SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały...

29
1 Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

Transcript of SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały...

Page 1: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

1

Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku

SZKOLENIE BIBLIOTECZNE

- materiały dydaktyczne

Białystok 2012

Page 2: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

2

I. Informacje o Bibliotece Uniwersyteckiej w Białymstoku

1. Rozmieszczenie agend w Bibliotece Uniwersyteckiej

2. System biblioteczno-informacyjny Uniwersytetu w Białymstoku

3. Udostępnianie zbiorów

II. Zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej

III. Katalogi zbiorów

1. Informacje wstępne

2. Katalogi kartkowe

3. Katalogi komputerowe (komputerowe zamawianie książek)

4. Regulamin wypożyczeń

5. Konto czytelnika

6. Udostępnianie zbiorów na miejscu w czytelniach

6.1 Czytelnia Ogólna, Czytelnia Zbiorów Specjalnych, Czytelnia Centrum Dokumentacji

Europejskiej

6.2 Czytelnia z Wolnym Dostępem do Zbiorów

IV. Zasady korzystania ze zbiorów

1. Karta biblioteczna

2. Numer karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej i hasło

3. Kary i zagubienia

4. Wypożyczanie międzybiblioteczne

V. Zasady transliteracji

Page 3: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

3

I. Informacje o Bibliotece Uniwersyteckiej w Białymstoku

1. Rozmieszczenie agend w Bibliotece Uniwersyteckiej

Gmach Biblioteki Uniwersyteckiej ma siedem kondygnacji, w tym jedną podziemną.

Na poziomie VI piętra został połączony z istniejącym głównym gmachem uniwersytetu przy

ul. M. Skłodowskiej-Curie 14.

Na parterze znajduje się hol wejściowy z szatnią i portiernią, zespół dyrekcji, sala wystawowa,

Oddział Gromadzenia Zbiorów oraz księgarnia.

Na I piętrze umiejscowiono: Centrum Dokumentacji Europejskiej, katalogi, Wypożyczalnię,

Wypożyczalnię Międzybiblioteczną, Oddział Informacji Naukowej i ksero. Dla czytelników jest to

strefa informacji i udostępniania zbiorów na zewnątrz oraz składania zamówień na książki.

II piętro to zespół czytelni - Czytelnia Ogólna, czytelnia dla pracowników naukowych,

Czytelnia Zbiorów Specjalnych z dostępem do Internetu i Pracownia Digitalizacji Zbiorów,

palarnia.

Na III i IV piętrze znajduje się Czytelnia z Wolnym Dostępem do Zbiorów. Zbiory

zgrupowane są tematycznie według Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej.

Na III piętrze znajdują się również kabiny do pracy indywidualnej dla kadry profesorskiej.

Na IV piętrze w ramach struktury Oddziału Wolnego Dostępu znajduje się Czytelnia

z Księgozbiorem Filologicznym. Zbiory obejmują księgozbiór Biblioteki Uniwersyteckiej

i systematycznie są uzupełniane i wzbogacane o zbiory Kolekcji Humanistycznej.

Oba poziomy z wolnym dostępem (piętro III i IV) połączono dodatkową klatką schodową (ślimak).

V piętro jest magazynem zamkniętym, gdzie umieszczono podstawowy księgozbiór czasopism,

druków zwartych i ciągłych.

Na VI piętrze znajduje się: Audytorium im. Ryszarda Kaczorowskiego Ostatniego Prezydenta

RP na Uchodźstwie.

Page 4: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

4

2. System biblioteczno-informacyjny Uniwersytetu w Białymstoku

*Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia

ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A, 15-097 Białystok, tel. 85 745 76 87 / fax. 85 745 76 86

Godziny pracy Wypożyczalni:

poniedziałek - piątek 9.00-19.00

sobota 9.00-16.00

Godziny pracy Czytelni Ogólnej:

poniedziałek - piątek 9.00-19.00

sobota 9.00-16.00

Godziny pracy Czytelni z wolnym dostępem do zbiorów:

poniedziałek - piątek 9.00-19.00

sobota 9.00-16.00

Godziny pracy Oddziału Informacji Naukowej:

poniedziałek - piątek 9.00-19.00

sobota 9.00-16.00

Godziny pracy Centrum Dokumentacji Europejskiej:

poniedziałek 9.00-19.00

wtorek- piątek 9.00-16.00

Godziny pracy Wypożyczalni Międzybibliotecznej:

poniedziałek- piątek 9.00-15.00

Godziny pracy Czytelni Zbiorów Specjalnych z dostępem do Internetu

i Pracownia Digitalizacji Zbiorów poniedziałek - piątek 9.00-19.00

sobota 9.00-16.00

*Biblioteka Wydziału Ekonomii i Zarządzania

ul. Warszawska 63, 15-062 Białystok, tel. 85 745 77 14

Godziny pracy:

poniedziałek - piątek 9.00-17.00

sobota 9.00-15.00

niedziela 9.00-13.00

*Biblioteka Wydziału Pedagogiki i Psychologii

ul. Świerkowa 20, 15-328 Białystok, tel. 85 745 73 42

Godziny pracy:

poniedziałek 9.00-16.00

wtorek - piątek 9.00-18.00

sobota 9.00-15.00

niedziela 10.00-15.00

informatorium: poniedziałek – piątek 13.00-15.00

Page 5: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

5

*Biblioteka Wydziału Prawa

ul. Mickiewicza 1, 15-203 Białystok, tel. 85 745 71 66

Godziny pracy Czytelni:

poniedziałek – 8.00-16.00

wtorek - piątek 8.00-18.00

sobota - 9.00-15.00

niedziela 9.00-13.00

Godziny pracy Wypożyczalni:

poniedziałek – 8.00-16.00

wtorek-piątek 10.00-16.00

sobota - 9.00-14.00

niedziela 9.00-13.00

*Biblioteka Wydziału Historyczno-Socjologicznego

ul. Plac Uniwersytecki 1, 15-097 Białystok, tel. 85 745 71 09

Godziny pracy:

poniedziałek - piątek 9.00-18.00

*Biblioteka Instytutu Biologii

ul. Świerkowa 20B, 15-950 Białystok, tel. 85 745 73 33

Godziny pracy:

poniedziałek - czwartek 8.30-17.00

piątek 8.00-15.00

*Biblioteka Instytutu Chemii

ul. Hurtowa 1, 15-399 Białystok, tel. 85 745 78 24

Godziny pracy:

poniedziałek - czwartek 8.30-17.30

piątek 8.30-15.30

*Biblioteka Wydziału Fizyki

ul. Lipowa 41, 15-424 Białystok, tel. 85 745 72 08

Godziny pracy:

poniedziałek - piątek 9.00-18.00

*Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki

ul. Akademicka 2, 15-267 Białystok, tel. 85 745 75 63

Godziny pracy:

poniedziałek - czwartek 9.00-18.00

piątek 9.00-15.00

*Czytelnia Wydziału Matematyki i Informatyki

ul. Sosnowa 64, 15-887 Białystok, tel. 85 745 76 51

Godziny pracy:

poniedziałek - piątek 7.30-15.30

Page 6: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

6

*Czytelnia Neofilologiczna Biblioteki Uniwersyteckiej

ul. Liniarskiego 3, 15-420 Białystok, tel. 85 745 75 21

Godziny pracy:

poniedziałek - piątek 9.00-18.00

sobota 10.00-16.00 (w terminach zjazdów)

*Biblioteka Ośrodka Alliance Française

ul. L. Zamenhofa 15, 15-435 Białystok; tel. 85 745 71 31

Godziny pracy:

poniedziałek, czwartek, piątek 10.00-17.00

wtorek - środa 10.00-18.00

*Biblioteka Wydziału Ekonomiczno-Informatycznego w Wilnie

Lt-08221 Vilnius, Kalvariju g. 143

tel. 003705 (276 67 39)

Page 7: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

7

3. Udostępnianie zbiorów

Biblioteka udostępnia swoje zbiory w czytelniach oraz na zewnątrz poprzez wypożyczalnie:

miejscową i międzybiblioteczną. Z księgozbiorów biblioteki mogą korzystać pracownicy

i studenci Uniwersytetu w Białymstoku oraz użytkownicy spoza uczelni na zasadach określonych

Regulaminem Biblioteki Uniwersyteckiej.

