Chöông 2 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán quaûn lyù nguoàn nhaân löïc trong toå chöùc
SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU€¦ · TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 61 62 TRUØNG TRÒ...
Transcript of SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU€¦ · TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 61 62 TRUØNG TRÒ...
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 59 60 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Thaønh kính ñaûnh leã Ñöùc Theá Toân
Ngaøi laø baäc ÖÙNG CUÙNG
Ñaáng CHAÙNH BIEÁN TRI
TRUØNG TRÒ TYØ-NI
SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT
I. BAØN CHUNG VEÀ VAÁN ÑEÀ YEÁT-MA
Yeát-ma coù nghóa laø baøn thaûo vaø chung quyeát
thoâng qua nhöõng vaán ñeà cuûa Taêng. Thuaät ngöõ cuûa
Luaät taïng goïi laø ‚Taùc phaùp bieän söï‛.
Nhö vaäy, taát caû vieäc laøm cuûa Taêng ñeàu do Yeát-
ma maø thaønh töïu. Do ñoù, Coå ñöùc noùi: ‚Coù taùc phaùp
Yeát-ma, coù laøm ñuùng nhö lôøi thuyeát minh, môùi goïi
laø Chaùnh phaùp truï theá‛. Coù choã laïi noùi: ‚Ngöôøi naøo
khoâng bieát taùc baïch Yeát-ma, troïn ñôøi khoâng ñöôïc
lìa y chæ‛. Neân bieát: Vieäc laøm chính vaø haøng ñaàu
cuûa Tyø-kheo laø ñaây vaäy. Nhöng ngöôøi theá tuïc cho
raèng chæ coù ñoái thuù ñeå noùi leân toäi loãi cuûa mình môùi
laø Yeát-ma, laø ñieàu sai laàm khoâng phaûi nhoû. Do vaäy,
nay ñaëc bieät tröôùc heát trình baøy roõ ñaïi cöông cuûa
vaán ñeà, phaàn chi tieát cuûa 101 Taêng söï taûn maùc caùc
khoa muïc, ôû ñaây khoâng baøn ñeán.
Phaàn thöù tö (luaät Töù phaàn) thuyeát minh:
Coù 3 phaùp Yeát-ma toùm thaâu taát caû caùc phaùp
Yeát-ma. Ba phaùp Yeát-ma ñoù laø:
1. Baïch yeát-ma.
2. Baïch nhò yeát-ma.
3. Baïch töù yeát-ma.
Ñoù laø phaùp Yeát-ma, toùm thaâu taát caû moïi phaùp
Yeát-ma khaùc.
- Baïch yeát-ma cuõng goïi laø ñôn baïch.
- Baïch nhò yeát-ma, luaät Taêng kyø goïi laø Baïch
nhaát yeát-ma, nghóa laø moät laàn baïch, moät laàn Yeát-
ma.
- Baïch töù yeát-ma, luaät Taêng kyø goïi laø Baïch tam
yeát-ma, nghóa laø moät laàn baïch, ba laàn Yeát-ma.
Taùt-baø-ña ma-ñaéc-laëc-giaø thuyeát minh:
Coù 101 phaùp Yeát-ma:
- Baïch yeát-ma coù 24 phaùp.
- Baïch nhò yeát-ma coù 47 phaùp.
- Baïch töù yeát-ma coù 30 phaùp.
Caên baûn baùch nhaát yeát-ma laïi thuyeát minh:
Sôû dó goïi 101 phaùp Yeát-ma laø neâu con soá toång
quaùt, chöù ñoái vôùi Ñaïi luaät thì nhieàu hay ít khoâng
ñoàng.
Neáu xeáp thaønh töøng loaïi thì:
- Ñôn baïch coù 22 phaùp.
- Baïch nhò coù 47 phaùp.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 61 62 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
- Baïch töù coù 32 phaùp.
Tuøy cô yeát-ma thuyeát minh:
Coù ñeán 134 phaùp.
- Ñôn baïch coù 39 phaùp.
- Baïch nhò coù 57 phaùp.
- Baïch töù coù 38 phaùp.
Coäng theâm ñoái thuû coù 33 phaùp, taâm nieäm coù 14
phaùp, thaønh ra 181 phaùp.
Tuy chia thaønh khoa, muïc, ñieàu, soá taùc phaùp
moät caùch töôøng taän nhö theá, nhöng chöa khoûi
phaïm vaøo toäi ‚chaúng cheá maø cheá‛. Do vaäy, moãi laàn
Luaät sö Hoaøi Toá baøn ñeán vaán ñeà ñoù ñeàu noùi: ‚Toát
hôn heát, laø chæ neân tuaân theo nguoàn goác cuûa Luaät.‛
Phaàn thöù ba (luaät Töù phaàn) thuyeát minh:
Coù 4 loaïi Taêng: Taêng 4 ngöôøi, Taêng 5 ngöôøi,
Taêng 10 ngöôøi, Taêng 20 ngöôøi.
- Taêng 4 ngöôøi, laøm ñöôïc taát caû Taêng söï thoâng
thöôøng, tröø Töï töù, , thoï Cuï, xuaát toäi vaø Taêng sai.
- Taêng 5 ngöôøi, tröø thoï Cuï nôi Trung quoác (ñòa
phöông) coù nhieàu Taêng vaø xuaát toäi, ngoaøi ra caùc
Taêng söï khaùc ñeàu laøm ñöôïc.
- Taêng 10 ngöôøi, laøm ñöôïc taát caû Taêng söï, tröø
xuaát toäi.
- Taêng 20 ngöôøi, taát caû caùc phaùp Yeát-ma ñeàu
laøm ñöôïc. Nhieàu hôn 20 ngöôøi caøng toát.
- Neáu vì vieäc cuûa Taêng maø taùc phaùp Yeát-ma thì
Tyø-kheo-ni v.v… khoâng ñöôïc tính vaøo tuùc soá. Nhöõng
ngöôøi bò cöû toäi, bò dieät taãn, vaø ngöôøi bò Taêng taùc
phaùp Yeát-ma khoâng ñöôïc tính vaøo tuùc soá cuûa Taêng.
- Khoâng ñöôïc taùc phaùp Yeát-ma phi phaùp, phi
Tyø-ni, phi phaùp bieät chuùng, phi phaùp hoøa hieäp,
phaùp bieät chuùng, phaùp töông tôï bieät chuùng, phaùp
töông tôï hoøa hieäp, ha baát chæ (Ngöôøi ñöôïc quyeàn
ngaên chaën, ngaên chaën maø khoâng ñình chæ, töùc laø
ñoàng vôùi bieät chuùng).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp phi Tyø-ni?
Taêng söï chæ caàn moät laàn baïch, moät laàn Yeát-ma,
maø taùc phaùp moät laàn baïch, ba laàn Yeát-ma; hoaëc taùc
baïch maø khoâng taùc Yeát-ma; hoaëc taùc Yeát-ma,
khoâng taùc baïch; hoaëc taùc baïch nhieàu laàn, hay taùc
Yeát-ma nhieàu laàn (töùc thuoäc veà phi phaùp). Vaán ñeà
khoâng neân ñem ra baøn, laïi ñem ra baøn (töùc thuoäc
veà phi Tyø-ni).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma nhö phaùp nhö Tyø-ni?
Nhö phaùp taùc baïch maø taùc baïch, nhö phaùp taùc
Yeát-ma maø taùc Yeát-ma (töùc thuoäc veà nhö phaùp).
Nhö phaùp cöû toäi maø cöû toäi (töùc thuoäc veà nhö Tyø-ni).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp bieät chuùng?
Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi coù maët
ñuû tö caùch ngaên chaën, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà
bieät chuùng). Khi laøm caùc Yeát-ma, baïch vieäc naøy,
ñem taùc Yeát-ma vieäc khaùc (töùc thuoäc veà phi phaùp).
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 63 64 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp hoøa hieäp?
Ngöôøi khoâng ñeán, thì döõ duïc; ngöôøi ñuû tö caùch
ngaên chaën, khoâng ngaên chaën (töùc thuoäc veà hoøa
hieäp). Khi laøm caùc Yeát-ma, baïch vieäc naøy, ñem taùc
Yeát-ma vieäc khaùc (töùc thuoäc veà phi phaùp).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma nhö phaùp bieät chuùng?
Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi ñuû tö
caùch ngaên chaën, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà bieät
chuùng). Nhö phaùp taùc Yeát-ma (töùc thuoäc veà nhö
phaùp).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma phaùp töông tôï bieät
chuùng?
Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi ngaên
chaën ñöôïc, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà bieät chuùng).
Khi laøm caùc phaùp Yeát-ma, laïi taùc Yeát-ma tröôùc, roài
sau môùi taùc baïch (töùc thuoäc veà phaùp töông tôï).
Theá naøo goïi laø Yeát-ma phaùp töông tôï hoøa hieäp?
Ngöôøi khoâng ñeán, thì döõ duïc; ngöôøi ñuû quyeàn
ngaên chaën, khoâng ngaên chaën (töùc thuoäc veà hoøa
hieäp). Tröôùc taùc Yeát-ma sau taùc baïch (töùc thuoäc veà
phaùp töông tôï).
Nhöõng ngöôøi naøo ngaên chaën khoâng thaønh ngaên
chaën?
Vì Tyø-kheo taùc Yeát-ma thì Tyø-kheo-ni cho ñeán
ngöôøi neân dieät taãn, hoaëc ngöôøi ôû treân giôùi (戒)
tröôøng, Phaùp kieát giôùi (界): Tröôùc heát kieát giôùi (戒)
tröôøng sau ñoù môùi kieát ñaïi giôùi (界). Khi kieát ñaïi
giôùi caàn phaûi tröø noäi ñòa cuûa giôùi (戒) tröôøng. Bôûi
khi laøm Taêng söï, coù vieäc chæ caàn 4 ngöôøi, coù vieäc
caàn 5 ngöôøi, coù vieäc caàn 10 ngöôøi, coù vieäc caàn ñeán
20 ngöôøi ñeå giaûi quyeát Taêng söï aáy. Moãi tröôøng hôïp
nhö vaäy, soá Taêng caàn thieát thì ôû trong giôùi (戒)
tröôøng ñeå haønh Taêng söï, chöù khoûi phieàn phaûi taäp
trung caû ñaïi chuùng laïi. Nay, ngöôøi ôû treân giôùi (戒)
tröôøng töùc laø ra ngoaøi ñaïi giôùi (界) cho neân duø coù
ngaên chaën nhöng khoâng thaønh ngaên chaën (baát
thaønh ha). Ngöôøi ñang haønh phaùp bieät truï (mình
phaïm thoâ toäi, ñang haønh phaùp phuù taøng, khoâng
neân ngaên chaën Yeát-ma cuûa Taêng). Ngöôøi duøng thaàn
tuùc truï treân khoâng (caùch ñaát 4 ngoùn tay töùc thaønh
ly giôùi 界). Ngöôøi aån moät (töùc ñoàng vôùi ngöôøi khoâng
hieän tieàn). Ngöôøi ôû choã khoâng nghe khoâng thaáy
(tieåu giôùi 小界) thì phaûi duoãi caùnh tay ñuïng nhau,
ñaïi giôùi (大界) cuõng phaûi ôû trong taàm nghe maø
thaáy. Ngöôøi bò Taêng taùc phaùp Yeát-ma (chæ tröø thoï
Cuï vaø thoï Taêng sai). Nhöõng ngöôøi nhö vaäy, ngaên
chaën khoâng thaønh ngaên chaën (ha baát thaønh ha).
Theá naøo goïi laø ngaên chaën thaønh ngaên chaën?
Haøng thieän Tyø-kheo (khoâng ñoàng vôùi Tyø-kheo-
ni, cho ñeán ngöôøi neân dieät taãn), ñoàng ôû treân moät
giôùi
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 65 66 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
(界) (ñoàng vôùi ôû treân giôùi ‘戒’ tröôøng, vaø khoâng
haønh phaùp bieät truï). Khoâng ôû trong khoâng, khoâng
aån moät, khoâng caùch xa choã nghe thaáy. Nhöõng haïng
ngöôøi nhö vaäy thì ngaên chaën thaønh ngaên chaën (ha
thaønh ha).
Caên baûn muïc-ñaéc-ca thuyeát minh:
Coù 12 haïng ngöôøi khoâng thuoäc veà loaïi ñöôïc
ngaên chaën, lôøi noùi cuûa hoï khoâng ñöôïc löu yù:
- Moät laø haïng ngöôøi ngu, töùc laø ngöôøi nghó ñieàu
aùc, noùi lôøi aùc, laøm vieäc aùc.
- Hai laø haïng ngöôøi si, töùc laø ngöôøi khoâng trì
Toâ-ñaùt-la (kinh), khoâng trì Tyø-naïi-da (luaät), khoâng
trì Ma-thaát-lyù-ca (luaän).
- Ba laø haïng ngöôøi khoâng phaân minh, töùc laø
ngöôøi khoâng thaáu roõ giaùo vaên cuûa ba Taïng.
- Boán laø haïng ngöôøi khoâng thieän xaûo, töùc laø
khoâng raønh giaùo lyù ba Taïng.
- Naêm laø haïng ngöôøi voâ taøm, töùc laø trong 4 tha
thaéng, phaïm moät giôùi.
- Saùu laø haïng ngöôøi coù tyø veát oaùn thuø, töùc laø
ngöôøi môùi laøm vieäc ñaáu tranh hoaëc laø tröôùc ñoù ñaõ
coù söï oaùn hieàm.
- Baûy laø haïng ngöôøi ôû ngoaøi giôùi (界).
- Taùm laø haïng ngöôøi bò xaû khí (töùc laø bò vaát boû).
- Chín laø haïng ngöôøi noùi khoâng thöù töï, töùc laø
ngöôøi noùi voïng, noùi ly giaùn, noùi thoâ aùc, noùi lôøi taïp
loaïn.
- Möôøi laø haïng ngöôøi xaû oai nghi, töùc laø lìa choã
ñang ngoài.
