7/30/2019 Modul RBT3108 2013

1/170

Nama Kursus : PENTAKSIRAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI SEKOLAH RENDAHKod : RBT3108

Kandungan modul ini dibahagi kepada 5 tajuk/topik. Jadual di bawah menjelaskan agihan tajuk-tajuk untuk interaksi pembelajaran melalui modul.

INTERAKSI TAJUK / TOPIK KANDUNGAN

JUMLAHJAM

MENGIKUTPRO FORMA

KURSUS

1

Pengenalan

pentaksiran dan

penilaian

Konsep pentaksiran dan penilaian

Perundangan dan kesaksamaandalam Pentaksiran (Prosedur

penilaian)

1

Pengujian,

pengukuran dan

penilaian

Definisi pengujian, pengukuran danpenilaian

Penilaian dan proses pengajaran-pembelajaran

- Penilaian pencapaian- Penilaian pembelajaran- Perbandingan rujukan norma- Perbandingan rujukan kriteria- Penilaian terkawal- Penilaian tidak terkawal

Jenis-jenis penilaian- Penilaian formatif- Penilaian sumatif- Penilaian diagnostik- Ujian penempatan atau pra-

kelayakan- Penilaian ujian piawai

(scholastic aptitude)

Penilaian alternatif- Penilaian portfolio- Penilaian berasaskan

ketrampilan

Kaedah penilaianberasaskanKetrampilan

- Penilaian berasaskan projek Pentaksiran bagi kerja

kursusberasaskan sekolah

Modul pentaksiran kerjakursus

8

AGIHAN TAJUK

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

2/170

INTERAKSI TAJUK / TOPIK KANDUNGAN

JUMLAHJAM

MENGIKUTPRO FORMA

KURSUS Pelaporan

Kaedah pemarkahan

2

Kesahan dankebolehpercayaanpentaksiran

Matlamat pendidikan, hasilpembelajaran dan pentaksiran

Kesahan pentaksiran- Kesahan muka- Kesahan kandungan- Kesahan ramalan- Kesahan serentak- Kesahan gagasan

Kebolehpercayaan- Uji dan uji semula- Ujian setara

- Ujian belahan dua- Kaedah Kuder Richardson- Alfa Cronbach- Antara pemeriksa dan antara

pemerhati (inter-rater)- Faktor mempengaruhi

kebolehpercayaan

6

Kaedah menilai dan

mentaksir

pengetahuan dan

kemahiran bagi

mata pelajaran

Reka Bentuk dan

Teknologi Seko lah

Rendah

Penilaian secara ujian bertulis- Ujian objektif dan ujian subjektif- Tujuan ujian- Langkah-langkah dan peraturan

Penilaian melalui pemerhatian

- Kepentingan penilaian melaluipemerhatian

- Jenis-jenis alat pemerhatian- Rekod anekdot (peristiwa)- Senarai semak- Skala kadar- Carta penyertaan

Peraturan pemarkahan berasaskanrubrik

- Definisi- Tujuan- Ciri-ciri rubrik

- Jenis-jenis rubrik- Penilaian konsep berasaskan rubrik- Penilaian proses berasaskan rubrik- Penilaian produk berasaskan rubrik- Kebaikan penilaian berasaskan

rubrik

6

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

3/170

INTERAKSI TAJUK / TOPIK KANDUNGAN

JUMLAHJAM

MENGIKUTPRO FORMA

KURSUS

Pembentukan dan

pelaksanaan ujian

Pentadbiran dan pemeriksaan ujian

1

3

Perancangan

pentaksiran bagi

mata pelajaran

Reka Bentuk danTeknologi Sekolah

Rendah

Prosedur- Menentukan objektif ujian- Membentuk Jadual Spesifikasi

Ujian- Menentukan bilangan item- Memilih reka bentuk item- Meninggikan mutu ujian- Mengulang kaji dan

