saglik bakanlıgi 2010 asgari tasarım standart kılavuzu

download saglik bakanlıgi 2010 asgari tasarım standart kılavuzu

of 198

Transcript of saglik bakanlıgi 2010 asgari tasarım standart kılavuzu

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    1/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    2/198

    Salk Bakanl Yayn Numaras : 800

    ISBN : 978-975-590-327-9

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    3/198

    TEEKKR

    Trkiye Salk Yaplar Asgari Tasarm Standartlar 2010 Yl Klavuzununhazrlanmasndan yaynlanmasna kadar olan tm srelerde vermi

    olduu youn destekten sebebi ile dari Mali ler Dairesi Bakan Dr. nalHLRe,

    Tedavi Hizmetleri Genel Mdr Do. Dr. rfan ENCANa, Genel MdrYrd. Dr. Serdar MERCANa, Genel Mdr Yrd. Uz. Dr. Orhan KOa veTedavi Hizmetleri Genel Mdrl alma gurubuna, Salk BakanlSaha Koordinatrleri Dr. nci YILMAZ ve Dr. Men DNERe deerlikatklarndan dolay ayrca teekkr ederim.

    Uz. Dr. Ali Kemal AYLAN

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    4/198

    2010, Kitap olarak basla ve CD formada yaylaa bu klavuzu telifhakk, T.C. Salk Bakala air. Salk Bakal izi olmaksz basm,yaym ve dam yasakr.

    Tasarm | Veysel Cebe

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    5/198

    Trkiye Salk Yaplar Asgari Tasarm Standartlar

    2010 Yl Klavuzu

    v

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    6/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    7/198

    NDEKLER Sayfa

    LKSZ x

    SUNU xv

    Balarken xv

    1. GR

    1.1 Genel 1

    1.2 Yenileme/Tadilat 2

    1.3 Engellilere Ynelik Tasarm Standartlar 3

    1.4 Afetlere likin Kurallar 3

    1.5 Ynetmelikler ve Standartlar 3

    1.6 Salk Tesisinin Baka Bir Salk Tesisine

    Dntrlmesi 5

    1.7 Yarm n zin/Proje n zin Belgesi 5

    2. TANIMLAR

    2.1 Fiziksel evre 7

    2.2 Gizlilik ve Gvenilirlik 8

    2.3 Hizmet Alanlar 8

    3. GENEL ZELLKLER

    3.1 Planlama ve Tasarmda Enfeksiyon Kontrol (EK) 15

    3.2 Saalandrma / Fazlar 17

    3.3 Onay ve Teslimat 18

    3.4 Mimari izimler ve El Kitaplar 18

    3.5 Kullanm zini 19

    3.6 n Planlama Gereklilikleri 19

    3.7 Fiziksel evre 27

    v

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    8/198

    3.8 Bina i Ulam Alanlar 25

    3.9 Hasta Alanlar 30

    3.10 Hizmet Alanlar 31

    3.11 Otopark Alanlar 363.12 Heliport Alan 36

    4. MAR TANIMLARI ve STANDARTLARI

    4.1 Arsa ve Arazi ncelemesinde Gereken Veriler 39

    4.2 Arsa ve Arazi Bilgileri 40

    4.3 Yer Seim Kriterleri 43

    4.4 Arazi Bykl 44

    4.5 evre Kirliliinin Kontrol 48

    5. EKPMAN

    5.1 Genel zellikler 51

    5.2 Snandrma 52

    5.3 Byk Teknik Donanmlar 53

    5.4 Elektronik Donanmlar 53

    6. GENEL HASTANE

    6.1 Genel Hususlar 55

    6.2 dari ve Eim Ynem Alanlar 59

    6.3 Poliklinikler 64

    6.4 Yatakl Tedavi nitesi (Dhili ve Cerrahi) 77

    6.5 Youn Bakm niteleri 82

    6.6 Yenidoan Blm 87

    6.7 Pediatri Klinii 90

    6.8 Psikiyatri Klinii 91

    6.9 Cerrahi nitesi 93

    6.10 Kadn Hastalklar ve Doum Klinii 98

    6.11 Acil Servis 102

    6.12 Tansal ve Giriimsel Radyoloji 110

    6.13 Laboratuvar 113

    v

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    9/198

    6.14 Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Servisi 115

    6.15 Hemodiyaliz nitesi (Akut ve Kronik) 117

    6.16 Kan Bankas 119

    6.17 Morg 1206.18 Eczane 121

    6.19 Yiyecek Hizme 123

    6.20 Merkezi Sterilizasyon Hizmetleri 123

    6.21 Genel Depolar 124

    6.22 amarhane Hizmetleri 124

    6.23 Bina i Tama Aralarn Temizleme Blm 125

    6.24 Ortak Alanlar 125

    6.25 Kat Hizmetleri/Temizlik Malzemesi Odalar 1266.26 Mhendislik Hizmet Alanlar 126

    6.27 Detaylar ve Biriler 126

    6.28 Ak leme Hizmetleri 128

    6.29 Mekanik Standartlar 128

    6.30 Elektrik Standartlar 145

    7. TABLOLAR 151

    8. KAYNAKLAR 179

    x

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    10/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    11/198

    TABLOLAR Sayfa

    Tablo 1 Genel Hastaneler ve Tp Merkezlerinde Ses

    Transmisyonu Snrlamalar 151

    Tablo 2.1 Hastanelerde ve Ayakta Tedavi Veren Tesislerde Hasta

    Bakmn Etkileyen Alanlar in Havalandrma Gereklilikleri 152

    Tablo 2.2 Hastane ve Ayakta Tedavi Hizme Salayan Tesislerdeki

    Scaklk ve Nem Gereklilikleri 156

    Tablo 3 Genel Hastaneler ve Yatarak Tedavi Tesislerindeki Merkezi

    Havalandrma ve Klima Sistemleri in Filtre Etkililikleri 160

    Tablo 4 Scak Su Tasarm 161

    Tablo 5 Oksijen, Vakum (Sucon) ve Tbbi Hava Sistemleri in

    stasyon klar 162

    Tablo 6.1 Bakm Birimlerinin Belirli Alanlarnn Havalandrlmas 164

    Tablo 6.2 Bakm Birimlerinin Belirli Alanlar in Scaklk ve Nem 165

    Tablo 7 Bakm Birimlerindeki Merkezi Havalandrma ve Klima

    Sistemleri in Filtre Etkinlikleri 168

    Tablo 8Salk Tesislerinde Aydnlatma 169

    Tablo 9 Klinik Alanlar in Elektrik Priz Yuvas Gereklilikleri 172

    Tablo 10Hemire ar ve Sinyal Sistemleri 174

    Tablo 11 Basn Odas ve Tasarm Boyutlar 176

    x

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    12/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    13/198

    LK SZ

    Salk Bakal amac ve grevi, salk hizmetlerii yurdu her keside,toplumu bt kesimleri ii eriilebilir, etkili, verimli, itelikli ve srdrlebilirolmas salamakr. Hkmemizce bu maksatla 2003 ylda beri yrtleSalkta Dm Program ereveside, yapmz almlarla lkemizde salkhizmet suumuda emli gelimeler kaydedilmir.

    Salk hizmetleri suumuda daha ok sayda ve eie salk yaplara ihyaduymaktayz. lkemizde salk yaplar yaklak yzde 43, 25 ya zeridedir.Bu bialar salk hizmetleri suum presiplerie, p ve tekolojideki ba ddrcdeiimlere ayak uydurmas, yei ihyalara cevap verecek hale gerilmesi iibyk tadilatlara gereksiim duymaktadrlar.

    Yei salk yaplar iasda, mevcut bialar tadilat ve oarm ihyalarkarlarke lkemizi srl kayaklar ekoomik ve tasarruu kullamak iiazami hassasiyet gstermemiz gerekir. yi pllamam, gereksiz ve al kapasiteliyarmlara ilem maliyetlerii de eklemesiyle kayak isra artaca aikrdr.

    Yei yaplacak salk tesislerii gmz bekle ve ihyalar karlayacak,p ve tekolojideki gelimeleri kullalmasa imk verecek akll bialar olmashedeemekteyiz.

    Yukardaki hedeer ve alaylar ereveside, yei bialar ia edilmesi, eskitesisleri ve ek bialar oarm ve tadilatlar ii Trkiye Salk Yaplar AsgariTasarm Standartlar 2010 Yl Klavuzuu hazrlam buluuyoruz.

    Bu klavuz ile yaplacak salk tesisleri; eriimi kolaylarld, ada salkhizmei suulduu, ptaki e so bilgi ve tekolojileri uygulad yaplarolacakr. Hizme itelii gelirilecek, iletme ve oarm maliyetleri e azaidirilerek tasarruf salam olacakr.

    Bu almada emei gee bt arkadalarma, almalarmz srasda gr ve

    desteklerii esirgemeye salk sektrmz deerli mesuplara teekkrlerimisuuyorum.

    Prof. Dr. Recep AKDASalk Bakan

    x

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    14/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    15/198

    SUNU

    Bilim ve tekolojideki ilerlemeler soucu salk alada tetkik, tehis ve tedaviytemleri ile bu ytemlerde kullala bbi uygulamalar ve cihazlar srekligelimektedir. lkemizde suula salk hizmetleride bu gelimelere paralel olaraketkililik, eriilebilirlik ve kalitei yksellmesi hedeemektedir. Hedeerimizdorultusuda salk tesisleride yei tekoloji, sistemler ve ortaya ka dierihyalar ii tadilatlar ve yei ek bialar gerekmektedir.

    Bakalmza bal ikici ve c basamak salk hizme vere bialar%45,5ii ekoomik ve ziki mr tamamlam, %29,4 ise 25-50 ya

    dilimide, %15,9uu ise 50 ya zeride olduu grlmektedir. Ayrca 100 yazeride hlihazrda you salk hizme vere 24 salk yaps bia bulumaktadr.Byk ehirlerimizde yer ala bu tarihi bialar ark gemite gelecee ktutacak bir ekilde hizmet vermek amac ile tekrar dzelemesi gerekmektedir.

    Bakalmz 2004-2008 yllar arasda bakm ve oarm ii toplam 333.452.108TL harcamr. Bu miktar 310.312.740 TLlik ksm ise Byk oarm kalemiolarak adladrla, tadilat ve hizmet eksikliklerii karlamak amacyla yapla ekbialar kalemidir. 2030 yl cesie kadar byklkleri yeterli grle alalar,ark yeterli olmad, ihya duyula baz alalara ise ihya duyulmad fakat yei

    ve farkl zellikteki, alalara ve altyapya gereksiim duyulduu grlmektedir. Bugereksiimi karlamak ii yapla bialarda, asgari mimari tasarm stadartlar,eler olmas gereklilii emli bir kou olarak mze kmaktadr.

    Trkiye Salk Yaplar Asgari Tasarm Standartlar 2010 Yl Klavuzuu amac;gerek kamu, gerekse zel salk yaplarda asgari tasarm stadartlar belirleyerekbu alada hizmet kalitesii arrmakr. hyalar grlerek, tadilat ve ek bialaryaplmasa gereksiimi azaltarak salk yaplar maliyetleri azallacak ve salkhizmet suumuu daha etkili, verimli ve itelikli olmas salaacakr.

    lkemizi salk yaplar, asgari tasarm stadartlar ii bir klavuz olacak buyaya katk salaya herkese teekkr ederim.

    Prof. Dr. Nihat TOSUNSalk Bakanl Mstear

    xv

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    16/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    17/198

    Balarken...

    D olduu gibi bug de salk hizmet suumu hayamzda byk em arz

    etmektedir. Salk hizmet suumu yllar geke daha karmak bir sistem iide yeralmaktadr. Bireye dayal hizmet sistemide toplumsal hizmet suumua geesektr biraz daha farkllaarak byk kitlelere hizmet eder olmutur. Devlee buhizmet tr daha iyi, hzl ve kaliteli hizmet verebilme ada salk hizme, malzemeyemi, bakm oarm ve iaat gibi yei yaplamalara ihya duymutur.

    Gsterile tm ze ve hassasiyeeki ama hastalara daha iyi hizmet vermek, hzlta koymak, e ksa zamada iyilermek, maliyetleri azaltmak ve hem alalarahem de hasta ve yaklara bu sreler ieriside, huzurlu ve rahat bir ortamsalamakr.

    Bu kavramlar ile yllar boyu oluturula sistemleri soucu yei kliikler,uygulamalar, grtleme metotlar, laboratuar sistemleri ve hasta bakmytemleri gelirilmir.

    Gelimeler eceside farkllaa ve srekli yeilee uygulamalar tatbikieyelik admlar mimari alamda almasa ihya duyulmaktadr. Bu sebeplegelimi lkelerde olduu zere lkemizde de salk hizmet suumuu belkemiisaylacak salk yaplar tasarm stadartlar oluturulmas almalarbalalmr. lk adm olarak Salk Yaplar Asgari Tasarm Stadartlar Klavuzuuoluturulmasa karar verilmir.

    Salk hizmet suumu tm dyada ay hizmet zelliii, bbi cihazlar ve kliikuygulamalar tayor gibi grmesie rame, lkeler arasda salk polikalar,demeler, hastalk eitleri ve youluu, alma zellikleri ve kltr gibi farkllarbulumas edei ile mimari tasarm her lkede farkllk gstermesi gerekir.

    Klavuzu hazrlamasda bata TSE (Trk Stadartlar Ests) olmak zere,Bakalmz hizmet kalite stadartlar, AIA (Amerika Mimarlar Birlii), ADA(Amerika Egelliler Hareke) ve JCI (Joit Commissio Iteraoal) gibi kayaklar,ararmalar, yaylar ve yetmeliklerde yararlalmr. Daha sora lkemizdesuula salk hizmetleri alay ve polikasa gre almalar ekilledirilmi veihayet halkmz yaam tarz ve kltre uygu hle gerilmir. Daha soralkemizde salk alada ala mimarlar, mhedisler, hastae iletmecilerive kliisyelerde olua kamu, iversite ve zel sektr temsilcileri ile eitlialtaylar yaplarak rehber tamamlamr.

