Ối vỡ sớm, ối vỡ non

12
Ối vỡ non, ối vỡ sớm: nguyên nhân, lâm sàng, cận lâm sàng, xử trí I. Nguyên nhân: - Ngôi bất thường: ngôi ngang, ngôi mông, ngôi đầu cao. - Khung chậu hẹp. - Đa thai, đa ối. - Hở eo tử cung. - Tử cung dị dạng. - Viêm màng ối: viêm âm hộ, âm đạo, cổ tử cung. - Sau sang chấn. - Một số trường hợp không tìm được nguyên nhân. II. Lâm sàng 1. Hỏi bệnh: - Sản phụ thấy ra nước âm đạo đột ngột, loãng, trắng trong, hoặc lợn cợn đục do lẫn chất gây, sau đó tiếp tục ra rỉ rả ít dù không có cơn co.

description

Ối vỡ non, ối vỡ sớm: nguyên nhân, lâm sàng, cận lâm sàng, xử trí

Transcript of Ối vỡ sớm, ối vỡ non

Page 1: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

i v non, i v s m: Ố ỡ ố ỡ ớnguyên nhân, lâm sàng, c n ậlâm sàng, x tríửI. Nguyên nhân:

- Ngôi bất thường: ngôi ngang, ngôi mông, ngôi đầu cao.

- Khung chậu hẹp.

- Đa thai, đa ối.

- Hở eo tử cung.

- Tử cung dị dạng.

- Viêm màng ối: viêm âm hộ, âm đạo, cổ tử cung.

- Sau sang chấn.

- Một số trường hợp không tìm được nguyên nhân.

II. Lâm sàng

1. H i b nh:ỏ ệ

- Sản phụ thấy ra nước âm đạo đột ngột, loãng, trắng trong, hoặc

lợn cợn đục do lẫn chất gây, sau đó tiếp tục ra rỉ rả ít dù không

có cơn co.

- Nếu đóng băng vệ sinh sẽ thấy băng thấm nước ối trong, không

màu, không mùi khai.

2. Đ t m v t:ặ ỏ ị

Page 2: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

- Thấy nước ối đọng lại trong âm đạo, ở túi cùng sau.

- Nếu không thấy có thể bảo sản phụ rặn hoặc ho, sẽ thấy dịch

loãng rỉ ra từ cổ tử cung.

3. Khám âm đ o:ạ

- Khi cổ tử cung mở, không sờ thấy màng ối, đẩy ngôi thai lên có

thể thấy nước ối chảy ra theo tay  khám (ối vở hoàn toàn).

- Nếu sờ thấy màng ối còn nhưng có nước ối chảy ra theo tay

khám (ối vỡ còn màng hoặc rỉ ối).

III. C n lâm sàng:ậ

1. Nitrazine test:

- Dịch tiết âm đạo và nước tiểu có tính acid, trong khi dịch ối có

tính kiềm.

- Giữ mảnh giấy Nitrazine trong 1 kẹp và đặt vào dịch đọng ở túi

cùng sau, khi mở mỏ vịt. Sự thay đổi từ màu vàng cam sang màu

xanh là do tính kiềm (hiện diện dịch ối). Dịch máu và âm đạo

nhiễm trùng có thể làm sai lệch kết quả (dương tính giả).

2. Ferning test:

- Trải dịch lên trên 1 miếng lam và để khô, khảo sát qua kính

hiển vi.

- Nếu có nước ối rỉ vào âm đạo, sự hiện diện của estrogen trong

nước ối sẽ làm kết tinh các tinh thể muối natrichlorure cho ra

hình ảnh giống lá cây dương xỉ.

- Tần suất sai lệch cao.

3. Soi bu ng i:ồ ố

Page 3: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

- Khi CTC mở ≥ 2 – 3 cm, sẽ thấy trực tiếp tóc thai nhi (ngôi

chỏm), đồng thời có thể thấy nước ối rỉ ra từ buồng tử cung.

