T.C. İnkılap Tarihî ve...
Transcript of T.C. İnkılap Tarihî ve...
Metin ÖZDAMARLAR
T.C. İnkılap Tarihî ve Atatürkçülük
TEOG Soru Yapısına %100 Uygun
TEOG kapsamında 1111 soru
Toplamda 1275 soru
Kazanım ve Konulara Göre Sınıflandırma
Gelebilecek Soru Kalıpları
sunu
Değerli Öğrenciler,
TEOG Kazanım Soru Bankası ile karşınızdayız.
TEOG bilgiyi ölçen bir sınav değil. Sadece verilen
bilgiden analiz ve çıkarım yapabilen öğrenciyi seçen
bir sınav. Sorular da bu merkezde hazırlanıyor. Şifre-
miz, kazanımlar… Kitabımızın hemen başında ve her
testin başında verdiğimiz kazanımlar komisyon tara-
fından soru formatına dönüştürülüyor ve soruluyor. Biz
de bu soru bankasını oluştururken bu çıkış noktasından
hareket ettik. Detaylı soru analizleri yaptık. Her sorunun
mutlaka kazanımı karşılamasına dikkat ettik. Soruları-
mızda TEOG sorularında olduğu gibi alıntılara yer ver-
dik. Seçenekleri belirlerken de TEOG kriterlerine dikkat
ettik. Yorum gücüne dayanan bu sorularda ön temel
bilgileri alıp, yorum yapmak yeteneği büyük önem ka-
zanıyor. Bu noktada da soru çözmek tıpkı antrenman
yaparak maça hazırlanan bir futbolcu gibi sizi sınava
hazırlayacak. Bunun için bu soru bankasının size fayda
getireceğine ve işinizi oldukça kolaylaştıracağına, çöz-
düğünüz her soru ile TEOG’da başarıya bir adım daha
yaklaşacağınıza inanıyoruz.
TEOG’da hepinize başarılar diliyoruz.
Selam ve sevgilerimizle.
Metin ÖZDAMARLAR
Sosyal Bilgiler Öğretmeni
ISBN: 978-605-2018-05-7
Erciyes İşyerleri Sitesi 198. Cadde No: 4
Yenimahalle / ANKARA
Tel: 0312 330 19 91Fax: 0312 434 12 52
Grafik - Kapak Çantada Grafik Atölyesi
Baskı Yeri
© Copyright Bu soruların her hakkı ÇANTA Yayıncılık A.Ş.’ye aittir.
Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması,
yayımlanması yasaktır.
RedaksiyonMehmet SÜSLÜ
Dizgi - Tasarım Çantada Grafik Atölyesi
YazarMetin ÖZDAMARLAR
Tüm Dersler Keklik
3
01 BİR KAHRAMAN DOĞUYOR
Bat›’ya Erken Aç›lan Kent: Selanik ........................ 7
• Atatürk’ün Çocukluk Dönemini ve
Bu Dönemde İçinde Bulunduğu Toplumun Sosyal ve
Kültürel Yapısını Analiz Eder.
Mustafa Kemal Okulda ............................................... 11
• Atatürk’ün Öğrenim Hayatı ile İlgili
Olay ve Olguları Kavrar.
Cepheden Cepheye Mustafa Kemal ....................... 15
• Atatürk’ün Askerlik Hayatı ile İlgili Olay ve Olguları
Kavrar.
• Örnek Olaylardan Yola Çıkarak Atatürk’ün Çeşitli
Cephelerdeki Başarılarıyla Askerî Yeteneklerini
İlişkilendirir.
Dört Şehir ve Mustafa Kemal ................................... 19
• Atatürk’ün Fikir Hayatının Oluşumuna ve Gelişimine
Etki Eden Selanik, Manastır, Sofya ve İstanbul
Şehirlerindeki Ortamın Rolünü Fark Eder.
Mustafa Kemal Liderlik Yolunda ............................. 27
• Atatürk’ün 1919’a Kadar Bulunduğu Görevler
ve Yaptığı Hizmetleri, Üstlendiği Millî
Mücadele Liderliği Açısından Yorumlar.
02 MİLLÎ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER
Osmanlı Devleti Hangi Cephede? ........................... 29
• I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin
Durumunu, Topraklarının Paylaşılması ve
İşgali Açısından Değerlendirir.
Geldikleri Gibi Giderler! ............................................. 35
• Mondros Ateşkes Anlaşması’nın İmzalanması
ve Uygulanması Karşısında Osmanlı
Yönetiminin, Mustafa Kemal’in ve
Halkın Tutumunu Değerlendirir.
• Kuvayımilliye Ruhunun Oluşumunu, Millî
Cemiyetleri ve Millî Varlığa Düşman
Cemiyetlerin Faaliyetlerini Analiz Eder.
Ve Millî Mücadele Başlıyor ........................................ 47
• I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin
Durumunu, Topraklarının Paylaşılması ve
İşgali Açısından Değerlendirir.