menyunting item

- Menyediakan ujian untukdigunakan

- Percubaan ujian- Menjalankan ujian

Pembinaan Jadual Spesifikasi Ujian

Konstruk dalam JSU- Konstruk pengetahuan- Konstruk kemahiran- Konstruk nilai

Aras kesukaran soalan

5

4

Pembinaan item

ujian

Item objektif Item esei

Item struktur

3

Analisis item ujian

Aras kesukaran item

Aras diskriminasi item

Langkah penganalisisan item

Kriteria untuk item yang sesuai

Pemilihan item mengikut araskesukaran

Pemilihan item mengikut indeksdiskriminasi

Prosedur analisis bagi item esei

3

5

Statistik asas

dalam pentaksiran

dan penilaian

Statistik asas- Taburan markah, data kelompok,

gambaran grafik, lengkung,taburan normal, pangkatan,ukuran kecenderungan memusat,

julat, kuartil, sisihan piawai,varians, skor z dan skor T.

Pemarkahan dan pemeringkatan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

4/170

INTERAKSI TAJUK / TOPIK KANDUNGAN

JUMLAHJAM

MENGIKUTPRO FORMA

KURSUS- skor kuantitatif

- skor kualitatif

Pentafsiran markah

dan laporan

pentaksiran

Kegunaan min, median dan mod

Tafsiran taburan

Tafsiran sisihan piawai

Gred norma

Persentil

Skor Z

Skor T

Pemarkahan

Fungsi sistem gred

Jenis markah dan laporan

Pemberian gred abjad

Laporan

9

JUMLAH 45

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

5/170

Sipnosis

Tajuk ini menekankan kefahaman konsep dan prinsip pentaksiran bagi mata pelajaran

Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah. Tajuk ini juga merupakan pengenalan

kepada pentaksiran dan penilaian yang meliputi definisi, konsep dan hubungkait kedua-

dua aspek ini serta penjelasan berkaitan prosedur penilaian.

Hasil Pembelajaran

Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. Menjelaskan maksud pentaksiran dan penilaian.

2. Membezakan konsep pentaksiran dan penilaian.

3. Menghubungkaitkan penilaian dan pentaksiran.

4. Mengenal pasti prosedur penilaian.

.

Kerangka Tajuk 1

TAJUK 1 Pengenalan Pentaksiran dan Penilaian

Pengenalan pentaksiran dan penilaian

Definisi konsep

pentaksiran

Definisi konsep

penilaian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

6/170

Prosedurpenilaian

Hubunganpentaksiran dengan

penilaian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

7/170

Kandungan Isi

1.1Konsep pentaksiran dan penilaian

1.1.1 Definisi dan konsep pentaksiran.

Adakah penilaian dan pentaksiran merujuk kepada perkara yang sama? Cuba anda

dapatkan jawapan daripada mana-mana bahan bacaan untuk menjawab persoalan di

atas.

Ramai dalam kalangan kita menganggap penilaian dan pentaksiran merupakan dua

istilah yang boleh saling ditukarganti. Mari kita teliti dan hayati beberapa maksud

pentaksiran dan penilaian berikut.

Cuba anda perhatikan gambar di bawah. Apakah jenis penilaian yang anda

gunakan bagi menilai gambar tersebut ?

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

8/170

Classroom assessments can be defined as the collection, evaluation and use of

information to help teachers make better decisions.

.the total sets of information gathered about students in the classroom.

Banks 2005

proses mengumpulkan dan mentafsir maklumat tentang pelajar untuk membuat

keputusan-keputusan yang dapat meningkatkan pembelajaran dan pengajaran.

(Mohamad Sahari, 2004)

Banks (2005) mendefinisikan pentaksiran sebagai;

McMillan (2004) di dalam bukunya yang bertajuk Classroom Assessment pula

mendefinisikan pentaksiran bilik darjah seperti berikut:

Kita dapati, definisi yang diberikan oleh Banks memperlihatkan penilaian wujud dalam

pentaksiran. Penilaian melibatkan pertimbangan nilai (McMillan, 2004). Ini bermakna

ada aktiviti menghurai, menganalisis, menterjemah dan menafsir.

