Bizning vebsaytimizga tashrif buyuring: www.nato.int

Shimoliy Atlantika Shartnomasi Tashkiloti dunyodagi katta tashkilotlardan biri hisoblanadi. Bu siyosiy va harbiy ittifoqqa Yevropa va Shimoliy Amerikada joylashgan 28ta azo mamlakatlar kiradi.

Ushbu mamlakatlar xavfsizlik va mudofaa masalalari boyicha hamkorlik qilish uchun muzokaralar olib borishadi. Buning uchun NATO ushbu ikki qita orasida siyosiy va xavfsizlik masalalari boyicha hamkorlik ornatish uchun ajoyib imkon yaratgan.

ODAMLAR HIMOYASIBiz kopincha xavfsiz va iqtisodiy mustahkam atrof-muhitda erkin yurishimizni oddiy holat deb bilamiz. Kundalik hayotimizning har tomonlama xavfsizligi turmushimizning asosidir.

HAMKORLIKNI MUSTAHKAMKASH Muloqot va hamkorlikni ornatish uchun tinch munosabatlarni va xalqaro holatni chuqur tushunish muhim masaladir. Azolar va hamkor mamlakatlarga xavfsizlik masalalari boyicha maslahatlar otkazish, ishonchli munosabatlarni qurish va kelajakda nizolarning oldini olish uchun NATO noyob imkon yaratdi. Amaliy hamkorlik va kop tomonlama tashabbuslar orqali mamlakatlar xavfsizlikning yangi muammolariga birgalikda qarshi chiqishmoqda.

YANGI XAVF-XATARLAR BILAN KURASHXavf-xatar tabiati ozgarib borayotganligi sababli, tinchlikni saqlash vositalari ham ozgarishi kerak. NATO oz mudofaa imkoniyatlarini bugungi kundagi xavf-xatarlarga qarshi yonaltirmoqda. Terorrizmga qarshi kurash, kuchsiz davlatlar va ommaviy qirgin qurollari kabi, boshqa xavfsizlik xatarlariga NATO ozining harbiy kuchlarini muvofiqlashtirmoqda va kop millatli yondashuvlar rivojlantirmoqda.

TINCHLIK VA BARQARORLIKNI QURISH Barqarorlikning afzalliklaridan bir paytning ozida kop tomonlar naf korishi mumkin. Keskinlik xavfsizlik uchun xatar tugdiradigan mintaqalarda barqarorlikni ornatish juda muhimdir. Shuning uchun NATO tanglik xolatlarni bartaraf etish ishlarida boshqa xalqaro tashkilotlar bilan birgalikda faol ishtirok etadi.

NATO NIMA BILAN SHUGULLANADI?

NATO QANDAY ISHLAYDI?

AZO MAMLAKATLAR (+ QABUL QILINGAN SANA) TINCHLIK UCHUN HAMKORLIK (TUH) DASTURIGAQOSHILGAN MAMLAKATLAR

ORTA YER DENGIZI MULOQOT HAMKORLARI

STAMBUL HAMKORLIK TASHABBUSIGA (SHT) QOSHILGAN MAMLAKATLAR

DUNYODAGI HAMKORLAR

Shimoliy Atlantika Shartnomasini imzolaganlar, 1949 yili 4 aprel.AZO VA HAMKOR MAMLAKATLAR

Albaniya - 2009Belgiya -1949 Bolgariya - 2004Birlashgan Qirollik - 1949Chexiya Respublikasi - 1999Daniya - 1949Estoniya - 2004Fransiya -1949Germaniya -1955Gollandiya - 1949Islandiya - 1949Ispaniya - 1982Italiya 1949Kanada -1949

Latviya - 2004Litva - 2004Lyuksemburg - 1949Norvegiya - 1949Polsha - 1999Portugaliya - 1949Qoshma Shtatlar - 1949 Ruminiya - 2004Slovakiya - 2004Sloveniya - 2004Turkiya - 1952Vengriya - 1999Xorvatiya - 2009Yunoniston 1952