Egemenlik Milletindir .................................................. 59
• Misak-ı Millî’nin Kabulünü ve Büyük Millet
Meclisinin Açılışını “Ulusal Egemenlik”,
“Tam Bağımsızlık” İlkeleri ve “Vatanın Bütünlüğü”
Esası ile İlişkilendirir.
• Mustafa Kemal’in Millî Mücadele’yi Örgütlerken
Karşılaştığı Sorunlara Bulduğu Çözüm
Yollarını, Onun Liderlik Yeteneği Ile İlişkilendirir.
Büyük Millet Meclisi İsyanlara Karşı ...................... 67
• Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun Çıkarılma
Gerekçelerini ve Uygulama Sürecini
Değerlendirir.
Barış Anlaşması mı, Ölüm Fermanı mı? ............... 71
• İstanbul Yönetimince İmzalanan Sevr
Antlaşması’na Karşı Mustafa Kemal’in ve
Türk Milletinin Tutumunu Değerlendirir.
içindekiler
4
Tüm Dersler Keklik
03 “YA İSTİKLÂL, YA ÖLÜM!”
İlk Zaferimiz ................................................................... 75
• Kurtuluş Savaşı’nda Doğu ve Güney
Cephelerinde Yapılan Mücadeleleri, Sebep
ve Sonuçları Açısından Değerlendirir.
Destanlaşan Direniş .................................................... 79
• Kurtuluş Savaşı’nda Doğu ve Güney
Cephelerinde Yapılan Mücadeleleri, Sebep
ve Sonuçları Açısından Değerlendirir.
İstiklal Milletimindir ..................................................... 83
• Batı Cephesinde Kuvayımilliye Birliklerinin
Faaliyetlerini ve Düzenli Ordunun
Kurulmasını Değerlendirir.
İstiklal Milletimindir ..................................................... 87
• Batı Cephesinde Kuvayımilliye Birliklerinin
Faaliyetlerini ve Düzenli Ordunun
Kurulmasını Değerlendirir.
• Türk Milletinin Kurtuluş Savaşı Sürecinde Elde
Ettiği Askerî Başarılarının Ulusal ve Uluslararası
Etkilerini Değerlendirir.
Savaşa Rağmen Eğitim Kongresi ........................... 91
• Kurtuluş Savaşı’nın Yaşandığı Ortamda
Atatürk’ün Maarif Kongresi Yaparak Türkiye’nin
Millî ve Çağdaş Eğitimine Verdiği Önemi Kavrar.
Anadolu İnsanının Büyük Fedakârlığı ................... 93
• Türk Milletinin Millî Birlik, Beraberlik ve
Dayanışmasının İfadesi Olarak Tekâlif-i Milliye
Kararları’nın Uygulamalarını İnceler.
Dirilişin Destanı Sakarya ........................................... 97
• Sakarya Meydan Savaşı’nın ve Büyük Taarruz’un
Kazanılmasında Atatürk’ün Rolünü Fark Eder.
• Türk Milletinin Kurtuluş Savaşı Sürecinde Elde
Ettiği Askerî Başarılarının Ulusal ve Uluslararası
Etkilerini Değerlendirir.
Hayat Veren Zafer ........................................................ 101
• Sakarya Meydan Savaşı’nın ve Büyük Taarruz’un
Kazanılmasında Atatürk’ün Rolünü Fark Eder.
• Türk Milletinin Kurtuluş Savaşı Sürecinde Elde
Ettiği Askerî Başarılarının Ulusal ve
Uluslararası Etkilerini Değerlendirir.
Savaşa Son Veren Belge ........................................... 105
• Türk Milletinin Kurtuluş Savaşı Sürecinde Elde
Ettiği Askerî Başarılarının Ulusal ve
Uluslararası Etkilerini Değerlendirir.
Sanat ve Edebiyat Eserlerinde Kurtuluş Savaşımız ..................................................... 107
• Örnek Eser İncelemeleri Yaparak Dönemin
Toplumsal Olaylarının Sanat ve Edebiyat
Üzerine Yansımalarını Fark Eder.
04 ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA ADIMLAR
Saltanattan Millî Egemenliğe ................................... 109
• Millî Egemenlik Anlayışının Güçlendirilmesi
Sürecinde Saltanatın Kaldırılmasını
Değerlendirir.
Zaferin Ve Bağımsızlığımızın Tescili ...................... 111
• Sevr ve Lozan Antlaşmalarını Karşılaştırarak
Lozan Antlaşması’nın Sağladığı Kazanımları
Analiz Eder.
Millî Sınırlardan Millî Ekonomiye ............................ 115
• İzmir İktisat Kongresi’nde Alınan Kararları,
Millî İktisat Anlayışı ve Tasarruf Bilinci
Açılarından İnceler.
Başkent Ankara ............................................................ 119
• Ankara’nın Başkent Oluşunun
Gerekçelerini Açıklar.
