PUTIN-SỰTRỖIDẬYCỦAMỘTCONNGƯỜI

Tácgiả:TrươngDự

Dịchgiả:HồngPhượng

Nhàxuấtbản:NXBLaoĐộng

Côngtypháthành:PandaBooks

Nămxuấtbản:2013

Sốtrang:440

Làmebook:Heoconmtv

Nguồn:Waka

Ngàyhoànthành:08-06-2017

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Nếucóđiềukiệnhãymuasáchđểủnghộtácgiả;dịchgiảvànhàxuấtbảnnhé!

M

ChươngI

VỊTỔNGTHỐNGLỚNLÊNTRONGĐẠITẠPVIỆN

Sựmởđầutốtđẹpộtngườisaukhiđãthànhdanh,nhữngngườihiếukỳthườngsẽlầntheotámđờitổtiêncủaanhta,khảochứngtínhtấtyếudẫnđếnsựthànhcôngcủaanhtatừxuấtthândòngdõi.Pu-tincũngtừnggặpphảichuyệnthúvịnhưvậy.

Đầunăm2000,khiPu-tinđangchuẩnbịchocuộcbầucửTổngthống,tờbáocủanướcCộnghoàMôn-đô-valà“Môn-đô-vađộclập”đăngmộtbàiviết,tiêuđềlà“Pu-tinlàngườiMôn-đô-vachúngtôi”.Môn-đô-valàmộtnướcnhỏnằmgiữaU-crai-navàRu-ma-ni,tronglịchsửtừnglàmộtbộphậncủaRu-ma-ni,năm1940trởthànhmộtnướcCộnghoàthuộcliênXô,tháng8năm1991độclập,diệntíchhơn30ngànkm2,dânsốhơn4triệungười,trongđócótới60%làngườiMôn-đô-va.Báonàynói,nhàsửhọcMôn-đô-valàVích-toAn-tô-niđãnghiêncứutộcphảcủagiatộcPu-tin.Ôngtanói,tổtiêncủaPu-tinlàvệbinhphi-la-đơPu-ti-nêcủađạicôngtướcMôn-đô-va.“Pu-ti-nê”trongtiếngNgacónghĩalà“cáithùngtròn”.MộtlầnchủnhâncủaPu-ti-nêđangnóichuyệnvớipi-tơđạiđếtronglềubạt,thíchkháchcủaThổnhĩKỳtớihànhthích,Pu-ti-nênghetinđãđánhnhaukịchliệtvớithíchkhách,cuốicùngbắtđượcsátthủ,cứuđượcpi-tơđạiđếvàđạicôngtướcMôn-đô-va.pi-tơđạiđếsaukhibiếtđượctêncủaPu-ti-nêđãcười,khuyênôngtađổitênthànhPu-tin,đồngthờigiữlạibênmìnhngườivệbinhnày;cònphongchoôngtalàmthượngúy,thưởngchomộtkhoảnhđất,mảnhđấtnàyđượcgọilàpu-ti-nô.Vềsauphi-la-đơPu-tinđãcướivàsinhconvớimộtcôgáiNga,thếhệsaucủaôngtaluônsốngởXanhpê-téc-bua,đâychínhlàgiathếcủaPu-tin.Báo“ngàynay”nói:“TinhaykhôngtinquãnglịchsửnàylàviệccủabảnthânPu-tin,songđâyquảthựclàmộtgiathếthúvị,đặcbiệtlàtêncủaPu-tin,vìthếmàcómốiliênhệ

vớipi-tơđạiđế”.đốivớiđoạnlịchsửgiađìnhnày,bảnthânPu-tincótinhaykhôngthìmọingườicũngbiết.nhưng,nhớlạinhữngnămtuổithơcủamình,Pu-tinhẳncũngkhôngquênnhấnmạnhmìnhlàmộtđứatrẻlớnlêntrongĐạiTạpViện.

QuêhươngcủaPu-tin-Xanhpê-téc-bualàmộttoàthànhcổnằmbênbờsôngnê-va.CuốithếkỷXVii,trảiquacốgắngvàchinhchiếnlâudàicủamấythếhệ,ngườiNgacuốicùngđãgiànhđượccửarabiểnmàhọđãmơướctừlâutạibờbiểnBan-tích.năm1703,trênmảnhđấtvừamớichiếmlĩnhđượckhônglâunày,pi-tơđạiđếđíchthânlãnhđạoxâydựngmộtthànhphốmới,đâychínhlàtiềnthâncủaXanhpê-téc-bua-cửangõquantrọngcủapi-tơpôn.năm1712pi-tơđạiđếbấtchấpsựphảnđốicủamọingười,chuyểnthủđôNgatớiđây,vàđặttênchonólàXanhpê-téc-bua.Từnămđóđếnnăm1918,trongquãngthờigiandài206năm,Xanhpê-téc-bualuônlàthủđôvàtrungtâmchínhtrị,kinhtế,vănhoácủađếquốcđạiNga.Saucáchmạngtháng2năm1917,Xanhpê-téc-buađổitênthànhPi-trô-grát,saukhiLê-ninmấtvàonăm1924,đổithànhLê-nin-grát,đếnnăm1991lạiđổithànhXanhpê-téc-bua.Pu-tinsốngtừnhỏvàlớnlênởđây,vìvậykhikểlạicuộcsốngnhữngnămđầucủaPu-tin,chúngtôivẫndùngtênLê-nin-grát.

ÔngnộicủaPu-tinlàmộtđầubếpnổitiếngcókỹthuậtcaosiêu,hơnnữacósựtừngtrảikhácthường.SauđạichiếnThếgiớilầnthứnhất,ôngnhậnlờimờitớilàmviệctạithịtrấnởngoạiôMát-xcơ-va,nấunướngchoLê-ninvàngườinhàcủaôngsốngởđó.SaukhiLê-nintừtrần,ônglạiđượcđiềuđếnmộtbiệtthựcủaXta-lin,làmviệcởđómộtthờigiandài.Saukhinghỉhưu,ônglạilàmđầubếpnhiềunămởnhàđiềudưỡngi-lin-xcốpcủaThànhủyMát-xcơ-va.TrướckhiPu-tin12tuổi,tứctrướckhiôngnộiôngmất,ôngđãtừngnhiềulầntớinhàđiềudưỡngnàychơi,cùngsốngvớiôngnội,bànộinhiềunămthánghạnhphúc.

Ngày7tháng10năm1952,Pu-tinchàođờitạimộtĐạiTạpViệntrongngõBát-xcốpthuộctrungtâmthànhphốLê-nin-grát,nhữngnămthángtuổithơcủaôngchínhlàsốngtrongĐạiTạpViệnnày.KhiPu-tinchàođời,chaôngđã41tuổi,đãkếthônđược24nămrồi,vìvậyPu-tinđượcgọilà“đứatrẻđếnchậm”.là“conđộc”trongnhà,nêntừnhỏPu-tinđãđượctấtcảmọingườitrongnhàvôcùngyêuthương.

TheoPu-tinkểlại,sựkếthợpcủachamẹôngchủyếulàxuấtpháttừtìnhyêu.ngoàira,chaôngsắpsửaphảiđilính,đểđôibêncósựđảmbảo,vìvậyđãkếthônrấtnhanh.nămthứtưsaukhikếthôn,chamẹcủaPu-tinđãdờiđếnởLê-nin-grát,sốngởngoạiô.Mẹvàonhàmáylàmviệc,chathìtiếptụcphụcdịchtrongbộđộitàungầm.KhiđạichiếnThếgiớilầnthứiibắtđầu,trongthờigianPu-tinbốbịquânđứcvâyhãmởLê-nin-grát,hưởngứnglờikêugọi,lạimộtlầnnữaratiềntuyếnthamchiến,bịtrúngđạnpháotrọngthương.Vềsauchânôngcònmangmảnhvụncủalựuđạn,khithờitiếtxấu,ngaycảđilạicũngkhókhăn.

HaingườianhtraicủaPu-tinđềubịchếttrongvâykhốn.Pu-tintuychưatừnggặphọ,nhưngtừnhỏđãinđậmvàotrongđầunhữngcảnhbitrángcủacuộcchiếnbảovệthànhphốLê-nin-grátmàngườilớnkể,mặcdùchiếntranhchỉlàchuyệnmườimấynămtrướckhiôngrađời.CảviệcbốmẹnhớthươnghaingườicontraichếtyểutrongthờichiếncũngkhiếnchoPu-tincảđờikhóquên.Quanniệmđượchìnhthànhbởicảmnhậnvềsựhysinhcủacácthànhviêntronggiađìnhvàvếtthươngcủathànhphố,hiệuquảcủanólàcáimàgiáodụcchínhtrịtrừutượng,khôkhankhôngthểnàocóđược.Bốicảnhgiađìnhnhưvậy,khiếnchoPu-tintiếpnhậnnềngiáodụcxãhộichủnghĩacủaliênXômộtcáchrấttựnhiên,lòngyêunướcchínhlàmộttrongnhữngtinhthầnNgamàmộtngườilàmTổngthốngnhưôngđềxướng.

Thờikỳniênthiếu,Pu-tinsốngtrongmộtngôinhànămtầng,donhàmáyôtônơichaônglàmphânchohọ.ngôinhànàyrấttồitàn,khôngcónướcnóng,khôngcónhàtắm,bếprấtnhỏ,lạilàbếpcôngcộngnữa.Mộtphíacầuthangcólancansắtđãgỉlỗchỗ.Trênhànhlangthườngcórấtnhiềuchuộtravào.Pu-tinvàcácbạnnhỏcủaôngthườngdùnggậyđuổichuột.Một“trậnchiếnngườichuột”đãdiễnratrêncầuthangnày,đếnnaycònkhắcvàotrongđáysâukýứccủaPu-tin.Mộtlần,Pu-tintrôngthấymộtconchuộtrấtto,bènđuổikỳcùngnó,mãichotớikhiépnóvàogóctường.Conchuộtnàykhôngcònđườngchạynữa,cuốngcuồng,quayngoắtngườilại,dốchếtsứcxôngthẳngvềphíaPu-tin.Tấtcảnhữngcáiđóđềurấtđộtngột,Pu-tinvôcùngsợhãi.Tiếpđến,conchuộtđuổitheosátPu-tin.Chỉthấynónhảynhưbaytừngbậcthangmột,trongnháymắtđãđuổiđếnhànhlangtầngnhàcủaPu-tin.rốtcuộcPu-tinvẫnchạynhanhhơnconchuộtđó,ôngmởcửanhàvớitốcđộnhanhnhất,rồiđóngsậpcửavào,ngănconchuộtởbênngoàicửa.

Trướckhivàotiểuhọc,Pu-tinchỉcóthểchơiởtrongsânkhunhà.nếunhưrabênngoàichơi,mẹôngsẽkhôngyêntâm,bàthườngnhôngườiratừcửasổ,hỏi:“Vô-lô-cha(têncúngcơmvàtêngọithânmậtcủaPu-tin),concóởtrongsânkhông?”.Khiấy,chamẹtrôngcoiPu-tinrấtsát,khôngđượchọchophépthìcậukhôngthểtuỳtiệnbướcrakhỏisân.Thếnhưng,sứccámdỗcủathếgiớibênngoàiđốivớicontrẻquảthựclàquálớn.đôikhiPu-tincũnglénrakhỏisân,khôngquantâmtớilệnhcấmcủachamẹ.

Khi5,6tuổi,Pu-tinlầnđầutiênbướcrađườngphốởgầnnhàông.hômđóchínhlàlễ“MồngMộtthángnăm”,ôngngónghiêngbốnphíamộtcáchhiếukỳ.Trênphốngườiđôngđúc,rấtvuivẻ,vôcùngnhộnnhịp.Ôngngơngẩnnhìnngắmcảnhtượngvuinhộntrướcmắt,khôngbiếttạisaolạibắtđầusợsệt.lớnhơnmộtchút,gancủaôngcũngngàymộtlớnhơn.Mùađôngnămđó,ônggiấuchamẹ,cùngvàingườibạnngồixeđiệnrangoạithànhchơi.đếnngoạithành,họđikhắpnơirồibịlạcđường,khôngbiếtđâurađâu.Trờiđấtrétmướt,maymàcóđemtheodiêm,bènđốtmộtđốnglửa.Khôngănkhônguống,họđềubịlạnhcóng,đóimềm.Khiquayvề,họvẫnngồixeđiện.Saukhivềnhà,chắcchắnlàkhôngthểtránhđượcbịđánhroida,từđóPu-tinkhôngcòndámmộtmìnhtuỳtiệnrakhỏinhànữa.

Cầnphảinóirằng,Pu-tincònmaymắnhơnnhiềungườicùnglứatuổi,vìôngcóthểcảmnhậnđượcsựquantâmvàyêuthươngcủachamẹđốivớimình.Pu-tinkhiấycònnhỏ,thườngthấyhếtgiađìnhnàyđếngiađìnhnọtanvỡ,chialìa,trongđócónhiềugiađìnhlàdongườiđànôngnátrượumộtcáchkhôngkiềmchếgâyra.Ôngtậnmắtthấynhữngbikịchnày,thoạtđầulàtrongĐạiTạpViệnnơicórấtnhiềuhộgiađìnhsinhsống,sauđólàởtrường.

Nhiềunămsau,khiđãnổitrộitrênchínhtrường,Pu-tinnhớlạinhữngnămtuổithơvàgiađình,vẫncòntrànđầycảmgiáctựhàovàhạnhphúc:“giađìnhtôichínhlàmộtthànhluỹ.Cóthểnói,đâylàưuthếlớnnhấtcủatôi,dùrằngtôicònchưanhậnthứcrõđượcđiểmnày.rõràngtrongconmắtcủachamẹ,cáimàhọtrântrọngnhấtchínhlàtôi.Vìvậy,chodùngoàimiệngtôikhôngnóigìcả,nhưngchỉnhìnxungquanh,tôiđãcóđủlýdođểchorằng,hoàncảnhgiađìnhcủamìnhlàtốtnhất.đốivớitôiđiềunàyvôcùngquantrọng,vôcùngquantrọng!ngakhihọctiểuhọctôiđãnghĩ,saunàylênđạihọcrồi,cóthểtôisẽkhôngrasứckhoekhoangrằngchamẹmìnhđềulàcôngnhân,chamẹtôithậmchícòntừnglàmcôngviệcvặt.Tôitừngnghĩ,

nếunhưnămthứnhấtđạihọctôicóthểnóichatôilàgiáosưthìhayhơn,mẹtôilẽnàolạikhôngphảilàphógiáosư.Tôikhôngcốtìnhnhấnmạnhcôngviệccủachamẹ,nhưngtôikhôngbaogiờcảmthấyxấuhổvềnghềnghiệpcủahọ.Tôiluônkínhtrọnghọ,luôngầngũivớihọ.Tôibiếtrõrằng,tấtcảnhữnggìtôicóđềulàdochamẹtôicho.Tôicũngbiếtrõrằng,làngườibìnhthường,chamẹđãcốgắnghếtkhảnăng.Tấtcảnhữnggìhọlàmđềulàđểchotôisốngtốthơn.Chínhvìcóhọ,tôimớicóthểcóđượcsựmởđầucuộcđờitốtđẹp.”

ĐiềungẫmrakhibịđánhĐốivớinhữngđứatrẻlớnlêntrongĐạiTạpViệnmànói,hồinhỏ

đánhnhaulàchuyệnthường.Cònvềnguyênnhânbịđánh,cũngkhôngngoàinhữngchuyệnnhỏnhặtcủađámtrẻcon,Pu-tintấtnhiêncũngkhôngngoạilệ.Thếnhưng,họkhôngphảilànhữngtênlưumanhnhỏthíchgâygổ,màlànhữngđứatrẻnghịchngợmtrongĐạiTạpViện.nóilàđánhnhau,chẳngqualàxôxôđẩyđẩy,đấmđágiữanhữngđứatrẻ,chưabaogiờsửdụngnhữngthủđoạnbỉổivàhungtàn.

Lầnđầutiênđánhnhau,Pu-tinđãngẫmramộtđiều,vàđiềunàycòncóíchcảđời,khôngthểkhôngnóilàmộtthuhoạchquantrọng.Khinhớlại,Pu-tinnói:“Khiấytôicảmthấyrấtuấtức.Thằngnhócđánhtôitrôngnhưmộtconkhỉgầy.Thếnhưng,rấtnhanhtôiđãhiểura,tuổithằngnhócđólớnhơntôi,sứccũngmạnhhơntôinhiều.đốivớitôimànói,việcnàyđúnglàtrườnghọclớnngoàiđườngphốđãdạychotôimộtbàihọcquantrọng,từđógiúptôicóđượcmộtbàihọcvôcùngbổích”.

“Quabàihọcnàytôirútrađượcbốnđiểmkếtluậndướiđây:Trướctiên,làtôisai.Khiấy,cậubékiachỉnóivớitôimộtcâugìđó,còntôilạicãilạicậutamộtcáchthôlỗ,câunóiđórõràngđãkhiếnngườitatứcchếtđiđược.Trênthựctế,tôikhinhkhingườitanhưvậylàhoàntoànvôlý.Vìvậy,tôiđãchịusựtrừngphạtđíchđángngatạichỗ.

Thứhai,nếunhưkhiấyđứngtrướcmặttôilàmộtngườiđànôngkhoẻmạnhcaolớn,cólẽtôisẽkhôngthôbạovớingườiđónhưvậy.Vìthằngbéđótrônggầygòốmyếu,tôimớicảmthấycóthểchơi

đượccậuta.nhưngđợiđếnkhinếmtráiđắngrồi,tôimớihiểura,bấtluậnlàđốivớiaicũngđềukhôngthểlàmnhưvậy,đốivớibấtcứaicũngđềunêntôntrọng.đâylàbàihọctốt,cóýnghĩamẫumực!

Thứba,tôihiểurarằngtrongbấtcứtrườnghợpnào,bấtkểtôiđúnghaysai,chỉcầncóthểđánhtrả,thìđềunênlàkẻmạnh.Cậubékiahoàntoànkhôngchotôibấtcứhyvọngđánhtrảnào.hoàntoànkhôngcóhyvọng!

Thứtư,tôinênlúcnàocũngcósựchuẩnbị,mộtkhibịngườikhácbắtnạt,trongnháymắtcầntiếnhànhđánhtrả.Trongnháymắt!

Nóitómlại,tôiđánhnhau,nhưngkhôngcóhànhđộnglỗmãngvàquánónggiậnnào.Thếnhưng,quađótôingẫmramộtđiều:nếunhưbạnmuốntrởthànhkẻchiếnthắng,vậythìtrongbấtcứlầnđánhđôinào,đềucầnphảinghiếnrăngkiêntrìđếncùng”.

Ngoàira,Pu-tincònýthứcrõđượcrằng,chưatớimứcvạnbấtđắcdĩ,thìkhôngthểsơýcuốnvàoxungđột.nhưngmộtkhicótìnhhuốngnàođóxảyra,thìnêngiảđịnhkhôngcònđườngrút,dođócầnphảiđấutranhđếncùng.Vềnguyêntắcmànói,chuẩnmựcđượcmọingườithừanhậnnàylàdoKGBsaunàydạychoông,nhưngngatừthờiniênthiếuôngđãthuộclòngđiềunàyquanhiềulầnđánhnhaurồi.

Saunày,trongcôngtáctạiKGB,Pu-tincònnắmđượcmộtchuẩnmựckhácnữa:nếunhưbạnkhôngchuẩnbịđộngvõ,thìbạnđừngcầmvũkhílên,khôngnêndoạnạtngườikhácmộtcáchtuỳtiện.Chỉkhibạnquyếtđịnhnổsúng,thìmớicầnrútsúngra.hồinhỏkhingoàiphốcầndùngnắmtayđểxácđịnhquanhệgiữaôngvàđámbạn,ôngđãlàmnhưvậy.Mộtkhibạnhạquyếttâmđánhnhaulầnđó,thìcầnkiêntrìtớicùng.nóimộtcáchkhác,khôngđánhthìthôi,đãđánhthìphảithắng!

Ngaytừthờiniênthiếuđãnghiệmrađiềunàyrồi,vàcoinólàchuẩnmựcsốngvàlàmviệccủamình,chắcchắnlàcóliênquantớithiêntưthôngminh,cátínhkiêncườngcủaPu-tin.Cólẽchínhvìtínhcáchnhưvậy,Pu-tinmớicóthểnổitrộilêntrênchínhtrườngnướcNga,trởthànhmộtvịTổngthốngđượcmọingườiyêumến.

NgườihọctròkhônganphậnPu-tinsinhvàotháng10,màhọckỳmớicủaliênXôđượcbắtđầu

vàotháng9hàngnăm,dođónăm1959khiông8tuổimớibắtđầuđihọc,chậmmộtnămsovớinhữngđứatrẻkhác.

Thờihọcsinh,Pu-tinkhônganphận,tờbáoquyềnuyởNgalà“BáoChânlýđoànThanhniêncộngsản”đưatin,trongcăngácđầybụibặmcủamộtngôinhàgỗởquê,nơimàPu-tinsốngkỳnghỉhèthờithiếuniên,đãpháthiệnthấymộtcuốnsổtayhọcsinhthờiPu-tinđihọcnămxưa,trênđóghirõbộdạngtinhnghịchkhiởtrườngcủaPu-tinvàonhữngnăm1963,1964,lúcấyôngmới11tuổirõrànglàkhácmộttrờimộtvựcsovớitácphongcủanhânvậtlớngiỏigiangcủaôngsaunày.Chẳnghạnnhưmộtgiáoviênviếttrongcuốnsổcủaôngrằng:“hômnaytrướclúcvàohọcPu-tinđãnémkhănlaubảngvềphíabạnhọc”.lờiđánhgiácủacácgiáoviênkhác:“Vềnhàkhônglàmbàitậpsốhọc”,“Khihọcnhạckhôngnghelời”,“Khihọcnóichuyệnto”,vânvân.

Nhữngghichéptrongcuốnsổnàycònchothấy,trongmộtbuổihọcPu-tinkhôngchúýlắngnghegiáoviêngiảngbài,màngồibêndướilàmcácđộngtácnhỏ,truyềnmảnhgiấychomộtbạnhọctênlàBô-gan-táp,bịgiáoviênbắtđược,bịphêbìnhmộttrận.ngoàira,cuốnsổnàycònghichéptrongnămđóPu-tinthườngđánhnhauvớigiáoviênthểdụccủatrường,mặcdùvềsauôngtrởthànhvôđịchgiu-đô,nhưngkhiấychắcchắnôngkhôngphảilàđốithủcủagiáoviên.Còncómộtlần,Pu-tindoquênmặcđồngphục,bịgiáoviênđuổirakhỏilớp.Mộtlầnkhác,Pu-tinđánhnhauvớibạnhọclớntuổihơnông,nhàtrườngđànhphảigọichaôngtới,phêbìnhôngmộttrậnkịchliệttrướcmặtchaông.

ThànhtíchkhiấycủaPu-tinđượcghitrongcuốnsổnàycũngkhôngưutúchútnàocả.Trongthànhtíchhọctậpthangđiểm5thờiliênXô,môntoánvàmôntựnhiêncủaôngchỉđượcđiểm3,cònhộihoạthìchỉnhậnđượcđiểm2.Mônduynhấtmàôngnhậnđượcđiểm5làlịchsử,ngoàira,mônthểdụccủaôngcũngđượcđiểm5,mặcdùôngthườngđánhnhauvớigiáoviênthểdục.Trongphầntincủatờ“BáoChânlýđoànthanhniêncộngsản”cònviết,mônhọcmàPu-tinthựcsựthíchkhiấylàtiếngđức,trongcuốnsổghichépcủaPu-tinnămxưađượcpháthiệncùngvớicuốnsổtayđầynhữngghichépcủa

cácmônhọckhácđượcPu-tinviếtbằngtiếngđứchồiniênthiếu,chothấyôngthíchtiếngđứctớimứcsimê.Trongsáchhoáhọccủaôngthậmchícònkẹpcảmảnhgiấyhọcthuộclòngtừtiếngđức.

Songnóichung,thờihọcsinhcủaPu-tinphảinóilàbìnhthường,khôngcógìkháclạ,ôngkhôngphảilàhọcsinhkiểuthiêntài,cũngkhôngphảilàkẻcứngđầunghịchngợmquỷquái,thànhtíchhọctậptrungbình.Ôngtừngcómốitìnhđầuthờithiếuniên,nghenóirấtđượcbạngáimếnmộ,từngbịbạnhọcmáchlẻodohônbạnhọcnữởtrường.

Thờihọctiểuhọc,Pu-tinthíchhọcmônthểdục,ôngtừnghọcquyềnAnh,thếnhưngdomũibịđánhdập,saukhichữakhỏithìtừbỏsởthíchnày.Trongđámcontrai,Pu-tinngườikhôngcao,khôngthểthamgiađộibóngrổđược,thậmchímônbóngđámàđámcontraiyêuthích,ôngcũngkhôngcócơhộiluyệntập.hoạtđộngthểthaocủaPu-tinđượcbắtđầutừsânsaucủangõ,ởđóônghọcđánhđấu,điềunàytạođiềukiệnchoôngsaunàyhọcmônvậtvàgiu-đô.

Từ10tuổitrởđi,Pu-tinđãbắtđầuhọcgiu-đô,huấnluyệnviênlàRa-vlin.Thờihọctrunghọc,khiđidạophố,hẹnhòcùngbạngáigặpphảisựchọcghẹocủanhữngtênsayrượu,Pu-tinluônđứngratrước,bảovệbạngáicủamình,chưabaogiờgâychobạngáicảmgiáckhôngantoàn.Mùathunăm1974,Pu-tingiànhđượcngôivôđịchgiu-đôcủathànhphốLê-nin-grát,chothấytronggiớiđànôngNgaphổbiếnlàcaoto,ôngđãkếthợpgiữakỹxảovớisứcmạnhvàtrởthànhngườixuấtsắc.

BướcngoặtđầutiêntrongđờiTrìnhđộvănhoácủachamẹPu-tinkhôngcao,Pu-tinlạilà“con

độc”màchamẹông“giàmớicó”,vìvậycảnhàgửigắmvàoônghyvọnglớn.KhiPu-tinhọctiểuhọc,mọingườitrongnhàđãcómụctiêurõràng:saunàycầnphảihọcđạihọc.Khiấycólẽcònquásớm,việcnàycònchưađượcđưavào“chươngtrìnhnghịsự”,vìthếkhôngaisuốtngàyrêuraongoàimiệngcả,họcũngkhôngngồilạivớinhaubàntínhxemPu-tinnênđăngkýthivàotrườngđạihọcnào,họcngànhgì.nhưngcómộtđiểmchắcchắn,đólàPu-tincầnphảitiếpnhậngiáodụcđạihọc.

CònvềPu-tin,ôngcũngcósuynghĩcủamình.lýtưởnghồinhỏcủaônglàlàmthủythủ,vềsaulạimuốnlàmphicông,đốivớimộtthiếuniênmànói,điềunàyđềulàvôcùngbìnhthường.ThếnhưngchàngthiếuniênPu-tinkhi16tuổi,quyếtđịnhsẽgianhậpKGB,nguyênnhânlàôngđãxemnhiềusáchbáovàphimảnhvềsĩquantìnhbáovàđặccông,như“Thanhkiếmvàláchắn”.Khihọclớp9,Pu-tinchạytớivănphòngKGBởLê-nin-grátyêucầugianhập,nhưngmộtsĩquanKGBnóivớiPu-tinrằng,họchỉthunhậnsinhviêntốtnghiệpđạihọcvàquânnhânphụcviên,hơnnữa“Chúngtôikhôngtiếpnhậnnhữngngườitrựctiếptìmđếnđây”.ThếlàPu-tinhỏi,nhậnsinhviêntốtnghiệpđạihọcnhưthếnào,vịsĩquanđónóivớiông,tốtnhấtlàsinhviêntốtnghiệpkhoaluật,thếlàPu-tinquyếtđịnhđăngkývàokhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grát,nhằmsaunàygianhậpKGB.

Vàogiữakỳnămlớp10,Pu-tinnóivớichamẹrằngmìnhđịnhthivàokhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grát,chamẹPu-tinkhôngcóýkiếngì,chỉtheorấtsátchuyệnhọctậpcủacon.nhưngchínhvàolúcPu-tinchuẩnbịthamgiacuộcthituyểnđạihọc,đãxảyramộtbiếncố.huấnluyệnviêngiu-đôcủaônglàRa-vlinkhôngcoichíhướngthiđạihọccủaôngvàođâucả,ngượclạirasứcchủtrươngôngthivàotrườngkỹthuậtcaođẳngthuộcnhàmáykimloạimàuLê-nin-grát.KhiấyPu-tinluyệngiu-đôởcâulạcbộthểthaocủanhàmáynày,vìvậycáchuấnluyệnviêncóthểchuyểnôngvàotrườngnàymộtcáchdễdàng,hơnnữacóthểkhiếnchoôngmiễnquândịch.

Vìchuyệnnày,Ra-vlinđãđặcbiệthẹngặpchamẹPu-tin,đồngthờinóivớihọrằng,căncứvàothànhtíchcủaPu-tin,trênthựctếcóthểđượcbảođảmgửitớitrườngkỹthuậtcaođẳngnóitrên,hoàntoànkhôngcầnphảithicử.hơnnữatrườngnàycũngkhôngtồi,vứtbỏcơhộicựckỳtốtnàychínhlàlàmmộtchuyệnngốcnghếchlớnnhấttrênđời.Thivàođạihọcchínhquylàmộtsựmạohiểm,vạnnhấtthikhôngđỗ,thìPu-tinphảinhậpngũngalậptức.

SaukhingheRa-vlinnóinhưvậy,chamẹcủaPu-tintựnhiêncũnghơicóchútđộnglòng,suynghĩrằngnhấtđịnhphảiđểPu-tinthiđạihọclúcđầucũngcóchútdaođộng.Thếlà,họcũngbắtđầulàmcôngtácvớiPu-tin,muốnônglàmtheonhưhuấnluyệnviênRa-vlinnói.

Dovậy,Pu-tinđãrơivàotìnhthế“haimặtđánhkẹp”:Tạinơi

huấnluyện,Ra-vlinkhuyênPu-tin;vềnhà,chamẹépPu-tin.nóiđinóilại,đềulàmuốnôngtừbỏviệcđăngkýthiđạihọc,đợiđượcbảolãnhgửitớitrườngchuyênnghiệp.

NhưngvìPu-tinquámongmuốngianhậpKGB,nênôngnói,“Consẽthiđạihọc,việcnàyđãquyếtrồi...”

“Vậyvạnnhấtthikhôngđỗ,thìconphảiđilínhđấy”,mọingườiđồngthanhnói.

“Khôngcógìđángsợcả”,Pu-tintrảlờimộtcáchkiênđịnh,“đilínhthìđilính”.

Khôngnóicũngđủhiểu,đilínhsẽkéodàithờigiangianhậpKGB.nhưngnóichung,điềunàykhôngngăncảnviệcPu-tinthựchiệnkếhoạchđãđịnhcủamình.lỡmấtvàinămtấtnhiênkhôngphảilàviệchayhogì.nhưngPu-tinquavàilầncânnhắc,cảmthấykhôngmấyảnhhưởngtớiviệcthựchiệnlýtưởngcủamình.

ĐâylàcửaảiquantrọngtrongcuộcđờicủaPu-tin:hoặclàbâygiờtấtcảdomìnhquyếtđịnh,từđóbướctớimộtgiaiđoạnmớitrongđờinhưmìnhmongmuốn;hoặclànhậnthua,nghetheosựsắpđặtcủangườikhác,kếhoạchđãđịnhsụpđổhoàntoàn.

Vềsau,Pu-tinchorằngđâylàbướcngoặtđầutiêntrongcuộcđờimình.

Mọingườiđềubiết,cuốicùngPu-tinđãthiđỗvàokhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grátnhưnguyệnvọng,cuộcđờitừđâybướcvàomộtgiaiđoạnmớicótínhquyếtđịnh...

N

ChươngII

CUỘCĐỜITÌNHBÁOHYVỌNG,ĐẦUTƯ,NẢNLÒNG

Giu-đôvàânsưăm1970,Pu-tinthiđỗvàokhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grát,bắtđầucuộcsốnghọctậpmới.Trongconmắtcủaông,đâychắcchắnlàlạitiếngầnKGBthêmmộtbước.TêngọiđầyđủcủaTrườngđạihọc

Lê-nin-grátlàđạihọcLê-nin-grátChư-đa-nốp(nayđổitênthànhđạihọcXanhpê-téc-bua),nằmởphốthứhaicủađảoVa-xi-li-ép-xki,đượcxâydựngvàonăm1819,muộnhơnmộtchútsovớiTrườngđạihọcMát-xcơ-va(thànhlậpnăm1755),làtrườngnổitiếngởchâuÂu,cócáckhoanhưvậtlý,hoáhọc,lựchọc,toánhọc,toánhọcứngdụng,sinhvậtthổnhưỡng,địachấtđịalý,quanhệquốctế,triếthọcquảnlý,lịchsử,kinhtế,đôngphươnghọc,yhọc,tâmlýhọc,báochí,xãhộihọcvàluật.đâylàmộttrườngđạihọccótínhtổnghợp,lấycácmônhọctựnhiênvàkhoahọcxãhội,triếthọclàmchính,khôngbaogồmkỹthuật,đâycũnglàđặcđiểmcủacáctrườngđạihọccủaliênXô.

Pu-tinđãhọctậpchămchỉtạikhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grát5nămtrời.TheotincủaphóngviênNga,ởtrườngđạihọcôngkhôngsôinổi,ônggầnnhưkhôngthamgiavàocáchoạtđộngngoạikhoá,vìvậycácbạncùnglớpkhôngcóấntượngsâusắcvềông.

5nămhọcởTrườngđạihọcLê-nin-grát,Pu-tinđãhoànthànhkhoáhọcđạicươnggiảngdạyphápluậttheonhưgiáodụccaođẳngcủaliênXô.nộidungmônhọcchuyênngànhbaogồmnguyênlýluậthọcchủnghĩaMác,côngphápquốctế,luậtquanhệquốctế,tưtưởngphápluậtcủaLê-nin,phápluậtXô-viết,lịchsửphápluật,luậthìnhsự,luậtdânsự,luậtkinhtế...,ngoàiracònhọcthêmcácmônhọc

tươngquankhácnhưngoạingữ,chínhtrịhọc.KiểugiáodụcnàytừhìnhthứcchotớinộidungđềutheocáchriêngcủaliênXô,hoàntoànkhácvớigiáodụcphápluậtcủaphươngTây,cũngkhônggiốngvớigiáodụcphápluậtmàLê-nintiếpnhậntạikhoaluậtTrườngđạihọcXanhpê-téc-buanămxưa.

Ởtrườngđạihọc,Pu-tinhọcrấtchămchỉ,nhưngvềcơbảnôngkhôngthamgiahoạtđộngngoạikhoá,cũngkhôngthamgiavàotổchứcđoànthanhniên.Ôngđặtviệcrènluyệnthểthaovàovịtríthứhai,chủyếulàluyệntậpGiu-đô.Khinhậphọc,Pu-tinđãlêntớituyểnthủđaiđenGiu-đô,hainămsaulạilêntớiđạisưGiu-đô.Khiấy,muốnlênđượcmộtbậc,thìcầnphảinhiềulầnthamgiathiđấu,khôngngừngchiếnthắngđốithủ.ThiđấuGiu-đôthờihọcđạihọcđãrènluyệnýchívàsứcvóccủaPu-tin,đặtnềntảngchocuộcsốngsaunàycủaông,mãichotớinhiềunămsauPu-tinvẫncònnhớnhưinnhữngtrậnđấuhồihọcđạihọc.

Mộtlầnthiđấu,Pu-tingặpphảimộtđốithủmạnh,ôngdùnghếtsứclựccủamình,mệttớimứckhôngthểnàothởrahơi,cuốicùngôngđãthắng,nhưngưuthếkhônglớn.Cònmộtlầnnữa,đốithủcủaPu-tinlàvôđịchthếgiớimônGiu-đôVô-lô-đi-aCa-Lê-nin,haingườihọtranhngôivôđịchcủathànhphốLê-nin-grát.Vừamớigiaotranh,Pu-tinđãlàmchoCa-Lê-ninngãqualưng,khôngnhữngđộngtácđẹpmắt,lạikhôngmấtmộtchútsứclựcnào.Cuộcđấuvốnkếtthúcvàolúcđó,nhưngCa-Lê-ninlàvôđịchthếgiới,trọngtàimuốnhaingườitiếptụcthiđấu.Ca-Lê-nintấtnhiênlàcósứcvóchơnsovớiPu-tinnhỏngười,vềsaunghenóitrọngtàinghethấyPu-tinkêuđau,căncứvàoquyđịnhtrọngtàituyênbốCa-Lê-ninthắng,nhưngthuamộtnhàvôđịchthếgiới,Pu-tincũngkhôngcảmthấymấtmặt.đốivớinhữngngườiyêuthíchGiu-đômànói,thiđấuthườngbịthươngnàynọ,hơnnữatậpluyệncũnghếtsứcgiankhổ.Pu-tinthườngphảitớinhàthểthaoởbênbờhồgi-bi-a-viởngoạiôLê-nin-grátđểthamgiahuấnluyện.hồđórộngkhoảng17ki-lô-métvuông,hàngngàysaukhithứcdậyPu-tinchạydàixungquanhhồ,saukhichạydàilạitậpluyện,cứnhưthếlặpđilặplại,mãichotớikhimệtnhoài.hồihọcđạihọc,cómộtngườibạnđượcPu-tinkhuyênđãtớinhàthểthaođểhọcGiu-đô,rồinhanhchóngtrởthànhmộttuyểnthủxuấtsắc.nhưngđiềuđángtiếclà,trongmộtlầnthiđấu,anhtalàmmộtcúlộnngược,kếtcụclàđầuđậpxuốngđệm,thoátvịđốtsốngcổ,toànthântêliệt,mườingàysauthìchếttạibệnhviện.Vớiviệcnày,Pu-tincứhốihậnmãikhôngthôi,cảmthấymìnhkhôngnênkhuyên

anhtahọcGiu-đô.Cólẽchịuảnhhưởngcủaviệcnày,tínhcáchcủaPu-tinluôncóchúttrầmuất.

Tấtnhiên,côngsứckhôngphụlòngngười,sựcốgắngcủaPu-tintronggiớiGiu-đôkhôngnhữngđặtnềntảngkhípháchvàýchíchosựnghiệpsaunàycủaông,cònkhiếnchoôngnổidanhtronggiớithểthao.năm1976,Pu-tingiànhđượcngôivôđịchGiu-đôthànhphốLê-nin-grát.

Trongthờigian5nămhọcđạihọc,chínhlàthờikỳbắtđầuhìnhthànhthếgiớiquancủaPu-tin,vàlúcnàyônggặpđượcmộtngườicóảnhhưởnglớnnhấtđốivớivậnmệnhcủamình-giáosưXô-bu-cháckhiấydạykinhtếhọcởkhoaluật,làthầydạyluậtkinhtếcủaPu-tin,từnămthứ3Pu-tinbắtđầungheônggiảngbài.luậnvăntốtnghiệpcủaPu-tin“Bànvềnguyêntắctốihuệquốctrongluậtquốctế”cũnglàdoXô-bu-chácchủtrìthẩmđịnh,bàiluậnvănnàyđượcloại“ưu”.

MốiquanhệgiữaPu-tinvàXô-bu-chácvềsaucóảnhhưởngmangtínhquyếtđịnhđốivớiviệcPu-tinlàmchínhtrị.Xô-bu-chácsinhnăm1937tạithànhphốXi-tacủaXi-bê-ri-a,nơiđócáchMãnChâulýcủaTrungQuốcchỉcóhơn200ki-lô-mét.Xô-bu-chácvàPu-tincómộtsốđiểmgiốngnhau:Cùngxuấtthântừgiađìnhcôngnhân.ChacủaXô-bu-cháclàláixelửa,giacảnhkhôngmấydưdật,Xô-bu-cháchọctậpnhờvàonỗlựccủamình,thiđỗvàotrườngđạihọcnổitiếng-khoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grát.SaukhiXô-bu-cháctốtnghiệpkhoaluậtTrườngđạihọcLê-nin-grátđượcphâncôngtớicôngtácởvùngbiêngiớiSta-vrô-pôn,đólàquêhươngcủaAn-đrô-pốpvàgoóc-ba-chốp,khiXô-bu-cháclàmviệcởđó,goóc-ba-chốpđanggiữchứcBíthưđoànthanhniêncộngsảnbiênkhu.ngoàithờigiancôngtác,Xô-bu-chácđãhọcxongnghiêncứusinhluậtcủatrườngđạihọcLê-nin-grátbằnghìnhthứchàmthụ,sauđóđãquayvềtrườngcũ,đảmnhiệmchứcgiáosưluật.giáosưXô-bu-cháclàmộtnhàtríthứccótưtưởngđộclập,cótháiđộphêphánđốivớiphươngthứcthốngtrịcủađảngCộngsảnliênXôlúcđó,nhưngtrênbụcgiảngôngkhôngcôngkhaitháchthứcvớinhàđươngcục,vìlàmnhưthếsẽbịbắtvàbịđàyranướcngoài.Vìvậy,Xô-bu-chácvàPu-tinchỉcómốiquanhệthầytròbìnhthường,kiểuquanhệđóphảiđếnsaukhimôitrườnglớnthayđổi,trongđiềukiệnđặcbiệt,mớihìnhthànhlợiíchchungvềmặtchínhtrị.Vềsau,khiPu-tinrờikhỏiKGB,tiềnđồcònchưabiếtrasao,Xô-bu-chácđãđưaôngvàochínhgiới,đặtnềntảngchođờisốngchínhtrịcủaPu-tin.đángtiếclàsốphận

khôngthươngvịgiáosưluậtvànhânvậtquantrọngcủaphecảicáchcủathờikỳsauliênXônày,ôngđãtừgiãcõiđờitrướckhiPu-tinsắpsửatrởthànhTổngthốngNga,khôngtrởthành“quốcsư”được.ngày19tháng1năm2000,Xô-bu-cháctrongkhibôntẩuchotranhcửTổngthốngcủaPu-tintạiCa-li-nin-grát,khôngmayôngđãmấtvìbệnhtimđộtphát,khiấymới63tuổi.

GianhậpKGBThờikỳđạihọc,đốivớilýtưởnggianhậpKGB,Pu-tinkhôngbao

giờtừbỏ.ÔngthậmchícònmơtưởngngườimàônggặptạivănphòngKGBnămxưađộtnhiênxuấthiện,thunhậnmìnhvàolàmviệctạiKGB.Thếnhưngbốnnămquađi,ngườicủaKGBmãivẫnkhôngxuấthiện,Pu-tinchỉchờđợithầmlặng.Khihọcnămthứ5đạihọc,Pu-tingầnnhưsắptừbỏhyvọngnàyôngđịnhsaukhitốtnghiệpsẽlàmluậtsư,hoặclàmmộtkiểmsátviên,vìlýtưởngthờiniênthiếunàyxemrađãkhôngcònhyvọnggìnữa.

NhưngPu-tinxuấtthântừgiaicấpcôngnhân,họcđạihọclạitốtcảvềphẩmchấtlẫnhọchành,quảthựclàmộtnhântàicóthểđàotạođược.VìvậytrênthựctếKGBđãchúýđếnôngtuynhiênhọkhôngbiếtrằngchàngtraitrẻtuổinàyngaytừkhihọctrunghọcđãmuốngianhậpKGB.Tấtnhiên,họkhôngchỉchúýđếnmộtmìnhông.KGBlàcơquanchínhquyềnkhổnglồnhấtvàcũngthầnbínhấtcủaliênXô,côngkhaichiêumộsinhviêntốtnghiệpcủacáctrườngđạihọc,đặcbiệtlàcáctrườngđạihọcnổitiếngởMát-xcơ-vavàLê-nin-grát,khôngphảilàchuyệntuyệtmật,mặcdùcũngkhôngphảilàđếnkhắpnơirêurao.

ViệcKGBtuyểnngườitrongsốcácsinhviêntốtnghiệpđạihọcđượcsựủnghộvàphốihợpcủalãnhđạonhàtrường.họcóthểđọchồsơcủasinhviêntrước,sauđómớinóichuyệnriêngvớinhữngứngcửviêncókhảnăng,khảosáttrựctiếp,rồilạibáocáolêntrên,quyếtđịnhcótuyểndụnghaykhông.TiêuchuẩntuyểnmộsĩquantìnhbáocủaKGBlà:Cólòngyêunướcvàtinhthầnhiếnthânmãnhliệt,cơtrídũngcảm,sứckhoẻtốt,tuổikhôngquá25.Chủyếulàtuyểnchọntừcáccôngdânđượcgiáodụctốtvàsinhviêntốtnghiệpđạihọc.ngườiđượctuyểndụngcòncầnphảithôngquahuấnluyệnvàbồidưỡngchuyênmôntừnửanămtới5năm.phươngthứctuyển

dụngvàhuấnluyệnnàykhiếnchoKGBcóthểduytrìđượctrongmộtthờigiandàiđộingũnhânviêntìnhbáochuyênnghiệpcótốchấttươngđốicao.

Khihọcnămthứtưđạihọc,nhàtrườngđộtnhiênthôngbáochoPu-tinbiết,cóngườisẽgặpôngtrongmộtphònghọc.phònghọcđókhiấykhôngcógiờdạy,chỉcóhaingườilàngườiđếngặpvàPu-tin.Theonhưtờtuầnsan“TintứcMát-xcơ-va”ngày5tháng1năm2000đưatin,vịkháchkialài-vanVa-xi-li-ép-vích,nhưngcũngcóthểlàXéc-gâyi-va-nô-vích,rằnglànhữngcáitêncủangườiNgathườngthấynhất,hơnnữarấtcóthểkhôngphảilàtênthật.ngườikiakhôngnóiôngtalàai,nhưngPu-tinlậptứcđoánđượcngay,ôngtanóivớiPu-tin:“Tôimuốnbànvớicậuchuyệnphâncôngcôngtác,nhưngbâygiờtôicònchưamuốnnóirốtcuộclàcôngviệcgì”.họhẹngặpnhautạiphòngnghỉcủagiáoviên,nhưngngườiđólạiđếnmuộn.Pu-tinchờhơn20phút,tứcgiậnchửithầmtrongbụng:“đồconlợn!phảichănglàmuốnđùamình?”.

ĐúngvàolúcPu-tinchuẩnbịrờiđi,thìngườikiađộtnhiênchạytới,thởkhôngrahơinói:“Xinlỗi”.Pu-tincảmthấynhẹcảngười,ôngthíchcâunóiđó.

“Đâyđềulàbốtrícả”,đốiphươngnói,“cậuPu-tin,nếunhưmờicậutớilàmviệcởcơquantìnhbáo,cậunghĩsao?”

VềsauPu-tinnhớlại,đãnói:“Tôilậptứcđồngý”.Ôngđưaraquyếtđịnhmộtcáchkhônghềdodự,vìđâyvốnchínhlàlýtưởngcủaông.XuấtthântừgiađìnhvàsựgiáodụcnhậnđượctừnhỏcủaPu-tin,nhữngtácphẩmvănhọcvàđiệnảnhcangợinhữnganhhùngvôdanhtrênmặttrậnthầmlặngcủaliênXô,khiếnchoôngrấtcócảmtìnhvớiKGB.KhihọcđạihọcôngcũngtừngnghenóiKGBchiêumộnhữngsinhviênlớptrên.Tờ“TintứcMát-xcơ-va”gọi“đâylàchuyệnrấtphổbiếnvàothờiđó”.

Tấtnhiên,conđườngPu-tingianhậpKGBcũngkhôngphảilàthuậnbuồmxuôigió.Saulầnnóichuyệnđó,ngườicủaKGBdườngnhưđộtnhiênbiếnmất,Pu-tincũngkhôngnhậnđượctintứcgìkhác.Mãichotớinhiềungàysau,lạicóngườigọiđiệnthoại,mờiôngtớinóichuyệnởphòngnhânsựcủanhàtrường,tảngđátronglòngcủaPu-tinmớicoinhưrơixuống.Khiphâncôngtốtnghiệp,lạisuýtnữacónhữngsailệch.Khihộiđồngviệclàmcủanhàtrườngbốtrí

hướngđicủasinhviên,mộtgiáoviêncủakhoaluậtchỉvàotêncủaPu-tinnói:“Chúngtôimuốncậuấylàmluậtsư”.Chínhvàolúcđó,từgóctườngcótiếngvọngra:“Không,vấnđềnàyđãquyếtđịnhrồi,chúngtôimuốnPu-tinlàmviệcchoKGB”.hoáralànhânviênKGBgiámsátviệcphâncôngsinhviênđãkêulên,ôngtavừamớingủgậttronggóctường.Vàingàysau,Pu-tinbắtđầuviếtcácloạiđơnxingianhậpKGB.

SốsinhviêntốtnghiệpcùngkhoácủaTrườngđạihọcLê-nin-grátđượctiếpnhậnvàoKGBmộtđợttổngcộngcóbangười,trongđócómộtngườimàsaukhiPu-tinlàmThủtướng,ôngnàyđãthayônggiữchứcCụctrưởngCụcanninhliênbangNga.

Pu-tingianhậpvàoKGBkhicònchưatốtnghiệp,mộtlàcóthểxácđịnhtrướcđượchướngđisaunày,hailàlậptứcđãcólợiíchvềmặtvậtchất.Khônglâu,Pu-tinđãláichiếcxeconravàotrường,mộtsốbạnhọcnhìnôngngưỡngmộ.KhiấyxeconởliênXôtuykhôngphảilàhiếmhoigì,nhưngcũngkhôngphảilàhếtsứcphổcập,sinhviênđạihọccóxeriênglạicànghiếm.Pu-tingiảithíchvớicácbạnhọc,nóirằngxeconlàdomẹôngrútthưởngcóđược,thếnhưngcácbạnhọcđềukhôngmấytin.Tấtnhiên,cũngkhôngcóaitruyxét.

RấtcóthểPu-tinnóivớichamộtcáchtrungthựcrằngsắpgianhậpKGB,bốPu-tinhẳnlàsẽủnghộquyếtđịnhnàycủacontrai.đốivớicontraicủamộtcôngnhânmànói,trởthànhsĩquanKGBquyếtkhôngphảilàchuyệnmấtmặtgì.nhưthế,Vla-đi-miaVla-đi-mi-nô-víchPu-tinđãchínhthứcgianhậpKGBvàonămcuốicùngđờisinhviêncủamình.Theođưatin,Pu-tinlàm“côngviệctươngđốiquantrọng,chứkhôngchỉlàcáomậtđơngiản”.nhưnghiệnnaykhôngthểnàobiếtđược,làmộtsinhviênđạihọc,Pu-tincóthểlàmcôngtácquantrọngnhưthếnàoởtrường.Pu-tincũnggianhậpđảngCộngsảnliênXôvàothờikỳnày,trởthànhđiềukiệncầnthiếtcủaKGB.

Cướimộtnữtiếpviênhàngkhôngxinhđẹp

Trongtrườngđạihọc,Pu-tinđãcóngườiyêuđầutiêncủamình-mộtnữsinhviênđạihọchọcyxinhđẹp.Quátrìnhyêuđươngvàmứcđộgiữahaingườinhưthếnàothìbâygiờkhôngthểnàokhảochứng

được.TheocácbạncủaPu-tinnhớlại,côgáilàmộtngườirấtcócátính,côấyrấtquantâmtớisứckhoẻcủaPu-tin.Trongtrườngđạihọc,họđãbànchuyệnhônnhâncướixin,thậmchíngaycảgiấychứngnhậnkếthôncũngđãxinrồi(cáctrườngđạihọccủaliênXôcũchophépsinhviênkếthôntrongthờigianđihọc).Chamẹhaibêncũngđồngývớicuộchônnhânnày,muanhẫn,mạngchemặt,com-plêchohọ.Thếnhưng,khôngbiếtvìnguyênnhângì,vàogiờphútcuốicùng,Pu-tinđãhuỷbỏcuộchônướcnày.Vềsau,Pu-tinnhớlạinói:“huỷbỏhônướclàquyếtđịnhkhókhănnhấttrongđờitôi.Vôcùngkhókhăn!Khiấytôithậtmuốntrốnđi.nhưngthayvìsaunàyđaukhổ,chibằnglúcấyđaukhổ”.MốitìnhđầutiêncủaPu-tinđãchếtyểunhưvậy.

Saukhitốtnghiệpđạihọc,Pu-tinmớiquenbiếtlút-mi-lasaunàylàvợcủaông.Saukhitốtnghiệp,Pu-tintrởthànhsĩquantìnhbáochuyênnghiệpcủaKGB.SaukhiđượchuấnluyệnởMát-xcơ-va,lạiđượcpháivềLê-nin-grátcôngtác,ôngvẫnsốngcùngvớibốmẹ.

Lút-mi-laA-lếch-xan-đrốp-nalàngườiCa-li-nin-grát,nhỏhơnPu-tin7tuổi.Lút-mi-laxuấtthântừgiađìnhbìnhthường,chalàA-lếch-xan-đracôngtáctạixưởngsửachữamáymóc,mẹyê-ca-chê-li-nalànhânviênthungâncủađộixe.Lút-mi-lalàngườiđẹp,saukhitốtnghiệptrunghọc,từnglàmnhânviênđưathư,côngnhântrongnhàmáy,vềsauhọctậphainămtạihọcviệncôngtrìnhLê-nin-grát.nhưngbàquảthựckhôngcóhứngthúđốivớicácbàihọcvềcôngtrình,nênđãbỏhọc.Sauđóbàthivàocôngtyhàngkhông,trởthànhmộttiếpviênhàngkhông.

Năm1981,Lút-mi-lavừamới22tuổi,mộtlần,bàcùngmộtngườibạnthântrongđộitiếpviênhàngkhôngđếnLê-nin-grátchơi.Trongchuyếnđichơibangày,bạnthâncủacôbạngáikia,mộtsinhviêntốtnghiệphọcviệnâmnhạcLê-nin-gráttênlàXéc-gâyđãnhiệttìnhmờibàtớinghenhạctạinhàhátkịchXô-viếtLê-nin-grát,thếlà,côtiếpviênhàngkhôngkiacũngtheođókhẩnthiếtđềnghịLút-mi-lacùngđi.nàongờ,Xéc-gâybiếtđượcLút-mi-lasẽđi,nêncũnggọithêmmộtngườibạnthâncủamìnhlàPu-tin.nhưthế,khiLút-mi-lacùngvớibạngáivàbạntrongkhoaâmnhạccủabạngáitớinhàhátkịch,Pu-tinđãngồitrênghếcạnhquầybánvé.Khiấy,Pu-tincònchưađểlạichoLút-mi-laấntượnggì.nóitheocáchnóicủaLút-mi-la:“Khiđóanhấyănmặcgiảndị,mặtmũibìnhthường,nếunhưởngoàiphố,tôituyệtđốisẽkhôngđểýtớianhấy”.

Cólẽlàtiếngsétáitìnhchăng,ngàyhômsauPu-tinlàmchủnhà,mờiLút-mi-lavàbạngáiđếnnhàhátkịchxembiểudiễn,tiếpđếnlàlầnthứba.Chínhtronglầngặpmặtnày,khiPu-tinvàLút-mi-lachiataynhauởcửagatàuđiệnngầm,Pu-tinbỗngnhiênđưasốđiệnthoạicủamìnhchoLút-mi-la,cầnbiếtrằng,trongnhữngtrườnghợpkhác,Pu-tinquyếtkhôngdễdàngđưasốđiệnthoạicủamìnhchongườikhác.Pu-tinnóivớiLút-mi-lamộtcáchthântình:“Anhlàmviệcởcụccảnhsát,vìnhucầucôngviệc,anhtạmthờikhôngthểnóichoembiếttìnhhìnhthật”.Lút-mi-lavềsaumớibiếtPu-tincôngtáctạiKGB.

VềsauLút-mi-lanhớlại,nói:“VừamớiđếntôiđãthấythíchthànhphốLê-nin-grátrồi,chínhvìvậy,tôisốngrấtvuivẻ.Thànhphốkhiếnngườitathích,gặpđượcmộtsốbạnbè,khiếnchongườitavui...”

SaukhitrởvềCa-li-nin-grát,Lút-mi-lachỉcầnrảnhrỗilàgọiđiệnthoạichoPu-tin,cùngvớitìnhcảmgiatăng,Lút-mi-lacòntậndụngcảcôngviệc,ngồimáybaytớicuộchẹn.lút-mi-laxúcđộngnhớlại:“ngườibìnhthườngngồixebuýt,tàuđiệnhoặctắc-xiđếnnơihẹn,còntôithìngồimáybayđếnnóichuyệnyêuđương”.Trảiquaba,bốnthángthổlộquađiệnthoạivànhiềulầngặpgỡ,Lút-mi-lađãcảmnhậnsâusắctronglòngrằngPu-tinlàngườiđànôngmàcômongmỏi.Tuytướngmạoôngkhôngkhácngười,nhưngsứccuốnhútbêntrongcủaôngthìlạihútlấyLút-mi-lanhưnamchâmhútsắtvậy.

Thờigianthấmthoắt,ngoảnhđingoảnhlạiđãbanămtrôiqua.Mộthôm,Pu-tinđộtnhiênnóivớiLút-mi-la:“Quabanămrưỡitiếpxúcvàđilại,bâygiờhẳnemđãhiểuanhlàngườinhưthếnàorồi.Anhkhônghaynói,tínhkhícũngkhôngtốt,cókhicònkhiếnngườikhácchịukhổ.làmbạnđờicủaanhlàcómốinguyhiểmnhấtđịnh.Bâygiờemnênquyếtđịnhmốiquanhệvớianhđi”.lúcđầu,Lút-mi-latưởngđâylàlờinóiđùnđẩycủaPu-tin,thếnhưngnghĩlại,khôngphải,câunóinàyrõrànglàcóýchiatay,thếlà,bànóimộtcáchkhônghềdodự:“Emđãquyếtđịnhrồi”.

“Đãquyếtđịnhthậtrồi?”,Pu-tintỏrarấtngạcnhiên,lậptứcnhìnchằmchằmvàoLút-mi-lavớiánhmắtthămdò,dườngnhưmuốnpháthiệnđượcđiềugìđó.Lút-mi-lagậtgậtđầu,chorằngquanhệcủahọsắpsửatanbiến.Khôngngờ,Pu-tinlạinóiranhữnglờiruộtgankhiếnchobàxúcđộngmuônphần:“Anhyêuem,muốnchọnmột

ngàyđểcướiem”.

Lút-mi-langaysauđóđếnLê-nin-grát,vàotrườngcũcủaPu-tin.CáctrườngđạihọccủaliênXômởrộngcánhcửađốivớinhữngthanhniênđãthamgiacôngtác,Lút-mi-lalạitừnghọchainămởtrườngđạihọc,vìvậyđãđượcTrườngđạihọcLê-nin-gráttuyểnvàomộtcáchthuậnlợi,họcchuyênngànhngônngữ.Bàmuốnhọctiếngđức,nhưngkhôngcóchỉtiêu,thếnênđượcphânsanghọctiếngTâyBannha,lạihọccảtiếngpháp.

Mộtbuổitốimùahènăm1983,chínhlàmùađẹpnhấtởLê-nin-grát,trênnhàhàng“Thuyềnnổi”củamộtchiếctàudulịchtrênsôngnê-va,cặptìnhnhânnàyđãtiếnhànhhônlễgiảnđơn,họhànghaibêntớithamdự,mọingườichúcmừnghọtrởthànhvợchồngtheocáchthứctruyềnthốngcủaNga.

Saukhicưới,Lút-mi-lađổisanghọPu-tin,mộtmặttiếptụchọc,mộtmặtlàmcôngviệckiêmnhiệm,bổsungthêmchiphígiađình.VợchồngPu-tinvẫnsốngtrongnhàcủachamẹPu-tin,haicôcongáicủahọlàMa-savàCa-chacũnglầnlượtrađờivàonăm1985và1986.ChamẹcủaLút-mi-lanhiềulầntừCa-li-nin-gráttớiLê-nin-grátthămcongáiconrểvàcháungoại,pháthiệnthấycuộcsốngcủahaingườirấtchậtvật.haibênthônggiamỗilầngặpnhau,dohoàncảnhgiađìnhgiốngnhau,thườngnóichuyệnrấthợp.

Vềsau,Lút-mi-latheoPu-tinsangđức,saukhivềnướcnăm1990,Lút-mi-lalạitrởvềsốngởXanhpê-téc-bua,dạyhọcởtrườngđạihọc,lúcbìnhthườngláichiếcxe“Vôn-ga”đemtừđứcvềđilàm.hàngxómcủabàkể,Lút-mi-lakhôngtrangđiểm,đốixửvớingườikhácrấthiềnhoà.

Năm2000,saukhiLút-mi-lađượcbiếtEn-xintừchứcTổngthốngvàđềcửPu-tinlàmquyềnTổngthống,bàýthứcđượcmìnhsẽcóthểtrởthànhmộtnhânvậtcủacôngchúngkhôngcóđờisốngriêngnàođángnóicả,vìvậyđãkhócrấtlâu.TrongthờigianPu-tinthamgiabầucửTổngthống,Lút-mi-lađãthẳngthắnthừanhậnkhiđượcphỏngvấn,rằngbà“chưabaogiờcóbấtkỳmộthứngthúnào”đốivớichínhtrị.Trênthựctế,chodùxéttheotiêuchuẩnbảothủcủaNga,làvợcủanhânvậttrongchínhgiới,tácphongcủaLút-mi-lacũngđượccholàcựckỳkíntiếng.

haingàysaukhiPu-tinđượcbầulàmTổngthống,điệnCrem-livẫnkhôngcómộtdòngchữnàogiớithiệuvị“đệnhấtphunhân”này.đâycóthểlàvì“gươngngườiđitrước”,phunhâncủagoóc-ba-chốptácphongphóngkhoáng,hếtsứcchămchúttớiănmặcvàlốisống,vìthếngườiNgađaphầnkhôngthíchbàta.Lút-mi-lavàđệnhấtphunhântiềnnhiệmli-na(vợcủaEn-xin)dườngnhưđềuhiểuđượcđiềunày.ThếnhưngsaukhiPu-tinđượcbầulàmTổngthống,báochíđưatinvềvợchồnghọcũngngàycàngnhiềuhơn.

TìnhbáochuyênnghiệpSaukhiPu-tintốtnghiệpđạihọc,chínhthứcgianhậpKGB.Mặc

dùdanhtiếngkhônglớn,nhưnggiớitìnhbáothếgiớicôngnhậnrằngnhữngtìnhbáovĩđạinhấtcủathếkỷXXđềuxuấtthântừKGB.KhiPu-tinvàoKGB,KGBđãbắtđầusuythoái.KhiấyliênXôởvàothờikỳsaucủanềnthốngtrịBrê-dơ-nhép,mộtmặtkinhtếxãhộipháttriểntrìtrệ,mứcsốngcủangườidânnânglênrấtchậm,khoảngcáchvềmặtkinhtếvàmứcsốngsovớicácnướcphươngTâymởrộnghơn;mộtmặtkhác,thểchếchínhtrịdướisựlãnhđạocủađảngCộngsảnliênXôngàymộtcứngnhắc,chứcnăngcôngcụchuyênchínhđốinộicủaKGBcàngnổibậthơn.

SaukhiPu-tinvàoKGB,mớipháthiệnthấyKGBtronghiệnthựcrấtkhácsovớitưởngtượng.Vềsauôngnhớlại,khimớiratrường,cácđồngnghiệpcủaôngđaphầnlàcácđồngchícũ,trongđócómộtsốngườiđãgầntớituổinghỉhưu.

Mộtlần,Pu-tinnhậnlờimờithamgiathảoluậnvềmộtkếhoạch,mộtvịđặcnhiệmgiànóikếhoạchnênviếtthếnào,Pu-tinmớirađờihơicóchútkhóhiểu,nóichenvào:“Khôngđược,nhưthếkhôngđược”.

“Cậunóivậylàýgì?”-Vịđặcnhiệmgiàkinhngạc.“điềunàybấthợppháp”-Pu-tintrảlời.

Đốiphươnggiậtnảymình:“Bấthợpphápnhưthếnào?”

Pu-tinđànhphảidẫntừngđiềukhoảnphápluậtchoôngta,chỉranhữngchỗkhôngổntrongđó.

“Nhưngchúngtacóchỉthịcủacấptrên”.đốiphươngkhôngtiếpnhậnýkiếncủaPu-tin.

Pu-tinđànhphảimộtlầnnữadẫnchứngphápluật,nhưngcácđồngnghiệpdườngnhưđangnghe“sáchtrời”.Cuốicùng,vịđặcnhiệmgiàkialộravẻmỉamai:“đốivớichúngtamànói,chỉthịcủacấptrênchínhlàphápluật,đồngchíPu-tinạ”.

Vềsau,Pu-tinmớihiểurarằng,nhữngbậctiềnbốinàyđãtrưởngthànhnhưvậy,cũnglàmviệcnhưvậy.Thếnhưng,đượctiếpnhậngiáodụcphápluật,Pu-tinlạiluônkhôngthểnàochấpnhậnđượcnhữngsuynghĩvàphươngpháphànhsựđóđược.

Trongvàithángsauđó,Pu-tinđãquađượchàngloạttrìnhtự,cũngviếtmấybảnbáocáo,sauđólạiđượccửđihuấnluyệnđặcnhiệm6tháng.Khicấptrêncuốicùngđãtinrằngôngđãnắmbắtđượcnhữngyếulĩnhcơbảnrồi,mớicửôngvềLê-nin-grát,làmviệcởphòngchốngtìnhbáo.ởđó,Pu-tinđãcôngtácbốnnămrưỡi.

Tấtnhiên,côngtáctìnhbáocầnphảibảomật.CuộcsốngKGBcủaPu-tinchủyếulàtheodõivàgiámsátnhữngngườinướcngoàimàKGBcholàkhảnghi,nhưquanchứcngoạigiao,dukhách,thươngnhân,hoặcnhữngngườibấtđồngchínhkiếnlàcôngdânliênXô.Pu-tinđượccholàtrungthànhvớichứctrách,trongmấynămđầutiêncôngtác,làmộtlínhmới,hẳnlàthểhiệnkhôngtồitrongcôngtác,nếukhôngthìsẽkhôngđượccửđinướcngoài.VềsauPu-tintừnghìnhdungcôngtáccủamìnhthếnày:“Tấtnhiêncầnphảilàmnhiềuviệckhóchấpnhậnđược,đâylàsựthực,rấtđángtiếc”.

Năm1984,Pu-tinlạimộtlầnnữađượchuấnluyện,lầnnàylàtạihọcviệnhồngkỳAn-đrô-pốpởMát-xcơ-va,họcviệnnàylànơichuyênđàotạosĩquantìnhbáođốingoạicủaKGB,cáchọcviêncóthểsinhhoạtvàhọctậptrongmôitrườngmôphỏngcủanướcmàhọsẽtới.ChuyênmôncủaPu-tinđượcdạybằngtiếngđức,môitrườngsinhhoạtcũngmôphỏngnướcđức.TấtnhiênPu-tinhiểu,saukhitốtnghiệp,ôngsẽđượcpháisangđức.

“ChủnhiệmnhàhữunghịXô-đức”.

Năm1985,saukhiPu-tinđượchuấnluyệntạihọcviệnhồngkỳAn-đrô-pốp,lậptứcđượcphòng4Cụcquảnlýchungsố1củaKGB

pháiđicôngtáctạinướcCộnghoàdânchủđức.Ônglấynơiđâylàmcăncứ,lấykhuvựctiếngđứcởcảchâuÂu(nướcđứcdânchủ,nướcđứcliênbang,áovàThụySĩ)làmvũđài,sốngsáunămhiệuquảnhấttrongcuộcđờiKGBcủaông.

VốndĩPu-tincóthểlựachọnnướcđứcliênbang(Tâyđức)đểcôngtác,TâyđứckhiấyđãlàmộttrongnhữngnướcphươngTâypháttriểnnhất,điềukiệnsốngvàlàmviệcđềutươngđốitốt.Thếnhưng,nếunhưmuốnđiTâyđức,thìcầnphảicôngtácởphòng4Cụcquảnlýchungsố1ởMát-xcơ-vamộtthờigian(1đến3năm),cònđiđôngđứcthìkhôngcóyêucầunày.rõrànglàPu-tinnônnónglậpcônglậpnghiệp,đãlựachọnphươngánkhôngcầnphảingồilàmviệcởcơquan,lậptứccóthểratuyếnđầucôngtác-đôngđức.

SáunămPu-tinởnướcđứcdânchủ,chủyếusốngởđrét-xđen,nhưngLép-díchcũnglàthànhphốmàôngthườngxuyêntới,vìônglàchủnhiệmcủa“nhàhữunghịXô-đức”,đâylàchứcphậncôngkhaicủaông,trênthựctếsựhợptácgiữaôngvàcơquantìnhbáocủađứcchủyếulàởLép-dích.Cũngcóbàibáonói,giámsátquânliênXôđóngởđứccũnglàmộtphầncôngtáccủaPu-tinởđức.VănphòngcủanhómPu-tinlàmộttoàbiệtthựhaitầngđượcxâydựngnăm1909,xungquanhcótườngbaorấtcao,cổngcócảnhvệvũtrang.Cáchđóhơn50métlàtrụsởđặcnhiệmcủađôngđức.

Pu-tinrốtcuộcđãtriểnkhaihoạtđộngtìnhbáoởđôngđứcnhưthếnào?Vàthểhiệntrongcuộcđờitìnhbáocủaôngrasao?đâylàcâuđốmàmọingườihyvọngtìmhiểu.Tờ“TimesChủnhật”đăngmộtbàiviếtcủamộtđặcnhiệm“M”nghenóitừngbịPu-tinkhốngchế,trựctiếpcungcấptintứcchoông,lầnđầutiêntiếtlộmộtsốbứcmànbêntrongítđượcngườitabiếttớikhiôngmớiđếnđứclàmcôngtáctìnhbáo.

Theotờbáo,chứcphậncôngkhaicủađặcnhiệmMlàcựugiámsátviêncảnhsáthìnhsựcủađôngđức,còntrênthựctếôngtalàđặcnhiệmngầmcókinhnghiệm10nămKGB,chủyếulàmcôngtáctrongmặttrậnthầmlặng.năm1985,ôngtalầnđầutiêngặpPu-tintạimộtcănhộởđret-xđencủađôngđức.ấntượngđầutiênđốivớiPu-tincònlâumớicóthểnóilàhàilòng.

“TiềnnhiệmcủaPu-tin,cũngchínhlàcựusĩquanphòngtìnhbáoKGBcấptrêncủatôigiớithiệuchúngtôilàmquennhau”,đặcnhiệm

Mnói,“DoPu-tinlàmộtlínhmới,thếnêntôigiớithiệuchitiếtvớiôngtanhữngviệccầnchúýkhihoạtđộngtìnhbáoởđức.rõràng,ôngtakhôngcólấymộtchútkinhnghiệm.đâylàlầnđầutiênôngtaranướcngoàilàmcôngtáctìnhbáo.Tuyôngtathuộcnhưlòngbàntaylýluậntìnhbáo,nhưnglạikhôngbiếtquytắckhithaotáccụthể”.

Saukhigặpnhaukhônglâu,Pu-tinkhôngđếnnơinọđúnggiờđểthamgiamộtlầnhoạtđộnggặpcơsở,phảibiếtrằnglầngặpmặtđókhókhănlắmmớibốtríđược,điềunàykhiếnchođặcnhiệmMrấtbựcmình.“Cầnbiếtrằngquênviệcchắpmốiđặcnhiệmmàmìnhphụtráchcónghĩalàđãphạmphảimộtsailầmlớncóthểnguyhiểmđếnantoàntínhmạngcủađốiphương”.Ôngtanói:“Tôicảnhcáo,Pu-tin,trừphiôngkhắcphụcđượchànhvixấu,nếukhôngthìtôisẽlậptứckhônglàm”.nhưngPu-tinbẩmsinhchínhlàmộttàinăngcóthểrèngiũacủaKGB.Khônglâu,sựcốgắngcủaôngđãkhiếnchođặcnhiệmMtrởnênônhoàhơn.nhưngmộtlầnkhác,ônglạixảyrasaisót.hômđóPu-tinđigặpcơsở,traomộtthiếtbịvôtuyếnđiệndoKGBthiếtkếlắpđặt,trongthiếtbịnàycógắnthiếtbịghiâmbímậtvàmộtbộđịnhgiờtinhxảo.nghenói,thiếtbịvôtuyếnđiệnnàyđượcsửdụngkhithiếtkếcôngtácbímật,nhưngPu-tinkhôngthểkhôngthừanhận,ôngkhôngbiếtthaotácthiếtbịđónhưthếnào.

ĐặcnhiệmMnói,Pu-tincó5nămthờigianlàmcấptrêncủaôngta.Pu-tinlúcđầugầnnhưrấtítnói,thườngluôntìmkiếmkiếnnghị.“ÔngấycũnglàmộtngườiNgađiểnhình,khôngmấykhiđúnggiờ”,đặcnhiệmMnói,“Thếnhưnghiệntượngnàykhônglâusauđãthayđổi.Ôngấyđặcbiệttônsùngquanniệmlàmviệccủangườiđức.Ôngấytrởthànhmộtngườivừahọclàbiếtngay,hơnnữa,tácphongtrởnênnhanhnhẹn”.

Thếlà,haingườiđãxâydựngmộthệthốngcơsởnghiêmngặt,bảovệthânphậnđặcnhiệmcủaM,có10cănphòng“antoàn”dùngđểlàmnơigặpmặt.Mộtkhitìnhhìnhcóbiến,họthườngthôngquahòmthưchếtđểtiếnhànhtiếpxúcliênhệ.TrênconđườngnhỏdọcbờsôngEn-becómộtđiểmcơsở,đặcnhiệmMmỗitốiđềuchạybộởđó.Ôngtathườngđemmộtvỏhộpbiađãđậpbẹthoặcmộtvỏbaothuốclánémvàochỗđãhẹntrước,nhữngthứnàyđềudùngđểgiấuhoặcchuyểnnhữngbứcđiệnđãgiacôngbímậthoặccóthểlấytinrồi.nếunhưđiệnthoạitrongphònglàmviệccủaPu-tinđổbahồichuông,đóchínhlàtínhiệuđặcnhiệmMcầngặpônggấp,Pu-tinsẽđếnnơitiếpxúctrongvòng60phútmộtcáchchínhxác.

BiểuhiệncủaPu-tinkhimớithamgiavàolĩnhvựctìnhbáokhôngkhiếnngườitahàilòng.nhưngđặcnhiệmMnói,ôngdầndầntrởthànhmộtngườitựkiềmchếvôcùnghữuhiệu:“CùngvớiviệcPu-tinngàycàngxuấtsắc”,ôngtanói,“Ôngấytrởnêncànglợihạihơn,luôncốgắnghếtsứckiềmchếbảnthân.Tôidầndầnngàycànghiểuôngấy.gầnnhưkhôngcóviệcgìcóthểđèbẹpôngấy,cũnggầnnhưkhôngcóviệcgìcóthểquytộiôngấy”.

“Ôngấykhônguốngrượu,cũngkhônghútthuốc,ôngấykhôngthamlam,cũngkhôngháosắc.Ôngấyluônkiềmchếtìnhcảmcủamình,luôngiữbímậttrongđầu.Ôngấyhẳncũngcónhượcđiểm,nhưngtôikhôngbiếtnhượcđiểmấylàgì”.

MộtlầnbuôngthảmìnhduynhấtcủaPu-tinlàvàokhiôngtrởvềNgavàođầunăm1990,trongmộtcuộcchiataycảmđộng,ôngđãđưaramộtchỉthịnghiêmkhắcchoM,tiêuhuỷtấtcảnhữngchứngcứôngtalàmviệcchoKGB.

“ÔngấykhôngmuốnvềNga”,Mnhớlại,“Ôngấylotìnhhìnhchínhtrịthayđổisaukhivềnước,ôngấyđãquenvớichínhsáchởđức.Ôngấymắtngấnlệnóitạmbiệt,vàbàytỏtìnhcảmthậthiếmcóvớitôi,đốivớiôngấytôigiốngnhưmộtngườithânvậy.Thếnhưngtừđóvềsautôikhôngcòngặpôngấynữa”.

VềsauPu-tintựtiếtlộ,hoạtđộngtìnhbáocủaôngởđứclấynATolàmmụctiêuchủyếu,tintứcthuđượcđềuđượcgửitrựctiếpvềbộtổngchỉhuyKGBởMát-xcơ-va.Vìthếphảichiêumộngườiđịaphương.Pu-tincũngpháttriểnmộtsốquanchứcđịaphươngvànhânsĩchuyênnghiệpcungcấptintứcchoKGBởđrét-xđenvàcácthànhphốkhác.Pu-tincũngsửdụng“chimén”(nữđặcnhiệmdungmạoxinhđẹpđượcKGBbồidưỡng)đểthămdòtintức.KGBrấtgiỏilợidụngnhữngnữđặcnhiệmnàyđểtiếpcậnmụctiêu,trướctiêndùngsắcđẹpđểmồichàiđốiphương,khiếnchođốiphươngchịutrận,cungcấptintứcchophíamình.Tạiđrét-xđen,Pu-tincónhiều“chimén”từngđượchuấnluyệnhoạtđộngtrongkháchsạnBê-liu.KháchsạnnàynằmởbờsôngEn-bê,cáchphốAn-ki-li-kakhôngxa,làmộttrongnhữngkháchsạncaocấpởđrét-xđen,mộttoàkiếntrúckiểuđứctruyềnthốngcaobatầng.nơiđăngkýcủakháchsạnnàynằmdướisựkiểmsoátcủaKGB,mộtkhicónhữngdukháchphươngTâycaocấptớiở,rấtmauchóng,sẽcómộtcôgáitrẻtinhthôngngônngữ,vănhóabảnđịacủavịkháchkiađếntìm.đốivớiKGBmànói,

săntìmthôngtinlàviệckhôngtừbấtcứthủđoạnnào.Tấtnhiên,cácđồngnghiệpphươngTâycủahọvềmặtnàycũngkhôngthuakémgì.

Cơquantìnhbáođứcnhữngnămgầnđâyđiềutramộtkếhoạchhànhđộngcótênlà“Mặttrờimọc”,đồngthờichorằngkếhoạchnàykhôngchếtđicùngvớisựthốngnhấtcủahainướcđứcvàliênXôgiảithể,nóimộtcáchkhác,mạnglướitìnhbáomàPu-tinnămxưaxâydựngnêncóthểbâygiờvẫncònvậnhành.điềunàykhiếnchobênphíađứctươngđốikhốnđốn.Quanchứctìnhbáocấpcaovàquanchứcchínhphủcủadânchủđứccũbịcơquantìnhbáođứcđiềutrađềukhôngbiếtkếhoạch“Mặttrờimọc”,tấtnhiênnhữngbậcthầytìnhbáotừngđượcđàotạochodùcóbiếtcũngkhôngtiếtlộ.Vìvậycơquantìnhbáođứcchorằngkếhoạch“Mặttrờimọc”trênthựctếcònởtrongbóngtối,rấtcóthểvĩnhviễnsẽkhôngđượcphơibàyraánhsáng.

Tómlại,Pu-tinvànhómcủaông(trongđócómộtsốchiếnhữuhiệnnayđãtrởthànhcấpdướicủaông)khiấychịusựchỉhuycủatướngVla-đi-miaXê-lu-cốpcủaCụcquảnlýchungsố1KGB,đãtiếnhànhcôngtácmộtcáchhiệuquả.

Côngtácvàsinhsống5nămởđứckhiếnchoPu-tinquansátđượcsựvậnhànhcủaxãhộivànềnkinhtếcủaliênbangđức.TuyôngthườngtrúởCộnghòadânchủđức,nhưngcũngthườngtớicácnướctưbảnpháttriểnnhưliênbangđức,áovàThụySĩ,cósựthểnghiệmthiếtthânđốivớihìnhtháikinhtếxãhộicủachủnghĩatưbản,đặcbiệtlàcósựhiểubiếttrựcquanđốivớikinhtếthịtrườngvàquanhệgiữaphápluậtvớikinhtế.Thựctếchứngminh,cókinhnghiệmnhưvậyvôcùngquantrọng.SựtừngtrảiởbênngoàikhiếnchotầmmắtcủamộtnhânviênKGBnhưPu-tintươngđốirộng,tưtưởngtươngđốimở,dođócũngtươngđốithựcdụng.SaukhiPu-tinlàmThủtướngvàquyềnTổngthốngNga,từngnhiềulầnbàytỏcảmtìnhđốivớithểchếxãhội-kinhtếthịtrườngkiểuđức,đặcbiệtlàôngrấtkhâmphụcđốivớicáchlàmthúcđẩypháttriểnkinhtếvàổnđịnhxãhộicủaThủtướngđứcGe-hát.

Tậnmắtchứngkiếnthayđổilịchsửtolớn

Năm1984,khiPu-tinlầnđầutiênrờikhỏiliênXô,thờiđạiBrê-giơ-nhépđãkếtthúc,bềngoàixãhộitrongnướcliênXôổnđịnh,trênthựctếlàmộtnướclớnsiêucườngNgangbằngvớiMỹ,KGBcũngởvàothờikỳđỉnhcaopháttriển.Thếnhưng,vấnđềthểchếtíchtụnhiềunămđãgâyvếtthươngbêntrongnghiêmtrọngcholiênXô,thậmchícóthểnói,dấuhiệucủapháttácđãxuấthiện.hiệntượngnàythểhiệntrongquanhệquốctếchínhlàtrậnđịacủaliênXôhếtsứcnguyngập.làmộtthànhviêntrongtrậnđịacủaliênXô,nướcđứcmặcdùtrìnhđộkinhtếvàxãhộiđứngđầuđôngÂu,nhưngsovớiliênbangđức,vẫncómộtkhoảngcáchrấtlớn.giữathậpkỷ80củathếkỷXX,tổnggiátrịsảnphẩmtrongnướccủaCộnghòadânchủđứcchỉbằng1/4củaliênbangđức,năngsuấtsảnxuấtxãhộichỉbằng30%củaliênbangđức,thunhậpcủacôngnhânviênchứcchỉbằng1/3củaliênbangđức,tổngkimngạchxuấtnhậpkhẩuchỉbằng1/10củaliênbangđức,trìnhđộkhoahọckỹthuậttụthậutừ10đến15nămsovớiliênbangđức.

Cuốithậpkỷ80củathếkỷXX,phươnghướngchủyếumàphươngTâydiễnbiếnmặttrậnliênXôđôngÂulàdânchủđức,TiệpKhắcvàBalan.Môitrườngchiếntranhlạnh,ảnhhưởngvàsựkiềmchếcủaliênXôlâudài,sựthâmnhậpvàáplựccủaphươngTây,pháttriểnkinhtếvàxãhộimấtcânbằnglâudàivàsailầmcủabảnthânđảngcầmquyềncủadânchủđức,tấtcảnhữngcáiđóđềukhiếnchotìnhhìnhtrongnướccủadânchủđứcdầndầncănglên.Mặcdùchínhphủdânchủđứcđãxâydựnglên“bứctườngBéc-lin”kiêncố,hyvọngdùngkiếntrúcbêtôngcốtthépvàquânđộivũtrangđểngăncảnngườidânchủđứcdicưsangliênbangđức,nhưngvẫncórấtnhiềucôngdânchạytrốnsangphươngTâybằngnhiềucách.đồngthời,đờisốngxãhộicủanướcđứcdânchủrơivàocảnhhỗnloạn,biểutìnhdiễuhànhliêntụcởcácnơi,trậttựxãhộihỗnloạn,sảnxuấtđãbịảnhhưởng.Tổchứcphát-xítmớicũngxuấthiện,mũinhọntiếncôngcủachúngnhằmvàongườiDoTháivàquânliênXô.Đrét-xđenlàmộttrongnhữngthànhphốmàphát-xítmớihoạtđộngsôinổinhất.nhữngthayđổitolớntựagiôngbãonàylàđiềumàPu-tinchưabaogiờtrảiqua.Trongcơnsóngtogiólớnnhưvậy,cánhânkhôngthểlàmgìnổi.Tìnhhìnhphứctạpnàychắcchắnlàsẽảnhhưởngđếncôngtácthuthậptintứcbìnhthường,hơnnữatìnhhìnhtrongnướccủaliênXôcũngngàycànghỗnloạn.BáochícôngkhaichưatừngđềcậpđếncảmnhậncủaPu-tinđốivớithayđổitolớnnày,nhưngcóthểtưởngtượng,cảmnhậncủaôngquyếtsẽkhôngphảilàvuimừnghồhởi,màchắcchắnlàmơhồ,bốirốivàđaukhổ.

Rốtcuộc,KGBmàôngphụcvụlàcơquantìnhbáocủađảngCộngsảnliênXô,lạicóquanhệhợptáctốtvớiphíachínhquyềncủadânchủđức.Trongbốicảnhhiệnthời,cảliênXôvàCộnghòaDânchủđứcđềucónhữngthayđổilớn.Tạiđức,nhữngthếlựcmớitrỗidậycủachủnghĩaphátxítcựcđoanđãcónhữnghànhđộngtấncôngmớiđốivớiquânđộiXôviết.Trênphốcủađrét-xđenđãxuấthiệnbiểungữlớn“quânchiếmgiữhãycútđi”.TừnhỏPu-tinđãđượcgiáodụcchủnghĩayêunước,haingườianhtraiđãchếttrongthờikỳLê-nin-grátbịquânđứcbaovây,nayphát-xítlạitrỗidậy,tronglòngPu-tinhẳnlàkhôngyên.

TácđộngtrựctiếpđếnnhómcủaPu-tincuốicùngđãxảyra.SaukhibứctườngBéc-linsụpđổ,ởđrét-xđencóngườiđãtấncôngvàonhàlàmviệccủacơquantìnhbáodânchủđức,tiếpđếncóngườiđếnnơitrúngụcủanhómPu-tin.lúcnàycảnhvệtừngcanhgiữtrướcđâyđãrútđi.Pu-tinđơnthươngđộcmãtrướctiênngăncảnđámngườinàyởngoàicổng,sauđóyêucầucăncứquânliênXôởgầnđópháingườitớichiviện,vìtrongvănphòngcótàiliệucơmậtcủaKGB.QuânliênXôthoạtđầukhôngđápứng.Pu-tinmộtmìnhđốiphóvớiđámngười,ôngrấtbìnhtĩnhnóichuyệnvớiđámngườibiểutình,yêucầuhọkhôngđượctấncôngnơinày.Saunhiềugiờđồnghồ,quânliênXôtớigiảitánđámngười.CảmgiáckhiấycủaPu-tinlà:liênXôđãkhôngcòntồntại,đãbiếnmấtrồi.rõràng,liênXôđanglâmbệnh,hơnnữalàchứngbấttrị-têliệtquyềnlực.

Làngườiđứngngoàivàchứngkiến,Pu-tinđãsốngnhữngnămthángcuốicùngcủanướcĐứcdânchủ,nhưngđâycũngkhôngphảilàlầncuốicùngôngchứngkiếnmộtnướcxãhộichủnghĩavàmộtđảngCộngsảncáochung.ỞĐôngđức,tuyquânLiênXôcònphảiquavàinămnữamớihoàntoànrútđi,nhưnglàcơquanbiệtpháicủaKGB,Pu-tinvàcácnhânviêntìnhbáokhácởnướcđứcdânchủđềuđãmấtđicơsởvàđấtcôngtácởđây,điềucàngtồitệhơnlà,tìnhthếcủaliênXôcònxamớinhưnướcđứcdânchủ,khôngaibiếtsốphậnsaunàycủaliênXô,đảngCộngsảnliênXôvàKGBlàgì.

T

ChươngIII

BƯỚCTỚITRUNGTÂMQUYỀNLỰC

DấnthânvàoChínhgiới,tươngtrợÂnsư

háng1năm1990,Pu-tintrởvềtổquốc.CóngườigiớithiệuôngtớicôngtáctạitrụsởKGBởMát-xcơ-va,nhưngôngđãtừchối.Ôngcảmthấy,hệthốngKGBđãkhôngcòntiềnđồnữa,côngtáccủaôngđãkhôngcònýnghĩanữa.Thayvìởtronghệthốngnày,tậnmắtchứngkiếntấtcảsụpđổxungquanhmình,chibằnglàmchútviệcgìkhác.Khiấy,ôngtuykhôngxácđịnh

rõràngrútkhỏiKGB,nhưngđãbắtđầutìmkiếmđườngrút.

Thếlà,Pu-tintrởvềquêhươngLê-nin-grát,tìmđượcmộtchứcvụởtrườngcũ:Trợlýngoạivụcủaphóhiệutrưởng,rõràngphíanhàtrườngchorằngsựtừngtrảicủaôngởnướcngoàicóíchcholiênlạcđốingoạicủatrườngđạihọc,tấtnhiênnhàtrườngcũnghiểubốicảnhcủaPu-tin.TuycáitênKGBdẫnđếnsựliêntưởngkhôngvuicủanhiềungười,hơnnữanăm1990bảnthânKGBcũngchịutácđộngvàcũngđangcảicách,nhưngởLê-nin-grát,KGBvẫncònđanghoạtđộng,nhữngđồngliêunămxưacủaPu-tincũngđềuđanglàmviệcchoKGBtạicáccơquancủathànhphốnày.Trongcáctrườnghợpnóichung,sĩquantìnhbáoKGBtừnướcngoàitrởvềliênXôvẫnlấythânphậnhợppháplàmyểmhộ,tiếptụcnghềtìnhbáocủamình.

TìnhhìnhcủaPu-tinlẽracũngnhưvậy.

Vàothờiđiểmchuyểngiaoxuânhạnăm1990,Lê-nin-gráttổchứcmộtcuộcbầucửchủtịchXô-viếtthànhphố.ÂnsưhồihọcđạihọccủaPu-tinlàXô-bu-cháclúcnàyđãtrởthànhmộtnhàchínhtrịxuấtsắc,trongcuộcbầucửôngđãtrúngcửthuậnlợi,từmộtđạibiểunhândânthamgianghịchínhtrởthànhmộtquanchứchànhchínhcủamộtthànhphốlớn.Xô-bu-cháccóđặcđiểmcủamộtnhàchính

trịkiểutríthức,tưduycủaôngtanhanhnhạy,giỏidiễnthuyếtvàcổđộng,cóthểđốithoạitrựctiếpvớinhândânvàlắngnghetiếngnóicủahọ;ôngtacũnggiỏiđánhgiátìnhhình,hợptungliênhoànhtrongmôitrườngĐu-mathànhphốnày.

Cuốinhữngnăm80đầunhữngnăm90củathếkỷXX,Xô-bu-cháclàmộtngọncờcủaphephảnđốiliênXô.Xô-bu-cháctuyđãtíchluỹđượckinhnghiệmđấutranhchínhtrịtươngđối,thếnhưng,làmthịtrưởngkhácvớilàmnghịsĩ.nghịsĩlà“hữudanhvôthực”,đặcbiệtlàđạibiểunhândâncủaliênXôkhiấy,chủyếulàđưaranghịquyếtvềmộtsốvấnđềquantrọng,vớikiếnthứcphápluậtvànănglựccổxuýchínhtrịnóinăngtrôichảycủamình,Xô-bu-chácnhưcágặpnướctrongđạihộiđạibiểunhândân.nhưngsaukhitrởthànhchủtịchXô-viếtLê-nin-grát,trướcmặtônglạilàmộtcụcdiệnkhác,đâylàmộtchứcvụcầnthựctế,cầnphảicóthànhtíchcụthể,khiếnchongườidânđượclợi.VìvậyXô-bu-cháckhôngthểliênhợptácchiếnvớicácbậctinhanhkhácgiốngnhưởđạihộiđạibiểunhândânđược,màcầnphảicóbanbệcủamình,cónhữngtrợthủđángtincậyvàcótài.Chínhvàothờiđiểmnày,Pu-tintừnướcđứctrởvềLê-nin-grátđãxuấthiệntrướcmặtXô-bu-chác.

Đólàmộtngàyđầunăm1990,Xô-bu-cháctừXô-viếtthànhphốtrởvềTrườngđạihọcLê-nin-grátlàmviệc,gặpđượcPu-tinởhànhlangtoànhàvănphòng.Pu-tinhỏithămthầygiáo,đôibêntrướctiênlàhànhuyênrấttựnhiên,sauđónóitớihiệntrạng.Xô-bu-chácđangbậnrộnvớicácloạicôngviệcmàôngtakhôngmấyquenthuộc,thấyvịhọctrònày,ôngtalậptứcmanhnhamộtýnghĩ:đâychẳngphảilàmộtứngcửviêntrợthủcósẵnsao!Chỉmới38tuổi,nămxưaởtrườnglàsinhviênloạigiỏi,tuylàKGB,nhưngkhôngcóvếtố,ởnướcngoàinhiềunăm,tỏrahếtsứcnăngnổ,khônghunghăngNgangngược.Xô-bu-chácđithẳngvàovấnđề,hỏiPu-tincómuốntớicôngtáctạiXô-viếtthànhphốhaykhông.Pu-tinđãkhẳngkháinhậnlời.CuộcnóichuyệnvàiphútnàyđãquyếtđịnhnửađờicònlạicủaPu-tin.

Pu-tinlậptứctừbỏcôngtácởTrườngđạihọcLê-nin-grát,theothầygiáovềXô-viếtthànhphố,bắtđầucuộcsốngquanchứchànhchính6nămcủaông.Pu-tinnhanhnhạynắmbắtđượccơhộinày.nếunhưkhiấyôngkhôngnhậnlờimờicủaXô-bu-chác,rấtkhócóthểtưởngtượngđượclàôngsẽcócơhộitrởthànhlãnhtụcủanướcNgangàynay.Pu-tinđãđảmnhiệmchứccốvấnngoạivụcủachủtịch

Xô-viếtthànhphốLê-nin-grátXô-bu-chác.hoạtđộngngoạivụđịaphươngtrướckiađềudoBộngoạigiaohoặccơquanhữuquanởMát-xcơ-vabốtrí,giaolàm,naythựchiệntựtrịđịaphương,Lê-nin-grátcóthểtựchủtriểnkhaihoạtđộngngoạigiao.Kháchtừcácnướctrênthếgiới,đặcbiệtlàtừTrungÂuvàBắcÂunườmnượpkéotới,Pu-tintháptùngXô-bu-cháctiếpđónkháchnướcngoàihoặcthaymặtđónmộtsốkháchthứyếu,đồngthờicũngbắtđầuquenthuộcvớimộtsốsựvậnhànhchínhtrịcủathànhphốlớn.Tháng6năm1991Lê-nin-grátxoábỏXô-viết,tiếnhànhbầucửthịtrưởng,Xô-bu-chácđượcbầulàmthịtrưởngnhiệmkỳđầutiên,ngaysauđóbổnhiệmPu-tinlàmchủtịchủybanquanhệđốingoạicủachínhquyềnthànhphố.

TrảiquaSựkiện19tháng8LiênXôcủanăm1991đãrơivàokhủnghoảngtoàndiện.En-xin

cótrựcgiácchínhtrịđángsợ,đoánchắcxuthếgiảithểcủaliênXôlàtấtyếu.Từmùaxuânnăm1990ôngtađãbắtđầudốchếtsứcmìnhquảnlýnướccộnghoàNga,rõràng,chodùliênXôsụpđổ,đảngcộngsảnliênXôgiảitán,mảnhđấtNgavànhândânNgavẫnsẽtồntại.ChỉcầngiànhđượcchínhquyềncủanướccộnghoàNgabằng70%lãnhthổcủaliênXô,En-xinđãcóthểnắmđượctươnglai.Vềmặtnày,Goóc-ba-chốpmềmyếuquảkhôngphảilàđốithủcủaEn-xin.Tháng5năm1991En-xinđượcbầulàmchủtịchXô-viếttốicaoNga,thựchiệnbướcthứnhấtthànhcông;tiếpđếnôngtatuyênbốNgachủquyềnđộclập,rútcủiđáynồiđốivớiGoóc-ba-chốp,liênXôtrênthựctếđãtrởthànhmộtbộkhungtrốngrỗng.

Lúcnày,mộtsốngườitrongbanlãnhđạocủađảngCộngsảnliênXôđangấpủcuộcchínhbiếnđánhđổGoóc-ba-chốp,trongđócóphóTổngthốngya-na-ép,BộtrưởngQuốcphòng,nguyênsoáiya-dốp,ChủtịchKGBCru-che-cốp,BộtrưởngnộivụBu-gavàThứtrưởngBộQuốcphòng,đạitướngVa-li-an-ni-cốpvàChủtịchXô-viếttốicaoLu-ki-ya-nốp.họchorằng,liênXôđãởvàotrạngtháinguyhiểm,quyếtđịnhthànhlậpủybantìnhtrạngkhẩncấpquốcgia,thayGoóc-ba-chốpnắmquyền.Cuộcchínhbiến19tháng8gâychấnđộngthếgiớiđãxảyra.

KhiấyTổngthốngliênXôGoóc-ba-chốpvàcảnhàđangbịgiam

giữởbiệtthựCri-mi-a.QuânđộitheolệnhtiếnvàođóngởMát-xcơ-va.ngày19tháng8năm1991,ủybantìnhtrạngkhẩncấpđãphátđi“ThưnóivớinhândânliênXô”,tuyênbốGoóc-ba-chốpxéttìnhtrạngsứckhoẻkhôngthểthựchiệnchứctráchTổngthống,dophóTổngthốngthựchiệnchứcvụTổngthống,quyềnlựcnhànướcdoủybantìnhtrạngkhẩncấpđiềuhành,mộtbộphậnkhuvựccủaliênXôthựchiệntìnhtrạngkhẩncấp6tháng.En-xinđãrờikhỏibiệtthựnơiôngtaởđếnnhàTrắng,nơiđóngtrụsởcủaXô-viếttốicaoNga20phúttrướckhibộđộiđặcbiệtKGBtới,nhàTrắngtrởthànhtrụsởđốikhángvớiủybantìnhtrạngkhẩncấp.

Khichínhbiếnxảyra,làthànhphốlớnthứhai,Lê-nin-grátkhôngbịcuốnvàocuộcchínhbiến,hơnnữađãngănkhôngchoquânđộivàođóng,trongviệcnàyPu-tincóảnhhưởngmangtínhquyếtđịnh.KhiấyquânkhuLê-nin-grátnhậnđượcmệnhlệnhcủaủybantìnhtrạngkhẩncấpởMát-xcơ-va,chuẩnbịpháiquânđếnvàođóngtrongthànhphố,kiểmsoátLê-nin-grát.Pu-tinđangtrongkỳnghỉ,nghetinvộitrởvềLê-nin-grát.ÔnglậptứcđíchthândẫncảnhvệvũtrangđếnsânbayđónXô-bu-chácvàbảovệôngtatrởvềnhàantoàn,nhằmtránhchoXô-bu-chácbịbắt.Sauđó,ôngcảđêmbôntẩugiữaKGBvàquânkhuởLê-nin-grát,triểnkhaibànbạcvàđiềuhoàkhẩncấpvớicácbênhữuquan.Pu-tinbàytỏvớiphíaquânđội:Lê-nin-grátkhôngcóvấnđềgì,vàkhôngcầnphảiquânđộivàođóng,nếunhưquânkhunhấtđịnhpháiquânđến,thìcóthểdẫntớihậuquảbấtlợi.DướisựxoayvầncậtlựccủaPu-tin,trênđườngphốLê-nin-grátcuốicùngkhôngxuấthiệnxetăngcủaquânđộiliênXô,cũngkhôngxảyrasựkiệnđổmáukhôngmaynào,điềunàykhiếnchongườidânthànhphốvàdukháchnướcngoài,thươngnhâncảmthấyrấtyêntâm.

SựbìnhtĩnhchínchắnvànănglựcgặpbiếnkhônghoảngcủaPu-tinđãđượcnângcaotronglầnkhủnghoảngnày,Xô-bu-cháccũngvìthếcàngnểtrọngđốivớiông.VềsauXô-bu-chácnhớlại,nói:“SaukhiviệcnàyquarồitôimớitìmhiểuđượcquanhữngngườikhácvềvaitròcủaPu-tintrongsựkiệnnày.Ôngấykhôngbaogiờrêuraothànhtíchcủamình,toànthântoátlêntinhthầnđángtincậy,trungthựcvàtựtin”.Thếnhưng,sauđóPu-tinnhớlạisựtừngtrảinàythìtìnhcảmlạivôcùngphứctạp,ôngnói:“TôinhậmchứcnơiXô-bu-chác,chứcvụnàytuykhôngcótínhmấuchốt,nhưnglạicóquyềngiảiquyếttươngđốinhiềuvấnđềliênquantớilợiíchcủacácloạicơquanthươngmại.Màtôichưabaogiờchophépmìnhlàmtheocách

cólợichomộtsốtậpđoànhoặccôngtynàođó,tôicảmthấy,tôiđangcốgắnghếtsứclàmviệccholợiíchcủaXanhpê-téc-buavàquốcgia.đểkhônglàmtổnhạitớithanhdanhcủaXô-bu-chác,tôikhôngthểkhôngchegiấuđithânphậnthậtcủamìnhhồiđầucôngtác.Thờigiannàysởdĩcóthểtrôiquamộtcáchthuậnlợi,làvìtôiđếnvớiXô-viếtLê-nin-grátdưới“máinhà”đạihọcLê-nin-grát.BảnthânXô-bu-cháccũngxuấtpháttừtrườngđạihọcnày.hơnnữatấtcảmọingườiđềubiếtrõ,ngườimàôngấylựachọnchomìnhđềulàngườicủatrườngđạihọcnày.Thếnhưng,lúcđódãcóngườinghĩchuyệndoạdẫmđốivớitôi,vìtrongxãhộiđãxuấthiệnmộtsốtinđồnliênquanđếnthânphậnthậtcủatôi.nhữngngườitiếtlộtintứclànhữngnhânviênKGBkhiấyđãbịcáchchứcrồi.

Mộtsốngườinóivớitôi:nếunhưanhkhôngđồngývớiyêucầucủachúngtôi,thìsẽcònnhiềutintứcnữalênmặtbáo.Anhhãylựamàlàm.

Khiấy,tôigầnnhưbịépphảiquyếtđịnh:hoặclàrờikhỏiXô-viếtLê-nin-grát,khôngchịubịdoạdẫm;hoặcởlạiđó,nhưngcầnphảibắtđầuchínhsáchmớimộtcáchtriệtđể,điềunàycónghĩalàphảigiãtừKGB.Cũngtứclànói,tôiđốimặtvớihaisựlựachọntráingượcnhau.Xéttớitrạngtháibảnthâncơquananninhlúcbấygiờcònlơlửngchưarađâuvàođâu,nhiềuviệccònchưarõrànghoàntoàn(làmộttổchức,nócótồntạitiếpnữahaykhông,nếunhưtiếptụctồntại,thìsẽlàhìnhthứcnhưthếnào),vìthếtôibắtđầunghiêngvềrờibỏKGB.Vàchínhlúcđóthìcuộcchínhbiếnxảyra.

Nếunhưtôikhôngchấphànhmệnhlệnh,thìsẽphảnbộilạilờithề.nếunhưtôichấphànhmệnhlệnh,thìsẽđingượclạitráchnhiệmđạođức,mànhữngtráchnhiệmnàylàcáimàtôiphảigánhchịukhiđếnXô-viếtLê-nin-grátcôngtác,tấtnhiênlàtựnguyện.Vàolúcnày,xuấtphátđiểmcủatôichỉlà:Tráchnhiệmđạođứccaohơntráchnhiệmhìnhthức.Cuốicùng,điểmnàycộngvớimộtsốnhântốkhácđãkhiếntôiđưaraquyếtđịnhrờikhỏicơquananninh.

Cầnbiếtrằngbáocáotừchứccủatôiđượcviếtvàongày20tháng8năm1991,ngayhômxảyrachínhbiến,tạisaolạilàmnhưvậy?Vìtôiđứngtrướcnguyhiểm.Trongtìnhtrạngnày,tôicóthểbịlợidụngđểgiảiquyếtmộtsốvấnđềchínhtrịnàođótrongnước.Tôiđếnlàđểphụcvụtổquốcvànhândân,tôicósứmệnhthiêngliêngcủamình,chứkhôngphảilàđểngườikháclợidụngđểtiếnhànhđấutranh

chínhtrịtrongnước.

