SUÇ, ŞİDDET VE
-
Upload
minerva-hinton -
Category
Documents
-
view
51 -
download
3
description
Transcript of SUÇ, ŞİDDET VE
SUÇ, ŞİDDET SUÇ, ŞİDDET
VEVE
ÖFKEÖFKE
ÖFKE GELİR GÖZ KARARIRÖFKE GİDER YÜZ KIZARIR
TÜRK ATASÖZÜ
Öfkelendiğimizde…Öfkelendiğimizde…
Adrenalin ve noradrenalin hormonunun Adrenalin ve noradrenalin hormonunun salınımı artar ve bununla beraber soluk salınımı artar ve bununla beraber soluk alıp verme hızlanır,alıp verme hızlanır,
kalp atışı hızlanır , kalp atışı hızlanır , göz bebekleri büyür ve göz bebekleri büyür ve tansiyonumuz çıkar. tansiyonumuz çıkar.
Neden Öfkeleniriz?Neden Öfkeleniriz? Çıkmazda hissettiğimizdeÇıkmazda hissettiğimizde Anlaşılmadığımızı hissettiğimizdeAnlaşılmadığımızı hissettiğimizde EngellendiğimizdeEngellendiğimizde Tehdit algıladığımızdaTehdit algıladığımızda Benliğimize direkt saldırıldığındaBenliğimize direkt saldırıldığında Bizim için önemli olan şeylere Bizim için önemli olan şeylere
(önemlilerimize) saldırıldığında (önemlilerimize) saldırıldığında
AYRICAAYRICA Kavgalar, Kavgalar, Saygısızlık Saygısızlık Kişisel YatkınlıkKişisel Yatkınlık Kendini ifade etme çabasıKendini ifade etme çabası Olumsuz Medya Programı Ve YayınlarOlumsuz Medya Programı Ve Yayınlar Kötü Arkadaş ÇevresiKötü Arkadaş Çevresi Yanlış Anne Ve Baba TutumlarıYanlış Anne Ve Baba Tutumları Akran ZorbalığıAkran Zorbalığı Şiddete Maruz KalmaŞiddete Maruz Kalma İstediğini Alamama, İstediğini Alamama, Haksız Davranışlara Maruz Kaldığını Düşünme, Haksız Davranışlara Maruz Kaldığını Düşünme, Arkadaş Kaybı,Arkadaş Kaybı, Kaçırılmış Fırsatlar…Kaçırılmış Fırsatlar…
Aşırı öfkenin altında “herşey istediğim gibi Aşırı öfkenin altında “herşey istediğim gibi olmalı!” mesajı yatar. Bunu engelleyen en olmalı!” mesajı yatar. Bunu engelleyen en küçük bir olay bu tip insanları sinirlendirir. küçük bir olay bu tip insanları sinirlendirir.
Engellenme toleransları düşüktür.Engellenme toleransları düşüktür.
Öfkelendiğimizde…Öfkelendiğimizde…
savunma mekanizmalarımızsavunma mekanizmalarımız
BastırabilirizBastırabiliriz Anlatabiliriz / İfade edebilirizAnlatabiliriz / İfade edebiliriz
Dindirebiliriz / SakinleşebilirizDindirebiliriz / Sakinleşebiliriz
öfke ? öfke ?
çok hafif bir rahatsızlıktan yoğun bir şiddete çok hafif bir rahatsızlıktan yoğun bir şiddete kadar gidebilen bir duygudur.kadar gidebilen bir duygudur.
Öfke, üzüntü, korku, sevinç Öfke, üzüntü, korku, sevinç Bu dört Bu dört temel duygudantemel duygudan
biridir.biridir.
Öfke,Öfke,Sosyalleşme ile birlikte Sosyalleşme ile birlikte
şekillenirşekillenir
Öfkenin Öfkenin doğuştandoğuştan geldiği, geldiği,
cinsiyet farklılığınıncinsiyet farklılığının, daha çok , daha çok sosyo-kültürel olarak beslendiğisosyo-kültürel olarak beslendiği
bilinmektedir.bilinmektedir.
