Vai trò của bộ máy kế toán trong đơn vị kế toán

Giảng viên hướng dẫn: Đỗ Minh PhượngSinh viên thực hiện: Nhóm 6 – ĐHLT7

1.Tổng quan về bộ

máy kế toán

2.Vai trò của bộ máy kế

toán

3. Một số tình

huống thường

gặp

TỔNG QUAN

- còn được gọi là tổ chức kế toán - là nơi diễn ra các hoạt

động kiểm soát tài sản và tiến hành các công việc, các nghiệp vụ sản xuất, kinh doanh.

- Các đơn vị này là nơi cần phải thực hiện việc ghi chép, thu nhận, xử lý, cung cấp thông tin, tổng hợp và lập báo cáo cho doanh nghiệp, tổ chức.

- Đơn vị kế toán có thể là các loại hình doanh nghiệp, cũng có thể là các đơn vị hành chính sự nghiệp, cơ quan của chính quyền, chính phủ…

1.1 Đơn vị kế toán

• Các cửa hàng, chi nhánh, các đơn vị phòng ban.

• Công ty, các cơ quan thuộc chính quyền cơ sở.

Đơn vị kế toán cấp cơ sở

Phân loại đơn vị kế toán

• phụ trách chung, cao nhất và có tính chất quản lý nhà nước trong ngành đó, thường chỉ dùng cho khu vực chính quyền

Đơn vị kế toán cấp chủ quản

Ngoài ra có thể có “đơn vị kế toán trung gian” nếu bộ máy cồng kềnh

1.

• Đơn vị kế toán phải tổ chức bộ máy kế toán, bố trí người làm kế toán hoặc thuê kế toán.

1.2. Bộ máy kế toán và tổ chức bộ máy kế toán

2. • Đơn vị kế toán phải bố trí người làm kế toán trưởng.

3.

• Trường hợp cơ quan, doanh nghiệp có đơn vị kế toán cấp trên và đơn vị kế toán cấp cơ sở thì tổ chức bộ máy kế toán theo quy định của pháp luật.

- Bộ máy kế toán của một đơn vị kế toán là tập hợp những người làm kế toán tại đơn vị kế toán cùng với các phương tiện trang thiết bị dùng để ghi chép, tính toán xử lý toàn bộ thông tin liên quan đến công tác kế toán tại đơn vị kế toán từ khâu thu nhận, kiểm tra, xử lý đến khâu tổng hợp, cung cấp những thông tin kinh tế về các hoạt động của đơn v

- Theo quy định tại điều 48 Luật kế toán số 03/2003/QH11 ngày 17/6/2003 của Quốc Hội khóa 11 thì tổ chức bộ máy kế toán được

quy định như sau:

Tổ chức bộ máy kế toán, bố trí người làm kế toán, người làm kế toán trưởng theo đúng tiêu chuẩn, điều kiện quy định tại Luật này.

1.3. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán

1

Quyết định thuê làm kế toán, thuê làm kế toán trưởng.

Tổ chức và chỉ đạo thực hiện công tác kế toán trong đơn vị kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán và chịu trách nhiệm

về hậu quả do những sai trái mà mình gây ra.3

2

Theo quy định tại điều 49 Luật kế toán số 03/2003/QH11 ngày 17/6/2003 của Quốc Hội khóa 11 thì trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán được quy định như sau:

Tiêu chuẩn, quyền và trách nhiệm của người làm kế toán

Có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, trung thực, liêm khiết, có ý thức chấp hành pháp luật

Có trách nhiệm tuân thủ các quy định của pháp luật về kế toán, thực hiện các công việc được phân công và chịu trách nhiệm về chuyên môn, nghiệp vụ của mình

Có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ kế toán

Có trình độ chuyên

môn, nghiệp vụ về kế toán

Quy định tại điều 50 Luật kế toán số 03/2003/QH11 về người làm kế toán:

Theo quy định tại điều 51 Luật kế toán số 03/2003/QH11 ngày 17/6/2003 của Quốc Hội khóa 11:

1. Người chưa thành niên; người bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự; người đang phải đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh hoặc bị quản chế hành chính.

2. Người đang bị cấm hành nghề, cấm làm kế toán theo bản án hoặc quyết định của Tòa án; người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; người đang phải chấp hành hình phạt tù hoặc đã bị kết án về một trong các tội về kinh tế, về chức vụ liên quan đến tài chính, kế toán mà chưa được xóa án tích.

3. Bố, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em ruột của người có trách nhiệm quản lý điều hành đơn vị kế toán, kể cả kế toán trưởng trong cùng một đơn vị kế toán là doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ phần, hợp tác xã, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức không sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước.

