ĠNOVASYON – YENĠLĠKÇĠLĠK -YARATICILIK

Serap Aydar

TBD

ANKARA

23 HAZĠRAN 2010

SEMĠNER ĠÇERĠĞĠ

• Ġnovasyon-YenileĢim Kavramsal Çerçeve

• Yaratıcılık (Beyin Fırtınası –Atölye çalıĢması)

• Yaratıcı Kurum Kültürü ile Ar-Ge çalıĢmaları iliĢkisi

• Genel Değerlendirme ve KapanıĢ

AMAÇ

Hızlı değiĢim, geliĢim, belirsizlikler ve müĢteri beklentilerindeki farklılaĢmalar

nedeni ile kıyasıya REKABET yarıĢı içinde olan iĢletmelerin; ayakta kalabilme yöntemlerinden olan

ĠNOVASYON yaklaĢımı hakkında bilgi aktararak farkındalık oluĢturmaktır.

Evde telefon bulunmasının sahibini ayrıcalıklı kıldığı yıllar… Her cebe bir telefon değil her eve bir telefonun hayal edilemediği yıllar…

Dünyanın birbirine yabancı

olduğu yıllar…

"The first IBM PC ran on a 4.77 MHz

Intel 8088 microprocessor.

The PC came equipped with 16

kilobytes of memory, expandable to

256k.

• 31 Ocak 1968 TRT’nin ilk tv deneme yayını

• Tele safirlik dönemi.

• Hayal dünyamızın görsellikle birlikte farklı boyutta renklenmesi.

• Yaşamı, kültürel yapıyı, tüm toplumsal sistemleri derinden etkileyen teknolojik gelişim.

• Teknolojinin yaşamımıza adım adım girişi;

• Televizyon

• Oda büyüklüğünde bilgisayarlardan, cep bilgisayarlarına

• Siyah beyaz fotolardan digital fotoğraf makinaları ile çekimler, evde basımlar (fotoğrafçıların kapanması, her evde fotoğrafçıların foto sanatçılarının yetişmesi) İş kollarının değişmesi, yeni iş kollarının türemesi. Eğitim alanlarının farklılaşması.

• Kameralar

• Globalleşme (Bu süreçte yerelliğin değerlerinin kaybedilmemesi)

B Y F

Ü E A

T N R

Ü Ġ K

N L L

Ġ I

K L

L I

E K

R L

A

R

ÖNCE YADIRGANIR

ġu Kavramların Gündelik YaĢama girmesi

konusunda ne düĢünüyorsunuz?

- Gözle yönlendirilen otomobil (hangi sektörler etkilenir? İnsan yaşamı, ekolojik denge, çevre…..?)

- Depremden elektrik üretimi (hangi il, ülke, coğrafya farklı etkilenir, dünya ekonomisi, politik dengeler?)

- Düşünce enerjisi ile çalışan bilgisayar

- Telefonsuz bir yaşam, düşünce yolu ile iletişim

- Zihindeki görsellerin perdeye yansıması neleri değiştirir (Ör. Sinema, tv sektörü, film dizi, oyuncular)

GeliĢmiĢ

Ülkelerin

temel ekonomik

yapısının

farklılaĢması

ġirketlerin/

Endüstrilerin

Bilgiye

Dayalı

olması

EKONOMĠNĠN

ETKĠLENMESĠ

KÜRESELLEġME

ULUSLARARASI REKABETĠN

YAYGINLAġMASI

AVANTAJIN

BĠLGĠ TEKNOLOJĠLERĠNE ve

ĠNSAN KAYNAĞINA

ÖNEM VERENLERE GEÇMESĠ

Ürün ve hizmetlerin AYNILAġMASI sonucunda fiyatlar düĢüyor, karlar

yok oluyor

FARKLILIK + DEĞER YARATMA = ĠNOVASYON

REKABETTE BELİRLEYİCİ UNSUR

FARKLILIK YARATMAK

Latince ==== INNOVATUS ===

Toplumsal, kültürel ve idari alanlarda yeni

yöntemlerin kullanılması.

Türkçede YENĠLĠK

Innovation kavramında = yeni olarak

tanımlananların toplumsal, ekonomik

değiĢime ve faydaya dönüĢtürülmesi söz

konusudur

Ġnovasyon; yeni, değiĢik ve farklı fikirlerin,

bilgiyi kullanarak, yeni ve geliĢkin

ürün/hizmet/yöntemlere dönüĢtürülmesidir.

İnovasyon Nedir?

Ġnovasyon, dönüĢtürme süreci sonunda ortaya konan, ,

“pazarlanabilir, yeni ya da geliĢtirilmiĢ ürün, yöntem ya da hizmettir”

(Avrupa Komisyonu, 1995).

