№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 turkelyeni@yahoo.com www.turkelpress.com

Новруз-байрам впервые с 2011 года отмечается как Международный праздник ООН

Экс-президент Кыргызстана Роза Отунбаева стала

членом Мадридского клуба

Ermeniler, 31 Mart 1918'de Azerbaycan'da 30.000 insanı Ketletti

Nevruz Bayramınız Kutlu Olsun!

Стр.2.

AZERBAYCAN DEVLET BAŞKANI ALİYEV’DEN TÜRKSOY GENEL

SEKRETERİ KASEİNOV’A DEVLET NİŞANI

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRK-SOY) Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev tarafından “Dostluk Nişanı” ile ödüllen-dirmiştir.

Kırgizastan’da faali-yet gösteren Sebat Eği-tim Kurumları’na bağlı Cengiz Aytmatov Lisesi bahçesinde düzenlenen Nevruz kutlamaları, tam bir bayram havasında

geçti.

Türk-Kırgız Ekonomi Formu için Kırgizastan’a gelen he-yete başkanlık eden Bursa Valisi Şahabettin Harput, tören-de yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki dostluğa vurgu yaptı. Harput, Kırgızca yaptığı konuşma büyük alkış aldı.

3'de.

4'te

По древнему обычаю, до наступле-ния Новруза люди должны убирать в домах и вокруг, рассчитаться с долга-ми.

Как правило, в праздничные дни наружные входные двери не запира-ются. Этим дают понять, что семья дома и рада встретить гостей. Что ка-сается детей, то мальчики и девочки, посещая знакомых и родственников, оставляют на пороге шапки или ме-шочки для праздничных подарков.

Широко распространено разжига-ние праздничных костров на улицах, крышах домов, возвышенностях, а пе-репрыгивание через костер в послед-нюю среду перед Новрузом считается обязательным обрядом для каждого человека независимо от пола и воз-раста. Принято либо прыгать через один костер семь раз, либо по одному разу через семь костров. В древности костры разжигал несовершеннолет-ний мальчик с помощью огнива. Этот огонь считался чистым. Если говорить непосредственно о дне праздника, то о его наступлении - наступлении весеннего равноденствия - возвещали выстрелами и ракетами. По традиции, в первый день праздника все домо-чадцы должны были находиться дома, никуда не ходили и никого не прини-мали.

Хотим вас поздравить всех с празд-ником весны Новруз - байрам! Же-лаю всем счастья, любви, здоровья, успехов, добра, удачи, процветания и мирного неба над головой!

С праздником вас!..

Nevruz Bayramınız Kutlu Olsun!Yüzyıllardır yakılan Nevruz ateşiyle baharın gelişini kutlarken

bunun dostluğa, mutluluğa, bolluğa, sevgiye ve

paylaşıma vesile olmasını temenni eder, Türk Milletlerinin de kutladığı ve nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar yaşatılan Nevruz Bayramınızı kutlarız!

Barışın, kardeşliğin, hu-zurun, umudun, bereketin, bolluğun, dostça kaynaşmanın habercisi olan bahar ülkemizin topraklarına gelişinin haber-cisi olan Nevruz Bayramızı kut-luyor, en iyi Nevruzların sizlerle olmasını temenni ederim!

En iyi Nevruzların sizlerle olmasını temenni ederim!

Saygılarla, Orhan İNANDIUluslararası SEBAT Eğitim

Merkezi BaşkanıKırgızistan, Bişkek.4'te

THY Ge-nel Müdürü Temel Kotil, THY'nin ge-lirinin yüzde 80'inin yurt dışı uçuşla-rından ger-çekleştiğini ve geçen yıl Türkiye'ye 4 milyar dolar getirdiklerini söyledi.

Türkiye'ye 4 milyar dolar uçtu!

6-7'de.

Nevruz Birleşmiş Milletler ve Türki cumhuriyetler-de de kutlandı. BM Genel Kurulu'nun 2010'da aldığı kararla kabul ettiği "Uluslararası Nevruz

Günü" BM'de 3. kez kutlandı ve gecede "barış, kar-deşlik, uyum ve diyalog" mesajları verildi. BM'deki kutlamayı Türkiye, Afganistan, Azerbaycan, Hindistan, İran, Irak, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan'ın BM Daimi Temsilci-likleri beraber düzenledi. Nevruz Bayramı nedeniyle Azerbaycan'da düzenlenen resmi kutlamalara Cum-hurbaşkanı İlham Aliyev eşi Mihriban Aliyeva ile birlikte katıldı. Türkmenistan'da 21 ve 22 Mart günleri resmi tatil ilan edildi. Nevruz kutlamalarının en önemli adresi bu yıl da başkent Aşkabat oldu. Kazakistan'daki kutla-malar başkent Astana ile Almatı şehirlerinde yoğunla-şırken Kırgızistan'da da kutlamalar başkent Bişkek'teki Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev'in katılımıyla gerçekleştirildi.

Генеральный секретарь ООН Пан Ги Мун обратился к миро-вой общественности по случаю наступающего Международ-ного дня Новруз. В послании отмечается, что решение при-знать Новруз Международным

праздником "свидетельствует о растущем осознании его зна-чимости не только в регионах, где он отмечается, но и во всем мире". Напомним, что в феврале 2010 года на 64-й сессии Генераль-

ной Ассамблеи ООН консенсу-сом была принята резолюция, в соответствии с которой день весеннего равноденствия 21 марта был объявлен Междуна-родным днем Новруз. Кроме того, в сентябре 2009

года Новруз, который ежегод-но празднуют 300 миллионов жителей планеты, был включен ЮНЕСКО в Репрезентативный список нематериального куль-турного наследия человече-ства.

Стр.3.

2 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012

Торага Жогорку Кенеша Асылбек Жээнбеков 22–23 марта находился с рабочей поездкой в Ошской области. Он посетил Узгенский, Кара-Кульджинский, Кара-Суй-ский и Араванский районы.

Как сообщили агентству «Кабар» в пресс-службе парла-мента, основной целью рабочей поездки была встреча с из-бирателями для ознакомления с проблемами, беспокоящими жителей области.

На встречах с избирателями А.Жээнбеков и депутаты пар-ламента проинформировали их

о работе Жогорку Кенеша, прини-маемых законах и постановлени-ях, разъясняли суть проводимых реформ в стране. Особо была отме-чена начатая борь-ба с коррупцией во всех ветвях власти. «Совместными уси-лиями Президента, Жогорку Кенеша и правительства мы преодолеем все трудности и станем правовым государством», - подчеркнул на встречах торага А.Жээнбеков.

Избиратели же акцентиро-вали внимание на проблемах, вызванных необычно холодной и затянувшейся зимой, обер-нувшейся нехваткой кормов для скота и задержкой начала весен-не-полевых работ. Завершение недостроенных социальных объ-ектов, капитальный ремонт школ и учреждений здравоохранения, разбитые дороги, рост цен на основные продукты питания, недотягивающие до прожиточ-ного минимума пенсии, высокие проценты кредитов, выдаваемых микрокредитными компаниями, нехватка сельхозтехники.

Вместе с торага А.Жээн-бековым встречи с избирателями провели депутаты: Курмантай Абдиев, Айнура Алтыбаева, Урмат Аманбаева, Омурбек Бакиров, Жылдыз Джолдошова, Ыргал Кадыралиева, Бактыгул Маматов, Эрмамат Обдунов, Акылбек Султанов, а также ми-нистр транспорта и коммуника-ций Калыкбек Султанов, министр чрезвычайных ситуаций Кубат-бек Боронов, министр здраво-охранения Динара Сагинбаева, заместитель министра сельского хозяйства и мелиорации Дый-канбек Кенжебаев.

Торага ЖК А.Жээнбеков встретился с жителями

Араванского района

Торага Жогорку Кенеша Асылбек Жээнбеков, совер-шающий рабочую поездку по Ошской области, встретился с жителями Араванского района.

Как сообщает пресс-служба ЖК, на встрече жители района рассказали о проблемах, кото-рые их волнуют. Так как район является приграничным, участ-ники встречи просили ускорить процесс делимитации и демар-кации границ.

Касаясь социальных про-блем, жители жаловались на нехватку машин "скорой по-мощи" в больницах и рост цен

на основные продукты питания. При заключении брачных со-юзов с гражданами соседнего Узбекистана осложнена проце-дура оформления соответствую-щих документов.

А.Жээнбеков пообещал участникам встречи, что все поднятые проблемы будут дове-дены до правительства и реше-ния будут найдены. Он сказал, что государственные органы прикладывают все усилия для обеспечения сельчан кредитами под низкие проценты.

Участвовавший во встрече депутат Элмурат Обдунов в своем выступлении отметил, что проблему роста цен на основ-ные продукты питания он по-ставит перед соответствующими правительственными органами в Бишкеке.

Жители района в связи с на-чалом весенне-полевых работ высказали пожелания сокра-щения количества различных митингов и пикетов. Участво-вавший во встрече академик НАН КР Махамаджан Мамасаи-дов от имени жителей района высказал слова признательно-сти А.Жээнбекову и депутатам Жогорку Кенеша за данную встречу и выразил надежду, что она принесет результаты.

Агентство "Кабар".

RESMİ - ОФИЦИАЛЬНО

Мадридский клуб является неза-висимой организацией, созданной с целью содействия демократии и переменам в мировом сообще-стве.

Членами клуба являются бывшие главы государств и правительств, способные работать в качестве катализаторов перемен. Мадрид-ский клуб работает с различны-ми правительствами и другими организациями в поиске эффек-тивных методов предоставления консультаций и рекомендаций для стран переходного периода, предпринимающих шаги к более демократическому образу жизни.

Мадридский клуб занимается укреплением демократических ценностей и лидерства во всем мире, опирается на уникальный опыт и возможности своих чле-нов - более чем 70 бывших глав демократических государств и правительств 50 стран, которые предоставляют свое время, опыт и знания этой миссии.

Членство в Мадридском клубе является крупнейшим в мире форумом экс-президентов и экс-премьер-министров и предлагает сегодняшним лидерам непревзойдённый объем знаний и опыт политического лидерства.

Клуб находится в Мадриде, встречи проводятся по всему миру.

Справка: Список членов клуба

Экс-президент Кыргызстана Роза Отунбаева стала членом

Мадридского клуба

Валдас Адамкус - бывший президент Литвы Абдул Карим аль-Ириани - бывший премьер-министр Йемена Садик аль-Махди - бывший премьер-министр Судана Альваро Арсу - бывший президент Гватемалы Хосе Мария Аснар - бывший премьер-министр Испании Эско Ахо - бывший премьер-министр Финляндии Мартти Ахтисаари - бывший президент Финляндии Чандрика Бандаранаике Кумаратунга - бывший президент Шри-ЛанкиМишель Бачелет - бывший президент Чили Белисарио Бетанкур - бывший президент Колумбии Карл Бильдт - бывший премьер-министр Швеции Валдис Биркавс - бывший премьер-министр Латвии Кьелл Магне Бондевик - бывший премьер-министр Норвегии Жорже Фернанду Бранку де Сампайю - бывший президент Португалии Гру Харлем Брундтланд - бывший премьер-министр Норвегии Ги Верхофстадт - бывший премьер-министр Бельгии Вайра Вике-Фрейберга - бывший президент Латвии Вацлав Гавел - бывший президент Чехословакии и Чешской Республики Сесар Гавирия - бывший президент Колумбии Фелипе Маркес Гонсалес - бывший премьер-министр Испании Михаил Горбачев - бывший президент Советского Союза Антониу Гутерриш - бывший премьер-министр Португалии Филип Димитров - бывший премьер-министр Болгарии Амин Жмайель - бывший президент ЛиванаЛионель Жоспен - бывший премьер-министр Франции Анибал Каваку Силва - Президент ПортугалииЭнрике Фернандо Кардозо - бывший президент БразилииХорхе Кирога - бывший президент Боливии Билл Клинтон - бывший президент Соединенных Штатов Америки Вим Кок - бывший премьер-министр Нидерландов Гельмут Коль - бывший канцлер Германии Альфа Умар Конаре - бывший президент Мали Жан Кретьен - бывший премьер-министр КанадыИндер Кумар Гуджрал - бывший премьер-министр Индии Джон Куфуор - бывший президент ГаныМилан Кучан - бывший президент Словении Ким Кэмпбелл - бывший премьер-министр Канады Рикардо Лагос - бывший президент Чили Златко Лагумджии - бывший премьер-министр Боснии и Герцеговины Луис Альберто Лакалье де Эррера - бывший президент Уругвая Хонг-ку Ли - бывший премьер-министр Кореи Рууд Любберс - бывший премьер-министр НидерландовФеренц Мадл - бывший президент Венгрии

Тадеуш Мазовецкий - бывший премьер-министр Польши Кетумиле Масире - бывший президент Ботсваны Реджеп Мейдани - бывший президент Республики Албании Бенджамин Мкапа - Президент Объединенной Республики Танзании Фестус Могае - бывший президент БотсваныАнтониу Маскаренас Монтейру - бывший президент Кабо-Верде Олусегун Обасанджо - бывший президент НигерииАнанд Паньярачуна - бывший премьер-министр Таиланда Андрес Пастрана - бывший президент Колумбии Персиваль Ноэль Джеймс Паттерсон - бывший премьер-министр Ямайки Хавьер Перес де Куэльяр - бывший премьер-министр Перу и бывший Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций Романо Проди - бывший президент Европейской комиссии и бывший премьер-министр Италии Фидель Вальдес Рамос - бывший президент Республики Филиппины Пол Нюруп Расмуссен - бывший премьер-министр Дании Мэри Робинсон - бывший президент Ирландии и бывший Верховный комиссар Организации Объединённых Наций по правам человека Петре Роман - бывший премьер-министр Румынии Хулио Мариа Сангинетти - бывший президент Уругвая Гонсало Санчес де Лосада - бывший президент Боливии Эрнесто Седильо - бывший президент Мексики Мариу Соареш - бывший президент Португалии Адольфо Суарес - бывший премьер-министр Испании Ханна Сухоцка - бывший премьер-министр Польши Алехандро Толедо - бывший президент ПеруОсвальдо Уртадо - бывший президент Эквадора Кассам Утем - бывший президент Республики Маврикий Леонель Фернандес - Президент Доминиканской Республики (в отпуске) Хосе Мария Фигерес - бывший президент Коста-Рики Вигдис Финнбогадоттир - бывший президент Исландии Висенте Фокс - бывший президент МексикиЭдуардо Руис-Тагле Фрей - бывший президент Чили Жоаким Чиссано - бывший президент Мозамбика Дженни Шипли - бывший премьер-министр Новой Зеландии Патрисио Эйлвин - бывший президент Чили

Список почетных членов клуба

Кофи Аннан - бывший Генеральный секретарь Организации Объединённых НацийАун Сан Су Чжи - лидер демократической оппозиции БирмыЖак Делор - бывший председатель Европейской комиссииДжимми Картер - бывший президент Соединенных Штатов Америки

Президент Алмазбек Атамбаев встретился с делегацией ТУСКОН

Президент Кыргызстана Алмазбек Атамбаев встретился с делегацией конфедерации предпринимателей и промыш-ленников Турции ТУСКОН во главе с губернатором вилаета Бурса Шехабеттином Харпутом. Об этом сообщает отдел инфор-мационной политики аппарата Президента КР.

По его данным, Ш.Харпут ин-формировал главу государства об итогах кыргызско-турецкого торгово-инвестиционного фору-ма, который состоялся 19 марта текущего года в г.Бишкеке. В его работе приняли участие более 130 турецких предпринимателей, а также представители государ-ственных органов.

А.Атамбаев подчеркнул, что

при проведении такого рода ме-роприятий важна их конкретная результативность.

Глава государства также выразил удовлетворение ходом реализации договоренностей, достигнутых во время его по-следней встречи с конфедераци-ей предпринимателей и промыш-ленников в г.Стамбуле 13 января 2012 года.

Президент Кыргызстана по-благодарил членов конфедера-ции за готовность инвестировать в экономику страны и заверил, что создаются благоприятные условия для развития бизнеса и защиты иностранных инвести-ций.

В свою очередь глава делега-

ции Ш.Харпут предложил про-ведение в Кыргызстане крупного экономического форума под эгидой Саммита Совета тюркоя-

зычных государств при участии предпринимателей из Турции, Кыргызстана, Казахстана и Азер-байджана.

Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Bursa vilayeti Valisi Şahabettin Harput başkanlığında Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) heyeti ile görüştü. Harput, Cumhurbaşkanı’na 19 Mart’ta Bişkek’te düzenlenen

Kırgız-Türk Ticaret ve Yatırım Forumu’nun sonuçları hakkında bilgi verdi. Faaliyete 130’dan fazla Türk işadamları, hem de devlet kurumlarının temsilcileri katıldı. Cumhubaşkanı, konfederasyon üyelerine ülke ekonomisine yatı-rım yapmaya hazır oldukları için

teşekkür etti, ülkede iş geliştirme ve yabancı yatırımları koruma için uygun koşullar sağlanacağına temin etti. Heyet başkanı Harput, Türkçe Ko-nuşan Devletler Konseyi Zirvesi’nin himayesinde Türkiye, Kırgızistan, Kazakistan ve Azerbaycan’dan işa-damlarının katılımıyla Kırgızistan’da büyük ekonomik forum uygulamayı önerdi.

Kırgızistan Ve Kazakistan Cumhurbaşkanları Mayıs Ayında Resmi Temaslarda

Bulunacaklar Kırgızistan ve Kazakistan Cum-hurbaşkanları Mayıs ayında resmi

temaslarda bulunacaklar. Bu hak-kında Başbakan Yardımcısı Coo-mart Otorbayev 19 Mart 2012’de Moskova’da bilgi verdi. Onun söylediğine göre, böyle anlaşma EurAsEC zirvesi uygula-nan Rusya’nın başkenti Moskova’da Kırgızistan ve Kazakistan Cumhur-başkanları tarafından yapıldı. Otorbayev, görüşmede iki ülke arasındaki ekonomik ilişki konu-larında tam bir karşılıklı anlayış tasdik edildiğinden haber verdi. Kazakistan, Kırgızistan’ın Gümrük Birliği’ne ve Rusya, Kazakistan, Beyaz Rusya ile işbirliği çerçevesin-deki diğer örgütlere girmesine ilgi göstermektedir.

Cumhurbaşkanı Atambayev, TUSKON Heyetini Kabul Etti

Завершилась рабочая поездка торага Жогорку Кенеша в Ошскую область

№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 3SİYASET - ПОЛИТИКА

Переговоры в Москве министров культуры и туризма Турции и России Эртугрула Гюная и Вита-лия Мутко были на время прерваны неожиданным звонком премьер-министра, новоизбранного Президен-та РФ Владимира Путина, который попросил Мутко передать телефон Э.Гюнаю.

В ходе телефонного раз-говора Путин попросил передать приветствия свое-му другу премьер-министру Турции Реджепу Тайипу Эрдо-гану и приглашение посетить Россию в удобное для него время.

«Россия считает Турцию своим лучшим другом, и мы намерены развивать эти от-ношения в любых сферах», - заявил В.Путин, слова кото-рого передал журналистам Э.Гюнай.

После телефонного раз-говора стороны вновь про-должили переговоры. В тот же день Россия и Турция подписали соглашение о со-

трудничестве в туристической сфере в рамках международ-ной выставки «Интурмаркет» в Москве. Свои подписи под документом поставили глава «Ростуризма» Александр Радьков и первый замести-тель министра культуры и ту-ризма Турции Озгюр Озаслан.

По словам Радькова, это очень важное для двух стран соглашение, которое предус-матривает взаимодействие в вопросах совместного про-движения турпродукта стран, безопасности, маркетингового сотрудничества.

Согласно данным, которые привел глава «Ростуризма», по итогам прошлого года, Россию посетили 200 000 турецких туристов. Однако он уверен, что совместными уси-лиями этот поток может быть увеличен в ближайшие годы в 5 раз - до миллиона туристов в год.

Радьков пообещал, что «Ростуризм» намерен актив-но продвигать туристические возможности России на ту-рецком рынке, расширяя свое

присутствие на крупнейших выставках и организуя инфор-мационно-ознакомительные туры для турецких туристиче-ских компаний и журналистов.

В свою очередь первый заместитель министра куль-туры и туризма Турции Озгюр Озаслан подчеркнул, что «Турция не должна ассоции-роваться у россиян исключи-тельно с пляжным отдыхом и готова предложить туристам из РФ другие туристические возможности: паломнические, событийные и экскурсионные программы по новым направ-лениям».

Он особо отметил, что «недавняя отмена визового режима и разрешение на «хождение» на территории Турции российского рубля плодотворно повлияли на рост турпотока из России, ко-торый за минувший год вырос на 11%».

В свою очередь в 2012 году Турция ожидает 4 млн. рос-сийских туристов и осваивает новое направление - религи-озный туризм.

19 марта Президент Иль-хам Алиев принял участие в праздничном мероприятии по случаю Новруз байрамы. Как сообщает 1news.az, гла-ва государства выступил перед участниками мероприятия с речью. В ходе выступления Пре-зидент Ильхам Алиев отметил важность данного праздника, являющегося нашим историче-ским наследием и отражающе-го собственные ценности. Несмотря на то что азер-байджанское государство под-держивает общечеловеческие ценности, сохранение соб-ственного наследия и ценно-стей нашего народа имеет при-оритетное значение, отметил глава государства. Президент также подчеркнул особую важность отмечаемого 20-летия обретения Азербайд-жаном независимости. По словам Ильхама Алиева, избрание Азербайджана не-постоянным членом в Совбез ООН в канун 20-летия неза-висимости не является случай-ностью. Как отметил глава государ-ства, этот факт является очень символичным и отражает осо-бый характер азербайджанско-го народа. В ходе выступления Пре-зидент Ильхам Алиев отметил достижения азербайджанской экономики, наблюдаемые в по-следние годы. Глава государ-ства рассказал о важности ре-

шений, принятых относительно повышения пенсий, возврата вкладов населения в Сбербанк СССР и прочих направлений социальной политики. Президент Азербайджана отметил, что сегодня азербайд-жанская экономика окрепла на-столько, что наше государство выступает в роли кредитора ряда стран. По мнению Президента, сегодня Азербайджан пред-ставляет собой государство, с которым считаются на между-народной арене. Он особо подчеркивает, что внешняя политики Азербайд-жана – это политика дружбы и сотрудничества. По его словам, никто не за-ставит нас свернуть с пути раз-вития. Глава государства отметил, что в эти годы, когда Европа переживает глубокий кризис, азербайджанская экономика продолжает развиваться. Кре-дитные рейтинги страны растут на фоне понижения рейтингов европейских стран со стороны ведущих рейтинговых агентств. Президент Азербайджана особо отметил развитие сто-лицы, назвав Баку прекрасным городом, занимающим особое место среди красивейших горо-дов мира. Баку, по мнению Президен-та, является городом, который должен быть и заслуженно является столицей Азербайд-жана.

Работы по благо-устройству столицы будут продолжены, сказал глава госу-дарства. Он отме-тил, что протяжен-ность Национально-го приморского пар-ка будет увеличена и составит более 10 километров. По сло-вам Президента, эти работы будут завер-шены в ближайшее время. Президент отме-тил, что в настоящее время ведутся реставрационные ра-боты в «Ичери шехер», заново строится Бакинской фуникулер. Президент Азербайджана вы-разил уверенность в том, что вскоре Баку станет красивей-шим городом в мире. Так и должно быть, отметил Ильхам Алиев, так как азер-

байджанский народ должен жить в лучших условиях. Как отметил глава государ-ства, установившаяся в этот день после столь суровой зимы погода будто встречает весну с нами. «Поздравляю всех с этим прекрасным праздником», - ре-зюмировал он.

Путин пригласил Эрдогана с визитом в Россию

Ильхам Алиев: «Баку станет красивейшим

городом в мире»

19 Mart’ta Bakü'de Azerbay-can halkının ulusal bayramı olan Nevruz Bayramı dolayısıyla et-kinlik düzenlendi.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşi Mehriban Aliyeva’da bu etkinliğe katıldı.

Cumhurbaşkanı ve eşi önce-likle Kız Kalesinin önündeki mey-dana geldiler. Meydanda bulunan binlerce kişi Cumhurbaşkanını ve eşini alkışlarla karşıladılar.

Milli kıyafetli çocuklar Azer-baycan Cumhurbaşkanı İl-ham Aliyev`e ve eşi Mehriban Aliyeva`ya bayram honçası sunarak onları Nevruz Bayramı dolayısıyla tebrik ettiler.

İçerişeherin kale duvarları üstünde ve meydanda eski tari-himizi hatırlatan kılıç ve kalkanlı savaşçılar yer aldı.

Sembolik Dede Korkut dua ederek, Bahar Bayramının (Nev-ruz Bayramı) halkımıza bereket getirmesini diledi.

Ulusal kıyafetli çocuklar mey-danda dans gösterisi yaptılar, sanatçılar bahar ile ilgili şarkılar söyledi.

Sonra Cumhurbaşkanı ko-nuşma yaparak halkımızı Nevruz bayramı dolayısı ile tebrik etti. Daha sonra Azerbaycan Cumhur-başkanı ve eşi Deniz Kenarı Milli Parka geldiler.

