door een

vakkundige jury beoordeeld. De jury

bestaat uit: Hans Bijleveld (redacteur

vakblad Pluimveehouderij), Robert

Bodde (chef redacteur rundveehoude-

rij bij vakblad Boerderij), Han Swinkels

(manager viC Sterksel) en Zwier van

der vegte (hoofd praktijkcentrum

aver Heino).

Wie bepaalt of iemand iets wint?

MEER INfoRMatIE

WWW.faRMERsfoRfaRMERs.EU of zELf EEN IdEE INdIENEN?

Het apparaat van Jörgens maakt een objectieve meting mogelijk.

4

De oude stoommixer en vier kleine

persen ruimden in izegem het veld

voor een compleet nieuwe perslijn voor

vleeskuikenvoer bestaande uit een

stoommixer, een expander en één grote

pers. De introductie van de expander

bezorgde de productiemedewerkers

van izegem een tripje naar de fabriek

in Delden. Daar leerden zij van hun

Nederlandse collega’s de fijne kneepjes

van dit voor hen compleet nieuwe appa-

raat. “Het was dus zeker geen plezier-

reisje”, benadrukt Daniël maenhout,

manager productie, logistiek & kwaliteit

bij ForFarmers in België. “Dankzij de

ervaring en de praktische tips die ze van

de collega’s meekregen, konden ze in

izegem meteen goed aan de slag met de

nieuwe apparatuur.”

Hoge druk

vleespluimveevoeders zijn zeer energie-

rijk en bevatten een hoog aandeel

plantaardige olie. Het vergt veel vak -

man schap om korrels van goede en

constante kwaliteit te produceren.

“Dankzij de expander kunnen we nu veel

beter sturen op korrelkwaliteit”, aldus

Daniël. in de expander worden de

grondstoffen onder hoge druk en hoge

temperatuur gekneed, waarna de pers

er korrels van produceert. De bewerking

in de expander zorgt voor een stevige

voorverdichting van het persmeel, wat

de kwaliteit van de uiteindelijke korrel

ten goede komt. “Doordat de tempera-

tuur in de expander zo’n 20 graden

hoger is dan in een klassieke pers,

wordt het voer ook beter ontsloten en

daarmee makkelijker verteerbaar voor

de kippen.”

Investeren in nog beter voer

Juiste structuur

voor leghennen is vooral de structuur

van het voer bepalend voor een goede

vertering en voeropname. Deze voeders

bevatten een hoog aandeel tarwe en

mais. als je deze granen net als de

overige ingrediënten over de hamermo-

len laat lopen, worden ze al snel veel te

fijn. “Vooral mais verandert dan in

poeder en dat is niet goed”, stelt Daniël.

“Het is beter om de granen te breken.”

in de fabriek in ingelmunster, waar het

legpluimveevoer wordt geproduceerd, is

daarvoor inmiddels al geruime tijd de

vitakrekker in gebruik. Die breekt de

korrels zonder ze te vermalen en dat

levert leghennenvoer op met een mooie,

homogene structuur met graandeeltjes

van precies de juiste grootte. voer dat

de hennen graag eten.

“Het is best een technisch verhaal”,

geeft maenhout toe. “maar waar het om

draait is natuurlijk het effect ervan in de

stal: betere dierprestaties dankzij een

betere en stabiele voeropname en een

goede verteerbaarheid.”

De structuur van het voer en de

korrelkwaliteit zijn bij pluimvee van

grote invloed op de voeropname en de

vertering. en daarmee dus ook op het

uiteindelijke resultaat. ForFarmers

streeft naar een voorspelbaar, beter

resultaat in de stal. Daarom is er

afgelopen jaar fors geïnvesteerd in

de productiefaciliteiten in izegem en

ingelmunster .

Daniël maenhout

in de fabriek in izegem werd een compleet nieuwe perslijn voor vleeskuikenvoer geïnstalleerd.