IV. X tríử

1. Tuy n xã:ế

- Tư vấn.

- Kháng sinh.

- Chuyển tuyến trên.

2. Tuy n huy n:ế ệ

- Theo dõi thân nhiệt.

- Đóng khố sạch, theo dõi lượng nước ối ra.

- Đánh giá tuổi thai để có thái độ xử trí.

- Siêu âm đánh giá tình trạng thai, nước ối, vị trí bánh nhau.

- Cho kháng sinh, corticoid và chuyển tuyến trên nếu thai non

tháng (dưới 34 tuần tuổi). Nếu có cơn co thì cho thuốc giảm co

nifedipin ngậm dưới lưỡi 10 mg trước khi chuyển.

3. Tuy n t nh:ế ỉ

- Thai gần đủ ngày hoặc đã trưởng thành: sau khi ối vỡ, nếu

chưa vào chuyển dạ và chưa có dấu hiệu nhiễm trùng ối: theo dõi

6 – 12 giờ. Nếu sau 12 giờ chưa chuyển dạ tự nhiên, cần phải

chấm dứt thai kỳ để tránh nguy cơ nhiễm trùng ối (truyền

oxytocin nếu không có chống chỉ định).

- Thai non tháng, < 36 tuần, hoặc trọng lượng thai <

2000g: cố gắn kéo dài thai kỳ thêm, cho sản phụ:

Page 4: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

+ Nằm nghỉ ngơi, tránh vận động nhiều.

+ Vệ sinh sạch sẽ vùng âm hộ - TSM.

+ Mang băng vệ sinh vô trùng.

+ Hạn chế khám âm đạo.

+ Theo dõi tim thai, nhiệt độ, công thức bạch cầu, CRP.

+ Theo  dõi lượng nước ra ở âm đạo, siêu âm chỉ số ối.

- Nếu không có nhiễm trùng, nước ối ra ít hoặc ngừng ra:

+ Cho kháng sinh để giảm tỷ lệ các biến chứng của nhiễm trùng

ối cho mẹ, giảm nhiễm trùng sơ sinh và trì hoãn cuộc sanh.

* Erythromycin 250 mg uống 3 lần/ngày x 7 ngày.

* Amoxicilline 500 mg uống 3 lần/ngày x 7 ngày.

+ Chuyển sản phụ đến nơi có đủ điều kiện chăm sóc sơ sinh kích

thích trưởng thành phổi:

* Betamethasone 12 mg TB, 2 liều mỗi 12 giờ. Hoặc

* Dexamethasone 6 mg TB, 4 liều mỗi 6 giờ.

Ghi chú: không nên dùng corticoide khi có dấu hiệu nhiễm

trùng.

- Nếu có dấu hiệu nhiễm ối như: sốt, bạch cầu tăng cao, nước ối

đổi màu, có mùi hôi…, hoặc nước ối vẫn tiếp tục ra, siêu âm hết

ối… bắt buộc phải chấm dứt thai kỳ.

+ Cho kháng sinh:

* Ampicilline 2g (TM) mỗi 6 giờ. Hoặc

Page 5: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

* Penicilline 2.000.000 UI (TM) mỗi 6 giờ trong suốt thời gian

sanh.

* Nếu có nhiễm trùng ối kết hợp: Gentamycine 5mg/kg TM mỗi

24 giờ.

* Nếu mổ lấy thai, tiếp tục cho kháng sinh và cho Metrinidazole

500 mg TM mỗi 8 giờ cho tới khi hết sốt 48 giờ.

* Nếu không có dấu hiệu nhiễm trùng sau sanh, có thể ngưng

kháng sinh.

- Đánh giá CTC:

+ Nếu CTC thuận lợi, chỉ định dùng Oxytocin.

+ Nếu CTC không thuận lợi, gây chín muồi với Prostaglandine và

truyền oxytocin hay mổ lấy thai.