Yaşasın Cumhuriyet ................................................... 121
• Cumhuriyetin İlan Edilmesini, Türkiye’de
Demokrasi Rejiminin Gerekleri ile
Bağdaştırarak Değerlendirir.
Çağdaş Devlete Doğru ............................................... 123
• 3 Mart 1924’te Kabul Edilen Kanunların
Gerekçelerini ve Toplum Hayatında
Meydana Getirdiği Değişimleri Fark Eder.
Çok Partili Demokratik Hayat ................................... 125
• Atatürk’ün Çok Partili Siyasi Hayata
Verdiği Önemi Kavrar.
Çağdaş Uygarlığa Doğru Adımlar ........................... 127
• Şapka Ve Kıyafet İnkılabını, Tekke Ve Zaviyelerin
Kapatılmasını, Miladi Takvim Ve Uluslararası Saat
Uygulamasının Kabulünü Millî Kimlik Kazanma Ve
Çağdaşlaşma Çerçevesinde Değerlendirir.
• Ölçü ve Tartıların Değişmesini Çağdaşlaşma
Çerçevesinde Değerlendirir.
Hukuk ve Aile ................................................................ 129
• Hukuk Alanındaki Gelişmeleri, Medeni Kanun’un
Türk Aile Yapısında ve Kadının Toplumdaki
Yerinde Meydana Getirdiği Değişiklikleri
Analiz Eder.
Rejim Karşıtı Bir İsyan ............................................... 131
• Şeyh Sait İsyanı’nı Çağdaş, Demokratik ve Laik
Türkiye Cumhuriyeti’ne Karşı Tepkiler ve
Uluslararası İlişkiler Açısından Değerlendirir.
Kabotaj Kanunu ........................................................... 133
• Kabotaj Kanunu’nu Millî Egemenlik Hakları
ve Türk Denizciliğinde Meydana Getirdiği
Gelişmeler Bakımından Değerlendirir.
Tüm Dersler Keklik
5
Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi .......................... 135
• Mustafa Kemal’e Suikast Girişimini
Cumhuriyete Yönelik Tehditler
Çerçevesinde Yorumlar.
Bir Devrin Analizi Nutuk ............................................ 137
• Büyük Nutuk’un Söyleniş Amaçlarını,
İçeriğini ve Tarihsel Niteliğini Kavrar.
Harf İnkılabı’ndan Millet Mekteplerine ................... 139
• Harf İnkılabı’nı ve Millet Mekteplerini, Eğitimin
Yaygınlaştırılması ve Çağdaş Türk Toplumunun
Oluşturulması Açılarından Değerlendirir.
Milli Kültürümüz Aydınlanıyor ................................. 143
• Atatürk’ün Millî Kültür ve Millî Kimlik
Oluşturmak ve Geliştirmek İçin Dil ve Tarih
Alanında Yaptığı Çalışmaları Değerlendirir.
Kubilay Olayı ................................................................. 145
• Menemen Kubilay Olayı’nı Türk Milletinin
Cumhuriyet Yönetimindeki Kararlılığı ve Çok
Partili Siyasi Hayata Etkisi Açısından Değerlendirir.
Bir Cumhuriyet Kenti .................................................. 147
• Şehir İncelemesi Yoluyla Cumhuriyet Dönemi’nde
Mimarlık ve Şehir Planlaması Alanında Yapılan
Çalışmalara Örnekler Verir.
Çağdaş Üniversite Yolunda ...................................... 149
• 1933 Üniversite Reformu’ndan Hareketle
Atatürk’ün Bilimsel Gelişme ve Kalkınmaya
Verdiği Önemi Kavrar.
Devlet ve Toplum El Ele ............................................. 151
• Atatürk Döneminde Sağlık Alanında Yapılan
İşleri Devletin Temel Görevleri
Bağlamında İnceler.
Modern Tarımın Doğuşu ............................................ 153
• Atatürk Orman Çiftliği Örneğinden Yola Çıkarak
Atatürk’ün Modern Tarımın Gelişimine ve Çevre
Bilincine Verdiği Önemi Fark Eder.
Az Zamanda Çok ve Büyük İşler Başardık ........... 155
• Onuncu Yıl Nutku’ndan Hareketle Yapılan İnkılapları,
Atatürk’ün Geleceğe Yönelik Hedeflerini ve Türk
Milletinin Özelliklerini Değerlendirir.
Sanat ve Spor ............................................................... 157
• Örnek Olaylardan Yararlanarak Atatürk’ün
Sanata ve Spora Verdiği Önemi Fark Eder.
Çağdaş Türk Kadını .................................................... 159
• Atatürk’ün Kadınlara Sağladığı Sosyal ve Siyasal
Hakları, Dönemin Çeşitli Ülkelerindeki Kadın
Haklarıyla Karşılaştırarak Değerlendirir.
Soyadı Kanunu ............................................................. 161
• Soyadı Kanunu’nun Kabulünün Gerekçelerini ve
Mustafa Kemal’e “Atatürk” Soyadı Verilmesini
Millî Kimlik Kazanma ve Çağdaşlaşma
Çerçevesinde Açıklar.