4. Thủ kho, thủ quỹ, người mua, bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán là doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ phần, hợp tác xã, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức không sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước.

Những người không được làm kế toán

Kế toán trưởng là thành viên của Ban giám đốc, là người được bổ nhiệm đứng đầu bộ phận kế toán, người chỉ đạo chung và tham mưu chính cho lãnh đạo về tài chính và các chiến lược tài chính, kế toán cho doanh nghiệp.

1.4. Kế toán trưởng và trách nhiệm của kế toán trưởng

Kế toán trưởng là người hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra, điều chỉnh những công việc mà các kế toán viên đã làm sao cho hợp lý nhất (có lợi cho doanh nghiệp mà vẫn hợp pháp).

Kế toán trưởng luôn đứng dưới, làm việc dưới quyền Giám đốc Tài chính.

Ðiều 52 của Luật kế toán quy định về Kế toán trưởng như sau:

1. Kế toán trưởng có nhiệm vụ tổ chức thực hiện công tác kế toán trong đơn vị kế toán theo quy định tại Ðiều 5 của Luật này.

2. Kế toán trưởng của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức không sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước và doanh nghiệp nhà nước ngoài nhiệm vụ quy định tại khoản 1 Ðiều này còn có nhiệm vụ giúp người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán giám sát tài chính tại đơn vị kế toán.

3. Kế toán trưởng chịu sự lãnh đạo của người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán; trường hợp có đơn vị kế toán cấp trên thì đồng thời chịu sự chỉ đạo và kiểm tra của kế toán trưởng cấp trên về chuyên môn, nghiệp vụ.

4. Trường hợp đơn vị kế toán cử người phụ trách kế toán thay kế toán trưởng thì người phụ trách kế toán phải có các tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Ðiều 50 của Luật này và phải thực hiện nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền quy định cho kế toán trưởng.

1. Kế toán trưởng phải có các tiêu chuẩn sau đây:

Tiêu chuẩn và điều kiện của kế toán trưởng (điều 53 luật kế toán)

2. Người làm kế toán trưởng phải có chứng chỉ qua lớp bồi dưỡng kế toán trưởng.

3. Chính phủ quy định cụ thể tiêu chuẩn và điều kiện của kế toán trưởng phù hợp với từng loại đơn vị kế toán

a) Các tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Ðiều 50 của Luật này.

b) Có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ bậc trung cấp trở lên;

c) Thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là hai năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ đại học trở lên và thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là ba năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán bậc trung cấp.

1. Kế toán trưởng có trách nhiệm:

Trách nhiệm và quyền của kế toán trưởng (Ðiều 54, Luật Kế toán)

a) Thực hiện các quy định của pháp luật về kế toán, tài chính trong đơn vị kế toán;

b) Tổ chức điều hành bộ máy kế toán theo quy định của Luật này;

c) Lập báo cáo tài chính.

2. Kế toán trưởng có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ kế toán.

3. Kế toán trưởng của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, ngoài các quyền đã quy định tại khoản 2 Ðiều này còn có quyền:

a) Có ý kiến bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán về việc tuyển dụng, thuyên chuyển, tăng lương, khen thưởng, kỷ luật người làm kế toán, thủ kho, thủ quỹ;

b) Yêu cầu các bộ phận liên quan trong đơn vị kế toán cung cấp đầy đủ, kịp thời tài liệu liên quan đến công việc kế toán và giám sát tài chính của kế toán trưởng;

c) Bảo lưu ý kiến chuyên môn bằng văn bản khi có ý kiến khác với ý kiến của người ra quyết định;

d) Báo cáo bằng văn bản cho người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán khi phát hiện các vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán trong đơn vị; trường hợp vẫn phải chấp hành quyết định thì báo cáo lên cấp trên trực tiếp của người đã ra quyết định hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền và không phải chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành quyết định đó.

Company Logo

…

Tài chín

h

Kế toán

2. Vai trò của bộ máy kế toán

Company Logo

•  Giúp cho doanh nghiệp theo dõi thường xuyên tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của mình: Quá trình sản xuất, theo dõi thị trường… Nhờ đó, người quản lý điều hành trôi chảy các hoạt động, quản lý hiệu quả, kiểm soát nội bộ tốt. •  Cung cấp tài liệu cho doanh nghiệp làm cơ sở hoạch định chương trình hành động cho từng giai đoan từng thời kỳ nhờ đó người quản lý tính được hiệu quả công việc, vạch ra hướng hoạt động cho tương lai. •  Giúp người quản lý điều hoà tình hình tài chính của doanh nghiệp. •  Cung cấp cơ sở pháp lý để giải quyết tranh tụng khiếu tố, với tư cách là bằng chứng về hành vi thương mại. •  Cơ sở đảm bảo vững chắc trong sự giao dịch buôn bán. •  Là cơ sở cho người quản lý ra các quyết định phù hợp: Quản lý hạ giá thành, quản lý doanh nghiệp kịp thời. •  Cung cấp một kết quả tài chính rõ rệt không thể chối cãi được.