Udostępnianie zbiorów prowadzą następujące agendy:

Czytelnia z Wolnym Dostępem do zbiorów (III i IV piętro)

Udostępnia się w niej zbiory przede wszystkim studentom i pracownikom UwB oraz innym osobom

na zasadach określonych w Regulaminie Czytelni. Oferujemy czytelnikom książki

z różnych dziedzin wiedzy uszeregowane tematycznie według Uniwersalnej Klasyfikacji

Dziesiętnej. Każdy dział opisany jest zarówno na półce jak i na szczycie każdego z regałów

z uwzględnieniem jego symbolu i słownym rozwinięciem. W kolekcjach w obrębie poszczególnych

działów książki ustawione są w kolejności alfabetycznej. W czytelniach jest udostępnionych ponad

50 tys. woluminów.

Czytelnia dysponuje 99 miejscami do pracy, w tym 7 stanowiskami komputerowymi

(3 z dostępem do Internetu), 2 stanowiskami dla osób niepełnosprawnych. Pracownicy i studenci

UwB mogą również korzystać w czytelni z sieci bezprzewodowej "eduroam".

Do Czytelni z Wolnym Dostępem do Zbiorów czytelnicy nie wypełniają rewersów.

Na trzecim piętrze znajdują się również kabiny do pracy indywidualnej dla kadry profesorskiej + 2

miejsca na czwartym piętrze.

Czytelnia Ogólna (II piętro)

Udostępnia się w niej zbiory wszystkim zainteresowanym użytkownikom. W księgozbiorze

podręcznym znajdują się słowniki, encyklopedie, leksykony ogólne i specjalistyczne, czasopisma

bieżące i wydawnictwa zbiorowe. W czytelni można skorzystać z wydawnictw należących do

kolekcji: Czytelnia Ogólna, Czasopisma i Wypożyczalnia. Czytelnia dysponuje 112 miejscami

i 3 stanowiskami komputerowymi. Zamówienia, składane na rewersach, realizowane są w ciągu 20

minut. W czytelni można jednorazowo złożyć 4 rewersy.

Pracownicy i studenci UwB mogą również korzystać w Czytelni Ogólnej z sieci bezprzewodowej

"eduroam".

Czytelnia Zbiorów Specjalnych z dostępem do Internetu i Pracownia Digitalizacji Zbiorów

(II piętro) Udostępnia się w niej zbiory specjalne: graficzne i kartograficzne, nieliczne rękopisy

i starodruki oraz zbiory audiowizualne. Istnieje możliwość wypożyczenia na zewnątrz kaset

i płyt. Czytelnia dysponuje 4 miejscami dla czytelników, 9 stanowiskami komputerowymi

z dostępem do Internetu, 4 stanowiskami z czytnikami do mikrofilmów i jednym stanowiskiem dla

osób niepełnosprawnych: niewidomych i niedowidzących. Przy czytelni znajduje się Sala

Audiowizualna.

Czytelnia Centrum Dokumentacji Europejskiej (I piętro)

Centrum Dokumentacji Europejskiej zajmuje się gromadzeniem oraz udostępnianiem materiałów

dotyczących Unii Europejskiej. W zbiorach CDE znajdują się książki, czasopisma, broszury oraz

CD-ROM-y pozyskiwane z Urzędu Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

w Luksemburgu. CDE otrzymuje materiały ze wszystkich dziedzin działalności Unii i są one

dostępne głównie w języku angielskim oraz polskim. Poza oficjalnymi wydawnictwami Wspólnot

Centrum sukcesywnie uzupełnia zbiory o publikacje pozyskiwane na rynku księgarskim lub

z darów od instytucji zajmujących się integracją europejską i prowadzących działalność

wydawniczą. Czytelnia dysponuje 21 miejscami dla czytelników, 3 stanowiskami komputerowymi.

Page 8: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

8

Oddział Informacji Naukowej (I piętro) Oddział gromadzi bibliograficzne i pełnotekstowe bazy danych na CD-ROM-ach. Oferuje dostęp do

zasobów informacyjnych w Internecie, umożliwiając wgląd do katalogów setek bibliotek

i innych placówek naukowych oraz systemów informacyjno-bibliograficznych na całym świecie.

Oddział dysponuje 3 stanowiskami komputerowymi.

Pracownicy oddziału udzielają bezpośrednio lub telefonicznie informacji bibliograficznych,

bibliotecznych, katalogowych i rzeczowych (faktograficznych).

W ramach prac dokumentacyjnych rejestrowane są publikacje pracowników naukowo-

dydaktycznych UwB, prace licencjackie i magisterskie absolwentów UwB, prace doktorskie

i habilitacyjne obronione na UwB oraz publikacje o UwB.

Oddział Informacji Naukowej posiada 3 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, które

służą wyłącznie do poszukiwań informacji naukowych. Pracownicy i studenci UwB mają bezpłatny

dostęp do baz danych. Zestawienia tematyczne, które są wynikiem poszukiwań użytkowników,

można wydrukować (koszty pokrywa użytkownik) lub zapisać na dyskietce, płytce lub dysku

przenośnym, pendrivie. Zob. E-kopie i Cennik opłat.

Wypożyczalnia (I piętro)

Wypożyczalnia książek jest całkowicie skomputeryzowana. Automatyczny system ALEPH

rejestruje wszelkie operacje związane z zapisem czytelnika, zamówieniem, rezerwacją

i wypożyczeniem książki, jej zwrotem i prolongatą, drukowaniem upomnień, naliczaniem kar za

przetrzymywanie książek. Jedynie w wypadku dokumentów, których opisy znajdują się wyłącznie

w katalogach kartkowych, zamówienia składa się na rewersach wypisywanych ręcznie.

Podstawę wypożyczenia stanowi elektroniczna legitymacja studencka lub karta biblioteczna

z kodem paskowym.

Wypożyczalnia Międzybiblioteczna (I piętro)

Z usług Wypożyczalni Międzybibliotecznej mogą korzystać pracownicy oraz studenci

Uniwersytetu w Białymstoku. Wypożyczalnia na ich potrzeby sprowadza materiały biblioteczne,

których nie posiadają biblioteki białostockie. W tym zakresie Biblioteka Uniwersytecka

współdziała z największymi bibliotekami w kraju i na świecie. Wypożyczalnia Międzybiblioteczna

realizuje również zamówienia na własne zbiory do innych bibliotek polskich

i zagranicznych.

Page 9: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

9

II. Zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej

Biblioteka gromadzi piśmiennictwo polskie i zagraniczne w zakresie odpowiadającym potrzebom

Uniwersytetu. Biblioteka Uniwersytecka prenumeruje również kilkaset tytułów czasopism

krajowych i zagranicznych.

Umożliwia dostęp on-line do zagranicznych czasopism elektronicznych, pełnotekstowych oraz

abstraktów m.in.: Ebsco Publishing, Springer, Elsevier, Web of Knowledge.

Ponadto biblioteka udostępnia zagraniczne i polskie bazy danych, w tym bazy Biblioteki

Narodowej: „Przewodnik Bibliograficzny”, „Bibliografię Zawartości Czasopism”, „Bibliografię

Wydawnictw Ciągłych Nowych, Zawieszonych i Zmieniających Tytuł”, „Polskie Wydawnictwa

Ciągłe” (oznaczone numerem ISSN), „Bibliografię Wydawnictw Drugiego Obiegu”, „Bibliografię

Analityczną Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej”.

