NGHI THỨC - giaoxuphutrung.com
Transcript of NGHI THỨC - giaoxuphutrung.com
2
PHỤNG VỤ TAM NHẬT VƯỢT QUA
I/. Giới thiệu ý nghĩa tổng quát :
Hội Thánh đã khai mạc Tuần Thánh vào Chúa Lễ Lá với nghi thức
phụng vụ kỷ niệm biến cố Chúa Kitô khải hoàn vào thành
Giêrusalem.
Hôm nay, người tín hữu bước vào Tam Nhật Vượt Qua với Thánh
Lễ Tiệc Ly (Thứ Năm Tuần Thánh), để kỷ niệm biến cố Chúa Giêsu
thiết lập Bí Tích Thánh Thể, trước khi bước vào mầu Tử Nạn (Thứ
SáuTuần Thánh) và Phục Sinh của Đức Kitô (Đêm Vọng Phục Sinh),
cùng với những biến cố gần gũi, nhất là biến cố đại dịch Covid 19
kéo dài gần 2 năm nay vẫn đang làm con người đau khổ về thể xác và
tinh thần. Đó là những biến cố, luôn giúp chúng ta kết hợp lại thành
một thời điểm cao trọng nhất, để kinh nhớ: “ Chúa chịu nạn và Sống
lại là điểm cao chói lọi của Năm Phụng Vụ”1.
Nhờ đó, người tín hữu luôn tưởng nhớ đến sự hiện diện của Chúa nơi
trần gian, và tôn vinh Người với niềm tin xác quyết:“Chúa Kitô đã
hoàn thành công trình cứu chuộc nhân loại và tôn vinh Thiên Chúa
nhất là nhờ mầu nhiệm Vượt Qua, khi Người chịu chết, Người sống
lại từ cõi chết và lên trời. Trong Mầu nhiệm Vượt Qua nầy, Người đã
chết để tiêu diệt cái chết của chúng ta, và sống lại để ban cho ta
nguồn sống mới”2 . Vì thế, “Hội Thánh Mẹ chúng ta, tưởng niệm
Chúa đã phục sinh, mỗi tuần vào ngày Chúa Nhật, và còn lại họp
mừng Chúa đã chịu khổ nạn và đã phục sinh mỗi năm một lần vào kỳ
đại lễ Phục Sinh” 3.
Tất cả ý nghĩa trên tóm tắt tất cả việc cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua
của Chúa Kitô theo kế hoạch và ý muốn của Thiên Chúa, với mục
đích là cứu độ rhế giới nhân loại và mỗi người chúng ta.
1 SLRM
2 PV số 5
3 PV số 102
3
II. Tam Nhật Vượt Qua
1. Dẫn vào cử hành Phụng vụ Lễ Tiệc Ly :
1.1. Dẫn nhập trước ca Nhập lễ :
Người dẫn: Kính thưa cộng đoàn.
Thứ Năm Tuần Thánh, Hội Thánh khai mạc việc cử hành Tam Nhật
Vượt Qua với Thánh lễ Tiệc Ly4. Chúng ta được mời gọi đi vào buổi
cử hành Phụng vụ này với một ý thức đức tin và ý chí bền vững, để
tái diễn và hiện thực hóa Bữa Tiệc Vượt Qua mà Đức Kitô và các
môn đệ đã thực hiện trước khi Người bước vào cuộc Thương Khó,
Tử Nạn và Phục Sinh.
Vì thế, chúng ta môt lần nữa được sống lại tâm tình cảm tạ và yêu
thương của Đức Kitô, khi chứng kiến Người thể hiện hình ảnh đầy
yêu thương, khiêm nhu và phục vụ các môn đệ, qua việc rửa chân và
ban cho họ “Giới Răn Yêu Thương”, để họ luôn thực thi đời sống yêu
thương và bác ái với mọi người đang phải trải biến cố đại dịch
Covid19 đang xảy ra trong xã hội hiện tại.
Trong Thánh Lễ Tiệc Ly hôm nay, chúng ta hãy cảm nhận cách sâu
xa hồng ân của Bí Tích Truyền Chức. Chính nhờ Thánh Chức Giám
Mục và Linh Mục, mà Hy tế Đức Kitô mãi mãi nối dài trên bàn thờ
nhân loại. Chúng ta cầu nguyện Đức Thánh Cha Phanxicô, cho thế
giới hôm nay có được nhiều Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế như lòng
Chúa ước mong.
Giờ đây, chúng ta cùng sốt sắng hát Ca Nhập Lễ và bắt đầu thánh lễ.
1.1. Nghi Thức đầu lễ :
Chủ tế làm dấu Thánh Giá chào cộng đoàn và nói lên ý nghĩa ngày lễ
1.2. các Bài đọc :
Người dẫn: Qua cuộc Hy tế thập giá, Đức Kitô đã trở nên “Chiên
Vượt Qua đích thực” mà Cựu ước đã tiên báo qua lễ Vượt Qua của 4 PV số 102 và SLRM
4
Do thái giáo, Chiên Vượt Qua mới mang lấy và xóa sạch tội lỗi trần
gian, đưa con người vào cuộc “giải phóng mới” đích thực và trọn
hảo.
