NHIỄM VIRUS HÔ HẤP...2020/06/04 · Tác nhân nhiễm trùng hô hấp giữa Bệnh Virus Vi...
25
NHIỄM VIRUS HÔ HẤP CHẨN ĐOÁN VI SINH Ý NGHĨA LÂM SÀNG Phạm Hùng Vân
Transcript of NHIỄM VIRUS HÔ HẤP...2020/06/04 · Tác nhân nhiễm trùng hô hấp giữa Bệnh Virus Vi...
NHIỄM VIRUS HÔ HẤPCHẨN ĐOÁN VI SINHÝ NGHĨA LÂM SÀNG
Phạm Hùng Vân
Viêm mũi
Viêm amidan
Viêm nắp thanh quản
Viêm thanh khí quản
Bail
ey S
co
tt’ s D
iag
nosti
c M
icro
bio
log
y 1
3th
ed
itio
n 2
01
4.
pp
.91
0-1
8
Tác nhân nhiễm trùng hô hấp trên
Bệnh Tác nhân thường gặp
virus Vi khuẩn, vi nấm
Viêm mũi Rhinovirus, Adenovirus, Coronavirus, Parainfluenza virus, Influenza virus, RSV, Coxsackie A virus
Hiếm gặp
Viêm họngViêm amydale
Rhinovirus, Adenovirus, Influenza virus, Parainfluenza virus, HSV, Coxsackie A hay B virus, EBV
GAS, C. diptheriae, N. gonorrhoeae
Áp xe quanh amydale hay sau amydale
Không có GAS (đa số), VK kỵ khí họng(Fusobacterium), S. aureus, HIN (trẻ em)
Sherris MEDICAL MICROBIOLOGR, 6th Edition, 2014, pp. 914-918
Tác nhân nhiễm trùng hô hấp giữa
Bệnh Virus Vi khuẩn
Viêm nắp thanh quản Hiếm gặp H. influenzae, S. pneumoniae, C. diptheriae, N. meningitidis
Viêm và co thắt thanh quản
Coronavirus, Parainfluenza virus, Influenza virus, Adenovirus, đôi khi RSV, Metapneumovirus, Rhinovirus, Coronavirus, Echovirus
Hiếm gặp
% virus
90
10
Viêm khí quản Giống tác nhân viêm co thắt thanh quản
H. influenzae, S. aureus 90
Viêm phế quản và viêm tiểu phế quản
Parainfluenza virus, Influenza virus, RSV, Adenovirus, Measle virus
B. pertussis, H. influenzae, M. pneumoniae, C. pneuomoniae
80
Sherris MEDICAL MICROBIOLOGR, 6th Edition, 2014, pp. 914-918
Viêm phổiAbcess phổi
Mủ màng phổi
Sherris MEDICAL MICROBIOLOGR, 6th Edition, 2014, pp. 914-918
Hội chứng Virus Vi khuẩn thường gặp
Vi nấm Khác
Influenza, parainfluenza,adenovirus, respiratorySyncytial virus (TE, già), metapneumovirus
S. pneumoniae, S. aureus, H. influenzae, VK đường ruột, Legionella, VK kỵ khí(VP hít), P. aeruginosab
VP cấp Candida albicans,Aspergillus sp., Pneumocystisb
M. pneumoniae,C. trachomatis (TE),C. pneumoniae
VP mạn Hiếm M. tuberculosis,Mycobacteria khác (NTM),Nocardia
C. immitisa, B. dermatitidisa, H. capsulatuma, C. neoformans
Paragonimuswestermania
Abcess phổi Không gặp VK kỵ khí, Actinomyces,Nocardia, S. aureus,Enterobacteriaceae, P. aeruginosa
Aspergillus sp. E. histolytica
Mủ màng phổi
Không gặp VK kỵ khí, S. aureus,S. pneumoniae, Enterobacteriaceae, P. aeruginosa
Hiếm
aSuy giảm MD, suy kiệtbTuỳ địa dư
Tác nhân nhiễm trùng hô hấp dưới
NHIỄM VIRUS HÔ HẤP
§ Tác nhân rất thường gặp trong nhiễm trùng hô hấp trên (viêm mũi, viêm họng, viêm amydale)
§ Tác nhân không thể bỏ qua trong nhiễm trùng cấp t ính hô hấp dưới (viêm phổi cấp)
§ Là tác nhân khởi đầu cho các tác nhân vi khuẩn, nhất là các trường hợp viêm phổi
Rất dễ lây lan qua đường hô hấp
Cũng rất dễ lây lan qua tiếp xúc
NHIỄM TRÙNG DO VI KHUẨN
SỬ DỤNG KHÁNG SINH
NHIỄM TRÙNG DO VI KHUẨN + VIRUS
SỬ DỤNG KHÁNG SINH
NHIỄM TRÙNG DO VIRUS
KHÔNG KHÁNG SINH
PHÁT HIỆN TÁC NHÂN VIRUS SỬ DỤNG KHÁNG SINH
XÉT NGHIỆM PHÁT HIỆN TÁC NHÂN VIRUSKỸ THUẬT VI SINH KINH ĐIỂN
§ Nuôi cấy virus
Chỉ thực hiện tại các phòng TN nghiên cứu có BSIII, không hữu dụng vì do kết quả chậm
§ Huyết thanh phát hiện KT
Nếu KT tìm được là IgG thì phải làm XN huyết thanh kép (10-14 ngày)
Nếu KT tìm được là IgM thì chỉ là XN một lần, tuy nhiên độ nhạy không cao
§ Hóa MD phát hiện KN
Thường là nhuộm KT HQ, độ nhạy và độ đặc hiệu thấp, giá mắc
Tìm con đường mới!!