W zależności od przeznaczenia czytelniczego, rozmieszczenia zbiorów w bibliotece, występują

następujące kolekcje:

Kolekcja CZYTELNIA OGÓLNA, udostępniana w Czytelni Ogólnej na II piętrze,

obejmuje wydawnictwa zwarte (książki), m.in.: skrypty, podręczniki, wydawnictwa ciągłe

(czasopisma, gazety),

Kolekcja CZYTELNIA CDE (Centrum Dokumentacji Europejskiej), udostępniana

w Centrum Dokumentacji Europejskiej na I piętrze, obejmuje wydawnictwa zwarte

(książki), ciągłe (czasopisma, gazety), broszury oraz CD-ROM-y dotyczące Unii

Europejskiej,

Kolekcja ZBIORY SPECJALNE, udostępniana w Czytelni Zbiorów Specjalnych na

II piętrze, obejmuje starodruki, zbiory audiowizualne, graficzne, kartograficzne, dokumenty

życia społecznego i inne zbiory specjalne,

Kolekcja WYPOŻYCZALNIA, obejmuje pozostałe zbiory zwarte (książki), znajdujące się

na V piętrze w magazynie Wypożyczalni, udostępniane na zewnątrz dla studentów

i pracowników Uniwersytetu w Białymstoku lub na miejscu w Czytelni Ogólnej na

II piętrze,

Kolekcja WOLNY DOSTĘP, udostępniana w Czytelni z wolnym dostępem do zbiorów na

III i IV piętrze, obejmuje wydawnictwa zwarte (książki) oraz czasopisma

z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa,

Kolekcja CZASOPISMA, udostępniana w Czytelni Ogólnej na II piętrze, obejmuje

wydawnictwa ciągłe (czasopisma, gazety). W bibliotece znajduje się około 600 tys. woluminów zbiorów dostępnych w czterech czytelniach

i wypożyczalni.

Page 10: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

10

III. Katalogi zbiorów

1. Informacje wstępne

Zbiory biblioteczne są rejestrowane w katalogach bibliotecznych. Katalog biblioteczny zawiera

w układzie alfabetycznym lub rzeczowym informacje bibliograficzne i informacje biblioteczne

o posiadanych wydawnictwach.

Informacje bibliograficzne to:

opis formalny, czyli nazwisko autora lub autorów książki, tytuł książki, miejsce wydania

oraz cechy fizyczne książki (objętość, informacja o ilustracjach i bibliografii),

opis rzeczowy, czyli charakterystyka treści dokumentu, przedstawiona w postaci haseł

przedmiotowych lub symboli klasyfikacji rzeczowej (np. UKD - Uniwersalnej Klasyfikacji

Dziesiętnej).

Informacje biblioteczne to:

Sygnatura, czyli symbol cyfrowy lub cyfrowo-literowy, określający miejsce książki

w bibliotece, jej przynależność do określonej grupy zbiorów czy kolekcji (wydzielonej

w zależności np. od przeznaczenia dla określonej grupy użytkowników czy typu zbiorów).

Sygnatura umieszczana jest w katalogu kartkowym w prawym górnym rogu karty

katalogowej, w książce na odwrocie strony tytułowej i na okładce. Przy składaniu zamówień

z katalogu kartkowego lub katalogu komputerowego wypisanie sygnatury jest niezbędne.

Brak sygnatury na zamówieniu uniemożliwia odnalezienie książki na półce.

Kolekcja, czyli informacja o miejscu przechowywania książki lub miejscu udostępniania

poszczególnych dokumentów: Czytelnia Ogólna, Wolny dostęp, Zbiory Specjalne, Czytelnia CDE

lub Wypożyczalnia. Jeżeli na karcie katalogowej nie ma pieczątki, książka jest przechowywana

w magazynie biblioteki i może być wypożyczana za zewnątrz.

Katalog biblioteczny może mieć postać tradycyjną (katalog kartkowy) lub może być tworzony

w sposób zautomatyzowany (katalog komputerowy).

Page 11: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

11

2. Katalogi kartkowe

Katalogi kartkowe rejestrują pozycje zakupione do 1991 roku.

Z katalogów kartkowych korzystamy wówczas, gdy książka jest wydana przed 1991 rokiem

i nie znajduje się w katalogu komputerowym.

W Bibliotece Uniwersyteckiej znajdują się następujące katalogi kartkowe (I piętro):

katalog alfabetyczny i przedmiotowy zbiorów zwartych Biblioteki Uniwersyteckiej (katalog

zawiera pozycje zakupione do 1991 roku),

katalog zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej (katalog zawiera: płyty, kasety

magnetofonowe, płyty do nauki języka polskiego i języków obcych, druki muzyczne,

mikrofilmy, mikrofisze, kasety wideo, płyty kompaktowe, stare druki, zbiory graficzne

i zbiory kartograficzne),

katalog czasopism Biblioteki Uniwersyteckiej,

katalog alfabetyczny i rzeczowy zbiorów kolekcji humanistycznej (katalog zawiera pozycje

zakupione do 1998 roku),

katalog czasopism kolekcji humanistycznej,

katalog alfabetyczny i rzeczowy SPNJO (Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych).

Lokalizacja katalogów kartkowych

Tradycyjne katalogi biblioteczne, czyli katalogi kartkowe, są zlokalizowane na I piętrze Biblioteki

Uniwersyteckiej przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A.

Wyszukiwanie dokumentów w katalogach kartkowych

a. Katalogi kartkowe alfabetyczne

W katalogu alfabetycznym szukamy książek, gdy znamy nazwisko autora i tytuł pracy autorskiej

(napisanej przez 1-3 autorów) lub tytuł pracy zbiorowej (więcej niż 3 autorów) czy anonimowej.

Każda karta katalogowa zawiera opis jednej pozycji bibliograficznej i informacje

o wszystkich posiadanych egzemplarzach danego wydawnictwa (jednym lub wielu na jednej

karcie).

W katalogu alfabetycznym karty katalogowe ułożone są alfabetycznie, w jednym ciągu występują

hasła:

autorskie - nazwisko autora lub nazwisko pierwszego autora, gdy autorów jest dwóch lub

trzech,

tytułowe - tytuły prac zbiorowych (napisanych przez więcej niż trzech autorów) lub

anonimowych

Page 12: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

12

Karty katalogowe

Karty katalogowe ułożone są w porządku alfabetu polskiego, z uwzględnieniem polskich liter (ą, ę,

ć, ł, ń, ó, ś, ż, ź) i innych znaków diakrytycznych. Alfabety inne od łacińskiego (np. cyrylica) dla

potrzeb opisu katalogowego transliteruje się na alfabet łaciński. Zob. Zasady transliteracji.

Karty katalogowe

Page 13: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

13

Page 14: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

14

b. Katalog kartkowy wydawnictw ciągłych i czasopism

Oddział Wydawnictw Ciągłych dysponuje kartkowym katalogiem wydawnictw ciągłych, który

zawiera w porządku alfabetycznym opisy tytułów czasopism i wydawnictw zbiorowych oraz innych

publikacji ciągłych, m.in. kalendarzy, składów osobowych uczelni, sprawozdań itp.

Karty katalogowe

Page 15: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

15

3. Katalogi komputerowe (komputerowe zamawianie książek)

Katalog Centralny systemu biblioteczno-informacyjnego UwB (CEN) działa w systemie ALEPH

i zawiera pełną informację o zbiorach bibliotecznych Biblioteki Głównej, bibliotek wydziałowych

i instytutowych Uniwersytetu w Białymstoku.

Katalog komputerowy dostępny jest:

z dowolnego komputera przez Internet pod adresem http://bg.uwb.edu.pl/

na stanowiskach komputerowych udostępnianych w Bibliotece Uniwersyteckiej.

W skład Katalogu Centralnego systemu biblioteczno-informacyjnego UwB

(CEN) wchodzą: Katalog Biblioteki Głównej (BG)

zawiera dokumenty znajdujące się w Bibliotece Uniwersyteckiej, w kolekcji humanistycznej

(BHU), w Centrum Dokumentacji Europejskiej, w Czytelni Neofilologicznej

.

