www.overseasmon.org ေလဿင္ ၉။ ဇာန္နဝါရ႘၂၀၁၃ No. 9, January 2013

buJRupjwW· gkUbwjtU|gItaj Dzkjlwj buJRupjgkUmnj ×UqN.·/iutj eadI 16 bWwjkL·â ltUbuJgHj gW·SuEektj v,K[ê sMtjqmÐJlwj nkuEB.q.bwjtU|gI Jente do reino do Pegu mgW·aDipP>yj (People of the Kingdom of

Pegu mNihjek.nj;Õcjbeg>&;Õcjmnj) tuYpLnj Chamaose-Pegus mgW·aDipP>yj (They call themselves

Pegus v,ek.jzkuv,taj beg>) p:YRupjwW· puOgW·SuEektj buJky[iÕcjky[wjmnj mpз buJl½kjkw> mNihj]tÕhj mNihj|boâ buJTmicjk:iÕpj eku.· buJ\pcj msW·eq.j mNihj]tÕhj mNihj|botajkuJ quJkuE ar.tNhjbWYmgLiÕcjrâ

mukjlikj pRUpr.

3â pRuicjK[IDr.cj mnj;Õcjqa.cj 7´´ likjducjsIercj percjK[IDr.cj km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj qN.· (2012) n.YS.njmnjh·q. (v,aupjk.) 13â gek.·pLtroeb.j;ÕcjmnjtMi n.Yh·q./iupj;.Y´ n.Yh·q.biunjKiucj

SuEgb kuek.nj;Õcjqa.cj p:Ygitu eg[.nj 24´ qN.· 2012 23â /·kjKY>gL.Y a.YkM.YpuOe}t· (9) n.YbITwj mnj\z.

buJRupj lhicjsiutj qWkj]qnjgau· percjpv.ek.njgkUmnj p:YqBcjk[.jtMaj (kW.njkM.wkj) qN.· 2012â p:YqBcjtCYpTmgHj gek.·gItmnj (mnj)´ tCYdutiygHj epnjnJf[wj (bM.) tCYlkÒrogHj p>w>\mêe\ztj (mnj) roq.jwW· lhicjsiutjtuY gL.Y]qnjgau· qWkjpercjpv. B.ek.njgkUmnjrâ

pRuicjK[IDr.cj mnj;Õcjqa.cj

gitueqtjetnjp> 23 gHj gek.·mnj awjqetl[. ekL.njqBcjek.·DRuJ ezN.j mr×ukjkuE 16 w> p:Y;Õcjeknj ebrjr.tuY RuYsHjmNihjt.l[iÕcjgek.·gHj n.Yl[,Twj quwÀBu· gW·ducjRuYsHj nddHjxkÒ#â p:YqBcjek.·DRuJezN.j ek.njgek.·quJ faiutj tiunjsiupj 36 tLtuY K[pjgNnjpercj gek.· percjgkUercjqkaj bWYmmipj \mhjaiutjrâ ”aYsekL.nj kemL.nj percjgkUmnj ×UaYskligW·ayukj 17 qN.·etajrâ lMÕhjaY bWYmeRHjeqHjrogo mipj\mhjgHj SkjyiukjegLcja. percj gkUmnj nddHjxkÒ# p:Ygek.·mnjawj qetl[.wW·râ” roq.jwW· n.Yl[,Twj v,mdHjxkÒ#tMi huJrâ n.Yl[,TwjwW· ekcjyiukjegLcjlwj t.l[iÕcj nddHj bhuEkm?tI p:Yeb.j;ÕcjmnjtMirâ ”ker.mj v,t.l[iÕcjtNhjtajgHj puOtaj ekL.nj a. v·cjgek.·wW· gW·ezN.jem.wjtiunja. er.cj” roq.jwW· v,SkjhuJrâ

xkÒ#e}t· n.Yetnjeaelwj Skj yuikjegLcja. p:Ygek.·bhuEkm?tImqunj tL ker.mj n.YqIrimnjS.nj´ n.YpÒo (Nai Pakao Sotbrill)´ n.Ye;njpLh·q. eku.· mipÒo}qoer.eg> (Mi Pakao Sond

Rogo) tajrâ B.ebÐ.njlikjmnjgHj n.Yel.kS.njmi ektjt.l[iÕcj´ erdIey.mnjgHj p·cjet.YkuE n.Yek.njti er.eg>â n.YewnjeT.tjgHj gW·ducjRuYsHj mNihjl[iÕcjSkjeS.·asIaznjpercjmNihj´ n.Ywcjn.YgHj ektjl[iÕcj p:Ygek.·pRuicj

anjl.cjtuY n.Y\zh.njgHj Skjektj t.l[iÕcj mekL.njpRuicjdIwIdIâ gek.·v, |bomnjgHj mipÒoqnj Skjektja.t.l[iÕcj gek.·mnjawjqetl[.wW· sdkjptnj lwj ×UqN.· 1996 tuY ef[hjlwjqziucj p:Yeknjebrjr.tuY Rucjmnjsp·kjkL.aiutjgHj ×UqN.· 2005 nkuEasIaznjaluEaqI (the initiative of Office of Multicultural

Affairs by ACT Government)´´

ek.·DRuJezN.j gek.·mnjawj qetl[. mrnukjkuE 16 w>

n.Yem.cjem.cjeq.cj, mdHjek.njn.YeK[tjeq.cj mhuJdM·cjgl.nj p:Yek.·DRuJezN.j

qBcjklajayuw¶i qIlw¶i p:Y;Õcjeknjefrjr. qN.· 2012â gek.·mnj eknjefrjr. ekL.njqBcj at,q}kánjqN.· 1374 tuY quJekL.nj qBcjklajmNihjayukjezN.jtajkuJrâ p:Ygek.·mnjawjqetl[gHj mNihjayukj ezN.jgkUmnj ×W·tpHjtLgkUawjqetl[. v,|bomWYtLtaj klajpUzov,tajrâ ”tCY$ajgHj dHjtCYmqL,duhjercjqkajtuY dHjtCYmklajpUzomimzkurâ” n.Yefqicj \z. v,ayukjezN.j eku.· n.yk gek.·mnjawjqetl[.huJrâ ”puOgW·ekL.njqBcj$aj p:Y;ÕcjpuOtMi$ajgHj

puOtajmipjsiutjbWYmel.njrâ muhiutjer. etHj cCÕhjm,aKiukjkN.puO ×U;ÕcjmitimpuO etajgHj puOgW·bM·kjT½,dN.Y$ajâ v,qMtj puOtaj Skjyuikjektj aKiukjkN.

$ajer.cjgHj aYsMIektjrâ” roq.jwW· n.Yel.kS.njmi v,t.l[iÕcj mekL.nj qBcjgHjhuJrâ

omcc, 9 / p. 3

gek.·mnj(dinjmkj) ekL.nj qBcjducjtLÕcj duxkÒ# gek.· v,|bomnj miek.njS.njnnj

p:Ygitueqtjetnjp> 13 gHj gek.·mnj dinjmkjtaj ekL.njbdHjqBcjSuEgb kuduxkÒ# gek.·v,|bomnj miek.nj S.njnnj p:YRucjeynjqN.cjp·cjek.· ;Õcjrnjn.´ ;Õcjdinjmkjrâ p:YqBcjgHj ek.njgkUmnj mN·Õp:YedqgHjkuJ ek.nj;Õcj dinjmkjtajkuJ tiunjsiupjtuY ekL.njqBcj ducjtLÕcj miek.njS.njnnjrâ p:YqBcjgHj miek.njS.njnnj huJloT½, percj kemL.njgek.·v,taj eku.· ak.Y ar.mktuEdHj }ko×Uap:Y;Õcjmnj&bM.etaj s|p·cjlH.Ya. ×UaluEaqItLawuEpN.nj dHja. aluEaqIpN.njr.·tuYâ }ko×UssNqwjtuY nkuEgek.·mnjdinjmkj

ekL.njqBcjtCYdHjmNihj miek.njS.njnnj nkuEaKiukjaliukj ;Õcjdinjmkj mdeyHj dWkjtCYdHjmNihj buJdinjmkjrâ Sg, tCYgHj dHjtCYv,dHjmNihjhW·eqcjrâ nkuEasIasxj qLÕcjptiunj kS·cjpercjmNihj ap:Y;Õcjmnj

bM.tuY ×UaluEaqIdinjmkj mekL.nj asIaznj kuEpv.qWkjek.nj;ÕcjbM. ap:Y;ÕcjdinjmkjtuY miek.njS.njnnj kLÕcjtiunjsiupjtuY msiupjkLÕcj ;Õcjdinjmkjrâ

qBcjek.·DRuJelMcjqN.· gek.·mnj ;Õcjnwjew

gek.·mnjnwjew ekL.njbdHj qBcjek.· DRuJelMcjqN.· p:YgitudIe\znjp> 29´ 2012 gHj K[pjgNnjpercjkemL.nj mtuYkLÕcjkuJ psËÕpPnjwW·kuJ quJikuE asIaznjkemL.njgt gmLiÕcjrâ

omcc, 9 / p. 4

gituem 26´ 2012 gek.·eynjqN.cj mnj ;ÕcjwHtjwucj n.Yf·cjq.cjmnj k:iÕkj k:iÕpjtuYa.siupjqBcjgek.·;ÕcjaqH[ (Asian Festival) p:Y;Õcjkwjl.mjb>tj tWEÕr,aEuh.YaEurâ elHjT½,eynjqN.cj mnj/>dWkj dWkj\mem.wjlCJ kuE dWkjtL eÆ.ajnnj quJkEuaep>tjkWicj kWiÕk-jeynjqN.cjmnjr´ minnjTwjdeyHjdWkjtuY n.YS.njn.Y miS.Yeynjnnj n.YpÒoa·cj n.YpupFq.r n.Yz.gr n.S.njticjtaj

ticjtiukjaiutjr´ qBcjwW· ekL.njbdHjkLÕcj zM.pjzM.pjqN.· sptmj×UqN.·(1995) etajrâ

v,fnjznjqBcjtajhuJ y,qN.·elwj gek.·mnjwHtjwucj kLÕcjelHjkuEpLnjer.cjgHj v,taj sMIektjrâ (mrc)

mnjwHtjwucj T½,eynjqN.cj p:Y;Õcjkwjl.mjb>tj(qj)

tCYqMtjmnjalnjpTm p:YkMinj;Õcjaemrik.nj ek.njcC.jqMtjtaj mk[iÕcjlwjky[iÕcj mnj mtCinjlwjal.·mnj/iupjTwjtuY mzkj tiunjqBcjkN. gtmNihjgmLiÕcjgHj dHjar. mp·kj$. aeqah.nj tCYqMtjmnj alnjpTm p:Y;Õcjaemrik.nj wHtjwicj râ r·cjektjmà, tupjtov·cjro mT½, lkjqnj qMtjmnjtaj SkjyiukjegLcj a. t.l[iÕcjgkUmnj meqHjdM·cj v·cjgW· siupjtiucjpÒomnj mrnjtMajlwj dHjm.njrâ ”tCYv,|bomnjgHj v,tajT½, lkjqnj misobu´ tCYh·q.wtIluJgHj v,tajekL.nj bdHj e;njpN.njtuY bHjbNÕhj zuzbolKMIqcj taj md,ducjs·cj md,ducjgsiutj´ spjkuEtCY

qMtjmnjgHj puOd,T½,buJ\pcjmWYmWYq.jeTkj” n.Yrtjtj huJkuEkqpj p:YqBcjkN.gHjrâ miwlÊrISJmnj (miquEquE) v,mdHjxkÒ# gek.·qMtjmnjwHtjwicj eq.cjkl, pRUqMtjgL,ti mkuE\dhtj p:YpercjpLnj gt,bL,/,aIeg[pj´ tUnIyH.tajtuY v,sN,gek.·edqn.n.tajelwj tiunj siupj huJgl.nj p:YqBcjkN.gHjkuJrâ

tCYqMtjmnjgHj /iunjr plwjsMtjqmÐJ p:YgitudIe\znjp> 28 kuJelwj r·cjkuEtCY kM.tjkemL.njtuY qN.·$aj v,taj ekL.njbdHj p:YdIe\znjp> 30 râ /iunjr tCYqMtjmnj mhuJlwjkuJelwj ek.nj gkUmnj nkuEawYn.n.q.j tiunjsiupjkuE \dhtj \gÕ\gÕ|gJÕ|gJÕaiutjrâ (mrc)

qBcjkuEl.pjkW,B. eku.· ptiunjgunj sr.Y as.B.mnj

l[iÕcj#.npv. gek.·a.mja.|zI k:iÕpjk:iÕpjtuY ekL.njbdHj qBcjkuEl.pj kW,B.mnj eku.· ptiunjgunjsr.Y as.B.mnj p:Ynwjewp> 24´ 2012â ×Ugitueg[.njgHj sp·kjkLÕcjlwj tnj bet.njlikjmnj xtu kvcjtuY bet.njlikjmnj pWiÕcj (5) gitukuJ mdHjrâ ”ek.njcC.jmkLÕcjsiupjtiunjlwjB.gmLiÕcj eqà.ajSuEgbekL.ajk: v,qkaj eqà.ajhuJaerwjmnj´ eqà.ajbHjlikjmnj K[êlikj mnjbuJbuJ$ajgHj dHjcCÕhjm, qWkj an.gtjek.njbWY}ko sobWYgt puOtaj bWYmel.njrâ” n.YtiQ v,mdHjl[iÕcj#.npv.huJrâ

ek.njcC.jkW,B.mnjtaj epL.pjlwj srcj /iutjkL·tLdHjkuJ elwj k.lmkLÕcj siupjbet.njekWhjhjgHj /iutj (70) tL dHjrâ tnjbet.njlikjmnj xtukvcj p:Y;ÕcjwHtjwucjwW· quJqN.· $ajmà, p·kjgW·a. (13) qN.·tuYrâ (mrc)

omcc, 9 / p. 5

eb.jkelcjdkjpÐnj;Õcjmnj ;ÕcjwHtjwucj ekL.njbdHjtCYpLnjgt, mr×ukjkuE (65)w>

p:Ygituawjegtj 1´ 2012 gHj eb.jkelcjdkjpÐnj;Õcjmnj ;ÕcjwHtj wucj ekL.njbdHj tCYpLnjgt,mnj mr×ukjkuE (65)w> gHj k:iÕpjqÒiÕpj gek.·mnjgmLiÕcj mpз n.Yek.njykÉ´ mik[It.nj´ mizwjbutaj tiunjsiujpjlwjrâ “ek.njmnjmsiupjaemrik.njtaj lPwiutjsperc-jkemL.njmnj p:Y;ÕcjmnjetajtuY biucjT·kjpcja. kemL.njpLnjgt, mnjvigHj btiukjefA.wj$. p:YtCYgHjrâ

gek.·v,\bomnj ;Õcjaemrik.nj ekL.nj bdHj tCYv,\bomnj eku.· ek.·DruJezN.j gek.·v,\bomnj epcj 9 w> p:Ygitum.tj 14´ 2012gHj gek.·v,\bomnj edqtNhj tNhjtaj zkjkLÕcj ;ÕcjwHtjwucjtuY ekL.njbdHjqBcj p:Y\zpjqBcjDwjmnj p:Y;ÕcjwHtjwucjr´ tCYgHj v,taj kEud>njf>pjqcj p·kjKnj kN. nkEut.l[ÕicjmWY´ bHjlikjlel.cj ]t, nkEuB.q.mnj eku.· acjglikj´ k:Õipjqkiupj gek.·gmLiÕcj huJgl.nj mdHjaiutjrâ tCYv,\bowW· qPsMtjqmÐJ kuEtCYmisobudHjmNihj tuY gek.·v,\bomnj aemrik.nj eku.·

K>end>taj ekL.njkLÕcjgW· (9) w>râ mWYaSkjDwj gek.·v,\bomnj ;Õcjaem rik.nj ekL.njqBcjek.·DruJezN.jr´ p:Ygek.·ezN.jgHj v,sN, ×Uedqa]knj

eku.· wHtjwucjt· qCIgLipjpercjkemL.nj gek.·mtuYkLÕcjetajtuY qIkLItopercj kemL.njgek.·#.njgtrâ (mrc)

tCYv,\bomnj eku.· ek.·DruJezN.j gek.·v,\bomnj alu·;Õcjaemrik.nj

gkUmnj mtnjtodM·cj p:Y;ÕcjwHtjwucjgmLiÕcj a.T½,Sס p:YgtmukjRucjeqN.wjDwj p:YwHtjwicj p:YtCYh·q.wtIluJgHjtuY qcj/> zkukuJ´ ek.njcC.jqMtjgmLÕicjkuJ mNihj ezN.jezN.jgmLÕicjkuJ quJfaiutj( 51) p>

lupjjr´ n.Yp>njTwj v,mNÕ·l[Õicja.mja.qI k:ÕikjpjtuY aKicjed>wjtCYmWYn.;IduE/>n.;I T½,togHjtuY bHjkv.cj likja.tjmikj nkuEB.q.mnj kuE eanjglikj />

B.q.râ p:YaKicjed>wjtYC sHj/>n.;I kwkjgHj ek.·v,qkaj p:YB.tuY nêgHj nkuEkWIskjB.ezN.jmWYmkuJ nkuEkWIskj meqMhjtajkuJ titja.T½, Sסaiutj râ

eb.jkelcjdkjpÐnj;Õcjmnj ;ÕcjwHtjwucj T½,Sס p:YtCYh·q.wtIluJ epcj 255 qN.·

tkÒquiljek.njgkUawjqetl[.(ANU) #.nb[êh. eku.· percjsuEdN. (Strategic and Defence Studies Centre) rnjtMaj mikjgW·ptiunjsr.Y p>em.kÉ dI bwj (Prof. Des

Ball) myuikjegLcj KN·bdHjekL.njdM·cj percjmeScjkuE b[ê h. alu·mWYluikj pWiÕcj 25 qN.· eku.· msp·kjpÐitjlikj Insurgent Intellectual tuY ×U#.neynjqN.cj gek.·mnjawjq etl[. a.elHjT½, aKiukjkN.mnjkuJrâ p>em.kÉbwjwW· yiukjegLcjkLÕcjdM·cj p:Ygek.·mnjawjqet l[. nddHjn.yk qN.·bWYmgLiÕcjgHjr nkuEgek.·elHjmnj taj gW·a.ptiunjsr.Yv,gHj mipjto siutj bWYmel.nj aiutjrâ

eynjqN.cjmnj gek.·mnjawjqetl[. a.elHj p:YtkÒquiljek.njgkUawjqetl[.