    Bu alma, lkemizi salk tesislerie yelik asgari tasarm stadartlarbelirlemeside c olmas ve ilgili tm taraara k tutmas temei ederim.

    Uz. Dr. Ali Kemal AYLAn

    xv

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    18/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    19/1981

    Salk hizme sua yaplar iham, bia mimari alalar boyutlaryladoru oraldr. Biay gzel ve kullal kla, d gr kadar, giri ve geialalar ola koridorlar gei, odalar byk ve ferah, tavalar yksek olmasve mek iyi dekore edilmesidir.Buula birlikte, gereide fazla byklk isemesafeleri arracak, hizmet suumuu yavalatacak, ileyite kopuklua, alave hasta memuiyei azalmasa, ksaca hizmet kalitesii dmesie sebep

    olacakr. Ayrca, meklar gereide byk olmas maliyetleri de arracakr. Busebeple salk yaplar asgari stadartlar belirlemesi ok em tamaktadr.

    Gmzde salk alada rnek Proje bal alda uygulaa baz projelervardr. Acak yetersiz plalama ve zama iide ihyalar deimesi edei ileyapla yei bialar kullalmaya balamada ce bile tadilat gerekrmektedir.Bu tadilatlar ise yllar boyu devam etmekte ve tadilat ihyac hi bitmemektedir.nece olarak tadilatlar sreklilii maliyetleri arrmakta ve ou zama mevcutbia maliyei geip yie de hibir zama istee azami hizmet kalitesieulalamamaktadr.

    Trkiyedeki salk yaplar asgari mimari tasarmda zama iide oluabilecek

    deiiklik gereksiimi ilgili komisyolar tarada belirleip, belirli zamaaralklarda gerekli deiiklikler yaplacakr.

    Bu zellikler ile ilgili asgari stadartlar aada yer almaktadr.

    1.1. Genel

    as veya tadila plalaa bia ihya program, ilgili tm taraarcaoluturulacak bir komite tarada hazrlamaldr. Herhagi bir yerde mkemmel

    plaa sahip ola bir bia farkl bir yerde yetersiz kalabileceide, kopya projelerdekalmas gerekmektedir.

    1.1.1 Gerek yei, gerekse yeilee veya tadilat ve ekle yapla salkbialar projeledirilmesi, tasarm, yapm, bakm ve oarm sz kousustadartlar gerekliliklerii karlamak zorudadr.

    Klavuzda belirle tm lmler kullama hazr, ice ileri bitmi haldeki bialmleridir.

    1. GR

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    20/1982

    1.1.2 Salk hizmetleri suucusu, pla deerledirmesi amacyla ibraz edileher proje ii, iletme plalar ve iletme searyosuu aka alata bir raporsumaldr. Raporda hizmet verecek persoel detaylar, kliik tr ve kliik detayile yerlerilecek bbi cihazlar yer almaldr. Bu rapor, tesiste yaplmas dle

    her deiiklik ii ayr ayr istemelidir. letme searyolarda veya raporudagelecekte arta talebi karlamak amacyla zaruri hizmetleri geilelmesiolasla da yer verilmelidir. letme searyolar/raporu, proje tasarm ve iaatbelgelerii gelirilmesi srecide kullalmak zere temi edilmelidir.

    1.1.3 Yei bir iaat, ekleme veya yeileme ii yapldda dier ilgili mevzuatlarauyulmas gerekmektedir.

    1.1.4 Salk tesisii plalamas, yapm ve alrlmasda hasta gvelii plada tutulmal ve hasta gveliii salamasa yelik lemler almaldr.Bu kouda ilgili mevzuat dikkate almaldr.

    1.2 Yenileme/Tadilat

    1.2.1 Lisasl mevcut bir tesiste veya yeileme/tadilat ilerii yaplddurumlarda, yapla ii -varsa- Bia Yetmelii, dare Yetmelii, ElektrikYetmelii, Makie Yetmelii, Tesisat Yetmelii, Asasr Yetmelii veyetmelikleri mteakip blmlerie uygu olmas salamaldr. Yapla hertrl tadilat, aadaki maddelerle birlikte s ve ses yalm ile elektrik kousudaTSE 825 stadartlara uygu olmaldr.

    1.2.2 Yeileme projeleride ve mevcut tesislere ekleme ve tadilat yaplaprojelerde, tesisi sadece projede etkilee ksm, stadartlar ilgili ksmlarauymaldr.

    1.2.3 Tesisi yeileme kapsama dhil edilmeye acak tesisi tamamileyebilmesi ii zaruri ola mevcut blmlerii, yaplacak yei blmler ii deyeterli olmas gerekmektedir.

    1.2.4 Salk biasdaki her trl ek bia veya yeileme almalar iaatabalamada ce sahip olua gvelik seviyesii dremez.

    Yei tesisler ii gerekli ola gvelik seviyesii salamas zoruludur.

    1.2.5 Tesisi yeileme, oarm ve ek tesis yapm kapsamda plalama,yapm ve alrlmas aamalarda hasta gvelii plada tutulmal ve hastagveliii salamasa yelik lemler almaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    21/1983

    1.3 Engellilere Ynelik Tasarm Standartlar

    Salk tesisii iaa, Bia Yetmelii, dare Yetmelii ve mteakip blmlerdebelirle eriim stadartlar karlayacak ve doruda 5378 olu ve 01.07.2005

    tarihli kauu esaslara ve ayrca, ADA (America Disabilies Act) (EgellilerHareke) kstaslara uymaldr. Salk tesisi, her trl egellii (grsel, iitsel vebedesel) tesisi ilgili blmlerie erimesie imk salaya zelliklere sahipolmaldr. Salk tesisi ayrca, 22 nisa 2006 tarih ve 26147 sayl zrlleri ulamve kullama uygu olmaya yaplar uygu ekle gerilmesie iliki Yaplardazrllerin Kullanmna Ynelik Proje Tadili Komisyonlar Tekili, alma Usul veEsaslar hakkdaki yetmelie de uygu olmaldr.

    1.4 Afetlere likin Kurallar

    Plalama ve tasarmda; afet ihmalii yksek kabul edildii yerlerde, salktesiside bulua herkesi ca gveliii korumas ii gerekli lemler yeralmaldr. Byle bir afe ardda hizmetleri devam etmesi ve ortaya kacak ekihyac karlayacak ekilde plalama tasarm yaplm olmaldr.

    1.4.1 Afet Plan

    Doal afet (deprem, sel, v.b) sorasda mutlaka ayakta kalmas gereke salktesislerii farkl ekildeki afetleri etkilerie dayama testleri yaplmaldr. Szkousu testler, yapsal ve dier krik bia sistemlerii performas ile haricetemi edile elektrik, gaz, su ve ileim hizmetlerii bu koullar alda kesilme

    olasl dikkate almaldr. Tesisi master pla, hastalar ii tehlikeli olabilecekkoullar ve tesisi Afet Plan iermeli. Afet plada, gereklerme kabiliyeezarar verecek koullar ii gerekli tedbirler dikkate almaldr.

    Salk tesisleri, bia yetmeliklerideki doa artlar ve deprem dayakllailiki gereklilikleri karlayacak ekilde tasarlamaldr.

    1.5 Ynetmelikler ve Standartlar

    1.5.1 Uyulmas Gereken artlarYei ileri ve eklemeleri gereklerildii durumlarda aadaki kanun,ynetmelik ve ilgili oda artlara uyulmas gerekmektedir.

    1.5.1.1 Kaular

    3194 Sayl mar Kauu

    Tak Sulara ve Su Basklara Kar Koruma Kauu

    Belediye Kauu

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    22/1984

    Bykehir Belediyesi Kauu

    l zel daresi Kauu

    Kat Mlkiye Kauu

    1.5.1.2 Yetmelikler

    Acil Salk Hizmetleri Yetmelii

    Afetlere liki Acil Yardm Tekila ve Plalama Esaslara Dair Yetmelik

    Az ve Di Sal Hizme Suula zel Salk Kurulular Hakkda Yetmelik

    Ambulaslar ve Acil Salk Aralar ile Ambulas Hizmetleri Yetmelii

    Aklar Dzeli Depolamasa liki Yetmelik

    Karayollar Kearda Yaplacak ve Alacak Tesislere liki Yetmelik

    Otopark Yetmelii

    Gayri Shhi Messese Yetmelii Evsel ve Tbbi Ak Yetmelii

    Ka Ak Yetmelii

    3030 Sayl Bykehir Belediyesi Dda Kala Belediyeler Tip mar -Yetmelii

    Pla Yapma Ait Esaslara Dair Yetmelik

    Grlt Kotrol Yetmelii

    Karayollar Trak Yetmelii

    Ky Kauuu Uygulamasa Dair Yetmelik

    zel Huzurevleri ve Yal Bakmevleri Yetmelii Su Kirlilii Yetmelii

    Deprem Yetmelii

    Yag Yetmelii

    Su ve Kaalizasyo Belediye Yetmelii

    Tesisat Projesi Belediye ve Doal Gaz Yetmelii

    Sak asa Yelik Yetmelikler

    1.5.1.3 Oda artlar

    Mimari Proje, Mimarlar Odas ve Belediye artlar Stak Proje, aat Mhedisleri Odas artlar

    Elektrik Projesi, Belediye ve Elektrik Mhedisleri Odas artlar

    1.5.2 Kiisel Salk Bilgilerinin Korunmas

    Yasalar kapsamda her trl salk bilgisii mahremiyei korumak ii iletmeytemleri ve ziksel aralar uygulamas zoruludur.

    Tesisler; kt, elektroik kayt ve zel koumalar da dhil olmak zere koruma

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    23/1985

    aldaki her tr ve ekildeki salk bilgilerii gizliliii destekleye bilgi gveliiyem sistemie uygu olarak tasarlamaldr.

    1.6 Salk Tesisinin Baka Bir Salk Tesisine Dntrlmesi

    Bu stadartlar tm gereklilikleri, mevcut lisassz ( izi alm ama almam,iletme ruhsa almam) bir tesisi dtrlmesi srecide de geerli olacakr.

    Tp merkezlerii hastaeye, tp bebek merkezii dal hastaesie, dal hastaesiihastaeye, bakm evii hastaeye dtrlmesi ilemleri de dhil -acak bureklerle srl kalmamak zere- daha az ihya duyula mevcut lisasl tesisleridaha ok ihya duyula tesislere dtrlmesi ilemi ii izie gerek duyulabilir.

    Bu stadartlar -stadartlar pecere, oturma/yemek salou ve eriim gereklilikleri

    hari olmak zere- daha ok ihya duyula mevcut lisasl bir tesisi daha az ihyaduyula bir tesise dtrlmeside kullalmamaldr.

    1.7 Yarm n zin/Proje n zin Belgesi

    Projeler, yetmelik erevesice izi belgesi almal ve yetmelik gerekliliklerieuygu olmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    24/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    25/1987

    2. TANIMLAR

    Blm amac, hasta bakm sistemie dhil ola paydalar (hastalar ve salkpersoeli) doruda etkileye ilevsel gereksiimler ve hasta bakm elerii-ziksel evrei temel elemalar da dhil olmak zere- tm evresii tamlamakr.

    Yapla plalamalar daha etkili ve amaca yelik olmas tamlar ak ve et birekilde yaplmas ile salaabilir. Salk yaplar, yei ihyalar plalamasdakapasitelerie bal olarak baz bezer alalar birlerilebilir veya ek ala olarak

    ekleebilir. neyi asl yaplmas gerekie karar vermek ii de salk tesisidekialalar ve durumlar e alam ifade eii ok iyi bilimesi gerekmektedir.Souta oluturulacak farkdalk ve alay; hasta iyileme srecii, hastamemuiyei, saygl, mahremiyei, gizliliii ve gveliii, bbi hatalarora, hasta ve persoel stresii ve operasyolar baars etkileyecei akr.

    2.1 Fiziksel evre

    Fiziksel evre, isteile bakm modelii dam desteklemek ve aada sralaaaahtar elemalar yerii belirtmek zere tasarlaacakr.

    2.1.1 Ik ve Manzaralar

    Salk hizme sua biada hastalar ve alalar buluduu tm alalarmmk olduu kadar g almaldr. Bia iide darya baklddarahatlac, gze ho gele mazaralar bulumaldr.

    2.1.2 Ynlendirme ve Yol Bulma

    Salk bias ile herhagi bir ilikisi olalar gidecekleri yerlere mmk ola eyksek hzda ve e az soru sorma gereksiimi duyacak ekilde gitmelerii salayacak

    ekilde iaretledirmei yaplmasdr.

    2.1.3 Rampalar

    Tekerlekli sadalye ve sedye kullaa egelli kiileri zemi seviye farklar egeliibertaraf ederek ulam salaya yol dzeeidir.

    Rampa tam bia kaldrm giriide balayarak biay kullaa persoel, hastave hasta yaklar ilgili yerlere ulam srasda bia iide ve dda kulladalalarda seviye farkda dolay meydaa gelmi her trl eimi kapsar.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    26/1988

    2.1.4 Merdivenler

    Acil klar ve ykseklii 2 metrede az ola alalara ulam amacyla kullalaalalardr.

    2.1.5 Asansrler

    Biada hasta, hasta yak, persoel ve malzeme tamas ii katlar aras kullalatama aracdr.

    2.1.6 Koridorlar

    Koridorlar, birimler aras eriebilirlii salaya alalardr. Gei boyuaki koridorlarbialara i kullamda ferahlk, kullam kolayl ve gvelik zellii katmaktadr.

    2.2 Gizlilik ve Gvenilirlik

    Gizlilik ve gveirlilik; hastalar ziki mahremiyei ve gveliii salamasgereklilii hususudur.

    2.2.1 Gvenlik

    Hastalar veya hasta yaklar ile dier kiileri arasda baz bbi durumlardagvelii salamas hususu em tamaktadr.

