Nadpobudliwość psychoruchowa
-
Upload
ethan-beard -
Category
Documents
-
view
45 -
download
0
description
Transcript of Nadpobudliwość psychoruchowa
Opracowały : Elżbieta Jaracz
Lucyna Kostecka
Agnieszka Remian
NADPOBUDLIWOŚĆ
PSYCHORUCHOWA
to zaburzenie dynamiki procesów
nerwowych, które charakteryzuje znaczna
przewaga procesu pobudzania nad
procesem hamowania
„Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi ( z ang. ADHD –Attention Deficyt Hyperactivity Disorder) jest rozpoznaniem medycznym, stosowanym wobec dzieci i dorosłych, mających poważne trudności poznawcze i zaburzenia zachowania w ważnych aspektach swojego życia (np. w stosunkach rodzinnych i osobistych, w szkole lub w pracy). Te trudności można przypisać zarówno problemom kontroli impulsów, nadpobudliwości,
jak i zaburzeniom uwagi”.(P.Cooper, k.Ideus,2001,s.25)
„Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową”
„ADHD jest to zaburzenie charakteryzujące się
nieadekwatnymi do wieku rozwojowego
deficytami, impulsywnością i
nadpobudliwością ruchową, które nie ustępują
przez ponad sześć miesięcy,
a ich nasilenie powoduje znaczne trudności
w funkcjonowaniu w najważniejszych obszarach
życia”.(J.J.Treuting, S.P.Hinshaw,2001;w:T.Hańć,2009,s.9)
„Dzieciństwo i dorastanie z ADHA”
Kryteria diagnostyczne zespołu
nadpobudliwości psychoruchowej podzielone
są na grupy objawów:
Zaburzenia koncentracji uwagi
Nadruchliwość
Impulsywność
Zaburzenie uwagi
rozumiane jest jako słabsza zdolność do
koncentrowania się na wykonywanym
zadaniu. Obejmuje ono zarówno
skierowanie uwagi, jak i jej utrzymanie.
U dziecka mogą występować wtedy
następujące zachowania:
bardzo szybkie rozpraszanie się (problem z utrzymaniem uwagi na jednym
wybranym bodźcu);
trudności z wyborem najważniejszego bodźca;
trudności z utrzymaniem ciągłej uwagi podczas wykonywania
jednego zadania;
zapominanie poleceń;
trudności z zastosowaniem się do następujących po sobie
instrukcji (lecz nie z powodu niezrozumienia instrukcji);
trudności z zapamiętaniem informacji o zebraniu wszystkich
rzeczy niezbędnych do wykonania danej czynności;
gubienie i zapominanie rzeczy;
trudności ze zorganizowaniem sobie pracy, nauki,
zabawy;
szybkie przerywanie rozpoczętej pracy;
trudności z zakończeniem rozpoczętych prac;
przechodzenie do wykonania kolejnej czynności
nie kończąc poprzedniej.
Ograniczaj ilość bodźców docierających do
dziecka podczas wykonywania zadania
Pomagaj w wybieraniu najważniejszych
bodźców( np. zaznaczanie kolorem)
Dziel zadnia na realne do wykonania części
Dostosuj czas wykonania zadań do
możliwości psychofizycznych ucznia
Nadruchliwość
to nadmierna, niczym nie uzasadniona aktywność
ruchowa w porównaniu z innymi dziećmi w danej
grupie wiekowej
Przejawy nadruchliwości to:
częsta potrzeba ruchu;
nadaktywność ruchowa podczas siedzenia:
wiercenie się, kręcenie, machanie rękami,
nogami („niepokój w obrębie miejsca siedzenia”);
częste wstawanie z miejsca, chodzenie po klasie,
bieganie, wspinanie się na różne przedmioty;
manipulowanie różnymi przedmiotami, np.
długopisem, gumką, skrawkiem papieru;
nadmierna gadatliwość (nadruchliwość „w obrębie mięśni języka”);
nadmierna hałaśliwość podczas zabawy,
trudności ze spokojnym bawieniem się;
zaczepianie, potrącanie innych.
Pozwalaj na celowy ruch (np. przyniesienie
kredy, wytarcie tablicy, siedzenie na piłce
dającej możliwość podskakiwania bez
przeszkadzania innym)
Przeplataj aktywności
Pozwól dziecku na niewielki niepokój ruchowy
w obrębie siedzenia, by mogło skupić się na
celowej czynności
Nadmierna impulsywność to brak zdolności do zahamowania reakcji
Rezultatem są następujące zachowania:
działanie pod wpływem impulsu (tzn.bez zastanowienia);
wyrywanie się z odpowiedzią, zanim pytanie
zostanie zadane w całości;
trudności z zaczekaniem na swoją kolej,(np. podczas
gry zespołowej);
przerywanie innym, (np.wtrącanie się do rozmowy);
nadmierna gadatliwość;
brak umiejętności planowania działania;
częsta zmiana zajęć.
