T.C. · 2013-08-08 · hedeflemektedir ~Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004 ....

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ I

T.C.

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM FAKÜLTESİ

BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ

EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN KALİTESİNİ OLUMLU YÖNDE ARTIRABİLMEK

ÜZERE İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ ALTYAPISI SAĞLANMIŞ OLAN

BİLGİSAYAR LABORATUARLARININ KURULMASI VE

YAPILANDIRILMASI

LİSANS BİTİRME ÇALIŞMASI

MURAT SELÇUK

DANIŞMAN: AYHAN AK

İSTANBUL, 2008

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ II

ÖNSÖZ

Bu araştırma, eğitim ve öğretimin kalitesini olumlu yönde artırabilmek üzere

ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarının kurulması ve

yapılandırılması üzerine Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim

Teknolojileri Öğretmenliği Bölümü lisans bitirme tezi olarak hazırlanmıştır.

Bilgisayar öğretmenleri ve Bilgisayar Formatörleri için yapılan bu araştırmada adı

geçen uygulamalar, sunucu sistemleri üzerinde uygulamada fikir vermesi açısından uygulanıp

denenmiştir. Fakat sınırlılıklardan dolayı ile bu çalışma üzerinde teorik düzeyde kalınmıştır.

Bu araştırmada bana danışmanlık yaparak yardımcı olan Öğrt.Gör. Ayhan Ak’ a ve

hiçbir zaman desteğini esirgemeyen aileme en içten duygularımla teşekkür ediyorum.

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ III

ÖZET

Bu çalışma eğitim ve öğretimin kalitesini olumlu yönde artırabilmek üzere Milli Eğitim

Bakanlığına bağlı ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarının

kurulması ve yapılandırılması üzerine hazırlanmıştır.

Çalışmada birincil ve ikincil kaynak araştırması yöntemleri kullanılmıştır. Belge tarama

ve araştırması haricinde öğretmen görüşleri alınmıştır. Ayrıca İl Milli Eğitim Müdürlüğünden

bazı istatistiksel bilgiler alınmıştır.

Bu çalışma Öğrencilerin E-portfolyolarının oluşturulması, öğrencilerin proje

çalışmalarında birlikte çalışmaları ve bunun izlenmesi ve internet bağlantısının yetersiz

kaldığı durumlarda internet uygulamalarının yere ağ sistemi üzerinden gerçekleşebilmesi için

Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar

laboratuarlarında teknik olarak yazılım altyapısı nasıl olması gerektiği konusu üzerine

yapılmıştır.

Bulgular ve yorumlar adlı bölümde araştırılan kaynaklar sıralanmış ve birbirleriyle

bağlantıları açıklanmıştır. Tasarım bölümünde ise bulgular ve yorumlar bölümünde ki

kaynaklar doğrultusunda kurulması düşünülen sistemin genel bir tasarımı yapılmıştır.

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ IV

İçindekiler

ÖNSÖZ ........................................................................................................................................ II

ÖZET .......................................................................................................................................... III

BÖLÜM I...................................................................................................................................... 1

GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1

1. PROBLEM DURUMU ................................................................................................. 1

2. PROBLEM CÜMLESİ .................................................................................................. 7

3. ALT PROBLEMLER ..................................................................................................... 7

3.1. BİRİNCİ ALT PROBLEM .............................................................................................. 7

3.2. İKİNCİ ALT PROBLEM ................................................................................................ 7

3.3. ÜÇÜNCÜ ALT PROBLEM ........................................................................................... 8

4. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ ........................................................................................... 8

5. SINIRLILIKLAR ........................................................................................................... 8

BÖLÜM II..................................................................................................................................... 9

YÖNTEM ................................................................................................................................. 9

1. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ....................................................................................... 9

2. VERİLERİN TOPLANMASI .......................................................................................... 9

3. VERİLERİN ÇÖZÜMÜ VE YORUMLANMASI ............................................................. 10

BÖLÜM III ................................................................................................................................. 11

BULGULAR VE YORUMLAR ................................................................................................... 11

1. BİRİNCİ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR .................................. 11

2. İKİNCİ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR .................................... 22

3. ÜÇÜNCÜ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR ................................ 34

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ V

BÖLÜM IV ................................................................................................................................. 43

TASARIM ............................................................................................................................... 43

1. ANALİZ .................................................................................................................... 43

1.1. İHTİYAÇ ANALİZİ ..................................................................................................... 43

1.2. GENEL DURUM ANALİZİ ......................................................................................... 44

1.3. HEDEFLERİ ANALİZİ ................................................................................................ 45

1.4. İŞ ANALİZİ ............................................................................................................... 45

2. İÇERİĞİN DÜZENİ .................................................................................................... 45

2.1. SUNUCU ................................................................................................................. 45

2.2. AĞ YAPILANDIRMASI .............................................................................................. 47

2.2.1. TCP/IP ................................................................................................................. 47

2.2.2. DNS ..................................................................................................................... 47

2.2.3. DHCP ................................................................................................................... 48

2.3. KİMLİK DOĞRULAMA VE DİZİN ERİŞİMİ ................................................................. 48

2.4. PORTAL ................................................................................................................... 49

2.5. İNTERNET ALTYAPISI .............................................................................................. 50

2.5.1. Vekil(Proxy) Sunucu ............................................................................................ 50

2.5.2. E-Posta Sunucusu ............................................................................................... 50

2.5.3. Web Sunucu ....................................................................................................... 51

2.5.4. FTP Sunucu ......................................................................................................... 51

3. STRATEJİLER ........................................................................................................... 51

3.1. KURULUM STRATEJİSİ ............................................................................................ 51

4. DEĞERLENDİRME ................................................................................................... 52

4.1. GENEL DEĞERLENDİRME ........................................................................................ 52

Murat Selçuk http://www.muratselcuk.com/ VI

BÖLÜM V .................................................................................................................................. 53

SONUÇ VE ÖNERİLER ............................................................................................................ 53

1. SONUÇLAR .............................................................................................................. 53

2. ÖNERİLER ............................................................................................................... 53

EKLER ........................................................................................................................................ 55

EK-1 ....................................................................................................................................... 55

İSTANBUL İLİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ BİLGİSAYAR DURUMLARI HAKKINDA İL MİLLİ

EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN ALINAN BİLGİ ..................................................................... 55

EK-2 ....................................................................................................................................... 57

ÖĞRETMEN GÖRÜŞMESİ – 1 ............................................................................................ 57









KAYNAKÇA ................................................................................................................................ 76

Murat Selçuk http://murat.tuanabilisim.com/ 1

BÖLÜM I

GİRİŞ

Bu bölümde problem durumu açıklanmış, problem cümlesi, alt problemler,

araştırmanın önemi ve sınırlılıklar belirtilmiştir.

1. PROBLEM DURUMU

Bilgi, günümüz ekonomisinde toplumların rekabet güçlerini ve gelişmişlik düzeylerini

belirleyen en önemli unsur haline gelmiştir. Bilgi ekonomisine geçişte eğitimden sağlığa

kadar her alanda BT kullanılarak insan kaynaklarının geliştirilmesi ve yaşam boyu eğitim

öncelikli önem taşımaktadır (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004).

Yirminci yüzyılın en önemli buluşlarından olan bilgisayar; birçok alanda olduğu gibi,

eğitimde de önemli değişim ve gelişmelere yol açmıştır. Bilgisayar ve ona dayalı bilişim

teknolojileri, 20. yüzyılın son çeyreğine damgasını vurmuş ve 21. yüzyılda da, eğitim dahil her

sahada, temel unsur olmaya devam edeceğinin işaretlerini vermektedir.

Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişin yaşandığı günümüzde, sanayi toplumuna

geçişte buharlı makinelerin rolünü, bilgi toplumuna geçişte bilgisayarlar üstlenmiştir. Bu gün

bilgisayar, toplumun sürükleyici temel unsuru haline gelmiştir. Bu durumun eğitime

yansımaları, daha çok eğitimde verimlilik ve kalitenin yükseltilmesi, sürekli eğitim ve eğitimin

zaman ve mekândan bağımsız olarak kitlelere yaygınlaştırılmasında bir araç olarak

bilgisayarın kullanımı şeklinde olmuştur. Bunun sonucunda gelişmiş ülkeler, giderek eğitimde

daha fazla bilgisayar kullanmaya başlamış ve hatta bilgisayar, eğitimde odak noktası haline

gelmiştir (Özden, 1999).

Bilişim, bilgilerin toplanması, saklanması, işlenmesi, öğretim yöntemlerinin

aktarılması ve kullanılmasıdır. Bilişim Teknolojisi bilgisayar ve iletişim teknolojilerini; farklı

biçimlerde oluşturulan verilere erişmek, bu verileri sorgulamak, değiştirmek veya saklamak

için kullanılan teknolojinin bütünüdür. Buradaki veri tanımı bilgisayar ortamına aktarılabilen

bilgileri içermektedir. Bilişim Teknolojisi Sınıfı, Bilişim Teknoloji ortamı olarak kabul edilen

bilgisayar, yazıcı, yazılım gibi araçların bir arada toplandığı derslerin bilgisayar destekli ve


etkileşimli yapılmasına olanak sağlayan, okullarda oluşturulmuş eğitim ortamlarına denir

(Karaman İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007).

Yaşamın bir parçası haline gelen bilgisayar teknolojisi, sadece geleceğin dünyasına

birey yetiştirmede temel belirleyici olmakla kalmayıp, günümüzde de eğitim alanındaki

sorunlara çözüm olarak, üzerinde önemle durulan bir seçenek haline gelmiştir. İnsanların

giderek karmaşıklaşan toplumsal yaşama uyum sağlamaları, öğretme-öğrenme etkinliklerinin

bireylerin gereksinimlerine uyarlanması ve verimli hale getirilmesi için de, eğitimde

bilgisayardan yararlanmanın bir zorunluluk olduğu savunulmaktadır (Hızal, 1989).

Bilgisayar, eğitimde hem araç hem de yöntem olarak kabul edilmektedir. Araç olarak

kullanıldığında, öğretmenin diğer etkinliklerini desteklerken; yöntem olarak kullanıldığında,

bir tür bireysel ve bağımsız öğrenmeyi sağlamış olur. Bilgisayar öğrencide herhangi bir baskı

oluşturmamaktadır. Öğrenci, herhangi bir tehdide maruz kalmadan, gece gündüz onunla

çalışabilmektedir. Ayrıca, aracın sabrı tükenmemekte, yorulmamakta ve bıkmamaktadır

(Rıza, Eğitim Teknolojisi Uygulamaları ve Materyal Geliştirme, 2000).

Eğitim sistemimizin ve özelikle ilköğrenimimizin karşı karşıya olduğu sorunların

çözümü için, eğitim sistemimizin bilimsel ve teknolojik bir yapıya kavuşturulması

gerekmektedir. Günümüzde en etkili teknolojik araçların başında bilgisayar gelmektedir.

Bilgisayarın eğitimde kullanılması gerekliliği, hemen herkes tarafından tartışmasız olarak

kabul edilmektedir.

Eğitimdeki sorunlara çözüm getirmek ve eğitimi teknolojik bir yapıya kavuşturmak

üzere MEB, veli ve öğrencilerden gelen istekler, bilgisayarın yaygınlaşması sonucu ilgili

firmaların baskıları ile hükümetlerin bilgisayar destekli eğitimi kalkınmanın bir şartı olarak

görmelerinin bir sonucu olarak, eğitimde bilgisayarı gündeme getirmiştir (Rıza, Eğitimde

Bilgisayar Teknolojisi, 2001).

BT kullanımı açısından gelişmekte olan ülkelerle gelişmiş ülkeler arasındaki uçurum,

yaşamın her alanına yansımaktadır. Bu teknolojilerdeki hızlı değişimler ülkeleri bir yandan

çeşitli ekonomik ve sosyal çalkantılar içine sürüklerken, diğer yandan da yeni ekonomik süper

güçler yaratmaktadır. İster geri kalmış olsun, isterse gelişmiş, bilişimin gücünün farkına varan

tüm ülkeler, teknolojik gelişmelere ayak uydurabilmek için var güçleri ile planlar yapmakta,


mevcut sistemlerini sorgulamakta ve bilgi toplumunun temel taşı olan insan gücünü her

şeyin önüne çıkarmaktadırlar. Çünkü artık ülkelerin Zenginlikleri para ile ya da doğal

kaynaklarının zenginliği ile değil, bilgi ve insan kaynaklarının zenginliği ile ölçülmektedir.

İnsan gücü yetiştirmenin tek yolu da eğitim ve öğretimdir (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim

Sonuç Raporu, 2004).

Ancak birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de, bu konuda eğitim kurumları, toplumun

gerisinde kalmışlardır. Yaşam, her alanda giderek daha fazla bilgi teknolojilerine dayalı hale

gelirken, okullar, büyük oranda geleneksel bir görünüm arz etmektedir. Bilgi toplumu için

gerekli donanım ve kapasitede elemanlar yetiştirmesi beklenen okullar, toplumun

ihtiyaçlarını karşılayamama eleştirisi ile karşı karşıyadırlar. Bilgisayar eğitiminde gecikmenin

en önemli nedeni, ekonomik yetersizlikler ve ilgililerin hazır olmaması gösterilmektedir.

Türkiye, henüz sanayi toplumunun ihtiyaçlarına uygun insan modelini belirleyemeden, şimdi

bilgi toplumunun insan tipini belirleme sorumluluğu altındadır (Özden, 1999).

Türkiye 21. yüzyılda varlığını sürdürebilmek için Milli Eğitimini ciddi bir biçimde

yeniden yapılandırmak zorundadır. Bu yapılanma, BT ile toplumumuzun düşünme, öğrenme

ve iletişim alışkanlıklarını geleceğin ihtiyaçlarına göre değiştirmelidir (Türkiye 2.Bilişim Şûrası

Eğitim Sonuç Raporu, 2004).

Yeni ilköğretim programlarının uygulanmasıyla, 1940’lardan beri ilk kez uluslararası

mukayeseli, bütünsel bir değişim projelendirildi. Katı davranışçı programdan bilişsel ve

yapılandırıcı bir yaklaşıma geçildi. Yeni program, Bilişim teknolojilerini amacı doğrultusunda

etkin ve verimli bir şekilde kullanma, Birlikte çalışma ve iletişim kurma gibi öğelere

odaklanırken Klasik ölçme ve değerlendirmenin yanında alternatif ölçme ve değerlendirme

yöntemlerini teşvik eder (MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (Müfredat Tanıtım), 2005).

Bilişim Teknolojileri’nin 21. Yüzyıl’ın Bilgi Toplumu’nu yaratmada anahtar rolü olduğu

yadsınamaz bir gerçektir. Konunun önemini fark eden irili ufaklı birçok devlet son yıllarda BT’

ye büyük yatırımlar yaparak dünyada lider roller üstlenmeye çalışmaktadır. Zira hızla

ilerleyen bu teknolojilerin herhangi bir dalında elde edilecek üstünlük uluslararası arenada

stratejik olarak önemli avantajlar sağlamaktadır (Türkiye 2.Bilişim Şûrası AR-GE Sonuç

Raporu, 2002).


Avrupa Birliği (AB), Türkiye’nin de dahil olduğu bir proje ile üye ülkelerde teknoloji

kullanımını özendirmek için, “E- Avrupa Eylem Planı” oluşturmuştur. Türkiye, e-Avrupa +

Eylem Planı çerçevesinde, 2001-2003 yıllarını kapsayan bir zaman dilimi içerisinde, eylem

planını uygulamayı taahhüt etmiştir. Ancak bu güne kadar gerekli çalışmalarda geç kaldığı

için, AB fonlarından bu konuda yararlanamamıştır. Aday ülke olarak, her alanda olduğu gibi,

eğitim alanındaki standartlarına yaklaşmayı hedef olarak kabul ettiğimiz AB de ilköğretim

okullarında her 13.2 öğrenciye bir bilgisayar ve her 32.9 öğrenciye de internete bağlı bir

bilgisayar düşmektedir. Türkiye’deki ilköğretim okullarında durum ise, 2001 yılı itibarıyla,

11.165.280 öğrenci, 127.000 bilgisayar ve 87 öğrenciye bir bilgisayar şeklindedir. MEB, kısa

vadede 4 bin, orta vadede 10 bin, 2023 yılına kadar ise, tüm okulların bilgi ve iletişim

teknolojileriyle donatılması, bu donanımın yaygın ve etkin olarak kullanımının sağlanmasını

hedeflemektedir (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004).

BT açısından okul öncesi, ilk ve orta öğretimde mevcut durumun tespiti yapılırken

eğitimin niteliğine ve niceliğine ilişkin boyutlar incelenmiş, politika ve stratejilerin

önerilmesinde de bu boyutlar temel alınmıştır. Raporda okulların BT’ ye sahiplik durumu ve

bu teknolojilerden eğitim yönetiminde ve ulusal müfredatın belirlenmesinde yararlanma

durumu ele alınmıştır (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004).

Ülkemizdeki toplam okul sayısı yaklaşık 59 bin, örenci sayısı 16 milyon ve öğretmen

sayısı 600 bindir. Milli Eğitim Bakanlığı/Eğitek tarafından hazırlanan “Eğitim Teknolojileri

Sayısal Veriler” adlı çalışmanın 2001 tarihli baskısına göre Türkiye genelindeki tüm okullarda

toplam yaklaşık 159 bin adet bilgisayar, 7 bin adet BT laboratuarı vardır. Üstte anılan

bilgisayarların yaklaşık 7 bin adedi Internet bağlantısına sahiptir. Bu istatistiğin daha günceli

mevcut MEB WEB sayfasında grafiksel olarak sunulmaktadır. Buna göre toplam bilgisayar

sayısının 185 bin adet civarına ulaştığı görülmektedir (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç

Raporu, 2004).

Temel Eğitim Projesi (TEP) kapsamında MEB tarafından hazırlanan dokümana göre

projenin birinci fazında 2,802 okula 3,188 BT sınıfı, 3,186 öretmen bilgisayarı, 2,731 yönetici

bilgisayarının kurulması ve 22,854 kırsal bölge okuluna bilgisayar satın alınması BT’ in eğitime

entegrasyonu başlangıç çalışmaları açısından, bu projenin ana parçalarından olmuştur. BT

sınıfları bulunan okullara yazılım ve Internet bağlantısı da sağlanmıştır, ancak kullanımlarının


yeterliliği istatistiksel olarak ölçülmemiş olsa da yeterli olduğunu söylemek güçtür. Bunun

nedenleri, yazılımların sayı ve içerik olarak yetersiz olması ve öğretmenlerin BT sınıflarını

kullanmada yeterince istekli ve donanımlı olmamaları olarak değerlendirilebilir. Okul öncesi

açısından bakıldığında da bilişim teknolojilerinden özellikle bilgisayar sahipliği konusunda

bazı adımların atıldığı görülmektedir. Ancak, bu düzeyde hizmet veren resmi, özel ya da diğer

statülerdeki tüm okulların toplam 1657 adet olduğu, buna karşın bu düzeydeki okullarda

toplam 493 bilgisayar bulunduğu düşünülürse okul öncesi bilişim sahipliği açısından da hala

ciddi yatırımlar gerektiği açıklık kazanacaktır. MEB’in anaokullarını açarken uyguladığı

standart anaokulu malzemesinin içinde bilgisayar bulunmaktadır; bu zorunluluk nedeniyle

açılan her anaokulunun belli sayıda bilgisayarı da sağlamak yükümlülüğü bulunmaktadır.

MEB’in bir başka uygulaması olan MLO Projesi (Müfredat Laboratuar Okulları) kapsamında

ise 23 ilde hemen her türlü teknolojiye sahip 208 tane MLO açılmıştır. Bu okulların 147 tanesi

ilköğretim okulu, 53 tanesi Anadolu lisesi ve genel lise, 8 tanesi Anadolu öretmen lisesidir. Bu

okulların içinde ayrı bilgisayar laboratuarları olmakla birlikte, sınıflarda kullanılabilecek her

türlü teknolojik araç gereç de mevcuttur. Bu okulların amacı teknolojiyi sınıfta etkin olarak

kullanarak; teknoloji ile örencileri birleştirmektir (Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç

Raporu, 2004).