omcc, 9 / p. 6

nid>nj gkUmnj msuipjm·cj;ÕcjqA.cjtaj pek.·pekwjgW· \dhtj 4 edq aemrik.nj´ awjqetl[.´ kend> eku.·yUer.pj tuY dkjptnjkLÕcj km?tIp·cjek.·mnj;ÕcjqA.cj s×UqN.· 2006 gitu effwjw>rI sMtjtCY 5 et·gHj ev.nj]kpjkLÕcj (7)qN.·râ qN.· 2013 gitu effwjw>rI 5 $ajmà, epcjto(7)qN.·er.cjâ rnjkuE gek.·;Õcjedq mp>lupjdM·cj p:Ykm?tIp·cjek.· mnj;Õcj qA.cjtajkuJ´ v,ktuicjkMhj BuicjK[IDr.cj kuEm·cj\dtjtaj kuJ´ quJkuEv,sN, mp>lupj K[IDr.cjdM·cjtaj eqà.·qCIgLipja. percjkemL.njm.njtuY nkuEkm?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj m¡,K[ê ptuinjT½,$. likjducjsIercj percjK[IDr.cjpuOer.cjâ likjducj sIercjwW· qPaDikkuE percjK[IDr.cj qN.· 2012 tuY ptuinjT½,$.lwjrâ p:Yar. mK[IDr.cjdM·cj percjkemL.njgHj qWkjgW·tJektj ak.Yar. ddHj;.· dNY>dHjdtuYfuEtajgHj qWkjgW· Skjgs.nja.´ aKnj;Õinjl[ dHjaKkjaKuYtajgHj v·cjgW·bepcja.\dhtj SkjercjtLÕcja.pLnjtuY ducjsIercj ptuinjT½,$. atuicjbWYqMwj $ajrâ percjK[IDr.cj qN.·(2012) qN.· 2012 skLÕcjbkjhW·gt.pj ×UkuE gek.·p·cjek.· percj gkUmnj ( MAU) k:ÕikjpjekL.njbdHj ek.·DRuJezN.j percjgkU mnj alnjS-m sMtjtCY 18 ø 20 & 2012 pWÕicj 3 tCY p:YkW.njbl,dunjfã edqpWIpWêbhuE eb.j;ÕcjmnjtMigHj d·kjt. pv.mnj´ n.YS.njmnjh·q.´ n.YpMikjS.nj´ n.Year.mnj´ n.YS.njeTkj taj tuinjsuipj nddHjv,sN, mnj;ÕcjqA.cjrâ

ek.·DRuJwW· nkuEv,sN, tIlpuinjpuinjqcj´ qM.percj;ÕcjkW.nj´ ek.njpN.nj´ aË.B.´ aË.gxÕY´ aË.pRuicj eku.· qMtjtaj ×Uedq 4 bWÕicj´ v,sN, 100 tL \pcj\pcj tuinjsuipjlwjrâ p:Yek.·DRuJezN.jwW· bWYetMcj qIkLIa. aKnjma.k:Õipj gek.· p·cjek.· aD>njgt´ percj]qnjgau·gkU´ percjdkjptnj kLtjTwj (p>lIm.nj)´ aKnj ed·>pnjepH.j eku.· pC·kja|p·cj alH.Y percj;ÕcjkW.nj ;ÕcjpuOrâ qWkjgW·dkjptnja. kLtjTwjgkUmnjmWYgHj aeG.gs.njdM·cjrâ kLtjTwjgkUmnj gW·dHjkLÕcjm.nj kuElwj aKicjpWÕicj (2)qN.·tuY lMÕhjmà, ]kpj epcja. (1)qN.·râ p:Ygitu g[njn.w>rIgHj huitjv,t.l[Õicjtaj tuinjsuipjlwj ek.·DRuJezN.jkuJ´ gitueffwjw>rIpLnj ;ÕcjedqgmLÕicj d,gs.nj K[IDr.cjdM·cj qWkjqBcjkN. tCYek.njgkU ;Õcjv,kuv,tuY gitu effwjw>rI 26 gHjmH gW·ekL.njek.·DRuJ alnjpTm elMcj (1) w> m.njrâ p:Yek.·DRuJ elMcj (1) gHj gek.·mnj dinjm.tj eq.cjkl, $. ddHjr v,tajp·kjlwjkm?tI T·kjpcj bL,/,ek.njgkU mnj´ km?tIpv.´ km?tIeynjqN.cj tajrâ gek.·mnj nwjew dkjptnjkLÕcj epcj 7 qN.·tuY v,taj dtUluicja. lÐê OMCC atuicje}t·pLnjrâ gek.·mnjyUer.pj T·kjpcj a. ]qnjgau·gkUmnj 2 tMajkL·er.cj q.jwW· ptuinjT½,$. lwjrâ v,sN, MAU´ v,sN, OMCC eq.cjkl,$. percjv,taj mtuinjsuipjlwj ek.·DRuJezN.j percjgkUmnj alnjS-mrâ mWYaKicjDwj likjwcj;Õcjh·q.wtI k[.jezN.jeqW.· v·cjgW·tkj ]t,ptitj´ kw, CD tCYh·q.wtIluJgHj kL.YB.q. agálikjtuY v·cjgW·Skjptitj´ kw, CD ek.·DRuJezN.jgmLÕicjgHj

omcc, 9 / p. 7

n.YS.njmnjh·q. (v,aupjk. km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj)

likjducjsIercj percjK[IDr.cj km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj qN.· (2012)

pek.·pekwjtuY v·cjgW· Skj]t,a.â tuYpLnj ek.njcC.jtaj v·cjgW·tcjyMÕmnjgHjelwj kuElwjkqpj×W·râ p:Y gitum.tj(RHj) 19 gHj ekL.njqPek.njDRuJ elMcj (2) w> tuY qIkLI$. spjkuEp>lIm.nj ;Õcjnwjew´ likjkuE kqpj gek.·vIqMhjgkUmnj qWkjkLtjTwjmnj´ aK>eb.j;ÕcjmnjtMi ed·>pnjepH.j v·cjhW·dHja. buJe;· (aluEaqI) esHjsuitjqM,´ buJzkuesHjsuitjelwj v·cjgW·p>lupjgHj qWkjgW·K[êa. likjkuE kqpj kueb.j;ÕcjmnjtMikuJ´ buJ\pcjdkjptnj OMCC qPqzuicjkuE gek.·edqgHj v·cjhW·gW·wuitja. q.jwW· qIkLIlwj×W·râ gituea|bo 8 ekL.njqPek.·DRuJ elMcj (3)w> gHj qIkLI $. spjkuE epY>RuYm.Y (2015)râ p:YgHj kuElwjlv.tj eb.jluEzN,zN, sW·suitjqLYqLYl,l,elwj×W·´ lÐêlv.tjgHj etM.jkuElv.tj percj;ÕcjkW.njmà, gpjwjer.cj dHjkL.elwj d,dHjDwicj percjgkUâ huitjdHjq.jgHjtuY eb.jpercj;ÕcjkW.njmnj d,pek.· d,pKuicjptuinjer.cjgHj kuEkLÕcjkqpjauitjrâ gituea|bo 15 gHj qPek.·ek.·DRuJ elMcj 4 w> tuY qIkLI $. kisËeb.jmnjp:Y;Õcj (2) eb.j v·cjgW·p·cjdHjmWY´ p:Yeb.j 2 gHj mWYeb.jDwjehcj p>lupjm·cj p:Y MAU´ eb.jmWYgHj hW·p>lupjtuY pvIw>tj´ dHjm.njmà, p:Yek.·DRuJ MAU gHj v·cjgW·Bikj quJ (2)eb.j´ eb.jmWYmWY hW·mikjp·cj tJkL,mà, d,dtUluicja. mWYlP.j eTkjer.cjgHjelwj kuE$.kqpjtuY ef[·kLÕcjqàÕtjqW.tj K[êlikj kuEbsuipj eb.jmnj (2) eb.jrâ qWkjgW·K[êlikj pvIpvpj kuEpsuipjeb.j (2) gHj kuEkLÕcj t.l[Õicjku n.YS.njmnjh·q. râ

mWYaSkjDwj v,lCÕE kuEkqpj p:Yar.ezN.jpMwjptuinj percj K[IDr.cjgkUgHj gek.·\dhtjezN.jgHj pelwjgLÕicjK:cj dHjdtuYfuE gLÕicjK:cjtuY´ gek.·\dhtjezN.jgHj hW·K[IhW·ekL.njmWYq.j gLÕicjK:cj dHjlelcj gLÕicjK:cjer.cjâ gitu ea|bo 22 p:YkuE mekL.njqPek.·DRuJ elMcj 5 w> gHj qIkLIpercj T·kjpcjK[IDr.cj tCY;Õcjmnj h·q.wtIluJrâ ef[·qàÕtjqW.tj qWkjgW·T·kjpcja. 700 dwjl.aemri k.njtuY ]qnjtajgHj ptitj$. ×Ugek.·mnjyUrâ v·cjgW· ptitj$. ×Ugek.·mnj dinjm.tj 350 dwjl.´ eku.· ×Ugek.·mnj nwjew 350 dwjl.tuY qWkjgW·K[êlikj ektjaSkjkuE gek.·kuEpv.qMtjmnjgHj kuEkLÕcjt.l[Õicj kud·kjt.n.Ypv.mnjrâ gitueg[.nj 3 p:YkuEmekL.njqPek.·DRuJ elMcj 6 w> gHj qàÕtjqW.tj$. qWkjgW·gluicjptuinj ]qnjB@. km?tI p·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj OMCC ×UkuE 3000 dwjl.gHj Tpj gluicjptuinj 3600 dwjl.er.cjâ dHjq.jgHjtuY p:YkuE mWYmYWedq ptitjkuEm·cj 1000 dwjl.gHj gluicjptuinj 200 dwjl. aemrik.njtuY mWYmWYedq v·cjgW·Skj ptitja. 1200 dwjl.râ lÐê]qnjB@. mrnjgHj r·cjkuEak.Yar.YtuY gluicjptuinj´ ×ukjef[·tuY T·kjpcjsk.a.er.cjâ p:Yek.·DRuJjgHjehcj gek.·mnj alu·aemrik.nj ptiunjncj srcj v,sN, OMCC 4 tL´ d·kjt.pv.mnj´ n.Ybv. Twjwcj´ n.Yrtjrtj eku.· n.Yg·cjS.nj tajtuY quJkuE arnj 3 tL´ n.YtuicjTwj´ n.Yqà·cjtuicj´ n.YS.njmWY tajrâ

buJRupj v,aupjk. km?tIp·cjek.·mnj;Õcjqa.cj n.YS.njmnj h·q. huJptiunjT½,dM·cjlv.tj p:YqBcjek.·DRuJezN.j percjgkUmnj alnjS-m

omcc, 9 / p. 8

gitueg[.nj 11 gHj ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 7 w> râ p:YgHj K[pjznj percjK[IDr.cjtCYpLnjgt,râ edqv,kuv, zM.pj kW.njv·cjgW·ekL.nj bdHjptuinjaKnjkN. tCYpLnjgt,râ qWkjgW· mCÕhjptuinj suitjD>tjS.njgkU´ gW·bm·kjRupjro q.jgHjm.nj esHj percjsסtuY v·cjgW·SwjmCÕhjptuinj q.jwW·kuElwjkqpjrâ eb.jmnj />gHj 2014 auitjmH p·cjmà, lzuYel.nja.er.cjâ ywjsuitjD>tjp·cj ×W·m·cjretHj v·cjgW·p·cj \phjhjâ q.jgW·hW· eqcjmà, v,;ÕcjkW.njtaj suitjD>tjTk,a.m.njer.cj q.jwW· kuEkLÕcjkqpjrâ tuYpLnj ef[·$.qàÕtjqW.tj K[êbsuipjlikjkuE eb.jpercj;Õcj kW.njp:Y;Õcj (2) eb.j taj alnj dutiypLnjtuY qWkjgW· K[êlikjgHj kuEkLÕcjt.l[Õicjku n.Ybv.Twjwcjrâ gitueg[.nj 24 gHj qPek.·DRuJ SuEkuE v,aupjk.n.n. eb.j;ÕcjmnjtMi n.Yh·q./uipj;.Y eku.· v,l[ÕicjSkjeS.· ;ÕcjqA.cj n.Yh·q. buinjKuicj tajrâ p:YkuE v,aupjk. eb.j;ÕcjmnjtMi eq.cjkl,$.gHj ed·>pnjepH.jlMÕhjgHj ]kpj tupjdM·cjkuE ed·>pnjepH.j 95 et·pLnjrâ S/uitje;·taj (aluEaqI) hW·huJptitj dpjpuO mUd,qPq.jluEDwjrâ kL.tY eb.jpercj;ÕcjkW.nj p:YbWÕicjeqN.wjkuE eb.jrpjlWhjtaj

v·cjgW·SuEv,qÒajm.nj eb.jdsuEds, eb.jpLnjgt,taj gs.njm·cjrâ gW·tkjk[. percj;ÕcjkW.njgHj hW·K[ÕitjpLÕitj$Jâ aKicjed·>pnjepH.j$ajgHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi gluicjptuinjdpj \dhtjarnj´ dpjestn.×W· q.jwW· v,aupjk. eb.j;ÕcjmnjtMi eq.cjkl,$.râ v,l[ÕicjSkjeS.·;ÕcjqA.cj eq.cjkl,$. spjkuEekL.nj percjpuinj\dpj´ qWkjgW·p·kjRucjgHj dinjm.tj(dj) kuE nwjew kuEm·cjaT·kjapcj×W· v,huJ$.râ gitu g[êl.Y 21 ek.jek.·DRuJ elMcj 8 w> gHj lP.jeb.j ;ÕcjmnjtMi duqÒÕipjpN.nj l[,gkU eku.· n.Yh·q.buinjKuicj tuinj suipjtuY v,taj lokl,s asIaznj qWkjv,taj eqà.·tuinjsuipj ek.·DRuJ g[InIb. qWkjgW·TPkjsMtjtY eqà.·suEdN> ek.njpN.nj ayukjhW·epcjrâ mWYaSkjDwj quJef[·$.qàÕtjqW.tj T·kjpcjpercjK[IDr.cj tCYpLnjgt, 600 dwjl.râ ]qnjgHj ptitj×UbWÕicj aemri k.njrâ qWkjgW·K[êlikjlel.cj]t,gHj kuEkLÕcjt.l[Õicj kun.YqIrimnjS.njeku.· n.YS.njmnjh·q. tajkuJelwj nkuE MAU ptitjlikj lel.cj]t,gHjtuY lP.jpuO$aj hW·d, K[ê´ ducjslikjlel.cj]t, MAU râ tuYpLnj likjK[wj mCÕhj

buJRupj (×UpY>) xkÒ# d·kjt.n.Ypv.mnj´ v,aupjk. n.YS.njmnj h·q.´ n.Ya·cjmCEÕ gek.·ekcjk.eb.j;ÕcjmnjtMi eku.· n.YTwjmnj xkÒ# eb.j;ÕcjmnjtMi DRuJdM·cjercjqkaj p:YaKicjzU ek.·DRuJezN.j percjgkUmnj alnjS-m

omcc, 9 / p. 9

ducjd>nj]qnj d·kjt.n.Ypv.mnj mK[êlwj qWkjedq aem-rik.njgHj Tpjkelcj qCIgLipj f:ÕikjbepcjtuY sk.qucjes.Y a. nddHj likjK[wjmCÕhj ducjd>nj]qnj OMCC pLnjrâ gitu awjgitj 12 p:YkuEekL.njqP ek.·DRuJ elMcj 9 w>gHj RuYsHj$. v,sN, qWkjgW·K[êlikj spjkuEpercjkLtjTwj ×UbWÕicj ;ÕcjqA.cj 4 tL d·kjt.pv.mnj´ n.YqIrimnjS.nj´ n.YbITwjmnj\z. eku.·n.Ybv.Twjwcj kuJrâ gitu awjgitj 26 ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 10 w>gHj v,tuinjsuipjtaj kuEkqpj qWkjgW·p·kjgek.· quetqn mWYrâ p:YaKicj|p·cjqL.Y aluEaqI$aj´ aKicjed·>pnjepH.jgHj nkuEgek.·mnj p:Y;ÕcjqA.cj v·cjgW·sukjlukjkuE gek.·mnj p:Y;Õcjet· mpt·kuE gek.·qcj´ gek.·qMtj´ gek.·mH.znj v,;ÕcjkW.njtaj gLÕicjcjm.njkuJ´ spjkuE eb.jpercj;ÕcjkW.nj gkUqA.cj p·kjlwjRucj p:Yedqedqmnj edqeb.j;ÕcjmnjtMigHj qWkjjgW·kuEd,sW·qtikuJ kuElwjkqpjrâ mWYaSkjDwj eTkjkuE d,p·kj gek.·lCtjpercjmnj (mpt·percj;ÕcjkW.nj´ percjeynjqN.cjj) Mon Study Group mWYrâ mUw>d Policy eTkjkuE md,ekL.njtajgHj eq.cjkl, kuE v,;ÕcjkW.njtuY v·cjv,;ÕcjkW.njtaj gW·kuE\dhtjDRuihj kualuEaqIm.nj d,fnjznja.er.cjâ qWkjgW·p·kjmtjkuE

v,;ÕcjkW.njtajgHj erdIywj Radio pMikjezN.jel.njrâ aKicj tCY$aj lv.tjpLnjgt, v·cjgW·m·kjtuinjkLÕcjgHj d,Skjpelwja.er.cjâ gituqitjetnjb> 9 gHj ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 11 w> tuY qIkLIa.likj ×UkuE gek.·p·cjet.Y kemL.nj ek.nj;Õcj arcj (Working group for Ethnic Co-ordinating) qWkjgW·ekL.nj ek.njDRuJezN.j gkUek.nj;Õcjarcjrâ p:YgHj qCIgLipj gL·cjesN.nj /uihjllmj ek.nj;Õcjarcj Road Map´ gL·cjesN.njaluEaqI Road Map taj×W·râ p:Yek.·DRuJwW· qIkLIqàÕtjqW.tj$. qWkjgW·K[êlikj kuEbsuipj ek.·DRuJezN.j gkUek.nj;Õcjarcj mekL.njbdHj ;Õcjz[cjm.Y ×W·râ qWkjgW·K[êlikjgHj kuEt.l[Õicjku n.YS.njmnjh·q.râ qA.cj×UgHj n.YqIrimnjS.nj ektjt.l[Õicj qWkjgW·tuinjsuipj ek.·DRuJezN.j gkUek.nj;Õcjarcj râ gitu qitjetnjb> 23 gHj ekL.njqPek.·DRuJkuJelwj v,sN, tuinjsuipjea.njel.njtuY S/uitjK[pjDRuJehcj dHjkLÕcjrâ gitu qitjetnjb> 30 p:YkuE ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 12 w> gHj duxkÒ# km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj n.YqIrimnjS.nj eq.cjkl,$. percjv,tuinjsuipjlwj ek.·DRuJezN.j gkU

buJRupj v,sN,gkUmnj pitL mtiunjsiupj qBcjek.·DRuJezN.jkulqmgà (UN General Assembly) p:Y;ÕcjnyUy·kj´ aemrik.nj qN.· 2012 gituemâ (×UpY>) n.YqiukjTwj´ tLgu$jr.wik´ n.Yrtjtj eku.· v,ercjtLÕcjkemL.njkulqmgà (UN secretariat) Yoko

Tanabe kuE Saori Miyazaki

omcc, 9 / p. 10

ek.nj;Õcjarcj râ p:Yek.·DRuJgHj ef[·lwjaKicj qWkjgW·bm·kj Rupjro kemL.njhW·mWYekW·ekW·â Sg, gW·bm·kjRupjro kemL.njgHj kuElwjt.l[Õicjku gek.·p·cjet.YkemL.nj ek.nj;Õcjarcj(Working group for Ethnic Co-ordinating) ×W·gHj v,eq.cjkl, $.râ mWYaKicjDwj SkjqIkLIa. percjkLtjTwj´ percjT·kjpcj p·kjB.pN.njtajelwj ×W·kLÕcjrâ gitu a·kjtwjb> 21 gHj ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 13 w> gHj TpjqIkLI percjeb.jmnj (2) eb.j p:Y;Õcjet·pLnjtuY 2014 ]kpjauitjmH p·cjv,qÒajgHj lzuYel.nja.´ eb.j/> dHjp·cj \phjhjm.njetHj puEtuYKuihj´ ywjeb.j/> hW·dHjp·cjmà, a]k. gkUmnj DwjvIq.luJ dHjm.njer.cjgHj kuElwjkqpjrâ p:YkuEaluEaqI k·kjsrcjmNihjgHj qWkjgW·p·kjmtjkuE qN.Yd>mnj tajrâ aK>gHjmH srcjlMihjmNihjmnj gW·p>lupj gLÕicjgLÕicj´ q.jgHjhW·eqcj nkuEaluEaqI qL.YeT.·tcjncjlCÕElCÕEtuY mnjpuO dHja.gkUtNhjtNhj m.njer.cjâ nYkYRuYm.Ytajelwj d,kuE a.pv.eTkjer.cjâ gitu nwjewnjb> 10 gHj ekL.njqPek.·DRuJetMcjmWY ek.jBikj lwj n.YzNêmnj (xkÒ# eb.jdImwjkerqI alu·r,mnj)´ n.Yh·q. (v,aupjk.n.n. eb.j;ÕcjmnjtMi)´ n.YmNihj/uipj (ek.j) n.Yem.cjtuE (tLpv.mnj) eku.· nbv.q.nj (tLpuinj\dpjmnj) tajkuJrâ /uinjgHjelwj huitjSkjesL.· hW·KuihjtuY hW·gW·qIkLIv,qÒaj KuihjKuihjâ /uitjk[.gW·gHj d,ptuinj T½,$.mà, aË.zNêmnj eq.cjkl,$. percjeb.j v,taj´ huitjq.jluE eb.jgkUek.nj;Õcjarcjtaj d,Tk,a.´ spjkuEaKnj pãprajawuE a]k.aluEaqI kMinj;ÕcjkuE aluEaqItWÕEr, taj×W·râ p:YkuEqM.njqMÕkj aË.zNêmnjgHj nkuEeb.jrpjlWhj ek.nj;Õcj arcj K[IDr.cjdM·cj p:Y UNFC gHj dHjaT·kjapcjkuE eb.jK[I Dr.cj p:Y;Õcjet·tuY v,T·kjgl.nj epcjcjâ qM.njaË. n.YmNikj/uipjpLnj v,huJ$. ak.Yar.lMÕhj eqà.·gW·aeK>cj ar.gkUgHj \dhtjlWhj dHjdM·cjaDik$Jâ awuEpercj;ÕcjkW.nj gHj ×W·dM·cjp:YpL·cjeqn.tj$Jer.cjâ qer.pj$. lv.tjv, tajmà, tupjqMhjm·cjkuE lv.tjk:ÕipjqÒÕipj eb.j;ÕcjmnjtMi eb.jrpjlWhj gkUmnjpuOtajkuJrâ gitu nwjewnjb> 18 qPek.·DRuJ elMcj 14 w> gHj p:Y;Õcjmnj et· rnjlwjqWkjgW·ekL.nj ek.·DRuJezN.j×W·tuY K[pjqIkLIa. tcjncj gW·dHjaT·kjapcj kuEek.·DRuJezN.jgHjrâ p:Yek.·DRuJgHj v·cjgW·Bikjncjv,sN, qW.cjn.n. qM,hW·k quJkuEtLpv.taj gW·bHjlikjs·cj ar.v,taj msuJqkuJgHjmà, puEtuYKuihjelwj

