Lenda: Teknologjia transmetuese -...
Transcript of Lenda: Teknologjia transmetuese -...
![Page 1: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/1.jpg)
Lenda: Teknologjia transmetuese
1
Ligjerata 2
01.11.2011
Universiteti i Prizrenit
![Page 2: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/2.jpg)
Terminologji te rendesishme
• Linku direkt
—Pa pajisje te ndermjetme
• Point-to-point
—Link direkt
—Vetem dy pajisje e perdorin nje link
• Multi-point
—Me shume se dy pajisje e perdorin nje link
2
![Page 3: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/3.jpg)
Modet e komunikimit
• Unicast
• nje dergues
• nje pranues
• Broadcast
• nje dergues
• te gjithe pranues
• Multicast
• nje dergues
• N pranues
• Anycast
• nje dergues
• nje pranues ne grup 3
![Page 4: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/4.jpg)
Frekuenca, spektri dhe gjeresia
e brezit
• Konceptet ne domenin kohor
—Sinjali analog
• I ndryshueshem ne nje menyre te lemuar (smooth) pergjate kohes
—Sinjali digjital
• Mban nje nivel konstant e mandej ndryshon ne nje nivel tjeter konstant.
—Sinjali periodik
• Nje forme e sinjalit qe perseritet me kalimin e kohes
—Sinjali jo periodik
• Nje forme e sinjalit qe nuk perseritet me kalimin e kohes.
4
![Page 5: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/5.jpg)
Sinjalet analoge dhe digjitale
5
![Page 6: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/6.jpg)
Sinjalet
periodike
6
![Page 7: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/7.jpg)
Valet sinusoidale
• Amplituda (A)
—Fuqia maksimale e sinjalit
—volt
• Frekuenca (f)
—Raporti I ndryshiomit te sinjalit
—Herc (Hz) ose cikle per sekond
—Perioda = koha per nje perseritje (T)
—T = 1/f
• Faza ()
—Pozita relative ne kohe
7
![Page 8: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/8.jpg)
Gjatesia valore
• Distanca qe zene nje cikel
•
• Le te jete shpejtesia e sinjalit e shenuar me v, atehere do te kemi formulen per gjatesi valore: — = vT
—f = v
—c = 3*108 ms-1 (shpejtesia e drites ne hapesiren e lire)
8
![Page 9: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/9.jpg)
Konceptet e domenit frekuencor
• Sinjali zakonisht perbehet nga shume frekuenca
• Komponentet jane vale sinusoidale
• Mund te shiet (me ane te serive Fourie) qe nje sinjal eshte i perbere nga komponente te valeve sinusoidale
9
![Page 10: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/10.jpg)
Komponentet
shtese
frekuencore
(T=1/f)
10
![Page 11: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/11.jpg)
Praqitja ne
domenin
frekuencor
11
![Page 12: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/12.jpg)
Spektri dhe gjeresia e brezit
• Spektri —Rangu I frekuencave qe perfshihen ne sinjal
• Gjeresia absolute e brezit —Gjersia e spektrit
• Gjeresia efektive e brezit
—Shpesh njifet vetem si gjeresi e brezit
• Komponentet DC —Komponete te frekuences zero
12
![Page 13: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/13.jpg)
Shpejtesia e te dhenave dhe
gjeresia e brezit
• Secili sistem transmetues ka nje brez te kufizuar te frekuencave
• Ky limit kufizon shpejtesine e transmetimit te te dhenave
13
![Page 14: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/14.jpg)
Te dhenat analoge dhe digjitale
• Analoge
—Vlera kontinuale brenda nje interevali te caktuar
— p.sh zeri, video etj
• Digjitale
—Vlera digjitale
—P.sh teksti, integjeret etj
14
![Page 15: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/15.jpg)
Sinjalet analoge dhe digjitale
• Menyrat me ane te te cilave behet transmetimi i sinjaleve
• Analoge
—Vazhdimisht ka vlera te ndryshueshme
—Mediume te ndryshme
• Fije optike, wireless, kabllo te bakrit etj.