Milli Eğitim Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı arasında yapılan Milli Eğitim Bakanlığı

kurumlarının internet bağlantıları görüşmeleri sonucunda, Türk Telekomünikasyon A.Ş. ile 5

Aralık 2003 tarihinde protokol imzalanmıştır. Bu kapsamda 31 Ekim 2004 tarihine kadar

20.000 okul/kurumumuza 2007 yılı sonuna kadarda da yaklaşık 29.000 adet

okul/kurumumuza ADSL internet erişimi sağlanmıştır. Buna bağlı olarak; Lise ve dengi

okulların % 95' inin (Lise ve dengi okulların öğrencilerinin %99'u), İlköğretim okulların %

59'unun (İlköğretim okullarının öğrencilerinin %93'ü) olmak üzere yaklaşık 12 milyon

öğrencinin ve 400.000 bilgisayarın İNTERNET erişimi sağlanmış bulunmaktadır. Bağlantısı

gerçekleştirilemeyen; ADSL internet erişimi sağlanması mümkün olmayan 5.274

okul/kurumumuza Uydu İnternet erişimi sağlanması amacıyla Türksat A.Ş. tarafından

çalışmalar başlatılmış olup 2008 yılı sonuna kadar tamamlanacaktır. ADSL internet erişimi

sağlanması mümkün olan 9.142 okul/kurumumuza da Türk Telekomünikasyon A.Ş.

tarafından ADSL alt yapı çalışmaları başlatılmış olup 2008 yılı sonuna kadar ADSL internet

erişimi sağlanması planlanmaktadır (http://www.meb.gov.tr, 2008).


Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) bünyesinde kurulan Bilgi Toplumu Dairesi

Başkanlığı’nın 2005 ve 2006 eylem planı kapsamında aldığı kararlardan bazılar;

2005 yılı eylem planı raporunda gelecekte e-öğrenme uygulamalarına temel teşkil

edebilecek kararlar özetle şöyledir:

Temel Eğitim Projesi II. Faz kapsamında 3000 ilköğretim okuluna 4000, Avrupa

Yatırım Bankası kaynakları ile 1400 ilköğretim okuluna 1400 Bilgi Teknolojisi Sınıfı

kurulması.

Eğitime %100 Destek Kampanyası çerçevesinde 1000 okula Bilgi Teknolojileri (BT)

sınıflarının kurulması,

Farklı kurum ve kuruluşların desteği alınarak BT sınıflarının kurulması.

Eylem planının 2006 yılı kararları ise özetle;

Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında ihtiyaç duyulan insan gücünün yetiştirilmesinin

desteklenmesi.

Eğitimde bilgi teknolojilerinin kullanımının etkin hale getirilmesi ve

yaygınlaştırılması.

Okulların internete erişim olanaklarının geliştirilmesi. Tüm okullara hızlı internet

erişimi sağlanması çalışmalarının en kısa zamanda tamamlanması.

Eğitim portalı kurulması, portalın öğrenci, öğretmen, veli ve ilgili tarafların

kullanımına açılması, okullara eğitim yazılımları sağlanması.

DPT tarafından 2005 ve 2006 eylem planı çerçevesinde eğitime yönelik alınan kararlar

bilgi teknolojilerinin gerek yaygınlaştırılması ve gerekse eğitim amaçlı kullanımının

sağlanması açısından önemlidir. Bu nedenle eylem planı çerçevesinde alınan karalar taviz

verilmeden uygulamaya geçirilmelidir. Ancak ne var ki Türkiye’de başta yetişmiş öğretim

teknoloğu olmak üzere yetişmiş teknik kadronun çok sınırlı oluşu, okullara gönderilen bilgi

teknolojilerinden birçoğunun etkili biçimde kullanılmadan atıl duruma gelmesine neden

olabilmektedir. Fakat bu temel sorunun giderilmesinde eğitim fakülteleri bünyesinde açılmış

olan “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü” mezunları ciddi destek sunabilecek


niteliktedirler. Bilişim teknolojilerinin bilinçli kullanımında okul dışında, başta ebeveynler

olmak üzere çevre faktörü önemelidir. Dolayısıyla, bu bağlamda toplumsal bilinç

oluşturulması gerekmektedir (GÖKDAŞ & KAYRİ, 2005).

MEB, bilgi toplumunun ihtiyaçlarını karşılamak için bu konuda önemli adımlar

atmasına rağmen, bilgisayarla eğitim ve okulların bilgisayarlaşması konusunun önemli

sorunlarla karşı karşıya olduğu bilinmektedir. Bu sorunların önemli bir kısmı kaynak ve

ekonomik zorluklara bağlı olarak ilköğretim okullarındaki bilgisayar ve donanımlarının sayı ve

nitelik olarak yetersizliği ile ilgilidir.

Okullardaki bilgisayar altyapısının yeterliği ve sorunları konusunda Kılıçer (1999),

Gürol ve Gök (2002) ile Akpınar ve diğerlerinin (2001) yaptıkları araştırmalarda, okullarda,

bilgisayar ve donanımının yetersiz olduğu, genellikle her bilgisayara birden fazla öğrencinin

düştüğü, bilgisayar laboratuarının ihtiyacı karşılamaktan uzak olduğu ve mevcut imkânların

da, eğitimde etkili kullanılamadığı saptamıştır. Bu araştırmalarda, genellikle her okulda bir

bilgisayar bulunduğu fakat bilgisayar sayısı ve donanım sisteminin ihtiyacı karşılamaktan uzak

olduğu tespit edilmiştir (AKPINAR & TURAN, 2002).

2. PROBLEM CÜMLESİ


laboratuarlarının, eğitimin kalitesini artırabilmek amacı ile sisteminin kurulumu ve

yapılandırması nasıl olmalıdır?

3. ALT PROBLEMLER

3.1. BİRİNCİ ALT PROBLEM

Öğrencilerin E-portfolyolarının oluşturulması için Milli Eğitim Bakanlığına ait

ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarında teknik

olarak yazılım altyapısı nasıl olmalıdır?

3.2. İKİNCİ ALT PROBLEM

Öğrencilerin proje çalışmalarında birlikte çalışmaları ve bunun izlenmesi için Milli

Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar

laboratuarlarında teknik olarak yazılım altyapısı nasıl olmalıdır?


3.3. ÜÇÜNCÜ ALT PROBLEM


laboratuarlarında internet bağlantısının yetersiz kaldığı durumlarda internet

uygulamalarının yerel ağ sistemi üzerinden gerçekleştirilmesi nasıl olmalıdır?

4. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ

Bu araştırma Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış

olan bilgisayar laboratuarlarında eğitim ve öğretimin kalitesini olumlu yönde artırmak üzere,

öğrencilerin e-portfolyolarını oluşturabilmeleri, öğrencilerin proje çalışmalarında birlikte

çalışması ve bunun izlenmesi ve internet altyapısının yetersiz kaldığı durumlarda internet

uygulamalarının etkin bir biçimde uygulanabilmesi için bilgisayar laboratuarlarındaki

yazılımsal altyapının kurulmasını anlatmaktadır.

5. SINIRLILIKLAR

Bu araştırma, araştırmacıların ulaşabildiği kaynaklar ile sınırlanmıştır.

Bu araştırma, MEB 'nın denetimi altında bulunan okullardaki bilgisayar

laboratuarlarının teknik donanımı ile sınırlanmıştır.


BÖLÜM II

YÖNTEM

Bu bölümde; araştırmanın modeli, araştırmanın evren ve örneklemi, araştırmada

kullanılan veri toplama teknikleri, toplanan verilerin nasıl işlendiği ve çözümlendiği yer

almaktadır.

1. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Bu araştırmada öncelikle ikincil kaynak araştırmasının yanı sıra birincil kaynak

araştırması yöntemleri kullanılmıştır.

İkincil Kaynak Araştırması: İkincil kaynak araştırmasında, genellikle başka amaçlarla

toplanmış veri ve bilgiler araştırma sorusunu cevaplamak için bir araya getirilir, özetlenir,

analiz edilir ve değerlendirilir (Day, 1997). Bu veri ve bilgiler, kitaplar, süreli yayınlar, tezler,

başvuru eserleri, resmi yayınlar ve özel belgelerden elde edilebilir

(http://www.akademikdestek.net, 2008).

Birincil kaynak araştırması: Birincil kaynak araştırmasında veri ve bilgiler bizzat

araştırmacı tarafından gözlem, deney, anket ve görüşme teknikleri yardımı ile toplanır

(Kurtuluş,1989). Fakat bu yöntem ikincil kaynak araştırmasına göre oldukça maliyetli ve

zaman alıcıdır. Dolayısıyla birincil kaynak araştırmasına geçmeden önce daha önce yapılmış

araştırmaların incelenmesi gerektiği söylenebilir. Ancak ikincil kaynak araştırmasının yeterli

olmadığı durumlarda birincil kaynaklara başvurulmalıdır (http://www.akademikdestek.net,

2008).

2. VERİLERİN TOPLANMASI

Araştırma sırasında verilerin toplanması aşamasında doküman inceleme yöntemi ve

ilköğretim bilgisayar öğretmenleri ile yüz yüze görüşme yöntemleri kullanılmıştır.

İlk aşamada araştırma konusu olan eğitimde bilgisayar laboratuarı kurulumu konusu

hakkındaki dokümanlara ulaşılmıştır. Bulunan dokümanlar kontrol edilip anlaşılmaya

çalışılmıştır. Daha sonra araştırma konusu ile ilgili bilgiler analiz edilmiş ve araştırmada

kullanılmıştır.


3. VERİLERİN ÇÖZÜMÜ VE YORUMLANMASI

Elde edilen dokümanlardan bulunup analiz edilen bilgiler araştırmanın alt

problemlerinin yorumlandığı bulgular ve yorum bölümünde açıklanmıştır ve tasarım

bölümünde yapılmak istenilen çalışmanın tamamı anlatılmıştır.


BÖLÜM III

BULGULAR VE YORUMLAR

Bu bölümde, araştırma probleminin çözümü için toplanan verilerin işlenmesi ve

çözümlenmesi sonucunda elde edilen bulgular ve bu bulgulara ilişkin yorumlar yer

almaktadır.

1. BİRİNCİ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR

Araştırmanın birinci alt problemi “Öğrencilerin E-portfolyolarının oluşturulması için


laboratuarlarında teknik olarak yazılım altyapısı nasıl olmalıdır?” olarak belirlenmiş ve

probleme bu bölümde çözüm aranmıştır.

1.1. E-portfolyo Nedir?

Teknoloji alanındaki gelişmeler ve Internet, ölçme-değerlendirme konusunda yeni

seçenekler yaratmış, ürün dosyalarının elektronik ortamlarda oluşturulmasına ve

sunulmasına olanak sağlamıştır. Bütün bu gelişmeler e-portfolyo uygulamasını ortaya

çıkarmıştır. Öğrenciler tarafından oluşturulan özgün ürünlerin, elektronik ortamda dijital

olarak bir araya getirilerek, kaydedilip saklanması “Elektronik Ürün Dosyası” (E-Portfolyo)

olarak adlandırılmaktadır. Diğer bir ifade ile e-portfolyo, bireysel ürünlerin web-tabanlı

koleksiyonudur (Gülbahar & Köse, 2006).

E-portfolyolar, öğrencilerin kazanımlara ulaşma düzeyinin değerlendirilmesi, dönüt

verilmesi ve öğrencilerin geleceğe dönük çalışmalarda yönlendirilmesi gibi farklı amaçlarla

kullanılabilir. Genellikle üç farklı amaç için geliştirilir:

1. Öğrenme Portfolyoları (gelişim amaçlı): Profesyonel gelişimi desteklemek amacıyla

kullanılan biçimlendirmeye yönelik değerlendirme amacıyla kullanımıdır.

2. Değerlendirme Portfolyoları (değerlendirme amaçlı): Performansa dayalı düzey

belirleyici değerlendirme amacıyla kullanımıdır.

3. Çalışma Portfolyoları (sunum amaçlı): Kariyer edinme arayışının elektronik dosya ve

projelerin gösterimi ile desteklenmesidir (Gülbahar & Köse, 2006).


Uzun süreli çalışmaları içeren e-portfolyolar, eğitimde öğrencinin öğrenme sürecini

elektronik ortamda gözlemek ve değerlendirmek amacıyla kullanılır. Öğrenci

değerlendirmesinde e-portfolyo kullanımı öğrenim sürecini farklı şekillerde destekler. E-

portfolyonun oluşturulma sürecinde alınan yönlendirme, yapılan işbirliğine dayalı çalışmalar,

öğrencinin kendini ifade etme yöntemi olarak portfolyonun hazırlanması ve bu ürüne ilişkin

detaylı dönüt alınması, öğrencilerin öğrenme sürecini etkileyen son derece önemli

faktörlerdir (Gülbahar & Köse, 2006).

E-portfolyonun oluşturulması ile başlayıp, sunulması ile biten süreçte öğrenciler,

toplama, seçme, yansıtma, yönlendirme ve sunma gibi çok farklı aşamaları

gerçekleştirmektedir. Toplama ve seçme sürecinde öğrenciler ön bilgileri ile yeni öğrendikleri

bilgiyi ilişkilendirme fırsatı bulurlar. Yansıtma sürecinde öğrenci içeriği somutlaştırma ve

yeterliklerinin farkına varma fırsatı bulur. Yönlendirme, öğrencinin kriterleri ve başarı

göstergelerini karşılaştırma olanağı bulduğu aşamadır. Sunma ise, farklı çoklu ortam

seçeneklerinin bir arada kullanılabildiği, teknik konularda öğrencinin kendini geliştirebildiği

öğrenci merkezli bir etkinliktir (Gülbahar & Köse, 2006).

Son yıllarda teknolojinin her alana getirdiği kolaylıklar öğretmenlerin çalışmalarını

daha kolay biriktirebilecekleri ve düzenleyebilecekleri portfolyoları bilgisayar ortamında

hazırlayabilecekleri düşüncesini doğurmuştur. Elizabeth (1998) elektronik portfolyolarla

geleneksel portfolyoları şu şekilde karşılaştırmaktadır: (akt. Barlett, 2002) (Korkmaz &

Kaptan, 2005).

Bir elektronik portfolyo geleneksel portfolyoya benzemektedir fakat elektronik

portfolyolar özellikle teknoloji bilgisini ve becerisini gerektirir. Ayrıca elektronik portfolyolar

geleneksel portfolyolardan farklı olarak hipermedya programları, veri tabanı, kelime işlemci

yazılımları, web tasarım programları, gibi elektronik medya kaynaklarının bir bileşimini

kullanmayı gerektirir. Elektronik portfolyolar bir bilgisayar diskinde saklanır, bir CD-ROM ya

da Home Page’ de ’da toplanır, gerektiğinde ve istenildiğinde üzerinde kolayca düzeltme

yapılabilir, taşınması kolaydır (p.4) (Korkmaz & Kaptan, 2005).

Sheingold (1992) elektronik portfolyo kullanmanın nedenlerini şöyle açıklamaktadır.

Elektronik portfolyolar;


Kolay ulaşılabilir, taşınabilir, bölünebilir, denetlenebilir, geniş bir kitleyle

paylaşılabilir.

Performans, tekrar gözden geçirilebilir .

İstenildiğinde daha kolay ve daha kısa sürede düzeltme yapılabilir, organize

edilebilir. (Korkmaz & Kaptan, 2005)

Bunların dışında e-portfolyo kullanmanın farklı yararları da vardır:

E-portfolyo oluşturma süreci okuldaki tüm bireylerin öğrenim kazanımlarını ve

beklentilerini açıkça ortaya koymaya teşvik eder.

Tüm e-portfolyo oluşturma süreci boyunca öğrenciler, öğrenme düzeylerini

yansıtmaları için desteklenirler.

Öğretmenler, öğrencilerin çalışmalarına ilişkin dönüt verme ve onları yönlendirme

fırsatı bulurlar.

E-portfolyolar, öğrenme materyallerinin organize edilerek öğrencilerin bireysel

gelişimini sergilemesini sağlarlar.

Öğrenciler, çoklu ortam bileşenlerinden istediklerini kullanabilir ve böylece “Bilgi ve

İletişim Teknolojileri” konusundaki becerilerini geliştirme olanağı bulurlar.

Öğrenci çalışmaları, öğretmenleri, arkadaşları ve diğer ilgili kişiler tarafından rahatça

paylaşılabilir ve dönüt alınabilir bir biçim alır.

Öğrenciler, çalışmalarını okuldan uzakta bile olsalar teslim etme şansına sahiptir,

aynı şekilde öğretmenlerde istedikleri yerden çalışmaları kontrol edebilirler

(Gülbahar & Köse, 2006).

1.2. E-portfolyo Kullanımı

E-portfolyolar, öğrenci-merkezli ortamlar oluşturarak öğrencilerin kendi öğrenme

sorumluluklarını almalarına yardımcı olmaktadır. Bu şekilde öğrencilerin bireysel proje veya

ürünler yerine öğrenmeye odaklanması sağlanmaktadır. Farklı bir ifade ile e-portfolyolar,

öğrenme sürecinin sonucu değil, parçasıdır. Bu nedenle e-portfolyolar çok farklı ürünler

içerebilirler. Bilgisayar yazılımları kullanılarak hazırlanmış web sayfaları, raporlar, sunumlar,

makaleler, animasyonlar, filmler, ses dosyaları, grafikler, diğer web kaynaklarına bağlar,

kavram haritaları, posterler ve öğrencilerin hazırlaması beklenen tüm ürünleri içerebilir.


Gerçek örnekler içerdiği ve öğrenilenleri yansıtma olanağı tanıdığı için e-portfolyolar, otantik

değerlendirme fırsatı sunarak, öğrenme açısından özellikle yetişkinler için belirli yararlar

sağlamaktadır (Gülbahar & Köse, 2006).

Özellikle dönem boyunca yaşanan süreç adım adım veya belli sürelerde ortaya çıkan

ürünler ayrı ayrı değerlendirilmek istenirse e-portfolyo yaklaşımı son derece uygun olacaktır.

Değerlendirme, öğrenme sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır ve proje tabanlı öğrenme

yönteminin kullanıldığı derslerde geleneksel değerlendirme yöntemlerinin kullanılması çok

uygun olmamaktadır. Özellikle proje tabanlı öğretim yönteminin kullanıldığı derslerde amaç

süreci ve sonucu değerlendirmek olduğundan, e-portfolyo yaklaşımını kullanmak etkili

sonuçlar vermektedir (Gülbahar & Köse, 2006).

1.3. E-portfolyo Sisteminin Teknik Altyapısı?

E-portfolyosunu takip etmek istediğimiz bütün öğrenciler için Şekil 1 deki gibi bir

klasör yapısında, 1-8 basamak arasında ayrı yapılarda merkezi olarak bir bilgisayarda

depolanan ve ulaşılabilinen bir sisteme ihtiyaç duyulmaktadır. Öğrencilerin ve öğretmenlerin

okul içinden ve okul dışından herhangi bir bilgisayardan bu merkeze ulaşabildikleri, bir sistem

için öncelikle bir sunucu kurulması gerekmektedir. Sistemin dışarı açılması daha üst düzey bir

sunucu donanıma ihtiyaç olurken, iç ağdan ulaşılabilir olması için Milli Eğitim Bakanlığı

İlköğretim Okullarındaki öğretmen bilgisayarları donanım özellikleri yeterli olmaktadır.