Radyatörlerin GeliĢim Trendi

ĠNOVASYON

Bilginin ekonomik ve toplumsal faydaya

dönüĢtürülmesidir

ile özdeĢleĢen bir kültürün ürünüdür

DeğiĢime istek

Yeniliğe açıklık

GiriĢimcilik ruhu

Rekabet için ĠNOVASYON

Ġnovasyon için Ar-Ge

Ar-Ge için YARATICILIK

Yaratıcılık için MOTĠVASYON

Motivasyon için BĠLGĠ

Bilgi için ÖĞRENEN ORGANĠZASYON ve TEKNOLOJĠ

HEPSĠNĠN TEMELĠ

KURUMSAL KÜLTÜR

ĠNOVASYON

ÖĞRENEN

ORGANĠZASYON

TEKNOLOJĠBĠLGĠ

MOTĠVASYON

YARATICILIKAr-Ge

ÜretimPazarlama

ve SatışGeliştirme

Yeni Fikirler ve

TeknolojilerPazar

Pazarın ve

Toplumun

İhtiyaçları

Mevcut Bilgi ve

Teknoloji

ĠNOVASYON ETKĠLEġĠM AĞI

Tüm etkileĢim ağının, etkileĢim süreci

donanımlı insan kaynağı ile sağlanabilecektir.

İnovasyon Türleri

• Ürün Ġnovasyonu

• Teknolojik Ġnovasyon

• Hizmet Ġnovasyonu

• Sunumsal inovasyon

• Toplumsal Ġnovasyon

• Süreç Ġnovasyonu

• Pazarlama Ġnovasyonu

YARATICILIK

-En basit Ģekliyle orijinal, sosyal faydalılığı olan ürünler veya fikirler yaratabilme yeteneğidir

- Herkesin gördüğü Ģeyi aynı görüp onunla ilgili farklı Ģeyler düĢünebilmektir.

- Yaratıcılık günlük olaylara ve nesnelere herkesten farklı bakabilmek ve farklı yaklaĢım tarzı geliĢtirebilmektir.

YARATICILIK

“Yaratıcı Düşünce”

Ne Demektir?• Kalıpların ötesine geçebilmektir.

• Alışılmışın dışına çıkabilmektir.

• Kavramları keşfedilmemiş biçimde ilişkilendirmektir.

• Esas olarak, kullanım değeri taĢıyan özgün yaklaĢımlar sergileyebilmektir.

• Özetle, akıcı ve esnek düĢünebilmektir.

Yaratıcı Düşünce Potansiyeli

• Toplumlarda “dahi”lerin görülme sıklığı

ortalama 2 / 1.000.000 düzeyindedir.

• Gerekli “kültür iklimi” sağlanmayacak

olursa, büyük olasılıkla bu potansiyel

gerçeğe dönüşemeyecektir.

Yaratıcı Düşünce Potansiyeli

Dahilerle mi Sınırlıdır?

• Kesinlikle hayır!..

• Özel tasarlanmıĢ uygulamalı eğitimlerle

(ve özgüven eğitimleriyle), “sıradan”

insanların da “sıra dıĢı”

düĢünebilmeleri sağlanmaktadır.

Yaratıcı Bireylerin Karakteristik

Özellikleri• Ġstek enerjisi

• Sıra dıĢı zeka

• Tükenmeyen merak

• Sürekli tetiktelik

• Gerçekçi özgüven

• Açık fikirlilik

• Deneyci yaklaĢım

• Ġyimserlik

• Pes etmemek

• Yaratıcılıktan keyif almak

ESNEK DÜġÜNEBĠLME

Her gruba bir cümle

- İNSANA KIRKAYAK GENİ NAKLEDİLMİŞ

OLSAYDI?

- HERKES BİZİ ÇOK İYİ ANLASAYDI?

- HİÇ KİMSE BİZİ ANLAMASAYDI?

- YALNIZCA BİR TEK MEVSİM OLSAYDI?

- DÜŞÜNCEYİ KAYIT ETME ŞANSIMIZ

OLSAYDI?

YENĠ VE FARKLI

BĠR ġEYLER

YARATABĠLME

ZĠHNĠN FĠKĠRLERĠ

BĠRLEġTĠRME

BUNU GÖZÜMÜZDE

CANLANDIRABĠLME

YETENEĞĠNĠN

SONUCUDUR

YARATICILIK

YARATICILIK

SÜRECĠ

HAZIRLIKBilinçli, sistematik,

analitik yaklaĢım

Problem hk. Okuma,

GörüĢme yapma,

Seyahat, fikir, görüĢ,

toplama

FĠKRĠN DOĞUġU

EVREKA

Tamam buldum,

ġimĢek, ampul,

Jeton düĢmesi

ilham ve yeni fikirler

KULUÇKABilinçli düĢünmeye

ara verme

Dali, Edison…

ĠĢyeri Aylaklarının

parlak fikirle…

GELĠġTĠRMEArgede, sanayide,

sanatta edebiyatta

Uygulama

Yeteneği, analitik

DüĢünme becerisi

DÖRT AŞAMALI YARATICILIK

MODELİ

ĠLHAM ANCAK HAZIRLIKLI BEYĠNLERE GELĠR

Fikrin doğuĢu;

bilinçdıĢından

bilinçli zihne

yeni fikirlerle

geçiĢ anıdır

Genellikle stressiz

Rahat

anlardır

Yaratıcılığın 4 evresi lineer değil

Tekrarlayıcı öngörü ve döngülerden oluĢmuĢtur.