    2.2.2 Mahremiyet

    Hastalar kedi yaklara, yabaclara, ilgili olmaya bbi persoele ziki vedokmatasyo olarak mahremiye korumaldr.

    2.3 Hizmet Alanlar

    Aada listesi verile hizmetler, her bir hemire iteside temi edilmelidir.letme plada belirldii veya grld takdirde bu hizmetler, tm ta vetedavi blmleride uygulaacakr. Sz kousu hizmetler, her hasta birimi ierisidebuluacak veya kolaylkla temi edilebilecekr. Her bir servis ala bykl veyeri, hizmet suula hasta says ve tre bal olacakr. Belirle foksiyolarher biri ii tamlam alalar gerekmektedir. Her hizmet ala, birde fazlahasta birimie hizmet vermek zere dzeleebilir veya kouladrlabilir; Aksibelirlmedike, byle bir hizmet servis ala, her hemire iteside bulumaldr.Oda veya Muayene Odas ifadelerii kullald yerlerde, ala ilev ii ayrve kapal bir ala amalamaktadr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    27/1989

    2.3.1 Hasta Hizmet Alanlar

    Hastalar yaadklar ve hizmet aldklar alalardr. Hasta ala/alalar her birhasta ve doam ru olarak hareket etmesie imk tayacak ekilde

    tasarlamaldr.

    2.3.1.1 El Ykama Alalar

    El ykama alalar; Tbbi persoeli hasta muayeesi ve bezer iler cesi vesorasda ellerii ykad alalardr.

    Ziyareti, hasta ve dier persoelde efeksiyo yaylmas lemesieyelik olarak dzelee el ykama alalar em tamaktadr.

    2.3.1.2 Polikliik itesi

    eriside bekleme ala ola, ka alma, hazrlama odas, hemirelikhizmetlerii ve grlyorsa tuvale yer ald blmdr.

    2.3.1.3 Kat Muayee/Mdahale Odas/Odalar/Ala

    Yatakl Tedavi itesideki bt hasta odalar tek yatakl olmas durumudamuayee odas (mdahale odas hari) gereklilik olmakta karlabilir. Merkezdebulua muayee ve mdahale odas/odalar birde fazla tedavi itesitarada kullalabilir. Dzeli kullam ii uygu olmas durumuda bu odalar,dier katlara yerlerilebilir. Bu odalarda e az 7 metrekarelik bo zemi ala vemasa/sedyei tarada da e az 100 cmlik aklk temi edilmelidir.

    2.3.1.4 Cerrahi Uyama iteleri

    Aestezi Soras Bakm (veya 1. Faz/Basamak Uyama) itesi; hasta tamameaestezi alda olduu durumuda daha az akut mdahale gerekrdii durumagei bir oda veya birim alama gelmektedir. Bu yerler cerrahi birimdekarlmada ce hasta tamame stabil hale geldii alalardr.

    2.3.1.5 Kliik Servis

    Kliik Servis, tesis ieriside, hastalar uyuduu ve geceyi geirdii odalar, destekalalar ve persoel alalar iere ala olarak tamlamaktadr. Kliik servis

    bia bir kaad, bir ka veya birka ka ierebilir. Kliik serviste bir veya dahafazla hasta modl buluabilir.

    2.3.1.6 Hasta Modl

    Hasta modl, bir salk tesiside, hastalar uyuduu bir veya daha fazlaodada olua ve tek bir persoel istasyouda hizmet verile bir ite olaraktamlamaktadr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    28/19810

    2.3.1.7 Hemire/kotrol istasyou/istasyolar

    Tm aestezi soras hastalar bakm veya bezer acil durumda bulua hastalarii, grsel veya edeeri bbi gzlem yapma imk salaya alalardr.

    2.3.1.8 Refakati le Girile Bayolar ve Tuvaletler

    Hasta durumu ve kullad aletler (sedye gibi) ile ilgili olarak hasta kediodasda bulua veya tahsis edile bayoda yararlaamad durumlardarefakatisi veya hasta bakc ile birlikte girile bayolardr.

    Hastaya elik ede refakati ii gerekli ola ala da dhil olmak zere, merkezibayolar, sedye, tekerlekli araba ve tekerlekli sadalyedeki hastalar ii 100 yatakbaa bir adet veya buu katlar orada temi edilmelidir. Kullam asdauygu olmas halide ayr bir kaa buluabilir. Bu alalar tek kiilik olmaldr. idetuvalet ve bayo ihyac salamaldr. Ayrca mahremiyet korumaldr. Sabu,

    havlu ve dier malzemeleri bu blmlerde muhafazas ii gerekli dzelemeleryaplmaldr.

    2.3.1.9 la/Eczae stasyou

    lalar dalmas ii gerekli dzelemeleri yapld yerdir. Bu ilem, ilahazrlama odasda veya iteside, mstakil bir ila dam iteside veyabaka oayl bir sistem tarada gereklerilebilir.

    2.3.1.10 Sedye ve Tekerlekli Sadalye Muhafaza Ala

    Gerek hastaei girileride gerekse servis katlarda hastalar kullamatahsis edile tekerlekli sadalye ve sedyeleri trai aksatmayacaklar ekildebekleldikleri aladr.

    2.3.2 Dier Hizmet Alanlar

    2.3.2.1 Temiz Odas

    ide el ykama blm ve alma tezgh olmas yada, temiz ve steril malzemeii temiz malzeme deposu/dolab bulua odadr.

    2.3.2.2 Kirli Odas

    ide el ykama blm, kirli rtler ve p komas ii az kapal mahfazalarkoaca bir ala; szgeli, iki blmeli bir lavabo ve kearda sifolu kliik lavabobulua bir oda buludurulmaldr. Kirli odasda temiz odasa veya depolaradoruda eriim imk olmamaldr. Sadece kirli rt veya ak kutularbuluduu alalar varsa, ykam bulaklar ii szgeli, iki blmeli lavabo vekearda sifolu kliik lavabo gereklilik olmakta karlabilir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    29/19811

    2.3.2.3 Temiz rt Dolab

    Her hemire iteside temiz rtleri koulmas ii belirlemi aladr. Bualatemiz odas ieriside, ayr bir dolap halide veya her kaa plal bir dam

    sistemi ieriside olabilir.

    2.3.2.4 Kat Mua

    ide lavabo, alma tezgh, buzdolab/soutucu, malzeme dolab veprogramlam ler haricide scak ve souk yiyecekler ii doambuluduu muak alalmaktadr. Muak ieriside, yiyecek serviside kullalatepsi ve tabaklar ii yer olmaldr. Yemek zama kullalmaya ve toplamaya kirliyemek tepsilerii geici olarak koulmas ii gerekli imk ve yer salamaldr.

    2.3.2.5 Kat Hizmetleri/Temizlik Malzemesi Odas

    Her hemire itesi veya blmde uygu olacak ekilde bir temizlik odas temiedilmelidir. Bu oda, itede kolaylkla eriilebilir ve iteyle ay kaa olmaldr.Oda ieriside, servis lavabosu veya tahliye ayg ve ru olarak kullala tmmalzeme ve temizlik doam bulumaldr.

    2.3.2.6 Yaz/Rapor leri Ala

    Hemire istasyou iide yaz, kayt ve dosya doldurma ileri ii alma yeri olabir ala temii kast edilmektedir.

    2.3.2.7 Hasta Dosyalar Dolab

    letme plaa uygu ekilde hastalar dosyalar iide buluduu ve yetkilipersoel ddaki kiiler tarada ulalamayacak bir dzeee sahip bir yap kastedilmektedir.

    2.3.2.8 Ariv

    Hastalara ait bilgileri dosyalar halide e az be yl saklamasa yelik odalarkast edilmektedir. Saklama sreleri mevzuatla belirlemektedir.

    2.3.2.9 Bilgi Yem Odas

    Hastalar ile ilgili yapla ilemleri elektroik olarak kotrol, destek gibi hizmetleriverildii odadr.

    2.3.2.10 Suucu Bilgisayar Odas

    Hastae de verile bilgisayar hizme ii gerekli bilgisayar suucu cihazlarbuluduu, iide zg havaladrma ve soutma sistemi ola toz ve emdeardrlm oda.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    30/19812

    2.3.2.11 Bia i Ulam Aralar

    Hastae bias iide hasta, refakati ve persoeli eitli alalara ulamalar veyer deirmelerie imka verecek ve kolaylk salayacak zellikte ola aralar kast

    edilmektedir.

    2.3.3 Grnt Arivleme ve leim Sistemi

    Grt Arivleme ve leim Sistemi (Picture Archivig ad CommuicaoSystem-PACS), hastaya ait lmleri grtlerii dijital ortamda toplamas,depolamas ve ilelmesi ile polikliik, kliik veya ameliyathae ortamda izlemesiii kullala bir elektroik arar. Tasarm aamalarda grtleme ve ileimsistemi ile ilgili alt yap plalamasa yer verilmesi gerekmektedir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    31/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    32/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    33/19815

    3. GENEL ZELLKLER

    Bu blmde hastaei bir blm veya tamam kapsaya ve btlk arz edehususlara yer verilmir. Geel zellikleri tekil ede bu emli ksm hastaeiilevselliide byk bir deere sahipr.

    Gerek mstakil bialara yelik, gerekse mevcut bialar geilelmesi veyayeilemesie yelik tesis iaa hastalar ve persoel ii tehlikeli koullaroluturabilir. Bu edele, salk tesislerii plalama, tasarm ve iaa srasda,

    mek ve ilem ihyalar ya sra efeksiyo kotrol, ca gvelii, argrlt/vibrasyo ve iaat aamasda hastalar korumas gibi hususlar dikkatealmaldr.

    Tamlamalar iyi yaplmad veya zelliklerii et olarak belirlmediidurumlarda hastaeleri ilgili ksmlar ilevsellii btyle bozulacakr. Busebeple hastalar ve ala persoeli tm hareketleri plalamaya kalmal vebtsel olarak deerledirilmelidir.

    Aada geel zellikleri iere ve hastae tasarm iide bir ala ihva etmeyeblmleri zelliklerie yer verilmir.

    3.1 Planlama ve Tasarmda Enfeksiyon Kontrol

    Efeksiyo Kotrol, projei pla aamasda, tesisteki hava ve suyla bulaa farklbiyolojik kirlecileri bulama olasl belirlemesii ve bakl ciddi oradabasklam hastalar tespit edilmesii salaya bir ilem olup epidemiyolojikalamda hastal apraz bulamas azaltmaya yelik bir klavuz iteliidedir.

    3.1.1 Enfeksiyon Risk Ynemi Grevleri

    Doruda hastalar gvelii, bakm, velasyou ve epidemiyolojii koruupsalamas hususuda tesisi tasarlamas dhil iaa her aamasda, aladauzma kiilerde olua bir komite (Efeksiyo kotrol komitesi) grev almaldr. Szkousu komite, risk deerledirmesie iliki gcel belgeleri temi etmei yasra plalama, tasarm, iaat ve iletmeye alma aamalar tamamda gcelrisk azalc tedbirler kousuda tavsiyelerde bulumaldr. Mlk sahibi, projeimr boyuca, uygulaa protokolleri etkililiii izlemesie imk tamaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    34/19816

    3.1.2 Enfeksiyon Kontrolnde Tasarm zellikleri

    Efeksiyo Kotrol gelirilirke bia tasarm zellikleri de ele almaldr.

    3.1.2.1 Ters akml izolasyo ve koruyucu ortam odalar says, koumu ve trdeerledirilmelidir.

    3.1.2.2 Acil servis bekleme ve kabul salolarda zel velasyo ve ltrasyosistemlerii yerleri plalamaldr.

    3.1.2.3 Cerrahi servislerde ters akml izolasyo ve izolasyo odalar, laboratuvarlar,kimyasal aklar ii lokal boaltma sistemleri ve dier zel alalarda havaladrmaihyac plalamaldr.

    3.1.2.4 Lejyoer hastal ve suda kayaklaa rsat patojeleri srlamak iilemler plalamaldr.

    3.1.2.5 Zemi demesi blmlere zg olarak plalamaldr.

    3.1.3 Enfeksiyon KontrolndePlanlanmas Gereken Hususlar

    3.1.3.1 Efeksiyo kotrol gelirilirke, iaat almalarda etkilemesibeklee bia ve alalar dikkate almaldr.

    3.1.3.2 Zaruri hizmetleri kesiye uramas hasta ve alalar zeridekietkileri deerledirilmelidir.

    3.1.3.3 Yukarda saylalar her biri ii spesik tehlike ve koruma seviyelerii

    tespit edilmelidir.

    3.1.3.4 Efeksiyoa hassasiye ola hastalar yerlerii belirleerek bu hastalarher biri ii olas riskler tamlamaldr.

    3.1.3.5 Muhtemel elektrik kesilerii veya acil durumlar yarataca etkilerdehastalar korumaldr.

    3.1.3.6 Molozlar kaldrlmal; trak ak, temizlik, test ve serkasyo salamaldr.

    3.1.3.7 Harici ve dhili iaat faaliyetleri deerledirilmelidir.

    3.1.3.8 Bilie tehlikeleri yeri belirlemelidir.

    3.1.4 Enfeksiyon Kontrol Protokolleri

    Gerekli protokoller efeksiyo kotrol komitesi tarada hazrlamal ve aadakimaddeleri iermeli acak, bularla srl kalmamaldr:

    3.1.4.1 Efeksiyo yayma veya kapma riski bulua hastalar yerlerilmesi veyayerii deirilmesi durumuda gerekli lemleri almas salamas,

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    35/19817

    3.1.4.2 Biik alalar ve hassas durumdaki hastalar hava yoluyla bulaakirlecilerde korumak ii gerekli koruyucu tedbirleri almas,

    3.1.4.3 Istma, velasyo, klima ve su sistemlerii geici olarak temi edilmesi

    veya deirilmesi, iaat ileride saaladrma yaplmas,

    3.1.4.4 Hastae persoeli, ziyaretiler ve iaat persoelii eitmek ii tedbirleralmas,

    3.1.4.5 Mlk sahibi tarada; iaatla ilgili veya efeksiyo kotrol kapsamdaoluturula tasarm gerekliliklerii proje gerekliliklerie dhil edilmesiisalamas.