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'i ve eşi Mehriban Aliyeva`yı Nev-ruz Bayramının esas karakteri olan Köse ve Keçel karşıladılar. Köse ve Keçel Cumhurbaşkanını ve eşini tebrik ederek onlarla yu-murta dövüştürdüler.

Azerbaycan'ın çeşitli bölge-lerini temsil eden sanatçıların performansları ilgiyle karşılandı. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Mehriban Aliyeva aşıkların ve muğam ustalarının şarkılarını dinlediler.

Milli Park'ta düzenlenen `Şerg Bazarı`(Doğu pazarı)nda ülkemi-zin çeşitli bölgelerinde hazırlanan eserler sergilendi.

Sergiye katılan Cumhurbaş-kanına ve eşine hediyeler sunul-du.

Sonra Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Mehriban Aliyeva ve diğer genç pehlivanların dövüşünü izlediler, eski sanat örneklerine baktılar.

İlham Aliyev ve Mehriban Ali-yeva bayram partisi çerçevesinde düzenlenmiş Azerbaycan`da yetiştirilen ürünlerin sergisine de katıldıktan sonra mangalda pişiri-len kebabın tadına baktılar, Nev-ruz bayramının simgeleyen çeşitli tatlı örnekleri ile çay içtiler.

Cumhurbaşkanı ve eşi, aynı zamanda, genç ressamların, moda tasarımcılarının ve sana-atkarların el yapımı eserlerini inceledi.

Sanatçılar, söz üstatları, aşık-lar, ip cambazları, nakkareciler Azerbaycan halkının gelenek ve göreneklerini, eski halk sanatları-nı segilediler.

Milli Park’ta düzenlenen “Şark Pazarı”nda Azerbaycan’ın değişik bölgelerinde yetiştirilen ve üreti-len gıda ürünleri sergilenmişti. Bu sergi, Azerbaycan Cumhurbaş-kanının ülkede gıda güvenliğinin

sağlanması yönünde verdiği tali-matların başarılı bir şekilde yeri-ne getirildiğinin bir kanıtıdır.

Azerbaycan Bilek Güreşi Fe-derasyonu üyelerinin gösterileri de ilgiyle izlendi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşi Mehriban Ali-yeva pehlivanlar ve güreşçiler ile hatıra fotoğrafı çektirdiler.

Bahar Kızı Cumhurbaşkanına ve eşine bayram tepsisi sundu. Değişik yöreleri temsil eden Nev-ruz Mutfağı örnekleri de şölene katılanların büyük ilgisini çekti.

Milli Sahil Parkı’nda yapılan bayram kutlamaları sırasında Azerbaycan’da düzenlenecek 17 Yaş Altı Bayanlar Dünya Futbol Şampiyonasının ilk bileti Cumhurbaşkanı Aliyev’e takdim edildi. Şampiyona maçları bilet-lerinin satışı konusunda Cum-hurbaşkanına bilgi verildi. Bu yıl 22 Eylül’de Tevfik Behramov

Stadı’nda yapılacak ilk maçla başlayacak şampiyonanın biletle-rinin 16 Nisan’dan itibaren satışa sunulacağı belirtildi.

Cumhurbaşkanı ve eşi 2020 Yaz Olimpiyatlarının Bakü’de düzenlenmesi ile ilgili yürütülen destek kampanyası çerçevesinde Uluslararası Olimpiyat Komitesi-ne başvuru için formu imzaladı-lar. Daha sonra Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşi Mehriban Ali-yeva Milli Sahil Parkından Bakü manzarasını izlediler.

Cumhurbaşkanı kendisini selamlamaya gelen ve bayram gezisi yapan vatandaşlar ve ko-nuklara Nevruz dolayısıyla dilek-lerini iletti. Nevruz kutlamalarında Başbakan Artur Rasizade, Milli Meclis Başkanı Ogtay Esedov, Cumhurbaşkanlığı İdaresi Baş-kanı Ramiz Mehdiyev ve diğer yetkililer de yer aldı.

Cumhurbaşkanı Aliyev Nevruz Bayramı

Etkinliğine Katıldı

Azerbaycan'ın Bişkek Büyükelçiliği, 'Nevruz Bayramı' dolayısıyla resep-siyon verdi.

Başkent Bişkek'teki Dos-tuk Restaurantının balo

salonunda gerçekleşen resepsiyona yabancı ülkelerin elçileri ve Kırgızistan-Türkiye Ti-caret veYatırımcılar Forumu toplantısı için Bişkek'te bulunan Türk

heyeti katıldı. Resepsi-yonun açılış konuşmasını yapan Azerbaycan'ın Bişkek Büyükelçisi Arif Ağayev, konukların Nevruz Bayramı'nı kutladı ve sağlık ve mutluluk dileklerini iletti.

Nevruz'un Türk dünyasının en önemli bayramlardan biri olduğuna değinen Ak Parti Mil-letvekili Mustafa Kemal Şerbetçioğlu ise, tüm katılımcıların bayramını tebrik ederek, gelecek yıllarda da hayırlı ve Uğurlu bayramlar geçirilmesi dile-klerini iletti.

Konuşmaların ardından, Büyükelçi Arif Agayev, Kırgızistan ile Azerbay-can arasındaki ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunanları ödüllendirdi. Resepsiyonda konser ve halk Oyunu gösterileri yapıldı.

Bişkek'te 'Nevruz' Resepsiyonu

4 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 EKONOMİ – ЭКОНОМИКА

Milletvekillerinden ve iş adam-larından oluşan 200 kişilik Türki-ye heyeti, Bişkek'teki Kırgizistan-Türkiye Ticaret ve Yatırımcılar Forumu'na katıldı.

Türkiye İşadamları ve Sanayi-cileri Konfederasyonu (TUSKON) ile Kırgızistan Hükümeti'nin birlik-te düzenledikleri foruma Kırgızis-tan Başbakanı Ömürbek Babanov ile Kırgızistan Ekonomi ve Tekel-ciliğe Karşı Siyaset Bakanı Temir Sariyev de katıldı.

Bakan Temir Sariyev yap-tığı basın açıklamasında Kırgızistan'da hukuki altyapının hazırlandığını ve yatırımcıların güvenli bir ortam içinde çalış-malarını garanti altına alacakla-rını belirterek "Yeni hükümetin gelmesi ile bir çalışma sistemi geliştirdik. Artık yasa çerçevesin-de çalışacağız. Hükümet yabancı yatırımcıların güvenli bir ortam içinde çalışmaları için onlara yasa çerçevesinde iyi imkanlar sağla-yıp, garanti altına alıyor" dedi.

Kırgızistan'a gelen iş adamla-rının yaklaşık 160'ının Bursa'dan geldiğini kaydeden Ak Parti Milletvekili İsmet Su, Kırgızistan'ı eskisi gibi karmaşa içinde bir ülke olarak değil, hukuki altya-pısı hazırlanmış bir ülke olarak gördüğünü "Yatırımlarını yapacak iş adamlarını, özellikle de Türk işadamlarını burası bekliyor" ifadesiyle belirtti.

Forum sırasında TUSKON ve Kırgızistan-Türkiye Sanayiciler ve İş Adamları Derneği (KITİAD) arasında bir işbirliği protokolü im-zalandı. Forum sonrasında Kırgız ve Türk iş adamları ikili görüşme-lerde bulundular.

İkili görüşmelerin elverişli olacağına inandığını kaydeden Ak Parti Milletvekili Mustafa Kemal Şerbetçioğlu, Kırgız-Türk kardeş-liğini ve dostluğunu pekiştirmek amacıyla Kırgızistan'a geldiklerini belirterek "İkili görüşmelerin

katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Yatırımcılar güvenli çerçevede işbirliği yaparlar, ikisinin de eko-nomisi daha güçlü olur" dedi.

Nevruz Bayramına katıldılar

Kırgizastan’da faaliyet gösteren Sebat Eğitim Kurumları’na bağlı Cengiz Aytmatov Lisesi bahçesin-de düzenlenen Nevruz kutlama-ları, tam bir bayram havasında geçti.

Okula ait salonda düzenlenen törende, Manas Destanı’nın bir bölümünü canlandıran Kırgız öğ-renci, salondakilerden büyük alkış aldı. Ardından, iki Kırgız aşık misa-firlere karşılama atışması yaptı.

Türk-Kırgız Ekonomi Formu için Kırgizastan’a gelen heyete başkanlık eden Bursa Valisi Şa-habettin Harput, törende yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki dostluğa vurgu yaptı. Harput, Kırgızca yaptığı konuşma büyük alkış aldı. Öğrencilerin gösterilerini sergilediği törene katılan AK Parti milletvekilleri İsmet Su, Mustafa Kemal Şerbetçiolu, CHP Milletvekili Kemal Ekinci, BUGİAD Başkanı Ali Fuat Er ile iş adamları, öğrencileri ayakta alkışladı.

Öğrenci velileri, salondaki törenin ardından okul bahçesinde kurdukları 10 çadırda Türk-Kırgız Ekonomi Formu için Kırgızistan’a gelen Vali Şahabettin Harput başkanlığındaki Türk iş adamları heyetini ağırladı. Vali Harput’un eşi Funda Harput, çadırda kendi-sine yağlı büyük bir ekmek ikram edilince büyük şaşkınlık yaşadı.

Bişkek’te yaşayıp faaliyet gös-teren uygur asıllı ressam Talgat Mirrahimovun eserlerinden biri Cengiz Aytmatov Lisesine hediye edildi.

Cihan,www.turkelpress.com

Bişkek'te Kırgızistan-Türkiye Ticaret ve Yatırımcılar Forumu Yapıldı

Kazakistan – Alma-tı (Ramiz MEŞEDİHA-SANLI TNA) KATİAD ta-rafından InterContinental Almatı Oteli’nde düzenle-nen “Kazakistan Ekonomi-si ve KOBİ’ler Politikası” konulu iş forumu, TC Kü-çük ve Orta Ölçekli İşlet-meleri Geliştirme ve Des-tekleme İdaresi Başkanlığı KOSGEB’in Kazakistan’a çalışma ziyareti çerçe-vesinde düzenlenmiştir. Foruma Kazakistan Cum-huriyeti Ekonomik Kalkın-ma ve Ticaret Bakanlığı Girişimciliği Geliştirme Komitesi Başkanı Kayrat Aytekenov, TC Kazakistan Başkonsolosu Sadin Ayyıldız, KOSGEB Başkan Yardımcısı Tuna Şahin, KATİAD Başkanı Zeki Pilge, “Damu” Girişimciliği Geliştirme Fonu Yö-netim Kurulu Başkanı Lyazzat İbragimova, Eko-nomik Araştırmalar Enstitüsü Başkan Yardımcısı Aygül Toksanova ile basın mensupları, Kazak ve Türk iş adamları ve iş dernekleri temsilcileri ka-tılmıştır. 25 Kasım 2011 tarihinde Hükümetler arası Kazak-Türk Karma Ekonomik Komisyon’un 7.

toplantısı sırasında Damu ve KOSGEB arasında Karşılıklı İşbirliği Protokolü imzalanmıştır. Bugünkü forumun hedefi, KOBİ’lerin destek-lenmesi konusunda faaliyet gosteren iki kurum arasında tecrübe alış verişini yapmak, ayrıca protokolün gercekleşmesi konusunda ortak plan hazırlamaktır. Etkinlik sonucunda ilgili taraflar icin yatırım yapmak ve işbirliği kurmak amacında enformas-yon alan oluşturuldu.

Kazakistan-Türkiye İş forumu Düzenlendi

THY Genel Mü-dürü Temel Kotil, THY'nin gelirinin yüzde 80'inin yurt dışı uçuşlarından gerçekleştiğini ve geçen yıl Türkiye'ye 4 milyar dolar getir-diklerini söyledi.

THY Genel Müdürü Temel Kotil, ''Yıl başından bu yana yolcu sayısında yüzde 19 ar-tış sağladık. Avrupa 4,6 bü-yürken, biz yüzde 28 büyü-dük. Yani bu yıl büyümeye devam ediyoruz'' dedi.

Kotil, Grand Yazıcı Otel'de düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi'nde yapılan ''CEO'nun Yeni Ajandası'' adlı oturumda yaptığı konuşmada, Avrupa'da-ki krizin devam ettiğini söyledi.

Seyahatle ekonomi arasında real bir ilişki bulunduğunu be-lirten Kotil, ''Geçen yıl Avrupa içindeki uçuşlar yüzde 10 bü-yümüştü. Avrupa'daki bizim de içinde bulunduğumuz hava yollarının büyümesi yüzde 8,7 idi. Ancak bu yıla geldiğimiz zaman hem Avrupa içindeki yolcu seyahati büyümesi yarı yarıya düştü, hem de Avrupa grubunun yolcu taşıma sayısı yarı yarıya düştü. Bu da Avru-pa'daki sıkıntı gösteriyor'' diye konuştu.

''Tabii sıkıntılar bazen fırsat-lar da içerir'' diyen Kotil, şöyle devam etti: ''Biz de bunu çok iyi değer-lendiriyoruz. Şu anda network büyüklük oranında dünyanın 7. büyük hava yoluyuz. THY olarak büyümeye devam edi-yoruz. Şirketimiz belki şu anda yokuşta ve yokuşta durmaya hiç gelmez. Şu anda da yıl ba-şından bu yana yolcu sayısında yüzde 19 artış sağladık. Avru-pa 4,6 büyürken, biz yüzde 28 büyüdük. Yani bu yıl büyümeye devam ediyoruz. 2012'de gaza basmak gerekiyor. Hızlı büyü-menin devam etmesi gerekiyor. Bunun güçlü bir marka ile des-teklenmesi gerekiyor. Altının doldurulması gerekiyor.''

''ASIL RAKİPLERİMİZ

DOĞUDA"

Başarılı olmalarının uçuş yap-tıkları nokta sayısından kay-naklandığını ifade eden Kotil, şunları kaydetti:

''Avrupa'da en çok nokta-ya uçuş yapan yer İstanbul. Avrupa'nın en büyük hava yolu değiliz henüz. Yolcu sayısında ocak-şubat'ta 3'ncülük bizde. Büyüme alanımız, sefer sayı-mızı arttırdığımız yer Avrupa. Avrupa'nın 11 noktasına uçuyo-ruz. Haftada da 250 sefer yapı-yoruz. Avrupa bizim için büyük bir pazar. Vizelerin kalkması da bize çok olumlu yansıdı. Bizim asıl rakiplerimiz doğuda çünkü Avrupa'nın en iyi hava yolu bi-ziz. Bunu yaptık. Doğu'da bir kaç arkadaşımız var. Onlar 5 yıldızlı biz 4 yıldızlıyız. Ancak çok yakınız 5'e.''

MARKAYA 100 MİLYON DOLAR

Kotil, markaya geçen yıl ol-duğu gibi bu yıl da 100 milyon dolar harcayacaklarını açıkladı.

Parayı harcamanın marka vermediğini dile getiren Kotil, şunları dile getirdi: ''Onu da genç çalışanlarla, yö-neticilerle beslemek gerekiyor. En büyük sermayemiz ve ser-vetimiz çalışanlarımız ve bun-ların içerisinde özellikle genç yöneticiler. Çok hızlı büyüdüğü-müz için sürekli personel temin ediyoruz. Büyük şirketlerimizin yurt dışına daha çok yönelmesi gerekiyor. Gelirimizin yüzde 80'i yurt dışı uçuşlarımızdan. Geçen yıl 4 milyar dolar Türkiye'ye ge-tirdik. İnşallah bu yıl 5 milyar olacak. Ciro hedefimiz 7,8 mil-yar dolar. Yüzde 30 artarak ge-liyor sürekli olarak. 1,5 milyar dolar olarak başladık 2003'de. Bizim hedefimiz en az yüzde 50 yurt dışından gelir getirmek.''

2000'den önce tekel olduk-larını anımsatan Kotil, ''Sayın Bakanımız Binali Bey, 'tekel yasak, çift el olacak' dedi. İç hatlar rekabete açıldı. Biraz korktuk. Dedik, 'ne oluyor? Bilet fiyatlarını ne güzel pahalı pahalı satıyorduk' diye. Ancak yurt dışına gitmek zorunda kal-dık. İyi ki de gitmişiz. Ciromuz 1,5 milyar dolardan, 7,5 milyar dolara yükseldi'' diye konuştu.

''TÜM UÇAKLARIMIZI İSTANBUL'DAN

UÇURMAK İSTİYORUZ"

Merkezlerinin İstanbul oldu-

ğunu anlatan Kotil, şöyle de-vam etti:

''Ne kadar uçağımız varsa onları İstanbul'dan uçurmak istiyoruz. 200 uçağa yaklaştık. 500 milyar dolar var havacı-lıkta. Biz daha 7,8'ini alıyoruz. Daha çok para var. Antalya'dan Moskova'ya günde direkt 6 sefer yapıyoruz. Bodrum-Da-laman'dan henüz yok. Çünkü turistten ziyade iş için uçanların peşindeyiz. Yöneldiğimiz yer büyük pazarlar ama Bodrum-Dalaman'ı da ihmal etmeyece-ğiz. Bizim platolarımız, yaylala-rımız var. Oralara küçük hava alanları geliyormuş, sayın ba-kanımız söyledi. Oralara da kü-çük uçaklar gerekiyor. Transfer yolcu çok tatlı oluyor. Onun da peşindeyiz.''

AA.

Doç. Dr. Temel Kotil, Türk Hava Yolları Genel Müdürü

1959 yılında doğan Kotil, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak Mühendisliği bölü-münden 1983 yılında mezun olmuş, 1986'da ABD'nin Ann Arbor kentindeki Michigan Üniversitesi'nin "Uçak Mühen-disliği" bölümünde yüksek li-sansını, 1987'de de aynı üni-versitede Makine Mühendisliği dalında ikinci yüksek lisansını, 1991’de de yine Michigan Üni-versitesinde “Makine Mühen-disliği" bölümünde doktorasını tamamlamıştır.

Kotil, 1991-93 yılları arasın-da İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinde Havacılık ve İle-ri Kompozit Laboratuarlarının kuruculuğu ve yöneticiliğini yapmıştır. İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinde Yardımcı Doçent ve Doçent olarak hiz-met veren Kotil, aynı fakültede Bölüm Başkan Yardımcılığı, ve 1993-1994 yıllarında da Fakülte Dekan yardımcılığı görevlerini yürütmüştür. İstanbul Büyükşe-hir Belediyesi Araştırma, Plan-lama ve Koordinasyon Daire Başkanı olarak görev yaptıktan sonra, 2001 yılında ABD'de Il-linois Üniversitesinde misafir profesör olarak hizmet vermiş ve daha sonra New York'ta AIT Inc'de Araştırma ve Mühendis-lik Bölümü Başkanlığını yürüt-müştür. 2003 yılında THY’deki kariyerine Teknik Genel Müdür Yardımcısı olarak başlayan Kotil, 2005 yılında THY Genel Müdür-lüğüne atanmıştır. 2006 yılında IATA Yönetim Kurulu Üyeliğine, 2010 yılında da Avrupa Havacı-lık Birliğinin (Association of Eu-ropean Airlines-AEA) yönetim kurulu üyeliğine seçilmiştir.

Evli ve dört çocuk babası olan Kotil’in birçok araştırma ve bilimsel yayını vardır.

Türkiye'ye 4 milyar dolar uçtu!

Rusya'da "kaçakçılıkla mücade-le" operasyonları devam ediyor. Moskova'da sahibi olduğu ünlü Çer-kizovski Pazarı'nın kapatılmasının ardından Türkiye'de otel açan ünlü Azeri milyarder Telman İsmailov'un adı yine gündeme geldi.

İsmailov'un AST şirketinin ofislerinden birinde arama yapıldığı öne sürüldü. İşadamı haberi ya-lanladı.

İnterfaks ajansının bildirdiğine göre, vergi kaçak-çılığıyla mücadele kapsamında Moskova'da Telman İsmailov'un sahibi olduğu AST şirketinin ofislerin-den birine güvenlik güçlerince baskın düzenlendi. Savcılık Soruşturma Komitesi'nden yapılan açıkla-

mada, AST yayınevinde yapılan aramanın, 1,5 mil-yar ruble tutarında vergi kaçakçılığı davasıyla ilişkili olduğu açıkladı.

Şirketine baskın düzenlendiği yolundaki haberi yalanlayan İsmailov ise, "AST grubun ismi ile bir yayınevi olan AST Press'in isimleri birbi-rine karıştırılmış. AST Press adlı yayınevinin bizim grubumuzla hiçbir ilgisi yok. Haberde adı geçen ofisin nerede yer aldığını bile bil-miyorum" dedi.

Moskova'da sahibi olduğu Çerkizovski Pazarı'nın 2 milyar dolarlık kaçakçılık suçlamasıyla kapatılma-sının ardından işadamı Telman İsmailov, 1,4 milyar dolarlık yatırımla Türkiye'de otel açmıştı.

"İsmailov'un başı yine vergicilerle dertte: Moskova'da ofisine baskın düzenlendi"

Немецкий миллионер турецкого проис-хождения Эркан Гёкер стал героем доку-ментального фильма Versicherungsvertreter («Страховщик»). Премьера ленты прошла в Берлине. Режиссер картины Клаус Штерн попытался рассказать историю опального немецко-турецкого олигарха.

Эркан Гёкен родился в немецком городе Касселе в турецкой семье. Еще в юно-шеском возрасте он окончил маклерские курсы и продавал страховые полисы. Уже через несколько лет компания Гёкена MEG имела оборот 65 миллионов евро в год.

В штате фирмы было несколько тысяч сотрудников. Каждый зара-батывал огромные деньги, кото-рые, однако, не шли ни в какое сравнение с миллионами, которые доставались самому владельцу кор-порации. У него было все: виллы, частный вертолет, яхты... Через не-сколько лет трест Гёкена лопнул, и олигарх уехал на историческую родину. В Германии против него все еще ведется процесс.

Режиссер фильма, однако, никак не осуждает своего героя. Напротив, где-то

даже представляет его как пример пред-принимательства. Автор ленты утверждает, что «турецкий Остап Бендер» никогда не пропадет и, вполне вероятно, что скоро в Европе появится новый бизнес, владель-цем которого будет Эркан Гёкен.

О турецком олигархе сняли фильм

№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 5VATANSEVERLİK – ПАТРИОТИЗМ

20 Mart Salı günü Nev-ruz Bayram'ı için sümö-lök kaynatılarak, mutlu ve huzurlu bir yıl olma-sı için dualar edildi.

Rektör Prof. Dr. Sebahattin BALCI, Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek KULMIRZAYEV tarafın-dan sümölök kazanları karıştı-rıldı.

Cengiz Aytmatov Kampüsü İİBF Kasım Tınıstanov Kon-ferans Salonu'nda 21 Mart Çarşamba günü düzenlenen Nevruz kutlamalarına KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Sebahattin BALCI, Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek KULMIRZAYEV, Kurucu Rektör Prof. Dr. Karıbek MOL-DOBAYEV, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Mahmut İZCİLER ve Prof. Dr. Anvar MOKEYEV, çok sayıda akademik, idari personel ve yüzlerce öğrenci katıldı. Üni-versitede düzenlenen Nevruz töreni TRT AVAZ tarafından da canlı olarak yayınlandı.

Nevruz töreninin açılış konuş-masını Prof. Dr. Sabahattin BAL-CI yaptı. Nevruz'un Türk dünya-sında yeri ve önemine değinen Rektör Prof. Dr. Sebahattin BAL-

CI; Nevruzun 3000 yıldır Türk dünyasında neşe ve heyecanla kutlandığını kaydetti. Bayramın Türk dünyasına barış, huzur ge-tirmesini diledi ve mutlu, barış ve huzur içerisinde iyiliklerin ar-tığı bir yıl olması temennisinde bulundu. Uzun bir kışın ardın-dan baharın tekrar geldiğini ve bu yılda çok çalışıp, yeni başa-rıları ümitle beklediklerini be-lirtti. Herkesten üniversite için çok çalışmalarını isteyen BALCI; Manas Üniversitesi'nin büyük bir idealin merkezi ve Kırgızistan'ın ümidi olduğunu söyledi. Manas Üniversitesi'nin Türkiye'nin Türk dünyasına verdiği en büyük he-diye olduğunu belirtti. Türkiye Cumhuriyeti'nin kendi imkanla-rından keserek, kendi öz vatan-daşlarına veremediği imkanları, Kırgızistan eliyle Türk dünyasına vermek için gönülden seferber-lik ilan ettiğini ifade etti. Bunun için Manas Üniversiteliler olarak çok çalışıp, başımızı dik tutma-mız gerektiğini vurguladı. Rek-tör Prof. Dr. Sebahattin BALCI; çiçeklerin dilinden yazılmış, in-sanın ve doğanın kıpırdanışı ve baharın başlangıcı ile ilgili bir şiir okudu ve TRT AVAZ kana-lına Türk dünyasının ocağı olan Manas Üniversitesi'nden yaptığı canlı yayın için teşekkür ederek,

konuşmasını bitirdi.

Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek KULMIRZAYEV ise yaptığı ko-nuşmasında Kırgızistan'da Nev-ruz Bayramı'nın Bişkek'te Ala-Too Meydanı'nda başladığı ve Kırgızistan'da her zaman barış ve huzur olması için dualar edil-diğini belirtti. Baharın gelmesiy-le çiftçilerin tarlalarını ekmeye, hayvanlarını yaylara çıkarma-ya hazırlandığını söyledi. Türk dünyasına Nevruzun huzur, ba-rış, zenginlik alıp getirmesini te-menni etti.

Ardından Türk dünyasının değişik yerlerinden gelen öğ-renciler kendi dillerinde Nevruz dileklerini söylediler ve Nevruz Bayramı'nı kutladılar. Nevruz'un, yüzyıllardan beri pek çok folk-lorik unsuru özünde taşıması sebebiyle üniversite öğrencileri tarafından folklor gösterileri ya-pıldı ve Nevruz şarkıları söylen-di. Program, dağıtılan sümölök ve etli pilavın ardından sona erdi. Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu tarafından da öğrenciler arasında çeşitli yarışmalar dü-zenlendi.

KTMÜ Basın Merkezi.

Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi'nde Nevruz Bayramı Coşku

İle Kutlandı

Kastamonu Üniversite-si Rektörü Prof.Dr. Se-yit AYDIN ve Üniversite heyeti ‘eğitimde işbirli-

ği ve öğrenci değişimi’ alanında antlaşmalar yapmak üzere Bişkek’e geldi.

Bişkek’te; Manas Üniversitesi, Bişkek Sosyal Bilimler Üniversi-tesi ve Oş Devlet Üniversitesiyle antlaşmalar imzalayan Kastamo-

nu Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Seyit AYDIN; ‘Biz bu toprakla-ra olan vefamızı göstermek için buradayız. Ata yurdumu-za gelmiş olmanın sevincini taşıyoruz. Bağımsızlığın 20. yılını kutlayan Kırgızistan’ı gelecek günlerinde biz de ya-nında olmayı istiyoruz’ dedi.

Daha sonra Bişkek Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merke-zini ziyaret eden Üniversite he-yeti, TÖMER Müdürü Ebubekir AYDIN’a Üniversite’nin plaketini sundu. Bişkek TÖMER’in gittik-leri her üniversitede karşılarına çıktığını ve başarıyla kendilerini gururlandırdığını söylerken Kas-tamonu Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Seyit AYDIN, TÖMER’e göster-dikleri misafirperverlikten ötürü teşekkür etti.

www.turkelpress.com

KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ PROF.DR. SEYİT AYDIN’DAN BİŞKEK

TÖMER'İ ZİYARET ETTİ

Турецкий сериал «Великолеп-ный век», который полюбился и российским зрителям, будет длиться еще два сезона. Об этом заявила сценарист телефильма Мерал Окай. Недавно она дала пространное интервью, рассказав о реакции зрителей на ее творе-ние и о том, что будет происхо-дить с героями дальше.

Как подчеркнула сценарист, бурную ре-акцию вызвало недавнее заявление исто-риков. Ученые укорили автора сценария в исторической неточности. Дело в том, что один из героев сериала Паргалы Ибрахим Паша по сюжету женат на сестре султана Сулеймана Великолепного Хатидже. Одна-ко на деле она никогда не была его женой. «Я и не знала об этом. Сама очень удиви-лась. Как и все, я считала, что Хатидже - его жена», - заявила Окай в ответ. Тем не менее она считает, что исторические не-

точности - отнюдь не проблема. «По этому сериалу нельзя обучаться истории. В нем история живет», - утверждает сценарист.

Окай также поделилась планами на бу-дущее героев. По ее словам, в грядущем сезоне зрителям придется наблюдать кровную вражду братьев. События будут развиваться очень стремительно и неожи-данно. Окай также уточнила, что зрители смогут наслаждаться телефильмом еще два сезона.

Напомним, что сериал «Великолепный век», повествующий о страстной любви османского султана Сулеймана Велико-лепного и уроженки Западной Украины Роксоланы, российские зрители могли смотреть на телеканале «Домашний». Од-нако многих поклонников фильма постиг-ло разочарование, когда показ сериала внезапно прервался. Редакторы канала утверждают, что рас-страиваться не стоит: уже сейчас перевод-чики работают над следующим сезоном и российским зрителям удастся увидеть все серии.

Еще два сезона

Bu yıl yapılacak 57. Eurovi-sion Şarkı Yarışması finalinde sahne alacak ilk altı ülkenin sıralaması belli oldu. Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de bu yıl yapılacak 57. Eurovision Şarkı Yarışması finalinde sahne alacak ilk altı ülkenin sıralaması, gerçekleşti-rilen kura çekimiyle belli oldu. Kura çekimine göre Eurovision finalinde ilk sahne alacak ülke; İngiltere oldu. Bir önceki ya-rışmaya ev sahipliği yapan Al-manya ise 20. sırada sahneye çıkacak. Ev sahibi Azerbaycan ise final gecesinde 13. sırada müzik severlerle buluşacak.Diğer finalistlerden Fransa 9., İtalya 10. ve İspanya 19. sıra-da sahneye çıkacak. Türkiye, 57. Eurovision Şarkı Yarışması yolunda ikinci yarı final eta-bında 13. sırada sahne alacak. Türkiye’nin rakipleri arasında Belarus, Bosna Hersek, Bul-garistan, Estonya, Hollanda, Gürcistan, Ukrayna ve Norveç gibi 18 ülke bulunuyor. 57. Eurovision 2012 Şarkı

Yarışması, 22-26 Mayıs günleri arasında 20 bin kişi kapasiteli Bakü Crystal Salonu’nda ger-çekleştirilecek.

FİNALE KALMA-LARI KESİNLE-ŞEN İLK ALTI ÜLKENİN SAH-NEYE ÇIKMA SIRALAMASI:1. İngiltere 9. Fransa 10. İtalya 13. Azerbaycan 19. İspanya (jo-ker) 20. AlmanyaİLK YARI FİNALDE MÜCADELE EDECEK ÜLKELER:1. Karadağ 2. İzlanda 3. Yu-nanistan 4. Letonya 5. Arna-vutluk 6. Romanya 7. İsviçre 8. Belçika 9. Finlandiya (joker) 10. İsrail 11. San Marino 12. Güney Kıbrıs Rum Kesimi 13. Danimarka 14. Rusya 15. Macaristan 16. Avusturya 17. Moldova 18. İrlanda (joker)

İKİNCİ YARI FİNALDE SAHNE ALACAK ÜLKELE-RİN SIRALAMASI:1. Sırbistan 2. Makedonya 3. Hollanda 4. Malta 5. Belarus 6. Portekiz 7. Ukrayna (joker) 8. Bulgaristan 9. Slovenya 10. Hırvatistan 11. İsveç 12. Gür-cistan 13. Türkiye 14. Estonya 15. Slovakya 16. Norveç 17. Bosna Hersek 18. Litvanya (joker).

Türkiye'de düzenlenecek 10. Uluslararası Türkçe Olimpiyatları'nın yurtdışı heyecanı devam ediyor.

Bu yıl 30 Mayıs-14 Haziran günlerinde düzenlenecek 10. Uluslararası Türkçe Olimpiyatları'nın Kırgızistan elemeleri, başkent Bişkek'te düzenlenen final yarışmasıyla tamamlandı. Kırgız öğrenciler, olimpi-yata katılmak için kıyasıya

yarıştı. Biri birinden güzel parçaları seslendiren öğren-cilerin yeteneklerine izleyici-ler, alkışlarıyla destek verdi. Uluslararası Sebat Eğitim Kurumları tarafından organi-ze edilen Kırgızistan Türkçe Olimpiyatları final gecesi, Bişkek Konser Salonu'nda yapıldı. Jüri, Kırgızistan'ı bu yıl olimpiyatta şarkı dalında Adelya Erikkızı'nın temsil et-mesine karar verdi. Şiir dalın-da ise "Siyah gözlerine beni

de götür" adlı eseriyle Malika adlı öğrenci birinci seçildi.

Gecede sahneye çıkan Uluslararası Sebat Eğitim Ku-rumları Yönetim Kurulu Baş-kanı Orhan İNANDI, olimpi-yatların final gecesine katılan Türk işadamlarına teşekkür etti. İnandı, iş adamlarının kendilerine hiçbir zaman desteklerini esirgemediklerini söyledi.

Final gecesine, Türkiye-Kırgızistan Ticaret ve Ya-tırım Forumu'na katılmak için Bişkek'e gelen Bursa

Valisi Şahabettin Harput, Ak Parti Bursa milletvekilleri İsmet Su ile Mustafa Kemal Şerbetçioğlu da katıldı. Ay-rıca Türkiye İşadamları ve Sanayicileri Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral ve kalabalık işadamı heyeti de final gecesini izledi. Final akşamı sonuna hazır-lanan sürpriz Karadeniz Halk Oyunları gösterisi izleyicilerin büyük beğenisini topladı.

Eurovision’da Sıralama Belli Oldu

Kırgızistan'da Türkçe Olimpiyatları Coşkusu

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Nevruz nedeniyle Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRK-SOY) üyesi ülkelerin kültür ve sanat elçileri heyetini Çankaya Köşkü'nde kabul etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Nevruz nedeniyle Uluslararası Türk

Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) üyesi ülkelerin kültür ve sanat elçileri heyetini Çankaya Köşkü'nde kabul etti. Gelen ko-nuklar Cumhurbaşka-nı Gül'e kendi dillerin-de teşekkür ederek, çeşitli şiir ve şarkılar okudu. Kültür ve Tu-rizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın da yer aldığı kabul, basına kapalı olarak gerçekleşti.

TÜRKSOY heyetinde TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardım-cısı Fırat Purtaş, Nuriya Nurpeisova (Kazakistan), Kanıkey Alymbekova (Kırgızistan), Malika Fathullahojaeva

(Özbekistan), Rovşancon Yunusov (Özbekistan), Annajemal Nurmu-hammedowa (Türkmenistan), Aık-han Shinzhin (Altay-Rusya Federas-yonu), Liana Garaeva (Başkurdistan - Rusya Federasyonu), Igor Pıdghır-niı (Gagavuz Yeri - Moldova), Aydın Hikmet (KKTC), Gulshat Sharapova (Tataristan), Sarıklar Çayındı (Tıva - Rusya Federasyonu), Mıdat Khalılov (Kırım -Ukrayna), Raisat Gadzhıeva (Dağıstan - Rusya Federasyonu), Dilara Dilnarabdullah (Çin Halk Cum-huriyeti-Sincan Bölgesi), Şair Albina Lubimova (Çuvaşistan) yer aldı.

TÜRKSOY Nevruz Şenlikleri kapsa-mında, üye ülkelerden gelen 250'ye yakın sanatçı İstanbul, Ankara, Eskişehir, Karaman, Adana, Hatay, Çankırı, Elazığ ve Kayseri'de çeşitli etkinlikler gerçekleştirdi.

Cumhurbaşkanı Gül, Türksoy Heyetini Kabul Etti

Milli Eğitim Bakanlığı'nın "Kardeş Okul Projesi" kapsamında Kazakistan'ın Almatı şehrinden Isparta'ya gelen öğrenci ve öğretmenler, Belediye Başkanı Yusuf Ziya Günaydın'ı ziyaret etti.

Başkan Günaydın, ziyarette yaptığı konuşmada, bu tür projeleri ülkeler arasındaki bağların güçlendirilmesi açısından önemsediklerini belirtti.

Proje ortaklarından Halıkent Lisesi'nin Müdürü Hasan Ali Çetin de, proje hakkında bilgi vererek, projenin 2008 yılından bu yana sürdürüldüğünü, Kazakistan'dan gelen öğretmen ve öğrencilerle karşılıklı kültür alışverişinde bulunduklarını söyledi.

Kazakistanlı öğrencilerin Türk öğrenciler tarafından evlerinde misafir edildiğini dile getiren Çetin, böylece Kazak

öğrencilerin Türk aile yapılarını tanıma fırsatı bulduklarını belirtti. Her iki toplum ve ülke arasındaki uzaklığın proje ile giderilmeye çalışıldığı ifade eden Çetin, karşılıklı olumsuz önyargıları kırmaya çalıştıklarını bildirdi.

Ziyarette, Belediye Başkanı Yusuf Ziya Günaydın, misafirl-ere yöreye özgü çeşitli hedi-yeler verdi.

Ziyarete proje ortaklarından Halıkent Lisesi ile Meryem Al-bayrak Anadolu Ticaret Meslek Lisesi öğretmen ve öğrencileri katıldı.

Kazakistanlı Öğrenciler Başkan Günaydın'ı Ziyaret Etti

6 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012

Son zamanlarda Türk dünyasının bü-tünleşmesine yönelik olarak kurulan, Türk Konseyi, Türk Cumhu-riyetleri Parlamenterler Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi gibi projelerin çoğunluğu Kazakistan Cumhur-başkanı Nursultan Nazarbayev’in inisyatifi ile ortaya çıkmıştır.

Ayrıca Kazakistan Türk dün-yasının bütünleşmesinde aktif rol üstlenmektedir. Kazakistan Türk Konseyi’nin ilk dönem başkanlığını yürütmektedir. Türk dünyasının UNESCO’su olarak adlandırılabilecek TÜRKSOY’u bir Kazak yönetmektedir. Türk Akademisi’nin Kazakis-tan başkentinde kurulması ve Astana’nın bu sene Türk dünya-sı kültür başkenti olması dikkat çekmektedir. Bu gelişmeleri göz önünde bulundurduğumuzda, bağımsız Türk cumhuriyetleri arasındaki bütünleşmeye yön veren tecrübeli devlet adamı Nazarbayev’ın Türk dünya-sı hakkındaki düşüncelerinin merak konusu olduğunu düşü-nüyorum.

Nazarbayev Kazakistan’ın ilk cumhurbaşkanı olarak Kazakistan’ın devlet kimliğini Türk kültürü ile tanımlar. İlk baskısı 1999 yılında çıkmış, Kazakistan kimliğini anlatan ‘Tarih’in Akışında’ başlığını taşıyan kitabında Türk kültü-

rünün büyüklüğüne, Türklerin dünya tarihindeki önemli yerine değinir.

Avrupalıların daha sonra

suda yaptığı gibi bizim dedele-rimiz karada halkları birbiriyle bağlayıp, geniş toprakları ve tarihin zamanını fethettiler. Bugünkü ulaştırma araçları olmamasına rağmen, akıl almaz mesafelerde sürekli olarak yer değiştirdiler. Böylece onlar zamanımızın büyük uluslarının oluşmasına katkıda bulundular. Onlar ilişkiye girdikleri halkları zenginleştirdiler, gelenekleri yaygınlaştırdılar, yeni teknolo-jileri öğrettiler, insanların dar kabile görüşlerini genişleterek onların Avrasya doğası hak-kındaki bilgilerini çoğalttılar. O zamanların bütün manevi iklimi bizim dedelerimizin efsaneleri ve destanlarıyla nefes alıyordu. Göçebelerin üstünlüğünden dolayı o devirde göçebe görüşü belirleyici rol oynardı. Ancak bozkır elitinin ya da sıradaki bir askerin anlayışı bir birinden bin-lerce kilometre uzaktaki mede-niyetlerin, devlet sistemlerinin ve geleneklerin nerede bulun-duklarına, halkların özelliklerine dair tam resmi sunabilirdi.

Başka bir yerde ise Nazarba-yev “Bugün biz gururla ve ace-milerin hayranlığıyla Kazakistan topraklarının eski ve kendine has medeniyetlerin yetiştiği yer olduğunu öğreniyoruz” diye itiraf ettikten sonra “Engin Kazak bozkırlarının bir zaman-lar geniş Avrasya kıtasına ritim verdiği”ni yazar. “Bizim atala-

rımızın Mısır’dan Hindistan’a, Avrupa’dan Çin’e kadar yaptığı kültürel ve siyasal etki o kadar büyük ki “Bozkırın asırlık geri kalmışlığı” önyargısının hiçbir esası yoktur”.

Aynı kitabın “Kazak bozkırı, Büyük Türk İlinin Parçasıdır” bölümünde “bu topraklarda İran işgalcilerini, Büyük İskender’in ordusunu durduran devletler kuruldu. Burada insan ve atın ittifakı kurularak onun saye-sinde Türkler ve diğer göçe-be halklar o zamanki bilinen dünyanın yarısını fethetti ve diğer yarısı Batı Avrupa ve Çin’i nüfuz altında tuttular. Burada İrtiş, İle, Sır Derya, Yayık ve İtil yakasında Hun, Köktürk Kağan-lığı, Karluk Devleti ve Moğol hanlarının büyük imparatorluk-larının başkentleri ortaya çıktı” diye belirtir. Yavaş yavaş Gök-türkler tarihine geçer ve orada Köktürklerde “kök” kelimesinin gökyüzü mavisi rengini belirt-tiğini söyledikten sonra, bu rengin geleneğe uygun olarak doğal bir şekilde Kazakistan bayrağının rengine dönüştüğü-nü yazar.

Bu bölümde Nazarbayev ay-rıca Arap tarihçilerinin Türker’in üstün vasıfları hakkında yaz-dıklarından gururla bahseder. Göktürk Kağanlığı’nın dünya tarihindeki yerini göstermek için Lev Gumilyov’dan alıntı yapar. “Kağanlığın sınırları Batıda Bizans’la, güneyde Parsiya (Farsı) ve Hindistanla, Doğuda Çin’le kesiştiği için doğal olarak bu devletlerin kaderi Türklere bağlı hale geldi. Kağanlığın kurulması bir şekilde insanlık tarihinin dönüm noktası oldu. Çünkü o zamana kadar Akdeniz havzasındaki medeniyetle Uzak doğudaki medeniyet birbirinden ayrı yaşıyordu”.

Nazarbayev Göktürklerin çeşitli alanlarda ulaştıkları zirveleri tek tek anlatır. Toplum-sal-siyasal alandaki Türklerin başarısı Kağan ve Türk beyleri-nin yönettiği düzenli bir toplum yapısının kurulması idi. Türk beylerinin asıl görevi halkını beslemekti. Türk anıtlarının kanıtladığı gibi ölen kağanın arkasından söylenen en iyi övgü “O halkını iyi besledi” olacaktı. Kültürel medeniyet alanında Türkler Orta Asya, İran ve Bizansla etkileşimleri sayesinde kendine mahsus yazısı olan bir medeniyet kurdular. Altay’da, Doğu Türkistan’da, Yedisu’da, Hakasya ve Tuva’da eski Türk yazısıyla yazılmış iki yüzden fazla anıtın bulunması, altın-cı yüzyılın sonundaki kültürel patlamanın sayesinde eski Türk medeniyetinin oluştuğu-nu göstermektedir. Ulus inşası (Etnojenetik) alanında merkez-leşmiş devlet olarak Büyük Türk Kağanlığı’nın kurulması aynı

dil ve geleneklere sahip geniş bozkır toplumunun oluşmasına vesile oldu. Türklerin dünya görüşünün merkezinde “insan” vardı. Türk ruhunun ortasında insanlık vardı. Kültegin anıtında yazıldığı gibi “Üstte gökyüzü, altta yer yaratıldığında, ortasın-da insanoğlu yaratıldı”. Onun için Türkler insanı ve insanın vasıflarını takdir ederler.

Nazarbayev’a göre bozkırın oluşturduğu ruhu ve dünya gö-rüşünü ataların hafızalarını kod olarak taşımakta olan destanlar en iyi şekilde anlatır.

Türk dünyasının destanları, bugünkü Türk halklarının tarih ve kültür ortaklıklarını anlama-ları için büyük öneme sahip. Eski zamanlardan beri gelen ortak değer olarak destanlar kardeş halklara geçmiş tarihte-ki bütün asırlar boyunca eşlik ettiler. Türk dünyasının varisleri birbirlerinden uzak kalsalar da en zor zamanlarda bile destan-lar Türk dünyasını birleştirdi. Hatta Sovyet döneminin en ağır şartlarında da Türkler ortak tarih hafızasını, maneviyatını, ortak kültür kimliğini koruyabil-di. Bugün bizim, Türklerin ortak manevi esaslarını korumadan, Türk halklarının kendi tarih hafızasını kaybedeceğini vur-gulamış Muhtar Auezov, Cengiz Aytmatov ve başkaları gibi büyük düşünürlerin devasa öne-mini değerlendirmek için bütün imkânlarımız var.

Nazarbayev Türklerin Orta Çağ tarihine de ayrıca değinir. Türkler İslam’ı kabul ettikten sonra Türk Kağanlığı’ndan son-raki ikinci yükselişini yaşadı. O zaman Türklerin yetiştirdiği ve dünya bilimine önemli katkıda bulunan Türk büyüklerinden ve onların eserlerinden tek tek bahseder. Ona göre Al-Farabi, İbn Sina, al-Horezmi, al-Biruni, Yusuf Hashacip Balasagun, Ahmet Yesevi, Mahmut Kaş-kari, Muhammet Uluğbek gibi alimlerin Türklerden çıkması “Arap İslam dünyasının güçlü medeni etkisine rağmen, Türk kültür geleneğinin kendi geli-şimini devam ettirdiğine dair kanıt niteliğindedir. Bu devirde Türklerin yüksek ruhu sönme-di. Aksine Büyük Türk İli’nin kültürel nabzını asırların derinli-ğinden bize ulaştırdı”.

Bundan sonra Nazarbayev Türk halklarının geçirdiği zor zamanları anlatıyor. “18. yüzyıla gelince Orta Asya Türk halkları sürekli olarak ekonomik, top-lumsal, siyasal, kültürel krize girdiler. Böylece kolonilerini genişletmekte olan devletle-rin hazır hedefine dönüştüler. Kazakistan, Azerbaycan ve Orta Asya devletleri Rusya impara-torluğunun sömürge politika-

sının yörüngesine girdiler. Bu Türk halklarının milli devlet geleneğinin kaybolmasına neden oldu. Ruslaştırma siya-seti yüzünden ulusal ve sosyal zulme maruz kaldılar. En güçlü darbe ulusal bilince vuruldu. Sömürgelik Türk halklarının mo-dern uluslara dönüşümündeki doğal süreci frenledi. Sömürge politikasının asıl amaçlarından biri işgal altındaki Türk halkla-rının öz kültür, dil, tarih ve soy birliği bilincinin uyanmasına kar-şı oldu. …coğrafi konumundan dolayı Kazakistan asıl darbeyi karşıladı”. Bu zor zamanlarda dahi Türk halklarının temsilcileri ulusal ve ortak Türklük bilinci canlandırmaya çalıştılar. Onlar geri kalmışlığa karşı halkı aydın-latmayla mücadele verdiler.

Sonraki aşama Sovyet hâkimiyetinin yerleşmesi oldu. “Kendi tarihi kaderlerinin belir-leyicileri olmaktan kalmış Türk halkları kendi sanatsal güçleri-nin yavaşça sönmesine, kültürel ve tarihi kimliklerinin kaybolma-sına doğru gidiyorlardı. Büyük Türk İli’nin gururlu torunlarını on dört asırlık zor tarihlerin-den sonra böyle acılı bir kader bekliyordu”.

Sovyet Birliği’nin yıkılma-sıyla Türk halkları için yeni bir dönem başladı. Yaklaşık bin beş yüz yıldan sonra Türk dünyası-nın kalbinde bağımsız devletler kuruldu. Orta Asya devletleri ve Azerbaycan modern dünyanın tarih dokusuna tekrar örülmeye başladılar. Nazarbayev bağım-sızlığını kazanan yeni Türk cum-huriyetlerinin geleceğine büyük umutla bakıyor.

Türklerin tarihini yüzeysel bi-len biri dahi kültür, tarih ve dili bir bu topluluğun gelecek kade-ri ile ilgili iyimser sonuç çıkartır. Büyük imparatorluklar kuran, sömürge köleliğinden geçen, totaliter toplumun baskılarına dayanan Türk dünyası bugün yeni bir aşamanın kapısında duruyor. O da asırlık bağımsızlık hayaline anlam katarak, kendi devletlerini inşa etmek.

Nazarbayev ulus-devlet inşasında devletler arasında sürtüşmelerin yaşanabileceğini anlıyor. Ona göre ulus inşası sü-recine rağmen, çeşitli bölgeler-de dünya tarihi akışı kanununa göre ekonomi, kültür ve bilginin küreselleşmesi sonucunda kendi tarih görüşüne sahip büyük me-deniyetlerin oluşumuna eğilim var. Yukarıda da belirtildiği gibi Türk dünyası her zaman halklar ve kültürler arasında bağlayıcı rol üstlenmişti. Nazarbayev şimdi ortak kültürel ve tarihi kader bilincini anlamaya davet ettiğinde, başka kültür kutupla-rından uzaklaşmayı sunmuyor. Nazarbayev’in fikrince gelecekte

Türk-İslam medeniyeti olarak adlandırılacak Türk medeniyeti aşağıdaki kültür ve medeni-yetleri zenginleştirecek köprü haline gelecektir:

a) Batı; b) Arap-İran dünyası; c) Rusya; d) Çin.

