Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit...
Transcript of Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit...
![Page 1: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/1.jpg)
IEc
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Përgjigja ndaj Ndikimeve të Ndryshimeve
Klimatike në Bujqësi në Evropë dhe Azinë
Qendrore :
Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e
Opsioneve të adaptimit për Shqipërinë
James Neumann
Principal
3 Mars, 2011
![Page 2: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/2.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 2
Përmbledhje e këtij sesioni
1. Përmbledhje e shkurtër e rekomandimeve tona
2. Metodologjia dhe rezultatet e modelimit të kulturave bujqësore (Dr. Peter Droogers)
3. Metodologjia dhe rezultatet e vlerësimit të burimeve ujore (Dr. Kenneth Strzepek)
Pyetje dhe diskutime
4. Përmbledhje e konsultimeve me aktorët/fermerët për secilën zonë agroekologjike (Mr. Andrew Schwarz)
Pyetje dhe diskutime
5. Përdorimi i rezultateve të studimit (modelimit dhe përfshirjes se aktoreve) për të përcaktuar prioritetet e adaptimit për Shqipërinë
Diskutim i plote i rekomandimeve
![Page 3: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/3.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 3
Konsulentët kryesore të ekipit
• James Neumann, IEc, Menaxher Projekti
• Kenneth Strzepek, Univ. Colorado and MIT, Drejtor Teknik
• Peter Droogers, FutureWater, Modelues i kulturave bujqësore dhe burimeve ujore
• Andrew Schwarz, IEc, Ekspert i proceseve me pjesëmarrje
![Page 4: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/4.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 4
Objektivi i studimit
“të përmirësojë aftësitë e katër vendeve në Evropë dhe Azinë
Qendrore për të përfshirë adaptimet ndaj ndryshimeve klimatike
në politikat, programet edhe investimet në bujqësi.”
• Katër vendet janë:
• Shqipëria
• Moldavia
• Maqedonia
• Uzbekistani
• Strategjitë e përdorura:
• Rritja e ndërgjegjësimit për kërcënimin nga ndryshimet klimatike
• Analizimi i ndikimeve potenciale dhe opsioneve adaptuese
• Ngritja e kapaciteteve të aktoreve në nivel kombëtar dhe lokal
• Produkt kryesor i këtij projekti është një meny masash
adaptuese për sektorin e bujqësisë – përfshirë kulturat
bujqësore, burimet ujore dhe blegtorinë.
![Page 5: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/5.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Komponentët e studimit dhe ecuria e punës
5
![Page 6: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/6.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Metodat e modelimit
6
të dhëna klimatike
Skenarët klimatike
Modele të
proceseve fizike
Modelimi ekonomik
![Page 7: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/7.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 7
Baseline
2040s
Skenar me ndikim të ulet
2040s
Me ndikim mesatar
2040s
Me ndikim të larte
![Page 8: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/8.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 8
2040s
Ndikim i ulet
2040s
Ndikim mesatar
2040s
Ndikim i larte
Baseline
![Page 9: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/9.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 9
![Page 10: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/10.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandimet kryesore – Politika kombëtare
10
1.Të rritet aksesi i fermerëve ndaj njohurive dhe teknologjive të lidhura me ndryshimet klimatike nëpërmjet shërbimit këshillimor ekzistues.
2.Të përmirësohet kapaciteti dhe funksionimi i institucioneve hidrometeorologjike. Në çdo takim me fermerët pjesëmarrësit theksuan nevojën për kapacitete me të mira lokale për të dhënat hidrometeorologjike.
3.Të përmirësohet grumbullimi dhe shpërndarja e informacionit mbi tipet e tokave, potencialet kulluese, dhe përshtatshmërinë e kulturave bujqësore.
4.Të merren në konsideratë në politikat kombëtare masa qe nxisin bashkëpunimin midis fermerëve të vegjël, për të përmirësuar aksesin ndaj pajisjeve bujqësore, kapitalit dhe ujit.