5

‘Wij dragen bij aan een duurzamere

pluimveesector’

Reportage

met de opzet van traag groeiende

kuikens speelt de pluimveesector in

op de maatschappelijke roep om meer

dierwelzijn. Deze kuikens zijn afkom­

stig van een mini­moederdier. De

familie Simons in lemelerveld werkt

op haar vermeerderingsbedrijf sinds

2014 met de duurzame moederdieren

van Hubbard (JA87). Het tweede

koppel zit nu in de stal. Wat zijn hun

ervaringen?

“Duurzaamheid en dierwelzijn spreken

ons enorm aan”, benadrukken Ronnie en

Cindy Simons. “We willen de maat-

schappij laten zien wat we doen en dat

we dat op een verantwoorde manier

doen. Er is veel discussie over dierenwel-

zijn en milieu. Het langzaam groeiende

kuiken is een antwoord hierop vanuit de

pluimvee sector. met het houden van

moederdieren die deze langzaam

groeiende kuikens voortbrengen, dragen

wij ons steentje bij aan een duurzamere

pluimveehouderij.”

mini­moederdieren

24 maart 2014 kwam het eerste koppel

Hubbard Ja87 in de stal. De familie

Simons was het derde bedrijf in

nederland dat met deze dieren aan de

slag ging. Ronnie: “We hebben - als

uitzondering - de dieren zelf opgefokt,

omdat de stallen anders toch leeg

stonden.” Het tweede koppel is weer

zoals gewoonlijk: de hanen en hennen

arriveerden op het bedrijf op een leeftijd

van circa achttien weken, vlak voordat

ze aan de legperiode beginnen.

Simons is positief over de dieren:

“Het zijn kleine hennen, mini-moeder-

dieren. Ze wegen aan het eind van de

Ronnie Simons (l.) is positief over de Hubbard: “Het zijn kleine hennen, maar ze leggen gemiddeld wel meer eieren dan andere rassen.” Rechts gerwin

van ginkel, jr. technisch specialist van PoultryPlus.

6

Bedrijfsprofiel

Ronnie en Cindy Simons vormen

een maatschap met Ronnie’s ou-

ders. Ze hebben drie kinderen en

een vierde is op komst. Het bedrijf

is een gemengd bedrijf met melk-

koeien en pluimvee. De pluimvee-

stallen zijn geschikt voor 9.000

hennen en bijbehorend aantal

hanen. Het melkveebedrijf omvat

130 melkkoeien plus bijbehorend

jongvee. Bij het bedrijf hoort 36

hectare land en ze huren nog vier

hectare bij. Zo’n drie hectare is

in gebruik voor mais, de rest is

grasland.

voeding: in de opfok krijgen de

kuikens vita Forza WelFair Opfok

1 t/m 4. in de vermeerdering wordt

overgeschakeld op vita Forza Wel-

Fair Preleg tot de productie op gang

komt. vervolgens WelFair 1 en vanaf

45 weken WelFair 2. tevens wordt

WelFair Stimulo -voer gevoerd, wat

het eigewicht stimuleert .

Resultaten van de hennen op

65 weken:

214 geproduceerde eieren

197 afgeleverde broedeieren

87% gemiddeld bevruchtingspercen-

tage; top op 94%.

41,3 kg voerverbruik

ronde zo’n 2,4 kg, maar leggen gemid-

deld wel meer eieren dan andere

rassen. Ze houden een mooi verenpak-

ket en de schaalkwaliteit blijft tot het

einde toe goed. Het zijn prettige dieren

om mee te werken.”

voerregime

Belangrijk bij de Hubbard Ja87 is een

strak voerregime. De hanen en hennen

moeten gescheiden eten en de hanen

moeten scherp gerantsoeneerd worden.

