PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... ·...
Transcript of PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... ·...
![Page 1: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/1.jpg)
PET/BT’DE KALİTE KONTROL
PRENSİPLERİ
MEHMET İNCE
EPSİLON ELEKTRONİK
![Page 2: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/2.jpg)
Halka Dedektör
Anihilasyon foton çifti
Dedektör çifti
Coincidence
• Zıt yönlü iki gama ışınının eş zamanlı deteksiyonu
![Page 3: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/3.jpg)
LOR (Line of Response)
• Anihilasyon olaylarının detekte eden karşılıklı
iki detektör arasındaki yol
![Page 4: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/4.jpg)
• Tam halka detektörler (+ BT)
• Yarım halka detektörler
• Çokgen detektörler
• Çift başlı “coincidence” gama kamera
• Yüksek enerji kolimatörlü gama kamera
PET Görüntülemede Kullanılan
Detektör Çeşitleri
![Page 5: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/5.jpg)
Yarım ve Tam Halka Detektörler
Halka Detektör
Yarım Halka
Detektör
FOVBlok Detektör
![Page 6: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/6.jpg)
Blok Detektör
![Page 7: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/7.jpg)
Blok Detektör
169 PARÇALI KRİSTAL
![Page 8: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/8.jpg)
8x8 ve 13x13 Kristal Karşılaştırması
Standart Detektör
64 x (6.4 x 6.4 mm) eleman
Hi-Rez Detektör
169 x (4.0 x 4.0 mm) eleman
![Page 9: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/9.jpg)
8x8 ve 13x13 Kristal Karşılaştırması
Standart Detektör
64 x (6.4 x 6.4 mm) eleman
Elaman aralığı 0.3 mm
Hi-Rez Detektör
169 x (4.0 x 4.0 mm) eleman
Elaman aralığı 0.03 mm
![Page 10: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/10.jpg)
Radyal Blurring
• Halka detektörlerde görüntü alanı uçlarındaki nokta
kaynaklar elips şeklinde gözükür.
![Page 11: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/11.jpg)
PET Görüntülemede Rezolüsyonu
Sınırlayan Faktörler
Anihilasyon
Pozitronun
aldığı yol
Pozitron
salınımı
Anihilasyon Lokalizasyonu
Lokalizasyon
Hesaplanan
• F-18 için pozitronun aldığı yol 2.6 mm (suda)
• Rb-82 için pozitronun aldığı yol 17 mm
![Page 12: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/12.jpg)
Geometrik Ark Düzeltmesi
(geometric arc correction)
![Page 13: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/13.jpg)
Sinogram Viewer
16 blok detektörlü sistemde detektör bloklarının
sinogram üzerinde gösterimi
![Page 14: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/14.jpg)
Görüntü Kalitesini Etkileyen Faktörler
• Fiziksel faktörler
• Donanım artefaktları
• Veri toplama artefaktları
• İşlemleme artefaktları
![Page 15: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/15.jpg)
Fiziksel faktörler
• Compton Saçılımı
• Atenüasyon
• Random olaylar
• Ölü zaman
• Gürültü
• Rezolüsyon
![Page 16: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/16.jpg)
Compton Saçılımı
FOV içi saçılım FOV dışı saçılım
![Page 17: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/17.jpg)
Donanım artefaktları
• Detektör arızası
• İşlemleme donanımı artefaktı
• Bellek arızası
![Page 18: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/18.jpg)
Detektör arızalarının sinogramdaki
görünümleri
Normal Kötü Detektör Kötü Blok Kötü Kontrolör
![Page 19: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/19.jpg)
İşlemleme donanımı artefaktı
“Array processor” den
kaynaklanan halka artefaktlar
“Array processor”
kullanılmadan
oluşturulan görüntü
![Page 20: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/20.jpg)
Veri toplama artefaktları
• Hasta hareketi
• Gantry kaynaklı artefaktlar
![Page 21: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/21.jpg)
Hasta Hareketi
Bütün verilerin
toplanmasıyla
elde edilen görüntüler
Sadece hastanın
hareketsiz olduğu verilerin
toplandığı görüntüler
![Page 22: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/22.jpg)
Kardiak FDG çalışması ve Gantry
kaynaklı artefakt
![Page 23: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/23.jpg)
Kalibrasyonlar
Elektronik düzeyde yapılan kalibrasyon
Detektör normalizasyonu
• Geometrik ark düzeltmesi
• Kristal etkisinin düzeltilmesi
• Üniform olmayan kristal verimi düzeltmesi
Kaynak pozisyonu kalibrasyonu
![Page 24: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/24.jpg)
Elektronik Düzeyde Yapılan Kalibrasyon
(Bucket Setup)
• CFD (Constant fraction discriminator): Sistemin
gama ışınlarını algılaması ile ilgili ayar. 125 Kev den
büyük gama ışınları sistemi tetikler.
