Pagsulat Ng Balita PPT
Transcript of Pagsulat Ng Balita PPT
MS. MEDEN F. FADRIQUELASchool Paper Adviser
New Era University- High School DepartmentNo. 9, Central Avenue, New Era, Quezon City
Katuturan ng BalitaKatuturan ng Balita
Ang balita ay napapanahon at Ang balita ay napapanahon at makatotohanang ulat ng mga makatotohanang ulat ng mga pangyayaring naganap na, nagaganap pangyayaring naganap na, nagaganap at magaganap pa lamang.at magaganap pa lamang.
Ito ay maaaring maibahagi sa Ito ay maaaring maibahagi sa pamamaraang pasalita, pasulat at pamamaraang pasalita, pasulat at pampaningin. pampaningin. PasalitaPasalita ito, kung ang ito, kung ang
ginawang midyum ay ang radio at ginawang midyum ay ang radio at
telebisyon; telebisyon; pasulat pasulat naman kung ito naman kung ito
ay ipinalimbag sa pahayagan at ay ipinalimbag sa pahayagan at
iba pang uri ng babasahin; at iba pang uri ng babasahin; at
pampaninginpampaningin kung ang kung ang
midyum ay ang midyum ay ang
telebisyon at sine.telebisyon at sine.
Mga Katangian ng BalitaMga Katangian ng Balita
KawastuhanKawastuhan -ang mga datos ay inilahad -ang mga datos ay inilahad nang walang labis, walang kulangnang walang labis, walang kulang
KatimbanganKatimbangan – inilahad ang mga datos na – inilahad ang mga datos na walang kinikilingan sa alinmangwalang kinikilingan sa alinmang
panig na sangkot.panig na sangkot.
MakatotohananMakatotohanan– ang mga impormasyon ay – ang mga impormasyon ay tunay at aktuwal at hindi gawa-gawa tunay at aktuwal at hindi gawa-gawa
lamang.lamang.
KaiklianKaiklian- ang mga datos ay inilahad nang - ang mga datos ay inilahad nang diretsahan , hindi maligoy.diretsahan , hindi maligoy.
Mga sangkap ng BalitaMga sangkap ng Balita
Ang isang balita ay nagiging balita Ang isang balita ay nagiging balita lamang kung ito ay nakakapukaw ng lamang kung ito ay nakakapukaw ng interes ng mga tagapakinig o interes ng mga tagapakinig o mambabasa. Kaya maaaring sabihingmambabasa. Kaya maaaring sabihing
ang anumang kaganapan na balita paraang anumang kaganapan na balita para
sa isa ay hindi balita sa isa ay hindi balita
para sa iba.para sa iba.
Narito ang mga sangkap ng balita na maaaring Narito ang mga sangkap ng balita na maaaring makapagbigay ng interes sa mga tagapakinig makapagbigay ng interes sa mga tagapakinig at mambabasa.at mambabasa.
Kapanahunan Kapanahunan - Ito ay bago pa lamang - Ito ay bago pa lamang nangyari o maaaring matagal nangnangyari o maaaring matagal nang
ngunit ngayon lamang natuklasan.ngunit ngayon lamang natuklasan.
Kalapitan -Kalapitan - Mas interesado ang mga Mas interesado ang mga tagapakinig o mambabasa na malamantagapakinig o mambabasa na malaman
ang nagyayari sa kanilang paligid o ang nagyayari sa kanilang paligid o pamayanan kaysa sa malalayong lugar.pamayanan kaysa sa malalayong lugar.
♦ ♦KabantuganKabantugan – –Tumutukoy Tumutukoy
sa pagiging prominente o sa pagiging prominente o
kilala ng taong sangkotkilala ng taong sangkot
sa pangyayari.sa pangyayari.
Kakatwahan o KaibahanKakatwahan o Kaibahan
Mga pangyayaring di karaniwanMga pangyayaring di karaniwan
tulad halimbawa ng isang taotulad halimbawa ng isang tao
na nangagat ng aso o na nangagat ng aso o
ng isang hayop nang isang hayop na
dalawa ang ulo.dalawa ang ulo.