![Page 11: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/11.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Përmbledhje e rekomandimeve kryesore për Zonat Agro-Ekologjike (ZAE)
11
1.Të përmirësohet infrastruktura e kullimit – fillimisht të
rehabilitohet rrjeti ekzistues aty ku është e nevojshme
2.Të kryhen kërkime për varietete të reja farash apo raca
bagëtish, të demonstrohen për fermerët
3.Të përmirësohet eficenca e përdorimit të ujit për ujitje –
shoqëruar me sigurimin dhe shpërndarjen e
informacioneve më të mira hidro-meteorologjike
4.Të optimizohet përdorimi i plehrave – shoqëruar me
trajnimin e fermerëve nga agjentet e shërbimit
këshillimor
![Page 12: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/12.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Pjesa II:
Diskutim i detajuar i Prioriteteve dhe
Rekomandimeve
12
![Page 13: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/13.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED 13
Hartimi i menysë fillestare të opsioneve adaptuese
Merr në konsideratë konsultimet me aktorët dhe modelimin sasior, në një proces me pesë faza:
1. Realizohen vlerësime të përfitimeve neto në nivel ferme për opsionet adaptuese, duke përdorur të dhëna ekzistuese të disponueshme, renditja bazuar në përfitimet neto
2. Shtohet një klasifikim i dytë cilësor bazuar mbi rekomandimet e eksperteve të grupit tonë
3. Vlerësohet nëse ka ndonjë aspekt “fitim-fitim” për tu matur
4. Shtohet një klasifikim i tretë bazuar në konsultimet me aktorët
5. Konsiderohen opsione të tjera në nivel politikash kombëtare (p.sh., ndryshime në skemat e shpërndarjes se ujit) bazuar në vlerësime cilësore të kapaciteteve ekzistuese adaptuese
![Page 14: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/14.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Analiza e kostove-përfitimeve për rehabilitimin e
sistemit të kullimit në ZAE fushore
14
Kultura VA e të
ardhurave
VA e
kostove
VA Neto
Misri $29 to 56 $0.31 $28 to 56
Vreshtat $16 to 37 $0.31 $15 to 37
Domatet $19 to 31 $0.31 $19 to 31
- VA = Vlera aktuale
- Vlerësime në $000 US për hektarë
![Page 15: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/15.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandime të përgjithshme - Kombëtare
15
PERSHKRIMI I MASAVE
ADAPTUESE të
REKOMNADUARA
FUSHAT SPECIFIKE KU
PERQENDROHEN
KLASIFIKIMI
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO: ANALIZA
SASIORE
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO :
VLERESIMI I
EKSPERTEVE
POTENCIALI
“FITIM-
FITIM”
VLERESIMI
NGA
FERMERET
LOKALE
Përmirësimi i aksesit të
fermerëve ndaj
informacionit
nëpërmjet shërbimit
këshillimor
Varietetet e farave;
përdorim me eficient i
ujit
Larte Larte Larte Larte
Përmirësim i
kapaciteteve
hidrometeorologjike
Parashikime
afatshkurtra për
temperaturat dhe
reshjet
Larte (bazuar
në analiza
“break-even” –
kostot dhe
përfitimet janë
të njëjta)
Larte Larte Larte
Përmirësim i
informacionit bujqësor
për mbështetjen e
politikave
Tokat (tipet dhe
cilësitë kulluese),
Përshtatshmëria e
kulturave
Nuk është
vlerësuar
Larte Larte Nuk
përmendet
Sigurimi i incentivave
qe fermerët e vegjël të
aksesojnë pajisjet
bujqësore
Nuk është identifikuar
asnjë
Nuk është
vlerësuar
Nuk
përmendet
Potencialisht i
Larte
Larte
Nxitja e adaptimit të
sektorit privat
Farat, racat e
blegtorisë, veçanërisht
në tregjet
ndërkombëtare
Nuk është
vlerësuar
Potencialisht
i Larte
Larte Nuk
përmendet
![Page 16: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/16.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Zonat Agro-Ekologjike të Shqipërisë (ZAE)
16
![Page 17: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/17.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandime – ZAE fushore