+ Nếu nghi ngờ viêm CTC (sốt, dịch âm đạo hôi), cho kháng sinh

như viêm tử cung.

+ Nếu nghi ngờ nhiễm trùng sơ sinh, chuẩn bị cấy máu và cho

kháng sinh.

Page 6: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

BS Lâm Hoàng Duy

THUẬT NGỮ

 

Ối vỡ sớm vốn là 1 thuật ngữ của các tác giả Pháp đưa ra (rupture précoce des membranes, avant la dilatation complète du col), nghĩa là ối vỡ xảy ra sau hoặc cùng lúc với chuyển dạ, trước khi cổ tử cung mở trọn. Vì không có nhiều ý nghĩa trên lâm sàng nên hiện nay thuât ngữ này không còn được nhắc đến trong y văn hiện thời ở nước ngoài.

Premature rupture of membranes (PROM): Vỡ ối non là vỡ tự nhiên của màng ối và màng đệm tại bất kì thời điểm nào trước khi có chuyển dạ [5]

Spontaneous premature rupture of membranes (Spontaneous PROM) là ối vỡ non tự phát, nhằm phân biệt với ối vỡ non do can thiệp (Iatrogenic PROM), ví dụ sau thủ thuật chọc ối, do khám làm vỡ ối,...

Preterm premature rupture of membranes (PPROM): Vỡ ối non trước 37 tuần thai kì [17]

Prolonged rupture of the membranes: Ối vỡ > 24 giờ mới vào chuyển dạNGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ THUẬN LỢI [2] [5] [8] [14] [17]

Màng thai cấu tạo gồm 3 lớp là màng ối, màng đệm và màng rụng. Trong đó lớp màng ối dính sát với lớp màng đệm nhờ các mô liên kết giàu collagen và chất nền gian bào làm tăng độ bền của các màng thai. Sự thay đổi của chất nền gian bào và các mô liên kết nói trên thay đổi theo tuổi thai, làm cho các màng thai giảm dần độ bền, đến khi vào chuyển dạ, đặc biệt là chuyển dạ hoạt động, dưới tác động của cơn gò và sức rặn của người mẹ sẽ dẫn đến vỡ tự nhiên các màng thai. Như vậy, trong thai kì, tất cả các tác nhân làm thay đổi độ bền của các màng thai hoặc gia tăng áp lực buồng ối sẽ dẫn đến vỡ ối trước khi chuyển dạ xảy ra [14].1. Giảm độ bền của các màng thai: do tác nhân nhiễm trùng, viêm nhiễm mãn tính tiết men tiêu hủy collagen hoặc do khiếm khuyết tại chỗ của màng thai → giảm collagen → giảm độ bền của màng ối [5]

Mẹ:o    Nhiễm trùng âm đạo, cổ tử cung, tử cung: đặc biệt là Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, Trichomonas vaginalis, và Group B Beta-hemolytic streptococci (GBS), các vi khuẩn kị khí, các tác nhân lây qua đường tình dục,… [14]

o    Viêm đường tiết niệuo    Mẹ nhẹ cân, thiếu dinh dưỡng, hút thuốc lá, kinh tế kém

Phần phụ:o    Xuất huyết trong 3 tháng đầu thai kì [13]

o    Nhau bong non

Page 7: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

2. Do tăng áp lực buồng ối Mẹ:

o    Chấn thươngo    Tử cung dị dạngo    Chiều dài kênh cổ tử cung ngắn < 25mm [15]

o    Fetal fibronectin (+) qua dịch phết âm đạo [15]

o    Hở eo tử cung – khâu eo tử cungo    Khoét chópo    Khung chậu hẹp

Thai:o    Ngôi bất thườngo    Thai dị dạngo    Đa thai

Phần phụ: Đa ối3. Yếu tố khác: Tiền sử sanh non, ối vỡ nonNghiên cứu của Mercer BM và cộng sự cho thấy sự kết hợp giữa tiền sử thai kì trước có ối vỡ non, và thai kì lần này có chiều dài kênh cổ tử cung ngắn qua siêu âm, và Fetal Fibronectin (+) qua dịch phết âm đạo cho thấy làm tăng nguy cơ vỡ ối non trước 35 tuần gấp 10 lần (Bảng 1) [15]