♦ ♦ TunggalianTunggalian
Ito ay tumutukoy hindi lamang sa labanIto ay tumutukoy hindi lamang sa laban
ng tao laban sa kapwa tao, maaaring tao laban sa kapwa tao, maaari
rin itong pakikibaka ng taorin itong pakikibaka ng tao
laban sa kalikasan o nglaban sa kalikasan o ng
tao laban sa tao laban sa
kaniyangkaniyang
sarili.sarili.
Makataong Makataong KawilihanKawilihan
Ito ay tumutukoy sa Ito ay tumutukoy sa mga pangyayaring mga pangyayaring
nakapupukaw sa nakapupukaw sa iba’t-ibang uri ng iba’t-ibang uri ng emosyon ng tao: pag-emosyon ng tao: pag-ibig, poot , simpatiya, ibig, poot , simpatiya, inggit at iba pa.inggit at iba pa.
Romansa at Pakikipagsapalaran Romansa at Pakikipagsapalaran
Tinatalakay dito hindi lamang ang Tinatalakay dito hindi lamang ang
buhay pag-ibig ng isang tao katulad ng buhay pag-ibig ng isang tao katulad ng
mga artista kundi ang pakikipagsapa-mga artista kundi ang pakikipagsapa-
laran din ng mga ordinaryong taolaran din ng mga ordinaryong tao
tulad ng pagliligtas ng batang si tulad ng pagliligtas ng batang si
Rona Mahilum sa sa kaniyang mga Rona Mahilum sa sa kaniyang mga
kapatid sa nasusunog nilang bahay.kapatid sa nasusunog nilang bahay.
Pagbabago at Kaunlaran Pagbabago at Kaunlaran
Anumang pagbabago at kaunlarangAnumang pagbabago at kaunlarang
nangyayari sa pamayanan ay nangyayari sa pamayanan ay
maaaring paksain ng balitamaaaring paksain ng balita
tulad ng pagpapatayo ngtulad ng pagpapatayo ng
mga bagong gusali, mga bagong gusali,
kalsada, pamilihang kalsada, pamilihang
bayan at iba pa.bayan at iba pa.
Bilang o EstadistikaBilang o Estadistika - Halimbawa - Halimbawa nito ay ang mga ulat ukol sanito ay ang mga ulat ukol sa
pananalapi, resulta ng eleksyon at pananalapi, resulta ng eleksyon at iba pa.iba pa.
Pangalan - Pangalan - Tumutukoy sa mga Tumutukoy sa mga pangalang nasasangkot sa balitapangalang nasasangkot sa balita
tulad ng mga nakapasa sa mga tulad ng mga nakapasa sa mga board examinations.board examinations.
Hayop Hayop
Halimbawa nito ay ang mga bagong inakay Halimbawa nito ay ang mga bagong inakay ng Philippine Eagle mula sa itlog na nabuong Philippine Eagle mula sa itlog na nabuo
sa pamamagitansa pamamagitan
ng artipisyal inseminasyon.ng artipisyal inseminasyon.
Kalamidad Kalamidad
Kapag nagkaroon ng malakas Kapag nagkaroon ng malakas
na bagyo, lindol, pag- putok ng na bagyo, lindol, pag- putok ng
bulkan at iba pa, karaniwang bulkan at iba pa, karaniwang
pinapaksa ng balita ang mga pinapaksa ng balita ang mga
pinsalang dulot nito.pinsalang dulot nito.
Mga Uri ng BalitaMga Uri ng Balita
A. Ayon sa istilo ng pagkalahad ng datosA. Ayon sa istilo ng pagkalahad ng datos
1.1. Tuwirang BalitaTuwirang Balita
Diretsahan ang pagkahanay ng mga Diretsahan ang pagkahanay ng mga
datos at ginagamitan ng datos at ginagamitan ng
kombenkombensyonal o kabuurangkombenkombensyonal o kabuurang
pamatnubay.pamatnubay.
2. Pabalitang Lathalain2. Pabalitang Lathalain
Hindi diretsahan ang paglalahad ng datosHindi diretsahan ang paglalahad ng datos
at ginagamitan ng makabagong at ginagamitan ng makabagong
pamatnubay.pamatnubay.