Virus (23 tác nhân)
Influenzavirus A
H1N1
H5N1
H7N9
Influenzavirus B
Influenzavirus C
Parainfluenzavirus 1
Parainfluenzavirus 2
Parainfluenzavirus 3
Rhinovirus
Adenovirus
Respiratory syncytial virus
Human metapneumovisus
Measle virus
Human coronavirus
Cytomegalovirus
Epstein barr virus
Bocavirus
Varicella/zoster virus
Rubella virus
SARS coronavirus-1
MERS coronavirus
QUỆT MŨI HẦU(QUỆT MŨI SAU)
ĐÀM
BỆNH PHẨMPCR PHÁT HIỆN TÁC NHÂN GÂY NHIỄM TRÙNG HÔ HẤP
Phát hiện
TÁC NHÂN GÂY VIÊM PHỔISO SÁNH HAP/CAP
1
2
GNR Trực khuẩn Gram [-] dễ mọcGPC Cầu khuẩn Gram [+] dễ mọcCA Vi khuẩn cộng đồngPNE S. pneumoniaeHI H. influenzaeKĐH Vi khuẩn không điển hìnhMY MycoplasmaMP M. pneumoniaeCP C. pneumoniaeBP B. pertussisLpne L. pneumophilaCa CandidaAsp AspergillusPjr P. jiroveciiMTB M. tuberculosis
1Nghiên cứu EACRI 20182Nghiên cứu HAP người lớn 2019
SO SÁNH HAP VỚI CAPTỶ LỆ PHÁT HIỆN TÁC NHÂN KHÔNG CẤY ĐƯỢC
MY MycoplasmaMP M. pneumoniaeCP C. pneumoniaeBP B. pertussisLpne L. pneumophilaFluA Influenza A virusFluB Influenza B virusPara1 Parainfluenza virus 1 Para2 Parainfluenza virus 2Para3 Parainfluenza virus 3Rhino RhinovirusRSV Respiratory syncytial virushMPV Human metapneumovirusAdeno AdenovirusCMV Cytomegalovirus
1
2
1Nghiên cứu EACRI 20182Nghiên cứu HAP người lớn 2019
SO SÁNH HAP VỚI CAPTỶ LỆ PHÁT HIỆN TÁC NHÂN CẤY ĐƯỢC
AB A. baumanniiPSA P. aeruginosaPS PseudomonasKLP K. pneumoniaeEco E. coliEcl E. cloacaeEag E.agglomeransPm P. mirabilisMor M. morganiiPrv ProvidenciaEm E. meningosepticaSmal S. maltophiliaEfi E. faeciumEfa E. faecalisSAU S. aureusSE S. epidermidis
PNE S. pneumoniaeHI H. influenzaeHIB H. influenzae bMC M. catarrhalisGAS Group A streptococciGBS Group B streptococciCa CandidaAsp AspergillusPjv P. jiroveciiMTB M. tuberculosis
1Nghiên cứu EACRI 20182Nghiên cứu HAP người lớn 2019
1
2
CAP-outpatient (232)1 HAP (158)2
CA 45.87 2.92
GNR/GPC 3.21 13.14
Virus 2.75 5.11
Fungi 10.22
CA+Virus 17.89 1.46
CA+Fungi 1.83
CA+Virus+Fungi 0.92
CA+MTB
CA+GNR/GPC 16.97
CA+GNR/GPC+Fungi 1.83
CA+GNR/GPC+MTB
CA+GNR/GPC+Virus 5.5 0.73
CA+GNR/GPC+Virus+Fungi 0.46 2.19
GNR/GPC+Fungi 1.38 19.71
GNR/GPC+Virus 0.46 13.87
GNR/GPC+Virus+Fungi 0.46 23.36
Virus+Fungi 0.46 7.299
SO SÁNH HAP VỚI CAPTỶ LỆ ĐA TÁC NHÂN
25.7% 41.6%t=4.475 P<0.001
1Nghiên cứu EACRI 20182Nghiên cứu HAP người lớn 2019
VAI TRÒ VIRUS TRONG HAP
CMV+GNR/GPC 37 78.72
CMV+Fungi 29 61.7
Total CMV 47 100
Not CMV+GNR/GPC 18 66.67
Not CMV+Fungi 15 55.56
Total Not CMV 27 100
Virus+GNR/GPC 55 74.32
Virus+Fungi 44 59.46Total virus 74 100
No virus+GNR/GPC 45 53.57
No virus+Fungi 41 48.81Total No virus 84 100
CMV+GNR/GPC 37 78.72
CMV+Fungi 29 61.7
Total CMV 47 100
No virus+GNR/GPC 45 53.57
No virus+Fungi 41 48.81
Total No virus 84 100
NotCMV+GNR/GPC 18 66.67
NotCMV+Fungi 15 55.56
Total NotCMV 27 100
No virus+GNR/GPC 45 53.57
No virus+Fungi 41 48.81
Total No virus 84 100
CMV+GNR/GPC vs not CMV+GNR/GPC t=1.143CMV+fungi vs not CMV+Fungi t=0.518
CMV+GNR/GPC vs no virus+GNR/GPC t=2.854CMV+fungi vs no virus+Fungi t=1.419
Virus+GNR/GPC vs no virus+GNR/GPC t=2.701Virus+fungi vs no virus+Fungi t=1.340
NotCMV+GNR/GPC vs no virus+GNR/GPC t=1.195notCMV+fungi vs no virus+Fungi t=0.610
VIÊM PHỔI NẶNG Ở TRẺ EMKẾT QUẢ PHÁT HIỆN TÁC NHÂN TRÊN 240 TRƯỜNG HỢP
GNR Trực khuẩn Gram [-] dễ mọcGPC Cầu khuẩn Gram [+] dễ mọcCA VKCĐ và VKKĐHVKCĐ Vi khuẩn cộng đồng (S. pneumoniae/
H. influenzae/M. catarrhalis)VKKĐH Vi khuẩn không điển hìnhAB-PSA A. baumannii và/hay P. aeruginosaEBAC Enterobacteriaceae
Nghiên cứu viêm phổi nặng ở trẻ em 2020
VIÊM PHỔI NẶNG Ở TRẺ EMKẾT QUẢ PHÁT HIỆN TÁC NHÂN VIRUS TRÊN 240 TRƯỜNG HỢP
Adeno AdenovirusEBV Epstein-Barr virusCMV CytomegalovirusRhino RhinovirusBoca BocavirusHCoV Human coronavirusInfA Influenza A virusInfB Influenza B virusInfC Influenza C virusPara1 Parainfluenza 1 virusPara2 Parainfluenza 2 virusPara3 Parainfluenza 3 virushMPV Human metapneumovirusRSV Respiratory syncytial virus
Nghiên cứu viêm phổi nặng ở trẻ em 2020
VIÊM PHỔI NẶNG Ở TRẺ EMKẾT QUẢ PHÁT HIỆN TÁC NHÂN VI KHUẨN TRÊN 240 TRƯỜNG HỢP
KLP K. pneumoniaeEco E. coliEaero E. aerogenesMorm M. morganiiProv ProvidenciaBcepa B. cepaciaAB A. baumanniiPSA P. aeruginosaSteno S. maltophiliaEli E. meningoseptica
MRSA S. aureus kháng MeMRSE S. epidermidis kháng MeMRSCN Staphylococci coagulase [-]
kháng MeEfaeca E. faecalisEfaeci E. faeciumGNR Gram [-] rodGPC Gram [+] cocci
Nghiên cứu viêm phổi nặng ở trẻ em 2020
Vai trò virus trong viêm phổi nặng trẻ emSO SÁNH VỚI VIÊM PHỔI NẶNG NGƯỜI LỚN
Người lớn Trẻ em t P
Virus 5.11 31.75 5.935 P<0.001Virus+CA 1.46 14.69 4.116 P<0.001Virus+Fungi 7.3 4.27 1.217 P>0.05Virus+Fungi+CA 1.9 Virus+GNR/GPC 13.87 16.59 0.684 P>0.05Virus+GNR/GPC+CA 0.73 3.32 1.574 P>0.05Virus+GNR/GPC+Fungi 23.36 10.43 3.255 P<0.001Virus+GNR/GPC+CA+Fungi 2.19 GNR/GPC+Fungi 19.71 1.42 5.938 P<0.001GNR/GPC+CA 1.9 GNR/GPC 13.14 8.06 1.54 P>0.05Fungi+CA 0.47 Fungi 10.22 1.42 3.72 P<0.001CA 2.92 3.79 0.435 P>0.05Tổng 100 100
Nghiên cứu viêm phổi nặng ở trẻ em 2020
KẾT LUẬN
§ Virus là tác nhân hàng đầu trong nhiễm trùng cấp hô hấp trên và là tác nhân phải để ý trong nhiễm trùng hô hấp dưới.
§ Trong các viêm phổi nặng ở trẻ em cũng như viêm phổi bệnh viện ở người lớn, virus là tác nhân rất quan trọng không thể bỏ qua
§ Khó có thể xác định được tác nhân virus gây nhiễm trùng hô hấp vì đa số không có triệu chứng đặc hiệu để nhận diện
§ Giải pháp sử dụng multiplex real-time PCR là giải pháp hữu hiệu và khả thi nhất nên được triển khai.
