1. Sv ve elektrolit tedavisi

2. TVS 45-65%(TVA) 60% 50% TVS ICF (2/3)ECF(1/3)75% interstisyel 25% intravaskuler 3. Hcre ii sv kompartman:Hcre ii osmotik P salayan asl iyonPotasyum Hcre d sv kompartman:Sodyum en nemli hcre d katyondurHcre besin kaynaklar,elektrolitler vehcresel atklar iin ortam 4. SIVI KOMPARTMANLARININ ELEKTROLT ERKLERPlazmanterstisyel sv ntraseller sv(mEq/L) (mEq/L) (mEq/L)KatyonlarNa+ 142 144 14K+4 4 140Ca2+5 2.5 4Mg2+2 1.5 35TOPLAM153 152 193AnyonlarCl- 104 114 2HCO3- 25308H2PO4-,HPO42- 2.3 2 40SO42- 0.941 20Proteinler150 55Org. anyonlar 5.765 68TOPLAM153 152 193 5. Kompartmanlar aras sv deiimi: DFUZYON 6. Kristaloidler Endikasyonlar; Plazma hacmini geniletmek iin (okve 3.boluklara sv kayb) Oligri olduunda Sv elektrolit bozukluklarnn tdv Gnlk sv ihtiyacnn karlanmas 7. PARENTERAL SOLSYONLAR(KRSTALODLER) Dekstroz Solsyonlar% 5 Dekstroz (50 g/L dekstroz)200 kcal/L250 mOsm/L%10 Dekstroz (100 g/L dekstroz) 400 kcal/L500 mOsm/L%20 Dekstroz (200 g/L dekstroz) 800 kcal/L1000 mOsm/L Sodyum Klorr eren Solsyonlarzotonik NaCl (%0.9 NaCl) (154 mEq/L Na+, 154 mEq/L Cl-) 310 mOsm/L%3 NaCl solsyonu(513 mEq/L Na+, 513 mEq/L Cl-) 1025 mOsm/L Dekstroz ve Sodyum Klorr eren Solsyonlar% 5 Dekstroz, % 0.9 NaCl solsyonu (50 g/L dekstroz, 154 mEq/L Na+, 154 mEq/L Cl-) 200 kcal/L 560 mOsm/L% 5 Dekstroz, % 0.45 NaCl solsyonu (50 g/L dekstroz, 77 mEq/L Na+, 77 mEq/L Cl-) 200 kcal/L 405 mOsm/L 8. PARENTERAL SOLSYONLAR(KRSTALODLER) Potasyum eren SolsyonlarIsolyte140 mEq/L Na+, 10 mEq/L K+,5 mEq/L Ca++, 3 mEq/L Mg++, 103 mEq/L Cl-,47 mEq/L asetat, 8 mEq/L sitrat320 mOsm/kgKadalex 50 g/L dekstroz, 27 mEq/L K+, 27 mEq/L Cl-200 kcal/L 310 mOsm/kgIsolyte-M50 g/L dekstroz, 40 mEq/L Na+, 35 mEq/L K+, 40 mEq/L Cl-, 15 mEq/L HPO4=,20 mEq/L asetat200 kcal/L320 mOsm/kg 9. PARENTERAL SOLSYONLAR (KRSTALODLER) Poliiyonik SolsyonlarRinger solsyonu 147 mEq/L Na+, 4mEq/L K+, 4 mEq/L Ca++, 155 mEq/L Cl- 310 mOsm/kgLaktatl Ringer solsyonu130 mEq/L Na+, 4mEq/L K+, 3 mEq/L Ca++, 109 mEq/L Cl-, 28 mEq/L laktat 310 mOsm/kg%5 Dekstrozlu Laktatl Ringer solsyonu 50 g/L dekstroz, 130 mEq/L Na+, 4mEq/L K+, 3 mEq/L Ca++, 109 mEq/L Cl-, 28 mEq/L laktat 200 kcal/L 310 mOsm/kg 10. Kolloidler1. Dekstran 402. Dekstran 703. HES 200/0.54. HES 450/0.75. HES 130/0.46. Modifiye sv jelatin7. Polijelin8. TDP9. Albumin 11. Albumin Krc.de sentezlenir Osmotik olarak aktif mjr proteindir Plazma yar mr:16 saat 1gr albumin18 ml su tutulumu Kanama,travma,akuthemodilusyon, akut vazodilusyon gibiintravaskuler hacim azaldndakullanlr(5%lik) YE:akcier demi,iyonize kalsiyumunazalmas,anaflaksi 12. HES (hidrosietil starch) Sentetik niasta Plazma yar mr:17 gndr ve 48gnde dolam terk eder Verildii volum kadar hacim artsalar (kardiopulmoner by pass gibi) Hemodinamik monitorizasyongerektirir Serum amilaz seviyesi x2-3 13. HES yan etkileri Koagulopati Anaflaksi ( 20 (prerenal