Katalogi Bibliotek Wydziałowych i Instytutowych:

Katalog Wydziału Ekonomii i Zarządzania (BWE)

Katalog Biblioteki Wydziału Fizyki (BWF)

Katalog Wydziału Pedagogiki i Psychologii (BPP)

Katalog Wydziału Prawa (BWP)

Katalog Biblioteki Instytutu Biologii (BIO)

Katalog Biblioteki Instytutu Chemii (BIC)

Katalog Biblioteki Instytutu Informatyki (BII)

Katalog Biblioteki Instytutu Matematyki (BIM)

Katalog Wydziału Historyczno-Socjologicznego (WHS)

Katalog Biblioteki Filii UwB w Wilnie (WIL)

Podkatalogi Katalogu Głównego:

Katalog Kolekcji Humanistycznej

Centrum Dokumentacji Europejskiej

Katalog zbiorów specjalnych

Katalog Czytelni Neofilologicznej

Wyszukiwanie dokumentów z katalogu komputerowego może odbywać się

poprzez: - Indeksy: tytuł, autor, symbol działu, zagadnienie działu, czasopisma, sygnatura itp.

- Wyszukiwanie:

proste (wyszukiwanie przez pola takie jak: wszystkie pola, tytuł, autor, hasło przedmiotowe,

symbol działu, seria, miejsce wydania, wydawca, rok wydania, język dokumentu itp),

w wielu polach (wyszukiwanie przy jednoczesnym uwzględnieniu kilku pól takich jak:

temat, autor, fraza z tytułu, słowa z tytułu, rok, wydawca),

w wielu bazach, wyszukiwanie zaawansowane i złożone (zawiera pola takie, jak: wszystkie

pola, tytuł, autor, hasło przedmiotowe, seria, miejsce wydania, wydawca, rok wydania,

język dokumentu itp.; obejmuje wiele baz, w tym katalogi bibliotek wydziałowych, bazę

prac magisterskich, bazę prac doktorskich, bazę publikacji pracowników naukowych),

umożliwia jednoczesne przeszukiwanie wielu pól,

jak również wyszukiwanie za pomocą kodów CCL z zastosowaniem operatorów logicznych:

and, or, not.

Page 16: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

16

KOMPUTEROWE ZAMAWIANIE KSIĄŻEK

Czytelnik musi samodzielnie wyszukać i zamówić potrzebne książki. Zamówienie należy złożyć

przez komputer.

UWAGA! Przy zamawianiu książek do domu z katalogu komputerowego nie należy

wypełniać rewersów!

Etapy zamawiania książki:

1. Wejdź do: Katalogu Centralnego systemu biblioteczno-informacyjnego UwB (CEN)

2. Wyszukaj w katalogu potrzebną książkę korzystając z indeksów lub wyszukiwania.

Przykład:

Wybierając indeks tytułowy, wpisujemy tytuł publikacji np.: „Ekonomia i płeć” i klikamy DALEJ

lub potwierdzamy ENTEREM.

3. Pojawia się nam lista haseł rozpoczynających się od wprowadzonej wcześniej sekwencji

wyrazów. W naszym przykładzie: „Ekonomia i płeć”, klikamy na tytuł książki, aby sprawdzić

czy książkę można wypożyczyć.

4. Pojawia się następne okno z tabelą, gdzie oprócz numeracji pozycji, tytułu, roku wydania,

pojawia się liczba egzemplarzy dostępnych w bibliotekach. W kolumnie EGZEMPLARZE W,

pojawiają się egzemplarze wybranego tytułu, w tym przypadku ww. tytuł książki: „Ekonomia

i płeć” pojawia się w trzech bibliotekach: BPP – Biblioteka Pedagogiki i Psychologii, BWEiZ –

Biblioteka Wydziału Ekonomii i Zarządzania i BG – Biblioteka Główna. Przy ww. bibliotekach

pojawia się liczba egzemplarzy dostępnych w bibliotekach, druga cyfra dotyczy liczby

egzemplarzy wypożyczonych.

5. Aby wypożyczyć książki z Biblioteki Głównej należy kliknąć BIBLIOTEKĘ GŁÓWNĄ (BG).

Otwiera się wówczas następne okno, w którym wyświetla się nie tylko opis bibliograficzny

książki, ale również informacje o egzemplarzach danej pozycji. Zwracamy szczególną uwagę na

tabelę, w której widnieje status egzemplarza, kolekcja i sygnatura książki.

6. Aby wypożyczyć książkę, należy sprawdzić czy książka ma: status egzemplarza WYPOŻYCZA

SIĘ i nie ma obok terminu zwrotu książki. Jeśli dany egzemplarz spełnia te warunki, książkę

można zamówić klikając z lewej strony na link ZAMÓWIENIE.

7. Pojawia się okno „Aby złożyć zamówienie, najpierw musisz się zalogować”, w którym należy

wpisać: Nr karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej i wpisać Hasło. Hasłem jest inicjał

swojego nazwiska, następnie inicjał imienia i nr karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej,

na końcu należy kliknąć Dalej lub potwierdzić ENTER.

8. Pojawi się wówczas okno „Zamówienie”. Jeśli chcemy zamówić wybraną książkę należy kliknąć

Dalej lub potwierdzić ENTER.

9. Pojawi się komunikat, że zamówienie zostało zarejestrowane.

I tak złożyliśmy zamówienie na książkę.

Page 17: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

17

4. Regulamin wypożyczeń

Student jednego kierunku może wypożyczyć 7 książek na okres jednego miesiąca. Osoby

studiujące więcej niż jeden kierunek mogą wypożyczyć 12 książek na okres 1 miesiąca. Jeżeli

Czytelnik przekroczył limit zamówień lub próbuje zamówić książkę, która nie może być mu

wypożyczona, (np. pozycja już jest zamówiona, z informacją "w realizacji"), pojawia się

komunikat: Błąd.: Przekroczony limit zamówień lub książka nie do wypożyczenia albo

Czytelnik przekroczył limit zamówień dla wszystkich statusów lub nie ma uprawnień do

zamawiania.

Za przetrzymywanie książek pobierana jest opłata w wysokości 0,25 zł (za dzień od każdej

książki). Niedziele i dni świąteczne nie są wliczane.

UWAGA!

Realizacja zamówień

PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK

Zamówienia złożone:

do godz. 8.00 - odbiór od godz.10.00 (oprócz poniedziałków)

do godz.10.00 - odbiór od godz.12.00

do godz.12.00 - odbiór od godz.14.00

do godz.14.00 - odbiór od godz. 16.00

do godz.16.00 - odbiór od godz. 17.00 do 18.45

po godz.16.00 - od godz. 9.00 następnego dnia

SOBOTA

Zamówienia złożone:

do godz. 10.00 - odbiór od godz. 12.00

do godz.12.00 - odbiór od godz. 14.00

do godz.14.00 - odbiór od godz. 15.00 do godz. 15.45

Książki zamówione w NIEDZIELĘ lub inny dzień świąteczny można odebrać w poniedziałek lub

w pierwszy dzień roboczy od godz. 12.00.

W październiku czas realizacji zamówień może ulec wydłużeniu.

Zamówione książki są przechowywane przez 3 dni. W ten termin nie wlicza się dnia

zamówienia, jak również niedziel i dni świątecznych.

Trzykrotne nieodebranie zamówionych książek powoduje zawieszenie w prawach użytkownika

Wypożyczalni na okres 2 miesięcy.

Do czasu realizacji zamówienia status książki w katalogu - w kolumnie TERMIN ZWROTU

zmienia się na: „Zamówiony”.

Na koncie czytelnika na ekranie „Zamówień” w kolumnie STATUS ZAMÓWIENIA pozycje

zamówione, które jeszcze nie zostały wyszukane mają status "w realizacji".