“Het eerste koppel voerden we de

eerste twee weken in de opfokperiode

onbeperkt, maar de hanen waren toen

al fors gegroeid.” technisch specialist

gerwin van ginkel van PoultryPlus

adviseerde daarom een streng voerre-

gime. in de vermeerdering wordt het

WelFair voer ingezet dat ForFarmers

speciaal voor langzaam groeiende

dieren ontwikkelde. gerwin: “Het

WelFair voer is geconcentreerder dan

gangbaar voer, dit komt de ontwikkeling

van de mini-moederdieren ten goede.

Deze dieren eten minder, maar met dit

voer krijgen ze toch voldoende nutriën-

ten binnen.”

voor­ en nadelen

Om de stal geschikt te maken voor

deze moederdieren, moest Simons de

voersystemen aanpassen. Dit bleek een

redelijk goedkope ingreep, want hij

hoefde geen nieuwe voerpannen aan te

schaffen. gunstig voor de pluimveehou-

der is het feit dat dit type moederdieren

minder mest produceert en in een andere

categorie van de mestwetgeving valt.

“Daardoor heb ik een deel van de

productierechten kunnen verleasen.”

Daar staat tegenover dat Simons nu

minder geld per broedei krijgt. “geluk-

kig wordt dit gecompenseerd door een

hogere eiproductie. Het is nu de kunst

om zo veel mogelijk eieren uit een hen

te krijgen, en dat lukt prima.”

‘Het zijn prettige dieren om mee te werken’

Dit type kip vraagt om een strak voerregime.

7

‘de markt is bepalend’Wat is de visie van fokkerijorganisaties

op het traag groeiende kuiken? We

vroegen het vertegenwoordigers van

Hubbard, Cobb en Aviagen.

Henri Bel, Hubbard:

“Hubbard is al lang bezig met het

fokken en vermarkten van trager

groeiende rassen. Dat begon bijna 50

jaar geleden in de Franse markt, rond

2000 volgde Engeland en in

nederland is het vanaf 2007 met de

introductie van het ‘Beter leven’

keurmerk pas echt begonnen. met

name met de rassen Hubbard Ja57

en Ja87 bedienen we dit segment. Dit

type moederdier wordt elders al

langer ingezet, o.a. in Japan, Zuid- en

Oost-Europa, Saoedi-arabië en meer

recentelijk de vS. met de ‘Kip van

morgen’ blijft de vraag in nederland

groeien. Zeker sinds de supermarkten

in 2013 besloten hebben om deze kip

als basiskip in hun assortiment op te

nemen. Daarnaast kiezen steeds

meer super markten en bedrijven

zoals KLm, Unilever en Struik Foods

voor scharrelkippen van het ‘Beter-

leven-keurmerk met 1 ster’. als een

vleeskuikenhouder eenmaal met

trager groeiende kuikens begint, wil

hij niet meer terug. Het geeft veel

meer werkplezier. Er is duidelijk

minder uitval en er wordt (vrijwel)

geen antibiotica meer gebruikt, terwijl

het inkomen minimaal gelijk blijft.De

trager groeiende kip wordt voor de

nederlandse supermarkten in heel

rap tempo de standaard.”

Henk Steenblik, Aviagen:

“De toekomst van trager groeiende

rassen in nederland is afhankelijk van

retailers; die sturen de vraag. Welke

vormen dit aanneemt, is afwachten.

in nederland neemt de versmarkt

25% van de opgezette vleeskuikens

voor zijn rekening. in Frankrijk ligt het

aandeel langzaam-groeiend-concep-

ten al jaren rond 20% en zie je een

grote diversiteit aan producten.

Bijvoorbeeld leeftijd 49 – 81 dagen,

uitloop en groeisnelheid. in de rest

van Europa is dit nog een niche-

markt. aviagen heeft voor de diverse

concepten inmiddels drie producten:

Ross Ranger, passend in het ‘Kip van

morgen’ concept. Hiervan zijn in

nederland en Duitsland inmiddels

een aantal ouderdierenkoppels

opgezet. Daarnaast Rowan Ranger

dat past in het ‘Beter Leven’ concept.

Ook hiervan zijn in nederland al

enkele ouderdierkoppels opgezet.

En ten slotte Rambler Ranger voor

biologische concepten. De markt zal

uiteindelijk bepalen of deelname aan

‘Kip van morgen’ of ‘Beter Leven’

concepten de pluimveehouder

economisch voordeel oplevert.”

>> Vervolg van pagina 7

Wout van Wolfswinkel, Cobb:

“gevogelte en eieren zijn een

belangrijke bron van proteïne voor de

mens. Cobb wil eraan bijdragen dat

deze essentiële voedingsstof

wereldwijd beschikbaar en voor

iedereen bereikbaar is. Daarvoor

zetten we innovatief onderzoek en

technologie in. Om de wereldbevol-

king te kunnen voeden, is er behoefte

aan efficiënte en rendabele rassen.

toch zien wij toekomst in de traag

groeiende rassen. mede omdat het

antibioticumgebruik bij deze rassen

bijna nihil is. De markt voor traag

groeiende rassen is wereldwijd nog

klein, maar zal komende jaren iets

groeien. Cobb heeft een samenwer-

kingsverband met Sasso, een Frans

pluimveefokbedrijf gespecialiseerd in

Label Rouge. momenteel hebben we

twee commerciële lijnen, CobbSasso

150 en CobbSasso 175. Er wordt

onderzoek gedaan naar nieuwe

lijnen, met name gericht op de ‘Kip

van morgen’. Komend jaar gaan wij

een mogelijk nieuw product testen in

het veld. met de traag groeiende

lijnen van Cobb hebben ondernemers

een keuze. En met een nieuwe lijn

hoopt Cobb met name op voedercon-

versie en karkas opbrengsten te

kunnen concurreren.”

8

‘de markt is bepalend’ voorspelbaar topresultaat met forza Pré-start

voeding

De voedingsbehoefte van een vlees­

kuiken is de eerste 100 levensuren

anders dan in de vijf weken die daarop

volgen. Daarom heeft ForFarmers een

nieuwe pré­start ontwikkeld. Dit voer

in de vorm van hagelslag zorgt voor een

gezonde opstart en kuikens die beter

presteren. Aanvullend hierop biedt

ForFarmers u een stalkaart met

10 handige managementtips.

Een goede start van de vleeskuikens is

een voorwaarde voor een goed

eindresultaat. Om dat te bereiken is

het belangrijk dat de kuikens de eerste

dagen voldoende Forza Pré-start opne-

men. Het streven is 100 gram in de

eerste 100 uur. Een goede opname

resulteert in minder sterfte en een

uniformer en hoger eindgewicht.

management is daarnaast een wezenlijk

onderdeel van een goede opstart.

Daarom heeft ForFarmers een stalkaart

ontwikkeld met 10 handige manage-

menttips.

Aanvulling

“Pré-start is een mooie aanvulling

binnen onze Forza-aanpak”, zegt Jaap

Zonneveld, nutritionist vleespluimvee bij

ForFarmers. “Het is exact afgestemd op

de specifieke nutriëntenbehoefte van

een kuiken tijdens de eerste levens-

dagen. De groei van de veren is de

eerste dagen beperkt, mede daarom is

bijvoorbeeld de behoefte aan eiwit en

aminozuren anders dan in de weken

daarna.”

Forza Pré-start zorgt voor een gezonde

goede groei en een lage sterfte. Het

resultaat: een betere opstart en minder

uitval, en dat draagt weer bij aan

voorspelbaar topresultaat met werk-

plezier!

vleeskuikenhouder marc Rensen

uit Raalte heeft zijn laatste rondes

technisch goed gedraaid. volgens

hem ligt het mede aan een goed

begin. al een paar rondes laat hij

zijn kuikens opstarten met Forza

Pré-start. “Het voer is net iets

anders van samenstelling en ik

merk dat ze in die eerste week

toch al net iets beter groeien. De

vertering liep goed, er waren geen

in de praktijk…

darmproblemen. En als het begin goed

is, dan merk je dat in de rest van de

ronde”, vertelt Rensen. “Het voer is ook

fijner waardoor de kuikens het mak-

kelijker opnemen. ik ben in het begin

ietsje meer tijd kwijt omdat ik de eerste

drie dagen extra bijvoer op plaatjes

zodat ook de kleinere kuikens vlot voer

kunnen opnemen, maar je ziet het terug

in de resultaten. ik heb mooie unifor-

mere koppels.”