Company Logo

Bạn giải quyết thế nào???

Tình huống 1:A thành lập doanh nghiệp tư nhân năm 2007, sau khi tốt

nghiệp đại học chuyên ngành kế toán. Trong doanh nghiệp tư

nhân đó, A vừa làm giám đốc, vừa làm phụ trách kế toán. Đầu

năm 2008 A tuyển M vừa tốt nghiệp trung cấp kế toán và

giao nhiệm vụ phụ trách kế toán doanh nghiệp cho tới nay.

Hỏi: Việc cho M phụ trách kế toán của A có vi phạm pháp luật kế toán không? Tại sao?

Company Logo

Việc làm trên là vi phạm pháp luật kế toán do M chưa đủ điều kiên để bổ nhiệm làm người phụ trách kế toán theo điều 2 mục III, TT 13 và điểm a điều 1 mục III thông tư 13 quy định: tiêu chuẩn và điều kiện để được bổ

nhiệm làm kế toán trưởng hoặc người phụ trách kế toán là: có thời gian công

tác thực tế về kế toán ít nhất là ba năm nếu có chuyên môn nghiệp vụ về kế toán bậc trung cấp,có chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng theo quy định.

Company Logo

TH2: Công ty H là Công ty TNHH một thành viên là cá nhân do ông Q bỏ vốn thành lập năm 2006. Công ty đã tuyển dụng 3 người làm kế toán trong đó có M là con gái của Chủ tịch công ty H. Tại thời điểm thành lập công ty, do 2 nhân viên kế toán mới tốt nghiệp đại học, riêng M con gái của Chủ tịch công ty M đã tốt nghiệp trung cấp kế toán được 3 năm, nên Chủ tịch công ty đã bố trí M làm người phụ trách kế toán. Tháng 6/2010, M con gái của Chủ tịch Công ty H, thi tốt nghiệp đại học tại chức kế toán, Chủ tịch Công ty H bổ nhiệm M con gái mình làm kế toán trưởng.Hỏi:

1/ Việc bố trí người phụ trách kế toán trên của Công ty H có vi phạm pháp luật kế toán không? Tại sao? Nếu là sai phạm thì bị xử lý như thế nào? 2/ Việc bổ nhiệm M làm kế toán trưởng có vi phạm pháp luật kế toán không? Hình thức xử lý sai phạm?

Company Logo

1/ Việc bố trí người phụ trách kế toán của công ty H vi phạm pháp luật kế toán: Vì theo điều 2 mục III thông tư 13: quy định tiêu chuẩn và điều kiện bổ nhiệm người làm phụ trách kế toán: Người được bổ nhiệm làm phụ trách kế toán phải có đủ các tiêu chuẩn về đạo đức và trình độ chuyên môn,nghiệp vụ quy định cho người làm kế toán trưởng nhưng chưa đủ thời gian công tác thực tế về kế toán hoặc chưa có chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng quy định tại tiêt b,điểm 1 mục III thông tư 13. Theo điểm a, điều 1, mục III, TT 13: “Đối với kế toán trưởng của các đơn vị kế toán quy định tại điểm 1, điểm 2, tiết a, b của điểm 3 và điểm 4, phần I của Thông tư này và kế toán trưởng của công ty con phải có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán trình độ cao đẳng hoặc đại học trở lên.”. M chỉ tốt nghiệp trung cấp vi phạm pháp luật kế toán. Việc bổ nhiệm M phụ trách kế toán 3 năm từ 2006 đến 2010 là vi phạm quy định bố trí người làm kế toán, theo khoản 1 và khoản 3, điều 14,NĐ 185, công ty H bị phạt từ 5 triệu đến 10 triệu và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả.

2/ Khi bổ nhiệm M làm kế toán trưởng thì Công ty đã vi phạm pháp luật kế toán vì M k có chứng chỉ kế toán nên vi phạm khoản b, điều 1 mục III, TT13. Hành vi vi phạm này sẽ bị phạt từ 10 tr đến 20 tr theo khoản 2 điều 14, NĐ 185 và sẽ phải có biện pháp khắc phục hậu quả theo luật định

Company Logo

Học viện Ngân hàng

là Trường đại học

công lập.