Şekil 1.Öğrenci Dosyalama Yapısı

Öğrenci merkezi sunucu üzerindeki kendi kişisel depolama alanına sahip olabilmesi ve

buna erişebilmesi için TCP/IP protokolünü kullanan bir ağ sistemi, sistemde güvenli bir

biçimde oturum açabilmesi için bir kimlik doğrulama düzeni, kimlik doğrulamanın

Öğrenci

1.Basamak

1.dönem

2.dönem

2.Basamak

1.dönem

2.dönem

3.Basamak

1.dönem

2.dönem

4.Basamak

1.dönem

2.dönem

5.Basamak

1.dönem

2.dönem

6.Basamak

1.dönem

2.dönem

7.Basamak

1.dönem

2.dönem

8.Basamak

1.dönem

2.dönem


çalışabilmesi için bir DNS Server ve TCP/IP protokolü üzerinde haberleşebilmek için ip

yapılandırmasının otomatik olarak gerçekleşmesini sağlayan bir DHCP Server Sistemine

ihtiyaç vardır.

1.3.1. TCP/IP Protokolü

1.3.1.1. TCP/IP

TCP/IP'nin kökleri 1960'ların sonunda ve 1970'lerin başında Amerikan Savunma

Bakanlığı'na bağlı İleri Araştırma Projeleri Ajansının (Advanced Research Projects Agency,

AKPA) yürüttüğü paket anahtarla-malı ağ deneylerine kadar uzanır. TCP/IP'nin yaratılmasını

sağlayan proje, ABD'deki bilgisayarların bir felaket anında da ayakta kalabilmesini,

birbirleriyle İletişiminin devam etmesini amaçlıyordu. Şimdi baktığımız zaman projenin

fazlasıyla amacına ulaştığını ve daha başka şeyleri de başardığını görüyoruz. TCP/IP'nin tarihi

aynı zamanda Internet'in tarihidir, internet ile TCP/IP ayrılmaz kardeşlerdir. TCP/IP,

Internet'in temelidir (Yıldırımoğlu, 2000).

1.3.1.2. Neden TCP/IP Protokolü?

TCP/IP, hız olarak yavaş olmasına ve kolay yapılandırılamamasına karşın şu andaki tek

seçenektir. Çünkü TCP/IP, Internet'in kullandığı protokoldür. Internet'in yaygınlaşmasıyla

birlikte de yaygınlaşmıştır (Yıldırımoğlu, 2000)

TCP/IP, Transmission Control Protocol/Internet Protocol ifadesinin kısaltması.

Türkçe'si "iletim Kontrol Protokolü/Internet Protokolü" oluyor. Protokol belli bir işi

düzenleyen kurallar dizisi demek (Yıldırımoğlu, 2000).

TCP/IP ile kurulan bir bilgisayar ağında bir bilgisayarı üç parametre ile tanımlarız. Bu

parametreler:

• Bilgisayarın adı

• IP adresi

• MAC adresi (Media Access Control: Ortama Erişim Adresi) şeklindedir.

TCP/IP protokoller kümesi bu üç parametreyi kullanarak bilgisayarları birbirine bağlar

(Yıldırımoğlu, 2000).


1.3.2. Kimlik Doğrulama ve Dizin Erişimi

1.3.2.1. Ağ Kimlik Doğrulaması

Etkileşimli oturum açma kullanıcının yerel bilgisayar veya Active Directory hesabı için

kimliğini doğrular.

Ağ kimlik doğrulaması kullanıcının erişmeye çalıştığı herhangi bir ağ hizmeti için

kimliğini doğrular. Bu tür bir kimlik doğrulamasını sağlamak için, güvenlik sisteminde

aşağıdaki kimlik doğrulama mekanizmaları vardır: Kerberos V5, ortak anahtar sertifikaları,

Güvenli Yuvalar Katmanı/Aktarım Katmanı Güvenliği (SSL/TLS), Özet ve NTLM

(Windows NT® 4.0 sistemleriyle uyumluluk sağlamak için).

Çoklu oturum açma, kullanıcıların kimlik bilgilerini tekrar tekrar girmek zorunda

kalmadan ağdaki kaynaklara erişmesine olanak sağlar. Windows Server 2003 ailesinde,

kullanıcının ağ kaynaklarına erişmek için kimliğini bir kez doğrulaması yeterli olur; ondan

sonra kullanıcının kimlik doğrulama işlemi yapması gerekmez (http://bilgibook.info/, 2008).

1.3.2.2. Dizin Erişim Protokolü

Active Directory istemcileri, ağda oturum açarken ve paylaştırılmış kaynakları ararken

etki alanı denetleyicileri ile iletişim kurmalıdır. Etki alanı denetleyicilerine ve genel

kataloglara erişim, Basit Dizin Erişimi Protokolü (LDAP) kullanılarak gerçekleştirilir

(http://technet2.microsoft.com, 2005).

LDAP, TCP/IP ağlarında kullanılmak üzere tasarlanmış bir iletişim kuralıdır. LDAP, dizin

istemcisinin, dizin sunucusuna nasıl erişebileceğini ve istemcinin dizin işlemlerini nasıl

gerçekleştireceğini ve dizin verisini nasıl paylaştıracağını tanımlar. LDAP standartları, IEFT

(Internet Mühendislik İşleri Grubu) çalışma grupları tarafından konmuştur. Active Directory,

LDAP öznitelik taslak özelliklerini ve LDAP sürüm 2 ve 3 ile ilgili IEFT standartlarını uygular.

Adından da anlaşıldığı üzere, LDAP, diğer karmaşık dizin erişim iletişim kurallarına gerek

kalmadan, dizin hizmetlerine erişim için verimli bir yöntem olarak tasarlanmıştır. LDAP bir

dizindeki bilgileri sorgulamak ve değiştirmek için hangi işlemlerin yapılabileceğini ve dizindeki

bilgilere nasıl güvenli bir biçimde erişilebileceğini tanımladığından, dizin nesnelerini bulmak

veya sıralamak ve Active Directory’yi sorgulamak veya yönetmek için LDAP hizmetini

kullanabilirsiniz (http://technet2.microsoft.com, 2005).


1.3.2.2.1. Ldap Nedir?

LDAP (Lightweight Directory Access Protocol) LAN hizmetlerinin yerelleştirilmesi için

ortaya çıkmış bir ikincil sistemdir. X.500 dizinlerinin gerektirdiği 7 katmanlı OSI katmanı

yerine hafifleştirilmiş (lightweight) olan 4 katmanlı TCP/IP kullanılmıştır. Genel olarak bu

dizin ifadesi LDAP'in yapısı ve içerdiği bilgi itibari ile "database" olarak adlandırılmaktadır.

Dizin ifadesi aslında dizinin içerdiği belirli bir sıradaki her bir nesne hakkında bilgi veren bir

liste şeklinde açıklanmaktadır. LDAP yapısı genelde sari sayfalar ile özdeşleştirilmektedir.

Şöyle ki sarı sayfalarda bilgi belirli bir sırada dizilmiştir ve bu tip sari sayfa katalogları bir

matbaa'da basılır ve daha sonra isteyen ya da izin verilen herkes bu listeden aradığını bulur.

Bulunan sahisin hakkındaki bilgiler sahisin telefonunu, ev adresini, vb. vermektedir (Şen,

2001).

LDAP (Lightweight Directory Access Protocol), bir nevi dizin servisi standardıdır. Dizin

servisleri hiyararşik bir yapıda (dizin yapısında), veriye merkezi olarak ulaşılması için

düşünülmüş bir nevi veritabanı hizmeti veren sistemlerdir. Açık sistem olması dünya

üzerinde global olarak erişilebilir bilgi kaynakları oluşturulabilmesini sağlar. Bunu yaparken

coğrafi yapı (ülke, şehir), kurum içi organizasyon ve diğer özellikleri içeren hiyerarşik bir yapı

kullanır.

Özellikle kurum içi organizasyon ve personelin kayıtlarının tutulabileceği elverişli bir

ortam sunar. Bir kurumda çalışan veya bir üniversitede okuyan öğrencilere çeşitli servisler

sunmanız gerekir. Bunun için her servisin üzerinde çalıştığı makinada ayrı ayrı kullanıcı

hesapları açmanız gerekebilir. Böyle olunca sistemin ve kullanıcıların yönetimi zorlaşır. LDAP

kullanarak bu sorun çözülebilir.

Kuruma giren personel için LDAP sunucusuna tek bir entry eklersiniz ve LDAP desteği

veren servislerin bu sunucu üzerinden kullanıcı bilgilerine erişim ve doğrulama yapmalarını

sağlayabilirsiniz. (http://www.ulakbim.gov.tr/)

1.3.2.2.2. Aktif Dizin

Etki alanı (domain) bir grup bilgisayarın bir araya gelmesiyle oluşan belli kurallar ve

politikalarla bir merkezden yönetilen kontrollü ağ yapısıdır. Etki alanları yetkili yöneticileri

tarafından idare edilirler. Bu kişiler etki alanına bilgisayar ekleme/çıkarma, kural

koyma/uygulama, kullanıcı yaratma/silme vb. gibi etki alanının işlemesi için gerekli görevleri


yerine getirirler. Her etki alanında kontrol işlevini yerine getiren özel bilgisayar(lar)

bulunmaktadır. Bunlara Etki Alanı Kontrolcüsü ü (Domain Controller, DC). DC etki alanını

oluşturan bilgisayarlar, kullanıcı hesapları, yazıcılar gibi tüm nesnelerin (Domain objects)

bilgilerinin tutulduğu ortak veritabanıdır (Önel, 2008).

Etki alanının çalışma grubu yapısına kıyasla en çok öne çıkan özelliği güvenliktir. Bir

çalışma grubuna katılmak isteyen herhangi birinin yapması gereken tek şey bilgisayar

ayarlarından çalışma grubu kutucuğuna o grubun ismini yazmaktır. Bir etki alanına

katılabilmek (üye olabilmek) için ise yetkili bir yöneticinin onayına ihtiyaç vardır. İsteyen

herkes bir etki alanına katılamaz.

Aktif dizin servisinin yerine getirdiği 3 önemli görev bulunmaktadır: (Önel, 2008)

Ağ kaynaklarını organize eder: Ağ kaynaklarına ait bilgilerin düzenli bir yapı içerisinde

tutulması ağ ortamında kaynak paylaşımı ve kullanımı işinin sorunsuz gerçekleşmesi

açısından gereklidir.

Ağ kaynaklarının bir merkezden yönetilmesini sağlar: Ağ yöneticileri aktif dizinin

sağladığı servisleri kullanarak merkezi olarak ağ kaynaklarını yönetirler. Kullanıcı hesapları,

bilgisayarlar ve diğer ağ nesneleri ile ilgili pek çok işlemi etki alanı kontrolcüleri üzerinden

gerçekleştirirler.

Ağ kaynaklarına erişimi kontrol eder: Aktif dizinde kullanıcılar etki alanına bir kez giriş

yaparlar ve ondan sonra sahip oldukları hakların izin verdiği ağ kaynaklarına erişirler (single

sign-on). Kullanıcıların ağ kaynakları üzerinde sahip oldukları haklarla ilgili sistem bilgisi aktif

dizin tarafından tutulur. Bu sayede aktif dizin ağ kaynakları erişiminde merkezi bir erişim

kontrolü sağlar (Önel, 2008).

Ağdaki kaynaklar aktif dizin için birer nesne olarak kabul edilirler ve bunlara AD kurulu

ağlarda “Aktif Dizin Nesnesi” denir. Aktifi dizin nesneleri (Önel, 2008):

Kullanıcı hesapları

(kullanıcı yada bilgisayar grupları) Gruplar

Bilgisayarlar

Yazıcılar


Sunucular

Etki alanları

Siteler

1.3.3. DNS

1.3.3.1. DNS Nedir?

DNS, 256 karaktere kadar büyüyebilen host isimlerini IP'ye çevirmek için kullanılan bir

sistemdir. Host ismi, tümüyle tanımlanmış isim (fully qualified name) olarak da bilinir ve hem

bilgisayarın ismini hem de bilgisayarın bulunduğu internet domainini gösterir. Şu anda

inanılması güç ama 1984 yılına kadar DNS diye bir şey yoktu, "Peki, o yıla kadar host ismi-IP

adresi çözümlemesi nasıl yapılıyordu?" diye sorabilirsiniz. Bu İş İçin HOSTS adında bir metin

dosyası (text dosyası) kullanılıyordu. Internetteki bilgisayarların isimleri ve IP adresleri bu

dosyaya elle kaydediliyordu. Internet'teki bilgisayarların herbirinde bu dosyanın bir kopyası

bulunmaktaydı. Bir bilgisayar bir başka bilgisayara ulaşmak istediğinde bu dosyayı inceliyor,

eğer dosyada o bilgisayarın kaydı bulunuyorsa IP adresini alıyor ve iletişime geçiyordu. Bu

sistemin iyi işleyebilmesi için HOSTS dosyası içeriğinin hep güncel kalması gerekiyordu. Bunu

sağlamak için de dosyanın aslının saklandığı ABD'deki Stanford Üniversitesine belli aralıklarla

bağlanarak kopyalama yapılıyordu. Ama Internetteki bilgisayarların sayısı arttıkça hem bu

dosyanın büyüklüğü olağanüstü boyutlara ulaşmaya başladı, hem de Internetteki

bilgisayarların dosyayı kopyalamak için yaptığı bağlantı Stanford'daki bilgisayarları kilitlemeye

başladı. Tek bir HOSTS dosyası kullanmanın bir başka kötülüğü de şuydu: Bütün bilgisayarlar

aynı düzeyde yer aldığı için bir bilgisayar isminin bütün Internette bir eşinin daha

bulunmamasını sağlamak gerekiyordu. Bu sorunlar yüzünden internet yetkili organları 1984

yılında DNS'i ürettiler. DNS hem bilgisayar veritabanını dağıtık bir yapıya sokuyor, hem de

bilgisayarlar arasında hiyerarşik bir yapı kurulmasını sağlıyordu (Yıldırımoğlu, 2000).

DNS'de dağıtık veritabanı yapısı şöyle sağlanıyordu: Bilgisayarlar bulundukları yerlere,

ait oldukları kurumlara göre sınıflandırılıyordu. Örneğin, Türkiye'deki bilgisayarların listesini

(.tr domaini} Türkiye'den sorumlu bir DNS sunucu makina tutuyordu. Ya da ABD'deki ticari

kuruluşların bilgisayarlarının listesini (.com domaini) ABD'deki ticari kurumlardan sorumlu

DNS sunucu makina tutuyordu. Böylece internet ortamındaki bütün bilgisayarların bilgisinin

tek bir yerde tutulması zorunluluğu kalmıyordu (Yıldırımoğlu, 2000).


1.3.3.2. DNS ‘in Yapısı

DNS sistemi isim sunucuları ve çözümleyicilerinden oluşur, isim sunucuları olarak

düzenlenen bilgisayarlar host isimlerine karşılık gelen IP adresi bilgilerini tutarlar.

Çözümleyiciler ise DNS istemcilerdir. DNS istemcilerde, DNS sunucu ya da sunucuların

adresleri bulunur. Bir DNS istemci bir bilgisayarın ismine karşılık IP adresini bulmak istediği

zaman isim sunucuya başvurur. İsim sunucu, yani DNS sunucu da eğer kendi veritabanında

öyle bir İsim varsa, bu İsme karşılık gelen IP adresini İstemciye gönderir (Yıldırımoğlu, 2000).

Yetki bölgesi DNS sisteminde belli bir adres aralığıdır.

Her yetki bölgesinden sorumlu bir isim sunucusu, yani DNS sunucusu vardır. DNS

sunucu yetkili olduğu bölgedeki bilgisayarların isimlerini ve IP adreslerini İçerir. Aynı zamanda

bu bölgeye dair sorgulamalara da yanıt verir.

DNS sunucunun yetki bölgesi en az bir tane domain içerir. Bu domain bölgenin kök

domaini olarak adlandırılır. Yetki bölgesinde kök domainin altında bir veya birden fazla alt

domain içerilebilir. Bir DNS sunucu birden fazla bölgeyi yönetebilir.

DNS sunucu çeşitleri

. Çalışmalarına göre DNS sunucular üçe ayrılır:

Birincil İsim Sunucu (Primary Name Server): Bölgesiyle ilgili bilgileri kendisinde

bulunan bölge dosyasından (zone file) elde eder. Bu dosyaya bilgiler elle, tek tek girilir.

İkincil İsim Sunucu (Secondary Name Server): Bölgesiyle ilgili bilgileri bağlı bulunduğu

bir DNS server'dan alır, Yani, bilgileri bu sunucuya elle girmek gerekmez.

Yalnızca-Kaşeleyen İsim Sunucu (Caching-Only Name Server): Kendisinde bölge

bilgilerinin tutulduğu bir dosya bulunmaz. Bağlı bulunduğu sunucuya sorarak topladığı

bilgileri hem istemcilere ulaştırır, hem de kaşesine koyar.

Birincil DNS Sunucu

Birincil DNS sunucu yetkili olduğu bölge ile ilgili bilgileri kendi üzerinde bulunan bölge

dosyasından (zone file) alır demiştik. Bu bilgilerin elle de girildiğini söylemiştik. O bölgede

bulunan bilgisayarlara da DNS sunucu adresi olarak Birincil DNS sunucunun adresi verilir.


Böylece isim/IP çözümlemesi yapan İstemci bilgisayarlar Birincil DNS sunucuya başvururlar,

isme karşılık IP adresi bilgisini ondan alırlar.

Birincil DNS sunucu veritabanı

İkincil DNS Sunucu

Eğer ağımızda çok sayıda bilgisayar varsa bütün bilgisayarların tek bir DNS sunucuya

gitmeleri sonucunda isim/IP çözümleme performansımız düşecektir. Bu durumda ikinci bir

DNS sunucu kurup bilgileri ona da tek tek elle gireriz ve bilgisayarların yarısında DNS sunucu

olarak bu bilgisayarı gösteririz. Ama ağımızda çok sayıda bilgisayar var demiştik, değil mi? Bu

durumda ikinci DNS sunucuya bilgileri girmek büyük bir yük getirecektir. Üstelik işlerimiz ilk

girişle bitmeyecek, bir de her iki DNS sunucunun bilgilerinin güncel kalmasını sağlamamız

gerekecektir. İşte ikincil DNS sunucu burada imdadımıza yetişir.

1.3.4. DHCP

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol: Dinamik Bilgisayar Konfigürasyon Protokolü)

TCP/IP protokolünü kullanan bir ağda her bilgisayar için ortalama beş adet parametre

tanımlamak gerekir: IP adresi, subnet maskesi, default gateway adresi, DNS sunucu adresi,

WINS sunucu adresi. Ağdaki bilgisayar sayısı arttıkça bu parametrelerin bilgisayarlara

girilmesi hem büyük bir yük getirir, hem de bu sırada bol miktarda hata yapılır. Örneğin, 100

kullanıcılı bir ağda toplam 500 adet parametrenin doğru şekilde girilmesi gerekir. 500 adet

parametreyi girerken muhakkak hata yapılır: IP adresleri çakışır; İletişim kurulamaz. Subnet

maskeleri yanlış verilir; kendi ağımızdaki ve başka ağlardaki makinalara erişemeyiz. Default

gateway adresi yanlış girilir; kendi ağımızdaki makinalarla iletişim kurabiliriz, ama bir başka

ağa bağlanamayız. DNS ve WINS adresleri yanlış girilir; isim-IP adresi çözümlemesini DNS

sunucudan ya da WINS sunucudan yapamayız (Yıldırımoğlu, 2000).

Peki, bu parametreleri doğru bir şekilde girmenin daha kolay bir yolu yok mudur?

Vardır ve bu kolay yolun adı DHCP'dir: Dinamik Bilgisayar Konfigürasyon Protokolü


DHCP, bilgisayarlara IP adresi ve subnet maskesi başta olmak üzere TCP/IP

parametrelerini otomatik olarak dağıtan bir protokoldür. DHCP, daha eski bir protokolün,


BOOTP protokolünün geliştirilmişidir. BOOTP, disket sürücü ya da sabit diski bulunmayan

bilgisayarların TCP/IP konfigürasyonunu yapmak üzere geliştirilen bir protokoldü.

DHCP kullanımı şöyle olur: Bir makina DHCP sunucu olarak kurulur. DHCP sunucuda

diğer bilgisayarlara dağıtılacak adresler için bir adres aralığı ve bir subnet maskesi tanımlanır.