• XY Ayarı: Detektör blok yüzeyince x ve y yönünde
sistemin kendini elektronik test sayımlarıyla
denemesi. Sonrasında gerekli kompanzasyonların
yapılması (yeni Hi-Rez sistemlerde yapılmıyor).
![Page 25: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/25.jpg)
Elektronik Düzeyde Yapılan Kalibrasyon
(Bucket Setup)
• Time Ayarı: Gantry içindeki elektronik kartlarda
coincedence olay iletimi pico saniyelerle olur.
Elektronik bileşenlerin offsetleri buna göre ayarlanır.
• PMT kazanç ve diğer ayarlar: Burada PMT’lerin
kazançları, kristal enerji peak’leri, pozisyon profilleri,
kristal enerjileri ayarlanır.
• Sistem time ayarı: Gantry merkezine konulan uniform
Ge-68 kaynağından elde edilen coincedence olayların
incelemesiyle zaman optimizasyon tablosu
oluşturulur.
![Page 26: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/26.jpg)
PMT Kazançları ve Peak’leri
![Page 27: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/27.jpg)
Normalizasyon
• Ge-68 silindirik üniform kaynak FOV merkezinde
• 2D için 3 mCi, 400 milyon sayım
• 3D için 0.5 mCi, 200 milyon sayım
Sonuç:
• Kesitler üzerinde normalize edilmiş LOR’lar
ortalamanın %10’u arasında olmalıdır.
• Sistem elde edilen sinogramları kontrol eder ve
kaydeder.
• Detektör bloklarındaki problemler belli bir sınıra kadar
bu kalibrasyonla görüntüye yansıtılmaz.
• Burada alınan sinogram günlük detektör kontrolünde
referans olarak kullanılır.
![Page 28: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/28.jpg)
Normalizasyon
SUV:
Normalizason’da ayrıca SUV hesaplamalarında
kullanılan faktörler hesaplanır.
Uygulama Peryodu:
Ayda bir kez veya günlük detektör kontrolü
sonuçlarına bağlı olarak ihtiyaç duyulduğu zaman
uygulanmalıdır.
![Page 29: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/29.jpg)
Ge-68 Fantomunun Pozisyonlaması
![Page 30: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/30.jpg)
Normalizasyon Düzeltmesi
sinogram correction factors normalized sinogram
* =?
![Page 31: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/31.jpg)
Normalizasyon Sonucu
![Page 32: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/32.jpg)
Normalizasyon düzeltmesi
Normalizasyon
uygulanmış
Normalizasyon
uygulanmamış
![Page 33: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/33.jpg)
Kaynak pozisyonu kalibrasyonu
• Tek ışın yayınlayan kaynaklar kullanarak atenüasyon
düzeltmesi yapan sistemlerde uygulanır.
• Acquisition süresi 20 dakika
![Page 34: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/34.jpg)
RUTİN KALİTE KONTROL
TESTLERİ
• Günlük testler
• Haftalık testler
• Altı aylık testler
![Page 35: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/35.jpg)
Günlük Testler
I. Atenüasyon düzeltmesi için gereken
testler:
a. Blank tarama
b. Referans taraması
II. Detektör kontrolü
![Page 36: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/36.jpg)
Blank Tarama
• Tam halka detektörlü
sistemler.
• Ge-68 çizgisel kaynak
• Atenüasyon düzeltme
faktörü
![Page 37: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/37.jpg)
Referans Taraması
• Sadece yarım halka
detektörlü sistemler,
• Slab (üniform blok )
fantom
• Cs-137 nokta kaynak
• Atenüasyon düzeltme
faktörü
![Page 38: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/38.jpg)
Tam halka detektörlü sistemlerde
detektör kontrolü
• Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda uygulanır.
• Ge-68 çizgisel kaynak
• 400 milyon sayım (veya 2 saat acquisition süresi)
• Standart sapma (SD)
• Detektörler arası sayım farklılığı (%)
• %RMS
![Page 39: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/39.jpg)
Yarım halka detektörlü sistemlerde
detektör kontrolü
• Silindirik üniform kaynak (0.1-1.6 mCi Ge-68)
• Çizgisel kaynak (0.005-1 mCi Ge-68)
• 200 milyon sayım (veya 2 saat acquisition süresi)
• Detektörler arası sayım farklılığı (%)
• %RMS
![Page 40: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/40.jpg)
Detektör kontrolü sonuçları
Tam halka PET Yarım Halka PET
Detektör bloklarınınsayım farklılığı <%10 <%11
RMS <%15 <%15
Standart sapma 2.5-5 -
![Page 41: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/41.jpg)
Detektör kontrolünün “Sinogram Viewer”da
incelenmesi
![Page 42: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/42.jpg)
PET/BT’de detektör kontrolü
• Üniform 1.2 mCi Ge-68 silindirik fantom kullanılır.