Khiấy,tôisuyxétđếntấtcảmọitìnhhìnhmộtcáchhếtsứcthựctế.Chẳnghạn,lãnhđạocủaCụcKGBởLê-nin-grátcóthểthayđổi.Trongtrườnghợpđó,việcgìcũngđềucóthểxảyra,tôicũngcóthểbịyêucầuthamgiavàohànhđộngđặcbiệtcủahọ.Khitôibịđặtvàogiữatráchnhiệmvàđạođức,tôiđãbướcmộtbướctrướccótínhdựphòng,tôicũngkhôngrútrakhỏiđảngCộngsản.đảngCộngsảnliênXôđãngừnghoạtđộng,tôitrởthànhnhânsĩkhôngđảngphái.Trênthựctế,tấtcảđềuđãsụpđổrồi.

Khichínhbiếnbắtđầu,tìnhcảmcủatôirấtphứctạp,trướctiên,tôikhôngthểđồngývớisựpháttriểncủasựviệc.Tôichorằng,tấtcảnhữnggìmànhữngngườivềsautrởthànhnhânvậtchủchốtnhấtcủakhuvựcXanhpê-téc-buavànhànướcđãnóiđềulàsailầm.Cươnglĩnhcủahọlàsailầm.

Vìtôiđãtừngnghiêncứuvấnđềngoạigiao,rốtcuộclàđãtừnglàmviệctrongcơquantìnhbáo,đốivớitôimànói,điềuhếtsứcrõràngkhiấylà,việccắtgiảmquânđơnphươngtrongcáchướngcủachúngtôiquyếtsẽkhôngmanglạikếtquảtốtđẹpnàochochúngtôi.Quanhệgiữachúngtôivànhữngđốithủchínhtrịtrướcđâykhônglâucầnphảiduytrìvừaphải.Mànhữngngườixửlýmốiquanhệnàykhiấylạikhôngbiếtđếnthướcđothíchhợp.

Cònmộttìnhtrạngnữacũngrấtrõràng,đóchínhlàchếđộtrướcđâyđãchết.nóđãkhôngcòntồntạinữa!nếunhưchúngtôimuốnlàmchútviệcgìđóchođấtnướcmình,vậythìcầnđặtmìnhvàotrongthểchếmới,làmnhữngviệcthiếtthựctrongphạmvimìnhcóthể,nhằmloạibỏtrạngtháihoangđườnghiệnnayvàđưatiếntrìnhnàyvàotrongquỹđạotíchcực.

TôinhớmìnhđãrờikhỏiKGBvàolúccònmộtnămnữathìsẽnghỉhưu.Vìvậy,tôiđãkhôngphụcvụchotớikhinghỉhưu,nhàởcũngkhôngcó.Trongnhữngngàyđó,khôngaibiếtđượcđốikhángsẽkếtthúcnhưthếnào.Màtôicóvợvàcon.Chínhvìvậy,đưaraquyếtđịnhmớihếtsứckhókhăn.nóithẳng,khiấytôithậmchítừngnghĩ:nếunhưchínhbiếnkếtthúcvớithắnglợicủanhữngphầntửchínhbiến,vàtôicũngkhôngbịtốngvàonhàlaothìsaunàysẽnuôisốngcảnhàthếnào?nóithựclòng,tôithậmchítừngnghĩtớiviệcđiláitắc-xi,maymàtôiđãláimộtchiếcxe“Vôn-ga”từđứcvề.Vìtôi

biếtrằng,nếunhưphầntửchínhbiếnthắnglợi,thìtôikhôngcònchỗnàođểlàmviệcnữa.Tôihiểurấtrõvềđiểmnày.điềuduynhấtmàtôilolắnglà-cácconsẽnhưthếnào,làmthếnàođểbảođảmchotươnglaicủachúng...”

Ngày26tháng12năm1991,ViệnnướccộnghoàXô-viếttốicaolđãtiếnhànhhộinghịcuốicùng,thôngquamộttuyênngôn,vềmặtphápluậttuyênbốngừngsựtồntạicủaliênXô,tuyênbốnói:“đâylàmộthỷkịchchứkhôngphảilàbikịch,trênthựctếlàsựkếtthúccủamộtquốcgiavĩđại”.Từđó,liênXôđãtrởthànhlịchsử.

TheobáochíNgatiếtlộ,trướckhiliênXôgiảithểPu-tinđãrútrakhỏiđảngCộngsảnliênXô,nhưngkhôngtiếtlộthờigiancụthể.Cóchuyêngiadựđoán,đócólẽlàtrướctháng7vàtháng12năm1991,tứctrướckhiEn-xinvàXô-bu-chácrútrakhỏiđảngCộngsảnliênXôvàliênXôchínhthứcgiảithể.đầunăm1992,chưađầy40tuổi,Pu-tinđãđượcbổnhiệmlàmphóthịtrưởngthànhphốXanhpê-téc-bua.nămtiếptheoônglạikiêmchứcChủtịchủybancôngtáchàngngàycủachínhquyềnthànhphố.năm1994,Pu-tinragiữchứcphóthịtrưởngthứnhấtthànhphốXanhpê-téc-buavẫnkiêmnhiệmchứcChủtịchủybanliênlạcđốingoạivàủybancôngtáchàngngày,ởXanhpê-téc-buacóthểnóilàquyềnlựccủaPu-tinchỉdướicóXô-bu-chác.hiệntượngnàyđãgâysựhứngthúcủagiớibáochíNga.KhiấycóphóngviênhỏiXô-bu-chác:“TạisaongàilạitrọngdụngmộtKGB?”.CâutrảlờicủaXô-bu-cháclà:“ÔngấykhôngphảilàKGB,ôngấylàhọctròcủatôi”.

Xô-bu-cháclàThịtrưởng,nhưngôngtalạikhônghứngthúđốivớinhữngcôngviệccụthểnày,ôngtathườngđithămnướcngoài,chuducácnước,hoặctớiMát-xcơ-vavànhữngnơikháccủaNgađểthamdựhộinghị.VìvậyPu-tinkhôngnhữngchủquảncôngtáckinhtếđốingoại,dầndầncũngphụtráchcôngviệchàngngàycủachínhquyềnthànhphố.Ôngdũngcảmgánhváccôngviệc,hiệuquảcao,tưthếkhiêmtốnvàkhôngkểcông,vìvậyrấtđượcXô-bu-cháctínnhiệmvàyêuthích.BảnthânXô-bu-cháctínhđanghi,saukhitừmộtgiáosưluậthọctrởthànhthịtrưởng,sựchuyểnbiếnmạnhvềvaitròđãkhiếnchoôngtagặpđủcácloạingườivàviệctrongchốnquantrường,nhữngngườivâyquanhôngtakhôngngoàimuốncóchứcquan,muốnkiếmlợi,khiếnchoôngtacàngđềphòng.nhưngôngtaduychỉcóhếtsứctínnhiệmđốivớiPu-tin,nhữngviệcmàPu-tinquyếtđịnh,thìXô-bu-chácphêchuẩnngay.ThếnhưngPu-tinkhông

baogiờvượtquyền,tấtcảnhữngviệccóthểquyếtđịnhtrongphạmvichứctráchquyềnhạncủamình,saukhiôngđưaraquyếtđịnhrồi,đềubáocáovớiXô-bu-chác,hơnnữanóivớingườicóđơnxinkia:“ViệcnàycầnphảibànbạcvớiThịtrưởngXô-bu-chác”.DovậytrongthờigianXô-bu-chácđicôngtácbênngoài,chứcthịtrưởngnóichunglàdoPu-tinlàmthay.

TrongthờigianPu-tinđảmnhiệmchứcphóthịtrưởngvàphóthịtrưởngthứnhấtcủaXanhpê-téc-bua,ôngđãhếtsứcmìnhthúcđẩythànhphốnàythuhútđầutư,thuhútcáccôngtynướcngoàivàxâydựngkhukinhtếtựdoXanhpê-téc-bua.ÔnglãnhđạocáccơquanhữuquanxâydựngnênSởgiaodịchngoạihối,nhằmtạothuậntiệnchocáccôngtynướcngoài,dukháchvànhândânthànhphốtraođổingoạitệ.Pu-tinđãphêchuẩncôngtytưvấnnổitiếngKpMgthiếtlậpcôngtyởXanhpê-téc-bua,khiếnchonhàđầutưnướcngoàicóthểthôngquacôngtytưvấnnàytìmhiểuvềcácvấnđềcụthểtrongviệcđầutưởXanhpê-téc-bua.Vềmặtthuhútđầutư,trọngđiểmcôngtáccủaPu-tinlàcáccôngtycủađứcvàBắcÂu.Trênthựctế,cáccôngtycủađứcvàBắcÂutronglịchsửchínhlànguồnđầutưnướcngoàichủyếucủaXanhpê-téc-bua.Tậpđoàntàichínhngânhàngđrét-xđen,dosựthuyếtphụccủaPu-tin,đãquyếtđịnhđầutưtạiXanhpê-téc-bua.

Vìvậy,côngtáctạiXanhpê-téc-bua,Pu-tinkhôngnhữngxâydựngmốiquanhệhợptácchặtchẽvớiXô-bu-chác,màđiềucàngquantrọnghơn,làđãtíchluỹđượckinhnghiệmquảnlýkinhtếvàchínhquyền,xửlýcáccôngtácngoạigiao,vìvậyvềsauôngcóthểnhanhchóngmởracụcdiệnởMát-xcơ-va.Cũngdođảmnhiệmchứcvụnày,Pu-tinđãxâydựngđượcmốiliênhệvớimộttrongnhữngbậctinhanhchínhtrịthờithanhniênđangnổilênởnướcNga,làChu-bai(khiấyđảmnhiệmchứccốvấnkinhtếcủaXô-bu-chác).

SáunămlàmviệctạiXanhpê-téc-buacủaPu-tinhếtsứcquantrọng.TrướcđâyôngluônphụcvụchoKGB,chưabaogiờlàmcôngviệcvềmặthànhchính,khôngcókinhnghiệmquảnlýkinhtế.Ôngquenvớimặttrậnthầmlặng,quanhệvớingườikhácvớithânphậnsongtrùng,đặcbiệtvàchủyếuquanhệvớingườinướcngoàiởđức,khôngmấyquenthuộcvớicáccôngviệcởtrongnước.Saukhitừđứcvềnước,tạiXanhpê-téc-bua,Pu-tinđãtrảiquanhữngthayđổighêgớmnhưliênXôgiảithể,đảngCộngsảnliênXôgiảitán,đãtrảiquavàthamgiavàosựchuyểnbiếntừthểchếcựcquyềnvàkinhtếkếhoạchcủaliênXôsangchínhtrịdânchủvàkinhtếthịtrường,lại

lãnhđạochínhquyềnthànhphốXanhpê-téc-bua,từđótíchluỹđượcnhữngkinhnghiệmchínhtrị,hànhchínhvàquảnlýquýbáu,baogồmcảkinhnghiệmquanhệvớicáccơquanthôngtinđạichúng.điềunàyđềucóíchchoviệcPu-tinsaunàytớiMát-xcơ-vacôngtác.Bấtkỳthứchínhtrịnàotrướctiênđềulàchínhtrịcủađịaphương,cókinhnghiệmlàmngườiđứngđầuhànhchínhmộtthànhphốhayđịaphươnghaykhông,làkhácnhaurấtlớn.

Trởlại“KGB”CuộcbầucửthịtrưởngXanhpê-téc-buanăm1996,Xô-bu-chác

nghênhNgangđắcý,dốchếtsứcmình,chuẩnbịchonhiệmkỳtiếptheo.đốithủcủaônglàcấpphótrướccủamìnhya-cốp-lép.Xô-bu-chácnắmquyềnởXanhpê-téc-bua6năm,kẻthùrấtnhiều,thànhtíchlạikhôngrõrệt.CáimàngườidânthànhphốXanhpê-téc-buacầnlànhữngthứthựctếhơn.TuyPu-tinđãđảmnhiệmvịtríngườiphụtráchbantranhcửcủaXô-bu-chác,nhưngcụcdiệnmàXô-bu-cháctạothành,Pu-tincũngkhôngbiếtlàmgìhơn,huốnghồôngkhôngphảilàchuyêngiavềmặttranhcử.

Lúcnày,Pu-tinđãrờikhỏiKGB.Việctừchứccủaôngđầysắctháitruyềnkỳ.KhiôngvừamớitớilàmviệcchỗXô-bu-chác,cũngtừngdodựcónênrờibỏKGBnơimàôngđãphấnđấuvìnó15năm,hơnnữalạirấtcóthànhtích.đâylàquyếtđịnhkhókhănnhấttrongcuộcđờiông.Ôngđãsuynghĩrấtlâu,cuốicùngvẫncầmbútviếtđơnxintừchức.đểtránhbịdoạdẫm,ôngquyếtđịnhcôngkhaituyênbốmìnhđãtừnglàmviệcởKGB.Ôngtìmtớimộtngườibạnlàđạodiễnđiệnảnh,bímậtlàmmộtđoạnphimtưliệuriêng,giớithiệutỉmỉmìnhđãlàmviệctạiKGBnhưthếnào,thờigiannàođãtừnglàmgì,vânvân.đồngthờiphátđiđoạnbăngtưliệunàytrênđàitruyềnhìnhLê-nin-grát.Vềsau,khicóngườingầmámchỉPu-tintrướcđâynhưthếnàonhưthếnào,thìPu-tinlậptứctrảlờingaymộtcâu:“đủrồi.điềuđócónghĩagì.đâylàcáimàmọingườiđềubiếtcảrồi”.nhưng,đơnxintừchứccủaônglạinhưđáchìmđáybiển,khôngcóhồiâm.đểtáchrờiquanhệhẳnvớiKGB,ngày20tháng8năm1991,tứcsaukhicuộcchínhbiến19tháng8xảyra,Pu-tinlạicôngbốmộttuyênbốtừchứcnữa.

Tháng5năm1996,kếtquảcủacuộcbầucửXanhpê-téc-buađã

kếtthúcvớisựthấtbạicủaXô-bu-chác.Mặcdùthịtrưởngmớiya-cốp-lépmờiPu-tintiếptụcgiữchứcvụ,nhưngPu-tinchorằngnhưthếlàphảnbộilạiânsư,vìvậyđãtừchốilờiđềnghịcủaôngta,đâycũnglàmộtsựphêphánkhéoléođốivớithịtrưởngmới,vìya-cốp-lépcũngtừnglàcấpphócủaXô-bu-chác.Xô-bu-chácthấtbạinếmđủmùithêlươngcủasựđời,trútạipa-ridưỡngbệnh,bạnbètrướckia,nayđasốđãxarờiôngta,chỉcóPu-tinvẫngiữmốiliênhệvớiông.địavịcủabảnthânPu-tinvềsau,từngbướcđilên,trongtrườnghợpcóthể,luôngiúpđỡvớikhảnăngcóthểđốivớiXô-bu-chácđanglánhmìnhởpa-ri.Vềđiểmnày,Xô-bu-chácluônđầylòngcảmkích,ôngtanói:“Chúngtôitổngcộngđãlàmviệc6nămvớinhau,Pu-tinkhôngbaogiờchìatayrađòitôivinhdự,địavịvàtiềnthưởng”.

SaukhiXô-bu-cháctranhcửthấtbại,Pu-tintừchốilàmviệctrongchínhquyềnthànhphốmới,côngtácởKGBcũngđãtừbỏrồi.Trongvàithángsauđó,Pu-tinthấtnghiệp.ThoạtđầuởMát-xcơ-vacótintruyềntới,muốnmờiôngtớiđócôngtác,

Nhưngkhôngbiếttạisaosauđólạithayđổiýđịnh.lạiquamộtthờigiannữa,dướisựquantâmcủamộtnhàlãnhđạoxuấtthântừXanhpê-téc-bua,phóThủtướngthứnhấtBôn-sa-cốp,Pu-tinđượcbổnhiệmlàmphóCụctrưởngCụctổngvụcủaTổngthống,phụtráchphòngphápluậtvàtàisảnởnướcngoàicủaNga.CôngviệcchủyếucủaPu-tinởCụcTổngvụthựcracòncóliênquantớibốicảnhKGBcủaông,đặcbiệtcòncóliênquantớicôngtáctrongthờikỳởđrét-xđen.VớikiếnthứcphápluậtvàthựctiễncủacôngtácởKGBcủamình,ôngphụtráchthanhlýtàisảncủaliênXôởnướcngoài.VìNgađãthừakếkhoảnnợnướcngoàicủaliênXô,nhưngcũngthừakếtàisảncủaliênXôvàđảngCộngsảnliênXôởnướcngoài,móntàisảnnàsốlượngkhôngnhỏ,tổngcộngcótớihàngtỷđô-laMỹ.

Tháng3năm1997,Pu-tinlạiđượcđiềuvàoVănphòngTổngthống,giữchứcphóChánhVănphòngkiêmCụctrưởngTổngCụcgiámsát.VănphòngvàCụcTổngvụtấtnhiênlàhoàntoànkhácnhau.CụcTổngvụquảnlýlà“tàisản”,lànhữngviệcvềnhàcửahoặccóliênquanđếnnhàcửa,VănphòngthìlạilàphụcvụchoTổngthống.đếnđây,Pu-tinbắtđầubướcvàotầmnhìncủaEn-xin.ởđây,Pu-tinbắtđầuxâydựngmốiquanhệvớigiatộccủaEn-xin,đặcbiệtlàvớiChánhVănphòngVa-len-tini-u-ma-sép.En-xinvàVa-len-tini-u-ma-séptìnhnhưchacon,vìEn-xinkhôngcócontrai,cònhìnhtượngnhàtríthứctrẻbìnhdânVa-len-tini-u-ma-séplạirấtđược

ôngquýtrọng.Va-len-tini-u-ma-sépkhiấylàChánhVănphòngcủaEn-xin,hơnnữaquanhệvới“Congáicả”quyềnthếngàymộtđilênTa-chy-an-nađy-a-chen-kôcũngrấttốt.nghenói,sựkhenngợicủaVa-len-tini-u-ma-séplàmấuchốtđểPu-tincóthểtiếnđếnbêncạnhEn-xin.

Pu-tinchủyếuphụtráchcôngtáccủaTổngcụcgiámsáttạiVănphòngTổngthống.CụcnàychuyênthaymặtTổngthốngquanhệvớicácchủthểliênbangcủaNga?21nướcCộnghoà,6khubiêngiới,49bang,2thànhphốtrựcthuộc(Mát-xcơ-vavàXanhpê-téc-bua)?.CácchủthểcủaliênbangNgadonguyênnhânkhácnhaucủamình,cómâuthuẫnnàynọvớichínhquyềnTrungương,côngviệccủaPu-tinchínhlàkiểmtratìnhhìnhquántriệtchấphànhcủacácchủthểliênbangđốivớimệnhlệnhcủaTổngthống,xửlýviệckhiếunạivàyêucầucủacácchủthểvàđiềuhoàmốiquanhệgiữacácbên.

Pu-tinphụtráchcôngviệcnày,đầutiênphảitìmhiểutìnhhìnhcủa81chủthểliênbangcủaNgadướigócđộTrungương,tiếpđếnvàsongsongvớiviệcquanhệvớicácchủthểliênbang,cũngtíchluỹđượckinhnghiệm.KhiPu-tingiaothiệpvớicácđịaphương,tháiđộcứngrắn,biệnphápthìcảcứnglẫnmềm.SaukhiliênXôgiảithể,tràolưutưtưởngđộclậpvàtáchrờicáckiểuởcácnơicủaNgarộlên,quanhệgiữađịaphươngvàTrungươngcũnghếtsứcphứctạp,khôngítchủthểđịaphươngtrongkhiquanhệvớiMát-xcơ-va,nếunhưyêucầukhôngđượcđápứng,thìđộngmộttílàlấyđộclậpđểuyhiếp,cònPu-tinthìluôncócáchkhiếnchohọphảinghetheo,vìvậycácquanchứcđịaphươngcũngngấmngầmđặtchoôngmộtbiệthiệu“kẻtheochủnghĩađếquốc”.SongđiềunàytừmộtmặtkháccũngphảnánhnănglựchànhchínhvàquảnlýcủaPu-tinrấtmạnh.rõràng,saukhiđếnMát-xcơ-vacôngtác,trongmộtthờigianrấtngắnPu-tinđãnhậpđượcvai.CũnggiốngnhưkhiởXanhpê-téc-bua,ôngnăngnổthiếtthựctrongcôngviệc,đồngthờibiếtxửlýtốtmốiquanhệvớicấptrênvàxungquanh.ChứcCụctrưởngTổngcụcgiámsátnàyrấtcólợichoviệcPu-tintừngbướctấnthăngsaunày.

En-xinđãnhanhchóngchúýtớisựthểhiệncủaPu-tinởTổngcụcgiámsát,nhưngđồngthờiôngtacũngkhôngquênxuấtthânKGBcủaPu-tin.En-xinbiếtrằng,tuyKGBthờikỳliênXôđãđứngtrêntấtcảcáccơquankhác,thậmchíđứngtrêncảphápluật,nhưngnóitómlại,KGBchỉlàcôngcụ,ngườikháccóthểdùng,ôngtacũngcóthểdùng,hơnnữacầnphảidùng.đồngthời,làmộtcơquantình

báocólịchsửlâuđờivàtổchứcbộmáyđồsộ,KGBkhôngthểbiếnmấttrongmộtsớmmộtchiều,nóchịutácđộnglớn,songkhôngsụpđổ,màlàcảicáchvàtổchứclại.Tháng1năm1992,En-xinkýsắclệnhthànhlậpBộAnninhquốcgiaNgathaythếCụctìnhbáoTrungương.nhưngdorấtnhiềungườicủaBộAnninhquốcgiaNgadínhlíutớicuộcđấutranhcủaquốchộiphảnđốiEn-xin,khiếnchoEn-xinhếtsứcbựcmình,sausựkiện“nãpháovàonhàTrắng”,ôngtađãxoábỏBộAnninhquốcgiaNga,thayvàođólàCụcphảngián,CụcnàyvềsaulạitổchứclạithànhCụcAnninhliênbangNga.hệthốngtìnhbáoNgahiệnnaylàdoCụcAnninhliênbangvàCụctìnhbáođốingoạihợpthành.Xéttừmộtýnghĩanàođó,haicơquannàyđềulàngườithừakếcủaKGB,songđãthoátthaihoáncốt.

Đốivớimộtcơquanquantrọngnhưvậy,En-xintấtnhiêncầnmộtngườicótàivàlạiđángtincậyđểphụtrách.Ôngtanhìntrướcngósau,đãchọnđượcPu-tin.ngày25tháng7năm1998,En-xinđãkýsắclệnhbổnhiệmTrungtáquândựbịPu-tinlàmCụctrưởngCụcAnninhliênbangNga.Vốndĩ,En-xinđịnhđềbạtPu-tinlàmtướng,chodùlàthiếutướng,cũngkhôngthíchhợp.Pu-tincũngbiết,vớicấptrungtáquândựbịvàchủquảncụcanninhliênbang,sẽkhiếnchonhiềungườikhôngphục,nhưngôngkhôngquantâm,mấuchốtlàxemthànhtíchvàhiệuquảcôngtácthựctếsaukhilàmCụctrưởng.nghenói,ngayhômlênnhậmchức,Pu-tinđãđếntoànhàtrụsởCụcAnninhliênbangNga,cũngchínhlàtoànhàtrụsởKGBtrướckia,câunóiđầutiêncủaônglà:“Tôiđãvềnhàrồi”.

KGBlàcơquantìnhbáomàPu-tinthờiniênthiếuđãmơướcvềnó,vềsaulạicốnghiếnnhữngnămthángthanhniênvàtrungniêncủamìnhchonó,nayPu-tinđãtrởthànhchủnhâncủacơquannày.SaukhiPu-tinchủtrìcôngviệccủaCụcanninh,trướctiênlàxâydựngđộingũcủamình.độngtáclớnthứhaicủaônglàtinhbinhgiảnchính.TrụsởCụcanninhcó6000nhânviêncôngtác,Pu-tinmạnhtaytinhgiảnthành4000người,cắtbỏđimộtphầnba.nhữngnhânviênbịtinhgiảnđinày,hoặclàđượcđiềutớicácnơivàocáccơquananninhđịaphương,hoặcđổinghề.

Pu-tinđánhgiáKGBthếnày:đâylàmộtcơquanphụcvụchocựcquyền,nhưngcónhânviênvàtổchứchếtsứcchuyênnghiệp.Nóimộtcáchkhác,đâychỉlàmộtthứcôngcụ,mấuchốtlàphụcvụchoai.Cóthểphụcvụchocựcquyền,nhưngcũngcóthểphụcvụchochínhtrịdânchủ.

“ChúhắcmãChínhtrị”CủaCremliTháng3năm1999,Pu-tinchỉlàmviệc10thángtrêncươngvịCục

trưởngcụcAnninhliênbang,thìđượcEn-xinđềbạtlàmThưkýhộiđồngAnninhliênbangNga.hộiđồngAnninhliênbangNgalàcơquantrựcthuộcTổngthống,thànhlậpnăm1992căncứvàohiếnphápNga,luậtanninhvàsắclệnhcủaTổngthống,chứcnăngcủanólà:Thẩmđịnhviệcxâydựnganninhquốcgiavàxãhộiquantrọng,đềrachínhsáchanninhquốcgiathốngnhất.hộiđồnganninhliênbangbêndướicómộtsốhộiđồngsiêubộ,baogồmcáchộiđồngnhưchínhsáchđốingoại,xuyênkhuvực,anninhquốctế,anninhbiênphòngvàanninhkinhtế.đâylàmộtcơquansiêuquyềnlực,chứcnăngquyềnhạncònlớnhơnnhiềusovớinộicác,vìnóbaogồmcảchủtịchthượng,hạnghịviện,chínhsáchmànóđềrađềulànhữngviệclớnliênquanđếnanninhquốcgia.

ThưkýhộiđồngAnninhliênbanglàdoTổngthốngbổnhiệmvàtrựcthuộcTổngthống,cóquyềnlựcrộnglớntronghộiđồngAnninhquốcgiavàcáchoạtđộngtươngquan.Chứcvụnày,trongmộtchừngmựcnàođó,tươngđươngvớiThủtướng.Thủtướngchỉquảnlýchínhphủ,phạmviquyếtsáchcủahộiđồnganninhlạivượtquacảchínhphủ.Chứcnăngquyềnhạncủanólớnnhấttrongsốcáccơquancùngloạicủacácnướclớnchủyếu.Pu-tinđảmnhiệmchứcvụnày,chothấyôngđãbướcvàohạtnhânquyềnlực,trởthànhnhânvậtlớnthamgiavàoquyếtsách,màtrướcđó,ôngchỉlàngườiphụtráchcủamộtngành.

Pu-tingiữchứcThưkýhộiđồngAnninhliênbanglàmộtbướcngoặtquantrọngtrongcuộcđờichínhtrịcủaông.nhiệmkỳcủaEn-xinlúcnàychỉcònhơnmộtnămnữa,En-xinlâunaysứckhoẻkém,cáccơquanthôngtinđạichúnglạithườngđưatinôngtanátrượumấtphongcách.VaitròcủanhữngngườixungquanhEn-xin,nhưcongáiôngtalàđy-a-chen-kôvài-u-ma-séptrongquyếtsáchcũngthườngbịphêphán.đồngthời,vấnđềkinhtếvàxãhộicủanướcNganảysinh,đấutranhtrênchínhtrườngkịchliệt.ởnướcngoài,nAToquamặtliênhợpquốc,phátđộngcuộctấncôngtrênkhôngởcựlyxakéodài78ngàyđốivớinamTưvàKô-xô-vô,namTưbịbuộcphảirútquânkhỏiKô-xô-vô.

NhưngkểtừkhiPu-tinlêngiữchức,đãthểhiệnbảnsắccủamột

nhàchínhtrịcóbàntaythép.TrongvấnđềKô-xô-vô,khiquânđộinATovuimừngphấnkhởichuẩnbịtiếnvàođóngởthủphủKô-xô-vôlàPrít-ti-na,mộtphânđộilínhdùcủaNgalạinhưlínhnhàtrờinhảyxuốngsânbayPrít-ti-na,chiếmlấysânbaytrướcquânAnh.Tintứclanra,nATochấnđộng.TổngtưlệnhliênquânnATo,ThượngtướngMỹCláclệnhchoquânAnhchiếmlạisânbay,nhưngtưlệnhquânAnhgiôn-sơnđãtừchối,ôngtanói:“Tướngquân,tôikhôngthểphátđộngcuộcđạichiếnThếgiớilầnthứbavìngàiđược”.Cólýdođểtinrằng,khiđiềuhànhhànhđộngnày,làThưkýhộiđồngAnninhliênbang,Pu-tincũngpháthuyvaitròcủamình.

Pu-tinđảmnhiệmchứcThưkýhộiđồngAnninhliênbang,đãcóbiểuhiệnxuấtsắctrongđiềuhoàvàxửlýcácvấnđềanninhquantrọngtrongvàngoàinước.Trongthờigiannày,En-xincólầnmậpmờnóivớigiớibáochírằng,ôngtađãcóngườikếnhiệm,nhưnghiệnnaykhôngthểcôngbốđược.Cácphươngtiệnthôngtinđạichúngkhôngmấyđểýtớicâunóinày,mãichotớikhiPu-tinđượcbổnhiệmlàmThủtướng,mọingườicònchưanghĩtheohướngnày,vìtrongvòngmộtnămEn-xinđãthaybaThủtướng,aibiếtđượcnhiệmkỳcủaPu-tincóthểkéodàiđượcbaolâu?điềunàycũngcóliênquantớicáchứngxửkhiêmtốnẩnmìnhchờthờicủaPu-tin,ôngluônluônẩnmìnhđằngsau,khôngmongthuhútsựchúýcủangườikhác.Tháng8năm1999,TổngthốngEn-xinđềcửPu-tinlàmThủtướngchínhphủNga,đồngthờituyênbốônglàngườikếnhiệmcủamình.

VậnmaytrongđờisốngchínhtrịcủaPu-tin,thayvìnóilàthăngtiếnnhanh,cóthểnóilàcơhộiđúnglúc.En-xintạichức8năm,mưusĩthântínvàquanchứccaocấpxungquanhmìnhthayhếtloạtnàyđếnloạtkhác.Trongvòng8năm,En-xinđãthay7Thủtướng,7CụctrưởngCụcanninh,10BộtrưởngTàichính,6Bộtrưởngnộichính,7ChánhVănphòngTổngthống,6Thưkýhộiđồnganninh,chỉcóBộtrưởngngoạigiaovàBộtrưởngQuốcphònglàthayíthơn,mỗibênthay3người.lấyđóđểsuyđoán,Pu-tinbấtkểlàCụctrưởnganninh,ThưkýhộiđồnganninhhaylàThủtướng,nếunhưcứlàmlâudài,erằngcũngsẽcótiềnđồkhóđoántrước.nhưngngọnđènkéoquânthayđổiquanchứcđếnchỗPu-tinthìdừnglại,vìEn-xinđãkhôngcònthờigianđểthayđổitiếpnữa.Pu-tinđãtrởthànhThủtướngchínhphủduynhấtkhôngbịcáchchức.

En-xintừnglựachọnrấtkỹcàngngườikếnhiệmcủamình,Chéc-nô-mư-đin,nem-xốp,Ki-ri-en-kô,Xtê-pa-xinđềutrướcPu-tin,

nhưngđềukhôngkéodàiđượcđếncùng.Pu-tingầnnhưlàđượcđẩyratrướcvàogiờphútcuốicùng,vàngườiđếnsaunàylạitrởthànhngườithànhcôngduynhất.Pu-tinvừamớilênđãgặpphảicuộcchiếntranhChe-sni-abùngnổ,đâylàcơhộitốttrờichođểôngthểhiệntàinăng.Kếtquả,thôngquacuộcchiếntranhnàyPu-tinkhôngnhữngđãtiêudiệtđượcphiếnquânChe-sni-a,màcònđánhgụctấtcảcácđốithủcạnhtranh,tiếnthẳngvàocánhcửađiệnCrem-lirộngmởvớimình.

TranhcửtổngthốngNgày10tháng8năm1999,vừamớitrởthànhThủtướngNga,

Pu-tinbàytỏvớiphóngviêntạiđiệnCrem-li,rằngôngdựđịnhtranhcửtạicuộcbầucửTổngthốngđượctổchứcvàonăm2000,“Tôichắcchắnsẽthamgiatranhcử”.

Cùngngàyhômđó,đểbàytỏtháiđộủnghộPu-tin,En-xinđãphátbiểutrêntruyềnhình,tuyênbốôngtađã“kýsắclệnhvềbầucửĐu-maquốcgia.CuộcbầucửĐu-maquốcgiasẽđượctiếnhànhvàongày19tháng12”.Pu-tinhyvọngnăm2000cóthểđượcbầulàmTổngthốngliênbangNga.nguyênnhânEn-xinlàmnhưvậy,làvìbầucửĐu-maNgađãtrởthànhmàndiễntrướccủabầucửTổngthống.

SaukhiliênXôgiảithểvàNgađộclập,cáctổchứcchínhtrịvàxãhộipháttriểnmạnhmẽnhưnấmsaumưatrênđấtNga.năm1999,Ngacó150chínhđảngcótínhtoànliênbangchínhthứcđăngký,50phongtràochínhtrị,ngoàiracòncónhiềunhómxãhội(tổchứcliênhợp).Quahoạtđộngcủacáctổchứcchínhtrịvàxãhộicácloạichothấy,“chínhđảng”,“phongtrào”,“nhóm”khôngcósựkhácbiệtthựcchấtnào.ngoàicácđảngpháicảicáchdânchủđủcácmàusắcnàyra,còncócácloạiphetựdo,phongtràokhôiphụcchếđộnướcmẹ,tổchứcphátxítmới,tổchứcchủnghĩadântộccựcđoan,đảngviênđảngdânchủxãhội,phecựctả,vàđảngxanh,đảngbia...

Khiấy,cóthựclựccạnhtranhnhấtvàsứcảnhhưởngtươngđốilớntrongĐu-malà:

1.Liênminh“Tổquốc-ToànNga”đượcthànhlậpngày4tháng8

năm1999.Liênminhnàydophongtrào“Tổquốc”,phongtrào“ToànNga”vàmộtbộphậnthànhviênđảngnôngnghiệphợpthành.NhàlãnhđạocócựuThủtướngPri-ma-cốp,ThịtrưởngMát-xcơ-vaLu-chcốp.LiênminhnàycóđặtcơquanchinhánhtạinhiềunơiởNga,cógần300ngànthànhviên.

2.ĐảngcộngsảnNga.Đảngcộngsảncókhoảng550ngànđảngviên,xâydựnghơn20ngàntổchứccơsởở88chủthểliênbang.

3.Nhóm“I-a-pô-lu”vớinhómchínhtrịI-a-fu-rin-xkilàmhạtnhânthànhlậpnăm1990.LãnhđạocủanhómnàylàGri-go-rii-a-fu-rin-xki,cựuThủtướngchínhphủStê-pa-xinvàcựuđạisứtạiMỹVla-đi-mialu-kin.

BatổchứccóthếlựcnàyvềcơbảnđềuchốngEn-xin.Tuynhiên,trongĐu-ma,phongtrào“ngôinhàcủachúngta-nướcNga”đượcEn-xinủnghộthànhlậpngày12tháng5năm1995làtổchứccủaEn-xin,nhưngdoliênminh“lựclượng”màEn-xinđềxướngthấtbại,từđódẫnđếnphongtrào“ngôinhàcủachúngta-nướcNga”thâncôthếcô,theothốngkêđiềutracủaquỹdưluậnxãhộitrướcbầucử,chỉcó2%cửtriủnghộnó,rấtkhóđộtpháđượccửaảisốphiếucầnthiết5%đểbướcvàoĐu-ma.pháttriểntiếptheođànàyPu-tinsẽởvàovịthếhếtsứcbịđộngtrongbầucửTổngthống.nhưngđiềucólợiđốivớiEn-xin,tuymộtphầnhaisốnghịsĩĐu-malàdohệthốngchínhđảngbầura,nhưngmộtphầnhaicònlạilàdocáckhuvựcbầucửđịaphươngbầura,màtrongcácquanchứcđịaphươngcórấtnhiềungườithânvớiđiệnCrem-li.

Xéttìnhhìnhđó,En-xinlậptứcyêucầuphóchủnhiệmthứnhấtphủTổngthốngtranhthủthờigiantổchứcthếlựcđịaphươngthânTổngthốnglại,tổchứcmộtliênminhchínhtrịmới,làmsuyyếucácthếlựcchínhtrịkháctrongbầucửĐu-mavàbầucửTổngthống,đảmbảochắcchắnthựchiệnýđồchínhtrịphòtrợPu-tinlên.

Saukhivịphóchủnhiệmkianhậnlệnh,ngaylậptứctiếnhànhbànbạcvớihàngchụcquanchứcđứngđầuđịaphương,cuốicùngđãtổchứcđượcgần40quanchứcđứngđầuđịaphương,thànhlậpliênminh“đoànkết”lấyBộtrưởngBộtìnhtrạngkhẩncấplàmngườilãnhđạo,thamgiabầucửĐu-ma.VịBộtrưởngnàylàmộtngôisaochínhtrịmới,nổitiếngvềhiệuquảcaovàliêmkhiết,uytíntrongdânrấtcao.

Ngày27tháng9năm1999,ôngtaphátbiểu,tuyênbốthànhlậpliênminh“đoànkết”,vàhoannghênh“ngôinhàcủachúngta-nướcNga”,liênthủvớinóthamgiabầucửĐu-ma.Ôngtanói:“liênminhlàdotôithànhlập.đâylàmộtphongtràohoàntoànmới,mộtliênminhhoàntoànmới.hômnayliênminhđãhọphộinghịủybantổchức,quyếtđịnhngày2tháng10sẽtổchứcđạihộiđạibiểuliênminh,ngày3tháng10tổchứcđạihộiđạibiểuthànhlậpliênminh,trongthờigianhọpsẽxácđịnhdanhsáchứngcửviêntrongphạmviliênbangliênminh,vàdanhsáchứngcửviênkhubầucửđộclập”ngaysauđócó31quanchứcđứngđầuđịaphươngkývàotuyênbốbàytỏủnghộliênminh“đoànkết”.Cònlúcnày,chỉcáchthờigianđăngkýđảngđoànthamgiabầucửĐu-madoluậtđịnh(ngày25tháng10)có28ngày.

Ngày19tháng12năm1999,cuộcbầucửĐu-makhoá3liênbangNgachínhthứcbắtđầu.ngàyhômđócũngđãtrởthànhmộtngàycảnướcNgachúý.

Trảiquabangàytranhgiànhkịchliệt,ngày23tháng12,ủybanbầucửcôngbốkếtquảcuốicùngcủacuộcbầucửĐu-ma,tuyênbố:CuộcbầucửĐu-matiếnhànhngày19làhợpphápcóhiệulực,62%cửtriđãthamgiabỏphiếu,bầura440ghếtrongsố450ghếcủaĐu-maquốcgia,6đảngpháigiànhđượctrên5%phiếubầu,đượcvàoĐu-ma.Trongđó,tỷlệphiếubầuđảngcộngsảnNgalà24,29%;liênminh“đoànkết”23,24%;liênminh“ngôinhàcủachúngta-nướcNga”13,12%;“liênminhlựclượngcánhhữu”8,6%;“liênminhZhri-nốp-xki”6,4%;nhóm“I-a-pô-lu”5,98%;Cáckhuvựcbầucửđịaphươngcó122ứngcửviênđộclậptrúngcử.

KếtquảnàykhiếnchođiệnCrem-litrànngậpkhôngkhívuimừng:phongtrào“đoànkết”thânEn-xinvàPu-tin,và“liênminhlựclượngcánhhữu”tổngcộnggiànhđượctrên31,84sốphiếubầu,chiếmtớihơn100sốghếtronghạviệnNgaĐu-maquốcgia.Saukhibầucửkếtthúc,TổngthốngEn-xingọikếtquảnàylà“thểhiệnchânthựcýnguyệncủanhândân”.Pu-tincũngnóimộtcáchvuimừng,nướcNgacuốicùngđã“bướcvàoconđườngổnđịnh”.

NgườithắnglớnnhấttrongcuộcbầucửĐu-malầnnàychắcchắnlàEn-xinvàPu-tin.“Tổquốc-toànNga”khôngvựcđượcdậytrongcuộcbầucửlầnnày,khiếnchokẻkìnhđịchcủacuộcbầucửTổngthốngcủaPu-tinbịtổnthương,dọnđườngchoPu-tingiànhđược

thắnglợitrongbầucửTổngthống.En-xinluônchorằng,mốiẩnhoạlớntrongbầucửTổngthốngkhôngphảilàgiu-ga-nốpcủađảngcộngsảnNga,màlàpri-ma-cốplãnhđạo“Tổquốc-toànNga”.

TámngàysaucuộcbầucửĐu-maNga,đểchoviệcPu-tinđắccửcàngthuậnlợihơn,En-xinđãđưaramộtquyếtđịnhkhiếnngườikhácgiậtnảymình.ngày31tháng12năm1999,đúngvàolúctiếngchuôngnăm2000sắpsửavanglên,En-xinđộtnhiêntuyênbốtừchức,vàralệnhchoPu-tinlàmquyềnTổngthốngliênbangNga.

MụcđíchcủacửchỉnàycủaEn-xinlàkhiếnchonhữngứngcửviênTổngthốngkháctrởtaykhôngkịp.VìtheokếhoạchcũcuộcbầucửTổngthốngcủaNgacầntiếnhànhvàotháng6năm2000,màtheohiếnphápNga,saukhiTổngthốngtừchức,cầntiếnhànhbầucửTổngthốngmớitrongvòngbatháng,vìvậyhọrấtkhócóthểcósựchuẩnbịđầyđủchobầucử.hiếnphápNgacònquyđịnh,ngườiứngcửcầncóđượcchữkýủnghộcủamộttriệucửtri,mớicóthểchínhthứcđăngkýlàmứngcửviên.Dolầnnàybầucửsớmhơn,nênsốlượngxinchữkýgiảmđimộtnửa,là500ngàn,kỳhạncuốicùnglàngày18tháng2.nhưngchodùnhưvậy,trongmộtkỳhạnngắnnhưthếthuthậpđượcchữkýcủa500ngànngườicũngtươngđốikhó.VìvậyđiềunàychắcchắnlàgiúpíchrấtnhiềuđốivớiPu-tin.

Khiấy,ngoàiPu-tinracòncó11ngườichuẩnbịthamgiaứngcử,họgồm:

1.Gu-en-na-digiu-ga-nốp:nhàchínhtrịcóthâmniêncủangavàlãnhtụđảngcộngsảnNga,ChủtịchủybanTrungươngĐảngcộngsảnNga,nhàlãnhđạocủaliênminhyêunướcnhândânNga.Giu-ga-nốptựxưnglàngườiphátngônchonỗicựckhổcủanhândân,ôngtaphảnđốithựchiệnchínhthểnướccộnghoàchếđộTổngthống,phảnđốicảicáchkinhtếcấptiến,phảnđốichínhsáchngoạigiao“thânphươngTây”.Giu-ga-nốpsinhngày22tháng6năm1944tạibangO-ren,tốtnghiệpkhoaToánhọcviệnSưphạmO-renquốclậpvàViệnhànlâmkhoahọcxãhộiTrungươngĐảngcộngsảnLiênXô,giànhđượchọcvịphótiếnsĩtriếthọc.GianhậpđảngcộngsảnLiênXônăm1966.Bắtđầutừnăm1967giữchứcBíthưthứnhấtđoànthanhniênCộngsảnkhu,thànhphốvàbangO-ren.Bắtđầutừnăm1974giữchứcBíthư,BíthưthứhaiđảngủythànhphốO-ren,TrưởngBanTuyêntruyềnbangO-renđảngCộngsảnliênXô.Bắtđầutừnăm1983giữchứcgiámsátviên,trưởngphòngBanTuyêntruyềnTrung

ươngĐảngcộngsảnliênXô,năm1989giữchứcphóTrưởngbanhìnhtháiýthứcTrungươngĐảngcộngsảnliênXô.Tháng6năm1990,đượcbầulàmủyviênTrungươngvàủyviênBộChínhtrịTrungươngĐảngcộngsảnNga,BíthưđảngcộngsảnNga.Tháng2năm1993đượcbầulàmChủtịchBanChấphànhTrungươngĐảngcộngsảnNga.Tháng1năm1995đượcbầulàmChủtịchủybanTrungươngĐảngcộngsảnNga,tháng8cùngnămđượcbầulàmChủtịchủybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânnga.Tháng6năm1996Giu-ga-nốpthamgiatranhcửTổngthốngkhoátrước,vớisựủnghộcủaphetảtrêntoànquốc,đèbẹpquầnhùngvớiưuthếtuyệtđối,cùngmộttrậnquyếtchiếnvớiEn-xin.DoTướngLê-bétkhiấysốphiếuđứngthứbađượcđiệnCrem-lichiêuan,cuốicùngGiu-ga-nốpkhôngđượcnhưýmuốn,nhưngvẫngiànhđượchơn40%sốphiếubầu.Từđócóthểthấy,Giu-ga-nốpsẽlàmộtđốithủnặngkýmàpu-tinsẽgặptrênchặngđườngbầucửTổngthống.Thếnhưng,En-xinđộtngộttừchứckhiếnchosứccạnhtranhcủaGiu-ga-nốpgiảmđi.làpheđốilậplớnnhấttrongcảnước,Giu-ga-nốpluônlấyEn-xinlàmđốitượngđấutranh,ủnghộôngtađasốlànhữngngườiphảnđốiEn-xin.En-xinđộtngộttừchứckhiếnchoGiu-ga-nốpmấtđitấmbiacôngkích,ưuthếpheđốilậplớnnhấtcủađảngcộngsảnNgacũngnhanhchóngsuyyếu.

2.Gri-gô-rii-a-fu-rin-xki:Sinhngày10tháng4năm1952,Chủtịchnhóm“I-a-pô-lu”pheđốilậpcánhhữuNga,tinhthôngtiếngAnh,nhàkinhtếhọc,luônlànhânvậtđượccáccơquantàichínhtiềntệvàchínhphủcácnướcphươngTâyrấtthích.I-a-fu-rin-xkitốtnghiệphọcviệnKinhtếquốcdânMát-xcơ-va,đượccangợilà“thầnđồng”kinhtếhọc.TừngcôngtáctạiủybancácvấnđềlaođộngxãhộiquốcgiaLiênXô,vàtừngphụtráchmộtbộphậncủaViệnnghiêncứukhoahọclaođộng.năm1989ragiữchứcVụtrưởngmộtvụnọcủaủybancảicáchkinhtếquốcgiaLiênXô,năm1990làmphóThủtướngNga.TrongthờigianGoóc-ba-chốpnắmquyền,làcốvấnkinhtế,ôngtahợptácvớiSa-ta-rinđềra“kếhoạch500ngày”thựchiệnnềnkinhtếthịtrường.Bắtđầutừtháng8năm1991giữchứcphóChủtịchủybanquảnlýứngphókhẩncấpkinhtếquốcdân.Từnăm1993giữchứcChủtịchTrungtâmnghiêncứukinhtếchínhtrịNga.TrongnămcùngvớiPôn-đê-lépvàLu-kinthànhlậpnhóm“I-a-pô-lu”,giữchứcChủtịch.ÔngtalàlãnhtụphecảicáchĐu-maquốcgianga,tươngđốiđượchoannghênhtronggiớitríthứcvàphekhaisáng.Tháng6năm1996thamgiabầucửTổngthốngkhoátrước,tỷlệphiếugiànhđượclà7,3%,đứngthứtư.Tháng3năm1998lạimộtlần

nữađượcbầulàmChủtịchnhóm“I-a-pô-lu”.

3.A-manTu-lê-ép:KhiấylàmThốngđốcbangKê-mê-rô-vôcủaNga,ChủtịchđoànchủtịchỦybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânNga.Tu-lê-épsinhngày13tháng5năm1944tạithànhphốKrát-nô-ya-xcơcủaTu-ku-man-xtan.Năm1973tốtnghiệphọcviệnCôngtrìnhvậntảiđườngsắtXi-bê-ri-amới.TừnggiữchứcCụctrưởngCụcđườngsắtKê-mê-rô-vô,từnăm1990đếnnăm1994giữchứcChủtịchBanChấphànhXô-viếtđạibiểunhândânbangKê-mê-rô-vô,saugiữchứcChủtịchXô-viếtđạibiểunhândânbangnày.Từnăm1994giữchứcChủtịchhộinghịlậpphápbangKê-mê-rô-vô.TừngthamgiatranhcửTổngthốngtháng6năm1996,thànhtíchkhôngtốt.Tháng8năm1998đượcbầulàmChủtịchđoànchủtịchủybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânnga.Từtháng8năm1996đếntháng7năm1997giữchứcBộtrưởngBộhợptácquốcgiacủachínhphủngavàCộngđồngcácquốcgiađộclập.Tháng7năm1997giữchứcThốngđốcbangKê-mê-rô-vô.

4.I-u-riXku-ra-tốp:TổngKiểmsáttrưởngliênbangnga.Thờikỳđạihọcôngtađãthíchnghiêncứuvấnđềluậthọcnhànướcvàchếđộnhànước.Giữathậpkỷ70,saukhitốtnghiệpđạihọc,ôngtabịgọiđilính,phụcvụhơnmộtnămtrongđạiđộicảnhsátđặcchủng.Saukhiphụcviênlạimộtlầnnữavàohọcviệnluậtnga,giànhđượchọcvịphótiếnsĩ.Vềsaulàmcôngtácgiảngdạyvàđượcthănglàmphógiáosư,trởthànhChủnhiệmKhoaKiểmsátphápluậtcủahọcviệnluật.Năm1987thôngquabảovệluậnvăntiếnsĩvềvấnđềtựtrịđịaphương,đượcthănglênlàmgiáosư.VềsauđượcđiềuvềcôngtáctạiTrungươngĐảngcộngsảnliênXô.đầuthậpkỷ90đảmnhiệmcôngtáccủanhânviêntưvấntạiCụcanninhnướccộnghoàvàBộanninhliênbangNga,khởithảochochínhphủnhữngvănkiệnvềmặtanninh.năm1993giữchứclãnhđạoViệnnghiêncứucácvấnđềphápchếvàtrìnhtựphápluật,vàgiữchứcủyviêncôngtáccủaTổngviệnkiểmsát.Việnkiểmsátmàôngtalãnhđạođãchếđịnhthànhcôngdựthảophápđiểnhìnhsự,phápđiểntốtụnghìnhsựvàphápđiểnchấphànhhìnhsự.Tháng2năm1996,hộiđồngliênbangNga(Thượngviện)phêchuẩnôngtalàmTổngkiểmsáttrưởngliênbangNga.Vừamớilênnhậmchức,ôngtađãbắttayvàotiếnhànhcảicáchlớnđốivớichếđộcôngtáckiểmsát,sửalạichứcnăngcủacôngtáckiểmsát,vàđụngchạmđếncácvấnđềgiámsátchung,vấnđềtốtụnghìnhsựvàvấnđềtrìnhtựtrinhsát,từđóôngtabịmộtsốngườibịôngtađiềutracôngkích,năm1999mộtbănghìnhliênquanđếnviệc

ôngtachơigáiđượccôngbố,bảnthânôngtadứtkhoátphủnhậnviệcnày.ngày2tháng2năm1999ôngtađưarađềnghịxintừchức“vìlýdosứckhoẻ”,chưađượcphêchuẩn,tháng4cùngnămbịtạmđìnhchỉchứcvụ.Cuốitháng1năm2000,TổngviệnkiểmsátNgatốcáoôngtalạmdụngchứcquyền,Xku-ra-tốpbịcấmranướcngoài.

5.Con-stan-tinTi-tốp:ThốngđốcbangSa-ma-racủaNga.Ôngtachủtrươngthựchiệnchínhsáchkinhtếthịtrườngtựdo,lànhânvậtcánhhữutrênchínhtrườngNga.

6.A-lếch-xâyBô-đờ-bê-rê-xkin:Lãnhđạophongtrào“Disảntinhthần”,ChủtịchđoànchủtịchủybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânNga,pheđốilậpcánhtả,làchiếnhữuthânthiếtcủaGiu-ga-nốp.

7.Xta-nít-xlápGô-vô-ru-khin:nhânvậtcánhhữu,ChủtịchđoànchủtịchủybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânNga.NhàsảnxuấtphimnổitiếngcủaNga,cốtcáncủađảngDânchủNga.Từtháng2năm1995giữchứcChủtịchủybanlắngnghechứngkiếntìnhhìnhxungđộtChe-sni-acủaĐu-maquốcgia,sautừchức.Tháng8năm1996đượcbầulàmChủtịchđoànchủtịchủybanđiềuhànhliênminhyêunướcnhândânNga.Contraiôngtaphụcvụtrongquânngũ,chếttrậntrongcuộcchiếntranhChe-sni-a.

8.Ê-lapam-phi-lô-va:Sinhnăm1953.NghịsĩĐu-maquốcgiakhoáhaicủanga,làphụnữđầutiênthamgiatranhcửTổngthốngởNga,tốtnghiệphọcviệnđộnglựcMát-xcơ-va.TừnggiữchứctạiủybanbảnquyềnvàưuđãiXô-viếttốicaoliênXô.Năm1991giữchứcBộtrưởngBảođảmxãhội.Tháng12năm1992tiếptụcgiữchứcBộtrưởngBảođảmxãhộinhiệmkỳtiếptheo.Tháng12năm1993gianhậpliênminh“Sựlựachọn”củaNga.Tháng2năm1994từchứcBộtrưởngbảođảmxãhội.

9.U-mađờ-da-brai-lốp:GiữchứcTrợlýTổnggiámđốccủamộtCôngtyliêndoanhdulịchquốctếvàtrungtâmthươngmạicủaNga,khôngnổitiếngcholắm.

10.Vla-đi-miaJi-ri-nốp-xki;ChủtịchđảngDânchủtựdoNga,phóChủtịchủybanhiệpthươngchínhtrịcủaTổngthống,phóChủtịchĐu-maquốcgia.Thônghiểu5thứtiếngNga,Anh,pháp,ĐứcvàThổnhĩKỳ,lànhàluậthọc,chuyêngiavềvấnđềTrungÁvàCáp-ca-

dơ.Sinhtháng4năm1946tạithànhphốA-la-mu-tucủaCa-dắc-xtan.Năm1970ôngtatốtnghiệpHọcviệnÁPhithuộcđạihọcMát-xcơ-vavớithànhtíchxuấtsắc,vềsaulạihọcxongtoànbộchươngtrìnhluậttạiKhoaluậtđạihọcMát-xcơ-va.Phụcvụhainămtrongquânngũ,từnglàsĩquancủaquânkhungoạiCáp-ca-dơcủaquânLiênXô,sauđócôngtácnhiềunămtronghệthốngcôngđoàn,BộTưphápcủaNga.Bắtđầutừnăm1988tíchcựcthamgiachínhtrị,cùngnămkhởithảoDựthảocươnglĩnhĐảngDânchủxãhội.Tháng12năm1989trùbịthànhlậpđảngDânchủtựdo.Tháng3năm1990giữchứcChủtịchđảngDânchủtựdo.Tháng4năm1992đượctiếncửlàứngcửviênTổngthốngcủađảngDânchủtựdotạiđạihộiđạibiểulầnthứ2củađảngnày,đồngthờithamgiavàocuộcbầucửTổngthốnglầnthứnhất,đứngthứba,chỉsauEn-xinvàLu-chcốp.Tháng12năm1993thamgiatranhcửĐu-manga,ôngtalãnhđạoĐảngDânchủtựdogiànhđược24,32%phiếubầu,đứngthứnhất,trởthànhChủtịchđoànnghịsĩĐảngDânchủtựdotrongĐu-maquốcgia.Tháng7năm1996đượcbầulàmphóChủtịchủybanhiệpthươngchínhtrịcủaTổngthốngNga.Từtháng1năm2000giữchứcphóChủtịchĐu-makhoá3.

11.Ép-ghê-niSa-vốt-sti-a-nốp(cuốicùngrútkhỏitranhcử):phóCụctrưởngCụcAnninhliênbangNga,cựuphóChánhVănphòngTổngthống,quânhàmthiếutướng.Sinhnăm1952,kỹsưkhoáng,nhàvậtlýhọc.Từnăm1991đếnnăm1994từnggiữcácchứcvụlãnhđạotrongcácbộphậnkhácnhaucủaliênbangNga.Từtháng1năm1994giữchứcphóCụctrưởngCụcAnninhliênbang.Từtháng8năm1996đếntháng12năm1998giữchứcphóChánhVănphòngTổngthốngNga.

LàquyềnTổngthống,Pu-tincóưuthếtuyệtđốisovớinhữngngườinày.Trướctiên,saukhiEn-xinrờikhỏichứcvụtrướcthờihạn,Pu-tinmộtmìnhgánhváchaichứcvụquantrọnglàTổngthốngvàThủtướng,tậptrungtấtcảquyềnlựcchấphànhcaonhấtcủanhànướcvàomình,trởthànhnhânvậtcóthựcquyềnhàngđầuởNga.Ôngkhôngnhữngtiếptụclãnhđạochínhphủ,hơnnữatrựctiếpkiểmsoátcáccơquanmạnhvốndoEn-xinnắm.Tiếpđến,lậptrườngcứngrắntrongcuộcchiếntranhgiảiphóngChe-sni-acủaPu-tinđãđượcsựủnghộmạnhmẽcủaquânđội.Thứba,vềthếlựcchínhtrị,phongtrào“đoànkết”giànhđượctoànthắngtrongbầucửĐu-ma,coinhưlàhậuthuẫnchínhtrịkiêncườngchoviệcPu-tintranhcửTổngthống.ngoàiphongtrào“đoànkết”ra,trongcuộcđọsứcvớicác

pheđốilập,Pu-tincòncóthểnhậnđượcsựủnghộcủalựclượngcánhhữuvàmộtphầnlựclượngtrunggian.MộtsốlãnhđạođịaphươngtrướcđócònngậpngừngdodựcũngcóthểnghiêngvềphíaPu-tin,thôngquasựủnghộchínhtrịđốivớiPu-tin,đổilấylợiíchvềmặtkinhtếđịaphương.Thứtư,trongthờigiantrướcbầucửchưađầybatháng,Pu-tincòncónhiềucơhộiđểlôikéocửtri.Chẳnghạn,ôngcóthểnânglươngvàtiềndưỡnglãochonhândânNgamộtcáchhợplýhợpphápvớidanhnghĩanhàlãnhđạođấtnướcđươngnhiệm,phươngphápnàyhếtsứchữuhiệuởNga,ngườidâncảmơnđềusẽchuyểnsangbỏphiếuchoông.Thứnăm,Pu-tinkhôngcógánhnặnglịchsử.Pu-tinkhôngcódâydưagìlớnvớichínhquyềnliênXô,làmchínhtrịcũngtươngđốithanhliêm,bấtcứvấnđềgìtrướcđâycũngđềukhônggắnvàoconngườiông.pheđốilậpgầnnhưkhócóthểtìmđượcđiểmđểratayvớiông.Thứsáu,làngôisaomớinổitrênchínhtrườngNga,Pu-tincònchưakịpphạmsailầm,điềunàycóthểkhiếnchoôngcóđượcsựủnghộcủacáccửtricókhuynhhướngchínhtrịcácloại.Thứbảy,saukhiEn-xinxuống,mộtsố“ôngtrùm”trướckiaủnghộđiệnCrem-licũngsẽchuyểnsangđầuquânchoPu-tin,lợidụngcácphươngtiệnthôngtinđạichúngvàtậpđoàntàichínhmàhọkiểmsoátđểủnghộPu-tin,ngănchặnviệcpheđốilậpsaukhilênsẽtiếnhànhthanhtoánđốivớinhữngôngtrùm;màmộtbộphậnngườitrongcácđảngpháikháctrướckiatừngphảnđốiEn-xincũngcókhảnăngdomấtđitấmbiamàchuyểnsangủnghộPu-tin.Cuốicùng,sovớigiu-ga-nốpcũngcóuytínrấtcaomànói,Pu-tincòncóưuthếtuổitácvàsứckhoẻ.đâyquảthựclàcáimàmộtnhàlãnhđạothếhệmớicầncó.

Trongnhữngưuthếtrên,ưuthếlớnnhấtcủaPu-tinvẫnlàchiếntranhChe-sni-a.lậptrườngcứngrắnmàPu-tinđãthểhiệnratronghànhđộngtấncôngchủnghĩakhủngbốChe-sni-aphùhợpvớiýdân,rấtđượclòngdân.điềukhácvớinhiềungườilàtàicánvàkhípháchcủaông,càngđemlạichoNgahyvọngvươnlêntrởlại.

Tấtnhiên,ưuthếkhôngcónghĩalàthếthắng,đểđềrasáchlượctranhcửthíchhợp,hoànthiệnhìnhtượngchínhtrịcủamình,Pu-tinđãtổchứcxâydựngbancốvấn.đạiđasốngườitrongbancốvấnnàylàdoPu-tinđíchthânchọnra,họcũngđếntừnhiềulĩnhvựcgiốngnhưđờisốngchuyênnghiệpcủaPu-tinvậy.

NhânvậthàngđầutrongbancốvấnlàMi-kha-inCa-si-a-nốp,ôngtalàphóThủtướngthứnhấtkiêmBộtrưởngTàichínhdoPu-tin

đềbạtsaukhigiữchứcquyềnTổngthống.Ca-si-a-nốpnóitiếngAnhlưuloát,đốivớinhữngnhânvậttronggiớitàichínhtiềntệphươngTâymànói,ôngtalàngườiquenthuộc,cóthểtintưởng.CôngtácchủyếucủaôngtalàxửlýtốtquanhệcăngthẳnggiữaNgavớitổchứcQuỹtiềntệquốctế.ÔngtatừngcôngkhaibàytỏphảnđốimộtsốkiếnnghịyêucầucácnhàxuấtkhẩucủaNgađem100%ngoạitệmàhọkiếmđượcvềnước.KiếnnghịnàylàdongânhàngTrungươngNgađưara,màtổchứcQuỹtiềntệquốctếlạitỏrabấtmãnđốivớiđiềunày.Pu-tinámchỉnói,nếunhưônggiànhthắnglợitrongbầucử,cóthểôngsẽbổnhiệmCa-si-a-nốplàmThủtướng.

NhânvậtsốhaicủabancốvấnlàđồngnghiệpKGBcủaPu-tinXéc-gâyI-va-nốp.Pu-tinrờikhỏiKGBnăm1990,cònI-va-nốpthìtiếptụccôngtáctạicơquantìnhbáo,chứcvụdầndầnđilên.Tháng11năm1999,Pu-tinbổnhiệmI-va-nốpkhiấygiữchứcphóCụctrưởngCụcAnninhliênbanglàmThưkýhộiđồngAnninhquốcgiaNga.Dướisựlãnhđạocủai-va-nốp,hộiđồngAnninhquốcgiađãđềraýtưởnganninhquốcgiamớigâytranhcãi.ýtưởngnàyđãhạthấpngưỡngcóthểsửdụngvũkhíhạtnhâncủaNga,vàchỉrõphươngTâylàmốiđedoạtiềmtàngcủaanninhNga.I-va-nốpphátbiểutạimộtcuộchọpbáovàongày12tháng1năm2000:“Tôilàngườiủnghộcholýluậnthếgiớiđacực.Tuyệtđạiđasốnướctrênthếgiớiphảnđốibấtkỳquốcgianàothựchiệnchủnghĩabáquyền”.Ôngtalạinói,tấtcảcácquốcgiađềuủnghộviệc“sẽmãimãikhôngbaogiờxuấthiện”tìnhtrạngtinhthầnĂng-lô-Sắc-xôngcủaphươngTây”nữa.

Câybútcủabancốvấnlàluậtsưpê-téc-buagi-manGu-ráp,bài“nướcNgathờiđiểmchuyểngiaothếkỷ”nổitiếngchínhlàdoôngtagiúpkhởithảo.Đầunhữngnăm1990,Gu-rápcùngvớiPu-tinlàmviệcởbộphậnkếhoạchtưhữuhoá.Gu-rápmanghuyếtthốngđức,sinhratạiCa-dắc-xtan,khiấynơiđócònlàmộtbộphậncủaliênXô.Gu-rápcũnggiốngnhưPu-tin,cũngnóiđượctiếngđứclưuloát.ÔngtadườngnhưphảnánhtưtưởngcủaPu-tintừmộtgócđộkhác-coichủnghĩatưbảnkiểugiatrưởngmànướcđứcápdụngđểpháttriểnkinhtếsauchiếntranhlàmộtconđườngmàNgacóthểlựachọnđểpháttriển.Gu-rápnói,khôngxâydựngcơcấuxãhộibảovệcôngchúngmàchỉ“bànluậnvềmộtcuộccảicáchkinhtếmớilàhoàntoànkhôngcóýnghĩagìcả”.

“Mưusĩchínhtrị”và“TổngchỉhuytranhcửTổngthống”trongbancốvấncủaPu-tinlàChu-bai,nhữngphươngchâmchínhsáchlớn

trongcácmặtchínhtrịvàkinhtếcủaPu-tinđềudựavàosựgiúpđỡcủaôngta.MặcdùChu-baibịmộtsốngườinguyềnrủaởNga,nhưngôngtalàmộtnhântàiquảnlýchínhtrịthôngminh.năm1996,chínhlàôngtađãthúcđẩykhiếnEn-xingiànhđượcchiếnthắngtrongbầucửvàliênnhiệm.MốiquanhệgiữaChu-baivớiPu-tinvàGu-rápđãcómộtthờigianrấtdài,Pu-tincóthểnhanhchóngvươnlênđượcởMát-xcơ-vahoàntoànlànhờvàosựrasứctiếncửcủaChu-bai.Chu-baicũngdườngnhưđềucóquanhệvớimỗimộtnhânvậtquantrọngtrongmặttrậncủaPu-tin.MộtcốvấncủađiệnCrem-lilàA-lếch-xâyChê-sa-na-cốpnói,Pu-tin“hếtsứcchịukhó”lắngngheýkiếncủaChu-bai.

ĐểkhiếnchotiếngtămcủaPu-tinđạttớiđỉnhđiểmvàokhibầucửtháng3,bảođảmchoPu-tinđắccửthuậnlợivớitrởngạinhỏnhất,cácbậctinhanhcủabancốvấnnàyđãápdụngmộtloạthànhđộng.nhưnghiêncứutỉmỷsởthíchcủacôngchúng,bảođảmPu-tincóthểđưaraphảnứngnhanhchóngvàtíchcựcđốivớinhữngýkiếnchủđạocủaxãhộiNga;vậndụngtinhthầnyêunước,đốcthúcPu-tinbanbốhọcthuyếtquânsựmới,cũngchặtchẽhơnchoquânNgatrongthánghai,thểhiệnvớimọingườiquyếttâmbảovệtổquốccủaPu-tin;khởiđộngbộmáytuyêntruyền,khiếnchocácphươngtiệnthôngtinđạichúngcủaNgavềtổngthểđềubàytỏủnghộvàtánthànhđốivớicôngtáccủaPu-tin,chodùcómộtsốphêphán,cũnglàtrongmộtkhônggianhếtsứchạnchế.

Ngày14tháng2năm2000,Pu-tintrìnhủybanbầucửTrungươnggiấytờcó500ngànchữkýủnghộcủacửtrihợpphápvàtìnhhìnhthunhậptàisảncủabảnthânmìnhvàngườinhàôngtheoquyđịnhcủa“luậtbầucửliênbangNga”.ThưkýủybanbầucửTrungươngtuyênbố,quađiềutra,tìnhhìnhthunhậptàisảncủabảnthânvàngườinhàmàPu-tinkhaibáolàđúngsựthật.ThunhậptàisảnmàPu-tinkêkhaibaogồm:Thunhập265.699rúptronghainăm1998và1999;thunhậpcủavợPu-tinLút-mi-la43.167rúp;tàikhoảntiếtkiệmcủaPu-tintạingânhàngcó386.999rúp,tàikhoảntiếtkiệmcủavợPu-tinLút-mi-latạingânhàngcó10.323rúp.BấtđộngsảnPu-tincóbaogồm:6.796m2đấttưhữuởbangLê-nin-grát,1.500métvuôngđấttưhữuởbangMát-xcơ-va,nhàởquốchữurộng157,3m2ởMát-xcơ-va,mộtbiệtthựtưnhândiệntích152,9m2ởbangLê-nin-grátvàhaiga-raôtô,lầnlượtlà38m2và18m2.ngoàira,Pu-tinvàLút-mi-lacòncómộtmiếngđấtquốchữu600m2cóthểsửdụngởbangpô-xcốp.đếnđây,Pu-tinđãchínhthứctrởthànhứngcửviên

củacuộcbầucửTổngthốngkhoá3củaNga.

Cònlúcnày,quasựcốgắngcủabancốvấn,tìnhhìnhtranhcửcủaPu-tinđãcósựthayđổicótínhcănbản.nhiềukhuvựcbaogồmI-ốt-ska-ô-la,Đa-gét-xtanvàAn-taiđềubàytỏtrungthànhvớiPu-tin.lựclượngchínhtrịủnghộcủaPu-tinbaogồmliênminh“đoànkết”,“Tổquốc-ToànNga”,phảnđốiPu-tinchỉcóđảngcộngsảnNgavànhóm“I-a-pô-lu”.

ChínhvàokhihoạtđộngtranhcửcủaPu-tinđangthuậnbuồmxuôigió,bỗngxảyramộtbấtngờ.đêmngày19tháng2,ÂnsưcủaPu-tin,thịtrưởngđầutiêncủathànhphốXanhpê-téc-bua,trợthủcủacôngtáctranhcửTổngthốnglầnnàylàXô-bu-chácđãngừngthởtạiCa-li-nin-grát.ngày21,dithểcủaXô-bu-chácđượcchuyểnvềthànhphốXanhpê-téc-bua.ChínhquyềnthànhphốchuẩnbịtổchứclễantánglongtrọngtheoquycáchcủathịtrưởngđầutiênchoXô-bu-cháctạinghĩatrangA-lếch-xan-đrơ-nê-vanổitiếng.nghĩatrangnàyđãyênnghỉnhữnganhhùngNgađãhysinhtạiChe-sni-a,nghịsĩĐu-maquốcgiabịámsátnăm1999,nhữngnhânvậtnổitiếngchínhgiới,giớiquânsự,giớivănhọcthờikỳNgahoàng...Pu-tinquyếtđịnhthamgialễtangnày.Thếnhưng,trưangày23,đàitruyềnhìnhquốcgiarTrNgaphátđitintức“phầntửkhủngbốChe-sni-ađịnhámsátquyềnTổngthốngPu-tintạitanglễ!”.hoáratrùmphiếnquânChe-sni-aBa-sa-épbiếttinPu-tinsẽthamdựlễtangXô-bu-chác,bènthôngquamạnginternettungtinphầntửkhủngbốChe-sni-atạicácnơiởNgađưara“lệnhtruysát”đốivớiPu-tin,tuyênbố:“TộiphạmPu-tinbịxửtửhình.nợmáucủangườiChe-sni-aphảidùngmáucủaPu-tinđểhoàntrả”.“lệnhtruysát”cònghirõhòmthưđiệntửvàsốfaxdùngđểliênlạcsaukhiámsátthànhcông,còntuyênbốngườiámsátcóthểdùngtiếngả-rập,tiếngAnhvàtiếngNgađểliênhệ,nhằmlĩnhnhậntiềnthưởng2,5triệuđô-laMỹsaukhithànhcông.

DothờigiancấpbáchtạithànhphốXanhpê-téc-bua,cảnhsát,Cụcanninh,BộnộivụMát-xcơ-vađồngthờihànhđộng,căncứvàonhữngmanhmốiđãnắmđượclầnra,mộtlúctómgọntuyệtđạiđasốnhữngkẻthamgiavàoâmmưu.đồngthờicácnơitrêncảnướcNgabướcvàotrạngtháiđềphòngcaođộ.đểngănngừacácsátthủChe-sni-athâmnhậpvàoMát-xcơ-vavàXanhpê-téc-bua,NgahạlệnhđóngcửakhẩncấpbiêngiớivớiChe-sni-a.

VàongàyPu-tinđếnXanhpê-téc-buahôm24,cảnhvệanninh

củasânbay,gatàuhoả,bếnxebuýtởXanhpê-téc-buađượctăngcườngrấtkỳmạnh,tấtcảnhữngcôngdânkhôngcóchứngminhthưđềutạmthờibịgomlại,bốtríthờigianvàtuyếnđườngPu-tinthamdựtanglễlạicàngtrởthànhchuyệncơmậttốicaocủaNga.nơisắpsửadiễnratanglễrảiđầynhữngcảnhsátBộnộivụvàbộđộiđặcchủngvũtrangvàbánvũtrang,trênnóc,phíasaucửasổnhữngtoànhàcaotầngởnhữngphốxungquanhđóđềucómaiphụcnhữngtaysúngđượchuấnluyệnkỹcàng,ngaycảđườngdẫnnướcởchỗcửhànhtanglễcũngcócảnhsátngồi.Trongbầukhôngkhíkhácthườngnày,Pu-tinđãthamdựlễtangcủaXô-bu-chác,vàtrởvềMát-xcơ-vamộtcáchbìnhyênvôsự.

QuayvềđếnMát-xcơ-va,ngày25tháng2Pu-tindùnghìnhthứcthưcôngkhaiđăngcươnglĩnhtranhcửTổngthốngcủamìnhtrêncácbáolớncủaNga,nhằmđáplạigiu-ga-nốptrướcđókhíthếlấnlướt.Pu-tinviếttrongbứcthưcôngkhai:

“Kínhthưacácbạn,xinchàocácbạn!

Tôikhôngtrìnhbàycươnglĩnhtoàndiệngì,xinchophéptôinóiđôichútvềmộtsốvấnđềliênquantớibầucử.MụctiêuthốngnhấtđãliênkếtcảdântộclạivớinhauvềtiêuchuẩnđạođứcđặcbiệtvàthựctếluônlàđặcđiểmcủangườiNga.điềunàyđãtừngkhiếnchonhândânnướctatrụvữngvàgiànhđượcthắnglợitrongnhữngnămthángkhókhănnhất-bấtluậnlàtrướcchiếntranh,sauchiếntranh,haylàtrongthờikỳchiếntranhcũngđềunhưvậy.Vấnđềkhôngphảilàởchỗcầntìmkiếmlạitưtưởngdântộchiểnhách.Tôichorằng,tưtưởngnàyđãtồntại.nóđãthểhiệntươngđốirõrệttrongxãhội.

Chúngtacầnhiểurằng,khicácnướccạnhtranhtrênvũđàiquốctế,đốithủcủachúngtahếtsứcmạnh.Chúngtacầnđềrarõràngchomìnhmộtđườnglốihữuhiệuđểpháttriểnđấtnước.Cơquanquyềnlựccầncóđónggóp,cầncótráchnhiệm,hơnnữacầnđạttớimụcđíchmộtcáchngoancường.Cơquannhànướcnênlàbộmáyquanchứcgiỏigiang,linhhoạt,tuânthủkỷluật,khôngnêncồngkềnh,lườinhác,khônghềquantâmtớinhândân.

Còncómộtvấnđềquantrọngnữamàchúngtacầngiảiquyết,đóchínhlàluậtchơiphứctạp,nhưnglạiđượccôngnhậnmàmọingườichúngta-toànthểcôngdânvàcơquannhànướcđềucầntuântheo:Tuânthủphápluậtvàhiếnpháp,tứctrậttựphápluậtcủanhànước.

Tôichorằng,bấtluậnlàvềchínhtrị,haylàvềkinhtế,đâyđềulàmộttrongnhữngvấnđềlớnnhất,nghiêmtrọngnhấtmànướcNgangàynaygặpphải.Chỉnhđốncơcấuphápluậtvàtấncôngthamnhũngthoáihoácũngcóýnghĩaquantrọnghàngđầu,điềunàykhôngđơngiảnlàviệctronglĩnhvựcphápluật.

NướcNgagiàucókhôngthểchophépbấtcứngườinàolăngnhụcnóvìnónghèo.Tôicầnnhắclạimộtlầnnữaquanđiểmmàtôiđãtrìnhbàytrongbứcthưcôngkhaigửicửtri-cầnnóithẳngthắnrằng:đấtnướcchúngtagiàucó,nhưngngườidânthìnghèo.

Vìvậytrọngđiểmcủachúngtalàcầnlàmchomọingườiđượcsốngcuộcsốngtốtđẹp.điềumànhữngcôngdânphổthôngquantâmnhấtlàgì,mỗilầntiếnhànhđiềutraxãhộivềvấnđềnàyđềuchothấy,mọingườicóquyền,cũnghyvọngđượcsốngcuộcsốngtốtđẹp.Tôichorằng,đểthựchiệnmụctiêunày,mỗimộtchínhquyềnđềucầngánhváctráchnhiệmđạođứcvàtráchnhiệmchínhtrị,bấtluậnnódựatrêncáigì.Tạophúcchonhândân,mưucầulợiíchchocôngdânphổthông,đâymớilàmụctiêucuốicùngcủamộtchínhquyền.

Đểtấtcảcácchủthểcủathịtrườngđềucóthểgiữđượccựlynhưnhauvớichínhquyềnlàsựbảođảmquyềnsởhữu,cũnglàhònđátảngcủalĩnhvựckinhtếchínhtrị.rõràng,nếunhưnhànướckhôngthựchiệnđượcnhữngchứcnăngmàtôinêu,thìkhôngthểđưaraluậtchơicósựbảođảm,lĩnhvựcnàysẽbịnềnkinhtếảochiếmlĩnh.đâylàbiểuhiệnsuyyếucủaquốclực.

Mộtmặtkháccủavấnđềlàkhôngtiếnhànhcôngtáclànhnghềvàcẩnthậntỉmỉđốivớithịtrườngcũngsẽkhôngthểcóđượcsựlớnmạnhcủađấtnước.nhưngđiềutiếtkhôngphảilàchiếcthònglọngtrêncổcủathịtrường,màlàsựủnghộđốivớithịtrường,làtạođiềukiệnbìnhđẳngchocácchủthểkinhdoanh.

Đốivớimộtquốcgialớnmạnhmànói,côngdânkhôngthểkhôngcósựtônnghiêm,cảquốcgiakhôngthểkhôngcólòngtựhàodântộc.nhữngnguyêntắccơsởnàylànềntảngcủachínhsáchđốinộiđốingoạicủachúngta.Tôicảmthấy,chúngtacónănglựchuyđộngtấtcảmọitàinguyêncủađấtnước,cónănglựchuyđộngtấtcảmọilựclượngcủaxãhộivàlòngnhiệttìnhlaođộngcủatoànthểcôngdânNga.Tôichorằng,suychocùng,đâyvừalàmụcđíchcănbản,cũnglàmụcđíchcănbảncủatấtcảnhữngngườicómặttạiđây

hômnay”.

Cùngvớiviệccôngbố“ThưcôngkhaigửicôngdânNga”,Pu-tinbắtđầuphátđộngthếtiếncôngcủamình.Trongbứcthưnàyôngđãtrìnhbàynhữngmặtưutiênchủyếucủachínhsáchmàôngsẽthựchiện.nhữngmặtưutiênnàycóthểkháiquátthành:“đánhthắngchiếntranhChe-sni-a”,“Tăngcườngvịthếđấtnước”,“Tấncôngtộiphạm”,“Xoábỏnghèonàn”.nhữngmặtưutiênnàyđãđượccáccửtriđibỏphiếuhưởngứngnhiệtliệt.

Ngày26tháng3năm2000,cuộcbầucửTổngthốngliênbangNgadiễnrađúngkếhoạch,kếtquảbầucửđúngnhưmọingườidựđoán:Pu-tinchínhthứcđượcbầulàmTổngthốngliênbangNga,nướcNgatừđâybướcvào“ThờiđạiPu-tin”.

N

ChươngIV

CHIẾNTRANHCHE-SNI-A

ÂnoántrămnămướccộnghoàChe-sni-anằmởphíatâynamliênbangNga,mặtbắcdãynúiCáp-ca-dơ,phíanamgầnkềvớiGru-di-a,phíabắctiếpliềnvớivùngbiêngiớiSta-vrô-pôncủaNga,phíatâybắclànướccộnghoàtựtrịBắcÔ-sê-ti-a,diệntíchgần20ngànkm2.Thủphủgrô-dnưiđượcpháttriểnlêntừnềntảngthànhgrô-dnưimàquânNgaxâydựngnăm1818.

CưdânChe-sni-achủyếulàMu-slim,theođạoI-xlam,điềunàysovớinướcNgatheođôngChínhgiáocókhácbiệtrấtlớnvềchủngtộcvàvănhoá.

DânsốnướccộnghoàChe-sni-anăm1994là1,235triệungười.TrongđóngườiChe-sni-achiếm53%,ngườiin-gútchiếm12%,cònlạilàcácdântộcĐa-gét-xtan,Nga.Dochiếnloạnliênmiên,tộiphạmhoànhhànhvàđiềukiệnsốngxấuđi,đếncuốinăm1996đãtụtxuốngcònhơn600ngànngười;hiệnnay,ởđâynhiềunhấtchỉcònlạihơn300ngànngười.TrongđócưdânchủyếulàngườiChe-sni-a,ngoàiracòncókhôngítngườiNga,ngườiU-crai-na,ngườiBắcÔ-sê-ti-avàngườiĐa-gét-xtan,thànhphầndântộchếtsứcphứctạp.

Xétvềvịtríđịalý,Che-sni-acóýnghĩachiếnlượchếtsứcquantrọng,nókhôngchỉnốiliềnđườngốngdẫndầuvàđườngsắtgiữaNgavàbanướccộnghoàphíanamCáp-ca-dơ,màcòncómốiliênhệtrămtơngànmốivớimấynướccộnghoàcótỷlệdânsốtheoMu-slimrấtlớnxungquanh.

ĐồngthờinướcCộnghoàChe-sni-asảnxuấtnhiềudầumỏvàkhíđốt.Côngnghiệpcócácngànhnhưkhaithácdầumỏ,chếbiếndầumỏ,hoáhọc,chếtạomáymóc,vậtliệuxâydựng,thựcphẩm,chếbiếngỗ...nôngnghiệplấytrồngcácloạicâynhưtiểumạch,lúanước,ngôlàmchính.Dầumỏmàkhuvựcnàykhaithácvềcơbảnđềuđượcgia

côngthànhthànhphẩmtạigrô-dnưi,vàchảyquađườngốngdẫndầuquantrọngđượclắpđặtdướilòngđất:grô-dnưi-Tu-áp-xêdẫntớiNgavàcácnướcthuộccộngđồngcácquốcgiađộclập.ngoàira,tuyếnđườngsắtduynhấttừNgatớingoạiCáp-ca-dơcũngnằmtronglãnhthổChe-sni-a.

LịchsửcủadântộcChe-sni-atươngđốilâuđời.ghichépsớmnhấtliênquanđếnngườiChe-sni-alàtrướcthếkỷthứ7.Têngọi“ngườiChe-sni-a”nàybắtnguồnsớmnhấttừtêngọicủamộtngôilàng“Che-sni-alớn”ởvensôngA-goncủakhuvựcCáp-ca-dơ,vềsaudầndầntrởthànhtêngọicủadântộcChe-sni-a.ngườiChe-sni-atựxưnglà“ngườitrămhọbìnhdân”.ngônngữcủangườiChe-sni-atựđứngriêng,thuộcvềtiếngnác-Đa-gét-xtancủaBắcCáp-ca-dơ,khôngphảilàhệXla-vơnhưtiếngNga,cũngkhôngphảilàhệtiếngTớc-kimàmộtsốdântộcMu-slimnóixungquanh,nhưngchữviếtcủanóthìlạilấytiếngNgalàmcơsở.TừcổngườiChe-sni-ađãtolớnmạnhmẽ,kiêudũngthiệnchiến.

NgườiChe-sni-atuycổxưavàđộclập,nhưnglạichưabaogiờhìnhthànhmộtthựcthểchínhtrịtươngđốilớn.BikịchcủaChe-sni-atrongmộtchừngmựcrấtlớnliênquanđếnviệcđoànthểchínhtrịcủahọchỉdừnglạiởtínhnguyênthủychínhtrịcủagiatộcvàbộlạc.điềunàykhiếnchocácnướckháckhôngthểđốiđãinhưcácdântộckhác,dựavàosựquythuậncủathượngtầngdântộcđểmàthựcthisựquảnlýgiántiếp,màchỉcóthểđưangườiChe-sni-avàophạmvinghiêmcấmquânsựtrựctiếp,dođóngaytừđầuđãởvàosựđốilậpgaygắtvớingườidânthườngChe-sni-a.

Tronglịchsử,Che-sni-aluônlàmộtdântộcgặpnhiềukiếpnạn,đếquốcA-su,đếquốcBaTư,vuaMa-ki-đônA-lếch-xan-đra,đếquốclaMã,đếquốcả-rậpđềutừngnhòmngóChe-sni-a,hòngđưanóvàotrongbảnđồcủađếquốc,nhưngđềugặpsựchốngcựmạnhmẽ.ngườiChe-sni-athếkỷXiiibịngườiMôngCổxâmlược.CuốithếkỷXiVlạibịquânđộiđếquốcTrungáThiếtMộcnhigiàyxéo.MãiđếnthếkỷXV~XVinướcKhâmSáthãntanrã,ngườiChe-sni-amớitừmiềnnúididờixuốngđồngbằng.ThếkỷXVi,đạoI-xlambắtđầutruyềnvàoChe-sni-a.giữathếkỷXViivàXVIII,Che-sni-abắtđầutrởthànhđốitượngtranhgiànhcủahaiđếquốclớnBaTưvàốt-xman.Chínhvìquaxungđộtvàđấutranhđẫmmáukéodàinhiềunăm,dântộcChe-sni-ađãhìnhthànhđặctrưngdântộcrấtgiàutinhthầnphảnkhángvànghệthuậtđấutranh.

ĐầuthếkỷXVIII,nướcNgasaubiếnphápcủapi-tơđạiđếtrởnênngàymộtcườngthịnh,cũngngàycàngtựchomìnhlàngườikếthừacủađếquốclaMãphíađông,tựchomìnhlàtrụcộtđểbảovệtínđồcơđốc,chốnglạisựxâmlấnvềphíatâycủaMu-slim.“nghĩavụquốctếnày”cóhaimặttrận:MộtlàởBan-cănggiúpđỡcácdântộcXla-vơnhưXéc-bi-a,Bun-ga-rithoátkhỏisựthốngtrịcủađếquốcốt-xman;hailàbảovệcáctínđồcơđốcởGru-di-avàA-mê-ni-aởvùngngoạiCáp-ca-dơ,chốnglạisựxâmlượccủaBaTư.năm1795,ngườiBaTưtấncôngthủphủcủaGru-di-alàTbi-li-si.KhiấynướcNgacònchưacóhảiquânlớnmạnh,khócóthểviệntrợGru-di-atừhắchải,quâncứuviệnphảivượtdãynúiCáp-ca-dơ,mentheocáigọilà“yếuđạoquânsự”tiếnvàoGru-di-aởphíanamdãynúi.ConđườngquantrọngnàyphảiđiquakhucưngụcủangườiChe-sni-a.nướcNgađãnuốtchửngGru-di-anăm1801,từđóbắtđầumốiânoánhàngtrămnămvớingườiChe-sni-a.

Thờikỳđầu,đểđốiphóvớingườiChe-sni-a,TổngđốcCáp-ca-dơEn-mô-rốp(nhiệmkỳ1816-1827)đãápdụngchínhsách“batrắng”tànkhốc,khiấyngaycảSahoàngA-lếch-xan-đrađệnhất(giữngôitừ1801đến1825)cũngchỉtríchthủđoạncủaôngtalàquáưtànnhẫn.Trongtiểuthuyết“Anhhùngthờiđại”,vịlínhgiàđãkểcâuchuyệnvềnhânvậtchínhcướpcôgáiMu-slim,đãtừngphụcdịchdướiquyềncủaEn-mô-rốp.Tácgiảray-môn-tốpmượnngườilínhgiàđãtừngởChe-sni-ahơnmườinămnày,thánphụcsựdũngmãnhcủangườiChe-sni-a:“Chà,ôngemnày,lũphỉđóquảthựckhiếnchúngtathảmhại.Bâygiờ,lạytrờilạyđất,họđãthuầnphụcnhiềurồi.nhưngvàonămđó,chỉcầncậubướcrakhỏibứctườngbaoxungquanhmộttrămbước,thìsẽcómộtácquỷdữtợnnúpởmộtnơinàođóchờcậu:Chỉcầncậuhơilơđễnh,thìsẽgặptaihoạngay-khôngbịdâythừngxiếtchặtcổ,thìbịđạnbắntrúngvàogáy.đâyđềulànhữngchuyệnthườngxảyra.đóquảlàmộtđámngườivõnghệcaocường!”

SựphảnkhángcủangườiChe-sni-ađã“thuầnphụcnhiềurồi”lạimộtlầnnữabùngnổvàogiữathếkỷXiX.lãnhtụtôngiáoChe-sni-akhiấylàI-mamXa-min(I-mamlàngườidẫnđầucầukhấntrongtiếngả-rập,cónghĩalàlãnhtụtôngiáo)lãnhđạonhândânChe-sni-avàcácdântộckháctiếnhànhmộtcuộcchiếntranhdukíchkéodàimộtphầntưthếkỷvớingườiNgatừnăm1834đến1859.Xa-minlàphầntửtôngiáocuồngnhiệt,vìlợiíchtôngiáomàcướpđoạtkhôngthươngtiếcquyềnlựccủacáctrưởnglãobộlạc,vìvậytuydũngmãnh,nhưnglạikhôngthểnàohìnhthànhđượcmặttrậnthốngnhất

chốngNgarộngkhắp.họquấynhiễuởphíasau,gópsứcchothắnglợicủađếquốcốt-xmankhiấyđangđánhnhauvớiNgatrongcuộcchiếntranhCri-mi-a(1853-1856).nhưngMu-slimThổnhĩKỳthắnglợirồilạikhôngpháiquânđếnđềnđápXa-min,khiấybộlạcmấtđiniềmtinđốivớiôngta.QuânNganhâncơhộitấncông,bắtsốngXa-min.nhữngngườitheoôngtađềuchạysangThổnhĩKỳ,mộtbộphậntrốnsangtậnTrungđông,địnhcưtạigioóc-đa-ni.ngườiChe-sni-aẩnmìnhởCáp-ca-dơhàngngànnăm,lúcnàybắtđầuxôngxáokhắpthếgiới.

Sauđó,nhữngnăm70củathếkỷXiX,Ngavàđếquốcốt-xmanlạimộtlầnnữamởcuộcchiếntranhtranhgiànhBan-căng.ngườiChe-sni-alạimộtlầnnữakhởinghĩaphốihợpvớingườianhemMu-slim,cũngmộtlầnnữabịtrấnáp.

ĐếnthếkỷXX,nướcNgađạiloạn.SauCáchmạngThángMười,đầutiênlàquânđộiBê-la-rútcủađen-ni-kinđánhnhauvớihồngquânởlưuvựcsôngVôn-gavàkhuvựcCáp-ca-dơ,ngườiChe-sni-alàmchoquânBê-la-rútphảithảmbạikhixôngvàoquêhươnghọ,đượcMát-xcơ-vaphonglàmnướccộnghoàtựtrịmiềnnúiXô-viết.Xta-linđíchthânthamgiavàođạihộithànhlậpnướcnăm1921củanó.Khônglâu,Che-sni-abịsápnhậpvàonướccộnghoàtựtrịgô-xbắc.Tháng11năm1922lạitáchrathànhlậpbangtựtrịChe-sni-a.

Từthậpkỷ20đếnthậpkỷ30củathếkỷXX,liênXôbắtđầuthựchiệnphongtràohợptáchoánôngnghiệp.ngườinôngdânnghèokhổNgakhôngnuôinổingựa,thếlàđộicôngtácdocáccôngnhânNgacấuthànhbèncoinhữngngườiChe-sni-acóngựanhấtloạtlà“phúnông”,khôngnhữngngựabịtịchthu,màchínhsáchcủađảngcộngsảnNgađốivớiphúnônglàtiêudiệt.đốivớidândumụccủabộlạcChe-sni-amànói,ngựavàsúnglàmộtbộphậnkhôngthểtáchrờicủađờisốngngườiđànông,muốncướpngựacủaanhta,anhtasẵnsàngcầmsúngtửchiến.ThếlàkhuvựcChe-sni-abắcCáp-ca-dơbắtđầuxuấthiệnhoạtđộngphảnđốichínhquyềnXô-viết.

Năm1922,lãnhtụtôngiáoChe-sni-avàĐa-gét-xtannát-mu-tơ-kingơ-xin-xkidẫnđầungườiChe-sni-avàngườiin-gútđứnglênphảnkháng.Từnăm1922~1924,hànhđộngvâyrápmàquânkhuBắcCáp-ca-dơvàbộđộitổngcụcbảoanninhchínhtrịquốcgialiênXôápdụngđãkhôngthànhcông.Tháng8,9năm1925,dướisựchỉhuycủaTưlệnhquânkhuBắcCáp-ca-dơ,quânliênXôđãphátđộng

hànhđộngtrấnápvớiquymôlớnhơn.Sauđóvàotháng12năm1929,tháng3~4năm1930vàtháng3~4năm1932,quânliênXôlạikhôngchỉmộtlầnápdụnghànhđộngvâyrápởChe-sni-a.năm1936tìnhhìnhChe-sni-amớilắngxuống,nhưngChe-sni-a-In-gútluôncómộtnhómphỉnhỏcábiệtđanghoạtđộng,mãitớikhinướcđứcxâmlược.

TrongthờigianđạichiếnThếgiớithứhai,mộtphầnkhuvựcChe-sni-abịquânđứcchiếmđóng.TrongthờigianchiếmđóngquânđứcđãlợidụngđầyđủtâmtrạngdântộccủaChe-sni-a,hứahẹnchonóquyềnlợitựtrịđầyđủ,từđógiànhđượcsựủnghộcủamộtsốbộlạcChe-sni-a,khuvựcnàycònthànhlậpmột“đảngđặcbiệtanhemCáp-ca-dơ”.hànhđộngnàyđãdẫnđếnsựbấtmãnnghiêmtrọngcủalãnhđạoliênXôtrongđócóXta-lin.Tháng2năm1944BộtrưởngnộivụliênXôBê-li-alấylýdo“bảovệanninhquốcgia”,dùng100ngànquânbaovâycácthôntrangcủakhuvựcChe-sni-a,trongvònghaingày23,24tháng2,đãdồn387ngànngườiChe-sni-avàhơn91ngànngườiin-gútlêntàuhoảngộtngạt,ápgiảiđếnCa-dắc-xtan.Binhlínhápgiảinhậnđượcmệnhlệnh:ngườiChe-sni-achạyrangoàiđườngsắt5métthìcóthểgiếtchết.Trongquátrìnhdichuyển,cókhoảngmộtphầnbasốngườibịchết,dânsốChe-sni-avìthếgiảmmạnh.ViệcthựchiệnchínhsáchdântộckiểukỳthịđãlàmsâusắcthêmmâuthuẫnvàtâmtrạngchốngđốigiữaNgavớicácdântộcCáp-ca-dơ.

Xôn-ren-ni-kinđãmiêutảcuộcsốngcủangườiChe-sni-abịlưuđàynhữngnăm50củathếkỷXXtrongtờ“Quầnđảogu-rắc”:“ngườiChe-sni-aquảthựckhôngđượcnhữngngườixungquanhchàođón,họthôlỗ,hungmãnh,côngkhaibàytỏsựchánghétngườiNga”.“Từngàymọingườiđuổihọkhỏiquêhươngmộtcáchbộitínbộinghĩa,thìhọkhôngcòntinđiềugìnữacả.họxâylênmộtsốngôinhàmáibằnggọilàSắc-li-a,thấplètè,tốităm,dộtnát,tưởngchừngchỉcầnđámộtcáilàcóthểđổsậpxuống.đồđạctrongnhàcủahọcũngvậy,chỉnghĩtớingàyhômđó,thángđó,nămđó,khôngtíchluỹgìcả,khôngdựtrữ,khôngcóbấtkỳtínhtoánlâudàinào.họchỉbiếtcóănuống.nhữngngườitrẻtuổichúýhơnmộtchúttớiănmặc.Từngnămtrôiqua,họvẫnkhôngcógìcảgiốngnhưkhivừamớidờiđến”.“họkhinhbỉphápluậtgiáodụcphổcậpvàkiếnthứcđượcdạytrongcácngôitrườngcủanhànước,càngkhôngchoconcáiđihọc,sợchúngsẽbịhưhỏngởđó.Contraicũngkhôngphảilàtấtcảđềuđihọc.họkhôngchophụnữđếnnôngtrangtậpthểlàmviệc,bảnthân

mìnhcũngkhôngmuốnbánsứctrênđồngruộngnôngtrang.đạiđasốngườitìmcáchtrởthànhláixeôtô,bảodưỡngmáymócđểkhôngbịmấtmặt,vảlạitínhcáchvàsởthíchkiểukỵsĩcaocấpđócủahọcũngcóthểđượcthoảmãnmộtphầnnàođótrongkhiláixechạynhưbay.làmtàixếcòncóthểthoảmãnđượcướcvọngăncắpcủahọ.Thếnhưng,họcũngcóhànhđộngtrựctiếpđểthoảmãnnguyệnvọngcuốicùngnàycủamình.ngườiChe-sni-ađãđemnhữngkháiniệmbịăntrộm,bịăntrộmsạchtớichoCa-dắc-xtanhoàbình,thậtthà,ngủvùi.họbiếtxuagiasúchàngbầy,ăntrộmsạchsànhsanhđồđạctrongnhà,đôikhicòncướp”.

TiếpđếnXô-ren-ni-kincònkểmộtcâuchuyệnhuyếtthốngtrảthù.KhiXô-ren-ni-kindạyởtrườngtrunghọc,cómộtcậucontraingườiChe-sni-atênlàHu-đa-éphọclớp9,anhtraicủacậutasaukhiuốngrượusayđãgiếtchếtmộtbàgià.lúcđóđầuóccủaanhtađangsaymụmẫmbỗngnhiênnghĩ:TheoquyđịnhcủangườiChe-sni-aanhtasẽnhưthếnào.Thếlàanhtalậptứcchạytớichỗcơquancảnhsátnhândântựthú,trốnvàotrongnhàgiam.nhưnganhtacòncómẹ,emtraivàmộtngườibềtrêncùnghọ(nhữngngườikháctronghọđềuđãchếttrênđườngđiđày),xétvềthứbậclàchúruộtcủaHu-đa-ép.ViệcgiếtngườirấtnhanhđãlanrakhắpkhucưdânngườiChe-sni-a.lúcđóbangườicònlạicủadònghọcủaHu-đa-éplậptứctụhọplạitrongnhàHu-đa-ép,chuẩnbịmộtsốthứcănvànước,đóngchặtđinhcửasổlại,núpvàobêntronggiốngnhưlànúptronglôcốtvậy.Theotậptục,nhữngngườiChe-sni-acủadònghọngườiphụnữbịhạikiaphảigiếtmộtngườitrongdònghọHu-đa-épđểtrảthù:ngườitrongdònghọcủaHu-đa-épkhôngđổmáu,thìhọhàngcủangườibịhạisẽkhôngcóđủtưcáchlàmngườitrênđờinày.Bangườihọbịvâychặtxungquanh,nhữngkẻlàmquanchứckhôngcóaidámbướctớigầnnhàhọ.“đảngủykhu,BanchấphànhXô-viếtkhu,cùngvớiBộtưlệnhcảnhbịvàcơquancảnhsátnhândâncùngtrốnvàotrongbứctườngđất,còncócơquanbiệtpháicủaBộnộivụnữa,cũngđềulùibướctrướclửagiậncủanhữngkẻbáothù”.ngườiChe-sni-acóthểđilạinghênhNgangtrênđấtcủaCa-dắc-xtan,họcoithườngtấtcả,bấtluậnlà“ngườichủcủađấtnước”haykhôngphảilàngườichủ,đềuphảinhườngđườngchohọmộtcáchcungkính.ánhsángphátratừcuộctrảthùbằngmáuđãhìnhthànhmột“nơi”khủngbố”,họđãdùngthứsứcmạnhnàyđểbảovệvàtăngcườngchodântộcmiềnnúinhỏbénày.

Năm1953Xta-linchết,chínhsáchsailầmcủaôngtarấtnhanhđã

đượcuốnnắn.ngày25tháng2năm1956,Khơ-rút-xốpđãnóitrongbảnbáocáobímậttạiđạihộilầnthứXXđảngCộngsảnliênXô,bấtcứngườicólýtrínàocũngđềukhôngthểhiểunổi,làmsaocóthểđểchocảmộtdântộc-baogồmngườigià,phụnữ,trẻcon,đảngviêncộngsảnvàđoànviênđoànthanhniên-chịutráchnhiệmvìhànhvicủamộtsốngườihoặcmộtnhómcábiệtnàođó,đểchocảdântộcchịukhổvàgặpnạnvìhọ.

Ngày9tháng1năm1957,Xô-viếttốicaoliênXôđã“bìnhphản”chodântộcChe-sni-a,khôiphụclạichếđộxâydựngnướcCộnghoàtựtrịChe-sni-a-in-gút(thuộcsựquảnlýcủaliênbangNga),vàchophépngườiChe-sni-aquayvềquêhương,nhữngngườiChe-sni-avàngườiin-gútrờixaquêhươngđãbắtđầuquaytrởvề.lúcnày,nhàcửacủahọtrướcđâyđãcókhôngítngườiNga,ngườiU-crai-na,ngườiBắcÔ-sê-ti-avàngườiĐa-gét-xtansống.lâunay,doquanhệdântộckhôngđượcxửlýtốt,sựnghikỵvàtâmtrạngđốilậpgiữacácdântộccủaquânđộiNgangàycàngcănglên.điềunàyđãchâmngòichoviệcChe-sni-atuyênbốđộclậpsaukhiliênXôgiảithểvàhailầnchiếntranhChe-sni-a.

SailầmcủaEn-xinNgườiChe-sni-achịuđựngđếnnăm1991,nướcNgalạimộtlần

nữađạiloạn,liênXôgiảithể,hạtgiốngthùhậnchônsâutronglònghọcuốicùngđãnảymầm.

Tháng6năm1991,tạiđạihộiđạibiểulầnthứhaiđạihộitoànquốcngườiChe-sni-a,nguyênThiếutướngkhôngquânNgaĐu-đa-épđượcbầulàmChủtịchBanchấphành.đầutháng9,phầntửvũtrangChe-sni-ađãchiếmlĩnhmộtbộphậntoànhàlàmviệccủachínhphủ.đượcnhàlãnhđạonghịviệnNgađồngý,ủybantốicaolâmthờidomộtsốđạibiểuXô-viếttốicaoChe-sni-a-in-gútvàđạihộitoànquốcngườiChe-sni-acấuthànhđãđượcthànhlập.Xô-viếttốicaoNgathừanhậnủybannàylàcơquanquyềnlựctốicaohợpphápcủaChe-sni-a.

Batuầnsau,BanchấphànhđạihộitoànquốcngườiChe-sni-atựđộngthôngquaquyếtđịnhvềgiảitánủybantốicaolâmthời,đồngthờithuquyềnlựccủanóvềchomình.ngày27tháng10,đãtiến

hànhbầucửTổngthốngnướcCộnghoàChe-sni-avànghịviệndướisựgiámsátnghiêmngặtcủacácphầntửvũtrang,nhưngtổngcộngchỉcó10%~12%sốcửtrithamgiabỏphiếu.Đu-đa-épđượcbầulàmTổngthốngChe-sni-a.