IP adresi ve subnet maskesi dışında dağıtılabilecek parametreler de (default gateway, DNS ve

WINS sunucu adresleri gibi) tanımlanabilir.

DHCP İstemci olarak belirlenmiş bilgisayarlar DHCP sunuculara başvurduklarında

adres havuzundan uygun bir adres seçilip subnet maskesi ile birlikte istemciye gönderilir. Bu

sırada seçimlik bilgiler (default gateway adresi, WINS sunucu ve DNS sunucu adresleri gibi)

de İstemciye gönderilebilir (Yıldırımoğlu, 2000).

2. İKİNCİ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR

Araştırmanın ikinci alt problemi “Öğrencilerin proje çalışmalarında birlikte çalışmaları

ve bunun izlenmesi için Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı

sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarında teknik olarak yazılım altyapısı nasıl olmalıdır?”

olarak belirlenmiş ve probleme bu bölümde çözüm aranmıştır.

1. İŞBİRLİKÇİ ÖĞRETİM

1.1. İŞBİRLİKÇİ ÖĞRETİM MODELİ

İşbirlikçi öğrenme, başta ABD olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde giderek artan

bir ilgi görmektedir. Bu konuda bugüne kadar yapılan araştırma sayısının 1500’ü aşması,

işbirlikli öğrenme konusundaki yetiştirme etkinliklerinin yoğunluğu, bu etkinliklere

katılanların sayısı ve bu konudaki yayınların çokluğu bu ilginin başlıca göstergelerindendir.

Şaşırtıcı olan bir başka nokta literatürde rastlanan ilk makalelerin yirmi yıl kadar pek dikkati

çekmemesine karşın son yirmi beş yıl içerisinde klasikleşmesi ve bu konuya olan ilginin bir çığ

gibi büyümesidir.

İşbirlikçi öğrenme; öğrencilerin küçük gruplar halinde çalışarak ve birbirinin

öğrenmesine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirme sürecidir İşbirlikçi öğrenme;

öğrencilerin küçük gruplar halinde çalışarak ve birbirinin öğrenmesine yardım ederek

öğrenmeyi gerçekleştirme sürecidir (MEHMET IŞITAN EĞİTİM UYGULAMA OKULU, 2007).


Grup çalışmaları, işbirlikli öğrenme yapan öğrencilerin hem kendilerinin hem de

arkadaşlarının kapasitelerini sonuna kadar geliştirmeye çalışmalarıdır. Bu, tek tek her

öğrencinin öğretilenleri tam olarak öğrenmesinden farklı bir durumdur. Grup çalışması

sırasında öğrenciler tek başlarına geçiremeyecekleri ancak başka biriyle etkileşerek

geçirebilecekleri, örneğin soru sorma, açıklama yapma, eleştirme, örnek verme gibi, çok

önemli öğrenme yaşantılarını geçirme fırsatı bulurlar. Bir grubun kazanımı her zaman tek tek

üyelerin kazanımlarının toplamından fazladır(Açıkgöz, 1998-297) (MEHMET IŞITAN EĞİTİM

UYGULAMA OKULU, 2007).

1.2. İŞBİRLİKÇİ ÖĞRENMENİN YARARLARI

İşbirliğine dayalı öğrenme,

1. Öğrencilerin öğrenmeye güdülenmelerini ve dikkatlerini sürdürmelerine yardım eder.

2. Özellikle düşük yetenekli öğrencilere,problem çözme ve üst düzey düşünme becerilerinin

kazandırılmasında etkili olmaktadır(Webb, 1982, 1983; Slavin, 1990, Özder,1996).

3. Bireyin, dünyayı diğer insanların bakış açısından görme yetisini kazandırmaktadır. Böylece

empati kurma becerileri artmakta; özel eğitime muhtaç çocukları daha kolay kabul

ederek onların gelişimleri için rehberlik etmektedirler(Slavin, 1990).

4. Başkalarının fikirlerine saygılı olmayı, hoşgörülü olmayı, tartışmayı öğrenmektedirler;

demokratik yaşama alışkanlığını kazanmaktadırlar.

5. Öğrenme sırasında öğrencinin akranlarıyla etkileşimde bulunması, ona zevk vermekte;

öğrenme ortamı eğlenceli hale gelmektedir.( Slavin, 1990; Oktar, 1995; Yeşilyaprak,

1995)

6. Bu model, gruptaki her bireyin katkısını gerektir5diğinden öğrencilerin öz saygı ve

yeterlilik duygularını geliştirmelerine yardım etmektedir

7. Öğrencilerin hata yapma korkusu ve kaygı düzeyini en aza indirerek öğrenme öğretme

sürecine etkin katılımlarını sağlamaktadır.

8. Öğrencilerin “ait olma” gereksinimlerini karşılamalarına yardım etmektedir

(Senemoğlu;1997) (MEHMET IŞITAN EĞİTİM UYGULAMA OKULU, 2007).


1.3. İŞBİRLİĞİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR

Grup ödülü/ortak ürün: Gerçek işbirliği ortamlarında grup üyelerinin başarılı

olabilmek için önce grubun başarılı olmasının gerektiğine inanmalarıdır. Grup üyeleri, ancak

grup başarılı olunca başarılı olabilsinler.

Olumlu bağımlılık: Kuramlarını Deutsch ve Lewin’e dayandırdıklarını belirten Johnson

ve Johnson’a (1986b, 1990b, 1991) göre esas olan amaç bağımlılığıdır. Ödül bağımlılığı

olmadan amaç bağımlılığının sağlanması olanaklı olduğu halde amaç bağımlılığı olmadan ödül

bağımlılığının olması olanaksızdır. Olumlu bağımlılık bireylerin ortak amaç ve ödül için

çabalarını birleştirecek bir durum yaratır.

Bireysel değerlendirilebilirlik: Grup başarısının tek tek bireylerin öğrenmesine bağlı

olması durumudur. Bireysel değerlendirilebilirlik çeşitli biçimlerde sağlanabilir. Bunlardan ilki

grup üyeleri arasında grup amacına ulaşmak için birbirine yardımcı olma sorumluluğunu

hissedeceği biçimde olumlu bağımlılık yapılandırmaktır. İkincisi öğretmenin her bir

öğrencinin başarı düzeyini değerlendirmesidir.

Yüz yüze destekleyici etkileşim: Grup üyelerinin birbirinin çabasını özendirmesi ve

kolaylaştırmasıdır. Öğrenciler bunu yardım etme, dönüt verme, güvenme, yapılanları

tartışma vb. davranışlarla gerçekleştirilirler. Öğrencilerin ortak işin bir kısmını üstlenip onu

birbirinden bağımsız çalışarak bitirmeleri yeterli değildir.

Sosyal beceriler: Öğrencilere kişiler arası ilişkilerin nasıl olması gerektiği öğretilmeli ve

bütün öğrencilerin bunları kullanmaları özendirilmelidir. Öğretmenlerin uygulamalar

sırasında sosyal ilişki üzerinde durması işbirliğine dayalı öğrenmenin etkililiğini artıracaktır

(Lew, Mesch, Johnson ve Johnson, 1985).

Grup sürecinin değerlendirilmesi: Grup sürecinin değerlendirilmesi grup etkinliğinin

sonunda, grup üyelerinin hangi davranışlarının katkı getirip getirmediğinin, hangi

davranışların sürmesi, hangilerinin değişmesi gerektiğinin saptanmasıdır. Bu koşulun

geçerliliği deneysel olarak da kanıtlanmıştır (Yager, Johnson, Johnson ve Snider, 1985;

Johnson, Johnson, Stanne ve Garibaldi, 1991).

Eşit başarı fırsatı: Eşit başarı fırsatı öğrencilerin gruplarına kendi edimlerini

geliştirerek katkıda bulunmasıdır. Öğrencilerin başarı durumuna bakılmaksızın eşit derecede


gayret etmeleri ve her öğrencinin katkısının değerlendirilmesi demektir. Bu ilke özel

puanlama yöntemleri ile uygulanabilir (Açıkgöz, 1998) (MEHMET IŞITAN EĞİTİM UYGULAMA

OKULU, 2007).

1.4. İŞBİRLİKÇİ ÖĞRENMENİN SINIRLILIKLARI

TOPLUMSAL ÇEKİLME

KÜMEDE BAŞATLIK

BAŞKALARINDAN GEÇİNME

EMİCİ ETKİSİ

İŞLEVSEL OLMAYAN İŞ BÖLÜMÜ

1.5. İŞBİRLİKÇİ ÖĞRENME TEKNİKLERİ

I. Öğrenci Takımları - Başarı Bölümleri

Öğretmen konuyu doğrudan anlatım ya da tartışma yoluyla aktarır.

Kümeler sorunlar ya da durumlar üzerinde çalışırlar.

Öğretmen konuyla ilgili test verir.

Öğretmen küme ortalaması ve bireysel gelişim puanlarını belirler.

II. Takımlar-Oyunlar-Turnuvalar

Öğretmen konuyu doğrudan anlatım ya da tartışma yoluyla aktarır.

Kümeler sorunlar ya da durumlar üzerinde çalışırlar.

Kümeler, puan için birbirleriyle akademik oyunlar oynayarak yarışırlar.

Öğretmen 4 haftalık bir süre içinde küme puanlarını kaydederek, en iyi küme ve en iyi

öğrenciyi belirler.

III. Birleştirme II


Öğrenciler, konuyla ilgili metnin değişik bölümlerini okuyarak, bireysel bir konu

üstlenirler.

Öğrenciler, öteki kümelerde kendileriyle aynı konuyu üstlenen öğrencilerle bir araya

gelerek “uzman kümeler” oluştururlar ve tartışırlar.

Uzman kümelerde çalışan öğrenciler, bilgilerini paylaşmak üzere kendi kümelerine geri

dönerler ve herkes konusunu takım arkadaşlarına öğretir.

Öğrenciler tartışılan konulara yönelik test edilirler.

Bireysel testler kümelerin ve bireysel gelişim puanlarını oluşturmak üzere kullanılır.

IV. Takım Destekli Bireyselleştirme

Küme içinde gözlemci rolü üstlenen öğrenci, ötekilere düzey belirleyici testler ya da

alıştırmalar verir.

Daha sonra öğrenciler kendilerine verilen bölümü bireysel olarak çalışırlar.

Küme arkadaşları verilen yanıtlarla, çalışılan metnin uyumunu kontrol eder ve gözlem

rolünü üstlenen öğrenci test verir.

Küme testlerinin ortalaması alınır ve bitirilen bölümler gözlemci tarafından belirlenerek

küme puanları oluşturulur(Şimşek, 2000) (MEHMET IŞITAN EĞİTİM UYGULAMA OKULU,

2007)

2. PORTAL

Birlikte çalışabilirliği artırmak ve uzun projeler üzerinde birlikte çalışan öğrencilerin

uygun görev dağılımları ile çalıştığı ve bunun öğretmen tarafından gözlenilebildiği teknik bir

altyapı olarak yerel ağ üzerinde çalışan bir portal kurulmalıdır.

Kurulacak olan bu portal sunucu bilgisayar kurulmalıdır. Microsoft firmasının

Sharepoint portal servisi kurulacağı gibi alternatif olarak açık kaynak kodlu bir portal olan

phpgroupware veya Dotproject de kurulabilir.


2.1. Bir Yerel Web Portalı Olan Microsoft Office SharePoint Services Nedir?

Microsoft Windows SharePoint Services ile, gelişmiş bilgisayar yetenekleriniz yoksa

bile, ekip web sitelerini hemen kurabilirsiniz. Siz ve çalışanlarınız hem ofisinizde, hem de

dünya genelinde fikir, bilgi, iletişim ve zaman çizelgeleri bulabilir ve paylaşabilir.

İşbirliği Hiçbir Zaman Bu Kadar Kolay Olmadı

Microsoft Windows SharePoint Services, dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar,

çalışanlarınızın birlikte çalışıp projeleri tamamlamasını sağlar. SharePoint'in kurulumu kolay,

elde edilmesi ucuzdur. Hesabınızı oluşturduğunuz anda, web siteniz bir duyuru sayfası,

çevrimiçi tartışma listeleri ve belge kitaplıklarıyla kullanıma hazırdır.

Akıcı Belge Paylaşımı ve Gözden Geçirme

Önemli belgelere her zaman kolay erişiminiz olacaktır. Bir internet bağlantısı ve

uyumlu bir web tarayıcısıyla, belge kitaplığı tüm bilgisayarlardaki dosyalara erişiminizi sağlar.

Ek olarak ekip üyeleri de siteyi kullanarak belgeleri ve projeleri gözden geçirebilir.

Hızla Başlama ve Çalışma

Yalnızca bir web tarayıcısı kullanarak, müşterilere veya projelere özel çalışma

alanlarını birkaç dakika içinde kurabilir veya özelleştirebilirsiniz. Çalışanlarınız internet

bağlantısı ve uyumlu bir tarayıcı kullanarak herhangi bir bilgisayardan siteye erişebilir.

Ek olarak, Microsoft FrontPage 2003 kullanıyorsanız, temaları ve paylaşılan

kenarlıkları kullanarak siteyi özelleştirebilir; gezinti görünümünde sayfa ekleyebilir veya

silebilir; fotoğraf galerilerini, otomatik web içeriğini, kullanım analizini ve ilk 10 listelerini

birleştirebilirsiniz

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/online/sp/default.mspx, 2003).

Web Sayfalarını Kolayca Oluşturun ve Kullanın

İş veya proje yönetmeye yardımcı olacak bir web sitesi veya ekip üyelerinin belge üzerinde

birlikte çalışmasını sağlayacak bir site mi arıyorsunuz?

Birkaç dakika içinde kısıtlı erişime sahip özel veya genel site kurma.

SharePoint sitesini şablon galerisinden kolayca seçip özelleştirme.


Programlama deneyimi gerekmeden, yalnızca bir web tarayıcısı kullanıp,

metin, resim ve tablolar ekleyerek sayfayı değiştirme.

Farklı ekip ve projeler için ana site altında ayrı site oluşturma.

Bilgi yoğun siteler, hizmet işletmeleri ve grup veya ekip işbirliği gereken

herkes için kullanma

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/online/sp/default.msp

x, 2003).

2.2. Bir Yerel Web Portalı Olan Microsoft Office SharePoint Server Nedir?

Üretkenliği, işbirliğini artırın ve daha kısa sürede daha akıllı kararlar alın

Microsoft Office SharePoint Server 2007, küçük veya orta boy işletmenizde içeriği

yönetmenize, bilgileri ve insanları bulmanıza ve iş süreçlerini paylaşmanıza olanak tanıyan

tümleşik bir sunucu paketidir. Office SharePoint Server kuruluşun intranet, extranet ve Web

uygulamalarını destekleyen tek bir platform sağlar. BT profesyonellerine ve geliştiricilere

sunucu yönetimi, uygulama genişletme ve birlikte çalışma için gerek duydukları araçları verir.

Office SharePoint Server'la kuruluşlar bilgilerinden daha fazla yararlanabilir ve insanların

birlikte çalışma şeklini basitleştirebilirler.

Başlıca özellikler

İşbirliği

Ekip üretkenliğini artırın ve iş süreçlerini basitleştirin.

Portallar

Kuruluşunuzun Web sitesinde kullanıcı deneyimini kişiselleştirin.

Kurumsal arama

Belgeleri, Web içeriğini, insanları ve iş verilerini bulun.

İçerik yönetimi

Belgeleri merkezi olarak depolayın, yönetin ve bunlara erişin.

İş süreçleri ve formları

Form tabanlı iş süreçlerini kısa sürede hayata geçirin.

Karar Destek araması

İş bilgilerini paylaşın, denetleyin ve yeniden kullanın


(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/overvie

w.mspx, 2007).

Bilgilerinizden daha fazla yararlanın:

Bilgilere merkezi erişim ve uygun içeriği bulmaya yönelik gelişmiş mekanizmalar

aracılığıyla daha bilinçli kararlar alın.

Belgelerin ve diğer elektronik içeriğin depolaması, güvenliği, dağıtımı, yeniden

kullanımı ve yönetimi üzerinde kapsamlı bir denetim sahibi olun.

İçeriğin yeniden kullanılmasını ve yayımlanmasını basitleştiren araçlar kullanarak

çalışmaları işbirliği sitelerinden portallara gönderin.

Belgelerin özgün ve çeviri sürümleri arasındaki ilişkiyi korumak üzere tasarlanmış

belge kitaplığı şablonları aracılığıyla çok dilde içeriğin yönetimini basitleştirin.

Microsoft Office PowerPoint 2007 slaytlarını paylaşmanın ve yeniden kullanmanın

kolay bir yolu olarak slayt kitaplıklarını kullanın

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/overvie

w.mspx, 2007).

İş süreçlerinizi basitleştirin:

Kuruluş içinde ve dışında paylaşılan iş süreçlerini hızlandırın, iş bilgilerini

kuruluşunuzun içinde ve dışında paylaşın.

Bilinen istemci uygulamaları aracılığıyla basit, tutarlı bir kullanıcı deneyimi sağlayarak

iş süreci için başlatma, katılma, izleme ve raporlamayı kolay ve esnek bir işlem haline

getirin.

İnsanların, içeriğin ve süreçlerin kuruluş içinde ve dışında birbirleriyle etkileşim kurma

yollarını en iyi duruma getirin.

İnsanların birlikte çalışma yöntemini basitleştirin:

İçeriğin yeniden kullanılmasını ve bilgiler için yeniden hedef belirlenmesini

basitleştirin.


Belge gözden geçirme ve onaylama, sorun izleme ve imza toplama gibi sık kullanılan

iş etkinliklerini otomatikleştirmek ve bunların daha görünür olmalarını sağlamak için

iş akışlarından yararlanın.

Yinelenen etkinlikler yerine stratejik, değer katan görevlere odaklanın.

Ekip işbirliğini geliştirin ve yaygınlaştırın.

Form tabanlı iş süreçlerini istemci yazılımı yüklememiş olanların bile kolayca

erişebileceği hale getirerek müşteriler, ortaklar ve sağlayıcılarla ilişkilerinizi geliştirin.

Öğe düzeyinde erişim haklarına, alıkoyma dönemlerine, süre sonu eylemine ve belge

denetleme ayarlarına olanak tanıyan özelleştirilmiş belge yönetim ilkelerinin

kullanımını zorunlu tutun.

İlke uyumluluğunu çalışanlar için saydam ve kolay bir hale getiren bildik istemci

uygulamalarıyla ilke tümleştirmesinden yararlanın.

Kolay sunucu yönetimi, genişletilebilirlik ve birlikte çalışabilirlik:

İntranet, extranet ve Internet uygulamalarını yönetmek için tutarlı bir yönetim

arabirimi olan tek bir tümleşik platformu kullanın.

Portal uygulamanızın kapsamını ve işlevselliğini genişletmek için güçlü programlama

API'lerinden ve XML Web hizmetlerinden yararlanın

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/overview.m

spx, 2007).

2.3. Bir Yerel Web Portalı Olan Microsoft Office SharePoint’in Genel Özellikleri

Bilgileri güvenli paylaşma ve birlikte çalışma.

İçeriğin her değişişinde ekip üyelerine otomatik e-posta uyarısı gönderme.

Kolay işbirliği ve belge incelemesi için çevrimiçi tartışmaları etkin tutma.

Kullanıcılara farklı erişim düzeyleri atama.

Çevrimiçi araştırmalarla ekip üyelerinden bilgi toplama.

Grup takvimleri, duyurular ve kişiler listelerini barındırma.

Resim kitaplığını kullanarak resim paylaşma.


Akıcı Belge Paylaşımı ve Gözden Geçirme

Belgeleri bilgisayarlardan çevrimiçi belge kitaplığına aktarma.

Fikir, bilgi, iletişim, belge, iş planı, fotoğraf, çizim ve diğerlerini bulma, paylaşma ve

geliştirme.

İncelemeden belgeler hakkında çevrimiçi tartışma.

Alt klasör, dosya sürümü uygulaması ve iade etme/kullanıma alma (böylece birinin

yaptığı değişiklik başkası tarafından iptal edilemez) gibi güçlü destek özelliklerinin

avantajlarına sahip olma.