17
PERSHKRIMI I MASAVE
ADAPTUESE TE
REKOMNADUARA
KULTURAT APO
LLOJET
SPECIFIKE KU
FOKUSOHET
ZAE FUSHORE
KLASIFIKIMI
PERFITIMI
EKONOMIK NETO:
ANALIZA SASIORE
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO :
VLERESIMI I
EKSPERTEVE
POTENCIALI
PER TE
NDIHMUAR
FERMERET ME
APO PA
NDRYSHIME
KLIMATIKE
VLERESIMI NGA
FERMERET
LOKALE
Përmirësimi i
infrastrukturës se
kullimit
Domatet, Misri,
Vreshtat, Gruri
3 për rehabilitimin
4 për sistem të ri
kullimi
Larte Larte Larte
Optimizimi i përdorimit
të plehrave
Domate,
Ullishta, Gruri
5 Nuk përmendet Larte Mesatar
Përmirësimi i sasisë se
ujit për ujitje për të
siguruar cilësinë e
mjaftueshme të ujit
Domate, Misër,
Shalqi
2, por i vlerësuar
vetëm në mënyrë
indirekte
Nuk përmendet Larte Larte
Përmirësimi i varieteteve
të kulturave bujqësore
Domate,
Vreshta, Gruri,
Misri, Shalqi
1 Mesatar Mesatar Larte
Kërkimi dhe përmirësimi
i racave të reja të
kafshëve
Viça për mish,
Pula
Panjohur Nuk përmendet Ulet deri
Mesatar
Larte
![Page 18: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/18.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandime – ZAE ndërmjetme
18
PERSHKRIMI I MASAVE
ADAPTUESE TE
REKOMNADUARA
KULTURAT
APO LLOJET
SPECIFIKE KU
FOKUSOHET
ZAE
NDERMJETME
KLASIFIKIMI
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO: ANALIZA
SASIORE
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO :
VLERESIMI I
EKSPERTEVE
POTENCIALI
PER TE
NDIHMUAR
FERMERET
ME APO PA
NDRYSHIME
KLIMATIKE
VLERESIMI NGA
FERMERET LOKALE
Përmirësimi i
infrastrukturës se kullimit
Misri, Gruri,
Vreshtat,
Domatet
3 për
rehabilitimin
4 për sistem të
ri
Larte Larte Larte
Optimizimi i përdorimit të
plehrave
Domatet,
Gruri, Misri
5 Nuk
përmendet
Larte Mesatar
Përmirësimi i eficencës së
aplikimit të ujit për ujitje
Misri 2 Nuk
përmendet
Larte Mesatar
Rehabilitimi i sistemit
ekzistues të ujitjes
Gjithë
kulturat e
ujitura
Mbase i Larte
në disa zona
Nuk
përmendet
Larte Larte
Përmirësimi i varieteteve
të kulturave bujqësore
Vreshtat,
Domatet, Misri
1 Larte Larte Larte
Kërkimi dhe përmirësimi i
racave të reja të kafshëve
Viça për mish,
Pula
Panjohur Nuk
përmendet
Ulet Larte
![Page 19: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/19.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandime – ZAE malore jugore
19
PERSHKRIMI I MASAVE
ADAPTUESE TE
REKOMNADUARA
KULTURAT
APO
LLOJET
SPECIFIKE
KU
FOKUSOHET
ZAE
MALORE
JUGORE
KLASIFIKIMI
PERFITIMI
EKONOMIK NETO:
ANALIZA SASIORE
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO :
VLERESIMI I
EKSPERTEVE
POTENCIALI PER
TE NDIHMUAR
FERMERET ME APO
PA NDRYSHIME
KLIMATIKE
VLERESIMI NGA
FERMERET
LOKALE
Përmirësimi i
infrastrukturës se kullimit
Domatet,
Misri,
Vreshtat,
Gruri
3 për rehabilitim,
4 për sistem të ri
Larte Larte Larte
Optimizimi i përdorimit të
plehrave
Domatet,
Ullishtat,
Gruri
5 Nuk
përmendet
Larte Nuk përmendet
Rehabilitimi i sistemit të
ujitjes
Domatet,
Misri
Mbase i Larte në
disa zona
Nuk
përmendet
Panjohur Larte
Përmirësimi i varieteteve
për rendimente me të larta
dhe rezistence ndaj
thatësirës
Domatet,
Vreshtat,
Misri,
Ullishta
1 Larte Mesatar deri Larte
(fokus në
rezistence ndaj
thatësirës)
Larte
Përmirësimi i varieteteve
për rezistencë ndaj
thatësirës
Molla Nuk është vlerësuar Larte Panjohur, por ka
mundësi i Larte
Larte
Kërkimi dhe përmirësimi i
racave të reja të kafshëve
Viça për
mish, Pula
Panjohur Nuk
përmendet
Ulet Larte
![Page 20: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/20.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Rekomandime – ZAE malore veriore dhe qendrore
20
PERSHKRIMI I MASAVE
ADAPTUESETE
REKOMNADUARA
KULTURAT
APO LLOJET
SPECIFIKE KU
FOKUSOHET
ZAE MALORE
VERIORE
QENDRORE
KLASIFIKIMI
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO:
ANALIZA
SASIORE
