1

TE JESH VETVETJA

Kishte dite qe edhe ne ishim vetvetja (Sizinti-Shkurt 2008)

Deri me sot kemi pare shume miresi nga dora e Zotit.. dhe nga

perkujdesja e Tij kemi jetuar shume dite te ndricuara!.. Edhe nese

here pas here jemi ndeshkuar lehtshem per shkak te disa aneve

tona negative, pergjithesisht ditet tona gjithnje kane qeshur me

nje perkujdesje te vecante.. edhe ne kemi “zier” bollshem me

gezime; kemi “zier” dhe kemi qene deshmimtare te disa

ndihmesave surprizuese disa shkalle me larte sesa perkujdesja

jone.

***

Ne ato kohe ne ishim vetvetja; ishte gjendja jone e sigurte dhe e

natyrshme qe shetiste neper maja dhe ishte klima e

pandryshueshme e kesaj atmosfere te shndritshme. Ne kete

periudhe kaq te ndricuar, pasi i shijuam dhe i ndieme shpesh, u

mesuam aq shume me ato kenaqesi te afirmuara shpirterore dhe

hyjnore qe kurre nuk na lane vetem saqe, nese me mendimet dhe

imagjinaten tone te gjitha heret qe do te dilnim ne udhetimin e

klimes plot ngjyra te kesaj bote, e pandehnim veten ne korridoret

e xhennetit dhe kurre nuk e mendonim shkeputjen nga kjo

atmosfere.. ne ato kohe ne ishim vetvetja dhe ato dite te

rrjedhshme ishin ditet tona.

Ne kohet e sotme nga ato njohuri dhe shpallje hyjnore te

shumengjyrshme dhe nga ndjesite shpirterore qe kemi jetuar ne

ato ambiente, nuk mund ta percaktoj tamam sesa larg jemi. Per

2

me teper, nese here pas here gjendem ne nje udhetim imagjinar

ne ato sektore te koheve te arta me motive dhe konotacione te

caktuara, ndiej ne menyre te hidhur sesa kemi ndryshuar, sesa

jemi jemi tjetersuar dhe dridhem; dridhem dhe them me vete, “Pa

shih! Sa kemi ndryshuar, sa jemi larguar nga shpirtrat tane, sa

jemi perlyer me ngjyra dhe nga ana e shanseve te fantazive, sa “ia

kemi bere gropen vetes!” mendoj dhe merzitem. Ne fakt nga nje

ane, me ndikimin e atyre koheve, piken qe ne e quajme si

horizontin tone nuk e kemi harruar plotesisht.

Ne boten tone te mendimit dhe imagjinates, ne sheshet tona te

memories akoma tylosen shume pika dhe ngjyra te holla,

elegante, gjysem te hapura dhe gjysem te mbyllura qe na perkasin

neve; por eshte gjithashtu e vertete se gjate gjithe kohes vazhdon

e ecen nje tjetersim i shpejte qe na gjakos ne nga brenda…

***

Kur themi “te jemi vetvetja”, pa asnje dyshim, e kemi fjalen tek

nxjerrja ne pah dhe vendosja ne orbite e klimes sone te brendshme

qe rregullohet nga kultura jone dhe nga trashegimnia jone e

civilizimit. Ne ditet e sotme, disa rrethina, kur thone “vetvetja”,

ndoshta kuptojne shfaqjet folklorike pa asnje reputacion te disa

rrenjeve nacionaliste, ne emer te trupores ndoshta kuptojne

nefsoren qe godet jashte turmat qe ndiejne nevojen e boshatisjes

ose kuptojne funksione apo ceremoni te tilla si dasma, korporata,

e ngrena- e pira- e zbavitura, etj. Ndersa ne ate e shohim si nje

nevoje te te gjithe njerezve gjate gjithe kohes; qe vazhdon duke u

ushqyer nga memoria, ndergjegja dhe subkoshienca e popullit, qe

3

perfaqesohet duke u ndiere ne interpretimet e ndienjave,

mendimeve, gjuhes dhe artit te nje populli.. e shohim si nje

thellesi qe jetohet gjate gjithe kohes me adetet dhe zakonet tona..