Şirketiniz veya ekibiniz için etkinlik ve duyuru ekleme.

Özel listelerle görevleri ve sorunları izleme.

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/online/sp/default.mspx,

2003).

2.4. Bir Yerel Web Portalı Olan Microsoft Office SharePoint’in Avantajları

1. Kullanıcı deneyimini basitleştirin. Kullanıcıların zaten tanıdıkları ve birlikte verimli bir

şekilde çalıştıkları Microsoft Office uygulamaları yoluyla tutarlı bir deneyim sağlayın.

2. Üretkenliği artırın. Belge gözden geçirme gibi sık kullanılan iş etkinliklerini başlatmak,

izlemek ve raporlamak için hazır iş akışlarından yararlanın.

3. Yasal gereksinimleri karşılayın. Yasal düzenlemelere uygun olarak iş kayıtları için

güvenlik ayarlarını, depolama ilkelerini ve geçerlilik süresi sonu eylemlerini belirtin.

4. İçeriği yönetin. İşletme kullanıcılarının ve içerik yazarlarının, onaylatma ve intranet ya

da Internet sitelerinde zamanlanmış dağıtımını yapma amacıyla içerik oluşturmasına

ve göndermesine olanak tanıyın.

5. Ayrı sistemlerdeki bilgilere erişin. SAP ve Siebel gibi sistemlerde bulunan iş verilerine

erişin ve söz konusu sistemlerde özelleştirilmiş görünümler oluşturun.

6. Bilgileri ve insanları bulun. Belgeler, insanlar ve Web sayfaları hakkındaki iş verilerini

ve bilgilerini aramak için Kurumsal Arama'yı kullanın.

7. İş bilgilerini toplayın. Web tarayıcısı aracılığıyla müşterilerden ve ortaklardan önemli

iş bilgilerini toplamak için akıllı elektronik formlar kullanın.


8. Office Excel'de iş verilerini paylaşın. Çalışanların Web tarayıcısından Office Excel

elektronik tablolarındaki bilgilere erişmesini sağlayın.

9. Daha iyi kararlar alın. Kararlarınızı dayandırabileceğiniz iş açısından kritik bilgileri bir

araya getirmek ve görüntülemek için canlı, etkileşimli karar destek portalları

oluşturun.

10. İntranet, extranet ve Internet uygulamalarını yönetin. Açık ve ölçeklenebilir bir

mimari size yeni uygulamaları bir araya getirme esnekliği sağlar

(http://www.microsoft.com/turkiye/, 2007).

3. VERİTABANI

3.1. Bir veritabanı çözümü Olarak Microsoft SQL Server

İş açısından kritik uygulamalarınızı üst düzeyde güvenlik ve güvenilirlik sağlayan bir

platformda çalıştırın. Microsoft SQL Server 2008'le, bilgileri veri ambarınızla daha hızlı ve

daha verimli bir şekilde tümleştirerek tüm kuruluşunuzda daha iyi bir bakış açısı ve karar

destek sağlayabilirsiniz.

Bilgilerinizi koruyun:

Uygulama kodlarını değiştirmeden veritabanının tamamındaki veya veri

dosyalarındaki verileri şifreleyin.

Yeni kapsamlı denetleme yetenekleriyle, verilerin ne zaman okunduğunun ve

verilerdeki değişikliklerin ne zaman yapıldığının denetlenmesi gibi denetim

işlemlerini merkezileştirin.

Hem sunucu hem de veritabanı düzeyinde tüm olayları izleyin.

Yönetim görevlerini basitleştirerek toplam sahip olma maliyetini düşürün:

Bildirim Temelli Yönetim Çerçevesi'yle yapılandırma ilkesi uyumluluğunu zorunlu

tutun ve tüm kuruluşunuzda ilkeleri uygulayın.

Performans Sistemi Çözümlemesi'yle kuruluşunuz çapında SQL Server'ın bir veya

birden çok örneğinde sorun giderme, ayarlama ve izleme işlemleri yapın.

Otomatikleştirilmiş yönetim görevlerini zamanlayın ve olaylara erken yanıt verin.

Kullanıcılarınız istediklerinde karar desteği sağlayın:


Kaynak Yöneticisi'yle iş yükü kaynaklarında belirlenen öncelikleri denetleyin ve

son kullanıcılara tutarlı bir performans sağlayın.

Yerleşik veri sıkıştırmasıyla depolamayı en üst düzeye çıkarın ve sorgu

performansını artırın.

Microsoft Office 2007 sistemiyle gelişmiş performans, kullanılabilirlik ve

tümleştirmeden yararlanmak için SQL Server Reporting Services (İng) kullanın.

İlişkisel veriler, XML belgeleri, FileStreams ve saha verileri gibi farklı veri

türlerindeki her türlü yapılandırılmış veya yapılandırılmamış verileri verimli bir

şekilde depolayın, yönetin ve çözümleyin

(http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sql-server-

2008/evaluate.mspx, 2008)

Başlıca özellikler

Merkezileştirilmiş denetim

Birden çok kaynaktan gelen kuruluş çapındaki denetim kayıtlarını bir araya getirin.

Bildirim Temelli Yönetim Çerçevesi

Yapılandırma ilkeleri tanımlayın ve bunları kuruluş çapında uygulayın.

Kaynak Yöneticisi

Farklı iş yükleri için sınırları ve öncelikleri tanımlayın.

Yerleşik veri sıkıştırması

Depolamanızı en iyi duruma getirin.

Performance Studio

Veri hizmetleri izlemesini merkezileştirin ve birleştirin.

Saydam veri şifrelemesi

Gizli verileri koruyun.


2008/evaluate.mspx, 2008)

3.2. Bir veritabanı çözümü Olan Microsoft SQL Server’ın Avantajları

1. Bilgilerinizi koruyun. SQL Server 2008, kapsamlı denetim yetenekleri, saydam veri

şifrelemesi ve yalnızca size gereken hizmetleri etkinleştirerek güvenlik saldırılarını en

aza indiren yüzey alanı yapılandırmasıyla uyumluluğu ve güvenliği geliştirir.


2. İş devamlılığını güvence altına alın. SQL Server 2008, uygulamalarınızın güvenilirliğini

artıran ve depolama hataları olduğunda kurtarma işlemini basitleştiren Veritabanı

Yansıtması'yla birlikte gelir.

3. Öngörülebilir yanıtlar sağlayın. SQL Server 2008 daha kapsamlı bir performans

verileri toplama özelliği, performans verilerini depolamak için yeni merkezi bir veri

deposu ve verileri daha verimli bir şekilde depolamanıza olanak tanıyan gelişmiş veri

sıkıştırması sağlar.

4. Yönetim izlemesini en aza indirin. SQL Server 2008'in yeni ilkeye dayalı yönetim

çerçevesi olan Bildirim Temelli Yönetim Çerçevesi, veritabanı işlemlerinin çoğu için

ortak bir ilkeler kümesi tanımlayarak gündelik bakım işlemlerini basitleştirir ve toplam

sahip olma maliyetini düşürür.

5. Tüm verileri bütünleştirin. SQL Server 2008, çok fazla sayıda kullanıcıyı ve büyük

miktarlarda veriyi yönetmenize ve ölçeklendirmenize olanak tanıyan gelişmiş sorgu

performansı ve verimli, düşük maliyetli veri depolaması sunar.

6. Uygun bilgileri sağlayın. SQL Server 2008 kullanıcıların Microsoft Office Word ve

Microsoft Office Excel'de karmaşık raporlar oluşturmasına ve bu raporları hem

kuruluş içinde hem dışında paylaşmasına olanak tanır. Uygun bilgilere anında erişim,

çalışanlarınızı daha iyi, hızlı ve uygun kararlar alma yönünde güçlendirir


2008/evaluate.mspx, 2008).

3. ÜÇÜNCÜ ALT PROBLEME İLİŞKİN BULGULAR VE YORUMLAR

Araştırmanın üçüncü alt problemi “Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki

altyapısı sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarında internet bağlantısının yetersiz kaldığı

durumlarda internet uygulamalarının yerel ağ sistemi üzerinden gerçekleştirilmesi nasıl

olmalıdır? ” olarak belirlenmiş ve probleme bu bölümde çözüm aranmıştır.

3.1. İlköğretimde İnternet Uygulamaları İhtiyaçları

E-posta adresi kullanımı

Web sayfası tasarlama

Web sayfası yayınlama


Öğrenciler için oluşturulan kimlik ve parolaları aynı zamanda sunucu sistemi üzerinde

kullanabilecekleri bir e-posta adresini de kullanmalarını sağlamaktadır. Server sistemi

üzerinde yapılandırılmış bir mail sunucu sistemi ile öğrenciler okulun internet bağlantısından

bağımsız olarak, hem web tabanlı, hem de e-posta programlarını kullanarak e-posta kullanımı

uygulamalarını rahatça yapabilirler.


kullanabilecekleri bir web alanına sahip olmalarını sağlayacaktır. Yerel ağda web sucunu

hizmeti üzerinde bulunan ve yayınlanan bu web sunucu ile tasarladıkları web sayfalarının

tasarım aşamasındaki denemelerini okulun internet bağlantısından bağımsız olarak

gerçekleştirebilecekler.


kullanabilecekleri bir ftp alanına sahip olmalarını sağlayacaktır. Bu sayede ftp kullanımını

yerel ağ üzerinde okulun internet kullanımından bağımsız olarak kullanırken pekiştirmiş

olacaklar. Bu ftp sunucu ile yerel ağda her yerden erişebilinen bir ftp alanına dosyalarını

yükleyebilecekler.

Vekil (Proxy) sunucu kurularak daha önceden girilen internet sitelerinin daha hızlı

açılmasını sağlanacaktır. Bu sayede internet siteleri üzerinde yapılan uygulamalarda

öğrencilerin aynı anda aynı siteye girmesi ile oluşan site açılmama gibi problemlerinde önüne

geçilmiş olucaktır.

3.2. Bir Mail Sunucusu olarak Microsoft Exchange Server

Exchange Server 2007’ye Genel Bakış

Gün geçtikçe şirketinizdeki insanlar kritik görev yapan iletişim ihtiyaçlarını karşılamak

için e-postayla haberleşme yöntemini daha da fazla kullanıyor. E-posta talebi ve kullanımı

arttıkça, kullanıcıların beklentileri de artar. İnsanlar nerede olurlarsa olsunlar veya ne tür bir

aygıt kullanırlarsa kullansınlar, e-posta, ajanda, eklentiler ve kişilerine zengin, verimli ve

güvenli bir şekilde ulaşmak istiyorlar.

Fakat devamlı olarak daha az kaynak ile daha fazlasını yapmak zorunda olan BT

uzmanları için bu beklentilere uygun bir mesajlaşma sistemi elde etmek, diğer gereksinimler


ile dengelenmelidir. Günümüzde BT departmanları geniş bir alana yayılan ve gittikçe daha

karmaşık hale gelen e-postalara yönelik güvenlik tehditleriyle uğraşmak zorundalar.

Bu tehditler, şirketin dengesini tehlikeye atma ve iletişimi işlemez hale getirme

olasılığına sahiptir. Ek olarak zaman, para ve kaynak kısıtlamaları da hayatın gerçeğinin bir

parçasıdır. Sonuç olarak BT uzmanları, işletmelerin ve çalışanlarının ihtiyaçlarını hedef alan

dağıtım ve yönetimi düşük maliyetli bir mesajlaşma sistemi aramaktalar

(http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx, 2007).

Bugün pek çok şirket çalışanlarının en iyi sonuçları elde etmesini sağlayan e-posta,

kritik göreve sahip bir iletişim aracıdır. Herşeyin bu şekilde gittikçe e-postaya bağlı olması,

gönderilen ve alınan mesajların sayısını, yapılması gereken işin çeşitliliğini ve hatta işin hızını

artırır. Bu değişimin ortasında, çalışanların da beklentileri ortaya çıkar. Artık günümüzde

çalışanlar e-postalarına, ajandalarına, eklentilerine ve iletişim kurdukları kişilere nerede

oldukları ve ne tür bir aygıt kullandıkları fark etmeksizin zengin ve verimli bir şekilde erişmek

istiyor (http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx,

2007).

BT profesyonelleri için, bu ihtiyaçları karşılayan bir mesajlaşma sistemine sahip olmak

ile güvenlik ve maliyet gibi ihtiyaçları karşılamak dengelenmelidir. E-posta talebi ve kullanımı

arttıkça, kurumsal güvenlik gereksinimleri de daha karmaşık bir hale gelir. Bugün BT

departmanları, geniş çapta yayılan e-postalara yönelik güvenlik tehditleri (sürekli artan

istenmeyen posta ve virüsler, uyumsuzluk riskleri, e-postaların değiştirilmeye karşı

savunmasızlığı, ek olarak doğal veya yapay felaketlerin olası zararlı etkileri) ile başa

çıkabilmelidir.

Güvenliğin öncelikli bir noktada yer alması gerektiğinin farkında olan BT

departmanları ayrıca etkin bir şekilde maliyet yönetimi yapmalarının gerekli olduğunu da

biliyor. Zaman, para ve kaynak kısıtlamaları hayatın bir gerçeği olduğu için BT departmanları

daha az kaynak ile daha fazlasını gerçekleştirmeli. Sonuç olarak BT uzmanları hem

işletmelerin hem de çalışanların gereksinimlerini karşılayan bir mesajlaşma sistemi ararken

aynı zamanda düşük maliyete dağıtım ve yönetimi yapabilmelidir.


Microsoft Exchange Server 2007 tüm bunlarla başa çıkabilmek ve mesajlaşma sistemi

içinde yer alacak olan farklı grupların ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmıştır. Microsoft

Exchange Server 2007’nin yeni becerileri şirketinizin istediği gelişmiş korumayı,

çalışanlarınızın aradığı her yerden erişimi ve BT departmanında ihtiyacınız olan operasyonel

verimliliği sağlar

(http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx, 2007).

Yerleşik Koruma

Exchange Server 2007 işinizi devam ettirmek, istenmeyen e-postaları ve virüsleri azaltmak,

güvenilir haberleşmeyi mümkün kılmak ve şirketinizin uyumlu olmasına yardımcı olmak için

yerleşik korumalı teknoloiler sunar.

Önemli Özellikleri:

Kurumsal işletmelere yönelik kullanılabilirlik ve güvenilirlikle e-posta

akışını ve iletişimi canlı tutar.

Kullanıcıların ve şirketin önemli verilerini, istenmeyen e-postaların ve

virüslerin zararlı etkilerine karşı korumalarına yardımcı olur.

Şirket içinde otomatik olarak ve ek bir maliyet veya karmaşıklığa sebep

olmadan güvenilir iletişim sağlar.

Çalışanların, uyumluluk yöneticilerinin ve mesajlaşma yöneticilerinin farklı

ihtiyaçlarını destekleyen düzenleyici kuralları basitleştirir.

(http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx, 2007)

Her Yerden Erişim

Exchange Server 2007 ile çalışanlar e-postalarına, sesli mesajlarına, ajanda ve kişilerine çeşitli

aygıt ve istemcileri kullanarak her yerden erişime sahip olurlar.

Önemli Özellikleri:

• Evde, işte ve yoldayken hızla yanıt verme işlevselliğine ihtiyaç duyan

günümüzdeki çalışanların verimliliği artırır.


• Çalışanların sesli mesaj, faks ve e-posta gibi iletişim öğelerinin tümüne tek

bir gelen kutusundan ulaşabilmelerini sağlayarak farklı sistemlerin

kullanımının getireceği maliyet ve zorluklardan kaçınmalarına yardımcı

olur.

• Farklı aygıt ve istemciler için İnternet veya telefon bağlantısı dışında bir

hizmete ya da ekstra yazılıma gerek kalmadan hızlı, sorunsuz ve tanıdık bir

Microsoft Office Outlook deneyimi sunar.

• Veri, doküman ve zamanlamayı her yerden bulmayı ve paylaşmayı

kolaylaştırarak işbirliği ve verimliliği artırır.


İşlemsel Verimlilik

Exchange Server 2007 donanım ve ağ iletişimi yatırımları, yöneticileri daha verimli yapan

özellikleri en iyi duruma getirerek operasyonel verimliliği yeni düzeylere taşır.

Önemli Özellikler:

• x64 hesaplama ve bant genişliği optimizasyon yönlendirme algoritmaları

aracılığıyla donanım, yazılım ve ağ iletişimi yatırımlarından daha fazlasını

kazanmanızı sağlar.

• Problemlerin belirlenmesini ve çözümlenmesini kolaylaştırıp görevleri

daha kolay bir şekilde otomatikleştirerek yöneticilerin verimliğini artırır.

• Otomatik istemci bağlantıları, yeni sunucu rolü tabanlı yapı ve gelişmiş

tanılama ve görüntüleme ile dağıtım verimliliği sağlar.

• Yeni Exchange Web Hizmetleri aracılığıyla iş uygulamaları ve üçüncü parti

çözümleriyle Exchange Server verilerinin entegrasyonunu kolaylaştırır


3.3. Web Sunucu Nedir?

Web sunucu, kullanıcıların internet veya yerel ağ üzerinde belge paylaşmalarına izin

veren bir uygulamadır.


Web sunucuya bağlanmak için yalnızca bir web tarayıcıya ihtiyacınız vardır

(http://www.myserverproject.net/, 2008).

Bir web sunucuya bağlanan bir çok istemci.

Bu resim, aynı anda sunucunuza çeşitli istemcilerin nasıl bağlandığını göstermektedir.

Sunucunuza talepler ağ üzerinden gelir. Sunucu tarafınfan bir cevap hazırlanır ve istemciye

geri gönderilir. Internetin evrimi, Sunucu-İstemci modelini bilgi paylaşmak için, her

kullanıcıya diğer kullanıcılarla ne paylaşmak istediğine kolayca karar verebilme şansı verecek

hale getirmiştir.

Dosyalar nasıl paylaşılır?

Temel seviyede, web sunucu HTML dosyaları ve resimleri paylaşır. Bu belgeler bir

websitesine bağlandığınızda gördüğünüz çok basit, statik ve temel dosyalardır. Bu dosyalar

HTTP (Hiper Metin Aktarım Protokolu) aracılığı ile aktarılır.


Eğer dinamik içeriğe ihtiyaç duyulursa, örneğin bir e-ticaret sitesi çalıştırmak için, web

sunucunun harici bir işlem ile iletişimi için farklı protokoller kullanılır. Bu protokollerin

bazıları Ortak Ağ Geçidi Arayüzü (CGI), ISAPI, FastCGI ve WinCGI'dır.

HTTP güvenli bir protokol değildir, çünkü veri aktarımı şifrelemeden yapılır. Güvenli aktarım

için şifreleme imkanları HTTPS (Güvenli Hiper Metin Aktarı Protokolu ) ile verilir.

Adres çevirimi

Web sunucular, URI'deki adres bileşenini kaynak yerel dosya sistemindeki adrese çevirir.

İstemci tarafından belirlenen URI adresi web sitesinin kök dizinine göredir (Sanal Ana

Makinalar).

(http://www.myserverproject.net/, 2008)

3.4. Ftp Sunucu

FTP (File Transfer Protocol: Dosya Aktarım Protokolü)

Dosya Aktarım Protokolü TCP/IP ile haberleşen bilgisayarlar arasında dosya alışverişini

düzenler. FTP için FTP hizmeti veren bir sunucu makina gerekir. FTP sunucuda bir FTP sitesi

oluşturulur. FTP istemciler bu siteye ulaşıp dosya çekebilirler ya da dosya yükleyebilirler.

Windows NT'deki internet Information Server içinde FTP sunucu bulunur, internet

Information Server'ı yüklediğimizde FTP sitemiz de açılmış olur.FTP istemci olarak komut

satırından çalışan FTP komutu kullanılabilir. Ama bunun yerine bir ftp sitesine ulaşmak için

MS internet Explorer ya da Netscape gibi bir gözatıcı program (browser) kullanılabilir.

