บทท 1

ระบบสารสนเทศ

(Information System)

หวขอ

✖1. ความหมายและลกษณะของระบบสารสนเทศ

✖2. องคประกอบของระบบสารสนเทศ

✖3. คณลกษณะของสารสนเทศทด

✖4. กระบวนการท างานระบบสารสนเทศ

✖5. ประเภทของระบบสารสนเทศ

1. ความหมายและลกษณะของระบบสารสนเทศ

✖ระบบสารสนเทศ (Information Systems ) หมายถง ระบบทใชคอมพวเตอรใน

การรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ ทงแหลงภายใน และภายนอกหนวยงาน แลวน ามา

ประมวลผลเพอใหไดสารสนเทศทใชชวยในการปฏบตงาน การจดการและการบรหาร

ใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

✖ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรงทไดจากการรวบรวมขอมล ซงอยในรปแบบ

ตวอกษร ขอความ ตวเลข รปภาพและเสยง ซงขอมลนถอวาเปนวตถดบของ

สารสนเทศ

✖สารสนเทศ (Information) หมายถง ผลทไดรบจากการน าขอมลมาแปรสภาพ

หรอรวบรวมใหอยในรปทมความหมาย และน าไปใชประโยชนได เชน เกรดเฉลยของ

นกเรยน ยอดขายประจ าเดอน และสถตการขาดงาน

ขบวนการแปลงขอมลเปนสารสนเทศ

2. องคประกอบของระบบสารสนเทศ

✖ระบบสารสนเทศประกอบดวยองคประกอบดงน

✖1. Hardware หมายถง อปกรณทเกยวของในการจดกระท ากบขอมล ทสามารถจบตอง

ได ทงทเปนอปกรณคอมพวเตอรและอปกรณอน ๆ เชน เครองคอมพวเตอร เครองคดเลข

✖2. Software หมายถง ชดค าส ง หรอเรยกใหเขางายวา โปรแกรม ทสามารถสงการให

คอมพวเตอรท างานในลกษณะทตองการภายใตขอบเขตความสามารถทเครองคอมพวเตอร

หรอโปรแกรมนน ๆ สามารถท าได ซอรฟแวรแบงออกเปน ซอรฟแวรระบบ และ ซอรฟแวร

ประยกต

✖3. Peopleware หมายถง กลมผคนทท างานหรอเกยวของกบระบบสารสนเทศ

✖4. Data หมายถง ขอเทจจรงตาง ๆ ทอาจอยในรปแบบตาง ๆ ไมวาจะเปน ตวหนงสอ

แสง ส เสยง สญญาณอเลกทรอนกส ภาพ วตถ หรอ หลาย ๆ อยางผสมผสานกน ซง

ขอมลทดจะตองตรงกบความตองการของผใช

✖5. Procedure หมายถง ขนตอน กระบวนการตาง ๆ ในการปฏบตงานในระบบ

สารสนเทศ

2. องคประกอบของระบบสารสนเทศ (ตอ)

✖เมอทง 5 สวนดงกลาวขางตน ท างาน

ประสานกน สงผลใหขอมลเกดการประมวลผลและ

น าไปใชประโยชน นนกคอ สารสนเทศนนเอง ซงสาร

เสนทศนจะเปนสารสนเทศทด จะตองเปน

สารสนเทศทมความถกตองตรงกบความตองการ

ของผใชและทนเวลาในการใชงาน

✖กลาวโดยสรปกคอ กระบวนการสารสนเทศเปน

กระบวนการทท าใหเกดสารเสนเทศขนมานนเอง ซง

จะตองประกอบดวยองคประกอบส าคญ 5 สวน นน

คอHardware, Software,

Peopleware, Procedure และ Data

3. คณลกษณะของสารสนเทศทด

1. มความเทยงตรง ถกตอง เชอถอได (Accuracy)

2. ทนตอความตองการใช (Timeliness) สามารถน า

สารสนเทศมาใชไดทนท

3. มความสมบรณ(Completeness)

4. สอดคลองกบความตองการใชงาน (Relevance)

5. ตรวจสอบได (Verifiability)

4. กระบวนการท างานระบบสารสนเทศ

4. กระบวนการท างานระบบสารสนเทศ (ตอ)

1. การน าขอมลเขา (Input) เปนการน าขอมลดบ (Data) ทไดจากการเกบรวบรวมเขาสระบบ เพอ

น าไปประมวลผลใหเปนสารสนเทศ เชน บนทกรายการขายรายวน บนทกคะแนนเกบของนกเรยน

และจ านวนนกเรยนทศกษาในระดบช นมธยมศกษาปท 4

2. การประมวลผลขอมล (Process) เปนการคด ค านวณ หรอแปลงขอมลดบใหเปนสารสนเทศ

อาจท าไดดวยเรยงล าดบ การค านวณ การจดรปแบบและการเปรยบเทยบตวอยางการ

ประมวลผล เชน การค านวณรายไดของผปกครองการนบจ านวนวนหยดราชการบนปฏทนและการ

หาคาเฉลยความสงของนกเรยนทงหองเรยน

3. การแสดงผล (Output) เปนการน าผลลพธทไดจากการประมวลผลมาแสดงในรปแบบทผใช

ตองการ เพอสงเสรมหรอชวยในการตดสนใจ

4. การจดเกบขอมล (Storage) เปนการจดเกบขอมลดบหรอสารสนเทศทงหมดทเกยวของกบระบบ

สารสนเทศ เนองจากการน าขอมลดบเขาสระบบมการจดเกบจนถงระยะเวลาหนงแลวจงน าไป

ประมวลผลหรอสารสนเทศทไดจากการประมวลผลกตองจดเกบเพอน าไปเปรยบเทยบกบสารสนเทศ

ทจะเกดขนในอนาคต โดยวตถประสงคหลกของการจดเกบ คอ เพอน ากลบมาใชใหมในอนาคต

5. ประเภทของระบบสารสนเทศ

ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหารและระดบของการจดการ

5. ประเภทของระบบสารสนเทศ (ตอ)

1. ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการธรกรรม (Transaction Processing Systems - TPS)

✖บางครงเรยกวา ระบบประมวลผลขอมล (DP : Data Processing Systems)

✖ระบบประมวลผลทเกดจากการท าธรกรรม เปนระบบทสนบสนนการปฏบตงานในแตละวน เชน ระบบการจองตว การ

สงซอสนคาหรอวตถดบ การฝากหรอถอนเงนจากธนาคาร การส ารองหองพก

✖เปนสารสนเทศทยงไมสามารถน าไปใชในการตดสนใจไดเนองจากเปนสารสนเทศทเปนรายการจ านวนมาก

2. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System -MIS)

✖เปนระบบสารสนเทศทอ านวยความสะดวกในการจดการโดยจะสรางรายงานทมลกษณะตางๆ ตาม กฎเกณฑทไดก าหนด

และตองใชงานไมยาก และยงสามารถใชในการคนหาและจดท ารายงานพเศษบางอยางไดทนท เชน

รายงานตามระยะเวลาทก าหนด รายงานสรป รายงานเมอมเงอนไขเฉพาะเกดขน รายงานตามความตองการ

3. ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems -DSS)

✖เปนระบบทประกอบดวยคน กรรมวธ เทคนคและเครองมอตางๆ รวมถงขอมลทใชเพอสนบสนนการตดสนใจโดยน าเอา

เครองคอมพวเตอรมาใชเปนเครองมอโดยมจดมงหมายเพอสนบสนนการตดสนใจ เพอใหผบรหารแตละระดบรวม ไปถงผใช

อนๆ สามารถตดสนใจในเชงกลยทธ เชน การคดโปรโมช นของสนคา

5. ประเภทของระบบสารสนเทศ (ตอ)

4. ระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจของผบรหารระดบสง(Executive Information Systems – EIS)

✖เปนระบบทสรางขน เพอสนบสนนสารสนเทศและการตดสนใจส าหรบผบรหารระดบสงโดยเฉพาะ ชวยสนบสนนการวเคราะหปญหา

ศกษาแนวโนม และการวาวงแผนกลยทธ หรอสามารถกลาวไดวาระบบ EIS คอสวนหนงของระบบ DSS ทแยกออกมา เพอเนนในการ

ใหสารสนเทศทส าคญตอการบรหารแกผบรหารระดบสงสด

✖สวนมากจะน าเสนอในรปแบบรายงาน ตาราง กราฟ เพอสรปสารสนเทศใหเขาใจงายและประหยดเวลา

5. ระบบผเชยวชาญ (Expert Systems)

✖ระบบผเชยวชาญมสวนทคลายคลงกบระบบอนๆ คอเปนระบบคอมพวเตอรทชวยผบรหารแกไขปญหาหรอท าการตดสนไดดขน

ระบบผเชยวชาญจะแตกตางกบระบบอนอยมาก จะเกยวของกบการจดการความร (Knowledge) มากกวาสารสนเทศ และถกออกแบบให

ชวยในการตดสนใจโดยใชวธเดยวกบผเชยวชาญทมนษยเปน โดยใชหลกการท างานดวยระบบ ปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence)

✖ระบบผเชยวชาญจะท าการโตตอบกบมนษย โดยมการถามขอมลเพมเตมเพอความกระจางใหขอแนะน า และชวยเหลอในการตดสนใจ

นนคอท างานคลายกบเปนมนษยผเชยวชาญในการแกไขปญหานน เนองจากระบบนคอการจ าลองความรของผเชยวชาญจรง ๆ มานนเอง

โดยผเชยวชาญในทนอาจเปนไดท งผเชยวชาญในการบรหาร ผเชยวชาญในเรองภาษ ผเชยวชาญในเรองยา หรอแมแตผเชยวชาญในการ

ท าอาหารกตาม

6. ระบบสารสนเทศส านกงาน ( Office Information System-OIS หรอOffice Automation Systems-OAS)

✖ เปนระบบการจดการสารสนเทศในส านกงานโดยใชอปกรณตาง ๆ ในส านกงาน เชน อปกรณทางดานคอมพวเตอร ระบบ

อนเทอรเนต (Internet) การสงไปรษณยอเลกทรอนกส (E-mail) ซงประกอบดวยอปกรณ โมเดม (Modem) โทรศพท เครองโทรสาร

เครองถายเอกสาร เปนตน เพอใชเกยวกบงานประมวลผลค า งานพมพต งโตะ งานสงขาวสารขอมลและอน ๆ เปนระบบเกยวกบการผลต

เอกสาร การตดตอประสานงานโดยเกยวของกบ ระบบ TPS และ MIS เพอน าขอมลมาใชประโยชนในงาน บรหารในส านกงานเพอเปน

ประโยชนในการท างาน