Pentaksiran bilik darjah dari kacamata Mohamad Sahari (2002) merangkumkan kedua-

dua definisi Banks dan McMillan:

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

9/170

Definisi oleh Mohamad Sahari menulis dengan nyata perkataan mentafsir.

Kesimpulannya kita boleh katakan pentaksiran merupakan satu episod dalam proses

pengajaran dan pembelajaran yang melibatkan aktiviti mengumpul, merekod,

menghurai, menganalisis, menterjemah dan mentafsir maklumat bertujuan membantu

pihak-pihak berkepentingan membuat keputusan pembelajaran dan pengajaran yang

berkesan. Pentaksiran juga merupakan suatu proses yang meliputi pelbagai kaedah

untuk menentukan tahap sesuatu ciri atau atribut yang diperolehi seseorang individu.

Untuk melaksanakan pentaksiran, seorang guru itu perlu faham elemen-elemen penting

yang terkandung dalam pentaksiran. Tujuan umum pentaksiran di bilik darjah ialah untuk

membantu meningkatkan mutu pembelajaran murid dan pengajaran guru. Bagi

mengetahui mutu P & P yang sedang diamalkan, satu aktiviti yang dapat memberikan

satu petunjuk pencapaian mestilah dilaksanakan. Salah satu aktiviti yang mampu

memberikan petunjuk pencapaian ialah pengukuran kerana ia memberikan nilai

kuantitatif yang boleh kita lihat. Aktiviti pengukuran ini perlu diikuti oleh aktiviti penilaian

kerana ia memberikan pertimbangan nilai atas apa yang diukur. Melalui maklumat-

maklumat ini, baharulah tindakan yang membantu memperkukuhkan proses

pembelajaran dan pengajaran dapat dilaksanakan secara berterusan. Jika diteliti, seiring

dengan matlamat pentaksiran, pentaksiran ini perlu dilakukan dalam setiap langkah

pengajaran, iaitu sebelum, semasa dan di akhir pengajaran.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

10/170

Bagi menterjemahkan tujuan pentaksiran secara konkrit dalam amalan bilik darjah, kita

harus sedar proses pentaksiran perlu dirancang, dilaksana dan dinilai dengan teliti.

Justeru, proses penaksiran hanya dapat menghasilkan maklumat-maklumat yang

berguna dalam meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran sekiranya aktiviti-

aktiviti pengukuran dan penilaian dilakukan secara tepat dan sistematik.

1.1.2 Definisi dan konsep penilaian

Apakah itu penilaian pendidikan? Menurut Stufflebeam (1971), penilaian adalah proses

mengenal pasti, memperoleh dan menyediakan maklumat berguna bagi keputusan

mempertimbangkan pilihan-pilihan yang ada pada kita. Penilaian menentukan jurang

perbezaan antara apa yang dihasilkan dengan apa yang dihasratkan dari sesuatu

program pendidikan. Penilaian merupakan pertimbangan profesional iaitu proses yang

membolehkan seseorang membuat keputusan.

Walaupun banyak definisi penilaian pendidikan dikemukakan oleh pakar seperti

Stufflebeam (1971), Thorndike dan Hagen (1977) dan Kubiszyn dan Borich (1996), pada

asasnya penilaian merupakan suatu proses membuat keputusan yang sistematik

melibatkan pengenalpastian, pemerolehan dan pentafsiran maklumat yang berguna bagi

pertimbangan pilihan-pilihan keputusan berasaskan kepada sesuatu objektif pendidikan.

Dari segi pengajaran dan pembelajaran di sekolah, penilaian boleh didefinisikan secara

ringkas sebagai satu proses sistematik untuk menentukan sejauh mana objektif

pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah dicapai.

