การใชกระบวนการวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบร เขต 1

THE RESEARCH AND DEVELOPMENT OF SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUREMENT COGNITIVE DOMAIN FACET THEORY

FOR TEACHER OF KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 1

พนธธช ศรทพนธ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

ปการศกษา 2556 ลขสทธมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

การใชกระบวนการวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 6

ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบร เขต 1

THE RESEARCH AND DEVELOPMENT OF SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUREMENT COGNITIVE DOMAIN FACET THEORY

FOR TEACHER OF KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 1

พนธธช ศรทพนธ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

ปการศกษา 2556 ลขสทธมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(2)

หวขอวทยานพนธ การพฒนาโปรแกรมคอมพว เตอร ส รางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1

ผวจย นายพนธธช ศรทพนธ ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วจยและประเมนผลการศกษา ประธานกรรมการควบคม ผชวยศาสตราจารย ดร.พรชย หนแกว กรรมการควบคม ดร.มารต พฒผล ______________________________________________________________________________ คณะกรรมการสอบ

………………………………… ประธานกรรมการ (ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย)

………………………………… กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.พรชย หนแกว)

………………………………… กรรมการ (ดร.มารต พฒผล)

………………………………… กรรมการผทรงคณวฒ (ดร.จราวรรณ นาคพฒน)

คณะกรรมการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร อนมตใหวทยานพนธฉบบน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา

.............................................. (ดร.ณรงคเดช รตนานนทเสถยร)

ประธานคณะกรรมการบณฑตศกษา วนท 18 เดอน กรกฎาคม พ.ศ. 2557

(3)

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบน ส าเรจลลวงลงไดดวยความชวยเหลอและการสนบสนนจากหลายฝายโดยเฉพาะอาจารยควบคมทงสองทาน คอ ผชวยศาสตราจารย ดร.พรชย หนแกว ประธานกรรมการควบคม และ ดร. มารต พฒผล กรรมการควบคม ทไดกรณาใหค าปรกษา แกไขขอบกพรอง และใหค าแนะน าทดยงตลอดระยะเวลาทท าการวจย ผวจยขอกราบขอบพระคณดวยความซาบซงเปนอยางยงไว ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย ประธานคณะกรรมการสอบ ทไดกรณาใหขอเสนอแนะเพมเตม ท าใหวทยานพนธฉบบนมความสมบรณยงขน ขอกราบขอบพระคณ ดร.จราวรรณ นาคพฒน ทไดกรณาเปนกรรมการผทรงคณวฒในการสอบวทยานพนธ และใหขอคดเหนอนเปนประโยชน เพอปรบปรงงานวจยใหสมบรณยง และขอกราบขอบพระคณคณาจารย ในสาขาวจยและประเมนผลการศกษาทกทาน ทไดถายทอดความรเกยวกบการวจยและประเมนผลการศกษา ขอกราบขอบพระคณ ผเชยวชาญ นางเกษร น านาผล ครช านาญการพเศษ (คณตศาสตร)นายมานะ กวางทอง ครช านาญการ (คณตศาสตร) และนายไพบลย สรารกษ ครช านาญการพเศษ (คอมพวเตอร) ทไดกรณาชวยเหลอในการตรวจสอบและใหขอเสนอแนะในการปรบปรงเครองมอทใชในการวจยอยางดยง สดทายนขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม คณะผบรหารโรงเรยน คร เจาหนาท ทใหความรวมมอในการศกษาครงน รวมถงส านกงานบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ทสงเสรมชวยเหลอสนบสนนเปนก าลงใจดวยดเสมอ

พนธธช ศรทพนธ

(3)

บทคดยอ หวขอวทยานพนธ การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ผวจย นายพนธธช ศรทพนธ สาขา วจยและประเมนผลการศกษา ปทศกษา 2555 ประธานกรรมการควบคม ผศ. ดร.พรชย หนแกว กรรมการควบคม ดร.มารต พฒผล การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ใหสามารถสรางแบบทดสอบตามทก าหนดได และเพอประเมนผลระบบการท างานของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 กลมตวอยางทใชในการวจยคอ ครสอนวชาครตศาสตรชนประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 1 จ านวน 20 คน จาก 20 โรงเรยน โดยวธการสมแบบเจาะจง ผวจยด าเนนการศกษาโดยแบงเปน 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 ศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบ ขนตอนท 2 การพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบ ขนตอนท 3 การประเมนผลโปรแกรมสรางแบบทดสอบ เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถามความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โปรแกรมสรางแบบทดสอบ โดยใชชอวา THE DEVELOPMENT ITEMS SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUREMENT COGNITIVE DOMAIN (ISEC) และแบบประเมนผลการใชโปรแกรม ISEC วเคราะหขอมลโดยใชสถต คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา ขนตอนท 1 ศกษาสภาพปญหา ครผสอนมประสบการณในการสอนมากกวา 10 ปขนไป มประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 0-10 ป มประสบการณในการใชคอมพวเตอร

(4)

0–5 ป มความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขนตองการ ทจะรบโปรแกรม ISECในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ครคดวาการพฒนาโปรแกรมISEC จะเปนประโยชนมาก ในสวนความตองการโปรแกรมพบวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนแบบทดสอบของครสรางขนมาเอง ชนดเลอกตอบสรางดวยคอมพวเตอร การก าหนดลกษณะของขอสอบจากจดประสงคการเรยนรระบบปฏบตการทตองการใชเปนระบบปฏบตการวนโดวส ขนตอนท 2 การพฒนาโปรแกรม ISEC มโครงสรางของโปรแกรมประกอบดวยโปรแกรมยอยดงน1) โปรแกรมรกษาระบบความปลอดภย 2)โปรแกรมสรางขอสอบ 3) โปรแกรมเพม ลบ แกไข ขอสอบ 4) โปรแกรมพมพขอสอบ 5) โปรแกรมจดเกบขอสอบ และ 6) โปรแกรมส าหรบผดแลระบบก าหนดรหสผานเขาแกไข ผลการศกษาพบวาทกโปรแกรมในระบบโปรแกรม ISEC ไมมความคลาดเคลอนทางภาษาคอมพวเตอร และสามารถท างานไดตามวตถประสงคของการวจย ขนตอนท 3 ประเมนผลโปรแกรม ไดผลการศกษาดงน 1) คมอชวยใหใชโปรแกรม (ISEC) มความเหมาะสมมาก 2) การท างานของระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 มความเหมาะสมมากทจะน าไปใชงาน

(5)

ABSTRACT Thesis Title The development of a computer program, the achievement test of the cognitive domain using FACET model, with Learning Area of Mathematics in Grade 6 for the teachers under Elementary Educational Service Area Office1. Researcher Mr. Phanthad Srithiphan Program Educational Research and Evaluation Academic Year 2013 Principal Adviser Asst.Prof Dr. Phonchai Nukawe Co-Adviser Dr. Marut Phatphon The purposes of this study were to develop a computer program, the achievement test of the cognitive domain using FACET model with mathematics in grade 6 for teachers under Elementary Educational Service Area Office1 to create test sets, and to evaluate its systems. The samples used in the study were 20 Mathematics Teachers in grade 6 under Elementary Educational Service Area Office1 by the random sampling method selected from 20 schools. Researchers conducted the study, divided into 3 stages: Stage 1, study the problems and the need to create a test program, Stage 2, develop the test program named ISEC (the development items software for education measurement cognitive domain), Step 3, evaluate the test program. The instruments used in the study were the requirement questionnaire and the data were analyzed by percentage, mean, and standard deviation. The results were as follows: Stage 1, study the problems and the need, was found that Mathematics experienced teachers were more than 10 years, computer experienced were 0-5 years, teachers need achievement test of the cognitive domain using FACET model with mathematics and require ISEC program to generate achievement test, teachers’ opinion was the ISEC program would be very helpful and the requirement of the achievement test using a Windows operating system. Stage 2, develop the test program named ISEC consisted of the following subs; 1) application security 2) test 3) add, remove, and edit, 4 ) the type examination 5) examination

(6)

storage , and 6) administrator. The results showed that all of the programs in ISEC were no errors and can be served the purposes of working. Stage 3, evaluate the test program, was found that the ISEC manual was very reasonable and the software system of the computer program, the achievement test of the cognitive domain using FACET model with mathematics in grade 6, was very eligible to apply.

(8)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (3) บทคดยอภาษาองกฤษ (5) กตตกรรมประกาศ (7) สารบญ (8) สารบญตาราง (11) สารบญแผนภม (14)

บทท 1 บทน า 1 ความส าคญและความเปนมาของปญหา 1 วตถประสงคของการวจย 5 สมมตฐานของการวจย 5 ขอบเขตของการวจย 5 กรอบแนวคดในการวจย 6 นยามศพทเฉพาะ 7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 8 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 9 ทฤษฎ แนวคด การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานพทธพสย 9 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 10 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 11 ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทด 12 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 16 จดมงหมายเชงพฤตกรรม หรอจดประสงคเชงพฤตกรรม 20 การสรางตารางวเคราะหหลกสตร 22 การสรางแบบวดดานพทธพสย 24 ทฤษฏ แนวคด รปแบบฟาเซททใชในการสรางแบบทดสอบ 27 ความหมาย พฒนาการ และรปแบบของเทคโนโลยการเขยนขอสอบ 27

(9)

สารบญ

บทท หนา

ความเปนมาและความหมายของรปแบบฟาเซท 28 หลกการและขอเสนอแนะในการสรางรปแบบฟาเซทในการสรางขอสอบ 30 จดประสงคทางการศกษาวชาคณตศาสตร 32 ความส าคญของคณตศาสตร 32 ธรรมชาตของคณตศาสตร 34 จดประสงคและโครงสรางของหลกสตรคณตศาสตรระดบประถมศกษา 35 จตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตร 36

ทฤษฏการสอนคณตศาสตร 38 หลกการสอนคณตศาสตร 38 ล าดบขนตอนการสอนคณตศาสตร 41 การวดและประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร 42

ทฤษฏแนวคด การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน 47 ความหมายของคอมพวเตอรเพอการศกษา 47 วงจรการท างานของคอมพวเตอร 47 ระเบยบวธวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอการศกษา 48 ทฤษฏแนวคด จตวทยาการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร 53 งานวจยทเกยวของ 55 งานวจยเกยวของกบทฤษฏฟาเซท 55 งานวจยเกยวของกบการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร 56 3 วธด าเนนการวจย 60 ขนตอนท 1 ศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมคอมพวเตอร 60 ขนตอนท 2 พฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ 63 ขนตอนท 3 ทดลองใชโปรแกรมคอมพวเตอร 65 ขนตอนท 4 ประเมนผลระบบโปรแกรมคอมพวเตอร 66 การวเคราะหขอมล 67

(10)

สารบญ

บทท หนา 4 ผลการวเคราะหขอมล 68 ผลการศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมคอมพวเตอร 68 ผลการออกแบบโครงสรางโปรแกรม 71 ผลการทดสอบโปรแกรม 72 ผลการประเมนระบบโปรแกรมคอมพวเตอร 73 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ 76 สรปผลการศกษา 76 อภปรายผล 79 ขอเสนอแนะ 80 เอกสารอางอง 81 ภาคผนวก 85

ภาคผนวก ก เอกสารและรายนามผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ 86 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการศกษา 91 ภาคผนวก ค ผลการค านวณ 103 ภาคผนวก ง การออกแบบและพฒนาโปรแกรม 113

ประวตยอของผวจย 143

(11)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 แสดงตวอยางตารางวเคราะหหลงสตร วชา ขอสอบอตนย 23 3.1 แสดงรายละเอยดโรงเรยน ประเภทโรงเรยนและระดบการสอนของคร

ทใชในการศกษาสภาพปญหาและความตองการของโปรแกรมคอมพวเตอร

62

4.1 จ านวนรอยละขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 67 4.2 จ านวนรอยละความตองการโปรแกรม 70 4.3 คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) และระดบความคดเหนเกยวกบ

คมอการใชโปรแกรม ISEC ของผทดลองใชคมอการใชโปรแกรม 73

4.4 คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) และระดบความคดเหนเกยวกบการท างาน ของระบบโปรแกรม ISEC

74

(12)

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

1.1 แสดงขนตอนการศกษาคนควา 6 2.1 แสดงขนตอนการพฒนาสรางแบบทดสอบ 18 2.2 กระบวนการในการสรางแบบทดสอบ 19 2.3 อธบายการวเคราะหพฤตกรรมทางสมอง 29 3.1 แสดงขนตอนวธด าเนนการศกษาคนควา 61 3.2 แสดงสวนตาง ๆ ทตองวเคราะห การท างานของระบบโปรแกรม

คอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท

64

4.1 แสดงโครงสรางของโปรแกรม ISEC 71

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดพฒนาขนโดยน าผลจากการศกษาขอมลแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 และการศกษาวจยเกยวกบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ซงสะทอนใหเหนถงปญหาและความไมชดเจนของหลกสตร ตลอดจนกระบวนการน าหลกสตร สการปฏบต เชน ความสบสนของการจดท าหลกสตรสถานศกษาซงก าหนดสาระการเรยนรและผล การเรยนรทคาดหวงไวมาก ท าใหเกดปญหาหลกสตรแนน การวดและประเมนผลไมสะทอนมาตรฐานการเรยนร ตลอดจนปญหาดานคณภาพผเรยนทยงไมเปนทนาพอใจ จากปญหาดงกลาว จงน าไปสการทบทวนหลกสตรใหมความเหมาะสมชดเจนยงขน ทงดานการพฒนาคณภาพผเรยน กระบวนการน าหลกสตรไปสการปฏบตในระดบสถานศกษา เพอน าไปใชเปนกรอบ และทศทาง ในการพฒนาหลกสตรและจดการเรยนการสอนโดยมการก าหนดวสยทศน จดมงหมาย สมรรถนะส าคญ ของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค มาตรฐานการเรยนรและตวชวด โครงสรางเวลาเรยนของแตละกลมสาระการเรยนรในแตละชนป ตลอดจนเกณฑการวดผลใหมความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร มความชดเจนน าไปใชไดอยางเหมาะสม เพอน าไปสการพฒนาคณภาพดานความรและทกษะทจ าเปน ดงนนในการพฒนาหลกสตรทกระดบตงแตระดบชาตจนถงสถานศกษา จะตองสะทอนคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทก าหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน รวมทงเปนกรอบทศทางในการจดการศกษาทกรปแบบ และครอบคลมผเรยนทกกลมเปาหมายในระดบการศกษาขนพนฐาน ส าหรบใชเปนเครองมอในการด ารงชวตในสงคมทมการเปลยนแปลง แสวงหาความร เพอพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวต (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 1-2) ระดบการศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 18) แบงเปน 3 ระดบ คอ ระดบประถมศกษา (ชนประถมศกษาปท 1-6) ระดบมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3) และระดบมธยมศกษาตอนปลาย (ชนมธยมศกษาปท 4-6) ซงการศกษา ในสวนของระดบประถมศกษาถอวาเปนชวงแรกของการศกษาภาคบงคบ มงเนนทกษะพนฐานดานการอาน การเขยน การคดค านวณ ทกษะการคดพนฐาน การตดตอสอสาร กระบวนการเรยนร

2

ทางสงคม และพนฐานความเปนมนษย การพฒนาคณภาพชวตอยางสมบรณและสมดลทงในดานรางกาย สตปญญา อารมณ สงคม และวฒนธรรม โดยเนนการจดการเรยนรแบบบรณาการ สระดบมธยมศกษาตอนตนซงเปนชวงสดทายของการศกษาภาคบงคบ โดยมงเนนใหผเรยนไดส ารวจความถนดและความสนใจของตนเอง สงเสรมการพฒนาบคลกภาพสวนตน มทกษะในการคดอยางมวจารณญาณ คดสรางสรรค และคดแกปญหา มทกษะในการด าเนนชวต การใชเทคโนโลย เพอเปนเครองมอในการเรยนร มความรบผดชอบตอสงคม มความสมดลทงดานความร ความคด ความดงาม และมความภมใจในความเปนไทย ตลอดจนใชเปนพนฐานในการประกอบอาชพหรอศกษาตอ การจดการศกษาทง 2 ระดบทกลาวมาขางตน เปนการศกษาภาคบงคบซงตองมงเนนใหเกดแกผเรยน สถานศกษาตองจดการเรยนรเพอใหผเรยนมความร ความสามารถ ตามมาตรฐานการเรยนร สมรรถนะ และคณลกษณะอนพงประสงค ตามทก าหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน โดยยดหลกผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการเรยนรตองสงเสรมใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล พฒนาการทางสมอง เนนใหความรควบคคณธรรม โดยผสอนตองมความเขาใจในมาตรฐาน ตวชวด สาระการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน เพอออกแบบการจดการเรยนรโดยค านงถงสมรรถนะและคณลกษณะอนพงประสงค เลอกใชเทคนควธการสอน สอ แหลงเรยนร ทเหมาะสม ตลอดจนการวดประเมนผลทหลากหลายครอบคลมมาตรฐานและตวชวดของสาระการเรยนร (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 23) เพอเปนกระบวนการตรวจสอบวาผเรยนมพฒนาการความกาวหนาในการเรยนรจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไม มากนอยเพยงใด มสงใดทตองพฒนาปรบปรง และสงเสรมดานใด นอกจากนยงเปนขอมลสะทอนกลบใหผสอนใชปรบปรงการเรยนการสอนของตนใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร ตวชวด ทแสดงถงพฒนาการความกาวหนา ความส าเรจทางการเรยนของผเรยน ทกลาวมาขางตนเหนไดวาการวดและประเมนผล เปนกจกรรมส าคญ ทสะทอนยอนกลบเปนขอมลดานคณภาพของผ เ รยน จดมงหมายการว ดและประเมนผล คอ เพอว ดความกาวหนาทางการเรยนของผเรยน และเพอตดสนผลการเรยน การวดและประเมนผลทเปนไปตามจดมงหมายของหลกสตร ตองวดไดอยางครอบคลม นนหมายถงเครองมอทใชส าหรบการวดผลตองมคณภาพ เหมาะสมเชอถอได เครองมอทผ สอนใชในการวดผลมากทสด คอ แบบทดสอบ ซงจะปฎเสธไมไดวาการใชแบบทดสอบเพอวดความกาวหนาในการเรยนรแตละครงอาจไมครอบคลมมาตรฐานการเรยนรทก าหนดไวในหลกสตร ท าใหขอมลทไดจากการวดในครงนนไมสามารถวดไดครบถวนตามจดประสงค และนเปนปญหาส าคญประการหนงทสงผลใหคณภาพการศกษาไมเปนทนาพอใจ ตามผลการทดสอบระดบชาตทหนวยงานทเกยวของออกมาระบโดยใหความสนใจอยางยงในรายวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตร และวทยาศาสตร ซงเปนความคาดหวง

3

ของผปกครอง ทตองการใหบตรหลานของตนมผลการเรยนระดบสง โดยเปนหนาทของครผสอนสถานศกษาทตองจดการศกษาใหสอดคลองกบความตองการของชมชนตามเจตนารมณของหลกสตร ปจจบนสภาพสงคมเปลยนแปลงไปเปนอยางมากมการแขงขนกนทางดานวตถและคานยมทรนแรง การปรบตวของบคลากรทางการศกษาตองมมากตามไปดวย บางโรงเรยนครมได มหนาทเปนผสอนเพยงอยางเดยวเทานน แตตองมาท าหนาทอกหลายดานท าใหเกดภาระงาน เกนก าลงทครจะรบได เปนผลเสยตอนกเรยนและคร จนถงระบบใหญ เนองจากภาระงานของครมากเกน ไมมเวลาเอาใจใสดแลนกเรยนไดเตมท การศกษาคนควาเพมเตมนอย ครบางคนไมมเวลาในการสราง ปรบปรง พฒนาแกไข แบบทดสอบ หรอใชแบบทดสอบเดมมาเปนสบปซงบางครงแบบทดสอบ ทสรางขนไมมประสทธภาพ มงเนนแตวดและประเมนในระดบของความจ า ความเขาใจเทานน ไมสามารถทจะวดไดถงระดบ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา เพราะบางสาระการเรยนรสามารถทจะวดและประเมนผลการเรยนรไดถงระดบ การประเมนคา มงเนนใหแตผเรยนทองจ าแลวน ามาท าแบบทดสอบ ไมไดมงเนนสอนใหผเรยน มการประยกต การวเคราะห และการสงเคราะห การวดและประเมนผลการเรยนโดยทวไปวดไดเฉพาะความรความจ าความเขาใจเทานน ท าใหดชนชผเรยนไมมความกาวหนาทงดานความร ทกษะ กระบวนการ คณธรรม คานยม มคาต ากวาทคาดหวง ซงในความเปนจรงอาจจะมคามากกวา คาทคาดหวง หากการทดสอบมการใชแบบทดสอบทมคณภาพ การสรางแบบทดสอบทดและมคณภาพ จงมความส าคญและจ าเปนส าหรบคร ในแตละครงในการสรางแบบทดสอบตองใช ความร ความเขาใจในการวดและประเมนผลการเรยนร รวมกบเวลาทใชในการสรางเพอใหครอบคลมวตถประสงค และมาตรฐานการเรยนรแตละกลมสาระการเรยนรแตละชวงชน

ผลวจยของ ศรชย กาญจนวาส (2543, หนา 78) ไดศกษาการประเมนผลการเรยนรของประเทศไทยทงในระดบประถมศกษา และมธยมศกษา พบวา การประเมนผลการเรยนรทจดโดยสถานศกษา มการพฒนาเครองมอวดทางดานพทธสยและจตพสย โดยเนนการวดทางดานพทธพสย รอยละ 90 และดานจตพสยรอยละ 10 เครองมอวดแบบพทธพสยประกอบดวย แบบสอบยอย แบบสอบกลางภาค แบบสอบปลายภาค เครองมอวดดานจตพสย คอแบบสงเกต น าคะแนนมารวมกนทงสองสวนแลวน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑเพอตดสนผลการเรยนร ซงเกณฑทใชเหมอนกน ทวประเทศ จากรายงานการวจยยงพบวา ผสอนสวนมากสรางแบบทดสอบวดดานพทธพสยอยในระดบความรความจ าความเขาใจ และเครองมอทใชวดเปนแบบทดสอบชนดตวเลอก จะพบวาหากตองการพฒนาการศกษาของประเทศไทย จะตองมการปรบการประเมนผลการเรยนรของผเรยน ใหครอบคลมและสามารถวดไดถงระดบ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห การประเมนคา

4

แบบวดทางดานพทธพสย เปนเครองมอวดทางดานสมอง สตปญญา หรอทครและนกเรยน เรยกวา แบบทดสอบ หรอแบบสอบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงแบบวดจะตองใชความรความเขาใจใน และใชเวลา ในการเขยนแบบทดสอบใหตรงตามจดประสงค เพอใหวดและประเมนผลการเรยนอยางเปนทางการ สามารถน าผลการวดดวยแบบทดสอบมาใชตดสนผลการเรยนร การจดกลมผเรยน และวนจฉยขอบกพรองการจดการเรยนร จ าเปนตองสรางแบบทดสอบทมคณภาพ โดยทวไปจะมองคณภาพจากการน าเอาแบบทดสอบไปใชหรอทดลองใช โดยพจารณาจากคาสถตหรอดชนชคณภาพของแบบทดสอบ เชน คาความยากงายของแบบทดสอบ คาอ านาจจ าแนก คาการเดา ความเปนจรงคณภาพของขอสอบในแบบทดสอบขนอยกบการเขยนเปนส าคญ เพราะถาการเขยนขอสอบทถกตองตามหลกวชาการ แบบทดสอบนนกยอมมคณภาพ สอดคลอง กบค ากลาวของคณภาพขอสอบนนขนอยกบการเขยนมากกวาการวเคราะห การวเคราะหเปนเพยงการหาคาดรรชนเพอสนบสนนขอสอบทเขยนนนดจรงหรอไมเทานน (ศรชย กาญจนวาส, 2543, หนา 78)

จากสภาพปญหาและความตองการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดาน พทธพสย เพอใหมคณภาพ สามารถสรางแบบทดสอบใหวดไดถงระดบของการน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคาขางตน ผวจยจงสนใจทจะน าแนวคด และหลกการมาผนวกกบ เทคโนโลยคอมพวเตอร ประยกตการเขยนโปรแกรมดวยภาษาคอมพวเตอร เพอสรางโปรแกรม ทชวยในการเขยนขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานพทธพสย ใหไดแบบทดสอบทมคณภาพไดมาตรฐาน เพอใหตอบสนองตอการเรยนการสอน รวดเรว และสามารถทบทวน แกไขได และดวยทฤษฏการสรางขอสอบ การวเคราะหขอสอบ จะเกยวของกบการค านวณ ผวจย จงเลอกทจะใชกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เนองจากมความคาดหวงวาผสอนจะตองมพนฐานทางดานคณตศาสตรทด ท าใหสามารถเขาใจในวตถประสงคของการวจย และสามารถใชงานโปรแกรมทสรางขนไดโดยไมยาก และกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเปนกลมสาระการเรยนร ทสามารถวดครอบคลมไดทกระดบของการวด จงท าใหผใชโปรแกรมเขาใจงาย ท าใหเหนภาพ การพฒนาอยางชดเจน เพอชวยใหครและบคลากรทางการศกษาไดใชเปนแนวทางการสราง แกไข ปรบปรง แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานพทธพสยใหเกดประโยชนสงสดในการศกษาของประเทศตอไป

5

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ใหสามารถสรางแบบทดสอบตามทก าหนดได 2. เพอประเมนผลระบบการท างานของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 สมมตฐานของการวจย

1. โปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย ใชรปแบบฟาเซท

กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบครส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 สามารถสรางแบบทดสอบไดตามทก าหนด

2. โปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบครส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 มประโยชน ใชงานไดสะดวก และเหมาะสม สะดวกในการจดพมพ แกไขแบบทดสอบ ตามรปแบบ ทใชกนโดยทวไป ขอบเขตของงานวจย ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง

1. ประชากรเปนครทสอนวชาคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ปการศกษา 2553

2. กลมตวอยางเปนครทสอนวชาคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 จ านวน 20 คน จาก 20 โรงเรยน โดยเลอกสมตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling)

6

ขอบเขตดานเนอหา 1. เนอหาทใชในการวจยเปนเนอหาวชาคณตศาสตร เรอง การหาพนทรปสเหลยมชนประถมศกษาปท 6 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐานพทธศกราช 2551

2. โปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาป ท 6 พฒนาขนบนระบบปฏบตการวนโดวส เวอรชน XP ขนไป สามารถจดเกบ แกไข จดพมพขอสอบแบบเลอกตอบ (multiple choice) ชนดไมเกน 4 ตวเลอก ทงทเปน ขอความ รปภาพ และสญลกษณ

3. เลอกภาษา Visual basic ในการพฒนาโปรแกรม

กรอบแนวคดในการวจย

การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 แบงการศกษาออกเปน 4 ขนตอนดงภาพท 1.1

ปรบปรง ปรบปรง พอใจ

ภาพท 1.1 แสดงขนตอนการศกษาคนควา

ศกษาสภาพปญหาและความตองการ

พฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร

ประเมนผลการใชงานโปรแกรม

ทดลองใชงานโปรแกรมคอมพวเตอร

ขนตอนท 1

ขนตอนท 2

ขนตอนท 3

ขนตอนท 4

รายงานผลการใชงานโปรแกรม

7

นยามศพทเฉพาะทใชในการวจย

1. โปรแกรมคอมพวเตอร หมายถง ชดค าสงทเขยนโดยภาษาคอมพวเตอรระดบสง ภาษาVisual Basic เพอสงใหคอมพวเตอรท างานตามตองการ คอ สราง แกไข ปรบปรง จดพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซต ขอสอบแบบเลอกตอบ (multiple choice) ชนดไมเกน 4 ตวเลอก ทงทเปน ขอความ รปภาพ และสญลกษณ 2. แบบทดสอบ หมายถง ชดของค าถามแบบหลายตวเลอก (Multiple Choice) ชนดไมเกน 4 ตวเลอก ทน าไปใชวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 3. ขอสอบ หมายถง ขอค าถามทน าไปกระตนใหผเรยน แสดงความร หรอพฤตกรรมออกมา ซงสามารถน าผลไปวเคราะหความร หรอพฤตกรรมของผเรยนได 4. ครและบคลากรทางการศกษาหมายถง คร พนกงานราชการ ครอตราจาง หรอครผชวยทท าการสอนหนงสอใหกบเดกนกเรยนในสงกดของส านกงานพนทการศกษากาญจนบร เขต 1 ประจ าปการศกษา 2551 5. โดเมน หมายถง มวลพฤตกรรม หรอประชากรพฤตกรรมในขอบเขตเนอหาวชา ทก าหนด หรอวเคราะหไวอยางชดเจน เพอจะสรางขอสอบ 6. โดเมนวชาคณตศาสตร หมายถง มวลพฤตกรรม หรอประชากรพฤตกรรม ดานพทธพสย ในขอบเขตสมรรถภาพทกษะการคดค านวณ ความรเขาใจ และทกษะการแกโจทยปญหา 7. สบโดเมน หมายถง กลมยอยแตละโดเมนในการวดประมวลผลประชากรดานความรในแตละสวนของขอบเขตสมรรถภาพทกษะการคดค านวณ ความรความเขาใจและทกษะการแก โจทยปญหา เพอน าไปสรางลกษณะเฉพาะขอสอบ 8. รปแบบฟาเซต หมายถง รปแบบของการสรางขอสอบโดยรวบรวมและนยามโดเมนของเนอหาในจดประสงคหนง ๆ ใหอยในรปของสวนประกอบยอยทเรยกวา ฟาเซท รปแบบฟาเซทประกอบดวยสวนส าคญ 3 สวนคอ

8.1 สวนคงท เปนประโยคทถกเลอกขนมาเพอเปนจดเรมตนในการสรางขยายกรอบแนวความคดของเนอหาวชา ซงหมายถงสวนทเปนฟอรมขอสอบ

8.2 สวนทแปรเปลยน เปนกรอบแนวคดของเนอหาวชาทก าหนดขนมาใหสอดคลองกบประโยคตาง ๆ โดยอาศยการพจารณาเลอกสมาชกของฟาเซท ภายในกรอบนน ๆ เปนการก าหนดลกษณะเฉพาะขอสอบ

8

8.3 สวนทน าไปเตมลงในสวนทแปรเปลยน เปนเซทของค า หรอประโยคขอสอบ ทไดรบการนยามไวอยางชดเจน ส าหรบเตมลงในสวนทแปรเปลยน ซงเรยกวา สมาชกของฟาเซท 9. วธการจดคประโยค เปนวธการสรางขอสอบโดยการเลอก สมาชกของแตละฟาเซท แลวเชอมเขากบสวนคงท เพอใหขอสอบทไดสามารถวดโดเมนนนได เปนวธการสรางประโยคเพอจะสรางขอสอบตามทจบคนน ประโยชนทไดจากการวจย

1 ไดโปรแกรมคอมพวเตอรโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 2 ไดเสนอแนะแนวทางการสรางแบบสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสยส าหรบครเพอน าไปสรางแบบทดสอบในกลมสาระการเรยนรตาง ๆ เพอใหตรงกบวตถประสงค 3 เปนแนวทางในการศกษาวจยในชนสงตอไป

9

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซทส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฏ ทเกยวของดงน

1. ทฤษฏ แนวคด การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย 2. ทฤษฏ แนวคด รปแบบฟาเซททใชในการสรางแบบทดสอบ 3. จดประสงคทางการศกษาวชาคณตศาสตร 3. ทฤษฏ แนวคด การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอการศกษา 4. ทฤษฏ แนวคด จตวทยาการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน 5. เอกสารงานวจยทเกยวของ

1. ทฤษฏ แนวคด การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย การศกษาเปนกระบวนการทมระบบแบบแผนในการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยน

ใหเปนไปตามแนวทางจดประสงค ในการจดการศกษาตองมการจดอยางเปนระบบมระเบยบแบบแผน สามารถตรวจสอบประเมนผลได กระบวนการศกษาโดยทวไปจะประกอบดวย สวนส าคญขนพนฐาน 3 ประการ (ศรชย กาญจนวาส, 2548, หนา 3) ไดแก การก าหนดจดมงหมายทางการศกษา การจดประสบการณการเรยนรใหกบผเรยน และการประเมนผลการจดการเรยนร

จดมงหมายทางการศกษา เปนเปาหมายของการจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน โดยผสอนจะเปนผก าหนด มอยหลายระดบตงแตระดบสง ทเขยนไวอยางกวาง ๆ จนถงระดบลาง ทเนนเฉพาะเจาะจงลงไปทเนอหา และพฤตกรรมทพงประสงค การก าหนดจดมงหมายทางการศกษาจะประสบปญหาทางดานความคลมเครอของภาษาทใช จงมความพยายามทจะสรางบรรทดฐานใหกบการก าหนดจดมงหมายทางการศกษา โดยนกการศกษาและนกจตวทยา พยายามเสนอแนวคด และแนวคดทไดรบความนยม น าเสนอเมอ พ.ศ. 2499 โดย ศาสตราจารย ดร. เบนจามน บลม และคณะ เสนอแนวคดการประเมนผลการศกษา โดยใชหลกการศกษา หลกจตวทยา และหลกตรรกศาสตรรวมกน ก าหนดพฤตกรรมการเรยนรของมนษยม 3 ประการใหญ ๆ คอ พฤตกรรมเกยวกบการคด ความรสก และการกระท า หรอดานพทธพสย ดานจตพสย ดานทกษะพสย โดยพฤตกรรมเกยวกบ

10

การคด ไดเสนอเปนโครงสรางพทธพสย แบงระดบความคดออกเปนระดบตาง ๆ ตงแตระดบต าจนถงระดบสง

การจดประสบการณการเรยนรเปนการจดสถานการณ ก าหนดเงอนไขของสถานการณ เพอใหผเรยนเกดการเรยนร เปลยนแปลงพฤตกรรมตามจดมงหมายทก าหนด วธการทนยมใชในทางการศกษาคอ การสอน เปนกระบวนการถายทอดประสบการณโดยใชรปแบบตาง ๆ กน เพอใหผเรยนเกดความร ดานพทธพสย จตพสย ทกษะพสย โดยตองสอดคลองกบ หลกสตรการจด การเรยน เทคนคการจดกจกรรมการเรยนร สอ วสดอปกรณการเรยนการสอน

การประเมนผลการจดการเรยนร เปนการตดสนคณคาการเรยนรทเกดขนกบผเรยน ดวยกระบวนการการจดการเรยนรทเปนระบบ การประเมนตองมการก าหนดเกณฑการประเมน ตวบงชของเกณฑการประเมน เพอน าไปสการตดสนใจ ในการวางแผนพฒนาสรางแบบทดสอบนน อาจแบงออกเปนขนตอนไดหลายอยาง ทงนขนอยกบความเหมาะสมในแตละสภาพการณ

1.1 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบเปนเครองมอทใชวดผล การจดกจกรรมเพอน าไปสการประเมนผลการจดกจกรรม ดงนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน กเปนเครองมอทวดผลการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอน าไปสการตดสนใจในการจดการศกษาทส าคญ ไมวาจะเปนการตดสนใจเกยวกบการบรหารการศกษา การตดสนใจเกยวกบกระบวนการสอน การตดสนใจเกยวกบการทดสอบและเกณฑการประเมน หรอการตดสนใจเกยวกบค าปรกษา ดงน นแบบทดสอบจงเปนเครองมอส าคญทจะเปนตวบงชประสทธภาพของการจดการเรยนการสอน มนกการศกษาไดใหค าจ ากดความเกยวกบแบบทดสอบไวหลายทาน พรชย หนแกว (2547, หนา 138) กลาววา แบบทดสอบ เปนเครองมอทใชวดความร ความเขาใจ หรอระดบสตปญญาของบคคล ผลทไดจากแบบทดสอบจะเปนตวเลข หรอคะแนน ซงแทนจ านวนบอกระดบส าหรบประเมนคณลกษณะของผตอบแบบทดสอบนน ศรชย กาญจนวาส (2548, หนา 8) กลาววา แบบสอบเปนเครองมอวดผลชนดหนง ซงประกอบดวย ชดของขอค าถาม ทใชวดกลมตวอยางพฤตกรรมเกยวกบความสามารถทางสมอง หรอความรสกนกคดทางจตใจ หรอทกษะการด าเนนงานของบคคล หรอกลมบคคลภายใตสถานการณทเปนมาตรฐาน และมการก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนทชดเจน

11

ชวาล แพรตกล (อางถงใน บญชม ศรสะอาด, 2542, หนา 65) กลาววา แบบทดสอบ คอ ชดของค าถามหรอกลมงานใดๆ ทสรางขนเพอชกน าใหผถกทดสอบแสดงพฤตกรรม หรอปฏกรยาโตตอบออกมาอยางใดอยางหนงทผสอบถามสามารถสงเกตได วดได ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2542, หนา 171-172) ไดกลาวถง ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวา เปนแบบทดสอบทวดความรของนกเรยนทไดเรยนไปแลว ซงมกจะเปนขอค าถามใหนกเรยนตอบ กบใหนกเรยนปฏบตจรง แบบทดสอบประเภทนแบงได 2 ประเภทคอ แบบทดสอบของครสรางขน และแบบทดสอบมาตรฐาน บญธรรม กจปรดาบรสทธ (2542, หนา 72) ใหความหมายแบบทดสอบวา เปนวธการเชงระบบทใชในการเปรยบเทยบพฤตกรรมของบคคลตงแต สองคนขนไป ณ เวลาหนง หรอของบคคลคนเดยวหรอหลายคนในเวลาตางกน อทมพร จามรมาน (2545, หนา 54) แบบทดสอบ คอ เครองมอตรวจสอบทางการศกษาทกระตนสมองใหแสดงพฤตกรรมออกมาในเชงความสามารถของบคคลนน ๆ ประกอบดวยขอสอบจ านวนหนง ซงขอสอบไดแก ขอความหรอขอค าถามทเกยวของกบจดมงหมายในการทดสอบ และเนอหาสาระททดสอบเฉพาะอยางและเกยวของกบบคคลทถกทดสอบ สมนก ภททยธน (2549, หนา 63) กลาววา แบบทดสอบ หมายถง ชดของค าถาม (Item) หรองานชดใดๆ ทสรางขนเพอน าไปเราหรอชกน าใหบคคลแสดงพฤตกรรมตอบสนองออกมา และสามารถสงเกตและวดได สรปแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน คอ เครองมอวดผลการเรยนรทสรางขนเพอตรวจสอบความรความสามารถของผเรยน ซงจะประกอบดวยขอค าถามสาระทตองการวดผเรยน 1.2 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ (2542, หนา 170-172) กลาววาการจ าแนกประเภทของแบบทดสอบนจะถอเอาหนาทหรอการงานตามทแบบทดสอบจะสามารถปฏบตไดแลว กอาจแบงแบบทดสอบในโรงเรยนออกไดเปน 3 ประเภทใหญ ดงน 1. แบบทดสอบผลสมฤทธ (achievement test) ก. แบบทดสอบของคร (teacher - made test) ข. แบบทดสอบมาตรฐาน (standardized test) 2. แบบทดสอบความถนด (aptitude test) ก. แบบทดสอบความถนดในการเรยน (scholastic aptitude test)

12

ข. แบบทดสอบความถนดจ าเพาะ (specific aptitude test) 3. แบบทดสอบบคคลกบสงคม (personal - social test) ก. แบบทดสอบเจตคต (attitude test) ข. แบบทดสอบความสนใจ (interest test) ค. แบบทดสอบบคคลกภาพ (personality test) แบบทดสอบของคร หมายถง ชดขอค าถามทครเปนผสรางขน ซงจะเปนขอค าถามทถามเกยวกบความรทนกเรยนไดเรยนในหองเรยน วามความรมากแคไหน บกพรองทตรงไหน จะไดสอนซอมเสรม หรอวดดความพรอมทจะขนบทเรยนใหม ฯลฯ ตามแตทครจะปรารถนา แบบทดสอบมาตรฐาน สรางขนจากผเชยวชาญแตละสาขาวชา หรอครทสอนวชานน แตผานการทดลองหาคณภาพหลายครงจนกระทงมคณภาพดพอ จงสรางเกณฑปรกต (norm) ของแบบทดสอบนน สามารถใชเปนหลกและเปรยบเทยบผลเพอประเมนคาของการเรยนการสอนในเรองใด กได จะใชวดอตราความงอกงามของเดกในแตละวย ในแตละกลม แตละภาคกได จะใชส าหรบใหครวนจฉยผลสมฤทธระหวางวชาตาง ๆ ในเดกแตละคนกได ขอสอบมคณภาพสงยงมมาตรฐานในดานวธด าเนนการสอบ แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอด าเนนการสอบบอกถงวธการสอบวาท าอยางไร และยงมมาตรฐานในดานการแปลผลคะแนนดวย นอกจากนยงไดจดรปแบบของแบบทดสอบทนยมเขยนกนอย 5 แบบ คอ 1. แบบความเรยง (essay type) 2. แบบเตมค า (completion test) 3. แบบถกผด (true-false test) 4. แบบจบค (matching test) 5. แบบเลอกตอบ (multiple choice test) สมนก ภททยธน (2549, หนา 62-67) แบงประเภทของแบบทดสอบไดหลายลกษณะ ขนอยกบเกณฑทจะใชในการแบง ดงน 1. แบงตามสมรรถภาพทจะวด แบงเปน 3 ประเภท 1.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (achievement test) 1.2 แบบทดสอบวดความถนด (aptitude test) 1.3 แบบทดสอบวดบคลกภาพทางสงคม (personal and social test) 2. แบงตามลกษณะการตอบ แบงเปน 3 ประเภท 2.1 แบบทดสอบภาคปฏบต (performance test) 2.2 แบบทดสอบขอเขยน (paper pencil test)

13

2.3 แบบทดสอบปากเปลา (oral test) 3. แบงตามเวลาทก าหนดใหตอบ แบงเปน 2 ประเภท 3.1 แบบทดสอบทจ ากดเวลาในการตอบ (speed test) 3.2 แบบทดสอบทจ ากดเวลาในการตอบ (power test) 4. แบงตามจ านวนผเขาสอบ แบงเปน 2 ประเภท 4.1 แบบทดสอบเปนรายบคคล (individual test) 4.2 แบบทดสอบเปนชนหรอเปนหม (group test) 5. แบงตามสงเราของการถาม แบงเปน 2 ประเภท 5.1 แบบทดสอบทางภาษา (verbal test) 5.2 แบบทดสอบทไมใชทางภาษา ( non-verbal test) 6. แบงตามลกษณะการใชประโยชน แบงเปน 2 ประเภท 6.1 แบบทดสอบยอย (formative test) 6.2 แบบทดสอบรวม (summative test) 7. แบงตามเนอหาของขอสอบในฉบบ แบงเปน 2 ประเภท 7.1 แบบทดสอบอตนย (subjective test) 7.2 แบบทดสอบปรนย (objective test) สรปแลวประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจะมอย 2 ประเภท คอแบบทดสอบของคร โดยครเปนผสรางขนอาจจะมคณภาพหรอไมกได หรออาจจะเกดความล าเอยงของแบบทดสอบกได และแบบทดสอบมาตรฐาน ซงเปนแบบทดสอบทมอยแลวโดยการสรางของผเชยวชาญและผานกระบวนการหาคณภาพของแบบทดสอบ มคมอด าเนนการทดสอบ โดยแตละแบบสามารถเขยนไดหลายลกษณะ เชน แบบความเรยง เตมค า แบบถกผด แบบจบค และแบบเลอกตอบ 1.3 ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทด สมนก ภททยธน (2549, หนา 67) ไดกลาวถงลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทดแตละขอมรายละเอยด ดงน 1. ความเทยงตรง (validity) หมายถง คณภาพของแบบทดสอบ ทสามารถวดไดตรงกบจดมงหมาย หรอวดในสงทตองการวดไดอยางถกตองแมนย า ความเทยงตรงจงเปรยบเสมอนหวใจของการทดสอบ ลกษณะความเทยงตรงของแบบทดสอบ แบงเปน 4 ชนด ดงน

14

1.1 ความเทยงตรงตามเนอหา (content validity) หมายถง ความสามารถของแบบทดสอบทวดไดตรงกบเนอหาทก าหนดไวในหลกสตร หรอตรงกบเนอหาทไดท าการสอนกลาวคอ เมอท าการสอนเนอหาใดกท าการออกขอสอบวดใหตรงกบเนอหานน และทเนนเปนส าคญอยทตองเขยนค าถามใหสอดคลองกบน าหนกความส าคญของเนอหานนดวย 1.2 ความเทยงตรงตามโครงสราง (construction validity) หมายถง ความสามารถของแบบทดสอบ ทวดไดตรงกบจดมงหมายทก าหนดไวในหลกสตร หรอวดไดตรงกบพฤตกรรมทตองการ ใหเกดกบนกเรยน คอ เมอจะสอนเนอหาใด ตองก าหนดจดมงหมายลวงหนา จะใหเกดสมรรถภาพสมองดานใด แลวจงท าการสอนและเขยนขอสอบใหตรงกบพฤตกรรมทตองการ 1.3 ความเทยงตรงตามสภาพ (concurrent validity) หมายถงความสามารถของแบบทดสอบทวดไดตรงตามสภาพความจรงในชวตประจ าวน หรอปจจบนของนกเรยน กลาวไดวาเปนความสามรถของแบบทดสอบ ทชวยใหครประมาณสถานภาพอนแทจรงของนกเรยนในปจจบนไดถกตอง 1.4 ความเทยงตรงตามการพยากรณ (predictive validity) หมายถงความสามารถของแบบทดสอบ ทวดไดตรงกบสภาพความเปนจรงของนกเรยน ทจะเกดขนในอนาคตกลาวคอ คะแนนผลการสอบทเกดจากแบบทดสอบสอดคลองกบผลการเรยน 2. ความเชอมน (reliability) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทงฉบบทสามารถวดไดคงทคงวาไมเปลยนแปลงไมวาจะท าการสอบกครงกตาม เชน การสรางแบบทดสอบชดหนงแลวน าไปทดสอบกบนกเรยนกลมหนง 2 ครง โดยมระยะเวลาหางกนพอประมาณ (1-8 สปดาห) ถาพบวา นกเรยนแตละคนท าคะแนนไดเทาๆ เดม ทง 2 ครง แสดงวาแบบทดสอบมความเชอมนสง 3. ความยตธรรม (fair) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทไมเปดโอกาสใหมการได เปรยบเสยเปรยบในกลมผเขาสอบดวยกน ไมเปดโอกาสใหนกเรยนท าขอสอบไดโดยการเดาไมใหนกเรยนขเกยจหรอไมสนใจในการเรยน ท าขอสอบไดด ผทท าขอสอบควรเปนนกเรยนทเกงและขยนเทานน วธการทจะท าใหเกดความยตธรรมไดแก ออกขอสอบใหคลมหลกสตรและมจ านวนมาก แบบทดสอบทใชสอบกบนกเรยนทกคนตองเปนชดเดยวกนและเปนเรองทนกเรยนเรยนแลว หากออกขอสอบยากเกนไปจะท าใหนกเรยนเกงเสยเปรยบ เพราะทกคนตองท าขอสอบโดยการเดา 4. ความลกของค าถาม (searching) หมายถง ขอสอบแตละขอตองไมถามผวเผนหรอถามประเภทความรความจ าแตตองถามใหนกเรยนน าความรความเขาใจไปคดดดแปลงแกปญหาแลวจงตอบได ไดแกความรความจ า เชน ไมควรถามวา “โลกมดวงจนทรกดวง” ..แตควรถามวา “ถาโลกมดวงจนทร 2 ดวง (หรอไมมเลย) เหตการณจะเปนอยางไร”

15

5. ความย วย (exemplary) หมายถง แบบทดสอบทนกเรยนท าดวยความสนกเพลดเพลน ไมควรใชค าถามซ าซากซงนาเบอหนาย วธการทจะใหแบบทดสอบมความย วยอยากตอบกโดยเรยงจากของายไปขอยากใชขอสอบรปภาพบาง ถามขอละปญหาบาง รปแบบของขอสอบนาสนใจ ถาเปนขอสอบแบบอตโนมตกใหบรรยายความยาวพอเหมาะ และไมถามหลายประเดน 6. ความจ าเพาะเจาะจง (definition) หมายถง ขอสอบทมแนวทาง หรอทศทางการถามการตอบชดเจน ไมคลมเครอ ไมแฝงกลเมดใหนกเรยนงง นกเรยนไมไดคะแนนเนองจากตอบไมถกดกวาไมไดคะแนนเนองจากไมเขาใจค าถาม และความไมจ าเพาะเจาะจงของขอสอบนอาจเกดขนไดกบขอสอบทกชนด (กาถก-ผด จบค เตมค า ตอบสน ๆ เลอกตอบ และอตนย) ทงนขนอยกบผเขยนขอสอบวาสามารถออกขอสอบไดรดกมและชดเจนเพยงใด 7. ความเปนปรนย (objective) ความเปนปรนยของแบบทดสอบไมได หมายถงขอสอบแบบกาถก-ผด จบค เตมค า ตอบสน ๆ และเลอกตอบ เพราะแบบทดสอบชนดตาง ๆ เหลานเปนเพยงรปแบบหรอโครงสรางของค าถามทจะน าไปสความเปนปรนยเทานน และความเปนปรนยนนเปนคณลกษณะของแบบทดสอบไมใชชนดของแบบทดสอบ แบบทดสอบจะเปนปรนยหรอไมจะตองมคณสมบต 3 ประการ คอ 7.1 ตงค าถามใหชดเจน ท าใหผเขาสอบทกคนเขาใจความหมายตรงกน 7.2 ตรวจใหคะแนนไดตรงกน แมจะตรวจหลายครงหรอหลายคนกตาม 7.3 แปลความหมายของคะแนนไดเหมอนกน 8. ประสทธภาพ (efficiency) หมายถง แบบทดสอบทมจ านวนขอมากพอประมาณใชเวลาสอบพอเหมาะ ประหยดคาใชจาย จดท าแบบทดสอบดวยความประณต ตรวจใหคะแนนไดรวดเรว รวมถงสถานการณในการสอบทด ไดแก สภาพหองเรยนเรยบรอยไมมสงรบกวน ผเขาสอบกรรมการคมสอบรดกม เปนตน นอกจากนการสรางแบบทดสอบไวอยางด และสามารถน าไปใชไดหลาย ๆ ครงอยางเหมาะสม ไมเกดความเสยหายใด ๆ ถอวาแบบทดสอบมประสทธภาพ 9. อ านาจจ าแนก (discrimination) หมายถง ความสามารถของขอสอบในการจ าแนกผสอบทมคณลกษณะ หรอความสามารถแตกตางกนออกจากกนได ขอสอบทด จะตองมอ านาจจ าแนกสง ตามทฤษฎการวดผลแบบองกลม ( norm referenced measurement) อ านาจจ าแนกของขอสอบ หมายถง ความสามารถของขอสอบทจ าแนกผสอบออกเปน 2 กลม คอ กลมเกงกบกลมออนถาขอสอบมอ านาจจ าแนกสงแสดงวา คนกลมเกงท าขอสอบขอน นถก คนกลมออนท าไมถกทฤษฎการวดผลแบบองเกณฑ (criterion referenced measurement) หมายถง ความสามารถของขอสอบนนในการจ าแนกผสอบออกเปน 2 กลม คอ กลมรอบรกบกลมไมรอบร ถาขอสอบมอ านาจจ าแนกสงแสดงวาคนกลมรอบรท าขอสอบขอนนถก แตคนกลมไมรอบรท าไมถก

16

10. ความยาก (difficulty) หมายถง จ านวนคนตอบขอสอบไดถกมากนอยเพยงใดหรออตราสวนของจ านวนคนตอบถกกบจ านวนคนทงหมดทเขาสอบ ตามทฤษฎการวดผลแบบองกลม ขอสอบทดคอขอสอบทไมยากไมงายจนเกนไป เรยกวามความยากพอเหมาะ เพราะคณคาของขอสอบดงกลาวจะชวยจ าแนกผสอบไดวาใครเกงใครออน ขอสอบขอไดทไมมใครท าไดถกหรอขอสอบททกคนท าถก ตางกไมสามารถจ าแนกผเขาสอบไดวาใครเกงใครออน จงไมมคณคาในการจ าแนก สวนทฤษฎการวดผลแบบองเกณฑ ถอวาขอสอบทดคอสามารถวดวาผเรยนไดบรรลจดประสงคหรอไม การททกคนท าขอสอบไดถก แสดงวาเขาไดบรรลตามจดประสงคทตองการไดจรง หรอไมถาวดไดจรงกนบวาเปนขอสอบทด แมวาจะเปนขอสอบทงายกตาม โดยสรปแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ท ดจะตองผานกระบวนการหาคณภาพของแบบทดสอบคอ มความเทยงตรง มคาความเชอมนสง มความเปนปรนย มคาความยากอยในเกณฑและมคาอ านาจจ าแนกทด การสรางขอค าถามยงตองพจารณาในเรองของความยตธรรมของขอสอบ 1.4 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเพอวดผลการเรยนร หลกการตามลกษณะทดของการสรางแบบทดสอบ 5 ประการ ประกอบดวย ความเทยงตรง ความเชอมน ความเปนปรนย คาความยาก และอ านาจจ าแนก (สมนก ภททยธน, 2549, หนา 72) พชต ฤทธจรญ (2544, หนา 99-101) และพรอมพรรณ อดมสน (2545, หนา 29-33) ไดกลาวถง ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงมความสอดคลองกน ดงน 1. วเคราะหหลกสตรและสรางตารางวเคราะหหลกสตร การสรางแบบทดสอบ ควรเรมตนดวยการวเคราะหหลกสตร และสรางตารางวเคราะหหลกสตรเพอวเคราะหเนอหาสาระและพฤตกรรมทตองการจะวด ซงเปนการระบจ านวนขอสอบและพฤตกรรมทตองการจะวดไว 2. ก าหนดจดประสงคการเรยนร จดประสงคการเรยนร เปนพฤตกรรมทเปนผลการเรยนรทผสอนมงหวงจะใหเกดกบผเรยน ซงผสอนจะตองก าหนดไวลวงหนาส าหรบเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนและสรางขอสอบวดผลสมฤทธ 3. ก าหนดชนดขอสอบและศกษาวธสราง โดยการศกษาตารางวเคราะหหลกสตร และจดประสงคการเรยนร ผออกขอสอบตองพจารณาและตดสนใจเลอกใชชนดของขอสอบทจะใชวดวาจะใชแบบใด โดยตองเลอกใหสอดคลองกบวตถประสงคของการเรยนรและเหมาะสมกบวยของผเรยน แลวศกษาวธเขยนขอสอบชนดนน ใหมความรความเขาใจในหลกและวธการเขยนขอสอบ

17

4. เขยนขอสอบ ผออกขอสอบลงมอเขยนขอสอบตามรายละเอยดทก าหนดไวในตารางวเคราะหหลกสตร และใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร โดยอาศยหลกและวธการเขยนขอสอบทไดศกษามาแลวในขนท 3 5. ตรวจทานขอสอบ เพอใหขอสอบทเขยนไวแลวในขนท 4 มความถกตองตามหลกวชา มความสมบรณครบถวนตามรายละเอยดทก าหนดไวในตารางวเคราะหหลกสตร ผออกขอสอบตองพจารณาทบทวนตรวจทานขอสอบอกครงกอนทจะจดพมพและน าไปใชตอไป 6. จดพมพแบบทดสอบฉบบทดลอง เมอตรวจทานขอสอบเสรจแลวใหพมพขอสอบทงหมด จดท าเปนแบบทดสอบฉบบทดลอง โดยมค าชแจงหรอค าอธบายวธตอบแบบทดสอบ (Direction) และจดวางรปแบบการพมพใหเหมาะสม 7. ทดสอบและวเคราะหขอสอบ การทดลองสอบและวเคราะหขอสอบเปนวธการตรวจคณภาพของแบบทดสอบกอนน าไปใชจรง โดยน าแบบทดสอบไปทดลองสอบกบกลมทมลกษณะคลายคลงกนกบกลมทตองการสอนจรง แลวน าผลการสอบมาวเคราะหและปรบปรงขอสอบใหมคณภาพ โดยสภาพการปฏบตจรงของการทดสอบวดผลสมฤทธในโรงเรยน มกไมคอยมการทดลองสอบและวเคราะหขอสอบ สวนใหญน าแบบทดสอบไปใชทดสอบแลวจงวเคราะหขอสอบ เพอปรบปรงขอสอบและน าไปใชในครงตอ ๆ ไป 8. จดท าแบบทดสอบฉบบจรง จากผลการวเคราะหขอสอบ หากพบวาขอสอบขอใดไมมคณภาพ หรอมคณภาพไมด อาจจะตองตดทงหรอปรบปรงแกไขขอสอบใหมคณภาพดขน แลวจงจดท าเปนแบบทดสอบฉบบจรง ทจะน าไปทดสอบกบกลมเปาหมายตอไป

นอรแมน กรอนลนด ไดเสนอขนตอนในการวางแผนสรางแบบทดสอบ 4 ขนตอน ดงน (Gronlund, 1982, pp. 18-33)

1. การวางแผนในการสรางแบบทดสอบ (planning) การก าหนดจดประสงคของการสอบการเขยนจดมงหมายเชงพฤตกรรม การสรางตารางวเคราะหหลกสตร การก าหนดเวลา ทใชในการสอบ การก าหนดจ านวนขอของขอสอบ และการเลอกประเภทของขอสอบ 2. การสรางแบบทดสอบ (constructing) ไดแก การท าตนฉบบรางของขอสอบ จ านวนของขอสอบในตนฉบบราง การจดขอสอบประเภทเดยวกนใหอยในตอนเดยวกน ค าสงของขอสอบ การก าหนดแบบแผน (lay out) 3. การด าเนนการสอบ ไดแก การก าหนดสถานทสอบ การแนะน าวธการตอบขอสอบ การเตรยมเฉลยและวางกฎเกณฑการใหคะแนนกอนทจะตรวจใหคะแนนจรง 4. การประเมนผลแบบทดสอบ ไดแก การตรวจขอสอบ การวเคราะหขอสอบ การปรบปรงขอสอบ การอภปรายและอธบายขอสอบ

18

หากจะแบงขนตอนของการวางแผนสรางแบบทดสอบใหละเอยดมากยงขน กอาจแบงออกไดเปน 8 ขน ดงน ขนท 1. การก าหนดจดประสงคของการทดสอบ ขนท 2. การสรางตารางวเคราะหหลกสตร ขนท 3. การเลอกแบบของขอสอบทเหมาะสม ขนท 4. การเขยนขอสอบรายขอ ขนท 5. การจดท าขอสอบ ขนท 6. การท าการทดสอบ ขนท 7. การประเมนขอสอบ ขนท 8. การน าผลการสอบไปใช สามารถแสดงรปแบบของขนตอนพฒนาแบบทดสอบไดดงแผนภมท 2.1

แผนภมท 2.1 แสดงขนตอนการพฒนาสรางแบบทดสอบ

8. การน าผลการสอบไปใช

7. การประเมนขอสอบ

6. การท าการทดสอบ

5. การจดท าขอสอบ

4. การเขยนขอสอบรายขอ

2. การสรางตารางวเคราะหหลกสตร

1. การก าหนดจดประสงคของการทดสอบ

เปาหมาย เพอพฒนาการเรยนการสอน

3. การเลอกแบบของขอสอบทเหมาะสม

19

กระบวนการทกลาวมานเปนกระบวนการทตอเนองไมมทสนสด กระบวนการในการวางแผนการออกขอสอบนสามารถเขยนเปนแผนภมไดดงน แผนภมท 2.2 กระบวนการในการสรางแบบทดสอบ

ตงจดมงหมายทจะวด

เขยนจดมงหมาย ในรปพฤตกรรมทจะวด

เลอกปญหา สถานการณ ในการน ามาเขยนขอสอบ

ด าเนนการสอน การทดสอบ

วเคราะหขอสอบ

ไมพงพอใจ

อธบายและอภปรายแบบทดสอบ

ปรบปรง

แบบทดสอบทมมาตรฐาน

การพฒนา การเรยน

การสอน

แผนการสอน

การวดผล

ประเมนผล

วดผลตามจดประสงค

20

โดยสรปขนตอนของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจะตองศกษา วเคราะหหลกสตร โดยการสรางตารางวเคราะหหลกสตร จากนนกก าหนดจดประสงคของการวด ชนดของแบบวดหรอแบบทดสอบอาจจะเปนแบบเลอกตอบ แบบเตมค า หรอแบบถกผดกขนอยกบครผสอน จากนนยกรางขอสอบ หาคณภาพของขอสอบโดยการทดลองกบกลมตวอยางทมความคลายคลงกบกลมเปาหมาย โดยวเคราะหความเทยงตรง ความยากงาย ความเชอมน และประสทธภาพของแบบทดสอบ เมอผลการวเคราะหเปนทพอใจกจดเตรยมพมพตนฉบบเพอทดลองกบกลมเปาหมายตอไป 1.5 จดมงหมายเชงพฤตกรรม หรอจดประสงคเชงพฤตกรรม มนกการศกษาไดใหค าจ ากดความเกยวกบ จดมงหมายเชงพฤตกรรมหรอจดประสงคเชงพฤตกรรม หมายถง จดมงหมายทอธบายหรอบรรยายถงพฤตกรรมทพงปรารถนาของผเรยน และบงบอกถงเนอหาวชาทจะชวยท าใหเกดพฤตกรรมนน ๆ จดประสงคเชงพฤตกรรมประกอบดวยลกษณะส าคญ 2 ประการ พฤตกรรมนนตองมองเหนไดหรอสงเกตเหนไดและพฤตกรรมนนเปนพฤตกรรมขนสดทายหรอพฤตกรรมบนปลาย (terminal behavior) ทนกเรยนแสดงออกเมอการสอนสนสดลง ดงนนจดประสงคเชงพฤตกรรมจงเปนจดมงหมายของการสอน ทระบในรปของพฤตกรรมทตองการใชนกเรยนแสดงออกมา พฤตกรรมนนจะตองวดไดหรอสงเกตได และพฤตกรรมนน ๆ เปนพฤตกรรมทพงปรารถนา ตวอยางทไมใชจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน 1. เพอใหเพมพนความซาบซงในหลกค าสอนของพระพทธเจา 2. เพอใหผเรยนทราบถงวธการปลกกลวยไมโดยละเอยด 3. สามารถเขาใจถงการท างานของโปรแกรมคอมพวเตอร 4. เพอใหผเรยนมความคด จตวญญาณ และแรงปรารถนา ตวอยางทเปนจดประสงคเชงพฤตกรรม เชน 1. สามารถบอกชอปมตาง ๆ ทใชควบคม เครองคอมพวเตอรได 2. เพอใหนกเรยนสามารถปลกกลวยไมได 3. สามารเขยนสรปถงสาเหตของการเกดรฐประหารรฐบาล ในสมย พนต ารวจโท ดร. ทกษณ ชนวตร เปนนายกรฐมนตรได 4. สามารถเขยนแผนทประเทศ และลงต าแหนงของกรงเทพฯ กาญจนบรและล าปางไดถกตอง

21

5. สามารถบอกถงความแตกตางระหวางขอสอบแบบอตนยกบแบบขอสอบถกผด จดประสงคเชงพฤตกรรมประกอบดวยสวนส าคญ 3 ประการ คอ 1. พฤตกรรมทคาดหวง (expected behavior) หมายถง พฤตกรรมทตองการใหนกเรยนแสดงออกใหสงเกตไดเมอสนสดการเรยนการสอนแลว ค าทน ามาเขยนเปนพฤตกรรม ทคาดหวงจงตองเปนค าทแสดงการกระท า มความหมายแคบ หรอมความหมายเดยว มนกวดผลเสนอค ากรยาทใชในแตละพฤตกรรม ดงน (โกวท ประวาลพฤกษ และ สมศกด สนธระเวญ, 2523, หนา 31) ความรความจ า ใหค านยาม บรรยาย บอก ซบง บญญต เลอก จบค เรยกชอ ยกรายการ ใหหวขอ กลาว ความเขาใจ เปลยนรป ยกขออาง บอกความแตกตาง คาดหมาย ขยายความอธบาย อางถง ยกตวอยาง จดเรองใหม ท านาย ตความหมาย สรป เรยบเรยงใหม ยอความ การน าไปใช เปลยน ค านวณ สาธต ใชเครองมอ ปรบปรง ปฏบตการ คนพบ ท านาย เตรยม ผลต ตดตอ แสดง เสนอ แกปญหา ใช การวเคราะห อางถง ยกรายการ สาธต ชแจงใหเหนขอแตกตางสงทคลายคลงกน ชบง แยก คดเลอก ตดตอ แบงแยก หาองคประกอบ หาหลกการ หาความสมพนธ ท าเปนแผนภาพ การสงเคราะห จดกลมพวก รวบรวมเปนกลม รวม แตง ออกแบบ สราง เขยน เขยนใหม สรป ประดษฐ วางโครงสราง ปรบปรง การประเมนคา เปรยบเทยบ ประเมน โตแยง วจารณ บรรยาย สรป อธบาย จ าแนก สรปความ สนบสนน ตดตอ แปลความหมาย ใหเหตผล 2. สถานการณ (condition) เปนขอความบอกถงสถานการณ หรอเงอนไข ทจะใชเปนเครองมอกระตนหรอเปนสงเราใหนกเรยนแสดงพฤตกรรมทคาดหวงออกมา ดงนนสถานการณ คอการก าหนดเนอหา วธการ กจกรรม ทสอดคลองกบการเรยนการสอน ตวอยางของสถานการณ เชน เมอก าหนดสมการให................................ เมออานบทความใหนกเรยนฟงจบแลว.................... เมอก าหนดปญหาให 1 ขอ.............................. เมอก าหนดฟงกชนใหนกเรยน..................