nga perkujdesja qe kemi pare ne prehrin e nenave tona, ne ato

sjellje prej babaxhani qe reflektojne karakterin nacionalist te te

pareve tane; nga sistemi yne arsimor qe ka permbajtje te shpirtit

nacionalist tek shperndarja pa rezerva qe i bejne arsimtaret ketij

shpirti tek kombi; nga stilistika e ushqimeve ne kuzhinat tona tek

qendrimet themelore ne bahcet dhe tokat tona; ne etiken tone te

punes sesi ulemi e ngrihemi nga nje tavoline; e shohim ne cdo

njesi te jetes nga e folura dhe e shkruara e deri tek marredheniet

tona me te tjeret; ne cdo hap te ketyre njesive dhe ne cdo stacion

te rrugeve ku ecim te gjitha keto i ndiejme, i jetojme dhe i

reflektojme ne ambientin tone.

*** (faqja 2)

Po, sot, ky shtet gjate gjithe epokes se tij gjithnje ka mbajtur te

gjalle tek njeriu i tij mendimet nacionaliste qe vijne nga motive te

ndryshme dhe shpirtin e larjes se hesapeve qe nga djepi, pothuajse

tek te gjithe deri tek me te vjetrit qe jane me nje kembe ne varr;

deri me sot, fakti qe jemi lene te vetem nga ana e armiqte tane,

fakti qe kemi rene tek njeri-tjetri, qe me rruge te ndryshme serish

e serish jemi shfrytezuar me abuzim, qe jemi bere te huaj me

shtypje te turpshme, me disa kuk duhet te shpjegojme e

paralajmerojme faktin qe jemi lene tek manaxhimi dhe drejtimi i

administratoreve dhe serish duhet te tregojme rruget e

manifestimit te ekzistences duke qene vetvetja. Ky ideal i larte

4

duhet te vuloset aq shume ne zemrat dhe shpirtrat tane saqe ne

shtepi, pazare, ne shkolla, ne kurse, neper sheshe, ne vende ku

behet adhurim, ne krye te kultivuesve pas stallave , ne tavolinat e

nepunesve, ne ndertesen e parlamentit gjithmone kjo duhet

menduar, duhet folur dhe duhet ballafaquar me te. Sot, edhe nje

here tjeter duke qene vetvetja, eshte nje obligim Kombetar per

kete rilindje qe ne ti dalim per zot te gjitha vlerave kombetare dhe

fetare, te gjendemi te gatshem perballe cdo lloji te te berit te huaj

dhe edhe ne ambientet tona, edhe njehere duhet te veme ne dukje

mendimin e ndertimit te vetes tone. Per ata qe e cojne ne vend

kete obligim te madh, dyert e te ardhmes do te hapen pa nderprerje

dhe askush nuk do te kete fuqi qe ti mbylle keto dyer.

***

Nese populli do qe te ekzistoje, duhet te besoje tek devotshmeria

dhe vullneti i vet, tek qendrueshmeria dhe sakrifica e vet. Duke

duruar e besuar tek te tjeret dhe duke kerkuar meshire prej te

tjereve, eshte shume e dukshme se nuk do te arrihet gjekundi duke

besuar drejt nje bote kundershtare. Per me teper, ne keto rrethana

jo me te arrish diku, por edhe te ruajme gjendjen ku ndodhemi

eshte goxha e veshtire. Dhe per me teper nese perballe nesh,

gjendet nje bote armike qe deshiron fatkeqsite tona dhe qe ndihet

jo e rehatshme ndaj sukseseve tona.

***

Duke qene sulltani i dy boteve, kur ecte drejt Zotit te tij dhe arrinte

atje, nuk kishte nje mall qe kishte lene, as saraje, as vila, as pasuri

5

dhe as grua e femije. Ka jetuar gjithnje si vetvetja, boten e ka

vleresuar si vetvetja, dhe ishte shperngulur e kishte ikur prej ketej

ashtu sic i kishte hije; patjeter qe, Ai nuk ishte nje njeri qe hoqi

dore nga kjo bote dhe sigurisht qe kurre nuk u be as adhurues i

kesaj bote. Ai botes i jepte vlere sa vete bota dhe te tjereve i jepte

vlere ne masen e rendesise se tyre dhe ne kete menyre ekspozonte

nje vijesjellje.