05 ATATÜRKÇÜLÜK
Türk Çağdaşlaşması ................................................... 163
• Atatürkçülüğün Amaç ve Niteliklerini Kavrar.
Atatürk’ü Etkileyen Olaylar ve Fikirler .................. 165
• Dönemin Şartlarını Göz Önünde Bulundurarak
Dünyada ve Ülkemizde Atatürk’ün Düşünce
Sisteminin Oluşmasında Etkili Olan Olaylar
Hakkında Çıkarımlarda Bulunur.
Her Şey Güçlü Bir Türkiye İçin ................................ 167
• Millî Güç Unsurlarının Atatürk’ün Yönetim
Anlayışındaki Yerini ve Önemini Kavrar.
Cumhuriyetle Bir Milletiz - Cumhuriyetin Vatandaşlarıyız ............................................................. 169
• Cumhuriyetçilik İlkesinin Önemini ve Cumhuriyet
Yönetiminin Türk Toplumuna Sağladığı Faydaları
Kanıtlara Dayalı Olarak Açıklar.
• Bir Türk Vatandaşı Olarak Cumhuriyetin Türk
Milletine Kazandırdığı Vatandaşlık Temel Hak
ve Sorumlulukları Bilincini Kazanır.
Ne Mutlu Türk’üm Diyene! (Milliyetçilik) ............... 171
• Atatürk’ün Millîyetçilik İlkesinden Yola Çıkarak
Millî Birlik ve Beraberliğin Önemine İnanır.
• Atatürk’ün “Türkiye Cumhuriyeti’ni Kuran Türkiye
Halkına Türk Milleti Denir.” Özdeyişinden Hareketle
“Ne Mutlu Türk’üm Diyene!” İfadesinin Anlam ve
Önemini Kavrar.
Halkçılık .......................................................................... 175
• Millî Egemenlik, Eşitlik, Adalet, Demokratik Hak
Kavramlarını Atatürkçü Düşünce Sistemi’ndeki
Halkçılık İlkesi ile İlişkilendirir.
Toplumda Devlet Desteği (Devletçilik) .................. 177
• Devletçilik İlkesinin Devlete Siyasi, Sosyal ve
Kültürel Alanda Yüklediği Görevleri Açıklar.
• Ulusal ve Uluslararası Faktörlerin Devletçilik
İlkesinin Benimsenmesindeki Etkisini
Değerlendirir.
Laiklik .............................................................................. 179
• Laiklik İlkesinin Devlet Yönetimi, Hukuk ve Eğitim
Sistemi ile Sosyal Alanda Meydana Getirdiği
Değişimlerden Yola Çıkarak Bu İlkenin Temel
Esaslarını Fark Eder.
Her Alanda Yenilik (İnkılapçılık) .............................. 183
• İnkılapçılık İlkesini, Türk Ulusunun Millî Kültür
Değerlerini Geliştirerek Çağdaşlaşmasının
Bir Aracı Olarak Kavrar.
İnkılapların Temel Dayanağı: En Büyük Eser .... 185
• Atatürk İlkelerinin Amaçları ve Ortak Özellikleri
Hakkında Çıkarımda Bulunur.
6
Tüm Dersler Keklik
• Atatürkçü Düşünce Sistemi’nden Yola Çıkarak
Atatürk İlke ve İnkılaplarını Oluşturan
Temel Esasları Belirler.
• Atatürk İlkelerinin Modern Türkiye’nin Kuruluşu
ve Gelişmesindeki Yerine ve Önemine İnanır.
Mazlum Milletler ........................................................... 189
• Türk Millî Mücadelesi’nin ve Atatürkçülüğün,
Bağımsızlık Savaşı Veren Mazlum Milletlere
Örnek Olduğunu Fark Eder.
Cumhuriyet Bize Emanet........................................... 191
• Atatürk İlke ve İnkılaplarına Sahip Çıkma ve
Devamlılığını Sağlama Konusunda
Kişisel Sorumluluk Alır.
06 ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI VE ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ
Türk Dış Politikası ....................................................... 193
• Lozan Barış Antlaşması’nın Türk Dış Politikasının
Gelişimine Yaptığı Etkileri Değerlendirir.
• Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasının Temel İlkelerini
ve Amaçlarını Analiz Ederek Türk Dış Politikası
Hakkında Çıkarımlarda Bulunur.
Hatay Türkiye’ye Katılıyor ......................................... 199
• Atatürk’ün Hatay’ı Ülkemize Katmak
Konusunda Yaptıklarını ve Bu Uğurda
Gösterdiği Özveriyi Fark Eder.
Atatürk Bizimle ............................................................. 201
• Atatürk’ün Ölümü Üzerine Yayımlanan Yazılı ve
Görsel Kanıtlardan Hareketle Onun Kişilik
Özellikleri ile Fikir ve Görüşlerinin Evrensel
Değerine İlişkin Çıkarımlarda Bulunur.