- Bài đọc 1: Xh 12, 1-8. 11-14 - Bữa Tiệc Vượt Qua
- Ðáp Ca: Tv 115, 12-13. 15-16bc. 17-18
Người dẫn: “Lễ Vượt Qua mới’ do Đức Kitô thực hiện một lần qua
Hy tế Thập Giá, đã được mầu nhiệm Thánh Thể làm cho tái diễn hiện
thực trong lịch sử, và liên kết chúng ta với cuộc Vượt Qua của Ngài,
khi chúng ta thông hiệp Mình Máu Thánh Ngài. Chúng ta cùng lắng
nghe Lời Chúa.
- Bài đọc 2: 1 Cr 11, 23-26 - Loan truyền việc Chúa chịu chết.
- Xướng Trước Phúc Âm: Ga 13, 34
- Tin Mừng: Ga 13, 1-15 - Ngài yêu thương họ đến cùng.
Giảng vắn tắt
1.3. Nghi thức Rửa chân :
Sau bài giảng, Chủ Tế cử hành nghi thức diễn nghĩa rửa chân cho những
người được tuyển chọn làm môn đệ.
Người dẫn: Hành vi rửa chân là biểu tượng của việc Chúa Giêsu sắp
hư vô bản thân mình trên Thập Giá. Hình ảnh Ngài bưng chậu nước,
quì dưới chân các môn đệ là hình ảnh một Thiên Chúa cao sang
nhưng lại “không nghĩ phải dành cho được địa vị ngang hàng cùng
Thiên Chúa….song đã hũy mình ra không tức là lĩnh lấy phận tôi
đòi..” 5.
Sau nghi thức rửa chân là phần Lời Nguyện Chung
1.4. Phụng Vụ Thánh Thể
- Lời nguyện tiến lễ
- Kinh nguyện về Thánh Thể
5 Phi.2,5-7
5
- Lời tiền tụng II
- Hiệp lễ
Sau phần hiệp lễ, Chủ Tế cất MTC vào nhà Tạm kế bên, sau đó lễ sinh lột
khăn bàn thờ, cất các Thánh Giá, nếu còn Thánh Giá nào thì phủ khăn. Từ
tối hôm nay không đổ chuông nhà thờ cho đến nửa đêm vọng Phục Sinh.
2. THỨ SÁU TUẦN THÁNH
2.1. Dẫn vào Phụng vụ Thứ Sáu Tuần Thánh :
Người dẫn: Kính thưa cộng đoàn.
Theo truyền thống Giáo Hội từ xưa cho đến hôm nay, Thứ Sáu Tuần
Thánh là ngày kỷ niệm Chúa Giêsu bước vào cuộc Thương Khó và
Chịu Chết trên cây thập giá giữa hai tên gian phi. Việc cử hành
Phụng Vụ chiều hôm nay không đơn thuần là một cuộc họp tưởng
niệm các đau khổ và nhục hình của biến cố Thương Khó của Chúa.
Nhưng, việc quy tụ các tín hữu lại để cùng với vị chủ tế họp mừng
với mục đích cốt lõi họp mừng “VINH QUANG THẬP GIÁ ĐỨC
KITÔ”. Vì mỗi lần Hội Thánh tưởng niệm việc Chúa chịu chết, thì
đồng thời cũng tuyên xưng Người đã sống lại.
Phụng Vụ chiều Thứ Sáu Tuần Thánh hôm nay bao gồm 3 cử hành:
- Phụng Vụ Lời Chúa: Với 3 Bài đọc như trong thánh lễ Chúa
Nhật. Đặc biệt, Bài Thương Khó được trình thuật theo Tin
Mừng Thánh Gioan. Kết thúc Phần Phụng Vụ Lời Chúa là
phần Kinh Nguyện Đại Đồng long trọng mang tính truyền
thống và hướng đến mọi nhu cầu của nhân loại
- Tôn thờ Thánh Giá Chúa: Thánh giá được giương cao, để
cộng đoàn tôn thờ và hôn kính.
- Hiệp Lễ: Cộng đoàn cùng thông hiệp Mình Thánh Chúa Kitô.
Giờ đây, chúng ta cùng lắng đọng tâm tình trong thái độ tin yêu, sốt
sắng, cùng với sự yên lặng nội tâm hướng để đón tiếp đoàn đồng tế
bắt đầu cử hành Mầu Nhiệm Khổ Nạn và vinh quang Thập Giá Đức
Kitô.
6
2.2. Nghi thức mở đầu
Khi Chủ Tế đến bàn thờ, bái chào, rồi sấp mình phủ phục xuống đất. Mọi người
đứng nghiêm, thinh lặng cầu nguyện một vài phút.
2.3. Phụng vụ Lời Chúa
Chủ Tế đứng dậy tiến về ghế chủ tọa dang tay và đọc lời nguyện. Lưu ý: không
đọc “Chúng ta cùng cầu nguyện”.
Lời nguyện
Chủ tế: Lạy Chúa, vì yêu thương chúng con vô ngần, Chúa đã
vui lòng cho Con Một Chúa đổ máu đào trên thập giá để hoàn thành
mầu nhiệm Vượt Qua, đem lại ơn cứu chuộc cho loài người. Giờ đây,
xin Chúa nhớ lại tình thương ấy mà thánh hóa và che chở đoàn con
luôn mãi. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Con Chúa, Chúa
chúng con, là Thiên Chúa hằng sống hằng trị cùng Chúa, hợp nhất
với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời.
CĐ: Amen.