B.B. Ayon sa lugar na Ayon sa lugar na pinangyarihanpinangyarihan
1.Lokal na Balita1.Lokal na Balita
Kung ang kinasasaklawan ng Kung ang kinasasaklawan ng pangyayari ay sa pamayanang pangyayari ay sa pamayanang kinabibilangan o tinitirhan ng taga-kinabibilangan o tinitirhan ng taga-
pakinig o mambabasa. pakinig o mambabasa. a. pambarangay d. panlalawigana. pambarangay d. panlalawigan
b. pambayan e. panrehiyonb. pambayan e. panrehiyon
c. panlunsod f. pambansac. panlunsod f. pambansa
2. Balitang Pang-ibang Bansa2. Balitang Pang-ibang Bansa
C. C. Ayon sa nilalamanAyon sa nilalaman
♦ ♦ Pang-agham at teknolohiyaPang-agham at teknolohiya
♦ ♦ Pangkaunlarang komunikasyon Pangkaunlarang komunikasyon
♦ ♦ Pang-isports o pampalakasanPang-isports o pampalakasan
D. Ayon sa pinagbabatayan o pinag-D. Ayon sa pinagbabatayan o pinag- kukunankukunan
1.1. Batay sa aksyonBatay sa aksyon Ang manunulat / mambabalita Ang manunulat / mambabalita ay naroon mismo sa lugar na ay naroon mismo sa lugar na pinangyarihan ng aksyon o pinangyarihan ng aksyon o pangyayari.pangyayari.
2.2. Batay sa TalaBatay sa Tala
Kung ang Kung ang pinagbabatayan pinagbabatayan ng balita ay mga ng balita ay mga talang nakalap talang nakalap mula sa talaan ng mula sa talaan ng pulisya, ospital at pulisya, ospital at iba pang ahensya.iba pang ahensya.
3. Batay sa Talumpati3. Batay sa Talumpati Kung ang pinagkukunan ng datos ay Kung ang pinagkukunan ng datos ay ang talumpati ng mga kilalang tao.ang talumpati ng mga kilalang tao.
4.4. Batay sa pakikipanayamBatay sa pakikipanayam Kung ang mga datosKung ang mga datos ay nalikom sa pamamagitanay nalikom sa pamamagitan ng pakikipanayam sa mgang pakikipanayam sa mga taong sangkot o may alamtaong sangkot o may alam sa pangyayari.sa pangyayari.
E. Ayon sa pagkakaayos o pagkakaanyo E. Ayon sa pagkakaayos o pagkakaanyo sa pahinasa pahina
1.Balitang may iisang tala1.Balitang may iisang tala
Tumatalakay sa iisang Tumatalakay sa iisang
pangyayari lamangpangyayari lamang
2. May maraming talang itinampok2. May maraming talang itinampok
Naglalahad ng higit sa isang Naglalahad ng higit sa isang
pangyayari na naganap sa iisang pangyayari na naganap sa iisang
araw at halos magkaparehong oras.araw at halos magkaparehong oras.
3. Balitang Kinipil 3. Balitang Kinipil
Balitang pinaikli na Balitang pinaikli na
lamang dahil sa kawalan lamang dahil sa kawalan
ng espasyo.ng espasyo.
4. Dagliang Balita4. Dagliang Balita
Pahabol na balita na dahil sa kawalan ngPahabol na balita na dahil sa kawalan ng
ispasyo ay nilagyan na lamang ngispasyo ay nilagyan na lamang ng
salitang flash at kasunod nito angsalitang flash at kasunod nito ang
isang linya o talatang nilalaman. isang linya o talatang nilalaman.
5. Balitang pangkatnig5. Balitang pangkatnig Maikling balita na isinulat ng hiwalayMaikling balita na isinulat ng hiwalay
ngunit kaagaapay sa kaugnay na ngunit kaagaapay sa kaugnay na
pangunahing balita.pangunahing balita.
6. Bulitin 6. Bulitin
Habol at karagdagan sa Habol at karagdagan sa
mahalagang balita atmahalagang balita at
inilagay sa pangmukhanginilagay sa pangmukhang
pahina na nakakahonpahina na nakakahon
at nasa tipong mariin.at nasa tipong mariin.