azotemi)Hematokrit art (hemokonsantrasyon)Serum albumin konsantrasyonunda art drar drar Na+ konsantrasyonu < 10-15 mEq/L Fraksiyonel sodyum ekskresyonu < % 1 drar ozmolalitesi > 450 mOsm/kg drar / serum kreatinin oran >40 22. HPOVOLEMDE AST-BAZ BOZUKLUKLARIMetabolik AsidozDiyare, alt gastrointestinal sistem kayplarBbrek yetersizliiAldosteron yetersizliiDiabetik ketoasidozokMetabolik AlkalozKusma, nazogastrik aspirasyonDiretikler (Loop diretikleri, tiazidler) 23. HPOVOLEMNN TEDAVSSv tedavisi Oral (hafif hipovolemide) ya da parenteral verilebilir. Hem daha nce kaybedilmi olan sv, hem de halen kaybedilmekteolan sv yerine konmaldr. Yal hastalarda ve konjestif kalp yetersizlii olanlarda svyklenmesine kar dikkatli olunmaldr! ncelikle, sodyum ieren solsyonlar tercih edilmelidir. 1 litre izotonik NaCl (% 0.9), plazma hacmini 200-300 ml civarndaartrr. Hemodinamik durumu ok bozuk olan ve intravaskler hacmin hzladzeltilmesi gereken hastalarda kolloid solsyonlar (albumin,plazma) kullanlabilir. Kolloid solsyonlarn tamam intravaskler alanda kalr. 24. HPOVOLEMNN TEDAVS1. dame sv tedavisiZorunlu kayplar(nsensbl, idrar, dk ve oksidasyon ile su kayb)+Anormal kayplar2. Defisit tedavisi (Dehidratasyon)3. Suplemental tedavi 25. Vcudun gnlk idame sv gereksinimiHOLIDAY-SEGAR YNTEM Vcut arl Su gereksinimi kgml / gn 3 10 kg 100 ml/kg 10-20 kg1000 ml + 50 ml/kg>20 kg 1500 ml + 20 ml/kg 26. DEFST TEDAVS1. Balang tedavisi (nitial)2. Sonraki ilk 24 saatte tedavi Svnn 1/2si ilk 8 saatte, kalan 1/2si sonraki 16 saatte nitial tedavi yaplmsa bu miktar (su-elektrolit) ilk 8 saatlik miktardan kar. 27. DEFST TEDAVSDehidratasyon SuNaClDerecesi ml/kgmEq/kgmEq/kg%5504 3 %10100 8 6 %15150 129K+ 1-3 mEq/kg/gn 28. HPERVOLEMNN NEDENLERSTARLING KUVVETLERNN DENGESZL Kalp yetersizlii Karacier sirozu Nefrotik sendromPRMER HORMON FAZLALII Primer hiperaldosteronizm Cushing sendromu Uygunsuz ADH sendromuPRMER RENAL SODYUM RETANSYONU Akut glomerulonefrit 29. HPERVOLEMNN KLNKBULGULARI Kilo art dem Venz dolgunluk Hipertansiyon Taikardi Staz ralleri Kalpte 3. ses Hepatomegali Hepatojuguler refl 30. HPERVOLEMNN TEDAVS Tuz ve su kstlamas DiretiklerTuz kstlamasna ramen demi vehipervolemi semptomlar olanhastalarda Altta yatan nedenin tedavisi 31. 2.YOUNLUK BOZUKLUKLARI 32. SODYUMECF nn temel katyonudur.Klor ile birlikte sv tutulmas, potasyum ile birlikte(Na-K ATPaz pompas) sinir ve kas iletiminde nemli rol oynar.Na+ konsantrasyonu: 136-145 mEq/ltdir.Erikin bir birey gnde ortalama 3,5 gr (160 mEq) sodyum almaktadr.drarla atlan Na miktar: 40-60 mEq/ltdir. Normal alan bbrekler alnanar sodyumun tmn dar atabilirler ve vcuda tuz alnmadndaya da bbrek d kayplar arttnda vcut sodyumunu korumak iin Naatlmn minimal dzeylere indirebilirler. 33. HPONATREMEn sk karlalan elektrolit bozukluudur.Serum sodyum konsantrasyonunun 135mEq/Lnin altnda olmasdr. 