Ngày1tháng11năm1991,Đu-đa-épđượcbầulàmTổngthốngbấtchấpquyđịnhcủahiếnphápNga,thànhlậpnướcCộnghoàChe-sni-a,quốcgiacóchủquyền.Đu-đa-éptuyênbố:nếunhưNgamuốnxâydựngmốiquanhệđặcbiệtvớiChe-sni-a,thìcầnphảithừanhậnnềnđộclậpcủaChe-sni-atrước,bồithườngđốivớinhữngtộiácbứchạidântộcChe-sni-a,vàxétxửnhữngngườiphạmnhữngtộiácđó.đồngthời,lựclượngvũtrangChe-sni-acòndùngvũlựccướpmộtsốtoànhàlàmviệccủaXô-viếttốicaonướccộnghoàvàcơquanbảovệphápluật,khiếnchomộtsốquanchứcbịgiết.họcòntấncôngchiếmkhođạndược,giànhlấynhiềutrangbịvũkhí.Đu-đa-épđãtổchứcxâydựngđượcđộiquốcdânvệcótrangbịtốttrongmộtthờigianngắnnhất.

TổngthốngđượcbầuĐu-đa-épsinhnăm1944,khiđóchínhlàvàolúcngườiChe-sni-abịđưađiđày.Saukhiôngtasinhrađượcvàituần,thìcảthônbịđàyđếnCa-dắc-xtan,vìvậytừnhỏôngtađãtậnmắtchứngkiếncuộcsốngbithảmcủangườiChe-sni-a.SaukhitrởvềChe-sni-a,Đu-đa-épđihọcrồigianhậpquânđội,mãichotớikhilênđượcchứcsưđoàntrưởngsưđoànmáybaynémbom.KhiđóngtạiÉt-stô-ni-anăm1989,sựđồngcảmcủaôngtađốivớiphongtràođộclậpcủađịaphươngđãkhiếnônggiảmbớtmộtsốhànhđộngquânsự,vìthếôngtaluônđượcngườiÉt-stô-ni-akínhtrọng.Đu-đa-éptuylênlàmTổngthống,nhưngdoôngtaxuấtthântừquânnhân,khôngphảilànhàchínhtrị,hơnnữadântộcChe-sni-acũngkhôngcótruyềnthốngchínhtrịhiệnđại,kếtcấuxãhộicủahọrấtkhódungnạpsựquảnlývượttrênlợiíchgiatộc.DođóChe-sni-arấtnhanhchóngrơivàotronghỗnloạnmấttrậttự,trởthànhnơiẩnnáucủanhữngphầntửkhủngbốNga.BảnthânngườiChe-sni-acũngtíchcựcthamgiavàocáchoạtđộngbuônbánvũkhíquốctế,buônlậumatuývàcáchoạtđộngtàichínhphipháp.

MốinguyhạicủaviệcChe-sni-ađộclậpkhiđóđốivớiNgachủyếuởchỗ:nếunhưnótrởthànhmộtnướcMu-slimcóýthùđịchvớinướcNga,thìsẽcóảnhhưởngcựckỳlớnđốivớicácdântộcởCáp-ca-dơvàcácnướcvùngTrungá.Thảnổi,thậmchítừbỏChe-sni-a,ngaylậptứcsẽkéotheoĐa-gét-xtanởsátnách.

Ngày2tháng11,Xô-viếttốicaoliênbangNgatuyênbốcuộcbầucửChe-sni-a-in-gútlàbấthợppháp.nhưnglúcnàychínhquyềnEn-xinđangbậnrộnvớiđấutranhchínhtrị,khôngcònđủrảnhrỗi,dovậychỉngoàimiệngkhôngthừanhậnsựđộclậpcủaChe-sni-a,từchốitiếnhànhbấtkỳcuộcđàmphánnàoliênquantớiChe-sni-ađộclậpnàovớiĐu-đa-ép,trênthựctếlạimặcnhiênthừanhậnsựthốngtrịcủaôngtađốivớiChe-sni-a,điềunàytrongmộtchừngmựcrấtlớnđãthổibùngthêmngọnlửacủathếlựclykhaiChe-sni-a.

CùngvớikhuynhhướnglykhaicủaChe-sni-agiatăng,nhàđươngcụcNgabắtđầuápdụngmộtloạtcácsáchlượctrừngphạtphiquânsựđốivớiChe-sni-a:VềtàichínhđãđóngbăngsựtrợcấpngânsáchđốivớiChe-sni-a.nhưngĐu-đa-épkhônghềlùibước,đốiđầugaygắtvớinhàđươngcụcNgatrongmộtloạtvấnđề.ÔngtatừchốikhôngthừanhậnhiếnphápliênbangNga,khôngkýđiềuướcliênbang,khôngtổchứcbầucửliênbang,cũngkhôngthamgianghịviệnliênbang,điềunàykhiếnchonhàđươngcụcNgahếtsứcđauđầuvềĐu-đa-ép.

Thấychiêu“mềm”khôngthành,nhàđươngcụcNgaquyếtđịnhhuyđộnglựclượngvũtranggâysứcépđốivớiChe-sni-avàotháng10năm1992,đồngthờituyênbốtoànbộlãnhthổChe-sni-athựchiệntìnhtrạngkhẩncấp,nhưngĐu-đa-épbấtchấptấtcả,khôngcoivàođâu,vẫnmộtmựclàmtheoýmình.Vềsau,TổngthốngNgaEn-xinbắtđầuápdụngbiệnpháp“tươngkếtựukế”đốivớiChe-sni-a,bềngoàicaogiọng,chỉlàkêugọiChe-sni-akýkếtđiềuướcgianhậpliênbang;ngấmngầmtàitrợchophechốngđốiĐu-đa-ép,cungcấptiềnbạcvàvũkhíchohọ.

Năm1994,saukhinãpháovàonhàTrắngtiêudiệtđượcphechốngđốirồi,cuốicùngEn-xinnắmđượcđạiquyềntrongtay,đểthuậntheotiếngkêugọitrongnước“gâydựnglạihùngphongnướclớncủaNga”,vàtíchluỹvốnchocuộcbầucửTổngthốngnăm1996,En-xinbắtđầuđưaviệcgiảiquyếtvấnđềChe-sni-avàochươngtrìnhnghịsự.ngày26tháng11năm1994,phechốngđốiChe-sni-ađộtkíchthủphủChe-sni-aGrô-dnưi.QuânNgangấmngầmthamgiavàohànhđộnglầnnày,hyvọngbằngmộtđònnàygiếtchếtĐu-đa-ép.nhưngnhàđươngcụcNgarõràngđãđánhgiáthấpsứchiệutriệucủaĐu-đa-ép.độibảovệTổngthốngcủaĐu-đa-épđãgiữđượctrungtâmthànhphố,nhữngngườiủnghộtừcácnơikéotớiđãxuađuổiđượcphechốngđối,cònbắtsốnghơn70binhsĩNga.Việcnàycuối

cùngthúcđẩynhàđươngcụcNgaquyếtđịnhtrựctiếpsửdụngvũlựcépbuộcchínhquyềnĐu-đa-épphảikhuấtphục.ngày11tháng12,En-xinkýlệnh“giảigiápvũtrangbấthợpphápvàkhôiphụclạichếđộphápluậthiếnpháptạilãnhthổChe-sni-a”.đến7giờsángcùngngày,khoảnghơn30ngànquânthuộclựclượngvũtrangliênbangNgavàbộđộiBộnộivụtiếnvàoGrô-dnưitừbahướngtây,tâybắcvàđông.ngày16tháng12,quânNgatiếnvàoChe-sni-a.ngày31tháng12năm1994,cuộcchiếnđấubắtđầu.

ThếnhưnglúcnàyvâycánhcủathếlựclykhaiChe-sni-ađãpháttriểnđầyđủ,đãcósựchuẩnbịđầyđủđốivớichiếntranh,vàtiếnhànhchốngchọingoancườngđốivớisựtấncôngcủaquânNgabằngchiếntranhmiềnnúi,chiếntranhdukíchvàchiếntranhngõhẻmthànhphốsởtrưởngcủamình.CònquânNgalúcđóvẫncònđắmchìmtrongảotưởngcủamộtnướclớnsiêucường,trànđầytựtinmùquángđốivớitốcchiếntốcthắng.Bộtrưởngquốcphòngthậmchícònkhoáclácvớiđámđông:quânNgarằngcóthểlấyđượcthủphủChe-sni-agrô-dnưitrongvàingày.nhưngsựthựclạitráingượchẳn....

Ngày1tháng1năm1995,quânNgachialàmbangảtiếnvàoGrô-dnưi,cuộcchiếnđấudiễnratươngđốiácliệt.ngày27tháng1,quânNgađãhìnhthànhđượchaivòngvâyởbênngoàiGrô-dnưi.nhưngdophiếnquânChe-sni-achiếnđấutươngđốingoancường,hơnnữachiếnthuậthiểmác,vìthếgâythươngvongcựclớnchoquânNga.ngày28tháng1BộtrưởngquốcphòngNgakhôngthểkhôngtuyênbốsốquântiếnđánhgrô-dnưicủaquânNgatănglêntới38ngànngười,xetăng230chiếc,xechiếnđấubộbinh454chiếc,hoảpháovàpháobắngần388khẩu.

Đầutháng3năm1995,cuộcchiếntranhbướcvàogiaiđoạnthứhai:quânNgachínhthứcđánhthànhGrô-dnưi.Trảiquasáungàykhổchiến,ngày6tháng3năm1995,bộđộiBộnộivụNgađãđánhchiếmđượccứđiểmcuốicùngcủalựclượngvũtrangChe-sni-atạiGrô-dnưi;trungtuầntháng3,quânNgarútkhỏiGrô-dnưi,dobộđộiBộnộivụkiểmsoáttìnhhìnhtrongthành;ngày16tháng3,sưđoànsố100quânđộiBộnộivụtiếnđánhkhuvựcSa-ma-si-kin,Ba-mút,A-xi-nô-xkai-a(biêngiớiChe-sni-avàin-gút)bịtậpđoànphíatâyphầntửvũtrangChe-sni-achiếmgiữ;ngày20,quânNgatiếnvềhướngA-gon,Gô-che-xmai,Xa-li;ngày24quânNgachiếmlĩnhA-gon;ngày30tháng3,quânNgacôngchiếmGô-che-xmai;ngàyhôm

sau,quânNgacôngchiếmXa-li;từngày7~9quânNgacôngchiếmSa-ma-si-kin;ngày24,Che-sni-athànhlậpliênminhphảnđốiĐu-đa-ép,Gan-đa-mi-rốpđượcbầulàmChủtịch;ngày2,En-xinkýsắclệnh“VềbiệnphápbổsunglàmbìnhthườnghoátìnhhìnhChe-sni-a”,tuyênbốtừ0giờngày28tháng4đến0giờngày12tháng5tạmdừnghànhđộngtácchiếntạiChe-sni-a,khixuấthiệnkhiêuchiếnvũtrang,quânNgađóngtạiChe-sni-asẽtuỳtìnhhìnhđểcóhànhđộng.

Trongthờigiantừtháng5đếntháng6năm1995,đốivớiphiếnquânChe-sni-atiếnvàorừngnúi,quânNgatiếnhànhhànhđộngtruyquétvùngnúi,nhưngtronghànhđộng,quânNgalạibịphiếnquânđánhchoxoaynhưchongchóng,mặcdùcuốicùnggiànhđượcthắnglợi,nhưnglạiphảitrảmộtcáigiácựckỳnặngnề.

Trongthờigianchiếntranh,quânNgachưabaogiờtừbỏviệclùnggiếtTổngthốngChe-sni-aĐu-đa-ép,lầnlượt5lầntiếnhànhbắntênlửađạnđạođốivớiĐu-đa-ép.nhữngvụtấncôngbằngtênlửađạnđạonàyđượctiếnhànhkhiĐu-đa-épsửdụngđiệnthoạivệtinhliênlạcvớicácsĩquanchỉhuyquânđộidướiquyềnôngta.Kiểutênlửađạnđạotựdẫnđường“khôngđốiđất”nàycóthểcăncứvàosóngvôtuyếnđiệntìmkiếmmụctiêu,saukhinhânviêntrinhsátbáocáoĐu-đa-épbắtđầugọiđiệnthoại,phânđộikhôngquânliềncấtcánhtừcăncứkhôngquânởgầnđó,bắntênlửađạnđạoxuốngnơiphátrasóngvôtuyếnđiện,bốnlầntrước,trướckhitênlửađạnđạotớiđượcmụctiêu,cuộcnóichuyệnđãkếtthúc,tênlửarơixuốngnơikhác.

Nhưngngày21tháng4năm1996,vệtinhquânsựcủaquânNgađãbắtđượcmộtsốđiệntínvôtuyến,hơnnữatínhiệunàyđượcphátđiliêntục,vìvậy,vệtinhquânsựcóđủthờigianđểđịnhvịnó,sauđótruyềnthôngtinvềtrungtâmđiềukhiểnmặtđất.Trungtâmmặtđấtlậptứcchuyểnthôngtinliênquanđếnmụctiêuchomộtmáybaychiếnđấuđangchờlệnhtrênkhông,máybaychiếnđấucăncứvàothôngtinlậptứcbắnmộtquảtênlửakhôngđốiđất.Mộtquảtênlửađạnđạopháhuỷmụctiêu.Sauđóxácnhận,mụctiêuchínhlàĐu-đa-ép.Từpháthiệnđếnlùnggiết,trướcsaukhôngquávàiphút!QuânNgađãđánhmộttrậnđánhthôngtintuyệtđẹp.

Ngày27tháng5năm1996,nhàđươngcụcNgavàthủlĩnhlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-ai-a-đan-pi-épđạtđượcthoảthuậntạiđiệnCrem-liởMát-xcơ-vangừngtấtcảmọihànhđộng

quânsự.ngàyhômsau,TổngthốngEn-xinlạilặnlộiđườngxađếnChe-sni-a,tuyênbốchiếntranhkếtthúc,quânNgagiànhđượcthắnglợi.

NhưngchiếnsựChe-sni-akhôngtắtrụivìthoảthuậnđìnhchiếnđượckýkết.VìtrongthoảthuậnkhôngđềcậpđếnvấnđềđịavịcủaChe-sni-atrongliênbangNga,màvấnđềnàyvừalàtiêuđiểmcủasựbấtđồngýkiếngiữachínhphủliênbangNgavớilựclượngvũtrangchốngđốiChe-sni-a,làmấuchốtcủavấnđềChe-sni-a.phechốngđốiChe-sni-aluônyêucầuChe-sni-ahoàntoànđộclập,cònNgatuyệtđốikhôngnhượngbộtrongvấnđềnguyêntắctoànvẹnlãnhthổnày,tiềnđềchoChe-sni-atựtrịcaođộlàChe-sni-aphảinằmtrênbảnđồcủaliênbangNga.Vìvậy,trướckhiphechốngđốiChe-sni-achưatừbỏlậptrườngđộclập,khủnghoảngChe-sni-akhôngthểcoilàđãđượcgiảiquyết.Đồngthời,việckýthoảthuậncòndẫnđếnsựphânhoátrongnộibộlựclượngvũtrangChe-sni-a,thủlĩnhphầntửvũtrangChe-sni-aBa-sa-éptuyênbố:“Khôngaicóquyềnchoi-a-đan-pi-épđàmphánvớiNga”,chínhquyềnChe-sni-abàytỏbấtmãnmạnhmẽđốivớiviệcphíaNgagạtchínhquyềnhợpphápnướccộnghoàravàđàmphánvớilựclượngvũtrangbấthợppháp.ngườiđứngđầunướccộnghoàZa-ga-épchorằng,hiệpnghịnênđượckýgiữaNgavàchínhquyềnhợpphápChe-sni-a,bọnthổphỉcầnphảibịđưaratoà,tấtnhiênkhôngcóquyềnkýkếtthoảthuận.

Ngày14tháng6năm1995,Ba-sa-épdẫnkhoảnghơn100thổphỉxôngvàoBu-che-nô-xcơởvùngbiêngiớiXta-vrô-pônbắtgiữkhoảnghơn1000contin,vàépđòiquânNgalậptứcngừngmọihànhđộngquânsựvàrútrakhỏiChe-sni-a,nếukhôngsẽgiếtchếttoànbộcontin.Quađàmphánmộtthờigiandài,chínhphủNgađưaranhượngbộlớn,vềcơbảnđãthoảmãnyêucầucủaBa-sa-ép.ngày19tháng6Ba-sa-épdẫnthổphỉrútrakhỏiChe-sni-a,hơn800continđượcphóngthích.

SauđóquânNgacũngtuyênbốkếhoạchrútquân:Cuốitháng8hoànthànhviệcrútquân,nhưngđểlạihailữđoànthườngtrútạiChe-sni-a.

6giờngày6tháng8,khoảnghai,batrămphầntửvũtrangbấthợpphápđượctrangbịhiệnđạitheomệnhlệnhcủathủlĩnhcủahọlài-a-đan-pi-ép,tấncôngkhovậnchuyểnhàngcủanhàgaGrô-dnưivà6toànhàlàmviệccủachínhquyềnquận.Sauđó,đãnổsúngvới

quânđộiliênbangtạichợtrungtâmvàtoànhàlàmviệccủachínhquyềnnướccộnghoà,xungquanhBộnộivụvàCụcanninh,mụctiêupháokíchcủahọlàtoànhàchínhquyềnChe-sni-anằmởtrungtâmthànhphố,toànhànàygầnnhưhoàntoànbịthiêuhuỷ.Cùngngày,phầntửlykhaiChe-sni-acòntấncôngA-gonvàGô-che-xmaiởphíađôngGrô-dnưi,đồngthờichiếmđượcGô-che-xmai.ngàymồng7,ngoàitoànhàchínhquyền,CụcanninhvàBộnộivụcònnằmtrongtayquânNgara,trungtâmthànhphốGrô-dnưiđãbịlựclượngvũtrangchốngchínhquyềnkiểmsoát.ngày12,kịchchiếnởGrô-dnưivẫnđangtiếpdiễn,quânđộiliênbangđãcóhơn200ngườichếttrận,hơn800ngườibịthương,việcnàykhiếnchotìnhhìnhChe-sni-alạimộtlầnnữaxấuđi.

Saukhixảyracuộctậpkích,ThủtướngNgaChéc-nô-mư-dinlậptứcnóichuyệnđiệnthoạivớitrưởngđoànđạibiểuliênbangMi-khai-nốpđangchuẩnbịtiếnhànhđàmphánvớiphíaGrô-dnưi,đồngthờitraođổiýkiếnvớiEn-xinvềtìnhhìnhChe-sni-a,còntiếnhànhbànbạcvớiThưkýủybananninhphụtráchvấnđềanninhlê-bét.ngày9,En-xinphátbiểutuyênbốvềviệctìnhhìnhChe-sni-axấuđi,chỉtríchhànhđộngcủalựclượngvũtrangbấtbợpphápChe-sni-aởGrô-dnưi,vàbàytỏsaunàyvẫnsẽápdụngbiệnphápđàmphánhoàbìnhđểgiảiquyếtvấnđềChe-sni-a.ngàyhômsau,En-xinbổnhiệmThưkýủybananninhliênbangNga,trợlýanninhquốcgiacủaTổngthốnglê-bétlàmđạidiệncủaTổngthốngđóngtạiChe-sni-a.Từngày11đếnngày12,lê-bétđếnGrô-dnưitiếnhànhhoạtđộngchớpnhoángvàdựthảomộtbảnkếhoạch,baogồm3nộidung:ủybananninhđánhgiáđốivớitìnhhìnhChe-snia-a,cáccơquanchủquảncủaliênbangcungcấpbảođảmvậtchấtkỹthuật,BộTổngthammưuquânNgachịutráchnhiệmkiểmsoátquânđộiliênbang.ngày11,ThủtướngNgachéc-nô-mư-dinđưarachuẩnbịthựchiệntìnhtrạngkhẩncấptrongvònghai,bangày.

Ngày30tháng8,lê-bétvàMát-xkha-đốpkýkết“ThoảthuậnKha-sa-vi-ớt”tạinướcCộnghoàĐa-gét-xtan,haibênđồngýngừngvôđiềukiệnviệcsửdụngvũlựcvàđedoạsửdụngvũlực;đồngthờikếhoạchsẽgiảiquyếtvấnđềđịavịcủaChe-sni-atrướcnăm2001.ngày19tháng10năm1996,rê-bu-kinthaylê-bétgiảiquyếtvấnđềChe-sni-a.ngày29tháng12,rê-bu-kintuyênbốrúttoànbộlữđoàn101và205vốnthườngtrútạiChe-sni-akhỏiChe-sni-a.CuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứnhấtkếtthúc.

TheothốngkêcủaBộquốcphòngNga,tínhđếnngày30tháng8năm1996,quânNgacó2.837ngườibịthiệtmạngtrongcuộcchiếntranhChe-sni-a,bịthương13.270người,mấttích337người,bịbắtlàmtùbinh432người;tổnthất5chiếcmáybay,8chiếctrựcthăngtácchiến,hơn500chiếcxetăng,xebọcthép,xechiếnđấubộbinhvàxetrinhsátbọcthép;tổnthấtkinhtếtrựctiếpkhoảng5tỷđô-laMỹ;phầntửvũtrangChe-sni-acó15ngànngườibịtiêudiệt.ThôngqualầntácchiếnđốivớiChe-sni-anày,đãbộclộranhiềuvấnđềcủaquânNga:

1.Xuấtquânsơsuất,ứngchiếnvộivã.QuânNgalầnlượtđãhuyđộng40~60ngànquân,bộđộithamchiếnliênquanđến4binhchủnglớn,5quânkhuvà3hạmđội,cóthểnóilà“giếtgàdùngdaomổtrâu”.Nhưnghuyđộngbinhlựcquymôlớnnhưvậy,trướcđólạikhôngcódựántácchiếnvàkếhoạchhànhđộngđầyđủ,sựhiệpđồngvàliênlạcgiữacáccánhquâncũngcóvấnđềlớn.Bộđộithamchiếnchuẩnbịtrướcchưađầybangày,60%bộđộithamchiếnđượcbiênchếtạmthờitrênđườngtiếnquân,khôngíttânbinhthậmchíngaycảsúngcũngkhôngbiếtsửdụng.Saukhichiếntranhnổra,quânđộikhôngxôngvàochiếnđấunhưchốngkẻthùchung,màlàmỗingườimộtýkiếntrongcácvấnđềquantrọngnhưcóxuấtquântớiChe-sni-ahaykhông,vàsửdụngloạivũkhínàođểđốiphóvớilựclượngvũtrangbấthợppháp.BaThứtrưởngBộQuốcphòngtừchứcvìphảnđốichiếntranh;11tướngliêndanhgửithưchoĐu-maquốcgia,yêucầuthảoluậnvềtínhhợpphápcủacuộcxuấtquântớiChe-sni-a;5viênsĩquanchỉhuycaocấpởtiềntuyếnbịcáchchứcdobỏlỡmấtthờicơchiếntranh.ýkiếncủatầnglớpquyếtsáchkhôngthốngnhất,gâysựhỗnloạncựclớnchobộđộithamchiếnlàmlòngquândaođộng,vớitâmtrạngchánghétchiếntranhnghiêmtrọng.Cácphepháichínhtrịtrongnộibộchínhphủmọclênnhưnấm,tranhgiànhnhauhếtsứcquyếtliệt,tổnthấtbêntrongnghiêmtrọng.Xuấtpháttừcácnhucầuchínhtrịkhácnhau,thếlựccácbêncủaNgatựbớimóclẫnnhau,dẫnđếnlậptrườngtronggiảiquyếtvấnđềChe-sni-acủanhàđươngcụcNgachaođảokhôngyên,sángbachiềubảy,thậmchíxuấthiệnhiệntượngkỳquái,nhàđươngcụcNgalại“nhúnmìnhcầuhoà”vềvấnđềChe-sni-akhiquânNga“épvàochântường”cácphầntửlykhaiChe-sni-abằngmộtcáigiáthươngvongcựclớn.VấnđềChe-sni-ađãbịgáclại,tronglòngđôibênđềuhiểurõ,chỉcầnsốngbìnhyênvôsựthìtốt.ChiếntranhChe-sni-akhôngnhữngbộclộsựđánhgiáthiếuđầyđủvềtínhkhókhăncủaviệcnhàđươngcụcNgagiảiquyếtvấnđềChe-sni-a,đồngthờicũngchothấyhoàncảnhthực

lựcgiảmsútmạnhsaukhiliênXôgiảithể.

2.Nuôiongtayáo,hậuhoạvôcùng.Năm1991,khilựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-avừamớixuấthiện,nhàđươngcụccầnlậptứcquétsạchngay,khôngđểlạihậuhoạ,nhưnglạibỏmặc,khiếnchonóngàycànglớnmạnh.Lâungày,Che-sni-atrênthựctếđãxâydựnglênmộtvươngquốcđộclậpngaytrướcmặtliênbangNga,đồngthờicôngnhiêntiếnhànhđốikhángchiatáchvớinhàđươngcụcliênbangNga,đếnlúcnàycóhànhđộngthìcũngđãmuộn.TạiChe-sni-a,đếnđâucũngcóquânphiệtcátcứ,cácloạithếlựcthườngdùngdaosúngđểtranhgiànhđịabàn,sảnxuấtmatuýbuônbánmatuýđãthànhphongtrào,tiềnđô-lagiảtrànngậpthànhphố,trangbịvũkhíbuônlậutừnướcngoàicôngnhiênbàybántrênthịtrường,phầntửphạmtộivàbăngnhómphạmtộicủanướckhácthườnglẻntớiChe-sni-alánhnạn,Che-sni-amộtlầnnữatrởthành“thiênđườngcủanhữngkẻphạmtội”.nhàđươngcụcNganhắmmắtlàmngơ,chínhsáchmềmyếu,nuôiongtayáo,khiếnchophầntửlykhaivũtrangChe-sni-acàngNgangngượcvôđộ.

3.ViệcquânNgatấncôngsởdĩkhókhănnhưvậy,chủyếulàtừsaukhikếtthúcChiếntranhThếgiớithứhai,trảiquamộtthờigiandàinhànrỗi,sứcchiếnđấucủaquânNgađãgiảmsútmạnh.QuânđộicủaLiênXôởÁp-gha-ni-xtanđãthảmbạiquayvề,cònlầnnày,mấyngàyđầubùngnổchiếntranhquânNgamỗingàychếttrậntrên100người,đếnngày9tháng2tổngcộnglêntới1100ngườichếttrận,ngoàiracòncóhàngtrămngườimấttích.TrangbịhạngnặngcủaquânNgahoàntoànkhôngpháthuyđượctácdụngởcácthônlàngnhỏbécủaChe-sni-a,sauxetăng,quânđộinốinhautiếnvàolàng,xeđiđầuvàxeđicuốilậptứcbịpháhuỷ,đoànxebịkẹtởgiữatiếnluikhôngđược,trởthànhchúcừuchờbịgiết,đạibộphậnbinhsĩtrởthànhvonghồndướihọngsúng.

4.KhôngnênchonướcCộnghoàChe-sni-ađặcquyềnngoạigiaovàquyềnxâydựnghiếnphápvượtquátựtrịdântộc,đâylàcơsởphápluậtquantrọngcủaviệcdẫnđếnđộclậpvềcơbản,cũnglàmộtnguyênnhânquantrọngdẫnđếnquốctếhoávấnđềChe-sni-a.ngày8tháng12năm1995,nhàđươngcụcliênbangNgacùngChe-sni-akýkếthiệpđịnhđịavịđặcbiệt,quyđịnhnướcCộnghoàChe-sni-acóquyềnthamgiavàogiaolưuquốctếvàquanhệkinhtếđốingoại,đồngthờicóthểlậprahiếnphápvàphápluậtcủamình,khiếnchoChe-sni-atáchrakhỏisựquảnlýcủaChínhphủliênbangnga,trở

thành“nướctrongnước”củaNga,vàđượchưởngđặcquyềnđặcbiệt.

5.Cuộcđấutranhđốivớiphầntửkhủngbốquyếtkhôngnênmềmtay,hoặclàkhôngđánh,đãđánhthìphảithắng.Kếtquảrasao?Mộtcườngquốcquânsựthếgiớitrướckia,cócácloạivũkhítiêntiếntrongđóbaogồmcảvũkhíhạtnhânvàquânđộihơnhaitriệungười,trongcuộcđấutranhtruyquétlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-abénhỏlạikéodàigiằngcovớinhauhainămtrời,cuốicùngvẫnkhônggiànhđượcthắnglợi.Cuộcchiếntranhnhưvậykhôngnhữngkhôngđánhđònphủđầuđốivớiphầntửđộclập,ngượclạikhiếncholựclượngvũtrangbấthợpphápcàngngangngượcvôđộ,chorằnglựclượngcủamìnhđủđểđốikhángvớiquânđộicủaliênbangNga,vìvậydámcôngkhaidứtkhoátvớiliênbangNga,tuyênbốđộclập.Trongtoànbộthờigianchiếntranh,quânNgachỉcómộtlần,cũnglàmộttrậnthắngđẹpduynhất,làtruysátĐu-đa-ép.

Việckýkết“ThoảthuậnKha-sa-vi-ớt”khiếnchoChe-sni-atrởthànhmộtchínhquyềnđộclậptrênthựctế.ngày27tháng1năm1997,Che-sni-abầuraMát-xkha-đốpkếnhiệmĐu-đa-éplàmTổngthống.Mát-xkha-đốpcũnggiốngnhưĐu-đa-épvậy,sinhravàonhữngnămbịlưuđày.SựthôbạocủanhàđươngcụcđãđểlạidấuấnsâusắccảđờikhóquênđốivớiMát-xkha-đốp.Tuổinhỏ,ôngđãnếmđủcảnhtanđànxẻnghévàsựđờithêlương.Saukhilớnlên,Mát-xkha-đốptrởthànhmộtsĩquanpháobinh,từngphụcdịchquânđộiởcácnơinhưViễnđông,hung-ga-rivàvùngbiểnBan-tích,từtiểuđộitrưởnglêntớitrungđoàntrưởng,vànhậnđượcquânhàmthượngtá.SaukhiliênXôgiảithểMát-xkha-đốpxuấtngũvềquê.Tháng10năm1991,Đu-đa-éptuyênbốChe-sni-ađộclập.Mát-xkha-đốpkhôngcamtâmcởiáovềquê,đãthamgialựclượngvũtrangchốngchínhphủcủaChe-sni-adoMát-xkha-đốplãnhđạo,đượcbổnhiệmlàmTổngthammưutrưởngquânđội.Doôngtagiỏibàybinhbốtrận,lậpđượccônglớntrongviệcđánhbạiquânNga,rấtmauchóngđượcĐu-đa-épquýmến.

NhưngtháiđộcủaMát-xkha-đốpđốivớiNgalạitươngđốiônhoà.Vìvậy,nhàđươngcụcNgacảmthấyrấtdễchịuđốivớiviệcMát-xkha-đốpđượcbầulàmTổngthốngChe-sni-a,ngayhômđóEn-xinđãgửithưchúcmừngMát-xkha-đốptrúngcử,tiếpđếnlạipháiThưkýủybanAnninhquốcgiaNgarê-bu-kinlàmđạidiệncánhâncủaTổngthốngthamdựlễnhậmchứccủaôngta.

SaukhiMát-xkha-đốplên,ôngtavẫnkIêntrì

Che-sni-alàmộtquốcgiađộclập,quanhệvớiNgacầnđượcxâydựngtrêncơsởchuẩnmựcquốctế.CònphíaNgathìchorằng,haibênđã“gáclại”vấnđềđịavịcủaChe-sni-atrongbảnThoảthuậnhoàbình,thìtrướchếtcầngiảiquyếttốtvấnđềkinhtếxãhộicủaChe-sni-adướitiềnđềthốngnhất.VìvậyhaibênNgavàChe-sni-ađãkýmộtloạtthoảthuậnhợptáckinhtế,trongđóbaogồmcảviệckhôiphụccơsởhạtầngbảođảmsinhhoạtởcáckhuvựcdâncưChe-sni-a,pháttiềnlươnghưuvàtiềnlương,khôiphụccácdựánkinhtếquốcdân...ChínhphủNgacònchoChe-sni-ađịavịđặckhukhaithácpháttriểnkinhtế,thựchiệnchínhsáchưuđãiđặcbiệt;mởlạiđườngbay,đườngsắtvàđườngbộ,đồngthờiđểviệccungứngdầumỏcủakhuvựcChe-sni-alạidonhàđươngcụcChe-sni-aquảnlý,nhấtlàvềmặtxuấttiềnracứuvãnvấnđềkinhtếChe-sni-abịtổnthươngnặngnề,Ngatrướcsauđãbỏra142triệuđô-laMỹ.

Nhưngđốivới“ýtốt”củaNga,Che-sni-alạikhônghiểu.năm1997,En-xinvàMát-xkha-đốptừnghailầngặpgỡ,nhưngđàmphángiữaNgavàChe-sni-avềvấnđềthốngnhấtkhônghềtiếntriểnmộtchútnào.En-xinđịnhmộtlầnnữathămChe-sni-a,nhưngMát-xkha-đốplạituyênbố,chuyếnthămcủaEn-xin“cầntuânthủnghiêmthônglệtrongquanhệgiữacácnước”vàchuẩnmựcngoạigiaođượccôngnhận,chứkhôngphảilàchuyếnthăm“cótínhthịsát”.Cùngnăm,Mát-xkha-đốpcòntuyênbố,tiếngChe-sni-adầndầnthaythếvịtrícủatiếngNga;lấyngườiNgalàmđốitượng,tiếnhànhcuộc“thanhlý”lớnđốivớicáccơquanhữuquan,“tiếnhànhcảicáchcănbảnđốivớichínhphủ”;vừamớibướcvàonămmới1998,Che-sni-aápdụngchứngminhthưmới,thựchiệntiềntệmớivàthayđổibằngláixemới.

Năm1998,Che-sni-abầuranghịviệnmớiphụcvụchotậpđoànthốngtrịtốicao,ngoàiracòncăncứvàomệnhlệnhcủaMát-xkha-đốpthànhlậptoàánphápđiểnđạoI-xlamtốicao.ToàánnàyngaytừngàyđầurađờiđãcóđượcquyềnlựclậppháptốicaoChe-sni-a,điềunàycũngkhiếnchonókhôngngừngxungđộtvớinghịviện.ngày3tháng2,Mát-xkha-đốpphátbiểutrêntruyềnhình,tuyênbốChe-sni-athựchiệntoàndiệnchếđộphápđiểnđạoI-xlam.

Đồngthời,Che-sni-acònnỗlựctăngcườngmốiquanhệkinhtếvớicácnướcvùngngoạiCáp-ca-dơ.Mụcđíchcủanócóhai:MộtlàcốgắngkýkếtnhữngthoảthuậnkinhtếhiệnthựckhảthivớicácnướcvùngngoạiCáp-ca-dơ,nhằmgiảmbớtsựỷlạiđốivớiNga;hailàtiếnhànhđàmphánvềnhữngdựánmàChe-sni-akhôngthểnàothựchiệnđược,cốgắnggâyáplựcvớiNgavềmặttâmlý.Cuốinăm1997,phóThủtướngChe-sni-aZa-ga-épthămGru-di-a,haibênđãthảoluậnvấnđềpháthuyvaitròcủađườngbộtừTbi-li-siđếnGrô-dnưi.ConđườngnàycóthểkhiếnchoxecộđivòngquaNgaliênhệvớibênngoài,từđóphávỡsựphongtoảcủaNga,cóýnghĩachiếnlượcquantrọng.Che-sni-acònrasứcmởrộngmốiliênhệvớiA-déc-bai-dan,haibêntừngthảoluậntớivấnđềchếbiếndầumỏ.Che-sni-acòncốgắngnhờphươngTâyvàcácnướcI-xlamgiúpđỡ.KhibầucửTổngthốngChe-sni-a,Mát-xkha-đốpđãnhậnđượckhoảnviệntrợvốntrịgiá350ngànđô-laMỹcủaủybanAnninhchâuÂu.năm1997,Mát-xkha-đốpđãlầnlượtthămcácnướcnhưThổnhĩKỳ,Gru-di-a,Balan,Mỹ,mộtmặtôngtatíchcựcthuyếtphụcthươnggiacácnướcđếnChe-sni-ađầutư,mộtmặttìmkiếmsựủnghộchínhtrịcủanhữngnướcnàyđốivớiChe-sni-a,tuyênbố:“nếuNgakhôngđiđầuthừanhậnChe-sni-a,thìnhữngnướckháccóthểsẽthừanhậntrước”.

Vềmặtquânsự,Mát-xkha-đốpgiảitánđộicậnvệTổngthốngtrướcđâydoĐu-đa-épxâydựng,tổchứcthànhđộicậnvệquốcdânChe-sni-a,độicậnvệTổngthốngvàđộicậnvệI-xlamvàquânchínhquy.Theothốngkêcủacácchuyêngia,độiquânchínhquynàyướcchừngkhoảng20ngànngười.Trongđóbaogồmcảtiểuđoàncườngkíchdù“A-bu-hát”doBa-sa-épchỉhuy;tiểuđoànMu-slimcủaBa-ra-ép;binhđoànđặcchủngcủaGờ-la-ép;trungđoànxetăng,binhđoànpháocaoxạ,trungđoànchốngtăng,binhđoànbộbinhmôtôhoásố1vàsố2,binhđoànbộbinhsố3củai-sa-ép;binhđoànbộbinhvùngrừngnúi,haitiểuđoàncôngbinhvàhaitiểuđoànthôngtincủaAn-sa-nu-ca-ép.TấtcảnhữngcáiđóđềudựbáocuộcchiếntranhChe-sni-amộtlầnnữanổrasẽlàđiềukhôngthểtránhkhỏi.

ChiếntranhChe-sni-alầnthứhaiNăm1999,Ba-sa-ép,ngườicóbiệthiệu“SóiCáp-ca-dơ”trong

cuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứnhất,khôngthoảmãnvớihiện

trạngđộclậptrênthựctếcủaChe-sni-a,yêucầuthựchiệntựdolớnhơntạikhuvựcBắcCáp-ca-dơ.Vìvậyôngtacôngkhaihôhàoxâydựngđộicảmtử,đòi“giảiphóngđa-gét-xtan”,“giảiphóngtoànbộCáp-ca-dơ”,vàngày4tháng7cùngnăm,ôngtasoáilĩnhhơn200phầntửvũtrang“Che-sni-ađộclập”xâmnhậpvàoĐa-gét-xtantiếnhànhhoạtđộngkhủngbố,đánhléntrạmgáccủabộđộiBộnộivụNga,từđóchâmngòichocuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhai.ngày7tháng8,ôngtalạichỉhuyhơn5000phầntửvũtrangtậphợptạibiêngiớiĐa-gét-xtanvàChe-sni-a,chiathànhhaingảtấncôngvàoĐa-gét-xtan,tiếncôngmạnhquânNga,hòngsaukhiChe-sni-ađuổiđượcquânNgarồilạiđánhbạiquânNgaởĐa-gét-xtan,nhằmthựchiệnmụcđíchChe-sni-avàĐa-gét-xtantáchrakhỏiNgavàthànhlậpnướctheochủnghĩaI-xlamđộclập.

Ba-sa-ép34tuổichỉhuylầnhànhđộngnàylàcựuThủtướngcủaChe-sni-a,làngườilãnhđạocủaphầntửphiếnloạnChe-sni-a.Ôngtadũngmãnhthiệnchiến,nổidanhnhờbắtgiữcontinnăm1995trongthờigianchiếntranhChe-sni-aởBu-che-nô-xcơ,saukhigiữchứcThủtướngvàithángthìgianhậpvàohàngngũphechốngđốicủaTổngthống.

ĐứngtrướcsựtiếncôngcủaBa-sa-ép,ngày10tháng8,Pu-tinvừamớitrởthànhThủtướngđãcùngvớiTổngthốngEn-xinvàlãnhđạocáccơquanhữuquanthảoluậnvềtìnhhìnhChe-sni-a.Pu-tinbàytỏ:“Che-sni-alàmộtvùngbịbọnphỉvàphầntửtôngiáocựcđoanchiếmgiữ,làmặttrậntiềntiêuđểtấncôngtừbênngoàivàlậtđổtừbêntrong(Nga)”,đốivớibọnphỉChe-sni-a“nếunhưhômnaykhôngratay,ngàymaitổnthấtsẽlớnhơn”.“BấtkểlàbọnphỉChe-sni-aẩnnấpởđâu,quânNgađềusẽtiêudiệtchúng”.Pu-tinxinEn-xinchoôngtoànquyềnchỉhuyhànhđộngvàđiềuhànhcáccơquancósứcmạnh.Saukhiđượcchấpthuận,Pu-tinliềnbắttayngayvàoxoaychuyểncụcdiệncôngtáccủacáccơquanquyềnlực.hàngngàyôngđềutriệutậpcácnhàlãnhđạocủacáccơquannàyđếnvănphòngcủamình,nhiềulầnyêucầuhọtậptrungtấtcảcácnguồntàinguyênlạithànhmộtnguồnsứcmạnh.Ôngcòntriệutậphộinghịmởrộngủybananninh,ôngphátbiểutạihộinghịrằng,việcchàđạplênluậtphápvàhànhđộngkhủngbốdiễnraởvùngCáp-ca-dơlàkhôngthểchấpnhậnđược,cầnphảicóbiệnphápchỉnhđốnlạitrậttựvàkỷcươngởđó.Ôngnói,nhàlãnhđạoNgađãtruyềnđạtnhiệmvụtớicáccơquanquyềnlựcởliênbangvàđịaphương,trừtậngốcmầmhoạquấynhiễuởđó.Pu-tintuyênbốvớigiớibáochí,trongphầntử

vũtranghoạtđộngởĐa-gét-xtancóphầntửvũtrangChe-sni-a,chínhphủNgađãđềracảmộtphươngánđểchỉnhđốnlạitrậttựởĐa-gét-xtan,vàđãđượcTổngthốngEn-xinphêchuẩn,đồngthờituyênbốthànhlậpBộtưlệnhQuânsựkhôiphụctrậttựbìnhthườngcủaĐa-gét-xtan.

Sauđó,máybaytrựcthăngvũtrangcủakhôngquânNgađãtriểnkhaitấncôngmạnhcácphầntửvũtrangbấthợpphápđóngtạivàilàngởnướccộnghoàĐa-gét-xtan.KhôngquânNgaápdụngkiểunATođánhliênbangnamTư,tứcsửdụngưuthếkhôngquânvàvũkhíkỹthuậtcaođểtiếnhànhtấncôngquânsựtừxa,độchínhxáccao,khôngtiếpxúcvớingườidướimặtđất,cốgắngtốiđatránhthươngvongvềngườiđốivớicácmụctiêutấncông.Tiếnhànhnémbomngàyđêmđốivớicáccăncứhoạtđộngvàcơsởthôngtin,giaothông,kinhtếcủa“cácphầntửChe-sni-ađộclập”,làmchonótêliệt,lạiđiềurấtnhiềuquânđếntriểnkhaitấncôngmạnhđốivớilựclượngvũtrang“Che-sni-ađộclập”ởvùngbiêngiớiChe-sni-avàĐa-gét-xtan.

TronglầnhànhđộngnàycủaquânNga,tổngcộngcó6ngườichết,nhiềungườibịthương.ngoàira,haichiếcmáybaytrựcthăngvũtrangcủaquânNgabịphầntửvũtrangbắnrơi,trongcácnhânviêncủatổláigặpnạncótrungđoànphótrungđoàntrựcthăng487,AnhhùngNganau-mốp.Khônglâu,quânNgalạimộtlầnnữatriểnkhaihànhđộngquânsựquymôlớnđốivớiphầntửvũtrang.ThứtrưởngBộnộivụNgaCờ-lê-ni-kốpnói:“hailầntấncông,quânNgatổngcộngcó10ngườichếttrận,27ngườibịthương.hàngchụcphầntửvũtrangbịbắnchết,vàitrămngườibịthương.QuânNgađãgiànhlạiđượcmộtphầncácthônlàngbịphầntửvũtrangchiếmgiữ”.đếnngày14tháng9,khôngquânNgahuyđộngtới1700lượtchiếcmáybaychiếnđấu,tiêudiệthơn2000tênphỉ,hơn250điểmhoạtđộngvà150cơsởhuấnluyện.

Saukhibịtấncôngnặngnềlầnđó,Ba-sa-éplạipháihàngloạtphầntửkhủngbốthâmnhậpvàotrongđấtNga,giấuvàitrămtấnthuốcnổvàotrongđườngtrắngvậnchuyểntớiMát-xcơ-va,tiếnhànhđưacuộcchiếntranhtheohướng“chiếntranhmoiruột”khủngbốtrongnộibộcủaNga.ngày31tháng8vàcácngày4,9,13,16tháng9năm1999,cácphầntửkhủngbốChe-sni-aliêntụcgâyracácvụnổkhủngbốnghiêmtrọngtạicácthànhphốnhưMát-xcơ-va,Bu-i-nác-xcơvàVôn-gô-đôn-xcơ.Trongđóvụnổngày4tháng9tạimột

doanhtrạiquânđộiởBu-i-nác-xcơlàmvàichụcngườichết,đasốlàphụnữvàtrẻem.TạiMát-xcơ-valiêntụcxảyrabavụnổ,vụlớnnhấttrongsốđólàvàolúc5giờsángngày13tháng9,mộttoànhàchungcư8tầngnằmởsố6đạilộCa-sintrungtâmMát-xcơ-vađãbịsanthànhbìnhđịa,hàngtrămngườiđangngủsaytrongtoànhàbịchếtvàbịthươngnặng.ngày16tháng9,mộttoànhàchungcư9tầngởthànhphốVôn-gô-đôn-xcơ,thànhphốphíanamcủaNganổtung,hơn100ngườibịtửthương.nhữngvụnổkhủngbốnàytổngcộnglàmchohơn300ngườichết,rấtnhiềungườibịthương,khiếnchocảnướcNgarơivàokhủnghoảng.DolantruyềnrộngrãitincóvàitấnthuốcnổđangđượcgiấuởtoànhànàođótrongthànhphốMát-xcơ-vacóthểphátnổbấtcứlúcnào,càngkhiếnchongườidânMát-xcơ-valosợ.Chỉriêngngày16tháng9đãcóhơn1000cúđiệnthoạibáocảnhsátpháthiệnthấyvậtkhảnghilàchấtnổ.Còncácphầntử“Che-sni-ađộclập”lạirasứcgọinhữngcúđiệnthoạidoạdẫmởMát-xcơ-vamấyngàyliền,khiếnchomọingườicànglosợ.

HànhđộngkhủngbốcủaBa-sa-épcuốicùngđãkhiếnchodânchúngMát-xcơ-vanổigiận.Pu-tinnhâncơhộiđóbắtđầutìmkiếmsựủnghộcủanghịviện,đưarakếhoạchđốiphóvớicácphầntửkhủngbốChe-sni-abịtốcáolàđãsắpđặtcácvụtấncôngbằngthuốcnổ.

TạihộinghịĐu-mahọpngày14tháng9năm1999,Pu-tinlầnđầutiênđưarakếhoạchđiềuchỉnhcụcdiệncủaChe-sni-a:

Thứnhất,ápdụngbiệnphápcáchlytạmthờinghiêmngặttạitấtcảcáckhuvựccóchungđườngbiêngiớivớiChe-sni-a.nhưngChe-sni-avẫnlàbộphậncấuthànhcủaliênbangNga,bấtcứhànhvigâytổnhạinàotớitoànvẹnlãnhthổcủaNgađềubịcholàhànhvibấthợppháp;Thứhai,cầnphảitiếnhànhphântíchlạimộtcáchcôngbằngđốivớitìnhhìnhthựchiện“ThoảthuậnKha-sa-vi-ớt”.Cácphầntửlykhaiđơnphươnglợidụngbảnthoảthuậnđạtđượcvàonăm1996nàyhònggiảiquyếtvấnđềđịavịcủaChe-sni-a,thựchiệnchiacắtđấtnước;Thứba,tiêudiệthoàntoànbọnphỉcóvũtrangtronglãnhthổĐa-gét-xtan,nhàlãnhđạoChe-sni-acầngiaonộpchophíaNgabọnphỉtronglãnhthổChe-sni-a,nếukhông,NgasẽbuộcphảivượtsangbiêngiớiChe-sni-atiêudiệtnhữnglựclượngvũtrangnày;Thứtư,kiếnnghịnhữngngườiChe-sni-acóuytínbịbuộcphảisốngbênngoàiChe-sni-athànhlậpmộtcơquanđạidiệnhợppháptạiNgacủanướccộnghoàChe-sni-a.Cuốicùng,Pu-tinbàytỏchỉcósaukhi

thựchiệnmộtloạtbiệnphápnày,mớicóthểbàntớivấnđềđịavịchínhtrịkinhtếcủaChe-sni-a.Thôngqualầnhộinghịnày,Pu-tinthểhiệnvớithếgiớilậptrườngcứngrắncủaôngtrongvấnđềChe-sni-a.

VìPu-tinhiểurấtrõrằng,nếunhưhoảnghốtbótay,yếuđuốicorụttrướccuộcchiếnkhủngbố“Che-sni-ađộclập”hònggâynhiễuvàchiatáchkhỏiNganày,thiếusựphảnkích,thậmchílạimộtlầnnữakhuấtphụcthoảhiện,hậuquảchắcchắnsẽlà:

1.Che-sni-a-in-gút-đa-gét-xtanchắcchắnsẽchínhthứctáchrakhỏinướcNga,thànhlậpmộtnướcriêng.TừđócũngsẽdẫnđếnlànsóngtoànbộkhuvựcBắcCáp-ca-dơ,cácdântộckhácvàcáctỉnhbiêngiớicủangasẽàoàobắtchước“Ch-sni-ađộclập”,táchrakhỏiNgađứngđộclậpvàgầnnhưđộclập,chínhquyềnTrungươngNgarấtcóthểsẽkhôngkiểmsoátđượccụcdiệnvàlàmcholiênbangNgatanrã.CònnhữngnướctáchranàyrấtcóthểsẽđốiđầuvớiNgadướisựkíchđộngủnghộcủaMỹ-phươngTâyvàchủnghĩakhủngbốquốctế,chủnghĩađạoI-xlam.TràolưutưtưởngđầuhàngbánnướctrongnướcNgasẽcànglantràn,kinhtếquânsựsẽcàngsuythoáinhanhchóng,hoạtđộngkhủngbốvàphạmtộisẽcànghoànhhành,trậttựxãhộicũngsẽcànghỗnloạn.Đồngthờimâuthuẫngiaicấpcànggaygắtnổicộm,thựclựctổnghợpquốcgiacủangacũngchắcchắnsẽgiảmmạnh.

2.BanướcvùngbiểnBan-tíchvốntừlâumongmuốnhướngtớiphươngTây,gianhậpNATO,vàbanướcvùngCáp-ca-dơlàU-crai-na,Gru-di-athuộcCộngđồngcácquốcgiađộclậpcùngvới5nướcTrungátrongđócóCa-dắc-xtan,thậmchíBê-la-rút,cóquanhệgầngũinhấtvớingathấyngamềmyếubấttài,yếuớtnhưvậy,ngaycảlãnhthổquốcgiacủamìnhcũngkhôngbảovệnổi,vớisựxúigiụccảcứnglẫnmềmvàcámdỗlợiíchcủaMỹvàphươngTây,cũngsẽđốiđầuvớiNga.

3.KhuvựcCáp-ca-dơvàkhuvựcTrungÁvòngquanhbiểnCa-xpiên,nhấtlà4nướcA-déc-bai-dan,Ca-dắc-xtan,Tuốc-mê-ni-xtanvàU-dơ-bê-xtan,quathămdòpháthiệntrữlượngdầumỏ,cótừ50tỷchotới200tỷthùng,trữlượngkhíđốtthiênnhiênchíítcótới9000tỷmétkhối,tínhtheogiácảnăm1998,trịgiáướcchừngkhoảng3000tỷđô-laMỹ,hơnnữacórấtnhiềuđườngốngdẫndầucầnxâydựng.TàinguyênnănglượngkhổnglồvàcôngtrìnhxâydựngkhổnglồnhưvậyđềunằmtrongphạmvithếlựccủaNga,là

nguồncủacảiquantrọngcủaNga.Nhưngmộtkhinhữngnướcnàytáchra,nghiêngvềphươngTây,gianhậpNATO,thìmón“vàngđen”khổnglồnàytấtsẽchảysangphíaMỹvàphươngTây.MàmộttrongnhữngmưuđồcácnướcphươngTây,trongđócóMỹ,ápdụngchínhsáchđốivớivấnđềChe-sni-achínhlà“làmsuyyếuđịavịcủaNga,đuổingarakhỏikhuvựcbiểnCa-xpiên,Cáp-ca-dơvàTrungÁ”nhưBộtrưởngQuốcphòngngaXéc-gây-éptừngnói.Cũngnhưmộtsốhọcgiảchorằng,nhưdùngcondaoCáp-ca-dơcắtmiếngpho-mátNganàyra,chiếmvềchomìnhnguồnkhoángsảncủakhuvựcnày.ThếnênnướcNgavốncónhiềukhảnăngcóđượcnguồncủacảinàylạichỉcóthểnhìnthấyvàngmàthanthở,khôngbiếtlàmthếnào,mặcchongườitachiacắt,chiachácvàcướpđoạt.

VìvậyPu-tintuyệtđốikhôngbỏmặcchoChe-sni-atựdo,nhưngđểcóđượcsựủnghộcủaquốctế,ngoạitrưởngNgaI-va-nốpđãnóitạicuộchọptrùbịhộinghịngoạitrưởng8nướctạiốt-ta-oatốingày18tháng9rằng:“Vấnđềchủnghĩakhủngbốquốctếlàmộtsựtháchthứcnguyhiểmđốivớicộngđồngquốctế,cầnphảicùngápdụngbiệnphápkhẩncấp,ngănchặnchủnghĩakhủngbốlanrộng”.hoạtđộngdiễnthuyếtmài-va-nốptriểnkhaisauđócũngđạtđượcsựtiếntriểnnhấtđịnh,ôngtaphátbiểuvớigiớibáochírằng,trongđàmphán“Chúngtôiđãbànbạcnhấttrí,kiếnnghịtổchứcmộtcuộcgặpbộtrưởngngoạigiao“8nướclớn”trongmộtthờigiangầnđây,thảoluậnvềtháchthứccótínhtoàncầunàyvàtìmkiếmsáchlượcđốiphóvớitháchthứcđó”.

ĐốivớikếhoạchcủaNga,Che-sni-akêugọicộngđồngquốctếngănchặn“hànhđộngxâmlược”màNgaápdụngđốivớingườidâncủamình.Che-sni-acảnhcáo,họsẽápdụngmọibiệnphápphòngvệ.

Ngày19tháng9,khôngquânNgatiếptụcnémbomxuốngnhữngmụctiêukhảnghitronglãnhthổChe-sni-a,đồngthờitriểnkhaiđợttấncôngmạnhnhấtkểtừlầnnémbomtháng8.phầntửvũtrangđóngtạikhuvựcbiêngiớiĐa-gét-xtanngaysátChe-sni-ađồngthờicũngbịtổnthươngnặngnề,4toànhàdoanhtrại,5cứđiểmvà21chiếcôtôbịkhôngquânNgapháhuỷ.Sốphỉbịchếtướcchừngkhoảng140người.

Đồngthời,cókhoảng2000phầntửvũtrangtậpkếttạivùngbiêngiớicủaSta-vrô-pôngầnChe-sni-a.họxâycôngsự,đàochiếnhào,xâydựngbệbắnkiêncố,chờcùngquânNgamộttrậnsốngchết.

Vớitìnhhìnhđó,cơquanhànhchínhkhuvựcbiêngiớiSta-vrô-pônđãápdụngmộtloạtbiệnphápanninhtươngứng.hoảpháovàvũkhícủacảnhsátvàbộđộibảovệnộibộđóngtạikhuvựcbiêngiớigiữaSta-vrô-pônvàChe-sni-ađượctăngcườngthêm.độituầntrabiêngiớicũngđượchoànthiệnhơn.điệnđàisửdụngtrướcđórấtdễbịcácphầntửvũtrangChe-sni-abắtđượcsóng,thếhệđiệnđàimớiđãngănngừađượckhảnăngđó.đồngthờivớiquânđộitấncôngvũtrang,toànbộcảnhsátcủaNgacũngđãtriểnkhaihànhđộng“cơnlốc”tấncôngmạnhhoạtđộngkhủngbố.Trongvòngbangàytừ16đến18tháng9,sốtộiphạmbỏtrốnbịbắtlêntớihơn2200người,tộiphạmtìnhnghihơn9000người,tịchthuhơn2000vũkhí,pháthiệnhơn10ngànhangổtộiphạmcótàngtrữtráiphépvũkhí,tìmđược300ki-lô-gamthuốcnổ,774thiếtbịgâynổ.Tínhđếnngày2tháng10,tronghànhđộng“cơnlốc”,cảnhsátNgađãtrinhsátpháđược17ngànvụliênquantớikhủngbố,pháthiện515tấnthuốcnổ,4000thiếtbịgâynổ,thunộp7000khẩusúng,cókhôngítthuốcnổdokịpthờipháthiệnloạibỏnênkhôngnổđược,nếukhôngsẽgâycàngnhiềuthươngvongchodânthường.

SaukhiNgatriểnkhaihànhđộngquânsựkhônglâu,khiPu-tintrảlờiphỏngvấntrênđàiTruyềnhìnhNga,ôngđãtrìnhbàyrõhơnvềchínhsáchChe-sni-acủamình.ÔngđánhgiátìnhhìnhChe-sni-avàhoạtđộngkhủngbốtrênlãnhthổcủaNga,phântíchbốicảnhcủanó,đưaranhữngnhiệmvụchínhcủachínhphủvàxãhội.

Pu-tinchỉra:“ChúngtahãynhớlạimộtsốsựkiệnxảyrakhiliênXôgiảithểvàsauđó.SaukhiliênXôgiảithể,tâmtrạngmuốntáchralêncao,đặcbiệtlàcácloạithếlựcởnướcCộnghoàChe-sni-acóthếtấncôngcựckỳmạnh.NgavàChe-sni-ađãtiếnhànhđàmphánrấtlâuvềquanhệsongphương,nhưngkhôngđạtđượckếtquảtíchcựcnào.QuânđộiNgamộtđộđãvàoChe-sni-a,cácbênphảnứngrấtmạnhvềđiềunày.ởChe-sni-a,chủyếunhấtlànhiềuvùngcủaNga,mọingườiđềucoiđiềuđólàsựpháttáccủadãtâmđếquốccủanhàlãnhđạoNga”.“điềunàyđúnghaysai,tạmchưađánhgiá,chúngtahiệnnaycũngkhôngthảoluậnđộngcơcủaquyếtđịnhnàylàgì.Tôichorằng,tấtcảmọibiệnpháphoàbìnhkhiấychưaphảilàđãdùnghết.Tôixinnóilạimộtlầnnữa,aiđúngaisaichúngtatạmthờichưađưarakếtluận.Tôichỉmuốnnhắcnhởmọingườichúý,tấtcảnhữngcáiđóđềuxảyratrongtìnhtrạngbấtlợivềmặtquânsự,thiếukếhoạchhànhđộngquânsựchutoàn,vàgâythươngvonglớnvềngười.

Saucuộcphỏngvấnđókhônglâu,Pu-tinhạlệnhtiếnhànhkhôngkíchtoàndiệnthủphủChe-sni-aGrô-dnưi.ngày23,khôngquânNgađãnémbomsânbayquốctếGrô-dnưivàmộtnhàmáylọcdầuphíatâynam,dẫnđến6ngườithiệtmạng.ngoàiracóhaingườibịquânNgagiếtchếtởnơikhác.

Ngày24,bốnchiếcmáybaytiếncôngmặtđấtSU-25phónghơn10quảtênlửađạnđạovàođàitruyềnhìnhnguyênlàcơsởquânsựcũởCa-mu-ca-ra,cơsởquânsựnàyđãbịlựclượngvũtrangChe-sni-ađổithànhtrụsởcảnhsát.Cuộckhôngkíchgâycho3ngườithiệtmạng,20ngườibịthương,hơn10ngôinhàbịpháhuỷ.ngoàira,hoảtiễncủaquânNgacòntấncôngvàomộtxeôtôởlàngSa-ma-si-kicáchGrô-dnưi50dặmvềphíatây.8giờ30phútngày25,12chiếcmáybaychiếnđấuphảnlựcNgalạimộtlầnnữatiếnhànhđộtkíchkéodài30phútđốivớigrô-dnưivàkhuvựcgầnđó,pháhuỷthápchuyểnpháttruyềnhìnhvàtrungtâmkiểmsoátđiệnthoạidiđộng,khiếnchotrungtâmthôngtinvàcáccơsởkháctronglãnhthổnướccộnghoàchủtrươngđộclậpnàygầnnhưtêliệt,cuộcđộtkíchcònlàmcho10ngườichết.

TổngTưlệnhKhôngquânNgaCôn-nu-cốpnóivớiphóngviên,chỉcầnphầntửvũtrangkhôngbịtiêudiệt,thìkhôngquânNgasẽtiếptụctấncôngcácmụctiêutronglãnhthổcủaChe-sni-a.VịTổngTưlệnhnàychorằng,đểhoànthànhnhiệmvụnày,khôngcầnphảisửdụngđếnkhôngquânchiếnlượcởChe-sni-a,chỉcầnsửdụngmộtsốvũkhícóđộchínhxáccao,baogồmtênlửađạnđạodẫnđườngbằngla-devàbomcóthểkiểmsoátđượclàcóthểtiếpcậnđượcmụctiêu.Ôngtanói,đếnnaykhôngquânNgachưabịtổnthấtchiếcmáybaynào.

Ngày26,cùngvớitiếngbomnổcủamáybaychiếnđấuNga,BộtrưởngQuốcphòngNgaXéc-gây-éplầnđầutiêncảnhcáo:“Chúngtađãsắpxếpổnthoảkếhoạchhànhđộngmặtđấtvớinhiềubàibản,sẽtuỳtìnhhìnhđểhànhđộng,mụctiêuchủyếucủachúngtôilàtiêudiệtbọnphỉ”.đứngtrướcsựtấncôngmạnhcủaPu-tin,ngày26tháng9,phíaChe-sni-atuyênbố,đểtránhcuộcchiếntranhquymôlớn,TổngthốngChe-sni-aMát-xkha-đốpbàytỏmuốncùngtiếnhànhđốithoạichínhtrịcótínhxâydựngvớicácnhàlãnhđạoNga.Mát-xkha-đốpbàytỏ,còncóhyvọngthôngquabiệnphápngoạigiaogiảiquyếthoàbìnhvấnđềquanhệNgavàChe-sni-a.Ôngtanói:“nhândânChe-sni-avànhândânNgakhônghyvọnglạixảyramộtcuộc

chiếntranh”.ĐốivớisựkêugọicủaMát-xkha-đốp,ngày27,Pu-tinnóivớiphóngviênsaukhigặpEn-xintạiđiệnCrem-li,phíachínhphủChe-sni-atinchắcrằng“gầnđâynhấtNgasẽbắtđầuápdụnghànhđộngmặtđất”.Ôngtanói:“Xéttớisựpháttriểnnàycủatìnhhình,Che-sni-ađanggấprútchuẩnbịchiếntranh,nhằmchốnglạisựxâmlược”.Xemra,phíaChe-sni-ađãýthứcđượcrằng,cuộcchiếntranhnàyđãkhôngthểtránhkhỏi.CònđốivớichínhphủNgamànói,trongvòng3nămcuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứnhấtkếtthúckhôngvẻvang,họcũngluôntínhđếnlàmthếnàođốiphóvớinướccộnghoàphiếnloạnnày.BấtkểlàđiệnCrem-lihaylàBộQuốcphòngđềukhôngtừbỏcốgắng.ngày30tháng9,quânNgatiếnvàoChe-sni-atừbahướng,cuộcchiếntranhChe-sni-achốnglại“Che-sni-ađộclập”lầnthứhaichínhthứcbắtđầu.

Ngày2tháng10,vàingànquânnhânNgavàhơn1000xethiếtgiápđồngloạttiếnvàoChe-sni-a,Trưởngkhuhànhchínhvùngnao-xkilàni-cô-la-épnói:“Mộtcánhquândài80km,tốingàythứ5tiếnvàoMao-xkivàXan-cốp-xkiởphíabắcChe-sni-a”.Tốihômđó,quânđộiNgađãtiếnsâuvàođấtChe-sni-akhoảng5km,vàchiếmđượcmộtphầnkhuvựcphíabắcsôngTê-rếchcủaChe-sni-a.

Cùngngày,mộtcánhquânkháccủaNgacũngtiếnvàophíatâycủaChe-sni-a,tiếnvềkhuvựcBa-mútcáchthủphủChe-sni-aGrô-dnưikhoảng30km.

Ngày4tháng10,quânNgađãđánhvàosâuChe-sni-a10km,vàthiếtlập“antoànkhu”batầng:phòngtuyếnthứnhấtdobộđộibảovệnộibộBộnộivụvàcảnhsáttrấngiữ,phòngtuyếnthứhaivàthứbadobộđộivũtrangNgatrấngiữ.nhiệmvụcủaquânđộilàđốiphóvớiphiếnquânChe-sni-ađộtpháphòngtuyếnthứnhất,cắtđứtmốiliênhệgiữaphiếnquânvớibênngoài.đồngthời,bộđộibảovệnộibộNgađãchiếmđượcmộtlàngcótênlàBô-rốt-ki-nốp-xkacủaChe-sni-a.làngnàynằmcáchbiêngiớiChe-sni-a13km.

Nhưngchotớilúcđó,quânNgavẫnkhôngthừanhậnhọcókếhoạchtriểnkhaithếtiếncôngtoàndiện.ngườiphátngônquânNganói,quânđộiNgaphátđộngtấncôngkhôngnhằmvàocáclàngcủaChe-sni-a,thếnhưng,nhữngcơsởmàhọchiếmgiữởngaycạnhcáclàng,họcũngtừngtiếnhànhchiếnđấuquymônhỏvớiphiếnquân.

Ngày5tháng10,TổngthốngChe-sni-akýlệnhthựchiệntình

trạngthờichiếntạinướccộnghoà,đốivớiChe-sni-amànói,điềunàychỉcóthểcónghĩalà:chiếntranhđãbắtđầu.rõràng,đâylàcâutrảlờiđốivớiliênbangNga.lúcnàyquânNgađãkiểmsoátđượchaikhuvựcđồngbằngcủaChe-sni-alàNao-xkivàXan-cốp-xki,đãchiếmlĩnhtrậnđịaxungquanhcáclàngnhưCan-ga-rin-xka.phầntửvũtrangvàđạiđasốnamcưdâncủanhữngvùngnàyđềuđãrờikhỏinơisinhsống,rútvàonộiđịaChe-sni-a,đồngthờihọtổchứctổvũtrangtừ5đến10ngườinhằmbảođảmcholựclượngchủchốtcủaChe-sni-arútlui.nhữngtổnàycònxâydựngchiếnhàoởcửangõravàolàng,thịtrấn,chônmìnởnhữngnơimàquânđộiliênbangNgacóthểđiqua.

Ngày6tháng10,bộđộicơđộngcủaBộnộivụvàBộQuốcphòngNgađãhoànthànhtriệtđểnhiệmvụxâydựngantoànkhutạibiêngiớiChe-sni-a,antoànkhutáchkhuvựcdobọnphỉcóvũtrangchiếmcứvớikhuvựclâncậnbắcCáp-ca-dơ.BộtrưởngBộQuốcphòngNgaXéc-gây-épđãxácnhậnkếhoạchquânđộiliênbangNgaxâydựngantoànkhuởChe-sni-a:“Kếhoạchnàyđãđượcthựchiện,quânđộiliênbangNgaởmộtsốnơiđãvượtquasôngTê-rếch,mộtsốnơicònchưavượtquađược”.Pu-tincũngbàytỏ,xâydựngmộtkhubảovệlànhiệmvụhàngđầuđểquânNgatiếnvàoChe-sni-a,nhưngmụctiêucuốicùngcủanólàloạibỏtậngốchoạtđộngkhủngbố.

Cùngngày,đạidiệntoànquyềncủaTổngthốngNgatạiphápviệnhiếnphápMi-kha-inMít-cốpnóivớiphóngviênrằng,thựchiệntìnhtrạngthờichiếnởnướcCộnghoàChe-sni-atheomệnhlệnhcủaTổngthốngChe-sni-aMát-xkha-đốplàbấthợppháp.Ôngtanói,theohiếnphápliênbangNga,chỉcóTổngthốngliênbangNgamớicóthểtuyênbốthựchiệntìnhtrạngthờichiến.

Ngày7tháng10,quânNgađãchiếmlĩnhđượcmộtphầnbalãnhthổcủaChe-sni-a.KhichiếntuyếnđượcđẩytớivượtquasôngTê-rếchởkhuvựcphíabắccủaChe-sni-a,thìđãbùngnổmộtcuộcchiếnđấuquymôlớn.

Đêm8tháng10,phầntửvũtrangChe-sni-aquasôngTê-rếch,xôngvàolàngi-si-san-xkai-ađánhlénquânNga.haibênkịchchiếnvớinhau4tiếngđồnghồ,trongchiếnđấuquânNgacótớihơn200sĩquanvàbinhlínhchếttrận,hơn30chiếcxethiếtgiápbịpháhuỷ,hơn40binhsĩNgabịbắtlàmtùbinh,còncómộtchiếcmáybay

chiếnđấucủaquânNgabịbắnrơi.

Đồngthờivớitiếncôngquânsự,nghịviệnnhândânnướcCộnghoàChe-sni-aNgađãtiếnhànhhọptạiMát-xcơ-va,bắtđầuthànhlậpcơquanhànhchínhtốicaonướccộnghoà-ủybanquốcvụ,vàbổnhiệmSa-tu-ráplàmChủtịchủyban.

CăncứvàoquyếtđịnhhữuquanmànghịviệnnhândânChe-sni-athôngqua,thànhviêncủaủybanquốcvụsẽdoChủtịchủybanđềcử,sauđóquanghịviệnphêchuẩn.nghịviệnnhândânđồngthờiđềnghịTổngthốngNgaEn-xinbổnhiệmChủtịchủybanquốcvụlàmđạidiệntoànquyềncủamìnhtrútạiChe-sni-a,và“ủnghộ,làmchotìnhhìnhcủanướcCộnghoàChe-sni-atrởnênbìnhthường”.

Sa-tu-rápphátbiểuvớiphóngviênNga,chỉrarằng,cuộcsốngmuốngìđượcnấycủaphầntửkhủngbốởChe-sni-akhôngcòndàinữa.nhiệmvụchủyếucủaủybanquốcvụChe-sni-alàloạibỏnhữngkẻbạihoạinhuốmbẩnnhândânChe-sni-avàgâytrởngạitớicuộcsốngbìnhthườngcủangườidân.Ôngtanói,ôngtađãtiếnhànhbànbạcvớiThủtướngchínhphủNgaPu-tin,lãnhđạoVănphòngTổngthốngNgavàcáccơquankháccủachínhphủ,vàđịnhđếnChe-sni-atrongmộtthờigiangầnđây.

NghịviệnnhândânChe-sni-ađượcbầuravàongày16tháng6năm1996.Tháng10cùngnămchínhquyềnChe-sni-achuyểnvàotayphechốngđốidoMát-xkha-đốpcầmđầu,nghịviệnnhândânbịbuộcphảidừngcôngviệc.ngày1tháng10năm1999,nghịviệnnàykhôiphụclạicôngtáctạithủdôMát-xcơ-vacủaNga,đượcchínhquyềnTrungươngliênbangNgavàcáclựclượngchínhtrịcoilàcơquanquyềnlựchợpphápduynhấtcủaChe-sni-a.

Sauđó,đểthốngnhấtkênhtuyêntruyềnđốingoạithốngnhất,Pu-tintuyênbốthànhlậpTrungtâmBáochíNgaphụtráchđưatinliênquantớibắcCáp-ca-dơ,vàbàytỏtạilễthànhlập,phongtoảChe-sni-achỉlàgiaiđoạnhànhđộngthứnhấtcủaquânđộiliênbangNga,mụctiêucuốicùngcủaquânNgalàtiêudiệttoànbộphầntửkhủngbốtronglãnhthổChe-sni-a.Ôngnói:“hànhđộngquânsựtuycóthểgâyratổnthất,nhưngnếuhômnaykhôngratay,thìngàymaicóthểsẽgâyratổnthấtlớnhơn”.

Cùngvớisựbấtlợicủachiếncục,đêm10tháng10,Tổngthống

Che-sni-aMát-xkha-đốpđưaralờikêugọiđìnhchiến:“hômnaychúngtôivừagửichoMát-xcơ-vakếhoạchhoàbìnhngừngchiếntranh,nếucóthểngừngchiếntranhđược,chodùlàsaumộtngày,saumộtgiờ,cũngnêntiếnhànhgặpgỡ.nếungàymaigặpEn-xin,tôisẽnhắcnhởôngtarằngtrướcđâychúngtacómộtthoảthuận...”

CòncâutrảlờicủaPu-tinvềđiềunàylạilà,khôngnhữngcầntiêudiệtlựclượngvũtrang,càngcần“loạibỏđiềukiệnđểchúng(bọnphỉChe-sni-a)cókhảnăngtrỗidậytrởlạiởđâuđó”.Vìvậysẽsửdụngtấtcảcácbiệnphápcóthểsửdụngđược-vềquânsựvàvềchínhtrị.đồngthờiôngbàytỏ:“Che-sni-alàlãnhthổcủaliênbangNga...lựclượngvũtrangcủachúngtacóthểmuốnđiềuquânthếnàocũngđượctrongđiềukiệnđượcnhàlãnhđạođấtnướcvàchínhphủliênbangNgađồngýtrênlãnhthổcủamình”.

Pu-tinnói:“ChúngtasẽcốgắnglàmchomỗimộtthươngvongcủaChe-sni-ađốivớichúngtamànóilàmộtsựkiệnđángkể”.“hiệnnaychiếnsựđangdiễnra,hơnnữađãlàchiếntranhthìsẽcóthươngvong.Tấtnhiên,điềuvôcùngđángtiếclà,saunàysẽvẫncòncóthươngvong.nhưngtôinhắclại,bấtkểchúngtaápdụnghànhđộnggì,chúngtađềusẽcốgắnggiảmthươngvongxuốngtớimứcthấpnhất”.

CuốicùngPu-tinnhấnmạnh:“Bấtluậnthếnàochúngtasẽkhônglàmchonềnkinhtếcủachúngtabiếnthànhnềnkinhtếquânsựhaykinhtếquânsựhoá,nhưngquốcphòngluônluônlàmặtưutiênpháttriểncủachúngta.nóluônluônđứngvịtríhàngđầutrongngânsách.đãbỏrarấtnhiềutiềnđểxâydựngquốcphòng.Vìvậycóthểtiếnhànhphânphốilạiđốivớitiềnđãđầutư”.CuốicùngPu-tinchỉra,lựclượngngănchặnhạtnhânsẽkhôngbịbấtkỳtổnthấtnào.ĐồngthờiBộtrưởngQuốcphòngNga,nguyênsoáiXéc-gây-épcũngbàytỏ:“ngườiChe-sni-achânchínhyêucầugiúpđỡhọgiảiphóngrakhỏibàntaycủabọnphỉởGrô-dnưi.Chúngtasẽgiúpđỡhọ.Che-sni-avừacóthổphỉ,cũngcónhữngngườiChe-sni-achânchính”.

KhinóitớikhuvựcChe-sni-ađãgiảiphóng,Xéc-gây-épchỉra:“Tạinhữngnơinàycầnphảisắpxếpchotốtđờisốngcủanhândân.Bộđộisẽtrựctiếpthamgiavàocôngtácnày,vìtrongthờikỳquáđộ,trênthựctếnhữngkhuvựcnàykhôngcócơquanquyềnlực.nhữngnơinàysẽxâydựngcơquanquyềnlựctrêncơsởhệthốngvănphòngđạidiệnquânđội,hệthốngnóitrênsẽgiảiquyếtcácvấnđềtrênlĩnh

vựcvănhoávàxãhội.Cưdâncủanhữngkhuvựcnàychủyếulàphụnữ,trẻem,ngườigiàvàđànôngtrungniên.yêucầuchủyếucủahọlàcungcấpquầnáovàbánhkẹochonhữngtrẻemnày,trẻemđãbốnnămnaychưanhìnthấybánhkẹorồi”.

Xéc-gây-épcònnói,mộttuầnnay,khuvựcđượcgiảiphóngkhôngnghethấytiếngsúngnổnào.“Tạiđâytrênthựctếkhôngcầntiếnhànhbấtkỳsựthanhlýnào”.Mọingườimuốnsốngcuộcsốnghoàbìnhyênổn.

Ngày11tháng10,quânđộiNgalầnđầutiênkiểmsoátđượcmộtphầnkhuvựcphíanamsôngTê-rếch.KểtừsaukhiquânđộiliênbangNgatiếnvàomiềnbắcChe-sni-a,sôngTê-rếchluônlàđườngphângiớitựnhiêngiữalựclượngvũtrangChe-sni-avớiquânđộiliênbangNga.TrướcđóquânđộiliênbangNgađãkhôngvượtquasôngTê-rếch,màtiếnvàomiềnnamChe-sni-atừnướccộnghoàÔ-sê-ti-a.

Ngày12tháng10,Pu-tintuyênbố,NgasẽmởrộnghơnnữaantoànkhutạinướcCộnghoàChe-sni-a,hơnnữakhôngloạitrừkhảnăngpháiquântiếnvàođóngtạithủphủGrô-dnưi,nhằmkhiếnchoChe-sni-acóthểđượcgiảiphóngratừtrongtaycủaphầntửvũtrang.Pu-tinlạinói,mụctiêucuốicùngcủanhàđươngcụcNgalàtiêudiệttoànbộcácbăngnhómphỉtronglãnhthổChe-sni-a,khiếnchochúngkhôngthểnàotồntạiđược.đểđạttớimụctiêuđó,chínhphủNgasẽsửdụngtấtcảcácbiệnpháp.

Pu-tinchorằng,kếhoạchđìnhchiếnmàMát-xkha-đốpđưaralàdấuhiệucủasựtuyệtvọng.Chẳnghạn,ôngtađưarangaylậptứcngừnghànhđộngchiếnđấu,ngừngpháokíchvànémbom,rútquânđộiNgarakhỏiChe-sni-a,vânvân.VìvậyôngtừchốigaygắtkếhoạchhoàbìnhcủaMát-xkha-đốp,ôngnói:“phảigiaonhữngkẻgâyracácvụnổtấncôngcácnơinhưĐa-gét-xtanvàMát-xcơ-vatrước,sauđómớicóthểtiếnhànhđàmphántoàndiện”.Pu-tinchorằng,Mát-xkha-đốpkhôngmuốntừbỏmốiliênhệvớibọnthổphỉ,baogồmcảmốiliênhệvớiBa-sa-ép,bảnthânôngtađãđivàongõcụt.Pu-tinmộtlầnnữaámchỉ,Mát-xcơ-vasẽthảoluậnvấnđềđịavịcủaChe-sni-abênbànđàmphánvớinhững“ngườiđượccholàcólợichoNga”lúcđó.Pu-tinnói,trongcuộcđấutranhvớiungnhọtchủnghĩakhủngbố,sẽmởrộngkhuvựcphòngdịch.

HưởngứnglờiphátbiểucủaPu-tin,quânđộiliênbangNgađãdùngmáybayvàđạipháotiếnhànhoanhtạcđốivớicácđiểmtậpkếtvàthiếtbịcủaphầntửvũtrangởkhuVa-chê-nô,khunô-za-vi-ớt,Gô-chen-mát.Trạmchỉhuy,căncứvàkhocủaphầntửvũtrangvàdànkhoandầucáchGrô-dnưi30ki-lô-métbịpháhuỷ.

BộtrưởngQuốcphòngNgaXéc-gây-épcũngnóivớiphóngviên:“TìnhhìnhChe-sni-ađãđượckiểmsoát,nhiệmvụcủagiaiđoạnthứnhấtđãhoànthành”.đồngthời,ôngchorằng,“Quânđộiliênbangcònđứngtrướcnhiềuvấnđềphứctạp”.

Xéc-gây-épnhấnmạnh,quânđộiliênbangsẽkhôngchỉdừnglạiởkhuvựcdọcbờsôngTê-rếch.họsẽkhôngdừnglại,sẽtiếptụchoànthànhnhiệmvụtiêudiệtbọnphỉvũtrangvàphầntửkhủngbốtrongđấtChe-sni-a.Ôngtanói:“Quânđộisẽkiểmsoáttoànbộtìnhhìnhởđó,nhưthếmớicóthểcảithiệnđượchoàncảnhcủabảnthânmình”.

Xéc-gây-épchứngthực,mộtnhómphầntửvũtrangChe-sni-adoBa-sa-épcầmđầuđãbịphongtoảtạikhuvựcCô-ra-côncủaChe-sni-a.“ởđóđangdiễnracuộcchiếnđấuácliệt”.Ôngtanói,phầntửvũtrangtổnthất“cựckỳnghiêmtrọng”.Xéc-gây-épchỉra,mộttiêuchuẩnchủyếuđểđánhgiáhànhđộngchốngkhủngbốcủaChe-sni-agiànhđượcthắnglợilà“giảmtổnthấtcủabảnthânquânđộiliênbangxuốngmứcnhỏnhất”.ngày16tháng10,bộđộitiênphongcủaquânNgađãtiếnvàonơichỉcáchGrô-dnưi20ki-lô-mét.CùngvớiviệcquânđộiliênbangNgatiếnvào,dấuhiệnchiếntranhđãthấykhắpmọinơiởGrô-dnưi.nhữngđườngphốcáchđókhônglâucònrấtnáonhiệtgiờđâyđãlạnhtanh-mọingườisợbịtrúngthương,khôngdámraphố.Grô-dnưibuổitốimộtmàutốiđen,hoàntoànkhôngthấymộtbóngngười.Cungcấpgashoàntoànbịcắt,banngàychỉcungcấpvàigiờđiện.Grô-dnưikhôngmộtaihivọngđánhnhau.nhưngnhiềungườiđànôngkhôngthểkhôngthamgiachiếnđấu.

ĐểphốihợpvớithắnglợicủaquânđộiliênbangNgatrênchiếntrường,Pu-tinlạibắtđầulàmtanrãđốithủvềmặttâmlý,mộtmặtôngchỉthịchoviêntưlệnhcủaNgatạiChe-sni-atuyênbốvớibênngoài,khôngloạitrừkhảnăngtiếnhànhđàmphánhoàbìnhvớiTổngthốngChe-sni-aMát-xkha-đốp.đồngthờinhấnmạnhlậptrườngcủaNgađốivớiphầntửkhủngbốkhôngthayđổi,tứcchúngcầnphảibịtiêudiệt.

Mộtmặtkhác,Pu-tinlạitungtinrằng,chínhphủcóthểsẽkhôngcònthựchiệnđạixáđốivớinhữngphầntửvũtrangChe-sni-achốngđốilạiquânđộiliênbangnữa.TheosuyđoáncủachínhphủNga,línhđánhthuêvàđộiviênchiếnđấukhônghyvọnggìđượcđạixá,chốngđốivớiquânNgachỉcótừ50đến70ngànngười,bởivì,“nhiềungườiChe-sni-atrẻtuổithamgiavàobăngnhómthổphỉđãbắtđầucảmthấyhứngthúđốivớivấnđềđạixá.”đồngthời,Pu-tinlạithừanhận,ngaytừđầunăm,TrungươngliênbangđãcungcấpchoChe-sni-ahơn200triệurúp.nhữngkhoảntiềnnàycầnđượcdùngvàoviệcpháttiềnlươnghưu,tiềnlươngvàtrợcấpchonhữngnhânviêncôngtáccủanhữngngànhhưởnglươngtừngânsáchvànhữngngườicóthunhậpthấp.Thếnhưng,ngườiChe-sni-abìnhthườnghoàntoànkhôngnhậnđược,tiềnđãbịbọnthổphỉcướpmất.Mộtnămtrước,sốtiềntươngđươngcũngbiếnmấtvào“thùngkhôngđáy”Che-sni-a.

Sauđó,Pu-tinlạituyênbốnhiệmvụchủyếucủachínhphủNgatạiChe-sni-alàkhôiphụccuộcsốnghoàbìnhbìnhthườngởđó.ngày17tháng10,khitrảlờiphỏngvấncủachươngtrình“gươngsáng”củađàiTruyềnhìnhNga,Pu-tinnói:“Chúngtasẽlàmchocáctrườnghọckhôiphụclạigiảngdạy,bệnhviệnkhôiphụclạicôngtác,bắtđầupháttiềnlương,tiềnlươnghưuvàtrợcấpởChe-sni-a”.“đâychínhlàcôngviệcmàđạidiệncủachínhphủliênbangNgatạinướcCộnghoà

Che-sni-ani-cô-laiCốp-xmancầnphảilàm”.Cốp-xmansẽphụtráchvấnđềkinhtếvàxãhộicủaantoànkhuvàcủacảnướcCộnghoàChe-sni-a.Pu-tinnói,“TấtcảtiềnvốncủaliênbangđềuđượccungcấpchoChe-sni-athôngquaôngta.Chúngtatintưởngrằngôngtasẽlàmchonhữngkhoảntiềnnàycuốicùngđượcgửitớitaynhữngngườiđángđượcnhận”.

Pu-tinnói,trongbanămrưỡichotớibốnnămqua,hàngthángchínhphủNgađềucấptiềnvốnchochínhphủnướcCộnghoàChe-sni-a,dùngvàopháttiềnlươnghưuvàtiềnlương.“Thếnhưng,ngườidânChe-sni-angaycảmộtxucũngkhôngnhậnđược”.nayđạidiệncủachínhphủliênbangtrútạiChe-sni-asẽphụtráchphânphốitiền,nhưthếcóthểthayđổiđượccụcdiệnnày.

Đồngthờivớitriểnkhaimộtloạtthếtiếncôngchínhtrị,quânNgavẫnkhôngngừngtiếncôngvềphíatrước.ngày18tháng10,quânđộiliênbangNgađãcủngcốđượctrậnđịacáchGrô-dnưikhoảng18

~20km,hoàntoànchiếmlĩnhđượcvùngđấtchiếnlượcvàkiểmsoáttấtcảcácconđườngthôngtớithủphủGrô-dnưi,cábiệtbộđộitrinhsátđãchỉcáchGrô-dnưi5~6km.Tínhđếntrungtuầntháng10,quânđộiliênbangNgatổngcộngcó178quânnhânbịchếttrận,400ngườibịthươngởChe-sni-a,còntổnthấtcủaphầntửvũtrangvượtquá2.500người.ngày26tháng10,100ngànquânNgadồnvềGrô-dnưitừbahướngtây,bắc,đông,baovâychặtthànhphốnày.Cùngngày,tạiChe-sni-anổracuộcchiếnđấuácliệtnhấtkểtừkhixungđộtmớixảyra.KịchchiếnxảyraởnơicáchngoạiôphíabắccủaGrô-dnưi4km,bộbinhvàxetăngcủaNgatriểnkhaicuộcchiếntiếncôngphòngthủlớnvớibộđộiChe-sni-a,đạipháocủaquânNgacũngoanhtạcdữdộithủphủChe-sni-a.MộtsốđộitrinhsátcủaNgacònngấmngầmtiếnvàongoạiôcủagrô-dnưi,vàtreogiảithưởngmộttriệuđô-laMỹchoviệcbắtgiếtlãnhtụphiếnquânBa-sa-ép.

Đồngthời,quânđộiliênbangcònkiểmsoátcácđiểmdâncưnhưXtê-pô-nốp,A-za-mát-vi-út,Ca-chi-vi-út...,vàđãtiếngầnngoạiôGô-chen-mát,thànhphốlớnthứhaicủaChe-sni-a.ngày27tháng10,BộQuốcphòngNgatuyênbố,nhữngkhuvựcChe-sni-abịphầntửvũtrangchiếmgiữđãbịchiathànbaphần.Ba-sa-éplãnhđạobộphậngầnĐa-gét-xtan,gla-épchiếmlĩnhphầnphíatâybắc,cònKha-tápthìkiểmsoátphầngầnIn-gút.

Mặcdùlựclượngvũtrangbấthợpphápbịtổnthấtrõrệt,nhưngchúngcònđanggấprútchốnglạisựtiếncôngvàosâuChe-sni-acủaquânđộiliênbang.ChúngđãxâydựngtrậnđịaphòngngựvòngtròntạiGrô-dnưi.đườngphốvànhàcửabịcảitạothànhcứđiểmvũtrang,nhânlựcvàvậttưđangtậpkếttạithủđôGrô-dnưi.Ba-sa-épcònlệnhcholựclượngvũtrangChe-sni-abắnmáybayvàmáybaytrựcthăngcủaquânđộiliênbangtạicáckhudâncưởGô-chen-mátvàgầnđó.

Ngày12tháng11,quânNgađãchiếmlĩnhđượcgô-chen-mát.ngày13tháng11,bộđộithiếtgiápcủaNgangàyđêmtừphíatâytiếnvàoGrô-dnưi,chiếmlĩnhđượcđiểmgiaonhaucủamộtconđườngchínhnốivớibênngoàicủanó.

Ngày20tháng11,cưdânởquậnA-ki-hoi-Man-tangiaonộpchobộđộiliênbangvũkhívàđạndượccủamình.Chínhquyềncủaquậnnàyvàbậctrưởnglãobàytỏ,cưdânvẫnmuốngianhậpbộđộidânbinhdoGan-đa-mi-rốplãnhđạo,tácchiếnvớibọnphỉChe-sni-a.

Đồngthời,trungtâmbáochícủabộđộiliênbangNgachobiết,mặcdùGrô-dnưicựclựcmuốnxoaychuyểntìnhhình,nhưngtâmtrạngbấtmãntrongđộingũlựclượngvũtrangbấthợpphápngàymộtgiatăng.lựclượngchủyếuvàtrangthiếtbịcủaphầntửvũtrangChe-sni-abịtổnthươngnặngnề,đạndược,lươngthực,nướcuốngvàthuốcmenđềuthiếu.

Ngày21tháng11,bộđộiliênbangNgatăngcườnghơnnữathếtiếncônggọngkìm,tiếnsátGrô-dnưi.

Ngày23tháng11,quânNgađãtiếnsátđếncáchngoạiôthủphủChe-sni-aGrô-dnưihaiki-lô-mét,mộtviênsĩquanChe-sni-abàytỏ,tầnglớplãnhđạoChesni-avẫnsẵnsàngtiếnhành“cuộcđốithoạicótínhxâydựng”vớinhàđươngcụcMát-xcơ-va.

NhưngPu-tintuyênbố,trướckhiquânNgađánhtanphầntửphiếnloạnChe-sni-a,nhàđươngcụcNgasẽkhôngtiếnhànhbấtcứsựhiệpthươngnàovớiChe-sni-a.ÔngnóikhitrảlờiphỏngvấncủađàiTruyềnhìnhorTsaukhigặpgỡvớiEn-xin:“Chúngtaquyếtkhôngnớilỏngthếtiếncông.Chúngtasẽtiếncôngliêntục”.“ChúngtathựchiệnhànhđộngquânsựtruyquétphầntửkhủngbốởChe-sni-a,kẻđịchcủachúngtalàchủnghĩakhủngbốquốctế.Chúngtaliệucóthểtưởngtượngđượctìnhhìnhvàkếtquảcủaviệctiếnhànhgiaothiệpchínhtrịvớiphầntửkhủngbốquốctếhaykhông?”.

Ngày24tháng11,lãnhtụlựclượngvũtrangđãcósựbấtđồngýkiếnnghiêmtrọngtrongđánhgiátìnhhìnhvàđềrakếhoạchhànhđộng.Ba-sa-épvàKha-tápkiênquyếtyêucầuápdụngchiếnthuậthoạtđộngpháhoạikhủngbố,Mát-xkha-đốpvàU-đu-cápthìchủtrươngdựavàosựủnghộvàgiúpđỡcủacộngđồngquốctế,dùngbiệnphápchínhtrịđểgiànhthắnglợi.ngày27tháng11,phóTổngthammưutrưởngthứnhấtlựclượngvũtrangNgaThượngtướngMa-ni-rốpnói,khôngcókếhoạchtiếnhànhcuộctấncôngmạnhchínhdiệnmộtlầnnhưmọingườidựđoánđốivớiGrô-dnưi,nhưnghànhđộnggiảiphóngGrô-dnưiđangtiếnhành,vàsẽgiànhđượcthắnglợitrongkỳhạnquyđịnh.Cùngngày,máybayvàhoảpháocủaquânđộiliênbangNgatiếnhànhtấncôngbọnphỉtại35điểmcưdân,trongđóbaogồmcảGrô-dnưi.

Ngày28tháng11,dướisựchiviệncủamáybaychiếnđấu,xetăngbộbinhcủaNgađãcùngvớiphầntửvũtrangchiếnđấunhiềugiờ

đồnghồnhằmcắtđứttuyếncungứngquantrọngcuốicùnggiữaGrô-dnưivàcáckhuvựckháccủaChe-sni-a,cuốicùngđãgiànhđượcquyềnkiểmsoátconđườnggiữaGrô-dnưivàU-rút–Man-tan.

Ngày1tháng12,thànhphốA-goncáchGrô-dnưikhoảng10dặmvềphíađôngđãbịbaovây,BộtrưởngQuốcphòngNgatuyênbố,quânđộiNgasẽkiểmsoátđượcthànhphốnàytrongvònghaibangày.Xéc-gây-épcònnóivớiphóngviên,hànhđộngápdụngđốivớiChe-sni-asẽkếtthúctrongvòngtừ1đến3thángtớiđây.

Đếnngày4tháng12,TưlệnhliênhợpquânđộiBắcCáp-ca-dơ,ThượngtướngCa-dan-chéptuyênbố:“Tínhđếnhômnay,quânđộiliênbangđãhoàntoànthựchiệnđượcviệcbaovâyđốivớiGrô-dnưi.giảiphóngGrô-dnưisẽchỉcònlàvấnđềthờigian”.

Ngày6tháng12,máybaychiếnđấucủakhôngquânNgalạimộtlầnnữabaytớigầnthủphủChe-sni-aGrô-dnưi,nhưngnémxuốnglầnnàykhôngphảilàbommàlàtruyềnđơn.nhữngtruyềnđơnnàykhôngphảilàsảnphẩmtuyêntruyềncủatiếnhànhchiếntrangtâmlý,màlà“thôngđiệplàmtrongsạchthànhphố”doBộchỉhuyquânsựNgaphátra.

Truyềnđơnnhắcnhởrằng,cưdânthànhphốnếunhưkhôngrờikhỏiGrô-dnưiquahànhlangantoàn“làngMồng1tháng5”trướcngày11,sẽbịcoilà“phầntửkhủngbố”vàbịtiêudiệt.đâylàthôngđiệpcuốicùngđượcphátralầnđầutiênkểtừkhiquânNgađưaquântớiChe-sni-angày1tháng10đếnnay.nhiềucưdâncủaGrô-dnưisaukhithấyđượctruyềnđơncảnhcáotừtrênmáybaynémxuống,bắtđầurờikhỏithủphủgrô-dnưitheoconđườngphíatâyChe-sni-a.MộtsốdânthườngchạykhỏiGrô-dnưithìyêucầungườiNgakéodàithêmkỳhạncủathôngđiệpcuốicùngnày,bởivìnhiềutruyềnđơnnémtừmáybayxuốngđãbịgióthổibayđimấtdothờitiếtxấu,nhiềungườitrongthànhphốGrô-dnưichưađượcđọcnộidungcảnhcáocủatruyềnđơn.

Ngày7tháng12,Pu-tinlạimộtlầnnữatuyênbố,trừphiChe-sni-ađưaralãnhtụhiếuchiếnđãtừngcầmđầudânchúngxâmphạmlãnhthổcủaNga,nếukhôngNgasẽkhôngcóýđịnhcùngvớiChe-sni-atìmkiếmconđườnggiảiquyếtchínhtrị.Ôngbàytỏ“ChuẩnbịgấprútcùngvớitấtcảnhữnglựclượnglànhmạnhcủaChe-sni-atiếnhànhtiếpxúcchínhtrị,nhưngcómộtđiềukiện,nếukhôngthìnóigì

cũngđềukhôngcóýnghĩagìcả”.

Ngày8tháng12,pháobinhvàkhôngquâncủaNgađãtiếnhànhbắnphámộtlầnnữađốivớicácmụctiêutrinhsát,điểmtậpkếtcủacácphầntửvũtrang,căncứcủaphầntửvũtrang,khochứacủa15khuvựcgầncácđiểmcưdânnhưGrô-dnưi,Sa-li,áp-tu-la,làngthanhniêncộngsản,U-rút-Man-tanvàtrạmthôngtinvệtinhởkhuvựcKi-xca.

Trong119điểmcưdân7khuvựccủaChe-sni-a,quânđộiliênhợpđãgiảiphóngđược98điểmcưdânkhỏibàntaycủalựclượngvũtrangphỉ.

Ngày13tháng12,quânđộiNgađãđánhchiếmđượcngoạiôphíatâybắccủaGrô-dnưi,đangtìmcáchđộtpháphòngtuyếncủaChe-sni-a,ápsátvàotrungtâm,cònbộđộiđặcchủngthìđãbắtđầuhoạtđộngtrongthànhphốGrô-dnưivàongày14tháng12.

LàngSa-licáchGrô-dnưi40ki-lô-métvềphíanamđãhoàntoànbịbaovây.Tưlệnhbộđộiliênhợptuyếnphíađông,TrungtướngTê-rô-xépnói,việctruyquétbọnphỉcònsốngsóttạilàngSa-lisẽbắtđầuvàongàyhômđó,nhưngkhôngaicóýđịnhápdụngbiệnphápcứngrắn.Thếnhưng“đốivớibọnphỉcòndámtoganxuấtđầulộdiệnthìnghiêmtrịkhôngtha”.

Ngày15tháng12,phóTổngthammưutrưởngthứnhấtlựclượngvũtrangNga,ThượngtướngMa-ni-rốpnóivớicáctùyviênquânsựcácnướctạiMát-xcơ-varằng,quânđộiliênbangcókếhoạchkếtthúchànhđộngchốngkhủngbốtạiChe-sni-acuốitháng2năm2000.Ma-ni-rốpchỉra,lựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a,baogồmcả1500quânthuêcủanướcngoài,tổngcộngcótừ12ngànđến15ngànngười.“Bọnphỉkhôngđầuhàngvàhạvũkhí”thìsẽbịtiêudiệt.Ôngtanhấnmạnh,chỉcầnGrô-dnưicòncómộtngườidânthường,thìquânđộiliênbangsẽkhôngtiếnhànhnémbomdàyđặcvàtấncôngmạnhđốivớithànhphốnày.ngày19tháng12,bộđộiNgađãchiếmcứđượcsânbaydândụngcủaGrô-dnưi,đồngthời,binhsĩquânNgacònkịchchiếnvớiphiếnquânởngoạiôGrô-dnưi.

Ngày22tháng12,saukhihộiđàmvớiEn-xintạinhàTrắngxong,Pu-tinbàytỏ,hànhđộngquânsựcủaquânNgatạiChe-sni-ađãđiđếnhồikếtthúc.ThếnhưngPu-tinnói,Ngavẫnchưaxácđịnhkỳhạn

cuốicùngkếtthúchànhđộngquânsự,“hànhđộngcủachúngtôiởBắcCáp-ca-dơsẽkhôngbịảnhhưởngbởinămmớivàcácngàylễtếtnào,chúngtôisẽxemxétviệcápdụnghànhđộngtừgócđộchínhtrịquânsự”.

Cùngngày,khôngquânvàpháobinhliênbangNgađãtiếnhànhoanhtạcđốivớicáctrangthiếtbịcủaphầntửvũtrangvàđiểmtậpkếtvàcăncứcủaphầntửvũtrangởgần30thôntrấncủavùngnúiChe-sni-a.Grô-dnưicũngbịtấncôngbằnghoảpháomạnh.

Ngày24tháng12,tưlệnhquânNgađóngtạiChe-sni-acamkết,họsẽhoàntoànkiểmsoátđượcChe-sni-atrongvòngbatuầnlễ.Viêntưlệnhnàynói,phiếnquânChe-sni-ađangnhậnđượcsựcungứngtừphíaGru-di-agầnkề.

Mộtmặtkhác,mộtviêncánhsáttrưởngnói,bộđộinộivụđãthànhlậpmộtnhómđặcbiệt,tiếnhànhhànhđộngtruyquétởthủphủChe-sni-aGrô-dnưibịbaovây.MộtngườiphátngôncủatổchứcdânbinhChe-sni-athânMát-xcơ-vanói,hànhđộngtruyquétdựkiếnsẽtriểnkhaitrongvòngmộttuần.

Cùngngày,máybaychiếnđấuvàhoảpháocủaNgađãoanhtạcngoạiôGrô-dnưivàhaicăncứởmiềnnamcủaChe-sni-a.

Ngày25tháng12,quânNgabắtđầutấncôngGrô-dnưi.Bắtđầutừ0giờngàyhômđó,máybaychiếnđấucủaquânNgađãnémxuốnghơn10tráibom,pháobinhNgacũngbắnhàngtrămquảpháoxuốngtrậnđịacủalựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a.DướihoảpháomạnhcủaquânNga,lựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-ađànhphảicođầurụtcổlại.CònbộđộimặcáogiápcủaNgavàdânbinhChe-sni-athìbắtđầuápsáttrungtâmthànhphốGrô-dnưitrênmặtđất.Trongchiếnđấu,1500dânbinhChe-sni-adonguyênThịtrưởngthànhphốGrô-dnưiCan-ta-mi-rốplãnhđạođãpháthuyvaitròmấuchốt.DothôngthuộcđịahìnhGrô-dnưi,họluônpháthiệnranơiẩnnấpcủalựclượngvũtrangbấthợpphápsớmnhất,vàkịpthờibáocáovớibộchỉhuytiếnđánhthànhphốcủaquânNga,cùngvớiviệckhôngquânNgahuyđộngmáybaytrựcthăngvũtrangtiếnhànhtấncông.Kiểuchiếnthuậtnàykhôngnhữngtiêudiệtkẻđịchmộtcáchcóhiệuquả,cònkhiếnchothươngvongcủabảnthânquânNgavàdânbinhrấtnhỏ.đếnđêmkhuyangày31tháng12,bênphíalựclượngvũtrangbấthợpphápcótổngcộng7viênsĩquanchỉ

huychiếnđấubịquânNgabắnchết,trongđócócảSưđoànphósưđoànđặcchủngBa-ra-ép.đồngthời,bộđộidùcủaNgatiếnvàovùngnúiphíanamcủaChe-sni-a,cắtđứtmốiliênhệgiữalựclượngvũtrangbấthợpphápởđóvớiđồngbọncủachúngởGrô-dnưi.

NhưngdotrongthànhphốGrô-dnưivẫncòncóhơn2000phiếnquânđangngoancốkhángcự,vìvậyviệctiếnquâncủaquânNgahếtsứcthậntrọng,mộtkhigặpphảiđạnpháodophiếnquânbắntớithìlậptứcrútlui.hànhđộngtruyquétđãtiếnhànhmộtcáchchắcchắnnhưvậytheokếhoạch,cùngvớiviệcthếkỷmớiđangđếngần,cuộcchiếntranhChe-sni-ađãtrởthànhcuộcchiếnthếkỷtheođúngnghĩacủanó.

Ngàyđầutiêncủanăm2000,mộttintứcgâyxúcđộnglòngngườiđãlantớitiềnphươngcủaGrô-dnưi-sángngàyhômđó,Pu-tinvàphunhâncùngbaytớituyếnđầuChe-sni-ađểkhaothưởngchotướngsĩthamgiachiếnđấu.

TuyphầntửkhủngbốChe-sni-arêuraosẽthựchiệnnhữngvụkhủnbốđốivớiPu-tin,nhưngPu-tinvàphunhânđãkhôngsợhãiđiềuđó.Pu-tinđãđíchthânbanthưởngvàpháthuânchươngchonhữngsĩquanbinhlínhcóbiểuhiệnxuấtsắctronghànhđộngchốngkhủngbố.Ôngnóivớicácsĩquanvàbinhlínhrằng,nhiệmvụchủyếucủabinhsĩlàbảovệtoànvẹnlãnhthổcủaliênbangNga.Ôngmộtlầnnữakhẳngđịnh,sẽkhôngquyđịnhchoChe-sni-amộtkỳhạncuốicùngkếtthúcchiếntranh,cũngsẽkhôngđemngàygiờtiếnhànhtuyểncửTổngthốngcủahọliênhệlạivớinhau.