ArmanistonAvstriyaBelorussiyaBosniya va GertsegovinaFinlyandiyaGruziyaIrlandiyaMaltaMoldovaMontenegroOzarbayjonQirgizston Respublikasi

QozogistonRossiyaSerbiyaShvetsiyaShveytsariyasobiq yugoslav Respublikasi Makedoniya*TojikistonTurkmanistonUkrainaOzbekiston

IordaniyaIsroilJazoirMarokash

Mavritaniya MisrTunis

BahraynBirlashgan Arab AmirliklariQatarQuvayt

AfgonistonAvstraliyaIroqKoreya Respublikasi MongoliyaPokistonYaponiyaYangi Zelandiya

* Turkiya Makedoniya Respublikasini uning konsti-tutsiyaviy nomiga binoan tan oladi

NATO siyosiy va harbiy vositalar orqali oz azolarini himoya qilishga majburiyat olgan. Shuningdek NATOga azo bolmagan mamlakatlar bilan keng doiradagi xavfsizlikka tegishli, mudofaa va tinchlikni saqlash kabi masalalar boyicha muzokara va hamkorlik qilishga ham chorlaydi. Muzokara va hamkorlik orqali NATO ozining azo mamlakatlarning chegaralari va chegaralaridan tashqaridagi nizolarni oldini olishga oz hissasini qoshmoqda.

NATO demokratiya qadriyatlarini olga surishga va kelishmovchiliklarni tinchlik yoli bilan

bartaraf etishga oz hissasini qoshmoqda. Masala diplomatiya yollari bilan hal bolmasa NATO krizis sharoitlarni oldini olish va tinchlikni saqlash uchun ozining harbiy kuchlarini yakka xolda yoki boshqa mamlakatlar va xalqaro tashkilotlar bilan birgalikda ishga soladi. Shuningdek NATOning uchinchi yonalishi ham bor. Bular quyidagilardan iboratdir: tezkor ijtimoiy rejalashtirish, Ittifoqdosh va Hamkorlarga tabiiy ofatlar bilan kurashishda yordam berish, shuningdek ilm-fan va tabiatni muhofaza qilish masalalarida hamkorlikni rivojlantirish.

Har bir azo davlatning NATOning Brusseldagi Bosh ofislarida doimiy delegatsiyasi mavjud. Ushbu qarorgohni boshqaradigan elchi, Ittifoqning maslahat va qaror qabul qilish jarayonlarida oz hukumati nomidan ishtirok etadi. Tashkilot ichida Shimoliy Atlantika Kengashi eng muhim siyosiy qarorlarni qabul qiladigan organdir. Bu har xil pogonalarda mavjuddir va azolarga asosiy masalalar boyicha bitimga kelishishga NATO ning Bosh Kotibi boshchilik qiladi.

NATOning har bir qumitalaridagi hamma qarorlar konsensus yoli bilan qabul qilinadi. Shuning uchun NATO qarori hamma azo mamlakatlarning kollektiv ixtiyoridir. NATO

ning juda kam sonli doimiy qurolli kuchlari bor. Shimoliy Atlantika Kengashi operatsiyani muvofiqlashtirgandan song azo mamlakatlar ozining qurolli kuchlarini oz hoxishiga qarab jonatishadi. Bu kuchlar missiya tugagandan song oz mamlaktlariga qaytadilar.

Harbiy qomondonlik tuzilmaning roli muvofiqlashtirish va operatsiyani otkazishdir. Tuzilma qarorgox va har xil azo mamlakatlarda joylashgan bazalardan iboratdir. NATOning kundalik faoliyati, fuqaro va harbiy tuzilmalari va xavfsizlikni sarmoyalash dasturi umumiy byudjet orqali azo mamlakatlar bilan kelishilgan xolda qiymatlari bolingan formula asosida moliyalashtiriladi.

0107

-15

N

ATO

201

5 - U

ZB