Bảng 1 – So sánh nguy cơ vỡ ối non trước 35 tuần và trước 37 tuần thai kì dựa trên 3 yếu tố: tiền sử

ối vỡ non, chiều dài kênh cổ tử cung và Fetal Fibronectin

Ối vỡ non Trước 37 tuần (%)

Trước 35 tuần (%)

Thai kì trước có Ối vỡ non 10.5 4.8 %Thai kì trước có Ối vỡ non và thai kì này có Fetal Fibronectin (+)

15.4 15.4

Thai kì trước có Ối vỡ non và thai kì này siêu âm lúc thai 22 – 24 tuần đo chiều dài kênh cổ tử cung ngắn

23.1 15.4

Kết hợp cả 3 yếu tố 25.0 25.0DIỄN TIẾN TỰ NHIÊN CỦA ỐI VỠ NON [5] [8] [14] [17]

Chuyển dạ tự nhiên: thai càng non tháng càng kéo dài thời gian tiềm thời, phần lớn các thai đủ trưởng thành sẽ chuyển dạ tự nhiên trong trong 24 giờ:o    50% trường hợp vỡ ối sau 37 tuần sẽ tự vào chuyển dạ trong vòng 5 giờ [9].o    Vỡ ối từ 32 – 34 tuần trung bình 4 ngày sản phụ sẽ vào chuyển dạ và 93% trường hợp sanh trong vòng 1 tuần [9].

Nguy cơ ối vỡ lâu:o    Nhiễm trùng ối, nhiễm trùng hậu sản – viêm nội mạc tử cungo    Thiểu ối → thiểu sản phổi, biến dạng chi, chèn ép rốn,…o    Nhau bong nono    Thai chết trong tử cungo    Suy hô hấp sơ sinh (PPROM)TIẾP CẬN ỐI VỠ NON [2] [5] [8] [14] [17]

1.     Xác định tuổi thai2.     Xác định ối vỡ:

Bệnh sử ra nước âm đạo: đột ngột ra nước lượng nhiều, loãng, màu trong hoặc lợn cợn đục → tiếp tục rỉ rả

Thời điểm và thời gian vỡ ối Xác định nước ối:

(1) Nghiệm pháp Valsalva hoặc ho: khi đặt mỏ vịt, cho sản phụ rặn hoặc ho sẽ quan sát thấy có nước ối chảy ra từ lỗ trong cổ tử cung.(2) Nitrazine test:o    Thực hiện khi quan sát không thấy rõ có nước ối chảy ra hay không khi thực hiện nghiệm pháp nói trên.