kuEkqpjauitjrâ km?tIekL.njbdHj ek.·DRuJgHj v,sN,×U gek.·qcj´ eb.jpercj;ÕcjkW.nj´ gek.·mH.znj´ gek.·qMtj´ gek.·a×uquKum´ pUguEtLpv.´ tLpuinj\dpjtaj p>lupjgLÕicjK:cj KuihjK:cjrgHj kuElwjkqpj×W·râ gitu dIe\znjb> 2 ekL.njqPek.·DRuJ elMcj 15 w> gHj qIkLIa. percj tLpv.bM. bHjlikjp[êrâ ;ÕcjqDuJ quwÀBu· gHj e;·rnjlwj qWkjgW·qPbWÕicj;Õcjp[êgHj nYluEgW·suEdN>m.nj gL.Yto qWhjrâ p:YaluEaqIkuJ tLpv.bM.taj aK>p:ÕEp:Õikjektj nkuE\dhtj hW·gW·gHj e;·tajqLYti nY/tjtjpLnjrâ aK>gHj puOd,rpjspjsk. (tuiÁaer, qu·,p>,) e;·tuY v·cjgW·dsuEds, a.râ xpm.ø ;ÕcjlàÕcj ek.jm·cj (rnjkunj)gHj rnjkuE percjvIq.qMhjqMnjtuY v·cjgW·qL.YkuE q.jwW· v·cjgW·lupja. epY>btuikjrâ qA.cj×UgHj qMtjp:Y;Õcj´ mC,;Õcjtaj v·cjgW·ekL.·;gHj d,gL.YgL·cj gs.nja.eTkjkuJer.cj kuEkLÕcjkqpjauitjrâ gitu dIe\znjb> 16 gHj ekL.njek.·DRuJ elMcj 16 w> alnj lkÒroauitjtuY p:YgHj qCIgLipj$. ak.Yar. km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj ×UkuEsdkjptnjlwj suEkuElMÕhjrâ aKnjqCIgLipj lwjtajgHj Dm·kjT/,$. p:YaKnj tcjqCIgLipj kuEkqpj bWYqMwjet·er.cjâ qer.pjmà, p:YqN.· 2012 $aj ekL.njqPek.·DRuJelMcjgHj 16 w>â ek.·DRuJetMcj SuEgbkuE k:ÕipjqÒÕipj gkUmnjgHj 2 w>´ p·cjekL.njqPkLÕcj ek.·DRuJlpHjk[. 14 w>râ tuinjsuipjek.·DRuJ MAU nkuElpHjk[. gituem 6ø7 MAU ekL.njqPek.·DRuJ km?tIbhuE elMcj (1) gHj nkuEv,sN, km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj n.Ypv.mnj´ n.YqIrimnjS.nj´ n.YS.njmnjh·q. eku.· n.Yg·cjlWI taj tuinjsuipjrâ p:Yek.·DRuJgHj nkuE MAU K>njkNkjkuEt.l[Õicj kun.Ypv.mnj nddHj v,k:Õipj qW.cjkemL.nj ]qnjgau·ek.njgkU tuY kun.Y g·cjlWIgHj kuEt.l[Õicj qW.cjkemL.nj ]qnjgau·gkUkuJrâ kun.YqIrimnjS.njgHj kuEkLÕcjt.l[Õicj qW.cjkemL.nj percj;ÕcjkW.njtuY kun.YS.njmnjh·q. p:YqW.cjeqN.wj dkjptnj;Õcjmnj r.mvrâ p:Ygitu a·kjtwjb> gHj d·kjt.pv.mnj eku.· n.YqIrimnj S.nj tuinjsuipjek.·DRuJekcjk. MAU râ

omcc, 9 / p. 11

tuinjsuipjek.·DRuJezN.j aluEzkumNihj 1â d·kjt.pv.mnj´ n.YS.njmnjh·q.´ n.YpMikjS.nj´ n.Year.mnj´ n.YS.njeTkjtaj tuinjsuipj ek.·DRuJezN.j percjgkUmnj mekL.njbdHj p:Yedq eb.j;ÕcjmnjtMiâ 3â n.YqIrimnjS.nj tuinjsuipjek.·DRuJ gkUek.nj;Õcjarcj mekL.njbdHj p:YzH[cjm.Yâ likjkuEbsuipj 1â rnjkuEeb.jmnjp:Y;Õcjet· /> gW·ek.·kel.· dHjmWYeb.jtuY sMtjtCY 18&4&2012 gHj kuE$.likj a.tjmikjbtuikj fea.wj qWkjgW·p·cjbspj dHjmWYrâ (n.YS.njmnjh·q. ektj t.l[ÕicjK[êâ) 2â gek.·gkUek.nj;ÕcjarcjgmLÕicj eb.jrpjlWhj´ hW·rpj lWhjkuJ´ p:Y;ÕcjmC,;Õcjtaj ekL.njbdHjek.·DRuJezN.j p:YkuE;Õcj eq· ;Õcjz[cjm.Y sMtjtCY 14ø 16 gituqitjetnjb>gHjtuY p:YsMtjtCY 12& 9& 2012 gHj nkuEkm?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj K[êbsuipj$.likj ptuinjT½,lv.tj qWkjek.·DRuJwW·râ (n.YS.njmnjh·q. ektjt.l[ÕicjK[êâ) 3â K[êlikjmCÕhjktuEptuinjsuitjD>tj qWkj]qnjgau·gkUâ (d·kjt.pv.mnj ektjt.l[ÕicjK[ê) 3â p:YkuE gitug[êluicjgHj TpjK[ê$.likj qCIgLipjtupjsuitj eb.jmnj 2 eqà.·p·cjpspj alnjdutiypLnjrâ (n.YS.njmnj h·q. ektjt.l[ÕicjK[ê) ptitjlikjlel.cj]t,gmLÕicj 1â ptitjlikjlel.cj]t, tCYek.njgkUmnj (65) w>â n.YqIrimnjS.njK[êâ likjeqN.wj p:YaKicjRunjgs.njm·cj qWkjgW·KN·bdHj kLtjTwjmnjgHj n.YbITwj mnj\z. kL.YK[êlwj spjkuE kLtjTwjq.mIâ ptitjlikjelMcjpRuicj ptitjgW· likjelMcjpRuicj 2 w>râ buJ\pcjrpjspj sk.]qnj ×UsdkjptnjkLÕcj km?tIp·cjek.·gHj mWYedq 1000 dwjl. aemrik.nj ef[·lwjtuY rpjsk.rpjspj kLÕcjrâ /uinjgHjelwj p:YkuEmekL.njqP ek.·DRuJ elMcj 6 w> gitueg[.njgHj mWYedq mà, gluicjptuinj 200 dwjl.tuY ×UkuE mWYmWYedq ×UkuE 100w dwjl.gHj dHja. 1200 dwjl.râ p·cjquJ 3 edqp·cjmà, dHja.

3600 dwjl.râ mWYmWYqN.· v·cjgW·sk.a. 3600 dwjl.gHj qàÕtjqW.tjlwjrâ /uinjgHjelwj hW·gW·rpjspjsk. nzuicjntY $Jrâ tcjqCIgLipj kuEkqpj p:Ykm?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cjgHj qIkLIkuEkqpj bL,bL,/,/, m.nj´ dNY>lCÕE /uinjlv.tjhW·tupjkuJelwj v,mWYkuEv,mWY lv.tjhW·descj hW·aeTcjebLtj v,qÒajrâ lÐêlv.tjhW·tupjgHj qIkLIgt,gtunj gL.YkLÕcjqWhj×W·gHj dHjar. ptnjcCÕhjm, hW·m.njmWY p:YkuEkm?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cjrâ v,t.l[ÕicjlCÕE d,ektjm·cjt.l[Õicj p:Ygek.·edq kuJtYu gW·K[IDr.cj nzuicjntYhW·mWYelwj×W·â SkjspjkuE gek.·edqea.njâ percjK[IDr.cj mnj;ÕcjqA.cjpuO vicjm·cjer.cjgHj lCÕEv.tjkLÕcjrâ /iunjgHjelwj /uitjekL.njgW·´ /uitj\dhtj]qnj´ \dhtjmNihj×W· ekL.nja.m·cjgHj dHjlkjqnj KuihjmWY huJm.njrâ p·kjkm?tI meScjspjtajtuY pUguEhW·p>lwj p:Yv,sN,taj elwj v·cjgW·kuEaeK>cj K[IDr.cjkuJrâ d,ef[·buJ qzuicj kemL.nj ;.jzmLicj ;.jzemL·eTkjer.cjgHjelwj qCIgLipjkLÕcjrâ niguJ km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cjwW· dHjgek.· mqPsN,kuE gkUmnj mtnjtodM·cj ;ÕcjqA.cjtuY´ /uitjqMhjaes.njgHj ercjtLÕcj K[IDr.cjdM·cj percjgkUmnj alu·luikjer.cjhuJm.njrâ gek.·wW· dHjdM·cjaT·kjapcj percjK[IDr.cjgkU mWYaKnj mWYk@kuJrâ huitjdHjq.jgHjtuY \dhtjkm?tIgHj gW·buinjKuicj´ kemL.njkm?tIgHj suipjtroehcj percjkemL.njgkUelwj suipjtrokuJer.cjâ qWkjkemL.njgW·dHj kemL.njgW·suipjtrogHj dHjt.l[Õicj gkUmnjpuO zM.pjv,aYer.cjâ ltUt.l[ÕicjgkUgHj gkUpuO BiucjkuEkqpj´ BuicjyuikjegLcj quJfauitjsuiajgHj mikjgW· keqajkMwj btuikj fea.wj$.tuY puOt·cjet.Ybnjkaj BuicjercjtLÕcjekL.nja. kemL.njgkUpuO mWYker.· mWYsW·quJv,fauitjsuiajâ n.YS.njmnjh·q. (v,aupjk. km?tIp·cjek.· mnj;ÕcjqA.cj)

omcc, 9 / p. 12

}ko×Ueb.j;ÕcjmnjtMi tupjsiutj ed>ajpnjepH.j kualuEaqIpN.nj r.·bM. p:YsMtjtCY effwjw§>rI (25)´ 2012 gHjtuY tNhjngW· peq.cj ak.Yar.n.n.q.j kugkUmnjtajtuY v,tajpã pr,mNihj nkuEgek.·pLtrorâ p:YsMtjtCYgitueg[.nj 24´ 2012 gHj nkuEawjl.cjgHj v,taj SuEgb kumnjmsiupjdM·cj#.njeqC.YtuY tcjv,taj mpeq.cjkl§, eku.· tcjmptiunjlv.tj ×Uv,mtiunjsiupjtaj kelcjK[êbM·kjlwj atiucjbWYqMwjwW·râ

n.Yh·q./uipj;.Y (v,aupjk.n.n. eb.j;ÕcjmnjtMi) hiutjgW·ek.jek.·DRuJ bWYkuipjkL. puOmikjgW·lobËgHj tcjpuOmducjektjlwjrâ puOtajgHj dHjmNihjmekL.njdM·cjkemL.njeb.j tuYpLnj eb.j$ajgHj mdHjeb.jm ekL.njdM·cj kemL.njgkUmnjmWYrâ eb.j$ajgHj eb.jgkUmnjrâ puOrYmektjt.l[iÕcj p:Yeb.j$ajfAiÕtjgHj kL.hW·siupjeb.jgHj dHjrY kW.njfaiutjrâ k.l§puOed>ajzU ×Ueb.j$ajetHj puOkel§cjdHj rYkW.njpLnjfAiÕtjrâ hiutjgHjr aKicjpuOmektjdM·cj t.l[iÕcj p:Yeb.j mpsN,gkUmnj mekL.njdM·cj kemL.njgkUmnjgHj kemL.nj $ajgHj dHjkemL.njeb.j dHjkemL.njgkUmnjer.cj puOducjektj buJgHjtuY kemL.njpC·kj percj;ÕcjkW.njmWYmWY e;hjetMcj e;hj |p·cjlH.YkLÕcjmà, puOd,lobË kugkUmnjtajer.cj v.tjektj

tuY tCY$ajgHj puOlobË kuv,taj mWYlpãgHj kqpjgNnjKiuhj ×Uv,tajgHj puOektje$.wjâ tuYpLnj \dhtj×Uv,taj n.n.gHjelwj k.ld,ektjetHjektje$.wjâ hiutjeb.j;ÕcjmnjtMi gW·ed>ajpnjepH.j kL.hW·gW·ed>ajpnjepH.jgHj lHYlHYl,l,gHj puOhW·gW·SuElwj kuv, taj bWYmeq.cjkL,kuJelwj /iutjviv|ziÕcjq.ehcj ekcjhuJ lwjkuJrâ lMÕhj ed>ajpnjepH.jgHj dHjkLÕcjtuYtuYrâ ed>ajpnj epH.jgHj e;hjetMcjekWhjhj hW·eqcjâ Sg, ed>ajpnjepH.j alnj$aj muetMcj m×W·kuJer.mà, ed>ajpnjepH.jtuY t·cj Dlicj$.aKicjgHj puOhW·ektj´ ed>ajpnjepH.jtuY d,peq.cj kl, percj;ÕcjkW.njer.cj puOa.tjmikjlwjtuY ed>ajpnj epH.jtuY pWiÕcj 6 gitu v·cjgW·tkjk[. percj;ÕcjkW.nj ku ek.njgkUek.nj;ÕcjarcjgmLiÕcjer.cj puOma.tjmikjlwjgHj v,tajhuJ nkuEv,tajgHj gek.·lCEÕtajgHj hW·gW·DRuJk[. percjed>ajpnjepH.j$JkuJ gek.·lCEÕtajgHj pnjepH.jdM·cj v, qkaj$JfiuhjkuJtuY p:YpWiÕcj}togitu$aj dHjhW·m.njâ v,taj ducjkajp>cjm.njmWYgHj kL.qN.· 2012 hW·aiutj nkuEv,sN,kS·cj kMinj;Õcj v·cjgW·dHj tkjk[. kugek.·med>ajlwj pnjepH.j quJfaiutjgHj v,tajfnjer.cjgHj v,tajducjlwjtYâ puOkelcj a.tjpLnjgHj ywjr gek.·mWYmWY hW·gW·ed>ajpnjepH.j$JkuJelwj

omcc, 9 / p. 13

Photo: nmsp.info

gek.·pLtroeb.j;ÕcjmnjtMi n.Yh·q./iupj;.Y´ n.Yh·q.biunjKiucj SuEgb kuek.nj;Õcjqa.cj p:Ygitu eg[.nj 24´ qN.· 2012

k.lSuEgb percj;ÕcjkW.njmà, nkuEmNihjsN,gek.·v, v·cjgW· tiunjsiupjkuJâ Sg, ×UkuEv,tajhuJ q.jgHjelwj lPpelwjâ v·cjgW·kuE\dhtj kupercjed>ajpnjepH.j quJv,fAiÕtjgHj fnjvi g,tuY v,tajpY>t,eT.ajâ lMÕhjpuOTpjgs.njdM·cj p:Ydpjp·cjek.·gHj nkuE aIdIawjgHj ptiucjKI tuY ek.jpek.·dM·cj mNihjsN, ek.nj;Õcjarcj mrpjlWhjtaj ek.jpek.·tuY tkjdM·cjk[. k.lek.·DRuJpvIpvpj percj ;ÕcjkW.njmà, ek.nj;Õcjarcjtaj quJfaiutj v·cjgW·p>lupj dHjmWYsW·m.nj pvIlwj v,qkajâ lMÕhjetHj gek.·eq·qLÕcj k[. SSA (qLÕcjk[.)´ reKcj taj tupjlwjsiutjtuYtuY pY>×UgHjpLnj wtaj kwjktaj m.cjÈ.tajelwj /iunjr v,taj hW·tiunjsuipjkuJelwj percj$aj v,tajelwj tupjdM·cjsiutjkuJgHj v,tajhuJlwjrâ ak.Yar.tCY$ajgHj v,gL,titaj Drtjlwj percjpuinj\dpj percj;ÕcjkW.njkuJ´ p:Y;Õcjelwj v,;ÕcjkW.njtaj a.tjmikj lupjkLÕcj epY>btiukj d,a. nkuEeqN.tjdImwjkerqIer.cj kuJ´ ;ÕcjkW.nj v·cjgW·/iuhj d,ekL.njer.cjâ s×UkuE NLD

a·cjq.njquk[Ielwj huJdM·cj percjek.njgkUtajgHj hW· peq.cjmà, hW·tuYpuhjâ tuYpLnj ×Uenewnj msqJawuE suEkuE lMÕhj ma.dM·cj nkuEeqN.tjtLawuEgHj Skja.hW·gW·râ d,|p·cj lH.Yer.cjgHj v,tajelwj v.tjkLÕcjkuJtuY v,taj pelwjkLÕcj zkuv,taj nddHjbuJ\pcjaluEaqIar.pj aluEaqIv,;ÕcjkW.nj huJshgHjelwjâ ed>ajpnjepH.j alnjkL.etajgHj eKnjev§.ajhuJ nkuEv, taj awuEef[hjqàÕtjqW.tjhW·mWY k.laluEaqImRuYm.Ym·kj kLÕcjmà, tkjektjk[. percj;ÕcjkW.nj nkuEaluEaqI etajviâ Sg, k.l§aluEaqIv,;ÕcjkW.njm·kjtitjkLÕcjgHj atiucjmhuJlwjgHj RupjrohW·m·kjâ alnj$ajgHj v,tajhuJkLÕcj hW·tkjk[. kuek.njgkUtajmà, hW·tuYpuhj d,peq.cjtWEÕr percj;ÕcjkW.njâ »$ajgHj tcjetMcj ×UalnjkL.etajâ nkuEpuO gW·ducjtY ed>ajpnjepH.jgHjelwj huitj×Utcj$ajrâ ak.Yar. mdHjdM·cj\phjhj lMÕhj KkjdM·cjkuE keK[cjmWYrâ tcjmKkjgHj /iutjpuOmtJektjgHj etHj ed>ajpnjepH.jtuY dpjpN.njbM. mektjlwjdN.Y bdY>bhuE v,tajgHj v,SutjkuEe$.wjâ pnjlwjv,kajtuY lMÕhjm·cj dM·cj]kpjpj v,qkajmà, percjed>ajpnjepH.jgHj a.;.jzmLicj hW·m.nj keK[cjgHj v,taj a.tjlwjbuJgHjâ lMÕhjgHjetHj xêa·cjemnjtaj ducjkLÕcjtuY p:Ytcj$ajâ KkjdM·cj mWYtcjpLnjgHj tkjk[. percj;ÕcjkW.njmà, tcjtupjsiutjtajgHj v·cjgW·Sukj lwjlikj gtmukjgek.·;Õcjqa.cjmWYmWY mN·ÕkuEqkjqIKuicjcj v·cjgW·dHjâ p:YaKnj$ajgHj kuEektjv,qkaj hW·esHjbuJ$Jâ

hiutjgHjr e;hjlajdM·cjviâ tcjpuOmd,eqCwjegLpj p:YaluEaqI$ajmWYpLnjgHj /iunjred>ajlwj pnjepH.jkueq·kuJelwj dHjdM·cjepY>btiukj ercjqkaj mWYK$ mWYK$â tuYpLnj qmt mkuElwjesN.nj pWmTpkjdM·cjpN.nj ku keK[cjgHj v·cjgW·SutjgHj pN.njv,taj hW·Sutjpuhjâ r·cjektj tcjs$ajtuY ltUdpjpN.njgHjqmtkuEamicjhW·micjhW·m.njpuhjâ /iutjpuOmgW·micjektj pRuicj Sg, e;hjhW·K[iÕtjpLiÕtjekWhjhj elwj qmtkuE$.amicj ltUdpjpN.nj kuqkuipjpN.njezN.j mcj,ea.cjléicj´ mcj,ea.cjléicj huJkuE v,e}t·gHjtuY v,e}t· gHjhuJncj ebHjtaj a.huJkuEqmt$aj kemL.njlpãzku v·cjzkugW·gW·eswjltUgHj zkuekL.njâ lpãpN.njelwj pN.nj v·cjgW·gW·eswjltU pN.njekL.nj´ kemL.njv, v,ekL.nj huJncj buJgHjâ r·cjpercjkemL.nj v,tajelwj dHjdM·cj buJgl.njgHjkuJrâ mWYq.jpLnj ywjr v,taj percjekL.ajk: v,qkaj hW·mWY´ percjkLiÕhjKLcj v,qkajhW·mWYmà, e;hjkuEe;hj p·cjv, qkaj hW·gW·puhjâ e;hjkuEe;hjgHj p·cjm·cjv,qkajfiuhj mWYlpãgHj kemL.njv, v,ekL.njdM·cjv,qkajfiuhjâ tuYpLnj mikjgW·lobË v,tajvipLnjgHj kL.puOhW·gW·ed>ajpnjepH.j etaj spjkuEpercjpv§Ipv§pj percj;ÕcjkW.njtajgHj r·cjektj kli§tjkel§.tjpikjm·cjâ Sg, bWY}ko$aj e;hjdHjkLÕcj buJluEer.mà, p:Ygitum§.tj (1) qmttucj\zÕcj huJaerwj p:YsLtjTwjgHj gek.·ek.nj;Õcjarcj mrpjlWhj s$ajgHj d,p·kjeb.jpercj;ÕcjkW.nj tuYetHj d,lupjepY>RuYm.Y er.cjâ dHjkLÕcjam.tjtuY lupjkLÕcj p:YDwiucjsLtjTwj$aj tuYetHj pvI§kuEam.tjtNhjhjgmLiÕcjtuY d,peÈwja.eqN.wj qziucj 2008â huJkLÕcjbuJ$ajmWYw>â bWY}ko$aj p:Ygituem$aj gHjetHj v,taj p·kjkLÕcjgek.·ercjtLÕcj Dwj/iuhjll·â p:YlhuJgek.·ercjtLÕcjDwj/iuhjll·$ajelwj huJkLÕcj gek.·mrpjlWhj buJgek.·puOs$ajelwj d,p·cjgek.· percj;ÕcjkW.nj d,lupj|piÕcjRuYm.Yer.cjâ m.njm.Y suipjsLtjTwjtuY ker.mjmNihjgmLiÕcjgHj d,peÈwja. eqN.wjqziucj 2008 er.cjâ dpjpN.njelwj d,dHjmWYDwjer.cjâ tcjptwjk:iÕpj percjkemL.nj v,taj ef[hjlwjbuJ$ajâ r·cjektjpercjkemL.nj$ajtuY percjed>ajpnjepH.jtCY$ajgHj tupja.kuE aKicjkL.hW·gW·ed>aj pnjepH.j p:YqN.· 2009 kuE 2010 DrtjlwjpuO dpjpuOd,|p·cjlH.Y kuE dpjkcjpy[EÕer.cj´ dpjsuEdN.kW.njer.cj´ eb.jgHj p·kjeb.j percj;ÕcjkW.njtuY d,lupjducjRuYm.Yer.cjâ hiutjgHjr percjtkj k[. percj;ÕcjkW.njgHj ak.Yar. hW·KiuhjekWhjhjpuhjâ buJrYed>ajpnjepH.jtaj mN·ÕpMikj UNFC puOkuJ gek.·ek.nj;Õcjarcj hW·gW·p>lupj p:Y UNFC kuJ pvI§lwjv,qkajgHj tcjmWY v,sN,ek.nj;ÕcjarcjtajkuE

