การบญชขนกลาง 2

งบกระแสเงนสด

งบกระแสเงนสด (Statement of Cash Flows) หมายถง งบแสดงการเปลยนแปลงของเงนสดทกจการไดมาและใชไป ในรอบระยะบญชหนงของกจการ ซงเปนการแสดงใหทราบถงการเปลยนแปลงทเกดขนของเงนสด และรายการเทยบเทาเงนสดของกจการ โดยจ าแนกกระแสเงนสดเปนกระแสเงนสดจาก 3 กจกรรม ไดแก กจกรรมด าเนนงาน กจกรรมลงทน และกจกรรมจดหาเงน

ประโยชนของงบกระแสเงนสด ส าหรบผบรหาร งบกระแสเงนสดเปนเสมอนเครองมอทใชในการประเมนผลการด าเนนงานทผานมา ทงดานการท างบประมาณดานการลงทน ท าใหผบรหารทราบถงแหลงทมาและใชไปของเงนสดวากจการไดรบเงนสดมาจากแหลงใด มเงนสดเพยงพอทจะใชจายในการด าเนนงานปกตหรอไม เพยงพอทจะขยายการลงทนจายช าระหนคนใหแกเจาหนและเพยงพอทจะจายเงนปนผลแกผลงทน งบกระแสเงนสดสามารถใหขอมลเพอแกผบรหารของกจการ เพอใชในการวเคราะหกจการไดวา ท าไมกจการไมมความคลองตว ทง ๆ ทกจการมก าไรจ านวนมาก ท าไมกจการถกฟองลมละลายในขณะทกจการด าเนนงานมผลก าไร เพราะเหตใดกจการทมความคลองตวและด าเนนงานตอไปได ทง ๆ ทกจการแสดงผลขาดทน ท าไมเงนสดของกจการจงลดลงอยางมาก ท าไมกจการสามารถซอสนทรพยเพมขนจ านวนมาก โดยไมมการกอหนเพม หรอออกจ าหนายหนเพม

นกลงทน เจาหนหรอผใหก และผสนใจในการด าเนนงานของกจการ งบกระแสเงนสดจะเปนเครองมอใชในการประเมนประสทธภาพ ในการสรางก าไร ใชประเมนความสามารถในการจายช าระหนทจะครบก าหนดในอนาคต ใชประเมนความสามารถของกจการในการจายเงนปนผล

ตามมาตรฐานการบญชฉบบท25 เรองงบกระแสเงนสด ไดใหค านยามศพททส าดญเกยวกบงบกระแสเงนสด ดงน

. เงนสด หมายถง เงนสด ในมอและเงนฝากธนาคารประเภทจายคนเมอทวงถาม รายการเทยบเทาเงนสด (Cash Equivalents) หมายถง เงนลงทนระยะสนทมสภาพคลองสงซงพรอมทจะเปลยนเปนเงนสด ในจ านวนททราบได และมความเสยงตอการเปลยนแปลงในมลคานอย หรอไมมนยส าคญ

กระแสเงนสด (Cash Flows) หมายถง การไดมาและการใชไปของเงนสดและรายการเทยบเทาเงนสด กระแสเงนสดจะไมรวมถงการเคลอนไหวเปลยนแปลงเพมขนหรอลดลงของรายการทประกอบกนขนเปนรายการเงนสดหรอรายการเทยบเทาเงนสด กจกรรมด าเนนงาน (Operating Activities) หมายถง กจกรรมหลกทกอใหเกดรายไดของกจการและกจกรรมอนทไมใชกจกรรมลงทนหรอกจกรรมจดหาเงน กจกรรมลงทน (Investing Activities) หมายถง การซอและจ าหนายสนทรพยระยะยาวและเงนลงทนอนซงไมรวมอยในรายการเทยบเทาเงนสด กจกรรมจดหาเงน (Financing Activities) หมายถง กจกรรมทมผลใหเกดการเปลยนแปลงในขนาดและองคประกอบของสวนของเจาของและสวนกยมของกจการ

กระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน (Cash Flows from Operating Activities)

เปนกระแสเงนสดทเกดจากกจกรรมหลกทกอใหเกดรายไดและรายจายหลกของกจการ

กจกรรมด าเนนงานจะแสดงใหเหนถงความสามารถในการด าเนนงานของกจการ

ในการกอใหเกดกระแสเงนสด ซงเปนผลมาจากรายการตางๆ และเหตการณทเกดขน

ในการค านวณก าไรสทธ (Net Income) ในงบก าไรขาดทนซงแสดงใหเหนถง

ความสามารถของกจการในการกอใหเกดกระแสเงนสดเพยงพอทจะใชในการด าเนนงาน

จายช าระหนจายเงนปนผลหรอจายเพอการลงทนใหมโดยไมตองพงแหลงเงนทนจากภายนอก

ตวอยางของกระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน เงนสดรบจากการขายสนคาหรอใหบรการ เงนสดรบจากรายไดอนๆ (เงนปนผลรบและดอกเบยรบ) เงนสดรบจากลกหน เงนสดจายใหพนกงานเปนคาจางเงนเดอน เงนสดจายคาซอสนคาหรอบรการ เงนสดจายเจาหนการคา เงนสดจายคาใชจายในการด าเนนงาน เงนสดจายคาดอกเบย เงนสดจายคาภาษเงนได

กจการสามารถเลอกทจะแสดงกระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน

โดยใช วธทางตรง (Direct Method)

หรอ วธทางออม (Indirect Method)

วธทางตรง เปนการรายงานถงแหลงทมาและใชไปของเงนสดทเกดจากการด าเนนงานโดยทมาหลกของเงนสดจะมาจากเงนสดทไดรบจากลกคา และแหลงใชเงนสดจะเกดจากการจายซอสนคา บรการ และจายคาใชจายในการด าเนนงาน ซงผลตางระหวางเงนสดรบและเงนสดจายคอ กระแสเงนสดสทธจากการด าเนนงาน วธทางตรงจะใหขอมลทเปนประโยชนในการวางแผนประมาณการกระแสเงนสด ในอนาคต

วธทางตรงจะแสดงเงนสดรบ และเงนสดจาย

ตามลกษณะรายการหลกทเกดขน เชน เงนสดรบจากลกคา เงนสดจายซอสนคา

เงนสดจายคาใชจายด าเนนงานตางๆ โดยแสดงเฉพาะกระแสเงนสดทเกยวของกบกจกรรมด าเนนงานเทานน ซงขอมลเหลานอาจน ามาจากการบนทกรายการทางบญชของกจการ หรอน ามาจากการปรบปรงรายการในงบก าไรขาดทน ดวยผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลงของรายการในงบดล ในบญชสนทรพยหมนเวยน และหนสนหมนเวยนซงเปนผลจากการด าเนนงานในระหวางงวด และปรบดวยรายการทไมมผลตอเงนสด (เชน คาเสอมราคา) และรายการทไมใชกจกรรมด าเนนงาน (เชน ก าไรขาดทนจากการขายสนทรพย)

*1. ค านวณเงนสดรบจากลกคา หรอจากการบรการ เงนสดทไดรบจากลกคา = ยอดขาย (จากงบก าไรขาดทน) บวก การลดลงของบญชลกหน หรอ หก การเพมขนของบญชลกหน

วธการปรบรายการในงบก าไรขาดทนตามเกณฑสทธ

ใหเปนรายการตามเกณฑเงนสดกอนทจะน าไปแสดงเปนกระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน มดงน

หรออาจค านวณจากความสมพนธของบญชแยกประเภททเกยวของ ซงไดแกบญชขาย บญชลกหน

ขาย ลกหนการคา

ยอดขาย ยอดยกมา xx ช าระเงนสด

?

ประจ างวด

(P/L) xx ขายเชอประจ า

งวด xx ยอดยกไป xx

2. ค านวณเงนสดจายซอสนคา เงนสดจายซอสนคา/เงนสดจายช าระหน = ตนทนขาย (จากงบก าไรขาดทน) บวก การเพมขนของสนคา การลดลงของเจาหนการคา หรอ หก การลดลงของสนคา การเพมขนของเหจาหนการคา

หรออาจค านวณจากความสมพนธของบญชแยกประเภททเกยวของ ซงไดแก บญชเจาหนการคา บญชสนคา บญชตนทนขาย

เจาหน สนคา ตนทนขาย จายช าระเงน

ยอดยกมา xx ยอดยกมา xx ขาย xx ตนทนขาย

? (ตนทนขาย) ใน PL

ยอดยกไป +ซอเชอ ประจ างวด xx

ซอเชอประจ า งวด xx

ยอดยกไป xx

3. ค านวณเงนสดจาย คาใชจายด าเนนงาน เงนสดจายช าระคาใชจาย = คาใชจายด าเนนงาน (จากงบก าไรขาดทนไมรวมคาเสอมราคา) บวก การเพมขนของสนคา การลดลงของเจาหนการคา หรอ หก การลดลงของสนคา

การเพมขนของเหจาหนการคา

4. ค านวณเงนสดจายช าระภาษเงนได และดอกเบยจาย ใชหลกการค านวณเหมอนกบการค านวณเงนสดจายคาใชจายด าเนนงาน

สรปการปรบรายการในงบก าไรขาดทนตามเกณฑคงคางใหเปนรายการตามเกณฑเงนสด รายการในงบ

ก าไรขาดทน

(ตามเกณฑสทธ) การปรบปรงรายการ

กระแสเงนสด

(ตามเกณฑเงนสด)

บวก หก

1. ขาย/รายไดจาก การบรการ

ลกหนลดลง ลกหนเพมขน เงนสดรบจากการขาย/บรการ

2. รายไดอน รายไดคางรบเพมขน

รายไดรบลวงหนาเพมขน รายไดคางรบลดลง รายไดรบลวงหนาเพมขน

เงนสดรบจากรายไดอน

3. ตนทนขาย สนคาคงเหลอเพมขน

เจาหนการคาลดลง สนคาลดลง เจาหนการคาเพมขน

เงนสดจายช าระเจาหน จายซอสนคา

4. คาใชจายใน

การด าเนนงาน คาใชจายลวงหนาเพมขน

คาใชจายคางจายลดลง คาใชจายลวงหนาลดลง คาใชจายคางจายเพมขน

เงนสดจายคาใชจาย ด าเนนงาน

5. ดอกเบยจาย ดอกเบยคางจายลวงหนาเพมขน

ดอกเบยคางจายลดลง ดอกเบยจายลวงหนาลดลง ดอกเบยคางจายเพมขน

เงนสดจายดอกเบยจาย

6. ภาษเงนได ภาษเงนไดจายลวงหนาเพมขน

ภาษเงนไดคางจายลดลง ภาษเงนไดจายลวงหนาลดลง ภาษเงนไดคางจายเพมขน

เงนสดจายภาษเงนได

รปแบบงบกระแสเงนสด แสดงกระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงานวธทางตรง บรษท ....จ ากด งบกระแสเงนสด

ส าหรบระยะเวลา....สนสดวนท .... เดอน......ป..... กระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน

เงนสดรบจากการขายสนคาหรอใหบรการ XX

เงนสดรบจากลกหน XX

เงนสดรบจากรายไดอนๆ (เงนปนผลและดอกเบยรบ) XX XX

เงนสดจายคาสนคาหรอบรการ XX

เงนสดจายช าระหน (เจาหนการคา) XX

เงนสดจายคาใชจายในการด าเนนงาน XX

เงนสดจายดอกเบย XX

เงนสดจายภาษเงนได XX XX

กระแสเงนสดรบ (จาย) สทธจากกจกรรมด าเนนงาน XX (1)

วธทางออม – เปนการรายงานเงนสดทเกดจากการด าเนนงาน

โดยการน าก าไรสทธตามเกณฑคงคางจากงบก าไรขาดทน

มาปรบปรงดวยรายไดและคาใชจายทไมเกยวของกบเงนสด

หรอน าก าไรสทธตามเกณฑคงคาง (accrual net income) มาค านวณใหเปนกระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน

และปรบปรงเพมดวยผลของการเปลยนแปลงในบญชสนทรพยหมนเวยนและหนสนหมนเวยน โดยไมรวมการกยมระยะสน

ทงนเพอใหทราบถงกระแสเงนสดทแทจรงจากการด าเนนงาน

• เนองจากขอมลในงบกระเสเงนสดจะตองใชขอมลจากงบก าไรขาดทน และงบดลดงนนงบกระแสเงนสดวธทางออมจงเปนวธทนยม เนองจากสามารถจดท าไดสะดวก รวดเรวและยงแสดงถงความสมพนธระหวางงบก าไรขาดทนและงบดล

บรษท ....จ ากด งบกระแสเงนสด

ส าหรบระยะเวลา....สนสดวนท .... เดอน......ป.....

กระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน

ก าไรสทธ (จากงบก าไรขาดทน) XX

ปรบปรงดวยรายการทไมกระทบเงนสด

บวก คาเสอมราคา XX

หนสงสยจะสญ XX

คาตดจ าหนายสนทรพยไมมตวตน XX

คาตดจ าหนายสวนต ากวามลคาหนก XX

ผลขาดทนจากการขายสนทรพย* XX XX

หก ก าไรจากการขายสนทรพย* XX XX

ตดจ าหนายสวนเกนกวามลคาหนก XX XX

ปรบปรงดวยผลกระทบของการเปลยนแปลงในบญชสนทรพยหมนเวยนและ หนสนหมนเวยน

บวก

สนทรพยหมนเวยนลดลง XX

หนหมนเวยนเพมขน XX XX

หก

สนทรพยหมนเวยนเพมขน XX XX

หนสนหมนเวยนลดลง XX XX

กระแสเงนสดรบ (จาย) สทธจากการด าเนนงาน XX (1)

2. กระแสเงนสดจากกจกรรมลงทน (Cash Flows from Investing Activities)

เปนกระแสเงนสดจากการซอ และจ าหนายสนทรพยระยะยาว และเงนลงทนอนซงไมรวมอยในรายการเทยบเทาเงนสด เปนกระแสเงนสดทเกดจากการจายซอสนทรพยตางๆ ทกอใหเกดรายได

ตวอยางของกระแสเงนสดจากกจกรรมลงทน

เงนสดจายซอสนทรพยทใชในการด าเนนงาน เชน ทดน อาคารและอปกรณ เงนสดจายซอสนทรพยไมหมนเวยน เงนสดจายซอเงนลงทนระยะยาว (หนทนหรอหนก ฯลฯ) เงนสดรบจากการขายสนทรพยไมหมนเวยน เงนสดรบจากการขายเงนลงทนระยะยาว ฯลฯ กระแสเงนสดจากกจกรรมลงทนจะรายงานกระแสเงนสดรบกอนกระแสเงนสดจาย การรายงานกระแสเงนสดจากกจกรรมลงทน จะรายงานเปนล าดบทสองรองลงมาจากกจกรรมด าเนนงาน

3. กระแสเงนสดกจกรรมจดหาเงน (Cash Flows from Financing Activities)

• เปนกระแสเงนสดทเกดจากกจกรรททกอใหเกดการเปลยนแปลง ในขนาด และองคประกอบของสวนของเจาของ และสวนกยม ของกจการ ซงจะเปนรายการทเกดจากหนสนระยะยาว และสวนของเจาของในงบดล กระแสเงนสดในกจกรรมจดหาเงน จะชวยเปนประโยชนในการคาดคะเนสทธเรยกรองในกระแสเงนสด ในอนาคตของผใหเงนทนแกกจการ

• ตวอยาง

• เงนสดรบจาการกยมจากสถาบนการเงน • เงนสดรบจากการลงทน/เพมทน (ออกจ าหนายหน) • เงนสดรบจากการออกพนธบตร หนก • เงนเบกเกนบญช • เงนกระยะสน • เงนสดจายเปนเงนปนผล • เงนสดจายช าระคนหนสน • เงนสดจายซอหนคน ฯลฯ

สรปกระแสเงนสดทเกดขนในแตละงวดการด าเนนงาน

เงนสด

(Cash)

แหลงทมาของเงนสด กจกรรมด าเนนงาน - เงนสดรบจากการขายสนคา/ ใหบรการ - เงนสดรบจากรายไดอน กจกรรมลงทน - ขายสนทรพยไมหมนเวยน - ขายเงนลงทนระยะยาว กจกรรมจดหาเงน - เงนสดรบจากการกยม - เงนสดรบจาการลงทนเพมทน

แหลงใชไปของเงนสด กจกรรมด าเนนงาน - จายซอสนคา/บรการ - จายคาใชจายด าเนนงาน - จายคาภาษเงนได กจกรรมลงทน - ซอสนทรพยไมหมนเวยน - ซอเงนลงทนระยะยาว กจกรรมจดหาเงน - เงนสดจายช าระหน - เงนสดจายปนผล

กระแสเงนสดจากกจกรรมด าเนนงาน

เงนสดรบจากการขายสนคาหรอใหบรการ XX

เงนสดรบจากลกหน XX

เงนสดรบจากรายไดอนๆ (เงนปนผลและดอกเบยรบ) XX XX

เงนสดจายคาสนคาหรอบรการ XX

เงนสดจายช าระหน (เจาหนการคา) XX

เงนสดจายคาใชจายในการด าเนนงาน XX

เงนสดจายดอกเบย XX

เงนสดจายภาษเงนได XX XX

กระแสเงนสดรบ (จาย) สทธจากกจกรรมด าเนนงาน XX (1)

กระแสเงนสดจากกจกรรมลงทน

เงนสดจายซอทดน, อาคาร, อปกรณ XX

เงนสดจายซอเงนลงทนระยะยาว XX XX

เงนสดรบจากการขายเงนลงทนระยะยาว XX

เงนสดรบจากการขายทดน, อาคาร, อปกรณ XX XX

กระแสเงนสดรบ (จาย) สทธจากกจกรรมมาลงทน XX (2)

กระแสเงนสดจากจกรรมจดหาเงน

เงนสดรบจาการกยม (ระยะสนและระยะยาว) XX

เงนสดรบจากการขายหนทน XX

เงนสดรบจากการขายหนทน XX XX

เงนเบกเกนบญช XX

เงนสดจายเปนเงนปนผล XX

เงนสดจายช าระหน XX

เงนสดจายเพอซอหนคน XX XX

รวมกระแสเงนสดรบ (จาย) สทธจากกจกรรมจดหางาน XX (3)

กระแสเงนสดรบ (จาย) สทธระหวางงวด {(1) + (2) + (3)} XX

บวก เงนสดคงเหลอตนงวด XX

XX

เงนสดคงเหลอปลายงวด XX