Uloga države u razvoju politike inovativnosti

Vesna Nikčević

Medjunarodna konferencija o inovacijama, Novi Sad 14.oktobar 2013.

Zavod za intelektualnu svojinu (ZIS)

Osnovan maj 2008 Nadzor - Ministarstvo ekonomije Redovna i intenzivna saradnja sa:

“Crnogorski glasnik intelektualne svojine” www.ziscg.me/index.php/en

www.ziscg.me/index.php/en

Pregovarčki proces pred EK

Poglavlje 7 – Pravo intelektualne svojine

Bilateralni sastanak – 20-21 nov 2012

Skrining izvještaj (link)

““Može se smatrati da je Crna Gora dovoljno spremna za otvaranje pregovora u ovom poglavlju. Stoga, Komisija preporučuje otvaranje pristupnih pregovora sa Crnom Gorom u poglavlju 7-Pravo intelektualne svojine"

Nacionalna strategija za intelektualnu svojinu (2012 -2015)

Usvojena dec 2011 (stručna podrška WIPO)

Definisani su aktivnosti i ciljevi kroz djelovanje svih institucija uključenih u poštovanje prava intelektualne svojine

Prijva patenata od maja 2008 do septembra 2013 Ukupan broj podnešenih prijava 1932 Registrovano i upisano u Registar patenata 1291

Godina 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Nacionalne prijave

Prijava domaćih podnosilaca

5 12 23 21 37 7

Prijava stranih podnosilaca

608 101 11 1 3 24

Međunarodne prijave

PCT prijave u nacionalnoj fazi

271 191 130 84 12 -

Proširene prijave EP

31 55 57 100 101 41

Ukupan broj prijava patenta 915 359 221 206 153 78

•

Prijave crnogorskih podnosilaca (maj 2008-sep.2013) - patentnih prijava 105 - registrovnih 53 Podnosilaca: - fizičkih lica 31

- preduzeća 2

0

10

20

30

40

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Inovacije i naučna istraživanja pokretač razvoja društva

Inovacije i inovativnost predstavljaju osnovni faktor razvoja i konkurentnosti preduzeća

Značaj inovacija i istraživanja sve veći u današnjem vremenu ekonomije bazirane na znanju

Cilj EU da postane Inovativna unija

- Evropa 2020, Unija inovacije, Horizont 2020

IR instituti u CG

46 licenciranih istraživačkih instituta

1.130 registrovanih istraživača

3 univerziteta:

Univerzitet CG (UCG)

20 fakulteta

3 instituta

Centar za projektna istraživanja i konsalting

Univerzitet Mediteran (UM)

6 fakulteta

Univerzitet Donja Gorica (UDG)

9 fakulteta

Centar za strane jezike

Mala i srednja preduzeća u CG ~23.000 malih i srednjih preduzeća

99% čine mala i srednja preduzeća od ukupnog br0ja preduzeća (43,7% trgovine, 16,26% nekretnine, prerađivačka industrija 9,55%, obrazovanje 0,23%, ribarstvo 0,18%, proizvodnja el.energije, gasa i vode 0,14%)

31% izvoza i 69% uvoza

62% zaposlenih

izvoz prevlađuje sirovina preko 70%

Spoljni dug 67% (2011)

nizak tehnološki i inovativni nivo

Institucionalni okvir za podsticanje inovacija

30 projekata EU program za nauku FP7

finansirano 104 nacionalnih projekata (iznos 5M€)

2 projekta:

- formiranje prvog centra uspješnosti u CG i

- formiranje prvog tehno parka

66 zajedničkih projekata naučne institucije u saradnji sa Austrijom, Slovenijom, Kinom, Hrvatskom...

Projekat INVO od Svetske banke (iznos 12 M€)

Objavljeno naučnih radova 1051 (2011)

Procenat ulaganja u nauku i istraživanje

0,13% BDP-a u 2010

0,43% BDP-a u 2013

1,40% BDP-a u 2016

3,00% cilj EU do 2025

Troškovi IR-izvori finansiski (2011)

58% iz budžeta

27% iz privrede

15% iz inostranstva (od EU i međunarodnih organizacija)

Izazovi za crnogorsku politiku inovacija

I. Povećati investicije u oblasti nauke

II. Povećati nivo mobilnosti istraživačima u zemlji i van zemlje

III. Bolja promovisanost nauke u društvu

IV. Uspostaviti bolje odnose između nauke i biznisa, povećati nivo inovacija

Jaz između nauke i biznisa u CG

Naučne ustanove i preduzeća

- slaba povezanost

- slab protok znanja i kapitala

Dva ključna problema su:

- nedovoljna iskorišćenost rezultata istraživanja

- dug period od ideje do tržišta

Veza nauke i biznisa

Biotehnološki fakultet – Plantaže

Elektrotehnički fakultet – T-com

Mašinski fakultet – Elektroprivreda CG

Metalurško-tehnološki fakultet – Željezara i Aluminijski kombinat

Planirane aktivnosti

Rast svijesti o značaju intelektualne svojine

Promocija obrazovanja za prava intelektulne svojine na univerzitetima, naročito na tehničkim

Zakon o inovacijama (2014)

Inovacione aktivnosti (2014)

Strategija inovacioniih aktivnosti (2015)

Osnivanje tehnološkog parka

Promotivne aktivnosti

Manifestacija Otvoreni dani nauke

Sajam mladih pronalazača

Fabrika znanja

Promocija inovacija

Noć pronalazača

Seminari i radionice (ZIS i MSP)

Da se podigne svijest o značaju intelektualne svojine i transfer tehnologije

Konkurs za sufinansiranje naučno istraživačke djelatnosti

Izazovi i prednosti

Institucije

o poboljšati saradnju i postići efekt sinergije

o poboljšati zakon o unapređenju međunarodne saradnje

Kadar

o Povećati broj obučenih kadrova

o Nastaviti sa promotivnim aktivnostima podizanja svijesti

Korisnici

o Promijeniti način rzmišljanja potencijlnih korisnika

Sadašnje stanje

Slaba veza između naučno-istraživačke, obrazovne i privredne sfere, što ima negativne efekte na razvoj ljudskih resursa, tehnološki razvoj kao i na konkurentnosti

Intelektualna svojina nedovoljno prisutna na univerzitetima

Nizak tehnološki nivo Nizak nivo konkurentnosti Malo ulaganje u ljudski resurs Odlazak mladih školovanih ljudi van zemlje Rezultati globalne konkurentnosti CG 2013 (od 142 zemlje)

rangirana je na 67 mjesto http://dnevnik.hr Rezultati globalne inovativnosti CG(od 141 zemlje)

rangirana je na 45 mjeso ...

Nauka je okrenuta ka budućnosti

Istraživanje i inovacija su generator razvoja CG Država treba poboljšati ekonomski rast kroz skup

međusobno zavisnih politika koje postiču inovacije i konkurentnost na tržištu

Povećati ulaganja u istraživanja i inovativna rješenja Da se usmjeri na bazična istraživanja koja proširuju znanja,

edukuju nove generacije naučnika, inženjera, studenata... Nove inovacije bi osigurale osnovu za pokretanje velikog

broja preduzeća, razvoj novih proizvoda, nova radna mjesta

Da ojača stabilnost reginalnog prostora u istraživanju i u inovacijama

HVALA NA PAŽNJI

Inovacija je ključ ekonomskog razvoja neke zemlje

vesna.nikcevic@zis.gov.me

www.ziscg.me