Gdy zamówienie zostanie zrealizowane, w kolumnie TERMIN ZWROTU pojawia się data,

w kolumnie STATUS ZAMÓWIENIA status egzemplarza zmienia się na: "Zarezerwowany" oraz

pojawia się data ważności rezerwacji, czyli do kiedy książkę należy odebrać. Zarezerwowane

książki przez 3 dni "czekają" na odbiór w Wypożyczalni. Jeżeli w tym terminie zarezerwowana

pozycja nie zostanie odebrana rezerwacja "przechodzi" na pierwszą osobę z "kolejki" oczekujących

na dany tytuł lub zostaje zwrócona do magazynu.

Page 18: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

18

Zamówienie na książki aktualnie wypożyczone, czyli ustawienie się do kolejki jest ważne przez

3 miesiące. Na koncie czytelnika pojawia się informacja np.: „Czeka na pozycji 1 w kolejce.

Termin zwrotu...”. W przypadku rezygnacji z zamówienia, czytelnik nie może sam usunąć

zamówienia z kolejki, powinien o tym powiadomić osobiście lub telefonicznie Wypożyczalnię.

UWAGA! Do realizacji wszystkich operacji (wypożyczenia, zamawianie) w agendach

Biblioteki Uniwersyteckiej niezbędna jest legitymacja studencka z kodem kreskowym = karta

biblioteczna! Książki zamówione są wydawane tylko właścicielowi konta lub osobie przez

niego upoważnionej (właściciel karty pragnący upoważnić drugą osobę do korzystania

z konta, jest zobowiązany zgłosić się osobiście do Wypożyczalni)!

5. Konto czytelnika

Funkcja MOJE KONTO pozwala na:

kontrolę stanu konta – opcja WYPOŻYCZENIA informuje o liczbie pozycji wypożyczonych

przez czytelnika, HISTORIA WYPOŻYCZEŃ to lista książek wcześniej wypożyczonych, ale

już zwróconych, ZAMÓWIENIA to lista zamówionych książek przez czytelnika,

TRANSAKCJE FINANSOWE to kwota pieniężna wynikająca z przetrzymania książek,

przedłużanie pozycji wypożyczonych z magazynu Biblioteki – przy użyciu opcji

PRZEDŁUŻ WSZYSTKO na ekranie WYPOŻYCZEŃ, lub pod numerem konkretnej pozycji

należy kliknąć PRZEDŁUŻ.

kontrolę zamówień – opcja ZAMÓWIENIA – usuwanie niepotrzebnych zamówień (aby

usunąć niepotrzebne już zamówienie należy wejść w ZAMÓWIENIA, na liście zamówień

kliknąć na cyfrę w pierwszej kolumnie w wierszu usuwanego zamówienia, gdy otworzy się

okno zamówienia użyć przycisku usuń w górnej części okna). Nie można usuwać zamówień ze

statusem w realizacji lub na półce rezerwacji, a więc funkcja ta jest aktywna przez krótki okres

czasu od momentu złożenia zamówienia.

Przedłużenia w systemie komputerowym

Czytelnik może samodzielnie przedłużyć książki wypożyczone na swoim koncie, korzystając

z opcji MOJE KONTO w katalogu komputerowym BU. Przedłużyć można jedynie książki

nieposiadające w systemie zamówień przez innych czytelników.

UWAGA! Przedłużenie musi być dokonane przed upływem terminu zwrotu!

Kończąc pracę na komputerach w Bibliotece Uniwersyteckiej należy koniecznie rozłączyć swoją

sesję klikając w menu funkcję KONIEC SESJI.

Informacje o zasadach wypożyczania w Zasady korzystania ze zbiorów.

6. Udostępnianie zbiorów na miejscu w czytelniach

W Bibliotece Uniwersyteckiej fizycznie dostępne są książki z katalogu Biblioteki Uniwersyteckiej,

z katalogu kolekcji humanistycznej oraz z katalogu Centrum Dokumentacji Europejskiej.

W Katalogu Centralnym systemu biblioteczno-informacyjnego UwB (CEN) istnieje możliwość

wglądu do zbiorów innych bibliotek wydziałowych i instytutowych UwB, jednak te książki

fizycznie nie są dostępne w naszej bibliotece.

Page 19: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

19

W Bibliotece Uniwersyteckiej korzysta się wyłącznie na miejscu z:

księgozbiorów podręcznych (encyklopedie, słowniki, informatory ogólne, przewodniki);

czasopism polskich i zagranicznych;

zbiorów specjalnych, dzieł rzadkich i szczególnie chronionych;

zbiorów wydanych do roku 1950;

książek sprowadzonych z innych bibliotek na indywidualne zamówienie przez

Wypożyczalnię Międzybiblioteczną.

6.1 Czytelnia Ogólna, Czytelnia Zbiorów Specjalnych, Czytelnia Centrum

Dokumentacji Europejskiej

Użytkownicy korzystający z Czytelni Ogólnej, z Czytelni Zbiorów Specjalnych lub z Czytelni

Centrum Dokumentacji Europejskiej są zobowiązani do:

pozostawienia w szatni wierzchniego okrycia, toreb, teczek, parasoli,

wypełnienia rewersu,

zachowania ciszy,

wyłączenia telefonów komórkowych,

nie spożywania posiłków.

Uwaga! W Czytelni Ogólnej można również korzystać z książek ze statusem „Wypożycza się”

pod warunkiem, że w rubryce „termin zwrotu” nie ma daty, ani rezerwacji.

Czytelnik korzysta z publikacji dostępnych w bibliotece (oprócz kolekcji WOLNY DOSTĘP zob.

punkt 6.2) w ww. czytelniach, za okazaniem u dyżurnego bibliotekarza legitymacji studenckiej,

dowodu tożsamości, karty bibliotecznej lub prawa jazdy, przy wcześniejszym wypełnieniu rewersu.

Zob. Kolekcje dostępne w bibliotece.

Zamówienia złożone w Czytelni Ogólnej są realizowane w ciągu 20 minut.

Od poniedziałku do piątku zamówienia są przyjmowane do godz. 18.30. W sobotę zamówienia są

przyjmowane do godz. 15.30.

Uwaga! Wykonywanie kopii poza czytelnią, może odbywać się tylko na terenie biblioteki.

O możliwości wykonania kopii materiałów bibliotecznych udostępnianych w czytelniach decyduje

dyżurujący bibliotekarz, który w uzasadnionych wypadkach może nie pozwolić na powielenie

wybranych pozycji. Ograniczenia wynikają z obowiązującego prawa autorskiego

i wewnętrznych przepisów Biblioteki, zob. Regulamin Biblioteki Uniwersyteckiej w Białymstoku

Obowiązujący Użytkowników z dniem 1 października 2011 r.

Do kopiowania nie są udostępniane:

gazety oprawione, bez względu na rok wydania,

książki i czasopisma wydane do 1950 roku,

wszystkie wydawnictwa w złym stanie zachowania,

druki, które mogą ulec uszkodzeniu w trakcie kopiowania,

normy Polskiego Komitetu Normalizacji.

Z udostępnionymi zbiorami bibliotecznymi należy obchodzić się właściwie, a wszelkie zauważone

uszkodzenia lub braki zgłaszać dyżurującemu bibliotekarzowi.

Kolekcje: Czasopisma, Wypożyczalnia, Czytelnia Ogólna, udostępniane są w Czytelni

Ogólnej. Aby z tych pozycji skorzystać należy wcześniej wypełnić rewers.

UWAGA! Do Czytelni z Wolnym Dostępem do Zbiorów nie należy wypełniać rewersu!

Page 20: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

20

Rewersy do Czytelni Ogólnej, Czytelni Centrum Dokumentacji Europejskiej

i Czytelni Zbiorów Specjalnych

Przy składaniu Rewersu do ww. czytelni należy wypełnić dwie części rewersu, zarówno

ZAKŁADKĘ jak i REWERS. Zwracając uwagę na: kolekcję, sygnaturę, autora, tytuł, rok wydania

publikacji. U dołu należy się czytelnie podpisać. Te dane należy powtórzyć na drugiej części

rewersu.

UWAGA! Jeden rewers dotyczy jednej pozycji!

