MUNICIPALITY SHEKI

32
ВЯТЯНИМИЗИН ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ГАНЛЫ ТАРИХИ ТАРИХИ ИШЬАЛ ЕДИЛМИШ ИШЬАЛ ЕДИЛМИШ ТОРПАГЛАРЫМЫЗ ТОРПАГЛАРЫМЫЗ ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН декабр, 1988 ХАНКЯНДИ 26.12.1991 ХОЪАЛЫ ХОЪАЛЫ 26.02.1992 26.02.1992 ШУША 08.05.1992 ЛАЧЫН 18.05.1992 ХОЪАВЯНД 02.10.1992 КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993 КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993 АЬДЯРЯ 07.06.1993 АЬДАМ 23.07.1993 ФЦЗУЛИ 23.08.1993 ЪЯБРАЙЫЛ 23.08.1993 ГУБАДЛЫ 31.08.1993 ЗЯНЭИЛАН 29.10.1993 АЬДЯРЯ, АЬДАМ, АЬДЯРЯ, АЬДАМ, ФЦЗУЛИ, ЪЯБРАЙЫЛ ФЦЗУЛИ, ЪЯБРАЙЫЛ ВЯ ГУБАДЛЫНЫН ВЯ ГУБАДЛЫНЫН ИШЬАЛЫНДАН ИШЬАЛЫНДАН 17 ИЛ 17 ИЛ КЕЧДИ КЕЧДИ № 05-08 (71-74), Май-Август 2010 Шяки Бялядиййясинин органы Шяки Бялядиййясинин органы www.nukha.azersayt.com УНУТМАЙАГ! УНУТМАЙАГ! Г Г Я Я З З Е Е Т Т И И М М И И З З И И Н Н 5 5 Й Й А А Ш Ш Ы Ы Т Т А А М М А А М М О О Л Л Д Д У У БУ БЮЙЦК СЕВИНЪИ БИЗ ЩАМЫ ИЛЯ БЮЛЦШЦРЦК ВЯ КОЛЛЕКТИВИМИЗИ ТЯБРИК ЕДЯН БЦТЦН ИНСАНЛАРА ЮЗ МИННЯТДАРЛЫЬЫМЫЗЫ БИЛДИРИРИК. n n e e w w s s p p a a p p e e r r о о ф ф S S H H E E K K I I M M U U N N I I C C I I P P A A L L I I T T Y Y 5 йашлы Á Á ß ß Ë Ë ß ß Ä Ä È È É É É É ß ß Ñ Ñ È È Ø Ø ß ß Ê Ê È È МЯН ЙАНМАСАМ, СЯН ЙАНМАСАН, НЕЪЯ ЧЫХАР ГАРАНЛЫГЛАР АЙДЫНЛЫЬА?! Гардаш Тцркийянин Президенти АБДУЛЛАЩ ЭЦЛ Шякидя (ятрафлы сящифя 16-да) (Тябрикляр сящифя 13-дя) ИЙУНУН 1-ДЯ ИЙУНУН 1-ДЯ AZЯRBAYCAN RESPUB AZЯRBAYCAN RESPUB- LИKASЫ LИKASЫ BAШ NAZИRИNИN MЦAVИNИ BAШ NAZИRИNИN MЦAVИNИ ABИD ШЯRИFOVUN ABИD ШЯRИFOVUN 70 YAШI TAMAM OLУБ. 70 YAШI TAMAM OLУБ. ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИНИН КОЛЛЕКТИВИ АБИД МЦЯЛЛИМИ БУ МЦНАСИБЯТЛЯ ТЯБРИК ЕДИР, ОНА МЮЩКЯМ ЪАН САЬЛЫЬЫ АРЗУЛАЙЫР. ТЯБРИК ЕДИРИК ИЪТИМАИ ТЕЛЕВИЗИЙА ВЯ РАДИО ЙАЙЫМЛАРЫ ШИРКЯТИ ИЪТИМАИ ТЕЛЕВИЗИЙА ВЯ РАДИО ЙАЙЫМЛАРЫ ШИРКЯТИ ЮЗЦНЦН 5, ЛИДЕР ТВ ИСЯ 10 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕДИР. ЩЯР ЮЗЦНЦН 5, ЛИДЕР ТВ ИСЯ 10 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕДИР. ЩЯР ИКИ КАНАЛ БУ ИЛЛЯРДЯ ЕВЛЯРИМИЗЯ СЕВИНЪ ИКИ КАНАЛ БУ ИЛЛЯРДЯ ЕВЛЯРИМИЗЯ СЕВИНЪ ЭЯТИРМИШ, БЦТЦН ДЦНЙАДА МЯШЩУРЛАШМЫШДЫР. ЭЯТИРМИШ, БЦТЦН ДЦНЙАДА МЯШЩУРЛАШМЫШДЫР. ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИНИН КОЛЛЕКТИВИ ЩЯМ ИТВ-НИН, ЩЯМ ДЯ ЛИДЕР ТВ-НИН БЦТЦН ЯМЯКДАШЛАРЫНЫ ЙУБИЛЕЙЛЯРИ МЦНАСИБЯТИЛЯ ТЯБРИК ЕДИР. ВЯ 5 10 М М Ц Ц Г Г Я Я Д Д Д Д Я Я С С Р Р А А М М А А З З А А Н Н Б Б А А Й Й Р Р А А М М Ы Ы Н Н Ы Ы З З М М Ц Ц Б Б А А Р Р Я Я К К ! ! 10 ил СЕВИМЛИ АКТЙОР ЛАРЫМЫЗ РАФАЕЛ ВЯ Ъ ОШГУНУ “БУ ШЯ ЩЯРДЯ” НИН 10 ЙАШЫ МЦНАС ИБЯТИЛЯ ТЯБРИК ЕДИРИК. Шяки Бялядиййясинин коллективи newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 1

description

№ 05-08, 2010

Transcript of MUNICIPALITY SHEKI

Page 1: MUNICIPALITY SHEKI

В Я Т Я Н И М И З И Н В Я Т Я Н И М И З И Н Г А Н Л ЫГ А Н Л Ы

Т А Р И Х ИТ А Р И Х И

И Ш Ь А Л Е Д И Л М И ШИ Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш

Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы ЗТ О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З

ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН декабр, 1988ХАНКЯНДИ 26.12.1991

ХОЪАЛЫ ХОЪАЛЫ 26.02.199226.02.1992

ШУША 08.05.1992ЛАЧЫН 18.05.1992ХОЪАВЯНД 02.10.1992

КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993АЬДЯРЯ 07.06.1993АЬДАМ 23.07.1993ФЦЗУЛИ 23.08.1993 ЪЯБРАЙЫЛ 23.08.1993 ГУБАДЛЫ 31.08.1993ЗЯНЭИЛАН 29.10.1993

АЬДЯРЯ, АЬДАМ,АЬДЯРЯ, АЬДАМ,ФЦЗУЛИ, ЪЯБРАЙЫЛФЦЗУЛИ, ЪЯБРАЙЫЛ

ВЯ ГУБАДЛЫНЫНВЯ ГУБАДЛЫНЫНИШЬАЛЫНДАН ИШЬАЛЫНДАН

17 ИЛ 17 ИЛ КЕЧДИКЕЧДИ

№ 05-08 (71-74), Май-Август 2010 Шяки Бяляд иййяс ин ин органыШяки Бяляд иййяс ин ин органы www.nukha.azersayt .com

У Н У Т М А Й А Г !У Н У Т М А Й А Г !

ГГЯЯЗЗЕЕТТИИММИИЗЗИИНН

55 ЙЙААШШЫЫ

ТТААММААММ

ООЛЛДДУУБУ БЮЙЦКСЕВИНЪИБИЗЩАМЫИЛЯБЮЛЦШЦРЦКВЯКОЛЛЕКТИВИМИЗИ ТЯБРИК ЕДЯНБЦТЦН ИНСАНЛАРАЮЗМИННЯТДАРЛЫЬЫМЫЗЫ БИЛДИРИРИК.

nn ee ww ss pp aa pp ee rr оо фф SS HH EE KK II MM UU NN II CC II PP AA LL II TT YY

5 йашлыÁÁßß ËËßßÄÄ ÈÈ ÉÉ ÉÉßß ÑÑ ÈÈ

ØØ ßßÊÊ ÈÈМЯН ЙАНМАСАМ,СЯН ЙАНМАСАН,

НЕЪЯ ЧЫХАР ГАРАНЛЫГЛАРАЙДЫНЛЫЬА?!

Гардаш Тцркийянин Президенти АБДУЛЛАЩ ЭЦЛ Шякидя(ятрафлы сящифя 16-да)

(Тябрикляр сящифя 13-дя)

ИЙУНУН 1-ДЯ ИЙУНУН 1-ДЯ AZЯRBAYCAN RESPUBAZЯRBAYCAN RESPUB --

LИKASЫ LИKASЫ BAШ NAZИRИNИN MЦAVИNИBAШ NAZИRИNИN MЦAVИNИ

ABИD ШЯRИFOVUN ABИD ШЯRИFOVUN 70 YAШI TAMAM OLУБ.70 YAШI TAMAM OLУБ.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИНИНКОЛЛЕКТИВИ АБИД МЦЯЛЛИМИ БУ

МЦНАСИБЯТЛЯТЯБРИК ЕДИР, ОНА МЮЩКЯМ ЪАН

САЬЛЫЬЫ АРЗУЛАЙЫР.

ТЯБРИК ЕДИРИК

ИЪТИМАИ ТЕЛЕВИЗИЙА ВЯ РАДИО ЙАЙЫМЛАРЫ ШИРКЯТИИЪТИМАИ ТЕЛЕВИЗИЙА ВЯ РАДИО ЙАЙЫМЛАРЫ ШИРКЯТИЮЗЦНЦН 5, ЛИДЕР ТВ ИСЯ 10 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕДИР. ЩЯРЮЗЦНЦН 5, ЛИДЕР ТВ ИСЯ 10 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕДИР. ЩЯР

ИКИ КАНАЛ БУ ИЛЛЯРДЯ ЕВЛЯРИМИЗЯ СЕВИНЪИКИ КАНАЛ БУ ИЛЛЯРДЯ ЕВЛЯРИМИЗЯ СЕВИНЪЭЯТИРМИШ, БЦТЦН ДЦНЙАДА МЯШЩУРЛАШМЫШДЫР.ЭЯТИРМИШ, БЦТЦН ДЦНЙАДА МЯШЩУРЛАШМЫШДЫР.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИНИН КОЛЛЕКТИВИ ЩЯМ ИТВ-НИН, ЩЯМ ДЯ ЛИДЕР ТВ-НИН БЦТЦН ЯМЯКДАШЛАРЫНЫ

ЙУБИЛЕЙЛЯРИ МЦНАСИБЯТИЛЯ ТЯБРИК ЕДИР.

ВЯ 5 10

ММ ЦЦ ГГ ЯЯ ДД ДД ЯЯ СС РР АА ММ АА ЗЗ АА НН ББ АА ЙЙ РР АА ММ ЫЫ НН ЫЫ ЗЗ ММ ЦЦ ББ АА РР ЯЯ КК !!

10 ил

СЕВИМЛИАКТЙОРЛАРЫМЫЗ

РАФАЕЛ ВЯ

ЪОШГУНУ“БУ ШЯЩЯРДЯ”

НИН10 ЙАШЫ

МЦНАСИБЯТИЛЯТЯБРИКЕДИРИК.Шяки

Бялядиййясининколлективи

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 1

Page 2: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.2 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Майын 9-да Атчылыг Ту-ризм Мяркязиндя фестивалын тян-тяняли баьланыш мярасими ол-мушдур. Мярасимдян яввял ке-чирилян ясас йарышда - чювкянойуну цзря финал гаршылашма-сында Шяки вя Аьстафа коман-далары цз-цзя эялмишляр.

Рягиблярини 1-0 щесабыиля мяьлуб едян Шяки коман-дасы нювбяти дяфя чювкян ойу-нунун галиби адыны газанмышдыр.3-ъц йери балакянлиляри 2-1 ще-сабы иля мяьлуб едян Аьдамкомандасы тутмушдур.

Фестивалын програмынадахил олан сцр папаг ойунуцзря йарышын финалында Оьуз вяГах командалары гаршылашмыш-лар. Оьуз командасы рягибля-рини 4-2 щесабы иля мяьлубедяряк биринъи йери тутмушдур.3-ъц йеря Аьъабяди командасылайиг эюрцлмцшдцр.

Папаг ойуну цзря йа-рышларда ися галиб адыны Исмайыллы

командасы газанмышдыр.Сонракы йерляри Йевлах вя Эо-ранбой командалары тутмушлар.

Фестивалын галибляринявя иштиракчы командалара Мя-дяниййят вя Туризм Назирлийининдиплом вя пул мцкафатлары тяг-дим олунмушдур. Чювкян ойу-нунун галибляри, ейни замандаШяки Шящяр Иъра Щакимиййятининдипломлары иля мцкафатландырыл-мышлар.

Мцкафатландырмамярасиминдя Шяки Шящяр

Иъра Щакимиййятинин башчысыМурад Ъаббарлы,

Мядяниййят вя ТуризмНазирлийинин мясул

нцмайяндяси ЪаванширЪяфяров, щабеля АтчылыгМяркязинин вя назирлийин

ямякдашлары иштирак етмишляр.

ШЯКИДЯ УЛУ ЮНДЯР ЩЕЙДЯР ЯЛИЙЕВИН ХАТИРЯСИНЯ ЩЯСР ОЛУНМУШ МИЛЛИАТЦСТЦ ОЙУНЛАР ФЕСТИВАЛЫ КЕЧИРИЛМИШДИР

Шяhяr rяhbяrliyi vя ictimaiy-yяtin nцmayяndяlяri яvvяlcя ulu юn-dяrin icra hakimiyyяti binasыnыn qar-шыsыndakы meydanda ucaldыlan abidяsiюnцnя gцl-чiчяk dцzmцш, xatirяsiniehtiramla yad etmiшlяr.

Tяdbiri шяhяr Иcra hakimiyyяtibaшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadovaaчaraq цmummilli lider Heydяr Яliyevin87-ci ildюnцmц ilя яlaqяdar rayondakeчirilяn silsilя tяdbirlяr barяdя mя-lumat vermiш, dahi rяhbяrin яzizxatirяsinin xalqыmыzыn qяlbindя daimyaшayacaьыnы, heч vaxt yaddaшlardansilinmяyяcяyini bildirmiшdir.

Sonra цmummilli liderin hяyat

vя fяaliyyяtindяn bяhs edяn filmnцmayiш etdirilmiшdir.

Toplantыda шяhяr Иcra haki-miyyяtinin baшчыsы Murad Cabbarlыnыn"Heydяr Яliyev vя mцstяqil Azяrbay-can" mюvzusunda mяruzяsi dinlя-nilmiшdir. Mяruzяdя цmummilli liderinzяngin hяyat yolu vя чoxsahяli fяa-liyyяtinin яn юnяmli mяqamlarыna tox-unulmuш, onun Azяrbaycan tяhsilinin,sяhiyyяnin, mяdяniyyяtin, hцquq-mцhafizя sistemi vя ordu quruculuьu-nun inkiшaf etdirilmяsi istiqamяtindяkiяvяzsiz xidmяtlяrindяn bяhs olunmuш-dur. Natiq dahi rяhbяrin dюvlяtчiliy-imizin qorunmasы vя mюhkяmlяn-dirilmяsinя, respublikamыzыn iqtisaditяrяqqisinя, Azяrbaycanыn beynяlxalqnцfuzunun yцksяlmяsinя gяtirib чыxar-mыш siyasi xяttinin hazыrda PrezidentИlham Яliyev tяrяfindяn uьurla davametdirildiyini bildirmiш, юlkяmizdя sosial-iqtisadi sahяdя bюyцk irяlilяyiшlяrя nailolunduьunu diqqяtя чatdыrmышdыr.

Toplantыnыn sonunda YeniAzяrbaycan Partiyasы sыralarыna yenidaxil olan цzvlяrя vяsiqяlяr verilmiшdir.

Ш.Б.Ш.Б.

ULU ЮNDЯR HEYDЯR ЯLИYEVИN ЯZИZ XATИRЯSИ YADDAШLARDAN HEЧ VAXT

SИLИNMЯYЯCЯKDИR!Bu fikir цmummilli

liderimiz Heydяr Яliyevinanadan olmasыnыn

87-ci ildюnцmц mцnasibяtilяШяki Шяhяr Иcra

Hakimiyyяtindя keчirilяntoplantыda sяslяnяn mяruzя vя чыxышlarda

xцsusi vurьulanmышdыr.

Мядяниййят вя Туризм Назирлийинин тяшкилатчылыьы иляШякинин Дашцз кяндиндя йерляшян Республика АтшлыгТуризм Мяркязиндя кечирилян цмуммилли лидеримиз ЩейдярЯлийевин хатирясиня щяср олунмуш Милли Атцстц ОйунларФестивалы баша чатмышдыр. Дюрд эцн давам едянйаришларда 12 команда иштирак етмишдир.

Milli Qurtuluш GцnцШяkidя rяngarяng tяdbirlяrlяgeniш qeyd olunмушдur.

Шяhяr icra hakimiyyя-tinin tяdbirlяr planыna uyьunolaraq, яlamяtdar gцn mцna-sibяtilя rayonun idarя vя tяш-kilatlarыnda, tяhsil, sяhiyyяvя mяdяniyyяt mцяssisяlя-rindя konfranslar, yыьыncaq-lar, konsertlяr, idman yarыш-larы keчirilмишдir.

О ъцмлядян, иyunun12-dя YAP Шяki tяшkilatыnda"Heydяr Яliyev vя Azяrbaycan

dюvlяtчiliyi" mюvzusunda "dя-yirmi masa"keчirilmiшdir.

Tяшkilatыnыn sяdri Hя-sяn Hяsяnov iшtirakчыlarы яla-mяtdar bayram mцnasibяtilяtяbrik etmiш, 15 iyun - MilliQurtuluш Gцnцnцn mцstяqilliyi-mizin tarixinя шanlы sяhifя kimiyazыldыьыnы bildirmiшdir.

Шяhяr icra hakimiyyяti-nin baшчыsы Murad Cabbarlы,YAP Шяki tяшkilatы qadыnlar шu-rasыnыn sяdri, шяhяr icra haki-miyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяri-nя Cavadova, tяhsil шюbяsinin

mцdiri Firяdun Иbrahimov,"Шяki-Иpяk" ASC hяmkarlartяшkilatыnыn sяdri SevilИsmayыlova vя baшqalarы чыxышedяrяk юtяn яsrin 90-cы illяrininяvvяllяrindя respublikamыzыnictimai-siyasi hяyatыnda baшverяn hadisяlяri bir daha geniшtяhlil etmiш, hakimiyyяtdя olans-яriшtяsiz rяhbяrlяrin шяxsiam-bisiyalarы ucbatыndanюlkяdя xaos, bюhran vя юzbaшы-nalыьыn yarandыьыnы,Azяrbaycanыn par-чalanmaqtяhlцkяsi ilя цz-lяшdiyini nяzяrя

чarpdыrmышlar. Qeyd olunmuш-dur ki, belя bir mяqamda xalqыntяkidli tяlяbi ilя Heydяr ЯliyevinBakыya gяliшi vя hakimiyyяtяqayыdышы mцstяqilliyimizinyenidяn iti-rilmяsi tяhlцkяsinяbirdяfяlik son qoymuшdur. Чoxfяrяhlidir ki, bu gцn ulu юndяrinbizlяrя яrmaьan etdiyi mцstяqilAzяrbaycan Prezident ИlhamЯliyevin rяhbяrliyi ilя daha dainkiшaf edir, юlkяmiz gцndяn-gцnя чiчяklяnir, qabaqcыl dцnyadюvlяtlяri sыrasыnda юz yerinidaha da mюhkяmlяndirir.

Heydяr Яliyev vя Azяrbaycan dюvlяtчiliyi

- Н.ЪАББАРЗАДЯ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 2

Page 3: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.3

Иyulun 20-dя Шяki Шя-hяr Иcra Hakimiyyяtindя ke-чir-ilяn fяallar yыьыncaьыnda cariilin birinci yarыsыnыn sosial-iqti-sadi inkiшafыnыn yekunlarы vяqarшыda duran vяzifяlяr geniшmцzakirя olunmuшdur.

Yыьыncaqda шяhяr Иcrahakimiyyяtinin baшчыsы MuradCabbarlы cari ilin birinci yarы-sыnыn yekunlarы vя qarшыda du-ran vяzifяlяrя dair hesabatmяruzяsi ilя чыxыш etmiшdir.

Bildirilmiшdir ki, hesa-bat dюvrцndя rayonda 99 mily-on 458,4 min manatlыq mяhsulburaxыlmышdыr. Bu, юtяn ilin eynidюvrц ilя mцqayisяdя 2 faizчoxdur. Buraxыlan mяhsulun 22faizi dюvlяt, 78 faizi isя юzяlbюlmяnin payыna dцшцr. Иlin bir-inci yarыsыnda rayonda яmtяяdюvriyyяsinin hяcmi 2009-cuilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn7,3 faiz artaraq 95 milyon 460min manat tяшkil etmiшdir. Bumцddяtdя rayonda 348 yeni iшyeri aчыlmышdыr.

Яhalinin sosial mцda-fiяsi sahяsindя gюrцlmцш iшlяrяtoxunan Mурад Cabbarlы hazыr-da rayonda 3368 ailяnin цn-vanlы dюvlяt sosial yardыmыaldыьыnы, o cцmlяdяn cari ilinbirinci yarыsыnda 657 ailяyя bunюv yardыmыn tяyin olunduьunubildirmiшdir. Иlin birinci yarыsыn-da Dюvlяt Sosial Mцdafiя Fon-dunun rayon шюbяsi tяrяfindяn26301 nяfяr яmяk pensiyaчы-sыna xidmяt gюstяrilmiшdir.2003-cц illя mцqayisяdя pen-siyalarыn orta aylыq mяblяьi 3,5

dяfя artaraq, 93 ma-nat 65 qяpik tяшkiletmiшdir.

Mяruzячi bil-dirmiшdir ki, яvvяlkiillяrdя olduьu kimi,cari ilin birinci yarыsыn-da da rayonda kяndtяsяrrцfatыnыn mюvcudsahяlяrinin inkiшaf et-dirilmяsi, mяhsul is-tehsalыnыn artыrыlmasыdiqqяt mяrkяzindяsaxlanыlmышdыr. 2009-cu ildя rayonda cari

ilin mяhsulu цчцn 73 min 910hektar sahяdя payыzlыq taxыlяkini hяyata keчirilmiш,indiyяdяk 67,7 min hektardanчox sahяnin taxыlы biчilmiш, 121min 572 ton mяhsul istehsalolunmuшdur. Artыq rayondataxыl biчini baшa чatmaqцzrяdir.

Rayonda aparыlan ti-kinti-quruculuq iшlяri barяdяmяlumat verяn M.Cabbarlы2010-cu ilin birinci yarыsыndaяsas kapitala yюnяldilmiшinvestisiyalarыn 97,9 faizinin tik-inti-quraшdыrma iшlяrinя sяrfedildiyini diqqяtя чatdыrmышdыr.Bu mцddяtdя AzяrbaycanRespublikasы Milli Arxiv Иdarя-sinin Шяki шяhяr filialы цчцn ye-ni inzibatы bina tikilib istifadяyяverilmiш, Xatirя abidяsi yeni-dяn qurulmuш, юlkя яhяmiyyяtli

Yevlax-Zaqatala-Gцrcцstanavtomobil yolunun bir hissяsitяmir edilmiш, XVЫЫЫ яsrя aidtarix-memarlыq abidяsi olanAшaьы Karvansarayda яsaslыtяmir-bяrpa iшlяrinя baшla-nыlmышdыr. Шяhяrin mяrkяzi ilяaxan Qurcana vя Dяyir-man-arxы чaylarыnыn uчmuш vя daьыl-maq tяhlцkяsindя olan istinaddivarlarы bяrpa olunmuш, чayyataqlarы tяmizlяnmiш, bu чay-larыn divarlarы яrazinin memar-lыq цslubuna uyьun yenidяnqurulmuш, piyadalar цчцn sяki-

lяr yaradыlmышdыr. Hazыrda Шin чayы цzя-

rindя kюrpцnцn, qarышыq tiplipenitensiar mцяssisяnin tikin-tisinin, шяhяr stadionunda,mяrkяzi kitabxanada aparыlanyenidяnqurma vя tяmir iшlя-rinin davam etdirildiyini, BirinciBilяcik kяndindя inшa olunan220 шagird yerlik mяktяbbinasыnda son tamamlama iш-lяrinin gюrцldцyцnц nяzяrячarpdыran Иcra hakimiyyяtininbaшчыsы, цmumiyyяtlя ilin so-nunadяk Шяki шяhяri яra-zisindя 20-dяn artыq obyektintikintisinin baшa чatdыrыlacaьыnыbildirmiшdir.

Яhalinin elektrik ener-jisi, tяbii qaz, iчmяli su vя digяrxidmяtlяrlя tяminatыnыn yax-шыlaшdыrыlmasы sahяsindя gюrц-lяn iшlяrя toxunan natiq, юtяn 6ayda Чeшmяli vя Vяrяzяtkяndlяrinя tяbii qazыn verildiyi-ni, Иbrahimkяnd vя AшaьыKцngцt kяndlяrinin qazlaшdыrыl-masы, habelя Шяki шяhяrini tя-bii qazla tяmin edяn boru xяt-tinin 18 kilometrlik hissяsininyenisi ilя яvяz olunmasы isti-qamяtindя iшlяrin davam et-dirildiyini, Kiш, Baltalы vя KюbяrZяyzid kяndlяrindя poчt шю-bяlяri цчцn yeni inzibati bina-larыn tikilib istifadяyя verildiyini

diqqяtячatdыrmышdыr.Qeyd edilmiшdir ki, bu

mцddяtdя mяrkяzi rayon xяs-tяxanasыnda Yunanыstan hюku-mяtinin dяstяyi ilя yaradыlmышendokrinoloji laboratoriya isti-fadяyя verilmiшdir. Hesabatdюvrцndя "Шяki - Azяrbaycanыnsяnяtkarlыq paytaxtы- 2010" iliчяrчivяsindя bir sыra tяdbirlяr,habelя Azяrbaycan Bяstя-kar-lar Иttifaqы vя шяhяr Иcra ha-kimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьыilя "Иpяk yolu" Birinci Bey-nяlx-alq Musiqi Festivalы keчirilmiш-dir.

Vurьulanmышdыr ki,"Ekologiya ili" чяrчivяsindяqяsяbя vя kяndlяrdя 230 minяyaxыn ting, habelя шяhяr яra-zisindя vя magistral yollarыnkяnarыnda 30 mindяn чox aьacяkilmiш, mцhafizяsi tяшkiledilmiшdir.

Mяruzяdя, hяmчininvяtяndaшlarыn яrizя vя шikayят-lяrinя baxыlmasы sahяsindя gю-rцlяn iшlяrя toxunulmuшdur.

Yыьыncaqda чыxыш edяn-lяr gюrцlmцш iшlяr vя qarшыdaduran vяzifяlяrdяn geniш sюh-bяt aчmышlar.

ШЯKИ ШЯHЯR ИCRA HAKИMИYYЯTИNDЯШЯKИ ШЯHЯR ИCRA HAKИMИYYЯTИNDЯHESABAT YЫЬЫNCAЬЫ KEЧИRИLMИШDИRHESABAT YЫЬЫNCAЬЫ KEЧИRИLMИШDИR

Turizm sahяsindя яmяkdaшlыьыn geniшlяndirilmяsi,

Azяrbaycanыn turizm potensialыnыndaha geniш tяbliь edilmяsi

mяqsяdi ilя son dюvrlяr Mяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyi

tяrяfindяn Almaniyanыn qabaqcыl turizm шirkяtlяri

vя kцtlяvi informasiya vasitяlяrinin nцmayяndяlяri

цчцn vaxtaшыrы olaraq info-tur vя press-turlar

tяшkil edilir.

Bu il aprelin 28-30-da Bakыdakeчirilmiш "Aitf-2010" ЫX AzяrbaycanBeynяlxalq turizm vя sяyahяtlяr sяrgisiяrяfяsindя bu юlkяnin tanыnmыш turizmшirkяtlяri vя media nцmayяndяlяrininrespublikamыza nюvbяti press-turu

tяшkil edilmiшdir. Azяrbaycana sяfяrчяrчivяsindя almaniyalы qonaqlar Bakы,Шamaxы vя Qяbяlя ilя tanышlыqdan sonramayыn 1-dя Шяki шяhяrindя olmuшlar.

Qonaqlar Шяkinin turizm po-tensialы ilя maraqlanmыш, Kiш kяndindя-ki qяdim alban mяbяdini ziyarяt etmiш,Шяrq memarlыьыnыn nadir incilяrindяnolan Шяki xanlarыnыn sarayы, habelя XЫXяsrя aid tarix-memarlыq abidяsi "Yuxarыkarvansara" mehmanxana kompleksiilя tanыш olmuш, yerli sяnяtkarlarыn яliшlяrinя baxmышlar. Шяkinin gюrmяli yer-lяri vя tarixi abidяlяri ilя tanышlыqalmaniyalы qonaqlarыn bюyцk maraьыnasяbяb olmuш, onlar bu qяdim diyarlaturizm sahяsindя яmяkdaшlыьыn per-spektivlяrini чox yцksяk qiymяtlяndir-miшlяr.

Ш.Б.Ш.Б.

ALMANИYALЫ QONAQLARШЯKИNИN TURИZM POTEN-

SИALЫ ИLЯ MARAQLANMЫШLARDцnya Tarixi Шяhяrlяr Liqasыnыn (THE LEAGUE OF HЫSTORЫ-CAL CЫTЫES) katibliyinin hяr цч aydan bir nяшr etdirdiyi "Dцnya Tarixi Шяhяrlяr" bцlleteninin iyun 2010-cu il tarixli 55-ci sayыnda ШЯKИ haqqlnda geniш mяqalя dяrcedilmiшdir. Yaponiyada iшыq цzц gюrяn bцlletenin цz qabыьы ilя 2-ci vя 3-cц sяhifяlяribцtovlцkdя Azяrbaycanыn qяdim шяhяri Шяkiyя hяsr olunmuшdur.

Mяqalяnin mцяllifi Шяki Bяlяdiyyяsi

sяdrinin birinci mцavini GЦЛНАЗ ХАНЫМSАЛАМОВАДЫР.

DЦNYA TARИXИ ШЯHЯRLЯR LИQASЫNЫNBЦLLETENИNDЯ ШЯKИ HAQQЫNDA

- Акиф САЛАМ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 3

Page 4: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.4 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Festivalыn gцndяliyinяuyьun olaraq, тядбирин биринъиэцнц axшam Шяki Xan sarayыnыnhяyя-tindя Qara Qarayev adыnakamera orkestrinin konsertioldu.

Щашийя: Йери эялмишкяноnu da xatыrladaq ki, orkestrAzяrbaycan musiqisinin klassiklяriQara Qarayev vя Fikrяt Яmirovuntяшяbbцsц ilя 1964-cц ildя yara-dыlmышdыr. Kollektivin ilk baш drijoruvя bяdii rяhbяri respublikanыn xalqartisti, dюvlяt mцkafatlarы laureatыNazim Rzayev olmuшdur. Kameraorkestri 40 ildяn artыq davam edяnfяaliyyяti dюvrцndя dцnyanыn birчox mяшhur sяhnяlяrindя, nцfuzlubeynяlxalq festivallarda iшtiraketmiшdir. Orkestrin repertuarыnaQяrbi Avropa, rus vя Azяrbaycanbяstяkarlarыnыn яsяrlяri daxildir.1998-ci ildяn orkestrя respublika-nыn xalq artisti Teymur Gюyчayevrяhbяrlik edir.

T.Gюyчayevin drijorluьuilя keчяn konsert Цzeyir Hacы-bяylinin "Arazbarы" sinfonik muьa-mы ilя aчыlmышdыr. Konsertdя hяm-чinin Motsart, Qara Qarayev,Pyotr Чaykovski, Aqшin Яlizadя,Zakir Baьыrov, SцleymanЯlяsgяrov, Fikrяt Яmirov vя digяrbяs-tяkarlarыn яsяrlяri sяslяndiril-di. Konsert tamaшaчыlar tяrяfindяnbюyцk alqышlarla qarшыlandы. Kon-sertin sonunda шяhяr icra haki-miyyяti baшчыsыnыn birinci mцaviniHяsяn Hяsяnov шяkililяr adыndankamera orkestrinin kollektivinяtяшяkkцr etdы. Kollektivя Иcra

Hakimiyyяtinin fяxri fяrmanы vяxatirя hяdiyyяsi tяqdim olundu.

Щямин эцн КoreyaRespublikasыnыn folklor ansamblыШяki Musiqi Texnikumunda чыxышeтмиш вя аnsamlыn ifasы tamaшaчы-

lar tяrяfindяn alqышlarla qarшыlan-мышdыр.

***Festivalыn ikinci gцnц,

iyunun 28-dя Azяrbaycan Bяstя-karlar Иttifaqыnыn "Oazis" simli kvar-teti Kiш kяndindяki qяdim albanmяbяdinin hяyяtindя, KoreyaRespublikasыnыn folklor ansamblыisя qяdim tarix-memarlыq abidяsiolan "Yuxarы Karvansaray" meh-manxana kompleksindя konsertproqramы ilя чыxыш eтмишляr.

TЯNTЯNЯLИ AЧЫLЫШMЯRASИMИ

Иyunun 29-da axshamsaatlarыnda шящяримизин qяdimtarix-memarlыq abidяsi olan "Yu-xarы Karvansaray" mehmanxanakompleksinin hяyяtindя Azяr-bay-can Bяstяkarlar Иttifaqы vя ШяkiШяhяr Иcra Hakimiyyяtinin birgяtяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn "Иpяk yolu"Ы Beynяlxalq Musiqi Festivalыnыntяntяnяli aчыlыш mяrasimi olmuш-dur.

Mяrasim iшtirakчыlarыnы яla-mяtdar musiqi bayramы mцnasi-bяtilя tяbrik edяn шяhяr Иcrahakimiyyяtinin baшчыsы MuradCabbarlы bildirmiшdir ki, bюyцk tar-ixя, qяdim dюvlяtчilik яnяnяlяrinя,yцksяk mяdяniyyяtя malik olan

Шяki шяhяrindя "Иpяk yolu" Ы Bey-nяlxalq Musiqi Festivalыnыn keчi-rilmяsi яlamяtdar hadisяdir. Mя-lum olduьu kimi, юlkяmizdя mяdя-ni irsin qorunub saxlanmasыna,xalqыmыzыn zяngin mяdяniyyяtinintяbliьinя xцsusi diqqяt yetirilir.Prezident Иlham Яliyevin mяdяniirsin qorunub saxlanmasыna xid-mяt edяn fяrman vя sяrяncamlarыbuna bariz nцmunяdir. Иcra baшчыsыbildirmiшdir ki, son dюvrdя Шяkidяbu istiqamяtdя mцxtяlif tяdbirlяrinkeчirilmяsi artыq яnяnя halыnыalmышdыr. Bu layihяlяrdя яsas mяq-sяd xalqыmыza mяxsus zяngin tar-ixi-mяdяni irsi qoruyub saxlamaqvя tяbliь etmяk, bюlgяnin turizmpotensialыnы geniшlяndirmяkdir.

Azяrbaycanыn яdяbiyyat,incяsяnяt vя musiqi tarixindя la-

yiqli yer tutan bir sыra bюyцk sя-nяtkarlarы - XЫX яsrdя milli drama-turgiyanыn яsasыnы qoymuш MirzяFяtяli Axundzadя, XX яsr Azяr-baycan poeziyasыnыn korifey sя-nяtkarы Bяxtiyar Vahabzadя, milliheykяltяraшlыq sяnяtimizin ilkqцdrяtli nцmayяndяsi Fuad Яb-dцrrяhmanov, bяstяkarlыq sяnя-timizin parlaq simalarы Cюvdяt Ha-cыyev, Шяfiqя Axundova, EminSabitoьlu soykюkц ilя Шяki tor-paьыna baьlыdыrlar. Ona gюrя dяШяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti Azяr-baycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn Шя-kidя beynяlxalq sяviyyяli mяdя-niyyяt bayramы keчirmяk tяшяb-bцsцnя bюyцk mяmnuniyyяtlяdяstяk olmuшdur.

Mяrasimdя чыxыш edяnAzяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыnsяdri, professor Firяngiz Яlizadяbildirmiшdir ki, Ы Beynяlxalq MusiqiFestivalы artыq цчцncц gцndцr ki,mцvяffяqiyyяtlя davam edir. Belяbir festivalыn mяhz Шяkidя baш tut-masы, яlbяttя, bir чox amillяrlяbaьlыdыr. Шяkinin musiqi mяdяniy-

yяti юzцnяmяxsus цslubu vяifaчыlыq яnяnяlяri ilя hяmiшя seчil-mышdir. Шяkinin musiqi tяhsili siste-mi dя kifayяt qяdяr geniшdir. Bu-rada dюrd uшaq musiqi mяktяbi,bir uшaq incяsяnяt mяktяbi ilя ya-naшы, uzun illяrdir ki, Musiqi Kollecidя fяaliyyяt gюstяrir. Bizim mяq-sяdimiz odur ki, bu BeynяlxalqFestivalda шяkililяr dя fяal iшtiraketsinlяr. Bu gцn hяmin kollek-tivlяrin yetirmяlяri sizin qarшыnыzdaчыxыш edяcяklяr.

Bяstяkarlar Иttifaqыnыnsяdri bildirmiшdir ki, Azяrbaycanыnяn sяfalы, dilbяr guшяsi - gюzяlШяki diyarыnda "Иpяk yolu" Ы Bey-nяlxalq Musiqi Festivalы hяlя birneчя gцn яrzindя musiqisevяrlяrimaraqlы vя rяngarяng konsert pro-qramlarы ilя sevindirяcяkdir.

Sabah teatrsevяrlяrin qarшыsыndailk dяfя aчыq havada operalargюstяrilяcяkdir. Sonda F.Яlizadяbildirmiшdir ki, bu festival яnяnяhalы alacaq vя biz sizinlя hяlя чoxgюrцшяcяyik.

Festivalыn aчыlыш mяrasi-mindя Шяki Musiqi Kollecinin xoruvя xalq чalьы alяtlяri orkestri, 4saylы Uшaq Musiqi Mяktяbininkamera orkestri, habelя FikrяtЯmirov adыna Azяrbaycan Dюvlяtmahnы vя rяqs ansamblы geniшkonsert proqramы ilя чыxыш etmiшlяr.Proqrama Цzeyir Hacыbяylinin"Koroьlu" operasыndan "Uvertцra",Sяid Rцstяmovun "Azяrbaycan"sцitasы, Sцleyman Яlяsgяrovun"Gюzlя mяni", Rяшid Яfяndiyevin"Gяnclik" rяqsi, George Handelin"Andante", Qara Qarayevin "Sцlh"mahnыsы, Azяrbaycan xalq rяqsi"Чobanlar", Cahangir Cahangiro-vun "Bulaq baшыnda" rяqsi, VasifAdыgюzяlovun "Qarabaь шikяstяsi"oratoriyasыnыn finalы vя ЦzeyirHacыbяylinin "Cяngi" яsяri daxilidi. Konsert bюyцk mцvяffяqiyyяtlя

baшa чatmышdыr.

"SARЫ GЯLИN" NORVEЧ-AZЯRBAYCAN ANSAM-

BLЫNЫN ЧЫXЫШЫ ШЯKИTAMAШAЧЫLARЫNЫN

ЦRЯYИNCЯ OLMUШDUR

"Иpяk yolu" Ы BeynяlxalqMusiqi Festivalыnыn цчцncц gцnц"Sarы gяlin" Norveч-Azяrbaycanansamblыnыn konserti ilя yad-daqalan olmuшdur.

Kiш kяndindяki qяdimalban mяbяdinin hяyяtindя ke-чir-ilяn konsertя шяhяr rяhbяrliyi, icti-maiyyяtin nцmayяndяlяri, yerlimusiqisevяrlяr, habelя festival iшti-rakчыlarы baxmышlar.

Konsertdяn яvvяl Bяstя-karlar Иttifaqыnыn sяdri, professorFirяngiz Яlizadя "Иpяk yolu" ЫBeynяlxalq Musiqi Festivalычяrчivяsindя Шяkidя keчirilяn tяd-birlяr barяdя яtraflы mяlumat ver-miшdir.

Mяrasimdя чыxыш edяnNorveчin юlkяmizdяki sяfiri YonRanberq bildirmiшdir ki, Kiш kяndinorveчlilяr цчцn dя doьma birmяkandыr. Burada yerlяшяn albanmяbяdinin чox qяdim tarixi vardыr.Bizim цчцn fяrяhli haldыr ki,abidяnin bяrpasыnda Norveчhюkumяti dя yaxыndan iшtiraketmiшdir. Abidяnin yaxыnlыьыndagюrkяmli Norveч sяyyahы TurHeyerdalыn bцstцnцn qoyulmasыAzяrbaycanda tolerantlыьa bir nц-munяdir. Azяrbaycan vя Norveчxalqlarыnы bir sыra xцsusiyyяtlяr bir-lяшdirir. Bu gцn isя bizi musiqi bir-lяшdirяcяkdir. Bu hisslяri bizя"Sarы gяlin" Norveч-Azяrbaycanansamblы bяxш edяcяkdir.

(Арды 5-ъи сящифядя)

ШЯKИDЯ "ИPЯK YOLU" Ы BEYNЯLXALQШЯKИDЯ "ИPЯK YOLU" Ы BEYNЯLXALQAzяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqы vя Шяki Шяhяr Иcra

Hakimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя ийунун 27-дян ийулун2-дяк шящяримиздя "Иpяk yolu" Ы Beynяlxalq Musiqi Festivalыкечирилмишдир. Beш gцn davam edян musiqi bayramыnda шяk-ililяr Koreya Respublikasыnыn folklor kollektivinin, "Sarыgяlin" Norveч-Azяrbaycan ansamblыnыn, Qara Qarayevadыna kamera orkestrinin, Bяstяkarlar Иttifaqыnыn simlikvartetinin, "Azяrbaycan Televiziya vя Radio Veriliшlяri"Qapalы Sяhmdar Cяmiyyяtinin xor kollektivi vя simfonikorkestrinin, yerli vя Bakыdan gяlmiш musiqi kollektivlяrinin,habelя Azяrbaycan Dюvlяt Opera vя Balet Teatrыnыn konsertvя tamaшalarыnы izlяmишlяr.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 4

Page 5: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.5

MUSИQИ FESTИVALЫ KEЧИRИLМИШДИRMUSИQИ FESTИVALЫ KEЧИRИLМИШДИRMяlumat verilmiшdir ki,

Norveч vokalчыsы Liv Runesdattervя Azяrbaycan kamanчa ifaчыsыElшяn Mansurovun birgя layihяsiolan "RUNESDATTER / MANSU-ROV" adlanan layihя 2006-cыildяn etibarяn hяyata keчirilir.Dяyiшkяn tяrkibi olan bu ansamblAzяrbaycan muьamыnы vя Norveчxalq mahnыlarыnыn цmumi cяhяtlяri-ni diqqяtя чatdыrmaьы qarшыsыnamяqsяd qoymuшdur. Bu iki юlkяninmusiqi mяdяniyyяti arasыnda

oxшar cяhяt onlarda improvizяsяnяtinin mюvcudluьundan irяligяlir. Azяrbaycan muьamы vяNorveч xalq mahnыlarы musiqiquruluшu baxыmыndan mцxtяlifolsalar da, ifadя vasitяlяri vя dra-maturji keyfiyyяt etibarilя yaxыndыr-lar.

Layihяnin musiqi юzяyinimaraqlы kяsiшmяlяr - qяdim alяtsяslяnmlяri, boьaz tembrlяri,tяbiяt vя maqnitofon lent yazыlarы,xalq musiqisinin toplanmasыzamanы яldя olunan maraqlыmelodiyalar tяшkil edir. Buradaxalq mahnыlarыndan gяlяn mяnbяaydыn olsa da, digяr xalqlarыnяnяnяlяri dя nяzяrя чarpыr. Buqяdim mahnыlar muьamla birgяdяrin hissiyyata malik, poeziya ilяvяhdяtdя olan yeni bir sintezyaradыr.

"RUNESDATTER/MANSU-ROV" - Norveч vя Azяrbaycanяnяnяvi klassik musiqisi adlы layi-hя ilk dяfя olaraq 2010-cu ildяMцslцm Maqomayev adыna Azяr-baycan Dюvlяt Filarmoniyasыndatяqdim olunmuшdur.

Konsertdя "Bayatы-Шi-raz", "Шцшtяr", "Zabul-Segah" mu-ьamlarы цzяrindя improvizяlяr,"Alagюz", habelя Norveч xalqmahnыlarы ifa olunmuшdur. "Sarыgяlin" xalq mahnыsыnыn ifasы isяtamaшaчыlar tяrяfindяn hяrarяtlialqышlarla qarшыlanmышdыr. Altы nяfяr-lik ansamblыn tяrkibinя Azяrbay-can tяrяfindяn Elшяn Mansurov(kamanчa), Яlяkbяr Яlяkbяrov(tar), Ehtiram Hцseynov (vokal),Norveч tяrяfindяn isя Liv

Runesdatter (vokal), Tuva Tho-massen Bolstad (skripka) vяLeio Nika (akkordeon) daxildirlяr.

Konsertin sonunda ШяkiШяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыnmцavini Zяrinя Cavadova чыxышedяrяk, ansambl цzvlяrinя min-nяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Kollektivin цzvlяrinя ШяkiШяhяr Иcra Hakimiyyяtinin fяxri fяr-manlarы vя xatirя hяdiyyяlяri tяq-dim olunmuшdur.

"LEYLИ VЯ MЯCNUN" VЯ"ШAH ИSMAYЫL" OPERALARЫ

ИLK DЯFЯ ШЯKИDЯ AЧЫQHAVADA OYNANЫLMЫШDЫR

"Иpяk yolu" Ы BeynяlxalqMusiqi Festivalыnыn dюrdцncц gцnцAzяrbaycan Dюvlяt AkademikOpera vя Balet Teatrыnыn tяqdimetdiyi Цzeyir Hacыbяylinin "Leyli vяMяcnun" vя Mцslцm Maqoma-yevin "Шah Иsmayыl" tamaшalarы ilяyaddaqalan olmuшdur.

"Yuxarы Karvansaray" ta-rixi-memarlыq abidяsinin hяyяtindяkeчirilяn tяdbiri aчan AzяrbaycanDюvlяt Akademik Opera vя BaletTeatrыnыn baш rejissoru, яmяkdarincяsяnяt xadimi Hafiz QuliyevBяstяkarlar Иttifaqыnыn Шяki ШяhяrИcra Hakimiyyяti ilя birgя hяyatakeчirdiklяri bu layihяni yцksяkqiymяtlяndirmiш, festivalыn iшinяuьurlar arzulamышdыr. Teatrыn rяh-bяri bildirmiшdir ki, Azяrbaycanda ЫBeynяlxalq Muьam Festivalы ke-чirilяrkяn muьam operalarыmыzdanolan "Leyli vя Mяcnun", "Шah Иs-mayыl" vя "Aшыq Qяrib" яsяrlя-rindяn kompozisiyalar qurulmuш-dur. Bu kompozisiyalar hяm azяr-baycanlы, hяm dя xarici tamaшa-чыlar tяrяfindяn чox yцksяk qar-шыlanmышdыr. Bu gцn isя biz "Leylivя Mяcnun" vя "Шah Иsmayыl"operalarыnы tamaшaчыlara bir azbaшqa formada - kompozisiya for-masыnda tяqdim edяcяyik. Dцшц-nцrяm ki, bu proqram gяlяcяkdяdя davam etdirilяcяk vя dahamюhtяшяm formada xarici юlkя

tamaшaчыlarыna чatdыrыlacaqdыr.Hafiz Quliyev bildirmiшdir

ki, 100 ildяn artыqdыr ki, bu tama-шalar oynanыlыr. Иndiyяdяk bu tama-шalar istяr Azяrbaycanda, istяrsяdя xaricdя yalnыz teatrlarыn sяh-nяlяrindя gюstяrilmiшdir. Lakin butamaшalar ilk dяfя mяhz bu gцn bufestuvalda, Шяkinin qяdim memar-lыq abidяsi olan "Yuxarы Karvansa-ray" abidяsinin hяyяtindя aчыqhavada tamaшaчыlara tяqdim olu-nacaqdыr.

Sonra tяdbir iшtirakчыlarыM.F.Axundov adыna AzяrbaycanDюvlяt Akademik Opera vя BaletTeatrыnыn tяqdim etdiyi ЦzeyirHacыbяylinin "Leyli vя Mяcnun" vя

Mцslцm Maqomayevin "ШahИsmayыl" operalarы яsasыnda hazыr-lanmыш tamaшalara baxmышlar.

Tamaшalarыn quruluшчurejissoru respublikanыn яmяkdarincяsяnt xadimi Hafiz Quliyev, di-rijor vя xormeysteri яmяkdar incя-sяnяt xadimi Sevil Hacыyevadыr. Konsertmeysterlяr respublikanыnяmяkdar artistlяri MяlahяtИsamyыlova (piano) vя ElxanMansurovdur (tar). Solistlяrrespublikanыn xalq artisti ШahlarQuliyev, яmяkdar artist TяyyarBayramov, habelя ИlkinЯhmяdov, Vцsalя Musayeva,Arzu Яliyeva vя ИlahяЯfяndiyevadыr.

Bюyцk mцvяffяqiyyяtlяbaшa чatan tяdbirin sonunda HafizQuliyevя, habelя solistlяrя ШяkiШяhяr Иcra Hakimiyyяtinin fяxri fяr-manlarы vя qiymяtli hяdiyyяlяritяqdim olunmuшdur.

ИЙУЛУН 1-ДЯ"ИPЯK YOLU"

Ы BEYNЯLXALQ MUSИQИFESTИVALЫ BAШA ЧATDЫ

Azяrbaycan Bяstяkar-

lar Иttifaqы vя Шяki шяhяr Иcrahaki-miyyяtinin birgя tяшki-latчыlыьы ilя iyunun 27-dяn iyulun1-dяk Шяki шяhяrindя keчirilяn"Иpяk yolu" Ы Beynяlxalq MusiqiFestivalынын iyulun 1-dя "YuxarыKarvansaray" tarix-memarlыqabidяsinin hяyяtindя tяntяnяlibaьlanыш mяrasimi oldu.

Mяrasimdя "AzяrbaycanTeleviziyasы vя Radio Veriliшlяri"Qapalы Sяhmdar Cяmiyyяti Niyaziadыna simfonik orkestri vяCahangir Cahangirov adыna xoru,habelя Шяkili Яlяsgяr adыnaMusiqi Kollecinin xor kollektivigeniш konsert proqramы ilя

tamaшaчыlar qarшыsыnda чыxышetdilяr.

Proqrama Cюvdяt Hacы-yevin "Sцlh uьrunda" simfonikpoemasы, Aqшin Яlizadяnin "Anatorpaq" odasы, Niyazinin "Arzu"

romansы, Bizenin "Karmen" ope-rasыndan Qaraчы mahnыsы, FirяngizЯlizadяnin "Иntizar" operasыndanduet, Azяrbaycan xalq mahnыsы"Qaragilя", Cahangir Cahangi-rovun "Fцzuli" kantatasы (ЫЫ hissя),Bramsыn "Macar rяqsi", QaraQarayevin "Yeddi gюzяl" ba-letindяn "Vals" vя Цzeyir Hacы-bяylinin "Koroьlu" operasыndan"Чяnlibel xoru" daxil idi.

Kollektivlяrin hяr bir чыxышыtяlяbkar Шяki tamaшaчыlarы tяrя-findяn alqышlarla qarшыlandы.

Konsertdяn sonra Шяkiшяhяr Иcra hakimiyyяtinin baшчыsыMurad Cabbarlы "Иpяk yolu" ЫBeynяlxalq Musiqi Festivalыnыnyцksяk sяviyyяdя keчirilmяsinitяmin etdiyinя gюrя festivalыn bяdiirяhbяri, Azяrbaycan BяstяkarlarИttifaqыnыn sяdri, professor FirяngizЯlizadяyя шяhяr icra hakimiyyя-tinin fяxri fяrmanы vя "YuxarыKarvansaray" tarix-memarlыq abi-dяsinin яks olunduьu rяsm яsяrinitяqdim etdi. Bundan яlavя, "Azяr-baycan Televiziyasы vя RadioVeriliшlяri" QSC Niyazi adыna sim-fonik orkestrinin bяdii rяhbяri vяdirijoru respublikanыn ЯmяkdarИncяsяnяt Xadimi Azad Яliyevя,C.Cahangirov adыna xorun bяdiirяhbяri vя dirijoru ШяhlaЯlяkbяrovaya, Шяki MusiqiKollecinin direktoru SяrdarШяrifova, solistlяr respublikanыnЯmяkdar Artisti GцlnazИsmayыlovaya, Sяbinя Яsяdovaya,respublika muьam mцsabiqяsininlaureatы Gцllц Muradovaya, habelя"Azяrbaycan Televiziya vя RadioVeriliшlяri" Qapalы SяhmdarCяmiyyяtinin rяhbяrliyinя dя Шяkiшяhяr Иcra hakimiyyяtinin fяxri fяr-manlarы tяqdim edildi.

- Намиг ЪАББАРЗАДЯ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 5

Page 6: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.6 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

FИRЯNGИZ ЯLИZADЯ:FИRЯNGИZ ЯLИZADЯ:"Festival чox uьurlu"Festival чox uьurlu

keчmiшdir"keчmiшdir"

Шяhяrimizdя keчirilяn"Иpяk yolu" Ы Beynяlxalq MusiqiFestivalыnыn yekunlarы ilя baьlыAzяrTAc-ыn mцxbirinin "Festiva-lыn yekunlarыndan razы qaldыnыz-mы?" sualыna festivalыn bяdiirяhbяri, Azяrbaycan Bяstя-kar-lar Иttifaqыnыn sяdri, YUNESKO-nun "Sцlh naminя incяsяnяtxadimi" Firяngiz Яlizadя aшaьы-dakыlarы bildirmiшdir:

-Hяr bir iшin baшlanьыcычox чяtin olur. Mяnя elя gяlir ki, ilkdяfя keчirilmяsinя baxmayaraq, ЫBeynяlxalq Musiqi Festivalы чoxuьurlu keчdi, maraqlы vя rяn-garяng proqramы ilя yadda qala-caqdыr. Burada tяbii ki, Шяki ШяhяrИcra Hakimiyyяtinin yцksяk tяшki-latчыlыьыnы, yerli musiqi kollek-tivlяrinin fяal iшtirakыnы xцsusi qeydetmяk lazыmdыr. Festivalыn pro-qramы rяngarяng, eyni zamandaчox чяtin idi. Чцnki proqramdamцxtяlif kollektivlяrin чыxышы, mu-ьam operasыndan baшlamыш ustaddяrsinя qяdяr hяr шey var idi. Belяfestivallar чox nadir hallarda keчir-ilir. Ona gюrя ki, adяtяn festivallarmцяyyяn nюvlяrя aid olur.Mяsяlяn, pianoчular festivalы,mцasir musiqi festivalы, klassikmusiqi festivalы vя sair. "Иpяk yolu"festivalы isя bu nюvlяrin hamыsыnыsanki юzцndя cяmlяшdirmiшdi. Bukonsertlяri izlяyяn insanlar hяrgцn yeni bir шey kяшf edirdilяr. Birgцn kamera orkestrini dinlяdilяr,ertяsi gцn xalq чalьы alяtlяriorkestrinin чыxышыnы izlяdilяr, hяm-чinin чox gюzяl rяqslяrя baxdыlar.Biz hяm dя Azяrbaycan xalqыnыnzяngin musiqisinin, zяngin mяdя-niyyяtinin canlы шahidi olduq.

Festivalda bir sыraюlkяlяrin nцmayяndяlяri чыxыш et-miшlяr. Koreyadan gяlmiш ansam-blыn tяqdim etdiyi 25 dяqiqяlikkompozisiyada biz sanki dяrviш-lяrin ritminя qulaq asdыq. Gюrkяmlialimimiz Yaqub Mahmudovunbildirdiyi kimi, bu ritmlяrdя biz tцrkvя Koreya xalqlarы arasыnda olanyaxыnlыьы bir daha hiss etdik. Kiшkяndindяki qяdim alban mяbя-dindя "Sarы gяlin" Norveч-Azяr-baycan ansamblы чox maraqlы pro-qramla чыxыш etdi. Burada sankiparalel inkiшaf edяn iki musiqimяdяniyyяti gюzlяrimiz юnцndяbir-biri ilя qovuшdu. Festivalыn kul-minasiya nюqtяsi isя, шцbhяsiz ki,ilk dяfя aчыq havada muьam oper-alarы яsasыnda hazыrlanmышtamaшa-kompozisiyalarыn tяqdi-matы oldu. Цzeyir Hacыbяylinin"Leyli vя Mяcnun", Mцslцm Maqo-mayevin "Шah Иsmayыl" operalarыindiyяdяk hяmiшя opera sяh-nяlяrindя gюstяrilmiшdir. Biz odekorlarы, kostyumlarы hяmiшяteatrlarda gюrmцшцk. Festivaldabu operalar ilk dяfя olaraq aчыqhavada, tяbii dekorlarla, tяbiiшяraitdя gюstяrildi. Biz o gюzяlanlarы birlikdя yaшadыq.

Festivalыn adы ("Иpяk yo-lu") konsertlяrin mюvzusunda daюzцnц bцruzя verirdi: "Oazis"kvarteti, "Sarы gяlin" mahnыsы,"Leyli vя Mяcnun". Bilirsiniz ki,oazis sяhrada "Иpяk yolu" ilяgedяn karvanыn heyяtini tяшkiledяn sяyahяtчilяrin hяsrяtlя

gюzlяdiyi яn gюzяl mяkandыr. Kimbilir, bяlkя dя bu sяyahяtlяrzamanы sяyyahlar "Sarы gяlin"mahnыsыnы dяfяlяrlя zцmzцmяetmiшlяr. "Leyli vя Mяcnun" юzц dяsяhra ilя baьlы bir яsяrdir. Mяcnuniztirablar keчirяndя sanki sяhradaюzцnя bir mцhit tapыr, dincяlir.