omcc, 9 / p. 14

aluEaqIkMinj;Õcjp·cjek.· tkjk[.er.cjâ p:YgHjmà, v·cjgW·kuE aeK>cj kugek.·ek.nj;Õcjarcj mrpjlWhjkuE gek.· ek.nj;Õcjarcj ap:Y;Õcj mhW·rpjlWhjtaj v·cjgW·SuEv, qkajmWYtYtuY pvI§pv§pj v·cjgW·dHjmWYâ muppuOd,a.tjer.mà, rYsgHj ×W·dM·cj qMwjtYv,tajer.cjâ gek.·ek.njgkUap:Y kuEmC, v·cjgW·dHjmWYlv.tj mWYkqpj »$ajgHj dHjtcjrnjtMajpuO p:YkisË$ajâ kS·cjgHj puOgW·tuYetHj v·cjgW·tkjk[. percj;Õcj kW.njlHYlHYl,l, mNihjsN,ek.nj;ÕcjarcjtajfaiutjkuJ´ mNihjsN,eb.jdImwjkerqIquJfaiutjkuJ´ v,sN,aluEaqItajkuJ quJfaiutj v·cjgW·tkjk[. percj;ÕcjkW.njlHYlHYl,l,â hiutjgHjr buJpuOmK[pjkuE buJv,taj mK[pjgHj hW·tupjv,qkajâ tuYpLnj kL.qN.·$aj hW·aiutj v·cjgW·tkjk[. kueb.j;Õcjmnj tMigHjelwj k.le;hjdHjmH»dHjâ hiutjaluEaqI lhuJmgW·|p·cjlH.YkLÕcj e;hjgW·dHjkLÕcjbuJ$aj hiutj×U;ÕcjgL,titaj p·kjkuEpercjpiunj \dpj eku.· percjtNhjtuY atiucjpMikjsiutjv,taj v,taj kligW·a.tuYelwj dHjm.nj´ tuYpLnj NLD buJkuEa·cjq.njquk[I siupja. p:YsLtjTwjetajetHj arcjgW·T½,sIp[,mukjmtje;hj tajgHj e;hjtajkligW·tuYa.kuJ´ tuYpLnj rYdpjpN.njs$ajgHj kemL.njtkjk[. percj;ÕcjkW.njgHj e;hjtaj hW·mWYpMikj ekWhjhjpuhj´ muhiutjer.mà, tkjk[.percj;ÕcjkW.nj »y[etHj gLiÕcjkuEea.njgHj e;hjtaj d,fnjkuEtWEÕrâ arcj e;hjtaj mkM.tjlwjgHj ebLtjdM·cjer.cjgHj e;hjtajelwj tJdM·cjkuJrâ w>dmh.gkUgHj DluJdM·cj p:Ylv.tjdpjpN.nje;hjtajer.cjâ p:YkuElikj biuljmç,K[Õpjek[.jez.j mK[êlwjwcjv,etajhuJgHj v,etajhuJlwj rYmtiunjlwjB. p:Yg[p>nj (rYeB.jqu·,k[inj)tajgHj lv.tjeftjeqtj lv.tjgkUzkumH|pYer.cj´ gkUzku|pYetHj qWkjgkUzkugW·KiuhjsgHjetHj ltUgkUtNhjgHj ektjesnjltUe$.wj pm.nj;EÕ;iÕkjer.cjgHj lv.tj×W·dM·cjgHj v,huJlwjgHj gW·SuEâ tuYpLnj p:YaluEaqIbM.taj mkuEdM·cjpv. gHjetHj ;ÕcjpuO$ajgHj lpãbM·kj ;Õcj]kÕkjgHj \dhtjmNihj×W·kuE lCJkuE\pek.!ikiu!j´ lpãpliutjetHj ;Õcjgl. \dhtjmNihj ×W·kuElCJkuE\pek.!ikiu!j pOugHj e]k.pjdM·cj a]k./>e$.cjâ ywjr puOdtUliucj ebLtja.mWYmWYq.jmà, \dhtjs$aj kerpj kLÕcjpuOmà, puOelHkja.m.njer.cjâ puOgW·dtUliucj bWYmbiucjKuicjm.nj huJgHj puOd,vIqMhj ercjqkaj v·cjtMajmWYkel.ajer.cjâ gW·dHjbuJgHjm.njgHj gkUhW·tupj B.q.hW·tupjmà, gW·vIq.qMhjnjgHj dHjhW·m.njâ hiutjgHjr gkUv·cjgW·dHjmWY B.q.v·cjgW·dHjmWYgHj nkuE asIaznj×W·×W· nkuEnY;.jzmLicjgHj d,fnjznjer.cjâ hiutjgHjr aerwjbM.mWYr v·cjgW·dHjlikjlupjeqN.wj B.q.etHj bud¯ B.q.gHj kuE\dhtjâ hiutj×Utcjncj mN·Õq.j$ajtuY gW·qL.Y eT.ajlv.tjv,tajgHj w>tjdM·cjer.cjâ tuYpLnj lv.tj

v,taj ×W·mWYpLnjgHj edqek.nj;ÕcjarcjtajgHj ywjrpercj piunj\dpj ezN.jem.wjmà, mNihjrpjlWhjhW·mWYâ hiutjgHjr v·cjpercj piunj\dpj gW·ezN.jem.wjgHjd,fnjer.cjâ tCY$aj puOed>ajlwjpnjepH.jtuY percjtNhjqa.cjtajhW·mWY ekWhjhj$Jpuhjâ percjpiunj\dpjvivgHj hW·etMcj puOmcjdM·cj percjtkjk[.percj;ÕcjkW.njrâ v,tajelwj bHjdM·cjpRuicjr etHj /iutj$ajetHj RuJgpjrelwjâ v,tajelwj kqpj lv.tj percj;ÕcjkW.njgHj kuEaiutjvigHj mikjgW·btiukjefA.wj $.râ

n.Yh·q.biunjKiucj (v,l[iÕcjSkjeS.·;Õcjqa.cj) ak.Yar.tCY$ajgHj dN.YlCEÕ lpãzkuKiuhjelwj×W· dN.YlCEÕ meTkjkuEdHjq·qy[elwj×W·â atiucjpkti mdHjdM·cjgHj puOlo bskuE mnjmN·Õ#.njzemC.Ytajrâ eScjkuEpercjpiunj\dpj muekL.nj er.mà,â p:YKetHjpq.nj (bdY>bhuE)gHjr ptitjSu t.nj/> lkj Suae\p.mj´ zkuptitjtmj´ titjSumWYt.njetHj gW· ]qnjdwjl.piesH.j »$ajmWYâ pY>×UgHjpLnj nkuEkqpjeb.jr hW·eqcj }qiÕcjRucjskj ptitj/·kjqIkertj´ Rucj;ÕnjbIy[.´ buJ$ajelwj×W·â tuYpLnj spjkuEepL.pjkWIskjgHj hiutj×UcCÕhjesHjtuY buJkL.etajgHj e;hjhW·|pYrâ spjkuEpercjRuJbcjgHj ed>ajpnjepH.jtuYbkjgHj m·kjkLÕcjhgHjrâ ;ÕcjmRuJbcj ;Õcjnwjew´ ;Õcjdinjmkj´ b.njgL,ti´ ;Õcjawjqet l[.´ ;Õcjg[p>njtajgHj kuEpercjRuJbcjâ v,tajkuEdN.YmdHjlwj pN.nj percjqLÕcjptiunjBwmNihj mpз percjpv.´ percjTtj yukjtajâ lMÕhjgHjetHj RucjaluEaqI;ÕcjtajgHj v,taj p·kjlwj×W·tuY ×UkuERucjgHjmWYaSkj gek.·RuJbcjgHj kligW·aRuJ abcjâ percjaRuJabcjgHj e;hjgLiÕcjm·cjâ kelcjK[pjmWYpLnjgHj tupjdM·cjkuE aerwjtucj|zÕcjmhuJgHjr ywjr mNihjs$aj percj squcjm·cjs·cj Kiuhjmà, v,luEelwj hW·rpjlWhjgHjtuY percj/iuhj ll·T.wr peq.cj\pqN.percj;ÕcjkW.njgHj hW·peq.cjtuY ezN.jem.wjptiunj percjmNihjh. dHjkLÕcjq·qy[râ

n.YqIrimnjS.nj (duxkÒ#gek.·p·cjek.·mnj;Õcjqa.cj) (awjqetl[.)

bWYkiupjkL. tcjgunjku v,aupjk.n.n. eku.· gek.·pLtro tajrâ SuEgb qHjkl,ercjqkajgHj dHjak.Yar.KiuhjmWYrâ p:YaKicjmdHjpN.njkuJ p:YaKicjm/iuhj}qiÕhjkuJ v·cjgW·SuEgb ercj qkajgHj kisËezN.jekWhjrâ aDike;hjgHj v·cjp:YgkUpuO gW·dHj mWYpel§.pjrâ tuYpLnj ekL.njkemL.nj percjek.njgkUmWYhuJ etHj v·cjgW·eq.cjpl,lwj kuek.njgkUzkugHj kisËezN.j ekWhjrâ ar.$ajhuJtuYetHj spjkuE v,aupjk.n.n.m peq.cjkl,$.gHj nkuEpUguEaYgHj muelwj qWkjd,qM.njhW·mWYâ nkuEaYetHj buJ$aj e;hjd,dHjtWEÕgHjelwj v.tjlwjtuYtuYdM·cj

omcc, 9 / p. 15

râ hiutjgHjr nkuEv,taj(tLawuE) Sס hW·mWYpMikj kuE peq.cjkl, percj;ÕcjkW.njgHj nkuEaYmWYetHj muelwj hW·etMcjpuhjâ huJpLnjelwj v,lCEÕhuJ lv.tj}k·cjmCÕhjâ buJmekL.njdM·cj p:Y;Õcjetaj xpm. SuEgb kudwjqutaj ekL.njdM·cj ÆetajÆ$ajtajgHj nkuElv.tjpuOmà, quJfaiutj gHj dHjb[êh.e;hjtaj mWYaKnjDwjrâ buJ\pcj nYkY mWYalnjkuE mWYalnj /iunjre;hjhW·tupjkuJelwj quJfaiutjgHj d,huJmà, b[êh. e;hjtaj mWYaKnj qWkjqziucje;hjtaj gW·Kiucjehcj r e;hjtajmekL.njdM·cjâ tuYetHj e;hjkel§cja. buJe}t· gHjpLnjâ tYC$aj buJkuEe;hj ektjed>ajpnjepH.jkueb.j;ÕcjmnjtMigHjr bWYkiupjkL. ed>ajpnjepH.jtuY SuEgbe$.wj tuYetHj }togitu etHj SuEgbe$.wjâ ×UgHj mWYqN.· SuEgbpLnje$.wjâ epcjmWYqN.· SuEgbtuY gtetaj mWYqN.·pLnj k.lgW·SuEmHdHjSuEm.njâ huJ;.· ;.· DlicjaKicj qWkje;hjtaj gW·tnjtoa. ;.jzmLicjm.nj ehcjrâ lMÕhje;hjtaj kuEkLÕcjrmH[.cj ddHjr eb.jrpjlWhj s$aj d,p·kjeb.j percj;ÕcjkW.nje$.wj d,lupjRuYm.Y e$.wjâ huJ;.·;.· aeK>cjlupjRuYm.Y s$ajgHj ×UeKtjxê×u qN.· 1948 etajgHj ×W·m·cjtuYtuYrâ aeK>cjKiuhj×UaKicjlMÕhj $J huJkL,kL,etHjâ p:YaKicjetaj aeK>cjpercj;ÕcjkW.nj ×W·m·cje$.wj´ aeK>cjpercjpiunj\dpj ×W·m·cje$.wj´ e;hjhW·mWY mWYgHj aeK>cjek.njgkUâ hiutj×UaeK>cjek.njgkU hW·mWYgHjr 48 etaj ek.njgkUgmLiÕcjrpjlWhjgHjâ lMÕhjelwj e;hj|gY$. buJgHjpLnjrâ lpãa·cjq.njquk[Ielwj e;hjkuElupjsLtjTwje;hjâ huJ;.·;.· a·cjq.njquk[IgHj e;hjT½,skL,kL,râ tuYpLnje;hj elwjtJ ak.Yar.mgIgHj /iutjluE×W·â ewcjkLÕcjdM·cj />esH.jqN.· retHj spjkuE pycological warfare kuJ sr.YsnjdkjmgIgHjkuJ /iutjluE×W·gHj e;hjtJm·cjrâ quJfaiutjgHj gW·lwjetajgHj popula-

rity mWYretHjâ lMÕhj lupjsiupja. p:Ye;hjtuYretHjâ kL.gHjetHj nkuEeqN.wje;hjgHj hW·ducjwnjyuEqs.puhjâ tuYpLnj lupja.pLnjâ buJe;hjektj e;hjgW·tuYâ percjpiunj\dpj mkM.tjlwjtajgHj p·kjkuEtuY aeK>cjmkM.tjlwjtajgHj p·kjkuEtuY buJe;hjmN·Õ pMikjgHj e;hjgW·tuYetHj e;hjkel§cja. bJue}t·pLnjrâ hiutj gHjr quJfaiutj ekL.njdM·cjlMÕhjgHj b[êh.e;hj mWYaKnjDwjrâ nkuEaY d,mipjsiutjmWYgHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi buJkuEv,aupjk.n.n. taj kel§cjv.tjkLÕcjbuJ$ajgHj dHjKiuhjrâ v·cjrogkUpuOkuJ buJkuEkercjtaj ek.njgkUtNhjtaj v·cjgW·v.tjkLÕcj v.tjkLÕcjetHj puOeTkjkuE d,mipjsiutjrâ mWYpLnj mikjgW·huJgHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi mdHjeb.jmpsN,ek.njgkUmWY gHj v.tjkLÕcj ak.Yar.e;hj buJ$ajtuY mupuOd,ekL.nj

qWkjgtetajeTkjgHj puOd,fnjlwjrâ huitjgHjr nkuE stra-

tegy ek.njgkUlHYlHY d,fnjlwjrâ ewcjlwjtuYtuYtajgHj d,kuJ ebLtjkuJ aKicjgHj kuEkLÕcjqWhjtuYrâ lPDliukjlwj p:YgHjekWhjhjrâ eb.j;ÕcjmnjtMielwj dHjeb.jmrpjlWhjmWYkuJr etHj mewcjkLÕcjlMÕhjgHj nddHjb[êh.pN.njmWYehcjgHj kuEgW· v.tjektjviâ nkuEb[êh.gkUgHj mupuO»ekL.njer. »$aj puOd,K[pjâ ek.njgkUtajkuJ quJkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj ar.e;hjmewcjncjgHj zkud,ewcjbkja.m·cjâ lMÕhj buJe;hj ml,gHj zkulupja.gHj Skjlupja. nkuEqti×W·×W·â v·cjkuE v,aupjn.n. mhuJlwj \dhtjek.nj;Õcjarcj quJfaiutj v·cjgW·dHjmWYgHj KiuhjekWhjhjrâ zM.pjgkU v·cjgW·kLiÕhjektjgHj Skjgs.nja.â atuicje;hjmektjgHj ywjrbkja.mà, ywjrducjRuYm.Ymà, kelcjsiupja. kS·cj×Utmj 48 etajpLnj râ tuYpLnj \dhtjek.njgkUzku v·cjgW·×W·dM·cj lkÒrozkutWEÕgHj buJluEgW·fnjeTkjgHjelwj eTkjkuEd,ekL.njrâ \dhtjek.nj gkUzku gW·×W·lkÒrozkum.njgHj percjeq.cjkl,$aj kisË ezN.jrâ nkuElv.tjpuOmà, percjducjl[iÕcjKiucjcj hW·mWYmà, nkuE eb.j;ÕcjmnjtMi aKicjluEelwj lupja. ap:Yetaj hW·eTkj puhjâ lMÕhje;hjgW·KkjdM·cjgHj hiutj×UdpjrpjlWhjek.njgkUs$aj ×W·dM·cjgHjre$.wjâ hiutjgHjr mikjgW·kuElv.tjgHjetHj eb.j;Õcj mnjtMi \dhtjpN.nj v·cjgW·KiucjgHj gs.njâ aluEzku v,aupj k.n.n.elwj tJdM·cjrâ puOmNihj×W·p:Y;Õcjqa.cj$aj aKicjeb.j me]kpjgHj Slajelwj hW·eT.ajlwjpuhjâ nkuE\dhtj n.n.gHj biucjkuEdM·cjrâ nkuEpUguEaYetHj tiucjlwjB.$ajgHj qWkj gW·ekL.njkemL.nj p:Y;Õcjawjqetl[.hW·eqcj qWkjgW·ekL.nj qWkjgkUre$.wjâ lv.tjaYqer.pjtuYhuJmà, v·cjgW·ef[hjlwj b[êh.gkU;.j zmLicj´ tuYpLnj percjewcjpercj;ÕcjkW.njgHj ewcja.gHj mWYaKnjâ lpãpuOs$aj nkuEb[êh.gkUkuJ nkuEb[êh.ek.nj;Õcjarcj kuJ buJluEgW·l,a.mà, KiuhjgLiÕcjâ lkÒroaiutj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi dkjgek.·pLtrotuY bkja.peq.cjkl§, ak.Yar. percj;ÕcjkW.nj lMÕhjgHj mipjsiutjâ lkÒroelwj v·cjpuOgW·ek.· kel§.ajmWYsW·gW·gHj percjpeq.cjkl§, percjsukjlukjercj qkaj v·cjgW·×W·gHj SkjekL.nja.â tcjgunjrâ

n.Ypv.mnj (xkÒ# gek.·p·cjek.·mnj;Õcjqa.cj) (aemrik.nj)

tcjgunjkuas.h·q. eku.· as.h·q.biunjKiucj gW·kLÕcj peq.cjkuEpuObuJ$ajâ aYmicjdM·cj mNihjtajhuJdM·cj eb.j;ÕcjmnjtMi ed>ajpnjepH.jtuY ekLajdM·cj mNihjtaj sMIm·cj ak.Yar.buJ tCY$aj tM.lajrâ