Page 8: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

o    Đặt mỏ vịt, lau sạch âm đạo, cho sản phụ rặn hoặc ho sau đó dùng tăm bông hay kềm kẹp một mẫu gòn vô trùng nhúng vào dịch đọng ở túi cùng sau âm đạo rồi phết lên giấy thử Nitrazine.o    pH của dịch âm đạo có tính acid (pH = 4,4 – 5,5) khác với pH nước ối mang tính kiềm (pH = 7 – 7,5). Nếu có ối vỡ, nước ối chảy vào âm đạo sẽ làm pH của dịch âm đạo trở nên kiềm hóa và sẽ làm đổi màu giấy thử từ màu vàng sang màu xanh.o    (+) giả trong trường hợp có lẫn máu, tinh dịch, Trichomonas, dịch nhầy ở cổ tử cung, các dung dịch sát khuẩn có tính kiềm và nước tiểu.(3) Chứng nghiệm kết tinh hình lá dương xỉ:o    dùng que gòn nhỏ quệt vào túi cùng sau âm đạo rồi phết lên một phiến kính, để khô rồi quan sát dưới kính hiển vi.o    Sự hiện diện của hình ảnh dương xỉ giúp chẩn đoán xác định PROM với độ nhạy khoảng 96%.o    (-) giả: máuo    (+) giả: phết dịch nhầy ở cổ ngoài hoặc có lẫn tinh dịch(4) Tìm các thành phần trong nước ối (không thông dụng lắm trong sản khoa thực hành). Soi dưới kính hiển vi tìm chất gây, lông tóc của thai nhi, hoặc nhuộm với các phẩm nhuộm đặt biệt để tìm các tế bào biểu bì của thai.(5) Bơm chất chỉ thị màu indigo carmine vào buồng ối: sau khi bơm khoảng 1 ml Indigo carmine pha loãng vào trong buồng ối dưới hướng dẫn của siêu âm, nếu có ối vỡ khoảng 2 - 4 giờ sau sẽ quan sát có dịch màu xanh chảy ra trong âm đạo. Thử nghiệm này không nên chỉ định thường quy vì làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ối,… thực tế người ta có thể thực hiện thử nghiệm này trong trường hợp cần truyền ối để điều trị thiểu ối ở những thai non tháng cần dưỡng thai và cần loại trừ có vỡ ối kèm theo.[8] [5]

(6) Siêu âm:o    Chẩn đoán + theo dõi lượng ối thông qua chỉ số ối (AFI) →  thiểu ối hoặc vô ối.o    Ước lượng cân nặng, xác định ngôi thai, vị trí dây rốn và những bất thường khác.3.     Xác định nhiễm trùng ối [4] [17]:

Sốt, mạch nhanh, bạch cầu tăng, bạch cầu đa nhân trung tính tăng, CRP tăng → nghi ngờ nhiễm trùng

Chọc ối khi nghi ngờ nhiễm trùng ối (tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nhiễm trùng ối)o    Xét nghiệm sinh hóa, tế bào: đường giảm, vi khuẩn (+), bạch cầu tăngo    Cấy dịch ối → kháng sinh đồo    Xác định độ trưởng thành phổi4.     Xác định nguyên nhân:

Sờ xem tử cung có co cứng (nhau bong non, viêm màng ối). Theo dõi nhịp tim thai qua biểu đồ tim thai, nhịp tim thai nhanh hoặc nhịp tim thai

bất định là dấu hiệu của viêm màng ối, nhau bong non, chèn ép dây rốn. Tổng phân tích nước tiểu cũng như cấy nước tiểu. Cấy dịch ở cổ tử cung tìm Chlamyda và lậu; cấy dịch âm đạo, hậu môn, đặc biệt là

Streptococci5.     Lưu ý: hạn chế thăm khám âm đạo → khám âm đạo bằng tay làm nhanh vào chuyển dạ nhưng lại làm tăng nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh.→ Siêu âm đầu dò âm đạo có thể dùng an toàn để đánh giá tình trạng cổ tử cung ở bệnh nhân ối vỡ non mà không làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ối.CHẨN ĐOÁN CHÍNH XÁC: Chỉ cần hỏi bệnh sử, làm thử nghiệm Nitrazine, chứng nhận kết tinh lá dương xỉ thì chẩn đoán chính xác lên đến 93,1%CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT(1) Són tiểu: Thường thì không ra nước nhiều và cũng không rỉ rả liên tục như trong vỡ ối. Ngoài ra nước tiểu có mùi khai và có pH acid.(2) Huyết trắng: Đôi khi nhiều và loãng làm dễ lầm với vỡ ối. Phân biệt bằng cách hỏi bệnh sử kỹ và khám lâm sàng cẩn thận.