22

3. เกณฑ (criterion) หมายถง ขอความทแสดงใหทราบวานกเรยนจะตองปฏบตใหดเพยงใด หรอนกเรยนจะตองแสดงพฤตกรรมทคาดหวงในระดบใดจงจะยอมรบไดวานกเรยนมพฤตกรรมนนจรง หรอนกเรยนสามารถท าสงนนไดจรง ตวอยางของเกณฑ เชน ถกตองอยางนอย 25 ขอ ท าเสรจภายในเวลา 10 นาท โดยสรปแลวจดประสงคเชงพฤตกรรมจะบอกใหทราบไดวานกเรยนควรจะ “ท าอะไรได” “ท าในเงอนไขหรอสถานการณใด” และ “ท าไดถงระดบใด” เพอชวยใหครไดใชเปนแนวทางในการประวดและประเมนผลการเรยนร 1.6 การสรางตารางวเคราะหหลกสตร การทจะเขยนขอสอบใหมความเทยงตรงดานเนอหา (content validity) และมความเทยงตรงทางดานโครงสราง (construct validity) นนผสอนจ าเปนจะตองท าการวเคราะหหลกสตรเสยกอน การวเคราะหหลกสตรท าใหทราบวา จะสอนแลสอบประเมนผลเนอหาอะไรบาง จะสอนและสอบพฤตกรรมสมองดานใดบาง และถงระดบใด จะสอนและสอบเนอหาพฤตกรรมนนคดเปนรอยละเทาไหร 1.6.1 ขนตอนการวเคราะหหลกสตร 1.6.1.1. วเคราะหจดมงหมาย การวเคราะหจดมงหมายของวชาเปนการแปลจดประสงคของการสอนเปนพฤตกรรมทเปนจดหมายปลายทางทตองการใหเกดแกนกเรยนเมอเรยนวชานน ๆ จบแตละวชาอาจมจดมงหมายแตกตางกนไป ขนอยกบธรรมชาตของแตละวชา ผวเคราะหตองแปลจดประสงคของการสอนเปนจดมงหมายเชงพฤตกรรมหรอแปลเปนจดประสงคของการเรยนร 1.6.1.2.วเคราะหเนอหาวชา การวเคราะหเนอหาวชาเปนการแยกเนอหาออกเปนหนวยยอย หรอบทเรยนยอย แลวน าเนอหานนมาเรยงล าดบการสอนจากกอนไปหลง

23

1.6.1.3. สรางตารางวเคราะหหลกสตร ตารางวเคราะหหลกสตร เปนตารางแสดงความสมพนธของจดมงหมายกบเนอหาวชา ทจะท าการสอนหรอท าการทดสอบ 1.6.2 วธการสรางตารางวเคราะหหลกสตร (table of specifications) ในการวางแผน การสรางแบบทดสอบนน เกยวของกบกจกรรม 3 ประการ (Gronlund, 1982, pp. 24) ดงตอไปน 1.6.2.1. เลอกจดมงหมายของการเรยนรทจะทดสอบ 1.6.2.2. ระบเนอหาวชาทจะทดสอบ 1.6.2.3. สรางตารางสองมต ดงนนตารางวเคราะหหลกสตรหรอบางทเรยกวา Test Blueprint นน จงเปนตารางสองมต มตแรกบงบอกเกยวกบเนอหา มตทสองเปนเรองของจดมงหมาย ภายในตารางเปนความสมพนธระหวางเนอหากบจดมงหมาย นนคอ เนอหาวชาตอนใดมจดมงหมายอะไร และจดมงหมายแตละอยางจะวดอยางละเทาไร ถาตองเปรยบเทยบกบการสรางตกอาคาร สถาปนกท าหนาทเขยนแบบ เพอชวยในการสราง เชนเดยวกบทครสรางตารางวเคราะหหลกสตรเพอชวยในการสรางแบบทดสอบ โดยปกตแลว การสรางตารางวเคราะหหลกสตร มกจะก าหนดใหจดมงหมายอยในแนวนอนและเนอหาวชาอยในแนวตง ดงตวอยางการสรางตารางวเคราะหหลกสตร ตารางท 2.1

หวขอวชา จดมงหมาย รวม

ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช ความคลายกนและตางกน- ของขอสอบอตนยกบปรนย ขอดขอเสยของขอสอบ- แบบอตนย การเขยนขอสอบแบบอตนย การตรวจใหคะแนนขอสอบ- แบบอตนย

6 9 12

3

6 9 12

3

8 12 16

4

20

30 40

10

รวม 30 30 40 100 ตารางท 2.1 แสดงตวอยางตารางวเคราะหหลงสตร วชา ขอสอบอตนย

24

จากตารางวเคราะหหลกสตรเรองขอสอบแบบอตนยทเปนตวอยางขางตน จะแบง

เนอหาออกเปน 4 ตอน แตละตอนมความส าคญไมเทากนการเขยนขอสอบแบบอตนยเปนตอนทส าคญทสดและการใหคะแนนเปนตอนทส าคญนอยทสด จดมงหมายในการสอนในเรองนเนนการน าไปใชมากวาอยางอน ออกขอสอบ 100 ขอ จะทราบไดวาเนอหาแตละตอนจะตองออกกขอและเนอหาแตละตอนนนจะตองออกขอสอบเพอวดตามจดมงหมายใด การสรางตารางวเคราะหหลกสตรเพอการเรยนและการสอนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษานน โดยมากแลวการก าหนดจดมงหมายทจะสอบวดมกจะก าหนดตามจดมงหมายของการเรยนรตามแนวคดของ เบนจามนบลม คอก าหนดจดมงหมาย เปน ความรความจ า ความเขาใจ การน าเอาไปใช การวเคราะห และการประเมนคา ส าหรบเนอหาวชาหรอหวขอวชานนมกจะแบงหรอแยกออกเปนบทหรอเปนตอนตามแบบเรยน หรอต าราเรยน(Klein, 1976, p. 10) การก าหนดน าหนกวาเนอหาวชา จะสอบวดเทาไรหรอออกขอสอบกขอนนโดยมากจะพจารณาความส าคญระยะเวลาทใชในการสอนเนอหาวชาหรอหรอหวขอวชานน ๆ 1.7 การสรางแบบวดดานพทธพสย การจะวดพฤตกรรมดานพทธพสยไดถกตองเทยงตรง สงส าคญทสดจะตองเขาใจพฤตกรรม พทธพสย คอ ผเรยนแสดงออกใหปรากฏอยางไร (ส าเรง บญเรองรตน, 2550, หนา 49) การสรางแบบวดดานพทธพสย เปนการเขยน ขอค าถามส าหรบสรางเปนแบบทดสอบ (test) เพอน าไปใชในการวดผลสมฤทธทางการเรยน (achievements) ของผเรยนในภาพรวมเปนกระบวนการสรางแบบทดสอบขนมาตามแนวคดหนง เพอน าไปใชทดสอบระดบการเรยนรเกยวกบเนอหาทเคยมประสบการณการเรยนรมาแลว และเมอผเรยนแสดงพฤตกรรมตอบสนองตอแบบทดสอบ ผสอนกจะใชเปนขอมลยอนกลบเพออธบายระดบของดานพทธพสยทผเรยนแตละคนไดเกดขนตอไป (พรชย หนแกว, 2547, หนา 139-145) การสรางแบบทดสอบตามแนวคดของบลม (Bloom) จะจ าแนกแบบทดสอบตามระดบผลสมฤทธทางการเรยนทตองวดออกเปน 6 ดาน และแตละดานจะก าหนดตวเลขก ากบไว คอ 1.00 ความร ความจ า 2.00 ความเขาใจ 3.00 การน าไปใช 4.00 การวเคราะห 5.00 การสงเคราะห และ 6.00 การประเมนคา ตวเลขนจะแสดงถงระดบความซบซอนตวเลขนอยหมายถงระดบการวดพนฐาน และตวเลขทมคามากขนจะแสดงระดบการวดทมความซบซอนขนตามล าดบ การประยกตแนวคดของบลม (Bloom) มาใชในการเขยนขอค าถามในแบบทดสอบวดผลสมฤทธทง 6 ดาน

25

1. ดานความร ความจ า เปนความสามารถทางสมองในอนทจะทรงไวหรอรกษาไวซงเรองราวตาง ๆ ทผเรยนไดเรยนร รบรไวในสมอง จงเปนการวดวาผเรยนมความสามารถในการจดจ าเรองราวตาง ๆ ไดมากนอยเพยงใด จะเปนการวดไดจากความสามารถในการระลกของผเรยน 1.1 ความร ความจ าในเนอหาวชา ความรเกยวกบศพทและนยาม เปนการถามถงการใหความหมายทว ๆ ไป ความหมายเฉพาะ ถามค าแปลของเครองหมาย รปภาพ อกษรยอ และสญลกษณตาง ๆ ความรเกยวกบกฎและความจรง เปนถามเกยวกบกฎ ความจรง และความส าคญ เปนการถามสตรตาง ๆ สถานท เหตการณ สาเหตของผลทเกดขน การเปรยบเทยบหรอขอเทจจรงทไดพสจนจนเปนทยอมรบกนโดยทวไป 1.2 ความรในวธการด าเนนการ ความรเกยวกบระเบยบแบบแผน ไดแก สงทเปนแบบฟอรมหรอระเบยบในการปฏบตซงเปนสงทยอมรบไดของคนสวนใหญ แตหากมผหนงผใดไมปฏบตตามกจะไมถอวาเปนความผดเพยงแตจะถกเพงเลงบาง ความรเกยวกบล าดบขนและแนวโนม เปนการถามความรเกยวกบล าดบขนตอนและแนวโนมในการกระท า หรอการเกดขนของสงของ เรองราวและปรากฏการณตาง ๆ ความรเกยวกบการจ าแนกประเภท เปนการถามความรเกยวกบการแยกพวกตามความเหมาะสมหรอความแตกตางกนตามคณลกษณะ คณสมบต หรอหนาทของสงตาง ๆ เรองราว หรอปรากฏการณตาง ๆ ความรเกยวกบเกณฑ เปนการถามความรในสงทใชเปนเกณฑทใชในการวนจฉยหรอตรวจสอบขอเทจจรงของเรองตาง ๆ อาจเปนการถามเกยวกบเอกลกษณ คณลกษณะพเศษเฉพาะตวของวตถ สงของ หรอเรองราวตาง ๆ ทตางจากเรองอน หรอ เปนการถามใหวจารณเกณฑ เพอใหผเรยนพจารณาวาเกณฑทใชถกตอง เหมาะสมหรอไม เพราะอะไร ความรเกยวกบวธการ เปนการถามความรเกยวกบวธการในอนทจะใหไดมาของผลลพธทตองการวาตองใชเทคนควธการใดอยางใดบาง 1.3 ความรรวบยอด ความรเกยวกบหลกวชาและการอางสรปครอบคลม เปนการถามความรเกยวกบหลกวชา การขยายหลกวชาทเปนใจความส าคญของเรองนน รวมถงการอางสรปอางองครอบคลมทไดไปใชในการอภปรายเรองอน ๆ ทมลกษณะคลายคลงกน

26

ความรเกยวกบทฤษฎและโครงสราง เปนการถามความรเกยวกบทฤษฎและโครงสราง เปนการน าความสมพนธของหลกวชาตาง ๆ มาสรปเปนเนอหาความรวมทสามารถอยในประเดนเดยวกน หรอโครงสรางเดยวกนได 2. ดานความเขาใจ 2.1 การแปลความ เปนการวดเพอใหผตอบแปลค าหรอขอความจากระดบหนงไปอกระดบหนง หรอเปนการแปลเรองราวเดมใหเปนค าใหม ใชภาษาใหม หรอเปนการแปลความหมายของภาษาหนงไปเปนอกภาษาหนง 2.2 การตความ เปนการวดความสามารถในการแปลเรองราวตาง ๆ แลวยอเรองราวนนใหเปนขอสรปได และยงคงอยในขอบเขตตามทก าหนดไว 3. ดานการน าไปใช เปนการวดความสามารถในการน าความร และความเขาใจทศกษาแลว น าไปใชในสถานการณจรงหรอสถานการณทมความคลายกน 4. ดานการวเคราะห 4.1 วเคราะหความส าคญ เปนการถามเพอใหคนหามลเหต ตนก าเนด สาเหต ผลลพธ หรอถามวาขอความนน ๆ มวตถประสงคหรอความมงหมายทส าคญลกษณะใดบาง 4.2 วเคราะหความสมพนธ เปนการถามเพอใหผตอบคนหาความส าคญของเรองตาง ๆ ความเกยวของสมพนธ หรอความขดแยงกนระหวางเนอเรอง 4.3 วเคราะหหลกการ เปนการถามเพอใหจบประเดนของเรองราวใหไดวายดถอตามหลกการใด ระเบยบวธในการเรยบเรยง มโครงสรางตามหลกการใด ใชกลวธใด เปนตน ค าตอบทไดถอเปนหลกการของเรองนน 5. ดานการสงเคราะห 5.1 สงเคราะหขอความ เปนการน าเอาความร ประสบการณดานตาง ๆ มาผสมกนเพอใหเกดเปนขอความ หรอการกระท าใหม 5.2 สงเคราะหแผนงาน เปนการถามความสามารถในการก าหนดแนวทางและขนตอนของการปฏบตงานไวลวงหนา เพอใหการท างานนน บรรลผลตามทก าหนดไว ซงในการถามนนมกจะตงเปนแบบสถานการณ การบอกเรองราวและก าหนดเงอนไขตาง ๆ หรอการใหตวเลขทงทจ าเปนและไมจ าเปน พรอมกบเกณฑหรอมาตรฐานตามทตองการ จากนนจงถามเปนขอ ๆ เกยวกบวธด าเนนการ หรอขนตอนกอนหลงของการด าเนนการ 5.3 สงเคราะหความสมพนธ เปนการวดความสามารถในการน าเอาหลกการตาง ๆ มาผสมผสาน เพอท าใหเกดเปนสงส าเรจในรปใหมทมความสมพนธแตกตางกนออกไปจากเดม ลกษณะของการถามชนดนจงอยทเมอน าสงตาง ๆ มาผสมกนแลวตองมการเปลยนแปลงรปราง

27

ลกษณะ หนาท หรอวธการทเปลยนแปลงไปจากเดมอยางสมเหตสมผล รวมถงการปรบปรงแกไขของเดม การอธบายหรอการใหความหมายขยายตามแนวทางใหม การสรางสมมตฐานหรอการก าหนดวธการเพอทดสอบสมมตฐาน และการอนมานสรปเรองราวนน ตามเงอนไขทผสอนก าหนดไว 6. ดานการประเมนคา 6.1 ประเมนคาโดยอาศยเกณฑภายใน เปนความสามารถในการน าขอเทจจรงตาง ๆ เทาทปรากฏอยในขอบเขตทก าหนดให มาเปนเครองประกอบในการประเมนตดสนใจ 6.2 ประเมนคาโดยอาศยเกณฑภายนอก เปนการวดความสามารถในการใชเหตผลหรอเกณฑภายนอกเรองราวนนแตมความสมพนธกบเรองนน ๆ มาเปนเกณฑในการตดสน เกณฑนตองจดเปนพวกเดยวกนได และค าตอบของการประเมนจะตองเปนทยอมรบไดโดยทวไป 2. ทฤษฏ แนวคด รปแบบฟาเซททใชในการสรางแบบทดสอบ 2.1 ความหมาย พฒนาการ และรปแบบของเทคโนโลยการเขยนขอสอบ รอยด และฮาลาไดนา (Roid and Haladyna, 1982, pp. 293-314) ไดกลาวถงความหมายของเทคโนโลยการเขยนขอสอบไวดงน 1. เปนวธการเขยนขอสอบทสามารถบอกถงความสมพนธของการเรยนการสอนและการสอบไดอยางมเหตผลและเทยงตรง 2. เปนวธการเขยนขอสอบทผเขยนตองมประสบการณดานเนอหาแมวาจะไมมประสบการณ หรอทกษะในการเขยนขอสอบกสามารถเขยนขอสอบได 3. เปนวธการเขยนขอสอบทมการก าหนดลกษณะเฉพาะ ซงท าใหงายส าหรบผเขยนขอสอบคนอน ๆ กสามารถเขยนขอสอบตามลกษณะเฉพาะทก าหนดไวแลวได หากก าหนดเนอหาทจะสอบไวไดอยางละเอยดชดเจนเฉพาะเจาะจงตามจดประสงคของการเรยนการสอนมาแลวกจะชวยใหเขยนขอสอบไดงายตรงตามทตองการ และผลตขอสอบไดเปนจ านวนมาก เปนทมาของเทคโนโลยการเขยนขอสอบ รอยด และฮาลาไดนา ไดกลาวถงรปแบบของเทคโนโลยการเขยนขอสอบไว 6 วธ 1. การใชขอความเรยง (item for prose learning) 2. การใชฟอรมขอสอบ (item form) 3. การใชรปแบบฟาเซทหรอการจบคประโยค (facet design or the mapping sentence method)

28

4. การใชเทคนคการวดมโนทศน (test item for concept) 5. การใชเทคนคเชงตรรก (logical operation) 6. การใชเทคนค IQ (the instructional quality inventory) 2.2 ความเปนมาและความหมายของรปแบบฟาเซท กตแมน (Guttman, 1976, pp. 576-580) ไดอธบายเกยวกบรปแบบฟาเซทวา เปนเทคโนโลย การเขยนขอสอบมลกษณะดงน 1. มการนยามขอบเขตเนอหาอยางมระบบโดยสงเกตจากประโยคจบค 2. มการก าหนดฟาเซททจะใชในการจบคประโยคใหมลกษณะเฉพาะเจาะจง เกณฑในทฤษฎม 2 ประการ คอ เนอหา และโครงสรางทางสถตโดยมเนอหา จะกระท าใหเฉพาะเจาะจงไดดวยสถานการณทเรยกวาประโยคจบค (mapping sentence) ประโยคจบคจะเปนพนฐานของการบงชโครงสรางทางสถต ดงนนทฤษฎนจะเหนถงสาระส าคญของความเทยงตรงเชงโครงสรางในการวดผล สาระส าคญของรปแบบฟาเซทเปนวธการรวบรวม และนยามโดยก าหนดลกษณะเฉพาะของขอบเขตโดเมน โดยการรวบรวมลกษณะเฉพาะของประโยคจบค ซงมสวนคลายกบฟอรมขอสอบ และกลาวไววาประโยคจบคเปนวธการสรางขอกระทงไดจ านวนมากส าหรบแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ซงประโยคจบคประกอบดวยสวนส าคญ 3 สวน คอ 1. สวนทคงท (fixed part) จะมลกษระคลายกบเปลอกหมฟอรมขอสอบ (item from shell) 2. สวนทเปนฟาเซท (facets) เปนแงมมตาง ๆ ของตวแปร 3. สวนทเปนสมาชกของฟาเซท (facets element) จะมลกษณะคลายกบสวนทน าไปแทนท (replacement) ของฟอรมขอสอบ การจบคประโยคจะใชสวนทเปนฟาเซทประกอบกนเปนรปแบบฟาเซทซงเปนรปแบบฟาเซทจะเปนการก าหนดลกษณะเฉพาะมวลความรทจะน าไปเขยนขอสอบ กตแมน ไดยกตวอยางรปแบบฟาเซทซงสามารถใชอธบายการวเคราะห พฤตกรรมทางสมอง ซงจะแสดงการจบคประโยคดงน

29

ถานกเรยนไดค าถามเกยวกบ แผนภมท 2.3 อธบายการวเคราะหพฤตกรรมทางสมอง จากการแสดงจบคประโยคขางบน ซงมฟาเซต 4 ฟาเซท มจ านวนสมาชกแตละ ฟาเซทเปน 3, 2, 3 และ 2 ตามล าดบ สมาชกของฟาเซทจะเปนค าทเปลยนแปลงไดในประโยคตวอยางนใชพฤตกรรมของการอางองหรอการประยกตเพอท านายผลสมฤทธ ฟาเซทท 3 ในประโยคดงกลาวเสนอแนะวาควรมการจดล าดบขนทคลายกนในการบรรยายในการเรยนการสอนจดส าคญทกตแมนตองการใหเหนคอ ความสมพนธระหวางชนดของผลสมฤทธทางการเรยนทก าหนดไวในการเรยนการสอน คอความสามารถทางสมองทจะท าไปปฏบต เชน นกเรยนคนหนงมระดบทางการอางองกฎและการประยกตใชในระดบสง พฤตกรรมของนกเรยนคนนในการล าดบตวเลขท าใหเขาสามารถน าไปปฏบตได จากประโยคจบคทแสดงใหเหนดงกลาวนน ท าใหสมารถสรางประโยคได 36 ประโยคทแตกตางกนมทงถกและผด เชน 1. ถานกเรยนไดรบค าถามทเกยวกบภาษาและตองการอางองกฎทเหมอนกบทครสอบในชนเรยนของตวเองแลว นกเรยนควรจะตอบค าถามผด 2. ถานกเรยนไดรบค าถามเกยวกบตวเลข และตองการประยกตกฎทคลายกนกบทครสอนในชนเรยนของตวเองแลว นกเรยนควรจะตอบค าถามถก

ทครสอบในชนเรยนของตวเองและนกเรยนควรตอบค าถาม กฎท

ฟาเซท 1 รปภาพ ตวเลข ภาษา

ตองการ

ฟาเซท 2 อางอง ประยกต

ฟาเซท 3 เหมอนกน คลายกน ไมเหมอนกน

ฟาเซท 2 ถก ผด

30

2.3 หลกการและขอเสนอแนะในการสรางรปแบบฟาเซทในการสรางขอสอบ 2.3.1 หลกการและขอเสนอแนะในการสรางรปแบบฟาเซทในการสรางขอสอบ เอนเจลและมารทซา (Engel and Martuza, 1976 ; Roid and Haladyna, 1982) และเบรอก (Berk, 1978, pp. 62-72) ไดเสนอแนะเกยวกบการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธโดยใชรปแบบฟาเซท โดยใหศกษาจดประสงคการสอน เพอเปนพนฐานในการสรางขอความในการจบคประโยค แลวก าหนดหลกการสรางขอสอบโดยใชรปแบบฟาเซท 6 ขนตอนทงน 1. คดเลอกจดประสงคการสอน (selecting and instructional) จะตองเปนจดประสงคทส าคญและใหมโนทศน (concept) ในการทจะใหทราบฟาเซทตาง ๆ ของวชาทจะศกษาเพอทจะสรางขอสอบ 2. แสดงเนอหาการสอนทใชสรางเครองมอ (list instructional meterial) รายละเอยดของเนอหาสาระ เปนความตองการพนฐานของผเขยนขอสอบซงจะใชส าหรบก าหนดจดประสงคขยายความ (amplifying objective) จะศกษาไดจากหนงสอเรยนคมอคร ซงมรายละเอยดของเนอหาและจดประสงค 3. พฒนาจดประสงคขยายความ (develop and amplified objective)ในสวนนจะประกอบดวยการบรรยายทว ๆ ไปของเนอหาใหเฉพาะเจาะจงขน ยกตวอยางขอค าถาม บรรยายสถานการณและลกษณะค าตอบของขอค าถาม 4. การสรางประโยคจบค (generate a mapping sentence) จดประสงคขยายความจะใชเปนพนฐานในการสรางประโยคจบค ฟาเซทและสมาชกของฟาเซท จะเปนการสรางขอบเขตของความเปนไปไดส าหรบแตละฟาเซท 5. การสรางประโยคโครงสรางฟาเซทของขอสอ (generatc the item facet structure) ในการอธบายแงมมนสามารถวเคราะหไดเปน 2 ลกษณะ คอ ความสมบรณของความเปนตวแทนในโดเมนตาง ๆ และการจดการตวเลอกอน ๆ ทท าใหเปนการเพมจ านวนฟาเซทตาง ๆ ของประโยคนน จะเปนการเพมจ านวนของขอสอบทสามารถผลตออกมาได 6. การเขยนขอกระทง (write the item)ในสวนนสามารถทจะใชคอมพวเตอรผลตขอสอบออกมาได หรอจะกระท าโดยการเลอกจากสมาชกของแตละฟาเซท และการเปลยนแปลงไปอยางเปนระบบของตวลวงกระท าไดเชนเดยวกน กบค าตอบถก 2.3.2 การพฒนาการเขยนขอสอบจากรปแบบฟาเซท รนแคน และแทคกราท (Runkel and Megrath, 1972 cited in Roid and Haladyna, 1982) ไดเสนอกฎเกณฑส าหรบการพฒนาการเขยนขอสอบรปแบบฟาเซทดงน

31

1. ฟาเซทตาง ๆ ทเลอกตองสามารถอธบายมโนทศนหลก ของจดประสงคของการเขยนขอสอบนน ๆ ได 2. ฟาเซทแตละฟาเซทจะประกอบดวยสมาชกทเปนไปไดในแตละฟาเซท 3. สมาชกขอลแตละฟาเซท ตองเปนสมาชกทแยกจากกน (mutually exclusive) และถาจดประสงคใดสามารถแบงฟาเซทไดมากกวาหนงฟาเซท และฟาเซททแบงออกมานนจะตองมความสมบรณครบถวนในตวเอง 4. ความสมพนธระหวางฟาเซทควรจะมเหตผล และมลกษณะเฉพาะ ถามการจดล าดบฟาเซททแนนอน และประโยคจบคสามารถเชอมโยงแงมมตาง ๆ ใหเปนเรองทตอเนองกน 5. สมาชกของฟาเซทแตละฟาเซท ควรมเหตผลทสามารถอธบายไดวาท าไมจงเลอกเปนสมาชกของฟาเซทนน ๆ ถาเปนไปไดควรมการจดล าดบขนตอนใหสมาชกในแตละฟาเซท 6. จ านวนฟาเซททเปนไปไดทงหมดจะอยภายใตขอบเขตเนอหาสาระทสอน 2.3.3 การสรางตวเลอกโดยใชรปแบบฟาเซท ตวลวงเปนสวนหนงของขอสอบ และใชตดสนระดบความยากของขอสอบโดยเชอมกบค าถาม กตแมน และชลเซนเจอร (Guttman and Schesenger, 1976, pp. 569-580) กลาววาสวนของค าถามของขอสอบจะไมสามารถบอกคาความยากของขอสอบนนไดเลย ถาตวลวงของขอสอบนนไมไดสรางอยางเปนระบบ เพราะการเขยนตวลวงอยางเปนระบบจะท าใหมขอดดงน 1. ขอสอบนสามารถพยาพรณความสมพนธของคาความยากของตวลวงแตละตว 2. ครสามารถแปลผลของแบบทดสอบไดอยางชดเจน เพราะไดมการตดตวแปรทไมเกยวของ 3. ความแตกตางของคะแนนทไดจากการทดสอบของนกเรยนแตละคนขนอยกบรปแบบของความสามารถในการดงดดตวเลอกของตวลวง การสรางตวลวงอยางมระบบ ยงสามารถท าใหสามาถสรางแบบทดสอบทมความยาวนอยกวาปกตโดยไมมผลกระทบกบความเชอมนและคาความตรงแบบทดสอบ การเขยนแบบทดสอบโดยใชรปแบบฟาเซตนน กตแมนและชลเซนเจอร (Guttman and Schesenger, 1976) เสนอวาใชไดทงการสรางขอค าถาม และใชในการสรางตวลวงอยางเปนระบบ ซงสามารถใชในการวนจฉ ยไดดวย 4. ประโยชนและขอจ ากดของรปแบบฟาเซท เอนเจลและมารทซา (Engel and Martuza, 1976 cited in Roid and Haladyna, 1982) ไดเสนอประโยชนของประโยคจบคไวดงน 4.1 ขอกระทง ค าถาม และตวลวง สามารถขยายหรอเพมขนอยางมระบบโดยทตวลวงสามารถเลอกมาจากสมาชกของแตละฟาเซทได รอยดและฮาลาไดนา (Roid and Haladyna, 1982) กลาววา ในการเลอกตวลวงนน เดมนบไดวาเปนปญหาใหญปญหาหนงของผเขยนขอสอบ

32

แบบเลอกตอบ และยงขนอยกบความช านาญของผเขยนขอสอบแตละคน แตกสามารถท าใหงายขนไดโดยการเขยนตวลวงเปนระบบประโยคจบค 4.2 ในตวลวงแตละตวจะมความเกยวของกน แตจะมบางตวทเปนตวถกมากกวาขออนดงนน การทนกเรยนเลอกตอบตวใดตวหนง ครยอมวนจฉ ยไดวานกเรยนทตอบโดยเลอกตวเลอกทมเหตผลนอยกวา ควรจะไดรบการสอนเสรมมากวานกเรยนคนทเลอกตวลวงทมเหตผลมากกวา 4.3 ในการเขยนขอสอบจากประโยคจบคนน ท าใหขอสอบทออกมานนมความสมพนธเชงตรรกศาสตร (logical relationship) กบเนอหาทใชในการสอน ประโยคจบคนนเปนพนฐานการเรยน การสอน และการสอบ 4.4 การสรางแบบทดสอบแบบเลอกตอบหรอแบบทดสอบคขนานนน สามารถท าไดงาย ขอสอบทเลอกมาเปนแบบทดสอบแตละฉบบนน สามารถสมไดโดยปราศจากความล าเอยงและมความสมพนธกนทงเนอหา คาความยาก และคาอ านาจจ าแนก 4.5 สามารถใชคอมพวเตอรเขยนขอสอบได (Millman, 1974, pp. 370-397) น ามาเปนพนฐานในการสรางประโยคจบค ถานกวางแผนหลกสตรการศกษาสามารถรวมจดประสงคการเรยนการสอนแลวแปลงใหเปนประโยคจบค วธการนจะท าใหการก าหนดขอบเขตของรปแบบ ฟาเซทไดงายขน 4.6 ขนตอนแรกของรปแบบฟาเซทนน เรมจากการใชจดประสงคการเรยนการสอนน ามาเปนพนฐานในการสรางประโยคจบค ถานกวางแผนหลกสตรการศกษาสามารถรวมจดประสงคการเรยนการสอนแลวแปลงใหเปนประโยคจบค วธการนจะท าใหการก าหนดขอบเขตของรปแบบฟาเซตไดงายขน 3. จดประสงคทางการศกษาวชาคณตศาสตร 3.1 ความส าคญของคณตศาสตร ในปจจบนคณตศาสตรเขามามความส าคญในชวตประจ าวนมากขน ทงทางดานสงคมวทยา ดานการเกษตรและอตสาหกรรม ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ลวนตองอาศยคณตศาสตรในการพฒนางานทกงานตองใชคณคศาสตรไมทางดานใดกดานหนง ดตวอยางงาย ๆ เพยงคดวาจะใชเวลาท างานนเทาใดกตองใชคณตศาสตรแลว กลาวไดวาคณตศาสตรมอยในทกททกเวลาตงแตเชาถงเยน ซงมนกวชาการไดกลาวถงความส าคญของคณตศาสตรไวดงน