Gemiddelde cijfers laatste 3 rondes

aantal groeidagen: 36,9

Aflevergewicht (netto): 2,389 gram

groei/dag: 64,57 gram

vC 1500: 1,197

Productiegetal: 401

voetzoolscore: < 50

een goed begin

Forza Pré-start legt de basis voor een goed

eindresultaat.

9

Reportage

De pluimveehouderij stevent af op een

verbod op het behandelen van snavels.

Andy Siemons doet inmiddels met het

tweede koppel ervaring op met deze

onbehandelde hennen. Om pikkerij te

voorkomen is het belangrijkste dat de

kippen niet in onbalans raken. voeding

helpt daarbij.

als andy Siemons over de historie van

het pluimveebedrijf vertelt, wekt het geen

verwondering dat deze ondernemer

hennen met onbehandelde snavels in zijn

stallen heeft. vader ad was namelijk 25

jaar geleden al pionier op het gebied van

volièrehuisvesting en heeft altijd openge-

andy en ad Siemons staan open voor vernieuwing. vroegtijdig ervaring opdoen met onbehandelde hennen was dan ook een kolfje naar hun hand.

succes. “Het belangrijkste is dat de

kippen geen stress krijgen. Onbalans is

funest.” alles moet daarom op een

gezonde, probleemloze legperiode zijn

gericht. Dat geldt natuurlijk altijd, maar

als het bij deze hennen mis gaat, zijn de

negatieve gevolgen groter. Onbehandelde

hennen kunnen ook wat agressiever

reageren. Daarom zijn er verschillende

afleidingsmaterialen in de stal te vinden,

zoals haver-emmers (een idee van

Eierhandel van Beek) en pikblokken.

Darmstoornissen voorkomen

als alle basisregels voor het houden van

leghennen worden nageleefd, is de kans

staan voor vernieuwingen. De pluimvee-

houders doen samen met een groep

andere ondernemers ervaring op met

hennen met onbehandelde snavels. Het is

een ontwikkeling die volgens andy niet te

stoppen is. Daarom vindt hij het belang-

rijk dat in de sector zoveel mogelijk

praktijkervaring wordt opgedaan.

Afleidingsmateriaal

inmiddels zit op dit bedrijf het tweede

koppel met onbehandelde snavels.

Door de in de eerste ronde opgedane

kennis plus ervaringen van andere

bedrijven en van zijn adviseurs heeft

andy in beeld wat bepalend is voor

‘onbalans is funest voor onbehandelde hen’

10

“Het pakstation was een uitgelezen kans”,

aldus Stefaan en Hermine verhelle.

op problemen al fors verlaagd. immers:

gezonde kippen zijn stressvrije kippen.

Dat gaat over alles: van het lichtregime

en het klimaat tot de opfok en de

kwaliteit van het water. “De kleine

dingen maken het verschil.” Ook ruimte

in de stal is belangrijk, verwacht andy.

Op dit bedrijf zitten de kippen al ruimer

dan gemiddeld en daar verwacht hij nu

voordeel van. Een belangrijk aspect is

het voer. Darmstoornissen voorkomen

is altijd belangrijk, maar zeker bij

onbehandelde hennen: stress kan op de

darmen slaan, maar omgekeerd leiden

darmstoornissen tot onbalans en dus

eerder tot problemen met pikkerij. andy

heeft balen met luzerne in de stal staan

die als indicator gelden voor de darm-

gezondheid. “als het niet helemaal

lekker loopt, zie ik dat aan de luzerne.”