***

Pyetje: Ju thoni per Profetin Tone se, “Ai lindi vetvetja, jetoi

si vetvetja dhe u shperngul nga kjo bote si vetvetja”. Cfare do

te thote kjo?

***

Sot, ajo qe ne na bie mbi supe, vetem e vetem duke mbetur te

lidhur me sistemin tone te besimit dhe te mendimit, duke u

drejtuar nga kultura jone dhe nga burimet e kultures sone, te

shfaqesh perpjekjet se mund te qendrojme ne kembe duke qene

vetvetja dhe nese eshte nevoja te riprodhojme mendime te reja

dhe kultura qe te punohet ne vertetimin e tyre permbi atlasin tone

te mendimit. Po, aq sa do te kemi force e fuqi, duhet te qendrojme

te lidhur gjithmone me burimet tona, duhet te mendojme te

arrijme tek shtrati i oqeanit tone kombetar dhe nen kupolen tone

qiellore duhet ta vrojtojme ekzistencen, duhet ta lexojme ate si nje

liber, dhe pasi e lexojme duhet ta permbledhim dhe duhet te

perpiqemi qe te nxjerrim ne pah njohuri te reja dhe konsiderata te

reja.

6

*** (faqja 3)

Cdo komb qe perpiqet e lufton per te jetuar dhe qe deshiron te

arrije tek e nesermja, vetem tek burimet e veta te fuqise; tek

rrenjet e veta te kuptimit, tek feja e besimi i vet, dhe ne masen qe

duron vullnetin e vet mund ti jape vazhdimesi ekzistences se vet.

Ne te kundert, nuk eshte e mundur as te qendroje ne kembe dhe

as te vazhdoje ekzistencen.

***

Te kthehesh ne embrion, do te thote qe vete karakteri i nje individi

te kthehet te kultura dhe rrenjet e veta shpirterore. Edhe kjo eshte

e mundur vetem ne saje te ekzistences se mendimit vetjak dhe te

vullnetit te nje personi dhe nje bashkesie, ne saje te te ecurit mbi

kembet e veta, te te vepruarit me duart e veta, te te zhvilluarit duke

u ushqyer me ingredientet e vete kultures se nje kombi, te evitimit

te imitimit qe do te demtonin personalitetin Kombetar; ashtu si

ceshtjet kombetare, zakonet e adetet shekullore,edhe gjerat qe

jane plotesuar duke u zier me egoizmin tone, do te jete e mundur

ti mbrojme me nje kujdes te jashtezakonshem.

***

Nje besimtar mund te qendroje ne kembe dhe te shpetoje nga renia

persa kohe qe gjendet brenda vullnetit qe te jetoje dhe te beje te

tjeret te jetojne sipas tij. Kjo gje gjithmone keshtu ka ndodhur;

edhe ky fakt eshte nje adet i larte qe i nevojitet superioritetit total

te Allahut, dhe per ta ndryshuar kete askush nuk do te kete fuqi te

mjaftueshme, dhe nuk ka. Cfare ti besh se, ata qe i vazhdojne jetet

7

e tyre pothuajse gjithmone ne kete vije, shumica e te cileve ziejne

prej zemerimit qe nje dite do ti shtype ata, cdo dite nje tjeter

komplot, cdo dite ka pasur armiq qe kane dale perballe tyre me

kercenime; vetem se besimtaret e vertete pothuajse kurdohere,

jane njohur edhe njehere me keto gjera qe jane ekspozuar, madje

pothuajse jane bere uhrevi dhe kane marre trajten e nje ribbi ose

Rabbani. Me ndjenjat e kenaqesise i kane kthyer fatkeqsite ne

meshire, dushet e belave i kane vleresuar si nje vaske purifikimi,

dhe gjithmone ashtu si vetvetja kane menduar dhe si vetvetja jane

sjelle.