33

สมทรง สวนช (2539, หนา 14-15) กลาวถงความส าคญไววา วชาคณตศาสตรมความส าคญและมบทบาทตอบคคลมาก คณตศาสตรชวยฝกใหคนมความรอบคอบ มเหตผล รจกหาเหตผลจรง การมคณธรรมเชนนอยในใจเปนสงส าคญมากกวาความเจรญกาวหนาดานวทยการใด ๆ นอกจากนนเมอเดกคดเปนและเคยชนตอการแกปญหาตามวยไปทกระยะแลว เมอเปนผใหญ ยอมสามารถจะแกปญหาชวตได เพญจนทร เงยบประเสรฐ (2542, หนา 4-5) สรปความส าคญของวชาคณตศาสตรไว 4 ดานดงน 1. ความส าคญทน าไปใชไดในชวตประจ าวน เราทกคนตองใชคณตศาสตรและตองเกยวของกบคณตศาสตรอยเสมอ บางครงเราอาจไมรตววาก าลงใชคณตศาสตรอย เชน การดเวลา การประมาณระยะทาง การซอขาย การก าหนดรายรบรายจายในครอบครว เปนตน 2. ความส าคญทน าไปใชในงานอาชพ ในปจจบนเปนทยอมรบกนแลววา ความรความสามารถทางคณตศาสตร เปนสงจ าเปนส าหรบผทท างานไมวาในสาขาวชาอาชพใดผทมความร ความสามารถทางคณตศาสตรมกจะไดรบการพจารณากอนเสมอ 3. ความส าคญทเปนเรองปลกฝงความคดและฝกฝนทกษะใหเดกมคณสมบต นสยเจตคตและความสามารถทางสมอง ตามวตถประสงคทวไปของการศกษา คอ การฝกเดกใหใชความคดหรอใหมความสามารถสรางความรและคดเปน เชน ความเปนคนชางสงเกต การรจกคดอยางมเหตผล และแสดงความคดเหนออกมาอยางเปนระเบยบ งาย ส น และชดเจนตลอดจนมความสามารถในการวเคราะหปญหาและมทกษะในการแกปญหา 4. ความส าคญในแงทเปนวฒนธรรม คณตศาสตรเปนมรดกทางวฒนธรรมจากอดตทมรปแบบอนงดงาม ซงคนรนกอนไดคดคน สรางสรรคไว และถายทอดมาใหคนรนหลงไดชนชม ทงยงมเรองใหศกษาคนควาตอไปอกมาก โดยอาจไมตองค านงถงผลทจะเอาไปใชตอ ดงนนในการศกษาวชาคณตศาสตรควรจะเปนการศกษาเพอชนชมในผลงานของคณตศาสตรทมตอ วฒนธรรม อารยะธรรม และความกาวหนาของมนษย และยงเปนการศกษาคณตศาสตรเพอคณตศาสตรเองไดอกแงหนงดวย จากทกลาวมาสรปไดวา คณตศาสตรเปนทกษะส าคญทตองใชทงในชวตประจ าวนการประกอบอาชพ ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรเทคโนโลย ตลอดจนชวยปลกฝงคณลกษณะทส าคญของการเปนทรพยากรมนษยทด ดงนนคณตศาสตรเปนสงทขาดมไดในการด าเนนชวตทางสงคมปจจบนและอนาคต การจดการศกษาซงมความมงหมายเพอใหคนเปนคนด คนเกง และมความสข สามารถใชชวตไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพในสงคม จงขาดคณตศาสตรไมไดอยางแนนอน

34

3.2 ธรรมชาตของคณตศาสตร กรมวชาการ (2546, หนา 4-5) ไดกลาวสรปถงธรรมชาตของวชาคณตศาสตรไวดงน คณตศาสตรเปนวชาทมลกษณะเปนนามธรรม โครงสรางประกอบดวย ค าทเปน อนยาม บทนยาม และสจพจน พฒนาเปนทฤษฎบทตาง ๆ โดยอาศยการใหเหตผลอยางสมเหตสมผลปราศจากขอขดแยง คณตศาสตรเปนระบบทมความคงเสนคงวา มความเปนอสระและมความสมบรณในตวเอง จลพงษ พนธนากล (ม.ป.ป., หนา 4) ไดสรปลกษณะธรรมชาตคณตศาสตรไวดงน 1. คณตศาสตรเปนวชาทมโครงสราง โครงสรางของคณตศาสตรนนมก าเนดมาจากธรรมชาต มนษยไดสงเกตความเปนไปของธรรมชาต แลวสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตร โดยเรมตนจากเรองงาย ๆ ทมความสมพนธกนอยางตอเนอง เชน เรมจาก จด ไปส เสนตรง และ ระนาบ เปนตน 2. คณตศาสตรเปนภาษาอยางหนง เพอใหสอความหมายซงก าหนดขนดวยสญลกษณ เชน ตวเลข ตวอกษร เปนตน 3. คณตศาสตรเปนวชาทเกยวกบความคดรวบยอด (Concept) ซงความคดตาง ๆ ไดมาจากการสรปความคดทเหมอน ๆ กน อนเกดจากประสบการณหรอปรากฎการณตาง ๆ เชน “ของสองหม” ถาสมาชกแตละตวจบคแบบหนงตอหนงไดหมดพอด แสดงวาของสองหมนนมจ านวนเทากน” 4. คณตศาสตรเปนวชาทแสดงความเปนเหตเปนผลทกขนตอนของเนอหา จะเปนเหตเปนผลซงกนและกน มความสมพนธกนอยางแยกไมออก 5. คณตศาสตรเปนศลปะอยางหนง หมายถง นอกจากจะคดแลวจ าเปนตองสรางจนตนาการ มความชางสงเกต มความละเอยดรอบคอบ รจกเลอกนยาม ขอตกลงเบองตนทด และไดสดสวนกน ตองใชความคดรเรมสรางสรรคเหมอนกบศลปกรรมอน ๆ สรปไดวา คณตศาสตรเปนวชาทมโครงสรางทมลกษณะเปนนามธรรม เปนการสอความหมายทแทนดวยสญลกษณ ตวเลข ตวอกษร มความสมพนธกนอยางแยกไมออกผเรยนจะตองจนตนาการ ชางสงเกต มความละเอยดรอบคอบ รจกเลอก สรปผลอยางมเหตผล และเปนศลปอยางหนง

35

3.3 จดประสงคและโครงสรางของหลกสตรคณตศาสตรระดบประถมศกษา หลกสตรคณตศาสตรสามารถใชในการคด การค านวน น าคณตศาสตรไปใชเปนเครองมอ ในการเรยนรสงตาง ๆ และในการด ารงชวตใหมคณภาพจงตองปลกฝงใหผเรยนมคณลกษณะดงน 1. มความร ความเขาใจในคณตศาสตร พนฐาน และมทกษะในการคดค านวน 2. รจกคดอยางมเหตผล แสดงความคดออกมาอยางมระเบยบ ชดเจนและรดกม 3. รคณคาของหลกสตรคณตศาสตร และมเจตคตทดตอคณตศาสตร 4. สามารถน าประสบการณทางความร ความคด และทกษะทไดจากการเรยนคณตศาสตรไปใชในการเรยนรสงตาง ๆ และในชวตประจ าวน (กรมวชาการ, 2546, หนา 11) โครงสรางหลกสตรคณตศาสตร เนอหาของหลกสตรคณตศาสตร มโครงสรางอนประกอบดวยพนฐานในดานตาง ๆ 5 พนฐาน คอ 1. พนฐานทางจ านวน เปนพนฐานทมขอบขายเนอหาเกยวของกบ เรองจ านวนนบเศษสวน ทศนยม เปนตน 2. พนฐานทางพชคณต เปนพนฐานทมขอบขายเนอหาเกยวของ พนฐานทางจ านวน เชน สมการ 3. พนฐานทางการวดเปนพนฐานทมขอบขายเนอหาเกยวกบเรอง การวดความยาว การชง การตวง การหาพนท การหาปรมาณ ทศ แผนผง เวลา วน เดอน ป และเงน เปนตน 4 พนฐานทางเรขาคณต เปนพนฐานทมขอบขายเนอหาเกยวของกบเรอง เรขาคณตและรปทรงเรขาคณค 5. พนฐานทางสถต เปนพนฐานทมขอบขายเนอหาเกยวของกบ เรองการน าเสนอขอมลในรปแผนภมและกราฟ การจดโครงสรางเนอหาคณตศาสตรในแตละพนฐานจะจดใหสมพนธกบ เนอหาทก าหนดไวในแตละพนฐาน เปนเรองทจะตองใชเกยวของกบชวตประจ าวน เชน เงน เวลา การชง การตวง การวดความยาว พนท แผนภม การบวก การลบ การคณ และการหารฯ การจดเนอหาในแตละระดบชนใหสอดคลองและเหมาะสมกบวย และคณวฒภาวะของผเรยน เนอหาแตละเนอหาทจดไวในชนตาง ๆ จะมลกษณะทบทวนเนอหาเดมทเคยเรยนมาแลวในชนกอน ๆ ดงนนในการเรยนการสอนแตละเรอง มไดเรยนเพยงครงเดยวแลวยตแตจะซ าและทบทวน แลวจงเพมรายละเอยดเนอหานน ใหเหมาะสมกบวยและชนผเรยนทสงสดขน

36

กลาวโดยสรปจดประสงคและโครงสรางของหลกสตรคณตศาสตรระดบประถมศกษา เปนหลกสตรทมงพฒนาการคด การค านวณ และสามารถน าประสบการณทางคณตศาสตรไปใชในการเรยนรสงตาง ๆ และในชวตประจ าวน โดยมสาระทส าคญประกอบดวย พนฐานทางดานค านวณ พนฐานทางดานพชคณต พนฐานทางดานการวด พนฐานทางดานเรขาคณต และพนฐานทางดานสถต 3.4 จตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตร สรางค โควตระกล (2545, หนา 32) ไดกลาวถงจตวทยาในการสอนคณตศาสตรดงน 1. ใหนกเรยนมความพรอมกอนทจะสอน 2. สอนจากสงทเดกมประสบการณ หรอไดพดอยเสมอ 3. สอนใหเดกเขาใจ และมองเหนความสมพนธระหวางยอยกบสวนยอย และสวนยอยกบสวนใหญ 4. สอนจากงายไปหายาก 5. ใหนกเรยนเขาใจหลกการ และรวธใชหลกการ 6. ใหเดกไดฝกหดท าซ า ๆ จนกวาจะคลอง และมการทบทวนอยเสมอ 7. ตองการใหนกเรยนรจกรปธรรมไปสนามธรรม 8. ควรใหก าลงใจแกเดก 9. ควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ทศนา แขมมณ (2549, หนา 57) กลาวไววา วธสอนคณตศาสตร กเปนวธสอนทสอดคลองกบแนวคดของทฤษฎการเรยนร 6 ทฤษฎ ดงน 1. ทฤษฎเชอมโยงจตส านก (apperception) ของแฮรบารท (Herbart) เนนการเรยนร เราความสนใจ และสรางความพงพอใจใหแกผเรยนเสยกอน ดวยกจกรรมสอการเรยน หรอสถานการณตาง ๆ เปนการบวกเชอมตอความคดใหมเขาไปในความคดทเกบสะสมไว 2. ทฤษฎเชอมโยงสภาพจากสงเราและสงตอบสนอง (connectionism) ของธอรนไดด (thorndike) เปนการเชอมโยงสงเรากบสงตอบสนองของผเรยนในแตละชนอยางตอเนอง โดยอาศยการเรยนร 3 กฎ ดงน 2.1 กฎของการฝกหดหรอกระท าซ า (the law of exercise or repetitions) ปฏบตหรอตวเชอมนนจะออนก าลงลง

37

2.2 กฎแหงผล (law of effect) บางทเรยกวาหลกความพงพอใจและความเจบปวด (pleasure-pain principle) การตอบจะมก าลงขนหากเกดความพงพอใจตามมา และจะออนลงหากเกดความไมพอใจ 2.3 กฎแหงความพรอม (law of readiness) เมอกระแสประสาทมความพรอมทจะท า และไดกระท าเชนนน จะกอใหเกดความพงพอใจแตถายงไมพรอมและตองกระท ายอมกอใหเกดความร าคาญ 3. ทฤษฎเสรมแรง (operant conditioning) ของสกนเนอร (skinner) เนนการแบงจดประสงคการเรยนรออกเปนสวนยอย ๆ มากมาย ซงแตละสวนจะถกเสรมแรงตอไปและตองก าหนดจงหวะและเวลาในการเสรมแรงใหเหมาะสม 4. ทฤษฎฝกสมอง (mental discipline) ของเพลโต (plato) เนนการพฒนาสมองโดยสอนใหเขาใจ และฝกฝนอยางมาก ๆ จนเกดทกษะ และความคงทนในการเรยนรหลงจากนนกสามารถถายโยงไปใชไดโดยอตโนมต 5. ทฤษฎการสรป (generalization) ของจตต (judd) เนนการสรปเรองจากประสบการณทไดรบ 6. ทฤษฎการหยงเหน (insight) ของเกสตลท (gestalt) การเกดความคดขนมาทนททนใดขณะประสบปญหา โดยมองเหนแนวทางในการแกปญหานน ทฤษฎทางสตปญญาของ piaget มสาะส าคญทสอดคลองกบจตวทยาการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร ดงน (ทศนา แขมมณ, 2549, หนา 79) 1. ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนในระดบประถมศกษาควรเปดโอกาสใหเดกไดเปนผกระท าเอง โดยครเปนผหาอปกรณและใชค าถามกระตนใหเดกเปนผแสวงหาหรอคนหาค าตอบดวยตนเอง 2. เดกสามารถจดความยาว ประเภทของรปทรง 2 มต 3 มตได จงควรจดเนอหาการเรยนการสอนพนฐานทางเรขาคณตในระดบประถมศกษา 3. สอนเนอหาจากงายไปยาก 4. ตองกระตนใหเดกมความพรอมในการเรยนทกครงเสมอ 5. ควรเรมสอนจากรปธรรม คอใชอปกรณ จะชวยใหเดกเขาใจยงขน จากแนวคดดงกลาว พอสรปไดวาในการจดกจกรรมการเรยนการสอน จะตองค านงถงหลกจตวทยา ในการสอน ความพรอม ความสนใจ ความถนด ความแตกตางของผเรยน รวมทงเนอหาวชา ความยากงาย เพอจดกจกรรมใหสอนคลองกบความตองการ ความเหมาะสมกบวยของผเรยน

38

3.5 ทฤษฎการสอนคณตศาสตร วหาร พละพร (2545, หนา 17-18 ) ไดกลาวถงทฤษฎการสอนคณตศาสตรไวดงน 1. ทฤษฎแหงการฝกฝน (drills theory) ทฤษฎนเนนการฝกฝนใหท าแบบฝกหด มาก ๆ ซ า ๆ จนกวาเดกจะเคยชนกบวธการน นเพราะเชอวาวธการดงกลาวท าใหผ เรยนรคณตศาสตรได ฉะนนการสอนของครจะเรมตนโดยครใหตวอยางบอกสตร หรอกฎเกณฑแลวใหนกเรยนฝกฝนท าแบบฝกหดมาก ๆ จนช านาญ นกการศกษาปจจบนยงยอมรบวาการฝกฝนมความจ าเปนในการสอนคณตศาสตรซงเปนวชาทกษะ แตทฤษฎนยงมขอบกพรองอยหลายประการ คอ 1.1 นกเรยนตองจดจ า ทองกฎเกณฑ สตร ซงยงยาก 1.2 นกเรยนไมอาจจ าขอเทจจรงตาง ๆ ทเรยนมาไดหมด 1.3 นกเรยนไมไดเรยนอยางเขาใจ จงเกดความล าบากสบสนในการค านวณการแกปญหา และลมสงทเรยนไดงาย 2. ทฤษฎการเรยนรโดยบงเอญ (incidental learning theory) ทฤษฎนมความเชอวาเดกจะเรยนรไดดตอเมอมความตองการหรอความอยากรเรองใดเรองหนงทเกด ฉะนนกจกรรมการเรยนตองจดขนจากเหตการณทเกดขนในโรงเรยนหรอชมชน ซงนกเรยนไดประสบกบตนเองสวนขอบกพรองของทฤษฎน คอ เหตการณทเหมาะสมในการจดการเรยนรไมไดเกดขนบอย ดงนนการจดการเรยนการสอนทฤษฎน จะใชไดเปนครงคราวถาไมมเหตการณดงกลาวเกดขนแลวทฤษฎน กจะไมเกดผล 3. ทฤษฎแหงความหมาย (meaning theory) ทฤษฎนเนนตระหนกวาการคดค านวนกบความเปนอยในสงคมของเดกเปนหวใจในการเรยนการสอนคณตศาสตร และเชอวานกเรยนจะเรยนรและเขาใจในสงทเรยนไดด เมอไดเรยนสงทมความหมายตอตนเอง ทฤษฎนเปนทยอมรบวาเหมาะสมในการน าไปสอนคณตศาสตร อยางกวางขวางในปจจบน สรปในการสอนคณตศาสตรใหกบนกเรยน ไมควรยดทฤษฎใดทฤษฎหนง ควรใชหลายทฤษฎผสมผสานกนใหเหมาะสมกบเนอกจกรรม ตองใหนกเรยนเรยนรความหมาย หลกการ กฎ สตร และลงมอปฏบตจรงแลวฝกหด เพอใหเกดความช านาญ เกดทกษะ 3.6 หลกการสอนคณตศาสตร ในการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร จ าเปนตองสอนใหสอดคลองกบจดประสงคของหลกสตรและควรค านงถงการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหผเรยนมความร

39

คณตศาสตรพนฐานทก าหนดไวในหลกสตร ดงนนกระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตร จงตองจดประสบการณใหแกผเรยนไดลงมอปฏบตจรง หรอน าเหตการณทผเรยนมประสบการณในชวตประจ าวนมาเปนแนวทางการจดกจกรรม เพอใหเกดความร ความเขาใจ รจกแกปญหาทเกดขนไดในชวตประจ าวน ดงทมนกการศกษาหลายทาน ใหแนวคดเกยวกบการเรยนการสอนคณตศาสตรไวดงน สรพร ทพยคง (2545, หนา 110-111) ไดกลาวถงหลกการสอนคณตศาตรไวดงน 1. สอนจากสงทเปนรปธรรมไปหานามธรรม 2. สอนจากสงทใกลตวกอนสอนสงทอยไกลตวนกเรยน 3. สอนจากเรองทงายกอนเรองทยาก 4. สอนตรงตามเนอหาทตองการสอน 5. สอนใหคดไปตามล าดบขนตอนอยางมเหตผล 6. สอนดวยอารมณขน ท าใหนกเรยนเกดความเพลดเพลนโดยครอาจใชเกม เพลง ปรศนา หรอสออน ๆ 7. สอนดวยหลกจตวทยา สรางแรงจงใจ เสรมก าลงใจใหกบนกเรยน โดยการใชค าพด เชน ดมาก ท าไดถกตอง ลองคดดอกวธหนงดซ 8. สอนโดยการน าไปสมพนธกบวชาอน ๆ เชน วทยาศาสตร เกยวกบการเพมจ านวนของแมลงหว ซงตองอาศยเลขยกก าลง เพราะจ านวนแมลงหวมจ านวนมาก อญชล แจมเจรญ (อางถงใน นภาพร พรมแดง, 2547, หนา 15-19) ใหขอเสนอหลกการสอนคณตศาตรประถมศกษาสงทควร ถอวาเปนแนวทางการปฏบต ไดแก 1. ด าเนนการเรยนการสอน ใหสอดคลองและเหมาะสมกบความสามารถของนกเรยนซงแตกตางกน 2. มการเตรยมความพรอมทางคณศาสตร ใหแกนกเรยนเพอเปนพนฐานในการเรยนร 3. จดระบบการเรยนการสอนใหเปนไปตามล าดบขน 4. จดใหมการใชของจรง หรออปกรณซงมลกษณะเปนรปธรรม เขาไปชวยในการเรยนการสอน 5. สงเสรมใหนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนรทางคณตศาสตร 6. สงเสรมใหนกเรยนปฏบตกจกรรมรวมกบผอน 7. การจดใหมการประเมนผลการเรยนการสอน

40

ดวงเดอน ออนนวม (อางถงใน สงวาลย อมรกล, 2545, หนา 27 - 28) ไดเสนอแนะการจดกจกรรมการเรยนการสอนวาการสอนคณตศาสตรทนบไดวาประสบความส าเรจ คอ การทสามารถใหนกเรยนมองเหนวาคณตศาสตรเปนสงทมความหมายไมใชกระบวนการทประกอบดวย ทฤษฎ หลกการ การพสจนหรอการคดค านวนเพอตวคณตศาสตรเอง ควรมการจดประสบการณการเรยนรใหแกนกเรยน ควรจด 3 ประการ ดงน 1. ประสบการณเรยนรทเปนรปธรรม คอ นกเรยนไดเรยนรจากของจรงหรอวตถควบคไปกบสญลกษณ 2. ประสบการณการเรยนรทเปนกงรปธรรม เปนการจดประสบการณใหนกเรยนไดรบสงเราทางสายตา สงเกตหรอดภาพของวตถควบคไปกบสญลกษณ 3. ประสบการณการเรยนรทเปนนามธรรม เปนประสบการณทนกเรยนไดรบโดยใชสญลกษณอยางเดยว ประยร อาษานาม (อางถงใน สงวาลย อมรกล , 2545, หนา 27-28) ไดกลาวถงหลกการสอนคณตศาสตรในระดบประถมศกษา ดงน 1. การก าหนดความมงหมายของการเรยนการสอนทเดนชด การเรยนการสอนเปนสงสมพนธกน ดงนนครจะตองรวาจะสอนอะไร ครตองการจะใหนกเรยนเรยนรอะไร จะตองท าอะไรบาง เมอทงสองฝายทราบสงทจะตองรและนกเรยนกจะตองท ากจกรรมอยางมจดมงหมาย 2. การจดกจกรรมการเรยนหลาย ๆ วธและการใชวสดประกอบการสอนหลายชนดในการเรยนรเรองใดเรองหนงควรจดกจกรรมหลาย ๆ ประเภท เพราะวากจกรรมแตละประเภทใหความเขาใจเรองทเรยนในระดบแตกตางกน นกเรยนแตละคนจะไดเรยนรจากกจกรรมทเหมาะสมกบระดบความสามารถของตนเอง ในท านองเดยวกนอปกรณการสอนควรมหลายชนด เชน ท งทเปนของจรง รปภาพ หรอเครองมอโสตทศนปกรณอน ๆ และการจดการเรยนใหเหมาะสมกบวธการเรยนรของแตละคน หรอกลาวไดวาหลกการเรยนการสอนขอนเปนการประยกตวธสอนแบบเชงปฏบตนนเอง 3. การเรยนรจากการคนพบกจกรรมตาง ๆ ในการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรควรเนนสอเปนเครองชวยใหนกเรยนไดคนพบโนมตและหลกการทางคณตศาสตร ซงมครเปนผชแนะชวยเหลอตงแตเรมท ากจกรรมอยางไร ชองทางใดจะท าใหสามารถเรยนรไดเรว และตลอดจนการอภปรายและหาขอสรปรวมกนในตอนทายของบทเรยน

41

3.7 ล าดบขนตอนการสอนคณตศาสตร ในการสอนคณตศาสตรมการคนควาวธการสอนทดหลายวธ เพอน ามาใชเหมาะสมกบเนอหา สภาพของนกเรยนและสถาพทองถน ครผสอนควรเลอกใชใหเหมาะสม เพอใหสามารถบรรลจดมงหมาย ทจะชวยสรางความเขาใจแกนกเรยนเปนประการส าคญ และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดจดล าดบขนตอนคณตศาสตรไวส าหรบครผสอนไดยด เปนหลกการสอนตามล าดบขนตอน ดงน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2542, หนา 7) 1. ขนตอนทบทวนพนฐานความรเดม เปนขนตอนเตรยมความพรอมของนกเรยน เพอเชอมความรเดมทผเรยนมมากอนแลวกบความรใหมซงเปนเรองเดยวกนอนจะท าใหนกเรยนเกดความเขาใจ และมความคดรวบยอดในเรองนน ๆ อยางแจมแจง 2. ขนสอนเนอหาใหม ขนนตองเลอกใชวธสอนใหสอดคลองกบเนอหาแตละบทโดยจดล าดบขนตอนการสอนเนอหาใหม ดงน 2.1 ขนใชของจรง การใหประสบการณตรงโดยใชของจรง เชน สอนจ านวนกอนหน 5 กอน หรอมะมวง 5 ผล หรอสงของจรงอน ๆ ตามความเหมาะสมกบเนอหา 2.2 ขนใชของจ าลอง หรอรปภาพ เปนการใชของจ าลองหรอรปภาพแทนของจรงทใชสอนแลวในขนการใชของจรง เชน แทนทจะใชมะมวง 5 ผล กใชภาพมะมวง 5 ผลแทนของจรง 3. ขนสรปแลวน าไปสวธลด กอนจะถงขนสรปตองตรวจสอบกอนวานกเรยนมความเขาใจเนอหาหรอไม และในการสรปนนควรใหนกเรยนเปนคนสรปเอง โดยครเปนผถามน าเพอชแนะใหนกเรยนสามารถสรปหลกเกณฑไดอยางถกตอง 4. ขนฝกทกษะ เมอนกเรยนเขาใจแลว จงใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนและบตรงานทสมพนธกบเนอหานน ๆ หรอใหเกมคณตศาสตรเขามาใหนกเรยนเลนซงเปนการท าแบบฝกหดชนดหนง นกเรยนจะไดรบความสนกสนานไปดวย 5. ขนน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวน และใชในวชาอนทเกยวของ ใหนกเรยนไดฝกปฏบตอนเปนเรองทเกยวของกบชวตประสบการณของนกเรยน น ามาเปนโจทยแบบฝกหดในเรองนน ๆ หรอท ากจกรรมทนกเรยนประสบอยเสมอในชวตจรง 6. ขนการประเมนผล น าโจทยทสอนมาทดสอบใหนกเรยนท า ถานกเรยนท าไมไดครตองซอมเสรมให ถาท าไดกสอนเนอหาใหมตอไป ซงสรปไดดงแผนภมตอไป

42

โดยสรปหลกการสอนคณตศาสตรใหกบนกเรยนจ าเปนตองสอนใหสอดคลองกบจดประสงคของการจดการเรยนรและของหลกสตร การจดกจกรรมควรจดกจกรรมใหสอดคลองกบวถชวตของนกเรยน เพอใหเกดความร ความเขาใจ และรจกการแกไขปญหาทเกดขนในชวตจรงได และวธการสอนครผสอนจะตองเลอกวธการสอนทเหมาะสมเพอใหบรรลเปาหมาย ซงจะชวยสรางความเขาใจในวชาคณตศาสตรของนกเรยนเปนประการส าคญ 3.8 การวดและประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร การประเมนผลการเรยนร (กรมวชาการ, 2546, หนา 275-283) การประเมนผลการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เปนกระบวนการทชวยใหไดขอมลสารสนเทศซงแสดงถงพฒนาการและความกาวหนาในการเรยนรดานตาง ๆ คอ 1. ความรความเขาใจเกยวกบ จ านวนและการด าเนนการ การวด เรขาคณต พชคณต การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน รวมทงการน าความรดงกลาวไปประยกต 2. ทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตร ซงประกอบดวยความสามารถในการแกปญหา การใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตร และการน าเสนอการเชอมโยงและการคดรเรมสรางสรรคขอมลสารสนเทศเหลานสงเสรมใหผสอนและผเรยนทราบจดเดน จดดอย ดานการสอนและการเรยนร และเกดแรงจงใจทจะพฒนาตน หลกการของการประเมนผลการเรยนร การประเมนผลกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ยดหลกการส าคญ ดงน 1. การประเมนผลตองกระท าอยางตอเนอง และควบคไปกบกระบวนการเรยนการสอนผสอนควรใชงานหรอกจกรรมคณตศาสตรเปนสงเราใหผเรยนเขาไปมสวนรวมในการเรยนร และใชการถามค าตอบ นอกจากการถามเพอตรวจสอบและสงเสรมความรความเขาใจในเนอหาแลว ควรถามค าถามเพอตรวจสอบและสงเสรมทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรดวย เชน การถามค าถามในลกษณะ “นกเรยนแกปญหานอยางไร” “ใครสามารถคดหาวธการนอกเหนอไปจากนไดอก” “นกเรยนคดอยางไรกบวธการทเพอนเสนอ” การกระตนดวยค าถามซงเนนกระบวนการคด ท าใหเกดปฏสมพนธระหวางผเรยนดวยกน และระหวางผเรยนกบผสอน ผเรยนมโอกาสไดพดแสดงความคดเหนของตน แสดงความเหนพองและโตแยง เปรยบเทยบวธการของตนกบของเพอน เพอเลอกวธการทดในการแกปญหาดวยหลกการเชนน ท าใหผสอนสามารถใชค าตอบของผเรยนเปนขอมลเกยวกบความรความเขาใจ และทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรของผเรยน

43

2. การประเมนผลตองสอดคลองกบจดประสงคและเปาหมายการเรยนร จดประสงคและเปาหมายการเรยนรในทนเปนจดประสงคและเปาหมายทก าหนดไวในระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา และระดบชาตในลกษณะของสาระและมาตรฐานการเรยนรทประกาศไวในหลกสตร เปนหนาทของผสอนทตองประเมนผลตามจดประสงคและเปาหมายการเรยนรเหลาน เพอใหสามารถบอกไดวาผเรยนบรรลผลการเรยนรตามมาตรฐานทก าหนดหรอไม ผสอนตองแจงจดประสงคและเปาหมายการเรยนรในแตละเรองใหผเรยนทราบ เพอใหผเรยนเตรยมพรอมและปฏบตตนใหบรรลจดและเปาหมายทก าหนด 3. การประเมนผลทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรมความส าคญเทาเทยมกบการวดความรความเขาใจในเนอหา ทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตร ไดแก การแกปญหา การใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตรและการน าเสนอ การเชอมโยง และความคดรเรมสรางสรรค ทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรเปนสงตองปลกฝงใหเกดกบผเรยน เพอการเปนพลเมองทมคณภาพรจกแสวงหาความรดวยตนเอง ปรบตว ด ารงชวตอยางมความสข ผสอนตองออกแบบงานหรอกจกรรมซงสงเสรมใหเกดทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรอาจใชวธการสงเกต สมภาษณ หรอตรวจสอบคณภาพผลงานเพอประเมนความสามารถของผเรยน งานหรอกจกรรมการเรยนบางกจกรรมอาจครอบคลมทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรหลายดาน งานหรอกจกรรมจงควรมลกษณะตอไปน 3.1 สาระในงานหรอกจกรรมอาศยการเชอมโยงความรหลายเรอง 3.2 ทางเลอกในการด าเนนงานหรอแกปญหามไดหลายวธ 3.3 เงอนไขหรอสถานการณปญหามลกษณเปนปญหาหลายเปด ทผเรยนมความสามารถตางกนมโอกาสแสดงกระบวนการคดตามความสามารถของตน 3.4 งานหรอกจกรรมตองเอออ านวยใหผเรยนไดใชกระบวนการสอสาร สอความหมายทางคณตศาสตร และน าเสนอในรปการพด การเขยน การวาดรป เปนตน 3.5 งานหรอกจกรรมทใกลเคยงสภาพจรงหรอสถานการณทเกดขนจรง เพอใหผเรยนตระหนกในคณคาของคณตศาสตร 4. การประเมนผลการเรยนรตองน าไปสขอมลสารสนเทศเกยวกบผเรยนรอบดาน การเรยนรมใชเปนเพยงการใหนกเรยนท าแบบทดสอบในชวงเวลาทก าหนดเทานน แตควรใชเครองมอวดและวธการทหลากหลาย เชน การทดสอบ การสงเกต การสมภาษณ การมอบหมายงานใหท าเปนการบาน การท าโครงงาน การเขยนบนทกโดยผเรยน การใหผเรยนจดท าแฟมสะสมผลงานของตนเอง หรอใหผเรยนประเมนตนเอง การใชเครองมอวดและวธการทหลากหลายจะท าใหผสอนมขอมลรอบดานเกยวกบผเรยน เพอน าไปตรวจสอบกบจดประสงคและเปาหมายการ