Pu-tinlúcnàytrênngườimặcbộđồthểthaotrượttuyếtcổlậtcómũ,thầntháisungmãn.Ôngtặngchosĩquan,binhlínhcondaosăncókhắcchữ“ThủtướngNgakínhtặng”.đểcổvũsĩkhícủaquânNga,Pu-tincònlênmộtchiếcmáybaycườngkíchloạiSU-25,vàláichiếcmáybay.đoàncamúanhạccùngđiđãbiểudiễnđộngviênsĩquanvàbinhlính.

TạimộtthịtrấnnhỏgầnthủphủChe-sni-aGrô-dnưi,Pu-tinđãphátbiểuvớicácsĩquanvàbinhlính,vợôngđứngởbêncạnhông.Pu-tinnói:“Tôimuốncácbạnbiếtrằng,nướcNgabàytỏsựkhenngợicaođộđốivớitấtcảnhữnggìcácbạnđãlàm”.“đâykhôngchỉlàvấnđềkhôiphụcdanhdựvàsựtônnghiêmcủanướcNga.điềucàngquantrọnghơnlà,nóliênquanđếnviệcbópchết,kếtthúcmưuđồ

chiacắtliênbangNga,đâymớilànhiệmvụchính.nướcNgacảmơncácbạn”.“Tôichúccácbạnnămmớivuivẻ,chúccácbạnhạnhphúc,mạnhkhoẻ,giađìnhtốtđẹp”.

SựthịsátvàđộngviêntạichiếntrườngChe-sni-acủaPu-tinđãcổvũrấtlớnđốivớisĩkhícủaquânđộiliênbangNga.Ngày2tháng1,quânNgamộtmạchchiếmlĩnhđượccaođiểmgầnVê-che-nô,cửangõquantrọngchiếnlượcởmiềnnamChe-sni-a,vàlắpđặtpháolớnởđó.Vê-che-nôlàtuyếncungứngvũkhíquantrọngvàconđườngrútchạyranướcngoàicủalựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a.

Ngày7tháng1,phóTưlệnhquânđộiliênbangNgađóngtạiBắcCáp-ca-dơTê-rô-séptuyênbố,bắtđầutừngàyhômđóquânNgatạmthờingừngkhôngkíchvàpháokíchđốivớithủphủChe-sni-aGrô-dnưi,vàchuẩnbịtấncôngtrậncuốicùngđốivớithànhphốnày.

NgayvàolúcquânNgachuẩnbịtậptrungtoànlựcphátđộngtấncông,thìlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-acũngtăngcườngphảnkích,ngày9tháng1đãquétsạchhậuphươngcủaquânNga,côngchiếmlạibathànhphốtrongđócóA-gon,Sa-liđãbịquânNgagiảiphóng.43chiếcxequândụngtrongđócóxetăng,xebọcthépbịbắnhỏng,26ngườichếttrận,hơn30ngườibịthương,nhữngngườihợptácvớiNgacũngbịcácphầntửvũtranggiếthạidãman.

Ngày10tháng1,BộtrưởngQuốcphòngNgaXéc-gây-éplêntiếng,hànhđộngđánhlénngàyhômtrướccủalựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-ađượcphátđộngtạiA-gonvàSa-liđãbịngănchặn,nhữngkhuvựcnóitrênhiệnnayđãkhôiphụclạidướisựkiểmsoátnghiêmngặtcủaquânđộiliênbang.

Cùngngày,TưlệnhquânđộiliênbangNgađóngtạiBắcCáp-ca-dơCa-dan-chépcũngchỉratạiMoóc-zđoóc,mụcđíchđánhlénmàlựclượngvũtrangbấthợpphápphátđộnglàởchỗkiềmchếbinhlựccủabộđộiliênbangbaovâyGrô-dnưi.

Ngày11tháng1,Ca-dan-chépbàytỏ,saukhibộđộitrựcthuộcBộQuốcphònghoànthànhnhiệmvụ,hànhđộngchốngkhủngbốtạilãnhthổChe-sni-asẽdobộđộibảovệnộibộBộnộivụ,CụcAnninhvàBộTưpháptiếptụctiếnhành.

Ngày13tháng1,TổngThammưutrưởnglựclượngvũtrangNgaCa-oa-si-nintuyênbố,trênmộtnửacủatoànbộkhuvựcSa-rôivài-tumcủavùngnúiphíanamvềcơbảnđãbịbộđộiliênbangNgakiểmsoát,khuvựcVê-che-nôđãbịbaovây,quốckỳcủaNgađãđượccắmtạitrungtâmkhunô-zai-vi-ớt.

Cùngngày,khôngquânNgađãhuyđộnghơn80lầnchiếcmáybaytiếnhànhoanhtạccăncứcủaphầntửvũtrangbấthợpphápởkhuvựcvùngnúiphíanamChe-sni-a.

5giờ30phútngày17tháng1,đợtmáybaychiếnđấubinhlựctrênkhôngcủaquânNgađãcấtcánh.họlợidụngsựyểmtrợcủabóngđêmnétránhkhỏitênlửađấtđốikhôngvàhoảlựcsúngmáycaoxạcủalựclượngvũtrangbấthợppháp,đãoanhtạctrungtâmthànhphốGrô-dnưidophầntửvũtrangchiếmđóng.QuânNgađồngthờidùnghoảpháobắnmạnh,vòngvâycủabộđộidướimặtđấtngàymộtthuhẹp.phầntửvũtrangnhiềulầnhòngđộtphávòngvâyđềukhôngthành.Cùngngày,lựclượngvũtrangbấthợppháptụtậpởthunglũngA-gonhòngchạysangphíađônglẩntrốnđếnĐa-gét-xtan,bịquânchínhphủchặnđánh,cóhơn80phầntửvũtrangbấthợpphápbịbắnchết.giaiđoạncótínhquyếtđịnhcủahànhđộngquânsựđặcbiệtgiảiphóngthủphủChe-sni-aGrô-dnưiđãbắtđầu.

Rạngsángngày18,quânđộiliênbangNgavớisựphốihợpcủadânbinhChe-sni-avàbộđộicảnhsátđãđánhvàoquảngtrườngtrungtâmthànhphốGrô-dnưitừbahướngkhácnhau,xetăngcủaNgachỉcòncáchphủTổngthốngChe-sni-atronggangtấc,cóthểbắnNgangvàonó.Thếnhưng,phầntửvũtrangdựavàobãimìnvànhữngvậtchechắnkiêncốtrênmặtđất,ngầmdướiđất,địahìnhđườnghầmngầmthônggiữacáctoànhàtiếnhànhcuộcchiếntrongngõhẻmvôcùngácliệtvớiquânNga.QuânNgađểphầntửvũtrangchiếmưuthếtrongtìnhtrạngkhôngcóbộđộichiviện,đànhphảirútkhỏiquảngtrườngtrungtâm.Cùngngày,phóTưlệnhtậpđoànquânphíabắccủaNgaMa-rô-phi-épchếttrận,ônglàtướnglĩnhcócấpbậccaonhấtcủaquânNgabịhysinhtrongchiếntranhChe-sni-alầnnày.

Chiếntranhkéodàiđếnngày19,vớisựhỗtrợcủakhôngquân,pháobinh,quânNgalạimộtlầnnữađánhvàotrungtâmthànhphố,cuộcchiếnđấudiễnrahếtsứcácliệt,đôikhithậmchícònđánhbằngmáuthịtvớiphầntửvũtrang.nhấtlàcuộcchiếnđấuởtiểukhusố15làácliệtnhất.QuânNgaphảiđánhhạmộtnhàmáythựcphẩmđóng

hộpthànhphốđượcphầntửvũtrangcảitạolạithànhthànhluỹvàmộtcâycầuđườngbộnốiliềnđôngtâythànhphố.Toànhàlớncủanhàmáyđồhộpbịbắnphánhamnhở,khôngcònnócnhàvàcửasổnữa.nhưngphầntửvũtrangdùnggạchxâybịtcửasổlại,bắnvàocácchiếnsĩquânNgaquacáclỗbắnnhỏ,đồngthờitrèolênnhảyxuốngchốngđốingoancườngtrênđườngcầuthangđãbịcắtđứt.Quakhổchiến,quânNgacuốicùngđánhhạđượcnhàmáyđồhộpvàcầuđườngbộ,mốiliênhệgiữaphầntửvũtrangởhaibờđôngtâycủasôngbịcắtđứt.

Ngày20,khiquânNgalầnthứbatấncôngquảngtrườngtrungtâmởngaysáttrungtâmthànhphốGrô-dnưi,dochuẩnbịchưađầyđủ,nênbinhsĩNgamặcbộđồmàuxanhđãtrởthànhmụctiêutuyệtđẹpcủaphầntửvũtrangChe-sni-atrênmặttuyếttrắng,dẫnđếnthươngvonglớn.ngày21,quânNgađiềuđộngbộđộiđặcchủngđếnGrô-dnưitácchiến.ngày22,quânNgađãkiểmsoátđược5quậnvàmộtphầncáckhuvựckháccủaGrô-dnưi;ngày26,quânNgađãbaovâycácphầntửvũtrangởmiềnnamvàmiềntâyChe-sni-a,vềcơbảnđãcắtđứtconđườngthâmnhậprabênngoàicủabọnphỉ;ngày29,TrungđoàntrưởngTrungđoànTrựcthăng325củaNga,Thượngtáni-cô-laMai-đa-nốpchếttrận.Trongcuộcchiếnđấutừngày1đếnngày2tháng2,quânNgađãbắnchếtbốntên“tưlệnhchiếntrường”củalựclượngvũtrangbấthợppháp,trongđócócháucủanguyênTổngthốngChe-sni-aĐu-đa-ép,thủlĩnhlựclượngvũtrangbấthợpphápBa-sa-épđụngphảimìn,chânphảibịcắtđứt,haitayvàđầubịthương.QuânNgathìtiếntriểnthuậnlợi,kiểmsoátđượcquảngtrườngtrungtâmthànhphốGrô-dnưi.ngày4tháng2,quânNgađãcắmquốckỳlêntoànhàchínhquyềnChe-sni-atạitrungtâmthànhphốGrô-dnưi.ngày6tháng2,quyềnTổngthốngNgaPu-tintuyênbố,saukhihànhđộngquânsựChe-sni-akếtthúc,quânNgasẽcókếhoạchrútkhỏiChe-sni-a,nhưngcầnđónglâudàitạiChe-sni-amộtsưđoàn.

Đồngthờiphầntử“Che-sni-ađộclập”,ngoàimấytrămngườiđầuhàngra,hàngngànngườicònlạinườmnượprútvàorừngnúiđánhdukíchvớiquânNga.ChiếnsựChe-sni-abướcvàogiaiđoạntruyquétphỉ.ngày8tháng2,phóTổngthống“lựclượngChe-sni-ađộclập”An-sa-nốpbịbắnchết,thủlĩnh“Che-sni-ađộclập”Ba-sa-épbịthuatứcđỏcảmắt,quamạnginternetthôngbáotreothưởng2,5triệuđô-laMỹchoaitruysátđượcPu-tin.đếnngày28tháng2,quânNgađãthuhồiđược99%đấtđaiChe-sni-a.ngày10tháng3,2500

ngườicủaBa-sa-épvàKha-tápbịquânNgabaovây,tiêudiệtmộtnửa,mộtcánhvũtranggờ-la-épbịvâyhãm.nhưngquânNgacũngbịtổnthấtnặngnềtrongkhigiaochiến,chỉtrongvòngtuầnđầutiêncủađầutháng3,đãcó156sĩquanquânNgabịchếttrận,trongđóbaogồmcả84línhdùtinhnhuệhysinhdobịquânChe-sni-amaiphục.đếnngày12tháng3,Tưlệnhchiếntrường“Che-sni-ađộclập”Ra-đu-épbịbắtsống,nhưngBa-sa-épvàKha-tápcùngvàitrămphầntửvũtrangcònlạiđãtrốnchạy.Mùaxuânđếngần,núirừngtrơtrọigiờbiếnthànhrừngcâyrậmrạp,dođóphầntửvũtrangChe-sni-ađãđượcyểmhộrấttốt,hànhđộngtruyquétcủaquânNgatrởnêncàngkhókhănhơn.

Ngày20tháng3,Pu-tinđíchthânláichiếcmáybaytiêmkíchSU-25đếnthủphủChe-sni-a.Ôngnhấnmạnh,phầntửvũtrangChe-sni-achỉcóbướcrakhỏirừngnúihạvũkhíxuốngmớicóthểđàmphánvớichínhphủNgađược.ngày8tháng6năm2000,vớiviệcTổngthốngPu-tinkýphêchuẩn,ChínhphủlâmthờiChe-sni-ađượcthànhlập,quânNgachỉđểlạimộtphầnquânđộilạitrấngiữ,sốcònlạibắtđầurútkhỏiChe-sni-a.

TrongcuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhai,theophóTổngthammưutrưởngthứnhấtquânNgaMa-ni-rốp,thì:đếnngày15tháng6năm2000,quânNgavàbộđộinộivụcó2.091ngườichết,5.962ngườibịthương,vớicáigiátươngđươngvới1/3củalầntrước,đãgiànhđượcthắnglợitoàndiện.CuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhai,quânNgađãrútđầyđủbàihọccủacuộcchiếntranhlầntrước,chuẩnbịđầyđủ,chiếnthuật,chỉhuylinhhoạt,đãtừbỏcáchđưahàngloạtbinhlựcratấncôngtrướcđây,thayvàođólàvậndụngnhiềubộđộiđặcchủngvàbộđộibảovệnộibộgiỏi,dùngphươngthứctruysátđểđốiphóvớilựclượngvũtrangChe-sni-a.đồngthời,quânNgađãrútrabàihọckinhnghiệmtácchiếncủaMỹởvùngVịnhvàCô-xô-vô,sửdụngnhiềuvũkhíkỹthuậtcao,độchínhxáccao,tiêuhuỷnhiềumụctiêuquânsự,dândụngcủaChe-sni-a,giếthạinhiềungườicủachúng,sauđómớiđểchobộbinhtiếnhànhhànhđộngtácchiếnbướctiếptheo,giảmbớtmộtcáchhữuhiệuthươngvongcủabộđội.đồngthờiquânNgacòntăngcườngthuthậpthôngtin,tìnhbáo,buộclựclượngvũtrangChe-sni-angaycảđiệnđàicũngkhôngdámsửdụng,làmsuyyếunhiềusứcchiếnđấucủachúng.

Ngày22tháng1năm2001,TổngthốngNgaPu-tintuyênbốNgarútquântoàndiệnkhỏiChe-sni-a,việctácchiếncủaquânNgasẽtừ

tiêudiệthàngloạtlựclượngvũtrangbấthợpphápchuyểnsanghànhđộngchốngkhủngbố.Sưđoàn42do15ngànngườitổchứcthànhvàlữđoàndo6,7ngànngườitổchứcthànhcủaBộnộivụsẽđónglâudàitạiChe-sni-a.

ĐấutranhbênngoàichiếntrườngKểtừngàyđầutiênphátđộnghànhđộngquânsựởChe-sni-a,

NgađãphảichịuáplựclớntừphíaphươngTây.CácnướcphươngTâydườngnhưkhôngmấyhứngthúđốivớiviệclựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-aquấynhiễudânchúng,tấncôngquânđộicảnhsátcủaNga,gâyracácvụnổvàbắtcóc,họbấtchấptìnhhìnhthựctếcủaChe-sni-a,luônchỉtríchquânđộiNgatànsátvôcớ,chàđạplênnhânquyềnởChe-sni-a.CácphươngtiệnthôngtinđạichúngphươngTâykhiđưatinvềChe-sni-a,rấtítkhisửdụngcáctừngữmàNgathườngdùng“phỉ”,“phầntửkhủngbố”,màthườngdùngcáckháinhiệmnhư“độiviênchiếnđấu”,“ngườikhởinghĩa”đểchemắtdưluận.

ThờikỳđầucủacuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhai,đốivớihànhđộngquânsựcủaquânNgatạiChe-sni-a,xãhộiphươngTâycoinhưlàđãmặcnhận.nhưngcùngvớinhữngchiếnthắngliêntụccủaquânNgatrênchiếntrườngChe-sni-a,mộtsốphươngtiệnthôngtinđạichúngphươngTâyđãbôinhọ,nóioanhtạclàmnhiềudânthườngbịchết,bịthươngvàgâyra“lànsóngdântịnạn”,tronglãnhthổChe-sni-axuấthiện“thảmhoạnhânđạo”.CácphầntửchiarẽChe-sni-acũngrasứcgâydưluận,hòngquốctếhoávấnđềBắcCáp-ca-dơ.CácnhàlãnhđạocácnướcphươngTâycũngbắtđầungồikhôngyên,liêntiếpphátbiểu,yêucầuNgadừngcuộcchiếntranhChe-sni-avà“thanhtrừngchủngtộc”,kêugọinhàđươngcụcNgavàChe-sni-akhôiphụcđàmphánchínhtrị.

MỹlàngườiđầutiênđứngraphêphánhànhđộngcủaNgađãđingượclạihiệpướccắtgiảmvũkhíthôngthườngchâuÂunăm1990.ngườiphátngônchínhphủMỹ,ru-bin,nói:“VũkhímàNgabốtríđãvượtxasốlượngđượchạnchếbởiphạmtrùxethiếtgiápvàvũkhíchiếnđấu”.ngụýlàNgakhôngnênpháiquântrấnáp“lựclượngChe-sni-ađộclập”.ÔngtacònchỉtríchhànhđộngcủaNgatạiChe-sni-alàđãviphạmcôngướcquốctếgiơ-ne-vơ,yêucầuNgangừngchiến

tranh,đốithoạivớiphầntử“Che-sni-ađộclập”.

Sauđó,cácnướcphươngTâyrasứcthayđổichủđềhộinghịtạicáchộinghịthượngđỉnh“nga-liênminhchâuÂu”,hộinghịngoạitrưởngnATovàhộinghịnhómg-8vàbắtđầulêntiếngđốivớiNga,họđồngthanhyêucầuchínhquyềnPu-tinlậptứcngừnghànhđộngquânsựtạiChe-sni-a,thậmchíyêucầuthảoluậnvấnđềBắcCáp-ca-dơtrongphạmvitổchứcanninhvàhợptácchâuÂu,hòngcanthiệptrựctiếpvàocôngviệcnộibộcủaNga.LiênminhchâuÂucảnhcáoNgakhôngnênvìtăngthêmsốlượngvũkhíthôngthườngdocuộcchiếntranhChe-sni-amàpháhoạisựcânbằnglựclượngquânsựởchâuÂu.MộtsốchínhtrịgiaphươngTâythìnóiviệcNgatấncông“lựclượngChe-sni-ađộclập”thành“xâmlược”.CácphươngtiệnthôngtinđạichúngphươngTâylạicàngdùngnhiềubàicôngkíchvàbôinhọchínhphủNgagâyracáigọilà“thảmhoạnhânđạo”viphạmnhânquyềnởChe-sni-a.Tiếpđến,ngoạitrưởngđứcvàphóQuốcvụkhanhMỹchínhthứcđưaratínhiệuvớiNga:“BàytỏlolắngđốivớitìnhhìnhChe-sni-axấuđivàhànhđộngquânsựcủaNga”,yêucầuNga“dừnghànhđộngquânsự,giảmbớtthươngvongcủacưdânhoàbình”.TổngthốngMỹClin-tơn,QuốcvụkhanhÔn-brailầnlượtphátbiểu,hyvọngNgadừnghànhđộngquânsự,thôngquađàmphánchínhtrịgiảiquyếtvấnđềChe-sni-a.Clin-tơnthậmchícòndùngkhẩukhítươngđốigaygắtyêucầuPu-tindừngngaylậptứchànhvi“bạolực”tronglãnhthổChe-sni-a,hơnnữaôngtacòngọicuộcchiếntranhChe-sni-alàcuộc“chiếntranhchủngtộc”,tạodanhnghĩachosựcanthiệpcủacộngđồngquốctế.đồngthời,dophầntửchiarẽ“Che-sni-ađộclập”làmộtbộphậncủanguyêngiáonghĩaI-xlamvàtổchứckhủngbốquốctế,đểchiviệnchocuộcchiếntranhchốngkhủngbốNgacủaChe-sni-a,hàngtrămphầntửquákhíchchủnghĩanguyêngiáonghĩatừcácnướcẢ-rậpXê-út,Y-ê-men,Cô-oét,pa-kít-xtan,áp-gha-ni-xtanvàGru-di-a,A-déc-bai-danvàÁc-mê-ni-a,thậmchícòncócảphầntử“TânCươngđộclập”tiếnhànhthựchiện“nhànướcđôngđột”ởTânCươngcủaTrungQuốccũngquabiêngiớiGru-di-avàA-déc-bai-dantrànvàoChe-sni-a,gianhậpvàohàngngũcủaBa-sa-ép.MộtsốtổchứcquốctếI-xlamcũngthôngquacácchinhánhởchâuÂucungcấpthựcphẩm,thuốcmenvàthiếtbịytếcho“Che-sni-ađộclập”.Ta-li-bancủaáp-gha-ni-xtanlạicàngtíchcực,khôngnhữngcử60phầntửvũtrangvàotrongđấtNgatiếnhànhhoạtđộngkhủngbố,còncungcấpcho“Che-sni-ađộclập”tênlửadoMỹchếtạochuyêndùngđểbắnmáybaytầmthấp,vàbắnhạđượchaichiếcmáybaycủaNga.Ngày17tháng10,Ta-li-banlạibáncho

“Che-sni-ađộclập”20quảtênlửaloạinàyvàlénvậnchuyểnvàotronglãnhthổChe-sni-a.“Che-sni-ađộclập”cònmuatừi-ranmộtloạtvũkhítươngtự.điềunàykhiếncholựclượngvũtrang“Che-sni-ađộclập”nhưhổchắpthêmcánh,thựclựctăngmạnh,lạicàngthuđượchiệuquảtrongmộtloạtvụkhủngbốđượctiếnhànhtạihậuphươngcủaNga.Cácsựkiệnnhưnổbom,bắtcóccontin,pháhoạicơsởthiếtbị,sảnxuấttiềngiảgâyrốiloạntrậttựtàichínhtiềntệcủaNgaxảyraliênmiên.

ĐếnhộinghịthượngđỉnhTổchứcanninhchâuÂuvàotrungtuầntháng11năm1999,mâuthuẫngiữaNgavàphươngTâytrongvấnđềChe-sni-acànggaygắthơn.CácnướcnhưMỹ,Anh,pháp,đứcphêphánhànhđộngquânsựcủaNgatạiChe-sni-a,nói“chiếntranhkhônggiúpgìchohoạtđộngchốngkhủngbố,nóchỉcóthểlàmchohoạtđộngkhủngbốcànghoànhhànhhơn”.

ĐểđáptrảmạnhmẽsựchỉtríchcủacácnướcphươngTây,TổngthốngEn-xinvàchínhphủcủaPu-tinmộtmặttấncôngvàtiêudiệtkhôngnươngtaylựclượngvũtrang“Che-sni-ađộclập”vàphầntửkhủngbố,mộtmặtđọsứckhônghềkhoannhượngvớiMỹvàphươngTây.đốivớinhữnglờiphátbiểuủnghộ“Che-sni-ađộclập”vàcôngkíchNgacủanguyênthủcácnướcMỹ,pháp,đức,En-xinhoặclàlắcđầuphủnhậnhoặclàđậpbànbàytỏkhángnghị.đốivớiviệccácthếlựcphươngTâylấydanhnghĩacơquantrunggianthamgiavàogiảiquyếtxungđộtChe-sni-atừđócanthiệpvàocôngviệcnộibộcủaNga,En-xinđậpbànđứngdậy,gaygắtchỉrarằng:“phươngTâykhôngcóquyềnphêphánNgatrongvấnđềChe-sni-a”.Ôngtanghiêmmặtchỉra,ởMát-xcơ-vavàcáckhuvựckháccủaNga,nhữngsựkiệnđẫmmáumàphầntửkhủngbốChe-sni-agâyrađãkhiếncho1580dânthườngthiệtmạng,vàingàngiađìnhgặpnạn.“CácanhkhôngcóquyềnphêphánNgavìvấnđềChe-sni-a...ChúngtôiphảingănchặnungnhọtcủachủnghĩakhủngbốthâmnhậpvàoNga”.Ngaquyếtkhôngđàmphánvớibọnphỉvànhữnghungthủ,cầnloạibỏtriệtđểphầntửvũtrangphỉ,tiêudiệtphầntửkhủngbố,hoặcđưachúngvàovòngphápluật.Ôngtađềnghịnhữngngườithamdựhộinghịhãynghĩtới“sựxâmlượccủanATodoMỹcầmđầuđốivớinamTư”.Khigặpgỡvớinhàlãnhđạohainướcpháp,đứcchỉđượcbaphútôngtađãphủitayáobỏđi,sauđóphẫnnộrờikhỏihộinghịtrước,tháiđộcứngrắnvượtquásựdựđoáncủacácnguyênthủcácnướcthamdựhộinghị.BộtrưởngQuốcphòngXéc-gây-épcũngtứcgiậnchỉra:DuytrìxungđộtquânsựởkhuvựcBắcCáp-ca-dơlànhu

cầulợiíchquốcgiacủaMỹ.CácnướctrongđócóMỹnhúngtayvàoChe-sni-achínhlàtháchthứcđốivớiNga.VớisựkiêntrìcủaNga,trongtuyênngôncủahộinghịthượngđỉnhTổchứcAnninhchâuÂuchỉđềcậpmộtcách“mờnhạt”đếnvấnđềChe-sni-a.DưluậnNgachorằng,trongcuộcđọsứcởcựlyngắnvớiphươngTây,Ngađã“thắngtrướcmộtnướcI-xtan-bun”.

PhươngTây“kếnàykhôngthànhlạidùngkếkhác”,dọasẽngừngchoNgavaynợ,hòngdùngbiệnphápkinhtếđểbắtNgaphảituântheo.ngày27tháng11,TổnggiámđốcQuỹtiềntệquốctếcảnhcáo,“nếunhưcácnướctrênthếgiớibấtmãnvớichiếnsựChe-sni-avàphảnđốiNga,thìTổchứcQuỹtiềntệquốctếkhôngthểtiếptụccungcấpviệntrợkinhtếchoNgađược”.ChuyêngiachínhsáchngoạigiaophươngTâyuyhiếpđòiloạiNgarakhỏihộinghịg-7,cònđưaraýkiếnđòihạthấptốiđagiádầubuộcthunhậpngoạitệcủaNgabịgiảmđi.Vềđiềunày,I-va-nốpđáplại,“nhàlãnhđạoNgahyvọnggiảiquyếtvấnđềChe-sni-ahơnbấtcứai,vềđiểmnàykhôngcầnphảingườikhácdạybảo”,“NgathựchiệntriệtđểnghĩavụđốivớiTổchứcQuỹtiềntệquốctế,hiệnnaychưađếnlượtnóphátngôn”.

Ngày6tháng12,chínhvàolúcquânNgagửichothịdânGrô-dnưibảnthôngđiệpcuốicùng,TổngthốngMỹClin-tơnlạimộtlầnnữađưarasựphêphánmạnhmẽnhấtcủamìnhđốivớisáchlượcChe-sni-acủaNga.Clin-tơnbàytỏkhidiễnthuyếtvềnhânquyềntạinhàTrắng,thôngđiệpcuốicùngcủaNgađãđedoạđếntínhmạngcủatrămhọbìnhdânvôtộiChe-sni-a.Ôngtanói,Ngasẽphảitrảcáigiáđaulòngvìhànhđộngcủamình,hànhvinàychỉcóthểlàmmạnhthêmchủnghĩacựcđoan,hạthấpđịavịquốctếcủaMát-xcơ-va.

NgoạitrưởngliênminhchâuÂucũngkhiểntráchNgatrongmộtbảntuyênbố,vàbàytỏđangxemxétđếnviệctừchốikýmộtsốthoảthuậnhợptácvớiNga.TổngThưkýTổchứchợptácanninhchâuÂuđãđượcphíaNgađồngýsắpsửađếnthămChe-sni-acũngđốcthúcMát-xcơ-vakhôngnênthựchiệnthôngđiệpcuốicùngcủamình.

NgoạitrưởngAnhRu-binCúcnói:“nếunhưNgakhôngtôntrọngchuẩnmựcnhânđạocơbảncủamình,phươngTâysẽkhôngtiếptụcviệntrợNganữa.”Ôngtanói,trừphiNgagiảitoảsựuyhiếp,nếukhôngôngtahyvọngnguyênthủchínhphủcácnướcliênminhchâuÂusẽ“cânnhắc”tớitriểnvọngviệntrợkinhtếchoxãhộiNgatạihộinghịthượngđỉnhHen-xin-kitừngày10đến11tháng12.Trướcđó,

CúcđãtriệuđạisứNgaY-u-riphu-kinđếnBộngoạigiao,gâyáplựcngoạigiaođốivớiMát-xcơ-va.

TổngthốngphápSi-rắckhihộiđàmvớiTổngthốngU-crai-naKu-che-mađãgọithôngđiệpcuốicùngcủaNgalà“khiếnngườitakhôngthểnàochấpnhậnđược”,vànói,biệnphápduynhấtgiảiquyếtcuộckhủnghoảngChe-sni-alàthôngquaconđườngchínhtrị.Ôngtakêugọi“bắtđầuđốithoạicàngnhanhcàngtốt”.

TổngthốngI-ta-li-acũngphêphángaygắtcuộcchiếntranhcủaNgađốivớiChe-sni-a,nóicuộcchiếntranh“khiếnngườitalosợvàkhôngthểnàochấpnhậnđược”nàycầnphảingừnglại.

TạiCai-rô,lãnhtụMu-slimcủaAiCậpVa-sai-lơviếtbàikêugọicácnướci-slamtẩychayNga,nhằmbáothùhànhđộngcủaNgatạiChe-sni-a.

KhiđoànđạibiểutổchứchộinghịI-xlamvớii-ranđứngđầurờikhỏiMát-xcơ-vađếnkhuvựcBắcCáp-ca-dơthịsát,ngoạitrưởngI-ranKha-ra-kicảnhcáonói,cáchlàmbạolựccủaChe-sni-aởChe-sni-agâyrasự“bấtan”trongcácnướcI-xlam.

TổngthưkýNATORô-bớt-xơnnói,đedoạgiếtnhữngngườidânthườngGrô-dnưi“khiếnngườitakhôngthểnàochấpnhậnđược”,ôngtađốcthúcNgalắngnghetiếngnóicủacộngđồngquốctế,yêucầuNgakiềmchế.

Vềđiểmnày,ChủtịchĐu-maquốcgiaNgangày8tháng12đãcôngkhaibàytỏ“hoàntoànủnghộápdụnghànhđộngchốngkhủngbốtạiChe-sni-a”.Ôngtanói:“Cầnkếtthúchànhđộngtìmdiệtphầntửvũtrangvàphầntửkhủngbố,khiếnchonhữngngườibịbuộcphảirờibỏgiađìnhđượctrởvềnhà.Cầnphảisắpxếpcuộcsốnghoàbình,nếunhưthổphỉvàphầntửkhủngbốkhôngđầuhàng,thìcứtiêudiệtchúng”.KhinóitớicácnhàchínhtrịphươngTâyphêphánNgavàyêucầungừnghànhđộngchốngkhủngbốởChe-sni-a,Nga“sẽkhôngdừnglại,tấtcảnhữngtuyênbốcủaphươngTâyđềulànhữnglờihiệutriệukhôngaihưởngứng”.Ôngtanói,“Tựhọđãlàmhỏngdanhtiếngcủamình,vìhọđãhuỷdiệtnamTư”,nayhọlạihòngphântánsựchúýcủamọingườiđốivớitấtcảnhữnggìhọlàmởnamTư.

Ôngtachorằng:“phươngTâykhônggiảiquyếtxungđộtdântộc

củanamTư,ngượclạiđãđivàongõcụt.CácchínhtrịgiaphươngTâykhôngbiếtlàmthếnàoởCô-xô-vô,bènchuyểnsựchúýsangvấnđềcủaNga.nếunhưthếtiếncôngtuyêntruyềncủachúngtakhiếnchohọthườngbịchỉtríchbởivấnđềCô-xô-vôvàvấnđềnamTư,thìhọsẽkháchkhívớichúngtamộtchút”.

Ôngtachorằng,nếunhưTổchứcQuỹtiềntệquốctếkhôngcungcấpkhoảnvaynữa,“ngacũngsẽkhôngsụpđổ.”“ChúngtasẽtìmkiếmnhữngngườichovaykháckhôngliênquangìtớiTổchứcQuỹtiềntệquốctế”.

ChủtịchủybanliênbangNgaXtê-rô-épchorằng,NgakhôngnênsợsựđedoạcủaphươngTâytrongvấnđềchínhsáchChe-sni-a.Ôngtabàytỏvớiphóngviênrằng:“NgasẽkếtthúchànhđộngquânsựtạiChe-sni-a,chúngtacầnxâydựnghoàbình,hơnnữakhôngchỉlàởChe-sni-a,ởin-gút,đa-gét-xtan,Cờ-ra-xnô-đanvàkhuvựcbiêngiớiSta-vrô-pôncũngcầntiếnhànhxâydựnghoàbình”.

Nóitớilậptrườngđốivớisựđedoạ,Xtê-rô-épchorằng,“ChúngtakhôngphảilàmộtnướccóthểbịđedoạvàbịđốixửgiốngnhưnamTư”.Xtê-rô-épthừanhận,Ngađangđứngtrướcsứcép,vàchỉra“chínhsựmềmyếuvànhượngbộcủachúngta,đãtừngbướcdẫntớitìnhtrạngnày”.ÔngtakhôngđồngývớiquanđiểmchorằngđiềunàysẽkhiếnchoNgabịcôlậptrêntrườngquốctế.Ôngtagiảithích:“Khôngaicóthểlàmchochúngtabịrơivàocôlập,vìNgakhôngphảilàmộtnướcmuốncôlậpthìcóthểcôlập,trừngphạtkinhtếđốivớichúngtamànóikhôngđángsợnhưlàmiêutả”.

Xtê-rô-épnhắcnhởrằng:“TrungQuốc,in-đô-nê-xi-a,ấnđộđềumuốnkếtthànhbanggiaovớichúngta,nhậtBảnbấtchấplờicảnhcáođưaratừbờbênkiađạiTâyDương,cungcấpkhoảnvaychochúngta,hànQuốccũngđangcungcấpkhoảnvaychochúngta”.Ôngtanhấnmạnh:“Thếgiớiđacựclànềntảngcủaviệcnhândâncácdântộchợptácgiúpđỡlẫnnhauhơnnữa”.

Cùngngày,BộtrưởngngoạigiaoliênbangNgaI-va-nốpchorằng,mộtsốthếlựcphươngTâyđangcốýtạobầukhôngkhícăngthẳngtrongtìnhhìnhBắcCáp-ca-dơ,bópméosựthựcvàchântướng.KhinóichuyệnđiệnthoạivớiTổngThưkýliênhợpquốc,ngoạitrưởngMỹ,BộtrưởngngoạigiaoAnhvàphầnlan,ôngtachỉra,họthậmchídùngcảnhữngtừngữcủathờikỳ“chiếntranhlạnh”

nữa.

I-va-nốpnhấnmạnh,nói:Ngakhôngthểchấpnhậnđườnglốinhưvậy,Ngatrướcsaukhátkhaotưduylànhmạnhvàđốithoạitíchcực.

Cùngngàyhômđó,đốivớilậptrườngcứngrắncủaNga,TổngthốngMỹClin-tơncũngbàytỏ,trongkhikhôngbiếtlàmthếnào,rằngngừngviệntrợchoNgavìhànhđộngquânsựcủaNgađốivớiChe-sni-alàkhôngphùhợpvớilợiíchcủaMỹ.

lúcnàytháiđộcủaPu-tinlạicàngkhônghềnhượngbộmộtchútnào.Ôngnói:“Che-sni-alàlãnhthổkhôngthểchiacắtcủaliênbangNga”.ThoảthuậnmàbanămtrướcliênbangNgakývớiChe-sni-alàsailầm,điềunàykhiếnchophầntửvũtrangChe-sni-acóđượccơhộinghỉngơi,vàbiếnChe-sni-athànhcăncứhuấnluyệnphầntửkhủngbốquốctế.VìvậybấtkểgiánàocầnphảiratayđánhmạnhbọnphỉChe-sni-a,khônghềnươngtay,đánhđếncùng.ÔngphảnđốitiếnhànhthoảhiệplùibướctrướcáplựccủaphươngTâyvàhoạtđộngkhủngbốchiarẽcủa“Che-sni-ađộclập”,nghiêmgiọngcậtvấn:“Chúngtamuốncáigì?làkhoảnvaycủaphươngTâynhỏtớimứckhôngđángnhắctới,haylàgiữchođượclãnhthổrộnglớn?”.Ôngbàytỏ,quânNgaquyếtkhôngdaođộngquyếttâmvâyhãmtiêudiệtphầntửkhủngbốChe-sni-a,“ởđâucóphỉ,thìchúngtađánhtớiđó.nếunhưtìmđượcphỉởtrongnhàxí,thìnhấnthẳnghắnxuốnghốphân”.

Tối13tháng1năm2000,mộtsốquanchứcphụtráchcôngtácnhânquyền,dântịnạnvàchínhsáchđốivớiNgatrongchínhphủMỹđãgặp“ngoạitrưởng”củachínhphủbấthợpphápChe-sni-a.ngày14tháng1,ngoạitrưởngNgaI-va-nốpđãđưaraphảnứngtrướcviệcquanchứcchínhphủMỹgặpcáigọilà“ngoạitrưởng”Che-sni-a,bàytỏ“đángtiếcvàlongạinghiêmtrọng”đốivớihànhđộngnàycủaphíaMỹ.

SaukhigặpgỡvớingoạitrưởngAi-len,ChủtịchluânphiênhộiđồngThườngtrựcBộtrưởngcủaủybanchâuÂuAn-đéc-lốt,I-va-nốpđãnhấnmạnhtạicuộchọpbáo,phíaNgatừngnhiềulầnlêntiếng,kiểuhànhđộngnàycủaMỹtrênthựctếlàủnghộđốivớichủnghĩakhủngbốquốctếvàchủnghĩalykhai.I-va-nốpchorằng,nhữngngườicónhữnghànhđộngnhưvậyđangkhiếnchovấnđềBắc

Cáp-ca-dơphứctạphoá,hơnnữalàmtăngthêmnỗikhổmàngườidânhoàbìnhChe-sni-ađangchịuđựng.phíaNgahyvọngphíaMỹkhôngnêntừbỏlậptrườngđãtuyênbốtừsớmủnghộvôđiềukiệnNgatấncôngchủnghĩakhủngbố.

Ngày22tháng3năm2001,chínhphủMỹlạidùngquycáchphóquốcvụkhanhmộtlầnnữatiếpđóncáigọilà“Bộtrưởngngoạigiao”củaChe-sni-a,vàbàytỏrõràngsựủnghộlựclượngvũtrangbấthợpphápvàphầntửkhủngbốChe-sni-a,đồngýcungcấpviệntrợkinhtế.

Ngày18tháng6năm2001,vớiviệcPu-tinkhiểntráchđốivớibọnphỉ“Che-sni-ađộclập”vàtăngcườnghànhđộngchốngkhủngbố,truyquétphỉ,cácnướcphươngTâynhưMỹlậptứcphêphánNga“sửdụngvũlựcquánhiều”đốivớiChe-sni-a,nóiNgachưaxửlýtốtvấnđềdântịnạn,điềutrachưađúngmứcđốivớicácvụdânchúngbịmấttíchliêntục,vânvân.ngườiMỹvàcácnướcphươngTâycòncangợinhữngphầntửkhủngbố“Che-sni-ađộclập”chonổtungcáctoànhàlàmviệcởMát-xcơ-vavàtiếnhànhmạnhcácvụkhủngbốởcácnơitrongnộiđịacủaNgavàởChe-sni-alànhữngchiếnsĩđấutranhvìtựdo.Tạihộinghịnhânquyềnliênhợpquốcnăm2001,MỹvàcácnướcphươngTâycònđưarađềánkhiểntráchchínhphủNgađãviphạmnhânquyềntrongvấnđềChe-sni-a,vàđềánchốngNganàylạiđượcthôngqua.

ĐốivớihànhđộngchốngNga,lấycớbảovệnhânquyềnvàchủnghĩanhânđạođểtấncôngNga,ủnghộ“Che-sni-ađộclập”vàhoạtđộngkhủngbốcủacácnướcphươngTâytrongđócóMỹ,TổngthốngPu-tincựckỳphẫnnộ,khitrảlờiphỏngvấncủaphóngviênthôngtấnxãliênbangMỹngày18tháng6,ôngthềquyếtkhôngđểchoChe-sni-ađộclậprakhỏiNga,cũngsẽkhôngđểchoChe-sni-atrởthànhđạibảndoanhđểnhữngphầntửphảnloạntấncôngvàocácnơikháccủaNga.Ôngphẫnnộnói:“đúng,bâygiờtôiđãmệtmỏivìcứphảigiảithíchhếtlầnnàyđếnlầnkhácvớidưluậnphươngTâyvềchínhsáchChe-sni-acủachúngtôi”.“đâyrõrànglàđiềusỉnhụccủađấtnướcchúngtôi.CáimàchúngtôigặpphảilàtấncôngvũtrangcủamộtsốítphầntửphảnloạncủaNga,nhưnghoàncảnhcủachúngtôigiốngnhưtìnhhìnhlúcđầucủaMỹsaukhichiếntra-nhViệtnamkếtthúc.điềunàythậtkhiếnngườitachấnđộng”.đốivớiviệcMỹvàcácnướcphươngTâyyêucầuNgarútquânkhỏiChe-sni-avàđàmphánvớicácphầntử“Che-sni-ađộclập”,Pu-tinbàytỏ,Ngasẽkhôngrúttoàn

bộquân,màsẽbốtríquânđộiđónglâudàiởChe-sni-a,nhằmbảovệlãnhthổquốcgiaChe-sni-a,đồngthờicònbàytỏquanđiểmchínhphủNgahoàntoànkhôngthểtiếnhànhbấtkỳcuộcđàmphánnàovớiphiếnquânChe-sni-a.

Ngày7tháng9năm2001,Pu-tinbàytỏ,chỉcầnphầntửlykhaiChe-sni-athừanhậnvàtuânthủhiếnphápNga,tấtcảnhữngphầntửvũtranggiaonộpvũkhívôđiềukiện,vàgiaonộptấtcảnhữngtênphỉcầmđầucónợmáu,chínhphủNgacóthểtiếpxúcvàđàmphánvớihọ,nhưngthờigiandàinhấtkhôngđượcquábatháng,vìkéodàithờigianđãkhôngcònýnghĩagìnữa.

VàchỉbốnngàysaukhiPu-tinnóinhữnglờinày,đãxảyrasựkiện11tháng9.TừđótrênphạmvitoànthếgiớidấylênmộtlànsóngchốngchủnghĩakhủngbốquốctếlôikéocảMỹvào,vàMỹđứngđầu.

Đốivớisựthayđổinàycủatìnhhìnhthếgiới,ngày21tháng9,Pu-tinnóikhitrảlờiphỏngvấncủaphóngviênđức:“Khôngnênđưaramộtkếtluậnthếnày,tứcngườichonổtungnhữngtoànhàởMát-xcơ-valànhữngchiếnsĩđấutranhgiànhtựdo,cònnhữngngườitiếnhànhloạihoạtđộngnàyởnhữngnướckhácthìlạilàphầntửkhủngbố.Kỳthựcchúngđềulànhữngphầntửphạmtội”.nămngàysau,cũngchínhvàokhiMỹquyếtđịnhthựchiệntấncôngquânsựchốngkhủngbốđốivớichủnghĩakhủngbốAlQuedaTa-li-banáp-gha-ni-xtanvàBinla-đen,Pu-tinđãchuyểnchobọnphỉChe-sni-athôngđiệpcuốicùngphảihạvũkhítrongvòng72tiếngđồnghồ.Tiếpđến,tạicuộchọpbáongày3tháng10,Pu-tinlạimộtlầnnữabàytỏ:BọnphỉChe-sni-acómốiliênhệrấtrõràngvớichủnghĩakhủngbốquốctế,“đặctrưngcủachúnghoàntoàngiốngnhau.”ÔngnhắcnhởmọingườichúýtớinhữngđiểmtươngtựgiữahànhđộngkhủngbốcủaphầntửkhủngbốchonổtoànhàởMát-xcơ-vavàvụ11tháng9cáchđókhônglâu.VàngườiphátngônvềcôngviệcChe-sni-acủachínhphủNgaA-xtơ-bu-ren-xkicũngchứngthựcnói:“Trongsốcácphầntửkhủngbốtấncôngtựsátngày11tháng9đốivớiMỹchíítcó4ngườiđãtừngtớiChe-sni-a”.“nhữngkẻđiềukhiểnnhữngkẻtiếncôngtựsáttạiniuoócvàoa-sinh-tơnđãtừngtiếnhànhdiễntậptấncôngkhủngbốởChe-sni-a”.

ĐồngthờiNgacòntíchcựcủnghộhànhđộngchốngkhủngbốcủaMỹtạiáp-gha-ni-xtan.Pu-tinđặcbiệtnhắcđến:đểtriểnkhaihànhđộngmặtđấttạiáp-gha-ni-xtan,Mỹvàcácnướcđồngminh

nATomớiđưaramột,haingànquân,cònquânnhânvàdânthườngcủaNgabịphầntửkhủngbốsáthạimấynămgầnđâyđãvượtquá3000người.TheothôngtinmàNganắmđược,kểtừkhiquânNgatấncôngphầntửkhủngbốChe-sni-ađếnnay,tổngcộngcóhơn500línhđánhthuênướcngoàibịbắnchết,trướcmắtcòncótừ500đến700tênphỉđếntừcácnướckhácnhautiếptụcgiếthạidânthườngởkhuvựcChe-sni-a.

Saukhibướcvàonăm2002,cùngvớinhucầuthúcđẩyhơnnữacuộcchiếnchốngkhủngbốvàlậtđổ“Sát-đamhút-sen”,Mỹkhôngthểkhôngtuyênbốlựclượngvũtrang“Che-sni-ađộclập”làphầntửkhủngbố.SaukhisựkiệncontinMát-xcơ-vaxảyrangày23tháng10,nguyênthủcácnướclớnphươngTâynhưMỹ,Anh,pháp,đứctớitấpgửiđiệnbàytỏsựchỉtríchđốivớibọnkhủngbố.ngày30tháng10,dướiáplựclớncủaNga,chínhphủđanMạchđãbắtZa-ca-épđangdự“đạihộiChe-sni-athếgiới”tổchứctạiCô-pen-ha-gen,trongchừngmựcnàođó,việclàmnàyđãchứngtỏtháiđộchốngkhủngbốởChe-sni-a.Ngađãtừ“xemtháiđộcủaphươngTây”trướckiatừngbướcchuyếnsang“tựchủhànhđộng”.SauvụbịbắtcóccontintạiMát-xcơ-va,Ngađãcoiviệcchốngkhủngbốlàviệclớnhàngđầuliênquanđếnanninhquốcgia,Pu-tinlạimộtlầnnữagiànhđượcthắnglợitrongcuộcđấutranhvớiphươngTâytrongvấnđềnày.

“CuộcChiếnChốngkhủngbố”CủaPu-tin

CuộcchiếntranhchínhdiệnvớiChe-sni-alầnthứhaituyđãtạmkếtthúcvàonăm2000,nhưnglựclượngvũtrangbấthợpphápcủaChe-sni-achưabịloạibỏhoàntoàn,docòncóhàngngànphầntửphiếnloạnvũtrang,trongđócóhơn500phầntửcựcđoannướcngoàitrốnvàorừngnúiđểchốnglạilâudàiquânNga,vìvậyquânNgađónglạitạiChe-sni-ađãbướcvàogiaiđoạntácchiếntruyquétbọnphỉcònrơirớt.

Nhữngphầntửvũtrang“Che-sni-ađộclập”vàorừngđánhdukíchnàykhôngphảilànhữngkẻngồichơixơinước,chúngcósứckhoẻ,caotolựclưỡng,thôngthuộcđịahình,đượchuấnluyệnkỹcàng,trangbịtốt,hunghãntànnhẫn,trongđóđặcbiệtcóhơnmộtngànngườidoBa-sa-épvàKha-tápchỉhuygiỏichiếnđấuởvùng

rừngnúilàcósứcchiếnđấumạnhnhất.nhiệmvụcủachúng,ngoàiđánhdukíchvớiquânNgavàorừngtruyquétra,chủyếulàtổchứcthànhtừngtoánnhỏ,thâmnhậpvàocácvùngGrô-dnưivàcácnơikháccủaChe-sni-avànộiđịaNgađểtiếnhànhcáchoạtđộngkhủngbố,nhưnổbompháhoại,ámsátvàbắtcóccontin,liêntụcquấyrốivàđánhlénquânNga.Vìvậymặcdùsốngườikhôngnhiều,nhưngkhảnăngsátthươngpháhoạicủachúnglạicựckỳlớn.SaukhichiếnsựChe-sni-akếtthúc,hoạtđộngtấncôngkhủngbốcủachúngchưadừnglạilấymộtngày,hơnnữathườngtậptrunglựclượngđểđốiphóvớicưdânđịaphươngủnghộquânNga,đặcbiệtlàquanchức,lãnhtụtôngiáovàdânthườnglàmviệcchochínhphủliênbangNga.Chỉriêngtháng6năm2000,khichínhphủlâmthờiChe-sni-athànhlập,đãxảyramộtloạtvụtấncôngkhủngbố,chẳnghạnnhưcôemhọcủaBa-sa-épvàmộtnữthổphỉkhácláichiếcxetảichấtđầythuốcnổTnTlaovàodoanhtrạicảnhsátđặcchủngNga,tiếnhànhvụnổtựsát,gâythươngvongchonhiềungười;mộttoánphầntửkhủngbốkhácláichiếcxetảicóchứa500ki-lô-gamthuốcnổlaovàotoànhàchungcưcủacảnhsátđặcchủngthànhphốA-gonởChe-sni-apháhuỷhoàntoàntoànhà,giếtchếttạichỗ27cảnhsátđặcchủng,làmbịthươnghơn30người,sauvụnổnhữngphầntửvũtrangđãmaiphụctrướcởgầnđóđãđiêncuồngbắnvàodoanhtrạiquânđội;ngày20tháng6,mộtlãnhtụtôngiáobịgiết,haicảnhsátChe-sni-abịđánhchếtvàbịcắtđầuđểuyhiếp,mộttrẻemMu-slimdobáocáovớiquânNgavềtìnhhìnhbọnphỉđãbịbáothù.ngày28tháng6,haichịemgáilàmviệctạichínhquyềnquậncũngbịgiết,Ca-đơ-rốpđượcPu-tinbổnhiệmlàmTrưởnghànhchínhChe-sni-acũngnhiềulầnbịtấncôngámsát.

Bướcvàotháng7,hoạtđộngtấncôngkhủngbốkiểunàylạicàngtănglên,trongthànhphốGrô-dnưitrungbìnhmỗingàycó10quảmìncácloạiđiềukhiểnbằngtayhoặcđiềukhiểntừxanổ,khiếnchohơn100sĩquanbinhlínhvàcảnhsátBộnộivụcủaNgabịthươngvong.ngày6tháng7TổngthốngPu-tinđãtriệutậplãnhđạocácbộquyềnlựcnhưBộQuốcphòng,BộTổngthammưu,Bộnộivụ,BộTổngthanhtra,BộAnninhquốcgiavàngườiđứngđầuchínhphủChe-sni-ahọpvềvấnđềnày,thảoluậnhoạtđộngkhủngbốhoànhhànhởChe-sni-avàvấnđềđấutranhchốngkhủngbốcủaNga,quyếtđịnhsẽápdụngbiệnphápnghiêmkhắchữuhiệuhơnđểtiếnhànhđấutranhtruyquétbọnphỉ,chốngkhủngbố.

Lúcnày,theotrinhsátcủacơquantìnhbáo,vẫncòncóhơn

2000phầntửkhủngbốởvùngrừngnúivàcàicắmlạiởChe-sni-a,trongđócóhơn500tênlànhữngphầntửtôngiáocựcđoanđếntừcácnướcả-rậpvàáp-gha-ni-xtan.nhưngdochínhphủNgavàquânđộicảnhsáttăngcườngtruyquétvàtrấnáp,nênsaukhivàomùathu,hoạtđộngkhủngbốđãcóphầngiảmbớt.đếnngày24tháng11,ngoàivàitrămlínhđánhthuênướcngoàicònkiêntrìkhángcựngoancốra,sốcònlạichỉcóhơn500người.VìvậyBộtrưởngQuốcphòngNgaXéc-gây-épnóimộtcáchlạcquanrằnghànhđộngtruyquétchốngkhủngbốtạiChe-sni-ađãgầnkếtthúc,mùađôngnăm2000cóthểtiêudiệttoànbộbọnphỉcònsótlại.Mọingườibiếtđượctinnàyđềuvôcùnghưngphấn,vìhànhđộngtruyquétphỉcuốicùngđãsắpsửagiànhđượcthắnglợi,hoạtđộngkhủngbốđángsợcũngsắpsửabịngănchặn,cuộcsốngthiếusựbảođảmanninhcoinhưđãkếtthúc.

Thếnhưng,Xéc-gây-épđãquálạcquan,ngườiNgavàngườiChe-sni-ađãmừngquásớm.Vừamớibướcvàotháng1củanăm2001,trừnhữngngườibịsáthạira,sốcontinbịcácphầntửkhủngbố“Che-sni-ađộclập”bắtlạitươngđốilớn,chỉtínhriêngsốcontinđượcphíaNgagiảicứuđãcótớihơn500người,trongđócó56ngườinướcngoài,có3ngườiAnhvà1ngườiniuDi-lânbịhại.

Đếntháng2,cácvụnổbom,mìncácloạiliêntiếpxảyra,gâythươngvongvềngườicàngnhiều.CácphầntửkhủngbốcòntánpháttruyềnđơnởGrô-dnưi,A-gonvàcácvùngkháccủaChe-sni-a,nóisẽnghiêmtrừngtấtcảnhững“ngườiChe-sni-athôngđồngvớiđịch”trongđócócảCa-tơ-rốp,nhàlãnhđạochínhphủlâmthờiChe-sni-a.ngày15tháng3,mộtchiếcmáybaychởkháchTU-154chở170kháchvà12nhânviêntổláiđãbịbắtcóctạiThổnhĩKỳ.ngày24tháng3,tạibathànhphốởBắcCáp-ca-dơgầnbiêngiớiChe-sni-ađồngthờixảyracácvụnổôtôtấncông,sốngườithươngvonglà10người.Trungtuầntháng4,vàovàingàytrướckhiPu-tinchuẩnbịtớiChe-sni-athịsát,ngườiđứngthứhai,phótrưởnghànhchínhcủachínhphủlâmthờiChe-sni-aChê-ni-épvàphókiểmsáttrưởngVla-đi-mialầnlượtbịsáthại.phầntửkhủngbốChe-sni-alấyđóđểthịuyvàcảnhcáođốivớichínhphủNga,TổngthốngPu-tinvànhữngngườiChe-sni-aủnghộNga.Tờ“Thờibáoniuoóc”ngày28tháng4củaMỹđưatin:“phầntửphiếnloạnChe-sni-ađộclậpởGrô-dnưiđanggấprúttiếnhànhchiếntranhdukíchtạivùngđịchhậu,chúngdùngthủpháo,mìnphụckíchquânNga,hơnnữacònđiêncuồngtungtinnóilựclượngphiếnquântrongrừngsẽtiếncôngGrô-dnưi.đồngthờichúngngày

mộtbiếnhoạtđộngkhủngbốthànhhànhđộnghuỷdiệtchuyênnhằmvàodânthường,cácvụgiếtngườixảyraliêntiếp.Tuầntrướccómộtngườikhôngrõthânphậnđãliasúngtrướcđámđôngởquảngtrườngtrungtâm,làmchếtmộtloạtngười.Quyềnkiểmsáttrưởngthànhphốrô-chưcũngbịbangườiđànôngbịtmặtbắn20phátsúng,chếttạimộtquáncàphê.phầntửkhủngbốđặcbiệtthùhậnnhữngngườiNga,chỉriêngtrongmộttuầnđãcónhiềuphụnữNgabịgiếthạitrênđườngphố,vàsốngườiNgabịgiếttrongtháng3ítnhấtlà12người.

Đểngănchặnxảyratấncôngkhủngbố,trongthànhphốGrô-dnưichỗnàocũngcóbinhsĩNgakiểmtrasúngđạn,banngàyhọtiếptụctiếnhành“truyquét”kiểutấncông,kiểmtrabắtgiữnhữngkẻkhảnghiởtừngnhàmột,nhưngvìsợbịbọnphỉtấncông,đếntốihọnúphếtcảvàosaucácBa-ri-evàđiểmhoảlựcđãđượcgiacốchắcchắn,vàcáccăncứquânsựởbênngoàithànhphốmàkhôngdámrangoài.ngaycảnhàcủanhânviênphụtráchcôngtácanninhcủachínhphủChe-sni-acũngbịmộttoánphầntửvũtrangbaovây,vàomộtbuổitối,ôngtavàcácbảovệđãbắnnhauvớibọnphỉ,quâncảnhNgacũngkhôngdámtớichiviện.Thếnênhàngngày,khimànđêmbuôngxuống,Grô-dnưiliềnbiếnthànhthếgiớicủanhữngphầntửkhủngbốcácloại,chúngnghênhNgangtiếnhànhcáchoạtđộngnhưpháhoại,ámsát,cướpbóc,thậmchítiếncôngcảcácba-ri-evàtrạilínhcủaquânNga,cácloạitiếngsúngvàtiếngbomnổrềntrênbầutrờithànhphố.điềunàyđãkhiếnchomọingườicànghoảngsợhơnvàhoangmanghơn,Grô-dnưitrởthànhthànhphốkhủngbốmàmốinguyhiểmrìnhrậpkhắpnơi,chếtchócliêntục.

Ngày7tháng5năm2001,Pu-tinlênlàmTổngthốngđượctrònmộtnăm,đúngvàongàyhômđó,quânNgađãtiếnhànhmộtcuộcchiếnđấukịchliệtnhấtvớiphầntửvũtrang“Che-sni-ađộclập”kểtừcuốinăm2000đếnthờiđiểmđó.TheothốngkêcủachínhquyềnNga,trong862ngày,kểtừngày1tháng10năm1999,cuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhaibắtđầuchođếnngày16tháng5năm2001,đãcó3096sĩquan,binhlínhcủaquânNgahysinhtrongcuộcchiếntranhchống“Che-sni-ađộclập”chốngkhủngbố,truyquétphỉ,sốngườibịthươnglà9187người.nếunhưcộngthêmconsốthươngvongcủahaithángtrướckhichiếntranhxảyra,thìsốngườichếttrậnlà3323người,sốngườibịthươnglà9979người,nhưngnghenóiconsốnàychỉbằng1/3consốthươngvongthựctế.

Đếncuốinăm2001,dosựkiện11tháng9xảyra,sựtấncôngkhủngbốcủalựclượngvũtrangChe-sni-acóphầngiảmbớt.Vìvậysaukhibướcvàonăm2002,TổngthốngNgaPu-tin,BộtrưởngQuốcphòngI-va-nốpvàTổngthammưutrưởngCờ-va-si-ninnhiềulầnbàytỏtrongcáctrườnghợpkhácnhau:XéttìnhhìnhChe-sni-ađãtươngđốiyêntĩnh,quânNgađóngtạiChe-sni-asẽchiathànhtừngđợtrútkhỏiđó,nhiệmvụduytrìtrậttựtrịankhuvựcChe-sni-adobộđộiBộnộivụNga,bộđộiđặcchủngCụcAnninhliênbangvàcảnhsátđịaphươngChe-sni-aphụtrách.Thếnhưng,khôngbiếtlàbọnphỉcóngụýhaylàtrùnghợpngẫunhiên,mỗilầnsaukhitầnglớplãnhđạocủaNgabàytỏtháiđộrútquân,thìởChe-sni-alạixảyrasựkiệnkhủngbốnghiêmtrọng,dẫnđếnkếhoạchrútquâncủaNgacứbịlầnnữamãi.

Ngày27tháng1năm2002,mộtchiếcmáybaytrựcthăngcủabộđộinộivụNgabịrơitạiChe-sni-a,14ngườitrênmáybayđềugặpnạn,trongđóbaogồmcảThứtrưởngBộnộivụNga,Trungtướngru-sin-khơ,đâycũnglàtướngcaocấpnhấtcủaquânNgagặpnạnởChe-Sni-a.

Ngày28tháng2năm2002,quânđộiliênbangNganhậnđượctin,mộtnhómlựclượngvũtranhChe-sni-ahơn2000người,saukhiđộtphávòngvâytừtrọngtrấnphíanamcủaChe-sni-a,lạitậpkếtởkhuvựcU-rút-xken-tơ,chuẩnbịđộtphávòngvâytừnơinày,tiếnvàoĐa-gét-xtantácchiến.ThủlĩnhcủatoánphỉnàychínhlàphầntửkhủngbốnổitiếngChe-sni-aKha-táp.SởchỉhuyquânNga,quaphântíchkỹcàng,nhậnđịnhthunglũngrộng200métởgầnngôilàngnàylàtuyếnđườngduynhấtmànhómlựclượngvũtrangnàyđộtphávòngvây,dođóđiềutớivùngnàymộttiểuđoàntăngcườnglínhdù,tổngcộng90người,trấnthủkhuvựcnày.Bộchỉhuytruyềnđạtlệnhtửthủchotiểuđoànnày,nhấtđịnhphảikiênthủtrậnđịa,khôngchophépthabấtkỳmộttênđịchnào.

Sángngày29tháng2,línhdùđãchiếmlĩnhđượchaiđầunúiởgầnngôilàng,phongtỏađườngrútcủabọnphỉ.ngàyhômđó,lựclượngvũtrangChe-sni-aliềntậptrungbinhlựcgồmhơn1500ngườiphátđộngtấncôngvàohaingọnnúinày.Cácchiếnsĩlínhdùđứngtrướcquânđịchđônggấpmấychụclầnvẫnkhônghềrunsợ,dựavàođịahìnhcólợi,tậptrunghoảlựcquyếtđấuvớilựclượngvũtrangChe-sni-a.Cuộcchiếnđấudiễnravôcùngácliệt,haibênđềucókhánhiềungườithươngvong.ngàyhôm29,quânNgađãcó31ngườibị

bắnchết.ngàyhômsau,lựclượngvũtrangChe-sni-alạimộtlầnnữatổchứcxônglên,nhưnglạibịquânNgađánhlùi,quânNgacũngcó26ngườibịchết.ngày2tháng3,lựclượngvũtrangChe-sni-alạimộtlầnnữaphátđộngcuộctiếncôngmạnhhơn.lúcđó,trêntrậnđịacủaquânNgachỉcònlại33người,trongđócòncókhánhiềungườiđãbịtrọngthương.lựclượngvũtrangChe-sni-akêugọiđầuhàng,nhưngtướngsĩNgatừchốithẳngthừng.Khicuộcchiếnđấuácliệtkếtthúc,quânNgalạicó16ngườihysinh.Mộttiểuđoàncuốicùngchỉcòncó6ngườicònsốngsót,toànbộ13sĩquancủatiểuđoànnàygặpnạn,trongđócócảsĩquanchỉhuy.

Sĩquan,binhlínhNgatỏrahếtsứcdũngcảmtrongchiếnđấu.Mộtsĩquanchỉhuytênlàrô-man-nốpbịmìncắtđứthaiđùi,anhđãnghiếnrăngchịuđau,dùngvảibuộcchặtphíatrênđùirồitiếptụcchiếnđấu,mãichotớihơithởcuốicùng.SaukhitrậnđịaquânNgabịcôngphá,mộttaysúngmáytênlàVla-đi-kinbịrơivàotayđịch,bịđánhđậpdãman,bọnđịchchorằnganhđãchết,bènvứtbênsườnnúi.SaukhiVla-đi-kintỉnhlại,mòtìmđượcsúngmáycủamình,đuổikịpbọnđịchtừphíasau,xảsúngbắnmộtchập,vàitênphỉgụcxuống,haichiếnhữucủaanhbịbắtlàmtùbinhđượccứuthoát.Vla-đi-kinmaymắnsốngsót,dođónhậnđượcdanhdiệu“AnhhùngNga”.

Trongcuộcchiếnđấunày,tiểuđoànlínhdùtổngcộngđãtiêudiệtđượchơn400tênphỉChe-sni-a,giànhđượcthờigianquýbáuchoquânđộiliênbangNgahoànthànhviệcbaovâyđốivớitoánphỉnày.phíaquânNgahoàntoànhiểurằng,nếunhưtoánphỉnàyđộtphávòngvâythànhcông,quânNgarấtcóthểsẽmấtđisựkiểmsoátđốivớichúng,tìnhhìnhChe-sni-acóthểvìthếmàphứctạphơn.nhưngtrongcuộcchiếnđấunàycũngcó85línhdùbịthiệtmạng.

Đúngvàongàycuộcchiếnđấusắpsửakếtthúc,mộtcánhbộđộicảnhsátđặcchủngđếntừkhuvựcMát-xcơ-varơivàovòngvâydolựclượngvũtrangChe-sni-asắpsẵnởGrô-dnưi,gâyrathảmkịch20ngườithiệtmạng,29ngườibịthương.

Ngày19tháng8năm2002,mộtchiếcmáybaytrựcthăngM-26củaquânNgabịphầntửvũtrangChe-sni-abắnrơiởngoạiôGrô-dnưi,khiến118quânnhânthiệtmạng.đâylàlầnthươngvongnặngnềnhấtcủaquânđộiliênbangkểtừkhiNgathựchiệnhànhđộngchốngkhủngbốởChe-sni-a.

Ngày23tháng10,sựkiệnbắtcóccontinởMát-xcơ-valạikhiếncho128dânthườngthiệtmạng.

SaukhicuộckhủnghoảngcontinởMát-xcơ-vaxảyra,i-va-nốpmộtmặtyêucầuquânđộiđóngởChe-sni-alàmtốtcôngtácchuẩnbịtruyquétbọnphỉChe-sni-a,mộtmặtkhácvẫnkiênquyếttuyênbốkhôngthayđổikếhoạchgiảmbớtsốlượngquânđộiđóngởChe-sni-ađãđịnhtrước.

Ngày3tháng11,BộtrưởngQuốcphòngNgaI-va-nốpralệnhchoquânNgađóngtạiChe-sni-a:TạmdừngthựchiệnkếhoạchchiathànhgiaiđoạnrútquânkhỏiChe-sni-a,quânNgatớiđâysẽtriểnkhaihànhđộngquânsựchốngkhủngbố“gaygắtnhưngcótínhmụctiêu”.đâylàtháiđộcứngrắnnhấtmàphíaNgađưaranhằmtiếnhànhtruyquétquymôlớnđốivớiphầntửkhủngbốChe-sni-asausựkiệncontinởMát-xcơ-va,khiếnchongườitacócảmgiácdườngnhư“cuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứba”sắpsửanổra.

ĐồngthờiphầntửkhủngbốđãnhiềulầnbắntênlửavàomáybaytrựcthăngvũtrangcủaquânNga.TheothốngkêcủaquânNga,địađiểmmáybaycủaquânNgabịtấncôngđasốlàđạibảndoanhquânNgaởChe-sni-a–gầncăncứquânsựCan-ca-ra,mụctiêubọnphỉlựachọnlànhữngmáybaytrựcthăngvũtrangravàocăncứ,vũkhísửdụngvàthủpháptiếncôngcũnggiốnghệtnhau:khimáybaytrựcthăng,chẳnghạnnhưM-8cấtcánhhạcánhtừsânbaycăncứ,bọnphỉnúptrongcácngôinhàbỏhoanggầncăncứsẽbắntênlửađấtđốikhôngloạixáchtayvàochiếcmáybay.Dotốcđộbaycủamáybaytrựcthăngrấtchậm,độcaobayởkhuvựcnàyvềcơbảnkhôngquá700mét,mộtkhibịphầntửkhủngbốnhằmvào,thìrấtkhóthoátđược.

ChỉcáchvàigiờtrướckhiI-va-nốptruyềnđạtmệnhlệnhtruyquétphỉ,ngày3tháng11,lạicómộtchiếcmáybaytrựcthăngbịphầntửkhủngbốChe-sni-abắnhạ,toànbộ9ngườitrênmáybayđềugặpnạn,trongđócócảphóquânđoàntrưởngquânđoàn58củaquânNgaMan-dô-ép.ĐâylàchiếcmáybaytrựcthăngthứchíncủaquânNgabịtổnthấttạiChe-sni-a,cũnglàchiếcmáybaytrựcthăngthứ40củaquânNgatổnthấttạiChe-sni-akểtừkhicuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhaibùngnổtớilúcđó.

Ngày4tháng11,bộđộiđặcchủngNgađãtiếnhànhmộtđợthành

độngđặcbiệtchốngkhủngbốtrongphạmvibakhuvựchànhchínhtrongđócóGrô-dnưi.Dướisựủnghộcủanhàđươngcụcvànhândânđịaphương,bộđộiđặcchủngđãtiêudiệttạichỗ6tênphỉ,bắtlàmtùbinhmườimấytên,pháthiệnđược87điểmbímậtcấtgiấusúng,đạndược,thugiữđượcnhiềuvũkhívàcáccôngcụđểtiếnhànhhoạtđộngkhủngbốkhác.

HiệnlựclượngvũtrangNgađóngtạiChe-sni-atổngcộngcókhoảng80ngànngười.CònsốlựclượngvũtrangbấthợpphápởChe-sni-athìvàokhoảnghaingànngười.TuysosánhvềsốlượngthìlựclượngvũtrangNgachiếmưuthếtuyệtđối,nhưngdocuộcchiếnmàbọnphỉtiếnhànhvớichínhphủlàcuộcchiếndukích,trongbiểnngườimênhmông,quânchínhphủrấtkhónhậnrõailàphỉailàdânlành.BọnphỉthôngthuộcđịahìnhcủaChe-sni-a,hơnnữanúpởchỗtối,quânchínhphủthìlà“dânnơikhác”,khôngthôngthuộclắmtìnhhìnhnơiđó,nơiđóngquânvàđiềuđộngquânsựcủahọđềulộratrướcmắtbọnphỉ.TruyquétởChe-sni-anhiềunăm,binhsĩNgađềutíchluỹđượckinhnghiệmphongphúlà:BấtkểlàthựchiệnnhiệmvụtạithủphủGrô-dnưi,hayđisâuvàonhữngthônlàngxaxôihẻolánh,mỗibướcđiđềucầnđặcbiệtcẩnthận,nhiệmvụhàngđầulàbảođảmantoànlựclượng.

VấnđềChe-sni-ađãtrởthànhmộtthứtâmbệnhkhócóthểchữatrịnổicủaNga.nhàđươngcụcNgađãđưarathôngđiệpcuốicùngvớinhânviênvũtranhchốngchínhphủvàođầunăm2002,chỉcầnbọnphỉhạvũkhí,nhàđươngcụcchínhphủsẽbảođảmantoàntínhmạngcủahọ,nhưngbọnphỉvũtranglạikhôngcóýrửataygáckiếm,sốngườihưởngứngchỉlèotèovàingười.Tìnhhìnhpháttriểnchotớinay,trongnướcNgacóngườinghingờtínhkhảthicủaviệcdùngbiệnphápquânsựđểgiảiquyếtvấnđềChe-sni-a,cũngcómộtsốngườiđưarakiếnnghịđàmphánhoàbìnhvớiChe-sni-a.Thếnhưng,ngaycảkhichínhquyềnliênbangNgađồngýngồilạiđàmphánhoàbình,vấnđềlàđàmphánvớiai?Mát-xkha-đốplàlàcanphạmbỏtrốnbịcơquankiểmsátNgatruynã,Ba-sa-éphaitaynhuốmđầymáucủangườiNga,chínhquyềnNgachắcchắnsẽkhôngngồixuốngcùngmộtbànđàmphánvớihọ.VảlạiđiềukiệnhàngđầumàlựclượngvũtrangChe-sni-ađưaralàđòiNgarútquânkhỏiChe-sni-a,màmộtkhirútquânkhỏiChe-sni-a,thìcụcdiệnquânphiệttrànlannhưmấynămtrướcsẽlậptứcxuấthiệntrởlại.Khôngbaolâu,Che-sni-asẽbiếnthànhđạibảndoanhcủaphầntửkhủngbốquốctế.Từđócóthểthấy,tronggiảiquyếtvấnđềChe-sni-a,Ngakhôngphảilà

đứngtrướcsựlựachọn,màlàkhôngcósựlựachọnnàokhác.

L

ChươngV

CHỦNGHĨACƯỜNGQUỐCànướcđộclậpxuấthiệntrênvũđàithếgiới,NgalàkếtquảcủaliênXôgiảithể.CóthểnóicácloạivấnđềquấynhiễumốiquanhệgiữatrungươngvàđịaphươngcủathờikỳliênXô,Ngavềcơbảncũngđềukếthừađược.liênXôtrướckhigiảithể,tấtnhiêncũngbaogồmcảNgatrongđó,cóhìnhthứcquốcgiachếđộliênbang,thựcchấtlạilàmộtquốcgiachếđộđơnnhấttập

trungcaođộ,haynóimộtcáchnghiêmtrọnghơn,làmộtquốcgiachếđộđếquốcchủnghĩa.ThờikỳEn-xin,dochínhphủvàquốchộiđấutranhchínhtrịmãivẫnkhôngdứtnênđãlàmsuyyếuquyềnlựccủaTrungương,thếlựcđịaphươngngàymộttăngcường.Khiấy,đểtìmkiếmsựủnghộcủachínhquyềnđịaphươngtrongcuộcđấutranhvớiĐu-maquốcgia,En-xinđãmộtmìnhđiđếnthoảthuậnvớiTổngthốngcủacácnướccộnghoàtựtrịvàcáctrưởnghànhchínhcácbang,Tổngthốngchophépđịaphươnglàmnhữnggìhọthích,đểđổilại,khiTổngthốngcần,cácđịaphươngdốchếtsứcgiúpđỡ.Kếtquảlà,liênbanglậphiếnđãbiếnthànhliênbangkhếước,haylàgiốngnhưmộtnhàlãnhđạotừngnói,“đâykhôngphảilàchếđộliênbang,màlàchếđộphongkiến”.

Đếngiữathậpkỷ90củathếkỷXX,nhàlãnhđạođịaphươnglàdotoàndânbầura,Tổngthốngmấtđiquyềnbổnhiệmbãinhiệmđốivớinhàlãnhđạođịaphương.Quyềnlựccủanhàlãnhđạođịaphươngđượcdânbầuramởrộngnhanhchóng,thốngđốcbang,tổngthốngnướccộnghoàđãtrởthànhônghoàngđịaphươngcủavùngđó,nănglựckiểmsoátcủaTrungươngđốivớiđịaphươngngàymộtyếuđi.Việcquyềnlựccủanhàlãnhđạođịaphươngmởrộngđãnảysinhmộtloạthậuquảtiêucực,trongcôngtácthựctếđãxuấthiệnmộtloạthiệntượngkỳquái:Thứnhất,mộtsốnơiởNgađượchưởngsựtựdolậpphápvôhạn,phápquymàđịaphươngthôngqua,baogồmcảnhữngpháplệnhliênquanđếnquyềnsởhữutàisản,thuếquan,cótớimộtphầnbalàmâuthuẫnvớiluậtphápvàhiếnphápliênbang,giữacáckhuvựcbiêngiớivàgiữacácbangcủaNgađãxâydựnghàngràomậudịch,hoặctồitệhơn,dựnghẳncộtmốcbiêngiới.Tìnhtrạngnàybấtkểlàởnướcnàocũngkhôngthểhiểu

nổi.Thứhai,chếđộmànhiềuchủthểđịaphươngxâydựngbấtluậnthếnàocũngkhôngthểgọiđólàchếđộdânchủ.Quyềnlựcchínhtrị,cũnggiốngnhưkinhtếthịtrườngvậy,không“mọcrễnảymầm”ởnhữngnơiđó,màchỉlàthuộcvềmộtsốítngườithâncậnquanchứcđịaphương.Thứba,nhiềucơquanchinhánhcủacáccơquanquyềnlựcliênbangrảirácởcácnơi(cảnhsát,toàán,thuếvụvàcácbanngànhxãhộikhác,chođếncảquânđội)thayvìnóilàcôngcụcủacơquanquyềnlựcTrungương,chibằngnóilàcơquanbảovệcủanhânvậttinhanhđịaphương,chúngđãbịđồnghoá,cơquanquyềnlựctừtrênxuốngdướiđãbịbiếnmất.Thứtư,mộtbộphậncácbangcóthểtựtuyênbốtìnhtrạngkhẩncấp,thậmchípháthànhchứngkhoáncóchứcnăngtiềntệcủakhuvựcmình,Trungươngkhôngcóquyềncanthiệp;còncómộtsốthốngđốcbanglàmđiềuxằngbậyởkhuvựcmình,gâynênsựbấtmãnmạnhmẽcủacôngchúng,điệnCrem-licửnhânviênquantrọngcầmlệnhcủaTổngthốngxuốngđịaphươngcanthiệp,lạibịnhàđươngcụcđịaphươngtừchốingayngoàicửa;trongbầucửởđịaphương,mộtsốtậpđoàntộiphạmcôngnhiênlợidụngchiêubàidânchủđườnghoàngbướcvàochínhphủvàquốchộiđịaphương,kiểmsoátchínhquyềnđịaphương,Trungươngkhônglàmgìnổiđốivớiviệcnày.Thứnăm,quyđịnhtrưởnghànhchínhđịaphươngvànhàlãnhđạoquốchộiđịaphươngcấuthànhnênủybanliênbang(Thượngviệnnga)đượcthựchiệntừnăm1995,khiếnchonhàlãnhđạocủacơquanquyềnlựcchấpphápđịaphươngđồngthờitrởthànhmộtbộphậncủacơquanquyềnlựclậpphápliênbang.Điềunàytrênthựctếkhôngchỉđingượclạinguyêntắctáchrờiquyềnlựcmàhiếnphápquyđịnh,hơnnữakhiếnchonghịviệnliênbangbiếnthànhcơquanđôikhikhôngvậnhànhtheonguyêntắcchuyênmôn.rõràng,tìnhtrạngnàyvôcùngcólợiđốivớinhàlãnhđạođịaphương,nhưngkhôngphùhợpvớilợiíchcủacơquanquyềnlựcTrungươngliênbang.Đồngthờiđịaphươngđãlấyđinhiềuchủquyềnmàlợiíchquốcgiachophép,khiếnchochínhquyềnTrungươngmấtđisựkiểmsoátđốivớichủthểcácđịaphươngcủaliênbang,gâynênmầmmốngchiarẽđấtnước.Trongsốnhữngnhàlãnhđạođịaphươngnghênhngangnày,trưởnghànhchínhkhuvựcbiêngiớivenbiểnViễnđôngNát-zđơ-rắclàmộtngườinổicộmnhất.Ôngtaxâydựngvậttiêuchítượngtrưngchoquyềnlựccủamìnhởkhuvựcmìnhquảnlý,banpháthuânchươngđịaphương.Đólàcònchưakể,đểtăngcườngsựkiểmsoátởkhuvựcmìnhquảnlý,ôngtathậmchícònpháingườiámsátnhữngnhàchínhtrịđốiđầuvớimình.ĐốivớitấtcảnhữngvếtnhơcủaNát-zđơ-rắc,ngườidânđịaphươngcămgiậnmàkhôngdámnói,vìkhôngcóphápluậttươngquanràngbuộc,

khôngaicóthểlàmgìnổi.

Donăm1998Pu-tinđãtừnggiữchứcphóchánhvănphòngthứnhấtcủaTổngthốngNgaphụtráchvấnđềquanhệgiữaTrungươngvàchínhquyềnđịaphương,nênbiếtrõnếunhưkhôngxửlýtốtmốiquanhệgiữaTrungươngvàđịaphương,đừngnóiđếnchuyệnphụchưngcủaNga,vìđólàchuyệnkhôngtưởngngaycảcógiữđượcthốngnhấttoànvẹnnướcNgahaykhôngcũngcònkhókhăn.

Vìvậysaukhilêngiữchức,Pu-tincóhailựachọn:Mộtlàsửađổihiếnpháp.nhưngbiệnphápnàytrảgiácao,hơnnữacũngkhôngthểbảođảmthànhcông,vìủybanliênbanghiệnnaylàcơquanquyềnlựclậpphápđịaphươngchưachắcđãđồngýphêchuẩnbảnsửađổikhôngcólợichochủquyềnđịaphương.hailàcóthểgiốngnhưMỹvậy,phếbỏnhữngphápquymâuthuẫnvớihiếnphápmàchủthểTrungươngthôngqua,mượnsựphánquyếtcủacơquantưphápvềhìnhthứcthuộcsựquảnlýcủaliênbangđểtăngcườngđịavịcủaTrungươngliênbang.Thếnhưng,điềunàycũngcầnnhiềuthờigian,vìtrướcđócầnphảilàmchocáctoàánđịaphương,trênthựctếchịusựkiểmsoátcủanhàđươngcụcđịaphươnggiữđượctínhđộclậpcủamình.

Saukhisuynghĩkỹcàng,saukhigặpgỡvới26nhàlãnhđạođịaphươngcósứcảnhhưởngnhất,Pu-tinđãlựachọnmộtsáchlượckháccấptiếnnhấtnhưngcũngcóhiệuquảnhanhnhất.

Đầutiên,ngày13tháng5năm2000,Pu-tinphânchiatheokhuvựccácnướccộnghoà,khuvựcbiêngiớivàcácbangthành7khuliênbang:KhutrungtâmlấyMát-xcơ-valàmtrungtâm,khutâybắclấyXanhpê-téc-bualàmtrungtâm,khuBắcCáp-ca-dơlấyRốt-xtốp-na-đonlàmtrungtâm,khubờsôngVon-galấyNít-dnưinô-vgô-rốtlàmtrungtâm,khuU-ranlấyChê-ca-tê-rin-bớclàmtrungtâm,khuXi-bê-ri-alấythànhphốmớiXi-bê-ri-alàmtrungtâmvàkhuViễnđônglấyKha-ba-rốp-xcơlàmtrungtâm.

Sauđó,đểtăngcườngsựkiểmsoátcủaTrungươngđốivớiđịaphương,tạimỗimộtkhuliênbang,Pu-tinbổnhiệmmộtđạidiệntoànquyềncủaTổngthống.VàingàysauPu-tincôngbốdanhsáchđạidiệntoànquyềncủaTổngthốngở7khuliênbangnày,trongđócó5ngườilàtướngđếntừquânđộihoặcCụcAnninhquốcgia.nguyênphócụctrưởngCụcThuếvụXanhpê-téc-buaBôn-táp-xin-

khơđượcbổnhiệmlàmđạidiệntoànquyềnkhuTrungương,ôngtaquenbiếtvớiPu-tintừtrước,Pu-tinhếtsứctínnhiệmđốivớiôngta.ngườiđượccửđếnkhutâybắclàmđạidiệntoànquyềnlàphócụctrưởngTổngCụcAnninhquốcgia,TướngChen-khơ-sốp,ôngtacũnglàmộttrongnhữngngườiđượcPu-tintínnhiệmnhất,quêhươngpê-téc-buacủaPu-tinchínhlàởkhuvựcnày.ThứtrưởngBộnộivụ,Tướngra-tơ-sápđượcpháiđếnkhuU-ransảnxuấtnhiềudầumỏ,khíđốt,Pu-tinhyvọngôngtaquảnlýtốttàinguyênthiênnhiêncủaU-ran.KhuBắcCáp-ca-dơdoTưlệnhquânkhunàylàCa-dan-chépgiữchứcđạidiệntoànquyền.ngườinàyhailầnthamgiachiếntranhChe-sni-a.KhubờsôngVon-gadonguyênThủtướngchínhphủKi-ri-en-côgiữchứcđạidiệntoànquyền,nơiđâylàquêhươngcủaKi-ri-en-cô,Pu-tinchoôngtacơhộiđểthựchiệncươnglĩnhkinhtếcủamình.nguyênBộtrưởngsựvụCộngđồngcácquốcgiađộclậpĐờ-la-che-xkigiữchứcđạidiệntoànquyềnkhuXi-bê-ri-a,còntướngđãgiảingũpri-cốp-xkigiữchứcđạidiệntoànquyềnkhuViễnđông.

Mỗimộtđạidiệntoànquyềncủakhuliênbangđềuphảilàmchonguyênthủquốcgiathựchiệnchứcnănghiếnpháptrongphạmvikhuliênbangtướngứng,trựcthuộcTổngthốngvàbáocáocôngtácvớiTổngthống.Đạidiệntoànquyềnđượcnguyênthủquốcgiabổnhiệm,kỳhạngiữchứcdonguyênthủquốcgiaquyếtđịnh,nhưngkhôngvượtquákỳhạnnhậmchứccủaTổngthống.Căncứvàoquyđịnh,đạidiệntoànquyềncóbốnnhiệmvụchínhvà13chứcnăng.Bốnnhiệmvụchínhlà:Thứnhất,tổchứcchấphànhphươngchâmcơbảncủachínhsáchđốinộiđốingoạinhànướcdoTổngthốngquyếtđịnhtrongkhuliênbang;thứhai,giámsáttìnhhìnhthựchiệnhiếnphápliênbangNgavànghịquyếtcủacơquanquyềnlựctốicaoliênbang;thứba,đảmbảoTổngthốngthựcthichínhsáchcánbộởkhuliênbang;thứtư,địnhkỳbáocáovớiTổngthốngvềvấnđềanninhquốcgia,kinhtếxãhộivàtìnhhìnhchínhtrị.Chứcnăngquantrọngnhấtcủađạidiệntoànquyềnlàđiềuhànhcơquanđịaphươngcủacơquanquyềnlựcliênbangchấphànhphápluậtliênbang,mệnhlệnhcủaTổngthốngvànghịquyếtcủachínhphủ;điềuhànhcôngtáccủacơquanbảovệphápluật,đánhgiátìnhhìnhlàmviệccủachúng,vàđưarakiếnnghịtươngứngvớiTổngthống;giámsátviệctuânthủhiếnphápliênbangNgavàluậtphápliênbangliênquanđếntựdovànhânquyền;thamgiavàocôngtáccủacơquanquyềnlựcnhànướcchủthểliênbang,trongđóbaogồm,trongtrườnghợpcầnthiếtcóphátbiểutạiĐu-mavàchínhquyềnbangvềcácvấnđềliênquanđếnlợiíchcủađịaphươngvàTrungương;bànbạcviệcbổnhiệmcánbộ

chủchốtđạidiệnchocơquanquyềnlựcliênbangđóngtạiđịaphương;thamgiavàosoạnthảocươnglĩnhpháttriểncủakhuvực.Đạidiệntoànquyềnkhôngcóquyềncanthiệpvàochứcnăngquyềnhạncủangườiđứngđầukhuvực.Chỉcóphápluậtvàquyềnhạnbanchohọmớilàcăncứcôngtáccủađạidiệntoànquyền.

Pu-tinbàytỏ,đemchianướcNgarộnglớnrathành7khuhànhchínhlớnvàủynhiệmngườichuyênphụtráchtừngkhuhànhchínhmộtlàđểtăngcườngtốthơnmốiliênhệgiữachínhquyềnTrungươngvàđịaphương,điềunàyđặcbiệtcầnthiếtđốivớimộtliênbangNganằmvắtnganglụcđịaÂuá,cótới11múigiờ,do89khuvựccấuthành.hơnnữa,7địađiểmlàmviệccủađặcsứnàyđặttrongủybanAnninhliênbangNga,chứkhôngphảilàđưaxuốngchínhquyềncơsở,nhằmtránhgâyracụcdiệnbấtlợilệnhđưarakhôngthốngnhất.“nhưthế,chínhquyềnđịaphươngphảnánhvấnđềvớitầngcaonhấtcóthểcóthêmmộtkênhnữa”.

Pu-tincònđưaralệnhcủaTổngthốngbuộcTổngthốngoóc-hópcủanướcCộnghoàin-gútbịtìnhnghibímậtủnghộlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a,phảigiảingũ,vàtướcquânhàmtrungtướngcùngquyềnlớncủaôngta.ĐồngthờiPu-tincòntạmdừngthựchiệnmộtloạtvănkiệnphápluậtdoTổngthốngvàchínhquyềnin-gútvàngườiđứngđầuchínhphủA-mu-enbanhành,bởivìnhữngvănkiệnphápluậtmàTổngthốngvàchínhphủin-gútbanhànhcónhữngchỗtráivớihiếnphápđiểnhình.Theonhữngvănkiệnnày,chứcnăngquyềnhạncủamộtsốcơquanquyềnlựcchấpphápliênbangsẽbịcơquanđịaphươngxâmphạm,điềunàytráivớihiếnphápliênbangNga,khiếnchoquyềnlựccủachínhphủđịaphươnglớnhơngấpmấylầnsovớiphápluậtliênbangquyđịnh.CònphápluậtmàngườiđứngđầuchínhquyềnbangA-mu-enđãquyếtđịnhvềvấnđềcôngdânravàobiêngiớiquốcgiaNgacũngvượtquáquyềnhạncủachínhquyềnđịaphương.Pu-tincũngtiếnhànhphếbỏđốivớinhữngbộluậtmàTổngthốngBa-xcơ-tốt-xtanXi-mốptựtiệnchếđịnhra.ÔngchỉratrongbứcthưgửichohộinghịquốcvụnướcCộnghoàBa-xcơ-tốt-xtan,rằngmộtsốđiềukhoảntronghiếnphápnướccộnghoànày“đãđưaratưtưởngxâydựngmộtnướcCộnghoàBa-xcơ-tốt-xtancóchủquyềnluậtquốctếhoàntoàn”.Pu-tincònchỉra,luậtphápnướccộnghoànàymâuthuẫnvớiluậtphápcủaliênbangtrongvấnđềTổngthốngnướccộnghoàBa-xcơ-tốt-xtancóquyềnthựchiệntìnhtrạngkhẩncấptrongkhuvựcquảnlýcủanướccộnghoànày.

Tiếpđến,ngày17tháng5,Pu-tinlạiđưara“Thưgửicôngdânnga”,đưaramộtloạtdựthảoluật.

Thứnhất,kiếnnghịsửađổinguyêntắccấuthànhcủahộiđồngliênbang(Thượngnghịviện).hiếnphápNgaquyđịnh,Đu-mađượcbầura,cònhộiđồngliênbangthìdođạidiệncơquanquyềnlực,cơquanquyềnlựcchấpphápvàcơquanquyềnlựclậpphápcấuthành.nhữngđạidiệnnàynóichungđềudongườiđứngđầucáckhuvực,cáctrưởnghànhchính,Tổngthốngnướccộnghoàhoặcnhàlãnhđạonghịviệnkhuvựcđảmnhiệm.Đốivớitìnhhìnhnày,Pu-tinchorằng,nhưthếsẽdẫnđếntrưởnghànhchínhcáckhuvựcvànhàlãnhđạocácnướccộnghoàvừalàđạidiệncủacơquanquyềnlựcchấppháp,đồngthờilạilàthànhviêncủahộiđồngliênbang,nhữngnghịsĩđótrởthànhngườikhởithảocủanhữngbộluậtmàmìnhcầnchấphành.Điềunàyđingượclạinguyêntắcquyềnlựctáchrời.nhàlãnhđạocáckhuvựcnêndođạidiệncủamìnhphụtrách,nhưngcầntiếnhànhtrêncơsởthườngnhiệmvàchuyênnghiệp.Thếnênôngđưaranghịsĩhộiđồngliênbangdođịaphươngcử,làchứcvụchuyêntráchlâudài,trưởnghànhchínhcủachủthểliênbangkhôngcònkiêmnhiệmchứcnàynữa.

Thứhai,thựchiệnquyđịnhxoábỏchứcvụnhàlãnhđạokhuvựcvàgiảitáncơquanlậpphápviphạmluậtphápliênbang.nếunhàlãnhđạochủthểliênbangvànghịviệnđịaphươngkhôngtuânthủluậtphápliênbang,Tổngthốngcóquyềnxoábỏchứcvụcủanhàlãnhđạovàgiảitánnghịviệnđịaphương.

Thứba,nếunhưTổngthốngcóthểxoábỏchứcvụcủanhàlãnhđạođịaphươngtrongđiềukiệnnhấtđịnh,thìnhàlãnhđạođịaphươngcũngcầnđượchưởngquyềnlựcxoábỏcơquanquyềnlựccấpdướicủamìnhtứcnhàlãnhđạocủakhuvực,vàthànhphốthịtrấn.nhữngbiệnphápnàysẽlàmchophươngthứcquảnlýcủaNgacósựthayđổisâusắc.Pu-tinnói,đâylàgiaiđoạnthứnhấtthựchiệnhiệnđạihoáđấtnước.

NhữnghànhđộngnóitrêncủaPu-tintấtnhiênđãdẫnđếnsựbấtmãncủahộiđồngliênbangvàcácquanchứcđịaphương.Trongnhữngcảicáchnày,chỉcómộtđiểmđượchọthích,đóchínhlàcóthểxoábỏchứcvụlãnhđạocủacấpdưới,trongđóbaogồmcảchứcvụcủacácthịtrưởngbướngbỉnhcủathủphủchủthểliênbang.CácquanchứchànhchínhđịaphươngcóthểchịuđểTổngthốnghuỷbỏ

mộtsốphápquynàođómàhọđãbanhành,thậmchícả“cáctướng”của7khuliênbangcóvịtrícaohơnhọ.Thếnhưng,bấtluậnthếnàohọcũngkhôngcólýdogìđểủnghộviệcTổngthốngtướcbỏtưcáchthànhviênhộiđồngliênbangcủamình,vìđiềunàytrênthựctếđãkhiếnchohọmấtđicơhộitrởthànhmộtnhàchínhtrịcấptoànquốc,vàkhiếnchohọmấtđiquyềnmiễntrừcủanghịsĩ,hơnnữabấtcứlúcnàocũngcómốinguyhiểmbịTổngthốngxoábỏchứcvụ.

ThốngđốcbangCuốc-xcơrút-xcôinóimộtcáchlolắng:“nếunhưnhàlãnhđạocủacáckhuvựcđềukhôngcònlàđạibiểucủanghịviệnnữa,họsẽtrởthànhquảngiabìnhthường,bấtcứcảnhsátnàocũngđềucóthểtiếnhànhđiềutrađốivớihọ”.Sa-i-mi-épgiữchứcTổngthốngnướcCộnghoàTa-ta-xtantrongmộtthờigiandàilạicàngbàytỏcôngkhai:“Tôikhôngthấyýtưởngthayđổinguyêntắccấuthànhhộiđồngliênbangcóđiểmnàohayhocả.Cólẽ,mụcđíchđằngsauýtưởngnàykhôngnhữngmuốnlàmsuyyếuđiĐu-maquốcgia,cònmuốnlàmsuyyếuđihộiđồngliênbang,làmchonótrởnênbấtlựchơn,dẫnđếncơquanquyềnlựchiếnphápnàychỉcóthểđóngvaitròphụtrợ.Tôicònchưatừngnghenóinhàlãnhđạocủachủthểliênbangnàokhôngthểđồngthờigánhvácnghĩavụlãnhđạovànghĩavụcủathànhviênhộiđồngliênbang.nếunhưaiđóthựchiệnnhữngnghĩavụnàycókhókhăn,cómộtcáchđơngiản:Trưởnghànhchínhkhôngmuốnlàmviệctronghộiđồngliênbang,thìđểôngtacửđạidiệncủamìnhthamgia”.

NhưngnhữngbiệnphápnàycủaPu-tinđãnhậnđượcsựủnghộcủaphongtrào“đoànkết”vàĐu-maquốcgiavớiđảngcộngsảnNgalàchính.ngày31tháng5,Đu-maquốcgiathôngquamộtmạchluậttrìnhtựcấuthànhhộiđồngliênbang.ngày23tháng6,Đu-maquốcgiađãthôngquadựthảoluậttướcbỏghếcủatrưởnghànhchínhkhuvựctạihộiđồngliênbangvớiđasốápđảolà308phiếutánthành,86phiếuphảnđối.Dựthảoluậtnàyquyđịnh,cácđạibiểucủahộiđồngliênbangkểtừngày1tháng1năm2001trởđisẽdohaiđạibiểukhuvựcthaythế,mộtngườitrongsốđódonhàlãnhđạokhuvựcủynhiệm,mộtngườikhácthìdonghịviệnđịaphươngbầura.ĐâylàlầncảicáchcơbảnthứtưmànghịviệnNgatiếnhànhkểtừgầnmườinămnay.lầncảicáchnghịviệnthứnhấtlàbắtđầutừbầuđạibiểunhândân,kếtthúcbằngsựkiệnnhàTrắngtháng10năm1993.Cuốinămđó,cấuthànhnghịviệnliênbangmới,trongđóThượngviệntứchộiđồngliênbanglàdocưdâncácnơitrựctiếpbầura,kỳhạncủanólàhainăm.VềsaucăncứvàokiếnnghịcủaTổngthốngEn-xin,bất

chấpsựphảnđốimạnhmẽcủađasốnghịsĩ,đãtiếnhànhlầncảicáchnghịviệnthứba.Tháng12năm1995,Đu-maquốcgiađãthôngqualuậttrìnhtựcấuthànhmớicủahộiđồngliênbang,tứcdonhàlãnhđạocủacơquanquyềnlựcchấpphápvàcơquanquyềnlựclậpphápcủachủthểliênbangcấuthành.

Ngày28tháng6năm2000,hộiđồngliênbangtiếnhànhbiểuquyếtđốivớidựthảoluậtnày.Cácủyviênhộiđồngliênbangtronglòngbấtmãnnhâncơhộiđóphảnkích,chỉthấychủtịchnghịviệnbangTô-mu-xcơMan-chépmộttayđấmmộtcáixuốngbàn,mộttayhuơhuơcuốnhiếnphápliênbangNga,hôto:“đâylàvịtrícủatôi,tôichiếmvịtrínàytheoquyềnlợimàhiếnphápbancho”.Kếtquả,hộiđồngliênbangđãphủquyếtdựthảoluậtnàyvới129phiếuphảnđối,13phiếutánthành.Kếhoạchgiảmbớtquyềnlựccủaquanchứcđịaphươngvàthiếtlập“cơquanquyềnlựcngànhdọc”củaPu-tinđãgặptrắctrởnghiêmtrọng.nếunhưkhôngđểhộiđồngliênbangthựchiệnquyềnphủquyết,thìphảicóhaiphầnbanghịsĩĐu-mabỏphiếutánthành.nhưngdomộtnửađạibiểuĐu-malàdođịaphươngbầura,quanchứcđịaphươngcóđủsứcgâyảnhhưởngđốivớihọ,vìvậycuộcđấutranhtrởnênvôích.

Ngày30tháng6,Đu-maquốcgiathôngquamộtbứcthưkêugọivới408phiếu,bàytỏmuốnhợptáccùngvớiThượngviện.họkêugọithànhlậpmộtủybanđiềuhành,đưarabađiểmsửađổiđốivớidựthảoluậtnày:Thứnhất,từngbướcthayđổithànhviêncủahộiđồngliênbang;thứhai,donhàlãnhđạochủthểliênbangđíchthânbổnhiệmđạidiệncủacơquanchấpphápđịaphươngtạiThượngviện;thứba,cơquanđạidiệncóthểtriệuhồiđạibiểucủamìnhtạihộiđồngliênbang.nếunhưhộiđồngliênbangkhôngchấpnhậnkiếnnghịvềthànhlậpủybanđiềuhành,thìĐu-masẽlậtđổsựphủquyếtcủaThượngviện.ngày19tháng7,Đu-maquốcgiađãthôngquadựthảoluậtphươngthứccấuthànhhộiđồngliênbangsaukhiđãsửađổi,đồngthờilậtđổsựphủquyếtcủahộiđồngliênbangđốivớidựthảoluậtTổngthốngcóquyềncáchchứcnhàlãnhđạođịaphương.

Tháng8năm2000,dựthảoluậttrênlầnlượtđượckývàcóhiệulực.Sauđóxuấtpháttừsuynghĩvỗvề,ngày1tháng9,Pu-tinlạituyênbốthànhlậpmộthộiđồngquốcvụliênbangdongườiđứngđầuvàchủtịchnghịviệncủacácchủthểliênbangđưara,đồngthờiđãphêchuẩnđiềulệhộiđồngquốcvụliênbang.Điềulệquyđịnh,hộiđồngquốcvụlàcơquantưvấnnghịsự,chứcnăngcủanólàhỗ

trợnguyênthủquốcgiathựchiệnchứctráchquyềnhạn,bảođảmsựvậnhànhđiềuhoàvàhợptáclẫnnhaucủacơquanquyềnlựcnhànước.nhiệmvụchínhcủanólàthảoluậncácvấnđềliênquanđếnmốiquanhệlẫnnhaugiữaliênbangvàchủthểliênbang,cácvấnđềxâydựngđấtnướcvàcủngcốnềntảngchếđộliênbang,vàtìnhhìnhthựchiệncủacáccơquanhữuquanđốivớihiếnpháp,phápluậtliênbang,mệnhlệnhTổngthốngliênbangNgavàquyếtđịnhcủachínhphủNga,vàđưarakiếnnghịtươngứngvớiTổngthốngNga.hộiđồngquốcvụcònhỗtrợTổngthốnggiảiquyếtbấtđồnggiữacơquanquyềnlựcliênbangvàcơquanquyềnlựcđịaphương,vàcăncứvàokiếnnghịcủaTổngthốngthảoluậndựthảoluậtliênbangvàlệnhTổngthống,tìnhhìnhthựchiệndựtoánngânsáchliênbang,chínhsáchcánbộvàcácvấnđềtrọngđạikhác.

Trảiquamộtloạtsựvậnhànhthànhcông,“Cóthểnói,thờikỳđấtnướcchianămxẻbảyđãquarồi”.

“Chỉnhđảng”VàothờiEn-xin,doôngtakhôngcóđảngđoànchínhtrịcủamình

trongĐu-ma,cònchínhđảngcánhtảvớiđảngcộngsảnNgalàmtiêubiểuliênhợpvớicáclựclượngcánhtảkháctrongxãhộiđãhìnhthànhpheđốilậplớnmạnhtrongĐu-ma,khiếnchocácdựthảoluậtmàEn-xinđưarađềubịtẩychaymạnhmẽtrongkhoáI,khoáII.

TrongbầucửĐu-makhoá3năm1999,phongtrào“đoànkết”củachínhphủmớituygiànhđượcthắnglợi(chiếmđượcvịtríđảnglớnthứhai),nhưngđảngcộngsảnNgavẫnlàđảnglớnthứnhấttrongĐu-ma,hơnnữakhibầuchủtịchĐu-mavàchủtịchcácủybantạihộinghịlầnthứnhấtĐu-maquốcgiakhoá3Xê-lê-dnhépđượcbầulàmChủtịchĐu-maquốcgia,đồngthờitrongsố27ủyviênĐu-maquốcgiathìđảngCộngsảngiànhđược10ghế.

XétsựlớnmạnhcủathếlựccủađảngcộngsảnNgavàảnhhưởngcủanótrongdânchúng,thờikỳđầucầmquyền,Pu-tincótháiđộmềmdẻovàlunglạcđốivớiđảngcộngsảnNga,tìmcáchcảithiệnquanhệvớiđảngcộngsảnNga.TrongmộtlầnphátbiểusaubầucửTốngthống,Pu-tinnói,mặcdùmọingườicóthểcócáccáchnhìnkhácnhauvềđảngcộngsảnNga,nhưngôngchorằngđảngcộngsản

NgalàđảnghìnhthànhhệthốngduynhấthiệnnayởNga.ĐảngcộngsảnNgakhiấycũngcótháiđộhợptácvớiPu-tin,trongĐu-mađãủnghộmộtsốdựthảoluậtmàPu-tinđưara.