- Möôøi moät laø haïng ngöôøi maát boån taùnh, töùc
ngöôøi laøm ñieàu khoâng neân laøm, ñoái vôùi caùc hoïc xöù
khoâng bieát tu taäp.
- Möôøi hai laø haïng ngöôøi thoï hoïc.
Coù 3 haïng ngöôøi neân ngaên chaën:
- Moät laø haïng ngöôøi truï nôi boån taùnh.
- Hai laø haïng ngöôøi noùi lôøi coù thöù töï.
- Ba laø haïng ngöôøi khoâng xaû oai nghi.
Neáu ngöôøi maát boån taùnh, sau trôû laïi truï boån
taùnh cuõng ñöôïc quyeàn ha (ñöôïc ngaên chaën), caàn
phaûi löu yù lôøi noùi cuûa hoï.
Neáu ñaïi chuùng sai 12 haïng ngöôøi noùi treân, maø
hoï noùi: ‚Ñaïi ñöùc khoâng neân sai toâi‛, ngöôøi naøo noùi
nhö vaäy, caàn phaûi löu yù.
Luaät Taêng kyø noùi:
Taêng söï caàn chuùng 20 ngöôøi taùc Yeát-ma maø
duøng chuùng 10 ngöôøi thì khoâng thaønh töïu, caàn
chuùng 10 ngöôøi maø duøng chuùng 5 ngöôøi, caàn chuùng
5 ngöôøi maø duøng chuùng 4 ngöôøi, caàn taùc Baïch tam
yeát-ma, maø Baïch nhaát, caàn taùc Baïch nhaát yeát-ma
maø ñôn baïch, ñeàu khoâng thaønh töïu.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 67 68 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Caàn taùc baïch, maø taùc Baïch nhaát yeát-ma, caàn
Baïch nhaát yeát-ma maø taùc Baïch tam yeát-ma, caàn
chuùng 4 ngöôøi maø duøng chuùng 5 ngöôøi, caàn chuùng 5
ngöôøi maø duøng chuùng 10 ngöôøi, caàn chuùng 10 ngöôøi
maø duøng chuùng 20 ngöôøi thì ñeàu thaønh töïu.
Boä Yeát-ma cuûa luaät Ñaøm-voâ-ñöùc thuyeát minh:
‚Khi taùc phaùp caùc Yeát-ma, tröôùc heát neân baûo:
Ngöôøi chöa thoï Cuï tuùc phaûi ra.
Tyø-kheo khoâng ñeán phaûi thuyeát duïc vaø thanh
tònh.
Taêng nay hoøa hôïp ñeå laøm gì?
Moät vò (Duy-na) tuøy theo söï vieäc maø traû lôøi, nhö
Yeát-ma ñeå Boá-taùt hay Yeát-ma ñeå Töï töù…
Tröôøng hôïp Yeát-ma ñeå kieát giôùi, khoâng coù pheùp
thoï duïc (nhaän söï vaéng maët).
Luaät Thaäp tuïng thuyeát minh:
Tyø-kheo khoâng neân cuøng vôùi Ni Yeát-ma, tröø thoï
Cuï, Ma-na-ñoûa, xuaát toäi. Caùc Ni khoâng ñöôïc taùc
Yeát-ma ñoái vôùi Tỳ-kheo, tröø Yeát-ma khoâng leã baùi,
khoâng cuøng noùi, khoâng cuùng döôøng.
II. VAÁN ÑEÀ KIEÁT GIÔÙI
Taát caû Taêng söï nhö phaùp ñeàu do thöïc haønh
trong cöông giôùi ñöôïc Taêng aán ñònh maø thaønh töïu,
cho neân tröôùc heát phaûi thuyeát minh.
Hoûi: Thôøi nay, nôi nhaø tuïng luaät, hoaëc khoâng
ñöôïc kieát giôùi hoaëc chæ duøng phaùp kieát giôùi trong
ñaïi bi saùm, thöû xeùt nhöõng Taêng söï ñoù coù thaønh töïu
hay khoâng?
Ñaùp: Neáu khoâng kieát giôùi thì khi haønh Taêng söï,
trong Thieäm-boä moät Thanh vaên ñeä töû cuûa Nhö Lai
khoâng ñeán tham döï töùc thaønh bieät chuùng, taát caû
caùc phaùp ñeàu khoâng thaønh töïu. Ñaây laø vieäc laøm
chính yeáu cuûa Taêng ñaâu coù theå thieáu soùt ñöôïc. Vaán
ñeà leã saùm trì chuù kieát ñaøn, thuoäc veà phaùp duïng cuûa
Maät toâng, döùt khoaùt khoâng neân nhaàm laãn.
Vaán ñeà kieát giôùi toùm löôïc coù 5:
1. Kieát giôùi (戒) tröôøng.
2. Kieát ñaïi giôùi (界).
3. Kieát giôùi khoâng maát y.
4. Kieát giôùi tònh truø.
5. Phöông tieän kieát tieåu giôùi.
1. KIEÁT GIÔÙI TRÖÔØNG
Phaàn thöù hai1 thuyeát minh:
Luùc baáy giôø, caùc Tyø-kheo coù vieäc caàn Yeát-ma vôùi
chuùng 4 ngöôøi, chuùng 5 ngöôøi, chuùng 10 ngöôøi,
1 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thuyeát giôùi, tr.
819c01, Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 69 70 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
chuùng 20 ngöôøi, maø phaûi taäp hôïp caû ñaïi chuùng nhoïc
nhaèn, ñöùc Phaät daïy cho pheùp kieát giôùi (戒) tröôøng
ñeå Yeát-ma.
Phöông thöùc kieát giôùi tröôøng:
Tröôùc heát coâng boá ranh giôùi ñöôïc quy ñònh cuûa 4
phöông giôùi tröôøng. Hoaëc duøng truï coät, hoaëc duøng
ñaù, hoaëc duøng bôø ñeâ laøm giôùi haïn…
Baïch nhò yeát-ma ñeå kieát. (Tröôùc heát hoûi: Taêng
hôïp chöa? – Hoøa hôïp khoâng? – Ngöôøi chöa thoï Cuï
tuùc giôùi ra chöa?
- Taêng nay hoøa hôïp ñeå laøm gì? Moät ngöôøi ‘Duy-
na’ traû lôøi caùc caâu hoûi. Caâu cuoái cuøng traû lôøi laø:
Kieát giôùi Yeát-ma. Nhö vaäy roài, môùi thöïc hieän phaùp
taùc baïch):
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo nôi truù
xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa tieåu
giôùi (小界). Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng,
Taêng chaáp thuaän söû duïng beân trong töôùng boán
phöông cuûa tieåu giôùi naøy keát laøm giôùi tröôøng. Ñaây
laø lôøi taùc baïch”.
Vò Yeát-ma hoûi ñeå chung quyeát:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo nôi truù
xöù naøy vöøa coâng boá töôùng töù phöông cuûa tieåu giôùi.
Taêng nay söû duïng beân trong boán phöông cuûa tieåu
giôùi naøy, kieát laøm giôùi tröôøng. Tröôûng laõo naøo
ñoàng yù Taêng nay söû duïng beân trong töôùng boán
phöông cuûa tieåu giôùi naøy, kieát laøm giôùi tröôøng thì
im laëng. Ai khoâng ñoàng yù xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù
söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa tieåu giôùi
naøy, kieát laøm giôùi tröôøng roài, neân im laëng. Vieäc aáy,
toâi ghi nhaän nhö vaäy.‛
Tröôøng hôïp caùc Tyø-kheo muoán thu heïp hay nôùi
roäng cöông giôùi, ñöùc Phaät daïy: ‚Muoán vaäy, tröôùc
heát phaûi giaûi giôùi cuõ, môùi kieát laïi giôùi môùi theo yù
muoán. Kieát giôùi hay giaûi giôùi ñeàu phaûi Baïch nhò
yeát-ma ñeå taùc phaùp.‛
2) KIEÁT ÑAÏI GIÔÙI
Theo luaät Nguõ phaàn thuyeát minh:
Kieát giôùi tröôøng tröôùc, kieát giôùi Taêng phöôøng
sau. Khi kieát giôùi Taêng phöôøng xöôùng boán phöông
giôùi töôùng, tröø noäi ñòa.
Luaät nhieáp thì thuyeát minh:
Khi kieát thì kieát tieåu giôùi tröôùc, khi giaûi thì giaûi
tieåu giôùi sau.
Ngaøi Tuyeân Coâng (Ñaïo Tuyeân) cuõng aùp duïng
thuyeát naøy. Ngaøi Hoaøi Toá tuy lieät keâ ñaïi giôùi tröôùc
maø nghieân cöùu veà chuù vaên thì ngaøi cuõng duøng yù
ñaây. Nay neân y cöù theo ñoù maø kieát.
Phaàn thöù hai thuyeát minh:
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 71 72 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Tröôùc heát traûi toøa, ñaùnh kieàn chuøy, taäp hoïp taát
caû Taêng laïi moät choã, khoâng cho pheùp thoï duïc.
Trong ñoù, hoaëc laø vò Tyø-kheo cöïu truù, hoaëc laø vò
bieát roõ giôùi töôùng, xöôùng töôùng boán phöông cuûa ñaïi
giôùi. Ví nhö phöông Ñoâng laáy nuùi laøm moác giôùi, laáy
thaønh laøm moác giôùi… caùc phöông kia cuõng xöôùng
nhö vaäy. Xöôùng roài, vò naøo coù khaû naêng Yeát-ma taùc
phaùp:
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo cöïu truù
nôi truù xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa
ñaïi giôùi. Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng,
Taêng chaáp thuaän, söû duïng beân trong töôùng boán
phöông cuûa cöông giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi
tröôøng, kieát laøm ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng
moät thuyeát giôùi. Ñaây laø lôøi taùc baïch.”
Vò Yeát-ma hoûi ñeå chung quyeát:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Tyø-kheo cöïu truù
nôi truù xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa
ñaïi giôùi. Nay Taêng söû duïng beân trong töôùng boán
phöông cuûa cöông giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi
tröôøng, kieát laøm ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng
moät thuyeát giôùi. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù nay Taêng
söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa cöông
giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi tröôøng, kieát laøm
ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi thì
im laëng. Ai khoâng ñoàng yù xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù
söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa cöông
giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi tröôøng, kieát laøm
ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi
roài, neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy‛.
Khoâng neân hai giôùi tieáp giaùp nhau, neân laøm
tieâu töôùng ñeå bieát. Khoâng neân hai giôùi choàng leân
nhau, phaûi coù khoaûng caùch ôû giöõa hai giôùi (giôùi
tröôøng vaø ñaïi giôùi).
Tröôøng hôïp hai truù xöù lôïi döôõng khaùc nhau,
thuyeát giôùi khaùc nhau, nay muoán chung laïi cuøng lôïi
döôõng cuøng thuyeát giôùi thì hai beân giaûi giôùi cuõ roài
cuøng kieát laïi giôùi môùi.
Neáu muoán thuyeát giôùi rieâng maø lôïi döôõng
chung, vì baûo veä truù xöù, thì cuõng nhö vaäy.
Neáu muoán ñoàng thuyeát giôùi, rieâng lôïi döôõng
cuõng nhö vaäy.
Tröôøng hôïp hai truù xöù, ñoàng thuyeát giôùi, ñoàng
lôïi döôõng, muoán thuyeát giôùi rieâng, lôïi döôõng rieâng
cuõng nhö vaäy.
Khoâng ñöôïc hai truù xöù caùch nhau quaù xa maø
cuøng moät thuyeát giôùi, cuøng moät lôïi döôõng.
Luaät Nguõ phaàn thuyeát minh:
Khoâng neân cuøng ôû, cuøng ñöôïc lôïi döôõng maø Boá-
taùt rieâng, kieát giôùi rieâng. Neáu vi phaïm, maéc toäi
Thaâu-lan-giaù. (Theo luaät Töù phaàn thì - vì baûo veä truù
xöù neân cho pheùp. Bôûi leõ duø thuyeát giôùi rieâng, lôïi
döôõng rieâng, nhöng coù söï chia buøi xeû ngoït cho
nhau; neân hôïp chung laïi hay chia rieâng ñeàu nhö
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 73 74 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
nhau. Do vaán ñeà ñi laïi, hoaëc coù hoaïn naïn thì thuyeát
giôùi vaãn nhö cuõ. ÔÛ ñaây, noùi raèng khoâng cho laø vì
ñoàng ôû vôùi nhau maø Boá-taùt rieâng, ñoù chính laø hieän
töôïng phaù Taêng vaäy).
Luaät nhieáp thuyeát minh:
Soâng hay suoái coù caàu ñoø thì ñöôïc kieát giôùi thoâng
qua. Tröôøng hôïp caàu ñoø bò hö hoûng, coù yù söûa chöõa
laïi thì ñöôïc traûi qua baûy ñeâm, ñeán ñeâm thöù taùm thì
cöông giôùi bò maát. Neáu khoâng coù yù söûa sang laïi thì
khi hö lieàn maát giôùi.
Caên baûn ni-ñaø-na thuyeát minh:
Ñaïi giôùi coù theå kieát trong hai du-thieän-na röôõi,
quaù töùc laø phi giôùi (moät du-thieän-na baèng 30 daëm,
hai du-thieän-na röôõi töùc laø 75 daëm) Tyø-kheo khaùch
ñeán moät truù xöù khaùc khoâng coù ngöôøi, traûi qua baûy,
taùm ngaøy maø vaãn khoâng coù ai ñeán, neân phaûi cuøng
nhau kieát giôùi.
Luaät Thaäp tuïng noùi:
Neáu khoâng xaû giôùi cuõ tröôùc thì khoâng ñöôïc kieát
giôùi môùi.
3) KIEÁT GIÔÙI KHOÂNG MAÁT Y
Phaàn thöù hai2 thuyeát minh:
2 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thuyeát giôùi, tr.
819c24, Ñaïi 22n1428.