• Elde edilen sinogramlar normalizasyon
sinogramlarıyla karşılaştırılıp aradaki farklar
istatistiksel olarak çıkarılır.
• Elde edilen sonuç 0-10 arasında olmalıdır.
• Ayrıca sinogramlar görsel olarak analiz edilir.
![Page 43: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/43.jpg)
PET/BT’de detektör kontrolü
![Page 44: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/44.jpg)
PET/BT’de detektör kontrolü
![Page 45: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/45.jpg)
Haftalık Testler
• Üniformite testi
• Sensitivite
![Page 46: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/46.jpg)
Üniformite testi
• Silindirik üniform
kaynak (0.1-1.6 mCi Ge-
68)
• Merkezden 25 mm off-
set
• ~940 milyon sayım
• 15 cm çapında ROI
Sonuç: volüm RMS
<%10
![Page 47: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/47.jpg)
Sensitivite
• Silindirik üniform kaynak
(0.1-1.6 mCi Ge-68)
• Kaynak FOV merkezinde
• 15 dakika acquisition
Sonuç:
Tam halka detektör:
• 2D için 170 kcps/Ci/ml
• 3D için 780 kcps/Ci/ml
Yarım halka detektör (3D):
• 170 kcps/Ci/ml
![Page 48: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/48.jpg)
Altı aylık testler
(kabul ve referans testleri)
• Uzaysal rezolüsyon
• Saçılım fraksiyonu, sayım kayıpları ve
random ölçümü
• Sensitivite
• Sayım kayıpları ve random düzeltmelerinin
doğruluğu
• Görüntü kalitesi, saçılma ve atenüasyon
düzeltmelerinin doğruluğu
![Page 49: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/49.jpg)
1. Uzaysal Rezolüsyon
Amaç: Nokta kaynaklardan alınan görüntülerin noktasal dağılım fonksiyonlarının FWHM (full width at half maximum) ve FWTM (full width at tenth maximum)’daki tam genişliğini ölçmektir.
Yöntem:
• Havada tutulan, kapiller tüp içine konulmuş F-18 nokta kaynak
• Kaynak konumları:
Aksiyel yönde: Aksiyel FOV’un merkezine(1)
Merkezden aksiyel FOV genişliğinin 1/4 uzaklıktaki 2 noktaya (2,3)
Transvers yönde:
Vertikal eksende FOV merkezinden 1 cm off-set (4)
X=0,Y=10 (5) ve X=10,Y=0 (6)
• Her kaynak konumu için en az 100.000 sayım
• Reconstruction: Filtrelenmiş geri yansıtma (FBP)
Kabul ve Referans Testleri
(NEMA NU 2-2007)
![Page 50: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/50.jpg)
![Page 51: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/51.jpg)
2. Saçılım fraksiyonu, sayım kayıpları ve random
ölçümü
Amaç:
• Saçılmış radyasyon, ölü zaman ve random
olayların göreceli sistem duyarlılığına olan
etkilerini ölçmektir.
Yöntem:
• 70 cm uzunluğunda 20 cm çapında solid yapıda
silindirik fantom
• Çizgisel kaynak: 80 cm uzunluğunda 3.2 mm iç
çapında F-18 ile doldurulmuş polietilen veya plastik tüp
• Acquisition: Doğru olayların sayım kayıp hızı, toplam hızın %1’inden ve random hızların, doğru olay hızlarının %1’inden daha düşük seviyeye ulaşması için geçen sürede radyonüklidin yarı ömrünün (T1/2) yarısından daha sık aralıklarla veri toplanır. Acquisition süresi , T1/2’nin dörtte birinden az olacak ve her acquisition için 500.000 promp sayım toplanmalıdır.