PERFITIMI
EKONOMIK
NETO :
VLERESIMI I
EKSPERTEVE
POTENCIALI
PER TE
NDIHMUAR
FERMERET
ME APO PA
NDRYSHIME
KLIMATIKE
VLERESIMI NGA
FERMERET
LOKALE
Përmirësimi i
infrastrukturës se kullimit
Misri, Vreshtat 3 për
rehabilitimin
4 për të ri
Mesatar Larte Larte
Optimizimi i aplikimit të
plehrave
Domatet,
Gruri, Misri
5 Nuk
përmendet
Larte Mesatar
Përmirësimi i varieteteve të
kulturave bujqësore
Vreshtat,
Domatet, Misri
1 Nuk
përmendet
Larte Larte
Masa për menaxhimin e
zonave qe përmbyten
të gjitha Nuk është
vlerësuar
Larte Larte Nuk përmendet
Kërkimi dhe përmirësimi i
racave të reja të kafshëve
Viça për mish,
Pula
Panjohur Nuk
përmendet
Ulet Larte
![Page 21: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/21.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Prioritetet dhe afatet e zbatimit
21
Opsionet afatshkurtër: opsionet e mëposhtme duhet të zbatohen ose të paktën të fillojnë të zbatohen brenda 1-3 viteve nga përfundimi i studimit:
• Sigurimi i parashikimeve të motit
• Shtimi i trajnimit mbi adaptimin ndaj ndryshimeve klimatike për të zgjeruar kapacitetet e shërbimit këshillimor
• Sigurimi i informacionit me të mire bujqësor për politikë-bërësit
• Përgatitja e masave për menaxhimin e tokës në zonat e rrezikuara nga përmbytja në Shkodër.
![Page 22: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/22.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Prioritetet dhe afatet e zbatimit
22
Opsione afatmesëm: Opsionet e mëposhtme duhet të
zbatohen apo të fillojnë zbatimin 4-10 vjet nga përfundimi
i këtij studimi, por ato kërkojnë studime të detajuara
inxhinierike dhe fisibiliteti qe duhet të konsiderojnë
efektet e ndryshimeve klimatike:
• Përmirësimi i infrastrukturës së kullimit
• Përmirësimi i infrastrukturës së ujitjes për të ruajtur sasinë
e mjaftueshme të ujit (dhe si rezultat edhe cilësinë)
![Page 23: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/23.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Prioritetet dhe afatet e zbatimit
23
Opsione afatgjate: Opsionet e mëposhtme kërkojnë një
kohë të gjatë deri në zbatimin e tyre dhe gjithashtu mund
të zbatohen më mirë me zbardhjen e skenarëve të
ndryshimeve klimatike:
• Krijimi i varieteteve rezistente ndaj thatësirës dhe
edukimi i fermerëve për menaxhimin e tyre
(përjashtim bëjnë varietetet e mollës tolerante ndaj
nxehtësisë në ZAE malore jugore, ku fermerët tregojnë
se kane pasur raste të humbjes se prodhimit nga vale
ekstreme të të nxehtit)
• Kalimi në raca bagëtish më tolerante ndaj të nxehtit
![Page 24: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/24.jpg)
INDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
Si e ndihmon ky studim Shqipërinë?
24
• Ndryshimet klimatike po ndodhin – edhe masat e shpejta ndërkombëtare nuk mund ta parandalojnë përkeqësimin e situatës
• Rreziqet nga ndryshimet klimatike nuk mund të trajtohen efektivisht dhe mundësitë nuk mund të shfrytëzohen efektivisht pa një planifikim të qartë
• BE nxit masat për përgatitjen dhe adaptimin ndaj ndryshimeve klimatike duke integruar adaptimet me efektivitet kostoje në Politikat e BE për Zhvillimin Rural
• Planifikimi duhet të përfshijë përputhjen e politikave bujqësore me ndryshimet klimatike, duke zhvilluar kapacitetet kryesore të institucioneve bujqësore dhe duke ngritur infrastrukturat dhe kryer investimet e nevojshme në nivel ferme – sipas rekomandimeve të këtij studimi!
![Page 25: Vlerësimi i ndikimeve dhe Menyja e Opsioneve të adaptimit ...siteresources.worldbank.org/ECAEXT/Resources/258598-1277305872360/7190152... · Analizimi i ndikimeve potenciale dhe](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022041216/5e04bdb2e3f13577987f222a/html5/thumbnails/25.jpg)
IEcINDUSTRIAL ECONOMICS, INCORPORATED
617.354.0074