Page 9: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

(3) Dịch nhầy cổ tử cung: Ở giai đoạn cuối thai kỳ hoặc bắt đầu chuyển dạ, cổ tử cung hé mở sẽ tống xuất chất niêm dịch ở cổ tử cung ra ngoài: nhầy, dai và thường có lẫn ít máu hồng.XỬ TRÍ [2] [5] [8] [14]

THAI 24 – 31 TUẦN: Cố gắng dưỡng thai1.     Corticosteroids [10] [18]

Tiêm bắp Betamethasone 12mg/24 giờ x 2 ngày hoặc Dexamethasone 6mg/ 12 giờ x 2 ngày.

Sử dụng trên 2 đợt có thể gây giảm cân nặng thai nhi, giảm chu vi vòng đầu và chiều dài cơ thể2.     Quản lý nhiễm trùng [4] [5] [8] [14] [17]:

Cấy dịch cổ tử cung, âm đạo, hậu môn Việc sử dụng kháng sinh bên cạnh hiệu quả ngăn ngừa nhiễm trùng cho cả mẹ và

thai đã được chứng minh là giảm tỉ lệ viêm nội mạc tử cung hậu sản 43%, giảm tỉ lệ nhiễm trùng bào thai là 32%, mà còn làm giảm tỉ lệ chuyển dạ do đó được khuyến cáo sử dụng thường quy trong trường hợp cần kéo dài thai kì khi ối vỡ non để kích thích trưởng thành phổi thai. [11] [12] [18]

Kháng sinh phổ rộng:o    Tiêm mạch 2g Ampicillin hoặc 250mg Erythromycin mỗi 6 giờ trong 48 giờ sau đó chuyển sang uống 250mg Amoxicillin hoặc 333mg Erythromycin mỗi 8 giờ/ 5ngày.o    Hoặc tiêm mạch 1 – 2g Ampicillin mỗi 6 giờ trong 24 giờ sau đó chuyển sang uống 500mg mỗi 6 giờ trong 6 ngày.o    Hoặc Erythromycin 333mg mỗi 8 giờ trong 7 ngày.o    Nếu có chỉ định mổ lấy thai do nhiễm trùng ối → nên phối hợp thêm Clindamycin mỗi 8 giờ → diệt vi khuẩn kị khío    Không đủ dữ kiện để so sánh phác đồ nào tốt hơn tuy nhiên nhóm Macrolid (Erythromycin) dường như là an toàn hơn nhóm beta-lactam, đặc biệt là nếu sử dụng Amoxicillin và clavulanic làm tăng đáng kể tỉ lệ viêm ruột hoại tử về sau ở trẻ non tháng [8] [11] [16]

o    Hiện nay các nghiên cứu đều đồng thuận sử dụng kháng sinh không nên quá 7 ngày, vì việc kéo dài thời gian sử dụng kháng sinh ở những thai kỳ này là không cần thiết, mà còn làm chọn lọc dòng vi khuẩn kháng thuốc.

Hạn chế thăm khám bằng tay → có thể theo dõi bằng khám mỏ vịt Theo dõi mẹ:

o    Nghỉ ngơi, đóng băng vệ sinh sạcho    Theo dõi sinh hiệu 4 lần/ngàyo    Huyết đồ, CRP + cấy dịch âm đạo kiểm 1 – 3 lần/tuần.