F. Ayon sa pagkakalahad ng F. Ayon sa pagkakalahad ng nilalamannilalaman
1. 1. Balitang pamukaw-kawilihanBalitang pamukaw-kawilihan
Karaniwang maiikling balita tungkolKaraniwang maiikling balita tungkol
sa tao, bagay, hayop na umaantigsa tao, bagay, hayop na umaantig
sa damdamin ng sa damdamin ng
mambabasa.mambabasa.
2. Balitang 2. Balitang nagpapakahulugannagpapakahulugan
Nagpapaunawa sa Nagpapaunawa sa mambabasamambabasa
tungkoltungkol sa dahilan, sa dahilan, saligan, katauhansaligan, katauhan
ng mga pangunahing ng mga pangunahing sangkot atsangkot at
kahalagahan ng isang kahalagahan ng isang pangyayari pangyayari..
Ang PamatnubayAng Pamatnubay PamatnubayPamatnubay ang tawag sa una at ang tawag sa una at
pangalawang talata ng balita.pangalawang talata ng balita.
Nagsisilbi itong pang-akit sa mga Nagsisilbi itong pang-akit sa mga mambabasa dahil ito ang pinaka-mambabasa dahil ito ang pinaka-
buod ng balita. Sa akdang lathalain buod ng balita. Sa akdang lathalain o pabalitang lathalain, ito o pabalitang lathalain, ito
ay maaaring isang salita, parirala, ay maaaring isang salita, parirala, pangungusap o isang talata.pangungusap o isang talata.
Mga Uri ng PamatnubayMga Uri ng Pamatnubay
1. Kombensyonal o Kabuuurang 1. Kombensyonal o Kabuuurang
Pamatnubay Pamatnubay
Sinasagot nito ang mga tanong na Sinasagot nito ang mga tanong na
Ano?, Sino?, Saan?, Kailan?, Bakit?Ano?, Sino?, Saan?, Kailan?, Bakit?
at Paano?at Paano?
Ang balita ay inilalahad sa baligtad naAng balita ay inilalahad sa baligtad napiramide kung saan ang mgapiramide kung saan ang mgaMahahalagang datosMahahalagang datosay nasa una at ay nasa una at pangalawang pangalawang talata. Karaniwang talata. Karaniwang ginagamit ginagamit sa tuwirang balita.sa tuwirang balita.
2. Makabagong Pamatnubay2. Makabagong Pamatnubay
Ginagamitan ng pangganyak na Ginagamitan ng pangganyak na
panimula ang akda upang akitinpanimula ang akda upang akitin
ang mambabasang basahinang mambabasang basahin
ang kabuuuan nito.ang kabuuuan nito.
Karaniwang Karaniwang
ginagamit itoginagamit ito
sa pagsulatsa pagsulat
ng Pabalitang Lathalain.ng Pabalitang Lathalain.
Mga Uri ng Kombensyonal na Mga Uri ng Kombensyonal na PamatnubayPamatnubay
1. Pamatnubay na Ano1. Pamatnubay na Ano Kung ang pinakatampok Kung ang pinakatampok
sa balita ay angsa balita ay ang
pangyayaripangyayari.. Halimbawa:Halimbawa:
Isang lindol ang yumanig sa lalawigan ng Isang lindol ang yumanig sa lalawigan ng Sorsogon at Masbate na ikinamatay ng Sorsogon at Masbate na ikinamatay ng tatlong tao at ikinasira ng mga bahay at tatlong tao at ikinasira ng mga bahay at gusali kahapon ng madaling araw.gusali kahapon ng madaling araw.
2. Pamatnubay na Sino2. Pamatnubay na Sino
Kung higit na pinakatampok Kung higit na pinakatampok
ang tao o organisasyong ang tao o organisasyong
kasangkot sa pangyayari.kasangkot sa pangyayari.
Halimbawa:Halimbawa:
Binawi ni Nueva Vizcaya RepBinawi ni Nueva Vizcaya Rep. Rodolfo . Rodolfo AgbayaniAgbayani, kasapi ng LDP ang kaniyang , kasapi ng LDP ang kaniyang pirma sa impeachment complaint na pirma sa impeachment complaint na inihain ng oposisyon, kahapon, matapos inihain ng oposisyon, kahapon, matapos itong katayin sa komite.itong katayin sa komite.