• Türk Milletinin Ulu Önderine Ebedî Bağlılığını ve
Minnet Duygusunu İfade Etmek Yönündeki
Çabalarını Fark Eder.
07 ATATÜRK’TEN SONRA TÜRKİYE:İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE SONRASI
Yeni Bir Dünya Savaşı ............................................... 203
• İkinci Dünya Savaşı’nın Sebep, Süreç ve
Sonuçlarını Türkiye’ye Etkileri
Açısından Değerlendirir.
Demokrasi Yolunda Türkiye -İnsan Haklarıyla Vardır ............................................... 205
• Türkiye’de Çok Partili Siyasi Hayata Geçişi
Hızlandıran Gelişmeleri Demokrasinin Gerekleri
Açısından İnceler.
• 1945 Sonrası İnsan Hak ve Özgürlükleri ile
Demokratik Anlayışın Gelişimine Yönelik
Uygulamalara Örnek
Soğuk Savaş Yılları ..................................................... 207
• Türkiye’nin Dünya Üzerindeki Konumunun
Öneminden Yola Çıkarak İkinci Dünya Savaşı
Sonrası Ülkeler Arası İlişkileri Değerlendirir.
Gelişen Türkiye ............................................................ 209
• İkinci Dünya Savaşı’ndan Sonra Türkiye’de
Meydana Gelen Toplumsal, Kültürel ve
Ekonomik Gelişmeleri Fark Eder.
Savaşta ve Barışta Türk Ordusu -Türkiye’ye Yönelik Tehditler .................................... 211
• Türk Silahlı Kuvvetlerinin Önemini ve
Görevlerini Kavrar.
• Türkiye Cumhuriyeti’nin Temel Niteliklerine
Yönelik İç ve Dış Tehditlere Karşı
Korunması Konusunda Duyarlı Olur.
SSCB Dağıldıktan Sonra ........................................... 213
• SSCB’nin Dağılmasının Dünyaya ve Ülkemize
Etkileri Konusunda Çıkarımlarda Bulunur.
Körfezde Savaş ............................................................ 215
• Körfez Savaşlarının Türkiye’ye Siyasi, Sosyal,
Askerî Ve Ekonomik Etkilerini Değerlendirir.
Bir Proje de Siz Yapın ................................................ 217
• Türkiye ve Yakın Çevresindeki Enerji Kaynaklarının
Siyasi ve Ekonomik Önemini Değerlendirir.
• Doğal Kaynaklardan Verimli Şekilde Yararlanmaya
Yönelik Projeleri Ülkemizin Kalkınma Politikaları
Çerçevesinde Değerlendirir.
Avrupa Birliği’ne Doğru ............................................. 219
• Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerini Tarihsel
Gelişimi Açısından Analiz Eder.
CEVAP ANAHTARLARI .............................................. 221
80
3.
ÜNİT
EY
a İs
tikla
l, Y
a Ö
lüm
!
Tüm Dersler Keklik
6. Maraş’ın işgali üzerine şehrin ileri gelenlerinden
Aşıkoğlu Hüseyin ile Fransız komutan arasında
şöyle bir konuşma geçmiştir:
Her gün ölmektense birgün ölmeyi yeğlerim. Bayrak için ölmek her Türk için şereftir.
Bir bez parçasından başka bir şey olmayan bu bayrak için dün bu kadar gürültü yaptınız. İstesem hepinizi yok edebilirdim. Yapmadım. Yarın top tüfek kullanırsam ne yaparsınız? Çoluk çocu-ğunuza acımıyor musunuz?
Aşıkoğlu Hüseyin Bey’in bayrak için söyle-
diği sözlerden yola çıkarak hangisi söylene-
bilir?
A) Maraş halkı işgale karşı çıkmıştır.
B) Millî Mücadele’de ilk işgal edilen yer
Maraş’tır.
C) Maraş, düşmana karşı sessiz kalmıştır.
D) Maraş halkı saltanata bağlı kalmıştır.
7. Maraş, Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan ön-
ce İngilizler tarafından işgal edilmişti. Ardından
Fransızlara devredilmişti. Fransızlar şehri işgal
için gelirken yanlarında kendi askerî üniforma-
larını giydirdikleri Ermenileri getirmiştir.
Buna göre hangisi söylenemez?
A) Fransızların Ermenileri desteklediklerini
B) Bölgede birden fazla düşmanla mücadele
edildiğini
C) Ermenilerin bölgede çıkarları olduğunu
D) Ermenilerin bölgeden göç ettirildiğini
8. TBMM tarafından Urfa’ya “Şanlı”, Antep’e
“Gazi” ve Maraş’a “Kahraman” unvanı veril-
mesinin temel nedeni için;
I. Gösterdikleri kahramanca mücadele,
II. Düzenli orduya yaptıkları katkı,
III. TBMM’ye gönderdikleri milletvekilleri
hangisi ya da hangileri söylenebilir?
