P.O. Box 120 Phrasing Post Offi ce

Chiang Mai 50205 Thailand Email: kenneri@shanwomen.org

www.shanwomen.org

အႏၵၵယ

ရမးျပညနယလာအ

ဘဂၤလားေဒရ

တရတ

ထငး

ဆကသြယရနလပစာ

သတငးျပနၾကားေရးႏင မတတမးတငလပငနးစဥ

• ‘အမးသမးမားစြမးရည’ ေရဒယ အစအစဥ • ကား-မ တနးတေရးႏင လငကြျပားမႈဆငရာ ပညာေပးဇာတလမးတမား ရကကးျဖန႕ေ၀ျခငး

• အသငးလႈပရားမႈ သတငးစာေစာငမားက ရမးဘာသာျဖင ထတေ၀ျဖန႕ျဖးျခငး

• လငကြျပားမႈ(Gender)၊ အမးသမးႏင လ႕အခြငအေရး၊ အမးသမးကနးမာေရးဆငရာ အသပညာေပး လကကမးစာေစာငမား၊ ပစတာမားက ရမးဘာသာႏင ျမနမာဘာသာျဖင ထတေ၀ျဖန ျဖးျခငး

• အစရငခစာ ထတေ၀ျခငး• ထငးႏငငႏင ရမးျပညအတြငးရ အမးသမးမားအေပၚအၾကမးဖကမႈ အပါအ၀ငလ႕အခြငအေရးအေျခအေနမားႏငပတသကေသာ သတငးအခကအလကမားက စေဆာငး၊ မတတမးတငသေတသနျပ၍ အစရငခစာမားက ရမး၊ ျမနမာ၊ ထငးႏင အဂၤလပဘာသာမားျဖင ထတေဝျခငး

အျခားလႈပရားမႈမား

• မဟာမတကြနယကအဆငဆင တညေဆာကျခငး • အမးသမးေရးရာႏငပတသကေသာ အသအျမငဖြငလႈပရားမႈမား • ႏငငတကာအသငးအ၀ငးႏင မမတ႕လထအသငးအ၀ငးအတြငး စညးရးလႈ႕ေဆာျခငး

• အားကးရာမရေသာ မဘမမား၊ ႏြမးပါး၍ ကနးမာေရးအခကအခရေသာ မဘမား၏ သားသမးမားအား ပညာသငေထာကပေၾကး ရာေဖြေပးျခငး

• ေထာကပေၾကးရရထားေသာ ေကာငးသေကာငးသားမားအၾကား ႏစစဥေတြ႕ဆေဆြးေႏြး ပြမားစစဥကငးပေပးျခငး

အသငး၏ေနာကခသမငးေၾကာငး

အသငး၏ဥးတညခကမား

လပငနးစဥမား

ရမးအမးသမးေရးရာဆကသြယလႈပရားေဆာငရြကေရးအသငးက ထငးႏငငႏင ရမးျပညတြငး အေျခစကလႈပရားေဆာငရြကေနၾကေသာ ရမးအမးသမးမားမ ၁၉၉၉ ခႏစ၊ မတလ (၂၈) ရကေန႕တြင ဖြ႕စညးခသည။ အသငး၏ အဓကဥးတညခကမာ ျမနမာႏငငတြငး ႏငငေရးႏင လမႈေရးေျပာငးလမႈမား ျဖစေပၚလာေရး လႈပရားမႈတြင ရပရြာလမႈအသငးအဝငးက အေျချပသည အေရးယေဆာငရြကခကမား၊ သေတသနျပျခငး မားႏင စညးရးလႈ႕ေဆာေရးလပငနးမားက ေဆာငရြကျခငးအားျဖင ကား-မ တနးတညမမႈႏင တရားမတမႈမားက အမးသမးမား ခစားရရလာေစေရး ျဖစသည။

မမတ႕၏အသငးသည ျမနမာႏငငမ တငးရငးသအမးသမးအဖြ႕အစညး (၁၃) ဖြ႕ပါဝငဖြ႕စညးထားေသာ အမးသမးမားအဖြ႕ခပ (ျမနမာႏငင) က စတငတညေထာငခၾကသညအဖြ႕မား အနက တဖြ ျဖစသည။