![Page 52: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/52.jpg)
3. Sensitivite
Amaç:
• Tarayıcının pozitron saptama hassasiyetini ölçmek
Yöntem:
• 3.9 - 7 - 10.2 - 13.4 - 16.6 mm iç çaplarında ve 70 cmuzunluklarında 5 adet F-18 ile doldurulmuş çubuk kaynak
• Acquisition: Her kaynak için kesit başına 10.000 doğru olay sayımı
![Page 53: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/53.jpg)
4. Sayım kayıpları ve random
düzeltmelerinin doğruluğu
Amaç:
• Görüntülerdeki random olaylar ve ölü zaman kayıpları için yapılan düzeltmelerin doğruluğunu ölçmek
Yöntem:
• 70 cm uzunluğunda 20 cm çapında solid yapıda silindirik fantom
• Çizgisel kaynak: 80 cm uzunluğunda 3.2 mm iç çapında F-18 ile doldurulmuş polietilen veya plastik tüp
• Acquisition: Doğru olayların sayım kayıp hızı, toplam hızın %1’inden ve random hızların, doğru olay hızlarının %1’inden daha düşük seviyeye ulaşması için geçen sürede radyonüklidin yarı ömrünün (T1/2) yarısından daha sık aralıklarla veri toplanır. Acquisition süresi, T1/2’nin dörtte birinden az olacak ve her acquisition için 500.000 promp sayım toplanmalıdır.
![Page 54: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/54.jpg)
5. Görüntü kalitesi, saçılım ve
atenüasyon düzeltmelerinin doğruluğu
Amaç:
• Hem sıcak hem soğuk lezyonlarla, tüm vücut
çalışmasında elde edilen görüntüleri simule
ederek görüntü üretmek
• Bu görüntülerden atenüasyon ve saçılım
düzeltmesinin doğruluğu hesaplamak
Yöntem:
• Akciğeri simule eden insert’i ve 6 adet doldurulabilir küresi (iç çapları 10, 13, 17, 22, 28 ve 37 mm) küresi bulunan iç uzunluğu 18 cm olan vücut fantomu
– Vücut fantomu background aktivite konsantrasyonu 0.14 Ci/ml
– İki büyük küre soğuk lezyon görüntüleme için suyla diğer küreler sıcak lezyon görüntüleme için background aktivite konsantrasyonunun önce 8 sonra 4 katı olacak şekilde F-18 ile doldurulur.
• 70 cm uzunluğunda solid yapıda silindirik fantom ve 3.08 mCi F-18 ile doldurulmuş çizgisel kaynağı
• Tüm vücut çalışmalarını simüle etmek amacıyla solid fantom vücut fantomunun baş kısmına yerleştirilir.
![Page 55: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/55.jpg)
Acquicition:
• Tüm vücut görüntülemedeki şartlar dikkate alınarak 100 cm’lik aksiyel görüntüleme uzunluğu için toplam 60 dakikalık süre
Reconstruction:
• Tüm vücut görüntülemeleri için önerilen parametreler
Analiz:
• Soğuk ve sıcak lezyonlara çizilen ROI’lerden kontrast
• Background ROI’lerden standart sapma
• Atenüasyon ve saçılım düzeltmelerinin doğruluğu akciğer insert’ünün ROI’lerinden hesaplanır.
![Page 56: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/56.jpg)
BT Sistemi kalibrasyon ve kalite
kontrolleri
• Günlük BT Checkup:
Burada BT sisteminin seramik detektörleri
arasındaki farklar kompanze edilir. Gantry boşken
alınan çekimle hava kalibrasyonları ve tüpün
ısıtılması yapılır.
• BT Kalite Kontrol Fantomu:
- Suyun CT değeri
- Kesit kalınlığı
- Görüntüde piksel gürültüsü
![Page 57: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/57.jpg)
BT Kalite Kontrol Fantomu
![Page 58: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/58.jpg)
BT fantom pozisyonlanması
![Page 59: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/59.jpg)
PET/BT Günlük Sistem Kalite
Kontrolü
• BT Checkup ve tüp ısıtma
• Ge-68 silindirik fantom ile PET detektör
kontrolü
• Ge-68 silindirik fantom kullanarak 2 yatak
pozisyonlu tüm vücut görüntüsü almak.
![Page 60: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/60.jpg)
PET/BT Sistem Kalite Kontrolü
• PET/BT sisteminin bir amacıda PET ve BT
görüntülerini üst üste çakıştırmak (fusion)
suretiyle lezyonların anatomik olarak yerinin
saptanmasıdır.
• Fonksiyonel (PET) ve anatomik (CT)
görüntülerinin tam olarak herhangi bir kayma
olmadan üst üste gelmesi amaçlanır.
• İki sistem gantry’si arasındaki 5mm’ye kadar
fark yapılan kalibrasyonla otomatik düzeltilir
(Gantry Offset).
![Page 61: PET/BT’DE KALİTE KONTROL PRENSİPLERİmedikalfizik.org/uploads/files/MedikalFizik11/14 11... · detektör kontrolü • Blank taraması ve günlük detektör kontrolü aynı anda](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022042314/5f0203387e708231d40224f5/html5/thumbnails/61.jpg)
X-Y Kalibrasyonu (Gantry Offset)
Bir birine çapraz konumlandırılmış iki adet Ge-68 çubuk kaynak kullanılarak yapılır.