Bölgenin gelecek tarihinin, ulusal-devlet inşasına olan yak-laşıma bağlı olarak çatışmaların oluşacağı, çeşitli ulusal kültür-lerin kesiştiği yerde kırılmaların meydana çıkacağı bir şekilde gelişmesi muhtemeldir. Bunun aksi ancak bizim devletleri ortak bir medeniyet mensupları olarak modern tarihin dalgalarında kaybolmamak amacıyla Türk birliğini güçlendirme zaruretini anlamasına bağlıdır. …Tarihin meydan okuması her bir Türk devletine çeşitli alanlarda ve si-yasal, ekonomik, kültürel, insani usullerle birleşmek amacındaki problemleri çözmek için uygun kurumsal mekanizmaları araştır-ma görevini yüklemektedir.

Tabii Nazarbayev bugünkü tarih noktasından baktığımızda Türk birliğinin oluşması için bütünleşme potansiyelinin az olduğunun farkındadır. Ama geniş açıyla geleceğe baktığı-mızda Orta Asya devletlerinin ekonomik ve siyasi rolü yüksel-dikçe jeokültürel değişiklikler olacağı kesindir. “Türk halkları bir bütün olarak hareket ettiğin-de eşit özne olarak jeosiyaseti etkileyebilir, kültürel ilişkilere de edilgen nesne olarak değil eşit özne olarak katılabilir. Bu yön-deki ilk adım çerçevesinde ortak

kültürel kimliğimizin bilincinin yükseleceği Orta Asya Birliğinin kurulması oldu”.

Dinmuhammed Ametbek.

Yazar hakkında: Din-muhammed Ametbek 1980 yılında Kazakistan’da doğ-muştur. 2004 yılında “Çin Halk Cumhuriyeti’nin Azınlıklar Siyaseti” başlıklı tezi ile Almatı Al-Farabi Kazak Milli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümün-den mezun olmuştur. 2005 yılında Urumçi Xinjiang (Doğu Türkistan) Üniversitesinde Çin dili ve 2008 yılında Ege Üni-versitesi Türk Dünyası Araştır-maları Enstitüsünde Türk dili eğitimini tamamlamıştır. 2008 yılından beri ODTÜ Uluslararası İlişkiler bölümünde doktora ça-lışmalarını sürdürmektedir. Ocak 2006 ile Temmuz 2007 arasında Astana’da L.N.Gumilyov Avrasya Ulusal Üniversitesi’nde Uluslara-rası İlişkiler ofis başkanı olarak çalışmıştır.

Ana dili olan Kazakça’nın yanı sıra, Türkçe, Rusça, Çince ve İngilizce bilmektedir. Din-muhammed ayrıca geleneksel Kazak enstrümanı Dombra ve en eski Türk zeka ve strateji oyunu olarak bilinen Dokuz Kumalak ile profesyonel olarak ilgilenmektedir.

Çalışma alanları: Orta Asya güvenliği, Türk dış politika-sı, Türk dünyasında kültür ve siyaset.

Qaynaq: cinaralti.net/v2/site/content/item/39

AKTÜEL – АКТУАЛЬНО

Nazarbayevin Türk Dünyasına Dair Düşünceleri

Azerbaycan Bakü-Tiflis-Kars se-ferleri için yeni trenler alacak

2012 yılı sonuna kadar Bakü-Tiflis-Kars güzergahı ile tren seferlerinin başlatılması için tüm teknik çalışmalar sonlandı-rılacak. 1news.com.tr’nin verdiği habere göre, basın mensuplarına konuya ilişkin bir açıklama yapan Azerbay-can Ulaştırma Bakanı Ziya Mem-

medov, önümüzdeki yılın ortalarına kadar bu güzergâhın seferlerin yapılması için hazır hale getirileceği-ni belirtti. Bakanın sözlerine göre, bu güzergâhta sefer yapacak trenlerin satın alınması konusunda İspanyalı imalatçı fabrikalarla görüşmeler halen devam ediyor.

KAR VE FIRTINA MUHABİRLERİMİZİ KISA SÜRELİ ESİR ALDI

28 Şubat 2012 tarihinde saat 11′de başlayan kar Almatı-Bişkek karayolunun Cambul vilayeti arazisine bağlı Korday dağ geçidini kısa süreli trafiğe kapattı. Aşırı yağan kar, sis ve fırtına nedeni ile 10 araç yolcuları ile birlikte 2 buçuk saat kara teslim oldu. Kazakistan Ola-ğanüstü Hallar bakanlığına bağlı Korday ilçesi şubesinin büyük mühendisi, mayor Erbol İmanaliyevin başkan-lığında Olağanüstü hilas ekibi mağdur kalan yolcuları arabaları ile birlikte Otrar

karayoluna kadar takip ederek görevlerini yerine getirdiler.

Kara esir olanlar ara-sında Bişkek’ten Almatıya Kazakistan Ahıska Türkleri Milli Merkezi başkan seçim-lerine katılmaya gelen, Ahıs-kaPress Basın Bilim Merkezi eşbaşkanları, ‘Ahıskapress’, ‘TÜRKEL’ gazetesi ve ‘Altın köprü’ dergisi baş editörü Ramiz MEŞEDİHASANLI ve baş editör yardımcısı Hökü-me HALİLOVA da var idi.

www.turkelpress.com

Ermeniler, 31 Mart 1918'de Azerbaycan'da 30.000 insanı Ketletti

В Казахстане с 1 апреля подорожает билет на поезд

Sovyetler Birliğinin kuruluşu olan Ekim 1917 devrimiyle birlikte yayılmacı bir poli-tika izleyen bolşevik yönetimin sürdürdüğü istila ve yayılma politikaları, Bakü Komünü üzerinde yoğunlaşarak, Azerbaycanlı Türk-lerin bu verimli enerji havzasından çıkması-nı ve Bakü’yü kendilerine bir petrol üretim merkezi haline getirme istekleriydi.

Ermenilerin, 31 Mart 1918 tarihinden başlayarak planlı bir şekilde ve üç gün süren işgal ve saldırıları hazırlığı için teşkil ettikleri 7000 Ermeni milisini Bakü’ye sevk ederek buradaki, 12 000 kişilik askeri güçle, savunmasız meskun durumdaki 30.000 Azerbaycan Türk’ünü katletmişlerdir.

Saldırıyı planlayan ve çetelerin başında bulunan Şaumyan’ın saldırılardan önce,“her türlü koşul oluşmuştur” diyerek, 30 Mart akşamı Ermeni çetelerinin Bakü sokakların-da başlattığı saldırılarla meskenlere yaptığı baskın ve katliamlarda evler ateşe verilirken çocuklara varıncaya kadar masum insanları süngü ve ateşli silahlarla katletmişlerdir.

Olayları yaratan, Şaumyan, meselenin Ermenilerle Müslümanlar arasındaki bir ha-kimiyet mücadelesi olduğunu ifade etmek-ten kaçmazken, “Eğer bu olaylar olmasay-dı, Bakü’nün Azerbaycan’a başkent olması gündeme geleceğini, Rusya’nın Kafkasya’da yitireceği otorite kaybına sebep olacağını ifade ederek, Bolşevik Rusya’ya sadık bir taşeronluk yaptığını teyit etmiştir.

Kanlı saldırılarda büyük zarar gören, Türk bölgeleri Lenkeran, Hacıkabul, Salyan, Zengezur, Karabağ ve Nahçıvan gibi önemli yerleşim merkezleri ateş hattında kalırken, Kuba ve Haçmaz’da büyük insan kayıpları olmuştur.

Bu olaylardan yüz yıl önce, 1813 ve 1828 yıllarında imzalanan Gülistan ve Türkmençay Anlaşmaları Azerbaycan’ın parçalanmasına sebep olan olaylarla tarihi topraklarını yitirmesi Azerbaycan Türkleri için bir ilk değildi.

1 Aralık 1804’teki, Ermenilerin Gence’yi işgal etmeleri sırasında Azerbaycan Türk-

lerinin yazılı müracaatları, manzum şekilde ifade edilirken Rus, Ermeni geldi dayan-dı /Körpe balam uyandı / Haber verin Türklere /Gence kana bulandı. Diye trajik bir feryada neden olmuştur.

Bugün Karabağ’da devam eden Erme-ni işgali görüldüğü gibi ne, 1804‘ün, ne 1828’in, nede 1980’dir. 26 Şubat 1992 ta-rihli Hocalı katliamı Ermenilerin, iki yüz yılı aşan ve bitmek bilmeyen kin ve insanlık dışı eylem ve ihtiraslarıyla sürdürdükleri gerçek bir soykırım hareketidir.

Bu tarihi kara lekenin arkasına sığınan-ları ve yaratanları, Azerbaycan’daki 31 Mart 1918 tarihli işgal ve katliamların yıl dönü-münde telin ederken, Ermenileri ve “özür dileyici” işbirlikçilerini, sanal olarak yarat-maya çalıştıkları 24 Nisan yalanlarıyla tarih önünde bir kere daha kınıyoruz.

Saygılarımla,Arif AĞAYEV,

AZERBAYCAN’IN Kırgızistan Büyükelçisi.

С 1 апреля в Казахстане подорожает проезд на железнодорожном транс-порте, передает Zakon.kz со ссылкой на «АО «Пассажирские перевозки» и АО «Пригородные перевозки». Как отмечается в сообщении, в целях снижения убыточности объ-

является о повышении тарифов на пассажирские перевозки железнодо-рожным транспортом с 1 апреля 2012 года: - перевозка пассажиров железнодо-рожным транспортом в межобласт-ном и в международном сообщениях

на все типы вагонов формирования АО «Пассажирские перевозки» на 10%; - перевозка пассажиров железно-дорожным транспортом на поезда формирования АО «Пригородные перевозки» на 10%».

№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 7GERÇEKLER, OLAYLAR, YORUMLAR - ФАКТЫ, СОБЫТИИ, КОММЕНТАРИИ

День геноцида азербайджанцев ежегодно отмечается на государствен-ном уровне, в память жертв массовых убийств и трагических событий, проис-ходивших в Азербайджане в XIX – XX веках, и служит для напоминания всем народам мира о мирном сосущество-вании и развитии будущего в рамках мира и согласия, а также привлекает внимание мирового сообщества к историческим фактам шовинизма и сепаратизма.

В этот день в Азербайджане и азер-байджанской диаспорой за рубежом проводятся публичные мероприятия, посвящённые памяти жертв мартовских событий 1918 года в Баку и Бакинской губернии.

Историческими фактами подтверж-даются репрессии, изгнания азер-байджанцев из родных мест, массовые жестокие убийства, зверские физи-ческие насилия над людьми, которые сопровождались захватом земель, раз-рушением сотен населенных пунктов и являются этапами умышленно прово-димой и в плановом порядке осущест-вляемой армянами политики геноцида азербайджанцев.

Идея создания “Великой Армении” не имела никаких преград, и для до-стижения этой бредовой цели были предприняты всевозможные действия со стороны армянских захватчиков, ко-торые осуществляли против азербайд-жанцев открытые широкомасштабные кровавые акции.

История массовых репрессий 1918-1920 гг.

В разделении территории Азер-байджана на северную и южную части судьбоносными явились два договора, заключенные в конце двух войн между Россией (1804-1813 гг.) и Ираном(18 26-1828 гг.). В результате принятия Гюлистанского договора 12 октября 1813 г. и Туркменчайского договора 10 февраля 1928 г. северная часть Азербайджана была завоевана Росси-ей, а южной частью правило Иранское государство.

Император Николай в 1828 году 21 марта своим указом образовал Армян-скую область на территориях Ире-ванского и Нахчыванского ханств. В городе Иреване проживало тогда 7331 азербайджанец и 2369 армян.

В XV пункте Туркменчайского до-говора указано о массовом переселе-нии армян из Ирана в Иреван, Карабах и Нахчыван, в земли, населенные азербайджанцами, которое привело к их выживанию из родины. История притязаний на азербайджанские земли знает немало кровавых страниц. Такой сценарий был разработан и после за-вершения войн с Турцией (1828-1829 гг. и 1877-1878 гг.).

После войны в 1829-1830 гг. в Нахчыван, Карабах и Иреван были переселены 40.000 иранских и 84б00 турецких армян. Вместе с тем война уничтожила сотни азербайджанских сёл, тысячи людей были убиты, остав-шихся настигла участь вынужденных переселенцев.

За рубежом армяне создают партии «Гнчак» (1887 г., Женева), «Дашканцутюн» (1890 г., Тифлис) и организацию «Союз армянских патри-отов» (1895 г., Нью-Йорк). Это было началом, подготовкой к воплощению в жизнь своих националистических идей относительно создания «Великой Армении», которая предусматривала захватить территории Турции, Грузии, Азербайджана.

1897 году в Иреванской губернии по результатам переписи населения численность азербайджанцев состав-ляла 313178 человек. В конце XIX века Иреванская губерния по числу прожи-вающих в ней азербайджанцев занима-ла на Кавказе 3-е место. В начале ХХ века демографическая картина стала катализатором трагедий в истории азербайджанского народа в 1905-1907 годах. В революционный 1905 год армяне проводили массовое выселение азербайджанцев в Баку, Шуше, Занга-зуре, Иреване, Нахчыване, Ордубаде, Эчмиадзине, Джаваншире и Газахе, было уничтожено 200 азербайджан-ских сёл в Иреване и Гянджа, 75 сёл в уездах Шуша, Джабраил, Зангезур. Со-бытия тех лет нашли отражение в кни-гах М.С.Ордубади «Кровавые годы», М.М.Навваба «Армяно-мусульманская война в 1905-1906 годах».

Статистика увеличения численности населения явно свидетельствует о на-ционалистических и шовинистических идеях армянских националистов в годы правления царской России.

Присмотримся внимательно к циф-рам статистики и очевидным фактам.

В 1916 году численность населения пяти уездов Иреванской губернии по сравнению 1831 годом увеличилась в 40 раз, т.е. с 14300 до 570000 человек, но в то же время увеличение числа азербайджанцев составило только 4,6 раза, т.е. 246600 чел.

Если 1886-1897 гг. население увеличилось на 40 тыс. человек, то в 1905-1916 гг. этот показатель составил 17 тыс., несмотря на то что в 1905 году население было больше на 61000 чело-век, чем в 1886 году. Целью армянских националистов было создание «Арме-нии без турок», т.е. азербайжанцев. В их планах было изгнание азербайд-жанцев и выселение их с исторических земель.

После мировой войны в России, Февральской и Октябрьской револю-ций 1917 года сложилась ситуация, где под знаменем большевизма стала возможной реализация армянами своих преступных планов.

С марта 1918 года под лозунгом борьбы с контрреволюционными эле-ментами Бакинская коммуна начала выполнять преступный план, главной целью которого было уничтожение

тысячи мирных азербайджанцев по всей Бакинской губернии.

Национальная принадлежность азербайджанцев стала поводом для уничтожения тысячи мирных азербайд-жанцев.

Армяне с особой жестокостью и цинизмом выжигали живых людей, их дома, мечети. В Баку были уничтожены и разрушены памятники национальной культуры, архитектурные сооружения, школы, больницы в Бакинском, Шема-хинском, Губинском уездах, в Караба-хе, Зангезуре, Нахчыване, Лянкаране и других районах Азербайджана.

Армянские националисты убили свыше 50 тысяч азербайджанцев, изгнали десятки тысяч человек из родных мест в марте-апреля 1918 года в Баку, Шамахе, Губе, на Мугане, в Лянкяране. Жестоко истреблено около 30000 азербайджанцев. В Баку раз-рушено 58 сёл, в Шамахинском уезде беспощадно убиты около 7000 человек, в том числе 1653 женщин и 965 детей. Стёрты с лица земли 122 мусульман-ских села в Губинском уезде, подвер-глись варварскому разрушению более 150 азербайджанских сёл в Нагорной части Карабаха, 115 сёл в Зангезур-ском уезде. С особым цинизмом рас-правлялись с населением независимо от пола и возраста. 211 азербайджан-ских сёл в Иреванской губернии были сожжены и разрушены.

В материалах печатных изданий того периода, свидетельских показани-ях пострадавших Иреванских азер-байджанцев имеются сведения о том, что в историческом городе азербайд-жанцев и вокруг него в короткий срок было разрушено 88 сёл, сожжено 1920 домов, убито 131970 человек (газета “Ашхадавар” ("Труженик" №231, 2 ноября 1919 года).

28 мая 1918 года образовалась Азербайджанская Демократическая Республика (АДР).

Председатель Совета Министров Ф.Хойский в письме министру ино-странных дел М.Г.Гаджинскому: “С армянами мы покончили все споры, они примут ультиматум и покончат с войной. Мы уступили им Иревань.”.

Территория Суверенной Республики Армении в 1918 году составила 17500 англ.кв. миль,

Население - 1.510.000 чел. Из них 795.000 армян, 575.000 мусульман, 140.000 других национальностей. Тем не менее дашнаки заявили свои пре-тензии на территории Ахалкалаки и Борчали, вошедшие в состав Грузии, и на Карабах, Нахичевань и Южную часть Елизаветпольской губернии, входивших в состав Азербайджана. Дашнаки пытались создать “Великую Армению” за счёт азербайджанских и грузинских земель, игнорируя обсуж-дения в международных организациях вопроса спорных территорий, уточне-ния межгосударственных границ.

Началась долгая кровопролит-ная война с Азербайджаном, война с Грузией, в которой население спор-ных районов сократилось на 10-30%. З.Коркодян в книге “Население Совет-ской Армении” 1831-1931 гг. приводит следующие данные: “После дашнаков к 1920 году в Советской Армении тюркское (азербайджанское) населе-ние составляло немногим более 10.000 человек. В 1922 году после возвраще-ния 60.000 беженцев азербайджанцы составляли здесь 72596 человек”.

Во время Тифлисской конференции представителей Закавказских респу-блик о совместной обороне перед угро-зой советизации в начале апреля 1920 года армяне отказались от сотрудниче-ства, аргументировав это тем ,что они никогда не ограничатся территорией Иреванской губернии.

Затем последовали активные действия в Зенгизуре, наступления на 22 марта на Шушу в день Новруза (Праздника весны), позже на Аскеран, Степанакерт. Это был заговор Еревана и Москвы против Азербайджана и азер-байджанцев, направленный на свер-жение национального правительства и установление советской власти.

Руководитель Советского Азер-байджана Н.Нариманов был вынужден уступить давлению Москвы, и 1 дека-бря 1920 года огласить Декларацию, согласно которой территории общей площадью 9800 кв. км, “Зангизурского и Нахичеванского уездов объявляются частью Советской Армении.”

30 марта 1918 года в Баку по прика-зу лидера местных дашнаков Степана Шаумяна началась резня мусульман-ского населения, в которой принима-ли участие гражданское армянское население Баку и вооруженные силы коммунистического Баксовета.

31 марта армянами было полно-стью уничтожено население кварта-лов Похлудере и Магомет-Али, были разгромлены и другие мусульманские кварталы. Шаумян рапортовал в Москву, описывая происходящее как гражданскую войну. Количество жертв при этом он уменьшил во много раз. Погибшие азербайджанцы были по-хоронены на Нагорном кладбище в му-сульманском квартале Чемберекенда.

По данным газеты “Ашхадавор” ("Труженник") №231, 2 ноября 1919 года в марте-апреле 1918 года в Баку, Шамахе, Губе, на Мугани, в Лянкя-ране армяне убили свыше 50 тысяч азербайджанцев, разграбили их дома, выгнали десятки тысяч человек из родных мест. Только в Баку около 30 тысяч азербайджанцев были убиты с особой беспощадностью,в Шамахин-ском уезде разрушено 58 сел, убиты около 7 тысяч человек, в том числе 1653 женщины и 965 детей. Варварски разрушены более 150 азербайджанских сел в нагорной части Карабаха, 115 сел в Зангезурском уезде, над населением, без различия пола и возраста, учинена жесточайшая расправа. Были разруше-ны, сожжены и разорены 211 азер-байджанских сел в Иреванской губер-нии, 92 – в Карсской области. В одном из многочисленных обращений иреван-

ских азербайджанцев указывается, что в этом историческом городе азербайд-жанцев и вокруг него в короткий срок было разрушено 88 сел, сожжено 1920 домов, убито 131970 человек.

Трагедия в Губинском уезде

В результате жестокости дашнак-ского бандита Хамазаспа в первые пять месяцев 1918 года в Губинском уезде были уничтожены более 10 тысяч человек. Во время дашнакско-большевистской резни в 1918 году в Губинском уезде было разрушено 162 села. Из них 35 до сих пор не вос-становлены. Геноцид азербайджанцев под предводительством армянского генерала Хамазапса в городе Губе был остановлен турецкими солдатами под руководством Нури паши, прибывшими на помощь в Азербайджан. В трехднев-ных битвах, проходивших в местности Ганлы дере, армяне были полностью уничтожены. 10 мая местное населе-ние с большой радостью встретило в Губе Нури пашу и его армию. Турецкие солдаты обезоружили оставшихся в Губе 96 армян и освободили 18 семей, находившихся у врага, на глазах у всех расстреляли 26 дашнаков, которые хотели обезглавить младенцев.

Геноцид в Губе был расследован в апреле-декабре 1918 года Чрезвы-чайной следственной комиссией при Азербайджанской Демократической Республике.

Дашнаки сожгли 26 мечетей в Губе, Кусаре и Хачмазе, тем самым оскорбив религиозные чувства мусульман. Срав-няв с землей священные религиозные места мусульман, дашнаки уничтожили тысячи уникальных книг, связанных с религией, историей и литературой Востока. Армяне сожгли медресе Абдуррахмана эфенди в центре Губы и бросили в огонь 1300 книг, хранивших-ся в этом медресе.

Азербайджанская Демократическая Республика объявила 31 марта 1919 и 1920 гг. траурным днем. Этим самым впервые в истории попытались дать политическую оценку процессу гено-цида против азербайджанцев. Однако падениие Азербайджанской Демокра-тической Республики не дало возмож-ности завершить эту работу.

Идея создания “Великой Армении” за счет азербайджанских и грузинских земель привела к долгой борьбе с про-литием крови и к тысячам жертв (по данным издания 3.Коркодян. “Населе-ние Советской Армении).

“После дашнаков к 1920 году в Со-ветской Армении тюркское (азербайд-жанское) население составляло не-многим больше 10 000 человек. В 1922 г. после возвращения 60 000 беженцев азербайджанцы составляли здесь 72 596 человек.” В 1918-1920 гг. во время массовых истреблений из 575 000 азер-байджанцев, живших на территории сегодняшней Армении, 565 000 было убито и выдворено с ее территории.

В итоге после грязной политической борьбы всякими методами, нарушая все нормы международного права, 1 декабря 1920 года была оглашена Декларация, согласно которой терри-тории Зангезур и ряда других земель Азербайджана объявили территорией Армянской ССР.

Депортация 1948-1953 годов

Одержимость националистическими идеями, в достижении шовинистиче-ских целей типа создания “Великой Армении” не давала покоя армянам как в Советской Армении, так и за рубежом армянской диаспоре.

В ходе Тегеранской конференции 1943 года армянская диаспора обрати-лась к министру иностранных дел СССР В.Молотову с просьбой о разрешении переселения в СССР армян, прожи-вающих в Иране. Положительный ответ Иосифа Сталина по вопросу о переселении стал основанием массо-вой депортации азербайджанцев из Армении в 1948-1953 годах. Эта идея, поддержанная И.Сталином, нашла реализацию в двух постановлениях Совета Министров СССР. Первое, от 23 декабря 1947 г., «О переселении из Армянской ССР колхозников и других азербайджанцев в Кура-Араксинскую низменность Азербайджанской ССР» постановляло в 1948-1950 годах добровольное переселение 100 000 азербайджанцев в низменные районы Азербайджана, не раскрывая причины, механизмы и реальные условия пере-селения.

Второе постановление «О меропри-ятиях по переселению колхозников и другого азербайджанского населения из Армянской ССР в Кура-Араксин-скую низменность Азербайджанской ССР», представленное как дополнение к первому, появилось 10 марта 1948 года, и в нем описывались технико-ор-ганизационные мероприятия процесса переселения.

Геноцид и массовые выселения азербайджанцев с территории уже Армянской ССР продолжались и в 1948-1952 годах. В общем, за 1948 -1952 годы было переселено более 100 000 человек.

Вопрос о присоединении Карабаха выдвигался руководством Армении в 1945 году, но не получил ожидаемо-го результата. После ВОВ 1941-1945 годов, в 1946 году из Болгарии, Сирии, Греции, Ливана, Ирана, Румынии было переселено 50 900 человек, а в 1947 году из Палестины, Сирии, Франции, США, Греции, Египта, Ирака и Ливана - 35 400 человек. И 1947 году секретарь ЦК КП Армении Г.Арутюнов, обраща-ясь в Москву с жалобой на трудности размещения переселяемых армян, предложил циничную идею переселе-ния азербайджанцев, проживающих в Армении, в хлопководческие районы Азербайджана, якобы для обеспечения производительности труда.

Переселение азербайд-жанцев из Армении не ставило целью ни размеще-ния зарубежных армян, ни развития хлопководчества в Азербайджане, а было эле-ментом реализации политики создания мононационального государства дашнаков.

Несмотря на дискримина-цию, многие азербайджанцы были вынуждены вернуть-ся на свою историческую родину, и при этом началась массовая кампания армянских наци-оналистов против азербайджанцев. Это вызвало новую волну армянского шовинизма – моральный террор против азербайджанцев.