A) I, II ve III B) Yalnız II
C) Yalnız I D) II ve III
9. Maraş’ın Fransız ve Ermeniler tarafından iş-
gal edilmesi üzerine halk bu işgale karşı ör-
gütlenmeye başladı. 28 Kasım 1919’da Maraş
Kalesi’nden Türk bayrağının indirilmesi şehir-
de büyük tepkiyle karşılandı. Avukat Mehmet
Ali Bey, bir duyuru hazırladı ve şehrin değişik
yerlerine dağıttı. Bu bildiri de “Dedelerinin kan-
ları karşılığında fethettiğin kalenin burcundaki
al sancağın Fransızlar tarafından indirilmiştir.
Acaba sende bunun yerine koyacak bir damla
kan yok mu?” diyerek halkı bayrağın indirilme-
sine tepki göstermeye davet etti. Halk harekete
geçti. Kaledeki Türk bayrağı tekrar asıldı.
Verilen bilgiye göre hangisi söylenemez?
A) Maraş halkı işgallere sessiz kalmamıştır.
B) Halk vatansever duygularla harekete geç-
miştir.
C) Bayrak, bağımsızlık için çok önemlidir.
D) Şehirdeki direnişi düzenli ordu organize et-
miştir.
10. Güney Cephesi’ni işgal eden ilk devlet olan
İngilizler tarlada çalışan köylüleri tutuklamışlar,
halkın elinde gıda maddelerini kendi belirledik-
leri fiyattan zorla satın almışlar, şehirlerin resmî
binalarını zorla işgal etmişler ve ileri gelenleri
hiçbir neden öne sürmeksizin Mısır’a sürgüne
göndermişlerdir. Müslüman halkın elinden si-
lahları toplarken, kendileri ile iş birliği içerisinde
hareket eden Ermenilere silah dağıtmışlardır.
İngilizler bu davranışları ile;
I. İşgalleri kolaylaştırmak
II. Direniş yapılmasını önlemek
III. Türklerin haklarını korumak
IV. Barışı sağlamak
amaçlarından hangisini ya da hangilerini he-
deflemiş olabilir?
A) I ve II B) Yalnız IV
C) I, II ve III D) I ve III
Tüm Dersler Keklik
67
2.
ÜNİT
EM
illi U
yanış:
Yur
dum
uzun
İşg
alin
e Te
pki
ler
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Kazanım Soru Bankası
20Büyük Millet Meclisi İsyanlara Karşı
Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun Çıkarılma
Gerekçelerini ve Uygulama Sürecini
Değerlendirir.
1. Millî Mücadele döneminde aşağıdaki geliş-
melerden hangisi olumsuz sonuçlara yol
açmıştır?
A) İstiklal Marşı’nın kabul edilmesi
B) Tekâlif-i Millîye Emirleri’nin kabul edilmesi
C) Kuvayımillîye’den düzenli orduya geçilmesi
D) TBMM’ye karşı isyanların çıkması
2. Millî Mücadele sürecinde yaşanan aşağıdaki
gelişmelerden hangisinin Millî Mücadele’nin
kazanılmasını geciktirdiği savunulabilir?
A) Amasya Görüşmeleri’nin yapılması
B) TBMM’ye karşı isyanların çıkması
C) TBMM’nin açılması
D) Misakımillî Kararları’nın kabul edilmesi
3. Hıyanet-i Vataniye Kanunu
Kabul Tarihî: 29 Nisan 1920
Madde 1: Ülkeyi yabancı devlet güçlerinden
kurtarmak ve saldırıları önlemek amacına yö-
nelik kurulan Büyük Millet Meclisine karşı dü-
şünce ve uygulamalarıyla veya yazdıkları ya-
zılar muhalefet ve bozgunculuk edenler vatan
haini sayılırlar.
Madde 2: Vatan hainliği yapanlar idam edilir.
Buna göre Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun
çıkarılma nedeni hangisidir?
A) Ulusal egemenliği sağlamak
B) Son Osmanlı Mebusan Meclisini toplamak
C) İşgal kuvvetlerine karşı tek vücut olarak mü-
cadele etmek
D) Manda ve himayeyi kabul etmek
4. “İsyan dalgaları, Ankara’da karargâhımızın
duvarlarına kadar çarptı. Karargâhımızla şehir
arasındaki telefon ve telgraf hatlarını kesmeye
kadar varan kasıtlar karşısında kaldık.”
(Nutuk, s. 595)
Mustafa Kemal yukarıdaki cümlesini hangi
gelişmeden sonra söylemiş olabilir?
A) Son Osmanlı Mebusan Meclisi açılmadan
önce
B) Amasya Görüşmeleri’nden önce
C) TBMM’ye karşı düzenlenen isyanlardan
sonra
D) Erzurum Kongresi’nden sonra
5. Millî Mücadele sürecinde halkın aydınlatılma-
sına yönelik;
I. Anadolu Ajansı,
II. İrade-i Millîye,
III. Takvim-i Vekayı
hangisi ya da hangilerinin çıkarıldığı söyle-
nebilir?