Luùc baáy giôø coù moät Tyø-kheo tu haïnh nhaøm
chaùn, thaáy nôi A-lan-nhaõ coù moät caùi hang ñuùng
theo lyù töôûng, nghó raèng: Neáu ñöôïc pheùp lìa y maø
nguû thì ta lieàn ôû nôi hang naøy ñeå tu.
Ñöùc Phaät daïy: ‚Neân kieát giôùi khoâng maát y,
baèng phaùp Baïch nhò yeát-ma.‛
Khi aáy, caùc Tyø-kheo côûi y ñeå trong nhaø theá tuïc,
khi thay y loä hình. Phaät daïy: ‚Tröø xoùm laøng vaø
ranh giôùi ngoaøi xoùm laøng‛.
(Ñaïi giôùi cuûa Taêng-giaø bao truøm ñeán 70 daëm,
trong ñoù dó nhieân coù xoùm laøng cuûa ngöôøi theá tuïc.
Xoùm laøng khoâng nhaát ñònh, hoaëc tröôùc khoâng sau
coù, hoaëc nay coù sau laïi khoâng, cho neân chæ noùi: Tröø
thoân xoùm vaø ranh giôùi cuûa thoân xoùm, ngoaøi ra
thuoäc veà giôùi khoâng maát y.)
Taùc phaùp Yeát-ma baïch nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Truï xöù naøy ñoàng
moät truï xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi. Neáu thôøi gian
thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän, tröø xoùm
laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm giôùi
khoâng maát y. Ñaây laø lôøi taùc baïch.‛
Vò Yeát-ma hoûi ñeå bieåu quyeát:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Truï xöù naøy ñoàng
moät truï xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi, tröø xoùm laøng vaø
ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm giôùi khoâng maát
y. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù Taêng söû duïng truï xöù
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 75 76 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
naøy, tröø xoùm laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát
laøm giôùi khoâng maát y thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù
thì xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù söû duïng truï xöù naøy,
tröø xoùm laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm
giôùi khoâng maát y, neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi
nhaän nhö vaäy.‛
Giaûi giôùi khoâng maát y tröôùc, roài sau giaûi ñaïi
giôùi.
Khoâng ñöôïc caùch doøng nöôùc chaûy maïnh maø kieát
giôùi khoâng maát y, tröø coù caàu qua laïi.
Luaät Thaäp tuïng thuyeát minh:
Neáu xaû ñaïi giôùi thì giôùi khoâng maát y töï noù xaû.
Neáu xaû giôùi khoâng maát y thì ñaïi giôùi coøn nguyeân.
4) KIEÁT GIÔÙI TÒNH TRUØ
Cuõng goïi laø tònh ñòa. Bôûi vì neáp soáng cuûa Tyø-
kheo khoâng ñöôïc pheùp aên ñoà aên caùch ñeâm, hay nguû
chung vôùi thöùc aên. Neáu trong phaïm vi phoøng cuûa
Taêng coù ñeå thöùc aên thì goïi laø tuùc thöïc, töùc laø nguû
vôùi thöùc aên; Tyø-kheo aên thöùc aên aáy thì goïi laø baát
tònh thöïc. Nay kieát giôùi tònh ñòa ñeå traùnh khoûi hai
toäi noùi treân.
Phaàn thöù ba3 thuyeát minh:
3 Töù phaàn luaät 43, phaàn thöù ba Kieàn-ñoä thuoác, tr. 874c, Ñaïi
22n1428.
Cho pheùp trong phaïm vi cuûa Giaø-lam kieát laøm
tònh ñòa. Quy ñònh phoøng naøo hay nôi oân thaát4...
duøng laøm tònh ñòa, roài baïch nhò Yeát-ma ñeå kieát.
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Neáu thôøi gian
thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng nay chaáp thuaän söû
duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa. Ñaây laø lôøi taùc
baïch”.
Vò Yeát-ma hoûi ñeå bieåu quyeát:
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Taêng nay söû
duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa. Tröôûng laõo naøo
ñoàng yù Taêng söû duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa
thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù thì xin noùi – Taêng ñaõ
ñoàng yù söû duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa roài,
neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy”.
Coù 4 loaïi tònh ñòa:
a) Ñaøn-vieät hay ngöôøi chöùc söï phuï traùch, khi
laøm Taêng phoøng, töùc laø caát chuøa hay caát tònh xaù...
minh ñònh nhö sau: ‚Choã naøy laøm tònh ñòa cho
Taêng‛.
b) Tröôøng hôïp coù ngöôøi vì Taêng xaây caát chuøa
nhöng chöa daâng cuùng cho Taêng.
c) Tröôøng hôïp nôi ñòa ñieåm ñoù, phaân nöûa coù raøo
ngaên hay phaàn nhieàu khoâng coù raøo ngaên: Töôøng,
vaùch, möông, raõnh cuõng nhö vaäy.
4 OÂn thaát: Xem cht. 25, taäp I, Truøng trò q. 8 (baûn Vieät).
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 77 78 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
d) Taêng Baïch nhò yeát-ma ñeå kieát.
Phoøng cuûa Tyø-kheo cho ñeán nôi mieáu thôø thaàn
ñeàu coù theå kieát laøm tònh ñòa. Khoâng neân duøng caên
phoøng toát kieát laøm tònh ñòa maø neân söû duïng caên
phoøng xaáu nhaát ñeå kieát laøm tònh ñòa.
5) PHÖÔNG TIEÄN KIEÁT TIEÅU GIÔÙI
Phaàn thöù hai5 thuyeát minh:
Tröôøng hôïp gaëp ngaøy Boá-taùt maø ñang ñi giöõa
ñoàng vaéng; chö Taêng hoøa hôïp thì taäp trung laïi moät
choã ñeå thuyeát giôùi. Neáu khoâng ñöôïc hoøa hôïp thì
nhöõng vò cuøng hai thaày (Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ) hay
thieän höõu trí thöùc, döøng chaân beân leà ñöôøng, taäp
trung laïi moät choã kieát tieåu giôùi ñeå thuyeát giôùi. Baïch
nhò yeát-ma ñeå kieát nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Nay coù… Tyø-kheo
taäp hôïp, ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän kieát tieåu
giôùi. Ñaây laø lôøi taùc baïch.
Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Nay coù… Tyø-kheo
taäp hôïp, kieát tieåu giôùi. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù
Taêng kieát tieåu giôùi thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù
xin noùi.
Taêng ñaõ ñoàng yù, phaïm vi ngang baèng vôùi soá… vò
Tyø-kheo taäp hôïp naøy kieát laøm tieåu giôùi roài, neân im
laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy.‛
5 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thuyeát giôùi, tr.
820c17, Ñaïi 22n1428.
(Bao nhieâu Tyø-kheo caàn noùi roõ soá löôïng. Taát caû
ñeàu phaûi ngoài, vò naøy ñöa tay ra vöøa ñuïng vò kia laø
ñuùng luaät).
Thuyeát giôùi roài, neân xaû giôùi môùi ñi. Töï töù cuõng
vaäy.
Tröôøng hôïp coù ngöôøi muoán thoï giôùi maø trong
khi ngöôøi khoâng ñoàng yù chöa ra ngoaøi giôùi, thì soá
ngöôøi ñoàng yù neân gaáp ra ngoaøi giôùi, taäp hoïp laïi moät
choã, kieát tieåu giôùi ñeå truyeàn trao giôùi cho giôùi töû aáy.
Trao giôùi xong neân giaûi giôùi lieàn.
(Phöông phaùp giaûi cuøng vôùi phöông phaùp kieát
nhö nhau, chæ moãi chöõ ‚kieát 結‛ thaønh chöõ ‚giaûi 解‛
maø thoâi).
III. VAÁN ÑEÀ THOÏ GIÔÙI
Luaän raèng: Giôùi Tyø-kheo laø quy cuû roäng raõi cuûa
neáp soáng ngöôøi xuaát theá; ngoâi Taêng baûo ñöôïc kieán
laäp töø ñaây. Quan troïng ôû choã sau khi thoï giôùi phaûi
nghieâm tuùc haønh trì, chöù khoâng phaûi chæ ‚laøm goïi
laø‛ trong khi ñaêng ñaøn thoï giôùi maø thoâi.
Vaán ñeà thieát yeáu trong ñaøn giôùi laø taùc phaùp
Yeát-ma. Baäc thaày kieät xuaát ñôøi sau ñem vaán ñeà
khai ñaïo xeáp vaøo nghi thöùc cuûa giôùi ñaøn laø moät
ñieàu nhaàm laãn; vaên töï daøi doøng, keùo daøi thì giôø
sanh phieàn phöùc vaø moûi meät.
Do vaên töï daøi doøng moûi meät neân xeáp cho giôùi töû
ñoàng loaït thoï giôùi. Vaên töï daøi laø traùi vôùi quy cuû cuûa
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 79 80 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Phaät, thoï giôùi ñoàng loaït trôû thaønh phi phaùp, neân
giôùi töû khoâng ñaéc giôùi. Hôn nöõa, khi thoï giôùi in
tuoàng aân caàn, nhöng thoï roài laïi buoâng troâi; thaät laø
ñieân ñaûo sai laàm!
Nay döïa vaøo luaät Töù phaàn, neâu leân nhöõng ñieàu
Phaät cheá ñeå tieän vieäc tuaân haønh.
Ñoái vôùi Hoøa thöôïng vaø Giôùi sö phaûi nhö theá
naøo?
Tuøy theo thôøi gian caàn, vaø thích hôïp. Neáu naïn
duyeân thì cho pheùp nhieàu laém laø 3 ngöôøi moãi laàn
thoï, chöù tuyeät ñoái khoâng ñöôïc nhieàu hôn.
Ñeå khoûi trôû thaønh phi phaùp, löôïc thuyeát minh
boán vaán ñeà:
a) Phöông phaùp xuaát gia thoï 10 giôùi.
b) Phöông phaùp thænh Hoøa thöôïng vaø caät vaán
troïng naïn ñoái vôùi giôùi töû.
c) Phöông phaùp ñaêng ñaøn thoï Cuï.
d) Phöông phaùp ñaéc giôùi vaø khoâng ñaéc giôùi.
A. NOÙI ROÕ VEÀ PHÖÔNG PHAÙP XUAÁT GIA VAØ THOÏ 10 GIÔÙI
Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi ngoaïi ñaïo phaù hoaïi Chaùnh
phaùp.
Caên baûn baùch nhaát yeát-ma thuyeát minh:
Ngöôøi ngoaïi ñaïo xin xuaát gia, cho hoï Tam quy
vaø Nguõ giôùi. Roài höôùng daãn hoï ñoái dieän tröôùc Taêng
caàu xin boán thaùng soáng chung. Vaên xin nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Con teân laø… laø
ngöôøi ngoaïi ñaïo, xin Taêng cho con boán thaùng soáng
chung. Cuùi xin Taêng thöông xoùt cho con ñöôïc soáng
chung boán thaùng‛. (Thöa xin 3 laàn).
Chö Taêng baûo hoï ñöùng choã maét thaáy tai khoâng
nghe. Thaûo baøn xong, Baïch töù yeát-ma cho pheùp hoï
boán thaùng soáng chung. Thôøi gian boán thaùng ñoù,
baèng moïi caùch thöû thaùch, tö töôûng hoï nhö theá naøo,
ñeå sau boán thaùng quyeát ñònh cho hay khoâng cho hoï
xuaát gia.
Ñoái vôùi ñaïo ‚Buùi toùc‛ vaø ‚Thôø löûa‛ khoûi phaûi
boán thaùng soáng thöû thaùch ñoù.
Khoâng ñöôïc ñoä ñaøy tôù cuûa ngöôøi.
Khoâng ñöôïc ñoä boïn ngöôøi laøm giaëc.
Luaät Nguõ phaàn noùi:
Ngöôøi laøm giaëc maø nhaøm chaùn nghieäp aùc, caàu
xin xuaát gia, thì ñem hoï ñeán ñòa phöông khoâng ai
bieát hoï, cho hoï xuaát gia thoï Cuï.
Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi maéc nôï.
Luaät Thieän kieán noùi:
Coù ngöôøi vì hoï traû soá nôï ñoù thì ñöôïc ñoä hoï xuaát
gia.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 81 82 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi coù 5 chöùng beänh nhö sau:
beänh huûi, beänh ung thö, beänh huûi traéng, beänh caøn
tieâu6, beänh ñieân cuoàng (beänh nan y).
- Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi maø cha meï hoï khoâng
ñoàng yù.
Luaät Thieän kieán noùi:
Coù caùc ñòa phöông, quoác ñoä, ñoä ngöôøi xuaát gia
khoûi phaûi hoûi cha meï hoï.
Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi taïi chöùc cuûa nhaø quan.
Hoï heát aên löông roài thì ñöôïc ñoä. Hoaëc hoï xin
pheùp vua maø vua ñoàng yù thì ñöôïc ñoä.
Ngöôøi phaïm tònh haïnh Tyø-kheo-ni, vaøo ñaïo vôùi
taâm giaëc, huyønh moân, suùc sanh, ngöôøi phaïm toäi
nguõ nghòch… chöa xuaát gia thì khoâng ñöôïc ñoä cho
xuaát gia, xuaát gia roài thì phaûi dieät taãn.
Vaán ñeà phaïm tònh haïnh Tyø-kheo-ni, luaät Thieän
kieán thuyeát minh: Phaïm tònh haïnh vôùi Tyø-kheo-ni,
ngöôøi phaïm laàn ñaàu khieán ni maát trinh thì ngöôøi
ñoù khoâng ñöôïc xuaát gia, ngöôøi phaïm laàn thöù hai ñoái
vôùi ngöôøi ni ñoù thì khoâng trôû ngaïi ñoái vôùi vieäc xuaát
gia.
