Strategie finansowe przedsiębiorstwa - dr hab. Grzegorz ... 2009-02-22 FINANSOWY CEL ZARZĄDZANIA...

Strategie finansowe przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa

2009-02-22

Grzegorz Michalski

2009-02-222

Różnice między finansami a rachunkowościąRóżnice między finansami a rachunkowością

Rachunkowość to opowiadanie [sprawozdanie] JAK BYŁO i JAK JEST

Finanse zajmują się Obecną oceną tego co BĘDZIE w PRZYSZŁOŚCIFinanse zajmują się Obecną oceną tego co BĘDZIE w PRZYSZŁOŚCI

Przykład 1: Ile jest WARTA 2 letnia sprawna maszyna do robienia „pokemonów”? [a] z punktuwidzenia RACHUNKOWOŚCI – jeśli wartość początkowa wynosiła 100000 złotych a roczna stawkawidzenia RACHUNKOWOŚCI jeśli wartość początkowa wynosiła 100000 złotych, a roczna stawkaamortyzacyjna 20%? [b] z punktu widzenia finansów – jeśli koszt kapitału wynosi 20% i wiadomo, żemoda na „pokemony” już minęła?

Przykład 2: Ile jest wart 6 letni samochód [a] dla księgowego? [b] dla Janka Kowalskiego, który będziedojeżdżał do pracy?j p y

Przykład 3: Ile jest wart 1 złoty otrzymany przez firmę 30 stycznia, a ile otrzymany 10 lipca?

© http://michalskig.com/pl | tel. 0775506448 | tel2. 717181717 | Strategie finansowe przedsiębiorstwaNa podstawie: G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009 & Ocena kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych, ODDK, Gdańsk 2008.

2009-02-223

FINANSOWY CEL ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEMPRZEDSIĘBIORSTWEM

Maksymalizacja zysku – NIE!Przykład1. Zysk to przychody pomniejszone o koszty. Przychody można maksymalizować niszcząc rynek [np.. OPEC w latach ‘70]. Koszty można ciąć głupio – ograniczając BR.

Kontynuowanie działalności – NIE!Przykład2. Jeśli do przedsiębiorstwa trzeba „dokładać” – należy je

t kt ćzrestrukturyzować.

Maksymalizacja bogactwa właścicieli – TAK

∑ΔΔ

ntFCFV

( )∑= +

=Δt

tt

p kV

1 1© http://michalskig.com/pl | tel. 0775506448 | tel2. 717181717 | Strategie finansowe przedsiębiorstwaNa podstawie: G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009 & Ocena kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych, ODDK, Gdańsk 2008.

2009-02-224

Zmienna wartość pieniądza w czasieśZ czego wynika zmiana wartości pieniądza w czasie?

Zjawisko zmiany wartości pieniądza w czasie wynika z

wpływu ryzyka - pieniądze otrzymane dzisiaj, to zdarzenie pewne, dlatego

działania trzech czynników:

wpływu ryzyka pieniądze otrzymane dzisiaj, to zdarzenie pewne, dlatego(mimo tej samej siły nabywczej) posiadają one większą wartość niżpieniądze, które mamy otrzymać w przyszłości,

psychologicznej skłonności do bieżącej konsumpcji, polega ona na tym, żenawet przy założeniu zerowej inflacji, ludzie uważają otrzymanie tej samejkwoty dziś za bardziej wartościowe, niż otrzymanie jej później (mimo tego,y j , y j j p j ( g ,że w obu przypadkach siła nabywcza pieniądza będzie taka sama),

ł ść i i d i d g b i i żli ś i i t i ipłynność pieniądza posiadanego obecnie, a więc możliwości inwestowania iosiągania przez to określonych korzyści, jakich nie dałoby się osiągnąć przypóźniejszym otrzymaniu środków.


2009-02-225

Wartość przyszła i wartość obecna

Wartość przyszłaPrzyszła wartość (FV - future value) informuje, z jaką wartością nominalnie ustalonej kwotybędziemy mieli do czynienia po upływie określonego czasu. Proces przechodzenia od obecnejwartości (PV - present value) do przyszłej wartości - to kapitalizacja. Polega ona na arytmetycznymustaleniu ostatecznej wartości przepływu (lub przepływów) środków pieniężnych, przy zastosowaniuodsetek składanychodsetek składanych.

( )nn kPVFV +×= 1gdzie: FVn – przyszła wartość kwoty poupływie n okresów,PV – początkowa wartość kwoty pieniężnej,k – stopa procentowa dla danego okresuk stopa procentowa dla danego okresu,n – ilość okresów.

St di dk Il k i ść ł (FV ) j śli śćStudium przypadku. Ile po roku wynosi wartość przyszła (FV1) jeśli wartość początkowa wynosi 600 złotych a stopa kapitalizacji k wynosi 17%?(FV1) = 600 × 1,17 = ……


2009-02-226

Wartość obecnaWartość obecna (present value - PV) to faktyczna teraźniejsza wartość przyszłychprzepływów środków pieniężnych. W celu obliczenia wartości obecnej posługujemysię dyskontowaniem.

Dyskontowanie to proces odwrotny do kapitalizacji. Polega on na obliczeniu, jakąwartość w dniu dzisiejszym ma kwota, która otrzymana zostanie po n okresach przyzałożeniu, że stopa procentowa reprezentująca utratę wartości pieniądza wynosi k.Przykładem zastosowania procesu dyskontowania jest ustalenie wysokości kwotyPrzykładem zastosowania procesu dyskontowania jest ustalenie wysokości kwoty,jaką powinno się wpłacić do banku oferującego oprocentowanie w wysokości k, bypo n okresach otrzymać wkład o określonej wysokości.

Wzór: nFVPV =gdzie: PV – wartość bieżąca

( ),

1 nkPV

+=

W t ść b PV j t l ż i d i lk ś i k t j k d ić l bWartość obecna PV jest uzależniona od wielkości kwoty jaką mamy zgromadzić lubotrzymać FVn, stopy procentowej k, długości okresu inwestowania i częstościkapitalizacji odsetek. Im wyższa jest wartość FV i im niższe pozostałe czynniki, tymwartość obecna jest większa.


wartość obecna jest większa.

2009-02-227

SP 1. Ile wynosi wartość obecna {PV} jeśli wartość przyszła po roku pierwszym {FV1} wyniesie 1000 zł a stopa dyskontowa k wynosi 24%?k d i d lt t k t i k it ł fi j d d i ł ik – odpowiada alternatywnemu kosztowi kapitału finansującego dane działanie.

PV = 1000 / 1,24 = ……


2009-02-228

Wartość przyszła i wartość obecna renty finansowej

Wartość przyszła renty

Wartość przyszłą renty zwykłej oblicza się przez sumowanie kolejnychprzepływów na koniec okresu kapitalizacji. Wyraża to wzór:

kkPMTkPMTFVA

nntn

n1)1()1( )( −+

×=+×= ∑ −

kt 1=

gdzie: FVAn – przyszła wartość renty (Future Value of Annuity) po n okresach


2009-02-229

SP 1. Jaka kwota zostanie zgromadzona w ciągu pięciu lat, jeżeli projektgeneruje 1000 złotych na koniec każdego kwartału, a oprocentowanie to 4% wskali roku?

FVA20 = 1000 × [(1,01)20 – 1] / 0,01 = 22019

SP 2. Jakiej wielkości FCF powinny być generowane w ciągu 5 lat na konieckażdego miesiąca, jeżeli musi być zgromadzone 20000, a oprocentowanie wwysokości 6% w skali roku?wysokości 6% w skali roku?

( )287]005,0/)1005,1[(/00020 60

11=−===

−+kn

n

FVAFCFPMTk


2009-02-2210

Wartość obecna rentyWartość obecna rent jest akt ali o aną artością ciąg pr epł ó pieniężn ch któreWartość obecna renty, jest zaktualizowaną wartością ciągu przepływów pieniężnych, którenastąpią w przyszłości. Inaczej mówiąc, jest to kwota, jaką należałoby wpłacić na rachunek okonkretnej stopie procentowej, aby zagwarantować stałe i regularne wypłaty o wymaganejwielkości. Wysokość tej kwoty oblicza się ze wzoru:y j y ę

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−××=×= ∑ n

n

tn kkPMT

kPMTPVA

)1(111

)1(1

⎟⎠

⎜⎝ ++∑

=n

ttn kkk )1()1(1


2009-02-2211

SP 1. Jakiej wielkości kwocie (obecnej) odpowiada ciąg comiesięcznych FCF = 1650przez 3 lata? Oprocentowanie w skali roku wynosi 6%. Pierwsza płatność nastąpimiesiąc po dokonaniu obliczeń.

( )[ ] 54237005,1/11]005,0/1650[)1(

111 36 =−×=⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−××= nn kk

FCFPVA ( )[ ])1( ⎟⎠

⎜⎝ + nn kk

SP 2. Początkowy nakład inwestycyjny netto to 180 000. Koszt kapitału to 12% wstosunku rocznym. Wolne przepływy pieniężne są generowane co miesiąc.Inwestycja ma trwać 20 lat przy równych FCF generowanych na koniec każdegoInwestycja ma trwać 20 lat przy równych FCF generowanych na koniec każdegomiesiąca. Ile powinna wynosić pojedynczy FCF?

5832%1000180 ×kPVAFCF

( )

5832

01,111

111 120

=−

=

+−

×=

n

n

k

PVAFCF

gdzie: k – stopa dyskontowa odpowiadająca okresowi [jeśli płatność miesięczna, to jest to 1/12 część rocznej stopy.


Warunki zaliczenia i inne informacje ☺informacje ☺

2009-02-22

2009-02-2213

Punktacja i jej przeliczenie na oceny jest następująca: ocena bardzo dobra = od 100 pkt wzwyż, ocena p y ,dostateczna = od 51 punktów.

Punkty można zdobyć na podstawie wyników z egzaminu y y p y g[do: 100 pkt], prac domowych [do 20 pkt lub 30 pkt za każdą], oceny z zaliczenia [za dst: 0pkt, za plus dst: 3pkt za db: 6pkt za plus db: 12pkt za bdb: 24pkt]3pkt, za db: 6pkt, za plus db: 12pkt, za bdb: 24pkt].

Promocja „first minute”: Na egzaminie ‘zerowym’, każdy jest traktowany tak jakby otrzymał z ćwiczeń bdb każdy jest traktowany tak, jakby otrzymał z ćwiczeń bdb (zerówka jest PRZED wpisem zaliczeń z ćwiczeń i obejmuje wszystkich).

Przykład: ktoś kto wykona zadanie domowe grupowe (za11pkt), zadanie domowe indywidualne (za 17pkt)

h d i ‘ ó k ’ k it ł 11 17 24 52 ktprzychodzi na ‘zerówkę’ z kapitałem: 11+17+24 =52pkt,więc wystarczy, że test egzaminacyjny rozwiąże na 48%aby otrzymać z egzaminu bdb.


y y g

Przykład: ktoś kto wykona zadanie domowe grupowe (za 20pkt),zadanie domowe indywidualne (za 30pkt) przychodzi na‘ ó k ’ k it ł 20 30 24 74 kt i t ż t t‘zerówkę’ z kapitałem: 20+30+24 =74pkt, więc wystarczy, że testegzaminacyjny rozwiąże na 0% aby otrzymać z egzaminu plus dst.

Slajdy – będą dostępne przez stronę http://michalskig.com/plSlajdy będą dostępne przez stronę http://michalskig.com/pl

Telefon: 48.775.506.448

Tel 2: 48.717.181.717Tel 2: 48.717.181.717

Literatura:

— G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009.

— G.Michalski, Ocena kontrahenta na podstawie sprawozdań f h ddk Gd ń k 2008finansowych, oddk, Gdańsk 2008.

— G.Michalski, W.Pluta, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, Wydawnictwo: C.H.Beck, Warszawa 2005.

— G.Michalski, K.Prędkiewicz, Tajniki finansowego sukcesu dla firm. Od uruchomienia do stabilnego wzrostu, Wydawnictwo: C.H.Beck, Warszawa 2007.


K t i d jKryteria decyzyjne

ocena projektów inwestycyjnychinwestycyjnych

2009-02-22

2009-02-2216

Okres zwrotu Okres zwrotu

to przedział czasu, w którym przychody netto z inwestycjip y p y y y jpokryją koszt inwestycji, czyli jest to oczekiwana liczba latkonieczna do odzyskania nakładów inwestycyjnych.

I i j k t t l i j Ab b ł żli dj iIm mniejszy okres zwrotu, tym lepiej. Aby było możliwe podjęciedecyzji o realizacji lub odrzuceniu projektu w oparciu o tokryterium, potrzebne jest wcześniejsze ustalenie krytycznego(największego dopuszczalnego) okresu (PBk).


2009-02-2217

tKrPB +

gdzie: r( 1) – rok przed zakończeniem spłaty

tn CF

rPB += − )1(

gdzie: r(n-1) rok przed zakończeniem spłaty,

Kt – niepokryty koszt na początku roku w którym następuje spłata,

CFt – przepływy pieniężne w roku w którym następuje spłata.

Studium przypadku. Jaki będzie okres zwrotu i który z projektów powinien być realizowany,przez przedsiębiorstwo Delta jeśli PBk = 4,3 roku? Przepływy pieniężne związane z projektami Ai B są następujące:i B są następujące:

FCF0 FCF1 FCF2 FCF3 FCF4 FCF5

A – 1 387 – 1 071 463 254 1 451 3 222

B – 4 000 3 600 1 420 330 10 230

Projekty mogą być:• niezależne,niezależne,• komplementarne,• wzajemnie wykluczające się.


2009-02-2218

Okres zwrotu – obliczenia sp10 1 2 3 4 5

CF0 CF0+ CF1 CF0+ CF1+ CF2 CF0+ CF1+ CF2+ CF3 CF0+ CF1+ CF2+ CF3+ CF4 CF0+ CF1+ CF2+ CF3+ CF4+ CF5

A – 1 387 – 2 458 – 1 995 – 1 741 – 290 2 932

0942904145125446307113871

4+++−−

PB

B – 4 000 – 400 1 020 1 350 1 360 1 590

09,42223

29042223

4 =+=+=APB

28,171201

14204001

142036004000

1 ==+=+−

+=BPB7114201420


2009-02-2219

Zdyskontowany okres zwrotuy y

tDKDPB +

t

tn DCF

rDPB += − )1(

gdzie: DPB – zdyskontowany okres zwrotu,

DKt – zdyskontowany niepokryty koszt na początku roku w którym następuje spłata,

DCFt – zdyskontowany strumień pieniężny w roku w którym następuje spłata.DCFt zdyskontowany strumień pieniężny w roku w którym następuje spłata.


2009-02-2220

Zdyskontowany okres zwrotu y ystudium przypadku

Studium przypadku Ile będzie wynosił zdyskontowany okres zwrotuStudium przypadku. Ile będzie wynosił zdyskontowany okres zwrotuDPB, i który z projektów powinien być realizowany przezprzedsiębiorstwo Delta? Wiadomo, że PBk = 2,3 roku, stopadyskontowa reprezentująca alternatywny koszt kapitału wynosi14,2%? Przepływy pieniężne związane z projektami A i B sąp y y p p jnastępujące:| CF0 | CF1 | CF2 | CF3 | CF4 | CF5

A | – 1 387 | – 1 071 | 463 | 254 | 1 451 | 3 222B | – 4 000 | 3 600 | 1 420 | 330 | 10 | 230

Projekty mogą być: Projekty mogą być: niezależne, komplementarne,

j i kl j iwzajemnie wykluczające się.


2009-02-22210 1 2 3 4 5

1142,10

CFCF ++1CFCF +CF

1142,10

CFCF ++ 221

142,1142,10CFCFCF +++

221

14210CFCFCF +++

A – 1 387 – 2 325 – 1 970 – 1 799 – 946 713

22

142,1

,

CF+142,10

1CF +0CF3

32

2

142,1142,1CFCF ++

44

33

142,1142,1

,

CFCF ++5

54

43

3

2

142,1142,1142,1

142,1142,10

CFCFCF

CF

+++

+++

B – 4 000 – 848 241 463 469 587

57,4165994642223

142,11451

142,1254

142,1463

142,107113871

4432

=+=+++−−

+=ADPB1659

142,12223

5

A

7818481142,160030004

1+−

DPB 78,11089

1

142,14201

,12

=+=+=BDPB


2009-02-2222

NPVNPV

Wartość zaktualizowana netto (NPV - Net Present Value), umożliwia ustalenieobecnej wartości wpływów i wydatków pieniężnych związanych z ocenianymprzedsięwzięciem. W celu jej wyznaczenia należy:

znaleźć wartość zdyskontowaną wszystkich przepływów pieniężnych (wpływy iwypływy dyskontuje się za pomocą stopy procentowej będącejodzwierciedleniem kosztu kapitału),

zsumować zaktualizowane przepływy pieniężne.

Wynik sumowania traktuje się jako NPV projektu. Jeśli NPV > 0, wtedy projektmoże być realizowany, a gdy NPV < 0 to nie powinno się go wdrażać.

Wartość NPV to zaktualizowane na moment dokonywania oceny korzyści jakieWartość NPV to zaktualizowane na moment dokonywania oceny, korzyści jakieprzedsiębiorstwu może przynieść realizacja projektu. Metoda NPV uwzględniaprawidłowo przepływy pieniężne, również niekonwencjonalne, przez cały okresżycia projektu. Uwzględnia wpływ czasu na wartość pieniądza, i informuje wb ś d ób k ł k ść d bbezpośredni sposób o tym, jaki wpływ ma projekt na wartość przedsiębiorstwa.


2009-02-2223

NPV c.d.

∑ +=

+++

++=

n

tt

nn

kCF

kCF

kCFCFNPV 1

10 )1()1(

...)1(

Posługiwanie się kryterium NPV do oceniania projektu

= +++ t kkk 0 )1()1()1(

g ę y p jprzedstawia się następująco:— jeśli NPV < 0, to projekt jest niekorzystny,— jeśli NPV = 0, to projekt nie jest korzystny,— jeśli NPV > 0, to projekt jest korzystny.

Stopę dyskontową k w metodzie NPV definiuje się: Stopę dyskontową k, w metodzie NPV definiuje się:

jako minimalną stopę zwrotu z przedsięwzięcia (jej niezrealizowanie pociąga za sobą spadek wartości przedsiębiorstwa), albo:

jako stopę zwrotu możliwą do uzyskania na rynku (w wyniku inwestowania w projekty o jako stopę zwrotu możliwą do uzyskania na rynku (w wyniku inwestowania w projekty o ryzyku zbliżonym do ryzyka projektu badanego), albo:

jako koszt kapitału koniecznego do sfinansowania projektu o znanym ryzyku.


2009-02-2224

NPV c dNPV c.d.

SP1. Przedsiębiorstwo rozważa do realizacji dwa projekty X i/lub Y.Wi d ż b h k j i bliż i k iWiadomo, że oba charakteryzują się zbliżonym poziomem ryzyka ikoszt kapitału finansującego te przedsięwzięcia to 26%.

Przepływy pieniężne związane z tymi projektami są następujące:p y y p ę ą y p j ą ęp ją

X: FCF0 = -2500, FCF1 = 3900, FCF2 = 300.

Y: FCF0 = -2500, FCF1 = 300, FCF2 = 3900.0 1 2

Jaka decyzja powinna zostać podjęta, jeśli wiadomo, że:[a] jeśli projekty są wzajemnie wykluczające się[b] j śli j kt k l t ( ó k t k it ł li ji[b] jeśli projekty są komplementarne (wówczas koszt kapitału realizacji

kompletu obniży się o 1%, a przepływy pieniężne po roku 1 będą o 8%wyższe a po 2 roku będą wyższe o 4%).

[c] jeśli projekty są niezależne[c] jeśli projekty są niezależne


2009-02-2225

Typy powiązań między projektamiTypy powiązań między projektami

Jeśli projekty są niezależne, należy realizować wszystkie korzystne.

Jeśli projekty są komplementarne, należy ocenić komplet projektów jakjeden większy projekt o swoim odrębnym poziomie ryzyka i koszciejeden większy projekt o swoim odrębnym poziomie ryzyka i koszciekapitału finansującego.

Jeśli projekty są nawzajem wykluczające się, spośród korzystnych należyd li ji b ć jldo realizacji wybrać najlepszy


2009-02-2226

Wykres NPV


2009-02-2227

IRRWewnętrzna stopa zwrotu w sposób bezpośredni mówi nam otym, jaką badany projekt ma stopę rentowności.

Przedsięwzięcie inwestycyjne korzystne może być tylko wtedy,gdy jego IRR przewyższa koszt kapitału finansującego realizacjętego przedsięwzięcia.

( )121 kkNPVk −×+=

( ) ,21

1 NPVNPVk

−+=

SP 2: dla projektó X i Y należ os aco ać IRR i podjąć dec ję o ich e reali acji


SP 2: dla projektów X i Y należy oszacować IRR i podjąć decyzję o ich ew. realizacji.

2009-02-2228

IRR – kiedy nie stosować

Jeśli przedsięwzięcie charakteryzuje się niekonwencjonalnymi przepływami pieniężnymi, należy stosować tylko NPV

Przepływy niekonwencjonalne – to takie, które w całym okresie życia projektu nie mają p y y j , y y p j jąjednej „zmiany znaku” przepływów.

SP3: Inwestycja W po zakończeniu wymaga dość kosztownej likwidacji – z powodu jej ew. negatywnego wpływu na środowisko po zakończeniu eksploatacji:

W: FCF0 = -500, FCF1 = 900, FCF2 = 300, FCF3 = -784.


Szacowanie Szacowanie przepływów pieniężnych

Zasady szacowania FCF będących podstawą decyzji

h

2009-02-22

inwestycyjnych

2009-02-2230

Wolne przepływy pieniężne

d i(1) Przychody ze sprzedaży (CR)

,ttttt NWCCAPEXNCENOPATFCF Δ−−+=

gdzie:

FCFt – przepływy pieniężne wokresie t, (3) Operacyjne koszty zmienne (VC)

(2) Operacyjne koszty stałe bez amortyzacji (FC)

( ) y y p y ( )

NOPATt – zysk bezuwzględnienia finansowychprzepływów z okresu t,

NCE koszty bezwydatkowe w

(5) Zysk przed odsetkami i opodatkowaniem(EBIT) = (1) – (2) – (3) - (4)

(4) Koszty bezwydatkowe (NCE)

NCEt – koszty bezwydatkowe wokresie t,

ΔNWCt – przyrost kapitałuobrotowego netto (Net

(7) Zysk po opodatkowaniu (EAT) = (NOPAT) = (NOPLAT)= (5)–(6)

(6) Podatek (TAX) = T× (5)( ) ( ) ( ) ( ) ( )

obrotowego netto (NetWorking Capital) w okresiet.

Capext – przyrost nowych (9) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC)

(8) Koszty Bezwydatkowe (NCE)(5) (6)

długoterminowychinwestycji rzeczowych wmajątek operacyjnyprzedsiębiorstwa

(10) Przyrost wydatków inwestycyjnych (Capex)(11) Wolne przepływy pieniężne

(FCF) = (7) + (8) – (9) – (10)


p ę

2009-02-2231

Zasada 1: TYLKO przyrostowe FCFPrzy szacowaniu wolnych przepływów pieniężnychgenerowanych przez inwestycję bardzo istotna jestumiejętność uwzględniania jedynie przyrostowych przepływówpieniężnych Są to takie przepływy które są bezpośrednimpieniężnych. Są to takie przepływy, które są bezpośrednimskutkiem podjęcia realizacji analizowanego przedsięwzięciainwestycyjnego. Przepływy przyrostowe to różnica przepływówpieniężnych jakie generować będzie przedsiębiorstwo pop ę y j g ę p ę pwprowadzeniu do realizacji analizowanego projektu iprzepływów, które przedsiębiorstwo generowałoby jeślianalizowany projekt nie byłby przyjęty. Zasadę tę przedstawiawzór:wzór:

FCFFCFFCFΔ ( ) ( ) ( )ftpftpt FCFFCFFCF −=Δ +


2009-02-2232

cd Zasady szacowania FCFcd. Zasady szacowania FCF

2 O ł l ś i j kt i b ć2. Ocena opłacalności projektu powinna bazowaćna przepływach pieniężnych. Nie nadaje się dotego zysk w sensie księgowym Zysk księgowytego zysk w sensie księgowym. Zysk księgowybierze pod uwagę nie tylko rzeczywisteprzepływy pieniężne, ale także kategorie czystokalkulacyjne. Na przykład przy wyznaczaniuzysku netto jako koszt jest uwzględniana

t j A t j d i i dlamortyzacja. Amortyzacja odzwierciedlazużycie nabytego wcześniej majątku, i nie jestrzeczywistym wypływem środków pieniężnychrzeczywistym wypływem środków pieniężnych.


2009-02-2233

FCF3. Szacując przyrostowe przepływy pieniężne trzeba

odseparować konsekwencje decyzji operacyjnych od tych,k ó i ż i fi i d i i iktóre wiążą się z finansowaniem przedsięwzięcia.

Dlatego w przepływach pieniężnych nie uwzględnia sięprzepływów związanych z kapitałem obcym, pozyskaniemprzepływów związanych z kapitałem obcym, pozyskaniemkapitału własnego, odsetkami, wypłatą dywidend, spłatąkapitału obcego itd.

K k j d ji i h fi i j ktKonsekwencje decyzji związanych z finansowaniem projektuuwzględnia się w stopie dyskonta odzwierciedlającej kosztpozyskania kapitału.

Nie przestrzeganie tej zasady jest poważnym błędem,ponieważ skutki decyzji finansowych są uwzględnione wrachunku inwestycyjnym dwukrotnie.y yj y


2009-02-2234

FCF

4. Przy szacowaniu przyrostowych przepływów pieniężnych należypominąć koszty utopione (sunk costs), czyli wszystkie nakładyponiesione przed podjęciem decyzji o przyjęciu projektu. Koszty tep p p ję y j p yję p j yzostały poniesione niezależnie od tego, jaka będzie ostatecznadecyzja. Nie mogą być już odzyskane.

SP3: Badania przedinwestycyjne X prowadzone przez 6 lat, kosztowały 550 000w pieniądzu z 2008 roku. W związku z tymi badaniami, konieczne jestponoszenie przez następne 5 lat po zakończeniu, kosztów na poziomie 70 000rocznie – niezależnie od tego, czy przedsiębiorstwo rozpocznie realizacjęprojektu czy też nie. BR zakończono w połowie 2008 roku. Zarząd zastanawiasię nad rozpoczęciem inwestycji X, która ma rozpocząć się pod koniec 2008roku, a jej skutki i wynikające z niej przepływy będą trwać 5 lat.

Inwestycja wymaga nakładu początkowego 1 700 000 a następnie corocznie,przez 5 lat, będzie charakteryzowała się następującymi parametrami:

CR = 4 000 000, FC = 1 000 000, VC = 800 000, NCE = 800 000, koszt kapitału 39%, podatek19%.

Oceń inwestycję stosując IRR oraz NPV.


2009-02-2235

FCF

5. Koszty alternatywne albo utraconych możliwości (opportunity costs),to środki pieniężne, których co prawda nie wydatkujemy, wprzypadku podjęcia projektu a mimo to powinny być brane podprzypadku podjęcia projektu, a mimo to powinny być brane poduwagę przy ocenie jego efektywności.

SP4: Zarząd przedsiębiorstwa, które dokonało inwestycji R polegającejna zakupie urządzenia R, dwukrotnie zwiększającego wszystkieparametry stosowane przy szacowaniu CF, spostrzegł, że mogłoosiągnąć podobny efekt:osiągnąć podobny efekt:

CR = 4200, FC = 1400, VC = 700, Dep. = 400, k=25%.

CR = 4200, FC = 2400, VC = 700, Dep. = 0, k=25%., , , p ,

dokonując wynajmu tego urządzenia i dzięki temu, niezaangażowanew jego zakup 2000 przeznaczyć na sfinansowanie inwestycji oskutkach 5 letnich i o parametrach rocznych:skutkach 5 letnich i o parametrach rocznych:

CR = 5000, FC = 1000, VC = 400, Dep. = 400, k=25%.

Na podstawie NPV oceń tę możliwość.


2009-02-2236

FCF6. W trakcie szacowania przepływów pieniężnych, należy ująć wszystkie

przepływy pieniężne (ujemne i dodatnie) powstające w różnych działachprzedsiębiorstwa wskutek realizacji badanego projektu. Chodzi tu o tzw.efekty zewnętrzne (externalities, side effects). Realizacja nowego projektuefekty zewnętrzne (externalities, side effects). Realizacja nowego projektumoże powodować zmianę w przychodach uzyskiwanych z dotychczasowejdziałalności. Nowy produkt lub nowy sposób uzyskiwania tego samegoproduktu może powodować zmianę popytu na wcześniejsze produktyprzedsiębiorstwa lub na postrzeganie przedsiębiorstwa (np.. Inwestycjaprzedsiębiorstwa lub na postrzeganie przedsiębiorstwa (np.. Inwestycjauwzględniająca aspekty ekologiczne, może zwiększyć sprzedaż wszystkichproduktów z logo firmy).

SP5: Przedsiębiorstwo ma przyznany limit zużycia energii elektrycznej napoziomie A. Limit ten wystarcza na potrzeby głównego działu. Pozostałe sązasilane droższą energią opartą na oleju opałowym. Zarząd tegoprzedsiębiorstwa rozważa do głównego działu zakup droższej maszyny Z oprzedsiębiorstwa rozważa do głównego działu zakup droższej maszyny Z onowej technologii oszczędzającej zużycie energii dzięki temu inne działybędą mogły przejść na tańszą energię.

[a] pozostanie przy obecnej technologii wiąże się z wyższymi kosztami za[a] pozostanie przy obecnej technologii wiąże się z wyższymi kosztami zaenergię, ale nakłady na odnowienie majątku są niższe.

[b] zakup maszyny Z jest droższy – ale obniży koszty – dzięki mniejszemuzużyciu energii.


2009-02-2237

FCF a NWCFCF a NWC

7. Przy szacowaniu przyrostowych przepływów pieniężnych należypoddać analizie zmiany w poziomie kapitału obrotowegopoddać analizie zmiany w poziomie kapitału obrotowegoprzedsiębiorstwa. Rozpoczęcie realizacji nowego projektu wpływa nazmianę zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto.


2009-02-2238

Studia przypadkówStudia przypadków

Studium przypadku. Przedsiębiorstwo Sabra rozważa podjęcie realizacji j kt l j b d i bi kt X Obli l ł projektu polegającego na zbudowaniu obiektu X. Oblicz wolne przepływy

pieniężne netto dla fazy uruchomienia zakładając, że faza ta trwa 1 rok. Przewidywane wydatki wynoszą:

k i i 32 000 ł hzakup ziemi: 325 000 złotych,

postawienie zabudowań: 195 000 złotych,

zakup i zainstalowanie maszyn: 750 000 złotych zakup i zainstalowanie maszyn: 750 000 złotych,

wzrost aktywów bieżących: o 36 000 złotych,

wzrost pasywów bieżących: o 6 500 złotych,p y ą y y ,

wydatki pozostałe: 120 000 złotych (w tym reklama 40 000 złotych, rekrutacja i szkolenie pracowników 80 000 złotych).

St d tk i i 19% Stopa podatkowa wyniesie 19%.


2009-02-2239


2009-02-2240

Studia przypadkówStudia przypadków

Studium przypadku. Przedsiębiorstwo Zafiga rozważa podjęcie realizacji projektu polegającego na zbudowaniu zakładu produkcyjnego Oszacuj wolne przepływy polegającego na zbudowaniu zakładu produkcyjnego. Oszacuj wolne przepływy pieniężne dla fazy uruchomienia, zakładając, że faza uruchomienia trwa 4 lata, a alternatywny koszt kapitału to 8%. Przewidywane wydatki wynoszą:

zakup ziemi: 525 000 złotych (ponoszone w pierwszym roku),zakup ziemi: 525 000 złotych (ponoszone w pierwszym roku),

postawienie zabudowań: 400 000 złotych (po 100 000 złotych w każdym roku uruchamiania),

zakup i zainstalowanie maszyn: 960 000 złotych (tylko w ostatnim roku) zakup i zainstalowanie maszyn: 960 000 złotych (tylko w ostatnim roku),

wzrost aktywów bieżących: o 257 000 złotych (tylko w ostatnim roku),

wzrost pasywów bieżących: po 55 000 złotych rocznie,

wydatki pozostałe: 240 000 złotych (w tym reklama 80 000 złotych w ostatnich dwóch latach, rekrutacja i szkolenie pracowników 80 000 złotych tylko w roku ostatnim).

Stopa podatkowa wyniesie 19%.


2009-02-2241

( ) 1800109100045000570 +××=FCFPV( )

108,1

80010908,1

00045000570 20 +×−×−−=FCFPV

4,499810108,116003911 3 −=×−


2009-02-2242

Studium przypadkuStudium przypadku

Studium przypadku. Spółka Kamertel rozważa realizacjęprzedsięwzięcia V. Nakład początkowy wynikający z fazyrealizacji projektu V, wynosi 240 000 złotych. Koszt kapitałuwynosić będzie 12%. Efektywna stopa opodatkowania wynosi 19%.P ł i i ż tt t t i k i f i lik id jiPrzepływy pieniężne netto w ostatnim okresie, fazie likwidacjiprojektu, wyniosą 80 000 złotych. Decyzję należy podjąć woparciu o NPV. Okres życia projektu wyniesie 5 lat. Przychody zesprzedaży wynosić będą: CR 200 000 złotych CR 300 000sprzedaży wynosić będą: CR1 = 200 000 złotych, CR2 = 300 000złotych, CR3 = 230 000 złotych oraz CR4 = 180 000 złotych.Operacyjne koszty stałe bez amortyzacji wynoszą 40 000 złotychrocznie Operacyjne koszty zmienne stanowić będą 45%rocznie. Operacyjne koszty zmienne stanowić będą 45%przychodów ze sprzedaży. Amortyzacja wyniesie 60 000 złotychrocznie. Kapitał obrotowy netto w fazie uruchamiania projektuwynosił 10 000 złotych a w latach 1 do 4 stanowić będzie 25%wynosił 10 000 złotych, a w latach 1 do 4 stanowić będzie 25%przychodów ze sprzedaży w danym roku.


2009-02-2243

0008069071965986508710028 .1,3591612,100080

12,169071

12,196598

12,165087

12,110028000240 5432 =+++++−=vNPV


2009-02-2244


Studium przypadku. Zarząd spółki Irys podjął decyzję ońzakończeniu projektu M. W związku z tym, dokonuje sprzedaży

swoich aktywów trwałych i dokonuje likwidacji kapitałuobrotowego netto. Przychody ze sprzedaży gruntu wyniosą170 000 ł t h i j t t k t 70 000 ł t h ż iż t170 000 złotych, i jest to kwota o 70 000 złotych wyższa niż ta,za jaką został on zakupiony na początku okresu życia projektu.Budynek, w którym odbywała się produkcja, ma wartość księgową100 000 złotych natomiast sprzedany zostanie za 120 000100 000 złotych, natomiast sprzedany zostanie za 120 000złotych. Aktywa bieżące mają wartość 210 000 złotych (w tym8 000 złotych nieściągalnych należności), pasywa bieżącekształtują się na poziomie 180 000 złotych Oszacuj przepływykształtują się na poziomie 180 000 złotych. Oszacuj przepływypieniężne z fazy likwidacji projektu M. Efektywna stopaopodatkowania wynosi 19%.


2009-02-2245


2009-02-2246

Studium przypadkuStudium przypadku. Przedsiębiorstwo Marabud rozważa podjęcie realizacji projektupolegającego na wybudowaniu obiektu C w celu administrowania nim, a następnieodsprzedania. Projekt należy ocenić na podstawie NPV. Budowa będzie trwała 2 lata,administrowanie 3 lata a następnie obiekt C zostanie sprzedany Efektywna stopaadministrowanie 3 lata, a następnie obiekt C zostanie sprzedany. Efektywna stopapodatkowa wyniesie 19%. Koszt kapitału (WACC) wynosić będzie 31%. Przewidywane wydatkiwynoszą:

zakup ziemi: 500 000 złotych (wydatek nastąpi w pierwszym roku),

postawienie zabudowań: 3 350 000 złotych (w pierwszym roku 40% a w drugim 60%)postawienie zabudowań: 3 350 000 złotych (w pierwszym roku 40% a w drugim 60%),

zakup i zainstalowanie wyposażenia: 650 000 złotych (w drugim roku),

wzrost aktywów bieżących: o 45 000 złotych (w drugim roku),

wzrost pasywów bieżących: o 25 000 złotych (w pierwszym roku o 10 000 złotych a wwzrost pasywów bieżących: o 25 000 złotych (w pierwszym roku o 10 000 złotych, a wdrugim reszta),

wydatki pozostałe: 25 000 złotych (w tym reklama 10 000 złotych, rekrutacja i szkoleniepracowników 15 000 złotych, ponoszone w drugim roku).

Pr chod c asie administro ania obiektem C nosić będą: CR 1 200 000 łot ch CRPrzychody w czasie administrowania obiektem C wynosić będą: CR2 = 1 200 000 złotych, CR3= 1 500 000 złotych oraz CR4 = 1 430 000 złotych. Operacyjne koszty stałe bez amortyzacjiwynoszą 250 000 złotych rocznie. Operacyjne koszty zmienne stanowić będą 55% przychodóww czasie administrowania. Amortyzacja wyniesie 160 000 złotych rocznie. Kapitał obrotowynetto, w okresie administrowania stanowić będzie 5% przychodów w danym roku.

Po 3 latach administrowania nastąpi sprzedaż obiektu C. Przychody ze sprzedaży gruntuwyniosą 1 000 000 złotych. Obiekt C wraz z wyposażeniem będzie miał wartość księgową3 520 000, natomiast sprzedany zostanie za 5 120 000 złotych. Na koniec okresuadministrowania nie zostaną odnotowane żadne kłopoty ze ściąganiem należności.


2009-02-2247


2009-02-2248

+−−=311

25071020008301NPV

04035365035930022531,1

++++ 432 31,131,131,1

=+ 43115007925


31,1

K t k it łóKoszty kapitałów

finansujących przedsiębiorstwo

2009-02-22

2009-02-2250

Średni ważony koszt kapitału przedsiębiorstwa [ ][WACC]

( )TkkkWACCk ++ 1gdzie: we – udział kapitału własnego zwykłego, wp – udział kapitału pochodzącego z emisji akcji uprzywilejowanych, wd – udziałkapitału pochodzącego z długu k – koszt kapitału własnego zwykłego k – koszt kapitału pochodzącego z emisji akcji

( )TkwkwkwWACCk ddppee −××+×+×== 1kapitału pochodzącego z długu, ke koszt kapitału własnego zwykłego, kp koszt kapitału pochodzącego z emisji akcjiuprzywilejowanych, kd – koszt kapitału pochodzącego z długu, T – efektywna stopa opodatkowania przedsiębiorstwa.

Koszt kapitału własnego. Mianem kosztu kapitału własnego określa się koszt kapitału pochodzącego z zyskówzatrzymanych, z emisji akcji zwykłych lub akcji uprzywilejowanych. W celu oszacowania kosztu kapitałuzatrzymanych, z emisji akcji zwykłych lub akcji uprzywilejowanych. W celu oszacowania kosztu kapitałuwłasnego zwykłego (nieuprzywilejowanego), stosowane są różne modele, takie jak model stałego wzrostudywidendy (metoda DCF), model CAPM lub model stopy zwrotu z obligacji powiększonej o ryzyko.

MODEL STAŁEGO WZROSTU DYWIDENDY (ang. constant growth dividend valuation model) – ma następującąpostać:

gP

gDgPDk

eee +

+=+=

)1(01

Studium Przypadku: Ile wynosi stopa kosztu kapitału własnego pochodzącego z zysków zatrzymanych, jeśli,stałe tempo wzrostu wypłat z zysku wynosi 8% a ostatnio wypłacony udział z zysku stanowił 55 a wartośćrynkowa udziału to 170?


2009-02-2251

MODEL CAPM

Koszt kapitału własnego to cena, jaką przedsiębiorstwo musi zapłacić akcjonariuszomza kapitał zdobyty w drodze emisji akcji. Żądana przez akcjonariuszy stopa zwrotumoże być ustalona na podstawie równania SML:

( ),RFMRFe kkkk −+= β

SP. Jaka jest stopa kosztu kapitału własnego zwykłego [ke] firmy Alfa, jeśli β = 1,9 przyzadłużeniu 45%. Stopa wolna od ryzyka [kRF] = 8%, a stopa zwrotu rynku [kM] = 34%?

MODEL - STOPA ZWROTU Z OBLIGACJI PLUSPREMIA ZA RYZYKOPREMIA ZA RYZYKO

Na rynku finansowym między ryzykiem a stopą zwrotu występuje zależność dodatnia, czyli. im wyższe jest ryzykozwiązane z daną inwestycją tym wyższa jest wymagana stopa zwrotu z tej inwestycji Ta relacja jest zachowanazwiązane z daną inwestycją, tym wyższa jest wymagana stopa zwrotu z tej inwestycji. Ta relacja jest zachowanatakże w przypadku inwestowania w instrumenty finansowe sprzedawane przez przedsiębiorstwo. Ryzyko związane zinwestowaniem w obligacje firmy jest niższe (ze względu na zagwarantowane odsetki i pierwszeństwo wegzekwowaniu roszczeń w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa), niż związane z inwestowaniem w akcje zwykłeprzedsiębiorstwa (niepewne dywidendy i mniejsze prawa w przypadku likwidacji), stopa zwrotu obligacji firmy jest zreguły niższa niż stopa zwrotu akcji zwykłych tej samej firmy


reguły niższa niż stopa zwrotu akcji zwykłych tej samej firmy.

2009-02-2252

Zależność tę schematycznie przedstawia rysunek:

Stopa zwrotu

ke akcje zwykłe spółki A

•

kp akcje uprzywilejowanespółki A

spółki A

• premia zaryzyko

kd obligacje spółki A •

kRF

kOR

bony skarbowe

obligacje rządowe

RyzykoZależność między ryzykiem a stopą zwrotu na rynku, źródło: Jajuga T., Słoński T., Finanse spółek ..., s. 161.

SP Jaka jest stopa kosztu kapitału własnego zwykłego [ke] firmy Lazza, jeśli stopa zwrotu obligacji firmy wynosi 11%, a przeciętna różnica między stopą zwrotu z obligacji i akcji [RP] wynosi 33%?


2009-02-2253

Kapitał uprzywilejowanyK t k it ł ł il j j j t iż i iKoszt kapitału własnego uprzywilejowanego zazwyczaj jest na niższym poziomieod kosztu kapitału własnego zwykłego. Wynika to z tego, że akcjeuprzywilejowane (ang. preferred stocks) emitowane przez przedsiębiorstwo wcelu pozyskania kapitału własnego uprzywilejowanego, dają ich posiadaczomi ń t l d i d k ji kł h t i d id dpierwszeństwo względem posiadaczy akcji zwykłych w otrzymaniu dywidendy, a

w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa do części masy upadłościowej.Akcjonariusze uprzywilejowani otrzymują stałą wartość lub stały procentdywidendy. Niektóre akcje uprzywilejowane dają także ich posiadaczom prawod i j iż j d ł b i k j ido więcej niż jednego głosu na zebraniu akcjonariuszy.

pp

ppp P

Dk

kD

kD

P =⇒==∑∞

Studium Przypadku: Jeśli dywidenda uprzywilejowana wynosi 40 a aktualnawartość akcji uprzywilejowanej to 130, to ile wyniesie stopa kosztu kapitału

il j g ?

pp

pt pp Pkk∑

=1

uprzywilejowanego?


2009-02-2254

Optymalny budżet inwestycyjny Optymalny budżet inwestycyjny


2009-02-2255

Zarządzanie ryzykiem Zarządzanie ryzykiem

Metody pośrednio uwzględniające ryzyko:— Analiza scenariuszy — Analiza wrażliwości — Analiza Monte Carlo — Analiza drzew decyzyjnych

Metody bezpośrednio uwzględniające ryzyko:ó ś— Współczynnik zmienności

— Równoważnik pewności — Stopa dyskonta uwzględniająca ryzyko


2009-02-2256

Bezpośrednie metody

Współczynnik zmienności:

( )xxn

n

tt∑ −×

1

21

xnv t

x== 1


2009-02-2257

Bezpośrednie metody

równoważnik pewności:

p y

∑ ×n CFa∑= +

×=

tt

RF

ttRF k

CFaNPV0 )1(

t d k t l d i j kstopa dyskonta uwzględniająca ryzyko:

n CF( )∑

= +=

n

tt

tRF RADR

CFNPV0 1( )

( )RFMxRF kkkRADR −+= β© http://michalskig.com/pl | tel. 0775506448 | tel2. 717181717 | Strategie finansowe przedsiębiorstwaNa podstawie: G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009 & Ocena kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych, ODDK, Gdańsk 2008.

( )x

2009-02-2258

Ocena opłacalności projektuStudium Przypadku. Inwestycja proekologiczna – oczyszczalnia ścieków.Sytuacja bazowa:Budowa oczyszczalni: 2 000 [dane w tys. złotych] nakład początkowy w roku 2006.Przed budową oczyszczalni, w latach 2003-2005 prowadzone były badania, których koszt w

pieniądzu z końca 2006 roku, wyniósłby 300 (koszty utopione).Prognozowany horyzont działania technologii w której oczyszczalnia będzie działać: 25 lat, do

2031 roku. W grudniu 2031 roku przychód z likwidacji oczyszczalni wyniesie 200. Grunty nieb d d dbędą odsprzedane.

Stawka amortyzacji: 5% rocznie.Koszt kapitału własnego 10%.Koszt kapitału obcego 6%Koszt kapitału obcego 6%.Finansowanie w 40% kapitałem obcym.Efektywna stopa podatku: 19%Efekty ekonomiczne: [1] obniżenie kar za zanieczyszczanie średnio 50 rocznieEfekty ekonomiczne: [1] obniżenie kar za zanieczyszczanie – średnio 50 rocznie.[2] wzrost kosztów stałych = KSA : 48 rocznie[3]* dzięki wzrostowi pozytywnego postrzegania firmy przez klientów, wzrost rocznie: CR o 420

<głównie dzięki wzrostowi ceny>, KSB o 10, KZ o 220.----------------------------------------------------------------------------------------------------------Koszt alternatywny gruntu – można by go wynająć za 12 rocznie.


2009-02-2259

Studium Przypadku c.d.Wariant 1. [to co w bazowym, plus dodatkowo]:

Z lokalną społecznością udało się ustalić, że mieszkańcy będą korzystać z oczyszczalni, co da dodatkowy wzrost przychodów CR o 200, KS o 24, KZ o 36. y p y , , .Prawdopodobieństwo wystąpienia wyłącznie: 7%, wraz z wariantem 2: 8%, wraz z wariantem 3: 5%, wraz z wariantem 2 i 3: 4%.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wariant 2. [to co w bazowym, plus dodatkowo]:

Udało się zdobyć preferencyjne finansowanie dla inwestycji proekologicznej. Pozwoliło t i j i d i ł d i bi t d 40% k it ł ł g K t to na zmniejszenie udziału przedsiębiorstwa do 40% kapitału własnego. Koszt preferencyjnego finansowania to 4%. Prawdopodobieństwo wystąpienia wyłącznie: 14%, wraz z wariantem 1: 8%, wraz z wariantem 3: 9%, wraz z wariantem 1 i 3: 4%.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wariant 3. [to co w bazowym, plus dodatkowo]:

Nie będzie [3]*, czyli: nie będzie wzrostu pozytywnego postrzegania firmy przez ę [ ] , y ę p y y g p g y pklientów, nie wzrośnie z tego powodu CR, KSB, KZ. Prawdopodobieństwo wystąpienia wyłącznie: 5%, wraz z wariantem 1: 5%, wraz z wariantem 2: 9%, wraz z wariantem 1 i 2: 4%.


Short-Run Financial Management

Krótkoterminowe decyzje finansowe – zarządzanie płynnością

2009-02-22

2009-02-2261

Cel zarządzania finansami przedsiębiorstwaCel zarządzania finansami przedsiębiorstwa

Maksymalizacja zysku – NIE!— Ponieważ: ZYSK to księgowe PRZYCHODY minus księgowe KOSZTY. Przychody

można maksymalizować niszcząc rynek[np. OPEC w latach ‘70]. Koszty można ciąć niemądrze [np. ograniczając wydatki na BR].

Kontynuowanie działalności – NIE!— Ponieważ: Jeśli do przedsiębiorstwa trzeba „dokładać” – należy je

zrestrukturyzować.


n FCF( )∑=

ntFCFV

( )∑= +t

tp kV

1 1© http://michalskig.com/pl | tel. 0775506448 | tel2. 717181717 | Strategie finansowe przedsiębiorstwaNa podstawie: G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw. ODDK Gdańsk 2009 & Ocena kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych, ODDK, Gdańsk 2008.

2009-02-2262

Relacje między finansowymi celami zarządzania przedsiębiorstwem i płynnością finansowąi płynnością finansową


2009-02-2263

Relacje między rentownością a poziomem płynności finansowejfinansowej


2009-02-2264

Wpływ zarządzania płynnością finansową na wzrost wartości przedsiębiorstwawartości przedsiębiorstwa


2009-02-2265

Wpływ zarządzania płynnością finansową na wzrost wartości przedsiębiorstwawartości przedsiębiorstwa


2009-02-2266

Długoterminowe decyzje a krótkoterminowe decyzjea krótkoterminowe decyzje


2009-02-2267

Długoterminowe decyzje k ótk t i d j [ d ]a krótkoterminowe decyzje [cd.]


2009-02-2268

Obszary zarządzania płynnościąy ą p y ą

Złożenie zamówienia

Realizacja zamówienia

Dokonanie sprzedaży wyrobów

Ściąganie ś dkó Otrzymanie

na

materiały i surowce

<powstają zapasy>

wyrobów gotowych

<powstają należności>

środków pieniężnych

w drodze

yśrodków

pieniężnych

<powstają zobowiązania>Przesyłanie do

dostawców zapłaty [wydatkowanie środków

czas

Wydatkowanie środków

pieniężnychOtrzymanie faktury

[wydatkowanie środków pieniężnych w drodze]

Zapłata za materiały i Otrzymanie faktury Zapłata za materiały i surowce wysłana


2009-02-2269


2009-02-2270

3 aspekty płynnościp y p y


2009-02-2271

wypłacalność

Jedną z miar wypłacalności przedsiębiorstwa jest wskaźnik ryzyka likwidacji.

Oblicza się następująco: ę ęp ją

Wskaźnik r.l. = Kapitał własny / aktywa całkowite

Jeśli w przedsiębiorstwie, kapitał własny wynosi

7 000 tys. zł, a całkowite aktywa równe są 10 000 tys. zł, to wskaźnik ryzyka likwidacji = 7 000 / 10 000 = 60%.

W.r.l. to górna granica straty, na jaką można pozwolić, przy wyprzedaży majątkuprzedsiębiorstwa, bez narażenia na straty jego wierzycieli.

Wskaźnik ten pokazuje o ile taniej w stosunku do ceny bilansowej można zbyć majątekprzedsiębiorstwa aby zaspokoić wszystkich wierzycieli.


2009-02-2272

AFN – dodatkowe niezbędne środkiAFN – dodatkowe niezbędne środki

( )LA **

( )dCRPMCRCRLCR

CRAAFN −××−Δ×−Δ×= 11

gdzie: AFN – d.n.ś. finansowe, A* – część aktywów, których wzrost jest niezbędny doprognozowanego zwiększenia przychodów ze sprzedaży, L* – pasywa wzrastająceautomatycznie wraz ze wzrostem przychodów ze sprzedaży (wartość zobowiązań koniecznychautomatycznie wraz ze wzrostem przychodów ze sprzedaży (wartość zobowiązań koniecznychdo zapewnienia prognozowanego wzrostu sprzedaży), CR – dotychczasowe przychody zesprzedaży, CR1 – prognozowany poziom przychodów ze sprzedaży w następnym okresie, ∆CR– zakładana zmiana przychodów ze sprzedaży w najbliższym czasie, PM – marża zysku zesprzedaży (zysk netto do przychodów ze sprzedaży) d stopa wypłaty dywidendysprzedaży (zysk netto do przychodów ze sprzedaży), d – stopa wypłaty dywidendy.

Studium Przypadku: Jeśli A* = 6000, CR=24000, ∆CR=10% z 24000, L*=5000, CR 26400 PM 8% d 0 t il i AFN?CR1=26400, PM=8%, d=0, to ile wynosi AFN?


2009-02-2273

k ź iki ł ś i wskaźniki płynności

Wskaźnik bieżącej płynności (current ratio) to iloraz aktywówbieżących i pasywów bieżących.

biezacepasywabiezace aktywa

==PBABWBP

biezacepasywaPB


2009-02-2274

wskaźniki płynności

Wskaźnik płynności przyspieszony (quick ratio) to ilorazWskaźnik płynności przyspieszony (quick ratio) to ilorazaktywów bieżących pomniejszonych o zapasy i pasywówbieżących.

zapasy - biez. aktywa− ZAPABWPPbiezace pasywa

==PB

WPP


2009-02-2275

Skorygowany wskaźnik płynności

( ) ( )( )

nnz wnwwzspCLI −×+−−×+×=

111( )pbwpb

CLI−× 1

z – zapasy, n – należności, pb – pasywa bieżące, wpb – współczynnik odroczeniawynikającego z regulowania zobowiązań bieżących = (zobkter/koszoper), wz –współczynnik odroczenia wynikającego z zamiany zapasów na produkty gotowe isprzedania ich = (zapasy/koszoper), wn – współczynnik odroczenia związanegosprzedania ich (zapasy/koszoper), wn współczynnik odroczenia związanegoze ściągnięciem należności = (nalkter/CR), przy czym:

1,0∈iw 1≤+ nz ww

CLIC li =Jeśli: Ccli>1 przedsiębiorstwo dysponuje większym rozmiarem płynnych aktywów obrotowych niż wynika to z ewidencji księgowej.

l k kWBPCcli Jeśli: Ccli<1 rzeczywista, rynkowa wartość aktywów

obrotowych jest niższa od tej pokazywanej przez zapisy księgowe.


2009-02-2276

Strategie finansowania aktywów bieżących

Kapitał obrotowy netto [KON] i strategie zarządzania KON


STRATEGIA AGRESYWNA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że znacznaczęść stałego i całość zmiennego zapotrzebowania przedsiębiorstwa na źródłaczęść stałego i całość zmiennego zapotrzebowania przedsiębiorstwa na źródłafinansowania związane z aktywami bieżącymi pochodzi z finansowaniakrótkoterminowego.


2009-02-2277

STRATEGIA AGRESYWNA c dSTRATEGIA AGRESYWNA c.d.

Zmienne zapotrzebowanie na aktywa bieżące jest przedstawione przez najwyżej ł ż li i f li położoną linię falistą.

Linia położona nieco niżej, reprezentuje poziom finansowania długoterminowego.

Finansowanie długookresowe nie pokrywa nawet stałego zapotrzebowania na aktywa obrotowe. Oznacza to, że są one finansowane przez kapitał krótkoterminowy. krótkoterminowy.

Zaletą takiego rozwiązania jest:— niższy koszt finansowania zewnętrznego wynikający z faktu że koszt finansowania

krótkoterminowego jest zazwyczaj niższy od finansowania długookresowego.

Takie rozwiązanie wiąże się z wyższym poziomem ryzyka.


2009-02-2278

STRATEGIA UMIARKOWANA STRATEGIA UMIARKOWANA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że STRATEGIA UMIARKOWANA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że dostosowuje się okres na jaki potrzebne jest finansowanie do długości okresu na jaki potrzebne są przedsiębiorstwu dane aktywa. W wyniku takiego podejścia, stała część aktywów bieżących finansowana jest w oparciu o kapitał dł t i t i t i ść t h kt ó fi j t długoterminowy, natomiast zmienna część tych aktywów finansowana jest kapitałem krótkoterminowym


2009-02-2279

STRATEGIA UMIARKOWANA c dSTRATEGIA UMIARKOWANA c.d.

Finansowanie długookresowe raz przewyższa zapotrzebowanie na aktywa bieżące, a innym razem jest od tego zapotrzebowania niższe razem jest od tego zapotrzebowania niższe.

W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa zapotrzebowanie na finansowanie aktywów bieżących (co ilustrowane jest przez to, że linia odpowiadająca długoterminowemu finansowaniu znajduje się ponad linią falistą przedstawiającą g j j ę p ą ą p ją ązapotrzebowanie na aktywa bieżące), przedsiębiorstwo posiada nadwyżki środków pieniężnych, które może przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowe.

Posiadając wyższe zapotrzebowanie na aktywa obrotowe, przedsiębiorstwo jest zmuszone do likwidacji posiadanych krótkoterminowych inwestycji finansowych lub zaciągnięcia likwidacji posiadanych krótkoterminowych inwestycji finansowych lub zaciągnięcia krótkoterminowego finansowania.

Strategia umiarkowana charakteryzuje się przeciętnym poziomem ryzyka i korzyściami związanymi z finansowaniem.ą y


2009-02-2280

STRATEGIA KONSERWATYWNA

STRATEGIA KONSERWATYWNA finansowania aktywów bieżących polega na tym że STRATEGIA KONSERWATYWNA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że zarówno trwały jak i zmienny stan aktywów bieżących jest utrzymywany w oparciu o finansowanie długoterminowe.


2009-02-2281

STRATEGIA KONSERWATYWNA c dSTRATEGIA KONSERWATYWNA c.d.

Finansowanie długookresowe prawie cały czas przewyższa zapotrzebowanie na aktywa bieżące.

W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa zapotrzebowanie na finansowanie aktywów bieżących, przedsiębiorstwo zapotrzebowanie na finansowanie aktywów bieżących, przedsiębiorstwo posiada nadwyżki środków pieniężnych, które może przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowe.

St t i k t h kt j i i ki i k i Strategia konserwatywna charakteryzuje się niskim poziomem ryzyka i niskimi korzyściami związanymi z finansowaniem.


2009-02-2282

Studiu przypadkuStudiu przypadku

[SP] {strategie finansowania aktywów bieżących} Należy oszacować zysk netto, FCF orazwpływ na wartość przedsiębiorstwa przy wyborze strategii finansowania aktywówwpływ na wartość przedsiębiorstwa przy wyborze strategii finansowania aktywówbieżących.

Przedsiębiorstwo zaczyna działalność.

W roku 200X i następnych przedsiębiorstwo może realizować 3 różne strategiefinansowania aktywów bieżących:

— agresywną, pośrednią albo konserwatywną.

Wiadomo, że prognozowany EBIT będzie wynosił 20% od sprzedaży i wyniesie: 200 w roku200X i następnych (zakładamy nieskończony horyzont prognozy),ęp y ( y y y p g y),

udział kapitału własnego wynosić będzie 45% kapitału, a kapitału obcego 55% kapitału, zczego kapitał obcy krótkoterminowy może stanowić: 31%, 72% lub 100% kapitałuobcego.

P t i k it ł k ótk t i t i ż b d iPrognoza oprocentowania kapitału krótkoterminowego stanowi, że będzie onoprocentowany 9% rocznie, a długoterminowy 14%.

Stopa podatku 19%.

Koszt kapitału własnego to 42%Koszt kapitału własnego to 42%.

Aktywa całkowite wynoszą 2000, z tego 1000 stanowią aktywa bieżące.

Automatyczne zobowiązania bieżące stanowią 50% sprzedaży.


2009-02-2283STRATEGIE INWESTOWANIA W AKTYWA BIEŻĄCE AKTYWA BIEŻĄCE

Strategie inwestowania w aktywa bieżące (ang. alternative current assetsi t t li i ) t i d i bi t b i d jś iinvestment policies) są stosowanymi przez przedsiębiorstwo sposobami podejściado kształtowania wielkości i struktury aktywów bieżących. Istnieją trzypodstawowe strategie: agresywną, umiarkowaną i konserwatywną

AGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące polega naminimalizowaniu poziomu składników rzeczowych aktywów i stosowania

śrestrykcyjnego podejścia do udzielania kredytu kupieckiego.

Pozytywnym skutkiem realizowania takiej strategii jest minimalizacjakosztów wynikających z zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa w

ó żfinansowanie aktywów bieżących.

Towarzyszy temu wzrost zagrożenia utraty części klientów (zrażonychbrakami w ofercie przedsiębiorstwa i/lub zbyt restrykcyjną politykąk d d b ł śkredytową stosowaną przez przedsiębiorstwo), przerwania ciągłościprodukcji (z powodu zbyt niskich zamówień materiałów i surowców) i wkońcu zakłóceń w spłacie zobowiązań przedsiębiorstwa (z powodu zbytniskiego poziomu płynności finansowej).


niskiego poziomu płynności finansowej).

2009-02-2284

UMIARKOWANA STRATEGIAUMIARKOWANA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące polega na utrzymywaniu UMIARKOWANA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące polega na utrzymywaniu aktywów bieżących a w szczególności zapasów i środków pieniężnych na średnim poziomie.

KONSERWATYWNA STRATEGIAKONSERWATYWNA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące wiąże się zKONSERWATYWNA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące wiąże się zutrzymywaniem wysokiego poziomu aktywów bieżących (a w szczególnościzapasów i środków pieniężnych) w przedsiębiorstwie oraz posiadania wysokiegopoziomu należności, poprzez stosowanie liberalnego podejścia do ściągania

l ż h k t d dbi ónależnych kwot od odbiorców.

Negatywnym skutkiem realizowania takiej strategii jest wzrost kosztówwynikających z zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa w finansowanie aktywówbi ż h t i d i t ł ó d ż tbieżących oraz często nieuzasadniony przyrostem wpływów ze sprzedaży wzrostnieściągalnych należności.

Towarzyszy temu spadek zagrożenia brakiem klientów, przerwania ciągłościd k ji i kłó ń ł i b i ń d i bi tprodukcji i zakłóceń w spłacie zobowiązań przedsiębiorstwa.


2009-02-2285

STRATEGIE INWESTOWANIA W AKTYWA BIEŻĄCE cd.

Dodatkowym elementem, który należy wziąć pod uwagę przy analizie ryzykazwiązanego ze strategiami inwestowania w aktywa bieżące, jest działaniedź i i fi j i dź i i j jdźwigni finansowej i dźwigni operacyjnej.

Realizowanie agresywnej strategii inwestowania w aktywa bieżące,związane jest z relatywnie niskim poziomem kosztów finansowych. Dlategoą j y p y gteż, agresywna strategia wiąże się z niskim poziomem dźwigni finansowej.Podobnie działanie dźwigni operacyjnej jest mniej odczuwalne, ponieważniekorzystne dla odbiorców warunki kredytowania powodują, że przyrosty y p j p yprzychodów ze sprzedaży jest niższy od oczekiwanego przyrostu popytu nawyroby przedsiębiorstwa realizującego strategię agresywną.


2009-02-2286

Studium przypadku[SP] {strategie inwestowania w aktywa bieżące} Należy oszacować zysknetto, ROE, FCF oraz wpływ na wartość przedsiębiorstwa zmian wstrategii inwestowania w aktywa bieżące.W 200X i następnych, może realizować 3 różne strategieinwestowania w aktywa bieżące:—agresywną,—pośrednią lub—konserwatywną.

Wiadomo, że w roku 200X i w następnych, kapitał własny wynosićb d i 50% k it ł P h d d ż ić b d 200Xbędzie 50% kapitału. Przychody ze sprzedaży wynosić będą w 200X =4000 i następnych.Aktywa trwałe wynosić będą 1000.Inwestycje w aktywa obrotowe, mogą stanowić: 73%, 52% oraz 31%przychodów ze sprzedaży,koszty=1000+0,34*aktywa, a stopa podatku 19%.Koszt kapitału własnego to 37%. Koszt kapitału obcego 14%.Automatyczne zobowiązania bieżące to 20% sprzedaży.


2009-02-2287

Strategie kapitału obrotowegoStrategie kapitału obrotowego (ang. alternative working capital policies) są stosowanymi przez przedsiębiorstwo sposobami podejścia do inwestowania i finansowania aktywów bieżących. Wynikają one z uwzględnienia zarówno strategii inwestowania w aktywa obrotowe, jak i strategii finansowania aktywów obrotowych inwestowania w aktywa obrotowe, jak i strategii finansowania aktywów obrotowych omówionych w dwóch poprzednich punktach.

Istnieją trzy podstawowe rodzaje strategii: agresywna, umiarkowana i konserwatywna.konserwatywna.

Oznaczenia:

K – strategia konserwatywna,

U – strategiaU strategia umiarkowana,

A – strategia agresywnaagresywna


2009-02-2288

Strategie zarządzaniem kapitałem obrotowym netto c.d.

AGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIA kapitału obrotowego charakteryzuje się niskim poziomem aktywów bieżących i wysokim poziomem pasywów bieżących.

AGRESYWNA STRATEGIA

Związany z nią jest krótki cykl konwersji środków pieniężnych, wynikający z niskiego poziomu należności i wysokiego poziomu zobowiązań.

Pociąga to za sobą zmniejszenie kosztów operacyjnych, a co za tym idzie, zwiększa możliwość osiągania lepszych wyników finansowych.

Z posiadania wysokiego poziomu pasywów bieżących wynikają (w normalnych warunkach) niższe odsetki lecz równocześnie wyższy poziom ryzyka.


2009-02-2289

UMIARKOWANA STRATEGIAUM OW N S GUMIARKOWANA STRATEGIA kapitału obrotowego polega na dopasowywaniu struktury terminowej aktywów i pasywów. Jako

i i ś d i h k j i ś d i i k i i rozwiązanie pośrednie charakteryzuje się uśrednionymi kosztami i korzyściami.

KONSERWATYWNA STRATEGIAKONSERWATYWNA STRATEGIA kapitału obrotowego, wiąże się z

ki i i i kt ó bi ż h i ki i i

KONSERWATYWNA STRATEGIA

wysokimi poziomami aktywów bieżących przy niskim poziomie pasywów bieżących.

Skutkiem jest wzrost kosztów operacyjnych i osiąganie słabszych Skutkiem, jest wzrost kosztów operacyjnych, i osiąganie słabszych wyników finansowych jako skutek dłuższego cyklu konwersji środków pieniężnych.

Większe długoterminowe finansowanie w miejsce krótkoterminowego skutkuje wzrostem kosztów finansowych, przy równocześnie niższym ryzyku.


równocześnie niższym ryzyku.

2009-02-2290

Studia przypadkówStudia przypadków[SP] Przedsiębiorstwo Z prognozuje przychody ze sprzedaży napoziomie 4000 rocznie. Aktywa trwałe wynosić będą 1000. Kapitałwłasny wynosić będzie 50% kapitału Możliwe są dwa [graniczne]własny wynosić będzie 50% kapitału. Możliwe są dwa [graniczne]poziomy aktywów obrotowych, na poziomie: 800 lub 3200.Podobnie, możliwy jest poziom krótkoterminowego finansowania wprzypadku strategii umiarkowanej1 [agresywne aktywa,p yp g j [ g y ykonserwatywne pasywa] na poziomie 800 albo umiarkowanej2[konserwatywne aktywa, agresywne pasywa] 3200. W przypadkuagresywnej strategii zarządzania KON krótkoterminowefinansowanie wyniosłoby 100% długu Natomiast w przypadkufinansowanie wyniosłoby 100% długu. Natomiast w przypadkukonserwatywnej strategii zarządzania KON kredyt krótkoterminowywyniósłby 0% długu.

Jak w przypadku każdej ze strategii kształtowałby się zysk netto iJak w przypadku każdej ze strategii kształtowałby się zysk netto iROE, jeśli koszty=400+50%*aktywa, efektywna stopa podatkowa20%, natomiast oprocentowanie krótkoterminowego finansowaniajest średnio równe 6%, a długu długoterminowego 9%.j , g g g


2009-02-2291

Zarządzanie zapasamiMetoda ABC w zarządzaniu zapasami

Zarządzanie zapasami

Metoda ABC (ang. ABC method) jest metodą wykorzystywaną w procesie monitorowania zapasów, umożliwiającą minimalizowanie kosztów tego procesu Główną jej ideą jest podzielenie zapasów kosztów tego procesu. Główną jej ideą jest podzielenie zapasów utrzymywanych w przedsiębiorstwie na trzy grupy oznaczone jako A, B, C. Grupa A zawiera zapasy o największym znaczeniu dla normalnego przedsiębiorstwa,najczęściej są to zapasy związane z największymi inwestycjami lub ich niedobórwiąże się z bardzo dużym zagrożeniem dla reputacji przedsiębiorstwa i kosztami.Jest to najczęściej relatywnie najmniej liczna grupa zapasów w przedsiębiorstwieJest to najczęściej relatywnie najmniej liczna grupa zapasów w przedsiębiorstwie,równocześnie tej grupie poświęca się najwięcej uwagi.

Grupa B to zapasy pośrednie.

Grupa C uwzględnia tanie lub łatwe w zastąpieniu zapasy. Jest to najbardziej licznakategoria zapasów przy równocześnie najmniejszym ich znaczeniu. Namonitorowanie tej grupy przeznacza się najmniej czasu i najczęściej dla niejwystarcza zastosowanie metody czerwonej linii lub metody dwóch koszy


wystarcza zastosowanie metody czerwonej linii lub metody dwóch koszy.

2009-02-2292

Proste metody zarządzania zapasamiProste metody zarządzania zapasami

Metoda czerwonej linii (ang. red line method) jest prostą metodą wyznaczania momentu składania zamówienia na kolejną dostawę materiałów, stosowaną dla materiałów grupy C. Polega ona na tym, że materiały te, składowane są w odpowiednim pomieszczeniu (lub

j ik ) i i i h ż i b iż i i h i śli pojemniku), i w miarę ich zużywania obniża się ich poziom. Jeśli zapas obniży się wystarczająco, odsłonięta zostaje czerwona linia sygnalizująca konieczność złożenia zamówienia.

Z kolei metoda dwóch koszy (ang. two-bin method) polega na tym, że materiały umieszczone są w dwóch pojemnikach. O konieczności złożenia zamówienia informuje fakt wyczerpania się zapasów z jednego j y p ę p j gz nich. W trakcie realizacji zamówienia, wykorzystywane są zapasy z drugiego pojemnika (stanowiącego zapas rezerwowy). Wyczerpanie zapasów z drugiego pojemnika jest kolejnym sygnałem i równocześnie początkiem korzystania z materiałów znajdujących się w pojemniku pierwszym (który w międzyczasie został uzupełniony).


2009-02-2293

Model POQ Model POQ Model optymalnej partii produkcji (ang. production order quantity model) jestmodelem stosowanym w sytuacji gdy zamówiona partia jest dostarczanasukcesywnie. Najczęściej sytuacja taka ma miejsce wtedy, gdy przedsiębiorstwo may j ę j y j j y, g y p ędo czynienia ze spływem wyrobów gotowych z fazy produkcji do magazynów zktórych na bieżąco są one odbierane przez odbiorców.


2009-02-2294

POQPOQ

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛ zbytRoczny niaprzestawieKoszt

2

⎟⎟⎟⎞

⎜⎜⎜⎛

−×⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

×⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

⎟⎟⎠

⎜⎜⎝

×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝

×=⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛

gotowych wyrobowzbytRoczny

1yJednostkowudzial Procentowy

gotowych wyrobowyy

produkcjip

2

produkcjipartia Optymalna

mPPKPOQ z <××

=

⎟⎟

⎠⎜⎜

⎝

×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝

×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝

2

aprodukcyjn zdolnoscrocznaMaksymalna1

zapasowkoszt zapasow iautrzymywan kosztow

mP

mPkC

POQ <⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −××

= ,1

gdzie: POQ – optymalna partia produkcji, Kz – koszt przestawienia produkcji, P intensywność zbytu wyrobu finalnego w okresie rocznymP – intensywność zbytu wyrobu finalnego w okresie rocznym, v – jednostkowy koszt produkcji, m – maksymalna roczna zdolność produkcyjna, C – procentowy udział kosztu utrzymania zapasów


2009-02-2295

POQPOQProcentowy udział kosztu utrzymania zapasów wynika z tego, że koszty utrzymania zapasów rosną proporcjonalnie do poziomu zapasów w przedsiębiorstwie. Udział ten, jest sumą kosztów (M. Sierpińska, D. Wędzki, Zarządzanie płynnością finansową w

przedsiębiorstwie, WN PWN, Warszawa 2002, s. 112):

lt t h ( ó h k t i k it ł fi j d i bi t )alternatywnych (równych kosztowi kapitału finansującego przedsiębiorstwo),

magazynowania, przeładunku i transportu wewnątrzzakładowego zapasów,

ubezpieczenia,

psucia się.psucia się.

Wynika stąd, że procentowy udział kosztu utrzymania zapasów jest zazwyczaj wyższy niż koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo.

⎞⎛⎟⎞

⎜⎛

⎟⎞

⎜⎛

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛ P tzbytRoczny partiiWielkosc

+⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜

⎝

⎛×⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛×

⎟⎟⎟⎟⎟

⎠⎜⎜⎜⎜⎜

⎝⎟⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜⎜

⎝

⎛

−×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝=⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛

zapasow utrzymaniakosztow udzial

Procentowy

zapasowkoszt yJednostkow

aprodukcyjn zdolnosc roczna Maksymalna

gotowych wyrobowyy

12

produkcjip

zapasowkoszty Calkowite

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛×⎟⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜⎜

⎝

⎛

+produkcji

niaprzestawieKoszt

produkcjipartii Wielkosc

gotowych wyrobowzbytRoczny

zKQPCv

mPQTCI ×+××⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −×=

⎠⎝

12

produkcji


2009-02-2296

POQPOQ

⎟⎞

⎜⎛

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛ zbytRoczny partiiWielkosc

⎟⎟⎟⎟⎞

⎜⎜⎜⎜⎛

−×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝=⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛rocznaMaksymalna

gotowych wyrobowyy

12

produkcjip

zapasowstan Przecietny

⎟⎞

⎜⎛

⎟⎠

⎜⎝

⎠⎝

PQ

aprodukcyjn zdolnoscyp

⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −×=

mPQZAPsr 1

2


2009-02-2297

Studium Przypadku Przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją skrobiStudium Przypadku. Przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją skrobiziemniaczanej.

Zarząd przedsiębiorstwa zastanawia się nad tym, jaką wyznaczyćoptymalną partię produkcji POQ, całkowite koszty zapasów iprzeciętny poziom zapasów, jeżeli wiadomo, że maksymalna zdolnośćprodukcyjna przedsiębiorstwa, to 10 000 ton rocznie.

Ponadto wiadomo, że w okresie rocznym możliwy jest zbyt nie więcejniż 2 500 ton. Koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo wynosi15%, koszty utrzymania zapasów stanowią 25% ich wartości, natomiast5%, os ty ut y a a apasów sta ow ą 5% c wa tośc , ato astefektywna stopa opodatkowania to 19%. Koszt przestawienia produkcjioszacowano na poziomie 12 000 złotych a jednostkowy koszt produkcjito 800 złotych[1].y

Jaki wpływ miałoby to na wartość przedsiębiorstwa, gdyby wbrewmodelowi POQ, partię produkcji wyznaczono na poziomie 90% POQ?

[1] Skrobia ziemniaczana, Pierwszy Portal Rolny, http://www.ppr.pl/artykul.php?id=89618 [z dn. 2006-04-20].


2009-02-2298

W pierwszej kolejności należy wyznaczyć optymalną wielkość produkcji (POQ)(POQ):

ton63350021250800

5002000122=

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

××

××=POQ

Całkowite koszty zapasów wynoszą:

00010125,0800 ⎟⎟

⎠⎜⎜⎝

−××

( ) zl8689400012633500225,0800

0001050021

2633633 =×+××⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−×==QTCI

Natomiast przeciętny poziom zapasów:

5002633 ⎞⎛

li ż j t ł t h:

( ) ton2370001050021

2633633 =⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−×==QZAPsr

czyli wyrażając to w złotych:

ZAP(Q = 633) = 237 × 800 = 189 600 zł


2009-02-2299

Następnie dokonamy sprawdzenia jak na wartość przedsiębiorstwa wpłynąłby fakt zmienienia optymalnej partii produkcji na partię równą 633 × 0,9 = 570 ton.

( ) zl3829500012570500225,0800

0001050021

2570570 =×+××⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−×==QTCI

Jak widać, w związku ze zmniejszeniem partii produkcji, całkowite koszty zapasów wzrosłyby.

570000102 ⎠⎝

Przyrost kosztów wyniósłby:

zl5148689438295810 570633

...1 =−=Δ=Δ−

=→=∞

QQTCIFCFF

Poziom kapitału pracującego netto także by się podniósł. Jego wzrost jest równy przyrostowi zapasów:

81,0 QQ

( ) ( ) zl0001710001050021

2570800570800570 =⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−××==×== QZAPQZAP sr

zl)60018(600189000171)( 5003079760 −=−=Δ=Δ−=Δ =→= QQZAPFCFFNWC


2009-02-22100

Zatem w wyniku porzucenia optymalnej partii produkcji na rzecz partii orozmiarze 570 ton, wartość przedsiębiorstwa zmieniłaby się następująco:

( )1901514×

J k id ć d i i d d l POQ i ii

( ) zl8241515,0

19,0151460018570633 +=−×−

++=Δ =→= QQV

Jak widać, odstąpienie od modelu POQ, poprzez zastosowanie partiiprodukcji mniejszych niż postulowane przez model, chociaż jestniekorzystne z punktu widzenia maksymalizacji zysku księgowego i z

kt id i i i li ji k tó k j i k t ktpunktu widzenia minimalizacji kosztów, okazuje się korzystne z punktuwidzenia maksymalizacji wartości przedsiębiorstwa.

Wartość przedsiębiorstwa wzrosłaby o 15 824 zł.p y


2009-02-22101

VBPOQOPTYMALNA ZE WZGLĘDU NA WARTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA PARTIA PRODUKCJI

Aby każdorazowo ustalić, optymalną z punktu widzenia maksymalizacjiwartości przedsiębiorstwa partię produkcji można posłużyć się tabeląwartości przedsiębiorstwa partię produkcji, można posłużyć się tabelą.

Jak widać VBEOQ wyniesie około 479 ton Z tabeli wynika że koszty związane zJak widać VBEOQ wyniesie około 479 ton. Z tabeli wynika, że koszty związane ztakimi partiami produkcji są wyższe od minimalnych o 3 687 złotych, równocześnietaka partia produkcji spowoduje spadek zaangażowania środków w kapitalepracującym netto o 45 900 zł.


2009-02-22102

Podobny wynik można otrzymać bezpośrednio wyznaczając VBPOQ ze wzoru:

( )( )( )[ ]

mPTCkPv

TKPQ zVBPOQ <

×+×⎟⎞

⎜⎛×

−×××= ,

11

12

( )[ ]TCkm

v −×+×⎟⎠

⎜⎝−× 11

gdzie: POQ – optymalna partia produkcji, Kz – koszt przestawienia produkcji, P –intensywność zbytu wyrobu finalnego w okresie rocznym, v – jednostkowy koszt produkcji,m – maksymalna roczna zdolność produkcyjna, C – procentowy udział kosztu utrzymaniam maksymalna roczna zdolność produkcyjna, C procentowy udział kosztu utrzymaniazapasów.

( )19010001250022 ( )

( )[ ]ton479

19,0125,015,000010

25001800

19,010001250022=

−×+×⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−×

−×××=VBPOQQ

00010 ⎟⎠

⎜⎝


2009-02-22103

EOQModel optymalnej wielkości zamówienia (ang. economic order quantity model) jestModel optymalnej wielkości zamówienia (ang. economic order quantity model) jestmodelem zarządzania zapasami materiałów i surówców do produkcji, w którymprzyjmuje się optymalną wielkość dostawy, gwarantującą minimalizację całkowitychkosztów zapasów.


2009-02-22104

EOQ

KPEOQ z××==

××=

2tworzeniaKoszty

waniezapotrzeboRoczne

2 wielkoscOptymalnavC

EOQ×

==×

=

ajednostkowcena

o)(procentow zapasowutrzymaniaKoszty zamowienia

××⎟⎟⎟⎞

⎜⎜⎜⎛

++×=o)(procentowzapasow

utrzymaniaKoszty ajednostkow

cenastwabezpieczen

Zapas2

zamowieniaWielkosc

zamawianiaKoszty

Wielkoscwaniezapotrzebo

Roczne

kosztyCalkowite

CvzQKQPTCI bz ××⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ ++×=

⎟⎟

⎠⎜⎜

⎝

2

o)(procentowzapasowajednostkowstwabezpieczen2zamawianiazamowienia

Wielkosczapasow

bztsutyAI +××+×= ˆˆ brsr ztsutyAI +××+×gdzie: AI – zapas alarmowy, ŷ – prognoza średniego zapotrzebowania na dany rodzaj zapasów, tr – przeciętny, znany z obserwacji, okres realizacji zamówień, us – współczynnik bezpieczeństwa, ŝ –prognoza średniego błędu prognozy.


prognoza średniego błędu prognozy.

2009-02-22105

VBEOQVBEOQ

podatkowaTarcza

o)(procentow zapasowutrzymaniaKoszty

kapitaluKoszt

ajednostkowcena

tworzeniaKoszty

waniezapotrzeboRoczne

podatkowaTarcza

2

przeds. wartoscna wzgl.ze zamowienia

wielkoscoptymalna

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛×+×

×××=

( )( )( )

yJednostkowd d

OdchylenieWi lk

udzialProcentowy

112

TCkvPKTVBEOQ Z

⎟⎞

⎜⎛

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

⎞⎛⎟⎞

⎜⎛

−×+×××−×

=

2

Kosztywaniezapotrzebo Roczne

2zapasow

koszty

zapasowzuzywania

estandardowzamowienia

Wielkosc

zapasowiautrzymywan kosztow

y

lnzuzywanych

estandardowOdchylenie

2stwabezpieczen

Zapas

⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

×⎟⎟⎞

⎜⎜⎛

Π×⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜

⎝

⎛×

⎟⎟⎟⎟

⎠⎜⎜⎜⎜

⎝

×⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛×⎟⎟⎟

⎠

⎞

⎜⎜⎜

⎝

⎛

×

⎟⎟⎟⎟⎟⎞

⎜⎜⎜⎜⎜⎛

×−=⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛

2 2ln2

zapasowbraku zapasy nazapasow

KPvsQCsZ

bzb ×

Π××××××−=

⎟⎟⎠

⎜⎜⎝

×⎟⎟⎠

⎜⎜⎝⎟⎟

⎠⎜⎜⎝

2&12122

21 2 corsssssc ×××++=


2009-02-22106

Studia przypadkówNależy wyznaczyć optymalną wielkość zamówienia dla przedsiębiorstwa Alfa na podstawowy surowiec do produkcji, całkowite koszty zapasów oraz zapas alarmowy, jeśli wiadomo, że przeciętny okres realizacji zamówień wynosi 3 dni, roczne zapotrzebowanie na ten surowiec to 220 000 kg, koszty zamawiania wynoszą 31 zł, a cena 1 kg to 2 zł przy procentowym udziale kosztu utrzymania zapasów równym 25%. Efektywna stopa opodatkowania przedsiębiorstwa Alfa wynosi 20%. Koszt kapitału służącego do finansowania przedsiębiorstwa wynosi 15%. Poziom zapasu bezpieczeństwa ustalony został na poziomie 300 kg a

ół ik b i ń t i współczynnik bezpieczeństwa wynosi zero.

Jaki wpływ na wartość przedsiębiorstwa miałoby zamawianie w partiach po 6 000 kg lub w partiach po 5 000 kg? p g p p g

Pierwszym krokiem jest wyznaczenie optymalnej wielkości zamówienia:

310002202 ×× 2235225,0

310002202=

×××

=EOQ


2009-02-22107

4312,42000220≈==N 3,

2235N

76222502300223531000220⎟⎞

⎜⎛TCI 762225,02300

231

2235=××⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ ++×=TCI

N t i d i j k k t łt ł b i k t t i

13323002ˆ03360

000220=+××+×= sAI

Następnie sprawdzimy, jak kształtowałyby się koszty utrzymywania zapasów oraz poziom zapasów, jeśli właściciel przedsiębiorstwa Alfa zdecydowałby się na zakup surowca w partiach po 6 000 kg, lub po 5 000 kgkg.

787225,023002000631

0006000220

6000 =××⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ ++×=TCI

764225,023002000531

0005000220

5000 =××⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ ++×=TCI


2009-02-22108

25762278726000 =−=ΔTCI 2762276425000 =−=ΔTCI

60063002000626000 =⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ +×=AIN 6005300

2000525000 =⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ +×=AIN

776824560066000 =−=ΔAIN 224824560055000 −=−=ΔAIN

( ) ttWDtt NWCDTNCEVCFCCRFCFF Δ−+−×−−−= )1(

( ) 33,90915,0

2,01257766000 −=−×

−−=ΔV( ) 33,213

15,02,0122245000 =

−×−=ΔV

Z punktu widzenia maksymalizacji wartości przedsiębiorstwa, przy założeniu nieskończonego horyzontu oddziaływania zmiany w strategii zarządzania zapasami, należałoby wyznaczać partię dostawy na podstawie wzoru:

( )( )( ) 948324,9483

2,0125,015,02000220312,012

≈=−×+×

××−×=VBEOQ


( )( ),,,

2009-02-22109

46,864225,023002948331

9483000220

3948 =××⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ ++×=TCI

29483 ⎠⎝

46,102762246,86423948 =−=ΔTCI

54843002948323948 =⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ +×=AIN 2761824554843948 −=−=ΔAIN

( ) 55,729150

2,0146,10227613948 =−×

−=ΔV

ó ń ó

15,0

Niekiedy znany jest krótszy horyzont oddziaływań (np. wynikający z planów przedsiębiorstwa lub ze znanych ograniczeń prawnych, technologicznych lub innych). W takim ujęciu, należałoby wyznaczać partię dostawy na podstawie wzoru:

( ) ××× PKT12 ( )( )

( )( )⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−×+×

−++

×

××−×=

TCkk

kv

PKTVBEOQ

n

nZ

111

112


( ) ⎠⎝

2009-02-22110

Zarządzanie środkami pieniężnymi

Model Baumola

Model BaumolaModel Baumola

Jest to model zarządzania środkami pieniężnymi, którego założeniamówią o tym, że przedsiębiorstwo otrzymuje regularne i okresowewpływy środków pieniężnych, i że wydatkuje je w sposób ciągły, zestałym tempem. W momencie otrzymania środków pieniężnychprzedsiębiorstwo przekazuje wystarczającą ich część na pokrycie

ł ó D i j i k ż d i ł ś dkówypływów. Dzieje się tak aż do otrzymania następnego wpływu środkówpieniężnych. Model Baumola składa się z dwóch rodzajów aktywów:środków pieniężnych i [obcych] papierów wartościowych

h d b t któ d hód i lk ś i iprzeznaczonych do obrotu, które przynoszą dochód wielkości w ciągukażdego okresu. Papiery te są doskonale podzielne. Ponieważ wedługtego modelu zapotrzebowanie firmy na środki pieniężne jest stałe iwynikające z operacyjnej działalności wpływy także są stałe i łatwowynikające z operacyjnej działalności, wpływy także są stałe i łatwoprzewidywalne, to poziom środków pieniężnych w przedsiębiorstwiemożna przedstawić tak jak to zrobiono na rysunku.


2009-02-22111

Model Baumola c.d.

FTC ×=

22 *Gdzie: C* - docelowy/optymalny stan środków pieniężnych; F –stały koszt transferu <np. opłaty i prowizje przysprzedaży/kupnie papierów wartościowych>, T – całkowite

RC2 zapotrzebowanie na gotówkę o charakterze transakcyjnym w

ciągu danego okresu, R – koszt alternatywny utrzymywaniagotówki <np.. stopa oprocentowania papierów wartościowych>


2009-02-22112


[SP] MODELE ZARZĄDZANIA ŚRODKAMI PIENIĘŻNYMI. MODEL BAUMOLA.P d i bi t C k il d i i ć k i W i kPrzedsiębiorstwo Cukromil prowadzi sieć cukrowni. W związku zsezonowym charakterem działalności Cukromilu, występują wahania wintensywności wpływów i wydatków gotówki. Zarząd przedsiębiorstwa,przez 6 miesięcy w roku (od grudnia do maja) potrafi przewidzieć zprzez 6 miesięcy w roku (od grudnia do maja) potrafi przewidzieć zbardzo dużą dokładnością wpływy i wypływy środków pieniężnych.Równocześnie w grudniu i styczniu wypływy przeważają nad wpływami(miesięczne zapotrzebowanie na środki pieniężne wynosi 800 000 zł), wl i i i i h ł ó i ł ó j bliżlutym i marcu poziom miesięcznych wpływów i wypływów jest zbliżony,jednakże nie ma możliwości zsynchronizowania ich, natomiast wkwietniu i w maju wpływy przeważają nad wypływami (miesięcznanadwyżka środków pieniężnych wynosi 600 000 zł)nadwyżka środków pieniężnych wynosi 600 000 zł).

Koszt kapitału finansującego Cukromil wynosi 15%, koszt jednegotransferu środków pieniężnych (wynikający z kosztów bankowych iinnych kosztów związanych z dokonaniem transakcji) wynosi 20 złinnych kosztów związanych z dokonaniem transakcji) wynosi 20 zł,efektywna stopa podatkowa to 20%.


2009-02-22113

Model BerankaJest to w pewnym sensie odwrotny model do modelu Baumola–Allaisa–Tobina. Rozważa on sytuację w przedsiębiorstwie, w którym wpływyśrodków pieniężnych są stabilne i ciągłe natomiast wypływy mają miejsce

Model Berankaśrodków pieniężnych są stabilne i ciągłe, natomiast wypływy mają miejsceco jakiś czas. W modelu tym środki pieniężne są kumulowane stopniowo, copowoduje konieczność zainwestowania ich w papiery wartościowe gdy ichpoziom osiągnie „górną granicę”. Zarówno poziom 2C*, przy którym należydokonać inwestycji, jak i ilość inwestycji w okresie (roku) powinno sięobliczać w tym modelu, tak samo jak w modelu Baumola.


2009-02-22114


[SP] W przedsiębiorstwie Cukromil, sytuacja umożliwiająca stosowanie modelu Beranka występuje w okresie od kwietnia do maja. W okresie tym, wpływy przeważają nad wypływami a miesięczna nadwyżka środków pieniężnych wynosi 600 000 zł. Koszt transferu 20 zł.


2009-02-22115

Podstawowym założeniem tego modelu jest to, że zmiany poziomu środków pieniężnych wModel Millera-Orra

y g j , y p p ę yprzedsiębiorstwie mają charakter losowy. Reakcja zarządu przedsiębiorstwa ma miejsce wmomencie, w którym poziom środków pieniężnych zrówna się z górną lub dolną granicą.Reagując na zrównanie się poziomu środków pieniężnych w przedsiębiorstwie z górną lubdolną granicą, zarząd kupuje lub sprzedaje krótkoterminowe papiery wartościowe albog , p j p j p p yspłaca lub zaciąga krótkoterminowy kredyt, w celu powrócenia do poziomu docelowegośrodków pieniężnych C*. Model ten tradycyjnie jest stosowany następująco: zarządprzedsiębiorstwa określa najpierw dolną granicę środków pieniężnych, jaką jest w staniezaakceptować (L). Wartość ta jest wyznaczana subiektywnie, w oparciu o doświadczeniep ( ) j y y , pzarządu. Ponieważ jest to zapas minimalny, dlatego też poziom ten zależy od czynnikówtakich jak dostęp przedsiębiorstwa do źródeł finansowania zewnętrznego.


2009-02-22116W modelu Millera-Orra przyjmuje się, że docelowy poziom środków pieniężnych (C*

mp) jestuzależniony od kosztów utrzymania (alternatywnych) i kosztów niedoboru (transferu). Jakostały koszt jednego transferu przyjmuje się F, a jako koszt alternatywny przyjmuje się stopęy j g p yj j ę , j y y p yj j ę pęprocentową będącą kosztem kredytu krótkoterminowego R lub utraconym dochodem zkrótkoterminowych papierów wartościowych. Natomiast σ2 to wariancja przepływówpieniężnych netto w rozważanym okresie. Otrzymuje się jej wartość na podstawie danychhi t hhistorycznych.

32

*

43

RFLCmo ×××

+=σ gdzie: C*

mo - optymalny poziom środków pieniężnychwyznaczony w oparciu o model Millera-Orra; L – dolnagranica środków pieniężnych; F – koszt stały jednego

gdzie U* to górna granica środków pieniężnych.

4 R× granica środków pieniężnych; F koszt stały jednegotransferu; R – koszt alternatywny; – wariancjaprzepływów pieniężnych netto.LCU mo ×−×=∗ 23 *

[1°] zarząd przedsiębiorstwa określa najpierw dolną granicę środków pieniężnych jaką jest w stanie zaakceptować (L).

[2°] wyznaczenie poziomu optymalnego C*mo na podstawie wzoru.

[3°] wyznaczenie górnego” poziomu U* na podstawie wzoru[3 ] wyznaczenie „górnego poziomu U na podstawie wzoru.

* F to stały koszt jednego transferu, R to koszt alternatywny, σ2 to wariancja strumieni pieniężnych netto w okresie.


netto w okresie.

2009-02-22117

Studium przypadkuStudium przypadku[SP] Zarząd przedsiębiorstwa Cukromil zauważył, że w okresie odczerwca do listopada nie jest w stanie przewidzieć wpływów i wypływówp j p p y yp yśrodków pieniężnych. Jest to charakterystyczne dla sezonu związanego zprzygotowaniem magazynów do skupu surowca i samego skupu surowca.Nie jest możliwe, przewidzenie jak będzie kształtować się poziomśrodków pieniężnych Zatem zarząd przekonany jest że jedynymśrodków pieniężnych. Zatem zarząd przekonany jest, że jedynymwyjściem jest stosowanie modelu Millera-Orra. Dolną granicę L,wyznaczył na poziomie 148 634 zł. Natomiast na podstawie danychhistorycznych oszacowano dzienne odchylenie standardowe przepływówy y y p p ypieniężnych, które wynosiło w okresie od czerwca do listopada: 35 009zł.

Załóżmy, że na koniec 30 czerwca poziom środków pieniężnych wynosiłZałóżmy, że na koniec 30 czerwca poziom środków pieniężnych wynosił176 681 zł, natomiast wpływy i wypływy środków pieniężnych w drugiejpołowie czerwca kształtowały się tak jak w tabeli poniżej. Dzięki temubędziemy mogli zaobserwować, jakie decyzje w związku z nimi

d j ł d d i bi t C k ilpodejmował zarząd przedsiębiorstwa Cukromil.

Roczna stopa = 15%, koszt transferu 10 zł.


2009-02-22118

Wpływy wypływy i efekt nettoWpływy, wypływy i efekt netto

Dzień wpływy wypływy efekt nettop y y yp y y

1-pn 32900 22000 10900

2-wt 34879 10000 24879

3-sr 98561 90852 7709

4-cz 98764 22478 76286

5-pt 24654 22334 2320

8-pn 98023 55443 42580

9-wt 89752 77662 12090

10-sr 37281 92234 -54953

11-cz 90000 87634 2366

12-pt 89000 23351 65649


2009-02-22119

W ł ł i f kt ttWpływy, wypływy i efekt netto

15-pn 78644 87563 -891915 pn 78644 87563 8919

16-wt 44562 90901 -46339

17-sr 98123 73452 2467117-sr 98123 73452 24671

18-cz 32310 56730 -24420

19 pt 90870 66721 2414919-pt 90870 66721 24149

22-pn 22365 67853 -45488

23 22317 78432 5611523-wt 22317 78432 -56115

24-sr 88735 90874 -2139

25-cz 43980 66723 -22743

26-pt 12321 10000 2321


2009-02-22120Model Stone'aJest to model podobny do modelu Millera-Orra. Podobnie jak model Millera-Orra bierze onpod uwagę granice kontrolne, a przekroczenie tych granic sygnalizuje konieczność reakcji.Zasadnicza różnica polega na tym, że w modelu Stone'a sygnał taki nie oznaczaautomatycznego działania, jak to było w przypadku modelu Millera-Orra. Oprócz tego, wodróżnieniu od poprzedniego modelu, model Stone'a opiera się na założeniu, że zarządprzedsiębiorstwa może znać przyszłe przepływy pieniężne. Wiedza ta może być obarczonabłędem. Jeśli zasób środków pieniężnych przekroczy górną zewnętrzną granicę H1 lubdolną zewnętrzną granicę H0, zarząd analizuje przyszłe przepływy pieniężne opierając sięna następującej formule:

∑+=k

kFCFBZGS ∑=j 1

gdzie: S – saldo środków pieniężnych po k dniach. BZG - bieżący poziom środków pieniężnych.FCKk - przyszłe przepływy pieniężne oczekiwane w ciągu k najbliższych dni.

Jeśli opisana przez wzór wartość S (wyznaczająca poziom środków pieniężnych po k dniach odchwili przekroczenia którejś z zewnętrznych granic kontroli), przekroczy dolną wewnętrznągranicę kontroli L albo górną wewnętrzną granicę U*, przedsiębiorstwo przeciwdziałaodchyleniom od poziomu optymalnego poprzez kupno lub sprzedaż takiej ilości papierówwartościowych, aby poziom środków pieniężnych w przedsiębiorstwie powrócił do poziomuoptymalnego C*.


2009-02-22121

LCU ×−×=∗ 23 * 32

*

43

RFLCmo××

+=σ

LCU mo ××= 23 4 Rmo ×


2009-02-22122

Studium przypadku Studium przypadku

[SP] Zarząd przedsiębiorstwa Cukromil, zauważył, że zazwyczaj odl t d i i i h ł ó i ł ó j tlutego do marca poziom miesięcznych wpływów i wypływów jestzbliżony, jednakże nie ma możliwości zsynchronizowania ich. Wprzeciwieństwie do wpływów i wypływów odnoszących się do okresu odczerwca do września, możliwe jest przewidywanie z trzydniowymczerwca do września, możliwe jest przewidywanie z trzydniowymwyprzedzeniem, jaki będą miały poziom.

Zarząd przedsiębiorstwa wyznaczył dolną wewnętrzną granicę L napoziomie 148 634 zł natomiast dzienne odchylenie standardowepoziomie 148 634 zł, natomiast dzienne odchylenie standardoweprzepływów pieniężnych oszacował na poziomie: 35 009 zł.

Zewnętrzne granice kontrolne różnią się od wewnętrznych o 0,3* 35 009złzł.

Załóżmy, że na koniec 15 lutego poziom środków pieniężnych wynosił176 681 zł, natomiast wpływy i wypływy środków pieniężnych wpozostałej części lutego i początkowej marca kształtowały się tak jak wpozostałej części lutego i początkowej marca kształtowały się tak jak wtabeli znajdującej się w dodatku z treścią SP. Dzięki temu będziemymogli zaobserwować, jakie decyzje w związku z nimi podejmował zarządCukromilu. … [reszta jak w poprzednim SP …]


[ j p p ]

2009-02-22123

Propozycja wyznaczania LPropozycja wyznaczania L

Gk Π2*

bspKPsGksL

×Π×××

××−=2ln2 2

gdzie: L – dolny poziom środków pieniężnych (ostrożnościowe zasoby środkówpieniężnych), k – koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo, G* – wielkośćjednego transferu środków pieniężnych[1] na podstawie których oszacowano

bsp

jednego transferu środków pieniężnych na podstawie których oszacowanoodchylenie standardowe, P – suma wpływów i wypływów środków pieniężnych, s –odchylenie standardowe dziennych wpływów/wypływów netto, Kbsp – koszt brakuśrodków pieniężnych.

----------------------------------------------------------------------------------------------------

[1] dla modeli Stone’a i Millera-Orra wyznaczenie takiego przeciętnego transferu powinno być dokonane dladla modeli Stone a i Millera Orra wyznaczenie takiego przeciętnego transferu powinno być dokonane dladanych rzeczywistych lub prognozowanych. Nie należy mylić tych przeciętnych transferów z postulowanymiprzez modele Millera-Orra i Stone’a w przypadku redukcji po przekroczeniu punktu powrotu.


2009-02-22124

Studium PrzypadkuSP. Zarząd przedsiębiorstwa X, oszacował koszt braku środków pieniężnych na

poziomie 5 000 zł, dzienne odchylenie standardowe wpływów/wypływów środków pieniężnych na poziomie 35466 w okresie miesięcznym, przeciętny pojedynczy wpływ/wypływ środków pieniężnych 27 250, miesięczna suma wszystkich wpływów i wypływów środków pieniężnych: 817 477 koszt kapitału finansującego wpływów i wypływów środków pieniężnych: 817 477, koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo 18% w skali rocznej.

Dla przedsiębiorstwa X, ostrożnościowy poziom środków pieniężnych wyniesie:

4296114224663525027

l466352 36018,0

2 Π×××LCL 42,961142

0005477817ln466352 3602

1 =×

××−=LCL


2009-02-22125

Budżet środków pieniężnych [preliminarz gotówki]

Utrzymywanie odpowiedniego poziomu płynności wymaga nie tylko bieżącego monitorowaniaaktualnie posiadanych aktywów bieżących i wkrótce wymagalnych zobowiązań, ale też tych,których należy się spodziewać w przyszłości. W związku z tym konieczne jest planowanie

b tó ś dk i i i ż i P t b i d i bi t ś dkiobrotów środkami pieniężnymi. Prognoza zapotrzebowania przedsiębiorstwa na środkipieniężne jest jednym z najważniejszych elementów krótkoterminowego planowania.

CELE stosowania preliminarza środków pieniężnych:

Programowanie obiegu środków pieniężnych w sposób gwarantujący utrzymanie płynności finansowej w przedsiębiorstwie na wymaganym optymalnym poziomie.

· Określanie działań jakie powinny być podjęte w celu zapewnienia dodatkowych źródeł finansowania lub innego rozwiązania przewidywanych problemów związanych z oczekiwanym spiętrzeniem płatności, jeśli zgodnie z prognozą miałyby zagrażać utratą płynności.p y

Określenie najkorzystniejszych sposobów lokowania przewidywanych krótkoterminowych nadwyżek.


2009-02-22126

Budżet środków pieniężnych c.d.


2009-02-22127

Budżet środków pieniężnych c.d.


2009-02-22128

Studium przypadku Studium przypadku

[SP] BUDŻET ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH. Przedsiębiorstwo Maxim prognozuje poziomprzychodów ze sprzedaży od czerwca do listopada Należy sporządzić budżetprzychodów ze sprzedaży od czerwca do listopada. Należy sporządzić budżetśrodków pieniężnych dla tego przedsiębiorstwa. Obejmuje on sześć okresówmiesięcznych od czerwca do listopada. Przedsiębiorstwo Maxim dokonujesprzedaży na warunkach 5/10, netto 30. W rzeczywistości jednak wielu odbiorców

óź i l i l ż ś i ż d 90 d i Z d h hi t h ik żopóźnia uregulowanie należności aż do 90 dni. Z danych historycznych wynika, że10% klientów reguluje płatności pomiędzy 61 a 90 dniem od daty zakupu, 30%pomiędzy 31 a 60 dniem, 50% pomiędzy 11 a 30 dniem, a 10% korzysta ze skonta,regulując należności w ciągu 10 dni od chwili zakupu. Koszty przedsiębiorstwaM i i i d k ó 55% i h d ż Z kMaxim związane z wytworzeniem produktów to 55% ceny ich sprzedaży. Zakupumateriałów koniecznych do wytworzenia produktów dokonuje się dwa miesiąceprzed dniem sprzedaży. Dostawcy udzielają kredytu kupieckiego na 30 dni.

Resztę założeń należy dopowiedzieć na gorąco”Resztę założeń należy dopowiedzieć „na gorąco


2009-02-22129

Przyczyny utrzymywania gotówki przez przedsiębiorstwaPrzyczyny utrzymywania gotówki przez przedsiębiorstwa

Około 1,5% aktywów przedsiębiorstw stanowią środki pieniężne. W ich skład wchodzą depozyty na żądanie i gotówka <czyli środki pieniężne w kasie>.

Transakcje – utrzymywane przez przedsiębiorstwo zasoby gotówki sąj y y p p ę y g ąkonieczne do bieżącego finansowania działalności przedsiębiorstwa =wynikają stąd zasoby transakcyjne.

Wymagania banków skutkiem tego są salda kompensujące BankiWymagania banków – skutkiem tego są salda kompensujące. Bankiwymuszając na swoich klientach utrzymywanie sald kompensacyjnych,otrzymują w ten sposób wynagrodzenie za świadczone przez bankiusługiusługi.

Ostrożnościowy powód – motywem jest zabezpieczenie się przedprzyszłymi nieoczekiwanymi potrzebami finansowymi.

Spekulacyjny powód – posiadanie gotowych do transakcji zasobówgotówki związane jest z możliwością dokonania bardzo okazyjnegozakupu.


p

2009-02-22130

Wpływ na wartość przedsiębiorstwa

Polityka kredytowa i zarządzanie należnościamiPolityka kredytowa i zarządzanie należnościamiWpływ na wartość przedsiębiorstwa


2009-02-22131

NależnościNależności

Należności to skutek odroczenia zapłaty za produkty dostarczone odbiorcom.

Takie odroczenie to po prostu kredyt. Może on przejawiać się w postaci kredytu manipulacyjnego, albo kredytu handlowego.

Kredyt handlowy (kupiecki) charakteryzuje się odroczeniem zapłaty większym niż wynikającym z czynności manipulacyjnych. (Jego użycie może aktywizować sprzedaż. Dlatego też rozważając wpływ poziomu tego kredytu na poziom płynności, którym dysponuje przedsiębiorstwo, należy także uwzględniać, poza bezpośrednimi kosztami jego udzielania, także korzyści dla firmy wynikające z wyższych przychodów ze sprzedaży).

Kredyt manipulacyjny ma miejsce kiedy odroczenie jest bardzo krótkie i wynika zdziałań związanych z regulacją należności przez odbiorcę. Tę formę kredytuą y g ją p ę ę ę yczęsto traktuje się jako równoważną ze sprzedażą gotówkową.


2009-02-22132

Należności c.d.

Posiadanie wysokiego poziomu należności, wiąże się ze znacznym zapotrzebowaniem na finansowanie przedsiębiorstwa, najczęściej zewnętrznezewnętrzne.

Koszt udzielania kredytu kupieckiego wiąże się z wysokimi kosztami takiego finansowania, powiększonymi o koszty monitorowania należności i koszty wynikające z nieterminowego regulowania lub utraty częścii koszty wynikające z nieterminowego regulowania, lub utraty części przychodów z powodu udzielenia kredytu kupieckiego niewypłacalnym odbiorcom.

Jednakże te wysokie koszty są rekompensowane wyższym poziomemJednakże te wysokie koszty są rekompensowane wyższym poziomem sprzedaży, co przy rosnących korzyściach skali produkcji wpływa pozytywnie na zyskowność firmy.


2009-02-22133

Korzyści skaliKorzyści skali

Koszty operacyjne przedsiębiorstwa, przy niepełnym wykorzystaniu jego zdolności produkcyjnych, opracowane na podstawie: B Klimczak Mikroekonomia Wydawnictwo AE Wrocław 1992 s 170


opracowane na podstawie: B. Klimczak, Mikroekonomia, Wydawnictwo AE, Wrocław, 1992, s. 170.

2009-02-22134

Co wybrać?Co wybrać?

Chcąc zapewnić odpowiedni poziom płynności, zarząd możepozyskiwać ją albo przez szybsze ściąganie należności albo poprzezpozyskiwać ją, albo przez szybsze ściąganie należności, albo poprzezfinansowanie zewnętrzne.

Poziom kosztów i korzyści z utrzymywania zasobów płynności wpływaw sposób decydujący na charakter realizowanej przez przedsiębiorstwopolityki kredytowej.

Jeżeli polityka ta będzie RESTRYKCYJNA niewielka grupa odbiorcówJeżeli polityka ta będzie RESTRYKCYJNA, niewielka grupa odbiorcówskorzysta z niej. Skutkiem może być niski poziom przychodów zesprzedaży i związany z nim niski poziom wierzytelności.

G O Ź li ki k d jZ DRUGIEJ strony ROZLUŹNIENIE polityki kredytowej możepowodować wzrost poziomu sprzedaży i pociągać za sobą wzrostpoziomu należności. Może wtedy pojawić się możliwość wyższych

kó l t ć t b d i t ż i t izysków, ale towarzyszyć temu będzie wzrost zagrożenia powstawaniazłych długów i pojawienie się dodatkowych (często wyższych niż przedliberalizacją polityki) kosztów finansowania należności


2009-02-22135

Wpływ na wartość przedsiębiorstwa

Powiększenie przepływów pieniężnych przez:

h dó d żwzrost przychodów ze sprzedaży

obniżenie kosztów przedsiębiorstwa

obniżenie poziomu należności

Jak widać dwie ostatnie pozycje są w konflikcie z ipierwszą


2009-02-22136

Polityka kredytowaPolityka kredytowa

W ramach stosowanej przez przedsiębiorstwo polityki kredytowej,j p p ę p y y jmuszą być określone:

standardy kredytowe służące do oceny klientów,

limity przyznanych kredytów,

warunki sprzedaży,

sposoby ściągania opóźnionych należności.


2009-02-22137

Warunki sprzedaży kredytowejWarunki sprzedaży (ang. terms of trade credit) polegają na zdefiniowaniu długości okresukredytowania i wyznaczeniu skonta poprzez określenie jego stopy i okresu. Są oneparametrami udzielanego kredytu kupieckiego. Długość okresu kredytowania informuje ot j ki k l i dł i k ł t j t d i bi t f j jtym, jaki maksymalnie długi okres zapłaty jest przez przedsiębiorstwo oferowany jejodbiorcom. Po tym okresie naliczane są odsetki za zwłokę. Warunki te zapisuje sięnastępująco:

gdzie: okosps net ,/g

ps – procent skonta, os – okres skonta, ok – okres kredytowania.

p ,


2009-02-22138

Warunki sprzedaży kredytowej c dWarunki sprzedaży kredytowej c.d.

Warunki sprzedaży są wynikiem uwzględnienia przezp y ą y g ę pzarząd przedsiębiorstwa czynników takich jak:

a) poziom konkurencji,

b) rodzaj i trwałość oferowanego dobra lub usługi,

c) sezonowość i elastyczność popytu,

d) cena,

e) typ klienta,

f) marża zysku ze sprzedaży.


2009-02-22139

Kredyt kupieckiKredyt kupiecki

Z warunków sprzedaży kredytowej wynika udzielanie kredytu kupieckiego (ang. trade credit), wynikającego z możliwości odroczenia zapłaty za zakupione dobra (lub usługi).

Wynikiem korzystania z kredytu kupieckiego są zobowiązania wobec dostawcówWynikiem korzystania z kredytu kupieckiego są zobowiązania wobec dostawców, a skutkiem jego udzielania są należności.

Przedsiębiorstwo udzielające kredytu kupieckiego powinno brać pod uwagę k k ji ó kli t j k ł l ż ś iokres konwersji zapasów klienta oraz jego okres spływu należności.

Te dwa elementy składają się na cykl operacyjny kupującego. Im jest on krótszy tym krótszy powinien być przysługujący kupującemu okres odroczenia spłaty y y p y p y g ją y p ją p yzobowiązań.

Wynika to z tego, że okres odroczenia spłaty zobowiązań u kupującego jest okresem spływu należności u sprzedającegookresem spływu należności u sprzedającego.


2009-02-22140

Kredyt kupiecki c.d.

Źródło: W.Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1999, s. 95.


2009-02-22141

Koszt kredytu kupieckiego

Z udzielaniem kredytu kupieckiego związany jest koszt kredytu kupieckiego (ang. cost of trade credit) jakim obciążany jest odbiorca nie wykorzystujący bezpłatnego odroczenia.

KOSZT KREDYTU KUPIECKIEGO odnosi się jedynie do klientów płacących na koniec okresu kredytowania, po upłynięciu okresu skonta.

ps 360 gd ie: kkk kos t re gnacji e

R i t i lk ść k t k d t k i ki [ f kt t d t k ł h d d tk

osokpspskkk

−×

−=

360100

gdzie: kkk – koszt rezygnacji ze skonta w skali roku

Rzeczywista wielkość kosztu kredytu kupieckiego [efektywna roczna stopa odsetek płaconych za dodatkowy kredyt kupiecki].

1%100

1 −⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ +=

n

ef kskkkk gdzie: kkkef – efektywny koszt rezygnacji ze%100 ⎠⎝ −ef sk

g ef y y yg jskonta w skali roku, n – liczba okresów w roku wktórych podmiot korzysta z kredytu obciążonegokosztami.

osokn

−=

360osok

[SP][SP] PrzedsiębiorstwoPrzedsiębiorstwo STSSTS zrezygnowałozrezygnowało zeze skontaskonta.. IleIle wynosiwynosi kosztkoszt kredytukredytu kupieckiegokupieckiego orazoraz jegojegorzeczywistarzeczywista wielkość,wielkość, jeślijeśli przeciętnyprzeciętny stanstan jegojego zobowiązańzobowiązań wobecwobec przedsiębiorstwaprzedsiębiorstwa ŻurawŻuraw wynosiwynosi1212 000000 zł,zł, aa warunkiwarunki kredytowekredytowe toto 22//1010,, netnet 4040??


2009-02-22142

Koszt kredytu kupieckiego c.d.

P d i bi t D i i ł ł k t Il i k t k d t k i kiPrzedsiębiorstwo Dzięcioł zrezygnowało ze skonta. Ile wynosi koszt kredytu kupieckiego orazjego rzeczywista wielkość, jeśli przeciętny stan jego zobowiązań wobec przedsiębiorstwaKornik wynosi 8 000 złotych, a warunki kredytowe to 4/10, net 40?

360 ⎤⎡....1

%1001

360

=⎥⎥⎥

⎦

⎤

⎢⎢⎢

⎣

⎡−⎟⎟

⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−

+×=−osok

pspsZOBTC

⎥⎦⎢⎣

osokn

−=

360

1%100

1 −⎟⎠⎞

⎜⎝⎛

−+=

n

ef skskkkk

⎠⎝

osokpspskkk

−×

−=

360100


p

2009-02-22143

Polityka kredytowaPolityka kredytowa

1. Rabaty (wielkość rabatów ilościowych i rabatów związanych z terminem ł ś i)płatności)

2. Okres kredytowania (okres odroczenia wpływów ze sprzedaży)

3. Standardy kredytowe (wymagania dotyczące do minimalnej zdolności 3. Standardy kredytowe (wymagania dotyczące do minimalnej zdolności kredytowej odbiorców oraz wielkości kredytu)

4. Polityka ściągania należności – zasady i procedury ściągania przeterminowanych należnościprzeterminowanych należności


2009-02-22144

Ocena zmian polityki kredytowejOcena zmian polityki kredytowej

1. Podejście ogólne – wpływ zmian polityki kredytowej na wynik finansowy całego przedsiębiorstwa – metoda porównania rachunku wyników

2. Podejście analityczne – wpływ zmian polityki kredytowej na korzyści 2. Podejście analityczne wpływ zmian polityki kredytowej na korzyści związane ze sprzedażą pojedynczych produktów lub grup asortymentowych – metoda analizy przyrostowej


2009-02-22145

P d jś i ólPodejście ogólne

Przed zmianami Po zmianach RóżnicaPrzed zmianami Po zmianach RóżnicaSprzedaż bruttoRabatySprzedaż nettoKoszt produkcjiDochód ze sprzedażyDochód ze sprzedażyKoszt związane z kredytem Koszt utrzymywania należności

Koszt windykacji Koszt windykacji Straty z tytułu złych długówZysk przed opodatkowaniemPodatek (20%)Zysk netto


2009-02-22146

Firma AG prognozuje swoje przychody ze sprzedaży, przy obecnych warunkach kredytowych na 1 mln zł. Koszty zmienne stanowią 60% wartości sprzedaży a koszt kapitału (który firma ponosi finansując swoje należności) wynosi 20%. Firma udziela rabatu 1% dla odbiorców płacących 10 dnia, faktyczny termin płatności wynosi 30 (1/10 net 30) Straty z tytułu nieściągalnych należności stanowią 1% przychodów ze (1/10, net 30). Straty z tytułu nieściągalnych należności stanowią 1% przychodów ze sprzedaży, natomiast koszty oceny zdolności kredytowej 2000 zł.

Zarządzający firmą rozważa złagodzenie polityki kredytowej polegającej na wydłużeniu faktycznego okresu spłaty do 40 dni i zwiększeniu rabatu do 1 5% dla wydłużeniu faktycznego okresu spłaty do 40 dni i zwiększeniu rabatu do 1,5% dla tych, którzy będą płacili 15 dnia. Nowa propozycja pozwoli zwiększyć przychody ze sprzedaży o 20% i zmniejszyć koszty oceny kredytowej do 1500 zł, niestety udział w przychodach ze sprzedaży strat z tytułu nieściągalnych wzrośnie do 4%. Udział odbiorców korzystających z rabatu w obu przypadkach polityki kredytowej, będzie taki sam i wyniesie 60%. Stopa podatku dochodowego to 20%.

* Przykład pochodzi z mat. T. Słońskiego http://slonski.tk/


y p g p

2009-02-22147

Podejście ogólne - rozwiązanie przykładuPodejście ogólne rozwiązanie przykładu

Przed zmianami Po zmianach RóżnicaSprzedaż brutto 1000 1200 200,0Rabaty 6 10,8 4,8Rabaty 6 10,8 4,8Sprzedaż netto 994 1189,2 195,2Koszt produkcji 600 720 120,0D hód d ż 394 469 2 75 2Dochód ze sprzedaży 394 469,2 75,2Koszt związane z kredytem 19,2 61,34 42,1 Koszt utrzymywania należności 7,2 11,84 4,6 Koszt windykacji 2 1,5 -0,5 Straty z tytułu złych długów 10 48 38,0Zysk przed opodatkowaniem 374 8 407 9 33 1Zysk przed opodatkowaniem 374,8 407,9 33,1Podatek (20%) 75,0 81,6 6,6Zysk netto 299,8 326,3 26,5


* Przykład pochodzi z mat. T. Słońskiego http://slonski.tk/

2009-02-22148Podejście analityczne

( ) 0101

10

01 ,360360

SSSSOSNKZSOSNOSNNAL >−

××+×−=Δ dla

( ) 0101

01

01 ,360360

360360

SSSSOSNKZSOSNOSNNAL ≤−

××+×−=Δ dla 360360

)1()( 01 NALCKZSSEBIT +Δ×−−×−=Δ)()( 0001110011 wSpswSpsSlSl ××−××−×−×−

gdzie: ∆NAL – przyrost przeciętnego poziomu należności, OSN0 – okres spływu należności przed zmianą polityki kredytowej, OSN1 – okres spływu należności po zmianie polityki, S0 – przychody ze sprzedaży przed zmianą polityki kredytowej, S1 – przychody ze sprzedaży po zmianie polityki kredytowej, KZ – koszty zmienne (wyrażone jako procent od przychodów ze sprzedaży). ∆EBIT – korzyść ze zmiany polityki kredytowej (przyrost zysku przed odsetkami i opodatkowaniem), C –koszt utrzymywania należności w przedsiębiorstwie, l0 – przeciętne straty z tytułu złych długów p ), y y p ę , p ę y y y gprzed zmianą polityki kredytowej, l1 – przeciętne straty z tytułu złych długów po zmianie polityki kredytowej, ps0 –procent skonta przed zmianą polityki, ps1 – procent skonta po zmianie polityki, w0 – procent wszystkich klientów korzystających ze skonta przed zmianą polityki, w1 – procent wszystkich klientów korzystających ze skonta po zmianie polityki.


2009-02-22149

Studium przypadku[SP] Pan Stanisław wraz z żoną, prowadzi przedsiębiorstwo Seller. Jego roczne przychody zesprzedaży wynoszą 1 300 000 zł Koszty zmienne stanowią 65% przychodów ze sprzedaży Kosztsprzedaży wynoszą 1 300 000 zł. Koszty zmienne stanowią 65% przychodów ze sprzedaży. Kosztfinansowania należności wynosi 22%, koszt alternatywny (równy kosztowi kapitałufinansującemu przedsiębiorstwo) to 16%, natomiast efektywna stopa podatkowa wynosi 20%.Obecnie klienci przedsiębiorstwa regulują płatności 40 dnia. Straty wynikające ze złychdługów wynoszą 3% przychodów ze sprzedaży. Pan Stanisław rozważa dokonanie zmian wpolityce kredytowej Po dokonaniu odpowiednich rozmów z licznymi obecnymi i potencjalnymipolityce kredytowej. Po dokonaniu odpowiednich rozmów z licznymi obecnymi i potencjalnymiklientami oraz przeanalizowaniu zebranych wiadomości, wyłoniły się cztery możliwości zmian:

Wydłużenie okresu kredytowania do 45 dni. W jego wyniku przychody ze sprzedaży powinnywzrosnąć do 1 500 000 zł, straty wynikające ze złych długów wzrosłyby do 4% przyrostuprzychodów ze sprzedaży (dla poziomu 1 300 000 poziom złych długów byłby dalej nap y p y ( p p y g y y jpoziomie 3%).

Skrócenie okresu kredytowania do 30 dni. Skutkiem takiego posunięcia byłby spadekprzychodów ze sprzedaży do poziomu 900 000 rocznie, a straty z tytułu złych długówutrzymałyby się na takim samym poziomie.

Zaproponowanie 3% skonta dla klientów płacących w ciągu 10 dni. W wyniku tego 50% klientówkorzystałaby ze skonta płacąc 10 dnia, natomiast 50% klientów dokonywałaby płatności do 40dnia. Udział złych długów wynosiłby 2%. Przychody ze sprzedaży kształtowałyby się napoziomie 1 400 000 zł.

Z i kó k d t h t i 3/10 tt 50 W ik t ki j lit kiZaproponowanie warunków kredytowych w postaci: 3/10, netto 50. W wyniku takiej politykiprzychody ze sprzedaży wzrosłyby do poziomu 1 800 000 zł, 45% klientów korzystałoby zeskonta płacąc do 10 dnia, 55% klientów dokonywałaby płatności 60 dnia. Złe długi stanowiłyby5% całej sprzedaży.

W celu dokonania wyboru pan Stanisław postanowił posłużyć się jako kryteriumW celu dokonania wyboru, pan Stanisław postanowił posłużyć się jako kryteriumrozstrzygającym analizą przyrostową, oraz porównać wpływ tych propozycji na wartośćprzedsiębiorstwa.


2009-02-22150

Standardy kredytowe służące do oceny klientówklientów

CEL: opisanie marginalnego klienta któremu można jeszcze udzielić kredytuhandlowego.g

Dokonywane jest to w wyniku analizy danych zarówno finansowych jak i niefinansowych.

Najczęściej w przypadku najmniejszych przedsiębiorstw będzie ta analiza dokonanana podstawie ogólnego wrażenia, jakie na osobie odpowiedzialnej wprzedsiębiorstwie za sprzedaż wywiera dany klient.

Jeżeli dany klient przewyższa wszystkie standardy kredytowe, wówczas otrzymujekredyt kupiecki.

M i l kli j i k d k ób ł kMarginalny klient, otrzymuje natomiast kredyt na okres próbny, na małą kwotę,albo gdy posiada dodatkowe zabezpieczenie.

Tradycyjną metodą stosowaną przy ocenie jakości kredytu jest badaniey yj ą ą ą p y j y jpotencjalnych kredytobiorców pod kątem pięciu czynników znanych jako 5 Ckredytu.


2009-02-22151

5 C kredytu5 C kredytu

♦charakter klienta,♦charakter klienta,

♦potencjał klienta,

♦kapitał klienta,

b i i kli♦zabezpieczenie klienta,

♦warunki ogólne.♦warunki ogólne.


2009-02-22152

Charakter i Potencjał

Pierwszy z tych czynników dotyczy CHARAKTERU ODBIORCY.y y y y y

Jest to miara jakościowa, która informuje czy dany klient będzie próbował uczciwie spłacić dług w terminie.

Charakter kredytobiorcy jest oceniany na podstawie poprzednich jego zachowań.

Drugi czynnik – POTENCJAŁ – jest miernikiem opartym na możliwości uregulowania zobowiązań z operacyjnych przepływów pieniężnych.

D t d l ś i k d t bi d ł t dłDotyczy oceny zdolności kredytobiorcy do spłaty długu.

O potencjale (ang. capacity) klienta, podobnie jak o jego charakterze, wnioskuje się głównie w oparciu o informacje historyczne ale możliwewnioskuje się głównie w oparciu o informacje historyczne ale możliwe jest też, o ile jest to uzasadnione, wnioskować na podstawie prognoz.


2009-02-22153

Kapitał i ZabezpieczeniaKapitał i Zabezpieczenia

Kapitał klienta (ang. capital) wynika z ogólnej sytuacji ocenianego p ( g p ) y g j y j gprzedsiębiorstwa wynikającej z finansowych rezerw posiadanych przez klienta.

Ok śl i d i j d ń fi hOkreśla się go na podstawie jego sprawozdań finansowych, ze szczególnym uwzględnieniem współczynników mówiących o ryzyku: ilorazu długu i aktywów całkowitych, współczynnika płynności bieżącej, oraz krotności pokrycia odsetek zyskiem.

Czwarty czynnik, odnoszący się do zabezpieczenia klienta (ang. ll t l) k śl j t t ść kt ó hcollateral) określany jest przez wartość aktywów proponowanych przez

klienta w celu zabezpieczenia kredytu. Na tej podstawie wnioskuje się o JAKOŚCI aktywów posiadanych przez klienta. Są to aktywa, które ewentualnie mogą stanowić zabezpieczenie roszczeń firmy udzielającej kredytu kupieckiego.


2009-02-22154

Warunki ogólneWarunki ogólne

Ostatni czynnik określający jakość kredytu, to warunki Os c y o eś jący j ość edy u, o w uogólne (ang. Conditions) towarzyszące transakcji.

Związane są one z koniunkturą w gospodarce a zwłaszcza wZwiązane są one z koniunkturą w gospodarce, a zwłaszcza w branży klienta, która może wpłynąć na zdolność spłaty kredytu przez klienta.


2009-02-22155

System klasyfikacji ryzykaSystem klasyfikacji ryzyka

Ustalenie standardów kredytowych daje możliwość stworzenia systemu klasyfikacji ryzyka.

Obejmuje on wyznaczenie klas ryzyka, opisanie rodzajów klientów przypisanych każdejklasie, oraz określenie polityki kredytowej dla każdej klasy ryzyka. Może on być utworzonyz np. trzech klas ryzyka: wysokiego, średniego, niskiego.

kl ki k i kli i ł b j k d ji fi j iDo klasy wysokiego ryzyka są zaszeregowani klienci o słabej kondycji finansowej. Nieudziela się im kredytu. Sprzedaje się im tylko za gotówkę. Możliwe jest nawet zażądanie odnich dokonania przedpłaty.

W klasie średniego ryzyka znajdują się odbiorcy którzy mają 4 C na odpowiednimW klasie średniego ryzyka znajdują się odbiorcy, którzy mają 4 C na odpowiednimpoziomie, natomiast jedno C na poziomie w niewielkim stopniu niezadowalającym.

Klienci o niskim ryzyku spełniają wszystkie C. Każdy z nich ma przyznany limit kredytowyi w ramach jego granic może kupować bez potrzeby dodatkowej kontroli.j g g p p y j

Limit przyznanego kredytu jest zależny od oceny uzyskanej przez klienta. Szczególnauwaga jest zwracana na dwa z C. WYPŁACALNOŚĆ i CHARAKTER. Przedsiębiorstwoudzielające kredytu handlowego ustala poziom limitu do którego nabywca może kupić z

d i ł Ni h ł l i ki li i i jodroczeniem zapłaty. Nie ma sztywnych reguł ustalania takiego limitu i często jest onzależny od intuicji i własnej oceny wypłacalności klienta dokonanej przez zarządprzedsiębiorstwa.


2009-02-22156

Metoda punktowa - przykładMetoda punktowa przykład

cidzialalnoslata3,1kt

og. zob.25105,3 ×+×−×+×= WPPINT

EBITW

W 45 ł dbi

og.akt.INT

W < 45 zły odbiorca

W od 45 do 55 przeciętna zdolność kredytowa

W > 55 dobry odbiorcaW 55 dobry odbiorca


2009-02-22157

Saldo netto finansowania [SNF]Saldo netto finansowania [SNF]

Jest saldem bilansującym i bezpośrednio zależy od: — Kapitału obrotowego [KO]

Zapotrzebowania na kapitał obrotowy [ZKO]— Zapotrzebowania na kapitał obrotowy [ZKO]

Wynika stąd, że:— KO – ZKO = SNF— KO < ZKO = niedobór środków— KO > ZKO = nadwyżka środków


2009-02-22158

Kryzys wzrostu

Jeśli przychody ze sprzedaży [CR] dynamicznie wzrastają, proporcjonalnie do nich wzrasta zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto [ZKO], a kapitał obrotowy [KO] jest

t ł i ina stałym poziomie.

CR

ZKO

KO

Kapitał Obrotowy [KO] = Zasoby (pasywa) stałe – Aktywa trwałe

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO] = (Aktywa obrotowe nie finansowe) – (Zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe i rezerwy nazobowiązania).

Saldo netto finansowania [SNF] = (inwestycje krótkoterminowe) – (zobowiązania finansowe krótkoterminowe)


2009-02-22159Kryzys wywołany błędem w zarządzaniu cyklem operacyjnym

zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO] rośnie szybciej niż przychody ze sprzedaży [CR]. Wynika to ze złego zarządzania majątkiem obrotowym i zobowiązaniami bieżącymi (np zbyt liberalna polityka ściągania należności) Skoncentrowano się na uzyskaniu (np. zbyt liberalna polityka ściągania należności). Skoncentrowano się na uzyskaniu wzrostu przychodów poprzez wydłużenie cyklu rozliczeniowego należności

CRCR

ZKO

KO


Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO] = (Aktywa obrotowe nie finansowe) – (Zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe i rezerwy nazobowiązania).



2009-02-22160

Kryzys wywołany błędem finansowym

Decyzja o wydatkach na aktywa trwałe (środki trwałe w budowie) wysysa w takim przedsiębiorstwie zasoby stałe i gwałtownie zmniejszył się kapitał obrotowy [KO]. D i i ś i b i k i ł b [ O]Dynamicznie rośnie zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO].

CR

ZKO

KO


Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO] = (Aktywa obrotowe nie finansowe) – (Zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe i rezerwy na zobowiązania).



2009-02-22161

Kryzys związany z rentownością

Kryzys ten może mieć przyczyny w:— Przestarzałym produkcie,na który przedsiębiorstwo obniża ceny aby zwiększyć przychody ze sprzedaży, a

kosztów nie umie obniżyćkosztów nie umie obniżyć— Wymuszenie obniżki cen przez konkurencję— Wymuszenie podwyżki płac przez związki zawodowe— Złe zarządzanie kosztami.

S k i k i ł ł ł j b iż i KO Ró ś i j i j i bl Straty pokrywa się kapitałem własnym, co wywołuje obniżenie KO. Równocześnie pojawiają się problemy z zarządzaniem cyklem obrotowym <odkładanie się zapasów itd..

CRCR

ZKO

KO


2009-02-22162

Kryzys w działalności

W ik b iż i i h dó d ż t t b i k it ł b t [ZKO] t i t W wyniku obniżania się przychodów ze sprzedaży, wzrasta zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO], natomiast kapitał obrotowy [KO] maleje. Wynikać to może np. z nagromadzenia niesprzedanych zapasów wyrobów gotowych [stąd wzrost ZKO] oraz ze spadku wartości aktywów trwałych i/lub wzrostu zadłużenia [stąd spadek KO]

CR

ZKO

KO


2009-02-22163

Analiza wskaźnikowa - Wskaźniki rentowności

Wskaźniki rentowności mają za zadanie pomiar zdolności przedsiębiorstwa (zarówno jakocałości jak i poszczególnych jego składników majątkowych lub kapitałów) do generowaniazysku.

marża zysku ze sprzedaży (profit margin on sales), określana także jako rentowność zesprzedaży. Jest to iloraz zysku netto (net income) i wpływów ze sprzedaży (cashrevenues)revenues).

,sprzedaż

nettozysk ==

CRNIPM

wskaźnik rentowności aktywów całkowitych (return on total assets). Jego poziom oblicza

p

się, dzieląc sumę zysku netto i odsetek przez aktywa ogółem (total assets).

odsetki nettozysk +=

+=

INTNIROA ,aktywa calkowite

==TA

ROA


2009-02-22164

wskaźniki rentowności

Rentowność kapitału własnego (return on common equity) to iloraz zysku netto i kapitałuRentowność kapitału własnego (return on common equity) to iloraz zysku netto i kapitałuwłasnego

nettozyskNI wlasnykapit.nettozysk

==KWNIROE


2009-02-22165

wskaźniki wypłacalności

wskaźnik zadłużenia całkowitego do aktywów ogółem (debt ratio). Jest to iloraz zadłużenia całkowitego i aktywów ogółem.

obcykapitalDKO

TIE - Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem (times – interest – earned ratio) aktywow suma

obcykapital===

VD

TAKODR

p y y ( )otrzymuje się w wyniku dzielenia zysku przed odsetkami i opodatkowaniem przez koszt odsetek.

d tkiodsetki bruttozysk +

==INT

EBITTIEodsetkiINT


2009-02-22166

wskaźniki wypłacalnościwskaźniki wypłacalnościwskaźnik obsługi zadłużenia, określany też jako wskaźnik pokrycia długu zyskiem I. Oblicza się go dzieląc EBITprzez sumę raty kapitałowej i odsetki. Zgodnie ze standardami Banku Światowego, jest pożądane aby jego wielkości wahały się między 1,0 a 2,5. Natomiast wielkość 1,0 BŚ uznaje za krytyczną.wielkości wahały się między 1,0 a 2,5. Natomiast wielkość 1,0 BŚ uznaje za krytyczną.

)5,2;0,1(;0,1odsetki kredytówraty

odsetki bruttozysk 1 ∈>

++

=+

=INTRK

EBITWPDZ

wskaźnik pokrycia długu zyskiem II. Według standardów światowych, zaleca się aby jego wielkość przekraczała 1,0.

01nettozysk >==

NIWPDZ 0,1 odsetki kredyt. rata2 >

+=

+=

INTRKWPDZ


2009-02-22167

k ź iki ł l ś iwskaźniki wypłacalności

W k ź ik k i dł d żk fi W k ź ik t i iWskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową. Wskaźnik ten powinienbyć wyższy niż 1,5. Informuje on między innymi o tym, ile razynadwyżka finansowa pokrywa łączny dług.

5,1d kik d ó

aamortyzacjnettozysk .>

+=

+=

DepNIWPDNF ,odsetkikredytówraty ++ INTRK


2009-02-22168

Wskaźniki sprawności działania

Wskaźnik rotacji zapasów (inventory turnover ratio) informuje o tym, ilerazy w ciągu okresu sprawozdawczego, posiadane przez przedsiębiorstworazy w ciągu okresu sprawozdawczego, posiadane przez przedsiębiorstwozapasy materiałów i surowców zostają przekształcone w sprzedaneprodukty gotowe. Wskaźnik ten wyznaczany jest przez iloraz kosztuwłasnego sprzedaży i średniej wielkości zapasów.

sprzedazy koszt w.==

ZAPKWSWRZAP

wskaźnik rotacji należności. Informuje on o tym, ile razy w trakcie okresu

zapasyZAP

j j y , ysprawozdawczego następuje obrót należnościami. Im większy jest obrótnależnościami, tym mniej środków własnych przedsiębiorstwo musiangażować w należnościach odbiorców.

naleznoscsprzedaz

==NALCRWRNAL


2009-02-22169

Wskaźniki sprawności działania

wskaźnik rotacji aktywów ogółem, zwany także wskaźnikiem efektywności majątku. Jest to iloraz przychodów ze sprzedaży i średniego poziomu aktywów ogółem średniego poziomu aktywów ogółem.

ktsprzedaz

==TACRWRCA

razem aktywaTA


2009-02-22170

Krótkoterminowe źródła finansowaniaKrótkoterminowe źródła finansowania

Źródła finansowania krótkoterminowych potrzeb to:

krótkoterminowe kredyty bankowe (i inne pożyczki krótkoterminowe),

krótkoterminowe papiery dłużne (np. weksle),

zobowiązania wobec dostawców (kredyt handlowy (kupiecki))

inne zobowiązania bieżące (są to tzw. zobowiązania „automatyczne”, l ż d i h b i i b b dż tó i h i t t ji należą do nich: zobowiązania wobec budżetów, innych instytucji

publiczno–prawnych, wobec pracowników.).


2009-02-22171

Wybór źródeł finansowaniaWybór źródeł finansowania

Wybierając określoną metodę finansowania swoich krótkoterminowych potrzeb powinno się wziąć pod uwagę następujące zagadnienia:wziąć pod uwagę następujące zagadnienia:

Dostępność wybranego źródła finansowania, czyli możliwość zdobycia kwot potrzebnych przedsiębiorstwu w określonych momentach przyszłości.

Związany z tym źródłem poziom ryzyka mierzony zmiennością stopy oprocentowania lub ą y y p y y y ą py pprawdopodobieństwem ewentualnej odmowy uzyskania finansowania.

Efektywny koszt pozyskania kapitału z tego źródła. Należy przy tym pamiętać o uwzględnieniu kosztów bezpośrednich i alternatywnych. Działalność gospodarcza bazująca całkowicie na kredycie kupieckim może prowadzić do ograniczenia współpracy do jednego y p p g p p y j gdostawcy, który udziela odroczenia spłaty. Tego typu sytuacja może ograniczać swobodę podejmowania decyzji dotyczącej tego kto będzie dostawcą przedsiębiorstwa.

Elastyczność dostępna dla przedsiębiorstwa korzystającego z danego źródła wynikająca z istnienia, lub nie, możliwości przesunięcia w czasie spłat zobowiązań, możliwości pozyskania istnienia, lub nie, możliwości przesunięcia w czasie spłat zobowiązań, możliwości pozyskania dodatkowych środków oraz możliwości dopasowania wybranego źródła do zmieniającej się sytuacji. Ważne także jest nastawienie wierzyciela w warunkach zmienności do dłużników mających kłopoty.


2009-02-22172

Faktoring Faktoring …

Faktoring polega na tym, że przedsiębiorstwo, dokonując sprzedaży na zasadachk d k i ki i k j ł l ż ś i d b i/l bkredytu kupieckiego, nie oczekuje na spływ należności za sprzedane wyroby i/lubusługi, lecz otrzymuje należne środki finansowe wynikające ze sprzedaży, odinstytucji finansowej świadczącej usługi faktoringu. Po upływie terminuwymagalności, instytucja finansowa odzyskuje środki przekazanewymagalności, instytucja finansowa odzyskuje środki przekazaneprzedsiębiorstwu, poprzez ściągnięcie należności od odbiorców. Wynagrodzeniemdla instytucji świadczącej usługi faktoringu jest prowizja. Przedsiębiorstwo,dokonujące sprzedaży na zasadach kredytu kupieckiego, które korzysta z usługf k i j f kt t I j ś i d ł i f k ifaktoringu, nazywane jest faktorantem. Instytucja świadcząca usługi faktoringu,nazywana jest faktorem.

Najistotniejszą funkcją faktoringu, jest finansowanie przedsiębiorstwad k j d ż d h k d t k i ki I t i j d idokonującego sprzedaży na zasadach kredytu kupieckiego. Istnieją dwiepodstawowe metody przelewu środków finansowych między faktorem afaktorantem: metoda awansowa i metoda dyskontowa.


2009-02-22173

Rodzaje faktoringuRodzaje faktoringu

Metoda awansowa polega na tym, że bezpośrednio po przedstawieniu kopiif k d k j j d k i d ż d h k d k i kifaktury dokumentującej dokonanie sprzedaży na zasadach kredytu kupieckiego,faktorant otrzymuje od faktora zaliczkę w wysokości około 80% wartości faktury.

Metoda dyskontowa, różni się od awansowej tym, że faktor nabywa należności ih i ł i ł ść l ż ś i i j d k ik j f knatychmiast płaci całość należności pomniejszoną o dyskonto wynikające z faktu,

że należności wpłyną do niego później oraz pomniejszoną o prowizję za usługiświadczone na rzecz faktoranta.


2009-02-22174

Korzyści i kosztyKorzyści i koszty

Poza głównymi korzyściami, takimi jak zmniejszenie zaangażowania środków w kapitał obrotowy netto i ograniczenie kosztów ściągania należności, stosowanie faktoringu wiąże się z niedogodnościami takimi jak:

oprocentowanie, zbliżone wysokością do kredytu bankowego,

prowizje przygotowawcze wielkości od 0,1 do 3% limitu faktoringu,

prowizja za przejęcie ryzyka niewypłacalności odbiorców na poziomie od 1 do 4%,

prowizje administracyjne w wysokości od 0 3 do 10% wartości prowizje administracyjne w wysokości od 0,3 do 10% wartości wierzytelności, za świadczenie usług dodatkowych w zakresie księgowości, inkasa, okresowej oceny zdolności kredytowej dłużników, monitorowania dłużników przedsiębiorstwa i doradztwa monitorowania dłużników przedsiębiorstwa i doradztwa.


2009-02-22175

Faktoring

Krótkoterminowe źródła finansowania

Faktoring Przedsiębiorstwo AromaPol S.A. otrzymuje należności za sprzedane wyroby gotowe po 45dniach. Oznacza to, że przeciętny stan należności kształtuje się na poziomie90 000 000 złotych. Przy założeniu, że koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo

i 16% t ż k t lt t i l ż ś i i iwynosi 16%, oznacza to, że koszt alternatywny związany z należnościami, wynosi14 400 000 złotych rocznie.

Zarząd przedsiębiorstwa AromaPol S.A. postanowił rozważyć potencjalne korzyści zfaktoringu. Instytucja finansowa, która była gotowa zaoferować przedsiębiorstwu takieusługi określiła proponowane przez nią warunki następująco:usługi, określiła proponowane przez nią warunki następująco:

bezpośrednio po dokonaniu sprzedaży kredytowej, płaciłaby przedsiębiorstwu 80% kwotywynikającej faktury, udzielając w ten sposób kredytu pod zastaw należności,

po 45 dniach od dokonania sprzedaży, niezależnie od skuteczności ściągania należności,płaciłaby przedsiębiorstwu 18% kwoty faktury pozostawiając dla siebie jakopłaciłaby przedsiębiorstwu 18% kwoty faktury, pozostawiając dla siebie jakowynagrodzenie 2%.

Skorzystanie z usług instytucji oferującej faktoring oznaczałoby, że koszt finansowaniaprzedsiębiorstwa AromaPol S.A. przy pomocy faktoringu, wyniósłby:

%84,2118,002,01

45360

=−⎟⎠

⎞⎜⎝

⎛ +

Oznacza to, że zarząd przedsiębiorstwa AromaPol S.A. powinien uznaćfinansowanie się tak skonstruowanym faktoringiem za ostateczność, ponieważkoszt 21,84% znacznie przewyższa 16% odpowiadającym kosztowi finansowaniacałego przedsiębiorstwa.


g p ę

Ocena na podstawie ńsprawozdań finansowych

Co sprawozdania mówią?

Jeśli w ogóle cokolwiek mówią…Jeśli w ogóle cokolwiek mówią…

2009-02-22

2009-02-22177

CEL ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM

Maksymalizacja zysku – NIE!Przykład1 Zysk to przychody pomniejszone o koszty Przychody można maksymalizować Przykład1. Zysk to przychody pomniejszone o koszty. Przychody można maksymalizować niszcząc rynek [np.. OPEC w latach ‘70]. Koszty można ciąć głupio – ograniczając BR.

Maksymalizacja zysku = maksymalizacja podatku

Kontynuowanie działalności – NIE!Kontynuowanie działalności – NIE!Przykład2. Jeśli do przedsiębiorstwa trzeba „dokładać” – należy je zrestrukturyzować.


∑=n

tFCFV( )∑

= +=

ttp k

V1 1


( )

2009-02-22178

Składniki FCFSkładniki FCF

inwestycjieekonomiczngotowkowewolne⎟⎞

⎜⎛

( )netto

choperacyjnyy j

-1aamortyzacjorstwaprzedsiebi

kosztyorstwaprzedsiebi

przychodyg

pieniezneprzeplywy Δ−×

⎟⎟⎟

⎠⎜⎜⎜

⎝

−−= T

( ) ( ) CNWCTDVCFCCRFCF ΔΔ1( ) ( ) tttt CapexNWCTDVCFCCRFCF Δ−Δ−−×−−−= 1

ttttt CapexNWCDNOPATFCF Δ−Δ−+=


2009-02-22179

FCF[A] Pozyskanie nowych klientów bez obniżki ceny. Sprzedaż w sztukach wzrosła o 10%

CNWCDNOPATFCF ΔΔ(1) Gotówkowe przychody (CR) 400 440

(2) Operacyjne koszty stałe (FC) 50 50

,CapexNWCDNOPATFCF tttt Δ−Δ−+= przed po

( ) p yj y ( ) 50 50

(3) Operacyjne koszty zmienne (VC) 150 165

(4) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100

(5) Zysk przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) = (1)–(2)–(3)–(4) 100 125

(6) Podatek (TAX) = T× (5) 20 25

(7) Zysk po opodatkowaniu (NOPAT) = (5)–(6) 80 100


ł ż b l d d k(9) Operacyjne przepływy pieniężne bez uwzględnienia wydatkówinwestycyjnych (OCF) = (7)+(8)

180 200

(10) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC) 0 1,5

(11) Operacyjne wydatki inwestycyjne (Δ Capex) 95 104,5

(12) Wolne przepływy pieniężne (FCF) = (9)–(10)–(11) 85 94


2009-02-22180

Korzyści skaliKiedy obniżka cen może mieć uzasadnienie finansowe

Koszty operacyjne przedsiębiorstwa, przy niepełnym wykorzystaniu jego zdolności produkcyjnych, opracowane na podstawie: B. Klimczak, Mikroekonomia, Wydawnictwo AE, Wrocław 1992 s 170


Wrocław, 1992, s. 170.

2009-02-22181

FCF[B] Udana i uzasadniona finansowo obniżka ceny. Cenę obniżono o 10%, sprzedaż w sztukach wzrosła o 25%

(1) Gotówkowe przychody (CR) 400 450




(4) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100(4) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100


(6) Podatek (TAX) = T× (5) 20 29(6) Podatek (TAX) T× (5) 20 29



(9) Operacyjne przepływy pieniężne bez uwzględnienia wydatkówinwestycyjnych (OCF) = (7)+(8)

180 216

(10) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC) 0 4

(11) Operacyjne wydatki inwestycyjne (Δ Capex) 95 107



2009-02-22182

FCF[C] Udana lecz nieuzasadniona finansowo obniżka ceny. Cenę obniżono o 10%, sprzedaż w sztukach wzrosła o 25%

CapexNWCDNOPATFCF ΔΔ+=(1) Gotówkowe przychody (CR) 400 450




(3) Operacyjne koszty zmienne (VC) 150 187,5


(5) Zysk przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) = (1)–(2)–(3)–(4) 100 112,5

(6) Podatek (TAX) = T× (5) 20 22 5(6) Podatek (TAX) = T× (5) 20 22,5




180 190

(10) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC) 0 4( ) ( )




2009-02-22183

FCF[D] Nieudana obniżka ceny. Cenę obniżono o 10%, sprzedaż w sztukach nie wzrosła.

(1) Gotówkowe przychody (CR) 400 360


( ) p y y ( )



(4) K t b d tk (NCE) 100 100(4) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100


(6) Podatek (TAX) = T× (5) 20 12


(8) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100(8) Koszty bezwydatkowe (NCE) 100 100


180 148

(10) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC) 0 0(10) Przyrost kapitału obrotowego netto (Δ NWC) 0 0




( ) p p y y p ę ( ) ( ) ( ) ( )

2009-02-22184

Skutki zmian cen [ΔV]Przy założeniu, że koszt kapitału wynosi 10%, a skutki zmian trwają 3 lata.

( ) ( ) ( )075,24

1,01855,194

1,01855,194

1,018594

1 32][ >=+

−++

+−+

++−

=+

Δ=Δ ∑ t

tA k

FCFV( ) ( ) ( )

0055685410585410585105 −+−+−ΔΔ ∑ tFCFV

( ) ( ) ( )005,56

1,011,011,011 32][ >=+

++

++

=+

=Δ ∑ tt

B kV

( ) ( ) ( )045,38

1,0185467

1,0185467

1,018567

1 32][ <−=+

−++

+−+

++−

=+

Δ=Δ ∑ t

tC k

FCFV( ) ( ) ( )

855385538553

1,011,011,011

−−−Δ

++++

∑ FCF

k

( ) ( ) ( )058,79

1,018553

1,018553

1,018553

1 32][ <−=+

++

++

=+

Δ=Δ ∑ t

tD k

FCFV


2009-02-22185


2009-02-22186

Dodatkowe niezbędne środki [AFN]d d tkd d tk

zyskdodatkowy

wzrostwymagany

wzrostwymagany

niezbednedodatkowe

−−=zatrzymanyzobowiazanaktywowsrodki

( )11

**

−××−Δ×−Δ×= dCRPMCRCRLCR

CRAAFN

sprzedazazewrazrosnaceaktywa*A

CRCR

pasywa sprzedaza ze wrazrosnacesprzedazaze wrazrosnaceaktywa

* −

−

LA

dywidend wyplaty stopazyskumarza

−−

dPM


2009-02-22187

AFN – dodatkowe niezbędne środki

( )dCRPMCRLCRAAFN ××Δ×Δ×= 1**

( )dCRPMCRCR

CRCR

AFN −××−Δ×−Δ×= 11

gdzie: AFN d n ś finansowe A* część aktywów których wzrost jest niezbędny dogdzie: AFN – d.n.ś. finansowe, A* – część aktywów, których wzrost jest niezbędny doprognozowanego zwiększenia przychodów ze sprzedaży, L* – pasywa wzrastająceautomatycznie wraz ze wzrostem przychodów ze sprzedaży (wartość zobowiązańkoniecznych do zapewnienia prognozowanego wzrostu sprzedaży), CR – dotychczasowey p p g g p y) yprzychody ze sprzedaży, CR1 – prognozowany poziom przychodów ze sprzedaży wnastępnym okresie, ∆CR – zakładana zmiana przychodów ze sprzedaży w najbliższymczasie, PM – marża zysku ze sprzedaży (zysk netto do przychodów ze sprzedaży), d –stopa wypłaty dywidendystopa wypłaty dywidendy.

Studium Przypadku: Jeśli A* = 6000, CR=24000, ∆CR=10% z 24000, L*=5000, CR =26400 PM=8% d=0 to ile wynosi AFN?CR1=26400, PM=8%, d=0, to ile wynosi AFN?


2009-02-22188

Dodatkowe niezbędne środki [AFN]Przy założeniu, że aktywa powinny stanowić 130%CR, pasywa „automatyczne” 30%CR, do tej pory przedsiębiorstwo nie korzystało z finansowania bankowego [koszty finansowe = 0] i wypłacało dywidendy w wysokości 50% zysku.

( )11

**

−××−Δ×−Δ×= dCRPMCRCRLCR

CRAAFN

( ) 94,95,01440227,0400%103,0400%103,1][ −=−××−××−××=AAFN

CRCR

( )

( ) 95,415,01450258,0400%253,0400%253,1

,,,,,

][

][

+=−××−××−××=B

A

AFN ( )

( ) 5550145020400%2530400%2531

95,415,01450258,0400%253,0400%253,1][

+=−××−××−××=

+××××××B

AFN

AFN

( )

( ) 94235013601330400%030400%031

555,014502,0400%253,0400%253,1][

××××××

+=−××−××−××=C

AFN

AFN

( ) 94,235,01360133,0400%03,0400%03,1][ −=−××−××−××=DAFN


2009-02-22189

Działalność gospodarczag p

Działalnością gospodarczą (według Ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalnościd j) jest zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągłygospodarczej) jest zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły

działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa, a takżeposzukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych.

Cecha ciągłości wykonywania działalności gospodarczej oznacza, że nieCecha ciągłości wykonywania działalności gospodarczej oznacza, że niemoże być ona wykonywana incydentalnie, ale może być sezonowo.Kto jest przedsiębiorcą?

— Za przedsiębiorcę uważa się trzy kategorie podmiotów:osoby fizyczne,osoby prawne orazniemające osobowości prawnej spółki prawa handlowego,

— które zawodowo oraz we własnym imieniu podejmują i wykonują działalność gospodarczą— Za przedsiębiorców uważa się obecnie także wspólników spółki cywilnej (do 1 stycznia 2001

r. przedsiębiorcą była spółka, a nie jej wspólnicy) w zakresie wykonywanej przez nichdziałalności gospodarczej


2009-02-22190

Formy działalności gospodarczejFormy działalności gospodarczej

przedsiębiorca ma do wyboru kilka form swojej działalności:— przedsiębiorstwa jednoosobowe;

— przedsiębiorstwa - spółki;

— przedsiębiorstwa - spółdzielnie

Spółki prawa handlowego Kodeks spółek handlowych z 15 września 2000 r. jest podstawowym aktem odnoszącym się do spółek prawa

handlowego Reguluje sposób i zasady ich tworzenia organizacji funkcjonowania a także kwestie związane z ich łączeniem podziałem i przekształceniemhandlowego. Reguluje sposób i zasady ich tworzenia, organizacji, funkcjonowania, a także kwestie związane z ich łączeniem, podziałem i przekształceniem.

Spółkami handlowymi są:— spółka jawna,— spółka partnerska,— spółka komandytowa,— spółka komandytowo-akcyjna,— spółka z ograniczoną odpowiedzialnością— spółka akcyjna.

Spółki akcyjna i z o. o. są spółkami kapitałowymi, pozostałe osobowymi


2009-02-22191

Jakich informacji można oczekiwać od kontrahentów?kontrahentów?

Sprawozdania finansowe i statystyczne sporządzane przez firmy zależnie od formy prawnej działalności

Pełna księgowość (podatek dochodowy od osób fizycznych i osób prawnych ustalany według ewidencji prowadzonych zgodnie z ustawą o rachunkowości).ustalany według ewidencji prowadzonych zgodnie z ustawą o rachunkowości).Przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się m.in. Do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:— spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) orazspółe a dlowyc (osobowyc ap tałowyc , w ty ów e w o ga acj ) o a— spółek cywilnych (z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z

wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego)

— osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób y y , p y y y y , p j yfizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800 000 euro. Ustawa z dnia 29 września 1994r o rachunkowości (Dz U z 2002r Nr 76 poz 694 ze zm )dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r., Nr 76, poz. 694 ze zm.)


2009-02-22192

Jakich danych można oczekiwać?Jakich danych można oczekiwać?

Przy prowadzeniu działalności gospodarczej - niezależnie od jej formy: — Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o nie zaleganiu podatkiem (ważne 1

miesiąc) — Zaświadczenie z ZUS o nie zaleganiu ze składkami na ubezpieczenie (ważne 1

miesiąc) miesiąc)

Przy działalności gospodarczej z wykorzystaniem księgi przychodów i rozchodów [dodatkowo]:

Dokumenty rejestrujące firmę (Regon NIP Wpis do ewidencji działalności — Dokumenty rejestrujące firmę (Regon, NIP, Wpis do ewidencji działalności gospodarczej)

— Kopię umowy spółki — Kopię PIT - 36, potwierdzona przez Urząd Skarbowy za dwa ostatnie lata Kopię PIT 36, potwierdzona przez Urząd Skarbowy za dwa ostatnie lata — Kopię PIT - 5, potwierdzona przez Urząd Skarbowy z ostatniego miesiąca — Kopię księgi przychodów i rozchodów z ostatniego miesiąca — Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o osiąganych dochodach (ważne 1 Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o osiąganych dochodach (ważne 1

miesiąc)


2009-02-22193

Jakich danych można oczekiwać? c dJakich danych można oczekiwać? c.d.

Przy działalności gospodarczej z pełną księgowością [dodatkowo]:Dokumenty rejestrujące firmę (Regon NIP Wpis do ewidencji działalności gospodarczej)— Dokumenty rejestrujące firmę (Regon, NIP, Wpis do ewidencji działalności gospodarczej)

— Kopię umowy spółki— Kopię bilansu F-02 za ostatni rok— Kopię Deklaracja F-01 za ostatni rok potwierdzona przez Urząd Skarbowy— Kopię CIT za ostatni rok potwierdzona przez Urząd Skarbowy

Przy działalności gospodarczej na bazie ryczałtu [dodatkowo]:— Dokumenty rejestrujące firmę (Regon, NIP, Wpis do ewidencji działalności gospodarczej)— Kopię PIT - 28 za dwa ostatnie lata potwierdzona przez Urząd Skarbowy— Oświadczenie o poniesionych kosztach i osiąganych przychodach (oświadczenie własne)Oświadczenie o poniesionych kosztach i osiąganych przychodach (oświadczenie własne)— Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o osiąganych przychodach (ważne 1 miesiąc)

Przy działalności gospodarczej z wykorzystaniem karty podatkowej [dodatkowo]:— Dokumenty rejestrujące firmę (Regon, NIP, Wpis do ewidencji działalności gospodarczej)— Decyzję z Urzędu Skarbowego o przyznaniu wysokości karty podatkowej na bieżący rokDecyzję z Urzędu Skarbowego o przyznaniu wysokości karty podatkowej na bieżący rok— Oświadczenie o poniesionych kosztach i osiąganych dochodach (oświadczenie własne)


2009-02-22194

Treść sprawozdań finansowychTreść sprawozdań finansowych

Co naprawdę mówią a czego nie mówią sprawozdania finansowe?Ś— Sprawozdania mówią o PRZESZŁOŚCI – dalszej lub bliższej, ale jednak

PRZESZŁOŚCI— Sprawozdania NIE MÓWIĄ o teraźniejszości i niestety nie mówią o

PRZYSZŁOŚCIPRZYSZŁOŚCI

Metody i zasady rachunkowości i ich wpływ na ekonomiczną zawartość informacyjną sprawozdań

Zasada wiernego i rzetelnego obrazu— Zasada wiernego i rzetelnego obrazuOdzwierciedlenie rzeczywistości w sprawozdaniach powinno być wierne zgodne z prawdą

— Zasada przewagi treści nad formąZdarzenia gospodarcze muszą być wykazane zgodnie z ich treścią ekonomiczną i prawdą materialną, nawet jeśli forma będzie odbiegać od powszechnie przyjętych rozwiązań

— Zasada istotnościWszystkie znaczące informacje ekonomiczne i finansowe powinny być zawarte w samych sprawozdaniach finansowych


2009-02-22195

Treść sprawozdań finansowych c dTreść sprawozdań finansowych c. d.

— Koncepcja podmiotu gospodarczegoOb j i i t d i h fi h d t d i ł ń k k t Obserwacja i opis zawarte w sprawozdaniach finansowych dotyczą działań konkretnego podmiotu.

— Zasada ciągłościPrzyjęte rozwiązania księgowe firma powinna stosować w identyczny sposób w kolejnych latach obrotowychlatach obrotowych

— Zasada kontynuacji działaniaZakłada się, że podmiot będzie działał nieprzerwanie, bez znaczącego zmniejszenia rozmiarów

— Zasada memoriałowego ujęciaW księgach są odnotowywane wszystkie zdarzenia gospodarcze bez znaczenia czy za nimi szły W księgach są odnotowywane wszystkie zdarzenia gospodarcze bez znaczenia czy za nimi szły wpływy i wypływy środków pieniężnych

— Zasada współmiernościZakłada merytoryczną i czasową zgodność kosztów i strat z przychodami i zyskami branymi pod uwagę przy wyznaczaniu wyniku finansowego

— Zasada ostrożnościElementy zysku wykazuje się dopiero po ich uzyskaniu a elementy kosztów od razu o ich uprawdopodobnieniu, Składniki aktywów wycenia się po cenach historycznych nie wyższych od cen rynkowych


2009-02-22196

SprawozdaniaSprawozdania

Obejmują zestawienia liczbowe, sporządzane jednorazowo lub okresowoj ją , p ą j

dla celów statystycznych i kontroli działalności podmiotu.

Zestawienia te są przekazywane na zewnątrz podmiotu w formieZestawienia te, są przekazywane na zewnątrz podmiotu w formie

wypełnionych formularzy sprawozdawczych, meldunków, raportów itd.

Jest to ogół zestawień liczbowych opracowanych w oparciu o daneJest to ogół zestawień liczbowych, opracowanych w oparciu o dane

ewidencji księgowej i rachunku kosztów, charakteryzujących działalność

gospodarczą i finansową jednostki gospodarczej.g p ą ą j g p j


2009-02-22197

Sprawozdania obejmująSprawozdania obejmują

Sprawozdania rzeczoweSprawozdania rzeczowe

Sprawozdania finansowe

Sprawozdania rzeczowe = sporządzane są na podstawie tzw. RACHUNKU OPERATYWNEGO

<ewidencji operatywnej> oraz STATYSTYKI

Sprawozdania finansowe = sporządzane są na podstawie danych KSIĘGOWOŚCI oraz

KALKULACJI.


2009-02-22198

Sprawozdania obowiązkoweSprawozdania obowiązkowe

W jednostkach gospodarczych, których sprawozdanie finansowe podlega corocznemu badaniucorocznemu badaniu [Ustawa o rachunkowości z dn. 29 września 1994r., Dz. U. Nr 121, poz. 591, art. 45], Obecnie badaniupodlegają sprawozdania jednostek, które w roku poprzedzającym rok, za który badane jestsprawozdanie, osiągnęły sumę bilansową co najmniej 2,5 mln euro oraz przychody ze sprzedaży 5

Sprawozdanie obejmuje:

p , ąg ę y ę ą j j , p y y p ymln euro.


— BILANS

— RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

— ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

— RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

INFORMACJE DODATKOWE i bj ś i i d i d d i — INFORMACJE DODATKOWE <i objaśnienia oraz wprowadzenie do sprawozdania

finansowego, tworzące razem informację dodatkową>.


2009-02-22199

Sprawozdania obowiązkowe [cz 2]Sprawozdania obowiązkowe [cz.2]

W jednostkach gospodarczych których sprawozdanie


W jednostkach gospodarczych, których sprawozdanie finansowe NIE podlega corocznemu badaniu


— BILANS

— RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

— INFORMACJE DODATKOWE <i objaśnienia oraz wprowadzenie do j p

sprawozdania finansowego, tworzące razem informację dodatkową>.


2009-02-22200

BilansBilans

Bilans to syntetyczne dwustronne lub dwuczęściowe wartościoweBilans to syntetyczne, dwustronne lub dwuczęściowe, wartościowezestawienie wszystkich aktywów i pasywów jednostki, sporządzone na

określony dzień i w określonej formie.

Bilans jest „fotografią” przedsiębiorstwa w danymmomencie działalności— Sporządzany jest przynajmniej raz w roku— Składa się z aktywów (wartościowo wyrażone zasoby firmy tj.

nieruchomości sprzęt samochody zapasy stan kasy oczekiwanenieruchomości, sprzęt, samochody, zapasy, stan kasy, oczekiwanepłatności itd.)

— i pasywów (środki finansowe uzyskane przez firmę tj. funduszeł b ż ki k d t i b i i )własne, obce, pożyczki, kredyty, inne zobowiązania)

— Podstawową zasadą bilansu jest równowaga między aktywami ipasywami


p y

2009-02-22201

Bilans

Dwustronne ujęcie majątku w BILANSIE, wynika z zastosowania dwóch różnych przekrojów:

Przekrój rzeczowy - polega na grupowaniu majątku według:

y p j— RZECZOWEGO— FINANSOWEGO

j y p g g p ją g— jego występowania oraz — funkcji jaką spełnia.

Wynikiem „zastosowania” przekroju rzeczowego są AKTYWA

Przekrój finansowy - przedstawia wartość majątku według źródeł jego finansowania.

Wynikiem „zastosowania” przekroju finansowego są PASYWA


2009-02-22202

Bilans – AKTYWA i PASYWABilans AKTYWA i PASYWA

Mianem aktywów określa się wszystkie składniki majątkowe, a pasywami y ę y ją , p y

źródła ich finansowania.

Suma wszystkich znajdujących się w dyspozycji przedsiębiorstwa y j ją y ę y p y j p ę

składników majątkowych równa jest sumie źródeł ich finansowania.

W bilansie aktywa są uporządkowane według stopnia płynności, to y p g p p y

znaczy od najmniej do najbardziej płynnych.

Kryterium uporządkowania pasywów jest termin ich wymagalności.

Dlatego ułożone są od kapitałów własnych do zobowiązań

krótkoterminowych.


2009-02-22203

Bilans - AKTYWABilans AKTYWA

A. Aktywa trwałe:A. Aktywa trwałe:

— Wartości niematerialne i prawne

— Rzeczowe aktywa trwałe

— Należności długoterminowe

Inwestycje długoterminowe— Inwestycje długoterminowe

— Długoterminowe rozliczenia międzyokresoweg ę y


2009-02-22204

Bilans – AKTYWA [cz 2 ]Bilans AKTYWA [cz.2.]

B. Aktywa obrotowe:

— Zapasy

— Należności krótkoterminowe

— Inwestycje krótkoterminowe

— Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe


2009-02-22205

Bilans – aktywa trwałeBilans aktywa trwałe

Obejmują one te środki przedsiębiorstwa które sąObejmują one te środki przedsiębiorstwa, które sąużytkowane przez nie w dłuższym niż 12 miesięcyokresieokresie.

W skład aktywów trwałych wchodzą też:— wartości niematerialne i prawne. Zalicza się do nich nabyte

przez przedsiębiorstwo prawa majątkowe. Są to międzyinnymi: patenty, licencje, oprogramowanie komputerowe,innymi: patenty, licencje, oprogramowanie komputerowe,znaki towarowe, prawa autorskie, koncesje i wartość firmy.


2009-02-22206

Bilans – aktywa trwałe Bilans aktywa trwałe

Drugim elementem aktywów trwałych są rzeczowe aktywa trwałe.Obejmują one składniki będące własnością bądź współwłasnościąprzedsiębiorstwaprzedsiębiorstwa.

Zalicza się do nich:

— budynki budowle grunty prawo do wieczystego użytkowania gruntówbudynki, budowle, grunty, prawo do wieczystego użytkowania gruntów,maszyny, urządzenia, oraz środki transportu.

— Są to, składniki, które przedsiębiorstwo zamierza wykorzystywać w trakciej j d i ł l ś i dł ż j iż kswojej działalności dłużej niż rok.

Rzeczowe aktywa trwałe, są w bilansie wyceniane według wartości netto.<Jest to różnica wartości brutto i wielkości umorzenia><Jest to różnica wartości brutto i wielkości umorzenia>.


2009-02-22207

Bilans – aktywa trwałeBilans aktywa trwałe

T i kł d iki kt ó t ł h l ż ś i dł t iTrzecim składnikiem aktywów trwałych są należności długoterminowe.

— <Są to należności o terminie spłaty na dzień bilansowy dłuższym niż 12miesięcy>.

Czwartym elementem aktywów trwałych są inwestycje długoterminowe.

— W ich skład wchodzą nieruchomości, wartości niematerialne i prawne orazdługoterminowe aktywa finansowe.

Ostatnim składnikiem aktywów trwałych, są długoterminowe rozliczeniamiędzyokresowemiędzyokresowe.

— <Są to księgowe koszty uzyskania przychodów w okresach przyszłych>.


2009-02-22208

Bilans – aktywa obrotoweBilans aktywa obrotowe

Są to aktywa przynoszące posiadaczowi korzyści w ciągu jednego cykluSą to aktywa przynoszące posiadaczowi korzyści w ciągu jednego cykluprodukcyjnego.

Do aktywów obrotowych zalicza się:zapasy należności krótkoterminowe inwestycje krótkoterminowe (w tym— zapasy, należności krótkoterminowe, inwestycje krótkoterminowe (w tymśrodki pieniężne) i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

— Zapasy obejmują:surowce, materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe i towary, orazzaliczki na dostawy.Zapasy wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od ichcen sprzedaży netto na dzień bilansowy.

W trakcie analizowania sytuacji przedsiębiorstwa aktywa obrotoweW trakcie analizowania sytuacji przedsiębiorstwa, aktywa obrotoweokreśla się zwyczajowo mianem aktywów bieżących.— <Jest to uproszczenie, ponieważ zapasów, szczególnie tych trudno

zbywalnych, nie można w pełnej wysokości zaliczyć do aktywów bieżących>.zbywalnych, nie można w pełnej wysokości zaliczyć do aktywów bieżących .


2009-02-22209


Kolejny element aktywów obrotowych to należności krótkoterminoweKolejny element aktywów obrotowych to należności krótkoterminowe.

— Są to kwoty, które odbiorcy są winni za zakupione i nie zapłacone dobra.

— Normalny termin ich spłaty to krócej niż jeden rok.y p y j j

— W bilansie, należności są wyceniane w kwocie wymaganej do zapłaty.

— W trakcie analizowania sytuacji przedsiębiorstwa, interpretacja tej pozycji

bywa kłopotliwa.

Powodem jest trudność w dokonaniu oceny ściągalności należności od dłużników.


2009-02-22210

Bilans aktywa obrotoweBilans – aktywa obrotowe

Inwestycje krótkoterminowe są następnym składnikiem aktywówb hobrotowych.

W ich skład wchodzą krótkoterminowe aktywa finansowe i inne. Zaliczasię do nich:ę— udziały, akcje, krótkoterminowe papiery dłużne (obce), inne papiery

wartościowe, udzielone pożyczki krótkoterminowe, środki pieniężne oraz inneaktywa pieniężne takie jak czeki i weksle obce.

— Przedsiębiorstwo dokonuje takich inwestycji po to, aby uzyskać dodatkowekorzyści, często w postaci przychodów finansowych.

— Krótkoterminowe papiery dłużne są ujawniane w bilansie według cen nabycia.W przypadku ich sprzedaży, różnicę między ich ceną zbycia a ceną nabyciazalicza się do przychodów lub kosztów z operacji finansowych.

— Środki pieniężne wyceniane są według wartości nominalnej.Ś— Środki pieniężne w walutach obcych wyceniane są według średniego kursu NBPw momencie sporządzenia bilansu.


2009-02-22211


Ostatnim składnikiem aktywów obrotowych są krótkoterminowe rozliczenia

międzyokresowe.

— Chodzi tu o rozliczenia czynne.

— Związane są one z nakładami, które były poniesione w okresie poprzedzającym okres w

którym się je rozlicza w ciężar kosztów.

— Zalicza się do nich wszelkiego rodzaju wydatki poniesione z góry, które są rozliczane w

okresach następnychokresach następnych.


2009-02-22212

Bilans – pasywaBilans pasywa

A. Kapitał (fundusz) własnyA. Kapitał (fundusz) własny— Kapitał (fundusz) podstawowy

Należne wpłaty na kapitał podstawowy— Należne wpłaty na kapitał podstawowy

— Udziały (akcje) własne

K it ł (f d ) — Kapitał (fundusz) zapasowy

— Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny

— Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe

— Zysk (strata) z lat ubiegłych

— Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego


2009-02-22213

Bilans – pasywa Bilans pasywa

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania. obow ą a a e e wy a obow ą a a

— Rezerwy na zobowiązania

— Zobowiązania długoterminowe

Zobowiązania krótkoterminowe— Zobowiązania krótkoterminowe

— Rozliczenia międzyokresowe


2009-02-22214

Bilans – zobowiązania i rezerwy na zobowiązaniaBilans zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

W skład zobowiązań krótkoterminowych wchodzą:y— pożyczki, obligacje, krótkoterminowe papiery dłużne (własne),

kredyty bankowe, zaliczki otrzymane, kredyt handlowy, oraz innezobowiązania.ą

— Cechą wspólną tych zobowiązań jest termin wymagalności do jednegoroku.

óOstatnim elementem pasywów są rozliczenia międzyokresowe.— Są to bierne rozliczenia. Wynikają z późniejszego regulowania

zobowiązań <związane są z koniecznością późniejszego poniesieniaą ą ą ą p j g pwydatku, mimo, że koszty z nim związane zostały już rozliczone wpoprzednich okresach>.


2009-02-22215

Bilans – uproszczona wersjaBilans uproszczona wersja

Przedsiębiorstwa prowadzące działalność na niewielką skalę, mogą sporządzić bilans uproszczony.

Podawane są w nim wówczas dane odnoszące się do pozycji oznaczonych we Podawane są w nim wówczas dane odnoszące się do pozycji oznaczonych we wzorze z Ustawy o rachunkowości dużymi literami i cyframi rzymskimi.

Prawo to dotyczy przedsiębiorstw spełniających równocześnie kryteria:Li b t d i h d i bi t i ż iż 50 ób— Liczba zatrudnionych przez przedsiębiorstwo nie wyższa niż 50 osób.

— Łączna suma aktywów przedsiębiorstwa na koniec roku obrotowego mniejsza od równowartości 2 000 000 euro w walucie polskiej.

— Przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za y p y p p j yrok obrotowy mniejszy od 4 000 000 euro w walucie polskiej.

Podstawą do obliczenia równowartości w walucie polskiej jest ustalony przez NBP średni kurs euro obowiązujący w dniu bilansowym.


2009-02-22216

Bilans /wypłacalność/Bilans /wypłacalność/

Miarą wypłacalności przedsiębiorstwa jest wskaźnik ryzyka likwidacji.

Oblicza się następująco:

Wskaźnik r.l. = Kapitał własny / aktywa całkowite

Jeśli w przedsiębiorstwie kapitał własny wynosiJeśli w przedsiębiorstwie, kapitał własny wynosi

600 ooo, a całkowite aktywa równe są 1000 ooo zł, to wskaźnik ryzykalikwidacji = 60%.

W.r.l. to górna granica straty, na jaką można pozwolić, przy wyprzedaży majątkuprzedsiębiorstwa, bez narażenia na straty jego wierzycieli.p ę , y j g y

Wskaźnik ten pokazuje o ile taniej w stosunku do ceny bilansowej można zbyćmajątek przedsiębiorstwa aby zaspokoić wszystkich wierzycieli.


2009-02-22217

Cechy ocenianego kontrahenta Cechy ocenianego kontrahenta MAŁA ŚREDNIA DUŻA

σ(EBIT)

TATA

oryginalność (rynku) produktu firmyfirmy

płynność rynku produktu firmy

Rozmiar firmy

….

….


2009-02-22218

Metoda WilcoxaMetoda Wilcoxa

Metoda ta podaje zasady ustalenia prognozowanej wartości p j y p g jlikwidacyjnej przedsiębiorstwa na wypadek jego bankructwa.

Ustala się ją następująco:100% środki pieniężne i ich ekwiwalenty+ 70% wartości księgowej zapasów, należności i zapłaconych zaliczek+ 50% wartości księgowej innych aktywów+ 50% wartości księgowej innych aktywów– zobowiązania krótkoterminowe– zobowiązania długoterminowe___________________________________________= wartość przedsiębiorstwa w przypadku likwidacji


2009-02-22219

Metoda Wicoxa /cz.2/

Studium Przypadku.Ile wyniesie w przedsiębiorstwie prognozowana wartość Ile wyniesie w przedsiębiorstwie prognozowana wartość likwidacyjna?

Wyszczególnienie Wypłacalność wg Wartość y g yp gBilansu likwidacyjna

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 1000

Zapasy

Należności

25 000

21 000

Pozostałe aktywa

Zobowiązania krótkoterminowe

Z b i i dł i

15 000

12 000

19 000Zobowiązania długoterminowe 19 000

Wypłacalność [nadwyżka majątku nad zobowiązaniami]


2009-02-22220

Salda strukturalne BilansuSalda strukturalne Bilansu

Kapitał Obrotowy [KO] =

Zasoby (pasywa) stałe – Aktywa trwałe

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [ZKO] =

(Aktywa obrotowe nie finansowe) – (Zobowiązania niefinansowe (Aktywa obrotowe nie finansowe) (Zobowiązania niefinansowe krótkoterminowe i rezerwy na zobowiązania).

Saldo netto finansowania [SNF] = (inwestycje krótkoterminowe) –(zobowiązania finansowe krótkoterminowe)( ą )


2009-02-22221

Saldo netto finansowaniaSaldo netto finansowania

Jest saldem bilansującym i bezpośrednio Jest saldem bilansującym i bezpośrednio zależy od: —Kapitału obrotowego [KO]—Kapitału obrotowego [KO]—Zapotrzebowania na kapitał obrotowy [ZKO]

Wynika stąd, że:—KO – ZKO = SNF—KO < ZKO = niedobór środków—KO > ZKO = nadwyżka środków y


2009-02-22222

Rachunek Zysków i StratRachunek Zysków i Strat

Jest sprawozdaniem informującym o finansowychJest sp awo da e o ujący o a sowycwynikach przedsiębiorstwa.

Następuje w nim rozwinięcie wyniku bilansowegoNastępuje w nim rozwinięcie wyniku bilansowegowskazującego na jego ekonomiczną strukturę i źródłopowstania.

Stanowi uzupełnienie bilansu, [w BILANSIE osiągniętywynik działalności jest wykazany jako ostatecznyy j y y j yrezultat finansowy, a w RZiS jest on widoczny wpostaci rozwiniętej].


2009-02-22223

Rachunek zysków i stratRachunek zysków i strat

W Rachunku zysków i strat ujmuje się oddzielnie:W Rachunku zysków i strat ujmuje się oddzielnie:

— Przychody i koszty dotyczące sprzedaży produktów i towarów

P t ł h d i k t j— Pozostałe przychody i koszty operacyjne

— Przychody i koszty finansowe

— Zyski i straty nadzwyczajne

— Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego


2009-02-22224

Rachunek zysków i strat

Poszczególne elementy powinny być przedstawione wkolejności i w sposób określony w Ustawie okolejności i w sposób określony w Ustawie oRachunkowości.

M ż ćMożna go prezentować— według wariantu porównawczego lub kalkulacyjnego.

— Dwustronnie [tzw. układ sprawozdawczy] lub jednostronnie[tzw. układ drabinkowy].

UKŁAD i t ó óż i i d k lk l jUKŁAD wariantu porównawczego różni się od kalkulacyjnegosposobem ujęcia kosztów wytworzenia sprzedanych produktów.


2009-02-22225


W WARIANCIE PORÓWNAWCZYM koszty grupuje się w układzie rodzajowym /zespół 4/ zuwzględnieniem zmiany stanu produktów, przy czym, zmiana ta jest wykazana w grupie„przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi” a nie w grupie „koszty działalności„przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi a nie w grupie „koszty działalnościoperacyjnej”. W związku z tym, zwiększenie stanu produktów następuje ze znakiem (+)a zmniejszenie ze znakiem (--).

Po stronie przychodów wykazuje się koszty wytworzenia świadczeń na własne potrzebyj d tki j k k t i t ji l b k t jjednostki, jak np.. kwoty inwestycji lub koszty rozwoju.

W WARIANCIE KALKULACYJNYM ustala się koszt wytworzenia sprzedanych produktów oraz wyodrębnia się koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.

Dalszymi pozycjami są pozostałe koszty i pozostałe przychody operacyjne, które są elementami wyniku działalności operacyjnej i zawierają m.in. skutki ryzyka dotyczącego realizacji tej działalności.

Z k t t i kó d j h b j j ł i k tki fi d ń Zakres strat i zysków nadzwyczajnych obejmuje wyłącznie skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, nie wynikających ze zwykłej działalności.


2009-02-22226


Może być przedstawiony:— W postaci uproszczonej [przez niewielkie jednostki]p p j [p j ]— W postaci rozszerzonej jako:

Wariant kalkulacyjny lubWariant porównawczyp y

Jest to sprawozdanie informujące o działalności jednostki

Umożliwia badanie struktury dochodów, kosztów i wyniku netto w pełnejwysokości za okres od początku do końca roku kalendarzowego.

Dostarcza informacji o wielkości i źródłach wyniku finansowegoosiągniętego przez jednostkę w danym okresie oraz ułatwia analizę iosiągniętego przez jednostkę w danym okresie oraz ułatwia analizę iprognozowanie wyniku.

Umożliwia rozpoznanie położenia dochodowego jednostki i odzwierciedlai i t t k i d h d i i k tosiągnięte w tym okresie dochody oraz poniesione koszty.


2009-02-22227

Kryzys wzrostuKryzys wzrostuJeśli przychody ze sprzedaży [CR] dynamicznie wzrastają,proporcjonalnie do nich wzrasta zapotrzebowanie na kapitał obrotowynetto [ZKO] a kapitał obrotowy [KO] jest na stałym poziomienetto [ZKO], a kapitał obrotowy [KO] jest na stałym poziomie.

CR

ZKO

KO


2009-02-22228

Kryzys wywołany błędem w zarządzaniu cyklem operacyjnymoperacyjnym

ZKO rośnie szybciej niż przychody ze sprzedaży [CR]. Wynika to ze złegod i j ki b i b i i i bi ż izarządzania majątkiem obrotowym i zobowiązaniami bieżącymi.

Skoncentrowano się na uzyskaniu wzrostu przychodów poprzez wydłużeniecyklu rozliczeniowego należności

CR

ZKO

KO


2009-02-22229

Kryzys wywołany błędem finansowymKryzys wywołany błędem finansowym

Decyzja o wydatkach na aktywa trwałe (środki trwałe w budowie)t ki d i bi t i b t ł i łt iwysysa w takim przedsiębiorstwie zasoby stałe i gwałtownie

zmniejszył się KO. Dynamicznie rośnie ZKO.

CR

ZKO

KO


2009-02-22230

Kryzys związany z rentownościąKryzys ten może mieć przyczyny w:Kryzys ten może mieć przyczyny w:

— Przestarzałym produkcie,na który przedsiębiorstwo obniża ceny aby zwiększyć przychody ze sprzedaży, a kosztów nie umie obniżyć

— Wymuszenie obniżki cen przez konkurencję— Wymuszenie podwyżki płac przez związki zawodowe— Złe zarządzanie kosztami.

Straty pokrywa się kapitałem własnym, co wywołuje obniżenie KO. Równocześnie pojawiają się problemy z zarządzaniem cyklem obrotowym <odkładanie się zapasów itd..

CR

ZKO

KO


2009-02-22231

Kryzys w działalności

W wyniku obniżania się przychodów ze sprzedaży, wzrasta ZKO, natomiast KOmaleje.

CR

ZKO

KO


2009-02-22232

Zestawienie zmian w kapitale własnym

Sporządza się w celu ustalenia zmian w kapitale własnymi dostarczeniainformacji o zmianach poszczególnych składników kapitału za bieżący ipoprzedni rok obrotowy.

Obejmuje ono:Kapitał podstawowy na początku okresu [po korektach]Należne wpłaty na kapitał podstawowy i na początek i koniec okresu.Udziały własne na początek okresuUdziały własne na początek okresuKapitał zapasowy na początek okresu i jego zmianyKapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu i jego zmianyPozostałe kapitały rezerwowe na początek i koniec okresuKorekty zysku z lat ubiegłych na początek i na koniec okresuWynik netto ujmujący zysk netto i stratę netto jak i odpisy z zysku.

Ma umożliwić ustalenie łącznych zysków wynikających z działalności jednostki gospodarczej w uwzględnieniem przychodów i koszów wpływających bezpośrednio na kapitał własny (np. skutki przeszacowania środków trwałych i inwestycji długoterminowych)przeszacowania środków trwałych i inwestycji długoterminowych).

Odzwierciedla przyrost aktywów netto w ciągu okresu.


2009-02-22233

Rachunek przepływów pieniężnych

Ujmuje wszystkie wpływy i rozchody środków pieniężnych jednostki, z wyłączeniem operacji związanych z zakupem lub sprzedażą środków pieniężnych.p ę y

Powinien odrębnie wykazywać przepływy środków pieniężnych dla działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.

Pozwala stwierdzić w jakich obszarach działalności, powstaje najwięcej środków pieniężnych, które obszary najbardziej pochłaniają te środki i czy finansowanie działalności zapewnione jest w oparciu o kapitał własny czy obcy.

Sporządza się na podstawie:Sporządza się na podstawie:

— Metody bezpośredniej [polega ona na wykazaniu przychodów i kosztów ujętych w rachunku zysków i strat oraz zmian w ciągu okresu stanu zapasów, należności i zobowiązań z tytułu działalności operacyjnej].

— Metody pośredniej [polega ona na wychodzeniu od zysku operacyjnego, korygowanego następnie o pozycje nie powodujące przepływów pieniężnych lub zmian w ich ekwiwalentach]


2009-02-22234Rachunek przepływów pieniężnychPozwala odczytać, w jaki sposób zostały wykorzystane przepływy środków pieniężnych z d i ł l ś i j j i t j j i fi jdziałalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.

Ułatwia orientację w zakresie bieżącej zdolności danej jednostki gospodarczej do utrzymania płynności finansowej.

Wskazuje na zmiany zasobów środków pieniężnych przedsiębiorstwa.

R h k ł ó i i ż h t d ś d i

W metodzie pośredniej wychodzi się od zysku netto i koryguje się go

Rachunek przepływów pieniężnych - metoda pośrednia

p j y ę y yg j ę go różne przepływy z niego wyodrębniane i uzupełnia o przepływy niewystępujące w rachunku zysków i strat.Najogólniej:Najogólniej:— Wzrost stanu konta aktywnego jest ujmowany ze znakiem minus

[wydatek]— Spadek stanu konta aktywnego jest ujmowany ze znakiem plus [wpływ]p y g j j y p [ p y ]— Wzrost stanu konta pasywnego jest ujmowany ze znakiem plus [wpływ]— Spadek stanu konta pasywnego jest ujmowany ze znakiem minus

[wydatek].


2009-02-22235

A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

Rachunek przepływów pieniężnych dla przedsiębiorstwa Cosmi

p y y p ę y p yj j

I. Zysk netto 5 250

II. Korekty o pozycje: 46 920

1 Amortyzacja 30 4001. Amortyzacja 30 400

2. Zyski / straty z tytułu różnic kursowych

3. Odsetki i dywidendy otrzymane i zapłacone 17 680

4 R l ż ś i4. Rezerwy na należności

5. Inne rezerwy

6. Podatek dochodowy od zysku brutto

7. Podatek dochodowy zapłacony

8. Wynik na sprzedaży składników działalności inwestycyjnej

9. Zmiana stanu zapasów - 1 100

10. Zmiana stanu należności i roszczeń - 1 300

11. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych (z wyj. poż. i kredytów) 1 250

12. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych - 10

13. Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów

14. Pozostałe pozycje

III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 52 170


. Ś od p e ę e etto d a a ośc ope acyj ej 52 0

2009-02-22236

B Przepływy środków z działalności inwestycyjnej

Rachunek przepływów pieniężnych dla przedsiębiorstwa Cosmi c.d.

B. Przepływy środków z działalności inwestycyjnej

I. Nabycie/Sprzedaż wartości niematerialnych i prawnych -1000

II. Nabycie/Sprzedaż rzeczowego majątku trwałego - 30 400

III Nabycie/Sprzedaż akcji i udziałów w jednostkach zależnych

IV Nabycie/Sprzedaż akcji i udziałów w jednostkach stowarzyszonych

V. Nabycie/Sprzedaż innych akcji, udziałów i papierów wartościowych

VI Udzielone/Zwrócone pożyczki

VII Otrzymane/Zwrócone dywidendyVII Otrzymane/Zwrócone dywidendy

VIII. Otrzymane/Zwrócone odsetki od inwestycji

IX. Pozostałe pozycje

X. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - 31 400


2009-02-22237

Rachunek przepływów pieniężnych dla przedsiębiorstwa Cosmi c.d.

C. Przepływy środków z działalności finansowej

I. Zaciągnięcie/Spłata długoterminowych kredytów bankowych - 3 000

II Z i i i /S ł t dł t i h ż k i j / k bli jiII. Zaciągnięcie/Spłata długoterminowych pożyczek, emisja/wykup obligacji

III. Zaciągnięcie/Spłata krótkoterminowych kredytów bankowych

IV. Zaciągnięcie/Spłata krótkoterminowych pożyczek, emisja/wykup obligacji

V. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli

VI. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego

VII. Wpływy z emisji akcji i dopłat

VIII. Zapłacone/zwrócone odsetki - 17 680

IX. Pozostałe pozycje

X. Środki pieniężne netto z działalności finansowej - 20 680

D Z i t ś dkó i i ż h 90D. Zmiana stanu środków pieniężnych 90

E. Środki pieniężne na początek okresu 1800

F. Środki pieniężne na koniec okresu 1890


2009-02-22238

wskaźniki płynności p y

Wskaźnik bieżącej płynności (current ratio) to iloraz aktywów bieżących ipasywów bieżących.p y ą y

biezace aktywa==

ABWBPbiezace pasywa

==PB

WBP

WBP mówi o tym, ile razy można spłacić zobowiązania krótkoterminowey , y p ąaktywami obrotowymi. Za idealne minimum przyjmowało się zawsze relację2:1.


2009-02-22239

wskaźniki płynności

Wskaźnik płynności przyspieszony (quick ratio) to iloraz aktywówWskaźnik płynności przyspieszony (quick ratio) to iloraz aktywówbieżących pomniejszonych o zapasy i pasywów bieżących.

biezace pasywazapasy - biez. aktywa

=−

=PB

ZAPABWPP


2009-02-22240

Skorygowany wskaźnik płynnościSkorygowany wskaźnik płynności

( ) ( )( )b

nnz

wpbwnwwzspCLI

−×−×+−−×+×

=1

111

z – zapasy, n – należności, pb – pasywa bieżące, wpb – współczynnik odroczeniawynikającego z regulowania zobowiązań bieżących, wz – współczynnik odroczeniawynikającego z zamiany zapasów na produkty gotowe i sprzedania ich, wn – współczynnikd i i ś i i i l ż ś i

( )pbwpb 1

odroczenia związanego ze ściągnięciem należności, przy czym:

1,0∈iw 1≤+ nz ww

CLICcli =Jeśli: Ccli>1 przedsiębiorstwo dysponuje większym rozmiarem płynnych aktywów obrotowych niż wynika to z ewidencji księgowej.

WBPcliJeśli: Ccli<1 rzeczywista, rynkowa wartość aktywów obrotowych jest niższa od tej pokazywanej przez zapisy księgowe.


2009-02-22241


STRATEGIA AGRESYWNA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że znaczna część stałego i całość zmiennego zapotrzebowaniaprzedsiębiorstwa na źródła finansowania związane z aktywami bieżącymi pochodzi z finansowania krótkoterminowego.


2009-02-22242

STRATEGIA AGRESYWNA c dSTRATEGIA AGRESYWNA c.d.

Zmienne zapotrzebowanie na aktywa bieżące jest przedstawione przez najwyżej ł ż li i f li położoną linię falistą.

Linia położona nieco niżej, reprezentuje poziom finansowania długoterminowego.

Finansowanie długookresowe nie pokrywa nawet stałego zapotrzebowania na Finansowanie długookresowe nie pokrywa nawet stałego zapotrzebowania na aktywa obrotowe. Oznacza to, że są one finansowane przez kapitał krótkoterminowy.

Zaletą takiego rozwiązania jest niższy koszt finansowania zewnętrznego Zaletą takiego rozwiązania jest niższy koszt finansowania zewnętrznego wynikający z faktu że koszt finansowania krótkoterminowego jest zazwyczaj niższy od finansowania długookresowego.

Takie rozwiązanie wiąże się z wyższym poziomem ryzyka.Takie rozwiązanie wiąże się z wyższym poziomem ryzyka.


2009-02-22243

STRATEGIA UMIARKOWANA STRATEGIA UMIARKOWANA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że dostosowuje się okres na jaki potrzebne jest finansowanie do długości okresu na jaki potrzebne są przedsiębiorstwu dane aktywa. W wyniku takiego podejścia, stała część aktywów bieżących finansowana jest w oparciu o kapitał długoterminowy, natomiast zmienna część tych aktywów finansowana jest kapitałem krótkoterminowym


2009-02-22244

STRATEGIA UMIARKOWANA c.d.

Finansowanie długookresowe raz przewyższa zapotrzebowanie na aktywa bieżące, a innym razem jest od tego zapotrzebowania niższe.

W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa zapotrzebowanie na W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa zapotrzebowanie na finansowanie aktywów bieżących (co ilustrowane jest przez to, że linia odpowiadająca długoterminowemu finansowaniu znajduje się ponad linią falistą przedstawiającą zapotrzebowanie na aktywa bieżące), przedsiębiorstwo posiada nadwyżki środków pieniężnych które może przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowepieniężnych, które może przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowe.

Posiadając wyższe zapotrzebowanie na aktywa obrotowe, przedsiębiorstwo jest zmuszone do likwidacji posiadanych krótkoterminowych inwestycji finansowych lub zaciągnięcia krótkoterminowego finansowania.

Strategia umiarkowana charakteryzuje się przeciętnym poziomem ryzyka i korzyściami związanymi z finansowaniem.


2009-02-22245

STRATEGIA KONSERWATYWNA

STRATEGIA KONSERWATYWNA finansowania aktywów bieżących polega na tym, że zarówno trwały jak i zmienny stan aktywów bieżących jest utrzymywany w oparciu o finansowanie długoterminowe.


2009-02-22246

STRATEGIA KONSERWATYWNA c.d.

Finansowanie długookresowe prawie cały czas przewyższa zapotrzebowanie na aktywa bieżące.

W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa W sytuacji w której finansowanie długookresowe przewyższa zapotrzebowanie na finansowanie aktywów bieżących, przedsiębiorstwo posiada nadwyżki środków pieniężnych, które może przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowe przeznaczyć na krótkoterminowe inwestycje finansowe.

Strategia konserwatywna charakteryzuje się niskim poziomem ryzyka i niskimi korzyściami związanymi z finansowaniem.


2009-02-22247

STRATEGIE INWESTOWANIA W AKTYWA BIEŻĄCE BIEŻĄCE

Strategie inwestowania w aktywa bieżące (ang. alternative current assets investmentpolicies) są stosowanymi przez przedsiębiorstwo sposobami podejścia do kształtowaniapolicies) są stosowanymi przez przedsiębiorstwo sposobami podejścia do kształtowaniawielkości i struktury aktywów bieżących. Istnieją trzy podstawowe strategie: agresywną,umiarkowaną i konserwatywną

AGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące polega na minimalizowaniu poziomuskładników rzeczowych aktywów i stosowania restrykcyjnego podejścia do udzielania kredytukupieckiego.

Pozytywnym skutkiem realizowania takiej strategii jest minimalizacja kosztów wynikających zzaangażowania kapitału przedsiębiorstwa w finansowanie aktywów bieżących.

Towarzyszy temu wzrost zagrożenia utraty części klientów (zrażonych brakami w ofercieprzedsiębiorstwa i/lub zbyt restrykcyjną polityką kredytową stosowaną przez przedsiębiorstwo),p ę y y yj ą p y ą y ą ą p p ę ),przerwania ciągłości produkcji (z powodu zbyt niskich zamówień materiałów i surowców) i w końcuzakłóceń w spłacie zobowiązań przedsiębiorstwa (z powodu zbyt niskiego poziomu płynnościfinansowej).


2009-02-22248

UMIARKOWANA STRATEGIAUMIARKOWANA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące polega na utrzymywaniu aktywów bieżących a w szczególności zapasów i środków pieniężnych na średnim poziomie.

KONSERWATYWNA STRATEGIAKONSERWATYWNA STRATEGIA inwestowania w aktywa bieżące wiąże się z utrzymywaniem wysokiego poziomu aktywów bieżących (a w szczególności zapasów i środków pieniężnych) w przedsiębiorstwie oraz posiadania wysokiego poziomu należności, poprzez stosowanie liberalnego podejścia do ściągania należnych kwot od odbiorców.

Negatywnym skutkiem realizowania takiej strategii jest wzrost kosztów wynikających z Negatywnym skutkiem realizowania takiej strategii jest wzrost kosztów wynikających z zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa w finansowanie aktywów bieżących oraz często nieuzasadniony przyrostem wpływów ze sprzedaży wzrost nieściągalnych należności.

Towarzyszy temu spadek zagrożenia brakiem klientów, przerwania ciągłości produkcji i zakłóceń w spłacie zobowiązań przedsiębiorstwa.


2009-02-22249

STRATEGIE INWESTOWANIA W AKTYWA BIEŻĄCE cdBIEŻĄCE cd.

Dodatkowym elementem, który należy wziąć pod uwagę przy analizie ryzykazwiązanego ze strategiami inwestowania w aktywa bieżące, jest działaniedźwigni finansowej i dźwigni operacyjnejdźwigni finansowej i dźwigni operacyjnej.

Realizowanie agresywnej strategii inwestowania w aktywa bieżące, związanejest z relatywnie niskim poziomem kosztów finansowych. Dlatego też,agresywna strategia wiąże się z niskim poziomem dźwigni finansowejagresywna strategia wiąże się z niskim poziomem dźwigni finansowej.Podobnie działanie dźwigni operacyjnej jest mniej odczuwalne, ponieważniekorzystne dla odbiorców warunki kredytowania powodują, że przyrostprzychodów ze sprzedaży jest niższy od oczekiwanego przyrostu popytu nawyroby przedsiębiorstwa realizującego strategię agresywną.


2009-02-22250

Strategie kapitału obrotowego

Strategie kapitału obrotowego (ang. alternative working capital policies) są stosowanymi przezprzedsiębiorstwo sposobami podejścia do inwestowania i finansowania aktywów bieżących. Wynikają one zuwzględnienia zarówno strategii inwestowania w aktywa obrotowe, jak i strategii finansowania aktywówb t h ó i h d ó h d i h kt hobrotowych omówionych w dwóch poprzednich punktach.

Istnieją trzy podstawowe rodzaje strategii: agresywna, umiarkowana i konserwatywna.

Oznaczenia:

K – strategia konserwatywna,

U – strategia umiarkowana,

A – strategiaA strategia agresywna


2009-02-22251

Strategie kapitału obrotowego c.d.

AGRESYWNA STRATEGIAAGRESYWNA STRATEGIA kapitału obrotowego charakteryzuje się niskim poziomem aktywów bieżących iwysokim poziomem pasywów bieżących.

Związany z nią jest krótki cykl konwersji środków pieniężnych wynikający z niskiego poziomu należności i

AGRESYWNA STRATEGIA

Związany z nią jest krótki cykl konwersji środków pieniężnych, wynikający z niskiego poziomu należności iwysokiego poziomu zobowiązań.

Pociąga to za sobą zmniejszenie kosztów operacyjnych, a co za tym idzie, zwiększa możliwość osiąganialepszych wyników finansowych.

Z i d i ki i ó bi ż h ik j ( l h k h) iż d tkiZ posiadania wysokiego poziomu pasywów bieżących wynikają (w normalnych warunkach) niższe odsetkilecz równocześnie wyższy poziom ryzyka.


2009-02-22252

UMIARKOWANA STRATEGIAUMIARKOWANA STRATEGIA kapitału obrotowego polega na dopasowywaniu struktury terminowejaktywów i pasywów. Jako rozwiązanie pośrednie charakteryzuje się uśrednionymi kosztami ikorzyściami.

KONSERWATYWNA STRATEGIA kapitału obrotowego wiąże się z wysokimi poziomami aktywów

KONSERWATYWNA STRATEGIA

KONSERWATYWNA STRATEGIA kapitału obrotowego, wiąże się z wysokimi poziomami aktywówbieżących przy niskim poziomie pasywów bieżących.

Skutkiem, jest wzrost kosztów operacyjnych, i osiąganie słabszych wyników finansowych jakoskutek dłuższego cyklu konwersji środków pieniężnych.g y j p ę y

Większe długoterminowe finansowanie w miejsce krótkoterminowego skutkuje wzrostem kosztówfinansowych, przy równocześnie niższym ryzyku.


2009-02-22253

Analiza wskaźnikowa - Wskaźniki rentowności

Wskaźniki rentowności mają za zadanie pomiar zdolności przedsiębiorstwa (zarówno jakocałości jak i poszczególnych jego składników majątkowych lub kapitałów) do generowaniazysku.

marża sk e spr edaż (profit margin on sales) określana także jako rento ność emarża zysku ze sprzedaży (profit margin on sales), określana także jako rentowność zesprzedaży. Jest to iloraz zysku netto (net income) i wpływów ze sprzedaży (cashrevenues).

kNI ,sprzedaż

nettozysk ==

CRNIPM

wskaźnik rentowności aktywów całkowitych (return on total assets). Jego poziom obliczasię, dzieląc sumę zysku netto i odsetek przez aktywa ogółem (total assets).

,aktywacalkowiteodsetki nettozysk +

=+

=TA

INTNIROAaktywacalkowiteTA


2009-02-22254

wskaźniki rentowności ws a e tow ośc

Rentowność kapitału własnego (return on common equity) to iloraz zyskunetto i kapitału własnego

wlasnykapitnettozysk

==KWNIROE

wlasnykapit.KW


2009-02-22255

wskaźniki wypłacalnościyp

wskaźnik zadłużenia całkowitego do aktywów ogółem (debt ratio). Jest to iloraz zadłużenia całkowitego i aktywów ogółem.

aktywow sumaobcy kapital

===VD

TAKODR

SP. Na jakim poziomie kształtował się wskaźnik zadłużenia w przedsiębiorstwie „Cosmi” sp. z o. o. w latach 2003–2004?

TIE - Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem (times – interest – earned ratio) otrzymuje się w wyniku dzielenia zyskud d tk i i d tk i k t d t kprzed odsetkami i opodatkowaniem przez koszt odsetek.

odsetki bruttozysk +==

EBITTIE

SP. Jak kształtował się wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem w przedsiębiorstwie „Cosmi” sp. z o. o. w latach

odsetki==

INTTIE

SP. Jak kształtował się wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem w przedsiębiorstwie „Cosmi sp. z o. o. w latach2003–2004?


2009-02-22256

wskaźniki wypłacalnościwskaźnik obsługi zadłużenia, określany też jako wskaźnik pokrycia długu zyskiem I. Oblicza się go dzieląc EBIT przez sumę raty kapitałowej i odsetki. Zgodnie ze standardami Banku Światowego, jest pożądane aby jego wielkości wahały i i d 1 0 2 5 N i i lk ść 1 0 BŚ j księ między 1,0 a 2,5. Natomiast wielkość 1,0 BŚ uznaje za krytyczną.

)5,2;0,1(;0,1odsetki bruttozysk 1 ∈>

+==

EBITWPDZ

Zadanie. Na jakim poziomie kształtowała się zdolność do spłaty wszystkich b i ń ik j h i i t dł d i bi t i C i”

)5,2;0,1(;0,1odsetki kredytówraty 1 ∈>

++ INTRKWPDZ

zobowiązań wynikających z zaciągniętego długu w przedsiębiorstwie „Cosmi” sp. z o. o. w latach 2003–2004?

wskaźnik pokrycia długu zyskiem II. Według standardów światowych, zaleca się b j i lk ść k ł 1 0aby jego wielkość przekraczała 1,0.

01nettozysk >==

NIWPDZ 0,1 odsetki kredyt. rata2 >

+=

+=

INTRKWPDZ


2009-02-22257

wskaźniki wypłacalnościWskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową Wskaźnik ten powinien być wyższy niż 1 5Wskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową. Wskaźnik ten powinien być wyższy niż 1,5.Informuje on między innymi o tym, ile razy nadwyżka finansowa pokrywa łączny dług.

51aamortyzacjnettozysk . ++DepNIWPDNFPRZYKŁAD: Jeśli przedsiębiorstwo GAMMA charakteryzuje się następującymi parametrami:

5,1odsetkikredytówraty

y jy>

+=

+=

INTRKpWPDNF

ZYSK BRUTTO2003= 20000; ZYSK BRUTTO2004= 19000;ZYSK NETTO2003= 16000; ZYSK NETTO2004= 15000;ODSETKI2003= 6000; ODSETKI2004= 5800;

Ó ÓRATY KREDYTÓW2003= 5000; RATY KREDYTÓW2004= 6000;AMORTYZACJA2003= 7000; AMORTYZACJA2004= 7000;AKTYWA RAZEM2003=80000; AKTYWA RAZEM2004=74000;KAPITAŁ WŁASNY 40000 KAPITAŁ WŁASNY 40000KAPITAŁ WŁASNY2003=40000; KAPITAŁ WŁASNY2004=40000;

to ile wyniosą: ROA, ROE, wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem, wskaźnik pokrycia długuzyskiem I, wskaźnik pokrycia długu zyskiem II oraz wskaźnik pokrycia długu nadwyżkąfinansową?[a] Jak zmieni się sytuacja jeśli przedsiębiorstwo kupi na kredyt samochód o wartościpoczątkowej [równej wartości kredytu] 40000zł? Koszt kredytu 15%. Reszta parametrówbez zmian.[b] Jak zmieni się sytuacja jeśli przedsiębiorstwo wynajmie na samochód o rocznej racie

ó j 15000 ł? R t t ó b i


czynszu równej 15000zł? Reszta parametrów bez zmian.

2009-02-22258

Wskaźniki sprawności działania Wskaźnik rotacji zapasów (inventory turnover ratio) informuje o tym ile razy w ciąguWskaźnik rotacji zapasów (inventory turnover ratio) informuje o tym, ile razy w ciąguokresu sprawozdawczego, posiadane przez przedsiębiorstwo zapasy materiałów i surowcówzostają przekształcone w sprzedane produkty gotowe. Wskaźnik ten wyznaczany jest przeziloraz kosztu własnego sprzedaży i średniej wielkości zapasów.

zapasysprzedazykoszt w.

==ZAPKWSWRZAP

Studium przypadku. Jak kształtował się wskaźnik rotacji zapasów w przedsiębiorstwie„Cosmi” sp. z o. o. w latach 2003-2004 jeśli wiadomo, że stan zapasów na koniec 2002 rokuwynosił 21 000 zł?

k ź ik ji l ż ś i I f j il k i k d

p y

wskaźnik rotacji należności. Informuje on o tym, ile razy w trakcie okresu sprawozdawczegonastępuje obrót należnościami. Im większy jest obrót należnościami, tym mniej środkówwłasnych przedsiębiorstwo musi angażować w należnościach odbiorców.

dCR

St di dk N j ki i i k t łt ł i ół ik t ji l ż ś i

naleznoscisprzedaz

==NALCRWRNAL

Studium przypadku. Na jakim poziomie kształtował się współczynnik rotacji należności wprzedsiębiorstwie „Cosmi” sp. z o. o. w latach 2003–2004, jeśli wiadomo, że stan należności

na koniec roku 2002 wynosił 24 760 złotych?


2009-02-22259

Ocena finansowej kondycji na podst. Modelu dyskryminacyjnego

Np. Model 6-ciowskaźnikowy wg E. MączyńskiejPostać funkcji: f j

W = 1,5 X1 + 0,08 X2 + 10 X3 + 5 X4 + 0,3 X5 + 0,1 X6X1= (OCF) / zobowiązania ogółemX2 kt ół / ółX2= aktywa ogółem / pasywa ogółemX3= zysk przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) / aktywa ogółemX4= zysk przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) / przychody ze

spr edażsprzedażyX5= zapasy / przychody ze sprzedażyX6= przychody ze sprzedaży/aktywa ogółem

Wartość graniczna funkcji wynosi 0.W < 0 – przedsiębiorstwo bardzo słabe, duże zagrożenie upadłością,

0 < W < 1 – przedsiębiorstwo słabe, obarczone ryzykiem upadłości,1 < W < 2 – przedsiębiorstwo dobre,

W > 2 – przedsiębiorstwo bardzo dobre.


W 2 przedsiębiorstwo bardzo dobre.

2009-02-22260

Wskaźniki sprawności działaniawskaźnik rotacji aktywów ogółem, zwany także wskaźnikiem efektywności majątku. Jest to iloraz przychodów ze sprzedaży i średniego poziomu aktywów ogółem przychodów ze sprzedaży i średniego poziomu aktywów ogółem.

ktsprzedaz

==TACRWRCA

Zadanie. Jak kształtował się wskaźnik rotacji całkowitych aktywów w przedsiębiorstwie „Cosmi” sp. z o. o. w latach 2003 - 2004?

razem aktywaTA


2009-02-22261

Metoda punktowa - przykład

cidzialalnos lata3,1og. akt.og. zob.25105,3 ×+×−×+×= WPP

INTEBITW

W < 45 zły odbiorca

W od 45 do 55 przeciętna zdolność kredytowa

W > 55 dobry odbiorca


2009-02-22262

Jak ocenić na szybko”Jak ocenić „na szybko

Wskaźnik bieżącej płynności [WBP = AB/PB]

Wskaźnik szybkiej płynności [WPP = (AB – ZAP)/PB]

Wskaźnik natychmiastowej płynności [WNP = (ŚP+KPD)/PB]

Wskaźnik rotacji należności

Niestety – ‘szybkie podejścia’ bywają mylące


Strategie finansowe przedsiębiorstwa - dr hab. Grzegorz ... 2009-02-22 FINANSOWY CEL ZARZĄDZANIA...

Documents

Transcript of Strategie finansowe przedsiębiorstwa - dr hab. Grzegorz ... 2009-02-22 FINANSOWY CEL ZARZĄDZANIA...