ANN ROE KURAMININ RENE DESCARTES’E

UYARLANMASI

HAZIRLAYANLAR:MELİKE ULUÇAY VE TUĞÇE KARSAVURDAN

PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMLAR

Bu sunuda 2013-2014 Güz yarıyılında RPDA 317 dersi kapsamında yapılan Descartes’in yaşamı; kariyer gelişimini etkileyen faktörler ve Psikodinamik Kuramlardan Ann Roe’nun kuramına göre incelenerek yorumlanması ödevi yer almaktadır.

Bu ödev, DAÜ’de ilgili ders sorumlusu; Prof.Dr.Binnur Yeşilyaprak’a sunulmuştur.

İÇİNDEKİLER

Kariyer Gelişim Sürecini Etkileyen Faktörler

Psikolojik Faktörler Sosyolojik Faktörler Cinsiyet Ekonomik, Politik, Toplumsal

Faktörler

KARİYER KURAMINA GÖRE İNCELEME

Kuramın Önerme ve Kavramlarını Ele Alma

Kişiye Uygulama ve Yorumlama

RENE DESCARTES

Rene Descartes, 31 Mart 1596 tarihinde, Fransa'da, varlıklı bir ailede dünyaya geldi.

Fransız düşünür, yazar, bilim adamı ve matematikçi. Modern psikolojinin ve matematiğin kurucusu olarak kabul edilmektedir.

Kendisinden sonraki bilim

adamlarına ve filozoflara ilham kaynağı olan teorileriyle bilimin günümüz seviyesine ulaşmasında büyük rol oynamıştır.

Düşünsel alanda matematiksel açılımlardan yararlanarak, doğrudan ortaya çıkan ve doğruluğu tartışılmaz kesin-mutlak birtakım bilgilerin var olduğunu savunmuş; bu savını da "Düşünüyorum, öyleyse varım" şeklindeki ünlü söylemiyle ortaya koymuştur.

Psikolojik Faktörler

Yetenek& Zeka

Olağanüstü zihinsel yeteneği çok küçük yaşta ortaya çıkan René, sekiz yaşına değin özel öğretmenlerce yetiştirildi

Kariyer Gelişim Sürecini Etkileyen Faktörler

Sağlığının zayıf olması nedeniyle, öğretmenleri tarafından yatılı okuması öngörüldü.

Kendisini iyi hissedene kadar yatakta kalmasına izin verildiğinden, büyük yetenek ve ilgi duyduğu matematik çalışmalarına ağırlık verdi.

10 yaşına geldiğinde, ileride Avrupa'nın en iyi okullarından biri olduğunu belirteceği, Cizvit kolejine gönderildi.

Buradan hareketle, Descartes’in hem Zihinsel Yeteneğinin hem de Mantıksal-Matematiksel Zekasının gelişmiş olduğunu görebiliriz.

Cebiri, geometri çözümlemelerinde kullanmış; "Kartezyen" teoremini ortaya atarak, analitik geometrinin gelişimine büyük katkı sağlamıştır.

Ama babasının isteğinin tersini, yazarlığı ve felsefeyi seçti. Genç yaşta verdiği bu kararın amacı, “dünya kitabını incelemek “ ve “kendi benliğini araştırmak”tı.

Mantıksal-matematiksel zekasının yanı sıra içsel zekasınında gelişmiş olduğunu söylemek mümkündür. (kendine amaç belirlemesi).

Eğitim hayatı boyunca özellikle klasik edebiyat,tarih,retorikve felsefe alanlarında kendini geliştirdi. Babasının yönlendirmesiyle, Poitiers Üniversitesi'nin hukuk fakültesine girdi ve 1616 yılında mezun oldu.

Aynı zamanda Descartes felsefeye olan ilgisiylede sözel dilsel zekaya sahip olduğunu göstermiştir. Felsefesinin Temeli

İLGİ

Gezmeye, yeni yerler görmeye ve yeni şeyler öğrenmeye oldukça fazla merak duyardı.

Düşünsel, bilimsel ve yazınsal olan herşeye ilgisi vardı.

Descartes zihinsel yetenekleri bakımından daha çok düşünme, muhakeme, okuma, yazma ve matematiksel usavurum gibi zihinsel kapasitesini ilgileri doğrultusunda kullanmıştır.

İçe dönük bir kişilik yapısına sahiptir. Matematik, fen bilimleri ve yabancı dil alanında ki başarısında bunun etkisi olmuştur.

İçe dönük yapısının yanında sosyal bir

kişiliğe de sahiptir. Arkadaşlarıyla yaptığı seyahatler bunlara örnek olabilir.

KİŞİLİK

ÖZ DEĞERLER İlgi ve yeteneklerini kullanma Araştırmacı Kuşkucu Yaratıcılık Sayılarla Çalışma Düşünme ve muhakeme vs.

sıralamak mümkündür. « Hayattaki amacı, kendi gerçekliğini oluşturmaktır»

SOSYOLOJİK FAKTÖRLER

AİLE

Rene Descartes, 31 Mart 1596 tarihinde, Fransa’da, varlıklı bir ailede dünyaya geldi.

Doğumundan bir yıl sonra annesinin tüberkiloz nedeniyle vefat etmesinin ardından, Brittany Yüksek Mahkemesi’nde yargıç olan babası Joachim, başka bir kadınla evlendi ve Descartes üvey annesi tarafından yetiştirildi.

Doğuştan narin yapılı, bir bebek olarak dünya ya gelen Descartes; ailede ilgi ve sevgi ortamında büyümüştür.

SED

Sosyo-ekonomik düzeyi oldukça yüksek varlıklı bir ailede dünya ya geldi.

Hayatı boyunca çalışmamış ailesinin bütün

servetini kendi bilimsel çalışmaları için kullanmıştır.

CİNSİYET

Descartes’in yaşadığı dönemde bilim adına araştırmalar buluşlar yapma işi ile genelde kadınlar uğraşmıyordu.

Dinsel egemenliğin, anlamsız çatışmaların ve modern düşüncelere yönelik hoşgörüden uzak, bağnazca tutumların hüküm sürdüğü; aynı zamanda, Avrupa’nın düşünsel, sanatsal ve kültürel kabuk değişiminin gerçekleştiği bir dönemde yaşadı.

Birçok alanda hayata geçirilen atılımlara, düşünce ve eserleri ile eşlik etti. Ortaçağı tarihe gömerek, modern bilimin rönesansını inşa edenler arasında yer aldı.

Ekonomik-Politik Toplumsal Faktörler

Bu siyasi ve toplumsal çalkantılar nedeniyle, soylu ailelere mensup gençlerin kilise ya da orduya katılması popüler hale gelmişti.

Dolayısıyla Descartes da, toplumsal statüsünü sağlamlaştırmak için orduya katılmaya karar verdi.

Descartes sosyal hayatta; Dönemin hakim kıyafet şekli olan yeşil ipek giysileri bir kenara atarak bedenini arka plana atmak istemiş ve düşüncenin baskınlığını simgesel olarak ifade etmek amacıyla da siyah giysiler tercih etmiştir.

17. Yüzyıl Descartes’in yüzyılı bir çelişkiler yüz

yılıydı. Hoş görüsüzlük çağıydı ama aynı zamanda düşünce ve sanat devlerinin çağıydı. Çağdaş akılcı, bilimsel düşünceyi başlatan Descartes gibi filozoflar çağıydı.

KARİYER KURAMINA GÖRE İNCELEME

Roe ; erken çocukluktaki kişilik gelişimiyle meslek seçimi arasındaki ilişkiyi incelemiştir.

Bu teoride; Murphy’in etkisi, erken çocukluk deneyimlerini meslek seçimiyle ilişkisini vurgulaması Maslow’dan ise ;ihtiyaçlar hiyerarşisinden yararlanmış,bireyin aile stilini, ihtiyaçlar ile ilişkisini ve bunların yaşam biçimiyle ilişkisini incelemiştir.

Roe’nin Teorisinin temelini Maslow ve Murpby’in yaklaşımları oluşturur.

Roe, ailenin çocuk yetiştirme stilini her birinde 2 sınıflandırma olacak şekilde 3 tipe ayırmıştır.

ÇOCUK YETİŞTİRME STİLLERİ1-Çocuğa duygusal yoğunlaşma

( aşırı koruyuculuk ve talepkarlık arasında değişir.)2-Çocuktan kaçınma( duygusal olarak red ve ihmal etme arasında değişir.)3-Çocuğun kabulü

( rahat kabul etme ve severek kabul etme şeklinde değişir.)

ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE AİLE İÇİ İLETİŞİM

Koruyucu olan ailelerin çocukları ödül ve geri bildirim sağlayan mesleklere yönelirler.

İhmal edilen çocuklar insanlardan uzak nesnelere yönelik meslekleri seçerler.

Kabul edilen çocuklar ilgilerini doyurabilecek mesleklere yönelirler.

Ebeveyn ve çocuk arasındaki ilişki ilgi, ihtiyaç ve tutumları meslek

seçimini etkiler.

Rene Fransa’da varlıklı bir ailenin 4. çocuğu olarak dünyaya geldi.

Doğumundan 1 yıl sonra annesini tüberkiloz nedeniyle kaybetmesinin ardından yargıç olan babası başka bir kadınla evlendi.

Descartes üvey annesi tarafından yetiştirildi.

Rene Descartes’in Erken Çocukluk Dönemi

Üvey annesi onu kendi çocuklarından ayırt etmemiş, Rene’i sevgiyle büyük bir ilgiyle büyütmüştür.

Rene babası işlerinin yoğunluğundan dolayı babasıyla fazla zaman geçirememiş fakat babası herzaman ilgisini desteğini göstermiştir.

Doğuştan narin yapılı bir bebek olduğu için hem üvey annesi hem de özel bir bakıcı gözetiminde büyüdü.

Daha bebek iken annesini kaybeden Rene, hiçbir zaman annesinin yokluğunu hissetmemiştir

Erken çocukluktaki kişilik gelişimi ile meslek seçimi arasında ki ilişkiyi incelersek; Descartes çocukluğunda kabul görmenin yanı sıra meslek seçiminde de ilgi ve yeteneklerine yönelmiştir. Erken çocukluktaki kişilik gelişimi ile ilgi ve yeteneklerine uygun meslek seçimi paralellik göstermektedir.

Edindiğimiz bilgilerden yola çıkarak Rene Descartes’in aile içinde sevilen, kabul edilen bir çocukluk geçirdiğini söylemek mümkündür.

Çocukluktaki aile ortamı yetişkinlikte ilgi ve tutumları etkiler. Aile ortamının etkilerine göre insanlara yönelik ya da yönelik olmayan meslekler seçilir.

Roe’ye göre : İnsanlara yönelik meslekler ; hizmet, iş bağlantısı,

örgütler, genel kültür, sanat ve eğlence. İnsanlara yönelik olmayan meslekler ; teknoloji,

açık hava, bilim.Descartes; ilgilendiği genel kültür ile insanlara

yönelik meslekleri ayrıca pozitif bilimlerle ilgilenmesi açısından da insanlara yönelik olmayan mesleklerden kendi içinde birer parça bulundurmaktadır.

Ayrıca Roe : Her meslek grubunda bireyin aldıkları sorumluluklarına, performanslarına, kapasitelerine ve becerilerine göre 6 iş düzeyine göre sınıflandırmıştır.

1-Profesyonel Yönetici : Üst düzey yöneticiler2-Profesyonel Yönetici(2) : Daha az bağımsızlığı olan

yöneticiler3-Yarı Profesyonel Yönetici : Küçük işyerlerindeki

yöneticiler

4-Beceri Sahibi Olanlar : Mesleki ve teknik eğitim5-Az Beceri Sahibi Olan Meslek Eğitimi 6-Becerisi Olmayan : Uzmanlaşmaya yönelik bir

eğitim gerektirmeyen. Descartes; düşünce yapısı ve sorgulayıcı gücü

bakımından dikkate alındığında profesyonel yöneticisınıfına girmektedir.

Roe bu düzeylerin zekaya ve bireyin çevreyi yönetme tarzına göre değişiklik gösterdiğini söyler.

KAYNAKÇAYeşilyaprak, B. (Ed.). (2012). Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı Kuramdan Uygulamaya (3. baskı). Ankara: Pegem Akademi

http://www.pdr.gen.tr/mesleki-rehberlik/mesleki-gelisime-kuramsal-yaklasimlar/roe%E2%80%99nun-kurami/roe%E2%80%99nun-kurami/

http://tr.wikipedia.org/wiki/Ren%C3%A9_Descartes

http://www.biyografi.info/kisi/descartes

http://www.acikders.org.tr/file.php/110/calismamateryalleri.pdf

Melike ULUÇAY 111601

Tuğçe KARSAVURDAN 110166

Bizi dinlediğiniz için

Teşekkürler…