Шяkinin yalnыz ipяk is-tehsal edяn deyil, hяm dя "Иpяkyolu" цzяrindя bir шяhяr olduьufestivalыn mюvzularыnda da юzцnцqabarыq bцruzя vermiшdir. Mяnяelя gяlir ki, чox gюzяl festival olduvя Шяki camaatы da festivalabюyцk maraq gюstяrdi. Festivaldamцxtяlif юlkяlяrin - Koreya, Norveчvя Rusiyanыn sяfirlяri dя iшtiraketmiшlяr. Bu, festivala olan bюyцkmaraqdan irяli gяlirdi. Bir sюzlя,festival gюzlяdiyimiz nяticяlяri ver-miшdir.

LИV LИV RUNESDATTER:RUNESDATTER:

"Aзярбайъан халг"Aзярбайъан халгмусигисиня вурьунам"мусигисиня вурьунам"

Шяkidя keчirilяn "Иpяkyolu" Ы Beynяlxalq Musiqi Festi-valыnыn iшtirakчыsы, "Sarы gяlin" Nor-veч-Azяrbaycan ansamblыnыnyaradыcыlarыndan olan norveчli bяs-tяkar vя vokalчы Liv RunesdatterAzяrTAc-a mцsahibяsindя de-miшdir: "Azяrbaycana ilk dяfя builin mayыnda sяfяr etmiшяm. Azяr-baycan xalqы haqqыnda tяяs-sцratыm чox yцksяkdir. Xцsusilяqonaqpяrvяrliyiniz, elяcя dя vя-tяnpяrvяrliyiniz чox xoшuma gяlir.Zяngin musiqi mяdяniyyяtinizvardыr. Xalq musiqinizi, elяcя dяmuьamlarыnыzы uшaqlыqdan sevi-rяm. Bяstяkar Firяngiz Яlizadяninяsяrlяri ilя dя maraqlanыram.Шяkidя keчirilяn festivalda iшtiraketmяyimdяn чox mяmnunam.Gюrцrяm ki, bu шяhяr Azяrbay-canыn dilbяr bir guшяsidir, qяdim

tarixi vardыr".

Liv Runesdatter Vest-fold vя Rogalandыn nadir musiqiяnяnяsini davam etdirяn azsaylыNorveч ifaчыlarыndandыr. Hazыrdaunudulmuш olan, 1860-cы ilя aidxalq mahnыlarыnы aшkarlayan LivRunesdatter 7 il яvvяl yeni tяd-qiqat vя layihяnin baшlanьыcыnыqoymuшdur. Altы il mцddяtindя"Syng hjerte" layihяsi цzяrindячalышmыш, aшkar etdiyi musiqiparчalarыnыn mяnsub olduьuяnяnяni araшdыrmыш vя юzц-nяmяxsus iшlяmiшdir. Liv Ru-nesdatterin 2008-ci ildя "Synghjerte" adlы albomu bura-xыlmышdыr.

QЯDИM ШЯKИ ИLЯQЯDИM ШЯKИ ИLЯTANЫШLЫQ FESTИVALTANЫШLЫQ FESTИVALИШTИRAKЧЫLARЫNЫNИШTИRAKЧЫLARЫNЫN

ЦRЯYИNCЯDИRЦRЯYИNCЯDИR

"Иpяk yolu" Ы BeynяlxalqMusiqi Festivalыnыn iшtirakчыsы,Cяnubi Koreyanыn "Samuinori"folklor ansamblыnыn meneceriYeonq Eonmyeon Azяrbaycanыnbu qяdim шяhяri ilя tanышlыqdan чoxmяmnun qaldыqlarыnы bildirmiшdir.Qonaq AzяrTAc-a mцsahibяsindяqeyd etmiшdir ki, ansambl 20 ilяyaxыndыr fяaliyyяt gюstяrir.

Cяnubi Koreyanыn яntanыnmыш folklor kollektivlяrindяnbiridir. Ansambl dцnyanыn bir чoxюlkяsindя qastrol sяfяrlяrindяolmuш, mцxtяlif festivallarda iшtiraketmiшdir. Azяrbaycana ilk dяfяdirki, sяfяr etmiшdir. Qonaq qяdimШяki diyarыnыn юzцnяmяxsus millixцsusiyyяtlяrinя, qonaqpяrvяrliy-inя, tяbiяtinя, zяngin tarixi abi-dяlяrinя, sяnяtkarlыq nцmunяlя-rinя, o cцmlяdяn musiqisinя hey-ran qaldыqlarыnы bildirmiш, belя fes-

tivallarыn xalqlarыmыz arasыndadostluq яlaqяlяrinin daha damюhkяmlяnmяsinя bюyцk tюhfяlяrverяcяyinя яminliyini ifadя et-miшdir.

BЯSTЯKARLAR ИTTИBЯSTЯKARLAR ИTTИ--FAQЫNЫNFAQЫNЫN

NЦMAYЯNDЯLЯRИNЦMAYЯNDЯLЯRИШЯKИ ZИYALЫLARЫ ИLЯШЯKИ ZИYALЫLARЫ ИLЯ

GЮRЦШMЦШLЯRGЮRЦШMЦШLЯR

Festivalыn proqramыnauyьun olaraq iyunun 30-da MusiqiKollecindя Azяrbaycan Bяstя-kar-lar Иttifaqы nцmayяndя heyяtininШяki ziyalыlarы ilя gюrцшц olmuшdur.

Шяhяr icra hakimiyyяti

baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Ca-vadova Beynяlxalq Musiqi Fes-tivalы чяrчivяsindя son цч gцndяhяyata keчirilяn tяdbirlяr barяdяdanышmышdыr. Bildirmiшdir ki, festi-valda iшtirak edяn kollektivlяrШяkinin mцxtяlif mяkanlarыnda -Xan Sarayыnda, Kiш kяndindяkialban mяbяdindя, qяdim tariximemarlыq abidяsi olan "YuxarыKarvansara" mehmanxana kom-pleksindя musiqisevяrlяr qarшыsыn-da юz mяharяtlяrini gюstяrmiшlяr.Qara Qarayev adыna KameraOrkestrinin, Bяstяkarlar Иttifaqыnыn"Oazis" simli kvartetinin, CяnubiKoreyanыn folklar, "Sarы gяlin"Norveч-Azяrbaycan vя FikrяtЯmirov adыna Dюvlяt Mahnы vяRяqs ansambыllarыыnыn, habelяШяkinin xor vя orkestrinin чыxышыtamaшaчыlar tяrяfindяn bюyцkrяьbяtlя qarшыlanmышdыr. Bu gцnlяrШяkinin, sюzцn hяqiqi mяnasыnda,musiqi, festival шяhяrinя чevrildiyi-ni diqqяtя чatdыran natiq, belя birmюtяbяr musiqi bayramыnы bяxшetdiklяrinя gюrя шяhяr rяhbяrliyiadыndan festivalыn bяdii rяhbяri,Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыnsяdri, professor Firяngiz Яliza-dяyя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Firяngiz Яlizadя "Иpяkyolu" Ы Beynяlxalq Musiqi Fes-tivalыnыn artыq Azяrbaycanыn musiqihяyatыnda яlamяtdar bir hadisяyячevrildiyini bildirmiшdir. Diqqяtячatdыrmышdыr ki, festivala Azяr-bay-canda fяaliyyяt gюstяrяn bir sыraxarici юlkя sяfirliklяrinin tяmsilчi-lяrinin qatыlmasы bu tяdbirin bюyцkяhяmiyyяtini nцmayiш etdirir.Иttifaqыn sяdri festivalыn keчirilmяs-inя gюstяrdiklяri hяrtяrяfli dяstяyяgюrя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin rяhbяrliyinя minnяtdar-lыьыnыbildirmiшdir.

F.Яlizadя Bяstяkarlar Иt-tifaqыnыn fяaliyyяti, qurumun yaxыn-

dan iшtirakы ilя Azяrbaycanda hяy-ata keчirilяn layihяlяr barяdяmяlumatvermiшdir.

Tяdbirdя чыxыш edяn Bяs-tяkarlar Иttifaqыnыn katibi, xalq ar-tisti, professor Ramiz ZюhrabovBeynяlxalq Festivalыn яhяmiy-yяtindяn danышmыш, festivalda Шя-kinin xor vя orkestrinin чыxышыnы pro-fessionallыq baxыmыndan чox yцk-sяk qiymяtlяndirmiшdir.

Bяstяkarlar Иttifaqыnыnmяsul katibi, sяnяtшцnaslыq nami-zяdi Lalя Hцseynova, idarя heyя-tinin цzvц, bяstяkar Faiq Naьыyev,ittifaqыn цzvц, sяnяtшцnaslыq na-mizяdi Ceyran Mahmudova, QaraQarayev adыna kamera orkestrininrяhbяri, xalq artisti TeymurGюyчayev, Helsinki Musiqi Aka-demiyasыnыn professoru NikitaYujanin dя чыxыш etmiшlяr.

Bяstяkarlar Иttifaqыnыnnцmayяndяlяri Шяki ziyalыlarыnыn,musiqiчilяrin чoxsaylы suallarыnыcavablandыrmышlar.

FИNLANDИYALЫ PROFИNLANDИYALЫ PRO--FESSOR ШЯKИDЯFESSOR ШЯKИDЯ

USTAD DЯRSLЯRИUSTAD DЯRSLЯRИKEЧMИШDИRKEЧMИШDИR

"Иpяk yolu" Ы BeynяlxalqMusiqi Festivalыnыn proqramыnauyьun olaraq, Helsinki MusiqiAkademiyasыnыn professoru, ifa-чыlыq sяnяti цzrя doktor, fяlsяfяdoktoru Nikita Yujanin iyunun 29-da Шяkili Яlяsgяr adыna ШяkiMusiqi Kollecindя tяlяbяlяrя ustaddяrsi keчmiшdir.

Kollecin direktoru SяrdarШяrifov musiqi ifaчыlыьы sahяsindяyцksяk mцtяxяssis olan fin-landiyalы professorun bu tяhsilocaьыnda ustad dяrslяri keчmяsinikollecin hяyatыnda яlamяtdarhadisя kimi qiymяtlяndirmiшdir.

Mяlumat verilmiшdir ki,Bakыda anadan olmuш NikitaYujanin sonralar Bakы vя Lenin-qrad konservatoriyalarыnda forte-piano ixtisasы цzrя tяhsil almыш, 20ildяn artыq Sankt-Peterburq Kon-servatoriyasыnda kaferda mцdiri,fortepiano fakцltяsinin dekanыolmuшdur. Uzun illяr Qnesinlяradыna Musiqi Akademiyasыnda(Moskva), habelя Finlandiyanыn,Yaponiyanыn (Osaka, Tokio),Almaniyanыn konservatoriya vяuniversitetlяrindя dяrs demiшdir.M.Yujanin bir sыra nцfuzlu beynяlx-alq mцsabiqяlяrin mцnsiflяr heyя-tinin цzvц olmuшdur. Onun tяlя-bяlяri arasыnda 20-dяn artыq bey-nяlxalq mцsabiqя laureatы, ABШ,Rusiya, Fransa vя digяr юlkяlяrinkonservatoriya vя universitet-lяrindя чalышan professor vя yцk-sяk fяxri adlara layiq gюrцlяnlяr,hяtta YUNESKO-nun "Sцlh nami-nя incяsяnяt xadimi" vardыr.

N.Yujanin dцnyanыn birsыra юlkяlяrindя, o cцmlяdяn ABШ,Yaponiya, Rusiya, Almaniya, Fin-landiya, Иtaliya, Чin, Asiya юlkяlяri,Шяrqi Avropa, Latыn Amerikasы,Afrikada simfonik orkestrlяrlя чыxышedяrяk solo konsertlяr vermiш,ustad dяrslяri vя simpoziumlarkeчirmiшdir. O, ABШ, Yaponiya,Finlandiya, Rusiya, Ekvador,Azяrbaycan vя baшqa юlkяlяrdяbeynяlxalq festival vя mцsabiqяlяrtяшkil etmiшdir. N.Yujanin, hяmчi-nin bir sыra beynяlxalq mцsabiqяvя festivallarыn, o cцmlяdяn,S.Rachmaninov ИnternationalCompetitions and Festivals USA,Los Angeles-in "art-director"udur.

Bяstяkarlar Иttifaqыnыnsяdri, professor Firяngiz ЯlizadяBeynяlxalq Musiqi Festivalы чяr-чivяsindя keчirilяn tяdbirlяr barя-dя mяlumat vermiшdir.

Nikita Yujanin tяlяbяlяrяifaчыlыq sяnяti barяdя mяruzяetmiшdir.

Sonda Firяngiz ЯlizadяMusiqi Kollecinя royal hяdiyyяetmiшdir.

"" ИИPPЯЯKK YYOOLLUU"" ЫЫ BBEEYYNNЯЯLLXXAALLQQММУУССИИГГИИ ФФЕЕССТТИИВВААЛЛЫЫ

Корейа нцмайяндя щейяти Шяки Бялядиййясиндя

- М.НЯБИБЯЙОВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 6

Page 7: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.7

Шяки иля танышлыг бюлэя-нин ян ири сянайе мцяссисясиолан "Шяки-Ипяк" Ачыг СящмдарЪямиййятиндян башламышдыр.Шящяр иъра щакимиййятинин баш-чысы Мурад Ъаббарлы ПрезидентМагомедсалам Магомедову

мцяссисянин щяйятиндя мещ-рибанлыгла гаршыламышдыр. СонраДаьыстан нцмайяндя щейятимцяссисянин барамаачан,памбыг сап яйирян, халча то-хуйан сехляриндя истещсал про-сеси иля йахындан таныш олмуш-

лар. Сонра гонаглар че-

шидляр залында мцяссисядя то-хунан тябии ипяк халчалара,парча, кялаьайы вя диэяр мящ-суллара бахмышлар. ДаьыстанПрезидентиня мцяссисядя то-хунан ипяк халча щядиййяедилмишдир.

Президент Магомед-салам Магомедов мцяссися-нин хатиря китабына цряк сюз-лярини йазмышдыр. Даща сонраДаьыстан нцмайяндя щейятиХан сарайында олмушдур. Пре-зидент Магомедсалам Маго-медов сарайын ейванынданШякинин гядим мящяллялярининмянзярясини сейр етмишдир.Шяки шящяр Иъра щакимиййятининбашчысы Мурад Ъаббарлы Даьыс-тан Президентиня Хан сарайынынтясвир олундуьу рясм ясярищядиййя етмишдир. ПрезидентМагомедсалам Магомедовися сарайын рящбярлийиня Да-ьыстанын тарихи абидяляриндянбящс едян китаб баьышламышдыр.

Сонра нцмайяндя щейяти"Йухары карвансара" мещман-хана комплексиня баш чяк-мишдир. Гонаглар карвансара-нын щяйятиндя чай сцфрясинягонаг олмушлар.

Шякийя сяфярини башачатдыран Даьыстан Республика-сынын Президенти Магомедса-лам Магомедов щямин эцнГябяляйя йола дцшмцшдцр.

ДАЬЫСТАН ПРЕЗИДЕНТИ АЗЯРБАЙЪАНЫН ШИМАЛ-ГЯРБ БЮЛЭЯСИНЯСЯФЯРИ ЧЯРЧИВЯСИНДЯ ШЯКИДЯ ОЛМУШДУР

Азярбайъанда сяфярдя олан Русийа Федерасийасы Даьыстан РеспубликасынынПрезиденти Магомедсалам Магомедов майын 25-дя республикамызын шимал-гярббюлэясиня эялмишдир.

Даьыстан Президентинин бюлэяйя сяфяри Загатала районундан башламышдыр.Загатала щава лиманында Президент Магомедсалам Магомедову вя онунрящбярлик етдийи нцмайяндя щейятини район иъра щакимиййятинин башчысы МцбаризЯщмядзадя сямимиййятля гаршыламышдыр. Гысамцддятли эюрцшдян сонранцмайяндя щейяти Шякийя йола дцшмцшдцр.

Avqustun 18-dя ШяkidяYaponiya hюkumяtinin "Ot kюklяrivя insan tяhlцkяsizliyi qrantyardыmы Proqramы" чяrчivяsindяreallaшdыrыlan "Шяki rayonunun Dя -rяhamamы vя Gяncяli icmalarыndaчay qыraьыnыn vя чaylardakы vяziy-yяtin yaxшыlaшdыrыlmasы" layihяsininbaшa чatmasы mцnasibяtilя mяra-sim keчirilmiшdir.

Tяdbirdя Yaponiyanыn юlkя-mizdяki sяfiri Masamitsu Oki, шяhяricra hakimiyyяtinin baшчыsы MuradCabbarlы, шяhяr ictimaiyyяtinin nцma-yяndяlяri vя mяhяllя sakinlяri iшtiraketmiшlяr.

Mяrasimi giriш sюzц ilя aчanlayihяnin rяhbяri, "Шяki Ekologiya vяTяhsil Mяrkяzi" Gяnclяr ИctimaiBirliyinin sяdri Яlirza Mяhяrrяmovbildirmiшdir ki, ekoloji tяhlцkяsizlikinsanlarыn hяyat vя saьlamlыьыnыn яnmцhцm amilinя чevrilmiш, yer siviliza-siyasы real ekoloji fяlakяt tяhlцkяsiqarшыsыnda qalmышdыr. Юlkяmizdя buproblemin hяlli, tяbiяtin mцhafizяsi vяekologiyanыn yaxшыlaшdыrыlmasы mяsя-lяlяri istяr hюkцmяtin, istяrsя dя hяrbir vяtяndaшыn mяqsяdyюnlц fяaliyyя-tinin tяrkib hissяsi olaraq qalыr. Sevin-dirici haldыr ki, ekoloji problemlяrinhяllinя yerli ictimai birliklяr vя tяшkilat-lar da юz tюhfяlяrini vermяkdяdirlяr.Belя tяшkilatlardan olan "Шяki Eko-logiya vя Tяhsil Mяrkяzi" GяnclяrИctimai Birliyi uzun mцddяtdir ki, яhaliarasыnda ekoloji maariflяndirmя iшlяriilя mяшьul olur.

Иctimai Birliyin sяdri bil-dirmiшdir ki, layihяnin яsas mяqsяdiDяyirmanarx vя Qurcanчay чay ya-taqlarыnыn 6250 kvadratmetrinin tullan-tыlardan tяmizlяnmяsi, 580 metr чay-qыraьы hasarыn yenidяn qurulmasы vяgяlяcяkdя чaylarыn чirklяndirilmяsininqarшыsыnы almaq цчцn yerli яhali arasыn-da maariflяndirmя iшlяrinin aparыl-masыdыr.

Mяrasimdя чыxыш edяn шяhяricra hakimiyyяtinin baшчыsы MuradCabbarlы "Ekologiya ili" чяrчivяsindяюlkяmizdя, elяcя dя Шяkidя geniш-miqyaslы tяdbirlяrin hяyata keчirildiyinidiqqяtя чatdыrmыш, Yaponiya hюkumя-tinin dяstяyi ilя hяyata keчirilяn bu lay-ihяnin шяhяrin sosial-iqtisadi hяyatыцчцn чox mцhцm яhяmiyyяt kяsbetdiyini vurьulamышdыr. Иcra baшчыsы lay-ihяnin hяyata keчirilmяsinя gюstяrdiyikюmяyя gюrя шяhяr sakinlяri adыndansяfir Masamitsu Okiyя minnяtdarlыьыnыbildirmiшdir.

Mяrasimdя чыxыш edяn Yapo-niyanыn юlkяmizdяki sяfiri MasamitsuOki bildirmiшdir ki, belя layihяlяrin hяy-

ata keчirilmяsi Azяrbaycan Preziden-tinin 2010-cu ili "Ekologiya ili" elanetmяsi tяшяbbцsц ilя uzlaшan Ya-poniya sяfirliyinin Azяrbaycanda яtrafmцhitin mцhafizяsinя tюhfя vermяksiyasяtinin bir tяzahцrцdцr. Sяfirbildirmiшdir ki, Yaponiya hюkumяtinin"Ot kюklяri vя insan tяhlцkяsizliyi qrantyardыmы Proqramы" Azяrbaycanda2000-ci ildяn hяyata keчirilir. Bu pro-qram чяrчivяsindя reallaшdыrыlan layi-hяlяr яtraf mцhit, sosial mцdafiя,sяhiyyя, tibb, tяhsil vя digяr sahяlяriяhatя edir. Иndiyя kimi bu proqramчяrчivяsindя Azяrbaycanda цmumimяblяьi 9 milyon 390 min ABШ dollarыolan 129 layihя hяyata keчirilmiшdir.Иcrasы baшa чatan bu layihяnin dяyяriisя 95 min 760 ABШ dollarыdыr.

Rяmzi qыrmыzы lent kяsildik-dяn sonra mяrasim iшtirakчыlarы Dяyir-manarx vя Qurcanчay чay yataqlarыn-da aparыlan iшlяrlя yaxыndan tanышolmuшlar.

Sяfirя Шяki Xan sarayыnыntяsvir olunduьu rяsm яsяri hяdiyyяedilmiшdir.

YAPONИYA HЮKUMЯTИNИN KЮMЯYИ ИLЯ ШЯKИDЯYAPONИYA HЮKUMЯTИNИN KЮMЯYИ ИLЯ ШЯKИDЯDAHA BИR LAYИHЯ REALLAШMЫШDЫRDAHA BИR LAYИHЯ REALLAШMЫШDЫR

Bu барядя бизя Gцnelin atasы Елдар Абдуллайевмялумат верди. О, hяm dя яlavя etdi ki, qыzы vaxtilя bяrkxяstяlяnmiш vя uzun mцddяt heч bir qida qяbul etmямишдир.Bu hadisяdяn sonra isя onda fitri istedat meydana gяlмишдир.

ШЯKИ BЯLЯDИYYЯSИNИN KOLLEKTИVИ ДЯGЦNELИ ВЯ БУ ИЛ АЛИ МЯКТЯБЛЯРЯ ГЯБУЛ ОЛМУШБЦТЦН МЯЗУНЛАРЫ TЯBRИK EDИR, ONЛАРАA TЯH-SИLDЯ BЮYЦK MЦVЯFFЯQИYYЯTLЯR ARZULAYИR.

BBUU ИИLL AALLИИ MMЯЯKK--TTЯЯBBLLЯЯRRЯЯ QQЯЯBBUULLИИMMTTAAHHAANNLLAARRЫЫNNDDAA770000 BBAALL TTOOPPLLAAMMЫЫШШ

77 AABBИИTTUURRUUYYEENNTTDDЯЯNNBBИИRRИИ ШШЯЯKKИИLLИИDDИИRR

GцnelGцnelAbdullayeva!Abdullayeva!O, 10-cu sinfя

qяdяr Kiчik Dяhnя

kяnd mяktяbindя,

11-ci sinfi isя"Araz"

hazыrlыq kursunda

tяhsil almышdыr.

Ону да гейд едяк ки, Шяki Шяhяr ИcraHakimiyyяtindя builki qяbul imtahanlarыnda 500-700bal toplayыb ali mяktяblяrя daxil olmuш, gяnclяr vяonlarыn valideynlяri ilя шяhяr rяhbяrliyinin gюrцшцolmuшdur.

Qяbul imtahanlarыnda Шяki mяzunlarыnыn gюs-tяrdiklяri nяticяlяr barяdя mяlumat verяn шяhяr tяhsilшюbяsi mцdirinin яvяzi Bяhyяddin Qцvvяtov bildirmiшdirki, bu il цmumtяhsil mяktяblяrini bitirmiш 1656 mяzun-dan 1165 nяfяri ali mяktяblяrя sяnяd vermiш, onlardan517 nяfяri tяlяbя adыnы qazanmышdыr. Sevindirici haldыr ki,qяbul imtahanlarяnda mяzunlardan 90 nяfяr 500-dяn600 baladяk, 29 nяfяr isя 600 baldan yuxarы nяticяgюstяrmiшdir. Natiq qяbul imtahanlarыnda GцnelAbdullayevanыn 700 bal toplayaraq respublika цzrя яnyцksяk nяticя яldя etmяsinin Шяkinin tяhsil hяyatы цчцnчox яlamяtdar hadisя olduьunu xцsusi vurьulamышdыr.

“ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ”

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 7

Page 8: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.8 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Алман фашизми цзя-риндя гялябянин 65 -ъи илдю-нцмц иля ялагядар Республи-канын щяр йериндя олдуьу кимидоьма Шякимиздя дя бир сыра

силсиля тядбирляр щяйата ке-чирилмишдир. Бунларын сырасындатяшкилатчылыг вя мязмун бахы-мындан ян йаддагалан тяд-бирлярдян бири 07 Май 2010-ъу ил

тарихдя Шяки Мусиги Технику-мунда кечирилди.

"Ядяби-бядии вя муси-гили композисийа" формасындащазырланан бу тядбирдян щяминэцн бцтцн иштиракчылар разы гал-дылар.

Тядбири ачан Сащиб Ял-шанбяйлы бцтцн ветераналры гя-лябянин 65-ъи илдюнцмц мцна-сибятиля тябрик етди.

Шящяр иъра щакимиййятибашчысынын мцавини Зяриня Ъа-вадова да ветеранлары тябрикетди.

Тядбир бойу мцщари-бянин дящшятлярини якс етдирянвидео-сужетляр дя иштиракчыларабир нечя саатлыг мцщарибяниндящшятли анларыны йашатды. Ыкисаатдан артыг давам едянтядбирин сону Фярщад Мирзяйе-вин ифасында "Гарабаь" шикяс-тяси иля баша чатды.

Тядбирдя щям мусиги,щям дя бядии-гираятляр бир-биринитамамлайырды. Мяктябин тялябя-ляриндян Сябиня Щаъыйева,Щявва Рясулова ,Айсел Илйа-сова, Т.Исмайылзадя, Айнуря

Ибращимова вя башгаларынынсюйлядийи бядии гираят тядбириштиракчыларыны хейли тясирляндирди.Профессионал сявиййядя чыхышедян оркестрин чыхышы да тягди-рялайиг иди.

Мцщарибя вя ямякветеранларынын, иътимаиййят нц-майяндяляринин иштирак етдийитядбирдя чыхыш едян шящяр Иъращакимиййятинин башчысы МурадЪаббарлы, районун щярби комис-сары Ябдцлхалиг Хялилов вете-ранлары яламятдар тарихи эцнмцнасибятиля тябрик етмиш, он-лара хош арзуларыны билдирмишляр.Мялумат верилмишдир ки, мц-щарибядя иштирак етмиш 14 мин896 шякили дюйцшчцдян 9 миняйахыны эери гайытмамышдыр. Юл-кядя Бюйцк Вятян мцщарибясиветеранларына даим йцксяк диг-гят вя гайьы эюстярилир. Прези-дентин сон сярянъамы иля 1941-

1945-ъи илляр мцщарибяси ишти-ракчыларына, щялак олмуш дюйцш-чцлярин дул арвадларына, архаъябщядя фядакар ямяйиня эю-ря орден вя медалларла тялтифедилмиш шяхсляря бирдяфяликмадди йардымын верилмяси бунабариз нцмунядир.

Чай сцфряси архасында

мусиги сядалары алтында давамедян тядбирин сонунда мцща-рибя ветеранларына "1941-1945-ъи илляр Бюйцк Вятян мцщарибя-синдя Гялябянин 65 иллийи" йу-билей медалы тягдим едилмишдир.Гейд едяк ки, Шяки районуцзря 395 няфяр ветеран бумцкафата лайиг эюрцлмцшдцр.

МЦЩАРИБЯ ВЕТЕРАНЛАРЫНА ЙУБИЛЕЙ МЕДАЛЛАРЫМЦЩАРИБЯ ВЕТЕРАНЛАРЫНА ЙУБИЛЕЙ МЕДАЛЛАРЫТЯГДИМ ЕДИЛМИШДИР ТЯГДИМ ЕДИЛМИШДИР

Алман фашизми цзяриндя гялябянин 65 иллийи мцнасибяти иля

Шяки шящяр щярби комиссарлыьында мцщарибя ветеранларына "1941-1945-ъиилляр Бюйцк Вятян мцщарибясиндя Гялябянин 65 иллийи" йубилей медалынынтягдим олунмасы мцнасибятиля тянтяняли мярасим кечирилмишдир.

13 Май 2010-ъу ил тарихдяШяки район Мяшьуллуг Мяркязиндябаш тутан тядбирдя районун яксяридаря вя тяшкилат рящбярляри, щям-чинин медиа нцмайяндяляри иштиракедирдиляр.

Тядбири эириш сюзц иля ачанрайон Мяшьуллуг Мяркязининдиректору Елчин Саламов сон иллярящалинин мячьуллуьунун тяминедилмяси сащясиндя эюрцлян иш-лярдян вя бу сащядя гаршыйа чыханпроблемлярдян сющбят ачды. СонраРеспублика Баш Мяшьуллуг идаря-синин "Йерли органларла вя Сосиалтяряфдашларла иш" секторунун башмяслящятчиси Ибадят Вердийев чыхыш

едяряк бу тядби-рин кечирилмясиндяясас мягсядкими мяшьуллугидаряси иля тяшки-латлар арасындагаршылыглы ямяк-дашлыьын инкишафетдири лмясиндянибарят олдуьунувурьулады. Натигчыхышында бцтцнидаря, тяшкилат вядиэяр тясяррцфатр я щ б я р л я р и н ятювсиййя етди ки,мцяссисядя бошиш йерляри барядя

вахташыры Мяшьуллуг Мяркязинимялумат ландырсынлар. Гаршылыглыямякдашлыг ящалинин ишля тяминолунмасы вя сосиал тяминатыбахымындан олдугъа ваъиб мя-сялядир. Тядбирдя чыхыш едян Яща-линин Сосиал Мцдафия Мяркязининдиректору Мяммяд Нясибов гар-шылашдыглары проблемляр-дян сющбятачды. Натиг гейд етди ки, вя-тяндашлар онлара тяклиф олунан 150-200 манатлыг ишдян имтина едяряксосиал мцавинят алмаьа мейледирляр.

Бу мясяля арзуолунан щалдейил. Бир щалда ки, сянин саьлам-лыьын ишлямяйя имкан верир, сян нийя

ишлямяйясян?Тядбирдя чыхыш едян 2

сайлы интернат мяктябинин директоруНийази,1 сайлы Техники Пешя мяктя-бинин директору Аьа чыхышында ушаг-ларын биринъи нювбядя ишля тяминолунмасынын ваъиблийини гейдетдиляр. Идаря вя мцяссися рящ-бярляриндян хащиш етдиляр ки, ким-сясиз ушагларын ишля тямин олун-масына йардымчы олсунлар.

Шяки шящяр Эянъляр вя Ид-ман идарясинин ряиси Вцгар Исэян-дяров, Дювлят идаряляри ишчилярищямкарлар иттифагы район комитясининсядри Гцдрят Бабайев чыхышындаящалинин мяшьуллуг мяркязи илящямишя сых ямякдашлыгда ол-дугларыны гейд етдиляр.

Сонда тядбиря йекун ву-ран Шяки Иъра щакимиййяти башчысынынСосиал-Игтисади мясяляляр цзрямцавни, мяшьуллуьа кюмяк эюс-тярян Ялагяляндирмя Комитясининсядри Фирон Ялийев Мяшьуллугидарясинин тяшкилатларла мцнтязямялагя сахланмасынын ваъиб ол-дуьуну вурьуламагла, ейни за-манда мяшьуллуг идарясинин мят-буатла сых тямасда олмасынын ва-ъиблийини гейд етди. Иш йерляри щаг-гында мялуматландырма, щабелямаарифляндирмя бахымындан бунунчох ваъиб олдуьуну сюйляди.

"Мяшьуллуьун тямин едилмяси сащясиндя сосиал тяряфдашларын ролу"мювзусунда дяйирми маса

Сящифядяки йазыларын мцяллифи: Баба МИРЗЯХАНЛЫ

26 май 2010-ъу ил тарихдя Шяки шящяр ДювлятДрам Театрынын бинасында "Ямяк Йармаркасы" кечирил-мишдир.

Йармаркайа 18 мцяссися вя тяшкилатдан 265 бош(вакант) иш йери тягдим олунмушдур. 18 бош (вакант) иш йериверян мцяссисялярдян 10-у дювлят, 8-и гейри-дювлят тяшкилатыиди.

О ъцмлядян 10 дювлят мцяссисясиндян 83 бош ишйери, 8 гейри-дювлят мцяссисясиндян ися 182 бош иш йери тяг-дим олунмушдур. Йармаркайа тягдим олунан бош иш йерля-риндян 192 фящля йери, 73 гуллугчу йерляридир.

Йармарканын ишиндя 600 няфярдян артыг ишахтаранвятяндаш иштирак етмиш, онлардан 52 няфяриня мцнасиб бош(вакант) иш йерлярини тутмаг тутмаг цчцн эюндяриш вярягясиверилмиш, о ъцмлядян 2 няфяр квота йериня ишя эюндярилмишдир.

Йармаркайа чыхарылмыш бош (вакант) иш йерляриндяминимум ямяк щаггы 75 манат максимум ямяк щаггы 390манат олмушдур.

"Ямяк Йармаркасы"

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 8

Page 9: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.9

Майын 27-дя ШякидяАзярбайъан Халг Ъцмщу-риййятинин йарадылмасынын92-ъи илдюнцмцня щяср едил-миш эениш елми-практик конф-ранс кечирилди.

Азярбайъан МцяллимлярИнститутунун Шяки филиалынын актзалында баш тутан конфрансдаШяки Шящяр Иъра Щакимиййя-тинин Иътимаи тяшкилатлар вясийаси партийаларла иш шюбяси-нин мцдири Ряфаел Манафов“АХЪ вя мцасир Азярбай-ъан дювлятчилик яняняляри”мювзусунда эениш мярузя илячыхыш етди. Мярузячи чыхышындагейд етди ки, АХЪ-нин йаран-масы Азярбайъан дювлятчиликтарихиндя олдугъа мцтяряггищадися олмагла бярабяр онунгойдуьу зянэин дювлятчиликтяърцбяси улу юндяримизЩейдяр Ялийев тяряфиндяндаща да инкишаф етдирилмишАзярбайъан бу бу эцн инки-шаф етмиш мцасир дцнйадювлятляри сявиййясиня йцк-сялмишдир.

Мярузя ятрафындаАзярбай ъан Мцяллимляр Инс-титуту Шяки филиалынын мцяллимиТащир Мящяррямов, шящяр 7сайлы мяктябин мцяллими Ня-закят Щцсейнова вя Азяр-байъан Мцяллимляр ИнститутуШяки филиалынын “Тарих-Ъоь-рафийа” факцлтясинин ЫЫ курстялябяси Ъялал Ибращимовчыхыш етдиляр.

Азярбайъан Халг Ъцмщуриййятинин 92-ъи илдюнцмцня щяср едилмиш елми-практик конфранс

Mяdяniyyяt vя TurizmNazirliyinin mяsul iшчilяri

dцnяn - iyunun 24-dяШяkidя gяlmiш, mяdяni-maarif mцяssisяlяrinin

fяaliyyяti ilя tanыш olmuш,kяnd mяdяniyyяt

iшчilяrinin iшtirakы ilяtoplantы vя sяyyar qяbul

keчirmiшlяr.

Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin akt zalыnda keчirilяntяdbiri giriш sюzц ilя шяhяr mя-dяniyyяt vя turizm шюbяsininmцdiri Aydыn Иbrahimxяlilovaчaraq son illяr respublika-mыzda mяdяniyyяt vя turizmsahяsinin inkiшafыna gюstяrilяnyцksяk dюvlяt qayьыsыndan da-nышmыш, nazirliyin tяdbirlяrplanыna uyьun olaraq rayon-larda mяdяniyyяt iшчilяri ilяkeчirilяn belя gюrцшlяrin яhя-miyyяtini xцsusivurьulamышdыr.

Toplantыda Mяdяniy-yяt vя Turizm Nazirliyi Apa-ratыnыn rяhbяri Firudin Qur-banov geniш mяruzя etmiшdir.

Nazirliyin rяsmisi bil-dirmiшdir ki, rayonlarda kяndmяdяniyyяt iшчilяri ilя belя

gюrцшlяrin keчirilmяsi artыqяnяnя шяklini almышdыr. Belяgюrцшlяrin яsas mяqsяdimяdяniyyяt mцяssisяlяrininfяaliyyяti ilя yerindя tanыш ol-maq, mцяssisяlяrin qarшы-laшdыqlarы problemlяri mцяy-yяnlяшdirmяk, onlarыn hяlli yol-larыnы araшdыrmaq, birlikdяmцzakirя etmяk, habelя kяndmяdяniyyяt mцяssisяlяri iшчi-lяrinin tяшяbbцskarlыьыnыn artы-rыlmasыna nailolmaqdыr.

Aparatыn rяhbяri dahasonra zalda quraшdыrыlmыш mo-nitorda foto-slaydlar vasitя-

silя nazirliyin strukturu vяfяaliyyяtinin яsas istiqamяtlяribarяdя mяlumat vermiш, nazi-rliyin gюrdцyц iшlяr barяdя da-nышmыш, dюvlяtin mяdяniyyяtvя turizmlя baьlы siyasяtininbaшlыca istiqamяtlяri barяdяmяlumat vermiшdir. Mяdяniy-yяt vя turizm sahяsinin mцasirtяlяblяrя uyьun inkiшaf et-dirilmяsi mяqsяdi ilя son dюvr-lяr Azяrbaycan Prezidenti tя-rяfindяn mцhцm fяrman vяsяrяncamlarыn imzalandыьыnы,mцvafiq Dюvlяt Proqram-larыnыn qяbul edildiyini nяzяrячarpdыran F.Qurbanov, qar-шыya qoyulan mяsяlяlяri uьur-la yerinя yetirmяk цчцn mя-dяniyyяt iшчilяrinin цzяrinяbюyцk vяzifяlяrin dцшdцyцnцbildirmiш, onlara tapшыrыq vяtюvsiyяlяrinivermiшdir.

Tяdbirdя шяhяr mя-dяniyyяt vя turizm шюbяsininstrukturuna daxil olan mцяs-sisяlяrin rяhbяrlяri чыxыш edя-rяk gюrцlmцш iшlяr barяdяdanышmыш, tяkliflяrinivermiшlяr.

Gюrцшцn sonunda na-zirliyin mяsul яmяkdaшlarыmяdяniyyяt iшчilяrini maraq-landыran mяsяlяlяrя aydыnlыqgяtirmiшlяr.

Mяdяniyyяt vя TurizmNazirliyinin Mяdяniyyяtшцnaslыqцzrя Elmi-Metodiki Mяrkяzinintяшkilatчыlыьы ilя mayыn 19-daШяkidя "Шяkinin sяnяt dцnyasыvя Azяrbaycan mяdяniyyяti"mюvzusunda "dяyirmi masa"keчirilmiшdir.

"Sяnяtkarlar evi"ndя ke-чirilяn tяdbirdя mяrkяzin mяsulnцmayяndяlяri, habelя yerli sя-nяtkarlar iшtirak etmiшlяr.

Шяhяr mяdяniyyяt vя tu-rizm шюbяsinin mцdiri Aydыn Иb-rahimxяlilov "2010-2014-cц illяrXalq Yaradыcыlыьы Paytaxtlarы"Proqramыna яsasяn Шяkinin 2010-cu ildя "Azяrbaycanыn SяnяtkarlыqPaytaxtы" elan edildiyini xatыrlat-mыш, cari ilin yerli sяnяtkarlar цчцnчox mяhsuldar keчяcяyinя яmin-liyini bildirmiшdir.

Шяhяr Иcra hakimiyyяtibaшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cava-dova Proqram чяrчivяsindя Шя-kidя xalq tяtbiqi sяnяti, яnяnяvidekorativ sяnяti vя milli tяsvirisяnяt яnяnяlяri ilя baьlы silsilя tяd-birlяrin hяyata keчirilmяsinя baш-landыьыnы diqqяtя чatdыrmыш, nazir-liyin Metodiki Mяrkяzinin tяшki-latчыlыьы ilя tяшkil olunmuш "dяyirmimasa"nыn bu istiqamяtdя nюvbяtitяdbirlяrdяn biri olduьunu bildir-miшdir.

Qeyd etmiшdir ki, qяdimdюvlяtчilik яnяnяlяrinя, zяngin ta-rixя malik olan Шяki шяhяri, eynizamanda sяnяtin vя sяnяtkarlыьыnyцksяk sяviyyяdя inkiшaf etdiyi

яrazilяrdяn biri olmuшdur. Odur ki,sяnяtkarlar onlara gюstяrilяn buetimadы doьrultmaq цчцn il яrzindяdaha da mяhsuldar iшlяmяli, Шяkisяnяtkarlыьыnыn шюhrяtini daha yцk-sяklяrя qaldыrmalыdыrlar.

Tяdbirdя чыxыш edяn Мя-dяniyyяtшцnaslыq цzrя Elmi-Me-todiki Mяrkяzin direktoru, fяlsяfяelmlяri doktoru Vilayяt Иsmayыlovbildirmiшdir ki, "2010-2014-cц illяrXalq Yaradыcыlыьы Paytaxtlarы" Proq-ramыnыn hяyata keчirilmяsindяяsas mяqsяd Azяrbaycanыn qeyri-maddi mяdяni irsinin qorunmasыvя tяbliьi, xalq sяnяtinin daha dainkiшaf etdirilmяsi, paytaxt шяhяr-lяrin turizm potensialыnыn geniшlяn-dirilmяsi vя beynяlxalq sяviyyяdяtanыdыlmasыna nail olmaqdыr. Шцb-hя yoxdur ki, Шяki sяnяtkarlarыProqramыn uьurla hяyata keчiril-mяsinя юz layiqli tюhfяlяrini verя-cяklяr.

Tяdbirdя mяrkяzinяmяkdaшы, fяlsяfя elmlяri namizя-di Vahid Юmяrovun "Шяkinin sяnяtdцnyasы vя Azяrbaycan mяdя-niyyяti" mюvzusunda mяruzяsidinlяnilmiшdir.

Rяssamlar Birliyi Шяkitяшkilatыnыn sяdri Tahir Hяmidli,Яlillяrin Dizayn Assosiasiyasыnыnsяdri, tяkяlduz ustasы GцlяndamAlxasova, шяbяkя ustasы TofiqRяsulov vя baшqalarы чыxыш edяrяkШяkidя mюvcud sяnяt sahяlяrininqorunub saxlanmasы vя inkiшafetdirilmяsi sahяsindя gюrцlяniшlяrdяn danышmыш, qarшыda duranvяzifяlяrя toxunmuшlar.

Шяkinin sяnяt dцnyasы vя

Azяrbaycan mяdяniyyяti

MЯDЯNИYYЯT VЯ TURИZM NAZИRLИYИNИNMЯSUL ЯMЯKDAШLARЫ RAYONUMUZUN

MЯDЯNИYYЯT ИШЧИLЯRИ ИLЯGЮRЦШMЦШLЯR

Сящифяни щазырлады: Надир ЩЯМИДЛИ

Шяki Mяrkяzi Rayon Xяstяxanasыnda yaradыlmыш endokrinolojilaboratoriyanыn aчыlышы mцnasibяtilя keчirilmiш mяrasimdя Шяki ШяhяrИcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova bildirmiшdir ki, lab-oratoriya Yunanыstan Xarici Ишlяr Nazirliyinin maliyyяlяшdirdiyi "Yuna-nыstanыn yardыmы" layihяsi чяrчivяsindя bu юlkяnin Azяrbaycandakы sяfir-liyinin dяstяyi ilя yaradыlmышdыr.

Bu layihя Azяrbaycanыn yod чatышmazlыьыndan daha чoxяziyyяt чяkяn daьlыq rayonlarыnыn яhalisi цчцn nяzяrdя tutulmuшdur.Layihя Yunanыstanыn Patras Tibb Universitetinin mцtяxяssislяri tяrяfind-яn hяyata keчirilir. Yeni yaradыlan laboratoriyada iшlяyяcяk endokri-noloq hяkim vя orta tibb iшчisinin iyulda hяmin universitetdя tяcrцbяkeчmяsi nяzяrdя tutulur.

Layihяnin Azяrbaycan цzrя яlaqяlяndiricisi Nяrgiz Яsяdovabildirmiшdir ki, sюzцgedяn layihяnin respublikamыzda icrasыna 1998-ciildяn baшlanыlmышdыr. Layihя Azяrbaycanыn 8 rayonunda - Quba, Qusar,Qяbяlя, Oьuz, Шяki, Qax, Zaqatala vя Balakяn rayonlarыnda hяyatakeчirilir.

Patras Tibb Universitetinin professoru Siostas Marko labora-toriyanыn fяaliyyяti barяdя mяlumat vermiшdir. Bildirmiшdir ki, labora-toriya yod чatышmazlыьы xяstяliklяrinin mцayinя edilmяsi vя mцalicяsiцчцn tяlяb olunan bцtцn imkanlara malikdir. Layihяnin ma-liyyяlяшdirilmяsinя 110 min avro vяsait xяrclяnmiшdir.

Yunanыstanыn Azяrbaycandakы sяfiri Иoannis Metaksasюlkяlяrimiz arasыnda яlaqяlяrin bцtцn sahяlяrdя uьurla inkiшaf etdiyinibildirmiшdir. Qeyd etmiшdir ki, Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevinюtяn il Yunanыstanda olmasы bu яlaqяlяrin geniшlяnmяsinя daha datяkan vermiшdir. Sяfir yeni yaradыlan endokrinoloji laboratoriyanыn buregionda яhalinin saьlamlыьыnыn qorunmasыna tюhfя verяcяyinя цmidvarolduьunu bildirmiшdir.

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Murad Cabbarlыbildirmiшdir ki, Azяrbaycanda son illяr hяyata keчirilяn uьurlu sosial-iqti-sadi siyasяt artыq юz bяhrяsini verir. Respublikamыzыn bцtцn regionlarыn-da, o cцmlяdяn Шяkidя insanlarыn hяyat sяviyyяsinin yaxшыlaшdыrыlmasы,sosial-rifahыnыn yцksяldilmяsi, elm, tяhsil, sяhiyyя vя digяr sahяlяrininkiшafы цчцn чox bюyцk iшlяr hяyata keчirilir. M.Cabbarlы layihяnin real-laшmasыna gюstяrdiklяri dяstяyя gюrя шяhяr sakinlяri adыndan sяfirя,habelя Yunanыstan hюkumяtinin nцmayяndяlяrinя minnяtdarlыьыnыbildirmiшdir.

Aчыlышы bildirяn lent kяsildikdяn sonra mяrasim iшtirakчыlarы la-boratoriyada yaradыlan шяraitlя tanыш olmuшlar.

YYUUNNAANNЫЫSSTTAANNHHЮЮKKUUMMЯЯTTИИNNИИNN DDЯЯSSTTЯЯYYИИ

ИИLLЯЯ ШШЯЯKKИИDDЯЯEENNDDOOKKRRИИNNOOLLOOJJИИ LLAABBOO--

RRAATTOORRИИYYAAYYAARRAADDЫЫLLMMЫЫШШDDЫЫRR

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 9

Page 10: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.10 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Топланты iшtirakчыlarы яv-vяlcя цmummilli liderimiz Hey-dяr Яliyevin шяhяrin mяrkяzimeydanыnda ucaldыlmыш abidяsiюnцnя gцl-чiчяk dяstяlяri dцz-mцш, xatirяsini ehtiramla yadetmiшlяr.

Azяrbaycan MцяllimlяrИnstitutu Шяki filialыnыn konfranszalыnda keчirilяn tяdbiri giriшsюzц ilя aчan шяhяr Иcra haki-miyyяtinin baшчыsы Murad Cab-barlы bildirmiшdir ki, zяngin tarixiяnяnяlяrя malik olan Azяr-bay-can milli mяtbuatыnыn 135 yaшыtamam olur. 1875-ci il iyulun 22-dя gюrkяmli maarifчi vя publisistHяsяn bяy Zяrdabi tяrяfindяnnяшr olunmaьa baшlayan"Яkinчi" qяzeti ilя яsasы qoyul-muш milli mяtbuatыmыz bцtцndюvrlяrdя hяqiqяt carчыsы olmuш,cяmiyyяti dцшцndцrяn problem-lяri, dюvrцn qabaqcыl ideyalarыnыvя mцtяrяqqi fikirlяrini яksetdirmiш, xalqыmыzыn maariflяn-mяsindя, milli vя bяшяri dяyяr-lяrin tяbliьindя mцhцm roloynamышdыr. Mцrяkkяb, lakinшяrяfli inkiшaf yolu keчmiш millimяtbuatыmыz hяmiшя xalqыmыzыnшanlы tarixinin gцzgцsц olmuш-dur.

Mурад Cabbarlы bildir-miшdir ki, mцstяqilliyimizin ilkillяrindя чяtin gцnlяrini yaшayanAzяrbaycan mяtbuatы gerчяkdяnюz mцstяqilliyinя yalnыz 1993-cцildя nail olmuшdur. Цmummilliliderimiz Heydяr Яliyevin Azяr-baycanda ikinci dяfя hakimiy-yяtя qayыdышыndan sonra azadmяtbuatыn inkiшafыna яngяlyaradan sцni mяhdudiyyяtlяr, ocцmlяdяn senzura aradan qal-dыrыlmыш, KИV-lяrin qanunvericilikbazasы tяkmillяшdirilmiш vяmцasir dцnya standartlarыna

uyьunlaшdыrыlmышdыr.Region mяtbuatыnыn

uьurlarы barяdя danышan иърабашчысы bu gцn Шяkidя 6 mяtbuorqan - "Шяki", "Шяki bяlяdiy-yяsi", "Region Шяki", "Шяki tяh-sili", "Иpяkчi" vя "Шяffaf biznes"qяzetlяrinin nяшr olunduьunu

bildirmiшdir.Tяdbir iшtirakчыlarыnы

Azяrbaycan milli mяtbuatыnыn135 illik yubileyi mцnasibяtilяtяbrik edяn Prezident Administ-rasiyasыnыn ictimai-siyasi mяsя-lяlяr шюbяsi mцdirinin mцaviniЯrяstun Mehdiyev PrezidentИlham Яliyevin iyunun 10-dayubileylя яlaqяdar xцsusi Sя-rяncam imzaladыьыnы xatыrlatmыш-dыr. Bildirmiшdir ki, Sяrяncamauyьun olaraq, milli mяtbu-atыmыzыn 135 illiyi ilя яlaqяdarpaytaxtda vя bюlgяlяrdя mцxtяliftяdbirlяr keчirilir. ИndiyяdяkZяrdab, Yevlax vя Gяncя шяhяr-lяrindя belя tяdbirlяrin keчiril-diyini xatыrladan Я.MehdiyevШяkidяn sonra daha 4 regiondakonfranslarыn baш tutacaьыnыnяzяrя чaтdыrmышdыr.

Qeyd olunmuшdur ki,dюvlяtimizin baшчыsыnыn yubileylяbaьlы Sяrяncam imzalamasыnыnюzц mяtbuata, onun cяmiyyяt-dяki roluna, yerinя verilяn yцk-sяk qiymяtdir. Milli mяtbuatыmыzyarandыьы gцndяn indiyяdяkAzяrbaycan cяmiyyяtinin, xalqы-nыn hяyatыnda, dюvlяtчiliyimizinmюhkяmlяndirilmяsindя юzцnя-mяxsus fяal rol oynamышdыr. Millimяtbuatыmыz mцxtяlif dюvrlяrdяxalqыmыzы, cяmiyyяtimizi dцшцn-dцrяn problemlяri iшыqlandыrmыш,bu mяsяlяlяrя mцnasibяtiniaчыqlamышdыr. Bununla da cяmiy-yяtimizin, xalqыmыzыn, dюvlя-timizin inkiшafыna юz tюhfяsinivermiшdir.

Я.Mehdiyev mяtbuatыncяmiyyяtdя чox geniш funksiyasыolduьunu diqqяtя чatdыrmышdыr.Bildirmiшdir ki, mяtbuat hяmmяlumatlandыrыr, hяm maariflяn-dirir, hяm dя milli-mяnяvi dяyяr-lяrin qorunub saxlanmasыnda,bяшяri ideyalarыn cяmiyyяtяaшыlanmasыnda mцhцm rol oy-nayыr. Mяtbuatыn mцяyyяn funk-siyalarы mцxtяlif dюvrlяrdя юzцnцdaha qabarыq шяkildя gюstяr-miшdir. Bu da cяmiyyяtin юzцnцnyaшadыьы dюvrdяn, qarшыda duranvяzifяlяrdяn vя aktuallыq kяsbedяn mяsяlяlяrdяn asыlы olmuш-dur. Юlkяmizdя mяtbuat hяmiшяfяal olmuш vя xцsusяn dяmцstяqillik illяrindя onun roludaha da artmышdыr.

Natiq bildirmiшdir ki, jur-nalistlяr cяmiyyяtimizdяki bцtцnproseslяrdя yaxыndan iшtirakedirlяr vя mяtbuat-dюvlяt mцna-sibяtlяri dя dinamik inkiшaf yo-lundadыr. Bu inkiшaf yolu heч dяhяmiшя rяvan olmamышdыr. Mцx-tяlif mяrhяlяlяrdя mяtbuat-cяmiyyяt, mяtbuat-dюvlяt mцna-sibяtlяrindя bir sыra ziddiyyяtlimяqamlar, bir sыra kяskin dюnцшanlarы da olmuшdur. Lakin bц-tюvlцkdя cяmiyyяtin, dюvlяtininkiшafы mяtbuat ilя dюvlяt orqan-larы arasыndakы mцnasibяtlяrdяnhяmiшя nяzяrячarpacaq dяrя-cяdя asыlы olmuш, daim birgяsяylяrin mцяyyяn istiqamяtяyюnяldilmяsi qarшыda duran vяz-ifяlяrin daha uьurlu hяllinя yeniimkanlaraчmышdыr.

Prezident Administra-siyasыnыn rяsmisi demiшdir ki,dюvlяtimizin baшчыsы ИlhamЯliyevin imzaladыьы Sяrяncamdada vurьulandыьы kimi, Azяrbay-can milli mяtbuatы bu gцn dяюlkяmiz цчцn mцhцm mяsя-lяlяrin hяllindя чox yaxыndan iшti-rak edir. Mяtbuat, xцsusяn dяAzяrbaycan milli mяtbuatы tari-xяn qlobal mяsяlяlяri яks et-dirmяk, bцtюvlцkdя cяmiyyя-timizin inkiшafыna xidmяt etmяklяyanaшы, tariximizin юyrяnilmяsin-dя mцhцm yazыlы mяnbя rolunuda oynamышdыr. Yuxarыda qeydetdiyim funksiyalardan яlavяolaraq, zaman keчdikcя mяtbu-atыmыzы vяrяqlяdikcя, biz tarixi-mizin hansы inkiшaf mяrhяlяlяrin-dяn keчdiyinin, cяmiyyяtin hansыmяsяlяlяri hяll etdiyinin шahidioluruq, onlarы yaxыndan izlяmяk,юyrяnmяk imkanы яldя edirik.Mяsяlяn, XЫX яsrdя "Яkinчi" qя-zetinin yarandыьы dюvrdяn etiba-rяn milli mяtbuatыmыzыn tarixinяnяzяr salsaq gюrяrik ki, bu qяzetvя ondan sonrakы mяtbuatorqanlarы Azяrbaycan xalqыnыn,cяmiyyяtimizin keчdiyi mцxtяlifictimai-siyasi proseslяri, mяdяniinkiшafы, iqtisadi-sosial dirчяliшivя bu sahяdя meydana чыxanproblemlяri юz sяhifяlяrindя яksetdirmiшlяr.

Я.Mehdiyev daha sonrabюlgя mяtbuatыnыn qarшыsыndaduran mцhцm vяzifяlяrdяn bяhsetmiшdir.

Konfransda Azяrbay-can Mяtbuat Шurasыnыn sяdri

Яflatun Amaшovun "Azяrbaycanmilli mяtbuatы - 135: tarixi nailiy-yяtlяr vя perspektivlяr" mюvzu-sunda mяruzяsi dinlяnilmiшdir.

Konfransda, hяmчininKцtlяvi Иnformasiya VasitяlяrininИnkiшafыna Dюvlяt Dяstяyi Fon-

dunun icraчы direktoru VцqarSяfяrli, Azяrbaycan MяtbuatШurasы Иdarя Heyяtinin цzvц, "Иkisahil" qяzetinin baш redaktoruVцqar Rяhimzadя vя baшqalarычыxыш edяrяk, Prezident ИlhamЯliyevin milli mяtbuatыmыzыn 135illik yubileyinin keчirilmяsihaqqыnda Sяrяncamыnы dюvlя-timizin media sahяsindя mяq-sяdyюnlц vя ardыcыl siyasi xяttininuьurla reallaшmasыnыn bariznцmunяsi kimi qiymяtlяndir-miшlяr. Qeyd etmiшlяr ki, bu gцnjurnalistlяrin peшяkarlыq sяviy-yяsinin daha da yцksяldilmяsi,onlarыn sosial problemlяrinin hяlliAzяrbaycan dюvlяtinin, шяxsяn

Prezident Иlham Яliyevin diqqяt-mяrkяzindяdir.

Чыxыш edяnlяrdяn "Шяki"qяzetinin redaktoru Akif Sa-lamov, "Balakяn" qяzetinin re-daktoru Mцrsяl Mikayыlov, Qax

rayonunda чыxan "Шяlalя" qяze-tinin redaktoru Nadir Atakiшiyev,"Oьuz yurdu" qяzetinin redak-toru Nazim Hцseynov, "Zaqa-tala" qяzetinin redaktoru ИbrahimИbrahimov diqqяti Azяrbaycandamedia sahяsindя hяyata keчir-

ilяn dюvlяt siyasяtinin mцxtяlifчalarlarыna yюnяldiblяr. Onlarhяyata keчirilяn mяq-sяdyюnlцtяdbirlяrin яsasы Hяsяn bяyZяrdabi tяrяfindяn qoyulanmяtbu яnяnяlяrin dirчяldilmяs-inя, medianыn saf vя saьlam tя-mяllяr цzяrindя inkiшafыna dahamцnbit шяrait yaradacaьыnaяminliklяrini bildiriblяr.

Tяdbiri Prezident Admi-nistrasiyasыnыn ictimai-siyasi mя-sяlяlяr шюbяsi mцdirinin mцaviniЯrяstun Mehdiyev yekunlaшdыr-mышdыr.

Ш.Б.Ш.Б.

""AAzzяяrrbbaayyccaann mmii ll ll ii mmяяttbbuuaatt ыы --113355::ttaarr ii xx ii nnaa ii ll ii yyyyяяtt llяяrr vvяя ppeerrssppeekktt ii vv llяяrr ""

Иyulun 9-da Шяkidя "Azяrbaycan milli mяtbuatы - 135: tarixi nailiyyяtlяr vя perspektivlяr" mюvzusunda regional konfrans keчirilmiшdir.

Tяdbirdя Azяrbaycan Respublikasы PrezidentiAdministrasiyasыnыn ictimai-siyasi mяsяlяlяr шюbяsi mцdirininmцavini Яrяstun Mehdiyev, шяhяr rяhbяrliyi, MяtbuatШurasыnыn, Kцtlяvi Иnformasiya Vasitяlяrinin Иnkiшafыna DюvlяtDяstяyi Fondunun nцmayяndяlяri, bюlgя rayonlarыnыn mяtbuatiшчilяri, ziyalыlar iшtirak etmiшlяr.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 10

Page 11: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.11

Иyunun 2-dя Шяki Шяhяr ИcraHakimiyyяtinin baшчыsы Murad Cabbarlыyerlы mяtbuat nцmayяndяlяri ilя gюrцшkeчirмишdир.

Jurnalistlяri яlamяtdar bayrammцnasibяtilя tяbrik edяn Иcra Haki-miyyя-tinin baшчыsы Prezident Иlham Яliyevin millimяtbuatыmыzыn 135 illik yubileyinin keчi-rilmяsi haqqыnda Sяrяncamыnы dюvlяtimizinAzяrbaycan mяtbuatыna gюstяrdiyi yцksяkdiqqяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi oldu-ьunu bildirmiшdir.

Murad Cabbarlы onu da qeyd etdi ki,zяngin tarixi яnяnяlяrя malik AzяrbaycanMilli Mяtbuatы bцtцn dюvrlяrdя hяqiqяtcarчыsы olmuш, xalqыmыzыn maariflяnmяsindя,milli vя bяшяri dяyяrlяrin tяbliьindя mцhцmrol oynamышdыr. Azяrbaycanda sюz vя mяt-buat azadlыьыnыn bяrqяrar olmasыnda, millimяtbuatыmыzыn inkiшafыnda цmummilli lider-imiz Heydяr Яliyevin tarixi xidmяtlяrini xatыr-ladan natiq, 1998-ci ildя mяtbuatda senzu-ranыn lяьv edilmяsinin kцtlяvi informasiyavasitяlяri qarшыsыnda geniш perspektivlяraчdыьыnы xцsusi vurьulamышdыr.

"Шяki fяhlяsi" qяzetinin qocamanfoto-mцxbiri Telman Hяmidli чыxыш edяrяkhamkarlarыnы tяbrik etmяklя yanaшы, hяm dяhяlя юtяn яsrin яvvяllяrindя Шяkidя mяtbяя

olduьunu vurьulayaraq, bu gцn nяinkiШяkinin, цmumiyyяtlя regionun mяtbяяsizqaldыьыni vurьuladы. Vя яlavя etdi li, mцasirdюvrцmцzdя Шяkidя yenidяn mяtbяяnintяшkil edilmяsi mяqsяdяuyьцn olardы.

"Шяki" qяzetinin baш redaktoru AkifSalam da юz cыxышыnы jurnalist hяmkarlarыnыtяbriklя baшladы. Natiq hяm dя Azяrbaycanmяtbuatыnda Шяkinin ozцnяmяxsus yeriolduьunu vurьuladы.

Jurnalistlяr Иttifaqыnыn цzvц,filologiya elmlяri namizяdi, qocaman jurnal-ist Sabir Яfяndiyev dя sюz alaraq bu gцnkцmцdia mяnsublarыnы Milli mяtbuatыmыzыn 135illik yubileyi mцnasibяtilя tяbrik etdi. O daШяki mяtbuatыnыn keчmiшini diqqяtя чatdl-raraq юtяn яsrin яvvяllяrindя bюyцkяdibimiz Cяlil Mяmmяdquluzadяnin 2 dяfяШяkidя olduьunu xцsusi vurьuыadы. SabirЯfяndiyev eyni zamanda jurnalistlяrя юzmяslяhяtlяrini verdi.

Tяdbirdя hяmчinin юvлadы bu il яnyцksяk balla (700 bal) ali mяktяbя daxilolmuш valideyn - "Haqqыn mяhkяmяsi"qяzetinin bюlgя mцxbiri Елдар Абдуллайев dячыxыш edяrяk юz hяmkarlarыni tяbrik etdi.

Tяdbirin sonunda yerli mяtbuatnцmayяndяlяrinя Иcra Hakimiyyяti tяrfindяnpul mцkafatы tяqdim olundu.

Bu ilin sentyabrыn 18-dяn oktyabrыn 17-dяk Cяnubi Koreyadakeчirilяcяk "Bюyцk Bekчя" Dцnya Festivalыnda ("Great Baekje WorldFestival - 2010") Шяki шяhяri dя iшtirak edяcяk.

SИA-nыn mяlumatыna gюrя, bu barяdя Шяkinin icra baшчыsыnыn elm,sяhiyyя vя mяdяniyyяt mцavini Zяrinя Cavadova mяlumat verib. Onunsюzlяrinя gюrя, Шяki юtяn ilin sentyabrыnda bu festivalda iшtiraka dяvяt alыb.

Sюzцgedяn festival tяxminяn 50 ilя yaxыndыr ki, яnяnяvi olaraq hяril keчirilir: "Bu festivalыn keчirilmяsindя яsas mяqsяd 700 ildяn artыq mюvcudolmuш Bюyцk Bekчяnin tarixi vя mяdяniyyяtini qoruyub saxlamaq vя tяbliьetmяkdir. Bu festivala dяvяt olunan dцnyanыn tarixi шяhяrlяri юz qяdim tar-ixlяrini, mяdяniyyяtlяrini яks etdirirlяr. Festivalыn dяvяt olunan шяhяrlяrinqarшыsыnda qoyulan шяrtlяrdяn biri ondan ibarяtdir ki, onlar xцsusiquraшdыrыlmыш meydanчada sяrgi ilя iшtirak etmяlidir. Шяki шяhяrininnцmayяndя heyяti bu festivalda iшtirak etmяk haqqыnda artыq qяrar qяbuledib"- deyя o яlavя edib.

Zяrinя Cavadova onu da qeyd edib ki, Шяki шяhяri bu festivalda birsяrgi ilя чыxыш edяcяk vя bu sяrgidя qяdim Шяkinin цmumi gюrцnцшц яks olu-nacaq: "Milli geyimlяrimiz, mяiшяtimizi яks etdirяn fotolar, xalq tяtbiqi sяnяtnцmunяlяri, yяni mцxtяlif sяnяtkarlarыn яl iшlяri hяmin festivalda nцmayiшolunacaq".

ШЯKИ "BЮYЦK BEKЧЯ"DЦNYA FЕSTИVALЫNDA

ИШTИRAK EDЯCЯK

ШЯKИ ШЯHЯR ИCRA HAKИMИYYЯTИTЯRЯFИNDЯN YERLИ MЯTBUATNЦMAYЯNDЯLЯRИ MЦKAFAT-

LANDЫRЫLDЫ

Artыq 6-cы ildir ki, ke-чirilяn "NETTY"-2010 Azяr-baycan Milli Иnternet Mцka-fatыnda ilin nominantlarы bяllioldu. Yarышmada ikinci dяfя"Dюvlяt saytы" nominasiyasыndaiшtirak edяn Шяki шяhяr icrahakimiyyяtinin rяsmi vebsяhifяsi nюvbяti nominantlыьыnыqazanmышdыr. Mяlumat цчцnbildirяk ki, bu nominasiyadabir-чox saytlar arasыnda cяmi 4sayt nominant adыna layiqgюrцlmцшdцr. Sevindirici haldыrki, Шяki шяhяr icra hakimiyyя-tinin internet sяhifяsi Azяrbay-can siber mяkanыnda dюvlя-timizi layiqincя tяmsil edяnяsas saytlardan hesab olunur.

Qeyd edяk ki, saytыnyaradыcыsы "MicroEnn GroupProduction" may ayыnыn 17-dя"Gяnc Tamaшaчыlar Teatrы"ndakeчirilмиш tяntяnяli tяqdimatmяrasimindя юz heyяti ilя iшti-rak етмишдир.

ШЯKИ ШЯHЯR ИCRAШЯKИ ШЯHЯR ИCRAHAKИMИYYЯTИNИN RЯSMИHAKИMИYYЯTИNИN RЯSMИ

ИNTERNET SЯHИFЯSИ ИKИNCИИNTERNET SЯHИFЯSИ ИKИNCИDЯFЯ ИLИN NOMИNANTЫDЯFЯ ИLИN NOMИNANTЫ

ADЫNA LAYИQ GЮRЦLDЦ ADЫNA LAYИQ GЮRЦLDЦ

ШЯKИ SЯRHЯDШЯKИ SЯRHЯDDЯSTЯSИNDЯDЯSTЯSИNDЯGЯNC ЯSGЯRGЯNC ЯSGЯR--LЯRИN HЯRBИLЯRИN HЯRBИANDИЧMЯANDИЧMЯMЯRASИMИMЯRASИMИKEЧИRИLMИШDИRKEЧИRИLMИШDИR

Августун 18-дя ШяkiSяrhяd Dяstяsindя Sяrhяd Qo-шunlarыnыn yaradыlmasыnыn 91-ciildюnцmцnя vя gяnc яsgяrlяrinandiчmя mяrasiminя hяsr olun-muш tяdbir keчirilmiшdir.

Шяxsi heyяtin, шяhяr icrahakimiyyяti vя hцquq-mцhafizяorqanlarы nцmayяndяlяrinin, vali-deynlяrin iшtirak etdiyi mяrasiminяvvяlindя meydana tяntяnяli marшыnsяdalarы altыnda hяrbi hissяnin dюyцшbayraьы gяtirilmiш, dюvlяt himnioxunmuшdur.

Hяrbi hissяnin komandiripolkovnik-leytenant Sяmid Cяfяrovsяrhяdчilяri яlamяtdar bayrammцnasibяtilя tяbrik etmiш, hяrbiandыn hяr bir яsgяr цчцn doьma

Vяtяnя sяdaqяtlя xidmяt etmяk,mцbariz, mяtin, cяsur vя qorxmazolmaq, юz canыnы vя qanыnы belяяsirgяmяdяn Azяrbaycan Respub-likasыnыn dюvlяt sяrhяdlяrinin toxu-nulmazlыьыnы vя tяhlцkяsizliyini tяminetmяk olduьunu bildir-miшdir.

Gяnc яsgяrlяr meydanыnmяrkяzinя dцzцlяrяk Vяtяnimizinsяrhяdlяrini gюz bяbяyi kimi qo-ruyacaqlarыna, dюvlяtimizя, xal-qыmыza sяdaqяtli olacaqlarыna andiчmiшlяr.

Шюbя rяisinin шяxsi heyяtцzrя mцavini polkovnik-leytenantЦlvi Cяfяrovun mяruzяsindя юlkя-mizdя ordu quruculuьu sahяsindяhяyata keчirilяn mяqsяdyюnlц tяd-birlяrdяn, sяrhяd qoшunlarыnыn for-malaшmasы vя inkiшafыna gюstяrilяnyцksяk dюvlяt qayьыsыndan geniшbяhs olunmuшdur. Natiq bu tarixi gц-nцn яsgяrlяrin yaddaшыna яbяdihяkk olunacaьыnы bildirmiшdir.

Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtininrяisi, general-leytenant Elчin Quli-yevin gяnc яsgяrlяrя bayramtяbrikinin mяtni oxunmuш вя хidmяt-dя fяrqlяnяn sяrhяdчilяrя mцkafat-lar tяqdim edilmiшdir.

Sonra hяrbi hissяnin чevikhяrяkяt bюlцyцnцn nцmunяvi чы-xышlarы olmuшdur.

ШЯKИ YEШ-ИNXИDMЯTИЯRAZИSИNDЯMЦTЯMADИKEЧИRИLЯN REY-DLЯR SЯMЯRЯVERИR

"Azяrenerji" ASC-nin mяtbuat xid-mяtindяn АзярТАъ-а bildirmiшlяr ki, cari ilinmartыnda Шяki Yцksяkgяrginlikli ElektrikШяbяkяsinin (YEШ) xidmяti яrazilяrindя keчir-

ilmiш reydlяr zamanы 320-dяn artыq istehlakчыnыnelektrik enerjisindяn istifadя qaydalarыnы pozmasыfaktы aшkar edilmiшdir.

Bunun 125-i яhali istehlakчы qrupunaaiddir. Aшkar edilmiш qayda pozuntularы mцvafiqqaydada aktlaшdыrыlmыш vя 948 min kilovat-saat-dan artыq itirilmiш elektrik enerjisinin 57 min man-ata yaxыn istehlak dяyяri bяrpa olunmuшdur.

Martda paylayыcы elektrik шяbяkяlяri(PEШ) цzrя Qяbяlяdя 99, Шяkidя 92, Oьuzda 63,Zaqatalada 22, Иsmayыllыda 18, Balakяndя 14,Qaxda isя 13 qayda pozuntusu qeydя alыnmышdыr. Цmumilikdя birinci rцbdя mцяssisя цzrя 830-ayaxыn qayda pozuntusu aшkar edilяrяk 9,3 milyonkilovat-saatdan artыq itirilmiш elektrik enerjisininistehlak dяyяri bяrpa edilmiшdir. Bu mяblяьintяxminяn 15 faizinin юdяniшi tяmin olunmuш,qalan hissяsinin юdяnilmяsi istiqamяtindя isяmцvafiq tяdbirlяr hяyata keчirilir.

Birinci rцbdя яn чox qayda pozuntusuШяkidя, яn az isя Zaqatalada qeydя alыnmышdыr.

Сящифяни щазырлады: Мурад НЯБИБЯЙОВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 11

Page 12: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.12 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Totalitar mahiyyяtя ma-lik sovet-kommunist rejimininson dяrяcя gцclц olduьu vaxt-larda belя Bяxtiyar Vahabzadяhakim ideologiyanыn zahiri cя-hяtlяrindяn istifadя edяrяk bя-шяri dяyяrlяri vяsf edяn vя yцk-sяk bяdii mяziyyяtlяrilя fяrqlя-nяn яsяrlяr yaratmышdыr.

Belя xцsusiyyяtlяrя ma-lik olan yaradыcы шяxsiyyяtlяrolduqca nadir hallarda meydanagяlirlяr. Mяhz bu qяbildяn olantяfяkkцr sahiblяrinin apardыьы zяkamцcadilяsi nяticяsindя kцtlя halыn-da olan insan toplumu xalq sя-viyyяsinя yцksяlir.

Шair юmrцnцn son 20ilini Qarabaьыn taleyi sarыdankeчirdiyi hяyяcan hissilя ya-шadы.

Ermяni tяcavцzц baшla-dыqda iшьalчыnы dяf etmяyя hazыrolmamaьыmыzыn sяbяbini шair xeylidяrяcяdя tarixя mцnasibяtimizdяaxtarыrdы. XX яsrin яvvяllяrindя birneчя dяfя ermяnilяrin qanlы fitnя-fяsadlari ilя цzlяшdiyimiz haldaniyя bu qяvi dцшmяnin eyni mяz-muna, eyni mahiyyяtя malik яmяl-lяri yenя dя bizim цчцn gюz-lяnilmяz oldu. Шair tarixin dяrs-lяrindяn nяticя чыxarmamaьыn acыnяticяlяri barяdя Ю.F. Neman-zadяnin hяlя 1906-cы ildя qяlяmяaldыьы fikrindя юz dцшцncяlяrinintяsdiqini tapdыьыndan onun bu fikri-ni юzцnцn "Unutqanlыq" шeirinяepiqraf kimi seчir.

Ю.F.Nemanzadя yazыrdы:"yadыmыza gяtirmяzdik ki,ermяnilяrчox - чox яvvяl hazыrladыqlarы hяd-siz - hesabsыz bombalarыn hamыsыnыbizim baшыmыzda partladacaqmыш...

Bu sadяdilliyimiz sяbя-bilя cцmlяmiz qonшu ermяnilяrlяyenя qяdim sayaq цzrя sцlhanяrяftar edib rahat vя arxayыn olmaьыvяz vя bяyan edirdk vя bu surяtlяmillяtimizin gюzцnц baьlayыb uчu-ruma sarы hazыrlayыrdыq. Иndilazыmdыr ki, bunlardan ibrяt alыbgяlяcяkdя aldanmamaьa чalышaq."

B.Vahabzadя Ю.F.Ne-manzadяyя xitabяn deyir:

Юmяr bяy, hяr sюzцn haydыr, haraydыr.

Deyilib elя bil bu чaьыmыzda.

Sяnin bu fяryadыn sыrьa olaydы,

Daim sяslяnяydi qulaьыmыzda.

Яsrin яvvяlini unutmuшuq biz,

Saldыn yadыmыza dцnяnimizi

Sadяqяlbliyimiz, tяmizliyimiz

Tarixdя nя qяdяr aldatmыш bizi!

Ermяni zцlmцndяn yцz ildяn bяri

Daшdan - daшa dяydi bu xalqыn baшы.

Unutdu чяkdiyi mцsibяtlяri,

Niyя oьurlandы onun yaddaшы!

Biz baшdan ayaьa rяhimik, шяfqяtik,

O kin daьarcыьы, o goreшяndir.

Biz яvvяl insanыq, sonra millяtik.

O insan olmadan millяtlяшяndi.

Qarabaьыn Azяrbaycanыnmяdяniyyяt tarixinя xeyli saydaintibah tipli yaradыcы шяxsiyyяtlяrbяxш etmяsi sцbut edir ki bu

qяdim yurd yerinin tяbii coьrafixцsusiyyяtlяrilя xalqыmыzыn ruhiimkanlarы arasыnda ilahi bir ahяng-darlыq var.

Bяxtiyar Vahabzadя"Oxuma bцlbцl" шeirindя buahяngdarlыьы belя sяciyyяlяndirir:

...Bu bahar oxuma, bцlbцl, sяn Allah.

Daшaltы чayыnыn kяsilib sяsi,

Bizsiz o kцkrяmяz,o, coшa bilmяz.

Vallah, inanmыram, bцlbцl nяьmяsi,

Hayastan dilinя uyuшa bilmяz.

Oxuma, bцlbцl, sяn Allah...

...Bizim oylaьыmыz o qяlbi daьlar,

Muьam pычыldayan ayna bulaqlar

Daшaltы чayыnыn daшdяlяn sяsi,

Шuшa qalasыnыn "Яrimgяldi"si,

Dяrin dяrяlяrin daшqыn sellяri,

Natяvan шeirinin "qяrяnfillяri",

Sarы qayadakы bцlbцl nяvasы,

Nяvvabыn, Xudunun yurdu - yuvasы,

Nal tюkяn daьlarыn dar keчidlяri,

Шuшanыn kaшыdan gюy mяscidlяri,

Yarыш meydanlarы,cыdыr dцzlяri,

Ulu Pяnah xanыn ayaq izlяri

Gюrяn bizim цчцn darыxmыrmы bяs?

Boz qarьa bцlbцlя tay ola bilmяz.

Qarabaь torpaьыnыn ye-tirdiyi sяnяtkarlarыn yaratdыqlarы vяifa etdiklяri ecazkar musiqi юrnяk-lяri bu mяkanыn estetik qavrayышыilя шяrtlяnmiш vя xalqыmыzыn

юzцnцifadя vasitяsinя чevrilmiшdi.Demяk xalqыmыzыn ruhi imkanlarыnыnяzяrя alan Allah юzц Qarabaьыbizя rяva gюrmцшdц.

Bяxtiyar Vahabzadя"Qяdirin sяsi" шeirindя elя bumяtlяbdяn bяhs etmiшdi. Bu шeirmяzmun baxыmыndan mяшhuralman filosofu Hegelin tяbiяtlяincяsяnяtin яlaqяsi barяdя irяlisцrdцyц "tяbii xцsusiyyяtlяrinruhiliyя uyьunluьu" mцddяasы ilяsяslяшir.

..."Sona bцlbцllяrdя" Qяdirin sяsi

Yaьышdan sonrakы qюvsi qцzehdяn

Aldы boyasыnы aldы rяngini.

Cыdыr dцzцndяki яtirli mehdяn

Aldы юz ruhunu, юz ahяngini.

Bu torpaьыn sяsi, bu yerin sяsi

Qяdirin sяsidir, Qяdirin sяsi...

Bizi bizdяn alan bu sяs elя bil

Aьыzdan, dodaqdan, boьazdan deyil,

Qeybdяn, ilahi mяkandan gяlir.

Haqqыn, hяqiqяtin tяrяzisindя

Gцnahы, savabы чяkяndяn gяlir.

Bu misralar bizя tяlqinedir ki, Qarabaь adi mяkandeyil, юz tяbii-coьrafi xцsu-siyyяtlяriylя milli mяdяniyyя-timizя spesifik keyfiyyяtlяraшыlayan qeyri-adi yurd yeridir.Яfsuslar olsun ki, Qяdirin sяs-inя mяna чalarlarы verяn, sehirliahяng bяxш edяn "muьam pычыl-dayan bulaqlar", "qяlbi daьlar","dяrin dяrяlяrin daшqыn sellяri","Sarы qayadakы bцlbцl nяvasы","Cыdыr dцzцndяn яsяn sяrinmeh" hazыrda dцшmяn tяrяfind-

яn zяbt edilib. Biz millяt olaraqQarabaьыn timsalыnda yalnыzmцqяddяs vяtяn torpaьыnыdeyil, hяm dя intibah tiplisяnяtkarlarыn ilham mяnbяyini,musiqimizin tяbii qaynaьыnы itir-miшik.

Bu itkinin aьыrlыьыndangяlяn mяnяvi sarsыntы B.Vahab-zadяnin юzцmцzя qarшы yюnяlяntяnqidi mцnasibяtini daha dakяskinlяшdirirdi:

Verib Qarabaьы Bakыya qaчdыq,

Bakыda "Qarabaь" kafesiaчdыq.

Verib Qarabaьы oxuduruqbiz,

Toylarda "Qarabaь шikяstяsi"ni

Heч demя bizim kiшiliyimiz

Toylarda cыrmaqmыш minlik dяstяsini.

Poetik fikirlяrindя ger-чяkliyin sяrt цzцnц яks etdirяn,hяqiqяtя sadiq qalaraq hяr шeyi юzadы ilя adlandыran ustad sяnяtkarXocalы soyqыrыmыndan sonra yaz-dыьы "Яgяr qorunmazsa istiq-lalыmыz" шeirindя hяmin qяtliamыntюrяdilmяsindя яsas rol oynayanRusiya tяrяfindяn gюzlяnilяn yenitяhlцkяlяrdяn xalqы xяbяrdar edir-di:

Чыxsada яlindяn xalqlar, юlkяlяr

Юlmяyib o iblis, o шeytan hяlя.

Цч yцz il dцnyaya qan udduran taxt

Чцrцyцb, sahibi inana bilmir.

Ondan цz dюndяrib bu dюvran, bu vaxt

Bu bюyцk gяrчяyi o qana bilmir...

...Yoьrulub iblisin mayasыkindяn,

Иblis lяzzяt alыr юz pisliyindяn

Юlцm anыnda da яl чяkяndeyil

O юz vяrdiшindяn, iblisliyindяn

Sonrakы proseslяr gюstяr-di ki, mцdrik шair Rusiya sarыdanяbяs yerя narahat deyilmiш. 1997-ci ilin яvvяllяrindя aшkarlandы ki,Rusiya beynяlxalq hцququn prin-siplяrini kobudcasыna pozaraq gizliшяkildя Ermяnistana bir milyarddollar dяyяrindя silah-sursat юtцr-mцшdц. Ermяnilяr mяhz hяminsilahlardan vя rus tяlimatчыlarыn-dan istifadя edяrяk DaьlыqQarabaьыn hцdudlarыndan kяnar-dakы digяr Azяrbaycan torpaqlarыnы- Aьdamdan baшыlayaraq Zяngi-lana qяdяr olan яrazilяrimizi iшьaletdilяr.

Torpaqlarыmыzыn iшьal al-tыnda qaldыьы dюvrцn uzanmasы vяbu vяziyyяtя dюzцmlц mцnasibяtшairi tяbdяn чыxarыrdы. Hяmin duru-mun dцnyanыn bюyцk dюvlяtlяrininceosiyasi maraqlarыnыn nяticяsikimi yozulmasы B.Vahabzadяniolduqca narahat edirdi. O bu яh-val-ruhiyyяni юzцmцzя inamaяsaslanan mяnяvi чevriliшlя яvяzetmяyi tяklif edirdi. Biz tяcavцzцnnяticяlяrini aradan qaldыrmaqistяyimizя mяnяvi, iqtisadi vяhяrbi sahяlяrdя gцcцmцzц inten-siv surяtdя artыrmaqla чata bilяrik.Ulu sяnяtkar elя bu hяqiqяtdяnbяhs edirdi:

...Иndi kor talяe dя bizdяnyan keчir,

Dюyцш dя qorxulu, sцlh dя qorxulu.

Amma bir gerчяk var: sяngяrdяn keчir

Masa arxasыna keчmяyin yolu.

Sяngяrdя dцшmяnя dяrsvermяdikcя,

Ona gцcцmцzц gюstяrmяdikcя

O bizя hakimdir, biz onun qulu!

Шair, Vяtяn torpaqlarыnыnbeшdя birinin uzun mцddяt iшьalaltыnda qalmasыna dюzцmlц mцna-sibяtя:

Qul eylяdi sяbr bizi,Allah alsыn яlimizdяn

sяbrimizi- misrasы ilя etiraz edяrяk xalqыВяtяn torpaqlarыnы azad etmяkцчцn ayaьa qalxmaьa чaьыrыr:

Vяtяn oьlu, maya tutmuшsяnin qanыn

Bu torpaqdan, bu Vяtяndяn

Qalx ayaьa,Иmdad umur

Vяtяn sяndяn.Sinяmizlя od - alovlu

biz yarmasaq,Иtirilmiш torpaqlarы

qaytarmasaq,Vяtяn bizi baьышlamaz!Torpaq bizi baьышlamaz!

Sinяmizi daь - daь edяnkinimizdяn

Yadelliyя pay vermяsяk,Biz barыta dюndяrmяsяkDaьlar boyda dяrdimizi,Natяvanыn, Цzeyirin

юlmяz ruhuDanlar bizi......Qalx ayaьa!Diz qatlamaq yaraшarmыBilgя xanыn nяvяsinя!?......Tцlkцlяrin qabaьыndan

qaчmaьыnыAxы sяnя baьышlamaz

qurd babamыz.

Hяbibulla MАНАФЛЫ,AMИ-nin Шяki filialыnыn

baш mцяllimi

Bяxtiyar Vahabzadяnin Qarabaь harayыAnadan olmasыnыn 85-ci ildюnцmцnц qeyd etdiyimiz mцtяfяkkir шair

Bяxtiyar Vahabzadяnin ictimai-siyasi lirikasы юtяn яsrin 50-ci illяrindяn etibarяnStalin repressiyasыnыn xofu nяticяsindя Azяrbaycanda yaranmыш fikir яtalяtinя sonqoyulmasыnda mцstяsna rol oynamышdыr. Bu poeziya xalqыmыzыn milli шцurununyцksяliшinя, milli iradяsinin formalaшmasыna яhяmiyyяtli tяsir gюstяrmышdir.

Шяkidя Azяrbaycanыn xalq шairi Bяxtiyar Vahabzadяnin anadan olmasыnыn 85-ci ildюnцmц qeyd olunub. Tяdbir xalq шairinin Шяkiшяhяrindя ucaldыlan bцstц юnцndя baш tutub. Tяdbirdя Шяki rayon Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Murad Cabbarlы, Azяrbaycan Milli ElmlяrAkademiyasы (AMEA) Tarix Иnstitutunun direktoru, deputat Yaqub Mahmudov, Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, шair VaqifAslan vя rayon ziyalыlarы iшtirak edib.

Tяdbirdя чыxыш edяn Mурад Cabbarlы, Yагуб Mahmudov vя digяrlяri Bяхтийар Vahabzadяnin hяyat vя yaradыcыlыьы barяdя яtraflы mяlumatveriblяr. Tяdbir boyunca mяktяblilяr xalq шairinin шerlяrindяn parчalar oxuyub, onun шeirlяrinя hяsr olunmuш mahnыlar sяslяnib.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 12

Page 13: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.13

Чox hюrmяtli hяmkarы-mыz, яziz qяlяm dostumuz!

Min bir zяhmяtlя boya-baшa catdыrdыьыnыz qяzetinizin 5yaшы tamam olmasы mцnasibяt ilяsizi sяmimi qяlbdяn tяbrik edi-rяm.

"Шяki Bяlяdiyyяsi" bumцddяt яrzindя deyirdim ki,nяinki Шяkililяrin, elяcяdя bцtцndцnya azяrbaycanlыlarыn sevim-lisinя чevrilmiшdir. Xaricdяyaшayan soydaшlarыmыz Шяkimяtbuatыnыn юlчцlляrindяn olanbu qяzeti internet saytы vasitяsilяsevя-sevя iзtяйirlяr. Qяzetin чoxsяhifяli olmasы vя hяm tяrtibat,hяm dя mяzmun rяngarяngliyimяncя oxucunun deyil, elяcя dяjurnalist hяmkarlarыmыzыn sizяdaha da hюrmяt vя ehtiramlayanaшmaьa sюvq edir.

Sizdяn daha xoш xяbяr-lяr, daha obyektiv vя maraqlы ya-zыlar eшitmяk vя gюrmяk arzusuilя:

YУСИФ РЯЩИМОВ, "Detektiv-A" qяzetinin Шяki

Шюbяsinin mцdiri

On il bundan qabaq2000-ci ildя Шяkidя ilkBяlяdiyyя seчkisi keчiri-lяrkяn mяn dя Bяlяdiyyяцzvц seчilmiшdim. Bitяrяflяrdя mяnя etimad gюstяr-miшdilяr. Fяaliyyяtя baшladы-ьыmыz ilk gцndяn (17.1.2000)seчicilяrimin etimadыnы doь-rultmaq mяqsяdilя Bяlя-diyyя iclaslarыnda fяal iшtiraketmяk vя шяhяrin mюvcudproblemlяrinin qismяn dяolsa hяll olunmasыnda яlim-dяn gяlяni etmяk niyyяtindяidim. Bu mяqsяdlя gцndяliktяrtib edib, mцzakirяyя чы-xarыlan bцtцn mяsяlяlяriяtraflы yazmaq vя gяlяcяkdяBяlяdiyyяnin arxivinя ver-mяyi nяzяrdя tuturdum.

Elя birinci iclasdaШяhяr Bяlяdiyyяsinin юzцnя-mяxsus binasы olmadыьыndanicarяyя gюtцrцlяn bir binadafяaliyyяtя baшladыьыndan,keчmiш Aqropromun (indikiBяlяdiyyя) binasыnыn Bяlя-diyyяyя verilmяsi tяklifiniirяli sцrdцk. Tяklif sяsя qo-yuldu vя qяbul olunmadы.Nюvbяti iclaslarыn birindяBяlяdiyyя informasiya mяr-kяzi vя Bяlяdiyyя qяzetininчap olunmasы, seчicilяrlяheч olmaзсa цч ayda birdяfя gюrцш keчirmяk, gю-rцlяn vя icrasы nяzяrdя tutu-

lan iшlяr barяdя onlara mя-lumat vermяk tяklifi irяlisцrцldц. Bu tяklif dя sяsver-mяdяn keчmяdi.

Nюvbяti iclaslarыn bi-rindя, hamыnыn "yaxшы tanы-dыьы" bir nяfяrin Bяlяdiyyяyяmemar tяyin edilmяsini eшit-dikdяn sonra gцndяlik yaz-maq fikrindяn vaz keчdim.Gцndяliyin sonuncu cцm-lяsindя isя mцddяt яrzindяюz fяaliyyяtimя qeyri-kafiqiymяt verdiyimi qeyd etdim.

Bizdяn sonrakы Bя-lяdiyyя цzvlяrinin biz tяklifetdiyimiz binada fяaliyyяtяbaшlamalarы xяbяrindяn чoxmяmnun oldum. Az vaxtdansonra Шяki Bяlяdiyyяsi qя-zetinin ilk nюmrяsi чapdanчыxmasыnы да sevinclя qarшы-

ladыm. Иndi isя qяzetin beшyaшы tamam olur. Qяzetinшяhяr mяtbu orqanlarы ara-sыnda юz dяsti-xяtti vardыr.Zamanыn tяlяblяrinя uyьunfяaliyyяt gюstяrmяk, oxucu-larы яsasяn yeni gяrяkli infor-masiyalarla tяmin etmяk...Bir sюzlя qяzet mюvzu se-чilmяsindя daha mцasir vяobyektivliyi ilя oxucularыnrяьbяtini qazanmышdыr. Xeyliчяtinliklяrlя цzlяшmяsinяbaxmayaraq qяzetin vax-taшыrы nяшr olunmasыndaBяlяdiyyя kollektivinin hяrbirinin яmяyi vardыr. Beш yaшчox az bir vaxt hesab olma-sыna baxmayaraq, oxucu-larыn hяr nюvbяti nяшri sяbir-sizliklя gюzlяmяsi baш re-daktor hюrmяtli Murad Nяbi-bяyovun uьuru hesab olun-malыdыr. Иndi deyя bilяrik ki,bu qяzetin var imzasы imza-lar iчindя.

Mяn qяzetin beш ya-шы tamam olmasы mцnasi-bяtilя kollektivimiz adыndanШяki Bяlяdiyyяsinin bцtцnцzvlяrini sяmimi-qяlbdяntяbrik edir, onlara yeni-yeninailiyyяtlяr arzulayыram.

Hюrmяtlя: ZЯКЯРИЙЙЯЯЛИЗАДЯ,

профессор, Шяki RegionalElmi Mяrkяzin direktoru

Hюrmяtli Murad мцяlliм!Sizi vя bяlяdiyyя koll-

lektivini "Шяки bяlяdiyyяси" гя-зетинин tяsis edilmяsinin 5 illiйиmцnasibяtilя sямiмi qяlbdяntяbrik edirяm.

"Шяki bяlяdiyyяsi" qя-zeti bяlяdiyyя institutu kimi yeniolmasima baxmayaraq, юzundяШяki mяtbuatыna mяxsus qa-baqcыl яnяnяlяrиня sadiq qa-laraq, qяzetчiliyя mяxsus yeni,mцtяrяqqi mяziyyяtlяrя malikdir.

"Шяki bяlяdiyyяsi" qя-

zeti ayda bir dяfя чыxsa da,olduqca dolьun, mяzmunlu vяmaraqlы nяшr edilir. Burada icti-mai-siyasi, sosial vя mяdяnihяyatыmыzыn bцtцn sahяляrinяdair maraqlы mяlumatlar юz яksi-ni tapыr. Qяzetdя buraxыlan hяrbir yazы, sяdяcя olaraq, yalnыzmяlumat xarakyeri daшыmыr, oxu-cularы dцшцnmяyя, yeni-yenitяшяbbцslяr irяli sцrmяyя sюvqedir.

Bu bюyцk bayram mц-nasibяti ilя Sizi, redaksiyaninbцtцn яmяkdaшlarini, qяzetinoxucularini bir daha sяmimiqяlbdяn tяbrik edir, sizlяrя dahabюyцk nailiyyяtlяr, yaradыcыfяaliyyяtиnizdя yeni-yeni uьurlarvя mюhkяm can saьlыьы arzulayi-ram.

Щюрмятля: ИЫHAM ABBASOV,Яdliyyя Naziрliyi Яdliyyя

Akademyasыnыn prorektoru -hцquq elmlяri цzrя fяlsяfя dok-

toruBaш яdliyyя mцшaviri

prokurorluьun fяxri iшчisi

Щюрмятли Мурад бяй!Сизин 55 йашынызла

баш редактору олдуьунуз"Шяки Бялядиййяси" гязетинин5 йашы тамам олмасы цст-цстя дцшцр. Ня эюзял тяса-дцф - 5 йашлы гязетин 55 йашлыбаш редактору. Црякдян тяб-рик едирям Мурад бяй! Щям55 йашыныз, щям дя 5 йашынызмцбаряк. Юмрцнцзцн еква-тор хяттини кечдийиниз бирвахтда арайыб ярсяйя эятир-дийиниз "Шяки Бялядиййяси" 5йашыны гейд едир. Мцбалиья-сиз дейя билярям ки, "ШякиБялядиййяси" гязети щямтяртибат, щям дя мязмунбахымындан республиканынмяркязиндя няшр олунан бирчох гязетляри кюлэядя гойур."Шяки Бялядиййяси"нин сящи-

фяляриндя охуъулар тякъябюлэядя фяалиййят эюстярянбялядиййялярин фяалиййятин-дян бящс едян йазылар дейил,бцтцнлцкдя шящяримизинсосиал-игтисади щяйаты, маариф-сящиййя, мядяниййят сащя-

синдя дя баш верян йениликлярщаггында мараглы мялу-матлар изляйирляр. Щямчинингязетин сящифяляриндя райо-нун эюркямли елм, сянятадамлары барядя дя вахташырымялуматлар верилир. Щям дядиэяр гязетлярдян фяргли ола-раг гязетин ямякдашларыкимсядян тямянна уммур-лар. Мцасир заманда ъямий-йят цчцн бундан хейирхащ ишня ола биляр!

Сизя ъан саьлыьы, гя-зетчилик фяалиййятиниздя исябол-бол уьурлар арзулайырам.

Щюрмятля: БАБАМИРЗЯХАНЛЫ,

"Реэион Шяки " гязетининтясисчи вя баш редактору

5 йашлы гязетин 55 йашлы баш редактору Мурад Нябибяйова

“Шяki bяlяdiyyяsi” qяzetinin baш redaktoru

Murad Nяbibяyovа

ШЯKИ BЯLЯDИYYЯSИNИN KEЧDИYИШЯKИ BЯLЯDИYYЯSИNИN KEЧDИYИYOLLARA BИR NЯZЯRYOLLARA BИR NЯZЯR

Hюrmяtli Murad мцяlliм!Юлкямиздя йерли демок-

ратийанын даща да инкишаф етди-рилмяси мягсядиля йарадылмыш, ъя-миййятимиз цчцн йени олан йерлиюзцнцидаря органларынын-бялядий-йялярин фяалиййяти, онларын проб-лемляри барядя иътимаиййятин щяр-тяряфли мялумамландырылмасындаСизин рящбярлийиниз алтында чыхан“Шяки бялядиййяси” гязети юнямлирол ойнайыр десям, щеч дя сящветмярям.

Гязетиниздя юлкямизин,о ъцмлядян Шякинин иътимаи-си-йаси, игтисади вя мядяни щяйа-тында баш верян мцщцм щади-сялярин дя ардыъыл олараг ишыглан-дырылмасы даим диггят мяркя-зиндя сахланылыр.

Коллективимиз адынданСизи вя гязетинизин бцтцн ямяк-дашларыны “Шяки бялядиййяси”нин

няшр олунмаьа башланылмасынынбешинъи ил дюнцмц мцнасибятилятябрик едир, Сизя ваъиб вя ящя-миййятли ишиниздя йени-йени уьур-лар арзулайырам.

Щюрмятля: РЯЩМАНМЯММЯДОВ,

Шяки Реэионал ЯдлиййяШюbяsinin ряиси

Дцз беш ил яввялШякидя “Шяки Бялядиййяси”гязети адлы гязет чапданчыхдыьыны ешидяндя, дцзцтяяъъцбляндим.

Сон вахтлар юлкя-миздя эцндя нечя-нечя гя-зет вя диэяр мятбу орган-ларынын тясис едилиб щеч 2-3сайы ишыг цзц эюрмямишбаьландыьынын щамымыз ша-щидийик. Мян дя бу нюгтейинязярдян цряйимдя фикирляш-дим ки, бу гязет дя йягин ки,бир-нечя сай чап олундуг-дан сонра йа юз фяалиййятинисахлайаъаг, йа да илдя бир-икибцллетен характерли нюмрялярдяръ етмякля кифайятляня-ъяк...

Лакин щеч дя мянфикирляшян кими олмады. Елягязетин илк - рянэли тяртибатла,йуксяк пешякарлыгла чыхан16-24 сящифялик нюмрялярини

эюряндя зяннимдя йаныл-дыьыма юзум дя севиндим.

Вя артыг беш илдир ки,мцтямади олараг дяръолунан “Шяки бялядиййяси”бцтцн шякилилялрин сябирсизликляэюзлядийи бир гязетя чеврилиб.Мараглы бурасыдыр ки, айда бирдяфя чыхан гязетдя гейриоператиылик гятиййян нязярячарпмыр.

Щюрмятли Мурад бяй! Сизи гязетинизин 5

йашы битмяси мцнасибятилясямими гялбдян тябрк едир,Сизя даща бюйцк уьурларарзулайырам.

Щюрмятля: АКИФСАЛАМЛОЬЛУ

Илк дяфя зяннимдя йанылдыьыма севинирям

Hюrmяtli Murad мцяlliм!Гязетиниз беш илдир ки,

юзцнцн рянэарянэ, бири-бириндянмараглы йазылары иля охуъуларынбюйцк щюрмятини газанмышдыр.“Шяки бялядиййяси” артыг бцтцнШяки ъамаатынын марагла оху-дуьу мятбуат васитясиня чеврил-мишдир.

Сизи гязетининзин 5 йашытамам олмасы мцнасибятиля ся-мими гялбдян тябрик едирям.

Щюрмятля: Аббас ЯМБАЛА,шаир

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 13

Page 14: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.14 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Иcra Hakimiyyяtindяkeчirilяn tяdbiri giriш sюzц ilя шяhяricra hakimiyyяti baшчыsыnыn mцaviniZяrinя Cavadova aчaraqAzяrbaycan Prezidentinin 2001-ciil 4 iyun tarixli Sяrяncamы ilя hяr iliyunun 17-sinin respublikamыzdatibb iшчilяrinin peшя bayramы gцnцkimi geniш qeyd olunduьunubildirmiш, rayonun tibb iшчilяriniяlamяtdar bayram mцnasibяtilяtяbrik etmiш, onlara gяlяcяkfяaliyyяtlяrindя uьurlar arzu-lamышdыr.

Toplantыda Шяki Mяrkяzirayon xяstяxanasыnыn baш hяkimiMяcid Яliyev яhalinin saьlam-lыьыnыn qorunmasы sahяsindяgюrцlяn iшlяr barяdя geniш mяruzяetmiшdir. Baш hяkim bildirmiшdir ki,юlkяmizdя tibb iшчilяrinin peшяbayramыnыn tяntяnяli шяraitdя qeydedilmяsi artыq яnяnя шяklinialmышdыr. Цmummilli liderimizHeydяr Яliyevin siyasi kursunuuьurla davam etdirяn PrezidentИlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя hяyatakeчirilяn iqtisadi siyasяtnяticяsindя son illяr юlkя яhal-isinin hяyat sяviyyяsi xeyli yцk-sяlmiш, maddi rifah halы daha da

yaxшыlaшmышdыr. Яhaliyя gюstяrilяnsяhiyyя xidmяtinin yaxшыlaшdыrыl-masы цчцn hяyata keчirilяnmцhцm tяdbirlяr- yeni sяhiyyя

mцяssisяlяrinin tikintisi, tяmiri,sяhiyyя mцяssisяlяrinin mцasiravadanlыqla tяchiz olunmasы, kadr-larыn peшяkarlыьыnыn artыrыlmasы vяdigяr tяdbirlяr dюvlяt baшчыsыnыndaxili siyasяtinin яsas prior-itetlяrindяn birini tяшkil edir. Tяkcя

2009-cu ildя Azяrbaycanda 60-dan artыq tibb mцяssisяsi tikilmiш,яsaslы tяmir olunmuш vя yenidяnqurulmuшdur. Belя sяhiyyя mцяs-sisяlяrindяn biri dя- mяrkяzi rayonxяstяxanasыnыn 100 чarpayыlыqmцalicя korpusu da hazыrda Шяkiшяhяrindя inшa edilir. Fяrяhli haldыrki, sяhiyyя sahяsinя ayrыlan bцdcяvяsaiti 2003-cц illя mцqayisяdя 8dяfя artaraq, 2009-cu ildя 502milyon manat olmuшdur.

Natiq bildirmiшdir ki,Azяrbaycan sяhiyyяsinin yenidяnqurulmasы, sяhiyyя sahяsindяhяyata keчirilяn tяdbirlяrinsцrяtlяndirilmяsi mяqsяdi ilяDцnya Bankыnыn vя Azяrbaycanhюkumяtinin birgя layihяsi яsasыn-da "Яhaliyя gюstяrilяn ilkinsяhiyyя xidmяtinin yaxшыlaшdыrыl-masы" layihяsi чяrчivяsindя яsaslыiшlяrя baшlanыlmышdыr. Sevindiricihaldыr ki, bu islahatlarыn aparыlmasыцчцn Шяki rayonu da 5 pilot rayon-dan biriseчilmiшdir.

Mяruzячi bildirmiшdir ki,hazыrda Шяki sяhiyyяsindя 370hяkim, 1290 orta tibb iшчisi яhaliyяsяhiyyя xidmяti gюstяrir. Яhalininhяr 10 min nяfяrinя orta hesabla

22 hяkim, 76 orta tibb iшчisidцшцr.Tяdbirdя шяhяr icra hakimiyyяtininbaшчыsы Murad Cabbarlы чыxышedяrяk rayonun tibb iшчilяrini peшя

byramlarы mцnasibяtilя tяbriketmiш, onlara юz nяcib vя xeyirxahiшlяrindя yцksяk peшяkarlыq, bюyцknailiyyяtlяr arzulamышdыr. Tяmяliцmummilli liderimiz Heydяr Яliyevtяrяfindяn qoyulmuш sosial-iqtisa-di siyasяtin hazыrda Prezident

Иlham Яliyev tяrяfindяn bюyцkuьurla davam etdirildiyini bildirяnM. Cabbarlы, son illяr digяrsahяlяrdя olduьu kimi, sяhiyyяsahяsindя dя geniш islahatlarыnaparыldыьыnы, tibbi xidmяtin key-fiyyяtinin yaxшыlaшdыrыlmasы цчцnmцhцm tяdbirlяrin hяyata keчir-ildiyini, kadr hazыrlыьыna xцsusidiqqяt yetirildiyini nяzяrя чarpdыr-mышdыr. Иcra baшчыsы regionlarыnsosialы-iqtisadi inkiшafыna dairmцvafiq Dюvlяt Proqramlarыnauyьun olaraq bюlgяlяrdя mцasirtяlяblяrя cavab verяn diaqnostikamяrkяzlяrinin, yeni xяstяxana vяtibb mяntяqяlяrinin istifadяyя ver-ilmяsini dюvlяt baшчыsыnыn яhalininsaьlamlыьыnыn qorunmasыnagюstяrdiyi diqqяt vя qayьыsыnыnbariz nцmunяsi olduьunu xцsu-sivurьulamышdыr.

Tяdbirin sonundasяhiyyя sahяsindя uzun illяrsяmяrяli fяaliyyяtinя gюrя bir qrupveteran vя qabaqcыl tibb iшчisinяшяhяr icra hakimiyyяtinin fяxri fяr-man vя qiymяtli hяdiyyяlяri tяqdimolunmuшdur.

Шяhяr rяhbяrliyi vя tяdbiriшtirakчыlarы яvvяlcя цmummillilider Heydяr Яliyevin abidяsiюnцnя gцl-чiчяk dяstяlяri dцzmцш,ulu юndяrin xatirяsini ehtiramla

yad etmiшlяr.Yыьыncaьы giriш sюzц ilя

шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsыnыnbirinci mцavini Hяsяn Hяsяnovaчaraq rayonun dюvlяt qulluqчu-

larыnы peшя bayramы mцnasibяtilяtяbrik etmiш, onlara gяlяcяkfяaliyyяtlяrindя uьurlar arzu-lamышdыr. Dюvlяt qulluьununmцhцm яhяmiyyяt kяsb edяnsahя, чяtin vя mяsuliyyяtli peшяolduьunu bildirяn natiq, dюvlяtinnцfuzunun, inkiшafыnыn dюvlяt qul-luqчusunun, mяmurunfяaliyyяtindяn asыlы olduьunuxцsusi vurьulamышdыr. Bildirmiшdirki, respublikamыzda demokratikdюvlяt vя vяtяndaш cяmiyyяtiquruculuьu prosesindя dюvlяt qul-luьunun rolunu, habelя BMT BaшMяclisinin tюvsiyяsi nяzяrя alы-naraq, Azяrbaycan Prezidentinin2006-cы il 25 may tarixli Sяrяncamыilя hяr il iyunun 23-ц respub-likamыzda dюvlяt qulluqчularыnыnpeшя bayramы gцnц kimi qeyd

olunur.Yыьыncaqda шяhяr icra

hakimiyyяti aparatыnыn шюbя mцdiriSadiq Yusifovun "Azяrbaycandadюvlяt idarячilik sisteminin for-malaшmasы" mюvzusundamяruzяsi dinlяnilmiшdir. Mяruzяdяqeyd olunmuшdur ki, "Dюvlяt qul-luьu haqqыnda" Qanunun vя onuntяtbiqi цчцn qяbul edilmiш norma-tiv hцquqi aktlarыn яsas mahiyyяtiondan ibarяtdir ki, bu aktlar, ilknюvbяdя idarячilik sisteminin яsasamillяrindяn olan kadr hazыrlыьыnыndцzgцn istiqamяtlяndirilmяsinя,bunun цчцn iqtisadi, sosial vя sub-yektiv яsaslarыn yaradыlmasыna,dюvlяt qulluьunun mцasir tяlяblяrsяviyyяsinя qaldыrыlmasыna шяrait

yaradыr. Bu gцn hцquqi dюvlяt vяvяtяndaш cяmiyyяti quruculuьuprosesindя dюvlяt qulluьununtяшkili tamamilя yeni prinsiplяrяяsaslanыr, dюvlяtlя vяtяndaшarasыnda inam vя etimad bяrqяrarolur. Hяyata keчirilяn dюvlяt qul-luьu siyasяti qanunчuluq vяhesabatlыlыq, шяffaflыq vя mцsabiqя,bяrabяrlik vя cavabdehlik prinsi-plяrinя яsaslanan dюvlяt idarячiliyisisteminin daha sяmяrяli inkiшafetdirilmяsinя xidmяt edir.Mяruzя vя чыxышlardan sonrasяmяrяli fяaliyyяtlяrinя gюrя birqrup dюvlяt qulluqчusuna qiymяtlihяdiyyяlяr tяqdim olunmuшdur.

DЮVLЯT QULLUQЧULARЫ GЦNЦ QEYD OLUNMUШDURDЮVLЯT QULLUQЧULARЫ GЦNЦ QEYD OLUNMUШDURШяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin akt zalыnda 23 iyun - dюvlяt qulluqчu-

larыnыn peшя bayramыna hяsr olunmuш geniш yыьыncaq keчirilmiшdir.

П Е Ш Я Б А Й Р А М Л А Р ЫП Е Ш Я Б А Й Р А М Л А Р Ы

TИBB ИШЧИLЯRИ PEШЯ BAYRAMLARЫNЫ YЦKSЯK ЯHVALИ-RUHИYYЯ ИLЯ QEYD ETDИLЯRTИBB ИШЧИLЯRИ PEШЯ BAYRAMLARЫNЫ YЦKSЯK ЯHVALИ-RUHИYYЯ ИLЯ QEYD ETDИLЯRИyunun 16-da

sяhяr saatlarыnda Шяki Шяhяr Иcra

Hakimiyyяtinin akt zalыnda 17 iyun - Tibbiшчilяri gцnцnя hяsr

olunmuш toplantы keчir-ilmiшдир.

Щямин эцн ахшам ися M.Fцzuli ad. шяhяrmяdяniyяt vя istirahяt

parkыnda yeni istifadяyяverilmiш "Bцllur saray"шadlыq evindя sяhiyyя

iшчilяrinin шяrяfinя ziyafяt verilmiшdir.

- Й.РЯЩИМОВ

- Ъ.НАМИГ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 14

Page 15: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.15

Шяhяr mяdяniyyяt vя tu-rizm шюbяsinin mцdiri Aydыn Иbra-himxяlilov sяhnяmizin parlaq iste-dadlarыndan olan Lцtvяli Abdul-layevin Azяrbaycan teatr vя kinosяnяtinin inkiшafыndakы xidmяtlя-rindяn danышmыш, bu tяdbirin Шяki-nin mяdяni hяyatыnda bюyцk яhя-miyyяtini xцsusi vurьulamышdыr.

Mяdяniyyяtшцnaslыq цzrяElmi-Metodiki Mяrkяzin direktoru,fяlsяfя elmlяri doktoru VilayяtИsmayыlov bildirmiшdir ki, qurum юzfяaliyyяtindя elm, mяdяniyyяt vяincяsяnяtin bцtцn sahяlяrindяgяrgin vя sяmяrяli nяticяlяr яldя

et-mяklя, bu sаhя-lяrin korifey sя-nяtkarlarыnыn, kino,teatr vя incяsяnяtxadimlяrinin xid-mяtlяrini yцksяkqiymяtlяndirir, on-larы daim yad edir.

Mяlumat veril-miшdir ki, tanыnmышgцlцш ustasыnыn xa-tirя gecяsi Mяdя-niyyяt vя TurizmNazirliyinin 2010-cu il цчцn tяsdiqetdiyi tяdbirlяr pla-nыna uyьun olaraqkeчirilir.

Mяrkяzin kinobюlmяsinin mцdiriFaiq Nяcяfov ta-nыnmыш gцlцш usta-sыnыn teatr vя kinosahяsindяki xid-mяtlяrindяn da-nышmыш, onun mцx-tяlif tamaшa vя film-lяrdя yaratdыьы ob-razlardan sюhbяtaчmышdыr.

АktyorunTяdbirdяiшtirak edяn sяnяt dostlarы, hяmy-erlilяri, tяlяbяlяri онун sяhnяfяaliyyяti vя yaradыcыlыьы barяdяxatirяlяrini bюlцшmцшlяr.

Gцlnarя Lцtvяliqыzы чыxышedяrяk atasы ilя baьlы xatirяlяrinidanышmыш, tяdbirin tяшkilinя gюs-tяrdiklяri kюmяyя gюrя ailя цzvlяriadыndan Mяdяniyyяt vя TurizmNazirliyinя, Elmi-Metodiki Mяrkя-zя, habelя шяhяr rяhbяrliyinя min-nяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Йыьынъагда Lцtvяli Ab-dullayevin чяkildiyi "Ulduz", "Arшыnmal alan", "Qяribя яhvalat","Яhmяd haradadыr" vя digяr

kinofilmlяrdяn fraqmentlяr, habelяgцlцш ustasыnыn yaradыcыlыьыndanbяhs edяn film nцmayiш etdiril-miшdir.

Яdяbi-bяdii gecя incя-sяnяt ustalarыnыn, юzfяaliyyяt vяrяqs kollektivlяrinin maraqlы kon-sert proqramы ilя davam etmiшdir.

Ону да хатырладаг ки,Lцtvяli Яmir oьlu Abdullayev1914-cц ildя Шяkidя anadanolmuшdur. Azяrbaycan sяh-nяsinin parlaq istedadlarыn-dandыr...

Azяrbaycan SSR xalqartisti (1960), SSRИ dюvlяt mцka-fatы laureatыdыr (1946). Lцtvяli Ab-dullayevin yaradыcыlыьы AzяrbaycanMusiqili Komediya Teatrы ilя sыxbaьlы olmuшdur. Yumordan mяha-rяtlя istifadя etmяk, komik vяziy-yяtlяri realist planda tamaшaчыlaraчatdыrmaq onun yaradыcыlыьы цчцnsяciyyяvi olmuшdur. Mюhsцn("Beш manatlыq gяlin", S. Rцstя-mov), Qoшun ("Toy kimindir?", A.Mяшяdibяyov), Dursun ("Durna",S. Rцstяmov), Qяhrяman ("Gю-zцn aydыn", F. Яmirov), Mяhяm-mяd ("Ulduz", S.Яlяsgяrov), Mitoш("Hicran", E. Sabitoьlu) onunyaratdыьы яn yaxшы rollardыr. "Arшыnmal alan"(1945), "Яhmяdharadadыr?" (1964) vя s filmlяrdячяkilmiшdir. Qыrmыzы Яmяk Bayraьыordeni vя medallarla tяltifolun-muшdur.

Лцтвяли Абдуллайевин язизхатиряси цряклярдя йашайыр вя бубюйцк актйор Азярбайъан халгытяряфиндян даим йад едилир.

UNUDULMAZ AKTYORUMUZLЦTVЯLИ ABDULLAYEVИN 96 YAШЫ QEYD OLUNDU

Шяki Dram Teatrыnda hяmyerlimiz, bюyцk sяnяtkar, azяrbaycanlыlarыn sevimlisi, unudulmaz aktyor

Lцtvяli Abdullayevin anadan olmasinin 96-cы ildюnцmц tяntяnяli surяtdя yad edilmiшdir.

Elч in Qul iyev: E lч in Qul iyev: "Gяncя, "Gяncя, Шяki vя Шяki vя

Qяbяlяdя Qяbяlяdя atч ы l ыq idman atч ы l ыq idman

nюvц цzrя nюvц цzrя komandalar komandalar

formalaшdы r ы lacaq"formalaшdы r ы lacaq"

Azяrbaycanыn цч шяhяrindя - Gяncя, Шяkivя Qяbяlяdя atчыlыq idman nюvц цzrя komandalarformalaшdыrыlacaq. SИA-nыn mяlumatыna gюrя, bubarяdя jurnalistlяrя Azяrbaycan Atчыlыq ИdmanыFederasiyasыnыn prezidenti, Dюvlяt SяrhяdXidmяtinin rяisi Elчin Quliyev bildirib. Onunsюzlяrinя gюrя, Prezident Иlham Яliyevin tapшыrыьы ilяNovxanы Sяrhяdчi Atчыlыq Kompleksi tikilib, hazыrdaisя Azяrbaycanыn цч bюlgяsindя - Gяncя, Шяki vяQяbяlяdя atчыlыq komplekslяri tikilir.

Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin rяisi, general-leytinant Elчin Quliyev hazыrkы idmanчыlara bюyцkцmid bяslяdiyini sюylяyib: "Azяrbaycan millikomandasыna cяlb olunan idmanчыlarыn hamыsыdцnya vя olimpiya oyunlarыnda uьurlar яldя etmiшidmanчыlardыr vя onlarыn bundan sonra da yцksяknяticяlяr gюstяrяcяyini gюzlяmяk olar".

Daha sonra jurnalistlяrin suallarыnы cavab-landыran Gяnclяr vя idman naziri Azad RяhimovAzяrbaycanda bu idman nюvц ilя baьlы bюyцknailiyyяtlяr яldя edilяcяyinя inandыьыnы bildirib.Onun sюzlяrinя gюrя, bunun цчцn Gяnclяr vяИdman Nazirliyi tяrяfindяn dя iшlяr gюrцlцr.

Rayon Fюvqяladя Hal-lar Komissiyasыndan verilяnmяlumata gюrя gцclц sel sularышяhяrin "Yuxarыbaш" Tarix-Memarlыq Qoruьu яrazisindяbцtцn kцчяlяrdя, habelяM.F.Axundov vя M.Rяsulzadяprospektlяrindя asfalt юrtцyцnцtamamilя daьыtmыш, evlяrя, ma-ьazalara, hяyяtlяrя daш-чыnqыl,

lil dolmuш, ciddi daьыntыlarasяbяb olmuшdur. Bяzi yerlяrdяaьaclar tikililяrin цstцnя aш-mышdыr. Bundan яlavя, bir neчяminik avtomobili dя yararsыzhala dцшmцшdцr.

Bяzi kяndlяrdя яhalin-in tяsяrrцfatlarыna ciddi ziyandяymiш, kяnddaxili yollar daьыl-mышdыr. Elektrik dirяklяrinin aш-

masы vя qaz xяtlяrinin daьыlma-sы nяticяsindя Шяki шяhяrinяelektrik enerjisinin vя tяbiiqazыn veriliшi dayandыrыlmышdыr.Rabitя xяtlяrinя dя xeyli ziyandяymiш, яlaqяlяr kяsilmiшdir.Oьuz istiqamяtindя avtomobilyolunda respublika яhяmiyyяtlikюrpцnцn dayaqlarыnыn bir his-sяsi yuyulmuшdur.

Gцclц sel sularы шяhя-rin Baш Su Hюvzяsindя "Tюvlяqayasы" adlanan яrazidя Шяkiшяhяrini iчmяli su ilя tяminedяn suюtцrцcц qurьunu daьы-

daraq, fяaliyyяtini tamamilя-dayandыrmышdыr.

Yaranmыш vяziyyяtlяяlaqяdar шяhяr rяhbяrliyi ope-rativ tяdbirlяr hяyatakeчirir.

Baш vermiш tяbii fяla-kяtin nяticяlяrinin aradan qal-dыrыlmasы цчцn tяxirяsalыnmaztяdbirlяrin hяyata keчirilmяs-inя kюmяk mяqsяdi ilя mцvafiq

dюvlяt qurumlarыna da mцraciяtolunmuшdur.

П.С. Гязет чапа щазыр-ланаркян артыг шящярдя хейли ишэюрцлмцш, дяймиш зийанын ара-дан галдырылмасы истигамятиндямягсядйюнлц тядбирляр щяйатакечирилмяйя башланыб.

GЦCLЦ LEYSAN ШЯKИ ШЯHЯRИNЯ VЯ ЯTRAF KЯNDLЯRЯGЦCLЦ LEYSAN ШЯKИ ШЯHЯRИNЯ VЯ ЯTRAF KЯNDLЯRЯCИDDИ ZИYAN VURMUШDUR CИDDИ ZИYAN VURMUШDUR

Иyulun 14-dяn 15-nя keчяn gecя

Шяki rayonu яrazisindяkцlяklя mцшayiяt olunan

gцclц leysan yaьышlarыnяticяsindя Шяki

шяhяrindя vя яtrafkяndlяrdя sosial

obyektlяrя, infrastruktura vя fяrdiyaшayыш evlяrinя ciddi

ziyan dяymiшdir.

Сящифяни щазырлады: Мурад НЯБИБЯЙОВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 15

Page 16: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.16 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Tцrkiyя PrezidentiAbdullah Gцl Azяrbaycanarяsmi sяfяri чяrчivяsindяavqustun 17-dя respublika-mыzыn шimal-qяrb bюlgяsindяolmuшdur.

Sяfяr proqramыna uy-ьun olaraq Шяkiyя gяlяnTцrkiyя Prezidenti AbdullahGцl шяhяr icra hakimiyyяtininbinasы qarшыsыnda цmummillilider Heydяr Яliyevin abidяsiюnцnя gцl dяstяsi qoydu, uluюndяrin xatirяsini ehtiramlayad etdi.

Sonra ali qonaq Шя-kinin Orta Zяyzid kяndi яra-zisindя tцrk яsgяrinin abidяkompleksini ziyarяt etdi. Pre-zident Abdullah Gцl abidяninюnцnя gцl dяstяsi qoydu.

Bildirildi ki, bu abidяXX яsrin яvvяllяrindя xalqыmыzыermяni qяsbkarlarыndan xilasetmяk mяqsяdi ilя Azяr-bay-cana gяlmiш tцrk ordusununшяhid яsgяrinin шяrяfinяucaldыlmышdыr. Abidяnin яtrafыn-da geniш abadlыq iшlяri gю-rцlmцш, 2002-ci ildя mяzarцstцabidя kompleksi yaradыlmышdыr.

Tцrkiyя Prezidenti Ab-dullah Gцl daha sonra QafqazИslam Ordusunun 1918-ci ildяAzяrbaycan vя Daьыstandakыhяrяkatы vя юlkяmizdяki tцrkшяhid mяzarlыqlarыnыn yerlяшdiyistendя baxdы.

Qardaш юlkяnin dюvlяtbaшчыsы Шяkinin mяrkяzi par-kыnda xalq шairi BяxtiyarVahabzadяnin abidяsini ziya-rяt edяrяk юnцnя gцl dяstяsiqoydu. Mяlumat verildi ki, XXяsr Azяrbaycan poeziyasыnыnяn parlaq simalarыndan biriolan Bяxtiyar Vahabzadя millimяdяniyyяtimizin tяbliьi vяяdяbi irsimizin dцnyada tanыdыl-masы sahяsindя яvяzsiz xid-mяtlяr gюstяrmiшdir. ШairAzяrbaycan-Tцrkiyя dostluqvя qardaшlыq яlaqяlяrinin mюh-kяmlяndirilmяsi iшinя dя bюyцktюhfяlяr vermiшdir. BяxtiyarVahabzadяnin vяfatыnыn ildю-nцmц ilя baьlы bu il qardaшTцrkiyяdя dя silsilя anma tяd-birlяri keчirilmiшdir.

Prezident AbdullahGцl parkda Шяki ictimaiyyяtininnцmayяndяlяri ilя gюrцшdц,onlarla sяmimi sюhbяt etdi.

Tцrkiyя Prezidenti Azяrbayca-na sяfяrindяn mяmnun qal-dыьыnы, юlkяlяrimizin dostluq vяqardaшlыq яlaqяlяrinin daha dainkiшaf etdirilmяsinin vacibliyinibildirdi. Diqqяtя чatdыrыldы ki, busяfяr Tцrkiyя-Azяrbaycan mц-nasibяtlяrinin inkiшafыna yenitюhfяlяr verяcяkdir.

Prezident AbdullahGцl XЫX яsrin tarixi-memarlыqabidяsi olan Шяki Cцmя mяs-cidinя vя burada fяaliyyяt gюs-tяrяn Шяki Иslam Mяdrяsяsinяdя baш чяkdi. Ali qonaьa mяs-cid vя mяdrяsя barяdя яtraflыmяlumat verildi, ona xatirяhяdiyyяsi tяqdim olundu.Prezident Abdullah Gцl mяs-cidin hяyяtindя mяdrяsяdяtяhsil alan hafizlяrlя xatirяшяkli чяkdirdi.

Шяki Xan sarayы ilяtanышlыq zamanы Tцrkiyя Pre-zidenti Abdullah Gцlя mяlumatverildi ki, XVЫЫЫ яsrя aid olan bunadir tarixi-memarlыq abidяsiшяhяrin yuxarы hissяsindя,"Yuxarы baш" Tarix-MemarlыqQoruьunun яrazisindя yerlяшir.Шяrq memarlыьыnыn nadir incisihesab olunan bu sarayAzяrbaycanda ilk mцstяqilxanlыьыn яsasыnы qoyan Hacы

Чяlяbi xanыn nяvяsi, "Mцшtaq"tяxяllцsц ilя шeirlяr yazan Hц-seyn xanыn dюvrцndя, tяqribяn1762-ci ildя tikilmiшdir.

Иnшaat texnologiyasыnagюrя Xan sarayыnыn dцnyadabяnzяri yoxdur. Tikinti zamanыmismar vя yapышqandan isti-fadя olunmamышdыr. Hяrkvadratmetr шяbяkя bir-birinяgeydirilяn 5 min hissяdяnibarяtdir. Saray 1300 metruzunluьunda qala divarlarы ilяяhatя olunmuшdur. Цч yцzkvadratmetr яrazisi olan

ikimяrtяbяli sarayda 6 otaq, 4dяhliz vя 2 gцzgцlц eyvanvardыr. Sarayda xalq tяsviri

sяnяtinin bir чox nюvlяri,xцsusilя XVЫЫЫ-XЫX яsrlяrя aidmaraqlы divar rяsmlяri diqqяticяlb edir. Bu rяsmlяr яsasяnhяndяsi, nяbati, habelя sцjetlivя quшlarыn tяsviri hяkk olun-muш naxышlardan ibarяtdir.Sarayыn ikinci mяrtяbяsinindivarlarыnda tяsvir olunandюyцш vя ov sяhnяlяri xцsusilяmaraq doьurur. Шяki Xansarayы indiyяdяk 5 dяfя яsaslыbяrpa edilmiшdir.

Tцrkiyя dюvlяtininbaшчыsы sarayыn eyvanыndan

Шяkinin qяdim mяhяllяlяriniseyr etdi.

Prezident Abdullah

Gцlя Xan sarayыnыn tяsvir olun-duьu rяsm яsяri hяdiyyя edil-di.

Ali qonaq Xan sara-yыnыn xatirя kitabыna цrяk sюz-lяrini yazdы.

Daha sonra PrezidentAbdullah Gцl XVЫЫЫ яsrdя Шяrqmemarlыьы цslubunda tikilmiшYuxarы Karvansaray mehman-xana kompleksi ilя tanыш oldu,Шяkinin tanыnmыш ziyalыlarы ilяgюrцшцb sюhbяt etdi. Mяlumatverildi ki, Шяki sяnяtkarlыq vяticarяt шяhяri olduьundanXVЫЫЫ-XЫX яsrlяrdя buradaчoxlu sayda bazar vя kar-vansaraylar tikilmiшdir. Azяr-baycana gяlяn tacir vя sяy-yahlarыn qaldыqlarы vя яsasяnticarяtlя mяшьul olduqlarы bukarvansaraylar шяhяr hяyatыn-da mцhцm yer tuturdu. Шяhяrkarvansaraylarы hяm dя ticarяtsaziшlяrinin baьlanыlmasы цчцnxцsusi yer hesab olunurdu.Яvvяllяr Шяkidя 5 karvansaraybinasы mюvcud olmuшdur.Onlardan yalnыz ikisi - Yuxarыvя Aшaьы karvansaraylarindiyяdяk qalmышdыr. Цmumisahяsi 6 min kvadratmetr,hцndцrlцyц 14 metr olan kom-pleks 300-dяn artыq otaq vяzirzяmidяn ibarяtdir. YuxarыKarvansaray юz юlчцlяri vяhяcminя gюrя Azяrbaycanяrazisindя mюvcud olan яnbюyцk karvansaray hesabedilir. Bu karvansaraya birqayda olaraq Tцrkiyя, Rusiyavя Иrandan tacirlяr gяlir, bura-da uzun mцddяt ticarяtlяmяшьul olurdular. Hazыrda butarixi abidя mehmanxana kimifяaliyyяt gюstяrir.

Йазы Шяки Шящяр ИъраЩакимиййятинин интернетсящифясиндян эютцрцлцб

ГАРДАШ ТЦРКИЙЯГАРДАШ ТЦРКИЙЯРЕСПУБЛИКАСЫНЫНРЕСПУБЛИКАСЫНЫН

ПРЕЗИДЕНТИ АБДУЛЛАЩ ЭЦЛ ПРЕЗИДЕНТИ АБДУЛЛАЩ ЭЦЛ ШЯКИДЯШЯКИДЯ

QЯDИM VЯ MЦASИR ШЯKИ ИLЯ TANЫШLЫQ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 16

Page 17: MUNICIPALITY SHEKI

2. ШЯKИ YAШAYЫШ EVLЯRИNDЯИNTERYERИN

FORMALAШMASЫ

Tяtbiqi incяsяnяtin vя elsяnяtlяrinin rolu

Nisbяtяn ucqar bir gu-шяdя yerlяшmяsinя baxmayaraq,iqtisadi яlaqяlяr baxыmыndanШяkinin яlveriшli coьrafi mюvqeyisяnяtkarlarыn sayыna gюrя onuAzяrbaycan шяhяrlяrinin юncяrgяsinя чыxarmышdыr. 1861-ci ildяШяki sяnяtkarlarыnыn sayы 1.735nяfяrя чatmышdы. O vaxt Rusiyanыntabeliyinя keчmiш Azяrbaycanшяhяrlяrinin heч birindя bu qяdяrsяnяtkar yox idi. Bu fakt ucqar

яyalяt шяhяri Шяkinin iqtisadiqцdrяtini, burada qыzьыn istehsalfяaliyyяtinin mяnzяrяsini aydыnяks etdirir.

Шяki qяdim шяhяrdir. Buшяhяrin qяdimliyi tяkcя onun zahirigюrцnцшцndя, memarlыq abidя-lяrindя, kцчяlяrindя hiss edilmir.Qяdim diyardakы keчmiш yaшayышevlяrinin interyerlяri dя bu baxыm-dan diqqяti cяlb edir. Buxarы,taxчalar, rяflяr vя s. memarlыq ele-mentlяri baxыmыndan gюzяl vяdiqqяtяlayiqdir.

Azяrbaycanыn яn qяdimguшяlяrindяn olan Шяki - Balakяnbюlgяsi tяkcя gюzяl tяbiяti ilя

deyil, hяm dя mяшhur qяdimmemarlыq vя el sяnяti nцmunяlяriilя dя diqqяti cяlb edir.

Шяkinin шяhяr hяyatы ilяяkiz yaranan sяnяt sahяlяrininxeyli hissяsi yaxыn keчmiшяdяkdavam etmяkdя idi. Dяmirчilik,silahsazlыq, nalbяndlik, misgяrlik,qalayчыlыq, zяrgяrlik, gцmцшbяnd-lik, dulusчuluq, dabbaqlыq, saь-rыcяrdlik, papaqчыlыq, kцrkчцlцk,baшmaqчыlыq, dяrzilik, sяrraclыq,шalbaflыq, xalчaчыlыq, шяrbaflыq, boy-aqчыlыq, hяkkaklыq, bяnnalыq, dцl-gяrlik, xarratlыq, шяbяkячilik vяonlarca baшqa qяdim istehsalsahяsi Шяkinin sяnяt mяbяdininbaшlыca sцtunlarыnы tяшkil edirdi.

Шяki sяnяtkarlarыnыn sayы

haqqыnda ilk doьru - dцrцst mяlu-mata XЫX яsrin baшlanьыcыnda чarmяmurlarыnыn tяrtib etdiklяri statis-tika materiallarыnda rast gяlirik.1848-ci il sяnяdindяn bяlli olur ki,o zaman яhalinin tяkcя geyim vяbяzяk ehtiyaclarыnы юdяmяk цчцnшяhяrdя 235 papaqчы, 178 dab-baq, 147 baшmaqчы, 154 dяrzi, 82шяridчi, 41 gцmцшbяnd чalышыrmыш.Onlar tяkcя Шяki яhalisinin deyil,habelя qonшu яyalяtlяrdяn gяlmiшmцшtяrilяrin dя tяlяbatыnы юdяyirdi-lяr.

Шяkinin tarixi taleyindяxanlыq dюvrц xцsusi mяrhяlя tяшkiledir. Шяhяrin iqtisadi qцdrяtininartmasыnda vя siyasi - mяdяniyцksяliшindя XVЫЫЫ яsrin ortalarыn-da mцstяqil Шяki xanlыьыnыn yaran-masыnыn bюyцk яhяmiyyяti olmuш-dur. Шяhяr яhalisinin sayыnыn art-masыna, яmtяя - pul mцnasibяt-lяrinin vя ticarяt яlaqяlяrinin can-lanmasыna sяbяb olan bu tarixiinkiшaf nяticяsindя sяnяtkarlыqyeni vцsяt almыш, шяhяr xanlыьыninzibati mяrkяzinя чevrilmiшdir.Шяkidя яhalinin tяsяrrцfat vяmяiшяt ehtiyaclarыnы юdяmяk цчцnsяnяt dцkanlarыnыn sayы durmadanartыb. Natural tяsяrrцfat buxo-valarыnыn юlkяdя яmtяя istehsalыnыngeniшlяnmяsinя цmumяn ciddiяngяl tюrяtmяsinя baxmayaraq,feodal zцmrяlяrin mяdaxilindя xц-susi ticarяt vя шяxsi sяnяt dцkan-larыndan яldя edilяn gяlir bюyцkmяblяь tяшkil edirdi. Tяkcя belяbir faktы xatыrlamaq kifayяtdir ki,Mяhяmmяdhяsяn xanыn 264xцsusi dцkanы olmuшdur. Sahibkardцkanlarыndan яldя edilяn qazanchakim zцmrяlяr arasыnda sяnяtistehsalыnыn geniшlяnmяsinя vя

onun himayя edilmяsinя maraьыartыrdы.

Tarixdяn bяllidir ki, indikiШяki 1772-ci ilin dяhшяtli selindяnsonra yaranmыш vя яvvяlkinя nis-bяtяn daha hцndцr vя daьlыqяrazidя inkiшaf etmiшdir. Tяbiidir ki,bu inkiшaf eyni tяrzdя deyil,zяmanяyя, hяyatыn tяlяblяrinяuyьun tяrzdя inkiшaf etmiшdir. Buinkiшafыn gediшatы mяrhяlяlяrindяisя biri o birindяn daha maraqlы vяdiqqяti cяlb edяn tikintilяr, sяnяtяsяrlяri, mцhяndis qurьularы mey-dana gяlmiшdir. Bюyцk vя fяrdimalikanяlяrin daxilindя qurulmuшzяngin bяzяkli buxarыlar dabelяlяrindяndir (16, 26, 33, 36, 37,38-ci шяkillяr).

Цmumiyyяtlя, Шяkidяbяzяksiz deyil, bяzяkli buxarыlarыnda sayы чoxdur. Onlardan eyniusta tяrяfindяn iшlяnmiш vя яhaliarasыnda "gцzgцlц" vя yaxud Шяkidialektindя "aynalы buxarы" kimitanыnan buxarыlar haqqыnda geniшdanышmaьa dяyяr.

"Aynalы", yaxud "gцzgцlц"ifadяlяri Шяkidя Qulu bяy'я,Alcanbяyov vя Mяmmяdov'laramяxsus evlяrin buxarыlarыnы sяciy-yяlяndirяn яn uyьun ifadяlяridir.Buxarыlar aь gяc цzяrindя oymanaxышlarla bяzяdilmiшdir.

Tяkcя Шяkinin deyil, elя-cя dя Azяrbaycanыn buxarы qurьu-larыnыn яn mцhцm vя vacib hissяsi-ni buxarыnыn odluq taxчalarы tяшkiledir. Hяmin taxчalara daha yaxшыgюrkяm vermяk mяqsяdi ilя ustavя sifariшчilяr onlarыn bяzilяrinidekorativ цnsцrlяrlя zяnginlяш-dirmяyя чalышыb. Belя buxarыnюvlяrinя M.F.Axundzadяnin ana-dan olduьu evdя (42-ci шяkil),Sabit Rяhmanыn ev muzeyininikinci mяrtяbяsindяki otaqlardanbirindя (шяk 33) vя elяcя dя Rяшidbяy Яfяndizadя'nin evindяki buxa-rыlarы misal gюstяrmяk olar.

Yuxarыda qeyd etdiyimizvя biri digяrindяn xeyli fяrqlяnяnbuxarыlarы юyrяndikdяn sonra belяqяnaяtя gяlmяk olur ki, buxarыlarыyaradan usta daha irяliyя getmяyiqarшыsыna mяqsяd qoymuш vяbunu bacarmышdыr. O, Шяkiyя dahaчox xas olan sarы torpaqdan deyil,Gяncяdяn gяtirilяn "aь gяc" mate-rialыna mцraciяt etmiш vя чalыш-mышdыr ki, gяc цzяrindя apardыьы

oymalarыn arakяsmяlяrinя gцzgцvя rяngli шцшя parчalarы salsыn.Bununla da o, yurdun daha dяrinvя qяdim яnяnяlяrinя yeni hяyatvя forma vermiшdir. Hяminяnяnяlяr kaшы ilя цzlяmя bяzяklяrivurulmasы ilя baьlы olmuшdur.Цmumiyyяtlя, qяdim memarlыq vяnaxышlama sяnяtlяri haqqыnda чoxaz vя dяqiq mцlahizяlяrin yцrц-dцlmяsinя kifayяt qяdяr imkanverя bilяcяk mяlumatlar qalmышdыr.Deyilяnlяrdяn belя bir mяntiqinяticяyя gяlmяk olur ki, bяzяklibuxarыlarыn яsas цnsцrlяrindяn biri(daha doьrusu, birincisi) mяhzbuxarыnыn aшaьыsыndakы odluqtaxчadыr. O, bцtцn qurumun sim-metriya oxu цzяrindя yerlяшir vя

qabarыq шяkildя dцzяldilmiш gцn-bяzlя tamamlanыr. Buxarыnыn odluqtaxчalarыnыn gцnbяzlяri dя цstdяnnaxышlanmышdыr. Hяmin gцnbя-zlяrdяn birinin цstцnц юrtяn naxышqurumlarы bu araшdыrmada verilяnqrafik rяsmlяrdяn birindя kiчikюlчцlяrdя gюstяrilmiшdir.

Buxarыlarыn timsalыndabяzяmяlяr elя sыralanыb ki, sankibir taxчa o birinin iчindя yerlяшib,ona gюrя dя hяr kiчik taxчanыn arx-asыndan o biri, daha bюyцyц "boy-lanыr". Burada чoxlu haшiyя qurum-larы, simmetrik dayaqlar, onlarыnarasыnы dolduran vя mцxtяlif шяkilliara sahяlяr (цч vя dюrdbucaqlыlarayaxыn), taьlar, baшlыqlar, axыrыncыlarыdюvrяlяyяn dairяvi taьlar, elяcя dяonlarыn яlaqяlяndirяn vя qovuш-masыndan яmяlя gяlяn formalarvardыr. Hяmin yollarla yarananцmumi formalardan asыlы olaraq,belяlяrinin iчяrisi dя biri o birindяnmцяyyяn cяhяtlяrlя fяrqlяnяnnaxышlarla bяzяnmiшdir. Иri sahяlяriюrtяn doldurucu naxышlar bir - bir-inя daha oxшardыr. Onlarыn яsasxцsusiyyяti bu bюlgяyя mяxsusdalьalы vя spiralvari шaxяgяzmяlяridir ki, onlarыn цzяrindяyarpaq vя gцllяr dцzцlmцшdцr.Onlardan baшqa, xonчalar davardыr. Naxышlarыn tamaшaчыyabaьышladыьы bяdii tяsir onlarыnqabarыq tяrzdя ifadя edilmяsi,qabarыqlarыn sяrhяdlяri boyuncaiшыq vя kюlgяliklяrin qonшuluьu vяoynaqlыьы ilя yaranыr. Kюlgяylяiшыьыn oynaqlыьы, oymalarыn arasahяlяrindя gцzgц vя rяngliшцшяlяrin olmasы onlarы xeylizяnginlяшdirmiшdir. Bu шцшяlяrяsasяn tцnd gюy rяngdяdir.Шцшяlяrin arasыnda az da olsa qыr-

mыzы rяnglilяrя rast gяlinir, ancaqbelяlяri xeyli azdыr vя яsasяn irigцllяrin mяrkяzindя yerlяшdiril-miшdir.

Buxarыlarыn alыnlыq sahя-lяrini dolduran шaxяlяrin, gцl vяyarpaq tяsvirlяrinin arasыnda яjda-ha baшlarыnы da gюrmяk mцm-kцndцr. Onlar bir чox baшqa юlkя-lяrin dekorativ sяnяtindя olduьu

kimi, buxarыlarыn цzяrindя dя od,istilik, bяrяkяt mяnalarыnы ifadяedir.

Sonda onu da qeydetmяk lazыmdыr ki, Шяkinin mюvcudbuxarыlarыnыn naxышlarы arasыndaxяttatlыq nцmunяlяrindяn dя isti-fadя olunmuшdur. Onlar яsasяngюzяl "nяsx" xяttiylя hяkk olun-muш dualardan ibarяtdir. Xяttatlыqюrnяklяri eyni zamanda Шяkievlяrinin daxilindяki sяrbяstlюvhяlяri яvяz edir. Bu yazыlarыnarasыnda usta юz adыnы - "UstaAbbas" sюzlяrini hяkk etmiшdir.Kim idi usta Abbas? Deyilяnlяrяgюrя, usta Abbas gюzяgяlimli,mцlayim xasiyyяtli, чox eшidib azdanышan, el hюrmяti qazanmыш birшяxs olub. O, sifariшi bitirmяmiш iшiheч kяsя gюstяrmяzdi. Bu barяdяsifariшчilяri dя istisnalыq tяшkiletmяzdi. Yaxшы sяsi vardы, iшяsnasыnda muьam oxumaqdanyorulmazdы. Bunu muьam ifa-чыlarыnыn araшdыrыcыlarы da qeydetmiшlяr. Tez evlяnmiш, lakin юvladgюrmяmiш usta Abbas bцtцn vax-tыnы vя varlыьыnы gяctяraшlыьa vяmuьam alяminя hяsr etmiшdir.

XЫX яsrlя XX яsrinqovшaьыnda tikilmiш malikanяlяrinbuxarыlarыnы bяzяyяn naxыш цnsцr-lяrinin arasыnda Avropanыn bяdiimemarlыq sяnяtlяrinin tяsirindяnyaranan цnsцrlяrя dя rast gяlinir.

Шяkinin "aynalы" buxarыla-rыnыn nцmayiш etdirilmяsindя, xц-susi albomlarыn yaradыlmasыnda,muzeyчilik iшlяrinя cяlb edilmя-sindя чatышmazlыqlar hяlя чoxdurvя onlarыn aradan qaldыrыlmasыnыnvaxtы чatmышdыr.

(Арды вар)

ШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫШЯКИ МЕМАРЛЫЬЫ

Ирадя РЮВШЯН,АМЕА Шяки Реэионал Елми

Мяркязин елми катиби,мемарлыг намизяди

Шяhяriмизdя yaшayыш evlяrinin memarlыq цslubu(XVЫЫЫ яsrin sonu - XX яsrin яvvяlлярi)

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.17

(4-ъц щисся)(Яввяли ютян сайларымызда)

МСЛЪЩС СМС

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 17

Page 18: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.18 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Иradя RЮВШЯН,ШREM-иn elmи katиbи

PakИzя ZАКИРОВА,ШREM-иn elmи ишчиsи

Azяrbaycan elminidцnya miqyasыnda tanыtdыran,юz elmi araшdыrmalarы ilяrespublika яhяmiyyяtli stratejimяsяlяlяrя dяyяrli tюhfяlяrverяn hяmyerlilяrimizdяn biri,bu il 60 illik yubileyini qeydedяn, fiziki-kimya vя radiasiyakimyasы sahяsindя tanыnmышmцtяxяssis, bu sahяlяrinAzяrbaycanda inkiшafыnda vяonun yeni biliklяrlя zяngin-lяшmяsindя яhяmiyyяtli roloynamыш kimya elmlяri doktoru,professor, яmяkdar elm xadi-mi, nяhayяt AMEA-nыn mцxbirцzvц Adil Qяribovdur.

Adil Abdulxalыq oьluQяribov 1950-ci il mart ayыnыn28-dя Шяkinin Иbrahimkяndkяndindя anadan olmuшdur. O,1966-cы ildя Kiчik Dяhnя kяndmяktяbini gцmцш medallabitirяrяk Azяrbaycan DюvlяtUniversitetinin Kimya fakцltяs-inя qяbul olmuш, 1972-ci ildяburanы fяrqlяnmя diplomu ilяbitirmiшdir. Hяlя tяlяbяlik illя-rindя Adil Qяribov qeyri-adiistedadы, dяrin tяfяkkцrц,kimyяvi proseslяr haqqыndayцrцtdцyц maraqlы ideyalarы ilяmцяllimlяrin diqqяtini cяlbetmiшdir. Bu sahяyя olan ma-raьы onu Azяrbaycan ElmlяrAkademiyasы Radiasiya Tяd-qiqatlarы sektorunun aspiran-turasыna gяtirmiшdir. 1972-1976-cы illяrdя AzяrbaycanElmlяr Akademiyasы RadiasiyaTяdqiqatlarы sektorunun aspi-ranturasыnda fiziki-kimya ixti-sasы цzrя tяhsil almыш, 1979-cuildя "Seolit vя tяrkibindя seolitolan katalizatorlara qammaшцalarыnыn tяsirinin tяdqiqi"mюvzusunda namizяdlik,1995-ci ildя isя "Oksid vя me-tal-oksid sistemlяrinin sяthindяmaddяlяrin radiasiya-katalitikparчalanma proseslяrindяenerji юtцrцlmяsinin qanunauy-ьunluqlarы" mюvzusunda fiziki-kimya vя radiasiya kimyasы ixti-saslarы цzrя doktorluq elmidяrяcяsi almыш, 1998-ci ildяradiasiya kimyasы ixtisasы цzrяprofessor elmi adыna layiqgюrцlmцшdцr.

Юz elmi fяaliyyяtinяAzяrbaycan Elmlяr Akade-miyasыnыn Radiasiya Tяdqi-qatlarы Sektorunda baшlayanA.Qяribov 1990-1995-ci illяrdяAzяrbaycan EA-nыn RadiasiyaTяdqiqatlarы sektorunda "Hete-rogen sistemlяrin radiasiyakimyasы" qrupunun rяhbяri,1995-2001-ci illяrdя "Hete-rogen sistemlяrin radiasiyakimyasы" laboratoriyasыnыn rяh-bяri vяzifяsindя чalышmышdыr.2002-ci ildяn bu gцnя kimiAMEA Radiasiya ProblemlяriИnstitutunun direktorudur.2005-ci ildя "яmяkdar elm xa-dimi" fяxri adыna layiq gю-rцlmцш, 2007-ci ildя AMEA-nыnmцxbir цzvц seчilmiшdir. 200-dяn artыq elmi яsяrin vя 17mцяlliflik шяhadяtnamяsininmцяllifidir. 8 elmlяr namizяdi, 1elmlяr doktoru yetiшdirmiшdir.

A.A.Qяribov Azяrbay-can Respublikasыnda hetero-gen sistemlяrin radiasiyakimyasы sahяsindя elmi-

tяdqiqat iшlяrinin яsasыnы qoy-muш vя onun aldыьы nяticяlяrtяkcя respublikamыzda deyil,MDB юlkяlяrindя vя digяr xari-ci юlkяlяr tяrяfindяn rяьbяtlяqarшыlanmышdыr. A.A.Qяribovyцksяk enerji tutumlu neft-kimya proseslяrinin atom ener-jisi vasitяsi ilя effektivliyini yцk-sяltmяk vя enerji tяminatы kimielmi istiqamяti inkiшaf etdirib.Belя ki, seolit vя tяrkibindяseolit olan katalizatorlarda yeniprotonodor vя elektronaksep-tor mяrkяzlяrin yaradыlmasыnыnyeni radiasiya - kimyяvi цsul-larыnы aшkar etmiшdir. Onunaldыьы nяticяlяr neft karbohidro-genlяrinin krekinqi proses-lяrinin effektivliyini artыrmaьaimkan vermiшdir. Ыlk dяfя onuntяrяfindяn oksid katalizator-larыn radiasiya-katalitik tяsirmexanizmi vя radiasiya - katal-itik proseslяrin, hяmin proses-lяrdя enerji чevrilmяsi vяdaшыnmasы proseslяrinin цmumiqanunauyьunluqlarы aшkar olu-nub, radiasiya-katalitik proses-lяr цчцn katalizator seчilmя-sinin elmi яsaslarы iшlяnib hazыr-lanыb. A.Qяribov tяrяfindяnmetan vя metan-su buxarыqarышыьыnыn radiasiya-katalitikparчalanma proseslяri яsasыn-da nцvя чevrilmя proseslяrininenerjisinin istilik vя radiasiyatяrkib hissяlяrinin hidrogen vяCO яsasыnda effektiv чevrilmяproseslяrinin elmi яsaslarыhazыrlanmышdыr.

Professor Qяribov tя-rяfindяn nцvя reaktorlarыnыntяhlцkяsizliyi problemi цzrя isti-likayыrыcы element ilя istilik-daшыyыcыnыn tяmasыnda gedяnradiasiya-heterogen proses-lяrin reaktor materiallarыnыnreaktoru normal vя qяza rejim-lяrindя mцdafiя vя katastrofikoksidlяшmяsindя, elяcя dяreaktor daxilindя hidrogenяmяlя gяlmяsindя rollarы aшkarolunub. Alыnmыш nяticяlяr яsa-sыnda yeni hidrogen-nцvя tipliatom energetik reaktorlarыnelmi яsaslarыnы vя su soyudu-lan nцvя reaktorlarыnыn normalvя qяza rejimlяrinin ssenar-ilяrinin iшlяnib hazыrlanmasыцчцn elmi tюvsiyyяlяr verilib.

A.A.Qяribov Чernobыlqяzasыndan sonra 1986-cыildяn 1992-cы ilя qяdяr Rusi-yanыn Kurчatov Иnstitutu ilяbirgя su ilя soyudulan nцvяreaktorlarыnыn tяhlцkяsizliyiproblemi ilя mяшьul olan ilkAzяrbaycan alimidir.

A.A.Qяribovun elmifяaliyyяti atom enerjisinin чev-rilmяsi vя ondan istifadя olun-masы, atom-hidrogen ener-getikasы, nцvя-neft kimya kom-plekslяrinin yaradыlmasы, nцvяreaktorlarыnыn tяhlцkяsizliyi,radiasiya materialшцnaslыьы,radiasiya katalitik vя adsorb-siyasы, respublikanыn nцvя vяradiasiya tяhlцkяsizliyi kimiaktual problemlяri яhatя edir.

Onun tяrяfindяn tяqdim edilяnyuxarыda gюstяrilяn problemlяriяhatя edяn mюvzular keчmiшsovetlяr birliyinin elmi-texnikiproqramlarыna, respublika цzrяelm vя texnikanыn prioritetistiqamяtlяrinя, beynяlxalqproqram vя layihяlяrя daxiledilmiшdir.

Onun rяhbяrliyi altыndaenerji tutumlu neftkimya pros-eslяrinin enerji tяminatыnыnatom enerjisi яsasыnda mцm-kцnlцyцnцn aydыnlaшdыrыlmasыvя effektivliyinin yцksяldilmяs-inя yюnяlmiш elmi-tяdqiqat iш-lяrinin nяticяsindя alцminosi-likat, seolit vя seolit tяrkiblikatalizatorlarda яlavя vя stabilelektron-akseptor vя proton-donor katalitik aktiv mяrkя-zlяrin yaranmasыna imkanverяn radiasiya - kimyяvi pros-eslяrin яsasы iшlяnmiшdir.Radiasiya - termiki proseslяrinneft sяnayesinin ekoloji prob-lemlяrinin hяllindя istifadяmяqsяdi ilя A.Qяribovun rяh-bяrliyi altыnda neftlя чirklяnmiшsularda hamogen vя radiasiyakatalitik чevrilmя proseslяritяdqiq olunub.

Onun rяhbяrliyi altыndaAzяrbaycan Respublikasыnыnbяzi daь яrazilяrinin timsalыndatяbii radionuklidlяrin яrazilяrdяyaratdыьы espozisiya doza gц-cцnцn vя izotoplarыn tяbii pay-lanma xцsusiyyяtlяrini aшkaretmяk mяqsяdi ilя Qobustan,Xыzы, Daшkяsяn vя Gяdяbяyrayonlarыna xцsusi ekspe-disiyalar tяшkil edilib.

Atom Enerjisi цzrяBeynяlxalq Agentliklя TexnikiЯmяkdaшlыq proqramы яsasыn-da hяyata keчirilяn milli layihя

чяrчivяsindя dяstяklяnяnAzяrbaycanыn transsяrhяd чaysularыnda vя Xяzяr dяnizininAzяrbaycan regionunda su vяdib чюkцntцlяrindя radionuk-lidlяrin tяdqiqi aparыlыb.

Respublikamыzda is-tehsal olunan qazыn tяrkibindяradonun radioaktiv izotopununmiqdarы vя ona qaz emalыmцяssisяsinin texnoloji pros-eslяrinin tяsiri юyrяnilmiшdir.

Abшeron yarыmadasы-nыn vя buradakы palчыq vulkan-larыnыn яrazilяrindя radioekolojidurum-tяdqiq olunub, ayrы-ayrыlokal radionuklidlяrlя чirklяn-mя sahяlяri цzrя tяkliflяriшlяnilib.

AMEA-nыn mцxbir цz-vц A.Qяribov respublikamыzыbir sыra beynяlxalq яhяmiyyяtliqurumlarda tяmsil edir. Bun-larыn iчяrisindя Atom Enerjisiцzrя Beynяlxalq AgentliyinBeynяlxalq Nцvя MяlumatlarыSistemi (ИNИS), MDB-nin AtomEnerjisinin Dinc Mяqsяdlя isti-fadяsi цzrя dюvlяtlяrarasыkomissiyasы, MDB-nin ElmlяrAkademiyalarыnыn radiasiyalыtяdqiqatlar цzrя BeynяlxalqElmi Шurasы vя Tцrkdilli dюv-lяtlяrin Nцvя Elmlяri vя onunpraktiki aspektlяri цzrя tяшkilatkomitяsi kimi nцfuzlu beynяlx-alq qurumlarыn adыnы чяkяbilяrik. Adil Qяribov hяmчininAzяrbaycan Respublikasы Na-zirlяr Kabinetinin RadiasiyaTяhlцkяsizliyi vя Atom Enerjisiцzrя Beynяlxalq Agentliklяяlaqя цzrя ekspert qrupununvя Azяrbaycan RespublikasыEnergetikanыn perspektiv inki-шafы цzrя dюvlяt komissiyasыnыnцzvцdцr.

A.A.Qяribovun elmi-tяшkilatчыlыq bacarыьы rяhbяrliketdiyi Radiasiya ProblemlяriИnstitutunun son illяrdя qazan-dыьы uьurlu nяticяlяrdя dяюzцnц gюstяrir. Belя ki, RPИяnяnяvi fundamental iшlяrlяbяrabяr respublikamыzыn radi-asiya vя nцvя tяhlцkяsizliyi,radioekologiya, ekologiya,enerji tяminatы sahяsindя elmi-texniki , tяdris istiqamяtli bцtцnproblemlяrin icrasыnda fяal iшti-rak edir. Nцvя vя ikili tяyinatlыmateriallarыn sяrhяdlяrdяndюvriyyяsi цzrя monitorinq,dяrin ekspertiza yюnцmlц iш-lяrin hяyata keчirilmяsi mяqsя-di ilя Иnstitutun nяzdindя xц-susi laboratoriya yaradыlыb. Sonbir neчя ildя respublikanыnmцxtяlif tяшkilatlarыndan daxilolan maddя vя materiallarыnekspertizasы RPИ-dя hяyatakeчirilir.

Uzaqgюrяn alimA.A.Qяribov Radiasiya Prob-lemlяri Иnstitutunun dцnyanыnbir чox elmi mяrkяzlяri ilяgeniш beynяlxalq яlaqяlяriniqurmuшdur. Mцxtяlif beynяlx-alq tяшkilatlarыn qrant layihяlяriяsasыnda RPИ-dя nцvя vя radi-asiya tяhlцkяsizliyi, ekologiya,radioekologiya sahяlяrindяbeynяlxalq tяlяblяrя cavabverяn яn mцasir labora-toriyalar tяшkil olunmuшdur.

NATO-nun Sцlh Na-minя Elm Proqramыnыn Panelqrupunun цzvц olanA.A.Qяribov bu sahяdя mяq-sяdyюnlц iш apararaq respub-likamыz цчцn prioritet olanistiqamяtlяri seчir, elmi-texnikiaraшdыrmalar aparыr. Azяr-bay-can Respublikasыnыn son illяrdяdцnya miqyasыnda nail olduьuiqtisadi vя siyasi durum юlkяdяяn mцasir xцsusi texnolo-giyalarыn vя elmi-texniki istiqa-mяtlяrin yaradыlыb, inkiшaf etdi-rilmяsinя imkan verir.

Hяmyerlimiz AMEA-nыn mцxbir цzvц Adil Qяri-bovun haqqыnda sюz aчma-dыьымыz hяlя neчя-neчя elmikяшfi vя uьurlarы var. Rяhbяrliketdiyi Radiasiya ProblemlяriИnstitutu kimi bюyцk bir tяшki-latыn iшini olduqca uьurla qurandirektor, yorulmaq bilmяdяnelmin bir sыra sahяlяrindяaxtarышlar aparan istedadlыalim, юlkяmizi bir sыra beynяlx-alq qurumlarda tяmsil edяnAdil Abdulxalыq oьlu Qяribovhяqiqяtяn dя xalqa xidmяtedяn шяxsiyyяtlяrdяndir.

Hяmyerlimiz Adil Qя-ribovu 60 illik yubileyi mцna-sibяti ilя tяbrik edir, ona buxidmяtindя uьurlar, elmindolanbac, lakin шяrяfli yol-larыnda cяsarяtlя addыmla-maq цчцn zehin aчыqlыьы vяcan saьlыьы arzulayыrыq.

ЮЮММРРЦЦННЦЦ РРААДДИИААССИИЙЙАА ППРРООББЛЛЕЕММЛЛЯЯРРИИННЯЯЩЩЯЯССРР ЕЕДДЯЯНН ЩЩЯЯММЙЙЕЕРРЛЛИИММИИЗЗ

Tale vaxtaшыrы xalqlara юz zяkasы ilя dцnyanы iшыqlandыran, hяyata, tяbiяtя, elmlяrя fяrqli mцnasibяti, orijinallыьы ilяseчilяn insanlar bяxш edir. Azяrbaycan mяdяniyyяti vя elmi tarixindя dя bюyцk dцha sahiblяri, dяyяrli elm vя sяnяtadamlarы az olmamышdыr. Yurdumuzun dilbяr gцшяlяrindяn olan Шяki dя xalqыmыzыn цmummilli mяdяniyyяtindя sanballы yer-lяri tutmuш bir sыra gюrkяmli шяxsiyyяtlяr yetiшdirmiшdir. Hяm inqilaba qяdяrki, hяm dя sovet dюnяmindя Azяrbaycanelminin keчdiyi mцrяkkяb yola baxsaq, bunun шahidi olarыq.

XИdmяt etmяk sayыlыr kИшИlИkdяn nИшana, Xalqыna xИdmяt etmяk bИr шяrяfdИr Иnsana.

Nиzamи Gяncяvи

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 18

Page 19: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.19

ШШяki Regional ElmiMяrkяzin direktoru, geologiya-min-eralogiya elmlяri doktoru, profes-sor Zяkяriyyя Яlizadя akademikИmam Mustafayevi xatыrlayыr:

HHяmin sцxur tцnd qararяngdя vulkan шцшяsi idi. Mяn osцxurun vulkan шцшяsi olmasыnыdedim, o razы olmadы vя onun"Dяvя gюzц" adlandыьыnы sюylяdi.Mяn cavabыmda dцz deyirsiniz o,xalq arasыnda dяvя gюzц, elmiяdяbiyyatda vulkan шцшяsi adlanыr.Biz bir qяdяr sюhbяt etdikdяnsonra o, mяni tяcrцbя sahяlяri ilяtanыш etmяk mяqsяdilя hяyяtinaшaьы hissяsindяki geniш яraziyяdяvяt etdi. Иlk olaraq hяyяtinkяnarыnda mяnя bir цzцm tяnяyigюstяrdi vя dedi. Bu tяnяyяdiqqяtlя bax, gюrцrsяn tяnяkdяhяm yetiшmiш цzцm, hяm xыrdameyvя (qora), hяm dя yeni чiчяk-lяr var. Bu цzцmцn maraqlы tar-ixчяsi var: "Mяn Mяrkяzi Komitяdяiшlяdiyim zaman Mяrkяzi Komitяkatiblяrinя rus dilindя nяшr olunanmяxsusi "Amerika" jurnalыgюndяrirdilяr. Mяn jurnalыvяrяqlяdikdя sяhifяnin arasыndanяisя bir шey яlimя toxundu,ancaq vяrяqlяrя yapышdыьыndangюrцnmцrdц, vяrяqlяrin arasыndanonu чыxarыb, gюrdцm ki, цzцm toxu-mudur. Ancaq mцяyyяn edяbilmяdim ki, onu ora bilяrяkdяnqoyublar, yoxsa tяsadцfяn iliшibqalыb. Kюmяkчimi чaьыrыb hяmintoxumun institutda яkib, gюyяrtsin-lяr deyя tapшыrыq verdim. Gюrdцyцnbu цzцm ildя цч dяfя bar verяnhяmin toxumdan yetiшdirilib. Sonrabiz tяcrцbя sahяsini gяzdikcя o,mяnя mцxtяlif юlkяlяrdяn gяtirilmiшnadir bitki nцmunяlяri, tяbiizяfяran, meyvяsi qoz boyda olankarlik nar (bunu institutun alimlяriюzlяri yetiшdirib) gюstяrdi.

BBu deyilяnlяri sizinnяzяrinizя чatdыrmaqda mяqsяdimondan ibarяtdir ki, bu bюyцkшяxsiyyяt яn yцksяk vяzifяdячalышmasыna baxmayaraq, elmiiшlяri dя daim diqqяt mяrkяzindяsaxlayыrdы. O, demяk olar ki,respublika яrazisindя yetiшяnbцtцn dяrman bitkilяrini tanыyыr vяhansы xяstяliklяrdя istifadя olun-masыnы yaxшы bilirdi. Elя bu sяbяb-dяn dя Шяki Elmi Mяrkяzindя hяlя1976-cы ildя Dяrman bitkilяrininюyrяnilmяsi ilя яlaqяli Respublikaelmi-praktiki konfransы keчirmiшdi.Hяmin ildя o, Иran ИslamRespublikasыna dяnli bitkilяrinseleksiyasыnы toplamaq mяqsяdilяMoskvanыn icazяsini alaraq ekspe-disiya tяшkil etmiшdi. Иki ay Иranыnbцtцn яyalяtlяrini gяzяrяk oradayetiшdirilяn arpa, buьda, чovdar vяdigяr dяnli bitkilяrdяn 300-я qяdяrnцmunя toplamышdыr. Toplanannцmunяlяrin hяrяsindяn цч nцsxяtoplanыb, biri Иranыn kяnd tяsяrrцfatыNazirinя, ikincisi SSRИ ElmlяrAkademiyasыna, цчцncцsц isяGenetika institutuna nяzяrdя tutu-lurdu. Иmam mцяllim danышыrdы ki,mяn topladыьыm nцmunяlяri ИrandaNazirя tяqdim etdikdя o mяniqucaqlayыb юpdц vя sevincindяngюzlяri yaшarmышdы.

OO, юz tяяccцbцnц gizlяt-mяdяn bildirdi ki, belя bir xeyirxahiшi bizim dюvlяtdя tяшkil etmяk heчcцrя mцmkцn deyil. Bu deyilяnlяrюz yerindя mяn geri qayыdarkяnheч aьыla gяlmяyяn gюzlяnilmяz

bir hadisя ilя rastlaшdыm. Tehranhava limanыndan Moskva reysi ilяuчacaq tяyyarяyя minik baшla-narkяn toplanan nцmunяlяrin чяk-isi qanunla icazя verilяn normadanxeyli чox olduьundan mяndяnяlavя olaraq biletin qiymяtinintяxminяn yarыsы qяdяr pul tяlяbedirdilяr. Mяndя яlavя bir manatda olsa pul qalmadыьыndan mяnmяcburiyyяt qarшыsыnda qalыb,oradakы Rusiya sяfirliyinя zяngedib, mяnя kюmяk etmяlяrini xahiшetdim. Rus sяfirliyindяn bildirdilяrki, hяr-hansы bir maddi kюmяk-likdяn sюz gedя bilmяz, yцkцnyarыsыnы azaltmaq lazыmdыr. Mяnbюyцk zяhmяt hesabыna topladыьыmbu qiymяtli nцmunяlяrin heч birdяnяsini dя kimяsя verilmяsini vяya itirilmяsini qяtiyyяn yolverilmяzolduьunu bildirib, bunu sizin цчцn,Rusiya цчцn aparыram dedim.Mяnimlя heч cцrя razыlaш-madыlar. Tяyyarяnin uчuшunaчox az vaxt qaldыьыndan vяmяnя rяsmi dюvlяt tяrяfind-яn Иranda qalmaьa verilяnicazя mцddяti hяmin gцnbaшa чatdыьыndan mяnчыxыlmaz vяziyyяtdяqalmышdыm.

EElя bu vaxtgюrdцm ki, hяrbi gey-imdя bir nяfяrpolkovnik gцlцm-sяyя-gцlцmsяyяmяnя yaxыnlaшыb,mяni qucaqlayыbюpdц. Mяn яvvяl onutanыmamышdыm, son-radan yadыma dцшdцki, tяxminяn otuz ilяvvяl, mяn Sovetordusu sыralarыnda1946-cы ildя Иrandaolarkяn onunla tanышolduьum CяnubiAzяrbaycanlыdыr. Mяnvяziyyяti ona danышan kimio mцvafiq kassaya yaxыn-laшыb, mяnim bцtюv yцk xяrci-mi kassaya юdяyib, юzцmя dяяlavя yol xяrci verib, tяyyarяyяminяnя qяdяr gюzlяyib sonraayrыldы. Mяn topladыьыm nцmunяlяriчindя чox qiymяtli materiallar varidi. Yerli sahibkarlardan birisimяnя bir arpa nюvц gюstяrib qeydetmiшdi ki, "bu arpanы yaylaьakючяndя sяpir, yaylaqdan qayы-danda biчirik". Biz heч tяsяvvцretmяzdik ki, belя bir arpa nюvц olabilяr.

YYeri gяlmiшkяn Иranlaяlaqяli Иmam mцяllimin baшqa birsюhbяti dя yadыma dцшdц.Genetika Иnstitutunun DaьlыqQarabaьda "Marquшevan"kяndindя bюyцk bir tяcrцbя sahяsivar idi. 80 ha qяdяr torpaq sahяsitaxыlчыlыqla яlaqяli tяcrцbяlяraparmaq цчцn nяzяrdя tutulmuш-du. Mяni ora dяvяt elяmiшdilяr.Getdim orada gюrцlяn iшlяrlя tanышoldum.

MMяn gedяndя Иmammцяllim orada tяcrцbя sahяsindяiш baшыnda idi. Saat tяxminяn 3-4radяlяri idi. Sцrцcцsц mяni onunyanыna apardы.

GGюrцшцb sюhbяt etdik,dedi sяn get bizim qonaq evindяbir az dincяl mяn dя bir azdangяlяrяm. Belяliklя, mяn sцrцcцsцilя qonaq evinя qayыtdыm, Иmammцяllimi gюzlяmяli oldum. O geriqayыdanda saat 1900 olardы.Birlikdя шam yemяyi yedik vяsonra onun oradakы iш otaьыnakeчdik. Иш otaьыnda mцxtяlifkitablar чox idi. Bir qяdяr bizimidarяdя aparыlan iшlяrlя яlaqяlisюhbяt etdikdяn sonra, mяn ondanxahiш etdim ki, bir az da o, yaxыnkeчmiшdяn, ondan qabaq MK-nin1-ci katibi iшlяmiш Baьыrovdan,onun mяhkяmя prosesindяndanышsыn. O, Mir Cяfяr Baьыrovunmяhkяmяsindяn danышmaьы, acыhяqiqяtlяri xatыrlamaq istяmirdi.

AAncaq sюhbяt яsnasыndabяzi mяqamlarы xatыrlatdы. Иkincidцnya mцharibяsi adlanandяhшяtli insan qыrьыnы 1945-ci ilinmayыnda baшa чatsa da Sovetordusu mцharibя zamanы dюvlяtixarici mцdaxilяdяn qorumaqmяqsяdilя bir чox qonшudюvlяtlяrin яrazilяrinя yeritdiyi orduhissяlяri hяlя tutduqlarы mюvqelяri

tяrk etmяmiшdilяr. Belя яrazilяrdяnbiri dя qonшu Иran dюvlяti idi.Burada hяrbi xidmяtdя olan adiяsgяrlяrlя yanaшы, mцxtяliftapшыrыqlarla Иrana gюndяrilmiшчoxsaylы rяhbяr iшчilяr iчяrisindяmяn dя var idim. Mяnim vяzifяmяhali arasыnda tяbliьat aparmaq,bizim Sovet юlkяsini tяriflяmяkxalqda Шura hюkumяti haqda yaxшыtяяsцrat yaratmaqdan ibarяt idi.Baxmayaraq ki, mяn polkovnikhяrbi rцtbяsindя idim, ancaqtapшыrыqla яlaqяli orada hяrbi gey-imdя gяzmirdim. Иranlыlarыn isя rus-lara qarшы mцnasibяtlяri heч dяцrяk aчan deyildi. Hakimiyyяt rusordusunun orada qala bilmяsindяnehtiyat edirdi.Ona

gюrяbizim tяbliьatыmыzы da yaxшыqarшыlamыrdыlar. Ancaq bцtцn bun-lara baxmayaraq biz Cяnubi azяr-baycanlыlar arasыnda чox tяbliьatapardыьыmыzdan onlar arasыndaxeyli insanlarыn шura hюkumяtinяhцsn-rяьbяtini qazandыra bilmiшdik.Yerli яhali arasыnda bizя yaxыndankюmяk edяn kifayяt qяdяragentlяrimiz vardы. Vя orada biziistяmяyяnlяr dя чox idi. Onlarlabizim aramыzda olan sюhbяtlяrdяnbirindя bizя bildirdilяr ki, yerli яhaliarasыnda xeyli qruplaшmalar var ki,яhali onlardan чox qorxur vя busяbяbdяn sizinlя hяmrяyliketmяkdяn чяkinirlяr. Bu zamanmяn hяmin mюvqedя olan o, tяh-lцkяli qruplarыn baшчыsыnыn kimolduьunu vя onunla gюrцшmяkistяdiyimi bildirdim. Onlar hяminшяxsdяn чox qorxurdular deyяonun kimliyini demir vя mяnim dяonunla gюrцшmяyimin qяti яleyhinяidilяr ki, onlar fцrsяtdяn istifadяedib sяni mцtlяq qяtlя yetirяcяklяr.Mяn isя cavabыmda bildirdim ki,mяn onlarыn gюrцшцnя silahsыzgedяcяm. Silahsыz adama silahqaldыrmazlar. Mяn fikrimdя inadlыolduьumdan onlar gюrцшц tяшkiletdilяr. Mяni чox qяzяbliqarшыladыlar. Lakin biz sюhbяtяbaшlayandan az sonra, onlarыntяdricяn, yavaш-yavaш mцlayimrяftara keчmяlяri hiss olunurdu.Bir saatdan чox keчяn hяrtяrяflisюhbяtimiz яsnasыnda, sonda onlarrazыlaшdыlar ki, sizin bir iшarяnizlяbiz Azяrbaycan bayraьыnы яlimizdяqaldыraraq urra deyib sizinlя bir-lяшmяyя hazыrыq. Mяn komendatu-raya qayыdandan tяxminяn yarыmsaat sonra Bakыdan Mяrkяzikomitяdяn zяng oldu, mяniчaьыrdыlar vя Mir Cяfяr Baьыrovsяninlя danышacaq dedilяr. Mяn biraz narahat oldum. Elя bu vaxttelefonda Baьыrovun qяzяbli sяsieшidildi. Sяn nя qяlяt elяmisяnorada? Biz sяni ora sabitlik yarat-maьa gюndяrmiшik yoxsa araqarышdыrmaьa. Bu gцndяn Bakыya

qayыdarsan deyib trubkanы qoydu.Mяn hяmin gцn geri qayыtmalыoldum. Rus kяшfiyyatы dяrhalhadisяni Moskvaya чatdыrmыш,Stalin isя Baьыrova tяpinmiшdi.Иmam mцяllim sюhbяt яsnasыndaИran ekspedisiyasыndan qayыtdыq-dan sonra, bizim Иran haqqыndayalnыш tяsяvvцrцmцz olmasы haqdadanышыr vя orada sцrяtlя inkiшafolduьunu deyirdi. Яksяr яhali цчdildя sяrbяst danышa bilir.

SSюhbяt яsnasыnda Иmammцяllim onu da qeyd etdi ki, kяndtяsяrrцfatы naziri iшlяdiyim zamanbir sыra mяsяlяlяrlя яlaqяliMoskvada Kremildя ezamiyyяtdяolmuшdum. Mяni Stalinlяgюrцшdцrdцlяr. 15 dяqiqя nяzяrdяtutulan gюrцш bir saata qяdяrdavam etdi. Bu gюrцшdяn az vaxtkeчdikdяn sonra Mir Cяfяr BaьыrovStalinlя gюrцшяndя Stalin ona

irad tutub ki, bяs deyirsяnAzяrbaycanda kadr yoxdur.

Mustafayev yaxшы kadr tяsiribaьышladы. Иmam mцяllimkяnd tяsяrrцfatы naziriiшlяyяrkяn nяinki rayon-larda olan qabaqcыlkolxozlarыn sяdrlяrini,hяtta onlarыn qabaqcыlbriqadirlяrini dяtanыyыrdы. VaxtilяШяkidя baш zoo-texnik iшlяyяn Яsgяrhяkim danышыrdы ki,bir dяfя Иmam mцяl-lim Шяkiyя yoxla-maya gяlяrяk tяsяr-rцfatlarы gяzirdi. Buvaxt elя bir шяraityarandы ki, o rayonrяhbяrliyinigюzlяmяdяn юz

maшыnыna яylяшib,qoyunчuluq tяsяrrцfatы-

na yollandы. Biz kюhnяmaшыnla onun dalыnca

yollansaq da, onunmaшыnы artыq bizdяn xeyli

uzaqlaшdыьыndan bizim onaчatmaq imkanыmыz tamamilя

mяhdudlaшmышdы. Hяmin tяsяr-rцfatda istяnilяn kяnar шяxs цчцnчox tяhlцkяli olan bir neчя чobaniti saxlanыlыrdы. Biz hяyяcandanюzцmцzц itirdiyimizdяn tяшviшiчяrisindя maшыnla irяlilяyirdik.

MMaшыnыmыz onun maшыnыnaчatmaьa tяxminяn 200 metrяqalmыш o, artыq tяsяrrцfata чat-mышdы. Heч bir шeydяn xяbяriolmayan Иmam mцяllim maшыndandцшцb, adi qaydada idarя binasыnayaxыnlaшmasыnы qorxu vя hяyяcan-la izlяyirdik. Иmam mцяllimin itlяrячatmasыna 2-3 m qalmыш bir dяgюrdцk itlяr yerя uzanыb, quyruqbulayыrlar. Bu hadisя bizimsevincimizя sяbяb oldu ki, buxяtadan da yaxшы qurtardыq.

AAmerikada 70-ci illяrinsonu 80-cы illяrin яvvяlindяGenetika цzrя keчirilяn beynяlxalqkonfransa dяvяt alan Иmam mцяl-limя bяdxahlarы bu mяqsяd цчцnmaliyyя vяsaitinin чatышmamasыbяhanяsilя ona mane olmaqistяyirdilяr. O, Moskvaya vurduьubir telefon zяngi ilя bir saata bцtцnproblemlяri hяll etmiшdi. Hяminbeynяlxalq konfransda onunuьurlu чыxышы onu dцnya miqyasыn-da sayыlыb seчilяn alimlяr sыrasыnaчыxarmышdыr. Tяsadцfi deyil ki, kon-fransdan bir il sonra Yapon alim-lяri Azяrbaycana gяlib Иmam mцяl-limlя gюrцшmяk istяdiklяrinibildirdikdя Mяrkяzi Komitя onlarabaшqa bir alimlя Botanika institutu-nun direktorunu mяslяhяt gюr-mцшdцlяr. Yaponlar isя yaMustafayevlя gюrцш, ya da geriqayыdacaqlarыnы bildirdikdяn sonraMяrkяzi Komitя mяcburiyyяtqarшыsыnda qalыb Иmam mцяllimlяgюrцшя razыlыq vermiшdi. Sonralarbizя mяlum olmuшdur ki, Yaponalimlяrinin Azяrbaycana gяlmяkdяmяqsяdlяri Иmam mцяllimlя dяnlibitkilяrin юyrяnilmяsindя mюvcudproblemlяrin aradan qaldыrыlmasыmяsяlяlяrinin mцzakirяsi ilяyanaшы, Azяrbaycanda bitяn alaqotlarы nюvlяrinin toplanmasы vяюyrяnilmяsi dя onlarыn maraqdairяsinя aiddir. Biz alaq otlarыnыsahяdя bitmяsinя yol vermяkistяmяdiyimiz halda yaponlarыnonu toplayыb saxlamaqda olan

mяqsяdlяrini baшa dцшmяdiyimiziИmam mцяllimя bildirdikdя ogцlцmsяyяrяk cavab verdi ki,yaponlar deyirlяr ki, gяlяcяkdяbitkiчilikdя elя xяstяliklяr yayыlabilяr ki, biz onun mцalicяsini tapabilmяyяk vя onlarыn mцalicяsindяhansыsa alaq otu hяlledici roloynaya bilsin. Ona gюrя dя bizdцnyada hal-hazыrda yetiшяn alaqotlarыnыn hamыsыndan imkan dax-ilindя nцmunя toplayыb saxlamaьaчalышыrыq. Иmam mцяllimAzяrbaycanda elmin,mяdяniyyяtin vя incяsяnяtininkiшafыna xцsusi diqqяt vя qayьыilя yanaшmasы onun юlkя iqtisadiyy-atыnыn digяr sahяlяri ilя dя mяшьulolmasыna mane olmurdu. Bu dey-ilяnlяrя misal olaraq BюyцkQafqazыn cяnub yamaclarыndapolimetal kolчedan filiz yataqlarыn-dan olan Filizчay, Katex, Kas-daьfiliz mяdяnlяrinin kяшf edilmяsionun bilavasitя tяkidi ilя hяyatakeчirilmiшdir. Azяrbaycan geolo-qlarыnыn яsas axtarыш-kяшfiyyatiшlяrini Kiчik Qafqaz яrazisindяaparыlmasыna цstцnlцk verяnMoskva, Bюyцk Qafqaz яrazisiniperspektivsiz яrazi hesab edirdi.Ancaq Иmam mцяllimin tяkidi ilяburada axtarыш iшlяri aparmalы oldu-lar vя mцsbяt nяticя яldя olundu.Hazыrda istifadяdя olan Шяki-Balakяn magistral yolu da Иmammцяllimin rяhbяrlik etdiyi dюvrdяinшa edilmiшdir. Шяki Regional ElmiMяrkяzinin idarя binasыnыn o vaxtkыMeшя Tяsяrrцfatы nazirliyindяnalыnыb, Akademiyaya verilmяsi vяBaш Шabalыd kяndindя ElmiMяrkяzя verilяn 20 ha yasaqlыqяrazisi Иmam mцяllimin kюmяkliyivя tяlяbi ilя baшa gяlmiшdir.

8080-cы ildя Иmam mцяllim-in sяhhяtti ilя яlaqяli bяzi nara-hatlыqlar olduьundan o, mцayinяolunmaq mяqsяdilя Moskvaya,Kremildя yerlяшяn яn yцksяk vяz-ifяli kadrlar цчцn nяzяrdя tutulanklinikaya yollanmышdы. Burada onuyarыm aya qяdяr saxladыqdansonra dяqiq diaqnoz qoy-madыqlarыndan vя hяlя bir qяdяrdя orada qalmalы olduьunudemiшdilяr. Belя mцnasibяtdяnnarazы qalan Иmam mцяllim mцal-icя hяkiminя bildirmяdяn istirahяtgцnц nюvbяtчi hяkimdяn шяhяrяgяzmяyя чыxmaq mяqsяdilя icazяalыb, onlara hiss etdirmяdяn yыьышыbxяstяxanadan чыxmыш, oradayaшayan чoxsaylы dostlarыndanbirinin maшыnы ilя tяyyarя meydanы-na yollanыb, oradan Bakыya uчmuш,Bakыdan isя Qaxa, Иlisuya yollan-mышdыr. Qыsa mцddяtdя Иlisudaюzцnц dяrman bitkilяri ilя mцalicяedib, Bakыya qayыtmышdы.

OOnun Mяrkяzi Komitяkatibliyindяn чыxarыlmasыnыn яsassяbяbi isя Ali Sovetin sяdri MirzяИbrahimovla birlikdя AzяrbaycanKonstitusiyasыna Azяrbaycan dilin-in dюvlяt dili kimi iшlяnmяsini daxiletmяlяri bяhanяsiilяяlaqяlяndirirdilяr.

AAncaq, Ermяnistan vяGцrcцstana hяlя 37-ci il konsti-tusiyasыnda hяr iki respublika юzana dillяrini dюvlяt dili hesabetmяsinя icazя verilmiшdi.

KKremlin baшbilяnlяrinяisя mцsяlman respublikalarыnыnrяhbяrlяrindяn bilikli, bacarыqlы millitяяssцbkeш kadr yox, bцtцntapшыrыqlarы sюzsцz icra edяn rus-pяrяst adamlar lazыm idi.

ИИmam mцяllimAzяrbaycanыn bцtцn sahяlяrdяhяrtяrяfli inkiшafы naminя яlindяngяlяni etmiшdi. Mяn qцrur hissikeчirirяm ki, 25 il mцddяtindя bualicяnab, dяyяrli insanla чiyin-чiy-inя iшlяmiшяm.

OO, 10 mart 1997-ci ildяqыsa xяstяlikdяn sonra dцnyasыnыdяyiшdi. Allah ona rяhmяt elяsin,qяbri nurla dolsun. Onun яzizxatirяsi xalqыn qяlbindя daimyaшayacaqdыr.

BBu dяyяrli insanыnkeчmiш fяaliyyяtinя lazыmыncaqiymяt verib onun yцzilliyininrespublika sяviyyяsindя qeydolunmasыnы vacib hesab edяn чoxhюrmяtli prezident Иlham Яliyevcяnabларыna юz minnяtdarlыьыmыzыbildirmяliyik.

Z.M.ЯLИZADЯ,Azяrbaycan MEA Шяki Regional

Elmi Mяrkяzin direktoru,geologiya-mineralogiya elmlяri

doktoru, professor

ИMAM MЦЯLLИM HAQQЫNDA UNUDULMAZ XATИRЯLЯRИMИMAM MЦЯLLИM HAQQЫNDA UNUDULMAZ XATИRЯLЯRИM

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 19

Page 20: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.20 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Яdliyyя Nazirliyinin Bяlя-diyyяlяrlя iш mяrkяzinin rяisi MehdiSяlimzadяnin bu gцnlяrdя nяfis tяrt-ibatda iшыq цzц gюrmцш "Yerli юzц-nцidarяetmя hakimiyyяtinin яsas-larы: nяzяri vя praktik mяsяlяlяr"kitabы bяlяdiyyя цzvlяri, bяlяdiyyяiшчilяri vя yerli юzцnцidarяetmяyяmaraьы olanlar цчцn nяzяrdя tutul-muшdur.

AzяrTAc xяbяr verir ki, MilliMяclisin iqtisadi siyasяt komitяsininsяdri, akademik Ziyad Sяmяdzadяninvя professor Яlikram Taьыyevin rяyverdiklяri yeni kitab 7 fяsildяn, nяticя,monoqrafiyanыn rus vя ingilis dillяrindяxцlasяsindяn, beynяlxalq sяnяdlяrtoplusundan vя yerli юzцnцidarяet-mяyя aid qanunvericilik aktlarыndanibarяtdir.

Monoqrafiya yerli юzцnцi-darяetmя hakimiyyяtinin mahiyyяtinя,onun elmi konsepsiyalarыna, inkiшaf tar-ixinя, idarячilik, hakimiyyяt sistemindяyerinя, normativ яsaslarыna hяsredilmiшdir.

Monoqrafiyada Azяrbaycan-da yerli юzцnцidarяetmя hakimiyyя-tinin formalaшmasы zamanы meydanaчыxan problemlяrin hяlli istiqamяtindяdцnyada mюvcud olan yerli юzцnцi-darяetmя sistemlяri, onlarыn demok-ratiklяшmя prosesinя tяsiri araшdыrыlыr.Bu qurum insan hцquq vя яsasazadlыqlarыnыn tяminat vasitяlяrindяnbiri kimi qiymяtlяndirilmяklя, bцtov-lцkdя cяmiyyяtin siyasi-hцquqi inkiшafelementi olaraq dяyяrlяndirilir. Qeydedilir ki, yerli юzцnцidarяetmя hakimiy-yяtinin fяaliyyяtinin sяmяrяliliyi siyasisistemin tipindяn birbaшa asыlы olanproblemdir.

Kitabыn birinci fяsli "Yerli юzц-nцidarяetmяnin formalaшdыrыlmasыndaяksmяrkяzlяшdirmя prosesi" adlanыr.Burada яksmяrkяzlяшdirmяnin hяyatakeчirilmя zяrurяti, anlayышы vя xцsu-siyyяtlяri, яksmяrkяzlяшdirmя цzrяnяzяriyyяlяr, onun dяrяcяlяri vя de-mokratik inkiшaf proseslяri barяdяhяrtяrяfli mяlumatlar, gюrkяmli elmxadimlяrinin яsяrlяrinя istinad edilяrяkmюvzunun mahiyyяti aчыqlanыr.

"Yerli юzцnцidarяetmя siste-mi цzrя konsepsiyalar vя yerli юzцnцi-darя hakimiyyяtinin цmumi tяminatlarы"adlanan ikinci fяsildя dя bяlяdiyyяlяr

haqqыnda konsepsiyalarы, yerli haki-miyyяtin цmumi яlamяtlяri yerli юzцnцi-darяetmя konstitusiyalы quruluшunяsaslarыndan, mцlki cяmiyyяtin institut-larыndan vя onun formalaшdыrыlmasыmexanizmlяrdяn biri kimi xarakterizяolunmuшdur.

"Yerli юzцnцidarяetmяnin in-kiшaf mяrhяlяlяri vя xцsusiyyяtlяriadlanan" цчцncц fяsildя isя Azяrbay-canda yerli юzцnцidarяetmяnin tarixiinkiшaf mяrhяlяlяrindяn vя onun xц-susiyyяtlяrindяn, yerli юzцnцidarяet-mяnin sovetlяr dюvrцndяn vя юlkя-mizdя bu sistemin tяsis edilmяsindяnbяhs olnur.

Kitabыn dюrdцncц fяslindяyerli юzцnцidarяetmяnin mцxtяlif sis-temlяri barяdя geniш vя hяrtяrяfliяsaslandыrыlmыш elmi fikirlяr яks olun-muшdur. Иberiya, Sovetlяr, ingilis-sak-son sistemlяrinin mahiyyяti, mяramы ilяmaraqlanan oxucular bu fяsildяhяrtяrяfli mяlumat яldя edя bilяrlяr.Hяmin fяsildя, eyni zamanda yerliюzцnцidarяetmяnin daxili strukturu vяhakimiyyяtin formalaшdыrыlmasы qay-dalarы, sяlahiyyяtlяri vя beynяlxalqstandartlar haqqыnda mцяllifin elmibaxыmdan araшdыrmalarы ilя tanыш olmaqmцmkцndцr.

Mцяllif bu kitabda demяk olarki, yerli юzцnцidarяetmя tяsisatыnыnbцtцn mяqamlarыnы яhatя edяrяk, busahяdя чalышanlara hяm elmi, hяm dяnяzяri baxыmdan sanballы bir mono-qrafiya tяqdim etmiшdir. Tяbii ki, bukitabla tanыш olan hяr bir kяs yerliюzцnцidarяetmя ilя baьlы юyrяnmяkistяdiyi mяqamlarla tanыш ola bilя-cяkdir.

Kitabda Azяrbaycanda yerliюzцnцidarяetmя sisteminin inkiшaf per-spektivlяri, dюvlяt hakimiyyяt orqanlarыilя yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыnqarшыlыqlы fяaliyyяtindя sяlahiyyяt bюl-gцsц ilя baьlы mяsяlяlяr mцяlliftяrяfindяn geniш шяkildя izah edilir,baшqa юlkяlяrin yerli hakimiyyяttяsisatlarыnыn tяcrцbяsi, bяlяdiyyяlяrinfяaliyyяtinin яsas mяziyyяtlяri vя digяrmяqamlar barяdя dяyяrli elmi fikirlяrяks olunur.

Monoqrafiyanыn ingilis vя rusdillяrindя xцlasяsi isя bu kitabыn dahageniш auditoriya цчцn nяzяrdя tutul-duьundan xяbяr verir.

Шяhяrlя tanышlыq "Yu-xarыbaш" Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin baшчыsы Murad Cabbarlыxanыm Иrina Bokovanы sarayыnhяyяtindя mehribanlыqla qarшы-lamышdыr. Иcra baшчыsы qonaьaШяkinin tarixi, mяdяniyyяti,

qяdim sяnяtkarlыq яnяnяlяri,iqtisadiyyatы barяdя mяlumatvermiшdir.

Sonra YUNESKO-nun tяmsilчisi sarayla tanышolmuшdur. Qonaьa mяlumatverilmiшdir ki, Шяki xanlarыnыnsarayы XVЫЫЫ яsrя aid olannadir tarixi-memarlыq abidя-sidir. Шяrq memarlыьыnыn nadirincisi hesab olunan bu sarayAzяrbaycanda ilk mцstяqil

xanlыьыn яsasыnы qoyanhacы Чяlяbi xanыnnяvяsi Hцseyn xanMцшtaьыn dюvrцndя,tяqribяn 1761-1762-ciillяrdя tikilmiшdir. Saray1300 metr uzunluьun-da qala divarlarы ilяяhatя olunmuшdur. Цчyцz kvadratmetr яrazisiolan ikimяrtяbяli saray-da 6 otaq, 4 dяhliz vя 2gцzgцlц eyvan vardыr.

Saray xanыm ИrinaBokovanыn bюyцk ma-

raьыna sяbяb olmuшdur. O,sarayыn eyvanыndan Шяkininqяdim mяhяllяlяrini seyretmiшdir. Sonra qonaq sarayыnhяyяtindя чay sцfrяsi arxasыn-da шяhяr 3 nюmrяli uшaqmusiqi mяktяbi kollektivinin

hazыrladыьы qыsa konsert pro-qramыnы izlяmiш, sarayыn юnцn-dя uшaqlarla xatirя шяkli чяk-dirmiшdir.

Xanыm И. Bokova dahasonra Kiш kяndindя yerlяшяnqяdim alban mяbяdini ziyarяtetmiшdir. Qonaьa mяlumatverilmiшdir ki, bu mяbяd era-mыzыn birinci яsrindя QafqazAlbaniyasыnda geniш yayыlan

Ay mяbяdinin юzцlц цzяrindяqurulmuшdur. Kiш mяbяdinяinki Qafqaz Albaniyasыnda,elяcя dя bцtцn Qafqazdatяqribяn iki min il яvvяl tikilяnilk gцnbяzli, zal tipli mяbяddir.Mяbяd tarixi-memarlыq abidяsikimi dюvlяt tяrяfindяn qorunur.

Qonaqlar bюlgяninяn iri sяnaye mцяssisяsi olan"Шяki-Иpяk" Aчыq SяhmdarCяmiyyяtinя gяlmiш, mцяs-sisяdя istehsal olunan mцx-tяlif ipяk parчa, xalчa, kяlaьayыvя digяr mяhsullardan ibarяtsяrgi ilя tanыш olmuшlar.

Daha sonra xanыm И.Bokova "Yuxarы Karvansara"mehmanxana kompleksindяolmuшdur. Qonaьa mяlumatverilmiшdir ki, XVЫЫЫ яsrin sonu-XЫX яsrin яvvяllяrindя inшaolunan bu kompleks "Yux-arыbaш" Tarix-Memarlыq Qoru-ьunun яrazisindя yerlяшir,цmumi sahяsi 6 min kvadrat-metrdir. Karvansara Шяrqmemarlыьы цslubunda tikil-miшdir. Kompleks 300-я yaxыnotaq vя zirzяmidяn ibarяtdir.

XVЫЫЫ-XЫX яsrlяrdя Yaxыn vяOrta Шяrq юlkяlяrindяn gяlяntacirlяr яsasяn bu karvansara-da ticarяtlя mяшьul olardыlar.Hazыrda bu tarixi abidя meh-manxana kompleksi kimifяaliyyяt gюstяrir.

YUNESKO-nun Baшdirektoru xanыm Иrina BokovaШяkidяn zяngin vя xoш tяяs-sцratla ayrыlmышdыr.

Иyunun 25-dя "GяnclяrinTюhfяsi" Иctimai Birliyi (ИB) vя BakыШяhяr Gяnclяr vя Иdman Baш Иda-rяsinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя Шяkidя 26iyun-Silahlы Qцvvяlяr Gцnц mцnasi-bяtilя "Gяnclяr Ali Baш Komandanыnяmrinя hяr an hazыrdыr" adlы hяrbivяtяnpяrvяrlik yay dцшяrgяsi fяaliyyяtяbaшlamышdыr. Иyunun 28-dяk davamedяcяk dцшяrgяdя ali mяktяblяrin gяn-clяr tяшkilatlarыnыn sяdrlяri, Bakы ШяhяrGяnclяr vя Иdman Baш Иdarяsininяmяkdaшlarы vя Иctimai Birliyinцzvlяrindяn ibarяt 45 nяfяrlik qrup iшti-rak edir.

Yay dцшяrgяsinin шяhяrim-izdяki "Cяnnяt baьы" Иstirahяt Mяrkя-zindя rяsmi aчыlыш mяrasimi dя olmuш-dur.

Tяdbirdяn яvvяl dцшяrgя iшti-rakчыlarы цmummilli lider HeydяrЯliyevin Шяki Шяhяr Иcra Hakimiy-yяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlmышabidяsi юnцnя tяr чiчяklяr dцzmцш, uluюndяrin xatirяsini ehtiramla yadetmiшlяr.

Mяrasimdя Bakы ШяhяrGяnclяr vя Иdman Baш Иdarяsi rяisininmцavini Nяcяf Novruzov vя "GяnclяrinTюhfяsi" Иctimai Birliyinin (ИB) sяdriAsim Vяliyev чыxыш edяrяk layihяninmяqsяd vя vяzifяlяri barяdя mяlumatvermiшlяr. Qeyd olunmuшdur ki, bu gцnxalqыmыzыn bir яsas problemi vardыr ki, oda iшьal altыnda olan torpaqlarыmыzыnazad edilmяsi, qaчqыn vя mяcburikючkцnlяrimizin юz doьma yurdlarыnadюnmяsidir. Azяrbaycan Prezidenti, AliBaш Komandan Иlham Яliyevin dяfяlяr-lя bяyan etmiшdir: "Biz torpaqlarыmыzыqan tюkцlmяdяn, sцlh yolu ilя azadetmяk istяyirik, яks halda baшqa yollar

istisna deyildir. Danышыqlara цmidimiztцkяnsя, o zaman bizim baшqa yolu-muz qalmыr. Bizim tam hцququmuz varki, юz torpaqlarыmыzы hяrbi yolla azadedяk. Biz buna da hazыr olmalыyыq".

Tяшkilatчыlar bildirmiшlяr ki,bцtцn Azяrbaycan xalqы kimi, gяnclяrdя mцsяllяh яsgяr kimi Preziden-timizin, Ali Baш Komandanыn яmrinigюzlяyirlяr. Gяnclяr torpaqlarыmыzыmяnfur dцшmяndяn azad etmяk цчцncanlarыndan belя keчmяyя hazыrdыrlar.Layihяnin keчirilmяsindя яsas mяqsяddя mяhz Azяrbaycan gяncliyindяvяtяnpяrvяrlik ruhunun geniш tяbliьolunmasы, idman vя fiziki tяlimlяr, ha-belя hяrbi vя taktiki biliklяrin юyrя-dilmяsidir. Bu layihяdя iшtirak edяn hяrbir gяnc qыsa zaman kяsiyindя olsa da,unudulmuш hяrbi biliklяr, nizam-inti-zam qaydalarы, ordu vя dюyцш hazыrlыьыbarяdя mяlumatlar яldя edяcяkdir.

Mяrasimdя Шяki Шяhяr Gяnc-lяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi VцqarИskяndяrov, YAP Шяki tяшkilatы GяnclяrBirliyinin sяdri Gцndцz Paшayev,Qarabaь Mцharibяsi Veteranlarы,Яlillяri vя Шяhid Ailяlяri ИctimaiBirliyinin Шяki шяhяr шюbяsinin sяdriMяm-mяdnuru Яzizov чыxыш edяrяkgяnclяrin vяtяnpяrvяrlik ruhunun yцk-sяldilmяsi baxыmыndan belя tяdbirlяrinяhяmiyyяtini yцksяk qiymяtlяndirmiш,iшtirak-чыlara uьurlar arzulamышlar.

Dцшяrgя gцnlяrindя gяnclяrяhяrbчilяr tяrяfindяn hяrbi tяlimlяr,hяrbi yarышlar, intellektual oyunlar,praktiki mяшьяlяlяr keчirilяcяk, mц-haribя iшtirakчыlarы ilя, tanыnmыш ictimai-siyasi xadimlяrlя gюrцшlяr tяшkiledilяcяkdir.

""GGЯЯNNCCLLЯЯRR AALLИИ BBAAШШ KKOOMMAANNDDAANNЫЫNNЯЯMMRRИИNNЯЯ HHЯЯRR AANN HHAAZZЫЫRRDDЫЫRR!!""

YUNESKONUN YUNESKONUN BAШ DИREKTORU ШЯKИDЯBAШ DИREKTORU ШЯKИDЯ

OLMUШDUROLMUШDURЮlkяmizdя sяfяrdя olan YUNESKO-nun Baш

direktoru xanыm Иrina Bokova avqustun 1-dя Шяkiшяhяrindя olmuшdur. Tarix vя Memarlыq Qoruьununяrazisindя yerlяшяn vя Azяrbaycan memarlыьыnыnnadir incilяrindяn olan Шяki xanlarыnыn sarayыndanbaшlamышdыr.

YERLИ ЮZЦNЦИDARЯETMЯYERLИ ЮZЦNЦИDARЯETMЯHAKИMИYYЯTИNИN ЯSASLARЫ: NЯZЯRИHAKИMИYYЯTИNИN ЯSASLARЫ: NЯZЯRИ

VЯ PRAKTИK MЯSЯLЯLЯRVЯ PRAKTИK MЯSЯLЯLЯR

ШШЯЯЩЩИИДДЛЛЯЯРРИИММИИЗЗ ЩЩААГГГГЫЫННДДАА ЙЙЕЕННИИ ККИИТТААБББу йахынларда щямйерлимиз, Азярбайъан Бейнялхалг Университетинин ямякдашы

Шащназ Саламованын шящидляримизя щяср етдийи “ЭЮЙНЦК ШЯЩИДЛЯРИ” адлы китабынын 1-ъищиссяси ишыг цзц эюрмцшдцр.

Китабда ра-йонумузун Эюйнцккяндиндян 16 няфяршящид олмуш вя 6няфяр иткин дцшмцшщямйерлимизин щяйа-тындан, дюйцш йолун-дан бящс едилир.

Шящназ Са-ламованын бу китабыэянъ няслин нцмайян-дялярини вятянпярвяррущда бюйцмяйя, Вя-тянимиз Азярбайъанынмцстягиллийи, торпагла-рымызын бцтовлцйц уьрунда даим мцбаризолмаьа сясляйир.

Китабын елми редактору академикЩ.М.Ящмядов, ряйчиляр педагожи елмлярнамизяди, досент М.И.Илйасов, педагожиелмляр намизяди М.Щ.Нязяров вя публисист-журналист Ш.Б.Айдямирдир.

Мцяллиф - Шащназ Саламова 1973-ъц илдя Баш Эюйнцк кяндиндя анаданолмушдур. Орта тящсилини щямин кянддяалдыгдан сонра Эянъя Дювлят ПедагожиИнститутунун педагоэика-психолоэийа факцл-тясини битирмишдир.

ШащназСАЛАМОВА

Сящифяни щазырлады: Н.МУРАД

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 20

Page 21: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.21

- Бу эцн бялядиййялярин фяа-лиййятинин сямярялилийинин артырыл-масынын ясас шяртляриндян бирибялядиййялярин малиййя имкан-ларынын эенишляндирилмясидир. Сизбу мясяляйя неъя бахырсыныз?

- Ялбяття, йерлиюзцнцидаря ор-ганы кими бялядиййялярин цзяринядцшян вязифяляри йериня йетиря бил-мяси цчцн онларын малиййя вясаитиолмалыдыр. Лакин бялядиййяляринфяалиййятиндя сямярлилик щеч дяйалныз малиййя эялирляринин артырыл-масы иля юлчцля билмяз.

Мялумдур ки, яксяр бялядий-йяляр юз хярълярини юдямяк цчцнйеэаня йолу бялядиййя торпаг-ларыны сатмагда эюрцрляр. Щярщансы бялядиййянин чохлу сайдаторпаг сащяси сатмагла бялядиййябцдъясиня пул вясаити ялдя етмясионун фяалиййятинин сямяряли олма-сынын эюстяриъиси дейилдир. Диггятйетирилмялидир ки, бялядиййя малиййявясаитлярини щансы мянбялярдянялдя едир вя щямин вясаитдяннеъя истифадя едир. Торпаг вяямлак сатмагла, йерли верэилярин,рцсумларын йыьылмасы истигамя-тиндя ися щеч бир иш апарылма-магла, ялдя олунан вясаитин исяшиширдилмиш иъра апаратынын сахла-нылмасына, хидмяти автомобилляр вядиэяр истигамятляря сярф едилмясищямин бялядиййянин перспективицчцн йахшы щеч ня вяд етмир.Бялядиййяляр юзляри цчцн давамлыэялир мянбяляри йаратмаьа чалыш-малы, давамлы малиййя мянбяля-риндян истифадя етмякля йерли ящя-миййятли мясялялярин щяллиня наилолмалыдырлар.

- Ганунвериъиликдя бялядий-йялярин малиййя мянбяляри эюс-тярилмишдир?.

- "Бялядиййялярин статусущаггында", "Бялядиййялярин малий-йясинин ясаслары щаггында", "Йерли(бялядиййя) верэиляри вя юдянишлярищаггында" вя Азярбайъан Рес-публикасынын диэяр ганунларындабялядиййялярин малиййясинин фор-малашмасы вя истифадяси принсип-ляри, бу сащядя бялядиййяляринсялащиййятляри вя диэяр мясяляляртянзимлянир.

Бялядиййянин малиййя вясаити-нин формалашмасы вя истифадясиюзцнцидаряетмя, мцстягиллик, аш-карлыг вя йерли мянафейин респуб-лика мянафейи иля узлашмасы прин-сипляриня ясасланыр.

Бялядиййя малиййясинин игтиса-ди ясасларыны бялядиййя ямлакы,торпаглары, йерли бцдъя вя бцдъя-дянкянар фондлар, бялядиййянинистещсал, хидмят вя диэяр игтисадифяалиййяти тяшкил едир.

Щяр бир бялядиййянин юз бцд-ъяси вардыр. Йерли бцдъя (бялядиййябцдъяси) йерли юзцнцидаряетмяни,башга сюзля Азярбайъан Респуб-ликасы ганунвериъилийи иля мцяййян-ляшдирилмиш бялядиййя сялащиййят-лярини щяйата кечирмяк цчцнформалашан вя истифадя олунанмалиййя вясаитидир.

Йерли бцдъя мцстягилдир. Бумцстягиллик йерли бцдъянин юз мя-дахил мянбяляринин олмасы вябялядиййялярин йерли бцдъя вясаитибарядя сярянъам вермякдя мцс-тясна щцгугу иля тямин едилир.Бялядиййяляр йерли бцдъяни мцстя-гил олараг тяртиб, мцзакиря, тясдиг,иъра вя онун иърасына нязарят едир,йерли бцдъянин малиййя илинин со-нуна ямяля эялмиш сярбяст галыг-ларына мцстягил сярянъам верир.

Ганунвериъиликдя йерли бцдъя-нин мцстягиллийиня дювлятин зяма-нят вермяси тясбит олунмуш, йерлибцдъянин мцстягиллийинин тяминицчцн бир сыра васитяляр нязярдя ту-тулмушдур.

Беля ки яэяр йерли сосиал - игти-сади инкишаф програмларыны йерлибцдъянин эялирляри щесабына малий-йяляшдирмяк мцмкцн олмадыгда,

йяни йерли бцдъядя кясир йаран-дыгда бу кясирин юдянилмяси цчцндювлят бцдъясинин имканлары ня-зяря алынмагла ялавя эялир мян-бяляринин мцяййян едилмяси вя йадювлят бцдъясиндян дотасийа вяйа субвенсийаларын айрылмасы ня-зярдя тутулмушдур.

Ганунвериъилик вя иъра щаки-миййяти органлары бялядиййяляряялавя сялащиййятляр щяваля етдикдяонлары бу сялащиййятлярин щяйатакечирилмяси цчцн зярури малиййявясаити иля тямин етмялидирляр. Бя-лядиййяляр бу сялащиййятляри йалнызбунун цчцн онлара айрылмыш ма-лиййя вясаити щяъминдя йериняйетирирляр.

Яэяр иъра щакимиййяти орган-

ларынын гябул етдикляри гярарларнятиъясиндя йерли бцдъялярин эя-лирляри азаларса вя йа хяръляри ар-тарса уйьун азалма вя йа артмамябляьляри щямин гярарлары гябуледян органлар тяряфиндян ком-пенсасийа олунмалыдыр.

Йерли бцдъянин эялирляриняашаьыдакылар аиддир.:

-Физики шяхслярдян торпаг вяямлак верэиляри;

-Йерли ящямиййятили тикинтиматериаллары цзря мядян верэи-си;

-Бялядиййя мцлкиййятиндяолан мцяссися вя тяшкилатлар-дан мянфяят верэиси;

-Бялядиййя мцлкиййятиндяолан торпагларда, биналарда вядиэяр обйектлярдя йерляшдирилянкцчя рекламларына эюря юдяниш;

-Курорт рцсуму, мещман-хана рцсуму, автомобилляриндайанаъаглары цчцн рцсум вяганунла мцяййян едилян диэярйерли юдянишляр;

-Азярбайъан Республикасы-нын дювлят бцдъясиндян вериляндотасийа, субвенсийа вя ссу-далар;

-Азярбайъан Республикасы-нын ганунвериъилийиня уйьунолараг бялядиййя ямлакынынюзялляшдирилмясиндян вя иъа-ряйя верилмясиндян эялирляр, ло-терейалардан дахил олан вясаит,щабеля бялядиййялярин фяалиййя-тиндян ялдя едилян диэяр эялир-ляр;

-Физики вя щцгуги шяхслярин,бейнялхалг тяшкилатларын вяфондларын малиййя йардымлары вягрантлары;

-Дювлят ящямиййятли тядбир-лярин вя дювлят органларынынгярарлары нятиъясиндя йарананхярълярин юдянилмяси цчцн ма-лиййя вясаити;

-Йерли (бялядиййя) верэиляр вяюдянишляря эюря ганунвери-ъиликля мцяййян едилмиш гай-дада щесабланмыш фаиз вя

санксийалар.

- Бялядиййяляр щямин эялирмянбяляриндян неъя истифадяедирляр?

- Бялядиййяляр йерли бцдъянитяртиб едяркян ганунвериъиликлямцяййянляшдирилмиш мянбялярцзря эялирляри дцзэцн прогнозлаш-дырмалы вя онун тямини цчцн мц-вафиг тядбирляр эюрмялидирляр.

Физики шяхслярдян торпаг вяямлак верэисинин дцзэцн щесаб-ланмасы, верэи юдяйиъиляринин дягигучотунун апарылмасы вя щесаб-ланмыш верэилярин вахтында йыьылма-сына диггят эюстярмялидирляр. Бусащядя бялядиййялярин бир чо-

хунда проблемляр вардыр. Бир сырабялядиййялярдя хейли мигдардаюдянилмямиш торпаг вя ямлакверэиси йыьылыб галмышдыр. Щяминбялядиййяляр ися бу вясаитин алын-масы цчцн цзярляриня дцшян вя-зифяляри там йериня йетирмирляр. Йер-ли ящямиййятли тикинти материалларыцзря мядян верэисинин топланмасысащясиндя бялядиййялярдя вязий-йят даща писдир. Еля бялядиййялярвардыр ки, онларын яразисиндя фяа-лиййят эюстярян йерли тикинти мате-риалларынын истещсалчыларындан мя-дян верэисини топласалар онларынмалиййя вязиййятиндя кюклц дяйи-шикликляр баш веряр. АзярбайъанРеспубликасы Верэиляр Мяъялля-синин 216-ъы маддясиня ясасянйерин тякиндян чыхарылан кярпиъ -кирямит эилляри, тикити гумлары цчцнтопдан сатыш гиймятинин 4 %-и,йцксяк мющкямлийя малик чынгылхаммалынын 6 %-и мябляьиндя вяс. мядян верэиси тутулмалыдыр. Йерлиящямиййятли тикити материалы цзрямядян верэисинин юдяйиъиляри щярай щесабат айындан сонракы айын20-дян эеъ олмайараг бялядий-йяляря мядян верэисинин бяйан-намясини вермялидир.

Юлкямиздя базар игтисадиййатыпринсипляри ясасында сащибкарлыьынинкишафы шяраитиндя мящсул вяхидмятлярин рекламы эцнбяэцн эе-нишлянир. Бялядиййяляр юз мцлкий-йятиндя олан торпагларда, бина-ларда вя диэяр обйектлярдя йер-ляшян кцчя рекламына эюря юдя-нишлярин алынмасына, реэионлардатуризмин инкишаф етдийи, санаторийакурорт вя мещманхана комп-лексляринин вцсятля эенишляндийи биршяраитдя юз яразиляриндя мещман-хана, санаторийа - курорт вя ту-ризм хидмяти эюстярян шяхслярдянюдянишин алынмасына диггяти артыр-малыдырлар.

Айры-айры истещсал вя хидмятсащяляри цзря бялядиййяляр юзмцссисялярини йаратмаьа марагэюстярмялидирляр. Ганунвериъиликдябунун цчцн бялядиййяляря бцтцн

зярури шяраит йарадылмышдыр. Йалнызбир мясяляни гейд етмяк истя-йирям ки, бялядиййя торпаглары йал-ныз бялядиййя мцлкиййятиндя оланмцяссися вя тяшкилата истифадящцгугу иля вериля биляр, юзц дя щяр-раъ вя йа мцсабигя кечирилмядян,галан бцтцн щалларда бялядиййяторпаглары йалныз мцлкиййятя вя йаиъаряйя вериля биляр. Бялядиййялярбундан сямяряли истифадя етмя-лидирляр.

Бялядиййянин мцлкиййятиндяолан щцгуги шяхслярдян мянфяятверэисинин йерли ящямиййятли тикинтиматериаллары цзря мядян верэиси-нин, бялядиййя яразисиндя мещ-манхана вя санаторийа - курортмцяссисяляриндян алынан йерлиюдянишлярин щесабланылмасынын вяюдянилмясинин дцзэцнлцйцнцарашдырмаг мягсяди иля бяля-диййялярин верэи хидмяти органынындювлят верэи органларынын кечирдийисяййар верэи йохламаларында ишти-рак етмяк щцгугу вардыр. Бунунцчцн бялядиййя мцвафиг гяраргябул етмяли вя бялядиййянин сядримцвафиг дювлят верэи органынамцраъият етмялидир. Ганунвери-ъилийин бялядиййяляря вердийи бусялащиййятлярдян бялядиййяляр де-мяк олар ки истифадя етмирляр.

Бялядиййя торпаглары иля баьлымцвафиг ганунвериъилик актларынаялавя вя дяйишикликляр едиляряк бя-лядиййя торпагларынын ачыг щярраъвя йа мцсабигя иля сатылмасы вяиъаряйя верилмяси нязярдя тутул-мушдур. Мягсяд бир тяряфдян бя-лядиййя торпагларынын мцлкиййятявя иъаряйя верилмясиндя ашкарлыьынтямин едилмяси, диэяр тяряфдян исябялядиййя торпагларынын азад ря-габят шяраитиндя мцлкиййятя вяиъаряйя верилмясини тямин етмяклясатыш гиймятинин вя иъаря щаггынынбазар гиймятляриня уйьунлуьунанаил олмагла бялядиййялярин маддимарагларынын максимум тяминолунмасыдыр.

Бялядиййяляр юзляри дя торпагсащяляриндян максимум сямярялиистифадя олунмасына, торпаг сащя-лярини щярраъ вя йа мцсабигяйячыхараркян илкин гиймяти вя йа илкиниъаря щаггыны мцяййянляшдиряркянбазар мязяннясини нязяря алмалы,бялядиййянин мянафейинин тямини-нин максимум олунмасына наилолмалыдыр.

Бялядиййялярин фяалиййятиндясямярялилийин тямин олунмасынынясас шяртляриндян бири дя вясаитинмягсядйюнлц хярълянмясиндянасылыдыр. Бялядиййя вясаити йалнызганунвериъиликля бялядиййянин ся-лащиййятляриня аид едилян мяся-ляляря хяръляня биляр. Йерли бцд-ъянин хяръляринин щяъми вя исти-гамятляри бялядиййяляр тяряфиндянмцяййян едилир. Бурада бялядий-йянин идаряетмя хяръляри, сосиал -мяишят, йашайыш, мядяниййят вяидман обйектляринин, щабеля яща-линин цмуми истифадясиндя оланкцчя вя баьларын сахланмасыхяръляри нязяря алыныр. Хярънормативлярини бялядиййяляр юзляримцяййянляшдирирляр. Йерли бцдъядяйерли сосиал мцдафия, сосиал вяигтисади инкишаф, щабеля еколожипрограмларын малиййяляшдирилмясицчцн хяръляр нязярдя тутула биляр.

Бялядиййянин пул вясаити йерлибцдъянин хяръляринин щяъми вяистигамятляри нязяря алынмаглайалныз бялядиййянин гярары яса-сында айрыла биляр. Бир чох щаллардабялядиййя щяр щансы бир ишинэюрцлмяси цчцн вясаит айрылмасыбарядя гярар гябул едир, лакинхяръляняъяк, йяни айрылаъаг вя-саитин мябляьи эюстярилмир. Нягядяр вясаит айрылмасы вя хяръ-лянмяси бялядиййя сядринин ихти-йарында галыр ки, бу да ганун-суздур. Дяфялярля бу барядя бяля-диййяляря мцвафиг тювсиййялярверилмишдир. Гейд олунан мясяля-лярин ганунвериъиликля даща кон-крет тянзимлянмяси, бялядиййявясаитляриндян истифадянин сямя-

рялилийинин артырылмасы вя ашкарлыьынтямин олунмасы мягсяди иля 12феврал 2010-у ил тарихдя "Бялядий-йялярин статусу щаггында", "Бяля-диййялярин малиййясинин ясасларыщаггында" ганунлара бир сыраялавя вя дяйишикликляр едилмишдир.

"Бялядиййялярин малиййясининясаслары щаггында" АзярбайъанРеспубликасы Ганунунун 8-ъимаддясиня едилмиш ялавяйя эюряйерли бцдъянин хяръ истигамятляримцяййян едиляркян ямяк щагг-ларына айрылмалар цмуми бюдъянин50-%-индян чох ола билмяз. Бяля-диййя бцдъясиндян пул вясаити йал-ныз бялядиййя иъласынын гярары иляайрылыр вя бу гярарда щямин вя-саитин тяйинаты, мягсяди вя дягигмигдары эюстярилмялидир.

Гейд олунан ганунун 11-ъимаддясинин тялябляриня эюря бя-лядиййяляр юз низамнамяляриндямцяййян едилмиш гайдада йерлбцдъянин иърасы щаггында иллик ще-сабаты тясдиг едир вя йерли ящалинитаныш етмяк мягсяди иля щяминщесабаты мцхтялиф васитялярля(елан, бцллетен, йерли мятбуат,интернет сайты вя с.) онлара чат-дырырлар.

Ганунвериъиликдя няинки бцд-ъянин иърасы щаггында щесабатын,щабеля нювбяти бцдъя или цчцн йерлибцдъянин лайищясинин йерли ящалийячатдырылмасы нязярдя тутулур.Нювбяти бцдъя или цчцн йерли бцдъящаггында гярар лайищяси мцвафигсянядлярля бирликдя ъари илин октйабрайынын 15-дян эеъ олмайараг бя-лядиййя иълсынын мцзакирясиня вятясдигиня тягдим едилир, тягдимедилдийи тарихдян 10 эцн ярзиндяйерли ящалинин онунла таныш олмасымягсяди иля дяръ едилмялидир.

Бялядиййялярин фяалиййятининдаща сямяряли гурулмасында йерлиящалинин фяаллыьынын, бялядиййянинфяалиййяти цзяриндя иътимаи няза-рятин щяйата кечирилмясинин бюйцкящямиййяти вардыр. Ганунвери-ъиликдя бу сащядя йерли ящалийя бя-лядиййя актлары йаратмаг тяшяб-бцсц щцгугу верилмяк дя дахилолмагла эениш имканлар верил-мишдир.

- Бялядиййяляр тяряфиндянонларын малиййя вязиййятинийахшылашдырмаг цчцн ялавяэялир мянбяляри, башга сюзля бирсыра верэи вя юдянишлярин верил-мяси барядя тез-тез тяклифлярсяслянир.

- Бялядиййя институту юлкямиз-дя демократийанын, хцсусиля дяйерли демократийанын инкишафындамцстясна рол ойнайыр. Бялядиййяинститутунун инкишаф етдирилмяси,бялядиййялярин игтсади ясасларынынмющкямлянмяси вя фяалиййят даи-ряляринин эенишляндирилмяси йерлидемократийанын даща да инкишафетдирилмясиня хидмят едян бир исти-гамят кими дювлятимизин мараьын-дадыр.

Айдындыр ки, демократийанынинкишафы истигамятиндя атылан ад-дымлар мювъуд реаллыглара ясас-ланмалы, хаоса, анархийайа сябяболмамалыдыр.

Ялбяття йени малиййя мян-бяляри бялядиййялярин эялирляриниартырмаьа хидмят етмялидир. Анъагейни заманда да нязяря алын-малыдыр ки, мювъуд малиййя мян-бяляриндян бялядиййяляр неъя исти-фадя едирляр.

Щесаб едирям ки, бялядиййялярбу эцн даща чох ганунвериъиликлямцяййянляшдирилмиш мювъуд эялирмянбяляриндян, сярянъамларындаолан вясаитлярдян максимум ся-мяряли вя мягсядйюнлц истифадяетмяк цзяриня ишлямялидирляр.

- Мцсащибя цчцн чюх саьолун!

Сющбятляшди:Баба МИРЗЯХАНЛЫ

Бялядиййяляр мювъуд эялир мянбяляриндян максимум сямяряли вя мягсядйюнлц истифадя етмялидирлярЯдлиййя Назирлийинин Шяки Реэионал Ядлиййя шюбясинин ряиси Рящман Мяммядовла мцсащибя

Рящман МЯММЯДОВ,Ядлиййя Назирлийинин Шяки Реэионал Ядлиййя Шюбясинин ряиси

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 21

Page 22: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.22 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Qыsa hяyatы vя hяtta юz юlц-mц ilя Чingiz Mustafayev "vяtяn-pяrvяrlik - dяbdя deyil" kimi fikirlяrialt-цst etdi. Чingiz "vяtяnpяrvяr"sюzцnцn hяqiqi mяnasыnы юzцnя qay-tardы. Яgяr onun kimilяri daha чoxolsaydы, kim bilir, bяlkя dя bizQarabaьы itirmяzdik...

Чingiz Mustafayev 1960-cы ilavqustun 29-da hяrbчi ailяsindя ana-dan olub. 1983-cц ildя AzяrbaycanTibb Иnstitutunu bitirib. 1985-ci ildяyaratdыьы "Cяngi" birliyindяki fяaliyyяtiilя Azяrbaycan gяnclяrinin liderisяviyyяsinя yцksяlib. Bu SovetИttifaqыnda baшlanan yenilяшmя pros-esinin Azяrbaycanda tяшяkkцl tapanilk yetkin tяzahцrц idi. Azяrbaycanыnmяdяni-ictimai hяyatыnda oynаmaьabaшladыьы rol Чingiz Mustafayevi isla-hаtчы-novator lider simasыnda tяqdimetmяkdя idi.

Ermяnistanыn Azяrbayca-na qarшы tяcavцzц baшlayandansonra Чingiz jurnalistikaya цztutdu. O, Azяrbaycan-Ermяnistanmцharibяsinin 1992-ci ilя qяdяrolan dюvrцnцn яsl salnamяsiniyaratdы. Юlkяnin dюyцш gedяn bцtцnbюlgяlяrindяn operativ xяbяrlяr, ayrы-ayrы яskяrlяr haqda xцsusi reportajlarvя bцtцn bunlarla yanaшы Azяr-bay-canda gedяn siyasi proseslяr barяdяяtraflы informasiyalar onun mцяllifliyi

ilя pяrvяriш tapыrdы. Чingiz Mustafayev Azяrbay-

can tamaшaчыsыna hяr bir reportajы ilяtanыш olsa da, dцnya onu daha чoxXocalыda чяkdiyi filmlя tanыdы. ЧingizMustafayevin mяhz bu filmi ilяErmяnistanыn imici bцtцn dцnyadaciddi sarsыntыya mяruz qaldы. O dюyцшzonalarыna yalnыz reportyor kimi yol-lanmыrdы. O cяbhяdя bir яskяr, zabitvя hяtta komandan kimi bir чox vяzi-fяni юz цzяrinя gюtцrцrdц. Cяbhяdяnчыxan яskяrlяrя onun geri qayыtmaq

bяrяdя verdiyi kяskin vя qыsa gюstя-riшlяr, bu яmrlяrin yerinя yetirilmяdiyitяqdirdя Чingizin emosional davranышыяn yeni teletarixin яn dramatik sяhi-fяlяridir.

Чingiz Mustafayev bir tele-jurnalist olaraq cяbhяdя yarandыьыkimi cяbhяdяdя hяlak oldu.

Црякляримиздя юзцня ябя-ди йер тапмыш Чинэиз Мустафайев1993-cц ildяn Azerbaycanin MilliQяhrяmanidir.

Шяки иътимаий-йятиня аьыр итки цзвермишдир.

Мяркязи РайонХястяханасынынъярращиййя шюбя-синин мцдири, ис-тедадлы щяким, шя-килилярин севимлисиЩикмят Аббасялиоьлу Аббасов 55йашы тамам олма-мына 1 ай галмышфаъияли сурятдя вя-фат етмишдир.

Щикмят Аббасов 1955-ъи ил ийунун 6-да Шякидяанадан олмушдур. 1 ай да йашасайды, 55 йашы ола-ъагды...

О, 1971-ъи илдя Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябибитирдикдян сонра Н.Няриманов адына АзярбайъанДювлят Тибб Институтунун мцалиъя-профилактикафакултясиня дахил олмуш, 1977-ъи илдя оранымцыяффягиййятля гуртармышдыр. Бир ил Бакы шящяр ТяъилиЙардым Стансийасында ъярращиййя цзря интернатуракечдидян сонра ися Шяки Мяркязи РайонХястяханасынын сярянъамына эюндярилмишдир.

Хястяхананын ъярращиййя шюбясиндя танынмышъярращ, йцксяк сявиййядя юз пешясинин устасыВящйяддин щякимин рящбярлийи алтында ишя ямякщякимлик фяалиййятиня башлайан Щикмят Аббасов чохаз бир заманда щям коллективин, щям дя хястяляринбюйцк етимадыны газанмышдыр. Даим юз цзяриндячалышан, щякимлик пешясинин сирлярини тякъятяърцбядян дейил, щям дя тибби китаблардан юйрянянЩикмят Аббасов мцяллими Вящйяддин щякимрящмятя эетдикдян сонра шюбядя ону явяз етмяйябашлады вя тез бир заманда рящбярлик тяряфиндянэянъ олмасына бахмайараг ъярращиййя шюбясинямцдир тяйин олунду.

Хош хасиййяти, мцлайим давранышы, эцлярцз сифятииля Щикмят щяким ишлядийи мцддятдя табечилийиндячалышан тибб ишчиляринин, еляъя дя она мцраъият едянхястялярин бюйцк щюрмятини газанмышды. Она тякъяюз районумуздан дейил, республикамызын диэярбюлэяляриндян олан хястяляр дя мцраъият едирдиляр.

Йцзлярля хястяйя шяфа верян, йцзлярля инсаныщяйата гайтаран, онларла тибб ишчисинин йетишмясиндяролу олан Щикмятин орта мяктяб йолдашлары, достлары,цмумиййятля Шяки ящалиси арасында да хцсусищюрмяти вар иди. Щеч кими йаддан чыхартмаз,вахташыры бцтцн цшаглыг - мяктяб йолдашлары иля, таныш- билиши иля щеч олмазса телефонла щал-ящвал тутар,зарафатлашар, чятинлийи оланлара юзцнямяхсус тярздяцряк-диряк верярди. Ян чох фикря гярг олан, щансысабир проблемдян башыны итирян ким олурса-олсун,Щикмятин сясини ешитъяк бцтцн дярдини-сярини унудар,онун хош зарафатларына гулаг асарды.

Фягят... Щамынын дярдиня шярик олан, щамынынсаьламлыьц уьрунда эеъясини эцндцзцня гатанЩикмят юзцнц яъялин ялиндян гцртара билмяди.

Щикмятин юлцмц - фаъияли юлцмц бцтцн шякилилярисарсытды. Онун юлцмцня аиляси, йахынлары иля бирликдяян чох йананлар бир дя онун орта мяктяб йолдашларыолду. О мяктяб йолдашлары ки, Щикмятля бярабярсябирсизликля эялян ил орта мяктяби битириб мязунолдугдарынын 40 иллик йубилейини эюзляйирдиляр. Индионлар щямин йубилейи Щикмятсиз гейд едя биля-ъяклярми?.. 35 иллик йубилейдян сонра цч синиф йолдашы- Илйас Мяммядиййя оьлуну, Асиф Бещъят оьлуну вяЩикмят Аббясяли оьлуну итирян 1971-ъи илин мя-зунлары...

Лакин щяйат давам едир. Цряйимиздя дост нис-эили, йолдашларымызын бош йери галса да йашамалыйыг.Онсуз да щяр биримиз щяр эцн итирдикляримизя бир эцнйахынлашырыг.

Улу Танрыдан юлянляримизя рящмят диляйирик.

Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябин 1971-ъи ил мязцнлары адындан

Мурад НЯБИБЯЙОВ

АББАСОВ ЩИКМЯТ АББАСЯЛИ ОЬЛУ

5500

AAZZЯЯRRBBAAYYCCAANNЫЫNN MMИИLLLLИИ QQЯЯHHRRЯЯMMAANNЫЫ

ЧЧИИNNGGИИZZ MMUUSSTTAAFFAAYYEEVV50 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕТДИЙИМИЗ ЧИНЭИЗИМИЗ50 ЙАШЫНЫ ГЕЙД ЕТДИЙИМИЗ ЧИНЭИЗИМИЗ

18 ИЛДИР КИ, ЦРЯЙИМИЗДЯ ЙАШАЙЫР18 ИЛДИР КИ, ЦРЯЙИМИЗДЯ ЙАШАЙЫРЧingiz hяlя юlцmцndяn яvvяl milyonlarla azяrbaycanlыnыn цrяyindя vя beynindя юzцnя bir

qяhrяman kimi yer elяmiшdiArtыq 18 ildir ki, Azяrbaycanыn telemяkanыndan Чingiz Mustafayevin sяsi gяlmir.

Azяrbaycanыn milli qяhrяmanы, mяшhur telejurnalist, hяmyerlimiz Чingiz Mustafayev 1992-ci il, iyu-nun 15-dя Vяtяnimizin bцtюvlцyц uьrunda юzцnяmяxsus шяkildя apardыьы mцbarizя zamanыAьdamыn Naхчыvanik kяndindя qяhrяmancasыna hяlak olub.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИНШяки Бялядиййясинин коллективи, Адиля вя Тамилла баъыларына, аналары

БЯДРИЙЙЯ ХАНЫМЫНвяфатындан кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир.

Бядриййя ханым Шяки сящиййясинин танынмыш сималарынданбири иди. О, узун мцддят Шяки Мяркязи Район ХястяханасынынКардиолоэийа шюбясиня рящбярлик етмишди. Бядриййя ханым щям дящамымызын севимлиси, шящяримизин баш мемары, 5 ил яввял дцнйасыныдяйишмиш Агил Мяммядовун анасы иди.

Шяki Иdman SaьlamlыqMяrkяzindя keчirilmiш zona yarышlarыn-da idmanчыlar "qoceryu-okinava","karate-do" vя "kabudo" dюyцш nюvlяriцzrя qцvvяlяrini sыnayыblar. Шяki ray-onunun Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin,hяmчinin Чingiz Mustafayev adыnaMяdяniyyяt Sarayыnыn tяшkilatчыlыьы ilяkeчirilmiш zona birinciliyindя Шяkiidmanчыlarы ilя yanaшы Fцzuli,Xocavяnd, Beylяqan, Gюyчay,Иsmayыllы rayonlarыndan gяlmiш karateustalarы gцclцnц mцяyyяnlяшdiriblяr. 3yaш qrupu цzrя baш tutmuшdюyцшlяrdяn sonra Шяki idmanчыlarыkomanda hesabыnda birinci olub. ИkinciYeri Beylяqan tяmsilчilяri tutub. Яngцclц цчlцyц isя Иsmayыllы rayonununkollektivi tamamlayыb.

Yarышda fяrqlяnmiш 4 яngцclц idmanчыya ANS ШirkяtlяrQrupunun цzяrindя ЧingizMustafayevin яksi hяkk olunmuшniшan vя hяdiyyяlяri tяqdim olunub.

АНС ПРЕСС

Шяkidя Милли Гящряманын хатирясиня щясредилмиш зона биринъилийи кечирилиб

Чingiz Mustafayevin doьum gцnцnя hяsr olunmuш yarышlarda 150idmanчы галиб ады уьрунда mцbarizя aparыb.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шяки Иъра ЩакимиййятиАпаратынын “Иътимаи тяшкилатлар вя сийаси партийаларла иш”

шюбясинин мцдири Ряфаел Манафова, дайысы ЩИКМЯТ МУСАЙЕВИН

вяфаты иля ялагядар дярин щцзнля башсаьлыьы верир.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шащин Бабайевя,оьлу ШЮЩРЯТИН

фаъияли вяфатындан кядярляндийини билдирир вя дяринщцзнля баш саьлыьы верир.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, Бяйляр Теймурова,гардашы АДИЛИН

вяфатындан кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля башсаьлыьы верир.

Мурад Нябибяйов вя Фярзалы Гасымов, достларыФуада

ГАРДАШЫНЫНвяфаты иля ялагядар дярин щцзнля баш саьлыьы верирляр.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 22

Page 23: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.23

Юlkя iqtisadiyyatыnыn яsas infra-strukturlarыndan biri olan nяqliyyat sektorudayanыqlы inkiшaf edir. Яvvяlki illяrdя olduьukimi, 2009-cu ildя nяqliyyat sektorunainvestisiyalarыn yюnяldilmяsi, nяqliyyatыnhяrяkяt heyyяtinin yenilяшmяsi, yeniavtomabil yollarыnыn чяkiliшi, yenidяnqurul-masы vя s. iшlяr davam etmiш, hяyata keчir-ilmiш transmilli layihяlяr sahяnin inkiшafыnaюz mцsbяt tяsirini gюstяrmiшdir. Son 5-ildя respublikada avtomabil nяqliyy-atыnda yцk daшыnmasы orta hesabla hяr il 7,6faiz artmышdыr. Юzяl avtomabil nяqliyyatыmцяssisяlяrinin fяaliyyяtlяrinin geniшlяn-mяsi, vяtяndaшlarыn mцlkiyyяtindя olanшяxsi avtomabillяrinin sayыnыn sцrяtlя art-masы avtomabil nяqliyyatыnыn stabil inkiшafыцчцn яsaslы zяmin yaratmышdыr.

2009-cu il яrzindя nяqliyyat sek-torunda mцhцm iqtisadi gюstяricilяrqazanыlmыш,юlkя iqtisadiyyatыnыn prioritetsahяlяrindяn olan nяqliyyat-yol kom-pleksinin яhalinin чevik, tяhlцkяsiz, key-fiyяtli vя mцasir nяqliyyat xidmяtlяrinяartan tяlяbatыnы tяmin edяn sяviyyяdяqurulduьu vя davamlы xarakter aldыьы юzцnцяyani шяkildя gюstяrmiшdir.

Nяqliyyat sistemi юlkя iqtisadiiyy-atinin яn mцhцm sahяlяrindяn biridir. Oюlkяnin iqtisadi inkiшafыnы vя яhalinin sosialrifahinы xarakterize edяn sahяlяrdяn biriolmaqla, fяaliyyяti ilbяil artmaqdadыr.

Шяki nяqliyyat sistemi respub-likanыn nяqliyyat sisteminin bir qolu olmaqladaima tяzяlяnir, yenilяшir vя inkiшaf edir.

2009-ci ildя nяqliyyat sektoru цzrяfaktiki qiymяtlяrlя mяhsul buraxыlышыnыnhяcmi 3827,9 min manat olmuшdur ki, buda юtяn illя mцqayisяdя 537,8 min manatvя ya 16,3 faiz чoxdur.

Hesabat ilindя nяqliyyat sektoruцzrя яhaliyyя cяmi 3827,9 min manatlыqnяqliyyat xidmяti gюstяrilmiшdir ki, bununda172,5 min manatы vя ya 4,5 faizi nяqliyyatmцяssisяlяrinin, 3655,4 min manatы vя ya95,5 faizi isя fiziki шяxslяrin payina dцшцr.

Mцddяt яrzindя "Шяki-Sяrniшin"ATSC-e tяrяfindяn 84,3 min sяrniшin da-шinmiш, sяrniшin dюvriyyяsi 3822 minsяrniшin km, sяrniшin daшinmadan яldя olu-nan gяlir isя 56,5 min manat olmuшdur.Юtяn illя mцqayisяdя daшinan sяrniшin-lяrin sayы 10 min nяfяr vя ya 13,5 faiz,sяrniшin dюvriyyяsi 395,5 min sяrniшin kmvя ya 11,5 faiz, яldя olunan gяlir isя 5,9min manat vя 11,7 faiz artmышdыr.

Daшыnmыш sяrniшinlяrin 25,1 minivя ya 29,8 faizini шяhяrlяrarasi 58,6 minivя ya 69,5 faizini шяhяrяtrafы, 0,6 mini vяya 0,7 faizini isя шяhяr daxili daшыmalartяшkil etmiшdir.

Mцddяt яrzindя шяhяr-rayon daxilisяrniшin daшыma fяaliyyяti ilя mяшьul olanfiziki шяxslяr tяrяfindяn 14788 minsяrniшin, 1177 min ton yцk daшыnmышdыr ki,bu da юtяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqay-isяdя 1133 min vя ya 8,3 faiz sяrniшin, 67min ton vя ya 6 faiz yцk чoxdur.

Юlkяnin rabitя sektoru iqtisadiyy-atыn яn yцksяk artыmla vя stabil inkiшafedяn sahяsi olaraq qalыr. Mюvcud rabitяsahяlяrinin intensiv шяkildя yцksяk шяkildяistismarы, habelя yeni xidmяt nюvlяrininyaranmasы inkiшafы sяciyyяlяndirяn amil-lяrdяndir. Иqtisadiyyatыn digяr sahяlяrindяmцяssisяlяrin fяaliyyяti цчцn mцnbit шя-raitin yaranmasы, cяmiyyяtin rabitя sahя-sinin xidmяtlяrinя tяlabatыn artmasыsahяnin inkiшafыna tяkan vermiш vя rabitяinfrastrukturunun moderinlяшmяsi sayя-sindя sosial-iqtsadi inkiшafыn yцksяldilmяsiюndя duran mяsяlяlяrdяn birinя чev-rilmiшdir.

2009-cu ildя Шяki rayonu цzrяcяmi 1798,6 min manatlыq rabitя xidmяtigюstяrilmiшdir ki, bununda 1597,3 minmanatы vя ya 88,8 faizi Шяki Telekom-munikasiya Qovшaьыnыn, 201,3 min manatыvя yaxud 11,2 faizi isя Шяki Poчtamtыnыnpayыna dцшцr.

Цmumiyyяtlя юtяn illя mцqayi-sяdя cяmi rabitя xidmяti 194,8 min manatvя ya 13,9 faiz artmышdыr.

Шяki rayonunda яhaliyя 32 elek-tron sistemli ATS vя 38 poчt шюbяsi xid-

mяt gюstяrir. Bunlardan da 3 ATS vя 8poчt шюbяsi шяhяrdя, 29 ATS vя 30 poчtшюbяlяri kяndlяrdяdir. ATS-in цmumi tutu-mu 25046 яdяd (шяhяrdя 14686 яdяd,kяnddя 10360 яdяd) яsas telefon aparat-larыnыn sayы isя 25000 яdяd (шяhяrdя14600 яdяd, kяnddя 10400 яdяd) olmuш-dur. Hesabat ilindя 620 яdяd telefon чяkil-iшi olmuшdur. Rayonda 3550 internet, 85ADSL, 152 peyk rabitяsi, 1500 SDMAabunячisi vя 12 taksafon, o cцmlяdяn 4шяhяrlяrarasi vя 8 шяhяr daxili taksafonvardir.

Mцddяt яrzindя cяmi telefondanышыqlarыnыn sayы 2765 min danышыq ol-muшduur ki, bununda 946.4 mini respublikadaxili, 147,2 mini beynяlxalq danышыqlar,mobil telefon шяbяkяsinя чыxышlarыn sayы isя1671,4 min яdяd olmuшdur.

Rabitя xidmяtlяrinin hяcmi, яsastelefon aparatlarыnыn sayы,mяnzillяrdя olantelefon aparatlarыnыn sayы vя hяr 100 ailяyяdцшяn telefon aparatlarыnыn sayы aшaьыdakыcяdvяldя illяr цzrя gюstяrilmiшdir.

Nяqliyyat, rabitя sahяlя-rindя яldяolunan nailiyyяtlяr bu sistemdя чalышaniшчilяrin яmяk haqqlarыnыn artmasыna sяbяbolmuшdur.

Mцddяt яrzindя nяqliyyat, rabitяsistemindя чalышan iшчilяrin orta яmяkhaqqы cari il яrzindя 1308 min manat ol-muшdur ki, bu da юtяn ilin mцvafiq dюvrцilя mцqayisяdя 185 min manat vя ya 16,5faiz чoxdur. Bir iшчiyя dцшяn orta aylыqяmяk haqqы 186 manat olmuшdur ki, bu daюtяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 32manat vя ya 20,8 faiz чoxdur.

Elшяn HЯШИМОВ,Шяки Статистика Идарясинин

аparыcы mяslяhяtчiси

Иllяr цzrя 2007 2008 2009

Rabitя xidmяtlяrinin hяcmi(min man)o,cцmlяdяn

Шяki Telekomnikasiya QovшaьыШяki Poctamtы

1405

1264,7140

1649,8

1442,6207,2

1798,6

1597,3201,3

Яsas telefon aparatlarыnыn sayы (nюmrя)o,cцmlяdяn

Шяhяr цzrя telefon aparatlarыnыn sayыKяnd цzrя telefon aparatlarыnыn sayы

23870

1355810312

24197

1374210455

25046

1468610360

Mяnzillяrdя olan telefon aparatlarыnыn sayы (nюmrя)

o,cцmlяdяnШяhяr mяnzillяrindя Kяnd mяnzillяrindя

22172

1205010122

22952

134859467

23105

132929813

Hяr 100-ailяyя dцшяn telefon aparatlarыnыn sayы (яdяd)

62 64 69

Шяkiдя Nяqliyyat vя Rabitяnin inkiшafыШяkiдя Nяqliyyat vя Rabitяnin inkiшafыSon illяr юlkяmizdя aparыlan uьurlu social-iqtisadi islahatlar

Azяrbaycanы regionun lider dюvlяtinя чevrilmiшdir. Цmummilli lider HeydяrЯliyevin mцяllifi olduьu hяrtяrяfli inkiшaf strategiyasыnы uьurla real-laшdыran Prezident Иlham Яliyevin dцzgцn daxili vя xarici siyasяtininnяticяlяri юzцnц hяyatыn bцtцn sahяlяrindя o, cцmlяdяn nяqliyyat vя rabitяsahяsindя dя aydыn gюstяrir. Иndi Azяrbaycan vяtяndaшlarы sivil dцnyanыnqяbul etdiyi aparыcы dюvlяtlяrdяki kimi normal fяalliyyяt vя yaшam tяrz-inя yiyяlяnmiш, юz sosial rifahыnы dahada yaxшыlaшdыrmaq цчцn яlveriшliimkanlar qazanmышdыr. Dюvlяt яhalinin qayьы vя problemlяrinin hяlli ilя baьlыbцtцn mцmkцn tяdbirlяri hяyata keчirir, reginal layihяlяrin rellaшdыrilmasыnasяy gюstяrir.

Иqtisadi Иnkiшaf Nazirliyi yanыndaAntiinhisar Siyasяti vя

Иstehlakчыlarыn HцquqlarыnыnMцdafiяsi Dюvlяt Xidmяti

istehlakчыlarыn hцquqlarыnыn qorunmasы,

istifadяyя yararsыz istehlak mallarыnыn satышыnыn qarшыsыnыn

alыnmasы mяqsяdi ilя sahibkarlar цчцn maariflяndirmя

tяdbirlяrini davam etdirir.

Nюvbяti tяdbir iyulun 9-daШяki шяhяrindя keчirilmiшdir. "Иsteh-lakчы hцquqlarыnыn qorunmasыndasahibkarlarыn vяzifяlяri" mюvzusundakonfransda Шяki-Zaqatala iqtisadirayonunda fяaliyyяt gюstяrяn 250nяfяrя yaxыn sahibkar, habelя dюvlяtqurumlarы vя ictimai tяшkilatlarыn nц-mayяndяlяri iшtiraketmiшlяr.

Konfransы giriш sюzц ilя aчanИqtisadi Иnkiшaf Nazirliyi yanыnda Anti-inhisar Siyasяti vя ИstehlakчыlarыnHцquqlarыnыn Mцdafiяsi Dюvlяt Xid-mяtinin rяisi Zahid Иsayev яsasыцmummilli liderimiz Heydяr Яliyevtяrяfindяn qoyulan vя hazыrdaAzяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevtяrяfindяn uьurla davam etdirilяn iqti-sadi siyasяt nяticяsindя юlkя iqti-sadiyyatыnda davamlы inkiшafыn tяminolunduьunu, Azяrbaycanыn iqtisadiartыm sяviyyяsinя gюrя dцnyada liderdюvlяtlяrdяn birinя чevrildiyini, яhalin-in gяlirlяrinin ilbяil artdыьыnы vurьu-lamышdыr. Bildirmiшdir ki, iqtisadiyyatыninkiшafы, яhalinin gяlirlяrinin yцk-sяlmяsi insanlarыn mцxtяlif mallara,xidmяtlяrя olan tяlяbatыnы da artыrmыш,istehlakчыlarыn юz hцquqlarыnыn mцda-fiяsinя daha чox яhяmiyyяt vermяs-inя gяtirib чыxarmышdыr. Иstehlakчыlarыnhцquqlarыnыn mцdafiяsi юlkяmizdяmцhцm яhяmiyyяt kяsb edяn mя-sяlяlяrdяn birinя чevrilmiшdir. Юlkя-mizdя istehlakчыlarыn hцquqlarыnыnmцdafiяsinin etibarlы tяminat sistemiyaradыlmыш, bu sahяni tяnzimlяyяn birsыra normativ hцquqi aktlar qяbulolun-muшdur.

Azяrbaycanda istehsalыn hяc-minin geniшlяndiyini, mallarыn vя xid-mяtlяrin чeшid vя nюvlяrinin artdыьыnыbildirяn natiq istehlak bazarыnda hяlя

dя normativ sяnяdlяrin tяlяblяrinяcavab vermяyяn, saxlanma vя yarar-lыlыq mцddяtlяri юtmцш, mяnшяyi mя-lum olmayan, sertifikatlaшdыrыlmamыш,saxtalaшdыrыlmыш, insan hяyatы vяsaьlamlыьы цчцn tяhlцkяli mяhsullarыnsatыlmasы hallarыnыn mцшahidя olun-duьunu diqqяtя чatdыrmышdыr. Bil-dirmiшdir ki, 2010-cu ilin yanvar-iyunaylarы яrzindя Dюvlяt Xidmяti tяrяfind-яn hяyata keчirilяn nяzarяt tяdbirlяrizamanы mяnшяyi mяlum olmayan,saxlama mцddяti юtmцш vя normativsяnяdlяrin tяlяblяrinя uyьun etiket-lяnmяmiш 735,9 ton mцxtяlif nюvяrzaq mяhsullarы satышdan чыxarыl-mышdыr. Bu mяhsullarыn 148,3 tonumяhv edilmiш, 30,3 tonu tяkrar emalagюndяrilmiш, 523,8 tonu normativsяnяdlяrin tяlяblяrinя uyьun etiket-lяndikdяn sonra satышa qaytarыlmышdыr,33,5 tonu ilя baьlы araшdыrmalar isяdavam etdirilir. Bundan яlavя, hяminmцddяtdя 299,1 ton qeyri-яrzaq mal-larы satышdan чыxarыlmышdыr. Qanunpozuntusuna yol vermiш sahibkarlыqsubyektlяri barяsindя Dюvlяt Xidmяtitяrяfindяn Azяrbaycan RespublikasыИnzibati Xяtalar Mяcяllяsinя uyьunolaraq цmumilikdя 762 qяrar qяbulolunmuш, inzibati xяtaya yol vermiшшяxslяr 1 milyon 137,9 min manatmяblяьindя cяrimяedilmiшlяr.

Konfransda Шяki Шяhяr ИcraHakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini FironЯliyev чыxыш edяrяk, mюvzunun aktual-lыьыnы qeyd etmiш, konfransыn iшinяuьurlar arzulamышdыr.

Konfransda Antiinhisar Siya-sяti vя Иstehlakчыlarыn HцquqlarыnыnMцdafiяsi Dюvlяt Xidmяti rяisininmцavini Иlqar Sadыqov, qurumun шюbяmцdiri Zahid Шяrifov, Шяki Яrazi KяndTяsяrrцfatы Иdarяsinin baш mяslя-hяtчisi Nцrяddin Иbrahimov, Шяkiшяhяr Gigiyena vя EpidemiologiyaMяrkяzinin direktoru Яhliyar Hцsey-nov vя baшqalarы чыxыш edяrяk, isteh-lakчы hцquqlarыnыn mцdafiяsi ilя baьlыgюrцlяn iшlяr vя qarшыda duran vяz-ifяlяr, istehlakчыlarыn hцquqlarыnыnqorunmasыnda sahibkarlarыn vяzifяlяrivя digяr mяsяlяlяr barяdя danыш-mышlar.

"ИSTEHLAKЧЫ HЦQUQLARЫNЫNQORUNMASЫNDA SAHИBKAR-

LARЫN VЯZИFЯLЯRИ" MЮVZUSUN-DA KONFRANS KEЧИRИLMИШDИR

BU ИL ШЯKИDЯ 134 MИN TONDANЧOX TAXЫL ИSTEHSAL EDИLMИШDИR

Шяki rayonunun taxыlчыlыq tяsяrrцfatlarыnda biчin kampaniyasыmцvяffяqiyyяtlя baшa чatmышdыr.

Фermerlяr builki mюvsцmdя 73 min 862 hektar taxыl sahяsindяn 134min 300 ton mяhsul gюtцrmцшlяr. Tяdarцk edilmiш mяhsulun 98 min 772 tonubuьda, 34 min 694 tonu arpa, 834 tonu isя vяlяmirdir. Hяr hektardan ortahesabla 18,2 sentner mяhsulgюtцrцlmцшdцr.

Иndi taxыlчыlar gяlяn ilin mюvsцmцnя hazыrlaшыrlar. Payыzlыqlarыn sяpiniцчцn indiyяdяk 4820 hektar sahяdя yay шumu чыxarыlmышdыr vя hazыrda bu iшdavam etdirilir.

- Йусиф РЯЩИМОВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 23

Page 24: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.24 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Nяqliyyat vasitяlяrinin istismarы zamanыatыlan zяhяrli tullantыlarlы atmosfer havasinin чirk-lяnmяsinin qarшыsыnы almasы mяqsяdilя 2010-cuil avqustun 1-dяn 31-dяk respublikamыzda "Tя-miz hava" aylыьы keчirilir. Aylыq яrяfяsindя ARbiologiya vя Tяbii Sяrvяtlяr Nazirliyi ilя birgя tяr-tib olunmuш bir-sыra tяdbirlяrin hяyata keчiril-mяsi nяzяrdя tutulmuшdur.

"Tяmiz hava" aylыьы tяdbiri bюyцk яhя-miyyяt kяsb edяn bir tяdbir olmaqla юlkяmizinekoloji vяziyyяtinin yaxшыlaшdыrыlmasыna, insan-larыn saьlamlыьыnыn qorunmasыna xidmяt edir.

Ona gюrя bu tяdbirin sяmяrяli keчmяsindя aidiyyatы tяшkilatlar yaxыn-dan iшtirak etmяlidirlяr.

Шяki PШ DYPИ tяrяfindяn bu istiqamяtdя mцяyyяn iшlяr hяyata keчir-ilir.

Hяrяkяt iшtirakчыlarы arasыnda, яhali arasыnda bu tяdbirin mяqsяdi vяяhяmiyyяti barяdя sюhbяtlяr vя izahat izlяri aparыlыr. Kцчя vя yollarda mцtя-madi olaraq reydlяr keчirilir. Qaz anolizаtorlardan istifadя edяrяk ixrac qaz-larыn zяhяrlilik dяrяcяsi yoxlanыlыr. Zяhяrliliyin miqdarы normadan чox olannяqliyyat vasitяlяrinin istismarы qadaьan olunур, sцrцcцlяr haqqыnda mцvafiqtяdbirlяr gюrцлцr. "Tяmiz hava" aylыьы яrяfяsindя sцrцcцlяri nяqliyyat vasitя-lяrinin texniki vяziyyяtinя qarшы daha diqqяtli olmaьa чaьыrыrыq. Gцndяlikolaraq texniki vяziyyяt yoxlanmalы, xцsusilя karbцrator sisteminin, mцhяrrikinnasazlыqlarы aradan qaldыrыlmalыdыr.

Bяzяn mцшahidя olunan Kamaz, Avia, Nissa, Иkarus markalы nяqliy-yat vasitяlяrinin qara tцstц ilя kцчя vя yollarda hяrяkяt etmяsi yol verilmяzdir.Belя hallar шяhяr vя rayonumuzun tяbiяtinя ciddi zяrяr vurur. Hяmчininyadda saxlamalыyыq ki, kцчяlяr boyu mяktяblяr, uшaq baьчalarы, xяstяxanalarvя yaшayыш evlяri yerlяшir. Yol hяrяkяti haqqыnda Azяrbaycan RespublikasыQanununun 30.1 maddяsinя яsasяn texniki nasaz nяqliyyat vasitяlяrininistismarы qadaьandыr. Иnзibati xяtalar Mяcяllяsinin 155.2.1 maddяsinя яsasяntexniki nasaz avtomobillяri idarя edяn sцrцcцlяr inzibati mяsuliyyяt daшыyыrlar.Elяcя dя avtotяsяrцfatlarda nяqliyyat vasitяlяrinin istismarыna cavabdeh olanmяsul шяxslяr texniki nasaz avtomobillяri xяttя buraxmaьa gюrя mяsuliyyяtdaшыyыrlar. Odur ki, avtotяsяrцfatlarda xяttя чыxan avtomobillяr yoxlanmalы,ixrac qazlarda zяhяrliliyi normadan чox olan nяqliyyat vasitяlяri xяttя buraxыl-mamalыdыr. Fяrdi avtomobil sцrцcцlяri avtomobillяrini Шяki DYP-dя aчыlmышdiaqnostika mяntяqяsindя vя Шяki rayonlararasы avtomobillяrя texniki xidmяtmяrkяzinin diaqnostika mяntяqяsindя yoxlada bilяrlяr.

Иstismar zamanы katalizatorla tяъщiz olunmuш, benzin yanacaьы ilяiшlяyяn avtomobillяrin mцяrriklяrindяn atыlan iшlяnmiш qazlarda dяm qazыnыnmiqdarы 1% olmalыdыr.

Dizel yanacaqlы avtomobillяrdя isя qazlarыn yaratdыьы tцstцlцk sяrbяstsцrяt rejimindя 15%, maksimum fыrlanma tezliyindя 40%, turbo mцhяrriklяrцчцn isя 50% olmalыdыr. Avtomobillяrdя zяhяrli tullantыlarыn Avropa normalarы(Euro Ы-dяn - Euro ЫЫ-dяk).

Avropa birliyinin цzvц olan dюvlяtlяrя satыlmыш nяqliyyat vasitяlяrininiшlяnmiш qazlarыnыn tullantыlarы цчцn buraxыla bilяn hяdlяri mцяyyяn edя bilяntяlяblяr toplusudur.

Иlk Euro normalar - benzin vя dizel mцhяrrikli nяqliyyat vasitяlяrininiшlяnmiш qazlarыnda zяrяrli maddяlяrin miqdarыnы tяnzimlяyяn ekoloji standart-lar olub, 1988-ci ildяn qцvvяyя minmiшdir, 1992-ci ildя Euro-Ы, 1996-cы ildяEuro-ЫЫ qяbul edilmiшdir.

Dцnyanыn bir чox юlkяlяrindяqlobal ekoloji problemlяrin (iqlim dя-yiшmяlяri, sяhralaшma, biomцxtяlifliyinazalmasы vя s.) hяlli mяqsяdи ilя at-mosferя atыlan istixana qazlarыnыn azaл-dыlmasыnы vя meшяlяrin yanacaq kimiistifadяsinin mяhdudlaшdыrmasыnы nя-zяrdя tutan, alternativ enerji mяn-bяlяrindяn istifadя olunmasыna aid irimiqyaslы лayihяlяr hяyata keчirilir.Mяlumdur ki, istixana qazlarыnыn яsasmяnbяyi enerji istehsalыnda 80%-яqяdяr payы olan neft, kюmцr vя tяbiiqazыn yanmasы prosesidir. Tцkяnmяzehtiyatlarыn mюvcudluьu, еkoloji cя-hяtdяn tяmizliyi, mцstяqil istifadя цчцnyaraрlы vя sadя olmasы da bяrpa olunanenerji mяnbяlяriniн istifadя-sininцstцnlцklяri sыrasыndadыr.

Hazыrda Azяrbaycanda neftsяnayеsi sцrяtlя inkiшaf etmяkdяdir.Beynяlxalq Neft Kontrakтlarыnыn fяaliy-yяtя baшlanmasы ilя яlaqяdar olaraqillik neft istehsalы 50 mln. tonu keчя-rяk, 2030-2050-ci illяrdя neft istehsa-lыnda azalma hiss olunacaq vя юlkяninenerji balansы proqnozlarынa gюrяAzяrbaycanda neftin vя qazыn sяrfiazalacaqdыr. Digяr tяrяfdяn sяna-yеlяшmяnin, xцsusilя dя enerjitutumlusahяlяrin inkiшafы vя яhalinin artыmыenerjiyя olan ehtiyacыn artmasыnagяtirяcяkdir. Hazыrda цzvi yanacaqlarыnyanmasыndan alыnan istixana vя digяrzяrяrli qazlarыn miqdarыnыn artmasы ten-densiyasы mцшahidя olunur. Nяqliyyattullantыlarы ilя birlikdя bu qazlarыn atыl-masы юlkя яrazisindя atmosfer hava-sыnыn keyfiyyяtinи kяskin sцrяtdя aшaьыsalmaqdadir.

Artan enerji ehtiyacыnыn tяminolunmasы vя zяrяrli qazlarыn azadыlmasыyolu ilя atmosfer havasыnыn keyfiyyя-tinin yaxшыlaшdыrыlmasы alternativ enerjimяnbяlяrindяn istifadя edilmяsizяrurяtini yaradan amillяrdяndir.

Bяrpa olunan enerji mяnbяlяrisыrasыnda gцnяш vя kцlяk enerjisiresurslarыn miqyasыna, ekoloji tяmizliyi-nя vя coьrafi yayыlmasыna gюrя чoxprespektivлиdir. Tяbii ki, hidroenerji,dalьa enerjiси, geotermal enerji,biokцtlя enerjisi vя s. enerji mяnbяlяriцzvi yanacaqlara alternativ kimiinkiшaf etdirilя bilяr.

Hяr il gцnяшdяn yerя daxilolан енержи щазырда yer kцrяsindя isti-fadя olunan bцtцn enerjidяn 20 минdяfя чoxdur. Gцnяш enerjisi ekolojitяmizliyi, resurslarыn tцkяnmяzliyi vяbяrpa olunmasы ilя fяrгlяnir.

Kцlяk enerjisinin resurslarы dazяngindir. Яgяr bцtцn kцlяyi elektro-generatorlarыn turbinlяrinя yыьmaqmцmkцn olsa idi, onda ildя 80 milyardton yanacaьa qяnaяt etmяk olardы.

Azяrbaycan юz coьrafi mюv-qeyinя gюrя gцnяш vя kцlяk resurslarыilя zяngindir. Abшeron yarыmadasы vяXяzяr dяnizinin sahilboyu zolaьыnda 1kvadrat metr sahяyя dцшяn gцnяшenerjisinin miqdarы orta hesebla 0,8-1,0kVt tяшkil edir. Gцnяш шualarыnыndavamlыlыьы ildя 2500 saata bяrabяrdir.Naxчыvan Muxtar Respublikasы цчцnisя 1 kvadrat metrя dцшяn gцnяш ener-jisi 1,1-1,2 kVt, gцnяш шцalarыnыndavamlыьы isя ildя 2900 saatdir.

Kцlяk enerjisinя gяldikdя isя,mяlumdur ki, Abшeron yarыmadasыndаvя xяzяr dяnizinin sahilboyu zolaьыndailin 270 gцnц чox gцclц kцlяkli olur,

kцlяyin orta illik sцrяti isя 7.2 m/santяшkil edir.

Bяrpa olunan enerji mяn-bяlяrinin geniшmiqyaslы istifadяsinitяmin etmяk цчцn яn azы 3 prioritetistiqamяtdя fяaliyyяt tяшkil edilmяlidir:

1. Bяrpa olunan enerjinюvlяriniн istifadяsi sahяsindя qanun-vericiliyin inkiшaf etdirilmяsi, strate-giyanыn vя fяaliyyяt planыnыn yaradыl-masы, iqtisadi mexanizimlяrin vя proq-ramlarыn iшlяnilmяsi vя s daxildir.

2. Bяrpa olunan enerjinюvlяrinin istifadяsinя aid institusionalinkiшaf. Buna xцsusi qurumlarыn, texni-ki vя maliyyя potensialыnыn yaradыlmasы,insan potensialыnыn yetiшdirilmяsi aid-dir. Bяrpa olunan enerji mяnbяlяrindяnenerjinin alыnmasыnы vя istifadяsininяzяrdя tutan texniki imkanlar, qurьu-lar, sistemlяr, standartlar, norma-tivlяrin yaradыlmasы da bu fяaliyyяtяaiddir.

3. Bяrpa olunan enerji nюv-lяrinin istifadяsi sahяsindя ictimaiyyяtimяlumatlandыrma vя maariflяndirmяsяviyyяsinin yцksяdilmяsi. Bu sahяdяplanlaшdыrыlan tяbliьat iшi mцxtяlifsяviyyяli auditoriyalara hesablanma-lыdыr. Hяm qяrar qяbul edяnlяr, hяm dяmцxtяlif sяviyyяli maraqlы tяrяflяrarasыnda aparыlan tяbliьat kampaniyasыson nяticяdя bяrpa olunan enerji mяn-bяlяrinin tяtbiqi цчцn яlveriшli шяraityaratmalыdыr.

21 oktyabr 2004-cц ildя Azяr-baycan Respublikasыnыn Prezidenticяnab Иlham Яliyev tяrяfindяn tяsdiqedilmiш "Azяrbaycan Respublikasыndaalternativ vя bяrpa olunan enеrji mяn-bяlяrindяn istifаdя olunmasы цzrяDюvlяt Proqramы"na яsasяn юlkяmizdяbяrpa olunan alternativ enerji mяn-bяlяrinin inkiшaf etdirilmяsi vя bu mяn-bяlяrdяn istifadя etmяklя mцxtяlif tяla-batчыlarыn enerji tяchizatыnыn yaxшыlыш-dыrыlmasы sahяsindя addыmlar atыlmaьabaшlanыlmышdыr. Bu sahяdя institusionalpotensialы artыrmaq mяqsяdilя 2009-cuildя Azяrbaycan Alternativ vя Bяrpaolunan enerji mяnbяlяri цzrя DюvlяtAgentliyi yaradыlmышdыр. 2010-cu "Eko-logiya ili"ndя bu tяdbirlяrin davamedяcяyi gюzlяnilir.

Tяbii ki, bяrpa olunan enerjimяnbяlяrinin az enerjitutumlu sahя-lяrdя, yeni evlяrdя, fяrdi tяsяrrцfatlar-da, kiчik miqyaslы istehsal sahяlяrindяistifadяsi daha яlveriшlidir. Ona gюrя dяяhali arasыnda bu sahяdя tяbliьat iшininяzяrdя tutan fяaliyyяtlяrя daha geniшyer verilmяsi vacibdir.

Alternativ enerji mяnbяlяri tяt-biq olunan qurьularыn istehsalыnыn vяistehlakыnыn lяng getmяsinin яsassяbяblяrindяn biri яhali arasыnda busahяdя sяhih mяlumatlarыn olma-maсыdыr. Belя ki, bu qurьularыn texniki-iqtisadi gюstяricilяri, istismar qaydalarы,qiymяti, яldя olunmasы mexanizmi vя smяlumatlar maraqlы tяrяflяr arasыndakifayяt dяrяcяdя yayыlmamiшdir.

Qeyd etmяk lazыmdыr ki, Azяr-baycanda bu enerji nюvlяrinin poten-sialы yцksяk olmaqla yanaшы, hяm dяbir чox ucqar kяndlяrdя enerji mяnbяyikimi meшяlяrin istifadяsiniн qarшыsыnыalmaq uчцn sяmяrяli цsul ola bilяr.

"Rцzgar" ekoloji-ictimai Bir-liyinin hяyata keчirdiyi лayihяsi icmalararasыnda bu sahяdя tяbliьat iшlяrinяhяsr olunmuшdur. Юlkяnin Шяki, Гах,Zaqatala, Balakяn, Иsmayыllы rayonlarыn-da seчilmiш icmalarda эцnяш ener-jisinin istifadяsi sahяsindя tяbliьatiшlяri hяyata keчirilmяyя baшlanыl-mышdыr. Layihяdя эцnяш kollektorlarы vяэцnяш batareйalarы vasitяsilя isti su vяelektrik enerjisi alыnmasы sahяsindяtяbliьat materiallarы vя qurьularыn tяli-matlarы yayыlыr, habelя pilot qurьularыnistismarы sahяsindя tяlimlяr tяшkilolunur.

Ekoloji tяmiz enerjidяn istifadя edяk,торпагларымызы qoruyaq

ИрадяЩЦСЕЙНОВА,"Rцzgar" ekoloji-ictimaiBirliyininИътимаиййятляялагяляршюбясининмцдири

Бяйляр РЦСТЯМОВ, Шяки ДЙПБ-нин

ямякдашы, полис капитаны

Respublikamыzda"Tяmiz hava"aylыьы keчirilир

DЫQQЯT!KИTABSEVЯRLЯRИN NЯZЯRИNЯ!

ШЯKИ REGИONAL ELMИ MЯRKЯZИNИN ЯMЯKDAШLARЫNЫNUZUN ИLLЯR GЯRGИN AXTARЫШLARЫNЫN VЯ TOPLAMALARЫNЫNNЯTИCЯSИ OLAN "ШЯKИDЯ MЯHЯLLЯ ADLARЫ, SOYLAR VЯLЯQЯBLЯR" ADLЫ KИTABЫN ИKИNCИ HИSSЯSИ ЧAPDANЧЫXMЫШDЫR.

KИTAB 603 SЯHИFЯ-DЯN ИBARЯT OLUB 100-ЯYAXЫN RЯNGLИ VЯ AЬ-QARAFOTOLARЫ, 181 MЯHЯLLЯADLARЫ VЯ NЯSИLLЯR GЮS-TЯRИCИSИНИ, ADLAR VЯ LЯ-QЯBLЯR GЮSTЯRИCИSИNИЯHATЯ EDИR. ЮZ NЯSИLLЯRИHAQQЫNDA BИZИM ЯMЯKDAШ-LARЫMЫZA MЯLUMAT VERЯN-LЯR VЯ QЯDИM ШЯKИMИZИNYAXЫN KEЧMИШИ ИLЯ MARAQ-LANANLAR KИTABDA ЧOXMARAQLЫ MЯLUMATLA TA-NЫШ OLMAQ ИSTЯYИRLЯRSЯ,ШЯKИ REGИONAL ELMИ MЯR-KЯZИNЯ MЦRACИЯT EDЯ BИ-LЯRLЯR.

TEL: 6-04-11

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 24

Page 25: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ сящ.25

Шяki шяhяrinin iчmяli sutяminatы iki mяnbяdяn hяyatakeчirilir. Шяhяrin шimali-qяrbindяyerlяшmiш Kiш чayы цstцndя qu-rulmuш sugюtцrцcцsц ambarы,istismar sisтemi vя шяhяrinшimali-шяrqindя, "Yuxarы baш"daQurcana чayыnыn цstцndя qurul-muш sugюtцrцcцsцdцr. Bunlarыntяminat gцcц eyni deyildir. Kiшчayы sugюtцrцcцsц шяhяrin 2/3hissяsini iчmяli su ilя tяmin edir.Шяhяrin 1/3 hissяsinin, o cцm-lяdяn "Yuxarы baш", "Gцlяhlimяhяllяsi", "Doqquz para" vя"Gяncяli mяhяllяsi"nin su ehtiy-acы шimali-шяrqdя Qurcana чayыцzяrindя qurulmuш sugюtцrц-cцsцnцn hesabыna hяyata ke-чir-ilir.

Цmumiyyяtlя, шяhяr qя-dim zamanlardan fiziki-coьrafivя iчmяli su tяchizatы mюvqeyin-dяn чox яlveriшli шяraitdя, iki daьчaylarы arasыnda salыnmышdыr.Orta яsrlяrdя vя hяtta XVЫЫЫ, XЫXяsrlяrdя шяhяr яhalisinin sayы 50mindяn artыq olmadыьыndan mюv-cud iчmяli su ehtiyatlarы шяhяritamamilя tяmin edirdi.

Ancaq XX яsrin яvvял-lяrindяn baшlayaraq Шяki шяhя-rindя ipяkчiliyin yeni mцstяvidяinkшafы vя sonar ipяk-toxuculuqkombinatыnыn istismara verilmяsiilя яlaqяdar iчmяli vя mяiшяtsularыna olan ehtiyacы xeyli artdы.Burada яsas sяbяb sosial-iqtisa-di inkшaf vя шяhяr яhalisininintensiv artmasы olmuшdur.Ancaq mяtbuatdan mяlumdur ki,шяhяrin artmaqda olan iчmяlisuya ehtiyacыnы tяmin etmяkцчцn o vaxt шяhяr rяhbяrliyitяrяfindяn sяmяrяli bir iш gю-rцlmяmiшdir. Bюyцk vяtяn mцha-ribяsi яrяfяsindя шяhяrin шirinsuya olan ehtiyacы daha acы-nacaqlы bir vяziyyяtя dцшmцш-dцr. Su gюtцrцcцlяrindя olanqurьularыn ciddi tяmirя ehtiyacыyaranmыш, ancaq vяsait olma-dыьыndan bu hяyata keчiril-mяmiшdir. Digяr tяrяfdяn шяhяritяmin edяn saxsы borulardanibarяt su xяtlяri (xanlыqlar vaxtыn-dan tikilmiш) artыq mцasir texnikitяlяbata cavab vermirdi vяonlarыn istismarы bюyцk itkilяrlяmцшayяt olunurdu. Belя шяraitdяyaranmыш su qыtlыqы шяhяr sakin-lяrini aьыr bir sosial vяziyyяtdяqoymuшdu. O vaxt (1940-1950illяr) шяhяr mяhяllяlяrinin яksяribir km-lik mяsafяdяn sugяtirяrяk iчmяli suya olan ehtiy-aclarыnыn 25-30%-ni tяmin edir-dilяr.

Keчяn яsrin 50-ci illяrin-dяn sonrа шяhяrdя ipяk sя-nayesinin yeni inkшaf mяrhяlяsi,ipяk kombinatыnыn vя onu xam-malla tяchiz edяn fabriklяrin tamgцcц ilя iшlяmяsi vя шяhяrdяyeni sяnaye obyektlяrinin yaran-masы, тцtцn fabrikи vя яt kombi-natы, bir sыra rayonlararasы mцяs-sisяlяr шяhяrin sosial-iqtisadiinkшafыna tяkan verdi. Bu da юznюvbяsindя шяhяr яhalisinin art-masыna gяtirib чыxartdы. Tяbiidirki, belя шяraitdя iчmяli suya olanehtiyac daha ciddi xarakter aldы.

Yaranmыш vяziyyяt шяhяr rяhbяr-liyini narahat etdiyindяn DюvlяtPlan Komitяsinя vя GeologiyaИdarяsinя Шяki шяhяrindя iчmяlisuyun resurslarыnы artыrmaq цчцnhidrogeoloji vя mцhяndisi-geolo-ji iшlяrin aparыlmasы sifariшi verildi.Sonralar, keчяn яsrin 80-90-cыillяrindя Geologiya Иdarяsininrяisi Я.M.Шяkinskinin rяhbяrliyialtыnda чox юnяmli iшlяr aparыlmышvя yaxшы nяticяlяr яldя edilmiш-dir.

1980-ci ildяn baшla-yaraq шяhяrin aшaьы hissяsininяrazi-sindя AzяrbaycanGeologiya Иdarяsi tяrяfindяn 11istismar quyuсу qazыlmыш (cяd-vяlя bax) vя istifadя цчцnшяhяrин mцяssisяlяrinя tяhvilverilmiшdir.

Шяki шяhяrinin aшaьыhissяsindя 1980-1987-ci illяrdяqazыlmыш su istismar quyularыhaqqыnda mяlumatlar aшaьыdakыcяdvяldя verilmiшdir:

Bu quyulardan gюtцrц-lяn iчmяli suyun istismar ehtiyatы7084,8 m kub/gцn tяшkil edir ki,bu da 1980-cи ildя шяhяrin iчmяlisuya olan ehtiyacыnыn 25%-nitяшkil edirdi. "Baksukanallayihя"institutunun mяlumatlarыna gюrя2000-ci ildя шяhяrin iчmяli suyaolan ehtiyacы 56 min m kub/gцnmiqdarыna planlaшdыrыlmышdыr.

Biz hesab edirik ki,2005-ci ildяn baшlayaraq шяhяr-dя turizmin intensiv inkшafы, yeniturizm obyektlяri, istirahяt vяяylяncя mяrkяzlяri, 4 vя 5 uldu-zlu mehmanxanalarыn tikilmяsiilя яlaqяdar шяhяrin шirin suyaolan ehtiyacы xeyli artaraq, 80min m kub/gцn miqdarыnda plan-laшdыrыlыr. Яslindя isя шяhяriniчmяli su ilя real tяchizatы hal-hazыrda 30-32 min m kub/gцnmiqdarыndadыr. Шяhяr яhalisininiчmяli su ilя lazыmы sяviyyяdяtяmin olunmamasы isя шяhяrinsosial-iqtisadi inkшafыna aьыrzяrbя vurur vя яhali arasыnda,sяnaye vя xidmяt mцяssisя-lяrindя sosial gяrginlik yaradыr.

Mяsяlяnin Шяki шяhяriцчцn vacib olmasыnы nяzяrяalaraq, Dюvlяt Geologiya Komi-tяsinin hidrogeologoya ekspe-disiyasы 1990-cы ildя SSRИ-nindaьыlmasы яrяfяsindя Шяki шя-hяrinin aшaьы hissяsindя vя

Oьuz yolunda hidrogeoloji kяш-fiyyat aparmышdыr. Hidrogeoloq-lar tяrяfindяn Kюbяr Zяyzit kяndiilя Kцngцtчay arasыndakы яrazidя200 m dяrinliyindя шirin su ilяzяngin horizont aшkar edilmiшdir.Bu horizontda yцksяk keyfiyyяtliiчmяli шirin suyun istismar ehtiy-atы 80000 m kub/gцn miqdarыndahesablanmышdыr. Gюstяrilяn miq-

darda шirin suyu yer sяthinячыxartmaq цчцn 31 istismarquyusunun qazыlmasы tюvsiyyяedilmiшdir.

Bu ehtiyatlarыn reallaш-masы Шяki шяhяri цчцn bu gцn яnaktual mяsяlяlяrdяn biri ol-malыdыr. Burada texniki-iqtisadiяsaslandыrma vя layihя iшlяrinihяyata keчirmяk цчцn vяsaittяlяb olunur. Vяsaitin bir hissяsi-ni su tяchizatы sahяsindя yaran-mышшяhяr яhalisinin vя mцяs-sisяlяrin sosial-iqtisadi cяtinlik-lяrini hяll etmяk цчцn dюvlяtsubsidiyasы hesabыna hяyatakaчirmяk olar. Qalan hissяsiniisя Beynяlxalq Banklardan(Иslam inkшaf bankы, Beynяlxalqinkшaf bankы, Beynяlxalq valyuta

fondu vя s.) uzun mцddяtя aшaьыfaizlя kredit gюtцrmяklя icraetmяk mяqsяdяuyьun olardы.

Vяsait яldя edilяn kimilayihя iшlяrinя baшlяmaq, KюbяrZяyzit kяndinin yaxыnlыьыndamяrkяzi sugюtцrцcц vя 50000 mkub su saxlayan terminal tikmяklazыmdыr. Bu suyun Kюbяr Zяy-zitdяn Шяkiyя gяtirilmяsinin

ancaq polietilen borular vasi-tяsilя hяyata keчirilmяsi mяq-sяdяuyьundur. Bundan baшqaшяhяrin "Qышlaq" vя mяrkяzihissяsindя 10-15 min m kubhяcmindя rezervuarlar olannasos stansiyalarыnыn tikilmяsiяsas tikinti iшlяri ilя yanaшы aparыl-malыdыr.

Biz hesab edirik ki, Шяkiшяhяrinin яlavя iчmяli su ehtiyat-larы Kiш чayыnыn yataьыndamюvcud olan yataqaltы axыmdыr.Bu yataqaltы axыnыn hяcmini,yatma dяrinliyini vя axыnistiqamяtini юyrяnmяk vя real-laшdыrmaq цчцn ayrыlmыш vяsaitяsasыnda hidrogeoloji iш apar-maq, su ehtiyatыnы hesablamaq,sonra layihя iшlяrinя baшlamaq

olar. Bu tяklifin reallaшdыrыlmasышяhяri яlavя iчmяli su ehtiyatы ilяtяmin edя bilяr.

Bu yaxыnlarda mюhtя-rяm prezidentimiz Иlham Яliyevшяhяrlяrin шirin su tяchizatы vяkanalizasiya sistemlяrinin tяk-millяшdirilmяsi problemlяrinяhяsr olunmuш mцшavirяdя чыxышedяrяk gюstяrmiшdir ki, Azяr-

baycan Respublikasы шяhяr-lяrinin 40% ancaq шirin su ilяfasilяlяrlя tяmin olunur. Busahяdя dюvlяt mяrkяzdя vя yer-lяrdя bюyцk юnяmli iчlяr aparыrvя yaxыn gяlяcяkdя bu iшlяrindaha bюyцk miqyasda aparыl-masы nяzяrdя tutulur.

Bu mюvqedяn Шяki шя-hяrinin iчmяli su problemininhяllini tezlяшdirmяk, yuxarыdasюylяnilmiш tяkliflяrin realiza-siyasыnы sцrяtlяndirmяk цчцn cariilin dekabrыna qяdяr Шяki ИcraHakimiyyяtinin rяhbяrliyi altыndabir gцnlцk elmi-praktiki konfran-sыn keчirilmяsi mяqsяdyюnlцolardы. Tez bir zamanda konfran-sыn keчirilmяsi цчцn mцtяxяssis-lяrdяn ibarяt iшчi tяшkilat komi-tяsininyaradыlmasы vя konfrans-da Шяkinin iчmяli su tяchizatininhяlli ilя яlaqяdar iki-цч mяru-zяnin dinlяnilmяsi yerinя dцшяr-di. Elmi-praktiki konfransa Eko-logiya vя Tяbii Sяrvяtlяr Nazir-liyindяn, Elmlяr Akademiyasыn-dan vя layihя-tikinti institutlarыn-dan, alimяktяblяrdяn tanыnmышmцtяxяssislяrin dяvяt olunmasыmяsяlяnin hяllinя kюmяklik gюs-tяrmiш olardы. Elmi-praktiki kon-fransыn qяrarы яsasыnda sonrakыaddыmlarыn atыlmasы mяqsяdяuy-ьundur.

Belяliklя Шяki шяhяrininiчmяli vя texniki su problemi fun-damental hяllolunmadan onunciddi sosial-iqtisadi inkшafыndansюhbяt aчmaq sadяlюhvlцkolardы. Шяki шяhяrinin iчmяli sutяchizatыnin fundamental hяllolunmasы vaxtы artыq чatmышdыr.Bu iшi yubandыrmaq olmaz, чцnkiшяhяrin gяlяcяk sosial-iqtisadiinkшafы шirin su tяchizatы problemiilя sыx яlaqяdardыr.

“ЭЯЛЯРСЯН-ЭЮРЯРСЯН”,№ 4, 2008

ИИЧЧMMЯЯLLИИ SSUU PPRROOBBLLEEMMИИ HHЯЯLLLLИИNNИИTTAAPPMMAALLЫЫDDЫЫRR

Чingiz XЯLИFЯZADЯ,Rusiya Tяbiяt Elmlяri

Akademiyasыnыn hяqiqi цzvц,Geologiya-mineralogiya elmlяri

doktoru, professor,Azяrbaycanыn яmяkdar

geoloqu

No ИSTИSMAR SU QUYULARЫNЫN YERLЯШDИYИMЦЯSSИSЯNИN ЯRAZИSИ

QAZЫLMATARИXИ 1/san m

3/ gцn

1 Psixiatriya xяstяxanasыnыn yanыnda 1980 3 259,2

2 Zooparkыn yanыnda (bu yer яvvяllяr belя adlanыrdы) 1980 16 1382,4

3 M.F.Axundov adыna parkda 1982 3 259,2

4 Uшaq xяstяxanasыnыn yanыnda 1983 16 1382,4

5 Шяhяr profilaktoriyasыnыn yaninda 1984 4 345,6

6 Чюrяk zavodunun yanыnda 1985 9 777,6

7 MSK-4-цn yanыnda 1985 7 604,8

8 Dram teatrin yanыnda 1986 8 691,2

9 Tяzя шяhяr xяstяxanasыnыn yanыnda 1986 3 259,2

10 Psixiatriya xяstяxanasыnыn yanыnda 1986 4 345,6

11 Turbazanin hяyяtindя 1986 9 777,6

Ъ Я М И 82 7084,8

H a s i l a t

Щяля та гядимдян индийядяк Шяки ящалисинин ичмяли суйа олан ещтийаъынын тяминаты проблем олараг галмагдадыр. Бучятинлийин арадан галдырылмасы цчцн мцтяхяссисляр мцхтялиф йоллар ахтарырлар. Бу проблем Шякидя чохларынын йахшы таныдыьы, узунмцддят Шяки Реэионал Елми Мяркяздя елми ишляр цзря директор мцавини ишлямиш, щязырда ися тягацддя олан мемарлыг намизяди,Азярбайъанын ямякдар мемары Нярэиз Ясэярованы да наращат едир. Мящз бу йазыны да биз проблемин актуаллыьыны нязяря аларагНярэиз ханымын мяслящяти иля гязетимиздя дяръ едирик.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 25

Page 26: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.26 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Zяkяriyyя ЯЛИЗАДЯ,Шяki Regional Elmi Mяrkяzin direktoru, профессор, gеолоэийа-минералоэийа елмляри доктору

Geofizika sahяsindяapardыьы fundamental elmi tяd-qiqatlarы ilя юlkяmizdя vя onunhцdudlarыndan чox-чox uzaqlar-da tanыnan gюrkяmli alim RasimHacыyev haqqыnda hяmkarlarы-nыn, qohumlarыnыn qяlяmя al-dыqlarы xatirяlяri oxuduьummцddяtdя bюyцk шяxsiyyяtlяrininsan haqqыnda sюylяdiklяrifikirlяr hafizяmdя elя hey can-lanыrdы. O fikirlяr bunlardыr: "Иn-san yaranmышlarыn яn яzяmяtli-sidir".

Rasim Hacыyevin o qяdяrdя uzun olmayan, lakin olduqcamяnalы юmцr yolu bu qanadlы fikir-lяrin gerчяkliyi tяcяssцm etdirdiyi-ni bir daha tяsdiqlяyir.

Tяfяkkцr yoxsulluьunuelmi titullardan ibarяt zahiri dяb-dяbя ilя gizlяtmяyя чalышan, elmifяaliyyяtdяn чox, bunun gюrцn-tцsцnц yaradan цzdяniraq alim-lяrdяn fяrqli olaraq Rasim Hacы-yevin xarakterinin baшlыca xцsusiy-yяti tяvazюkarlыq vя sadяlik oldu-ьundan bюyцk elmi nailiyyяtlяrяldя etmяsinя baxmayaraq bir nюvkюlgяdя qalыb. Ancaq unutmamalы-yыq ki, zaman bцtцn mяsяlяlяrяaydыnlыq gяtirir, hяr шeyi yerbяyeredir.

AMEA-nыn vitse-prezi-denti, Geologiya institutunundirektoru, hюrmяtli akademik AkifЯlizadя Rasim Hacыyevin elmifяaliyyяtindяn bяhs edяrяk yazыrki, onun "Azяrbaycan яrazisininaьыrlыq qцvvяsinin regional anom-aliyalarыnыn geoloji izahы" adlыnamizяdlik dissertasiyasы elmin busahяsiylя mяшьul olan mцtяxяs-sislяrin mяnbя kimi istinad vяmцraciяt etdiklяri klassik elmiяsяrlяr sыrasыna daxil olmuшdur.Akif mцяllim Rasim Hacыyevin elmifяaliyyяtinin яhatя dairяsinin geniшmiqyasa malik olduьunu nяzяrячatdыraraq bildirir ki, onun tяdqi-qatlarы Xяzяr dяnizinin cяnubundaneft vя qaz strukturlarыnы, Azяr-baycan яrazisinin geoloji dяrinlikquruluшunun, qravitasiya юlчцlяri-nin emalы, qravitasiya юlчц nяticя-lяrinin geoloji izahы vя qravitasiyasahяsinin zaman dяyiшmяlяrininюyrяnilmяsi kimi problemlяri яhatяetmiшdir.

Rasim mцяllim ilk mono-qrafiyasыnы N.И.Шapыrovskiylя bir-likdя yazmышdыr. "Dяniz geofizikikяшfiyyatы" adlanan bu яsяr 1962-cы ildя iшыq цzц gюrmцшdцr. Mo-noqrafiyanыn Xяzяr dяnizinin kon-tinental Шelf zonasыnыn timsalыndaYer qabыьыnыn quruluшunu vя neftqaz strukturlarыnы юyrяnmяk цчцnAzяrbaycanda yaradыlan dяnizgeofiziki kяшfiyyat metodlarы шяrhedilir. Яsяrin elmi яhяmiyyяtindяnbяhs edяn A.Яlizadя yazmышdыr."...Bu monoqrafiyada яksini tapandяniz geofiziki kяшfiyyat цsullarыtez bir zamanda Azov, Qaradяniz, Barents vя Oxot dяni-zlяrindя tяtbiq edilmяyя baш-lanыldы"

Elя bu faktdan чыxыш edя-rяk deyя bilяrik ki, hяmin mono-qrafiya bцtцn dцnya miqyasыndadяniz geofizikasыnыn inkiшafыndamцstяsna rol oynamышdыr.

Юtяn yцzilliyin 60-cы illя-rindя dяniz qravimetrik юlчmяlяrцчцn R.Hacыyev tяrяfindяn irяlisцrцlяn "mяrkяzi dayaq" vя lюv-bяrsiz dib-qravimetrik mцшahidя"adlanan цsullar hяm elmi, hяm dяiqtisadi baxыmdan olduqca sяmя-rяli olmuшdur. Bu цsullar чaьdaшdюvrцmцzя qяdяr bцtцn dцnyadauьurla tяtbiq olunur.

Rasim Hacыyev tektonikhяrяkяtlяrin mяnшяyini izastasiya,yяni Yer planetinin istidяn geniш-lяnmяsi vя sыxыlmasы nяzяriyyяsin-dяn чыxыш edяrяk izah etmяklяyanaшы, tamamilя yeni bir fikir-seysmik dalьalarla eyni zamanda

baш verяn "tektonik dalьa" nяzя-riyyяsini irяli sцrmцшdцr. O, 1966-cы ildя "tektonik dalьa" nяzяriy-yяsini Geologiya Иnstitutunda ke-чirilяn seminarda mцzakirяyя чы-xardы. Tяяssцflяr olsun ki, R.Ha-cыyevin fundamental mяruzяsindяirяli sцrцlяn "tektonik dalьa" nяzя-riyyяsi gюrkяmli alimlяr akademikШ.Я.Яzizbяyov vя akademikЯ.Ш.Шыxяlibяyli tяrяfindяn elmicяhяtdяn zяif яsaslandыrыlmыш,inandыrыcы olmayan nяzяriyyя kimiinkar edildi. Onlar R.Hacыyev tяrя-findяn irяli sцrцlяn bu ideyanы nя-inki nяzяriyyя, hяtta hipotez kimiqяbul edilmяsinя qarшы чыxdыlar.

Xeyli sonralar dцnyanыnbir sыra elmi nяшrlяrindя "tektonikdalьa" nяzяriyyяsi haqqыnda mя-qalяlяr dяrc olunmaьa baшladы.Rus vя ingilis dilindя чыxan bu ya-zыlarda mцяlliflяr hяmin nяzяriy-yяni юz adlarыna чыxmaьa baшladы-lar. Heч kim "tektonik dalьa" nя-zяriyyяsinin ilk mцяllifini, azяrbay-canlы alim Rasim Hacыyevi xatыrla-maq istяmirdi.

Belя bir vяziyyяtin ya-ranmasыnыn sяbяbi юzцmцz idik.Biz bir-birimizi sыxышdыrmaьыyaxшы bacarsaq da baшqalarыqarшыsыnda mцqavimяt gцcц-mцz zяifdir. Юz qцvvяmizяinamsыzlыq, юzцmцzц bяyяnmя-yib baшqalarыnыn imkanlarыnышiшirtmяyimiz milli xarakterimi-zя xas olan чalarlardыr. Bu yerdяhяmin mяtlяbdяn bяhs edяnbюyцk шairimiz Bяxtiyar Vahab-zadяnin misralarыnы xatыrlama-maq mцmkцn deyil:

Hяmiшя sulayыb юzgя baьыnы,Юzцnц-юzцnя yad, цzaq sanыr.Шam bilir юzцnцn чil-чыraьыnы,Юzgяnin шamыnы чil-чыraq sanыr.

Rasim mцяllim "tektonikdalьa" nяzяriyyяsi mяsяlяsindяюzцnцn haqlы olduьunu bilirdi. O,цmumiyyяtlя mюhkяm inandыьы hяrhansы mяsяlяdя юzцnцn haqlы vяya haqsыz olduьuna шцbhя edяn,tяrяddцd mюvqeyi tutan adamlar-dan deyildi. R.Hacыyev "tektonikdalьa" nяzяriyyяsinin mahiyyяtibarяdя Moskvada, "Yerin fizikasы"elmi-tяdqiqat institutunda mяruzяetmяyi planlaшdыrыrdы.

Lakin xяstяlik buna im-kan vermяdi. Xяstя olduьu zamantez-tez deyяrdi: "Mяn яminяm ki,dцzgцn yoldayam vя bюyцk birkяшfin astanasыndayam".

R.Hacыyev saьalыb ayaьadurandan sonra "tektonik dalьa"nяzяriyyяsiylя daha fundamentalшяkildя mяшьul olacaьыnы plan-laшdыrыrdы. O bu arzusunu dostu,Azяrbaycan Dюvlяt Neft Akademi-yasыnыn kafedra mцdiri, g.m.e.d.,profesor Ч.Xяlifяzadяyя bildirmiш-di. Professor R.Hacыyev haqqыndayazdыьы xatirя xarakterli mяqalяdяbu barяdя яtraflы bяhs etmiшdir.

Ancaq baшыnыn цstцnцkяsdirmiш amansыz юlцm buna im-kan vermяdi.

Haradan gяldi чыxdы юlцm - bu qoca kaftar.

Yaman kяm fцrsяtdir, gюrmцr ki, яlimdя nя qяdяr iшim var?

Яli Kяrimя mяxsus olanbu hцznlц misralar elя bil ki,Rasim Hacыyevin taleyinя biчilib.

R.Hacыyevin sevimli dost-larыndan olan g.m.e.d. M.Rцstя-mov onun haqqыnda yazmышdыr:"...Яminliklя demяk olar ki, RasimHacыyev kompleks geofiziki mяlu-matlarы analiz edяrяk цmumilяшdi-rяn vя nяticяdя geoloji interpere-tasiya edяn yeganя alim olmuш-dur. Bu baxыmdan Rasim mцяlli-min ruhu xatirinя qeyd etmяliyяmki, "Глубинное геологическоестроение Азербайджана" funda-mental monoqrafiyasыndan sonraonu юz aramыzda "Kiчik Abыx ad-landыrыrdыq. Яgяr Abыx Qafqazыn

yerцstц geologiyasыnыn ilk tяsvirinivermiшdisя, Rasim mцяllim onundяrinlik quruluшunu tяsvir etmiш-dir".

Rasim mцяllim yuxarыdahaqqыnda bяhs olunan "Azяrbay-canыn dяrinlik geoloji quruluшu"monoqrafiyasы 1965-ci ildя чapedilmiшdir. Kitabыn чap olunmasыn-dan 45 il keчmяsinя baxmayaraqbu gцn dя geoloq vя geofiziklяrondan bяhrяlяnirlяr.

Rasim mцяllim tяrяfin-dяn ilk dяfя olaraq qravimetrikvariometrlяr vasitяsilя aьыrlыq qцv-vяsinin ikinci tюrяmяlяri sistemliюyrяnilmiш vя nяticяdя Xяzяryanыgeodinamik poliqonda aьыrlыqqцvvяsinin daha чox dяyiшmяsilяxarakterizя olunan sahяlяr tяyin

olunmuш vя bu dяyiшmяlяrin ray-onun seysmikliyi ilя яlaqяsi aшkaredilmiшdir.

Rasim mцяllim haqqыndadostlarыnыn, qohumlarыnыn xatirяlя-rini oxuyarkяn bu bюyцk alim hяmdя gюzlяrimiz юnцndя kamilяxlaqa, mяnяvi zяnginliyя malikяsil insan kimi canlanыr. Yaxыnqohumu, Azяrbaycanыn tanыnmышjurnalistlяrindяn olan ZяrxanыmЯhmяdova onu sadя, sяmimi vяqayьыkeш bir insan kimi xarakterizяedir. Иnsanlara olan tяmяnnasыzmцnasibяtini, insanlarы var-dюvlяt-inя, vяzifяsinя gюrя deyil, insanolduqlarыna gюrя dяyяrlяndirmяsi-ni, "dostlarыnыn, yaxыn qohumlarыnыnaьrыsыnы цrяyinin aьrыsыna qatabilmяsini, onlarыn kяdяrinя шяrikolub, sevincinя sevinmяsini, mad-di vя mяnяvi kюmяyini kimsяdяnяsirgяmяmяsini" Rasim mцяlliminxarakterinin яn yцksяk mяziyyяt-lяri kimi tяqdim edir. Zяrxanыmыnxatirat dяftяrindяn daha bir epizo-da diqqяt kяsilяk: "...Orta mяktяbibitirib tяk bircя bala gюrя ali mяk-tяbя qяbul oluna bilmяdim. Ailя-mizin maddi durumu bir o qяdяrdя yцksяk olmadыьыndan mяniшlяmяli idim. Amma elя bir yer ol-malы idi ki, mяnim qяbul imtahan-larыna hazыrlaшmaьa imkanыm daolsun. Bundan xяbяr tutunca mяniюz laboratoriyasыna dяvяt edibkiчik bir texniki iш tapшыrdы. Mяngцn яrzindя o iшi gюrцr, hяm dяciddi-cяhdlя qяbul imtahanlarыnahazыrlaшыrdыm. Burda iшlяyя-iшlяyяonun baшqa keyfiyyяtlяrinin шahidiolurdum. Onun hяm dя yцksяkidarячilik mяdяniyyяtinя malikolduьunu gюrцrdцm. Tabeчiliyindяolan insanlarla onun цnsiyyяtinяdiqqяt yetirirdim. Яtrafdakыlarыnona olan bюyцk rяьbяti, mяhяb-bяti gюz qabaьыndaydы. Bu hяr an,hяr bir situasiyada gюrцnцrdц. Burяьbяti, bu mяhяbbяti o юzцqazanmышdы. Иlk nюvbяdя dя bюyцkmяnalы sadяliyi, saflыьы ilя qazan-mышdы.” Gюrцnцr, doьrudan danahaq yerя demяyiblяr ki, sadяlikяslindя elя bюyцklцkdцr. Yaшanan

tarix sцbut edir ki, istedadlы vяzяkalы insanlarыn яksяriyyяti elя obюyцk mяnalы sadяliyin daшыyыcыlarыolublar.

R.Hacыyevin dцnyasыnыdяyiшяrkяn nяvяsi Tural Hacыyevincяmi iki yaшы olub. Babasыnы gюrяbilmяmяsini acы tale yazыsы kimiqяlяmя verяn Tural onun шяklinяbaxa-baxa surяtini qяlbinя hяkkedib. Babasы haqqыnda deyilяn xoшsюzlяri dinlяyя-dinlяyя barяsindяqяlяmя alыnan yazыlarы oxuya-oxu-ya цrяyindя ona abidя ucaldыb.

Bacыsы oьlu R.Qaragюzo-vun xatirяlяrindяn: "Mяn MoskvaDюvlяt Universitetinя qяbul oldu-ьum vaxt atam vяfat etdi. Bizimmaddi vяziyyяtimiz kяskin шяkildяpislяшdi. Rasim dayыm kюmяyя

yetiшdi. Tяhsil aldыьыm bцtцn mцd-dяt яrzindя o, mяnя poчt vasitя-silя pul gюndяrdi. Oxuduьum dюvr-dя bir dяfя dя olsun pulungюndяrilmяmяsi vя ya gecikdiril-mяmяsi halы ilя rastlaшmadыm..."

Geologiya sahяsindяfяaliyyяt gюstяrяn bir elm adamыkimi mяn dя hяmkarыm Rasim Ha-cыyevlя baьlы xatirяlяrimi qяlяmяalmышam. Bu mяqalя Rasim mцяl-limin tяlяbяsi, tanыnmыш alim,AMEA-nыn mцxbir цzvц, professorFяxrяddin Qяdirovun tяшяbbцsцilя Geologiya Иnstitutu tяrяfindяnnяшrя hazыrlanmыш "Azяrbaycanыngюrkяmli geofizik alimi RasimHacыyev" adlы kitabda getmiшdir.Ancaq kitabыn mяhdud tirajla чapolunduьunu vя bu sяbяbdяn dяyurddaшlarыmыzыn bюyцk яksяriyyя-tinin hяmin kitabы oxumaq imka-nыndan mяhrum olduьunu, яn baш-lыcasы isя Rasim Hacыyevin яsil-nя-sяbcя Шяki torpaьыndan olduьununяzяrя alaraq hяmin mяqalяninbяzi epizodlarыnы bu yazыya яlavяetmяyi mцnasib sandыm.

Mяnim Rasim mцяllimlяilk tanышlыьыm GeologiyaИnstitutunda iшя baшladыьыm 1959-cu ilя tяsadцf edib. Zahirяn aьыr-aьa-yana, ciddi gюrkяmя malikolan Rasim mцяllimi iшgцzarlыьы,iste-dadы, юzцnя vя baшqalarыnaqarшы tяlяbkarlыьы ilя fяrqlяnirdi.Яsil elm adamыna mяxsus bцtцnmяnяvi-psixoloji gюstяricilяr ondavяhdяt halыnda birlяшmiшdi.

Rasim mцяllimin gюr-kяmli alim kimi yetiшmяsindя onunmяnsub olduьu ailяnin, dahadoьrusu bu ailяdя elmя, maarifяxцsusi, qeyri-adi hяvяsin olmasыilя xarakterizя olunan mяnяvimцhitin mцhцm rolu olmuшdur.Hacыyev qardaшlarыndan NazimHacыyev AKP MK-da шюbя mцdirikimi чalышmыш, digяr qardaшcoьrafiya elmlяri doktoru, profes-sor Aьa mцяllim BDU-da kafedramцdiri statusunda elmi vя pedaqo-ji fяaliyyяt gюstяrmiшdir. Aьa mцяl-limin oьlu, tanыnmыш siyasяtчiHikmяt Hacыzadя dя dissertasiya

mцdafiя edяrяk fizika-riyaziyyatelmlяri namizяdi alimlik dяrяcяsialmышdыr. Rasim Hacыyevin kiчikqardaшы Emin Hacыyev vя bacыsыXalidя xanыm da bu ailяninyetirdiyi alimlяr sыrasыnda qяrar tut-muшlar. Onlarыn hяr ikisi elmlяrnamizяdi alimlik dяrяcяsinя malikolmuшlar.

Шяki Regional Elmi Mяr-kяzinin araшdыrma predmetinя чe-virdiyi mюvzulardan biri dя "Шяkidяmяhяllя adlarы, soylar vя lяqяblяr"adlanыrdы. Araшdыrmalarы yekun-laшdыrыb iki cilddяn ibarяt kitab ha-lыnda чap etdirdik. Kitabыn ikinci cil-dindя nяsillяr haqqыnda gedяnmяlumatlar sыrasыnda Rasim Ha-cыyevin ana nяnяsi vя ulu babasыbarяdя dя mяlumatlar var. Hяminmяlumatlardan bяlli olur ki,Шяkinin Qышlaq яrazisindя yaшa-yan bu nяslin яcdadlarы son dя-rяcя yцksяk nцfuza vя maddi im-kanlara malik din xadimlяri ol-muшlar. Nяnя Molla Mяstяn Mollamяktяbindя qadыnlara Quranыtяdris etmiшdir. O, xeyir-шяr mяc-lislяrindя aparыcы sima kimi tяmяn-nasыz iшtirak edяn bir шяxs olaraqxцsusi hюrmяt sahibi olub.

Ulu baba - Molla SяdiЯfяndi Qышlaq mяscidinin baш mol-lasы, hяm dя geniш biliyя, яhatяlidцnyagюrцшя malik bir шяxsolduьundan xalq iчindя bюyцk hюr-mяt qazanыb. O, qыzы Molla Mяs-tana mцqяddяs kitabыmыz Qurani-Kяrimi mцkяmmяl шяkildя юyrяdib.Belяliklя aydыn olur ki, nяslingenetik kodunda mюvcud olanxцsusi istedad bir neчя nяsildюnяmindя юz dominantlыьыnыsaxlaya bilib.

1972-ci ildя AzяrbaycanElmlяr Akademiyasыnыn RяyasяtHeyяti Шяki-Zaqatala zonasыnыniqtisadiyyatыnы vя mяdяniyyяtinidaha da inkiшaf etdirmяk цчцn Шя-kidя Zona Elmi Bazasыnыn yaradыl-masы haqqыnda qяrar qяbul etdi.Yeni elmi tяsisatыn fяaliyyяtilяяlaqяdar bцtцn mяsяlяlяr mцza-kirяlяr yolu ilя юz hяllini tapdы. Yeniyaradыlan bu qurumun rяhbяriAzяrbaycanыn Rяyasяt Heyяtininцmumi iclasыnda tяsdiq edilmяliidi. Яsas namizяd mяn idim.

Иyun ayыnыn яvvяllяrindяkeчirilяn hяmin iclasыn gцndяliyinяbir sыra mцhцm mяsяlяlяr salыndы-ьыndan bюyцk iclas salonuna Rя-yasяt Heyяtinin цzvlяriylя yanaшыelmi-tяdqiqat institutlarыnыn direk-torlarы, onlarыn mцavinlяri, elmi kat-iblяr vя digяr rяhbяr elmi iшчilяrtoplaшmышdы. Cari mяsяlяlяrin mц-zakirяsindяn sonra gцndяlikdяduran mяsяlя Шяki Zona ElmiBazasыna rяhbяrlik edяcяk шяxsintяsdiqlяnmяsi idi. Elmi katib iclasiшtirakчыlarыnы шяxsi iшimdя яksinitapmыш gюstяricilяrlя tanыш etdi.Akademiyanыn prezidenti HяsяnAbdullayev iclas iшtirakчыlarыna mц-raciяt edяrяk sorцшdu: "Namizяdяkimin sualы var?" - sual verяnolmadы. Иclasda Шяki torpaьыnыnyetiшdirdiyi gюrkяmli alimlяrdяnakademiyanыn hяqiqi цzvlяri ЯzяlSultanov, Cяbrayыl Hцseynov,mцxbir цzv Niyazi Sяmяdov, Mah-mud Иsmayыlov, Zцlfцqar Zцlfц-qarov da iшtirak edirdilяr. Ancaqprezident mяnim barяmdя rяybildirmяk цчцn onlara deyil, RasimHacыyevя sualla mцraciяt etdi.H.Abdullayevin mяhz ona mцra-ciяt etmяsi hamыnы, o cцmlяdяnmяni dя xeyli tяяccцblяndirdi.Prezident Rasim mцяllimя rusdilindя mцraciяt etdiyindяn, o darusca чox qыsa cavab verяrяk: "Оночен порйадочный человек" - dedi.Bu cavabdan sonra mяnim ШяkiZona Elmi bazasыna rяhbяr seчil-mяyim rяsmi qяrarla tяsdiqlяndi.O vaxt mяnim haqqыmda Rasimmцяllimin sюylяdiyi mцsbяt rяy"alicяnab vя tяmiz adam" ifadяlяriartыqlamasы ilя Rasim mцяlliminюzцnя dя aiddir. Allahdan onaqяni-qяni rяhmяt dilяyirяm. Qяbrinurla dolsun.

BBЮЮYYЦЦKK BBИИRR KKЯЯШШFFИИNN AASSTTAANNAASSЫЫNNDDAA.. .. ..

RАСИМ HАЪЫЙЕВ

Иnsan yaranmыш lar ыn яn яzяmяt l is id i r

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 26

Page 27: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.27

Rяшad RЯШИДОВ,Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsininmetodisti

Sяhяrdir! Шяki шяhяrininцstцnц duman-чяn юrtmцш, hяttaduman o qяdяr aшaьы enmiшdir ki,daьlar da gюrцnmяz olmuшdur.Чisкin, xыrda yaьыш damcыlarы yerяenir, sanki hansыsa bir nurani varlыqgцcц чatыb, gюrя bilmяdiyi bir iшdяnpeшmanчыlыq чяkяrяk iчin-iчin aьla-yыrdы. Arabir dя sakitlяшir, gюz yaшla-rыnы gizlяtmяk istяyirdi. Belя bir чяn-чяmirli havada yaradыcы, istedadlышagirdlяr, elmi-pedaqoji tяdqiqat vяaraшdыrma iшlяri ilя mяшьul olanpedaqoji iшчilяr, yazычы vя шairlяr,mяdяniyyяt iшчilяri, Sabit Rяhmansevяrlяr яllяrindя gцl-чiчяk dяstяlяriSabit Rяhmanыn bцstцnя doьruirяlilяyirdilяr. Onlar gцl-чiчяk dяstя-lяrini bцstцn юnцnя qoyduqdansonra Sabit Rяhmanыn ev muzeyinяyollandыlar. Muzeyin direktoru Pяr-vanя Иsgяndяrova muzeyin yaran-ma tarixi vя buradakы eksponatlarbarяdя mяlumat verdi. Daha sonraSabit Rяhman sяnяtinin pяrяstiш-karlarы Milli Qяhrяman Чingiz Mus-tafayev adыna Mяdяniyyяt Mяrkя-zinin konfrans zalыna toplaшdыlar.

Чox sevindirici hal idi ki,tяhsil шюbяsi hяmyerlimiz, istedadlыqяlяm ustasы, gюrkяmli yazычы, tanыn-mыш dramaturq Sabit Rяhmanыn 100illik yubileyinin keчirilmяsinя dairяmr vermiш (30 dekabr 2009-cu il,яmr N:155/d), hяmчinin yubileylяяlaqяdar silsilя tяdbirlяr keчirmяyiqяrara almышdыr.

Щашийя: Azяrbaycan яdяbiyyatыndaюzцnяmяxsus yeri, mюvqeyi olan bugюrkяmli шяxsiyyяt haqqыnda цmum-tяhsil mяktяblяrinin яdяbiyyat dяrs-liйиndя heч bir mяlumatыn olmamasыися Azяrbaycan ziyalыsыnы dцшцndцr-mяyя bilmяz. Belя ki, XЫ sinfinяdяbiyyat dяrsliyini vяrяqlяyяrkяnbu dяrsliyin tяrtibi mяnя RusiyaFederasiyasыnыn mяtbu orqanы olan"Яlamяtdar vя xatirя gцnlяrinintяqvimi"ni xatыrlatdы. 189 sяhifяdяnibarяt olan dяrsliyin шagirdlяrя чat-dыrыlmasы цчцn il яrzindя 68 saatayrыlmышdыr. Demяli, XЫ sinif шagirdlяri45 dяqiqяlik dяrsdя tяxminяn 2,7sяhifя oxumaqla kifayяtlяnmя-lidirlяr. Bu dяrslikdя XX яsrin ko-mediya janrыnыn yeganя tяmsilчisininhяyat vя yaradыcыlыьы шagirdlяrя belяbir cцmlя ilя чatdыrыlыr: "Sonrakыillяrdя S.Rяhmanыn komediyalarы,Иlyas Яfяndiyevin lirik-romantikpyeslяri meydana чыxыr". SabitRяhman haqqыnda belя bяsitmяlumat оlan dяrslikdяn istifadяedяn шagird юz milli яdяbiyyatыnы,xцsusilя XX яsr Azяrbaycan яdя-biyyatыnda komediya janrыnы tяk tяm-sil edяn sяnяtkar vя onun yaradы-cыlыьы haqqыnda nя юyrяnя bilяr? - Bubarяdя dцшцnmяyя dяyяr.

Sabit Rяhmanы tanыmayanAzяrbaycan mяktяblisi dцnya яdяbixяzinяsinя daxil olmuш Шekspиri,Molyeri, Ostrovskini, Qoqolu, Чexo-vu, Qriboyedovu vя baшqalarыnыnecя tanыya bilяr?

Sovet dюvrцndя юz sюzцnцcяsarяtlя demяyi bacaran bir шяx-siyyяtin, kцtlяvi cяzalandыrma illя-rindя "Toy" komediyasы yazmaьaqadir olan bir sяnяtkarыn, aydыndцшцncяli ziyalыnыn, cяmiyyяtdяkieybяcяrliklяrя qarшы mцbarizя apa-ran vяtяndaшыn, юz hяmvяtяnlяrinintaleyini dцшцnяn ictimai xadimin,nяhayяt, Azяrbaycan mяnяviyy-atыnыn tяmizliyi uьrunda dюyцшяnяsgяrin "Яdяbiyyat" dяrsliklяrindяntяcrid olunmasыnыn sяbяbi nяdir?

Bu gцn mцstяqillik illяriniyaшayan Azяrbaycan xalqыna cяmiy-yяtdя baш verяn neqativ hallarы,cяmiyyяtя zidd elementlяri vяonlarыn hяrяkяtlяrini mяnяviyyatы-mыzdan tяmizlяmяk цчцn XXЫ яsrinSabit Rяhmanы lazыmdыr.

Konfransda qeyd edildi ki,Шяki шяhяr Tяhsil шюbяsi 30 dekabr

2009-cu il tarixli 155/d nюmrяli яmrlя"Biz XXЫ яsrin Sabit Rяhmanыnыaxtarыrыq" devizi altыnda komediyajanrы nominasiyasы цzrя цmumtяhsilmяktяblilяrinin VЫЫЫ-XЫ sinif шagirdlяriarasыnda mцsabiqя keчirmiшdir.Mцsabiqяnin шяrtinя gюrя iki pяrdяlikomediya яsяrlяri yaratmaq mяqsя-di ilя Azяrbaycan dili vя яdяbiyyatыmцяllimlяri шagirdlяr arasыndanyaradыcы, qabiliyyяtlilяrini seчяrяkonlarыn fяaliyyяtinя elmi-pedaqoji vяmetodiki rяhbяrlik etmяli idilяr.Qarшыya qoyulmuш bu mцrяkkяbmяsяlя hяll edilmiш, mцsabiqяnintяшkilat komitяsi vя mцnsiflяr heyяtidaxil olmuш яsяrlяri diqqяtlя tяhliletmiш vя qaliblяr mцяyyяnlяшdi-rilmiшdir. Sabit Rяhmanыn 100 illiyimцnasibяti ilя keчirilяn bu gцnki,elmi-nяzяri konfransda biz SabitRяhmanыn keчdiyi hяyat vя yaradы-cыlыq yoluna bir daha nяzяr sala-caьыq.

"Sabit Rяhmanыn hяyatyolu" mюvzusunda mяruzя edяnШяki 12 saylы orta mяktяbin mцяllimiXatirя Muradova qeyd etdi ki, SabitKяrim oьlu Mahmudov 1910-cu il 26mart tarixindя Шяkidя tacir ailяsindяanadan olub. Bюyцk mцtяfяkkir, dra-maturq Axundzadя kimi o da ilkgцlцш tяhsilini Шяkidя almышdыr. Ortamяktяbi Шяkidя bitirdikdяn sonra1926-cы ildя Bakы MцяllimlяrИnstitutunda, 1929-1932-ci illяrdяPedaqoji Иnstitutun яdяbiyyatfakцltяsindя tяhsil almышdыr. Bununlakifayяtlяnmяyяn яdib sonralarMoskva SinemotoqrafiyaИnstitutunda tяhsilini davam etdirib.Шяki folklar mцhitindяn sonra ikinciяdяbi xeyir-duasыnы "MollaNяsrяddin" jurnalыndan aldы vя bura-da ilk qяlяm tяcrцbяsi "Шeyx Шamil"чap olundu. Bir-birinin ardыnca"Xяyalplov", "Pozьun", "Gяnclikhekayяlяri" kimi kitablarы чыxdы.Filmoqrafiya sahя-sindя dя mцhцmxidmяtlяri olan яdib "Ulduz","Hicran", "O olmasыn, bu olsun" vяbu kimi baшqa яsяrlяrin ssenarisi vяlibretto mцяllifi olmuшdur.Fяaliyyяtinя gюrя 1943-cц ildяAzяrbaycan SSR Иncяsяnяt xadimiadыna layiq gюrцlmцш, orden vяmedallarla tяltif olunmuшdur.

Юlцmц ilя юlцmsцzlцyяqovuшan Sabit Rяhman bu gцn teatrsяhnяlяrindя, kino lentlяrindя, oxu-cu qяlblяrindя yaшayыr.

Шяki mцhiti М.Ф.Axundza-dя, S.Rяhman kimi komediya usta-larы yetiшdirib. Bu torpaq юz mцn-bitliyini hяlя itirmяyib. Gяlin, XXЫяsrin S.Rяhmanыnы da Шяkimizdяntapaq.

Daha sonra konfransdaqeyd edildi ki, dramaturgiya, o cцm-lяdяn komediya janrы яdяbiyyatыn яnmцrяkkяb formasыdыr. Bu barяdя nяqяdяr dяyяrli sюzlяr sюylяnilmiшdir.Gяnc Belinski yazыrdы: "Siz dя teatrыmяnim onu sevdiyim qяdяr sevяbilirsinizmi? Yaxud belя demяkdaha yaxшыdыr ki, siz teatrы, nemяt vяhяqiqяtdяn baшqa, dцnyada olanhяr шeydяn artыq sevmяyя bilяrsiniz-mi?" Qoqol iddia edirdi: "Teatr elяbir tribunadыr ki, bu tribunadanadamlara чoxlu yaxшыlыqlar etmяkolar". Mяhz Sabit Rяhmanыn dakomediyalarы cяmiyyяtin mяnяvi-яxlaqi dяyяrlяrinin qorunub saxlanыl-masыna vя inkiшaf etdirilmяsinя,neqativ hяrяkяtlяrin aradan qaldыrыl-masыna kюmяklik gюstяrmiшdir.

"Biz XXЫ яsrin S.Rяhmanы-nы axtarыrыq" devizi altыnda keчirilяnmцsabiqяnin yekunu olan elmi kon-fransda шяhяr 5 сайлы orta mяktяbinAzяrbaycan dili vя яdяbiyyat mцяlli-mi, AYB-nin Шяki bюlmяsi яdяbimяclisinin цzvц Bahar Sяmin юzmяruzяsindя S.Rяhman komediya-larыnыn mюvzusu vя ideyasы haqqыndageniш mяlumat verdi. O, чыxышыndaqeyd etdi ki, doьrudan da indi bizя,xalqыmыza XXЫ яsrin yetiшdirяcяyiS.Rяhman qяlяmi lazыmdыr ki,cяmiyyяtdяki eybяcяrliklяri tяnqidatяшinя tutaraq, insanlarы nadanlыqчirkabыndan arыndыrmaьa, tяmiz-lяmяyя nail ola bilsin.

Bu gцn Шяki ziyalыlarы,яdяbiyyatчыlar, яdяbiyyatsevяrlяr,vяtяnpяrvяrlяr, яsl vяtяndaш lяya-qяti olan insanlar bu xeyirxah tяшяb-bцsя qoшulmalы, шagirdlяrimiz ara-sыndan XXЫ яsrin S.Rяhmanыnы tap-maqda, bu yaradыcы axtarышыmыzdabizя yardыmчы olmaqdanчяkinmяmя-lidirlяr.

Dцzdцr, bu mцsabiqяdяbiz "cцcяrtilяr" tapdыq. Amma axta-rышыmыz davam edir vя edяcяk.

Bяdii яdяbiyyat olduqcageniш nцfuzetmя qabiliyyяtinя ma-likdir. O, insan hяyatыnыn яn mцxtяlifsahяlяrini яhatя edir, insanыn dц-шцncя vя hisslяrinя nцfuz edir, insa-nыn яn mцrяkkяb, яn zяrif hisslяrinibaшa dцшmяk vя tяsvir etmяyяqadirdir. Hяyatыn elя cяhяtlяri yox-dur ki, onlarы bяdii яdяbiyyat яksetdirmяmiш olsun. N.Q.Чerniшevski-nin fikrincя, insan hяyatы poeziyanыnbaшlыca predmeti, yeganя mяzmu-nudur.

10 сайлы orta mяktяbinmцяllimi Цlkяr Яhmяdova юz чыxы-шыnda gюstяrdi ki, XX яsr Azяrbay-can яdяbiyyatы nцmayяndяlяrindяnolan S.Rяhman felyeton, pyes,kinossenarilяrlя yanaшы hяm dяmцxtяlif mюvzularda olan hekayя vяpovestlяr mцяllifidir. Яdibin "Шirinbцlbцl", "Чiy яt", "Ceyran", "Altы qыzыnatasы", "At", "Qanlы mяktub", "Dar-vaza dram cяmiyyяti", "Tцkяzbanxalanыn mяktяbi" vя s. kimi satirik,"Sevinc yaшlarы", "Musiqi haqqыndahekayя", "Bir sevginin tarixi" kimirealist hekayяlяri var. Daha irihяcm-li "Vяfasыz", "Arzular", "Son faciя"яsяrlяrindя isя dюvrцn vяtяnpяrvяrgяnclяri, onlarыn apardыьы mцbarizя-lяr, xeyirlя шяrin mцbarizяsi tяsvirolunur. Юz nяшr яsяrlяri ilя S.Rяh-man Azяrbaycan яdяbiyyatы tari-xindя Sабит Rяhman яdяbi mяk-tяbiya-ratmышdыr.

Konfransda daha sonraqeyd edildi ki, film ssenaridяn baш-lanыr. Filmin keyfiyyяti ssenarininkeyfiyyяtindяn чox asыlыdыr. Ssenari(vя ya kino-dramaturgiya) яdяbiy-yatыn xцsusi nюvцdцr. Яdяbiyyatыndigяr nюvlяrindя olduьu kimi onunda tikinti materialы sюzdцr. Pyes kimi,ssenari dя hяrяkяtin inkiшafы цzяrin-dя qurulur. Ssenaridя sюz azdыr,tяxminяn pyesdя istifadя olunacaqsюzцn yarыsы qяdяrdir. Buradan dareplikalarыn mяzmunca dolьun ol-masыna, tutumlu olmasыna, ifadяli vяyыьcam olmasыna ciddi ehtiyacyaranыr.

Kinonun юz qanunlarы var-dыr. Hяm dя bu qanunlar чox ciddiqanunlardыr. Bir seriyalы filmin seansыsaat yarыm чяkir. Filmin uzunluьu2700 metr olur. Ssenari kompyuteryazыsы ilя tяxminяn 80 sяhifя ol-malыdыr. Belя tяlяb mяcbur edir ki,ssenari kompozisiya cяhяtdяn dя-qiq, aydыn, yыьcam vя dinamik olsun.Ssenarist uzun dialoqlarы qыsaifadяlяrlя, mцmkцn olduqda isяbaxышlarla, mimika ilя яvяz etmяyячalышыr. Sабит Rяhman "Arшыn malalan", "Mяшяdi Иbad", "Koroьlu","Яhmяd haradadыr" filmlяrinin sse-narilяrini, "Ulduz" vя "Hicran" mu-siqili komediyalarыnыn, "Yeddi gюzяl"baletinin librettolarыnы yazmышdыr.

"Иndi mяnя tяzя gяlirkюhnя, шirin xatirяlяr" bu deyimhamыnыn qяlbini kюvrяldir, insan qяl-bindяn gizli, tяяssцf doьuran birgizilti keчir. Sabit Rяhmanla vaxtы ilяgюrцшяn Шяki 11 saylы orta mяktяbinmцяllimi Шahid Abdurkяrimov юzчыxышыnda qeyd etdi ki:

“Bu gцn mяnim цчцn dahaяlamяtdar bir gцndцr. Ona gюrя ki,bюyцk komediya ustasы Sabit Rяh-manыn 1960-cы ildя Шяkidя anadanolmasыnыn 50 illiyi mцnasibяtilяkeчirilmiш tяntяnяli yыьыncaqda iшti-rak etmiш vя Sabit Rяhmana hяsretdiyim шeri oxumuшdum. Bu gцn isяistedadlы dramaturqun anadanolmasыnыn 100 illiyi mцnasibяti ilя"Biz XXЫ яsrin Sabit Rяhmanыnыaxtarыrыq" devizi altыnda keчirilяnkonfransыn iшtirakчыsыyam vя iftixarhissi ilя o gцnц xatыrlayыb unudulmaz

anlarыmыn mяnя bяxш etdiyi duyьu-larыmы Sizinlя bюlцшmяk istяyirяm.

S.Rяhmana hяsr etdiyimшeiri bir gцn яvvяl, o zaman "Шяkifяhlяsi" qяzetinin redaksiyasыnda"Sяbuhi" яdяbi dяrnяyinin rяhbяriшair-dramaturq Lцtvяli Hяsяnovaoxudum. Onun mяslяhяti ilя шeirin8-я yaxыn surяtini чыxartdыrdыm vяsяhяri gцn yыьыncaqda oxuduqdansonra Sabit Rяhmanыn vя onunlagяlяn qonaqlarыn xahiшi ilя шeirinsurяtlяrini onlara verdim. Bir hяftяsonra Sabit Rяhmanыn Bakыda keчir-ilяcяk 50 illik yubileyinя dяvяtedildim. 50 il яvvяl oxuduьum шeiribu gцn dя oxumaq istяyirяm:

50 yaшыn mцbarяkYaraшыr sяnя ad-sanЧox-чox KяrяmovlaraHяlя toy tutacaqsan.ЦrяyimdяMцrшцdцnИncisindяn inciyirSadыq Gцlяrcan dahaGцlяrsяn bяsdir deyir.Яliqulu evlяnir,Aшnalar toya gяlir.Gцlцшlяr tяbяssцmцGah incidir, gah da dцrr.Mяnalыdыr hяr biriDяrindяndцшцndцrцr.Hяr gцlцшцn iчindяnNeчя alaq otlarы Boylanыb yaralayыrYenя dя dostu-yarы.Sяngцldцrя-gцldцrяNeчя sirr aчacaqsan.Yюndяmsiz eyiblяri,Salыb ayaq altыnaШяfяqlяr saчacaqsan.Eh!... Hяlя bu nяdir ki,Gцnlяr elя юtцr ki, Yolunda яngяl olanNeчя naqislяrlя sяnDюyцшя girяcяksяnOnlarы юzlяrinяSabahgцldцrяcяksяn.”

Sabit Rяhmanыn ev muze-yinin direktoru Pяrvanя ИsgяndяrovaШяki ШTШ-nin mцdiri Firяddun Иbra-himov baшda olmaqla bцtцn яmяk-daшlara Sabit Rяhmanыn 100 illiyinilяyaqяtlя, yцksяk sяviyyяdя keчir-diklяrinя gюrя юz minnяtdarlыьыnыbildirdi.

Sonra шair-laureat AbbasЯmbala qeyd etdi ki, akademikYaшar Qarayevin tяbiriнcя desяk,mяnяviyyatыn yenilяшib kamillяшmяsiяdяbiyyatыn, sяnяtin poeziyanыnцzяrinя dцшцr. Иnsanda mяnяviyyatyenilяшib kamillяшяndя onun hюr-mяti юlkяdя, цmumilikdя mяnяviy-yat юlkяdя yenilяшib kamillяшяndяhяmin юlkяnin nцfuzu vя hюrmяtixaricdя artыr: “Mяn юz adыmdan ШяkiTяhsil Шюbяsinin rяhbяrliyinя, onunpedaqoji kontingentinя, yaradыcышagirdlяrя bu cцr saf, duru yaradыcыmцhit, axar yaratdыqlarыna gюrя

tяшяkkцr edib, hюrmяt vя ehtiramыmыbildirirяm.”

"Biz XXЫ яsrin SabitRяhmanыnы axtarыrыq" devizi altыndaШяkinin цmumtяhsil mяktяblяrininVЫЫЫ-XЫ sinif шagirdlяri arasыndakomediya janры nominasiyasы цzrяkeчirilяn mцsabiqяdя 5 saylы ortamяktяbin VЫЫЫ sinif шagirdi Zяkя-riyyяzadя Шяlalя, onun elmi rяhbяriSalehova Bahar ikinci dяrяcяli, 12saylы orta mяktяbin XЫ sinif шagirdiMяmmяdov Rяsul vя onun elmi rяh-bяri Mahmudova Xatirя, 20 saylыorta mяktяbin ЫX sinif шagirdiPaшazadя Fяrid vя onun elmi rяh-bяri Sяlimov Mais ЫЫЫ dяrяcяlidiplomlarla tяltif edildilяr. Шagirdlяrяpul mцkafatы tяqdim edildi. OrtaZяyzid kяnd 2 saylы orta mяktяbinVЫЫЫ sinif шagirdi Hцseynli Mюvlцd vяonun elmi rяhbяri Yusifova Arzu, 11saylы orta mяktяbin XЫ sinif шagirdiMuradova Gцnel vя onun elmi rяh-bяri Mяmmяdkяrimov Шahid FяxriFяrmanla tяltif edildilяr. Шagirdlяrяhяdiyyяlяr tяqdim olunmuшdur. ШяkiШTШ-nin mцdir mцavini MяmmяdovQalib, 17 saylы orta mяktяbin mцяlli-mi Elшяn Abdurяhmanov, шair-laure-at Abbas Яmbala, Чingiz Mustafa-yev adыna Mяdяniyyяt mяrkяzinindirektoru Rяшidova Qюnчя qaliblяritяbrik etdilяr.

Konfransda yekun sюzцsюylяyяn Шяki ШTШ-nin mцdiri,pedaqoji elmlяr doktoru FirяddunИbrahimov qaliblяri tяbrik etmiш vяtяrbiyя iшlяri цzrя koordinasiyaшurasыnыn istedadlы gяnclяrinseчilmяsindя vя onlarla ardыcыl,mцtяmadi iш apardыьыna, mцnsiflяrheyяtinя isя mцsabiqяdя gяrginяmяyinя vя obyektivlik tяmin etdiy-inя gюrя tяшяkkцrцnц bildirmiшdir.

Konfrans qurtardыqdansonra Шяkiнин цzяrindяki buludlarчяkilmiш, gцnяшsя юz qыzыlы шяfяqlяri-ni sяxavяtlя tяbiяtя vя insanlaraяrmaьan edirdi. Belя bir havadamяnim fikrimdя Sabit Rяhman sя-nяtkarlыьы canlanыr. Onun yaradыcыlыqfяaliyyяtinin yeni-yeni чalarlarыnыdяrindяn tяdqiq etmяyя чaьыrыrdы.Lakin bu яdяbi tяnqidчilяrin iшiolduьundan mяn mяqalяni yekun-laшdыrмаг истяйирям:

- Sabit Rяhman Azяrbay-canda komediya janrыnы yцksяksяnяt dяrяcяsinя чatdыrmышdыr.Buna gюrя dя o gяlяcяk nяsillяrцчцn dя ustaddыr, ideoloqdur.Klanчыlыq, tayfaчыlыq, eqoizmdяnuzaq olacaq, bяшяri dяyяrlяr vяprinsiplяrlя yaшayacaq gяnc nяs-limiz onu dяrindяn dяrk edяcяk,mцasirlяrimizin qeyri-obyektivbaxышlarыnda olan чatышmazlыqlarыaradan qaldыracaq, bu sяnяtkaramюhtяшяm abidя ucaldacaqdыr.

AZЯRBAYCANЫN MЯNЯVИ ZЯNGИNLИYИ UЬRUNDADЮYЦШЯN ЯSGЯR - ЮLMЯZ SЯNЯTKAR

BU ИL MARTЫN 26-DA MЯШHUR AZЯRBAYCAN DRAMATURQU,HЯMYERLИMИZ SABИT RЯHMANЫN 100 YAШЫ TAMAM OLUB

APRELИN 10-DA ШЯKИ MЦЯLLИMLЯRИ UNUDULMAZ SЯNЯTKARЫN 100 ИLLИKYUBИLEYИNИ QEYD EDИBLЯR

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 27

Page 28: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.28 ШШШ ЯЯЯ ККК ИИИ БББ ЯЯЯ ЛЛЛ ЯЯЯ ДДД ИИИ ЙЙЙ ЙЙЙ ЯЯЯ ССС ИИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Ютян ясрин I йарысындаA.V.Doroqov xяrчяnь xяstяliyinяqarшы ASD (antiseptik - stimulyatorDoroqova) preparatы kяшf etmiшdi .Лакин бu dяrmanыn SSRИ СяhiyйяNazirliyi tяrяfindяn qяbul edilmяsiцчцn Doroqovun bцtцn cяhdlяriboшa cыxыrdы. Preparatыn adыndaonun soy adыnыn ьюstяrilmяsi heccцrя imkan vermirdi ki, onkoloьiyasahяsindя artыq юz biliklяriylя mяш-щurlaшan, namizяdlik, doktorluqadlarыna layiq olan alimlяr юz soyadlarы ilя yanaшы baytar alimin adычяkilsin. Doroqova aчыq bildirirdilяrvя "mяslяhяt gюrцrdцlяr” ki, tibbdяASD-nin qяbul edilmяsi uчun opreparatыn adыnda gюstяrilяn "D"hяrfini gюtцrmяlidir. Doroqov isяbununla razыlaшmыrdы. Чцnki o,yaxшы baшa dцшцrdц ki, razы olsa,onun adы mцяlliflяrin siyahыsыndantamam silinяcяk.

Hяmin illяrdя Beriyanыnanasы xяrgяnc xяstяliyinя tutul-muшdu. Dяrmanыn soraьы Berliya-ya чatdы. Doroqov гадыны saьalt-dыqdan sonra Берийа бу барядямялумат верир. Stalin ися sяhiyyяnaziri A.F.Tretyakova zяng edibsoruшur:

- Nя vaxt ASD kцtlяvi isti-fadяyя buraxilacaq?

Мящз Stalinin bu zяngin-dяn sonra dяrman tяsdiq olunurvя onun istehsalыna baшlanыr вяDoroqov mцalicяlяriни davametdirir. Lakin tezliklя Stalin dцn-yasыnы dяyiшir, Beriya gцllяlяnir.Doroqovun yenidяn problemlяribaшlaныr. Gюrцnцr Doroqov юzkяшfi ilя kimlяrinsя шюhrяtini aшaьыsalыrdы. Odur ki, indiyяdяk ASDyalnыz bayltarlыqda istifadя цчцnicazяlidir.

Buna baxmayaraq, ASDpreparatы Moskvada vя шяhяrinyaxыn vilayяtlяrindя mяhшurlaш-maьa baшlayыrdы. Doroqovun цnva-nыna minlяrlя tяшяkkцr mяktublarыgяlirdi. O mяktublar xяrчяngxяstяliyinin юlцmя mяhkum etdiyixяstяlяr tarяfindяn yazыlыrdы. Onlarbu dяrmanыn kюmяyi ilя шяfa tap-mышdыlar.

ASD-nin tяbiяtdя istifadяolunmasы aчыq qalmышdы.

Dяri, чiyяr, mяdя-baьыr-saq, urяk-damar, onkoloji vяqinekolojы xяstяliklяrlя mцbarizяdяюz effektini gюstяrяn preparatgюrkяmli tibb elmi iшчilяrinин tяч-rцbясинdя rastlaшmырdы. Onlarюzlяrinя sыьышdыrmырdыlar ki, baytar -hяkim, baytarlыq elmяri namizяdi-tibb sahяsindя yцksяk vяzifяdячalышan, namizяdlik, doktorluq,akademik rцtbяlяrini daшыyan alim-lяrя "dяrs keчsin".

Цmumiyyяtlя tibb iшчilя-rinin baytarlaра ikinci dяrяcяlihяkim kimi yanaшmalarы hamыyamяlum idi.

Doroqovun ixtirasы чoxneqativ nяticяlяrя gяtirib чыxartdы.Щятта оna qarшы cinayяt iшiqaldыrыldы. Doroqovu preparatыkomersiya mяqsяdiyля istifadяetmяsindя tяqsirlяndiriрdilяr. Mцs-tяntiqlяr bu preparatы qяbul edяn

vя mяnfi tяsir edяn insanlarы tap-maьa cяhd etdilяr, lakin tapabilmяdilяr, чцnki belя insanlar yoxidi. Bundan baшqa mяlum oldu ki,Doroqov юz puluna iki tяcrцbяaparatы quraшdыrmышdы. Evdяki dяz-gah onun iшinя хитамы surяtlяndir-di, cinayяt iшi baьlandы.

ASD-nin effeklяri gюzqabaьыnda idi.

Sinir sistemindя, endo-krin sisteminin fяaliyyяtinin pozul-masы kiшilяrin coxunda prostatxяstяliyinя gяtirib cыxarыr. ASD-ninqяbulu mцяlicяnin komponent-lяrindяn biridi. ASD-ni qяbul edяnprostat xяstяlяr шяfa tapыrdыlar,saьlam insanlar isя (profilaktikmяqsяdlя) qыsa bir vaxtda orqa-nizmlяrini шlaklardan tяmizlя-yirdilяr.

SSRИ-нin Farmokomitяsi1951-ci ildя ASD-nin istifadяsinяdяri xяstяliklяrinin mцalicяsindяicazя verdi.

Tibbdя yeni addыm atыldl.Яldя etdiyi pullara Doroqov labo-ratoriya tikdirmiш vя ASD цzя-rindя tяdqiqat iшlяrini davametdirmiшdir. ASD mяhшurlaшыrdы.Onu almaq цcцn gцnlяrlя nюv-bяdя dайанырдыlar.

Kreml rяhbяrlяrinin яmr-lяrinя яsasяn mяhbuslar цzяrindяtяdqiqat iшlяri aparыlыrdы. Birincinюvbяdя ASD vяrяm xяstяliyininprofilaktikasы vя mцalicяsi цчцnistifadя olundu. Юlцm faktlarы birneчя dяfя azalыrdы. Tяdqiqatlarыnчoxu mяxvilяшdirilmiшdi. Gюzlяnil-mяz nяticяlяr яldя edilmiшdir. Bufaktlar mяmurlarы vя tibb elmiiшчilяrini hяyacanlandыrыrdы. Юлкя-дя, farmoсeptikada inqilabы, яha-linin uzunюmцrlцлцyцnц heч kimictяmirdi. Doroqova izah edildi ki,

lozunq baшqa шeydi, hяyat baшqa.Belяliklя, ASD preparatыnы ikincidяfя (qismяn ) mяxvilяшdirdilяr.

1957-ci ildя Doroqovcalышdы ki, bu mюъцzяli preparatСийаси Бцroda olan tanышыn vasitяsiilя tяstiq edilsin. Lakin bцtцncяhдlяr boшa cыxdы.

Preparatыn mяxvi olmasы,Doroqovun 42 yaшыnda baш vermiш

namяlum юlцmц, tяdqiqatlarыnkяsilmяsi, ASD preparatыnыn isti-fadяsini dayandыrdы.

ASD ilя baьlы bir яhvalat

...Saralmыш, yыrtыlmыш qя-zeti o xяstяxanыn pяncяrяsi iчindяtapdы. Qяzetdя ,,XX яsrin superpreparatы" ASD haqqыnda oxudu.Bu mяqalя onun hяyatыnы ta-mamilя dяyiшdi... Mixail Иvanoviчinanыrdы ki, mяqalя onun яlinяAllahыn kюmяyi ilя dцшmцшdц.Иnsanlarыn taleyi hяrdяn elя quru-lur ki, hяyat vя юlцm arasыndaqalan insan baшa dцшцr ki, hяr шeyboшdu, яsas - saьlamlыqdыr.

1979-cu ildя Mixail Иva-noviч Frolov Neryunqri шящяrinяgяldi. Fяal, saьlam, idmanы sevяn,hяr sяhяr soyuq su ilя yuyunan буинсан яmin idi ki, hec bir xяstяlikona yaxыn gяlя bilmяz. Bяlagюzlяnilmяdяn gяlir. Иnanmaq coxcяtin idi ki, qяfil aшkarlanan шiш,hяrarяt, aьrыlar - dяhшяtli simtom-lardan xяbяr verir. Frolov elя bilir-di ki, hяr шey kecib gedяcяk. LakinM.Иvanoviч юzцnц lap pis hissetdikdя, tяcili yardыm onu xяstяxa-naya catdыrdы, tяcili olaraq яmяliy-yat etdilяr. Diaqnoz - xяrcяng, ilkяmяliyyatы 1996-ci ildя olmuшdu.Шaьaldы, xяstяxanadan чыxdы -lakin hяrarяt yenя qalxdы. Ardы ilя

iki яmяliyyatda keчirtdi.

ЩАШИЙЯ: 1943-cц ildяmцxtяlif institutlarыn, akademiya-larыn, universitetlяrinin bir чox la-boratoriyalarыna gizli hюkцmяttapшыrыьы verilmiшdi. Иnsanlarы vяheyvanlarы radiasiyadan qoruyanpreparat nяin ki, immunitetiqaldыran, hяm dя ucuz vя asanяldя edя bilяn dяrman olmalы idi.Belя шяrtlяr tяdqiqatlarыn чoxunuчыxыlmaz vяziyyяtя saldы. Uьurцmцmittifaq Baytarlыq Eksperi-mental Иnstitutunun, baytarlыq elm-lяri namizяdi Doroqovun rяhbяrliketdiyi bir laboratoriyanыn payыnadцшdц.

Doroqovun ekspremen-tal qabiliyyяti vя bu mяsяlяyяqeyri яnяnяvi yanaшmasы ona uьurgяtirdi. Doroqov xammal kimi qur-baьalarы istifadя edirdi.O toxu-malarыn sublimasiyasы (bяrk mad-dяnin mayeyя dюnmяdяn buxaravя яksinя-buxardan bяrk halaчevrilmяsi) ilя яldя etdiyi mayяеьцclц antiseptik, stimulyator yarasaьaldыcы xassяlяrя malik idi vяASD adlandыrdы. Sonralar hяmиn 1-ci fraksiyanы 2 fraksiyaya bюlцndц:ASD-2 vя ASD-3 fraksiyalarыna.

Dюrdцncц, axыrыncы dяfяNeryunqrinin cяrrahlarы Frolovuяmяliyyat etdilяr. Bu 1997-ci ilinyanvar ayыnda baш verdi. Frolovunhяyat yoldaшыna dяhшяtli diaqnozhaqqыnda xяbяr verdilяr. Эeniшbяdxassяli шiш. Axыrыncы шansqalmышdы-ixtisaslaшdыrыlmыш klinika.Axыrыncы яmяliyyatdan 8 gцn sonratяcili yardыm Frolovu tяyyarя илябурайа gяtirdi.

ASD-nin 3-cц fraksiyasыxarici istifadя цчцndцr. Dermoto-loq-hяkimlяrASD-dяn geniш isti-fadя edяrяk yaxшы nяticяlяr яldяetdilяr. 2-ci fraksiyanы hяm xaricihяm dя daxili dяrman kimi istifadяedirdilяr. Heyvanlar цzяrindяkeчirilяn tяcrцbяlяrin nяticяlяribaшqa preparatlarla bircя aparыlaneffektlяri bяzi ASD mяsxяrячilяrinчoxunu tяяccцblяndirdi.

Paralel olaraq ASD-2-ninistifadя yolu ilя mцxtяlif sistem vяorqanlarыn patalogiyalar qaldыrыldы. Яla nяtigяlяr bronxial astmanыnmцalicя etmя zamanы яldя edildi.O zaman bu xяstяliyi mцalicяpreparatlar mюvcud deyildi.ASDilя aparыlan mцalicя kurslarы sinir,endokrin, immun vя baшqa sistem-lяri funksiyalarыnы normallaшdыrыrdы.

Elяcя dя... ASD damar-larыn varikoz geniшlяnmяsini mцa-liъя edirdi.

Qnkologiyada ASD-nintяsiri mцkяmmяl idi. Trixomonoz,xlomidioz, elяcяdя fibroma, mio-ma, uшaqlыьыn xяrчяngi, mastopa-tiya vя s. xяstяliklяr bu preparatыntяsiri altыnda mяhv olurdu.

Frolov preparatыn doza-sыnы bilmяdяn, dцшцnmяdяn bяx-tяbяxt, qяbul etmяyя baшladы. Oinamla danышыrdы ki, ASD onu xilasetdi, шiшi blokada edяrяk (metas-taзa) yayыlmaьa imkan vermяdi.

Moskvada Frolovu Ru-siya Tibb elmi mяrkяzinя yer-lяшdirdilяr. Hяkimlяr чox чяtinliklяnюvbяti яmяliyyata razыlыq verdilяr.Professor Шalыqin Y.A. dedi: Bizяюlцmlя nяticяlяn яmяliyyat lazыmdeyil, чalышarыq sizi xilas edяk.Яmяliyyat 4saat davam etdi.Frolovun sюylяdiklяrindяn:

,,Mяrkяzdя unikal cяrrahmяnя dedi: Bu ekskluziv яmяliyy-at idi, чox tяяcцblцdцr, siz necяbelя шiшlя yaшayыrdыnыz?Яmяliyyatdan sonra mяnя tяklifetdilяr ki, laboratoriyada mцainяetsinlяr.

Dюrd gцn яrzindя qяbuletdiyim ASD qan gюstяrigilяrinixeyli yaxшыlaшdыrmышdы. Saьalmamцddяtindя mяn ASD - nin qяbuletmяyя davam edirdim. Hяkimlяршualanmanы mяnя mяslяhяt gюr-dцlяr vя xяbяrdar etdilяr ki, onsaatdan sonra mяdяmdя kяskinaьrыlar baш verяcяk. Nя 11-ci nя12-ci seanslardan sonra mяn aьrыhiss etmяdim. Professor Шalыqindedi ki, mяnim praktikamda buhadisя nadir haldы.

Frolovun hяyat yoldaшыFrolova Qalina Valentinovna ASD-ni bцtцn Moskva apteklяrindяnaxtarыrdы.

ASD-nin istifadя qay-dalarыnы insanlar tapыrdы - xяstяlяrя,hяkimlяrя юtцrцrdцlяr. Frolovlarbir чox qohum vя yaxыnlarыnakюmяk etdilяr.

Frolovlar deyirlяr: "Юzцmqяbul etdikdяn sonra mяn яminlik-lя deyя bilяrяm ki, ASD qanы mцal-icя edir, immuniteti qaldыrыr. Budяrman qяtiyyяn ziyansыzdы. BuASD gцclц antibakterial tяsirяmalikdir vя gцclц adantoqendir."

,,Mяxvi" qrifi ASD-dяn1962-ci ildя gюtцrцlmцшdцr.

Belяliklя, nadir preparat1947-ci ildя, kяшf olunub. Tibbmяmurlarы tяbii ki, bu kяшfidцшmяnчiliklя qarшыladыlar. O, dюvrцчцn tibb elminin sяviyyяsi, dяr-manыn terapiyada nadirliyini, effek-tini dяrk etmяyя imkan vermirdi.

Buna gюrя dя 1957-ciildя Doroqovun faciяli юlцmцndяnsonra ASD tibbdя tamamilяunuduldu, ancaq bu gцnяdяk bay-tarlыqda geniш istifadя olunur.

Редаксийадан: Мягаля-ни интернет материаллары ясасындащазырлайан Шяфяг ханыма юз

DOROQOVUN ANTИSEPTИK STИMULYATORU

Шяфяг МАЩМУДОВА,Шяки Реэтонал Елми Мяркязин

ямякдашы

БУНЛАРЫ БИЛМЯК МАРАГЛЫДЫР

XЯRЧЯNGЯ QARШЫ YENИ VAKSИNXЯRЧЯNGЯ QARШЫ YENИ VAKSИNYARADЫLMЫШDЫRYARADЫLMЫШDЫR

Britaniya alimlяri Midlseks Universitetinin professoru Rey Aylesin rяhbяrliyialtыnda onkologiyada яsl чevriliш etmiшlяr. Onlar xяrшяngin яn qorxulu nюvlяrinin, ocцmlяdяn dюш, baьыrsaq, yumurtalыq, mяdяaltы vяzi xяrчяnginin inkiшafыnыn qarшыsыnыalan, hяtta шiшlяri kiчildяn vaksin yaratmышlar.

Bяzi aqressiv шiшlяr yalnыz hamilя qadыnlarda mцшahidя olunan hormonlar яmяlяgяtirir. Sюhbяt xorionik qonadotropin hormonundan (hCG) gedir. Hamilяlik testi zamanыmяhz bu hormon hяlledici rol oynayыr, yяni cavabыn mцsbяt olduьunu gюstяrir.

Professor Rey Ayles mцяyyяn etmiшdir ki, sidik kisяsi xяrчяnginin bяzi nюvlя-rindя, mяdяaltы vяzi, yumurtalыq, dюш vя baьыrsaq xяrчяngi hallarыnыn yarыsыnda hCG-ninmцяyyяn formasы яmяlя gяlir. Onun yaratdыьы vaksin hCG-ni mяhv etmяk цчцn immunsisteminin proqramыnы yenidяn qurur. Nяticяdя шiшlяr azalыr, metastaz proseslяri lяngiyir.

Vaksinin insanlar цzяrindя ilkin kliniki sыnaqlarы uьurla baшa чatmышdыr. Buna bax-mayaraq, alimlяr onu yalnыz beш ildяn sonra bazara чыxarmaq niyyяtindяdirlяr. Vaksintяkcя Bюyцk Britaniyada hяr il minlяrlя insanыn hяyatыnы xilas edя bilяcяkdir.

ALBALЫ ШИRЯSИ YUXU-GЯTИRИCИDИR

Nyu-Yorkdakы Roчester Universitetinin alimlяri zяrяrsiz yuxugяtiri-ci vasitя kimi albalы шirяsindяn istifadя etmяyi mяslяhяt gюrцrlяr.

Mцtяxяssislяr tяcrцbяdя iшtirak edяn kюnцllцlяri iki dяstяyя bюlцb, birin-cisinя albalы шirяsi, digяrinя isя baшqa meyvяlяrin шirяsini vermiшlяr. Onlar sяhяrvя axшam bir stяkan шirя iчmiшlяr. Ekspermientin nяticяlяri gюstяrmiшdir ki, шяkяrqatыlmamыш albalы шirяsi iчяnlяr yoldaшlarыna nisbяtяn 17 dяqiqя чox yatmышlar.

Tяdqiqatчыlar albalы шirяsinin yuxugяtirici tяsirini tяrkibindяki melatoninlяяlaqяlяndirmiшlяr. Bu hormon gцndяlik yuxu-ayыqlыq siklini tяnzimlяyir. Yuxunumюhkяmlяndirяn albalы шirяsi bяzi dяrmanlar kimi orqanizmя kяnar tяsir gюstяr-mir. Odur ki, albalы шirяsindяn, elяcя dя meyvяsindяn dяrmanlara alternativ tяh-lцkяsiz natural vasitя kimi istifadя etmяk olar.

А.В.ДОРОГОВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 28

Page 29: MUNICIPALITY SHEKI

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.29

SU FЯALLЫЬЫ SAXLAYЫR,SU FЯALLЫЬЫ SAXLAYЫR,TЯZYИQИ TЯNZИMLЯYИRTЯZYИQИ TЯNZИMLЯYИR

Alimlяr aydыnlaшdыrmышlar ki, su tяkcя susu-zluьu yatыrmыr. O, hяm dя orqanizmi fяal saxlamaьa,qan tяzyiqini tяnzimlяmяyя qadirdir. Devid RobertsonVanderbilt Universitetinin Tibb Mяrkяzindяn olanhяmkarlarы ilя birlikdя barorefleksi (tяzyiqi normadasaxlayan refleks) itirmiш xяstяlяrin timsalыnda suyunorqanizmя tяsiri mяsяlяsini 10 il яrzindя юyrяnmiшdir.

Su simpatik sinir sisteminin fяaliyyяtinisцrяtlяndirir. Simpatik sinir sistemi onurьa beyindяyerlяшяn mяrkяzi vя bir-biri ilя birlяшmiш чoxsaylы sinirqollarы vя dцyцnlяrindяn ibarяt periferik sinir sistem-lяrinя ayrыlыr. Fяallыьы, qan tяzyiqini vя enerji sяrfini dяartыran mяhz simpatik sinir sistemidir.

Qыzыl Xaч Cяmiyyяtinin ABШ bюlmяsi юznюvbяsindя mцяyyяn etmiшdir ki, qan vermяzdяnяvvяl yarыm litr su iчяn adamlarda bayыlmaq riski 20faiz azalыr. Su simtapik sinir sisteminin fяallыьыnы vяdemяli, enerji sяrfini artыrdыьы цчцn чяkinin azalmasыnыda tяmin edir.

DEPRESSИYA KЯMAЬЫLLЫЬADEPRESSИYA KЯMAЬЫLLЫЬASЯBЯB OLURSЯBЯB OLUR

Depressiyaya meyilli, hяyatыndan narazыinsanlarыn yaшa dolduqca aьlыnыn azalmasы riskitяmkinli insanlara nisbяtяn yцksяkdir.

Alimlяr son 17 ildя 70-80 yaшlы minяdяkinsanыn xяstяlik tarixчяini tяdqiq etmiшlяr. Onlarыn164-dяn kяmaьыllыq, 136-da isя Alsheymer xяstяliyiinkiшaf etmiшdir. Mяlum olmuшdur ki, vaxtilя depres-siyadan яziyyяt чяkяn adamlarda kяmaьыllыq riski 70faiz artmышdыr.

Depressiyaya meyilli adamlarыn baшbeyninin mцяyyяn hissяlяrinin iltihabы baш verir ki, buda beyin qabыьыnda dяyiшikliklяrя sяbяb olur. Nяticяdяkяmaьыllыьыn яlamяtlarы юzцnц gюstяrir. Burada fiziolo-ji amillяrlя yanaшы, sosial amillяr dя bюyцk rol oynayыr.Belя insanlar цnsiyyяtdяn qaчыr, юzlяrinя qapыlыr. Belяhяyat tяrzi isя kяmaьыllыьa gяtirib чыxarыr.

Alimlяr mцяyyяnlяшdirmiшlяr ki, depressiyainsana tяkcя mяnяvi cяhяtdяn deyil, fiziki cяhяtdяndя яzab verir. Ruh dцшkцnlцyцnя qapыlan insan aьrыnыdaha kяskin hiss edir. Alimlяr bunu beyinin eynihissяlяrinin hяm emosiyalara, hяm dя fiziki aьrыyacavabdeh olmasы ilя izah edirlяr.

ЧOX ИШLЯMЯK ЦRЯK-DAMARЧOX ИШLЯMЯK ЦRЯK-DAMARXЯSTЯLИKLЯRИ RИSKИNИ 60 FAИZXЯSTЯLИKLЯRИ RИSKИNИ 60 FAИZ

ARTЫRЫRARTЫRЫR

Иш saьlamlыq vя insanыn cюvhяri demяkdir.Amma hяddindяn artыq iшlяmяk insan orqanizmi цчцnciddi tяhlцkя yaradыr. Hяr gцn 10-11 saat gяrginiшlяyяn adamlar цrяk-damar xяstяliklяri problemininqurbanыna чevirlirlяr. 11 il яrzindя yaшы 35-lя 60arasыnda olan 6 min nяfяr цzяrindя tяcrцbя aparmышingilis alimlяri bu qяnaяtя gяlmiшlяr.

Alimlяr apardыqlarы tяcrцbяyя яsasяn gцndя-lik iш normasыndan яlavя 3-4 saat artыq iшlяyяn шяxs-lяrdя цrяk-damar xяstяliklяrinя tutulma ehtimalыnыndaha yцksяk olduьunu mцяyyяn etmiшlяr. Onlarsцbut etmiшlяr ki, hяddindяn artыq iшlяmяk insanlardaцrяk-damar xяstяliklяri riskini 60 faiz artыrыr. Buxяstяliyin geniш vцsяt almasыna az yatmaq da sяbяbolur.

Hяkimlяr bu xяstяliyя tцtцlmamaq цчцn hяrgцn 7 saat iшlяmяyi vя gяrgin яmяkdяn sonra mяnalыistirahяt etmяyi mяslяhяt gюrцrlяr. Bu cцr hяyat tяrziцrяk-damar xяstяliklяri riskinin qarшыsыnы alыr.

HЯR ИL DЦNYADA 100 MИNHЯR ИL DЦNYADA 100 MИNADAM ИLAN SANCMASЫNDANADAM ИLAN SANCMASЫNDAN

ЮLЦRЮLЦR

Hяr il dцnyada яn azы 100 min adam ilansancmasыndan юlцr. Lakin юlцmlя nяticяlяnяn bir чoxhallarыn qarшыsыnы zяrяrчяkяnlяrin lazыmi mцalicя ilяtяmin olunmasы, xцsusяn antitoksinlяrdяn istifadяimkanlarыnыn yaradыlmasы yolu ilя almaq mцmkцndцr.Bunu mayыn 5-dя ilan zяhяrinя qarшы antitoksinlяrinistehsalы, paylanmasы vя onlara nяzarяt цzrя yeni rяh-bяr prinsiplяri aчыqlayan Dцnya Sяhiyyя Tяшkilatы(DST) bяyan etmiшdir.

DST юz saytыnda zяhяrli ilanlarыn rastgяlindiyi yerlяr, onlarыn gюrцnцшц, antitoksinlяrdяnistifadя qaydalarы vя onlarы яldя etmяk yollarы barяdяgeniш informasiya yerlяшdirmiшdir.

DST-nin baш direktorunun kюmяkчisiKarissa Etyen bildirmiшdir ki, bir чox юlkяlяrin zяruriantitoksinlяrdяn istifadя imkanlarы yoxdur, digяrlяriilan zяhяrinя qarшы sыnaqdan keчirilmяyяn antitoksin-lяrdяn istifadя edirlяr. Odur ki, insanlar ilan sancdыq-da чox vaxt lazыmi mцalicя ala bilmirlяr".

DST-nin mяlumatыna gюrя, hяr il dцnyadabeш milyon adamы ilan sancыr ki, bunlarыn da 2,5 mily-onu zяhяrlя baьlы olur. Tяxminяn 100 min adam юlцr,300 minяdяk adam яlil olur. Zяhяrlяnmяnin яsas qur-banlarы tяchizatы zяif olan tibb mяntяqяlяrinя malikyoxsul kяnd icmalarыnda yaшayan uшaqlar vя fermer-lяrdir.

ШЯKИLИLЯR QANVERMЯШЯKИLИLЯR QANVERMЯAKSИYASЫNDA FЯALAKSИYASЫNDA FЯALИШTИRAK ETMИШLЯRИШTИRAK ETMИШLЯR

Иyunun 9-da Sяhiyyя Nazirliyinin Шяki Regional QanBankыnda qanvermя aksiyasы keчirilmiшdir.

Donorlarыn mцayinяsi vя qangюtцrmя prosesi B.Eyva-zov adыna Elmi-Tяdqiqat Hemotologiya vя TransfiziologiyaИnstitutunun nяzdindяki Mяrkяzi Qan Bankыnыn hяkim vя tibbiшчilяri tяrяfindяn hяyata keчirilmiшdir.

Mяrkяzi Qan Bankыnыn шюbя mцdiri Gцlarя Abbasovabildirmiшdir ki, "Hemofiliya vя talassemiyalы irsi qan xяstяliklяriцzrя Dюvlяt Proqramы"nыn icrasы ilя яlaqяdar Sяhiyyя Nazirliyinintяdbirlяr planыna uyьun olaraq respublikamыzыn paytaxtы vя bюl-gяlяrdя davamlы olaraq hяyata keчirilяn bu xeyirxah aksiyatalassemiya vя hemofiliyalы xяstяliklяrdяn яziyyяt чяkяn insan-lara, xцsusilя uшaqlara kюmяk gюstяrmяk, onlara dяstяk olmaqmяqsяdi daшыyыr.

Шяki mяrkяzi rayon xяstяxanasыnыn hяkim vя tibbiшчilяrinin yaxыndan kюmяyi ilя gцn яrzindя davam edяn aksiya-da 170 nяfяrя yaxыn donor iшtirak etmiшdir. Aksiyada шяhяr icrahakimiyyяti, яrazi icra nцmayяndяliklяri vя bяlяdiyyяlяrin rяhbяrvя яmяkdaшlarы, habelя sяhiyyя iшчilяri fяallыq gюstяrmiшlяr.

Toplanan qan laboratoriya mцayinяsindяn keчirildikdяnsonra Mяrkяzi Qan Bankыna tяhvil verilяcяkdir.

СС АА ЬЬ ЛЛ АА ММ ЛЛ ЫЫ ГГ

A.SАЛАМОЬЛУ

O, darvazanыn aralы qal-dыьыnы gюrцb sevindi , qaчыb qurtul-maьыn, azad olmaьыn vaxtы чat-mышdы. Sяhяr yemяyini doyuncayeyib цstцndяn su da iчdi. Taxtadarvazaya tяrяf addыmladы, Яh-mяd kiшinin baшы ev iшlяrinя qa-rышыq idi, kяnd yoluna чыxdы , цzцnцdaь tяrяfя tutub getmяyя baшladы.

Sevinirdi, чoxdan arzu-ladыьы azadlыьa чatmышdы, eшшяkkimi iшlяmяkdяn bezmiшdi.

Yolda buьda yцklц юkцzarabasы ilя qarшыlaшdы, arabanыntяkяrlяri ya yцkцn aьыrlыьыndan, yada yaьsыzlыqdan cыrыldayыrdы. Eш-шяk шцkцr etdi ki, o daha yцkaltыnda deyil, azaddыr! Aьыr-aьыr,yorьun-yorьun yцrцyяn юkцzlяrяonun yazыьы gяldi. Sahibi gюrяnindi onun qaчmaьыndan xяbяrtutub onu etibarsыz, vecsiz birmяxluq kimi qiymяtlяndirirdimi?Atasы da hяr dяfя atыn balasыnыona gюstяrib deyяrdi ki, bax, oata-anasыna hюrmяt edib hяmiшяonlarыn dalыyca, arxada gedir,sяnsя daim mяndяn qabaьa dц-шцb шыllaqlaya-шыllaqlaya gedir-sяn. Иndi Яhmяd kiшinin arxasыn-ca iшя getmяkdяnsя burda veyil-lяnirdi.

Yerя palыdыn qozalarы tю-kцlmцшdц, amma bu onun ye-mяyi deyildi, axы o donuz ki, deyil.Baшыnы qaldыrыb daьlara baxdы , hяryer yamyaшыl idi, яsil цrяkaчanvaxtdы, baharыn яvvяli olsa daarxadakы daьыn zirvяsindяn parыl-dayan qalыn qarыn havasы buralarыisinmяyя qoymurdu, palanы be-lindя olmadыьыndan bir az цшцdц.Eшшяk bюш dayanmaqdan bilmirdineynяsin. Aьnamaьa baшladы,atasы ona demiшdi ki, yerя uzanыbaьnamaq sцlalяmizin yaraшыьыdыr,sяn dя nяslimizdя bu яnяnяnidavam etdirяrsяn, bu hяm torpaqvannasыdыr, hяm dя tяmizlikdir.

Bu dяmdя azad olsa da,sahibsiz idi, tabe olmamaq яla

idisя dя yiyяsizlik pis шeydi,darыxdы, hяlя bir az qorxdu da.Kюpяk sцrцsцnя rast gяlmiшdi,tяшviшя dцшdц, ona hцcum etsяy-dilяr necя qorunacaqdы? Hяr ehti-mala qarшы dalыnы onlara чevirdi ki,шыllaq atmaьa hazыr olsun. Bukюpяk sцrцsцnцn яvяzinя at ilxыsыolsaydы gюydяn daш yaьardыmы?Чoxdandыr яlinя qяшяng madyandцшmцrdц, kяnddя qatыrlarыn sayыda azalmaqda idi.

Evdяn чыxmaьыn sяbяb-lяrindяn biri dя sahibindяn inci-mяyi idi. Son vaxtlar kяndlяrinяayaq aчan яcnяbi turistlяri be-lindя gяzdirirdi, bu isя ona яskik-lik gяlirdi, odun daшыmaq ondanmin dяfя xoшdu. Sahibi onu beшmanata taksi kimi istifadя edirdi.Яcnяbilяrin ona baxыb gцldцklяribяs deyildi, hяlя minib arsыz-arsыzsцrцrdцlяr dя.

Иkinci bir incimяyi шяhя-rя kiшmiш aparыb satanda olmuш-du. Dostu Яhmяd kiшiyя har-dansa kiшmiш alыb vermiшdi ki,satыb dolansыn. Яhmяd kiшi dя sыxyaшayыш evlяrinin arasы ilя gяzib"ay kiшmiш alan!" deyяrяk qышqыrыbmцшtяri sяslяmяk istяyirdi. Elя buanda eшшяyin anqыrmaьы gяlibkiшinin sяsini batыrыrdы. Bunubilяrяkdяn etmяsя dя sahibi "ay"sюzцnц deyяn kimi eшшяyinxoшagяlmяz sяsi alяmi bцrц-yцrdц. Dюrdцncц dяfя Яhmяdkiшi qeyzlя ona bir чubuq vurub, -"ay eшшяk, qoy bir aьыz da bizdeyяk"- deyяrяk яsяblяшmiшdi.

Amma bir dяfя sahibionu юlцmdяn qurtarmышdы, qonшukяnddяn qonaqlыqdan qayыdandadaь чayы daшmышdы. Чayы keчmяkistяyяn bir nяfяri sel aьzыna alыbeшшяklя birlikdя aparmышdы. Busяbяbdяn Яhmяd kiшi eшшяyiqabaьa vermяdяn юzц yerяdцшяrяk яlinя uzun bir aьacgюtцrцb чayыn dayaz yerlяrinivяlяvurd elяmяyя baшladы. Hяr ikisahildя kцkrяyяn чayыn qorxu-sundan adamlar durub tamaшa

edir, hяtta yцk maшыnlarыnы чayasalmaqdan ehtiyat edirdilяr.Яhmяd kiшi baшыnы qaldыrandaqarшыsыnda aь saqqallы, aь чal-malы, яbalы, nurani bir kiшinin onabaxdыьыnы gюrmцшdц . Hяmin kiшiona baшa salmышdы kы, eшшяyi bur-dan чaya sal vя чяpinя bu xяtlя,axarы ilя sцr vя o yamacdan чыx,qorxma dediyim kimi etsяn чayыkeчяcяksяn. Яhmяd kiшi dя elяedib чayыn o tayыna чыxanda kяndcamaatы ondan niyя юzbaшыnadanышdыьыnы soruшmuшdular. Tяяc-ъцblяnяn Яhmяd kiшi sonradanbaшa dцшmцшdц ki, ona yolgюstяrib xilas edяn Xыzыr Иlyasimiш.

Otlamaьa baшladы, yadы-na o saat Яhmяd kiшi dцшdц -gюrяn indi o da nahar edirmi?Baшa dцшmцrdц ki sahibi niyя otyemir? Axы onun diшlяrinin dц-zцmц яt yeyяnlяrя yox, ot yeyяn-lяrя aid idi, яsnяyяndя gюr-mцшdц. Onda heysiyyatыna тo-xunmuшdu ki , яsnяyяndя яli ilяaьzыnы niyя tutmur? Ya bu onunxasiyyяti idi , ya da eшшяk olduьuцчцn onu saymыrdы, bяlkя dя bю-yцk, nцfцzlц adamlarыn yanыndamяdяniyyяt gюstяrib яli ilя aьzыnыюrtцrdц.

Fяrяhlяndirici iшlяri yadы-na salыb юzцnя toxtaqlыq vermяkistяdi, onun цч adы vardы, bяx-tяvяrdi. Amma iki adы чox daxюшuna gяlmirdi , ona "eшшяk " vя"uzunqulaq" deyяndя acыьы tutur-du, "ulaq" deyяndя isя xoшlanыrdы.

Axшam dцшцrdц вя оdaьdakы meшяliyя baxыb vahimя-lяnirdi. Hяm qorxudan , hяm dяsusuzluqdan qыrtlaьы qurumuшdu,evя qayыtmaq lazыmdы, dahagecdi. Kяndin kяnarыnda bir evinqabaьыnda ayaq saxladы, bu evlяnяtlяnmiш ev idi, bu mцlkdяnnяsilbяnяsil bir nяfяr dя olsunxoшbяxt adam чыxmamышdы.

(Арды вар)

Qapы dюyцlцrЩЕКАЙЯ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 29

Page 30: MUNICIPALITY SHEKI

сящ.30 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ 05-08 (71-74), Май-Август 2010

Mяlumat цчцn bildirmяk istяyirik ki, GяnclяrinИnkiшaf Mяrkяzi Avropa Gяnclяr Fondunun maliyyя dяstяyiilя maliyyяlяшdirilяn "Яlilik, ancaq sayыlmaz deyilik!" layihяs-inя may ayыnыn avvяlindяn start vermiшdir. Layihя Шяki,Zaqatala, Balakяn, Oьuz vя Qяbяlя rayonlarыnы яhatя edir.Layihяnin birinci hissяsi baшa чatыb vя tяшkilatыn mяtbuatxidmяti KИV цчцn layihя haqqыnda informasiya vermяkmяqsяdilя tяdbir tяшkil etdi. Tяdbirdя mцюtяlif KИVnцmayяndяlяri, ictimai birliklяr vя gяnclяr tяшkilatlarы iшtirakedirdilяr. Lyihяni giriш sюzц ilя aчan layihяnin koordinatoruArif Иsmayыlov bildirdi ki, цmumi hazыrlыq prosesindяn sonramay ayыnыn цчцncц hяftяsi layihя чяrчivяsindя adlarы чяkilяnrayonlardan цmumi sayы 30 nяfяr olmaqla, яlil gяnclяr цчцnШяki шяhяrindя regional tяlim kursu tяшkil olunmuшdur. 6gцn mцddяtindя davam edяn tяlim kursun яsas mяqsяdiqarшыdan gяlяn parlament seчkilяrindя яlil gяnclяrin seчk-

ilяrdя aktiv iшtirakыnы tяmin etmяk mяqsяdilя respublikadailk dяfя яlil gяnclяrdяn ibarяt seчki mцшahidячi qrupu yarat-maqdыr. Layihя hяmчinin bu gяnclяrin cяmiyyяtя inte-qrasiyasыna hяdяflяnib. Яlil gяnclяrin seчkilяrdя aktiv iшti-rakы hяmчinin onlarыn cяmiyyяtя inteqrasiyasы цчцn stimulyaratmыш olur. Layihяnin ikinci hissяsi hazыrlыqmяrhяlяsindяdir. Bu hissяdя hяmчinin yuxarыda adlarы чяk-ilяn rayonlarda яlil gяnclяrlя, MSK цzvlяri ilя gюrцшlяrnяzяrdя tutulub. Bu gюrцшlяrdя яsas diqqяt яlil gяnclяrincяmiyyяtя inteqrasiyasы metodlarыna, MSK цzvlяrinin vя яlilgяnclяrin seчki hцquqlarы ilя tanышlыьы vя maariflяndirmяsinяayrыlacaq. Gюrцшlяrdяn sonra media kampaniyanыn keчir-ilmяsi planlaшdыrыlыr. Bu kampaniyaya yerli radio vяtelekanallar cяlb olunacaq. Kampaniya чяrчivяsindя birneчя ictimai tanыtыm maariflяndirici reklam чarxlarыn чяk-ilmяsi nяzяrdя tutulub.

Layihяnin цmumilikdя beш ay mцddяtindя yekun-laшmasы planlaшdыrыlыr. Tяdbirdя iшtirak edяn yerli QHTnцmayяndяlяri, aktiv gяnclяr vя sяlahiyyяtli шяxslяr чыxышedяrяk layihя haqqыnda rяy vя tяkliflяrinin bildirdilяr.Яsasяn яlil gяnclяrin cяmiyyяtя inteqrasiyasыnda bu tiplilayihяlяrin vacibliyi, яlil gяnclяrin layihяlяrdя birbaшa iшtirakыvя mяhz gяnclяrin юz яlil hяmyaшыdlarыы diqqяtя alaraq belelayihяlяr iшlяmяsi qeyd olundu. Gяnclяrin чixышыnda qeydolundu ki, bu tipli layihяlяr яlil hяmyaшыdlarыmыzы daha yaxыn-dan anlamaьa vя yardыmчы olmaьa kюmяk edir vя bu cцrlayihяlяrin onlar цчцn яhяmiyyяti bюyцkdцr. Digяr qon-aqlarыn чыxышыndan sonra yerli vя beynяlxalq tяlimчi ekspertl-rя layihя barяdя юz fikirlяrini bildirdilяr. Sonda sюz yeindяnlayihя koordinatoru Arif ismayыlova sюz verildi. Layihя koor-dinatoru tяdbirdя iшtirak etdiklяri цчцn iшtirakчыlara юztяшяkkцrцnц bildirdi vя davamlы olaraq bu tipli press kon-franslar tяшkil edяcяklяrini bildirdi.

""ЯЯll ii ll iikk,, aannccaaqq ssaayyыы llmmaazz ddeeyyii ll iikk!!""

Он ики айын султаны, мцгяддяс Рамазан айы

щаггында охуъуларымыза ятрафлымялумат вермяк мягсядиля

илащиййатчы, Dini Qurumlarla Ишцzrя Dюvlяt Komitяsinin Шimal-Qяrb bюlgяsi цzrя

шюbяsinin baш mяslяhяtчisiАзяр Нафийевя мцраъият етмяйи

гярара алдыг.

- Ъянаб Нафийев,яввялъя охуъуларымызаRamazan orucu haqqыnda bir azmяlumat verяrdiniz.

- Oruc Иslam dininin beшяsas шяrtindяn biridir. Bu ibadяtinsanlarы dцnyada pis яmяllяrdяnчяkindirmяklя yanaшы, gцnahlarыnbaьышlanmasыna vяsilя olur. Orucluinsan mцяyyяn mцddяtdя maddivя mяnяvi istяklяrinя hakimolmaqla, bu duyьularыnы цlvi hiss-lяrlя яvяz edir. Ramazan ayыndaoruc tutmaq Allah Tяala tяrяfindяnmцsяlmanlara hicrяtin ikinci ili(624-cц ildя), Шaban ayыnda vacibbuyurulmuшdur. Ayяdя belяbildirilir: "Ey iman gяtirяnlяr! Oructutmaq sizdяn яvvяlki цmmяtlяrяvacib edildiyi kimi, sizя dя vacibedildi ki, (bunun vasitяsilя) siz pisяmяllяrdяn чяkinяsiniz!" (яl-Bяqяrя, 183). "Oruc" sюzц яrяbdilindя "savm" kяlmяsilя ifadяedilmiшdir vя lцьяvi mяnasы"юzцnц qorumaq", "nяfsinя hakimolmaq" demяkdir. Dini termin kimiisя gцn чыxandan gцn batanadяkyemяk iчmяkdяn vя cinsiяlaqяdяn uzaq olmaq demяkdir.Иnsan oruc tutmaqla Allaha olansevgisini vя mяhяbbяtini ifadяedir. Oruc insana Allahы xatыrladыr,mяsuliyyяt issini artыrыr. Qяlbi pisduyьu vя dцшцncяlяrdяn tяmi-zlяyir, baшqalarыna zяrяr ver-mяkdяn чяkindirir. Иnsana яngюzяl яxlaqi davranышlar aшыla-yaraq dili yalan vя чirkin sюzsюylяmяkdяn, яllяri pis iшlяr gюr-mяkdяn qoruyur. Иnsandamяrhяmяt vя baшqalarыna kюmяk-

lik etmяk hisslяrini inkiшaf etdirir.Oruc hяm dя insana nemяtlяrinqiymяtini юyrяdir, yяni oructutarkяn dцnya nemяtlяrindяnuzaq qalaraq onlarыn dяyяrinidaha da yaxшы anlamaьa чalышыrыq.Bu da insana hяmin nemяtlяriqorumaьa vя o nemяtlяri bяxшedяn Allaha шцkцr etmяyi юyrяdir.

- Kimlяr oruc tut-

malыdыrlar?- Ramazan ayыnda oruc

tutmaq, hяddi-buluь чaьыna чat-mыш, aьыllы mцsяlman kiшi vя qadыnavacib (fяrz) buyurulmuшdur. Lakinqadыnlar zahыlыq dюvrцndя vя bяzihaлlarыnda oruc tutmaz vя namazqыlmazlar. Bu hallar bitdikdяnsonra namaz istiсna olmaqla, tut-madыqlarы oruclarы qяza edяrlяr.Yяni gцnя-gцn oruc tutarlar.

- Kimlяr oruc tutmayabilяr?

- Цzrsцz sяbяbdяnRamazanda oruc tutmamaq

gцnahdыr vя kяffarяsi (cяzasы)vardыr. Lakin bir kimsя xяstяlik,sяfяr, mяcburiyyяt, hamilяlik,яmzikli olmaq, шiddяtli aclыq, susu-zluq vя yaшlыlыq sяbяbilя Ramazanorucunu tutmaya vя baшlamышorucu poza bilяr. Oruc tutmaьagцcц чatmayan яldяn dцшmцш,yaшlы vя saьaлmaьыna цmidkяsilmiш xяstяlяr Ramazan ayыnыnhяr gцnц цчцn fidyя verirlяr.Fidyя, eynilя fitrяnin miqdarыqяdяrdir. Fidyяlяr bir nяfяrя verilяbildiyi kimi bir neчя yoxsula verilяbilяr. Ramazanda niyyяt edilяrяktutulmuш oruc цzrlц sяbябdяnpozularsa, yenidяn gцnbяgцntutulmalыdыr. Ancaq tutulmuш oru-cun bilяrяkdяn, цzrsцz olaraqpozulmasы kяffarяti zяruri edяr(yяni bir gцnцn яvяzinя, iki ay vяya almыш gцn oruc tutulmalыdыr).

- Obaшdanlыqda (sahur-da) qalxыb yemяk yemяk шяrt-dir?Obaшdanlыqda (sahurda) qalxыbyemяk yemяk mцstяhab(bяyяnilяn) яmяllяrdяn sayыlыr.Peyьяmbяrimiz bununla baьlыbelя buyurmuшdur: "Sahurdayemяk yeyin, чцnki onda bяrяkяtvardыr". Obaшdanlыq yemяyi oructutana aclыьa dюzmяk цчцn gцcverir. Hяm dя bu vaxt dualarыn

qяbul olunduьuna dair hяdislяrmюvcuddur.

- Orucun qяbul olun-masы цчцn nя etmяk lazыmdыr?Orucun qяbul olunmasы цчцnяvvяlcя niyyяt etmяk lazыmdыr vяsыrf Allah rizasы цчцn oruc tutmaqlazыmdыr. Niyyяtsiz oruc mяqbuldeyildir. Oruca obaшdanlыqdan vяya axшamdan quшluq vaxtыnadяk(sabah tezdяn gцnortayadяk)niyyяt edilя bilяr. Obaшdan qalx-maq istяmяyяn шяxs axшamdansabahыn orucunu, obaшdanqalxaraq niyyяt etmяyi unudan isяgцnortayadяk niyyяt edя bilяr.

Gцnortadan sonra isя niyyяtetmяk olmaz.

- Orucun insan saьlam-lыьыna mцstяsna faydalarы haqdada danышыlыr. Bu barяdя nя deyяbilяrsiniz?

- Bu haqda hяkimlяrdaha doьru mяlumatlar verя bilяr-lяr. Ancaq bu mюvzu ilя baьlыHяzrяt Mяhяmmяd (s) peyьяm-bяrin hяdislяrindя dя bu mяsяlяyяyer veрilib. Hяdislяrin birindяbuyurulur ki, "Oruc tutun ki,saьlam olasыnыz." Bundan baшqaalimlяr orucun saьlamlыq baxыmыn-dan faydalы olmasыnы deyirlяr. HяttaNobel Tibb mцkafatы qazanmышfransыz alimi Aleksi Karel dя bunadiqqяt чяkяrяk belя demiшdir:"Ramazan ayыnda bяdяndяyыьыlmыш maddяlяr iшlяnir, son-radan onlarыn yerinя yenilяri яmяlяgяlir, belяliklя vцcud tяmizlяnir.Oruc, saьlamlыq baxыmыndan чoxfaydalыdыr."

- Oruc tutmaьыn baшqahansы faydalarы var?

- Oruc tutmaq insanasяbirli olmaьы, чяtinliklяr qarшыsыn-da dюzцmlц vя tяmkinli olmaьыюyrяdir. Oruc sayяsindя mцяyyяnmцddяt aclыьa vяrdiш etmiш insanhяйatdakы чяtinliklяrя qarшы sяbirliolaraq, sыxыntыlara qatlanыr, яzmli vя

mцbariz olur. Eyni zamanda insanoruc sayяsindя nяfsinя hakimolaraq шeytana tabe olmadыьы цчцndя шeytanыn яli-qolu baьlanыr vяtяsirsiz hala gяlir vя belяliklя dяpis яmяllяrdяn uzaq olur.

- Bu ayda gюrцlяn yaxшыяmяllяrin qarшыlыьыnыn digяraylara nisbяtяn qat-qat ver-ilяcяyini deyirlяr. Bu haqda nяdeyя bilяrsiniz?

- Uca Allah bяndяlяrininedяcяyi hяr ibadяt vя gюzяl яmяliyeddi yцz misli qяdяr mцkafat-landыracaьыnы Qurani-Kяrimdя vяdetmiшdir. Bir qцdsi hяdisdя dя belя

deyilir: "Oruc mяnim цчцndцr,mцkafatыnы da mяn verяcяm",-buyurmaqla oruclununmцkafatыnыn daha чox olacaьыnaiшarя etmiшdir. Hz.Peyьяmbяr (s)isя bir hяdisindя orulunun"Rяyyan" qapыsыndan Cяnnяtяdaxil olacaьыnы mцjdяlяmiшdir.Ramazan ayыnы yaшamaьa hяmruhla, hяm dя qяlblя niyyяt etmяklazыmdыr. Yяni bundan mяqsяdimizniyyяtimizi dцzgцn mцяyyяn-lяшdirяrяk Ramazanы yaшamaqdыr.Burada oruc tutmaq цчцn яsasolan niyyяtdяn sюhbяt getmir.Яsasы Allahыn razыlыьыnы qazanmaqolan niyyяti nяzяrdя tuturuq. Hz.Peyьяmbяr: "Яmяllяr niyyяtlяrяgюrя dяyяrlяndirilir. Hamыya niyyяtetdiyi шey verilяcяkdir", - buyurur.Elя isя яmяlin hяqiqi dяyяri icraedяnin niyyяtindя gizlidir.Rяsulullahыn (s) "Mюminin niyyяtiяmяlindяn xeyirlidir..." hяdisi buhяqiqяti vurьulayыr. Yяni яsasmяsяlя niyyяtin sяmimi vя gюzяlolmasыdыr. Elя isя Ramazandaniyyяtlяrimizi dцzяltmяliyik ki,vяrdiшlяrimiz ibadяtlяrя чevrilsin.Ziyafяtlяrimiz, ziyarяtlяrimizibadяt olsun. Dolayыsы ilя hяr birшeyi Allah цчцn almalы, Allah цчцnvermяli, Allah цчцn ehsan etmяli,Allah цчцn oxumalы, Allah цчцn qыl-malыyыq... Qыsasы, hяr iшdя Allahыnrazыlыьы nяzяrя alыnmalыdыr.

- Qяdr gecяsi haqqыndada bir az mяlumat verяrdiniz.

- Qяdr gecяsi Qurani-Kяrimin nazil olmaьa baшladыьы,Cяbrail (я) ilя birlikdя digяr mяlяk-lяrin talelяri icra etmяk цчцndцnyaya gяldiyi, min aydan dahaxeyirli olan mцqяddяs vя fяzilяtlibir gecяdir. Qurani-Kяrimdя bugecяnin fяzilяtini bildirяn mцstяqilbir surя var. Bu surяdя UcaRяbbimiz belя buyurur:"Hяqiqяtяn, Biz onu (Quranы) Qяdrgecяsi nazil etdik! Sяn nя bilirsяnki, Qяdr gecяsi nяdir?! Qяdrgecяsi min aydan daha xeyirlidir!O gecя mяlяklяr vя ruh (Cяbrail)Rяbbinin izni ilя hяr bir iшdяndolayы yerя enяrlяr. O gecя danyeri sюkцlяnя kimi salamatlыqdыr!"(Qяdr surяsi, 97/1-5). Qяdrgecяsinin Ramazan ayыnыn hansыgecяsi olmasы haqqыnda mцxtяliffikirlяr ortaya atыlmышdыr. Alimlяrinяksяriyyяti, hяmin gecяninRamazan ayыnыn iyirmi yeddincigecяsi olduьunu ifadя edirlяr.Hz.Peyьяmbяr: "Siz Qяdr gecяsi-ni Ramazanыn axыrыncы ongцnцndяki tяk rяqяmli gecяlяrindяaxtarыn!", - buyurmuшdur.

- Вахт тапыб бизимарагландыран сулларыъавабландырдыьыныз цчцн сизядярин миннятдарлыьымызы билдиририквя бцтцн охуъуларымыз адындансизи мцгяддяс Рамазан айымцнасибятиля тябрик едирик.

Сющбятляшди:Мурад НЯБИБЯЙОВ

QQЯЯДДРР ЭЭЕЕЪЪЯЯССИИННИИ РРААММААЗЗААННЫЫНН ААХХЫЫРРЫЫННЪЪЫЫ ООНН ЭЭЦЦННЦЦННДДЯЯККИИТТЯЯКК РРЯЯГГЯЯММЛЛИИ ЭЭЕЕЪЪЯЯЛЛЯЯРРИИННДДЯЯ ААХХТТААРРММААГГ ЛЛААЗЗЫЫММДДЫЫРР

- Иdrak NЯЪЯФОВ,Gяnclяrin Иnkiшaf Mяrkяzinin

Mяtbuat xidmяtinin rяhbяri

Азяр НАФИЙЕВ

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 30

Page 31: MUNICIPALITY SHEKI

ИИ ШШ ЫЫ ЬЬ ЫЫ СС ЮЮ НН ММ ЦЦ ШШ ЗЗ ИИ ЙЙ АА ЛЛ ЫЫ ЛЛ АА РР

Рясул киши ариф адамды,гонаглара бахмадан изащедирмиш кими диллянди:

- Яминя ханымын атасыиля дост олмушам. Халы-халчаишиндя сярраф иди, мяня дя сон-радан чох шейи о юйрятди. Евля-риня эедиб эялирдим, эюрдцм гы-зы башыашаьы, тярбийяли ушагдыр.Буну он дюрд йашы оларкянатасындан хащиш едиб алдым.Мяни оьлу кими севирди. Сюзцмуйеря салмады. Чох эюзял инсан-дыр, биръя гцсуру вар щюзякидир.

Сонунъу сюзц гонаг-лар анламайыб бир-биринин цзцнябахдылар.

- Щя, баьышлайын бакылылящъясиндя дедим, йяни ялиняцч дяня габ алса онларданбирини салыб сындыраъаг. Башгаишляриндян разыйам, евиня щярэцн беш-алты гонаг эялся инъи-мяз, даралмаз.

Ряшидин ахшама гядярвахты чохду, она эюря булвара,музейя вя башга эязмялийерляря дя баш чякдиляр. О,ахшама гядяр мцшащидясин-дян беля гянаятя эялмишди ки,пайтахт щяля дя онун миллятинятам мяхсус дейилдир. Шящярмяркязиндя ян эюзял биналардащяля дя башга миллятлярин нц-майяндяляри айрыъа мянзилляр-дя ращат йашадыглары щалдаРясул дайы цмуми, сычовуллущяйятдя беш няфяр аиля цзвц илябирликдя юмцр чцрцдцрдц. Йады-на 1919-ъу илдя йазылмыш "Азяр-байъан" шериня индики ъаванла-рын гошдуьу нязиря дцшдц:

Бакыда евляр уъалырИчиндя руслар гоъалырОьлун, гызын чюлдя чалырАзярбайъан, Азярбайъан.

Доьруданмы Бакы мил-йончуларынын газандыгларынащарам гарышмыш ки, онларынуъалтдыглары дябдябяли биналарынэениш мянзилляриндя бир няфярдя ясил тцрк оьлу йашамыр. Индипянъярялярдян вя бязякли ей-ванлардан сифяти гырышмыш, ял-айаьы, боьазы бцрцшмцш йящу-ди, ермяни вя рус гоъалары Ба-кынын мяркязи, издищамлы кцчя-ляриня ращатъа тамаша едирдиляр.Ряшид эюрцрдц ки, диэяр мил-лятляр бурада тцрклярдян дащафираван йашайырлар. Бу биналардайашамаьа щцгугу оланлар исяузаг Сибирдя донуб юлцрдцляр.

Ряшидин эюрдцкляри вяфящм етдикляри ону сарсытмышды,ахшам дямирйол ваьзалынаэедяндя бикеф иди. Рясул дайыбилирди ки, онлары пис гаршыламайыбки, наразы галсынлар, йягин шяхсимясяляляридир. Она эюря галан-лара ящямиййят вермядян ба-ъысы гызынын алнындан вя сачла-рындан юпяряк:

- Баъыма вя баъыоьлуСялимя чохлу саламлар сюйля.Де ки, вахтыдыр, гыз тапыб ев-лянсин, эеъикся олаъаг бизимтайымыз.

Ряшид бу сюзц юзцнядя эютцрдц:

- Дцнйа йаман гары-шыб, щеч мяслящят билмирям.

- Инсанлар мцщарибяляр-дя эцлля йаьышы алтында евляниб-ляр, щяйат давам етмялидир.

Бу арада Бахшяли яфян-ди сющбятя гошулду:

- Сяди Ширази дейиб ки,"Кимдя варса кишилик, мцтляг оарвад алаъаг".

- Сяди Ширази юзцнябахан киши олуб, дейирляр щардаотурсайды гаршысында гызыл эцлолмалыймыш, - дейя Ряшид мюв-зуну тамамлады.

Эеъя йарысы олдуьунабахмайараг дямирйол ваьза-лында ъамаат гарышга кими гай-найырды, амма чоху кядярли,ялямли, гайьылы эюрцнцрдц. Ара-бачыларын вя гарачыларын ялиндянйеримяк олмурду, дилянчиляр дячох иди. Ряшидин цзцндякиифадяни охуйан олсайды о щцзнйериня башсаьлыьы вермяйя эя-лян адамлара охшайырды. Га-

тарын фити ешидилди, дартынараг йор-ьун щалда иряли эетмяк истяйянгатары орта бойлу, долу бядянли,мяналы бахышлы, гайьыкеш бирдайы йола салырды. Бялкя дя буэцн, бу ваьзалда ян чохсевинъли анлары йашайан бу дайыиди. О севинирди ки, истякли баъысыгызы ляйагятли, мярифятли, бирадамла щяйат гуруб. Сяриййядя дайысынын мящряманя ба-хышларына бахыб дцшцнцрдц ки,яъяба, ейни ата вя анаданмцхтялиф хасиййятли адамларнеъя доьулур? Сейид дайысыанъаг юзц цчцн йашайан,биэаня бир киши олдуьу щалдаРясул дайысы аиляъанлы, гощум-ъанлы, фядаи иди. Юзц кими дящяйат йолдашы тапмышды. Рясулдайысынын мящряманя бахышларыалтында гатар узаглашырды. Сярий-йя сон анда диггят йетириб эюр-дц ки, дайысынын ири эюзляри йашладолуб.

Гатар тярпяняндян азсонра Сяриййя яриня эизлинъя пы-чылдады:

- Дайым мяня той пайыверди, дейир Грозныдан эяля бил-мядим, цзцрлц щесаб еля. Га-тара миняндя овъума гызылзянъирли бир тцрк лиряси басды, да-ща гымылдана билмядим.

- Инди ону бойнунданачаъагсан?

Сяриййя Ряшидин гыс-ганълыьыны анлады, ону бойнунасалсайды шякилли медалйона йергалмайаъагды.

- Билирсян ки, бу ме-далйон евляняндян сонра биран да бойнумдан ачылмайыб,

амма изн вер йа дайым бизяэяляндя, йа мян онлара эе-дяндя ону тахым, Рясул дайымбеля шейлярдя инъя рущлудур,бирдян инъийяр.

- Йахшы, язизим, бугайдада олар.

Редаксийайа гайыдан-дан сонра эянъ мцхбир щечбилмирди ня йазсын, кяскин йа-зылар горхулудур, ади хябярлярися онун цряйинъя дейилди. Бошдайанмаг да адамы яталятяапарыр. Баш вермиш бир хябяригялямя алды: "Бир кассир шящярбанкындан пул эютцрцб колхоз-чулара пул пайламаг цчцн БашЭюйнцк кяндиня эедирмиш. Бирвяфалы ити дя вармыш вя ону даиммцшайият вя мцщафизя едирмиш.Ит архада атын далыйъа гачандаэюрцр ки, пул чантасы йеря дцш-дц. Ит ъялд габаьа сычрайыб атынгабаьыны кясир вя бяркдян щц-

рцб ишаря вермяк истяйир. Кассиришин ня йердя олдуьуну башадцшмцр вя итя аъыгланыр. Лакин итял чякмир, даща щиддятля щцрцр,ат щцркцр, кассир щирслянир.Нювбяти дяфя ит щцряндя сащибиону гырманъла бярк вурур. Гыр-манъ итин башына дяйдийиндянаьыр зярбядян зинэилдяйярякэери дюнцр. Кассир мянзил ба-шына чатанда эюрцр пул чантасыйохдур, айылыр, баша дцшцр ки,вяфалы ити она хябярдарлыг едир-миш. Тез эери дюнцр, аты дюрд-нала эялдийи йола чапыр. АшаьыЭюйнцк йолунун аьзында итининбашыны пул чантасынын цстцнягойуб ъан вердийини эюрцр".

Хябяри макинада чапедян катибя Ряшидля йахындантаныш олмаг истяйирди. Наз-гям-зясини ишя салыб ону сясляди:

- Ряшид бяй, материалы-ныз щазырдыр, башга йазыныз вар-мы?

- Йохдур - дейярякузаглашмаг истяйяркян Анащидону яйляди:

- Нечя айдыр бир йердяишляйирик, щяля ямялли-башлы танышолмамышыг. Бялкя бу эцннащары бирликдя едяк, яла ер-мяни долмасы биширмишям, ъа-мыш гатыьы да вар.

- Долма ня вахтдансизин олуб?

- Еля дцнйа йаранан-дан.

- Щявва да ермянидир?- Ня билим, матаь*,

амма долманы билирям.- Гулаг ас, Анащид,

1930-ъу илдя сизин Микойан ер-

мяни мятбяхинин тяртиб едилмя-синя эизли эюстяриш вермишди. Овахт бизим йемякляри, о ъцмля-дян долманы да о сийащыйа сал-маг истямишдиляр. "Долмаг","долдурмаг" тцрк сюзцдцр, йох-са сиз сюзляримизи дя юзялляш-дирмяк истяйирсиниз?

- Эял, мцбащися етмя-йяк, бураны мцнасиб билмирси-низся, ахшам евя эялин башгайемяк биширярям. Йахшы габанбасдырмасы дцзялдярям, бар-магларынызы йалайарсыныз ща.

- Пейьямбяримиз до-нуз яти йемяйи бизя гадаьанедиб, зира бу ят инсан ятиняйахын олдуьундан гадаьаясаслыдыр. Гуранын ачылмамышсирляри щяля чохдур. Эюрцрсц-нцзмц, инсанлар йемякляриняэюря дя сифятляри дяйишир, онауйьунлашыр. Дцйц йейян халгларуъабой олмазлар, дяниз кяна-

рында йашайан халглар ися фар-форла чох гидаландыгларынданрянэляри тцнд олмаз: аь, сарышынвя кцрян оларлар. Юзляри дящипноз тясириня тез дцшярляр.

Анащид цздя юзцнцмещрибан эюстярся дя дахилянгайнайырды. Доьрудан да буоьлан щипноза дцшмяк истя-мирди. О, ачыг йахасыны бир азда габаьа верди. Йери аь, цстцгырмызы хырда сяпмяли назиккофтасынын алтындан дюшлярининйарысы эюрсянирди. Цзцнцн тя-бяссцмцнц бир аз да артырды:

- Демяли ахшам эялир-синиз.

- Бяс ярин щардадыр?Евдя олаъаг?

- Йох, ъаным, езамий-йятдядир.

- Онда йох, башгавахт бахарыг.

- Горхдун?Ряшид Анащидин ясил

ниййятини щяля инди баша дцшдц,цряйиндя юзцнцн садялювщлц-йцня эцлдц. О, щеч вахт Сярий-йяйя хяйанят етмязди, бу га-дынын мярамы ня иди эюрясян?Ъисмани щяззми, йохса онданда цстцн мараглар? Эуйа са-дяъя яриня хяйанятин арха-сында "Анащидин даща эцълцщийляси, мякри дурмурму? Ря-шид йазылмыш вярягляри ялиндядястяляйиб ону охуйурмуш кимидеди:

- Сядагятли кишиляр ха-сиййятиня эюря дейил, миллий-йятиня эюря сечилир

Анащид ъцмлянин мя-насыны дярщал анламадыьы цчцн

эюзлярини дюйдц. Ряшидся ота-ьына гайытды. Онлары эцдянОруъ йеня иш йолдашына мяс-лящят верди ки, бу гыздан узагдурсун.

Евя бикеф дюнянРяшиди гапы аьзында никбинщяйат йолдашы гаршылады. Ярияэяр ишдян евя дилхор вяпяришан эялярдися Сяриййя онубащар вахты щя-йятдякичичяклярин вя гызыл-эцлляринйанына эятиряр, йай, па-йыз вахтыбар вермиш аьаъларын алтынаапарар, гыш вахты ися онуннязяр-диггятини йа гар алтындабудаглары азъа яйилмиш наьыл-вари аьаълара йюнялдяр, йа даайнабяндляриндян ачыг-айдынэюрцнян даьлара мящяббятлятамаша етмяйя тящрик едярди.Юзц дя бунлары еля мящарятля,ляззятля ширинликля тярифлярди ки,журналист оьлан щяким гызынщяйати бахышларына гялбиндя"афярин!" дейярди. Бязян публи-систик йазыларындакы инъя дуй-ьулары онун сюзляриндян эютц-рярди. Бу эцн дя беля олду.Лакин Ряшиди щеч ня овут-мурду, ичиндя бир бошлуг йа-ранмышды, ону истядийи кими йаз-маьа гоймурдулар, йазыларынысюзбясюз охуйуб чапдан сах-лайырдылар. Мяъбур едирдиляр ки,гурбаьа кими аьзына су алыбсуссун. Щирсини билмирди щаратюксцн, ялиня балта алды, асмаьытяряфдя галагланмыш одун кю-тцкляриня йахынлашды, онлары пар-чаламаьа башлады. Ики щямля-дян сонра одунун талашасы яли-ня батды, уфулдады. Кянардансейр едян щяйат йолдашы тезевя гачыб йод вя тянзиф эятирди:

- Ряшид, бу сянлик де-йил, гялямля балта арасында эюрня гядяр фярг вар.

- Йазмаьа гойурларки? Щяр щансы бир йердя сюзцнкечмяся сюзцнц дяйишмя,йерини дяйиш - дейибляр.

- Пешяни дяйишмяк ис-тяйирсян?

- Бцтцн инсанларын щя-йатында тярягги вя тяняззцлбаланс йарадырлар. Онларын ъцзибир щиссяси бу балансдан мящ-румдурлар. Мян инди тяняз-зцлдяйям.

Сяриййя еля анлады ки,Ряшид ювлады олмадыьына эюрярущ дцшкцнлцйцня тутулуб. Ам-ма йеня ону щякимя эюндяр-мяйя игтидары чатмады, бирдянгялби синар. Щяр икиси бири-бирининцзцня бахыб зорла эцлцмсямя-йя чалышды. Инсан щяйатда чохязаб чякдийи цчцн эцлцшц иъадедиб.

Зейналабдин киши баг-гал дцканындан эялирди. Щямишятямкинли, аьайана олан бу кишидя юзбашына дейинмякдянюзцнц сахлайа билмирди:

- Гиймятляр дурмаданартыр, беля дя базар олар?______________________* матаь - язизим (ермяниъя)

Я Д И Л Х А Н р о м а н ы , 3 - ъ ц ф я с и л , 5 - ъ и щ и с с яЯ Д И Л Х А Н р о м а н ы , 3 - ъ ц ф я с и л , 5 - ъ и щ и с с я

Акиф САЛАМОЬЛУ

05-08 (71-74), Май-Август 2010 ШШ ЯЯ КК ИИ ББ ЯЯ ЛЛ ЯЯ ДД ИИ ЙЙ ЙЙ ЯЯ СС ИИ сящ.31

(Яввяли ютян сайымызда)

Кющня Бакы, Дямир йол ваьзалы

ООХХУУЪЪУУЛЛААРРЫЫНН ННЯЯЗЗЯЯРРИИННЯЯ!!

“ЯДИЛ ХАН” китабы артыгчапдан чыхмыш вя Шякидя

сатыша бурахылмышдыр.Китабы Бяхтийар

Ващабзадя адынапаркдакы “Планет ”

дяфтярхана лявазиматымаьазасындан (10 сайлыорта мяктябля цзбяцз)

алмаг олар.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 31

Page 32: MUNICIPALITY SHEKI

ШШ ЯЯ КК ИИББЯЯЛЛЯЯДДИИЙЙЙЙЯЯССИИ

05-08 (71-74), Май-Август 2010 Гиймяти: 60 гяпик

Д И Г Г Я Т !ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ:

БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ:

http://sheki-municipality.narod.ruhttp:/ /belediyye. io .uahttp:/ /shekitehsi l i . tk

http:/ /karabagh.azersayt .comhttp://sheki.io.ua

ЭЦНДЯЛИК ХЯБЯРЛЯР САЙТЫМЫЗ:

http://nukha.tk

Тясисчи:Ш я к и Б я л я д и й й я с и

Баш редактор:Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны:Ш я к и ш я щ я р и , А З 5 5 0 0 ,

М . Я . Р я с у л з а д я п р . 1 8 2 , 2 - ъ и м я р т я б я

Тел: (994177) 4 28 02;

Е-маи л :sheki .be led iyye@gmai l .com

municipality-sщеки@rambler.ru

Щесаб нюмряси:Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки

филиалы,К о д : 8 0 5 4 1 0

В Ю Е Н : 9 9 0 0 0 0 1 8 8 1М ц х б и р щ е с а б ы : 0 1 3 7 0 1 0 0 0 2 9 4 4

S . W . И . Ф . Т . Б И К И Б А З А З 2 ХШ я к и Б я л я д и й й я с и ,

Щ е с а б Н о : 3 3 3 0 8 0 1 9 4 4 9 3 3 6 5 0 3 2 6 6В Ю Е Н 3 0 0 0 0 8 6 5 3 1

Гязет Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб:

Гейдиййат № 1458.

Тираж 500.

Чапа щазырланыб: 02 Сентйабр 2010-ъу ил

Гязет “ЗАМАН-АЗЯР” ММЪ-нын мятбяясиндя чап олунуб.

http://sheki-municipality.narod.ru http://nukha.azersayt.com

Zяmanямиз dяyiшib...

Бу эцн сойдашларымыз хarici юlkяlяrядаща чох сяфярляр едир, яънябилярин йашайыштярзини эюрцб тябии ки, юзляри цчцн дя беля ращатлыгйаратмаг истяйирляр...

Ахы ким истямяз ки, йашадыьы мцлк,чалышдыьы офис, истиращят етдийи баь еви эюзял,йарашыглы, инсанын рущуну охшайан олмасын?!

Hяr bir baшlanьыc kimi, tikinti dя ide-yadan ямяля эялир. Yяqin ki, siz дя artыq gяlяъяkevinizin, тикмяк истядийиниз обйектин virtual surя-tini xяyalыnыzda ъанландырырсыныз vя tezliklя юzfантазийанызы reallaшdыrmaq, bu reallыqdan щяззалмаг istяyirsiniz...

Лакин сизин фантазийанызын эерчякляш-мяси цчцн мemar тяфяккцрцня, дизайнер кюмя-йиня ещтийаъыныз вар вя бu да тябиидир.

Мемарын лайищяси sizin ideyanыzыn vя tя-xяyyцlцnцzцn яksidir. Mцasir tikilяъяк бинадаrahat yaшamaьыnыz вя йа ишлямяйиниз sizin fikir-lяrinizin неъя kaьыza kючцrцlяъяйиндян чох

asыlыdыr.Бу мясялянин ися щяллиндя биз сизя

йардымчы ола билярик.

Eйни заманда, sizin щазырда йашадыьынызkюhnя evin yenidяn planlaшdыrыlmasы, inter-yerinin sizя xoш olan stildя qurulmasы вя евинизининтерйериндя эюз охшайан дивар собаларынын(каминлярин) лайищяляндирилмяси цчцn дя бизямцраъият едя билярсиниз.

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР

2002-ъи илдя Шяки району, Киш кянд сакини Нясибов МирваридШяфайят оьлунун адына верилмиш Балталы кяндиндя 0,54 ща торпагсащясинин “Торпаг Гейдиййаты Акты” итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки р-ну, Чолахлы кянд сакини Мяммядов Кянан Гнйазоьлунун етибарнамя ясасында идаря етдийи ЗАЗ 110308 маркалы 10 СЖ342 дювлят нишанлы автомобилин АА Но-857207 нюмряли техники паспортуитдийи цчцн етибарсыз щесаб олунур.

Шяки шящяри, Ф.Абдуращманов кцч. ев 14 цнванда йашайан,26 апрел 1948-ъи ил тявяллцдлц Теймуров Бяйляр Абдурящим оьлунун АЗЕсерийалы 03325976 нюмряли шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз щесаболунур.

VяtяndaшlarыnVяtяndaшlarыnnяzяrinя!nяzяrinя!

Мялумат цчцн билдиририк ки,Азярбайъан Республикасы Президетинин“Ядлиййя органларынын инкишафы щагында”Фярманына уйьун олараг реэионал яд-лиййя шюбяляринин йарадылмасынын балыъамягсяди йерли ядлиййя органларынын мц-раъият етмяк имканларынын асанлаш-дырылмасы, бялядиййялярин фяалиййятиня ин-зибати нязарятин сямярясинин артырыл-масындан ибарятдир.

Шяки реэионал ядлиййя шюбясининярази йурисдиксийасына Балакян, За-гатала, Гах, Шяки, Оьуз вя Гябялярайонлары аиддир.

Йерли ядлиййя гурумларынын (район гейдиййат шюбяляри, нотариат конторлары, мящкямя иърачыларыхидмяти) вя бялядиййялярин фяалиййяти иля баьлы Шяки реэионал ядлиййя шюбясиня мцраъият олуна биляр.

Ейни заманда билдиририк ки, Azяrbay-can Respublikasы Prezidentinin 15.09.2008-ci il tarixliSяrяncamы ilя tяsdiq edilmiш "2008-2015-ci illяrdя Azяrbaycan Respublikasыnda yoxsulluьun azaldыl-masы vя davamlы inkiшaf Dюvlяt Proqramы"nдa яhaliyя, xцsusilя onun aztяminatlы tяbяqяsinя pulsuzhцquqi yardыmыn gюstяrilmяsi vя onlarыn maariflяndirilmяsi mяqsяdilя bюlgяlяrdя hцquqi mяslяhяtxidmяtlяri mяrkяzlяrinin yaradыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur. Бу мяркязлярин тяшкил олунуб тамфяалиййятя башламасынадяк щямин ишлярин щяйата кечирилмяси Azяrbaycan Respublikasы ЯdliyyяNazirliyiнин рящбярлийи тяряфиндян реэионал ядлиййя шюбяляриня щяваля едилдийиня эюря ящалинин гейдолунан тябягяси щцгуги йардымла баьлы Шяки реэионал ядлиййя шюбясиня мцраъият едя биляр.

ШЯKИ REGИONAL ЯDLИYYЯ ШЮBЯSИШяki Рegional Яdliyyя Шюbяsinin цnvanы вя телефонлары:

Шяki шяhяri, AZ-5500, 20 Йанвар кцчяси 94.Telefon: (0177) 4-32-18.Факс: (0177) 4-34-48.

Шяки шящяри, 31-ъи р-н, М.Я.Рясулзадя кцч. ев 193, мянзил 25-дя йашайан Щцммятов Тярлан Ъаббар оьлунун адына олан "Опел Астра"маркалы 10 СП 638 дювлят нишанлы автомобилин арха нюмряси итдийи цчцнетибарсыз щесаб олунур.

Русийа Федерасийасы, Йарославл вилайяти, Переслав районунунГригорово кяндиндя Набережнайа кцчяси, ев 69 цнванда йашайан вяШякидя мцвяггяти гейдиййатда олан Ялякбяров Сябущи Лцтвяли оьлунунадына Русийа Федерасийасы тяряфиндян верилмиш 62 Но 3608492 нюмрялипаспорт итдийи цчцн етибарсыз щесаб олунур.

Шяки шящяри, Баьбанлар кцчяси, ев 84 цнванда йашайанАбдулрящманов Чинэиз Умудвар оьлунун адына верилмиш: 1. Шяхсиййятвясигяси; 2. Сцрцъцлцк вясигяси; 3. Бейнялхалг Банкын сосиал йардымкарты; 4. 34 БА 842 Дювлят нюмря нишанлы автомобиля аид Етибарнамя вя5. 34 БА 842 Дювлят нюмря нишанлы автомобилин техники паспорту итдийицчцн етибарсыз щесаб олунур.

РРААЩЩААТТЛЛЫЫЬЬЫЫННГГЯЯДДРРИИННИИ

ББИИЛЛЯЯННЛЛЯЯРРЦЦЧЧЦЦНН.. .. ..

Цнванымыз: АЗ5500, Шяки шящяри,М.Я.Рясулзадя пр.,182, 2-ъи мяртябя.

Тел: (0177) 4 28 02; Моб: (055) 646 73 00.

ЙЕНИ КИТАБЙЕНИ КИТАБШяки Реэионал ЕлмиМяркязинин тяшяббц-сц вя ямяйи иля щазыр-ланмыш “ДАЩИЛЯРИНЮМЦР ЙОЛУ” кита-бында алимлярин щяйа-тындан данышылыр. Ки-табдакы тяръцмейи-щал йазыларынын якся-риййяти 1983-ъц илдяМосквада няшр олун-муш “Совет алимляри”китабындан эютцрц-ляряк тяръцмя едилсядя, юз кяшфляри вяелми наилиййятляри илябцтцн дцнйада адгазанмыш бир сырамяшщур Азярбайъаналимляри щаггындамягаляляр дя ясярядахил едилиб.

Китабын тяртибчиляри ШякиРеэионал Елми Мяркя-зинин директору, эеоло-э и йа -м ине ра лоэ и йаелмляри доктору, про-фессор Зякяриййя Яли-задя вя щямин мяркя-зин елми катиби, мемар-лыг намизяди ИрадяРювшяндир.Китабда Азярбайъанындунйа мигйасында та-нынмыш алимляри ЛЦТФИЗАДЯ, ЩЯСЯН АБ-ДУЛЛАЙЕВ, ЙУСИФМЯММЯДЯЛИЙЕВ,АЗАД МИРЗЯЪАН-ЗАДЯ вя диэяр советдюврцнцн алимляри щаг-гында чох мараглы мя-галяляр ишыг цзц эюр-мцшдцр.

newspaper.Municipality Sheki.No 05-08.2010:Layout 1 20.10.2010 14:44 Page 32