3. Pamatnubay na Saan3. Pamatnubay na Saan
Kung higit na mahalaga Kung higit na mahalaga
ang lugar na pinangyarihanang lugar na pinangyarihan
kaysa sa gawain o taokaysa sa gawain o tao
na kasangkot dito.na kasangkot dito.
Halimbawa:Halimbawa:
Sa Sa Naga City Naga City ginanap ang 2009 National ginanap ang 2009 National Schools Press Conference na dinaluhan Schools Press Conference na dinaluhan ng mga batang manunulat sa buong ng mga batang manunulat sa buong bansa.bansa.
4. Pamatnubay na Kailan 4. Pamatnubay na Kailan
Hindi gaanong gamiting pamatnubayHindi gaanong gamiting pamatnubay
dahil ginagamit lamang ito dahil ginagamit lamang ito
kung higit na mahalaga ang kung higit na mahalaga ang
petsa kaysa sa iba pangpetsa kaysa sa iba pang
aspeto ng mga pangyayari.aspeto ng mga pangyayari.
Halimbawa:Halimbawa:
Hanggang sa Hanggang sa Abril 18Abril 18 na lamang ang na lamang ang palugit na ibinigay ng BIR para sa palugit na ibinigay ng BIR para sa pagababayad ng buwis sa taunang kita.pagababayad ng buwis sa taunang kita.
5. Pamatnubay na Bakit5. Pamatnubay na Bakit Kung ang dahilan o Kung ang dahilan o sanhi ng pangyayarisanhi ng pangyayari ang pinakamahalaga.ang pinakamahalaga. Halimbawa:Halimbawa: Upang mapalawak at madaling Upang mapalawak at madaling maipaabot sa mga mamamayanmaipaabot sa mga mamamayan ang ang mga serbisyo ng pamahalaan,mga serbisyo ng pamahalaan, inilunsad ng Sangguniang Panlunsod ng inilunsad ng Sangguniang Panlunsod ng Quezon sa pamumuno ni Mayor Sonny Quezon sa pamumuno ni Mayor Sonny Belmonte ang “City Hall sa Barangay”Belmonte ang “City Hall sa Barangay”
6. Pamatnubay na Paano6. Pamatnubay na Paano
Kung ang kaparaanan ng Kung ang kaparaanan ng
pangyayari ang pinakamabisangpangyayari ang pinakamabisang
anggulo na dapat itampok.anggulo na dapat itampok.
Halimbawa:Halimbawa:
Nagkunwaring naghahanap ngNagkunwaring naghahanap ng mapapasukan,mapapasukan, isang babae ang isang babae ang
tumangay ng malaking halaga ng salapi at tumangay ng malaking halaga ng salapi at mga alahas ng isang ginang sa Lunsod ng mga alahas ng isang ginang sa Lunsod ng Baguio, pagkatapos itong tanggapin bilang Baguio, pagkatapos itong tanggapin bilang
katulong.katulong.
Sa pagpapasya kung aling uri ng Sa pagpapasya kung aling uri ng
kombensyonal na pamatnubaykombensyonal na pamatnubay
ang itatampok,dapat munang alamin ang itatampok,dapat munang alamin
ng manunulat kung aling anggulo ng manunulat kung aling anggulo
ng balita ang higit na mahalaga. ng balita ang higit na mahalaga.
Kapag parehong matimbang ang Kapag parehong matimbang ang
AnoAno at at Sino, Sino, unang itatampok ang unang itatampok ang
Sino Sino dahil higit na mahalaga ang dahil higit na mahalaga ang
tao kaysa sa mga bagay at tao kaysa sa mga bagay at
pangyayaripangyayari..
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ngMga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng mabisang Pamatnubay:mabisang Pamatnubay:
1. Gumamit ng payak na pangungusap1. Gumamit ng payak na pangungusap
2. Huwag isulat ang lahat ng kasagutan sa 2. Huwag isulat ang lahat ng kasagutan sa mga tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan, mga tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan, Paano at Bakit sa isang pangungusap Paano at Bakit sa isang pangungusap lamang, kung ito ay makasisira sa lamang, kung ito ay makasisira sa kaisipan ng talata at makalilito sa kaisipan ng talata at makalilito sa mambabasa.mambabasa. Alalahaning ang pangalawang Alalahaning ang pangalawang talata ay pangalawang talata ay pangalawang pamatnubay rin.pamatnubay rin.