2.3.1. Các Bài đọc:
Người dẫn: Trích đoạn sách sứ ngôn Isaia tiên báo cuộc Thương
Khó của Đấng Cứu Thế qua hình ảnh “Người Tôi Tớ Đau Khổ Của
Thiên Chúa”. Sứ điệp nầy làm bật nổi cái “GIỜ” của Đức Kitô, Giờ
Khổ Nạn để chính thức thực hiện Chương trình cứu rỗi. Chúng ta
cùng lắng nghe Lời Chúa.
- Bài đọc 1: Isaia ( Is 52,13-53,12) - Đáp Ca: Tv 30, 2 và 6, 12-13.15-16.17 và 25 (hát)
Người dẫn: Thư Do Thái trình bày chân dung Đức Kitô là Vị
Thượng Tế cao cả từ trời “vâng phục thánh ý Chúa Cha”, hóa thân
nhập thể “sống trọn thân phận con người”. Nhờ đó đã trở nên căn
nguyên ơn cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
- Bài đọc 2: Thư Dothái (Dt 4,14-16; 5,7-9) - Tung hô Tin Mừng: Pl 2, 8-9 (hát)
7
Người dẫn: Giờ đây, chúng ta kính cẩn lắng nghe trình thuật cuộc
Thương Khó của Đức Kitô theo Thánh Gioan, để cảm nghiệm được
giá trị cái chết của Đức Kitô.
- Bài Thương Khó theo Thánh Gioan (Ga 18, 1–19, 42)
Sau bài Thương Khó, tùy nghi Linh mục có thể giảng một bài ngắn Không đọc
Kinh Tin Kính.
2.4. Lời Cầu Nguyện cho mọi người
Người dẫn: Giờ đây, cộng chúng ta, lắng nghe lời gọi mời của Chủ
Tế và thành tâm hiệp thông với Ngài trong những lời cầu nguyện sốt
sắng cho mọi nhu cầu của nhân loại và Hội Thánh.
2.4.1. Cho Hội Thánh
Chủ tế: Anh chị em thân mến, ta hãy cầu nguyện cho Hội
Thánh Chúa. Xin cho Hội Thánh được hiệp nhất và bình an, được
Chúa bảo toàn ở khắp nơi trên hoàn cầu. Xin Chúa cũng ban cho ta
được an cư lạc nghiệp hầu tôn vinh Người là Cha toàn năng.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã cho muôn
dân được thấy vinh quang Chúa tỏ hiện nơi Đức Kitô, là Đấng yêu
thương gầy dựng Hội Thánh Chúa. Cúi xin Chúa bảo vệ giữ gìn, để
Hội Thánh đang hiện diện khắp nơi, luôn tin kính một niềm mà xưng
tụng danh Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.2. Cho Đức Thánh Cha
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho Đức Thánh Cha Phanxicô. Chính Chúa
đã chọn người giữa hàng giám mục, xin Chúa cũng ban cho người
luôn an khang để lãnh đạo toàn thể dân thánh.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
8
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa an bài mọi
sự cách khôn ngoan lạ lùng. Chính Chúa đã tuyển chọn Đức Thánh
Cha Phanxicô và trao cho người nhiệm vụ lãnh đạo dân thánh Chúa.
Xin nhận lời chúng con cầu nguyện, mà ân cần săn sóc giữ gìn người;
để nhờ người, đức tin của mọi tín hữu luôn bền vững sắt son. Chúng
con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.3. Cho hàng giáo sĩ và giáo dân
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho Đức Cha... của giáo phận chúng ta, cho
hàng giám mục, linh mục, phó tế, cũng như mọi người phục vụ dân
thánh và cho toàn thể cộng đoàn tín hữu khắp địa cầu.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Thánh Thần Chúa
luôn hướng dẫn và thánh hóa toàn thể Hội Thánh. Nay chúng con tha
thiết nguyện cầu, xin Chúa thương cho mỗi thành phần Hội Thánh
biết theo ơn đặc sủng Chúa ban để trung thành phụng sự Chúa.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.5. Cho các dự tòng
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho anh chị em dự tòng. Xin Chúa thương
soi sáng tâm hồn họ, để họ được hiểu biết Chúa hơn. Xin Người mở
lượng từ bi ban cho họ ơn tái sinh nhờ bí tích Thánh Tẩy, để họ được
tha thứ tội lỗi và trở thành chi thể của Chúa Kitô.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
9
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa làm cho Hội
Thánh không ngừng sinh thêm nhiều con cái. Xin cho anh chị em dự
tòng được thêm lòng tin kính và hiểu biết Chúa hơn, hầu xứng đáng
lãnh nhận ơn tái sinh nhờ bí tích Thánh Tẩy và gia nhập đoàn nghĩa
tử của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.5. Cho mọi tín hữu được hợp nhất
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho mọi anh chị em cùng tin vào Chúa Kitô,
và đang cố gắng sống theo sự thật, xin Chúa thương quy tụ và giữ gìn
tất cả trong Hội Thánh duy nhất của Người.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa muốn làm
cho những ai ly tán được trở về đoàn tụ và những kẻ sum vầy được
luôn luôn hiệp nhất. Xin Chúa thương nhìn đến đoàn chiên của Đức
Kitô mà cho mọi người đã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy được mãi mãi
đoàn kết với nhau, nhờ sống cùng một đức tin toàn vẹn và chia sẻ
một đức ái vững bền. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng
con.
CĐ: Amen.