Theo dõi thai:o    Theo dõi tim thai mỗi ngày 3 lần, Non-stress test mỗi 3 ngày,o    Siêu âm đánh giá thai nhau ối.3.     Việc sử dụng thuốc giảm co ở tuổi thai này vẫn còn bàn cãi.THAI 32 -33 TUẦN1.     Xác định tình trạng sức khỏe của thai nhi tại thời điểm tiếp nhận

CTG lúc nhập viện Xác định có thai chậm tăng trưởng trong tử cung hay không

2.     Corticosteroids3.     Quản lý nhiễm trùng4.     Hạn chế thăm khám bằng tay, nên khám bằng mỏ vịt để tránh nhiễm trùng.5.     Thuốc giảm co [1] [3]:

Chỉ sử dụng giảm co trong vòng 48 giờ để chờ đủ liều betene Sử dụng kéo dài thuốc giảm co:

o    Không cải thiện được kết cuộc chu sinh: không làm kéo dài thai kìo    Tăng nguy cơ nhiễm trùng ối và viêm nội mạc tử cung

Page 10: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

o    Tăng các nguy cơ của ối vỡ lâu: nhiễm trùng sơ sinh, nhau bong non, suy thai, biến dạng chi, thiểu sản phổi và thai chết…

Khởi phát chuyển dạ khi có đủ bằng chứng trưởng thành phổi34 – 36 TUẦN1.     Xác định tình trạng sức khỏe của thai nhi tại thời điểm tiếp nhận

CTG lúc nhập việnXác định có thai chậm tăng trưởng trong tử cung hay không2.     Corticosteroids: không khuyến cáo → Number Needed to Treat là 95 chứng tỏ hiệu quả của corticoid trong tuổi thai này là không cao, do đó Corticosteroids sau tuần lễ thứ 34 thì không được đề nghị trừ khi có bằng chứng là phổi thai nhi chưa trưởng thành qua kết quả chọc dò ối.3.     Chấm dứt thai kì:

Hầu hết bệnh nhân (90%) sẽ vào chuyển dạ tự nhiên trong vòng 24 giờ sau khi vỡ ối.Chờ chuyển dạ tự nhiên hay khởi phát chuyển dạ tùy thuộc mong muốn của bệnh nhân. Nên tư vấn với bệnh nhân việc kéo dài thai kì có nguy cơ nhiễm trùng tử cung và viêm màng ối, thiểu ối, nhau bong non, suy thai, thiểu sản phổi, biến dạng chi,… Nếu có đủ bằng chứng trưởng thành phổi thì chấm dứt thai kì ngay.4.     Nếu dưỡng thai → Quản lý nhiễm trùng (tương tự như trên)5.     Thuốc giảm co: không có chỉ định đối với thai kì > 36 tuầnTHAI ≥ 37 TUẦN:

ACOG 2009 khuyến cáo chấm dứt thai kỳ đối với thai >37 tuần bị vỡ ối sớm, không đợi 12 – 24 giờ nhằm giảm biến chứng cho mẹ và thai. Nên khởi phát chuyển dạ ngay trong 6 – 12 giờ hoặc nếu thuận lợi thì nên chấm dứt thai kì càng sớm càng tốt.Chấm dứt thai kì tùy tình trạng cổ tử cung, ngôi thai, tình trạng thai, có nhiễm trùng hay không và mong muốn của bệnh nhân.o    Ngôi bất thường hoặc có những bằng chứng cho thấy thai nhi không chịu nổi cuộc chuyển dạ → mổ lấy thaio    Nếu có bằng chứng nhiễm trùng trên lâm sàng và không có chống chỉ định sanh ngã âm đạo, cho kháng sinh và khởi phát chuyển dạ ngay lập tức.o    Khi cổ tử cung thuận lợi → giục sanh với oxytocin.o    Khi cổ tử cung không thuận lợi → làm chín muồi cổ tử cung

Đề phòng nhiễm trùng:o    Nhanh chóng chuyển thai phụ lên tuyến có đơn vị chăm sóc trẻ non tháng nhẹ cân.o    Chưa đủ bằng chứng kết luận về hiệu quả của việc sử dụng kháng sinh thường quy khi ối vỡ ở những thai > 37 tuần: Tổng hợp từ 2 nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng cho thấy dùng kháng sinh làm giảm có ý nghĩa tỉ lệ viêm màng ối và nhiễm trùng hậu sản ở mẹ nhưng không hiệu quả cải thiện kết cục nhiễm trùng chu sinh. [6] [14]

o    Một số tác giả khuyến cáo chỉ sử dụng kháng sinh để phòng ngừa tác nhân streptococcus nhóm B nếu có bằng chứng cấy (+) ở tuần 35 – 37 thai kì, hoặc vỡ màng ối > 18 giờ ở những bệnh nhân không có kết quả cấy. [7] [19]

TÀI LIỆU THAM KHẢO:1     Âu Nhựt Luân. (2010). Quản lý một trường hợp chuyển dạ sanh non.2     Ngô Thị Kim Phụng ( 2008), Ối vỡ sớm, Ối vỡ non. Sản Phụ Khoa, Tập I, Nhà Xuất Bản Y Học, 321.3     Nguyễn Thị Anh Phương. (2010). Y học chứng cứ về các thuốc giảm gò.4     Alan T.N. Tita, William W. Andrews. (2010). Diagnosis and management of clinical chorioamniotis, from perinatology.theclinics.com

Page 11: Ối vỡ sớm, ối vỡ non

5     Anna Locatelli, Marianna Andreani, Vergani, P. (2007), Preterm premature rupture of membrane. Obstetric Evidence Based Guidelines Series in Maternal Fetal Medicine, Informa Health care, 138-149.6     Cararach   V, B. F., Sentis   J,   Almirall   R,   Perez-Picanol   E. (1998), "Administration of antibiotics to patients with rupture of membranes at term: a prospective, randomized, multicentric study. Collaborative Group on PROM." Acta Obstet Gynecol Scand, 77, 298-302.7     Chorioamnionitis, D. a. M. o. C. (2010). Management of Clinical Chorioamnionitis, from perinatology.theclinics.com8     Duff, P. (2011). Preterm premature rupture of membranes from uptodate.com9     Hannah ME, O. A., Farine D, et al (1996), "Induction of labor compared with expectant management for prelabor rupture of membranes at term." N Engl J Med, 334(1005).10    Harding JE, Pang J, Knight DB, GC, L. (2001), "Do antenatal corticosteroids help in the setting of preterm rupture of membranes? " Am J Obstet Gynecol, 184(131).11    Kenyon  SL, T. D., Tarnow-Mordi  W, ORACLE  CollaborativeGroup. (2001), "Broad-spectrum antibiotics for preterm, prelabour rupture of fetal membranes: the ORACLE I randomised trial." Lancet, 357(979), 88.12    Kenyon S, Boulvain M. Neilson (2007), "Antibiotics for preterm rupture of membranes". Cochrane Database Syst Rev 2007.13    Lei H, K. R., Furth EE, et al (1999), "Amnion type IV collagen composition and metabolism: implications for membrane breakdown." Biol Reprod  60(176).14    Mercer, B. M. (2007), Premature Rupture of the Membranes. Obstetrics - Normal and problem pregnancies 5th, Elsever, 713.15    Mercer BM, G. R., Meis PJ, et al ( 2000), "The preterm prediction study: Prediction of preterm premature rupture of the membranes using clinical findings and ancillary testing. " Am J Obstet Gynecol, 183(738).16    Mercer BM, M. M., Thurnau GR et al. (1997), "Antibiotic therapy for reduction of infant morbidity after preterm premature rupture of the membranes: a randomized controlled trial." JAMA, 278(989).17    Myers, V. S. (2007), Preterm premature rupture of membrane at or near term. Obstetric Evidence Based Guidelines Series in Maternal Fetal Medicine, Informa Health care, 161-164.18    Roberts D, D. S. (2006), "Antenatal corticosteroids for accelerating fetal lung maturation for women at risk of preterm birth." Cochrane Database Syst Rev, 2.19    Schrag S, G. R., Fultz-Butts K, et al. (2002), "Prevention of perinatal group B streptococcal disease." CDC, 51, 1-22.