Hazırlık aĢamasında

ne kadar çok problem, fikir ve düĢünceyi zihninize kaydeder,

zaman zaman anımsamaya çalıĢıp gözden geçirirseniz

zihninizdeki bilgi bağlantıları o derecede geliĢir

AĢağıdaki kelimelerle bir

öykü yazınız

Genç kadın, baĢarı,

begonvil, bilgi, bisiklet, genç

adam, kırmızı, dantel, tel

örgü

BĠRLĠKTE YARATIM

BEYĠN FIRTINASI

ORTAK AKIL ÇALIġMASIDIR

Olanaksızı isteyerek, olası en iyiyi elde ederiz

Ġtalyan Atasözü

BEYĠN FIRTINASI

- Kalıpların dışında, sıra dışı, buluşçu fikirlerin ortaya konulmasını amaçlarFikirlerin kalitesi değil miktarı önemlidir. - Asıl hedeflenen sıra dışı olanın ortaya çıkması için cesaretlendirmektir- Oylarken; birbirine benzeyen fikirler birleştirilebilir. - Grup içinde başkan mutlaka patron ya da yönetici değil konuyu en çok bilen kişi olmalı.- Dışarıdan katılan bir kişi kim işçi kim patronayıramamalı. - Batıda düşünce kulüpleri, think thank (düşünce tankı) kuruluşları çok yaygındır.

• Yasaklamak, yasaktır. Sözlü müdahale bir

yana, beden diliyle dahi baskılama / dıĢlama

/ küçümseme söz konusu olmamalıdır.

• DüĢüncelerin kullanım değeri değil, toplam

sayısı üzerinde durulmalıdır.

• Seans -“dozunda mizah” yoluyla- eğlenceli

kılınmalıdır.

Beyin Fırtınası

• Bir grup faaliyetidir. Grup üyeleri bir araya gelerek konu ile ilgili olası bütün fikirleri ortaya atar, bunlar çılgın fikirler olsa bile.

•Rahat iyi düzenlenmiĢ bir ortam•Grubun üye sayısı 5-10 kiĢi olmalı •Katılımcılar konu ile ilgili olmalı

süre: 45 dakika - 1 saat

•Tüm fikirler kayda geçilmelidir.

•Oturum süresince hiçbir fikir için yorum yapılmamalıdır.•Ġlk akla gelen çözüme takılmadan bütün olasılıklar dikkate alınmalıdır.

Yaygın olarak kullanılan metotlardan biri 3 tur halinde oy verilmesidir.

- 1. turda herkes istediği kadar fikre oy verebilir. Ancak her fikir için sadece 1 oy verilebilir.

- Benzerler birleĢtirilir, fikirlerin yarısı ilk turda elenebilir.

- 2. turda tekrar oylama yapılır. Herkesin 5 oy hakkı vardır.Bir fikre iliĢkin 5 oy kullanılabilir ya da 5 değiĢik fikir için 1'er oy

kullanılabilir.

- 3. tur (son tur) En geçerli fikrin belirlenmesini sağlar. Herkesin sadece 1 oy hakkı vardır. Kapalı oyla da gerçekleĢtirilebilir.

Beyin Fırtınası Verimliliği

• Yöntemin karakteristik özelliklerinden biri, katılımcıların dile getirdikleri düĢüncelerin diğer katılımcıları “tetiklemesi”dir.

• Böylece, herkes herkesten esinlenmektedir.

• 5-12 kiĢilik bir takım, 15-20 dakikada yüzlerce yaratıcı-yenilikçi düĢünce türetebilmektedir.

En verimli kuluçka örnekleri

Beyin Fırtınasıçalışmalarının hemen ertesinde

zihnin konu ile ilgili yoğun çalışmasından sonra serbest kaldığında

oluşabilmektedir.

Beyin fırtınasını izleyen bir-iki gün içinde

(bilinçli düşünmenin sona erdiği dönem)

zihinde beliren fikirler

hemen not edilip değerlendirilmeli.

Dolma Kalem

AR-GE Çalışmaları

(5 dakika grup çalışması)• Ġnsanın avucunu ısıtma / serinletme

• Yazı alanını aydınlatma

• Mürekkebi görünmez kılma

• Harflerin kullanım sıklığını analiz

• ......................................................................Prof. Ġ. Üstel

Yaratıcılık AR-Ge’si

• Karayolu dinlenme tesisinde veteriner bulundurulması

• Benzin istasyonunda tansiyon ölçümü

• Ankesör yüksekliği ayarlanabilen telefon

• Asansör kabininin tavanında promosyon

• Yastık mönüsü

İnsanlar Nasıl İcat Yapar?

• Problemi bulur

• Sonra çözümü bulur

Yaratıcı Düşünce Odaklı

Anahtar Sözcükler

• Triz

• scamper

TRIZ, Rusça “Yaratıcı Problem Çözme Teorisi”

anlamına gelen “Teoriya Resheniya Izobretatelskikh

Zadatch (Теория Решения Изобретательских

Задач)” kelimelerinin baĢ harflerinden oluĢmaktadır.

Ayrıca literatürde Ġngilizce “Theory of Inventive

Problems Solving” kelimelerinin baĢ harflerinden

oluĢan TIPS kısaltması da kullanılmaktadır.

1946 yılında Sovyetler Birliği Patent

Ofisi’nde çalışmakta olan Genrich

Saulovich Altshuller ve meslektaşları;

dünya üzerinde var olan yaklaĢık

2.000.000 patenti incelemiĢ ve ortak

özelliklerine göre sınıflandırarak TRIZ’i

geliĢtirmiĢlerdir.