Definisi penilaian ini membawa maksud objektif pengajaran perlu dikenal pasti terlebih

dahulu sebelum penentuan pencapaian objektif tersebut dibuat berasaskan

pertimbangan terhadap bukti empirikal. Bukti empirikal pencapaian biasanya diperoleh

secara pengukuran terhadap penguasaan pelajar dengan menggunakan alat ukur yang

dinamakan ujian. Namun, perkembangan dalam bidang penilaian menunjukkan banyak

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

11/170

the specific process of describing and making judgments about assessments.

(Banks., 2005)

satu proses sistematik untuk menentukan sejauhmana objektif pengajaran telah

dicapai oleh para pelajar.

cara kita boleh menilai pengajaran guru. Antara pelbagai jenis penilaian yang sering

dilakukan di sekolah adalah penilaian terhadap projek, kajian kes, portfolio, kerja kursus,

dan buku skrap pelajar. Bukti empirikal dikumpul secara sistematik berasaskan

maklumat sahih, tekal, telus dan boleh dipertahankan. Tanpa bukti empirikal,

pertimbangan terhadap pencapaian objektif pengajaran dan pembelajaran mungkin

dibuat berasaskan pendapat iaitu pertimbangan nilai bersifat subjektif, pincang dan

rapuh.

Menurut Banks pula, penilaian ialah......

Gronlund (1981 dalam Mokhtar, 1995) menterjemah maksud penilaian sebagai;

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

12/170

an interpretation of what has been gathered through measurement, in which

value judgments are made about performance.

McMillan(2004), pula menyatakan penilaian melibatkan;

Gay (1985) berpendapat bahawa penilaian adalah satu proses yang sistematik semasa

mengumpul dan menganalisis data bagi menentukan sama ada sesuatu objektif yang

telah ditetapkan itu telah tercapai.

Secara kesimpulannya, penilaian merupakan satu proses yang sistematik untuk

menentukan sejauhmana objektif pengajaran dapat dicapai oleh murid. Ia juga

merupakan proses menentukan perubahan tingkah laku seseorang individu dan

membuat pertimbangan nilai.

1.2Hubungan antara pentaksiran dan penilaian

Dari kupasan beberapa definisi pentaksiran dan definisi penilaian, kita boleh rumuskan

bahawa untuk melaksanakan pentaksiran, kita memerlukan aktiviti yang dapat

membantu kita mengkategorikan perubahan tingkah laku yang kita harapkan itulah dia

penilaian.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

13/170

Perkaitan antara penilaian dan pentaksiran boleh dilihat melalui petikan gambarajah

yang dibina oleh Banks (2005).

Rajah 1.1: Perkaitan pentaksiran dengan penilaian

Jelas, pentaksiran merupakan satu episod dalam proses P & P yang merangkumi aktiviti

penilaian.

Sebelum kita membuat pentaksiran, kita perlu membuat penilaian. Mengapa perlu kita

berbuat demikian?

1.3 Prosedur penilaian

Prosedur penilaian mengandungi aspek-aspek pengujian, pengukuran, penganalisisan

dan penyimpulan prosedur penilaian ini boleh dilaksanakan dalam lima peringkat yang

dihuraikan secara ringkas seperti Rajah 1.2 di bawah.

Pentaksiran

Penilaian Pentaksiran tidak formal

Peringkat Persediaan Ujian

Peringkat PentadbiranUjian

Peringkat Pemeriksaan dan

Pengukuran

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

14/170

Rajah 1.2: Prosedur penilaian

Berdasarkan keterangan di atas, pengujian dan pengukuran merupakan aktiviti-aktiviti

utama dalam aktiviti penilaian.

Dengan bantuan gambarajah, jelaskan perkaitan antara penilaian, pengukuran

dan pengujian.

Layari internet bagi mendapatkan maklumat tambahan.

.

Peringkat Analisis Ukuran

Peringkat Interpretasi dan Tindakan

Susulan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

15/170

.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

16/170

Sipnosis

Tajuk ini menjelaskan tentang definisi pengujian, pengukuran dan penilaian. Pelbagai

jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran di bilik

darjah juga turut didedahkan dalam tajuk ini.