Przypominaj w odpowiednim momencie zasadę
pamiętając o tym, by: były to komunikaty jasne
i krótkie (mało słów), powtórzone tyle razy ile
dziecko tego potrzebuje
Przewiduj sytuacje, szczególnie niebezpieczne
ze względu na impulsywność dziecka
(np. przechodzenie przez ulicę)
Bądź konsekwentny
Wspólnie opracowuj sygnały, np. Nie
przerywaj. Chcę coś powiedzieć. Nie teraz.
ruchowa
poznawcza
emocjonalna
wzmożona ruchliwość i niepokój ruchowy (bieganie, skakanie, krzyk, wyrywanie się do odpowiedzi, machanie rękami, widoczny nadmiar energii)natychmiastowa reakcja na każde polecenie nauczyciela związane z ruchemtrudności z opanowaniem pobudzenia i skupieniem się podczas czynności wykonywanych w miejscuniezręczność, brak dokładności, wiercenie się, chaotycznośćwykonywanie drobnych i niepotrzebnych ruchów (zabawy przedmiotami, niszczenie, bazgranie)
Dziecko nie może skupić się na jednej rzeczy, ciągle coś je rozprasza, często rozmawia, odwraca się, nie słucha
W zeszycie niedokończone zdania , gubione litery, chaotyczne wypracowania
Przy odpowiedzi brak przemyślenia, pochopne wnioskowanie, nie słuchanie pytania nauczyciela do końca
Wzmożona wyobraźnia, fantazjowanie, wyłączanie się podczas lekcji i pogrążanie się w swoim świecie
Zwiększona wrażliwość na bodźce Intensywniejsze reakcje uczuciowe Konfliktowość, drażliwość, agresja,
gwałtowna zmiana nastrojów Czasem wzmożona lękliwość Mocne przeżywanie niepowodzeń
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo stanowią
około 3 – 10% wszystkich dzieci w młodszym
wieku szkolnym. Są one nazywane
„marzycielskie”,czy „żywe srebra”
Występowanie ADHD związane jest
z opóźnionym dojrzewaniem układu
nerwowego, dlatego by zdiagnozować
ADHD zachowania dziecka muszą być
nieadekwatne do jego wieku rozwojowego
We wczesnych fazach dzieciństwa tempo
rozwoju poznawczego i emocjonalnego
może być zróżnicowane, dlatego też nie
należy diagnozować ADHD w wieku
przedszkolnym
W wieku szkolnym (powyżej 7 roku życia)
dzieci zwykle są mniej zróżnicowane pod
względem rozwoju, dlatego można dokonać
oceny zachowań dziecka pod kątem ADHD
Klasyfikacja ICD-10 oraz DSM-IV stanowią
podstawę do rozpoznania choroby lub
zaburzenia
W ICD- 10 zespół ten nosi nazwę zespołu
hiperkinetycznego , natomiast w DSM-IV
zespołu nadpobudliwości psychoruchowej
z zaburzeniami koncentracji uwagi
W DSM-IV można dodatkowo określić
podtypy zaburzenia, takie jak:
• podtyp z przewagą deficytów uwagi
(dziecku trudno się skupić, natomiast potrafi pozostać
w bezruchu w określonej sytuacji)
• podtyp z przewagą nadruchliwości
i impulsywności
( dziecko biega niezmordowanie ciągle zmieniając miejsce,
najprzyjemniejszą rozrywką jest to, co kojarzy się z ruchem
i szybkością; odpowiednio motywowanie jest w stanie
wykonać zadanie do końca)
• Podtyp mieszany ( występują jednocześnie nasilone
objawy nadpobudliwości, niska kontrola impulsywności oraz
zaburzenia koncentracji uwagi)
ADHD diagnozuje lekarz psychiatra lub
psycholog po konsultacji z psychiatrą. Podczas
procesu diagnozy ważne są informacje uzyskane
od rodziców oraz osób zajmujących się
wychowaniem dzieci. Diagnoza powinna odbywać
się we współpracy ze specjalistami, np.z lekarzem
internistą, nauczycielem, pedagogiem szkolnym.
Patyczkowe układanki
Dajemy dziecku kolorowe patyczki lub kolorowe paski papieru
różnej długości i szerokości. Dziecko układa wzory według
własnych pomysłów.
Układając wzory, dziecko może opowiadać o tym, co układa –
powstaje opowiadanie.
Pokazujemy dziecku określony wzór. Zdaniem dziecka jest
nazwanie tego wzoru (nazwą rzeczywista lub wymyśloną),
krótka wypowiedź na jego temat i wreszcie ułożenie go na
stoliku. Możemy tutaj wprowadzić element
współzawodnictwa, mówiąc, „kto ułoży pierwszy –ty czy ja”.
Przez chwilę wsłuchujemy się w muzykę, np. relaksacyjną. Próbujemy usłyszeć i zapamiętać jak najwięcej głosów. Potem nazwać je i odtworzyć.
Siedzimy przez chwilę z zamkniętymi oczami i wsłuchujemy się w muzykę. Następnie opowiadamy, co słyszeliśmy, gdzie zabrała nas ta muzyka. Następnym etapem może być malowanie wysłuchanej muzyki.