Geheim van de smid

ForFarmers heeft speciaal voer

ontwikkeld om de kans op darmstoor-

nissen te beperken. volgens Jac

matijsen, technisch specialist legpluim-

vee, is de precieze samenstelling het

geheim van de smid, maar geeft het voer

een rustige, goede vertering en betere

darmgezondheid. “Het klinkt eenvoudig,

maar er komt meer bij kijken dan alleen

maar wat meer vezels erin.” Hij ziet dat

dit welzijnsvoer de kans op problemen

verkleint. andy is positief; hij ziet

gezonde hennen die mooi in de veren

zitten. Het is echter lastig vergelijken,

omdat alle onbehandelde hennen nu op

dit voer zitten. Hij overweegt daarom om

in de volgende ronde de helft van de

hennen op dit voer te zetten en de

andere helft op standaard codes van

ForFarmers; dit in samenspraak met de

voerleverancier. niet alleen het voer, ook

het voeren is bepalend voor succes.

“Rond het voeren wordt altijd even de

rangorde bepaald. Daarom willen we

niet te veel voer beurten.”

Snel handelen

De preventieve maatregelen om pikkerij

te voorkomen heeft Siemons aardig in

beeld. net zo belangrijk is het snel

kunnen ingrijpen als het toch mis dreigt

te gaan. Daarvoor beschikt hij over een

aantal middelen waarvan het aanpassen

van het lichtregime een belangrijke is.

Snel handelen is belangrijk, benadrukt

de ondernemer. “En niet doormodderen,

geen halve maatregelen nemen.” vooral

in die omstandigheden is de samenwer-

king met de voeradviseur, dierenarts,

opfokorganisatie verbeek en de

begeleider van eierhandelaar van Beek

cruciaal. “Je moet heel snel kunnen

schakelen.” andy voelt zich gesteund

door zijn adviseurs en kan terugvallen

op een dosis ervaring. Zo heeft

ForFarmers via zusterbedrijf Reudink

veel kennis in huis over de biologische

veehouderij. Dat komt nu goed van pas,

omdat veel principes uit deze sector

bruikbaar zijn voor de gangbare sector.

Bedrijfsprofielandy Siemons heeft samen met zijn

ouders ad en Janny in Roosendaal

(nBr.) een pluimveebedrijf met

100.000 leghennen in een volière-

systeem. De kippen zitten in twee

stallen met een bezetting van 14 tot

15 kippen per vierkante meter.

andy’s vrouw nancy organiseert

sinds 2,5 jaar (kinder)feesten en

bijeenkomsten op het bedrijf. Een

deel van de nOvOgen Brown-hennen

is sinds vorig jaar niet behandeld.

Deze produceren op 66 weken

leeftijd 282 eieren per opgefokte hen

bij een legpercentage van 85 procent.

Bij de behandelde hennen is dat 279

eieren bij 87 procent legpercentage.

De uitval bij de onbehandelde

hennen bedraagt 3,8 procent

tegenover 3,6 procent bij de behan-

delde hennen.

De tijd tikt

in de huidige ronde doen de onbehan-

delde kippen het technisch niet veel

slechter dan de behandelde (zie kader).

maar de productie mag van andy nog

iets omhoog en de uitval omlaag.

De komende tijd wil hij werken aan het

verder verbeteren van de resultaten.

“We zijn met deze ronde heel voorzich-

tig geweest en daarom wat later

opgestart.” Hij wil nu het optimum gaan

zoeken. andy benadrukt nog eens dat de

tijd doortikt. “als we in 2018 aan de

eisen moeten voldoen, hebben we nog

maar één ronde om te proberen.”

Om stress bij de hennen te voorkomen, zijn er

in de stal verschillende afleidingsmaterialen

te vinden.

