Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit
-
Upload
durim-kerhanaj -
Category
Law
-
view
677 -
download
3
Transcript of Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit
![Page 1: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/1.jpg)
“Ndërtimet pa leje si problem mjedisor në Komunën e Prizrenit”
PUNIM DIPLOME
Durim Kërhanaj
![Page 2: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/2.jpg)
Përmbajtja e temës:
1. Vështrim i gjendjes mjedisore në Kosovë
2. Ndërtimet pa leje si problem mjedisor në Komunën e Prizrenit, dhe
3. Veprimi institucional në parandalimin e ndërtimeve pa leje
![Page 3: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/3.jpg)
1.Vështrim i gjendjes mjedisore në Kosovë Sfidat mjedisore të Kosovës
Mjedisi është rrethina natyrore: ajri, toka, uji, klima, flora dhe fauna, në tërësinë e ndërveprimit dhe trashëgimisë kulturore si pjesë e rrethinës të cilën e ka krijuar njeriu
![Page 4: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/4.jpg)
(vazhdim)…
Çështja e ndotjes së mjedisit
Ndotja e mjedisit është ndikimi i drejtpërdrejtë ose i tërthortë i materieve ndotëse apo i energjisë në mjedis, e shkaktuar përmes aktiviteteve të njeriut ose përmes proceseve natyrore që kanë pasoja të dëmshme në cilësinë e mjedisit dhe në shëndetin e njeriut
![Page 5: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/5.jpg)
1.1. Disa nga problemet kryesore mjedisore në Kosovë janë:
Ndotja e ajrit Ndotja e ujit Ndotja e tokës, dhe Problematika e ndërtimeve pa leje në Kosovë.
![Page 6: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/6.jpg)
1.2 Zanafilla e problemeve mjedisore në Kosovë
Nga vije ky rrezik i ndotjes së mjedisit në Kosovë ?
Rreziku vije nga:
Termocentralet, Komplekset industriale (Ferronikeli, Sharrcemi, Trepça etj), Shkatërrimet e shkaktuara nga lufta, Rritja e vendbanimeve, Faktorët tjerë.
![Page 7: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/7.jpg)
2.Ndërtimet pa leje si problem mjedisor në Komunën e Prizrenit
![Page 8: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/8.jpg)
2.1 Problematika e ndërtimeve pa lejeDisa nga shkaktarët që mundësuan zhvillimin e kësaj
problematike në Komunën e Prizrenit janë:
Periudha prej vitit 1991 deri më 2003 pa plan zhvillimor urban,
Rritja e pakontrolluar e hapësirës së banueshme nga zhvendosja e popullatës nga zonat rurale në ato urbane,
Mungesa e Planeve Rregullative Urbane, Mosveprimi Institucional,
![Page 9: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/9.jpg)
2.2 Ndotja e mjedisit si pasojë e ndërtimeve pa leje në Prizren Ndërtimet pa leje në mjedis shkaktojnë ndotjen e:
ujit, tokës, ajrit dhe ndotjen nga zhurma .
Mungesa e infrastrukturës së domosdoshme komunale shkakton ndotjen e mjedisit.
Gjithashtu, këto ndërtime shkaktojnë edhe: mungesën e hapësirave të gjelbëruara, atyre për rekreim, si dhe prishjen e peizazhit natyror
![Page 10: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/10.jpg)
2.3 Vështrimi i ndërtimeve pa leje
Është bërë në:
Qendrën Historike të Prizrenit, Zonat tjera Urbane, Tokat bujqësore, Zonat rurale.
![Page 11: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/11.jpg)
2.2.1 Vështrimi i ndërtimeve pa leje në Qendrën Historike të Prizrenit Përbëhet nga objekte dhe monumente të trashëgimisë kulturore
dhe fetare,
Mbrojtja e trashëgimisë me Kushtetutë Ligjin për Trashëgiminë Kulturore Ligjin për zonat e veçanta të mbrojtura dhe Ligjin për Qendrën Historike të Prizrenit
Ndërtimet pa leje dhe ndërtimet të cilat nuk i përmbahen lejeve të lëshuara,
Procedura e pajisjes me leje ndërtimore (Instituti i monumenteve të Kulturës, Këshilli për Trashëgimi i QHP dhe Drejtoria e Urbanizmit).
Dështimi i organeve komunale.
![Page 12: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/12.jpg)
2.2.2 Vështrim i ndërtimeve pa leje në Zonat tjera Urbane Vërshim nga ndërtimet pa leje.
Faktorët që kanë ndikuar: 1. Zgjerimi i kufirit urban të qytetit, 2. Fokusimi i zgjerimit të qytetit në drejtim të veriut dhe perëndimit, 3.Mungesa e Planeve Rregullative Urbane.
Mosrespektimi i distancës në mes ndërtimeve të larta, problematika e ndërtimit të objekteve shumë katëshe në fqinjësi me ndërtimet e ulëta, ndërtimi i shtëpive në renditje të çrregullt, e deri tek ndërtimi i objekteve në afërsi të zonave të rrezikshme.
![Page 13: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/13.jpg)
2.2.3 Vështrim i ndërtimeve pa leje në toka bujqësore Toka bujqësore duhet të shfrytëzohet për prodhimtari
bujqësore dhe nuk mund të përdoret për qëllime tjera.
Kundertheniet e pjesëve të Planit Zhvillimor Urban.
Mungesa e kontrollit nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor.