2.4.6. Cho người Do Thái
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho người Do Thái. Cha ông họ là những
người đầu tiên đã được nghe Lời Chúa phán dạy. Giờ đây, xin Chúa
làm cho họ ngày càng mến yêu danh thánh Chúa và trung thành với
giao ước của Người.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
10
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã hứa ban
ơn cứu chuộc cho tổ phụ Abraham và con cháu của người. Xin Chúa
thương nghe lời Hội Thánh cầu nguyện, cho dân tộc Chúa đã chọn
xưa kia cũng được hưởng nhờ ơn cứu chuộc viên mãn của Đức Kitô.
Đấng hằng sống và hiển trị muôn đời.
CĐ: Amen.
2.4.7. Cho người ngoài Kitô giáo
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho những người ngoài Kitô giáo. Xin Chúa
Thánh Thần soi sáng dẫn đưa họ vào đường cứu chuộc.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin cho những
người tuy không tin vào Đức Kitô, nhưng trước mặt Chúa vẫn ăn
ngay ở lành, được hồng ân tìm thấy chân lý. Xin cũng ban cho chính
chúng con ngày càng biết tương thân tương ái và tha thiết sống kết
hợp với Chúa, để trước mặt thế gian, chúng con có thể minh chứng
rằng Chúa chính là tình thương. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô,
Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.8. Cho người vô thần
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho những người không nhận biết Thiên
Chúa, nhưng vẫn sống theo lương tâm ngay thẳng, xin cho họ một
ngày kia được gặp thấy Người.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã đặt vào
trái tim con người niềm khát vọng đi tìm kiếm Chúa, khiến con người
11
chỉ được bình an khi gặp thấy Chúa. Xin cho mọi người khắp thế
gian, dù đang sống giữa muôn vàn nghịch cảnh, vẫn có thể nhận ra
những dấu chỉ của tình yêu Chúa; và khi thấy các tín hữu sống đời
bác ái yêu thương, họ sẽ vui mừng tin nhận duy có Chúa là Thiên
Chúa đích thực và là Cha của hết mọi người. Chúng con cầu xin nhờ
Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.9. Cho những nhà lãnh đạo quốc gia
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Ta hãy cầu cho những nhà lãnh đạo quốc gia. Xin Chúa
thương soi trí mở lòng để họ biết hành động theo thánh ý mà tận tình
lo cho dân nước được an cư lạc nghiệp và vui hưởng tự do.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa làm chủ
lòng người, xin bảo vệ quyền lợi của nhân dân các nước. Xin ghé mắt
nhân từ mà ban ơn soi sáng trợ lực cho những nhà lãnh đạo quốc gia,
để họ biết cùng nhau làm cho thế giới được hòa bình, muôn dân thịnh
vượng, và mà mọi người được hưởng tự do tôn giáo. Chúng con cầu
xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.10. Cho những người đau khổ
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Anh chị em thân mến, ta hãy cầu xin Thiên Chúa là Cha
toàn năng, dủ lòng thương giải thoát thế giới khỏi mọi sai lầm, khử
trừ muôn bệnh tật, xua đuổi cơn đói kém, mở cửa ngục tù, bẻ tan
xiềng xích, giữ gìn lữ khách được bình an, đưa kẻ tha hương về xứ
sở, chữa lành các bệnh nhân, ban ơn cứu chuộc cho người đang hấp
hối.
12
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn quỳ.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa hằng an ủi
kẻ ưu phiền, ban sức mạnh cho người vất vả lầm than. Xin nghe tiếng
nhân loại khổ đau nài van Chúa, và ban cho những người lâm cơn
hoạn nạn được vui mừng cảm thấy Chúa nhân hậu phù trì. Chúng con
cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.4.11. Cầu cho những nạn nhân đại dịch hiện nay.
Người dẫn: Kính mời cộng đoàn đứng.
Chủ tế: Anh chị em thân mến, ta hãy cầu cho thế giới đang trong
cơn đại dịch, và cho tất cả chúng ta biết kết hợp với mầu nhiệm
Thánh Giá để đón nhận gian nan thử thách trong niềm tin yêu tín thác
vào Chúa.
(Thinh lặng cầu nguyện trong giây lát, rồi Linh mục đọc:)
Chủ tế: Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đầy quyền
năng và giàu lòng thương xót, xin đoái nhìn đến nỗi thống khổ của
gia đình nhân loại trong cơn đại dịch, xin cứu chuộc những người đã
qua đời, chữa lành các bệnh nhân, an ủi những gia đình đang đau
khổ, nâng đỡ các bác sĩ, nhân viên y tế và những anh chị em thiện
nguyện. Xin thương nghe lời Hội Thánh Chúa đang tha thiết khẩn
cầu, cho cơn dịch bệnh mau chấm dứt, và cho chúng con cảm nhận
được sự hiện diện đầy yêu thương của Chúa để biết luôn chân thành
liên kết với nhau. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
2.5. Nghi Thức Tôn Thờ Thánh Giá :
Người dẫn: Hôm nay, Thánh Giá Chúa Kitô được chúng ta tôn vinh.
để biểu lộ tình yêu thương cao vời dành cho Thiên Chúa Cha và cho
con người. Đây là cây thập tự ghi dấu vết chân, cuộc đời Chúa Kitô
bước qua mọi nẻo đường đau khổ, để bước vào con đường vinh
13
quang Phục sinh. Xin cộng đoàn sốt sắng đón mừng Thánh Giá Chúa
Kitô.