Öfke,Öfke, Bireyin herhangi bir Bireyin herhangi bir
engellenme, adaletsizlik ya da engellenme, adaletsizlik ya da kendi benliğine yönelik bir kendi benliğine yönelik bir
tehdit hissettiğinde yaşanan tehdit hissettiğinde yaşanan duygudur.duygudur.
Bu duygu, organizmaya saldırıldığı Bu duygu, organizmaya saldırıldığı zaman, kendisini savunmasına ve zaman, kendisini savunmasına ve
savaşmasına yardımcı olacak güçlü savaşmasına yardımcı olacak güçlü fizyolojik, duygusal ve davranışsal fizyolojik, duygusal ve davranışsal tepkilerin ortaya çıkmasını sağlar. tepkilerin ortaya çıkmasını sağlar.
EVETEVET
Bu nedenlerle, belli düzeydeki bir Bu nedenlerle, belli düzeydeki bir kızgınlık duygusu varoluş için kızgınlık duygusu varoluş için
gereklidir.gereklidir.
Belli bir dozu hayatın devamı için gerekli Belli bir dozu hayatın devamı için gerekli olmakla beraber belli bir düzeyi aşan olmakla beraber belli bir düzeyi aşan
durumlarda canlı kendisine veya çevresine durumlarda canlı kendisine veya çevresine zarar vermeye başlayabilir. zarar vermeye başlayabilir.
Önemli olan o Önemli olan o sınırısınırı koruyabilmektir. koruyabilmektir.
Öfke,Öfke,NormalNormal bir duygudurbir duygudur..
EVET…EVET…
Ama…Ama…
Normallik düzeyiNormallik düzeyi
değişkendirdeğişkendir
Ve…öfke;Ve…öfke;
Belli bir düzeyde Belli bir düzeyde normalnormal kabul edilirkabul edilir
Kızgınlığa bir çok kolay neden olabilir. Kızgınlığa bir çok kolay neden olabilir. Bunlar dışsal olaylar olduğu kadar içsel Bunlar dışsal olaylar olduğu kadar içsel
olaylar da olabilir .olaylar da olabilir .
Arkadaşınız, anneniz, kardeşiniz, sokaktaki Arkadaşınız, anneniz, kardeşiniz, sokaktaki bir adam, öğretmeniniz vb. belli bir bir adam, öğretmeniniz vb. belli bir insanainsana kızabileceğiniz gibi; trafik sıkışıklığı, iptal kızabileceğiniz gibi; trafik sıkışıklığı, iptal edilen bir randevu, vb. gibi bir edilen bir randevu, vb. gibi bir olayaolaya da da
kızabilirsiniz.kızabilirsiniz.
Kızgınlığınızın ortaya çıkmasından Kızgınlığınızın ortaya çıkmasından kendi kişisel sorunlarınızla ilgili kendi kişisel sorunlarınızla ilgili
kuruntularınızkuruntularınız sorumlu sorumlu olabileceği gibi, daha önceleri olabileceği gibi, daha önceleri
başınızdan geçmiş ve sizi başınızdan geçmiş ve sizi öfkelendirmiş, öfkelendirmiş, travmatik bazı travmatik bazı olayların olayların anılarıanıları da sorumlu da sorumlu
olabilirolabilir
Öfke “Öfke “Normal bir Normal bir duygudur” dedik;duygudur” dedik;
ÖFKENİN diğer duygulardan pek farkı ÖFKENİN diğer duygulardan pek farkı
yok; ancak bu duygu pek çok kişiye yok; ancak bu duygu pek çok kişiye
OlumsuzOlumsuz geliyor geliyor..
Neden mi?Neden mi?
Çünkü, bu duygunun Çünkü, bu duygunun çevreye ve ait olduğu bireyin çevreye ve ait olduğu bireyin
kendisine yansımaları oldukça kendisine yansımaları oldukça olumsuzolumsuz..
Olumsuz olan duygunun kabul Olumsuz olan duygunun kabul edilmesi de doğal olarak pek edilmesi de doğal olarak pek
kolay olmuyor. kolay olmuyor.
Böylece de insanoğlu Böylece de insanoğlu ""öföfkesini", "öfkesini", "öfkekelileri" ve lileri" ve
"öfke"öfkeyiyi" bir türlü " bir türlü anlayamıyor, anlayamıyor,
hatta inkâr bile edebiliyorhatta inkâr bile edebiliyor.. ““yoo… yoo… hayır sinirlenmedim”hayır sinirlenmedim”
Oysa;Oysa;
Öfke de tıpkı üzüntü ve Öfke de tıpkı üzüntü ve mutluluk gibi bir duygu.mutluluk gibi bir duygu.