‘Je moet snel kunnen schakelen’

Nieuwe aanpakmedio 2016 introduceert ForFarmers

een nieuwe voeraanpak speciaal voor

onbehandelde hennen. Er wordt nu

praktijkervaring opgedaan.

We houden u op de hoogte.

11

Nieuwe medewerkers

Het pluimveeteam in België is versterkt

met twee nieuwe collega’s: gerry De

Hertefelt en Pieterjan Haghedooren.

Gerry (39) studeerde diergeneeskunde aan

de Universiteit in gent. Hij begon zijn

carrière bij n.v. Dumoulin en heeft

recentelijk gewerkt bij tereos Syral als

Product application & accountmanager

Co-products. gerry treedt in dienst als

productmanager pluimvee België.

Pieterjan (22) is pas afgestudeerd als

bachelor in de agro- en biotechnologische

wetenschappen en treedt in dienst als

accountmanager pluimvee.

nieuws & tips

Brok’nproat

1115BE

geslaagde workshop Home-MiXXing

De workshop was opgebouwd rond de

drie onderdelen die van belang zijn om

het zelf mengen tot een succes te maken:

de voerinstallatie, de grondstoffenmarkt

en rantsoenoptimalisatie in de stal.

voerinstallatie

arjan vosters van versleijen vertelde over

de voerinstallatie en benadrukte dat

samenwerking met goede en deskundige

partners een voorwaarde is voor succes.

Hij belichtte verder de opslagmogelijk-

heden en het malen en mengen van de

grondstoffen. De kostprijs van een

installatie hangt nauw samen met de

dieraantallen en de uitvoering van de

voerkeuken.

Website PoultryPlus

De workshop Home­miXXing rond het

zelf bijmengen van grondstoffen die

ForFarmers onlangs samen met

versleijen Agro organiseerde, was zeer

geslaagd. Ruim 25 geïnteresseerde

pluimveehouders uit België en

Nederland lieten zich op interactieve

wijze informeren over de verschillende

mogelijkheden.

Grondstoffenmarkt

Jeroen Schoneveld van ForFarmers DmL

behandelde de aandachtspunten op de

grondstoffenmarkt, zoals de borging van

de kwaliteit, de leverzekerheid en

begeleiding bij invulling van de behoefte

op termijn. ForFarmers DmL is goed op de

hoogte van de ontwikkelingen in de markt,

zodat de behoeftes van pluimveehouders

op de juiste wijze kunnen worden ingevuld.

Ook de mogelijkheden van op termijn

kopen met alle voor- en nadelen kwamen

ruim aan bod.

Rantsoenoptimalisatie

als laatste vertelde Bart Swart,

nutritionist bij ForFarmers, over rant-

soenoptimalisatie vanuit de stal. gebruik

van eigen grondstoffen kan leiden tot een

hoger saldo. Enerzijds door een lagere

rantsoenprijs, mits je slim gebruikmaakt

van het aanbod in de regio en de markt;

anderzijds door een perfecte afstemming

van het nutriëntenaanbod op de behoefte.

Dit laatste kan uiteraard ook met de juiste

inzet van volledig voer gerealiseerd

worden. met het rekenprogramma Librago

wordt in de stal of aan de keukentafel

bekeken welke grondstoffen aantrekkelijk

zijn en kan het optimale rantsoen (op

basis van inhoud én prijs) berekend

worden.

Open dag

Na afloop kon men op de open dag bij de

familie van Dun een stal met 120.000

scharrelhennen en de voerkeuken

bekijken. Doordat de aanwezigen al een

duidelijk beeld gekregen hadden van de

voerkeuken en de mogelijkheden ervan,

was dit natuurlijk extra interessant.

PoultryPlus heeft een nieuwe website

gelanceerd. naast allerlei interessante

en nuttige informatie vindt u hier ook

filmpjes van alle opfokkers die met

PoultryPlus samenwerken. neem een

kijkje op www.poultryplus.eu

Pieterjan Haghedoorengerry De Hertefelt