omcc, 9 / p. 16

qWkjgW·qM.njgHj hW·mWYâ as.h·q. quJv,/> peq.cj$.gHj kL,dM·cjrâ tcjmikjgW·kuEkqpjr×W·â nkuEeb.j;ÕcjmnjtMimà, r·cjkuE eb.jgkUtNhj buJkuEeb.jkercj KNU gHjetHj spjkuEed>ajpnj epH.jetHj eb.j;ÕcjmnjtMi percjSuEgb ekcj×W·kLÕcjtM.gliucjâ percj;ÕcjkW.nj ap:Y;Õcjelwj eb.j;ÕcjmnjtMi SuEgbkLÕcj ×UkuEqN.· 1995etaj suEkuElMÕhj hW·piutja.puhjâ p:YmnjpuO eb.j×W·pi epN.wjkuEpigHjetHj eb.j;ÕcjmnjtMigHj nkuE lv.tjaYetHj qWkjgkUpuO dHjmkmjlkÒroaiutjrâ eb.j/> etajgHjetHj aeK>cjar.gkUgHj /iutjv,tajma.tjgW· p:YeqN.wjgHj v,taja.tja.e$.wjâ eb.j;ÕcjmnjtMigHj dHjeb.j mN·ÕkuEdpjpN.nj´ dHjeb.jm}k·cjmCÕhj´ dHjeb.jmN·ÕkuElv.tjSuEgb percj;ÕcjkW.nj bWYmgLiÕcjâ huJmWYq.jpLnj dHjeb.j zutjDr·cjek.nj gkUmnjpuOrâ ywjr eb.j;ÕcjmnjtMi lupja. qL.YeT.aj percj;ÕcjkW.nj kuEalEuaqIbM. el.Yel.YetHj gkUpuOtcjsMI aiutja. hgHjrâ aeK>cjar. qWkjek.njgkUpuO md,a.tj lkÒroaiutjgHjetHj d,kLÕcj×U eb.j;ÕcjmnjtMie$.wjâ qWkje;hjgHjetHj e;hjDzkjbuJpMikje;hjtWEÕrâ buJe;hjplwj lMÕhjgHjetHj p>lIm.nje;hjgHj e;hjplwj dN.Ypeq.cj percj;ÕcjkW.njâ ywjd,pet.aj nkuExpm.etHj e;hjRuYlwj edcje;hjtuY e;hjdkjlwjtYzkumWY tuYpLnj lpãetajgHj hW·dkjlwjtYmWYq.j kuEtiunjtkjlkjpLYÕkuJrâ p:YgHj dHjdM·cjpWIpWê e;hje$.wjetHj zkugHj aeK>cjqWkjgW·zN,gHj hW·mWYdM·cjtuYtuYrâ ywjr zkugW·tkjkuEe;hj p:YdN.YpWIpWêtNhjhj dN.Yzkuelwj dHjbbWYDwj e;hjelwj dHjbbWYDwjetHj gunjfuEe;hjezN.jâ tuYpLnj mWYpLnjgHj aKicjtCY$aj /iutjluEe;hjgW·aRuJabcj ×U;Õcj qa.cjkuJelwj ywjr eb.jrpjlWhjs$aj nkuEpercj;Õcj kW.nj e;hjpeq.cj hW·gW·puhjmà, e;hjd,ducjelcjm.njm·cj mikjgW·huJq.jelwjâ gek.·gL,kwjtajelwj v,tajT·kjpcj dM·cj nkuEDwjqtie$.wjâ e;hjtaj be/kjeT.ajmtjr hW·eqcj$Jpuhjâ spjkuEkM.tjpercjpiunj\dpjgHj v,tajed>aj lwj mWYlsutje$.wjâ v,tajmcjek[.wjdM·cjrâ tCY$aj percj;ÕcjkW.njgHj hW·e\p|p·cja.mà, v,taj kelcjrpjspjgW· dM·cj$Jâ hiutjgHjr aKicjtCY$aj qWkjgW·d,efkje;hjhW·mWYâ tcjzkumd,ektj×W·gHj p:YaKicj$aj dHjaKicjKiuhjrâ aKicjzku a.tjgW·´ lel.cjtr,gW·´ snjdkj v,;ÕcjkW.njzkugW· hiutjgHjr aKicj$ajgHj dHjaKicjKiuhjrâ a·cjq.njquk[Ielwj v,tJdM·cj ed>ajpnjepH.jqM,gHj hW·tJpuhjâ d,tkjk[. percj;ÕcjkW.njtWEÕer.cjgHj v,tJdM·cjkuJrâ p:YaKicjmed>ajlwjpnjepH.j$aj v·cjsnjdkj v,;ÕcjkW.nj mN·Õp:Yedqek.nj;Õcjarcjs$ajgW·gHj percjezN.jem.wjef>aj e\bwjgHj e;hjtajgs.nje$.wjâ e;hjtaj }qiÕcjkuEB.

e$.wjâ RucjgxÕYe$.wjâ e;hjtaj bkjsnjdkj ek.njv, ;ÕcjkW.njtaje$.wjâ ar.$ajelwj zkut.eT.aj ekWhjhjhW·gW·â aeK>cjef>aje\bwj p:YgkUzkugHj zkud,kuE tWEÕrâ Sg, d,kuE kuEqtiâ aeK>cjpercjpiunj\dpjgHjetHj nddHjq.mvâ aeK>cjpercj;ÕcjkW.njgHj sW·aDikâ percj piunj\dpjgHj nkuEeb.jgHj ekL.nj´´ Sg, ekL.njsuEkuE lupjgW·egWnj e;hjgHj lPkuEdHjâ e;hjkuE/iutj$aj zkuekL.nja. e;hj SkjkuEgtgHjpLnj zkuSkjekL.nja. lajetHj zkuDliucj lupjgW·a. p:YegWnje;hjâ k.lpercj;ÕcjkW.njelwj e;hj hW·e\p|p·cj percjpiunj\dpjgHjelwj zkuDliunjlupja.etHj k.l zkud,titj gWicjefkjzkuDzkjptitjmNihjzkuhW·aiutjâ ywjret.jkuEed>ajpnjepH.jaKicjkL.etajkuEaKicjlMÕhjgHjetHj aKicjkL.etajgHj percjkemL.njalu·aiutjquJ percjmNihj percjlikjptj stmj×Uptitjlikj qbÔaiutjquJ d,ducjyMÕ eb.j;ÕcjmnjtMituYmH gW·ptitjkLÕcjgW·â aKicjetaj eb.j;Õcjmnj tMi d,ekL.njeq.Yeq.Ye|b.Ye|b.YgLiÕcjâ aKicjlMÕhjgHj buJgHjhW·eqcjrâ gek.·qMtjelwj ×W·kLÕcj»y[´ gek.·qcjelwj×W·râ gek.·percj;ÕcjkW.njelwj ×W·»y[â siutjaYetHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj sW·aRuJkuEpercj;ÕcjkW.nj percjgkUkisËezN.jezN.jgHj kuEgLiÕcjviâ dN.YlCEÕgHj ek.njv,;Õcj kW.nj ekL.njektjgW·dM·cjretHj kuEeT.aj t.l[iÕcj ku ek.njv,;ÕcjkW.njtajâ kisËezN.jezN.jgHj zkuekL.njâ lkÒroaiutjetHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi ed>ajgW·pnjepH.j dHja. mr×ukjkuE/>w>retHj alnj$aj e;hjd,Kiuhj×U alnjmtuY kLÕcjtWEÕer.cjâ mikjgW·kuEkqpj S/iutj$ajrâ

n.YS.njmnj (v,aupjk.gek.·p·cjek.·mnj;Õcjqa.cj) (nwjew)

gW·SuEgb kuv,aupjk.n.n. eb.j;ÕcjmnjtMi buJtCY$ajgHj Kiuhj ekWhjrâ nkuEgek.·mnj;Õcjqa.cjpuOelwj mikjgW·SuEgbdM·cjkuE k:iÕpjqkuipj eb.jn.n.tajkuJrâ buJpuOmSuEdM·cjkuE mNihjsN,eb.j ;ÕcjmnjtMi buJqN.·mtuYkLÕcjetajkuJ gt×U$ajelwj v·cjgW· SkjSuEa. v,qkajbuJ$aj />gitumWYalnjdHjdHj ywjrgW·SuE m.njmà, Kiuhjrâ spjkuEed>ajpnjepH.jgHj v,aupjk.peq.cj$.lwjgHj ;iÕkjepcj dM·cjrâ buJsW·siutj aluEaqIlMÕhj ddHjrhW·mWYpMikjpeq.cjp!ipkÉ percj;ÕcjgHj v,tajv.tjkL,dM·cjr´´ v,tajtJektjdM·cjr´´ puOgW·tJektjtuY puOelwj mipjsiutjâ puOd,K[pjpek.·\dhtjpuOgHj d,K[pjpLnjrâ Sg, lMÕhjek.nj;Õcjarcjtaj siutjlupjs percjtkjk[.gLiÕcjrâ tuYpLnj gkUtNhjtajgHj pv§Ipv§pjlwj kuEv,;ÕcjkW.njv,tajtuY leS.wj k.l§tkjk[.kuEaluE aqIgHj mNihjsN, v,;ÕcjkW.nj v,tajelwj gW·p>lupjkuJgHj

omcc, 9 / p. 17

gW·SuEektjrâ nkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj buJgHj hW·gW·SuEektjâ hiutjgHjr mikjgW·kuEkqpj k.l§a.SuEkuEaluEaqI nkuEmNihj sN,v,;ÕcjkW.nj eTkjkuEd,p>kuJâ ywjrek.j$. hW·gW·mà, kL.hW·gW·a.SuE$J ektjlwj kqpj×Uv,;ÕcjkW.njzkukL.â mikjgW·kuEkqpjmWYpLnjgHj r·cjektjak.Yar. buJaluEaqI$aj ma.dM·cjlMÕhjmà, v,;ÕcjkW.njtaj aeK>cjar.dImwjker qIgHj \phjkuElzuY kligW·m.njer.cjâ Sg, aeK>cjar. ek.njgkU puOmhuJdM·cj kmjkuquEpuO puOfnjektjtjgHj r·cjkuE \dhtj eanjawjdI mTtjtiunjdM·cjlMÕhjmà, kligW·]kpjhW· m.njm·cjâ nkuEgkUpuO aKicjmgW·aeK>cj gW·sukjlukjkuEv,;Õcj kW.njmnjtajgHj v·cjeb.j;ÕcjkW.njmnj/> gW·ek.·\phjhjgHj biucj fnjkuEkuJâ mWYpLnj ed>ajpnjepH.jalnjkL.etajgHj ed>ajpnj epH.jtuY \K.hW·lajgHj percjK[Idr.cj snjdkj kuEpv. lv.tj kuEv,;ÕcjkW.njgHj ea.njbWYmel.njtuY K[IDr.cj percjpiunj\dpjgLiÕcja. k.l§ak.Yar. ed>ajpnjepH.jluJbkjgHj puOSkja.lwj tM.gliucjâ hiutjgHjr percjlWI/·cjqMtjtMi percjsnjdkjgHj mikjgW·kuEdHjgLiÕcjviâ mikjgW·kuEkqpj S/iutj $ajkL.râ

n.YTwjwcj (aemrik.nj) ×UkuEeb.j;ÕcjmnjtMi ed>ajpnjepH.jtuY alnj$aj gW·SuEkuEpuO nkuEasIaznj×W·×W·gHj dHjalnjkL.aiutjrâ huitjgHjr puOtcjgunj mipjsiutjâ nkuEeb.j;ÕcjmnjtMi ed>ajpnjepH.jetHj dHja. mr×ukjkuE/>w>â nkuEgkUmnjetHj dHjgW·a. piw>râ tuYkLÕcj/>w> etajgHjetHj hW·a·cjzN,â alnj$aj mr×ukjkuEpiw>etHj a·cjzN,vih.gHj Ky[ektjrâ Sg, lv.tjpuOetHj ywjr r·cjkuE bNtjb½tjgL,tietHj e;hjhW·siupjkS·cjgHj;cjelwjâ xpm. gkUa.eK[wj eanjdwjnIyH.gHjetHj mNihjedcjgHj dHjgkU;ÕcjmC, e$.cjâ k.l§tupjsiutj TpkjsMtjtYgHjetHj yUeanj p>e$.wj aIyU p>e$.wj a.zIy. sgHjp>e$.wjâ pN.njeanjdwjnIyH.d,RupjkuE pN.nja.eK[wjgHj percjKtiuhjdM·cjgHj d,ed>aje$.wjâ tuYmH percjef>aje\bwjti;.jgHj gW·ekL.njgW·â »$ajgHj nkuEbNtjb½tjgL,tiâ tuYpLnj pWiÕcj 36 qN.· pluJpl.j lwj ti;.je;hjtajgHj tNhjgW·ezN.jem.wjtuY kep>tj qy·zt mtitj×Uedqa.eK[wj 70^ gHj d,kuE qWkj;Õcj a.eK[wjer.cjâ tuYpLnj bL.YqMicjkuJ pN.njv,;ÕcjkW.njv,tajkuJ aeK>cjv,taj pek.·pekwj ×W·m·cjâ hiutjgHjr ek.nj;Õcj arcj p:Y;ÕcjbM. med>ajlwjpnjepH.jgHj kuE ek.nj;Õcjarcj p:Y;ÕcjtNhj med>ajlwj pnjepH.jgHj tNhj\K.dM·cjv,qkaj ;.jkuEekLcjretHj cCÕhjm,ed>ajpnjepH.j p:Y;ÕcjbM.gHj e;hjhW· qLÕcjekWhjhjpuhjâ v,tajgW·siupjkS·cjgHjelwj hiutj×UpN.nj v,taj pWiÕcjmWY/>qN.·DwjgHj lMihjpN.njv,taj dHja./>pilkj retHjâ hiutjgHjr ed>ajpnjepH.jgHj p:Y;ÕcjbM.gHj e;hjtaj siutjD>tj

peq.cjkl§, percj;ÕcjkW.nj hW·mWYqM,hW·kpuhj e;hj ektjaeK>cjed>ajpnjepH.jtuY e;hjTbuitjepL.pj percj puinj\dpjhW·t.pjgHjetHj qM.percjpiunj\dpj ;ÕcjmC,taj lupjkLÕcj e$.wjâ percjpuinj\dpjs$aj lupjkLÕcjtuYetHj d,kuEpercj puinj\dpjv,etHj xpm. aluEaqIg[epnj ef[hjlwj p:Yti;.jmnj mWYtCYmWYaKicj ed>ajpnjepH.jpuOluJ puOa.d,percjpiunj\dpjg[epnjvi gHjetHj puOgHj dHj terrorist râ muhiutjer.etHj aluEaqIg[p>njgHj d,kuEguJkLJÕ qWkjek.nj;Õcjg[epnje$.wjâ hiutjgHjr buJ\pcj lMÕhjgHjetHj aYv.tjektj (T.wrK[Õpj|cimj,er,) er.cjâ T.wr|cimj,K[mj,er, hW·eqcjâ muhiutjer.etHj percjpLnjgt, rpjlWhj$aj eKtje;hjea.njesHjea.njesHjâ e;hjekL.nj percjezN.jem.wjtuY percjrpjlWhj$aj aiutja.tuY gW· kel§cjktuEdHjkLÕcjpLnj dHjhW·m.njrâ ti;.j;njesHje$.wj´ kep>tjqy·z.t gW·qW·tuY gW·r.njlWhjtajgHj dHjhW·m.njrâ hiutjgHjr e;hjfnjalnj$ajgHj e;hjfnj TicjkM.tj eT.ajT.wr§ (T.wrK[Õpj|cimjer,) er.cjâ tuYpLnj spjkuEtkjk[. percj;ÕcjkW.nj p:YkLtjTwjgHj dHjhW· m.njâ muper.etHj e;hjektjlwj 25^ tuYm·cjrâ tuYpLnj arcje;hjtaj gW·qJawuEgHj e;hjkuElwjaeK>cj (k.lu·& k.kWyjer,lu·\pvj<ek.jsJ) e;hjgHjetHjâ mWYpLnjetHj e;hj mikjgW·dHj xkÒ# a.|zIy.njgHj×W·´ mWYq.jpLnj e;hjekL.njlwj ebLtjpWiÕcjqN.·tM.laj v·cje;hjgW·dHjmNihjKiuhj e;hj|gYepL.pj a·cjq.njquk[I duEgW·â e;hjT½,kNYÕtuY e;hja.tjlHYÕâ lHYÕe;hjepcjTiucjpeÈ.ajtuY e;hj/ucjk:iÕpjkNYÕe$.wj puOv.tjektj q.jgHjâ tuYpLnj puOv.tjektj k:iÕpjqkiupjbM. e;hjkuEe;hjqM, kLtjgsiutjv,qkaj dHjhW·eqcjâ k:iÕpj qkiupjek.nj;Õcjarcjtajelwj d,ducjgsiutjm.njâ huJaerwj ar.pjetHj k.le;hjgnjetHj e;hjgW·gnjluYgHjr e;hjek.j epL.pjlwjfaiutjâ qer.pjetHj e;hjekL.njlwjebLtjtjgHj gW·dHjduhjgHj lPhuJ$Jrâ quJe;hjdHja.mNihjKiuhjâ xkÒ# a.zIy.nj e;hjgW·e$.wjâ qcjeg[nj(kM.tjpercjpiunj\dpj)gHj p·kjkuEe$.wjâ eqN.wjqziucjdkjpÐnj;Õcj 2008 hW·dHjbbWYDwj puhjgHj dHja. bbWYDwj »y[â e;hjdHjbbWYDwjtuY ar.e;hj ektj e;hjgW·tuY e;hjT½,kNYÕ ektjlHYÕ´ lHYÕepcjTiucj peÈ.ajtuYetHj e;hj/ucjk:iÕpjkNYÕtuY e;hj;Õnjse$.wjâ puOv.tjektjâ hiutjgHjr peq.cjpercj;ÕcjkW.nj p:Y kLtjTwjgHj dHjhW·m.njâ puOd,sW·qtigHj k:iÕpjqkiupjpuO mNihjpuO v·cjhW·gW·d,elcja.â buJe;hjmekL.njdM·cjgHj siutje;hj qWkjgW·peq.cjpercj;ÕcjkW.njhW·mWYetHj ed>ajpnjepH.j$aj gW·a.;.jzmLicj dHjhW·el.Yâ BYs$aj gW·suEdN.m.njgHj k.lxkÒ#ezN.j biuljgxÕpjTwjmnj msiupja$ajgHj puOptiunjT½,lwj ×W·â ek.njmnj epcj 18 qN.·mà, v·cjgW·lupjpN.njâ n.YTwjmnjhuJ gWicjefkj hW·d,kuE

omcc, 9 / p. 18

eqN.wjgL,kwjâ puOkel§cjhuJ ywjr v,;ÕcjkW.njtaj e;hj hW·bkjetHj ek.njcC.j mtiunjdM·cj B.ek.njgkU eb.jlWIbËlwj gHj d,kuEtiunj B.pN.nj eTkjh.hW·tJâ muhiutjer.mà, kuElwjtnjebÐ.njpN.nj qWkjgW·suEdN.kW.nj gLiÕcjcjmà, puOsuEdN. eb.j;ÕcjmnjtMi m.njh.hW·tJ puOv.tjektjâ nkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj qWkjgW·d,efkjhW·mWY eTkjkuEd,dtUliucj piutjtjqkutjtjâ ywjr eb.j;ÕcjmnjtMi dtUliucj piutj qkutjmà, lkÒroeb.jgHj ek.nj;ÕcjkW.njmnj×W·m·cjer.cjâ ek.nj;ÕcjkW.njmnj T·kjpcjdM·cjer.cjâ

n.Yrtjtj (aemrik.nj) tcjgunjrâ aYhW·gW·micjektj k.las.n.Yh·q.mhuJgHjpuhjâ k.laYkel§cjlupjgW·gHj gW·micjektj rmH[.cj n.Yh·q.biucjKiucj vivDwjrâ aYmikjgW·huJgHj tNhjqa.cjhW·eqcjâ percj/iuhj llmjlMÕhjgHj r·cjektj buJe;hjmtkjk[.kuJ buJmekL.njkuJ etHj hW·;.·\ppuhjâ aDike;hjgHj e;hjmikjgW·Tk,zku e;hjmikjgW·fAiÕtjzkuDwjrâ ;ÕcjtLawuEtajquJfaiutjrâ ;ÕcjRuRH.kuJ ;ÕcjbM.kuJ e;hjtaj mikjgW·|p·cjlH.Y percj;ÕcjkW.nj hW·eqcjpuhjâ e;hjtaj mikjgW·|p·cjlH.Y percjpiunj\dpjDwjrâ ;ÕcjbM.tCY$ajgHj e;hjpDy·kjkuE dwja·cjq.njquk[I kuE rYdpjrpjlWhjmed>ajpnjepH.js$ajtuY e;hjgW·|p·cjlH.Y percj piunj\dpje;hjel.Yâ epY>btiukjhuJgHj epY>btiukj nkuElWhjmH dHjepY>btuikjhW·eqcj´ v,tajkM.tjpercjpiunj\dpjtaj v,tajT½,Sסtaj quJfaiutjgHj dHjepY>btiukjfaiutjrâ epY>btiukjs$aj gW·aiutja.gHj e;hjektjDy·kjkuE a·cjq.njquk[I kuE rYed>ajpnjepH.jtuY e;hjfaiutjeT.aj epY>btiukjtajgHjrâ tuYpLnj ed>ajpnjepH.jpLnjr gkUkeK[cjtaj gkUeq·tajgHj mupe;hjgW·sW·lwjtM.lajâ e;hjhW·ed>ajpnjepH.jer.etHj tucj\zÕcjgHj e;hjmikjgW·|p·cjlH.Ym·cjâ buJaYmhuJgHjr |p·cjlH.Y percjpiunj\dpj$ajgHj k:iÕpjqkiupje;hjlCEÕtajgHj hW·kLiÕhj ektjtuY hW·d,siutj×W·m·cjâ hW·d,siutjtuY e;hjkuEe;hj k.l Tk,elwj Tk,m.njm·cjâ ywjrTk,a.mà, keK[cjtaj eq·taj pãtitja.m.njm·cje$.cjâ muhiutjer.mà, v,taj \dhtjezN.jm·cj tNhj\K.m·cjâ edqpuOgHj gW·pãtitjgHj e;hjhW· gWicjrâ muhiutjer.mà, dpje;hj ef[hjlwj ekL.ajaiutjm·cjrâ tuYpLnj e;hjfnj v·cjzkukuEzkugW·Tk,â xpm. buJkuE tucj\zÕcj SuEkuEk:iÕpjqkiupjkercjâ e;hjSuEbuJgHjgHj lPmipjsiutjâ e;hjSuEkuEzkutuY ywjr zkuSkjeS.·kuE mNihjqMwjzku ebLtja.viâ mNihjqMwjzku eTcjebLtja.vigHj zkukuEzku Tk,hgHjrâ buJkuE xkÒ#ezN.jTwjmnj a.ducjtLÕcja.SuEkuE as.ykÉ mbL,titj×UT·cjgHj puOd,ektjgunjsr.Yâ muhiutjer. mà, hW·bl,kuEmNihjpuOmà, xkÒ#puO hW·a.mtjmluJpuhjâ buJ$ajgHj