Bu yüzden inkâr edilmeyi ya Bu yüzden inkâr edilmeyi ya da da kabul edilmemeyikabul edilmemeyi hak hak
etmiyor.etmiyor.
Ancak öfkenin, bu tatsız Ancak öfkenin, bu tatsız süreyi kısaltmak ve onu süreyi kısaltmak ve onu
daha iyi anlamak daha iyi anlamak açısından açısından "tüketilmesi""tüketilmesi"
gerekiyor.gerekiyor.
Ne YAPMALIYIZ ?Ne YAPMALIYIZ ?
Kızgın olduğumuz durumlarda Kızgın olduğumuz durumlarda olayları ya da kişileri değiştirip olayları ya da kişileri değiştirip
yokyok edemeyiz. edemeyiz.
Burada yapılacak şey verilecek Burada yapılacak şey verilecek tepkileri düzenlemektir.tepkileri düzenlemektir.
Kişiler kimi zaman aynı durum karşısında Kişiler kimi zaman aynı durum karşısında farklı tepkiler verebilir.farklı tepkiler verebilir.
Farklı durumlar kişilerde farklı duygular Farklı durumlar kişilerde farklı duygular yaratabilir. yaratabilir.
İnsanların olaylara ve nesnelere verdikleri İnsanların olaylara ve nesnelere verdikleri anlam kişinin algılayışına, onların bu anlam kişinin algılayışına, onların bu durumlara verdiği değerlerle ilgilidir.durumlara verdiği değerlerle ilgilidir.
Bu anlamda öncelikle Bu anlamda öncelikle ilk adımilk adım duygularımızı yani kendimizi tanımaktır.duygularımızı yani kendimizi tanımaktır.
2.Adım 2.Adım
Duyguları Kontrol EdebilmekDuyguları Kontrol Edebilmek
Kararlarımızı ve hareketlerimizi Kararlarımızı ve hareketlerimizi şekillendirirken çoğu zaman şekillendirirken çoğu zaman duygularımızduygularımız, ,
düşüncelerimize baskın çıkar. düşüncelerimize baskın çıkar.
Duygularımız bize hakim olduğu sürece Duygularımız bize hakim olduğu sürece zekamız hiçbir işe yaramaz. zekamız hiçbir işe yaramaz.
Duyguların kontrol edilmesi yeteneği, Duyguların kontrol edilmesi yeteneği, özbilinç temeli üzerinde gelişir ve özbilinç temeli üzerinde gelişir ve
duyguların kontrol altına alınmasını duyguların kontrol altına alınmasını sağlayarak, daha doğru karar sağlayarak, daha doğru karar
vermemize yardımcı olur. vermemize yardımcı olur.
Özbilinç dışardan gelen bir Özbilinç dışardan gelen bir uyarıcının yarattığı duyguları uyarıcının yarattığı duyguları
anlamamızı ve yorumlamamızı anlamamızı ve yorumlamamızı sağlarken, duyguları kontrol sağlarken, duyguları kontrol
edebilme yeteneği bu duyguların edebilme yeteneği bu duyguların kontrolden çıkmasını önler ve kontrolden çıkmasını önler ve
aşırı öfke, korku, üzüntü ve kaygı aşırı öfke, korku, üzüntü ve kaygı gibi duyguları yatıştırmamızı gibi duyguları yatıştırmamızı
sağlarsağlar. .
Bütün duygular bizi belli bir yönde Bütün duygular bizi belli bir yönde harekete geçmeye ve belli bir doyum harekete geçmeye ve belli bir doyum
elde etmeye zorlar.elde etmeye zorlar.
Ancak, duygunun ilk hissedildiği anda Ancak, duygunun ilk hissedildiği anda düşünülen eylemi yapmak her zaman düşünülen eylemi yapmak her zaman
olumlu sonuçlar vermez.olumlu sonuçlar vermez.
(zekanın, öz bilincin devreye girmesi…)(zekanın, öz bilincin devreye girmesi…)
3.Adım3.Adım
Kendini Harekete GeçirmekKendini Harekete Geçirmek
Duyguları tanımak ve kontrol etmekten Duyguları tanımak ve kontrol etmekten sonraki adım, duyguları belli bir amaç sonraki adım, duyguları belli bir amaç doğrultusunda harekete geçirmektir. doğrultusunda harekete geçirmektir.
Duygularını bastırmayıp, uygun ve olumlu Duygularını bastırmayıp, uygun ve olumlu bir şekilde harekete geçiren bireyler bir şekilde harekete geçiren bireyler
bedensel ve ruhsal açıdan daha sağlıklı bedensel ve ruhsal açıdan daha sağlıklı olurlar. olurlar.
Sonrasında…Öfke KontrolüSonrasında…Öfke Kontrolü
İnsanların kontrol etmekte en çok İnsanların kontrol etmekte en çok zorlandıkları duygu öfkedir. Öfke hiçbir zorlandıkları duygu öfkedir. Öfke hiçbir
zaman sebepsiz değildir, ama nadir olarak zaman sebepsiz değildir, ama nadir olarak iyi bir nedeni vardır.iyi bir nedeni vardır.
Öfkeyi dışa vurmak da, öfkeyi azaltmak Öfkeyi dışa vurmak da, öfkeyi azaltmak yerine aksine arttırır. yerine aksine arttırır.
Aklın frenlemediğiAklın frenlemediği hiddet, patlayarak şiddete hiddet, patlayarak şiddete dönüşür. dönüşür.
Kişinin sürekli olarak öfkelenmesine neden Kişinin sürekli olarak öfkelenmesine neden olan olayı düşünmesi, kendini tehdit olan olayı düşünmesi, kendini tehdit altında hissetmesi ve sinir bozucu bir altında hissetmesi ve sinir bozucu bir olaya tanıklık etmesi öfkesini arttırır.olaya tanıklık etmesi öfkesini arttırır.
Öfke anında duyguların esareti ile hareket Öfke anında duyguların esareti ile hareket etmemek için 10 sn etmemek için 10 sn durdur ve… ve…
Son adımSon adım
Sosyal İlişkileri Yürütebilmek (paylaşma)Sosyal İlişkileri Yürütebilmek (paylaşma)
Kendini bilen, duygularını tanıyan ve Kendini bilen, duygularını tanıyan ve çevresindekilerin duygularını anlayabilen çevresindekilerin duygularını anlayabilen
insanların sosyal ilişkileri güçlüdür. insanların sosyal ilişkileri güçlüdür.
Duygular bir anlamda bulaşıcıdır. İnsanlar Duygular bir anlamda bulaşıcıdır. İnsanlar iletişimde karşılıklı olarak birbirlerine iletişimde karşılıklı olarak birbirlerine duygusal sinyaller gönderirler ve bu duygusal sinyaller gönderirler ve bu sinyaller birlikte olan kişileri etkiler.sinyaller birlikte olan kişileri etkiler.
Çevremizdeki insanlara olumlu sinyaller Çevremizdeki insanlara olumlu sinyaller gönderirsek bunun yansıması da olumlu gönderirsek bunun yansıması da olumlu olacaktır.olacaktır.
Sosyalleşme sürecinde yapılması Sosyalleşme sürecinde yapılması gerekenlergerekenler
İnsanlar çeşitli özellikleri ve sahip İnsanlar çeşitli özellikleri ve sahip
oldukları değerlerle birbirlerinden oldukları değerlerle birbirlerinden
farklıdırlar. farklıdırlar.
İnsanlar arasında giyim, kuşam, İnsanlar arasında giyim, kuşam,
inanç, değerler vb. farklılıklar her zaman inanç, değerler vb. farklılıklar her zaman
olacaktır.olacaktır.