6 Beänh caøn tieâu 乾痟病: chöùng gaày coøm, hay nhöùc ñaàu kinh
nieân? Töø ñieån Khang Hy: Tieâu 痟, chöùng bònh nhöùc ñaàu. Töø
nguyeân: Tieâu, beänh ñaàu thoáng. Coù leõ beänh lao. (cht. Töù phaàn
luaät HT Thích Ñoãng Minh dòch).
Vaán ñeà vaøo ñaïo vôùi taâm giaëc, luaät Taêng kyø
thuyeát minh: Neáu ngöôøi töï nguyeän xuaát gia maø
chöa töøng döï leã Boá-taùt, Töï töù, roài hoaøn tuïc, sau ñoù
taâm toát phaùt sanh xin xuaát gia laïi thì ñöôïc ñoä xuaát
gia thoï giôùi Cuï tuùc. Neáu ngöôøi aáy ñaõ töøng döï leã Boá-
taùt, Töï töù töùc goïi laø ñaïo truï (soáng ñeå troäm phaùp),
khoâng cho pheùp xuaát gia. Neáu con cuûa vua hay con
cuûa ñaïi thaàn tî naïn töï maëc aùo caø-sa cuõng vaäy.
Neáu muoán caïo ñaàu ñeå ñoä xuaát gia trong phaïm vi
Taêng-giaø-lam thì phaûi thöa vôùi taát caû Taêng ñöôïc
bieát. Neáu khoâng taäp hoïp ñöôïc thì daãn ñöông söï ñeán
töøng phoøng ñeå thöa cho bieát roài môùi caïo ñaàu.
Tröôøng hôïp taäp hoïp ñöôïc thì taùc baïch roài sau môùi
caïo ñaàu. Vaên taùc baïch nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Ngöôøi naøy teân
laø… muoán caàu toâi teân laø… caïo toùc. Neáu thôøi gian
thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän cho
ngöôøi naøy teân laø… caïo toùc. Ñaây laø lôøi caùo tri.
Luaät Taêng kyø thuyeát minh: Khoâng cho pheùp,
khoâng baïch Taêng maø ñoä ngöôøi xuaát gia, baïch vieäc
caïo ñaàu maø khoâng baïch vieäc xuaát gia phaïm toäi Vieät
tyø-ni. Caû hai ñeàu khoâng baïch, phaïm hai toäi Vieät tyø-
ni. Neáu ñoä ngoaøi cöông giôùi thì khoâng phaïm.
Vò A-xaø-leâ neân taùc baïch:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Ngöôøi naøy teân
laø… caàu Tyø-kheo teân laø… xuaát gia. Neáu thôøi gian
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 83 84 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän cho
ngöôøi naøy teân laø… xuaát gia. Ñaây laø lôøi taùc baïch.
(Neáu khoâng ñuû boán Tyø-kheo trôû leân thì khoâng
neân taùc baïch).
Xuaát gia coù nghóa laø thoï 10 giôùi. Neáu khoâng thoï
10 giôùi, chæ caïo ñaàu, khoâng ñöôïc goïi laø xuaát gia.
Thoï 10 giôùi roài goïi laø phaùp ñoàng Sa-di vaäy.
Baïch roài, baûo hoï maëc aùo hoaïi saéc, troáng vai
maët, quyø goái chaép tay thöa raèng:
“Con teân laø… quay veà nöông vôùi Phaät, quay ve à
nöông vôùi Phaùp, quay veà nöông vôùi Taêng. Theo
ñöùc Nhö Lai xuaát gia. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa
thöôïng. Ñöùc Nhö Lai baäc chí nhôn, Ñaúng chaùnh
giaùc, laø ñaáng Theá Toân cuûa con. (noùi 3 laàn).
“Con teân laø… quay veà nöông vôùi Phaät, quay veà
nöông vôùi Phaùp, quay veà nöông vôùi Taêng. Theo
Ñöùc Nhö Lai xuaát gia roài. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa
thöôïng. Nhö Lai baäc chí chôn, Ñaúng chaùnh giaùc, laø
ñaáng Theá Toân cuûa con”. (noùi 3 laàn)
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng saùt sanh, con
teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng saùt sanh.”
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng troäm caép, con
teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng troäm caép.”
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng daâm duïc, con
teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng daâm duïc”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng noùi doái, con teân
laø… cuõng troïn ñôøi khoâng noùi doái”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng uoáng röôïu, con
teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng uoáng röôïu”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ñeo traøng hoa
thôm, khoâng thoa ñoà thôm vaøo mình, con teân laø…
cuõng troïn ñôøi khoâng ñeo traøng hoa thôm, khoâng
thoa ñoà thôm vaøo mình.”
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ca muùa xöôùng
haùt, khoâng ñeán xem nghe, con teân laø… cuõng troïn
ñôøi khoâng ca muùa xöôùng haùt, khoâng ñeán xem
nghe”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ngoài giöôøng
cao roäng lôùn, con teân laø... cuõng troïn ñôøi khoâng
ngoài giöôøng cao roäng lôùn”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng aên phi thôøi, con
teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng aên phi thôøi”.
“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng caàm naém sanh
töôïng vaøng baïc, vaät baùu, con teân laø… cuõng troïn ñôøi
khoâng caàm naém sanh töôïng7, vaøng baïc, vaät baùu”.
Ba phaùp Quy y vaø Möôøi giôùi treân ñeàu do Thaày
A-xaø-leâ höôùng daãn noùi. Keá tieáp ngaøi A-xaø-leâ daïy:
‚OÂng nay ñaõ thoï 10 giôùi Sa-di roài, neân troïn ñôøi
vaâng giöõ ñöøng ñeå traùi phaïm. Neân cuùng döôøng Tam
Baûo. Taát caû nhöõng ñieàu nhö phaùp Hoøa thöôïng vaø A-
xaø-leâ daïy baûo khoâng ñöôïc traùi nghòch. Taâm thöôøng
cung kính baäc thöôïng, trung, haï toïa. Sieâng naêng
7 Sanh töôïng 生像: Pāli. jātarūpa, chæ vaøng nguyeân, chöa cheá
bieán.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 85 86 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
caàu hoïc toïa thieàn, tuïng kinh. Yeåm trôï vieäc laøm
phöôùc. Ñoùng cöûa ba ñöôøng döõ, môõ ngoû Nieát-baøn.
Ñoái vôùi caùc phaùp cuûa Tyø-kheo neân taêng tröôûng
Chaùnh nghieäp ñeå ñaït ñeán boán ñaïo quaû‛.
(Thoï giôùi Sa-di phaûi ñuû 2 thaày ‘Hoøa thöôïng vaø
A-xaø-leâ’. Nhö ngaøi Xaù-lôïi-phaát laøm Hoøa thöôïng,
ngaøi Muïc-kieàn-lieân laøm Xaø-leâ truyeàn giôùi trong giôùi
ñaøn La-haàu-la thoï giôùi Sa-di vaäy. La-haàu-la coøn
theá, caùc truôøng hôïp khaùc neân bieát).
Hoûi: Döïa vaøo phaùp Sa-di thaäp giôùi thì tröôùc heát
thoï Tam quy, Nguõ giôùi roài thuyeát 10 giôùi xuaát gia,
laø quy cuû chaùnh yeáu cuûa Phaät. Giaû nhö coù keû baïch
y, muoán caàu xuaát gia, khoâng thoï 5 giôùi, voäi thoï 10
giôùi, nhö vaäy coù ñuùng phaùp khoâng?
Ñaùp: Neáu ñaõ thoï 5 giôùi thì neân cho caïo ñaàu roài
thoï 10 giôùi. Neáu chöa thoï 5 giôùi thì tröôùc heát cho
thoï 5 giôùi roài caïo toùc, thuyeát 10 giôùi. Tröôøng hôïp
khoâng thoï 5 giôùi, voäi noùi 10 giôùi ñoàng nhö khoâng
thoï 10 giôùi maø thoï Cuï tuùc giôùi thì ngöôøi naøy tuy
ñaéc giôùi, nhöng hai thaày Hoøa thöôïng vaø Xaø-leâ maéc
toäi vaäy.
Phaàn thöù hai8 thuyeát minh:
Phoøng xaù, ngoïa cuï phaân phoái cho Sa-di, theo
thöù töï sau Tyø-kheo haï toïa. Khoâng ñöôïc khieán Sa-di
8 Töù phaàn luaät 34, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 809c25,
Ñaïi 22n1428.
ngoài naèm treân giöôøng daây. Neáu hoï coù theå giöõ gìn
khoâng nhô nhôùp thì cho hoï naèm ngoài.
Phaàn thöù tö9 thuyeát minh:
Sa-di neân laáy tuoåi ñôøi laøm thöù töï. Neáu tuoåi ñôøi
baèng nhau thì laáy tuoåi ñaïo töùc tuoåi xuaát gia laøm thöù
töï.
Luaät Taêng kyø thuyeát minh:
Sa-di nhoû nhaát laø 7 tuoåi. Neáu 7 tuoåi maø khoâng
bieát toát xaáu ñeàu khoâng neân cho xuaát gia. Giaø nhaát
laø quaù 70 tuoåi maø coù theå laøm ñöôïc coâng vieäc. Neáu
döôùi 70 tuoåi maø khoâng laøm ñöôïc vieäc gì, naèm ngoài
phaûi nhôø ngöôøi, ñeàu khoâng neân cho xuaát gia. Neáu
tuoåi 70 maø maïnh khoeû, coù theå tu taäp vaø laøm caùc
vieäc thì neân cho xuaát gia. Khi xuaát gia neân caïo raâu
tröôùc roài caïo toùc sau.
Ñoái vôùi ngöôøi caàu xuaát gia khoâng neân noùi xuaát
gia söôùng, neân noùi xuaát gia khoå. Töø vieäc aên ñeán
vieäc nguû ñeàu thieáu thoán. Thöùc nhieàu, oâng coù chòu
ñöôïc khoâng? Neáu hoï noùi ñöôïc, thì cho caïo toùc.
Töø 7 tuoåi ñeán 13 tuoåi goïi laø Khu oâ Sa-di.
Töø 14 tuoåi ñeán 19 tuoåi goïi laø ÖÙng phaùp Sa-di.
Töø 20 tuoåi ñeán 70 tuoåi goïi laø Danh töï Sa-di.
9 Töù phaàn luaät 50, phaàn thöù tö Kieàn-ñoä phoøng xaù, tr. 940b18,
Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 87 88 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Vaät thöïc vaø y phuïc phi thôøi thì cung caáp nhö
nhau. Y an cö thì cho nhaän 1/2 hay 1/3 so vôùi Tyø-
kheo.
Caên baûn ni-ñaø-na thuyeát minh:
Môùi 6 tuoåi tuy coù theå ñuoåi quaï ñöôïc cuõng khoâng
cho xuaát gia. Duø 7 tuoåi maø khoâng theå ñuoåi quaï ñöôïc
thì cuõng khoâng cho xuaát gia.
Hoûi: Kinh Xuaát gia coâng ñöùc noùi: ‚Trong coõi
Dieâm-phuø-ñeà, neáu coù ngöôøi xuaát gia trì giôùi, moät
ngaøy
moät ñeâm cho ñeán giaây laùt thanh tònh thì lôïi ích
khoâng xieát keå. Neáu ai gaây trôû ngaïi ngaên chaën vieäc
xuaát gia aáy, töùc laø cöôùp ñoaït voâ löôïng thieän taøi,
phaûi nhaän laáy aùc quaû‛. Nay luaät Taêng kyø laïi noùi:
‚Ñoái vôùi ngöôøi caàu xin xuaát gia, khoâng neân noùi xuaát
gia söôùng, neân noùi xuaát gia khoå v.v…‛ nhö vaäy coù
phaûi laø caûn trôû ngaên chaën vieäc xuaát gia khoâng?
Ñaùp: Ñoái vôùi ngöôøi tín taâm xuaát gia thì khoâng
trôû ngaïi. Keû taø taâm nhaäp ñaïo, caàn phaûi gaïn loïc.
Ñoái vôùi ngöôøi thieän taâm maø trôû ngaïi thì laøm cho hoï
thoái maát thieän caên, maø neáu khoâng gaïn loïc thì seõ
laøm cho Phaät phaùp bò baïi hoaïi. Hôn nöõa, trong
kinh chæ khuyeân thaân höõu quyeán thuoäc khoâng neân
caûn trôû hoï; trong luaät laïi daïy Hoøa thöôïng vaø A-xaø-
leâ khoâng ñöôïc nhieáp thoï moät caùch böøa baõi.
Luaät Thieän kieán noùi roõ:
Sa-di phaïm phaûi 10 ñieàu aùc sau ñaây caàn phaûi
dieät taãn: Saùt, ñaïo, daâm, khi (löøa doái), uoáng röôïu,
huyû baùng Phaät, Phaùp, Taêng, taø kieán, oá ni. Chín
ñieàu tröôùc caûi quaù khoâng laøm laïi coøn coù theå cho thoï
Cuï. Ñieàu choùt nhaát quyeát khoâng theå ñöôïc.
Döïa vaøo luaän Taùt-baø-ña thì ngöôøi naøo phaïm
troïng giôùi trong 5 giôùi hay 8 giôùi coøn khoâng theå
thaúng tieán treân vaán ñeà tu haønh ñöôïc, huoáng chi laø
Sa-di. Nay noùi raèng ‚coù theå cho thoï Cuï‛ laø ñaët
naëng ôû choã saùm hoái, khoâng laøm laïi. Cuõng nhö Tyø-
kheo, tuyeät nhieân khoâng che giaáu, sau khi phaïm
giôùi, ñöôïc cho hoïc giôùi vaäy. Trong chöùc naêng Hoøa
thöôïng, ñaëc bieät giöõ kín ñieàu naøy, ñöøng ñeå cho Sa-
di troäm bieát vaäy.
Hoûi: Khi chính thöùc thoï giôùi taïi sao Hoøa thöôïng
laïi khoâng thuyeát giôùi? Ñoaïn sau laïi noùi: Hoøa
thöôïng khoâng coù maët cuõng ñaéc giôùi. Giaû nhö vò A-
xaø-leâ khoâng coù maët, Hoøa thöôïng coù theå thay theá
truyeàn trao ñöôïc khoâng?