dHjKiuhj puOgW·em.nj e;hjTk,zkuhW·m.njâ spjkuEpercjpuinj\dpj sekL.njbkjgHj gW·micjektj ekL.nj/·kj e$.wj ekL.njbIy[.e$.wjâ s$ajgHj hW·Kiuhjpuhjâ ;ÕcjRuRH. e;hjgW·pÈkjek.nj;ÕcjarcjgHj e;hjkuEaeK>cjrYekL.nj kemL.nj gxÕY/Um.Y bL,aeK>njâ buJbuJ$aj e;hjekL.njlwj×W·â lMÕhjelwj ap:Y;Õcjetaj mNihjmekL.njgxÕY/Um.YgHj e;hjhW· rpjpuhjâ mNihjtajgW·dHjyYegnjq.gHj hiutj×U/·kjrgLiÕcj´ bIy[. elwj mNihjtaj /Um.Yâ eb.j;ÕcjmnjtMi ekL.njpercjpiunj\dpj Æs$ajetHj buJluEgW·Kiuhjer.â eb.j;ÕcjmnjtMigHj siutjhW·mWYkuJ elwjâ rYpercjpiunj\dpjgHj e;hjhW·tJpuhj percj;ÕcjkW.nj percjTtjyukjv,;ÕcjkW.nj v,;ÕcjkW.nj dHjddiukjtajgHj e;hjhW·tJ´ lHYÕ e;hjgW·etHjtuYrâ percjpuinj\dpj qWkjgW· ekL.nj pY>×UgxÕY/Um.Y /·kjs$ajtuY tNhj×W·mWYqkajâ eb.j;ÕcjmnjtMielwj p·cjet.YkuE world bank taj tuY kemL.njqWkjgW·ekL.nj ×W·tM.gliucjâ kep>tjae\p.mj v·cjgW·dHj kep>tjaSwj´ ptitjkep>tjn.n. ekL.njgW·â ;Õcjebnjgl.edqjw>tjgliucjgHj tCY$aj gLikjy.tjpel§.aj kLÕcj×UaetajqM, p:Yaemrik.njpuO$ajâ buJgHjkuJ eb.j;Õcj mnjtMielwj ekL.njgW·m·cjkuJrâ zicjaetaj tuYetHj pl·§cjncj a$ajâ ekL.njgW· kemL.nj ×W·epcjT.tjâ ed>ajpnjepH.jkuEe;hj e;hjfnjdM·cjzku v·cjgW·Tk,â Sg, lpãzku v·cjzkukuEzku gW·ekM.njgHj d,fnjdM·cjtWEÕer.cjâ zkukuEzku dHjdM·cjeqLhjpM. v·cjgW·aiutja.gHj d,fnjer.cjâ nYe;hjgW·Tk,zkugHj ×W·n.n.q.jâ e;hjkuEaeK>cjar.mWYmWY aeK>cjpercjpiunj\dpjmWYmWYetHj zkukuEzku kLiÕhjebLtjetHj Tk,e$.wjâ hgHjhW·eqcj e;hjhuJncj d,papjlWhje$.wj q.jgHjhW·eqcj e;hjpv·cj hW·peq.cjpercj;ÕcjkW.njetHj a]k.zku mNihjmSkjTicjed>ajpnjepH.j×W·e$.wj´ mNihjmikjgW· ed>ajeT.aj tcjtupjsiutj ed>ajpWnjepH.jgHj ×W·e$.wjâ k.l§gHj zkukuEzku Tk,v,qkajrâ v·cjhW·gW·Tk, v,qkajgHjetHj zkud,peÈwjslwjlMiÕnjâ xpm. stmj×U RuYsHjxkÒ# ;Õcjek.njm[êensjsgHj mWYetHj K[iÕtjap:YRucj />K[iÕtj ap:YRucjâ eb.jpuOer. pWiÕcj 60 qN.·$aj dHjgW·xkÒ# />piDwjâ nYek.njm[êensjgHj aeKtjhW·mWYrâ aYhW·d,kajpUguE xkÒ# hW·eqcj huJdM·cj percjkemL.njehcjrâ eanjawjdItaj tLawuEpN.njtajgHj e;hjpeÈwjpeÈtjkLÕcj»y[â puOgHj peÈwj hW·gW·$Jpuhjâ zkuekL.njdM·cj v·cjkuEekL.njfaiutjdM·cjgkUpuO e$.wjâ buJgHj lPkuEdHjâ tuYetHj p:Yeb.j;ÕcjmnjtMipuOgHj spjkuETpuOt.njel.nj K[iÕtja.gHj rY;ÕcjmC,$aj a.tjmikjm·cj qWkjgW·peq.cjkl,gHj muelwj hW·peq.cjkl,puhjâ buJbuJgHj zkukuEzku gsiutjv,qkaj buJbuJgHj hW·mikjkuEdHjâ p:Yeb.j;ÕcjmnjtMigHj nYkYpvI§pv§pjgHj ;iÕnj

omcc, 9 / p. 19

el.nja.râ xpm. dpjbiuljmén.Yp>njev§.ajtaj gkUpuOr v·cjgW·vIdHjmWY d,snjdkje$.wjâ v,taj mNihjv,taj ×W·mWY/>r hW·pk. huJhW·gW·puhjâ puOd,qucjes.Y nYklutjqm.njâ q.jgHj elwjhW·eqcj gW·aeK>cjar.Kiuhj pnjgsiutjeT.ajv,qkaj buJ$ajgHj huJaerwj$aj zkuKtwjel.nja.hgHjrâ sN,gHj puOd,sk. nYkl§utjqm§.nj v·cjgW·kL,siutj ltUv,qkajâ k:iÕpjqkiupjpuO nYkYkl§utjqm§.njgHj tJlwjK[iÕtjtjpLiÕtjtj er.cjgHj aYhW·esHjsiutjpuhjâ ywjrtJlwj K[iÕtjtjpLiÕtjtj retHj \pd¡v. zkukuEzkugsiutjv,qkajgHj ktuEdHjkLÕcj hW·m.njpuhjâ ;Õcja.|zIy.nj me\z.tjektjdM·cj ×UpuOgHj nkuEeb.jd,peq.cj kl,kuEv,;ÕcjkW.njtajer.cjâ tuYpLnj p:YaKicjaluEaqIpN.nj mikjgW·|p·cjlH.YSpercjpiunj\dpjqM,$aj /iunjr e;hjhW·|p·cjlH.Y percj;ÕcjkW.njkuJelwj ektjaeK>cjgHjtuY v·cjprYgkUpuO gW·m·kjgHj d,fnjer.cjâ prYzkugW·m·kjgHj bWYkiupjkL. eb.jzkud, KIlwj v·cjhW·gW·Tk,v,qkaj´ ×UgHj v·cjek.nj;Õcjarcj taj gW·vIq.v,qkajâ tuYpLnj p·cjet.YkuE rYdImwjker qItajmà, /iunjr e;hjhW·mikj|p·cjlH.Y percj;ÕcjkW.njkuJelwj ed>ajhW·gW· v·cjgW·d,kuEp·kjkLÕcj percj;ÕcjkW.njgHj puOtaj d,fnjer.cjâ mikjgW·kuEkqpj S/iutj$ajâ

n.Yek.njB (xkÒ# gek.·mnj dinjmkj) qWkjhuJtNhjgHj hW·eqcjâ kÈcjektj aerwjas.h·q. mhuJgHjetHj ed>ajpnjepH.jalnj$ajgHj hW·tNhj\K.kuE ed>aj pnjalnjtuYkLÕcjetajpuhj v.tjektjtuY kelcjK[pjgW·mWYâ nkuEaYgHjetHj mikjgW·qM.njrâ muer.etHj ed>ajpnjepH.jalnj dutiy$aj qWkjgW·qLÕcjptiunj kS·cjpN.njpuOgHj buJluEmN·ÕkuJer.â mWYpLnjgHjetHj kisËp·kjgL·cjk[.jpigHj buJluEeb.jpuOef[hjlwjqàÕtj qW.tj eb.jducjlwjtYekL.nj tuY»y[h.â />tcj$ajr aYmikjgW·qM.njâ

n.YbITwj mnj\z. (dinjmkj)

aYelwj mikjgW·qM.njvikuJ tCY$aj /iunjraYdHjmNihjetcj p:Yek.·DRuJ$ajkuJelwjâ aerwjqM.njaYgHj hW·gLicjm·cjrâ aY kÈcjektj aerwjmNihjpuO bWYetMcj duxkÒ#puOetHj nkuEed>aj pnjepH.jqkjkjretHj aeK>cjar.gkUmnjpuO gW·kLÕcjhW·m.njâ Sg, ywjr \dhtjpuO e;hjKiucjm·cjetHj aeK>cjpuO kligW· m.njâ buJ$aj qer.pjtuY aYkLiÕhjektjâ nkuEpUguEaYelwj v.tjektj buJgHjkuJrâ aYmikjgW·qM.nj v,t.l[iÕcj gek.·pLtrotajgHjetHj }ko×Ueb.j;ÕcjmnjtMi ed>ajpnjepH.jkuE aluEaqIpN.njr.mj$ajtuY nkuEdpjpN.njbL,/,ek.njgkUmnjgHj ak.Yar. dHja. buJluEkuJer.â xpm. e;hjey.cjy.a. ×W·kuJh.â /Um.YgHjhW·eqcjelwj sW·DwjsMI ltUpercjtkjk[.tuY siutjD>tjgW·pKiucj percjsuEdN.zkugHj aRuJea.njesHja.h.â

q.jgHjhW·eqcj ×W·atiucje}t·gHjrh.â tuYpLnj nkuEeb.jgHj v·cjhW· gW·;iÕnjesHj v·cjgW·gLiÕcjtiunj buJn.Yek.njB mqM.nj×UkLcj$ajr fnjlwj ×W·buJluEer.â »$ajgHj qM.njmWYq.j$ajâ mWYq.jpLnjgHj nkuEpUguEaYr ×UkuETpuiyjt.njel.nj d,ducjpnj gsiutjeT.ajkuE eb.j;ÕcjmnjtMituY aYK[êlwjlikjkuE xkÒ# ezN.j likjp·kjT.cj`` suEkuElMÕhjgHj nkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj efkjh.´ hW·g·cjh.´ h·Wg·cjducjk:iÕpjh. aYektjhW·d,puhj suEkuElMÕhj hW·g·cj peq.cjkuEkL,kL,$Jpuhj´ muhiutj gW·d,pnj gsiutjeT.ajv,qkaj buJbuJ$ajgHjâ »$ajgHj fnjgW·aeK>cj etHj d,qM.nja.pLnjâ etHj p:YkuEeb.j;ÕcjmnjtMigHj tNhjngW·Ticj buJawuE×Up>cjzku mikjgW·kuEdHj gW·dHjkuJ´ q.jgHjhW·eqcj dpjpN.njzku v·cjhW·gW·pãtitja.kuJ´ q.jgHjhW·eqcjetHj mNihjlv.tj hW· tupjkuEzkutaj v·cjhW·gW·m·kjtitjkLÕcjtuYetHj sW·lwjpwjl|zI pnjgsiutjv,qkaj ×W·m·cjkuJh.â aYmikjgW·qM.nj />q.j$aj râ siutjaYetHj lMÕhj gl.njv,tNhjmkuElwjlv.tjtajkuJ´ gl.njqM.njv,tajkuJ lMÕhjetHj gek.·pLtrotaj gW·aKicj qWkjgW·peq.cjgW·râ aYBikjpMicj$. gek.·pLtrotajrâ

n.Yh·q./iupj;.Y spjkuEn.Yek.njB mqM.njlwj p:YaKicjmed>ajpnjepH.j$aj K[pjznjlwj qWkjgW·qLÕcjptiunj \dhtjpN.nj ×W·kuJh.gHj aYqHjlo kuEkL.râ puOK[pjlwj×W·â buJluEpuOmK[pjznjlwjer.etHjâ lMÕhj aDik rYeb.jpuO ek.njqà·cjpuO rYed>ajzUlwjtajgHj v·cjgW· kelcjlupj yiukjegLcjt.l[iÕcjpLnjgHj puObkjsuEgbpeq.cj kl,qIkLItuYetHj lCEÕlCEÕgHj v,tajlupjkLÕcj tM.gliucj kuJelwjâ p:Y#.njedqpuOmKiucjkLiÕkjtajgHj puODliucjptiunj dpjarnjpuOe$.wjâ puOK[pjlwjbuJgHjâ dpjpuOv·cjgW·KiucjgHj puODliucj ptiunjâ Sg, puOpaDikkuEdpjarnjtuY Dliucjptiunje$.wjâ dpjarnjestn.â hiutje;hjgHj q.j$ajâ dHjpnjv,kaj v,giaYgietHj mNihjlupjpN.njgLiÕcjtiunjgHjmWYbuJâ lMÕhjgHj aKnjbuJ gHjelwj hW·eqcj´ dHjdM·cjaKicjed>ajpnjepH.jetHj aqicjbuJgHj ;iÕnjâ tuYpLnj edqmnjpuO$ajgHj ]kpjkuEpy[EÕeq· ekL.njsgW· m·cjâ ekL.njsdHjpuinj\dpjgLiÕcjâ a.eq·gLiÕcjâ p:Y;Õcjp:YkW.njgHj mNihjpLiÕcjcj mNihjaeG.awYgHj ea.nja.tuY bM.av.etaj zkjesHjkLÕcjgHj v,tajelwjtJm·cjfaiutjrâ tuYpLnj lupjp:Yeb.j lupjp:YpN.njtuY percjBwv,taj D>njgt spjkuEpercjm·cjs·cj biukjltkjgHj e;hjqLÕcjtiunj hW·eqcjpuhjâ muper.etHj eb.j$aj kuEektjT·kjpcj qwjm·cjâ hiutjgHjr v,taj hW·mikjm·cjkJuâ tuYpLnj mnjpuO bWYmgLiÕcjgHj m·cjp:Y;ÕcjkW.njezN.jezN.j lHYlHYetHj Bwv,taj mipj\mhjm·cjâ m·cjp:Y|giÕpj$aj hW·tCaj eaHjpuhjâ pY>hW·bL, q.jgHjhW·eqcjetHj lpãKiucj lv.tjgkU ezN.jtuYetHj lupjpN.njâ aKnj$ajr·cjetHj e;hjhW·tupjkuE

omcc, 9 / p. 20

kercj keK[cjtajelwjâ tuYpLnj DliucjdpjlMiÕnjs$ajgHj KritjaiutjgLiÕcjm·cjâ KritjsqucjkuJ KritjbWiÕkjltkjkuJ Kritjek.njz.tjkuJ s$ajfaiutjgHj aiutjgLiÕcjm·cjâ nkuE ak.Yar.puOgHj fnje;hjhW·el.YetHj lMÕhjpuOplwj q.jluE er.etHj mNihje}t·taj v·cjgW·kelcjlupj´ tuYetHj mNihj e;.tjtjpLiÕcjcj mN·ÕedqpuOtajgHj puOebÐ.njkuEkWtjpN.njtuYetHj puOepL.pjsrcjdpjarnjetHj k.lpMikjdHjetHj v,taj biucjK[IkuEâ tuYetHj dpjestn.puO mfnjznjlwj ×W·mWYpLnjgHj qMtjtaj p:YgkUmnjpuO mNihjsiutjTtjtajgHj ;ÕcjluEm·cjm·cj kW.njluEm·cjcj v,tajmikjgW·ebÐ.njetHj mWYlpãgHj puOelwj snjdkjkuJelwj puOebÐ.njkuEkWtjpN.njer.cjâ epL.pjkuElv.tj percj;Õcj kW.nj /iutjd,r,er.cjâ v,tajelpjlwjkWtjpN.nj kLiÕhj lwj percj;ÕcjkW.nj /iutjd,r,tuYetHj dN.Yv,taj d,siutjgHj m·cj kemL.njv,taj d,siutjgHjekL.njâ k.lpMikjdHjetHj eb.jek.je$.wjâ k.lgHjetHj biucjektjt.l[iÕcjâ puOK[pj lwj buJbuJ$ajgLiÕcjâ puOqM,hW·eqcjpuhj dHjdM·cjbuJ$ajâ bM.taj elwj dHjm·cjkuJrâ hiutjgHjr v,taj d,t·cjm·cjek.njcC.j tajâ ek.njpN.njmN·ÕdM·cj$aj v·cjgW·tnjtoa.aD.njgt bWYmlajm.nj Bwv,taj gW·qLÕcjgHj v,biucjvi aYbiucjvietHj dHjm.njâ aKnj$ajelwj d,biucjK[pjâ huJa.etHj gW·ezN.j\dhtj $ajgHj percjpiunj\dpjr pMikjezN.jâ

n.Yh·q.biucjKiucjâ kisËekL.njgL·cj\zpjbuk[.jpigHjetHj papjlwjkuE km?$ItLmnjrgHj hW·eqcjpuhjâ ed>ajpnjepH.jalnjkL.etajelwj nkuEeb.j ekL.njfaiutjlwj lHYÕtM.gliucjetHj lMÕhjelwj puOSkj ekL.njeTkj esHjsiutjâ Sg, ntYgW·ekL.njm.njgHj d,gL.Ym·cj km?$ImWYmWY$Jâ nkuEeb.jgHj S/iutjhnjlwj ehcjrâ km?tI tLmnjgHj v,a.tjlwjâ kuEv,tajre$.wjgHj hW·gW·ef[hj qàÕtjqW.tj$Jâ tuYetHj ×W·mWY kisËn.YbITwj mhuJlwjgHj kisËlikjp·kjTiucj kuExkÒ#ezN.jgHj ×UbhuEgHj puOgHj v,kuElwjpuO×W·m·cjrâ tcjncj/>pi tcjelwjâ v,fiuajgW·kl,huJgHjâ Sg, aKicjgHj puOgHj mudHjdM·cj \pqN.huJetHj \pqN.ek.njqà·cj×W·m·cjmqunjtLhuJgHj Kkjm·cjp:Y mh.mitjtaj d,kl§,m·cjkisËgHj tuYetHj ywjrpuOkl§,ltU awjl.cj$ajpwjm·cjetHj r·cje;hjhW·gpjwj;cjpuhj puOv.tj tuYetHj puOhW·kuEn.YbITwj hgHjrâ tuYpLnj lkÒro$aj ak.Y ar.e;hjvicja. huJhgHjelwjâ ak.Yar. mqunjtLgHjkuE puO hW·e\p|p·cj$Jpuhj Kkjm·cjfiuhjâ eb.jkel§cja.tjm·cjmNihjgHj v,tajhW·kuEpuhjelwjâ (rmH[.cjpiutj) DeltjtuY puOKkjtM.gliucjâ bWY}kopuOkuE$.gW·elwj$,â pRUlikjmUrcj, bhuEkuElwjgHjâ kisËmNihjmqunjgHj mNihjgHj ker.mjTpiuyjtajrâ lWhjmNihjsgHj kuE\pcjncjmNihj siupja. KRuicjmtjmluJpuOâ v,tajhuJ v,tajmikjgW·soâ sohuJgHjelwj v,tajgWicjkuJâ

gWicjefkjektjaerwjâ tcjducjl[iÕcj×UKRuicj kuE v,ezN.jkW.nj gHj siupja. (rmH[.cjpiutj) dpjmh. 6 Ticjlwj mNihjmqunjgHjâ mNihjsgHj mikjgW·som·cjekWhjhjâ puOgHja.tjâ Sg, rYsgHj hW·bl,kuEpuhjâ dHjm·cj\pqN.a]k.v,tajkuEa]k.puOâ hiutj×U\pqN.gHjtuY percjn.YbITwjmhuJgHj puOd,lzlwjelwjâ lkÒro$aj puOelwj wiutja.kuJâ hgHjr puOhW·gW·kelcj $.likj kuEn.YbITwjgHjâ