• အမးသမးအခြငအေရးမားႏင ကေလးအခြငအေရးမားက ျမငတငေပးရန။

• အမးသမးမားႏင ကေလးမားအေပၚအၾကမးဖကမႈႏင ေခါငးပျဖတမႈမားက ဆန႕ကငရန။

• မမတ ၏ လမႈအဖြ႕အစညးအတြငး ၿငမးခမးေရးႏင လြတလပေရးအတြက အတတကြ လကတြေဆာငရြကရန။

• အမးသမးမားဘဝ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက စြမးရည ျမငတငေပးရန။

• သဘာဝအရငးအျမစမားႏင ပတဝနးကငထနးသမးေစာငေရာကေရးဆငရာ အသအျမငမား ျမငမားလာေစေရး ေဆာငရြကရန။

အမးသမးစြမးရညျမငတငေရး လပငနးစဥ

• အမးသမးေရးဆငရာ သငတနးမားေပးျခငး - ေခါငးေဆာငမႈ သငတနး - လငကြျပားမႈ (Gender) သငတနး - မတတမးတငႏင သေတသနျပျခငး သငတနး - အေျခခ လ႕အခြငအေရး သငတနး - အမးသမးမားအေပၚ အၾကမးဖကမႈရပတန ေရးသငတနး • အလပသငအစအစဥ• ထငးႏငငႏင ျမနမာႏငငေဒသအသးသးတြင ‘အမးသမးႏးေႏာဖလယပြ’ မား ျပလပ၊ ေထာကပေပးျခငး

• အမးသမးငယမားအတြက ႏငငေရးစြမးရညျမငတငေရး သငတနးေကာငး ဖြငလစပ ချခငး

• ရမးစာတတေျမာကေရး သငတနးမား ဖြငလစသငၾကားေပးျခငး

အမးသမးမား ကနးမာေပာရြငလပငနးစဥ Women well-being

ကနးမာေရး• အေျခခကနးမာေရး၀နေဆာငမႈေပးသမားအား စြမးရညျမငတငေရးသငတနးမား စစဥပ႕ခေပးျခငး။

• ေကးလကကနးမာေရး ေဆးခနးမားအား ေထာကပျခငး • ကနးမာေရး ပညာေပးအစအစဥ - အေျခခကနးမာေရးဆငရာ ပညာေပး - အေထြေထြေရာဂါမား ကာကြယနညး - မးဆကပြားကနးမာေရး - ခခအားကဆငးေရာဂါ (HIV/AIDS) - နယလညကနးမာေရး ပညာေပးျခငး • ကနးမာေရး၀နေဆာငမႈ - အေျခခကနးမာေရး ျပစေစာငေရာကျခငး - မခငႏငကေလး ေစာငေရာကေရး

အမးသမးႏငကေလးမားအား ေစာငေရာကေရးလပငနး

• အၾကမးဖကမႈႏင လငပငးဆငရာအႏငကငမႈ ႀကေတြ႕ခသ အမးသမးမားအား အေရးေပၚႏင ကနးမာေရးအပါအ၀င လအပေသာအကအညမားေပးျခငး

• အကပအတညးေတြ႕သည အမးသမးႏငကေလးမားအတြက ကညပပးေရးဌာနမား ဖြငလစကညျခငး

• ဆးရြားသညအေျခအေန ေတြ႕ႀကရသမားအား အကအညရယႏငသည ေနရာမား၊ ကသႏငေသာေနရာမားသ ပ႕ေဆာငေပးျခငး၊ကညပပးေပးျခငး

• စတပငးဆငရာ ႏစသမေပးမႈမား၊ အားေပးမႈမား ကညပပးေပးျခငး

ပညာေရးလပငနးစဥ• ေန ကေလးထနးေကာငး၊ အေျခခပညာမလတနးေကာငးႏင အလယတနးေကာငး စစေပါငး ေကာငး (၁၁) ေကာငး ဖြငလစသငၾကားေပးျခငး

• ရမးဘာသာ ေကာငးသးစာအပမား ရကႏပျဖန႕ေဝေပးျခငး• အရညအခငးျပည၀ေသာ ဆရာ၊ ဆရာမမားတးပြားလာေရးအတြက စြမးရညျမငတငေရး သငတနးမားႏင ေတြ ဆေဆြးေႏြးပြမားက ႏစစဥကငးပျပလပေပးျခငး