A) Yalnız III B) Yalnız I
C) I ve II D) II ve III
6. TBMM’nin açılış hazırlıklarının yapıldığı dö-
nemde Damat Ferit Paşa, İtilaf Devletleri ta-
rafından tekrar sadrazamlığa getirildi. Damat
Ferit Paşa, Anadolu’daki Millî Mücadele’yi dur-
durmak için İngilizlerin de desteğini alarak ha-
rekete geçti. Şeyhülislam’dan Mustafa Kemal’i
ve Millî Mücadele’ye katılanları padişaha karşı
gösteren bir fetva aldı. Bu fetva Anadolu’nun
her yerine dağıtıldı. Ayrıca yerel ayaklanmalar
el altından desteklendi. Onların da sonuç ge-
tirmeyeceği anlaşılınca Kuvay-ı İnzibatiye adı
verilen bir ordu kurdu.
Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisini ge-
rekli kılmıştır?
A) Başkomutanlık Yasası’nın çıkarılmasını
B) Tekâlif-i Millîye Emirleri’nin yayımlanmasını
C) Düzenli orduya geçilmesini
D) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması-
nı
34
2.
ÜNİT
EM
illi U
yanış:
Yur
dum
uzun
İşg
alin
e Te
pki
ler
Tüm Dersler Keklik
7. “Biz hedefimizi belirlemeden genel seferberlik
ilan ettik, bu çok tehlikelidir. Başımızı bir tarafa
mı, yoksa birçok taraflara mı vuracağız belli de-
ğildir. Ben bu savaşı Almanların kazanacağın-
dan kesinlikle emin değilim.”
(Salih Bozok-Cemal Bozok,
Hep Atatürk’ün Yanında, s. 174)
Birinci Dünya Savaşı’nın İtilaf Devletleri’nin
galibiyeti ile sonuçlandığı düşünüldüğünde
Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğini or-
taya çıkarmaktadır?
A) İleri görüşlülük B) Eğitimcilik
C) İnkılapçılık D) Çok yönlülük
8. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı uzayınca
asker ve malzeme yetersizliği yüzünden zor du-
rumda kaldı. Bulgaristan’ın savaştan çekilme-
siyle Osmanlı Devleti’nin Avusturya-Macaristan
İmparatorluğu ve Almanya ile bağlantısı kesil-
di. Bu yüzden ateşkes istemek zorunda kaldı.
Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı.
Yukarıda cevap hangi soruya verilmiş ola-
bilir?
A) Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nın
sonunda hangi antlaşmayı imzalamıştır?
B) Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’ndan
neden çekilmiştir?
C) Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’na
nasıl girmiştir?
D) Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’nda
savaştığı cepheler hangileridir?
9. Birinci Dünya Savaşı öncesi Rusya’nın Osmanlı
üzerindeki planı Boğazları ele geçirerek sıcak
denizlere inmek, Osmanlı sınırlarında yaşayan
Ortodoksları kışkırtmaktı.
Buna göre Rusya ile ilgili hangisi söylene-
mez?
A) Azınlıkları kullanmak istemektedir.
B) Ekonomik çıkarları bulunmaktadır.
C) Sınırlarını genişletmeyi düşünmektedir.
D) İttifak Devletleri blokunda yer almıştır.
10. İttihat ve Terakki liderlerine göre Osmanlı Dev-
leti, Almanya’nın yanında savaşa girmelidir.
İtilaf Devletleri’ne nispetle ekonomik üstünlüğe
sahip Almanya’nın savaşı kaybedebileceği ihti-
malini hiç kimse düşünmek istemez. Almanya,
savaşı kazandığında Osmanlı Devleti de son
asırda kaybettiği toprakları geri alacaktır.
(Kâzım Karabekir, Birinci Cihan
Harbine Neden Girdik, s. 75-76)
Üçlü İtilaf Devletleri, ta Güney Amerika’ya kadar
her tarafta müttefikler arıyorlardı. Almanya’nın
müttefiki olan İtalya’yı ve Avusturya-Macaristan
ile antlaşma imzalamış olan Romanya’yı yan-
larına çekmek için her şeyi yapıyorlardı. Fakat
Osmanlı Devleti’ni ittifak dairesine almak için
herhangi bir teşebbüste bulunmamışlardı. Ak-
sine, Osmanlı Devleti’ni olayların dışında tutup
yalnız ve çaresiz bırakmak için gereken her şeyi
yaptılar.
(Sait Hâlim Paşa, Buhranlarımız ve
Son Eserleri, s. 293)
Yukarıda görüşler dikkate alındığında Os-
manlı Devleti’nin savaşa girişi ile ilgili han-
gisi söylenemez?
A) İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’ni siyasî yal-
nızlığa itmeye çalışmışlardır.
B) Osmanlı Devleti, savaş öncesi kurulan blok-
larda yer almıştır.
C) Osmanlı Devleti yöneticileri savaşı Alman-
ya’nın kazanacağına inanmaktadır.