1.1. (Farklılıkları doğal (Farklılıkları doğal karşılayıp ),karşılayıp ),
Kimi zaman kişiyi Kimi zaman kişiyi olduğu gibi olduğu gibi
KabullenmekKabullenmek
2. İnsanları duyguları 2. İnsanları duyguları nedeniyle nedeniyle
yargılamamakyargılamamak
3.3. Ve en önemlisi Ve en önemlisi empatiempati kurabilmekkurabilmek….….
Sizde çevrenizdeki insanların ve arkadaşlarınızın Sizde çevrenizdeki insanların ve arkadaşlarınızın
farklı olmaları nedeniyle onlara yönelik önyargıya farklı olmaları nedeniyle onlara yönelik önyargıya
sahip olmayın. İlişkilerinizi koparmayın. Unutmayın sahip olmayın. İlişkilerinizi koparmayın. Unutmayın
ki kardeşler arasında da farklılıklar vardır. Ama ki kardeşler arasında da farklılıklar vardır. Ama
önemli olan bu farklılıklara rağmen önemli olan bu farklılıklara rağmen
bir arada yaşamaktır.” bir arada yaşamaktır.”
Öfke Patlamalarını Kontrol Etme Yolları
GevşemeGevşeme
Derin nefes alma ve kişiyi yatıştırabilecek Derin nefes alma ve kişiyi yatıştırabilecek durumların hayal edilmesi bir yoldur.durumların hayal edilmesi bir yoldur.
Derin nefeslerinizi alırken, kendi kendinize Derin nefeslerinizi alırken, kendi kendinize tekrar tekrar “Gevşe!” ya da “Sakin ol!” tekrar tekrar “Gevşe!” ya da “Sakin ol!” diyerek telkinde bulunun.diyerek telkinde bulunun.
Belleğinizden çağırarak ya da hayal Belleğinizden çağırarak ya da hayal ederek sizi gevşetecek bir yer ya da ederek sizi gevşetecek bir yer ya da ortamı düşünün ve gözünüzün önüne ortamı düşünün ve gözünüzün önüne getirmeye çalışın. getirmeye çalışın.
Bilinçte Yeniden YapılandırmaBilinçte Yeniden Yapılandırma Kızgın olduğumuzda düşüncelerimizi ve Kızgın olduğumuzda düşüncelerimizi ve
duygularımızı abartarak ifade ederiz. Burada duygularımızı abartarak ifade ederiz. Burada yapılacak olan düşünce tarzımızı değiştirmektir. yapılacak olan düşünce tarzımızı değiştirmektir. “Herşey mahvoldu!” demek yerine “evet bu kötü “Herşey mahvoldu!” demek yerine “evet bu kötü oldu fakat dünyanın da sonu değil diyebilmek” oldu fakat dünyanın da sonu değil diyebilmek” tir.tir.
““Asla” veya “hiçbir zaman” gibi kelimeler öfkeyi Asla” veya “hiçbir zaman” gibi kelimeler öfkeyi tetikler. Bunların kullanımı olabildiğince tetikler. Bunların kullanımı olabildiğince azaltılmalıdır.azaltılmalıdır.
Mantıklı düşünmeye başlanınca öfkenin nesnesi Mantıklı düşünmeye başlanınca öfkenin nesnesi belirlendiği için öfke azalır. Daha katlanılır bir belirlendiği için öfke azalır. Daha katlanılır bir hale gelir.hale gelir.
Problemi ÇözmeProblemi Çözme
Önce öfke yaratan durumun değiştirilip Önce öfke yaratan durumun değiştirilip değiştirilemeyeceğine bakılmalı. Eğer durum değiştirilemeyeceğine bakılmalı. Eğer durum
değiştirilemeyen bir durumsa çözüme değiştirilemeyen bir durumsa çözüme odaklanmak yerine sorunla yüzleşmeli. Birden odaklanmak yerine sorunla yüzleşmeli. Birden
sorunlara yanıt bulunamıyorsa kişi kendine sorunlara yanıt bulunamıyorsa kişi kendine yüklenmemeli zamana yaymalı , gerekirse bir yüklenmemeli zamana yaymalı , gerekirse bir
profesyonelden yardım almalıdır. Çünkü sorunun profesyonelden yardım almalıdır. Çünkü sorunun nedenini bulamadıkça engellenme hissi nedenini bulamadıkça engellenme hissi
yaşanacaktır ki bu da tekrar kızgınlığa neden yaşanacaktır ki bu da tekrar kızgınlığa neden olabilir.olabilir.