• TRIZ teorisine göre, insanların karĢılaĢtığı iki tip problem vardır;

- çözümü herkes tarafından bilinen problemler ve

- çözümü bilinmeyen problemler.

• Çözümü bilinen problemler, kitaplar, teknik dergiler ya da konunun uzmanlarına danışılarak kolayca çözülebilir.

• Ġkinci tip problem; (Yaratıcı problem olarak da bilinen problemler) ise, bilinen hiçbir çözümün olmadığı ve getirilen çözüm önerilerinin birbirleriyle çelişebildiği problemlerdir.

• Altshuller ise, yaratıcı problemi, çözümün başka bir probleme yol açtığı problemler olarak tanımlamıştır.

• Örneğin bir metal levhanın dayanıklılığını arttırmanın, ağırlığının artmasına neden olması bir yaratıcı problemdir.

TRIZ Teorisi

• Yaratıcılık Seviyesi:

Patentleri inceleyen Altshuller’in bulguları başlıca şu şekildedir:• Gerçekten yaratıcı patentlerde, patent sahibi çelişkileri ortadan kaldıran ya da başka bir fırsatı feda etmeye neden olmayan bir çözüm önerisi geliştirmiştir.

• Patent sahiplerinin karşılaştığı problemlerin % 90’ı çeşitli teknik alanlarda, yalnızca 40 temel yaratıcı prensipten biri kullanılarak çözülmüştür.

• İncelenen 2.000.000’un üzerindeki patentte, yalnızca 40.000’i problemlere radikal ve yaratıcı bir çözüm getirmiştir; diğerleri sadece ürün veya sistem parametrelerinde yapılan küçük iyileştirmelerden ibarettir.

TRIZ Standart Çözüm Örneği 1: Tatlı

Biber Konserve Metodu

Biberleri konserve yapmadan önce

çekirdeklerini ve sapını en hızlı ve düşük

maliyetli olacak şekilde nasıl ayırabiliriz?

Çözüm:

• Biberler hava sızdırmaz bir tanka yerleştirilir.

• Basınç azar azar 8 atmosfere çıkarılır.

• Bu sırada biberler sıkışır ve en zayıf olan sap

yerinde çatlak oluşur. Biberin içindeki ve

dışındaki basınç eşitlenir.

• Tankın basıncı hızla düşürülür. Biberin sapı

çekirdekler ile beraber dışarı fırlar.

Benzer Yaratıcı Çözüm Örnekleri

•Sedir yemişi, kril (ufak karidese benzer

deniz hayvanı) ve ay çekirdeğinin

kabuklarının içlerinden ayrılması

•Fındık kabuğunun kırılması

•Şeker kristallerinin toza dönüştürülmesi

TRIZ Standart Çözüm Örneği 2:Lastik

Hortumda Delik Açma

22 mm çapında elastik bir hortum

üzerinde çok sayıda delik deleceksiniz.

Delikleri çapaksız ve eksenini

kaydırmadan nasıl delebilirsiniz?

Çözüm:

• Maddelerin fiziksel hal değiĢimleri prensibinden

yararlanabilirsiniz.

• Hortumu dondurarak elastiklik özelliğini yok edelim.

• Delikleri zımba ile delelim.

• Hortumu normal elastik yapısına tekrar kavuşturalım.

scamper

SCAMPER tek bir nesneye yöneltilen düĢünme yöntemi serisidir.

Bunun için tek bir nesne seçilir ve beyin fırtınası yoluyla bu nesne

değiĢtirilip geliĢtirilir.

scamper

S: Substitude: yer değiĢtirme

Ne ile değiĢtirebilirim?

Hangi materyalle değiĢtirebilirim?

Farklı bir güç kaynağı kullanabilir miyim?

Çok eski yıllarda onun yerine ne kullanılmıĢ olabilir?

scamper

C: Combine: BirleĢtirme

Hangi bölümler birlikte çalıĢabilir?

Neleri birleĢtirebiliriz?

Hangi özellikleri birleĢtirebiliriz?

scamper

-A: Adapt: Uyarlama

Nesnenin hangi bölümünü ne ile değiĢtirebilirim?

scamper

Uyarlama

Bu aĢamada kiĢinin, nesnenin bir amaca ya da duruma uyum sağlaması için üzerinde düzeltme yapılır.

Var olan nesneler ya da olaylar üzerinde iliĢkisiz olan konular ile fikir ve ürünler birleĢtirilerek

yeni düĢünceler ortaya çıkartılır.

Örneğin; bir elbise askısını daha baĢka özel bir duruma nasıl sokabiliriz?

Bunun için nasıl bir düzenleme yapmak gerekir? Elbise askısında güzel bir koku veren bir bölüm olabilir

ve elbiselerdeki kötü kokuları yok eder. Elbise askısı suyu emen bir materyalden yapılmıĢ olabilir.

Bu durum da asılan elbiselerin daha çabuk kurumasını sağlar.

scamper

M: Modify, minify, magnify: DeğiĢtirme, Küçültme, Büyültme

Nesne daha ağır-hafif olsa ne olurdu?

Nesne daha büyük-küçük olsa ne olurdu?

Nesnenin rengini değiĢtirirsek ne olur?

Nesne konuĢabilse ne söylerdi?

Nesnenin içi görülebilseydi ne olurdu?