n.Yh·q./iupj;.Y mikjgW·huJkuEn.YbITwjvikuJ v,tNhjelwj gW·micjkuJâ ekL.njpLnj gt,$ajgHj puOSuEgbkLÕcj tM.lajrâ puOsiupjkLÕcj p:Yeb.j$aj pWiÕcj 45 qN.· ]kpjepcjrelwjâ ssiupjpLnjgt,$ajetHj mWYedqetHj edqv,kuEv, v,dHjm·cjbuJmHicjâ buJv,d,siutj v,ekL.njâ kuEamicjv,qkajelwj hW·gW·â biuljmgW·lwj mWYedqgHjetHj lHYl, spjkuEpercjpiunj\dpj gW·m·cjak·kjaeK>njâ buJzkud,suitjsk.â ektjlwj|bomWY|bo/>â aKicjetaj eqN.tj bhuErpjzukj e;hjhW·mWYkLÕcjtuY w>tjekWhjhjâgW·ttjKpãkLÕcj s$ajgHj lCEÕlCEÕhuJgHjetHj d,ektjkLÕcjaerwjelwj×W·e$.wjâ lCEÕgHjetHj d,fnjkLÕcjw>tjtjg>tjtj n.n.q.jâ lkÒro$aj k.lluEmH eb.jbhuEgW·rpjzukjgW·KiucjkLÕcjetHj k.l 1970 gW·kLÕcjaRuJabcj ×U;Õcjqa.cj p·cjkuE xê×u p·kj tvl tuYmH eb.jp·kjdpjpN.nj eb.jp·kjB. percjn.n.q.jâ bhuE lHYl,tiunj bhuEfnjznjkuE \zhtjmNihj\zhtjB@.tajgHj bhuEgW·rpjzukjgW· ø n.Yâ bhuErpjzukjhW·mWY dN.Yv,v,ekL.nj buJv,v,ekL.njetHj (rmH[.cjpiutj) Sg, mWYlpãgHj dpjlwj nkuEpN.nje$.wjetHj percjbhuErpjzukjelwj d,×W·e$.wjâ percjpN.nj d,kuEektj nkuEamicjelwj d,×W·e$.wjâ buJpMikj siutjzku kuEekL.njfaiutjgHj kuEaeK>cjgHjelwj e;hjhW·el.Y puhjâ tuYpLnj hW·dHjgunjfuE qWkjgkUpuhj puOv.tjq.jgHjâ dN.Yv, buJv, v,ekL.njektj aDikbuJgHjgHj e;hjhW·dHj\dhtjâ \dhtj\p,\p,z,z,gHj v·cje;hjgW·ek.·kel§.ajâ nkuEeb.jmWYDwj dpjmWYDwjdHjbuJgHjmH lupjepY>btuikj gW·dHjgunjfuEâ n.Yt.njel.njgHj mWYelHjelwj hW·lupjp:Yeb.jpuhjâ p:Yeb.j$aj mikjgW·ekL.njbuJluE mikjgW·peÈwjbuJluE mWYelHjhW·gs.njekL.njbuJgHjpuhjâ buJzkuzku ekL.njâ tuYetHj n.Y×W·eqC.YeqC.Y n.YhW·tJâ p·cjkuEkercj tuYetHj ektj\dhtjkuEkercjtuYetHj dN.Yetaj a.bkjlHYÕ dN.Y$aja.bkjlHYHÕâ ×W·tM.tM.gliucjâ buJbuJs$ajelwj ×W·m·cjâ dHjm·cjbuJbuJ$aj p:YDwiucjeb.jetHj eb.jgHjqikÉ.esHjâ spjkuEti;.j percj;.jDlicj ;.jzemLaj ×W·kuJtuYetHj e;hjmikjgW·lWIm·cjmNihj kuJe$.wjâ tuYpLnj n.Yt.njel.njtaj mikjgW·ekL.njetHj m·cjeq.cjcjeqC.YeqC.Yvi mudHjer.â kLÕcjm·cjekL.tjtj ekN.tjtYk.ldHj dHjp:YkW.njet.cjep>kjâ dN.Yti;.jeb.j;Õcj mnjtMirâ r·cjkuEpercjgunjfuE;.jDlicjtuYetHj dN.YmebLtjdM·cjtajgHj sW·lwjatiucjgHjelwj hW·KiuhjtuY d,peq.cjelwj ×W·kuJâ aYmikj gW·kl,kuE/iutj$ajelwjâ

omcc, 9 / p. 21

n.YbITwj mnj\z. (dinjmkj) tcjgunj peq.cjkl,kuE ak.YdpjpN.njbL,/,ek.njgkUmnjkuJ quJkuE hiutjgW·d,pnjgsiutjeT.aj TpiuyjT.njel.njgHj tcjgunjrâ Sg, nkuElv.tjaY buJluEgW·huJer.â puOgW·micjrmH[.cj mWYkerkjelwjâ mWYkerkjlpãetajgHj gsiutjeT.aj »y[etHj puOhW·gW·micjpuhjetHj gW·huJgHj e;hjw>tjm·cjviâ buJluE huJhuJelwj mNihjelHjgHjetHj dHjek.njmHicjtWEÕ dHjq.jgHjrâ mNihj K[iÕtjetajgHj v,mWYelwj hW·tJpuhjâ qWkjv,etaj aeK>cj gW·huJkuEv,tNhjbuJ$ajelwj hW·gW·huJpuhjetHjâ SgHjetHj nkuE lv.tjaYetHj eb.j;ÕcjmnjtMi eb.jsN,gkUmnj zkuplwj huJlwj buJgHjetHj aluEzku v,aupjk.n.n.elwj eb.jm ekL.njqWkjgkUmnjmWYetHj buJluEdHjdHjr pwjl|zI gsiutjmnjzkukuE zkugHj eTkjkuEd,eqCwjegLpjer.cjâ mWYq.jpLnj kL.hW·gW·gsiutjgHj xpm. ak.Yar. ×W·buJluE hW·peq.cjkl,kuE v,;ÕcjkW.nj mnjtajpuhjâ d,rYzkuetHj zkuducjhW·m.njâ huJbuJgHjelwj hW·gW·â Sg, Dm?t.elwj rYtJlwjv,kaj ×Ue;.tjtj percjducjsqiucjgHj dHjvitWEÕelwjâ Sg, buJgHjkuJ ywjrpwjl|zI eb.j sW·lajatiucj$ajretHj gt×U$aj mNihjp:Yeb.jgHj e;hj×W·kLÕcjpLnjrâ tCY$ajetHj Tpuiyjt.njel.nj d,ducj K[iÕtj y,klI§v,gHjd,ducjK[iÕtj e;hj×W·pLnjrâ puOs$ajelwj dHjm.njer.cjâ puOs$aj k.lleS.wj lv.tjhW·tupjkuE eb.j;ÕcjmnjtMipuhjetHj mWYtCYetHj eb.j;ÕcjmnjtMi gsiutjpuOelwj dHjm.njpLnje$.wjâ k.lpuO a.a]k.py[EÕsetajâ nkuE

lv.tjaY amicjgsiutj a]k.gkUzkukuEzkugHj nkuEeb.j d,eqCwjegLpjeTkjrâ SkjsW·lwjeTkjh. hW·eTkjh.gHjâ zkupeT.aj buJ$ajmWYtuY gunjfuE a]k.gkUmnj /iutjluE×W·â s$ajgHjetHj nkuEeb.j eTkjkuEd,eqCwjegLpjeTkj$,â tCY$aj puOk[.pRUgHjqM,hW·eqcjetHj puOhW·Dlicjr pRUgHj lMÕhj n.Ybiuljg·cja.tjlwj ×W·m·cjqWkjgW·qM.njâ

n.Ybiuljg·cj (dinjmkj) puOmnjtaj eTkjkuE d,pek.·lwj mkmjgW·rgHj aYmikjgW·huJkuE mnjtaj quJv,faiutjrâ

n.Ya·cjmnj (nwjew) gxÕY/Um.Y p:Yti;.jeb.jgHjelwj v·cjgW·biucjpeq.cjkuEkuJgHj mikjgW· a.tjmikj$.â

(lkÒrogHj huitj×Ul.cjhW·KiuhjtuY micjhW·kL,tuY epY>ek.·DRuJgHjelwj ed>ajzUeT.aja.kuJrâ)

Photo: nmsp.info

omcc, 9 / p. 22

likjmnje}t· p:Y;Õcjeq·gHj kL.etaj $aj gW·SuEektj p:Yedqled>wj;Õcj eq· eku.· ;Õcjeq· lpãqMwjk[.qM, tuY ;Õcjeq·edq¿q.nj (aiq.nj) gHj hW·gW·SuEektjlwjrâ p:Ylikj as.likj tMaj eku.· wcj Georges Cœdès mptitjlwj p:YqN.·1958 gHj likjtMaj ×Uedq¿q.njtajgHjdHjlikjq·q}kiÕtj qM,râ ×UqN.· 1954 etajgHj as.wcj gmLiÕcj esHjsiutj tiucjqJ p:Y kW<njfe;tj (Fa Daet) KRuicjkm§l§q.Y(Kamalasai)

r,kl§eqnj(Kalasin) p:Yedq¿q.njgHj r·cjkuEkWtjtY buJ\pcjn.n.q.jtuY d,dHj tiucjqJmnjer.cjgHj tLpv.as.quet qntaj shuJkLÕcjrâ siupjqN.· 1968 gHj bWYmetMcjtMhj mWYelHjhW·ekcjSuE gW·SuE ektj likjmnje}t·pnjgetHj p:Yedq ¿q.nj ;Õcjeq·râ likj/>gHj gW·SuEektj ×U;’cje}t·fe;tj KRuicjkm§l§q.Y r, kl§eqnj p:YqMwjRupjk[.jgZaj mN·ÕqmLÕcj 21 cm. an.· 13 cm qtuJ 4 cm. mK[êlwj (k[.kjtl aWa.dit[)râ likjmWYpLnjgHjelwj gW·SuEektj p:Ygtmukj lpãqMwjk[.jti mN·ÕqmLÕcj 16.5 cm.

an.· 13 cm. KtuJ 3 cm. mK[êlwj likjtupjpjrâ RupjtajgHj lMÕhj T½,p[, lwj p:YtiukjT½,p[,ek.njgkU\fnKnj k½cjk·kj Phra Nakhon Nationnal Mu-

seum, Bangkok Metropolisâ siupjqN.· 1971 gHj gW·SuEektj likjmnj ×UedqgHj bWYmgLiÕcjrâ likjmnj mgW·SuEektj p:Yedq¿q.nj;Õcj eq·tajgHj likjp:YRupjti eku.· likj tMajtiucjqJ nkuE/>buJ\pcj mgW·SuEektjtuY ywjr md,huJ nkuEpWIpWiÕcjmà, ×W·dM·cj ap:Y qMwjk[. ]kÕcjmUlj (Mul) kuE bM·kj]kÕcj pqkj (Pa Sak) b.ypj;’cjyeq.Dnj Yasothorn tajrâ likjtMajtiucjqJ tajgHj K[êlwjbuJq·q}kiÕtjgLiÕcjtuY buJmnj gHj Svivehcj gW·SuEektjrâ likjlCEÕ tajgHj hiutj×UhW·kL,tuY buJmnjh. buJ q·q}kiÕtjh.gHj pãpY>hW·d,$Jelwj ×W·râ tuYpLnj aluEaYv,mK[êlikjwW·elwj hW·gW·siupj hW·gW·esL.ajektjlwj likj tajtuY ×USlikj v,mekcjsiupj v,m K[êlwj pRUlikjtajehcj niQYtuY kelcjbHj kelcjK[êlwj pRUlikjmnj

p:Yedq¿q.nj;Õcjeq·wW·râ likjq·q}kiÕkjkuJ quJkuElikjmnjtajgHj dHjlikjmK[êlwj kL.eKtjagá>w§>tj (pre-Angkorian) (w>) kL.Kemnj hW·gW· lupjqJektj ;Õcjmnj edqgHjkuE likj }ko×UgHj aKicjvivtajrâ pY>×U likj qcjq}kiÕkj kuE likjmnjtuY likjtMaj Km§. mK[êlwj eKtjlkÒrowW· gW·SuE ektj p:YedqgHj tM.gliucjrâ tiucjqJ ×UkW.njkutjcC·cj r,K[.Yy§fumj Ban Kut Ngong (Chaiyaphum)

tiucjqJ p:YkW.njkutjcC·kjwW· mN·ÕbuJ\pcjkm§.(/>kerkj) mN·ÕkuERupjqutjz.tjgHj buJ\pcjtupjdM·cjkuE tiucjqJ ×Ufe;tj r,kl§eqnjetajrâ epN.wjkuEtiucjqJ gmLiÕcj ×UkutjcC·kjtajgHj />tiucjgHj K[ê lwj likjmnje}t· eKtjds.·bWwjkL·râ Rupjp:YtiucjqJgHj dHjRupjz.tjBUridtjtuY kerkjtYpucj lpãqMwjgHj likj×W·pnj epN.nj´ kerkjlpãpY> lpãltUegtj a.gL·cjs,gHj likj×W·pnjepN.njrâ likjwW·

omcc, 9 / p. 23

/·kjKY>gL.Y a.YkM.YpuOe}t· (9)

n.YbITwj mnj\z.

hiutj×UhW·kL,tuY bHjhW· el.YqW.kJuelwj qurw§;I (Surasawadi) huJ likjwW· dHjlikjmnjgHj v,K[iÕtjpLiÕtjm·cjrâ tiucjtMajqJwW· kerkjtYpucj lpãqMwj ×W·pnjepN.njâ tuYetHj kerkjlpãpY> lpãltU egtja.gL·cjs, ×W·pnjepN.njâ likjwW· hiutj×UhW·kL,tuY bHjhW· el.YqW.râ qurw§;IhuJ likjwW· dHjlikjmnj Sg, hW·K[iÕtjpLiÕtjâ tuYpLnj qurw§;I mhuJpLnjgHj buJ\pcjRupjgmLiÕcj mgW·SuEektj p:YtiucjqJtajgHj tupjdM·cjkuE Rupjti mgW·SuEektj p:YButjk[.j anס. p:Y;Õcjbuk.·â nkuElv.tj aY v,mK[êlikjwW· RupjtajgHj quJtupjdM·cjbuJ\pcj Rupjti mgW·SuEektj p:Y;ÕcjqDuJe}t·elwj huJm.njrâ (Rupj1)

tiucjmWYpLnjgHj putjlwj Rupjz.tjwiDUrp@it kerkjlpãpucjgHj mN·ÕkuElikj/>epN.nj bHjgW·dM·cj mWYdkutjmWYdkorâ likjgHj gW·bHjSuE ektj atiucjbWYqMwjwW·râ (Rupj2) (1) aew>puvj [ a.s.ry[ ø ø ø ] ew>aj ø ø ø ø (2) edwatjew>ajt.wje]k.wj ø ø ø ø ø ø ø ø ø aDipP>yj buJmnjeKtjtMi (1) »wW·(mdHj)piunjkuquilj as.ry[ ø øø ø wW· ø ø (2) edwaiutj(quJtaj)wW· tolkÒro}koâ ø ø ø ø ø “This is work of merit ….. This …. All these deva dwell (behind/after) …

tiucjqJtNhj 16 tiucj ×UdN.YtajgHj hW·mWYkuERupj hW·mWYkuElikjrâ tiucjqJtaj quJfaiutjgHj giucjedpjT½,p[,lwj p:YkW.njkutjcC·cj mhW·eqC.YkuE dN.YtmjmUlrâ

omcc, 9 / p. 24

(Rupj 1)`´ buJtiucjqJ mN·ÕkuERupjBUridtj mgW·SuEektj p:YkW.nj kutjcC·cj (K[.Yy[funj) mN·ÕkuElikjkerkjlpãpY>kuJ quJlpãpucj Sg, bHjhW·kL,tuY hW·gW·tJektjaDipP>yj r·cjektjbuJ\pcjmaKwjgmLiÕcjtuY qurw;IhuJ dHjlikjmnjm.njâ

Rupj2â buJRupjtiucjqJmN·ÕkuERupjwiDUrp@it ×UkW.njkutjcC·cj (K[.Yy[funj) mNÕ·kuElikjmnj />epN.nj ×UkuE ds.·bWwjkL· (1) aew>puvj [ a.s.ry[ ø ø ø ] ew>aj ø ø ø ø (2) edwatjew>ajt.wje]k.wj ø ø ø ø ø ø ø ø ø

tiucjtMajmN·ÕkuERupj eku.· likjtNhj ×W·pipLnjrâ tiucjmWYgHj mputj lwj RupjetmiytuY ea.njaiutj likjmN·Õ mqunjepN.njlikjrâ likjtajgHj hW·kL,tuY v,tajesHjsiutj dHjlikjq·q}kiÕkj m.njrâ tiucjmWYpLnjgHj putjlwj Rupjmh.n.rdkQp tuY kerkjlpãpY>lpãqMwjgHj K[êlwj likjTpHj ds.·epN.njrâ p:YepN.nj mr×ukjkuEmqunjgHj gW·SuEektj \w eku.· \w, bWYmkL, f:,râ (Rupj3â) mWYtiucjpLnjgHj kwjekkjdM·cjtuY muRupjer.gHj ektjhW·d, tuYpLnj likjp:YtiucjgHjelwj bHjhW·v.tjrâ tiucjqJ ×UkW.njekwj r,K[.Yy§fumj Ban Kaeng (Chaiyaphum) p:YaRH.·B.w>tj\fT.tjn·cjqmjemnj Wat Phra That Nong

Sam Muen kW.njekwj Ban Kaeng KRuicjfuKo Phu Khiaw

district r,K[.Yy[funj Chaiyaphum gHj giucjedpjlwjtiucjqJe}t· 15 tiucjrâ ea.njaiutj mqunjtiucjgHj K[êlwjlikj×W·râ tiucjtajgHj hW·mWYkuE Rupjrâ likjtajgHj luJl.jbWYmel.njtuY ×Utiucj mWYgHj /iunjr quJfauitj likj×W·/iutj dsitjepN.njkuJelwj p:YepN.nj mWYgHj gW·SuEektj ø |æJ r.z tuY p:YepN.nj/>gHj gW·SuEektj kel.cjtk[. p:YepN.njpigHj gW·SuEektj kj p:YepN.njpnjgHj g·WSuEektj ew>ajpu$[ râ tuicjmWYpLnjgHj likj×W· /iutj }toepN.njdHjtuY epN.njmWYgHj gW·SuEektj \w,ew>aj pu$[ epN.nj/>gHj ek.aj epN.njmqunjgHj ew>ajpu$[ kurcj\pg(t) epN.nj 6 gHj \w, ø ø ø ø y.cj SwW·ehcj gW·SuEektjrâ tiucjmWYpLnj gHj likj×W·quJfaiutj mqunjepN.njdHjtuY p:YepN.njpnjgHj gHjSuEektj ø ø ew> ø n ø tuY p:YepN.njmqunjgHj \w ø ø ehcjgW·SuEektjrâ tiucjqJ×UkW.nj />njfY>ehnj (eK>njeKnj) Ban Fai Hin Site (Khon Kaen)

tiucjqJdsitjtiucj mgiucjedpjsW·lwj p:YaRH.·B.w§>tjnnjqIl. Wat Non Sila´ kW.njwcjhinjltj Wang Hin Lat´ KRuicjK[Õmj efwj Chumphae district´ r,eK>njeKnj Khon Kaen, mdHjdN.Y bWYduihjqMwjk[. 30 kIliumIt. ×U Phu Khiaw, Chaiyaphum gHj tiucjtMajpnjgHj mN·ÕkuElikjtuY />tiucjtajgHj luJl.j bWY mel.njtuY bHjhW·v.tjrâ eqMhj/>tiucjqJ/>gHjehcj gW·bHjlwj atiucj bWYqMwjwW·râ (Rupj 3)

tiucjmWYgHj mN·ÕkuElikjmqunjepN.nj quJ/>lpãwW· (1) aew>ew>ajpuvjm.cj drjn.mj ek.ajn,pu (2) qjr.wj â ek.ajm.cjdrcj â ek.ajm.cjqu (3) b.hu â ek.ajm.cj e\mcj â ew>ajpuvj (4) autjgrlucj â a.sjknjt.pjtk[.(kj) (5) bud¯ a.yÅ[emy]ti y[[dqj] k[.kj´´ (Rupj 3)

omcc, 9 / p. 25

(Rupj3)â buJRupjtiucjqJ mN·ÕkuE Rupjmh.n.rdp@it ×UkW.nj kutjcC·cj (K[.Yy§funj) qMwjlpãpY>gHj mN·ÕkuElikj mqunjepN.nj likjmnjh. likjq·q}kiÕkjh.gHj hW·tJ gW·v.tjektjdM·cj \w eku.· \w, bYWmkL,f:,â