* * *Права азербайджанцев грубо нару-

шались армянами, создавались пре-пятствия для получения образования на родном языке, осуществления своих законных прав.

1990-е годы ХХ столетия В начале 1988 года, в период назре-

вания Нагорно-Карабахского конфлик-та, сотни тысяч азербайджанцев были изгнаны со своих исторических земель. Процесс перестройки и гласности в Со-ветском Союзе, антиазербайджанское настроение армянских националисти- ческих движений дали новый толчок для новых способов территориального разделения и отторжения Карабаха от Азербайджана.

В этот период армянскими во-оруженными силами 20% территории Азербайджана были оккупированы, один миллион людей стали беженцами, свыше 10 000 азербайджанцев погиб-ли, были искалечены десятки тысяч людей, тысячи граждан стали шехида-ми и получили увечья.

Нельзя забыть и события в Гукарке, где было убито 70 человек, из них 21 женщина и 6 детей, в Варденисском районе, в котором было убито около 40 человек, и в других 11 городах – Ере-ване, Масисе, Калинино, Каджаране, Кафане, Кировакане, Горисе, Сисиа-не, Амасии, Алаверди около 250 000 азербайджанцев покинули свои родные места.

История 1905 -1920 годов опять по-вторилась: женщины и дети, пожилые люди через снежные хребты, замерзая, неся человеческие потери, искали спасения в Азербайджане.

Опять история 1948 -1953 годов по-вторилась: по указке центральных вла-стей Союза беженцы не были допуще-ны к размещению в Карабахе и нашли убежище в палаточных городках. По-сле изгнания 8 августа 1991 года жи-телей из последнего азербайджанского села Нюведи, которое было передано в состав Армении по решению Закфеде-рации 18 февраля 1929 года, Армения фактически превратилась в монона-циональную республику и дашнакская идея “Армения без азербайджанцев” нашла свою реализацию.

Трагедия Ходжалы

События в Ходжалы в 1992 году являются кровавой трагедией в со-временной истории азербайджанского народа. В ночь с 25 на 26 февраля армянские формирования вошли в го-род Ходжалы и сравняли его с землей. Армянские агрессоры вновь осуществи-ли геноцид азербайджанского народа, и ходжалинская трагедия стала про-должением многолетней войны. Были зверски убиты ни в чем неповинное мирное население, дети, женщины, старики. В кровавой бойне армянские сепаратисты с особой жестокостью расправлялись с азербайджанцами, применяя нечеловеческие пытки и об-рекая на муки и страдания население Ходжалы. Пощады не было никому, в общей бойне погибли сотни азер-байджанцев, тысячи людей получили ранения, и многие из них были обре-чены остаться инвалидами на остав-шуюся жизнь. Многие обстоятельства трагедии документально отражены, в том числе международными наблюда-телями – журналистами и правозащит-никами.

Этот акт геноцида, совершенный армянскими палачами, является истин-ным историческим фактом вандализма и злодеяния против азербайджанского народа, который принес азербайджан-скому народу страдания и бедствия. Геноцид азербайджанцев 1918 года наряду с кровавой трагедией в Баку в январе 1990 года и геноцидом в Ход-жалы в 1992 году по сегодняшний день в памяти народа Азербайджана.

8 мая 2008 года стартовала Между-народная информационная и агита-ционная кампания "Справедливость для Ходжалы" ("Justice for Khodjaly"). Более чем в 50 странах были прове-дены мероприятия в рамках кампании "Справедливость для Ходжалы". В ве-дущих странах мира была презентова-на песня, посвященная ходжалинской трагедии, в исполнении американского рэпера Тони Блэкмена и азербайджан-ской группы "Дейирман".

В 2010 году Парламентский союз ОИК, состоящий из представителей 51 страны, на совещании в Кампале (Уган-да) и совещании глав Министерств иностранных дел Организации Ислам-ской Конференции принял резолюции, признающие трагедию в Ходжалы пре-ступлением против человечества.

Современное мышление развитого цивилизованного общества XXI века отвергает любые акты вандализма, се-паратизма, национализма,терроризма. Геноцид азербайджанского народа со стороны армянских сепаратистов осуж-дается не только народом Азербайджа-на, но и на уровне мирового масштаба.

Парламентский союз Организации исламского сотрудничества (ПС ОИС) еще раз подтвердил свою поддержку

Международной кампании "Справедли-вость для Ходжалы".

По сообщению АзерТАдж, в штаб-квартире Молодежного форума ислам-ской конференции (МФИК) в Стамбуле, в индонезийском городе Палембанг за-вершилась VII сессия Парламентского союза стран-членов ОИС. Организация объединяет парламенты 51 страны-члена ОИС.

В сообщении генерального секре-таря МФ ОИС, посла Эльшада Искен-дерова, в принятую Конференцией ПС ОИС традиционную резолюцию "Агрессия Республики Армения против Азербайджанской Республики" вклю-чена формулировка, инициированная МФ ОИС. В параграфе, посвященном Ходжалинской трагедии, отмечается: "Конференция …призывает парла-менты стран-членов инициировать, начиная с 2012 г. (20-летия трагедии), соответствующим образом признание резни азербайджанского мирного на-селения, совершенного армянскими во-оруженными формированиями в городе Ходжалы (Азербайджанская Республи-ка) 26 февраля 1992 г. и носившей характер геноцида; требует призвать к ответу виновников Ходжалинской резни". Позиция ПС отражена также в итоговой декларации Конференции.

Это признание во многом является результатом самоотверженной дея-тельности Международной кампании "Справедливость для Ходжалы", про-водимой по инициативе генерального координатора по межкультурному диалогу МФИК Лейлой ханум Алиевой, реализуемой с 2009 года. Оценка, данная ПС ОИС Ходжалинской траге-дии, вытекает из требований соответ-ствующих резолюций о сотрудничестве между МФИК и этой структурой. Так, по инициативе руководителя делега-ции Милли Меджлиса Азербайджана, депутата Говхар Бахшалиевой по-сле дополнений, сделанных МФИК, в итоговом отчете конференции принято соответствующее решение, поручаю-щее Секретариату структуры держать в центре внимания реализацию резолю-ции, призывающей парламенты стран-членов оказывать поддержку кампании «Справедливость для Ходжалы» на на-циональном и международном уровне.

Комментируя значимость резолю-ции, Эльшад Искендеров, отметил: «В резолюции впервые в международных документах Ходжалинской трагедии дана важная и содержательная по-литико-юридическая оценка, которая приравнивает ее к акту геноцида. Учи-тывая, что ПС ОИС объединяет в своих рядах четверть парламентов всего мира, использование данного термина, имеющего важное политико-правовое содержание, знаменует новый этап в международном признании Ходжа-линской трагедии как составной части политики геноцида, осуществленной армянскими националистами против азербайджанского народа, и создает политические предпосылки для при-влечения виновников резни к правовой ответственности».

Международная информацион-ная кампания "Справедливость для Ходжалы" была инициирована в день оккупации Шуши Лейлой Алиевой, генеральным координатором по Меж-культурному диалогу МФИК.

Доведение истины о Ходжалинской трагедии и достижение политико-пра-вовой и моральной оценки трагедии со стороны мирового сообщества успешно реализуется более чем в 35 странах мира.

Итогом плодотворной работы стало признание парламентами Мексики и Пакистана, а также законодательных органов штатов США Техас и Нью-Джерси, которые приняли соответ-ствующие резолюции по этому поводу. Они признали Ходжалинскую трагедию актом геноцида по отношению к азер-байджанскому народу.

26 января 2012 года на зимней сес-сии ПАСЕ распространено письменное заявление, резко осуждающее Ходжа-линский геноцид. Документ подготови-ла член азербайджанской делегации в ПАСЕ Ганира Пашаева.

Заявление подписали депутаты разных стран, представленных в ПАСЕ. Документ был принят как письменное заявление и на заседании ассамблеи был представлен депутатам.

Ходжалинский геноцид является одной из самых чудовищных страниц как в истории Азербайджана, так и в истории человечества, говорится в за-явлении.

"26 февраля этого года исполняет-ся 20 лет устроенному вооруженными силами Армении при поддержке 366-го мотострелкового полка Советской Армии оккупации азербайджанского города Ходжалы и уничтожению его жителей по этическому принципу. В ходе Ходжалинского геноцида погибли 613 человек, включая 106 женщин, 63 ребенка, 70-летних стариков, около одной тысячи человек получили ране-ния, 8 семей уничтожены полностью, 130 детей потеряли одного родителя, 25 - обоих родителей. Были взяты в заложники 1275 гражданских лиц, о судьбе 150 из них до сих пор ничего не известно", – говорится в заявлении.

Армянские вооруженные силы полностью разрушили город Ходжалы.

Заявление призывает Совет Европы и другие международные организации дать правовую и политическую оценку этой трагедии.

C 1948 года геноцид признаётся в

ООН международным преступлением. В истории человечества были истреби-тельные войны, походы завоевателей, опустошительные нашествия. Резня азербайджанцев – это современный пример геноцида. Акт геноцида часто признаётся. Необходимо добиться запрещения геноцида и его предот-вращения посредством объединения усилий стран.

Ходжалинская резня стала самой крупной и самой жестокой бойней, конфликтом вокруг Нагорного Кара-баха согласно Human Rights Watch и по мнению Тома Де Ваала. Массовые убийства, жестокие расстрелы отча-сти явились преднамеренным актом устрашения.

История притязаний на азербайд-жанские земли знает немало кровавых страниц. Чингиз Мустафаев вместе с иностранными журналистами сделал эти съёмки противостояния с армяна-ми. Даже в ВОВ фашисты не позволяли себе того, что сотворили они в Ходжа-лы…

Изначально конфликт между Азербайджаном и Арменией возник в 1988 году ввиду территориальных претензий Армении к Азербайджану. 20 процентов территории Азербайджа-на, в частности Нагорный Карабах и 7 прилегающих к нему районов, нахо-дятся под оккупацией вооруженных сил Армении. В мае 1994 года стороны достигли режима прекращения огня и до сих пор под эгидой Минской группы ОБСЕ и при сопредседательстве Рос-сии, Франции и США ведутся пока еще безуспешные мирные переговоры.

Армения до сих пор не выполняет принятые Советом безопасности ООН четыре резолюции по освобождению оккупированного Нагорно-Карабах-ского региона и прилегающих к нему территорий.

В завершение привожу несколь-ко строк из обращения Президента Азербайджана Ильхама Алиева к азер-байджанскому народу по случаю 20-й годовщины Ходжалинского геноцида.

В течение последних двух столетий армянские националисты в целях реа-лизации своей мифической идеи о "ве-ликой Армении" за счет исторических азербайджанских земель неоднократно совершали в отношении нашего народа такие преступления против человеч-ности, как террор, массовое истребле-ние, депортация и этническая чистка. Но произошедший в конце ХХ века на глазах у всего мира Ходжалинский геноцид, отличавшийся жестокостью и беспощадностью, стал самой кровавой страницей этой агрессивной политики. Политико-правовая ответственность за это тяжкое преступление напрямую ложится на тогдашнее и нынешнее руководство Армении, сепаратистский режим Нагорного Карабаха.

Политико-пра-вовая оценка

Политическая оценка геноцида против азербайджанцев и продолжаю-щейся более века оккупации азербайд-жанских земель впервые отразилась в Постановлении о создании чрезвычай-ной следственной комиссии, и мартов-ские события 1918 года оказались в центре внимания после провозглаше-ния Азербайджанской Демократиче-ской Республики.

Комиссия расследовала мартовскую трагедию, изучив в первую очередь зверства армян в Шемахе, тяжкие пре-ступления, совершенные в Иреванской губернии. Была создана особая струк-тура при Министерстве иностранных дел с целью информирования мировой общественности о подлинном течении событий. Азербайджанская Демокра-тическая Республика отметила в 1919 и 1920 годах 31 марта как общенацио-нальный день скорби.

После распада Советского Союза независимая Азербайджанская Ре-спублика восприняла необходимость политической оценки событий геноци-да и доведения до логического конца решений, которые не удалось осуще-ствить Азербайджанской Демократиче-ской Республике. 26 марта 1998 года издан Указ Президента Азербайджана Гейдара Алиева, приуроченный к 80-й годовщине трагических событий марта 1918 года, который явился политиче-ской оценкой геноцида азербайджан-ского народа со стороны армянских националистов. Этот Указ на сегодняш-ний день является одним из главных документов, который укрепляет память о погибших азербайджанцах и для нынешнего поколения открывает ис-тинную картину исторических событий ХХ столетия. После обретения неза-висимости Республикой Азербайджан усилиями правительства, ученых и политиков и по памяти очевидцев историческая картина трагических событий геноцида против азербайд-жанского народа восстанавливается. Стало возможным показать истинные факты прожитых дней нашего великого народа без единой фальсификации и запретов.

По историческим материалам подготовил Гулу Кенгерли,собкор Азербайджанского

государственноготелеграфного агентства

(АзерТАдж) поЦентральной Азии и Казахстану.

Геноцид и депортация азербайджанцев

26 марта 1998 года Президент Республики Азербайджан Гейдар Алиев издал Указ, со-гласно которому 31 марта была учреждена памятная дата – День ге-ноцида азербайджанцев.

8 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 DİPLOMASİ – ДИПЛОМАТИЯ

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sek-reteri Düsen Kaseinov, Azerbaycan Devlet Baş-kanı İlham Aliyev tara-fından “Dostluk Nişanı” ile ödüllendirmiştir.

Ömrü boyunca Türk kültür ve sanat hayatına sayısız eser veren, yüzlerce öğrenci yetiştiren ve Türk kültürünün dünyadaki saygın temsilcilerinden biri olan TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov’un bu ödülü 65.Yaş gü-nünde alması ise bu ödülü daha da anlamlı hale getirmiştir. TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov kültürel faali-yetlerin medeniyetler arasında bir köprü görevi gördüğüne olan inancıyla, 65 yıllık yaşamı bo-yunca kültür ve sanat dünyasına büyük katkılarda bulunmuş usta bir sanatçıdır. Kaseinov, TÜRKSOY’daki gö-revinden önce 1987-1997 yılları arasında Kurmangazi Devlet Konservatuarı Rektörlüğü ve 2003-2004 yılları arasında Kaza-kistan Kültür Bakanlığı görevini yürütmüş bir sanat adamıdır. 2008 yılında TÜRKSOY’da Genel Sekreter olarak göreve başladığı andan itibaren bir çok önemli ve yeni kültürel etkinliğin gerçekleş-tirilmesine öncülük eden Kasei-nov, geçtiğimiz yıl Kazakistan’da gerçekleştirilen Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi 28.Dönem Toplantısı’nda tekrar TÜRKSOY Genel Sekreteri olarak seçilmiştir.

Kaseinov’un Genel Sekreter-liğinde faaliyetlerini sürdüren TÜRKSOY, son üç yıldır kültü-re ve sanata büyük hizmetleri geçmiş önemli şahsiyetler adına anma yılı ilan etmektedir. Bu çerçevede 2010 yılı Zeki Velidi Togan, 2011 yılı Abdullah Tukay, 2012 yılı ise Mirza Fathali Ahund-zade ve Nikolay Katanov yılı olarak ilan edilmiştir ve bir çok etkinlik bu büyük isimlere ithafen düzenlenmiştir.

Yine TÜRKSOY’un önerisiyle yürürlüğe alınan “Türk Dünyası Kültür Başkenti” uygulaması ise, Türk kültürünün tanıtımına katkı sağlamakta ve Türk dünyası şe-hirleri arasında güçlü bir kültürel işbirliği zemini oluşturmaktadır. 2012 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak Astana seçilmiş ve yılın açılışı geçtiğimiz şubat ayında görkemli bir gala konse-riyle, kültür bakanlarının katı-lımlarıyla gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama ile 2012 yılı boyunca Astana, Türk dünyası sanatçı-larının buluşma merkezi haline gelecektir.

TÜRKSOY’un Türk kültürünü dünyaya tanıtmak yönündeki amaçları doğrultusunda Genel Sekreter Düsen Kaseinov’un girişimleriyle Nevruz bayramı Avrupa ve ABD’de kutlanmış-tır. “Nevruz”, 2010 yılında ilk defa resmi olarak Paris’te UNESCO Merkez Binası’nda ve Strasburg’da, 2011 yılında ise, New York’ta Birleşmiş Milletler Merkez Binası’nda kutlanmış ve büyük yankı bulmuştur.

Bilindiği gibi 2011 yılında Türk devletlerinin (Azerbaycan, Kaza-kistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan) bağımsızlıkları-nın 20.Yıldönümü kutlanmıştır. Bu bağlamda TÜRKSOY’un pek çok etkinliği Türk devletlerinin bağımsızlıklarının 20.Yılına ithaf edilmiş ve TÜRKSOY dergileri de bu devletlerin özel sayıları olarak hazırlanmıştır. TÜRKSOY dergi-sinin 35. sayısı Azerbaycan Özel Sayısı olarak hazırlanmıştır.Bunlar, Kaseinov’un TÜRKSOY adına gerçekleştirdiği girişimler ile elde ettiği büyük başarılardan sadece bir kaçıdır....

TÜRKSOY’un bu büyük ba-şarılarında Türk dünyası kültür ve sanat insanlarının yanı sıra,

hayatını kültür ve sanata adamış olan bir sanat adamı olarak Ge-nel Sekreter Düsen Kaseinov’un payı çok büyüktür. Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in TÜRKSOY'un çalışmalarını kıymetlendirmesi ve Genel Sekreter Düsen Kaseinov’u ödüllendirmesi TÜRKSOY aile-sini ve tüm Türk dünyası kültür camiasını ziyadesiyle sevindirmiş ve gururlandırmıştır.

DEĞERLİ BİR HAZİNE

Azerbaycan Devlet Nişanı haberi kendisine iletildiğinde; “Savaşların değil, barışın ve ortak kültürün egemen olduğu bir 21.Yüzyıl hayaliyle çalışma-larımızı sürdürüyoruz” diyen Kaseinov, sözlerine şöyle devam etti; “Bir milletin farklı devletleri arasındaki, sağlam ve yakın ilişki-leri hatırlatacak olan bu nişanı, değerli bir hazine olarak ömrüm

boyunca saklayacağım. Bu nişan omuzlarıma, Türk halkları arasın-daki ilişkileri daha da geliştirme sorumluluğunu yüklemiştir. Bu sorumluluğu layıkı ile yerine ge-tirmek için tüm gücümle çalışma-ya devam edeceğim”.

TÜRKSOY ORTAK KÜLTÜRÜMÜZÜ VE TARİHİMİZİ

GELECEĞE TAŞIYOR Sayın Genel Sekreter, Ulusla-rarası Türk Kültürü Teşkilatı’nın çalışmalarından da bahsederek; “Türksoy’un kuruluşu ile birlik-te ilk olarak, Türk halklarının bir-birlerini daha yakından tanıması için çaba sarfettik. Bunu yapar-

ken aynı zamanda halkalarımızın kendilerine has renklerini, kimi zaman bir festival, kimi zaman bir sergi yada destek vermiş ol-duğumuz akademik çalışmalar ile tüm dünyaya ulaştırmaya çalıştık. Yapmış olduğumuz her çalışma, TURKSOY’a üye ülkelerimiz ve Türk dünyasının kültür ve sanat insanlarının vermiş olduğu katkı-lar ile katlanarak büyüdü, geniş coğrafyalara ulaştı” sözleriyle TÜRKSOY’un ortak kültürümüzü ve tarihimizi geleceğe taşıyan bir kurum haline dönüştüğünü dile getirdi.

AZERBAYCAN VE TÜRKSOY

TÜRKSOY, Türk toplumları-nın birbirini daha iyi tanıması, modern kültürel kazanımlarını paylaşmaları ve ortak manevi miraslarını dünyaya tanıtmaları için dünyanın farklı coğrafyaların-da kuruluşundan buyana bir çok

etkinlik gerçekleştirmiştir. Azerbaycan, TÜRKSOY’un ku-ruluşunda ve gelişiminde önemli role sahip ülkelerden biridir. TÜRKSOY’un ilk genel sekreteri Azerbaycan’ın eski Kültür Bakanı, Moskava Azerbaycan Büyükelçisi Polad Bülbüloğlu’dur.

Yıllar içinde TÜRKSOY’un çalış-maları ile Azerbaycan ortaklığın-da gerçekleştirilen etkinliklerin bazıları aşağıda bulunmaktadır.

• TÜRKSOY’un büyük pro-jelerinden biri olan “Köroğlu Operası” kardeşlik ve sevgi mesajları, tüm dünya ülkelerine taşınmıştır. Operanın kadrosu Bişkek Akademik Opera ve Balesi müzisyenleri, Türkiye, Kazakis-tan, Azerbaycan, Başkurdistan (R.F.) ve Tataristan (R.F.)’dan gelen 250 seçkin sanatçının katılımıyla oluşturulmuştur. Librettosunun M.S.Ordubadi ve G.İsmayilov tarafından yapıldığı orkestrayı Prof. Rauf Abdullayev yönetmiştir. Köroğlu Operası, 8-9 Eylül 2009 tarihinde Bişkek-Kırgızistan’da, 12 Eylül 2009 tarihinde Almatı-Kazakistan’da, 15 Eylül 2009 tarihinde Ankara-Türkiye’de, 18 Eylül 2009 tari-hinde Bakü-Azerbaycan’da ve 23 Temmuz 2010 tarihinde İstanbul-Türkiye’de “I.Uluslararası Opera Festivali”nin kapanışında sah-nelenmiştir. Ayrıca TÜRKSOY tarafından 2011 yılında “Altın

Çağın İncisi Köroğlu Albümü” Azerbaycan’ın müzik dehası Üzeyir Hacıbeyli’nin Doğumunun 125.Yıldönümüne ithafen yayın-lanmıştır. • Geçtiğimiz yıllarda, her sene geleneksel olarak ger-çekleştirilmekte olan TÜRKSOY Opera Günleri, Azerbaycanlı Ünlü

Besteci Üzeyir Hacıbeyli’nin Leyla Mecnun Operası’nın 100.Yılına ithaf olmuştur.

• Azerbaycan Sinemesının 110.Yılı kutlamaları kapsamında Antalya Müzesinde açılan fotoğ-raf sergisi açılmıştır.

• 2008 yılında Bakü Kafkas Üniversitesi ile TÜRKSOY arasın-da işbirliği antlaşması imzalan-mıştır.

• TÜRKSOY, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Azerbaycan Devlet Müzik Kültürü Müzesi tarafından 16-17 Aralık 2010 tarihlerinde Bakü’de Müze Merkezinde “Türk Dili Konuşan Halkların Musiki Aletleri” başlıklı uluslararası sem-pozyum düzenlenmiştir.

• 12 Nisan 2010’da Azerbay-can şairi Resul Rıza TÜRKSOY Genel Merkezi’nde anılmıştır.

• Azerbaycan’ın Bakü ve Şeki şehirlerinde “III.TÜRKSOY Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Semineri” gerçekleş-tirilmiştir.

• Türkiye-Azerbaycan diplo-matik ilişkilerinin 20.Yıldönümü etkinlikleri kapsamında “Azerbay-canlı Ressamlar Sergisi”, Ankaralı sanatseverlerle buluşturulmuştur.

• Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivalinde, Altın Portakal - TÜRKSOY işbirliği ile düzenlenen “Avrasya Sinemaları” bölümünde Azerbaycan konuk ülke olarak yer almıştır. • TÜRKSOY, Azerbaycan Kül-tür ve Turizm Bakanlığı ve UNİ-

MA (Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği) işbirliği ile Bakü’de “1. Bakü Uluslararası Kukla Festi-vali” gerçekleştirilmiştir.

• TÜRKSOY’un ilk Genel Sek-reteri, Azerbaycan’ın usta müzis-yeni eski kültür bakanı ve halen Moskova Büyükelçiliği görevini sürdüren Polad Bülbüloğlu’nun Dedekorkut Efsanesinden uyar-layarak bestelediği Aşk ve Ölüm Balesi 13-14 Ocak 2011 tarihle-rinde Ankara’da sahnelenmiştir.

• 24 Mayıs 2011 tarihinde ta-nınmış Azerbaycanlı ressam Eşref Heybetov’un 28 eserini içeren “Heybetov’un Fırçasından Türk Dünyası Resim Sergisi” TÜRK-SOY Genel Sekreterliği sergi salonunda sergilenmiştir.

• 17–28 Mayıs 2011 tarihle-rinde Antalya’da gerçekleştirilen 2. Devlet Tiyatroları Uluslararası Antalya Tiyatro Festivali kapsa-mında 18 Mayıs 2011 tarihinde TÜRKSOY üyesi ülkelerin Devlet Tiyatroları Yöneticileri toplantısı düzenlenmiştir. Toplantıda TÜRK-SOY Genel Sekreterliği bünyesin-de Üye Ülkeler Tiyatro Yönetici-lerinden oluşan TÜRKSOY üyesi ülkelerin Devlet Tiyatroları Yö-neticileri Kurulu oluşturulmuştur. Kurulun Başkanlığına Azerbaycan Devlet Akademik Milli Dram Tiyatrosu Müdürü İsrafil İSRAFİ-LOV oy birliğiyle seçilmiştir.