D) Osmanlı Devleti, savaşa girerek kaybettiği
toprakları geri almayı düşünmektedir.
11. ÜlkeBirinci Dünya Savaşı
Öncesi Planı
Fransa Ermenileri kışkırtarak nüfuz sahasını
genişletmeyi, yeni sömürgeler elde
etmeyi planlıyordu.
İngiltere Irak petrollerini ele geçirmeyi istiyor-
du.
Rusya Sıcak denizlere inme amacı güdü-
yordu.
Birinci Dünya Savaşı öncesi yukarıdaki dev-
letlerinin planlarının hangi devleti olumsuz
etkilemesi beklenir?
A) İtalya’yı B) Almanya’yı
C) Bulgaristan’ı D) Osmanlı’yı
Tüm Dersler Keklik
Kazanım Soru Bankası
7
1.
ÜNİT
EB
ir K
ahra
man
Doğ
uyor
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
01Bat›’ya Erken Aç›lan Kent: Selanik
Atatürk’ün Çocukluk Dönemini ve
Bu Dönemde İçinde Bulunduğu Toplumun
Sosyal ve Kültürel Yapısını Analiz Eder.
1. Sosyal Bilgiler Öğretmeni, T.C. İnkılap Tarihî ve
Atatürkçülük dersinde bir öğrencinin sorusuna,
“Şehir çok uluslu bir yapıya sahipti. Bu çok ulus-
lu yapı şehirde çok farklı dillerin, geleneklerin,
kültürlerin oluşmasını sağlamıştır. Aynı zaman-
da birçok gazete ve dergi yayımlandığı sırada
şehir farklı fikir akımlarının etkisindeydi.” ceva-
bını vermiştir.
Buna göre öğrenci, öğretmenine aşağıdaki
sorulardan hangisini sormuş olabilir?
Koray
Atatürk’ün askerlik mesleğini
seçmesinde sosyal çevrenin nasıl
bir etkisi olmuştur?
Mira
Atatürk’ün eğitim hayatı ile ilgili
olay ve olgular nelerdir?
Burak
Atatürk’ün çocukluk dönemini ge-
çirdiği Selanik’in sosyal ve kültü-
rel yapısı nasıldır?
Duru
Atatürk’ün liderlik özelliklerinin
ön plana çıkmasını sağlayan ge-
lişmeler nelerdir?
A) Burak B) Koray
C) Duru D) Mira
2. Atatürk’ün çocukluk dönemini geçirdiği
Selanik’in bazı özellikleri şunlardır:
I. Farklı insanlar bir arada yaşamaktadır.
II. Ticari olarak zengin bir şehirdir.
III. Gelişmiş bir limanı vardır.
IV. Çok sayıda din, gelenek vb. görülmektedir.
Bu bilgilerin “Sosyal” ve “Ekonomik” olarak
sınıflandırılması hangi seçenekte doğru ve-
rilmiştir?
Sosyal Ekonomik
A) I ve II II ve IV
B) II ve IV I ve III
C) II ve III I ve IV
D) I ve IV II ve III
3. “Selanik çok kültürlü bir yapıya sahiptir.” diyen
bir Sosyal bilgiler öğretmeni hangisini buna
kanıt olarak gösteremez?
A) Konuşulan dilleri
B) Farklı gelenekleri
C) Değişik dinî inanışları
D) Gelişmiş limanını
4. Mustafa Kemal’in doğduğu ve yaşadığı Se-
lanik’teki çok uluslu yapı, konuşulan dil,
inançlar, gelenek ve göreneklerin şehirde
hangisine doğrudan katkıda bulunduğu söy-
lenebilir?
A) Zengin bir kültürel yapının oluşmasına
B) Liman kenti olmasına
C) Ticari hayatın zenginleşmesine
D) Ordu merkezi olmasına
5. Mustafa’nın doğduğu ve 1896 yılına kadar kal-
dığı Selanik, Osmanlı Devleti’nin çok uluslu ya-
pısında değişik ırka ve dine mensup Osmanlı
halklarının yaşadığı bir şehirdi. Bir liman şeh-
ri olan Selanik, Avrupa ve İstanbul’u birbirine
bağlayan demir yollarına sahipti. Şehrin bu
özelliği Avrupa’da meydana gelen yeniliklerin
ve olayların takip edilmesini kolaylaştırıyordu.
Selanik’in kültürel hayatına hareketlilik katan bu
özellik, siyasi olarak bölgeyi zor durumda bıra-
kıyordu. Örneğin; Fransız İhtilali ile ortaya çıkan
millîyetçilik düşüncesi, farklı etnik grupların bir
arada yaşadığı bölge üzerinde yıkıcı etkilere
neden oldu.
Verilen bilgilere göre hangisi söylenemez?
A) Selanik’in çok uluslu olduğu
B) Selanik’te siyasi çatışmaların yaşandığı
C) Selanik’in ekonomik olarak geliştiği
D) Osmanlı Devleti’nden ilk ayrılan yerin Sela-
nik olduğu