Nhưngxétvềnộitâm,Pu-tinlạikhôngmuốnduytrìsựcânbằng“nguyhiểm”này.Ngày27tháng5năm2000,vớiýkiếncủaông,phongtrào“đoànkết”triệutậpđạihộiđạibiểulầnthứhaitạiđiệnCrem-li,tuyênbốđổithànhđảng“đoànkết”.Trướcđó,“ngôinhàcủachúngta-nướcnga”,phongtrào“Toànnga”,“nướcNgathốngnhấtvàđảnghàihoà”...Đãtuyênbốgiảitánhoặcngừnghoạtđộng,vàkêugọicácthànhviêncủanóthamgiađảng“đoànkết”vớidanhnghĩacánhân.NguyênnhàlãnhđạocủađảngnàyChéc-nô-mư-đincũngthamgiađạihộithànhlập.Pu-tincũngđếntậnhộitrườngchúcmừngvàphátbiểu,hyvọngđảng“đoànkết”sẽpháttriểnlớnmạnhhơnnữa.lãnhđạocủađảng“đoànkết”nhấnmạnh,nhiệmvụmàđảngnàyđốimặtlàpháttriểnthànhđảngcầmquyền.

Sauđó,đểtiếnhànhmộtđợttấncôngcótínhhuỷdiệtđốivớicáctổchứcchínhtrịchiếmcứlâudàidiễnđànchínhtrịNga,thếcôlựcmỏng,đemgần180tổchứcchínhtrịhiệnnaybiếnthànhvàichínhđảngcónềntảngquầnchúngcốđịnh,tăngcườngsựquảnlýcủanhànướcđốivớichínhđảng,cuốicùngxâydựngnênhệthốngchínhtrịchếđộđađảng,lấyhaiđảnghoặcbađảnglàmnềntảng,ngày26tháng12năm2000,Pu-tinđãgặplãnhđạocácđảngđoànnghịviệnvànhàlãnhđạonhómnghịsĩĐu-maquốcgiatạiđiệnCrem-li,cùnghọthảoluậnvấnđềluậtchínhđảng.Saucuộcgặp,giu-ga-nốpvànhàlãnhđạođảngđoànnghịviệnđảngđoànkếtbàytỏsựủnghộdựthảoluậtchínhđảngmàTổngthốngPu-tinđưara,vàquyếtđịnhtiếnhànhxemxéttạihộinghịĐu-maquốcgiavàotháng1năm2001.

Ngày21tháng6năm2001,quanhiềulầnthảoluậnvàsửađổi,Đu-maquốcgiaNgaquabalầntuyênđọcđãthôngqua“luậtchínhđảngliênbangnga”,hộiđồngliênbangngày29tháng6cũngđãphêchuẩndựthảoluậtnày.Tiếpđến,ngày12tháng7,TổngthốngPu-tinđãký“luậtchínhđảng”vàchobanbốchínhthức.“luậtchínhđảng”đãđưaraquyđịnhchitiếtvềcácvấnđềnhưthànhlập,dăngkývàxoábỏ,sốlượngđảngviênvàsốlượngtổchứckhuvựccủachínhđảng,tônchỉvàhìnhthứchoạtđộngcủachínhđảng,quyềnlợivànghĩavụcủachínhđảng...Trongđócómộtsốnộidungtươngđốiquantrọngnhư:chínhđảngcầnphảicótrên10ngànthànhviên,vàxâydựngtổchứckhuvựcvớisốthànhviênkhôngdưới100ngườiở

trênmộtnửachủthểliênbang,thànhviêncủatổchứckhuvựcởcácchủthểliênbangkháckhôngdưới50người;chínhđảngcầnphảigiớithiệuứngcửviênthamgiabầucửtạicáccơquanlậppháp,cơquanquyềnlựccủatoànquốcvàcơquanđạibiểutựtrịcáccấp;khôngchophépxâydựngchínhđảngtheothuộctínhnghềnghiệp,chủngtộchaytôngiáo;thànhlậpchínhđảngcầntrướctiêntổchứcủybankhởixướng,tổchứcđạihộithànhlập,sauđótriệutậpđạihộiđạibiểu,thôngquacươnglĩnhvàđiềulệcủađảng,vànộpnhữngvănkiệnnàychocơquanphụtráchđăngkýchínhđảngxemxét;tấtcảcácđảngđoànnghịviệnđượccấuthànhcósốphiếutrên30%trongbầucửĐu-ma,hoặcchínhđảngcó12nghịsĩtrongnghịviệnthôngquabầucửghếđơnlẻđềucóthểnhậnđượctàitrợtàichínhcủanhànước.

Theonhữngquyđịnhnàycủa“luậtchínhđảng”,cácchínhđảngcủaNgađềurasứcpháttriểnđảngviênmớivàxâydựngtổchứckhuvựcmới,xuấthiệncaotràotiếnhànhcảitổ,liênhợpđốivớichínhđảnghoặcxâydựngđảngmới,chuẩnbịchothamgiabầucửĐu-maquốcgiađượctiếnhànhvàongày21tháng12năm2003vàbầucửTổngthốngđượctiếnhànhvàongày7tháng3năm2004.Đồngthời,mộtsốđảngnhỏkhôngđạttớiyêucầucủa“luậtchínhđảng”vàlạikhôngđịnhliênhợpvớiđảngkhácsẽkhôngcòntiếnhànhhoạtđộngnhưmộtchínhđảngnữa.Mộtsốcókhảnănggiảitán,mộtsốcókhảnăngcảitổthànhcácđoànthểđạiloạinhư“câulạcbộ”,sẽkhôngcóquyềnđưaraứngcửviênthamgiavàocuộcbầucửcơquanquyềnlựcvàlậpphápcáccấp.Nhưngkhôngloạitrừmộtsốchínhđảngvàtổchứccóthểchuyểnsanghoạtđộngbímật.“luậtchínhđảng”màPu-tinbanbốkhiếnchocácchínhđảngtrungdungthựchiệnliênhợp,trởthànhđảnglớnnhấttrongĐu-ma,tổchứcthànhpheđasốủnghộchínhphủ.Ngày17tháng4năm2001,4đoànnghịsĩtrungdungtrongĐu-maquốcgiagồm“đảngđoànkết”,“Tổquốc-Toànnga”,“ngườiđạibiểunhândân”,“Toànnga”quahiệpthương,quyếtđịnhthànhlậpủybanđiềuhoàxuyênđảngđoàn,từđótăngcườngnhiềuthếlựctrungdung.Ngày12tháng7,“đảngđoànkết”vàphongtrào“Tổquốc”tổchứcthành“liênminhđoànkết-Tổquốc”,vàbắttayvàoxâydựngmộtchínhđảngthốngnhất.Ngày1tháng12,đạihộithànhlậpđảng“đoànkếtvàTổquốc”trêntoànnướcNgađãđượctổchứctạihộitrườngđiệnCrem-li.Nhàlãnhđạoliênminh,BộtrưởngTìnhtrạngkhẩncấpShôi-guchỉratạiđạihội,đảng“đoànkếtvàTổquốc”đượcthànhlậptrêncơsởđảngđoànkết,đảngTổquốcvàphongtrào“Toànnga”sẽlàmchotoànxãhộiđoànkếtxungquanh

Tổngthống,làmviệcvìsựphồnvinhcủanướcNga.Ôngtanói,đảngthốngnhấttrungdungđượcthànhlậpngàyhômnaycầntrởthànhđảngchínhquyền.Mộtnhàlãnhđạokháccủaliênminh,ThịtrưởngthànhphốMát-xcơ-valu-chcốpchỉra,đảng“đoànkếtvàTổquốc”sẽđoànkếtcáclựclượngcótínhxâydựngtrongtoànxãhội,bảovệlợiíchcủađạiđasốngườiNga.

Trongbàiphátbiểutạiđạihộithànhlập,Pu-tinchỉra,thờikỳcấptiếnchínhtrịcảNgađãquađi,tươnglaithuộcvềnhữnglựclượngchínhtrịnàobiếtkhắcphụclòngíchkỷvàtừbỏlợiíchchínhđảnghẹphòi.Ônghyvọngđảng“đoànkếtvàTổquốc”sẽtậndụngmộtcáchhữuhiệutàinguyênsẵncó,cốgắngtrởthànhlựclượngchínhtrịlớnmạnh,hiệnđạihoá,trởthànhđảngđasố.Đồngthờiôngcũngnhấnmạnh,đừngnêngọimộtđảngmớithànhlậplàđảngchínhquyền.đạihộilầnnàycònbầurahộiđồngtốicaodo18ngườicấuthànhnên,bangườilàShôi-gu,lu-chcốp,Sa-i-mi-épcũnggiữchứcchủtịchđảng.Tháng4năm2002,đảng“đoànkếtvàTổquốc”tổchứcđạihộiđạibiểutoànNgalầnthứnhất,đổitêngọithànhđảng“nướcNgathốngnhất”,vàhoànthànhthủtụcđăngkýtạiBộTưpháp.Đảng“nướcNgathốngnhất”cósốnghịsĩtrongĐu-maquốcgiavượttrênđảngcộngsảnNga,trởthànhđảnglớnnhấttrongnghịviện,từđókhiếnchoPu-tincóđượcchỗdựatươngđốiổnđịnhtrongnghịviện.

Theotưliệucôngbốtrêntrangweb“Đu-manga”,sốngườivàtỷlệcủacácđảngđoànchủyếutrongĐu-maquốcgiaNgakhoánàynhưsau:đảngđoàn“đảngđoànkết”83người(18,44%),đảngđoàn“đảngcộngsảnNga”85ngưòi(18,89%),đảngđoàn“đảngTựdodânchủnga”12người(2,67%),đảngđoàn“Tổquốc-Toànnga”49người(10,89%),đảngđoàn“liênminhlựclượngcánhhữu”32người(7,11%),đảngđoàn“A-pô-lô”17người(3,78%).

Nhữngconsốthốngkênóitrênchothấy,đảng“nướcNgathốngnhất”do“đảngđoànkết”và“Tổquốc-ToànNga”cấuthànhcó132ghếtrongĐu-ma.Nếunhưlạicộngthêmđoànnghịsĩ“ngườiđạibiểunhândân”vàđoànnghịsĩ“Khuvựcnga”,thìtổngsốnghịsĩtrungdungtrongĐu-masẽlêntới235người;tổngsốnghịsĩcánhtả(baogồm“đảngcộngsảnNga”và“đoànnghịsĩnôngcông”)là128người;tổngsốnghịsĩcánhhữu(baogồm“liênminhlựclượngcánhhữu”,“A-pô-lô”vàđảngTựdodânchủ)là61người.

Ngày3tháng4năm2002,bốntổchứctrongđócó“đảngđoànkết”trongĐu-mađộtnhiên“gâykhódễ”vớiđảngcộngsảnNga,họliênhợpđưaramộtbảnnghịán,yêucầuphânphốilạichứcvụlãnhđạocủaủybanĐu-ma.Bảnnghịánnàyđãđượcthôngqua,đảngcộngsảnNgamấtđichứcvụlãnhđạocủa8ủybantrong10ủybanvốncótrướcđây,chỉcóđượcquyềnlãnhđạocủahaiủybankhôngquantrọnglàvănhoádulịchvàsựvụtôngiáo.ĐạibiểuĐu-macủa“Tổquốc-Toànnga”phê-đu-rốpthậmchíđưaramộtbảnnghịán,yêucầu“xoábỏđăngkýcủađảngcộngsảnNgatạiBộTưpháp,cấmhoàntoànmọihoạtđộngcủađảngcộngsảnNga,vàtruycứutráchnhiệmhìnhsựngườiđứngđầuđảnggiu-ga-nốp.Tuybảnnghịánnàybịđạiđasốngười,trongđócócả“Tổquốc-Toànnga”vàBộTưphápphảnđối,nhưngđảngcộngsảnNgađãmấtđimộtloạttrậnđịaquantrọngtronghộinghị.VàlúcnàytrongnộibộđảngcộngsảnNgacũngcósựphânhoá.ĐểbàytỏchỉtríchvàkhángnghịđốivớinghịquyếtnóitrêncủaĐu-ma,đảngcộngsảnNgalậptứctuyênbốtừbỏcácchứcvụbaogồmcảChủtịchĐu-mavàchủtịchcủahaiủybankia.Thếnhưng,Xê-lê-dnhéptừchốitừchức,chủtịchcủahaiủybancũngkhôngđồngýtừbỏchứcvụcủamình.

Thếlàvàongày3và10tháng4đảngcộngsảnNgalầnlượttriệutậphộinghịtoànthểTrungươnglầnthứ6,7vàthôngquaquyếtđịnh,yêucầunhữngngườitrongđócóXê-lê-dnhéptừchức,vàtuyênbốnếuhọtừchốiphụctùngquyếtđịnhcủaTrungương,thìsẽxửlývềmặttổchức.NhưngsaukhigặpgỡvớiPu-tin,Xê-lê-dnhépđãtừchốiquyếtđịnhcủaTrungươngĐảngcộngsảnNgayêucầuôngtatừchức.

Tronghoàncảnhđó,ngày25tháng5,đảngcộngsảnNgatriệutậphộinghịtoànthểTrungươngbấtthườnglầnthứ8,thôngquanghịquyếtkhaitrừXê-lê-dnhéprakhỏiđảng,đồngthờibịkhaitrừrakhỏiđảngcòncóhaivịchủtịchcủahaiủybankia.TiếpđếnbangườihọlạibịkhaitrừrakhỏiđảngđoànnghịviệnđảngcộngsảnNga.Ngày27tháng5,TổngthốngPu-tincôngkhaiphêphánnghịquyếtcủaTrungươngĐảngcộngsảnNgavềkhaitrừnhữngngườitrongđócóXê-lê-dnhép,bàytỏtiếptụcủnghộôngtaởlạicươngvịChủtịchĐu-ma.CácchínhđảngkháccũngủnghộXê-lê-dnhéptiếptụcđảmnhiệmchứcChủtịchĐu-ma,mãichođếnnăm2003bầucửĐu-makhoámới.

Thôngquađợttấncôngnàycủa“đảngđoànkết”vàtranhluận

củađảngcộngsảnNgaxungquanhvấnđềXê-lê-dnhép,hìnhtượngcủađảngcộngsảnNgatrongquầnchúngbịtổnhạinặngnề,hơnnữađiềunàycũngđánhdấusựphânliệtcủađảngcộngsảnNga.ThếlựccủađảngcộngsảnNgadođócũngbịảnhhưởnglớn.TheođiềutradânýmàTrungtâmnghiêncứudưluậnxãhộitoànNgatiếnhànhvàotháng6năm2002,tỷlệủnghộtrongdânchúngcủađảngcộngsảnNgalà29%,tuyvẫnđứngđầutrongcácđảng,nhưngđãgiảmđi6%sovới35%củatháng4,ởmứcthấpnhấtkểtừnăm2000đếnnay.

Thôngquamộtloạthoạtđộng“chỉnhđảng”này,Pu-tinlàmchoviệccấuthànhcủaĐu-maquốcgiađãcólợirấtnhiềuchoyêucầucủamình,cácđảngđoànđốilậpnhưđảngcộngsảnNgarấtkhóngăncảnnổicácdựthảoluậtdođiệnCrem-liđưarađượcthôngquatạiĐu-ma.NếunhưnóiPu-tintrướcđâythườngcùnggặpgỡvàtrưngcầuýkiếncủalãnhđạocácđảngpháitrongđócócảđảngcộngsảnNga,thìnayPu-tinsẽchỉgặpnhàlãnhđạochínhđảngtrungdung,vềcơbảnkhôngcònlắngngheýkiếncủacácđảngkhác,đặcbiệtlàquanđiểmcủanhàlãnhđạođảngcộngsảnNga.Chínhtrongtìnhhìnhđó,đu-mabấtchấpsựphảnđốimạnhmẽcủacánhtả,lầnlượtthôngquacácdựthảoluậtquantrọngnhư“luậtThuếthunhập”,“luậtlaođộng”,“luậtđấtđai”,Đu-macuốicùngđãtrởthànhcôngcụmàPu-tincóthểkhốngchế.

CảicáchChínhphủThểchếhànhchínhhiệnhànhcủaNgađượchìnhthànhtừthời

En-xin.hiếnphápliênbangmớimàNgathôngquangày12tháng12năm1993đãquyđịnhNgalàquốcgiaphápchếliênbangdânchủchếđộcộnghoà,thựchiệntamquyềnphânlậplậppháp,hànhchính,tưpháp.Nhưngdonhiềunguyênnhânchủquan,thểchếhànhchínhcủaNgalạikhôngthểthíchứngđượcvớinhucầupháttriểncủanó.Trướctiên,chứcnănghệthốnghànhchínhnhànướcchuyểnbiếnchậm,khôngtheokịpthayđổicủanhucầukinhtếthịtrường.NềnkinhtếNgachuyểnđổibướcđầuđãcóhiệuquả,nhưngsựchuyểnđổimôhìnhvềchínhtrịlạicònlâumớikếtthúc,chuyểnđổimôhìnhhànhchínhvớiýnghĩathựcsựmớivừabắtđầu.Tiếpđến,hệthốnghànhchínhnhànướctổchứckhônghợplý,phânchiachứcnăngquyềnhạngiữacáctổchứcchínhquyềncáccấpkhôngkhoahọc,cơ

cấukhôngcânbằng,sựbốtríhợplýcủanócòncầnphảibànthêm.Docoithườngcảicáchmởcửacủabảnthâncơquanhànhchính,nhữngcốtậthànhchínhcủathờikỳliênXôlạichưađượcuốnnắn,bởiviệcthểchếtậpquyềncaođộbịthểchếkinhtếthịtrườngthaythế.ThờikỳEn-xintuynhiềulầntinhgiảncơquanquảnlý,hợpnhấtvàchiatáchcơquanchủquản,nhưngvừakhôngthểlàmchochínhphủvàcơquanchínhphủtinhgiảngọnnhẹhơn,cũngkhôngthểlàmchocóhiệuquảhơnđược.Nhânviêncôngtáccủacơquanquyềnlựcnhànướcvàcơquanquảnlýnăm1993là882ngànngười,bắtđầutừnăm1997trởđinhânviêncơquantăngmạnh,đếnnăm2002nhânviêncơquannhànướcđãlêntới1,14triệungười.Khoảnchichonhânviêncơquanchiếmtỷtrọngtăngdầnhàngnămtrongchingânsách,năm1995chiếm1,6%,năm2000chiếm2,3%,năm2001chiếm3,2%.Đồngthời,dotiềnlươngcủanhânviêncơquannhànướcrấtthấp,gâyrachảymáuchấtxám,nhữngchuyêngiacókinhnghiệmàoàotừchức.

Đồngthời,chínhphủNgacũngkhôngxâydựngvàthựchiệnchếđộcôngvụviênchuyênnghiệphoànthiện,hiệntượngthamôthamnhũngnghiêmtrọng,thậmchíđedoạđếncảlợiíchquốcgiacủaNga.SaukhiliênXôgiảithể,Ngachậmtrễtrongviệcđưaraquyđịnhmớivềchếđộcôngvụviên,cơquanhànhchínhnhànướcgầnnhưápdụngtrựctiếpmộtsốthểchếlỗithờicủathờikỳliênXô,thiếusựgiámsátđốivớiquanchức,thamôthamnhũnghếtsứcphổbiến.CảnhsátvàkẻcướpởNgathườnglàtừđồngnghĩa,mộtsốdândicưvàthươngnhânTrungQuốctrởthànhđốitượngcướpđoạtcủahọ.Điềukhiếnngườitagiậtmìnhlà,khikýtúcxásinhviênởMát-xcơ-vaxảyrahoảhoạn,nhânviêncứuhoảđồngthờivớicứuhoảcũngtiếnhànhcướpsạchđốivớikýtúcxásinhviên.TỷlệphạmtộicủaNganhữngnămgầnđâytănglênhàngnăm,hoạtđộngxãhộiđencựckỳhoànhhành,thậmchíxuấthiệnhiệntượngbỏtiềnramuachứcứngcửviênnghịsĩ,cóngườiđánhgiá,cácnghịsĩĐu-macáccấphiệnnaycủaNga,cókhoảngtừ5%đến10%làthànhviêncủabăngnhómxãhộiđen.

Vìvậy,điềunàytáchrờinghiêmtrọngvớiphươngchâmsáchlượccầmquyềncủaPu-tin.Pu-tinýthứcđược,vấnđềpháttriểncủaNgađãngàymộtnổicộm.Chuẩnmựccủacộngđồngquốctếvàthếgiớingàynaylàcạnhtranhkhốcliệt.Bấtluậnlàxétvềquymôkinhtế,haylàxétvềcơcấukinhtếvàhiệuquảkinhtế,Ngađềukhôngthểnàosánhđượcvớicácnướclớnchủchốt,cácnướclớnkhácđãbỏ

Ngalạiphíasaumộtđoạndài,Ngahiệnnaycầnpháttriểnnhanh.Từđó,phươngchâmsáchlượcquảnlýđấtnướccủaPu-tintừngbướctừ“chiếnlượcổnđịnh”chuyểnsang“chiếnlượctăngtốcpháttriển”.VìvậycảicáchmởcửahànhchínhđãtrởthànhmộtkhâuquantrọngtrongchiếnlượcpháttriểntổngthểmàPu-tinthiếtkếchoNga,làkhâutrunggiankhôngthểthiếuđượcliênkếtgiữacảicáchmởcửachínhtrịvàcảicáchmởcửakinhtế.

Pu-tincònnhậnthứcđượcrằng,quốcgiamạnhmàNgamuốnxâydựng“cầnphảilàmộtquốcgiacóchếđộliênbangdânchủ,phápchế,hiệuquảcao,cầnphảiđềcaovaitròcủahệthốngtưpháp,hoànthiệnquanhệliênbang,tăngcườngtấncôngtộiphạm”.Cơquanquyềnlựcchấpphápvốndĩcầnlàmviệctheophápluật,nhưngcôngtáccủacơquannhànướchiệnnayđãgiúpsứcchothamôthamnhũng.Pu-tincảmthấy,vấnđềkhôngchỉởcơquanlậppháp,cũngởbảnthânchếđộcôngtáccủacơquanchấppháp.Chếđộhiệnhànhđãcảntrởcảicách,trongnhiềutrườnghợprõrànglàngăncảncảicách.Cáimàkiểuchếđộnàybảovệlàquyềnlựccóđượccáigọilàtiềnthuê“địavị”,cáimànóbảovệlànhậnhốilộvàviphạmquyđịnh.Ngoàira,dosựmềmyếuvàthiếutựtincủangườilãnhđạo,dẫnđếnchínhquyềnbịmộtsốcôngtyvàgiatộcphânchianhau.

TuynềnhànhchínhcủaNgatồntạinhiềuvấnđềnhưvậy,nhưngthờikỳđầulênnắmquyềnPu-tinlạikhôngtuyênbốtiếnhànhcảicáchhànhchínhquymôlớn,vìôngdựkiếnđượctrởlựccóthểgặpphải,nênquyếtđịnhâmthầmchiathànhtừngbướctiếnhành.

Ngày13tháng5năm2000,chínhvàongàyPu-tinđưarakiếnnghịcảicáchhộiđồngliênbang,Đu-maquốcgiađãthôngquathuậnlợiđềcửThủtướngcủaTổngthốngPu-tinđốivớiCa-si-a-nốp.SauđóviệcthànhlậpnộicácchínhphủNgarấtmauđãhoànthành,đạibộphầnthànhviênnộicáctrướcđâyvềcơbảnđềuđượcgiữlại.Pu-tinbốtríCa-si-a-nốpvàovịtríquantrọngtrongnộicác,chủyếulàdosắctháichínhtrịcủaCa-si-a-nốpmờnhạt,làquanchứcthựcdụngđiểnhình,thíchhợpnhấtchoviệcthựchiệnquyếtsáchcủamình.

ChínhphủmớicủaCa-si-a-nốptạmthờichỉcó4phóThủtướng,làKu-đrin,Mát-vi-en-cô,Clê-ba-nốpvàhê-ri-chen-cô.Theotinđưa,nguyênphóThủtướngShôi-guchủđộngđưarakhôngđảmnhậnchứcphóthủtướngnữa.TuyCa-si-a-nốpnóichínhphủmớikhôngcóphóthủtướngthứnhất,nhưngxétvềquảnlýnghiệpvụmàKu-

đrinphụtrách,conngườiXanhpê-téc-buakiêmcảBộtrưởngTàichínhnàytrênthựctếchínhlàphóthủtướngthứnhất.

ChínhphủCa-si-a-nốprõràngkhácvớichínhphủPu-tin.

NếunóiPu-tinlàmộtvịthủtướngkiểuchínhtrị,thìCa-si-a-nốplàthủtướngkiểukỹtrị.Pu-tinvừamớilêngiữchứcđãđượcEn-xinđánhgiálàngườikếnhiệm,nhiệmvụchínhcủaônglàkếtthúccụcdiệnhỗnloạncủađấtnước,mởrathờiđạimớicủaNga.ThờikỳEn-xinnắmquyền,dongườimangbệnhnặng,địavịcủathủtướngtrongđờisốngchínhtrịđấtnướchếtsứcnổibật.CònCa-si-a-nốpkhácvớingườitiềnnhiệmcủamình,nhiệmvụchínhcủaônglàcầntừngbướcbiếnbứclamđồquảnlýđấtnướccủaPu-tinthànhhiệnthực.ĐiềunàycũngcónghĩalàphươngchâmchínhsáchlớntrongxâydựngđấtnướccủaNgasaunàysẽdoTổngthốngvàvănphòngTổngthốngđềra,chínhphủchỉcầnnắmchắcthựchiện.

Đồngthời,Ca-si-a-nốp43tuổi,Ku-đrin39tuổicũnghếtsứcphùhợpvớiyêucầutrẻhoáchủlựcbanlãnhđạocủaPu-tin.Tờtuầnsan“luậncứvàsựthực”củaNgagọinhữngngườinàylà“ngườitrongnghềtrànđầysứcsống”.lạicộngthêmthếhệnàykhôngrađờivàonhữngnăm30đầylolắnghaynhữngnăm40đầyvấtvả,thờithanhniêncủahọsốngtrongliênXôthămdòvũtrụ,điệnảnhphồnvinh,giànhđượcthànhtíchhuyhoàngtrênđấutrườngthểthaothếgiới,tividầndầnphổcậpvàtrongnhữngtốivănnghệtựbiêntựdiễncủasinhviênđạihọc,họtrưởngthànhlêntrongbầukhôngkhí“tựhàovìtổquốcXô-viếtcủachúngta”,vìvậymụctiêucủahọrõràng,trànngậphùngtâm,trànđầyhănghái,khôngcóbaonhiêugiáođiềuvàkhuônsáo,cũngkháítchủnghĩahìnhthứcvàtậptụchủlậu,bảovệlợiíchquốcgiavàcoitrọnghiệuquảthựctếlàđặcđiểmchủyếucủahọ.Đồngthời,dotuổitrẻtrànđầykhíthế,họcũngcóthểlàmnhữngviệcmạohiểm.Cùngvớisựổnđịnhcủachínhphủ,bướcđicảicáchcủaPu-tincũngngàymộttăngnhanh.

Ngày30tháng11năm2000,glê-épbàytỏtạidiễnđànkinhtếNga-đức,đầunăm2001cácbanngànhchínhphủsẽtiếnhànhmộtcuộccảicáchhànhchínhquymôlớn.Ngày2tháng3năm2001,cựuThủtướng,hiệnlàgiámđốcCụcthốngkêliênbangNgaStê-pa-sintiếtlộthôngquacơquanthôngtinđạichúnghữuquan,rằngPu-tinđangđềrakếhoạchcảicáchhànhchính.Trongbàiviếtvềtìnhhìnhđấtnướcnăm2001,Pu-tincũngbàytỏ:“Cácquanchứckhôngthông

thạothểchếquảnlý,vìvậy,cầnphảithựchiệncảicáchhànhchínhchophùhợpvớiyêucầuvàmụctiêuthờiđại.Cơquannhànướccầntrởthànhcôngcụthựchiệnkhéoléochínhsáchquốcgia”.

Ngày28tháng3năm2001,Pu-tinbắtđầuđiềuchỉnhnhânsựquymôlớncơquanquyềnlựcnhànướclầnthứnhấtkểtừkhiônglêncầmquyền.Đốivớimộtsốcơquanquyềnlựcquantrọngnhất,đãthayđổiquanchứcquantrọngcủa4cơquanquyềnlựcnhưThưkýhộiđồngAnninhliênbang,BộtrưởngQuốcphòng,Bộtrưởngnộivụ,CụcCảnhsátthuếvàcáccơquannhưBộnănglượngnguyêntử.

Trongmộtloạtbiếnđộngnhânsựnày,mấuchốtnhấtvàkhiếnngườitachúýnhấtlàThưkýhộiđồngAnninhliênbangi-va-nốpđượcđổisanggiữchứcBộtrưởngQuốcphòng,BộtrưởngnộivụRô-sai-rôđổisanggiữchứcThưkýhộiđồngAnninhliênbang,nhàlãnhđạođảngđoànnghịviện“đảngđoànkết”Grê-dư-rốpragiữchứcBộtrưởngnộivụ,cònBộtrưởngQuốcphòng63tuổiXéc-gây-éplàmcốvấnTổngthống,sẽlàmcôngtácđiềuhoàvànghiêncứuvấnđềổnđịnhchiếnlược.

Xétvềlịchsử,đồngthờitiếnhànhđiềuchỉnhđốivớingườiphụtráchcủabốncơquanquyềnlực,chỉcókhixảyrađảochínhkhôngthànhthìmớicóthểxảyra.CònPu-tinsởdĩđưaraquyếtđịnhnhưvậy,mụcđíchchủyếulàởchỗthúcđẩycảicáchquânsự,vàsớmthựchiệnbìnhthườnghoácụcdiệnChe-sni-a.

CảicáchquânsựcủaNgađãđượcấpủtừlâu,tuyđãđềrakếhoạchdướisựchủtrìcủaTổngthốngPu-tin,nhưngdocóbấtđồngýkiến,vẫnkhôngthểquántriệtchấphànhtốtđược.Nhânvậtđạibiểubấtđồngkhôngphảilàngườikhác,màlàBộtrưởngQuốcphòngXéc-gây-épvàTổngThammưutrưởngCờ-va-si-nin.Xéc-gây-épkiêntrìnói,sứcmạnhhạtnhânchiếnlượccủaNgakhôngnhữngkhôngthểgiảmbớt,cònnêntăngmạnh;ýkiếncủaCờ-va-si-ninhoàntoàntráingược,chorằngcầntăngcườngsứcmạnhvũkhíthôngthường.Chắcchắnrằng,cuộctranhluậngiữaXéc-gây-épvàCờ-va-si-ninkhiếnchoquanhệgiữaBộQuốcphòngvàBộTổngthammưubịphủlênmộtbóngđen.Trongtìnhhìnhđó,rấtkhóhyvọnghaingườicóthểhợptáchếtsứcmìnhđược,thúcđẩykếhoạchcảicáchquânsựthựchiệnthuậnlợi.i-va-nốpgầnđâyđảmnhiệmchứcThưkýhộiđồngAnninhliênbangvàđãlãnhđạotiểubancôngtáccảicáchquânsự,ôngtatuyhọcngànhxãhội,nhưnghiểurõnhưlòng

bàntayđốivớitìnhhìnhquânđội.ĐểôngtaragiữchứcBộtrưởngQuốcphònglàxétđếngiữaôngtavàquânđộikhôngcódâymơrễmátrựctiếp,tiệnchogiảiquyếtnhiềuvấnđềmàBộQuốcphònggặpphảivàtươngđốidễđiềuhoàquanhệgiữaBộQuốcphòngvàBộTổngthammưu.

Tronglầnbiếnđộngnhânsựnàykhôngnhữngi-va-nốptrởthànhquanvănđầutiêngiữchứcBộtrưởngQuốcphòngtronglịchsửcủaNga,nữquanvănKu-đê-li-nađượcbổnhiệmlàmThứtrưởngQuốcphòngphụtráchvấnđềchiphíquânsựcũnglàđiềuchưatừngcó.Vìvậy,nhữngcửchỉnóitrênđượccoilàmộtcảicáchquantrọngtronglĩnhvựcquânsựcủaNga.i-va-nốpvàolàmchủBộQuốcphòngsẽnângcaođịavịvàvaitròcủaBộQuốcphòngtrongcáccơquanquyềnlựcnhànước.

Bộtrưởngnộivụrô-sa-rôlấpđichỗkhuyếtcủachứcThưkýhộiđồngAnninhliênbangcũnglàxuthếtấtyếu.TổngthốngPu-tincangợiôngtađãxâydựngđược“mộttậpthểbiếtchiếnđấuxuấtsắc”tạiBộnộivụ,vàtintưởngôngtasẽhoànthànhnhiệmvụtốthơntrongcươngvịmới.Pu-tinchỉra,bổnhiệmrô-sa-rôgiữchứcvụnàycóliênquanmậtthiếttớitìnhhìnhChe-sni-a.rõràng,vớiPu-tin,rô-sa-rôlàứngcửviênthíchhợpchoviệcđiềuhoàsựhợptácgiữacáccơquanquyềnlực,nhanhchóngbìnhthườnghoátìnhhìnhChe-sni-a.

Clê-dư-rốpgiữchứcBộtrưởngnộivụlạihơicóchútngoàisựdựđoáncủamọingười.Ôngtalànhàlãnhđạocủađảngđoànnghịviện“đảngđoànkết”,chínhđảng“thânTổngthống”,đâylànềntảngchínhtrịđểClê-dư-rốpđượcủytháctrọngtrách.Nhânsĩtronggiớichínhtrịđềuchorằng,Pu-tinlựachọnClê-dư-rốpđảmđươngchứcvụnàycó“sắctháichínhtrị”rõrệt.Cũngtươngtự,Clê-dư-rốpcũngvìvậytrởthànhmộtnhânvậtquanvănđầutiêngiữchứcBộtrưởngnộivụ.

QuyếtđịnhbiếnđộngnhânsựmàTổngthốngPu-tinđưarađãđượccácđảngpháichủyếutrongnướctánđồngvàủnghộ.Pu-tinchỉra,lầnbiếnđộngnhânsựnàysẽthúcđẩycảicáchhiệnđạihoácơquanquânsự,doquanvănđảmnhiệmchứcvụmấuchốtcủacơquanquyềnlựclà“mộtbướcquantrọngđểđờisốngxãhộicủaNgabướctớiphiquânsựhoá”.

Tháng8năm2001,Pu-tinralệnhthànhlậpủybanvấnđềcải

cáchcôngvụviêndoThủtướngCa-si-a-nốpdẫnđầuvàtiểubancôngtáctrùbịphươngáncảicáchgiữacácbanngànhdophóchánhvănphòngthứnhấtcủaTổngthốngchủtrì,đãký“ýtưởngcảicáchchếđộcôngvụviênnhànướcnga”,yêucầuủybannàythảoluậncácchếđộphápluậtphápquynhưdựthảoluậtquyhoạchsắpxếplạicơquannhànước,vàtừtháng10đếntháng11năm2002tiếnhànhđạihộilầnthứnhấtcủaủyban.Thôngqualầncảicáchnày,cơquanquảnlýnhànướcsẽđượcchiathànhbốnloại:loạithứnhấtlàbanngành,phụtráchđềrachínhsáchnhànước,điềuhoàhoạtđộnggiữacáccục,cơquancôngvụvàcơquangiámsát;thứhailàcơquancôngvụ,baogồmcơquantưpháp,thuếvụ,ngànhhảiquan,phụtráchcungcấpdịchvụliênquantớithựchiệnchứcnăngcủacơquanquyềnlực,nguồnvốncủanóchỉdựavàongânsách,hoặctiềndocácchủthểkinhtếvàcưdânchitrảtheotráchnhiệmmàluậtphápquyđịnh;thứbalàcục,phụtráchcungcấpdịchvụnhànước,nguồnkinhtếcủanóvừacóngânsáchcấpvốnlạicódoanhlợithươngnghiệp(nhưCụchàngkhôngvũtrụ,CụcThốngkê);thứtưlàcơquangiámsát,phụtráchtiếnhànhgiámsátđốivớichủthểkinhtếvàcưdân.

Ngày21tháng9năm2001,cácphươngtiệnthôngtinđạichúnghữuquancủaNgađưatinvềtìnhhìnhcôngtáccủaủybandoCa-chắclãnhđạovớitiêuđề“Cảicáchhànhchínhđangtiếnhànhthầmlặng”.ủybanquyếtđịnhủyquyềnchoCụcphápchếquốcgiaVănphòngTổngthốngđưarasửađổi42hiệpnghịphânquyềncủaTrungươngliênbangvàđịaphươnghiệncóvàotrướcngày1tháng11năm2001,kiếnnghịchínhphủđưarasửađổichínhquyềnđịaphươngvàliênbang,vàquyềnlựcphápluậtcủanóvàotrướcngày1tháng1năm2002.

Tháng2năm2002,căncứvàođềnghịcủaThủtướngCa-si-a-nốp,Pu-tinđãxoábỏchứcvụphóThủtướngcủaClê-ba-nốp,Bộgiaothông,Bộnănglượngnguyêntử,BộThôngtinmàôngtachủquảntrướcđódoThủtướngtrựctiếpphụtrách.Dưluậnchorằng,Clê-ba-nốpbịtướcbỏchứcvụlàkếtquảcủaviệcchínhphủNganângcaohiệuquảthôngquacảitổ.

Ngày12tháng8năm2002,Pu-tinkýlệnhTổngthống,bắtđầuthựchiện“Chuẩnmựchànhvicôngvụcủacôngvụviênnhànước”cótínhchấtquáđộ.Đồngthời,cuốinăm2002,chínhphủNgachuẩnbịtrìnhĐu-maquốcgiavănbảnphápluậtcảgóiliênquanđếncảicáchhànhchính,trongthờigianđóthểchếquảnlýnhànướchiệnhànhsẽ

cósựthayđổitolớn.Trongđóbaogồmsửađổimộtsốbộluậtcótínhbộkhung,cótínhnguyêntắc,vàxemxétphếbỏ“luậtcơbảncôngvụviênnhànướcliênbangnga”đượcthôngquanăm1995,thayvàođólàhệthốngcôngvụviênnhànướcliênbangNga.

Đấutranhvớicác“ôngtrùm”Ngày13tháng6năm2000,ViệnKiểmsátNgađãbắtGu-xin-xki,

bậcđànanhtronggiớitruyềnthông,mộttrong“bảycựphách”tàichínhtiềntệNgavớitộilừagạtvàăncắp.Chứngcứlà,cuốinăm1996,tậpđoàn“Bridge”củaGu-xin-xkichỉbỏracó250ngànrúpcũkhimualại70%cổphần“Kênh11Xanhpê-téc-bua”củaCôngtyTruyềnhìnhnhànước,màgiátrịthựctếcủakênhnàylêntới10triệuđô-laMỹ.12ngàysaukhikýhợpđồng,tạitàikhoảncánhâncủangườiphụtráchcủakênhnàyởphầnlanđãxuấthiệnmộttriệutiềnhoahồng,móntiềnnàybịlộrakhiếncơquankiểmsátNganhậnđịnhGu-xin-xkicóhànhviphạmtộichiếmđoạttàisảnnhànướctươngtựởnhữngnơikhác.Gu-xin-xkisaukhibịbắtđãlậptứcbịgiảiđếnnhàtùBu-đen-cacóđiềukiệntồitệnhấtởMát-xcơ-va.ViệcnàylậptứcgâynênsónggiólớntrênsânkhấuchínhtrịNga.Tiếpngaysauđó,nhiềuôngtrùmtàichínhtiềntệliêntiếpnhậnđượctinđồnrằng,mộtcuộcđấutranhsốngcòngiữaPu-tinvàcácôngtrùmtàichínhtiềntệNgabắtđầutừđây.

Mọingườiđềubiết,kểtừkhichuyểnđổinềnkinhtế,trongđờisốngkinhtếcủaNga,đãxuấthiệncáctậpđoàntàichínhtiềntệmàtiềnvốntàichínhtiềntệvàtiềnvốncôngnghiệpròrỉsangnhau,khôngngừnghoàlẫnvớinhau,mộtsốbậc“tinhanh”trongsốhọđãkhôngthoảmãnvớiviệcđượclàmônglớn,họbắtđầuâmmưukhốngchếchínhquyềnnhànước,nhữngngườinàyđượcgọilà“ôngtrùm”.

Đầunăm1996,nhiệmkỳthứnhấtcủaTổngthốngEn-xinsắpsửakếtthúc,đấutranhtranhcửtrongnướcngàymộtquyếtliệt.CácôngtrùmnhưGu-xin-xkirấtlonhàlãnhđạođảngcộngsảnNgagiu-ga-nốpgiànhđượcthắnglợi.Tháng3cùngnăm,cáccựpháchdoanhnghiệpđứngđầulàBê-rê-dốp-xkivàGu-xin-xkiđiđếnthoảthuận,thànhlậpmộttiểubannhữngnhàdoanhnghiệpnổitiếng,bỏvốnradốcsứcbảovệEn-xinthamgiabầucửTổngthốngmộtlầnnữa.

Xéttớisựtàitrợcủacác“ôngtrùm”đốivớiEn-xin,trongthờigianEn-xinnắmquyền,cuộcsốngcủacácôngtrùmhếtsứcêmđềm.NhânvậttiêubiểuBê-rê-dốp-xkichínhlàmộtvídụ,ngườinàymặtdài,đầuhói,hơinóilắp,ôngtakhôngnhữnggiàusụ,cònlợidụngmốiquanhệđặcbiệtvớiEn-xinđểtácđộngtớichínhsáchcủaNga.

Đốivớicácôngtrùmmànói,khôngcóviệcgìlàkhônglàmđược.VẫnlấyBê-rê-dốp-xkilàmvídụ,từmộtngườikhôngcókinhnghiệmnắmquyềnnhưôngta,lạimộtbướcngồivàoghếphóThưkýhộiđồngAnninhquốcgia.Sauđó,En-xinthuyếtphụcnguyênthủ12nướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,trongnháymắtôngtađãtrởthànhthưkýchấphànhcủacộngđồngcácquốcgiađộclập,bayđibaylạitrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,thảoluậnvềtươnglaicủacộngđồngcácquốcgiađộclậpvớicácvịTổngthốngnhỏ.

BalầnthayđổichínhphủNgatừtháng3năm1998đếntháng5năm1999đềuliênquanđếnsựthaotúngphíasaucủacácôngtrùmtàichínhtiềntệ.SaukhiPu-tinđượcbầulàmTổngthống,Bê-rê-dốp-xkiđãtuyênbốvớibênngoàimộtcáchtựhàorằng,mình“đãpháthuyvaitròcựckỳquantrọngtrongcácvấnđềnhưtuyênbốPu-tinlàngườikếnhiệmEn-xinvàứngcửviênThủtướng”.Vàkhoekhoang:“gầnnhưtấtcảcácnhàchínhtrịđềucógiácủamình,họhầunhưđềubịtôimuahết”.

Đồngthời,sốcơquankinhtếmàcácôngtrùmnàykiểmsoátcũngngàycàngnhiều.TheothốngkêcủaBê-rê-dốp-xki,cáctậpđoàntàichínhtiềntệcôngnghiệpbaogồmcả“7cựphách”củaNgađãkhốngchếgần50%nềnkinhtếNga.

“Thờibáohoàncầu”từngđưatin,sựxahoalãngphícủacácôngtrùmquýtộcmớicủaNgađãhìnhthànhmộtsựtươngphảnlớnvớisựnghèokhổcủangườidânthường.Chẳnghạn,ôngtrùmbịlệnhtruynãGu-xin-xkithườngmặcnhữngbộđồsangtrọngravàokháchsạn5saoởpa-ri,mỗibữaănnémhàngđốngtiền.ÔngtahưởngngàynghỉcuốituầntạibiệtthựriêngởchâuÂu,ởnhữngnơixahoanhưTâyBannhavàluânđônđềucóthểtrôngthấybóngdángcủaôngta.Gu-xin-xkirangoàiđềuphảicócậnvệđikèm.Khiôngtachơiten-nítvàocuốituần,cảnhvệvũtrangđituầnxungquanhsânten-nítlêntới15người.Gu-xin-xkicôngkhaituyênbố,nhânviênbảoanmàôngtathuêlêntớivàingànngười.

Cònmộtmặtkhác,gần20%cưdânNgasốngtrongtrạngtháinghèotrắngtay.TạicácđườnghầmngầmquađườngcủacácthànhphốlớnởNgathườngcóthểtrôngthấynhữngbàgiàgầygiơxương,chìađôitayrunrẩyra,nướcmắtlưngtròngcầuxinnhữngngườiquađườngbốthí.Mỗingày,khichậptối,trênđườngphốlạixuấthiệnnhữngngườigià,trongtaycầmvàiconcákhô,vàicáilạpxườnghoặcvàigóilátkhoaitâychiên,họkhôngbaogiờraobán,chỉlặnglẽđứngđó,ngướcmắtnhìnchằmchằmvàonhữngngườiquađường,lặnglẽchờngườikháchỏi.Cảnhtượngthêthảmhơnlàmộtsốquảphụgià,trongtaycòncầmtấmhuânchươnglaođộngđãnhậnđượcthờitrẻ,hoặcquầnáocủangườichồngđãhysinhtrongchiếntranhvệquốc,chờcóthểđổilấychútthựcphẩm.NhữngsựtươngphảnrõrệtnàykhiếnchonhữngngườiNgacólươngtâmđềucảmthấyvôcùngđaulòng.

Đứngtrướctìnhhìnhđó,Pu-tinthềrằngsẽ“làmchonhândâncócuộcsốngtốtđẹphơn”.Ôngnhấnmạnh:“hướngưutiêncủachúngtalàbảohộthịtrường,khiếnchonótránhkhỏibịnhữngphầntửphạmtộithànhđạtphúquýxâmnhậpbấthợppháp”,“Tấtcảnhữngchủthểkinhdoanhđềucầnbìnhđẳngnhưnhau”,quanhệvớinhữngôngtrùmcần“giốngnhưvớinhữngchủlòbánhmỳvàchủtiệmgiàydépnhỏvậy”,“làmviệcthànhthựccầncóđượclợiíchcaohơnsovớiăncắp”.Pu-tincònbàytỏhànhđộngkiênđịnhcủachínhphủnghiêmtrịnhữngôngtrùmtàichínhtiềntệ“đểsaunàykhôngcònquayđầutrởlạinữa”!

Cácôngtrùmvốnchorằng“Pu-tinsởdĩnóimuốnrũbỏcácôngtrùm,làvìôngtacầnphảinóivớicửtrinhưvậy...Nhưngmuốnrũbỏcácôngtrùmlàđiềukhôngthểđược”.Quảthực,NguyênThủtướngNgaPri-ma-cốpcũngtừngcốgắngtấncôngcácôngtrùmtàichínhtiềntệ,hậuquảlạibịEn-xinvàcácôngtrùmhạbệ.Pu-tinbịcholà“ngườitrungthànhvớiEn-xin”,vảlạicácôngtrùmtàichínhtiềntệcònvungtiềnnhiềuđểủnghộôngtranhcử.

Nhưnglầnnàycácôngtrùmđãtínhtoánsai,chodùvốntrungthànhvớiEn-xin,nhưngsaukhiPu-tinthấyđượctaiươnggâyrađốivớiNgakhicảicáchthấtbại,ôngcũngchưachắcđãmuốnlàmtráivớilươngtâmcủamình,tiếptụcthúcđẩythựchiệnchínhsáchmàEn-xinđãthấtbại.Theotintứcbáochíđưa,En-xintừngphátbiểuvàbìnhluậnvớibáochí,côngkhaibiệnhộchocácôngtrùmtàichínhtiềntệ,chỉtríchhànhđộngtấncôngtrừngtrịhọcủaPu-tin.Thế

nhưng,theomộtcuộcđiềutradưluận,đạiđasốdânchúngchorằngEn-xinhơitháiquá,bịđánhgiálàmộttrongnhữngnhàlãnhđạo“kémnhất,lòngdạđentốinhất”.Pu-tinrõràngkhôngmuốntiếptụctheosauEn-xin,đểbảovệlợiíchcủasốítcácôngtrùm,màđitheovếtxeđổthânbạidanhliệtcủaôngta.

Vìvậysaukhilêngiữchức,Pu-tinđãcómộttháiđộkháchoàntoàn:xácđịnhgiớihạnrõràngvớicácôngtrùm.VịkháchthườngxuyêntrướckiacủađiệnCrem-lilàBê-rê-dốp-xkivìthếcảmthấysựthấtthốchưatừngcó.ÔngtatuylàđạibiểucủaĐu-maquốcgia,nhưngtrongnghịviệnkhôngcóđảngpháicủamình,nóicũngkhôngainghe,thếnênbènchủđộngtừbỏtưcáchnghịsĩcủamình,trởthànhpheđốilậpmộtcáchđíchthực.SaukhiPu-tintăngcườngsựlãnhđạodọctừtrênxuốngdướitrongliênbang,ôngnàyvộivàngnhảyra,nàolàphátbiểuýkiến,nàolàviếtthưcôngkhaichoPu-tin,nóichínhsáchcủaPu-tinsẽdẫnnướcNgađếnchiarẽ.NhưngPu-tinkhôngthèmngóngàngtới“kiếnnghịnhiệttình”củaôngta,Bê-rê-dốp-xkitựcảmthấymấthứng.

Trongđợthànhđộngchốngôngtrùmlầnnày,đầutiênlàratayvớiGu-xin-xki,chủyếulàPu-tinmuốncảnhcáonhữngchínhkháchlớnnhỏcứngđầuvớichínhquyềnkiahãytựbiếtmình.Gu-xin-xkilàmộtnhânvậtcựpháchtronggiớitruyềnthôngcủaNga,làôngchủ“CôngtytậpđoàntruyềnthôngBridge”.TậpđoànnàykhốngchếđàiTruyềnhìnhđộclậprấtcóảnhhưởngcủaNga,đàiphátthanh“TiếngnóiMát-xcơ-va”,“Báongàynay”vàTuầnsan“Tổngkết”.KhibầucửĐu-maquốcgianăm1999vàbầucửTổngthốngnăm2000,gu-xin-xkiluôntinhranhhơnngười,lạinhìnsaihướng,đembáuvậtgửigắmnơiliênminhtranhcửpri-ma-cốp-lu-chcốpvốntíchoánrấtsâuvàtrànđầyhùngtâmmuốntiếpquảnchínhquyềncủaEn-xin.Khiấy,tậpđoànnàylợidụngnhiềuphươngtiệnthôngtinđạichúngkhốngchếtrongtay,chỉranhữngsailầmtrong10nămEn-xinnắmquyền.Mộtthờigian,uytíncủaEn-xinvà“Bộchínhtrịgiatộc”củaôngtamấthết,rơivàocụcdiệnhếtsứcbịđộng.

TrongthờigianPu-tingiữchứcquyềnTổngthống,cụcdiệnchínhtrịtrongnướcNgadầndầnổnđịnh,kinhtếtăngtrưởngliêntục,tỷlệủnghộPu-tinluônởmứccao.Thếnhưnggu-xin-xkilúcnàyvẫnđứngởvịtríđốilập,lợidụngphươngtiệnthôngtinđạichúngmàmìnhkhốngchếphátđộngtấncôngmạnhđốivớinhàđươngcục,chỉtríchchínhsáchcủanhàđươngcụccaonhấtcủaNgatrongvấnđề

Che-sni-a,khiđưatinvềChe-sni-athườngnhấnmạnhmặttiêucực,moimócnhữngthiếusótcủanhàđươngcục.Năm1999,cácnơitrongđócóMát-xcơ-valiêntụcxảyracácvụnổbomkhủngbố,thếlàcácphươngtiệnthôngtinđạichúngtrongtayGu-xin-xkirasứcbôinhọvềđiềunày,khiếnchocáchnóinàybịphươngTâylợidụng,dùngđểcôngkíchnhàđươngcụcNga,khiếnchoquânNgarơivàocụcdiệnbịđộngtrongvấnđềChe-sni-a,TổngthốngPu-tinrấtlấylàmbựcmìnhvềđiềunày.

SaukhiEn-xinchỉđịnhPu-tinlàmngườikếnhiệm,đảmnhiệmchứcvụThủtướngvàthamgiabầucửTổngthống,Gu-xin-xkilạikhôngbỏlỡthờicơlợidụngphươngtiệnthôngtinđạichúngkhốngchếtrongtay,điêncuồngvạchranhữngmặttốicủahànhđộngchốngkhủngbốtruyquétlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-amàPu-tinphátđộng,tìmmọicáchchỉtríchcáccơquanquyềnlựcbấttài,chàđạpnhânquyền,tànsátngườidânvôtội;thậmchítrongthờigianbầucửTổngthốnglợidụngtruyềnhìnhbớimóccáigọilànhữnghànhviviphạmphápluậttàichínhtiềntệkhiPu-tincôngtáctạichínhquyềnthànhphốXanhpê-téc-bua,khiếnchoPu-tinxấumặtmấtđiểm.

SaukhiPu-tintrởthànhTổngthống,thịtrưởngMát-xcơ-valu-chcốpđốiđầuvớiPu-tinđãthayđổisáchlượcđấutranh,mũinhọnchínhtrịhơicóphầngiảmđi,hơnnữakhôngngừngcảithiệnquanhệvớiPu-tin.NhưngGu-xin-xkivẫnngoancốkhôngthayđổi,tiếptụcđốiđầuvớiđiệnCrem-li.Ôngtaliêntụclợidụngphươngtiệnthôngtinđạichúngtrongtay,rasứccôngkíchđốivớinhữngbiệnphápcảicáchcơquanquyềnlựcnhànướccủaPu-tin,chỉtríchônggấprút“quaylạichếđộchuyênchế”,“đànáptựdongônluận”,đồngthờisangcácnướcphươngTâyduthuyếtcácphươngtiệnthôngtinđạichúngphươngTâygâyáplựcđốivớicácchínhsáchđốinộiđốingoạicủaNga,làmchoTổngthốngPu-tinkhóxử.

Vìvậy,coiGu-xin-xkilàđốitượngtấncônghàngđầulầnnày,Pu-tinthôngquahàngloạtchứngcứnắmđượctrongtayđểchocơquankiểmsáttruycứuhànhvilừagạttàichínhcủa“CôngtytậpđoànTruyềnthôngBridge”.

TheongườitrongCôngtytậpđoàn“Bridge”màGu-xin-xkinắmgiữtiếtlộ,thựcrangaytừmùaxuânnăm1999,vănphòngTổngthốngđãtừnggâyáplựcđốivớiGu-xin-xki,buộcôngtaphảidicưra

nướcngoài.ChánhvănphòngTổngthốngVô-lô-shinđãnửađùanửathậtnóivớiGu-xin-xkitạivănphòngcủathủTtướngkhiấylàXtê-pa-sin,“hãyđểchúngtôitrảchoanhkhoảnnợcủangânhàngkinhtếđốingoạivàcácngườichovaynợkhác,lạichoanhthêm100triệuđô-laMỹ,điềukiệnlàanhphảidicưranướcngoàitrướccuộcbầucửTổngthống”.NhưngGu-xin-xkikhôngthèmđểýtới.ThờigianbầucửTổngthống,tầnglớplãnhđạocủaNgalạigâyáplựcvớiTậpđoàn“Bridge”,yêucầuhọtrả46triệuđô-laMỹtiềnvay.Tháng3năm2000,tạihànhlangcủacơquanquyềnlựccấpcaoNgađãbắtđầulantruyềnviệcmuốntáchđàiTruyềnhìnhđộclậprakhỏiTậpđoàn“Bridge”.Ngày11tháng5,cơquanchấpphápNgaralệnhlụcsoátvàivănphòngcủaTậpđoàn“Bridge”.Ngày17tháng5,ngânhàngTrungươngNgađãcàingườivàongânhàngBridge,bổnhiệmngườiphụtráchlâmthời.Sauđóchưađầymộttháng,thìGu-xin-xkiđãrơivàocảnhngụctù.Ngày16tháng6,Gu-xin-xkingồinhàlaođượcbangàythìđượcbảolãnhchờxétxử,đượcthảrangoài.Sauđó,cứdămbahômGu-xin-xkilạiphảiđếnViệnKiểmsátchịuthẩmvấn.ĐồngthờivớiviệcGu-xin-xkibịbắt,các“ôngtrùm”kháccũngchịusựtấncôngcủaPu-tin.

Ngày20tháng6,ViệnKiểmsátthànhphốMát-xcơ-vađưalênToàánxétxử,yêucầuxemxétlạitínhhợpphápcủavụnăm1997CôngtytậpđoànquốctếNgathumua38%cổphầncủacôngtyni-kennô-rin-xcơ.

TổnggiámđốcCôngtytậpđoànquốctếBô-ta-nin(mộttrong7nhàcựphách)năm1997đãbỏra170triệuđô-laMỹthumuacôngtynô-rin-xcơ.Đâylàcôngtysảnxuấtni-kenlớnthứhaitrênthếgiới.Theothốngkê,côngtynàygiátrịthựctếlà310triệuđô-laMỹ,chênhlệchgiáthumualêntới140triệuđô-laMỹ.

Mọingườichorằng,vìnăm1996Bô-ta-nincócôngbỏramộtmóntiềnlớnủnghộEn-xintranhcửTổngthống,đểđáplại,Bô-ta-ninđượcEn-xinbổnhiệmlàmphóThủtướngthứnhấtcủachínhphủ.Cóngườitốgiácrằng,khiấyBô-ta-ninlợidụngquyềnlựctrongtay,giànhđượcvụlàmănnày.ViệnKiểmsátNgayêucầuBô-ta-nintrảlại140triệuđô-lađãnuốtkia.Theotinđưa,dobịảnhhưởngcủaviệctốtụng,cổphiếutrênthịtrườngcủacôngtynàytụtmạnh,chỉriêngkhoảnđó,côngtyđãbịtổnthất150triệuđô-laMỹ.

Ngày27tháng6,CôngtyDầumỏKhu-minthuộcTậpđoàn“An-

pha”bịlụcsoát.Tấtcảgiấytờtừnăm1997đếnnăm2000củacôngtynàyđãbịcưỡngchếlấyđi.Theođiềutrasơbộ,côngtynàycóliênquantớilừagạttàichính.

Ngày11tháng7,ViệnKiểmsátNgacưỡngchế“đọc”giấytờcủacôngtycôngnghiệpdầumỏkhíđốtNga,nóicầnđiềutrakhoảnnợ187triệuđô-laMỹmàTậpđoàn“Bridge”củaGu-xin-xkinợCôngtyCôngnghiệpdầumỏkhíđốtNga.Nhữngngườibiếtsựviệctiếtlộ,việcnàycóliênquantớiviệclãnhđạocôngtynàylàVi-a-xi-li-ép,saukhiGu-xin-xkibịbắt,đãcùngvớicácôngtrùmkhácliêndanhviếtthưgửiTổngthốngNga,côngkhaiminhoankêuoanchoGu-xin-xki.

Ngày12tháng7,CụcCảnhsátthuếNgatiếnhànhđiềutravụtrốnthuếcủaCôngtyôtôVôn-ga.Sảnlượngxe“la-da”năm1999củacôngtynàylà650ngànchiếc.Bêncơquanthuếtốcáocôngtynàybáocáoláosảnlượngxehàngnămlà200ngànchiếc,từđótrốnthuếrấtnhiều.NgườiphụtráchcủacôngtynàylàCa-đan-ni-cốplậptứctiếnhànhhọpbáo,biệnhộmìnhtrongsạchvôtội.ÔngchủđứngđằngsaucủaCôngtyôtôVôn-gachínhlàngườigiàunhấtnướcNga,ôngtrùmtàichínhtiềntệvàcôngnghiệphàngđầuBê-rê-dốp-xkiđãtừnglàmmưalàmgióthờiEn-xin.

Ngày19tháng7,ViệnKiểmsátliênbanglạituyênbốkiểmtraniêmphongtàisảncủaGu-xin-xki,nhưngsauvì“thiếuchứngcứ”nêngáclạiđểđấy.

Ngày12tháng8,tàungầmhạtnhân“Cuốc-xcơ”chìmxuốngđáybiển,cảnướcNgaquantâmchúý.CácôngtrùmcảmthấycơhộitrảthùPu-tinđãtới.Ngaytừngàyđầutiênsựkiệnchìmtàuxảyra,cácđàitruyềnhìnhvàbáochímàhọkhốngchếđãtrongphútchốctrởthànhvịthầnbảovệcủacácsĩquanbinhlínhgặpnạn,giơnanhvuốtragántráchnhiệmcủasựcốngoàiýmuốnnàylênPu-tin:TạisaođếnngàythứtưsaukhisựviệcxảyraPu-tinmớixuấthiệnphátbiểu?TạisaoPu-tinkhôngkếtthúckỳnghỉcủamìnhtrởvềMát-xcơ-vahoặcđíchthântớihiệntrường?Tạisaokhôngkịpthờicầucứunướcngoài?Saukhinướcngoàichủđộngđưaraviệntrợtạisaocònkhôngtíchcựctrảlời?Tạisaocôngtácgiảicứutiếntriểnchậmchạp?Mộtsốphươngtiệnthôngtinđạichúngvừabớimócvừakíchđộngnhưvậy,đốivớiPu-tinmànóiđúnglàhoạvôđơnchí.

Vàothờikhắcđặcbiệtđó,Pu-tinkhôngthểđưaragiảithíchquá

nhiều.Nhưngmọingườivẫnhiểuđượcýcủaôngquabàiphátbiểukhôngdàicủaông.Ôngnói,đámngườiđứnghàngđầutựxưnglàbảovệlợiíchcủanhữngngườigặpnạn,thìcócảnhữngkẻmấynămnaygấyrốiloạnxãhộicủachúngta,pháhoạiquânđộicủachúngta.KhiBê-rê-dốp-xkinhảyrađòiquyêntiềnchogiaquyếnnhữngngườibịnạn(sựviệcsauđóchứngminh,ôngtakhôngquyêntiền),Pu-tinnói:“Chúngtôitánthànhhànhđộngtừthiệnnày,tốtnhấtlàbánđinhữngbiệtthựbênbờbiểnđịaTrunghải.Nhưngvấnđềtiếptheolà:họlấyđâuranhiềutiềnnhưvậy?”.ĐâylàlầnđánhtrảthứnhấtkhiPu-tinđứngtrướcsựkhiêukhíchcủacácôngtrùm.

Tốithứbảyhàngtuần,đàiTruyềnhìnhcôngcộngcómộtchươngtrìnhtổnghợpbìnhluậntintứcđượcrấtnhiềungườithuxem,ngườichủtrìcủachươngtrìnhnàylàđô-ren-cơnổitiếng.Ngày9tháng9,thứbảy,vẫncònchưatớithờigianchươngtrìnhđượcphát,cáckhángiảđãquacáckênhkhácđượcbiết,chươngtrìnhđãđượcghihìnhsẵncủađô-ren-cơđãbịgiámđốcđàitruyềnhìnhhạlệnhhuỷbỏ.Nhưngbuổitốihômđóđô-ren-cơcũngkhôngnhànrỗi,ôngtaliêntụcnóitrướcốngkínhcủagầnnhưtấtcảcácchươngtrìnhtruyềnhìnhkháccủaNga,rằngchươngtrìnhcủaôngtabịhuỷbỏ,làdoáplựctừphíađiệnCrem-ligâyra;nhàđươngcụcmuốnkiểmsoáttấtcảcácphươngtiệnthôngtinđạichúngchủyếucủaNga,là“tháiđộkhônghợptác”củaôngtađãchọctứcnhữngngườibêntrên,rútbỏchươngtrìnhcủaôngtachínhlàsựtrừngphạtđốivớiôngta.ĐàiTruyềnhìnhđộclậpvàđàiTruyềnhìnhcôngcộngtuyđềucóôngtrùmthamdựvào,nhưnggiữahaiđàivừavìquanhệcạnhtranhnghiệpvụ,lạidosựbấthoàgiữaGu-xin-xkivàBê-rê-dốp-xki,trướckiarấtítcóquanhệvớinhau.NhưngkểtừsaukhihọchọnPu-tinlàmmụctiêuchung,thìmộtsựthoảthuậnngầmchưatừngcóđãbắtđầu.ChươngtrìnhcủađàiTruyềnhìnhcôngcộngbịhuỷbỏ,vốnlàviệccủabảnthânđàitruyềnhìnhnày,nhưngđàiTruyềnhìnhđộclậplạiravẻ“bảovệtựdobáochí”,mờiđươngsựtiếtlộchântướng,lấyđóđểmộtlầnnữatấncôngđiệnCrem-li.Ngày11,Bê-rê-dốp-xkichủđộng“thừanhậnsailầm”,nóiôngtatrướcđâyđãphạmphảisailầmtrongtháiđộđốivớiđàiTruyềnhìnhđộclập,nayôngtađãhốihậnrồi.

ĐốivớicuộctranhđấugiữaphươngtiệnthôngtinđạichúngvớiPu-tinhoặclànóigiữacácôngtrùmvớiPu-tinnày,Pu-tinnóirấtrõràng:“họhyvọngduytrìhiệntrạng,cònvớitôimànói,hiệntrạngnàyrấtnguyhiểmđốivớiđấtnước,cóhạiđốivớinhândân”.“Bất

luậnlàviệccủaGu-xin-xkihaylàBê-rê-dốp-xki,đềukhôngcóliênquangìtớitựdongônluậncả”.

Ngày26tháng10,khitrảlờiphỏngvấncủaphóngviênphươngtiệnthôngtinđạichúngNgavàpháp,Pu-tintừngtiếtlộmộtcáchhếtsứchìnhtượngsáchlượccủaôngđốivớicácnhàchínhtrịôngtrùmnày.Ôngnói:“Trongtaynhànướccầmmộtcâygậycảnhsátbằngcaosu.Câygậynàychỉcóthểsửdụngmộtlần,nhưngmộtlầnlàcóthểđánhtrúngnão.Chúngtachỉnắmchắcnótrongtay,khiếnchomọingườikhôngthểcoithườngnó.Đợitớingàychúngtathậtsựbịchọctức,chúngtasẽsửdụngnómộtcáchkhônghềdodự:quyếtkhôngchophépoépnhànước!”

Ngày13tháng11,ViệnKiểmsátliênbangcóhànhđộngxahơn,chínhthứctốcáoGu-xin-xkinhậnbấthợpphápkhoảnvay300triệuđô-laMỹvàkhoảnvay5tỷrúp,nhưngGu-xin-xkilàbịcáolạikhôngratoàtheothờigianchỉđịnh,luậtsưcủaôngtacũngtừchốitiếtlộđịachỉcủaôngta,ngàyhômsauViệnKiểmsátNgatuyênbốtruynãGu-xin-xkitrênphạmvitoànquốc.Ngày12tháng12,Gu-xin-xkibịbắttạiTâyBannha,nơiđượcôngtagọilà“quêhươngthứhai”,saukhinộp5,5triệuđô-laMỹtiềnbảođảmđãđượcthả.NhưngtheoluậtphápTâyBannha,NgacóthểđưaravớiTâyBannhađềnghịdẫnđộtrongvòng40ngàysaukhiGu-xin-xkibịbắt.Ngày5tháng1năm2001,phóViệntrưởngViệnKiểmsátliênbangNgaCôn-mô-gơ-rốpbàytỏ,ViệnKiểmsátNgasẽtiếptụctiếnhànhđiềutrahìnhsựđốivớiGu-xin-xki.Ôngcònnói,ViệnKiểmsátNgasẽkiêntrìyêucầunhàđươngcụchữuquancủaTâyBannhadẫnđộvềNgatênGu-xin-xkibịtốcáolừagạt.Mặtkhác,cáccơquanhữuquancủaNgabắtđầutínhtoánsốtàisảnởtrongvàngoàinướccủaCôngtytậpđoànkhốngchếcổphầntruyềnthông“Bridge”củaGu-xin-xki,chuẩnbịlậtđổhoàntoànphươngtiệnthôngtinđạichúngđộclậpchuyênđốinghịchvớichínhphủnày.Mộtphòngthuếđịaphươngđãyêucầutoàántiếnhànhthanhlýtàisảncủamấycơquanchinhánhchủyếuthuộctậpđoàntruyềnthông“Bridge”,tuyênbốnhữngcơquannàykhôngđủkhảnăngchitrảnợđượcnữa.NhưngcơquanphụthuộcnàybaogồmđàiTruyềnhìnhnTVtruyềnhìnhđộclậpcótínhtoànquốcduynhấtcủaNga.VănphòngViệntrưởngViệnKiểmsátNgatuyênbốsẽthuhồitàisảncủaGu-xin-xkiởhảingoại,trongđóbaogồmcảmộttoàbiệtthựsangtrọngcủaôngtaởbờbiểnmiềnnamTâyBannha,ôngtađãbịbắtởđó.

MụctiêuthứhaicủalầnchốnglạicácôngtrùmnàylàôngtrùmBê-rê-dốp-xkicủagiớitruyềnthông,tàichínhtiềntệ,chínhtrịNga.Mọingườiđềubiết,Bê-rê-dốp-xkitrướckialàmộtthànhviênquantrọngtrong“BộChínhtrịgiatộc”củaEn-xin,vừalàcôngthầnbảovệEn-xin-từngnhiềulầnthamgiavàoviệcvạchkếhoạchbiếnđộngnhânsựchínhphủquantrọng,lạilà“Bánhạc”trênconđườnglênlàmTổngthốngcủaPu-tin.

Ngày2tháng11năm2000,Bê-rê-dốp-xkilấylýdoantoàncánhânkhôngđượcbảođảm,từchốitrởvềnướctiếpnhậngiấygọicủaViệnKiểmsátNga,vàtiếtlộvớiphươngtiệnthôngtinđạichúngđịaphươngmộttingiậtgân:ÔngtatừngdùngtiềnđenđượcCôngtyThụySĩ,CôngtyhàngkhôngNgatàitrợchoPu-tintranhcửTổngthốngvàtổchứcthànhlậpmộtđảngđoànlớnthứhaiởĐu-maquốcgiaNga“đảngđoànkết”đượcgọilà“đảngPu-tin”,ngụýnóiviệcPu-tinđượcbầulàmTổngthốngvà“đảngđoànkết”giànhthắnglợitạinghịviệnkhôngtrongsạchchútnào.Ôngtathậmchíquảquyết“nhiệmkỳcủaPu-tinnhiềunhấtlàmộtnăm,khôngthểkéodàiđược”.MặcdùBê-rê-dốp-xkicũnggiốngnhưGu-xin-xkicoithườnglệnhtriệutậpcủaViệnKiểmsátNga,từchốikhôngvềnướcchịusựđiềutratưpháp,nhưngViệnKiểmsátNgakhônggửilệnhtruynãratoàncầuđốivớiBê-rê-dốp-xki.

TộidanhmàViệnKiểmsátNgagánchoBê-rê-dốp-xkilàhaicôngtyđăngkýtạiThụySĩmàôngtakhốngchếcâukếttrongngoài,rửavàitrămtriệutiềnvétạinướcngoàicủaCôngtyhàngkhôngNgavàcoiđólàcủamình,màTổnggiámđốcCôngtyhàngkhôngNgachínhlàconrểcủaEn-xin.Thửnghĩ,nếunhưđiềutrađếncùngvụánnày,hẳnsẽdínhdángđếnngườinhàcủaEn-xin.TổngthốngPu-tinkhôngphảilàkhôngbiếtpri-ma-cốpnămxưabịlậtđổchínhlàtrongvấnđềnày.

Tuybốicảnhcủavụnàyhếtsứcphứctạp,nhưngquyếttâmđánhBê-rê-dốp-xkicủaPu-tinvẫnkhôngdaođộng,điềunàychủyếulàvì:Thứnhất,doBê-rê-dốp-xkiquángôngcuồng,tựchomìnhcócôngtrong“tiếncửngườihiền”,đòihỏiởTổngthốngnhiềusựđềnđápvềthươngmạivàchínhtrịhơn,lòngthamvôđáy;đặcbiệtlàBê-rê-dốp-xkikhôngcoilợiíchquốcgiavàođâu,cóýđồlợidụngmốiquanhệđặcbiệtvớitrùmchủnghĩakhủngbốChe-sni-a,mặccảvớichínhquyềnTrungươngtrongvấnđềChe-sni-a,gâyrốivàngăncảnkếhoạchngănchặnchủnghĩalykhai,bảovệsựtoànvẹnliênbangcủa

Tổngthống;thứhai,TổngthốngPu-tinlàmnhưvậycòncóhaimụcđích:thôngquaviệctruycứuhaiôngtrùmnày,thểhiệnhìnhtượngmộtnhàchínhtrịđộclậpcủamình(hànhđộngthôngquaxácđịnhquốccaliênXôcũlàquốccaNgacũngcónhântốcủahaimặtnày),đoànkếtđạiđasốcácbậctinhanhchínhtrịvànhândân,củngcốđịavịcủamình;cảnhcáocácchưhầuđịaphươngtừngcócônglaotrongủnghộtranhcử,hyvọngnhậnđượcsựđềnđáp,đừngnêncónhữngsuynghĩngoàibổnphận,cầnnghiêmchỉnhtuântheoquyềnuycủaTrungương,nhằmthúcđẩyhơnnữacảicáchchínhtrị,quânsự,kinhtế,xãhội,thựchiệngiấcmộng“dângiàunướcmạnh”.

NhưngdothânphậnđặcbiệtcủaBê-rê-dốp-xki,biệnpháptốtnhấtđốiphóvớiôngtahiệnnaylàtrụcxuấtôngtaranướcngoài,vàgâyáplựcđedoạmạnh,làmchoôngtakhôngdámquaytrởlạilàmmưalàmgió.Trướcđó,cơquantưphápliênbangđãkiểmtraniêmphongbiệtthựnhànướcvàôtômangbiểnsốchínhphủcủaBê-rê-dốp-xki,khiếnchoôngtatrởthành“ngườikhôngcónhàđểvềtạiMát-xcơ-va”(lờicủaBê-rê-dốp-xki).Nghenói,Pu-tinđãnhậnđượcsựđồngýcủaEn-xintrongviệcnày.Khitrảlờiphỏngvấncủamộtphóngviên,En-xinbàytỏrõràng:“Bê-rê-dốp-xkihiệnnaylợibấtcậphại.Ôngtakhôngphảilàđanggiúpđỡ,màlàđanglàmloạn.lậptrườngcứngrắncủaPu-tinđốivớiBê-rê-dốp-xkivàcácôngtrùmkháchiệnnaylàđúngđắn,tôiủnghộôngấy”.

Ngoàira,Pu-tinđánhcácôngtrùmcòncómộtmụcđíchnữa,đóchínhlàphátđộng“hànhđộngđòinợ”đốivới“7nhàcựphách”bằngbiệnphápphápluật,làmsuyyếukhảnănglàmmưalàmgiócủahọtrongđờisốngchínhtrịkinhtế.

Đểbảovệlợiíchkinhtếđãcóđược,“7ôngtrùmlớn”cóvaitròquantrọngđốivớiđờisốngchínhtrịvàkinhtếcủaNganàyđãbắtđầutừbỏnhữnghiềmkhíchcũ,tăngcườngrõrệthợptácvàtựbảovệmình.

Pu-tinbàytỏvớibáochí:“nhữngngườinàyđãđượclợiquaviệcnhànướcgiảithểsaucuộcthayđổiởthậpkỷ90.Thôngquathaotúngcơquannhànước,họđãtíchluỹđượcvốn,vàhyvọngduytrìhiệntrạng”.Pu-tinhếtsứcrõràng:“7ôngtrùm”nàysởdĩcóthểảnhhưởngtớinềnkinhtếcủaNga,thaotúngdưluận,tácđộngđếnbầucửnghịviệnvàTổngthống,xétvềthựcchất,chủyếucònvìhọcótrongtaytàilựctàinguyêntolớn,vìvậymớicóthểlàmmưalàmgió

được.Vìvậy,hànhđộngcủaTổngthốngchốngcácôngtrùmcòncómộtnguyênnhânquantrọngnữa,chínhlàcầnthôngquabiệnphápphápluậtthuhẹpphạmvithếlựccủacáctậpđoànôngtrùm,éphọphảinhảranhữngcủacảimàhọchiếmđược,đưavềchochínhphủnắmnguồntàinguyên.

Xéttrướcmắt,TổngthốngNgaPu-tinđangthựchiệnlờihứatrướccửtrikhitranhcử“tiêudiệtgiaicấpôngtrùm”,ôngđangtậndụngquyềnlựcđầyđủmànhândânNgagiaophóđểtrừngtrịtừngôngtrùmtàichínhtiềntệmột;cònđốivớicácôngtrùmtàichínhtiềntệmànói,Pu-tinlà“quacầurútván”.Cácôngtrùmđangliênthủphảnkích,họsẽkhôngdễdàngrútrakhỏivũđàilịchsử.Nhưvậy,cuộcđấutranhcủacácôngtrùmvớiPu-tinvẫncòntiếpdiễnlâudài.

C

ChươngVI

PU-TINĐÃTIẾPNHẬNMỘTĐỐNGĐỔNÁT

DânsốNgangàymộtítđiácnhàthốngkêdânsốNgalolắngsâusắcvềhiệntrạngdânsốcủaNga,vìnướcnàyđangđứngtrướccuộckhủnghoảngdânsốlớn,dânsốNgamỗinămđềugiảmmạnh,nếucứtiếptục,thìtrongvòng50nămnữadânsốcủanướcnàysẽchỉcònmộtnửasovớihiệnnay.

Mườinămtrước,Ngacó149triệungười,nhưngnướcNgangàynaychỉcòncó144triệungười.TuổithọtrungbìnhcủaphụnữNgacòntạmđược,là72tuổi,thếnhưngtuổithọtrungbìnhcủađànôngthìlạikhiếnngườitalolắng,chỉcó59tuổi,chếttrẻđãtrởthànhmộtbikịchlớncủaNga.Cácnhàthốngkêdânsốnói,mấynămgầnđây,mỗinămNgađềumấtđimộttriệudân,hơnnữatốcđộgiảmđingàymộtnhanh.Trongvòng20nămnữa,mỗimộtngườicóthểlàmviệcđượcđềuphảigánhđỡmộtngườinhậntiềndưỡnglão,lạicộngthêmtrẻem,gánhnặngcủangườilaođộngNgakhôngcầnnóicũngđủbiếtđược,xéttừmộtgócđộkhác,ngườiNgaởđộtuổilaođộngsẽíttớimứcđángthương.

NguyênnhânnàođãkhiếnchodânsốNgagiảmmạnh?

Nguyênnhâncótừnhiềuphía.TháchthứcmànướcNgagặpphảilàtácđộngmạnhgấpđôi.Trướctiên,giốngnhưtấtcảnhữngnướcpháttriểnkhác,tỷlệsinhthấphơnnhiềusovớimứcduytrìcơsốdânsố.Tiếpđến,tỷlệtửvongcủaNga,nhấtlàtỷlệtửvongcủanhữngngườilaođộngđangởđộtuổitrángniênlạităngvọt,tỷlệtửvongtăngmạnhlàcácnguyênnhânnhưsựnghèonàncủathờikỳhậuliênXô,lạmdụngrượuvàmatuý,áplựccuộcsống,bệnhtậtvàcácthiêntaiđịchhoạkhácdẫnđến.Theocácphươngtiệnthôngtin

đạichúngNga,mỗinămđềucógần30ngànđànôngchếtliênquanđếnrượu.Nhấtlàvàomùađông,đànôngNgauốngrượuchếtcóngởngoàiphố,sốlượngcóthểtínhđếnhàngchụcngàn.Vìvậy,khủnghoảngdânsốNgalàđiềucóthểtưởngtượngthấyđược.

Đồngthời,phụnữNgangàynaycàngngàycàngkhôngbiết“làmmẹ”,họcàngngàycàngkhôngmuốnsinhcon.Kểtừthậpkỷ70củathếkỷXXđếnnay,trungbìnhmỗiphụnữởđộtuổisinhđẻcủaNgachỉsinh1,1con,màmuốnduytrìsốlượngdânsốổnđịnh,mỗimộtphụnữởđộtuổisinhđẻcầnphảisinh2,4con,phụnữNgarõrànglàcáchtiêuchuẩnnàyquáxa.

PhươngphápgiảiquyếtvấnđềdânsốgiảmđicủacácnướcphươngTâycótỷlệsinhthấpchínhlàchophéptồntạihìnhthứcdidântạmthờihoặcvĩnhviễn,dândicưtừbênngoàitớicungcấpchonướcđóđầyđủnhântàicaocấpvàcôngnhânphổthông,họcóthểduytrìtăngtrưởngkinhtếvàgiatăngthuthuế.ThếnhưngNgalạikhôngmuốnápdụngphươngphápnày,họkhôngmuốndândicưtrànvào,ngaycảngàynaykhimà“bứcmànsắt”đãbịloạibỏ,Ngacũngtừchốidândicưtừbênngoàitrởthànhphươngphápgiảiquyếtkhủnghoảngdânsố.

Ngakhôngnhữngkhôngcóchiếnlượcdândicư,cũngthiếuvấnđềquảnlýphápluậthữuhiệu.TrởngạichủyếunhấttrongchếđịnhluậtdidânđếntừtrởngạitâmlýcủangườiNga,trongnhữngngườiNgacómộtcảmgiáclosợsâusắc,đóchínhlàsợbịnhữngkẻngoạilaichếphục.Đâylàdonguyênnhânlịchsửtạothành,vìtronglịchsử,dântộcNgaluônbịcácdântộckhácxâmlược,dâncủacácnướclánggiềngtrànvàonhiều,khiếnchongườiNgacómộtcảmgiácbịtácđộng.Theocácnhàthốngkêdânsố,ởNgacó200ngànngườiTrungQuốclàmănbuônbánvàsảnxuấtnhỏ,ngườiTrungQuốcchịukhổchịukhóvàthôngminhlinhhoạtkhiếnchonhữngngườiNgacùngngànhvừakhâmphụclạivừasợ.

KinhtếảovàsựỷlạivàonănglượngNướcNgachínhthứcvànướcNga“thựctế”làhaichuyệnhoàn

toànkhácnhau.lấyCa-li-nin-grát-vùngởgầnchâuÂunhấtcủaNgalàmvídụ,theoconsốthốngkêcủachínhquyền,mứcsốngởđóthấp

hơnmứctrungbìnhcủaNgalà28%.Xétvềđầutưnướcngoàibìnhquânđầungười,mứccủaCa-li-nin-grátthấphơncáckhuvựctrungbình50%,xétvềsứchấpdẫnđầutư,nóchỉđứngthứ35.Thếnhưng,cứbangườidâncủabangnàythìcómộtngườicóôtô,caogấpđôisovớimứctrungbìnhcủaNga.SốlượngdoanhnghiệpnhỏcủabangnàychỉđứngsaucóMát-xcơ-va,đứngthứhaiởNga.

Mâuthuẫnbềngoàinàyrấtdễlýgiải:cótới90%trongtổnggiátrịsảnxuấtkhuvựccủabangCa-li-nin-grátlàđếntừkinhtếảo.Nhiềuthunhậpởđâyđếntừhoạtđộngbấthợppháp:Chếtạovàtruyềnbáchấtmatuý,buônlậu(chủyếulàhổphách)vàbándâm.Điềunàychủyếulàdovịtrí“đấtbay”củanóquyếtđịnh.phầnchiếmtronghoạtđộngkinhdoanhbấthợpphápbìnhthường(chỉviệckhôngđăngký)cũngkhôngnhỏ:chiếm17%trongnhậpkhẩu,chiếm15%trongxuấtkhẩu.Sảnphẩmchếtạobấthợpphápchiếmtừ10%(tronglĩnhvựcgiáodục)đến30%(lĩnhvựccôngnghiệp).Cácchuyêngiachorằngnguyênnhâncủanềnkinhtếảoởkhuvựcnàyhoànhhànhlàthuthuếcao,khủnghoảngthểchếtàichínhtiềntệ,chếđộphápluậtkhônghoànthiệnvàmứcsốngcủacưdânthấp.

NhữngconsốnàycủaCa-li-nin-grátđềudomộtchuyêngiacủatrungtâmchínhsáchkinhtếNga-Âurútrađược.TrungtâmnàycònnghiêncứutỷlệkinhtếảochiếmtrongnềnkinhtếNgavàhoạtđộngảotrongcácdoanhnghiệphợppháp-hoạtđộngthươngmại“xám”.

ĐốitượngđiềutramàTrungtâmnàylựachọnlàkếtoándoanhnghiệp,nhânviêncôngtáctạicáccơquantàichínhtiềntệvàcơquanthuế.Kếtquảkhiếnngườitagiậtmình:kinhtếảovượtxaconsốthốngkêmàcụcthốngkênhànướcđưara.Theotưliệucủacụcthốngkênhànước,kinhtếảotrongngànhcôngnghiệpcủathànhphốXanhpê-téc-buachỉchiếm23%,cònkếtquảmàTrungtâmnàycóđượcthìlạikhôngdưới43%.Nghiệpvụkhôngđăngkýchiếmtừ25%~30%tronggiaiđoạnmuanguyênliệu,chiếm70%~75%tronggiaiđoạnsảnxuấtvàtiêuthụ,chiếm70%trongngànhxâydựng.Tỷlệtrốnthuếcủathànhphốnày,chiếmgần50%trongngànhcôngnghiệp,chiếm47%trongngànhxâydựng,chiếm41%trongngànhthươngnghiệp.

TưliệucủaCụctrưởngCụcThốngkênhànướcchothấy,giátrịsảnxuấtchưađượctínhvàochiếm25%tổnggiátrịsảnphẩmtrongnước.Consốnàyrõràngkhôngđúngvớithựctế.hơnnữabộphận

chủyếucủakinhtếảoởNgakhôngphảilàbuônlậuchấtmatuývàbándâm,màlàhiệntượngkhôngcóởcácnướcphươngTây-doanhnghiệpkhôngđăngký.

TheodựbáocủaBộpháttriểnkinhtế,tìnhhìnhtăngtrưởngcủatổnggiátrịsảnphẩmtrongnướccủaNgalà:năm2002tăngtrưởng3,6%,năm2003tăngtrưởngtừ3,4%~4,4%,năm2004tăngtrưởngtừ4%~5,4%,năm2005tăngtrưởngtừ4,4%~5,9%.Thếnhưngchuyêngiađộclậplạikhôngđồngývớidựbáonhưvậy.Kinhtếphíanhànướctrongmộtchừngmựcrấtlớnđượcquyếtđịnhbởixuấtkhẩunănglượngvàgiácảnănglượngtrênthịtrườngthếgiới.giádầumỏtăngtrướcđây,bâygiờvẫnlànhântốquantrọngtrongtăngtrưởngkinhtếcủaNga.Vìvậy,mộtkhigiádầuthếgiớitụtxuống,tốcđộpháttriểnkinhtếcủaNgacóthểbịảnhhưởnglớn.

Khôngítchyêngiakinhtếchorằng,trướcmắtchínhphủcònnắmđượckhôngítđònbẩykíchthíchkinhtếpháttriển:Dotháng8năm1998đồngrúpmấtgiávàgiádầuvẫncao,kinhtếNgaítnhấtcó3nămgiữđượcxuthếpháttriển.Thếnhưngthờikỳnày,mứcđộỷlạivàoxuấtkhẩunănglượngcủanềnkinhtếlạikhôngsuygiảm.Chínhphủnênlàmthếnàođây?

Đâychínhlàmấuchốtcủavấnđề.ViệnsĩViệnKhoahọcNga,giáosưTrườngđạihọcKinhtếtàichínhtiềntệquốclậpXanhpê-téc-buay-ê-li-xép-vachorằng,bấtcứdấuhiệnđángmừngnàocũngkhôngxuấthiện,kinhtếảođangtiếptụcpháttriển.Bàtacònchorằng,nềnkinhtếNgakhôngcósựphânbiệtsángtối,nóđềunằmtrongcáibóng.

Kếtquảlà,haitaiươnglớncủanềnkinhtếNga-ỷlạivàoxuấtkhẩunănglượngvàkinhtếảohoànhhành-ngượclạiđemlạichongườitalợinhuậntolớn.Chỉcầngiádầukhôngtụt,chỉcầnkinhtếảopháttriểntiếp,thìcuộcsốngsẽtốt!Cụcthốngkênhànướcnói,mứcsốngcủangườiNgađãkhôiphụclạiđượcmứctrướckhủnghoảngnăm1998,thậmchícònvượttrêncảmứcnày.Chỉcóđiềumứcsốnglàdo“vàngđen”vàthươngmại“xám”cấuthànhnên.Sựphốihợpmàusắcnhưvậykhôngkhỏiquáuám.ôngtrùmẩnthânngấmngầmthaotúnghainămtrước,bạnhỏibấtkỳngườiNgabìnhthườngnào:Aiđangthốngtrịnướcnga?Bạnsẽnhậnđượccâutrảlờigầnnhưlàgiốngnhau:Bê-rê-dốp-xkivàcác“ôngtrùm”đang“thốngtrị”nướcnga!Cònbâygiờnếunhưđưaramộtcâuhỏitương

tự,câutrảlờisẽkhác.NgườiNgasẽbảovớibạnrằng,làTổngthốngcủahọđangthốngtrịnướcNga.Thếnhưng,nhữngngườithậtsựhiểukinhtếđềubiết,nắmgiữmạchmáukinhtếNgalàba“ôngtrùmẩnthân”ởbêncạnhPu-tin.TổnggiámđốcngânhàngcôngnghiệpquốctếMát-xcơ-vaXéc-gâypu-ga-chốp,TổnggiámđốcngânhàngxâydựngcôngnghiệpXanhpê-téc-buaVla-đi-miaCô-gânvàViệntrưởnghọcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-buaVla-đi-mialít-vi-nen-cô.

KểtừkhiPu-tinlênnắmquyền,đểtăngcườngtấncôngtộiphạmtronglĩnhvựckinhtế,thậmchíôngtiếccảviệcđưaôngtrùmtàichínhtiềntệcủa“đếquốc”truyềnthôngkhổnglồGu-xin-xkilênghếbịcáo,khiếnchoGu-xin-xkigầnmườinămnaygâysónggiótronggiớithươngmạivàgiớichínhtrịNga,trởthànhtộiphạmquantrọngbịtruynãkhắptoàncầu,dẫntớikếtcụcphảilưuvongởnướcngoài.ĐàiTruyềnhìnhđộclậprấtcóảnhhưởngmàGu-xin-xkisánglậpởNgacũngbịngườikháctiếpquảndoGu-xin-xkibịtốcáonợmộtkhoảnkhổnglồvàchiếmđoạttàisảnnhànước.CònBê-rê-dốp-xkitừnglàmmưalàmgióthờikỳEn-xinnaycũngkhôngthểkhôngrờikhỏiNga,địnhcưởnướcngoài,vàphảichuyểnnhượngcổphầnkhốngchếcủamìnhởđàiTruyềnhìnhNga.

NhưngkhôngphảiPu-tingiữkhoảngcáchvớitấtcảcácôngtrùmtronggiớicôngnghiệp.hiệnPu-tincóquanhệrấtthânthiếtvớiTổnggiámđốcngânhàngcôngnghiệpquốctếNgaXéc-gâyPu-ga-chốpvàTổnggiámđốcngânhàngxâydựngcôngnghiệpXanhpê-téc-buaVla-đi-miaCô-gân.TuyhaingườihiệnkhôngphảilàcótiếngtămlớnởNga,nhưngsứcảnhhưởngcủahọđốivớinềnkinhtếNgalạirấtlớn.Mấuchốtlà,sovớinhữngngườikhác,họcóthểgặpTổngthốngmộtcáchtrựctiếpvàtươngđốitựdo.Còncómộtngườihiệnchưaphảilànhânvậttronggiớithươngmại,ViệntrưởnghọcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-buaVla-đi-mialít-vi-nen-cô,cũngcóquanhệvôcùngthânthiếtvớiPu-tin.NhiềungườiNgachorằng,ngườinàyrấtcóthểsẽthaythếchứcvụcủaTổnggiámđốcCôngtykhíđốtNgasắpsửatừchức,trởthànhôngtrùmtronggiớicôngthươngtrongtươnglaicủaNga.

TổnggiámđốcngânhàngcôngnghiệpquốctếNgaXéc-gâyPu-ga-chốpkhácvớicácôngtrùmkhácnhưBê-rê-dốp-xki,ôngtagầnnhưkhônghềcótiếngtămgìtrongcôngchúngNga,hoàntoàncóthểgọilàmột“ôngtrùmẩnthân”.

Pu-ga-chốptốtnghiệpTrườngđạihọcquốclậplê-nin-grát.SựnghiệpcủaôngtabắtđầupháttriểnsaukhigianhậpvàovòngcủaBô-rô-kinvàogiữathậpkỷ90củathếkỷXX.KhiấytrongtaycủaBô-rô-kincómộtcôngty“Mắc-rô-kin”rấtnổitiếng,nhưngê-pha-rốplàmgiámđốccôngtynàykhiấykhôngthểnàonắmbắtđược“tươnglaihạnhphúc”củamình,cònTổnggiámđốcngânhàngcôngnghiệpquốctếkhôngmấytiếngtămPu-ga-chốpđãđánhbạiôngtamộtcáchthànhcông,vàđuổiôngtaraxaBô-rô-kin.rấtnhanh,côngty“Mắc-rô-kin”khôngtồntạinữa.Ngượclại,ngânhàngcủaPu-ga-chốplạingàymộtđilên.

VớisựgiúpđỡtậntìnhcủaBô-rô-kin,ngânhàngcôngnghiệpquốctếđượcliệtvàodanhsáchcáccơquanhợptácvớicáctổchứctàichínhtiềntệquốctếcủaNga.NhiềutậpđoàntàichínhlớnvàcôngtylớncủaNgađềunườmnượpmởtàikhoảntạingânhàngcôngnghiệpquốctế,Pu-ga-chốpcũngnhanhchóngtrởthành“ngườiđàngmình”củanhiềunhânvậtquyềnthếtrongđiệnCrem-likhiấy.ÔngtalàmộttrongnhữngôngtrùmtronggiớithươngmạithườngxuyênđượcthưkýbáochícủaEn-xinkhiấytiếpđón,vàthườnggiúpgiađìnhEn-xinxửlýmộtsốnghiệpvụtrongthươngmại.ThẻtíndụngmàhaicôcongáicủaEn-xinvềsaugâyratiếngxấucũngdongânhàngcôngnghiệpquốctếpháthành.MộtôngtrùmtronggiớithươngmạiNgachỉra,Pu-ga-chốpkhiấyđãtrởthànhứngcửviênthaythếxửlýcôngviệcthươngmạicủagiađìnhEn-xin.TrongtrườnghợpôngtrùmtronggiớithươngmạiNgarấtđượcgiađìnhEn-xintínnhiệmlàA-bu-ra-mô-víchkhôngthểgiúpđỡđược,thìPu-ga-chốpchínhlàứngcửviêntốtnhất.

Điềuquantrọnghơnlà,Pu-ga-chốpcómốiquanhệrấtmậtthiếtvớiTổngthốngPu-tin.CónhiềutinđồnvềmốiquanhệgiữaPu-tinvàPu-ga-chốpvàđượcbaophủlênmộtmàusắcthầnbí.Nhưngcómộtđiểmcóthểkhẳngđịnhđược,mốiquanhệgiữahọbắtđầumậtthiếtlêntừkhiPu-tinđảmnhiệmchứcphócụctrưởngcụcquảnlýcôngviệccủaTổngthống.KhiấyPu-tinphụtráchcôngtáctàisảnquốchữucủaNgaởnướcngoài.Côngtácvềmặtnàycóliênhệtrựctiếpvớinghiệpvụcủangânhàngcôngnghiệpquốctếởnướcngoài.rấtcóthể,khiấyPu-ga-chốpđãxâydựngđượcquanhệhợptácrấttốtvớitrợthủđắclựccủaPu-tinlài-goXê-xin.

BấtkểlàtrướcđâyPu-tinvàPu-ga-chốpđãquenbiếtvàquanhệvớinhaunhưthếnào,hiệnnayPu-ga-chốpđãlàmộttrongnhững

ôngtrùmtronggiớithươngmạiNgacómốiquanhệmậtthiếtnhấtvớiPu-tin.

Vla-đi-miaCô-gânnămnay38tuổi,làđạicổđôngcủangânhàngxâydựngcôngnghiệpthànhphốXanhpê-téc-bua,nhờcốgắng,ôngtakhiếnchongânhàngnàytrởthànhmộttrongnhữngngânhànglớnnhấtởXanhpê-téc-bua.ThànhcôngcủaCô-gânkhôngchỉlàvìôngtacótàinăngthiênphútrongkinhdoanh,điềucàngquantrọnghơnlàôngtagiỏiquanhệvớinhữngnhânvậttronggiớichínhtrịcủathànhphốXanhpê-téc-bua.BạnbècủaôngtaởXanhpê-téc-buavàlê-nin-grátcóthểliệtkêramộtdãydài.TrongthờigianXô-bu-chácgiữchứcthịtrưởngthànhphốXanhpê-téc-bua,ngânhàngcủaCô-gânđãtrởthànhcơquanchovayvốncóquanhệmậtthiếtnhấtvớichínhquyềnthànhphố.CáccơquancấpvốntàichínhcủathànhphốnàyphầnlớnđềumởtàikhoảntạingânhàngcủaCô-gân,tựnhiênCô-gântrởthànhngườibạntốtcủalãnhđạochínhquyềnthànhphốXanhpê-téc-bua.QuanhệcủaôngtavớiphóthịtrưởngthứnhấtthànhphốXanhpê-téc-buaPu-tincũngkhôngphảitầmthường.NghenóisaukhiPu-tinđượcđiềuđếnMát-xcơ-valàmviệc,haingườivẫngiữquanhệrấttốt.Điềunàycũngkhônglạ,tiềntiếtkiệmcủagiađìnhPu-tinchínhlàđượcgửitrongngânhàngcủaCô-gân.

ĐốivớiCô-gânmànói,cánhcửavănphòngcủaPu-tinvĩnhviễnrộngmởvớiôngta.lạicộngthêmnhiềutrợthủcủaPu-tinđềuđếntừXanhpê-téc-bua,vìvậyrấtnhiềuviệckhôngcầnphảitìmtớiPu-tin,Cô-gâncũngcóthểđạtđượcmụcđíchcủamình.QuanhệgiữaCô-gânvàphóthủtướngchínhphủkiêmBộtrưởngTàichínhKu-đrin,phóthủtướngchínhphủphụtráchcôngtáccôngnghiệpquốcphòngClê-ba-nốpđềurấttốt.

Khácvớihaivịcựpháchđãgiớithiệuởtrên,Vla-đi-mialít-vi-nen-cô,46tuổi,làViệntrưởnghọcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-bua,Pu-tinrấtcangợiphươngchâmdạyhọcvàtàinăngquảnlýtrườngđạihọccủaôngta.Pu-tinvàlít-vi-nen-côquennhautừnhữngnămđầuthậpkỷ90.KhiấyPu-tinlàChủnhiệmủybanquanhệđốingoạithànhphốXanhpê-téc-bua,lít-vi-nen-côvẫnchỉlàphóviệntrưởnghọcviệnkhoángsản,phụtráchcôngtácđốingoạicủahọcviện.Vìvậytrongcôngtáchọcónhiềutiếpxúc.TrợthủđắclựccủaPu-tinlàXê-xinlàkháchthườngxuyêncủagiađìnhlít-vi-nen-cô,congáiôngtahiệnnayđanghọctạitrườngđạihọccủalít-vi-nen-cô.Mấynămgầnđây,họcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-buangàycàngđượcPu-tincoi

trọng.SaukhiPu-tinđếnMát-xcơ-vacôngtác,cònchọnhọcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-bualàmtrườnglàmluậnvănphótiếnsĩcủamình.TrongthờigianbầucửTổngthốngnăm2000,Pu-tincònđểlít-vi-nen-côlàmngườilãnhđạobantranhcửTổngthốngcủamìnhtạithànhphốXanhpê-téc-bua.SaukhiPu-tingiữchứcTổngthống,quanhệcánhâncủahọluônkhôngbịgiánđoạn.

Bảnthânlít-vi-nen-cônhiềulầnbàytỏôngtakhôngmuốnrờixahọcviệnkhoángsảnXanhpê-téc-bua.Ôngtacócáchnhìnvàquanđiểmcủamìnhvềnhiềuvấnđềpháttriểnhiệnthực,hơnnữacònthườngxuyênviếtthưchoPu-tin,đưaracáchnhìncủamình.Chẳnghạnnhưôngtachorằng,hiệnnaythểchếquảnlýnhànướccủaNgarấtkhôngcóhiệuquả.Ôngtacònchorằng,quảnlýcủanhànướcđốivớitàinguyênthiênnhiêncòntồntạinhiềuvấnđề.

Thếnhưng,docóquanhệmậtthiếtvớiTổngthốngPu-tin,đồngthờitrongcổphầncủacôngtykhíđốtMát-xcơ-va,cổphầnquốchữuchiếmtrên30%,nhiềunhânvậttrongchínhgiớivàgiớithươngmạiNgađềuchorằng,trongcácứngcửviênhiệnnaycạnhtranhchứcTổnggiámđốccôngtykhíđốtMát-xcơ-vatrongtươnglai,lít-vi-nen-côđượccholàứngcửviêncónhiềukhảnăngthắngnhất.

TrôngđợivàovốnnướcngoàiQuanchứccủaủybanthốngkêNganăm2002bàytỏ,năm2001,

vốnnướcngoàiđầutưvàoNgalêntới10tỷđô-laMỹ,tăng23%sovớinămtrước,nhưngđạibộphậncácnhàđầutưnướcngoàivẫncótháiđộquansátđốivớithịtrườngNga.Chotớinay,tàinguyênđấtđai,giácảlaođộngvàcácgiáthànhkhácvẫnhếtsứcrẻ,thếnhưng,điềulạlànhữngđiềukiệnưuthếđógầnnhưchưatrởthànhquảcânquantrọngthuhútđầutưtrựctiếpnướcngoàicủaNga.MộtsốtưbảnnướcngoàithườngchảysangcácnướcđôngÂukhácchứkhôngchảyvàoNga.

Trênthựctế,nguyênnhândẫntớicácnhàđầutưnướcngoàicótháiđộquansátđốivớithịtrườngNgakhôngphảilànềnkinhtếvĩmôcủaNgatốthayxấu,màlàcácnhântốnhưtácphongquanliêuchotớinayvẫntồntạicủaNga,chếđộthuếchưakiệntoànvàquảnlýdoanhnghiệplạchậu,chínhnhữngnhântốtrênđãgâytrởngạicho

sựtăngtrưởngđầutưnướcngoàiởNga.

NhiềunhàđầutưnướcngoàikhôngdámkhinhsuấtvàothịtrườngNga,ngoàinguyênnhândoNgathiếuthểchếquảnlýhiệnđạihữuhiệura,phầnlớnhiểurằngđầutưởNgasẽtăngthêmmộtcáchkhóhiểucáckhoảnchigiáthànhbênngoàivốnlúcđầuhoàntoànkhônghềtồntại.Chẳnghạnnhưtácphongquanliêuvừakhiếnchocácnhàđầutưtănggiáthành,lạilãngphínhiềuthờigian.Tìnhtrạngnàyđốivớicácdoanhnghiệplớncólẽcòncóthểchịuđựngđược,nhưngđốivớinhữngdoanhnghiệpnhỏ,thìtácđộngđóthườnglàchímạng.Đểthíchhợpvớinhữngcáigọilàđiềukiệnđầutưđó,cácnhàđầutưnướcngoàikhôngthểkhôngmệtmỏichạychọtvìcácvấnđềnhưxindùngđiện,lựachọnnhàxưởng,hạnngạchnhậpkhẩu...,hơnnữacuốicùngcòncóthểphảibùtiền,lạimấtthờigian,nhưngvẫnkhôngcóđượcbấtcứkếtquảnào.

Cácnhàđầutưnướcngoàichorằng,trướctiêncôngchúngNgacònchưanhậnthứcđầyđủvềcáilợicủađầutưnướcngoàiđốivớipháttriểnkinhtếNga.Cácnhàlãnhđạotìmđủmọicáchtranhthủvốnđầutưnướcngoài,nhưngcácquanchứctầngtrungvàthấpthìlạikhôngtíchcực,ngườidânthậmchílo“ngườinướcngoàisẽmoihếttiềncủanga”.

Tiếpđến,chođếnnayNgavẫnchưacómộttrìnhtựlậpphápđầutưnướcngoàihoànchỉnh.Chưatừngxuấtbảnmộtbộphápquyđầutưnướcngoàihoànchỉnhổnđịnhnào,khôngcómộtcuốnsổtayhướngdẫnđầutưnướcngoàiổnđịnhvàlạirõràngthựcdụngnào,khôngcómộtbộtổnghợpdựánđầutưchitiếtnào,cũngkhôngcódịchvụthôngtintốt,tấtcảnhữngcáiđóđềugâykhókhănchoviệcmởrộngđầutưnướcngoài.

Cònnữa,sựchuẩnbịchothuhútđầutưnướcngoàicủaNgacònchưađủ.Ngoàicácdoanhnghiệplớncóbảnkếhoạchđầutưhoànthiệnra,nhiềudoanhnghiệp,nhấtlàdoanhnghiệpvừavànhỏ,khôngcósựchuẩnbịvềmặtnày,càngkhôngcóbáocáokhảthikinhtếthiếtthựcđángdùng,cósứcthuyếtphục.

Cuốicùng,chínhsáchưuđãicácnhàđầutưnướcngoàicủaNgakhôngrõràng.Đểtranhthủđầutưnướcngoài,cácnướctrênthếgiớiđềuchorađờinhữngchínhsáchưuđãilàmmồinhửtranhthủđầutư.NhưngtừtrênxuốngdướiởNgađềunhậnthứcchưađầyđủvề

tìnhhìnhnày,nhàđươngcụchữuquanchưachếđịnhrađốisáchtươngứng.

Dichứngcủa“liệuphápsốc”Liệuphápsốcvốnlàthuậtngữtrongyhọc,giữanhữngnăm80

củathếkỷXX,đượcnhàkinhtếhọcMỹSắc-sơđưavàolĩnhvựckinhtế.KhiấyBô-li-vi-axảyrakhủnghoảngkinhtếnghiêmtrọng,tỷlệlạmphátlêntới24.000%,kinhtếtăngtrưởngâm12%,ngườidânsốngcơcực,chínhphủchaođảo.Sắc-sơđượcbổnhiệmvàolúcnguynan,hiếnchonướcnàymộtdiệukế:Từbỏchínhsáchkinhtếmởrộng,thắtchặttiềntệvàtàichính,thảlỏngvậtgiá,thựchiệnmậudịchtựdo,đẩynhanhbướcđitưhữuhoá,pháthuyđầyđủvaitròcủacơchếthịtrường.Cáchlàmtrênđingượclạiquyluậtthôngthường,trongmộtthờigianngắnkhiếnnềnkinhtếdaođộngmạnh,giốngnhưbệnhnhânđivàotrạngtháisốc,nhưngcùngvớicungcầuthịtrườngkhôiphụccânbằng,sựvậnhànhcủanềnkinhtếcũngtrởlạibìnhthường.hainămsau,tỷlệlạmphátcủaBô-li-vi-agiảmxuốngcòn15%,tăngtrưởnggDp2,1%,dựtrữngoạitệtănglênhơn20lần.BiệnphápchốngkhủnghoảngcủaSắc-sơđãthuđượcthànhcônglớn,liệuphápsốccũngnổitiếngkhắpthếgiới.

Cuốinăm1991,liênXôgiảithể,liênbangNgađộclập,kếthừaphầnlớnvốnliếngcủaliênXôcũ.DisảnphongphúnkhiếnchoEn-xinmừngtítmắt,nhưngnhànghèomuốnlàmgìcũngkhó,mộtđốngdoanhnghiệpdởsốngdởchết,lạicộngthêm1000tỷrúpnợtrongnướcvà120tỷđô-laMỹnợnướcngoài,cũngkhiếnchovịTổngthốngmớingàyđêmmấtngủ,đứngngồikhôngyên.ThuộcpheđốilậpcủađảngCộngsảnliênXôcũ,En-xinchorằng,cảicáchtừnhữngnăm50củathếkỷXXtrởlạiđâychỉlẻtẻ,chắpvá,đãcướpđitươnglaicủaliênXô.Đònđaunhớlâu,Ngacầntránhđitheovếtxeđổ,chấnhưnglạihùngphongnướclớn,khôngthểlạilàmmộtbàgiàbóchânnữa,cầnphảiđaotobúalớn,tiếnhànhcảicáchsâusắc.lúcnày,gai-đatuổimới35nắmđúngýthíchcủaôngta,vớisựchỉbảocủaSắc-sơ,đãtungramộtphươngáncảicáchkinhtếcấptiến,En-xin“tinhmắtnhậnbiếtngườitài”,phálệđềbạtôngtalàmThủtướngchínhphủ.Đầunăm1992,mộtcuộccảicáchlấyliệuphápsốclàmmôthứcđượctriểnkhaitoàndiệntạiliênbangNga.

Mànchínhcủaliệuphápsốc,cũngchínhlànướccờđầutiênlàthảlỏngvậtgiá.ChínhphủNgaquyđịnh,bắtđầutừngày2tháng1năm1992trởđi,thảlỏnggiácả90%hàngtiêudùngvàgiácả80%tưliệusảnxuất.Đồngthời,xoábỏhạnchếđốivớităngtrưởngthunhập,tănglươngcủanhânviêncôngchứclên90%,tiềntrợcấpnhânviênnghỉhưunânglênmỗitháng900rúp,trợcấpgiađình,tiềncứutếthấtnghiệpcũngtheođónânglên.Bathángđầuthảlỏngvậtgiá,gầnnhưthấycóhiệuquảngay.Khôngcònthấyxếphàngdàimuahàngnữa,hànghoábàytrêngiálaliệtthíchmắt,ngườiNgađãquenvớiviệcdựavàotemphiếuxếphàngdàidườngnhưthấyđượccáilợicủacảicáchđemlại.Thếnhưngkhôngđượcbaolâu,vậtgiágiốngnhưchiếcdiềuđứtdâytăngvọtlên,đếntháng4,giácảhàngtiêudùngtăng6,5lầnsovớitháng12năm1991.Chínhphủvốnmuốnthôngquacửahàngquốcdoanhdìmvậtgiáxuống,khôngngờconbuônchợđenlạicâukếtvớinhânviêncửahàngquốcdoanh,bánhànghoátraotay,thulãilớn,conbàicủachínhphủmấtlinhnghiệm,trậttựthịtrườngrốinhưbòngbong.Dogiácảnhiênliệu,nguyênliệuthảlỏngquásớm,giáthànhsảnxuấtcủacácdoanhnghiệptăngmạnh,đếntháng6,giácảbánbuônsảnphẩmcôngnghiệptănglên14lần,giácảcaongấtnhưvậykhiếnchongườimuanhìnmàthấysợ,thịtrườngtiêudùngliêntụcếẩm,nhucầukémngượclạiđãkìmnéncungcấp,cácdoanhnghiệpnườmnượpthuhẹpsảnxuất,cungcầuthịtrườngbướcvàovòngtuầnhoànchết.

Vềviệcnày,chínhphủNgadườngnhưđãsớmcósựchuẩnbị,nướccờthứhaicủaliệuphápsốc,chínhsách“haithắtchặt”tàichính,tiềntệvàcảicáchvậtgiágầnnhưrađờicùngmộtlúc.Thắtchặttàichínhchủyếulàkhơithôngluồnglạch,tăngthutiếtkiệmchi.Tấtcảnhữngưuđãithuếđềubịhuỷbỏ,tấtcảcáchànghoánhấtloạtđềunộp28%thuếgiátrịgiatăng,đồngthờităngthuthuếtiêudùnghànghoánhậpkhẩu.Đồngbộvớibiệnpháptăngthu,chínhphủđãcắtgiảmđicácđầutưcôngcộng,chiphíquânsựvàchiphílàmviệc,đưaquỹngoàidựtoánvàotrongngânsáchliênbang,hạnchếviệcchínhquyềnđịaphươngdùngtiềnvayngânhàngđểbùlấpthâmhụt.Chínhsáchtiềntệthắtchặt,baogồmnângcaolãisuấtchovaycủangânhàng,xâydựngchếđộtiềndựtrữgửitiếtkiệm,thựchiệnquảnlýhạnngạchchovay,lấyđóđểkiểmsoátlưulượngtiềntệ,kiềmchếlạmphátngaytừđầunguồn.Thếnhưng,lầnnàychínhphủlạitínhtoánsai.Donợthuếquálớn,sảnxuấtdoanhnghiệplạicohẹpthêm,sốngườithấtnghiệptăngmạnh,chínhphủđànhphảigiatăngtrợcấpcứutếvàđầutưtrựctiếp,thâmhụtngânsáchkhôngnhững

khônggiảmmàcòntăng.Thắtchặttíndụngđãkhiếnchotiềnvốnlưuđộngcủadoanhnghiệpbịthiếuhụtnghiêmtrọng,giữacácdoanhnghiệpkhấtnợlẫnnhau,nợtaybangàycàngnghiêmtrọng.Chínhphủbịbắtbuộcphảinớilỏng,năm1992pháthànhthêm1800tỷrúp,gấp20lầnsovớilượngpháthànhnăm1991.Trongtiếngvangcủamáyintiền,chínhsáchthắtchặttàichínhtiềntệđãchếtyểu.

Nướccờthứbacủaliệuphápsốclàthựchiệntưhữuhoáquymôlớn.gai-đachorằng,cảicáchsởdĩliêntụcgặprủiro,đầyrẫynguycơ,chủyếulàởchỗdoanhnghiệpquốchữukhôngphảilàchủthểthịtrường,cơchếcạnhtranhkhôngpháthuytácdụng,cảicáchgiácảgiốngnhưxâynhàtrêncát,mộtkhigặpsónggió,thìsẽsụpđổtantành.Đểđẩynhanhtiếntrìnhtưhữuhoá,biệnphápchínhphủápdụngđầutiênlàtặngkhông.Quachuyêngiahữuquanđánhgiá,tổnggiátrịtàisảnquốchữucủaNgalà15000tỷrúp,vừavặndânsốlà150triệungười,trướcđâytàisảnlàcủamọingười,nayphânchocánhân,cũngcầnphảicôngbằngvớicảngườigiàtrẻem,aicũngcóphần.ThếnênmỗimộtngườiNganhậnđượcmộttờchứngkhoántưhữuhoá10ngànrúp,cóthểcầmtờphiếuđótựdomuacổphiếu.Tuynhiên,đếnkhitưhữuhoáchínhthứckhởiđộng,đãlàtháng10năm1992,vậtđổisaodời,10ngànrúplúcnàychỉcóthểmuađượcmộtđôigiàycaocấp.Vìvậybiệnphápnàykhiếnchohàngloạtdoanhnghiệpquốchữurơivàotaytầnglớpđặcquyềnvànhómngườigiàuphấtlên,điềumàhọquantâmkhôngphảilàsựpháttriểnlâudàicủadoanhnghiệp,màlànhanhchóngbántraotaykiếmlời,côngnhânviênchứcvừakhôngnhậnđượclợitứccổphiếu,vừakhôngcóquyềnthamgiavàoquyếtsách,làmhoàthượngmộtngàythìgõmộtngàychuông,sảnxuấtkinhdoanhkhôngaingóngàngtới,hiệuquảdoanhnghiệpngàymộtđixuống.Tháng12năm1992,chínhphủgai-đagiảitán.

ThấtbạicủaliệuphápsốckhiếnchogDpcủanướcNgagầnnhưgiảmmộtnửa,tổnglượnggDpchỉbằng1/10củaMỹ.Cơcấukinhtếcũngcósựthayđổiquantrọng,nhiênliệuđiệnlựcvàcôngnghiệpluyệnkimđãtrởthànhngànhmấuchốtcủanềnkinhtếdântộc,tỷtrọngcủanótronggDpướckhoảng15%,bằng50%trongkếtcấutổngsảnphẩmcôngnghiệp,hơn70%trongxuấtkhẩu.Năngsuấtlaođộngtrongcácngànhkinhtếtrênthựctếcựckỳthấp,năngsuấtlaođộngcủacácngànhnguyênliệuvànănglượngcòngầnbằngchỉtiêubìnhquâncủathếgiới,cácngànhkhácthìthấphơn20%~24%chỉtiêucùngloạicủaMỹ.Trên70%thiếtbịsảnxuấtđãcóthờihạnsửdụng

quá10năm,caogấpđôisovớicácnướckinhtếpháttriển.Cụcdiệnnàylànguyênnhântrựctiếpcủaviệcđầutưtrongnước,đặcbiệtlàđầutưcủacácngànhkinhtếthựctếgiảmmạnh.ĐầutưnướcngoàikhôngmuốnvàoNga,tổngkimngạchđầutưnướcngoàitổngcộngchỉcó11,5tỷđô-laMỹ.ChichopháttriểnkhoahọckỹthuậtcủaNgagiảmđitoàndiện,thiếuđầutư,thiếusựcoitrọngđốivớisángtạo,khiếnchosảnphẩmcósứccạnhtranhgiácảvàchấtlượngcủaNgatrênthịtrườngquốctếngàymộtítđi,đặcbiệtlàsảnphẩmkhoahọckỹthuậtdândụngchịusựchènépcủacácđốithủcạnhtranhnướcngoàitrênthịtrường,sảnphẩmcủaNgachỉcònchiếmchưađầy1%thịphần.

Mứcsốngcủacưdânlạicàngtụtmạnh.Đếncuốinăm2000,tổnglượngthunhậptiềntệcủangườiNgakhôngbằng10%củangườiMỹ,tuổithọtrungbìnhvàtìnhtrạngsứckhoẻcũngđangxấuđi.Cóchuyêngiađánhgiá.gDpbìnhquânđầungườicủaNgamuốnđạttớimứccủaBồđàonhahoặcTâyBannha,mỗinămgDpduytrìđượctốcđộtăngtrưởng8%,cũngphảimất15năm.

E

ChươngVII

CHÍNHSÁCHMỚICỦAPU-TIN

"Bốnloạivũkhí"củaPutinn-xinđãmởracảicáchkinhtếthịtrườngcủaNga.SaukhiđượcbầulàmTổngthống,Pu-tinđãnhấnmạnhkhigặpgiámđốcngânhàngthếgiớiVôn-phơ-sơnrằng,cảicáchkinhtếcủaNgađãbướcvàoconđườngđúngđắn,cầnphảithúcđẩytoàndiệncảicách.

Pu-tinbàytỏ,nướcNgatrongtươnglaivừasẽkhông“đitheoconđườngcũchủnghĩacộngsảncủaliênXôcũ”,cũngsẽkhôngnhấtmựcbắtchướcthểchếchínhtrịkinhtếcủacácnướcphươngTâynhưMỹ,Anh.Ngasẽxâydựngmộthệthốngđiềutiếtnhànướchoànchỉnh,tăngcườngpháttriểnnềnkinhtếdântộckếthợpnhiềuhìnhthứchiệuquảcao.

Pu-tinnhấnmạnh,nướcNgacầnphảitìmkiếmconđườngcảicáchcủamình.phântíchquanhữnglờinóicủaPu-tin,ôngsẽápdụngphươngpháptiệmtiếnxâydựngnướcNgathànhmộtnướcpháttriểnnhất,phồnvinhvàlớnmạnhnhấttrênthếgiới.

Vềkinhtế,vấnđềlớnnhấtmàPu-tinphảiđốimặtsaukhilênnắmquyềnlàthiếutiềnvốntrongquốckhố,trướcmắtNgachỉcódựtrữngoạitệvàvànggần20tỷđô-laMỹ,vàtổngmứccácloạinợđãgầngấp10lầnconsốnày.Vìvậy,nếukhôngđượccácnướcpháttriểnđầutưvàviệntrợ,trongmộtthờigianngắn,nềnkinhtếNgahoàntoànkhôngthểnàothoátkhỏikhủnghoảng.XuthếtốtđẹpxuấthiệntrongnềnkinhtếNgahiệnnaycómốiliênquanrấtlớntớiviệcmộtnămquagiádầuquốctếliêntụcởmứccao,xuấtkhẩudầuthôchiếmhơn70%tổngkimngạchxuấtkhẩucủaNga,điềunàyđóngvaitròvôcùngquantrọnggiúpNgalàmdịuđikhủnghoảngtàichính,nhưngnếunhưgiádầuquốctếgiảmmạnh,Ngasẽkhôngthểkhôngmộtlầnnữarơivàokhốnkhó.VìvậytrợthủđắclựccủaPu-tin,

chuyêngiađàmphánvớigiớitàichínhtiềntệphươngTây,ThủtướngngaCa-si-a-nốpđangnỗlựctìmkiếmviệntrợcủacácnướcpháttriển,vàcốgắngđểcácnướcchủnợphươngTâykéodàithờihạnhoặccắtgiảmnợcủaNga.NhưngcácnướcphươngTâyđòigiárấtcao,điềukiệnviệntrợhếtsứchàkhắc.

MộtnhânvậtchuyênmônquenthuộcvớiPu-tinchorằng,quátrìnhPu-tinlàmsĩquantìnhbáoởđôngđứcsẽgiúpíchchoôngrấtnhiều,ởđó,Pu-tinthườngtiếpxúcvớigiớidoanhnghiệpvàchínhphủphươngTây.Ônglàngườiủnghộkiênđịnhnềnkinhtếthịtrường,nhưngnéttươngphảnrõrệtgiữaôngvớiđạibộphậncácnhàchínhtrịNgalà,ônghiểumôthứcsinhhoạtkinhtếvàchínhtrịcủaphươngTây,ôngkhôngphảilàngườingoàicuộcmàlàmộtthànhviêntrongcuộc.NướcNgatrongtươnglaivừa“khôngđitheoconđườngcũchủnghĩacộngsảncủaliênXôcũ”,cũngsẽkhôngmộtmựcbắtchướcthểchếchínhtrịkinhtếcủacácnướcphươngTâynhưMỹ,Anh;Ngasẽđi“conđườngthứba”phùhợpvớimình.Đóchínhlà:

Thứnhất,nângcaotínhtíchcựcđầutư,kíchthíchsảnxuấttăngtrưởngtốcđộcao;ưutiênpháttriểnkhoahọckỹthuậtcaovàkinhtếmôhìnhhàmlượngkỹthuậtcao;thựchiệnchínhsáchcơcấuhợplý;xoábỏnềnkinhtếảo,tấncôngcáchoạtđộngphạmtộicótổchứctronglĩnhvựckinhdoanhvàtíndụngtàichính;thựchiệncảicáchkinhtếmộtcáchtuầntựtừngbước.

Thứhai,đốivớinhữngsaisóttrongchínhsáchtưhữuhoá,đồngthờiđểduytrìtínhliêntụccủachínhsách,Ngasẽkhôngthựchiệnquốchữuhoálại,nhưngsẽdừngviệcbánhàngloạtdoanhnghiệpquốchữuvớigiárẻ,saunàysẽbánchủyếulànhữngdoanhnghiệpnhỏhiệuquảkinhdoanhkém,sẽduytrìchếđộquốchữuhoặcdonhànướckhốngchếcổphầnđốivớinhữngdoanhnghiệpcótínhchiếnlượctrongnềnkinhtếquốcdân.

Thứba,thayđổichínhsáchtàichínhtiềntệlấynợđểbùđắpthiếuhụttàichính;cảicáchthểchếphúclợixãhội,nhằmđạttớităngthutiếtkiệmchi.Chínhphủsẽchuyểntrọngđiểmthuthuếtừthuếcôngthươngsangthuếthunhậpcánhân,nângcaothuếtiêudùngcủacácmặthàngkhôngcầnthiếtnhưrượu,thuốclá,vàngbạcvàôtôsangtrọng,tăngnặngtrừngphạtđốivớinhữngkẻtrốnthuếlậuthuế;từngbướcgiảmbớttrợcấpnhànướcđốivớiphíthuênhà,phísự

nghiệpcôngcộng,nângcácchiphínàylênmứcgiáthành,vàtăngtrợcấpđốivớinhữngngườikhókhăn;kiểmsoátchặtchẽngoạitệchảyrabênngoài,nângtỷlệthunhậpngoạitệcủacácdoanhnghiệpcưỡngchếbánchongânhàngtrungươngtừ50%lên75%,thậmchícaohơn;sắpxếplạinợ,giảmbớtnợtrongnướcvàngoàinước.

Thứtư,từbỏchínhsáchkinhtếtrọngtàichínhtiềntệ,coinhẹsảnxuất,tăngcườngđiềutiếtvĩmôcủanhànướcđốivớinềnkinhtế,cốgắngnângđỡnhữngngườisảnxuấtcủanướcmình.Chínhphủsẽđềraquyhoạchtrungvàdàihạnđốivớicáclĩnhvựcnhưhoáchất,ôtô,côngnghiệpnhẹ,chănnuôivàkhoahọckỹthuậtcao,vàhạthấpthuếgiátrịgiatăngvàthuếsuấtthuếlợinhuận,giảmbớtgánhnặngthuếcủadoanhnghiệp.Sửdụngbiệnpháphảiquanbảovệngườitiêudùngvàthịtrườngcủanướcmình,thuthuếxuấtkhẩuđốivớinguyênliệucôngnghiệpnhẹvàthứcănchănnuôi,nhằmxoaychuyểncụcdiệndoanhnghiệptrongnướcngừngsảnxuấtchờnguyênliệu,cònhàngnướcngoàithìtrànngậpthịtrường.

CácnhàkinhtếhọcphươngTâychorằng,Pu-tinđãhiểurõ,đầyđủvềtìnhhìnhkinhtếcủaNga.Ônglàngườiủnghộmạnhmẽkinhtếthịtrường,nhưngvấnđềlàkinhtếthịtrườnglàgì,mộtloạilàkinhtếthịtrườngtựdohoákiểuphươngTây,mộtloạilàkinhtếthịtrườnglấykinhtếdântộclàmthựcchất.QuamộtloạtlờinóicủaPu-tincóthểthấy,cáisausẽlàphươnghướnglựachọnđầutiêncủaPu-tinvàothờikỳđầulênnắmquyền,nhấnmạnhđiềutiếtnhànướcvàkinhtếdântộclànềntảngtrongchínhsáchcủaPu-tin.SaukhiPu-tinlênlàmTổngthống,chỉsốthịtrườngcổphiếuthấptrongmộtthờigiandàicủaNgađãnânglênđược19%,thịtrườnggiaodịchngoạitệcũngxuấthiệnsựphụchồicólợichođồngrúp.ĐiềunàydườngnhưchothấycáitênPu-tinnàycóthểcungcấpchocácnhàđầutưcáimàhọcầnnhất:ổnđịnh.Mọingườiphổbiếntinrằng,nướcNgadướisựlãnhđạocủaPu-tinsẽlàmộtnơilàmănbuônbántươngđốiđángtincậy.

ChiếnlượcdângiàumớiTrongnhiềutrườnghợp,Pu-tintừngnhiềulầnbàytỏsẽcốgắng

nângcaomứcsốngcủacưdân:“đâylàmụctiêuhàngđầutrongcôngtáckinhtếxãhội”.MụctiêuchiếnlượccủachínhsáchxãhộicủaPu-

tinlà:Tạođiềukiệncầnthiếtbảođảmchấtlượngdịchvụxãhộicơbảnrộngrãi,nhưpháttriểnnềngiáodụcphùhợpvớinhucầupháttriểncủaxãhộivànềnkinhtế,tạođiềukiệnthựchiệnquyềngiáodụccủacưdân;pháttriểnsựnghiệpthểthaođạichúngđểcảithiệntìnhtrạngsứckhoẻcủacưdân;pháttriểntiềmlựcvănhoáđấtnước,bảovệdisảnvănhoávàthốngnhấtvănhoácủađấtnước,khiếnchođôngđảonhândânđượchưởngthànhquảvănhoá,xâydựngnềntảngphápluậtvàtổchứcchopháttriểnlĩnhvựcvănhoáxãhội;xâydựngthịtrườnglaođộngvănminhhiệuquả;tăngcườngsựủnghộxãhộicómụcđíchđốivớicưdân;căncứvàonhucầucưdâncókhảnăngchitrảvàtiêuchuẩnxãhộivềnhàởđểtạođiềukiệnthựchiệnquyềncónhàởcủamình.

Pu-tincònbàytỏNgasẽcảicáchchếđộgiáodục,tăngđầutưchogiáodụcvànângcaohiệuquảsửdụngcủanó.Chínhphủsẽtiếnhànhcảitổđốivớicáctrườnggiáodụcchuyênnghiệpthôngqualiênhợpvớicáctrườngđạihọcvàcaođẳng,vàxâydựngkhuđạihọc.Cảicáchchếđộytếchữabệnh,thựchiệnchínhsáchbảođảmcủanhànướcvềcứutrợytếmiễnphí,chếđịnhphápluậtliênbangvềbảohiểmxãhộiytế.Cảicáchchếđộbảođảmxãhội,cắtgiảmtrợcấpngânsáchcủangườisảnxuấthànghoávàdịchvụ,vàchocưdâncácloạiưuđãivàtrợcấp,tiếptụcduytrìưuđãiđốivớicựuchiếnbinhtrongchiếntranh,anhhùngliênXôvàanhhùngNga,nhưngdầndầnchuyểnthànhhìnhthứctiềntệhoá.Cảicáchchếđộviệclàm,nângcaotínhlưuđộngcủasứclaođộng,thựchiệnchếđộhợpđồnglaođộng,bảođảmcânbằnglợiíchcủangườilàmthuê,chủthuêvàổnđịnhđấtnước,tiếptụcnângcaomứctiềnthùlaolaođộngthấpnhất,xâydựngtổchứccôngđoàn,ngânsáchliênbangcókhoảnriêngtiếnhànhtrợcấpđốivớingườithấtnghiệpvàxâydựngcơchếtáitạoviệclàmhữuhiệu.

Pu-tinchorằngmụctiêucủahiệnđạihoánềnkinhtếlàđạttớitốcđộtăngtrưởngkinhtếổnđịnh,nângcaonănglựccạnhtranh,khiếnchocơcấukinhtếphùhợpvớitiêuchuẩnquốctế.Vìvậy,chínhphủNgacầnphảiđẩynhanhbướcđicảicáchkinhtế:

1.Tăngcườnglậppháp,bảođảmmôitrườngđầutưvàkinhdoanhưuviệt.Tạođiềukiệncạnhtranhbìnhđẳngđốivớitấtcảcácchủthểkinhtếtrongtoànquốc.Sẽxoábỏtuyệtđạiđasốtrợcấptrựctiếpvàgiántiếpđốivớidoanhnghiệpthualỗvàxoábỏsựnângđỡcủanhànướccótínhkỳthị.

2.Khẳngđịnhvàbảovệquyềnsởhữutàisảntưhữu,tạođiềukiệncạnhtranhbìnhđẳng,vàsẽápdụngbiệnphápcôngkhaihoáxuấtkhẩutưbản.

3.Cảicáchhệthốngtàichínhtiềntệ,đạttớiổnđịnhtàichínhtiềntệtrunghạn.Cảicáchchếđộngânhàng,nângcaotínhổnđịnhcủangânhàng,thựchiệntrìnhtựphásảnđốivớingânhàngthualỗ,hoànthiệnchếđộthuthuếcủacơquantíndụng,tạođiềukiệnthựchiệntoàndiệntiêuchuẩnquốctếvềtrìnhtựgiámsátngânhàng,thựchiệntiêuchuẩnquốctếvềchếđộhạchtoánkếtoánvàbảngbiểu,thuhútvốnnướcngoài.pháttriểnthịtrườngchứngkhoán,khuyếnkhíchpháttriểncơquanđầutư,mởrộngcôngcụtàichínhtiềntệnhằmmởrộngđốitượngđầutưvàthuhútnhữngnhàđầutưmớilâudài,hoànthiệncơchếđiềutiếtcủathịtrườngchứngkhoán.

4.Mụctiêucủacảicáchchếđộthuthuếvàthuếquanlàcảithiệnmôitrườngđầutư,tạođiềukiệnthựchiệncânbằngngânsáchnhànước.Cânbằnggánhnặngthuthuếcủalợinhuậnvàquỹthùlaolaođộng,xoábỏphầnlớnưuđãithuthuế,quyđịnhcơquanthuthuếxuyênkhuvực,xâydựngvàhoànthiệnchếđộngườinộpthuếthốngnhất,pháttriểntinhọchoáquảnlýhànhchínhthuthuế.ChínhsáchthuếquansẽphùhợpvớilậptrườngđàmphánngagianhậpWTo,thúcđẩynềnkinhtếngahoànhậpvàohệthốngkinhtếthếgiớivàcảitiếncơquankinhtế.

5.Tăngcườngquảnlýtàisảnquốchữu.Nângcaohiệusuấtquảnlýtàisảnquốchữu,hoànthiệnchếđộđạidiệnlợiíchcủanhànướctrongcơquanquảnlýcôngtycổphần.Sửađổi“luậttưhữuhoátàisảnquốchữuliênbangNga”,hoànthiệntrìnhtựdoanhnghiệp100%vốnquốchữuliênbangchuyểnđổithànhcôngtycổphần.Chếđịnhluậtnguyêntắcquốchữuhoátàisản,loạibỏkhảnăngquốchữuhoácótínhtịchthu.Kiênđịnhbảovệthànhquảcủatưhữuhoá,nhiềuloạihìnhthứcchếđộsởhữuvàhìnhthứckinhtếcùngtồntại,cạnhtranhcôngbằng,đàothảitựnhiên.

6.Thúcđẩythayđổicơcấukinhtế.Chínhsáchcơcấucủanhànướcchủyếulàtừủnghộcácdoanhnghiệpkhôngcóthànhtíchchuyểnsangpháttriểncơsởhạtầng,bảođảmlưuđộngsứclaođộng,ủnghộsựpháttriểncủanhữngngànhmớinổilên(trướchếtlàngànhnghềsángtạovàtinhọc),khuyếnkhíchdoanhnghiệpvàdoanhnghiệplũngđoạntựnhiênsắpxếplạivàcảicách.Nhànước

cònkhuyếnkhíchmởrộngxuấtkhẩu,khuyếnkhíchsángtạo,bảođảmđiềukiệnphápluật,kinhtếvàtàichínhưuviệtchocáchoạtđộngsángtạo.Nhànướcủnghộpháttriểnđầutưrủirovàsángtạochếđộbảohiểmrủiro,bảovệquyềnsởhữutàisảntrithức,tạođiềukiệnthựchiệnngànhnghềkhoahọckỹthuậtcaopháttriểnvượttrội,pháthuyđầyđủtiềmlựckhoahọckỹthuậtvàtrithức.Pháttriểnsựnghiệpcơsởgiaothôngvàthôngtin,hìnhthànhhànhlanggiaothôngquốctếcósứccạnhtranh,nângcaotrìnhđộtinhọchoácủaxãhội.Chiatáchcôngtycổphầndầumỏkhíđốtvàthốngnhấtcôngtyhệthốngnănglượng,đốivớivậntảiđườngsắtthựchiệnchiatáchgiữađườngsắtvàvậntải,tựdohoáhơnnữađốivớithịtrườngbưuchínhviễnthông.Pháttriểnhệthốngcôngnghiệpnănglượngchấtđốt,bảođảmcơcấuhợplýcânbằngnănglượngchấtđốtcủanhànước.Pháttriểnhệthốngcôngnghiệpquốcphòng,bảođảmhọcthuyếtquânsự,kếhoạchxâydựngquânsựvàkếhoạchnhucầuvũkhícủalựclượngvũtrangđãđượcxácđịnh,tănghàmlượngkhoahọckỹthuậtvàhiệuquảcủanềncôngnghiệpquốcphòng,xâydựngmôhìnhtổnghợpcôngnghiệpquốcphòngnhấtthểhoácỡlớn,tăngcườngđầutưđốivớinghiêncứuvàthiếtkếkhoahọcquânsự,tậndụngcóhiệuquảthựclựccủacôngnghiệpquốcphòngđểpháttriểncácngànhkinhtếdândụng.Thựchiệnchínhsáchnôngnghiệphiệnđại,cầnthựchiệnphươngchâmkếthợpgiữanhànướcủnghộ,nhànướcđiềutiếtvàthịtrườngđiềutiếtđốivớinôngthônvàchếđộsởhữuđấtđai.

CảicáchkinhtếthịtrườngcủaNgalàđiềukhôngthểđảongược,mộtmặt,Pu-tinnhiềulầnnhấnmạnhcầntăngcườngvaitròcủanhànướctrongnềnkinhtế,khôiphụctrậttựkinhtế,tăngcườngđiềutiếtvĩmôcủanhànướcđốivớikinhtế,kiêntrìsáchlượccảicáchtiệmtiếnvàcânbằng,cốgắngtìmtòiconđườngmớithíchhợpvớicảicáchkinhtếthịtrườngcóđặcđiểmcủanga;mặtkhác,cáimàbanlãnhđạokinhtếcủaôngthựchiệnlàchínhsáchcảicáchkinhtếcàngtựdohoá,loạibỏsựđiềutiếtvĩmôcủanhànướcđốivớinềnkinhtế.

Tháng9năm1999,Pu-tinkhiấygiữchứcThủtướngNga,khitiếnhànhhộiđàmvớiChủtịchnướcTrungQuốcGiangTrạchDântạiniuDi-lân,từngnói,mộtnướccầngiốngnhưTrungQuốcvậy,căncứvàotìnhhìnhcủamìnhđitheoconđườngcủamìnhtrongcảicáchkinhtế.CólẽPu-tinkhiấyđãcótínhtoánkỹcàngđốivớicảicáchkinhtếcủaNgasaunày,trànđầyniềmtinđốivớichínhsáchdângiàunướcmạnhcủaNga.

ĐiểmnóngthứbatrênTráiđấtNhờchínhsáchkinhtếcủaPu-tingầnhainămnay,nềnkinhtế

Ngacuốicùngđãcóđượctăngtrưởngtươngđốinhanh.MặcdùgiớibìnhluậnquốctếcónhữngcáchnhìnkhácnhauđốivớitriểnvọngkinhtếcủaNga,nhưngnăm2000và2001,Ngalầnlượtđạttỷlệtăngtrưởngcao8,3%và5,5%,khôngthểkhônggâysựchúýrộngrãitrênthếgiới.NgoàităngtrưởnggDpra,mậudịchđốingoại,dựtrữngoạitệ,mứcđộổnđịnhtiềntệvàđánhgiátàichínhkinhtếquốctếcũngđềucósựcảithiệnrõrệt.Năm2001,tổnggiátrịsảnlượngnôngnghiệptăngtrưởng5%,tổngkimngạchxuấtnhậpkhẩutăng8,1%sovớinămtrước,đầutưxâydựngcơbảntăng8%,tăngtrưởngkimngạchbánlẻthươngnghiệpvượtquá10%,dựtrữngoạitệtăng36,79%,đạttới38,3tỷđô-laMỹ,đạtmứccaonhấttronglịchsửmấynămnay.Mứcsốngcủacưdânđượcnângcao,ổnđịnh,trongkhigiácảhàngtiêudùngtăng15,2%,thunhậpbìnhquânđầungườităng46,2%.Đồngthời,tỷgiágiữađồngrúpvàđồngđô-laMỹvềcơbảnđãổnđịnhởmức28-30:1.ThịtrườngcổphiếuNganăm2001phồnvinhchưatừngcó,trởthànhthịtrườngcósứcsốngnhấttrêntoàncầu.

NềnkinhtếNgađãtrởthànhđiểmnóngthứbatrongnềnkinhtếtoàncầungoàiTrungQuốcvàẤnđộ.TheocáchnóicủaPu-tin,năm2001,Ngađãvượtquathờikỳkhókhănnhấtvềkinhtế,trởthànhnướccónềnkinhtếpháttriểnnhanhnhấttrênthếgiới.

Mát-xcơ-vahiệnnay,bấtkểlàmuahànghayđổiđô-laMỹ,đềukhôngcóhiệntượngtranhnhaumuaxếphàngdài.ĐitrênđườngphốMát-xcơ-va,cảmgiácđầutiênchínhlànhiềuôtômới,tốt.Méc-xê-đéc,Vôn-sva-genlàmấyloạixenhậpkhẩumàngườiNgathíchnhất,vìvậychỉcầncóloạixenàomớira,thìlậptứcsẽcóthểthấyđượcởMát-xcơ-va.ThậmchícóphươngtiệnthôngtinđạichúngNganói,lượngtiêuthụxeMéc-xê-đécởNgacònnhiềuhơntoànbộchâuÂu.Vềmặttiêudùng,chỉtínhriêngnăm2002,sốlượngsiêuthịởMát-xcơ-vađãtăng50%.SiêuthịliênhoàncỡlớncủaThổnhĩKỳcấpđộkhôngthấplàram-xto(siêuthịchuộttúi)mởsiêuthịnàolàsiêuthịấylàmănphátđạt,việckinhdoanhhếtsứcpháttriển,đếncuốituầnngaycảđậuxecũngphảimấtnửangày.ChuỗinhàhàngMcDonalrấtđượcgiớitrẻyêuthíchlạinởrộởkhắpnơi,việckinhdoanhrấtphátđạt.

Cầnphảinóirằng,tăngtrưởngkinhtếcủaNgahiệnnay,đốivớimộtnướclớnthứctỉnhnàymànói,mớichỉlàmộtsựkhởiđầu.Nhưngsựmởđầunàyđãchothấy,chínhsáchcảicáchhệthốnghoácủaPu-tinđãgiànhđượckếtquảbanđầu.DựkiếntươnglainềnkinhtếcủaNgavẫnsẽgiữđượctỷlệtăngtrưởngtươngđốicaotrongmộtthờigiandài.Xétđiềukiệntrướcmắt,tỷlệtăngtrưởngtươngđốicaonàychủyếuxuấtpháttừbanềntảng:Mộtlàchênhlệchcótínhkhôiphụccủathờikỳđầucấtbướccủanềnkinhtế.Tăngtrưởngkhởiđiểmtươngđốithấptươngđốidễđạttớitỷlệtăngtrưởngtươngđốicao,đâylàquyluậtphổbiến.hailàtàinguyênphongphúcủaNgađãđemlạiưuthếxúctiếnkinhtếvàưuthếmậudịchquốctếrõrệtchoNga,ưuthếnàysẽcònđượctăngcườnghơnnữa.BalàsựpháttriểncủaNgatronglĩnhvựckhoahọckỹthuậtcaokhiếnchotăngtrưởngkinhtếcủanướcnàycócảưuthếtàinguyênvàưuthếkhoahọckỹthuật.Trướcmắt,NgakhôngnhữnglàđầutàucủakinhtếkhuvựcđôngÂu,màlànướctăngtrưởngngànhthôngtinnhanhnhấttrongkhuvựcnày.

Xétvềlâudài,pháttriểnkinhtếcủaNgasẽcótácđộngnhấtđịnhđốivớinềnkinhtếthếgiới.Xétvềtổnglượng,tácđộngnàychủyếubắtnguồntừsứccạnhtranhcủathươngmạiquốctếcủanótrênthịtrườngquốctế.NgacócơsởcôngnghiệpvàkỹthuậtcôngnghiệpkếthừatừthờikỳliênXôcũ,cộngthêmtàinguyêngiárẻvàmốiliênhệtựnhiêngiữanóvớithịtrườngchâuÂu,nósẽtriểnkhaicạnhtranhngàymộtmạnhhơnvớicácnướcchâuÁ,NamÂuvàcácnướcMỹLa-tinhtạithịtrườngsảnphẩmcấpvừavàcấpthấp,vàtriểnkhaicạnhtranhvớiÂuMỹvàTrungQuốctronglĩnhvựcvũtrụ.Xétvềcơcấu,Ngacóưuthếlũngđoạnhoặcnửalũngđoạnvềmặttàinguyênthiênnhiên.Nhữngtàinguyênthiênnhiênbaogồmdầumỏ,khíđốt,gỗvàmộtsốkhoángsảnkimloạimàu.Saunăm1993,Ngabánnhiềukimloạimàurathịtrườngquốctế,khiếnchogiácảcủanhiềusảnphẩmgiảmtớitrênmộtnửa,xuấtkhẩukimloạimàucủaTrungQuốccũngchịutácđộngnghiêmtrọng.Cuốinăm2001,tổchứccácnướcxuấtkhẩudầumỏkhiquyếtđịnhbiệnpháphạnchếsảnxuấtduytrìgiá,cũngkhôngthểkhôngcoitháiđộcủaNgalàmnhântốsuyxéttrọngđiểm.TrữlượngdầumỏphongphúcủaNgakhôngnhữngcóảnhhưởngngàymộtlớnđốivớithịtrườngdầumỏquốctế,hơnnữacũnglàmộttrongnhữngnhântốsuyxéttrọngđiểmcủaMỹtrongquanhệMỹNga.

Từđócóthểthấy,nềnkinhtếNgasẽtrởthànhmộtbộphậncấu

thànhhếtsứcquantrọngtrongnềnkinhtếthếgiớimộtcáchkhôngthểtránhkhỏi.

ĐườnglốikinhtếtươnglaicủaPu-tin

TuynềnkinhtếNganăm2000-2001cósựtăngtrưởnglớn,nhưngcácchỉtiêukinhtếchủyếunửađầunăm2002màNgacôngbố,tổnggiátrịsảnphẩmtrongnướcvàsảnxuấtcôngnghiệplầnlượttăngtrưởng3,8%và3,2%sovớicùngkỳnămtrước,thấphơntỷlệtăngtrưởng5,4%và5,5%củahaichỉtiêunàycùngkỳnămtrước.ĐiềunàychothấytốcđộtăngtrưởngkinhtếcủaNgađãchậmlạirõrệt.

ChínhphủNgađãtổngkếttìnhhìnhkinhtếnửađầunămtạihộinghịtổchứcngày18tháng9.BộtrưởngpháttriểnkinhtếvàmậudịchNgađãđểlộrakhiphátbiểuvớicácphươngtiệnthôngtinđạichúngsauhộinghị:KinhtếNga“dễchịuảnhhưởngcủanhữngthayđổinhỏvềkinhtếtừbênngoài”,“kinhtếNgaquáỷlạivàoxuấtkhẩu”.Từtháng1đếntháng6năm2002,xuấtkhẩucủaNgagiảmxuống7%,hìnhthànhsựtươngphảnsovớităngtrưởngxuấtkhẩuliêntụccủamấynămtrước.Nửađầunăm,đápứngyêucầuhạnchếsảnxuấtduytrìgiácủatổchứccácnướcxuấtkhẩudầumỏ,lượngxuấtkhẩudầumỏmỗingàycủaNgađãgiảm150ngànthùng;xuấtkhẩugangdonhiềunướcthựchiệnbiệnphápchốngbánphágiánênbịhạnchế;đồngthờixuấtkhẩukimloạimàucũngdonhucầucủathịtrườngquốctếhạxuốngnêngiảmbớt.TỷgiáđồngrúptăngthựctếcũnglàmộttrongnhữngnguyênnhândẫntớisứccạnhtranhxuấtkhẩusảnphẩmcủaNgagiảmxuống.Sảnxuấtcủadoanhnghiệpmôhìnhxuấtkhẩunguyênliệudovậybịảnhhưởngnghiêmtrọng,tiếpđếnlantớinhiềungànhtươngquan.

Kểtừcuốinăm2001đếnnay,sảnxuấtcôngnghiệpcủaNgatăngtrưởngchậm,nhiềuthángliềnchỉtăngtrưởngmộtchút,chỉđếntháng6tốcđộtăngtrưởngmớinhanhhơn.Xétnguyênnhâncủanó,trướctiênlàchiphíkhíđốt,điện,vậntảivàtiềnlươngcôngnhântăng,giáthànhsảnxuấttăngcao,lợinhuậngiảmđi;tiếpđến,songsongvớixuấtkhẩugiảmxuống,nhậpkhẩutăng7%,khiếnchonhữngngànhcôngnghiệpdântộcvốnđãthiếusứccạnhtranhlạirơivào

khókhăn,nhiềungànhđềukêugọichínhphủnângcaothuếquan,hoặcápdụngcácphươngthứckhácbảovệngườisảnxuấtcủanướcmình;lạicònmộtthựctếnữa,mặcdùtiềnlươngtăngnhiều,nhưngnăngsuấtlaođộngvẫncứthấp.

Ngoàira,đầutưtàisảncốđịnhcủadoanhnghiệpnửađầunămchỉtăng1,8%,thấphơnnhiềusovớidựkiếncủachínhphủ.Đâychủyếulàdothayđổiluậtthuếdẫntới.Từnăm2002trởđi,Ngađãxoábỏưuđãithuthuếđốivớiđầutư,từđóảnhhưởngđếntínhtíchcựcđầutư.Cácchuyêngiachỉra,thịtrườngtàichínhtiềntệNgakhôngpháttriển,70%~80%đầutưtàisảncốđịnhphảidựavàovốntựcócủadoanhnghiệp,lợinhuậndoanhnghiệptừnăm2002đếnnaygiảmphổbiến,đầutưdùngvàođổimớithiếtbịvàmởrộngtáisảnxuấttấtnhiêncũnggiảmđi.Trướcmắtmứcđộlãohoácủathiếtbịdoanhnghiệpđãlêntới70%-75%,vấnđềnàykhôngđượcgiảiquyết,thìnềnkinhtếNgakhôngthểnàoduytrìđượctăngtrưởngtốcđộcao.CơcấuđầutưcủaNgamấynămgầnđâycũngkhônghợplý.Trongtìnhhìnhđầutưchủyếunghiêngvềcôngnghiệpnguyênvậtliệu,kinhtếkhôngthểnàocótăngtrưởngổnđịnhđược.

Cầnphảinóirằng,hainămgầnđâychínhphủNgađãcónhiềuviệclàmtrongviệccảithiệnmôitrườngđầutư,nhưngcảithiệnmôitrườngđầutưlàmộtcôngtrìnhchỉnhthể,khôngthểthấyhiệuquảtrongmộtthờigianngắnđược.Mộtsốbiệnphápcảicáchvốnchorằngcóthểkíchthíchkinhtếpháttriểnvẫnđemlạivấnđềmới,nhưmộttrongnhữngbiệnphápquantrọngnhấttrongcảicáchthuthuếlàhạthuếthunhậpdoanhnghiệptừ35%xuốngcòn25%,kếtcụclàthungânsáchgiảmmạnh,dẫntớichínhphủkhôngthểkhôngdùngdựtrữngânsáchvốndànhriêngđểdùngchotrảnợnăm2003,điềunàytấtsẽgâyảnhhưởngkhôngcólợichotìnhhìnhngânsáchnăm2003.Việcđơngiảnhoáhoặcxoábỏmộtsốloạithuếkháccũngtạothêmkhókhănchongânsáchđịaphương.

Xétnhữngtìnhhìnhnóitrên,cácnhàkinhtếhọccủaNgađãđưarađánhgiábiquanđốivớitriểnvọngkinhtếcủanướcmình,họlolắngmộtcuộckhủnghoảngkinhtếđangtiềmẩn.

Nhữngnhàkinhtếhọcnàynói,sốliệukinhtếvĩmôcơbảncủaNgacòntốt,nhưngmộtsốxuthếmớixuấthiệngầnđâylạikhiếnngườitalolắng.Nát-xi,ngườiphụtráchbannghiêncứucủacôngtyquảnlývốncủacơquanphụchưngtiềnvốn(renaissanceCapital)

nói,điềukhiếnngườitalolắngnhấtlàtăngtrưởngchậmlại.

Nghiêncứucủacơquantìnhbáokinhtếgầnđâynhấtpháthiện,giảdụNgacóthểduytrìmứctăngtrưởng3,5%mộtnăm,cònEUtrungbìnhmỗinămtăngtrưởngvớitốcđộ2%,vậythìNgacần100nămmớicóthểđuổikịpmứcthunhậpbìnhquânđầungườicủaEU.Cácnhàkinhtếhọcchorằng,nếunhưkhôngcảicáchcơcấuhơnnữa,vàtiếnhànhkiểmtratriệtđểđốivớihệthốngngânhàng,thì3,5%cũngkhócóthểduytrìđược.MộtnhàkinhtếhọchàngđầucủacơquanđốithoạibabênngânhàngđầutưNgabàytỏ,nếunhưcứtiếptụcpháttriểnnhưvậy,thìmộtcuộckhủnghoảngkinhtếmớilàđiềukhótránhkhỏi.Nhàkinhtếhọcnàychorằng,NgađanglặplạiconđườngmàhànQuốctừngthấtbại,thểchếcồngkềnh,cơcấutổchứckiểungànhdọc,lạithiếuhệthốngngânhànglànhmạnh,cáimàNgathựchiệnlàmôhìnhkinhtếchâuá,cáihọtuânthủlạilàhệthốnglấymệnhlệnhhànhchínhlàmchủđạo.

NhàkinhtếhọcMa-xinVít-xnhép-xkitheodõitìnhhìnhpháttriểncủaNgacủacơquanMô-gânXtan-litạiluânđôncũngchorằng,tăngtrưởngsảnxuấtcôngnghiệpchậmlạikhôngphảilàdiễnrađộtngột,ôngtacũngđãsớmdựtínhđến,sựphồnvinhdocácnhântốtrongđócóđồngrúpmấtgiánăm1998tạothànhđãđiđếnđiểmcuối.Nhưngnay,ngaycảđồngrúpmấtgiácũngkhônggiúpíchgìchotăngtrưởngkinhtế,vìnănglựcsảnxuấtđãhếtcỡrồi.Suychocùng,lànhucầutiêudùngvàđầutưđãthúcđẩykinhtếtăngtrưởng.

Vìvậykhôngítnhânvậtchuyênmônchorằng,Pu-tinmuốntiếptụcduytrìkinhtếNgapháttriểntốtđẹp,cầnphảigiảiquyếttốtmấyvấnđềdướiđây.

TừđócóthểthấyconđườngphụchưngnềnkinhtếNgacủaPu-tinvẫncònrấtdài.

T

ChươngVIII

NGOẠIGIAOHAICÁNH

Hướngrathếgiới,ưutiênkinhtếthươngmại

rongbảnbáocáotìnhhìnhnăm2002,Pu-tinđãnóinhiều,nóiđặcbiệtđếnvấnđềNgagianhậpTổchứcthươngmạithếgiới.Điềunàychothấy,gianhậpTổchứcthươngmạithếgiớiđãtrởthànhvấnđềtrọngđạimàcácnhàquyếtsáchtốicaocủaNgaquantâmchúý.

Mấynămgầnđây,việccógianhậpTổchứcthươngmạithếgiớihaykhôngđãdẫnđếntranhluậncựckỳlớnởNga.Nhữngngườiphảnđốinói,nềnkinhtếNgakhôngcósứccạnhtranhlớnlắm,saukhigianhậpTổchứcthươngmạithếgiớirồi,khôngđủđểứngphóvớitháchthứcmàWTođemđến.Mộtcuộcđiềutradânýchothấy,trongcácdoanhnghiệpcủaNgachỉcókhoảng10%chorằngmìnhcósứccạnhtranhtrênthịtrườngquốctế,khoảng90%doanhnghiệpchorằngmìnhthiếusảnphẩmcósứccạnhtranhtrênthịtrườngquốctế.Còncóngườiphântích,trongcácthiếtbịsảnxuấtcủaNgahiệnnay,cótới2/3đãlỗithời,cònngànhdịchvụthìđangởtronggiaiđoạnmớicấtbước,điềunguyhiểmhơnlànôngnghiệpìạchkhôngtiếnđược.Cácchuyêngiaphântíchnói,chodùdoanhnghiệpcóthiếtbịtiêntiếngiốngnhưnướcngoài,thìgiáthànhcủasảnphẩmsảnxuấtracũngcaohơnsovớinướcngoài,điềunàychủyếulàdođiềukiệnkhíhậu,diệntíchrộnglớncủaNgadẫnđếnchiphívậntảigiatăng.TronggiáthànhsảnphẩmcủaNga,phívậnchuyểnchiếmtỷlệtươngđốilớn.

Cònnhữngngườitánđồngthìchorằng,bấtkỳmộtnướcnàotrênthếgiớihiệnnaycóthuậntheoxuthếtoàncầuhoákinhtếhaykhông,cóhộinhậpkhônggiankinhtếthếgiớihaykhôngđãkhôngcònkhônggianđểlựachọnnữa.ThịtrườngcủaNgađãlàmộtbộ

phậncủathịtrườnglớnthếgiới.phógiámđốcViệnnghiêncứuchâuÂucủaViệnkhoahọcNgai-va-nốpnói,đốivớiNgahìnhthànhkinhtếthịtrườngkiểumởcửavàgianhậpTổchứcthươngmạithếgiớilàlựachọnduynhấtvềchiếnlược.NócóthểdọnsạchđườngchohànghoácủaNgaxuấtkhẩurathịtrườngnướcngoài,đồngthờikhiếnchocạnhtranhtrongnướctrởnênkiệntoànhơn.NgasẽmượnphápquycủaTổchứcthươngmạithếgiới,đưamộtloạtphápquyhiệnđạitrìnhđộthếgiớivàophápquycủaNga.

Thôngquasosánhnhữngýkiếncủahaiphenóitrên,Pu-tinchorằng,Tổchứcthươngmạithếgiớilàmộtthứcôngcụ.giỏisửdụngnó,aicũngcóthểtrởnênlớnmạnhhơn.Aikhôngbiếtsửdụngnóhoặckhôngmuốnsửdụngnó,khôngmuốnhọc,muốnngồitronghàngràohạnngạchvàthuếsuấtcủachủnghĩabảohộmậudịch,thìngườiđóchắcchắnsẽthấtbại,chắcchắnsẽthấtbạivềmặtchiếnlược.

Năm2001vànửađầunăm2002,quatintứctừtrongnướcNgatruyềnra,sốngườitánthànhNgagianhậpTổchứcthươngmạithếgiớiđãdầndầnchiếmưuthế.NóitheocáchnóicủaPu-tin,gianhậpTổchứcthươngmạithếgiớicầnphảisuynghĩkỹcàng.

Đầunăm2002,NgađãtriểnkhaiđàmphánvớicácbênhữuquanvềviệcgianhậpTổchứcthươngmạithếgiới.Ngày14tháng3,căncứvàotiếntrìnhđàmphán,chínhphủNgaxácđịnhrõhơnlậptrườngcủaNga.Ngày18tháng3,lạitiếnhànhmộtvòngđàmphánnữatạigiơ-ne-vơ.Bắtđầutừtháng4khởithảonghịđịnhthưđiềukiệnNgagianhậpTổchứcthươngmạithếgiới.CảmgiácgâychomọingườilàcánhcửaNgabướcvàoWTođãkhôngcònxanữa.

Từchínhphủchotớidoanhnghiệp,từcôngnhânchotớinôngdân,từthànhthịchotớinôngthônởNgađềuđanggấprútcảicách,nhằmđónnhậntháchthứctolớnđemlạichocácngànhcácnghềcủaNga,khigianhậpWTo.

Vềcôngnghiệp,hiệphộicôngthươngNgathôngquađiềutrađưaracơchếkhởiđộngnhànướckíchthíchcôngnghiệpxuấtkhẩu,chínhsáchbaogồmcungcấpkhoảnvaycủanhànước,khuyếnkhíchtiếnbộkỹthuật,donhànướcđặtmuasảnphẩmmới...

Vềmặtthuếsuấtnhậpkhẩu,đoànđạibiểuNgathamgiađàm

phángiơ-ne-vơđãđưarasaukhiNgagianhậpWTo,thuếsuấtnhậpkhẩucủaNgasẽduytrìmứchiệncó.hơnnữa,đasốhànghoátrongthờigianquáđộtừ3đến10năm,thuếsuấtnhậpkhẩuhạxuốngkhôngquá5%.lĩnhvựcdịchvụ,cácngànhnhưtàichínhtiềntệ,kếtoán,vậntải,ytếvàbưuchínhviễnthôngcũngđangkhổluyệnnộicông,chiếmcứđịabàn.

Vềmặtnôngnghiệp,BộnôngnghiệpNgacăncứvàoquytắccủaTổchứcthươngmạithếgiới,đưaraconsốchingânsáchtàitrợchonôngnghiệpcủanướcmình.

Vềmặtnhântài,Pu-tinđưarayêucầucầnbồidưỡngcánbộcótrìnhđộtươngứng.MỗimộtnướcthànhviênTổchứcthươngmạithếgiớiđềucóhàngngànngườilàmcôngtácđiềuhànhthươngmạivàgiảiquyếttranhchấp.MànghiêncứuvấnđềnàycủacơquannhànướccủaNgachỉcóvàichụccôngchức.Pu-tinyêucầucáccơquannhànướcđẩynhanhviệcbồidưỡngnhântàinắmbắtđượckiếnthứcWTO.

Xéttừxuthếtoàncầuhoákinhtếthếgiớingàynay,quahànhđộngcủaNga,việcNgatrởthànhmộtthànhviêncủaWTođãkhôngcònxanữa.

TổngcánsựcủaTổchứcthươngmạithếgiớiMu-enbàytỏ,NgacóthểgianhậpTổchứcthươngmạithếgiớivàocuốinăm2003,thếnhưngNgacòncầnphảicốgắngthúcđẩycáccảicáchkinhtếchủyếu,nhằmcóđượctưcáchtrởthànhhộiviên.

Ôngtanói,mứcđộmàTổchứcthươngmạithếgiớicầnNgacũngnhưNgacầnTổchứcthươngmạithếgiớivậy.ThiếusựthamgiacủaNga,Tổchứcthươngmạithếgiớisẽkhônghoànchỉnh.Ôngtabàytỏ,saukhiTrungQuốcgianhậpTổchứcthươngmạithếgiới,thếgiớicàngcầnNgatrởthànhhộiviên,nếukhôngTổchứcthươngmạithếgiớihoàntoànkhôngphảilàmộttổchứcthươngmạicótínhthếgiớithựcsự.NềnkinhtếNgatăngtrưởngổnđịnhlànhmạnh,tỷlệthấtnghiệpgiảmxuốngvàvậnhànhdoanhnghiệpcôngkhaihơn,cólợichoNgagianhậpTổchứcthươngmạithếgiới.Thếnhưng,Ngacòncầnphảicốgắnggấpbội.Ôngtanói,Ngacầnphảihoàntoàntiếnhànhcảicáchkinhtế,nếunhưbỏdởgiữachừng,thìsẽkhiếnchonỗlựcgianhậpTổchứcthươngmạithếgiớitrởthànhcôngcốc.

Pu-tinbàytỏsựtánđồngvềđiểmnày,ôngnói,tiếptụchộinhậpcộngđồngquốctế,trongđóbaogồmcảtranhthủgianhậpTổchứcthươngmạithếgiới,cũnglànhiệmvụchủyếucủachínhphủNga.Đồngthờiôngcũngnhấnmạnh,NgasẽchỉgianhậpTổchứcthươngmạithếgiới“trongđiềukiệncóthểchấpnhậnđược”.

Songsongvớiviệctíchcựctìmkiếmgianhập“WTo”,Pu-tincũngđangtăngcườngmốiliênhệvớicácnướcthuộctổchứcchâuá-TháiBìnhDương.KhiphátbiểutạihộinghịcácnhàlãnhđạocôngthươngTổchứchợptáckinhtếchâuá-TháiBìnhDương(APEC)năm2001,Pu-tinbàytỏ,NgasẽtăngcườnghợptácvớicácnướcthànhviênAPECkhác.

Pu-tinnói,kinhnghiệmcôngtácgần10nămnaycủaAPECchứngtỏnóđãtrởthànhmộtmôhìnhvănminhnhấttrongnhấtthểhoákinhtếquốctế,khôngbịảnhhưởngbởitrìnhđộpháttriểncủacácnướcvàbấtđồngvềhìnhtháiýthứcvàchínhtrị.làmộtkhốicộngđồngkhuvựclớnmạnh,APECđãdunghoàlợiíchcủacácbên,thíchhợpvớithểchếkinhtếcácloạihìnhvàtrìnhđộpháttriểnkhácnhau.Cơchếvậnhànhcủanóđãtrởthànhnhântốổnđịnhcủathểchếkinhtếtàichínhthếgiới,làbộphậnkhôngthểthiếuđượctronghệthốnganninhkinhtếquốctếngàynay.

Pu-tinnói,thếkỷmớiyêucầukhuvựcchâuá-TháiBìnhDươngcósựđiềuchỉnhmớitrongquátrìnhpháttriểnkinhtế,baogồmđiềuchỉnhvềcácmặtnhưchínhsáchnănglượng,vậntảivàcôngnghệthôngtin.Ôngnói,đếnnăm2002,nhucầuđốivớinănglượngcủakhuvựcchâuá-TháiBìnhDươngsẽchiếm45%củathếgiới,khoảngcáchgiữatrữlượngnănglượngvàtiêudùngcủakhuvựcnàysẽmởrộnghơn.SảnxuấtnănglượngcủaNgaổnđịnh,tàinguyêndầukhíphongphúởmiềnđôngkhôngnhữngcóthểđápứngnhucầutrongnước,màcòncóthểbảođảmxuấtkhẩuvớisốlượnglớn.Pu-tinhyvọngtấtcảcác

NướcthànhviênAPECcóthểtrởthànhđốitượngxuấtkhẩutàinguyêndầukhícủaNga.

EUvàphươngTâycũnglàtrọngđiểmhợptácđốingoạicủaPu-tin,hơnnữahiệuquảtrướcmắtrõrệt.TạihộinghịthượngđỉnhEU-Ngatháng4năm2002,ChủtịchủybanEUtuyênbốEUchínhthứcthừanhậnrằngNgađãpháttriểnthànhmộtnướckinhtếthịtrường

chínmuồi,cảicáchkinhtếmấynămgầnđâycũngtươngđốithànhcông.ViệcđưaratuyênbốnàykhiếnchoEUtrởthànhlựclượngkinhtếđầutiênthừanhậncảicáchkinhtếcủaNga.

Trongbàidiễnvănkhaimạc,ChủtịchủybanEUnói:“Tôituyênbốmộtcáchrấtvuimừngrằng,EUsẽchínhthứcthừanhậnNgachuyểnđổimôhìnhthànhmộtnướckinhtếthịtrường.ĐồngthờiEUcũngsẽtuânthủnhữngcamkếttrướcđây.làđốitáckinhtếthươngmạichủyếucủaNga,tinrằnghànhđộngđiđầuthừanhậncảicáchkinhtếmấynămgầnđâycủaNgalàcáchlàmtươngđốichínhxácvàthíchđáng.hànhđộngnàyđốivớiNgamànói,chắcchắnlàmộtmốctươngđốiquantrọngđểNgatrởthànhmộtnướcthànhviêncủaWTo”.

CònphảnứngcủaPu-tinđốivớiđiểmnàylà,mụcđíchchủyếucủaviệcNgahợptáckinhtếvớiEUlàthựchiện“nhấtthểhoákinhtế”,ôngbàytỏsựhoannghênhđốivớiviệcEUthừanhậnNgalànướccónềnkinhtếthịtrường.

TạicuộchọpbáosaukhikếtthúchộinghịthượngđỉnhNga-EU,Pu-tinnói,giữaNgavàEUtuytồntạimộtsốvấnđề,nhưngsựhợptácgiữahaibênsẽkhôngdừnglại,đốithoạinănglượnggiữahaibênđangpháttriểnnhanhchóng,trongđóbaogồmcảkếhoạchcungứngdầumỏlâudàicủaNgachoEU.

Ngày6tháng6năm2002,TổngthốngMỹBu-sơ,khinóichuyệnđiệnthoạivớiPu-tin,cũngthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrường.

Bu-sơnói,BộThươngmạiMỹđãquyếtđịnhthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrường.Pu-tinbàytỏsựhoannghênhvềđiềunày,vàchỉrađiềunàysẽtăngthêmđộnglựcmạnhmẽchoviệcpháttriểnquanhệkinhtếNga-Mỹ.

PhóchủnhiệmvănphòngchínhphủNgaVô-rinkhiđánhgiáquyếtđịnhcủaMỹthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrườngđãchỉra,chínhphủNgahyvọngsaunàycácnhàdoanhnghiệpNgasẽkhôngcòngặpphảinhữngbiệnphápvàhạnchếcótínhkỳthịbấthợplýtạithịtrườngMỹvàEUnữa.Ôngtanhấnmạnh,việcEUvàMỹđềuthừanhậnsựthịtrườnghoácủanềnkinhtếNgakhiếnngườitavuimừng.

BộtrưởngpháttriểnkinhtếvàthươngmạiNgabàytỏ,quyếtđịnhnàycủaMỹđánhdấutrênthựctếMỹđãthừanhậncảicáchcủaNga,cảicáchnàyđãgiànhchocácnhàdoanhnghiệpNgaquyềnlàmviệcbìnhđẳngtrênthịtrườngMỹ.Ôngtacònchỉra,MỹthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrườngsẽtạocơhộimớichoNgathuhútvốnnướcngoài.lànướclánggiềng,TrungQuốclạicàngtrởthànhđốitượngchiếnlượchợptácđốingoạicủaPu-tin.

KểtừkhiliênXôgiảithể,quanhệkinhtếthươngmạiTrung-Ngamặcdùcógặptrắctrở,nhưngxétvềtổngthểvẫnlàtăngtrưởngvữngchắc.Kimngạchthươngmạihaibêntừ4,63tỷđô-laMỹnăm1992tănglênđến8,03tỷđô-laMỹnăm2000,năm2001lạiđộtphámức10tỷđô-laMỹ.Tháng8năm2002,kimngạchthươngmạihaibênTrung-Ngađạttới7,64tỷđô-laMỹ.MặcdùtrướcmắtkimngạchthươngmạiTrung-NgakhôngthểsosánhđượcvớikimngạchthươngmạiTrung-Mỹmỗinămhơn100tỷđô-laMỹđược,nhưngchúngtakhôngthểkhôngthấyđược,thựctếnàylàdochịusựhạnchếcủatìnhhìnhngoạithươngchỉnhthểcủaNga.KimngạchthươngmạiNga-Mỹnăm2000cũngkhôngquá8tỷđô-laMỹ,hợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngasovớinócũngkhônghềthuakém.

MặcdùtrướcmắtkimngạchkinhtếthươngmạiTrung-Ngacòntươngđốinhỏ,nhưnghợptáckinhtếgiữahainướcđãcóđủcơsởtươngđốithiếtthực.

HợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngađãcóđủbảođảmcơchếvữngchắc.ĐểthúcđẩyhợptáckinhtếhainướcTrung-Nga,hainướcđãthiếtlậpcơchếgặpgỡđịnhkỳgiữahaithủtướng,thànhlậpủybangặpgỡđịnhkỳThủtướngTrung-Nga.Bêndướiủybannàycònthànhlậpcáccơquantrựcthuộcnhưphânhộihợptáckinhtếthươngmại,phânhộihợptácngânhàng,phânhộihợptácgiaothôngvậntải,phânhộihợptácnănglượng,phânhộihợptáckhoahọckỹthuật,phânhộihợptácbưuchínhviễnthôngvàcôngnghệthôngtin,thúcđẩytoàndiệnhợptáckinhtếTrung-Ngapháttriển.lãnhđạohainướcTrung-Ngacoitrọngcaođộhợptáckinhtếsongphương,xácđịnhhướngưutiênchopháttriểnquanhệkinhtếthươngmạisongphươngtrongthếkỷXXi.“hiệpướchợptáclánggiềnghữunghịTrung-nga”quyđịnh:“haibênsẽtriểnkhaihợptácvềkinhtếthươngmại,quânsự,khoahọckỹthuật,nănglượng,vậntải,nănglượnghạtnhân,tàichínhtiềntệ,hàngkhôngvũtrụ,côngnghệthôngtinvàcáclĩnhvựcmàhaibêncùngquantâm,thúcđẩy

hợptáckinhtếthươngmạigiữabiêngiớihainướcvàcácđịaphươngpháttriển,vàcăncứvàoluậtphápnướcmìnhtạođiềukiệntốtđẹpcầnthiếtchoviệcnày”.Từngày21đến23tháng8năm2002,ThủtướnghainướcTrung-Ngađãtiếnhànhcuộcgặpgỡđịnhkỳlầnthứ7.haibênđãkýmộtloạtvănkiệnquantrọngnhư“Thôngcáochunggặpgỡđịnhkỳlầnthứ7ThủtướnghainướcTrung-nga”,“Kỷyếuhộinghịlầnthứ6ủybangặpgỡđịnhkỳThủtướnghainướcTrung-nga”,“hiệpđịnhthanhtoánngânhànggiữangânhàngnhândânTrungQuốcvàngânhàngTrungươngliênbangNgavềmậudịchkhuvựcbiêngiới”,“ThoảthuậnkhungngânhàngcôngthươngTrungQuốccungcấptíndụngbênmuaxuấtkhẩu200triệuđô-laMỹchongânhàngngoạithươngnga”.Thủtướnghainướcthoảthuận,trọngđiểmhợptácgiữahaibêntrongthờigiantớilà:Tốiưuhoácơcấuthươngmạihànghoá,nângcaotỷtrọngthươngmạisảnphẩmcôngnghệcao,sảnphẩmcơđiệnvàcáchànghoácógiátrịphụthêmcao;tăngcườnghợptáckinhtếkỹthuậtvàđầutư,hoànthiệnquanhệdịchvụthươngmại,thôngquapháttriểnmốiliênhệkinhtếhìnhthứctiêntiến,làmchohợptáckinhtếthươngmạihainướccàngphùhợpvớiquyphạmquốctếhơn;tăngcườnghợptácnănglượngTrung-Nga,điềuhànhthựchiệncácdựánnănglượngcótriểnvọng.TrướcmắtcầnđẩynhanhviệcphêduyệtdựánxâydựngđườngốngdẫndầutừAn-sát-xcơcủaNgađếnđạiKhánhcủaTrungQuốc,làmchonómauchóngđivàogiaiđoạnthiếtkếbướcđầu.haibênsẽcòntăngcườnghợptácvềdựán“vậnchuyểnkhítừtâysangđông”vàhợptácsửdụngnănglượnghạtnhânhoàbình;đisâuhợptáctronglĩnhvựcvậntải,tăngcườngphốihợpgiữahaiBộgiaothônghaibên;tíchcựctriểnkhaihợptáckhoahọckỹthuật,thúcđẩycơquannghiêncứukhoahọchainướctiếpxúc,thúcđẩypháttriểncáckhucôngviênkhoahọckỹthuậtliênhợp;đisâuhợptáchàngkhôngvũtrụ,songsongvớithựchiệnnhữngdựánhợptácưutiênđãđượcxácđịnh,bắtđầunghiêncứunhữngdựánhợptácmớitrongtươnglai;mởrộnghợptácgiữangânhànghainước,cungcấpdịchvụtàichínhtiềntệvữngchắcchohợptáckinhtếthươngmạicủahaibêntrongcáclĩnhvực;triểnkhaihợptáctronglĩnhvựcthôngtin,bưuchínhviễnthông;đisâutronghợptáchàngkhôngvũtrụ.Điềunàychothấy,tiếpsaucuộcgặpgỡđịnhkỳlầnthứ6ThủtướnghainướcTrung-NgakhiếnchohợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngabướcvào“đườngcaotốc”,hợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngalạibắtđầusựchuyểnbiếntừtăngtrưởngvềlượngsangnângcaovềchất.

Thamgiavàohợptáckinhtếđaphươngsẽtrởthànhconđường

quantrọngtrongviệcđisâuhợptáckinhtếTrung-Nga.Trướcmắt,Trung-NgađềulàthànhviêncủaAPEC,tăngcườnghợptáckinhtếtrongkhuônkhổnàyđãđượcchínhphủhainướccoilàsựbổsungquantrọngmởrộnglĩnhvựchợptácsongphương.CùngvớiviệcTrungQuốcgianhậpWTovàtiếntrìnhNgagianhậpWTođangđẩynhanh,Trung-Ngasẽtìmkiếmđượcnhiềucơhộihợptáchơntrongthểchếthươngmạitoàncầu.hướngtớithếkỷXXi,cùngvớisựtăngtrưởnghơnnữacủanềnkinhtếTrungQuốcvàsựphụchưngkinhtếcủaNga,trongbốicảnhnềnkinhtếtoàncầusasút,hợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngacóthểtrởthànhbiệnphápquantrọngthúcđẩysựchấnhưngnềnkinhtếhainước,bảođảmanninhkinhtếcủahainước.

"Ngoạigiaohaicánh"củaPu-tinSaukhiPu-tinlênnắmquyền,ôngđứngtrướcthửtháchnghiêm

ngặtvềcácmặtchínhtrị,kinhtế,quânsựtrongvàngoàinước.Trongtìnhhìnhđó,ôngđãđaotobúalớntiếnhànhcảicáchthểchếchínhtrị,kinhtếcủađấtnước,đồngthờiđẩynhanhtrấnápphầntửchiarẽChe-sni-a,tấncôngchủnghĩakhủngbố,bảovệđấtnướcthốngnhất.Tươngứngvớinhữngcáiđó,vềchínhsáchngoạigiao,ôngtiếnhànhđiềuchỉnh,pháttriểnvàsángtạotrêncơsởnềnngoạigiao“chimưnghaiđầu”,đềrachínhsáchngoạigiaotoàndiệncủngcốcộngđồngcácquốcgiađộclập,cânbằngđôngtây.Trongchínhsáchngoạigiaonày,phươngđôngphươngTâygiốngnhưhaicánhcủanềnngoạigiaoNga,chỉcóhaicánhcùngbay,thìmớicóthểtựdobaylượntrênvũđàiquốctếđược.

“Ngoạigiaohaicánh”củaPu-tinlàsựkếthừavàpháttriểncủa“ngoạigiaochimưnghaiđầu”củaEn-xin.ThờikỳđầuđộclậpnướcNga,từngmộtđộthựchiệnchínhsáchđốingoại“nhấtbiênđảo”,vềngoạigiaohoàntoànnghiêngvềphươngTây,ảotưởngcóthểdùngthoảhiệpvànhượngbộđểđổilấysựtiếpnhậncủaphươngTây.ThếnhưngtâmnguyệncủanướcNgađãkhiếnchomìnhphảitrảmộtcáigiánặngnề.Chiếntranhlạnhtuyđãkếtthúc,nhưngsựcảnhgiáccủaphươngTâyđốivớiNgavẫnchưabịloạibỏ,mưuđồlàmsuyyếunướcNgavẫnkhônghềthayđổi.NgahoànhậpvàophươngTâykhôngthành,ngượclạimấtđiảnhhưởngtruyềnthốngởphươngđông,lợiíchcủabảnthânvàhìnhtượngnướclớnbịtổnhạinghiêm

trọng.

Đònđaunhớlâu,En-xinbịbuộcphảiđiềuchỉnhchiếnlượcngoạigiao,bắtđầuthúcđẩythựchiện“ngoạigiaochimưnghaiđầu”đồngthờihướngvềcảphươngđôngvàphươngTây.ThôngquacảithiệnvàpháttriểnquanhệvớicácnướcphươngđôngnhưTrungQuốc,Ngatừngbướcthoátkhỏicảnhkhốnđốnngoạigiao,xâydựngmộtsựcânbằngvềýnghĩanhấtđịnhgiữaphươngđôngvàphươngTây.Nhưngdotìnhhìnhchínhtrịtrongnướctiếptụcchaođảo,cộngthêmtìnhhìnhquốctếkhôngngừngxấuđi,tínhcânbằngcủa“ngoạigiaochimưnghaiđầu”cựckỳkhôngổnđịnh,thiếurõrệttínhchủđộng,tínhcóthểdựbáotrướcvàtínhliêntụcnhấtquán.

SaukhiPu-tinlênnhậmchứcTổngthống,Ngađãpháttriểnthêmtrêncơsởkếthừachínhsáchnày,trongchínhsáchngoạigiaovàthựctiễn,đặtcộngđồngcácquốcgiađộclậpvàovịtríđặcbiệt,cònÂuMỹvàchâuáthìđượcliệtvàohướngưutiênpháttriển.ThứtựsắpxếpphươngđôngphươngTâytuycótrướccósau,nhưngvịtrícủachúngtrongnềnngoạigiaocủaNgavẫmgầnnhưquantrọngnhưnhau.ĐúngnhưPu-tinđãchỉra:“đặcđiểmcủachínhsáchngoạigiaocủaNgalàởchỗtínhcânbằng,đâylàdovịtríđịachínhtrịlànướclớnÂuácủaNgaquyếtđịnh.”

Đồngthời,“ngoạigiaohaicánh”củaPu-tincũnglàdotínhđếnnhucầuhiệnthựcvàlợiíchlâudàicủaNgaquyếtđịnh.NướcNganằmvắtnganglụcđịaÂuá,dođónócầnphảiđồngthờixâydựngvàduytrìmôitrườngxungquanhtốtđẹpvớicảÂuvàá,nhằmcólợichosựphụchưngcủaNga.ĐặcbiệtlàđứngtrướcviệcnATotiếptụcmởrộngsangphíađôngvàMỹpháttriểnNMD,đứngtrướcsựchènéptoàndiện,Ngacầnphảixuấtpháttừtínhtoánchiếnlượcsâuxavềanninhquânsự,tíchcựcpháttriểnsựhợptácvớiTâyÂu,đồngthờitranhthủpháttriểnquanhệvớiphươngđông,nhằmxâydựngmộthậuphươnglớnchiếnlượcổnđịnh,đồngthờicốgắngthúcđẩyhợptáckinhtế,khaithácthịtrườngtiềmlựctolớn,chínhlàtrongbốicảnhđó,ngoạigiaocủaPu-tinlấycủngcốcộngđồngcácquốcgiađộclậplàmđiểmtựa,thúcđẩythựchiện“ngoạigiaohaicánh”cânbằngphươngđôngphươngTây.

SaukhiPu-tinlênnắmquyền,đãlầnlượtkýhaivănkiệncótínhcươnglĩnhvềvấnđềngoạigiao:Tháng4năm2000ký“nguyêntắcchungchínhsáchngoạigiaoliênbangnga”,tháng7năm2000ký“ý

tưởngchínhsáchngoạigiaoliênbangnga”.Trong“ýtưởng”,Pu-tinchỉrõ:“ChínhsáchđốingoạicủaliênbangNgacầnnhằmthúcđẩythựchiệnphươngchâmngoạigiaotíchcực;củngcốcơchếquảnlýđaphươngtiếntrìnhchínhtrịvàkinhtếcótínhmấuchốt,trướchếtlàhộiđồngBảoanliênhợpquốc;tạođiềukiệncólợichopháttriểnkinhtếvàxãhộicủađấtnước,bảođảmổnđịnhtoàncầuvàkhuvực;bảovệquyềnlợivàlợiíchhợpphápcủacôngdânNgasinhsốngởnướcngoài;pháttriểnquanhệvớicácnướcthànhviêncộngđồngcácquốcgiađộclậptheochuẩnmựcluậtquốctế,pháttriểntiếntrìnhnhấtthểhoáthíchứngvớilợiíchcủaNgatrongphạmvicộngđồngcácquốcgiađộclập;bảođảmNgagianhậpcơcấukinhtế,chínhtrịtoàncầuvàkhuvựcvớitưcáchmộtthànhviênđượchưởngquyềnlợiđầyđủ;hỗtrợgiảiquyếtxungđột,baogồmthamgiavàocáchoạtđộnggìngiữhoàbìnhmàliênhợpquốc,hộiđồngBảoanvàcộngđồngcácquốcgiađộclậplãnhđạo;tìmkiếmtiếnbộtronglĩnhvựcgiámsátvũkhíhạtnhân,bảovệsựổnđịnhchiếnlược,bảovệvàtăngcườngđịavịcủa“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”kýkếtnăm1972;thựchiệnnghĩavụtronglĩnhvựccắtgiảmvàtiêuhuỷvũkhígiếtngườihàngloạtvàvũkhíthôngthường,thihànhbiệnphápcủngcốsựtínnhiệmvàổnđịnh,bảođảmthựchiệngiámsátquốctếđốivớixuấtkhẩuhànghoávàkỹthuật,cungcấpdịchvụquândụngvàhaimụcđích;sửađổihoặckýkếtthoảthuậnmớimàphápluậtyêucầutrongvấnđềhạnchếvàcắtgiảmquânbị,mởrộngnghĩavụchínhtrịvềbiệnpháptăngcườngtincậyvàanninh;thúcđẩyxâydựngkhuvựckhôngcóvũkhígiếtngườihàngloạt;triểnkhaihợptácquốctếtrongmặttrậntấncôngtộiphạmquốctếvàchủnghĩakhủngbố”.

Cònvềmặtsáchlượcngoạigiaocụthể,haivănkiệnnàynhấnmạnhnổibậtmấymặtsau:Thứnhất,nguyệnhợptáchơnnữavớiMỹvềmặthạthấpvaitròcủanhântốvũlựctrongquanhệquốctế;Thứhai,coiliênminhchâuÂulàđốitácchínhtrịkinhtếcựckỳquantrọng,quanhệvớicácnướcchâuÂulàmặtưutiêntruyềnthốngcủachínhsáchngoạigiaocủanga;Thứba,chorằngngoạigiaochâuálàmộttrongnhữngphươnghướngcựckỳquantrọngcủanó,vàcầnpháttriểnnềnngoạigiaochâuá,tíchcựcpháttriểnquanhệhữunghịvớiTrungQuốclàđiềucựckỳquantrọng;Thứtư,chorằngmặtưutiêncủachínhsáchngoạigiaocủanólàbảođảmhợptácđaphươngvàsongphươngtiếnhànhvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpphùhợpvớilợiíchanninhquốcgia,trọngđiểmởchỗpháttriểnquanhệlánggiềngvàquanhệđốitácchiếnlượcvớitấtcảcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.

Đốixửkháchquanvới"đốithủcũ"QuanhệNga-Mỹlàvấnđềphứctạpnhất,gaigócnhấtvàcũng

thuhútsựchúýcủamọingườinhấttrongchínhsáchngoạigiaocủaNga.SaukhiPu-tinlênnhậmchức,đứngtrướcsựtháchthứccủaquanhệNga-Mỹ,thíchứngvớitìnhhìnhkhácnhau,đãxửlýquanhệsongphươngvớitinhthầnlinhhoạt,thựctế,tiếnthủ,giànhđượcsựpháttriểnrấtlớn.Vàtrongđólạilấysựkiện11tháng9làmđiểmchuyểnngoặtvàcơhội,mởracụcdiệnmớicủaquanhệngoạigiaoNga-Mỹ.

KhiPu-tinlênnắmquyền,cũngđúnglàlúcôngphảiđứngtrướcđiểmthấpnhấtcủaquanhệNga-Mỹkểtừkhithànhlậpcộngđồngcácquốcgiađộclập.ThờikỳđầunướcNgađộclập,quanhệNga-Mỹtừngcómộtđoạn“tuầntrăngmật”.NhưngcùngvớiviệcnềnkinhtếNgaxấuđi,MỹvàNATOkhôngngừngchènépNga,hainướcNga-MỹxuấthiệnnhiềubấtđồngnghiêmtrọngtrongnhiềuvấnđềlớnnhưNATOmởrộngsangphíađông,khủnghoảngBốt-xni-a-héc-xe-gô-vi-na,sựkiệnChe-sni-a,khủnghoảngKô-xô-vô...,hơnnữadoMỹđẩynhanhnghiêncứuchếtạohệthốngphòngngựtênlửađạnđạoquốcgia(NMD),khiếncholợiíchquốcgiacủaNgađứngtrướctháchthứcmớinghiêmtrọnghơn,quanhệNga-Mỹlậptứccóchiềuhướngxấuđi.Trongtìnhhìnhđó,vềviệcquanhệNga-Mỹpháttriểnnhưthếnào,làtiếptụchợptáchaylàđitớiđốikháng,nhấtthờimỗingườimộtýkiến.NhưngxéthiệnnaynướcMỹvẫnlàquốcgialớnmạnhnhấtvềthựclựckinhtế,quânsựtrênthếgiới,lạicóảnhhưởngchínhtrịrộngrãi,sựthựctànkhốcnàyđãquyếtđịnhchínhsáchcủaNgađốivớiMỹlàcầnphảixâydựngtrênnềntảnghợptác.“ýtưởngchínhsáchngoạigiaoliênbangnga”đượcPu-tinphêchuẩnnăm2000lạimộtlầnnữaxácđịnhquanhệNga-Mỹcầnpháttriểntrongkhuônkhổhợptác.Nóchỉra:“...Mặcdùtồntạibấtđồngnghiêmtrọng,trongnhiềutrườnghợptồntạibấtđồngcănbản,quanhệlẫnnhaucủaNgavàMỹvẫnlàđiềukiệncầnthiếtđểcảithiệntìnhhìnhquốctếvàbảođảmổnđịnhchiếnlượctoàncầu....ChỉcótrongtrườnghợptíchcựcđốithoạivớiMỹmớicóthểgiảiquyếtđượcvấnđềhạnchếvàcắtgiảmvũkhíhạtnhân.Vìlợiíchcủađôibên,cầnduytrìtiếpxúcsongphươngthườngxuyênvàkhôngngừngởtấtcảcáccấp,chứkhôngchophépquanhệđìnhtrệ”.

SaukhiPu-tinlên,tháchthứcbênngoàiởngaytrướcmắt,

nghiêmtrọngnhấtmàNgagặpphảichínhlàviệcMỹgấprútnghiêncứuchếtạoNMD.Tháng7năm1999,TổngthốngMỹClin-tơnbấtchấp“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”màMỹvàliênXôkýkếtnăm1972,đãkýdựthảoluậtvềxâydựngNMDhoàntoànđingượclạihiệpướcnày.Tháng10cùngnăm,quânđộiMỹtiếnhànhthửnghiệmlầnđầutiênđốivớikỹthuậtđánhchặntênlửađạnđạocủaNMDvàgiànhđượcthànhcông.TheokếhoạchcủachínhphủMỹ,Mỹxácđịnhlạitiếnhànhhailầnthửnghiệmtươngtựvàotháng1vàtháng7năm2000,sauđóClin-tơncăncứvàokếtquảthửnghiệm,tháng9chínhthứcquyếtđịnhcólậptứcbắttayvàobốtríNMDhaykhông.

NgachorằngkếhoạchbốtríNMD,lậtđổ“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”năm1972củaMỹlàmộtbộphậncấuthànhquantrọngcủaýđồxâydựngthếgiớiđơncựccủaMỹ,điềunàytấtsẽphávỡsựổnđịnhchiếnlượcquốctế,làmtăngtínhnguyhiểmcủatìnhhìnhquốctế,khiếnchoanninhquốcgiacủaNgabịđedoạ.Trongnước,Ngavẫncònphổbiếnvàtồntạicáchnhìnsau:Mỹxúctiếnkếhoạchnghiêncứuchếtạohệthốngchốngtênlửađạnđạo,suychocùnglàmuốnhạthấpnănglựctiềmtàngsứcmạnhhạtnhâncủaNga.MàtìnhhìnhkinhtếtrướcmắtcủaNgakhiếnchoNgakhôngcóbấtcứkhảnăngnàođểtăngchiphíquốcphòngquymôlớn,triểnkhaichạyđuahạtnhânvớiMỹ.NếunhưNgakhôngcónănglựckiềmchếhạtnhânlớnmạnh,sẽkhiếnchoNgamấtđiđịavịnướclớn,vàchỉcóthểđóngvaitròloạihaitrênvũđàithếgiới.BanlãnhđạocủaNgacònchorằng,kếhoạchtăngcườngsứcmạnhhạtnhâncủaMỹcòncómụcđíchvềquânsự.BộtrưởngQuốcphòngNgaXéc-gây-épchỉratrên“Báođộclập”rằng,MỹbốtríNMD,“khôngloạitrừtrườnghợpnày,tứccóngườilạimuốnkhiếnchoNgacuốnvàomộtcuộcchạyđuaquânbịmới,hòngngăncảnsựpháttriểnkinhtếcủanga”.Vìvậy,đểduytrìnhântốcólợiảnhhưởngtớichínhsáchcủaMỹlàcânbằngchiếnlượcquânsựNga-Mỹnày,bảođảmlợiíchanninhquốcgiavàđịavịnướclớn,NgabàytỏkiênquyếtkhôngchấpnhậnđốivớikếhoạchbốtríNMDvàsửađổi“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”củaMỹ.Vìvậy,Pu-tinđãxácđịnhhếtsứcrõràngviệcngănchặnMỹbốtríNMDlàmộttrongnhữngnhiệmvụquantrọngnhấtvàcấpbáchnhấtcủachínhsáchđốingoạiNga.

VềvấnđềNMD,Pu-tincũngnhậnthứcđượcrằng,bấtđồngvàđốikhángkhócóthểđạtđượcmụcđíchngănchặnkếhoạchpháttriểnNMDcủaMỹ,vìvậy,ôngđãápdụngbiệnphápứngphólinhhoạt,songsongvớiphảnđốiMỹpháttriểnhệthốngphòngngựtên

lửađạnđạoquốcgia,cũngđưaramộtloạtphươngáncótínhxâydựng,vàcốgắngthôngquacácloạibiệnphápngoạigiaođểgiảiquyếtvấnđềnày.VớisựthúcđẩycủaPu-tin,Đu-maquốcgiaNgađãphêchuẩn“hiệpướccắtgiảmvũkhíhạtnhânchiếnlượcgiaiđoạnhaiNga-Mỹ”(STARTII)và“hiệpướccấmtoàndiệnthửhạtnhân”đãbịgáclạinhiềunăm,thôngquahànhđộngnày,Pu-tinđãtăngcườnglậptrườngbảovệ“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”.NhưngđồngthờiNgacũngbàytỏsẽgắn“STArTii”với“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”,tứcnếunhưMỹpháttriểnhệthốngchốngtênlửađạnđạoquốcgia,Ngasẽphếbỏmọihiệpướckiểmsoátquânsựtrongđócócả“hiệpướccắtgiảmvũkhíhạtnhânchiếnlượcgiaiđoạnhaiNga-Mỹ”.

Đồngthời,thôngquabiệnphápngoạigiao,Pu-tintíchcựctìmkiếmsựủnghộcủacácnướclớnTâyÂunhưAnh,Đức,PhápvàCa-na-đa.Cácnướcnàylolắngtiếntrìnhcắtgiảmvũkhíhạtnhânxoayngượclạivàxuấthiệnchạyđuavũtrangmới,Pu-tincótháiđộphảnđốihoặctiêucựcđốivớiviệcMỹbốtríNMD.Năm2000,Pu-tinđãđithămtấtcảcácnướclớnTâyÂuvàCa-na-đa,tìmkiếmsựủnghộcủacácnướcđốivớiNgatrongvấnđềchốngtênlửađạnđạo.Pu-tinthậmchíkiếnnghịcùngvớiNATOvàchâuÂuliênhợpxâydựnghệthốngphòngngựtênlửađạnđạo,vàtraođổiýkiếnvớinhàlãnhđạocácnướcvềkiếnnghịnày.NhữngcáiđóđềuthểhiệnthànhýNgamuốncùngcácnướctíchcựcgiảiquyếtcáigọilàvấnđề“uyhiếptênlửađạnđạo”.Ngoàira,Pu-tincòntíchcựctìmkiếmsựhợptácvớicácnướctrongđócóTrungQuốctrongvấnđềnày.Tháng7năm2000,khiPu-tinthămTrungQuốc,đãcùngvớiTrungQuốckýkết“TuyênbốchungTrung-Ngavềvấnđềchốngtênlửađạnđạo”,thểhiệnđầyđủlậptrườngkiênđịnhcủahainướcphảnđốiviệcMỹbốtríNMD.ViệcthôngquanhữngnỗlựcnàyđãkhiếnchoviệcMỹkiêntrìpháttriểnvàbốtríhệthốngchốngtênlửađạnđạoquốcgiagặpphảisựphảnđốiphổbiếncủaNga,vàgầnnhưcủatấtcảcácnướctrongliênminhchâuÂu,TrungQuốcvàcộngđồngquốctế.Trongtìnhhìnhđó,xuấtpháttừcácsựtínhtoán,Clin-tơnđãtuyênbốhoãnviệcquyếtđịnhbốtríhệthốngphòngngựtênlửađạnđạo.Tuyvậy,MỹvẫnkhôngtừbỏpháttriểnNMD,mâuthuẫngaygắttrongvấnđềnàygiữaNgavàMỹvẫnchưakếtthúc.

Ngoàira,việcPu-tinkiênđịnhbảovệlợiíchquốcgiahơnsovớiEn-xinkhiôngnàynắmquyền,khiếnchomâuthuẫnvàbấtđồngtrongnhiềuvấnđềlớnđãtồntạitừlâugiữaNgavàMỹkhôngnhững

khôngdịuđi,màtrongmộtchừngmựckhác,còncăngthẳnghơn.

TrướctiênlàvấnđềChe-sni-a,Mỹlấycớ“nhânquyền”,khôngngừngphêphánchínhsáchChe-sni-acủaNga.Tháng2năm2000,quanchứccaocấpphụtráchcôngtácnhânquyềnvàdântịnạncủachínhphủMỹđãtiếpngườiđượcgọilà“phóchủtịchnghịviệnnướcCộnghoàChe-sni-a”Ba-sa-éptạioa-sinh-tơn.BộngoạigiaoNgađãđưarakhángnghịmạnhmẽđốivớiđiềunày,chỉrakiểutiếpxúcnàychỉcóthểđượccholàMỹ“côngnhiêncónhữngbướcđikhônghữunghịvớinga”,là“tuyệtđốikhôngthểchấpnhậnđược”.Pu-tinkiênquyếtchủtrươngbảovệchủquyềnquốcgiavàtoànvẹnlãnhthổ,saukhiônglênnhậmchứcThủtướngchínhphủNgakhônglâu,chínhphủNgađãmộtlầnnữađưaquânsangChe-sni-avàotháng9năm1999,bắtđầucuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhai,tấncôngchủnghĩalykhaivàphầntửkhủngbốChe-sni-a.MỹchỉtríchquânNgađãxâmphạmnhânquyền,gâynênthảmhọachủnghĩanhânđạo,yêucầuNgangừnghànhđộngquânsự,tiếnhànhđàmphánchínhtrịvớinhàđươngcụcChe-sni-anhằmgiảiquyếtvấnđề,vàyêucầulàmngườihoàgiải.NhữngchỉtríchvàyêucầunàycủaMỹđãvấpphảisựtẩychaykiênquyếtcủaNga.Tháng2năm2000chínhphủMỹđưara“Báocáonhânquyềncủamộtsốnướcnăm1999”,chỉtríchhànhđộngquânsựcủaNgatạiChe-sni-ađãxâmphạmnhânquyền,BộngoạigiaoNgabàytỏmạnhmẽrằng,chínhphủMỹđầyrẫynhữngthànhkiếnđốivớitìnhhìnhnhânquyềncủaNga,bảnbáocáonàykhôngthểnàochấpnhậnđược,vàrathôngcáophêphánMỹ“khôngcóquyềncanthiệpvàocôngviệcnộibộcủanga”.

Tiếpđếnlàvềmặttranhgiànhcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.SaukhiliênXôgiảithể,doNgathiếusựcoitrọngvềngoạigiaođốivớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,vàtìnhhìnhnềnkinhtếcủabảnthânNgaxấuđi,dẫnđến“lựclytâm”củacácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpkhôngngừnggiatăng.Mỹnắmlấycơhộiđó,khôngngừngthâmnhậpvàokhuvựcnày,sứcảnhhưởngdầndầntănglên.Ngày20tháng4năm1999,cácnướcgru-di-a,A-déc-bai-danvàU-dơ-bê-xtanrútrakhỏihiệpướcanninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclập,mởramộtlốiđikhácbảođảmanninhquốcgia.VàdướisựủnghộcủaMỹ,tháng4năm1999,nămnướcgru-di-a,U-crai-na,U-dơ-bê-xtan,A-déc-bai-danvàMôn-đô-vađãthànhlậpliênminh“gAM”,cókhuynhhướngchốngNgarõrệt.VàMỹcàngthôngquabiệnphápkinhtếlôikéocácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,đặcbiệtlàU-crai-na.Theo

thốngkê,việntrợvàcácloạitiềnvốnchuyêndụngmàMỹmỗinămcungcấpchocácnướcTrungávàBắcCáp-ca-dơlêntới2,2tỷđô-laMỹ.U-crai-nangaytừmấynămtrướcđãtrởthànhnướctiếpnhậnviệntrợcủaMỹlớnthứbasaui-xra-envàAiCập.phíaMỹcũngtuyênbốkhônghềgiấudiếmrằng,việntrợcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpnhưTrungávàCáp-ca-dơcó“vịtríđịalýcóýnghĩachiếnlượcvàtàinguyênnănglượnghếtsứcphongphú”là“rấtphùhợpvớilợiíchquốcgiacủaMỹ”.

ĐứngtrướcthếtiếncônglấnlướtcủaMỹ,saukhiPu-tinlênnắmquyền,cũngtăngcườngngoạigiaođốivớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,lầnlượtthôngquaphươngthứcđithămvàmờithăm,thựchiệngặpgỡvớinguyênthủvàngườiđứngđầuchínhphủcủacácnướcnhưBê-la-rút,U-crai-na,U-dơ-bê-xtan,Tuốc-mê-ni-xtanvàCa-dắc-xtan.Pu-tinđãtiếnhànhthảoluậnsâusắcvớinhữngnướcnàyvềcáclĩnhvựckinhtếvàanninh,kýkếtnhiềuhiệpđịnhquânsựvàkinhtế.

MộtloạtnhữngbiệnphápmàPu-tinápdụngnàyđãcảithiệnrõrệtquanhệcủaNgavớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,khiếnchokhuynhhướngxaNgathânMỹtừnhiềunămnaycủanhiềunướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpđãcósựthayđổi.

VềvấnđềNATOmởrộngsangphíađông,NgavàMỹcũngtồntạibấtđồngnghiêmtrọng.Năm1999,saukhiBalan,hung-ga-rivàTiệpKhắcgianhậpNATO,MỹvàcácnướcđồngminhNATOcủanóbàytỏNATOsẽtiếptụcmởrộngsangphíađông,đốitượngcủanótấtnhiênlàmộtsốnướcđôngÂuvàbanướcvùngbiểnBan-tích.Ngachorằng,banướcvùngBan-tíchgianhậpNATOsẽkhiếnchotìnhthếchiếnlượcquânsựkhuvựcbiêngiớitâybắccủaNgađứngtrướcmốiđedoạthựctế,dođóphảnđốikịchliệtkếhoạchtiếptụcmởrộngsangphíađôngcủaNATO.Tháng6năm2000Pu-tinchỉrõ,kếhoạchmởrộnghơnnữasangphíađôngcủaNATO“khôngphảilàmộtkếhoạchhữuhảo,mâuthuẫnvớianninhchâuÂu”.Ôngcảnhcáonói,“NATOvượtquabiêngiớicủaliênXôcũsẽdẫnđếnxuấthiệnmộtcụcdiệnhoàntoànmớiđốivớicảNgavàchâuÂu”,điềunàysẽ“cóhậuquảcựckỳnghiêmtrọngđốivớitoànbộhệthốnganninhvàlụcđịachâuÂu”.Sauđó,vàongày23tháng5năm2001,Đu-maquốcgiaNgađãthôngquanghịquyếtvềphảnđốiNATOmởrộngsangphíađông.

Thếnhưng,trướctháiđộkiênquyếtmởrộngNATOsangphía

đôngcủaMỹvàcácnướcliênminhchâuÂu,Pu-tincũngcốgắngthôngquaphươngthứclinhhoạtgiảiquyếthoặclàmdịudi.Tháng2năm2000,vớikiếnnghịcủaPu-tin,BộngoạigiaoNgamờiTổngthưkýmớicủaNATOrô-bớt-sơnthămNga,khiếnchoquanhệgiữaNgavàNATObịđôngkếttừsaukhủnghoảngKô-xô-vôđượcdịuđi,NgacũngkhôiphụctiếpxúcvớiNATO.CònkhiPu-tingặprô-bớt-sơn,đãcôngnhiênđưaraýmuốngianhậpNATO,càngkhiếnchoNATOkhôngkịptrởtay.TuyđâycóthểchỉlàmộtsáchlượcngoạigiaocủaPu-tin,NATOcũngtừchốiđềnghịnày,nhưngđiềunàyrõràngđãphảnánhđượctínhlinhhoạttrongchínhsáchngoạigiaocủaPu-tin.

SaukhiPu-tintrúngcử,trongvấnđềquanhệvớicácnướci-ran,i-rắc,Ngaxuấtpháttừtínhtoánlợiíchkinhtếvàlợiíchchiếnlượccủabảnthân,mâuthuẫnvớichínhsáchngoạigiaocủaMỹvẫntồntại.Nhiềunămnay,MỹluôngâyáplựclớnđốivớiNga,yêucầuNgangừngbánkỹthuậthạtnhânchoi-ran,tuyênbối-rancóthểsẽlợidụngkỹthuậthạtnhânmàNgacungcấpđểchếtạovũkhíhạtnhân,nhưngPu-tinđãchốngđỡđượcáplựccủaMỹ.Tháng3năm2000,Tổngthốngi-ranKha-ta-mithămNga,thúcđẩyhơnnữaquanhệhainướcpháttriểnvềphíatrước,haibênđãkýkếthiệpướcnềntảngquanhệvànguyêntắchợptáchainước,tuyênbốchungvềđịavịphápluậtbiểnđen,đạtđượcthoảthuậnliênquantớihợptáckỹthuậtquânsựvàNgagiúpi-ranxâydựngnhàmáyđiệnnguyêntửBu-si-ơ,kimngạchgiaodịchvũkhílêntới30tỷđô-laMỹ.Tháng10năm2000Ngatuyênbốsẽtiếptụccùngvớii-rantiếnhànhhợptácvềmặtsửdụngnănglượngnguyêntử,vàomụcđíchhòabình,baogồmlạixâydựngchoi-ranbanhàmáyđiệnhạtnhânnữa.Trongvấnđềi-rắc,NganhiềulầntuyênbốlậptrườngđốivớivấnđềI-rắc,yêucầucộngđồngquốctếmauchónghuỷbỏtrừngphạtđốivớii-rắc,vàyêucầuMỹ,Anhlậptứchuỷbỏvùngcấmbaythiếtlậpbấthợpphápởi-rắcvàngừngnémbomi-rắc.Vềđiểmnày,NgađiđầukhôiphụcđườngbaytừMát-xcơ-vatớiBát-đa.

Ngoàira,saukhiPu-tinlênnắmquyền,đểbảovệlợiíchquốcgia,NgacònkhôiphụchoặctăngcườngquanhệvớicácnướcmàMỹkhôngthíchnhưTriềuTiên,Cu-ba,li-bi,điềunàylạicànggiatănghơnnữasựbấtmãncủaMỹ.

Tháng1năm2001,BushconđượcbầulàmTổngthốngMỹ.Ôngtathựchiệnchínhsáchcứngrắntrongcáccôngviệcquốctế,mâuthuẫnvớiNgatrongcácvấnđềnhưNMD,NATOmởrộngsangphía

đôngcótăngmàkhôngcógiảm,quanhệhaibênngừngtrệkhôngtiếnlênđược.Thếnhưng,sựkiệnkhủngbố11tháng9đãlàmthayđổitìnhhìnhanninhvàcụcdiệnngoạigiaothếgiới,Pu-tinnắmbắtđượccơhộinày,tíchcựccảithiệnquanhệvớiMỹ,khiếnchoquanhệNga-Mỹtừlâubịđìnhtrệđãxuấthiệnchuyểnbiếnlớnvàđộtphácótínhthựcchất.

SaukhixảyrasựkiệntấncôngkhủngbốnướcMỹngày11tháng9năm2001,TổngthốngNgaPu-tinlậptứcđưaraphảnứngsớmnhất,Mát-xcơ-vachỉtríchmạnhmẽhànhđộngtấncôngcủachủnghĩakhủngbố.Đồngthời,TổngthốngPu-tincũnglànhàlãnhđạonướcngoàiđầutiêngọiđiệnthoạichoTổngthốngMỹBushbàytỏquantâm,hỏithămđốivớiôngta.ĐốivớiviệcBushcoisựkiện11tháng9làchủnghĩakhủngbốtuyênchiếnvớiMỹ,vàchínhsáchcơbảnMỹthềrằngsẽthôngquachiếntranhđểbáothùnày,trongmộtloạtbàiphátbiểucótínhchínhsáchcủaPu-tinsauđócũngcósựủnghộtươngđốilớn.Sauđó,Ngađiềuchỉnhlớnýtưởnganninhchiếnlược,chorằnghiệnnaykhôngtồntạiđedoạchiếntranhquymôlớn,mốiđedoạmàNgagặpphảikhôngphảilàđếntừnướcMỹvàNATO,màlàchủnghĩakhủngbốquốctế.Trêncơsởnhậnthứcđó,NgavàMỹđãxâydựng“quanhệchiếnlượckiểumới”,cùngNATOxâydựngcơchếhợptácmới.

Pu-tintíchcựcđiềuchỉnhbấtđồngvớiMỹtrongvấnđềchốngtênlửađạnđạovàvấnđềNMD,vừathuđượcthànhquảtíchcực,lạiđổilấysựcảithiệnquanhệsongphươngbằngbướcđithíchhợp.Tháng5năm2002,Pu-tincùngTổngthốngMỹBu-sơđangởthămNgaký“hiệpướccắtgiảmlựclượngchiếnlượccótínhtiếncôngNga-Mỹ”,vàđãraTuyênngônchungNga-Mỹ,tuyênbốthờiđạicoinhaulà“kẻthùvàuyhiếpchiếnlược”đãkếtthúc,haibênđangxâydựng“quanhệchiếnlượckiểumới”.Pu-tinvàBu-sơraTuyênbốchungđồngthờikýkếthiệpướccắtgiảmlựclượngchiếnlượccótínhtiếncôngtuykhôngcósứcràngbuộcchặtchẽ,nhưngvềhìnhthứcđãkếtthúccuộctranhluậncủahainướctrongvấnđềhệthốngphòngngựtênlửađạnđạo.Ngày22tháng11,Pu-tinthămMỹ,hộiđàmvớiBu-sơvềcácvấnđềnhưi-rắc,chốngkhủngbố,NATOmởrộngsangphíađông,hợptácnănglượng,đãtăngcườngmối“quanhệchiếnlượckiểumới”củahaibên.

ĐốivớicácvấnđềMỹrútkhỏihiệpướcchốngtênlửađạnđạovàMỹbốtríhệthốngphòngthủtênlửađạnđạo,phíaNgađãcótháiđộ

thấpgiọngvàmặcnhận.Ngày6tháng11năm2001,khitrảlờiphỏngvấncủacôngtyphátthanhMỹ,Pu-tinbàytỏ,hainướcNga,Mỹmuốnđiđếnđạtđượcthoảthuậnvềvấnđềchốngtênlửađạnđạocòncầnphảiđốithoạigiankhổ,nhưng“lậptrườngcủaNgalàlinhhoạt”.ĐiềunàycónghĩalàNgatiếnhànhthoảhiệpcótínhlịchsửđốivớihệthốngphòngngựtênlửađạnđạocủaMỹ.Vìvậy,ngày3tháng6năm2002,khinướcMỹchínhthứctuyênbốrútrakhỏihiệpướcchốngtênlửađạnđạokývớiliênXônăm1972,chínhquyềnPu-tinđãlàmnhạtbớtsựtổnhạimànógâyrađốivớilợiíchanninhhạtnhânNgavềmặtdưluận,vềtổngthểphảnứngngoạigiaotươngđốinhạt.MụctiêucănbảncủanólàmuốnloạibỏsựquấynhiễucủachínhsáchcủaMỹđốivớiviệcNganhanhchóngchấnhưngnềnkinhtếcủamình,vàgiànhđượcđiềukiệnbênngoàicầnthiết,hòngthuđượclợiíchkinhtếlớnhơntrongquanhệNga-Mỹ.

PhíaNgacũngđốimặtthảnnhiênvớiviệcMỹquyếtđịnhbốtríhệthốngphòngngựtênlửađạnđạo.KếhoạchnàycủaMỹtừngbịNgaphảnđốimạnhmẽ,naytháiđộchínhthứccủaNgađãcóthayđổirõrệt.Tháng5năm2002,ngoạitrưởngNgai-va-nốptuyênbốkhitrảlờiphỏngvấn,hệthốngphòngngựtênlửađạnđạocủaMỹ“cótínhchấtphòngngự,sẽkhônggâytổnhạitớilợiíchcủanga”.NhàlãnhđạoquânsựNgathìnhấnmạnh,hệthốngnàytrongvòng10nămsẽkhônggâymốiđedoạchoNga,hơnnữatênlửađạnđạonhiềuđầuđạncủaNgacóthểđộtpháhệthốngphòngngựnày.

TrongcuộcchiếntranhchốngkhủngbốmàMỹtiếnhành,Ngacũngtíchcựcphốihợp.QuanchứcgiớiquânsựNgatừngmộtđộphảnđốiviệcquânMỹsửdụngcăncứquânsựởcácnướcTrungálàmtrậnđịatiềntiêutấncôngÁp-gha-ni-xtan,nhưngchínhquyềnPu-tinrấtnhanhđãthayđổilậptrườngnày,chuyểnthànhđồngýcácnướchữuquanởTrungámởcửacăncứchoMỹ.QuânMỹbắtđầutiếnvàođóngởkhuvựcTrungá,vàNgacũngcungcấphànhlangtrênkhôngchomáybayquândụngcủaMỹ.SaukhichiếntranhÁp-gha-ni-xtanbắtđầu,NgatăngthêmbinhlínhtạibiêngiớiÁp-gha-ni-xtancủacácnướcTrungá,vàpháinhómquânsựđặcbiệt.MộtmặttăngcườngcôngtáctìnhbáovàtheodõiđốivớithếlựcTa-li-banvàBinla-đen,mộtmặtkhácthamgiavàocứutrợnhânđạođốivớiÁp-gha-ni-xtan,lấyđóđểủnghộhànhđộngquânsựcủaMỹ.

TrongvấnđềNATOmởrộngsangphíađông,TổngthốngMỹthôngquakýkếtvớinguyênthủcácnướcthànhviênNATO“Tuyên

ngônrô-ma”,thànhlậphộiđồngNATO-Nga.Cơchế“19+1”chuyểnbiếnthành“cơchế20nước”.MốiquanhệkiểumớinàychưachoNgaquyềnphủquyếtđốivớihànhđộngtươnglaicủaNATO,nhưngMát-xcơ-vahyvọngthôngquahìnhthứcnàycóảnhhưởngthậtsựđốivớiNATO,giúpNgahoágiảimốiuyhiếptiềmtàng.

Đốivớicáccăncứởnướcngoàikhôngcóýnghĩachiếnlượclớntrongtìnhhìnhmới,chínhquyềnPu-tinápdụngchínhsáchthuhẹp.Ngày17tháng10năm2001,Pu-tintuyênbốsẽlầnlượtrútrakhỏicăncứquânsựcủaNgaởCu-bavàViệtnamvàonăm2002và2003.Thờikỳchiếntranhlạnh,NgađặttrạmgiámsátvôtuyếnđiệnởCu-balàtrậnđịatiềntiêuthuthậpthôngtintìnhbáochínhtrịquânsựMỹ,vịnhCamranhcủaViệtnamlạinhưhònđátảngquantrọngđểNgatiếnhànhtranhgiànhvớiMỹtrênbiển.Ngađưaraquyếtđịnhnày,ngoàitiếtkiệmchiphíquânsự,rõràngcóđộngcơgâyuytínhơnnữavớiMỹ.NhữngthayđổinàyphảnánhtháiđộcựckỳlinhhoạtcủaPu-tintrongquanhệNga-Mỹ,đemlạichonềnngoạigiaoNgasựđộtphávàcơhộichuyểnbiến.

ViệckýkếtmộtloạthiệpướcvàvănkiệnsongphươnggiữaNgavàMỹđãthúcđẩyhơnnữaquanhệsongphươngvàhợptáctrongnhiềulĩnhvực,nhưngmâuthuẫngiữahainướccònchưahoàntoànbịloạibỏ,thậmchítrongvấnđềchốngkhủngbốhainướccũngcòntồntạibấtđồngquantrọng:Tạiliênhợpquốc,NgatrướcsaukhôngđồngýnghịánhộiđồngBảoantựđộnguỷquyềnchoMỹsửdụngvũlựcđốivớii-rắc;trongcácvấnđềnhưquanhệvớicácnướcgọilà“trụcácquỷ”nhưi-rắc,i-ran,NgaMỹvachạmliêntục;tuychophépquânMỹvàoTrungá,nhưngNgarấtcảnhgiácđốivớiviệcMỹđónglâudàiởTrungá;NgacònthậmchíhếtsứcbựcmìnhkhinhânviênquânsựMỹtiếnvàogru-di-atháng2năm2002.TrongcácvấnđềnhưchốngtênlửađạnđạovàNMD,tuyNgađãcótháiđộmặcnhận,nhưngcầnthấyđược,NgaluôncólậptrườngkhônglùibướctrướcviệcMỹcốtìnhrútrakhỏi“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”,đâychỉlàbiệnphápứngphóbấtđắcdĩsaukhiviệcrútracủaMỹđãthànhsựthực.Đồngthời,Ngagấprúttiếnhànhchuẩnbịkỹthuật,nhằmứngphóvớiviệcMỹtừchốirõràngtiêuhuỷđầuđạnhạtnhân,tiếptụcthúcđẩythựcnghiệmNMD.MỹtuytuyênbốthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrường,nhưngkhôngtừbỏnhữngđiềukiệnhàkhắcđốivớiNgatrongvấnđềgianhậpWTo.TổngkimngạchmậudịchNga-Mỹtừ10tỷcủanăm2000giảmxuốngcòn9tỷtrongnăm2001sovớixuthếtăngtrưởngcủathươngmạiTrung-Nga,lạicàngđặcbiệt

khiếnngườitachúý.Ngoàira,đườngốngdẫndầusangphíatâyCa-xpiênmàMỹchủđạo(từA-déc-bai-dantớiThổnhĩKỳ)đãtổchứclễkhởicôngvàongày20tháng9năm2002,đấutranhngoạigiaogiữaNgavàMỹxoayquanhvấnđềdầumỏCa-xpiênsẽkhôngtránhkhỏiquyếtliệthơn.

TiếntriểncủaquanhệNgavàMỹchothấyđiềuchỉnhchínhsáchđốingoạikểtừkhiPu-tinlênnắmquyềnđãthuđượcthànhquả.NhưngquanhệNga-Mỹmuốnpháttriểnhơnnữachắcchắncòncầntrảiquathờikỳcọxát,haibênvừacầnxâydựngsựtincậylẫnnhauthựcsự,lạicầntìmđượctiếpđiểmcóthểtriểnkhaihợptáccótínhthựcchất,màđiềunàycònkhókhănhơnnhiềusovớimộtcuộcgặpgỡcấpcaoraTuyênbốchunghaykýmộthiệpước.

TíchcựcdựavàoliênminhchâuÂuChâuÂuluônlàmộtlựclượngquantrọngtrongcụcdiệnchính

trịkinhtếthếgiới,cònNgatuynằmvắtnganghaichâuÂuá,nhưngluônluôncoimìnhlànướcchâuÂu,tồntại“mốitìnhchâuÂu”sâunặng.TrongvấnđềNATOmởrộngsangphíađôngliênquantớithôngtinchiếnlượcanninhNga,tuyệtđạiđasốcácnướcliênquanđềulànướcchâuÂu;vàcóquanhệpháttriểnvàhợptáckinhtếmậtthiếtnhấtvớiNgacũnglàliênminhchâuÂu.làđốitáckinhtếthươngmạivànhàđầutưquantrọngnhấtcủaNga,thịtrườngEUchiếm40%kimngạchnhậpkhẩuvà38%kimngạchxuấtkhẩucủaNga,70%xuấtsiêungoạithươngcủaNgađếntừcácnướcchâuÂu.TrongtoànbộsốvốnnướcngoàimàNgathuhútđượccótrênmộtnửalàđếntừTâyÂu.TăngcườngvàcảithiệnhợptácvớiEU,đặcbiệtlàvớiTâyÂuphùhợpvớilợiíchquốcgiacủaNga,vừacóthểmởrộnghợptáckinhtế,lạicóthểtranhthủsớmhộinhậpchâuÂu,tăngthêmquyềnphátngôntrongnhữngcôngviệccủachâuÂu,làmsuyyếuđiảnhhưởngcủaMỹởchâuÂu.Vìvậy,trongchínhsáchngoạigiaocủaPu-tin,tấtnhiênchâuÂuđượcđặtvàovịtríđặcbiệtquantrọng.

SaukhiPu-tingiữchứcTổngthống,đãxửlýmốiquanhệvớicácnướclớnchâuÂubằngphươngchâmngoạigiaolinhhoạt,thựcdụng,tíchcựctiếnthủ.Tháng4năm2000,ôngđãlựachọnnướcAnhlàmnướcphươngTâyđầutiênđếnthămsaukhinhậmchức.lựa

chọnnướcAnhcótínhtoánvềkinhtế,vìnướcAnhcóthểnóigiúpnướcNgatạiTổchứcquỹtiềntệquốctế,cóthểđóngvaitrò“thuyếtkhách”.Đồngthời,nướcAnhkhôngnhữngcóđịavịquantrọngtrongliênminhchâuÂu,hơnnữacũngcómốiquanhệđặcbiệtvớiMỹ.Vìvậy,cảithiệnquanhệNga-AnhcòncóthểgiántiếpthúcđẩyquanhệNga-Mỹpháttriển,giảmbớtsựđốilậpNga-Mỹ,mởralốithoátnhằmlàmhoàdịumốiquanhệgiữaNgavàphươngTâyđangởtrongcảnhbếtắc.

TrongthờigianthămAnh,Pu-tinđãcùngvớiBletiếnhànhcuộchộiđàmdàitớibatiếngđồnghồ.haibênđãtraođổiýkiếnvềcácvấnđềquanhệhainước,tìnhhìnhChe-sni-avàhainướctăngcườnghợptáctrongmặttấncôngtộiphạmbuônlậumatuý.Đồngthời,Pu-tinkêugọicácnhàdoanhnghiệpAnhđếnNgađầutư,vàbàytỏrõràngsẽápdụngmọibiệnphápcảithiệnmôitrườngđầutưcủaNga,bảovệlợiíchkinhtếcủanhữngnhàđầutưphươngTây.Thôngquachuyếnthămnày,Pu-tinvàBleđãđưaraquyếtđịnhquantrọnglàxâydựngcơchếgặpgỡhàngnămlãnhđạohainướcNga-Anhvàthànhlậpđườngdâynóngkinhtếhainước,cũngbướcđượcmộtbướcquantrọngtrongviệccùngAnhxâydựng“quanhệđốitácđặcbiệt”.

Sauđó,Pu-tinlạitriểnkhaimộtloạtthếtiếncôngngoạigiaođốivớicácnướcchâuÂu.Ngaysauđólàchuyếnthămý,TâyBannha,đứcvàotháng6,thămphápvàotháng10,vàđãthựchiệncuộcgặpthượngđỉnhNgavàchâuÂu.Trongnhữngchuyếnthămnày,Pu-tinthựchiệnchínhsáchđốingoại“kinhtếthiếtthực”,đặtvấnđềhợptáckinhtếsongphươngvàhợptáckinhtếđaphươnglênvịtríhàngđầu,đãgiànhđượcthànhquảphongphú,đãthuđượcnhữnglợiíchlớntronghợptáckinhtếvàviệntrợkinhtế.

Trongthờigianthămđức,ôngđãtiếnhànhhộiđàmvớiThủtướngđứcSrôi-đơvề“quanhệđốitácchiếnlược”songphươngvàvấnđềliênquantớianninhquốctế.NgahyvọngthôngquachuyếnthămđứcmởrộnghợptáckinhtếhainướcNga-đức,khiếnchođứctăngđầutưtạiNga,pháthuy“vaitròchủđạo”trongquátrìnhNgachấnhưngnềnkinhtế.phíađứccótháiđộtíchcựcđốivớiđiềunày,giớidoanhnghiệpđứcchuẩnbịđầutư1,7tỷUSDtạiNga,chínhphủđứccũngsẽcungcấp1tỷUSDvaytíndụngxuấtkhẩu.Đồngthời,đứclànướcchủnợlớnnhấttrênthếgiớicủaNga,theothốngkê,khoảnnợcủaNgađốivớiđứclêntới75tỷMác,Ngahyvọngcóthểnhâncơ

hộiPu-tinthămđứcđểmiễngiảmđượcmộtsốnợ.Mặcdùchínhphủđứctừchốiyêucầumiễngiảmmộtphầnnợ,nhưngquabànbạcvàotháng7đãđạtđượcthoảthuậnhoãntrảkhoảnnợcủađức.Thoảthuậnquyđịnhkhoảnnợkhoảng8tỷMácchưatrảxongtừnăm1998đếnnăm2000sẽlùilạiđếnnăm2016trả,trongđómộtphầnnhỏcóthểkéodàiđếnnăm2020.TrongvấnđềMỹxâydựnghệthốngphòngngựtênlửađạnđạoquốcgia,lậptrườngcủahaibênNga-đứchếtsứcgầnnhau,đềucótháiđộphảnđối.ĐểlàmlễramắttrongchuyếnthămđứccủaPu-tin,Ngađãtrảlạichođứcmộtphần“chiếnlợiphẩmnghệthuật”hồiChiếntranhThếgiớilầnthứhai.ThôngquachuyếnthămđứclầnnàycủaPu-tin,quanhệNga-đứcđãnguộilạnhđidocácnguyênnhântrongđócóchiếntranhKô-xô-vôđãcósựthayđổi,nhưmộttờbáođứcbìnhluận:quanhệNga-đứcbănggiáđã“bắtđầutangiá”.

TrongthờigianthămývàTâyBannha,Pu-tincũngthảoluậntrọngđiểmvấnđềhợptáckinhtế,ýhứacungcấpchoNgakhoảnviệntrợ1,5tỷUSD.TạicuộcgặpthượngđỉnhNgavàEUtổchứctạiPa-rivàotháng10năm2000,EUbàytỏsẽtăngcườnghơnnữahợptácvớiNgatronglĩnhvựckinhtế,tiếptụccungcấpviệntrợkỹthuậtchoNga,thúcđẩyđầutưđốivớiNga,vàgiúpNganhanhchónggianhậpTổchứcThươngmạithếgiới.

VềmặtanninhchâuÂu,Pu-tincũngđưarakiếnnghịmới.ÔngđưarasángkiếnthànhlậpmộttổchứcanninhvàhợptácởchâuÂu,nhằmgiữsựổnđịnhcủakhuvựcchâuÂu,thúcđẩyhợptáclẫnnhau.Pu-tincònđưarađềnghịkếthợpvớiEUxâydựnghệthốngphòngngựtênlửađạnđạo,phốihợpđánhgiátínhchấtvàquymôphổbiếntênlửađạnđạovàmốiđedoạtênlửađạnđạocóthểxuấthiện,phốihợpnghiêncứuýtưởnghệthốngphòngngựchốngtênlửađạnđạophichiếnlượctoànchâuÂuvàxâydựng,bốtrítrìnhtựcủahệthốngnày;phốihợpxâydựngtrungtâmcảnhbáotrướcviệcbắntênlửađạnđạotoànchâuÂu,tổchứcphốihợpdiễntậpbộtưlệnh...,nhữngđềnghịđóđãnhậnđượcphảnứnhmạnhmẽcủacácnướcchâuÂu,vàđãgiànhđượcquyềnchủđộngđốivớiMỹtrongvấnđềnày.

Sauđó,trongmộtthờigiantươngđốidài,quanhệNga-EUởvàotrạngtháipháttriểnchậmổnđịnh.haibêntuyđềucốgắngcảithiệnquanhệsongphương,nhưngluônkhôngtìmđượcđiểmđộtphámới.Mãiđếnsausựkiện11tháng9xảyra,haibênlấyhợptácanninhvàchốngchủnghĩakhủngbốlàmtiếpđiểmlợiíchchung,quan

hệNgavàEUđãđượccảithiệnrõrệt.TạihộinghịthượngđỉnhNga-EUhọpvàotháng5năm2002,haibênđãkýkết5tuyênbốchungvềcácvấnđềnhưquanhệNga-EU,tăngcườngđốithoạichínhtrịvànănglượngsongphương,bảovệanninhchâuÂuvàhoàgiảixungđộtkhuvực...,quanhệhaibênđãcósựnângcaomới.Ngày27tháng6,Pu-tinthamdựhộinghịnhómg8,đãgiànhđượcquyềnđăngcaihộinghịnguyênthủg8năm2006,Mỹthúcđẩy7nướcphươngTâycungcấpchoNga20tỷUSDdùngvàotiêuhuỷvũkhí.ChâuÂuvàMỹlầnlượtthừanhậnNgalànướckinhtếthịtrườngvừakhẳngđịnhđốivớithànhquảcảicáchkinhtếcủaNga,cũngkhiếnchoNgacuốicùnggiànhđượcđịavịđốithoạibìnhđẳngvớicácđốitáckinhtếkhác,cólợichothúcđẩyxâydựngkhônggiankinhtếthốngnhấtNga-EU,bậtđènxanhchoNgasớmgianhậpTổchứcthươngmạithếgiớivàhộinhậpkinhtếthếgiới.Đồngthời,vớisựnỗlựccủaPu-tin,hìnhtượngcủaNgatạichâuÂuđãđượccảithiện,phêpháncủacácnướcphươngTâyđốivớicácvấnđềcủaNganhưChe-sni-a,nhânquyền,tựdobáochíđềugiảmđi,cóphầnthôngcảmhơnđốivớiviệcNgatấncôngchủnghĩakhủngbố.

TrongquanhệvớiEU,Ngaluônluônđặtlợiíchquốcgia,đặcbiệtlàlợiíchkinhtếlênvịtríhàngđầu.Mỹhứahẹnnhiềunhưngthựcrathìkhôngthểsánhnổi,EUsẽcungcấpchoNgaviệntrợmạnhmẽtronglĩnhvựckinhtếthươngmại.MộtchủđềquantrọngtronghộinghịthượngđỉnhEU-Ngatổchứcvàotháng6năm2002chínhlàkhởiđộngtiếntrìnhnhấtthểhoáNga-EU,đưanềnkinhtếNgahộinhậpvàohệthốngkinhtếchâuÂu,tạora“khônggiankinhtếthốngnhất”.Quảthực,thịtrường,tiềnvốnvàkỹthuậtcủaEUsẽlàmộtchiếcmôtơmạnhnhấtthúcđẩycảicáchkinhtếcủaNga,cònnănglượngphongphúvàtiềmlựcthịtrườngtolớncủaNgađốivớiEUmànóichắcchắncũnglàmộtmiếngbánhgatôlớncựckỳhấpdẫn.Ngượclại,hợptácvềkinhtếvàdựavàonhautấtsẽthúcđẩyNgavàEUxâydựngquanhệtincậylẫnnhautronglĩnhvựcanninhchínhtrị,từđótăngthêmkhảnăngxâydựngmộtquanhệđốitácchiếnlượcNga-EUthựcthụ.

TrongvấnđềNATOmởrộngsangphíađông,Ngaluônkiêntrìtháiđộphảnđối,saukhiPu-tinlênnắmquyền,cũngkhôngthayđổilậptrườngnày.NgacoiviệcNATOmởrộngsangphíađônglàtháchthứclớnnhấtmàmôitrườnganninhNgagặpphải.“Xétvềcănbản,NgaphảnđốiNATOmởrộngsangphíađônglàxuấtpháttừlợiíchanninhchiếnlượccủamình,mụcđíchlàmuốnbảovệđịavịnước

lớncủanó,tranhgiànhquyềnchủđạotrongcáccôngviệcanninhchâuÂuvớiMỹvàTâyÂu”.Chínhvìvậy,mặcdùsaukhiTổngthưkýNATOrô-bơ-xơnthămMát-xcơ-vatháng2năm2000quanhệgiữaNgavàNATOđãđượckhôiphục,nhưnglậptrườngkiênquyếtphảnđốiNATOmởrộngsangphíađôngcủaPu-tinvẫnkhôngthayđổi.Ngày23tháng5năm2001,Đu-maquốcgiaNgađãthôngquanghịquyếtphảnđốiNATOmởrộngsangphíađông.

NhưngPu-tincũngýthứcđượcrằng,xétthựclựccủabảnthân,hoàntoànkhôngthểnàongăncảnđượcxuthếmởrộngsangphíađôngcủaNATO.Nhưngxéttừmộtmặtkhác,NgalấyviệccuốicùnghộinhậpchâuÂulàmmụctiêutheođuổicủamình,muốnhộinhậpchâuÂutấtnhiênphảigianhậphaitổchứclàEUvàNATO,vìvậycáchlàmsángsuốtlànângcaotrìnhđộquanhệđốitácvớiNATO,suychocùngcứmộtmựcphảnđốithìchỉcóhạichứkhôngcólợi,làmộtkiểuhànhvithiểncận.Vìvậy,trongvấnđềNATOmởrộngsangphíađông,Pu-tinvừakiêntrìnguyêntắc,lạinhấnmạnhtiếnhànhhợptácvớiNATO,cótínhlinhhoạtrấtlớn.Ngày24tháng5năm2000,ngoạitrưởngNgai-va-nốplạithamdựhộinghịủybanthườngtrựcNATO-Nga,báochíphươngTâychorằng,đâylàtiêuchíquantrọngcủaviệcNgavàNATOđãkhôiphụcquanhệbìnhthường.

Thếnhưng,sauchuyếnthămNgacủaRô-bơ-xơn,NgaluôncótháiđộcứngrắntrongvấnđềNATOmởrộngsangphíaĐông.Mãitớisaukhisựkiện11tháng9xảyra,TổngthốngPu-tinmớichuyểnbiếntháiđộphảnđốimạnhmẽđốivớiviệcNATOmởrộngsangphíađông.Đầutháng10năm2001,Pu-tinbàytỏvớiphóngviên,rằngNgahyvọngNATOcósựchuyểnbiến,trởthànhmộttổchức“càngcótínhchínhtrịhơn”.NếunhưNATOcósựthayđổinhưvậy,NgasẽxemxétlạilậptrườngcủamìnhđốivớiviệcNATOmởrộngsangphíađông.Pu-tinnhấnmạnh,nếunhưNgacũngbịđưavàotrongtiếntrìnhchínhtrịhoánày,vậythìNgasẽ“tựnhiênthayđổilậptrườngcủamìnhđốivớiviệcNATOmởrộngsangphíađông”.Thôngquasựbàytỏnhưvậy,chínhquyềnPu-tinđãthểhiệnýnguyệncùngvớiNATObànbạcyêucầuxâydựngmộtmốiquanhệmậtthiếthơn,cùngtấncôngchủnghĩakhủngbốquốctế.Đểđáplại,ngày7tháng12năm2001,ủybanliênhợpNATO-Ngađãtổchứchộinghịngoạitrưởng,trongtuyênbốhộinghịđãchỉra,NATOvàNgaquyếtđịnhxâydựngmộtcơchếhợptácmới,nộidungbaogồmbànbạc,hợptác,cùngquyếtsáchvàđiềuhoàhànhđộng,phốihợphànhđộng.Tuyênbốcònbàytỏ,NATOvàNgađãtăngcườnghợptáctrongđấu

tranhchốngkhủngbốvàtrongcáclĩnhvựckhác.

Ngày28tháng5năm2002,19nguyênthủcủacácnướcNATOvàPu-tinđãcùngkýkết“Tuyênngônrô-ma”tạiý,ủybanNATO-Ngachínhthứcthànhlập,nhằmthaythếủybanliênhợpNATO-Ngavốncó,tứcsẽchuyểncơchế“19+1”thành“cơchế20nước”.Trong“cơchế20nước”này,NATOsẽtriểnkhaihợptácbìnhđẳngvớiNgatrongcácvấnđềnhưchốngkhủngbố,khôngquân,xửlýkhủnghoảng,cứuhộtrênbiển,ngănngừaphổbiếnhạtnhân,ứngphókhủnghoảngdânsự...Thếnhưng,vềvấnđềtrungtâmliênquantớiphòngvệNATO,canthiệpquânsựvàNATOmởrộngsangphíađông,Ngavẫnkhôngcóquyềnphátngôn,càngkhôngnóitớiquyềnquyếtsách.Tuyvậy,NgasẽthamgiavàonhiềuquyếtđịnhquantrọngcủaNATOmộtcáchbìnhđẳngnhưmộtđốitác,điềunàycónghĩalàNgasẽ“bướcthêmmộtbướchộinhậpchâuÂu”trongmặtphòngvệ.

ĐốivớiNgamànói,cơchếhợptácmớixâydựngvớiNATOnàycóthểbảovệtốiđalợiíchquốcgiatronglầnmởrộngmớisangphíađôngcủaNATO.ĐợtmởrộngmớisangphíađôngcủaNATOđẩytrựctiếpphòngtuyếnchiếnlượctớibiêngiớitâybắccủaNga,hìnhthànhmốiuyhiếptrựctiếpđốivớianninhquốcgiacủaNga.Đểgiảmnhẹmốiđedoạđốivớianninhcủabảnthân,vỗvềtâmtrạngphảnđốitrongnước,tránhdẫnđếnxáotrộnchínhtrịbêntrong,chínhphủNgacầnxáclậpvớiNATOmộtcơchếhợptácmới.Đồngthời,xâydựngcơchếmớicũnglàcơhộiquantrọngđểlàmthayđổitínhchấtcủaNATO.Ngaluôncómụcđíchlợidụng“quanhệkiểumới”đểcảitạoNATO,thúcđẩyNATOchuyểnbiếnsangmộttổchứccótínhchínhtrị,khiếnNATOcàngquantâmtớianninhcủachâuÂuhơn,lấyđóđểtăngcườngquanhệtồntạidựavàonhaugiữaNgavàcácnướcchâuÂu,tạođiềukiệnchoNgasớmhộinhậpchâuÂu.Ngoàira,NgacũngmuốnlấyđóđểđổilấysựthừanhậnhộinhậpphươngTâyvềchínhtrị,giànhlấyviệntrợkinhtếvàcóđượcsựủnghộgianhậpTổchứcthươngmạithếgiới,khiếnchonềnkinhtếNganhanhchóngđượchồiphụcvàpháttriển,tăngcườngthựclựcnângđỡđịavịnướclớn,mởrộngkhônggianxoayxởchiếnlượctrongcạnhtranhnướclớn.

Vìvậy,NgavàNATOđánhgiárấtcaomối“quanhệkiểumới”này.Pu-tinnói,đâylàmộtbướcđiquantrọngcủaviệchaibênbướctớiquanhệhợptácbìnhđẳngdựatrênsựtincậylẫnnhauthựcsự.TổngthưkýNATOrô-bơ-xơnthìnói,đâylà“sựkếtthúccủatưsuy

chiếntranhlạnh”.BộtrưởngngoạigiaoAnhXtê-lanói:“đâylànghilễcuốicùngcủalễantángchiếntranhlạnh,Ngakhôngcònlàkẻthùnữa,màlàbạnbèvàđồngminh”.

Khitrảlờiphỏngvấncủaphóngviên,Pu-tinbàytỏ,NgakhôngloạitrừkhảnănggianhậpNATO,nhưng“chỉkhilợiíchcủachúngtôithốngnhất”thìmớilàmnhưvậy.Nhưng,sựbàytỏtháiđộnàyđượcnhiềungườichorằngchỉlàtínhiệucảithiệnquanhệmàPu-tinphátsangphíaNATO,làsựthểhiệncủasựkhônkhéongoạigiaolinhhoạtcủaPu-tin.VìsauđónhàlãnhđạoNganhiềulầnbàytỏvềvấnđềnày,rằngNgakhôngđịnhgianhậpNATO.

Bướcvàonăm2002,đểthúcđẩyquanhệNgavàNATOpháttriểnhơnnữa,tạobađiềukiệnchoviệcmởrộnghợptácvớiNATOsaunàythậmchígianhậpNATO,tháng11năm2002,Pu-tinđãbàytỏsaukhihộiđàmvớiTổngthưkýNATOrô-bơ-xơnrằng,“nếunhưNATOdiễnbiếnhơnnữa,nếunhưhợptácgiữaNATOvàNgaphùhợpvớilợiíchanninhcủaliênbangNga,nếunhưchúngtachorằngNATOcóthểtrởthànhcôngcụgiảiquyếtnhữngvấnđềmàchúngtacùnggặpphảivàthúcđẩyhợptáclẫnnhau,vậythìphươngthứcNgathamgiavàocôngviệccủaNATOsẽcósựthayđổi,chúngtôisẽxemxétviệcthamgiarộngrãihơnvàocôngviệccủaNATO”.NhữngcâunóiđóđượcđưaravàongaytrướcngàyPu-tinlênđườngthămMỹ,chắcchắncàngcóýnghĩasâuxahơn.rốtcuộcsựbàytỏtháiđộnàyliệucóđemlạisựhưởngứngtíchcựccủaphíaNATOhaykhông,liệucókhiếnchoquanhệgiữaNgavàNATOpháttriểnlênmộttầmcaohơnnữahaykhông,điềunàychúngtacầnchămchútheodõi,chờđợi.

Củngcố,pháttriểnquanhệTrung-Nga

Trongchínhsách“ngoạigiaohaicánh”củaPu-tin,phíađônglàmộtcánhtrongđó,TrungQuốcsẽtiếptụcchiếmvịtrítrungtâmcủachínhsáchchâuÁ-TháiBìnhDươngcủaNga,quanhệđốitáchợptácchiếnlượcgiữahainướcsẽcủngcốvàpháttriểnhơnnữa.Vừamớilênnắmquyền,Pu-tinđãphátđitínhiệunàythôngquacácconđường.Đầunăm2000,khigặpgỡThượngtướngTrìhạođiền,BộtrưởngQuốcphòngTrungQuốc,Pu-tinbàytỏ,Nga“sẽkiênđịnhbất

dibấtdịchtuântheonhậnthứcchungđạtđượcgiữaTổngthốngEn-xinvàChủtịchgiangTrạchDân,tiếptụcdốcsứcvàopháttriểnquanhệđốitáchợptácchiếnlượctrongđóbaogồmcảchínhtrị,kinhtế,khoahọckỹthuật,vănhoá,quânsự”.Đồngthờibàytỏ,trongcáccôngviệcquốctế,NgavàTrungQuốccũngtiếnhànhhợptáctốtđẹp,haibênđềucólậptrườngthốngnhấttrongcácvấnđềnhưxâydựngthếgiớiđacực,phảnđốixâydựngthếgiớiđơncực,phảnđốicanthiệpvàocôngviệcnộibộcủanướckhác.hyvọnghainướcNga-TrungQuốcsaunàysẽtiếptụctăngcườngbànbạcvàđiềuhoàtrongcáccôngviệcquốctế.Saukhihộiđàmkếtthúc,haibênđãkýkết“Bảnghinhớvềtăngcườnghơnnữahiểubiếtlẫnnhautronglĩnhvựcquânsự”giữaBộQuốcphòngNgavàBộQuốcphòngTrungQuốc.Ngày1tháng3,tronghộiđàmvớingoạitrưởngTrungQuốcđườnggiaTriềnđangởthămNga,Pu-tinbàytỏ,ủnghộlậptrườngcủaTrungQuốctrongvấnđềđàiloan,ủnghộTrungQuốcthựchiệntoànvẹnlãnhthổ.Vàchorằng,thếgiớiđangpháttriểntheohướngđacựchoá,lãnhđạohainướcđềuủnghộxuthếnày,phíangamuốncùngphíaTrungQuốctiếnhànhhợptácchặtchẽ,thúcđẩytiếntrìnhnày.

Tháng7năm2000,Pu-tinđãtiếnhànhchuyếnthămchínhthứcđầutiêntớiTrungQuốctrướckhiđidựhộinghịthượngđỉnhO-ki-na-oa.Vàotrướcngàyđithăm,khitrảlờiphỏngvấn,Pu-tinđãchỉrõ,TrungQuốclàđốitácchiếnlượccủaNga,pháttriểnquanhệvớiTrungQuốclàmộttrongnhữnghướngưutiênchínhcủachínhsáchđốingoạicủaNga.Ôngnói,sựpháttriểnlớncủaquanhệNga-TrungQuốckhôngphảilàkếtuỳnghi,NgasẽtiếptụctíchcựcpháttriểnhợptácvớinướcTrungQuốctolớntrongcáclĩnhvựckinhtế,vănhoávàcôngviệcquốctế.Từngày17~19tháng7năm2000,Pu-tinthămNgavàđãkýkết“TuyênngônBắcKinhNga-TrungQuốc”và“TuyênbốchungChủtịchnướccộnghoànhândânTrunghoavàTổngthốngliênbangNgavềvấnđềchốngtênlửađạnđạo”.Trong“TuyênngônBắcKinh”,haibêncùngtrìnhbàyrõlậptrườngphảnđốichủnghĩabáquyền,chínhtrịcườngquyềnvàhànhvihòngsửađổichuẩnmựcquốctế,dùngvũlựcgâysứcéphoặccanthiệpvàocôngviệcnộibộcủaquốcgiacóchủquyền,chủtrươngxâydựngmộttrậttựquốctếcôngbằnghợplý,thúcđẩythếgiớipháttriểnđacựchoá.ĐểphảnđốiviệcMỹbốtríTMD,“Tuyênbốchungvềvấnđềchốngtênlửađạnđạo”cònnhấnmạnh,mụcđíchcủaviệcMỹxâydựngkếhoạchphòngngựtênlửađạnđạoquốcgiamà“hiệpướcchốngtênlửađạnđạo”cấmlàhòngtìmkiếmưuthếquânsựvàan

ninhđơnphương,làsựpháhoạiđốivớiổnđịnhchiếnlượctoàncầu,hainướcNga-TrungQuốckiênquyếtphảnđốikếhoạchnày.

Từngày15-18tháng7năm2001,nhậnlờimờicủaTổngthốngPu-tin,ChủtịchgiangTrạchDântiếnhànhchuyếnthămnhànướcđốivớiNga.hainguyênthủđãkýkết“HiệpướchợptáchữunghịlánggiềngnướcCộnghoànhândânTrunghoavàliênbangNga”,vàđãra“TuyênbốchungMát-xcơ-vanguyênthủNga-TrungQuốc”.“hiệpướchợptáchữunghịlánggiềngNga-TrungQuốc”xácđịnhrõsẽcốđịnhlạiýchíkiênđịnhhaibênmãimãilàlánggiềngtốt,đốitáctốt,bạnbètốtbằnghìnhthứcphápluật,đặtnềntảngphápluậtchắcchắnchoNgavàTrungQuốcpháttriểnhơnnữaquanhệlánggiềnghữunghị.hiệpướcđịnhvịquanhệTrung-Ngalàquanhệđốitáchợptácchiếnlượcbìnhđẳngtincậy,tậptrungthểhiệnlợiíchrộngrãicủaTrungQuốcvàNgatrongpháttriểnquanhệsongphươngvàcôngviệcquốctế.ViệckýkếthiệpướcđãđánhdấuquanhệđốitáchợptácchiếnlượcTrung-Ngađãbướcvàogiaiđoạnmớikhôngngừnglớnmạnhvàpháttriểnđivàochiềusâu.

Từngày1-3tháng12năm2002,TổngthốngNgaPu-tinđãtiếnhànhchuyếnthămchínhthứclầnthứhaiđếnTrungQuốc.Trongthờigianởthăm,TổngthốngPu-tinvàChủtịchgiangTrạchDânđãkýkết“TuyênbốchungnướcCộnghoànhândânTrunghoavàliênbangnga”.Nhấnmạnhtrong“Tuyênbốchung”,cầntăngcườngvàđisâuvàoquanhệđốitáchợptácchiếnlượcgiữahainước,tiếptụctăngcườnghợptáctrongmặtchốngchủnghĩakhủngbố,nhắclạisẽtuânthủphươngchâmvànguyêntắccủa“hiệpướchợptáchữunghịlánggiềngTrung-Nga”,vànhấnmạnhnổibậtýnghĩaquantrọngcủaviệctăngcườnghợptáckinhtếthươngmạiTrung-Nga.ChuyếnthămnàycóýnghĩachínhtrịđặcbiệttrongbốicảnhđảngCộngsảnTrungQuốctriệutậpthắnglợi“đạihộiXVi”,chắcchắnsẽthúcđẩyhợptáchữunghịlánggiềngsongphươngTrung-Ngapháttriểnhơnnữa.

QuanhệđốitáchợptácchiếnlượcTrung-Ngađãtrởthànhmộtnhântốquantrọngtrongnềnchínhtrịquốctế.làhainướclớnởgầnnhau,hainướcthườngtrựcliênhợpquốc,haibênTrung-Ngalấylợiíchchiếnlượcchunglàmđầumối,lấytoàncầuhoákinhtếvànhấtthểhoákinhtếkhuvựclàmhướngđichính,lấytincậychínhtrịcaođộvàcơchếhợptáckiệntoànlàmbảođảm,quanhệhaibênđãbướcvàomộtthờikỳpháttriểnmới,mốiliênhệtrongcácmặtanninh

quốcgia,hợptácquốctếvàhợptáckinhtếkhôngngừngđượctăngcườngvàđisâu.

Mộtlàvềmặtanninhquốcgiachốngchủnghĩakhủngbố,chốngchiarẽđấtnước,trongcácloạilợiíchcủaquanhệhainước,tầngcơbảnnhất,ổnđịnhnhấtphảilàlợiíchanninhquốcgiacủahaibên.NgavàTrungQuốcđềulàquốcgiađấtđairộnglớn,đềucódânsốđôngvàquânđộikhổnglồ,haibênđềucóvũkhíhạtnhân.hơnnữalạilàlánggiềng,haibêncóhơn4300kmđườngbiêngiới.TìnhhìnhđóđãquyếtđịnhhainướcTrungQuốc-Ngacóýnghĩađặcbiệtquantrọngđốivớianninhcủanhau.

Đặcbiệtlàsausựkiện11tháng9,tìnhhìnhquốctếcósựthayđổitolớn,cộngđồngquốctếđứngtrướcmốiđedoạmớicủachủnghĩakhủngbố.Trongtìnhhìnhmới,tháng6năm2001,NgavàTrungQuốccùngvớicácnướcCa-dắc-xtan,Kư-rơ-gi-xtan,Tát-gi-ki-xtanvàU-dơ-bê-xtanthànhlậpTổchứchợptácThượnghảitrêncơsởtăngcườngtincậyquânsự,cắtgiảmlựclượngquânsựbiêngiới,tiếnhànhhợptáctrongcáclĩnhvựcrộnglớnnhưtấncôngchủnghĩakhủngbốkhuvực,bảovệanninhbiêngiớivàhợptáckinhtế.hợptácchiếnlượccủahainướcTrungQuốc-Ngatronghợptácquốctếchốngkhủngbốđãtrởthànhnộidungquantrọngvàđiểmtăngtrưởngmớicủaquanhệsongphương.

Ngoàira,hainướccũngđẩymạnhhợptáctronggiaolưukỹthuậtquânsự.NgalầnlượtbánchoTrungQuốccácloạivũkhíhiệnđạinhưmáybaychiếnđấuSU-27,SU-30MK,tàukhutrụctênlửađạnđạolớphiệnđại,tàungầmđộnglựcchínhquylớpKilô,hệthóngtênlửađạnđạophòngkhôngC-300.ThôngquathuhútkỹthuậtquânsựchínmuồitiêntiếncủaNga,TrungQuốcđãnângcaotrìnhđộphòngvệ,đẩynhanhtiếntrìnhhiệnđạihoáquânsự.hợptáccủahaibêntrongcácmặtchốngchủnghĩakhủngbố,chốngchủnghĩalykhaiđãtạocơsởvữngchắcchoổnđịnhxãhội,pháttriểnkinhtếvàbảovệthốngnhấtđấtnước,cũngmởrakhônggianrộnglớnchohợptáctrongcácmặtchínhtrị,kinhtế.

Hailàvềmặthợptácquốctế.SaukhiNgađộclập,quanhệhaibênTrungQuốc-Ngapháttriểnthuậnlợi,vấnđềbiêngiớitronglịchsửảnhhưởnglâudàitớiquanhệhainướcđangđượcgiảiquyết,“Tuyênbốchung”màhaibênkýkếtkhiTổngthốngPu-tinthămTrungQuốclầnthứhaiđãnêurõcầngiảiquyếttriệtđểvấnđềbiên

giớiTrung-Ngadolịchsửđểlại.Đồngthời,biệnphápanninhởkhuvựcbiêngiớicũngcốđịnhbằnghìnhthứcthoảthuậnquốctếsongphươnghoặcđaphương.Xéttrướcmắtvàtươnglaicóthểthấyđược,TrungQuốcvàNgakhôngcóxungđộtlợiíchvàđốilậpnghiêmtrọnglớntronglĩnhvựcquốctế.Ngượclại,tínhnhấttrívềlợiíchchiếnlượccủahainước,nhưchủtrươngthếgiớiđacựchoá,chốngchủnghĩabáquyền,bảovệchủquyềnvàthốngnhấtđấtnước,chốngchủnghĩakhủngbố,pháttriểnkinhtếđấtnước...,đềuđượctăngcườngchưatừngcó.Tấtnhiên,đâykhôngphảilàminhchứnglợiíchtronglĩnhvựcquốctếcủahaibênhoàntoànthốngnhất,khôngcóbấtkỳbấtđồngnào.Trongmộtsốvấnđềliênquantớilợiíchquốcgiađặcbiệtnàođó,haibênvẫncóthểtồntạibấtđồnghoặccạnhtranh,cáchnhìnvấnđềquốctếcũngcóthểkhônghoàntoànthốngnhất.Thếnhưng,trongtươnglaicóthểthấytrước,trongnhữngvấnđềquốctếlớnhaibênsẽkhôngxuấthiệnđốilậphoặcxungđộtlơiíchcótínhchiếnlược.

haibênTrung-Ngacũngđứngtrướctìnhhìnhquốctếnghiêmtrọng.NgavàphươngTâytồntạixungđộttrongvấnđềNATOmởrộngsangphíađôngvàBan-căng,cócáchnhìnkhácnhausovớicácnướcNATOtrongđócóMỹvềcácvấnđềnhưcáigọilà“quốcgiavôlại”,TrungQuốccũngtồntạibấtđồngnghiêmtrọngvớiMỹvànhậtBảntrongvấnđềnhưanninhđôngBắcá,vàhaibênđềuphảnđốiMỹpháttriểnNMDvàTMD,cảmthấyrấtbấtmãntrướcxuthếngàycàngnghiêngvềquyếtđịnhđộclậpcácvấnđềquốctếlớnquamặtcáccơquanquốctếnhưliênhợpquốc.NhữngvấnđềnàyđềucầnhaibênTrung-Ngatăngcườngliênhệ,điềuhoàlậptrường,ủnghộlẫnnhau.Màtrênthựctế,nhữngvấnđềnàycũngquảthựcthúcđẩyhaibêntiếnhànhhợptácnhiềuhơn,mậtthiếthơntronglĩnhvựcquốctế.

Đồngthời,haibênTrung-Ngacùnglànướcthườngtrựchộiđồngbảoanliênhợpquốc,cócáchnhìnthốngnhấttrongviệctăngcườngvaitròcủaliênhợpquốcvàhộiđồngBảoancùngcáccơquanchuyênmôncủanó.haibênđềunhấttríchủtrươngcầncốgắngtăngcườngvaitròtrungtâmtrongxửlýcáccôngviệcquốctế,nhấtlàlĩnhvựcanninhvàpháttriểncủatổchứcquốctếcóquyềnuynhấtvàcótínhphổbiếnnhấtdocácquốcgiachủquyềncấuthànhlàliênhợpquốcnày,bảođảmvaitròtrungtâmcủahộiđồngBảoantronglĩnhvựchoàbìnhvàanninhquốctế,thôngquakiểuhợptácchiếnlượcnày,bảovệtốthơnlợiíchquốcgiacủahainướctrongcôngviệcquốc

tế,sẽcólợichonângcaođịavịquốctếcủahainước,xâydựngtrậttựkinhtếchínhtrịquốctếmớicôngbằnghợplý,thúcđẩyhoàbìnhthếgiới.

Balàvềmặthợptáckinhtế.haibênTrung-Ngađềuđứngtrướcnhiệmvụkhókhăntiếnhànhcảicách,đẩynhanhpháttriểnkinhtế.Thếnhưng,trongquanhệsongphương,giaolưuthươngmạivàhợptáckinhtếluônlàmộtkhâuyếu,khôngtươngxứngvớihợptácchínhtrịtươngđốicaocủahaibên.MấynămtrướckimngạchthươngmạihaichiềuTrung-Ngaquanhquẩnmãiởkhoảng6tỷUSD,vàkimngạchđầutưtrựctiếplẫnnhaucủahaibêncũngvôcùngít.NhưngkểtừsaukhiTổngthốngPu-tinlênnắmquyền,hợptácgiữahainướctronglĩnhvựckinhtếpháttriểnổnđịnh.Cùngvớisựchuyểnđổithểchếkinhtếvàquanhệchínhtrịhainướcpháttriểnmậtthiết,chínhphủhainướcgấprútcungcấpsựủnghộmềmnhưluậtpháp,tàichínhtiềntệvàtrọngtàichohợptáckinhtếsongphương,nhữngnhântốtíchcựcnàysẽthúcđẩycólợiđểkinhtếthươngmạihainướcpháttriển,khiếnchonềntảngkinhtếcủaquanhệhợptácchiếnlượcTrung-Ngađượccủngcốhơnnữa.Tháng9năm2001,ThủtướngChuDungCơthămNga,Thủtướnghainướcđãtiếnhànhcuộcgặpgỡđịnhkỳlầnthứsáu,khiếnchohợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngabướclênmộttầmcaomới,Thủtướnghainướcđặcbiệtnhấnmạnhhợptácgiữacácdoanhnghiệplớnvàvừavàhợptáctronglĩnhvựckhoahọckỹthuậtcaogiữahaibên,hợptáckinhtếthươngmạihainướctừđóxuấthiệnpháttriểnmớinhanhchóng.Năm2001,tổngkimngạchthươngmạisongphươngđạttớimứckỷlụclà10,67tỷUSD,tăngtrên30%sovớinămtrước.phíaNgachorằng,cộngthêmmậudịchdângian,kimngạchthươngmạihainướcđãvượtquá20tỷUSD.hơnnữacàngnhiềukhuvựcvàdoanhnghiệpTrungQuốcđãthamgiavàohợptácthươngmạisongphương.Theothốngkêcủacơquanhảiquan,từtháng1đếntháng8năm2002,kimngạchthươngmạisongphươngTrung-Ngađạttới7,64tỷUSD,tăng14,4%sovớicùngkỳnămtrước,vàtrìnhđộcũngnhưchấtlượngcủahợptáckinhtếthươngmạisongphươngcũngđượcnângcaotươngđốilớn.

Ngoàira,hợptácnănglượnggiữaTrungQuốcvàNgalànộidungkhiếnngườitaquantâmtronghợptáckinhtếthươngmạitrongthếkỷmới.haibênđanggấprúttrùtínhxâydựngmộthạngmụcđườngốngdẫndầutừXi-bê-ri-acủaNgađếnvùngđôngBắcTrungQuốc.Trong“Côngbáochung”doThủtướnghainướckýtạiThượnghải

tháng8năm2002,đãquyđịnhrõ“cơquanchủquảnnhànướccủacácbêncầnđẩynhanhtiếnhànhxemxétphêchuẩnđốivớidựán,nhằmsaukhiđượcphêchuẩnrồi,nghiêncứuthoảthuậnchungtheotínhkhảthi,chuyểndựánnàyvàogiaiđoạnthiếtkếsơbộ”.Côngtrìnhdựtínhkhởicôngvàotháng7năm2003,hoànthànhvàotrướcnăm2005,thờigianhợptáclà25năm.Kếhoạchbắtđầutừnăm2005vậnchuyểndầusangTrungQuốc,mỗinămlà20triệutấn,bắtđầutừnăm2010nânglên30triệutấnmỗinăm.

Nhưngxéttìnhhìnhthựctếtrướcmắt,donềnkinhtếcủahainướcđềuởvàothờikỳpháttriển,đềurấtcầnthuhútvốnđầutưnướcngoài,hơnnữasảnphẩmcủacácbênđềukhôngcómấysứccạnhtranhquốctế,điềunàydẫnđếnquanhệkinhtếthươngmạiTrung-Ngavẫntụthậuxasovớiquanhệchínhtrịcủahainước.Thếnhưng,trong“ýtưởngchínhsáchngoạigiaoliênbangNga”cũngđãđặcbiệtnhấnmạnh“ngasẽnỗlựcpháttriểnhợptáccùngcólợitrongcácmặtvớiTrungQuốc,nhiệmvụchủyếuvẫnlàtiếnhànhhợptáckinhtếquymôlớnphùhợpvớitrìnhđộquanhệchínhtrị”.KhitrảlờiphỏngvấncủaphóngviênngaytrướcngàytiếnhànhchuyếnthămTrungQuốclầnthứhai,Pu-tinnhấnmạnh:“KinhtếTrungQuốcpháttriểnnhanhchóng,nhấtlàpháttriểntrongnhữngnămgầnđâykhiếnchomọingườingàycàngquantâmchúýtớikinhnghiệmcủaTrungQuốc.Vìvậychúngtatrướctiêncầnhếtsứccoitrọnghợptáctronglĩnhvựckinhtế.Vềmặtnàycónhiềuvấnđềcóthểthảoluận,chẳnghạnnhưdựánnănglượngmàtôiđãtừngnhắctới.KinhtếTrungQuốckhôngngừngtăngtrưởng,nhucầunănglượngcũngđangtăngtrưởng.TàinguyênnănglượngcủaTrungQuốccóhạn,nhưngtàinguyêncủaNgarấtphongphú,vềmặtnàycóthểđàmphánhợpđồnglâudài,điềunàyvừaphùhợpvớilợiíchcủaNga,cũngphùhợpvớilợiíchcủaTrungQuốc”.Vìvậy,cùngvớinềnkinhtếNgatừngbướcphụchồivàkinhtếthịtrườngTrung-Ngangàycànghoànthiệnvàsựcốgắngchungcủachínhphủhainước,quymôvàlĩnhvựchợptáckinhtếthươngmạiTrung-Ngatấtsẽtiếptụcmởrộng,nhântốkinhtếsẽtừngbướcmởrộngtỷlệtrongquanhệhainước.

Tấtnhiên,trongpháttriểnquanhệhainướcTrung-Ngacũngtồntạinhântốtróibuộcbấtlợi.hiệnnayhaibênTrung-Ngaởvàochếđộxãhộikhácnhau,hìnhtháiýthứckhácnhauchắcchắnsẽtồntạiảnhhưởngíthoặcnhiềuđốivớiquanhệhaibên.Còntronggiớihọcthuật,chínhgiớivàdângianNga,“thuyếtmốiđedoạcủaTrung

Quốc”vẫncóảnhhưởngnhấtđịnh.ĐặcbiệtlànhữngthayđổitolớntrongpháttriểnkinhtếcủaTrungQuốckhiếncholuậnđiệunàycóđượcthịtrườngnhấtđịnh.ĐâycũnglànhântốkhôngxácđịnhtrongpháttriểnlâudàiquanhệTrung-Nga.

Nhưngxétvềtổngthể,triểnvọngpháttriểnquanhệTrung-Ngalàtốtđẹp.Sausựkiện11tháng9,tìnhhìnhthếgiớicósựthayđổilớn,cácnướcđềuđứngtrướcsựlựachọn,cơhộivàtháchthứcmới.Trongtìnhhìnhđó,chuyếnthămTrungQuốclầnthứhaicủaTổngthốngPu-tinchắcchắnlàcóýnghĩaquantrọng.Trong“TuyênbốchungnướcCộnghoànhândânTrunghoavàliênbangnga”,haibênđãxácđịnhhơnnữamốiquanhệhợptácchiếnlượcTrung-Nga,nhắclạihaibênsẽtuânthủphươngchâmvànguyêntắccủa“hiệpướchợptáchữunghịlánggiềngTrung-nga”,điềuhoàlậptrườngvàủnghộlẫnnhautrongnhữngvấnđềmàhaibênquantâm,“mãimãilàlánggiềngtốt,bạnbètốt,đốitáctốt”.

NềntảnghợptácTrung-Ngavữngchắc,triểnvọngvôcùngrộnglớn.ĐặcbiệtlàhaibênTrung-Ngađãxâydựngchếđộbảođảmcơbản,baogồmcáccơchếhợptáccốđịnhnhưcơchếgặpcỡđịnhkỳnguyênthủnhànước,ngườiđứngđầuchínhphủhainước,cơchếgặpgỡđịnhkỳcấpThủtướng.Vớitácdụngcủacơchếhợptáckiệntoàn,quanhệTrung-Nganhấtđịnhcósựpháttriểnliêntục,ổnđịnhvàlànhmạnh.

N

Phụlục

TỔNGTHỐNGNGAPU-TINTRẢLỜIPHỎNGVẤNRIÊNGCỦAPHÓNGVIÊNTÂNHOAXÃ(TOÀNVĂN)

gaytrướcchuyếnthămTrungQuốc,TổngthốngPu-tinđãtrảlờiphỏngvấncủaphóngviênTânhoaxã,trìnhbàytầmquantrọngcủaquanhệTrung-Nga,vàđãgiớithiệuvềchínhsáchđốinộiđốingoạicủachínhphủNga.Toànvănnộidungcuộcphỏngvấnnhưsau:

Hỏi:ThưangàiTổngthốngkínhmến,ngàisắpsửasangthămTrungQuốc.Xinhỏi,ngàicósựmongđợigìđốivớichuyếnthămcóýnghĩađặcbiệtnày?NgàicảmthấyquantâmnhấtđếnnhữngvấnđềgìcủaTrungQuốc?

Trảlời:đâylàmộtchuyếnthămtrongkếhoạch.TôivàChủtịchgiangTrạchDânkhiấyđãbànbạcsẽđịnhkỳđithămnhau.ChuyếnthămnàyđượctiếnhànhvàosaukhiđạihộiXViđảngCộngsảnTrungQuốcvừamớikếtthúc,vìvậycóýnghĩađặcbiệt.ĐạihộiXViđảngCộngsảnTrungQuốckhôngnhữnglàmộtsựkiệnquantrọngnhấttrongđờisốngcủanướccácbạn,hơnnữacũnglàsựkiệnquốctếquantrọng.ởđâytôimuốnchỉlàtăngtrưởngcủatiềmlựckinhtếvàảnhhưởngcũngnhưtầmquantrọngcủaTrungQuốctrongcôngviệcquốctếđượcnângcao.Mọingườichúngtađềubiết,mộtnguyênnhânkháckhiếnchothếgiớiquantâmchúýcủađạihộiXViđảngCộngsảnTrungQuốclàlãnhđạocấpcaođảngCộngsảnTrungQuốcđãthựchiệnchuyểngiaothếhệ.ĐốivớitấtcảnhữngđốitáccủaTrungQuốcmànói,điềuquantrọnglàTrungQuốcpháttriểnquanhệvớicácnướclánggiềngvànhữngnướckháctrênthếgiớinhưthếnào.Đốivớichúngtôimànói,vấnđềnàycóýnghĩahếtsứcquantrọng,vìTrungQuốclàmộttrongnhữngđốitácchủyếunhấtcủaNgatrongcáccôngviệcquốctế,trongquanhệsongphươngchúngtacũngcónhiềukếhoạchquantrọng.Ngoàira,làlánggiềng,chúngtacòncónhiềuvấnđềcầnhợptác.TôivàChủtịchgiangTrạchDânđã

xâydựngquanhệcánhân,trongthờigianthămlầnnàysẽmộtlầnnữahộiđàmvớiChủtịchgiangTrạchDân.Cònnữa,mộtnămtrướctôiđãlàmquenvớihồCẩmđàođượcbầulàmTổngBíthưTrungươngĐảngcộngsảnTrungQuốc,khiấyôngtatiếnhànhchuyếnthămlàmviệctạiMát-xcơ-va,chúngtôikhôngnhữngcócơhộilàmquenvớinhau,hơnnữađãthảoluậnmộtloạtvấnđềsongphươngvàquốctế.Ôngbiếtđấy,nămngoáihainướcNga-Trungđãkýkết“hiệpướchợptáchữunghịlánggiềngNga-Trung”.Nóithẳng,đâylàđềnghịdoChủtịchnướcTrungQuốcđưarađầutiên,chúngtôiđánhgiácaođềnghịnàyvàchorằng,đâychắcchắnlàmộtsựkiệncótínhlịchsửtrongquanhệsongphươngcủachúngta.Chúngtanênđiềuhoàlậptrường,cùnghoànthànhnhiệmvụmàhiệpướcđưara.Trongcácmặtnănglượng,kỹthuậtquânsự,vàtrongtoànbộlĩnhvựckinhtếchúngtacónhiềuchủđềhợptáccầnthảoluậnvớinhau,hợptáccủachúngtatrênvũđàiquốctếcũngcóvấnđềcầnthảoluận.Cầnchỉrarằng,hànhđộngthốngnhấttrongcáccôngviệcquốctếgiữaTrungQuốcvàNgalànhântốcựckỳquantrọngđểgiảiquyếtmộtloạtvấnđềquốctếlớn.

Hỏi:Ngàivừanóitới“HiệpướchợptáchữunghịlánggiềngNga-Trung”,Hiệpướcnàyđãđặtnềntảngchoquanhệhainướcpháttriểntrongthếkỷmới.Xinhỏi,trongtìnhhìnhquốctếmới,hainướcTrung-Nganêntăngcườnghợptácnhưthếnàotrongcácmặt,trọngđiểmhợptáclàgì?

Trảlời:KếhoạchpháttriểnquốcgiacủaTrungQuốckhiếnchongườitacóấntượngsâusắc.Cầnphảinóirằng,tốcđộpháttriểnkinhtếcủaTrungQuốc,nhấtlàpháttriểncủanhữngnămgầnđây,khiếnchongườitangàycàngquantâmtớikinhnghiệmcủaTrungQuốc.Vìvậychúngtôitrướctiênhếtsứccoitrọnghợptáctronglĩnhvựckinhtế.Vềmặtnàycónhiềuvấnđềcóthểthảoluận,chẳnghạnnhưdựánnănglượngmàtôiđãnhắctới.KinhtếTrungQuốckhôngngừngtăngtrưởng,nhucầunănglượngcũngđangtăngtrưởng.TàinguyênnănglượngcủaTrungQuốccóhạn,nhưngtàinguyêncủaNgarấtphongphú,vềmặtnàycóthểbànbạchợpđồnglâudài,điềunàyvừaphùhợpvớilợiíchcủaNga,cũngphùhợpvớilợiíchcủaTrungQuốc.Tôiđãchỉratínhcầnthiếtcủaviệcthốngnhấthànhđộng(hainướcNga-Trung)trênvũđàiquốctế,hơnnữacầnđặtmộtsốviệclênvịtríưutiên.Tiếnhànhhợptáctrongcácmặtnhưgiữổnđịnhthếgiới,ngănngừaphổbiếnvũkhígiếtngườihàngloạt,lànhữngmặtquantrọngnhấttronghợptáchainướcNga-Trung,cũng

lànhântốquantrọngnhấttrongnềnchínhtrịthếgiới,vìvậyđâylàcảmộtloạtvấnđềmàchúngtasẽcầnthảoluận.

Còncáigọilàtháchthứcđươngđạivàvấnđềmốiđedoạ,điềuquantrọnghàngđầutrongnhữngvấnđềnàytấtnhiênlàmốiđedoạcủachủnghĩakhủngbốquốctế.Chủnghĩakhủngbốquốctếđangđedoạđạiđasốcácnướctrênthếgiới,NgavàTrungQuốccũngcảmthấybấtanvềđiềunày.Cầnphảinóirằng,trướckhiphầntửkhủngbốtấncôngoa-sinh-tơnvàniuoócngày11tháng9năm2001,hainướcNgavàTrungQuốcđãtíchcựclàmviệctrongphạmvitổchứchợptácThượnghải,kýkếtvănkiệnliênquan,vàphátđivớithếgiớilờicảnhcáomốiđedoạnàycóchiềuhướnggiatăng.Điềuđángtiếclà,khiấykhôngphảilàtấtcảmọingườiđềunghetheoýkiếncủachúngtôi.Tôinghĩ,trongchuyếnthămnàychúngtôisẽdànhđủthờigianđểthảoluậnnhữngvấnđềtrongmặtnày.Chúngtôihếtsứcquantâmtớitìnhhìnhchâuá-TháiBìnhDương,sẽtăngcườngnhữngthoảthuậnđãđạtđượctrongkhuônkhổtổchứchợptácThượnghải,chúngtôiđãxâydựngcơchếhợptácriênglấyBít-xcáclàmtrungtâm,chúngtôiđãbànbạcsẽtraođổithôngtintìnhbáoliênquantớimộtloạtvấnđềnhạycảm,đâycũngsẽlàtrungtâmmàchúngtachúý.

Hỏi:TổchứchợptácThượngHảiđãđóngvaitrònhưthếnàotrongcácmặtchốngchủnghĩakhủngbốquốctếvàchủnghĩalykhai?Triểnvọngcủatổchứcnàynhưthếnào?

Trảlời:Kểtừngàythànhlậpđếnnay,TổchứchợptácThượnghảikhôngngừnglớnmạnh,ảnhhưởngcủanóđangmởrộng,cácnướctrênthếgiớingàycàngchúýđếnnó,đâykhôngphảilàđiềungẫunhiên,vìkhuvựcmàchúngtôiquantâmkhôngchỉlàTrungá,hơnnữacòncókhuvựcgầnkềvớinó,điềunàyvôcùngquantrọng.Chúngtôibiếtnơiđólàmụctiêutấncôngcủaphầntửkhủngbố.Mọingườichúngtađềubiếtnhữngsựkiệnbikịchxảyraởphi-líp-pin,in-đô-nê-xi-avànhữngnướckhácởkhuvựcnày,chúngtôicũnghiểunhữngvấnđềxảyraởTrungQuốc,TrungQuốccũnglàmụctiêuchúýchặtchẽcủachủnghĩakhủngbốquốctế,điềukhôngthểkhôngkhiếnchochúngtalolắng.Đểđấutranhmộtcáchhữuhiệuvớinhữngmốiđedoạnàychúngtacầnđoànkếtlại.ChúngtacầnmởrộnglĩnhvựchợptáctrongphạmvitổchứchợptácThượnghải.giaiđoạnđầutiênmớithànhlậptổchứchợptácThượnghảichỉlàđểgiảiquyếtvấnđềbiêngiớigiữacácnướclánggiềng,nhưngvềsauchúng

tôiýthứcđượctiềmlựchợptáccòntolớnhơncáiđónhiều,vìvậycầnmởrộngphạmvihợptácsanglĩnhvựckinhtếvàchốngchủnghĩakhủngbố.Chúngtôiđãđạtđượcthoảthuậntrongviệcđisâuhợptáchơnnữatrongkhuônkhổtổchứcnàyvàtrêncơsởsongphương,mởrộngphạmvihợptáctớicáccơquanđặcbiệtvàcơquanbảovệphápluật.

Hỏi:Dướisựlãnhđạocủangài,hồitháng10quýquốcđãgiảicứuthànhcôngđạibộphậncontinbịphầntửkhủngbốbắtgiữtạiMát-xcơ-va.Xinhỏi,sựkiệncontinlầnnàycóảnhhưởngnhưthếnàođốivớichínhsáchđốinộiđốingoạivàtìnhhìnhtrongnướccủaNga?

Trảlời:Trướchết,tôimuốncảmơnnhândânTrungQuốc,nhàlãnhđạoTrungQuốcđãủnghộđốivớibạnbèNgatrongsựkiệnbikịchbắtcóccontintạiMát-xcơ-va.Thứhai,phầntửkhủngbốđãtínhtoánsailầm.ChúnghyvọngchiarẽxãhộiNga,nhưngkhôngnhữngkhôngthànhcông,ngượclạiđãbịphảnkíchmạnhmẽ,thốngnhất.hơnnữa,hànhđộngcủachúng

Nhậnđượckếtquảngượclại,khiếnchoxãhộiNgacàngđoànkếthơn,cànghiểurõhơnnguyênnhântầngsâucủasựkiện.Thựcchấtcủasựkiệnnàylà,dướikhẩuhiệuhưngụygiànhlấyđộclậpchoChe-sni-a,chủnghĩakhủngbốquốctếhòngđạtđượcmụcđíchtoàncầuđingượclạilợiíchcủanhândânChe-sni-a.Trênthựctếsựkiệnlầnnàylàmộtbộphậncấuthànhcủamạnglướikhủngbốtoàncầu,mụcđíchcủachúnglàlàmchoBắcCáp-ca-dơtáchrakhỏiNga.hiệnnaykhôngnhữngđạiđasốcôngdânNga,hơnnữacònbaogồmcảnhữngngườicưtrúởChe-sni-ađềuhiểumụcđíchthậtsựcủaphầntửkhủngbố.Che-sni-ađãbắtđầucôngtáctáithiếttrongcácmặtchínhtrị,kinhtế,xãhội.SauđócácnhânvậtquyềnuytrongxãhộivànhânsĩtôngiáocủaChe-sni-alạiđưaravấnđềđẩynhanhtổchứcxâydựngcơquanquyềnlựchợpphápvàthôngquahiếnpháp,chínhphủNgachuẩnbịgiúpđỡhọ.Tôinghĩ,tìnhhìnhđangkhôiphụcsinhhoạtbìnhthườngởChe-sni-anàyđãgâymốiuyhiếpđốivớicácphầntửkhủngbố,chúngmơtưởngpháhoạitiếntrìnhhoàbìnhnày.Nhưngmụctiêucủachúngkhôngđạtđược,ngượclạiđãđẩynhanhtiếntìnhgiảiquyếtvấnđềchínhtrịChe-sni-a.

Hỏi:NgàiđãcócốgắngrấtlớnchogiảiquyếtvấnđềChe-sni-a,ngàichorằnglàmthếnàomớicóthểgiảiquyếttriệtđểvấnđềnày?

Trảlời:Chỉcómộtcách,tứccầnphảitạođiềukiệnđểnhândânChe-sni-athôngquahiếnphápcủamìnhvàxâydựngcơquanquyềnlựchợppháp.CơquanquyềnlựchợpphápcầnphảiđượcdânchúngChe-sni-atínnhiệm,họcùngvớinhàlãnhđạođượcbầurakhôiphụccuộcsốnghoàbình.Chúngtôisẽtiếnlêntheolốinày.Tấtcảnhữngngườicóvũkhí,tấtcảnhữngngườikhôngmuốnđitheoconđườngcủacuộcsốngbìnhthườngsẽphảichịutráchnhiệmhoặcbịtiêudiệt.

Hỏi:Tứclànói,nămtớisẽtiếnhànhbiểuquyếtcôngkhaitoàndânđốivớihiếnpháp?

Trảlời:Tôinghĩcóthểlànhưvậy.TôitừngtiếnhànhtoạđàmvớiđạidiệnnướcCộnghoàChe-sni-avàđạibiểuxãhội.Đánhgiáquatâmtrạngcủahọ,họdựđịnhtrongvòngvàithángsẽhoàntấtcôngtáctrùbị,mùaxuânnămtớicóthểtiếnhànhbiểuquyếtcôngkhaitoàndânđốivớihiếnpháp.TôichorằngtiếntrìnhcảicáchhoàbìnhChe-sni-akhôngthểđảongượcđược.

Hỏi:NhữngnămgầnđâynềnkinhtếNgagiữđượcđàtăngtrưởng,tổnggiátrịsảnphẩmtrongnướctănglênhàngnăm.NgàichorằngchínhphủNganênápdụngnhữngbiệnphápgìđểbảođảmkinhtếpháttriểnổnđịnh,đặcbiệtlàtrongmặtthuhútđầutư?

Trảlời:Tấtnhiên,đểthuhútđầutưvàtạomôitrườngđầutưtốtđẹp,cầnphảicótìnhhìnhổnđịnh.Tìnhhìnhkinhtếchínhtrịổnđịnhđòihỏihànhđộngcủacáccơquanquyềnlựccáccấpcókhảnăngcóthểdựkiếntrước,khithôngquaquyếtđịnhcầnkhắcphụcchủnghĩaquanliêu,cầnmôitrườnghànhchínhtốtđẹpvàthểchếtưphápcósứcsống.Chúngtôidựđịnhsẽcốgắngtheonhữnghướngđó.Khônglâunữachúngtôisẽthôngquamộtloạtbiệnphápphápluậttăngcườngthểchếtưpháp.Chúngtôisẽtiếptụccốgắngxoábỏhạnchếđốivớithuthuế,trọngđiểmlàgiảmnhẹgánhnặngthuthuế,tấtnhiênđiềuchủyếunhấtlàtrướctiêncầnbảođảmổnđịnhchínhtrị.

Hỏi:PháttriểnquanhệvớicácnướckháctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậplàmộttrongnhữngmặtưutiêncủachínhsáchngoạigiaocủaNga.Trongtìnhhìnhquốctếmới,chínhsáchcủaNgađốivớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpcóphảilàcósựthayđổihaykhông?Ngàinhìnnhậnthếnàovềtriểnvọngpháttriểncủacộngđồngcácquốcgiađộclập?

Trảlời:ChúngtôikhôngtánthànhđemthướcđoquanhệNgavàcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpđặtlênquácao,mộtmặtkhác,hạthấpýnghĩahợptáccủachúngtôivớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpcũnglàcóhại.ĐâykhôngchỉlàvìchúngtôiđềulàđượcxâydựnglêntrênnềntảngliênXôcũ,hơnnữa,giữachúngtôicómốiliênhệtrămtơngànmối.Nhữngmốiliênhệnàytồntạitrongcácmặtkinhtế,vănhoá,ngônngữvàlịchsử...Chỉlấymộtconsốlàđủnóirõvấnđề:Cóhơn20triệungườiNgasinhsốngởcácnướckháctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpbênngoàilãnhthổliênbangNga.hơn20triệu,đốivớichúngtôimànóiđâykhôngphảilàmộtconsốnhỏ.Điềucàngquantrọnghơnlà,tuyệtđạiđasốcôngdâncủacácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập(tấtnhiên,khôngphảilà100%)coitiếngNgalàtiếngmẹđẻthứhai.Cũngtứclànói,giữachúngtôikhôngtồntạibấtkỳtrởngạingônngữnào.Tínhdựavàonhautrongmặtkinhtếcủachúngtôicũngvôcùngmạnh.NhữngcáiđóđềuđòihỏichúngtôicoităngcườnghợptácvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậplàhướngưutiênchủyếucủanềnngoạigiaoNga,xéttừýnghĩanày,bấtluậnlàbênngoàicósựthayđổinhưthếnào,đềusẽkhôngảnhhưởngđếntrọngđiểmnàycủanềnngoạigiaoNga.

Tấtnhiên,cộngđồngquốctếđangpháttriểnkhôngngừng,xuấtphátđiểmcủachúngtôilà,tôntrọngchủquyềncủanhữngnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpnày,tôntrọnglựachọnchínhsáchđốinộiđốingoạicủabảnthânhọ,điểmnàysẽkhôngthayđổi.Mặtưutiênngoạigiaocủachúngtôicũngvẫnkhôngthayđổi.

Hỏi:Hiệnnay,Bê-la-rútvàU-crai-nabàytỏchuẩnbịgianhậpNATO,ngàiđánhgiáthếnàovềđiềunày?

Trảlời:hômnaytôivừamớigặpgỡvớiTổngthốngBê-la-rút,ôngấykhôngnóivớitôivềvấnđềBê-la-rútgianhậpNATO.Tôichorằng,mốiđedoạchủyếugặpphảihiệnnaylàchủnghĩakhủngbốquốctếvàphổbiếnvũkhíhạtnhân,đểứngphóvớinhữngmốiđedoạđó,cáctậpđoànquânsựchínhtrịgiốngnhưNATOkhôngnênmởrộng,vìNATOmởrộngkhôngthểgiảiquyếtđượcnhữngvấnđềchủyếuđặtratrướcmặtloàingườihiệnnay.Nhưngxéttừmộtmặtkhácmànói,mỗimộtnướcđềucóquyềnlựachọnmặtưutiênchínhsáchngoạigiaocủamình.

Chúngtôisẽkhôngvìthếmàtạorabấtkỳbikịchnào.Nếunhư

mộtnướcnàođómuốngianhậpmộttổchứcnàođó,mỗimộtquốcgiachủquyềnđềuđượchưởngquyềnlợiđầyđủ.BảnthânNgacũngđangmởrộnghợptácvớiNATO.Chúngtôiđãxâydựng“ủybanNATO-nga”,vàhàilòngvềsựpháttriểncủahợptácsongphươnghiệnnay.ChúngtôikhôngloạitrừkhảnăngmởrộngphạmvihợptácvớiNATO,nhưngchỉcótrongđiềukiệnNATOtừngbướcthayđổichứcnăngcủanó,khiếnchonócóthểgiảiquyếtđượcnhữngvấnđềmớivàứngphóđượcvớinhữngmốiđedoạmới,vàhoạtđộngcủanóphùhợpvớilợiíchquốcgiacủaNga,thìsựhợptácnàymớicóthểmởrộngđược.ChúngtôikhôngloạitrừkhảnăngmởrộnghợptácvớiNATO,mặcdùđốivớiviệcbảođảmanninhcủabảnthânNgamànói,trongbấtcứtìnhhuốngnàochúngtôicũngđềukhôngcầnthiếtgianhậptoàndiệnvàoNATO.

Hỏi:Còncómộtvấnđềtươngđốinhẹnhàngnữa.KểtừkhingàilênlàmTổngthống,luônnhậnđượcsựủnghộrấtlớncủanhândânNga.Ngàichorằng,nhântốchínhkhiếnngàinhậnđượcsựtínnhiệmnhưvậylàgì?

Trảlời:Ôngcảmthấyđâylàmộtvấnđềnhẹnhàngsao?Tôithìlạichorằngđâylàvấnđềphứctạpnhất.Cólẽtôinhớkhôngchínhxác,TrungQuốccóphảilàcómộtcâutụcngữ,gọilà“sinhrakhônggặpthờiđộngloạn”?Kểtừnăm1985đếnnay,chẵn17nămchúngtôisốngtrongbiếnđổichaođảo.Mọingườikhátkhaoổnđịnh,khônghyvọngnhìnthấyhiệntượngkhiếnngườitacảmthấyưulovàlạnhlùngbuồnbãvìsựđìnhtrệkhôngtiếnlên,ảmđạmkia.Cáimàmọingườikhátkhaolàsựổnđịnhthậtsựcónộidungtíchcựckia.Mọingườihyvọngthấyđượcánhsángnơicuốiđườnghầm,khátkhaosốngtốthơnmộtchút,hyvọngconcáimìnhtươnglaisẽsốngtốthơn.Ôngbiếtđấy,tôichưabaogiờthựchiệnchủnghĩabìnhdânvềchínhtrị,chưabaogiờghiséckhống.Tôichỉđưarachomình,chochínhphủnhiệmvụcóthểhoànthànhđược.Cầnphảinóirằng,khôngphảilàtấtcảmọinhiệmvụđềucóthểhoànthànhmộtcáchnhưýmuốn,khôngphảitấtcảmọivấnđềđềucóthểđượcgiảiquyếttriệtđểnhưchúngtôimongđợi.Thếnhưng,rốtcuộcthunhậpthựctếcủamọingườiđãtừngbướctănglên,mặcdùtốcđộtăngrấtchậm.Trướcmắttuycòntồntạihiệntượngcábiệtnợlươngcôngnhânhoặctiềnlươnghưu,nhưngđãkhôngphổbiếnnhưhainămtrướcnữa.Thunhậpthựctếcủangườinghỉhưuđãtănglên,tiềnlươngcủanhữngngườilàmviệctronglĩnhvựccấpngânsáchvàquânnhâncũngđangtănglên.

Chúngtôihyvọngkhôngchỉnướclánggiềng,màtấtcảcácnướctrênthếgiớiđềucóthểchungsốnghoàbìnhhữunghị.Tôinghĩ,tấtcảmọingườiNgađềusẽtánđồngquanđiểmnàycủatôi.Đồngthờichúngtôicũnghyvọng,đốitáccủachúngtôibiếttôntrọnglợiíchquốcgiacủaNga.Tôinghĩ,nếunhưkhiđóchỉdựavàotrắcnghiệmdânýxãhộiđểquyếtđịnhnênlàmnhữngviệcgì,khôngnênlàmnhữngviệcgì,thìtôivàcácđồngnghiệpcủatôisẽphạmphảinhữngsailầmkhôngthểthathứđược.Ngượclại,nhưtôichorằng,nếunhưcáccôngdântínnhiệmchúngtôi,thìđiềunàycónghĩalàhọhyvọngchúngtôimanglạithànhtíchthựctế,nhữngthànhtíchthựctếđócầnphảnánhởviệcnângcaomứcsốngcủahọ,phảnánhởcảithiệnrõrệtmặtphúclợicủahọ.Chỉcónhưthế,chúngtôimớicótưcáchnói,chúngtôicóthểhoànthànhđượcnhiệmvụđangđặtratrướcmắtchúngtôi.

Hỏi:CáchđâykhônglâutôitừngđicôngtácởXi-bê-ri-a,đãgặpởđórấtnhiềungười,vừacóquanchứccũngcóngườidânthường,đạiđasốngườitrongsốhọđềubàytỏủnghộđốivớichínhsáchcủangài.TôicảmthấyngàirấtđượcnhândânNgatínnhiệm.Đồngthời,mọingườicũnghyvọng,cuộcsốngcủahọsẽtốthơn.NgàicũngtừnghứasẽlàmchonhândânNgasốngtốthơn,saunàyngàisẽthựchiệnlờihứađónhưthếnào?

Trảlời:Vừarồiôngnóirấtđúng,chúngtôiđãduytrìthànhcôngtốcđộtăngtrưởngkinhtế.Mụctiêucủachúngtôinăm

Naylàthựchiệntăngtrưởngkinhtếkhoảng3,5%.hiệnnayxemrachúngtôicóthểđạttới4%,thậmchícòncaohơnmộtchút.Đâyđãlàkhôngtồirồi.Tôibiếtrằng,tạiđạihộiXViđảngCộngsảnTrungQuốc,mụctiêumàlãnhđạoTrungQuốcxácđịnhlàtốcđộtăngtrưởngkinhtếmỗinămkhoảng7%.Nếunhưchúngtôicũngcóthểthựchiệnđượctốcđộtăngtrưởngkinhtế7%~8%,thìchúngtôicóthểnói,côngtáccủachúngtôisẽkhiếnmọingườihàilòng.

Hỏi:NgàikhôngchỉđượcnhândânNgatônkính,nhândânTrungQuốccũngrấttônkínhngài,hyvọnghiểungàinhiềuhơn.NgàicóthểgiớithiệuvớiđộcgiảTrungQuốcmộtsốchuẩnmựcsốngvàsởthíchngoàigiờcủangàihaykhông?

Trảlời:Sởthíchngoàigiờcủatôinhưmọingườiđãbiết,tôithíchhoạtđộngthểthao,tấtnhiên,khôngphảilànhữngmônthể

thaocủaTrungQuốc.Nhưngđiềumàtôimuốnnóilà,ngườinhàcủatôi,chẳnghạnnhưhaicôcongáicủatôiđanghọcvõthuật,mộtcôcongáitrongsốđóđãbắtđầuhọctiếnghán.Chúngtôiđềucảmthấyrấthứngthúđốivớitiếnghán,đốivớivănhoá,vănhọcvàlịchsửTrungQuốc.Dochúngtalàlánggiềng,lịchsửhợptáccủachúngtacótừlâuđời,vàđiềuchủyếunhấtlàdoquanhệhainướcchúngtapháttriểntíchcực,tôihyvọngsựhứngthúcủaNgađốivớiTrungQuốcsẽkhôngngừngtănglên.

Hỏi:Ngàibậnrộnsuốtngày,nhưngluôncótinhthầnsungmãn.Chẳnghạnnhưbâygiờ,đãlànửađêmrồi,ngàivẫntrànđầytinhthần,trànđầysứcsống.Cóphảilàngàicóbíquyếtgìkhông?

Trảlời:Vìtôiyêuthíchcôngviệcmàtôilàm,vàtìmniềmvuitrongđó.

Hỏi:Xinchophéptôiđượchỏicâucuốicùng.HiệnnaynướcNgađãxuấtbảnrấtnhiềusáchvềngài,khôngbiếtngàiđãtừngđọchaykhông?Ngàithíchcuốnnàohơn?

Trảlời:Tôichưatừngđọclấymộtcuốn.Nóithẳng,tôichưabaogiờđọcsáchviếtvềtôi.Vìtôitinrằng,sovớinhữngngườimiêutảvềtôi,tôihiểumìnhhơnnhiều,cũngchuẩnxáchơnnhiềusovớinhữngtácgiảcủanhữngcuốnsáchđó.

Hỏi:Rấtcảmơnngàiđãtrảlờiphỏngvấncủatôi.

Trảlời:Cảmơn.

“Ràochặttườngràobảovệsânsau”

ĐốivớiNgamànói,cộngđồngcácquốcgiađộclậplàkhuđịachiếnlượccóýnghĩađặcthùvềchínhtrị,kinhtế,vănhoá,quânsựtrựctiếpvàcácmặtkhác,cácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậplàlánggiềnggầncủaNga,tìnhhìnhcủakhuvựcnàycóổnđịnhhaykhông,cóthựchiệnchínhsáchhữunghịvớiNgahaykhông,liênquanđếnviệcNgacómộtmôitrườngxungquanhổnđịnhhaykhông.MàsaukhiliênXôgiảithể,khônggianphòngngựchiếnlượccủaNgabịthuhẹpnhiều,nănglựcphòngngựsuyyếunghiêmtrọng,cộngthêmbathếlựcxấulàchủnghĩakhủngbốquốctế,chủnghĩalykhaidântộcvàchủnghĩacựcđoantôngiáođedoạnghiêmtrọngtới

anninhcủaNgavàcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.Vìvậy,xâydựngmộthệthốnganninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclậplấyNgađứngđầucóýnghĩaquantrọngđốivớiviệctăngcườngnănglựcphòngvệcủabảnthânNga.CòncácnướcphươngTây,trongđócóMỹlợidụngmâuthuẫngiữaNgavàcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpđểbàixíchNga,làmsuyyếuNga,khôngngừngthâmnhậpvàocộngđồngcácquốcgiađộclập,khiếnchokhuynhhướnglytâmvànhântốthânphươngTâycủacộngđồngcácquốcgiađộclậpkhôngngừngtănglên,địavịcủaNgatrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpkhôngngừngsuyyếu.Vìvậy,Ngacầnphảiưutiênpháttriểnquanhệvớicácnướckháctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,lấycộngđồngcácquốcgiađộclậplàmchỗdựa,tăngcườngconbàiđốitrọngvớiphươngTâytrongcáccôngviệcquốctế,củngcốđịavịlãnhđạocủaNgatrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.Xétvềmặtkinhtế,khuvựccộngđồngcácquốcgiađộclậplàcơsởsảnxuấtnguyênvậtliệuquantrọngcủaNgavàthịtrườnghànghoátolớncủaNga,sựphụchồivàchấnhưngcủanềnkinhtếNgacũngkhôngthểtáchrờikhỏisựhợptácvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.

Dovậy,ngaysaukhilênnắmquyền,Pu-tinđãtuyênbố,đốivớiNga,“hợptácvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,trướcđây,hiệnnay,saunàyđềulàmặtưutiênpháttriểntuyệtđối”.Sauđó,ngày24tháng12năm2000,Pu-tinlạibàytỏ:“đốivớichúngtamànói,quanhệvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpkhôngphảilàquanhệvớitổchứccộngđồngcácquốcgiađộclậpnày,màquanhệvớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,trướcđâyvàsaunàyđềulàtrọngđiểmhàngđầu”.SaukhiPu-tinlênnắmquyềnđãgấprútthựchiệnchínhsáchngoạigiaocộngđồngcácquốcgiađộclập.Trọngđiểmngoạigiaolàpháttriểnquanhệlánggiềngvàquanhệđốitácchiếnlượcvớitấtcảcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.

TrướctiênchínhquyềnPu-tincủngcốtìnhhữunghịgiữacácnướccóquanhệmậtthiếtvớiNga,thúcđẩyquanhệsongphươngvàđaphươngsangmộtgiaiđoạnmới.hainướcNgavàBê-la-rútngày8tháng12năm1999đãkýkếtxâydựnghiệpướcliênminhquốcgia,bướcmộtbướclớntớimụctiêuhainướcxâydựngquốcgialiênminh,đặtnềnmóngchotiếntrìnhnhấtthểhoácộngđồngcácquốcgiađộclập.SaukhiPu-tinlàmTổngthống,đãthămBê-la-rútvàothángtư,làmmậtthiếthơnquanhệliênminhvớiBê-la-rút.Pu-tin

còntíchcựcthúcđẩyviệcthựchiệnhiệpướcliênminhNga-Bê-la-rút,haibênđãgiànhđượctiếntriểnquantrọngtrongmặttăngcườngliênminhquânsựvàxâydựngkhônggianphòngvệchung.

Ngày11tháng10năm2000,sáunướctronghiệpướcanninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclậpgồmNga,Bê-la-rút,Ca-dắc-xtan,Kư-rơ-gi-xtan,Tát-gi-ki-xtan,Ác-mê-ni-ađãtổchứchộinghịtạiBít-xcác,cùngthảoluậncácvấnđềquantrọngbảovệanninhvàổnđịnhxãhộicủacácnướcthànhviên,đãkýkếtkếhoạchbiệnphápcơbảnhệthốnganninhtậpthể,vàtheothoảthuậnquyđịnh,trongphạmvicácnướckýkếthiệpướcanninhtậpthểchiathànhbakhuvựctráchnhiệmlàkhuvựcđôngÂu,khuvựcCáp-ca-dơvàkhuvựcTrungá,hiệpđồngtácchiếnnhằmđốiphóvớihoạtđộngngàymộtngangngượccủachủnghĩakhủngbốquốctế,chủnghĩacựcđoantôngiáovàchủnghĩalykhaidântộc.

CònđốivớinhữngnướccókhuynhhướnglykhainghiêmtrọnghoặcnhữngnướccóýthùnghịchđốivớiNgatrongcộngđồngcácquốcgiađộclập,Pu-tincũngthựchiệnchínhsáchngoạigiaotíchcực,cảithiệnquanhệvớinhữngnướcnày,trongđóchủyếulạilànhữngnướcthuộc“nhómGAM”.

“NhómGAM”thoạtđầulàdobốnnướcU-crai-na,Môn-đô-va,Gru-di-avàA-déc-bai-danthànhlậpnăm1996đểthảoluậnvấnđềhạnchếcánhbêncủahiệpướclựclượngquânchínhquychâuÂu.Saunăm1997,phạmvihợptácgiữacácnướcthànhviêncủatổchứcnàydầndầnmởrộngtớicácvấnđềnhưgiảiquyếtxungđộtkhuvực,bảođảmanninhtuyếnđườngcungứngnănglượng,xâydựnghànhlangvậntảiá-ÂuvàkhaithácnănglượngvùngbiểnCa-xpiên,hơnnữađểbảovệlợiíchbảnthân,ýđồlợidụngtổchứcnàyđểđốitrọngvớiNgacủacácnướcthànhviêncũngngàycàngrõrệt.Tháng4năm1999,nhàlãnhđạocủabốnnước“nhómGAM”vàU-dơ-bê-ki-xtanlợidụngcơhộithamdựhoạtđộngkỷniệm50nămngàythànhlậpNATOtạioa-sinh-tơn,tổchứchộinghịvàtiếpnhậnU-dơ-bê-ki-xtanlàmthànhviênchínhthứccủatổchứcnày.Mộtnghịquyếtđượcthôngquatạihộinghịlầnnàybàytỏ,“cácnướcthànhviên“nhómGAM”“sẽpháttriểnhợptácvớinhautrongkhuônkhổủybanquanhệđốitácBắcđạiTâyDươngvàkếhoạchquanhệđốitáchoàbìnhNATO”.Ngayvàotrướcngàyhộinghịlầnnày,banướcA-déc-bai-dan,Gru-di-avàU-dơ-bê-ki-xtanđãtuyênbốrútrakhỏihiệpướcanninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclập.hainướcthànhviên

kháccủa“nhómGAM”làU-crai-navàMôn-đô-vathìngaytừđầuđãtừchốithamgiahiệpướcanninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclập.Mỹủnghộtíchcựcđốivớinhữnghoạtđộngnóitrêncủa“nhómGAM”vàcácnướcthànhviêncủanó.Năm2000,Mỹhứachira37triệuUSDdùngvàoủnghộ“nhómGAM”,vàhứahẹnnăm2001sẽcungcấpchoGru-di-a12triệuUSDviệntrợquânsự.

U-crai-nalànướccóquốclựctổnghợpmạnhnhấttrong“nhómGAM”,cũnglàtrọngđiểmthâmnhậpcủaMỹ.Vềmặtnănglượng,U-crai-nadựarấtnhiềuvàoNga,cótới90%dầumỏvà75%khíđốtthiênnhiênlàdoNgacungứng,điềunàylàyếutốquantrọngđểNgaràngbuộcU-crai-na.Nhiềunămnay,NgavàU-crai-natranhcãinhauvềviệcphânchiahạmđộihắchảivàvấnđềquyềnsởhữuquâncảngSa-vát-tô-pôn,hainướccũngcọxátliêntụctronglĩnhvựckinhtếthươngmại.SaukhiPu-tinlênlàmTổngthốngkhônglâu,lậptứctiếnhànhthămU-crai-na,cùngvớiTổngthốngKu-che-matiếnhànhthảoluậnvềmộtloạtvấnđềnhưU-crai-natrảnợchoNga,hạmđộihắchảicủaNgađóngtạicăncứcủaU-crai-na,hợptácquânsựvàhợptáckỹthuậtquânsựNga-U-crai-na,đãlàmổnđịnhquanhệNga-U-crai-na.Trongnăm2001,giữaNgavàU-crai-nađãtiếnhànhsáucuộcgặpcấpcao,nhịpđộgặpgỡcấpcaoliêntụckhiếnquanhệgiữaNgavàU-crai-nađượccảithiện,haibênkýkếtkhôngítthoảthuậnquantrọngvềkinhtếvàsảnxuấtcôngnghiệpquânsự,haibênsẽtăngcườnghợptáclâudàitronglĩnhvựcvũtrụ,khônggian,chếtạomáybay,ảnhhưởngcủaNgađốivớiU-crai-nađượctăngcườngrõrệt.

TrongquanhệđốivớiU-dơ-bê-ki-xtan,Pu-tinlạicósángtạohơn,xácđịnhchuyếnthămnướcngoàiđầutiênsaukhinhậmchứclàU-dơ-bê-ki-xtan,đãmởrộngquanhệkinhtếthươngmạivàhợptácvềkỹthuậtquânsựgiữahainước.Pu-tinnắmlấythờicơchủnghĩakhủngbốquốctế,thếlựccựcđoantôngiáovàthếlựclykhaidântộctiếnhànhquấynhiễuởcácnướcTrungátrongđócóU-dơ-bê-ki-xtan,hìnhthànhmốiđedoạđốivớianninhcủacácnướcTrungá,cungcấpviệntrợquânsựchonhữngnướcnày,khiếnchonhữngnướcnàynhanhchóngdựavàoNga.U-dơ-bê-ki-xtanbắtđầutừnăm1999rútkhỏi“hiệpướcanninhtậpthểcộngđồngcácquốcgiađộclập”đãthayđổitháiđộ,thamgiavàodiễntậpquânsựchungcủacácnướcNga,Ca-dắc-xtan,Kư-rơ-gi-xtan,Tát-gi-ki-xtan,quanhệhainướccũngtừngbướcđượcổnđịnh.

MộtloạtbiệnphápnhằmcủngcốcộngđồngcácquốcgiađộclậpcủaPu-tinđãkhiếnchocụcdiệnsứcmạnhbêntrongcủacộngđồngcácquốcgiađộclậpđangcósựbiếnđổiquantrọng.ảnhhưởngcủa“nhómGAM”giảmđirõrệt,cònđịavịchủđạovàảnhhưởngcủaNgađượctăngcườngrõrệt,thếbànhtrướngcủaMỹđãbịhạnchế.ViệcthựchiệnnhữngbiệnphápnàyvừacủngcốsựlãnhđạovàlựchướngtâmcủaNgađốivớicộngđồngcácquốcgiađộclập,cũngtăngcườngsứctậphợptrongnộibộcộngđồngcácquốcgiađộclập.

Trongthờikỳnày,mộttrongnhữngtrọngđiểmngoạigiaokinhtếcủaNgađốivớicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậplàtíchcựcthúcđẩytiếntrìnhnhấtthểhoákinhtếcộngđồngcácquốcgiađộclập.Tháng10năm2000,đểthúcđẩytiếntrìnhliênminhthuếquanvàthốngnhấtkhônggiankinhtếnămnướcmộtcáchhữuhiệu,vớiđềxướngcủaPu-tin,TổngthốngcủanămnướcthànhviênliênminhthuếquangồmBê-la-rút,Ca-dắc-xtan,Kư-rơ-gi-xtan,NgavàTát-gi-ki-xtanđãkýkếthiệpướckhốicộngđồngkinhtếÂuá,khiếnchoquanhệgiữacácnướcthànhviêncộngđồngcácquốcgiađộclậpbướcvàomộtgiaiđoạnmới.Tháng12,hộiđồngnguyênthủcácnướccộngđồngcácquốcgiađộclậpquyếtđịnh,trướckhikhởiđộngcơchếnhấtthểhoákinhtếcộngđồngcácquốcgiađộclập,Ngavàcácquốcgiacộngđồngcácquốcgiađộclậpkýkếtthoảthuậnthuthuếgiántiếpvàcôngbốhànghoámiễnthuế,sauđócácnướcthànhviêncộngđồngcácquốcgiađộclậpcùngkýkếthiệpđịnhkhungxâydựngkhumậudịchtựdo,điềunàycóýnghĩaquantrọngđốivớinhấtthểhoákinhtếcộngđồngcácquốcgiađộclập.

Sausựkiện11tháng9,MỹtriểnkhaihoạtđộngngoạigiaodồndậpđốivớikhuvựcTrungá,nhằmgiànhlấysựủnghộcủacácnướcTrungáđốivớihànhđộngquânsựtấncôngTa-li-bancủaMỹ.Đồngthời,mứcđộủnghộcủacácnướcNga,TrungáđốivớihànhđộngcủaMỹcũngtrongmộtchừngmựctươngđốilớnquyếtđịnhquymôvàcườngđộMỹtấncôngquânsựđốivớiÁp-gha-ni-xtan,từđóảnhhưởngđếnđịavịcủakhuvựcTrungátrongchiếnlượccủaMỹsaunày.NgamuốnnhâncơhộichốngkhủngbốcảithiệnquanhệvớiMỹ,dođó,trongvấnđềnày,tháiđộhợptáccủaNgađốivớiMỹđãtrởthànhnhântốcólợichoMỹvàođóngởkhuvựcTrungÁ.

Tuynhiên,ngaytừđầugiớiquânsựNgađãphảnđốimạnhmẽviệcquânđộiMỹvàođóngởcácnướcthuộcliênXôcũ,bàytỏrõràngsựphảnđốihànhđộnglợidụnglãnhthổcủacácnướcthành

viênTrungátrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpđểtiếnhànhhànhđộngquânsựcóthểđốivớiTa-li-ban.NhưngchínhsáchcủaNgasauđóđãcósựthayđổiquantrọng.Ngày24tháng9năm2001,TổngthốngPu-tinbàytỏtrongbàiphátbiểutrêntruyềnhìnhvớicảnước,rằngNgasẽmởhànhlangtrênkhông,đểchoMỹvậnchuyểnvậttưcứutrợnhânđạotronghànhđộngphảnkíchchủnghĩakhủngbố.MộtkhiMỹtriểnkhaitấncôngđốivớiÁp-gha-ni-xtan,Ngacóthểthamgiavào“hànhđộngtìmkiếmvàcứuhộ”.Pu-tincònbàytỏrõràngrằngcácnướcTrungácũngkhôngloạitrừkhảnăngchophépMỹsửdụngcăncứkhôngquâncủahọkhicóhànhđộngquânsựđốivớiÁp-gha-ni-xtan.“ChúngtôiđãđiềuhoàlậptrườngnàyvớicácnướcliênminhTrungá.họbiểuthịsựtánthànhvàkhôngloạitrừcungcấpcăncứkhôngquân”.ýnghĩacủatuyênbốnàykhôngtầmthường,nóphảnánhlậptrườngcủaNgatrongvấnđềMỹtấncôngquânsựÁp-gha-ni-xtanđãxuấthiệnthayđổilớn,đồngthờicũngdọnđườngchocácnướcTrungákhácủnghộviệctiếnquâncủaMỹ.Sauđó,U-dơ-bê-ki-xtan,Ca-dắc-xtan,Tát-gi-ki-xtanvàKư-rơ-gi-xtanvàTuốc-mê-ni-xtanlầnlượtbàytỏmởhànhlangtrênkhôngvàtrênmặtđấtchoquânMỹ,nhằmủnghộvàphốihợphànhđộngquânsựchốngkhủngbốcủaquânMỹtạiÁp-gha-ni-xtan.

HànhđộngquânsựcủaMỹtạiÁp-gha-ni-xtanđãkếtthúcrấtnhanh,nhưngquânMỹkhôngrútrakhỏicácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpvàTrungá.Ngaysauđó,Mỹtíchcựctìmkiếm“sựtồntạiquânsựlâudài”ởkhuvựcnàyvànhữngảnhhưởngđốivớinhữngnướcnày,khiếnNgatăngthêmđộkhókhixửlýcáccôngviệccủacộngđồngcácquốcgiađộclập,nhưngNgavẫnđóngvaitròchủđạotrongnộibộcộngđồngcácquốcgiađộclập.Năm2002,gặpgỡsongphươngvàđaphươnggiữaNgavàcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậpdiễnradồndập,đãkéoquanhệhaibênlạigầnnhau.

Gru-di-avàNgacóthờigianquanhệđãcăngthẳngdovấnđềthunglũngpan-ki-xi,thôngquagặpgỡvớiTổngthốngXê-vát-nát-de,Pu-tinđãlàmchoquanhệhainướctrởnênnồngấm.Thunglũngpan-ki-xilàvùngnúinốiliềngiữaChe-sni-avàGru-di-a,saucuộcchiếntranhChe-sni-alầnthứhainăm1999,hàngloạtphầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-achạytrốntớiđây,vàthỉnhthoảnglạiphátđộngtấncôngđốivớiNga,đâylàmộttrongnhữngnguyênnhânquantrọngkhiếnchovấnđềChe-sni-abịdâydưamãikhônggiảiquyếtđược.NganhiềulầnyêucầucùngvớiphíaGru-di-aphốihợp

truyquétphầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-atạithunglũngpan-ki-xi,nhưngGru-di-acótâmlýcảnhgiácđốivớiNga,vìvậyluôncótháiđộkhônghợptácđốivớiNga.Mộthainămgầnđây,phíaGru-di-anhiềulầnchỉtríchquânNganémbomthunglũngpan-ki-xi,xâmphạmchủquyềnlãnhthổcủamình,hốsâugiữahaibênmởrộnghơn.NhưngdogầnđâyquânNgaliêntụcbịtổnthấtnghiêmtrọngtạiChe-sni-a,tháiđộcủaNgađốivớivấnđềthunglũngpan-ki-xingàycàngcứngrắn,Pu-tinđedoạsẽ“khôngtiếcdùngbiệnphápquânsự”giảiquyếtvấnđềthunglũngpan-ki-xi.ĐứngtrướcáplựcmạnhcủaNga,Gru-di-ađànhphảiđưarathoảhiệpđúnglúc.Ngày6tháng10năm2002,TổngthốngNgaPu-tinvàTổngthốngGru-di-aXê-vát-nát-deđãđạtđượcmộtthoảthuận,phíaGru-di-asẽdẫnđộchoNga13phầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-amàmìnhbắtđược,cònphíaNgathìbảođảmkhôngtiếnhànhnémbomthunglũngpan-ki-xitronglãnhthổGru-di-a.XuấtphátđiểmcănbảnvềnhữnghànhđộngnàycủaNgalàbảovệlợiíchchínhtrị,kinhtế,anninhcủaNgatạiTrungávàkhuvựcBắcCáp-ca-dơ,củngcốphạmvithếlựctruyềnthốngvàtăngcườngsựkiểmsoátcủaNgađốivớikhuvựcnày,từđókiềmchếMỹbànhtrướngthếlựchơnnữatạikhuvực.