34. HPONATREMNa+[ Na+ ] =HiponatremiH 2ONa+ [ Na+ ] Hiponatremi=H2ONa+[ Na+ ]Hiponatremi =H 2O 35. HPONATREM HPONATREM HipertonikzotonikHipotonik(Translokasyona bal (Psdohiponatremi) (Gerek hiponatremi) hiponatremi)Posm Posm N Posm 36. HPERTONK HPONATREMSerum glukoz konsantrasyonundaki her 100 mg/dlart iin:Serum [Na+] ~ 1.5-1.7 mEq/L der.Serum ozmolalitesi ~ 2 mOsm/kg H2O artar. 37. ZOTONK HPONATREMLipidler, proteinlerLipidler Proteinler Su Na+(%93)Na+ 38. ZOTONK HPONATREM Serum trigliserid konsantrasyonundaki her 500mg/dl art iin:Serum [Na+] ~ 1 mEq/L der. Serum protein konsantrasyonundaki her 0.25 g/dlart iin:Serum [Na+] ~ 1 mEq/L der. 39. HPOTONK HPONATREM HPOTONK HPONATREMHipovolemik Normovolemik Hipervolemikhiponatremihiponatremi hiponatremiNa Na Na H2O H2O H2O 40. HPOVOLEMK HPONATREMLER Total vcut sodyumunun total vcut suyundandaha fazla kaybedilmesi durumunda geliir.Renal kayplar(drar [Na+] > 20 mEq/L) Diretikler (tiazidler) Mineralokortikoid yetersizlii Ozmotik direz (glukoz, mannitol) Tuz kaybettiren nefropatiEkstrarenal kayplar Kusma(drar [Na+] < 10-20 mEq/L) Diyare nc bolua kayplar 41. NORMOVOLEMKHPONATREMLER Total vcut sodyumunun normal olmasnakarn total vcut suyunun artmas durumundageliir. Uygunsuz ADH sendromu Psikojenik polidispi Hipotiroidi Glukokortikoid yetersizlii 42. HPERVOLEMKHPONATREMLER Total vcut sodyumundaki arta ramen totalvcut suyunun bundan daha fazla artmasdurumunda meydana gelir. Kalp yetersizlii Siroz Nefrotik sendrom Bbrek yetersizlii (akut, kronik) 43. HPONATREMNN KLNKBULGULARIKlinik bulgular gelien beyin demine baldr. tahszlk, bulant, kusma Baars Kas kramplar Ajitasyon Derin tendon reflekslerinde azalma, patolojik refleksler Hipotermi uur bozukluklar Konvlsiyonlar Koma 44. SEMPTOMLAR HPONATREMNN ORTAYAIKI HIZINA BALIDIRlBeyin su ierii (g/100 g kuru arlk)Asemptomatik LetarjikNormalPlazma Na+ Plazma Na+Plazma Na+Plazma Na+139 mEq/L 139 119 mEq/L 140 122 mEq/L 139 99 mEq/L (2 saat iinde) (3.5 gn iinde)(16 gn iinde)Arieff, Llach, Massry: Medicine, 55:121, 1976 45. HPONATREM TEDAVSTedavinin belirlenmesinde 2 faktrok nemlidir:1. Hiponatreminin gelime sresi2. Semptomlarn varl 46. AKUT HPONATREM (< 48 saatte gelien hiponatremi) Akut semptomatik hiponatremi hzla tedaviedilmezse kalc nrolojik hasar riskiyksektir 47. Akut Semptomatik Hiponatreminin Tedavisi Hipotonik svlar (%5 dekstroz, %0.45 NaCl) veriliyorsa, DERHAL KESLMELDR ! Serum [Na+], semptomlar ortadan kalkana kadar, saatte 1-2 mEq/L artacak ekilde dzeltilmelidir. Serbest su atlmn artrmak iin, ek olarak furosemid de verilebilir.Tedavi boyunca sk aralklarla (2-4 saatte bir) serum [Na+]tayini yaplmaldr. 48. Akut Semptomatik Hiponatreminin TedavisiSodyum ann hesaplanmasToplam vcut suyu (120 [Na+]) 49. KRONK HPONATREM(> 48 saatte gelien hiponatremi) Kronik hiponatremi hzla tedaviedilirse ozmotik demiyelinasyon riskiyksektir! 50. Kronik Semptomatik Hiponatreminin Tedavisi Serum [Na+] saatte 1-1.5 mEq/L, gnde 12mEq/Lyi gemeyecek ekilde dzeltilmelidir. Acil tedavi gereksizdir. Altta yatan neden (hipotiroidi, srrenalyetersizlii, uygunsuz ADH salnm sendromuvs.) tedavi edilmelidir. 51. Kronik SemptomatikHiponatreminin Tedavisi Sv kstlamas Farmakolojik tedavi Lityum Demeklosiklin Furosemid Vazopressin antagonistleri 52. Hipovolemik Hiponatreminin Tedavisi ncelikle hipovolemi dzeltilmelidir. Tedaviye izotonik (% 0.9) sodyum klorr ilebalanr. 53. Hipervolemik HiponatremininTedavisi Su kstlamas Sodyum kstlamas Diretikler Diyaliz 54. HPERNATREM Volm durumu deerlendirilir Hipovolemi volemi Hipervolemi Toplam vcut su miktar Toplam vcut su miktar Toplam vcut su miktar Toplam vcut Na+ miktar Toplam vcut Na+ miktar Toplam vcut Na+ miktar Renal kayplar(drar [Na+] >20 mEq/L) Diretikler Diabetes insipidusdrar [Na+] genellikle Ozmotik direz Santral >20 mEq/Ldir Postobstrktif direz NefrojenikEkstrarenal kayplar Gestasyonel Hipertonik Na+ uygulamas(drar [Na+] 6 mEq/lt Akut ve kronik bbrek yetmezliinde Addison hastalnda Diretikler Metabolik ve solunumsal asidozda Gastrointestinal sistem iine kanamalarda Ar potasyum verilmesinde Hcre ykm, travma, rabdomiyoliz ve hematomrezolsyonu gibi durumlarda Massif banka kan transfzyonunda hiperpotasemigrlr 67. HPERPOTASEMNN KLNK BULGULARIKardiyak bulgular EKG deiiklikleri (T dalgasnn sivrilemesi, Pdalgasnn dzlemesi, PR aralnn uzamas, QRSkompleksinin genilemesi), aritmilerNromskler bulgular Halsizlik, parestezi, paraliziRenal bulgular Amonyak sentezinin azalmasMetabolik bulgular nslin sekresyonunda artma, aldosteronsalglanmasnda artma 68. HPERPOTASEM TEDAVSKalbin korunmas V kalsiyum glukonat (10 ml, %10luk) Yava (5-10 dakika sre iinde) ve monitr takibi ilePotasyumun hcre iine sokulmas Glukoz ve inslin Sodyum Bikarbonat Beta2 agonistlerPotasyumun vcuttan uzaklatrlmas Loop diretikleri (furosemid) Katyon deitiren reineler (kayexalate) Hemodiyaliz 69. KALSYUM 70. HPOKALSEMPlazma Ca< 8 mg/dl Primer hipoparatiroidizm Sekonder hipoparatiroidizm Sepsis Hipo/hipermagnezemi Yanklar Pankreatit Kalsiyum elasyonu Hiperfosfatemi Sitrat Albumin Ya embolisi Rabdomyoliz 71. HPOKALSEMNN KLNK BULGULARI Az evresinde, parmak ularnda uyuma Kas kramplar Tetani Kemik ars Kemik krklar Sa dklmesi Trnak krlmas VF Kalp blou Chvostek ve Trousseau bulgular pozitiftir. 72. HPOKALSEM TEDAVS Tetani, aritmi, konvulsiyon gibi ciddi durumlarda 10-15 dakikasreyle %10luk kalsiyum glukonattan 10-20 ml IV yoldanverilmelidir. Daha sonra idame tedavi iin 10-15 mg/kg kalsiyumglukonat 1 litre %5 dekstroz iinde 6 saat sreyle verilir. Kardiak ve nromuskuler semptomlarn grlmediihipokalsemilerde tedavi azdan kalsiyum laktat ve vitamin-Dkombine edilerek verilebilir. Kan transfzyonlarnda rutin kalsiyum verilmesi hala tartmaldr.Yanl masif kan transfzyonlarnda yani her 5-10 dakikada 500 mlveya daha fazla kan verilen hastalarda her 500 ml kan iin 0.2 grkalsiyum klorr ( %10 CaClden 2 ml ) verilmesi nerilmektedir.Ancak hipokalseminin objektif belirtileri olmadan verilecek kalsiyum3 gr gememelidir. 73. HPERKALSEMPlazma Ca> 12 mg/dl Malignensi Endokrin (Pr.Hiperaldosteronizm, Hipertiroidizm,Feokromasitoma,Akromegeli) lalar( Tiazid diretikleri,A&D vit. Fazlal) Granlomatz hastalklar(Tbc,Sarkoidoz, Histoplazmozis) Hareketsizlik 74. HPERKALSEMNN KLNKBULGULARI Depresyon Letarji Kas gszl Derin tendon reflekslerinde azalma Kabzlk, bulant, kusma Peptik lser Kemik arlar Bbrek talar 75. HPERKALSEM TEDAVS Kritik plazma kalsiyum dzeyi 16-20 mg/dldir. Aciltedavi yaplmazsa lm kanlmazdr. Acil olarak ekstraselller sv a dzeltilmelidir. Bununiin gnde 5-10 litre % 0.9 NaCl zeltisi ile birlikte 2-3saatte bir olmak zere 20-40 mg furosemid verilerekhem plazma dilsyonu hem de kalsiyumunbbreklerden atlm salanr. Kronik hiperkalsemili hastalara (zellikle myelom velenfomal) azdan 10-30 mg prednizolon verilmesifaydal olabilir. 76. HPOMAGNEZEMPlazma magnezyumunun 1.7 mg/dlnin altndaolmasdr. Gastrointestinal emilimin azalmas ( alk,malabsorbsiyon, steatore, kusma, diare, alkolizm,TPN) Bbreklerde atlmn artmas (diretikler,hcred volmn artmas, ila zehirlenmeleri)durumlarnda ortaya kar. 77. HPOMAGNEZEMNN KLNKBULGULARI Nromuskuler ve SSS hiperaktivitesi Klinik tablo hipokalsemideki gibidir Mg eksiklii fonksiyonel hipoparatiroidizmeneden olur ve hipokalsemi ile birliktegrlr 78. HPOMAGNEZEM TEDAVS Magnezyum klorr ve magnezyum slfat zeltilerinin IV verilmesiile yaplr. Bbrek fonksiyonlar normal olan semptomatik hastaya 2mEq/kga kadar Mg IV veya IM yoldan verilebilir. Solsyon 1 litreye80 mEq magnezyum slfat eklenmesi ile hazrlanr ve 4 saat iindeverilir. Mg toksisitesi iin dikkatli olunmas gerekir. nk budurumda kardiak arrest geliebilir. Bunun iin elde kalsiyum kloridveya kalsiyum glukonat bulundurulmaldr. Hastalar asemptomatikise magnezyum a %50 magnezyum slfat zeltisinden 10-20mEq/ gn olmak zere 1-3 hafta iinde IV veya IM verilerek dzeltiliryada 800 mg lk dozda magnezyum oksit oral olarak kullanlabilir. IV hiperalimentasyon yaplan hastalarda magnezyum destei gnlk12-24 mEq ile salanmaldr. Magnezyum oligrik ve iddetli volm a olan hastalardaverilmemelidir. 79. HPERMAGNEZEMPlazma magnezyum dzeyinin 2.7 mg/dlnin zerine kmasdr. Olduka nadir grlr Ar alnmas ( IV magnezyum verilmesi, laksatifve antasitlerle oral yoldan fazla alnmas ) Bbrek yetmezliklerinde grlr. 80. HPERMAGNEZEMNN KLNKBULGULARI Letarji Bulant Konfzyon Reflekslerin azalmas Kas gszl Hipotansiyon Aritmi Kardiak arrest 81. HPERMAGNEZEM TEDAVS Magnezyum dzeyi 10 mg/dli geiyorsa aciltedavi gerekir. Birlikte bulunan asidoz dzeltilir.Hcre d sv a dzeltilir, 5-10 mEq/kgkalsiyum klorr veya kalsiyum glukonat IVverilir. Btn bunlarla magnezyum dzeyiyksek kalrsa tek are periton diyalizi veyahemodiyalizdir. 82. Teekkrler