• 7-9 Nisan 2011 tarihleri arasında Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in ev sahip-liğinde, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de “Dünya Kültürlerarası Diyalog Forumu” düzenlenmiş-tir. Bu kapsamda 8 Nisan 2011 tarihinde düzenlenen törende, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov ve ISESCO Genel Di-rektörü Abdülaziz Osman Altwaij-ri, kurumlar arasındaki işbirliğinin geliştirilmesini öngören anlaşma imzalanmıştır.

• 2012 yılı, yarattığı eserlerle Türk kültür ve sanatına hizmet etmiş olan, ünlü Azerbaycan-lı oyun yazarı Mirza Fathali Ahundzade’nin doğumunun 200. yılı olması vesilesiyle, TÜRKSOY tarafından “Ahundzade yılı” ola-rak ilan edilmiş, 2012 yılı içerisin-de gerçekleşecek olan pek çok etkinlik planlanmıştır.

AZERBAYCAN DEVLET BAŞKANI ALİYEV’DEN TÜRKSOY GENEL SEKRETERİ KASEİNOV’A DEVLET NİŞANI

Davutoğlu: "Rus gelinler, Türk aile yapısına çok uygun, sayısı artsın istiyorum"

Moskova'ya resmi ziyaret için gelip yoğun bir diplomatik gündem-le uğraşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, dönüş yolunda siyaset dışı konulara değindi. Özel uçağıyla Moskovadan Ankara'ya uçarken Mill-yet yazarı Fikret Bila'yla sohbet eden Davutoğlu, “Rusya ile vizeyi 30 gün için kaldırmıştık. Şimdi bu süreyi 60 güne çıkarmayı planlıyoruz. Türk-Rus evliliklerinin sayısının artması önemli. Ben Rus gelinlerin sayısı artsın isti-yorum. Çünkü Rus gelinler, Türk aile yapısına çok uygun. Rus aile kültürü Türk aile kültürüne çok yakın, çok uyumlu" dedi. İşte Bila'nın yazısı:

"Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’yla Rusya Dışişleri Baka-nı Lavrov’un görüşmesinde sadece siyasi konuların değil Türk-Rus evlilikleriyle ilgili sosyal sorunların da gündeme geldiğini Moskova’da öğrenmiştik...

Rus Dışişleri Bakanı Lavrov, ayrılan bir Türk-Rus çiftin çocukla-rıyla ilgili sorunları da dile getirmiş ve bu tür sorunların çözümünde iki ülke ilgililerinin yardımcı olmasının önemi üzerinde durmuştu. Rusya’da yaşayan yaklaşık 30 bin Türk ve Türkiye’de giderek yaygınlaşan Rus gelin olgusu dikkate alındığında, bu konunun iki ülke açısından da önemli

bir sosyal alan oluşturduğu söylene-bilir.

“Rus gelinler iyidir”Dönüş yolunda Dışişleri Bakanı

Ahmet Davutoğlu’yla sohbet eder-ken bu konu da açıldı. Davutoğlu, Türk-Rus evliliklerinden övgüyle söz etti. Rus gelinlerin sayısının artmasını istediğini belirtti.

Dışişleri Bakanı, bu isteğini de şöyle gerekçelendirdi:

“Rus gelinler, Türk aile yapısına çok uygun. Rus aile kültürü ile Türk aile kültürüne çok yakın, çok uyumlu. Tabii az da olsa arada anlaşmazlıklar da çıkabiliyor, ama genellikle çok uyumlu aileler oluşuyor.”

“Eşimin hastaları”Davutoğlu, Rus gelinlerin Türk

aileleriyle uyumunu eşi Doktor Sare Davutoğlu’nun hastalarından da bildi-ğini belirterek, şöyle devam etti:

“Benim eşim kadın doğum dokto-ru. Onun hastalarından da biliyorum. Çok sayıda Rus gelin hastası var. Eşimin gözlemi de Rus gelinlerin Türk ailesi için çok uyumlu olduğu yönün-de.”

“Gürcan’ın örnek evliliği”Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Türk-

Rus evliliklerinin uyumunu vurgula-dıktan sonra “hatta” dedi, “Benim danışmanım Gürcan’ın eşi de Rus’tur. Çok güzel bir örnek, çok da mutlular.”

Davutoğlu, yıllardır birlikte çalıştığı Elçi Gürcan Balık’ı da sohbetimize da-vet etti, ama Gürcan Bey o arada da yine elinde notları, bakanlık işleriyle uğraştığı için sohbetimize katılamadı.

Dışişleri’nde devrimYabancı uyruklularla evlilik, eski-

den Dışişleri’nin sorunlarından biriydi. Diplomatların yabancılarla evlenme-leri yasaktı. Yabancılarla evlenmek isteyenlerin Dışişleri’nden ayrılmaları gerekiyordu.

Gürcan Bey’in evliliği Dışişleri’nde bir devrim sayıldı. Gürcan Balık, uzun uğraşlardan sonra Dışişleri’nden evlilik izni alabildi, böylece bir yasak daha tarihe karışmış oldu.

Balık, bu yasağı kaldırtmayı ba-şardı ama bunun için çok uğraşması gerekti.

“Ruslar sıcak denizlere indi”Soğuk Savaş döneminde Rusla-

rın en büyük arzusu sıcak denizlere inebilmekti. Bunu sağlamak için Sovyetler döneminde birçok girişimde bulunuldu. Bu konu her zaman Batı ile Sovyetler arasında temel rekabet alanlarından biriydi.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, artık Rusya açısından böyle bir sorun kal-madığını Lavrov’a esprili bir dille nasıl anlattığını şöyle özetledi:

“Şu anda Rusya’dan gelen turist sayısı 3 milyon 600 bin. Bir müddet sonra turist sayısının 10 milyonu bulmasını bekliyoruz. Hedefimiz bu. Lavrov’a, ‘Ne güzel sıcak denizlere barışçı yollardan indiniz, artık bunun için savaşmaya gerek yok, o kadar ordu beslemeye de gerek yokmuş’ dedim.”

Davutoğlu, Rusya ile 31,5 milyar dolar olan ticaret hacmini de 5 yıl içinde 100 milyar dolar düzeyine çıkarmayı hedeflediklerini vurguladı.

Rusya'nın yeni hedefi: SSCB coğrafyasında siyasi birlik yerine "gümrük birliği" kurmak

Bakan: Camide çıkan yangının sorumlusu Türk müteahhitler

Başkan Medvedev Moskova’da yapılan Eurasec (Avrasya Ekonomik Topluluğu) devlet başkanları zirvesinde eski Sovyet ülkelerini “Gümrük Birliğine” davet etti. Avrupa Birliği tarzı Avrasya Birliği kur-mayı hedefleyen Moskova, Belarus ve Kazakistan’la oluşturduğu Gümrük Birliği’ni genişletiyor.

Gümrük Birliği’nin avantajlarının çok açık olduğunu, üye olmayan ülkelerin bunun olumsuzluklarını yaşamaya başla-dığını ifade eden Rusya lideri, Kazakistan, Belarus, Kırgızistan ve Tacikistan’ın tam üye olduğu, Ermenistan, Moldova ve Ukrayna’nın da gözlemci olduğu örgütün yeniden yapılanması için çalışmaların yo-ğun bir şekilde sürdüğünü söyledi.

Rusya Devlet Başkanı zirve sonrası düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada 1 Ocak 2015’e kadar Eurasec ülkelerinin Avrasya Birliği’nin kurulması için kapsayıcı bir anlaşma imzalayacaklarını kaydetti.

Rusya Başbakanı Vladimir Putin Aralık ayında Kiev’den Gümrük Birliği’ne dahil olması için çağrıda bulunmuştu. Özellikle doğalgaz alımlarında önemli indirim taah-hüdünde bulunan Rusya, aksi durumda Avrupa fiyatlarının geçerli olacağı uyarısı

yapıyor. Putin’in “geçmişin siyasi fobilerin-den kurtulup geleceğe bakmalı” uyarısına karşın, Kiev ‘3+1’ formatında gümrük işbirliği öneriyor.

Medvedev’in Gümrük Birliği dezavataj-ları uyarısı ile ilgili değerlendirmede bulu-nan Ukrayna Başbakan birinci Yardımcısı Valeri Horoşkovski ise, komşu ülkelerde ticari kısıtlamaların yaşanması durumunda kendilerinin de diğer alternatif marketlere yönelebileceklerini vurguladı.

Rusya Devlet Başkanı Medvedev’in ev sahipliğinde toplanan zirveye Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahmon ve Belarus Cumhurbaş-kanı Aleksander Lukaşenko, Ukrayna Cum-hurbaşkanı Viktor Yanukoviç, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve Moldova Vekil Cumhurbaşkanı Marian Lupu katıldı.

Bu yılın Ocak ayında Kazakistan’ın en büyük camisi olan ve Kazakistan’da, özellikle Astana’da birçok inşaat işini yürüten Türk inşaat firması tarafından inşaa edilen Hazret Sultan Camisi’nde bir yangın çıkmış ve bir kişi de hayatını kaybetmişti. Biz de bu yangın haberini 29 Ocak 2012’de duyurmuştuk. (http://turkkazak.com/site/?p=20540) Ka-zak basınında olay ile ilgili yeni ayrıntılar yayınlandı ve Türk müteahhitlerin yangının sorumlusu olduğu iddia edildi.

Bu iddiayı bizzat Kazakistan Acil Durumlar Bakanı Vladimir Bojko dile getirdi. Olay ile ilgili bilgi veren Kazakistan Acil Durumlar Bakanı Vladimir Bojko, Astana’da inşa edi-len ve iki adet 91-metre yüksekliğindeki minareleri olan Hazret Sultan Camisi’nde yangının sebebi Türk müteahhitlerin sorumsuzluluğundan kaynaklanıyor. Olay üzerine Ulusal Mimar Ajansı tarafından incelemeler başlatıldı. İnceleme süreci tamamlandığında Türk müteahhitlere davalar açılacak ve cezalar kesilecek.

Camide meydana gelen yangında bir kişinin ölmesi üzerine de davanın açıldığı biliniyor, dedi.

Cami inşaatının yüklenici firmasının kim olduğu ile ilgili kesin bilgi basında verilmemekte; fakat Hürriyet Gazetesi’nde 29.11.2011’de yayınlanan A.A.’ya dayandırılan habere göre (http://www.hurriyet.com.tr/gundem/19338920.asp?mnID=19338920) caminin ana yüklenicisinin Sembol İnşaat olduğu be-lirtilmekte.

№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 9

Başlığı görünce "Türkçenin büyük şairi İstanbul'a hiç geldi mi ki?" diyebilirsiniz.

Haklısınız, Ali Şir Nevâî dün-ya gözüyle İstanbul'u hiç gör-medi, ancak manen İstanbul'a iki büyük sefer düzenledi. İlkinde hedef sadece İstanbul değildi; o, Türkçenin konuşul-duğu bütün memleketlere fetih sancağını dikti ve yüzyıllarca Türkçenin Hakanlığını yaptı. Nevâî, şiir ordularını Çin'den Balkanlara kadar geniş bir coğ-rafyaya gönderirken İstanbul'a özel bir ordu hazırlamayı ihmal etmedi ve seçilmiş otuz üç "ga-zel askeri"ni bizzat gönderdi. Bu gazel askerlerine geçmeden önce Nevâî'yi yetiştiren orta-ma ve Türk dünyası açısından önemine değinelim. Nevâî'nin yaşadığı kent olan Herat o za-manlar dünyanın gözbebeğiydi; Mekke-Medine-Kufe-Basra-Şam-Bağdat-Tebriz ve Şiraz'dan sonra Timuroğulları dönemin-de iki yeni İslam medeniyet merkezi doğmuştu: Mavera-ünnehrin başkenti Semerkant ile Horasan'ın başkenti Herat. Semerkant Uluğ Bey sayesinde 15.Yüzyılın ilk yarısında ilim merkezi haline gelirken; Herat Doğu'nun yeni kültür limanı olmuş ve Türk dilinin büyük şairi Nevâî, Fars edebiyatının en büyük şairi ve Nakşibendi tarikatının büyük mürşidi Mol-la Cami, İslam medeniyetinin yetiştirmiş olduğu en büyük nakkaş Bihzat ve Türk müzi-ğinin en büyük ismi Meragalı Abdülkadir gibi yüzlerce âlim, mutasavvıf ve sanatçı bu limana demir atmıştı. Heri-rud ırma-ğının dokuz kanalıyla sulanan Herat yüzlerce han, hamam, konak, medrese, hankâhıyla ve ırmağın iki yakasını süsleyen bahçe, yalı ve saraylarıyla döne-minin en mamur ve müreffeh medeniyet merkeziydi. Şehri ziyarete gelen seyyahlar, şair, yazarlar ve tarihçiler Herat'ın muhteşem konak ve bahçele-rini, abidevi eserlerini ve bu eserlerdeki renk cümbüşünü, tekkelerdeki gönül sohbetlerini, medreselerde verilen dersleri,

Baykara meclislerini ve icra edilen musikiyi, şiirleri ve tertip edilen eğlenceleri anlatmakla bitiremiyorlardı. Mesela büyük tarihçi Handemir gök kümbet-lerin arz ettiği acayip manza-rayı şöyle tasvir eder: "Bir altın tuğla gibi görünen güneş şehrin altınlı tuğlalardan yapılan bu binalarının kubbelerine sabah-leyin aksettiğinde kızıllaşırken firuze renkli semanın aksiyle ise lacivert duvarlar göverir." Hatta tarihin bu eşsiz zaman diliminde oluşan tarza Herat Ekolu veya Mektebi denmişti. Bu yüzden sanat eleştirmenleri ağız birliği etmişçesine tarihin hiçbir diliminde sanatın hemen her dalında bu kadar büyük sanatçının yetiştiği ve önemli eserlerin ortaya konduğu ikinci bir devirden söz edilemez, der-ken Hindistan'ın fatihi Babür "Herhangi bir hüner olsun da ustası Herat'ta olmasın" di-yordu. İşte Nevâî bu mektebin hem önde gelen muallimi, hem hamisi hem de en büyük sanatkârlarındandı. Nevâî bir taraftan şehirde inşa ettirdiği her birerleri sanat eseri olan üç yüz yetmiş adet han, hamam, hankâh ve medresesiyle, bir ta-raftan nakkaş Bihzad gibi hima-yesinde yetişen genç sanatkâr ve âlimlerle, bir taraftan da yüz yirmi bin beyti aşkın divan ve mesnevisiyle Türk kültür ve edebiyat tarihinin eşine rastla-yamayacağı müstesna bir şah-siyetti. O, bu haliyle adeta Türk şiir dilinin Hızır makamına yükselmiş sırlı bir şairidir.

Kültüre ruh üflemek Aslında Nevâî'yi Nevâî ya-pan asıl başarı, can çekişmekte olan Türk kültürüne ve diline ruh üflemesidir, o Türkçenin 15. yüzyıldaki âb-ı hayatıdır. Kendi ifadesiyle "şuur sinnine kadem bastığında" kendini Türkçeye ve Türk şiir dilinin varoluş mücadelesine adamıştır. Türkçenin İslam medeniyetinin diğer dilleri karşısında erimeye ve yok olmaya yüz tuttuğu bir dönemde o, eserleriyle dilinin ve milletinin isyan çığlığı olmuş ve Türk gençlerini uyandırmayı

başarmıştır. O, dilini kaybeden bir milletin her şeyini kaybede-ceğini gören ve dili için feryat eden ilk Türkçecidir. Naçizane kanaatime göre Türk dünyasının tarihte iki bü-yük fatihi vardır ve ikisi de aynı dönemde yaşamıştır. Birincisi İstanbul'un fatihi Sultan İkinci Mehmet, ikincisi Türkçenin fatihi Ali Şir Nevâî'dir. Fatih, Türkçenin büyük fatihi Nevâî'yi ona nazire yazacak kadar da yakından tanıyordu. Nevâî'yi sadece Fatih değil, şiirle ve Türkçeyle az çok ilgisi olan her Türk aydını tanıyordu. Bunun en açık delili Hüseyin Baykara, Şeybani Han, Ubeydullah Han, Babür Han, II. Bayezid, Kanuni ve Yavuz gibi on kadar büyük Türk hakanının ona nazireler yazmasıdır. Bu hükümdarlar adeta Türk dilinin ve şiirinin bu büyük şairine saygı duruşuna geçmiş ve onun şiir dilindeki hükümdarlığını kabul etmiş gö-rünüyordu. Sadece hükümdar-lar değil, Molla Cami, Ahmed Paşa ve Mahmut Paşa, Fuzuli, Nedim ve Şeyh Galip gibi şiir sultanları da ona biat etmiş ve onun büyüklüğünü teslim et-mişlerdi. Otuz gazel askerine döne-cek olursak Timuroğulları hükümdarı Hüseyin Baykara, II.Bayezid'le yani Osmanlılarla iyi ilişkiler içindeydi; iki devlet karşılıklı elçiler gönderiyor ve düşmanlara karşı birlikte ha-reket ediyordu. Günün birinde Herat sarayından yola çıkan elçiler yanlarındaki hediye sandığıyla beraber İstanbul sarayına geldiler ve emaneti devrin hükümdarına arz ettiler. II.Bayezid Herat'tan gelen hedi-ye sandığını açınca çok şaşırdı; çünkü bir hükümdardan başka bir hükümdara böylesi bir hediye daha önce hiç gönderil-memişti. Sandığın içinde otuz gazelle birlikte bir de not vardı. Notta Osmanlı topraklarında bu otuz üç gazele cevap verebi-lecek kabiliyette bir şairin olup olmadığı soruluyordu. Bu nasıl bir soruydu, eski şiir dilinde bunun anlamı neydi? Baykara ülkesinin büyük şairi Nevâî'den o kadar emindi ki bu hediyeyle hem "Benim ülkemde Türk şiir dilinin ulaştığı seviyeyi görün" diyor hem de "Ülkemin şiir sultanına cevap yazabilecek şa-iriniz var mı?" diyerek Osmanlı şairlerine meydan okuyordu. Nihayet II. Bayezid şairleri top-ladı ve kimin cevap verebileceği konusunu görüştü. Sonunda bu görevin Osmanlı şairlerinin sul-tanı Ahmed Paşa'ya verilmesi kararlaştırıldı. Tarihte eşi ben-zeri olmayan bu büyük hadisey-le Nevâî'nin gazelleri ve ham-sesi Orta Asya ve Hindistan'da olduğu gibi Osmanlı toprakla-rında da örnek alındı. Ve yine tarihte eşi benzeri görülmemiş biçimde tam 270 civarında ga-zeline nazire yazıldı. Ali Şir Nevâî'nin İstanbul'a ikinci büyük seferi ise ilkinden tam 520 yıl sonra 26 Şubat 2012 tarihinde gerçekleşti. Fatih Üniversitesi'nde Cumhurbaş-kanı Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa İsen, Türk Dünyası Belediyeler Birliği Başkanı Nihat Zeybekci, Özbekistan Başkonsolosu Abrar Gulyamov ve Diyalog Avrasya Platformu Eşbaşkanı Harun Tokak'ın da katılımıyla gerçekleşen tarihi sempozyuma Özbekistan, Kır-gızistan, Rusya Federasyonu,

Afganistan, Azerbaycan, Pakis-tan, İran, Tacikistan, Almanya ve Çin'den kırk civarında akademisyen ve aydın Nevâî'yi anlamak ve anlatmak için geldi. Özellikle de Özbekistan'dan yirmi akademisyenin katılması çok anlamlıydı. Bu sempozyu-mun hem bilimin hem de dost-lukların gelişmesi adına birçok güzel neticeleri olsa da iki konuya özellikle dikkat çekmek istiyorum. Nevâî, yaşadığı dönemden itibaren eserleriyle, fikirleriyle, kahramanlığıyla, fedakârlığıyla, ihtilafları anında çözmesiyle Türk dünyasının her zaman yanında bulunmuş ve fikirlerin-den medet umulmuş bir aksa-kaldır. Herat'ta Hüseyin Bayka-ra ile oğulları ve torunları, diğer Türk hakanları, devlet adamları arasında anlaşmazlık söz konu-su olduğunda, devlet adamları ile halk birbirine düştüğünde, ilim adamlarıyla talebeler arasında bilimsel bir problem yaşandığında ya da şairler arasında poetik bir tartışma çıktığında hemen onun kapısı çalınır ve adaletine güvenilen bir insan olarak ondan yardım istenirdi. O, 15. yüzyılda tüm Türk dünyasını eserleriyle ve söylemleriyle birleştirmeyi başararak hiç şüphesiz birlik ve bütünlüğümüzün en güçlü mayalarından omuştur. Hatta belki de Timuroğulları ve Herat; Nevâî sayesinde ömrüne ömür kattı, zaten Nevâî'den sonra ne Herat ne de Timuro-ğulları fazla yaşayamadı ve ta-rih sahnesinden silindi. - Male-sef Herat gibi Hüseyin Baykara ve Nevâî'nin Herat'taki mezar-larının hali de içler acısıdır. An-cak bu sempozyumun önemli bir neticesi olarak resim sergisi-ni gezen Cumhurbaşkanı Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa İsen ve TDBB Başkanı Sayın Nihat Zeybekci Beyefendiler konuy-la ilgileneceklerini ve Ali Şir Nevâî ve Hüseyin Baykara'ya yakışır birer türbe için ellerin-den geleni yapacaklarını beyan etmiştir. İşte tam da bu yüzden devrin hükümdarı benim hük-mettiğim ülkede Nevâî gibi biri yaşadığı ve benim arkadaşım, kan kardeşim olduğu için bah-tiyarım, diyebilmiştir. Türk dünyasının aksakallara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu şu günlerde birliğimizin en büyük teminatı olan Nevâî'nin düşünce ve fi-kirlerine de her zamankinden çok daha fazla ihtiyaç duymak-tayız. Bu sempozyum sayesinde Nevâî'nin hiçbir zaman eskime-yen ve her an canlı kalan, yüz-yıllardır müracaat ettiğimiz ve birliğimizin ve beraberliğimizin korunmasındaki en güçlü te-minatımız olan yüce fikirlerini tekrar hatırlama şansını da elde ettik. Bildiğiniz gibi 15. yüzyı-lın başında Osmanoğulları ile Timuroğulları arasına bir fitne tohumu atılmış ve kardeşkanı dökülmüştü. Ancak yüzyılın sonuna doğru Nevâî ve diğer Türk büyüklerinin önderliğin-deki dönemde yaralar sarılmış; dostluk ve kardeşlik eskisinden daha güçlü hale getirilmişti. Bu kardeşlik öyle güçlü tesis edil-mişti ki tam 500 yıl boyunca hiç bozulamadı.

Doç. Dr. Yusuf Çetindağ Fatih Üniversitesi Çağdaş Türk

Lehçeleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı.

DOSTLUK KÖPRÜSÜ - МОСТ ДРУЖБЫ

Ali Şir Nevâî'nin İstanbul seferi

В Ташкентском институте инженеров железнодорож-ного транспорта (ТашИИТ) прошел литературно-ху-дожественный вечер, по-священный великим поэтам Средневековья – Низами Гянджеви и Алишеру Навои. Вечер был подготовлен совместными усилиями посольства Азербайджана в Узбекистане и Мирабад-ского академического лицея при ТашИИТ. В меропри-ятии приняли участие со-трудники посольства, пред-седатель Совета обществ дружбы Узбекистана с зарубежными странами академик Саидахрор Гуля-мов, сотрудники Общества азербайджано-узбекской дружбы, деятели культуры, преподаватели и студенты института и лицея. В фойе института была представлена экспозиция фотоматериалов, отражаю-щая достижения, историю, природу и искусство Азер-байджана, а также выставка книг Низами Гянджеви и Алишера Навои на азер-байджанском и узбекском языках. Открывая вечер, прорек-тор ТашИИТ Батыр Закиров

отметил необходимость таких мероприятий для зна-комства узбекских студен-тов и школьников с культу-рой и историей братского Азербайджана. Временный поверенный в делах Азербайджана в Узбе-кистане Акиф Алиев расска-зал о роли и месте поэтов Низами и Навои в мировой поэзии, о мероприятиях, осуществляемых в наших республиках для изучения и пропаганды творчества этих двух гениев. Второй секретарь по-сольства Сабухи Ахмедов в своем выступлении расска-зал об исторических связях азербайджанского и узбек-ского народов. Один из победителей конкурса “Что я знаю об Азербайджане” - студентка Мирабадского лицея Екате-рина Юдина - представила презентацию “Азербайджан – лето 2010 года”, состав-ленную из ее собственных фотографий, снятых во время пребывания в Азер-байджане. Были продемонстрирова-ны кадры из кинофильма “Низами” (1982 г.), в глав-ной роли которого снялся

незабвенный певец и ком-позитор Муслим Магомаев. Студенты лицея испол-нили литературные ком-позиции из произведений

Низами и Навои на азер-байджанском, узбекском и английском языках.

Trend.