3. Huwag uliting gamitin ang mahalaga o3. Huwag uliting gamitin ang mahalaga o
di-karaniwang salita sa isang di-karaniwang salita sa isang
pangungusap.pangungusap.
4. Iwasan ang pag-uulit ng 4. Iwasan ang pag-uulit ng
mga sugnay, parirala atmga sugnay, parirala at
mga iba pang katuladmga iba pang katulad
nitong gramatikongnitong gramatikong
kayarian.kayarian.
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Balita Mga Hakbang sa Pagsulat ng Balita
1. Isulat kaagad ang balita matapos makalap.1. Isulat kaagad ang balita matapos makalap.
2. Itala ang mga datos ayon sa pababang 2. Itala ang mga datos ayon sa pababang kahalagahan.kahalagahan.
3. Unahing itampok ang pinakamahalagang 3. Unahing itampok ang pinakamahalagang datos bilang pamatnubay.datos bilang pamatnubay.
4. Ibigay ang buong pangalan ng taong 4. Ibigay ang buong pangalan ng taong awtoridad o pinagkunan ng datos at awtoridad o pinagkunan ng datos at kaniyang katungkulan. Sa muling kaniyang katungkulan. Sa muling pagbanggit sa kanya ay gamitin na pagbanggit sa kanya ay gamitin na lamang ang G. at apelyido ng lalaki lamang ang G. at apelyido ng lalaki at Bb. o Gng. at apelyido ng babae o at Bb. o Gng. at apelyido ng babae o anumang titulo na angkop sa kanya.anumang titulo na angkop sa kanya.
5. Iwasang magbigay ng opinyon sa balita.5. Iwasang magbigay ng opinyon sa balita.
6. Maging tumpak sa paglalahad ng datos.6. Maging tumpak sa paglalahad ng datos.7. Gawing maikli ang talata.7. Gawing maikli ang talata.
8. Gumamit ng mga payak 8. Gumamit ng mga payak na salita.na salita.
9. Gawing maiikli ang 9. Gawing maiikli ang pangungusap at pangungusap at pag-ibaibahin pag-ibaibahin ang haba nito ang haba nito
10. Gamitin ang pangungusap na tukuyan 10. Gamitin ang pangungusap na tukuyan
kaysa sa balintiyak.kaysa sa balintiyak.
11. Isulat ang tuwiran at di tuwirang sabi sa 11. Isulat ang tuwiran at di tuwirang sabi sa
magkahiwalay na talata.magkahiwalay na talata.
12. Ilahad ang dalawang panig ng mga 12. Ilahad ang dalawang panig ng mga
taong sangkot sa balita.taong sangkot sa balita.
13. Gawing pasalita ang bilang 1 hanggang 13. Gawing pasalita ang bilang 1 hanggang
9 at gawing tambilang ang 10 pataas.9 at gawing tambilang ang 10 pataas.
Kaayusan ng BalitaKaayusan ng Balita
Ang kaayusan ng paglalahad ng mga datos Ang kaayusan ng paglalahad ng mga datos
sa balita ay sumusunod sa baligtad nasa balita ay sumusunod sa baligtad na
piramide tulad ng nasa ibaba:piramide tulad ng nasa ibaba:
Ang kaayusang baligtad na piramide Ang kaayusang baligtad na piramide ay nakatutulong sa mga sumusunod ay nakatutulong sa mga sumusunod na dahilan:na dahilan:
1.Napapadali ang pagbabasa. Karaniwan sa 1.Napapadali ang pagbabasa. Karaniwan sa mga mambabasa ay abala, kung kaya mga mambabasa ay abala, kung kaya ang paglagay ng mga mahahalagang ang paglagay ng mga mahahalagang datos sa unahan ng balita, ay datos sa unahan ng balita, ay nakapagpapatipid sa kanila sa panahon, nakapagpapatipid sa kanila sa panahon, dahil sa pamatnubay pa lang ay dahil sa pamatnubay pa lang ay nakukuha na nila ang buod nakukuha na nila ang buod
ng istorya.ng istorya.