DeğiĢtirme, Küçültme, Büyültme

nesnenin orijinal örneğini alıp formunu değiĢtirmek için geniĢletme,

Ģeklini ya da niteliğini büyültme, küçültme, hafifleĢtirme, yavaĢlatma gibi düzenlemeler yapılır.

Örneğin; elbise askısının görüntüsünde, Ģeklinde ya da renginde nasıl bir değiĢiklik yapılabilir?

Elbise askısı daha ağır, hafif, hızlı güçlü, kısa ya da küçük nasıl yapılabilir?

Elbise askıları daha geniĢ ve güçlü yapılırsa ağır battaniyeleri ya da yatak örtülerini taĢıyabilir.

Farklı renklerde elbise askısı üretilirse giysiler mevsime göre ya da türlerine göre düzenlenebilir.

-

scamper

scamper

P: Put to other uses: diğer kullanımlarının yerine koyma :

Amacını değiĢtirme

Nesneyi baĢka hangi amaçlar için nasıl kullanabiliriz?

scamper

E:Eliminate:Yok etme,çıkarma

Nesneden neyi çıkarabilirsin?

Nesneye olan ihtiyacımız azalsa ne olurdu?

Nesneden çıkaramayacağınız parça hangisi? Neden?

scamper

R:Reverse,Rearrange :Tersine çevirme ya da yeniden

düzenleme

Nesnenin Ģeklini, biçimini değiĢtirirsek ne olur?

BĠRLEġTĠR

EKLE / BÜYÜT / UZAT / ABART

YA?

ZAYIFLAT / KÜÇÜLT / HAFĠFLET / ĠNCELT

ADAPTE ET / UYARLA

DEYĠM VE ATASÖZLERĠ KULLAN

ESĠNLEN / ANALOJĠ YAP

BAġKA YERDE KULLAN

ELE / BASĠTLEġTĠR

YERĠNE BAġKASINI KOY

BĠRLEġTĠR;

BĠR ATINIZ, BĠR DE ARABANIZ VARSA

ÜÇ ġEYĠNĠZ VAR DEMEKTĠR;

BĠR AT

BĠR ARABA

BĠR DE AT ARABASI

YA…?

Ya dünyadaki tüm insanlar sabah kalktıklarında kendilerini

(iki misli) büyümüĢ bulsalardı? Neler olurdu?

Ellerimiz yerinde ayaklarımız, ayaklarımız yerinde ellerimiz olsaydı

Nasıl davranırdık, onları nasıl kullanırdık?

Ör: Banka yöneticisisiniz;

Ya ATM ler olmasaydı?

Ya hiç Ģubemiz olmasaydı?

Ya müĢterilerim gelmek istemeselerdi?

Örf: Garanti’nin tlf bankacılığı

BĠRLEġTĠR : - Saat ile neyi birleĢtirerek yeni bir ürün/kavram oluĢturabilirim?

-Saatin akrep, yelkovan, mil, pil, gövde gibi unsurlarını birleĢtirerek

neler yapabilirim?

-Saatin niteliklerini (yuvarlak, kare, çubuk, metal, ahĢap, cam vs) birleĢtirerek

hangi yeni ürünleri/konseptleri ortaya çıkartabilirim?

EKLE/BÜYÜT : Saate ne ekleyebilirim? Onu büyüterek uzatarak ne yapabilirim?

YA…? : -Ya saati …. Olarak düĢünürsem?

-Ya saat kendi baĢına hareket ediyor/insanları gözlemliyor olsaydı?

-Ya nefes alabilseydi?

ZAYIFLAT/KÜÇÜLT : -Saati incelterek/küçülterek ne elde edebilirim?

- Minyatür hale getirirsem nerede kullanabilirim?

ADAPTE ET/UYARLA : Saate neyi uyarlayabilirim?

Saati nereye uyarlayabilirim?

SAAT

BAġKA YERDE KULLAN

KEMER

ANAHTAR

Bir Ürünün, Hizmetin, Raporun, Sürecin

En Önemli 3-4 Özelliği/Unsurunu Yok

Edin

Önemli Özellik 1

Önemli Özellik 2

Önemli Özellik 3

Önemli Özellik 4

Yaratıcı Kurum Kültürü

ile

Ar-Ge çalıĢmaları iliĢkisi

Kurum Kültürü:

• Kurum genelinde geçerli olarak algılanan

duygu ve düşünceler bütünüdür.

• Kurumsal ölçekte doğru olarak

kabullenilen değerler, ilkeler, tutumlar ve

davranışlardır.

• Kurumun “psiko-sosyal iklimi” dir.

İnovasyon, farklı bir vizyon ve organizasyon

gerektirir.

Vizyon

Thomas Watson-(IBM Yönetim Kurulu Başkanı) 1943'de:

"Dünya pazarında beş bilgisayara yer olduğunu

düşünüyorum."

Edison-1913'te: "Sesli sinema, sessiz sinemanın yerini

almayacaktır. Sessiz sinemaya o kadar çok yatırım

yapıldı ki, bu yatırımları silip atmak gülünç olur."

İnovasyon için Gerekenler

İnovasyon için Gerekenler

İnovasyon farklı bir kültür ve anlayış gerektirir.