(Tại ba nơi: Gần cửa nhà thờ, giữa lòng nhà thờ và trên cung thánh, Chủ Tế nâng
Thánh Giá lên cao và hát câu kêu mời:)
Chủ tế: Đây là cây Thánh Giá, nơi treo Đấng Cứu Độ trần gian.
CĐ: Ta hãy đến thờ lạy.
(Sau mỗi lần đáp, mọi người quỳ xuống, thinh lặng thờ lạy trong giây lát.)
(Lưu ý: Từ sau Nghi thức kính thờ Thánh Giá cho đến hết Lễ Vọng Phục Sinh, ai
đi ngang qua Thánh Giá phải bái gối hoặc cúi mình sâu).
2.6 Nghi thức Hiệp Lễ :
(Trải khăn bàn thờ, đặt khăn thánh và sách lễ đoạn Linh mục đưa Mình Thánh
Chúa từ nơi cất hôm trước, đi tắt lên bàn thờ. Hai lễ sinh cầm đèn theo hầu Mình
Thánh Chúa, rồi đặt đèn hai bên bàn thờ. Tiếp đến là phần rước Mình Thánh
Chúa bắt đầu bằng Kinh Lạy Cha).
Người dẫn: Nghi thức Phụng Vụ vừa cử hành chiều hôm nay, không
chỉ là cuộc tưởng niệm cuộc khổ thương khó đã qua của Đức Kitô,
mà chính là sự thông hiệp trọn vẹn và hiện thực với Đấng đã giải
thoát chúng ta khổi tội lỗi bằng cuộc khổ bạn và cái chết đau thương
của Ngài. Chúng cùng nhau sốt sắng đón nhận Mình Thánh Chúa
Kitô trong nghi lễ này.
Ca hiệp lễ (hát)
Cám ơn sau hiệp lễ
3. THÁNH LỄ ĐÊM VỌNG PHỤC SINH
3.1. Dẫn vào đêm canh thức
Người dẫn: Kính thưa cộng đoàn,
Việc tưởng niệm Đức Kitô tử nạn và phục sinh đạt tới cao điểm
trong đêm Vượt Qua này. Đây là đêm mà người Do Thái ăn thịt chiên
và được cứu thoát. Đây là đêm mà Chúa Kitô đã đập tan xiềng xích
của tội lỗi và sự chết. Đây là đêm mà Hội Thánh từ thuở ban đầu vẫn
chờ mong Chúa đến.
14
Hội Thánh dành đêm cực trọng này, cho tất cả tín hữu tham dự
thánh lễ hôm nay, để diễn tả lại niềm vui hồ hỡi của dân Ít-ra-en canh
thức với thịt chiên để chờ sáng xuất hành mà Thiên Chúa dẫn họ đi
bộ qua Biển Đỏ, để giải thoát khỏi vòng nô lệ Ai Cập. Anh sáng đêm
nay cũng gợi nhớ lại biến cố hoành tráng của đoàn người Ít-ra-en ráo
chân dưới áng mây cột lửa.
Điểm qui chiếu cuối cùng của ý nghĩa Phụng Vụ đêm nay vẫn là:
Chúa Kitô đập tan xiềng xích tử thần và từ âm phủ khải hoàn đi lên ;
và cũng một cách nào đó, chính là đêm Hội Thánh ngay từ buổi đầu,
vẫn họp nhau đón đợi “Phu Quân” trở lại.
Nghi lễ hôm nay gồm 4 phần:
- Phần thứ nhất: Nghi thức thắp Nến Phục Sinh: Gồm việc
thánh hóa lửa, thắp nến, kiệu Nến Phục Sinh và trọng tâm là
công bố Tin Mừng Phục Sinh.
- Phần thứ hai: Phụng vụ Lời Chúa: Suy gẫm các việc kỳ
diệu Chúa đã làm cho dân Người từ đầu, và dân Chúa tin
tưởng vào lời hứa của Người.
- Phần thứ ba: Phụng vụ Phép Rửa: Thánh hóa nước rửa tội
và lặp lại lời cam kết bước theo Chúa Kitô khi chịu phép Rửa.
- Phần thứ tư: Phụng vụ Thánh Thể: Dân Chúa được mời dự
tiệc thánh mà Đức Kitô đã dọn sẵn cho dân Người qua sự chết
và phục sinh của Người.
Mời mọi người đứng, hướng về cuối nhà thờ thực hiện đêm canh
thức vượt qua này.
3.2. Nghi thức làm phép lửa và thắp nến phục sinh:
Chủ tế: Anh chị em thân mến,
Trong đêm rất thánh này, đêm Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta,đã
hoàn tất mầu nhiệm Vượt Qua, tức là từ cõi chết sống lại,Hội Thánh
kêu mời con cái ở khắp nơi trên hoàn cầu,cùng họp nhau lại mà canh
thức cầu nguyện.
15
Vậy chúng ta sẽ cùng nhau chăm chú nghe Lời Chúa, và sốt sắng
cử hành những bí tíchtưởng niệm mầu nhiệm Vượt Qua của Ðức
Kitô,với niềm hy vọng sẽ được cùng Người chiến thắng sự chết,và
cùng Người luôn sống kết hợp với Chúa Cha.
Sau đó, Chủ Tế dang tay đọc lời nguyện làm phép lửa:
Chủ tế: Chúng ta dâng lời cầu nguyện.
Lạy Chúa, Chúa đã sai Con Một đến giãi ánh vinh quang rực rỡ
của Chúa vào lòng tín hữu. Xin thánh hoá ngọn lửa mới này, và
trong suốt thời gian mừng lễ Vượt Qua, xin cho niềm khao khát Nước
Trời cũng bừng lên thiêu đốt lòng chúng con, và thanh tẩy muôn vàn
tội lỗi, để mai sau chúng con xứng đáng vào thiên quốc tham dự lễ
ánh sáng muôn đời. Chúng cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
Người dẫn: Sau khi đã làm phép lửa, Chủ Tế sẽ thắp Nến Phục
Sinh. Ánh sáng này tượng trưng cho chính Đức Kitô Phục Sinh đã đi
vào cuộc sống của mỗi người nơi thời đại của chúng ta. Vì, Đức Kitô
là khởi nguyên và tận cùng của nhân loại.
Sau đó, người giúp lễ mang Nến Phục Sinh đến đứng trước vị Chủ Tế. Ngài lấy
cây viết đọc và vẽ dưới chân hình thánh giá và cắm 5 hạt hương trên cây nến
Chủ tế:
1. Đức Kitô vẫn là một (vẽ đường dọc).
2. Hôm qua cũng như hôm nay (vẽ đường ngang).
3. Là Alpha và Ômêga (vẽ chữ Aphía trên thánh giá).
5. Người làm chủ thời gian (vẽ chữ số đầu của năm vào góc trên
bên trái thánh giá);
6. Và muôn thế hệ (vẽ chữ số thứ hai của năm vào góc trên bên
phải thánh giá);
7. Vạn tuế Đức Kitô, Đấng vinh hiển quyền năng (vẽ chữ số thứ
ba của năm vào góc dưới bên trái thánh giá);
16
8. Vạn vạn tuế. Amen. (vẽ chữ số thứ tư của năm vào góc dưới
bên phải thánh giá).
Sau đó, Chủ Tế lấy rửa mới làm phép và thắp vào cây nến phục sinh và đọc:
Chủ tế: Xin Ðức Kitô, Ðấng phục sinh vinh hiển chiếu giãi ánh
sáng của Người để phá tan bóng tối đang bao phủ lòng trí chúng
ta.
Người dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng nhau kiệu nến Phục Sinh. Vị
Chủ Tế xướng “Ánh sáng Chúa Kitô”, mời cộng đoàn đáp: “Tạ ơn
Chúa”. Và sau khi đáp “Tạ ơn Chúa” lần thứ ba, chúng ta mới thắp
nến của mình.
Chủ Tế nâng Nến Phục Sinh lên cao và hát:
Chủ tế: Ánh sáng Chúa Kitô.
CĐ: Tạ ơn Chúa.
Người cầm bình hương đi trước, Linh mục cầm Nến Phục Sinh đi kế sau và các
lễ sinh đi cuối, tiến vào nhà thờ. Đến giữa lòng nhà thờ, Chủ Tế dừng lại, nâng
cao nến lên và hát:
Chủ tế: Ánh sáng Chúa Kitô.
CĐ: Tạ ơn Chúa.
Người dẫn: Mời các lễ sinh thắp nến của mình từ Nến Phục Sinh.
Đến trước bàn thờ, Chủ Tế hướng về phía giáo dân, nâng cao nến lên và hát:
Chủ tế: Ánh sáng Chúa Kitô.
CĐ: Tạ ơn Chúa.
Người dẫn: Mời cộng đoàn thắp nến từ nến của các lễ sinh. Xin mở
các đèn trong và ngoài nhà thờ.
Lưu ý: Chuẩn bị đủ người để kịp giúp thắp nến cho cộng đoàn phía ngoài nhà
thờ. Linh mục đặt Nến Phục Sinh trên giá đã dọn sẵn ở giữa cung thánh và xông
huơng Nến Phục Sinh rồi đến xông hương Sách Thánh tại giá sách rồi về ghế chủ
tọa. Chủ tế hay xướng viên được chọn tiến ra bắt đầu công bố Tin Mừng Phục
Sinh. Mọi người cầm nến cháy đứng lắng nghe.
17
3.3. Phần Phụng Vụ Lời Chúa.
Người dẫn: Phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay mở đầu với lời công
bố Tin Mừng Phục Sinh ca ngợi biến cố phục sinh của Chúa Kitô. Đó
chính là niềm hân hoan ca tụng, tạ ơn của những con người được
Thiên Chúa cứu chuộc, vì các kỳ công Thiên Chúa thực hiện trong
đêm cực thánh này. Chúng ta cùng với các thần thánh trên trời, nhân
loại dưới thế và toàn thể vũ trụ cùng ca tụng Thiên Chúa.
Trước khi bắt đầu các bài đọc, Chủ Tế dùng những lời sau đây hoặc tương tự
nhắc bảo dân chúng:
Chủ tế: Anh chị em rất thân mến, chúng ta đã long trọng khai mạc
đêm Canh Thức Vượt Qua, giờ đây chúng ta hãy lắng nghe Lời
Chúa.Chúng ta hãy ngẫm xem trong thời Cựu Ước, Chúa đã cứu
chuộc dân Người làm sao, và trong thời đại cuối cùng này, Người lại
sai Con Một đến cứu chuộc chúng ta thể nào.Chúng ta hãy xin Chúa
hoàn tất công trình cứu độ mà Người đã khởi sự trong mầu nhiệm
Vượt Qua.
Tiếp theo là các bài đọc, người dẫn mời cộng đoàn ngồi. Người đọc sách tiến lên
giảng đài và đọc bài đọc. Sau đó, người hát thánh vịnh hay ca viên hát thánh vịnh
và dân chúng thưa lại bằng câu đáp. Sau đó mời cộng đoàn đứng hướng về phí
bàn thờ để lắng nghe lời nguyện từ vị Chủ Tế..
Người dẫn: Khởi đầu công trình tạo dựng đầu tiến gắn liền lịch sử
cứu độ, đã dẫn đến cuộc tạo dựng mới trong Đức Kitô.
- Bài đọc 1 : St 1,1-2,2 - Về cuộc sáng tạo.
- Đáp ca 1: Tv 103,1-2a.5-6.10+12.13-14a.24+35c (Đ. c.30)
hoặc: Tv 32, 4-5.6-7.12-13.20+22 (Đ. c.5b) (Hát)
Lời nguyện 1.
Chủ tế: Chúng ta dâng lời cầu nguyện
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, mọi công trình của Chúa thật
kỳ diệu phi thường. Xin làm cho chúng con là những kẻ được Chúa
cứu chuộc luôn luôn hiểu biết rằng: công trình tạo thành vũ trụ thuở
18
ban đầu tuy đã kỳ diệu, nhưng công trình cứu độ của Ðức Kitô,
Ðấng hy sinh làm Chiên lễ Vượt Qua của chúng con trong thời sau
hết, còn kỳ diệu hơn nữa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa
chúng con.
CĐ: Amen.
Người dẫn: Mời cộng đoàn ngồi.
Người dẫn: Biến cố Xuất Hành vượt qua biển đỏ của Dân Israel
thoát khỏi ách nô lệ Aicập, là hình bóng của đoàn Dân mới được cứu
chuộc. Đó là lời tiên báo rõ nét về mầu nhiệm Tử Nạn-Phục sinh của
Đức Kitô, Đấng giải thoát nhân loại khỏi vòng nô lệ tội lỗi để tiến
vào miền ánh sáng cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
- Bài đọc 2: Xh 14,15-15,1 - Vượt qua Biển Đỏ
- Đáp ca 2: Xh 15, 1-2. 3-4. 5-6. 17-18.
Người dẫn: Mời cộng đoàn đứng.
Lời nguyện 2.
Chủ tế: Chúng ta dâng lời cầu nguyện
Lạy Chúa, những công trình kỳ diệu Chúa đã làm thuở trước nay còn
như xuất hiện rõ ràng. Quả vậy xưa Chúa đã ra oai thần lực cứu một
mình dân Israel khỏi bàn tay Pharaô áp bức. Ngày nay Chúa cũng
dùng nước thánh tẩy để cứu độ muôn dân khắp hoàn cầu. Xin cho
mọi người trên thế giới được lòng tin mạnh mẽ như tổ phụ Ápraham,
và đạt tới địa vị làm dân riêng của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức
Kitô Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
Người dẫn: Mời cộng đoàn ngồi.
Người dẫn: Ngôn sứ Isaia loan báo một Giao Ước vĩnh cửu được
Thiên Chúa ký kết với Dân Người. Giao ước ước ấy hôm nay đã trở
thành hiện thực trong Mầu Nhiệm Khổ nạn của Đức Kitô, để ai cùng
chết với Người sẽ được tái sinh vào sự sống mới.
19
- Bài đọc 3 : Is 55, 1-11
- Đáp ca 3: Is 12, 2-3.4bcd.5-6
Người dẫn: Mời cộng đoàn đứng.
Lời nguyện 3.
Chủ tế: Chúng ta dâng lời cầu nguyện
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, là niềm hy vọng độc nhất
của trần gian, Chúa đã dùng lời các ngôn sứ tiên báo những mầu
nhiệm đang được thực hiện ngày nay. Xin khơi dậy trong lòng dân
Chúa những ước nguyện cao đẹp, vì nếu không có Chúa soi trí mở
lòng, chẳng một ai trong chúng con có thể tiến bước trên con đường
thánh thiện. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
Kinh Vinh Danh.
Các lễ sinh thắp nến từ lửa mới của Nến Phục Sinh rồi đi xuống truyền lửa cho
cộng đoàn.
Người dẫn: Mời cộng đoàn thắp nến.
Linh mục xướng Kinh Vinh Danh, mọi người cùng hát tiết, trong khi đó đốt các
nến trên bàn thờ, kéo chuông và khua chiêng, đánh trống. Sauk hi kết thúc Kinh
Vinh Danh, cộng đoàn ngồi lắng nghe bài thánh thư
Người dẫn: Mời cộng đoàn ngồi. Người dẫn: Đoạn thư Rôma giúp chúng ta bước vào Mầu Nhiệm
Thánh Tẩy: Nếu chúng ta cùng chết với Đức Kitô, chúng ta cũng sẽ
cùng sống lại với Người.
- Bài Thánh Thư : Rm 6, 3-11
3.4. Dẫn vào bài ca Allêluia trọng thể.
Sau Bài Thánh Thư, Chủ tế xướng Allêluia trọng thể 3 lần.
20
Người dẫn: Mời cộng đoàn đứng, chúng ta cùng hân hoan hát to lời
Allêluia, để ca khen chúc tụng Thiên Chúa, trong niềm hân hoan vui
mừng chào đón Đấng Phục Sinh.
Người dẫn: Mời cộng đoàn ngồi
Rồi mọi người ngồi hát tiếp thánh vịnh đáp ca IV (Tv 117).
- Đáp ca IV: Tv 117, 1-2.16ab+17.22-23.
Khi đọc Tin Mừng, không mang đèn nến, chỉ mang hương và bình hương.
- Bài Tin Mừng: Mc 16,1-8 (Năm B).
3.5. Dẫn Vào Phụng Vụ Phép Rửa
Các lễ sinh thắp nến từ lửa mới của Nến Phục Sinh rồi đi xuống truyền lửa cho
cộng đoàn. Trong khi mọi người thắp nến, người dẫn đọc :
Người dẫn: Giờ đây, chúng ta bước vào phần Phụng Vụ Phép Rửa,
để nói lên ý nghĩa về Mầu Nhiệm vượt Qua của Đức Kitô, Đấng dùng
dòng nước Rửa tội để tái sinh chúng ta từ cuộc sống nô lệ cho tội lỗi,
và sự chết được bước vào đời sống mới trong ân sủng và tự do của
con cái Chúa.
Việc, cử hành Phụng vụ này gọi mời chúng ta dấn thân sống tích cực
hồng ân thánh tẩy qua việc lặp lại những lời cam kết và tuyên xưng
đức tin khi chịu Phép Rửa Tội. Để, mỗi người luôn ý thức về tình liên
đới với một đoàn dân mới của Chúa đang được thanh tẩy ở các nơi
trong đêm nay.
Sau khi mọi người đã thắp nến, Chủ Tế dùng những lời sau đây hoặc tương tự và
nói với các tín hữu:
Chủ tế: Anh chị em thân mến,
Nhờ mầu nhiệm Vượt Qua, chúng ta được mai táng với Ðức Kitô
trong bí tích thánh tẩy, để được cùng Người sống đời sống mới. Bởi
thế, giờ đây, thời gian thanh luyện của Mùa Chay đã kết thúc, chúng
ta cùng nhau lặp lại những điều đã tuyên hứa khi lãnh nhận bí tích
thánh tẩy: là từ bỏ Xatan với tất cả những gì thuộc về nó, và trung
thành phụng sự Chúa trong Hội Thánh Công Giáo.
21
Chủ tế: Ðể sống cho xứng là con cái tự do của Thiên Chúa, anhchị
em có từ bỏ tội lỗi không?
CĐ: Thưa từ bỏ.
Chủ tế: Ðể khỏi làm nô lệ tội lỗi, anh chị em có từ bỏ những quyến
rũ gian tà không?
CĐ: Thưa từ bỏ.
Chủ tế: Anh chị em có từ bỏ Xatan là đầu mối gây ra mọi tội ác
không?
CĐ: Thưa từ bỏ.
Chủ tế: Anh chị em có tin kính Thiên Chúa là Chúa Cha toàn năng,
Đấng tạo thành trời đất không?
Chủ tế: Anh chị em có tin kính Ðức Giêsu Kitô là Con Một của
Chúa Cha và là Chúa chúng ta, đã được Ðức Trinh Nữ Maria sinh ra,
đã chịu khổ hình và mai táng, đã từ cõi chết sống lại và đang ngự bên
hữu Chúa Cha không?
CĐ: Thưa tin.
Chủ tế: Anh chị em có tin kính Chúa Thánh Thần, tin kính Giáo Hội
thánh thiện và công giáo, tin mầu nhiệm hiệp thông trong dân thánh,
tin có ơn tha tội, tin xác phàm sẽ sống lại, và tin có sự sống đời đời
không?
CĐ: Thưa tin.
Chủ tế: Thiên Chúa toàn năng là Cha Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng
ta, đã giải thoát chúng ta khỏi vòng tội lỗi, và cho chúng ta được tái
sinh nhờ nước và Thánh Thần. Nguyện xin Người ban ơn gìn giữ
chúng ta luôn kết hiệp với Ðức Kitô, để được sống muôn đời.
CĐ: Amen.
Sau đó, Chủ Tế rảy nước thánh trên dân chúng, mọi người đứng hát:Tôi đã thấy
nước (Ez 47,1-9):)
Người dẫn: Mời mọi người tắt nến.
22
Sau phần Phụng Vụ Thánh Tẩy. Tiếp theo là phần Lời Nguyện Chung và
Phụng Vụ Thánh Thể
3.6. Phụng Vụ Thánh Thể.
Giờ đây, chúng ta sốt sắng bước vào Phần Phụng Vụ Thánh Thể là
đỉnh cao Mầu Nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh của Chúa Kitô. Nơi bàn
thờ, Chúa Kitô luôn hiện thân, để hoàn thành Giao ước Mới, và
thông ban chính Máu Thịt Ngài nuôi sống và dẫn chúng ta tiến bước
về ơn cứu độ và sự sống vĩnh cửu ở đời sau.
- Lời nguyện tiến lễ
- Kinh nguyện Thánh Thể Phục Sinh I
- Lời tiền tụng II
- Hiệp Lễ
- Lời nguyện kết lễ
- Phép lành trọng thể cuối lễ.
Lm. Martinô