Hỏi: 1/ Ai là Người có thẩm quyền bổ nhiệm Kế toán trưởng (Trưởng phòng tài chính kê toán) Học viện ngân hàng; 2/ H đã tốt nghiệp đại học chuyên ngành kế toán đã làm kế toán tại HV được 3 năm và đã có chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng có thể bổ nhiệm làm kế toán trưởng HVNH được không? Tại sao?

3/ Sau hơn 1 năm được tuyển dụng, K - nhân viên kế toán của HVNH trở thành con dâu của Phó GĐ HV. Vậy K có thể tiếp tục làm kế toán được không? Tại sao?

Company Logo

1/ Theo điểm 2 điều 45 nghị định 128 quy định thì việc bổ nhiệm Kế toán trường Học viện ngân hàng sẽ do giám đốc học viện là người đại diện theo pháp luật

của HVNH đề nghị và do cấp có thẩm quyền bổ nhiệm người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế

tóan đó quyết định là thống đốc ngân hàng nhà nước sau khi có thỏa thuận bằng văn bản của kế toán

trưởng đơn vị kế toán cấp trên trực tiếp2/ Không đc vì theo điều 1 mục III thong tư 13 quy

định tiêu chuẩn và đk để đc bổ nhiệm kế toán trưởng:Đối với kế toán trưởng của đơn vị kế toán cấp

trên có các đơn vị kế toán trực thuộc,kế toán theo điểm 3 điều 51 luật kế toán quy địnhtrưởng của Tổng công ty nhà nước và kế toán trưởng của công ty mẹ phải có thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là năm năm trở lên.Mà H mới có 3 năm kinh nghiệm

nên ko đủ tiêu chuẩn3/ K có thể tiếp tục làm kế toán vì K không thuộc đối

tượng không được làm kế toán

1/ A là con gái của Thống đốc NHNN tốt nghiệp đại học chuyên ngành kế toán được 3 năm có thể bổ nhiệm làm kế toán trưởng của NHTM cổ phần được không? Tại sao?

2/ B hiện là nhân viên kế toán NHTM đã kết hôn với một giám đốc chi nhánh của NHTM mình làm trường hợp này có vi phạm pháp luật kế toán không? Giải thích?

Company Logo

Company Logo

1/ A ko đc bổ nhiệm làm kế toán trưởng của NHTM cổ phần vì theo điểm a điều 1 mục III thong tư 13 thì NHTM có các đơn vị kế toán trực thuộc nên cần 5 năm kinh nghiệm kế

toán và theo điểm b điều 1 mục III thong tư 13 quy định về điều kiện để được bổ nhiệm kế toán trưởng thì A chưa có chứng chỉ bồi

dưỡng kế toán trưởng theo quy định

2/ Vi phạm pháp luật kế toán vì B thuộc đối tượng ko đc làm kế toán theo quy định tại

điểm 3 điều 51 Luật kế toán năm 2003 quy định

Company Logo

“Trong một năm thành lập, Công ty chưa  cần  phải có  kế toán trưởng” Đúng hay sai? Hình thức xử lý?

SAI: Theo khoản 2  Điều 48 Luật kế toán số 03/2003/QH11:  Đơn vị kế toán phải bố trí người làm kế toán trưởng.

Trường hợp chưa bố trí được người làm kế toán trưởng thì phải cử người phụ trách kếtoán hoặc thuê người làm

kế toán trưởng. Theo khoản 2 Điều 37 Nghị định 129/2004/NĐ-CP : Khi thành lập đơn vị kế toán phải bố

trí ngay người làm kế toántrưởng. Trường hợp khuyết kế toán trưởng thì cấp có thẩm quyền phải bố trí ngay kế toán trưởng mới. Trường hợp chưa có người có đủ tiêu

chuẩn và điều kiện bổ nhiệm kế toán trưởng thì phải cử người phụ trách kế toán hoặc thuê kế toán trưởng. Đối với doanh nghiệp nhà nước, công ty trách nhiệm hữu

hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và hợp tác xã chỉ được cử người phụ trách kế

toán trong thời hạn tối đa là một năm tài chính, sau đó phải bố trí người làm kế toán trưởng. Hình thức xử lý: theo Điểm a khoản 1 Điều 14 Nghị định 185/2004/NÐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lãnh vực kế

toán: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng

Company Logo

Company Logo

DANH SÁCH NHÓM 6

Cao Thị Thúy An Cao Thị Thúy An1

Chử Xuân Bằng2

Cao Thọ Duy3

Lê Thị Hiền4

Nguyễn Thị Thúy Hậu6

Nguyễn Văn Luật7

Đầu Khắc Tiến8

Nguyễn Ngọc Trường9

Lê Hòa5 Nguyễn Thị Kim Yến10