    3.1.4.6 Mlk sahibi, ilk kurulumu deetleyecek ve projei mr boyuca efeksiyokotrol tedbirlerii etkiliii srekli olarak izlemesii salayacakr. Sz kousuizleme sreci, kurum ii efeksiyo kotrol persoeli tarada yaplabilecei

    gibi bamsz harici uzmalar tarada da gereklerilebilir. Her iki durumdada izlemeye iliki koullar, ileri acil durumlarda askya almasa iliki yazlprosedrleri ve taraar (mlk sahibi, tasarmc, mteahhit ve izlemede sorumlukii) sorumluluklar ve srlar belirleye koruyucu tedbirleri iermelidir.

    3.2 Saalandrma/Fazlar

    Mevcut bialar yeilemesii iere projeler, hastalara hlihazrda suulahizmetleri e asgari dzeyde bile kesiye uramayacak ekilde salamak ii,

    saaladrlmaldr. Hemirelik itesi, temiz odas, kirli odas, ila dam itesi,yardml (refakatli) bayo, acil doam deposu, temizlik malzemesi ve gerekli olaharici pecere cam ile birlikte yemekhae de dhil olmak zere bakmla ilgili tmzaruri foksiyo ve blmleri almas proje boyuca salamaldr. Sz koususaaladrma ilemi, hasta bakm yapld alalarda gveli bir ortam temiedilmesi ii elzemdir. Saaladrma ilemi ular iermelidir:

    Temizde kirliye doru hava ak gvecesi salamal,

    Acil durum prosedrlerii plalamal,

    Hizmetleri kesiye uramamasa iliki lemler ve kriterler almal,

    a yzeylerii kaplamas ve ias,

    i kesiye uramas durumuda yazl bildirim salamal,

    leim ve yetkili merci kademeleri belirlemeli ve duyurulmal

    Grlt ve vibrasyo (treim) kotrol plal olarak yaplmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    36/19818

    3.2.1 Yeileme ilerii yapld alalar, isalar buluduu alalarda aada bahsi gee ilgili maddeleri gerekliliklerii karlaya- duma geirmezbariyerle ayrlmaldr.

    3.2.2 Hava ak egsozt sistemi; iaat sahasda egaf hava bascsalamas ii yeterli itelikte olacakr. Hava kalitesiyle ilgili gereklilikler, Tablo 2ve 6da belirle ekilde karlamaldr.

    3.2.3 Ala tedbirleri hepsi iletme/faaliyet raporuda aklamaldr.

    3.3 Onay ve Teslimat

    Tm sistemler ve doam; tasarm amaca gre ilelmesii salamak amacyla,bia kullama almada ce test amal alrlmaldr. Bia bileeleri, mekaik,

    tesisat, eitli elektrik ve kotrol/izleme sistemleri dier sistemlerle etegreedilecekr. normal ve alteraf eerji kayaklar arasdaki gei gibi krik ilemler,bia kullama almada ce test edilecekr. Kabul kriterleri ve lm ytemleri,tm krik sistemleri tasarmda belirlecekr. HVAC (Heag Velao ad AirCodioig) sistemlerii hava balas testleri, tamame dolu ltre simlasyoukapsamda gereklerilecekr. Filtreler testleri tamamlamas arddadeirilmelidir.

    3.4 Mimari izimler ve El Kitaplar

    Yei bir bia plalap ias veya kapasite deiiklii ve yeileme amacyla yaplatadilatlar hepsi bir mimari dze ieriside, tm plalar veya uygulamalarmimari izimleri olarak kayt ala almaktadr. Bu kaytlar zama iide biaeitli kademeleri ve elektrik su kaalizasyo havaladrma alarm bilgisayar alt yapsgibi eitli aamalar iasda kullalrlar. Plalar dier bir emi biatamamlap teslimide sora zama iide herhagi bir tesisa veya tadilat iibaz deerledirilmeleri yaplmas durumuda ortaya kmaktadr. Mimari izimlerve el kitaplar emi ve detaylar ile ilgili gereklilikler tamlamaktadr.

    3.4.1 izimler

    Szlemei tamamlamas mteakip mlk sahibie izimler, klavuz kitaplar vetasarm bilgileri tam bir takm halide teslim edilmelidir. izimler ve tasarm bilgilerie az aadaki zellikleri iermelidir.

    3.4.1.1 izimler; Yag ve dier iaat yetmeliklerie uyguluu salayacakekilde, her kat ii bir ca gvelii/yag koruma pla iermelidir. izimlerayrca; su depolar, yag sdrcleri, k/ka yollar ve k/ka kaplargsterecekr. Duvarlar yag dayakllk sar belirlecekr. Proje tasarm

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    37/19819

    srasda uygulamada ola yetmelikler her szleme belgeside liste halide yeralmaldr.

    3.4.1.2 Tasarm Bilgileri

    aatla ilgili, yapsal, mimari, mekaik, elektrik ve tesisatla ilgili cari ilemleriiere e so (kullala ekli) izimleri kullacya teslim edilmelidir.

    3.5 Kullanm zni

    Salk tesisii ias veya yeilemesi ya da bular herhagi bir aamas, ayethasta bakmyla balalysa, yetkili merci ett yapp kullama ama oayvermede ce, tesis kullama almamaldr.

    3.6 n Planlama Gereklilikleri

    Bir tesisi plalamas ve projesii izilmesi ii yapla hazrlklar ve almalar okemlidir. zeride yapla almalar ve plalar detaylar tesisleri kullamzelliklerii ve kapasitesii arrmakta, sou olarak uzu vadede maliyetleriazaltarak daha ekoomik ve uzu sre kullalabile bialar ortaya kmaktadr.

    Salk tesisleri ise, toplumu tamam ilgiledire ve zor zamalarda ihyaduyula zellie sahip olmalar edei ile daha ok em kazamaktadr. Bu

    balamda yapla proje hazrlklara yeterice em verilmelidir. Avrupa lkelerive dier lkelerede salk aladaki projeleri hazrlk demleri kabaca iaatsresie eit olmaktadr. lkemizde ise baz yetmelikler ile proje izim sreleriii bir ay gibi ok ksa sreler istemektedir. Sou olarak elde edile projeler deamaca ve hizmet hedee tam ulaamaya kopyala-yapr (copy-paste) projeleriolmaktadr. nece olarak, 400 yatakl bir salk tesisii proje hazrlk sresi e azal ay olmaldr.

    Projei koumu; projei amac ve kapsam ile birlikte uygu ilevsel program iiaadaki bilgileri iermelidir.

    Her ala bykl ve foksiyou;

    Tahmi edile doluluk ora, hasta yk, persoel, hasta, ziyaretieitliliklerii, youluuu ve saylar,

    alma alalar ii grle ilemleri tamlar ve saylar kapsamaldr.

    3.6.1 Kullanm

    letme program, proje tasarm ve belgeledirmeleri gelirilmeside uygu vekullalabilir ekilde yaplmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    38/19820

    Mek ve koum oayl iletme program; dier tasarm datalaryla gelecektekiprogram deiikliklerie, tadilatlara ve ilavelere fayda salayp bular kolaylarmakii foksiyoelliii koruyup srdrecek itelikte olmaldr.

    3.6.2 Yenileme/Tadilat

    Tadilat, yei bir mimari terp yaratmak ii mevcut bir bia duvarlarda veyafarkl blmleride deiiklik yaplmas, sistemi tasarm, rotas ve kapasitesideemli deiikliklere yol aacak ekilde mekaik, elektrik veya tesisat sistemiiyeilemesi ve deirilmesi alama gelmektedir. normal bia bakm, tamiri,muhafazas veya doamlar bezer doamlarla deirilmesi tadilat olarakadladrlmaz. Bir blm; zemiii, blouu veya bia yzde 50side veyadaha fazlasda yeileme gereklerilmesi blm, zemii, blou veya biatamam bu stadartlar karlamas gerekrir.

    3.6.3 Ynlendirme ve Yol Bulma

    Tbbi tesise giri oktalar, tm d aa girilerde ibare (yol eritleri,otobs duraklar, ara park) aka tamlamaldr.

    Yledirme ve iaretler kolayca grlebilir ve alalabilir grsellie sahipolmaldr.

    Kamusal ve zel alalar arasdaki srlar iyi iaretlemeli ve aka ayrtedilmelidir.

    Bir lejant (kullala iaretleri alam iere izim) sistemi, iskame

    kavramas ve alalmasda kullaclara yardm etmek ii gelirilmelidir.Bular, biadaki balca karar oktalardaki zellikleri; yaraclk, ayrcrek ve dekoraf ilemleri kapsayabilir. Bu zellikler, grsel fark edili kadardokusal, iitsel iaretler ierebilir.

    aret sistemleri; esek, bytlebilir, adapte edilebilir ve salamas kolayolmaldr.

    3.6.4 Donanm

    Her proje ii farkllklar gsterecekr ve bu sebeple doam, yaplacak salktesisii ihya programa gre plalaacakr.

    3.6.4.1 Doam Listesi

    Doam listesi, ilk mimari ava proje almas ile birlikte hazrlamaldr. Liste,iaat tamamladda doam tedariki, motaj ve yerie yerlerilmesiesasda da kullalacakr. Doam listesi, tesiste kullalacak her trl -sarfmalzemeleri ve el aletleri dhil- doam kapsayacakr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    39/19821

    3.6.4.2 Doam Sadrmas

    a. Bia Hizmet Doam

    Bia hizmet doam: Istma, havaladrma, iklimledirme doam; elektrik gdam doam; acil durum g retme doam; eerji/deerledirme yemsistemleri; tama sistemleri ve bia iletme sistemi ii gerekli temel doam(emledirme, ltrasyo doam; soutucular, sclar ve yag pompalar vb.)gibi maddeleri kapsamaldr.

    Sabit Donanm: Sabit doam, bir hizmet dam sistemi de belli birfoksiyou yerie germek ii biaya kalc olarak balam malzemelerikapsar. Sabit doam zel yapsal tasarmlar, elektromekaik gereksiimlerya da baka etmeler gerekrebilir.

    Medikal Sabit Donanm:Sterilizasyo ale, ileim sistemleri, mote edilmi

    kasa, grtleme doam, radyoterapi doam, bilgisayarl tomogracihaz, hidroterapi taklar, iitme tes cihazlar, cerrahi ve zel prosedrklar vb. doamlar kapsar.

    Medikal Olmayan Sabit Donanm: Soutucular, muak doam, geelamal bilgisayarlar, amarhae vb. doamlar kapsar.

    Hareketli Donanm:Tekerlekli malzemeler, taabilir malzemeler, os pimobilyalar, test ve grtleme cihazlar gibi alaa gereksiim duya veyaelektro-mekaik bala gerekre, hareket edebile doamlar kapsar.

    Hareketli Medikal Donanmlar:Taabilir rtge cihaz, EEG, EKG, egzersizdoamlar, soluum cihazlar, mdahale masalar, laboratuvar cihazlar,muayee ve tedavi masalar vb. doamlar kapsar.

    Medikal Olmayan Hareketli Donanmlar: Kiisel bilgisayar istasyolar,hasta odas mobilyalar, yiyecek servis arabalar, hasta dosyalar vb. hareketlidoamlar kapsar.

    b. Doam Gereksiimleri

    Ana Teknik Donanmlar: Aa tekik doamlar (medikal olsu ya da olmas),geellikle reci ya da sac tarada mote edilmesi uzmalk gerekre

    doamlar kapsar. zel yapsal tasarmlar, elektromekaik gereksiimler ya dabaka etmeler gerekrebilir. Bu sebeple, mal sahibi, bia tasarmcs, motajc,taero ve dierleri arasda yak koordiasyo gerekrir.

    Elektronik Donanmlar: ok ilemli laboratuvar test cihazlar, bilgisayarlar gibielektrik dalgalamalarda ya da kesileride zarar grebilecek doam ya daprogram gibi baz bilgisayarla ilele cihazlar kapsar.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    40/19822

    3.6.4.3 Doam Kurulumu

    a. Sabit doamlar aada belirle ekilde olacakr:

    Yere sabitlemi,

    Tm gereklilikleri karlayacak ekilde yksellmi bir plaorm zeriekurulup sabitlemi

    veya

    Zemi ve doam arasda e az 15 cmlik aklk temi edilecek ekilde,bacaklar zeride yksellmi, duvara mote edilmi veya tavadasarklm.

    b. Doam aadaki koullar karlad takdirde portair:

    Tekerlek zerie mote edilmise,

    Herhagi bir altyap hizmee balas yoksa veya bir altyap hizmeylekolayca kopabile bir balas varsa ya da doam temizlik ii hzlcahareket erilmesie imk vere yeterli uzulukta esek bir bala havarsa,

    Destekler yardmyla duvara aslmsa ve temizlik persoelii kullaabildiibir aletle temizlemesi ii duvarda idirilebiliyorsa.

    3.6.4.4 Sabit doamlarda tm itelerii aras, arkas ve st kolaylklatemizlemek ii yeterli ala temi edilmelidir. Bu salaamaz ise doam ve

    yadaki doam iteleri ile biikteki duvar veya tavalar arasdaki boluk 2.5cm / 81 cm de fazla olmayacakr. Aksi takdirde doam, yadaki doamla,duvarlara ya da tavaa mote edilmelidir.

    3.6.4.5 Doam Korumas

    Elektroik doamlar korumasa yelik dzeleme yaplmaldr.