Ndërrimi i çasjes aktuale të Kuvendit Komunal të Prizrenit,
Zgjidhjet e propozuara
![Page 14: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/14.jpg)
2.2.4 Vështrimi i ndërtimeve pa leje në zonat rurale Karakteristikat dalluese te ketyre zonave ndaj zonave
urbane. Si probleme të zonave rurale theksojmë: mungesën e Planeve Rregulluese, mungesën e lejeve
të ndërtimit, mungesën e veprimit të inspektoratit në parandalimin e ndërtimeve, e deri te infrastruktura komunale jo e mjaftueshme për këto zona.
Zonat rurale të kenë të njejtin problem me ndërtimet pa leje si zonat urbane, por me intensitet shumë më të vogël.
![Page 15: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/15.jpg)
2.3 Raporti në mes ndërtimeve pa leje dhe lejeve për ndërtim Deri në vitin 2000, për nga sasia e ndërtimeve ilegale
Prizreni ishte komuna e katërt në Kosovë, me gjithsej 1500 ndërtime të tilla.
Mungojnë statistikat e sakta për ndërtimet pa leje.
Problem paraqitet edhe çështja e numrit të saktë të lejeve ndërtimore.
Kohëzgjatja e procedurës për pajisje me leje ndërtimore.
![Page 16: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/16.jpg)
2.4 Ndërtimet pa leje dhe problemi me ofrimin e infrastrukturës komunale Zhvillimi i ndërtimeve kërkon shtrirje të infrastrukturës
komunale. Infrastruktura komunale ka të bëjë me ndërtimin e rrugëve lokale,
kanalizimit dhe ujësjellësit, trajtimin e ujërave të zeza, menaxhimin e mbeturinave, ndriçimin publik dhe mbrojtjen e mjedisit.
A duhet t’iu mundësohet qasje e lirë në infrastrukturën komunale edhe qytetarëve që kanë ndërtuar pa leje në zona të paplanifikuara për ndërtim?
Kjo kërkon përgjigje në dy aspekte: në atë të drejtave të patjetërsueshme të qytetarëve dhe në përgjegjësinë e organeve komunale.
Rasti i Lagjes së Re (te ish Baza e KFOR-it)
![Page 17: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/17.jpg)
3.Veprimi institucional në parandalimin e ndërtimeve pa leje Veprimi institucional është parakusht që një dukuri të
trajtohet në mënyrë meritore, krahas nxjerrjes së ligjeve përkatëse.
Veprimi institucional është shumë i rëndësishëm në parandalimin dhe trajtimin e ndërtimeve pa leje.
Për këtë është marrur veprimi i:1. Drejtorisë së Urbanizmit dhe Planifikimit Hapësinor 2. Drejtorisë së inspektorateve të Komunës së Prizrenit, 3. Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor, dhe 4. Gjykatës Themelore-Divizioni për Kundërvajtje
![Page 18: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/18.jpg)
Vazhdim… Veprimi i Drejtorisë për Urbanizëm dhe
Planifikim Hapësinor ka të bëjë me: përcaktimi i kushteve urbanistike, lëshimin e lejeve urbanistike për të gjitha llojet e ndërtimit, pranimin teknik të objekteve, legalizimin e objekteve dhe hartimin e Planit Zhvillimor Komunal, Planit Zhvillimor Urban dhe Planeve Rregulluese Urbane.
Veprimi i Drejtorisë për inspektorate bënë të mundur që të kontrollohen ndërtimet të cilat janë të pajisura me leje ndërtimore dhe po ashtu bënë parandalimin e ndërtimeve pa leje, përmes punës inspektuese në terren.
![Page 19: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/19.jpg)
Vazhdim…
Veprimi i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor ka të bëjë me: nxjerrjen e legjislacionit, hartimin e planeve hapësinore në nivel qendror, ofrimin e ndihmës teknike autoriteteve përgjegjëse komunale për planifikim hapësinor dhe mbikëqyrjen e zbatimit të ligjeve.
Gjykata Themelore-Divizionit për Kundërvajtje i trajton çështjet nga ndërtimet pa leje dhe kundërvajtjeve tjera që lidhen me ndërtimet.
![Page 20: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/20.jpg)
4.Përfundimet
Kosova po ballafaqohet me probleme të shumta mjedisore të gjithë komponentëve mjedisor,
Invadim i ndërtimeve pa leje anembanë territorit, problematika me ndërtimet pa leje është dukuri e
pranishme edhe në qytetin e Prizrenit, Mosveprim dhe neglizhencë e punës e institucioneve
të cilat janë të përfshira në trajtimin e ndërtimeve pa leje,
Gjyqësor jo efikas.
![Page 21: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/21.jpg)
Rekomandimet Të ndërmerren masa të shpejta në përmirësimin e mjedisit të
ndotur, sensibilizimin për ndikimin në ndotjen e mjedisit dhe në shëndet nga ndërtimet pa leje.
Të ndalohen të gjitha ndërtimet pa leje dhe të trajtohen sipas ligjit dhe të ndërmerren masa të menjëhershme në mbrojtjen e Qendrës Historike të Prizrenit dhe zonave tjera urbane nga ndërtimet pa leje,
Të ndërmerren masa për përmirësimin e gjendjes me ndërtime pa leje nga institucionet lokale, qendrore dhe nga Gjykatat.
Të bëhet shtrirja më e shpejtë e infrastrukturës komunale në zonat ku mungon
Të ndërmarrë më shumë masa në kontrollin e punës të institucioneve lokale dhe në zbatim të ligjeve.
![Page 22: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/22.jpg)
Pyetje ?
![Page 23: Ndertimet pa leje si problem mjedisor ne Komunen e Prizrenit](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022061610/58792eac1a28ab7c448b5feb/html5/thumbnails/23.jpg)
Faleminderit !