Hasil Pembelajaran

Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. Menjelaskan definisi pengujian, pengukuran dan penilaian.

2. Membanding dan membezakan pelbagai jenis penilaian.

3. Menghuraikan setiap jenis penilaian dan fungsinya.

4. Mengenal pasti jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan

pembelajaran.

5. Mengenal pasti penilaian alternatif bagi mentaksir pengetahuan dan kemahiran

bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah.

Kerangka Tajuk 2

TAJUK 2 Pengujian, Pengukuran dan Penilaian

Pengujian, Pengukuran

dan Penilaian

Definisi pengujian, pengukuran dan

penilaian

Penilaian dan proses pengajaran-

pembelajaran

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

17/170

Kandungan Isi

Sebelum anda meneruskan bacaan unit ini, cuba anda dapatkan jawapan daripada

mana-mana bahan bacaan untuk menjawab beberapa soalan berikut :

i. Apakah yang dimaksudkan dengan pengujian, pengukuran dapenilaian?

ii. Apakah yang anda ketahui tentang jenis-jenis penilaian?

iii. Nyatakan bentuk-bentuk sistem penilaian yang anda tahu.

2.1Definisi Pengujian, Pengukuran dan Penilaian

Dapatkah anda jelaskan maksud pengujian, pengukuran dan penilaian? Mari kita teliti

maksud terminologi di bawah.

Pengujian ialah:

pengetahuan satu kaedah, tugas, atau prosedur yang digunakan untuk

memperoleh pemerhatian yang sistematik tentang sifat atau trait

seseorang berhubung dengan aspek pendidikan dan psikologi.

Jenis-jenis penilaian

Penilaian alternatif

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

18/170

(Mokhtar,1995)

Cronbach (1970) mendefinisi pengujian sebagai:

satu prosedur sistematik untuk memerhati tingkah laku seseorang dan

memperihalkannya dengan bantuan sekala bernombor atau satu sistem

berkategori

Pengujian juga merupakan proses mengaturkan satu siri tugasan untuk diselesaikan

supaya pemerhatian tepat dibuat terhadap penguasaan pelajar dalam sesuatu mata

pelajaran di sekolah. Ujian adalah alat ukur. Ujian digunakan bagi mengukur

penguasaan pelajar dalam sesuatu mata pelajaran.

Menurut Milagros (1981 dalam Raminah, 1991);

Ujian adalah suatu cara untuk mendapatkan contohan perlakuan yang

diperlihatkan oleh murid dalam keadaan yang dikawal atau ditentukan.

Maklumat yang diperoleh daripadanya akan dijadikan dasar untuk

membuat penilaian atau pengadilan.

Ujian mengandungi satu set tugasan (dalam bentuk tugasan) yang berdasarkan

sesuatu mata pelajaran bagi merangsang murid untuk menunjukkan tahap

penguasaan mereka dalam mata pelajaran berkenaan. Tahap penguasaan murid

biasanya dikuantifikasikan dengan memberi skor kepada jawapan yang diberi.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

19/170

Oleh kerana ujian merupakan alat ukur yang sering digunakan untuk

mendapatkan bukti empirik bagi tujuan penilaian pengajaran dan pembelajaran

di semua institusi pendidikan, tumpuan perlu diberi bagi membina ujian yang

bermutu, mentadbir ujian berkenaan dengan betul dan mentafsir dapatannya

dengan tepat. Kita perlu memastikan penilaian terhadap keberkesanan

pengajaran dan pembelajaran dapat dilakukan dengan sempurna dan boleh

dipertahankan. Satu daripada cara memastikan ini berlaku ialah dengan

menjalankan pengujian yang berkualiti. Bagi seseorang guru, pengujian

menjelaskan sejauh mana penguasaan ilmu pengetahuan, kemahiran atau nilai

murni seperti mana yang dikehendaki oleh sukatan pelajaran.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

20/170

Apa pula yang dimaksudkan dengan pengukuran? Kumpul 5 pengertian

pengukuran daripada sumber yang berbeza. Kongsi dengan rakan-rakan

anda.