İletişimin iyileştirilmesiİletişimin iyileştirilmesi
Öfkeli anda kırıcı ve yargılayıcı olunmamak Öfkeli anda kırıcı ve yargılayıcı olunmamak için bir an için geriye çekilip olay için bir an için geriye çekilip olay
gözetlenmeli. Gerçekten ne hissettiğinizi gözetlenmeli. Gerçekten ne hissettiğinizi tartmalı ve asıl duygularınızı yapıcı bir tartmalı ve asıl duygularınızı yapıcı bir
şekilde ifade etmelisiniz. Kendinize zaman şekilde ifade etmelisiniz. Kendinize zaman tanımamalısınız , yavaştan almalısınız. tanımamalısınız , yavaştan almalısınız.
MizahMizah
Mizahın olduğu yerde öfke barınamaz. Bu Mizahın olduğu yerde öfke barınamaz. Bu yüzden öfkeli anlarınızın mizahi yüzden öfkeli anlarınızın mizahi
bölümlerini yakalayın ve aklınızda hayal bölümlerini yakalayın ve aklınızda hayal edin. Burada unutulmaması gereken edin. Burada unutulmaması gereken mizah kullanmak kişinin sorunlarını mizah kullanmak kişinin sorunlarını
gülerek geçiştirmemek olduğu ve mizah gülerek geçiştirmemek olduğu ve mizah kullanırken alaycı bir hal almamasına kullanırken alaycı bir hal almamasına
dikkat etmek gerekir.dikkat etmek gerekir.
Çevre DeğişikliğiÇevre Değişikliği
Bazen sinirlendiğimizde bizi sinirlendiren Bazen sinirlendiğimizde bizi sinirlendiren ortamdan uzaklaşmak öfkemizi dindirip ortamdan uzaklaşmak öfkemizi dindirip mantıklı düşünmemize neden olabilir.mantıklı düşünmemize neden olabilir.
bir anlık bir anlık öfke ile yapılan biröfke ile yapılan bir davranışın, bizi nasıl bir sonuca davranışın, bizi nasıl bir sonuca
sürükleyeceğini bilemeyiz.sürükleyeceğini bilemeyiz.
Size gün içerisinde çok stres veren Size gün içerisinde çok stres veren zamanlara dikkat edin ve bu zamanlara dikkat edin ve bu
zamanlarda kendinize küçük bir mola zamanlarda kendinize küçük bir mola verin. verin.
Bu sizin o anı daha rahat atlatmanızı ve Bu sizin o anı daha rahat atlatmanızı ve daha anlayışlı bir şekilde daha anlayışlı bir şekilde
karşılamanızı sağlayacaktırkarşılamanızı sağlayacaktır
ÖFKELİ HER HAREKET, DAHA AZ MUTLU ÖFKELİ HER HAREKET, DAHA AZ MUTLU OLMANIZA NEDEN OLACAKTIR.OLMANIZA NEDEN OLACAKTIR.
Herkesin DikkatineHerkesin Dikkatine; ; Herhangi bir kimse öfkelenebilir. Bu kolaydır. Herhangi bir kimse öfkelenebilir. Bu kolaydır. Ne var ki; Ne var ki; Doğru İnsana Doğru İnsana Doğru Derecede Doğru Derecede Doğru Zamanda Doğru Zamanda Doğru Maksatla ve Doğru Maksatla ve Doğru Biçimde Öfkelenmek Doğru Biçimde Öfkelenmek İşte Bu Zordur.... ARİSTOİşte Bu Zordur.... ARİSTO
ÖFKE DOĞAL BİR DUYGUDUR!ÖFKE DOĞAL BİR DUYGUDUR!Ancak;Ancak;
Hem kendini hem de başkalarını İNCİTME!Hem kendini hem de başkalarını İNCİTME!
Hem kendine hem de başkalarınaHem kendine hem de başkalarına
ZARAR VERME!ZARAR VERME!
Öfke duygunu ifade edebilmeyi ÖĞREN!Öfke duygunu ifade edebilmeyi ÖĞREN!
Şiddete … Şiddete … sakinliklesakinlikle
Dinlediğiniz içinDinlediğiniz için
teşekkürler…teşekkürler…
Nazmiye BALCINazmiye BALCI
Yüreğir Rehberlik Araştırma MerkeziYüreğir Rehberlik Araştırma Merkezi