Etapy wyszukiwania pozycji i wypełniania rewersu:

Aby skorzystać z Czytelni Biblioteki Uniwersyteckiej (Czytelni Ogólnej, Czytelni Centrum

Dokumentacji Europejskiej i Czytelni Zbiorów Specjalnych) należy wypełnić rewers, wpisując na

nim dane pozycji z katalogu komputerowego.

1. Wejdź do Katalogu Centralnego systemu biblioteczno-informacyjnego UwB (CEN).

2. Wyszukaj w katalogu potrzebną książkę korzystając z indeksów lub wyszukiwania.

Przykład:

Wybierając indeks tytułowy wpisujemy tytuł publikacji np.: „Ekonomia i płeć” i klikamy DALEJ

lub potwierdzamy ENTEREM.

3. Pojawia nam się lista haseł rozpoczynających się od wprowadzonej wcześniej sekwencji

wyrazów. W naszym przykładzie: „Ekonomia i płeć”, klikamy na tytuł książki, aby sprawdzić

czy książka jest udostępniana na miejscu.

4. Pojawia się następne okno z tabelą, gdzie oprócz numeracji pozycji, tytułu, roku wydania,

pojawia się liczba egzemplarzy dostępnych w bibliotekach. W kolumnie EGZEMPLARZE W,

pojawiają się egzemplarze wybranego tytułu, w tym przypadku ww. tytuł książki: „Ekonomia

i płeć” pojawia się w trzech bibliotekach: BPP – Biblioteka Pedagogiki i Psychologii, BWEiZ –

Biblioteka Wydziału Ekonomii i Zarządzania i BG – Biblioteka Główna. Przy ww. bibliotekach

pojawia się liczba egzemplarzy dostępnych w bibliotekach, druga cyfra dotyczy liczby

egzemplarzy wypożyczonych.

5. Aby skorzystać z książki na miejscu w czytelniach Biblioteki Uniwersyteckiej należy kliknąć

BIBLIOTEKĘ GŁÓWNĄ (BG). Otwiera się wówczas następne okno, w którym wyświetla się

nie tylko opis bibliograficzny książki, ale również informacje o egzemplarzach danej pozycji.

Zwracamy szczególną uwagę na tabelę, w której widnieje status egzemplarza, kolekcja

i sygnatura książki.

6. Jeśli chcemy z książki skorzystać na miejscu, wybieramy pozycję ze statusem egzemplarza „Na

miejscu”, w tym przypadku egzemplarz ten ma kolekcję WOLNY DOSTĘP, więc korzystamy

z niej z Czytelni z Wolnym dostępem do zbiorów (III i IV piętro). Jeśli wystąpi inna kolekcja np.

CZYTELNIA OGÓLNA lub ZBIORY SPECJALNE lub CZASOPISMA lub CZYTELNIA

CDE, to wówczas musimy wcześniej wypełnić rewers i udać się do odpowiedniej czytelni.

UWAGA! Do Czytelni z Wolnym Dostępem do Zbiorów nie należy wypełniać rewersu!

W Czytelni Ogólnej można również korzystać z książek ze statusem „Wypożycza się” pod

warunkiem, że w rubryce „termin zwrotu” nie ma daty, ani rezerwacji.

Zob. Kolekcje dostępne w bibliotece.

Page 21: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

21

Wzór poprawnie wypełnionego rewersu do Czytelni Ogólnej

Wzór poprawnie wypełnionego rewersu do Czytelni Ogólnej, z kolekcją Wypożyczalnia

Wzór poprawnie wypełnionego rewersu do Czytelni Ogólnej, z kolekcją Czasopisma

Informacje o zasadach wypożyczania w Zasady korzystania ze zbiorów.

Page 22: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

22

6.2 Czytelnia z Wolnym Dostępem do Zbiorów

Udostępnia się w niej zbiory przede wszystkim studentom i pracownikom UwB oraz innym osobom

na zasadach określonych w Regulaminie Czytelni.

Dokumentem uprawniającym studenta UwB do korzystania ze zbiorów w Wolnym Dostępie jest

elektroniczna legitymacja studencka.

UWAGA! Do Czytelni z Wolnym Dostępem do Zbiorów nie wypełniamy rewersów.

Użytkownicy korzystający ze zbiorów w Wolnym Dostępie są zobowiązani do:

pozostawiania w szatni okryć oraz teczek, plecaków i toreb (z torbami na komputery

przenośne włącznie),

oddania dyżurującemu bibliotekarzowi karty bibliotecznej, legitymacji elektronicznej lub

TKB wraz z dowodem tożsamości (w przypadku użytkowników spoza uczelni),

zarejestrowania się na III lub IV piętrze,

wpisania się na listę obecności,

zarejestrowania u dyżurującego bibliotekarza przyniesionych ze sobą książek, czasopism lub

innych materiałów mogących wchodzić w skład zbiorów bibliotecznych,

zgłoszenia chęci wykonywania kopii przy pomocy aparatu cyfrowego,

wyłączenia telefonów komórkowych,

nie wnoszenia na teren Czytelni jedzenia, mogącego zabrudzić lub uniemożliwić

korzystanie ze zbiorów,

zachowania ciszy.

Wolny dostęp oznacza, że czytelnik:

ma swobodny dostęp do książek,

samodzielnie odszukuje książki na półce (po uprzednim sprawdzeniu w katalogu

komputerowym symbolu działu w którym daną pozycję ustawiono),

nie musi wypełniać rewersów na książki,

może przeglądać książki przy regale lub czytać przy stoliku,

może za zgodą dyżurnego bibliotekarza wykonać kopię aparatem cyfrowym,

może za zgodą dyżurnego bibliotekarza wykonać na miejscu płatną kserokopię.

Wykorzystane książki należy odkładać na wyznaczone do tego celu miejsca (stoliki lub wózki

stojące przy poszczególnych działach).

Wolny dostęp do zbiorów tworzą kolekcje dziedzinowe. Jest to tematyczne zestawienie książek

z różnych dziedzin wiedzy przy zastosowaniu Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej (UKD).

UKD jest systemem uniwersalnym i obejmuje wszystkie dziedziny wiedzy oraz działalność

praktyczną, tym samym może służyć bibliotekom, zbiorom informacyjnym o charakterze ogólnym,

jak i bibliotekom i zbiorom specjalistycznym. Klasyfikacja dziesiętna posługuje się notacją

numeryczną dziesiętną – od 0 do 9.

Zbiory zgrupowane są na III i IV piętrze. Czytelnicy mogą przemieszczać się z książkami na obu

poziomach (III/IV piętro), korzystając ze schodów wewnętrznych, znajdujących się na III piętrze -

„ślimak”.

Page 23: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

23

III piętro obejmuje następujące dziedziny:

Nauka (0)

Bibliotekoznawstwo (02)

Filozofia (1)

Religia (2)

Nauki społeczno-ekonomiczne (3)

Prawo (34)

Nauki matematyczno-przyrodnicze (5-6)

Geografia (91)

Historia (94)

Na IV piętrze w ramach struktury Oddziału Wolnego Dostępu znajduje się Czytelnia

z Księgozbiorem Filologicznym. Zbiory obejmują księgozbiór Biblioteki Uniwersyteckiej

i są systematycznie uzupełniane o zbiory Kolekcji Humanistycznej.

Zgrupowano tu takie działy, jak:

Językoznawstwo

Nauka o literaturze

Teksty. Antologie

W Czytelni z Księgozbiorem Filologicznym wyznaczone są dwa miejsca wyłącznie dla

pracowników naukowych Wydziału Filologicznego.

Każdy dział opisany jest zarówno na półce jak i na szczycie każdego z regałów

z uwzględnieniem jego symbolu i słownym rozwinięciem. W kolekcjach w obrębie poszczególnych

działów książki ustawione są w kolejności alfabetycznej.

Podstawą szeregowania alfabetycznego jest:

dla prac autorskich (napisanych przez jednego, dwóch lub trzech autorów) – nazwisko

pierwszego autora,

dla prac zbiorowych (napisanych przez więcej niż trzech autorów) – pierwsze słowo tytułu,

dla prac zbiorowych o tym samym tytule – podtytuł i/lub nazwisko pierwszego współautora,

wyjątek stanowią działy, przy których istnieje dopisek A/Z, po którym następuje nazwisko,

nazwa regionu, miasta, państwa, itp. W takim wypadku książki uszeregowane są alfabetycznie

według nazw następujących po dopisku A/Z.

Różne wydania tej samej książki ustawione są rosnąco według roku wydania.

Oto krótka instrukcja wyszukiwania książek w katalogu komputerowym:

1. Wejdź do Katalogu Centralnego systemu biblioteczno-informacyjnego UwB (CEN).

2. Wyszukaj w katalogu potrzebną książkę korzystając z indeksów lub wyszukiwania.

Przykład:

Wybierając indeks tytułowy wpisujemy tytuł publikacji np.: „Psychologia emocji” i klikamy

DALEJ lub potwierdzamy ENTEREM.

3. Pojawia nam się lista haseł rozpoczynających się od wprowadzonej wcześniej sekwencji

wyrazów. W naszym przykładzie: „Psychologia emocji”, klikamy na tytuł książki, aby

sprawdzić czy książka jest udostępniana na miejscu. W tym przypadku interesuje nas

książka: Władysława Łosiaka: „Psychologia emocji”.

4. Pojawia się następne okno z tabelą, gdzie oprócz numeracji pozycji, tytułu, roku wydania,

pojawia się liczba egzemplarzy dostępnych w bibliotekach. W kolumnie EGZEMPLARZE

W, pojawiają się egzemplarze wybranego tytułu, w tym przypadku ww. tytuł książki:

„Psychologia emocji” pojawia się w dwóch bibliotekach: BPP – Bibliotece Pedagogiki

i Psychologii i BG – Bibliotece Głównej. Przy ww. bibliotekach pojawia się liczba

Page 24: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

24

egzemplarzy dostępnych w bibliotekach, druga cyfra dotyczy liczby egzemplarzy

wypożyczonych.

5. Aby skorzystać z książki na miejscu w czytelni Biblioteki Uniwersyteckiej należy kliknąć

BIBLIOTEKĘ GŁÓWNĄ (BG). Otwiera się wówczas następne okno, w którym wyświetla

się opis bibliograficzny książki, a tuż pod nim znajduje się klasyfikacja UKD. Ta

klasyfikacja informuje nas w jakim dziale Czytelni Wolnego Dostępu znajduje się książka.

W tym przypadku jest: UKD: 159.94 Emocje. Uczucia. Nastroje. Depresja. Stres.

Dążenia. Wola. Odpowiedzialność. Motywy. Również w tabeli, w kolumnie „Symbol działu”, znajduje się symbol działu pod którym stoi

wybrana pozycja książkowa.

Książki w działach ustawione są alfabetycznie wg autora lub tytułu publikacji. Zob. wyżej:

Podstawę szeregowania alfabetycznego. Jeśli w kolumnie AUTOR znajduje się nazwisko,

wtedy książkę odnajdziemy w dziale pod tym nazwiskiem, tak jak w ww. przykładzie,

książka pt.: „Psychologia emocji” będzie stała pod autorem: Łosiak Władysław.

Jeśli w kolumnie AUTOR nie widnieje imię i nazwisko, to książki należy szukać na półce

pod tytułem.

6. Po spisaniu symbolu działu i autora/tytułu udajemy się na poszukiwanie konkretnej półki.

W tym celu najpierw odnajdujemy na szczycie regału tabliczkę, na której znajduje się

poszukiwany symbol. Następnie, po wejściu między regały, znajdujemy półkę oznaczoną

pomarańczowym paskiem z symbolem, którego szukamy.

W razie problemów z wyszukiwaniem książek na półkach, prosimy o pomoc dyżurującego

bibliotekarza.

W razie problemów z wyszukiwaniem książek w katalogu komputerowym należy zgłosić się do

Oddziału Informacji Naukowej (I p.).

Kserokopie

O możliwości wykonania kserokopii materiałów bibliotecznych każdorazowo decyduje dyżurny

bibliotekarz, który w uzasadnionych przypadkach może zabronić reprografii wybranych

materiałów. Ograniczenia wynikają z obowiązującego prawa autorskiego i postępującej dewastacji

zbiorów. Kopiowanie może odbywać się:

na terenie Czytelni Wolnego Dostępu (na III piętrze), za pomocą dostępnej w niej

kserokopiarki samoobsługowej

w punkcie ksero, zlokalizowanym na I piętrze, obsługiwanym przez pracownika. Biblioteka

nie ponosi odpowiedzialności za jakość odbitek oraz funkcjonowanie wolnostojących

kserokopiarek. Wszelkie uwagi dotyczące ksero prosimy kierować na I piętro.

BIBLIOTEKARZE NIE KSERUJĄ KSIĄŻEK!

Studenci posiadający aktualną legitymację studencką i aktywne konto

w Wypożyczalni uprawnieni są do korzystania z wypożyczeń krótkoterminowych. Zasady

wypożyczeń krótkoterminowych określa odrębny regulamin.

Pod pojęciem wypożyczeń „krótkoterminowych” rozumie się wypożyczenia zbiorów na czas

zamknięcia biblioteki (weekendowy i świąteczny) w okresie roku akademickiego i dotyczą one

wyłącznie księgozbioru znajdującego się w czytelni Wolnego Dostępu (III i IV p.).

Page 25: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

25

Zasady udostępniania książek w ramach usługi wypożyczeń krótkoterminowych

w Bibliotece Uniwersyteckiej w Białymstoku

1. Do wypożyczenia krótkoterminowego uprawnieni są tylko studenci Uniwersytetu

w Białymstoku, bez względu na stopień i tryb studiów (dzienni, zaoczni, pierwszego

i drugiego stopnia, podyplomowi oraz doktoranci)

2. Czytelnik, który zdecyduje się skorzystać z usługi wypożyczeń krótkoterminowych bierze

pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo wypożyczonych materiałów oraz termin ich

zwrotu stosownie do regulaminu Biblioteki Uniwersyteckiej

3. Warunkiem realizacji wypożyczenia jest:

a. aktualna karta biblioteczna/elektroniczna legitymacja studencka

b. brak zaległości na koncie czytelnika (w wypożyczalni)

c. brak innych adnotacji na koncie, blokujących możliwość wypożyczenia

4. Ramy czasowe udostępnień i zwrotów:

a. usługa dostępna jest w sobotę i dzień poprzedzający okres świąteczny, podczas

którego Biblioteka Uniwersytecka jest nieczynna

b. materiały z księgozbioru czytelni Wolnego Dostępu wypożycza się na pół godziny

przed regulaminowym lub aktualnie obowiązującym czasem zamknięcia czytelni

c. wypożyczone materiały zwraca się pierwszego dnia roboczego po okresie

zamknięcia Biblioteki Uniwersyteckiej w czytelni Wolnego Dostępu na III p.

pomiędzy godzinami 8.00 a 10.00.

5. Korzystanie z usługi:

a. wypożyczenie książki z czytelni Wolnego Dostępu odbywa się przy głównym biurku

znajdującym się na III piętrze

b. jednorazowo czytelnik uprawniony jest do wypożyczenia 2 woluminów na okres

weekendowy lub świąteczny

c. bibliotekarz ma prawo odmówić wypożyczenia książki ze względu na jej zły stan

techniczny.

6. Sankcje za nieterminowe zwroty:

a. Niedotrzymanie terminu zwrotu wypożyczonego materiału z księgozbioru Wolnego

Dostępu skutkuje karą w wysokości 10 zł za każdą kolejną rozpoczętą godzinę

opóźnienia (począwszy od godziny 10.00).