– Farklı görmek, değişik açılardan bakmak

– Risk almak

– Yaratıcılık

– Müşterinin değerini bilmek

– Sorgulamak (“Neden?”, “Nasıl?” “Neden olmasın?”, “Neyi

daha iyi yapabiliriz?”, “Nasıl daha iyi yapabiliriz?”)

– Başarısızlığı hoş görmek

– İletişim

– İşbirliği ve ekip çalışması

– Kalıpların ötesinde düşünebilmek

– Liderlik ve inovasyon yapma isteği:

• Açık, anlaĢılır amaç olmalı

• Stratejik hedef: Ġnovasyonla rekabet avantajını

yakalamak, korumak ve artırmak

– Uygun organizasyonel yapı:

• Yüksek düzeyde yaratıcılığı destekleyen

• Esnek, hiyerarĢik olmayan bir organizasyonel yapı

İnovasyon için Gerekenler

– Kilit kiĢiler:

• İnovasyonu körükleyen ve kolaylaştıran kişiliğe sahip yönetici

ve çalışanlar

– Etkin takım çalıĢması:

• Problemlerin çözümü için uygun ekipler

• Takım çalışmasının öğretilmesi konusunda şirket içi eğitimler

– Sürekli kiĢisel geliĢim:

• Yöneticilerde ve çalışanlarda yüksek düzey yetkinlik ve

becerilerin gelişmesi

– Yoğun iletiĢim:

• Organizasyon içinde ve dışında açık, güçlü ve sürekli iletişim

İnovasyon için Gerekenler

– Ġnovasyona yüksek düzeyde katılım:

• Organizasyonun tamamının inovasyon sürecine katılımı

– MüĢteri iliĢkileri:

• İç ve dış müşterileri odak almak

– Yaratıcı ortam:

• Yaratıcı fikirlere olumlu yaklaşmak

• Ödüllendirme sistemi kurmak

• Hiçbir zaman hiçbir fikri eleştirmemek

– Öğrenen organizasyon:

• Kişisel olarak öğrenilenlerin firmaya mal edilmesi

İnovasyon için Gerekenler

Öğrenen organizasyon;

bireylerin öğrenmesine ortam yaratan

bireylerin öğrenmesinden yararlanarak,

bilgisini anlayıĢını çevresini

bir organizasyondur.

zaman içinde geliĢtirebilen

ÖĞRENEN ORGANĠZASYON

Yeni bilgi,

ürün ve

hizmetler

yaratan

Yenilikçi

gruplarla

iliĢkiler

kuran

Daha geniĢ bir dünyanın

algılanmasına ve yüksek

bir amaca hizmeti

öngören

YETKĠLENDĠRĠLMĠġ

BĠREYLER GRUBUDUR

Öğrenen organizasyon;

ÖĞRENEN ORGANĠZASYON

Bunları yönetme

becerisi

Teknik Kaynaklar

(insan, ekipman, bilgi, para vb)

ĠNOVASYONDA BAġARI

Ġki faktöre bağlı

ĠĢ süreçlerini(müĢteri, tedarikçi,

finansal ve

dıĢ kaynaklar)

Ġnsan iliĢkilerini(Kültür, iletiĢim,

organizasyon vb)

KURULUġUN

inovasyonu

destekleyecek ve

teĢvik edecek

Ģekilde yönetmesidir

Teknolojiyi

ĠNOVASYON YÖNETĠMĠ

Yazılı hale getirilmiĢ,

tüm kuruluĢ tarafından

paylaĢılan ve uygulanan

bir strateji var ise

DeğiĢimin

gerçekleĢtirilmesi

için

gereken mekanizmalar

kurulduysa ve

iĢletiliyorsa

KuruluĢ içi ve dıĢı

bağlantılar ve

iletiĢim,

güçlü ve

etkin bir Ģekilde

oluĢturulduysa

Ġnovasyonu destekleyici

bir organizasyonel

yapı oluĢturulduysa

ĠNOVASYON BAġARILI

OLABĠLĠR

ĠNSAN KAYNAĞI KURUMUN

ĠHTĠYAÇLARI

DOĞRULTUSUNDA

BĠLGĠ DONANIMINA

SAHĠP KILINMALI

Kendilerini özgürce ifade edebilecekleri,

özgürce bilgilenebilecekleri

bir ortam oluĢturulmalıdır

REKABET ÜSTÜNLÜĞÜ ĠÇĠN ĠNSAN KAYNAĞININ GÜÇLENDĠRĠLMESĠ

Eski

yaklaĢımlarla

yenilikçi ortam

yaratılamaz

Ġnsan kaynağının, yenilik konusundaki sinerjilerini ve motivasyonlarını

artırabilmek için

Hatalara toleranslı

davranılmalı ÇalıĢanların bu alanda

iĢbirliğini arttıracak

ve etkinleĢtirecek

iletiĢimlerini

sağlayacak ortam

hazırlanmalı

Öğrenmeyle ilgili

çalıĢmaları

özgür bırakılmalı

Bilginin üretilmesi,

paylaĢılması ve

ondan yararlanılması

için yol

gösterilmeli

ĠNOVASYON YÖNETĠCĠSĠ

• Sıra dıĢı kiĢilik olmalı;

Sıra dıĢılık tanımı:

• Bilinmeyen alanlarda (henüz haritalanmamıĢ bir alanda gezinti yapmaktan hoĢlanan),. gezmekten korkmayan, risk alabilen, belirsizlikler konusunda rahat olan, garantici olmayan, mükemmeliyetçi olmayan, ilginçliklere meraklı, soru soran sorgulayan anlamaya çalıĢan

• ġirket için yeni yön, yeni teknoloji fikirleri üretebilen ve etrafındaki tüm insanlar için pozitif bir gelecek oluĢturan

• Yüksek potansiyel etki ile sıra dıĢı fikirleri fark eden ve teĢvik eden,

• BaĢka türlü bir araya gelemeyecek kiĢi ve fikirleri kiĢisel network ile bir araya getiren

• Yeni fırsat alanları yaratmak için benzersiz beceri ve ilgi alanları oluĢturan

• Güçlü, anlayıĢlı geliĢtirici sorular soran

• Projeler için yapıcı koçluk ve danıĢmanlık sağlayan

YÖNETĠCĠNĠZ ĠNOVASYON ĠÇĠN DOĞRU KĠġĠ MĠ?

– Yöneticilik konusunda yetkin mi?

– Girişimci mi?

– Risk almaya açık mı?

– Başarıyı ödüllendirir mi?

– Başarısızlığı hoş görür mü?

– Hızlı karar alma yeteneğine sahip mi?

– Farklı koşullara ve değişikliklere hızla adapte olur mu?

– İşbirliğine açık mı? İşbirliği yapar mı?

– Kolay erişilebilir, iletişime açık ve motive edici mi?

– Ürünler/hizmetler pazarın ihtiyaçlarına cevap veriyor mu?

– Yeni pazarlar yaratma potansiyeline sahip ürünler/hizmetler geliştiriliyor mu?

– Müşterilerle ilişkiler güçlü ve sürekli mi?

– Ürün/hizmet, müşteri beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılıyor mu?

– Pazarın yapısı, büyüme hızı ve kapasitesi hakkındaki bilgi eksiksiz mi?

– Rakipler ve rekabet şartları eksiksiz biçimde biliniyor mu?

– Fiyatlandırma pazar şartlarına bağlı olarak gerektiği şekilde mi yapılıyor?

– Fikri mülkiyet hakları konusuna gereken önem veriliyor mu?

– İlişkiler ve ağlar mevcut ve etkin mi?

– Dağıtım kanalları etkin mi?

ĠNOVASYON ĠÇĠN PAZAR/PAZARLAMA SORGULAMASI

– Teknoloji geliştiriliyor mu?

– Varolan en yeni teknolojilere erişiliyor mu?

– Edinilen teknolojiler özümsenebiliyor mu?

– Sahip olunan teknolojiyle başka ürünler/hizmetler

geliştirilebilir mi?

– Teknoloji etkin şekilde yönetiliyor mu?

– Ürün/hizmet geliştirme döngüsü gerektiği kadar kısa mı?

– Teknoloji diğer ilgili sistemlerle uyumlu mu?

– Teknik riskler yönetiliyor mu?

ĠNOVASYON ĠÇĠN TEKNOLOJĠ SORGULAMASI

– Sermaye gereksinimi, firmanın finansal gücü ve

geliştirilen ürün/hizmetlerin gerektirdiği sınırlar

içinde mi?

– İnovasyon yatırımının geri dönüş potansiyeli kabul

edilebilir seviyede mi?

– İnovasyon riskinin paylaşımında mevcut kaynaklar

ve imkanlar (devlet destekleri ve teşvikleri vb.)

değerlendiriliyor mu?

ĠNOVASYON ĠÇĠN FĠNANSMAN SORGULAMASI

• Ürün/hizmet geliştirme ekibi teknik, pazarlama ve finansal açıdan yetkin olmalı.

• Yeni ürünler/hizmetler geliştirilirken mevcut iş riske atılmamalı (odaklanma ve kaynak dağılımı).

• Yeni ürün/hizmet için yeterli kaynak işe başlanmadan sağlanmalı.

• Pazar araştırması, yeni ürün/hizmetin geliştirilmesi sırasında, farklı aşamalarda, doğrudan müşterilerin dahil edilmesiyle yapılmalı.

Ġnovasyon Projelerinden Önce ve

Ġnovasyon Sırasında

• Yeni ürün/hizmetin rakip ürünlerden/hizmetlerden rekabet üstünlüğü kazandıracak belirgin farklılıklarının olması sağlanmalı.

• Yeni ürün/hizmetin ticarileştirilmesinde karşılaşılabilecek tüm riskler değerlendirilmiş olmalı.

• Ürünün/hizmetin dağıtım kanalları belirlenmiş olmalı.

• İnovasyonda başarısız olunması halinde veya ticarileştirilmesinin öngörülenden daha uzun sürmesi halinde firma faaliyetlerini sürdürebilecek güce sahip olmalı.

Projelere BaĢlamadan Önce ve

Ġnovasyon Sırasında

BİR AR-GE PROJE YÖNETİMİ TEKNİĞİ:

“EVRE - GEÇİT” SİSTEMİ

“Faz - Kapı” sistemi olarak da adlandırılan bu yaklaĢım, ABD’deki Ģirketlerin yaklaĢık dörtte üçünde uygulanmaktadır.

Bu teknikten yararlanan firmaların, yeni ürün geliĢtirmede daha baĢarılı oldukları görülmektedir.