Prandaj detyra qe na bie ne supe neve muslimaneve eshte qe edhe

njehere te kthehemi tek vetvetja jone dhe tek vlerat tona, duke

qene vetvetja te jemi te vendosur dhe ne ato permasa qe do te

kemi fuqi te shohim e te ushqehemi nga burimet tona. Feja Islame

rrjedh nga Kur’ani dhe Sunneti; ajo ka ardhur duke shperthyer nga

gjokset e tyre. Muslimanet “i kane dale per zot” me shpirt ketij

sistemi dhe rregullsie hyjnore persa kohe qe kane jetuar dhe kane

bere te jetojne, kane mbrojtur pozicionin e urdheruar te te qenit

nje komb dhe gjithnje kane konsistuar tek te tjeret. Perkundrazi,

duke u larguar nga vlerat e veta, duke imituar te huajt, duke ardhur

ne trajten e nje te burgosuri te deshirave nefsore dhe ambicieve

nga nje mjerim ne tjetrin jane zvarritur dhe jane ekspozuar ne

situatat me te turpshme.

Nga ky kendveshtrim nje Musliman, cfaredo qe te ndodhe, me

patjeter nuk duhet ti neglizhoje vlerat e tij, perfitimin nga burimet

e huaja duhet ta lidhe me vizen e disiplinave te veta themelore

8

dhe cdo gje qe do te marre nga jashte duhet ta marre te filtruar.

Qe te mos keqkuptohemi, Islami nuk mund ti mbaje muslimanet

pa mesuar fiziken, kimine, matematiken, astronomine, mjekesine,

gjeometrine, manaxhimin, shkencat e biznesit dhe te tregtise;

perkundrazi gjendet ne inkurajimin qe edhe ata ti thelloje ne dije

ne keto tema dhe keshillon qe keto te merren dhe te vleresohen

nga kushdoqofte. Cfare ti besh se ai ne asnje pike nuk e sheh me

dashamiresi te qenit te lidhur vazhdimisht me te tjeret; ata qe

besojne duhet te bejne dicka por nje kohe e me pare duke marre

gjerat e nevojshme qe duhet te marrin nga te huajt duhet te ndahen

nga te lypurit dhe Islami thekson se ashtu sic ndodh ne urdhrat

legjislative, edhe ne ceshtjet e krijimit, muslimanet duhet te

vendosin pikat e veta mbi bote.

***(faqe 4)

Njeriu i Ri, ka mundur te ndahet nga lloje-lloje te’sir harixhi dhe

eshte nje njeri individualist qe vetem me veten arrin te qendroje

ne kembe ne nje menyre te vendosur. Ashtu sic as lindja e as

perendimi nuk mund t’ia prangose kembet atij dhe ta beje ate

skllav, ashtu edhe “izm” e kundert ne rrenjen e kuptimit, nuk do

tia ndryshojne atij rrugen dhe drejtimin dhe as do te mund ta

levizin ate nga vendi. Po, mendimi i tij eshte i lire, vullneti dhe

imagjinata e tij jane te lire, dhe edhe liria e tij eshte ne masen e te

qenit rob i Allahut. Ai do te punoje jo qe ti ngjaje te tjereve apo

te kerkoje kujdes prej tyre por qe ti ngjaje vetes dhe do te punoje

qe te dekorohet me dinamikat Historike.

9

Njeriu i Ri eshte nje njeri qe mendon, hulumton, kerkon, beson,

qe eshte i hapur me anen shpirterore dhe qe eshte i ngopur plot e

perplot me kenaqesi shpirterore. Ai, ne rrugen e themelimit dhe

te ngritjes se botes se tij, perkrah perfitimit nga mundesite dhe

okazionet e epokes ne nje shkalle maksimale , duke “i dale per

zot” vlerave kombetare dhe shpirterore, do te nxjerre ne pah nje

performance shume te ndryshme.