Mokhtar (1995) mendefinisi pengukuran sebagai langkah untuk menentukan tahap

sejauh mana seorang memiliki sifat tertentu. Menurut Aziz dan Mohd Isha (2008) pula,

pengukuran bermaksud suatu proses mendapatkan penjelasan secara numerik atau

melalui angka tentang sebanyak mana individu atau murid mempunyai sesuatu ciri yang

diukur dengan menggunakan instrumen. Reynolds, Livingston dan Wilson (2010)

mengutarakan pengertian pengukuran yang selari dengan pengkaji-pengkaji lain.

Menurut mereka,

Measurement is a set of rules for assigning numbers to represent objects, traits,

attributes, or behaviors.

Pengukuran juga boleh didefinisikan sebagai satu proses di mana nombor-

nombor diberi (biasanya dikenali sebagai skor) untuk menunjukkan kuantiti ciri

atau atribut seseorang atau sesuatu objek, mengikut rukun-rukun tertentu.Nombor-nombor yang diberi itu mengekalkan pertalian sebenar yang terdapat

antara orang-orang daripada segi atribut yang diukur itu.

Kumpul maklumat dari internet berkaitan pengertian penilaian. Buat nota

pendek daripada setiap pengertian. Bawa ke kelas untuk dibincangkan.

Penilaian ialah .

Proses menentukan mutu, kualiti, harga, atau nilai sesuatu benda.

(Mokhtar, 1995)

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

21/170

Penilaian adalah satu proses sistematik untuk menentukan sejauhmana objektif pengajaran

telah dicapai oleh para murid.

(Mokhtarl, 1995)

Bagi seseorang guru, penilaian berlaku apabila guru menggunakan keputusan ujian

bersama-sama dengan maklumat lain bagi menilai prestasi muridnya. Dalam hal ini,

terdapat dua aspek yang penting dalam penilaian iaitu proses sistematik di mana

terdapat peraturan yang perlu dipatuhi dan terdapat objektif pengajaran yang telah

dikenal pasti terlebih dahulu. Bagi Popham (1975) penilaian pendidikan mencakupi

aspek-aspek seperti hasil pengajaran, program pengajaran dan matlamat ke arah usaha

pengajaran yang ditentukan. Selain itu, penilaian juga boleh dibuat dengan

menggunakan maklumat atau data kuantitatif atau data kualitatif atau kedua-duanya

sekali. Bolehkah anda fikirkan contoh bagi penilaian ini?

Sebagai kesimpulan, pengujian, pengukuran dan penilaian merupakan proses yang

penting dalam mengesan pencapaian hasil pengajaran dan pembelajaran. Maka,

kemahiran menghasilkan instrumen pengujian, pengukuran dan penilaian yang baik

memainkan peranan yang penting bagi menjamin keberkesanan pengajaran dan

pembelajaran.

Bacaan lanjutan mengenai tajuk ini boleh didapati melalui layaran laman web

seperti berikut: http://www.gao.gov/special.pubs/pe1014.pdf

2.2 Penilaian dan proses pengajaran dan pembelajaran

2.2.1 Penilaian pencapaian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

22/170

Penilaian pencapaian ialah satu daripada aktiviti guru yang dilakukan pada

setiap bulan, setiap penggal dan setiap tahun. Penilaian ini dijalankan dalam

bentuk ujian atau peperiksaan sebagai satu sumber maklum balas pencapaian

objektif pengajaran dan pembelajaran, dan prestasi pencapaian murid.

2.2.2 Penilaian pembelajaran

Penilaian pembelajaran merupakan satu penilaian yang dijalankan sepanjang

masa pengajaran dan pembelajaran dilakukan. Penilaian ini membolehkan

guru mendapatkan pengetahuan tentang pencapaian murid dalam perkara

yang telah diajar untuk setiap hari atau sepajang hari agar dapat mengambil

tindakan untuk mengatasi kelemahan murid. Penilaian ini merangkumi aktiviti

mendapat maklumat melalui soalan murid dan membuat perbandingan

daripada kerja atau latihan murid semasa pembelajaran dan pengajaran itu

berlaku.

Tiga perkara perlu dipatuhi semasa penilaian pembelajaran dilakukan. Pertama

kerja murid perlu diperiksa sama ada betul atau salah sahaja. Murid perlu diberi

balik kerjanya dengan pengetahuan kemahiran atau ilmu pengetahuan telah

dikuasai dan belum dikuasai. Akhirnya guru perlu menjalankan kerja-kerja

pemulihan sebaik sahaja kerja murid dikembalikan.

2.2.3 Perbandingan rujukan norma

Perbandingan rujukan norma digunakan sekiranya guru ingin

membandingkan prestasi pencapaian individu murid dengan prestasi

pencapaian murid lain sama ada dalam kumpulan yang sama atau

kumpulan yang berbeza mengikut kelas atau kumpulan. Apa yang

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

23/170

ditekankan adalah apakah murid A lebih mahir dari pelajar B? Keputusan

rujukan norma sesuai digunakan bagi tujuan pemilihan dan penempatan

pelajar ke dalam sesuatu program pendidikan.

Ujian rujukan norma tidak memberi maklumat sama ada murid sudah

menguasai sesuatu isi pelajaran dan kemahiran yang diajar. Soalan ujian

rujukan norma biasanya bersifat umum dengan matlamat untuk

memaksimumkan perbezaan pencapaian antara seorang murid dengan

murid lain. Soalan ujian rujukan norma mengambil berat aspek kesukaran

ujian agar soalan-soalan mempunyai kepelbagaian aras kesukaran serta

tidak terlalu sukar dan terlalu mudah dengan jangkaan jawapan betul 50

peratus. Soalan ujian rujukan norma juga mempunyai indeks diskriminasi

antara murid pandai dan murid lemah yang tinggi. Dalam pelaporannya,

ujian rujukan norma kadang-kadang menggunakan kelok normal sebagai

asas perbandingan pencapaian antara murid.

Perbandingan rujukan norma juga membawa pengertian membuat

perbandingan di antara murid yang dikumpulkan mengikut ciri-ciri yang samaseperti umur atau peringkat perkembangan yang sama.Ini bermakna sekiranya

terdapat murid yang tidak dapat melakukan tingkah laku seperti sebahagian

besar murid lain, maka dia dikategorikan lemah atau di bawah pencapaian

norma. Contohnya sebilangan besar murid yang berumur 6 tahun telah boleh

membaca semua 26 abjad. Tetapi sebaliknya terdapat seorang murid yang sama

umurnya gagal membaca semua abjad ini, maka dia dianggap berada di bawah

pencapaian norma.

Popham (1981) menjelaskan.............

Ujian rujukan norma digunakan bagi menentukan status seseorang murid

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

24/170

berpandukan prestasi murid yang lain dalam sesuatu ujian berkenaan.

Ujian rujukan norma memberi penekanan kepada siapa yang lebih baik tetapi

tidak memberi satu gambaran yang terperinci seperti kemahiran seseorang

murid. Kerja menghasilkan soalan ujian hendaklah diberi perhatian agar dapat

menunjukkan perbezaan di antara murid-murid. Kesukaran soalan boleh

dibahagikan kepada 25% yang sukar dan 25% yang senang di mana 50% soalan

yang sederhana sukar. Dengan ini sekiranya seorang murid menjawab 50 soalan

dengan betul daripada 60 soalan dalam sesuatu ujian dan skor mentah murid ini

ialah 50. Merujuk kepada satu jadual norma, kedudukan murid ini dalam pangkat

peratusan telah dibandingkan dengan satu kumpulan murid lain sebagai norma.