В Ташкенте прошел вечер, посвященный Низами Гянджеви и

Алишеру Навои

Rusya’da yaz sezonu için uluslararası destinasyonlar

Moskova’da tartıya çıkmaya başladı. “Intourmarket 2012” turizm fuarı, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın da katılımıyla cumartesi günü start verdi. Geçen yıl 3,5 milyon-dan fazla turisti Rusya’dan Türkiye’ye geldiğini hatırlatan Günay, “2012’de 4 milyon, 2015’de 5 milyon hedefimiz var” dedi. Bu arada Günay, Putin ile telefonla görüştüğünü ve Erdoğan'a selamını aldığını söyledi.

Crocus City’de açılan sezonun ilk büyük turizm fuarında Türk standı yine en geniş alanı kapladı. Bakan Gü-nay önce Türk standının açılışını yaptı, halk oyunları gösterisini izledi, fuar katılımcısı şirketleri ziyaret edip başarıl diledi.

Daha sonra fuarın resmi açılış töreni yapıldı. Rusya Spor, Turizm ve Gençlik Bakanı Vitali Mutko açılışa bizzat katılıp konuşma yaparak, Rus hükümetinin Crocus City’deki fuara desteğini belli etti. Mutko, “40 milyona yakın vatadaşımız turizm hareketinin içinde. Yurtıdışına giden vatandaşları-mız kadar içeride de turizmi geliştir-memiz lazım” dedi.

Bakan Ertuğrul Günay, tören sonrası gazetecilerle sohbet ederken,

Rusya’dan Türkiye’ye gelen turist sayısı-nın 2011’de yüzde 11 arttığını vurgula-dı. Yaşanan bazı sorunları görmezden gelmediklerini ve çözüm için üstüne gittiklerini hatırlatan Günay, “Olaylar bazı çevreler tarafından istismar edil-mek, Türkiye aleyhinde kullanılmak istendi ama biz turizmin barış olduğu-nu, böyle şeylere tenezzül edilmemesi gerektiğini her seferinde vurguladık. Başkalarını sıkıntıları üzerinden tu-rizm politikası olmaz” dedi.

Günay, bir soru üzerine Rus hü-kümetinin turizm sigortası bedellerini yükseltmek kararını kendilerinin de uygulamayı düşündüklerini söyledi.

Bakan Günay, Rusya’dan bu yıl için 4 milyon, 2015 içinse 5 milyon tu-rist beklediklerini vurguladı.

Moskova Crocus City fuar merke-zinde düzenlenen “Intourmarket 2012” adlı fuarda Türk stantlarını gezen ba-kan, Tur operatörleri sektörün sorun-larının ele alındığı bir toplantı gerçek-leştirdi. Fuarda basın mensupları ile bir araya gelen Günay, Rus lider Putin’le telefonla görüştüğünü söyledi.

Günay, “Rusya Spor ve Turizm Bakanı Vitali Mutko ile görüşürken, Rus lider Putin o sırada kendisini aradı. Mutko, Putin’e benimle görüştü-ğümü söyledi. Sonra Putin benimle de görüşmek isteyince Rus meslektaşım Mutko telefonu bana verdi. Putin bana hoşgeldin diyerek çalışmalarımızda ba-şarılar diledi. Ayrıca benim Başbakan Erdoğan’a selamlarını ve içten dilek-lerini iletmemi de rica etti” şeklinde konuştu.

Günay turizm hareketinin tek taraflı olmaması gerektiğini vurgular-ken de, “Ben Rus meslektaşlarıma da söylüyorum. Vizelerin kalktığı ortam-da eğer Rusya dışarıda tanıtımını daha fazla yaparsa Türkiye’den Rusya’ya yüz binlerce turist gelebilir”dedi.

Bir gazeteci Günay’a, Türkiye’nin tek taraflı bir jestle geçen yıl sonuna kadar Rusya vatandaşlarına iki aya ka-dar vizesiz kalma imkanı sağladığını, yeni yılla birlikte bu uygulamaya geri dönülüp dönülmeyeceğini sordu. Gü-nay bu konuda hükümette çalışmaların sürdüğünü, Rus turistlerin aleyhine durum yaratacak bir adım atmayacak-larını söyleyip “umut” verdi.

Moskova Crocus Expo fuar mer-kezinde 2 numaralı pavilyonda 9-10 ve 11 numaralı salonlarda Türkiye’nin ve Türk şirketlerinin standtları yer alıyor. Fuar alanına metro ile ulaşmak müm-kün. Bu arada fuar alanında park yeri bulmak zor olmasına rağmen, yeraltı park alanını genelde boş oluyor. Bu park yeri de ücretsiz. “Intourmarket 2012” adı verlen fuar 20 Martta sona erdi.

Sektörün en eski fuar organizas-yonu olan MITT (Moskova Uluslarara-sı Turizm Fuarı) ise her zaman olduğu gibi yine Expocenter fuar alanında 21 Mart’ta başldı ve 24 Mart’a kadar devam etti. 19’uncu kez düzenlenen fu-arda Türkiye yine yaygın bir katılımla yer alacak.

Bakan Günay fuarı açtı, çıtayı yükseğe koydu: "Hedef Rusya'dan

4 milyon turist"

Новый сезон для представителей ту-рецкого туризма в России начался 17

марта в субботу с церемонии открытия вы-ставки, на которой присутствовал и министр культуры и туризма Турции Эртугрул Гюнай.

Посетив турецкие стенды выставки «Ин-турмаркет 2012», проводимой в Москве в выставочном центре «Крокус Сити», Гюнай провел совещание по вопросу проблем в от-расли туроператоров. Встретившись с пред-ставителями прессы, Гюнай сообщил, что провел телефонные переговоры с российским лидером В.Путиным.

«Во время встречи с министром спорта и туризма России Виталием Мутко ему позво-нил Путин. Мутко сообщил ему, что сейчас проводит со мной переговоры, после чего Путин захотел со мной переговорить, и мой российский коллега протянул мне телефон. Путин поприветствовал меня и пожелал успе-хов в наших делах. А также попросил меня передать привет премьер министру Эрдога-ну», - рассказал турецкий министр.

Наряду с министром Гюнаем и его россий-ским коллегой Мутко на выставке также при-сутствовали советник по культуре и туризму Озгюр Озаслан, председатель Федерального агентства по туризму (Ростуризм) Александр Радков, генеральный секретарь Всемирной туристической организации (UNWTO) Талеп Рифаи, представители посольства Турецкой Републики в Москве Маслахатгюзары Джерен Язган Йетиз, советник по культуре и туризму Джелал Кылыч, а также представители других организаций. В своей приветственной речи министр Мутко сообщил, что в России под-готовлена правительственная программа по развитию туризма. Он рассказал также, что

в стране начались специальные работы по оснащению каждого региона России туристи-ческой инфраструктурой.

Вслед за церемонией открытия министр Мутко провел двусторонние переговоры со своим турецким коллегой Гюнаем. Затем ми-нистрам показали народные танцы в испол-нении турецких артистов.

Гюнай послушал турецкую флейту нейНа выставке Гюнай познакомился с дея-

тельностью общественной организации «Ту-рецко-русский культурный центр», которая осуществляет свою деятельность в России. В прошлом году Гюнай провел открытие куль-турного центра, деятельностью которого он остался доволен. В этом году ему подарили табличку с каллиграфической надписью «Эртугрул Гюнай». Студентка университета, принимающая участие в деятельности куль-турного центра, исполнила композицию на турецкой флейте. Взяв в руки ней, Гюнай сказал, что, кроме издания звука, ему вряд ли удастся на ней сыграть.

Подписан совместный план действийВ рамках визита между Министерством

культуры и туризма Турции и Ростуризмом был подписан Совместный план действий. С турецкой стороны договор подписал совет-ник министерства Озаслан, с российской сто-роны – председатель Ростуризма Радков. На подписании документа присутствовали также министр Гюнай, советник министерства Озас-лан, заместитель министра по спорту и туриз-му Надежда Назина.

«Данный договор предусматривает повы-шение сотрудничества между двумя страна-ми. Российский рынок очень важен для нас. На сегодняшний день Турция находится в

числе десяти передовых стран мира по туриз-му. В этом есть большой вклад и российских туристов. Мы также хотим, чтобы россий-ский народ с богатой культурой открыл для себя не только прибрежный, но и религиоз-ный туризм. В Турции россиян ждут очень важные культурные и исторические памят-ники. Поэтому в своей работе на российском рынке мы сделаем упор на представление и других туристических возможностей Тур-ции», - заявил Гюнай.

После подписания договора заместитель министра Назина также сообщила, что «на-стоящее соглашение позволит российским туристам чувствовать себя в Турции как дома. При возникновении чрезвычайных си-туаций у них впредь не возникнет проблем с оказанием помощи». Председатель Ростуриз-ма Радков отметил, что этот документ имеет важное значение в части повышения уровня безопасности российских туристов.

Мы не довольны тем, что проблемы на Ближнем Востоке отражаются на туризме в Турции

В ответ на вопрос корреспондента «Риа Новости»: «В связи с событиями на Ближнем Востоке российские туристы могут поехать в Турцию? Готовы ли вы к такому наплыву?» Гюнай ответил: «В свете переживаемых со-бытий туристы направились не только в Турцию, но и в Италию и Грецию. У нас есть возможность принять большее количество туристов. Для этого у нас существует соот-ветствующая инфраструктура. Однако мы не радуемся тому, что в результате этих по-литических событий наша прибыль в секторе туризма увеличится. Наоборот, мы этим огор-

чены. Мы проводим работу и организуем пе-реговоры по оказанию необходимой помощи для восстановления отрасли туризма наших соседей. Туризм – это посол мира».

В своей речи председатель Ростуризма Радков сообщил, что благодаря новому до-говору о сотрудничестве ожидается большее количество туристов из Турции. «Из восьми миллионов турецких туристов, посещающих страны мира, в Россию приезжают лишь 400 тысяч. Мы выступаем за увеличение этого показателя. Уверены, что данный договор внесет важный вклад для осуществления это-го. Мы ждем турецких инвесторов из отрасли туризма», - добавил он.

Цель на 2012 год – 4 миллиона российских туристов.

В 2011 году Россия побила рекорд числом туристов в 3,5 миллиона человек. Работа по привлечению еще большего числа отдыха-ющих увеличилась. В 2012 году Турция на-целена на 4 миллиона российских туристов, а в ближайшие 2-3 года – на 5 миллионов человек. Данная отрасль экономики, получив-шая серьезное развитие после двусторонней отмены виз, продолжает работы по увеличе-нию безопасности, качества предоставляемых услуг, а также по развитию альтернативных направлений туризма.

Выставка «Интурмаркет 2012» прошла в выставочном зале «Крокус Сити» до 20 марта. «Московская международная выставка ту-ризма» - вторая выставка по данной отрасли - открылась 21 марта в Экспоцентре. Органи-зуемая в 19-й раз выставка закрылась 24 мар-та. Выставку посетило большое количество турецких участников.

Министр Гюнай открыл в Москве туристический сезон

10 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 YAŞAM TARZI - ОБРАЗ ЖИЗНИ

Türkiye sigaradan ölümde dünya birincisi oldu

FORBES Türkiye’nin bu yıl yedincisini hazırladığı “En Zengin 100 Türk” araş-tırmasının sonuçları Çalık grubu iştirakcilerinden Ak-tif Bank genel merkezinde açıklandı.

Zenginlerin sektör sıralaması birinci sıra enerji, ikinci Gay-rımenkul, üçüncü Turizm. Yaş ortalaması 61 yaş. 88 Yaş ile Asım Kocabıyık en yaşlı zengin ünvanı, en genç 25 yaş iman

Çolakoğlu. 100 kişide 17 be-kar var. Listeye giren isimler-den Üstündağ grup Başkanı Gren Park Hotel ve Resort zinciri sahibi Adil Üstündağ 450 milyon servetiyle göze çarpan isimlerden oldu. 107 kişi arasında 19 kadın var. 6 kadın milyarder. Zen-ginler doğum yerleri olarak İstanbul, Ankara ve doğu Karadeniz illeri çoğunluğu teşkil etmekteler. ''En zengin 100 Türk'' Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin 3 milyar dolarlık servetiyle

geçen yıl ki sırasını korudu ve yine birinci.

Mehmet Emin Karamehmet (Çukurova Holding Yönetim Kurulu Başkanı) 2,9 milyar dolarlık servetiyle ikinci sırayı alırken, Hızla yükselenlerden Murat Ülker (Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı) 2,8 milyar dolar ile üçüncü oldu.

Dördüncülük paylaşıldı. Doğuş Holding Yönetim Kurulu

Başkanı Ferit Şahenk ile Koç Holding'den Semahat Arsel 2,6'şar milyar dolarlık ile dör-düncülük sırasında yer aldılar. Koç Holding onur Başkanı Rahmi Koç 2,5 milyar dolarlık servetiyle altıncı sıraya geriledi. İlginç sıralamada aile serveti olarak Şahenk ailesi 6.3 milyar dolarlık servetleriyle 3 kişilik aile bireylerine bölündüğünde en zengin kişiler oldu. Diğer aileler Eczacıbaşı 2.1,Koç 10.6 sabancı 9.7 dolarlık aile olarak servetlere sahipler.

İlk on listeye girenlerden Filiz Şahenk 2,4 milyar dolar, Şarık Tara 2,3 milyar dolar Suna Kıraç milyar 2,2 dolar, Ali Ağaoğlu 2,1 milyar dolar ile 10.sırada.

Forbes ekibin yine verdiği bilgilere göre “En Zengin 100 Türk” araştırması geçen yıl toplam 39 dolar milyarderi ile bir rekora imza atmıştı. 2011 hem servetler hem de milyar-der sayısı açısından en parlak yıldı. Türkiye’nin en zengin

100 kişisinin toplam serveti 87 milyar dolardan 104 milyar dolara çıkmıştı. 2012 ise bir duraklama döneminin başladı-ğının işaretlerini veriyor. Hem milyarder sayısında hem de servetlerde erime var.

“En Zengin 100 Türk” araş-tırmasında yer alan milyarder-ler, FORBES ABD’nin Mart ayı içinde açıklayacağı “Küresel Zenginler Listesi”nde yer ala-caklar.

Yılmaz PARLAR.

Dünyanın saygın sağlık kurumları tarafından her yıl hazırlanan Dünya Tü-tün Atlası yayımlandı. Çalışmaya göre Türk erkekleri-nin yüzde 46’sı sigara içiyor, erkek hastaların yüzde 37.6’sı sigaradan ölüyor.

AMERİKAN Kanser Derneği ile Dün-ya Akciğer Derneği, her yıl dünya kamuoyuna sunulan Tütün Atlası’nın 2012 yılı için özel olarak hazırlanan baskısını yayımladı. Raporda, siga-ranın ölüm ve hastalıklara davetiye çıkardığı rakamlarla destekleniyor. Belgede, Türkiye, dünyada sıklıkla kullanılan “Türk gibi sigara içmek” deyimini doğrular bir performans sergiliyor. Dünya ülkeleri arasında erkek ölümlerinde sigaranın en etkili olduğu ülke Türkiye. Türk erkekle-rinin yüzde 37’si sigara yüzünden hayatını kaybediyor. Bu oran kadın-larda ise yüzde 5 seviyesinde.

Atlastan çarpıcı satır başları

- Türkiye’de kişi başına yıllık ortala-ma 1399 sigara içiliyor.

- Türk erkeklerinin yüzde 46’sı, ka-dınlarında yüzde 15’i sigara içiyor.

- Türk erkeğinin yüzde 37.6’sı siga-radan hayatını kaybediyor.

- Türkiye erkek ölüm oranıyla Er-menistan (32.7), Kazakistan (34.7), Polonya (31.1) ve Belçika (30.6) gibi ülkeleri geride bırakıyor.

- Kadınların yüzde 5.8’i sigara yü-zünden hayatını kaybediyor.

- Pasif içiciliğe maruz kalan ço-cukların oranı yüzde 89. Türkiye, Polonya, Romanya ve Yunanistan’la birlikte bu alanda üst sıralarda.

- 13-15 yaş arasındaki erkek çocuk-larında sigara içme oranı yüzde 9.4.

- Kız çocuklarının sigara içme oranı 3.5. 13-15 yaş aralığındaki çocukla-rın yüzde 6.9’su sigara tüketiyor.

- 13-15 yaşlarındaki erkek çocukların yüzde 18’inde sigara logolu eşyası varken, bu oran kız çocuklarında yüzde 10 seviyesinde.

Sigaralardaki kimyasallar

Ortalama bir sigarada 7 bini aşkın kimyasal bulu-nur. Bunlardan 100’lercesi zehirlidir ve en azından 69’u kansere sebep olur. Bunlar-dan bazıları şunlardır ve şu maddelerde bulunabilir.

- Aseton- Boya- Asetilen- Kaynak makinesi- Arsenik- Böcek ilacı- Benzen- Napalm- Bütan- Çakmak gazı- Kadmiyum- Akü- Karbonmonoksit- Egzos gazı- Diklorodifeniltrikloretan- Böcek öldürücü- Hidrojen siyanid- İdam cezasında kullanılan gaz- Metanol- Roket yakıtı- Nikotin- Hamamböcek zehri- Fenol- Tuvalet temizleme kimyasalı

Sigara insan sağlığını nasıl etkiliyor?

BEYİN: İnme, bağımlılık, beyin kimyasının bozulması, gerginlikSAÇ: Koku ve renk değişimiGÖZ: Körlük (Sarı nokta) Katarakt Tik, göz kırpmaKULAK: Duyma kaybı Kulak enfek-siyonuBURUN: Sinüzit Koku kaybı Burun boşluğu kanseriAĞIZ: Dudak, ağız ve gırtlak kanse-ri Boğaz ağrısı Tat alma duygusunda bozukluk Kötü nefesDİŞ: Çürük Diş kaybı Plak Renk kaybıKALP: Kalp krizi Kalp damarı zararıGÖĞÜS: Göğüs kanseri riski Mide, kolon, pankreas kanseri ÜlserAKCİĞER: Akciğer, bronş kanseri. Kronik bronşit Nefes darlığı Astım Kronik öksürükKARACİĞER: Karaciğer kanseriBÖBREK-MESANE: Böbrek ve mesane kanseriELLER: Kan dolaşımının bozulması.

Damar hastalığıCİLT: Ten renginin değişmesi Kırı-şıklık Erken yaşlanma

Üreme sistemi / ERKEK: Sperm kalitesinde azalma KısırlıkÜreme sistemi / KADIN: Rahim ağzı kanseri Erken menopoz Ağrılı regl KısırlıkİSKELET: Osteoporosis Kalça ekle-minde sorun Kemik iliği kanseriDOLAŞIM SİSTEMİ: Buerger hastalığı Akut kan kanseriYARA-AMELİYATLAR: Yavaş iyi-leşen yara Ameliyatın etkisinden geç kurtulmak Sigara yüzünden oluşan yanık izleriBAĞIŞIKLIK SİSTEMİ: Enfeksi-yonlara karşı dayanıksızlıkAYAK-BACAK: Kan dolaşımının yavaşlaması Bacak ağrısı Kangren

HAMİLELERDE SAĞLIK RİSKİ

ANNE- Plasenta erken ayrılır.- Plasenta, doğum kanalının girişini tıkar.- Erken doğum.- Düşük.- Dış gebelik.

ÇOCUK- Ölü doğum.- Ani bebek ölümü sendromu.- Akciğerin görevini yerine getireme-mesi.- Akciğerlerin orantısız büyümesi.- Astım.- Bronşit.- Öksürük.- Kanser.

TÜRKİYE’NİN EN ZENGİNİ YİNE“HÜSNÜ ÖZYEĞİN”

37,6% турецких мужчин умирают из-за курения. К такому выводу пришли эксперты, подготовившие ежегодный отчет «Атлас табакокурения».

Оказалось, что в Турции курят 46% мужчин, многие из них страдают различными видами заболеваний. Как заявили специалисты американской

Ассоциации рака легких, Турция занимает первое место в мире по количеству мужчин, умерших из-за курения. При этом по той же причине женщин в стране умирает лишь 5%.

В мире даже ходит поговорка «Курить, как турок». Судя по всему, она вполне оправдана. Вот лишь некоторые факты о табакокурении в Турции.

За год в Турции на человека в среднем приходится 1399 пачек сигарет.

15% турчанок постоянно курят. По количеству выкуриваемых сигарет Турция оставила позади Армению, Казахстан, Польшу, Бельгию и другие страны. 89% детей в стране являются пассивными курильщиками.9,4% подростков мужского пола в возрасте от 13 до 15 лет постоянно курят.

Их примеру следуют 3,5% девочек того же возраста.

Турки - лидеры в курении

Rabota.Mail tara-fından yapılan bir anketin sonuçları-na göre, Rusya'da çalışanların yüzde 32'si işyerinde veya görev başında iken alkol aldığını itiraf etti.

Bunların yüzde 63'ü şirkette arkadaşlarına eşlik

etmek için, yüzde 17'si rahatlamak için, yüzde 7'si "mecbur bırakıldığı için" içtiğini söylüyor! Yüzde 63'lük kitle "ayda bir kereden bile az" içtiğini söyleyerek, tüketimin sadece yaş günü kutlama-larıyla sınırlı olduğunu ima ediyor.

Her gün içenler yüzde 3'den ibaret.

Her üç kişiden biri işte içiyormuş!

В прошлом году Турция заработала на туристах 23 миллиар-да долларов. К таким результатам пришли специалисты турецко-го бюро TurkStat. Они подсчитали, что это на 10,6% больше, чем в позапрошлом году. В 2010 г. прибыль Тур-ции от туризма соста-вила 20,8 миллиарда долларов.

В прошлом году Тур-цию посетили 36 мил-

лионов туристов. Годом ранее эта цифра со-ставляла 33 миллиона. В среднем каждый турист потратил 637 долларов. Что касается турецких туристов, то в общей сложности в 2010 году они потратили за грани-цей 4,8 миллиарда дол-ларов. Между тем коли-чество турок, выехавших за границу в прошлом году, меньше, чем годом ранее - 6,3 миллиона против 6,6 миллиона.

Сколько зарабатывает Турция

В одном из блогов руне-та (ru.net) развернулась на-стоящая словесная баталия на тему стереотипов россий-ского и турецкого народов в отношении друг друга. Ито-гом стала публикация одно-го из блоггеров под ником nottostepback о том, какие бытуют мнения в Турции о русских, и наоборот. Приво-дим пост полностью.

Мне всегда казалось, что в наше время, когда до любой точки мира можно добраться за несколько часов, когда границы открыты, существует всемирная паутина и космополитизм становится неотъемлемой частью об-щества, такого просто не может быть.

Но многие люди упорно не хотят ви-деть ничего дальше своего носа и, как это ни печально, мыслят штампами.

Моя жизнь сложилась таким об-разом, что я оказалась между Росси-ей и Турцией. Именно где-то между, потому что, живя в обеих этих стра-нах, я испытываю к ним обеим самые трепетные и теплые чувства и готова подолгу восхищаться каждой из них. Обе страны мне приходится принимать и понимать и самое главное – защи-щать, причем как это ни парадоксаль-но, но чаще всего – именно друг перед другом.

Заблуждения о России: "Водка, девочки, мафия"

Однажды в банке клерк полуше-потом и с заговорщицким лицом спро-сил у моего любимого: «Вы же русский, да? И в Турции живете? Слушайте, а скажите, как же вы тут живете – где вы берете водку?». То есть цивили-зованному банковскому служащему, владеющему двумя языками, видимо, образованному человеку кажется, что если русский, то целыми днями только и делает, что пьет.

Или вот другая история – мы путешествовали с турецкими дру-зьями по стране. И во всех городах, видя иностранку в компании, местные всегда любопытствовали о том, откуда я. Мои друзья все время отвечали, что я из Польши. Меня это насторожило. И я решила уточнить, почему же они

так странно решили обойтись с моим определенно русским гражданством. Друзья покраснели и замялись, но все-таки ответили: «Ты понимаешь, у нас считается, что если девушка русская, то значит проститутка. Мы не хотим, чтобы о тебе так думали.»

А вот моей подруге İrenka родом из Сибири, живущей в Турции, посто-янно приходится доказывать, что мед-ведя у нее там дома не было и даже снег периодически таял. На полном серьезе.

Турки, побывавшие в России, все в один голос твердят о том, что там ужасно не любят иностранцев и что русские не приветливы, никогда не смотрят в глаза, не улыбаются и даже дорогу спросить там не у кого.

И еще одно мнение – все русские несметно богаты и непоправимо глупы. Сорят деньгами, и провести их ничего не стоит.

Так как статья моя на русском языке и для русских, то я не буду при-водить здесь те контр-аргументы, кото-рые обычно привожу туркам в защиту своей Родины. Хочу только призвать всех соотечественников вести себя в Турции так, чтобы о нас не думали, что мы сплошь алкоголики, проститутки и не умеющие считать деньги лопухи. А то за державу обидно.

Заблуждения о Турции: "Дикая мусульманская

страна"

Если заблуждения турок о Рос-сии я еще хоть как-то могу понять, то русское мнение о Турции, при условии, что ежегодно несколько миллионов россиян посещают эту страну, кажется и вовсе не ясным. «Дикая восточная страна», «малоцивилизованная», «местами грязная», «нищая, в которой ничего нет, кроме отелей», «полная религиозных фанатиков, торгующих женщинами за верблюдов и имеющих по 10 жен и 40 детей». Откуда это столь распространенное мнение?