    3.6.4.6 Kesisiz G Kaya

    Veri girii kayba ede olaca ve hasta sal olumsuz etkileebilecei(ameliyathaeler, acil servis, you bakm, diyaliz, acil servis ile ilgili laboratuvarlar)

    yerlerde kesisiz g kaya bulumaldr.3.6.5 evrenin Kontrol

    evre kotrol salaabilmesi amacyla hasta/hastae persoeli ile bia yeriuyguluuu ilevsel plalara gre dzelemesi gerekmektedir.

    Her tasarm ve plalama; s, k, ses yalm ile evrei bt elemetleriiolabildiice mmk ve makul orada- bireysel kotrollere izi verecekekilde yaplmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    41/19823

    Hasta ve persoel alalarda kladrma bireysel olarak kotrollere izivermeli. Deiik seviyelerde ve plerde kladrmalar sumaldr.

    Termal kotrol yemi, hastalar ve alalar bireysel kotrol edebilecekleri

    dizay iaaa ce tasarm aamasda, plalamaldr.

    Hastalar ve persoel ii sesi, egaf ve skya ede ola bir evrefaktr olduu ispatlamr. Dolaysyla, ses, ziksel evrei tasarm veoperasyoel sistem ve doamlar seimi ile birlikte miimize edilmelidir.

    3.6.6 Gizlilik ve Gvenilirlik

    Hastalar gizlilik ve mahremiyei salamasa yelik meka uyumu ilevselplaa gre salamaldr.

    Geel sirklasyo ve persoel/hasta sirklasyou birbiride ayrlmaldr.

    Sedyeli veya pijamal hastalar ii bekleme yerleri, pla dhilideki zel birsr iide ve geel umumi sirklasyo sistemii dda olmaldr.

    Hastalar hakkda bilgi aktarm ii; hastalar hastalk bilgileri, bakm plalar,sigorta ve asal durumlaryla ilgili kiisel bilgi ve belgeleri saklamasamacyla odalar veya odalar iide zel blmeler buludurulmaldr.

    Birde fazla yatakl hasta odalarda; refakatileri, hastalar ve ailelerigerek kedi aralarda gerekse doktor ile zel olarak grebilmeleri ii bir

    ala buludurulmadr.

    3.6.7 Gvenlik

    Hastalar, persoeli ve ziyaretileri gvelii ve emiyee yelik mekauyumu ilevsel plaa gre salamaldr.

    Vaziyet pla, acil durumlarda kolaylkla ulalabile, kotrol ve gveliisalaa, belirgi d eriim yollar ve kotrol oktalar bulua ekildeolmaldr. Biaya giri oktalar ve park yerideki yeterli d aydlatma, uyguresepsiyo ve gvelik servisleri gibi faktrler, gveli bir evre salamak iigerekli temel usurlardr.

    Salk tesisie girite, gvelik amal sk bir kotrol uygulamas mmkdeildir. Gvelii bia iide salamas gerekide mek ii ulam veak pla ilevsel olarak tasarlamas gereklidir.

    Persoeli, ziyaretileri ve hastalar kiisel eyalar korumak ii gerekliartlar salamaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    42/19824

    Fiziksel evre, kurumu bt gvelik polika ve protokollerii desteklemekzere tasarlamaldr.

    3.6.8 Kltrel Uyumluluk

    Hastalar, persoeli ve ziyaretileri sahip olduu kltrel zellikleri ile mekauyum salamas gerekmektedir.

    Tasarm, projei uygulaaca yeri kltrel zellikleri gz de buludurularakyaplmaldr.

    3.7 Fiziksel evre

    Fiziksel evre, isteile bakm modelii suumuu desteklemek ve aadasralaa aahtar elemalar yerii belirtmek zere tasarlaacakr.

    3.7.1 Pencereler

    3.7.1.1 Yei iaatlarda hasta yatak odalar veya sitleride pecere bulumaldr.Tm pecereleri alabilir hizas balama izgisi zemide 90 cm de daha azykseklikte olmamaldr. Pecere gereklilii bulua odalarda, pecereleri eafcaml ksm, odada gerekli zemi ala e az yzde 10ua karlk gelmelidir.Camlar hasta yataklarda e fazla 12 metre uzak olabilir.

    3.7.1.2 Oda iii darda gzlemesie imk salayacak, ormal grhizasa yerlerile pecereler hasta mahremiyei salayacak ekildeayarlamaldr.

    3.7.1.3 Pecereler, ak olduuda kazara dmeleri leyecek ekilde tasarlaacakveya mlk sahibii zel talebie gre plalamal ve gerekli grle hallerdegvelik siperleriyle doalmaldr.

    3.7.2 Ik ve Manzaralar

    Doal kullam ve sreklilii durumu ile aydlatma ve mazaralar ziksel

    evrei tasarmda gz e almaldr.Doal k, doa mazaralar ve d meka eriim ziksel evrei tasarmdammk ola her yerde gz e almaldr.

    3.7.2.1 Yerleim ve bia orgaizasyou, doal mazaralara ve dier doal arazizelliklerie uygu olmaldr.

    3.7.2.2 Doal a eriim, zel meklara gitmede salamaldr. Persoel, doala ulamak ii bir hasta ya da ikamet edei odasa girmek zoruda kalmamaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    43/19825

    rei, koridorlar soudaki pecereler, bia you geili yerlerdeki derialalara doru ola klklar, kap st pecereleri ve kap yada gele klardoal k kaya olarak kullalabilir.

    3.7.2.3 Salk bakm sua her trl meka ait yemek alalar, salolar ve akvitealalar doal k alacak ekilde tasarlamaldr.

    3.7.2.4 Salk tesisleri -uzu sreli bakm tesisleri dhil- bia persoelii, hasta veyaklar eriebilecekleri, kotrol edilebilir bahe ve d meka sahip olmaldr.Salk tesisi ve hastalar ii zel olarak tasarlam terapk ve caladrc bahelerilevsel program bir paras olacak ekilde gz e almaldr.

    3.7.2.5 Yapay kladrma stratejileri aydlatma seimi, rekleri temsil zellikleriigstermelidir.

    3.7.3 Su Faktr

    emeler ve dier ak dekoraf su elerii isa psikolojisi zeride olumluetkileri olmakla birlikte suyu mikroorgaizma bardrma ve retme zellii gzde buludurulmaldr.

    Havuz evresi cede hazrlamsa suyu tasarm, isa etkisiyle srlolmal ve su dezefekte sistemi uygulamaldr. Suyu evresideki materyallerkimyasal rmeye kar dayakl malzemede imal edilmelidir. Havuzevresi, su damlacklar miimize edecek ekilde ia edilmelidir. Biahavaladrma egzost klar doruda suyu evresie verilmemelidir.

    Ak su sistemi, bulac ve rahatsz edici aerosollerde mek sakileriikorumak ii suyu kalitesi gveli olacak bir ekilde doalmaldr.

    3.8 Bina i Ulam Alanlar ve Tavanlar

    Hastae bias, iide hasta, refakati ve persoeli eitli alalara ulamalar veyer deirmelerie imk verecek ve kolaylk salayacak zellikte olmaldr. Buzellikler aada tamlamr.

    3.8.1 Koridorlar

    Birimler aras eriebilirlii salaya alalarda ola koridorlar gei olmas hemtrai rahatlatacak hem de ferahlk, kullam kolayl ve gvelik salayacakr.

    3.8.1.1 Koridorlar geiliklerii hesaplamasda, yatak veya sedye eie ilaveolarak beraberide tama ihmali ola ekipma boyutlar ve elik edecekpersoeli buluaca aklda buludurulmaldr. Ayrca koridorlar yatak/sedyetamas dda dier trae de ak ise boyutlar daha gei olmal ve grleyoulua gre koridoru ei tekrar hesaplamaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    44/19826

    3.8.1.2 Trai olmad, tek y geileri plalad alalarda koridorlar,sedyei veya hasta yata e az bir persoeli yada yryerek mesafe katetmesie imk verebilmesi ii e az 200 cm eide olmaldr.

    3.8.1.3 ki yl geileri plalad durumlarda koridoru geilii e az 350 cmolmaldr (ekil 1).

    3.8.1.4 me suyu, telefo, hazr yiyecek makieleri ve portaf doam

    gibi kalemler, buluduklar yerler ibariyle koridor traii egellememeli veyakoridor asgari stadart geiliii azaltmamaldr.

    3.8.1.5 Kk dolap gibi eyalar hari, dier tm kaplar koridora doru alrkeherhagi bir oktada yaya traii egellememeli veya gerekli koridor geiliiiazaltmamaldr.

    3.8.1.6 Koridorlar 90oveya 180o de sahip olduu durumlarda her iki yataveya sedyei yalardaki ekipma ve persoel ile birlikte ay ada geeceklerivarsaym ile koridoru d ksmlar de egel olmayacak ebaa olmaldr(ekil 2).

    ekil 1 U Koridor: Sedye yalarda hastaya mdahale ede bir kii gerekidurumlarda iki sedyei ya yaa geebilmesi ii gerekli asgari ala

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    45/19827

    3.8.2 Rampalar

    Tekerlekli sadalye ve sedye kullaa egelli kiileri seviye farklar bertarafederek ve ulam imklar salaya yol dzeeidir.

    3.8.2.1 30 cmi zeride ola bir rampa yada tekerlekli sadalyekullamaya dier egelli vatadalar ulam ii mutlaka merdive ve 2 mdedaha yksek ksmlar iide asasr gibi baka dzeek komaldr.

    3.8.2.2 Rampa heme grmyorsa rampa yerii belirte bir iaret komaldr.

    3.8.2.3 Rampa eim uzuluuu e ok 1:12 olmas gerekmesie ramemesafeye ve artlara gre e fazla 1:20 eim uzuluua sahip olmaldr. Rampaksa mesafe ii de 1:20 eim uzuluua sahip olabilir.

    ekil 2 180 derecelik Koridor: ki sedyei yalarda hastaya mdahaleede bir kiii gereki durumlar da ya yaa geebilmesi ii gerekliasgari ala

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    46/19828

    3.8.2.4 Rampa uzuluu 10 myi ve balad oktada bi oktas arasdakiykseklik ise 50 cmyi gememelidir.

    3.8.2.5 Toplam rampa ykseklii 2 mde fazla ise mutlaka asasr kullam

    gerekmektedir.

    3.8.2.6 Rampa ykseklii 30 cmde yksek ise yada mutlaka alteraf merdiveolmaldr.

    3.8.2.7 Rampa ei e az 150 cm olmaldr.

    3.8.2.8 Rampa ykseklii 15 cmde fazla veya yolu 180 cmde uzusa o zamaher iki tarada tutuacak rabzalar bulumaldr.

    3.8.3 Merdivenler

    Acil klar ve 2 metrede az ykseklikler ii kullala ulam alalar.

    3.8.3.1 Tm merdiveler Yangn Ynetmeliie uygu olmaldr.

    3.8.3.2 Tm merdiveleri geilii e az 150 cm olmaldr.

    3.8.3.3 Merdivei yaps ve sslemeleri eii 9 cmde daha fazla ksaltamaz.

    3.8.3.4 Merdivei tutuma yerleri her iki taraa merdivei eii toplam 9cmde daha fazla ksaltamaz. Kiriler 4 cmlik k yapabilir. Merdive tutumayerleri eriki ve ocuklarda tutuabilecei ekilde iki seviyeli olmaldr.

    3.8.3.5 Her basama rh ykseklii e az 15 cm, e ok 17 cm olmaldr.

    3.8.3.6 Her basama geilii (yatay) e az 28 cm olmaldr.

    3.8.3.7 Her basama geilii tm ksmlarda (dd yerler dahil, 3/8 oradadaha kk ve 3/8 orada daha byk olamaz. Basama orta oktas 28 cmolmaldr.

    3.8.4 Asansrler

    Hastalara yelik hizmet alalar (yatak odalar, yemek alalar veya dilememeklar gibi) ya da doruda hastalara yelik hizmetleri (ameliyat, doum, ta

    veya tedavi) zemi ka ddaki katlarda koulad tm hastaelerde elektrikveya hidrolik asasrleri bulumas gerekir.

    3.8.4.1 Trak ak mhedislii yaplmam bialar hepside aada belirlesay zelliklere sahip asasrleri bulumas gerekir:

    Acil ve ameliyathae arasda birde fazla kata sahip ola tm bialarasasr olmaldr.

    Asasrler ziyareti, yata hasta ve yk asasr olarak ayrlmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    47/19829

    Ziyareti asasrleri egellileri de kullaabilecei zelliklere sahip olmaldr.

    Ziyaretileri ve ayakta hastalar buluduu ala ortaklaa kullala birala ise katlara kmak ii ay asasrler kullalabilir.

    60 ila 200 arasda yatak saysa sahip hastaelerde e az 6 asasrbulumaldr.

    201 ila 350 hasta yatak kapasitesi ii e az 9 adet asasr gerekmektedir.

    Ameliyathaeleri acil servisi st katlarda biride yer almas halide,ameliyathaeler ii ayrca bir asasr bulumaldr. Bu asasr toplamasasr saysa dhildir.

    3.8.4.2 Yatakl/sedyeli hasta asasrlerii i boyutlar, hastaya elik edelerile beraber bir hasta yata alabilecek ekilde e az 170 cm geiliide ve 230

    cm deriliide olmas gerekir. Asasr kaplar, 120 cm eide ve 210 cmyksekliide daha az olmayacak ekilde rahat bir alm salamas gerekir.Yeileme durumlarda, hastaede kullala hlihazrdaki hasta yataklarsabildii asasrleri boyutlarda bir ar yapmak gerekmez.

    3.8.4.3 Yk tama ii kullalalar hari olmak zere her asasr persoelkullama yelik olarak tm asasr arlar iptal etmek ve yalzca kediarlara asasr armak ii bamsz bir aahtar ile doalm olmas gerekir.