Ñaùp: Thoï giôùi tuy nöông nôi Hoøa thöôïng nhöng
thöïc hieän baïch Yeát-ma aét phaûi nöông vò A-xaø-leâ.
Ñieåm chính yeáu trong giôùi phaùp xuaát gia, quan heä
nôi Taêng luaân, chöù khoâng cho pheùp truyeàn thoï moät
caùch rieâng tö vaäy. Neáu höùa khaû cho vò Hoøa thöôïng
töï noùi thì vò Yeát-ma trôû thaønh voâ quyeàn. Nhö theá
aét coù caùi loãi loän xoän trong vaán ñeà ñoä ngöôøi xuaát gia.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 89 90 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
B. THUYEÁT MINH PHAÙP THÆNH HOAØ THÖÔÏNG VAØ VAÁN
TROÏNG NAÏN
Kieàn-ñoä thoï giôùi10
noùi raèng:
Luùc baáy giôø coù nhöõng ngöôøi xuaát gia hoïc ñaïo,
khoâng ñöôïc daïy doã, ñaùnh maát oai nghi, maët y
khoâng ngay ngaén, khaát thöïc khoâng nhö phaùp, khaép
nôi thoï ñoà aên baát tònh. Hoaëc nhaän baùt baát tònh aên,
trong böõa aên keâu noùi oàn aøo nhö Baø-la-moân nhoùm
hoïp. Coù Tyø-kheo beänh, khoâng ngöôøi chaêm soùc cho
ñeán maïng chung, caùc Tyø-kheo baïch Phaät, Phaät daïy:
‚Töø nay cho pheùp coù Hoøa thöôïng. Hoøa thöôïng ñoái
vôùi ñeä töû coù yù nieäm nhö con thô. Ñeä töû thôø Hoøa
thöôïng vôùi yù nieäm nhö thôø cha; cuøng nhau kính neå,
cuøng nhau saên soùc. Coù vaäy Chaùnh phaùp môùi ñöôïc
laâu beàn, ñieàu lôïi ích theâm roäng lôùn.‛
Nghi leã thænh Hoøa thöôïng: Ñaép y troáng vai maët,
quyø goái, chaép tay, taùc baïch:
‚Con teân laø… nay thænh Ñaïi ñöùc laøm Hoøa
thöôïng. Xin Ñaïi ñöùc vì con laøm Hoøa thöôïng. Con
nöông nôi Ñaïi ñöùc ñöôïc thoï giôùi Cuï tuùc‛. (thöa 3
laàn)
Hoøa thöôïng neân traû lôøi:
‚Chaáp thuaän (khaû dó)!‛ Hoaëc noùi: ‚Toâi seõ daïy
baûo oâng!‛ Hoaëc noùi: ‚Thanh tònh chôù buoâng lung!‛
10 Töù phaàn luaät 33, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 799b25,
Ñaïi 22n1428.
Khi môùi caïo toùc xuaát gia, cuõng neân thænh Hoøa
thöôïng nhö vaäy. Chæ ñoåi lôøi: ‚Con nöông nôi Ñaïi
ñöùc ñeå ñöôïc xuaát gia thoï giôùi‛.
Neáu vò Hoøa thöôïng khi thoï 10 giôùi coøn soáng, thì
khoâng neân thænh Hoøa thöôïng khaùc.
Neáu thoï giôùi Cuï tuùc maø vò Hoøa thöôïng tuyeàn 10
giôùi hoaëc ñi xa, hoaëc maïng chung, hoaëc xaû giôùi,
hoaëc bò dieät taãn, khoâng coøn ñeå nöông töïa nöõa thì
phaûi choïn löïa moät ñaïi Tyø-kheo ñeå thænh laøm Hoøa
thöôïng cho mình.
Luaät ñònh: phaûi hoûi 13 naïn söï, tröôùc khi Baïch
töù yeát-ma truyeàn trao giôùi Cuï tuùc (phaûi giaûi thích
cho giôùi töû hieåu roõ töøng vaán ñeà moät, tröôùc khi hoï
traû lôøi).
13 naïn söï:
1) OÂng coù phaïm bieân toäi khoâng? (bieân toäi laø caùi
toäi bò loaïi qua moät beân). Ngoaøi töøng thoï Phaät giôùi,
phaïm töù troïng caám, bò loaïi ra ngoaøi bieån cuûa Phaät
phaùp. (Neáu phaù troïng giôùi trong 10 giôùi, 8 giôùi hay
5 giôùi, thaønh taâm saùm hoái, coù theå tha thöù, chöù phaù
troïng giôùi trong Cuï tuùc giôùi (daønh cho vò tu xuaát
muoán tu laïi thì vónh vieãn khoâng cho pheùp thoï cuï
vaäy).
2) OÂng coù phaù phaïm haïnh cuûa ngöôøi khoâng?
(chính mình chöa thoï giôùi cuûa Phaät maø phaù tònh
haïnh cuûa ngöôøi ñeä töû Phaät trì giôùi thì goïi laø phaù
phaïm haïnh. Tröôøng hôïp neáu phaù phaïm haïnh cuûa 5
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 91 92 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
chuùng thì cho pheùp saùm hoái. Nhöng neáu phaù hoaïi
phaïm haïnh cuûa Tyø-kheo hay Tyø-kheo-ni thì khoâng
theå saùm hoái ñöôïc).
3) OÂng coù phaûi laø ngöôøi vaøo ñaïo vôùi taâm laøm
giaëc khoâng? (khi laøm cö só hay Sa-di leùn nghe Yeát-
ma thuyeát giôùi, ñoàng döï vaøo Taêng söï thì goïi laø vaøo
ñaïo vôùi taâm laøm giaëc ‘ngöôøi aên caép Chaùnh phaùp’).
(Luaät Taêng kyø noùi: Neáu leùn nghe maø khoâng
hieåu roõ ñaàu ñuoâi thì ñöôïc thoï Cuï tuùc).
4) OÂng coù phaù noäi ngoaïi ñaïo khoâng? (töùc chæ cho
ngöôøi töø ngoaïi ñaïo vaøo xin thoï Cuï tuùc giôùi, roài trôû
laïi ngoaïi ñaïo, nay xin thoï Cuï tuùc giôùi laïi. Keû aáy töùc
laø keû phaù noäi ngoaïi ñaïo).
5) OÂng coù phaûi laø huyønh moân khoâng? (töùc laø
haïng ngöôøi khoâng phaûi ñaøn oâng, cuõng khoâng phaûi
ñaøn baø).
6) OÂng khoâng phaûi laø keû gieát cha chöù? (Tröôøng
hôïp gieát cha gheû, cha nuoâi coøn coù theå cho saùm hoái,
chöù gieát cha ñeû cuûa mình thì khoâng dung cho saùm
hoái ñöôïc).
7) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi gieát meï chöù? (Nhö
tröôøng hôïp ñoái vôùi cha noùi treân, gieát meï ñeû khoâng
cho saùm hoái).
8) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi gieát A-la-haùn chöù?
(Neáu gieát ngöôøi chöùng ba quaû döôùi coøn coù theå cho
saùm hoái, chöù gieát ngöôøi voâ hoïc chöùng quaû thöù tö
thì khoâng cho saùm hoái vaäy).
9) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi phaù Taêng chöù?
(Neáu phaù Phaùp luaân Taêng vai chuû vai phuï vaø phaù
Yeát-ma Taêng vai chuû, hoaøn tuïc roài trôû laïi thì khoâng
cho thoï Cuï. Neáu phaù Yeát-ma Taêng vai phuï, roài trôû
laïi thì cho thoï Cuï ñöôïc).
10) OÂng khoâng phaûi laø keû aùc taâm laøm thaân Phaät
ra maùu chöù? (Naïn naøy sau khi Phaät dieät ñoä, y theo
vaên cuõ maø noùi. Nay ta coù theå hoûi: OÂng khoâng phaûi
laø keû aùc taâm huûy baùng hình töôïng Phaät chöù? Neáu
coù cuõng thaønh troïng naïn).
11) OÂng khoâng phaûi laø keû phi nhôn chöù?
(Tröôøng hôïp Trôøi, Tu-la, quyû thaàn, bieán laøm hình
ngöôøi caàu thoï Cuï tuùc giôùi thì khoâng ñaéc giôùi).
12) OÂng khoâng phaûi laø suùc sanh chöù? (Tröôøng
hôïp roàng v.v… bieán laøm hình ngöôøi caàu thoï Cuï tuùc
giôùi, cuõng khoâng ñaéc giôùi).
13) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi coù hai hình chöù?
(Chæ cho ngöôøi moät thaân maø ñuû caû hai caên nam vaø
nöõ).
C. PHÖÔNG PHAÙP ÑAÊNG ÑAØN THOÏ CUÏ
Phaàn thöù hai11
noùi roõ:
Coù 3 haïng ngöôøi khoâng ñöôïc thoï Cuï:
1) Haïng ngöôøi khoâng chòu xöng teân mình.
2) Haïng ngöôøi khoâng xöng teân Hoøa thöôïng.
11 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 813c07,
Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 93 94 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
3) Haïng ngöôøi khoâng chòu caàu xin giôùi.
Khi thoï giôùi Cuï tuùc khoâng maëc aùo cuûa cö só, aùo
cuûa ngoaïi ñaïo vaø trang söùc nhöõng ñoà trang nghieâm
thaân.
Khoâng ñöôïc cho ngöôøi say nguû, say röôïu, ñieân
cuoàng, loaõ hình, saân nhueá thoï giôùi Cuï tuùc.
Khoâng ñöôïc cöôõng böùc ngöôøi ta thoï giôùi Cuï tuùc.
Khoâng ñöôïc trao giôùi Cuï tuùc cho ngöôøi: töù chi,
saùu caên khoâng ñuû, hình töôùng xaáu xí, nhieàu beänh
hoaïn, laøm nhô nhôùp chuùng Taêng, nhöõng ngöôøi nhö
theá ñeàu khoâng ñöôïc thoï Cuï.
Thaày vaø ñeä töû phaûi laø ngöôøi hôïp phaùp (maõn soá
hay tuùc soá). ÔÛ trong khoâng trung, khoâng hieän hình,
ôû ngoaøi taàm nghe thaáy, ôû ngoaøi cöông giôùi, ñeàu
khoâng goïi laø thoï Cuï.
Tröôøng hôïp khoâng thoï giôùi Sa-di tröôùc maø thoï
giôùi Cuï tuùc thì ñöông söï ñaéc giôùi nhöng chuùng Taêng
phaïm toäi.
Sau khi vò Hoøa thöôïng xeùt bieát oâng Sa-di khoâng
coù 13 naïn söï roài thì chuaån bò y, baùt, choïn thænh hai
thaày Yeát-ma vaø Giaùo thoï vôùi caùc Toân chöùng, nhieân
haäu môùi ñaêng ñaøn.
Höôùng daãn ngöôøi caàu thoï giôùi ñöùng choã maét
thaáy maø tai khoâng nghe. Vò Yeát-ma phaûi taùc baïch
sai vò Giaùo thoï. Vaên taùc baïch:
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh
laø… theo Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc.
Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp
thuaän Tyø-kheo hieäu laø… laøm thaày Giaùo thoï. Ñaây laø
lôøi taùc baïch‛.
Thaày Giaùo thoï ñöôïc sai, ñeán choã ngöôøi caàu thoï
Cuï tuùc giôùi noùi: ‚Ñaây laø y An-ñaø-hoäi, Uaát-ña-la-
taêng, Taêng-giaø-leâ, vaø ñaây laø baùt-ña-la12
, oâng coù ñuû
khoâng?‛
Vò caàu thoï giôùi thöa: ‚Daï, coù ñuû‛.
Vò Giaùo thoï tieáp tuïc noùi: ‚Thieän nam töû laéng
nghe! Baây giôø laø luùc chí thaønh, luùc caàn noùi thaät.
Nay toâi seõ hoûi oâng; oâng tuøy theo caâu hoûi cuûa toâi maø
ñaùp. Neáu khoâng thì cöù noùi laø khoâng. Neáu coù thì cöù
noùi laø coù:
- OÂng teân gì?
- Con phaùp danh laø…
- Hoøa thöôïng oâng laø ai ?
- …
- Tuoåi oâng ñuû 20 chöa?
- …
- Y, baùt ñuû khoâng?
- …
- Cha meï oâng coù cho pheùp khoâng?
12 Baùt-ña-la 钵多羅: Skt. Pātra, chỉ chung caùc thöù cheùn baùt, taát
caû nhöõng thöù duøng ñeå ñöïng caùc thöùc aên vaø uoáng (Yeát-ma yeáu
chæ, HT Thích Ñoãng Minh bieân taäp).
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 95 96 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
- …
(Neáu cha meï qua ñôøi cuõng noùi roõ).
- OÂng coù thieáu nôï ai khoâng ?
- …
- OÂng coù phaûi laø ñaày tôù khoâng?
- …
(Neáu laø ñaày tôù maø chuû cho pheùp cuõng noùi roõ).
- OÂng coù phaûi laø ngöôøi taïi chöùc khoâng ?
- …
(Coøn taïi chöùc ñöôïc caáp treân ñoàng yù cuõng noùi
roõ).
- OÂng coù phaûi laø baäc tröôïng phu khoâng?
- ...
(Tröôïng phu coù nghóa laø ngöôøi nam töû).
- Tröôïng phu coù nhöõng beänh nan y khoâng?
- ...
(Keå roõ 5 thöù beänh nan y).‛
Ngaøi Giaùo thoï noùi tieáp: ‚Nhö toâi vöøa hoûi oâng.
Laùt nöõa, giöõa Taêng cuõng seõ hoûi nhö vaäy. OÂng traû
lôøi vôùi toâi nhö theá naøo, giöõa Taêng oâng cuõng traû lôøi
nhö vaäy.‛
Vò Giaùo thoï noùi nhö vaäy roài, trôû laïi vaøo giöõa
Taêng, oai nghi nhö thöôøng leä, ñöùng nôi vò trí voùi
tay ñeán Taêng, taùc baïch nhö theá naøy:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh
laø… theo Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc.
Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp
thuaän, toâi ñaõ hoûi naïn söï xong. Xin pheùp cho Sa-di
vaøo. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.
Baïch xong, quay ra, ra hieäu cho ngöôøi caàu thoï
giôùi vaøo giöõa Taêng. Vì hoï böng y baùt, baûo hoï ñaûnh
leã Taêng; daïy hoï ñeán tröôùc vò Yeát-ma, quyø goái chaép
tay. Höôùng daãn hoï taùc baïch nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Con phaùp danh
laø… Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc. Con
phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng caàu xin thoï
giôùi Cuï tuùc. Ngaøi Tyø-kheo hieäu laø… laøm Hoøa
thöôïng. Nguyeän Taêng thöông xoùt cöùu vôùt con‛.
(Caàu xin giôùi 3 laàn nhö vaäy).
Vò Yeát-ma taùc baïch:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh
laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï Cuï tuùc giôùi; Sa-
di phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng xin thoï
giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Neáu
thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp
thuaän, toâi seõ hoûi caùc naïn söï. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.
Roài vò Yeát-ma hoûi giôùi töû: ‚Thieän nam töû laéng
nghe! Baây giôø laø luùc chí thaønh, luùc caàn noùi thaät.
Toâi nay hoûi oâng. OÂng tuøy theo caâu hoûi cuûa toâi maø
ñaùp. Neáu khoâng thì cöù noùi laø khoâng. Neáu coù thì noùi
laø coù:
- Phaùp danh oâng laø gì? - Hoøa thöôïng oâng laø ai? -
OÂng ñuû 20 tuoåi chöa? - Y, baùt oâng ñuû khoâng? - Cha
meï oâng coù cho pheùp khoâng? - OÂng coù thieáu nôï ai
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 97 98 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
khoâng? - OÂng coù phaûi laø ñaày tôù khoâng? - OÂng coù
phaûi laø ngöôøi taïi chöùc khoâng? - OÂng coù phaûi laø baäc
tröôïng phu khoâng? - Tröôïng phu coù nhöõng beänh:
huûi, ung thö, huûi traéng, caøn tieâu, ñieân cuoàng khoâng?
(Hoûi vaø ñaùp nhö tröôùc ñaõ trình baøy).
Nhieân haäu Baïch töù Yeát-ma nhö sau:
‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh
laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc. Tyø-
kheo hieäu laø… laøm Hoøa thöôïng. Sa-di phaùp danh
laø… töï noùi thanh tònh khoâng coù caùc naïn söï, tuoåi ñuû
20, ba y, bình baùt coù ñuû. Neáu thôøi gian thích hôïp
ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän. Taêng nay truyeàn
trao giôùi Cuï tuùc cho Sa-di phaùp danh laø… Tyø-kheo
hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.
Vò Yeát-ma hoûi vaø chung quyeát:
“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh
laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï Cuï tuùc giôùi. Sa-
di phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng xin thoï
giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Sa-di
phaùp danh laø… töï noùi thanh tònh khoâng coù naïn söï,
tuoåi ñuû 20, ba y, bình baùt coù ñuû. Taêng nay truyeàn
trao giôùi Cuï tuùc cho Sa-di phaùp danh laø… Tyø-kheo
hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù
Taêng cho Sa-di phaùp danh laø… thoï giôùi Cuï tuùc, Tyø-
kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng thì im laëng. Ai khoâng
ñoàng yù xin noùi. Ñaây laø Yeát-ma laàn thöù nhaát” (Yeát-
ma laàn thöù nhì, laàn thöù ba cuõng noùi nhö vaäy).
‚Taêng ñaõ ñoàng yù cho Sa-di phaùp danh laø… thoï
giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng roài,
neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy‛.
Luaät Nguõ phaàn noùi roõ:
Thoï giôùi roài, neân noùi raèng: ‚OÂng nay thoï giôùi
naêm naøo, thaùng naøo, ngaøy naøo, giôø naøo, vaán ñeà aáy
oâng phaûi nhôù troïn ñôøi‛.
Phaàn thöù hai13
noùi roõ:
Luùc baáy giôø coù moät Tyø-kheo thoï giôùi roài, caû
chuùng ñeàu veà (truù xöù). Rieâng oâng gaëp vôï cuõ haønh
baát tònh. Khi trôû veà trong chuùng, chuùng hoûi oâng taïi
sao ñi veà sau. OÂng keå laïi vieäc ñaõ laøm. Chuùng baûo
oâng mau mau ñi choã khaùc. OÂng noùi raèng: Taïi sao
khoâng noùi tröôùc vieäc aáy ñeå oâng ñöøng laøm?! Caùc Tyø-
kheo baïch Phaät, Phaät daïy: ‚Töø nay taùc Yeát-ma roài,
phaûi noùi 4 troïng giôùi tröôùc, ñeå traùnh teä naïn ñoù‛.
Luaän Taùt-baø-ña noùi roõ:
Baïch töù yeát-ma xong laø ñaéc giôùi. Coøn vaán ñeà noùi
töù y v.v… laø chæ ñeå trao cho söï hieåu bieát vaäy.
Truyeàn trao 4 troïng giôùi:
‚Thieän nam töû laéng nghe! Ñöùc Nhö Lai laø baäc
chí chôn Ñaúng chaùnh giaùc, noùi 4 phaùp Ba-la-di. Neáu
Tyø-kheo naøo phaïm moãi moät phaùp töùc khoâng phaûi laø
Sa-moân, khoâng phaûi chuûng töû hoï Thích .
13 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 815b06,
Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 99 100 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
1) Khoâng ñöôïc phaïm daâm duïc, laøm haïnh baát
tònh. Neáu Tyø-kheo phaïm haïnh baát tònh, thoï phaùp
daâm duïc, cho ñeán cuøng vôùi suùc sanh thì cuõng
khoâng phaûi Sa-moân, khoâng phaûi Thích töû. Luùc baáy
giôø, Ñöùc Theá Toân noùi lôøi ví duï: Nhö ngöôøi bò chaët
ñaàu khoâng theå soáng laïi ñöôïc. Ty-kheo cuõng nhö
vaäy, phaïm phaùp Ba-la-di roài khoâng theå trôû laïi
thaønh haïnh Tyø-kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi
oâng khoâng ñöôïc phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay
khoâng? Ñaùp: Coù theå.
2) Khoâng ñöôïc aên troäm cho ñeán moät coïng coû.
Neáu Tyø-kheo aên troäm cuûa ngöôøi 5 tieàn hay hôn 5
tieàn, hoaëc mình laáy, hoaëc daïy ngöôøi laáy, hoaëc töï
phaù, hoaëc daïy ngöôøi phaù, hoaëc töï chaët, hoaëc baûo
ngöôøi khaùc chaët, hoaëc ñoát, hoaëc choân, hoaëc thay
ñoåi maøu saéc, nhö vaäy khoâng phaûi laø Sa-moân,
khoâng phaûi laø Thích töû. Ví nhö caây Ña-la bò chaët
loõi, khoâng theå soáng trôû laïi. Tyø-kheo phaïm Ba-la-di
cuõng nhö vaäy, troïn ñôøi khoâng theå trôû laïi thaønh
haïnh cuûa Tyø-kheo. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng
khoâng ñöôïc phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay
khoâng? Ñaùp: Coù theå.
3) Khoâng ñöôïc coá ñoaïn maïng chuùng sanh, cho
ñeán loaøi kieán. Neáu Tyø-kheo coá töï tay ñoaïn maïng
ngöôøi, caàm dao trao cho ngöôøi, baûo cheát, khen
cheát, khuyeân cheát, hoaëc cho uoáng thuoác ñoäc, hoaëc
laøm ñoïa thai, hoaëc truø eám cho cheát. Töï mình taïo
phöông tieän, hoaëc daïy ngöôøi khaùc laøm thì khoâng
phaûi haïnh Sa-moân, khoâng phaûi laø Thích töû. Lôøi ví
duï noùi raèng: Cuõng nhö caây kim bò söùt loã khoâng
theå söû duïng ñöôïc. Tyø-kheo cuõng nhö vaäy, phaïm
phaùp Ba-la-di, khoâng theå trôû laïi thaønh haïnh Tyø-
kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng khoâng ñöôïc
phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay khoâng? Ñaùp: Coù
theå.
4) Khoâng ñöôïc noùi doái, keå caû noùi ñuøa. Neáu Tyø-
kheo khoâng thaät, chaúng phaûi mình coù, töï noùi raèng
toâi ñaéc phaùp thöôïng nhôn, ñaéc thieàn, ñaéc giaûi
thoaùt, ñaéc ñònh, ñaéc boán khoâng ñònh, ñaéc quaû Tu-
ñaø-hoaøn, quaû Tö-ñaø-haøm, quaû A-na-haøm, quaû A-la-
haùn, trôøi, roàng, quyû, thaàn ñeán haàu. Nhö theá khoâng
phaûi laø Sa-moân, khoâng phaûi laø Thích töû. Trong ví
duï noùi: Thí nhö hoøn ñaù lôùn bò vôõ laøm hai, khoâng
theå lieàn laïi ñöôïc. Tyø-kheo cuõng nhö vaäy, phaïm
phaùp Ba-la-di, khoâng theå trôû laïi thaønh haïnh Tyø-
kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng khoâng ñöôïc
phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay khoâng? Ñaùp: Coù
theå.
(Treân ñaây laø boán troïng giôùi).
Baây giôø ñeán Töù y:
‚Thieän nam töû laéng nghe! Ñöùc Nhö Lai laø baäc
chí chôn Ñaúng chaùnh giaùc noùi phaùp Töù y. Tyø-kheo
nöông theo ñaây maø ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc,
thaønh phaùp Tyø-kheo.
1) Tyø-kheo nöông theo y phaán taûo. Nöông nôi
ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc, thaønh phaùp
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 101 102 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng coù theå giöõ
ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.
Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, Ñaøn-vieät cho y, y bò caét
hö thì ñöôïc nhaän.
2) Tyø-kheo nöông theo neáp soáng khaát thöïc. Tyø-
kheo nöông nôi ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc,
thaønh phaùp cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng
coù theå giöõ ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.
Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, hoaëc Taêng sai thoï
thöïc, hoaëc Ñaøn-vieät daâng cuùng nhöõng ngaøy chay,
hoaëc laø Taêng thöôøng thænh hay Ñaøn-vieät thænh thì
ñöôïc thoï.
3) Nöông nôi döôùi goác caây, Tyø-kheo nöông nôi
ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc, thaønh phaùp
cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng coù theå giöõ
ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.
Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, hoaëc phoøng rieâng, nôi
nghæ taïm phoøng nhoû, hai phoøng moät cöûa thì ñöôïc
thoï.
4) Nöông nôi caùc loaïi thuoác huû laïn14
, Tyø-kheo
nöông nôi ñaây ñaëng xuaát gia, thoï giôùi Cuï tuùc,
thaønh phaùp cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng
coù theå giöõ ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.
14 Huû laïn döôïc 腐爛藥: ñöôïc hieåu theo nghóa ñen laø ‚thuoác muït
naùt‛… loaïi thuoác ñöôïc ruùt ra töø tinh daàu hoaëc tinh coát cuûa caùc
loaïi thaûo moäc. (trích cht. Yeát-ma yeáu chæ, HT Thích Ñoãng
Minh bieân soaïn).
Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa lôïi, söõa, daàu, söõa soáng,
ñöôøng hay ñöôøng pheøn thì ñöôïc thoï.
Lôøi giaùo huaán keát thuùc:
‚OÂng ñaõ thoï giôùi roài, Baïch töù yeát-ma thaønh töïu
ñuùng phaùp. Thöïc haønh ñuùng caùch. Hoøa thöôïng nhö
phaùp. A-xaø-leâ nhö phaùp. Chuùng Taêng ñaày ñuû ñuùng
phaùp. OÂng neân kheùo thoï hoïc giaùo phaùp. Neân
khuyeán hoùa vieäc laøm phöôùc, tu boå Thaùp, cuùng
döôøng Phaät phaùp chuùng Taêng. Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ,
nhöõng gì quyù vò daïy ñuùng nhö phaùp, khoâng ñöôïc
traùi nghòch. Caàn hoïc hoûi, tuïng kinh, sieâng naêng caàu
phöông tieän. Trong giaùo phaùp cuûa Phaät caàu chöùng
quaû Tu-ñaø-hoaøn, Tö-ñaø-haøm, A-na-haøm, A-la-haùn.
Coù nhö vaäy, sô taâm xuaát gia cuûa oâng môùi khoâng
luoáng uoång, quaû baùo khoâng tuyeät. Nhöõng gì oâng
chöa bieát neân hoûi Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ.
(Keát thuùc hoài höôùng xong, baûo giôùi töû ra tröôùc,
Thaäp sö tuaàn töï ra. Haùn vaên goïi laø ‚maït vò tieân
haønh‛).
D. PHÖÔNG PHAÙP ÑAÉC GIÔÙI VAØ KHOÂNG ÑAÉC GIÔÙI
Phaàn thöù hai15
noùi roõ:
Tröôøng hôïp gaëp taùm naïn vaø caùc nhaân duyeân
khaùc thì cho pheùp moãi laàn taùc phaùp Yeát-ma hai,
hoaëc ba ngöôøi giôùi töû chöù khoâng ñöôïc nhieàu hôn.
15 Töù phaàn luaät 34, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 805b03,
Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 103 104 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
(Taùm naïn laø: Vöông, taëc, thuûy, hoûa, beänh, nhôn,
phi nhôn, coù truøng. Caùc nhaân duyeân khaùc laø:
Chuùng ñoâng maø toïa cuï ít, hoaëc phoøng xaù ít maø trôøi
möa luõ doät).
Luaät Thaäp tuïng noùi:
Khoâng ñöôïc cho boán ngöôøi thoï ñaïi giôùi moät laàn.
Caên baûn taïp söï noùi:
Khoâng ñöôïc boán ngöôøi ñoàng thoï Tyø-kheo (caän
vieân). Vì sao? Chuùng naøy taùc Yeát-ma cho chuùng kia,
lyù traùi vaäy.
Luaät Nguõ phaàn noùi roõ:
Cho pheùp khi Boá-taùt, Töï töù, Taêng taäp hôïp, thoï
giôùi Cuï tuùc. Khoâng neân vì moät vieäc nhoû laøm trôû
ngaïi ngöôøi thoï giôùi. Ngöôøi naøo ñeán tröôùc nôi ñòa
ñieåm thoï giôùi thì cho thoï giôùi tröôùc. Tröôøng hôïp hai
ngöôøi cuøng moät tuoåi thì cho vò naøo ñeä töû cuûa Hoøa
thöôïng cao haï hôn thoï tröôùc.
(Trong ñaøn giôùi, boá trí moät mình vò taùc phaùp
Yeát-ma ngoài giöõa. Hoaëc coù hai Tyø-kheo, moãi ngöôøi
daãn moät Sa-di ñeán caàu thoï giôùi thì cho vò ñeä töû cuûa
Hoøa thöôïng giôùi laïp lôùn hôn thoï tröôùc. Ñieàu neân
bieát laø khi truyeàn giôùi Cuï tuùc cho oâng Sa-di naøy thì
vò Hoøa thöôïng kia ñoùng vai Toân chöùng. Ngöôïc laïi,
khi truyeàn giôùi Cuï tuùc cho oâng Sa-di kia thì vò Hoøa
thöôïng naøy ñoùng vai Toân chöùng).
Neáu Hoøa thöôïng laïi ñoàng. (Caâu naøy coù hai yù:
- Hai vò Hoøa thöôïng giôùi laïp ñoàng nhau.
- Coù vò ñöùc ñoä vaø hieåu bieát hôn.
Tröôøng hôïp nhö Ngaøi Öu-ba-ly, Xaù-lôïi-phaát v.v…
thì höùa cho moät naêm ñöôïc ñoä hai hay ba ngöôøi ñeä
töû).
Moãi laàn Yeát-ma, ngöôøi naøo goïi teân tröôùc thì cho
thoï tröôùc. (Nhö hai ngöôøi sinh ñoâi, ñöùa ra ngoaøi
baøo thai tröôùc ñoùng vai anh vaäy). Tröôøng hôïp ba
ngöôøi cuõng nhö vaäy. Bao nhieâu söï vieäc khaùc cuõng coù
theå Yeát-ma moãi laàn chæ ba ngöôøi. Taát caû khoâng
ñöôïc Yeát-ma moãi laàn boán ngöôøi.
Phaàn thöù hai16
noùi roõ:
Khoâng coù Hoøa thöôïng, khoâng ñöôïc thoï giôùi.
Luaät Thieän kieán noùi:
Neáu khoâng coù Hoøa thöôïng maø cho thoï giôùi thì
ngöôøi chuû ñoäng phaïm toäi Ñoät-kieát-la, giôùi töû khoâng
ñaéc giôùi.
Luaän Taùt-baø-ña noùi roõ:
Neáu tröôùc coù thænh Hoøa thöôïnng ñeå thoï 10 giôùi
phaùp, Hoøa thöôïng khoâng hieän tieàn cuõng ñaéc thaäp
giôùi. Tröôøng hôïp Hoøa thöôïng vieân tòch, giôùi töû bieát
thì khoâng ñaéc giôùi. Neáu giôùi töû khoâng bieát thì ñaéc
giôùi.
16 Töù phaàn luaät 34, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 811b07,
Ñaïi 22n1428.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 105 106 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Tröôøng hôïp Baïch töù yeát-ma thoï Cuï tuùc giôùi,
Hoøa thöôïng khoâng hieän tieàn, khoâng ñöôïc thoï giôùi,
vì Taêng soá khoâng ñuû vaäy. Neáu Taêng soá ñuû, daàu
khoâng coù Hoøa thöôïng, cuõng ñaéc giôùi.
Phaàn thöù hai17
noùi roõ:
Hai Hoøa thöôïng cho ñeán nhieàu Hoøa thöôïng cuõng
khoâng ñöôïc thoï giôùi. (Moät ngöôøi chæ coù moät Thaân
giaùo sö. Ví nhö cha ñeû khoâng theå coù nhieàu oâng
ñöôïc. Tröôøng hôïp ñoái vôùi vò giôùi töû naøy trong chöùc
naêng Hoøa thöôïng, nhöng ñoái vôùi vò giôùi töû kia laïi
laø Toân chöùng, ñeàu khoâng phaûi tröôøng hôïp naøy vaäy).
Hoøa thöôïng 9 tuoåi haï, ñöôïc goïi laø ñaéc giôùi,
nhöng chuùng Taêng coù toäi.
Boä Nam haûi kyù quy noùi raèng:
Vò Thaân giaùo sö, ñuû 10 haï môùi ñuùng lyù. coøn vò
Yeát-ma, vò Giaùo thoï vaø caùc vò khaùc thì ñeàu khoâng
nhaát ñònh vaäy.
Luaät nhieáp noùi roõ:
Nôi bieân ñòa coù theå coù möôøi vò maø söû duïng 5 vò
ñeå thoï giôùi Cuï tuùc thì chuùng Taêng maéc toäi Vieät
phaùp. Neáu chæ coù theå coù 5 vò maø duøng 5 vò thì ñöôïc
goïi laø thieän thoï.
Tröôøng hôïp chuùng Taêng khoâng ñuû thì khoâng
ñöôïc duøng Phaät tính vaøo cho ñuû soá. Vì Phaät-ñaø,
17 Töù phaàn luaät 34, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 811b10,
Ñaïi 22n1428.
Taêng-giaø, Baûo theå (theå baùu) coù khaùc. Neáu laø ngöôøi
cuoàng, ngöôøi ñieác vaø Thieân Thoï boä v.v… ñem tính
cho ñuû soá thì khoâng thaønh caän vieân. (Thieân Thoï boä
töùc laø boïn beø baïn cuûa Ñieàu-ñaït18
phaù Taêng).
Luaät Taùt-baø-ña noùi roõ:
Tröôøng hôïp baø Ñaïi AÙi Ñaïo, chaáp nhaän taùm
phaùp thoï giôùi, ñöùc Phaät khoâng cho ngöôøi laøm Hoøa
thöôïng, A-kyø-lôïi, nhöng coù theå goïi ngaøi A-Nan laø
A-kyø-lôïi, töùc laø A-xaø-leâ‛.
Caên baûn ni-ñaø-na noùi roõ:
Ngöôøi khoâng coù naïn söï maø töï noùi laø toâi coù naïn
söï. Ngöôøi aáy thoï caän vieân, caùc Bí-soâ maéc toäi Vieät
phaùp. Ngöôøi thaät coù naïn söï maø töï noùi laø toâi khoâng
coù naïn söï thì khoâng goïi laø thoï caän vieân, caùc Bí-soâ
khoâng phaïm. Neáu hoï noùi: ‚Ñöøng trao giôùi caän
vieân‛, caùc Bí-soâ maéc toäi Vieät phaùp. Chöa thoï 10
giôùi maø thoï caän vieân, ngöôøi aáy ñaéc giôùi, caùc Bí-soâ
maéc toäi Vieät phaùp. (Ñoàng vôùi quan ñieåm cuûa Töù
phaàn).
Phaàn thöù hai (luaät Töù phaàn) noùi roõ:
Giôùi töû naøo bieát vò Hoøa thöôïng ñoù khoâng trì giôùi
maø theo caàu thoï giôùi Cuï tuùc thì khoâng ñaéc giôùi, neáu
khoâng bieát thì ñaéc giôùi.
Luaät Nguõ phaàn noùi roõ:
18 Ñieàu-ñaït: töùc Ñeà-baø-ñaït-ña (Skt. Devadatta), dòch laø Thieân
Thoï, Thieân Nhieät…
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 107 108 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Tröôøng hôïp Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ thoâi tu, sau
ñeán ñeä töû cuûa mình ñeå xin xuaát gia, thoï giôùi Cuï tuùc
laïi, vò ñeä töû neân cho y baùt vaø giuùp ñôõ cho coâng vieäc
ñöôïc thaønh töïu. Tröôøng hôïp aáy cuõng cho pheùp vò ñeä
töû laøm thaày truyeàn giôùi. Ngöôøi kia thoï giôùi laïi,
kính thaày ñuùng nhö phaùp, tuy tröôùc ñaây laø ñeä töû
cuûa mình.
Phaàn thöù hai (luaät Töù phaàn) noùi:
Tröôøng hôïp ngöôøi bò chuùng cöû toäi roài boû ñaïo,
sau trôû laïi xuaát gia, neáu töï thaáy toäi, neân cho thoï cuï.
Thaønh taâm saùm hoái neân giaûi Yeát-ma.
Luaän Taùt-baø-ña noùi:
Ngöôøi 60 tuoåi khoâng ñöôïc cho thoï ñaïi giôùi, chæ
neân cho thoï Sa-di.
Coù baûy caùch thoï giôùi:
1) Kieán ñeá thoï giôùi (tröôøng hôïp oâng Kieàu Traàn
Nhö vöøa hieåu roõ Thaùnh ñeá töùc goïi ñaéc giôùi).
2) Thieän lai ñaéc giôùi (tröôøng hôïp nhöõng vò tuùc
caên ñaày ñuû, vöøa gaëp Phaät, Phaät goïi laø Thieän lai Tyø-
kheo, lieàn ñaéc giôùi).
3) Tam ngöõ ñaéc giôùi (Phaät thaønh ñaïo chöa bao
laâu, coù ngöôøi gaëp Phaät, töï xöôùng leân raèng: ‚Toâi nay
quy y Phaät, quy y Phaùp, quy y Taêng‛, lieàn goïi laø
ñaéc giôùi).
4) Tam quy thoï giôùi (Taêng ñoaøn ñaàu tieân 1.250
vò Tyø-kheo, Phaät daïy ñi giaùo hoùa caùc phöông, coù
ngöôøi phaùt taâm xuaát gia, noùi Tam quy 3 laàn, lieàn
ñaéc giôùi).
5) Töï theä thoï giôùi (Nhö ngaøi Ma-ha Ca-dieáp ban
ñaàu xuaát gia chöa töøng gaëp Phaät, ngaøi töï theà raèng:
‚Trong theá gian naøy ai laø baäc toái Chaùnh giaùc laø
Thaày cuûa toâi, toâi laø ñeä töû.‛ Töùc goïi laø ñaéc giôùi. Ñaéc
giôùi roài sau môùi gaëp ñöùc Theá Toân).
6) Baùt phaùp thoï giôùi (baø Ñaïi AÙi Ñaïo cuøng 500
theå nöõ chaáp nhaän 8 phaùp ‚khoâng ñöôïc vöôït qua‛,
lieàn ñaéc giôùi).
7) Baïch töù yeát-ma ñaéc giôùi (töùc laø sau khi taùc
phaùp Yeát-ma 4 laàn lieàn ñaéc giôùi).
(Hoaëc khai cho Ni 8 laàn baïch Yeát-ma ñeå thoï
giôùi laø caùch ñaéc giôùi thöù 8. Tyø-kheo-ni Phaùp Döõ19
nhôø ngöôøi tín caån thay mình ñeán ñaïi Taêng thoï
Chaùnh phaùp Yeát-ma, goïi laø caùch ñaéc giôùi thöù 9, vaø
nôi bieân ñòa cho 5 ngöôøi truyeàn giôùi Cuï tuùc, goïi laø
caùch thöù 10, khoâng ñoàng nhau).
Phaät phaùp xöa nay ñeàu duøng caùch ñaéc giôùi Baïch
töù yeát-ma laøm toâng boån. Noù coù khaû naêng keá tuïc
ngoâi Tam baûo, taïo ra voâ bieân vieäc phöôùc lôïi. Cho
19 Tỳ-kheo-ni Phaùp Döõ laø ngöôøi ñeïp noåi tieáng trong xöù. Khi
hay tin naøng seõ xuaát gia thoï giôùi laøm Tỳ-kheo-ni, nhieàu thanh
nieân toå chöùc ñoùn ñöôøng baét coùc, do ñoù Phaät cho pheùp naøng gôûi
ngöôøi ñaïi dieän ñeán giöõa Taêng maø thoï, sau ñoù veà truyeàn laïi.
(Yeát-ma yeáu chæ, HT Thích Ñoãng Minh bieân soaïn).
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 109 110 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
neân trong baûy caùch ñaéc giôùi noù laø toái thaéng, toái
dieäu, quaù ö toân quí.
(Thieän lai, chæ haïn cuoäc nôi kim khaåu. Tam
ngöõ, Tam quy, chæ haïn cuoäc tröôùc khi chöa Baïch töù
yeát-ma. Taùm phaùp, chæ tröôøng hôïp 500 Tyø-kheo-ni
ñaàu tieân vaø baø Ñaïi AÙi Ñaïo. Töï theä, chæ mình ngaøi
Ñaïi Ca Dieáp, Kieán ñeá, chæ coù 5 vò Tyø-kheo ñaàu tieân.
Rieâng caùch Baïch töù yeát-ma ñaéc giôùi laø cöông laõnh
giaùo hoùa cuûa Phaät, khieán cho Chaùnh phaùp cöûu truï,
ñaïo quaû Ba thöøa khoâng chaám döùt vaäy).
Luaät Thaäp tuïng noùi raèng:
Ngöôøi naøo thoï ñaïi giôùi tröôùc duø chæ trong moät
chôùp nhoaùng (tu-du) cuõng neân môøi ngoài tröôùc, thoï
nöôùc vaø thöùc aên tröôùc.
Luaät Thieän kieán noùi:
Tyø-kheo naøo thaät söï chæ môùi moät haï, man khai
laø hai haï, döïa theo caáp baäc cuûa vò hai haï nhaän lôïi
döôõng thì tính thaønh tieàn maø phaïm troïng toäi, neáu
ñuùng nhö soá luaät ñaõ ñònh.
Boä Nam haûi kyù quy noùi:
Töø 16 thaùng Chín ñeán Raèm thaùng Gieâng laø muøa
Ñoâng (xöa goïi 16 thaùng Taùm ñeán raèm thaùng 12), töø
16 thaùng Gieâng ñeán 15 thaùng Naêm laø muøa Xuaân
(xöa goïi laø 16 thaùng 12 ñeán 15 thaùng Tö), töø 16
thaùng Naêm ñeán 15 thaùng Chín laø muøa möa (xöa goïi
laø 16 thaùng Tö ñeán 15 thaùng Taùm laø muøa Haï), töø
16 thaùng Saùu, trong voøng moät ngaøy ñeâm thôøi gian
choùt cuûa haäu an cö (xöa goïi laø 16 thaùng Naêm, trong
voøng moät ngaøy moät ñeâm ñoù maø thoï Cuï tuùc giôùi thì
cuõng ñöôïc thoï haäu an cö, cho ñeán maõn 3 thaùng,
ñöôïc tính laø moät haï. Ví nhö ngöôøi ñôøi ngaøy choùt
thaùng 12 sanh cuõng tính moät tuoåi. Ñaây laø thôøi gian
cuoái cuøng vaäy. Neáu 17 thaùng Naêm thoï Cuï tuùc giôùi
thì khoâng ñöôïc thoï haäu an cö, chæ goïi laø Tyø-kheo
chöa coù haï naøo. Ñôïi cho ñeán sang naêm môùi thoï
hoaëc tieàn an cö hoaëc haäu an cö, sau ba thaùng môùi
goïi laø Tyø-kheo moät haï. Ví nhö ngöôøi ñôøi, saùng
moàng moät thaùng Gieâng sanh ‘giôø Tyù naêm môùi’ cho
ñeán cuoái naêm cuõng chæ goïi laø moät tuoåi).
Töø 17 thaùng Saùu ñeán 15 thaùng Chín laø tröôûng
thôøi (thôøi gian tu taäp), xöa goïi laø 17 thaùng Naêm
ñeán 15 thaùng Taùm.
Ngöôøi xuaát gia khi môùi gaëp nhau caàn hoûi: ‚Ñaïi
ñöùc bao nhieâu haï?‛ Ñaùp: ‚Toâi ñöôïc … haï‛.
Neáu ñoàng haï vôùi nhau thì hoûi: ‚Thoï giôùi vaøo luùc
naøo?‛ Neáu thôøi gian ñoàng thì hoûi: ‚Ngaøy naøo?‛ Neáu
ñoàng ngaøy thì hoûi: ‚Tröôùc böõa aên hay sau böõa aên?‛
Neáu ñoàng laø tröôùc böõa aên thì hoûi: ‚Con boùng
ngaõ bao nhieâu?‛
Con boùng neáu coù khaùc, töùc laø con boùng ngöôøi daøi
hôn, ngöôøi ngaén hôn: ai lôùn ai nhoû tuøy theo ñoù
phaân ñònh. Con boùng neáu ñoàng thì töùc laø baèng
nhau, khoâng ai lôùn hôn ai. Thöù lôùp ngoài thì ngöôøi
ñeán tröôùc ngoài tröôùc. coâng vieäc tuøy ñoù maø giao phoù.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 111 112 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
Neáu 17 thaùng saùu, töôùng maët trôøi vöøa xuaát
hieän, ngöôøi naøo thoï Cuï tuùc vaøo giôø aáy, trong soá
ngöôøi cuøng haï, hoï laø keû lôùn nhaát, do khoâng ñöôïc
thoï haäu an cö vaäy (xöa goïi laø 17 thaùng naêm). Neáu
toái 16 thaùng saùu vöøa heát, ngöôøi naøo thoï Cuï tuùc vaøo
giôø aáy, trong soá ngöôøi ñoàng haï, hoï laø ngöôøi nhoû
nhaát, do thoï haäu an cö vaäy (xöa goïi laø 16 thaùng
naêm).
Hoûi: Luaät Thaäp tuïng noùi roõ: ‚Thoï ñaïi giôùi tröôùc,
duø chæ trong moät tu-du, cuõng phaûi ngoài tröôùc.‛ Kinh
Phaïm voõng cuõng coù quy taéc ngoài theo tuoåi thoï giôùi
nhö vaäy. Nay Tyø-kheo cuøng vôùi Boà-taùt giôùi, hoaëc
thoï giôùi coù tröôùc coù sau, vaäy neân y theo thöù töï beân
naøo ñeå saép xeáp choã ngoài.
Ñaùp: Boä Thích thieâm20
noùi roõ: Ñaïi thöøa Tieåu
thöøa ñeàu thoâng duïng luaät nghi, thuoäc veà phaïm vi
luaät nghi naøo, thì döïa vaøo luaät nghi ñoù ñeå quyeát
ñònh vò thöù. Vaäy neân Boà-taùt ôû nôi Ñaïi thöøa thì
thaønh ñaïi, ôû nôi Tieåu thöøa thì thaønh tieåu. Neân bieát
ôû vaøo chuùng Tieåu thöøa thì y vaøo Tieåu thöøa maø phaân
ñònh caáp böïc nôi ngoài‛. Hôn nöõa boä Phuï haønh noùi:
Neáu tröôùc thoï Tieåu thöøa sau thoï Ñaïi thöøa giôùi thì
taát caû chuyeån laøm voâ taän giôùi theå. Neáu tröôùc thoï
Ñaïi thöøa giôùi sau môùi xuaát gia, muoán ôû vaøo soá muïc
20 Thích thieâm: laø Phaùp hoa huyeàn nghóa thích thieâm, 20
quyeån, Ñöôøng – Traïm Nhieân thuaät, tr. 815, Ñaïi 33n1717.
cuûa ñaïi Tyø-kheo maø khoâng maát phaùp cuûa Boà-taùt thì
phaûi thoï laïi luaät nghi. Nhöng ñoái vôùi taát caû phaùt
ñöôïc thaân khaåu thanh tònh phoøng phi luaät nghi thì
Voâ taùc giôùi theå khoâng phaùt khôûi trôû laïi. Neân trong
kinh Nieát-baøn noùi: Nguõ thieân thaát tuï ñeàu laø Boà-taùt
xuaát gia luaät nghi. Hôn nöõa, neáu tröôùc thoï Tieåu
thöøa giôùi sau thoï Ñaïi thöøa giôùi thì khai tieåu haï trôû
thaønh ñaïi haï. Neáu tröôùc thoï Ñaïi thöøa giôùi sau thoï
luaät nghi ôû tieåu thì y nôi tieåu, ôû theo ñaïi thì y nôi
ñaïi. Vaán ñeà naøy khoâng ñôn giaûn ñeå luaän baøn vaäy.
Phaàn thöù hai21
noùi roõ: Tyø-kheo bieán thaønh hình
nöõ thì laáy naêm thaùng ñaõ thoï giôùi tröôùc ñaây22
tính
vaøo trong Ni chuùng, khi chuyeån qua Tyø-kheo-ni
trong Ni boä. Ni bieán thaønh hình nam23
, cho nhaäp
vaøo chuùng Tyø-kheo. Neáu bieán laøm thaønh hai caên
thì dieät taãn.
Luaät Nguõ phaàn noùi roõ:
Tyø-kheo bieán thaønh hình nöõ, neáu tröôùc ñaõ
phaïm cuøng giôùi vôùi ni thì neân saùm hoái vôùi Ni
chuùng, Neáu tröôùc phaïm khoâng cuøng giôùi thì khoâng
21 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 813b15,
Ñaïi 22n1428.
22 Töù phaàn luaät 35: ‚…..cho pheùp ñem luoân caû naêm vaø tuoåi thoï
giôùi cuï tuùc tröôùc ñaây cuûa Hoaø thöôïng, A-xaø-leâ chuyeån sang cho
ôû beân chuùng Tỳ-kheo-ni.‛
23 Cuõng tính tuoåi thoï giôùi Cuï tuùc cuûa Hoaø thöôïng, A-xaø-leâ.
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 113 114 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
neân saùm hoái. Tyø-kheo-ni caên thay ñoåi cuõng vaäy.
Neáu Thöùc-xoa-ma-na caên bieán, tuoåi ñuû 20, neân cho
thoï giôùi Tyø-kheo, chöa ñuû 20 tuoåi thì laø Sa-di. Sa-di
caên bieán thì cuõng nhö vaäy. Neáu Sa-di caên bieán hoaëc
neân cho 2 naêm hoïc giôùi, töùc ôû trong Ni chuùng thoï 2
naêm hoïc giôùi. Neáu tuoåi chöa ñuû ñeå cho 2 naêm hoïc
giôùi, töùc laø Sa-di-ni.
Boä Caên baûn taïp söï noùi:
Neáu chuyeån bieán ñeán 3 laàn töùc khoâng phaûi
Taêng khoâng phaûi Ni thì caàn phaûi dieät taãn.
Phaàn thöù hai24
noùi roõ:
Tröôøng hôïp bò giaëc caét nam caên hay laø töï ruïng25
thì khoâng neân dieät taãn. Neáu töï caét thì neân dieät taãn.
Luaät Nguõ Phaàn noùi roõ:
Chæ caét ñeán ½ aâm (töùc döông vaät) phaïm Ñoät-
kieát-la, caét heát phaïm Thaâu-lan-giaù. Neáu thieán moät
tröùng thì phaïm Thaâu-lan-giaù. Neáu thieán heát hai
tröùng thì phaûi dieät taãn.
Luaät nhieáp noùi roõ:
24 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 813b24,
Ñaïi 22n1428.
25 Töù phaàn luaät 35, tr. 813b24: ‚Coù Tỳ-kheo bò giaëc chaët ñöùt
nam caên vaø luoân caû hai tröùng. Caùc Tỳ-kheo nghó: Neân dieät
taãn chaêng? Ñöùc Phaät daïy: Khoâng neân dieät taãn.‛ Töù phaàn luaät
35, tr. 813c01: ‚Coù Tỳ-kheo vì nghieäp baùo nhaân duyeân nam
caên töï ruïng. Caùc Tỳ-kheo nghó: Neân dieät taãn chaêng? Ñöùc Phaät
daïy: Khoâng ñöôïc dieät taãn.‛
Tröôøng hôïp treân böôùc ñöôøng tu haønh cuûa moät
Bí-soâ coù hai moùn phieàn naõo sanh khôûi: hoaëc do
queân maát chaùnh nieäm, nhôù laïi nhöõng caûnh xöa
töøng gaëp, khôûi leân taâm aùi nhieãm, taïo caùc toäi loãi.
Hay laø do ñoái caûnh hieän tieàn khôûi leân taâm nhieãm
aùi, phaïm caùc toäi loãi. Khi bieát roõ duyeân khôûi phaïm
toäi roài, caàn phaûi kòp thôøi sanh taâm ñoái trò khieán
cho toäi loãi kia sôùm tröø dieät. Tröôøng hôïp nhieãm
duyeân quaù maïnh khoâng theå tröø ñöôïc, caàn ñeán caùc
baäc Toân tuùc, laøu thoâng Tam taïng, coù ñöùc haïnh, caàu
xin söï daïy baûo, coá gaéng dieät tröø. Tröôøng hôïp khoâng
chaám döùt ñöôïc, neân ngaøy ñeâm sieâng naêng ñoïc tuïng,
nghieân cöùu, suy nghó, tuyeån traïch thaâm nghóa, ñeán
tröôùc Tam baûo chí thaønh cuùng döôøng, hoaëc gaàn guõi
baäc tröôûng thöôïng Toân tuùc, queân haún nhoïc nhaèn
heát loøng phuïc vuï haàu haï. Hoaëc ñi ñeán nôi khaùc hay
laø bôùt söï aên uoáng. Hoaëc ñeán baõi tha ma, hoaëc ôû nôi
A-lan-nhaõ, tu taäp phaùp quaùn baát tònh… Hoaëc truï
taâm nôi Töù nieäm xöù. Hoaëc taùc voâ thöôøng, nghó ñeán
caùi cheát, hy voïng khieán cho phieàn naõo tröø dieät.
Tröôøng hôïp vaãn khoâng tröø ñöôïc, neân sanh taâm hoå
theïn, nghó nhö theá naøy: Ta laøm vieäc phi phaùp,
khoâng thanh tònh giôùi luaät maø laïi nhaän töù söï cuùng
döôøng cuûa thí chuû coù loøng tin. Hôn nöõa, chö Phaät
vaø nhöõng vò ñoàng phaïm haïnh coù thieân nhaõn, cuõng
nhö caùc vò Thieân thaàn ñeàu nhìn thaáy vieäc laøm cuûa
ta. Vì vaäy, ta khoâng neân taïo caùc vieäc toäi loãi, phaûi töï
khaéc traùch mình, nhö cöùu löûa chaùy ñaàu. Ñoái tröôùc
TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 115 116 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
caûnh thanh tònh noùi leân vaán ñeà tröø boû toäi loãi, ngoõ
haàu veà sau khoûi phaûi aân haän. Neáu trong khi thöïc
haønh nhöõng vieäc ñoái trò nhö tröôùc maø taùnh laém
phieàn naõo khoâng theå döùt saïch, neân töï quaùn saùt,
hoaëc neân xaû giôùi, laøm ngöôøi baïch y, chôù ñeå taïo toäi,
thoï cuûa tín thí. Do khi thoï duïng, laïi taïo nghieäp aùc
nhieàu hôn, nhaát ñònh caûm laáy caùi quaû khoå dò thuïc
ngaøy mai, nhö trong kinh ñaõ trình baøy roõ raøng,
neân phaûi tu trì.
TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU
HEÁT QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT