MUNICIPALITY SHEKI

24
ВЯТЯНИМИЗИН ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ГАНЛЫ ТАРИХИ ТАРИХИ ИШЬАЛ ЕДИЛМИШ ИШЬАЛ ЕДИЛМИШ ТОРПАГЛАРЫМЫЗ ТОРПАГЛАРЫМЫЗ ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН декабр, 1988 ХАНКЯНДИ 26.12.1991 ХОЪАЛЫ ХОЪАЛЫ 26.02.1992 26.02.1992 ШУША 08.05.1992 ЛАЧЫН 18.05.1992 ХОЪАВЯНД 02.10.1992 КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993 КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993 АЬДЯРЯ 07.06.1993 АЬДАМ 23.07.1993 ФЦЗУЛИ 23.08.1993 ЪЯБРАЙЫЛ 23.08.1993 ГУБАДЛЫ 31.08.1993 ЗЯНЭИЛАН 29.10.1993 ЗЯНЭИЛАНЫН ЗЯНЭИЛАНЫН ИШЬАЛЫНДАН 18, ИШЬАЛЫНДАН 18, ХОЪАВЯНДИН ХОЪАВЯНДИН ИШЬАЛЫНДАН ИСЯ ИШЬАЛЫНДАН ИСЯ 19 ИЛ КЕЧДИ 19 ИЛ КЕЧДИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 Шяки Бялядиййясинин органы Шяки Бялядиййясинин органы www.nukha.tk УНУТМАЙАГ! УНУТМАЙАГ! n n e e w w s s p p a a p p e e r r о о ф ф S S H H E E K K I I M M U U N N I I C C I I P P A A L L I I T T Y Y Á Á ß ß Ë Ë ß ß Ä Ä È È É É É É ß ß Ñ Ñ È È Ø Ø ß ß Ê Ê È È МЯН ЙАНМАСАМ, СЯН ЙАНМАСАН, НЕЪЯ ЧЫХАР ГАРАНЛЫГЛАР АЙДЫНЛЫЬА?! Noyabrыn 17-dя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev Шяki rayonuna sяfяrя gяlmiшdir. Dюvlяtimizin baшчыsы xalqыmыzыn цmummilli lideri Heydяr Яliyevin Шяki шяhяrinin mяrkяzindя ucaldыlmыш abidяsini ziyarяt etмиш вя абидянин юnцnя gцl dяstяsi qoyмушдур. Prezident Иlham Яliyevя abidяnin яtrafыnda gюrцlmцш abadlыq-quruculuq iшlяri barяdя mяlumat verilмиш вя бildirilмишdiр ki, яrazidя yaшыllыq zolaьы daha da geniшlяndirilmiшdir. Noyabrыn 17-dя Prezident Иlham Яliyev Шяkiyя sяfяri чяrчivяsindя Sabit Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdur Mяdяniyyяt vя turizm naziri Яbцlfяs Qarayev dюvlя- timizin baшчыsыna mяlumat verмишдир ki, 1973-cц ildя ipяkчilяrin mяdяniyyяt sarayы kimi fяaliyyяtя baшlamыш bu bina iki ildяn sonra Sabit Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn kollektivinin ixtiyarыna verilmiшdir. Teatr maraqlы чыxышlarы ilя tяkcя Шяkinin deyil, юlkяmizin bцtцn sяnяtsevяrlяrinin rяьbяtini qazanmышdыr. Teatr binasыnыn uzun mцddяt яsaslы tяmir olunmamasы kollek- tivin fяaliyyяtinя tяsirsiz юtцшmяmiшdir. Prezident Иlham Яliyevin Sяrяncam vя gюstяriшlяri яsasыnda indi юlkяmizin bцtцn tarixi abidяlяri, sяnяt ocaqlarы яsaslы шяkildя yenidяn qurulur. Buna uyьun olaraq, Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasыnыn da яsaslы tяmiri planlaшdыrыlыr. Dюvlяtimizin baшчыsы tяmir-bяrpa iшlяrinin yцksяk sяviyyяdя aparыlmasы ilя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyяlяrini verмишdiр. Prezident Иlham Яliyev Sabit Prezident Иlham Яliyev Sabit Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdur Teatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdur Sabit Rяhmаn аdыnа Шяki Dюvlяt Drаm Tеаtrы binasыnыn yenidяn qurulmasы haqqыnda Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Sяrяncamы Azяrbaycan teatr sяnяtinin inkiшafыnda xцsusi rolunu nяzяrя alaraq, Azяrbaycan Respublikasы Konstitusiyasыnыn 109-cu maddяsinin 32-ci bяndini rяhbяr tutaraq qяrara alыram: 1. Sabit Rяhmаn аdыnа Шяki Dюvlяt Drаm Tеаtrы binasыnыn yenidяn qurulmasыna baшlanmasы цчцn Azяrbaycan Respublikasыnыn 2011-ci il dюvlяt bцdcяsindя nяzяrdя tutulmuш Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin ehtiyat fondundan Azяrbaycan Respublikasыnыn Mяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyinя ilkin olaraq 1,0 (bir) milyon manat ayrыlsыn. 2. Azяrbaycan Respublikasыnыn Maliyyя Nazirliyi bu Sяrяncamыn 1-ci hissяsindя nяzяrdя tutulan mяblяьdя maliyyяlяшmяni mцяyyяn olunmuш qaydada tяmin etsin. 3. Azяrbaycan Respublikasыnыn Nazirlяr Kabineti bu Sяrяncamdan irяli gяlяn mяsяlяlяri hяll etsin. Иlham Яliyev Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Bakы шяhяri, 25 noyabr 2011-ci il. Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев нойабрын 17-дя Шякидя сяфярдя оларкян йени биналарын ачылышында иштирак етмякля йанашы, бир сыра тямир-бярпа ишляри апарылан обйектлярля дя таныш олмушдур. Беля обйектлярдян бири дя Sabit Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasы иди. Бу бинада эюрцлян ишлярля йахындан таныш олан дювлят башчысы сяфярдян гайытдыгдан сонра мядяниййят вя инъясянятя эюстярдийи гайьыны бир даща сцбут едян ашаьыдакы Сярянъамы имзаламышдыр. ТЯБРИК ЕДИРИК Шяки Шящяр Иъра Щакимиййяти башчысынын мцавини Зяриня Ъавадова “тярягги” медалы иля тялтиф олунмушдур. Октйабрын 18-дя Азярбайъан Республи- касынын Президенти Илщам Ялийев дювлят мцстягил- лийинин 20 иллик йубилейи иля ялагядар бир груп шяхси тялтиф етмишдир. Тялтиф олунанлар арасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййяти башчысынын тящсил, сящиййя вя мядя- ниййят цзря мцавини Зяриня Ъавадова да вар. Зяриня ханым Азярбайъан Республикасынын иътимаи-сийаси, сосиал-шгтисади вя мядяни щяйатында ящямиййятли хидмятляриня эюря “Тярягги” медалына лайиг эюрцлмцшдцр. Бу мцнасибятля Шяки Бялядиййясинин коллетиви Зяриня Ъавадованы тябрик едир, она эяляъяк ишляриндя даща бюйцк мцвяффягиййятляр арзулайыр. А А З З Я Я Р Р Б Б А А Й Й Ъ Ъ А А Н Н П П Р Р Е Е З З И И Д Д Е Е Н Н Т Т И И Ш Ш Я Я К К И И Д Д Я Я О О Л Л Д Д У У PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 1

description

sheki,belediyye, sheki belediyyesi, azerbaijan, elxan usubov, karvansara, xan sarayi, hotel, tourizm

Transcript of MUNICIPALITY SHEKI

В Я Т Я Н И М И З И Н В Я Т Я Н И М И З И Н Г А Н Л ЫГ А Н Л Ы

Т А Р И Х ИТ А Р И Х И

И Ш Ь А Л Е Д И Л М И ШИ Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш

Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы ЗТ О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З

ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН декабр, 1988

ХАНКЯНДИ 26.12.1991

ХОЪАЛЫ ХОЪАЛЫ 26.02.199226.02.1992

ШУША 08.05.1992

ЛАЧЫН 18.05.1992

ХОЪАВЯНД 02.10.1992

КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993

АЬДЯРЯ 07.06.1993

АЬДАМ 23.07.1993

ФЦЗУЛИ 23.08.1993

ЪЯБРАЙЫЛ 23.08.1993

ГУБАДЛЫ 31.08.1993

ЗЯНЭИЛАН 29.10.1993

ЗЯНЭИЛАНЫН ЗЯНЭИЛАНЫН ИШЬАЛЫНДАН 18, ИШЬАЛЫНДАН 18,

ХОЪАВЯНДИНХОЪАВЯНДИНИШЬАЛЫНДАН ИСЯ ИШЬАЛЫНДАН ИСЯ

19 ИЛ КЕЧДИ19 ИЛ КЕЧДИ

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 Шяки Бяляд иййяс ин ин органыШяки Бяляд иййяс ин ин органы www.nukha. tk

У Н У Т М А Й А Г !У Н У Т М А Й А Г !

nn ee ww ss pp aa pp ee rr оо фф SS HH EE KK II MM UU NN II CC II PP AA LL II TT YY

ÁÁßß ËËßßÄÄ ÈÈ ÉÉ ÉÉßß ÑÑ ÈÈ

ØØ ßßÊÊ ÈÈМЯН ЙАНМАСАМ,СЯН ЙАНМАСАН,

НЕЪЯ ЧЫХАР ГАРАНЛЫГЛАРАЙДЫНЛЫЬА?!

Noyabrыn 17-dя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev Шяki rayonuna sяfяrя gяlmiшdir. Dюvlяtimizin baшчыsы xalqыmыzыn цmummilli lideri Heydяr Яliyevin Шяki шяhяrinin mяrkяzindя ucaldыlmыш abidяsini ziyarяt etмиш вя абидянин юnцnя

gцl dяstяsi qoyмушдур.Prezident Иlham Яliyevя abidяnin яtrafыnda gюrцlmцш abadlыq-quruculuq iшlяri barяdя mяlumat verilмиш вя бildirilмишdiр ki, яrazidя yaшыllыq zolaьы

daha da geniшlяndirilmiшdir.

Noyabrыn 17-dя Prezident Иlham Яliyev Шяkiyя sяfяri чяrчivяsindя Sabit Rяhmanadыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdur

Mяdяniyyяt vя turizm naziri Яbцlfяs Qarayev dюvlя-timizin baшчыsыna mяlumat verмишдир ki, 1973-cц ildя ipяkчilяrinmяdяniyyяt sarayы kimi fяaliyyяtя baшlamыш bu bina iki ildяnsonra Sabit Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn kollektivininixtiyarыna verilmiшdir. Teatr maraqlы чыxышlarы ilя tяkcя Шяkinindeyil, юlkяmizin bцtцn sяnяtsevяrlяrinin rяьbяtini qazanmышdыr.Teatr binasыnыn uzun mцddяt яsaslы tяmir olunmamasы kollek-tivin fяaliyyяtinя tяsirsiz юtцшmяmiшdir. Prezident ИlhamЯliyevin Sяrяncam vя gюstяriшlяri яsasыnda indi юlkяmizinbцtцn tarixi abidяlяri, sяnяt ocaqlarы яsaslы шяkildя yenidяnqurulur. Buna uyьun olaraq, Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыnbinasыnыn da яsaslы tяmiri planlaшdыrыlыr.

Dюvlяtimizin baшчыsы tяmir-bяrpa iшlяrinin yцksяksяviyyяdя aparыlmasы ilя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyяlяriniverмишdiр.

Prezident Иlham Яliyev SabitPrezident Иlham Яliyev SabitRяhman adыna Шяki Dюvlяt DramRяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram

Teatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdurTeatrыnыn binasы ilя tanыш olmuшdur

Sabit Rяhmаn аdыnа Шяki DюvlяtDrаm Tеаtrы binasыnыn yenidяn

qurulmasы haqqыnda Azяrbaycan RespublikasыPrezidentinin SяrяncamыAzяrbaycan teatr sяnяtinin inkiшafыnda xцsusi

rolunu nяzяrя alaraq, Azяrbaycan RespublikasыKonstitusiyasыnыn 109-cu maddяsinin 32-ci bяndini rяhbяrtutaraq qяrara alыram:

1. Sabit Rяhmаn аdыnа Шяki Dюvlяt Drаm Tеаtrыbinasыnыn yenidяn qurulmasыna baшlanmasы цчцnAzяrbaycan Respublikasыnыn 2011-ci il dюvlяt bцdcяsindяnяzяrdя tutulmuш Azяrbaycan Respublikasы Prezidentininehtiyat fondundan Azяrbaycan RespublikasыnыnMяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyinя ilkin olaraq 1,0 (bir)milyon manat ayrыlsыn.

2. Azяrbaycan Respublikasыnыn Maliyyя Nazirliyibu Sяrяncamыn 1-ci hissяsindя nяzяrdя tutulanmяblяьdя maliyyяlяшmяni mцяyyяn olunmuш qaydadatяmin etsin.

3. Azяrbaycan Respublikasыnыn Nazirlяr Kabinetibu Sяrяncamdan irяli gяlяn mяsяlяlяri hяll etsin.

Иlham ЯliyevAzяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti

Bakы шяhяri, 25 noyabr 2011-ci il.

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийевнойабрын 17-дя Шякидя сяфярдя оларкян йенибиналарын ачылышында иштирак етмякля йанашы, бирсыра тямир-бярпа ишляри апарылан обйектлярля дятаныш олмушдур. Беля обйектлярдян бири дя SabitRяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasы иди.Бу бинада эюрцлян ишлярля йахындан таныш оландювлят башчысы сяфярдян гайытдыгдан сонрамядяниййят вя инъясянятя эюстярдийи гайьыны бирдаща сцбут едян ашаьыдакы Сярянъамыимзаламышдыр.

ТЯБРИК ЕДИРИКШяки Шящяр Иъра Щакимиййяти башчысынын

мцавини Зяриня Ъавадова “тярягги” медалыиля тялтиф олунмушдур.

Октйабрын 18-дя Азярбайъан Республи-касынын Президенти Илщам Ялийев дювлят мцстягил-лийинин 20 иллик йубилейи иля ялагядар бир груп шяхситялтиф етмишдир.

Тялтиф олунанлар арасында Шяки Шящяр ИъраЩакимиййяти башчысынын тящсил, сящиййя вя мядя-ниййят цзря мцавини Зяриня Ъавадова да вар.

Зяриня ханым Азярбайъан Республикасыныниътимаи-сийаси, сосиал-шгтисади вя мядяни щяйатындаящямиййятли хидмятляриня эюря “Тярягги” медалыналайиг эюрцлмцшдцр.

Бу мцнасибятля Шяки Бялядиййясининколлетиви Зяриня Ъавадованы тябрик едир, онаэяляъяк ишляриндя даща бюйцк мцвяффягиййятлярарзулайыр.

АА ЗЗ ЯЯ РР ББ АА ЙЙ ЪЪ АА НН ПП РР ЕЕ ЗЗ ИИ ДД ЕЕ НН ТТ ИИ ШШ ЯЯ КК ИИ ДД ЯЯ ОО ЛЛ ДД УУ

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 1

сящ.2 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Xalqыmыzыn цmummilli lideri HeydяrЯliyevin vяfatыnыn sяkkizinci ildюnцmц ilяяlaqяdar Шяки Шяhяr Иcra Щakimiyyяtinin xц-susi tяdbirlяr planыna uyьun olaraq dekabrыn1-dяn 10-dяk Шяkidя ulu юndяrin xatirя gцn-lяri keчirilяcяkdir.

Xatirя ongцnlцyц чяrчivяsindя hazыrdaшяhяrin ayrы-ayrы яmяk kollektivlяrinin, mяktяblivя tяlяbяlяrin, gяnclяrin Heydяr Яliyev muzeyi-nя ekskursiyalarы tяшkil olunur. Muzeyi ziyarяtedяnlяr цmummilli liderimizin hяyat vя fяaliyyя-tinin ayrы-ayrы mяqamlarыnы яks etdirяn fotolarlatanыш olur, dahi шяxsiyyяtin nяsillяrя nцmunяolan zяngin hяyat yolu, xalqыmыz qarшыsыndakыяvяzsiz xidmяtlяri barяdя яtraflы mяlumat яldяedirlяr.

Muzeyin ekspozisiyasыnda ulu юndяrin2002-ci ilin noyabrыnda Шяkiyя sяfяri zamanы

keчirdiyi unudulmaz gюrцшlяri яks etdirяn fotolarxцsusi olaraq diqqяti cяlb edir.

Tяdbirlяr planыnda, hяmчinin rayonunцmumtяhsil, ali vя orta ixtisas mяktяblяrindя,mяdяniyyяt vя tibb ocaqlarыnda, digяr mцяssisяvя tяшkilatlarda ulu юndяr Heydяr Яliyev ilя baьlыsilsilя tяdbirlяrin, elmi-praktik konfranslarыn, inшa-yazы vя шeir mцsabiqяlяrinin, idmanыn mцxtяlifnюvlяri цzrя xatirя turnirlяrinin, kitab sяrgilяrinkeчirilmяsi nяzяrdя tutulmuшdur. Eyni zamanda,dekabrыn 7-dя mяrkяzi kitabxanada ulu юndяrяhяsr olunmuш kitablarыn mцzakirяsi dя keчir-ilяcяkdir.

Xatirя gцnlяri чяrчivяsindя dekabrыn 9-daцmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin vяfatыnыnildюnцmцnя hяsr olunmuш цmumrayon tяdbirikeчirilяcяk, dekabrыn 12-dя isя шяkililяr dahi rяh-bяrin abidяsini ziyarяt edяcяklяr.

Азярбайъан халгынынцмуммилли лидери Щейдяр Ялийев!

Щеч бир шярщя ещтийаъыолмайан бу ад сясляняндя

юзц-юзлцйцндя чох шей дейир,чох мятлябляр ачыглайыр.

Щейдяр Ялийевин рес-публикайа рящбярлийинин илк эцн-ляриндян айдын олду ки, онунсимасында Азярбайъан халгыясл Милли лидерини тапмышдыр.

Щейдяр Ялийев миллирущун дирчялдилмясиня, Азяр-байъан Мядяниййятинин инки-шафына наил олмагла йанашы,щям дя бцтцн зийалыларын, бцтцнАзярбайъан халгынын диггятинитарихи вя мядяни гайнагларайюнялтмишдир.

О иллярдя мусигимизи,мядяниййятимизи зийалыларымызсанки юзц цчцн йенидян кяшфедир вя гиймятляндирирди.

Азярбайъан Халгынынэюркямли нцмайяндяляринин йу-билейляринин кечирилмяси, йарадыъыинсанлара эюзял шяраитин йа-радылмасы, онларын ямяйиняйцксяк гиймят верилмяси, милликадрларын йетишдирилмясиня эюс-тярилян гайьы эянъ няслин дцн-йаэюрцшцнцн ясасынын форма-лашмасына тякан верирди.

О иллярдя юлкямиз игти-сади ъящятдян дя эениш инкишафйолуна гядям гойду. Респуб-ликамызда шящярсалма принсип-ляриндя вя шящярляримизин, ра-йонларын абадлашдырылмасы са-щясиндя дя бюйцк ишляр эюрц-лцрдц.

Мящз о дюврдя Киро-вабадда шящярин йени йашайышмассивляриндян бириня "ЙениЭянъя" ады верилмиш вя бунунлада долайысы иля билдирилмишдир ки,бу шящярин тарихи ады Эянъядир.

Истедадлы эянълярн цзячыхарылмасы, идманын инкишафыцчцн шяраит йарадылырды. Мящз одюврдя демяк олар ки, бцтцншящяр вя районларда шащматмяктябляринин инкишафы вяфяалиййяти мцщцм ишлярдян бирииди.

Милли щярбчи кадрларынщазырланмасы сащясиндя бир сыра

аддымларын атылмасы ЩейдярЯлийев сийасятинин, узагэюрян-лийинин нцмуняляриндян биридир.

Щейдяр Ялийев юзц-нцн йаратдыьы щярби литсейин30 иллик йубилейиндя демишдир:"Мян Ъямшид Нахчывански ады-на мяктяби йарадаркян щясря-тиндя олдуьум арзума чатмы-шам, она эюря дя юзцмц чоххошбяхт щисс едирям".

Щейдяр Ялийев онаэюря хошбяхт иди ки, онун яв-вялъядян эюрдцкляри щяйатакечди. Азярбайъанын мцстя-гиллийинин горунмасында МиллиЩярбчи кадрлар чох эярякли ол-дулар.

О дюврдя Щейдяр Яли-йевин Азярбайъан халгы гаршы-сында ян бюйцк хидмятляриндянбири дя халгымызын бюйцк оьлуНяриман Няримановун адынынбярпа едилмяси, 1972-ъи илдяонун 100 иллик йублейинин ке-чирилмяси, Улйановски шящяриндяНяриманова абидя уъалдылмасы,Москвада хатиря лювщясининачылмасы, филосов шаир ЩцсейнЪавидин ъяназясинин галыгла-рынын 1982-ъи илдя Бакыйа эяти-рилмяси вя Нахчыванда доьматорпаьа тапшырылмасы олду.

Щейдяр Ялийевин атдыьыбу ъясарятли аддымлар Азяр-байъан дювлятинин мянафейинаминя газанылмыш мцщцмгялябяляр иди.

1982-ъи илдян етибарянЩейдяр Ялийев дцнйанын яннящянэ дювлятинин апарыъырящбярляриндян бири олур вя йенитипли сийаси лидер кими тякъяиттифаг мигйасында дейил, щямдя дцнйада таныныр.

Дцнйа чох дащиляр йе-тириб... Лакин мян о дащи инсаны- цмуммили лидеримизи щеч кимябянзятмяк истямяздим...

1993-ъц илин о аьыр эцн-ляриндя минлярля азярбайъан-лынын, эениш халг кцтлясинин щярбир дярдин дярманыны билянЩейдяр Ялийеви щарайламасыщамымызын цряйиндян гопан янтябии, ян сямими чаьырыш иди.

Халгынын аьыр вахтындахиласкар кими щакимиййятя эяляно бянзярсиз инсан юз аьлы,

зякасы, баъарыьы иля дцнйаныщейран гойду. Ъясарятля фыр-тына вя гасырьаларын гаршысыначыхараг юз бюйцклцйцнц бирдаща сцбут етди. Щейдяр Ялийевсийасяти, Щейдяр Ялийев сар-сылмаз гятиййяти, Щейдяр Ялийевмцдриклийи сепаратизмя галибэялди, щяръ-мярълийя, фаъиялярясон гойду вя юлкямиздя миллимцстягиллик хятти дюнмядянщяйата кечирилди. Щцгуги де-мократик дювлят гуруъулуьу,милли ордунун формалашдырылма-сы, бейнялхалг алямдя Азяр-байъанын демократик имиъининйцксялмяси сащясиндя бюйцкишляр эюрцлдц.

"Мян юмрцмцн галанщиссясини дя халгыма баьышла-йырам" - дейян Щейдяр Яли-йев юз гайыдышы иля Азярбай-ъанын йени тарихини йаратды.

1994-ъц илдя чохларынамцмкцн олмайан бир иш кимиэюрцнян Ясрин Мцгавиляси им-заланды. Вя бу садяъя, мцга-виля дейилди. Бу, о демяк иди ки,дцнйа сийасятчиляри Щейдяр Яли-йевин чох эцълц шяхсиййят олду-ьуну анладылар.

Мящз бу мцгавилядянсонра Щейдяр Ялийевин тяшяб-бцскарлыьы вя эярэин сяйи няти-ъясиндя Азярбайъан дцнйапросесляриня тясир эюстяря билян

трансмилли игтисади лайищяляринфяал иштиракчысына чеврилди. Гя-дим ипяк йолу бярпа едилди.

Бакы-Тбил иси-Ъейщанясас иъраъ бору кямяринин чя-килмясиня башланылды.

Азярбайъан Бейнял-халг алямдя лайигли йерини тутду.

Саьлыьында биз онаъансаьлыьы, узун юмр арзу-лайырдыг. Бир чохумуз Аллащданарзу едирдик ки, бизим юмрц-мцздян кясиб онун юмрцняъаласын.

Инанырдыг ки, о щяляузун илляр йашайаъаг, халгы-мы-зын эяляъяйи цчцн чохлу ишлярэюряъяк.

О дащи чятин андаэялди, йаратды вя узун илляр цчцнчох гиймятли идейалар гойубдцнйасыны дяйишди.

Бу эцн Щейдяр Ялийе-вин лайигли давамчысы мющтярямПрезидентимиз Илщам Ялийевинрящбярлийи иля Азярбайъанын йо-лу даща айдын сабащлара, дащауъа йерляря эедир.

Щейдяр Ялийевин гур-дуьу йени Азярбайъан артыгдцнйяви бир дювлятдир.

Президен Илщам Ялийевщазырда дцнйа сийасятиндя юзсийаси чякиси, харизмасы, ида-рячилик габилиййяти вя аналитиктяфяккцрц иля сечилян лидер кими

гябул едилир.Президент Илщам Яли-

йевин таразлы вя ардыъыл сийасяти,йени инкишаф стратеэийасы сайя-синдя юлкямиз эетдикъя дащачох уьурлар газаныр.

БМТ-нин ТящлцкясизликШурасынын гейри-даими цзвцстатусунун газанылмасы вядиэяр уьурларымыз аьыллы, дц-шцнцлмцш сийасятин нятиъясидир.

Азярбайъан халгы буэцн юз Президентиня инаныр,ону севир, онун эюстярдийи йоллаэедир.

Щейдяр Ялийев дцнйа-сына баш вурдугъа онун ъази-бясиндян айрылмаг даща дачятинляшир вя мцмкцнсцз олур.

Улу юндяримиз щаггын-да ня гядяр йазылса да, дейилсядя, бцтцн бунлар дцнйаны мящ-вяриндян ойнада билмяйя гадиролан бу шяхсиййятин фяалиййятинитамамиля тясвир етмякдя аъиз-дир.

Щейдяр Ялийев дцн-йасы, Щейдяр Ялийев фялсяфясищяля там ачылмайыб.

Тягдигата ещтийаъыолан зянэин бир тарихи абидякими Щейдяр Ялийев мюъцзя-синин, Щейдяр Ялийев фялсяфя-синин сирлярини ачмалы вя эянънясля чатдырмалыйыг.

Д ц н й а н ы щ е й р а н г о й а н и н с а н Д ц н й а н ы щ е й р а н г о й а н и н с а н

АЗЯРБАЙЪАН ЩЕЙДЯР ЯЛИЙЕВИ ЙАД ЕДИРАЗЯРБАЙЪАН ЩЕЙДЯР ЯЛИЙЕВИ ЙАД ЕДИРШяkidя ulu юndяr Heydяr Яliyevin xatirя gцnlяri keчirilir

2003-ъц ил декабрын 12-си... Явязсиз, феноменал шяхсиййят, улу юндяр Щейдяр Ялийевин дцнйасыныдяйишдийи эцн...

Щямин эцнц Азярбайъан халгы щям тарихи, щям дя щцзнлц бир эцн кими гейд едир. Щямин эцн щамыбир щягигяти етираф едир: "Бу итки тякъя Азярбайъанын дейил, бцтцн дцнйанын итикисидир".

Э.М.САЛАМОВА,Шяки Бялядиййяси сядринин

биринъи мцавини

Шякидя Щейдяр Ялийев музейи

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 2

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.3

Noyabrыn 17-dя Pre-zident Иlham Яliyev "Aqroin-vestkom" MMC-nin Шяki шя-rab zavodunun aчыlышыndaiшtirak etmiшdir.

Dюvlяtimizin baшчыsыna

mяlumat verilмишdiр ki, 2004-2008-ci illяrdя regionlarыn sosial-iqtisadi inkiшafы Dюvlяt Proqramыnauyьun olaraq yaradыlan zavodunцmumi sahяsi 7,8 hektardыr.Tikintisinя 2008-ci ildя baшlanыlanzavod ildя 3 min ton цzцm emaletmяk gцcцnя malikdir. Lakingяlяcяkdя bu rяqяmin 10-15 mintona чatdыrыlmasы nяzяrdя tutul-muшdur.

Prezident Иlham Яliyevulu юndяr Heydяr Яliyevin vяdюvlяtimizin baшчыsыnыn юlkяmizdяюzяl sektorun, o cцmlяdяn цzцm-чцlцyцn inkiшafыna gюstяrdiyi diq-qяt vя qayьыnы яks etdirяn fotolar-dan ibarяt stendя baxdыгдансонра zavodu iшя salan dцymяnibasмышдыр.

Mяlumat verilмишдир ki,burada цzцmцn qяbulu, ferment-lяmя, texnoloji emal, markalы

шяrablarыn istehsalы vя qablaшdыr-ma sexlяri yaradыlmышdыr. Цzцmцnqяbulu sexindя aь vя qыrmыzыцzцm nюvlяri цчцn iki qяbuledicibunker, цzцmяzяn avadanlыqquraшdыrыlmышdыr. Burada iki xяtt aь

vя qыrmыzы, bir xяtt isя elit шя-rablarыn istehsalы цчцn nяzяrdяtutulmuшdur. Sexdя, hяmчininAzяrbaycanda ilk dяfя цzцmцntumlarыnы ayыran qurьu da quraш-dыrыlmышdыr. Digяr sexlяr dя яn sonavadanlыqla tяchiz edilmiшdir.Иstehsal prosesi kompyuter-

lяшdirilmiш sistemlя idarя edilir. Qablaшdыrma sexi ilя

tanышlыq zamanы bildirildi ki, buradaqurulmuш mцasir avadanlыq saat-da 3 min шцшя шяrab doldurmaьaimkan verir. Bu zavodda ilkinmяrhяlяdя sцfrя шяrablarыnыn

istehsalы nяzяrdя tutulmuшdur.Sexdя qablaшdыrыlan шяrablar"Чinar" markasыnыn texnologiyasы-na uyьun hazыrlanыr. Иstehsalыnsonrakы mяrhяlяsindя "Шяki","Чяlяbi", "Karvansaray", "Xansarayы" adы ilя шяrablarыn istehsalыplanlaшdыrыlыr. Иstehsalыn цчцncцmяrhяlяsindя, yяni 2012-ci ildяnkяmшirin, portveyn vя desert tipliшяrablarыn istehsalыna цstцnlцkverilяcяkdir. Иstehsalыn dюrdцncцmяrhяlяsindя isя konyak spirti vяkonyak istehsalы sexinin yaradыl-masы planlaшdыrыlыr. Шяrab zavo-dunda istehsal цчцn цzцm mяh-sulunun tяdarцkцndя Шяki ilя ya-naшы, яsasяn Oьuz vя Qяbяlя ra-yonlarыnыn potensialыndan da isti-fadя olunacaqdыr. Kяnar asыlыlыq-dan yaxa qurtarmaq mяqsяdi ilяmцяssisяnin nяzdindя 200 hektarцzцm baьы salыnmasы nяzяrdяtutulur. Цzцm baьlarыnыn salыnmasыzamanы yerli sortlara - "Mяdrяsя","Bayanшirя" vя "Шirvanшah"a цs-tцnlцk verilяcяkdir.

Dюvlяtimizin baшчыsы is-tehsalat korpusunda hazыr mяh-sulun saxlanmasы anbarы ilя дяtanыш olмушдур. Bildirilмишdiр ki,

markalы шяrablarыn istehsalы se-xindя Fransadan gяtirilmiш palыdaьacыndan hazыrlanan, hяr biri 228litrlik чяllяk qoyulmuшdur. Bu,шяrabыn daha yцksяk keyfiyyяtlяsaxlanmasыna imkan verir.

Qeyd edildi ki, mяhsulunrяqabяtяdavamlы olmasы mяqsяdiilя zavodda quraшdыrыlan avadan-lыьыn hamыsы Иtaliyanыn bu sahяdяixtisaslaшmыш шirkяtinin istehsa-lыdыr. Texnoloji avadanlыьыn daшыn-masы, quraшdыrыlmasы vя sыnaqlarыda italiyalы mцtяxяssislяrin rяh-bяrliyi vя iшtirakы ilя aparыlmышdыr.Zavodun яrazisindя ikimяrtяbяliinzibati bina, istehsalat proses-lяrinя vя hazыr mяhsullara texniki-kimyяvi vя mikrobioloji nяzarяtцчцn laboratoriya, yemяkxana,konfrans zalы yaradыlmышdыr. Bura-da, hяmчinin qonaq evi dя inшaolunmuшdur. Zavodun hяyяti dяabadlaшdыrыlmыш, yaшыllыq zolaьы sa-lыnmышdыr.

Prezident Иlham Яliyevgюrцlmцш iшlяri yцksяk qiymяt-lяndirмиш, kollektivя uьurlararzulамышдыр.

Mяdяniyyяt vя turizmnaziri Яbцlfяs Qarayev Azяrbay-can Prezidentinя mяlumat verdi ki,qяdim abidяlяrlя zяngin bюl-gяlяrimizdяn olan Шяkidяki XЫXяsrя aid "Aшaьы Karvansaray"Yaxыn Шяrqdя яn bюyцk kar-vansaradыr. Kompleksdя яsaslыtяmir vя bяrpa iшlяrinin aparыlmasыdюvlяtimizin tarixi keчmiшimizinqorunmasыna olan hяssas mцnasi-bяtindяn qaynaqlanыr. Шяkininюzцnяmяxsus memarlыq цslubunuяks etdirяn vя 8 min kvadratmetrяrazini яhatя edяn bu tarixi binada200-dяn чox otaq vardыr.

Dюvlяtimizin baшчыsыkompleksin яvvяlki vяziyyяtini,tяmir-bяrpa iшlяrinin gediшini vяistifadяdяn sonrakы vяziyyяtini яksetdirяn stendя baxdы.

Diqqяtя чatdыrыldы ki, xц-susi layihя яsasыnda aparыlan bяr-pa iшlяrinя 2010-cu ilin yanvarыndabaшlanыlmышdыr. Tяmir-bяrpa iшlя-rinin bu ilin dekabrыnda baшa чat-dыrыlmasы nяzяrdя tutulur. Ha-zыrdaiшlяrin birinci mяrhяlяsi hяyatakeчirilir.

Kompleksdя gюrцlяniшlяr barяdя mяlumat verilяrkяnbildirildi ki, indiyяdяk uzunluьu5,2, eni isя 4,3 metr olan 30taьbяnd qurulmuш, 5 min 197kvadratmetrlik dam юrtцyцnцnkonstruksiyasы yenidяn quraшdыrы-

laraq kirяmitlя юrtцlmцшdцr. Bun-dan baшqa, kompleksdя 5,2 minkvadratmetr damцstц sahя tor-paqdan tяmizlяnmiш vя yenidяnqurulmuшdur. Burada 3 min 146kvadratmetr fasad, 16 min 428kvadratmetr interyer vя taьbяndlяrkюhnя suvaqdan tяmizlяnmiшdir.Kompleksin шimal-qяrb fasadlarыqarшыsыnda 175 metr mяsafяdя 2,5metr hцndцrlцyцndя istinad divar-larы hюrцlmцшdцr. Яrazidя 5 min280 kvadratmetr sahяyя kяrpicdюшяnmiш, 3 min 82 kvadratmetrsahяyя yeni tirlяr qoyulmaqla tax-ta dюшяmя vurulmuшdur. Eyvanlarbяrpa olunmuш, 8 tay darvaza,170 pяncяrя, 128 qapы yenilяn-miшdir. Bundan baшqa, kompleks-dя 32 eyvan taьы bяrpa edilmiшdir.Burada цmumilikdя, zirzяmi dяdaxil olmaqla 253 otaq vardыr.

Diqqяtя чatdыrыldы ki, "AшaьыKarvansaray" kompleksindя aparы-lan tikinti-bяrpa iшlяrinin ikincimяrhяlяsindя 60-80 nяfяrlik meh-manxananыn tikilmяsi nяzяrdя tu-tulur. Kompleksdя ilk dяfяdir ki, bucцr яsaslы tяmir-bяrpa iшlяri hяyata

keчirilir.Prezident Иlham Яliyev

tikinti vя bяrpa iшlяrinin yцksяkkeyfiyyяtlя yerinя yetirilmяsinя,elяcя dя karvansaranыn gяlя-cяkdя istifadяsinя dair tapшыrыqvя tюvsiyяlяrini verdi.

Шяkiдя йени шяrab zavodu iшя salыnmышdыr "Aшaьы Karvansaray" kompleksi яsaslы surяtdя

bяrpa edilirPrezident Иlham Яliyev Шяki шяhяrindя "Aшaьы Karvansaray"kompleksindя aparыlan tяmir-bяrpa iшlяri ilя tanыш olmuшdur.

Son illяrdя юlkяnin bцtцnbюlgяlяrindя olduьu kimi, Шяki,Qяbяlя, Qax vя Oьuz rayonlarыn-da da bir sыra mцhцm infrastrukturlayihяlяri hяyata keчirilmiш, mцasirtяlяblяrя cavab verяn sosial yю-nцmlц obyektlяr inшa edilmiш, ge-niшmiqyaslы abadlыq-quruculuq iш-lяri, o cцmlяdяn turizmin inkiшafыцчцn яsaslы tяdbirlяr gюrцlmцшdцr.

Bu istiqamяtdя iшlяrindavam etdirilmяsi vя "AzяrbaycanRespublikasы regionlarыnыn 2009-2013-cц illяrdя sosial-iqtisadi inki-шafы Dюvlяt Proqramы"nda mцяy-

yяn olunmuш tяdbirlяrin gюstяrilяnrayonlar цzrя hяyata keчiril-mяsinin sцrяtlяndirilmяsi mяqsяdiilя Azяrbaycan RespublikasыKonstitusiyasыnыn 109-cu mad-dяsinin 32-ci bяndini rяhbяr tuta-raq qяrara alыram:

1. Шяki, Qяbяlя, Qax vяOьuz rayonlarыnыn sosial-iqtisadiinkiшafыnыn sцrяtlяndirilmяsi mяq-sяdi ilя Azяrbaycan Respublika-sыnыn 2011-ci il dюvlяt bцdcяsindяnяzяrdя tutulmuш AzяrbaycanRespublikasы Prezidentinin ehtiyat

fondundan Шяki, Qяbяlя, Qax vяOьuz rayonlarыnыn icra hakimiyyяt-lяrinin hяr birinя 2,0 (iki) milyonmanat ayrыlsыn.

2. Azяrbaycan Respubli-kasыnыn Maliyyя Nazirliyi bu Sяrяn-camыn 1-ci hissяsindя nяzяrdя tu-tulan mяblяьdя maliyyяlяшmяnimцяyyяn olunmuш qaydada tяminetsin.

Иlham Яliyev,Azяrbaycan Respublikasыnыn

PrezidentiBakы шяhяri, 21 noyabr 2011-ci il

Шяki, Qяbяlя, Qax vя Oьuz rayonlarыnыn sosial-iqtisadi inkiшafыnыnШяki, Qяbяlя, Qax vя Oьuz rayonlarыnыn sosial-iqtisadi inkiшafыnыnsцrяtlяndirilmяsinя dair яlavя tяdbirlяr haqqыnda sцrяtlяndirilmяsinя dair яlavя tяdbirlяr haqqыnda

Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin SяrяncamыAzяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Sяrяncamы

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 3

сящ.4 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Dюvlяtimizin baшчыsыkompleksin yenidяnqurmadan яv-vяlki vя sonrakы vяziyyяtini яksetdirяn stendlяrя baxdы.

Mяlumat verildi ki, regio-nun яn bюyцk olimpiya idmankomplekslяrindяn biri olan bu id-man mяrkяzi 2002-ci ilin noyabrыn-da ulu юndяr Heydяr Яliyevin iшti-rakы ilя aчыlmышdы. O vaxtdan baшla-yaraq bu kompleksdя bir чox id-man yarышlarы, tяlim mяшqlяri vяdigяr ictimai-sosial tяdbirlяr ke-чir-ilmiшdir. Son dюvrlяrdя isя яra-zisibir qяdяr dя geniшlяndirilmiш kom-

pleks aparыlan yenidяnqurma iшlяrinяticяsindя mцasir standartlarsяviyyяsinя чatdыrыlmышdыr. Bu-radan aydыn gюrцnцr ki, юlkяmizdяbцtцn idman qurumlarыnыn biryerdя fяaliyyяt gюstяrmяsi uьurlunяticяnin яldя olunmasыnыn яsassяbяblяrindяn biridir. Bu sыradaAzяrbaycanыn birinci xanыmы Meh-riban Яliyevanыn idmanчыlara olandiqqяti dя nяzяrdяn qaчmыr.Azяrbaycan Gimnastika Federa-siyasыnыn prezidenti kimi Mehribanxanыm Яliyevanыn sяmяrяli fяa-liyyяti bu sahяdя юlkяmizin ciddi

uьurlar qazanmasы ilя mцшayiяtolunur. Bir sюzlя, Azяrbaycandцnya idman alяminя nяhяngmяrkяzlяrdяn biri kimi daxil ol-muшdur vя nailiyyяtin tяmяlindяюlkяmizdя idmana olan yцksяkmцnasibяt dayanыr.

Azяrbaycan Prezidentivoleybol zalыna vя hovuza baxdы,ikinci mяrtяbяdяki konfrans zalыn-da yaradыlmыш шяraitlя tanыш oldu.

Qeyd edildi ki, kompleks-dя yenidяnqurma iшlяrinя 2008-ciildяn baшlanыlmышdыr. Sahяsi 8 minkvadratmetr olan kompleksdя 2,2

min kvadratmetrlik bюyцk idmanzalы yaradыlmышdыr. Kiчik idmanzalыnыn sahяsi isя 1800 kvadrat-metrdir. Иdman zallarы gяlяcяkdяburada irimiqyaslы beynяlxalq vяyerli яhяmiyyяtli yarышlarыn ke-чir-ilmяsinя tam imkan verir. Иdmanvя saьlamlыq цчцn bцtцn infra-strukturun yaradыldыьы OlimpiyaKompleksindя hяr biri 800 kvad-ratmetr olmaqla hovuz vя SPAmяrkяzi, 240 kvadratmetr sahяdяisя trenajor zalы yaradыlmыш vяzяruri idman avadanlыьы quraш-dыrыlmышdыr.

Yenidяnqurma iшlяri nяti-cяsindя kompleksin яrazisindя1400 kvadratmetr sahяni яhatяedяn akvapark yaradыlmышdыr.Bцtцn яylяncя nюvlяrinin olduьubu kompleksdя restoran vяboulinq zalы da fяaliyyяt gюs-tяrяcяkdir. Konfrans zalыnыn, inter-net klubun da yaradыldыьы ШяkiOlimpiya Иdman Kompleksinintяrkibinя 1500 kvadratmetr sahяsiolan otel bюlmяsi dя daxildir.Kompleksin яrazisindя 8 minkvadratmetr sahяsi olan futbolmeydanчasы da yaradыlmышdыr. Яra-zidяki 27 kottecdя idmanчыlarыnistirahяti цчцn bцtцn imkanlar

vardыr. Otel dя daxil olmaqla bukotteclяr Шяkidя tяшkil olunanyarышlarda iшtirak etmяyя gяlяnidmanчыlarыn qalmasы vя istirahяtiцчцn nяzяrdя tutulmuшdur. Kom-pleksdя uшaqlarыn da idman nюv-lяri ilя mяшьul olmalarы цчцn bцtцnшяrait vardыr. Burada balacalarцчцn 380 kvadratmetrlik uшaqяylяncя binasы da tikilmiшdir. Kom-pleksdя yaradыlan шяrait bir dahatяsdiqlяyir ki, dцnyada юzцnцnsцrяtli iqtisadi inkiшafы ilя fяrqlяnяnAzяrbaycan hяm dя nяhяng id-man mяrkяzinя чevrilmяyi qarшыyamяqsяd qoymuшdur. Bu mяqsяdяnail olmaq yolunda atыlan addыmlarisя юz bяhrяsini verir.

Dюvlяtimizin baшчыsы,hяmчinin idmanчыlarыn, elяcя dяxarici qonaqlarыn qalmasы цчцnburada yaradыlan otaqlara, kotte-clяrя vя uшaqlar цчцn яylяncя vяistirahяt mяrkяzinя baxdы.

Bildirildi ki, buradakы"Karvan" restoranыnda nцmunяvixidmяt gюstяrilяcяkdir.

Prezident Иlham Яliyevyenidяnqurma iшlяrindяn razы-lыьыnы bildirdi.

Azяrbaycan РеспубликасынынPrezidenti Иlham Яliyev

Шяki Olimpiya Иdman Kompleksinin

yenidяnqurmadan sonrakыvяziyyяti ilя tanыш olmuшdur

Dюvlяtimizin baшчыsы xяs-tяxananыn rяmzi aчыlышыnы bildirяnlenti kяsdi.

Sяhiyyя naziri OqtayШirяliyev mяlumat verdi ki, 100чarpayыlыq xяstяxananыn inшasыmцasir texnologiya vя qabaqcыltяcrцbя яsasыnda hяyata ke-чir-ilmiшdir. Xяstяxananыn tяmяli2008-ci ilin sentyabrыnda Azяr-baycan Prezidentinin iшtirakы ilяqoyulmuшdur.

Яsas bina altы korpusdanibarяtdir. Birinci vя ikinci korpuslarцчmяrtяbяli, цчцncц vя dюrdцncцkorpuslar ikimяrtяbяli, digяr ikikorpus isя birmяrtяbяlidir. Buradatяcili tibbi yardыm, reanimasiya, ikicяrrahiyyя, onkoloji xяstяliklяr,gюz xяstяliklяri, diaqnostika, labo-ratoriya, dializ vя poliklinika шюbяlяri fяaliyyяt gюstяrir.

Tяcili tibbi yardыm шюbяsiilя tanышlыq zamanы dюvlяtimizinbaшчыsыna mяlumat verildi ki, bura-da reanimasiya vя kiчik яmяliyyatbloku vardыr.

Qeyd olundu ki, bu шяfaocaьыnda 300-dяk tibbi heyяt яha-linin saьlamlыьыnыn keшiyindя dura-caqdыr. Шюbяlяrdя quraшdыrыlanavadanlыq tibb elminin яn sonnailiyyяtlяrinя яsaslanыr. Buradaultrasяslя mцayinя, hemodializ,anesteziya avadanlыьы, rentgenoq-rafiya, kompyuter-tomoqrafiya,laboratoriya, sцni nяfяs aparatlarыquraшdыrыlmышdыr. Xяstяxanada,hяmчinin mцasir 4D ultrasяslяmцayinя aparatы qoyulmuшdur.Buradakы avadanlыq dцnyanыnaparыcы юlkяlяrinin istehsalыdыr.

Bildirildi ki, tibb ocaьыndacяrrahiyyя bloklarы яn son tibbiavadanlыqla tяmin edilmiшdir. Blok-larda ilk dяfя olaraq Azяrbaycandilindя xцsusi sensorlu monitorlarquraшdыrыlmышdыr. Bu monitorlar va-sitяsilя cяrrahiyyя bloklarыnda iшыq-landыrma vя havalandыrma rejiminяvahid mяrkяzdяn nяzarяt edilir.Bundan baшqa, bloklarыn divarlarыda xцsusi istilik sistemi ilя tяchizolunmuшdur ki, bu da dцnyanыn яnaparыcы юlkяlяrinin tibb ocaqlarыndaistifadя edilir. Xяstяxanada hяrcцr шяraitlя tяchiz edilmiш konfranszalы da fяaliyyяt gюstяrir.

Prezidentin Ehtiyat Fon-

dundan ayrыlmыш vяsait hesabыnainшa olunan xяstяxananыn dюrdhektarlыq hяyяtyanы sahяsindяavtodayanacaqlar, su hovuzlarы,iчmяli vя чirkab su anbarlarы,nasosxana, transformator yarыm-stansiyasы, qazanxana tikilmiшdir.Xяstяxananыn hяyяtindя geniшabadlыq iшlяri aparыlmыш, yaшыllыqzolaqlarы salыnmышdыr.

Tibb ocaьы ilя tanышlыqdansonra Prezident Иlham Яliyevxяstяxananыn kollektivi vя Шяkiictimaiyyяtinin nцmayяndяlяri ilяgюrцшdц.

Yeni xяstяxana bina-sыnыn istifadяyя verilmяsi mцna-sibяtilя tibb iшчilяrini vя icti-maiyyяtin nцmayяndяlяrini tяrikedяn Prezident Иlham ЯLИYEVdedi:

-Sizi tяbrik edirяm.Xatыrlayыram ki, цч il bundan яvvяlbu gюzяl xяstяxananыn tяmяldaшыnы biz bяrabяr qoyduq. Цч ilяrzindя gюzяl, mцasir xяstяxanatikilibdir vя bu gцn biz bu xяstяx-ananыn aчыlышыnda bяrabяr iшtirakedirik. Bu, gюzяl, яlamяtdar hadis-яdir. Иndi bu, deyя bilяrяm ki, bюl-gяnin bяlkя dя яn bюyцk xяstяx-anasыdыr. Чox geniш, gюzяl, yara-шыqlы binadыr. Bцtцn mцasir ava-danlыq, bцtцn шяrait vardыr, palata-lar da geniшdir, hяkimlяr цчцn dяyaxшы шяrait yaradыlыbdыr. Bu, чoxsevindirici haldыr, bu, gюzяl hadis-яdir, onu gюstяrir ki, bцtцn qяrar-larыmыz icra edilir. Qяbul edilmiшqяrarlar vaxtыnda vя keyfiyyяtlя ic-ra edilir vя xцsusilя sosial sahяdяbelя gюzяl obyektlяrin yaradыlmasычox bюyцk vя яlamяtdar hadisяdir.

Bцtюvlцkdя Azяrbaycan-da indi bцtцn bюlgяlяrdя yenixяstяxanalar aчыlыr. Demяk olar ki,mяn hяr ay yeni xяstяxananыnaчыlышыnda iшtirak edirяm, bяzi hal-larda ayda iki dяfя. Bu, onugюstяrir ki, bu proses bu gцn bюl-gяdя geniш vцsяt almышdыr. Bцtцnbu zonada demяk olar ki, mцasirxяstяxanalar tikilmiшdir, tibbi mяr-kяzlяr yaradыlmышdыr. Шяkidя yara-dыlmыш bu mяrkяz яlbяttя ki, яnmцasir mяrkяzdir. Bakыda bu sa-hяdя iшlяr gюrцlцr, yeni xяstяx-analar tikilir, tяmir edilir. Aьdaшda,Ucarda, Xaчmazda buna bяnzяr

gюzяl xяstяxana tikilmiш vя buyaxыnlarda istifadяyя verilmiшdir.Mяn tяkcя son bir ayыn hadisяlяri-ni yada salыram.

Bu xяstяxananыn tikin-tisindя iшlяri Sяhiyyя NazirliyimizDцnya Bankы ilя birlikdя gюr-mцшlяr. Mяn чox шadam ki, DцnyaBankы Azяrbaycanыn sosial sahяs-inя dя diqqяt gюstяrir. DцnyaBankы ilя яmяkdaшlыьыmыz bюyцktarixя malikdir. Azяrbaycanda birsыra infrastruktur layihяlяrinin ic-rasы ilя baьlы birgя fяaliyyяt gюstяr-miшik. Bцtюvlцkdя beynяlxalq ma-liyyя qurumlarы Azяrbaycanda iqti-sadi vя sosial sahяlяrdя gedяnproseslяrя чox mцsbяt qiymяtverirlяr.

Regionlarыn inkiшafы Proq-ramыnыn icrasы ilя baьlы яvvяlkidюvrdя baшladыьыmыz iшlяr bu gцnartыq reallaшыr vя юzцnц bцruzяverir. Regionlarda bцtюvlцkdя iшlяryaxшы gedir. Mяn bu bюlgяdя dя-fяlяrlя olmuшam, o cцmlяdяn Шя-kidя dя dяfяlяrlя olmuшam. Яmi-nяm ki, bцtцn bu zona, Qobustanrayonundan tutmuш Balakяnяqяdяr gюzяl mцasir turizm zonasыkimi юzцnц gюstяrяcяk. Bunuetmяk цчцn indi bцtцn infrastruk-tur layihяlяri icra edilir, yollar чяk-ilir. Шяki-Qax avtomobil yolu чяk-ilir. Yяqin ki, yaxыn zamanlardaaчыlacaqdыr. Bu, mяsafяni daha daqыsaldacaqdыr. Иnfrastruktur layi-hяlяri icra edilir, yeni binalar, qaz-laшdыrma, suvarma, iчmяli su layi-hяsi, o cцmlяdяn Шяki шяhяrininiчmяli su problemlяrinin hяlli цчцnlayihя icra edilir. Onun birincimяrhяlяsi baшa чatmышdыr. Yaxыnzamanlarda Шяkinin bцtцn su vяkanalizasiya problemlяri юz hяllinitapmalыdыr.

Qazlaшdыrma ilя baьlы indiiшlяr daha da sцrяtlя gedir. Яlbяttяki, biz bu bюlgяni, xцsusilя Шя-kinibюlgяnin mяrkяzi, mцasir vяqяdim turizm шяhяri kimi gяrяkdaha da gюzяllяшdirяk. Bu mяq-sяdlя mцvafiq qяrarlar verilmiшdir.Яvvяlki dюvrdя dя sяrяncamlarverilmiшdir vя vяsait ayrыlmышdыr. Buyaxыnlarda isя Шяkinin inkiшafы ilяbaьlы xцsusi Sяrяncam verilmiшdir.Bu Sяrяncamыn чox bюyцk mяnasыvardыr. Tяkcя ona gюrя yox ki, bu

Sяrяncam яsasыnda Шяkinin abad-laшmasыna vя tarixi binalarыn bяr-pasыna beш milyon manat vяsaitayrыlmышdыr. Яvvяlki dюvrdя dяvяsait ayrыlmышdыr, bundan sonrada ayrыlacaqdыr. Bu Sяrяncamыnяsas mahiyyяti ondan ibarяtdir ki,biz юz tarixi keчmiшimizя, tarixiшяhяrlяrimizя daha da bюyцk diq-qяtlя yanaшmalыyыq. Bu, hяm gя-lяcяyя yюnяlmiш bir addыmdыr, gя-lяcяk fяaliyyяtimiz цчцn bir isti-qamяtdir, eyni zamanda, keчmiшi-mizя dя olan mцnasibяtdir.

Azяrbaycanыn hяr bir шя-hяri, hяr bir kяndi bizim цчцn яziz-dir, doьmadыr. Elя bir rayon yoxdurki, mяn orada olmayыm. Dяfяlяrlяolmuшam vя bundan sonra da ola-caьam. Hяr bir rayon цzrя pro-qramlar var, vяsait ayrыlыr. Ancaqelя tarixi шяhяrlяr var ki, onlarыnAzяrbaycan tarixindя, Azяrbaycanxalqыnыn formalaшmasыnda, Azяr-baycanda dюvlяtчilik яsaslarыnыnyaradыlmasыnda xцsusi rolu vardыr.Шяki o шяhяrlяrdяndir.

Deyя bilяrяm ki, belя sя-rяncamlarыn verilmяsi Шяkidяnbaшlamышdыr. Ondan sonra Шamaxышяhяrinin, Quba шяhяrinin inkiшafыilя baьlы oxшar sяrяncamlar veril-miшdir. Bundan sonra da Azяrbay-canыn tarixi шяhяrlяrinin abadlaш-masы vя mяdяni irsimizin qorun-masы цчцn яlavя sяrяncamlar ver-ilяcяk vя digяr шяhяrlяr dя bu pro-qramla яhatя olunacaqdыr.

Шяki indi yeni inkiшafmяrhяlяsindяdir. Bцtцn dюvrlяrdяbu шяhяr Azяrbaycan tarixindя

xцsusi yerя malik olub. Иndi bюl-gяlяrin inkiшafы ilя baьlы konkretproqramlar icra olunur vя яtrafrayonlar da sцrяtlя inkiшaf edir.Mяni яvvяlki dюvrdя narahat edяnmяsяlяlяrdяn biri dя o idi ki, Шяkiinkiшafda bir qяdяr lяngiyir, яtrafrayonlar daha sцrяtlя inkiшaf edir-di, abadlыq-quruculuq iшlяri dahasцrяtlя gedirdi. Bu mяqsяdlя birneчя ciddi addыm atыlmышdыr. Иlknюvbяdя rayon rяhbяrliyinin gцc-lяndirilmяsi цчцn tяdbirlяr gюrцl-mцшdцr. Rayon ictimaiyyяti ilя vяdeputatlarla birgя mяsяlяlяr mц-zakirя edilmiшdir. Шяkinin inkiшafыilя baьlы яsas istiqamяtlяr mцяy-yяn edilmiшdir. Rayonun yeni rяh-bяrliyinя ciddi tapшыrыq verilmiшdirki, hяm infrastruktur layihяlяrininicrasы, hяm xцsusilя Шяkinin tarixisimasыnыn bяrpasы ilя baьlы konkrettяdbirlяr gюrцlsцn. Qыsa mцddяtяrzindя bюyцk layihяlяrin master-planы hazыrlanmышdыr vя mяnя tяq-dim edilmiшdir. Иndi o planыn icrasыbaшlanmышdыr.

Biz ilk nюvbяdя rayon sa-kinlяrini narahat edяn bцtцn prob-lemlяri qыsa mцddяt яrzindя hяlletmяliyik. 2013-cц ilin sonunaqяdяr qazlaшdыrma, elektrik ener-jisi, iчmяli su, kanalizasiya, yollar -bцtцn bu mяsяlяlяr юz hяllini yцk-sяk sяviyyяdя tapacaq. Ичmяli sulayihяsi яhalinin artыmы nяzяrя alыn-maqla 2035-ci ilя qяdяr hesab-lanыb. Ona gюrя bu mяsяlя ilяbaьlы heч bir problem olmaya-caqdыr.

(Арды 5-ъи сящифядя )

Azяrbaycan Prezidenti йени тикилмиш mяrkяzixяstяxananыn aчыlышыnda iшtirak etmiшdir

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 4

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.5

(Яввяли 4-ъц сящифядя)

Tarixi binalarыn bяrpasыvя qorunmasы цчцn vяsait ayrыl-mышdыr. Bu da Шяki цчцn чox vacibistiqamяtdir. Чцnki burada kifayяtqяdяr tarixi abidяlяr vardыr. Шяkinimцasir beynяlxalq turizm mяrkяz-inя чevirmяk цчцn konkret tap-шыrыqlar verilmiшdir. Onsuz da tu-ristlяr hяm юlkя daxilindяn, hяmxaricdяn gяlirlяr vя gяlяcяklяr butarixi, bu gюzяlliyi gюrmяk цчцn.Ancaq biz daha da yaxшы шяraityaratmalыyыq. Mцasir otellяr, turizmkomplekslяri, яylяncя yerlяri, isti-rahяt parklarы, bцtцn bunlar dayaradыlmalыdыr. Bu gцn vaxtы ilя tik-ilmiш vя indi yenidяn qurulmuшOlimpiya Иdman Kompleksininaчыlышыnы qeyd etmiшik. Bu da birnюv turizm mяrkяzidir.

Bu gцn yeni mehmanxa-nanыn aчыlышы da nяzяrdя tutulur.Qяdim Karvansara bяrpa edilir.Yeni planlar vardыr. Yяni, mяnistяyirяm vя яminяm ki, siz dя butяшяbbцslяri цrяkdяn dяstяk-lяyirsiniz, Шяki daha da gюzяlolsun, daha da cazibяdar olsun,daha da gяnc olsun. Amma юz tar-ixi simasыnы saxlamaqla. Bu iшlяrdяяlbяttя ki, ictimaiyyяtin dя чoxbюyцk rolu var vя olmalыdыr. Bцtцnbu mяsяlяlяr ictimaiyyяtlя razыlaш-dыrыlmalыdыr. Yerli icra orqanlarыnagюstяriш verilmiшdir ki, bu mяsя-lяdя geniш ictimai mцzakirяlяraparыlsыn. Чцnki biz istяyirik ki,gюrцlяcяk iшlяr hяm zюvqlя, hяmkeyfiyyяtlя, hяm dя ki, tarixi hяqi-qяtlяri nяzяr almaq шяrti ilя icraedilsin.

Bu gцn Шяkinin gяlяcяkinkiшafы ilя baьlы konkret proqram-larыmыz vardыr. Bu proqramlar яv-vяlki dюvrdя dя olmuшdur. Region-larыn sosial-iqtisadi inkiшafы DюvlяtProqramыnыn icrasы nяticяsindяbюyцk iшlяr gюrцlmцшdцr. Nюvbяtimяrhяlя daha da ciddi, tяsirli

olmalыdыr. Nяticяlяr dя daha dagюzяl olmalыdыr.

Mяn bir daha sizi bugюzяl hadisя mцnasibяtilя tяbrikedirяm. Bцtцn hяkimlяri tяbrikedirяm. Hяkimlяr цчцn gюzяlшяrait yaradыlmышdыr. O шяrait ki,dцnyanыn inkiшaf etmiш юlkяlяrininaparыcы paytaxtlarыnda da bu шяrait,bяlkя dя bundan bir qяdяr aшaьыsяviyyяdя var. Amma bu шяraitelяdir ki, biz indi bu sahяdяAzяrbaycan standartlarыnы tяtbiqedirik. Hяm memarlыq, hяm шяrait,hяm avadanlыq. Bircя qalыr ki, biztibbi xidmяti dя dцnya standartlarыsяviyyяsinя qaldыraq. Mяn яmi-nяm ki, biz bu gцnц dя gюrяcяyik.Яminяm ki, hяkimlяr burada yaxшыiшlяyяcяklяr, xяstяlяrя yaxшы xid-mяt gюstяrяcяklяr. Sizi bir dahatяbrik edirяm.

* * * Шяki ictimaiyyяtinin vя

xяstяxananыn kollektivi adыndanчыxыш edяn hяkim Иmran ЯLИYEVdюvlяtimizin baшчыsыna minnяt-darlыьыnы bildirяrяk dedi:

-Mюhtяrяm cяnab Prezi-dent, icazя verin rayonumuzunsakinlяri adыndan sizi salamlayыmvя qяdim Шяki torpaьыna "Xoшgяlmisiniz!" deyim. Mяn rayonu-muzun ictimaiyyяti adыndan birdaha tяшяkkцrцmц bildirmяkistяyirяm ki, tяmяlini iki il bundanяvvяl юzцnцzцn iшtirakыnыz ilя qoy-duьunuz bu mюhtяшяm xяstяxanakompleksinin aчыlышыnы da mяhz bugцn Siz юzцnцz edirsiniz vя bununqapыlarыnы bizim цчцn aчdыnыz. Bugюzяl gцn, eyni zamanda, bizimMilli Dirчяliш Gцnцmцzя tяsadцfedir.

Cяnab Prezident, bizimmяrkяzi xяstяxana kюhnя, da-rыsqal, uyьunlaшdыrыlmыш bir binadayerlяшirdi. Orada xяstяlяrin mцal-icяsi, mцayinяsi цчцn, demяk olar

ki, шяraitimiz чox zяif idi. Bu gцnbu gюzяl binanы, gюzяl шяraiti olanbinanы Siz bizя hяdiyyя etmisiniz.Bura яn mцasir avadanlыqla tяchizolunmuш bir xяstяxanadыr. Eyni za-manda, bu xяstяxana xarici юlkя-lяrdя hazыrlыq kurslarыnы keчmiш tibbiшчilяri ilя tяmin edilmiшdir. Buradasяkkiz hemodializ korpusu vardыr.Yaxыn zamanlara qяdяr xяstя-lяrimiz vя onlarыn yaxыnlarы he-modializ яmяliyyatы цчцn ya Ba-kыya gedirdilяr vя yaxud da ki,yaxыn rayonlarda Sizin tapшыrы-ьыnыza яsasяn tikilmiш gюzяl mцal-icя diaqnostika mяrkяzlяrinя get-mяli olurdular. Artыq xяstяlяrimizцчцn burada bцtцn шяrait vardыr.

Cяnab Prezident, Sizhяmiшя deyirsiniz ki, insanlarыnhяyatы, onlarыn saьlamlыьы bizimцчцn hяr шeydяn qiymяtlidir, hяrшeydяn яzizdir. Bu Sizin apar-dыьыnыz siyasяtdя юzцnц bir dahabцruzя verir. Son zamanlarda Si-zin fюvqяladя dяrяcяdя mяшьulolmaьыnыza, iшlяrinizin hяddяn чoxolmasыna baxmayaraq, qыsa birmцddяt яrzindя яvvяl Aьdaшdamяrkяzi rayon xяstяxanasы, sonraBakыda Respublika Klinik UшaqXяstяxanasы, bu gцn isя bizimxяstяxananыn aчыlышыnы edirsiniz. Bugюzяl binanы bizя hяdiyyяetmisiniz. Bu dюvlяt baшчыsыnыn in-sanlarыn saьlamlыьыna, vяtяndaш-larыmыza diqqяt vя qayьыsыnыn, son-suz mяhяbbяtinin ifadяsidir.

Siz insanlarыn saьlam-lыьыnы шяrtlяndirяn digяr sahяlяrindя inkiшafыna xцsusi diqqяt ye-tirirsiniz. Yяni ekoloji шяraitin yax-шыlaшdыrыlmasы, eyni zamanda, юlkя-nin hяr yerindя iчmяli su tяmi-natыnы yaxшыlaшdыrmaq цчцn layi-hяlяr icra olunur. Иdmanыn, tяhsilininkiшafы цчцn mцhцm iшlяrgюrцrsцnцz. Bu iшlяrdя яlbяttя ki,Sizin яn yaxыn kюmяkчiniz, Sizinlячiyin-чiyinя чalышan Azяrbaycanыnbirinci xanыmы, Heydяr Яliyev

Fondunun prezidenti MehribanЯliyevanыn xцsusi xidmяtlяri var-dыr. Biz ona da tяшяkkцrцmцzц bil-diririk.

Шяki чiчяklяnяn, inkiшafedяn Azяrbaycanыn bir parчasыdыr.Шяki fцsunkar tяbiяti vя tarixiabidяlяri, elяcя dя nikbin, qon-aqpяrvяr insanlarы ilя hяmiшяburaya gяlяn qonaqlarы heyranedir. Son illяrdя Шяkidя OlimpiyaИdman Kompleksi, sяhiyyя-saь-lamlыq ocaqlarы, tяhsil, mяdяniyyяtmцяssisяlяri aчыlmыш, yeni su-kanalizasiya sisteminin layihяsininbirinci hissяsinin icrasы artыq baшaчatdыrыlmышdыr. Eyni zamanda, bi-zim magistral Шяki-Qax yolundabюyцk tikinti iшlяri aparыlmышdыr.Bunun цчцn biz Sizя bir dahatяшяkkцrцmцzц bildiririk.

Cяnab Prezident, Шяki-nin tarixi-mяdяni irsinin bяrpasы,mцhafizяsi, elяcя dя шяhяrimizinmilli memarlыq яnяnяlяrinя uyьunolaraq inkiшaf etdirilmяsi sahя-sindя Sizin bu yaxыnlarda imzala-dыьыnыz Sяrяncamыn чox bюyцk tar-ixi яhяmiyyяti vardыr. Bunun цчцnmяn dя яhalimizin, bцtцn insan-larыmыzыn, elяcя dя tibb iшчilяrininhamыsыnыn Sizя bюyцk tяшяkkц-rцnц, minnяtdarlыьыnы чatdыrыram.

Tarixi шяhяrlяrimizin, ocцmlяdяn Шяkinin daha yцksяksяviyyяdя inkiшaf etdirilmяsi цчцnqяbul etdiyiniz qяrar bu diyara,onun keчmiшinя, gяlяcяyinя diq-qяtin, qayьыnыn яn yцksяk, яn par-laq nцmunяsidir.

Mюhtяrяm cяnab Pre-zident, biz Sizя vя Mehriban xanы-ma uzun юmцr, cansaьlыьы arzuedirik. Azяrbaycanыn чiчяklяnmяsinaminя yorulmaz fяaliyyяtinizdяSizя daha yeni uьurlar, daha yenizirvяlяr arzu edirik. Allah siziqorusun!

* * *Prezident Иlham ЯLИYEV:

- Иnsanlarыn saьlamlыьы bi-zim цчцn prioritet mяsяlяdir. Sizqeyd etdiniz vя bu, doьrudan dahяqiqяtdir ki, biz gяrяk bцtцn amil-lяri nяzяrя alaq. Tяkcя gюzяlxяstяxananыn tikilmяsi ilя iшimizbitmir. Ekologiya - Allaha шцkцr ki,burada ekoloji vяziyyяt чox yax-шыdыr, tяmiz hava, indi su layihяsiicra edilяcяkdir. Hяkimlяr hamы-dan yaxшы bilir ki, insanыn saьlam-lыьы цчцn iчmяli su, tяmiz qida bir-inci yerdяdir. Yяni, bu mяsяlяlяrяdя nяzarяt gцclяndirilir. Tibbi xid-mяt, profilaktika, diaqnostika -mяn demяk olar hяr bir yeni xяs-tяxananыn aчыlышыnda xцsusilя qeydedirяm, tяkrar edirяm, bяlkя dя

bunu yцz dяfя dя tяkrar etmяklazыmdыr ki, hяr bir vяtяndaш ildяbir dяfя mцayinяdяn keчmяlidir.Иndi belя шяrait hяr bir yerdяvardыr. Siz qeyd etdiniz, dializaparatlarы, indi soruшdum, nazirmяnя deyir ki, dializя ehtiyacы olan34 xяstя vardыr. Иndi siz deyirsinizяvvяllяr gedirdilяr baшqa yerlяrя, oyerlяrя ki, biz bu yaxыnlarda tik-dirmiшik. Яvvяlki dюvrdя цmumiy-yяtlя belя xяstяlяr яfsuslar olsunki, hяyatdan gedirdilяr, yaшa-mыrdыlar. Bakыda bяlkя dя cяmi bir,ya iki dializ aparatы var idi ki, oradanюvbя чatmыrdы. Иndi biz, bцtцn bюl-gяlяrdя, ilk nюvbяdя, diaqnostikamяrkяzlяrindя dializ mяrkяzlяriyaratdыq vя bunun coьrafiyasыnыelя qurduq ki, gяlib-getmяk цчцnmяsafя mяqbul olsun. Hяr birrayonda yeni xяstяxanalar tik-ilяrkяn dializ mяsяlяlяri nяzяrяalыnыr vя indi 28 dializ mяrkяzivardыr. Mяn buraya gяlяrkяn fikir-lяшirяm ki, 2008-ci ildя tяmяliqoyulanda deyirdim bura bюyцkxяstяxana olacaq, яtraf rayonlar-dan da gяlяcяklяr. Иndi яtraf ray-onlarda da yeni xяstяxanalaraчыlыr. Balakяndя bюyцk xяstяx-ana, Zaqatalada, Qяbяlяdя bюyцkdiaqnostika-mцalicя mяrkяzlяri,Oьuzda rayon xяstяxanasы tik-ilmiшdir, Qaxda rayon xяstяxanasыtяmir edilmiшdir. Иndi Шяkidя xяs-tяxana aчыlыr. Yяqin ki, bu imkan-dan daha чox Шяki sakinlяri isti-fadя edяcяklяr. Belя dя olmalыdыr.

Biz bцtцn iшlяri planlы шя-kildя hяyata keчiririk. Birincimяrhяlяdя hяr bir bюlgяdя mцasirtibb mяrkяzi yaradыlmalы idi. Son-rakы mяrhяlяdя hяr bir rayon mяr-kяzindя vя ondan sonrakы mяr-hяlяdя, indi nazir dя eшidir, hяm irixяstяxanalar, hяm ambulatori-yalar, kяndlяrdя tibb mяntяqяlяri -bцtцn bunlarы etmяliyik. Eyni za-manda, bu da birbaшa bu mяsя-lяyя aiddir - kяnd yollarыnыn tikin-tisi. Чцnki kяnd yolu yaxшы olsa,onda bяlkя o kяnddя heч tibbmяntяqяsinя ehtiyac da qalmaya-caqdыr, rahat gяlя bilяrlяr rayonmяrkяzinя. Ona gюrя kяnd yol-larыnыn tikintisi ilя baьlы bu il чoxciddi proqram icra edilmяyя baш-lanmышdыr. Nюvbяti illяrdя daha daчox vяsait ayrыlacaq, o cцmlяdяnШяki rayonunun kяnd yollarыnavяsait ayrыlacaqdыr. Biz elя et-mяliyik ki, Azяrbaycanda hяr birsahяdя яn yцksяk standartlarolsun. Buna nail olacaьыq. Birdaha Sizi tяbrik edirяm.

* * *Sonda xatirя шяkli чяk-

dirildi (Фото гязетин 1-ъи сящифясин-дя).

Azяrbaycan Prezidenti йенитикилмиш mяrkяzi

xяstяxananыn aчыlышыndaiшtirak etmiшdir

Noyabrыn 17-dя AzяrbaycanPrezidenti Иlham Яliyev Шяkiyяsяfяri чяrчivяsindя "Green HillИnn" mehmanxanasыnыn aчыlышыn-

da iшtirak etmiшdir.

Dюvlяtimizin baшчыsыmehmanxananыn rяmzi aчыlышыnыbildirяn lenti kяsdi.

Mяlumat verildi ki, beш-mяrtяbяli turizm kompleksinin

цmumi яrazisi 1,2 hektardыr. Kom-pleksя daxil olan otel vя kotteclя-rin цmumi sahяsi isя 5 minkvadratmetrdяn чoxdur. Яrazidяmehmanxana binasы ilя yanaшы,yardыmчы tikililяr, bюyцk vя kiчikhovuz yaradыlmышdыr. Mehmanxa-nanыn hяyяti abadlaшdыrыlmыш, geniшyenidяnqurma iшlяri aparыlmыш, ya-шыllыq zolaьы salыnmышdыr.

Prezident Иlham Яliyevmehmanxananыn яrazisindя gюrцl-mяsi nяzяrdя tutulan iшlяri яksetdirяn stendя baxdы, яn yuxarыmяrtяbяdяn шяhяrin mяnzяrяsiniseyr etdi. Шяkidя hяyata keчirilяngeniш quruculuq-abadlыq iшlяribarяdя dюvlяtimizin baшчыsыnamяlumat verildi.

Bildirildi ki, mehmanxa-

nanыn 4 mяrtяbяsi apartamentnюmrяlяrdir. Burada 4 birotaqlы, 12ikiotaqlы, 8 цчotaqlы, 3 dюrdotaqlыnюmrяlяr qonaqlara tяklif olunur.Mehmanxana binasыnыn beшincimяrtяbяsindя isя 18 otaq yaradыl-mышdыr. Nюmrяlяrin hamыsы яn soninformasiya-kommunikasiya ava-danlыьы, o cцmlяdяn internetlя tя-min olunmuшdur. Binada sцrяtliliftlяr quraшdыrыlmышdыr.

Qeyd edildi ki, mцasir ha-valandыrma sistemlяri ilя tяchizedilяn mehmanxana kompleksininяrazisindя, hяmчinin kottec tipliistirahяt vя яylяncя otaьы, SPA,fitnes, yemяkxana vя asudя vaxtыnsяmяrяli keчirilmяsi цчцn otaqlarvardыr. Mehmanxana komplek-sindя 200 nяfяr iшlя tяmin edil-

miшdir. "Green Hill Иnn" meh-

manxanasы Шяkinin turizm poten-sialыnыn gюstяricisi olmaqla bu bюl-gяnin imkanlarыnы da nцmayiшetdirir. Burada yaradыlan шяrait tяs-diqlяyir ki, mцasir dюvrdя turizminяsas mяqsяdi юlkя iqtisadiyyatыnыnkompleks inkiшafыnы tяmin etmяk-dir. Son illяr Azяrbaycanda tur-izmin юlkя iqtisadiyyatыnыn mцhцmhissяsinя чevrilmяsi, bu sahяdяxыrda vя orta sahibkarlыq цчцnmюhkяm bazanыn yaradыlmasыregionlarыn infrastruktur cяhяtdяninkiшafыnы da tяmin edir.

Dюvlяtimizin baшчыsыmehmanxananыn aчыlышы mцnasi-bяtilя tяbriklяrini чatdыrdы.

"Green Hill Иnn" mehmanxanasы Шяkininturizm potensialыnыn daha bir яyani

gюstяricisidir

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 5

сящ.6 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Yыьыncaqda шяhяr icra hakimiyyя-tinin baшчыsы Elxan Usubovun 2011-ci ilin 9ayыnda rayonda gюrцlяn iшlяr vя qarшыdaduran vяzifяlяrя dair hesabat mяruzяsi din-lяnilmiшdir.

Cari ilin doqquz ayыnda юlkяnin icti-mai-siyasi, sosial-iqtisadi hяyatыnda яldяolunan nailiyyяtlяri konkret faktlarla diqqяtячatdыran mяruzячi, qazanыlan uьurlardaШяkinin dя юzцnяmяxsus yeri vя roluolduьunu vurьulamышdыr. Qeyd olunmuшdurki, 2011-ci ilin 9 ayыnda rayonda faktikiqiymяtlяrlя 256 milyon 656 min manatlыqmяhsul buraxыlmышdыr. Bu, 2010-cu ilinmцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 45,9 faiz чox-dur. Adambaшыna faktiki qiymяtlяrlя 1464manatlыq mяhsul istehsal olunmuшdur.Keчяn ilin eyni dюvrц ilя mцqayisяdяpяrakяndя яmtяя dюvriyyяsi 22,2 faizartaraq 177 milyon 663 min manata, яhaliyяgюstяrilяn pullu xidmяtlяrin hяcmi isя 12,4faiz artaraq 38 milyon 20 min manat чat-mышdыr. 9 ayda rayonda 941 yeni iш yeriaчыlmышdыr.

Mяruzячi bildirmiшdir ki, 2011-ciilin 9 ayыnda bцtцn maliyyя mяnbяlяri

hesabыna sosial-iqtisadi sahяlяrin inkiшafыnayюnяldilmiш investisiyalarыn hяcmi 46 milyon80 min manat tяшkil etmiшdir. Bu, яvvяlki ilinmцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 87,1 faiz чox-dur. Tяmяli 2010-cu ilin dekabrыnda qoyulanШяki шяhяrinin su tяchizatы vя kanalizasiyasistemlяrinin yenidяn qurulmasы layihяsiцzrя iшlяr hazыrda uьurla davam etdirilir.Mцddяt яrzindя Aшaьы Kцngцt vя Oxudkяndlяrinя tяbii qazыn verilmяsi tяminedilmiшdir. Cari ildя Baш Kяldяk kяndindя180 шagird-yerlik yeni mяktяb binasы tikilibistifadяyя verilmiшdir. Hazыrda шяhяrdяki 5saylы tam orta mяktяb цчцn 320 yerlik yenitяdris korpusunun, Шorsu vя Aшaьы Layыsqыkяndlяrinin hяr birindя 360, Чяlяbixanqяsяbяsindя isя 180 yerlik yeni mяktяbbinalarыnыn tikintisi, habelя 22 saylы uшaqbaьчasыnыn яsaslы tяmiri davam etdirilir.

Aqrar sahяdя gюrцlяn iшlяr barяdяmяlumat verяn natiq respublikanыn яn iritaxыlчыlыq rayonu olan Шяkidя bu il payыzlыqtaxыl яkilmiш 70 min 446 hektar sahяdяnrekord miqdarda- 238 min 585 ton mяhsulgюtцrцldцyцnц, bu il 70 min hektar sahяdяtaxыl яkininin nяzяrdя tutulduьunu diqqяtячatdыrmышdыr. Qeyd olunmuшdur ki, SKMF-nun dяstяyi ilя "Karat Holdinq" шirkяtitяrяfindяn Чяlяbixan qяsяbяsi яrazisindяinшa edilяn vя цmumi tutumu 16 min tonolan taxыl anbarы kompleksinin tikintisi шцb-hяsiz ki, gяlяcяkdя rayonda taxыlчыlыьamaraьы daha da artыracaqdыr.

Bu il sentyabrыn 12-dя PrezidentИlham Яliyevin Шяki шяhяrinin sosial-iqtisadiinkiшafыnыn sцrяtlяndirilmяsinя dair яlavяtяdbirlяr haqqыnda xцsusi Sяrяncam imzal-adыьыnы xatыrladan icra hakimiyyяtininbaшчыsы, hяmin sяnяddя шяhяrin milli-memarlыq цslubunun qorunub saxlanmasы,turizm potensialыnыn geniшlяndirilmяsi, tarixiabidяlяrin bяrpa olunmasы, xalq tяtbiqisяnяtinin daha da inkiшaf etdirilmяsi kimivяzifяlяrin qarшыya qoyulduьunu, bu

mяqsяdlя ilkin olaraq 5 milyon manatvяsaitin ayrыldыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr.Natiq bu Sяrяncamыn dюvlяtimizinbaшчыsыnыn tarixi шяhяrlяrdяn olan Шяkiyяdiqqяt vя qayьыsыnыn bariz nцmunяsiolduьunu bildirmiш, indi яsas mяqsяdinsяnяddя qarшыya qoyulan vяzifяlяrin uьurlayerinя yetirilmяsini tяmin etmяkdяn ibarяtolduьunu qeyd etmiшdir.

Diqqяtя чatdыrыlmышdыr ki, bu gцnШяki шяhяrinin milli memarlыq цslubununqorunub saxlanmasы шяrti ilя mцasir-lяшdirilmяsi яn vacib vяzifяlяrdяndir. 2012-ci ildя dahi mцtяfяkkir M.F.Axundovunanadan olmasыnыn 200 illik yubileyi ilя яlaqя-dar tяntяnяli tяdbirlяrin keчirilяcяyininяzяrя alaraq, hazыrda dramaturqun adыnыdaшыyan mяdяniyyяt vя istirahяt parkыnda,шяhяrin mяrkяzindя qoyulmuш bцstцnцnяtrafыnda, ev muzeyindя, Sabit Rяhmanadыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn qarшыsыn-dakы meydanda geniш abadlыq vя yenidяn-qurma iшlяrinя baшlanыlmышdыr.

Eyni zamanda, Heydяr Яliyev vяM.Я.Rяsulzadя prospektlяrindя, SalmanMцmtaz kцчяsindя, "Yuxarы baш" tarix-memarlыq qoruьunun яrazisindя, yeni tikilяn100 чarpayыlыq xяstяxana binasыna gedяnyolun hяr iki tяrяfindя, habelя шяhяrin digяrkцчяlяrindя abadlыq vя yenidяnqurma iшlяriyцksяk sцrяtlя davam etdirilir, kцчяlяrя yeniasfalt юrtцyц dюшяnir, sяkilяr, hasarlar цzlцkdaшlarla цzlяnir, kцчя vя parklarda mцasiriшыqlandыrma sistemi quraшdыrыlыr, qяdim, tar-ixi binalarыn dam юrtцklяri, fasadlarы юzяvvяlki gюrцnцшцndя bяrpa edilir.

Mяruzяdя, hяmчinin яhalinin tяbiiqaz, elektrik enerjisi, iчmяli su vя digяrkommunal xidmяtlяrlя tяminatыnыnyaxшыlaшdыrыlmasы sahяsindя gюrцlяn iшlяrqeyd olunmuш, yol verilmiш nюqsanlara tox-unulmuш, qarшыda duran vяzifяlяrdяn bяhsedilmiшdir.

Mяruzя яtrafыnda чыxышlar olmuш-dur.

Шяki yeni inkiшaf dюvrцnя qяdяm qoymuшdurШяki yeni inkiшaf dюvrцnя qяdяm qoymuшdur9 ayda rayonda mяhsul buraxыlышыnыn hяcmi 45,9 faiz artmышdыr.

Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin sяdrliyi ilя Nazirlяr Kabinetinin 2011-ci ilin doqquz ayыnыnsosial-iqtisadi inkiшafыnыn yekunlarыna hяsr olunmuш iclasыnda qarшыya qoyulan vяzifяlяr Шяki Шяhяr ИcraHakimiyyяtindя keчirilяn fяallar yыьыncaьыnda geniш mцzakirя olunmuшdur.

Prezident Иlham ЯliyevinAzяrbaycanыn BMT

Tяhlцkяsizlik Шurasыnaцzv seчilmяsi mцnasibяtilя

B Я Y A N A T Ы

- Яziz dostlar, hюrmяtlixanыmlar vя cяnablar!

Bir neчя saat bundanяvvяl юlkяmizin hяyatыnda чoxяlamяtdar vя tarixi hadisя baшvermiшdir. BMT TяhlцkяsizlikШurasыna seчkilяrdя Azяrbay-can bu mюtяbяr tяшkilatыn цzvцseчilmiшdir. Bu bюyцk qяlяbяmцnasibяtilя bцtцn Azяrbaycanxalqыnы цrяkdяn tяbrik edirяm.Bu, hяqiqяtяn dя, bюyцk qя-lяbяdir. BMT Tяhlцkяsizlik Шu-rasы dцnyanыn яn mюtяbяr quru-mudur vя Azяrbaycan mцstяqildюvlяt kimi artыq bu qurumunцzvцdцr.

Bildiyiniz kimi, iki gцnяrzindя keчirilяn seчkilяrdяAzяrbaycan bцtцn turlarda,

bцtцn mяrhяlяlяrdя цstцnlцkяldя etmiшdir. Birinci turda 3namizяdin arasыnda 1-ci yeriAzяrbaycan tutmuшdur. Ondansonra keчirilяn sяsvermяlяrdяhяmiшя bizim юlkяmizя чoxbюyцk dяstяk verilmiшdir. Nяti-cяdя 155 юlkя Azяrbaycanыnnamizяdliyini dяstяklяyяrяk,etimad gюstяrяrяk bizi bumюtяbяr tяшkilata цzv seчdi.Mяn fцrsяtdяn istifadя edяrяkbizя inanan, bizя gцvяnяn,bizя bюyцk hюrmяt gюstяrmiшbцtцn юlkяlяrя minnяtdarlыьыmыbildirmяk istяyirяm. Demяkistяyirяm ki, Azяrbaycan butяшkilatda sadiq olduьu ideal-lara, sцlhя, tяhlцkяsizliyя, de-mokratiyaya, яdalяtя xidmяtedяcяkdir.

Uьurlarыmыz kifayяt qя-dяr чoxdur. Bu il biz mцstяqilliy-imizin 20 illiyini qeyd edirik. Bizbu bюyцk yubileyi bюyцk tяntяnяilя vя bюyцk uьurlarla qeydedirik. Yubiley яrяfяsindя keчi-rilmiш tяdbirlяr, verilmiш bяya-natlar юlkяnin dinamik vя uьurluinkiшafыnы яks etdirir. Yяni, юl-kяmiz bцtцn sahяlяrdя inkiшafedir. Юlkя daxilindя proseslяrmцsbяt istiqamяtdя gedir. Юl-kяmizdя dцnyada analoqu ol-mayan inkiшaf yaшanыr. Bu in-kiшaf bцtцn sahяlяrdя юzцnцgюstяrir. Azяrbaycan hяm so-sial mяsяlяlяrin hяllindя, iqtisa-di inkiшafda, infrastruktur layi-hяlяrinin icrasыnda uьurla irяliyяgedir. Bцtцn bu uьurlarla, юlkя

daxilindя aparыlan islahatlarlabяrabяr bizim xarici siyasяtimizdя чox чevik vя uьurludur.Bizim xarici siyasяtimizin яsasmahiyyяti ondan ibarяtdir ki,Azяrbaycan mцstяqil siyasяtaparыr. Bu siyasяt Azяrbaycanxalqыnыn maraqlarыnы tяmin edir.Bu siyasяt яmяkdaшlыьы geniш-lяndirmяk, artыrmaq цчцn apa-rыlan siyasяtdir.

Bizim dцnyadakы dost-larыmыzыn sayы artmaqdadыr. Mяndяfяlяrlя bu mяsяlя ilя baьlыAzяrbaycan ictimaiyyяtinя fikir-lяrimi bildirmiшdim. Bu gцn dяdemяk istяyirяm ki, dцnyadadostlarыmыz kifayяt qяdяr чox-dur. Яgяr яvvяlki dюvrlяrdя belяbяyanatlar konkret nяticяlяrlяtяsdiqlяnmirdisя, bu sяsvermяverilяn bцtцn bu bяyanatlarыnяyani sцbutudur. Dцnya miq-yasыnda 155 юlkя Azяrbaycanainanыr, Azяrbaycana hюrmяtedir, Azяrbaycana rяьbяtlя ya-naшыr vя Azяrbaycanы dяstяklя-yir.

Mцstяqilliyimiz dюv-rцndя - 20 il яrzindя belя bюyцkuьurun яldя edilmяsi, doьrudanda, tarixi nailiyyяtdir. Biz 20 ilяrzindя mцstяqil юlkя kimiюzцmцzц dцnyada tяsdiq edяbilmiшik. Biz sцbut edя bilmiшikki, Azяrbaycan etibarlы tяrяf-daшdыr, Azяrbaycan dost юlkяdirvя dostlarыn sayыnыn artmasыbizim siyasяtimizin tяntяnяsidir.Bu sяsvermя mцstяqilliyimizin20 illiyinя tяsadцf edir. Bu, чox

rяmzi mяna daшыyan bir hadis-яdir. Bu, gюstяrir ki, 20 il яrzindяAzяrbaycan mцstяqil dюvlяt,dцnyada bюyцk шюhrяtя malikolan юlkя kimi юzцnц gюstяrib.

Bu qяlяbя Azяrbaycanxalqыnыn qяlяbяsidir. Bu qяlяbяAzяrbaycan dюvlяtinin qяlяbя-sidir, siyasяtimizin tяntяnяsidir.Bu bюyцk qяlяbя mцnasibяtilяmяn юz sevincimi Azяrbaycanvяtяndaшlarы ilя bюlцшmяk istя-yirяm. Bir daha bцtцn Azяrbay-can xalqыnы яmin etmяk istяyi-rяm ki, bundan sonra da юlkя-miz uьurla inkiшaf edяcяk, bun-dan sonra da qяlяbяlяrimizinsayы чox olacaqdыr. Яziz dostlar,bu tarixi hadisя mцnasibяtilяsizi bir daha цrяkdяn tяbrikedirяm, bцtцn Azяrbaycan xal-qыna cansaьlыьы vя xoшbяxtlikarzulayыram. Saь olun.

***Azяrbaycanыn BMT

Tяhlцkяsizlik Шurasыna цzvseчilmяsi mцnasibяtilя cяnabElxan Usubov baшda olmaqlaШяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtibaшчыsыnыn aparatы vя biz - vebsяhifяnin yaradыcы kollektiviШяkinin bцtцn яhalisini bubюyцk vя tarixi qяlяbя mцna-sibяtilя цrяkdяn tяbrik edirik.

Бу тябрикя ФикрятЪяфяров башда олмагла Шякибялядиййясинин коллективи дягошулур.

DDююvv llяя tt iimmiizz iinn bbююyyццkk dd iipp lloommaatt ii kk qqяяllяяbbяяss ii Oktyabrыn 24-dя BMT Baш Mяclisinin plenar iclasыnda gizli sяsvermяnin nяticяlяrinя

gюrя, Azяrbaycan 2012-2013-cц illяrdя Шяrqi Avropa bюlgяsini Tяhlцkяsizlik Шurasыndatяmsil edяcяk yeni qeyri-daimi цzv seчilmiшdir.

Азярбайъанбейнялхалг алямдя

тарихи бир гялябягазанды

Эцлназ САЛАМОВА,Шяки бялядиййяси сядринин биринъи мцавини

Октйабрын 25-дя биз севинъли бирхябяр алдыг.

Юлкямиз BMT TяhlцkяsizlikШurasыnын гейри даими цзвц сечилмишдир.Бу, Азярбайъан дипломатийасынын янмющтяшям гялябяляриндян биридир. Бущадися мющтярям Президентимиз ъянабИлщам Ялийевин эярэин ямяйинин, апардыьыдцзэцн сийасятин, Щейдяр Ялийев кур-сунун уьурлу давамынын парлаг нятиъя-сидир.

Азярбайъанын бу мютябяр тяш-килата гейри-даими цзв сечилмячи бей-нялхалг алямин юлкямизин апардыьы сийа-сятя вердийи йцксяк гиймятдир.

Азярбайъанын бу мютябяртяшкилатда тямсил олунмасы юлкямизинщагг сясинин бцтцн дцнйайа чатдырылма-сына, щадисяляря бирбаша вя долайысы илятясир эюстярмяйя шяраит йарадаъагдыр.

Бу гялябя Азярбайъан Прези-дентинин гялябясидир.

Мян бу гялябя мцнасибяти иляПрезидентимизи вя халгымызы тябрикедирям. Мцстягил дювлятимизя бей-нялхалг алямдя йени-йени гялябялярарзулайырам.

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 6

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.7

Bolqarыstanыn keчmiш prezidentiBolqarыstanыn keчmiш prezidentiPeter Stoyanov Шяkidя olmuшdur Peter Stoyanov Шяkidя olmuшdur

Bakыda "XXЫ яsr: цmidlяr vя чaьыrышlar" devizi ilя keчirilяn BeynяlxalqHumanitar Forumun iшtirakчыsы, Bolqarыstan Respublikasыnыn keчmiш prezidentiPeter Stoyanov oktyabrыn 11-dя Шяkidя olmuшdur.

Bolqarыstanl ыqonaьыn Шяki ilя ta-nышlыьы Kiш kяndindяyerlяшяn qяdim al-ban mяbяdini ziya-rяtlя baшlamышdыr.Шяhяr icra hakimiy-yяtinin baшчыsы ElxanUsubov qonaьa mя-lumat verяrяk de-miшdir ki, bu mяbяderamыzыn birinci яs-rindя Qafqaz Alba-niyasыnda geniш ya-yыlan Ay mяbяdininюzцlц цzяrindя qu-rulmuшdur. Kiш mя-bяdi nяinki QafqazAlbaniyasыnda, elяcяdя bцtцn Qafqazda

tяqribяn iki min il bundan яvvяl xristianlыьыn yayыldыьыnы rяmzlяшdirяn mяшhur tarixiabidяdir. Qeyd olunmuшdur ki, яhяng daшыndan tikilяn bu abidя erkяn orta яsrlяrdяyaranan ilk gцnbяzli, zal tipli mяbяddir. Mяbяd tarixi memarlыq abi-dяsi kimi dюvlяt tя-rяfindяn qorunur.

Mяbяdlя tanыш-lыqdan sonra P.Stoyanov abidяnin hяyяtindя чay sцfrяsinя qonaqolmuшdur.

Sonra Bol-qarыstanыn keчmiшprezidenti Azяrbay-can memarlыьыnыnшah яsяrlяrindяnolan Шяki xanlarыnыnsarayы ilя tanыш ol-muшdur. Qonaьamяlumat verilmiшdirki, bu saray XVЫЫЫяsrя aid olan dцnyaяhяmiyyяtli nadirtarixi-memarlыq abi-dяsidir. Шяrq me-marlыьыnыn nadir in-cisi hesab olunansaray Azяrbaycan-da ilk mцstяqil xan-lыьыn яsasыnы qoyanhacы Чяlяbi xanыn nяvяsi Hцseyn xan Mцшtaqыn dюvrцndя, tяqribяn 1761-1762-ci illяrdяtikilmiшdir. Bolqarыstanыn keчmiш prezidenti Peter Stoyanov sarayыn eyvanыndan Шяkininqяdim mяhяllяlяrini seyr etmiшdir.

Бolqarыstanlы qonaq XVЫЫЫ яsrin sonu - XЫX яsrin яvvяllяrindя inшa edilmiш"Yuxarы karvansara" mehmanxana kompleksi ilя dя tanыш olmuшdur.

Sяfяrin sonunda шяhяr иcra щakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov BolqarыstanRespublikasыnыn keчmiш prezidenti Peter Stoyanova Шяki ilя baьlы xatirя hяdiyyяlяritяqdim etmiшdir. Qonaq sяmimi qonaqpяrvяrliyя gюrя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Sяfяrin yekunlarы barяdя jurnalistlяrя mцsahibя verяn P.Stoyanov qяdim tarixяvя яsrarяngiz tяbiяtя malik, dцnya яhяmiyyяtli memarlыq abidяlяri vя mяdяniyyяtnцmunяlяri ilя zяngin olan qяdim Шяki ilя tanышlыьыndan чox mяmnun qaldыьыnы bildirmiш,bu diyarыn bюyцk turizm potensialыna malik olduьunu vurьulamыш, шяhяrdяn zяngintяяssцratla ayrыldыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr.

Slovakiyanыn сабиг пrezidentiSlovakiyanыn сабиг пrezidentiШяkidяn xoш tяяssцratla ayrыlmышdыr Шяkidяn xoш tяяssцratla ayrыlmышdыr

Bakыda keчirilяn Beynяlxalq Humanitar Forumda iшtirak edяn Slovakiyanыnkeчmiш Prezidenti Rudolf Шцster oktyabrыn 12-dя Шяki шяhяrinя sяfяr etmiшdir.

Slovakiyalы qo-naq яvvяlcя Qafqaz Al-baniyasыnыn яn qяdimmemarlыq abidяsi hesabolunan Kiш mяbяdinяbaш чяkmiшdir. Orta яsr-lяrя aid qяbirlяr, bu яra-zidя tapыlmыш maddi-mя-dяniyyяt nцmunяlяri,Qafqaz Albaniyasыnыntarixi xяritяsi vя digяreksponatlar qonaьыn bю-yцk maraьыna sяbяbolmuшdur.

Sonra Slovaki-yanыn keчmiш PrezidentiШяrq memarlыьыnыn nadirincisi hesab olunan Шяkixanlarыnыn sarayы ilя ta-nыш olmuшdur. Qonaьa mяlumat verilmiшdir ki, Azяrbaycanda ilk mцstяqil xanlыьыn яsasыnыqoyan Hacы Чяlяbi xanыn nяvяsi Mяhяmmяd Hцseyn xanыn dюvrцndя, 1761-1762-ci illяrdяtikilяn bu saray YUNESKO-nun milli mяnяvi dяyяrlяr siyahыsыna daxil edilmiшdir.Иkimяrtяbяli, 6 otaq, 4 dяhliz vя 2 gцzgцlц eyvandan ibarяt olan bu sarayыn tikintisindя mis-mar, yapышqan vя se-mentdяn istifadя edilmяmiшdir. Sarayыn divar rяsmlяri hяndяsi vяnяbati naxышlardan ibarяtdir. Sarayыn hяyяtindяki 500 ilя yaxыn yaшы olan qoшa Xan чinarlarыslovakiyalы qonaqda xцsusi maraq oyatmышdыr.

Daha sonraqonaq XVЫЫЫ-XЫX яsrlяrяaid "Yuxarы Karvansara"mehmanxana komplek-si ilя tanыш olmuшdur.Mяlumat verilmiшdir ki,Шяrq memarlыьы цslu-bunda tikilяn bu kom-pleks 300-я qяdяr otaqvя zirzяmidяn ibarяtdir.XVЫЫЫ-XЫX яsrlяrdя Ya-xыn vя Orta Шяrq юlkя-lяrindяn gяlяn tacirlяrяsasяn, bu karvansara-da qalыr, ticarяtlя mяш-ьul olurdular. Hazыrdabu tarixi abidя mehman-1xana kompleksi kimifяaliyyяt gюstяrir.

Abidя ilя tanышlыqdan sonra шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov slo-vakiyalы qonaьa xatirя hяdiyyяsi tяqdim etmiшdir.

Шяkiyя sяfяri ilя baьlы mцsahibя verяn Slovakiyanыn keчmiш Prezidenti RudolfШцster qяdim Шяki ilя tanышlыqdan чox mяmnun qaldыьыnы bildirmiшdir. Forum чяrчivяsindя ikigцn яvvяl Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevlя gюrцшdцyцnц xatыrladan qonaq Prezidentintюvsiyяsinя uyьun olaraq regionlarla tanышlыq mяqsяdi ilя Qяbяlя vя Шяkiyя sяfяr etdiyini,burada gedяn sцrяtli iqtisadi inkiшafы, tikinti-quruculuq iшlяrini юz gюzlяri ilя gюrdцyцnцdiqqяtя чatdыrmышdыr. R.Шцster bildirmiшdir: "Mяn bir daha яmin oldum ki, юlkяnizdя yalnыzpaytaxt Bakы шяhяri deyil, bцtцn regionlar sцrяtlя inkiшaf edir. Bu sahяdя, шцbhяsiz ki,Prezident Иlham Яliyevin regionlarыn sosial-iqtisadi inkiшafы ilя baьlы imzaladыьы sяrяncamlar,qяbul etdiyi qяrarlar mцhцm rol oynayыr. Шяki bяnzяri olmayan шяhяrdir. Burada millimяnяvi dяyяrlяrя, tarixi abidяlяrin qorunmasыna xцsusi diqqяt yetirilir". Slovakiyanыn keчmiшPrezidenti Rudolf Шцster Шяkidяn xoш tяяssцratla ayrыlmышdыr.

Azяrbaycanda sяfяrdяolan Tцrkiyя RespublikasыnыnDiyanяt Ишlяri Baшqanы profes-sor Mehmet Gюrmezin rяhbяrliketdiyi nцmayяndя heyяti okt-yabrыn 15-dя respublikamыzыn шi-mal-qяrb bюlgяsinя sяfяrlяriчяrчivяsindя Шяkidя olmuшdur.Tцrkiyяli qonaqlarы bu sяfяrdяQafqaz Mцsяlmanlarы Иdarяsininsяdri, шeyxцlislam AllahшцkцrPaшazadя mцшayiяt etmiшdir.

Шяki шяhяrinin giriшindяhюrmяtli qonaqlarы шяhяr icra ha-kimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovqarшыlamышdыr.

Sonra nцmayяndя heyяtiXЫX яsrin tarixi-memarlыq abidяsiolan Mяrkяzi Cцmя mяscidinя vяburada fяaliyyяt gюstяrяn ШяkiИslam Mяdrяsяsinя baш чяkmiшlяr.Tцrkiyяli qonaqlara mяscid vяmяdrяsя barяdя яtraflы mяlumatverilmiшdir. Diyanяt Ишlяri BaшqanыMehmet Gюrmez vя digяr qon-aqlar mяscidin hяyяtindя mяdrя-sяdя tяhsil alan hafizlяrlя xatirяшяkli чяkdirmiшlяr. Mяdrяsяdя

keчirilяn gюrцшdяn sonra buradatяhsil alan 9 nяfяr hafizя QafqazMцsяlmanlarы Иdarяsinin diplomlarыtяqdim edilmiшdir.

Azяrbaycan memarlыьы-nыn шah яsяrlяrindяn olan Шяkixanlarыnыn sarayы ilя tanышlыq tцr-kiyяli qonaqlarыn xцsusilя цrяyincяolmuшdur. Mяlumat verilmiшdir ki,bu saray XVЫЫЫ яsrя aid olan dцnyaяhяmiyyяtli nadir tarixi-memarlыqabidяsidir. Saray Azяrbaycandailk mцstяqil xanlыьыn яsasыnы qoyanHacы Чяlяbi xanыn nяvяsi Hцseynxan Mцшtaqыn dюvrцndя, tяqribяn1761-1762-ci illяrdя tikilmiшdir.Шяrq memarlыьыnыn nadir incisihesab olunan bu saray UNESCO-nun maddi-mяdяni irs siyahыsыnadaxil edilmiшdir.

Sarayыn hяyяtindяki 500ilя yaxыn yaшы olan Xan чinarlarыtцrkiyяli qonaqlarda xцsusi maraqoyatmышdыr.

Qonaqlar sarayыn eyva-nыndan Шяkinin qяdim mяhяllяlяri-ni seyr etmiшlяr.

Sяfяr proqramыna uyьunolaraq nцmayяndя heyяti dahasonra XVЫЫЫ яsrin sonu-XЫX яsrinяvvяllяrindя inшa edilmiш "Yuxarыkarvansara" mehmanxana-kom-pleksi ilя tanыш olmuшlar. Qonaq-larыn diqqяtinя чatdыrыlmышdыr ki,Шяrq memarlыьы цslubunda tikilmiшbu karvansara юz юlчцlяrinя gюrяAzяrbaycan яrazisindя mюvcudolan яn bюyцk karvansara hesabolunur. Цmumi sahяsi 6 minkvadratmetr, hцndцrlцyц 14 metrolan kompleks 300 otaq vя zir-

zяmidяn ibarяtdir. XVЫЫЫ-XЫX яsr-lяrdя Tцrkiyя, Rusiya, Иran vяdigяr Шяrq юlkяlяrindяn gяlяntacirlяr яsasяn, bu karvansaradaqalыr, ticarяtlя mяшьul olurdular.Hazыrda bu tarixi abidя mehmanx-ana kompleksi kimi fяaliyyяtgюstяrir.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin baшчыsы Elxan UsubovTцrkiyяnin Diyanяt Ишlяri BaшqanыMehmet Gюrmezя, шeyxцlislamAllahшцkцr Paшazadяyя vя digяrqonaqlara xatirя hяdiyyяlяri -Шяkidя toxunmuш ipяk xalчa, шяrfvя kяlaьayы, habelя "Xan sarayы"haqqыnda kitab tяqdim etmiшdir.

Karvansaranыn hяyяtindяjurnalistlяrя mцsahibя verяn Diya-nяt Ишlяri Baшqanы Mehmet Gюr-mяz bildirmiшdir: "Azяrbaycanmцstяqilliyinin 20-ci ilindя bir чoxюlkяnin 100 ildя яldя etmяdiyiuьurlara imza atmышdыr. Dost vяqardaш Azяrbaycanda bцtцn sa-hяlяrdя, istяr iqtisadi, istяrsя dяmяdяni sahяdя bюyцk inkiшaf hissolunur. Яminяm ki, bu inkiшaf яbя-diyyяtя qяdяr davam edяcяkdir".

Tцrkiyя Respublikasы Di-yanяt Ишlяri Baшqanыnыn respub-likamыzыn шimal-qяrb bюlgяsinя sя-fяri uьurla baшa чatmышdыr.

Mehmet Gюrmяz:Mehmet Gюrmяz: "Azяrbaycan mцstяqilliyinin 20-ci ilindя bir чox юlkяnin "Azяrbaycan mцstяqilliyinin 20-ci ilindя bir чox юlkяnin 100 ildя яldя etmяdiyi uьurlara imza atmышdыr...”100 ildя яldя etmяdiyi uьurlara imza atmышdыr...”

шш яя щщ яя рр ии мм ии зз ии нн гг оо нн аа гг лл аа рр ыы

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 7

сящ.8 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

ИИЪЪРРАА ББААШШЧЧЫЫССЫЫННЫЫНН ЯЯЩЩААЛЛИИ ИИЛЛЯЯ ССЯЯЙЙЙЙААРР ЭЭЮЮРРЦЦШШЛЛЯЯРРИИ

Иnчя kяndindя sяyyar qяbul Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov oktyabrыn 22-dя Иnчя kяndinin

sakinlяri ilя gюrцшmцшdцr. Gюrцш yыьыncaьыnda kяnd aьsaqqallarы, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri ilяyanaшы, baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt idarяlяrinin, mцяssisя vяtяшkilatlarыn rяhbяrlяri dя iшtirak etmiшlяr.Sяyyar qяbul zamanы kяnd icra nцmayяndяsi VahidЯhmяdovun mяlumatы dinlяnilmiш, чыxышlar olmuшdur.

Kяnd sakinlяri ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxt tapыb kяndя gяliшini, sakinlяrlя gюrцшцnцonlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirmiшlяr.

Bununla yanaшы, hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunulmuш, kяnd orta mяktяbinin istilik siste-mi ilя tяchiz olunmasы, mюvcud baьчa binasыnыn яsaslы tяmiri, mяrkяzi yolun asfaltlaшdыrыlmasы,qяzalы vяziyyяtdя olan elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, kяndя tяbii qazыn чяkilmяsi, kяnd tяsяr-rцfatы mяhsullarы istehsal etmяk цчцn gцzяшtli kreditlяrin verilmяsinя kюmяklik gюstяrilmяsi vяdigяr mяsяlяlяrlя baьlы tяlяb vя tяkliflяr irяli sцrцlmцшdцr.

Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыnaradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlarvermiш, шяhяrdя, hяm dя kяndlяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha dasцrяtlяnяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isяяhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Qoxmuq kяndindя sяyyarqяbul

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы ElxanUsubov oktyabrыn 13-dя Qoxmuq kяndinin sakinlяri ilяgюrцшmцшdцr. Gюrцш yыьыncaьыnda kяnd aьsaqqallarы, icti-maiyyяtin nцmayяndяlяri ilя yanaшы, baшчыnыn mцavinlяri,aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt idarяlяrinin, mцяs-sisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяri dя iшtirak etmiшlяr.

Sяyyar qяbul zamanы kяnd icra nцmayяndяsi ИlqarHяsяnov mяlumatы dinlяnilmiш, чыxышlar olmuшdur. Kяndsakinlяri ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxt tapыb kяndя gяliшini,sakinlяrlя gюrцшцnц onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыnbariz nцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirmiшlяr.

Bununla yanaшы, hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunul-muш, kяnddя mяktяb vя baьчa binalarыnыn tikintisinя, iчmяlisu probleminin hяllinя kюmяklik gюstяrilmяsi, kяndinmяrkяzi yolunun asfaltlaшdыrыlmasы, kяndя yaxыn яrazidя yer-lяшяn mяiшяt tullantыlarы poliqonunun yerinin dяyiшdirlmяsi,kяndя tяbii qazыn verilmяsi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы tяlяbvя tяkliflяr irяli sцrцlmцшdцr.

Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovqeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasыцчцn ayrы-ayrы idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinяkonkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, hяm dя kяndlяrdяaparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha dasцrяtlяnяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrinhяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyatsяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnыbildirmiшdir.

Шяk i Шяhяr Иcra Hakimiyyяt in in baшч ыs ыE lxan Usubov oktyabr ыn 08-dя шяhяr 8 say l ы or tamяktяbdя "Bazar" vя "Яшi r lяr " mяhяl lя lяr in insak in lяr i i lя sяyyar qяbul keч i rmiшd i r .

Gюrцш y ыь ыncaьыnda mяhяl lя aьsaqqal -l a r ы , i c t ima iyyя t in nцmayяndя lя r i i l я yanaш ы ,baшч ыn ыn mцavin lяr i , aparat ыn шюbя mцdi r lяr i ,ayr ы -ayr ы x idmяt tяшk i la t lar ыn ыn rяhbяr lяr i dя iш t i -rak etmiш lяr .Шяhяr sak in lяr i i l k o laraq ic ra baшч ыs ыn ыn vaxttap ыb я raz i yя gя l i ш i n i , sak in lя r l я gю rцшцnцon la ra gюs tя r i l яn d iqqя t vя qayь ыn ыn ba r i znцmunяs i k im i yцksяk q i ymя t l яnd i rm iш lя r .Bununla yanaшы , шяhяr imizdя, e lяcя dя hяminя raz idя apa r ы l an t i k i n t i - abad l ы q , qu rucu luqiш lяr indяn danыш ы lmыш , mяhяl lя lяr in яraz is indяk ihя l l i vac ib mяsяlя lяrя toxunulmuшdur .

Mяhяl lя sak in lяr i Sevda Ramazanova,Max rux Xя l i l ova , Rah im Hac ы yev , Teymur

Abdurahmanov, Nadi r Яzizov, Nai lя Aьayeva,Tah i r Mяhяr rяmov , So l t an Abdu rahmanov ,Шяh r i ya r Mus ta fayev , Osman Osmanov vяbaшqa la r ы ч ы x ы ш edяrяk S .Rяhman kцчяs indяsuюtrцcц arx lar ыn tяmir i vя da lan lar ыn asfa l t -laшd ы r ы lmasы , yarars ыz vяz iyyяtя dцшmцш e lekt r ikd i rяk lяr in in dяy iшd i r i lmяsi , яraz in in iш ыq landы r ы l -mas ы , Z .Bцnyadov vя Чexov kцчя lя r i ndяk isuюt rцcц arx lar ыn tяmir in in baшa чatd ы r ы lmasы ,M.Яl iyev kцчяs in in asfa l t laшd ы r ы lmasы , шяhяr 19say l ы mяk tяb in hяyя t i ndяk i vя A .Шa iqkцчяs indяk i arx ыn tяmir i vя sa i r lя baьl ы tяk l i f lя ri rя l i sцrmцшlяr .

Gюrцш y ыь ыncaьыna шяhяr ic ra hak imiyyя-t in in baшч ыs ы E lxan Usubov yekun vuraraq qeydo lunan nюqsan vя чa t ы шmaz l ы q l a r ы n a radanqald ы r ы lmasы цчцn ayr ы -ayr ы mцяss isя vя tяшk i la t -la r ыn rяhbяr lя r inя konkre t tapш ы r ыq la r vermiш ,шяhяrdя apar ы lacaq t i k in t i -abad l ыq , qurucu luq

i ш l я r i n i n daha da sц rя t l яnяcяy in i , яha l i yяgюstяr i lяn sos ia l x idmяt lяr in hяcmin in vя key-f i yyя t i n i n , цmumi l i kdя i sя яha l i n i n hяya tsяv iyyяs in in яhяmiyyяt l i dяrяcяdя yaxш ы laшa-caьыn ы b i ld i rmiшd i r .

Шяки шящяр иъра щакимиййятинин башчысы Елхан Усубов мцтямади олараг шящяримизин мцхтялиф мящялляриндя вя районумузункяндляриндя ящали иля сяййар эюрцшляри давам етдирир.

Сакинляр иля йахындан танышлыг характери дашыйан бу эюрцшлярдя иъра башчысы вятяндашларын шикайят вя тяклифлярини динляйир, йерлярдясосиал-игтисади проблемлярин щялли истигамятиндя иш апарылмасы цчцн тядбирляр эюрцр. (Яввяли ютян сайымызда)

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtininbaшчыsы Elxan Usubov oktyabrыn 27-dя шяhяr 21saylы orta mяktяbdя "Olimpiya" mяhяllяsininsakinlяri ilя sяyyar qяbul keчirmiшdir. Gюrцшyыьыncaьыnda mяhяllя aьsaqqallarы, icti-maiyyяtin nцmayяn-dяlяri ilя yanaшы, baшчыnыnmцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrыxidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri dя iшtiraketmiшlяr.Шяhяr sakinlяri ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxttapыb яraziyя gяliшini, sakinlяrlя gюrцшцnцonlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariznцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirmiшlяr.Bununla yanaшы, шяhяrimizdя, elяcя dя hяminяrazidя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuqiшlяrindяn danышыlmыш, mяhяllяlяrin яrazisindяkihяlli vacib mяsяlяlяrя toxunulmuшdur.

Mяhяllя sakinlяri Иslam Яhmяdli,Иsmayыl Иsmayыlov, Яlihцseyn Иsayev, ШahidYaqubov, Nadir Sяmяdov, Kяrяm Rяsulov,Яntiqя Яhmяdova, Lalяzar Шirinova, Sцleyman

Babayev vя baшqalarы чыxыш edяrяk mяhяllяdax-ili kцчяlяrin цnvanlandыrыlmasы, kцчяlяrя qum vячыnqыl tюkцlяrяk hamarlanmasы, яrazidяkiyararsыz elektrik dirяklяrinin vя xяtlяrinin dяy-iшdirilmяsi, evlяrя tяbii qaz xяtti чяkiliшinin baшaчatdыrыlmasы, iчmяli su probleminin hяllimяqsяdilя яlavя artezian quyusunun qazыl-masы, яraziyя gяlяn sel sularыnыn bir yerяyыьыlaraq Qurcana чayыna axыdыlmasы vя sairlяbaьlы tяkliflяr irяli sцrmцшlяr.

Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icrahakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekunvuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышma-zlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrыmцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkrettapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha dasцrяtlяnяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xid-mяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdяisя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtlidяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov noyabrыn 24-dяBaltalы kяndinin sakinlяri ilя gюrцшmцшdцr. Gюrцш yыьыncaьыnda kяnd aьsaqqallarы,ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri ilя yanaшы, baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbяmцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt idarяlяrinin, mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяri dя iшti-rak etmiшlяr. Sяyyar qяbul zamanы kяnd icra nцmayяndяsi Rяfail Mяmmяdovumяlumatы dinlяnilmiш, чыxышlar olmuшdur.Kяnd sakinlяri ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxt tapыb kяndя gяliшini, sakinlяrlяgюrцшцnц onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi kimi yцksяkqiymяtlяndirmiшlяr.

Bununla yanaшы, hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunulmuш, Qoxmuq-Baыtalыkяndarasы yolunun asfaltlaшdыrыlmasы, kяnd uшaq baьчasы цчцn mцasir tipli binanыntikilmяsi, qяzalы vяziyyяtdя olan elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, kяndя tяbiiqazыn чяkilmяsi, klub binasыnыn dam юrtцyцnцn яsaslы tяmiri vя sairlя baьlы tяkliflяrirяli sцrцlmцшdцr.

Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qeyd olunan nюqsan vячatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыnrяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, hяm dя kяndlяrdя aparыlacaqtikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяnяcяyini, яhaliyя gюstяrilяnsosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyatsяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Хябярлярин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин интернет сящифясиндян истифадя олунуб

Шяhяr in "Bazar" vя "Яшi r lяr " mяhяl lя lяr indя

Шяhяrin "Olimpiya" mяhяllяsindя Baltalы kяndindя

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 8

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.9

Шяки Бялядиййяси цзря 2012-ъи илин бцдъя лайищяси

яразинин сосиал-игтисадиинкишафы иля прогнозлар,

гцввядя олан верэи дяря-ъяляри ясасында мювъудмалиййя мянбяляри цзря

ресурслар, йяни физикишяхслярин верэийя ъялб едил-

мяли щяйятйаны торпагсащяляринин физики щяъми,

гейдиййатда олан дашынмазямлак вя онларын верэийя

ъялб олунмалы дяйяри, бяля-диййя мцлкиййятиндя оланторпагларда, бина вя диэяробйектлярдя йерляшдирилян

кцчя рекламларына юдянилянщаггын дяйяри, бялядиййя

мцлкиййятиндя оланторпагларын иъаря щаггынын

дяйяри, курорт рцсуму,мещманхана вя автомобил

дайанаъагларындан дахилолан рцсумун дяйяри,

Щ.Ялийев адына паркданэялян эялирлярин дяйяри,

торпаг сатышындан дахил оланэялирин дяйяри вя саирмянбяляр ясасында

щазырланмышдыр.

"Бялядиййялярин малий-йясинин ясаслары щаггында"Азярбайъан Республикасы Га-нунунун 10-ъу маддясиняясасян нювбяти бцдъя или цчцнйерли бцдъя щаггында гярарлайищяси мцвафиг сянядлярлябирликдя ъари илин нойабр айынын25-дян эеъ олмайараг бяля-диййя иъласынын мцзакирясиня вятясдигиня тягдим едилир. Йерлибцдъянин лайищяси бялядиййяиъласына тягдим едилдийи та-рихдян 10-эцн ярзиндя йерлиящалинин онунла таныш олмасымягсядиля мятбуатда дяръедилир, нювбяти бцдъя или цзряйерли бцдъянин лайищяси бяля-диййя иъласынын ъари илин декабрайынын 20-дян эеъ олмайарагтясдиг едилир.

Шяки Бялядиййясининнювбяти бцдъя или цчцн йерлибцдъя лайищяси "Бцдъя системищаггында", "Бялядиййялярин ма-лиййясинин ясаслары щаггында",

"Йерли (бялядиййя) верэиляр вяюдянишляр щаггында" Азяр-байъан Республикасынын га-нунларына, щямчинин Азярбай-ъан Республикасы Назирляр Ка-бинетинин 2004-ъц ил 6 октйабртарихли 149 нюмряли гярарынауйьун олараг щазырланмышдыр.

Эялирляр цзря

Шяки Бялядиййясинин2012-ъи ил бцдъяси 400000(дюрд йцз мин) манат прогноз-лашдырылмышдыр.

Эялирлярин 30000 ма-наты (х/ч 7,5%) физики шяхслярдянторпаг верэисинин, 13200 ма-наты (х/ч 2,6%) физики шяхслярдянямлак верэисинин, 5300 манаты(х/ч 1,3%) йерли ящямиййятлитикинти материаллары цзря мядянверэисинин, 5000 манаты (х/ч1,3%) бялядиййя мцлкиййятиндяолан торпагларда, бина вя диэяробйектлярдя йерляшдирилян кцчярекламына эюря рцсумдан,15000 манаты (х/ч 3,8%) тор-пагларын иъаря щаггындан, 2000манаты (х/ч 0,5%) курорт,мещманхана вя автомобилдайанаъаьы рцсумларындан,10000 манаты (х/ч 2,5%)Щ.Ялийев ад. паркдан дахилолан эялирлярдян, 2000 манаты(х/ч 0,5%) ясас вясаитляринюзялляшдирлмясиндян дахилолмалардан, 295000 манаты(х/ч 73,8%) торпаг сатышындандахил олмалардан, 10500манаты (х/ч 3,2%) саирдахилолмалардан, 12000 манаты(х/ч 3,0%) дотасийадандахилолманын пайына дцшцр.

Физики шяхслярдян тор-паг вя ямлак верэиляри дахилол-малары Азярбайъан Респуб-ликасынын Верэи Мяъялляси илямцяййянляшдирилмиш верэи дя-ряъяляриня уйьун олараг ще-сабланмышдыр.

Хяръляр цзря

Шяки Бялядиййяси цзря2012-ъи ил цзря бцдъя хяръляри400000 манат прогнозлашдырыл-мышдыр. Штатда олан 17 няфяр

ишчинин ямяк щаггы фонду74700 манат (х/ч 18,7%),штатдан кянар ишчилярин ямякщаггы фонду 42180 манат (х/ч10,5%), ямяйин юдянилмяси илябаьлы саир пул юдянишляри 5000манат (х/ч 1,3%) тяшкил едир ки,ъями ямяк щаггы фонду121880 манат (х/ч 30,4%)нязярдя тутулмушдур.

Нязярдя тутулмушямяк щаггы фондуна уйьунолараг Дювлят Сосиал МцдафияФондуна 22-25% щесабы иля228230 манат (х/ч 7,0%)сосиал сыьорта щаггыщесабланмышдыр. Мювъудганунчулуьа уйьун оларагмцвяггяти ямяк габилиййятиниитирмяйя эюря 2 щяфтялик (14эцнлцк) мцавинят мцяссисятяряфиндян юдянилдийиндянхястялик вярягяляриня вя саирюдянишляря эюря 2000 манат(0,5%) вясаит нязярдя тутул-мушдур.

Йерли бялядиййя орган-лары апаратынын сахланылмасынаашаьыдакы хяръляр нязярдятутулмушдур:

- Дяфтярхана лявази-маты, ъари тясяррцфат мягсядлярицчцн мал вя материалларыналынмасына 8000 манат (х/ч2,0%);

- Езамиййя хидмяти,сяфярляр вя ишчиляря конпенса-сийа юдыянишиня 10000 манат(х/ч 2,5%);

- Йанаъаг вя сцртэцматериаллары алынмасына 4000манат (х/ч 1,0%);

- Саир няглиййат хид-мятляри щаггынын юдянилмясиня2000 манат(0,5%);

-Р а б и т ях и д м я т л я р ищ а г г ы н ы нюдяни лмясиня4000 манат(х/ч 1,0%);

-Електрик енержищ а г - г ы н ы нюдяни лмясиня15000 ма-нат

(х/ч 3,8%);- Су канализасийа щаг-

гынын юдянилмясиня 700 манат(х/ч 0,2%);

- Саир коммуналхидмятлярин щаггынын юдянилмя-синя 1000 манат (х/ч 0,3%);

- Инвентар - авадан-лыьын алынмасы вя тямири хяръ-ляринин юдянилмясиня 2000 ма-нат (х/ч 0,5%);

- Бинанын ъари тямирхяръляринин юдянилмясиня 1000манат (х/ч 0,2%);

- Ясас вясаитлярин алын-масына 3000 манат (х/ч0,8%);

- Саир ъари хяръляриня2000 манат (х/ч 0,5%);

1. Тящсил хяръляриня1000 манат (х/ч 0,3%);

2. Сящиййя хяръляриня1000 манат (х/ч 0,3%);

3. Сосиал мцдафия вя

сосиал тяминат хяръляриня 2000манат (х/ч 0,5%);

4. Мядяниййят, инъя-сянят, кцтляви информасийа,бядян тярбийяси вя дин сащя-синдя фяалиййятин тянзим-лянмяси хяръляриня 20000 ма-нат (х/ч 5,0%);

5. Мянзил коммуналтясяррцфаты, мцлки мцдафия,абадлыг ишляри, йол тикинтиси вятямири хяръляриня 169990 манат(х/ч 42,5%);

6. Кянд тясяррцфаты,мешя тясяррцфаты хяръляриня 200манат (х/ч 0,05%);

7. Ясас бюлмяляря аидедилмяйян хяръляря 1000 ма-нат (х/ч 0,3%); сярф едиляъякдир.

Ш.Б.Ш.Б.

(х.ч. - бцдъядя хцсуси чякиси;Мябляь- манатла)

Шяки Бялядиййясинин 2011-ъи ил цчцн бцдъяШяки Бялядиййясинин 2011-ъи ил цчцн бцдъяЛ А Й И Щ Я С ИЛ А Й И Щ Я С И

№ Эюстяриъиляр Мябляь (манат)

1. Мцяссися вя тяшкилатларын мянфяят верэиси 200,0

2. Физики шяхслярин торпаг верэиси 30000,0

3. Физики шяхслярин ямлак верэиси 13200,0

4. Йерли ящямиййятли тикинти материаллары цзря мядян верэиси 5300,0

5. Саир дахилолмалар 10000,0

6. Физики вя щцгуги шяхслярин малиййя йардымлары вя ианяляр 200,0

7. Бялядиййя мцлкиййятиндя олан торпагларда, бина вя диэяробйектлярдя йерляшдирилян кцчя рекламына эюря йайыъытяряфиндян юдянилян щагг

5000,0

8. Торпаг иъаря щаггы 15000,0

9. Курорт рцсуму, мещманхана вя автомобил дайанаъаьынданрцсум

2000,0

10. Щ.Ялийев адына паркдан эялян эялирляр 10000,0

11. Хяръляри юдямяк цчцн йюнялдилян илин яввялиня бцдъя галыьы ------

12. Ясас вясаитлярин юзялляшдирилмясиндян дахилолмалар 2000,0

13. Торпаг сятышындан дахил олан эялир 295000,0

14. Гейри мадди активлярин сатышындан дахил олан эялир 100,0

Ъями: 388000,0

15. Субсидийа: 12000,0

Йекуну: 400000,0

Шяки Бялядийясинин 2012-ъи ил цчцн бцдъя эялирляри

№Игтисадитяснифат

Эюстяриъиляр Мябляь

(манат)

1 Йерли бялядиййя органлары апаратынын сахланылмасы 204810,0

- О ъцмлядян

211100 Штатда олан ишчилярин ямяк щаггы 74700,0

211200 Штатдан кянар ишчилярин ямяк щаггы 42180,0

211300 Ямяйин юдяниши иля баьлы саир пул юдянишляри 5000,0

212100 Дювлят Сосиал Мцдафия Фондуна айырмалар 28230,0

274300 Хястялик вярягяляриня вя с. юдянишляр 2000,0

221000 Дяфтярхана лявазиматы, ъари тясяррцфат мягсядляри цчцн мал вяматериалларын алынмасы

8000,0

222100 Езамиййя хидмяти, сяфярляр вя ишчиляря компенсасийа юдяниши 10000,0

223100 Йанаъаг вя сцртэц материалларынын алынмасы 4000,0

223200 Саир няглиййат хидмятляри щаггынын юдянилмяси 2000,0

224810 Рабитя хидмятляри щаггынын юдянилмяси 4000,0

224100 Електрик енержи щаггынын юдянилмяси 15000,0

224300 Су-канализасийа щаггынын юдянилмяси 700,0

224600 Саир коммунал хидмятляри щаггынын юдянилмяси 1000,0

225400 Инвентар аваданлыьын алынмасы вя тямири хяръляринин юдянилмяси 2000,0

221320 Биналарын ъари тямири хяръляринин юдянилмяси 1000,0

311000 Ясас вясаитлярин алынмасы 3000,0

282000 Саир ъари хяръляр 2000,0

4 Тящсил хяръляри 1000,0

5 Сящиййя хяръляри 1000,0

6 Сосиал Мцдафия вя сосиал тяминат хяръляри 2000,0

7 Мядяниййят, инъясянят, кцтляви информасийа, бядян тярбийясивя Дин сащясиндя фяалиййятин хяръляри

20000,0

8 Мянзил коммунал тясяррцфаты, абадлыг ишляри, йол тикинтиси вятямири хяръляри

169990,0

9 Кянд тясяррцфаты, мешя тясяррцфаты хяръляри 200,0

14 Ясас бюлмяляря аид едилмяйян хяръляр 3100,0

Хярълярин ъями: 400000,0

Шяки Бялядийясинин 2012-ъи ил цчцн бцдъя хяръляри

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 9

сящ.10 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Niderland KrallыьыnыnAzяrbaycandakы sяfiri AryenUyterlinde oktyabrыn 5-dя Шяkiшяhяrindя olmuшdur.

Шяhяr icra hakimiyyя-

tindя keчirilяn gюrцшdя icrahakimiyyяtinin baшчыsы ElxanUsubov qonaьa Шяkinin tarixi,mяdяniyyяti, iqtisadiyyatы, turizmpotensialы, habelя шяhяrdя apa-rыlan geniшmiqyaslы yenidяnqurmaiшlяri, hяyata keчirilmяsi nяzяrdя

tutulan layihяlяr barяdя mяlumatvermiшdir.

Sяmimi gюrцшя gюrяminnяtdarlыьыnы bildirяn sяfirAryen Uyterlinde sяfяrin buqяdim шяhяrlя daha yaxыndantanыш olmaq mяqsяdi daшыdыьыnыbildirmiшdir. Qonaq holland шir-kяtlяrinin qabaqcыl iш tяcrцbяsininШяki rayonunda tяtbiq etmяyinmцmkцnlцyцnц qeyd etmiшdir.

Иcra hakimiyyяtinin baш-чыsы Elxan Usubov taxыl sahя-lяrinin suvarma sisteminin tяkmil-lяшdirilmяsi, quшчuluq vя camыш-чыlыq sahяlяrinin inkiшaf etdiril-mяsinin vacibliyini юn plana чяk-miшdir.

Sonra Niderland Krallы-ьыnыn юlkяmizdяki sяfiri Шяkinintarixi abidяlяri, gюrmяli yerlяri ilяtanыш olmuш, "Шяki Aqro Иndastrit"MMC-nin sцd emalы mцяssisя-sindя istehsal prosesini izlяmiш,Qыrxbulaq kяndi яrazisindяki юzяlfоrel balыqчыlыq tяsяrrцfatыna baшчяkmiшdir.

Gяncяdя keчirilяn Dцn-ya Gяnclяr Festivalыnыn iшtirak-чыlarы oktyabrыn 19-da Шяki шяhя-rinя sяfяr etmiшlяr.

Festival iшtirakчыlarыnыn buqяdim diyarla tanышlыьы XVЫЫЫ яsrяaid dцnya яhяmiyyяtli tarixi-me-marlыq abidяsi olan Шяki xanlarыnыnsarayыndan baшlamышdыr.

Шяhяr icra hakimiyyяtibaшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cava-dova qonaqlarы sarayыn hяyяtindяsяmimi qarшыlamышdыr. Mяlumat ve-rilmiшdir ki, Шяrq memarlыьыnыn nadirincisi hesab olunan bu saray 1761-1762-ci illяrdя tikilmiшdir. Abidя ilяtanышlыqdan sonra qonaqlar sarayыnhяyяtindя xatirя шяkli чяkdirmiшlяr.

Sonra festival iшtirakчыlarы

"Yuxarы baш" Tarix-Memarlыq Qoru-ьunun яrazisindя yerlяшяn Тarix-diyarшцnaslыq vя Хalq tяtbiqi sяnяtimuzeylяri, habelя Ряsm qalereyasыvя "Sяnяtkarlar evi" ilя tanыш olmuш-lar.

Шяkiyя sяfяrlяri чяrчivя-sindя qonaqlar XVЫЫЫ-XЫX яsrя aid"Yuxarы Karvansara" mehmanxanakompleksi ilя dя tanыш olmuш, bяr-pasы davam etdirilяn "Aшaьы Ka-rvansara" kompleksinя baш чяk-miшlяr.

Sяfяrin sonunda qonaq-lara Шяki ilя baьlы suvenir-hяdiy-yяlяr tяqdim olunmuшdur.

Dцnya Gяnclяr Festiva-lыnыn iшtirakчыlarы Шяkidяn xoш tяяs-sцratlarla ayrыlmышlar.

Almaniyanыn Berlin шя-hяri universitetinin bir qrup tя-lяbяsi Azяrbaycana sяfяrlяriчяrчivяsindя 06-07 oktyabr2011-ci il tarixlяrdя шящяримиз-дя olmuшlar. Hяmin universi-

tetin Azяrbaycanшцnaslыq ka-fedrasыnыn rяhbяri vя tяlяbяlяriШяkinin gяzmяli-gюrmяli yer-lяri, mяdяni-tarixi abidяlяri ilяyaxыndan tanыш olmuш, respub-likamыz haqqыnda elmi iшlяrini

baшa чatdыrmaq цчцn zяnginvяsaitlяr toplamышlar.

Шяki Шяhяr Иcra Haki-miyyяti baшчыsыnыn mцavini Zя-rinя Cavadova qonaqlarы qяbuletmiшdir.

Bir qrup macar jurnalisti respublikamыza sяfяrlяri чяrчivяsindяoktyabrыn 13-dя Шяkidя olmuшdur. Onlar Шяki Xan sarayы, KiшAlban mяbяdi, Karvansaray kimi tarixi abidяlяrlя yanaшы bюl-

gяmizin baшqa gюrmяli yerlяri ilя dя tanыш olmuшlar.

Ekskuliziv mцsahibя zamanы onlar bu sяfяrdяn razыqaldыqlarыnы bildirmiш, respublikamыzda gedяn tkinti-abadlыq, quruculuqiшlяrini yцksяk qiymяtlяndirmiш, burada gюrцb-eшitdiklяrini macar mяt-buatыnda geniш iшыqlandыracaqlarыnы vяd etmiшlяr.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov jurna-listlяrlя gюrцшmцш, onlara xatirя hяdiyyяlяri tяqdim etmiшdir.

Respublikamыza gяlяn italiyalы gяnc tяdqiqatчыlar sяfяr proq-ramыna uyьun olaraq oktyabrыn 22-dя Шяkidя olmuшlar. Шяki ШяhяrИcra Hakimiyyяti baшчыsы aparatыnыn шюbя mцdiri Sadiq Yusifov qonaq-larы qarшыlayaraq шяhяr rяhbяrliyi vя ictimaiyyяti adыndan salamla-mышdыr. Bir gцnlцk sяfяr чяrчivяsindя qonaqlar Шяki Xan sarayы, KiшAlban mяbяdi, Yuxarы Karvansara kimi tarixi abidяlяrlя vя baшqa gюr-mяli yerlяrlя tanыш olmuшlar.

Ekskuliziv mцsahibя zamanы qonaqlar Шяkinin tяbiяtinя,qяdim tarixi abidяlяrinя, gцlяrцz insanlarыnыn qonaqpяrvяrliyinя, lяzizmяtbяxinя heyran qaldыqlarыnы, bu gюzяl yerlяrя bir dя qayыtmaq arzu-sunda olduqlarыnы bildirmiшdir.

Azяrbaycanda sяfяrdяolan dцnya шюhrяtli norveчlisяyyah vя alim Tur Heyerdalыnailя цzvlяri oktyabrыn 30-da Шяkiшяhяrindя olmuшlar. Qonaqlarы busяfяrdя Norveч Krallыьыnыn Azяr-baycandakы sяfiri Erling Шюnsberqmцшayiяt etmiшdir.

Norveчli qonaqlarыn Шяkiilя tanышlыьы Kiш kяndindя yerlяшяnqяdim alban mяbяdini ziyarяtlяbaшlamышdыr. Шяki Шяhяr Иcra Ha-kimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usu-bov kяndin girяcяyindя qonaqlarыqarшыlamышdыr. Abidя ilя tanышlыqzamanы qonaqlara mяlumat veril-miшdir ki, bu mяbяd eramыzыn bir-inci яsrindя Qafqaz Albaniya-sыnda geniш yayыlan Ay mяbяdininюzцlц цzяrindя qurulmuшdur.Яhяng daшыndan tikilяn bu abidяerkяn orta яsrlяrdя yaranan ilkgцmbяzli, zal tipli mяbяddir.2001-ci ildя abidяdя Azяrbaycan-Norveч birgя "Kiш" layihяsi цzrяbяrpa iшlяrinя baшlanыlmыш, 2003-cц ilin sentyabrыnda mяbяdinaчыlышы olmuшdur. Layihя mяшhuralim Tur Heyerdalыn dяstяyi ilяhяyata keчirilmiшdir. 2008-ci ildяNorveчin Azяrbaycandakы sяfi-rinin iшtirakы ilя mяшhur sяyyahыnabidяnin yaxыnlыьыnda qoyulmuш

bцstцnцn aчыlыш mяrasimi keчi-rilmiшdir. Hazыrda mяbяd tarixi-memarlыq abidяsi kimi dюvlяttяrяfindяn qorunur.

Atasыnыn bцstц юnцndяjurnalistlяrя mцsahibя verяnmяшhur alimin oьlu bildirmiшdir:“Mяn bilirяm ki, atam Azяrbay-canы чox sevirdi, юlkяnizi kifayяtqяdяr yaxшы tanыyыrdы. Atama olansevginin nяticяsidir ki, mяni bura-

da gюzlяdiyimdяn dя yaxшы, meh-riban qarшыladыlar. Шяki яsrarяngiztяbiяti, qяdim tarixя malikmemarlыq abidяlяri ilя zяnginolan, insanlarыnыn qonaqpяrvяrliyivя sяmimiliyi ilя seчilяn чox gюzяldiyardыr. Иndi mяn burada, buqяdim mяbяdin yanыnda, atamыnabidяsi юnцndя dayanmaьыmdanbюyцk mяmnunluq vя qцrur hissikeчirirяm".

Mяbяdlя tanышlыqdansonra qonaqlar abidяnin hяyяtin-dя чay sцfrяsinя qonaq olmuшlar.

Sonra Tur Heyerdalыnailя цzvlяri Azяrbaycan memar-lыьыnыn шah яsяrlяrindяn olan Шяkixanlarыnыn sarayы ilя tanыш olmuш-lar. Qonaqlar sarayыn hяyяtindяxatirя шяkli чяkdirmiшlяr.

Шяkiyя sяfяrlяri чяrчivя-sindя norveчli qonaqlar XVЫЫЫяsrin sonu - XЫX яsrin яvvяllяrin-dя inшa edilmiш "Yuxarы kar-vansara" mehmanxana kom-pleksindя dя olmuшlar. Buradaqonaqlarыn шяrяfinя nahar veril-miшdir. Шяhяr icra hakimiyyяtinin

baшчыsы Elxan Usubov dцnyaшюhrяtli sяyyahыn ailя цzvlяrinяШяki ilя baьlы xatirя hяdiyyяlяri,kitab vя bukletlяr tяqdim etmiшdir.Qonaqlar sяmimi qonaqpяrvяr-liyя gюrя шяhяr rяhbяrliyinя min-nяtdarlыqlarыnы bildirmiшlяr.

Niderland Krallыьыnыn AzяrbaycandakыNiderland Krallыьыnыn Azяrbaycandakыsяfiri Шяkidя olmuшdursяfiri Шяkidя olmuшdur

Tur Heyerdalыn ailя цzvlяri Tur Heyerdalыn ailя цzvlяri гонаьымыз олдуларгонаьымыз олдулар

Dцnya шюhrяtli norveчli sяyyah vя alim TurHeyerdalыn ailя цzvlяri Шяkidя olmuшlar

шш яя щщ яя рр ии мм ии зз ии нн гг оо нн аа гг лл аа рр ыы

Macar jurnalistlяri ШяkidяMacar jurnalistlяri Шяkidя

Dцnya GяnclяrDцnya GяnclяrFestivalыnыn iшtirakчыlarыFestivalыnыn iшtirakчыlarы

Шяkiйя дя эялмишляр Шяkiйя дя эялмишляр

Иtaliyalы gяnc tяdqiqatчыlarИtaliyalы gяnc tяdqiqatчыlarШяkidяШяkidя

Almaniya l ы gяnc lяrAlmaniya l ы gяnc lяrШяkidяШяkidя

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 10

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.11

Tяdbir iшtirakчыlarы топ-лантыдан габаг mцasir Mцstя-qil Azяrbaycan dюvlяtinin quru-cusu vя memarы, цmummilli li-der Heydяr Яliyevin яziz xatirя-sini ehtiramla yad etmiш, onunШяki Рegional Яdliyyя Шюbя-sindяki bцstц юnцnя gцl - чi-чяk dяstяlяri qoymuшlar.

Шяki regional яdliyyя шю-bяsinin rяisi Rяhman Mяmmя-dov tяdbiri giriш sюzц ilя aчaraqbildirmiшdir ki, dюvlяt mцstяqil-liyinin bяrpasыnыn 20-ci ildюnцmццmumxalq bayramы olaraq bцtцnюlkяmizdя tяntяnяli шяkildя qeydolunur. Bu da tяbiidir, чцnki, dюlяtbaшчimiz cяnab Иlham Яliyevinddiyi kimi Azяrbaycanыn яn bюyцk

nailiyyяti vя sяrvяti onun mцstя-qilliyidir. Bu яlamяtdar yubileylяbaьlы onun яdliyyя orqanlarыndayцksяk sяviyyяdя qeyd olunmasыmяqsяdilя Яdliyyя Нazirliyininxцsusi Tяdbirlяr Planы tяsdiqedilmiш, щямин plana uyьyun ola-raq яdliyyя orqanlarыnda mцxtяliftяdbirlяr hяyata keчirilmяyя baш-lamышdыr.

Tяdbirdя dюvlяt mцstя-qilliyimizin bяrpasыndan юtяn 20il яrzindя юlkяmizdя, o cцmlяdяnmяhkяmя hцquq sistemindя hя-yata keчirilmiш islahatlar, яldяedilmiш nailiyyяtlяr haqqыnda ge-niш mяruzя dinlяnilmiшdiр.

Чыxышlarda belя bir fikirsяslяndirilmiшdir ki, muasir mцs-tяqil Azяrbaycan Respublikasыhяr bir azяrbaycanlыnыn, o cцm-lяdяn hяr яdliyyя яmяkdaшыnыnqцrur vя fяxarяt mяnbяyidir. Bizюz fяaliyyяtimizlя mцstяqil Azяr-baycan Respublikasыnыn daha dainkiшafыna, tяrяqqisinя xidmяtetmяliyik.

Шяhяr rяhbяrliyi vяAMEA Tarix Иnstitutunun яmяk-daшlarы яvvяlcя xalqыmыzыnцmummilli lideri Heydяr Яli-yevin abidяsi юnцnя gцl-чiчяkdцzmцш, xatirяsini ehtiramlayad etmiшlяr.

Ziyalыlarыn, elm adamla-rыnыn, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri-nin iшtirak etdiklяri tяdbiri giriшsюzц ilя aчan шяhяr icra haki-miyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovbildirmiшdir ki, 20 il bundan яvvяl- 1991-ci il oktyabrыn 18-dя Azяr-baycan Respublikasыnыn Ali So-veti mцstяqillik haqqыnda Kons-titusiya Aktы qяbul edяrяk Azяr-baycanыn mцstяqil dюvlяt oldu-ьunu bцtцn dцnyaya bяyanetmiшdir. Bu tarixi gцnц xalqыmыzяn bюyцk bayramlarыndan biri kimiqeyd edir. Xalqыmыzыn яsrlяr boyu

mцstяqillik arzusu ilя yaшadыьыnы,milli azadlыq uьrunda mцbarizяapardыьыnы nяzяrя чarpdыran natiq,tarixin mцяyyяn dюvrlяrindя dюv-lяtчilik яnяnяlяrimiz mцvяqqяtiitirilsя dя, azadlыq mцbarizяsininheч zaman dayandыrыlmadыьыnыbildirmiшdir. Mцstяqilliyimizin ilkillяrindя Azяrbaycanыn cox чяtinsыnaqlarla цzlяшdiyini vurьulayanE.Usubov, mяhz цmummilli lider-imiz Heydяr Яliyevin hakimiyyяtяqayыdышы ilя mцstяqil dюvlяtчiliy-imizin mяhv olmaq tяhlцkяsindяnxilas olduьunu diqqяtя чatdыr-mышdыr.

Elmi konfransda TarixИnstitutunun direktoru, Milli Mяc-lisin deputatы, AMEA-nыn mцxbirцzvц, professor Yaqub Mahmu-dovun "Azяrbaycan RespublikasыAzяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti-nin tarixi varisidir. 20 ilin bюyцk

uьurlarы" mюvzusunda mяruzяsidinlяnilmiшdir.

Мяruzячi bildirmiшdir ki,dюvlяt mцstяqilliyimizin bяrpa-sыnыn 20 illiyi respublikamыzыn hяryerindя цmumxalq bayramыnaчevrilmiшdir. Bu, bizim tariximizinяn parlaq sяhifяsidir. PrezidentИlham Яliyevin xцsusi Sяrяncamыilя qeyd olunan bu bayram tяkcяAzяrbaycanda deyil, 60 milyonayaxыn azяrbaycanlыnыn yaшadыьыdцnyanыn hяr bir guшяsindя bюyцktяntяnяlяrlя davam edir. Dюvlя-timizin baшчыsы tяrяfindяn Azяr-baycan Xalq Cцmhuriyyяtininmцstяqilliyimizin tяmяlindя, dir-чяliшimizin kюkцndя duran dюvlяtkimi qiymяtlяndirilmяsi, ulu юndяrHeydяr Яliyevin bu mяsяlяnihяmiшя diqqяt mяrkяzindя saxla-masы, Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцnяxцsusi qiymяt vermяsi, hяmindюvrцn taixi шяraitini dяrindяntяhlil etmяsi bu tarixin bizim цчцnnя qяdяr qiymяtli vя яziz oldu-ьunu bir daha sцbut edir. Natiqxцsusi vurьulamышdыr ki, mцasirdюvlяtчiliyimizin dirчяliш tarixihяqiqяtяn dя mяhz 1918-ci ildяnbaшlanыr.

Elmi konfransda, hяmчi-nin AMEA Tarix Иnstitutunun alim-lяri Gцltяkin Nяcяflinin "ЧarRusiyasыnыn Шimali Azяrbaycandaermяni dюvlяti yaratmaq siyasяti",Qasыm Hacыyevin "AzяrbaycanXalq Cцmhuriyyяti dюvrцndяQarabaь", Kamran Иsmayыlovun"Cяnub-Qяrbi Qafqazda ermяnitяcavцzцnя qarшы milli mцbarizя(1917-1920-ci illяr)" mюvzularыn-da mяruzяlяri dinlяnilmiшdir.

Мурад НЯБИБЯЙОВ

"Севинъимиз, хошбяхтли-йимиз, эяляъяйимиз олан кюрпяля-римизин дцнйасы да юзляри гядярсаф вя тямиздир. Тале мяня бирюмцр дя бяхш етсяйди, йеня дябу сяняти сечярдим. Онларын щяргайьысыны, назыны чякяр, хошбяхт-лийи цчцн ялимдян эяляни едяр-дим." - бу сюзляр узун мцддяткюрпяляримизин тялим-тярбийяси илямяшьул олмуш, онларын саьламрущда бюйцйцб эяляъякдя билик-савад сащиби олмагдан ютрц сонняфясиня гядяр, сюзцн ясил мя-насында ялиндян эяляни етмишШцкуфя ханым Кяримовайа аид-дир.

1926-ъы ил сентйабрын 15-дя дцнйайа эюз ачан Шцкуфя Йусифгызы 20 йашында Шяки Ушаг Евиндяпионер баш дястя рящбяри кимиямяк фяалиййятиня башламышдыр.1965-70-ъи иллярдя Гохмуг кянд,1970-73-ъц иллярдя ися Шяки шящяр21 сайлы ушаг баьчаларында мцдиришляйян Шцкуфя ханым, 1973-ъцилдян щяйатынын сонуна гядяр Шяки28 сайлы ушаг баьчасынын мцдиривязифясини бюйцк мясулиййятля иъраетмишдир.

Савадлы, баъарыглы тярби-йячи олан бу гадынын иш тяърцбя-синдян инди дя шящяримизин педа-

гожи коллективляриндя сющбятлярдолашыр. Ишлядийи 28 сайлы ушаг баь-часынын ишиндя ясаслы дюнцш йарат-мыш Шцкуфя ханым, бу баьчаныняинки шящяримизин, щятта республи-камызын сайылыб сечилян мяктя-бягядяр тярбийя мцяссяляриндянбириня чевирмишдир. Беля ки, 1980-ъиилдя сюзцэедян ушаг баьчасындаишин сявиййяси Тящсил Назирлийи тяря-финдян бяйянилмиш вя вя мцяс-сисянин иш тяърцбясинин няинки рес-публикамызда, щям дя иттифаг мя-канында йайылмасы тювсиййя олун-мушдур. 1989-ъу илдя "Ибтидаимяктяб вя мяктябягядяр тярбийя"журналында онун рящбярлик етдийибаьча щаггында АзярбайъанММТИ-нин педагоэика вя психо-лоэийа кафедрасынын мцдири, педа-гожи елмляр доктору профессорР.Мустафайеванын "Севинъ дцн-йасы" адлы мягаляси дяръ едилмишдир.Алмаз Гейсяр гызынын "Мянявиййа-

тымызыын мемарлары" китабында "Щя-йатын чятинлийиндя бяркийянляр" адлымягалядя Ш.Кяримованын щяйатйолу ишвгландырылмышдыр. 2003-ъи илдячапдан чыхмыш "ХХ яср Азярбай-ъанын ишэцзар гадынлары" енсикло-педик топлуда да Шцкуфя мцяллимящаггында мялумат дяръ олун-мушдур. 2005-ъи илдя ися 28 сайлыушаг баьчасы "Илин ян йахшымяктябягядяр тярбийя мцяссияси"мцсабигясинин шящяр цзря галибиолмушдур. Бу баьчада эюрцлмцшишляр, ялдя едилмиш наилиййятляр яйанивясаит кими албомдя топланмыш вящямин албомун Тящсил Назирлийининмузейиндя сахланылмасы мяслящятэюрцлмцшдцр.

Шцкуфя ханым эюзял ин-

сан, тяърцбяли тяшкилатчы олмаглайанашы йанашы, щям дя гайьыкешана вя фяал иътимайятчи иди. О,няинки рящбярик етдийи коллективин,щям дя баьчада тярбийя аланушагларын, онларын валидейнлярининпроблемляри иля марагланар, бупроблемлярин щялл едилмяси цчцнясил аналыг гайьысы эюстярярди.Мящз бу хасиййятиня эюря дя Шц-куфя ханым щамынын севимлисинячеврилмишди.

Шцкцфя Кяримованын фяа-лиййяти дювлятимиз тяряфиндян дяйцксяк гиймятляндирилмиш, о, 1975-ъи илдя "Сосиализм Йарышынын галиби",

Азярбайъан ССР Маариф Назир-лийинин "Азярбайъан ССР ГабагъылМаариф Хадими", 1985-ъи илдя ССРИМаариф назирлийинин "ССРИ МаарифЯлачысы дюш нишанлары, 1983-ъц илдя"Ямяк ветераны" медалы иля, 1980-1985-ъи илдя ССРИ Маариф Назир-лийинин вя Азярбайъан ССР МаарифНазирлийинин фяхри фярманлары иля тялтифолунмушдур.

Шцкуфя Кяримова 2000-ъи илдя Йени Азярбайъан Партийа-сынын сыраларына гябул олунмушдур.

Дцнйасыны дяйишмя-синдян ики иля йахын бир мцддятютмясиня бахмайараг, бу эцндя Шцкуфя ханымын язиз хатирясиону таныйанларын, онунла чийин-чийиня педагожи сащядя ишляйян-лярин гялбиндя йашайыр, бу эцндя Шцкуфя ханымын иш тяърцбясикюрпяляримзин тялим-тярбийяси илямяшьул олан эянъ мцяллимляряюз бящрясини верир.

AMEA-nыn Tarix Иnstitutu ШяkidяAMEA-nыn Tarix Иnstitutu Шяkidяelmi konfrans keчirmiшdir elmi konfrans keчirmiшdir

Azяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяtAzяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяtmцstяqilliyinin bяrpasыnыn 20-cimцstяqilliyinin bяrpasыnыn 20-ci

ildюnцmц mцnasibяtilя Шяki Regionalildюnцmц mцnasibяtilя Шяki RegionalЯdliyyя Шюbяsindя tяdbir keчirЯdliyyя Шюbяsindя tяdbir keчir--

ilmiшdirilmiшdirTяdbirdя Шяki vя Gюyчay regional яdliyyя шюbяlяrinin, hяr iki

regional шюbяnin яrazi yurisdiksiyasыna aid rayonlarыn yerli яdliyyя orqan-larыnыn rяhbяrlяri vя яmяkdaшlarы iшtirak etmiшlяr.

Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasыnыn (AMEA) Tarix Иnstitutuvя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя oktyabrыn 5-dя Шяki шяhяrindя dюvlяt mцstяqilliyimizin bяrpasыnыn 20 illiyinя hяsrolunmuш "Azяrbaycan Respublikasы Azяrbaycan Xalq Cцm-huriyyя-tinin tarixi varisidir" mюvzusunda elmi konfrans keчirilmiшdir.

ЩяйатыныЩяйатыныкорпяляримизя сярфкорпяляримизя сярф

етмиш инсанетмиш инсан

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 11

сящ.12 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Шяki шяhяri haqqыnda ge-neral-лейтенант A.V.Potto юzц-nцn "Qafqaz mцharibяsi" kita-bыnda yazыr: "Bюyцk olmayanчayыn яsrarяngiz mяnzяrяli mяn-bяyindя yerlяшяn Шяki xanlыьыnыnpaytaxtы yamyaшыl qoz vя tutaьaclarыnыn яhatяsindя tamamilяgюzяgюrцnmяz olmuшdur. Hцndцrtяpяlikdя yerlяшяn mцdafiя xarak-terli яzяmяtlы qalanыn iчяrisindя isяШяrqin bцtцn gюzяlliklяrini юzundяяks etdirяn Xan sarayы diqqяti cяlbedir. Burada hяr шey: salxыmsюyцdlяrin яhatя etdiyi mяrmяrfяvvarяlяr, mцxtяlif rяngli шцшя-lяrdяn quraшdыrыlmыш pяncяrяlяr,gцzgц qыrыqlarы ilя iшlяnmiш tavan-lar, qapыlar, pяrvazlar, pяncяrяlяr,buxarыlar - bir sюzlя, sarayыn bцtцnelementlяri nяfis шяkildя vяxцsusi tяrzdя fars цslubunda inшaedilmiшdir. (Nuxa hяm dя sonvaxtlar bцtцn Rusiya яrazisindяyayыlmыш mahud цzяrindя mцxtяlifrяngli ipяk saplardan iшlяnmiшyяhяraltыlarы, sцfrяlяri, dяsmallarыvя digяr tikmяlяrы ilя dя mяш-hurlaшmышdыr.)" (A.V.Potto "Qafqazmцharibяsi" Ы cild. Qяdim zaman-lardan Yermolova qяdяr.)

Шяki xanlarыnыn sarayы XVЫЫЫ

яsrin яn mяhшur memarlыq adi-dяlяrindяndir. Иmarяtin inшa tarixihaqqыnda yazыlar dюvrцmцzя qя-dяr gяlib чatmasa da, bu gцnbinanыn tikilmя tarixi Azяrbaycan-da ilk mцstяqil xanlыьыn яsasыnыqoyan Hacы Чяlяbi xanыn nяvяsiHцseyn xanыn dюvrц - 1762-ci ilhesab edilir. Memarlыq sahяsininмярщум kоrifey-alimlяri M.Usey-novун, L.Bretanitskiyин, Я.Salam-zadянин mцяllifи olduqlarы "Azяr-baycan memarlыьыnыn tarixi" kita-bыnda Шяki xan sarayынын Mяhяm-mяd Hяsяn xanыn dюvrцndя tikil-diyi bildiriлиr. Binanы inшa edяn isяшirazlы memar Xadali Zeynalabdinolub. Hяr halda, bu alimlяrin dяsarayыn inшa tarixini 1762-ci il dе-yil, 1797-ci il hesab etmяlяri yяqinki, mцяyyяn mяnbяlяrя яsaslanыb.(Azяrbaycan memarlыьыnыn tarixi,sяh.316).

Memarlыq namizяdi,яmяkdar memar Nяrgiz xanыm Яs-эярzadя ися юzцnцn "Шяki Xan sa-rayы" kitabыnda sarayыn tikilmя tari-xini 1783-1795 illяrя aid edir vяMяhяmmяd Hяsяn xanыn dюvrцn-dя инша едилдийини йазыр.

Bu gцn dя sarayыn tikilmяtarixi haqqыnda tяdqiqatчыlar mцx-tяlif fikirlяr sюylяyirlяr. Mulahi-zяlяrdяn biri belя sяslяnir: "Bubina daha яvvяllяr "Divanxana"adlanmышdыr. Шяki xanlыьы Rusiya

tяrяfindяn iшьal edildikdяn sonraisя "Qorodskoy sud", yяni "Шяhяrmяhkяmяsi" oldu. Binanыn tikinti-sinя 1789-1790-cы ildя baшlanыlыb.Иndi bizim "Шяki xan sarayы" adы ilяtanыdыьыmыz bu bina "MяhяmmяdЩяsяn xan Divanxanasы", 1789-1790-cы ildя Mяhяmmяd Щяsяnxan tяrяfindяn inшa edilmiшdir.(Hicri tяqvimi ilя 1204-cц vя Miladitяqvimi ilя 1789-1790-cu illяr.)Memarы isя шirazlы Zeynal Abdul-ladыr."

Шяkinin "Иpяkчi" qяzetininbaш redaktoru Aydыn Mяmmяdovtяrяfindяn aшkar edilib tяrcцmяolunmuш arxiv materialыnda daШяki Xan sarayы haqqыnda maraqlыfaktlar юz яksini tapmышdыr. (Hяminarxiv materialы ilя www.sites-google.com/site/shekitarixi inter-net sяhifяsindя tanыш olmaq mцm-kцndцr).

Bu mяqalяdя артыг sara-yыn mцfяssяl tяsvirinя ehtiyac duy-муруг. Belя ki, saysыz-hesabsыztanыnmыш memarlarыn, tarixчilяrin,шair vя yazычыlarыn saraya hяsretdiklяri яsяrlяr hamiya yaxшыmяlumdur. Шяki xanlarыnыn sarayы-na mцxtяlif vaxtlarda naxыш vur-muш nяqqaш vя rяssamlardan исяbeшinin adы bizя mяlumdur. Чoxgцman ki, sarayыn ikinci mяrtя-bяsindяki zalыn plafonuna vurul-muш naxышlar ustad Abbasqulununadы ilя baьlыdыr. Binanыn interye-rindяki naxышlarыn bir hissяsi ХЫХяsrdя Шuшalы ustad Qяmbяr tя-rяfindяn dяyiшdirilmiшdir. Vя sara-yыn nяqqaш sяnяtkarlarы barяdяnaxышlarыn arasыnda yazыlmыш adlarbizя onlarыn kimliyini aчыqlayыr:Qarabaьdan ustad Qяmbяr, onunqardaшы Sяfяr vя oьlu Шцkцr ЯliQulu, Шamaxыdan Qurban Яli vяMirzя Cяfяr, elяcя dя Abbasqulu.

Шяki Xan Sarayы haqqыn-da яldя etdiyimiz son yeniliklяri dяoxucularыn diqqяtinя чatdыrmaьыюzцmцzя borc bilirik. Иki ay яvvяlRusiyanыn Dюvlяt Tarixi Arxivlя-rindя araшdirmalar aparmaq mяq-sяdilя Sankt-Peterburq шяhяrindяezamiyyяtdя olmuш Шяki RegionalElmi Mяrkяzin direktoru, professorZяkяriyyя Яlizadя ilя filologiyaelmlяri цзря фялсяфя доктору, do-sent Яdalяt Tahirzadя saray haq-qыnda чox mцhцm materiallar яldяetmiшlяr. Onlar Шяkiyя, ipяkчiliyяvя digяr sahяlяrя aid tapdыqlarыarxiv sяnяdlяrinin arasыnda ШяkiXan Sarayы барядя olan maraqlыfaktlar da aшkar etmышlяr.

Rusiyanыn Sankt-Peter-burq шяhяrinin dюvlяt arxivindяnяldя edilmiш materiallarda bildirilirki, 1886-cы il sentyabrыn 2-dя DaxiliИшlяr Nazirliyinin Цmumi ИшlяrDepartamenti tяrяfindяn Texniki-Tikinti Komitяsinя Nuxa Xan sa-rayыnыn цst mяrtяbяsinin vя bina-nыn цmumы fasadыnыn bяrpa edil-mяsi barяdя mцracяt edilmiшdir.Mцraciяt Цmumi Ишlяr Depar-tamentinin direktor mцavini (sя-nяddя imza чяkilib, lakin soyadyazыlmayыb) vя mцhasibi Smir-novun imzasы ilя gюndяrilmiшdir.Texniki-Tikinti Komitяsindя mц-raciяtя "yerli texniklяr tяrяfindяngюrцlяcяk iшlяr araшdыrыlыb lazыmivяsait hesablandыqdan sonra yeri-nя yetirilsin" dяrkяnarы qoyulmuш-dur. Sяnяd Texniki-Tikinti Komi-

tяsinin sяdriN.Boqdanovski vяbaш mцhяndisiK.Tixomirov tяrя-иndяn imzalan-mышdыr. Sankt-Pe-terburq шяhяrindяяldя olunmuш hя-min arxiv sяnяd-lяri barяdя geniшmяlumat alimlяri-miz tяrяfindяn buyaxыnlarda mяtbu-atda aчыqlanacaq-dыr.

Бу эцн Шя-kidя mцasir шя-hяrin abadlыq iшlяriilя yanaшы, qяdimшяhяrin memarlыqabidяlяrinin dяbяrpa vя yenidяn-qurulmasыna артыгbaшlanmышdыr. Be-lя abidяlяrdяn biridя onilliklяrlя юzц-nцn bяrpa vя tя-mir iшlяrini gюz-lяyяn AшaьыКarvansara kom-pleksidir ki, buyaxыnlarda onunyen i -dяnquru l -masы ba-шa чat-dыrыlacaqdыr. Вя букомплексин бярпаишляри иля мяшьул олан инсанларын -мемар вя дизайнерлярля йанашы,сяняткар-ларын ишини мцсбятгиймятляндирмяк бизимборъумуздур.

XVЫЫЫ яsrdя yerlы sяnяtkarlartяrяfindяn inшa edilmiш bu tikiliZaqafqaziyada юzцnцn bюyцk юl-чцlяri vя rahatlыьы ilя seчilяn ye-ganя tarixi abidяdir. Karvansara-nыn tikintisi zamanы uzaq юlkяlяr-dяn gяlяn tacirlяrin rahatlыьы, юzц-nцn vя malыnыn tяhlцkяsizliyi цчцnhяr шey nяzяrя alыnmышdыr. Кар-вансаранын дarvazalarы yolчularыnvя tacirlяrin цzцnя qonaqpяrvяr-liklя aчыlsa da, baьlandыqda бураalыnmaz bir qalaya чevrilir. Bu isяbir daha Шяki sяnяtkarlarыnыn nяqяdяr yцksяk dцnyagюrцшцnя,яvяzsiz zюvqя, mцqayisяsiz me-marlыq цslubuna, maddi vя mяnяvidяyяrlяrя malik olduqlarыnы бирдаща tяsdiqlяyir.

Щашийя: Йери эялмишкян,“карвансара” сюзцнцн мяншяйибарядя 1-2 кялмя... Мцасир ядя-биййатда бу сюзя щям “карван-сара”, щям дя “карвансарай“ шяк-линдя раст эялинир.

Бу сюзц ямяля эятирян"карван" сюзцнц тябии ки, ачыг-ламаьа ещтийаъ йохдур. "Сара",йахуд "сарай" сюзцнцн неъяишлянмяси барядя ися мцлащизяйцрцтмяйя ещтийаъ дуйулур. "Са-рай" тцрк мяншяли сюз олуб, ХЫХясрин сонларына гядяр "мцхтялифяшйаларын сахландыьы цстцюртцлцгейри йашайыш сащяси" мянасыныифадя етмишдир. Бу сюз рус дилиняигтибас етдикдян сонра да щяминмянада ишлянмишдир. Мцасир лцьяткитабларында ися русъадан “кара-ван-сарай” кялмяси азярбайъан-ъайа “карвансара” кими тяръцмяолунур. Бизя мялум олмайансябябляря эюря русъадан “дво-ретс” сюзц дя азярбайъанъайа“сарай” кими тяръцмя едилир.Мясялян, дворетс спорта - идмансарайы, дворетс молодйожи - эянълярсарайы, дворетс торжества - шадлыг

сарайы, дворетс културы - мядяний-йят сарайы вя с.

Яслиндя “карвансара” сю-зцнцн “сарай” сюзц иля щеч бир яла-гяси йохдур. Вя бу гиймятли тарихиабидялярин “карвансара” адландырыл-масы даща дцзэцн оларды.

***Артыг бяrpa olunmuш, ha-

zыrda цzяrindя yenidяnqurma vяtяmir iшlяri aparыlan, eyni zamandaюzцnцn bяrpasыnы gюzlяyяn tarixi-memarlыq abыdяlяri haqqыnda дачox danышmaq vя yazmaq olar.Memarlыq abidяlяri барядя kifayяtqяdяr faktlar olmasыna baxma-yaraq, tяяssцf ki, bir qяzet sяhi-fяsindя hяr abidя haqqыnda olanfikirlrяrimizi yerlяшdirmяk mцm-kцn deyil. Bu yaxыnlarda AzTV-ninbir veriliшi бизи чох мяйус етди.Belя ki, aparыcы Шяkinin Yuxarыbaшhissяsindя yerlяшяn bir minarяninцstцnя qalxыb abidя barяdя ta-maшaчыlara "чox geniш" mяlumatverirdi. Онун sюzlяrindяn belячыxdы ki, bu minarя barяdя шяki-lilяrin heч bir mяlumatы yoxdur.Belя olmasaydы, Шяkililяrin юz kюk-lяrinя baьlыlыьы nя gяdяr gцclцolduьunu bilяn апарыъы belя acы-nacaqlы mяlumatы bцtцn dцnyayasяslяndirmяzdi. Ону да гейдедяк ки, minarяnin цstцndя olanlюvhяdя йазылмыш mяlumatdan axыnя aydыnlaшdыrmaq olar? Минаря-нин ким тяряфиндян инша олундуьу,щансы мясъидя мяхсус олдуьубарядя щеч бир мялумат лювщядяюз яксини тапмамышдыр.

Яслиндя щямин lюvhя buminarяnin "Mustafa Яfяndi mяsci-dinin minarяsi" olduьunu bildirmя-lidir. Minarяnin чox maraqlы tarixivя memarlыq цnsцrlяrinя gюrяdiqqяti cяlb edяn xцsusiyyяtlяrivar. Vaхtilя burada mяscid binasыоlmuшdur.

Hazыrda мясъидин yalnыzbцnюvrяsi qalmышdыr. Minarяnin цs-tцndяki qеyddя оnun 1880-ci ildяinшa оlunduьu gюstяrilir.

(Арды 13-ъц сящифядя)

Иradя RЮВШЯН,АМЕА Шяki Regional Elmi

Mяrkяzin elmi katibi,мemarlыq цzrя fяlsяfя doktoru

Tarixi yaшadan xanlыqTarixi yaшadan xanlыqШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫ

XVЫЫЫ яsrdя memarlыq vя inшaat sahяsindя nяzяrячarpan tяnяzzцlцn sяbяblяrini юlkяdя baш verяn parчalan-ma vя mцxtяlif xanlыqlarыn qapalы iqtisadiyyatы ilя xarakterizя etmяk olar. Tяbii ki, юlkя iqtisadiyyatыnыn daьыlmasыprosesi memarlыq vя inшaat sahяsinя dя юz tяsirini gюstяrmяyя bilmяzdi. Hяmin dюvrdя inшa edilяn bina vя tiki-lilяri ondan qabaq - Azяrbaycan memarlыьыnыn inkiшafы dюvrцndя istifadяyя verilmiш abidяlяrlя heч mцqayisяetmяk mцmkцn deyil. Hяtta юz iшinя yцksяk mяsuliyyяtlя yanaшan peшяkar sяnяtkarlarыn da yaxыn keчmiшinяnяnяlяrinя sadiq qalaraq inшa etdiklяri tikililяr memarlыq nюqteyi nяzяrdяn inшaat sahяsinin tяnяzzцlяuьradыьыnы bцruzя verir. Тяняззцлдян яввял инша едилмиш вя бу эцн дя аналогу олмайан бир-бириндян йарашыглытикилиляр ися щамы тяряфиндян тарихи-мемарлыг абидяляри кими горунмагдадыр. Беля абидялярин сайы доьма Шякимиздядя кифайят гядярдир.

Шяки щаггында Санкт-Петербург шящяринин архивиндян ялдя едилмиш сяняд

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:53 Page 12

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.13

(Яввяли 12-ъи сящифядя)

Mustafa Яfяndiнин гябрицстцндяки baш daшыnыn цzяrindяяrяbъя yazыlмыш мятндя bildiriлиr:"Miladi tariхi 24 iyul 1882; hicri ta-riхi 21 ramazan 1299. Bu mяqbяrяMяhяmmяd Яfяndinin оьlu, mю-min, fazil alim Mustafa Яfяndi-nindir. Cцmя gцnц vяfat еtmiшdir.Ruhuna fatihя".

Alimin bцtцn hяyatы vяfяaliyyяti mяscid ilя baьlы оlmuш-dur. Чох gцman ki, mяscid vяminarя оnun sяyi nяticяsindя tikil-miшdir. Mustafa Яfяndi vя onunnяsli barяdя geniш mяlumatпрофессор Z.M.Яlizadяnin vя Se-vinc Bяharяddin qыzыnыn, "Шяkidяmяhяllя adlarы soylar vя lяqябlяr"kitabыnыn 1-ci cildindя verilib.

Biz isя minarяnin me-marlыq xцsusiyyяtlяrindяn sюhbяtidavam edяk. Orta яsrlяrdя inшaedilmiш digяr minarяlяr kimi bu ta-rixi abidя dя yaninda tikildiyi mяs-cidlя memarlыq kompleksi tяшkiletmiш vя mцяzzinlяrin ibadяt vaxtыmюminlяri azan чяkmяklя namazadяvяt etmяsinя xidmяt etmiшdir.Sеvindirici haldыr ki, MustafaЯfяndi mяscidinин minarяsimцasir dюvrцmцzя yaхшы vяziyyяt-dя gяlib чыхmышdыr. Minarя biшmiшkяrpicdяn inшa еdilmiш, gюzохшayan хцsusi оrnamеntlяrlяbяzяdilmiшdir. Sяk-kizтилли minarя

piramida formalы галпагла tamam-lanmышdыr.

Minarяnin daxilindя qu-raшdыrыlmыш dolama pillяkяn mцяz-zini sяkkizтилли eyvanыn meydan-чasыna чыxardыr. Eyvan dяmirsurahы ilя dюvrяlяnib. Minarяnindivarlarыnda buraxыlmыш rombшяkilliдяликляр kяrpicдян дцзцлмцш romb-шяkillы нахышларла vяhdяt tяшkil edir.Чox gцman ki, bu дяликляр mina-

rяnin iчяrisinя iшыq dцшmяk vяяtrafa nяzarяt mяqsяdi ilя гойул-мушдур. "Minarя", yaxud "minar"sюzlяrinin яrяb mяnшяli olub "iшыqsaчmaq" mяnasыnы verdiyini nя-zяrя alsaq, minarяlяrin eyvan-larыnda gecяlяr чыraqlar yandы-rыlaraq oriyentir rolu oynadыьыqяnaяtinя dя gяlmяk olar

***Bu qяbildяn olan yazы-

larыmыzda biz hяm дя Шяkinin яtrafkяndlяrindя olan вя tamamilядаьылмаг qorxusu ilя цzlяшяnmemarlыq abыdяlяrindяn dя sюhbяtaчырыq. Belя abidяlяr arasыndayaшayыш evlяri, orta яsrlяrя aidhamamlar, mяscidlяr vя digяrqiymяtlы tikililяr чoxluq tяшkil edir.Vя tяbii ki, belя daьыlmaq яrя-fяsindя olan bina vя tikililяrinяksяriyyяti kяnd yerlяrindя nяzяrячarpыr. Onlarыn da hazыrda bяr-paчыlarыn qayьыsыna bюyцk ehtiyac-larы var desяk, yanыlmarыq.

Одур ки, Шяkinin шыmal-qяrb daьlыq яrazisindя yerlяшяnAшaьы Шabalыd kяndindя rast gяl-diyimiz bir ev haqqыnda да sюhbяtaчmaq йериня дцшярди...

Sюzцgedяn evlя bizi hя-min kяndin sakini, шair ЯhmяdMusa tanыш etmiшdir.

Kяndin mяrkяzindя yer-lяшяn evdя tяnha aьbirчяk qadыnFatma xala yaшayыr. Чox acы-nacaqlы taleyi olan bu qadыnыnцzцndя kяdяr, qяm юz dяrin izinisalsa da o, bizi gцlяrцzlя qarшыladы.

Evin tяmir iшlяrinя ehtiy-acы olmaсыna baxmayaraq, me-marlыq baxыmыndan чox maraqlы evolduьu цчцn, bu evdя tяdqiqatiшlяri aparmaьы gяrara алдыг.Fotolar чяkildы, юlcц iшlяri aparыldы.

Fatma xalanыn hяyat yol-daшы Rяsul Mahmudov чoxdanvяfat edib, цstяlik dя Nuшirяvanadlы yeganя oьlu шяhid olub.Yaшadыьы bu evя Fatma xala gяlin

gяlib. Qяdim memarlыq яnяnяlяriniюzцndя yашаdаn bu binanы onunqaynatasы Яhmяd Яhmяdov tik-dirib. Иki mяrtяbяli evin maraqlыplan quruluшu, evdя olan mebelavadanlыьы, otaqlarыn interyeri,buxarыlarы, ev sahibыnыn varlы, nц-fuzlu adam olduьunдан хябярверир. Fatma xalanыn sюzцnя gюrя,ikinci mяrtяbяdя yerlяшяn buxarы-ya axыrыncы dяfя 1928-ci ildя ustaяli dяyib. Bu inandыrыcыdы сясля-нирди... беля ки, buxarыnыn цzяrindяolan taxta oyma fiqurlarы, medal-yonlarы, rяngli boya ilя iшlяnmiшrяsmlяrы, mяhз o dюvrя aid etmяkolar. Шяki шяhяrinin evlяrindяgяcdяn qurulan buxarыlarы sonralarbяrpa edяndя ustalar buxarыnыnuчan, qopan hissяlяrini чalышыblarki, gяclя bяrpa etsinlяr. LakinFatma xalanыn evindяki buxarы tax-tanыn kюmяyi ilя bu vяziyyяtdяqorunub saxlanыlыb. Buna baxma-yaraq buxarыnыn gюzяllыyi бу эцндя инсана xoш tяsir baьышlayыr.

Evin iri divar sяthlяrindяiki, ya цч cяrgя чaylaq daшыndansonra bir vя ya iki cяrgя kяrpicdцzцlцb. Burada kяrpic mцяyyяnvяzifя daшыyыr. Kяrpic чox da dцzolmayan чaylaq daшыndan hюrцl-mцш cяrgяlяri низама салыр, eynizamanda boz rяngli divarda bяdiimяzmunlu qыrmыzы zolaqlar yaradыr.Bunun цчцn kяrpiclяr uzununa вяцfqi шяkildя qoyulub, лакин bu, kяr-picin tяtbiqi цsulunun yeganя va-riantы deyildir.

Шяki abidяlяrini, kюhnяvя mцasir fяrdi yaшayыш binalarыnыюtяri dя olsa gюrяn hяr bir mцtя-xяssis asanlыqlа ayыrd edя bilяr ki,bu шяhяrin vя онун kяndlяrinin ti-kintisindя kяrpicdяn bцtцn mцm-kцn variantlardа istifadя olunmuш-dur. Maraqlыsы будур ki, variantlarыnbir qismi tam яnяnяvi формаdaшыyаrаq bizя tяkcя kяrpicdяntikilяn binalarы, беля binalarыn

ucaldыьы rayonlarы xatыrladыrsa, obiri qismi tam yeni цsullarlа tяtbiqedilmiшdir. Misal цчцn, чaylaqdaшы, kяrpic vя aь daшыn, yaхud aьsilikat kяrpicinin bir yerdя tяtbiqivariantlarыnы gюstяrmяk olar.

***Шяki Azяrbaycanыn tarixi

шяhяrlяrindяn biri olub, sahibolduьu bir чox tarixi abidяni qoru-yub saxlaya bilmiшdir. Lakin yenяdя hяm шяhяrin юzцndя, hяm dяrayonun kяndlяrindя olan tarixi-memarlыq abidяlяrinin elmi araш-dыrmalara ehtiyacы var.

Bu gцn Шяki Azяrbayca-nыn Шimal-Qяrb regionunda го-наглар вя туристляр цчцн яsl cяn-nятmяkana чevrilmяkdяdir. Vя bugцn respublikamыzda nяzяrячar-pan turist axыnы цчцn Шяki яnmaraqlы guшяlяrdяn biridir.

Шяkililяr ися yaшadыqlarыbu яsrarяngiz gюzяlliyя malik tor-paьа алудя олуб башгалары гаршы-сында heч vaxt юyцnmяmiшляр.Lakin Шяkinin gюzяlliyi haqqыndaturistlяr vя qonaqlar tяrяfindяnhяmiшя xoш sюzlяr eшidilmiш vяeшidilmяkdяdir. Шяkiйя сяфяриндяmяhшur fransыz yazычыsы AleksandrDцmanы mцшayiяt edяn rяssamMoane Шяki ilя tanыш olduqdaнсонра demiшdir: "Mяn indi baшadцшцrяm ki, ruslar nя цчцn budiyar uьrunda vuruшublar".

ШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫ

Tarixi yaшadan xanlыqTarixi yaшadan xanlыq

Сыра №-си

Adы Haralыdыr Peшяkarlыqlяqяbi vя ya

sяnяti

Yaшadыqlarыdюvr

Abidяvя sifariшчi

Иnшaattarixi

1 XadaliZeynalabdin

Шiraz Memar XVЫЫЫ яср Шяki Xan sarayыMяmmяd Hяsяnxan

1797-ъи ил

2 Abbasqulu - Ustad XVЫЫЫ яср Шяki Xan sarayы-nыn 2-ci mяrtяbяsalonunun tava-nы, MяmmяdHяsяn xan

XVЫЫЫ яср

3 Mirzя Cяfяr Шamaxы Nяqqaш XЫX яср Шяki Xan sara-yыnda divar tяs-virlяri

XЫX ясрин sonu

4 UstaQяmbяr

Шuшa Ustad-nяqqaш XЫX яср Шяki Xan sara-yынda divar tяs-virlяri

XЫX ясрин sonu

5 Sяfяr (UstaQяmbяrinqardaшы)

Шuшa Usta XЫX-XX яsrляр Шяki Xan sara-yыnda divar tяs-virlяri

XЫX я. sonu-XX я. яvvяli

6 Яli Qulu Шuшa Usta XЫX-XX яsrляр Шяki Xan sara-yыnda divar tяs-virlяri

XЫX я. sonu-XX я. яvvяli

7 Qurban Яli Шamaxы Rяssam-usta XЫX-XX яsrляр Шяki Xan sara-yыnda divar tяs-virlяri

XЫX я. sonu-XX я. яvvяli

ШЯKИ XAN SARAYЫNDA ИШLЯYЯN SЯNЯTKARLARЫN XRONOLOJИ CЯDVЯLИ*Cяdvяl L.Bretanitskiy vя Я. Salamzadяnin "Orta яsr Azяrbaycan memarlarы vя

memarlыqla яlaqяdar sяnяtkarlar" mяqalяsinin яsasыnda qurulub (1954-cц il)

Ашаьы Карвансара комплекси тямирдян яввял вя тямир баша чатмасы яряфясиндя

Ашаьы Шабалыд кяндиндяки евин бухарысындан фрагментМустафа Яфянди мясъидинин минаряси

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 13

сящ.14 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Дюvlяt mцstяqilliyiмизин Дюvlяt mцstяqilliyiмизин bяrpasыnыn 20 illiyinяbяrpasыnыn 20 illiyinя

hяsr olunmuш hяsr olunmuш elmi-praktiki konfranselmi-praktiki konfrans

keчirilmiшdir keчirilmiшdir Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutunun Шяki filialы vя

Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasыnыn Fizika-Riyaziyyat vяTexnika Elmlяri Bюlmяsinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя oktyabrыn 22-dяШяkidя Azяrbaycanыn dюvlяt mцstяqilliyinin bяrpasыnыn 20 illiyinяhяsr olunmuш "Nяzяriyyяdяn praktikaya-dюvrцn tяlяbidir"mюvzusunda elmi-praktiki konfrans keчirilmiшdir.

Gюrkяmli alimlяrin, ziyalыlarыn, filialыn mцяllim vя tяlяbяlяrininiшtirakы ilя keчirilяn tяdbiri шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsыnыn mцaviniZяrinя Cavadova aчaraq dюvlяt mцstяqilliyimizin bяrpasыnыn 20-ciildюnцmцnцn hяr yerdя olduьu kimi, Шяkidя dя silsilя tяdbirlяrlя geniшqeyd edildiyini diqqяtя чatdыrmыш, konfransыn iшinя uьurlar arzulamышdыr.

Konfransda AMEA-nыn birinci vitse-prezidenti, akademik ArifHяшimovun mюvzu ilя baьlы mяruzяsi dinlяnilmiшdir. Bildirilmiшdir ki,daim azadlыq vя mцstяqillik arzusu ilя yaшayan Azяrbaycan xalqы artыq20 ildir ki, mцstяqilliyinя qovuшmuшdur. Mцstяqilliyinin ilk illяrindяAzяrbaycan bir чox чяtinliklяrlя цzlяшmiш, aьыr sыnaqlardan keчmiшdir.Yalnыz цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin hakimiyyяtя qayыdышы ilяmцstяqil dюvlяtчiliyimiz mяhv olmaq tяhlцkяsindяn xilas olmuш,respublikamыz sцrяtli inkiшaf yoluna qяdяm qoymuшdur. Dюvlяtmцstяqilliyimizin ildюnцmцnц qeyd edяrkяn biz 20 illik tariximizя birdaha nяzяr salыr, bu illяrdя keчdiyimiz yolu, yaшadыqlarыmыzы tяhlil edir,baшыmыza gяlяn mцsibяtlяrin, habelя indiki xoшbяxt gцnlяrimizin,inkiшafыmыzыn sяbяblяrini araшdыrыrыq. Bu 20 il mцddяtindя tarixinюlkяmizя aid яn yaxшы sяhifяlяrinin mцяllifi vя iшtirakчыsы шцbhяsiz ki,Azяrbaycan xalqыdыr.

Цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin ikinci dяfя hakimiyyяtяgяliшindяn sonra onun Bakыda keчirdiyi ilk gюrцшцnцn AMEA RяyasяtHeyяtinin binasыnda mяhz respublikanыn elmi ictimaiyyяti ilя olduьunudiqqяtя чatdыran A. Hяшimov, юtяn 20 ildя Azяrbaycanda elmin inki-шafыna dюvlяt sяviyyяsindя daim yцksяk diqqяt vя qayьы gюstяrildiyinixцsusi vurьulamышdыr.

Konfransda, hяmчinin AMEA-nыn Fizika-Riyaziyyat vяTexnika Elmlяri Bюlmяsinin akademik-katibi, akademik Akif Hacыyevin,AMEA-nыn mцxbir цzvlяri - Radiasiya Problemlяri Иnstitutunun direk-toru Adil Qяribov vя Nяsrяddin Tusi adыna Шamaxы Astrofizika Rяsяd-xanasыnыn direktoru Яyyub Quliyevin, AMEA-nыn Шяki Regional Mяr-kяzinin direktoru, professor Zяkяriyyя Яlizadяnin mяruzяlяri din-lяnilmiшdir.

Sonra konfrans iшini bюlmяlяr цzrя davam etdirmiшdir.Tяdbirdяn sonra qonaqlar Шяkinin tarixi abidяlяri, gюrmяli

yerlяri ilя tanыш olmuшlar, Киш кяндиндяки Албан мябядиндя хатиря шякличякдирмишляр.

Oktyabrыn 6-da Шяki шяhяrindяTяlяbя Qяbulu цzrя Dюvlяt

Komissiyasы (TQDK) vя ШяkiШяhяr Иcra Hakimiyyяtinin

birgя tяшkilatчыlыьы ilяAzяrbaycan Respublikasыnыn

dюvlяt mцstяqilliyinin bяrpasыnыn 20-ci ildюnцmцnяhяsr olunmuш "Mцstяqillik

dюvrцndя tяlяbя qяbulu sisteminin inkiшaf mяrhяlяlяri"mюvzusunda elmi-praktik kon-

frans keчirilmiшdir.

Шяhяr rяhbяrliyi vяTQDK-nыn nцmayяndяlяri яvvяlcяцmummilli liderimiz Heydяr Яliy-evin abidяsi юnцnя gцl-чiчяk dцz-mцш, улу юндярин xatirяsini ehti-ramla yad etmiшlяr.

Konfransыn яvvяlindяTQDK-nыn fяaliyyяtinя dair "Milliqiymяtlяndirmя sistemi HeydяrЯliyev siyasяtinin yetirmяsidir"mюvzusunda qыsametrajlы sяnяdlifilm nцmayiш etdirilmiшdir.

Tяdbiri шяhяr icra haki-miyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovaчaraq konfransыn dюvlяt mцstя-qilliyimizin bяrpasыnыn 20-ci ildю-nцmц ilя яlaqяdar Шяkidя uьurladavam edяn silsilя tяdbirlяrdяnbiri olduьunu diqqяtя чatdыrmышdыr.O, tяhsil sahяsi ilя baьlы mцhцmяhяmiyyяt daшыyan belя bir kon-fransыn Шяkidя keчirilmяsini tяmin

etdiyinя gюrя TQDK-nыn rяhbяrli-yinя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Konfransda TQDK-nыnsяdri Mяleykя Abbaszadяnin

"Mцstяqillik dюvrцndя tяlяbя qя-bulu sisteminin inkiшaf mяrhя-lяlяri" mюvzusunda mяruzяsi din-lяnilmiшdir. Natiq bildirmiшdir ki,mцstяqillik dюvrцndя TQDK чoxbюyцk inkiшaf yolu keчmiш, юlkя-mizdя milli qiymяtlяndirmя siste-mi formalaшmышdыr. Bu sistemlя

tяhsil standartlarыnыn qarшыlыqlыasыlыlыьы, yeni tяhsil mцhitinin for-malaшdыrыlmasы barяdя mяlumatverяn TQDK sяdri mяrkяzlяш-dirilmiш milli qiymяtlяndirmя sis-teminin юlkяdaxili tяhsil mцhitinяmцsbяt tяsir gюstяrdiyini, saьlamrяqabяt шяraiti yaratdыьыnы diqqяtячatdыrmышdыr.

Sonra mяruzячi zaldaquraшdыrыlmыш monitor vasitяsilя2000-2011-ci illяrdя ali mяktяb-lяrя qяbul imtahanlarыnыn respubli-ka, elяcя dя Шяki rayonu цzrяmцqayisяli elmi-statistik tяhlilinikonfrans iшtirakчыlarыnыn diqqяtinячatdыrmышdыr.

Konfransda AMEA TarixИnstitutunun direktoru, Milli Mяc-lisin deputatы Yaqub Mahmudovчыxыш edяrяk mцstяqillik illяrindяAzяrbaycanыn bцtцn sahяlяrdяolduьu kimi, tяhsildя dя bюyцkuьurlar qazandыьыnы bildirmiш, buistiqamяtdя TQDK-nыn fяaliyyяtiniyцksяk qiymяtlяndirmiшdir.

* * *Hяmin gцn Шяkidя Azяr-

baycanыn dюvlяt mцstяqilliyininbяrpasыnыn 20-ci ildюnцmц шя-rяfinя respublika incяsяnяt us-talarыnыn iшtirakы ilя tяntяnяlibayram konserti olmuшdur.

QHT Mяsuliyyяt XartiyasыQHT Mяsuliyyяt Xartiyasыvя QHT standartlarыvя QHT standartlarы

sяnяdlяri Шяkidя mцzakirяsяnяdlяri Шяkidя mцzakirяedilmiшdir edilmiшdir

Oktyabrыn 10-da Шяkidя Azяrbaycan RespublikasыnыnPrezidenti yanыnda Qeyri-Hюkumяt Tяшkilatlarыna Dюvlяt DяstяyiШurasыnыn tяqdim etdiyi "QHT Mяsuliyyяt Xartiyasы" vя "QHT fяaliyyя-tinin keyfiyyяt standartlarы vя sertifikatlaшdыrma modeli" sяnяdlяrininmцzakirяsi olmuшdur.

Шura Katibliyinin icraчы direktoru Fяrasяt Qurbanov tяdbirigiriш sюzц ilя aчaraq tяqdim edilяn sяnяdlяrin mahiyyяtindяndanышmышdыr. Bildirmiшdir ki, sяnяdlяrin hazыrlanmasыnda vя qяbuledilmяsindя mяqsяd yerli QHT-lяrin fяaliyyяtini daha da sяmяrяli qur-maq, QHT idarяetmяsini tяkmillяшdirmяk vя fяaliyyяtinin beynяlxalqmцstяvidя qяbul edilmiш hцquqi vя etik normalara uyьun шяkildя yer-inя yetirilmяsindя tяшkilatlara yardыm etmяkdir.

Иcraчы direktor QHT fяaliyyяtinя aid belя xartiyalarыn, normavя standartlarыnыn bir чox dцnya юlkяlяrindя, o cцmlяdяn inkiшaf etmiшdюvlяtlяrin vяtяndaш cяmiyyяtlяrindя qяbul edildiyini vurьulamышdыr. Oqeyd etmiшdir ki, "QHT Mяsuliyyяt Xartiyasы" vя "QHT fяaliyyяtinin key-fiyyяt standartlarы vя sertifikatlaшdыrma modeli" sяnяdlяrinin QHT-lяrtяrяfindяn qяbul edilmяsi юlkяdя qeyri-hюkumяt tяшkilatlarыnыn inkiшafы-na, elяcя dя onlarыn fяaliyyяtindя шяffaflыьыn artыrыlmasыna bюyцk tяsiredяcяkdir.

Mцzakirяlяrdя чыxыш edяn QHT rяhbяrlяri mюvzu ilя baьlы fikir-lяrini bюlцшmцш, yaxыn gцnlяrdя yerli tяшkilatlar tяrяfindяn sяnяdlяrinimzalanacaьыnы bildirmiшlяr.

"Mцstяqillik dюvrцndя tяlяbя qяbulu"Mцstяqillik dюvrцndя tяlяbя qяbulusisteminin inkiшaf mяrhяlяlяri"sisteminin inkiшaf mяrhяlяlяri"

AzяrbaycanAzяrbaycanGяnclяrininGяnclяrininVЫVЫForumundaForumundaШяki Шяki gяnclяri dяgяnclяri dяiшtirakiшtiraketmiшdiretmiшdir

Oktyabrыn 25-dя Hey-dяr Яliyev Sarayыnda Gяnclяrvя Иdman Nazirliyinin tяшkilat-чыlыьы ilя Azяrbaycan Gяnclяri-nin VЫ Forumu keчirilmiшdir.

2000-dяk gяncin bir ara-ya gяldiyi Forumda dюvlяt vя hю-kumяt nцmayяndяlяri, mяrkяzistrukturlarыn rяhbяrlяri, beynяlx-alq humanitar tяшkilatlarыn tяm-silчilяri, ali tяhsil mцяssisяlяrininrektorlarы, deputatlar vя s. iшtiraketmiшlяr.

Gяnclяr vя idman nazi-rinin mцavini Иntiqam Babayeviшtirakчыlarы tяbrik etmiш, forumunяhяmiyyяtindяn danышmышdыr. О,artыq VЫ dяfяdir ki, keчirilяn buforumun Azяrbaycan gяncliyininhяyatыnda vacib rol oynadыьыnыvurьulamышdыr. O, юlkяmizdя dюv-lяtin gяnclяrя gюstяrdiyi diqqяt vяqayьыdan danышmышdыr. Bildirmiшdirki, dюvlяt tяrяfindяn Azяrbaycangяncliyinin ictimai-siyasi hяyatda

юnяmli mюvqe vя rolunun inkiшafыistiqamяtindя чoxsaylы tяdbirlяrhяyata keчirilir.

Tяdbirdя Prezident Ad-ministrasiyasыnыn siyasi tяhlil vяinformasiya tяminatы шюbяsininmцdiri Elnur Aslanov AzяrbaycanPrezidenti Иlham Яliyevin forumiшtirakчыlarыna tяbrik mяktubunuoxumuшdur.

Sonra яvvяlki forumlar-dan bяri gяnclяr siyasяti sahя-sindя gюrцlяn iшlяrя dair sяnяdlifilm nцmayiш etdirilmiшdir.

Gяnclяr vя idman naziriAzad Rяhimov юtяn forumdan bugцnяdяk gюrцlяn iшlяr barяdя iшti-rakчыlara яtraflы mяlumat ver-miшdir. Nazir vurьulamышdыr ki, ilkdяfя ulu юndяr Heydяr Яliyevintяшяbbцsц ilя keчirilяn bu alitoplantы Azяrbaycanda aparыlangяnclяr siyasяtinin istiqamяtlяrinimцяyyяnlяшdirmiш, цmummilli lid-erin birinci forumdakы nitqi nюvbяtiillяr цчцn fяaliyyяt proqramыna

чevrilmiшdir.Sonda Azяrbaycan Pre-

zidenti Иlham Яliyevя mцraciяtqяbul olunmuшdur.

Qeyd edяk ki, ilk dяfяmцstяqil Azяrbaycan GяnclяrininForumu цmummilli lider HeydяrЯliyevin tяшяbbцsц ilя 1996-cы ilfevralыn 2-dя keчirilmiшdir. 1997-ciil fevralыn 1-dя forumun ildюnцmцmцnasibяtilя bir qrup gяnci qяbuledяn ulu юndяr Heydяr Яliyev ilkforumun keчirildiyi 2 fevral tarix-inin Azяrbaycan Gяnclяri Gцnцkimi qeyd olunmasы haqqыndaFяrman imzalamышdыr. ForumAzяrbaycanыn mцasir ictimai-siyasi tarixindя юzцnя layiq yertutaraq dюvlяtin gяnc nяslin hяr-tяrяfli inkiшafыna yюnяlmiш strate-giyasыna tяkan vermiшdir.

Шяkinin 16 nяfяr gяnc-dяn ibarяt nцmayяndя heyяtiforumda fяal iшtirak etmiш vяmaraqlы tяkliflяrlя чыxыш etmiш-lяr.

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 14

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.15

Шяkidя sяyyar plenum Шяkidя sяyyar plenum Oktyabrыn 14-dя Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn Шяki Musiqi Kollecindя sяyyar plenumu olmuшdur.Tяdbiri giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova aчmышdыr. Plenumda

Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqы Иdarя Heyяtinin katibi Eldar Mansurov, Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn цzvц, ЯmяkdarИncяsяnяt xadimi, Bakы Musiqi Akademiyasыnыn professoru Ceyran Mahmudova, Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn цzvцElnarя Dadaшova, bяstяkar Mяmmяdaьa Umudovun Azяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяt mцstяqilliyinin 20 illiyinя hяsrolunmuш mяruzяlяri dinlяnilmiшdir.

Natiqlяr son 20 ildя Azяrbaycan mяdяniyyяti vя incяsяnяti kimi musiqimizin dя yцksяk inkiшaf yolu keчdiyini,Azяrbaycan muьamыnыn dцnya шюhrяti qazandыьыnы diqqяtя чatdыrmышlar.

Яlillяrin stolцstцЯlillяrin stolцstцidman oyunlarы цzrя idman oyunlarы цzrя

Шяki шяhяr zonaШяki шяhяr zonaturniri кечирилибturniri кечирилиб"2011-ci ildя яlillяrin sosial mцdafiяsi ilя

baьlы tяdbirlяrin maliyyяlяшdirilmяsinin DюvlяtProqram" ыnыn icrasы olaraq яlillяrin stolцstц idmanoyunlarы цzrя ЫЫЫ Цmumrespublika yarышlarыnыnkeчirilmяsi planlaшdыrыlmышdыr. Яmяk vя ЯhalininSosial Mцdafiяsi Nazirliyi vя Gяnclяr vя ИdmanNazirliyinin birgя tяшkil etdiyi zona turu 11-12oktyabr 2011-ci il tarixlяrdя Шяki шяhяr UшaqШahmat Mяktяbindя keчirilmiшdir.

Turnirdя stolцstц idman nюvlяri цzrяШяki, Oьuz, Qяbяlя, Zaqatala, Balakяn vя Qaxrayonlarыndan olan 60 nяfяr яlil idmanчыyarышmышdыr. Yarышыn idarя olunmasыna Шяki шяhяrGяnclяr vя Иdman idarяsi tяrяfindяn hakimlяrheyяti tяsdiq edilmiш vя digяr tяdbirlяr gюrцl-mцшdцr.

Йарышларын нятиъясиндя qaliblяr respubli-ka final turuna vяsiqя qazanmышlar.

Шяki teatrы yeniШяki teatrы yenimюvsцmцnц mюvsцmцnц

Jan Batist MolyerinJan Batist Molyerin"Aldadыlmыш яr" "Aldadыlmыш яr"

komediyasы ilя aчmышdыr komediyasы ilя aчmышdыr Sabit Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn

kollektivi yeni teatr mюvsцmцnцn aчыlыш gцnцndя tamaшaчыlarafransыz dramaturqu Jan Batist Molyerin "Aldadыlmыш яr" ikihissяli komediyasы яsasыnda hazыrladыьы tamaшanы tяqdimetmiшdir.

Dюvlяt sifariшi яsasыnda hazыrlanmыш tamaшanыnquruluшчu rejissoru Mirbala Sяlimli, rяssamы QцdrяtMяmmяdov, musiqi tяrtibatчыsы isя Иlqar Saatovdur.Tamaшada яsas rollarы teatrыn aktyorlarы Xanlar Hяшimzadя,Lalя Mяmmяdova, Aydыn Яlibalayev, Nяrmin Kяrimova vяbaшqalarы ifa etmiшlяr.

Teatrыn direktoru Hikmяt Nяbili bildirmiшdir ki, hazыr-da bu sяnяt ocaьыnda dahi Azяrbaycan dramaturqu MirzяFяtяli Axundzadяnin 200 illiyi ilя яlaqяdar "Hacы Qara"komediyasыnыn mяшqlяrinя baшlanыlmышdыr. Bundan яlavя,yaradыcы kollektiv "Aldadыlmыш яr" vя Я. Haqverdiyevin "Pяricadu" яsяrlяri ilя bu ilin dekabrыnda Bakы шяhяrindя qastrolsяfяrindя olacaqdыr.

Mяrasim iшtirakчыlarы яv-vяlcя цmummilli liderimiz HeydяrЯliyevin шяhяr icra hakimiyyяtininbinasы qarшыsыnda ucaldыlmыш abi-dяsi юnцnя gцl-чiчяk dцzmцш,xatirяsini ehtiramla yad etmiшlяr.

Aчыlыш mяrasimindя sяnayevя energetika nazirinin mцaviniNatiq Abbasov, Dюvlяt Qaz NяzarяtИdarяsinin rяis mцavini ИlqarЯhmяdov vя Dюvlяt Enerji NяzarяtИdarя-sinin rяis mцavini RafiqAbdullayev чыxыш edяrяk respub-likamыzыn sяna-ye-energetika kom-pleksindя aparы-lan islahatlar barяdяdanышmышlar. Bildirilmiшdir ki, karbo-hidrogen ehtiyatlarы ilя zяngin olanюlkяmizdя bu resurslardan sяmяrяliistifadя edil-mяsi hяmiшя aktualolmuшdur. Bu gцn юlkяmizdяnяhяng yanacaq-enerji kompleksiyaradыlmышdыr.

Иqtisadiyyatыn vя яhalininenerji resurslarыna olan tяlяbatыnыndaha dolьun юdяnilmяsini tяminetmяk mяqsяdi ilя 2005-ci ildяxцsusi Dюvlяt Proqramыnыn qяbuledildiyini nяzяrя чarpdыran natiqlяr2005-2015-ci illяr цzrя nяzяrdя tutu-lan bu proqramda юlkяmizin yana-

caq-enerji kompleksinin inkiшafistiqamяtlяrinin mцяyyяnlяшdirildiyi-ni bildirmiшlяr. Vurьulanmышdыr ki, buproqramыn яsas mяqsяdi яhalinin vяiqtisadiyyatыn elektrik enerjisinя,qaza vя digяr enerji daшыyыcыlarыnaolan tяlяbatыnыn daha dolьun юdя-nilmяsinя nail olmaqdan ibarяtdir.

Diqqяtя чatdыrыlmышdыr ki,enerji resurslarыndan sяmяrяli isti-fadяnin tяmin edilmяsinя sяmяrяlinяzarяt mяqsяdi ilя Шяki dя daxilolmaqla, artыq respublikanыn 8 regio-

nunda mцasirtяlяblяrя cavabverяn yeni inzi-bati bi-nalar tik-ilib istifadяyяverilmiш, daha 3regionda belяbinalarыn tikintis-inя baшla-nыlmышdыr. Bu re-gionlarda enerjiistifadячilяri qar-шыlaшdыqlarы prob-lemlяrin hяlliцчцn mцxtяlif qu-rumlara deyil, ar-tыq konkret цnva-na mцraciяt edя

bilяcяklяr. Шяki Шя-hяr Иcra Haki-

miyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovbildirmiшdir ki, respublikamыz юzцnцndюvlяt mцstяqilliyini bяrpa etdikdяnsonra юlkяnin tяbii ehtiyatlarыndanxalqыn rifahыnыn yaxшыlaшdыrыlmasы vяiqtisadiyyatыn yцksяliшi naminя sя-

mяrяli istifadя olunmasы sahяsindяmцhцm iшlяr gюrцlmцшdцr.

Цmummilli liderimiz Hey-dяr Яliyevin qяtiyyяtli siyasяti nяti-cяsindя 1994-cц ildяn baшlayaraqhяyata keчirilяn yeni neft strate-giyasы Azяrbaycan xalqыnыn iqtisadisistemя inteqrasiyasыnda vя юlkяyяxarici investisiyalarыn gяtirilmяsindяmцhцm rol oynamышdыr. Dцnyanыnqabaqcыl neft шirkяtlяri ilя baьlanmыш"Яsrin mцqavilяsi" юlkяmizin neft-qaz sяnayesinin inkiшafыna yenitяkan vermiшdir.

E.Usubov respublikamыzыn hяryerindя dюvlяt mцstяqilliyimizin bяr-pasыnыn 20-ci ildюnцmцnя hяsr olun-muш silsilя tяdbirlяrin keчirildiyi birvaxtda Шяki шяhяrindя mцhцmяhяmiyyяt kяsb edяn belя yaraшыqlыbir binanыn istifadяyя verilmяsiniyцksяk qiymяtlяndirmiш, belя dяyяr-li bayram hяdiyyяsinя gюrя шяkililяradыndan dюvlяtimizin baшчыsыna min-nяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Rяmzi qыrmыzы lent kяsil-dikdяn sonra yeni binaya baxыш ol-muшdur. Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcяfoyedя ulu юndяrя hяsr edilmiш sяr-giyя baxmыш, daha sonra binadaяmяkdaшlar цчцn yaradыlmыш шяraitlяyaxыndan tanыш olmuшlar. Mяlumatverilmiшdir ki, regional sektorun xid-mяtindяn Шяki-Zaqatala bюlgяsi ray-onlarыndan яlavя, Yevlax, Mingя-чevir, Bяrdя vя Tяrtяr rayonlarыnыnenerji istifadячilяri dя yararlanabilяcяklяr.

Шяки Бялядййясинин коллективи, иш йолдашлары -Бялядиййянин Цмуми вя кадрлар шюбясинин ряиси

Сяйалы ханым Абдуллайевайа, гардашы

ЪЯСАРЯТ АБДУЛЛУЙЕВИН вягардашы гызы

РЯСМИЙЙЯ ЪЯСАРЯТ ГЫЗЫНЫНвяфаты мцнасибятиля кядярляндийини билдирир, дярин

щцзнля баш саьлыьы верир вя Аллащ Тааладандцнйасыны дяйишянляря рящмят диляйир.

Шяки Бялядййясинин коллективи, Шяки тящсилшюбясинин исрпектору Ряшад Ряшидова, халасы

гызы ЦРФАН ХАНЫМЫН

вяфаты мцнасибятиля кядярляндийини билдирир, дяринщцзнля баш саьлыьы верир.

Dюvlяt enerji vя qaz nяzarяt idarяlяrininDюvlяt enerji vя qaz nяzarяt idarяlяrininШяki regional sektoru цчцn yeni inzibatiШяki regional sektoru цчцn yeni inzibati

bina istifadяyя verilmiшdir bina istifadяyя verilmiшdir Oktyabrыn 21-dя Шяki шяhяrindя Sяnaye vя

Energetika Nazirliyinin dюvlяt enerji vя qaz nяzarяtidarяlяrinin regional sektoru цчцn inшa edilmiш yeni inzi-bati binanыn aчыlыш mяrasimi keчirilmiшdir.

"Яhalinin yaшlanmasы:ahыllarыn potensialыndan

istifadя olunmasыnыnяhяmiyyяti"

mюvzusunda "dяyirmimasa" keчirilmiшdir

Azяrbaycan Respublikasыnыn Иnsan Hцquqlarы цzrя Mц-vяkkili Aparatыnыn tяшkilatчыlыьы ilя oktyabrыn 27-dя Шяki шяhяrindя"Яhalinin yaшlanmasы: ahыllarыn potensialыndan istifadя olun-masыnыn яhяmiyyяti" mюvzusunda "dяyirmi masa" keчirilmiшdir.BMT-nin Baш Mяclisinin Яhalinin qocalmasы problemlяri цzrяBeynяlxalq Fяaliyyяt Planыnыn 10-cu ildюnцmц vя 7 milyardыncыinsanыn dцnyaya gяlmяsi mцnasibяtilя keчirilяn tяdbirdя MцvяkkilAparatыnыn, BMT-nin Яhali Fondunun Azяrbaycan nцmayяndя-liyinin vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin rяhbяrlяri, mцvafiq nazir-liklяrin yerli qurumlarыnыn mяsul nцmayяndяlяri iшtirak etmiшlяr.

"Шяki-Saray" hotelindя keчirilяn "dяyirmi masa"nы insanhцquqlarы цzrя mцvяkkil Elmira Sцleymanova aчaraq юlkяmizdяahыllarыn, яhalinin aztяminatlы tяbяqяsinin sosial mцdafiяsiningцclяndirilmяsi istiqamяtindя gюrцlяn iшlяrdяn danышmыш, ictimaiy-yяtin diqqяtinin yaшlы яhalinin problemlяrinin hяllinя yюnяldilmя-sinin vacibliyini юnя чяkmiшdir.

Ahыl vяtяndaшlarыn sosial vяziyyяtinin yaxшыlaшdыrыlmasыvя onlara dюvlяt qayьыsыnыn artыrыlmasы mяqsяdi ilя Prezident ИlhamЯliyevin Sяrяncamы ilя "Ahыl vяtяndaшlarыn sosial mцdafiяsiningцclяndirilmяsi цzrя Dюvlяt Proqramы"nыn tяsdiq edildiyini nяzяrячarpdыran mцvяkkil bu sяnяddя mцvafiq dюvlяt qurumlarы qarшыsыn-da ahыl vяtяndaшlarыn sosial tяminat sahяsindя hцquqlarыnыn artыrыl-masы, saьlamlыqlarыnыn qorunmasы, cяmiyyяtя inteqrasiyasы vя di-gяr mяsяlяlяrlя baьlы konkret vяzifяlяrin qoyulduьunu diqqяtя чat-dыrmышdыr. Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov mцza-kirя olunan mюvzunun яhяmiyyяtini vя aktuallыьыnы xцsusi qeydetmiш, tяdbirin iшinя uьurlar arzulamышdыr.

BMT-nin Яhali Fondunun Azяrbaycan nцmayяndяliyininrяhbяri Fяrid Babayev яhalinin qocalmasы problemlяri цzrя Bey-nяlxalq Fяaliyyяt Planыndan irяli gяlяn vяzifяlяr barяdя danыш-mышdыr.

Tяdbirdя, hяmчinin "Яhalinin yaшlanmasы ilя яlaqяdarmюvcud problemlяrin hяlli", "Ahыllarыn sosial mцdafiяsinin tяшkili","Ahыllarыn saьlamlыq hцququnun tяmin olunmasы", "Ahыllarыn poten-sialыndan istifadя olunmasыnda hяmkarlar ittifaqlarы vя vяtяndaшcяmiyyяtinin rolu", "Ahыllarыn cяmiyyяtя inteqrasiyasы: AhыllarыnResurs Mяrkяzinin tяcrцbяsi" mюvzularыnda чыxышlar olmuш, mцza-kirяlяr aparыlmыш, tюvsiyя vя tяkliflяr verilmiшdir.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 15

сящ.16 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Almaniya Texniki Яmяk-daшlыq Cяmiyyяtinin (GTZ)"Azяrbaycanda mяhkяmя vяhцquq islahatlarыnыn dяstяklяn-mяsi" layihяsi чяrчivяsindяoktyabrыn 26-da Шяki шяhяrindяmяhkяmя-hцquq orqanlarы, icrahakimiyyяti vя yerli bяlяdiyyяqurumlarыnыn nцmayяndяlяriцчцn seminar keчirilmiшdir.

Шяhяr icra hakimiyyя-tinin konfrans zalыnda keчirilяntяdbiri Azяrbaycan RespublikasыMilli Mяclisi Aparatыnыn Иnzibativя hяrbi qanunvericilik шюbяsininmцdir mцavini Sяyyad Kяrimovaчaraq seminarыn dюvlяt orqan-larыnda iш tяcrцbяsinя malik olanyerli hцquqшцnas kadrlarыn po-tensialыndan sяmяrяli istifadяetmяk vя hяmin шяxslяrin gя-lяcяkdя qanunlarыn tяtbiqi, izahыilя яlaqяdar mцяyyяn bilik vяvяrdiшlяrя yiyяlяnmяsini tяminetmяk mяqsяdi daшыdыьыnы diq-qяtя чatdыrmышdыr.

Seminarda Яdliyyя Na-zirliyinin Яdliyyя Akademiya-sыnыn tяdris vя metodiki шюbя-sinin rяisi Yяhya Mяmmяdov,Prezident yanыnda Dюvlяt Иda-rячilik Akademiyasыnыn mцяllimi

Cahangir Hacыyev, habelя mяr-kяzi icra hakimiyyяti orqan-larыnыn, mцvafiq nazirlik vя ko-mitяlяrin mяsul nцmayяndяlяrimюvzu ilя baьlы чыxышlar etmiшlяr.Sonda seminar iшtirakчыlarыnыmaraqlandыran mяsяlяlяrя ay-dыnlыq gяtirilmiшdir.

Cяnab Sяyyad Kяri-mov ekskuliziv mцsahibя za-manы demiшdir ki, gяliшimizinmяqsяdi 2003-cц ildяn Azяr-baycanda hяyata keчirilяn inzi-

bati islahatlarla baьlы dюvlяt qul-luqчularыna vя bяlяdiyyя цzvlяri-nя mяlumat vermяk idi.Иslahatlarыn mяqsяdi idarячiliyintяkmillяшdirilmяsi, vяtяndaшlarыnma-raqlarыnыn daha doыьun шяk-ildя tяmin olunmasы, onlarыnhцquqi mюvqelяriningцclяndirilmяsi, dюvlяt-vяtяndaшmцnasibяt-lя-rinin daha sыxяmяkdaшlыq sяviy-yяsinя qaldыrыl-masы ilя baьlыdыr.

Tяbii ki, maraqlы mцza-kirяlяr keчdi. Mцxtяlif mюvqelяrmцzakirя olundu, problemlяrsяslяndirildi vя bu problemlяrinhяlli istiqamяtindя bizim tяrя-fimizdяn mцяyyяn mцlahizяlя-rimizi vя mюvqelяrimizi ifadяetdik.

Bu tяdbirlяr sislsilя xa-rakter daшыyыr. Biz Azяrbaycanыnbцtцn regionlarыnda bu tяdbirlяrikeчiririk vя gцman edirяm ki,dюvlяtin bu sahяdя gюrdцyц iш-lяrin insanlara, dюvlяt qulluq-чularыna чatdыrыlmasы vя bununlabaьlы mцяyyяn standartlarыnhazыrlanmasы, цmumiyyяtlя dюv-lяt-vяtяndaш mцnasibяtlяrinindaha yeni sиvil bir mцstяviyяqaldыrыlmasы istiqamяtindя coxbюyцk tюhfяlяr vermiш olur.

"Шяki-Saray" hotelindяkeчirilяn seminarы insan hцquqlarыцzrя mцvяkkil, professor ElmiraSцleymanova aчmышdыr. Azяrbay-canda Ombudsman tяsisatыnыncяmi 9 ildir ki, fяaliyyяt gюstяrdiyi-ni nяzяrя чarpdыran mцvяkkil, belяtreninqlяrin Avropa юlkяlяri om-budsmanlarыnыn qabaqcыl iш tяcrц-bяlяrinin юyrяnilmяsi baxыmыndanmцhцm яhяmiyyяt daшыdыьыnы bil-dirmiшdir.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin baшчыsы Elxan Usubov indiAzяrbaycanыn fяal шяkildя dцnyabirliyinя inteqrasiya olunduьunu,

юlkяmizdя insan hцquq vя azad-lыqlarыnыn, demokratiyanыn mюh-kяmlяndirilmяsi uьrunda sяmяrяliiш aparыldыьыnы bildirmiш, seminardamцzakirяyя чыxarыlan mюvzularыnolduqca aktual olduьunu, yerli icrahakimiyyяtlяri ilя Ombidsmanыnregional mяrkяzlяrinin яmяkdaш-lыьыna aydыnlыq gяtirilmяsi baxыmыn-dan mцhцm яhяmiyyяt kяsbetdiyini diqqяtя чatdыrmыш, tяdbiriniшinя uьurlar arzulamышdыr.

Gцndяliyя uyьun olaraq,seminarыn Ы sessiyasыnda "Om-budsmanыn regional mяrkяzlяrininyerlяrdя insan hцquqlarыnыn mц-

dafiяsi sahяsindя dюvlяt orqanlarыilя яmяkdaшlыьы" mюvzusuna dairdinlяmяlяr olmuшdur. SessiyadaOmbudsman Aparatыnыn rяhbяriAydыn Sяfixanlы "Ombudsmanыnregional mяrkяzlяrinin yaradыlmasыiшinin яlaqяlяndirilmяsi vя цmumifяaliyyяti", Polшa Иnsan HцquqlarыMцdafiячisinin sahя цzrя sяlahiy-yяtli nцmayяndяsi (Katovise ofisi)Aleksandra Ventovska "Xidmяt,nяzarяt vя mцdafiя etmяk - PolшaOmbudsmanыn regional mяrkя-zlяrinin yerli dюvlяt orqanlarы ilяяmяkdaшlыьы sahяsindя tяcrцbяsivя nailiyyяtlяri", Fransa HцquqMцdafiячisinin keчmiш nцmayяn-dяsi Jan Pyer Fonten "Ombuds-manыn regional mяrkяzlяrinin iшi-nin яlaqяlяndirilmяsi vя fяaliyyяti:mцsbяt tяcrцbяlяr" mюvzularыndamяruzяlяr etmiшlяr. Sessiyada,hяmчinin Litva Respublikasы Sey-minin Ombudsman Ofisinin om-budsmanы Auqustinas Norman-tasыn "Ombudsmanыn dюvlяt qu-rumlarы ilя яmяkdaшlыьы vя buяlaqяlяrin sяmяrяliliyinin artыrыl-masы yollarы: xarici tяcrцbя", ha-belя Jan Pyer Fontenin "Ombuds-manыn regional mяrkяzlяrinindюvlяt qurumlarы ilя яmяkdaшlыьы vяbu яlaqяlяrin sяmяrяliliyinin artыrыl-masы yollarы: xarici tяcrцbя" mюv-zularыnda mяruzяlяri dinlяnil-miшdir.

Treninq-seminarыn "Om-budsmanыn regional mяrkяzlяrinin

yerlяrdя insan hцquqlarыnыn mц-dafiяsi sahяsindя vяtяndaш cя-miyyяti institutlarы ilя яmяkdaшlыьы"mюvzusuna dair ЫЫ sessiyasыnda"Regional mяrkяzlяrin yerli QHT-lяr, bяlяdiyyяlяr, vяtяndaш cяmiy-yяti vя icmalarla яmяkdaшlыьы","Tяcrцbя mцbadilяsi", "Ombuds-manыn regional mяrkяzlяrininvяtяndaш cяmiyyяti institutlarы ilяяmяkdaшlыq istiqamяtlяri: чяtinlik-lяr vя mцsbяt tяcrцbя", "Ombuds-manыn regional mяrkяzlяrininiшinin tяkmillяшdirilmяsi yollarы","Regional mяrkяzlяrin яhalinin

hцquqi maariflяndirilmяsi sahя-sindя fяaliyyяti" mюvzularыndamяruzяlяr dinlяnilmiшdir. Mяru-zяlяri Hollandiyanыn Milli Om-budsmanыnыn mцavini Adriana Ste-huver, Шяki Regional Mяrkяzininrяhbяri Pяrviz Mяmmяdov, Fran-sa Hцquq Mцdafiячisinin keчmiшnцmayяndяsi Jan Pyer Fonten,Litva Respublikasы Seyminin Om-budsman Ofisinin baш mяslяhяt-чisi Martinas Vasiliauskas vяQuba regional mяrkяzinin rяhbяriVцqar Hцmmяtov tяqdim etmiшlяr.

Шякидя "Ombudsmanыn regional mяrkяzlяrinin imkanlarыnыnШякидя "Ombudsmanыn regional mяrkяzlяrinin imkanlarыnыngцclяndirilmяsi" mюvzusunda treninq-seminar keчirilmiшdir gцclяndirilmяsi" mюvzusunda treninq-seminar keчirilmiшdir

Oktyabrыn 29-dя Шяki шяhяrindя Avropa Birliyinin TAИEX proqramы чяrчivяsindя "Azяrbaycan RespublikasыnыnИnsan Hцquqlarы цzrя Mцvяkkilinin (Ombudsmanыn) Regional Mяrkяzlяrinin imkanlarыnыn gцclяndirilmяsi" mюvzusundatreninq-seminar keчirilmiшdir.

Mяhkяmя vя hцquq islahatlarыnaMяhkяmя vя hцquq islahatlarыnadair seminar keчirilmiшdir dair seminar keчirilmiшdir

" Ч я l я b i x a n " ш a d l ы q" Ч я l я b i x a n " ш a d l ы qs a r a y ы n d a b a y r a m s a r a y ы n d a b a y r a m

t я d b i r i k e ч i r i l i bt я d b i r i k e ч i r i l i b

Mцstяqilliyimizin 20 illiyi mцnasibяtilя oktyabrыn 05-dя"Чяlяbixan" шadlыq sarayыnda bayram tяdbiri keчirilib. AzяrbaycanыnDюvlяt himninin sяslяnmяsi ilя tяdbir aчыq elan olunub.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov, Nider-landыn Azяrbaycandakы sяfiri Aryen Uyterlinde, millяt vяkillяri Yaqub Mah-mudov, Яli Mяsimli vя iш adamlarыnыn iшtirak etdiyi tяdbirdя respub-likamыzыn vя onun dilbяr guшяlяrindяn olan Шяkinin mцstяqillik illяrindяkeчdiyi inkiшaf yoludan danышыlыb.

Bir qrup adam яmяkdя vя ictimai fяaliyyяtdя fяrqlяndiyinяgюrя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn Fяxri fяrmanы ilя tяltifolunub.

Daha sonra tяdbir musiqi ilя davam etdirilib.Tяdbirdя Mцслцм Maqomayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt

Filarmoniyasыnыn mahnы vя rяqs ansamblы чыxыш etmiшdir.

ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ!ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ!

“ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ” гязетиня 2012-ъи илцчцн абуня кампанийасы давам едир.

Гязетимизя абуня олмаг цчцн Мятбуатйа-йым фирмасына вя Шяки Реэионал Почт Шюбясинямцраъият едя билярсиниз.

Е Л А Н

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 16

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ сящ.17

Beynяlxalq hцquq vя dюv-lяtdaxili hцququn qarшыlыqlы яlaqяmяsяlяlяrinin tяhlili mцasir dюvrdяmцhцm, aktual vя mцrяkkяb prob-lemlяrdяn biridir.

Beynяlxalq vя dюvlяtdaxilihцququn qarшыlыqlы яlaqяsi qlobal-laшma шяraitindя xцsusi яhяmiyyяtkяsb edir. Цmumiyyяtlя qeydedilmяlidir ki, beynяlxalq hцquq vяdюvlяtdaxili hцquq mцstяqil fяaliy-yяt gюstяrяn, lakin bir-birilя яla-qяdя olan vя bir-birinя qarшыlыqlыtяsir gюstяrяn hцquq sistemlяridir.Bu, hяr шeydяn яvvяl, onunlaшяrtlяnir ki, hяr bir dюvlяt beynяl-xalq sistemя daxil olmaqla юzцzяrinя beynяlxalq hцquq nor-malarы ilя nяzяrdя tutulan юhdяliklяrgюtцrцr, bu da, юz nюvbяsindя, dюv-lяtdaxili sferada яks olunur.

Mцasir dюvrdя beynяlxalqvя dюvlяtdaxili hцququn qarшыlыqlыяlaqяsi ilя baьlы чoxlu nяzяriyyяlяrmюvcuddur. Bu nяzяrriyяlяr sonnяticяdя цч яsas nяzяriyyяlяrin:monizm, dualizm vя koordinasiyanяzяriyyяlяrinin mцxtяlif variant-larыdыr.

Monizm nяzяriyyяsininяsas nцmayяndяsi olan H.Kelzenvя bu nяzяriyyяnin digяr nцmayяn-dяlяri hesab edirlяr ki, beynяlxalqhцquq vя dюvlяtdaxili hцquq ox-шardыr. Qeyd olunan hяr iki nor-malar sistemi bir mцhitdя fяaliyyяtgюstяrirlяr vя eyni mяsяlяlяri niza-ma salыrlar. Eyni mяsяlяlяri nizamasaldыqlarыna gюrя hяr iki normalarsistemi arasыnda ziddiyyяt yara-narsa, bu zaman beynяlxalq hцquqnormalarы цstцnlцyя malik olur.Dцnya dюvlяtlяri demokratik, hц-quqi, dцnyяvi quruculuq istiqa-mяtindя inkiшaf etdikcя beynяlxalqhцqцqda insan hцquq vя azad-lыqlarыnыn diqqяt mяrkяzinя чяkilmя-si, bununla baьlы чoxlu optimalprosedur normalarыnыn qяbul olun-masы, beynяlxalq hцquqda insanhцquqlarы ilя baьlы normalara stan-dart, prinsip xarakteri verilmяsinяsяbяb oldu. Bu faktorun юzц mo-nizm nяzяriyyяsinin yayыlmasыnakюmяk etmiшdir

Чaьdaш dюvr monizmnяzяriyyяsinin dualizm nяzяriyyя-sini sыxышdыrdыьы dюvrdцr. Artыq birчox dюvlяtlяrin konstitusiyalarы, ocцmlяdяn Azяrbaycan Respublika-sы Konstitusiyasы rяsmi olaraqmonizm nяzяriyyяsini qяbul edirlяr.Иlk dяfя beynяlxalq hцquqla daxilihцququn mцnasibяtini mцяyyяnedяn norma ABШ-nin 1787-ci ilKonstitusiyasыnda яks olunub. Bunormaya яsasяn, beynяlxalq hц-quq ABШ qanunvericiliyinin tяrkibhissяsidir. Avropada ilk dяfя belяnorma isя Almaniyanыn 1919-cu ilKonstitusiyasыnda nяzяrdя tutul-muшdur.

Eyni zamanda, 12 noyabr1995-ci il tarixdя qяbul edilmiшAzяrbaycan Respublikasыnыn Kons-titusiyasыnda (bundan sonar mяt-ndя Konstitusiya) da hяmчininbeynяlxalq hцquqla milli hцququnmцnasibяtini mцяyyяn edяn nor-malar tяsbit olunmuшdur.

Konstitusiyanыn 148-cimaddяsinin ЫЫ hissяsinя яsasяnAzяrbaycan Respublikasыnыn tяrяf-dar чыxdыьы beynяlxalq mцqavilяlяrAzяrbaycan Respublikasыnыn qa-nunvericilik sisteminin ayrыlmaztяrkib hissяsidir.

Konstitusiyanыn 151-cimaddяsinя яsasяn AzяrbaycanRespublikasыnыn qanunvericilik sis-teminя daxil olan normativ hцquqiaktlar ilя (Azяrbaycan Respublika-sыnыn Konstitusiyasы vя referendum-la qяbul edilяn aktlar istisnaolmaqla) Azяrbaycan Respublika-sыnыn tяrяfdar чыxdыьы dюvlяtlяrarasыmцqavilяlяr arasыnda ziddiyyяtyaranarsa, hяmin beynяlxalq mц-qavilяlяr tяtbiq edilir.

Яsasы Hegel tяrяfindяnqoyulmuш vя H.Trippelinin inkiшafetdirdiyi dualizm nяzяriyyяsinяgюrя isя beynяlxalq hцquq vяdюvlяtdaxili hцquq tamam fяrqli sis-temlяrdir. Beynяlxalq hцquq dюv-lяtlяr arasыndakы mцnasibяtlяri tяn-zimlяdiyi halda, dюvlяtdaxili hцquqisя dюvlяtin яrazisindя fяrdlяrinhцquq vя vяzifяlяrini mцяyyяn edir.Ona gюrя dя beynяlxalq hцququndюvlяtdaxili hцquqla qarшыlыqlы яla-qяsi birbaшa mцmkцn deyil vяbeynяlxalq hцququn dюvlяtdaxilihцquqa ehtiyacы var. Чцnki mяhzdaxili hцquq normalarы beynяlxalqhцquq normalarыnыn realizяsinimцmkцn edir.

Koordinasiya nяzяriyyяsi-nin яsas nцmayяndяlяri olanAntsilotti vя Fitsmoris hesab edirlяrki, beynяlxalq hцquq vя dюvlяtda-xili hцquq heч bir vaxt ziddiyyяtdяolmur. Hяr iki sistemin normalarыkolliziyada ola bilяr, lakin hansы sis-temin normasыnыn цstцn olmasыnыhцquq sistemi юzц mцяyyяn edir.Belя ki, dюvlяtdaxili hцquq mцbahi-sяnin hяllini beynяlxalq hцquqagюndяrmirsя, hяmin mцbahisяyяdюvlяtdaxili hцquq normasы tяtbiqedilir.

Fikrimcя, dюvlяtlяrin kons-titusiyasыnda monizm nяzяriy-yяsinin qяbul edilmяsi mяqsяdяmцvafiqdir. Belя ki, beynяlxalqhцquq dюvlяt daxili hцququn ayrыl-maz tяrkib hissяdir. Sюzцgedяn hяriki normalar sistemi eyni sahяdяfяaliyyяt gюstяrяrяk eyni mяsяlяlяritяnzimlяyirlяr. Bu zaman normalararasыnda ziddiyyяt yaranarsa bey-nяlxalq hцquq normalarы цstцnlцyяmalik olacaq. Monizm nяzяriyyя-sindя beynяlxalq hцquq normalarыvя dюvlяt daxili hцquq normalarыoxшar olduьu halda, dualizm vяkoordinasiya nяzяriyyяlяrindяbeynяlxalq hцquq normalarы vяdюvlяt daxili hцquq normalarыtamam fяrqli sistem olduьu, habelяkoordinasiya nяzяriyyяsindя hяr ikinormalar sistemi arasыnda ziddiyyяtolmadыьa da qяbul edilmiшdir.Dualizm vя koordinasiya nяzяriy-yяlяri mюvcud olsa da, hяminnяzяriyyяlяrin tяtbiqi praktiki ba-xыmыndan mцmkцn deyildir. Чцnkihяr bir dюvlяt qцvvяdя olan qanun-vericiliyini Konstitusiya vя beynяlx-alq normalara uyьunlaшdыrmaq kimimяqsяdi qarшыsыna qoyur. Hцquqidюvlяt quruculuьu yolunu tutmuшAzяrbaycan dюvlяti, demokratikprinsiplяrя uyьun dцnyяvi dюvlяtqurmaqla bяrabяr, qцvvяdя olanqanunvericiliyini Konstitusiya vяbeynяlxalq normalara uyьunlaшdыr-maq kimi mяqsяdi qarшыsыna qoy-muшdur.

Beynяlxalq Hцquq vяBeynяlxalq Hцquq vяDюvlяtdaxili hцququnDюvlяtdaxili hцququnqarшыlыqlы яlaqяsinin qarшыlыqlы яlaqяsinin

цmumnяzяri яsaslarыцmumnяzяri яsaslarы

Иsrayыl ИМАМЛЫ,Milli Aviasiya Akademiyasыnыn

Beynяlxalq Hцquq фakultяsinin magistrы

- Oxucularыmыza birqяdяr юzцnцz haqqыnda da-nышыn.

- Яvvяla ondan baш-layыm ki, mяn яdяbiyyata bюyцkИsmayыl Шыxlыnыn uьurlu yolu ilяgяlmiшяm. 90-cы illяrdя, mяnщяля Bakы Dюvlяt Universitetindяoxuyanda xalq yazычыsы ИsmayыlШыxlы "Uьurlu yol" adlы mяqalяyazыb "Ulduz" jurnalыna vermiшdiki, nяsrimizя yeni bir yazычы gяlir.Mяnя demiшdi ki, sяn bюyцk,gцclц yazычы olacaqsan. Sadяcяolaraq, 90-cы illяr elя bir dюvr idiki, hяm Azяrbaycan yeni birmцstяqil dюvlяt qururdu, hяm dяQarabaьda mцharibя gedirdi.Yяni cяmiyyяt hяddindяn artыqsiyasilяшmiшdi. Belя bir dюvrdяmяtbuat mяni яdяbiyyatdanoьurladы. Mяn яdяbiyyata йох,mяtbuata getdim. O vaxt "168saat" qяzeti var idi. 1997-ci ildяn2001-ci ilя kimi - 4 il яrzindя oqяzetin baш redaktoru oldum.Юlkяnin яn populyar qяzeti idi"168 saat". O qяzetlя 5 beynяlx-alq mцkafat almышыq. Daha sonraAzяrbaycan Nяшriyyatыnыn baшredaktoru iшlяmiшяm. Иndi isяAzяrbaycan Televiziyasы QapalыSяhmdar Cяmiyyяtindя DюvriNяшriyyat vя Sosioloji Araшdыr-malar Departamentinin direk-toruyam. Яdяbiyyata gяliшim isяtяsadцf edir 2008-ci ilя. Hяminilin noyabrыnda "Sonuncu юlяnцmidlяr" adlы ilk kitabыm чыxdы. Ozamanlar юlkяdя kitab oxuyan-larыn sayы barmaqla sayыlacaqqяdяr idi. Чцnki яlifba dяyiшil-miшdi, yaшlы nяslin 60%-i kitaboxumaqdan uzaqlaшmышdы. An-caq 2008-ci ildяn gюrdцm ki, 29yaшa kimi olan insanlar latыn яlif-basыnы oxuya bilirlяr, mцяllimlяr,ziyalыlar, alimlяr vя digяr yaшlыnяsil bu яlifbanы юyrяniblяr,demяli, artыq bюyцk bir kцtlя varki, kitab oxuya bilяr. Аncaq onlarda oxumur, чцnki indiki gяnclяridaha sovet dюvrцnцn kitablarыmaraqlandыrmыr. Onlar bu gцnцnяdяbiyyatыnы istяyirlяr. Дeyim ki,2008-ci ildя ilk kitabыmы чыxartdыqvя цstцnя dя, belя desяk,cяsarяtlя yazdыq ki, "Kitab oxu-maьыn vaxtы yetiшdi". Mяn fikir-lяшdim ki, bu romanda bяdiitяsvirlяrя az yer verim, dilinisadя edim. Mюvzu isя bцtцnzamanlarыn яn mяшhur mюvzusuolan sevgi иди. Doьrudan da,hяyat gюstяrdi ki, mяn buromanla Azяrbaycanda tez birzamanda populyarlaшdыm.

Sonrakы illяrdя "Birovuc torpaq", "Sяnя inanыram",adlы romanlarыm iшыq цzц gюrdц .Allah qoysa, bu il дя "77-ci gцn"adlы 4-cц kitabыm чыxacaq. Ro-manыn qяhrяmanlarы mцяllimlяriilя, valideynlяri ilя problemlяriolan 15-16 yaшlы yeniyetmяlяrdir.Bu romanыm da digяr roman-larыm kimi real hяyatdan gю-tцrцlmяdir. Иnanыram ki, onu daoxucularыm bяyяnяcяk.

- Bяs шяxsi hяyatыnыzbarяdя nя deyя bilяrsiниz?

- Ailяliyяm, 3 юvladыmvar. Яdalяt Шцkцrov mяnimqonшumdur, hяm dя dostumdur.O, hяmiшя mяnя mяslяhяt gюrцrki, шяxsi hяyatыn barяdя mяtbu-ata чox danышma (gцlцr)...

- Uшaqlыьыnыzla baьlыhansы xatirя heч yadыnыzdanчыxmыr?

- Uшaqlыьыmla baьlыmaraqlы bir шey deyim. Bir neчяgцn bundan яvvяl arxivimя gюzgяzdirirdim, birdяn яlimя bir шeykeчdi. Demяli, hяlя heч mяk-tяbя getmirdim. Ыdarяlяrdя filan

kitablar olur e, onu ortadankяsib цstцnя sol яlimlя, чap hяr-flяrlя yazmышdыm ki, "VarisYolчuyevin kitabы", iчinя dяromanlar, pyeslяr, hekayяlяr,шeirlяr топламышдым. Halbuki,hяlя o yaшыmda bilmirdim ki,roman nяdir, pyes nяdir. О gцnoьlum deyir ki, ata, mяnя pultlumaшыn al, mяn dя bunugюstяrdim ki, mяn sяn yaшdaolanda kitab yazmaq istяyirdim,sяn isя pultlu maшыn istяyirsяn?

(йеня gцlцr). Yadыma gяlir ki,artыq yeniyetmя yaшыmda idim.Шahmat йzrя чempion ermяniHarрi Kasparov gяlmiшdi, pionervя mяktяblilяr sarayыnda шahmatseansы verirdi. Hяmin vaxt onun-la шahmatы heч-heчя oynamы-шam. Bununla fяxr edirяm.

- Hяyatыnыzda яn bю-yцk riskiniz nя olub?

- Цmumiyyяtlя, mяnrisk xoшlamamышam. Чoxu deyirilk kitabыnы 10.000 tirajla чыxar-maьыn, "Kitab oxumaьыn vaxtыyetiшdi" yazmaьыn яn bюyцkriskdir, amma mяn elя dцшцn-mцrяm. Mяn, belя desяk, mц-hafizяkar adamam. Bir iшi edяn-dя sonuna qяdяr planlaшdыrыbsonra edirяm.

- Sizi roman yazmaьanя vadar etdi?

- Mяn elя hяmiшя ro-man yazmaq istяmiшяm.Цmumiyyяtlя, roman yazmaqaьыr iшdir. Hяtta юzцmц romanчыsaya bilmяrяm. Mяn hяlя busahяdя чox юyrяnmяliyяm, чoxbilmяli-yяm. Tarixdя яn yaxшы,яn sanballы romanlarыn yazarlarыahыl yaшda yazыblar bu romanlarы.Чцnki roman yazanda gяrяkqяhrяmanlarыn hamыsыndan yaш-ca bюyцk olasan ki, onlarы can-landыra bilяsяn. Roman яdяbiy-yatыn яn sanballы vя яn чяtinnюvцdйr. Цmumiyyяtlя, dцnyadaromanlarыn sayы kosmonavtlarыnsayы qяdяrdir (йеня gцlцr)...

- Oxucular tяrяfindяnromanlarыnыz necя qяbul edil-di? Gюzlяdiyiniz nяticяni яldяedя bildinizmi?

- Gюzlяdiyimdяn dяqat-qat yaxшы nяticя яldя etdim.Tяlяbяlяr, mяktяblilяr oxuyur,hяrbi hissяlяrdя чox oxunur.Kitabxanalardan чoxlu tяlяbatvar. Uzun mцddяt idi ki, metro-da, avtobusda adamlar kitaboxumurdu. Amma artыq hamыmяnя zяng vurur ki, camaatыnяlindяn sяnin kitabыn dцшmцr.Oxucularыmыn arasыnda 12 yaшlыda var, 87 yaшlы da, tum satan davar, akademik dя... Bir faktы daqeyd edim ki, rяsmi mяlumat-lara gюrя hal-hazыrda яn чoxkitabы satыlan 4 nяfяr var: ЧingizAbdullayev, Elxan Elatlы, Elxan

Qaraqan vя Вaris Yolчuyev. - Yazdыьыnыz 3 roman-

dan hansы sizin цчцn dahaцstцndцr?

- Hяmiшя mяn belяdeyirяm: Яn чox mяnя uьurgяtirяn "Sonuncu юlяn цmid-lяrdir", яn maraqlы "Bir ovuc tor-paq", яn peшяkarы "Sяnя ina-nыram"...

- Niyя mяhz "Sonun-cu юlяn цmidlяrdir"? Sizcя dя,sonuncu юlяn цmidlяrdirmi?

- Цmid daha geniшanlamlыdыr, amma arzu lopkaldыr.Mяsяlяn, xoшbяxt olmaq. Xoш-bяxt olmaq konkret mяfhumdeyil deyя, цmid itmir. Цmumiy-yяtlя, "Sonuncu юlяn цmidlяrdir"kяlamы Sйleyman Peyьяmbяr-dяn gяlяn sюzdцr.

- Hяyat deviziniz nя-dir?

- Daima irяli. - Oxucularыnыzы gяlя-

cяkdя yeni kitablar gюzlяyir-mi? Hansы mюvzuda romanlaryazmaq fikriniz var?

- "77-ci gцn" romanыn-dan sonra, Иnшallah, 2012-ci ilinfevralыnda "Tяnha yalquzaq" ki-tabыm чыxacaq. Цmumiyyяtlя,mяn yazычы olandan sonra чoxinsanlar gяlib mяnя hяyatlarыnыdanышыrlar. Biz dя yazыb yыьыrыq,saxlayыrыq hamыsыnы. Hяlя ki,aьlыmda 21 яsяr var.

- Son olaraq Azяr-baycan Dillяr Universitetinintяlяbяlяrinя вя “Шяки бялядий-йяси”нин охуъуларына sюzц-nцz...

- Hamыnыza uьurlararzulayыram. Siz чox gюzяl alitяhsil ocaьыnda oxuyursunuz.Yeri gяlmiшkяn, sizin rektorunuzSяmяd Seyidova чox bюyцksimpatiyam var. Sizin univer-sitetdяn чoxlu oxucularыm var.Hamыsыna salamlarыmы gюndяri-rяm. Oxucum olmayanlara dasalamlarыmы gюndяrirяm ki, onlarda oxucum olsun. Dairяni ge-niшlяndirmяk lazыmdы axы(gцlцr)...

“Шяки бялядиййяси” гя-зетиндя мцсащибямин чап олу-наъаьы мяни чох севиндирир.Гязетин охуъуларына, колективинядя, еляъя дя бцтцн шякилилярясямими саламларымы чатдырын.

- Чох саь олун Варисмцяллим. Sяmimi vя xoш sюh-bяtя gюrя миннятдарыг.

- Siz dя saь olun.

Mцsahibяni gюtцrdцlяr:щямйерлимиз

Lяman Babayeva,Иlahя Mяmmяdova,

Аzяrbaycan DillяrUniversitetinin 1 saylы Иngilis dili

fakцltяsinin tяlяbяlяri

шш яя кк ии лл ии тт яя лл яя бб яя лл яя рр ии нн йй аа зз дд ыы гг лл аа рр ыы

Varis Yolчuyev: "Dцnyada roman "Dцnyada roman yazanlarыn sayы kosmonavtlarыn yazanlarыn sayы kosmonavtlarыn sayы qяdяrdir"sayы qяdяrdir"

Azяrbaycan Televiziyasы Qapalы Sяhmdar Cяmiyyяtindя DюvriNяшriyyat vя Sosioloji Araшdыrmalar Departamentinin direktoru ВарисЙолчуйевля мцсащибя.

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 17

сящ.18 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

YAZARDAN BИR-ИKИ SЮZ

Bu yazыda mяn Azяrbaycanыn Шяkiшяhяrindяn Osmanlы torpaqlarыna gedяrяk"Yыldыz" sarayыnda юzцnя yцksяk mюvqeqazanmыш qцrяna Mяhяmmяdяmin Darьa-zadя, onun kiчik qardaшы, general-mayorHяsяn Behcяt paшa vя чar zцlmцndяn qur-tularaq ailяsiylя birlikdя Bursanы юzцnяikinci vяtяn seчmiш ipяk taciri Hacы ИlyasSarыkяrimli'nin general oьullarы Mяhяmmяd(Mяhяmmяdnuru/ Mehmet Nuri Bяrkюz) vяMahmud (Mahmud Bяrkюz) paшalar haqqыn-da sюz aчacaьam.

Юncя bildirim ki, adы dцnyadakы 78tarixi шяhяr siyahыsыnda bulunan Шяki Azяr-baycanыn, tarixi 2.500 ili aшan яn яski шяhяr-lяrindяn, яn юnяmli mяdяniyyяt, sяnaye vяticarяt mяrkяzlяrindяndir. Шяkililяr hяr zamanazad yaшamaьы sevmiш, onlara aьalыq etmяkistяyяn яrяblяrlя dя, Яmir Teymurla da,Sяfяvilяrlя dя, Nadir шahla da, чar ordusuylada, kommunist rejimiylя dя qanlы savaшlara gir-miш, юzgцrlцklяrini hяr zaman hяr шeydяnцstцn tutmuшlar. Bu gцn Шяki, яrazisi 2.432,8kv. km, яhalisi 165,9 min kiшi olan (2006) rayo-nun mяrkяzidir.

Mюvzuya keчmяzdяn qabaq ikiюnяmli mяsяlяyя toxunmaьы gяrяkli sayыram.

Birincisi, bu kiшilяrin yaшamыnы яksetdirяn bяlgяlяrin чoxunda onlarыn Daьыstan'ыnШяki, yaxud Nuxa/Noxu шяhяrindя doьulduьuyazыlыr. Bu sюzlяr isя Tцrkiyя oxucusunuчaшdыrыr. Burada da iki mюvzuda anlaшыlmazlыqmюvcuddur. Bilmяliyik ki, чar dюnяmindя"Azяrbaycan" adlы bir dюvlяt, юlkя yoxdu -bцtцn imperatorluq "Rusiya" adы daшыyыrdы.Ancaq Шяki daьlыq bir bюlgяdя yerlяшdiyinяgюrя oralыlar юzцnц Osmanlыda "Daьыstanlы"kimi tanыtmышlar, halbuki Daьыstanla Azяrbay-can arasыnda keчilmяz Qafqaz daьlarы vardыrvя bugцnцn юzцndя dя Шяkidяn Daьыstanakeчmяk mцmkцn deyildir. Baшqa bir mюvzu daШяki-Nuxa/Noxu adы ilя baьlыdыr. Rusiya QuzeyAzяrbaycan torpaqlarыnы iшьal etdikdяn azsonra Шяki xanlыьыnы lяьv etdi vя onun bir neчяmin illik шяrяfli adыnы da yaddaшlardan silmяkцчцn dяyiшdirяrяk Nuxa/Noxu etdi (1840),Sovet dюnяmindя dя bu ad tяqribяn 50 ilyaшadыldы vя "Шяki" adы yalnыz 1968-ci ildя (!)

yenidяn qaytarыldы. Иkincisi, doьrudur, bu kiшilяrin hяr biri

haqqыnda Azяrbaycanda vя Tцrkiyяdя az-чoxyazыlыb, onlarыn yaшamы topluma tanыdыlыb.Ancaq mяn юncяki qaynaqlardan da yararlan-maqla yeni bilgi vя bяlgяlяri ortaya qoymaьacяhd etdim.

Mяni adы keчяn kiшilяr haqqыndaaraшdыrmalar aparmaьa ruhlandыrmыш Azяr-baycan Milli Elmlяr Akademiyasы (AMEA) ШяkiRegional Elmi Mяrkяzinin direktoru Prof. Dr.Zяkяriyyя Яlizadя'yя, bu mяqalяni yazmaьamяni tяшviq etmiш dяyяrli dostum ЮmяrЮzcan'a, mюvzu ilя baьlы qaynaqlarы taparaqTцrkiyяdяn mяnя yollamыш dяyяrli jurnalistdostum Mina Tansel'я, bir чox yeni bilgi, bяlgяvя fotolarы lцtfkarlыqla mяnя gюndяrmiш olankorgeneral (general-polkovnik) Mяhяmmяd-nuru Bяrkюz paшa'nыn oьlu Prof. Dr. SinaBяrkюz'я minnяtdarlыq bildirmяyi юzцmя vicdanborcu sayыram.

1. QЦRЯNA MЯHЯMMЯDЯMИNHACЫ ЯBDЦRRЯHЫM ЯFЯNDЫ OЬLU

DARЬAZADЯ (h.1271/m.1854,

Шяki-25 sentyabr 1925, Иstanbul)

Mяhяmmяdяmin bяyin hяyatыnы in-cяliklя araшdыrmыш цч юnяmli qaynaq mюvcud-dur. Prof. Dr. Яli Birinci'nin "Asyayi-Vцstяsяyyahы qцrяna Mяhяmmяdяmin bяyin he-kayяsi" adlы mяqalяsi M.Darьazadяnin hяya-tыnы arxiv bяlgяlяrinя dayalы incяlяyяnindiyяdяk yazыlmыш яn ciddi elmi tяrcцmeyi-haldыr. Yazar Osmanlы dюnяminin mюvzu ilяbaьlы bцtцn arxiv materiallarыnы gюzdяn keчiribvя Mяhяmmяdяmin bяyin ailяsi, doьumu,evliliyi vя юlцmц, tяhsil vя iш hяyatы, шяxsiyyяti,яsяrlяri haqqыnda ilk dяfя яtraflы bilgi verib.

M.Darьazadяnin "Sяyahяtnamя"sini2007-ci ildя mцkяmmяl bir biчimdя yayыnlat-mыш olan nяvяsi Prof. Dr. Mцhibbя Darьa'nыnkitaba yazdыьы "Babam mabeynчi DarьazadяMяhяmmяdяmin bяy (Sultan ЫЫ Яbdulhяmidinqarinlяrindяn)" adlы юn sюzdя dя bяlgяlяrяdцшmяyяn bir чox dяyяrli bilgilяr verilib. AyrыcaM.Darьazadяnin qыzы Xeyriyyя Kяrimzadя'nin,adы keчяn kitabыn baш tяrяfindя yer alan"Mяhяmmяdяmin bяyin hяyatы" baшlыqlы tяr-cцmeyi-halы da ailя arxivi bяlgяlяrinя vяMяhяmmяdяmin bяyin ailя цzvlяrinin gцvя-nilяn xatirяlяrinя dayanaraq qяlяmя alыndыьыцчцn olduqca юnяmlidir.

Mюvzuya keчmяzdяn юncя M.Dar-ьazadя ilя baьlы iki dцшцncя цzяrindя durmaqistяyirяm.

Birincisi, nяticяsi Murat Darьa'nыnюzkeчmiшini яks etdirяn bir saytda bunlaryazыlыb: "Murad Darьanыn ata tяrяfi яslяnQaraqalpaq tцrklяrindяn olub, ЮzbяkistanыnXivя xanlыьыnda darьa ikяn kюч edяrяk Azяr-baycan Daьыstan Шяkiyя yerlяшmiш, sonra daИstanbula gяlmiшlяr". Dцzdцr, qыzы Xeyriyyяxanыm vя nяvяsi Mцhibbя xanыm bununla baьlыbir sюz demяmiшlяrsя dя юzц "Sяyahяt-namя"dя Xivя xanы Mяhяmmяdrяhim xan'lagюrцшц tяsvir edяrkяn belя yazыr: "Bяndяnizzatяn o tяrяflяr яhalisindяn bir adamыn oьluolub oralarca pяdяrimin шюhrяti mяni dяxihцsni-surяtlя tюvsiyя etdirmiш olduьu kimi...".Yaxud "... Чaьatay lisanыnы isя Xivяlilяr qяdяrgюzяl sюylяmяkdя bulunmuш olduьumdan yer-lidяn heч bir fяrq olunmazdыm".

Иkincisi Mяhяmmяdяmin bяyinSultan ЫЫ Яbdцlhяmid xan'ыn Baшmabeynчisiolmasы vя Яbdцlhяmid xan tяrяfindяn onapaшalыq verilmяsi haqqыnda iddiadыr. Azяrbay-can oxucusu цчцn xatыrladыm ki, Osmanlыsarayыnda mabeynчi padшahы qoruyan, xalqlaBabi-Ali (hюkumяt, sяdrяzяmlik) arasыndaяlaqя yaradan, padшahыn dышarы ilя iшlяrinяbaxan vя dilяklяri onun юzцnя чatdыran, sarayagяlяn ziyarяtчilяrin ziyarяtlяrini dцzяnlяyяn,saray protokolunu gerчяklяшdirяn saraymяmurudur. (Mabeynчi яvяzinя, "yaxыn" anla-mыndakы "qцrяna" sюzц dя iшlяdilib).Яbdцlhяmid xan dюnяmindя dюvlяtin idarяsiBabi-Alidяn чox, saraydan yцrцdцldцyц цчцnMabeyn dairяsi 1876-1908-ci illяr arasыndadюvlяtin яn gцclц qurumuydu. Mabeyn dairяsigeniшlяndikcя mabeynчilяrin sayы da artыb.Mabeynчilяrin яn yцksяk yюnяticisinя Baшma-beynчi (Sяr-qцrяna) deyilir, onun yardыmчыsыisя Иkinci mabeynчi adlanыrdы.

Osmanlыnыn bцtцn Baшmabeynчilяrinimцяyyяnlяшdirmiш Prof. Dr. Yыlmaz Юztu-na'nыn, doьruluьu шцbhя doьurmayan siyahы-sыnda Baшmabeynчi Яmin яfяndi var, ancaqonun Baшmabeynчiliyi 1844-1846-cы illяrdяolub. Hяmin siyahыda bala rцtbяli Mяhяm-mяdяmin bяyin adы isя Baшmabeynчi Hacы Яlipaшa'nыn dюnяmindя (1894-1908) yalnыzcamabeynчi olaraq keчir. Tarixlяrdяn dя gюrцn-dцyц kimi, bu iki Яmin bяyi heч cцr qarышdыr-maq olmaz.

Paшalыq mяsяlяsinя gяlincя, Prof.Dr. Яli Birinci'nin incяlяdiyi sicillяrdя dя Яminbяyin son rцtbяsi "bala" olaraq gюstяrilib. Prof.Dr. Yыlmaz Юztuna yazыr: "Bala, vяzir'dяn birpillя aшaьы mцlki rцtbяdir. Birinci fяriq isяbugцnkц orgeneral'dыr. Bu iki rцtbя mцlki vяhяrbi rцtbяlяr olaraq bir-birinя tяndir... Burцtbя sahiblяri dя Avropa protokolunda ekse-lans'dыr, klassik dюnяmdя olsun bu pillяninAvropanыn markiz (fr. marquis) soyluluq dяrя-cяsinя qarшыlыq olduьu sюylяnя bilir. Birincifяriq daim "paшa"dыr. "Bala" isя mяnшяyindяkiцnvana gюrя ya яfяndi, ya bяy'dir... Balalaraяsla paшa deyilmяz".

* * *Юmrцnцn 30 ildяn чoxunu Osmanlы

imperatorluьuna xidmяtdя keчirmiш Mяhяm-mяdяmin bяy Darьazadя hicri tarixlя 1271-ci(miladi 1854) ildя Azяrbaycanыn Шяki шяhя-rindя Hacы Яbdцrrяhim яfяndi Darьa Яhmяdoьlu ilя Dostu xanыm'ыn ailяsindя dцnyaya gюzaчыb. Иlkin adы "Mяhяmmяdяli" olub, Osmanlыsarayыnda xidmяtя baшlarkяn ona "Mяhяm-mяdяmin bяy" deyilib (bu ad bir чox qay-naqlarda "Яmin bяy" kimi dя iшlяdilib). Soyadыbabasы Darьa Яhmяd'in adыndan gюtцrцlцb.Mяhяmmяdяmin яfяndinin "Sяyahяtnamя-si"nin "Цsuli-hюkumяt" bюlцmцndя "darьa"sюzцnцn Xivя'dя "xanыn lяtifячisi" anlamыndaiшlяdildiyi gюstяrilsя dя monqol kюklц bu rцtbяAzяrbaycan tцrkчяsindя "шяhяr, qяza, mahal,ya vilayяt hakimi" anlamы da vermяkdяdir.

Babasы - zamanыnыn bюyцk ipяk, ba-rama tacirlяrindяn olan Hacы Яbdцrrяhim яfяn-di Hindistan, Иtaliya (Milan) vя Fransa (Marsel)arasыnda ticari iliшgilяr qurubmuш. O, "mяhяlliibtidai mяktяbdя mцqяddяmati-цlum etmiш"olan 9 yaшlы oьlu Mяhяmmяdяlini dя 1863-cцildя yanыna alыb Marselя aparыb, onu oradaяmisi oglu Sяlim яfяndi'yя, Madam Andree'yяvя Fransыz Liseyi mцdirinя яmanяt edяrяkШяkiyя dюnцb. Yalnыz 6 ildяn sonra Fransayaqayыdan atasы bu qяdяr mцddяt ailяsindяn xя-bяrsiz yaшamыш 15 yaшlы Mяhяmmяdяlini yanы-na alaraq Dяrsяadяt'я (Иstanbul'a) gяlib vяoьlunu dяrslяrin fransыzca verildiyi Mяktяbi-Sultaniyyя'yя verib. 2 il oxuduqdan sonra birhaqsыzlыq цzцndяn bu mяktяbdяn ayrыlanMяhяmmяdяli 1871-dя Hцquqi-Шahanя Mяk-tяbi'ndя oxumaьa baшlayыb. O, ikinci sinif-dяykяn xяstяlяnib. Hяkimlяr sяyahяtя чыx-masыnы tюvsiyя ediblяr. 1877-nin aprelindя o,Иstanbuldan yola чыxaraq Poti'yя, oradan Tiflisvя Gяncя'dяn keчяrяk doьma yurdu Шяki'yяgedib. O sыralarda babasы Hindistandaymыш.Xяstяliyi burada da mцalicя edilя bilmяdiyiцчцn hяm Hindistandakы babasыnы axtarmaq,hяm dя uzunmцddяtli sяyahяtdя bulunmaqmяqsяdiylя Шяkidяki ailяsindяn ayrыlaraq"bюyцk mяrasimlя gedib", Bakы'ya gяlib vяoradan Xяzяr dяnizi цzяrindяn keчяrяk OrtaAsiya (Tцrkцstan/Asiyayi-Vцstя) gяzintisinячыxыb. Xivя, Daшkяnd, Xocяnd, Kaшьar,Яfqanыstan vя Hindistan'ы gяzib, sonra yenidяnИstanbula dюnяrяk Hцquqi-Шahanя Mяktя-bindя oxumaьa davam edib.

Hцquq tяlяbяsi ikяn Яhmяd Midhяtяfяndi'nin tяшviqi ilя "Asiyayi-Vцstя'yя Sя-yahяt" onun "Tяrcцmani-hяqiqяt" qяzetindяhissя-hissя verilib. Sяyahяtnamя kitab шяk-

lindя basыldыqdan sonra Sultan ЫЫЯbdцlhяmid'in diqqяtini чяkib. Sultan onunlagюrцшяrяk sюhbяtlяшib vя "Yыldыz" sarayыkitabxanasыna mяmur olaraq gюrяvlяndirib (2mart 1880). Яli Birinci'nin bildirdiyi kimi, "6sentyabr 1882-dя Sultanыn яn yaxыn vяinandыьы чevrяsinя, yяni qцrяna arasыna daxiledilяn Mяhяmmяdяmin bяy tam iyirmi yeddi ilSultan Яbdцlhяmidin yanыnda чяtin vя hяssasшяrtlяrdя bu vяzifяsini ifaya mцvяffяq oldu".Mяhяmmяdяmin bяyin яn son vяzifяsi 14 av-qust 1908-dя qarineyi-sani шяhriyari mяqamыoldu. Иttihadчыlar Яbdцlhяmidi taxtdan endir-dikdяn sonra 27 aprel 1909-dan "tяbяddцli-sяltяnяt hяsяbiylя" (hakimiyyяt dяyiшikliyiцzцndяn) aчыqda qalыb, gюrяvi bitib. Sultanыnяtrafыnda bulunmuш yцksяk mюvqe tutan birчoxlarы aьыr cяzalandыrыlsa da namusluluьu vяdцzgцnlцyц ilя tanыnmыш, siyasi intriqalardandaim uzaq qaчmыш Mяhяmmяdяmin bяyяkimsя toxunmadы vя o, tяqaцdя чыxdы. 11 ilsonra, "yaxыndan tanыdыьы vя etimad etdiyianlaшыlan" Sultan Vяhidяddin onu "Xяzineyi-xasseyi-шahanя"nin цmumi mцdirliyinя vя eynizamanda onun idarя heyяtinin sяdrliyinя tяyinetdi (17 aprel 1920-25 fevral 1922).

* * *Mяhяmmяdяmin bяy sarayda bulun-

duьu mцddяtcя dя Azяrbaycanla яlaqяsinikяsmяyib. Azяrbaycanыn, o sыradan Шяkinintanыnmыш kiшilяri onun yanыna gяlяrяk yardыm-larыndan faydalanыblar. Mяsяlяn, mяшhur Шяkiшairi Иsmayыl bяy Nakam (1841-1906) SultanЯbdцlhяmid dюnяmindя bir mцddяt Иstanbuldabulunub. Mяhяmmяdяmin bяy Иstanbuldaonun шeirlяr divanыnы nяшr etdirmяk istяyib,яsяri senzor baxышыndan da keчirdib vя kitabыnbasыlmasыna Sultandan icazя alыb. Ancaq Tahiradlы senzorun mцqяddimя bюlцmцnц vя bяziшeir parчalarыnы чыxarmasы цzцndяn Nakamяsяrin basыlmasыnы istяmяyib. Sonralar divanыnяlyazma mяtni mяшhur Яli Яmiri'nin яlinяkeчib. Hяmin яlyazma divanы indi Fateh "Mil-lяt" kitabxanasыnda 487 nюmrя altыnda qoru-nur.

Xatыrlatmalыyam ki, bu divanыn mц-qяddimяsindя шairin юz яliylя yazыldыьы zяnnedilяn 26 sяhifяlik bir mяktub da var vя bumяktub "Qцrяnayi-hяzrяti-шяhriyaridяn bir za-ta яrz vя tяqdim olunan istirhamnamя surя-tidir" cцmlяsi ilя baшlamaqdadыr. Adы keчяn"qцrяna"nыn Mяhяmmяdяmin bяy olduьu шцb-hяsizdir.

* * *Qaynaqlarda daha чox "Mabeynчi

Яmin bяy" adыyla tanыnan, avropalыlarыn "SonExcellence (ekselans) Яmin bяy" deyя xitabetdiklяri Mяhяmmяdяmin bяy poliqlot olduьuцчцn (o, tцrkcяdяn baшqa яrяb, fars vя fransыzdillяrini чox yaxшы, ingilis, alman vя italyan dil-lяrini isя orta dяrяcяdя bilirdi) gюrяvindя buцstцnlцk gюz юnцnя alыnmышdы.

O, gцclц fransыzcasыyla Sultan Яb-dцlhяmidя romanlar tяrcцmя etmiшdi. Sultanыnqыzы Ayiшя Osmanoьlu'nun xatirяlяrinя daya-nan araшdыrыcыlardan biri yazыr: "Sultanыn birvяrdiшi dя gecя yatarkяn bяndяlяrindяn birisi-nя baшucunda pяrdяnin arxasыndan detektivvя cinayяt romanlarы ilя sяyahяtnamя kitablarыoxutdurmasыydы.

(Арды 19-ъу сящифядя)

ШШЯЯKKИИLLИИLLЯЯRR OOSSMMAANNLLЫЫ SSAARRAAYYЫЫNNDDAA VVЯЯTTЦЦRRKKИИYYЯЯ OORRDDUUSSUUNNDDAA

ЯdalяtTAHИRZADЯ

Mяhяmmяdяmin bяy rяsmi geyimdя,(Mцhibbя Darьa kolleksiyasы)

Mяhяmmяdяmin bяy tяqaцd illяrindя nяvяsi Mцhibbя ilя (Mцhibbя Darьa kolleksiyasы)

Mяhяmmяdяmin bяyин"Sяyahяtnamя" kitabыnыn cildi

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 18

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ сящ.19

(Яввяли 18-ъи сящифядя)

Ciddi яsяrlяrin, yuxusunu qaчыracaьы dцшцn-cяsiylя sanki bir layla niyyяtiylя sюzцkeчяnromanlara цstцnlцk verяrdi. Roman oxuyankiшi padшahыn uyuduьunu hiss edincя цsullucadышarы чыxardы. […] Ayrыca Niшan яfяndi adыnda

biri юzцnя aid xцsusi dairяsindя Avropa qя-zetlяrini oxuyar vя dюvlяti maraqlandыranmяqalя vя yazыlarы tяrcцmя edяrdi. Bunlar vяgяlяn agentlik teleqraflarыnыn tяrcцmяlяri gцnц-gцnцnя padшaha яrz edilirdi. Sultan юnяmli vяciddi tarix kitablarыnы isя gцndцzlяri MabeynчiЯmin bяyя oxutdururdu". Яmin bяy bяzяnOsmanlы шahzadяlяrinя fransыz dili dяrsi dяkeчirdi.

O, "avropalы zяvata, sцfяraya rяfaqяtedяrяk (zatlarы, sяfirlяri mцшayiяt edяrяk)Sultana xцsusi tяrcцmanlыq yapmaq kimimяsuliyyяtli bir vяzifя" daшыyыr, Osmanlы dюvlя-tinin юzяl яcnяbi qonaqlarыna mehmandarlыqedirdi. Mяsяlяn, ЫЫ Яbdцlhяmidin dostu,Prussiya kralы vя Almanya imperatoru olankayzer ЫЫ Vilhelm vя kraliчa Auqusta-Viktoria2.11.1889 vя 30.11.1898 tarixlяrindяИstanbula gяldiklяrindя sarayda vя шяhяrdяkayzerя yoldaшlыq vя bяlяdчilik iшini Sultanmяhz Mяhяmmяdяmin bяyя tapшыrыb. Onunmehmandarlыьыndan son dяrяcяdя mяmnunqalan ЫЫ Vilhelm Яmin bяyi "Qara Qartal" шяrяfordeni ilя tяltif edib.

Иtaliya шahzadяsi, kral Ы Umberto'nunoьlu vяliяhd Viktor Emmanuel vя yoldaшы,Qaradaь шahzadяsi Helena 1900-dя Иstanbulagяldiklяrindя onlara mehmandarlыq etmяk dяMяhяmmяdяmin bяyя hяvalя olunmuшdu.Gяnc яr-arvad bu yoldaшlыqdan чox mяmnunqalmышdы. Onlar Иtaliyaya dюnmяkчцn Mяr-mяrя'ni aшыb Чanaqqala'ya yol alarkяn Иtaliyakralы Umbertonun юlцmц (29.7.1900) xяbяriOsmanlы sarayыna yetiшmiш, SultanЯbdцlhяmid: "Яmin bяy, sarayыn rяsmi birsцrяt qayыьыnы hazыrladыb arxalarыnca gedin vяИtaliya kralыnыn vяfatыnы bildirib mяnimtяziyyяlяrimi яrz edin vя krallыqlarыnы tяbrikedin" deyя яmr vermiшdi. Чanaqqalada onlaraчatan Яmin bяy яmri yerinя yetirmiш, vяliяhdя"Majestяlяri" ("Zati-alilяri") xitabыyla Иtaliya kralыolduьunu ifadя etmiшdi. Belяcя, ЫЫЫ ViktorEmmanuel'я "Majestяlяri" deyяn ilk sarayadamы bir Шяkili Tцrk olmuшdu!

Яmin bяy memarlыьыn incяliklяrinяdя bяlяddi vя Иstanbuldakы bir sыra binalarыnlayihяlяndirilmяsi vя tikintisi zamanы Sultanonu memarlarыn yanыnda gюrяvlяndirib. QыzыXeyriyyя xanыm hяmin tikililяri sadalayыr: Шalekюшkц, Etfal xяstяxanasы, HeydяrpaшaTibbiyyя binasы, Sяnayeyi-Nяfizя binasы (Gцl-xanяdя Arxeologiya muzeylяri). EskiшehirSюьцtdя ilk Osmanlы sultanlarыnыn tцrbяlяrinintяmir iшlяrindя dя Яmin bяyin яmяyi olub. ЫЫVilhelmin Иstanbula hяdiyyяsi olan, SultanЯhmяd meydanыndakы "Alman чeшmяsi"ninquraшdыrыlmasыna da (1901) Яmin bяy nяzarяtedib.

Vilhelm Иstanbulda xatirя чeшmяsiucaltdыqdan sonra ЫЫ Яbdцlhяmid dя qarшы jestolaraq Berlindя bir xatirя bina tikdirmяk istяy-ib. Bu mяqsяdlя kayzer Berlin UniversitetiQadыnlar Klinikasы baьчasыnda яrazi ayыrыb.Sultan Tцrk-alman dostluьunun simgяsi ola-caq hяrяsi 6 yataqlы iki xяstяxana binasы("Hяmidiyyя xяstяxanasы") tikdirmяk istяyяnSultan alman vя italyan memarlarыn layihяlяri-

ni bяyяnmяyib vя bu iшi Tцrk memar Kяma-lяddin bяyя tapшыrыb. "...21 sentyabr 1902 tar-ixindя Mabeynчi Яmin bяy saray baш memarыNazim paшa vя memar Kяmalяddin bяy hazыr-lanan цч layihяni dя alaraq AlmaniyanыnИstanbuldakы elчisinя gedяrяk gюrцшmяlяryapыlmыш vя Sultanыn memar Kяmalяddin bяyinhazыrladыьы layihяni mцnasib gюrdцyц ona bil-dirilmiшdir".

Sultan Mяhяmmяdяmin bяyя oqяdяr цrяk qыzdыrыrdы ki, onu hяtta ailяsinin sir-lяri sayыlacaq mяsяlяlяrя dя cяlb edirdi.Bяllidir ki, Sultanla oьlu шahzadя Яbdцlqadirarasыnda mцnasibяt xoшagяlmяzdi. Bu mюvzu-dan sюz aчan Ayiшя Osnaoьlu "Atam SultanЯbdцlhяmid" adlы kitabыnda yazыr: "(ЫЫЯbdцlhяmid Bяylяrbяyi Sarayыnda sцrgцnhяyatы yaшarkяn) Яbdцlqadir яfяndi яslagяlmя-miшdir. Яsasяn o, atama qarшы daimkцskцn davranыr, sosialist olduьunu iddia edir-di. "Burhanяddin яfяndi'ni bizdяn цstцn tutur"deyirdi. Юzцnя mяxsus яcayib fikir vя hя-rяkяtlяri vardы. Atamыn heч xoшlamadыьы hя-rяkяti etmяkdяn чяkinmяz, mяsяlяn, fяsiniyana яyяrяk geyяr, atamdan daim tяqdirxяbяrlяri alыrdы. Atam чox dяfя Mabeynчi Яminbяyi gюndяrяrяk nяsihяt edяrdi".

Bцtцn bunlar Mяhяmmяdяmin Dar-ьazadяnin Sultan Яbdцlhяmid sarayыnda nяqяdяr bюyцk nцfuzu olduьunu gюstяrir. OnunOsmanlы dюvlяtinя xidmяtlяri layiqincя dяyяr-lяndirilib - o, mяmurluq hяyatы boyunca bir чoxrцtbя, orden vя medala layiq gюrцlцb. 1880-1904-cц illяr arasыnda bцtцn dяrяcя-lяrdяn (4dяrяcяdяn) Mяcidi vя Osmani, nяhayяt,Murassa Osmani ordeni alыb. Bir чox яcnяbidюvlяtlяr dя (Almaniya, Иtaliya, Rusiya, Ser-biya, Иsveч, Qaradaь, Belчika, Fransa, Bol-qarыstan, Siyam, Rumыniya, Иran, Hяbяшis-tan...) onu юz ordenlяriylя tяltif edib. Яminbяyя verilяn medallarыnsa siyahыsы чox uzun-dur.

* * *Mяhяmmяdяmin bяyin ailя hяyatы

onu sevindirmяyib, hяmiшя dяrd-qяm iчindя,цzцcц keчib. Юncя babasыnыn istяyinя qarшычыxaraq, юzцndяn 11 yaш bюyцk boшnak qыzыMяryяm Mцnirя xanыm'la evlяnib. Ondanюvladы olmayыb, bu цzdяn qadыn ruhi sarsыntыyauьrayыb. 1888-dя ikinci dяfя Rodoslu bir kato-lik qыzla (mцsяlman adы: Lяman xanыm)evlяnib, oьlu hяkim Яhmяd Sяid Darьa (1899-1963) bu xanыmdan doьulub. 1900-dя onunюlцmц Яmin bяyi sarsыdыb. 1904-dя Zehniyyяxanыm'la evlяnib, qыzы Fatma XeyriyyяKяrimzadя (1905-13 yanvar 1985) bu xanыm-dan doьulub. Ancaq bir neчя il sonra Zehniyyяxanыm da vяfat etmяsiylя bu цчцncц ailя dя,nя yazыqlar ki, daьыlыb.

Ailяsindяki sarsыntыlarы Mяhяm-mяdяmin bяy Kadыkюydя Osmaniyyя mяhяl-lяsindяki Niшantaшы caddяsindя 14 saylы kюш-kцndя Шяkidяn gяtirtdiyi kiчik qardaшы Hяsяn(Behcяt paшa), bacыlarы Sяlimя, Xeyriyyя,Salihя vя Fatma xanыmlarla, юvladlarы ЯhmяdSяid vя Fatma Xeyriyyя, nяvяlarы Mцhibbя vяZяrifя ilя mяшьul olaraq unutmaq istяyib.Kюшkцndя hяr gцn bюyцk ailя toplantыlarы tяшk-il etmяk ona цzцntцlяrini unutmaьa gerчяkdяnyardыmчы olub. O, burada юzцnцn yazdыьы яsяr-lяri, юzяlliklя "Sяyahяtnamя"sini oxuyurmuш."Yazыb bitirя bilmяdiyi "Mascotte" adlы operasы-na чox цzцlцrdц".

Mяhяmmяdяmin bяy 16 sentyabr1925-dя Иstanbulda, adы keчяn kюшkцndяdцnyasыnы dяyiшib vя Qaraca Яhmяd

mяzarlыьыnda basdыrыlыb.

***Mяhяmmяdяmin bяy юzцndя sяy-

yah, hяkim, rяssam, memar, musiqiчi, mцяl-lim, dilmanc (tяrcцmячi), diplomat, sosioloq,etnoqraf, шair... kimi bir чox peшяlяri birlяшdirяngerчяk bir bilgin vя yazычыydы. Onun qяlяmininmяhsulu olan aшaьыdakы kitablar gцnцmцzяdяkgяlib чatыb.

Elmi яsяrlяri:

1. "Asiyayi-Vustaya" ("ИstanbuldanAsiyayi-Vustaya Sяyahяt") яsяri. "Sяyahяt-namя"dя Яmin bяy yazыr: "Bяndяniz Rusiya,Almaniya, Иtaliya, Fransa, Иngiltяrяni bir чoxgяzdim". Baшqa bir yerdя isя deyir: "...Asiyayi-Vustaya bir deyil, iki sяyahяt verdim". ЮzяlliklяTцrkmяnlяrя vurьun mцяllif onlarыn yaшamы,mяnяviyyatы, яxlaqы vя b. haqqыnda olduqcaqiymяtli vя zяngin bilgilяr verir. Bu bilgiчaьыmыzыn oxucusu цчцn daha dяyяrlidir.Mяsяlяn, ermяnilяrin Tцrkmяnlяrin яxlaqыnamяnfi tяsiri haqqыnda yazыr: "Яsl Tцrkmяnlяrdяyalan sюylяmяk vя adam aldatmaq mяlumbelя olmadыьы halda bu sяvahil xalqыermяnilяrdяn bittяhsil (юyrяnяrяk) qayяtfiribgяr (yalanчы) vя xцd'яpяrvяr (fыrыldaqчы)olmuшlar". "Tяkя Tцrkmяnlяri" bюlцmцndя obildirir: "Sяlcuqlarыn яsli iшbu Tяkя Tцrkmяnlяriolub" "Asiyada vя bяlkя bцtцn dцnyada hцr-riyyяtя яn ziyadя raьib яhali bunlardыr. Иndiyяqяdяr hяmяn heч bir hюkumяtin tяhti-idarяs-inя girmяyib, Иran, Buxara vя rusiyalыlara qarшыюz istiqlallarыnы pяk gюzяl muhafizя etmiшlяr".Xivя xanы Mяhяmmяdrяhim xanla gюrцшцnцtяsvir edяn bюlцmdя Яmin bяy yazыr ki, xan"...Rusiya mцharibяsinя dair mяndяn bir xeylimяlumat aldыqdan sonra xanяdani-cяlilцш-шani-Osmaniyanыn da Asiya vя hяtta buXarяzm qitяsindяn olmalarы[nыn] bu mяhяllяrцчцn dя bir bюyцk mяdari-iftixar (iftixar qay-naьы) olduьunu vя ara yerя Иranыn hayulяti(yolu kяsmяsi, яngяl olmasы) ilя dюvlяti-Osmaniyyяdяn cцda dцшmяlяri[ni] юzlяri цчцnmцcibi-tяяssцf bulunduьunu vя Kaшьarяmirinin himayeyi-Osmaniyyяyя dцxulundanчox ziyadя mяmnun olub яgяr Kaшьarhюkumяti tяяssцs vя tяяyyцd edяrsя (qurularvя gцclяnяrsя) bцtцn Asiya xanlыqlarыnыn da oittifaqa girяrяk шюvkяti-islamiyyяnin artacaьыnыbяyan eylяdi". Mяncя, яsяri elmi baxыmdanaraшdыranlar bu cцr bir чox nюqtяlяrя юzяlliklяdiqqяt yetirmяlidirlяr.

"Sяyahяtnamя" indiyяdяk hicri1295-dя (m. 1878) vя 1986-da (2-ci basqыsы2000-dя), 1998-dя, 2007-dя 4 fяrqli biчimdя 5dяfя nяшr edilib. Ancaq bizcя, яsяrin яn kamilvя elmi baxыmdan яn dяyяrli nяшri nяvяsi Prof.Dr. Mцhibbя Darьa'nыn, Prof. Dr. MцяmmяrЮzяrgin'in чeviriyazыsы цzrя hazыrlayaraq 2007-dя gerчяklяшdirdiyi son basqыsыdыr.

Osmanlы dюvlяtindяn Orta Asiyaya ilksяyahяti gerчяklяшdirmiш sяyyahыn bu

bahabiчilmяz "Sяyahяtnamя"siylя baьlы Prof.Dr. Яli Birinci nя gюzяl sюylяyib: "...[Яminbяyin] yalnыz "Sяyahяtnamя"si belя adыnыyaшatmaq цчцn kafidir". Яli Birinci sяyyahыnXivя'dяn sonra Daшkяnd, Xocяnd, Kaшьarцzяrindяn Яfqanыstan vя Hindistan'a keчdiyini,oradan Иstanbul'a dюndцьцnц bildirir vя ardыn-ca hяmяn qeyd edir: "Ancaq bu qismin he-kayяsini, nя yazыq ki yazmayыb". Ancaq nяvяsi,Prof. Dr. Mцhibbя Darьa, Xivяdяn sonrakыsяyahяtin dя yazыya alыndыьыnы tяsdiqlя-mяkdяdir: "Ailя bюyцklяrimiz vя babam Dr.Яhmяd Sяid Darьadan, gяzisinin yayыmlan-mamыш ikinci bюlцmцnц yazdыьы mяtnin Quru-чeшmяdяki yalыsыnda (sahil villasыnda) kцlolduьunu цzцlяrяk illяr яvvяl юyrяnmiшdim".

2. "Иpяk bюcяyi bяslяmяk цsulu" Os-manlы dюnяmindя ipяkqurdu saxlamaьa dair ilkelmi яsяrlяrdяndir. Bu kitabыn yazыlmasыnыtяsadцf saymaq yanlыш olar. Unutmayaq ki,yazar dцnyaya gюzlяrini aчar-aчmaz Шяkidяipяkqurdu gюrцb, barama ilя mяшьul olub.Prof. Dr. Zяkяriyyя Яlizadя'nin araшdыrmalarы"Шяki яrazisinin tut ipяkqurdunun yarandыьыmяkanlardan biri olmasыna" шцbhя yeri qoy-mur. O dюnяmdя Шяki dцnyada mяшhur ipяk-чilik mяrkяziydi. Mяhяmmяdяmin bяy 9 yaшыn-da olduьunda - 1863-dя Шяkidя dцnyanыn яnbюyцk ipяk fabriki qurulmuшdu. Burada 452чarx vardы vя 1.861 iшчi чalышыrdы. Bu цzdяn dяЯmin bяyin ipяkqurdu haqqыnda яsяr yazmasычox tяbiidir. 78 sяhifяlik bu kitab hicri1296/miladi 1879-da Dяrsяadяt'dя(Иstanbulda) Kыrkambar mяtbяяsindя basыlыb.Яli Birinci, Яmin bяyin bu kitabы ЯhmяdMidhяt яfяndi'nin hяvяslяndirmяsiylя yazmышola bilяcяyini tяxmin edir.

3. "Sыьыr bяslяmяk цsulu" kitabыnыnadыnы buradan oxuyuruq: "Mabeyinci MehmetEmin Beyin Sicil Kaydы. T.C. Baшbakanlыk ArшivGenel Mцdцrlцьц. O. No: 3199". Tцrkiyя qay-naqlarыnda bu яsяr haqqыnda heч bir bilgi yox-dur, ancaq biz AMEA M.Fцzuli adыnaЯlyazmalar Иnstitutunda onun bir nцsxяsinitaparaq цzя чыxarmышыq. Цzяrindя "Sыьыr bяs-lяmяk цsulu. Mцrяttibi qцrяnayi-hяzrяti-шяhri-yaridяn M. Яmin" yazыlmыш kitab DяrsяadяtdяMяt-bяeyi-Osmaniyyяdя basыlыb. Cildinцzяrindя vя 72-ci sяhifяsindя basыlma tarixi1305/1887-88, titul sяhifяsindя isя 1306/1888-89 gюstяrilib. 8 bюlцmdяn ibarяt, bir чox шяkil-lяrlя bяzяdilmiш (шяkillяri Яmin bяyin юzцnцnчяkdiyini dцшцnцrцk) 72 sяhifяlik bu kitabdainяk bяslяmяklя baьlы hяrtяrяfli bilgi vardыr.

4. "Mцяllimi-lisanы-farsi". Hicri 1308-dя (m. 1890/91) Dяrsяadяtdя Mahmud bяymяtbяяsindя basыlmыш 234 sяhifяlik яsяrfarscanы Tцrklяrя юyrяtmяk цчцn yazыlыb. Bu ki-tab Mяhяmmяdяmin bяyin farscanы yцksяksяviyyяdя bilmяsinin gюstяricisidir.

5. "Mцsяvvяr tяrifi-heyvanat". Dяr-

sяadяtdя ilk dяfя 1306/1889-da Mяtbяeyi-Amirяdя, ikinci dяfя 1310/1893-dя Mяtbяeyi-Osmaniyyяdя basыlmыш kitabdыr. Яsasяn чo-cuqlar цчцn hazыrlanmыш bu яsяrdя heyvanlaralяmindяn danышыlыr, heyvan nюvlяri tanыdыlыr.Mяtni 71 sяhifя olan яsяrя artыrыlan 23 qoшasяhifяdя чox sayda mцxtяlif (quruda gяzяn,havada uчan vя suda цzяn) heyvanlarыn rяngliшяkillяri verilib.

6. "Mцsяvvяr tяrifi-цmяm". Dяr-sяadяtdя 1308/1891-dя Mяtbяeyi-Osmaniy-yяdя basыlmыш 68 sяhifяlik bu kitabda dцnyamillяtlяrinin tarixi, dцnya tarixi genяlliklя araш-dыrыlmaqda, millяtlяrin adlarы verilmяkdяdir.Яlavя 2 sяhifяdя rяngli 12 шяkil var.

(Арды 20-ъи сящифядя)

ШШЯЯKKИИLLИИLLЯЯRR OOSSMMAANNLLЫЫ SSAARRAAYYЫЫNNDDAA VVЯЯ TTЦЦRRKKИИYYЯЯ OORRDDUUSSUUNNDDAA

Mяhяmmяdяmin bяyин "Mцsяvvяrtяrifi-umяm" kitabыnыn cildi

Mяhяmmяdяmin bяyин fransыzcaшeirlяr kitabыnыn cildi

Mяhяmmяdяmin bяyин "Sыьыr bяslяmяk цsulu" kitabыnыn cildi

General-mayor Hяsяn Behcяt paшa. (Sina Bяrkюz kolleksiyasы)

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 19

сящ.20 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

(Яввяли 19-ъу сящифядя)

Fransыzcadan tяrcцmяlяri:

1. "Mяrkяzi-Яrzя sяyahяt". JцlVern'in (1828-1905) bu romanыnы "qцrяnayi-hяzrяti-шяhriyaridяn" Mяhяmmяdяmin bяyfransыzcadan tяrcцmя edяrяk 1302/1884-85-dя Dяrsяadяtdя Mяtbяeyi-Оsmaniyyяdя bas-dыrыb (416 s.). Bu, romanыn Tцrkiyяdя ilk tяr-cцmяsidir.

2. "Beш hяftя balon ilя sяyahяt". JцlVernin 1863-dя yazdыьы ilk romanыnы fransыz-cadan чevirяn Mяhяmmяdяmin bяy onu bu adaltыnda 1305/1887-88-dя Dяrsяadяtdя Mяt-bяeyi-Оsmaniyyяdя nяшr etdirib (351 s.).

Bu tяrcцmяlяrin ikisi dя Tцrkiyячocuq яdяbiyyatыnыn ilk юrnяklяrindяn sayыlыr.

Bяdii яsяrlяri:

1. "Melange de Poesies - Turques etPersanes, Composees et Traduites enFranчais" (шeirlяr toplusu). 85 sяhifяlik bufransыzca kitab 1912-dя Dяrsяadяtdя basыlыb.Qыzы Xeyriyyя Kяrimzadя yazыr ki, Mяhяm-mяdяmin bяy bu "kitabыnы юz hesabыna basdыr-mыш, ancaq чox bяyяnmяdiyi цчцn satышa чыxar-mayыb. Halbuki шeirlяr fяlsяfi, sяmimi, hцzn-lцdцr; ruhяn yalqыzlыьы hiss edilir; mяncя, ЮmяrXяyyam tяrzindяki kimi".

2. "Ana nяsihяti". Bu kiчik kitabыnadыnы yalnыz qыzы Xeyriyyя Kяrimzadяnin yazы-sыnda gюrцrцk.

Bitirmяdiyi яsяrlяri:

1. Fransыzca-tцrkcя lцьяt.2. "Mascotte" adlы opera mяtni.Qыzы Xeyriyyя xanыm yazыr: "Шeirlяri

xaric, yarыmчыq qalmыш bu iki yazыsы mяndя yox-dur, itib". Atasыnы nяzяrdя tutaraq, baшqa biryerdя bildirir: "Yazmaьы bitirmяdiyi Mascotteadlы operasыna чox цzцlцrdц".

2. SЦVARИ LИVASЫ (GENERAL-MAYOR) HЯSЯN HACЫ ЯBDЦR-

RЯHЫM ЯFЯNDЫ OЬLUDARЬAZADЯ (HЯSЯN BEHCЯT

PAШA) (1863-яdяk, Шяki - 1925-dяnsonra, Иstanbul)

Osmanlы dюnяmi Tцrkiyя tarixindяюnяmli xidmяtlяrdя bulunmuш bu dяyяrliшяxsiyyяt haqqыnda, heyf ki, Tцrkiyяdя dя,Azяrbaycanda da indiyяdяk ayrыca heч bir yazыqяlяmя alыnmayыb, onun hяyatы bugцnяdяkqaranlыqlar iчindя qalыb. Yalnыz qardaшыnыn qыzыXeyriyyя Kяrimzadя babasы MяhяmmяdяminDarьazadяnin hяyatыnы anladarkяn яmisindяndя yeri gяldikcя sюz edib, nяvяsi Prof. Dr. SinaBяrkюz isя Иnternetdя onun haqqыnda ingiliscяqыsa bilgi verib. Ondan sюz aчыlan heч birbaшqa qaynaq bizя bяlli deyil. Dяyяrli Sina bяyatasы vя яmisi ilя birlikdя, babasы (anasы AyiшяЦlviyyя xanыmыn atasы) Hяsяn paшa vя onunbюyцk qardaшы Mяhяmmяdяmin bяyin olduqcaqiymяtli fotolarыnы vя bir чox bilgilяri bizя gюn-dяrib. Иnшallah, yaxыn dюnяmdя Tцrkiyя arxiv-lяrindя onun sicillяriylя шяxsяn tanыш olmaqumudundayam.

Hяsяn Hacы Яbdцrrяhim яfяndi oьluDarьazadя'nin (Hяsяn Behcяt paшanыn) do-ьum tarixi hяlяlik bяlli deyil. Xeyriyyя Kяrim-zadяnin, яmisi haqqыnda yazdыqlarыndan юyrя-nirik ki, Mяhяmmяdяmin bяy Osmanlы sarayыn-da vяzifя aldыqdan az sonra Шяkidяki atasыnыxяbяrdar edir, "чox sevdiyi kiчik qardaшы Hя-sяn'ы yanыnda istяyir", Hяsяn atasыyla Иstanbulagяlir. Яmin bяyin 1854-dя doьulduьunu vя 9

yaшыndaykяn Шяkidяn Fransaya aparыldыьыnыgюz юnцndя tutsaq, qardaшыnыn яn gec 1863-cцildя doьulduьu, Иstanbula isя 1880-ci illяrinbaшlanьыcыnda gяldiyi mяntiqlя aydыnlaшыr.

Gяnc Hяsяn "яsgяrliyi чox sevdiyiцчцn Иstanbulda Hяrbiyyя Mяktяbi'nя girir vяsцvari sinfыni bitirib Osmanlы ordusuna zabit

olaraq qatыlыr". Yenя Xeyriyyя xanыmыn bildirdiy-inя gюrя, Hяsяn paшa "bir neчя il Sultana ya-vяrlik dя edib".

Xatыrladыm ki, qцrяna olduqdan sonraЯmin bяy sultanыn istяyiylя Niшantaшы'ndanQuruчeшmя'yя kючцb, bundan bir mцddяtsonra qardaшы Hяsяn dя "yцzbaшыlыьa yцksяlib,sцvari yцzbaшыsы olub, Balkan hяrblяri sonundaЫstanbula kючkцn olaraq gяlmiш BolqarыstanTцrklяrindяn Zeynяb Sяlvяt xanыm'la evlяnibvя ailяsiylя Quruчeшmя'dя bir kюшk tikdirib vяoraya yerlяшib". Yaxыn-yaxыna olmalarы юzяlliklяailяdяn yarыmamыш Яmin bяyi ovundurmuшdu.Яmin bяy 1909-da saraydan ayrыldыqdan sonrauшaqlarыyla birlikdя Acыbadam'da bir kюшkячяkilib. Xeyriyyя xanыm bidirir ki, "яmim Hяsяnpaшa da tяqaцdчц olaraq aшaьы Acыbadamdatikdirdiyi bir baшqa kюшkя чocuqlarыyla yerlяшib.Hяr iki qardaш da Quruчeшmяdяki evlяrinikirяyя verib".

Hяsяn paшanыn юlцm tarixi dя bяllideyil. Onun, 1925-dя dцnyasыnы dяyiшmiш bю-yцk qardaшы Яmin bяydяn sonra Haqqыn rяh-mяtinя qovuшduьunu dцшцnя bilяrik.

Hяsяn paшanыn Zeynяb Sяlvяt xa-nыm'dan 3 qыzы (Шяrifя, Sяbihя vя Ayiшя Цlviy-yя) vя bir oьlu (Kamal) olub. Яn kiчik qыzыAyiшя Цlviyyя xanыm korgeneral (general-polkovnik) Mяhяmmяdnuru (Mehmet Nuri)Bяrkюz'цn yoldaшы, Prof. Dr. Sina Bяrkюz'цnanasыdыr. O, 24 yanvar 1993-dя dцnyasыnы dяy-iшяrяk Zincirliquyu mяzarlыьыnda dяfn edilib.

Tяk oьlu Kamal Darьa 40 il, onunyoldaшы isя 2 il юncя vяfat ediblяr. Юvladlarыolmayыb.

***Hяsяn Behcяt paшanыn яsgяri xid-

mяtlяri haqqыnda bilgimiz qыtdыr. Sina Bяrkюzyazыr: "Hяrbi hяyatы boyunca Osmanlы impera-

torluьunun чeшidli yюrяlяrindя vя bu aradaBaьdadda sцvari komandanы olaraq gюrяvyapыb".

Чeшidli qaynaqlarda eyni adы ("Hя-sяn Behcяt") daшыyan, tanыnmыш rяssam olanbir xяritячi zabitdяn dя sюz edilmяkdяdir.Hяsяn Behcяt paшanыn onunla eyni adamolub-olmadыьы ancaq ikisinin dя яsgяri sicil-lяrinin incяlяnmяsindяn sonra kяsinlik qazanabilяr.

3. KORGENERAL (GENERAL-POLKOVNИK) MЯHЯMMЯDNURUHACЫ ИLYAS OЬLU SARЫKЯRИMLИ(MEHMET NURИ BЯRKЮZ/NURИ

BЯRKЮZ) (1889, Шяki - 16 yanvar1975, Иstanbul)

1912-ci ildяn 1950-ci ilяdяk Osmanlыimperatorluьu vя Tцrkiyя Cцmhuriyyяti ordu-larыnda xidmяt etmiш korgeneral (general-polkovnik) Mehmet Nuri Bяrkюz/Nuri Bяrkюzpaшa kiчik qardaшы orgeneral (ordu generalы)Mahmud Bяrkюz paшa kimi Azяrbaycan (Шяki)topraьыnыn yetiшdirmяsi olaraq шяrяfli adыnыTцrk savaш tarixinя yazыb.

Mehmet Nuri paшanы (Mahmud Bяr-kюz vя Hяsяn Behcяt paшalarы da) Azяrbay-cana ilk dяfя tanыdan onun oьlu Prof. Dr. SinaBяrkюz olub. O, Adil Baьыrov'un ABШ-da qur-duьu "Virtual Azerbaijan" saytыna ilk bilginigюndяrib. Eyni yazыnыn qыsasы Wikipedia'da yeralыr.

Bu bilgilяrdяn yararlanmыш gюrkяmliAzяrbaycan araшdыrыcыsы Prof. Dr. Vilayяt Qulu-yev bяzi baшqa bilgilяr dя яldя edяrяk bu kiшi-lяr haqqыnda dяyяrli bir mяqalя yazыb. Tяяssцfki, indiyяdяk bu цч paшanыn юmцr yolu arxivbяlgяlяrinя sюykяnilmяklя юyrяnilmяyib.Mehmet Nuri Bяrkюz haqqыndakы bu yazыnы bizonun, hяyatda ikяn Hяrb Akademiyasыnda

yazdыьы qыsa tяrcцmeyi-halы цzяrindя qur-muшuq. Bu tяrcцmeyi-halы oьlu Prof. Dr. SinaBяrkюz ailя arxivindяn gюtцrяrяk lцtfkarlыqlabizя tяqdim edib. Яlbяttя, yazыmыzda bircя bubяlgя ilя kifayяtlяnmяyяrяk baшqa qaynaqlar-dan юyrяndiyimiz bilgilяri dя buraya artыrmышыq.Mehmet Nuri vя Mahmud Bяrkюz qardaшlarыAzяrbaycan'ыn Шяki шяhяrindя yaшamыш "Sarы-kяrimli", ya da "Sarыkяrimoьullarы" soyundandыr

(bu gцn Шяkidя onlardan kimsя qalmayыb).Mehmet Nuri paшanыn qayыnatasы olan HяsяnBehcяt paшa isя Шяkinin "Darьazadя" soyun-dan gяlir. Hяr iki soy Шяkinin "Yuxarыbaш"mяhяllяsindяndir vя aralarыnda uzaq qohum-luq vardыr .

Mehmet Nuri bяyin anasы Fяxrяnnisaxanыm, atasы Hacы Иlyas, onun atasы Sarы Kяrim,onun da atasы Rяsul, anasi isя Sяkinя'dir. HacыИlyas Шяkidя ipяk ticarяti ilя mяшьul olur,zяrgяrlik dя edirmiш.

1889-da Шяkidя doьulmuш MehmetNuri ilk tяhsilini buradakы rus-Tцrk mяktяbindяalыb. Ruslar Qafqaz Tцrklяrini Tцrkiyяdяki soy-daшlarыndan ayыrmaq цчцn onlara "Tatar"dediklяrinя gюrя hяmin mяktяbi dя "rus-tatarmяktяbi" adlandыrыrdыlar. Mehmet Nuri, bu mяk-tяbя getdiyi ilk gцn evя dюndцyцndя anasыFяxrяnnisa xanыmdan "biz tatarыqmы?" deyяsoruшub, anasы da "xeyr, biz Tцrkцk" deyя onasoykюkцnц anladыb. Ailя genяlliklя tяяssцbkeш

Tцrk vя mцsяlman idi. 1905-ci ildя Hacы Иlyas ailяsini dя

юzцylя gюtцrяrяk Osmanlы dюvlяtinя, ipяk tica-rяtindя bulunduьu Bursa шяhяri'nя kючцb. Bukючцn sяbяblяrinin baшыnda Hacы Иlyasыn, ikioьlunun чar ordusunda яsgяrя alыnmasыnы istя-mяmяsinin durduьu anlaшыlыr. Ancaq o, Bur-saya gяldikdяn az sonra oьullarыnыn ikisini dяbu шяhяrdяki hяrbi mяktяbя vermiш, юvlad-larыnыn Tцrk zabiti olacaьыndan qцrur duymuш-du. Nя yazыq ki, Hacы Иlyas o fяrяhli gцnц gюrяbilmяdi - Bursaya gяldikdяn az sonra 45 yaш-larыnda цrяk xяstяliyindяn vяfat etdi.

Xatыrladыm ki, Mehmet Nurinin Шяki-dя dюrd dayыsы qalmышdы: Samяt, Mяcid, Hida-yяt vя Mustafa (Hяmid aьa oьullarы). Ailя Bur-saya kючdцkdяn sonra Samяt dayыsы onlarы ba-xыmsыz buraxmayыb, ziyarяtlяrinя gяlяrяk (Bur-sa hяrbi mяktяbinin tяlяbяlяri olan bacыsы oьul-larы ilя шяkil dя чяkdirib) qayьыlarыnы чяkib vяsonra Шяkiyя dюnцb.

Mehmet Nuri bяy orta mяktяbi BursaЯsgяri Rцшdiyyяsindя vя liseyi dя ИшыqlarЯsgяri Liseyindя oxuduqdan sonra 1909-daHяrb Mяktяbinя girяrяk 1912-dя buranы bitirib.1912-nin martыnda o, teьmяn (leytenant)olaraq юncя Van'da 11-ci kolordu (korpus) 33-cц tцmяn (diviziya) 97-ci alay birinci tabur ikin-ci bюlцkdя taqыm komandiri olub, 1913-цnaprelindя yenя Van'da 52-ci alay birincibюlцkdя gюrяvlяndirilяrяk gerilla (partizan)savaшы aparmaq vя rus ordusunu юyrяnmяkцчцn qыsa bir mцddяt Gцney Azяrbaycan'agюndяrilib.

1913-цn iyulunda yurda dюndцkdяnsonra 1914-dя цsteьmяn (baш leytenant) rцt-bяsi alыb vя 1916-yadяk 33-cц tцmяn (diviziya)komandanы albay (polkovnik) Qalatalы Шюv-kяt'in яmir subayы (yavяri) olaraq Sarыqamышsavaшlarыna qatыlыb. 14 iyul 1916-dan 12 fevral1917-yяdяk Яrzurumda Иkinci Qafqaz Kolor-dusunun (korpusunun) bцtцn cяbhя savaшla-rыnda iшtirak edib, xцsusяn marшal Fevzi Чak-maь'ыn qяrargahыnda rusca tяrcцmanы vяzifя-sindя чalышыb.

1917-nin martыnda Иstanbulda Яnvяrpaшa'nыn Цmumi Qяrargahыnda Иstixbarat(Kяшfiyyat) Шюbяsinя tяyin edilib vя buradaqыsa bir mцddяt iшlяdikdяn sonra "gizli kiшiliklяr(шяxsiyyяtlяr) altыnda" юncя bir il Stokholm vяKopenhagen'я, daha sonra da Peterburq vяMoskva'ya istixbarat iшчisi olaraq gюndяrilib.

(Арды эялян сайымызда)

ШШЯЯKKИИLLИИLLЯЯRR OOSSMMAANNLLЫЫ SSAARRAAYYЫЫNNDDAA VVЯЯ TTЦЦRRKKИИYYЯЯ OORRDDUUSSUUNNDDAA

General-mayor Hяsяn Behcяt paшa Иstanbuldakы kюшkцnцn baьчasыnda. Яlindяn tutduьu bюyцk qardaшы Mяhяmmяdяmin bяyin oьlu Sяid Darьa'dыr.

Arxada: bacыsы Sяlimя xanыm'ыn Иstanbulda oxumaq цчцn Шяkidяn gяlmiш iki oьlu -solda Яli, saьda Hцseyn (Ocak).

(Sina Bяrkюz kolleksiyasы).

Mяhяmmяdяmin bяy ailяsinin xanыmlarы. Orta sыrada bacыlarыnыn arasыnda Hяsяn paшa'nыn yoldaшы Zeynяb Sяlvяt xanыm.

Цst sыrada gяnc xanыmlar: qыzы Xeyriyyя, qardaшы uшaqlarы. Alt sыrada solda qыzыndanolma nяvяsi Zяrifя (Kяrimzadя), ortada gяlini Sяbihя (Darьa), yanыnda Hяsяn

paшanыn yeganя oьlu Kamal (Darьa) kюшkцn baьчasыnda. (Mцhibbя Darьa kolleksiyasы).

Ишыqlar Hяrbi Liseyinin tяlяbяsi Mяhяmmяdnuru vя qardaшы, Bursa Hяrbi Rцшdiyyяsitяlяbяsi Mahmud'un Шяkidяn Bursaya qonaq gяlmiш Samяt dayыlarы ilя чяkdirdiklяri

xatirя fotosu. Bursa, 1905. (Sina Bяrkюz kolleksiyasы).

Kiчik bir яhvalat: Mehmet Nuri bяyin babasы -Fяxrяnnisa xanыmыn atasы Hяmid aьa 120 yaшы-na qяdяr yaшayыb. Bunu eшidяn чar (gцman ki,Nikolay) ona bir medal gюndяrib. Bundan sonrarus gяzetчilяr 120 yaшlы qocanыn fotoшяklini чяk-mяk цчцn Шяkiyя gяliblяr. Ancaq medal xaчшяklindя olduьu цчцn Hяmid aьa onu boynun-dan asmaьы rяdd edib vя foto medalsыz чяkilib.

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 20

ДДЙЙПП ээуушшяяссии

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.21

Республикамызды, еляъядя Шякидя бу ил сенатйабрын 10-дан октйабрын 10-дяк кечирилян"Диггят ушаглар!" девизи алтындайол щярякятинин тящлцкясизликайлыьы артыг баша чатмышдыр.

Хатырладаг ки, "Диггятушаглар!" айлыьы йени дярс илининбашланмасы иля ялагядар кечирилянбир тядбир иди вя ясас мягсядазйашлы ушаглары вя йенийетмяляриавтомобил гязаларындан горумагонларын щяйат вя саьламлыьынахидмят етмякдир. Тящлцкясизликайлыьы яряфясиндя баьча йашлыушаглар вя мяктяблилярин иштиракыиля щеч бир йол-няглиййат щадисясибаш вермямишдир. "Диггят ушаг-лар!" йол щярякятинин тящлцкясизликайлыьынын йекуну олараг Шякишящяр там орта мяктябляринин, оъцмлядян интернат вя физика-рийазиййат мяктябляр дахил олмаг-ла, 8-ъи синифляр арасында овтйабрын10-да йол-щярякят гайдалары цзрямцсабигя кечирилмишдир.

Мцсабигя Шяки ШРПШДЙП вя Шяки Район Тящсил Шю-бясинин бирэя тяшяббцсц илякечирилмишдир. Мцсабигядя Шякишящяр 17 сайлы отра мяктябин 8-ъисиниф шаэирди Галиб Мустафайев, 5сайлы орта мяктябин 8-ъи синифшаэирди Сяхавят Сцлейманов вя6 сайлы орта мяктябин 8-ъи синифшаэирди Тариел Ейвазов мцвафиголараг Ы, ЫЫ вя ЫЫЫ йерляри тутмушлар.Галибляр мцхтялиф щядиййялярлямцкафатландырылмышлар.

"Диггят ушаглар!" йолщярякятинин тящлцкясизлик айлыьыяряфясиндя там орта мяктяблярдявя ящали арасында йол щярякятгайдалары вя она ъидди ямялолунмасы истигамятиндя маариф-ляндирилмя ишляри апарылмышдыр. Йол-щярякят гайдаларыны позансцрцъц вя пийадалары ашкар етмяк

мягсядиля кцчя вя йоллардарейдляр кечирилмишдир.

Бу илин ютян дюврц яр-зиндя Шяки яразисиндя 21 йол-няглиййат щадисяси баш вермишдирки, нятиъядя 6 няфяр дцнйасыныдяйишмиш, 23 няфяр бядян хяса-ряти алмышдыр.

Бу щятисялярдян 3-ц ав-томобил тяряфиндян бир 13 вя ики 17йашлы мяктяблинин вурулмасыолмушдур ки, онлар бядян хяса-ряти алмышлар.

Ушаг вя йенийетмялярлябаьлы щадисялярин тящлили эюстярирки, ондардан бири сцрцъцнцнманевр гайдасыны позмасыцзцндян, диэярляри ися ушагларынгяфлятян йолун щярякят щиссясинявя автомобилин сол гапысындан,йяни щярякят щиссясиня ачылангапыдан дцшцб кцчяни авто-мобилин йахынлашмасына мящялгоймадан кечмя кими сябябляролмушдур. Баш вермиш диэяр йол-няглиййат щядисяляри ясасян сц-рцъцляр тяряфиндян сцрят, маневр,ютмя, гаршы щярякят золаьыначыхма, пийада кечидини кечмягайдаларынын позулмасы цзцндянбаш вермишдир. Одур ки, бугайдалардан бир нечясини хатыр-ладырыг: Йол-щярякят Гайдалырынын50-ъи маддясиндя эюстярилир:Йашайыш мянтягясиндя щярякятсцряти 60 км/саатдан чох ол-мамалыдыр. Буна бахмайараг,мяктяблярин гаршысында, ящалиахыны чох олан йерлярдя дащаашаьы сцрят сечилмялидир.

Автомаэистралларда -110 км/саат дан чох олмайан,диэяр йолларда ися 90 км/саатданчох олмайан сцрятля щярякятолунмалыдыр. Шящярлярарасы вя хц-сусиля кичик автобуслар йашайышмянтягяляриндян кянарда саат-да 90 км-дян чох олмайан сц-

рятля идаря олунмалыдыр.Банында адамлар дашы-

йан йцк автомобилляри саатда 50км-дян чох олмайан сцрятля ида-ря олунмалыдыр.

Йол-щярякят Гайдала-рынын 51-ъи маддясиндя ютмябарядя эюстярилир: ютмяйя баш-ламаздан яввял сцрцъц яминолмалыдыр ки, эирмяк истядийи щя-рякят золаьы ютмя цчцн кифайятедяъяк мясафядя бошдур вя буманевр иля о, гаршыдан эялянняглиййат васитяляри цчцн тящлцкяйаратмайаъаг.

Ютмя гадаьандыр:- низамланан йол айрыъ-

ларында - якс истигамятли щярякятзолаьына кечмякля вя низам-ланмайан йол айрыъларында - башйол олмайан йолла щярякят ет-дикдя;

- пийада кечидляриндяпийадалар олдугда;

- дямир йол кечидляриндявя онлара 100 метрдян аз гал-дыгда;

- ютян вя йанындан ке-чян няглиййат васитясини;

- йохушун ахырында вямящдуд эюрцнмя сащяляриндя;

- тунеллярдя.Пийада кечидиня йахын-

лашан автомобилин сцрцъцсц пийа-далара йол вермялидир.

Йазынын сонунда бирдаща бцтцн сцрцъцляри вя пийа-далары Йол-щярякят Гайдаларынаъидди риайят етмяйя чаьырырыг.

Бяйляр РЦСТЯМОВ, Шяки ДЙПБ-нин ямякдашы,

полис капитаны

ЙОЛ-НЯГЛИЙЙАТЩАДИСЯЛЯРИНИН ЯСАС

СЯБЯБЛЯРИ

Щюрмятли “Шяки бялядиййяси”!Сизя бир шякили гызы щаггында да-

нышмаг истяйирям.Мятлябя кечмяздян яввял

гейд едим ки, ишлядийим Бакы ДювлятУниверситетини индийядяк Вятяни-мизин бцтцн бюлэяляриндян оланминлярля эянъ битириб али тящсил ал-мышдыр. Цmummilli Liderimiz Hey-dяr Яliyev дя 1957-ci iлдя бизим алитящсил оъаьынын мязцнц олмушдур.Бу эцн БДУ-да 22 akademik, 300professor, 50 яmяkdar elm xadi-mi, 14 millяt vяkili эянъ няслинтялим-тярбийяси иля мяшьул олур,эянъляримизин али тящсилли мцтяхяс-сис кими мцстягил щяйата атылмаларыуьрунда ялляриндян эяляни едирляр.Щяр ил университетимизи битирян эянъ-лярин дипломалма мярасими яслбайрам шянлийиня чеврилир. Бу ил ийу-

нун 29-да да али мяктябимиз бай-рам либасына бцрцнмцшдц.

Мяzunларымызы tяbrik et-mяk цчцn universitetin rektoru,millяt vяkili, akademik Abel Mя-hяrrяmov, Torpaq XяritячяkmяKomitяsinin sяdri, millяt vяkili,akademik Qяrib Mяmmяdov,Tяhsil Nazirliyinin яmяkdaшlarы vяdigяr vяzifяli шяxslяr tяdbirяqatыlmышдыlar. Мярасими giriш sюzцilя aчan rektorумуз AbelMяhяrrяmov mяzunlarы tяbrikedяrяk universitetin nailiyyяtlяri-nin kюkцndя Цmummilli LiderimizHeydяr Яliyev siyasяtinin vя busiyasяti uьurla davam etdirяncяnab prezidentimiz Иlham Яliy-evin danыlmaz rolu olduьunu qeydetdi. Mяzunlar tяdbir iшtirakчыlarыilя birlikdя Azяrbaycan Respubli-kasыnыn Dюvlяt Himnini ifa et-dilяr.Tяdbirdя Bakы Dюvlяt Uni-versitetinin rektorluьu, bцtцn pro-fessor-mцяllim heyяti adыndanregionun яn nцfuzlu ali mяktяbinifяrqlяnmя diplomu ilя bitirяnmяzunlarыn valideynlяrinя цnvan-lanmыш tяшяkkцr mяktubununmяtni oxundu. Тяшяккцрнамядяhяmin mяzunlarыn universitetdяtяhsil aldыьы mцddяtdя юzцnц aьыl-lы, vяtяpяrvяr, yцksяk tяhsil gюs-tяricilяrinя malik, tяmkinli, bцtцnxцsusiyyяtlяrinя gюrя яsl univer-sitet tяlяbяsi, Azяrbaycan Res-publikasыnыn layiqli vяtяndaшlarыolduqlarы qeyd edilирди. Сonraмярасимин яn яlamяtdar hadisяsi -

universiteti fяrqlяnmя diplomu ilяbitirяn mяzunlardan 34-nя гырмызыdiplomlarыnыn tяqdimаты keчirildi.Fяrqlяnmя дiplomlarыnы mяzunlaramillяt vяkillяri Abel Mяhяrrяmov,Qяrib Mяmmяdov vя digяr vяzifяliшяxslяr tяqdim etdilяr.

Кечяк ясил мятлябя...Belя mяzunlardan biri дя

Шяki fizika-riyaziyyat vя humanitartяmaцllц liseyin mяzunu, 2007-ciildя Bakы Dюvlяt UniversitetininBiologiya fakultяsinя yцksяk ballaqяbul olunмуш Sяfяrova KюnцlRяsul qыzы иди. Мящз Кюнцлцн дцн-йайа эюз ачыб бойа баша чатдыьы,Вятянимизин дилбяр эушяси оланГядим Шякинин мятбуат органыолан "Шяки бялядиййяси" гязетиваситясиля Кюнцлцн щямйерлиляриняонун щаггында гыса мялуматвермяк истяйирям.

Кюнцл Сяфярова BakыDюvlяt Universitetinдя tяhsil alар-кян - 2008-ci ildя tяdris uьurlarы-na, ictimai fяaliyyяtinя, dюvlяtчiliyяsяdaqяtinя vя vяtяndaшlыq mюv-qeyinя gюrя, 2009-cu ildя tяdrisuьurlarыna, aktiv ictimai fяaliyyяt-inя vя liderlik keyfiyyяtinя gюrя"Иlin Яn Yaxшы Tяlяbяsi" fяxri adыналайиг эюрцлмцшдцр. 2011-ci ildяися о, mяzun gцnц mцnasibяtilяAzяrbaycan Respublikasы TяhsilNazirliyi Bakы Dюvlяt Univer-site-tinin Fяxri Fяrmanы ilя tяltif olun-muшdur. Тящсил алыьы мцддятдя яlaqimяtlяrlя oxuduьuna gюrя Kюnцlцчцncц kursdaн universitetin яn

yцksяk - akademik Abdulla Qara-yev adыna tяqaцdя layiq gюrцl-mцш vя mяzun gцnцnя гядяр buadыn daшыyыcыsы olmуш, tяhsilini ися93,45 orta balla baшa vurmuшdur.Hяr bir яldя olunmuш nailiyyяtinkюkцndя olduьu kimi, Kюnцlцnяldя etdiyi nailiyyяtlяrin дяkюkцndя Azяrbaycan Respublika-sынын Prezidenti Иlham Яliyevinrespublikamыzda tяhsilя olanqayьыsы durur. Hяmчinin bunailiyyяtlяr Шяki tяhsilinин yцksяkсявиййядя olmasыnыn vя Шякимцяллимляринин юz iшinin юhdяsin-dяn layiqincя gяlmяsinin bariznцmunяsidir.

Мян Kюnцlя о, 3-cц kurs-da охуйанда дярс демишям.Yцksяk savada вя яxlaqi keyfiy-

yяtlяrя malik olan бу гыз tяhsilaldыьi mцddяtdя бцтцн universitetколлективинин sevimliси olmuш,Biologiya fakultяsinin mцяllim vяtяlяbя kollektivinin дярин hюrmяtiniqazanmышdыr. Heч шцbhя etmirяmki, бу шякили гызынын ады hяlя uzunmцddяt Biologiya fakultяsininmцяllimlяrinin dilindя sяslя-nяъяkdir.

Биз, Кюнцля дярс демишБДУ мцяллимляри щямйерлинизинбцтцн бу уьурлары иля фяхр едирик,кечмиш тялябямиз Кюнцля мющкямcan saьlыьы вя эяляъяк ишляриндядаща бюйцк uьurlar arzuлайырыг.

(Шякилдя: Гяриб МяммядовКюнцля фярглянмя дипломуну

тягдим едир).

Мирмуса ЪЯФЯРОВ,Бакы Дювлят Университетинин досенти

Биз Кюнцлля фяхр едирикБиз Кюнцлля фяхр едирик

"Диггят ушаглар!" йол щярякятининтящлцкясизлик айлыьы баша чатмышдыр

Шяki шяhяrinin Su tяchizatы vя Kanalizasiya Sistemlяrininyenidяn qurulmasы цzrя ЫЫ Aчыq Kommunal Иnfrastruktur Proqramычяrчivяsindя hяyata keчirilяn layihя hazыrda davam etmяkdяdir.Vaxtaшыrы olaraq layihяnin gediшatы zamanы maliyyя dяstяyigюstяrяn KFW bankыnыn SECO cяmiyyяtinin ayыrdыьы kreditlяrlяbaьlы Almaniya vя Иsveчrя dюvlяtlяrinin nцmayяndяlяri Шяkiшяhяrinя iшgцzar sяfяrlяr edirlяr.

Belя sяfяrlяrdяn biri dя 18.11.2011-ci tarixdя tяшkil olunmuш-dur. Sяfяrin mяqsяdi layihяnin icrasыna vя ayrыlan vяsaitin tяyinatы цzrяsяrf olunmasыna nяzarяt, elяcя dя gяlяcяkdя planlaшdыrыlan yeni tender-lяrin maliyyя mяsяlяlяrinin mцzakirя edilmяsi olmuшdur.

Nцmayяndя heyяti яvvяlcя layihяnin mяslяhяt xidmяtlяrinigюstяrяn Dornier Schneider Consulting шirkяtinin ofisindя gюrцlяniшlяrin tяqdimatыnы dinlяmiш, sonra tikinti sahяsindя olaraq tяhvil veril-mяkdя olan iшlяrя цmumi baxыш keчirmiшlяr. Tikinti sahяsi ilя tanышlыqdansonra qonaqlar шяhяr rяhbяrliyi ilя gюrцшmцшlяr.

Tяdbirdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы ElxanUsubov, Azяrbaycan Respublikasы Nazirlяr Kabinetinin DюvlяtZяmanяti ilя Alыnmыш Kredit, Yardыm vя Qrantlarыn Иdarя Olunmasышюbяsinin mцdiri Nail Fяtяliyev, KFW bankыnыn Azяrbaycannцmayяndяsi Natiq Abdullayev, Шяki Sukanal TSC-nin direktoruBayram Mяmmяdov, Azяrsu ASC-nin ЫЫ Aчыq Kommunal Иnfrastrukturlayihяsi цzrя Шяki шяhяri layihя icra qrupunun rяhbяri Vцqar Musayev,Almaniyanыn Ыqtisadi Яmяkdaшlыq ve Ыnkiшaf Nazirinin Cяnub-ШяrqiAvropa ve Cяnubi Qafqaz цzrя departamentinin mцdir mцavini cяnabYoxen Bюhmer ve onu mцшayяt edяn шяxslяr Xanыm Silke Klюve, cяnabKarsten Klian, cяnab Martin Homola da iшtirak etmiшlяr.

Gюrцшdя Шяki шяhяrinin inkiшafы, шяhяrin su tяchizatы vя kanal-izasiya sisteminin yaxшыlaшdыrыlmasы istiqamяtindя gюrцlяn abadlыq iшlяrivя bir sыra юnяmli mяsяlяlяr mцzakirя olunmuшdur.

Sonra qonaqlar Xan Sarayыnda olmuш vя Шяkinin tarixi ilяyaxыndan maraqlanmышlar.

Шяkinin su tяchizatы vя Шяkinin su tяchizatы vя kanalizasiya sistemlяrininkanalizasiya sistemlяrininyenidяn qurulmasы layihяsiyenidяn qurulmasы layihяsi

davam edirdavam edir

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 21

сящ.22 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011

Sovetlяr dюnяmindя ra-yon, xцsusilя, kяnd rayonlarыnda"tяhkimчilik institutu" deyilяn biranlayыш mюvcud idi. Bu o demяk idiki, rayonun idarя-mцяssisя rяh-bяrlяri, rayonun hцquq mцhafizяorqanlarыnыn rяhbяrlяri konkretkolxoz-sovxoza, bir sюzlя, kяndtяsяrrцfatы mяhsullarыnыn istehsalыilя mяшьul olan mцяssisяlяrя-tяsяrrцfatlara tяhkim olurdular.

Rayon partiya komitяlяri-nin bцro iclaslarыnda, bir sыra hal-larda, kяnd tяsяrrцfatы iшlяrininvяziyyяti, yaxud kяnd tяsяrrцfatыmяhsullarыnыn istehsalы vяziyyяtimцzakirя edilяrkяn, tяsяrrцfat rяh-bяrindяn чox, mцяssisяdя iшlяrinyarыtmaz olmasы sяbяblяri, ictimaivяzifя kimi, tяsяrrцfata tяhkimolunmuш vяzifяli шяxslяrdяn dahaciddi soruшulurdu.

Hцquq mцhafizя orqan-larыnыn rяhbяrlяrinя isя rayonda busahяdя mцnasibяt, xцsusilя, fяrq-lяnirdi. Rayon partiya komitяlя-rinin birinci katiblяri hцquq mц-hafizя orqanlarыnыn iшindя nюqsantapa bilmяyяndя, tяhkimчilik insti-tutundan чox hallarda rayonprokuroruna, rayon daxili iшlяrшюbяsinin rяisinя (hazыrda polisшюbяsinin rяisinя-И.A.), rayon xalqhakiminя (hazыrda rayon mяhkя-mяsinin hakiminя-И.A.) bir tяzyiqvasitяsi kimi istifadя edir, hяtta, buяsasa gюrя tяhkimчi vяzifяli шяxsciddi partiya mяsuliyyяtinя cяlbedilirdi.

Sovetlяr dюnяmindяtяsяrrцfat mцшavirяlяrindя, rayonpartiya komitяlяrinin bцro iclas-larыnda hцquq mцhafizя orqan-larыnыn rяhbяrlяri daimi iшtirakчыolurdular. Onlar belя mцшavirя vяbцro iclaslarыna, bir qayda olaraq,dяvяt olunar vя elя buna gюrя dяbelя tяdbirlяrя "daimi dяvяt edi-lяnlяr" ifadяsinin yaranmasы da butяcrцbяnin nяticяsi idi.

Иlk dяfя rayon prokuroruvяzifяsinя tяyin edilmяyimin dюr-dцncц ili idi. Hяmin dюvrdя keчmiшSSRИ vя mцttяfiq respublikalarыnKonstitusiyasыna gюrя rayon(шяhяr) prokuroru beш il mцddяtinяtяyin edilir vя tяsadцfi deyildir ki,o zamanlar rayon (шяhяr) proku-roru konstitusion mцddяtя tяyinedilirdi, yaxud rayon (шяhяr) pro-kurorunun sяlahiyyяt mцddяtidedikdя, hamы bilirdi ki, rayon(шяhяr) prokuroru beш il mцddяt-inя tяyin edilir.

Rayon prokuroru kimi,mцstяqil vяzifяyя tяyin edildikdяnsonra tяhkimчilik institununun tя-lяblяri ilя razыlaшmыr, kolxoz-sov-xozlara kяnd tяsяrrцfatы iшlяriningediшi vяziyyяtinя ciddi tяsir et-mяk mяqsяdilя tяsяrrцfatlara чoxhяvяssiz gedir, bяzяn isя heч get-mirdim. Чцnki bu tяsiri, rayonprokuroru kimi, qanunsuz mцdaxi-lя hesab edir, bu mяqsяdlя tяsяr-rцfatlara чox az gedirdim. Lakinbundan fяrqli olaraq, partiya qя-rarlarыnы, yuxarы partiya orqan-larыnыn qяrarlarыnы, qanunlarыn izahыilя яlaqяdar rayon partiya komitяsitяrяfindяn gюndяrilяn tяdbirlяrяisя чox hяvяslя gedirdim. Birincisi,qanunvericiliyin tяlяblяrini яhaliqarшыsыnda izah etmяk mяnim xid-mяti borcum, partiya qяrarlarыnыizah etmяk isя mяnim Nizamnamяborcum idi.

Tяsяrrцfatlara kяnd tя-

sяrrцfatы iшlяrinin vяziyyяti ilя tanышolmaq vя bu sahяdя olan geriliyiaradan qaldыrmaq цчцn gediш-lяrdяn imtina sяbяblяrini belя izahedirdim ki, mяnim kяnd tяsяrrц-fatыna hяvяsim yoxdur, hяvяsimolsaydы, elя oxuyub aqronom olar-dыm, bunun цчцn hцquqшцnas ol-maьыma ehtiyac yox idi.

Digяr tяrяfdяn kolxoz-sovxozlara tяhkim olunmaq, birчox hallarda, hяmin mцяssisяlяrinrяhbяr iшчilяri vя digяr vяzifяliшяxslяri ilя, rayon prokuroru kimi,aramыzda olan pяrdяnin aradangюtцrцlmяsinя gяtirib чыxarыrdы.

Bir dяfя yazыn яvvяllяriidi. Rayonun bцtцn tяsяrrцfatlarыn-da yaz-tarla iшlяrinя hazыrlыqgюrцlцrdц vя tяbii ki, sюhbяt birincinюvbяdя, kяnd tяsяrrцfatы texni-kasыnыn yaz-tarla iшlяrinя hazыr-lыьыndan, baшqa sюzlя, hяmin tex-nikanыn tяmirindяn gedirdi. Belяmяsяlяyя hяsr olunmuш tяhkimolunduьum kolxozun rяhbяr iш-чilяrinin yыьыncaьыnda mяn dя iшti-rak edirdim. Kolxozda bu sahяdя-ki vяziyyяt цrяkaчan deyildi, digяr

tяsяrrцfatlardakы vяziyyяtя gюrяgerilik aчыq-aydыn hiss edilirdi. Mяnчыxышыmda kolxozdakы bu vяziyyяticiddi tяnqid etdim. Yыьыncaьыn so-nunda tяmirчilяr briqadasыnыn bri-qadiri чыxышыnda dedi:

- Yoldaш prokuror, kol-xozda kяnd tяsяrrцfatы texnikasы-nыn tяmiri sahяsindя, rayonundigяr tяsяrrцfatlarыna nisbяtяn,чox geridяyik. Buna gюrя bilirяmki, rayon partiya komitяsi tяrяfin-dяn siz dя danlaq gюtцrmяli olur-sunuz. Siz icazя verin, biz hesa-batda texnikanыn saz vяziyyяtdяolmasыnы gюstяrяk, mяn bцtцn ailяцzvlяri vя yaxыnlarыmы bu iшя cяlbetmяklя, iki gцn mцddяtindя bцtцntexnikanыn tяmiri iшlяrini baшa чat-dыracam.

Bu sюz, rayon prokurorukimi, mяnя чox pis tяsir etdi vяona gюrя чыxышыmda bu mяsяlяyяaydыnlыq gяtirmяyi zяruri hesabetdim. Чыxышыmda dedim:

- Яvvяla, mяn sizin kol-xozun nя sяdri, nя dя idarя heyя-tinin цzvцyяm. Mяn rayon proku-roruyam vя texnika nasaz vяziy-yяtdя olduьu halda, bu texnikanыnsaz vяziyyяtdя olmasыnы hesabat-larda gюstяrmяk, gюzdяn pяrdяasmaq, dюvlяti aldatmaq, baшqasюzlя, cinayяt etmяkdir. Siz isяmяni cinayяtinizя qoшmaqla, юzц-nцzя cinayяt yoldaшы edir, rayonpartiya komitяsinя yalan mяlumatverirsiniz. Mяnim, rayon prokurorуkimi, buna gюz yummaьa vяdюvlяtя yalan mяlumat vermяyяixtiyarыm yoxdur, buna gюrя dяtяkilifinizlя qяti razыlaшmыram.

Mяn rayon mяrkяzinяqayыdыb, birbaшa rayon partiyakomitяsinя gяldim vя iclasdakыsюhbяti, olduьu kimi, rayon partiyakomitяsinin birinci katibinя чat-dыrdыm vя dedim:

- Siz mяni, tяhkimчi kimitяsяrrцfata gюndяrirsiniz, oradaisя, guya yaxшыlыq etmяk mяq-sяdilя, mяni юzlяrinin cinayяtlя-rinin шahidi vя iшtirakчыsы olmaьa

dяvяt edirlяr. Ona gюrя mяntяhkimчi olmaqdan imtina edirяm,gяlяcяkdя mяn kolxoz-sovxozlarabu mяqsяdlя, belя tяdbirlяrinkeчirilmяsinя getmяyяcяm, lakinqanunvericiliyin izahы, partiyaqяrarlarыnыn tяbliьi ilя яlaqяdar hяrhansы tяdbirя getmяyя hazыram vяgedяcяyяm.

Rayon partiya komitяsi-nin birinci katibi mяnim bu mяlu-matыmdan sonra gцlцmsяdi vя yal-nыz onu dedi ki, yaxшы, sizinlя ra-zыyam.

Deyяsяn, mяtlяbdяn birqяdяr uzaq dцшdцk. Ona gюrя dяqayыdыram яsas mяtlяbя.

Qышыn яvvяllяri idi. Lakinqar hяlя yaьmamышdы. Rayon par-tiya komitяsinin birinci katibimяzuniyyяtdя idi. Gцnцn birinciyarыsыnda rayon Xalq DeputatlarыSoveti Иcraiyyя Komitяsinin (hazыr-da belя qurum yoxdur, onunяvяzindя rayon icra hakimiyyяtibaшчыsыnыn aparatы fяaliyyяtgюstяrir-И.A.) sяdr mцavini mяnяtelefonla zяng edяrяk dedi:

-Yoldaш prokuror, bilirsяn

ki, rayon partiya komitяsinin birin-ci katibi rayonda yoxdur, mяzu-niyyяtdяdir, dюvlяtя яt tяdarцkц(satышы-И.A.) planыnыnda da geri-dяyik, rayonun rяhbяr iшчilяri qя-rara almышыq ki, sizinlя birlikdяrayon mяrkяzinя yaxыn kяndяgedяk, hяmin kяnd camaatыnыnmal-qarasы чoxdur, lakin onlar mal-qaralarыndan rayon яt tяdarцkцkontoruna vermяkdяn imtina edir-lяr, biz yыьышыb, ora gedirik, tяkilfvar ki, sizinlя gedяk, nцfuzluadamsыnыz, bяlkя bu iшdя bizяkюmяklik edяsiniz.

Cavabыmda dedim:-Mяn baшa dцшmцrяm,

bu iшin, rayon prokuroru kimi,mяnя nя aidiyyatы var, axы bumяnim xidmяti vяzifяmя aid deyil.

Rayon XDS Иcraiyyя Ko-mitяsinin sяdr mцavini dedi:

-Yoldaш prokuror, mяnbilirяm, bu iшin sizin xidmяti vя-zifяnizя aidiyyatы yoxdur, lakinburada nцfuz mяsяlяsi var, siz dяadamlarla sюhbяt edяrsiniz, bяlkяsizin dя sюhbяtinizin bir nяticяsiolar. Birdя ki, birinci katib rayondayoxdur, gяlяn kimi dюvlяtя яttяdarцkц planыnыn icrasы vяziyyяtinisoruшacaq, biz sюz vermiшik ki, ogяlяnя kimi planыn yerinя yeti-rilmяsini tяmin edяcяyik. Digяrtяrяfdяn, sizin dя sяlahiyyяt mцd-dяtiniz gяlяn il bitir, yeni rayonatяyin edilmяk цчцn rayon partiyakomitяsindяn xasiyyяtnamя is-tяyяcяklяr. Sonra birinci katib de-mяsin ki, rayon prokuroru ictimaiiшlяrdяn yayыnыr.

Rayon XDS Иcraiyyя Ko-mitяsinin sяdr mцavini yerli ol-maqla, aьsaqqal vя hцquq mц-hafizя orqanlarыna hюrmяti olanшяxs olduьundan, onun bu tяklifiilя razыlaшdыm vя dedim:

-Aьsaqqal, bir halda, sizdeyirsiniz, gedяk. Lakin bu iшinmяnim xidmяti vяzifяmlя heч birяlaqяsi yoxdur.

Onu da яlavя etdim ki,xidmяti maшыnыmla gяlib sizi gю-

tцrяcяm, gedяk. Elя dя etdim. Mя-nim xidmяti maшыnыmla vя daha birneчя maшыnla rayonun bir qrupvяzifяli шяxsi tяklif olunan kяndяgetdik. Biz kяndя чatanda naharfasilяsinя yaxыn idi. Lakin kяndinkцчяlяrindя, yollarыnda mal-qaragюrцnmцrdц. Kяnddя rastlaш-dыьыmыz bir-iki nяfяrlя sюhbяt etdikki, rayonun dюvlяtя яt tяdarцkцplanыnda ciddi kяsиr var, ona gюrяdя шяxsi mal-qarasыndan heчolmasa birini яt tяdarцkц mяn-tяqяsinя tяhvil versin. Lakin busюhbяtlяrimiz heч bir mцsbяtnяticя vermяdi. Biri dedi ki, hяyя-timdя cяmi bir baш saьmal inяyimvar, onun da sцdц-qatыьы uшaqlarы-ma zorla чatыr. Bir baшqasы dedi ki,oьlum hяrbi xidmяtdяdir, яhd et-miшяm ki, saь-salamat gяlsin, birbaш dцyяmi onda qurban kяsibpaylayacaьam vя s.

Kяnddя, hяmчinin, bizя oda aydыn oldu ki, kяnd camaatыnыnbцtцn mal-qarasы юrцшdяdir, юrцш-dяn yalnыz axшam qayыdacaq. Onagюrя qяrara aldыq ki, rayon mяr-kяzinя qayыdaq, hяrя юz evindя

nahar elяsin, axшamtяrяfi yenя butяrkibdя qayыdaq kяndя. Bunuhяm dя ona gюrя etdik ki, kiminqapыsыnda nя qяdяr mal-qara ol-masыnы gюzцmцzlя gюrяk.

Belя dя etdik. RayonXDS Иcraiyyя Komitяsinin sяdrmцavini mяnimlя birlikdя xidmяtimaшыnыmla rayona qayыtdы vя mяnonu юzцnцn xahiшi ilя iш yerindяdцшцrdцm, sonra nahar etmяkцчцn evimя gяldim. Nahardansonra isя rayon prokurorluьunaqayыtdыm vя iш gцnцnцn sonunayaxыn rayon XDS Иcraiyyя Komi-tяsinin sяdr mцavini ilя telefonяlaqяsi saxlayaraq, onu xidmяtimaшыnыmla gюtцrцb, yenя hяminkяndя gяldik.

Artыq hava qaralmaьabaшlayыrdы vя mal-qara юrцшdяnqayыdыrdы. Bir nяfяrin hяyяtinя irili-xыrdalы, tяxminяn, on-on beш baшiribuynuzlu vя xыrdabuynuzlu mal-qaranыn istiqamяt gюtцrmяsi gюzц-mцzdяn yayыnmadы.

Avtomaшыnda yanыmdaoturmuш rayon XDS Иcraiyyя Ko-mitяsinin sяdr mцavini mяnя mя-lumat verdi ki, bu mal-qaranыn ha-mыsы bir nяfяrindi, amma яttяdarцkц mяntяqяsinя bir baш daolsun mal-qara vermяmiшdir, юzцdя kяnd feldшer-mama mяntя-qяsinin mцdiri iшlяyir. Rayon XDSИcraiyyя Komitяsinin sяdr mцavinionu da яlavя etdi ki, ev sahibi,hяmчinin, чoxuшaqlы ailя baшчыsы-dыr.

Biz avtomaшыnы hяminevin qabaьыnda saxladыq vя ma-шыndan dцшdцk. Burada aydыn olduki, hяmin шяxsin evi ikimяrtяbя-lidir. Mal-qara hяyяtя daxil olduq-dan sonra rayon mяrkяzindяnbizim gяlmяyimizi eшidib, ev sahibihяyяt qapыsыna чыxdы. Bu adam,tяxminяn, яlli-яlli beш yaшlarыndaolardы. Ev sahibi rayon XDSИcraiyyя Komitяsinin sяdr mцavini-ni gюrцb tanыdы vя xoш gяlmisinizdedi. Rayon XDS Иcraiyyя Komitя-sinin sяdr mцavini mяni dя ev sa-

hibinя tяqdim etdi:-Rayonumuzun prokuro-

rudur. Qapыnыza bir dilяyя gяlmiшik. Ev sahibi mяnim rayon

prokuroru olmaьыmы bilib, dedi:-Xoш gяlmisiniz, sяfa gя-

tirmisiniz, buyurun evя.Rayon XDS Иcraiyyя Ko-

mitяsinin sяdr mцavini bu sюzdяnsonra sanki bir az da цrяklяnibdedi:

-Yox, evя gяlmirik, kяnd-dя iшimiz чoxdur, bilirsiniz ki, birin-ci katib rayonda yoxdur, ilin dяaxыrыdыr, lakin rayonun dюvlяtя яttяdarцkц planыnda ciddi kяsиr var,sizin kяnddя dя mal-qarasы olanчoxdur, lakin camaat mal-qarasыn-dan, heч olmasa, birisini яt qяbulumяntяqяsinя vermяk istяmir. Onagюrя sizdяn xahiш edirik ki, mal-qaranыzdan, heч olmasa, birini яtqяbulu mяntяqяsinя verяsiniz,bununla da baшqalarыna da nцmu-nя gюstяrmiш olarsыnыz.

Rayon XDS ИcraiyyяKomitяsinin sяdr mцavini eynizamanda mяnя tяrяf dюnцb, xц-susi vurьuladы ki, ev sahibi kяnddячox hюrmяtli adamdыr, юzц dя чox-uшaqlы ailя sahibidir, яgяr mal-qarasыndan bir baшыnы, bizim sюzц-mцzц eшidib, яt qяbulu mяntяqяsi-nя versя, baшqalarы da ona baxыb,mal-qaralarыndan, heч olmasa, birbaшыnы яt qяbulu mяntяqяsinя ver-mяyя razы olacaqdыr.

Rayon XDS Иcraiyyя Ko-mitяsinin sяdr mцavini bu sюzlяrimяnя deyirdi, lakin eyni zamandaelя deyirdi ki, ev sahibi dя eшitsin.Artыq mяn dя elя hesab edirdim ki,bu sюhbяtdяn sonra ev sahibi,yяqin ki, heч olmasa, bir baш da-nasыnы яt qяbulu mяntяqяsinя tяh-vil verяr. Lakin belя olmadы. Evsahibi and-aman etdi ki, onun birbaш malыnы da tяhvil vermяyя im-kanы yoxdur, bu mяqsяdlя чoxlubяhanяlяr gяtirdi vя bizi yenя dяevinя qonaq dяvяt etdi.

Bu zaman rayon XDSИcraiyyя Komitяsinin sяdr mцavinihяmin шяxsя dedi:

-Aьsaqqal, evя qonaqdяvяt etdiyin цчцn чox saь ol, hяrhalda bizя, heч olmasa, bir baшerkяk toьlu kяsяcяksяn.

Belя deyяndя, ev sahibiqayыtdы ki, яlbяttя, biz qonaq цчцntoьlu nяdir, lap dцyя dя kяsяrik.

Ev sahibinin belя sюhbя-tindяn sonra biraz da цrяklяnяnrayon XDS Иcraiyyя Komitяsininsяdr mцavini dedi:

-Aьsaqqal, bizim kяnddяiшimiz чoxdur, qonaq olmaьa vax-tыmыz yoxdur, dяvяt цчцn чox saьol, sяndяn bir xahiшimiz var, bumal-qarandan, heч olmasa, birbaш dananы яt qяbulu mяntяqяsinяtяhvil ver, bununla da sяn bizя чoxbюyцk yaxшыlыq etmiш olarsan.

Rayon XDS Иcraiyyя Ko-mitяsinin sяdr mцavini ev sahibinяdedi ki, mяni чoxdan tanыyыrsan,rayon prokurorunu da indi gюrdцn,tanыdыn, iki nяfяr vяzifяli шяxssяndяn bir xahiш edir ki, bir baшdananы яt qяbulu mяntяqяsinяtяhvil ver, pulunu al, bununla darayonun dюvlяtя яt tяdarцkц pla-nыnыn yerinя yetirilmяsinя kюmяketmiш olarsan, sяn kяnddя hюr-mяtli adamsan, baшqalarы dasяndяn nцmunя gюtцrяr.

Bu zaman ev sahibi ra-yon XDS Иcraiyyя Komitяsininsяdr mцavininя dedi:

-Aьsaqqal, sizя bюyцkhюrmяtim var, rayon prokuroruhaqqыnda da eшitmiшdim, lakinцzцnц gюrmяmiшdim. Birinci dя-fяdir ki, qapыma gяlirsiniz, mяnimdя sizdяn bir xahiшim var, bax ba-lalarыm sizя qurban, amma dana-larla iшiniz olmasыn.

Bayaqdan bizi evя dяvяtedяrяk, dцyя kяsmяyя hazыr olanbu ev sahibinin:"Balalarыm sizяqurban, amma danalarla iшinizolmasыn" sюzlяrindяn sonra onunsяmimiyyяtinя inanmaq olardы-mы?!...

“Balalarыm sizя qurban,danalarыmla iшiniz olmasыn”

n o v e l l a

Иlham AББАСОВ,hцquqшцnas,

Azяrbaycan Jurnalistlяr Birliyininцzvц, "Azяrbaycan Bayraьы"

media diplomu laureatы

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 22

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.23

ИИ ШШ ЫЫ ЬЬ ЫЫ СС ЮЮ НН ММ ЦЦ ШШ ЗЗ ИИ ЙЙ АА ЛЛ ЫЫ ЛЛ АА РР

- Хейр. Амма щяр икисинамазда манечилик тюрятдийиняэюря тягдир олунмур. Гуранда сиздедикляриниз барядя щеч ня йохдур,зира галстук мин ил сонра йараныб.1638-ъи илдя Хорват-Франса мцща-рибясиндя (Бахшяли яфянди бу мя-луматы йахшы биляр) хорватясэярлярини йола салан гадынлары юзбаш юртцклярини галтсук кимиярляринин бойунларына баьлайырлар ки,даим дюйцшдя онлары хатырласынлар.Ялбяття бу эейим франсызларыннязяриндян йайынмады вя онлар1650-ъи иллярдян башлайараггалстук тахмаьа башладылар вя онаяввялъя "хорват", сонралар ися"кроват" дейилди. Лакин щяр кяс юзмилли эейимини эейся мцстяъябдир.

Щяртяряфли мялумата ма-лик олан Нурмящяммяд яфяндининелминя мяълис ящли щейрангалмышды. Тякъя Ряшид цряйиндядцшцнцрдц ки, беля елмли адамларыпахыллыгдан истямяйянляр дя чохолур.

Гызыл пайыз башланырды.Август айы исти олса да ахырына"гуйруг донан" ай дейилир, йянищавалар сяринляшир. Пайызда хяс-тяляря мцтляг муалиъя олунмаглазымдыр. Ряшид щеч кимя бир сюздемядян щяким мцайинясиняэетди. Щяким она мяслящят эюрдцки, Сочийя щям истиращятя, щям дямцалиъяйя эетсин. Фикирли щалдаредаксийайа эялди. Ону илк гар-шылайан Анащид олду. Ани оларагбахышларыны онун вцъудунда эяз-дирди, санки бу гадынын дцнйавеъиня дейилди, шян эюрцнцрдц.Имкан вермядян юзц сюзя баш-лады:

- Вялибяйов йазыныз вар-мы?

- Хейр, йохдур.- Сиз, о гядяр мараглы

данышырсыныз ки, адам сизин сава-дыныза валещ олур, бу редаксийадасизя тай икинъи бир журналист йоздур.Мян щеч юзцм дя билмирдим ки,тцрк сюзляри ишлядирик, дейирсинизруслар да тцрк сюзляри эютцрцбляр,йяни оьурлайыблар?

Ряшид дальын щалда онабахды:

- "Эютцрцбляр" даща дцзчыхар.

- Зящмят олмаса дейиндаща щансы сюзлярдир?

Ряшидин эюзляриндян йор-ьунлуг йаьырды. О мянян йорьуниди, щеч бир аьыр физики иш эюр-мямишди. Гара, гыврым сачларынысаь яли иля дала итяляди, алныныовушдурду. Беля едяндя санкийорьунлуьу чыхырды.

- Мясялян: Йенисей, кизил,сапог, Келдыш, Тургенев Карам-зин! - дейяряк Ряшид эет-эедясясини уъалтды.

Анащид гуйруг булайанганъыг итляр кими сцлянди:

- Баша дцшмядим, ма-таь, изащ едя билярсиниз?

- Йенисей - йени сел, кизил-гызыл (йяни зоьал гырмызы ол-дуьундан гызыла бянзядибляр),сапог - сапбоь, Келдыш - Кял диши,Тургенев - тцрк эени, Карамзинися Кара Мурза олуб.

- "Сапбоь" щеч баша дц-шцлмяди.

- Гядим тцркляр ова вядавайа эедяркян узунбоьазчякмя эейяр вя ону дизя йахынйердя сапла боьардылар вя она"сапбоь", дейярдиляр. Русларын индиишлятдийи "сапог" сюзц ораданэялиб.

Анащид ону даща дяриняапармаг, даща чох гопармагистяйирди, ахы ряисиня тутарлы мялуматтопламалыйды, лакин Ряшид ондан

йаха гуртармаьа чалышырды:- Бу эцн бясдир, ма-

бядини башга вахт дейярям - дейибюз отаьына чякилди. Оруъ башыны бу-лайыб ясяблярини ъиловлайа билмяди:

- Бу гыз, ит кцрсяйя эялянкими ейнян сяндян ял чякмякистямир, бошалмайасан ща, бяркдайан.

- Ещ, ай Оруъ, мян нящайда, сян ня щайда, о барядярянъидя олма, сайыьам.

- Тяки беля олсун - десядя, Оруъ там архайын олмады.

***Сентйабрын яввялиндя

Ряшид артыг Сочидя "Золотой колос"санаторийасында истиращят едир вя

мцалиъя олунурду. Сяриййянинэетмяйиня Зейналабдин киши разыолмады. Заваллы ата та Ряшидевлянян эцндян еля щесаб едирди

ки, эялини бойлудур, она эюряСяриййяни узаг йолдан, аьыришлярдян горуйурду. Эяляъяк бабасябрсизликля нявя йолуну эюз-ляйирди, нявя ися йубаныр, щамынынэюзцнц йолда гойурду. Атасы щечбилмирди ки, Ряшид Сочийя нямягсядя эедиб. Ряшид илк он эцнбярк дарыхды, далбадал щяр эцнсевэилисиня ачыгъа эюндярирди вяархасында да мящяббят долусюзляр йазырды: "Щяйатым гядярсевдийим Сяриййя! Буралар чохэюзялдир, щавасы да мцлайим вятямиз, лап сянин эюзлярин кими. Сяниэятирмямяйимя пешиманам,Сочинин пейзажларындан щяр эцнэюндярирям ки, бу йерляр щаггындатясяввцрцн олсун. Саь ол, юпц-рям!".

Сяриййя дя бярк дарыхырды,щяр эцн Ряшидин шякиллярини юнцнятюкцр, тякрар тякрар бахыр, юпцр вяйериня гойурду. Шякил албому бунечя эцндя севимли Ряшидиниявязляйирди. Нювбяти мяктцбцндаРяшид йазырды: "Ъанымдан артыгсевдийим Сяриййя! Щяр эцн гарадяниз сащилиня чыхыб эязишярякхяйалян сянинля сющбят едирям.Гара дянизин сулары бязян гарайа,бязян дя сянин эюзляринин рянэинячалыр. О заман еля дцшцнцрям ки,

сян мяня бахырсан. Щамыйасалам сюйля. Юпцрям сяни!".

Ряшид мцалиъя олундугъамяняви ъящятдян йахшылашыр, рущдцшкцнлцйц кечиб эедирди. Бу рущйаздыьы мяктубларда да ачыг щиссолунурду. Йеня мяктуб эюндяр-мишди: "Мяним эюзял Сяриййям!".Инан ки, сяни бир лящзя дяунутмурам, щямишя гялбимдясян!Инди гара дянизя бахыб дцшцнцрямки, инсанлар юзляри неъярянэдядирся, дянизляря дя о гядярад гойублар; аь, гара, гырмызы, сары.Мяним сарышыным, юпцрям сяни!"Сяриййя щяр эеъя йатмаздангабаг медалйону ачыр, Ряшидиняксиня дойунъа бахыб хяйалындакюрпясини ъанландырырды. Кюрпя чохэюзял иди, адам бахмагла ондандоймурду. Ряшид дцз дейирди,ювладын эюзял олмасы цчцн ата вяананын эюзял олмасы кифайят дейил,о севэи иля йаранмалыдыр.

Ряшидин эялмяйиня азгалырды, амма о йеня мяктубэюндярмишди: "Бир ан да олсаунудулмайан Сяриййям! Дащащиърана аз галыб, тезликлядюняъяйям. Инди гара дянизи сейредирям, дянизин бир уъунда мян, обири уъунда тцрк гардашларымыздайаныб. Ейни дянизин суйунданистифадя етсяк дя эюрцшя билмирик,говуша билмирик. Мян бунларыдцшцндцкъя, санки дяниз мянианлайыр, дальаланыр вя ъошур,Щамыйа щярарятли саламлар,юпцрям сяни!".

Сяриййя фяргиня вар-мадан бцтцн мяктублары дястя-ляйиб гозгара аьаъдан дцзял-дилмиш яряб долабына йыьырды.

***Ряшид санаторийадан га-

йытмышды, эяляъяйя цмидля баханяр-арвад юз отагларына чякилиб ширин-ширин сющбят едирдиляр. Эяляъякювладыны тясяввцр едян Ряшидинцзцндя хош бир тябяссцм варды. О,йарызарафат пычылдады:

- Ювладымыз гяшянэ ола-ъаг, амма тяки гыычында гцсуролмасын.

Сяриййя пяртляшся дя,юзцнц йыьышдырды:

- Ряшид, язизим, сяншяхсиййятин, габилиййятин, мядя-ниййятин вя дярракянля щеч кимябянзямирсян. Еляъя дя йеришин вядурушунла. Валлащ, сян гяшянэйерийирсян, чцнки щамы кими йе-римирсян, сечилирсян. Ъцзи ахсаголмаьыны шяниня кясир эятирмя,мян ки, сянинля фяхр едирям. Кимсорушса дейирям "ахсаг Ряшидинарвадыйам". Сяня о гядяр уй-мушам ки, кимлийими сорушандаатам зярэяр Щидайятин дя адыныдемирям.

- Яслиндя беля олмалыдыр,вар ол мяним Сяриййям - дейярякРяшид кюврялди.

Сяриййя онун бойнунугуъаглайыб гара эюзляриндян юпдцки, эюзлярини йумсун вя орадакыэизли кядяри эюрмясин. Сонраадятиня уйьун олараг шян сясляэюйдяки айпараны эюстяриб деди:

- Бах, ювладымыз олса, огяшянэ айпарайа охшар бирбойунбаьы щядиййя едярсянмяня, йахшымы?

- Эцлцм, мяним сарышынчичяйим! Бу тцрк рямзидир, ялбяттяки, яла фикирдир.

1937-ъи илин гядямлярибяд иди. Ил башланандан террордаща да эцълянмишди, йянизийалылара, дин хадимляриня гаршыщюкумятин етдийи террор. Оху-муш, савадлы инсанлар кими миллидяйярляри дя мящв едирдиляр.Халг тяряфиндян севилян адамлар"халг дцшмяни" кими дамьа-ланараг бир эеъянин ичиндя цчлцктяряфиндян мцщакимя олунарагэцллялянирди. Йцз илляр узуну го-рунуб сахланмыш гядим мина-ряляр учурулуб даьыдылырды.

Сящяр ишя тялясян Ряшидябир няфяр мюмин тянэняфяс деди ки,

ашаьы ъцмя мясъидини даьыдырлар.Орайа эедиб гязет цчцн мялуматтопламаг горхулу олса да Ряшидъясарятли олмалы иди.

Ашаьы ъцмя мясъидиниЩаъы Билал яфянди тикдирмишди, онунминарясини сюкдцряндя о нясилдянолан Щаъы Сцлейман яфянди дизчюкяряк ишя ъидди нязарят едянбиринъи катиб Ъуварлинскийя йалвардыки, бу эюзял абидяни даьытмасын.Ъуварлински тящярини дя позмадандеди:

- Вятяндашлар яризя йазыбхащиш едибляр, сящяр азаны бирчохларыны ширин йухудан едир. Бубизим гурулушумуза мцнасибдейил.

Кюврялмиш гоъа аьлайа-

аьлайа дейирди ки, мясъидин тикин-тисиндя йумурта сарысындан, мал вягойун баш-айаьынын тцклц суйун-дан истифадя едирдиляр ки, минаря

мющкям олсун. Доьрудан да дюрдняфяр яли линэли адам кярпиъляризорла сюкцрдц, щеч бири дя мц-сялман дейилди. Сюкянлярдян бириермяни иди, зярбяси боша чыхыб отузики аршын щцндцрлцкдян йеряйыхылараг ъаныны о саат тапшырды.Даща бир рус иши сахлайарагбашындан бярк аьры тутдуьунудеди, сонрадан ону дялиханайаапардылар. Бялкя дя еля дяли-ханадан эятирмишдиляр, йохса аьыллыадам буну етмязди. Бир аздансырадан чыханларын йериня тязягцввяляр эятирдиляр. Мясъидинщяйятиндя цч гябир варды, цчмюмин иллярди ки, бурда ращатуйуйурду. Бунлар мясъиди тикдирянЩаъы Билал яфянди, мясъиди иншаедян уста вя илк мцяззин иди.Ъуварлински онларын да гябриницмуми гябристанлыьа кючцрцл-мясини ямр етди. Юлц сащибляри Билаляфяндинин гябрини кючцряндя яназданышан молла сайылан "кор Иса"горха-горха пычылдады:

- Бу инсан эорбаэор ол-маьа лайиг дейилди, рущу биздянинъийяъяк.

Ряшид тялясик редаксийа-йа эялди, юз отаьына чякилиб башлыгйазды: "Тарымар едилмиш тарих".Мягаляни гуртарыб рянэи авазымыш

щалда баш редакторун кабинетиняэирди:

- Йолдаш редактор, ъиддисигнал вар, мцгяддяс оъагларымызыдаьыдырлар, бизся сейрчи мювгетутмушуг.

Баш редактор йазыны ня-зярдян кечирдиб ялляри яся-ясякаьызлары Ряшидя узатды:

- Башына ат тяпиб, няди?Йохса йашамаг истямирсян? Букампанийа щяр йердя апарылыр, рус-лар юз килсялярини дя сюкцрляр.

- Ахы мцгяддяслярля белящярякят нанкорлуг, наданлыгдыр.

- Гулаг ас, достум, сянщяля ъавансан. Сел сянин евиниапарарса суйа, алов сянин евинигарсыйырса о анда ода, ана сянявердийи сцдц бурнундан эятирирсяона мцгяддяс демяк олмаз. Индибу мягаля чап олунса, селя гаршыэедянляря бянзяйярик, щамымызмящв оларыг.

Кабинетдян пяришан вяалчалдылмыш щалятиндя чыхан РяшидяАнащид фитнякар бир суал верди:

- Вялибяйов, Бящрам бяйитаныйырдынызмы?

Бящрам бяй адыны ешитъякРяшидин йадындан минаря дярдичыхды санки, йени дярд чюкдцсинясиня, ащ чякирмиш кими сяс-лянди:

- Бящрам бяй биздянчох-чох, дяфялярля гочаг адам иди.Дейирляр щяйятиндя юзцнц тапанчаиля атанда эцлля цряйиня дяй-мяйибмиш. Бяйя йахынлашан ер-мяни аэентинин голуну онунетибарлы аты чапыбмыш. Аты биртящярузаглашдырыб йаралы комиссары "гарамашына" миндириб намялум йеряапарыблар. Яэяр ону апарма-сайдылар Бящрам бяйин щяйатыныхилас етмяк оларды.

Анащид эуйа ъаныйанан-лыг еляди:

- Йаваш данышын, Бящрамбяйи хилас етмяк мцмкцнсцздц.

- Сян ня билирсян мцм-кцнсцздц?

- Ара, дейирям йяни…ешитмишям ща, - дейяряк Анащидюзцнц итирди.

***Гызлар клубунда йеня

иълас олаъагды, шящярин бцтцнзийалылары бурада иди. Мустафа бяйЯлибяйов савадлы бир щцгугшцнаскими йеня рус ясаряти ялейщиняодлу-аловлу чыхыш едирди. Азяр-байъан конститусийасынын йерлярдямцзакирясиня истинад едярякмцттяфиг республикаларын истядикляривахт Советляр бирлийинин тяркибиндянчыхмаг маддясинин цстцндя ясаслыдайанды вя тяклиф иряли сцрдц ки,эялин биз иттифагын тяркибиндян чыхыбмцтсягил олаг. Рясми щиссядянсонра йеня бядии щисся олаъагды.Бядии щиссянин планыны Ибад Сал-манов юзц тяртиб етмишди. МярщумЪяфяр Ъаббарлынын ясярляриндянпарчалар да эюстяриляъякди. Драмъямиййятинин рящбяри ися истедадлыэянъ Щаъыоьлу иди, бу дюврлярдяИсмайыл Даьыстанлы артыг Ирявандафяалиййят эюстярирди. ТарчаланМящяррям вя эянъ тарзян Фяррухсяйля тарларыны кюкляйирдиляр.

Тамаша башланандан азсонра гызлар клубунун ятрафында цчняфяр намялум шяхс долашырды,онлар бир-бириндян аралы дайаныбпапирос чякирдиляр. Щаъыоьлу "Одэялини"ндя Горхмаз ролуну ой-найырды. Лакин щеч кяс билмирди ки,бу эеъя горхулу, йаддагалан бирэеъя олаъагды. Мящяррям бумудщиш эеъянин горхусундан би-хябяр щалда "Щумайун" муьамынычалырды. Мустафа бяй хяйалларагапылмышды. "Щумайун" шащлара,бяйляря мяхсус демякдир. "Щу-май" ися шащлыг гушудур. Илащи, ахыня вахт о шащлыг гушу эялиб рес-публикамызын башына гонаъаг ки,биз дя шащ кими мцстягил олаъаьыг.

(Арды вар)

Я Д И Л Х А Н р о м а н ы , 3 - ъ ц ф я с и л , 7 - ъ и щ и с с яЯ Д И Л Х А Н р о м а н ы , 3 - ъ ц ф я с и л , 7 - ъ и щ и с с я

Акиф САЛАМОЬЛУ

(Яввяли ютян сайларымызда)

Бящрам бяй Нябибяйов,полковник

Мустафа бяй Ялибяйов

Бахшяли яфянди Щаъыоьлу

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 23

ШШ ЯЯ КК ИИББЯЯЛЛЯЯДДИИЙЙЙЙЯЯССИИ

10-11 (87-88), Октйабр - Нойабр 2011 Гиймяти: 60 гяпик

Д И Г Г Я Т !ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ:

БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ:

http://sheki-municipality.narod.ruht tp: / /belediyye. io .ua

ht tp: / /shekibelediyyesi . tkht tp: / /karabagh.azersayt .com

http://sheki.io.ua

ЭЦНДЯЛИК ХЯБЯРЛЯР САЙТЫМЫЗ:

http://nukha.tk

Тясисчи:Ш я к и Б я л я д и й й я с и

Баш редактор:Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны:Ш я к и ш я щ я р и , А З 5 5 0 0 ,

М . Я . Р я с у л з а д я п р . 1 8 2 , 2 - ъ и м я р т я б я

Тел: (994177) 4 28 02;

Е-маи л :sheki .be led iyye@gmai l .com

municipality-sщеки@rambler.ru

Щесаб нюмряси:Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки

филиалы,К о д : 8 0 5 4 1 0

В Ю Е Н : 9 9 0 0 0 0 1 8 8 1М ц х б и р щ е с а б ы : 0 1 3 7 0 1 0 0 0 2 9 4 4

S . W . И . Ф . Т . Б И К И Б А З А З 2 ХШ я к и Б я л я д и й й я с и ,

Щ е с а б Н о : 3 3 3 0 8 0 1 9 4 4 9 3 3 6 5 0 3 2 6 6В Ю Е Н 3 0 0 0 0 8 6 5 3 1

Гязет Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб:

Гейдиййат № 1458.

Тираж 500.

Чапа щазырланыб: 8 Декабр 2011-ъи ил

Гязет “ЗАМАН-АЗЯР” ММЪ-нын мятбяясиндя чап олунуб.

http://sheki-municipality.narod.ru http://nukha.azersayt.com

Zяmanямиз dяyiшib...

Бу эцн сойдашларымыз хarici юlkяlяrядаща чох сяфярляр едир, яънябилярин йашайыштярзини эюрцб тябии ки, юзляри цчцн дя беля ращатлыгйаратмаг истяйирляр...

Ахы ким истямяз ки, йашадыьы мцлк,чалышдыьы офис, истиращят етдийи баь еви эюзял,йарашыглы, инсанын рущуну охшайан олмасын?!

Hяr bir baшlanьыc kimi, tikinti dя ide-yadan ямяля эялир. Yяqin ki, siz дя artыq gяlяъяkevinizin, тикмяк истядийиниз обйектин virtual surя-tini xяyalыnыzda ъанландырырсыныз vя tezliklя юzfантазийанызы reallaшdыrmaq, bu reallыqdan щяззалмаг istяyirsiniz...

Лакин сизин фантазийанызын эерчякляш-мяси цчцн мemar тяфяккцрцня, дизайнер кюмя-йиня ещтийаъыныз вар вя бu да тябиидир.

Мемарын лайищяси sizin ideyanыzыn vя tя-xяyyцlцnцzцn яksidir. Mцasir tikilяъяк бинадаrahat yaшamaьыnыz вя йа ишлямяйиниз sizin fikir-lяrinizin неъя kaьыza kючцrцlяъяйиндян чох

asыlыdыr.Бу мясялянин ися щяллиндя биз сизя

йардымчы ола билярик.

Eйни заманда, sizin щазырда йашадыьынызkюhnя evin yenidяn planlaшdыrыlmasы, inter-yerinin sizя xoш olan stildя qurulmasы вя евинизининтерйериндя эюз охшайан дивар собаларынын(каминлярин) лайищяляндирилмяси цчцn дя бизямцраъият едя билярсиниз.

РРААЩЩААТТЛЛЫЫЬЬЫЫННГГЯЯДДРРИИННИИ

ББИИЛЛЯЯННЛЛЯЯРРЦЦЧЧЦЦНН.. .. ..

Цнванымыз: АЗ5500, Шяки шящяри,М.Я.Рясулзадя пр.,182, 2-ъи мяртябя.

Тел: (0177) 4 28 02; Моб: (055) 646 73 00.

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин(www.sheki-ih.gov.az), Шяки бялядиййясинин (www.nukha.tk)

вя АзярТАъ-ын (www.azertag.com) интернет сайтларынданистифадя олунмушдур.

ТЯБРИК ЕДИРИКТЯБРИК ЕДИРИКАиляси, достлары

вя танышлары

АКИФ ЯЩМЯДОВУ ад эцнц мцнастбяти

иля тядрик едир, она мющкям ъан

саьлыьы, ишляриндя бюйцк

уьурлар арзулайырлар.

ШЯКИНИН САБАЩЫШЯКИНИН САБАЩЫ

ДямирДямирБанкБанк сярфяли БАНКсярфяли БАНК

PDF uchun.24 sehife:Layout 1 10.12.2011 17:54 Page 24