44

เรยนรทก าหนดไว เปนหนาทของผสอนทตองเลอกและใชเครองมอวดและวธการทเหมาะสมในการตรวจสอบการเรยนร การเลอกใชเครองมอวดขนอยกบจดประสงคของการประเมน เชน การประเมนเพอวนจฉยผเรยน การประเมนเพอใหไดขอมลยอนกลบเกยวกบการเรยนการสอน และประเมนเพอตดสนผลการเรยน การประเมนเพอวนจฉยผเรยน มจดประสงคเพอคนหาขอบกพรองในการเรยนรและสาเหตของขอบกพรอง และตรวจสอบความพอเพยงของความรและความสามารถทเปนพนฐานจ าเปนของผเรยน วธการประเมนควรใชการสงเกต การสอบปากเปลา หรอการใชแบบทดสอบวนจฉยทงนค าถาม หรองานทใหผเรยนท าควรมงไปทเนอหาทเปนพนฐานจ าเปนทผเรยนทกคนตองร รวมทงทกษะ / กระบวนการทางคณตศาสตรดวย การประเมนเพอใหขอมลยอนกลบเกยวกบการเรยนการสอน มจดประสงคส าคญ เพอตรวจสอบวาผเรยนบรรลถงผลการเรยนรทคาดหวงหรอไมเพยงใด วธการประเมนควรครอบคลมตงแตการทดสอบ การน าเสนองานในชนเรยน การท าโครงงาน การแกปญหา การอภปราย ในชนเรยน หรอการท างานทมอบหมายใหเปนการบาน การประเมนเพอตดสนผลการเรยน มจดประสงคเพอตรวจสอบวาผเรยนมความเขาใจและสามารถประยกตความรไดเพยงใด สมควรผานรายวชานนหรอไม วธการประเมนควรพจารณาจากการปฏบตงานและการสอบทสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวงของรายวชา (กรณตดสนผลการเรยนรรายวชา) หรอมาตรฐานการเรยนรชวงชน (กรณการตดสนการผานชวงชน) เครองมอทใชในการประเมนผลการเรยนร ส าหรบจดประสงคการประเมนหนงไมควรน ามาใชกบอกจดประสงคหนง เชน ไมควรน าแบบทดสอบเพอการแขงขนหรอการคดเลอกผเรยนมาใชเปนแบบทดสอบส าหรบตดสนผลการเรยนร 5. การประเมนผลการเรยนรตองเปนกระบวนการ ชวยสงเสรมผเรยนมความกระตอรอรน ในการปรบปรงความสามารถดานคณตศาสตรของตน การประเมนผลทด โดยเฉพาะการประเมนผลระหวางเรยนตองท าใหผเรยนมความกระตอรอรน คดปรบปรงขอบกพรอง และพฒนาความสามารถดานคณตศาสตรของตนใหสงขน เปนหนาทของผสอนทตองสรางเครองมอวดหรอวธการททาทายและสงเสรมก าลงใจแกผเรยนในการขวนขวายเรยนรเพมขน จากการศกษาหลกการประเมนการเรยนรคณตศาสตร การเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวม ในการประเมนตนเอง ดวยการสรางงานหรอกจกรรมการเรยนรทสงเสรมบรรยากาศใหเกดการไตรตรองถงความส าเรจหรอความลมเหลวในการท างานของตนไดอยางอสระ เปนวธการ

45

หนงทชวยสงเสรมใหผเรยนมความกระตอรอรนในการปรบปรงและพฒนาความสามารถดานคณตศาสตรของตน การจดประเภทจดประสงคทางการศกษาซงเปนททราบและคนเคยกนดใหหมของครและนกการศกษา คอการจดประเภทจดประสงคทางการศกษาของ บลม (Bloom’s taxonomy of education objectives) เพราะเปนการจดหรอจ าแนกจดประสงคทางการศกษาทสามารถสนองตอบจดมงหมายทางการศกษาไดมากทสด ซงแบงจดประสงคทางการศกษาออกเปน ดาน ไดแก ดานความรความคดหรอดานพทธพสย (cognitive domain) ดานความรสกหรอดานจตพสย (affective domain) ดานทกษะหรอดานทกษะพสย (psychomotor domain) (Bloom, 1979, p.7) การเขยนขอสอบวชาคณตศาสตรเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนน นจะมงวดทางดานพทธพสยมากกวาดานอน ๆ โดยทจดประสงคดานนจะแบงเปน 6 ชน เรยงล าดบจากพฤตกรรมทแสดงระดบความคดชนต าไปหาชนสงกวาหรอมความซบซอนซงรายละเอยดไดกลาวไวในหวขอทผานมา ส าหรบการจดระดบความคดของบลม มกจะน าไปใชกบการศกษาขนสง เชน ระดบอดมศกษา (ดวงเดอน ออนนวม, 2533, หนา 27) จงเกดแนวความคดแบบอน ๆ อก เพอใหเหมาะสมกบการศกษาคณตศาสตรกอนอดมศกษา แตสวนใหญกเปนการจดระดบความคดโดยปรบปรงมาจากวธจ าแนกประเภทจดประสงคทางการศกษาของบลม ทงสน เชน แบบแผนการ จดระดบแนวความคดของ NLSMA (The National Longitudinal Study of Mathematical Abilities) โดยมการจดระดบความคดทางการเรยนจากระดบต าไปหาสง ซงมอย 5 ขนดงน 1. การรขอเทจจรง (knowledge of facts) หมายถง การระลกขอเทจจรงเฉพาะเรอง เชน ค าศพทคณตศาสตร สญลกษณ จดเนนอยทการระลกไดหรอจ าไดเทานน ซงไมเกยวของกบการสงเคราะห การวางนยทวไป (generalization) หรอการแปลความเกยวกบสงทระลกได ตวอยางโจทยวดความสามารถในการรขอเทจจรง 0) ขอใดเปนคาของ π ก. 2 / 7 ข. 7 / 2 ค. 22 / 7 ง. 7 / 22 2. การคดค านวณ (computation) หมายถง ความสามารถในการท าตามกฎ หรอหลกการทเรยนรมาแลว จดเนนอยทการแสดงการกระท าทางคณตศาสตร (บวก ลบ คณ หาร) ตวอยางโจทยวดความสามารถในการคดค านวณ 00) .99 - .89 = [ ]

46

3. ความเขาใจ (comprehension) หมายถง ความสามารถในการระลกความคดรวบยอดและหลกการได เชน การอานและการตความโจทยปญหา กราฟ แผนภม การแปลโจทยปญหาเปนประโยคสญลกษณ เปนตน ตวอยางโจทยวดความเขาใจ 00) 49 + 27 มคาเทาใด ก. (4+9) + (2+7) ข. (9+4) + (5+7) ค. (90+4) – 27 ง. (40+9) + (20+7) 4. การน าไปใช (application) หมายถงการน าความคดรวบยอดหรอหลกการทเรยนรไปแลว มาใชในการแกปญหาในสถานการณใหม เชน ความรทเรยนไปแลวใชแกปญหาทมลกษณะเดยวกบโจทยปญหาทเรยนมาแลว นอกจากนยงครอบคลมไปถงความสามารถในการเปรยบเทยบหาความสมพนธระหวางขอมล 2 ชด และการวเคราะหโจทยเพอน าไปสการหาค าตอบทถกตองดวยความสมพนธระหวางขอมล 2 ชด และการวเคราะหโจทยเพอน าไปสการหาค าตอบทถกตองดวย ตวอยางค าถามวดความสามารถในการน าไปใช 0000) ศภชยมเงน 500บาท จะซอขนมเปนเงน 169 บาท ใหธนบตรใบละ 500 บาท จ านวน 1 ใบ ศภชยจะไดรบเงนทอนเทาใด ก. 341 บาท ข. 331 บาท ค. 321 บาท ง. 311 บาท 5. การวเคราะหโจทย (Analysis) หมายถง ความสามารถในการน าความคดรวบยอดและหลกการน าไปใชในสถานการณทมความซบซอนยงขน ตองอาศยความคดทลกซง เชน การแยกแยะสวนประกอบของปญหา การหาความสมพนธของปญหา เปนตน ตวอยางค าถามวดความสามารถในการวเคราะห 00) ในการขายสนคาอยางหนงถาพอคาขายสนคาราคา 120 บาท จะไดก าไร 5% แตถาขาย 150 บาท จะไดก าไร 7% ถาพอคาขาย 180 บาท จะไดก าไรกเปอรเซนต ก. 7.5 % ข. 8.4 % ค. 9.0 % ง. 13 % โดยสรปแลวจดประสงคทางการศกษาของบลม และ NLSMA ตางไดรบการยอมรบวาเปนจดประสงคทางการศกษาทมความเหมาะสมกบการศกษาคณตศาสตร และเปนพนฐานส าคญในการแสวงหาวธการสรางแบบทดสอบวชาคณตศาสตรใหมประสทธภาพ

47

4. ทฤษฏ แนวคด การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอการศกษา

4.1 ความหมายของคอมพวเตอรเพอการศกษา นกวชาการหลายทานไดก าหนดหรอนยามความหมายของคอมพวเตอรไวหลายความหมาย แตพจารณาโดยภาพรวมแลว ความหมายของคอมพวเตอรจะหมายถง อปกรณอเลกทรอนกสประเภทหนงทสามารถรบโปรแกรมและขอมล ประมวลผล สอสารเคลอนยายขอมลและแสดงผลของขอมลในรปแบบตาง ๆ ได เมอมการน าคอมพวเตอรมาประยกตใชในการศกษา จงสรปความหมายของคอมพวเตอรเพอการศกษา เปนอปกรณอเลกทรอนกสประเภทหนงทใชพลงงานไฟฟา มความสามารถรบขอมล ประมวลผลขอมล และแสดงผลขอมลทเกยวของกบการศกษา หรอสนบสนนการศกษา เชน บทเรยนคอมพวเตอรส าเรจรป หนงสออเลกทรอนกส โปรแกรมส าเรจรปเพอการเรยนร บทเรยนออนไลน จะประกอบไปดวยขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยง และค าสงโปรแกรม มวตถประสงคในการสรางเพอพฒนารปแบบของการเรยนการสอน ใหความสะดวกผสอนและผเรยน สามารถประเมนผลการเรยนรดวยตนเองได 4.2 วงจรการท างานของคอมพวเตอร ในการท างานของคอมพวเตอร จะมขนตอนการท างานพนฐาน 4 ขนตอนซงประกอบดวย การรบขอมล การประมวลผล การแสดงผล และการจดเกบขอมล หรอทเรยกยอ ๆ วาIPOS cycle (input process output storage cycle) 1. การรบขอมล (input) คอมพวเตอรจะท าหนาทรบขอมลเพอน าไปประมวลผล อปกรณทท าหนาทรบขอมลทนยมใชในปจจบนไดแก แปนพมพ และเมาส เปนตน 2. ประมวลผล (process) เมอคอมพวเตอรรบขอมลเขาสระบบแลว จะท าการประมวลผลตามโปรแกรมหรอค าสงทก าหนด เชน การค านวณภาษ การค านวณเกรดเฉลย เปนตน 3. แสดงผล (output) คอมพวเตอรจะแสดงผลลพธทไดจากการประมวลผลไปยงหนวยแสดงผล อปกรณ ท าหนาทแสดงผล อปกรณท าหนาทแสดงผลทใชแพรหลายในปจจบน ไดแก จอภาพ และเครองพมพเปนตน 4. การจดเกบขอมล (storage) คอมพวเตอรจะท าการเกบขอมลลงในอปกรณเกบขอมล เชน ฮารดดสก แผนฟลอบปดสก เปนตน อปกรณส าคญของคอมพวเตอร

48

4.3 ระเบยบวธวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอการศกษา การวจยและพฒนา (research and development) เปนระเบยบวธวจยหนงซงแตกตาง จากระเบยบวธวจยแบบอน ๆ ทใชในการวจยทางสงคมศาสตรเปนงานวจยทมงคดคน พฒนาประดษฐสงใหม ๆ ออกมาเพอใชกบสงคม ในปจจบนเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรเรมเขามามบทบาททางการศกษามากขน ถงขนาดน าเอาคอมพวเตอรเขามาใชเปนสอทางการศกษา ท าใหเกดการวจยทแตกตางกนไป ไมมรปแบบวธวจยทเปนหลกหรอเปนแบบอยางทแนนอน จากการศกษางานวจยทเกยวกบการสรางโปรแกรมคอมพวเตอรทางการศกษา และจากหนงสอการสรางโปรแกรมทเกยวกบการศกษา ระเบยบวธการวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรทางการศกษามขนตอนดงตอไปน

1. การก าหนดปญหา 2. วเคราะหปญหา 3. ออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร 4. เลอกภาษาคอมพวเตอรและเขยนโปรแกรม 5. ทดสอบโปรแกรม 6. จดท าเอกสารประกอบการใชโปรแกรม 7. ประเมนคณภาพของโปรแกรม

รายละเอยดการด าเนนงานแตละขนตอนมดงน 4.3.1 การก าหนดปญหา เปนกระบวนการหรอขนตอนทใชในการระบใหชดเจนวาผจะกระท าการวจย

หรอผวจยมความประสงคทจะศกษาอะไร เมอไดปญหาทจะท าวจยแลวจะตองท าการก าหนดประเดนทจะศกษาทเกยวของกบปญหาวจยใหชดเจน

4.3.2 วเคราะหปญหา เปนขนตอนทตอจากการไดปญหามาแลวผวจยจะตองท าการวเคราะหและ

ศกษาปญหานน ๆ เสยกอนวาจะใหท าอะไร ท าอยางไร โดยมสวนทส าคญทจะตองวเคราะหและแจกแจงดงน

4.3.2.1 สงทตองการ เปนการพจารณาอยางกวาง ๆ ถงงานทตองการใหคอมพวเตอรท างาน เชน ตองการใหประมวลผลคะแนนเฉลย ตองการพมพรายงานคะแนน ตองการใหประมวลผลเวลาเรยนของนกเรยน ตองการใหแสดงขอค าถาม หรอตองการแสดงขอความทตองการออกมางานแตละชนดตองการใหคอมพวเตอรแสดงผลลพธอยางไรควรจะเขยนไวเปนขอ ๆ

49

ใหชดเจน การพจารณาสงทตองการอาจดไดจากค าสงหรอปญหาทท าวาตองการใหคอมพวเตอรท าอะไรบาง

4.3.2.2 ผลลพธทตองการแสดง เปนการวเคราะหถงลกษณะของการรายงานหรอแบบของผลลพธทตองการใชคอมพวเตอรแสดงผลลพธออกมาวาควรจะมลกษณะอยางไร มรายละเอยดทตองการในรายงานมากนอยเพยงใดปญหา หรองานบางอยางอาจไมก าหนดลกษณะของรายงานออกมาใหชดเจนวาตองการรายงานอยางไร มรายละเอยดอยางไร ผวจ ยจะตองท าการศกษาวาระบบเดมหรอระบบทสรางมรปแบบใดบางทตองการออกรายงานเพอความสะดวกของผน าผลลพธไปใชการวเคราะหผลลพธหรอรายงานนนเปนสวนส าคญและจะตองพจารณาอยางละเอยดรอบคอบเพราะการวเคราะหรายงานไดดนน จะท าใหเราทราบจดมงหมายของทตองการใชคอมพวเตอรท าและจะไดหาวธทไปสจดหมายนนได ซงเปนการวางขอบเขตงานทเราจะท านนเอง ในการวเคราะหผลลพธอาจวางรปแบบออกมาคราว ๆ เหมอนกบทจะท าใหคอมพวเตอรแสดง

4.3.2.3 ขอมลทจะตองน าเขาเปนขนตอนทตอเนองจากการวเคราะหลกษณะของผลลพธคอหลงจากทไดลกษณะของรายงานทตองการแนนอนแลวกตองมาพจารณาตอวาถาตองใหไดลกษณะผลลพธดงกลาว ขอมลทตองน าเขาเพอใหคอมพวเตอรท างานควรจะมลกษณะหรอรปแบบอยางไรเพอทจะไดผลลพธตามทตองการ การพจารณาขอมลน าเขานนนอกจากจะดจากลกษณะของผลลพธแลว อาจจะตองนกถงขนตอนในการประมวลดวย

4.3.2.4 ตวแปรทใช เปนการก าหนดชอแทนความหมายของขอมลตาง ๆ เพอความสะดวกในการอางถงขอมลนน และรวมไปถงการเขยนโปรแกรมดวย การตงชอตวแปรทใชในงานหรอปญหาใด ๆ ควรตงใหมความหมาย และเกยวของกบขอมลถาเปนไปไดกควรอยภายใตกฎเกณฑของภาษาคอมพวเตอรทใชในการเขยนโปรแกรม โดยทว ๆ ไปการตงชอตวแปรจะพจารณาความหมายของขอมลวาตรงกบค าใดในภาษาองกฤษ แลวน ามาดดแปลง หรอยอใหเขากบหลกเกณฑของภาษาคอมพวเตอรทใช

4.3.2.5 วธการประเมนผล เปนการบอกขนตอนของวธการหรอการค านวณเพอใหไดผลลพธตามทตองการ โดยเรมตงแตการสงใหเครองรบขอมลแลวน าไปประมวลผลแสดงผลลพธออกมาขนตอนนตองแสดงการท างานทตอเนองตามล าดบจงตองจดล าดบกอนหลงใหถกตอง 4.3.3 ออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร การก าหนดล าดบและความครบถวนของขนตอนของโปรแกรมถกตอง โดยไมอาศยการออกแบบไวลวงหนานนจะท าใหมโอกาสผดพลาดไดมาก ดงนนงานในสวนนจะเปนการออกแบบลกษณะวาในโปรแกรมตองมขนตอนตงแตตนจนจบอะไรบาง มล าดบกอนหลงอยางไร

50

วธการในการออกแบบขนตอนนไดมผคดไวหลายวธ เชน การเขยนเปนอลกอรทม ซงอธบายการท างานและแตละขนตอนดวยค าหรอประโยคทสอความหมายใหคนเขาใจไดงายหรออาจจะมรปประโยคคลายกบค าสงของภาษาคอมพวเตอรทเรยกวา Pseudo Code หรอการเขยนผงงาน (Flowchart) ซงใชสญลกษณทเปนรปแบบขนตอนตาง ๆ เปนตนและควรก าหนดชอเขต หรอรายการขอมล ผลลพธหรอผลลพธชวคราวขนดวยเพอใหอางองในขนตอนตาง ๆ ซงจะเปนการเพมความสะดวกและถกตองในการเขยนขนตอนและโปรแกรม ดงนนการออกแบบขนตอนส าหรบโปรแกรมขนการการเขยนโปรแกรมนจะชวยใหขนตอนในโปรแกรมถกตองรดกม และสงทส าคญคอเปนการแยกความยงยากในสวนของขนตอนออกจากงานเขยนค าสงในโปรแกรม ซงจะตองเขยนใหถกตองตามกฎเกณฑของภาษาคอมพวเตอร ซงจะสะดวกวาการท าความเขาใจจากตวโปรแกรมโดยตรงมากหลกฐานการออกแบบขนตอนนจะถกเกบไวในรายงานโปรแกรมในเอกสารประกอบโปรแกรม 4.3.4 เลอกภาษาคอมพวเตอร และเขยนโปรแกรม เปนการเปลยนขนตอนการท างานตาง ๆ ทแสดง ไวในผงงานเขยนใหอยในรปของภาษาคอมพวเตอรภาษาใดภาษาหนงตามตองการ การจะเลอกภาษาคอมพวเตอรภาษาใดนนขนอยกบลกษณะและประเภทของงานนน ๆ วาจะเปนงานทควรใชภาษาใด เชน ถาเปนงานทางดานธรกจกควรเลอกใชภาษาโคบอล ถาเปนงานทางดานการค านวณทางวทยาศาสตรกควรใชภาษาฟอรแทรน ถาเปนงานเกยวกบฐานขอมลกควรใชภาษาดเบส หรอ ฟอกซเบส นอกจากนยงตองค านงขดจ ากดของเครองและตวแปรภาษาของเครองคอมพวเตอรทใช และการเลอกใชภษายงตองพจารณาถงความถนด และความช านาญของผเขยนโปรแกรมวาสามารถใชภาษาทเลอกนนไดหรอไม และการเขยนค าสงดวยภาษาคอมพวเตอรนนตองค านงถงกฎเกณฑและหลกของภาษาทใชใหถกตอง เพราะถามขอผดพลาดเกดขนหรอทเรยกวา Syntax Error โปรแกรมแปลภาษาจะไมสามารถแปลความหมายของค าสงนนได ขนตอนการปฏบตการโปรแกรมไมเกดขน โปรแกรมแปลภาษาสวนมากจะใหรายงาน หรอแสดงขอความออกมาใชทราบวามขอผดพลาดตรงไหนเพราะอะไร เพอทจะสะดวกตอการแกไข 4.3.5 การทดสอบโปรแกรม เมอโปรแกรมทเขยนขนผานขนตอนการแปลไดเปน Object:Program แลวจากการท างานของเครองคอมพวเตอรตามค าสงของโปรแกรมนนมไดหมายความวาจะไดผลลพธถกตองตามตองการเสมอไปเพราะโปรแกรมนนอาจมขนตอนทไมถกตอง หรอมการก าหนดการท างานไมตรงกบทตองการ ฉะนนเพอใหไดโปรแกรมไวใชงานอยางมนใจหรอเชอถอไดกตองมการทดสอบโปรแกรมเสยกอน วธการทดสอบนกระท าไดโดยการสงใหเครองท างานตามค าสงใน

51

โปรแกรม ถาโปรแกรมนนมการก าหนดใหเครองรบขอมลเขาไปประมวลผลกตองน าเอาขอมลตวอยาง หรอขอมลจรงสงเขาไป และน าผลลพธทไดไปตรวจสอบกบผลลพธทมความถกตองทไดมาจากวธการอนควรท าการทดสอบหลาย ๆ ครง เชน สงขอมลไปประมวลผลหลาย ๆ ชด ถาเปรยบเทยบแลวไดผลลพธตรงกน จงยอมรบวาโปรแกรมนนใชงานไดแตถาผลลพธไมตรงกนจะตองพจารณาวา ความผดพลาดนนเกดจากขอมลหรอโปรแกรม ถาขอมลผดพลาดกแกไขแลวสงเขาไปประมวลผลใหม และเปรยบเทยบเชนเดมอก ถาโปรแกรมผดพลาดผวจยจะตองคนหาวาผดทใด อยางไร ขอผดพลาดทเกดขนอาจเกดจากการก าหนดการค านวณหรอการเปรยบเทยบผดการอางชอขอมลหรอผลลพธผด มการสลบทขนตอนหรอขนตอนไมครบถวนเปนตนเรยกขอผดพลาดประเภทนวา Logical error การคนหาขอผดพลาดเหลานจะคนหาจากขนตอนทออกแบบไวประกอบไปกบตวโปรแกรมทแสดงออกมาใหดวยกจะท าใหสะดวกรวดเรวกวาการคนหาจากตวโปรแกรมโดยตรง 4.3.6 จดท าเอกสารประกอบโปรแกรม เนองจากการใชคอมพวเตอรชวยประมวลผลขอมลสวนมากกจะเปนการท างานทตอเนองและใชระยะเวลายาวนาน ฉะนนโปรแกรมคอมพวเตอรทพฒนาขนกจะถกใชไปตามก าหนดระยะเวลายาวนาน ฉะนนโปรแกรมคอมพวเตอรทพฒนาขนกจะถกใชไปตามก าหนดระยะเวลานนดวย แตเมอมการใชประยะหนงอาจจะมการเปลยนแปลงไป เชน งาน คนหรอระบบเครองอาจเปลยนแปลงไปจากเดมซงท าใหโปรแกรมทมอยเดม ไมเหมาะสมซงตองมการพฒนาโปรแกรมขนใหม หรออาจจะแกไขโปรแกรมทมอย ฉะนนถาไดมการท าเอกสารประกอบการพฒนาโปรแกรมไว กจะเปนแนวทาแกไขหรอศกษาวธการใชของโปรแกรมไดสะดวกขนในการท าเอกสารนควรจะเรมท าและรวบรวมตงแตขนตอนแรกของการพฒนาโปรแกรมตามล าดบลงมา มฉะนนอาจท าใหลมไดโดยเฉพาะการพฒนาโปรแกรมทมขนาดใหญซงใชเวลานานหรออาจจะไมอยากยอนกลบไปท าในเอกสารประกอบตวโปรแกรมนควรจะประกอบดวย เนอหาของปญหา การวเคราะหปญหา สตรหรอทฤษฎทใช ขนตอนส าหรบโปรแกรม รปแบบของขอมลและผลลพธ เนอหาโปรแกรม รายละเอยดการใช ขอจ ากดของโปรแกรมตลอดจนตวอยางของการท างานนน ๆ 4.3.7 ประเมนคณภาพโปรแกรม การประเมนคณภาพของโปรแกรมคอมพวเตอรทางการศกษาอาจด าเนนได 2 แนวทาง คอ 4.3.7.1 การประเมนโดยผพฒนาโปรแกรม เปนการประเมนระบบการท างานภายในโปรแกรม (Systematic Internal Review) โดยประเมนในดานตาง ๆ ดงน

52

4.3.7.1.1 ความสามารถของโปรแกรมทสามารถบนทกขอมลของผใชในการใชโปรแกรมในแตละดาน (Automatic Record Keeping) เปนการวเคราะหความสามารถของโปรแกรมทสามารถจดเกบขอมลพนฐานของผใชโปรแกรมโดยอตโนมต เชน ขอมลเลขประจ าตวระดบชน วชาทเรยน คะแนนทไดรบ

4.3.7.1.2 ความถกตองในการสงงานตามตองการ เปนการประเมนโปรแกรมวาสามารถท างานไดถกตองตามตองการหรอไม

4.3.7.1.3 ความเชอถอไดของระบบการใชงาน เปนการประเมนโปรแกรมวาโปรแกรมทสรางขนเมอใชงานครงแรกและครงตอไปนนมความเชอถอไดหรอไม

4.3.7.1.4 ความทนทานตอความผดพลาดของผใช เปนการประเมนโปรแกรมวาโปรแกรมสามารถปองกนการผดพลาดของผใชโปรแกรมในขนตอนตาง ๆ ของโปรแกรมหรอไม

4.3.7.1.5 ความเรวในการท างานของโปรแกรม เปนการประเมนโปรแกรมในเรองความเรวของโปรแกรม

4.3.7.2 การประเมนโดยผใชโปรแกรม เปนการประเมนโปรแกรมในเรองผลยอนกลบของผใชโปรแกรม ในดานตาง ๆ ดงน

4.3.7.2.1 คมอการใชโปรแกรม เปนการประเมนในเรองของความชดเจน สอดคลองของคมอการใชโปรแกรม

4.3.7.2.2 รปแบบการใชโปรแกรม เปนการประเมนโปรแกรมในดานการรบขอมลการด าเนนงานของโปรแกรม ความรพนฐานของผใชโปรแกรม การแสดงผลและขนตอนการใชงาน

4.3.7.2.3 ประสทธภาพและประโยชนของโปรแกรมโดยสวนรวมโปรแกรม

โดยสรประเบยบวธวจยและพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรทางการศกษาประกอบไปดวยขนตอน 7 ขนตอน คอ การก าหนดปญหา วเคราะหปญหา ออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร เลอกภาษาคอมพวเตอรและเขยนโปรแกรม ทดสอบโปรแกรม จดท าเอกสารประกอบการใชโปรแกรม และประเมนคณภาพของโปรแกรม จะขาดขนตอนใดตอนหนงเสยมได จงจะท าใหโปรแกรมคอมพวเตอรทางการศกษามประสทธภาพ คณภาพ นาเชอถอ

53

5. ทฤษฏ แนวคด จตวทยาการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร การออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอรส าหรบการพฒนาการเรยนการสอน เพอใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ ทฤษฏทส าคญ ๆ และมอทธพลตอแนวคดในการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร สามารถสรปได ดงน ทฤษฎพฤตกรรมนยม (behaviorism) เปนทฤษฎทเชอวา จตวทยาเปนเสมอนการศกษาทางวทยาศาสตรของพฤตกรรมของมนษย (scientific study of human behavior) และการเรยนรของมนษยเปนสงทสงเกตไดจากพฤตกรรมภายนอกนอกจากนยงมแนวคดเกยวกบความสมพนธระหวางสงเราและการตอบสนอง (stimuli and response) และยงเชออกวาการเรยนรของมนษยเปนพฤตกรรมแบบแสดงอาการแสดงอาการกระท า (operant conditioning) ซงมการเสรมแรง (reinforcement) เปนตวการทฤษฎพฤตกรรมนยม (สรางค โควตระกล, 2545, หนา 154-158)

โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนทออกแบบตามแนวคดของทฤษฎพฤตกรรมนยมนจะมโครงสรางของบทเรยนในลกษณะเชงเสนตรง (linear) โดยผเรยนทกคนจะไดรบเนอหาในล าดบทเหมอนกนและตายตวโดยหากผเรยนตอบถกกจะไดรบผลตอบสนองในรปผลปอนกลบทางบวกหรอรางวล (reward) ทางตรงกนขามหากผเรยนตอบผดกจะไดรบการตอบสนองในรปของผลปอนกลบในทางลบและค าอธบายหรอการลงโทษ (punishment) โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน ทออกแบบตามแนวทฤษฎพฤตกรรมนยมจะบงคบใหผเรยนผานการประเมนตามเกณฑทไดก าหนดไวตามวตถประสงคเสยกอน จงจะสามารถผานไปศกษาตอยงเนอหาเดมอกครงจนกวาจะผานการประเมน ทฤษฎปญญานยม (cognitivism) เกดจากแนวคด Chomsky ซงเชอวาพฤตกรรมมนษยเปนเรองของภายในจตใจ มความนกคด มอารมณจตใจและมความรสกภายในทแตกตางกนออกไป (สรางค โควตระกล, 2545, หนา 162-168) ดงนนการออกแบบการเรยนการสอนกควรค านงถงความแตกตางภายในตวมนษย มแนวคดตาง ๆ เกดขนมากมาย 1. แนวคดเกยวกบเรองความทรงจ า ไดแก ความแตกตางระหวางความทรงจ าระยะสน ระยะยาว และความคงทนของการจ า (short term memory, long term memory and retention)

2. แนวคดเกยวกบการแบงประเภทความรออกเปน 3 ลกษณะ คอ ความรในลกษณะเปนขนตอน (procedural knowledge) ความรในลกษณะเปนการอธบาย (declarative knowledge) ความรในลกษณะทเปนเงอนไข (conditional knowledge)

54

โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนทออกแบบตามแนวคดของทฤษฎปญญานยมนกจะมโครงสรางของบทเรยนในลกษณะสาขาเชนกนโดยผเรยนทกคนจะไดรบการเสนอเนอหาในล าดบทไมเหมอนกน โดยเนอหาทจะไดรบการน าเสนอตอไปนนจะขนอยกบความสามารถ ความถนดและความสนใจของผเรยนเปนส าคญ ทฤษฎโครงสรางความร (schema Theory) เปนแนวคดทเชอวาโครงสรางภายในของความรทมนษยมอยนนมลกษณะเปนโหนดหรอกลมทมการเชอมโยงกนอย ซง Rumelhaet and Ortony ไดใหนยามความหมายของค าวา โครงสรางความร ไววา เปนโครงสรางขอมลภายในสมองของมนษยซงรวบรวมความรเกยวกบวตถ ล าดบเหตการณ รายการกจกรรมตาง ๆ เอาไว หนาทของโครงสรางความรนกคอ การน าไปสการรบขอมล (perception) การรบรขอมลนนไมสามารถเกดขนไดหากขาดโครงสรางความร (schema)(มาล จฑา, 2544) ทฤษฎความยดหยนทางปญญา (cognitive flexibility) ซงเปนแนวคดทเชอวา ความรแตละองคความรนนมโครงสรางทแนชดและสลบซบซอนมากนอยแตกตางกนไป โดยองคความรประเภทสาขาวชา คณตศาสตร หรอวทยาศาสตรกายภาพนน ถอวาเปนองคความรทมโครงสรางตายตว ไมสลบซบซอน (well structured knowledge domain) สวนองคความรประเภทสาขาวชาจตวทยาถอเปนองคความรทไมมโครงสรางตายตวและสลบซบซอน (ill structured knowledge domain) (มาล จฑา, 2544) แนวคดเรองความยดหยนทางปญญานสงผลใหเกดความคดในการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนเพอตอบสนองตอโครงสรางองคความรทแตกตางกนซงไดแก แนวคดในเรองการออกแบบบทเรยนแบบสอหลายมต (hyper media) การออกแบบบทเรยนเฉพาะทาง หรอการออกแบบบทเรยนเฉพาะกลมการเรยนร โดยสรปการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอใชส าหรบเปนสอ หรอพฒนาแนวคดหลกการจดการเรยนรส าหรบครผสอน จะตองค านงถงแนวคด จตวทยาการพฒนาโปรแกรมใหถกตองเหมาะสมและสอดคลองกบผใชงาน โดยตองค านงถงความเหมาะสม ความสามารถของโปรแกรมรวมถงความเปนไปไดของการพฒนาดวย

55

6. งานวจยทเกยวของ

6.1 งานวจยทเกยวของกบทฤษฏฟาเซท

กตตศกด ศรปทมานรกษ (2540, หนา 120-124) ไดพฒนาแบบทดสอบองเกณฑ วชาฟสกส ว.023 เรอง ไฟฟาสถต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จ านวน 5 ฉบบ โดยใชกลมตวอยางจ านวน 304 คน พบวา แบบทดสอบฉบบท 1 มจ านวน 7 ขอ มคาอ านาจจ าแนกตงแต .19 ถง .56 แบงเปนแบบทดสอบคขนาน 3 ชด ชดละ 2 ฉบบ ชดท 1 วดโดเมนเรอง ชนดประโยชนและโทษของสารเคมและเชอเพลง ชดท 2 วดโดเมนในเรอง วธใชสารเคมและเชอเพลง ชดท 3 วดโดเมนเรอง การเกบรกษาสารเคมและเชอเพลง ใชกลมตวอยางจ านวน 455 คน ไดคาความยากตงแต .16 ถง .86 คาอ านาจจ าแนกตงแต .11 ถง .61 คาความเชอมนตงแต .72 ถง .83 คะแนนเกณฑตงแตรอยละ 44 ถงรอยละ 54 โชคชย สรารกษ (2540, หนา 111-112) ไดสรางแบบทดสอบองโดเมน เรองสมบตของจ านวนนบ ชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 10 ฉบบ แบงเปนแบบทดสอบคขนาน 5 ชด ชดละ 2 ฉบบ ชดท 1 วดโดเมนควมสามารถในการเขาใจเรองตวประกอบฉบบละ 10 ขอ ชดท 2 วดโดเมนความสามารถในการเขาใจเรองจ านวนเฉพาะ ฉบบละ 6 ขอ ชดท 3 วดโดเมน ความสามารถในการเขาใจเรองการแยกตวประกอบ ฉบบละ 8 ขอ ชดท 4 วดโดเมน ความสามารถในการเขาใจเรองตวหารรวมมาก ฉบบละ 8 ขอ ชดท 5 วดโดเมนความสามารถในการเขาใจเรองตวคณรวมนอย ฉบบละ 10 ขอ ใชกลมตวอยางจ านวน 380 คน ไดคาความยากตงแต .39 ถง .86 หาคาอ านาจจ าแนก โดยใชดชน B ตงแต .18 ถง .93 ทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลย และความแปรปรวนของประชากร โดยใช สถต t-test และ F-test ตามล าดบ พบวา ทกฉบบมคะแนนเฉลยความแปรปรวนไมแตกตางกน

มยรา แจงสนาม (2544, บทคดยอ) ไดศกษาการใชดชนซาโตวเคราะหแบบทดสอบคขนานทสรางตามรปแบบฟาเซท โดยสรางแบบทดสอบคขนานวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 เรอง การบวก ลบ คณ หารจ านวน 2 ฉบบ ฉบบละ 20 ขอ ผลการวจยพบวา 1. แบบทดสอบคขนานวชาคณตศาสตรทสรางตามรปแบบฟาเซทมคะแนนเฉลยคาความแปรปรวน คาความยากมาตรฐานเฉลย คาอ านาจจ าแนกขอบแบบทดสอบ และคาสมประสทธความเชอมน ไมแตกตางกน

2. ผลการใชดชนซาโตวเคราะหแบบทดสอบคขนานทสรางตามรปแบบฟาเซท

56

2.1 สมประสทธความไมสอดคลอง ฉบบท 1 และฉบบท 2 มคานอยกวา .60 ซงถอวาแบบทดสอบคขนานทงสองฉบบ มความเหมาะสมกบผตอบแบบสอบถาม

2.2 จ านวนนกเรยนทมความบกพรอง ในแบบแผนการตอบขอสอบของแบบทดสอบคขนานทงสองฉบบ ไมแตกตางกน

2.3 จ านวนขอสอบ มความบกพรองในแบบแผนการตอบขอสอบของแบบทดสอบคขนานทงสองฉบบ ไมแตกตางกน

ประยร ฤาชยลาม (2545, หนา 85-86) ไดสรางแบบทดสอบคขนานองโดเมนโดยใชรปแบบฟาเซทวทยาคณตศาสตร เรอง การแยกตวประกอบพหนาม ชนมธยมศกษาปท 3 จ านวน 3 ฉบบทคขนานกน ฉบบละ 30 ขอ ใชกลมตวอยางจ านวน 620 คน ผลการศกษาพบวา แบบทดสอบทงสามฉบบมคาความยาก ตงแต .28 ถง .89 คาอ านาจจ าแนก โดยใชดชน B มคาตงแต .20 ถง .63 คาความเชอมนโดยใชสตร ของโลเวตตจากการแจกจงทวนาม มคาความเชอมนตงแต .78, .79, .81 ตามล าดบ และทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลย และความแปรปรวนของประชากร โดยใช F-test พบวา ทกฉบบมคะแนนเฉลยและความแปรปรวนไมแตกตางกน จากผลการศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนาแบบทดสอบโดยทฤษฏของฟาเซท จะเหนไดวา แบบทดสอบมคาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนเปนทพงพอใจและสอดคลองกบวตถประสงคของการศกษา นอกจากนมการทดสอบความแปรปรวนของแบบทดสอบคขนานพบวาความแปรปรวนไมแตกตางกน ดงนนการพฒนาแบบทดสอบดวยทฤษฏของฟาเซทจงสามารถทจะวดผลประเมนผลการเรยนรของผเรยนได 6.2 งานวจยทเกยวของกบการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร กรยา ทพมาตย (2546, หนา 74) ไดศกษาคนควาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร วชาเทคโนโลยสารสนเทศและคอมพวเตอร เรอง การใชอนเทอรเนตอยางถกวธ ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ตามหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) ผลการศกษาคนควา พบวา บทเรยนคอมพวเตอรทพฒนาขนมประสทธภาพ 92.96/85.35 สงกวาเกณฑทตงไว คาดชนประสทธผลของบทเรยนทพฒนาขนเทากบ 0.75 ซงมความหมายวา นกเรยนมความรเพมขนกวาเดม รอยละ 75 นกเรยนมความคดเหนตอบทเรยนคอมพวเตอร ทพฒนาขนโดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก ซงหมายความวานกเรยนเหนดวยเปนอยางมากวาบทเรยนคอมพวเตอรทพฒนาขนเปนประโยชนตอการเรยนการสอน มความเหมาะสมและอยในความสนใจของนกเรยน

57

ชาตร มลชาต (2546, หนา 71) ไดวจยเพอสรางบทเรยนบนเครอขายรายวชาคอมพวเตอรเพอการเรยนการสอน ผลการวจยพบวา 1. บทเรยนบนระบบเครอขายทพฒนาขนมประสทธภาพรอยละ 86 สงกวาเกณฑทตงไว และมดชนประสทธผลเทากบ 0.74 2. นสตทเรยนดวยบทเรยนเครอขายมคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน หลงเรยนเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยนสตทผลการเรยนเฉลยแตกตางกนมผลสมฤทธหลงเรยน โดยเฉลยไมแตกตางกน นอกจากน นสตมคะแนนความคงทน ในการเรยนรหลงเสรจสนการเรยน 6 วนลดลงรอยละ 10.54 และนสตมความพงพอใจตอบทเรยนบนเครอขายอยในระดบปานกลาง พรพรหม ชปวา (2547, หนา 45) ไดศกษาคนควาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรบนเครอขาย วชา ระบบปฏบตการ เรอง สวนประกอบของเครองคอมพวเตอร ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ผลการศกษาพบวาบทเรยนบนเครอขายทพฒนาขนมประสทธภาพ 81.38/87.22 ซงสงกวาเกณฑทตงไว คาดชนจะประสทธผลเทากบ 0.62 นกศกษา มความพงพอใจตอบทเรยนบทเครอขาย โดยรวมอยในระดบมาก มญชสา เพชรชนะ (2550, บทคดยอ) การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในวชาคณตศาสตร เรองสมการเชงเสนตวแปรเดยว ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนอนบาลแมฟาหลวง อ าเภอแมฟาหลวง จงหวดเชยงราย ปการศกษา 2549 จ านวน 20 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน แบบประเมนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอวธ การสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เกบรวบรวมขอมลโดยท าการทดสอบกอนเรยนและสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จากนนทดสอบหลงเรยนแลวสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ขอมลทรวบรวมไดจากแบบทดสอบน ามาวเคราะหหาคาเฉลยเลขคณตสวนเบยงเบนมาตรฐานและทดสอบความแตกตางของคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน ดวยคาท t–test (independent) ผลการศกษาพบวา บทเรยนคอมพวเตอร ชวยสอนมประสทธภาพ 80/80 ตามเกณฑทตงไว และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน สงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญท 0.01 และ นกเรยน มความพงพอใจตอการใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในระดบมากทสด

58

สมใจ ยมเพง (2552, บทคดยอ) ศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว วชาคณตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2552 โรงเรยนครประชาสรรค อ าเภอสรรคบร จงหวดชยนาท จ านวน 60 คน แบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 30 คน กลมทดลองจดการเรยนการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมควบคมจดการเรยนการสอนโดยมครเปนผด าเนนการสอนปกต เครองมอทใชในการศกษาประกอบดวย บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบปรนย 4 ตวเลอก 30 ขอ แบบฝกหดระหวางเรยน และแบบประเมนคณภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนดานเนอหาและดานมลตมเดย ผลการศกษาพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวนสอนมประสทธภาพ เทากบ 85.67/87.78 เปนไปตามเกณฑทก าหนด และการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกลมทดลองและกลมควบคมดวยสถต t-test พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทดลองสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 เจยน (Jeann, 1989, หนา 627) ไดท าการวจยการใชคอมพวเตอรชวยสอน วชาคณตศาสตร เรอง เรขาคณต ระดบเกรด 6 ซงการวจยครงนมวตถประสงคเพอหาประสทธภาพของวธการสอนทใชคอมพวเตอรชวยสอน เรอง เรขาคณต โดยท าการศกษากลมตวอยาง 2 กลม คอ กลมทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กบการเรยนทท าการสอนโดยคร ผลการวจยพบวากลมทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มพฒนาการทางการเรยน เรอง เรขาคณต ดขน ทงในดานผลสมฤทธและทศนคต ผลการเรยนดกวาการสอนโดยคร เอมเมส (Ernest, 2008, หนา 984-A.) ท าการวจยเกยวกบการน าความรทางคณตศาสตรไปใชดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง มาตราสวนบนแผนท ระดบเกรด 6 การวจยในครงนมวตถประสงคเพอหาประสทธภาพ ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรองมาตราสวนบนแผนท ผลการวจยพบวา การท าความเขาใจในเนอหา เรอง มาตราสวนบนแผนทการประเมนผลตอเนองภายหลงจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน แสดงใหเหนถงทศนคตทางบวกของผเรยนทมตอการท าความเขาใจในเนอหา เรอง มาตราสวนบนแผนท โรมลาร (Romilla, 2008, หนา 1033-A.) ท าการวจยการใชคอมพวเตอรชวยสอนในการสอนวชาคณตศาสตร โดยใชภาษาทองถนในโปรแกรม ส าหรบนกเรยนเกรด 4 ทเรยน นอกระบบโดยมความแตกตางในเรองอาย ประเทศอนเดย พบวา นกเรยนทมอายมากกวามเกณฑ การเรยนรไดสงกวา และรอยละ 45 นกเรยนจะกลบไปเรยนอกในปการศกษาตอไป

59

จากผลการศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรชวยในการจดการเรยนการสอน จะพบวาโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน หรอชวยเหลอ จงเปรยบเสมอนมอไมของครทส าคญ ในการจดกจกรรมสงเสรมทกษะ และพฒนาการการเรยนรของผเรยน เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยน เปนแนวทางในการวเคราะหวนจฉยผเรยนเปนรายบคคลได ชวยท าให เจตคตทมตอการเรยนในวชานนดขน ใหเปนไปตามจดมงหมายของหลกสตร และเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

60

บทท 3

วธด าเนนการศกษา การวจยครงนเปนการวจยพฒนา โดยมจดมงหมายเพอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรส าหรบโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท ซงโปรแกรมสามารถทจะอธบายวธการขนตอนของการท าแบบทดสอบตรวจสอบแบบทดสอบทท าขนเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสย ทถกตอง ตามหลกทฤษฏ รวมทงสามารถจดพมพหรอปรบปรงเพมเตมเนอหาใหถกตองอยางเปนระบบ ผวจยใชระเบยบวธวจยพฒนาในการด าเนนการวจยโดยม 4 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 ศกษาสภาพปญหาและความตองการของ โปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท ส าหรบคร ศกษาสภาพปญหาและความตองการของระบบโปรแกรม เกยวกบการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสย จากครสายปฏบตการสอน ซงมรายละเอยดในการ ศกษาคนควาดงน 1. กลมเปาหมาย ไดแก ครสอนวชาคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 6 จากโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 1 จ านวน 20 โรงเรยน โดยวธการสมแบบเจาะจง โรงเรยนละ 1 คน รวมทงสน 20 คน มรายละเอยดดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1 แสดงรายละเอยดโรงเรยน ประเภทโรงเรยนและระดบการสอนของครทใชในการศกษา กกกกกกกก สภาพปญหาและความตองการของโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน

ล าดบ โรงเรยน ประเภทโรงเรยน ระดบการสอน 1 โรงเรยนบานพเลยบ ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6 2 โรงเรยนวดจรเขเผอก ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

3 โรงเรยนบานหนองสองตอน ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

4 โรงเรยนบานไทรทอง ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

5 โรงเรยนบานทาทม ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

6 โรงเรยนบานทงนาคราช ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

7 โรงเรยนวดศรอปลาราม ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

8 โรงเรยนวดหนองตะโก ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

61

ตารางท 3.1 (ตอ) แสดงรายละเอยดโรงเรยน ประเภทโรงเรยนและระดบการสอนของครทใชใน กกกกกกกก การศกษา สภาพปญหาและความตองการของโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน ล าดบ โรงเรยน ประเภทโรงเรยน ระดบการสอน 9 โรงเรยนบานหนองไผ ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

10 โรงเรยนวดวงศาลา ขยายโอกาส ประถมศกษาปท 6

11 โรงเรยนบานทงนานางหลอก ประถม ประถมศกษาปท 6

12 โรงเรยนบานทงศาลา ประถม ประถมศกษาปท 6

13 โรงเรยนบานทบศลา ประถม ประถมศกษาปท 6

14 โรงเรยนบานนากาญจน ประถม ประถมศกษาปท 6

15 โรงเรยนบานหนองกลางพง ประถม ประถมศกษาปท 6

16 โรงเรยนบานหนองปลวก ประถม ประถมศกษาปท 6

17 โรงเรยนบานหนองหอย ประถม ประถมศกษาปท 6

18 โรงเรยนวดทามะขาม ประถม ประถมศกษาปท 6

19 โรงเรยนบานดอนคราม ประถม ประถมศกษาปท 6

20 โรงเรยนบานรางสะเดา ประถม ประถมศกษาปท 6

2. เครองมอทใชในการศกษาไดแกแบบสอบถามสภาพความตองการโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซทกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ซงสรางโดยผวจย มขนตอนในการสราง ดงน 2.1 ศกษาทฤษฏเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบสอบถาม 2.2 สรางกรอบแบบสอบถามและรางขอค าถามโดยมขอบเขตของการตงค าถาม ดงน 2.2.1 ความตองการโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซทกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร 2.2.2 คณลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ทครตองการ 2.2.3 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ของคร ทใชในโรงเรยนตามสภาพจรง 2.2.4 การวดและประเมนผลหลงการใชงานของแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ของครทใชในโรงเรยนตามสภาพจรง

62

2.2.5 รายละเอยดของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ของครทใชในโรงเรยนตามสภาพจรง 2.3 น าแบบสอบถามทยกรางเสรจเสนออาจารยทปรกษา และผเชยวชาญพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหา จากนนปรบปรงแกไขขอบกพรองของแบบสอบถาม จดท าตนฉบบเพอน าไปเกบขอมล 3. น าแบบสอบถามทไดไปสอบถามกลมตวอยาง โดยผวจยเปนผสอบถามดวยตนเอง 4. ท าการวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามโดยใชสถตรอยละและสรปเปนตารางพรอมอธบายประกอบ ขนตอนท 2 การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ในขนตอนนเปนการน าสภาพและปญหาทไดจากการศกษาในขนตอนท 1 มาวเคราะหเพอพฒนาระบบโปรแกรมใหเหมาะสมกบความตองการของผใช โดยอาศยทฤษฏ เอกสารประกอบ งานวจยทเกยวของ ด าเนนการตามล าดบดงน 1. การออกแบบระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ในการวจยครงนผวจยไดออกแบบพฒนาโปรแกรมใหมความสามารถจดเกบ แกไข จดพมพ แบบทดสอบทางดานพทธพสย โดยไดวเคราะหออกเปนสวนตาง ๆ ได 5 สวนดงแผนภมท 3.1 แผนภมท 3.1 แสดงสวนตาง ๆ ทตองวเคราะห การท างานของระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสราง แบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท

Input Process Processing Output Process

Feed Back

Data Beset

63

1.1. สวนทตองน าเขาไปเกบในโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผล สมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท 1.1.1 ขอมลและทฤษฏเกยวกบการวดและประเมนผลทางดานการศกษา ทฤษฏการวดดานพทธพสย 1.1.2 ลกษณะของแบบทดสอบ ประเภทของแบบทดสอบ 1.1.3 ค ากรยาทใชเชอมประโยคเพอระบ เปนลกษณะการวดรปแบบใด เชน วดความร ความเขาใจ วดการวเคราะห สงเคราะห เปนตน 1.1.4 คาสถตทตองการใช เชน คาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก เปนตน 1.1.5 การเพมและแกไขเนอหา ในโปรแกรม 1.2. สวนของกระบวนการประมวลผล 1.2.1 ฐานขอมลทใชในการประมวลผล 1.3. สวนทตองน าออกจากโปรแกรมแลวน าไปใช 1.3.1 การคดเลอกแบบทดสอบไดถกตองตามคาสถตตาง ๆ 1.3.2 การคดเลอกแบบทดสอบทไดถกตองตามหลกทฤษฏการวดผลการเรยนรทางดานพทธพสย 2. เลอกภาษาคอมพวเตอรและเขยนโปรแกรม โปรแกรมทสามารถท างานบนระบบปฏบตการวนโดวมวการเขยน 2 แบบ คอการเขยนโปรแกรมแบบวชชวล หรอ วชวลโปรแกรมมง (visual programming) และการเขยนโปรแกรมแบบ นอนวชชวล หรอ นอนวชชวลโปรแกรมมง (none visual programming) การเขยน แบบวชชวลเปนการเขยนโปรแกรมดวยสวนประกอบทเรามองเหนในขณะทก าลงเขยนโปรแกรม จงชวยใหผเขยนโปรแกรมสามารถเขยนโปรแกรมไดสะดวกและรวดเรวกวาการเขยนโปรแกรมแบบนอนวชชวล โดยอาศยเหตผลและพจารณาจากความสามารถทางดานภาษาในการจดการฐานขอมลทใชงานรวมกบระบบปฏบตการวนโดวสได ผวจยจงเลอกการเขยนโปรแกรมดวยภาษา visual basic เปนภาษาคอมพวเตอร ทใชเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร ทมประสทธภาพสงมาก 3. เลอกเนอหาทใชในการพฒนาโปรแกรม ผวจยไดเลอกเนอหาวชาคณตศาสตร เรอง การหาพนทรปสเหลยม ชนประถมศกษาปท 6 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐานพทธศกราช 2551 4. ยกรางขอสอบโดยการเลอกค า กรยา เพอวดผลพฤตกรรมทคาดหวง (expected behavior) ในการก าหนดขอค าถามใหกบโปรแกรม ดงน

64

ตารางท 3.2 แสดงรายละเอยดตวอยางค ากรยาทน ามาใชในการสรางขอค าถามใหกบโปรแกรม

พฤตกรรมทคาดหวง ค ากรยาทน ามาใชในการสรางขอค าถาม ความรความจ า แปลวา มหนาท เรยกชอ ใหนยาม(บอกลกษณะ) บรรยาย

บอก ซบง บญญต เลอก จบค ยกรายการ ใหหวขอถก ผด ความเขาใจ เปลยนรป ยกขออาง บอกความแตกตาง คาดหมาย อธบาย

ขยายความ อางถง ยกตวอยาง จดเรองใหม ท านาย ตความหมาย สรป เรยบเรยงใหม ยอความ

การน าไปใช เปลยน ค านวณ สาธต คนพบ ใชเครองมอ ปรบปรง ผลตปฏบตการ ท านาย เตรยม ตดตอ แสดง เสนอ แกปญหา

การวเคราะห อางถง ยกรายการ สาธต ชแจงใหเหนขอแตกตางจากสงทคลายคลงกน ชบง แยก คดเลอก ตดตอ แบงแยก หาองคประกอบ หาหลกการ หาความสมพนธ ท าเปนแผนภาพ

การสงเคราะห จดกลมพวก รวบรวมเปนกลม รวม แตง ออกแบบ สราง เขยนใหม สรป เขยน ประดษฐ วางโครงสราง ปรบปรง

การประเมนคา เปรยบเทยบ ประเมน โตแยง วจารณ บรรยาย สรป อธบาย จ าแนก สรปความ สนบสนน ตดตอ ใหเหตผล

ตวอยางการออกแบบขอค าถาม พฤตกรรมดานความรความจ าในเนอเรองเกยวกบศพทและนยาม 1. แปลวาอะไร ... 2. มหนาทอยางไร ... 3. ชออะไร ... 4. ลกษณะอยางไร ... 5. หมายถงขอใด ... 6. จากตวอยางขอใดถก ... 7. จากตวอยางขอใดผด ... 5. ตรวจสอบรางขอสอบ พฤตกรรมทคาดหวง และค ากรยาทน ามาใชในกระบวนการสรางขอค าถาม โดยใหผเชยวชาญพจารณาความเหมาะสมและเลอกค ากรยาทสอดคลองกบการศกษาในครงน

65

ขนตอนท 3 ทดลองใชงานโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร 1. เมอผวจยเขยนโปรแกรมเสรจเรยบรอยแลวท าการทดสอบโปรแกรม โดยเสนอใหอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญทางดานการวดผล และคอมพวเตอร และดานคณตศาสตรตรวจสอบ จ านวน 3 ทาน ซงจะทดสอบการท างานในดานตาง ๆ ของโปรแกรมตามวตถประสงคของการเขยนโปรแกรม เมอทดสอบโปรแกรมโดยผเชยวชาญแลวน ามาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ผเชยวชาญทใหความอนเคราะหตรวจสอบการท างานของโปรแกรม ดงน นางเกษร น านาผล ครวทยฐานะครช านาญการพเศษ โรงเรยนบานทาหว ครศาสตรมหาบณฑตวจยและประเมนผลการศกษา ผเชยวชาญดานการวดผลประเมนผล นายมานะ กวางทอง ครวทยฐานะครช านาญการ โรงเรยนรมเกลากาญจนบร การศกษามหาบณฑตคณตศาสตร ผเชยวชาญดานคณตศาสตร นายไพบลย สรารกษ ครวทยฐานะครช านาญการพเศษ ดานคอมพวเตอร การศกษามหาบณฑตการสอนคณตศาสตร ผเชยวชาญดานคอมพวเตอร 2. การทดลองหาคณภาพของแบบทดสอบทไดจากโปรแกรมคอมพวเตอร โดยไดทดลองน าขอสอบทไดจ านวน 30 ขอ ซงครอบคลมพฤตกรรมตามแนวคดของบลมทง 6 ดาน โดยมรายละเอยดของขอสอบทสรางขน ดงน พฤตกรรมดานความรความจ า จ านวน 5 ขอ พฤตกรรมดานความเขาใจ จ านวน 5 ขอ พฤตกรรมดานการน าไปใช จ านวน 5 ขอ พฤตกรรมดานการวเคราะห จ านวน 5 ขอ พฤตกรรมดานการสงเคราะห จ านวน 5 ขอ พฤตกรรมดานการประเมน จ านวน 5 ขอ จากนนทดลองใหนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดบานเกา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 1 จ านวน 30 คน ทดลองท าแบบทดสอบหลงจากนนผวจยน าผลมาวเคราะหขอมลหาคณภาพดงน ตรวจสอบหาความยากงาย คอ สดสวนระหวางจ านวนผตอบขอสอบถกใน แตละขอตอจ านวนผเขาสอบทงหมดใชเกณฑความยากงาย 0.20–0.80 (Johnson, 1951 อางถงใน ศรชย กาญจนวาส, 2542, หนา 183) ผลการตรวจสอบคาความยากงายของขอสอบปรนย ความยากงายของขอสอบวดความรความเขาใจ ขอทดสอบมความยากงายรายขอคอ ของาย อ านาจจ าแนกด ม 6 ขอ คอ ขอ 5, 12,

66

13, 16, 22, 26, ขอสอบงายปานกลางอ านาจจ าแนกด ม 12 ขอ คอ ขอ 2, 4, 7, 8, 9, 10, 17, 18, 20, 23, 27, 28, ขอสอบทคอนขางยาก อ านาจจ าแนกด ม 12 ขอ คอ 1, 3, 6, 11, 14, 15, 19, 21, 24, 25, 29, 30 ขอสอบทควรปรบปรงไมม ตรวจสอบคาอ านาจจ าแนก(discrimination) คอ การตรวจสอบขอสอบสามารถจ าแนก ตงแต 0.20 ขนไป ซงถอวาขอสอบสามารถจ าแนกนกเรยนเกงและนกเรยนออนไดด (Johnson, 1951 อางถงใน ศรชย กาญจนวาส, 2542, หนา 183) ผลการตรวจสอบคาอ านาจจ าแนกรายขอ ตองปรบปรงไมม ตรวจสอบคาความเชอมน (reliability) คอ ตรวจสอบผลการวดทสม าเสมอและคงทมความเทยงโดยผศกษาไดน าแบบทดสอบปรนย 30 ขอ น ามาหาคาความเชอมนของแบบทดสอบใชวธการของคเดอร รชารดสน อางถงใน พวงรตน ทว รตน (2543, หนา 123 )โดยใชเกณฑคาความเชอมนตงแต 0.80 ขนไป ผลการตรวจสอบคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ มคาความเชอมนหรอคาความเทยงเทากบ 0.86 3. จดท าคมอประกอบการใชโปรแกรม เมอแกไขโปรแกรมตามทผเชยวชาญไดเสนอแนะแลว ผวจยจดท าเอกสารคมอประกอบการใชโปรแกรมจ านวน 1 เปนเอกสารแนะน าวธการใชงานโปรแกรม ขนตอนการตดตงโปรแกรม ประกอบดวยค าอธบายลกษณะของโปรแกรม และการใชงานในดานตาง ๆ ขนตอนท 4 ประเมนผลระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท การประเมนผลระบบโปรแกรม โดยมวธการประเมนผลดงน 1. ประเมนโดยผใชงานโปรแกรม โดยมการประเมนในดานตาง ๆ ดงน คมอการใชงานโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร การท างานของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร การบรหารจดการของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร เครองมอทใชในการประเมนเปนแบบประเมนมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ถามเกยวกบความเหมาะสมการท างานของโปรแกรม ม 5 ระดบ ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด โดยใหคะแนนเปน 5, 4, 3, 2, 1 ตามล าดบ

67

การพฒนาแบบประเมน ผวจยยกรางตวบงชส าหรบการประเมน จากนนน าเสนออาจารยทปรกษา และผเชยวชาญพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมน ผวจยไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะจากนนจดพมพตนฉบบเพอน าไปทดลองตอไป 2. การเกบรวบรวมขอมล จดท าโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร จดท าเอกสารขอความอนเคราะหทดลองเครองมอจากบณฑตวทยาลย หวหนา สาขาวจยและประเมนผลการศกษา ไปยงโรงเรยนของกลมตวอยางขางตน ด าเนนการทดสอบแตละโรงเรยน ผเขารวมด าเนนการทดสอบตอบแบบประเมน 3. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทรวบรวมมาไดทงหมดนน ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชสถตพนฐานไดแก คารอยละ (percentage) คาเฉลย (mean, x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation, S) ในการวเคราะหขอมลการแปลความหมายของคาเฉลยใชเกณฑ ดงน (เกยรตสดา ศรสข, 2549, หนา 172) คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง เหมาะสมมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง เหมาะสมมาก คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง เหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง เหมาะสมนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง เหมาะสมนอยทสด

68

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล การวจยครงนเปนการวจยพฒนา ผวจยไดด าเนนการตามขนตอนของการวจยพฒนา โดยมวตถประสงคการวจยเพอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ใหสามารถสรางแบบทดสอบตามทก าหนดได และเพอประเมนผลระบบการท างานของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ผลของการศกษาพฒนาผวจยน าเสนอไว 4 สวน ดงน 1. ผลการศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 2. ผลการออกแบบโครงสรางโปรแกรมโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท 3. ผลการทดสอบโปรแกรม 4. ผลการประเมนผลระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ผลการศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 การศกษาขนตอนน ผวจยท าการสมครสอนวชาคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 6 จากโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 จ านวน 20 โรงเรยน โรงเรยนละ 1 คน โดยการสมแบบเจาะจง จ าแนกไดตามตามตารางท 4.1

69

ตารางท 4.1 จ านวนรอยละขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

รายการ จ านวน รอยละ ประสบการณในการสอน 0–5 ป 2 10.0 6–10 ป 8 40.0 10 ปขนไป 10 50.0 ประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 0–5 ป 7 35.0 6–10 ป 7 35.0 10 ปขนไป 6 30.0 ประสบการณในการใชคอมพวเตอร 0–5 ป 10 50.0 6–10 ป 6 30.0 10 ปขนไป 4 20.0 ทานมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยนใหมคณภาพดขนหรอไม

ตองการ 20 100.0 ไมตองการ 0 0 ทานมความตองการทจะรบโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธหรอไม

ตองการ 20 100.0 ไมตองการ 0 ทานคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนตอทานเพยงใด

มาก 20 100.0 ปานกลาง 0 0 นอย 0 0

70

จากตารางท 4.1 แสดงวา ครผสอนมประสบการณในการสอนมากกวา 10 ปขนไป รอยละ 50 และมประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 0–5 ป เทากบ 6–10 ป คอรอยละ 35 และครมประสบการณในการใชคอมพวเตอร 0–5 ป รอยละ 50 และครมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขน รอยละ 100 มความตองการทจะรบโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ รอยละ 100 และครคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนมาก รอยละ 100 ตารางท 4.2 จ านวนรอยละความตองการโปรแกรม

รายการ จ านวน รอยละ ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบของครสรางขนมาเอง 20 100.0 แบบทดสอบมาตรฐาน มการหาคณภาพ 0 0 รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบความเรยง / แบบแสดงวธท า 3 15.0 แบบเตมค าตอบ 2 10.0 แบบเลอกตอบ 15 75.0 ลกษณะการสรางแบบทดสอบ เขยนดวยมอ 9 45.0 สรางดวยคอมพวเตอร 11 55.0 การก าหนดลกษณะของขอสอบ ก าหนดหรอยดจาก สาระการเรยนรแกนกลาง 6 30.0 เนอหา ทใชสอน 6 30.0 จดประสงคการเรยนร 8 40.0 ระบบปฏบตการทตองการใชงาน รวมกบโปรแกรม ระบบปฏบตการวนโดวส 20 100.0 ระบบปฏบตการลนกส 0 0 ระบบปฏบตการดอส (Dos) 0 0

71

จากตารางท 4.2 แสดงวา ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบของครสรางขนมาเองรอยละ 100 รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบเลอกตอบรอยละ 75 ลกษณะการสรางแบบทดสอบสรางดวยคอมพวเตอรรอยละ 55 การก าหนดลกษณะของขอสอบก าหนดหรอยดจากจดประสงคการเรยนรรอยละ 40 และระบบปฏบตการทตองการใชงานรวมกบโปรแกรม เปนระบบปฏบตการวนโดวส รอยละ 100 ผลการออกแบบโครงสรางโปรแกรมโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท จากการศกษาสภาพและวเคราะหความตองการโปรแกรมในขนตอนท 1 มาสงเคราะหโครงสรางของโปรแกรมใหเหมาะสม โดยก าหนดชอโปรแกรมวา the development items software for education measurement cognitive domain (ISEC) มโครงสรางของโปรแกรมดงแผนภมท 4.1

แผนภมท 4.1 แสดงโครงสรางของโปรแกรม ISEC

รายละเอยดโปรแกรม ISEC

ระบบรกษาความปลอดภย

โปรแกรม ISEC

จดเกบขอสอบ

คดเลอกขอสอบ

พมพขอสอบ

ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ

72

ผลการทดสอบโปรแกรม ผวจยไดน าโปรแกรมเสนอใหผเชยวชาญทดสอบการท างานตามวตถประสงคเพอสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย ใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โปรแกรมยอยตาง ๆ ในระบบ ม 6 โปรแกรม คอ

1. โปรแกรมรกษาระบบความปลอดภย 2. โปรแกรมสรางขอสอบ 3. โปรแกรมเพม ลบ แกไข ขอสอบ 4. โปรแกรมพมพขอสอบ 5. โปรแกรมจดเกบขอสอบ 6. โปรแกรมส าหรบผดแลระบบก าหนดรหสผานเขาแกไข

ผลการทดสอบโปรแกรมไดผลดงน 1. การทดสอบความคลาดเคลอนของโปรแกรม (error) การทดสอบในขนตอนนไดน าโปรแกรมไปทดสอบกบเครองคอมพวเตอรทใชระบบปฏบตการวนโดวส โดยไดทดสอบระบบการท างานของโปรแกรมกบคอมพวเตอรซงมประสทธภาพทแตกตางกน ปรากฎวาโปรแกรมสามารถท างานไดกบระบบปฏบตการวนโดวสตงแตระบบปฏบตการวนโดวส XP ขนไป สรปไดวาโปรแกรมไมมความคลาดเคลอนทางภาษาคอมพวเตอร (syntax error) 2. การทดสอบโปรแกรมตามวตถประสงคของการพฒนา ปรากฎตามวตถประสงคดงน 2.1 โปรแกรมสามารถสรางขอสอบตามลกษณะทก าหนด โปรแกรมสามารถสรางขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6ในรปแบบของขอความ รปภาพ และ สญลกษณได โดยแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทไดเปนการวดดานพทธพสย ประกอบดวย ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห การประเมน ซงผใชจะเปนผก าหนดลกษณะของการวดวาจะวดแบบใด โดยใชรปแบบฟาเซท 2.2 โปรแกรมสามารถสรางตวเลอก ชนดไมเกน 5 ตวเลอก โปรแกรมสามารถสรางตวเลอก ชนดไมเกน 5 ตวเลอก โดยผใชเปนผก าหนดขอความ รปภาพ สญลกษณ ของตวเลอกแตละตว และสามารถก าหนดตวเลอกทเปนค าตอบทถกตองได 2.3 โปรแกรมสามารถ เพม ลบ แกไข ขอสอบ

73

โปรแกรมสามารถเพมเตม ลบ แกไข ขอสอบหรอตวเลอก ตามทผใชก าหนดได ทงนการเขาไปด าเนนการเพม ลบ แกไข ขอสอบ ผใชจะตองก าหนด ชอผใช และรหสผานใหถกตองกบการด าเนนการครงแรก ไมเชนนนระบบจะไมอนญาตใหเขาไปด าเนนการ 2.4 โปรแกรมสามารถคดเลอกขอสอบ เพอรวบรวมเปนแบบทดสอบทงฉบบ การคดเลอกขอค าถาม รวมถงตวเลอก เพอน าไปรวบรวมเปนแบบทดสอบทงฉบบเพอสงพมพ หรอบนทกลงในหนวยความจ าได ทงนการเขาไปด าเนนการเพม ลบ แกไข ขอสอบ ผใชจะตองก าหนด ชอผใช และรหสผานใหถกตองกบการด าเนนการครงแรก ไมเชนนนระบบจะไมอนญาตใหเขาไปด าเนนการ 2.5 โปรแกรมสามารถน าขอสอบทคดเลอกไว จดพมพเปนแบบทดสอบตามลกษณะรปแบบทก าหนดได การทดสอบการพมพ โปรแกรมสามารถจดพมพขอสอบตามทก าหนดได ผลการประเมนผลระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 การประเมนการใชโปรแกรม the development items software for education measurement cognitive domain (ISEC) โดยกลมตวอยาง จ านวน 20 คน ผลการประเมนแตละดานดงน 1. คมอการใชโปรแกรม ISEC จากการประเมนคมอการใชโปรแกรมโดยผทดลองใชพบวาผใชโปรแกรมมความคดเหนเกยวกบคมอการใชโปรแกรม ดงรายละเอยดในตารางท 4.3

ตารางท 4.3 คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) และระดบความคดเหนเกยวกบคมอการใช 333333333 โปรแกรม ISEC ของผทดลองใชคมอการใชโปรแกรม

รายการประเมน x S ระดบความคดเหน 1. อธบายการใชงานไดอยางมล าดบขนตอน 4.25 0.78 มาก 2. แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ 4.35 0.74 มาก 3. ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย 4.20 0.89 มาก 4. ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด 4.30 0.86 มาก 5. คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง 3.90 0.96 มาก

รวม 4.20 0.44 มาก

74

จากตารางท 4.3 แสดงใหเหนวา ผทดลองใชโปรแกรมมความคดเหนวาคมอการใชงานมความเหมาะสมทจะน าไปใชงานไดมาก ( x =4.20) และเมอพจารณารายการยอยพบวาทกรายการมความเหมาะสมมากตามล าดบดงน แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ ( x =4.35) ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด ( x =4.30) อธบายการใชงานไดอยางมล าดบขนตอน ( x =4.25) ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย ( x =4.20) คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง ( x =3.90) แสดงวาคมอการใชโปรแกรมมความเหมาะสมมาก 2. การท างานของโปรแกรม ISEC จากการประเมนระบบการท างานของระบบสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โดยผทดลองใชโปรแกรมดงรายละเอยด ตารางท 4.4 ตารางท 4.4 คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) และระดบความคดเหนเกยวกบการท างาน 3333333333ของระบบโปรแกรม ISEC

รายการประเมน x S ระดบความคดเหน

ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 4.08 0.56 มาก 1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 4.10 0.96 มาก

2. การก าหนดสทธผใชงาน 4.15 0.93 มาก

3. การอนญาตคดลอกขอสอบทสรางขน 4.00 0.85 มาก

ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 4.10 0.61 มาก

4. การก าหนดลกษณะขอสอบ 4.25 0.91 มาก 5. การก าหนดรปแบบของขอสอบ 3.95 0.88 มาก ความเหมาะสมของขอสอบ 3.80 0.66 มาก 6. ขอสอบเปนไปตามลกษณะและรปแบบทก าหนด 3.85 0.87 มาก

7. ขอสอบสามารถกระท าไดทงขอความ รปภาพ และ สญลกษณ

3.90 0.91 มาก

8. ขอสอบสามารถเพมเตมแกไขได 3.65 0.87 มาก

ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 4.22 0.65 มาก

9. การน าเสนอขอมล 4.3 0.87 มาก

10. ขอมลเพยงพอกบความตองการ 4.10 0.85 มาก

75

ตารางท 4.4 (ตอ) คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) และระดบความคดเหนเกยวกบการท างาน333333333 ของระบบโปรแกรม ISEC

รายการประเมน x S ระดบความคดเหน

ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 4.20 0.67 มาก

11. รวบรวมขอสอบไดตามจ านวน 4.10 0.85 มาก

12. การคดเลอกขอสอบไปสรางแบบทดสอบ 4.30 0.86 มาก

ความเหมาะสมของระบบการพมพ 3.90 0.55 มาก

13. การพมพสวนหวของแบบทดสอบ 3.95 0.88 มาก

14. รปแบบการพมพขอสอบ 3.85 0.93 มาก รวม 4.07 0.23 มาก

จากตารางท 4.4 แสดงใหเหนวา การท างานของระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 มความเหมาะสมทจะน าไปใชงานโดยรวมอยในระดบมาก และเมอเรยงล าดบตามหวขอรายการประเมนดงน ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ ( x =4.22) ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ ( x =4.20) ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ ( x =4.10) ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย ( x =4.08) ความเหมาะสมของระบบการพมพ ( x

=3.90) ความเหมาะสมของขอสอบ( x =3.80) แสดงวาโปรแกรมสรางแบบทดสอบมความเหมาะสมมาก ผวจยไดตงเกณฑในการประเมนวา คะแนนเฉลยแตละรายการไมต ากวา 3.51 และคะแนนเฉลยรวมทกรายการไมต ากวา 3.51 ผลการประเมนปรากฎวา แตละรายการไดคะแนนเฉลยสงกกวาเกณฑ แสดงวาโปรแกรมสรางขอสอบทผวจยพฒนาขนน มความเหมาะสมทจะน าไปใชงานไดจรงตามวตถประสงค

76

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ การวจยนเปนการวจยพฒนาโดยมวตถประสงคของการวจยดงน เพอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ช นประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 ใหสามารถสรางแบบทดสอบตามทก าหนดได และเพอประเมนผลระบบการท างานของโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 การวจยครงนมขนตอนการศกษาดงน คอ ศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบ พฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร การทดสอบการท างานของโปรแกรม และ ประเมนผลการท างานของโปรแกรม ผวจยขอสรปผลการศกษา ดงน สรปผลการศกษาสภาพปญหาและความตองการโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ผวจยไดศกษาสภาพปญหาการทดสอบและความตองการโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6กบกลมตวอยางซงเปนครผสอนวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 จ านวน 20 โรงเรยน โรงเรยนละ 1 คน รวม 20 คน โดยใชแบบสอบถามผลสรป ดงน ขอมลทวไปของกลมตวอยาง พบวา ครผสอนมประสบการณในการสอนมากกวา 10 ปขนไป และมประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 0-10 ป และครมประสบการณในการใชคอมพวเตอร 0–5 ป ครมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขน มความตองการทจะรบโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ และคร

77

คดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนมาก ความตองการโปรแกรม พบวา ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปน แบบทดสอบของครสรางขนมาเอง รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบเลอกตอบ ลกษณะการสรางแบบทดสอบสรางดวยคอมพวเตอร การก าหนดลกษณะของขอสอบก าหนดหรอยดจากจดประสงคการเรยนร และในสวนของระบบปฏบตการทตองการใชงานรวมกบโปรแกรม เปนระบบปฏบตการวนโดวส สรปผลการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ผวจยไดด าเนนการออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร เลอกภาษา visual basic และเขยนโปรแกรม ทดสอบผลการท างานของโปรแกรม จดท าคมอการใชงานโปรแกรม โดยใชชอโปรแกรมวา วา The development items software for education measurement cognitive domain (ISEC) มโครงสรางของโปรแกรมประกอบดวยโปรแกรมยอยดงน คอ โปรแกรมรกษาระบบความปลอดภย โปรแกรมสรางขอสอบ โปรแกรมเพม ลบ แกไข ขอสอบ โปรแกรมพมพขอสอบ โปรแกรมจดเกบขอสอบ และโปรแกรมส าหรบผดแลระบบก าหนดรหสผานเขาแกไข ซงกระบวนการตาง ๆ ไดผานการพจารณา ทดสอบการท างานในสวนตาง ๆ ตามวตถประสงค และใหขอเสนอแนะโดยผเชยวชาญไดผลสรปดงน คอ โปรแกรม ISEC ท างานไดกบระบบ ปฏบตการวนโดวสตงแตระบบปฏบตการวนโดวส XP ขนไป โปรแกรม ISEC ไมมความคลาดเคลอนทางภาษาคอมพวเตอร (syntax error) โปรแกรม ISEC สามารถสรางขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6ในรปแบบของขอความ รปภาพ และ สญลกษณได โดยแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทไดเปนการวดดานพทธพสย ประกอบดวย ความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห การประเมน ซงผใชจะเปนผก าหนดลกษณะของการวดวาจะวดแบบใด โดยใชรปแบบฟาเซท โปรแกรม ISEC สามารถสรางตวเลอก ชนดไมเกน 5 ตวเลอก โดยผใชเปนผก าหนดขอความ รปภาพ สญลกษณ ของตวเลอกแตละตว และสามารถก าหนดตวเลอกทเปนค าตอบทถกตองได โปรแกรม ISEC สามารถเพมเตม ลบ แกไข ขอสอบหรอตวเลอก ตามทผใชก าหนดได ทงนการเขาไปด าเนนการเพม ลบ แกไข ขอสอบ ผใชจะตองก าหนด ชอผใช และรหสผานใหถกตองกบการด าเนนการครงแรก ไมเชนนนระบบจะไม

78

อนญาตใหเขาไปด าเนนการ โปรแกรม ISEC สามารถคดเลอกขอค าถาม รวมถงตวเลอก เพอน าไปรวบรวมเปนแบบทดสอบทงฉบบเพอสงพมพ หรอบนทกลงในหนวยความจ าได โปรแกรม ISEC สามารถน าขอสอบทคดเลอกไว จดพมพเปนแบบทดสอบตามลกษณะรปแบบทก าหนด สรปผลการประเมนโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร จากการทดลองใชโปรแกรมโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 (ISEC) กบกลมตวอยาง ไดผลการศกษาดงน คอ คมอชวยใหใชโปรแกรม (ISEC) มความเหมาะสมมาก การท างานของระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 มความเหมาะสมมากทจะน าไปใชงาน อภปรายผลการวจย 1. สภาพปญหาและความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ครมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขน มความตองการทจะรบโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย เพอชวยในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ และครคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย จะเปนประโยชนมาก และสวนมากประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเปน แบบทดสอบของครสรางขนมาเอง รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบเลอกตอบ ทสรางดวยคอมพวเตอร โดยก าหนดลกษณะของขอสอบยดจากจดประสงคการเรยนร ระบบ ปฏบตการทตองการใชงานรวมกบโปรแกรม เปนระบบปฏบตการวนโดวส ทเปนเชนนเพราะวา การสรางแบบทดสอบแตละครง ครผสอนจะตองใชเวลาทมเทในการสรางแบบทดสอบใหมความถกตองและสอดคลองกบจดประสงคหรอเนอหาทเรยน นอกจากนแบบทดสอบทไดจะตองน าไปหาคณภาพ การหาคาความยากงาย คาความเชอมน คาอ านาจจ าแนก ซงแตละขนตอนจะตองใชเวลาและระเบยบวธในการศกษา จงท าใหครผสอนสวนใหญไมมเวลาในการพฒนาแบบทดสอบ จงอาศยแบบทดสอบทมอยเดม หรอทมจ าหนายในทองตลาดซงอาจไมมคณภาพหรอไมตรงตาม

79

จดประสงคของการเรยนแตละสถานศกษา ท าใหครมความตองการทจะไดโปรแกรมหรอ เครองมอชวยในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ใหมความสอดคลองและเหมาะสมกบจดประสงคการเรยนร สามารถระบไดวาตองการวดความรความเขาใจ การสงเคราะห การวเคราะห หรอการประเมนคาได 2. การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร จากผลการประเมนการท างานของโปรแกรม ISEC พบวา ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ มคาเฉลยสงตามล าดบ แสดงวาผใชมความเหนวาโปรแกรม ISEC มความเหมาะสมทจะน าไปใชงานมากทสด อาจเปนเพราะผใชมความตองการสรางแบบทดสอบ และเกบขอสอบไวในระบบทปลอดภย ในสวนของความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ ความเหมาะสมของขอสอบ และความเหมาะสมของระบบการพมพ ผใชเหนวามความเหมาะสมรองลงไปตามล าดบ อาจเปนเพราะวาผใชงานโปรแกรมยงไมมทกษะในการใชโปรแกรม จงท าใหไมช านาญในการใชงาน เนองจากโปรแกรม ISEC เปนโปรแกรมส าเรจรปเฉพาะดาน 3. การประเมนโปรแกรมคอมพวเตอร สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ส าหรบคร ผใชงานโปรแกรมมความเหนวา โปรแกรมมความเหมาะสมมากทจะน าไปใชงาน ทงนอาจเปนเพราะ ผใชงานซงเปนครผสอนในวชาทจะตองมการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงตรงกบความตองการของผใช ประกอบกบการพฒนาโปรแกรมดงกลาวมการน าทฤษฏทางดานการวดผลการศกษาซงการจะวดพฤตกรรมดานพทธพสยไดถกตองเทยงตรง สงส าคญทสดจะตองเขาใจพฤตกรรม พทธพสย คอ ผเรยนแสดงออกใหปรากฏอยางไร (ส าเรง บญเรองรตน, 2550, หนา 49) ในการทจะสรางแบบทดสอบวดพฤตกรรมดานพทธพสยจะตองใชเวลาในการสราง ควบคกบผสรางจะตองมพนฐานดานการวดผลประเมนผลพอสมควรจงจะสามารถสรางแบบทดสอบดงกลาวได เมอมการน าเทคโนโลยควบคกบแนวคดทฤษฏของฟาเซทสรางแบบทดสอบคขนานหรอแบบทดสอบในลกษณะจบคขอความ ท าใหไดโปรแกรมชวยพฒนาสรางแบบทดสอบดงกลาวสามารถทจะสรางแบบทดสอบไดในเวลาทรวดเรว และสามารถสรางแบบทดสอบทมความใกลเคยงกบทฤษฏของการวดพฤตกรรมดานพทธพสย ท าใหครหรอผใชงานมความสนใจ และใหความส าคญกบโปรแกรมดงกลาว

80

ขอเสนอแนะ 1. ดานการน าไปใช 1.1 สามารถใชไดกบสถานศกษา หรอหนวยงานทตองการจดสรางขอสอบแบบเลอกตอบ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 1.2 สามารถใชกบระบบปฏบตการวนโดวส XP ขนไป 1.3 ผใชงานโปรแกรม ควรมพนฐานดานคอมพวเตอร เพอการใชงานโปรแกรมไดสะดวกและรวดเรว ท าใหมประสทธภาพมากขน 2. ดานการวจยพฒนา 2.1 ในการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบ ดานพทธพสย ควรพฒนาใหครอบคลมทกกลมสาระการเรยนร และครอบคลมทกชนเรยน 2.2 การพฒนาโปรแกรมควรพฒนาใหรองรบกบระบบปฏบตการทหลากหลาย เชนระบบปฏบตการลนกส ระบบปฏบตการแอนดรอย ระบบปฏบตการของกลเกล เปนตน 2.3 ควรพฒนาโปรแกรมใหมความสามารถใชงานบนเวบไซตได

81

เอกสารอางอง

กรมวชาการ. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรระดบประถมศกษา ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพมหานคร: องคการ รบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). กระทรวงศกษาธการ. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. _________. (2551). แนวทางการพฒนา การวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ตาม หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. กตตศกด ศรปทมานรกษ. (2540). การพฒนาแบบทดสอบองเกณฑวชาฟสกส ว 023 เรองไฟฟาสถต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต การวดผล การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. กรยา ทพมาตย. (2546). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร วชาเทคโนโลยสารสนเทศและคอมพวเตอร เรอง การใชอนเตอรเนตอยางถกวธ ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ตาม หลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). การศกษาคนควาอสระ การศกษามหาบณฑต เทคโนโลยการศกษาบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม เกยรตสดา ศรสข. (2549). ระเบยบวธวจย. เชยงใหม: ครองชางพรนตง. โกวท ประวาลพฤกษ และสมศกด สนธระเวชญ. (2523). การประเมนในชนเรยน. กรงเทพมหานคร: วฒนาพาณช. จลพงษ พนธนากล. (ม.ป.ป.) การสอนคณตศาสตรส าหรบเดก. ภเกต: คณะครศาสตร สถาบนราชภฎภเกต. ชาตร มลชาต. (2546). การสรางบทเรยนบนเครอขาย รายวชาคอมพวเตอรเพอการเรยนการสอน. วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. โชคชย สรารกษ. (2540). การสรางแบบทดสอบองโดเมน วชาคณตศาสตร เรองสมบตของจ านวนนบ คณตศาสตรชนมธยมศกษาปท 1 . วทยานพนธการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มหาสารคาม. ทศนา แขมมณ. (2549). ศาสตรการสอน. กรงเทพมหานคร: ดานสธาการพมพ.

82

นภาพร พรมแดง. (2547). การพฒนาแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาระคน วชาคณตศาสตร ชน ประถมศกษาปท 3 . การคนควาอสระ การศกษามหาบณฑต หลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. บญชม ศรสะอาด. (2542). วธการสรางสถตส าหรบงานวจย. กรงเทพมหานคร: สวรยาสาสน. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2542). เทคนคการสรางเครองมอรวบรวมขอมลส าหรบการวจย. กรงเทพมหานคร: บ & บ พบลชชง. ประยร ฤาชยลาม. (2545). การสรางแบบทดสอบคขนานองโดเมนวชาคณตศาสตร เรอง เวกเตอร ชนมธยมศกษาปท 5 ดวยรปแบบฟาเซท. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. พรชย หนแกว. (2547). การวจยทางการศกษา. กาญจนบร: มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร. พรพรหม ชปวา. (2547). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรบนเครอขาย ระบบปฏบตการ เรอง สวนประกอบของเครองคอมพวเตอรส าหรบนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.). การศกษาคนควาอสระ การศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. พรอมพรรณ อดมสน. (2545). การวดและการประเมนผลการเรยนการสอนคณตศาสตร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชต ฤทธจรญ. (2544). หลกการวด ประเมนผลการศกษา. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เพญจนทร เงยบประเสรฐ. (2542). คณตศาสตรส าหรบเดกปฐมวย. ภเกต: คณะครศาสตร สถาบนราชภฏภเกต. มยรา แจงสนาม. (2544). การใชดชนซาโตวเคราะหแบบทดสอบคขนานทสรางตามรปแบบฟาเซท. วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต การวดผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย มหาสารคาม. มญชสา เพชรชนะ. (2550). การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในวชาคณตศาสตร เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนอนบาลแมฟาหลวง อ าเภอ

แมฟาหลวง จงหวดเชยงราย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย และสอการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. มาล จฑา. (2544). การประยกตจตวทยาเพอการเรยนร. กรงเทพมหานคร: ทพยวสทธ. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2542). เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพมหานคร: ศนยสงเสรมวชาการ.

83

วหาร พละพร. (2545). การพฒนาชดฝกเสรมทกษะ วชา คณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการคณ การหารส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. ปรญญานพนธครศาสตรมหาบณฑต หลกสตรและการเรยนการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน. ศรชย กาญจนวาส. (2543). ทฤษฏการประเมน. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย _________. (2548). ทฤษฏการทดสอบแบบดงเดม. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2542). เอกสารส าหรบผเขารบการอบรม คณตศาสตร ประถมศกษา. กรงเทพมหานคร: ครสภาลาดพราว. สมใจ ยมเพง. (2552). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยว วชาคณตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา เทคโนโลยและสอการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม. สมทรง สวนช. (2539). เอกสารประกอบการสอนรายวชา 1023622 พฤตกรรมการเรยนการสอน คณตศาสตรในระดบประถมศกษา. มหาสารคาม: คณะวชาครศาสตร สถาบนราชภฎ มหาสารคาม. สมนก ภททยธน. (2549). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สงวาลย อมรกล. (2545). การสรางชดการสอนกลมทกษะคณตศาสตร เรองการคณส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต การประถมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ส าเรง บญเรองรตน. (2550). สตปญญาและความถนดของมนษย ทฤษฏ วธการวดและการพฒนา. กรงเทพมหานคร: the sun group. สรพร ทพยคง. (2545). หนงสอประสบการณ วชาคณตศาสตร ระดบประถมศกษา เรอง การแก ปญหาคณตศาสตร. กรงเทพมหานคร: ครสภาลาดพราว. สรางค โควตระกล. (2545). จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อทมพร จามรมาน. (2545). การพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร: ฟนน. Berk, R. A. (1978). The application of structural facet theory achievement test construction. Educational Research Quarterly, 3(3), 62-72. Bloom. B. S. (1979). Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York: McGraw-Hill. Engle, J. D., Martuza, V. R. (1976). A systematic approach to the construction of domain – referenced multiple – choice test items. American Psychological Association, Washington, D.C.

84

Ernest, O. A. (2008). Computer assisted instruction for teaching vocabulary to a child with autism. Ann Arbor, MI: Nova Southeastern University. Guttman, L., Schlesinger, I. M. (1976). Construction for distracters for ability and achievement test item, Education and Psychological Measurement, 27, 569 – 580. Jeann, L. B. (1989). Effects of computer-assisted instruction on the learning of transformation geometry. Singapore: National University of Singapore. Roid, G. H. and Haladyna, T. M. (1982). The emergence of on item – writing technology. Review Of Educational Research, 50(2), 293 – 314. Romilla, K. (2008). Computer aided instruction for out-of-school children in India. Dissertation Abstracts International, 12(07), 1033-A.

85

ภาคผนวก

86

ภาคผนวก ก

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอ

87

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอ 1. ชอ - นามสกล นางเกษร น านาผล ต าแหนงหนาทการงาน ครช านาญการพเศษ (คณตศาสตร) วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (วจยและประเมนผลการศกษา) สถาบน มหาวทยาลยราชภฎกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนบานทาหว ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1 2. ชอ - นามสกล นายมานะ กวางทอง ต าแหนงหนาทการงาน ครช านาญการ วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต (คณตศาสตร) สถาบน มหาวทยาลยนเรศวร สถานทท างาน โรงเรยนรมเกลา กาญจนบร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 3. ชอ - นามสกล นายไพบลย สรารกษ ต าแหนงหนาทการงาน ครช านาญการพเศษ (คอมพวเตอร) วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต (การสอนคณตศาสตร) สถาบน มหาวทยาลยมหาสารคาม สถานทท างาน โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อ าเภอสวางดนแดง จงหวดสกลนคร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 23

91

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการศกษา

92

แบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบนจดท าขนเพอเปนการรวบรวมขอมลเกยวกบความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ขอมลและขอเสนอแนะทไดรบจากทานจะเปนประโยชนอยางยงในการพฒนาและวางแผนการพฒนาโปรแกรมดงกลาว ใหมประโยชนตอการศกษา และใหเปนทพงพอใจสงสดแกครผใชงานโปรแกรมน

วตถประสงคของการส ารวจ

1. เพอใหทราบความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

2. เพอน าผลการส ารวจมาท าการศกษาวเคราะหความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

3. เพอพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ใหสอดคลองกบความตองการของผใชงาน

93

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

กรณาเตมค าและท าเครองหมาย ในชอง ททานตองการเลอก

1.1 ชอสถานศกษา.......................................................................................................................

ทอยเลขท............ ต าบล......................... อ าเภอ............................ จงหวด............................

ผกรอกขอมล ชอ..........................................................นามสกล........................................... ต าแหนง/วทยฐานะ ..................................................... สอนวชา/ชน.................................... 1.2 ประสบการณในการสอน

0 - 5 ป 6 - 10 ป มากกวา 10 ป ขนไป

1.3 ประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 0 - 5 ป 6 - 10 ป มากกวา 10 ป ขนไป

1.4 ประสบการณในการใชงานคอมพวเตอร

0 - 5 ป 6 - 10 ป มากกวา 10 ป ขนไป 1.5 ทานมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขนหรอไม ตองการ ไมตองการ 1.6 ทานมความตองการทจะรบโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธหรอไม ตองการ ไมตองการ 1.7 ทานคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนตอทานเพยงใด มาก ปานกลาง นอย

94

สวนท 2 ความตองการ โปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

กรณาท าเครองหมาย ในชอง ททานตองการโดยค านงถงความเปนจรง

2.1 ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบของครสรางขนมาเอง

แบบทดสอบมาตรฐาน มการหาคณภาพ (ความยากงาย, อ านาจจ าแนก, ความเชอมน) 2.2 รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

แบบความเรยง / แบบแสดงวธท า แบบเตมค าตอบ แบบเลอกตอบ

2.3 ลกษณะการสรางแบบทดสอบ เขยนดวยมอ สรางดวยคอมพวเตอร

2.4 การก าหนดลกษณะของขอสอบ ก าหนดหรอยดจาก สาระการเรยนรแกนกลาง เนอหา ทใชสอน จดประสงคการเรยนร

2.5 ระบบปฏบตการทตองการใชงาน รวมกบโปรแกรม ระบบปฏบตการวนโดวส

ระบบปฏบตการลนกส ระบบปฏบตการดอส (Dos)

สวนท 3 ปญหาททานตองการใหท าการวจย และพฒนา

กรณาเขยนปญหาในหวขอททานตองการใหท าการวจยและพฒนา

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

95

แบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

THE DEVELOPMENT ITEMS SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUMENT COGNITIVE DOMAIN (ISEC)

ค าชแจง แบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ฉบบน มจดมงหมายเพอน าขอมลทไดไปใชในการปรบปรงแกไขโปรแกรมใหมประสทธภาพยงขน ซงเปนแบบประเมนทเนนคณลกษณะเฉพาะ 7 ดานประกอบดวย 1. คมอการใชงานโปรแกรม 2. ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 3. ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 4. ความเหมาะสมของขอสอบ 5. ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 6. ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 7. ความเหมาะสมของระบบการพมพ ในการตอบแบบประเมน ผศกษาตองการใหทานพจารณาขอค าถามใหตรงกบความรสกของทานมากทสด เพอประโยชนของการศกษา โดยท าเครองหมาย ( ) ลงในชอง ซงม 5 ระดบ ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด โดยใหน าหนกเปน 5, 4, 3, 2, 1 ตามล าดบ ทานแสดงความคดเหนเพมเตม ไดทชองแสดงความคดเหน ความคดเหนของทานจะเปนประโยชนตอการพฒนาโปรแกรมเพอการศกษาตอไป ผศกษาขอขอบพระคณทานเปนอยางยงทใหความอนเคราะห ใหความรวมมอและตอบแบบสอบถามในครงน

96

รายการประเมน ระดบการประเมน

5 4 3 2 1 คมอการใชงานโปรแกรม 1. อธบายการใชงานไดอยางมล าดบขนตอน 2. แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ 3. ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย 4. ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด 5. คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 2. การก าหนดสทธผใชงาน 3. การอนญาตคดลอกขอสอบทสรางขน

........ ........ ........

........ ........ ........

....... ........ ........

........ ....... ........

........ ........ ........

ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 1. การก าหนดลกษณะขอสอบ 2. การก าหนดรปแบบของขอสอบ

........ ........

....... ........

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของขอสอบ 1. ขอสอบเปนไปตามลกษณะและรปแบบทก าหนด 2. ขอสอบสามารถกระท าไดทงขอความ รปภาพ และสญลกษณ 3. ขอสอบสามารถเพมเตมแกไขได

........ ........ ........

....... ........ ........

....... ........ ........

........ ........ ........

........ ........ ........

ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 1. การน าเสนอขอมล 2. ขอมลเพยงพอกบความตองการ

........ ........

....... ........

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 1. รวบรวมขอสอบไดตามจ านวน 2. การคดเลอกขอสอบไปสรางแบบทดสอบ

........ ........

....... ........

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของระบบการพมพ 1. การพมพสวนหวของแบบทดสอบ 2. รปแบบการพมพขอสอบ

........ ........

....... ........

....... ........

........ ........

........ ........

97

ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

(ลงชอ) ..............................................ผประเมน (.................................................)

98

แบบประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอ แบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบนจดท าขนเพอเปนการรวบรวมขอมลเกยวกบความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ขอมลและขอเสนอแนะทไดรบจากทานจะเปนประโยชนอยางยงในการพฒนาและวางแผนการพฒนาโปรแกรมดงกลาว ใหมประโยชนตอการศกษา และใหเปนทพงพอใจสงสดแกครผใชงานโปรแกรมน

วตถประสงคของการส ารวจ

1. เพอใหทราบความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

2. เพอน าผลการส ารวจมาท าการศกษาวเคราะหความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

3. เพอพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ใหสอดคลองกบความตองการของผใชงาน

ดงนนเพอใหแบบสอบถามมคณภาพ ผศกษาจงขอความอนเคราะหทานเปนผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรง ในการตอบแบบประเมนทานพจารณาความเหมาะสมของขอค าถาม โดยพจารณาตามความคดเหนของทาน ควบคกบแบบสอบถามฉบบจรง และท าเครองหมาย () ลงในชอง +1, 0, -1 ซงมความหมาย เหนดวย ไมแนใจ และไมเหนดวย กบขอค าถาม ตามล าดบ ทานแสดงความคดเหนเพมเตม ไดทชองแสดงความคดเหน ความคดเหนของทานจะเปนประโยชนตอการพฒนาโปรแกรมเพอการศกษาตอไป ผศกษาขอขอบพระคณทานเปนอยางยงทใหความอนเคราะห ใหความรวมมอและตอบแบบสอบถามในครงน

99

รายการประเมน ระดบความคดเหน

+1 0 -1 1. ประสบการณในการสอน 2. ประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 3. ประสบการณในการใชคอมพวเตอร 4. ทานมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขนหรอไม 5. ทานมความตองการทจะรบโปรแกรมสราง แบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธหรอไม 6. ทานคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนตอทานเพยงใด

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

.........

......... 7. ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยน 8. รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยน 9. ลกษณะการสรางแบบทดสอบ 10. การก าหนดลกษณะของขอสอบ ก าหนดหรอยดจาก 11. ระบบปฏบตการทตองการใชงาน รวมกบโปรแกรม

.......

........

........ .........

........

.......

........ .........

........

........

........ .........

ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

100

แบบประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอ แบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

THE DEVELOPMENT ITEMS SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUMENT COGNITIVE DOMAIN (ISEC)

ค าชแจง แบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ฉบบน มจดมงหมายเพอน าขอมลทไดไปใชในการปรบปรงแกไขโปรแกรมใหมประสทธภาพยงขน ซงเปนแบบประเมนทเนนคณลกษณะเฉพาะ 7 ดานประกอบดวย 1. คมอการใชงานโปรแกรม 2. ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 3. ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 4. ความเหมาะสมของขอสอบ 5. ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 6. ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 7. ความเหมาะสมของระบบการพมพ ดงนนเพอใหแบบประเมนมคณภาพ ผศกษาจงขอความอนเคราะหทานเปนผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรง ในการตอบแบบประเมนทานพจารณาความเหมาะสมของขอค าถาม โดยพจารณาตามความคดเหน ของทานและท าเครองหมาย ( ) ลงในชอง +1, 0, -1 ซงมความหมาย เหนดวย ไมแนใจ และไมเหนดวย กบขอค าถาม ตามล าดบ ทานแสดงความคดเหนเพมเตม ไดทชองแสดงความคดเหน ความคดเหนของทานจะเปนประโยชนตอการพฒนาโปรแกรมเพอการศกษาตอไป ผศกษาขอขอบพระคณทานเปนอยางยงทใหความอนเคราะห ใหความรวมมอและตอบแบบสอบถามในครงน

101

รายการประเมน ระดบความคดเหน

+1 0 -1 คมอการใชงานโปรแกรม 1. อธบายการใชงานไดอยางมล าดบขนตอน 2. แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ 3. ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย 4. ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด 5. คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

......... ......... ......... ......... .........

ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 2. การก าหนดสทธผใชงาน 3. การอนญาตคดลอกขอสอบทสรางขน

....... ........ ........

........ ....... ........

........ ........ ........

ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 1. การก าหนดลกษณะขอสอบ 2. การก าหนดรปแบบของขอสอบ

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของขอสอบ 1. ขอสอบเปนไปตามลกษณะและรปแบบทก าหนด 2. ขอสอบสามารถกระท าไดทงขอความ รปภาพ และสญลกษณ 3. ขอสอบสามารถเพมเตมแกไขได

....... ........

........

........ ........

........

........ ........

........

ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 1. การน าเสนอขอมล 2. ขอมลเพยงพอกบความตองการ

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 1. รวบรวมขอสอบไดตามจ านวน 2. การคดเลอกขอสอบไปสรางแบบทดสอบ

....... ........

........ ........

........ ........

ความเหมาะสมของระบบการพมพ 1. การพมพสวนหวของแบบทดสอบ 2. รปแบบการพมพขอสอบ

....... ........

........ ........

........ ........

102

ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

(ลงชอ) ..............................................ผประเมน (.................................................)

103

ภาคผนวก ค

ผลการประเมน

104

ตาราง ผลประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอ แบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรม

สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท เฉลย

1 2 3 1. ประสบการณในการสอน 2. ประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร 3. ประสบการณในการใชคอมพวเตอร 4. ทานมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนใหมคณภาพดขนหรอไม 5. ทานมความตองการทจะรบโปรแกรมสราง แบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธหรอไม 6. ทานคดวาการพฒนาโปรแกรมสรางแบบทดสอบ วดผลสมฤทธ ดานพทธพสย กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 จะเปนประโยชนตอทานเพยงใด

1 1 1 1

1

1

1 1 1 1

1

0

1 1 1 1

1

1

1.00 1.00 1.00 1.00

1.00

0.66

7. ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยน 8. รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทางการเรยน 9. ลกษณะการสรางแบบทดสอบ 10. การก าหนดลกษณะของขอสอบ ก าหนดหรอยดจาก 11. ระบบปฏบตการทตองการใชงาน รวมกบโปรแกรม

1

1

1 1 1

1

1

0 1 0

0

1

1 0 1

0.66

1.00

0.66 0.66 0.66

รวม 11 8 9 9.3

จากตารางพบวาคะแนนเฉลยจากความคดเหนของผเชยวชาญมากกวา 0.5 ทกขอค าถามดงนนขอค าถามมความเทยงตรงเชงเนอหา สามารถทจะน าไปสรางเปนแบบสอบถามได

105

ตาราง ผลประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอแบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสราง แบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 THE DEVELOPMENT ITEMS SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUMENT COGNITIVE DOMAIN (ISEC)

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท เฉลย

1 2 3

คมอการใชงานโปรแกรม 1. อธบายการใชงานไดอยางมล าดบขนตอน 2. แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ 3. ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย 4. ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด 5. คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง

1 1 1 1 1

1 1 0 1 1

1 1 1 1 0

1.00 1.00 0.66 1.00 0.66

ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย 1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 2. การก าหนดสทธผใชงาน 3. การอนญาตคดลอกขอสอบทสรางขน

1 1 1

1 1 1

1 1 1

1.00 1.00 1.00

ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ 1. การก าหนดลกษณะขอสอบ 2. การก าหนดรปแบบของขอสอบ

1 1

1 1

1 1

1.00 1.00

ความเหมาะสมของขอสอบ 1. ขอสอบเปนไปตามลกษณะและรปแบบทก าหนด 2. ขอสอบสามารถกระท าไดทงขอความ รปภาพ และสญลกษณ 3. ขอสอบสามารถเพมเตมแกไขได

1 1 1

1 1 1

1 1 1

1.00 1.00

1.00

ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ 1. การน าเสนอขอมล 2. ขอมลเพยงพอกบความตองการ

1 1

1 0

0 1

0.66 0.66

106

ตาราง ผลประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอแบบประเมนโปรแกรมคอมพวเตอรสราง แบบทดสอบวดผลสมฤทธดานพทธพสยโดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 THE DEVELOPMENT ITEMS SOFTWARE FOR EDUCATION MEASUMENT COGNITIVE DOMAIN (ISEC) (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท เฉลย

1 2 3

ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ 1. รวบรวมขอสอบไดตามจ านวน 2. การคดเลอกขอสอบไปสรางแบบทดสอบ

1 1

1 1

1 1

1.00 1.00

ความเหมาะสมของระบบการพมพ 1. การพมพสวนหวของแบบทดสอบ 2. รปแบบการพมพขอสอบ

1 1

1 1

1 1

1.00 1.00

รวม 19 17 17 17.64

จากตารางพบวาคะแนนเฉลยจากความคดเหนของผเชยวชาญมากกวา 0.5 ทกขอค าถามดงนนขอค าถามมความเทยงตรงเชงเนอหา สามารถทจะน าไปสรางเปนแบบประเมนโปรแกรมได

107

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows

ประสบการณในการสอน

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid 0 - 5 ป 2 10.0 10.0 10.0

6 - 10 ป 8 40.0 40.0 50.0

10 ป ขนไป 10 50.0 50.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

ประสบการณในการสอนวชาคณตศาสตร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid 0 - 5 ป 7 35.0 35.0 35.0

6 - 10 ป 7 35.0 35.0 70.0

10 ป ขนไป 6 30.0 30.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

ประสบการณในการใชคอมพวเตอร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid 0 - 5 ป 10 50.0 50.0 50.0

6 - 10 ป 6 30.0 30.0 80.0

10 ป ขนไป 4 20.0 20.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

108

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (ตอ)

ทานมความตองการทจะพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ใหมคณภาพดขนหรอไม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid ตองการ 20 100.0 100.0 100.0

ทานมความตองการทจะรบโปรแกรมฯ หรอไม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid ตองการ 20 100.0 100.0 100.0

ทานคดวาการพฒนาโปรแกรมฯ จะเปนประโยชนตอทานเพยงใด

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid มาก 20 100.0 100.0 100.0

ประเภทของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid ครสรางขนเอง 20 100.0 100.0 100.0

109

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (ตอ)

รปแบบของการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid แบบความเรยง 3 15.0 15.0 15.0

แบบเตมค า 2 10.0 10.0 25.0

แบบเลอกตอบ 15 75.0 75.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

ลกษณะการสรางแบบทดสอบ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid เขยนดวยมอ 9 45.0 45.0 45.0

สรางดวยคอมพวเตอร 11 55.0 55.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

การก าหนดลกษณะของขอสอบ ก าหนดหรอยดจาก

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid สาระการเรยนรแกนกลาง 6 30.0 30.0 30.0

เนอหาทใช 6 30.0 30.0 60.0

จดประสงคการเรยนร 8 40.0 40.0 100.0

Total 20 100.0 100.0

110

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (ตอ)

ระบบปฏบตการทตองการใชงาน รวมกบโปรแกรม

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative Percent

Valid วนโดวส 20 100.0 100.0 100.0

111

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ

วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (ตอ)

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean

Std. Deviation

1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 20 3.00 5.00 4.2500 .78640

2. แตละขนตอนมการยกตวอยางประกอบ 20 3.00 5.00 4.3500 .74516

3. ภาษาทใชมความชดเจนและเขาใจงาย 20 3.00 5.00 4.2000 .89443

4. ภาพประกอบสามารถสอความหมายไดด 20 3.00 5.00 4.3000 .86450

5. คมอชวยใหใชโปรแกรมไดดวยตนเอง 20 3.00 5.00 3.9000 .96791

1. การก าหนดรหสผานเขาสโปรแกรม 20 3.00 5.00 4.1000 .96791

2. การก าหนดสทธผใชงาน 20 3.00 5.00 4.1500 .93330

3. การอนญาตคดลอกขอสอบทสรางขน 20 3.00 5.00 4.0000 .85840

1. การก าหนดลกษณะขอสอบ 20 3.00 5.00 4.2500 .91047

2. การก าหนดรปแบบของขอสอบ 20 3.00 5.00 3.9500 .88704

1. ขอสอบเปนไปตามลกษณะและรปแบบทก าหนด

20 3.00 5.00 3.8500 .87509

2. ขอสอบสามารถกระท าไดทงขอความ รปภาพ และ สญลกษณ

20 3.00 5.00 3.9000 .91191

3. ขอสอบสามารถเพมเตมแกไขได 20 3.00 5.00 3.6500 .87509

1. การน าเสนอขอมล 20 3.00 5.00 4.3500 .87509

2. ขอมลเพยงพอกบความตองการ 20 3.00 5.00 4.1000 .85224

1. รวบรวมขอสอบไดตามจ านวน 20 3.00 5.00 4.1000 .85224

2. การคดเลอกขอสอบไปสรางแบบทดสอบ 20 3.00 5.00 4.3000 .86450

1. การพมพสวนหวของแบบทดสอบ 20 3.00 5.00 3.9500 .88704

2. รปแบบการพมพขอสอบ 20 3.00 5.00 3.8500 .93330

112

ตาราง ผลการวเคราะหแบบสอบถามส ารวจความตองการโปรแกรมสรางแบบทดสอบฯ

วเคราะหโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (ตอ)

N Minimum Maximum Mean

Std. Deviation

Sumtotal รวม

20 3.53 4.47 4.0789 .23320

sum1 คมอการใชงาน

20 3.40 5.00 4.2000 .44485

sum2 ความเหมาะสมของระบบรกษาความปลอดภย

20 3.00 5.00 4.0833 .56065

sum3 ความเหมาะสมของระบบการสรางแบบทดสอบ

20 3.00 5.00 4.1000 .61985

sum4 ความเหมาะสมของขอสอบ

20 3.00 5.00 3.8000 .66138

sum5 ความเหมาะสมของระบบสารสนเทศ

20 3.00 5.00 4.2250 .65845

sum6 ความเหมาะสมของระบบรวบรวมขอสอบ

20 3.00 5.00 4.2000 .67668

sum7 20 3.00 5.00 3.9000 .55251 ความเหมาะสมของระบบการพมพ

จากตาราง พบวา การท างานระบบโปรแกรมคอมพวเตอรสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดานพทธพสย โดยใชรปแบบฟาเซท กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 มความเหมาะสมทจะน าไปใชงานโดยรวมอยในระดบมาก

113

ภาคผนวก ง

การออกแบบและพฒนาโปรแกรม

114

การพฒนาโปรแกรมมขนตอนดงน

แผนภม ขนตอนการออกแบบพฒนาโปรแกรม

1. ก าหนด ฟาเซท ของพฤตกรรมการวดตามแนวคดของบลม

2. ก าหนด ฟาเซท ของขอสอบ

3. น า ค ากรยา หรอค าเชอมของฟาเซทพฤตกรรมการวด เกบไวในฐานขอมล

4. ก าหนดขอบเขตของขอสอบ ทไดจากฟาเซทของขอสอบ

5. สรางฐานขอมล

6. สรางฟอรมรบขอมลของแบบทดสอบ

7. เขยนโปรแกรมรบขอมล และเชอมตอฐานขอมล

8. เขยนโปรแกรม Application เพมเตม

9. ทดสอบโปรแกรม แกไข ปรบปรง

10 น าไปทดลองกบกลมตวอยาง

สารสนเทศ

115

ตวอยางการออกแบบ จดประสงค สรางแบบทดสอบวดพฤตกรรมดานความรความจ า เกยวกบรปสเหลยมชนดตาง ๆ และสามารถหาค าตอบได เนอหา 1. พฤตกรรมดานความรความจ า 2. การบวก การลบ การคณ การหาร จ านวนนบ 3. การบวก การลบ การคณ การหาร เลขทศนยม 4. การหาพนท ความยาวรอบรปของรปสเหลยม 5. สมบตเสนทแยงมมของรปสเหลยมชนดตาง ๆ รปแบบฟาเซททใชสรางพฤตกรรมดานความรความจ า ฟาเซท 1. พฤตกรรมดานความรความจ า 1.ความรในเนอเรอง 2.ความรในวธด าเนนการ 3.ความรรวบยอด ฟาเซท 1.10 พฤตกรรมดานความรความจ าในเนอเรอง 1. ความรเกยวกบศพทและนยาม 1.11 2. ความรเกยวกบกฎและความจรง 1.12 ฟาเซท 1.11 พฤตกรรมดานความรความจ าในเนอเรองเกยวกบศพทและนยาม 1. แปลวาอะไร ... 2. มหนาทอยางไร ... 3. ชออะไร ... 4. ลกษณะอยางไร ... 5. หมายถงขอใด ... 6. จากตวอยางขอใดถก ... 7. จากตวอยางขอใดผด ...

116

ฟาเซท 1.12 พฤตกรรมดานความรความจ าในเนอเรองเกยวกบกฎและความจรง 1. สตรนใช ... 2. จากเรอง … ตรงกบขอใด 3. มขนาด ... 4. ต าแหนงใด ... 5. เวลาเทาใด ... 6. คณสมบตคอขอใด ... 7. วตถประสงค เพอ ... 8. สาเหตทท าใหเกด ... 9. ประโยชนของ ... 10. หนาทของ ... ฟาเซท 1.20 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการ 1. ความรเกยวกบระเบยบแบบแผน 1.21 2. ความรเกยวกบล าดบขนและแนวโนม 1.22 3. ความรเกยวกบการจดประเภท 1.23 4. ความรเกยวกบเกณฑ 1.24 5. ความรเกยวกบวธการ 1.25 ฟาเซท 1.21 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการเกยวกบระเบยบแบบแผน 1. จากค าถาม ... ตองใชสตรขอใด / วธการใด ฟาเซท 1.22 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการเกยวกบล าดบขนและแนวโนม 1. ... ล าดบแรกทตองปฏบตคอขอใด 2. ขนตอนตอไปคอขอใด ฟาเซท 1.23 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการเกยวกบการจดประเภท 1. ....จดอยในประเภทใด 2. คลายกบ / เหมอนกบ / พวกเดยวกบ ขอใด 3. ไมเขาพวก / ตางจากพวก คอขอใด ฟาเซท 1.24 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการเกยวกบเกณฑ 1. รไดอยางไรวา ... 2. มหลกในการพจารณาวา ... 3. มเกณฑอะไรทวา ...

117

ฟาเซท 1.25 พฤตกรรมดานความรความจ าในวธด าเนนการเกยวกบวธการ 1. วธการทาง ... คอขอใด 2. ... วธใด ดทสด / เรวทสด / เหมาะสม / มากทสด / นอยทสด 3. ... วธทผด / วธทถก ฟาเซท 1.30 ความรรวบยอด 1. ความรเกยวกบหลกวชาการและการขยาย 1.31 2. ความรเกยวกบทฤษฏและโครงสราง 1.32 ฟาเซท 1.31 พฤตกรรมดานความรความจ าในความรรวบยอด เกยวกบหลกวชาการและการขยายความ 1. ... คลอยตาม / มคณสมบตตาม / จดมงหมายหลกตาม ขอใด 2. ... อาศยหลกอะไรทางคณตศาสตร ฟาเซท 1.32 พฤตกรรมดานความรความจ าในความรรวบยอด เกยวกบทฤษฏและโครงสราง 1. ... สอดคลองกบทฤษฏใด / ควรใชทฤษฏใด 2. ... สมพนธกบขอใด / สมพนธเปนอยางไร 3. โครงสรางของ ... เปนอยางไร ฟาเซท 2.10

118

รปแบบฟาเซททใชในการก าหนดลกษณะขอสอบ ฟาเซท A ลกษณะค าถาม 1. ใหค านวณ A1 2. ไมตองค านวณ A2 ฟาเซท B รปสเหลยมทก าหนด 1. สเหลยมมมฉาก (จตรส ผนผา) B1 2. สเหลยมดานขนาน B2 3. สเหลยมขนมเปยกปน B3 4. สเหลยมคางหม B4 5. สเหลยมรปวาว B5 ฟาเซท C การก าหนด ความยาวของดานกวาง หรอความสง หรอเสนทแยงมม หรอพนท 1. จ านวนนบ 1 หลก C1 2. จ านวนนบ 2 หลก C2 3. จ านวนนบ 3 หลก C3 4. ทศนยม 1 ต าแหนง C4 5. ทศนยม 2 ต าแหนง C5 ฟาเซท D การก าหนด ความยาวของดานยาว หรอดานขนาน หรอเสนทแยงมม 1. กรณไมใชรปสเหลยมคางหม 1.1. จ านวนนบ 1 หลก D11 1.2. จ านวนนบ 2 หลก D12 1.3. จ านวนนบ 3 หลก D13 1.4. ทศนยม 1 ต าแหนง D14 1.5. ทศนยม 2 ต าแหนง D15 2. รปสเหลยมคางหม เพมเตมความยาวของดานขนานอกดาน 2.1. จ านวนนบ 1 หลก D21 2.2. จ านวนนบ 2 หลก D22 2.3. จ านวนนบ 3 หลก D23 2.4. ทศนยม 1 ต าแหนง D24 2.5. ทศนยม 2 ต าแหนง D25

119

ฟาเซท E หนวยการวดของความยาว 1. หนวยวดเดยวกน E1 2. หนวยวดตางกน สามารถแปลงเปนหนวยวดเดยวกนได E2 ฟาเซท F รปแบบการหาค าตอบ 1. คดครงเดยว F1 2. คดหลายครง F2

120

ตวอยางการสรางขอสอบดวยฟาเซท

รปแบบ

ฟาเซทลกษณะการวดพฤตกรรมของบลม + ฟาเซทลกษณะขอสอบ

ตวอยาง

1.11 A1B1C1D1E1F1 1 คอ ฟาเซทลกษณะการวดพฤตกรรมดานความรความจ า .11 คอ ฟาเซทการวดพฤตกรรมดานความรเกยวกบศพท และนยาม A1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ ไมมการค านวณ B1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ รปสเหลยมมมฉาก C1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ การก าหนดขนาดดานกวาง จ านวน 2 หลก D1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ การก าหนดขนาดดานยาว จ านวน 2 หลก E1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ หนวยวดเดยวกน F1 คอ ฟาเซทลกษณะขอสอบ คดครงเดยว หมายเหต ในการออกแบบขอสอบ ในสวนของฟาเซทลกษณะขอสอบ ไมจ าเปนตองครบทกขอ

121

4.10 A1B1C1 รปสเหลยมมมฉาก ขอใดถกทสด ก ดานตรงขามขนานกน ข ดานตรงขามยาวเทากน ค ดานทกดานยาวเทากน ง มมทกมมเปนมมฉาก (ถก)

4.10 A2B1C1 การสรางรปสเหลยมมมฉาก สงส าคญทสดคอขอใด ก ลกษณะของรปสเหลยมมมฉาก ข ความยาวของดานแตละดาน ค มมทกมมเปนมมฉาก (ถก) ง การตดกนของเสนทแยงมม 4.10 A1B1C1 หองรปสเหลยมกวาง 3.5 เมตร ยาว 4 เมตร ตองการวางโตะรป สเหลยมจตตรส ยาวดานละ 0.8 เมตร จ านวน 4 โตะ เหลอพนทหองเทาใด จากโจทย ขอใดควรท ากอนมากทสด ก หาพนทหองทเหลอ ข หาพนทโตะ 4 ตว ค หาพนทหองทงหมด (ถก) ง หาพนทหองทงหมดรวมทงโตะ 4 ตว 4.20 A1B1C1 รปสเหลยมคใด สมพนธกนมากทสด ก สเหลยมผนผา สเหลยมจตรส (ถก) ข สเหลยมผนผา สเหลยยมรปวาว ค สเหลยมขนมเปยกปน สเหลยมรปวาว ง สเหลยมจตรส สเหลยมคางหม

122

4.20 A1B1C1 สรางรปสเหลยมทมดานตรงขามยาวเทากน 2 ค 4.5 เซนตเมตร และ 3.1 เซนตเมตร ตามล าดบ มมทกมมมขนาด 90 องศา จากโจทยคอขอใดมากทสด ก สเหลยมจตรส ข สเหลยมผนผา (ถก) ค สเหลยมคางหม ง สเหลยมขนมเปยกปน 4.20 A1B1C1 ขอใดเกยวของกน มากทสด ของการหาพนทสเหลยมมมฉาก ก ดาน, เสนทแยงมม ข กวาง, ยาว (ถก) ค ดาน, ความยาวของฐาน ง สวนสง, ความยาวของเสนทแยงมม 4.30 A1B1C1 รปสเหลยมใด ๆ จดเปนสเหลยมมมฉาก อาศยหลกการใด ก ดานตรงขามขนานกน ข ดานตรงขามขนานกนและยาวเทากน ค มมทกมมเปนมมฉาก (ถก) ง ดานตรงขามยาวเทากน และมมทกมมเปนมมฉาก 4.30 A1B1C1 ผาชนหนงรปสเหลยมมมฉาก จากการมองนาจะมพนท 25 ตาราง เซนตเมตร จากโจทยเปนการหาพนทโดยใชหลกการใด ก การสมตวอยาง ข การคาดคะเน (ถก) ค การค านวณ ง การอางอง

123

4.30 A1B1C1 กระดาษสเหลยมมมฉาก 2 แผน แผนเอมพนท 25 ตารางเซนตเมตร แผนบมพนท 16 ตารางเซนตเมตร ตองการท าใหกระดาษทงสองแผนม พนทและขนาดเทากน ตองใชวธการใดในการหาค าตอบ ก การบวก ข การลบ (ถก) ค การคณ ง การหาร 4.10 A2B1C2D1E1F1 ก าหนด HIJK ดานยาว 16 cm. กวาง 17 cm. ABCD ดานยาว 14 cm. กวาง 17 cm. MNOP ดานยาว 15 cm. กวาง 15 cm. UVWX ดานยาว 15 cm. กวาง 16 cm. สเหลยมรปใดมพนทมากทสด ก ABCD ข MNOP ค UVWX ง HIJK (ถก)

124

5.10 A1B1 ก าหนด ABCD เปนรปสเหลยมมมฉาก มดานยาวดานละ a หนวย เทากนทกดาน ดงภาพ จากขอมลสรางเปนโจทยคณตศาสตร ขอใดถกตอง

ก สนามรปสเหลยมผนผา กวาง 59 เมตร ยาว 79 เมตร สนามนมพนททงหมดเทาไร ข สนามรปสเหลยมจตรส กวาง 49 เมตร ยาว 59 เมตร สนามนมพนททงหมดเทาไร ค สนามรปสเหลยมจตรส กวาง 59 เมตร ยาว 59 เมตร สนามนมพนททงหมดเทาไร (ถก) ง สนามรปสเหลยมผนผา กวาง 49 เมตร ยาว 49 เมตร สนามนมพนททงหมดเทาไร 5.10 A1B4 สเหลยมคางหมรปหนงมพนท 375 ตารางนว สง 15 นว และดานคขนาน ดานหนงคอ X อกดานหนงคอ Y ถาก าหนด X = 21 นว ขอใดถกตอง

เมอ พนทสเหลยมคางหม เทากบ

( )

ก. y – x = 13 ข. 3x – 2y = 3 ค. 2x – y = 33 (ถก) ง. 3y – 2x = 45

A B

C D

F

E

G

H a

a

125

5.20 A1B1 จากรปภาพทก าหนดให เมอตองการหาคาพนทสเหลยม ABCD นกเรยนตองด าเนนการอยางไร 1. หาขนาดความยาวดาน ตรวจสอบหนวยวด หาพนท (ถก) 2. หาพนท หาขนาดความยาวดาน ตรวจหนวยวด 3. ตรวจสอบหนวยวด หาพนท หาความยาวดาน 4. หาขนาดความยาวดาน หาพนท ตรวจสอบหนวยวด 5.30 A2B1 ถาเสนรอบรปของสเหลยมจตรสยาวเทากบ เสนรอบรปของวงกลม สรปไดวา ขอใดคอสดสวนของพนทของสเหลยมจตรส ตอ พนทวงกลม ก. 𝜋 : 4 (ถก) ข. 𝜋 : 3 ค. 𝜋 : 2 ง 𝜋 : 1 5.30A1B1 จากภาพสองมตทก าหนดให เมอน ามาพบ เปนรปเรขาคณตสามมตจะมลกษณะอยางไร

ก.

ข.

ค.

ง. (ถก)

126

5.30A1B1 จากภาพสองมตทก าหนดให เมอน ามาพบ เปนรปเรขาคณตสามมตจะมลกษณะอยางไร

ก. (ถก)

ข.

ค.

ง. 6.10 A1B1

จากรปสเหลยมทก าหนดให เสนรอบวงของสเหลยมทงสองจะเปนเชนไร ก. เทากน เพราะเปนคาคงท ข. ไมเทากน เพราะ ความกวางความยาวไมเทากน (ถก) ค. เทากน เพราะ เปนสเหลยมมมฉากเหมอนกน ง. ไมเทากน เพราะ เสนทะแยงมมไมเทากน

X + 2 X

Y + 1 Y

สเหลยม A สเหลยม B

127

6.10 A1B1 สเหลยม ABCD เปนสเหลยมผนผา ทมดาน AB, BC, CA ยาวเทากบ 3, 4, 5 หนวยตามล าดบ พบรปนโดยใหจด C ซอนกบจด A และให EF เปนรอยพบ ดงรป ขอใดไมถกตอง

ก. AGFE เปนสเหลยมคางหม ข. ดาน AE ขนานกบดาน GF ค. สามเหลยม AFE เปนสามเหลยมดานเทา ง. สามเหลยม AGF เทากบสามเหลยม ABE (ถก)

B C

D A

5

4

3

G

F

E

A

B

113

ประวตผวจย

ชอ – นามสกล นายพนธธช ศรทพนธ วน เดอน ปเกด วนท 17 มกราคม พทธศกราช 2519 สถานทเกด ล าปาง ทอย 115 หม 4 ต าบลหนองบว อ าเภอเมองกาญจนบร จงหวดกาญจนบร 71156 โทรศพท 034-534044 การท างาน ธรกจสวนตว

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2532 ประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานปาตนกมเมอง อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง พ.ศ. 2536 มธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวสทธวทยากร อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง พ.ศ. 2539 ประกาศนยบตรวชาชพ สาขาชางไฟฟาก าลง วทยาลยเทคนคล าปาง อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง พ.ศ. 2541 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง สาขาชางไฟฟาก าลง วทยาลยเทคนคล าปาง อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง พ.ศ. 2545 วศวกรรมศาสตรบณฑต (วศบ.) สาขาวศวกรรมไฟฟา (ไฟฟาก าลง) มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตบางเขน กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556 ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวจยและประเมนผลการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร