Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa
-
Upload
virginia-ramirez -
Category
Documents
-
view
49 -
download
0
description
Transcript of Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa
![Page 1: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/1.jpg)
Praca wykonana w ramach projektu
Innowacyjna Szkoła Zawodowa
![Page 2: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/2.jpg)
Polska norma PN – 79 / D – 01011 w następujący sposób definiuje wady: ”…za wadę drewna okrągłego uważa się widoczne uszkodzenie lub
anomalie jego budowy i barwy oraz takie cechy naturalne, które ograniczają zakres jego użyteczności”.
Wada drewna jest pojęciem względnym: jakaś cecha drewna może być uznana za ewidentną wadę w jednym sortymencie, w innym może
stanowić wyjątkową zaletę. Przykładem są poszukiwane wady, w których budowa, rysunek i barwa drewna są nieregularne czy faliste - drewno z taką wadą jest cenione w
wyrobach artystycznych, boazeriach, niektórych okleinach. To samo drewno w elementach konstrukcyjnych nie znajdzie
zastosowania z uwagi na słabą wytrzymałość.
W poniższej prezentacji przedstawiono dwa spojrzenia na tematykę wady drewna;
wada drewna jako wada i jako zaleta.
![Page 3: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/3.jpg)
Sęki to wrośnięte w drewno pnia części gałęzi o węższych przyrostach rocznych i barwie zazwyczaj ciemniejszej niż otaczające drewno.
![Page 4: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/4.jpg)
•Sęki wywierają ujemny wpływ na mechaniczne właściwości drewna, zmniejszają zwłaszcza wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien i wytrzymałość na zginanie statyczne.
•Ujemny wpływ sęków otwartych na mechaniczne właściwości drewna występuje w znacznie silnym stopniu w tarcicy niż w sortymentach okrągłych.
•Ujemny wpływ sęków otwartych na trwałość drewna zależy od ich stanu zdrowotnego i gatunku drzewa.
•Wpływają niekorzystnie na rozłupywanie.
•W drewnie gatunków beztwardzielowych liściastych sęki zepsute i tabaczne mogą spowodować infekcję drewna przez grzyby.
•Zakłócają jednolitość budowy drewna i tym samym zmniejszają jego użyteczność.
![Page 5: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/5.jpg)
•Sęki zdrowe wpływają dodatnio na wytrzymałość drewna na rozłupywanie.
•Duże walory estetyczne sęków zdrowych.
•Są niezbędne do podtrzymywania aparatu asymilacyjnego
![Page 6: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/6.jpg)
Brewki – sęki zarośnięte Guzy na buku – sęki zarośnięte
![Page 7: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/7.jpg)
Sęki otwarteSą widoczne na pobocznicy drewna okrągłego po okrzesaniu pnia z gałęzi. Występują w drewnie wszystkich gatunków drzew, obniżają niektóre właściwości mechaniczne drewna zależnie od stopnia zrośnięcia sęka z otaczającym drewnem oraz liczby ich zgrupowania.
![Page 8: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/8.jpg)
Sęki otwarte
![Page 9: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/9.jpg)
To podłużne wypukłości w odziomkowej części drewna okrągłego, ciągnące się od
korzeni i znikające ku górze drzewa.
W napływach korzeniowych odziomkowe przekroje pnia mają
kształt falisty.
![Page 10: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/10.jpg)
•W czasie pozyskania napływy korzeniowe utrudniają ścinkę. Napływy korzeniowe występujące na kierunku obalania są natomiast uważane za element niepożądany i przed założeniem rzazów należy je koniecznie usunąć.
•Dużo surowca odpada w czasie przerobu w zakładach przemysłowych.
![Page 11: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/11.jpg)
•Drewno napływowe jest wykorzystywane do produkcji sklejek.
•Dodatnio wpływa na sortyment opałowy.
•Mocniej utrzymuje drzewo w podłożu.
•Napływy korzeniowe odgrywają dużą rolę w czasie ścinki. Ich położenie na pniu powinno się uwzględnić, zakładając rzazy. Nabiegi korzeniowe występujące w linii zawiasy (zwiększają jej długość), zwłaszcza w drzewach z miękką zgnilizną wewnętrzną są czynnikiem korzystnym a nawet pożądanym, gdyż częstokroć umożliwiają bezpieczną ścinkę drzewa.
![Page 12: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/12.jpg)
Olbrzymie napływy korzeniowe połączone z dużych rozmiarów zgrubieniem odziomkowym mogą mieć drzewa tropikalne. Jednym z takich gatunków jest tzw. drzewo kapokowe, czyli puchowiec pięciopręcikowy. Jego napływy sięgają 12-15 m wysokości i 6-8 m średnicy.Drewno z napływów puchowca wykorzystywane jest do produkcji sklejek. Drzewo kapokowe jest znane także z innego powodu. Jego umieszczone w torebkach nasiona otacza żółtawe, puchowe włókno, które jest lekkie, sprężyste i odporne na działanie wody.W przeszłości było wykorzystywane do wypełniania kamizelek ratunkowych. Stąd pochodzi popularna nazwa takiej kamizelki – kapok.
![Page 13: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/14.jpg)
•Obniżenie wartości estetycznej drewna z sinizną.
•Sinizna utrudnia nasycanie drewna.
•Intensywność barwy sinizny wiąże się z pewną obniżoną udarnością.
![Page 15: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/15.jpg)
•W krajach Europy Zachodniej i Północnej siniznę uważa się często za cechę korzystną np. w boazeriach.
![Page 16: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/16.jpg)
SINIZNA to szaroniebieskie zabarwienie drewna niekiedy prawie czarne, wywołane przez grzyby pasożytnicze, głównie w bielu drewna iglastego (sosna), niekiedy spotykane również u gatunków liściastych. Sinizna pojawia się najczęściej po ścięciu drzewa, a w drzewach stojących tylko w wypadku ich osłabienia.
![Page 17: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/17.jpg)
Jest to stopniowe zmniejszanie się średnicy drewna w kierunku cieńszego końca.
![Page 18: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/18.jpg)
•Nadmierna zbieżystość obniża jakość drewna opałowego i tarcicy
• W tarcicy stanowi przyczynę powstawania pozornego skrętu włókien, obniżając jej wytrzymałość.
•Im większa zbieżystość, tym większa wada.
![Page 19: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/19.jpg)
•Nie przeszkadza w produkcji słupów energetycznych i telekomunikacyjnych, wpływa korzystnie na ich wytrzymałość.
•Nie ma wpływu na sortyment opałowy
![Page 20: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/20.jpg)
Jest to trwałe skrzywienie materiału, występujące w jednej, dwu lub kilku płaszczyznach.
![Page 21: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/21.jpg)
•Powoduje obniżenie wydajności surowca , tym większe im większe wygięcie.
•Drewno z krzywizną nie nadaje się na elementy konstrukcyjne
•Nie nadaje się na surowiec tartaczny .
![Page 22: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/22.jpg)
•Drewno z krzywizną doskonale nadaje się do budowy elementów konstrukcyjnych taboru wodnego.
•Nie wpływa ujemnie na sortyment opałowy.
![Page 23: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/23.jpg)
Krzywizna
![Page 24: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/24.jpg)
Na powierzchni bocznej znamionują go ukośne bruzdy korowiny i ukośne napływy korzeniowe, w drewnie zaś korowanym – ukośne pęknięcia. Skłonność do skrętu włókien jest zjawiskiem powszechnym i w pewnym stopniu dziedziczna, przy czym czynnik genetyczny najwyraźniej ujawnia się w młodym wieku. Z wiekiem drzewa coraz większy wpływ na tworzenie skrętu włókien mają czynniki zewnętrzne.
![Page 25: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/25.jpg)
•Skręt włókien pogarsza wydatnie mechaniczne właściwości drewna w stopniu tym większym, im większy jest kąt nachylenia włókien.
•Powoduje znacznie większą kurczliwość wzdłuż włókien niż w drewnie prostowłóknistym.
![Page 26: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/26.jpg)
•Niewielki skręt włókien (6-10 %) nie wpływa na zmianę właściwości mechanicznych drewna.