Trongtìnhhìnhmớimàvấnđềanninhgặpphải,Ngacùngvớicácnướcác-mê-ni-a,Bê-la-rút,Ca-dắc-xtan,Kư-rơ-gi-xtan,Tát-gi-ki-xtanxâydựngtổchứchiệpướcanninhtậpthể,vàthôngquatổchứcxâydựngbộđộiphảnứngnhanh,tiếnhànhdiễntậpquânsựchungđểthểhiệnvaitròbảovệổnđịnhanninhkhuvực.Nhữngviệclàmđóđềuchothấy,Ngasẽkhônghysinhlợiíchkinhtếnướcmìnhđểthúcđẩynhấtthểhoácộngđồngcácquốcgiađộclập,nhưngsẽvẫncoitrọngcaođộkhuvựcmàNgacó“lợiíchđặcbiệt”này,cốgắnghếtsứctăngcường“địavịchủđạo”củaNgatrongcộngđồngcácquốcgiađộclập.

Thếnhưng,cầnphảithấyrằng,trongmặttrậnngoạigiao,xétvềtổngthể,Ngaởvàotrạngtháithuhẹplại.Chodùởcácnướccộngđồngcácquốcgiađộclập,NgacũngtạmthờitừbỏmộtphầnưuthếtruyềnthốngởTrungá,nhằmđổilấysựhợptáccủanhữngnướcphươngTâytrongđócóMỹ,bấtluậnlàxéttừchiếnlượcchungngoạigiaocủaNga,haylàxéttừchiếnlượccụcbộTrungá,đềutươngđốithíchhợp.ĐốinộicólợichoviệcgiànhlấyviệntrợnướcngoàicủaphươngTây,tranhthủnhanhchóngsựphụchưngđấtnước,đốingoạithìgiảmbớttráchnhiệmanninhđốivớicácnướcTrungá,thuhútđầutưnướcngoàicùngkhaitháctàinguyênởTrungávàbiển

Ca-xpiên.

T

ChươngIX

"VẬNKHỦNGHOẢNG"CỦAPU-TIN

Chìmtàu"Cuốc-xcơ"àungầmhạtnhântênlửađạnđạochiếnlượcđachứcnănghiệu“Cuốc-xcơ”làtàuthứmườicủatàungầmhạtnhâncómangtênlửađạnđạokiểuphihànhloạiiilớpÔ-xca(loạio-ii),phiênhiệutàulàK-141.TàunàydoCụcthiếtkếvũkhí“Crown”củaNga-Cụcthiếtkế“đáđỏ”thiếtkế,nhàmáyđóngtàuBắcđề-ven-xcơcủaNgađóng.Nhiềuphươngánthiếtkếtrêntàu

ngầmnàyđềulàđộcnhấtvônhịtrênthếgiới.Nhưđãápdụngkếtcấuhailớpvỏ,thântàurộnglớn,giữalớpvỏchịuáplựcvàlớpvỏkhôngchịuáplựccókhoảngcách3mét.CácnướcphươngTâytừngchorằng,vỏtàuhailớpcủanóchíítphảidùngngưlôiloạiMK-46mớicóthểxuyênthủng.

Nhìndángbềngoài,tàungầmhạtnhân“Cuốc-xcơ”trôngrấtgiốnghìnhgiọtnước,tỷlệdàirộnggầnbằng8/1.NhưngkếtcấuphầnđuôicủaloạitàunàycósựkhácbiệtsovớihìnhgiọtnướccủaphươngTây,nócóhaichiếcđuôihìnhnhọn,haibộtrụcchânvịtlầnlượttừhaiđuôitàuvươnratheochiềunghiêng.Ngoàira,vỏbaoxungquanhđàichỉhuycủatàungầmnàycũngrấtcaoto,trênbánhláicókếtcấuhìnhốnggiốngnhưtàungầmhạtnhântênlửađạnđạoD-IV.

TàungầmCuốc-xcơđãứngdụngmộtsốkỹthuậtlớnmàNgagiànhđượcvàonhữngnăm80củathếkỷXX,giànhđượctiếnbộdàivềtínhyêntĩnh,tínhantoàn.phươngTâychorằng,lớpvỏcủatàungầmCuốc-xcơđặcbiệt,giữahailớpvỏcónướcvớiđộdàytươngđốilớn,khiếnchoviệctruyềnsóngâmtăngthêmbốnmặt,tăngthêmtổnthấtchiếtxạvàtánxạ,khiếnchonănglượngâmsuygiảm,giảmđinhiềutiếngồntruyềntừtàunàyrabênngoài,vìvậykhiếnchotàukhichạyrấtêm,dùngphaonổisóngâmkiểubịđộngrấtkhóthămdòđược.

KhảnănghànhtrìnhliêntụccủatàungầmCuốc-xcơlà120ngày,độsâunhấtcóthểlặnlà300mét.làtàuchuyêndùngvàotấncônghàngkhôngmẫuhạm,từngđượcphươngtiệnthôngtinđạichúngNgacangợilà“kẻkếtliễuhàngkhôngmẫuhạm”.hiệnnay,bấtcứmộthạmđộitrênthếgiớinàocũngđềukhôngtìmđượcloạivũkhíhữuhiệuđểđốiphóvớiloạitàungầmnày.Theotờ“Tuầnsanquốcphònggiên”củacơquannghiêncứuquânsựquyềnuycủaAnhtiếtlộ,mộtchiếctàungầmCuốc-xcơcóthểđánhchìmmộtchiếchàngkhôngmẫuhạmvàcáctàukháccủabiênđộihàngkhôngmẫuhạm,đồngthờicòncóthểtấncôngtàungầmcủađốiphương.

TàuCuốc-xcơhạthủyvàotháng5năm1994,tháng1năm1995chínhthứcgianhậpvàphụcvụtronghạmđộiphươngBắc,làtàungầmhạtnhânchiếnlượcmớinhấtcủahảiquânNga,cũnglàmộttrongnhữngtàungầmhạtnhânlớnnhấttrênthếgiớihiệnnay,thuộcvềđạiđộitàungầmhạtnhântênlửađạnđạotuầntrasố41hạmđộiphươngBắc.

ChỉhuytàungầmhạtnhânCuốc-xcơlàThượngtáhảiquân45tuổili-a-xin,ôngtalàmộtsĩquanchỉhuytàungầmvàchuyêngiatàungầmcókinhnghiệmphongphú,nhậnđượcnhiềubằngkhen.Tháng10năm1999,TưlệnhhảiquânNga,ThượngtướngKu-ô-đốp,saukhihoànthànhnhiệmvụởđạiTâyDươngtrênđườngtrởvềtrêntàuCuốc-xcơ,từngđánhgiácaotrìnhđộchuyênnghiệpcủathủythủtàuCuốc-xcơ,gọinhữngbinhlínhsĩquantrêntàungầmnàylàtinhhoacủabộđộitàungầmhảiquânNga.

NhưngmộtcontàulắpđặtrấttinhxảonàyđãchìmxuốngđáybiểntạivùngbiểnBa-rentrongmộtlầndiễntậpvàongày12tháng8năm2000.

Tronglầndiễntậpđó,tàuCuốc-xcơđảmnhậnnhiệmvụtàuchỉhuydiễntậpdướinước.Khoảng15giờngày12tàuCuốc-xcơpháthiện“mụctiêu”địchlậptứclặnxuống,chuẩnbịtấncông“mụctiêu”.Từ15giờđến18giờ,TưlệnhhạmđộiphươngBắccủaNga,Thượngtướnghảiquânpô-pốpnhậnđượcbáocáocủatrưởngtàuli-a-xinvềpháthiện“mụctiêu”địch,chuẩnbịtấncông.Thượngtướngpô-pốpđồngýđềnghịcủali-a-xin.Sauđó,tàuCuốc-xcơliềnmấtliênlạcvớitàuchỉhuy.TàuchỉhuychorằngthiếtbịthôngtincủatàungầmhạtnhânCuốc-xcơxảyrasựcố,hạlệnhcứcách30phútlạigọichoCuốc-xcơmộtlần.Tốingày12rạngsángngày13,tàuthuyềnvàtàungầmở

gầnđónghethấytiếngnổphátratừtàungầmhạtnhânCuốc-xcơ,còntưởngrằngtàuCuốc-xcơbắnngưlôi.

Từ11giờđến13giờngày13,TưlệnhhạmđộiphươngBắc,Thượngtướngpô-pốpthôngbáotìnhhìnhdiễntậpchogiớibáochí,đánhgiácaotrìnhđộtácchiếncủabinhsĩhảiquânNgavàvũkhítinhnhuệ.lúcnày,tàuchỉhuyvàtàuCuốc-xcơvẫnkhôngnốiliênlạclạiđược.Thượngtướngpô-pốplậptứcbáocáovớiBộTổngtưlệnhhảiquânNga,vàđíchthândẫntàuđitìmkiếm.

Từ8giờđến11giờngày14,TổngtựlệnhhảiquânKu-rô-yê-đốpđãbáocáosựcốvàtìnhhìnhtìmkiếmchoTổngthốngPu-tinđangnghỉởbiểnđen.NhưngPu-tinkhôngkếtthúcngaykỳnghỉđếnchỗhiệntrường,điềunàykhiếnchoôngđểlạicáicớđểngườikhácchỉtrích.Cònlúcnàycáctàuthamgiatìmkiếmnhậnđượcmệnhlệnh,lậptứctắtmáy,giữimlặng,mụcđíchlàđểthôngquasóngâmdướiđáybiểnđểphánđoánchínhxácvịtrícủatàuCuốc-xcơ.Từ11giờđến16giờ,tàungầmcỡnhỏmangtên“Tiếngchuôngcảnhbáo”cóthiếtbịcứuhộdướinướcsâupháthiệnthấytàungầmhạtnhânCuốc-xcơđãchìmdướiđáybiển,vànhậnđượctínhiệugõvàothànhtàutừbêntrongtàungầm.Tàungầmloạinhẹhiệu“Tiếngchuôngcảnhbáo”nhanhchóngnổilênmặtnước,báocáokếtquảtìmkiếmvớiThượngtướngpô-pốp.Tìmkiếmpháthiện,thiếtbịbắnđạntínhiệucầucứucủatàuCuốc-xcơbịtổnhạinghiêmtrọng.Nhânviênthiếtkếcủatàungầmhạtnhânkhẩncấptớinơixảyrasựcố.Từ18giờđến0giờ,TổngtưlệnhhảiquânKu-rô-yê-đốpđưarakếtluậnsơbộ:Trongkhoangnướcvàocủatàungầmhạtnhânrấtcóthểcónhânviêntửvong,thântàuđãkhôngcòntựđộngnổilênmặtnướcđược.Ôngtalậptứchạlệnh,tậndụngmọikhảnăngcứulấynhânviêntrêntàu.Đồngthờiôngtachỉra,khảnăngtàuvànhânviênđượccứucựckỳnhỏ.

Ngày15,NgathànhlậpủybanđiềutrasựcốdoCờ-lê-ba-nốplàmChủtịchủyban,TổngtưlệnhhảiquânKu-rô-yê-đốplàmphóchủtịchủyban,phụtráchxửlýcôngtáccứuviệntàuCuốc-xcơ,TưlệnhhạmđộiphươngBắcpô-pốpđíchthânđếnđịađiểmxảyrasựcố,chỉhuytrựctiếpviệccứuhộ.hơn20tàuhảiquânNgatậptrungởvùngbiểnxảyrasựcố,tiếnhànhcứuhộkhẩncấp.NhânviêncứuhộđịnhdùngkhoangcứuhộđưaxuốngđáybiểnnốivớitàuCuốc-xcơ,nhưngdokhiấytrênkhôngtrungcómâyđendàyđặc,trênmặtbiểnsóngtogiólớn,dòngnướcdướiđáybiểncuồncuộn,tầmnhìnthấp,

việctiếpnốikhôngthànhcông.Tốihômđó,phóThủtướngCờ-lê-ba-nốpbáocáotìnhhìnhmớinhấtcôngtáccứuhộchoPu-tin.

Ngày16,TổngthốngNgaPu-tinlầnđầutiênchínhthứcbàytỏtháiđộvềviệctàungầmbịnạn.Pu-tinthừanhận,“hiệnnaytìnhhìnhcủatàungầmCuốc-xcơhếtsứcnguyhiểm.Đểgiảicứunhữngthủythủbịkhốnđốn,chúngtôiđãcốgắnghếtsứcmình”.Ngày17,tàungầmcứuhộlr-5củaAnhvànhânviêncứuhộnaUylầnlượtngồitàuđếnbiểnBa-ren,sĩquanhảiquânNgađếnBrúc-xen,tiếnhànhbạcbạcvớiNATOvềvấnđềcótínhkỹthuậtcủacôngtáccứuhộ.ThủtướngNgaCa-si-a-nốpnóitạihộinghịchínhphủ,tínhđếnnaytấtcảmọihànhđộngcứuviệnđềukhônggiànhđượctiếntriểngì,tàuCuốc-xcơđứngtrướctìnhthếtaihọa.phóThủtướngNgaCờ-lê-ba-nốpvàTổngtưlệnhhảiquânKu-rô-yê-đốpđếnnơiđóngtrụsởcủahạmđộiphươngBắcMớc-man-xcơ,đíchthânchủtrìcôngtáccứuviệnvàcứunạn.Cờ-lê-ba-nốpchorằng,tàuCuốc-xcơbịgặpnạndođâmvàomộtvậtlớntừbênngoài.NhưngphươngTâyđoántrêntàuđãxảyrahaivụnổlớn.

Ngày18,phíaquânđộiNgatiếtlộ,thiếtbịcứuhộcủahảiquânNgalầnđầutiênchạmđượcvàokhoangthoáthiểmcủatàuCuốc-xcơ,nhưngdokhoangtàubịtổnhạinghiêmtrọng,thiếtbịcứuhộkhôngthểnàotiếpnốiđượcvớitàungầm.Đồngthời,phỏngđoáncácnhânviêntrêntàuđãtửnạnngàycàngnhiềulên.Cờ-lê-ba-nốpbàytỏ,chỉcầncòncómộttiahyvọng,côngtáccứuhộvẫnsẽtiếptụcđượctiếnhành.

Ngày19,TổngthammưutrưởnghạmđộiphươngBắcMô-sátphátbiểunói,đasốcáckhoangđónkíncủatàuCuốc-xcơđãbịnướcvào,dựđoánnhữngngườitrêntàuđãchết,trongđóđasốngườichếtkhônglâusaukhixảyrasựcố.

Đồngthờiquahơnhaingàyhànhtrìnhtrênbiển,tàungầmcứuhộlr-5củaAnhvàthợlặnbiểnsâucủanaUynhậnlờimờitớicuốicùngđãđếnvùngbiểnxảyrasựcố.Nhưngtronghaingàysauđó,lr-5khôngđượcdùngđến.

Ngày20,máyquayphimdướibiểnsâucủanaUyđãquayđượccảnhcủatàuCuốc-xcơ,tưliệuphimchothấy,khoangthoáthiểmcủatàubịsựcốđãbịpháhoạinghiêmtrọng,dựtínhtàungầmcứuhộlr-5cũngkhôngthểnàotiếpcậnđượcnó.Trongtìnhhìnhđó,cácthợ

lặnnaUymặcbộđồphònghộđặcbiệtlàmviệcnhiềugiờdướibiển,hòngdùngphươngphápthủcôngmởnắpkhoangra,nhưngkhôngthànhcông.Đồngthời,TổngthốngNgaPu-tinbàytỏ,Ngasẽcốgắngđếngiâyphútcuốicùngđểcứucácnhânviêntrongtàungầm.

9giờGMTngày21,saukhimấylầncốgắng,cácthợlặnngườinaUycuốicùngđãmởrađượchaitầngcửađóngkíntrongvàngoàicủakhoangứngcấpcủatàungầmCuốc-xcơ.Tìnhhìnhmàmọingườilolắngnhấtcũngtheođóxuấthiệntrướcmắtcácthợlặn,trongkhoangcáchlycủatàungầmđãchứađầynước,118thủythủbịkhốntrongtàuđềuđãgặpnạn,khôngthểcòncóngườinàosốngsótđược.TrưởngnhómnaUygiúpđỡNgacứuhộcácthủythủbịnạntrêntàuđãlậptứctiếnhànhbànbạcvớiTưlệnhhạmđộiphươngBắccủaNgapô-pốp,haibênchorằnghànhđộngcứuhộcácthủythủbịnạntrêntàuđếnđâynênkếtthúc.Thếnhưng,phíaNgađềnghịphíanaUytiếptụchỗtrợtrụcvớtthithểcủanhữngthủythủgặpnạn.CácthủythủnaUythìchờsựquyếtđịnhcủaphíachínhphủ.NgayngàyhômđóchínhphủNgatuyênbốNgađangđềraphươngánhợptácquốctếtrụcvớttàuCuốc-xcơ.phóThủtướngNgaCờ-lê-ba-nốpbàytỏ,hànhđộngtrụcvớttàuCuốc-xcơbướctiếptheo,Ngachuẩnbịtìmkiếmgiúpđỡtừcộngđồngquốctế,vìchỉdựavàosứccủamộtnướcthìkhôngthểnàohoànthànhđượcnhiệmvụkhókhănnhưvậy.Ôngbàytỏ,côngtácchuẩnbịđầutiêntrụcvớttàuCuốc-xcơsẽđượchoànthànhtrongvòngbatuầnlễ.

SựpháthiệncủacácthợlặnngườinaUyđãkhiếnchotiahyvọngsốngsótcuốicùngtronglòngnhữngngườithâncủacácthủythủgặpnạnđangnônnóngchờđợitincủangườithântạicăncứhảiquânphươngBắcMớc-man-xcơcủaNgatắtrụi.MặcdùnhàđươngcụcNgatuyênbốđạiđasốcácthủythủtrêntàuCuốc-xcơđãgặpnạnngaytừnhữnggiâyphútđầutiênkhixảyrasựcố,nhưngngườinhàcủacácthủythủvẫncứthanoánđốivớicáchxửlýkhủnghoảngcủanhàđươngcục.CôngtáccứuviệnnhanhchónghiệuquảcủacácthợlặnnaUyvàthựctếđếnnơixảyrasựcốchỉmộtngàyđãmởđượccửakhoangthoáthiểmkhẩncấpcủatàungầmmàphíahảiquânNgachorằngdobịpháhoạinênkhôngthểnàomởrađượclạicàngkhiếnchonhiềungườiNgacósựnghingờđốivớikhảnăngcứuviệndướinướccủahạmđộiphươngBắc,đồngthờicũngcàngthantráchđốivớicáccơquanquyếtsáchkhôngtiếpnhậnsựgiúpđỡcủanaUyvàcácnướckhácchủđộngđưarakhisựcốvừamớixảyra.Điềutrachothấy,2/3ngườiMát-xcơ-vacótháiđộphêphánđốivớicáchlàmkhi

tàumớigặpnạn,từchốibênngoàicungcấpgiúpđỡcứuviệnsaukhisựcốxảyra,chorằngchínhlàsailầmnàyđãlàmlỡthờigiancứuhộtốtnhất.họchorằng,sựtrìhoãnnàyrõrànglàphạmtội.TrưởngnhómthợlặnNaUykhitrảlờiphỏngvấncủađàiTruyềnhìnhABCcủaMỹcũngtỏrabấtmãntrướctháiđộtrìhoãnquanliêucủaphíaNgasaukhihọtớiđịađiểmxảyrasựcố.Vềđiểmnày,nghịsĩĐu-maquốcgiaNgaAn-đrâyCốc-xinchorằng,cơquancótráchnhiệmthoạtđầukhôngtiếpnhậnsựgiúpđỡcủabênngoàivìsựđịnhhướngsailầmcủabáocáomàhạmđộiphươngBắccungcấpbanđầu.Báocáonàyđãkhiếnchocáccơquanquyếtsáchtốnmấtmộtthờigianmớiýthứcđượctínhnghiêmtrọngnguyhiểmđếntínhmạngconngười.

Trướcđó,“BáoChânlýđoànthanhniêncộngsản”đãinbằngchữđỏlớnngày17:“ngàyhômquacácthủythủtàuCuốc-xcơkhôngcònhơithởnữa.TạisaoTổngthốngcònkhôngnóigì?”.Báonàynói:“5ngàyquakhắpcảnướcchỉquantâmmộtvấnđề-đóchínhlàliệuhọcóđượccứuhaykhông,tạisaoôngtalạicóthểimlặngkhônglêntiếng?”.“ChỉcầnmộtlờiralệnhcủaPu-tin,thìtướnglĩnhhảiquânlườinhácnhấtđịnhsẽhànhđộng”.ĐồngthờicácôngtrùmvốnbịPu-tinđánhmạnhcũngbắtđầucôngkíchđiêncuồng.Tờ“Báothươngnghiệp”doBê-rê-dốp-xkiđiềuhànhnói,Pu-tinchorằngôngtakhôngthểnàocóđượcbấtkỳlợiíchchínhtrịnàotrongbikịchnày,vìvậylựachọngiữkíntiếng.

ĐồngthờicácbáochínướcngoàicũngtỏrabấtmãnđốivớiPu-tin.Ngườiviếtxãluậncủatờ“FinancialTimes”vàtờ“Tinđiệnhàngngày”củaAnhđặcbiệtbấtmãnvìNgatrìhoãnkhôngcầucứunướcngoài,làmchocácthủythủkhôngđượccứu.Báo“Tinđiệnhàngngày”nói:“nhữngviệcxảyramấyngàyquaphảnánh,nướcnàychưaphụchưngdướisựcầmquyềncủanhàlãnhđạotrẻtuổi,trànđầytinhthầnsứclựcnày,màcónhượcđiểmgiốngnhưtrướcđây”.“Tínhnghiêmtrọngcủaviệcchegiấusựcốbấtngờvàsựtônnghiêmvôvịđãtrìhoãnviệcnhàđươngcụctìmkiếmviệntrợcủanướcngoài,đâycóthểdẫndếnchếtngười,haicáiđóphảnánhnhượcđiểmlớnnhấtcủanga”.“Pu-tinchắcchắnlàhyvọng,chỉcầnôngtaimtiếng,thìcóthểkhôngchịutráchnhiệmvềvụtainạnnày”.

Đứngtrướcsựtráchmóc,ngày18,Pu-tinđãtiếnhànhphảnbácsaucuộcgặpkhôngchínhthứcnguyênthủcácnướctrongcộngđồngcácquốcgiađộclậptạiy-an-ta,ôngchorằngnhữngbiệnphápcứuhộmàgiớiquânsựNgaápdụngsaukhitàuCuốc-xcơxảyrasựcốbất

ngờlàkịpthờivàchínhxác.Khôngthôngbáonhanhchóngchocôngchúng,làvìcầncungcấpthôngtinkháchquan,xácthực,vìvậy,giớiquânsựNgatrướctiêncầnlàmrõđãxảyraviệcgì.Pu-tinnói,saukhitàungầmhạtnhânxảyrasựcốôngđãcóýđíchthânđếnhiệntrườngcứuhộcủahạmđộiphươngBắc,nhưngxétđếnnhàlãnhđạokhôngphảilàchuyêngia,nhàlãnhđạocấpcaocủachínhphủhayquânđộiởnơihiệntrườngkhônggiúpgìchocôngtáccứuhộ,ngượclạisẽảnhhưởngvàtốnkémsứclựccủanhânviêncứuhộ.

ThựcratrongvấnđềcứuhộtàungầmhạtnhânCuốc-xcơ,Pu-tinkiêntrìtrướchếtdựavàosứcmìnhlàhoàntoàncólývàcóthểhiểuđược.TàuCuốc-xcơlàtàungầmhạtnhânchiếnlượcchủlựcloạimớicủahảiquânNga,liênquanđếnbímậttrungtâmcủahảiquân,nếunhậnviệntrợcủanướcngoài,tứccủacácnướcphươngTâynhưNATO,cónghĩalàmởcửahảiquânchiếnlượccủamìnhchođốithủtìmhiểu.Mặcdùthờikỳchiếntranhlạnhđãquađi,mặcdù“cứungườilàquantrọng”,nhưngbấtluậnlàxétvềanninhquốcgiahaylàsựtônnghiêmcủaquânnhân,đâyđềulà“sựlựachọnđaukhổ”.hơnnữa,donhữngnămgầnđâycácsựcốlớnnhỏxảyraliêntụcởNga,Pu-tinkhôngthểcứgọilàđếnđược.Sựkiệnbấtngờnàyngaytừđầuerằngngaycảgiớiquânsựcũngkhôngngờlàlạinghiêmtrọngđếnnhưvậy.Chẳngphảilàmộttuầnsaumởđượctàungầmthìmớipháthiệnbêntrongkhôngcóngườicònsốngsao?Pu-tinkhôngđếnhiệntrườngđểchỉhuylàmộthànhđộngsángsuốt,biệnhộchomìnhcủaôngcũnglàhợptìnhhợplý.

CònviệcPu-tinkhôngthôngbáotườngtậnsựkiệnchohơn100triệungườiNgamộtcáchkịpthời,chuẩnxác,thìlạicàngcóthểthôngcảmđược.TàuCuốc-xcơnằmdướiđáybiểnkhôngphảilàmáybay“Công-coóc”rơiởpa-ri,cóthểkhiếnđàitruyềnhìnhtruyềnhìnhtrựctiếptạihiệntrường24giờởđó.CòncôngtáccứuhộbấtlợithayvìnóiPu-tinmắcsailầmtrongchỉhuy,chibằngnóilàngườinộitrợkhéocũngkhôngthểnấucơmmàkhôngcógạođược.ĐâylàkếtcụctấtyếudoquốclựccủanướcNgangàymộtđixuốngdẫntới.Ngaycảchiếctàungầmmàhảiquânlấyđólàmkiêuhãnhmàcũngnóichìmlàchìm,thìtìnhhìnhcủacơquancứuhộchỉnghĩcũngđủbiết.

SailầmlớnnhấtcủaPu-tintrongtoànbộsựkiệnchínhlàngaytừđầuthiếusựquantâmđốivớigiaquyếncủacácthủythủ.Tấtnhiên,ôngcũngcócáikhócủamình,giaquyếtcủavàingànngườihysinhtrongcuộcchiếnđấuởChe-sni-acònchưaloxong.Mặcdùvềsau

ôngcósựbổcứu,nhưngđãmuộn.Khiấynếunhưôngxửlýviệcnàytốthơnmộtchút,thìáplựcmàôngchịuđựngsẽnhỏhơnnhiều.ĐốivớiPu-tinmànói,cáchlựachọntốtnhấtđốivớisựkiệnnàychínhlà“nhẫnnhụcchịukhổ”,ngày1tháng9năm2000,Pu-tinthừanhậntrêntruyềnhìnhrằngmìnhcótráchnhiệmđốivớiviệcnày.QuađócóthểthấyPu-tinlàmộtcaothủchínhtrị.Kỳthựcsaukhisựviệcxảyra,tấtcảnhữnggiảithíchcủaôngđềucàngnhưchữalợnlànhthànhlợnquè,vìkhắpcảnướclúcnàyđềunhậnđịnhrằngđólàsailầmcủaông,vìvậychibằngnhậnhếtcả,xửlýtốthậusự,đợiđầuóccủangườiNgabìnhtĩnhlạirồipháthiệnthấyđãtráchnhầmông,càngủnghộônghơn.Vàhiệnnayôngbảovệnhữngngườitronggiớiquânđội,thìcàngcóthểkhiếnchoôngxâydựngđượchìnhtượngtốtđẹptronggiớiquânđội.

Ngày18tháng7năm2001,saukhicôngtáctrụcvớttàuCuốc-xcơvớithờigianhaithángđãđượcbắtđầu,Pu-tinnóithẳng,rằnghốihậnđãkhôngngừngkỳnghỉkhitàungầmhạtnhânCuốc-xcơgặpsựcố,bàytỏkhitàuCuốc-xcơchìmmộtnămtrướcôngnêntrởvềtừnơinghỉ.Tháng12cùngnăm,TưlệnhhạmđộiphươngBắc,Thượngtướngpô-pốpvàThammưutrưởng,TrungtướngMô-sácbịcáchchức,pháiđinơikhác.lúcnàytàungầmhạtnhânCuốc-xcơđãđượcmộtchiếcxàlancỡlớn“ngườikhổnglồ-4”vớtlênkhỏinướctừđáybiểnBa-renngày8tháng10năm2001,vàđỗởụtàugầnthịtrấnRốt-xli-a-cô-vôởbờbiểnCô-la.

Ngày1tháng2năm2002,chínhphủNgacôngbố,kếhoạchtrongnửađầunămtrụcvớtkhoangcáchlysốmộttàungầmCuốc-xcơ,CụcThiếtkếTrungương“đáđỏ”đãđềraphươngántrụcvớt.TrongthờigianđóchỉcóhảiquânNgathamgiacôngtác,vàsẽchỉtrụcvớtmộtphầnnhữngmảnhcònsótlại,chứkhôngphảilàtrụcvớtlênkhỏinướctoànbộkhoangcáchly.Ngày18tháng2,ViệntrưởngViệnKiểmsátNgaVla-đi-miaU-xki-nốpnóitạibuổihọpbáo,rằngnhómđiềutrađãkếtthúccôngtácđiềutrađốivớitàuCuốc-xcơđậutạixưởngsửachữatàuRốt-xli-a-cô-vô.ÔngtaphủđịnhcáchnóitàuCuốc-xcơđụngphảivậtthểkhácdướinước.Ôngtanói,điềutrachothấy,khuvựcxungquanhcónguyhiểmđốivớitàungầmhạtnhânkhôngcóbấtcứvậtthểnàokhác,cáimàtàuCuốc-xcơhoànthànhchỉlàmộtcôngtáccơđộngbìnhthường.Bấtluậnlàtrongnhậtkýtrêntàu,haylàtronggiấytờmàthủythủđểlạiđềukhôngghichépbấtcứtìnhhuốngbấtngờnào.ViệntrưởngViệnKiểmsátcònnói,trongđiềutrapháthiệnthấytàuCuốc-xcơđãtừngxuấthiệnmộtloạtvấn

đềtrongquátrìnhchuẩnbịdiễntậpvàdiễntập.Chẳnghạnnhưhệthốngphaonổiứngcấpkhôngkhởiđộngđượcvìvậykhiđókhôngthểnàoxácđịnhđượcvịtríbịnạn.Xưởngđóngtàucũnggánhchịutráchnhiệmkhôngthểthoáithácđượctrongviệcnày,họkhônglấythiếtbịcốđịnhxuống,từđódẫnđếnăng-tenphaonổiứngcấpkhôngthểnàomởđược.Cóthểthấy,“lơlàchứctrách”làmộttrongnhữngnguyênnhânquantrọngcủaviệctàuCuốc-xcơgặpnạn.

TổngtưlệnhhảiquânNgaKu-rô-yê-đốpchỉra,nổngưlôivẫnlàmộttrong“banguyênnhân”củaviệctàuCuốc-xcơgặpnạn,kếtluậncuốicùngsẽdohộiđồngkiểmđịnhđưara.Ôngnói,BộTưlệnhhảiquâncókếhoạchngừngsửdụngtrêntấtcảcáctàungầmkhácloạingưlôimàtàuCuốc-xcơsửdụng,loạingưlôinàybắtđầuđượctrangbịchobộđộihảiquântừnăm1957.

Ngày18tháng2,TổngthốngNgaPu-tinkýlệnhxoábỏchứcvụphóThủtướngchínhphủcủaClê-ba-nốp,bổnhiệmClê-ba-nốplàmBộtrưởngBộCôngnghiệpvàKhoahọckỹthuậtNga.Theobáochíđưatin,việcxoábỏchứcphóThủtướngchínhphủcủaClê-ba-nốpliênquantớiviệctàungầmCuốc-xcơgặpnạn.Clê-ba-nốpkiêntrìchorằng,cơquanchỉhuyhảiquânkhôngchịutráchnhiệmchínhđốivớiviệctàungầmCuốc-xcơgặpnạn.

Ngày16tháng3năm2002,ThôngtấnxãNga-TASSđưatin:nhómđiềutrasựcốcủaViệnKiểmsátquânsựNgađãkếtthúccôngtácnhậndạngcácthithểcủathủythủtrêntàugặpnạn,đếnđâytổngcộngnhậndạngđược114thithểthủythủ,ngườiđượcnhậnracuốicùnglàtrưởngtàuli-a-xin,điềunàyđượcvợconôngtachứngthực.Ngày23tháng3,7thithểcủathủythủtrêntàutrongđócótrưởngtàuli-a-xinđãđượcmaitángtạinghĩatrangXiê-la-phi-mốp.Nghenói,sẽlậpbiatrênmộkhikỉniệmhainămngàytàuCuốc-xcơgặpnạn.

Ngày1tháng4,TrợlýTổngthốngNgaXéc-gâyA-xtơ-ren-bu-xkinóivớiTổnggiámđốcCụcThiếtkếTrungương“đáđỏ”i-goXpa-xki,rằngNgasẽquaymộtbộphimtưliệuphảnánhtàuCuốc-xcơgặpnạn.hạtuầntháng5,hảiquânNgabắtđầutrụcvớtmảnhsótlạicủakhoangsốmộttàungầmhạtnhânCuốc-xcơ.

Ngày27tháng7,ViệntrưởngViệnKiểmsátNgaU-xki-nốpđếnđiệnCrem-li,trìnhlênTổngthốngPu-tinbảnbáocáođiềutranguyên

nhânsựcốtàuCuốc-xcơ.Bảnbáocáotrămtrangđượcviếtranàyrốtcuộcđãđặtdấuchấmhếtchođiềutranguyênnhânsựcố,thừanhậnđólàdosựcốlinhkiệnngưlôitrêntàuCuốc-xcơdẫnđếnchấtdễcháybịròrỉgâynên.

SựkiệntàuCuốc-xcơtuyđãkếtthúc,nhưnglạicóảnhhưởngsâuxađốivớiPu-tinvàquânđộiNga.Trướctiên,sựcốtàungầmhạtnhânđốivớiPu-tinlàmộtđònnặngnề,khiếnchohùngtâmchấnhưnglạihảiquâncủaôngbịtácđộng.Pu-tinđangquyếttâmchấnhưnglạihùngphongxưakiacủahảiquânNga,tàungầmhạtnhânluônkhiếnchohảiquânNgatựhàovềnó,lạichìmxuốngđáybiểnBa-renđốivớiPu-tin,mộtngườicựclựcchủtrươngmuốnNgatrởthànhmộtnướclớnhảiquânmànóichắcchắnlàmộttácđộngnặngnề.SaukhiPu-tinlênnắmquyền,ôngluônrasứctăngcườngxâydựnghảiquânNga.NgayvàingàytrướcsựcốtàungầmhạtnhânNga,Pu-tinvừamớibàytỏtronglễduyệtbinhlớnhảiquânmỗinămmộtlầnđượctổchứctạicảngBan-ti-xcơởbiểnBan-tích,rằngnếumuốnpháthuyvaitròtrongtrậttựquốctếmớiNgacầnphảimởrộngquymôhạmđộihảiquân.Khônglâusau,TưlệnhhảiquânNgaKu-rô-yê-đốpcũngtuyênbố,sẽpháihàngkhôngmẫuhạmmangtên“nguyênsoáihảiquânKu-dơ-nhét-xốp”vàvàichiếnhạmcùngtàungầmkháctớikhuvựcđịaTrunghảitiếnhànhbốtrívàdiễntậpnhằmkhíchlệsĩkhíhảiquân,đâysẽlàhànhđộngquânsựquymôlớnnhấtmàNgatiếnhànhkểtừsaukhiliênXôgiảithể.Vàtàungầmhạtnhânbịnạndướiđáybiểnchínhlàmộttrongnhữngtàungầmnằmtrongkếhoạchthamgiahànhđộngquânsựnày,đúnglàxuấtquânbấtlợi.Vìvậy,“Báođộclập”củaNganói,sựkiệncótínhbikịchxảyratạibiểnBa-renlầnnàychắcchắnsẽtạtmộtgáonướclạnhchovịTổngthốngmớiđầyhùngtâmnày.CứuvớtđốivớitàuCuốc-xcơchỉlàtàungầmhạtnhânchiếnlượcCuốc-xcơvàbảnthânsĩquanbinhlínhhảiquântrongtàungầm,hơnnữacònlàcứuvớthạmđộinày,thậmchílàtươnglaicủahảiquânNga.

Tiếpđến,việcchìmtàuCuốc-xcơđãbộclộmộtloạtvấnđềcủaquânNga,vàkhiếnchongườitalolắngtớihiệntrạngcủaquânNga,đồngthờiđiềunàycũngchothấymộtsựthựckhôngthểtranhcãi:Tăngcườngquânđộitrướctiêncầnnướcphảigiàu.KểtừsaukhiliênXôgiảithể,nềnkinhtếNgakhủnghoảngliêntục,gâyảnhhưởngtolớnđốivớiquânđộiNgatrongđócócảhảiquân,khiếnchoquânNgaởvàothờikỳyếuớtnhấttronggầnmườinămnay.Mấynămgầnđây,ngườikếthừachínhcủaliênXôlàNgađãápdụngkhôngítbiện

phápcảicáchquânđội,nhưngbướcđicủacảicáchchậmchạp,hiệuquảthuđượcrấtnhỏ.Mọingườichorằng,đâylàdosựtróibuộccủađiềukiệnkinhtếtrongnước,kinhphíquốcphòngthiếunghiêmtrọnggâynên.Nhữngnămgầnđây,quânNgathiếunguồnbinhlực,bínhsĩthiếutínhtíchcựchuấnluyện,sĩquankhôngđượclĩnhlươngkịpthời,trốntránhnghĩavụvàmộtloạtcáctinxấunhưtrongnộibộquânđộithườngxảyrahiệntượngsĩquanlàmnhụcbinhsĩ...,đãkhiếnchohìnhtượngcủaquânNgabịtổnthươnglớn.ChiphíquânsựmỗinămcủaNgachỉcó5tỷUSD,sovới280tỷUSDchiphíquốcphòngmỗinămcủaMỹ,thìkhôngthấmthápvàođâucả.Kểtừnăm1992,khôngquânNgachưatừngthaymộtchiếcmáybaychiếnđấuloạimớinào.Ngaycả6000đầuđạnhạtnhânđượcNgacoilàtiêuchícườngquốcthếgiớicũngsẽmauchóngmấttínhhữuhiệu,trởthànhmộtđốngsắtvụn.gầnmườinămnay,trongtoànbộngânsáchdùngcholựclượngvũtrang,kinhphícủahảiquântừ16%giảmxuốngcòn9%năm1999.Dotàichínhkhókhăn,khôngthểnàochitrảđượcchiphíduytuvàbảodưỡngđắtđỏ,trongmườimấynămquaNgađãcắtgiảmhơn1000chiếctàu.Sốlượngtàungầmhạtnhâncũnggiảm2/3,tàungầmthôngthườnggiảm3/4.Năm1999có14tàubịcắtgiảm,vàchiphíduytubảodưỡngtàuchỉđápứngđược8%~10%nhucầu.70%tàucủahảiquânNgahiệnnayđềucầnphảitiếnhànhduytubảodưỡng,nhưngdothiếukinhphí,nênquânNgahạlệnhtấtcảcácchiếnhạmcốgắngtốiđaởtrongcảngbiển,vàchỉpháibachiếctàungầmhạtnhântiếnhànhtuầntratrênbiểnhàngngày.DiễntậpcácloạiquymômànhữngnămgầnđâyquânNgatiếnhànhdothiếunhiênliệu,nóichungcũngchỉcóthểtiếnhànhdiễntậpởvùngbiểntươngđốigầncăncứ.Nếunhưkhókhănvềtiềnvốntrướcmắtkhôngnhanhchóngđượcgiảiquyết,thìhảiquânNgarấtcóthểđếnnăm2015sẽkhôngcòntồntạinữa.Sựkiệnlầnnàylạimộtlầnnữachothấy,muốnxâydựngmộtquânđộilớnmạnh,nếukhôngcóthựclựckinhtếhùnghậuthìkhôngthểđược.

TàuCuốc-xcơbịchìmcũngkhiếnchomọingườitrênthếgiớihoàinghi:Conđườngđitới“nướclớnnga”,“Cườngquốchảiquânnga”màTổngthốngNgamiêutảliệucó“daođộng”haykhông?Pu-tinlàmộtngườitheothuyếtcườngquốc,saukhicầmquyềnôngchủtrươngtăngcườngxâydựngquânđội,chủtrìthôngqua“ýtưởnganninhquốcgiamới”và“họcthuyếtquânsựmới”cứngrắn,nângcaomạnhmẽchiphíquânđội,kinhphíhảiquâncũngtừchiếm9%kinhphíquốcphòngtănglêntới20%.NhìmchungmộtloạtcáchlàmsaukhiPu-tinlênnắmquyền,cóthểnóimộtcáchkhẳngđịnhrằng,kết

cụccủatàuCuốc-xcơchắcchắnsẽkhônglàmthayđổiquyếttâmchấnhưnglạiđịavịnướclớncủaNga,chấnhưnglạihùngtâmhảiquâncủaNga,ngượclạisẽkhiếnchoôngcàngkiênđịnhhơn,tănghơnnữađầutưchoquânđội,nhằmtránhbikịchnhưvậytáidiễn.

MáybaytrựcthăngM-26rơi4giờ50phútchiềungày19tháng8năm2002,tạicăncứquânsự

Kan-ka-raởngoạiôthủphủChe-sni-agrô-dnưi,haivệbinhtúctrựcvũtrangbêncạnhsânbaytrựcthăngnghethấytiếngmáybaytrựcthăngtừxatớigần,vócdángkhổnglồcủachiếcmáybaytrựcthăngM-26ẩnhiện.ĐâylàchiếcmáybaytrựcthănghạngnặngthựchiệnnhiệmvụchuyểnquâncấtcánhtừcăncứquânsựnướcCộnghoàin-gút.lúcnàybầutrờisángrõ,tầmnhìncao,khôngcógió,khôngtồntạibấtcứtrởngạinàochohạcánh.ChiếcM-26bắtđầuhạthấpđộcao,điềuchỉnhtưthếbay,làmtốtviệcchuẩnbịhạcánh.Đúngvàolúcnày,chỉthấychiếcmáybaytrựcthăngbỗngnhiênlắcmạnh,cuốicùngmấtkiểmsoátrơixuốngđấtbênngoàicăncứ.

Điềucàngkhôngmaylà,chiếcmáybaymấtkiểmsoátlạirơiđúngvàobãimìnởvòngngoàicăncứquânsựKan-ka-ra!DocăncứquânsựKan-ka-ralàtrungkhuchỉhuycủaquânNgaởChe-sni-a,bộtưlệnhbộđộivũtrangliênbangNgađóngtạiChe-sni-a,BộTưlệnhbộđộinộivụChe-sni-ađóngtạiChe-sni-a,BộTưlệnhChe-sni-acủabộđộicảnhsátđặcbiệtliênbangNgađềuđóngởđây,vìvậycôngtácphòngvệởđâyhếtsứcnghiêmngặt,ngoàivệbinhvũtrangvàbánvũtrang,chóquânsựcókhứugiácnhanhnhạyvàthiếtbịgiámsátđiệntửtiêntiếnra,rừngcâyrậmrạpvàcỏlácxungquanhcăncứđãđượccáccôngbinhbiếnthànhmộtbãimìnkhổnglồ.Bãimìnnàyrộng2000mét,rộng8km2vuông,đãchôngần10ngàntráimìncácloại,nóikhôngngoa,ngaycảmộtconchuộtcũngđừngcónghĩtớichuyệnvượtquađượcbãimìnnày,vìvậydùphầntửvũtrangChe-sni-acóganlớnđếnmấy,cũngkhôngbaogiờxôngvàođượccăncứquânsựKan-ka-rađếnnửabước,bãimìnđãhìnhthànhthiênđườngantoàncủacácbinhsĩNgaởChe-sni-a.

Thếnhưng,thiênđườngtrongnháymắtđãbiếnthànhđịangục,nhânviêncứuhộcủacăncứmắttrừngtrừngnhìnxươngthịtkhắpmặtđấtvàcácchiếnhữuđangkêucứurầmtrờiởcáchđóvàitrăm

métmàbótaychịutrận,vìkhôngbiếtnhữngnơinàochônmìncả,lạicộngthêmhiệntrườngnơixảyrasựcốkhóiđặcmùmịt,vìvậycácbinhsĩhoàntoànkhôngdámmạohiểmxôngvàobãimìn.Côngbinhvàchuyêngiađạndượccủacăncứđượchoảtốcgọiđếnhiệntrường,dọnsạchmộtconđườngvớitốcđộnhanhnhất,nhânviêncứuhộmớikéođượcnhữngchiếnhữumaymắnthoátchếtrakhỏixácchiếcmáybaytrựcthăngcònđangbốccháyrừngrực,vàlậptứcđưatớibệnhviệncăncứcấpcứu,mộtbộphậnbácsĩquânycủabệnhviệncăncứcũngđượcđiềukhẩncấptớihiệntrường,tiếnhànhcấpcứungaytạichỗđốivớinhữngngườibịthươngnặng.

Dohiệntrườnghỗnloạn,vìvậyrốtcuộclàcóbaonhiêubinhlínhsĩquanbịnạn,mỗingườinóimộtkhác.phóTổngthanhtraNgaXéc-gâyphê-rê-đin-xkiđãtiếtlộtìnhhìnhmàôngtanắmđượckhitrảlờiphỏngvấncủaphóngviêntờTinđiệnquốctếNga,“quabáocáonhậnđượctừhiệntrườngsựcốchobiết,cóhàngchụcbinhlínhsĩquanbịchếthoặcbịthương,nhưngdohiệntrườngxảyrasựcốtrongvàigiờsauvẫnkhóiđenmùmịt,vìvậychúngtôicònchưabiếtrõrốtcuộccóbaonhiêubinhsĩtửvong.”phótưlệnhquânNgatạiChe-sni-a,ThượngtáBô-rítpô-đô-pô-ga-ratiếtlộkhitrảlờiphỏngvấncủaphóngviênđàiTruyềnhìnhquốcgiaNga,trênmáybaytrựcthăngbịrơicó132sĩquan,nhưngôngtakhôngtiếtlộtìnhhìnhthươngvong,chỉbàytỏ:“hiệnnaytấtcảnhânviêncủabệnhviệncăncứđãđếnhiệntrườngxảyrasựviệc...Côngtáccứuhộđượctiếnhànhtrongtìnhhìnhcựckỳkhókhăn”.

TheođàiTruyềnhìnhquốcgiaNgaorTđưatin,đâylàtainạnmáybayquânsựnặngnềnhấttronglịchsửquânNga.

M-26làmáybaytrựcthănghạngnặngđachứcnăngđượcnhàmáysảnxuấtmáybaytrựcthăngMi-ri-mốt(nguyênlàCụcthiếtkếthựcnghiệmMi-ri)nghiêncứuchếtạo,biệthiệu“vònghàoquang”,làmáybaytrựcthăngnặngnhấttrênthếgiớihiệnnay.Máybaynàychủyếudùngvàovậntảiquânsự,nănglựcvậntảicủanótươngđươngvớinănglựcvậntảicủamáybayvậntảiC-130củaMỹ.Nhữngnăm70củathếkỷXXbắtđầunghiêncứuchếtạo,tháng12năm1977chiếcmáybayđầutiênbaythử,năm1981lầnđầutiêntrưngbàytạitriểnlãmhàngkhôngpa-ri.

TrọnglượngkhôngcủamáybaytrựcthăngM-26là28.200kg,trọnglượngcấtcánhlớnnhấtlà56.000kg.Tốcđộbaybằnglớnnhất

củanólà295km/giờ,tốcđộbaytuầntrabìnhthường255km/giờ,độcaobaythựctế4600mét,độcaotreotrênkhôngtừ1000~1800mét,hànhtrìnhbay800km.hiệnnayquânNgacótổngcộng300chiếcmáybaytrựcthăngM-26,nghenóinócóthểvậnchuyển20tấnhànghoáhoặc80línhvũtrangvàbánvũtrang.

NgườiphátngônBộQuốcphòngni-cô-laChê-ri-a-binbàytỏkhitrảlờiphỏngvấnbáochí,rằngkhivụviệcxảyraphicôngláichiếcM-26báocáonóicómộtđộngcơbốccháy,xinhạcánhkhẩncấp,trongquátrìnhhạcánhbắtbuộc,chiếctrựcthăngrơixuốngbãimìn,vìvậymớigâyratainạnthêthảmnhưvậy;phótưlệnhquânNgaởChe-sni-a,Thượngtápô-đô-pô-ga-racòngiảithích,nguyênnhânxảyrasựkiệnnàycóthểlàdochởquátrọngtảigâyra,vìmáybaytrựcthănghạngnặngM-26đượcthiếtkếchởkháchnhiềunhấtlà80binhsĩvũtrangvàbánvũtrang,nhưngtrênthựctếsốbinhsĩvậnchuyểnlầnnàylêntới132người,vìvậyvượtxatrọngtảivậnchuyểnquyđịnh.Thếnhưng,điềukhiếnngườitakhóhiểulà,Thượngtápô-đô-pô-ga-rakhônggiảithíchtạisaobiếtrõtrọngtảithiếtkếcủachiếcM-26là80người,nhưngkhicấtcánhtừcăncứquânsựMoóc-zđoócnướcCộnghoàin-gútthìlạinhétlên132người.lựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-atấtnhiênkhôngbỏquacơhộitốtnày,chúnglậptứcđưalêntrangwebriêngbứcảnhchiếcmáybaytrựcthăngM-26bốccháyrừngrực,đồngthờikèmthêmmộtbảntuyênbố,“nhờvàothầnlựccủatênlửađấtđốikhông,chúngtôiđãbắnhạngayđượcmộtchiếcmáybaytrựcthănghạngnặngM-26.Đâylàmộtthắnglợilớncủacuộcphảnkhángquânchiếmđóng”.Trangwebnàycònnóirấtchitiết,rằngthựchiệnhànhđộngtấncônglầnnàylàmộtnhómphụckíchtruysát.NhómnàyluôntrinhsáttheodõihànhđộngcủamáybaytrựcthăngquânNgatạikhuvựcgrô-dnưi,đợisaukhitìmraquyluậthànhđộngcủamáybaytrựcthăng,BộTưlệnhquânNgaởChe-sni-arồi,họsẽnấpvàokhurừngrậmbênngoàibãimìncăncứKan-ka-ra,đợimáybaytrựcthănghạngnặngchởđầysĩquanbộđộitìnhbáoNgavừamớichuẩnbịhạcánh,chúngsẽbắntênlửađạnđạođấtđốikhôngloạixáchtay,kếtquảbắnmộttráitrúngđích,đánhchoquânNgamộtđònkhôngnhỏ.

ĐạidiệnlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-aởgru-di-aAn-đa-mốpnóimộtcáchđắcýkhitrảlờiđiệnthoạiphỏngvấncủaphóngviênroi-tơ:“Cókhoảng118binhsĩquânNgabịchúngtôitiêudiệt”.TintứcnàykhônghẹnmàgặpvớitintứcmàtờTinđiệnquốctếnhậnđượctừnộibộquânNga.TrướcđótờTinđiệnquốctếtừng

nhậnđượctinnói:“Máybaytrựcthăngdườngnhưbịmộtquảtênlửađấtđốikhôngkiểuxáchtaybắnrơi”.CòncóhaibinhsĩNgabáocáongayvàotrướckhimáybaytrựcthăngrơi,họtrôngthấycóhaitráipháobắnvềphíachiếctrựcthăng.

Pu-tinsaukhinhậnđượctinlậptứcyêucầucácbênhữuquanthôngbáotìnhhìnhtiếntriểnmớiliênquanđếnsựkiệnnàybấtcứlúcnào,vàbàytỏkhitrảlờiphỏngvấnđàiTruyềnhìnhQuốcgiaNga:“Tôiyêucầucóthểnắmtìnhhìnhmớinhấtliênquanđếnsựkiệnnàybấtcứlúcnào.Chúngtôisẽđiềutratriệtđểtainạnnày,vànhanhchóngcửmộtủybanđiềutrariêngđếnChe-sni-a”.

SauđóThứtrưởngBộQuốcphòngNga,đạitướngni-cô-laCa-min-xépđíchthândẫnủybanđiềutrasựkiệnđếnhiệntrườngxảyrasựcố,đặcsứChe-sni-acủaNgaCa-dan-chépcũngngồicùngmáybaytớihiệntrường,VănphòngTổngthanhtraNgađãtiếnhànhđiềutrahoạtđộngkhủngbốvàtruysátđốivớisựkiệnnày,trọngđiểmđiềutrabaphíanàyrốtcuộclàsựcốmáymóc,haylàlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-abắnrơichiếcmáybaytrựcthăngM-26này.BộtrưởngQuốcphòngi-va-nốpđồngthờigửiđiệnthămhỏitớigiaquyếncácbinhsĩbịnạn,hứahẹnBộQuốcphòngNgasẽcốgắnghếtsứcgiúpđỡgiaquyếncácbinhsĩbịnạn.

Ngày20tháng8,i-va-nốplạikhẩncấpbaytớitìmhiểutìnhhìnhtiếntriểnđiềutranguyênnhânrơimáybayvàcôngtáccứuhộsaukhisựcốxảyra.QuỹquânđộiquốcgiaNgađãmởtàikhoảnriêng,cungcấpgiúpđỡchongườinhàquânnhânbịthươngvongtrongsựcốrơimáybayM-26.Ngày21tháng8,nhânviênphụtráchhữuquancủabộtưlệnhtậpđoànquânđóngtạiBắcCáp-ca-dơtiếtlộvớiphóngviên,ủybanđiềutranguyênnhânsựcốrơimáybayM-26bướcđầunhậnđịnh,nguyênnhângâyrasựcốnàylàđộngcơbênphảicủanóbịtênlửađấtđốikhôngkiểuxáchtaybắntrúng.Nhânviênphụtráchnàynói,cóngườimụckíchthấykhichiếcM-26rơixuốngđấttrênmáybaycóđốmlửa.Ngoàira,mộtphicôngcủachiếctrựcthăngM-8nói,họtrôngthấytênlửabắntrúngchiếcM-26.CùngngàyPu-tinđãtriệuThammưutrưởngquânđội,TướngCa-oa-si-ninđếnđiệnCrem-li,thảoluậnsựkiệnmáybaytrựcthănghạngnặngM-26rơigầnthủphủgrô-dnưicủaChe-sni-a,chỉra“cầnphảităngcườnganninhcủaquânđộiNgatronghoạtđộngởChe-sni-a”.

ChínhphủNgasởdĩcoitrọngsựkiệnnàynhưvậy,vìnếunhưsự

kiệnrơimaybaytrựcthănglầnnàyđúnglàbịlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-aphụckích,vậythìđâysẽlàmộttổnthấtnặngnềnhấtcủaquânNgaởChe-sni-akểtừtháng2năm2000tớinay.Điềuquantrọnghơnnữalà,nếunhưchứngthựcđượcsựkiệnnàyđúnglàdolựclượngvũtrangbấthợppháplàm,thìchothấylựclượngvũtrangbấthợpphápgầnđâycànghoànhhành,cóxuhướngngócđầutrởlại,vìcáchđókhônglâu,ngày11tháng8,quânchínhphủNgavàcảnhsátởChe-sni-achỉtrongvòng24giờđồnghồđãbịtấncôngnhiềulần,đầutiênlàtrạmgáccủaquânNgabịtấncôngtới13lần,mộtbinhsĩNgabịchếttrận.Sauđónữnhânviênlựclượngvũtrangbấthợpphápômmìnchonổ,khiếnchonhiềuxeôtôcủaquânNgabịhưhỏng,mộtcảnhsátchốngbạođộngbịtửvong,bốnbinhsĩbịthương.Tốihômđó,quânNgaởChe-sni-ađãbịtấncônglựuđạnkhiđituầntraởgrô-dnưi,bốnbinhsĩbịthương.haingàysau,thànhphốSa-liởphíađôngnamgrô-dnưixảyramộtloạtvụnổ,haichịemgáidânthườngkhôngmaygặpnạn,hơn10ngườibịthương.Ngày14tháng8,lựclượngvũtrangbấthợpphápcòntấncôngmộttrạmcảnhsátởgrô-dnưi,mảnhđạnlàmbacảnhsátNgabịthương.Ngày17tháng8,lựclượngvũtrangbấthợpphápđồngthờitấncônghàngchụclàngởkhuvựcphíatâynamChe-sni-a,chúngphụckíchtrạmgáccủaquânNga,tấncôngđồncảnhsáttronglàng,tấncôngnhàởcủasĩquanchỉhuyquânđóngởđó,cướpnhàcủaquanchứcchínhquyềnđịaphương.Trongquátrìnhgiaotranhácliệt,quânNgacó9sĩquanvàbinhlínhbịchết,10ngườibịthương,9dânthườngtrongđócómộtbégáibịchếttrongkhihaibêngiaochiến,khithudọnchiếntrường,quânNgapháthiệnđược30xácchếtcủaphầntửvũtrangbấthợppháp.Mộtngàytrướcvụrơimáybay,xegípcủamộtsĩquanđãtrúngmộtquảmìndolựclượngvũtrangbấthợpphápgài,bịchếtngaytạichỗ,vàởthànhphốgô-che-xmai,lựclượngvũtrangbấthợpphápđãtấncôngmộtđộituầntracủacảnhsátvũtrang,giếtchếttạichỗmộtcảnhsátvũtrang.

VìvậynếunhưvụM-26làsựtiếpdiễntrongmộtloạthoạtđộngtấncông,thìchothấyrõràngmụcđíchcủalựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a.ĐóchínhlàmuốnlợidụngưuthếtựnhiênmùahèvàrừngcâyrậmrạpđểtấncôngNga,hòngépchínhphủNgađàmphán,vàtăngthêmconbàiđàmphán.Vìvậycótinnói,ngườiphụtráchhộiđồngAnninhNgai-vanru-bintrungtuầntháng8đãcócuộcgặpbímậtvớiđạidiệnChe-sni-aởgiơ-ne-vơ,bànbạcviệckhôiphụclạiđàmphánsongphươngbịngừngkểtừnăm2001đếnnay.

ViệclựclượngcònsótlạicủaphầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-ađượctăngcườngcũngkhiếnchochínhphủvàgiớiquânsựNgacoitrọngcaođộ.TuychínhphủNgakiênđịnhtuyênbố,hànhđộngquânsựởChe-sni-ađãkếtthúcthắnglợi,tronglãnhthổChe-sni-achỉcònmộtsốcựckỳítlựclượngcònsótlạicôlậpvớinhau.Nhưngthựctếkhôngphảilànhưvậy,nhữngphầntửvũtrangChe-sni-acựckỳítnàylạigầnnhưngàynàocũngtấncôngkhủngbốđốivớiquânNgađóngởChe-sni-a,tuytuyệtđạiđasốcácvụtấncôngđềucóquymôkhônglớn,mụctiêutấncôngcũnglàbinhlínhsĩquan,cảnhsátChe-sni-avàquanchứcchínhquyềnsốngườikhôngnhiều,nhưngđiềunàyđãảnhhưởngrấtlớntớisĩkhívàquânlựccủaquânNgađóngtạiChe-sni-a.Thỉnhthoảng,lựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-acũngđánhléncácmụctiêulớnnhưsĩquancaocấpquânđộiNga,nhưtháng9năm2001,lựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-adùngtênlửaxáchtaybắnrơimộtmáybaytrựcthăngvừamớicấtcánhtừgrô-dnưi,hậuquảhaiviêntướngvà11sĩquanbịtửnạnngaytạichỗ;tháng1năm2002,mộtchiếcmáybaytrựcthăngM-8chởhaiquanchứccaocấpBộnộivụvà12quanchứcchínhphủbịrơitronglãnhthổChe-sni-a.ChínhphủNgasauđógiảithích,đâylàmộttainạn,nhưngmộtquanchứccaocấpChe-sni-adochínhphủNgabổnhiệmlạichứngthựcrằng,căncứvàophântíchcủanhânviênđiềutrađốivớixácchiếctrựcthăngtạihiệntrườngsaukhixảyrasựcố,chiếcM-8gặpnạncũnglàbịtênlửaxáchtaybắnrơi.Ngày22tháng8,TổngthốngNgaPu-tinchỉtríchmạnhmẽhànhđộngbắnrơimáybayvậntảicủaquânNgacủaphầntửvũtrangChe-sni-a,khiếncho118ngườichết,vàlệnhchocảnướctreocờrủ,mặcniệmmộtngàychonhữngbinhsĩgặpnạnnày.Cùnghômđó,Pu-tincòntriệuBộtrưởngQuốcphòngi-va-nốpvàođiệnCrem-li,yêucầuôngtabáocáotìnhhìnhtiếntriểnđiềutrahiệnnay.ĐàitruyềnhìnhNgađãphátđoạnđốithoạicủahaingười.Báocáongàyhômđódàihơncácbàibáocáothôngthườngtrướckia,kéodàigần10phút.

Trongđốithoại,Pu-tinsắcmặtnghiêmnghị,lệnhchođồngminhchínhtrịthânthiếtnhấtcủaông,nguyênđồngnghiệpKGBi-va-nốpđíchthânphụtráchđiềutraviệcnày.Ôngnói:“Chodùlàkếtquảđiềutrabanđầu,cũngchothấybikịchnhưvậythườnglàdomộtsốquanchứclơlàchứctráchgâynên”.Ôngchỉra,ngaytừnăm1997Ngađãquyđịnhrõ,khôngchophépdùngtrựcthăngM-26vậnchuyểnbinhsĩ.ÔngchấtvấnI-va-nốp:“TạisaotrongkhiBộQuốcphòngnghiêmcấmdùngmáybaynhưvậyđểvậnchuyểnbinhsĩ,màvẫncònxảyraviệc?”.Pu-tincònchỉra,cảicáchquânsựmàôngcực

lựcchủtrươngchínhlàđể“khiếnchoquânđộiNgacànglớnmạnhhiệuquảhơn,vàsaunàysẽkhôngcònxảyranhữngbikịchnhưvậynữa”.Nhưngđiềubấthạnhlàđúngvàongày31tháng8,ngàymàPu-tinđưaralờicảnhcáo,mộtchiếcmáybaytrựcthăngkiểu“Cásấu”M-24kháccủatậpđoànliênhợpđóngởBắcCáp-ca-dơbịpháomặtđấtbắnrơiởvùngnúinô-zai-vi-ớt,haiviênphicôngtrênmáybaychếttạichỗ.Sauđó,lựclượngchốngchínhphủChe-sni-atuyênbốchịutráchnhiệmvềvụnày.

Điềucàngkhiếnchongườitalolắnglà,nhânviênbanchỉhuytậpđoànliênhợpđóngtạiBắcCáp-ca-dơcủaNgangày2tháng9nóivớiphóngviên,căncứvàothôngtintìnhbáomàhọnắmđượcvàlờikhaicủatùbinhlựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a,hiệnnaylựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-acókhoảng10hệthốngbắntênlửakiểuxáchtay,vàđãhọcđượcphươngphápthaotác.Ôngtatiếtlộ,căncứvàothôngtintìnhbáocóđược,thủlĩnhcủalựclượngvũtrangbấthợpphápgầnđâynhậnđượckhoảng2triệuUSDtiềnmặtởnướcngoài,làmkinhphítiếnhànhhoạtđộngkhủngbốởChe-sni-a.phầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-achỉcầnbắnrơimộtchiếcmáybayhoặcmáybaytrựcthăngcủaquânđộiliênbangNga,thìcóthểnhậnđược“tiềnthưởng”từ30~60ngànUSD;pháhỏngmộtchiếcxathiếtgiáp,thìcóthểnhậnđược“phầnthưởng”từ1000~5000USD...Cóđượcsựủnghộtiềnmặtrồi,hoạtđộngcủabọnphỉChe-sni-adođógầnđâyhếtsứchoànhhành.

ĐứngtrướcsựtấncôngđiêncuồngcủaphầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-a,quânđộiliênbangNgacũngápdụngđốisáchtươngứng.hiệnquânchínhphủNgasaukhipháthiệnralựclượngvũtrangbấthợpphápChe-sni-a,thườngdùngmáybayoanhtạcSU-24vàmáybaycườngkíchSU-25tiếnhànhnémbom,đồngthờidùngpháotầmxabắnvào,dồnbọnđịchvàophạmvihẹp,sauđólạipháibộđộiđặcchủngtiếnđếntruyquét,nhằmtránhthươngvongcủaphíamình.hơnnữa,cáchđánhnàyđãthuđượchiệuquả.Sauvụmáybaytrựcthăngkiểu“Cásấu”M-24bịbắnrơikhônglâu,quânđộiliênbangNgađãtiêudiệtđượchơn50phầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-atrongmộthànhđộngđặcbiệtởvùngnúinô-zai-vi-ớtcủaChe-sni-a,đồngthờicònbắtsống10người.

QuasựkiệnchiếctrựcthăngM-26bịbắnrơicóthểthấy,sởdĩquânNgaliêntụcthuathiệtởChe-sni-a,chủyếulàvì:

(1).PhầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-ađaphầnlàngườiđịaphương,thôngthuộcđịahìnhđịavật,tiệnchoviệclợidụngđịahìnhcólợiđểtriểnkhaiđánhdukích.hơnnữachúngcómốiliênhệdântộc,huyếtthống,tôngiáovớiquầnchúngđịaphương,tiệnchochegiấuthânphận,biếnchẵnthànhlẻ.lạicộngthêmviệcchúngdùng“thánhchiến”vàlykhailàmngọncờ,cóthểnhậnđượcsựủnghộmạnhmẽcủachủnghĩacựcđoantôngiáoởnướcngoài,vìvậyviệctiêudiệtthếlựcvũtrangbấthợpphápChe-sni-atuyệtđốikhôngphảilàcóthểđạtđượcmộtcáchdễdàng.

(2).TrìnhđộchiếnđấucủaquânNgacũngkhôngthểkhiếnngườitahàilòng.CáctướngcủabộtácchiênBộTổngthammưuNganói,trongchiếntranhChe-sni-aquânNgađãhuyđộnghơn100ngànquân,gầnnhưđãhuyđộngmộtnửalựclượngtrongbộđộichínhquy,nhưng“trìnhđộchiếnđấucủanókhônghoàntoànkhiếnngườitahàilòng”,chẳnghạnnhưnănglựcchấphànhnhiềuloạinhiệmvụcủamộtsốbộđộiđặcchủngkhôngmạnh;mộtsốbộđộilụcquânkhiđếntiềntuyến,sốngườivàtrangbịvũkhíchỉcòn60%trongtỷlệbiênchế;đạiđộipháobinhthamchiếnchỉcó48%đếntừbộđộichínhquy,sốcònlạiđềulàgópnhặttừbộđộitinhgiảnbiênchế.

(3).NănglựchiệpđồngtácchiếncủaquânNgakhôngmạnh.MộtsưđoàntrưởngtrongchiếntranhChe-sni-anói,biệnphápquantrọngnhấtcủatổchứchiệpđồnglàcôngcụthôngtin,mànhiềucôngcụthôngtincủaBộnộivụvàBộQuốcphòngthìlạikhôngănkhớpvớinhau,“thườngxuấthiệntìnhtrạngbộđộihaibêncáchnhaukhôngxamàkhôngliênlạcđược”.Ngoàira,bộđộiBộnộivụvàbộđộiCụcAnninhkhôngtừngtiếnhànhchuẩnbịvàhuấnluyệntácchiếnquymôlớn.

(4).Tínhnăngcủamộtphầntrangbịvũkhílạchậu.Trưởngbantrangbịvũkhí,ThượngtướngXi-tơ-nốp,từngnhiềulầnthanvãnmộtsốtrangbịvũkhícủaquânNgalạchậuhơnnhiềusovớiquânđộicủacácnướcphươngTây,trangbịvũkhíhiệnđạihoáchỉchiếm30%trongtổngsốtrangbịvũkhícủaquânNga.Sĩquanlụcquânthamchiếnthanthởthiếumáybaytrựcthăngchiếnđấu,biệnpháptrinhsáthiệnđạihoávàhệthốngkhốngchếhoảlực;tưlệnhpháobinhthanthởgầnmườinămnaykinhphíquânđộithiếuthốn,đemlạihiệuứngmặttráikhôngthểnàocứuvãnnổichopháttriểntrangbịvũkhícủaquânNga,trìnhđộtrangbịhiệncócủalínhtênlửavàpháobinh“khôngtươngxứngnghiêmtrọng”vớinhiệmvụmàhọ

đảmnhiệm,vũkhímàlínhtênlửacóchỉcóthểbảođảmhoànthành1/4nhiệmvụtácchiến;đạidiệncủalínhdùvàbộđộiđặcchủngchorằng,trongmộtsốtrườnghợp,họchỉcóthể“bịđánhmộtcáchbịđộng”,vìsúngmàcáctaysúngquânNgasửdụngđềulàsảnxuấttrongnước,tầmbắnchỉcó600~800mét,cònsúngcủaphầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-aphầnlớnlàdonướcngoàisảnxuất,tầmbắnlêntới2000mét.

(5).Trìnhđộcủamộtphầnsĩquanchỉhuykhôngđượclýtưởng.Đạidiệnpháobinh,TướngCa-ra-đu-épnói,trìnhđộsửdụngbinhlựcbinhkhítrongchiếntranhhiệnđại,trìnhđộnhậnthứcđịavịvàvaitròcủahoảlựctiêudiệtđịchcủamộtsốsĩquanchỉhuycòndừnglạiởthờiđạichiếntranhvệquốc.Mộtsốsĩquanchỉhuypháobinhsơcấpthiếusựhuấnluyện,cóngườithậmchícònkhôngbiếtviếtchínhxácvănthưtrongchiếnđấu.Việntrưởnghọcviệntổnghợp,TướngZô-rô-tốpchỉra,domộtsốsĩquanchỉhuythiếukinhnghiệmchỉhuythựcchiến,khôngbiếttổchứcchínhxáccảnhgiớinơiđóngquân,dẫnđếngầnnhưmộtnửa(40%)sốchấtnổđãnổtrongbãimìnmàquânđộiliênbangkiểmsoát.phầntửvũtrangbấthợpphápChe-sni-anhiềulầnđánhlénnơiđóngquâncủaquânNga,phụckíchcácnhómhànhquân,vàlầnnàocũngthắnglợi,cũngđãbộclộrằngsĩquanchỉhuythiếukinhnghiệmtổchứchànhquân.

Đểngănngừanhữngbikịchtươngtựsaunày,Pu-tinhạlệnhxửnghiêmnhữngkẻlơlàchứctrách.Ngày7tháng9,BộtrưởngQuốcphòngNgai-va-nốpnóitạibuổihọpbáorằng,ủybanđiềutranguyênnhânsựcốrơimáybaytrựcthăngM-26củaBộQuốcphòngNgađãkếtthúccôngtácđiềutravàongày6.Căncứvàokếtluậncủanhómđiềutra,Bộquốcphòngđãxửlýđốivới5quanchứccaocấpBộquốcphòngcótráchnhiệmtrongsựcốnày.

TrongđóTổngtưlệnhlụcquân,ThứtrưởngBộQuốcphòngNga,ThượngtướngCôn-mi-ri-xépbịxửlýcảnhcáodoquảnlýkhôngnghiêmvàthiếusựlãnhđạođốivớibộđộicấpdưới;TưlệnhvùngBắcCáp-ca-dơ,ThượngtướngTê-rô-sápbịxửlýcảnhcáonghiêmtrọngdokhôngápdụngbiệnphápbảođảmantoànbayvàđềphòngthươngvong.Ngoàiracòncó3quanchứccaocấpBộQuốcphòngkháccũngbịcácxửlýkhácnhau.

KhủnghoảngcontinThànhphốMát-xcơ-vachiềutốingày23tháng10năm2002gió

thuselạnh.Trongmộttoànhàâmnhạcnămởphốđu-bu-rốp-kakhuđôngnamMát-xcơ-va,mấyhộpđènquảngcáođượclàmbằngchữla-tinhlớnđangnhấpnháyánhđènxanhđỏ-“nhạckịchnorDoCT”.ToàkiếntrúchìnhchiếcmáybaynàyvốndĩlàcungvănhoáthuộcnhàmáysảnxuấttrụcMát-xcơ-va,mộtnămtrướcquacảitạohoàntoàncủacơquanhữuquan,nayđãbiếnthànhmộtnơibiểudiễncótrangthiếtbịcựckỳhiệnđại.NhàhátkịchnàychỉcáchđiệnCrem-li4,5km.gầnmộtnămnay,ởđâyluônbiểudiễnvởnhạckịch“gióđôngnam”củaMỹrấtđượcchàođónởMát-xcơ-va.lúcnàytrongnhàhátkịchkhổnglồkhôngcòntrốngmộtghếnào,hơn1000khángiảđaphầnđềulàcưdânMát-xcơ-vasốngởcáckhuphốlâncận.

Khoảng21giờ30phút,vàolúcmànhaicủavởnhạckịchnàysắpsửakếtthúc,mộtngườiđànôngđộtnhiênxuấthiệntrênsânkhấudướisựhộtốngcủahơn50nữphầntửkhủngbố-“quânquảphụ”mặcáodàiđeni-xlamtruyềnthống,bịtmặt,tayhuơsúnglục,ngườibuộcbộcphá,tuyênbốtiếpquảntoànbộnhàhát,toànbộkhángiảvàhơn100diễnviênvànhânviêncôngtáccủacungvănhoáđãtrởthànhcontincủahắnta.

Hắntagàothétđiêncuồng:“QuânđộiNgacầnphảirútkhỏiChe-sni-atrongvòngmộttuần,vàphảiphóngthíchtấtcảcácđộiviênchiếnđấuChe-sni-abịbắt.Nếukhông,tôisẽchonổtoànhàcungvănhoánhàmáysảnxuấttrụcMát-xcơ-va”,vàcảnhcáorằng,nếunhưcảnhsátdámápdụngbiệnphápcứngrắn,thìchúngcứ“hysinh”mộtngười,lạigiếtchết10continđểđềnmạng.

Saukhisựkiệnxảyra,cảnhsátMát-xcơ-va,Bộnộivụvàbộđộiđặcchủng“An-pha”lậptứcđếnngayhiệntrường,vàphongtoảnghiêmngặtcácphốxungquanhkhuvựcxảyrasựviệc.TạiphốMi-ri-cốpvàcáckhuphốxungquanhđãbốtríhàngngànquâncảnhmangsúngống,mìnhmặcáochốngđạnvàđộimũsắt.Trêncáctoànhàcaotầngởgầnnhàhátkịchcũngbốtrícáctaysúngbắntỉađềphòngbấttrắc.Mấychụcchiếcxethiếtgiápvàxechữacháy,xecứuthươngđỗởhaibênđườngphốchờlệnh.Trênđườngphốbênngoàinhàhátkịch,cảnhsátđãđặtmấytuyếncảnhgiới,khôngchongườiđi

lại,chỉchophépxequâncảnh,xechữacháyvàxecứuthươngravào.

“Trungtâmchỉhuytìnhtrạngkhẩncấp”cũngđượctổchứcxâydựngtạmthờiởnơicáchnhàhátkịchchưađầy500mét.Sauđóthànhviên“An-pha”hoátrangthànhcôngnhân,lấyđàođườngốngthoátnướcvàđườngốngdẫnkhíđốtởgầnnhàhátkịchđểchemắt,giámsáthànhđộngcủaphầntửkhủngbố.

23giờ,phầntửkhủngbốtronggầnhaigiờđồnghồđãlầnlượtphóngthíchgần20trẻemvàngườiCáp-ca-dơtrongsốcontin,vàmộtlầnnữarêurao,nếunhưnhàđươngcụccóhànhđộng,thìchúngsẽchosanbằngtoànhàtrungtâmvănhoá.Mấycontinbịbắtgiữcũngléngọiđiệnthoạitừtoànhàchocụccảnhsátchobiếtphầntửkhủngbốđãbắtđầuđặtthuốcnổtrongtoànhà.LúcnàyTổngthốngPu-tinđangchuẩnbịđithămđứcvàBồđàonha,vàsauđóđiMê-hi-côdựhộinghịhợptáckinhtếchâuÁ-TháiBìnhDương,saukhinghetinlậptứchuỷbỏkếhoạch,ralệnhchocảnhsátMát-xcơ-vacầnphảithànhlậpbộchỉhuytạihiệntrườngnơixảyrasựviệcvàotrước1giờngày24,dophócụctrưởngCụcAnninhliênbangNgapu-rô-ni-chépphụtráchhànhđộnggiảicứucontin,TổngcụctrưởngTổngcụcnộivụMát-xcơ-vapu-rô-nintrựcchỉhuy.

ĐồngthờiPu-tinngaytrongđêmđãtriệutậpcácquanchứccaocấpnhấtcủacáccơquannhưCụcAnninhliênbangNga,Bộnộivụ,khuvựcliênbangphíanamNga,quânđộicùngtiếnhànhhộinghịkhẩncấp,bànbạcbiệnphápgiảicứu.Tronghộinghị,Pu-tinkhônggiốngnhưnguyênthủcủamộtsốnướckhác,vỗvềcontinvàngườinhàcủangườibịhại,đưarahứahẹn“ngasẽcốgắnglàmchocáccontinđượcgiảithoátantoàn”,mànhấnmạnhchínhsách“quyếtkhôngthoảhiệpvớiphầntửkhủngbố”màNgathựchiệnlâunay.

Pu-tinchỉrõtạihộinghị,sựkiệnbắtgiữcontinlầnnàylàmộttộilỗinữamàphầntửkhủngbốquốctếphạmphải,Nga“quyếtkhôngkhuấtphục”trướcsựkhiêukhíchcủachúng.Từđó,mỗikhixuấthiệntrướcbáochíPu-tinđềubàytỏmộtcáchcứngrắn:“ngasẽkhôngthoảhiệpvớibọnphỉvàrútquânđộikhỏiChe-sni-a”.Pu-tinbiếtrõ,nếunhưchínhphủthoảhiệp,đểbọnphỉđạtđượcmụcđích,thìsẽkíchthíchcàngnhiềusựkiệnbắtcóchơn.MộtnguyênnhânkháckhiếnPu-tinlàmnhưvậylàvìkinhnghiệmKGBkhiếnôngnhậnđượcsựgiáodụcvàrènluyệnvề“lợiíchquốcgiatrênhết”,chứkhôngphảilàquanđiểmlôikéolòngngườimàmộtsốchínhkhách

truyềnthốngtiếpnhận.

Ngoàira,songsongvớihợptáctíchcựcvớicáccơquanhữuquanởtrongnước,Pu-tincòntíchcựctìmkiếmsựủnghộdưluậntrênphạmvitoàncầu.Pu-tinbiếtrõhànhđộngcứngrắnmàôngápdụngnàytấtsẽdẫnđếnthươngvongcontin,tuybộđộiđặcchủngvõnghệcaocườngvàgandạ,nhưngtácchiếnvớibọnphỉChe-sni-a“liềumìnhcùngchết”,erằngkhócóthểbảođảmantoànchocontin.Vìvậy,ngaytừlúcphátbiểu,Pu-tinđãxácđịnhtínhchấtcủasựkiệnbắtcócnàylà“hoạtđộngkhủngbố”,nhằmgiànhđượcsựủnghộcủađạiđasốcácnướctrongtìnhhìnhchốngkhủngbốtrêntoàncầuhiệnnay.haynóimộtcáchkhác,Pu-tinhyvọngđượccácnướchiểusáchlượcđánhmạnhmàbộđộiđặcchủngsắpápdụng.

Đồngthời,Pu-tincònyêucầucácbêncủaNgacũngtriểnkhaicứuhộtíchcực.SaukhisựkiệnphầntửvũtrangChe-sni-achiếmgiữnhàhátkịchxảyramộtgiờđồnghồ,nghịsĩtạiđu-maquốcgiacủanướcCộnghoàChe-sni-aNgaA-xla-ha-nốpđãcùngliênhợpvớinguyênChủtịchXô-viếttốicaoNga,nhàchínhtrịdântộcChe-sni-aha-xbu-la-tốpđếnnơixảyrasựviệc,vàđếnchỗcửaravàonhàhátkịch,giaothiệpvớiphầntửvũtrangChe-sni-ađangchiếmgiữởđó,yêucầuchúnggiữlýtrívàkiềmchế,khônglàmnhữngchuyệnngốcnghếch.họcònbàytỏrằng,sẵnsàngvàtìnhnguyệndùngbảnthânmìnhđểđổilấynhữngcontinvôtộitrongnhàhátkịch,nhằmcóđượcsựgiảiquyếtổnthoảsựviệc,nhưngbịcácphầntửkhủngbốChe-sni-atừchối.Cũngtrongcùngmộtthờigian,lãnhtụngườiChe-sni-asốngởMát-xcơ-vacũngbàytỏ,họchuẩnbịtớinhàhátkịchbịchiếmgiữ,dùngthânxáccủamìnhđểđổilấysựantoàncủacontin,nhưngcũngbịtừchối.

Rạngsángngày24,mộtcảnhsátNgagiảvờsayrượu,bướcvàocửagiữacủanhàhátkịch,hậuquảđãbịphầntửvũtrangbắnchết.Ngoàira,phầntửvũtrangcònbắnchếtmộtcôgáicốthoátrakhỏinhàhátkịch.Trongquátrìnhđốiđầu,trongnhàhátkịchnhiềulầnvanglêntiếngnổ,nhưngphíacảnhsáttinrằngchưagâynênthươngvongnghiêmtrọng.

Đếntrưa,Cô-bu-chinvàbađạidiệnhộiChữthậpđỏtaycầmcờtrắngtiếnvàonhàhátkịch,đốithoạivớiphầntửvũtrangChe-sni-aởbêntrong,ôngtatrôngrấtyếuớt,hơnnữatỏranônnóngnhưlửađốt.Sauvàiphút,mộtphụnữvàbatrẻemđượcphóngthíchcùng

mộtlúc,họđềulàngườiNga.

Theomộtcontinđượcphóngthíchtiếtlộ,phầntửvũtrangđãgàithuốcnổởghếngồi,cột,tườngnhà,hànhlangcủatoànhàvàtrênngườichúng.phóchủtịchhộiđồngAnninhliênbangNgagô-đơ-cốpbàytỏ,trừphiphầntửvũtrangbắtđầugiếthạicontin,nếukhôngbộđộiBộBảoanNgasẽkhôngtấncôngvàotoànhà.Haigiờchiều,Pu-tinlầnđầutiênphátbiểucôngkhainói,lầnkhủnghoảngcontinnàylà“dotrungtâmtổchứckhủngbốquốctếsắpđặt”.Ônglệnhchobộđộiđặcchủng“chuẩnbịgiảicứucontin,đồngthờicốgắngtốiđabảođảmantoànchocontin”.

Lúcnày,mọingườicũngmỗingườimộtýtrongviệcxửlýkhủnghoảngnhưthếnào.ContinbịbắtcócviếtthưchoPu-tin,hyvọngquânNgakhôngnênsửdụngvũlực,vàrútrakhỏiChe-sni-a.ĐàitruyềnhìnhtrêntoànquốccũngcôngbốlờikêugọicủacontinyêucầuPu-tinkếtthúcchiếntranhChe-sni-a:“Chúngtôiyêucầungàiđưaraquyếtđịnhsángsuốt,kếtthúcchiếntranh.Chúngtôimệtmỏivớichiếntranhrồi,hyvọnghoàbình”.Ngườinhàcủahơn50contincòndiễuhànhtrênphố,yêucầuchínhphủNgachấpnhậnyêucầucủabọnphỉngừngcuộcchiếntranhChe-sni-a.Đu-maquốcgiatriệutậpcuộchọpkhẩncấp,ChủtịchĐu-manhấnmạnh,cầntiếnhànhđàmphánvớibọnphỉ.goóc-ba-chốpcũngxuấthiệnnói,chủtrươngthôngquađàmphángiảiquyếtkhủnghoảngcontin.Nhiềunướcdồndậpphátbiểu,đồngthờivớikhiểntráchphầntửkhủngbố,hyvọnggiảiquyếthoàbìnhkhủnghoảngcontin.NhưngPu-tinkhôngbịlunglay,vẫnkiêntrìlậptrườngcứngrắn,vàrasứcchủtrươngápdụngbiệnphápcứngrắn.Pu-tintuyênbố,chínhphủNgakhôngthoảhiệpvớibọnphỉ,quyếtkhôngnhượngbộtrướclựclượngvũtrangphiếnloạnChe-sni-a,quyếtkhôngđểquânNgarútrakhỏiChe-sni-a.Nhượngbộduynhấtlà“nếunhưphóngthíchtoànbộcontin,thìcóthểmiễnchobọnphỉkhỏichết,vàsẽđưachúngrakhỏilãnhthổNga”.

Đu-maquốcgiaNgacũngkhởithảomộtthưkêugọi,yêucầubọnphỉbắtcócChe-sni-agiữkiềmchế,khôngnênhànhđộngtheotìnhcảm,khôngnêntuỳtiệnlàmtổnthươngtớicontinvôtội.hộiđồngliênbangNgacũngtuyênbốmộtbứcthưcôngkhaigửitớinghịviệncácnướctrênthếgiới,yêucầucùngchỉtríchsựkiệnbắtgiữcontinkhiếnngườitaphẫnnộ,vàphốihợpvớiNgacùnggiảiquyếtkhủnghoảngcontinlầnnày.

Khoảng4giờchiềungày24,mộtnghịsĩĐu-maquốcgiaNgaluôngiữquanhệtốtvớiđầulĩnhbộtộcChe-sni-alàCa-bơ-xơn,dướisựtháptùngcủahaiđạidiệnhộiChữthậpđỏvàmộtnhàbáoAnh,bướcvàonhàhátkịchđangdobọnphỉchiếmgiữ,bắtđầutiếpxúcvớiphầntửkhủngbố.TheoôngtavềsauchobiếtrằngnhómngườiChe-sni-abắtcóccontinlầnnày“đầuóchếtsứctỉnhtáo,nóinăngcũngrấtlô-gíc”.ChúngyêucầumạnhmẽchínhphủNgangừnghànhđộngquânsựởkhuvựcChe-sni-a,lậptứcrútbộđộikhỏikhuvựcChe-sni-a,nếukhôngsẽcùngchếtvớicontin.“lầnnàychúngtớiđây,đãkhôngmuốnsốngtrởvề”.Thếnhưngphầntửvũtrangđồngýphóngthíchbacontintrẻem,vàkèmtheomộtđiềukiệnđàmphánphóngthíchcontinchochínhphủ:Continngườinướcngoàiđượcphóngthíchphảidoquanchứcngoạigiaođạisứquáncácnướcvàonhàhátkịchtiếnhànhđàmphán;thànhviênhộiChữthậpđỏnướcngoàicóthểvàonhàhátkịchcấpcứungườibịthương;yêucầunhàkinhtếhọctựdonổitiếngNga,lãnhđạotậpđoànApoloy-áp-rin-xkivànữnhàbáoAn-naBô-đơ-li-cô-vavàonhàhátkịchthamgiađàmphán.

6giờ30phútchiều,hainữcontintìmcáchtrốnraquamộtốngkhói.“Quânquảphụ”bắnhọ,vànémlựuđạn,mộttronghaingườibịthương.Buổitối,nhânviênbánhàng26tuổirô-man-nốp-vatrongkhicốgắngtiếnvàonhàhátkịch,đãbị“quânquảphụ”nổsúngbắnchết.“Quânquảphụ”nói,chúngchorằngrô-man-nốp-valàđặccôngdochínhphủpháitới.

6giờ30phútsángngày25tháng10,7nữcontinđượcphóngthích.12giờ30phúttrưa,8trẻemtừ8~12tuổitrongđócómộtbégáingườiThụySĩđượcphóngthích.Nhưnglờihứalúcđầucủabọnphỉđồngýphóngthíchtấtcả75continngườinướcngoàivẫnchưathựchiện.4giờ45phútchiều,CụctrưởnganninhliênbangNgapa-tơ-rút-sáptuyênbốvớibáochí,nếunhưbọnbắtcócphóngthíchcontinsẽđảmbảoantoàntínhmạngcủachúng,7giờtối,TổngthốngPu-tinlạimộtlầnnữatriệutậphộinghịnhữngngườiphụtráchcáccơquanquyềnlực,nóiđiềucầnlàmngaytronglầnkhủnghoảngnàylà“bảođảmantoàntínhmạngcủacontin”,bàytỏmuốnđàmphánvớibọnphỉChe-sni-a,vàuỷquyềnchođạidiệntoànquyềncủaTổngthốngđóngtạikhuvựcphíanamCa-dan-chépđảmnhiệmtrọngtráchnày.8giờ,Pu-tinnóitrêntruyềnhình,bàytỏlậptrườngcủaôngđốivớicuộcchiếntranhChe-sni-akhôngthayđổi.10giờ35phút,quanchứcNganói,lạicó3phụnữvàmộtcontinnamđược

phóngthích,họđềulàngườiA-déc-bai-dan.

Saukhisựkiệnbắtcóccontinxảyrakhônglâu,cơquantìnhbáoNgađãnhanhchóngchứngthựcđượckẻvạchmưuvàkẻthựchiệncủasựkiệnbắtcóccontinlầnnàylàcháucủanhàquânphiệtChe-sni-ađãbịbắnchếtAn-biBa-ra-ép,Trungđoàntrưởng“trungđoànchiếnđấuđặcchủngi-xlam”củalựclượngvũtrangbấthợpphápMáp-danBa-ra-ép.

An-biBa-ra-éplànhânvậtkhủngbốmọingườiaicũngbiếttiếng.NgườinàylàmộttrongnhữngđầusỏnổitiếngnhấtcủaChe-sni-a,giatộccủaôngtacũngbịmangtiếngxấuởChe-sni-a.An-biBa-ra-éptànnhẫnxảoquyệt,nghenóichỉriêngsĩquanbinhlínhNgavàquanchứcChe-sni-acủaNgamàhắntatựtaygiếtđãlêntớihơn170người.Nhưtháng10năm1998,An-bibắtcócbốnkỹsưsửachữahệthốngđiệnthoạiởthủphủgrô-dnưicủaChe-sni-a,saukhingườichủthuêngườiAnhcủacáccontintrả10triệuUSDrồi,hắnvẫngiếthạimộtcáchtànnhẫnbốncontinphươngTâynày,vànémđầuravệđường.

Trongthờikỳthịnhvượng,giatộcBa-ra-épđãkiểmsoátđượcgiaodịchdầumỏvớilợinhuậnphongphúcủaChe-sni-a,vàmộtconđườngchínhxuyênsuốtlãnhthổChe-sni-a.An-biBa-ra-épkiếmđượcnhiềuđô-laMỹthôngquakinhdoanhdầumỏ,côngkhaisốngcuộcsốngcủangườicótiền.Nóiramọi

Ngườikhôngtin,An-birõràngbịMát-xcơ-valiệtvàohàngngũnhữngtrùmkhủngbốChe-sni-abịtruynãhàngđầu,nhưnghắntavẫnnghênhngangthỉnhthoảngxuấthiệnởnơicôngkhai,thậmchícôngnhiêntiếnhànhhailễcướixahoa!ngày25tháng6năm2001,An-bibịchếtbởitênlửacủamáybaytrựcthăngbộđộiNga.

Máp-dan“đitheo”An-bi,ngàycàngtrởthànhmộttrợthủkhôngthểthiếucủachúhắn.rấtmau,chàngtraitrẻvừamớibướcvàođờinàyđãtrởthànhngườiđứngthứhaitrongđámthổphỉdoôngchúlãnhđạo.haichúcháucùnghợptáclàmnhữngchuyệnxấuđúnglàmuốngìđượcnấy,vớisự“cốgắng”củahaingười,lựclượngvũtrangbấthợpphápdochúnglãnhđạođãnhanhchóngtrởthànhbăngnhómkhủngbốkếthợpcảkhủngbố,buônbánvậnchuyểnnôlệvàbuônlậu.

Điềucàngkhiếnngườiracămgiậnlà,Máp-danphụclănôngchúđãtừnggiếthơn170người,thềsẽcómộtngày“sốbinhsĩNgabịgiếtnhấtđịnhsẽhơnôngchú!”.Trongsựkiệnbắtcóccontinnăm1998nóiởtrên,nhiệmvụ“xửlý”bốncontinnàychínhlàdoMáp-danhoànthành.

SaukhiAn-biBa-ra-épchết,Máp-dantiếpquảngiangsơncònlạicủa“đếquốcBa-ra-ép”,tiếptụctiếnhànhcâukếtvớibọnbắtcóctốngtiền.

Máp-dancònlàmTrungđoàntrưởng“trungđoànchiếnđấuđặcchủngi-xlam”,vàtổchứcmộtđộicảmtửdocácphụnữChe-sni-ahợpthành.ĐiềukiệntuyểnngườicủaMáp-danlà,chỉtuyểnnhững“quảphụ”màbọnphỉChe-sni-abịquânNgabắnchếtđểlại!những“quảphụ”nàycómốihậnkhắccốtghitâmđốivớiquânNga.Docuộcsốngthiếuthốnvàmấtlòngtinởtươnglai,nhữngngườiphụnữnàyđãđượctriệutớidướilácờcủaMáp-dan,sauđóđượchuấnluyệncáckỹnăngkhủngbốnhưbắnsúng,gàimìn,chếtạobộcphá,đồngthờitiếpnhậnsựtẩynãocủaMáp-dan.TínhtoáncủaMáp-danlà:TrướcnayphầntửvũtrangChe-sni-achưabaogiờtuyểnphụnữ,vìvậycảnhsátNgahoàntoànkhônghềcótâmlýđềphòngđốivớiphụnữChe-sni-a,nhưthếchỉcầnđánhlàtrúngđích.

Tháng8năm2001,quânNgaphátđộngtấncôngtruyquétMáp-danBa-ra-ép,vàtuyênbốđãbắnchếthắntaởAn-cangcủaChe-sni-a.Cònnay,Máp-danlạixuấthiệnnhưmộtkỳtích.

Saukhitìmhiểurõtìnhhình,Pu-tinralệnhchobộđộiđặcchủng“An-pha”làmtốtcôngtácchuẩnbịtấncôngbấtngờ.

Đêmngày25,đểlàmmêhoặcMáp-dan,nữnhàbáochiếntrườngChe-sni-anổitiếngcủaNgaBô-li-tơ-cốp-ca-yađượcbổnhiệmlàmngườiđiềuđìnhcủaMáp-danvànhàđươngcục,vàtiếnhànhhộiđàmmặtđốimặtvớiMáp-dan.TronghộiđàmMáp-dannhấnmạnh,nếunhưnhàđươngcụckhôngđưarachứngcứcókếhoạchrútquânrakhỏiChe-sni-a,thìhọsẽápdụng“biệnphápcựcđoannhất”.“Pu-tincầnphảibàytỏtháiđộkếtthúcchiếntranhChe-sni-a,rúthếtquânđộirakhỏiChe-sni-a”.

2giờ30phútngày26tháng10,nhânviêncứuhộcứumộtnammộtnữbịbắnbịthươngrakhỏinhàhátkịch.3giờ30phút,“thời

hạncuốicùng”màMáp-danđưarađãđến,hắntabắtđầunổsúnggiếtcontin.Mộtsốcontinthấythếđịnhbỏchạy,“quânquảphụ”lậptứcgiươngsúngbắn.Trongphútchốctiếngsúngvàtiếngnổtrongnhàhátkịchvanglênkhôngngớt,támcontincuốicùngđãtrốnthoátthànhcông.

5giờ30phútsáng,bộđộiđặcchủng“An-pha”bắtđầuphátđộngtấncông.họthảvàotrongnhàhátkịchrấtnhiều“khíthầnbí”thôngquađườngthônggió-mộtchấtgâymêcựcmạnh,vàdùngbộcphápháhỏngmộtlỗlớntrêntườngtoànhà.Bộđộiđặcchủng“An-pha”xôngvàotoànhàtriểnkhaiđấusúngácliệtvới“quânquảphụ”.Trongkịchchiến“quânquảphụ”đãchonổmộtsốbộcpháđượcbuộcvàocáccộtnângđỡtrầnnhà.

Sauvàiphútchiếnđấu,hơn30tênphỉtrongđócótêntrùmbọnphỉbắtcócMáp-danBa-ra-épđãbịbắnchết.Bộđộiđặcchủngkhôngbịthươngvongnàonghiêmtrọng.7giờ,tiếngnổvàtiếngsúnglắngxuống.7giờ10phút,bộđộiđặcchủnggiảibọnphỉcònsốngrakhỏinhàhátkịch,nhiềucontinđượccứucũnglầnlượtrờiđi,cómộtsốthithểcũngđượckhiêngra.7giờ25phút,hãngthôngtấnquốctếđưatin,bộđộianninhđãkiểmsoáttoànbộnhàhátkịchnày,tấtcảcontinđãđượcgiảicứu.Quanchứccuốicùngtuyênbố:750continđượccứu,34tênphỉbịbắnchết.8giờ15phút,ThứtrưởngBộnộichínhVa-xi-li-épnói,đạiđasốbọnphỉbịbắnchết,“mộtnhúmnhỏbọnphỉ”cóthểlẫntrongcontintrốnchạynhàđươngcụcđãphátđilệnhtruynãchúng.

Sựkiệnkéodài57giờđồnghồ,gâychấnđộngthếgiớinàyđếnđâykếtthúc.

Tốingày26,Pu-tinđíchthânđếnbệnhviệnthămcáccontinđượcgiảithoát,vàchọccườimộtcontinđượcgiảicứuvừamớihồiphụctrínhớ.

ViệcgiảiquyếttốtđẹpcuộckhủnghoảngcontinMát-xcơ-vakhiếnPu-tinmộtlầnnữatrởthànhnhânvậttiêuđiểmđượccácphươngtiệnthôngtinđạichúngchúýtới.phươngphápxửlývấnđềbắtcóccủaôngđúnglàcómộtkhônghai,tháiđộcứngrắncủaôngđãđượckhôngítnhàbìnhluậnkhẳngđịnh.Theođiềutradâný,cótrên85%côngdânNgabàytỏsựtánđồngđốivớihànhđộngcủaPu-tin.

Lầngiảicứucontinnàytuygiànhđượcthànhcông,nhưngcũngkhôngphảilàmỹmãn,trongthờigianđócũngxuấthiệnvấnđềlớn,chủyếulàviệcthả“khíthầnbí”.Pu-tintuynhấnmạnh,nhiệmvụquantrọngnhấtlàbảovệantoàntínhmạngcủacontin,nhưngtoànbộquátrìnhvẫnlàmcho128continbịchết,hơn500continbịthương,cầnphảiđếnbệnhviệnchữatrị.Tuycóngườinói,sốcontinchếtkhôngquá20%,hànhđộnggiảicứucoinhưlàthànhcông,nhưng128continbịchếtkhôngphảilàmộtconsốnhỏ.

“Khíthầnbí”màbộđộiđặcchủngthảra,trênthựctếlàmột“condaohailưỡi”,nómộtmặtkhiếnchobọnphỉmấtđikhảnăngchốngchọi,khôngkịpchâmngòibộcphá,dođãmấtđitrigiáchoặcchết;mộtmặtkháclạikhiếnhàngloạtcontintửvong.loại“khíthầnbí”nàyrốtcuộclàcáigì?nócóphảilàmộtloạivũkhísinhhoáhaykhông?đốivớiđiềunày,nhàđươngcụcNgagiữnghiêmngặt“bímậtquốcgia”,khôngchịucôngbố,chỉnóimộtcáchmậpmờrằngđólà“chấtđặcbiệt”,khôngchịucôngbốthànhphầncủanó.Tuycóbácsĩnóiđâylàmộtloại“khíthôimiên”,nhưngvẫncókhôngítngườinghingờđólà“khíđộcthầnkinh”.Vềsau,BộtrưởngytếNgagiảithíchrằng,khiđólà“chấttáisinhcủaphen-ta-ni,làchấtgâymêdùngtrongytế”,chứkhôngphảilà“vậtchấthoáhọcmàcôngướcvũkhíhoáhọcquốctếcấmdùng”.CòntheochuyêngiaMỹ,đâylàchấtaphiếngâymêthầnkinh,trongđócóthànhphầnhoáhọchê-rô-inhoặcmoóc-phin.

Nhưngbấtluậnbiệngiảithếnào,vấnđề“khíthầnbí”còntrởthànhmộtđềtàinóngbỏngvàtiêuđiểmtranhluậntạicácđườngphốngõhẻmMát-xcơ-va,khiếnchochínhphủNgađứngtrướcáplựctolớn.Ngườinhàcủacontintửnạnbàytỏbấtmãnvàphẫnnộ,mộtbộphậncưdâncàngcảmthấybốirốikhóhiểu.Cácphươngtiệnthôngtinđạichúngthìchỉtríchgiớiquânsự“hànhđộnglỗmãng”,“lạmdụngchấtthuốc”,trướcđókhôngtínhtoánlượngdùngchínhxác,cũngkhôngtínhtoánđầyđủđếnthểchấtyếuớtcủacontinbịbắtgiữ,cộngthêmphíaquânsựchưathôngbáokịpthờichobệnhviện,khiếnchoviệccứuhộtạihiệntrườngcủacácbácsĩkhônghiệuquả,khiếnnhiềucontintửvong.NhàlãnhđạođảngcộngsảnNgagiu-ga-nốpđăngbàinói:“hơn100ngườichết,còncónhiềungườibịtổnthươngnghiêmtrọngvềthểxácvàtinhthần,đâylàtổnthấtkhôngthểthathứđược”.

Đồngthờimọingườicũnglolắng,khủnghoảngcontinMát-xcơ-

valầnnàyđượcgiảiquyếtdướisựgiúpđỡcủakhíthôimiên,vậythìlầnsau,lầnsaunữa,nếunhưbọnphỉChe-sni-ađemtheotrangbịchốngkhíđộc,phươngphápgiảicứunàyliệuvẫncóhiệuquảhaykhông.

SựkiệncontinMát-xcơ-vaxảyra,khiếnchocuộcchiếntra-nhChe-sni-acăngthêmlên,hơnnữavươntớithủđôcủaNga.Thếlà,Pu-tintuyênbố“ănmiếngtrảmiếng”,khôngnhữngtừchốikiếnnghịđàmphánhoàbìnhcủaMát-xkha-đốp,màcònralệnhngừngthựchiệnkếhoạchtừngbướcrútquân,triểnkhaihànhđộngtruyquétquymôlớnởChe-sni-a.TìnhhìnhnàychắcchắnsẽkhiếncholậptrườngcủachínhphủNgađốivớiphiếnquânChe-sni-acàngcứngrắnhơn,khiếnchomốithùoángiữahaidântộcNgavàChe-sni-acàngsâusắcthêm,xungđộtcànggaygắthơn.Saunày,hànhđộngtruyquétcủaquânNgasẽmạnhhơn,hoạtđộngkhủngbốcủaphiếnquânChe-sni-acũngsẽcànghungtànhơn,chúngsẽlàm“đạnthịtngười”,khôngcònđưarađiềukiệnmàgiếthạitrựctiếpdânthườngvôtội.

MặcdùlậptrườngcứngrắncủaPu-tinhiệnnaychiếmưuthế,nhàđươngcụcNgađãhạnchếđưatinvàtranhcãivềvấnđềchốngkhủngbốvàvấnđềChe-sni-a,tiếngkêugọigiảiquyếtchínhtrịvấnđềChe-sni-atạmthờiđượcnénxuống,nhưngcóthểđoánđược,trongbầucửnghịviệnvàbầucửTổngthốngởNgađầunăm2004,vấnđềChe-sni-amộtlầnnữasẽtrởthànhtiêuđiểmdẫnđếntranhluậnkịchliệtgiữacácchínhđảngcácphái,khiếnchoPu-tinđứngtrướcthửtháchmới.