***

Prej shekujsh ne kemi harruar vlerat tona kombetare me jetike dhe

prej disa qindra vitesh pothuajse kemi kthyer fytyren ne ane te

kundert nga trashegimnia e kultures qe ne kemi zhvilluar. Per me

teper duke koleksionuar nga kater anet e botes ne vend te vlerave

tona kombetare dhe fetare, kemi perzier kthjelltesine e dekadave

rinore me interpretime te huaja qe nuk na perkasin neve. Tashme,

u bene periudha qe i kemi cuar gjerat ne avari , kemi mallkuar

vlerat tona, shpirtin dhe mendimin kombetar e kemi fyer , jemi

perpjekur ta shuajme cdo gje qe i perket trashegimnise se shkuar

dhe ne korsi te ndryshme jemi percare e copetuar dhe gjithnje

kemi vrapuar drejt asgjese. Perkundrejt gjithe ketyre, nuk eshte i

vogel numri i atyre personave qe ngjarjet qe ndodhin i shohin,

mendojne dhe permbledhin sic duhet; cfare ti besh se, nga ana e

shume personave, edhe keta sikur te ishin goditur me kompresor

ne gojet e tyre e gelltisin ate dhe vazhdimisht jetojne nje kontroll

dhe inspektim te heshtur. Ndonjehere edhe sikur te hidheshin disa

burra duke ngritur zerat e tyre, perballe nje presioni te vogel dhe

perballe nje kercenimi te parendesishem fillimisht duke u

10

terhequr prapa edhe nga vendi ku po qendronin vendosen ne pritje

te krenarive suprize. Edhe ata me keto gjendje te tyre, ose e

ngaterrojne tevvekulin-mbeshtetjen te Allahu me fatalizmin dhe

me vetveten e tyre jetojne terheqje te brendshme, ose ngaqe nuk

qendrojne e ndalen ne vendet ku duhet te ndalen dhe ngaqe nuk e

japin dot hakun e pozicioneve dhe vendodhjeve, i bejne pis

marredheniet e tyre me Allahun , dhe armiqte e popullit i

shnderrojne ne trima e guximtare. Duke i dhene hakun vullneteve

te tyre teksa jane vetvetja, behen kurban me mungesen e tyre te

vullnetit dhe permbi ardhjen e te tjereve qendrojne gjithnje te

hapur ndaj zhvillimeve te komandes dominuese.

Po, ka vite qe ky komb me nje te shkuar te shendoshe, rrotullohet

e ndalet vazhdimisht me ndarjen e zemres me koken, as nuk

mundet te hedhe ne shesh nje permbledhje te arsyeshme ne emer

te universit dhe ngjarjeve dhe as mundet te lexoje sic duhet

ngjarjet sociale. Shohin krejt pa lidhje ne rrethinat e tyre dhe

zvarriten sa andej kendej me erera te ndryshme. Te themi te

drejten nese do te ishte nevoja, duke u kthyer te vetja, gjithe

ekzistenca nga horizonti i mendjes, syrit dhe shpirtit, gjithe

nevojat dhe mundesite e te lexuarit te vetes ashtu sic duhet nga e

para, me nje analize dhe kompozim te ri edhe njehere tjeter deri

ne momentin kur do te deshmojme veten tone, e gjitha kjo i ngjan

nje ecejakeje qe vazhdon ne parregullsi. Ah sikur te mund ta

ndryshonim kete kader te keq(ters)! Sikur te mund te jepnim

hakun e krenarive tona per miresine e Allahut ndaj nesh sipas

pozicioneve tona duke kaluar ne nje ndalese te shendoshe dhe te

11

qendrueshme! Sa e hidhur eshte qe nuk mundem ta japim; madje

edhe ne kete moment vuajme perballe gjerave qe ndodhin dhe

mbarojne me pafuqine e vende-vende pamundesine e berjes se

gjerave serioze; kohe pas kohe duke varrosur ne gjokset tona

merzitnite dhe hidherimet tona qe ndonjehere i gelltisim, me lote

gelltites boshatisemi; por kurdohere jetojme nje hidherim ndarjeje

qe zien brenda nesh; dhe patjeter qe me kete eshte e pamundur te

themi se kemi cuar ne vend pergjegjesite tona perballe kombit

tone dhe perballe Providences Hyjnore.