    3.8.4.4 Tm asasrler TSE stadartlara uygu olmaldr.

    3.8.5 Tavanlar

    Tavalar salk yaplar emli usurlarda birisidir. Gmz tekolojisidebirok doam alt yaps aktarm tavalarda yaplmaktadr. Buu salamasii tava ykseklikleri, mimari izim plalarda belirlee yksekliklerde dahabask olmaktadr. Tavalar gereide fazla bask olmas, hesaplaa havaakmlar, s seviye ayarlar, kladrma glerii, efeksiyo kotrolbozmakta ve ala persoel, hasta ve yaklar zeride olumsuz etki brakmaktadr.

    Gereide yksek tavalar ise sma maliyetlerii arrmakta, zellikleameliyathae gibi ortamlar havaladrma ve efeksiyo kotrol bozmakta vekladrma maliyetlerii arrmaktadr.

    3.8.5.1 alma odalar, hasta odalar, izole odalar, kardiyak you bakm, muak,topla salou, yemekhae, koridor gibi ortamlar tava ykseklikleri ice ileribitmi durumda ike e az 270 cm olmaldr.

    3.8.5.2 Geel ksm, cerrahi, pediatrik you bakmlar, mahede, doumhae,ameliyathae, kateter laboratuar ve cerrahi giriim odalar gibi alalar tavaykseklikleri ice ileri bitmi durumda e az 300 cm olmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    48/19830

    3.8.5.3 nadir kullala, hasta veya yaklara kapal ola zel koridorlar tavaykseklikleri daha az olabilir. Acak bu koridorlar uzuluu 3 metreyi geemez.

    3.9 Hasta Alanlar

    3.9.1 Hasta Alanlar zellikleri

    Aadaki tamlar ierir:

    3.9.1.1 Hasta ala tek yatakl hasta odalarda kliikte ok yatakl odalar hari-yatak veya sedye baa, -odadaki yatak, dolap, dier bezer eyalar ve tuvalet vs.dda kala ala- de bo zemi aladr. Bu ala asgari 9 m2 olmaldr.

    3.9.1.2 Birde fazla yata buluduu odalarda (kou pi you bakm veya

    acil mahede gibi), yatak veya sedye baa e az 7 metrekarelik bo zemi alaolmaldr. Ayrca bir blme ve sz kousu blmei 120 cm geiliide giriiolmaldr.

    3.9.1.3 Bo zemi ala; birde fazla hasta koltuuu buluduu odalarda, hasta/koltuk baa asgari 5 metrekarelik bo bir zemi ala temi edilmelidir. Sz kousubo zemi ala, her bir hasta koltuua ulam akl e az 115 cm geiliideolmaldr.

    3.9.1.4 Yataklar veya sedyeler arasdaki mesafe; duvar ile yata ya da sedyeiarasda e az 110 cm mesafe buluacakr.

    Hasta koltuklar arasda; duvar ile hasta koltuu arasda e az 90 cm mesafebuluacakr.

    3.9.1.5 Hava ile bulaa efeksiyou izole edilmesie iliki dzelemeler, Blm5.1e uygu olarak, Efeksiyo Kotrol uygulamas hususuda belirlmir.

    3.9.1.6 Blmelerdeki perdeler veya dier doam; birde fazla hasta buluduuodalarda, grsel mahremiye salamak ii her bir blmei evresii sarmakamacyla kullalr.

    3.9.1.7 Hemire kotrol istasyolar; tm aestezi soras hastalar bakm veya

    bezer acil durumda bulua hastalar ii grsel veya edeeri bbi gzlem yapmaimk salaya alalardr.

    3.9.1.8 El ykama blmleri; Tbbi persoeli hasta muayeesi ve bezer ilercesi ve sorasda ellerii ykad alalardr. Blm 6.1.5ye uygu olarak temiedilmelidir.

    3.9.1.9 Tuvalet oralar; hastalar ayakta tedavi grd yerlerde, her sekizhasta muayee yeri baa bir adet veya buu katlar orada, uygu alada

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    49/19831

    hasta tuvale temi edilmelidir. Tuvaletlerde kad/erkek ora 1/1 olup her iki ptuvalee ocuk hastalar ve/veya ziyaretiler ii dzeleme yaplmaldr.

    3.9.1.10 Destek alalar; Blm 3.10a ve letme plaa uygu olarak ve grle

    ekilde, destek alalar temi edilmelidir.

    3.9.1.11 Her Alaa uygu olarak, persoel tuvaletleri temi edilmelidir. (bakzBlm 6.2.1.23 ve 3.10.1.4)

    3.9.1.12 Hasta ala/alalar mferit blmelere veya zel olarak belirleealalara zarar vermede hastalar ve doam ru olarak hareket etmesieimk tayacak ekilde tasarlaacakr.

    3.9.2 zolasyon Odalarnn Venlasyon Gereksinim zellikleri

    Efeksiyo kotrol ii hasta odas havaladrma ve isa/doam giri-k

    kotrol salad odadr.

    Efeksiyo Kotrol gereksiim kstaslar hakkda Blm 5.1.1 ve Tablo 2.1ya (dipotlar dhil) bakz.

    3.10 Hizmet Alanlar

    Aada listesi verile hizmetler, her bir hemire iteside temi edilmelidir.letme plada belirldii veya grld takdirde bu hizmetler, tm tave tedavi blmleride de uygulaacakr. Sz kousu hizmetler, her hasta birimiieriside buluacak veya bu birimler kolaylkla temi edebilecekr. Her bir servisala bykl ve yeri, hizmet suula hasta says ve tre bal olacakr.Belirle foksiyolar her biri ii tamlam alalar gerekmektedir. Herhizmet ala, birde fazla hasta birimie hizmet vermek zere dzeleebilir veyakouladrlabilir; aksi belirlmedike, byle bir hizmet servis ala, her hemireiteside temi edilmelidir. Oda veya Muayene Odas ifadelerii kullaldyerlerde, ala ilev ii ayr ve kapal bir ala amalamaktadr; aksi takdirde,tamlaa ala baka bir oda veya ortak kullam ala ierisideki zellikli bir alaalama gelebilir.

    3.10.1 Hasta Hizmet Alanlar

    3.10.1.1 Polikliik itesi

    eriside bekleme ala ola, ka alma, hazrlama odas, hemirelikhizmetlerii ve grlyorsa tuvale yer ald blmdr.

    Poliklinik Hizmet Alanlar; hastalar radevu veya polikliik sras alarakgeldikleri ve muayee olduklar, giriimsel ilem yaprdklar, laboratuvar,grtleme ve dier bbi tetkik soular gsterdikleri ve tedavileri ii

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    50/19832

    gerekli soular hakkda bilgiledirildikleri alalardr.

    Poliklinik Bekleme Alanlar;muayee olmak ii gele hastalar elik edelerile birlikte muayee olmay bekledikleri grle yeterli byklkteki

    alalardr. Hasta ve yaklar, bu alalarda otururlar ve temel ihyalargiderecek hizmetlerde yararlarlar. Bu alalarda tekerlekli sadalyelihastalar ii de bekleme alalar ve muayee sra listelerii gstere tekikdoam bulumaldr. Bu alalar, kalabalk topluluu bardraca ii,ses yalm iyi olmaldr. Mmkse bu alalar, polikliik zelliklerie greayrlmal; bylece, kalabalk dalarak hasta mahremiye korumaldr.

    Poliklinik Odas/Muayene odas; doktoru, hemire ile veya ilgili tekikpersoel ile birlikte hastay eitli aletler (ultraso, EKG, biyomikroskop gibi)kullaarak muayee ekleri alalardr. Polikliii zelliie gre hastayatarak, oturarak veya zel bir masada muayee edilir. Oda doam ve

    blmeleri (sit hali) kliik braa gre deiebilir.

    3.10.1.2 Kat Muayee/Mdahale Odas/Odalar/Ala

    Yatakl Tedavi itesideki bt hasta odalar tek yatakl olmas durumudamuayee odas (mdahale odas hari) gereklilik olmakta karlabilir. Merkezdebulua muayee ve mdahale odalar birde fazla tedavi itesi taradakullalabilir. Dzeli kullam ii uygu olmas durumuda bu odalar, dier katlarayerlerilebilir. Bu odalarda e az 7 metrekarelik bo zemi ala ve masa/sedyei tarada da e az 100 cmlik aklk temi edilmelidir.

    3.10.1.3 dari Merkez veya Hemire stasyou

    Resepsiyo ve ileim merkezleriyle birlikte olabilir. Bu merkez, itei tmtraie hkim bir yerde olmaldr.

    Her tedavi kada persoeli kullama uygu bir yerde e az bir persoeltuvale bulumaldr.

    ite persoelii kiisel eyalar ii kilitleebile dolap veya ekmece;hemire istasyou, persoel alma odas veya salou ieriside ya dayakda bulumaldr. Bu dolap veya ekmeceler, iie e az ata veyaczda sabilecek byklkte olacakr. Kyafetler, her kaaki veya merkezi

    persoel dolap odasdaki kilitli dolaplara koabilir. Persoel, hastalar ve hastalar ailelerie yelik olarak koferas, rapor,

    eim seaslar ve kosltasyo ii kullalacak ok amal oda/odalarolmaldr. Bu odalar tedavi iteleri ve kliik blm ii uygu bir yerdeolacakr.

    Dzeli kullam ii uygu olmas durumuda, ok amal odalar; bakakatlarda da olabilir. Byle bir oda birde fazla tedavi itesi veya blmtarada kullalabilir. Bu oda, uygu bir ekilde tasarlamsa Blm

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    51/19833

    3.10.2.9 uyarca persoel saloua iliki gereklilikleri karlamak ii dekullalabilir.

    3.10.1.4 Tuvaletler

    Hasta ve yaklar ii polikliik alalarda tuvaletler bulumaldr. Bu tuvaletlerizellikleri ve says hem egellileri kullama uygu olmal; hem de hizmet verdiihasta grubua (kad sal, ocuk gibi) uygu olmaldr. Hasta tuvaletleri, kad veerkekler ii ayr olmaldr. ok amal odaya/odalara uygu ilave hasta tuvale/tuvaletleri temi edilmelidir. Gerekli yerlerde, yeterli sayda tuvalet bulumaldr.Kullac saysa gre tuvalet saylar hesap edilmelidir. Tuvaletler, hastaedeala persoel ve geel kullam ii ayrca plalamaldr.

    Tuvalet say hesab; kad-erkek ii ayr olacak ekilde;

    toplam insan says / 12 = kabin says

    olarak hesaplar. Erkek tuvaletleri ii ayrca pisuar hesab;

    erkek says / 10 = Pisuar says

    olarak hesaplar (neufert, Erst. 1983, Yap Tasarm Temel Bilgileri).

    ayet tuvaletler egellileri kullama uygu ise ilave egelli tuvale aramaz.Egelliler ve eitli rahatszlklar edeiyle yryemeye ya da yrmektezorluk eke hastalar ii olara yardm edecek ilgili persoelle birlikte tuvalekullamalar salayacak ya da olabiliyorsa olar kedi baa harekei vemaevras salayacak lemler almaldr.

    Tuvaletlerde kullalacak tm vitriye elemalar hastaeler ii zel relmi,hijyeik, a-bakteriyel ve su tasarrufu salayacak pte olmaldr.

    ok amal odalara hizmet vere tuvaletler, halk geel kullama da suulabilir.

    3.10.1.5 Refakati le Girile Bayolar ve Tuvaletler

    Bu p alalar hastaya elik ede refakati ii gerekli ola ala da dhil olmak zere,merkezi bayolar, sedye, tekerlekli araba ve tekerlekli sadalyedeki hastalar ii100 yatak baa bir adet veya buu katlar orada temi edilmelidir. Bu tesisler

    kullam asda uygu olmas halide ayr bir kaa buluabilirler. Bu alalar tekkiilik olmal. ide tuvale ve bayo ihyac salamaldr. Ayrca mahremiyetkorumaldr. Sabu, havlu ve dier malzemeleri, bu blmlerde muhafazas iigerekli dzelemeler yaplmaldr.

    3.10.1.6 la/Eczae stasyou

    lalar dalmas ii gerekli dzelemeleri yapld yerdir. Bu ilem, ilahazrlama odasda veya iteside, mstakil bir ila dam iteside veyabaka oayl bir sistem tarada gereklerilebilir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    52/19834

    la Hazrlama Odas:Bu oda, tedavi persoelii grsel kotrol aldaolacakr. Oda ieriside bir alma tezgh, soutucu ve kotroll ilalarii kilitli bir depo/dolap buluacakr. la hazrlama odas bir veya dahafazla mstakil ila dam itesii muhafaza etmek amacyla kullalmas

    durumuda, oda; mstakil ila dam itesi/iteleri oradayke bileilalar hazrlamas ii yeterli alaa sahip olacak ekilde tasarlaacakr.

    Mstakil la Dam nitesi: Mstakil bir ila dam itesi, iteikotroll ilalar ii yeterli gvelik dzeyie sahip olmas kouluyla hemireistasyouda, temiz alma odasda veya bir blm/hcre ksmda yeralabilir.

    Acil lalar:Acil mdahale arac kullalmaya durumlar ii ila istasyoudaacil ilalar ii ayr bir yer bulumaldr.

    Yeil Reeteli lalar:Bamllk yapc ve arkok zellii ola bu ilalarkilit alda saklamaldr. Eer bu ilalar istasyoda buludurulacak iseplalama bua gre yaplmas gerekir.

    3.10.1.7 ok Amal Oda

    Persoel, hasta ve hasta yaklar ii derslik, eim ve dier amalarlar iikullalabilecek odadr.

    3.10.1.8 Acil Doam Ala

    Kardiyo pulmoer ressitasyo (CPR) cihaz gibi tedavi persoelii doruda

    kotrol aldaki acil doam ii yer temi edilmelidir. Bu yer, tedavi bakmpersoeli ii uygu fakat ormal trai dda bir alada olmaldr.

    3.10.1.9 Medikal Cihaz Muhafaza Odas

    Hasta bakm ii gerekli ola ve iletme pla gerekrdii veya grlemedikal cihazlar muhafazas ii uygu oda ve odalar temi edilmelidir. Bu odaay kaaki birde fazla ite tarada kullalabilir.

    3.10.1.10 Sedye ve Tekerlekli Sadalye Muhafaza Ala

    Bu ala, ormal yaya traii kstlamayacak bir yerde bulumaldr.

    3.10.2 Dier Hizmet Alanlar

    Hastaei hizmet temelli alalar ile ilgili alalardr.

    3.10.2.1 Temiz Odas

    ide el ykama blm ve alma tezgh olmas yada, temiz ve steril malzemeii temiz malzeme deposu/dolab olmaldr. Kirli odasda veya kirli depolamaodalarda temiz odasa doruda eriim olmayacakr. Sadece temiz ve steril

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    53/19835

    malzeme deposu varsa el ykama blm ve alma tezgh gereklilik olmaktakarlabilir.

    3.10.2.2 Kirli Odas

    ide el ykama blm, kirli rtler ve p komas ii az kapal kutularkoaca bir ala; szgeli, iki blmeli bir lavabo ve kearda sifolu kliik lavabobulua bir oda buludurulmaldr. Kirli odasda temiz odasa veya depolaradoruda eriim imk olmayacakr. Sadece kirli rt veya ak kutularbuluduu alalar varsa, ykam bulaklar ii szgeli, iki blmeli lavabo vekearda sifolu kliik lavabo gereklilik olmakta karlabilir.

    3.10.2.3 Temiz rt Dolab

    Her hemire iteside temiz rtleri koulmas ii bir yer belirleecekr. Buyeritemiz odas ieriside, ayr bir dolap halide veya her kaa oayl bir dam

    sistemi iide olmasa izi verilecekr.

    3.10.2.4 Kat Mua

    ide lavabo, alma tezgh, buzdolab/soutucu, malzeme dolab veprogramlam ler haricide scak ve souk yemek ii doam yer alamuak bulumaldr. Muak ieriside, cede programlamam yiyecekserviside kullala tepsi ve tabaklar ii yer olacakr. Yemek zama kullalmayave toplamaya kirli yemek tepsilerii geici olarak koulmas ii gerekli imk veyer salaacakr.

    3.10.2.5 Kat Hizmetleri/Temizlik Malzemesi Odas

    Her hemire itesi veya blmde uygu olacak ekilde bir temizlik odas temiedilmelidir. Bu oda, itede kolaylkla eriilebilir ve iteyle ay kaa olacakr.Oda ieriside servis lavabosu veya tahliye ayg ve ru olarak kullala tmmalzeme ve temizlik doam ii gerekli imklar buluacakr.

    3.10.2.6 Yaz/Rapor leri

    Hemire istasyou iide yaz, kayt ve dosya doldurma ileri ii alma yeri olabir ala temi edilmelidir.

    3.10.2.7 Hasta Dosyalar Dolab

    letme plaa uygu ekilde hastalar dosyalar, bir dolapta buluacak ve budolaplar kapakl ise yetkili persoel ddaki kiiler tarada ulalamayacakbir dzeekte olmaldr. Eer dolap koridorda ise koridoru kapatmayacak ekildeyerlemi olacakr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    54/19836

    3.10.2.8 Ariv

    Hastalara ait bilgileri dosyalar halide e az be yl saklamasa yelik ariv odasolmaldr. Bu oda bykl ve says hastaei kapasitesie baldr.

    3.10.2.9 Persoel Giyime Salou

    Persoeli giyime ve soyumas ii bir salo temi edilmelidir. Bu ala bakakatlarda olabilir.

    3.10.2.10 ofr Odas

    grld takdirde bir dileme odas gerekmektedir. Aksi takdirde persoelsalouu paylarlar.

    3.11 Otopark Alanlar

    Otopark ala ve ara says hesaplamalar yaplrke 01.07.1993 tarih ve 21624 saylOtopark Yetmeliie ve deiiklik maddelerie ve zellikle Madde 5e (Deiikmadde: 22.05.2006 tarih ve 26147 sayl S.R.G. Y/3.mad) uygu yaplmaldr.

    Otopark alalar detaylar ii Blm 4.4.4ye bakz.

    3.12 Heliport Alan

    Heliport buludurma zellikleri Salk Bakal Temel Salk Hizmetleri GeelMdrl plalamas kapsamda olup iletme izi Bakala air.

    3.12.1 grle hastaede bir Heliport ala bulumaldr.

    Heliport ala iaa zellikleri Salk Bakal Heliport letme TalimaBlm 3, 4 ve 5de belirlmi olup talimaaki tm maddeler yerie gerilmelidir.

    3.12.1.1 Hareket ala; 25 m x 25 m ebadda olmaldr.

    3.12.1.2 Deme ve tekerlek kesme ala; 20 m x 20 m ebadda olmal ve 30

    cm eide beyaz boya ile iaretlemelidir. Bu ala ieriside 13 m apda demeiaretlemesi 0,5 m eide sar boya ile belirlemelidir. Bu ala ortasda 1,8 m x3 m ebadda 0,4 m eide hkim rzgr yde krmz H har bulumaktadr.

    3.12.2 Fiziksel zellikler

    3.12.2.1 VFR artlarda kullalacak heliport ii her hastaei rzgr uyguluk vey raporu bulumal ve ala ias bu rapora gre ias yaplmaldr.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    55/19837

    3.12.2.2 Heliportu hareket alada ibare 5 m geiliide beto/ im/toprak emiyet ala bulumaldr. Emiyet ala etra 1 m ykseklikteki tel itlerleevrilmelidir.

    3.12.2.3 Heliporta giri-klar kotroll olarak 112 Acil Servise e yak tekkapda yaplmaldr. Ayrca hagar tarada persoel ve malzemei girii vek ii bir kap daha bulumaldr.

    3.12.2.4 Heliport ile Acil servis veya Acil Servis asasr arasdaki yol karaambulas arac veya tekerlekli sedyei heliporta yaklaacak kadar geilikte vezemii dzg olmaldr.

    3.12.3 Grsel Yardmclar

    3.12.3.1 Rzgr Tulumu, emiyet ala dda pilotu yaklama ve kalksrasda grebilecei ve mia oluturmayacak bir yerde, 3,5 m ykseklie motaj

    yaplmaldr.

    3.12.3.2 Deme ve tekerlek kesme ala kladrlmas 5 m aralkl olmak zere16 adet, yere gml 50 W gcde yeil aydlatma lambalaryla kladrlmaldr.i paeli iideki H hari boyua olacak ekilde 1,5 metre aralklar ile 7 adetyere gml vaziyee 50 W gcde beyaz rekli tekerlek koyma kladrmalambalar bulumaldr. Ayrca 6 adet 300 W gcde haloje evre aydlatmalambalar bulumaldr. Ikladrma lambalar tek bir elektrik paosuda kotroledilebilmelidir.

    3.12.3.3 Heliportu 20 m x 20 m ola deme ve tekerlek kesme ala sa st

    kesie Sivil Havaclk Yetmelii 14Bye gre heliportu maksimum izi verilebilirarlk iaretlemesi, sol st keye ise heliportu ad iaretleme ile ay stadarabeyaz rek ile yazlmaldr.

    3.12.4 Heliport Gvenlii/Korunmas

    3.12.4.1 Heliportu i ve d emiye 24 saat esasa gre gvelik grevlilericesalamak zoruda olduuda kouyla ilgili gvelik dzelemeleri yaplmaldr.

    3.12.5 Yangnla Mcadele

    3.12.5.1 Yagla mcadelede kullalacak sistem ve doam ii dzeek

    bulumaldr (Bakz SHY 14-B Yergesi H1 ve Heliport Yag Talima Ek-2).

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    56/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    57/19839

    4. ARAZ VE MAR TANIMLARI VESTANDARTLARI

    lkemizde salk ve dier kamu altyaplar suumuda, ziksel yetersizlikleribada arazi bykl ve stadartlar gelmektedir. Gerek salk gerekse dierkamu bialar ii yeterli arazi byklkleri ve doru yer seimii yaplmas salkyaplar tasarmda ok byk em tamaktadr. Yarm doru yerde, yeterlibyklkte, gerekli stadartlar dhilide plalamas ve etki hizmet suumuyarm verimli olmas salayacakr. Stadartlar belirlemek, salk yaplar iiarsa ve arazi, imar, mlkiyet ve tahsis gibi koularda gerekli tamlamalar aklamak,

    mevzuat hkmlerii ortaya koymak ada aadaki hususlara uyulmas gerekrir.

    4.1 Arsa ve Arazi ncelenmesinde Gereken Veriler

    4.1.1 mar Plan Verileri

    Salk yarma kou ola her tr ve lekteki imar ve yak evresi ii oluturulaplalar ii mar Plan Verileri temi edilmelidir. Verii elde edilmesideki ama,yarm gereklemesie imk vere arazi kullama sahip olduu ve yarmakou ola ala salk tesis ala olarak tahsis edildiii belirlemesidir. ayetala, farkl bir kullama ayrlm ise mevcut ve grle ulam balalardikkate alarak yarma imk verecek ekilde arazii, imar pla deiiklii iletekrar dzelemelidir.

    mar pla deiiklikleri, oay kurulular ola Bykehir Belediye Meclisleri, leBelediye Meclisleri, Kltr ve Tabiat Varlklar Koruma Kurullar, l Geel Meclisleri,evre ve Orma Bakal vb. kurumlara cede suulmaldr.

    zetle yarma kou ola ala imar pla ile kesi srlar, yaplamakoullar ve ala kullam kararlar (salk tesis ala, kamu tesis ala)belirlemesi zaruridir.

    Sz kousu arazileri imar bilgileri, belediye srlar ieriside ise belediyelerde,belediye dda ise l zel dareleride temi edilebilir. Temi edilmesi gerekliimar bilgileri ulardr;

    mar pla paalar (1/1000 lekli uygulama imar pla, 1/5000 lekli azmimar pla),

    Varsa st lekli master plalar (1/25.000-1/100.000 lekli evre dzeiplalar),

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    58/19840

    Arazileri yerleme ierisideki iaretlemi koumlar (terciha gei leklikrokiler, yerleme haritas gibi haritalar zeride),

    Belediye imar mdrlkleride temi edilecek ve zeride emsal, yaplama

    koullar, ekme mesafeleri, yap ykseklii gibi bilgileri iere imar ap(1/1000 lekli),

    xy, koordiatl aplikasyo krokisi (Belediye Harita Mdrlkleri veya KadastroMdrlkleride),

    lgili belediyede elde edilecek 1/1000 veya 1/5000 lekli hali hazrdakiharitalar,

    lgili belediyede elde edilecek ola kadastral paa ozalitleri (Sz kousukadastral haritalar, belediyei dda kadastro mdrlkleride deistemeli).

    4.1.2 Ulam Verileri

    Salk yarmlar, kedi doal zelikleri sebebiyle, you bir ekilde kullala kamutesisleridir. lk basamak salk tesisleride so basamak ihsas merkezlerie kadarsz kousu yarmlar, kamuu ska kullad ve buluduu blgelerde glkkii gidi ve gelileri; trak byklklerii, debilerii, ara traii arrddablgedeki mevcut yol sistemi, altyaps, gelecekteki yarmlar, ulam tr veitelikleri belirlemelidir.

    Geel olarak hava, kara, demiryolu, varsa deizyolu gibi ulam altyaps ve

    yarmlara dikkat edilmeli ve mevcut altyap yeterlilikleri tespit edilmelidir.

    Bua ilavete ulam sistemii bir paras ola otopark sistemide, ara says,otopark bykl, eriilebilirlii, ara giri ve k zelliklerie dikkat edilmelidir.Salk tesisleri ieriside veya evreside bu ve bezer altyap ararlmaldr.

    Ara giri ve klar, doru yerde koumladrlm, yeterli byklklerde tasarlamblgelerde, mevcut ulam sistemi ieriside ele almaldr. Bezer ekilde salkyarmlar kedi isel eylemleri ereveside acil giri ve klar, persoelara trai, yaya trai, lojisk giri ve klar da cede grlmesi ve buerevede ulam tespitlerii yaplmas gerekmektedir.

    4.2 Arsa ve Arazi Bilgileri

    4.2.1 Mlkiyet Bilgileri

    Tahsis edilecek veya edilmesi dle arsa ile ilgili olarak, arsa hlihazrdamlkiyei kime ait olduu; mlkiye Maliye Haziesie ait ise, herhagi birkurum veya kurulua tahsisii buluup bulumad; herhagi bir kuruma

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    59/19841

    tahsisi yok ise, Bakalmz veya ilgili birimler ezdide yazl talepte buluulupbuluulmad; bu talepler dorultusuda arazii Milli Emlak Mdrl taradaBakalmza tahsisii yaplp yaplmad; tahsis almalar devam ediyor ise,tahsis ilemlerii hagi aamada olduu; arazi ieriside zel mlkiyet buluup

    bulumad; bulumas durumuda ise bykl ve yaklak metrekare bedeli,ilgili yazmalar fotokopileri; sz kousu arazileri hisseli olup olmad; mlkiyetsrlar ieriside baka kullamlar buluup bulumad; zeride ekaz bedelioluturacak bir mtemila buluup bulumad; herhagi bir arazi temii szkousu deil ise, blgede yer ala ve al koumdaki dier kamu kurumlara aitarsa ve araziler ile Milli Emlak Mdrlklerii ellerideki kamu arazi stokuubyklkleri ve koumlar gibi hususlar aklamas ve gerekli bilgi ve belgelerielde edilmesi beklemektedir.

    4.2.2 Jeolojik Bilgiler

    Yarma kou arazide, zemi ve bua bal veriler, bir deprem blgesi olalkemiz ii em tamaktadr. Arazileri depremselliii ya sra, yer alyaps, heyela durumu, toprak yaps, yer al su seviyeleri gibi pek ok jeolojik/

    jeozik veriler, balag maliyei emli bir ksm olutura yap maliyetleriibelirleyeceide, arazii cede zemie bal olas risk ve maliyetleriibilimesi gerekmektedir.

    Yarma kou arsa veya arazilere yelik jeolojik veya jeozik ett raporlartemiide birka yol izleebilir. Bularda biricisi, belediyeleri imar plalarsodajl verilere dayal olarak hazrlamas ve imar plaa esas olacak ekilde(yaplamaya uygu ola, lemle uygu ola veya uygu olmaya alalar)

    var olmas, blgeye yelik birtakm jeolojik verileri elde edilmesie imktamaktadr. Bu veriler, ilgili belediyede temi edilebilir. kicisi, alada edeerbir zemi yaps bulumas kaydyla, yakda yapla bir yapya ait sodaj verilerielde edilebilir. Bu veriler, yap sahipleri veya ruhsata esas jeolojik verileri ruhsatdosyas bir eki olmas hasebiyle belediyede temi edilebilir. Alaa ait jeolojikveri bilgileri ay zamada, (varsa) Baydrlk ve sk l Mdrlklerideki jeolojikveya jeozik bilgi ve raporlarda yer almaktadr.

    Arsa ve arazi deerledirmeleride, yarma kou alaa yelik jeolojik veriler ii;asgari gzlemsel, tercihe sodajl deerledirmeler ve raporlar istemelidir.

    4.2.3 Arazinin Mevcut Durum Bilgileri

    Arazii mevcut durumu hakkda deerledirme yapabilmek amacyla, Belediyeveya dier kurulularda hlihazrda bulua haritalar kullalabilir. celemeyekou arazileri; eim dzeyi dk, grlt ve evre kirliliide uzak olmastercih edilmelidir. celemeler esasda arazii mevcut durumu, bitki veyaorma rts, su kayaklar, zerideki eski yap ve ekleleri ile mevcut kullamdeerledirilmelidir. Arazi zeride yer ala dik yarma, ev, dere, tarmsal faaliyetlergibi ziksel zelikleri detayl bir ekilde belirlemesi gerekmektedir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    60/19842

    4.2.4 Arazinin Geometrik Bilgileri

    Yer seimi yaplacak arazileri, mmk olduuca yaplamaya msait geometrideolmas tercih edilmelidir. rei kare veya dikdrtge formda olmas, yola yeterli

    geilikte bir cephesii bulumas gibi birtakm ziksel kriterler salk yaplar iiemlidir.

    ayet arazii koumu ve dier itelikleri ile uygu bir yere sahip olduu; acakkadastral ada parsel geometrisi uygu bir ekilde yer almyorsa, geometrisibozuk sz kousu parseli ve yak evresideki dier parselleri itelikleri dikkatealmak sureyle evresideki parseller ile birlikte dzeleme yaplabilme imklarararlmaldr.

    Parseller zerideki bu geometrik dzeleme 3194 sayl mar Kauuu 18.maddesii uygulamas ytemi ile gereklerilebilir.

    4.2.5 Altyap Bilgileri

    Arazi ve yak evresii; elektrik, su, yamur suyu, kaalizasyo, doalgaz,sulama kaal, telefo hatlar gibi altyap tesisleri asda mevcut durumu, varsabelediyesi ve ilgili dier kurum ve kurulularda (TEDA, Su ve Kaal dareleri vb.)temi edilecek bilgiler ereveside deerledirilmesi gerekmektedir.

    4.2.5.1 Altyap Hizmetlerii Mevcudiye

    Geel kaalizasyo sistemii mevcut olmad ve zel sv ak sistemii kullalddurumlarda, bu sistem; ilgili yem tarada oaylamal ve ilgili tm yasalara

    uygu olmaldr.

    4.2.5.2 Tm salk tesisleri e az 5 glk yedek ime suyu kayaa sahip olmaldr.

    4.2.5.3 Yzey al ak sistemi (sepk taklar ve kuyular) yetmelikler veuygulamalarca kabul edilemez.

    4.2.6 Fotoraar

    Koordiasyo amacyla arazii yak evresii de grlebilecei uydu grtleriile arazii eitli cephelerde fotoraar elde edilmelidir. Fotoraar yolve cephesi, arazi zeride varsa emli yap ve tesisler ile arazii iteliii

    alalabilmesii temi amacyla yak ve uzak grtleri elde edilmelidir.

    4.2.7 Dier Bilgiler

    Arazii; yerleme ierisideki koumu, yerlemei gelime y ve bykl, yolve ulam emas ierisideki eriilebilirlii, evresideki toplu tama gzerghlarbuluup bulumad, evreside mevcut ve olas yarmlar, gelime searyolar(yak bir evrede herhagi bir kamu veya zel yarm olup olmayaca hakkda)deerledirilmelidir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    61/198

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    62/19844

    Salk yaplar gerek lke ve blge, gerekse il bazdaki yer seimleride belirleyiciola e emli husus mlkiyet durumudur.

    Bu sebeple belediyeler salk tesisi alalar Salk Bakal bilgisie

    bavurmada plalar. Buu dda ters bir srele mlkiye hazieye ait ola;acak imar pla ile kullam baka amala ayrlm alalar Bakal uralarile salk tesisi alaa dtrlmesi sz kousu olabilir.

    4.4 Arazi Bykl

    4.4.1 Genel zellikler

    Salk tesislerii yeterlilik ve kalite usurlarda biri de meksal byklk vestadartlardr. lkemizde salk tesisi ii yeterli arazi bykl ayrlmam

    olmas, srekli ek yaplar ile youlaa ve yeterli ak ala kalmaya yap vetesisleri varl ortadadr. Bua kar yeterli miktarda ak ala braklmas,uluslararas orm ve stadartlara gre srekli gelirile ve salk yaplarda terciholmayp zorulu ola kalite aray bir soucudur. Mkemmeli arayarak salkmimariside vazgeilmez ola kalite hususu yakalam olur.

    Moder salk yaplar tasarmda, salk yaplar ii kapal ve ak alastadartlar belirlemesi, emli bir ura ala olmutur. Bu stadartlar, srekligelirilmekte ve kamuu kullam stadard yksellmektedir.

    Salk yaplar tasarm, presipleri ereveside ak ala byklkleri hususuda

    belirgi bir stadart bulumamakla birlikte iaat ala zemide oturumuu(taba ala) mtemilatlar dda kala ksm ii asgari 1 ka bykldeak ala ayrlmas, dier lke uygulamalar da dikkate aldda temel bir tasarmkriteri olmaktadr. Bu ak ala kullam ieriside otopark ala kadar dilemeve vakit geirmeye yaraya aklklar, peyzaj alalar ile yaya ve tat yollar da yeralabilir. Sosyal alalar kafeterya ve dileme alalar refakati ve hastalar iiplalamaldr.

    4.4.2 Salk Yaplarnda Alan Standartlar

    Salk tesis alalar belirlemesi, belediyelerde hazrlala imar plalar ilesaladda imar pla zeride belirlee alalar; 3194 sayl mar Kauuabal dzelemi Pla Yapma Ait Esaslara Dair Yetmelii Ek-1c maddesidebelirlee stadartlar salamaldr.

    3194 Sayl mar Kauu, Pla Yapma Ait Esaslara Dair Yetmelik Hkmleriegre

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    63/19845

    EK-1c Salk Tesisleri Asgari Ala Bykl (m2)

    Ky pi salk oca 2.240 m

    2

    le pi salk oca 2.300 m2

    le pi salk evi 1.050 m2

    Salk merkezi (15 yatak) 2.300 m2

    Hfzsshha ensts 3.200 m2

    Halk sal laboratuvar 1.000 m2

    Dispanser-semt poliklinii 5.000 m2

    Ana ocuk sal ve aile planlama merkezi 1.050 m2

    Az ve di sal merkezi *

    Acil yardm ve kurtarma istasyonu *

    Doum ve ocuk bakm evleri (75-250 yatak) *

    Devlet hastaneleri (25-700 yatak) *

    hsas hastaneleri *

    Fizik tedavi ve rehabilitasyon hastaneleri *

    (*) Yatak bana 130 m2 alan ayrlr.

    Hale yrrlkte ola imar mevzuada yatak baa e az 130 m2olarak belirlemiola bu byklk stadartlara kar, moder salk yaplar uygulamalarda vedya rekleride;

    Cerrahi arlkl hastaelerde e az 150 m2

    Dhili hastaelerde e az 120 m2

    Rehabilitasyo hastaeleride 200 m2

    Psikiyatri hastaeleride 150 m2 olarak belirlemir.

    Bu ora, ok zel yapsal stadartlar ortaya koya salk kamps almalarda iseyatak baa 200 m2 ye kadar ulaabilir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    64/19846

    4.4.3 Salk Yap Alanlarnda Yeil Alan Standard

    Salk yaplar iide yeterli yeil ala ayrlmas husuda belediyeleri kau veyetmeliklerie uyulmas ve salk yaplar plalama aamasda yeterli yeil

    ala ayrld ilgili belediye tarada yazl olarak belgelemesi uygu olacakr.

    4.4.4 Salk Yaplarnda Otopark Standartlar

    Salk yaplarda uygulaa dier bir stadart ise otopark says, byklk vemiktardr. Belediye srlar ieriside uygulaa yaplamalarda dikkate ala 3030Dda Kala Belediyeler Tip mar Yetmeliie bal hazrlam ola OtoparkYnetmeliide, salk yaplar ii;

    125 m2 lik kapal alan = 1 otopark alan

    grlmektedir. Otopark Yetmeliide 125 m2 ii e az 1 otopark yeri ayrlr

    hkme ilavete;

    bu otopark miktarnn, engellilere ayrlanlar da dhil ara park yerlerinin, varsaparsel snrndan ibaren otopark rampasnn, trak aknn ve tesis kapasitesininyapnn onayl mimari projesinde saysal deerleri ile birlikte belirlmesi zorunludur.Otopark rampas, hibir koulda parsel snr dndan balalamaz. Otoparkrampasnn yap yaklama snr iinden balalabilmesi iin imar plan kararalnmas ve rampa projelerinin hazrlanmas zorunludur. Ancak, belirlenen otoparkmiktarlar yre ihyalar gz nnde bulundurularak belediye ve mcavir alansnrlar iinde belediye meclislerince, dnda il genel meclislerince arrlabilir.Otopark says, ak tesislerde parsel alan zerinden, dier yaplarda ise emsal

    hesabna konu alan zerinden belirlenir. Bu rakam, imar mevzuanda hasta yatakbana belirlenen kapal alan byklne olduka yakn olduundan, prak olarakasgari hasta yatak says kadar otopark yeri ayrlmas zaruridir

    hkmleri de belirlmir.

    Bu belirlemelere gre sadece otopark says deil, otopark dzei, ilevsel dalmve yerel otoriteler tarada yetmelik hkmlerie ilave tedbir ve erileri talepetme imk buluduu harda buludurulmaldr.

    Her e kadar otopark yetmeliide hesaplama usulleri belirlmi olmakla birlikteprak alamda otopark hesaplamasda ele almas gereke usurlar ve hesaplama

    ytemlerii aadaki ekilde yaplmas uygu olacakr.

    Her yei tesis, byk ekleme veya foksiyo deiiklii hastalar, persoeli vehalk ihyac karlayacak ekilde park alaa sahip olmaldr. Resmi bir parkala etd yaplmal ve etd yaplamad durumlarda her yatak ii iki parkyeri veya her ala ii bir park yeri temi edilmelidir. Ayakta tedavi ve dierhizmetler ii ek park yerlerii de olmas gerekmektedir. Hizmet aralar ve acilhastalar ii kullala aralar ii ayrca park yeri temi edilmelidir.

  • 8/3/2019 saglik bakanlgi 2010 asgari tasarm standart klavuzu

    65/19847

    Park yeri hesaplamasda prak dier bir yo ise; Tesiste ala her doktor ii birotopark alaa ilavete dier ala her 4 salk persoelie bir otopark ve ilaveteher 1 yatak baa bir oto park ala buludurulmas eklidedir.

    4.4.5 Salk Tesis Alalar eriside Bulua Yollar

    4.4.5.1 Geel

    Salk tesis alalar ieriside sirklasyou salaya yollar, zerideki ilevlere balolarak deimekle birlikte, tat (zel, persoel, lojisk ve ambulas), yaya ve dierilem yollar olarak ayrlr.

    Salk tesis ala ieriside yer ala bu farkl tr ve zellikteki yollar tasarlamasdae temel tasarm kriteri, tat ve yaya yollar ayrrlmas, ayr bir sah vedzede ilelmesidir.

    Hasta, ziyareti ve alalar ii ayrla tat yollar, mal ve hizmet ii kullalatat yollar ile acil ii kullala tat yollar giri ve klar tespi, bukullam gzerghlar mmk olduuca aa giri ve klarda balamakzere ayrrlarak sahlar belirlemesi gerekmektedir. Bu sahlar bazertmesi ve srl alalarda ortak kullam takibe ayrmas, sz kousu olabilir.Salk yaplara iliki arazileri belirlemesi, ierisideki yaplar tasarm veyerleimide yollar bu presip ile dalmas bir gereklilikr.

    Salk yaplar ieriside belirlemi ve ayrrlm ola dier bir yol tr iseservis yollardr. Bu yollar sayeside, lojisk hizmetler, mal ve rler, ak ve diergereksiimler ii eriim imk salamaktadr. Salk tesisleri ieriside depo

    ksmlara ve ak depolara gerekli ola bu eriimi, mmk olduuca glkyou kullala ksmlarda uzak tutulmas ve giri ve klar da ayrrlmasgerekmektedir.

    4.4.5.2 Dzeleecek yol ve servis alalar farkl byklk ve itelikteki otoparkalalara ulamas salamaldr.

    4.4.5.3 Tesis ieriside, tm girilere ve ykleme/boaltma oktalara (teslimatkamyolar ii) eriim ii kaplama yollar, parke tal yollar temi edilmelidir.Blgede orgaize olmu acil servis hizme vere hastaeler, buluduklar semteulaa aa yol ve caddelerde ibare hastae ve acil servis girilerii gstere,