Örneğin, kurum içi ağımızda INSUNUCU adında bir bilgisayarda Internet Information Server

yüklü diyelim. Bu durumda INSUNUCU bilgisayarının üzerinde otomatik olarak bir ftp sitesi

oluşturulur. Bu siteye ulaşmak için gözatıcı programda adres kutusuna ftp://INSUNUCU

yazmamız yeterli olacaktır. Bu durumda ftp sitesinin içeriği karşımıza gelecek, biz de oradaki

bir dosyanın üzerine tıklayarak dosyayı kendimize kopyalayabileceğiz ya da çalıştırabileceğiz


3.5. Vekil (Proxy) Sunucu

Kişisel bilgisayarlarda kullanılan Web Tarayıcılar internet erişimlerinde erişilen web

sayfalarını disk üzerine kayıt ederler. Bu şekilde, aynı web sayfalarına ikinci kere erişildiğinde


sayfanın tamamı veya bir kısmı daha önce kayıt edilmiş disk üzerindeki bilgiler okunarak

ekrana getirilir. Eğer bu sayfalarda bir öncekine göre değişiklikler olmuş ise, onlar internet

üzerinden okunur ve ekrana getirilirken, aynı zamanda disk üzerine de kayıt edilerek, bir

önceki kayıtlar güncellenir.

Birden fazla bilgisayar kullanıcısının yoğun olarak internete eriştiği şirket, okul v.b.

yerlerde her bir bilgisayardaki web tarayıcısı o kullanıcının daha önce eriştiği sayfaları belki

diskinden okuyarak performans anlamında bir avantaj getirecek olsa da, çok sayıda

kullanıcının olduğu böyle ortamlarda aynı sayfalara erişen kullanıcıların bilgisayarlarında

tutulan kayıtlı web sayfalarının kullanıcıların birbirine faydası olamayacaktır. Aynı sitelerde

dolaşan, aynı sayfalara erişen değişik insanların olduğu bu gibi ortamlarda birinin eriştiği

sayfa daha sonra bir başka kişi tarafından ulaşılmaya erişildiği bir bilgisayarın diskinden

okunabilseydi ciddi performans artışı olacaktı. Çünkü, bugün şirket, okul v.b. gibi yerlerde

bina içinde kullanılan yerel iletişim ağlarında hat performansı minimum (eski donanımlara

sahip bilgisayarlarda) 10 MegaBit/saniye, ortalama ve çoğunlukla 100 MegaBit/saniye

civarında iken ADSL, DSL, FrameRelay veya Kiralık Hat (Leased-Line) v.b. gibi isimlerle anılan

internet bağlantılarında hızlar oldukça düşüktür ve 512 KiloBit/saniye, 1 MegaBit/saniye ve 2

MegaBit/saniye gibi seviyelerdedir. Doğal olarak, internet iletişim hızının yerel ağ hızlarına

göre oldukça düşük olduğu ortamlarda kullanılan web sayfalarının bir sonraki kullanımlar için

disk ortamına kayıt edileceği ve bunun birçok bilgisayar kullanıcısı tarafından ortaklaşa

paylaşılacağı ortamlara ihtiyaç vardır.

Proxy Server adını verdiğimiz bilgisayarlarda erişilen web sayfaları disk üzerine kayıt

edilir. Bir başkası veya aynı kullanıcı bir kere daha aynı web sayfasına erişmek istediğinde bu

kontrol edilir ve bu sefer internet üzerinden değil, disk üzerinden bu bilgi okunarak

kullanıcıya iletilir. Bu şekilde, örneğin 2 MegaBit/saniye hızında internet bağlantısı olan bir

şirkette, proxy server üzerine daha önce kaydedilmiş web sayfaları 100 MegaBit/saniye

hızındaki bir hat üzerinden talep eden kullanıcıya iletilir. Elbette, çok sayıda kullanıcının aynı

internet bağlantısını paylaştığı ortamlarda bu gibi bir "proxy server" uygulaması web

sayfalarına erişimde çok ciddi bir performans artışı sağladığı gibi, internet bağlantısının daha

verimli olarak kullanılmasını da sağlar. Yani, aynı sayfalara erişen birden fazla kullanıcı için

internet hattı daha yoğun kullanılacak iken, proxy server uygulaması ile sadece tek bir

kullanıcı için kullanılarak bağlantının daha optimum kullanılması sağlanır. Proxy server


uygulamalarında kullanıcılar web tarayıcılarında proxy server ile ilgili tanımları yaparak,

internet üzerindeki dolaşmalarında site web sayfaları ile ilgili taleplerini hep proxy server'a

gönderirler. Proxy server bu kullanıcıların web sayfaları ile ilgili isteklerini alarak, internet

üzerinden okur, diskine kaydeder ve kullanıya yollar. İkinci kere yine aynı sayfa proxy

server'dan istendiğinde ilkönce proxy server diskine bakaraj bu sayfanın burda kayıtlı

olduğunu görür ve internete çıkmadan bu sayfaları diskinden okuyarak kullanıcıya iletir. Bu

şekilde proxy server'ın diskinden (cache) okunan bilgilerin gönderildiği bilgisayar kullanıcıları

çok ciddi bir performans artışı ile karşılaşırlar.

Yani, proxy server kullanılan ortamlarda kullanıcılar web sayfaları ile ilgili tüm taleplerini

proxy server'a iletmektedirler ve internete ulaşmamaktadırlar. Proxy server bu kullanıcılar

adına ilgili web sayfalarına erişmekte ve bu bilgiyi alıp, kayıt edip, talep eden kullanıcıya

göndermektedir.

Proxy server kullanımı özellikle çok sayıda kullanıcın bulunduğu ortamlarda ciddi

performans avantajı sağlamaktadır. Ve elbette bu şekilde internet bağlantısı da çok daha

verimli kullanılmaktadır (http://doctus.org/, 2005).


BÖLÜM IV

TASARIM

1. ANALİZ

Bu Bölümde ihtiyaç analizi ile ihtiyacı belirledikten sonra genel durum

değerlendirmesi yapılmış ve belirlenen hedefler doğrultusunda iş analizi yapılmıştır.

1.1. İHTİYAÇ ANALİZİ

Yapılan araştırmalar ve öğretmenler ile yapılan yüz yüze görüşmelerden edinilen

bilgiler doğrultusunda Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış

olan bilgisayar laboratuarlarının eğitimin kalitesinin artırıcı bir yönde etkili bir biçimde

kullanılması için gerekli yazılım altyapısının yeterli olmadığı görülmüştür.

Ölçme-değerlendirme konusunda yeni ve etkili bir seçenek olan e-portfolyo

öğrencilerin uzun süreli çalışmalarını bir yerde toplarken, öğrencinin öğrenme sürecini

elektronik ortamda gözlemleme ve değerlendirme fırsatı vermektedir. İl Milli Eğitim

Müdürlüğü ile yapılan yazışmalar ve ilköğretim bilgisayar dersi öğretmenleri ile yapılan yüz

yüze görüşmeler sonrasında Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı

sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarda bir kimlik doğrulama sistemine dayanan merkezi bir

depolama alanı bulunmadığından ötürü e-portfolyo uygulaması için yazılımsal altyapının

yeterli olmadığı görülmüştür.

Aynı yazılım altyapısı yetersizliği sebebi ile öğrencilerin grup çalışmalarında, ortak

amaçlara sahip gruplardaki her bireyin katkısını gerektiren, işbirliğine dayalı öğrenme

modeline dayanan projelerinde bilgisayar üzerinde çalışırken teknik açıdan sorunlar

yaşanmaktadır. Öğrencilerin ortak çalışma ile yürüttükleri projelerde birlikte

çalışabilirliklerini artırdıkları bir ortam bulunmamaktadır. Öğretmen tarafından bu

çalışmaların yönetilmesi ve gözlemlenmesi teknik olarak yeterli olamamaktadır.

Öğretmen aynı proje içindeki grup bireylerinin her birinin çalışmalarını gözlemlemede

ve değerlendirmede sorunlar yaşamaktadır. Öğrencilerin bireysel gayret ve çalışmalara proje

sonunda ortaya konulan ürün üzerinden anlaşılması teknik olarak mümkün olmamaktadır.


Okullardaki internet bağlantı hızının yetersiz olması ve gene olarak Türkiye deki

internet bağlantısının sürekliliğinde sıkıntılar yaşanması eğitimde sürekliliği ve

uygulanabilirliği engellemektedir. Zaman zaman internet bağlantısı sorunları sebebi ile bazı

konular teorik olarak anlatılmakta, öğrenciler uygulama yapamamaktadır.

Okullardaki internet bağlantı hızının yetersiz olması sebebi ile internet üzerinde aynı

web sitesi üzerinde yapılan uygulamalarda sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu sebepten ötürü Milli

Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar

laboratuarlarındaki yerel ağda bir vekil (Proxy) sunucu kurulumuna ihtiyaç duyulmaktadır.

Okullarda öğrencilere e-posta uygulamaları yaptırılırken internete üzerindeki ücretsiz

servislerde faydalanılmaktadır. Bu durumda hem bu servisin seçiminde sorunlar yaşanırken

hemde internet bağlantı hızının yetersiz olduğu veya internet bağlantısının sorunluğu olduğu

durumlarda e-posta uygulamaları gerçekleştirilememektedir.

Okullarda öğrenciler tasarladıklar internet sitesi yayınlamak için gene e-posta

uygulamalarında olduğu gibi internet üzerindeki ücretsiz servislerden faydalanılmaktadır. Bu

durum aynı e-posta uygulamalarında olduğu gibi öncelikler servis seçiminde sıkıntı

yaşanmaktadır. Bunun yanı sıra internet bağlantı hızının yetersiz olduğu veya internet

bağlantısının sorunluğu olduğu durumlarda internet sitesi yayınlama uygulamaları

gerçekleştirilememektedir.

1.2. GENEL DURUM ANALİZİ

Yaptığımız araştırmalar, İl Milli Eğitim Müdürlüğünden alınan veriler doğrultusunda

okula özel fiziksel altyapı eksikliği haricinde neredeyse bütün okullarda en az bir adet bir

Bilişim Teknolojileri sınıfı bulunduğunu saptanmıştır.

İl Milli Eğitim Müdürlüğünden alınan veriler tüm Bilişim Teknoloji sınıflarında internet

bağlantısı ve çalışır bir ağ altyapısının bulunduğunu göstermektedir. Fakat yüz yüze yapılan

öğretmen görüşmeleri göstermiştir ki internet bağlantısı bazı okullarda bulunurken bazı

okullarda ağ bağlantısı düzgün bir biçimde çalışır durumda olmadığından dolayı, hem ağ

sistemi kullanılamazken hem de internet bağlantısı kullanılamamaktadır.

Ağ sistemi ve internetin düzgün çalıştığı okullarda da gerekli yazılımsal altyapı

kurulmadığından gelişmiş bir ürün değerlendirme yöntemi olan e-portfolyo ve öğrencilerin


aynı proje üzerinde birlikte çalışabilecekleri teknik bir sistem kullanılmamaktadır. Gene aynı

donanım ve yazılım altyapı sorunları nedeni ile internet ile ilgili konular etkin bir biçimde

işlenememektedir.

1.3. HEDEFLERİ ANALİZİ


laboratuarlarında eğitimin kalitesini artırmak için etkili bir ölçme-değerlendirme yöntemi

olan e-portfolyo sisteminin kullanılabilmesi, öğrencilerin birlikte çalışılabilirliğinin teknik

olarak yazılımsal olarak sağlanması ve internet altyapısı gerektiren derslerin daha etkin bir

biçimde işlenmesi için gerekli yazılım alt yapısının kurulması hedeflenmektedir.

1.4. İŞ ANALİZİ

Bu çalışmada halihazırda kurulu durumda olan Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim

okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar laboratuarlarında, ağ sisteminin çalışır

durumda olduğu varsayılaraktan, eğitimin kalitesini artırmak için etkili bir ölçme-

değerlendirme yöntemi olan e-portfolyo sisteminin kullanılabilmesi, öğrencilerin birlikte

çalışılabilirliğinin teknik olarak yazılımsal olarak sağlanması ve internet altyapısı gerektiren

derslerin daha etkin bir biçimde işlenmesi için gerekli yazılım alt yapısının kurulması için

Sunucu merkezli bir ağ sistemi üzerine gerekli servisler kurulacaktır.

2. İÇERİĞİN DÜZENİ

Bu bölümde bir önceki bölümde belirlenen analizler doğrultusunda uygulanması

önerilen sistemlerin sırası ve birbirleri ile bağlantıları anlatılmıştır.

2.1. SUNUCU

Bütün bu sistemlerin alt yapısı olarak bir sunucu sistemine ihtiyaç duymaktayız.

Kurduğumuz bu sunucu sistemi erişim kontrol ve güvenliği, verilerin düzenlenmesi gibi

konulardaki gereksinimlerimizi karşılayacaktır.

Eğer okul bünyesinde bir sunucuya sahip ise sunucuya, değil ise öğretmen

bilgisayarına veya elimizde bulunan en güçlü yapılandırmaya sahip bilgisayarı sunusu

sistemini kurmak için kullanılabilir.

Sunucu işletim sistemi olarak seçim yaparken maliyet, teknik bilgi, ihtiyaçlarınız,

kullandığımız bilgisayarların özellikleri ve yapılandırmaları vb. özelliklerin yanı sıra öğrenci


bilgisayarlarında kullanılan işletim sistemi ile uyum sağlamasını göz önüne alarak bir sunucu

sistemi seçilmesi gerekmektedir.

Okullardaki bilgisayarlarda Microsoft firmasının işletim sistemlerinin kullanılmasından

dolayı Microsoft firmasının Windows Server ürününü kullanabileceğimiz gibi alternatif olarak

ücretsiz ve açık kaynak kodlu Linux tabanlı işletim sistemlerinden birini de kullanılabilinir.

Şekil 2 Sunucu Bilgisayarlar için Linux ve Windows Sistem Alternatifleri (e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2005 Eylem Planı, 2005)


2.2. AĞ YAPILANDIRMASI

2.2.1. TCP/IP

Hangi sistemi kurarsak kuralım ağ yapılandırmamızı ortak ve yerleşmiş bir standart

protokol olan TCP/IP protokolünü kullanarak yaparsak farklı sistemlerimiz arasında da

sorunsuz bir iletişim gerçekleştirmiş olunur.

IPV4 ve IPV6 olarak iki çeşit kullanım türü vardır. Her ikisini de kullanabiliriz. IPV4

daha eski sistemlerle uyumlu olan ve daha çok kullanılan bir sistem olduğu için ve bizim

kuracağımız büyüklükteki ağlar için yeterli olacağından kurulabilir.

BT Sınıfı Ağ Yapısı

24 PORT SWITCH

LAB1 Öğrenci Bilgisayarları

PC1 PC15

16 PORT SWITCH

ADSL MODEM

INTERNET

İdari Bilgisayarlar

LAB2

LAB3

192.168.10.20 192.168.10.35

192.168.10.10

192.168.1.250

192.168.1.251

192.168.1.252

192.168.1.1

192.168.1.100

192.168.1.101

192.168.1.102

LAB1 Öğretmen Bilgisayarı

Şekil 3 Örnek TCP/IP Yapılandırması (Kırıkkale Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007)

2.2.2. DNS

DNS kısaca ağ sistemimizde bulunan tüm cihazların isimlerini ip adreslerine yada ip

adreslerini isimlerine çevrilmesi için gerekli bilgileri tutan bir kayıt sistemidir. DNS aynı


zamanda bir alan için gerekli eposta sunucusunun adreslerini ya da alan adı sunucularının

hangi IP adreslerinde bulunduğunun kayıtlarını da tutar.

Microsoft firmasının sunucu işletim sistemlerinde kendi DNS servisini kurulabileceği

gibi Linux gibi açık kaynak kodlu sistemler için BIND, djbDNS gibi DNS servisleri de

kullanılabilir.

2.2.3. DHCP

Kurulan ağ sisteminde esnek ve otomatik bir TCP/IP yapılandırması için bir DHCP

servisi kurulmalıdır.

2.3. KİMLİK DOĞRULAMA VE DİZİN ERİŞİMİ

Kurulan ağ sisteminde bir öğrenci yada bir öğretmenin bir bilgisayarı kullanabilmesi

için dizin erişim protokolü ile desteklenmiş bir kimlik doğrulama sistemine ihtiyaç

duyulmaktadır. Bu sistemlerin kurulması ve yapılandırılması ardından sistemde oturum

açacak daha doğrusu herhangi bir bilgisayarı kullanacak birisi için bir hesap ve bu hesaba

bağlı bir kullanıcı adı ve parolası belirlenmelidir. Oluşturulan bu hesaplar kullanılan tüm

sistemlerde geçerli olabilen bir ortak yapı üzerine kurulmalıdır.

Kullanıcılar, ağda oturum açarken ve paylaştırılmış kaynakları ararken etki alanı

denetleyicileri ile iletişim kurmalıdır. Etki alanı denetleyicilerine ve genel kataloglara erişim,

Basit Dizin Erişimi Protokolü (LDAP) kullanılarak gerçekleştirilir. LDAP, TCP/IP ağlarında

kullanılmak üzere tasarlanmış bir iletişim kuralıdır Bu sayede kullanıcı ağ üzerinde herhangi

yaptığı bir işlem için tekrar tekrar şifre girmeden, oturum açarken girdiği hesap ile kendi

yetkisi dahilinde ki tüm verilere erişebilecektir.

Kullanıcı herhangi bir bilgisayardan oturum açtığında kendi kişisel depolama alanına

ulaşabilecektir. Bu depolama alanı ilgili izinler oluşturulan klasör yapılarında ayarlanmalıdır.

Örnek olarak Kullanıcı sadece kendi dosyalarına ulaşabilir durumda olmalı ve sadece

bulunduğu dönemdeki verileri değiştirebilir bir yetkilendirme yapısı kurulabilir. Tüm okul

hayatı boyunca hazırladığı ürünlere ulaşırken üzerinde değişiklik yapamayacağı bir şekilde

yapılandırılabilir.


2.4. PORTAL

Birlikte çalışabilirliği artırmak ve uzun projeler üzerinde birlikte çalışan öğrencilerin

uygun görev dağılımları ile çalıştığı ve bunun öğretmen tarafından gözlenilebildiği teknik bir

altyapı olarak yerel ağ üzerinde çalışan bir portal kurulmalıdır.

Bu sayede öğretmen hazırlanacak olan projeler ile ilgili ayrıntılı açıklamaları bu portal

üzerinden duyurabilir. Öğrenciler ve öğretmenler bu portala girebilmeleri için kurulan dizin

sistemi sayesinde bilgisayarda oturum açmaları yeterli olacaktır.

Öğretmen bu portal üzerinde makale arşivi, kitaplık, önerilen internet adresleri gibi

bölümler oluşturarak öğrencilerin araştırma yapmalarını kolaylaştıracak ve destekleyecek

şekilde portalı yapılandırmalıdır.

Ortak projede çalışan bütün grup üyeleri aynı doküman üzerinde çalışabilirlerken

yetkilendirildikleri kadarı ile portalın gereken yerlerini kullanabilirler. Öğretmen ise yönetici

hesap haklarına sahip olduğu için bütün değişiklikleri izleyebilir ve yönetebilir.

Ortak projede çalışan bütün grup üyelerinde biri doküman üzerinde bir değişiklik

yaptığında bu durum diğer grup üyelerine bir e-posta ile bildirilebilir.

Öğrenciler portal üzerinden haberleşip bilgi alışverişinde bulunabilirler.

Öğretmen bir takvim sistemi oluşturarak bütün tatil günleri, proje duyuruları, teslim

tarihleri, sınav tarihleri vb. gibi konuların yayınlanmasını sağlayabilir.

Grup üyelerinin her birinin yaptığı değişiklikte dosyanın yeni bir sürüm olarak

kaydedilmesi sonucu bilgi kaybı engellenir. Bu sayede başka bir üye diğer üyenin yaptığını

silemez.

Öğretmen bu sürüm uygulaması ile aynı dosyada hangi öğrencinin ne kadar çalıştığını

hangi verileri hazırladığını hangi saatlerde ne kadar çalıştığı gibi verilere kolayca ulaşabilir.

Kurulacak olan bu portal sunucu bilgisayar kurulmalıdır. Microsoft firmasının

Sharepoint portal servisi kurulacağı gibi alternatif olarak açık kaynak kodlu bir portal olan

phpgroupware veya Dotproject de kurulabilir.


Portal sistemleri tüm bilgilerin tutulması için bir veritabanına ve yerel ağda

yayınlanabilmesi için bir web sunucuya ihtiyaç duyarlar.

Microsoft Sharepoint örneğini ele alırsak sistemin doğru çalışabilmesi için veritabanı

olarak SQL Server ve web sayfası yayınlamak için ISS kurulması gerekmektedir.

2.5. İNTERNET ALTYAPISI

2.5.1. Vekil(Proxy) Sunucu

İnternet uygulaması derslerindeki kalitenin artırılması amacı ile internet bağlantısının

verimli kullanılabilmesi amacı ile bir vekil sunucu kurulacaktır. Vekil sunucular daha önce

girilen internet adreslerinin dosyalarını sunucu da saklarken bu sayede aynı siteye bir daha

giren kullanıcıların internet sitesini daha hızlı açmasını sağlar. Vekil sunucu, çok ziyaret edilen

sayfaları önbelleğine alabilir. Bu durumda, o sayfa ziyaret edilmek istendiğinde dünyanın

öbür ucundaki bir sunucuya bağlanmak yerine önbellekteki bilgi okunur.

Vekil sunucu internet hızında gözle görülür bir hız sağlarken, aynı zamanda bizim

isteğimiz doğrultusunda internet üzerinde ki web sitelerinde erişimde kısıtlamalar ve

yönlendirmeler yapılmasını da sağlar.

Bunun yanı sıra vekil sunucu ekstra bir güvenlik sağlayarak virüslü dosyaları otomatik

olarak temizleyebilir ve virüslü dosyaların otomatik olarak yayılmasını engelleyebilir.

2.5.2. E-Posta Sunucusu

İnternet uygulaması derslerindeki internet bağlantısından kaynaklanan sorunlar

sebebi ile bir e-posta sunucu kurularak öğrencilerin e-posta uygulamalarını internet

bağlantısına gerek duymadan yerel ağ üzerinden gerçekleştirmeleri sağlanacaktır.

Bu sayede öğrenciler internet bağlantısına ve ücretli, ücretsiz internet servislerine

ihtiyaç duymadan E-posta kullanımı ile ilgili tüm bilgileri hem e-posta programları için hemde

web tabanlı e-posta kullanımı için ayrı ayrı uygulayabilirler.

Microsoft ürünlerini kullandığımıza güçlü ve birçok etkileyici özelliğe sahip Exchange

Server kurulabilir. Açık kaynak kodlu alternatifler içinde Linux sistemlerinde çalışan Q-mail ve

Postfix gibi mail sunucular kurulabilir.


2.5.3. Web Sunucu


sebebi ile bir web sunucu kurularak öğrencilerin internet sayfası tasarlama yayınlama

uygulamalarını internet bağlantısına gerek duymadan yerel ağ üzerinden gerçekleştirmeleri

sağlanacaktır.

Bu sayede öğrenciler hazırladıklarını internet sayfalarını, internet bağlantısına ve

ücretli yada ücretsiz herhangi bir servise ihtiyaç duymadan yerel ağda yayınlayabilirler.

Microsoft ürünleri ile birlikte ISS kurularak web sunusu sistemi kullanılmaya

başlanabilir. Açık kaynak kodlu alternatifler içinde Linux sistemlerinde çalışan Apache Server

kurulabilir.

2.5.4. FTP Sunucu


sebebi ile bir ftp sunucu kurularak öğrencilerin ftp uygulamalarını internet bağlantısına gerek

duymadan yerel ağ üzerinden gerçekleştirmeleri sağlanacaktır.

Microsoft ürünleri ile birlikte gelen ftp hizmeti kurularak ftp sunucu sistemi kurulup

yapılandırılabilir. Alternatif olarak Linux sistemleri için açık kaynak kodlu ücretsiz bir FTP

sunucu olan Pure-FTPd de kurulabilir.

3. STRATEJİLER

Bu bölümde uygulanmasını önerdiğimiz sistemlerin hangi yöntem ve şekilde

uygulanacağı hakkında bilgi verilmiştir.

3.1. KURULUM STRATEJİSİ

Bu sistemin kurulabilmesi için ağ ve sunucu sistemi üzerine bir teknik bilgi altyapısına

sahip olunmalıdır. Milli Eğitim Bakanlığına ait ilköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan

bilgisayar laboratuarlarında, sistem kurulumlarından Milli Eğitim Bakanlığı tarafından

görevlendirilmiş formatör kadrosunda bulunan çalışanlar bulunmaktadır. Bütün önerilen

sistemin kurulması ve yapılandırılması için gerekli teknik alt yapıya sahip olan bu çalışanlar

sistemin rahat çalışabilmesi için öğretmenler için gerekli bilgilendirmeyi yapacaklardır.


4. DEĞERLENDİRME

Bu bölümde önerilen sistemin genel bir değerlendirmesi yapılırken eksik ve yetersiz

yönlerinden bahsedilmiştir.

4.1. GENEL DEĞERLENDİRME

Bu sistemin uygulanabilmesi her şeyden önce okulun olanakları ile sınırlıdır. Tüm

sistemin en önemli noktası olan ağ yapısı olmadığında bu sistemin kurulması mümkün

olmayacaktır. Ancak bilgisayar öğretmenleri ve okul formatörünün gerekli altyapı kurmak için

birlikte gayret göstermeleri halinde sistemin kurulmasında çok büyük mali külfet

bulunmamaktadır. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların çok azında sunucu bulunuyor

olması bir sınırlılık gibi gözükmektedir. Fakat öğretmen bilgisayarı olarak gönderilen

bilgisayarların özellikleri sunucu sistemini kurmak için yeterlidir. Sistemin sorunsuz

çalışmasında ve uygulanmasında öğretmen tutumlarının ve öğrenci alışkanlıklarının şüphesiz

önemi büyüktür. Ancak sistemin yoğun kullanımı ve gerekli sonuçların alınması ile bu

durumun üstesinden gelinecektir.


BÖLÜM V

SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu bölümde, önceki bölümlerdeki bulgular doğrultusunda ulaşılan sonuçlar ve bu

sonuçlara bağlı olarak geliştirilen öneriler yer almaktadır.

1. SONUÇLAR

Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler eğitim sürecinin geliştirilmesinde önemli rol

oynamaktadır. Çağımızın en etkili iletişim ve bireysel öğretim aracı olarak belirtilen

bilgisayarlar, hızla gelişen teknolojinin eğitime kazandırdığı en büyük artılardan biridir. Pek

çok değişik nedenlerden dolayı bilgisayarın eğitimde kullanımı zorunlu hale gelmiştir.

İlköğretim okullarındaki bilgisayar laboratuarlarında her durumda, bu araştırmada ele

alınan konular dahil olmak üzere, bunların dışında sınıf yönetimine etkileyecek şekilde

yönetilmesi ve güvenliğin sağlanması gibi konular içinde bir sunucu sistemi kurulması her

açıdan eğitim ve öğretimin etkinliğinin artmasını sağlayacaktır.

Ayrıca öğrencilere sağlanacak kişisel disk paylaşımı sayesinde dosya güvenliğinin

sağlanması, öğrenci çalışmalarının yedeklenmesi, verilerin ortadan kaybolması gibi sorunların

önüne geçilecektir. Bu olumsuzlukların ortadan kaldırılması sayesinde, bilgisayar

derslerindeki eğitim kalitesini artacak ve öğrenci başarı seviyesi yükselecektir.

2. ÖNERİLER

İlköğretim okullarındaki bilgisayar laboratuarlarına bir sunucu sistemi kurulacağı

zaman ilk aşamada maliyet konuları gözden geçirilmelidir. Okullun imkanları dahilinde ileriye

dönük olarak yapılmak istenen konular planlanmalıdır. Daha sonra bu sunucuya iç ağ veya

internet üzerinden ulaşılıp ulaşılmayacağı gibi konularda göz önüne alınarak sunucu

kurulacak bilgisayara karar verilmelidir. Sunucu sistemi seçilirken işletim sistemi karar verme

aşamasında bütün bilgisayarlarda kullandığımız işletim sistemlerinin uyumlu çalışabilmesi göz

önünde bulundurulmalıdır.

Bu araştırmada üzerinde durulan konular haricinde internet kullanım alışkanlıklarının

izlenmesi ve içeriğin filtrelenmesi gibi güvenlik konuları ve sistemin sürekliliğin sağlanması,

bakım ve güvenliği gibi konularda da sunucu sistemlerinden faydalanılabilir.


Kurulacak bu sunucu sistemi ile bu araştırmada teorik bilgiler verilmiştir. Bu

araştırmadan faydalanmak isteyen kişi uygulama öncesi uygulamaya dönük olarak

araştırmalarda yapması gerekmektedir.

İlköğretim okullarındaki bilgisayar laboratuarlarında bu sisteme tamamen geçilmeden

evvel sistem belli bir az sayıda bilgisayar üzerinde deneme kurulumları yapılarak test

edilmelidir. Bu sayede kurulum sırasında ve sistem yapılandırılması sürecinde eğitim ve

öğretim aksatılmamış olur.


EKLER

EK-1

İSTANBUL İLİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ BİLGİSAYAR DURUMLARI HAKKINDA

İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN ALINAN BİLGİ

Bilgi Alınmak İstenen Konular:

1. İstanbul ilinde kaç adet İlköğretim Okulu bulunmaktadır?

CEVAP: 1301 İlköğretim Okulu

2. İstanbul ilindeki İlköğretim okullarında kaç adet Bilişim Teknolojileri sınıfı

bulunmaktadır?

CEVAP: 1622 BTS

3. İstanbul ilinde kaç adet İlköğretim okulunda sunucu bulunmaktadır?

CEVAP: Böyle bir bilgi mevcut değil, eğer sunucu var ise okulun kendi imkânlarıyla

alınmıştır.

4. İstanbul ilindeki İlköğretim okullarında toplam kaç adet bilgisayar bulunmaktadır

CEVAP: 33123 Bilgisayar

5. İstanbul ilinde İlköğretim okullarında kaç adet internet bağlantısı bulunmaktadır

CEVAP: internet bağlantısı bulunmayan okul bulunmamaktadır.

6. İstanbul ilindeki İlköğretim okullarında hangi tür işletim sistemleri bulunmaktadır

CEVAP: Okulun Kendi imkanları dahilinde edindikleri hariç hepsi MS WINDOWS

7. İstanbul ilindeki İlköğretim okullarında hangi çeşit(PC, Mac) bilgisayarlar

bulunmaktadır?

CEVAP: Okulun Kendi imkanları dahilinde edindikleri hariç hepsi PC

8. İstanbul ilinde kaç adet Eğitici ve okul formatörü bulunmaktadır?


CEVAP: 65 Eğitici, 155 Okul Formatörü

9. İstanbul ilinde İlköğretim okullarında kaç adet Bilişim Teknolojileri sınıfında bir ağ

sistemi çalışır durumda bulunmaktadır?

CEVAP: HEPSİ


EK-2

ÖĞRETMEN GÖRÜŞMESİ – 1

Öğretmen Görüşmeleri

Adı Soyadı Nuray Akman

Görev Yaptığı Okul Pendik Yıldırım Beyazıt ilköğretim okulu

Tarih 12.03.2008

Görüşme Modeli Yüz yüze

Görüşme Amacı İlköğretim okullarındaki altyapısı sağlanmış olan bilgisayar

laboratuarlarının eğitim ve öğretimin kalitesini olumlu yönde

artırabilmek üzere kullanılıp kullanılamadığına ilişkin bilgi toplamak.

1. Öğrencilerinizin e-portfolyo oluşturmasını sağlayacak teknik donanıma ve yapıya

sahip misiniz? E-portfolyo oluşturmanın öğretim açısından dersinize ne gibi katkılar

sağlayacağı inancıdasınız?

CEVAP:

Okulumuzdaki BT sınıfında bilgisayarlar arası bir ağ olmadığından ötürü öğrencilerimize e-

portfolyo bir oluşturtacak gelişmiş bir teknik alt yapımız yok, öğrencilere en azından CD

kullanarak bir e-portfolyo oluşturtmak isterdim lakin bilgisayarlarımızda CD-yazıcının

olmayışı bunu mümkün kılmadı. Hâlbuki e-portfolyo öğrencinin süreçteki gelişimini en iyi

şekilde takip edilebileceği ve değerlendirmenin daha doğru yapılabileceği bir uygulamadır.

Ben öğrencilerimin e-portfolyo oluşturabileceği şartlarda ders yapıyor olsaydım dersimin

daha etkili daha verimli geçeceği inancındayım. Hem öğrencinin hem de benim süreç

içersinde öğrenmeyi daha iyi takip edebileceğimden eksiklikleri zamanında fark edip gerekli

yönlendirmeleri yapabileceğimden ötürü öğrenciler için de etkili bir ders olmuş olacaktır.

2. Öğrencilerinize bilgisayar ortamında uzun süreli beraber çalışabilecekleri proje

ödevleri verebiliyor musunuz ve verdiğiniz bu projeleri veya grup performanslarınızı

nasıl değerlendiriyorsunuz ve grup elemanlarını değerlendirirken nasıl bir yol

izliyorsunuz?


CEVAP:

Öğrencilerime uzun süreli projeler veriyorum bu 2-3 haftayı kapsayan projeler oluyor ancak

bilgisayar ortamında takibini yapabileceğim proje veremiyorum çünkü bunun için yeterli

teknik donanıma sahip değiliz. Bende öğrencilerime kendi aralarında yaptıkları iş bölümüne

kullandıkları kaynaklara bakıyorum ve konuya olan hâkimiyetlerine bakarak değerlendirmemi

yapıyorum.

3. Laboratuardaki bilgisayarların sürekli çalışır durumda olmasını ve sistem güvenliğini

nasıl sağlıyorsunuz?

CEVAP:

Ara ara yaşadığım ufak tefek yazılımsal problemleri kendim halletmeye çalışıyorum onun

dışındaki teknik ve donanımsal problemlerimizi okul formatörümüz aracılığıyla çözümlemeye

çalışıyoruz.

4. İnternet bağlantısının yetersiz kaldığı durumlarda müfredattaki internetle ilgili konu

çalışmalarını nasıl yapabiliyorsunuz?

CEVAP:

İnternet bağlantımız olmadığında dersten önce konuyla ilgili olarak internetten kaydettiğim

sayfaları öğrencilere projeksiyondan yansıtıyorum. Onun dışında da teorik olarak anlatıyorum

fakat elimden geldiğince konuyu somutlaştırmaya çalışıyorum.

5. Öğrencilerinizin interneti kullanma alışkanlıklarını izleyebiliyor musunuz (hangi

anahtar kelimeler, hangi siteler)bunun için kullandığınız programlar var mı?

CEVAP:

İnternet bağlantımızın olduğu vakitlerde ben öğrencileri dolaşarak girdikleri siteleri ve ne

yaptıklarını kontrol altında tuttuğumu düşünüyorum. Ayrıca MEB’in ADSL ‘sini kullandığımız

için yasaklı siteler ve uygun olmayan siteler zaten açılmıyor. Onun dışında öğrencinin hangi

sitelerde gezdiği araştırma yaparken hangi anahtar kelimeleri kullandığı nasıl bir strateji

izlediğini takip edebileceğimiz bir sistemimiz yok.




Adı Soyadı Köksal Ayyıldız

Görev Yaptığı Okul Kartal Hüseyin Temizel İlköğretim Okulu

Tarih 25.03.2008








CEVAP:

E- portfolyo oluşturabilecek teknik donanım ve beceriye sahip olduğumu düşünüyorum. Fakat

sınıfların kalabalık oluşu (45 – 55 öğrenci arası değişmekte) ve sınıf sayısının çok olması e-

portfolyo oluşturmayı ve kontrol etmeyi zorlaştırmaktadır. E- portfolyo kullanma öğrencilerin

öğretim açısından gelişimini ve süreci kontrol etmeyi sağlayacağı için daha kaliteli ve

geribildirimi olan bir eğitim anlayışını sağlayacağı inancındayım. Ayrıca her bir öğrencinin

hakkında elde somut bilgiler olmasını sağlar. Kullanılan metot ve yöntemlerin başarılı olup

olmadığı hakkında dönüt verir.

2. Öğrencilerinize uzun süreli beraber çalışabilecekleri proje ödevleri verebiliyor

musunuz ve verdiğiniz bu projeleri veya grup performanslarınızı nasıl

değerlendiriyorsunuz ve grup elemanlarını değerlendirirken nasıl bir yol izliyorsunuz?

CEVAP:

Evet uzun süre beraber çalışmalarını sağlayacak proje ödevleri veriyorum. Her bir proje ödevi

için 2 veya 3 haftalık bir süre tanıyorum. Proje ödevlerinde grup çalışması ya da partnerle

çalışma metodunu kullanıyorum. Proje ödevleri açıklandığında puan verme kriterleri de


öğrenciye açıklanmaktadır. Öğrenci performanslarını değerlendirmeyi gerek gözlem , gerek

soru sorarak gerekse grup arkadaşları tarafından bilgi alarak yapıyorum.



CEVAP:

Öğretim dönemi başından itibaren bilgisayarları kullanırken uyulması gereken kurallar ve

yapılması zararlı ve yasak olan davranışlar nedenleriyle beraber sık sık tekrar edilerek

öğrencilerde bu bilinci oluşturmaya çalıştım. Kurallara uymayan öğrencilere yaptırım

uyguladım. Aldığım teknik çözümler ise bilgisayarlara NORTON GoBack (sistemi her açılışta

eski haline dönüştüren bir program) ve NOD 32 antivirüs programı kurdum. Ayrıca

NETSUPPORT SCHOOL (öğrenci bilgisayarını izlemeyi ve müdahale etmeyi sağlayan bir

program) programıyla öğrenci hareketlerini kontrol ediyorum. Ani elektrik kesintilerinden

dolayı oluşabilecek problemlerin önüne geçmek amacıyla laboratuarda güç kaynağı

kullanılıyor. Ayrıca teneffüslerde ve öğle arasında laboratuar açıksa kendimde bizzat orada

kalıyorum. Öğrenciler benim gözetimimde çalışmalarını yapıyorlar.



CEVAP:

İnternet bağlantısında pek bir problem olmuyor. Bu tür konuları genellikle göster- yaptır

tekniğini kullanarak anlattığım için benim bilgisayarımda internet bağlantısı olması yeterli

oluyor. Eğer öğrenci bilgisayarlarından herhangi birinin internet bağlantısında bir problem

varsa o bilgisayarda oturan öğrencilerin yerlerini değiştiriyorum.



CEVAP:

Öğrencileri, uygulama yaptıkları esnada ya kendi bilgisayarımdan NETSUPPORT SCHOOL

programı aracılığıyla izleyerek ya da aralarında dolaşarak kontrol ediyorum ve onlara

yardımcı oluyorum. Dolayısıyla yaptıkları eylemlerin girdikleri sitelerin farkında oluyorum.


Ayrıca modemin güvenlik ayarlarından sakıncalı ya da yasak kelimeler filtrelenerek bu

kelimelerin geçtiği sitelere girilmesini engelliyorum.




Adı Soyadı Serap Sayim

Görev Yaptığı Okul Darüşşafaka Eğitim Kurumları

Tarih 28.03.2008








CEVAP:

Evet sahibiz. Zaten okulumuzda her seviye düzeyinde portfolyo oluşturulmaktadır. Portfolyo

hazırlamak öğrencilerin kişisel gelişimlerini hem kendilerinin hem de öğretmenlerinin takibini

kolaylaştırmaktadır. Böylece birey derste geldiği noktayı görmüş olur.