(faqe 5)

Sikur ne keto permasa si nje komb i tere te mund te ruanim

mendimet tona besnike! Tek e fundit te mund te uleshim dhe duke

e derdhur veten tone tek Allahu te mund te qanim! Nuk e beme

dot dhe nuk mundem ti ruanim mendimet qe na perkisnin

neve..me te gjithe personalitetin tone nuk mundem te

drejtoheshim nga Zoti dhe tia hapnim Atij brendine tone. Ka vite

qe kemi jetuar pa ndjeshmeri.. jemi ulur dhe jemi ngritur pa

ndjenja. Por nga ana e vendit ku jemi ndalur si komb duhet te

ekzistonin disa perralla shpirterore qe edhe ne te mund tia thonim

botes! Ne boten e se ardhmes, duhet te gjendeshin disa stofe edhe

nga filli i mendimeve tona! Ne ne kete bote nuk duhet te jetonim

kurbetin e vetmise dhe te pamjaftueshmerise; Ne duhet te ecnim

drejt te qenit vetvetja te kapur dore per dore me disa persona me

te cilet mund te ndanim gamen dhe kompozimin tone.. Ende nuk

eshte vone; para nesh ka me mijera mundesi sa edhe vete jeta..

ndersa numri i shpirtrave qe i jane dedikuar Zotit nuk eshte i

12

vogel aspak. Pandeh se, ashtu si ne te shkuaren ,duke shtrire freret

duhet te mbeshtetemi te Allahu vetem me dashuri dhe pasion, dhe

pasi te prekim e te trokasim ne deren e Tij me lotet qe derdhin

vetveten tone na mbetet te themi “Ne erdhem”. Tani ejani dhe me

kete gjendjen tone disavjecare te qajme pavaresisht se ne qeshim,

ejani dhe te perpiqemi te deshmojme vetveten me lotet tane dhe

me emocionin e shpirtit.

***

Ajeti 1

Nese ai deshiron, juve ju ngre nga toka dhe ne vendin tuaj krijon

krijesa te tjera. Allahu nuk e ka te veshtire ta beje kete.

Ajeti 2

A nuk e pe dhe a nuk e kuptove se Allahu qiejt dhe token, i ka

krijuar me miresi dhe per nje qellim serioz. Nese ai deshiron, ju

ngre juve nga toka dhe ne vendin tuaj sjell nje popull tjeter. Per

Allahun kjo gje nuk eshte dicka per tu vene ne diskutim.

Ajeti 3

Ej o ju qe besuat! Nese dikush nga ju kthehet nga feja ta dije qe,

Allahu ne vendin e tyre sjell nje bashkesi dhe komunitet te tille

qe, Allahu ata i do dhe edhe ata e duan Allahun.

(faqe 6)

13

Ata perballe besimtareve jane modeste, perballe qafireve jane

krenare dhe te veshtire. Ata perpiqen dhe luftojne ne rrugen e

Allahut dhe ne kete pike nuk frikesohen nga turperimi i askujt qe

zgjat gjuhen. Ja pra, kjo eshte nje miresi e tille e Allahut qe atij

qe kerkon ia jep. Allahu eshte I Gjitheditur dhe I Gjitheshtrire.

Permbledhje:

1. Kur themi qe te jemi vetvetja; duam te themi ose kemi

nder mend formen qe rishtazi ka qene zeri i Kur’anit dhe

Sunnetit , keto dy burime te shenjta qe jane permbledhur

nga ana e sahabeve dhe e kombit tone dhe qe duke u

jetuar jane bere pjese e kultures sone, vlerat,

permbledhjet dhe kulturen tone kombetare dhe fetare

sipas nevojave te sotme dhe te epokes.

2. Si gjeografi e Islamit, ne u mjeruam sepse nuk ndenjem si

vetvetja dhe ngaqe u larguam nga te paret tane; per te

ekzistuar edhe njehere nga e para me patjeter duhet qe te

kthehemi te vetvetja.

3. Me universin, popujt e botes dhe kombet e tyre ne

dialogjet tona gjithnje duhet te qendrojme vetvetja, nuk

duhet te hyjme nen ndikimin e mendimeve te huaja. Persa

kohe qe ne nuk sillemi si vetvetja, ashtu sic te tjeret nuk

do te kene asgje per te marre prej nesh, eshte e

pashmangshme qe ne te hyjme nen ndikimin e tyre.

14

4. Allahu perfaqesimin e kesaj davaje(kauze) ia mundeson

atyre qe qendrojne vetvetja.

5. Cdo gje qe na perket neve dhe vetes tone eshte shume e

bukur. Kete gje duhet ta besojme me zemer.