2. Napapadali ang pag-aayos ng ispasyo, 2. Napapadali ang pag-aayos ng ispasyo, dahil kung kulang ang ispasyo, maaari dahil kung kulang ang ispasyo, maaari nang putulin ang huling bahagi ng balita nang putulin ang huling bahagi ng balita na hindi nawawala ang mahalagang na hindi nawawala ang mahalagang datos nito.datos nito.
3. Napapadali ang pagsulat ng ulo ng balita 3. Napapadali ang pagsulat ng ulo ng balita dahil sa unang dalawang talata na dahil sa unang dalawang talata na naglalaman ng mahahalagang datos ay naglalaman ng mahahalagang datos ay maaari nang mapagkunan maaari nang mapagkunan
ng itatampok sa ulo ng itatampok sa ulo
ng balita.ng balita.
Mga Tuntunin sa Pagtatalata ng Mga Tuntunin sa Pagtatalata ng BalitaBalita
1. Ang talata ay hindi sumusobra sa1. Ang talata ay hindi sumusobra sa
75 na salita.75 na salita.
2. Ilagay ang mahahalagang datos sa 2. Ilagay ang mahahalagang datos sa
unahan ng talata.unahan ng talata.
3. Iwasan ang paggamit ng mga 3. Iwasan ang paggamit ng mga
magkatulad na mga salita o mgamagkatulad na mga salita o mga
sugnay sa simula ng magkasunod sugnay sa simula ng magkasunod
na talata.na talata.
4. Huwag ilagay ang tahasang sabi at 4. Huwag ilagay ang tahasang sabi at
buod nito sa isang talata.buod nito sa isang talata.
5. Ang isang pangungusap na talata 5. Ang isang pangungusap na talata
ang pinakagamitin sa balita ngunitang pinakagamitin sa balita ngunit
kung hindi maiiwasan ang paggamit kung hindi maiiwasan ang paggamit
ng mahigit sa isang pangungusap, ng mahigit sa isang pangungusap,
hindi ito dapat na sumobra hindi ito dapat na sumobra
sa 3 pangungusap.sa 3 pangungusap.
6. Isaayos ang mga talata ayon sa 6. Isaayos ang mga talata ayon sa
pababang kahalagahan upang kungpababang kahalagahan upang kung
kukulangin sa ispasyo ay maaaring kukulangin sa ispasyo ay maaaring
putulin ang mga huling talata na putulin ang mga huling talata na
hindi naaapektuhan ang nilalaman hindi naaapektuhan ang nilalaman
nito.nito.
Mga Katangian ng Isang Manunulat Mga Katangian ng Isang Manunulat ng Balitang Balita
1. Matalas ang pang-amoy sa balita.1. Matalas ang pang-amoy sa balita.
-Alam kung saan makapangalap ng datos.-Alam kung saan makapangalap ng datos.
-Marunong kumilatis kung alin ang anggulo-Marunong kumilatis kung alin ang anggulo
sa pangyayari na itatampok sa balita.sa pangyayari na itatampok sa balita.
-Madaling makakilala ng mga -Madaling makakilala ng mga
kaganapang karapat-dapat ibalita.kaganapang karapat-dapat ibalita.
2. Mapagtanong2. Mapagtanong
3. Matiyaga3. Matiyaga
4. Makatarungan at walang kinikilingan4. Makatarungan at walang kinikilingan
5. Totoong interesado sa tao. 5. Totoong interesado sa tao.
6. Laging mapaghanap 6. Laging mapaghanap
ng buong ng buong
katotohanankatotohanan
7. Mapamaraan7. Mapamaraan
8. Malawak ang kaalaman sa 8. Malawak ang kaalaman sa
talasalitaan at gramatikatalasalitaan at gramatika
9. Alam ang sariling 9. Alam ang sariling
kalakasankalakasan
10. Mapagbasa 10. Mapagbasa
Maraming Salamat sa Pakikinig
*Teacher Med