Да, основной религией в Тур-

ции является ислам. Но это светское государство, и многоженство в Турции запрещено. Тысячи русских девушек выходят замуж за турок, и их не бьют дома мужья, предварительно закрыв

чадрой и заперев в гареме. Русские обвиняют турок в отсут-

ствии культуры. И это несмотря на то, что турецкие фильмы получают призы на всех международных конкурсах, а в самой Турции проводятся престижные кинофестивали. В стране 189 музеев и 131 культурно-исторический памятник.

Для жителей разных городов по-стоянно проводятся научные лекции и семинары, иногда бесплатно показыва-ют кино или мультфильмы, устраивают представления в театре, регулярно проводят фестивали для детей и взрос-лых. А Стамбул является официально признанной культурной столицей Евро-пы в 2010 году.

Еще я очень часто слышу, что турки наверняка какие-то дикие бан-диты и страшно туда ехать. В Турции очень низкий индекс преступности. Вы можете не опасаться расстаться здесь с жизнью за сто рублей или мобиль-ник. Вероятность ни за что получить по голове бутылкой в подворотне во мно-го раз меньше, чем в России. Лавочки в парках в Турции предназначены для отдыха прогуливающихся, а не для сна пьяных бомжей или сборищ юных наркоманов.

С уровнем цивилизации в Турции тоже все в порядке. Дороги, даже в отдалении от крупных городов, такие, что не приходится регулярно с болью думать о подвеске, а уж рейсовые автобусы, регулярно ходящие по ним по всей стране, и вовсе предел меч-таний – с обязательным кондициони-рованием, телевизорами для каждого пассажира и мальчиками, разносящими чай-кофе и печенья.

И в завершении хотелось бы ска-зать об экономике. Показатель эконо-мического роста в Турции в 2011 году стал одним из самых высоких в мире. Турция была признана самой быстро-развивающейся страной после Китая. По ВВП Турция еще 4 года назад обо-гнала Россию. А минимальная зарплата турка в три раза выше, чем у русского.

Заключение

Все страны разные. Я никогда не стала бы сравнивать Россию и Турцию, потому что это невозможно. Каждая движется по своему пути развития, в соответствии со своей историей и куль-турными и религиозными ценностями. На мой взгляд, это вовсе на значит, что какой-то из этих путей правиль-ный, а другой – нет, это просто разные пути.

Но принципиально важным мне кажется не пытаться закрыться в своей ракушке, отвергая все неясное и чужое и ставя на него штамп «плохо», даже не рассмотрев вблизи и не попытав-шись понять.

Не стоит думать плохо друг о друге просто от незнания. Я всегда искренне радуюсь, когда мне удается показать своим русским друзьям, что Турция - культурное государство, а туркам, что русские - люди хорошие и приветливые.

http://nottostepback.livejournal.com/136854.html

Опасные стереотипы

Hüsnü Özyeğin

Adil Üstündağ

№ 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012 11EĞLENCE - РАЗВЛЕЧЕНИЕ

Tasisci ve sahibi: “TÜRKEL” – İctimai TeşkilatıBaşkan, baş Editör yardımcısı Höküme HALİLOVA

Genel Yayın Yönetmeni - Ramiz MEŞEDİHASANLIBaş Hukukcu – Umud MİHMANDARLI (Türliye)

Mühabirler – Talip ÖZ (Türkiye), İslam YILDIRIM, Mira Jenişbayeva (Orta Asya), Dr.Afgan VELİYEV (İstanbul)

Menecerler – Rahib MEŞEDİYEV, Seymur HALİLOVBilgisayar-dizayn – R.ABBASOĞLU, A.TEREŞKİNA, M.BEREMBAYEV

Gazete Kırgız Cumhuriyeti Adalet Bakanlığında kaytdan geçmiştirKayıt: No1062 ГР 001979

Adres: Kırgızistan 720051 Bişkek, Budyonov Cad. 181aTelefon: Bişkek: (+996312) 36 76 22, (+996552) 27 77 88, (+996555) 66 52

52; Bakü: (+99450) 7998710, (+99412) 5662552; İstanbul:+(90539) 3444147; Almatı: (+7701) 344 27 71, 344 27 72; Taşkent: (+99897)331 15 51 (Ö.SALMAN);

Moskova:+(7926) 511 48 97 (N.NOVRUZOV). E-mail: turkelyeni@yahoo.com

Учредитель: ОФ “ TÜRKEL ”Президент и зам.главредактора - Хокума ХАЛИЛОВА

Главный редактор – Рамиз МЕШЕДИГАСАНЛЫЮрист-консультант – Умут МИХМАНДАРЛЫ (Турция)

Представители: - Т. ОЗ (Турция), М. ЖЕНИШБАЕВА (ЦА)Менеджеры - Сеймур ХАЛИЛОВ, Рагиб МЕШАДИЕВ

Компьютерная верстка - Р.АББАСОГЛУ, А.ТЕРЕШКИНА, М.БЕРЕМБАЕВЗарегистрирована в МЮ КР

Регистрационный №1062 ГР 001979 Адрес: 720051, Кыргызская Республика,

г. Бишкек, ул.Буденного 181аТел: +(996 312) 36-76-22, +(996 552) 27-77-88, 0555 66-52-52.

Тел.кор.пунктов; Баку: +(99455)2095555; Анкара: (С.Алтайлы); Стамбул: +(90539) 3444147; Алматы: +(7701) 3442771, 3442772; Ташкент:+(99897)3311551 (О.САЛМАН),

Москва: +(7926) 511 48 97 (Н.НОВРУЗОВ) E-mail: turkelyeni@yahoo.com

Отпечатано в типографии «Цент поддержки СМИ»Заказ - № 766

Газета распространяется в Казахстане, Кыргызстане, Узбекистане, Центральной Азии, Турции, Азербайджане, России, на Северном Турецком Кипре и в других странах.

Т.2Т.020

20 senelik muhasebe ve finans müdürlüğü kariyerinden sonra ticaret için uygun olduğunu düşüdüğüm Kazakistan’ın Almatı şehrinde ticaret hayatına atıldım. 5.5 senedir Almatı’dayım ve bu şehirde bulamadığım ve olmadığını düşündüğüm bir ürün gami ile ilk işyerimi açtım. Şirketimizin ismi Ortho-Global olup Ortopedi ve Globalın birleştirilmesinden bir araya gelmektedir. Ocak 2011’de açmış olduğum mağazalardaki ürünlerim kisaca medical ortopedik sağlık ürünleri olup bunların açılımı boyunluk, korse, bandaj, ayakkabı içlikleri, yastik, çarşaf, sırt ve bel eğrilerinin ve ağrılarının düzeltilmesinde kullanılan korseler, hamile korseleri, her türlü fıtık korseleri, dizlik, bileklik, kırık sonrasi destek ürünleri, ayakkabı, terlik gibi olup tamamı tam ortopedik ve garantilidir. Şu an için sadece Almatı’da hizmet vermekteyiz. İlerleyen günlerde diğer şehirlere de hizmetimizi götürmek öncelikli hedeflerimiz arasında. Şu an için ulaşamadığımız şehirlere bayilikler vermeye devam etmekteyiz. Ürünlerimiz çok kaliteli olup Almanya, Amerika, Italya, Ispanya ve Türkiye’den getirtilmektedir. Kesinlikle Çin ürünleri veya Çin’de üretilen ürünler dükkanımızda bulunmamaktadır. Bundaki amacımız insanlar sağlık ürünü alıyor ve bu ürünü alıp evine gittiğinde ben ne almışım sorusu

ile karşı karşıya kalmamasi içindir. 2 günde bozulacak, rengi solacak, işlevini yerine getiremeyecek ürünler satmamak için kaliteye yöneldik. Sattığımız ürünlere 3 yıla kadar garanti vermekteyiz. Bugüne kadar mağazamızdan alışveriş yapıpta şu ürününüz, bozuk, kullanıma uygun değil tarzı şikayetler ile asla bir geri bildirim, geri dönüş veya iade olmadi. Çoğu ürünümüz ilaç muamelesi gördüğü ve doktor reçeteli satıldığı için kalite ve kullanışlılık çok önemlidir. Bütün ürünlerimiz de Kazakistan sağlık bakanlığından lisansi alınarak getirtilmiştir. Piyasada karşınıza çıkabilecek lisansız ürünlere özellikle dikkat edip almamanızı öneririm. Bu hem vergi kaçırmak hem de halkın sağlığı ile oynamak anlamına gelir çünkü. Firmamızda tamamı local olmak üzere 6 kişi çalışmaktadır. Bu arkadaşların hepsi mağazamızı ziyaretiniz sırasında sizlere alışveriş zevkini tattıracak sizi rahat ve güvende hissettirecek ve sağlığınızı birinci derecede önemli tutmayi kendine birinci vazife olarak edinmek üzerine eğitim almışlardır. Her zaman güleryuz ve hizmette birinci kaliteyi düstur edinmişlerdir. Firmamız merkezi Furmanova 77 (Jibek jolu) magazin 46 adresindedir.

Tel: 273 41 99 , +7707 109 24 33.Taner Yalçın,

Almatı, Kazakistan.

Ortho-Global Kazakistan

10 вопросов: турецкий футбол

1. Когда в Турции впервые появился футбол?2. Кто был первым турецким футболистом?3. Когда турки впервые сыграли на международном соревновании?4. Как развивался футбол в Турции?5. Какие самые популярные футбольные клубы Турции?6. Какие другие команды есть в Турции?7. Когда была создана национальная сборная Турции?8.Кто самые известные игроки в Турции?9. В каких зарубежных клубах играют турецкие футболисты?10. Играют ли в Турции в футбол женщины? Кто первый и правильно ответит на предложенные выше вопросы, выиграет ужин на двоих в престижном ресторане "ПУГАСОВ" в городе Алматы на пересечении улиц Кабанбай баатырa и 8 Марта.

İştah açıcı sınıfında incelenen bit-kilerin özellikle bazı türlerinin oldukça farklı özellikleri bünyesinde taşıdığı bilinmektedir. Peki ama bu iştah açıcı bitkilerde aranması gereken özellikler en olmalıdır?

Her şeyden önce tüketeceğimiz bu bitkinin toksik etkisi bulunmamalıdır. Aynı zamanda kesinlikle metabolizma hızının geliştirilmesine yardımcı olma-malıdır. Eğer metabolizma hızında artış görünmesi gibi etkileri bulunuyorsa kısa bir süre içerisinde alınma ihtima-li bulunan kiloların verilmesi de söz konusu olabilmektedir.

Bunların dışında bir diğer önemli özelliği de bu bitkilerin içeriğinde bol miktarda besleyici maddenin bulunma-sıdır.

İştah açıcılar ayrı ayrı olarak incelendiği zaman son derece yan-lış anlaşılmaktadır. Bir insanın iştahı açılması için illa onun bir şeyler yemesi veya tetikleyici etmenlere sahip olması gerekmez. Sıkı bir yürüyüş veya hava değişikliği de iştahın açılması için ye-terli olacaktır.

Eski zamanlarda insanlar bir yere tıkılıp kaldıklarında daha farklı at-mosferlere çıkmayı denemekteydi bu işlemlerde iştahın açılması için yeterli olacaktır.

Aynı işlem günümüzde de geçer-liliğini korumaktadır. Eğer iştahınızın açılmasını istiyorsanız sevdiğiniz yiye-cekleri tüketebilirsiniz.

Ya da bu konuda daha önce hizmet vermiş bir diyetisyenden nasıl bir gıda grafiği incelemeniz hususunda yardım alabilirsiniz. Bunlar sizlerin kısa bir süre içersinde iştahınızın açılmasına yardımcı olacak etmenler arasında yer almaktadır.

İştah açıcıların önemi de bu nokta-da ortaya çıkmaktadır.

İştah açıcılar söz konusu olduğu zaman halkımızın bir takım yanlış anla-şılması olduğu da söz konusudur. İştah açıcılar genellikle mucizevi bir ürünmüş gibi görülmekte veya kaynağı bilinmek-sizin sorgulanmaktadır.

Oysa iştah açıcılar son dönemlerde sıklıkla moda olan bazı özeliklerin ye-niden gündeme gelinmesi şeklinde de yorumlanabilir. Her şeyden önce iştah açıcılar kişilerin kendilerince lezzetli olan besinleri tüketmesi olayıdır.

İştah açıcıların ne kadar gerekli olduğunun ne kadar önemli olduğunun üzerinde durmak gerekirse bu konuda oldukça farklı soru işaretlerinin yaşan-

dığı bilinmektedir.Çünkü iştah açıcılar son derece kısa

bir süre içerisinde ön plana çıkarak insanların beslenme ihtiyaçlarında oldukça temel değişikliklerin yaşanma-sına neden olmaktadır.

Uygun bir iştah açıcı kullanmak istediğiniz zaman bir doktordan destek almayı unutmamanız gerekmektedir. Çünkü doktorlar sizlerin nasıl bir iştah açıcıdan destek almanız gerektiği hak-kında daha detaylı bilgiler vererek siz-leri aydınlatabilirler. Bu özelliklerinden dolayı iştah açıcıları yoğun bir şekilde

tüketmeniz oldukça önemli olmaktadır.İştah açıcıların gerekli olup olma-

dığı ise oldukça önemli bir soru işareti olarak ön plana çıkmaktadır. Nasıl kullanıldıklarının bilinmesi bu gereklilik açısından oldukça önemli olmaktadır. İştah açıcıların tercihinde karar vermesi gereken tek otoritenin doktorlar olduğu ve kendi kafanıza göre ilaç tercihinde bulunmamanız gerektiğini de özellikle hatırlatmanız da yarar.

Yemek yememe sorunu çeken insanların büyük bir kısmı iştah açıcı besinlere baş vurmaktadır. Bu besin-lerin büyük bir kısmı doğal şekillerde oluşturulmuşta olsa oldukça büyük bir kısım da bu konuda ilaçlardan destek almaktadır.

İçinde bulunduğumuz çağ içerisinde insanların kilo alma ve verme konula-rında oldukça ciddi problemleri olduğu kabul edilmiştir. Bu tarz problemlerin yaşanmasının temel sebebi ise artık beslenme alışkanlığımızın bütünüyle değişmesi olabilir.

Что делать при потере аппетита?

Говоря откровенно, в холодное время потеря аппетита случается редко. Пониженная температура окружающей среды и, следовательно, возросшие потребности организма в поддержании нормальной температуры тела приводят к тому, что ранней весной среднестатистический человек ест несколько больше. Однако и сейчас никто не застрахован от снижения желания подкрепиться.

Случаи потери аппетита можно

условно разделить на 2 группы: когда сам человек осознает, что не хочет есть, и когда ему говорят, что потребляется меньше пищи, чем обычно, а он этого не замечает (не хочет замечать), рассказывают специалисты клиники «Альфа — Центр Здоровья».

В первом случае следует, во-первых, проследить режим питания (частые «незаметные» «перекусы» и «перехваты» между основными приёмами пищи способны значительно испортить аппетит).

Далее - перечислить в уме двадцать-тридцать различных блюд от «первых» до десертов и тщательно «прислушаться» к самоощущениям - нет ли среди них тех, от которых в данный момент не хочется отказываться. Если такие есть - всё в порядке. Наиболее вероятно, что здоровье в норме. Необходимо взять себя в руки и постараться вспомнить следующую

истину: «Следует есть, чтобы жить, а не жить, чтобы есть».

Затем стоит составить сбалансированный рацион из блюд, к которым нет отвращения; съедать их с мыслью о пользе для организма. А положительные эмоции необходимо получать не от пищи, а от межличностных отношений и любимых занятий.

Из общих советов также можно прислушаться к следующим: использовать пряности и зелень при приготовлении еды - это стимулирует вкусовые ощущения; увеличить в рационе долю компонентов, богатых витаминами и белками, а при необходимости (наличии признаков гиповитаминоза) начать приём поливитаминов.

Если при перечислении блюд возникают негативные эмоции на определенные виды пищи, причём ранее такого неприятия не отмечалось, возможно, есть смысл обратиться за советом к врачу - некоторые варианты подобных реакций характерны для определённых форм заболеваний.

Если практически все блюда вызывают отвращение, то однозначно следует обратиться за консультацией к специалисту как можно быстрее.

Во втором случае (отметим, что это чаще касается детей и подростков) существуют следующие два варианта:

1. Ребенок отказывается от большинства блюд, но с охотой ест конфеты или другие лакомства (при этом под лакомством могут скрываться самые разные наименования). Здесь причина в личном желании ребёнка есть только то, что ему хочется. В этом случае родителям необходимо скорректировать питание ребенка, исключить доступ к нездоровой пище.

2. Ребёнок отказывается от всей пищи, пьет только жидкость. Здесь необходима консультация доктора (педиатр/терапевт, гастроэнтеролог, возможно (при исключении соматических или инфекционных заболеваний), психолог или психиатр).

Важно помнить, что в случае снижении массы тела ниже оптимальной обращение к специалисту необходимо!

Evlilikte erkek büyük olmalı mı? Kaç yaş büyük olmalı? Kadın büyük olursa evlilikte sorun olur mu? İşte yaş farkı meselesi...

Bir evlilikte eşler arasın-da ideal yaş farkı ne olma-lıdır?

Bu sorunun tek bir ya-nıtı yok kuşkusuz. İlişkiden ilişkiye, kültürden kültüre değiştiği de bir gerçek. An-cak, evliliklerde yaşça büyük olan genelde erkek oluyor. Ortalama olarak evliliklerde erkek kadından büyüktür ya da bu, evlenilecek erkekte bir koşul olarak aranır.

Yaşça büyük olan üstün mü?

Genelde, evlilikte erkek-lerin yaşça büyük olması beklenir. Bunun nedenlerin-den biri, yaşadığımız toplu-mun kadın ve erkeğe bakışı kuşkusuz. Bir tarafına kadı-nın, diğer tarafına erkeğin oturduğu terazide erkeğin daha ağır geldiği toplum, yaşça büyük olmanın bir üs-tünlük olduğunu kabul eder. Böylece erkek koruyucu, kollayıcı rol üstlenir.

Geç olgunlaşan erkekler

Konuya başka bir açıdan bakalım. Kız ve erkek çocuk-ların ergenliğe girme yaşları farklıdır. Kızlar erkeklerden önce girerler ergenliğe.

Kızlar daha erken ol-gunlaştıkları için ilk gençlik çağlarında genelde yaşça büyük erkeklerden hoşlanır-lar. Bu durum beynimizde öyle bir yer eder ki, “ya-şıtımız olan erkek, çocuk gibidir” diye düşünürüz. Her ne kadar yaşımız ilerleyip artık olgunlukta aynı sevi-ye gelsek de... Bir de tabii aileler, genel olarak erkek çocuklarına daha geç yaş-larında sorumluluklar verir ve erkekler bedenen olgun-laşmanın dışında zihnen de

geç olgunluğa erişirler. Erkek ne kadar büyük

olabilir? Erkeğin yaşça kadından

büyük olması beklentisinin de bir ölçüsü var toplumun gözünde. Bu yaş farkının 3-5 yılla sınırlı kalması ideal olarak görülür. Ancak 10 yı-lın üzerine çıktığı durumlar-da o ilişkiye farklı bir gözle bakılır. Yaşça epey büyük olan erkeğin kariyeri ya da maddi durumunun genç bir kadın için cezbedici olduğu, belki de kadın açısından bir çıkar ilişkisinin söz konusu olabileceği düşünülür dışa-rıdan bakınca. Ya da yaş-lanmış bir erkeğin kendin-den epey genç bir kadınla yaşadığı ilişki, erkeği, hani bir dönem çok konuşulan “azgın teke” noktasına bile getirebilir başkalarının gözünde.

Olgun kadın-genç erkek ilişkisi

Bunun bir de tersi var. Ya kadın erkekten yıllarca büyükse? Kızı yaşında bir kadınla birlikte olan erkek mi yoksa oğlu yaşında bir erkekle birlikte olan kadın mı daha çok tepki görür? Tabii ki ikinci şık… Oysa “aş-kın yaşı olmaz” değil midir bizim en sahiplendiğimiz özlü sözlerden biri? Yaşça küçük olan, büyüğün olgun-luğundan, hayat tecrübesin-

den yararlanmak isterken, büyük olan da diğerinin dinamizmine hayran ola-maz mı? Tabii bir de kişilik meselesi var. Her yaş almış kişi, yaşından beklendiği gibi köşesine çekilmiş, ağır adımlarla ilerliyor olamaz. Ya da bir gencin yaşından beklenenin çok ötesinde ol-gunluk sergilediği durumlar yok mu sizin gözlediğiniz?

Yaşı bırakın, gelişime bakın

Evlilikte yaş farkı mese-lesine bakarken, bugüne kadar yerleşmiş kalıpların biraz dışına çıkmayı dene-meliyiz. Hayatta her şey bizim düşündüğümüzden farklı olabilir. Bir de tabii asla “asla” dememek gere-kir. Düşünün, “Asla kendim-den küçük biriyle olamam” ya da “Asla benden 20 yaş büyük biriyle evlenemem” dedikten sonra bir gün aşk kapınızı çalarsa?

Yaş ile özdeşleştirilen özellikleri bir kenara bırakıp kişilere odaklanmak, kişilik özelliklerini tanımaya çalış-mak en doğrusu. Yaş farkın-dan ziyade uyuma, gelişim seviyesinin aynı olup olma-dığına dikkat etmek gerekir. Birbirine yakın yaşlarda olan insanların hayata bakışların-da derin uçurumlar varsa, sağlıklı bir evlilik yürütmek mümkün olmaz.

Evlilikte yaş farkı ne kadar önemli?

Что происходит в семье, где разница в возрасте 20 лет у супругов? Молодеет муж? Или стареет жена?..

Когда девчонке 16 и она встречается с 30-летним мужчиной, это не нравится ни ее подругам, ни родите-лям. И здесь все понятно. Но с годами разница в возрасте 20-15-10 лет не кажется уже такой пугающей.

Однако когда подруга, которой 25, не ветер в голо-ве, знакомит тебя со своим «парнем», который ей в отцы годится, то становится не по себе.

Потом, оставшись один на один, она признается:

- Понимаешь, молодые люди меня совсем не при-влекают…

- Зато ты их ох как при-влекаешь, - чуть не слетает с языка, - молодая, успеш-ная, красивая… Вот только с чувствами другого человека, с чужой свободой воли - не поспоришь. И если человек нашел свое счастье, то зачем волноваться-то, о чем? А тревогу эту можно, навер-ное, сравнить с ситуацией, когда берешь все свои по-следние деньги и покупаешь на них лотерейный билет. И дальше - либо пан, либо про-пал. Но до того как узнаешь, был ли билетик счастли-вым, сердце бешено стучит, коленки подкашиваются, голос дрожит… То же самое и здесь - вот он, билетик любовной лотереи. Выигра-ет ли подруга, поставив на "взрослого мужа" или…?

У кого разница в воз-расте 20 лет?

Вариантов здесь может быть очень много. И хотя, по статистике, взрослые муж-чины, у которых уже были семьи и есть дети, не спешат регистрировать отношения и продолжать свой род с моло-дыми избранницами, конеч-но, есть и счастливые исклю-чения. У каждого, наверняка, среди знакомых, друзей или родственников есть такие

пары: молодая жена, муж в годах, но подтянутый, всегда в форме, и дети у них люби-мые и желанные…

Но быстрее приходят на ум другие примеры. Вот, на-пример, бывшая однокласс-ница связала свою жизнь с мужчиной, старше ее вдвое. И спустя несколько лет, когда на "Одноклассниках" все подруги давно вывесили фотографии с детьми, на ее страничке - фото с любимой кошечкой и собачкой. И на нескромный вопрос: «А где детки?» - она дает короткий ответ: «Мы пока не хотим». И невольно начинаешь по-дозревать, что здесь не то местоимение употреблено. Не "мы" чаще всего, а «он»…

Ведь «он» уже пере-живал и пеленки, и плач новорожденного по ночам, и хроническую усталость первой жены, когда она только что стала мамой… Он все это уже проходил! И ему хочется спокойствия… А в ней бурлит невостре-бованное материнство. Он больше всего на свете любит посидеть за кружкой пива со старыми приятелями, а она хочет куда-нибудь сходить, повеселиться, узнать что-то новое. Ведь она молодая! А он - мужчина в возрасте.

… Спустя пять лет она все еще называет его другом, стесняясь формули-ровки «гражданский муж». Они скитаются по съемным квартирам. У них есть ма-ленькая собачка в свитерке и ошейнике с украшениями. И нет детей. Хотя ей уже 30 и вроде бы самая пора. Тем более от постоянных пере-живаний своей «неустро-енности» начинает подво-дить здоровье. А ему 50, и недавно он стал дедушкой. Поэтому часто уезжает на выходные к дочке, понян-читься с внуком.

Так счастливый ли под-ружка вытянула билет? Если разница в возрасте 20 лет и больше..

Если разница в возрасте 20 лет и больше

İştah Açıcı Şeyler Nelerdir

12 № 03 Mart-Nisan / Март-Апрель 2012

ТРАССА АЛМАТЫ-БИШКЕК 113 КМ. Тел.: 7701 227 32 15, +7327 70 222 98Требуются официантки и продавщицы

Nevruz Bayramınız Kutlu Olsun!