(Rupj 3)´´ tiucjqJ p:YaRH.·B.w§>tjnnjqIl.(r,eK>njeKnj )mN·ÕkuElikjmnjeKtjds.·bWwjkL· mqunjepN.nj´´

aDipP>yj buJmnjeKtjtMi (1) »wW·(mdHj)piunj(kuqiulj) ]tÕhj|bon.mj kun,pu(2) qj r.wj´ kumcjdrcj´ kumcjqu(3)b.hu´ kumcje\mcjâ piunjkuquilj(4)aiutjquJgmLi’cjwW· (r.dn.)a.tj ktuEdHj gtk[.j(5)bud¯ariy[emetÐy[ dHjk[.kjâ This is the work of merit of husband and wife Nâm to-gether with Nahpusras, Mâdarin, Mânsubâhu, Mânmren. May we be born in front of the Ariyamettey Budda when he becomes Buddha. likjwW· as.mWYkuEmWY kL.YesL.ajlwjaKwj hW·tupjercjqkaj tuY ptitjaDipP>yjelwj hW·tupjercjqkajr´´ buJaYmv.tj gHjehcj aYesL.ajlwjaKwjtuY kL.YesL.ajlwjrâ m.cj gHj dHjmhimu qWkjmNihj]tÕhjtuY mnjlMÕhj nkuElikjmnjeKtj lMÕhj mcj &mcjbL.Y buJbM. (mcj,)´ hW·eqcjmà, m.·â m.cjdrj gHj aYesHjsiutj mtupjkuE »m.cjk×Ðwj puOmgW·SuEektj p:YlikjtMaj pRUqMicj (yHOÕqIKucj) dHjm.njrâ (»m.cj tLqCi´ k×Ðwj qmÚ.) dwjgHj bM.taj lWIbËlwj (edã)â ek.aj wW· mdHj (ku) mgW·aDipP>yj eku.·â grlucjgHj p:YtMajkW.nj/>njn·cjfY>gHj gW·SuEektj “grjlucj” tuY tupjkuE “gu·el.cj” mgW·SuEektj p:Y;Õcjbuk.· mgW·aDipP>yj “gmLiÕcj” dHjm.njrâ p:YtiucjqJmWYpLnjgHj dk,kwjm·cjtuY kelcjbgpjlwjrâ led>wj tiucjgHj putjlwjRupjbuJk[.jestItuY mN·ÕkuE likjmnjeKtj ds.· bWwjkL·râ RupjbuJk[.jestIkuJ buJ\pcjtMajkuJgHj tupjkuE tiucjqJmgW· SuEektj p:Y;Õcjlo p:YkW.nj/>njmwjeK> (Ban Muang Kao) r,wIey[njek[nj (Vientiane) mgW·dpjlwj p:YtiukjT½,p[, T.tjel.cj (That Luang) mdHjdN.YgkUmnjtaj mpdto kLÕcjtmL.etajrâ (Rupj 4) likjmgW·SuEektj p:Ykerkjlpãpucj ds.·epN.njgHj (1) ew>ajt?ajpuvjn,mh. (2) yut\dcjgn â (3) ek.ajkuRucj â ek.aj (x)p (4) z[.yj \wh? â ø ø (5) ek.ajm.cj ø wj â (6) wip>kj t?ajew>aj] ø ø ø (7) n guel. ø ø øø ø ø ø (8) (kj) aDipP>yj buJmnjeKtjtMi (1) wW·tMajpiunjkuquilj n,mh.(2)yut\dcjgnâ kukurcjâ kuxp(3)z[.yj\bh?´ ø ø kum.cj ø wjâ wip>kjkuquiljtaj wW· ø ø ø

omcc, 9 / p. 26

(Rupj 4) tiucjqJ mN·ÕkuElikjmnjeKtj ds.·bWwjkL· ×U/>njn·cjfY> (eK>njeKnj)

likjwW· t?aj gHj mgW·aDipP>yj taj (puinjkuquiljquJfaiutjwW·) xpm. z.pj gHj pmwieqqn mz.pjgHj mgHj sutjeT.ajqMwjtuY dHja. zM.pjâ roq.jgHjkuJ taj pmwieqqn mtaj gHj t?aj roq.jwW· dHjm.njrâ spjkuEmaerwj wip>kj mdHjp>ÈiluJwW· gW·SuEektj p:Ylikj;iÕtj mqLiÕcjlwj p:Yk[.j ×UKRuicjmekW,´ mJ,ek[.cj,rYnyj´ kWºnj,et.jkWºnj, (1) â ew>aj lAtjkunjqcjn.yjmRu· (2) mj teljs.rje;,hj e;hjmusjd (3) qjk[.qj wip>kjRu·mjew>ajâ (4) znjpunjkua§emÔ.aj a§b.aj (5) lAtj w w w â mgW·aDipP>yjbuJmnjeKtjlMÕhj”»wW· fAiÕtjek.njqcjn.Y mRuJtLI aYs.e;hj e;hjmikjdHj k[.jâ wip>kjmRuJwW· & fuEmRuJlwjwW· ziunjpiunj kuaeÆ.aj(mi) aB(m) (e;hjtaj)faiutjâ” tuicjqJ p:YkW.nj/>njn·cjfY> mWYpLnjgHj kwjekkjem§kjdM·cjtuY p:YtiucjgHj gW·SuEektj likjmnj ×UeKtjds.·bWwjkL· pnjepN.nj atiucjbWYqMwjwW·râ (1) ø ø ) puvjziwjp>lj ( ø ø (2) ø ø ) m.cjbN, â ek.aj a.yÅ[ ( ø ø (3) ø ø ) grjlucj knjt.pj tk[. ( ø ø (4) ø ø ) ]tiy â likjwW· r·cjkuE likj×UaRH.·B.w>tjnnjqIl. (Rupj 3) tuY ” ew>ajpuvjziwjp>lj ø ø ø ek.ajm.cjbN,â ek.aj a.y[ Åâ ø ø ew>ajpuvjautjgrjlucj knjt.pj tk[.kj bud¯a.y[ Åemy}tiyâ” dHjm.njtuY mgW·aDipP>yjbuJmnjeKtjlMÕhj ”»wW· mdHjpiunjkuqiulj ziwjp>lj ø ø kumcjbN,´ ø ø kua.y[ Å ø ø ø fuEpiunjkuquiljaiutjquJwW· ]qwjktuEdHj gt k[.jbud¯ariyeme]ty[â” tiucjtMajqJmWYpLnj gW·SuEektj×U xdnj (kumjfwti) Udorn

(Ban Don Kaew, Kumphawapi district) gHjelwj ×W·kuElikjmnjeKtj ds.·bWwjkL· (1) aew>ajpuvj(Dm?Å (2) etM.tjaew>ajzM,b ¿yj (3) ø ø ø ø øø ø ø ø ø ø ø (4) yjk,en.mjkøaj k[.kj ø ø ø

(5) ), b¿yjeyM.aj ¿yj m(ø (6) ) yj[eyM.aj ¿yj etM.tj ø aDipP>yj buJmnjeKtjtMi (1) »wW· mdHjpuinjkuquilj Dm? (2) (etM.tjaew>ajzM,b*) aYâ (3) yjk,en.mjk ø aj) k[.j ø ø (4) ,b aY yMÕaY (6) y[ Å yMÕaY etM.tj likjwW· hiutjmluJel.njtuY ”etM.tjaew>ajzM,b´ k,en.mj” tajgHj kLiÕhjektjaDipP>yj hW·m.njrâ tiucjtMajqJmWYpLnjgHj gW·SuEektj p:YB.w>tjfwjK[.Yeqmr.mj´ (kl§eqnj)Wat Pho Chai Semaram, Nong Paen, Kama-

lasai, Kalasin tuY mN·ÕkuE likjmnjeKtjds.·bWwjkL· mWYepN.njrâ pu$[\pgtk×?Õnjkq?Õcj k[.kjsg (Rupj 5)

k×?Õnj gHj likjmnjeKtjlMÕhj kMinj mgW·aDipP>yj pkcjrcj tuY q?ÕcjgHj nkuElikjmnjeKtjlMÕhj qMicj mdHjm.njer.cj esHj siutjrâ

tiucjqJmN·ÕkuElikj/>epN.nj mK[êlwj gL·cjlNcj ×UqMwjtiunjltUwW· gW·SuEektj p:YkW.njfnjn. (Ban Phanna) KRuicjqw§>nje;nj ednj (Sawang Daen Din District) r,qek.njneK>nj (Sakon Nakhon Province) tuY giucjedpjlwj p:YtiukjT½,p[, ek.njgkU/>njK[.Y p:Yr,xed>njT.nI (Ban Chiang National

Museum, Udon Thani Province)â likjgHj atiucjbWYqMwjwW·râ (1)mipjquy[ Åz.ti dkjrihj ×W>wjew>ajrihjwih.r (2) gilcj (Rupj 6) likjwW·v,mesL.ajmaKwjtaj ebLtjsvivdHjm.njer.cjâ xpm. mipj gHj misj pY>×UgHjelwj dkjrihj×W>wj gHj aKwjtNhj

omcc, 9 / p. 27

(Rupj 5â) buJRupjlikjtMaj ×UtiucjqJw>tjfwjK[.Yeqkr.mj (kl§eqnj) mN·ÕkuElikjmnjeKtjds.·bWwjkL· mWYepN.njâ

dHjm.njrâ nkuElv.tjaYmà, quJfAiÕtjgHj mgW·aDipP>yj ”mikjgW·dHj z.timqLÕcjm|pYtuY dkj}qiÕcj kuElwjd>nj kuB.&qJwW·â” Want to be born in a higher existence built or donated this temple.

pY>×UlikjtuicjqJtuY likj×URupjti mN·ÕkuElikjmnjgmLiÕcjelwj gW·SuEektj atiucjbWYqMwjw·WkuJrâ Rupjti/>wW· mkli§gW· ×U kW<njfe;tj (Fa Daet) KRuicjkm§l§ q.Y(Kamalasai) r,kl§eqnj(Kalasin) mN·’kuElikj atiucj bWYqMwjwW·r`´ (Rupj 7) (1) ew>ajk[.kjpivj(x)pz ˚.yj (2) a.s.yÅ[gunwiK[.tj ´´ p:YlikjwW· /iunjr mNihjmesL.ajaKwjtaj esL.ajlwj wiK[.tj kuJelwj nkuElv.tjaY p:YlikjtmjgHj tupjdM·cjkuE wih.r mgW·aDipP>yj B. tuY xpzZº.yja.s.y[gunwih.r wW· mgW· aDipP>yj k[.jezN.jas.xpPzZº.Y ×W·piunjB. roq.jwW· mgW·aDipP>yj râ nkuEaDipP>yjbuJmnjeKtjlMÕhj k[.jwW· mdHjpiunjkuqiulj xpPzZº.yj a.s.y[gunwiK[.tjâ (w>) k[.jwW· mdHjpiunjkuqiulj k[.jezN.jas.xpPzZº.Y ×W·piunjB. This Buddha is the merit of a preceptor monk Vikhyât. (or) This Buddha is the merit of a preceptor monk and head of monastery.

RupjtimWYpLnjgHj kligW· ×U Nadun, Mahasarakham lMÕhjgiucj edpjlwj p:Y the National Museum at Khon Kaen mN·’kuE likj atiucj bWYqMwjwW·r`´ (Rupj 8) (1) puvjs]kwtÅ iz (2) ø ø tlÅ \w, qW (3) y.g Rupjk[.jtimWY (qLÕcj14 cm. an.· 8.30 cm. KtuJ 0.5 cm.)

mNÕ·kuElikjmnj piepN.nj mgW·SuEektj p:YkuqnjTr.tj (Ku

Santharat) KRuicjndunj (Na Dun District) r,mh.qr§Kmj (Maha Sarakham province) tuY giucjedpjlwj p:Y B.w§>tjmh.K[.Y´ kW.njtl§.tj´ KRuicjm·cj (Mueang)

r,mh.qr§Kmjrâ (Rupj 8) likjgHj (1) k[.kjwud¯puvek[. (2) ø ø ø ¿yj ek. a. ø ø ø (3) ey.¿yj ø ø k ø ø ø

(Rupj 6) tiucjqJ (an.· 40 cm. qLÕcj 75 cm. qtuJ 13 cm. ) mN·ÕkuElikjmnj ds.·bWwjkL· p:YkW.njfnjn.´ r,qek.nj neK>nj mgiucjedpjlwj p:YtiukjT½,p[, ek.njgkU/>njK[.Y p:Yr,xed>njT.nI

(Rupj 7) Rupjk[.jti (qLÕcj 12 cm. an.· 9 cm. KtJu 3.5 cm.)mN·ÕkuEmlikjmnj eKtjds.·bWwjkL· mkligW·×U kW<njfe;tj r,kl§eqnj T½,p[,lwj p:YtiukjT½,p[,ek.njgkU ;Õcjk½cj k·kj The Vajirayan Building, National Museum, Bang-kok Metropolis

(Rupj8)

omcc, 9 / p. 28

Rupjti/>pLnj mgW·SuEektj p:YB.nnjqIl§. kW.njh.Yehnj KRuicjK[Õmjefwj´ r,eK>njeKnj tuY giucjedpjlwj p:Yndunj r,mh.qr§Kmjâ likjwW·elwj dHjlikjmnj aKicjds.·bWwjkL·tuY mK[êlwj atiucjbWYqMwjwW·râ (Rupj9) (1) enajew>ajpu$[ (2) k·\metcjef: k (3) er.mj ea.rj qÒÕ·d (4) qj z.tiqMrjâ nkuEaDipP>yjmnjeKtjlMÕhj (1) »$ajwW· mdHjkuquilj (2) k·\metcjef:k(3)er.mj ]qrj(lP)qÒEÕdHj (4) z.tiqMwjâ This is the work of marit of the lord Kammratenphdaika-rom. May I not be born to a mean existence.

k·\metcjep:ker.mj wW· mdHjmhimu qMicjtL ×UKm.gHj Kertj yHnjeb.rj (Christian Bauer) mhuJlwjrâ mhimuwW· p:Ylikj Km. 15 getHjgHj gW·SuEektj 22 alnjrâ ]qrjqÒEÕdHjz.ti qMwj wW· d,kLiÕhjektj lPkuEd,ktuEdHj z.tiqMwj mdHjz.ti ;ikjtaj dHjm.njrâ RupjtimWYpLnjgHj gW·SuEektjdN.Ytupjpj T½,p[, lwjdN.Ytupjpjrâ RupjwW·Tk,em§kjdM·cjtuY gW·SuEektjS “(1) enajew>aj (2) - - - $[k·\m - - - ” DwjkuJelwj aDipP>yjtupj dHjm.njrâ (Rupj10)

pY>×Ulikj mbM·kjT½,lwj bWYltUtajtuY likjtNhjtajelwj gW·SuEektj ×UedqwW· bWYmgLiÕcjkuJrâ likjp:Ykew§kjti zemN.j×W· 2.8 cm. mN·ÕkuElikjmnj ×UeKtj/iutj 6 bWwjkL· />epN.nj (1) k?Õnj y (2) ep>wit.(nj) ep>wit.njgHj dHjyMÕtuY k?Õnj gHj nkuElikjeKtjmnjlMÕhj kMinj dHjm.njrâ mWYpLnjgHj p:Ykew§kjti mN·ÕqmLÕcj 4.2 cm gtgHj mN·ÕkuE RupjmNihjm;iÕkjdM·cjeK[hj qMwjgHj K[êlwjlikjmnj />epN.nj (1) |æJ]tlk[.kj (2) ø y ø dW>nj y gHj dHjyMÕtuY dW>nj mgW·aDipP>yj nkuEB.q.agálikj attack, march against, charge dHjm.njrâ likje}t·]thj mgW·SuEektj p:Yedq¿q.nj;Õcjeq·taj quJ faiutjgHj likjq·q}kiÕkjgHj ×UqN.· eadI/iutj 500 suEkuEsiupj qN.· 1150â likjmnjgHj ×UqN.·eadI 750 suEkuEsiupj 1000´ likjKm§.gHj ×UqN.·eadI/iutj 950 suEkuEsiupj1200 tuY likjp>ÈigHj gW·SuEektj a]k.qN.· 1150 vivkuJrâ roq.jwW· Christian Bauer bM·kjT½,lwj p:Ylikjv,râ mhimu p:YedqwW· elwj v·cjromnj msk.lwj mhimuKm.kuJ p:Ylikje}t·Km§.gHj gW·SuEektjdM·cj mhimumnjkuJrâ r·cjektjlikje}t·mgW·SuE ektj p:YedqwW·tuY mNihjp:YedqwW· aKicjkL.etaj gkUluE

mpdtolwjgHj puOtaj tJektjm.njrâ mnjpuOgHj kL.hW·gW· KN·bdHj likjzku$JkuJ bWYetMcj ar.msMtjqmÐJ meScjkuEB.q.´ nnjtajgHj sk.kLÕcj likjq·q}kiÕkj kuE likjp>ÈigLiÕcjrâ likjmniQYgmLi’cj Website: The Inscriptions in Thailand Database, The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre Notes On Mon Epigraphy, Christian Bauer, Institute of Language and Culture for Rural Development Mahidol University,

(Rupj9) Rupjti(qmLÕcj 13.80 cm. an.· 11.20cm. )mgW·SuE ektj p:YB. nnjqIl. kW.njh.Y ehnj KRuicjK[Õmjefwj´ r,eK>njeKnjtuY giucjedpj lwj p:Yndunj r,mh. qrKmjâ

(Rupj10) Rupjti(qmLÕcj 3.8 cm.

an.· 4.2 cm. )mgW·SuE ektj p:YB.nnjqIl§.´´

qN.·Kertj q·q}kiÕtj p>Èi mnj Km.

500

550

600

650

700

750

800

850

900

950

1000

1050

1100

1150

1200

qCiacj mT½, aKicjk.l eku.· likjmgW·SuEektj p:Yedq¿q.nj;Õcjeq·

omcc, 9 / p. 29

Aာတ္ပဿိင္တမ္လိက္ ရန္တဿA္ ေကာန္ဂကူမန္ပု႙ ဂြံစုက္လုက္ ေရင္သကA္၊ ဓဝ္ည႘သာဂြံခိုင္ဗိုန္တဲု ကမၼတ႘ပံင္ေကာံမန္ဍဳင္သAာင္ ပု႙ ေဖ်ံလဝ္သၢဳတ္သြာတ္ ေကၜာန္ပတိတ္လိက္ေလဿင္ပ႐ိုင္ မန္ဍဳင္သAာင္ဝြံရ။ ဟုိတ္သာ္ဂ္ွရ ေကာန္ဂကူပု႙တA္ ၾသဝ္ပလံင္ဗစုိပ္ လိက္ပေရင္မစပ္ ကုတင္ရန္တဿA္ ပု႙ကုီ သီုကုႝပ႐ူမဒ္ွဂုဏ္ဖႝု ကုဂကူပု႙ ကုညးမေကတ္လဝ္တာလ်ိဳင္ သြက္လိက္ေလဿင္ပု႙ နာဲဗ႘ထဝ္မန္ျဇာ နကႝုA႘ေမဝ္ htawmonzel@gmail.com ညိဂ္ွ Aာတ္မိက္ဏာ ဗြဲေလဿင္ေမတၲာရAဵ။

buJRupjb.tjtÈ.mnj b.tjtÈ.wW· aKicjkL.etaj T½p[,lwj p:Ytiukj T½,p[,mnj ;ÕcjmtjmluJrâ ×UqN.· 1996 gHj ektj$.×UgHjtuY sW·lwj p:YtiukjT½,p[,ek.njgkU ;ÕcjlàÕcjâ

p:YqN.· 1741 gituznjnw>rI 29 gHj KmIqcjppj ebnjnedtj 14 (Pope Benedict XIV) bl,$. wH.t. glI\z.Y (Fr. Gallizia) nddHj qkiupjqcj´ wH.t.pwj enrinI (Frs. Paul Nerini) aeltjqnjd> mnjedljlI (Alexander Mondelli) gY>nTwjnIer. dI ek.njet (Gianatonio de Conte) v,pnj qWkjgW·a. pÐnjq.qN.Kertj p:Y;Õcjmnj bM.râ v,taj siupj;Õcje]qcjtuY qN.·/iutjd,r,gHj pN.nja]k.mnjkuEbM. ktuEdHjrâ qkiupjpN.njbM. lupjqJgW·e]qcjtuY gsiutjeT.ajv,taj mNihjpiâ aKicjgHj wH.t. enrinI kuE br.t. anjegel. (Brother Angelo) a.×W·m·cj p:YlpãTwY>râ ;ÕcjmnjbL,/, ;ÕcjkW.nj/iuhj}qiÕhjtuY p:Ygitu¿|pI 21´ 1749 gHj wH.t.enrinI siupj;ÕcjmnjpLnjtuY gW·}qiÕcjKN· B.k[.j´ RucjgxÕY´ B.ebÐ.njlikj p:Y;Õcje]qcjkuJ quJkuE p:Y;Õcjbeg>râ kemL.njaRuJabcj v,;Õcj kW.njmnj ebÐ.njlikjkuE ek.njcC.jmnjtajgHj aeG.aqicjmKiuhj suipjqN.· 1756 gitu]qegtjgHj ek.njpN.nja·cjezy[ qJgW·a. ;Õcje]qcjrâ bM.tajkutjkajv,tuY k:iÕpjv,gHj a.papjkuE a·cjezy[râ (iPaul, No. 8, Christmas 2008, p. 8—12)

buJRupj bIqkpj pwjenrinI (Bishop Paul Nerini)