—Gjeresia e brezit e sinjalit te te folurit 100Hz deri ne 7kHz
—Gjeresia e brezit prej 300Hz deri ne 3400Hz
—Gjeresia e brezit per video sinjal 4MHz
• Digjitale
—Perdorimi I dy komponenteve DC 15
![Page 16: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/16.jpg)
Perparesite dhe te metat e
sinjaleve digjitale
• Me e lire
• Me pak e ndjeshme ne zhurma
• Dobesim me te madh
—Kjo shpie tek humbja e informatave
16
![Page 17: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/17.jpg)
Dobesimi i sinjaleve digjitale
17
![Page 18: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/18.jpg)
Komponentet e sinjalit te zerit
• Rangu frekuencor (i te degjuarit) eshte 20Hz-20kHz
—I te folurit (zerit) 100Hz-7kHz
• Me lehtesi konvertohet ne sinjal elektromagnetik
• Rangu i frekuencave per kanalin e zerit eshte si me poshte:
—300-3400Hz
18
![Page 19: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/19.jpg)
Konvertimi i sinjalit te zerit ne
sinjal analog
19
![Page 20: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/20.jpg)
Te dhenat binare digjitale
• Nga terminalet kompjuterike
• Dy komponente DC
• Gjeresia e brezit varet nga shpejtesia e transmetimit te te dhenave
20
![Page 21: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/21.jpg)
Konvertimi i te dhenave qe veprojne ne
hyrje te PC-se ne sinjal digjital
21
![Page 22: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/22.jpg)
Te dhenat dhe sinjalet
• Zakonisht eshte mire te perdoren sinjalet digjitale per transmetimin e te dhenave digjitale dhe sinjalet analoge per transmetimin e te dhenave analoge
• Mund te perdoren edhe sinjale analoge per bartjen e te dhenave digjitale
—Modemi
• Mund te perdoren edhe sinjale digjitale per bartjen e te dhenave analoge
22
![Page 23: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/23.jpg)
Sinjalet analoge duke bartur te
dhena analoge dhe digjitale
23
![Page 24: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/24.jpg)
Sinjalet digjitale duke bartur te
dhena analoge dhe digjitale
24
![Page 25: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/25.jpg)
Transmetimi analog
• Sinjali analog transmetohet pa marre parasyshe permbajtjen
• Mund te jene te dhena analoge apo digjitale
• Sinjali dobesohet me kalimin e distances
• Perdoren amplifikatore per perforcimin e sinjalit
• Gjithashtu perforcohet edhe zhurma
25
![Page 26: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/26.jpg)
Transmetimi digjital
• Integriteti I te dhenave rrezikohet nga zhurma,
• Perdoren repetiroret per
• Repetitori e pranon sinjalin
• Extracts bit pattern
• Dobesimi nuk eshte me nje problem I theksuar ne krahasim me teknologjine analoge
• Zhurma nuk perforcohet
26
![Page 27: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/27.jpg)
Perparesite e transmetimeve
digjitale
• Teknologjia digjitale — Teknologji me kosto me te ulet
• Integriteti i te dhenave — Distanca me te largeta neper linja te kualitetit te dobet
• Shfrytezimi i kapacitetit — Linqe me gjeresi te madhe te brezit me nje kosto te arsyeshme
— Multipleksimi me efikas dhe me i lehte me teknika multipleksuese digjitale
• Siguria dhe privatesia — Enkriptimi
• Integriteti — Mund te trajtohen te dhenat analoge dhe digjitale ne te njejten
menyre te njejte
27
![Page 28: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/28.jpg)
Demtimet pergjate
transmetimit
• Sinjali I pranuar mund te dalloje nga ai I transmetuar
• Analog – degradadimi I kualitetit te sinjalit
• Digjital – gabime gjate transmetimit te biteve
• Te shkaktuara nga
—Dobesimi
—Vonesat per shkak te shtremberimit te sinjalit
—Zhurma
28
![Page 29: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/29.jpg)
Dobesimi
• Fuqia e sinjalit bie me kalimin e distances
• Varet edhe nga mediumi transmetues
• Fuqia e sinjalit te pranuar:
—Mund te jete e mjaftueshme per tu detektuar
• Dobesimi eshte nje funksion rrites i frekuences
29
![Page 30: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/30.jpg)
Vonesat per shkak te shtremberimeve
• Vetem ne mediumet e kufizuara (guided media)
• Shpejtesia e shperndarjes varet nga frekuenca
30
![Page 31: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/31.jpg)
Zhurma (1)
• Sinjale shtese te padeshiruara qe insertohen ndermjet transmetuesit dhe pranuesit
• Zhurmat termale
—Te shperndara ne menyre uniforme
—Zhurmat e bardha
• Intermodulimi
—Sinjalet qe jane shume dhe diference e frekuencave origjinale qe e ndajnje te njejtin medium
31
![Page 32: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/32.jpg)
Zhurma (2)
• Zhurmat per shkak te nderhyrjeve (Crosstalk)
• Zhurmat impulsive
—Pulse te parregullta
—P.sh interferenca te jashtme elektromagnetike
—Amplituda e madhe
32
![Page 33: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/33.jpg)
Kapaciteti i kanalit - 1
• Nje parameter shume i rendesishem i kanalit transmetues eshte kapaciteti i cili tregon shpejtesine maksimale me te cilen mund te transmetohen informatat neper ate kanal.
• Nyquist-i , kapacitetin e kanalit e llogarite me shprehjen:
… te transmetimi binar me dy nivele dhe
… te transmetimi binar me M nivele
33
![Page 34: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/34.jpg)
Kapaciteti i kanalit - 2
• Formulat e sllajdit te mehershem jane formulime teorike te supozuara per rastet ideale
• Ne rastet reale duhet te merret parasyshe edhe zhurma e cila ndikon ne zvogelimin e shpejtesise se transmetimit te sinjalit neper kanalin transmetues
• Andaj, shprehjen e Nyquist-it e ka modifikuar C.Shanon.
34
![Page 35: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/35.jpg)
Formula e Shanon-it per llogaritjen
e gjeresise se brezit
• C Shanon e ka marre parasyshe edhe zhurmen
• Raporti S/N eshte shume me rendesi te transmetimi i informacioneve digjitale
• Ky raport percakton kufirin e eperm te shpejtesise se transmetimit (kapacitetin maksimal te kanalit)
35
![Page 36: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/36.jpg)
Shembull
• Te caktohet kapaciteti i kanalit transmetues telefonik qe ka brezin frekuencor 3100 Hz, ndersa marredhenia S/N e tij eshte 30 dB
• Zgjidhje
36
![Page 37: Lenda: Teknologjia transmetuese - naserkastrati.weebly.comnaserkastrati.weebly.com/uploads/3/8/8/3/38831473/ligjerata_2.pdf · Ligjerata 2 01.11.2011 Universiteti i Prizrenit . Terminologji](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022082211/5a7d43497f8b9a72118d6841/html5/thumbnails/37.jpg)
Ju falemnderit!
37