“Geçit”ler, yalnızca gözden geçirme noktaları değil, “tamam mı, devam mı?” (projenin sonlandırılması ya da sürdürülmesi) kararının verildiği kilometre taĢlarıdır.

TİPİK BİR

“EVRE - GEÇİT” ALGORİTMASI

1. Evre

Ürün konseptinin

oluşturulması

2. Evre

Ürünün tanımlanması

ve ön analizler

ışığında prototip

tasarımı

3. Evre

Ürünün çok yönlü

geliştirilmesi

4. Evre

Pilot uygulama

ve test pazarlama

PAZARA SUNUM

VE

PAZARLAMA

SONRASI

Bunların

taranması

/ elenmesi

1.Geçit

Konseptin

değerlen-

dirilmesi

YARATICI

DÜŞ / DÜŞÜNCE

ÜRETİMİ

2.Geçit

3.GeçitAra

değerlen-

dirme

Geliştirilmiş

ürün

değerlendirme

4.Geçit

Lansman

kararı

5.Geçit

PROJENİN “ÖLDÜRÜLMESİ”

Herhangi bir geçitte, karar, projenin öldürülmesi

(sonlandırılması) yönünde çıkabilir.

Bu kararın bedeli hesaplanırken, geçmiĢ dönemde

katlanılan maliyetlerin yanısıra, projenin

durdurulmasından dolayı gelecek döneme yönelik

maliyet tasarrufu üzerinde de durulmalıdır.

Bu radikal kararın gereksiz yere ertelenmesi

(sonlandırılması gereken projenin sürüncemede

bırakılması) durumunda, potansiyeli daha yüksek olan

diğer projelere haksızlık yapıldığı unutulmamalıdır.

ÖNERĠ SĠSTEMLERĠ-ÖNERĠ YAĞMURU

Yeni fikirler bazı kuruluşlarda intranet destekli bir platform

üzerinden yürütülüyor.

Bu sayede çalışanlar, önerilerini anında diğer çalışanlarla ve

yöneticilerle paylaşabiliyor.

Bugün pek çok kuruluĢta oluĢturulmuĢ olan öneri sistemleri

üzerinden gelen yaratıcı fikirler, öneriler, bilgiler esas alınarak inovatif

ürünler, hizmetler ortaya konulmaktadır.

AĢağıda verilen baĢlıklar altında inovasyon etkinliğini gerçekleĢtiriniz.

1- Ürünün en az 5 özelliğini listeleyiniz.

2- Üründe yapmak istediğiniz değişiklikleri ve uygulayacağınız yöntemi (eksiltme, ekleme vb.) belirleyiniz.

3- Yapacağınız değişikliklerle oluşturacağınız yeni ürünün hedef kitlesini belirleyiniz. (Kim kullanır)

ĠNOVATĠF ÜRÜN GELĠġTĠRME

Kaynakça

- Alkan, N. (2003), Tıp ve Sağlık Kuruluşlarında Bilgi Yönetimi, Bilgi Dünyası, 4(2):

122-145.

- Arıkan, C., Aksoy, M., Durgut, M. ve Göker, A., (2003), Ulusal İnovasyon Sistemi

Kavramsal Çerçeve, Türkiye İncelemesi ve Ülke Örnekleri, Yayın No. TÜSİAD-

T/2003/10/362, İstanbul.

- Morrow, N.M. (2001). Knowledge management: An introduction. Annual

Review of Information Science and Technology, 35: 381-421.

- Öğüt, A. (2001). Bilgi çağında yönetim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

- Elçi, Ş. İnovasyonda Başarı İçin Edinmeniz Gereken Alışkanlıklar, Erişim: Ağustos

2008, http://www.kobifinans.com.tr/tr/bilgi_merkezi/021901/16088- UİG Ekim 2006

İnovasyon Çerçeve Raporu

- Erişim: Mart 2008 http://www.ref.sabanciuniv.edu

- Elçi, Ş. (2006), İnovasyon, Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı

- Erişim: Mayıs 2008, http://www.weforum.org/en/index.htm

- Erişim: Ağustos 2008, http://www.focusdergisi.com.tr/bilgi_ekonomisi/00794/

- Şahin, T. (2007), İnovasyona Genel Bir Bakış, erişim: Eylül 2008,

http://tolunay.blogcu.com/inovasyona-genel-bir-bakis_3206344.htm

- Ateş, M. R. (2007), İnovasyon Hayat Kurtarır, İstanbul: Doğan Kitapçılık

- Uzkurt, C. (2008), Pazarlamada Değer Yaratma Aracı olarak Yenilik Yönetimi ve

Yenilikçi Örgüt Kültürü, İstanbul:Yazın Matbaacılık

- Özözer, Yekta (2008), Ne Parlak Fikir

- Kırım, Arman (2006), İnnovasyon Kitaplığı

- Üstel, Prof. Dr. İsmail,

copyright©Serap Aydar

TEġEKKÜRLER

Serap AYDARKALĠNYON Sektörel DanıĢmanlık

Yüksel Caddesi 30/8 2. kat Kızılay/ANKARA

Tel/Fax : 0 312 435 26 57Cep tel.: 0 532 375 31 04

e-Posta : serapaydar@kalinyon.com.tr serapaydar@yahoo.comwww.kalinyon.com.tr