7. Sankcje za zagubienie lub zniszczenie materiału bibliotecznego:

a. w przypadku zagubienia lub zniszczenia materiałów bibliotecznych zastosowanie

znajdują właściwe punkty Regulaminu Biblioteki Uniwersyteckiej

8. W kwestiach nie uregulowanych niniejszymi zasadami do wypożyczenia

krótkoterminowego stosuje się zasady ogólne określone w Regulaminie Biblioteki

Uniwersyteckiej.

Page 26: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

26

IV. Zasady korzystania ze zbiorów

1. Karta biblioteczna

Dokumentem uprawniającym do korzystania ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej jest, od roku

akademickiego 2008/2009, elektroniczna legitymacja studenta z kodem kreskowym, która pełni

także funkcję karty bibliotecznej.

Wydawaniem elektronicznej legitymacji studenta i ewentualnym wydawaniem duplikatów zajmują

się dziekanaty. Studentów I roku studiów stacjonarnych I i II stopnia (niebędących

absolwentami UwB), którzy chcą zapisać się do Wypożyczalni Biblioteki Uniwersyteckiej

obowiązuje zaliczenie Przysposobienia bibliotecznego. Zaliczenie odbywa się na podstawie

pozytywnie rozwiązanego testu on-line (minimum 60% prawidłowych odpowiedzi). Test

on-line oraz szczegółowe informacje dotyczące zaliczenia są dostępne na stronie internetowej

Biblioteki (www.bg.uwb.edu.pl).

Karta biblioteczna lub elektroniczna legitymacja studenta z kodem kreskowym jest niezbędna przy

wypożyczaniu książek do domu.

Właściciel elektronicznej legitymacji/karty bibliotecznej jest zobowiązany zawiadomić bibliotekę

o wszelkich zmianach w danych osobowych.

Karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej nie należy odstępować ani wypożyczać innym

osobom. Nie należy ujawniać swojego numeru karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej

i hasła.

Właściciel karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej jest odpowiedzialny za wszystkie

materiały wypożyczone na jego konto.

Zagubienie lub zniszczenie karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej należy zgłaszać

w Wypożyczalni BU.

2. Numer karty bibliotecznej/legitymacji elektronicznej i hasło

Przy korzystaniu z Biblioteki Uniwersyteckiej (zamawianiu książek lub sprawdzaniu stanu konta

w systemie bibliotecznym) należy się autoryzować/logować, tzn. podawać swój numer karty

bibliotecznej/legitymacji elektronicznej i hasło:

w przypadku elektronicznej legitymacji studenta należy podać numer legitymacji

elektronicznej=numer albumu np. 23456, a hasłem jest inicjał nazwiska, imienia

i numer legitymacji elektronicznej=numer albumu np. AD23456

w przypadku starych kart bibliotecznych należy podać numer karty bibliotecznej

np. K12345, a hasłem jest inicjał nazwiska, imienia i numer karty bibliotecznej

np. ADK12345.

Page 27: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

27

4. Kary i zagubienia

Za przekroczenie terminu zwrotu książek pobierana jest opłata w wysokości 0,25 zł za dobę za

każdy przetrzymany egzemplarz. W przypadku zagubienia lub uszkodzenia wypożyczonej książki

czytelnik jest zobowiązany do odkupienia brakującego tytułu lub innego wydawnictwa,

wskazanego przez pracownika Wypożyczalni.

Niezwrócone w terminie książki i nieuregulowana opłata powodują blokadę dalszych wypożyczeń.

Zaległości na koncie uniemożliwiają otrzymanie wpisu do karty obiegowej przed otrzymaniem

dyplomu ukończenia studiów, bądź rezygnacji z kontynuowania studiów, zob. Regulamin

Biblioteki Uniwersyteckiej.

5. Wypożyczanie międzybiblioteczne

Wypożyczanie międzybiblioteczne ma na celu dostarczenie pracownikom naukowym

i studentom uczelni materiałów bibliotecznych, których nie posiada Biblioteka Uniwersytecka,

biblioteki wydziałowe oraz inne biblioteki miasta Białegostoku.

Czytelnik ponosi koszty wynikające z opłat wyznaczanych przez biblioteki realizujące zamówienia

(np. koszt wykonania i przesłania odbitek, koszt przesyłek pobraniowych, koszt wypożyczenia

międzynarodowego wg stawek Biblioteki Narodowej lub bibliotek zagranicznych). Zob. Cennik

opłat.

Biblioteka Uniwersytecka ponosi pełną odpowiedzialność za oryginalne materiały sprowadzane

z innych bibliotek, dlatego też udostępniane są one wyłącznie na miejscu przez okres ustalony przez

bibliotekę wypożyczającą i według ustalonych przez nią zasad.

Zasady wypożyczania międzybibliotecznego reguluje Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki nr 54

z dnia 25.05.1980 r. i Regulamin Biblioteki Uniwersyteckiej.

Page 28: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

28

V. Zasady transliteracji

Transliteracja znaków na podstawie PN-ISO 9 2000. Od 1 stycznia 2006 r. w katalogu

komputerowym Biblioteki Uniwersyteckiej stosowane są nowe zasady transliteracji znaków

cyrylickich na znaki łacińskie (na podstawie: PN-ISO 9 2000 Transliteracja znaków cyrylickich na

znaki łacińskie. Języki słowiańskie i niesłowiańskie). Tym samym zmienia się sposób realizacji

niektórych liter. Przy wyszukiwaniu w katalogu komputerowym Biblioteki prosimy o zwracanie

uwagi na te zmiany.

Litera Dotychczas Od 2006

roku

Przykłady

a a a aдpec adres

б b b бaбa baba

в v v вы vy

г g g гoлoвa golova

д d d дa da

e e e eдa eda

ѐ ѐ ѐ ѐлĸa ѐlka

є je ê твoє tvoê

ж ž ž жypнaл žurnal

з z z звeздa zvezda

и i і книгa knіga

ї ї ї їздa їzda

й j j пepвый pervyj

к k k кaк kak

л l l липa lipa

м m m мyж muž

н n n нижний nižnij

o o o oбщecтвo obŝestvo

п p p пapa para

p r r pыбa ryba

c s s cecтpa sestra

т t t тoвapищ tovariŝ

y u u yтpo utro

ў ǔ ǔ sлoўнiк sloǔnìk

ф f f физикa fizika

x ch h xимия himiâ

ц c c цeнт cent

ч č č чacы časy

ш š š шкoлa škola

Page 29: SZKOLENIE BIBLIOTECZNE materiały dydaktycznebg.uwb.edu.pl/szkolenie/materialy/szkolenie_biblioteczne-materialy.pdf · SZKOLENIE BIBLIOTECZNE - materiały dydaktyczne Białystok 2012

29

щ šč ŝ плащ plaŝ

ъ ″ ″ oбъявлeниe ob″âvlenie

ы y y был byl

ь ′ ′ aльбoм al′bom

э è è этo èto

ю ju û ключ klûč

я ja â время vremâ

Przykład: Маяковский Владимир Владимирович

Transliteracja według PN-83/N-010-1 (stara transliteracja) Majakovskij Vladimir Vladimirovič

Transliteracja według PN-ISO 9 2000 (nowa transliteracja) Maâkovskij Vladimir Vladimirovič

Przykład: Зощенко Михаил Михайлович

Transliteracja według PN-83/N-010-1 (stara transliteracja) Zoščnko Michail Michajlovič

Transliteracja według PN-ISO 9 2000 (nowa transliteracja) Zoŝenko Mihail Mihajlovič

Przykład: Война и мир

Transliteracja według PN-83/N-010-1 (stara transliteracja) Vojna i mir

Transliteracja według PN-ISO 9 2000 (nowa transliteracja) Vojna i mir

Uwaga: Przy wyszukiwaniu w katalogu komputerowym tytułów,

autorów w języku rosyjskim, białoruskim można przy transliteracji

nie stosować znaków diakrytycznych.

Używane znaki w opisie

bibliograficznym

Używane znaki przy

wyszukiwaniu

â a

ѐ e

ê e

è e

ž z

ї i

ǔ u

û u

č c

š s

ŝ s