![Page 27: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/27.jpg)
Skręt włókien na gatunku iglastym
![Page 28: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/29.jpg)
•Surowiec z tą wadą jest poszukiwany ze względu na dekoracyjny (zawiły układ włókien) wygląd drewna. Szczególnie obrzęki na brzozie, zwane czeczotą, czy u jesionu zwane ptasim oczkiem, cenione są przez przemysł okleinowy.
•Specjalną odmianę czeczotki, wybitnie cenioną w meblarstwie, wytwarza brzoza karelska (Betula pendula var. Carelica).
![Page 30: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/30.jpg)
Wartość drewna z obrzęków powodowała, że ludzie sami próbowali wywoływać ich powstawanie. Najstarsze z takich sposobów stosowano już w XVII w. w Algierze na drzewie o nazwie cyprzyn czteroklapowy. Jego pień z jednej strony uszkadzano ogniem, a pędy, które wyrosły po
opaleniu pnia, powtórnie opalano. Wskutek tych działań na przeciwległej stronie pnia, która nie była traktowana ogniem, pojawił się obrzęk.
![Page 31: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/31.jpg)
We Francji do sztucznego wzrostu obrzęków pobudzano bukszpan. Metoda polegała na silnym ściskaniu pnia obręczą, pod którą z pąków śpiących intensywnie zaczynały wyrastać nowe pędy. Pędy te następnie obcinano
równo z powierzchnią korowiny, co powodowało jeszcze silniejszy wzrost pędów z pąków śpiących, a w konsekwencji powstanie obrzęku.
W Czechach i innych krajach opukiwano pnie obuchem siekiery. Czynność tę wykonywano wiosną w okresie pędzenia soków.
W miejscach, gdzie kambium zostało uszkodzone, przyrost drewna ulegał zahamowaniu. To prowadziło do zniekształceń pnia, a w konsekwencji do
powstania obrzęku. Gatunkiem, który był traktowany w taki sposób, był np. jesion.
![Page 32: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/32.jpg)
• W drewnie konstrukcyjnym i sklejkowym obrzęk, z uwagi na nieprawidłowy układ włókien, jest uważany za dużą wadę, ponieważ zmniejsza wytrzymałość mechaniczną materiału.
![Page 33: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/33.jpg)
Spróchniałe drewnodrzew liściastych poszukiwane w pszczelarstwie do podkurzaczy, ale jego wytrzymałość jest znikoma.
![Page 34: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/34.jpg)
ZGNILIZNA MIĘKKA w niej następuje rozkład komórek drewna, objawiający się nie tylko zmianą barwy drewna, lecz także zmianami fizyko – mechanicznymi
cech. Wskaźnikiem jej występowania mogą być widoczne na pobocznicy pnia owocniki grzybów, ślady po nich lub wklęśnięcia kory.
Zgnilizna miękka występuje w drewnie wszystkich gatunków drzew i może rozwijać się w drewnie drzew na pniu i składowanym. Przy znacznym zaawansowaniu zgnilizny, drewno traci zupełnie wartość użytkową.
![Page 35: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/35.jpg)
FALISTY UKŁAD WŁÓKIEN to dość regularne odchylenie w kierunku promieniowym. Występuje w dolnej części pnia. Na przekroju promieniowym i
stycznym falisty układ włókien urozmaica rysunek drewna. Zwiększa wytrzymałość drewna na rozłupanie i ścinanie oraz jego twardość. Drewno
niektórych gatunków obarczone wymienioną wadą jest poszukiwane do wyrobu oklein i przedmiotów artystycznych. Charakterystyczną falistość
włókien ma jesion węgierski (Fraxinus orkus L.).
![Page 36: Praca wykonana w ramach projektu Innowacyjna Szkoła Zawodowa](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022081504/56812adc550346895d8ec408/html5/thumbnails/36.jpg)
Brandys Kamil
Kotula Michael
Rumin Alan
Pod kierunkiem Ewy Bernard
Zespół Szkół w Tułowicach
Uczniowie klasy drugiej