Taniec połamaniec – przy muzyce zatańcz wymyślony taniec. Pokaż, jak umiesz się wyginać i jakie robić figury.
Taniec z balonikiem – dzieci dobierają się parami. Prowadzący puszcza muzykę. Dzieci, trzymając balonik brzuchami, plecami, ramionami, starają się tańczyć tak, by nie wypuścić balonika.
Brakujące krzesełko- na środku sali ustawiamy
w kole krzesełka (o jedno mniej niż uczestników).
W trakcie muzyki dzieci maszerują, podskakują,
tańczą, powoli biegają wokół krzesełek. Kiedy
muzyka cichnie, dzieci siadają na krzesełkach. Dla
jednego brakuje krzesełka i odpada z zabawy.
Falująca woda (przykład zabawy z chustą
animacyjną)–przy muzyce dzieci poruszają chustą
animacyjną trzymaną w obu rękach w rytm
muzyki. Na poruszany materiał można położyć
piłkę, kulkę z papieru, pluszaka i rytmicznie go
podrzucać do góry, tak by nie spadł na podłogę.
Oddychanie przeponą –dziecko leży na podłodze na plecach, nogi ugięte w kolanach, stopy oparte mocno o podłogę. Wdychając powietrze nosem, napełniamy brzuch, który jak balonik, podnosi się do góry. Przy wydechu ustami brzuch opróżnia się i przyjmuje pozycje wklęsłą.
Zatrzymaj piłeczkę –dzieci siedzą wygodnie przy stoliku, nogi mocno oparte o podłogę. Na stoliku leży piłeczka (najlepiej pingpongowa). Dzieci dmuchają tak na piłeczkę, aby ta nie spadła ze stolika.
Piórko –każde dziecko otrzymuje piórko. Spacerując po sali, dmucha na piórko, aby nie spadło na podłogę. Można utrudnić i mierzyć czas.
Pokaż jak się czujesz – przygotowujemy na
tackach farby plakatowe. Na stoliku przygotowane są szare
papiery. Zadaniem dzieci jest namalowanie palcami tego,
co czują (radość, złość, smutek). Po namalowaniu możemy
poprosić dziecko o krótką wypowiedź na temat swojej
pracy.
Kolorowy labirynt –do pudełka wkładamy kartkę
papieru dopasowaną do dna. Na kartce robimy 5 kleksów
z farby różnego koloru. Następnie wkładamy szklaną
kulkę i prosimy dziecko, aby tak poruszało pudełkiem, by
kulka zamalowała całą kartkę.
Wspólne dzieło – na dużym arkuszu szarego papieru,
po kolei wybrane dziecko coś maluje. Powstaje jeden
wspólny obraz, do którego dzieci układają potem
opowiadanie. Podobne dzieło może powstawać w grupach.
Najpierw maluje jedna grupa dzieci, potem druga i tak
wszystkie grupy malują jedno duże dzieło pod wspólnym
tytułem, np. Na łące,
W lesie.
Kolankowa zabawa –dzieci siedzą w kole na
dywanie, ręce trzymają na kolanach. Nauczyciel wskazuje
dziecko, od którego rozpocznie się zabawa. Dziecko klepie
sąsiada
w kolano, może klepnąć raz, dwa razy lub trzy razy.
Dziecko klepnięte w kolano musi wykonać określone
zadanie przypisane określonej liczbie klepnięć.
Klamerki –dzieci mają przypięte do ubrania klamerki
do bielizny. W określonym czasie (gdy gra muzyka) dzieci
maja zdobyć jak najwięcej klamerek lub pozbyć się jak
najwięcej klamerek przypinając je do ubrania innym
dzieciom.
Zabawa z pudłami –dzieci mają do dyspozycji
duże kartonowe pudła. Mogą z ich budować różne tunele,
mosty, wchodzić w nie, chować się. Zabawy według
pomysłów dzieci.
Mały aktor –podczas dowolnych zabaw improwizujemy
scenkę przedstawiającą sytuacje zdarzające się
w przedszkolu lub w domu. Najpierw dzieci przedstawiają to
w swój sposób, wcielając się w role bohaterów. Następnie
możemy wprowadzić swój scenariusz z akceptowanym przez
nas zachowaniem.
Kolorowy świat –wymieniamy z dziećmi rzeczy
w różnych kolorach (np. czerwonym –papryka, jabłko,
serce, itd.) i omawiamy ich smak, wygląd przeznaczenie.
Taniec z gazetą na głowie –dzieci tańczą przy
muzyce, trzymając gazetę na głowie. Należy tak poruszać
się w rytm muzyki, aby gazeta nie spadła z głowy.
Kalkomania –dziecko dostaje obrazek przykryty
przeźroczystą kartką. Zadaniem dziecka jest przekalkować
obrazek. Może go także pomalować. Ilość szczegółów
zależy od wieku dziecka.
Dziękujemy za uwagę