CEVAP:

Evet, öğrencilerimizle uzun süreli projeler yapıyoruz. Öğretmen olarak çalışırken projenin her

aşamasını takip etmeyi tercih ediyorum. Öğrencilerle düzenli olarak toplantılar düzenleyerek

geldikleri aşamayı ve her birisinin bu aşamaya gelirken yaptıkları katılımları gözlemleme

şansı buluyorum. Böylece bir gruptaki tüm öğrencileri yapılan çalışma grup çalışması da olsa

bireysel katkılarına göre değerlendirme olanağım oluyor.



CEVAP:

Bunun için okulumuzda Bilgi İşlem bölümü bulunmaktadır. Eğer sorun o an öğretmenin


halledebileceği bir sorunsa kendim çözümlüyorum. Aksi durumda bu ve benzeri işlerle Bilgi

İşlem sorunlusu ilgilenmektedir.



CEVAP:

Böyle durumlarla çok sık karşılaşmıyoruz. Çünkü hem kablolu hem de kablosuz ağ

bağlantımız mevcut.



CEVAP:

Okulumuzda öğrencilerimiz yatılı olduğu için hem okulda hem de okul dışında

öğrencilerimizin yaptığı çalışmaları gözlemleme şansımız vardır. Arama motoru olarak da

www.google.com sitesini daha çok kullanmaktadır. Bunun dışında Vikipedi yani elektronik

ansiklopedi kullanılmaktadır.




Adı Soyadı Mücahit Tutkan

Görev Yaptığı Okul Pendik Ergenekon İlköğretim Okulu

Tarih 29.03.2008

Görüşme Modeli E-posta







CEVAP:

Konuyla ilgili teknik donanıma sahibim. Öğrencilerin klasik şekilde hazırladığı ödevler ve

bunların raporlarında olduğu gibi bunun da sıkıcı bir durum olduğunu biliyorum. Ancak aynı

şeyin elektronik ortamda hazırlanmış olması –başka hiçbir değişiklik olmasa bile- daha keyifli,

daha istekli hale gelmesini sağlıyor. Sıradanlıktan çıkarıyor. Öğrencinin motivasyonunu

sağlıyor. Tabii ki düzenlenmesi, üzerinde değişiklik yapılması gerektiğinde öğrencinin daha

rahat hareket etmesini sağlaması da ayrı kolaylık.




CEVAP:

Laboratuarlarımız da bulunan bilgisayar sayısı zaten sınırlıdır. En iyi durumda iki öğrencimiz

bir bilgisayarı kullanıyor. Ayrıca zaman da kimi durumlarda sıkıntı oluşturuyor. Hem zaman

hem de teknik imkânlardan kaynaklanan sebeplerden ötürü zorunlu bir durum ortaya çıkıyor.

Bundan dolayı yapılan uygulamalarda en az iki kişi tarafından ortak yapılıyor. Pojenin ne

kadarını kim yapmış bunu kontrol edebildiğimiz söylenemez ama uygulamayla alakalı soruları

örencilere yöneltip neyi ne kadar yapmış anlamaya çalışıyoruz.




CEVAP:

Bunun için birkaç tane yöntem denemek mümkün;

Öncelikle hangi öğrencinin hangi bilgisayarı kullandığı oturma planında belirlenmiştir.

Bundan dolayı kullanımda özen gösteriyor öğrenciler.

Ayrıca alınmış önlemler de mevcut tabi ki

Örneğin bilgisayarlarımızın bir kısmında donanımsal önlemler mevcut. Yani yeni bir

programın kurulması ya da bir programın sistemden kaldırılması kasıtlı haller dışında

mümkün değil. Güvenlik kartı takılı olmayan diğer bilgisayarlarda da program kullanmak

suretiyle önlem alıyoruz.

Çözüm üretemediğimiz sorunlar olduğunda ilgili formlar doldurulup teknik destek alınmasını

sağlıyoruz.



CEVAP:

Öncelikle tabiî ki bu duruma düşmemek için gerekli önlemlerimizi almakla başlıyoruz. Buna

rağmen bir aksaklık oluyorsa bu durumda çeşitli uygulama ödevleri ile ilgili konuyu

öğrencilerimizin kendi imkanlarıyla yapmalarını istiyoruz. Bunu yaparken uzun ve anlaşılır

açıklamalar yapıyoruz. Kafalarda soru işaretleri kalmayana kadar açıklamalar devam ediyor

bazen. Zaten öğrencilerimizin büyük kısmının kendilerine ait bilgisayarları var ve internetten

faydalanıyorlar. Bilgisayarı olmayan öğrencilerimize ise yakınlarında ki arkadaşları ile birlikte

uygulamalarını yapmalarını öneriyoruz. Paylaşım ve yardımlaşma duygusuna vurgu yapmak

gerekiyor bu hallerde.

Bunlardan sonra okulumuzda imkanlar oluşunca konuyla ilgili uygulamaları da kısaca ve hızlı

bir şekilde tekrar ediyoruz




CEVAP:

Gerek duyarsam izlerim. Bunun için gerekli programlarımız bilgisayarlarda kurulu zaten.

Ancak ihtiyaç duyduğumu söyleyemem. Çünkü zaten laboratuarımızda ki bilgisayarlarımız

için sağlanan internet bağlantısında M.E.B in filtresi mevcut. Bundan sonra tekrardan

öğrencilerin faaliyetlerini takip etmek öğrenci öğretmen arsındaki güveni zedeleyip, iletişimi

zayıflatacağını düşündüğüm için mevcut programları kullanmıyorum.




Adı Soyadı Ferhan Kaşıkcı

Görev Yaptığı Okul Şehit Pilot Muzaffer Erdönmez İlköğretim Okulu

Tarih 01.04.2008

Görüşme Modeli Yüz Yüze







CEVAP:

Teknik donanımım yeterli sürekli kendimi yenilemeye çalışıyorum. Ürün dosyası oluşturmak

öğrencinin ne öğrendiğini ve neler öğrenmek istediğini anlamam konusunda bana yardımcı

oluyor.




izliyorsunuz?

CEVAP:

Genel olarak gurup çalışmasına yönlendiremiyorum çünkü oluşturdukları dosyaları

saklayabilecekleri bir ortam yaratamadım. Kendi bilgisayarlarında hafıza kartı var. Bu

nedenle ödevlerimi haftalık veriyorum. Çocukların seviyeleri çok iyi verilen bir uygulamayı bir

veya iki ders saatinde hazırlayabiliyorlar.



CEVAP:

Netop school programı kullanıyorum ayrıca hafıza kartları mevcut genel teknik sorunları ben

hallediyorum. Donanım bilgim olduğundan problem olmuyor.




CEVAP:

İnternet bağlantımız özel özel hat 4096 kbps yeterli oluyor.



CEVAP:

Bu konuda eksiğimiz var, interneti tam anlamıyla kontrol edebilecek programımız yok

şuanda.




Adı Soyadı Ferudun Usak

Görev Yaptığı Okul Ozanca Köyü İlköğretim Okulu Gölmarmara/Manisa

Tarih 02.04.2008








CEVAP:

Evet-portfolyo öğrencinin yıl boyu yapmış olduğu çalışmaları görüp ona göre öğrencinin

değerlendirilmesi açısından katkısı önemlidir.




izliyorsunuz?

CEVAP:

Hayır –internet olmadığından bt sınıfı sınırlı kullanabiliyoruz



CEVAP:

Dış etkilerden korumak mümkün iç tehditlere karşı antivirüsler kullanılır.



CEVAP:

İnternet bağlantımız yok



CEVAP: Hayır




Adı Soyadı Kumru Güller

Görev Yaptığı Okul Babaeski İlköğretim Okulu

Tarih 02.04.2008








CEVAP:

Sahip değilim. E-portfolyo öğrencilerin eğitim öğretim yılı içinde yaptıkları tüm çalışmaları

gözden geçirmelerini sağlayacağı için öğrencinin gelişimini izlemesine büyük faydası

olacaktır. Elektronik ortamda olması çalışmaların kaybedilmesini yıpranmasını önleyecektir.

Öğrenci yaptığı çalışmalarındaki ilerlemesinden haz alacak ve derste daha verimli olacaktır.




izliyorsunuz?

CEVAP:

Uzun süreli olmasa da kısa süreli performans ödevleri veriyorum. Grup çalışması mutlaka

yaptırıyorum. İşbirlikli çalışmanın bu tip ödevlere katkısının büyük olacağını düşünüyorum.

Değerlendirmede ise dereceli puanlama anahtarı kullanmaya özen gösteriyorum. Grup

elemanlarının hepsinin projeye katılımı çok önemli olduğu için görevleri hazırlarken yaptıkları

iş bölümüne çok dikkat edip ona göre grubun puanını veriyorum.



CEVAP:

Laboratuardaki bilgisayarlarımın donanımları yetersiz olduğundan deep freeze kullanıyorum

güvenlik kartı kullanmıyorum.




CEVAP:

İnternet bağlantım yoksa o konuyu ya öğrencilere ödev veririm ya da sınıfta daha önceden

konu hakkında bilgisi olan öğrenciler varsa onların yardımıyla diğer arkadaşlarının da

öğrenmesini sağlarım



CEVAP:

Bir program yok ama genelde ilköğretim 2. kademedeki öğrencilerin sevdikleri kişilerin

(şarkıcı, oyuncu vb.) internet sitelerinde gezdiklerini gözlemliyorum. İlk kademedeki

öğrencilerin ise eğlenceli oyun sitelerini (www.afacancocuk.com, www.cocukca.com vb.)

ziyaret ettiklerini gözlemliyorum. Erkek öğrencilerin genellikle spor sitelerinde, kız

öğrencilerin ise bebek süsleme, makyaj yapma vb. sitelerde gezdiklerini gözlemliyorum




Adı Soyadı Hüseyin Biteker

Görev Yaptığı Okul Gaziahmetmuhtarpaşa İlköğretim Okulu

Tarih 03.04.2008








CEVAP:

BT sınıfımızda, Öğrencilerimin e-portfolyo oluşturmalarını sağlayacak teknik donanıma sahip

olmama rağmen yazılımsal alt yapıya ne yazık ki sahip değilim. Her bir öğrencinin çalışmasını

kayıt edebileceği özel bir alan bulunmamaktadır. Öğrenciler sınıf içi yaptığı çalışmaları CD

ortamına kayıt etmektedir. Bundan dolayı benim yapılan çalışmaları değerlendirmem süreç

içinde zor olmaktadır.

e-portfolyo ise öğrencilere kendi gelşimlerini izlemede ve kendilerini değerlenmelerinde büyük

kolaylıklar sağlayacaktır.




izliyorsunuz?

CEVAP:

Öğrencilere beraber çalışacakları uzun süreli proje ödevleri veriyorum. Bu ödevler genelde

ders dışı zamanlarda yapılan uygulamalardan oluşuyor. Sınıf içinde yapılan proje ödevleri

genelde uzun süreli olmuyor iki üç haftayı geçmeyen projelerden oluşuyor. Değerlendirme ise

genelde ürün üzerinden oluyor bireysel performans ve işlem basamaklarının değerlendirilmesi

pek sağlıklı olmuyor.




CEVAP:

Bilgisayarların yazılımsal yönden sürekli çalışır durumda olmasını güvenlik kartı ile sağlıyoruz.

Sistem güvenliği için ise herhangi bir tedbir almıyoruz.



CEVAP:

Müfredatdaki internet uygulamalarını yaparken çok sıkıntı yaşıyoruz. Aynı siteye 20

bilgisayarın birden erişmesi dar boğaza neden oluyor ve sayfalara giremiyoruz. Bu durumu

öğretmen bilgisayarını projeksiyon cihazından yansıtıp öğrencilerime göstererek aşıyorum.



CEVAP:

Verdiğim bir ödevde ya da projede öğrencilerin bilgiye nasıl ulaştıklarını izleyebilecek bir alt

yapıya sahip değiliz. Yani öğrenci doğru ya da yanlış herhangi bir siteye ulaşıyor ama o siteye

nasıl ulaştığı hakkında bir bilgim olmuyor.




Adı Soyadı Erhan Akkuş

Görev Yaptığı Okul Barbaros Hayrettin Paşa İlköğretim Okulu

Tarih 04.04.2008








CEVAP:

E-Portfolyoyu birkaç farklı teknik imkan ile sağlayabilirim. E-Portfolyo ile zaman ve mekan

kavramı olmaksızın istenildiğinde öğrencinin söz konusu çalışmada hangi aşamada olduğunu

öğrenmeye, velinin öğrencinin yaptığı çalışmaları takip etme imkanına sahip olacağına

inanıyorum.




izliyorsunuz?

CEVAP:

Uzun süreli çalışma imkanı verebilmek için ders saatinin ve bilgisayar başına düşen öğrenci

sayısının önemi büyüktür. Daha önce 6-7 kişilik gruplara(her grup 2 yada 3 PC’ye sahip)

birlikte hazırlayacakları Powerpoint sunu proje ödevi vermiştim. Söz konusu çalışmayı

öğretmen bilgisayarında açılan grup ismi taşıyan klasörlere kaydetmesini istemiştim. Projede

1den fazla bilgisayar kullanıldığı için bir bilgisayar araştırma yaparak materyal sağlayacaktı,

diğer grup ise söz konusu materyalleri sunuya aktaracaktı. Kullanılan görsel materyalin

farklılığı ve kullanılan sunu tekniğinin değişikliği(köprü, animasyon, …) grup içi performansı

belirledi. Ayrıca sunuyu sınıfa sunma ise grup performansını belirledi.




CEVAP:

Bakanlık hattında olmanın dezavantajları olduğu gibi avantajlarının da olduğunu

düşünüyorum. Dış tehditlere karşı biraz daha güvenli bir ağa sahibiz. Bilgisayarlarda

Deepfreeze ya da güvenlik kartları mevcut. Bu sayede bilgisayarlar ilk kurulduğu hali

koruyabiliyor.



CEVAP:

Bu ciddi bir sorun ve bu sıkıntıyı çeşitli farklı ağ sistemi yönetim programları ile

giderilebileceği inancını taşıyorum..



CEVAP:

Daha çok oyun sitelerine girdikleri bir gerçek ancak hangi kelimeleri merak edip araştırdıkları

konusunda bilgi sahibi değilim.


KAYNAKÇA

(2007). 05 01, 2008 tarihinde MEHMET IŞITAN EĞİTİM UYGULAMA OKULU:

http://okulweb.meb.gov.tr/71/01/309339/yazi/omodelleri.doc adresinden alındı

AKPINAR, B., & TURAN, M. (2002). İlköğretim Okullarının Bilgisayar ve Donanımları

Konusunda Mevcut Durumları ve Sorunlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek

Lisans Tezi.

e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2005 Eylem Planı. (2005). 05 03, 2008 tarihinde

http://www.bilgitoplumu.gov.tr/2005EP/Rapor/Eylem7_Rapor.zip adresinden alındı

GÖKDAŞ, İ., & KAYRİ, M. (2005). E-ÖĞRENME VE TÜRKİYE AÇISINDAN SORUNLAR, ÇÖZÜM

ÖNERİLERİ . Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , II (2).

Gülbahar, Y., & Köse, F. (2006). Öğretmen Adaylarının Değerlendirme için Elektronik

Portfolyo Kullanımına İlişkin Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi ,

39 (2), 75-93.

Hızal, A. (1989). Bilgisayar Eğitimi ve Bilgisayar Destekli Öğretime İlişkin Öğretmen

Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.

http://bilgibook.info/. (2008, 1 21). 04 12, 2008 tarihinde

http://www.bilgibook.info/idx.php/28/704/Gvenlik/article/Gvenlie-genel-bak.html

adresinden alındı

http://doctus.org/. (2005, 11 18). 05 12, 2008 tarihinde http://doctus.org/ adresinden alındı

http://technet2.microsoft.com. (2005, 1 5). 04 17, 2008 tarihinde

http://technet2.microsoft.com/windowsserver/tr/library/13f77892-46ff-4d05-888d-

a5d75624cec81055.mspx?mfr=true adresinden alındı

http://www.akademikdestek.net. (2008). 05 20, 2008 tarihinde

http://www.akademikdestek.net/info/bilimsel_arastirma.pdf adresinden alındı


http://www.meb.gov.tr. (2008). 05 01, 2008 tarihinde

http://www.meb.gov.tr/ADSL/adsl_index.html adresinden alındı

http://www.microsoft.com/turkiye/. (2007). 05 01, 2008 tarihinde

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/evaluate.mspx

adresinden alındı

http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx. (2007). 04

14, 2008 tarihinde

http://www.microsoft.com/turkiye/exchange/evaluation/overview/default.mspx adresinden

alındı

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/online/sp/default.mspx. (2003). 04 04,

2008 tarihinde

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/online/sp/default.mspx adresinden

alındı

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/overview.mspx.

(2007). 04 05, 2008 tarihinde

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sharepointserver/overview.mspx

adresinden alındı

http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sql-server-2008/evaluate.mspx.

(2008). 05 01, 2008 tarihinde http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/products/sql-

server-2008/evaluate.mspx adresinden alındı

http://www.myserverproject.net/. (2008). 04 24, 2008 tarihinde

http://www.myserverproject.net/doc/languages/turkish/texts/webserver.htm adresinden

alındı

http://www.ulakbim.gov.tr/. (tarih yok). 04 17, 2008 tarihinde

http://www.ulakbim.gov.tr/dokumanlar/programlama/2000php/ldap/index.html

adresinden alındı

Karaman İl Milli Eğitim Müdürlüğü. (2007). 04 15, 2008 tarihinde

http://www.karamanformator.org/ adresinden alındı


Kırıkkale Milli Eğitim Müdürlüğü. (2007). 4 28, 2008 tarihinde

http://kirikkale.meb.gov.tr/formator/pages/docs/BT%20Sınıfı%20Ağ%20Yapısı%20ve%20Çalı

şma%20Sistemi1.ppt adresinden alındı

Korkmaz, H., & Kaptan, F. (2005, January). FEN EĞİTİMİNDE ÖĞRENCİLERİN GELİŞİMİNİ

DEĞERLENDİRMEK İÇİN ELEKTRONİK PORTFOLYO KULLANIMI ÜZERİNE BİR İNCELEME. The

Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET , 4 (1), s. Article 13 01.04.2008

tarihinde http://members.lycos.co.uk/dokumanarsivi/ adresinden erişildi.

MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (Müfredat Tanıtım). (2005, 5 5). 04 08, 2008

tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/ogretmen/index.php adresinden alındı

Önel, D. (2008, 5 6). http://www.bilgiguvenligi.gov.tr/. 04 17, 2008 tarihinde

http://www.bilgiguvenligi.gov.tr/index.php?option=com_docman&task=doc_download&gid

=50 adresinden alındı

Özden, Y. (1999). Eğitimde Dönüşüm-Eğitimde Yeni Değerler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Rıza, E. (2000). Eğitim Teknolojisi Uygulamaları ve Materyal Geliştirme. İzmir: Anadolu

Matbaası.

Rıza, E. (2001). Eğitimde Bilgisayar Teknolojisi. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.

Şen, Ö. F. (2001, 12 3). http://enderunix.org/documents/ldap_fundamentals/. 04 17, 2008

tarihinde http://enderunix.org/documents/ldap_fundamentals/ adresinden alındı

Türkiye 2.Bilişim Şûrası AR-GE Sonuç Raporu. (2002). 04 12, 2008 tarihinde

http://www.bilisimsurasi.org.tr/SonucRaporu/ adresinden alındı

Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu. (2004, 05 10). 04 01, 2008 tarihinde

http://www.bilisimsurasi.org.tr/SonucRaporu/ adresinden alındı

Yıldırımoğlu, M. (2000). TCP/IP İnternetin Evrensel Dili. Pusula Yayıncılık.

T.C. · 2013-08-08 · hedeflemektedir ~Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004 ....

Documents

Transcript of T.C. · 2013-08-08 · hedeflemektedir ~Türkiye 2.Bilişim Şûrası Eğitim Sonuç Raporu, 2004 ....