Hasil rujukan ini memberikan bacaan pangkat peratusan ke-83 dari jadual

norma, maka prestasi murid tersebut dikatakan berprestasi melebihi atau

menyamai 82 peratus daripada murid lain dalam kumpulan norma.

2.2.4 Perbandingan rujukan kriteria

Perbandingan rujukan kriteria pula digunakan sekiranya guru ingin

membandingkan prestasi pencapaian seseorang murid dengan kriteria

yang ditetapkan. Ujian rujukan kriteria memberi penekanan sama ada

seseorang murid telah menguasai sesuatu isi pelajaran dan kemahiran

yang diajar. Ujian rujukan kriteria tidak mengambil kira kedudukan

seseorang murid berbanding dengan murid lain.

Meskipun ujian rujukan kriteria sesuai untuk kandungan pelajaran yang

berbentuk kumulatif iaitu murid perlu menguasai setiap unit sebelum unit

berikutnya, kriteria yang digunakan dalam ujian rujukan ini tidak

semestinya berbentuk akhiran atau sumatif. Maksudnya kriteria yang

digunakan tidak semestinya kandungan sesuatu pelajaran yang hanya

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

25/170

diperoleh pada akhir semester. Guru boleh menggunakan kriteria

berbentuk formatif iaitu ciri-ciri setiap unit pelajaran. Justeru itu, guru perlu

membina banyak ujian rujukan kriteria bagi membuat penilaian sama ada

seseorang pelajar telah menguasai sesuatu kemahiran yang diuji. Soalan-

soalan ujian rujukan kriteria perlu mempunyai tahap padanan yang tinggi

dengan objektif pembelajaran.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

26/170

Jadual 2.1 di bawah menjelaskan perbandingan antara Penilaian Rujukan

Norma dengan Penilaian Rujukan Kriteria.

Jadual 2.1 Perbandingan antara Penilaian Rujukan Norma danPenilaian Rujukan Kriteria

Dimensi Ciri Rujukan Norma Rujukan Kriteria

Matlamat Membandingkan prestasiseseorang pelajardengan pelajar lain

Membandingkan prestasiseorang pelajar dengankriteria piawai yangditetapkan.

PembinaanSoalan

Soalan menggalakkankepelbagaian. Soalanmenggunakan pengacauterbaik

Soalan memberi tumpuankepada kriteria tingkahlaku yang diuji.Menumpukan kepadapengenalpastian tingkahlaku.

KandunganUjian

Cetek, kebiasaannya 1atau 2 soalan setiapobjektif

Mendalam, banyaksoalan bagi setiapobjektif

KepelbagaianKandungan

Semakin pelbagai soalanujian semakin baik

Kepelbagaian soalanujian adalah minimum

Pelaporan danPentafsiran

Persentil dan skor piawai Bilangan lulus atau gagalserta julat prestasi yang

boleh diterima

Renung sejenak !

Apakah perbezaan utama antara Ujian Rujukan Norma dan Ujian Rujukan Kriteria?

2.2.5 Penilaian terkawal

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

27/170

Penilaian terkawal merujuk kepada penilaian di mana murid-murid diberi

masa yang sama panjang, menjawab dalam masa yang sama,

menggunakan kertas soalan dan bentuk soalan yang sama, menjawab

dalam bentuk dan pada kertas yang serupa dan diawasi sepanjang masa

oleh pengawas. Penilaian ini sesuai untuk mendapatkan maklumat yang

berkaitan dengan pengetahuan dan kemahiran.

2.2.6 Penilaian tidak terkawal

Penilaian tidak terkawal berlaku semasa aktiviti pengajaran dan

pembelajaran serta berlaku dalam keadaan sebenarnya dan semasa

perlakuan itu berlaku. Perkara seperti sikap, nilai dan aktiviti-aktiviti seni

yang kreatif tidak dapat dinilai dengan berkesan secara terkawal. Maka

guru perlu bersifat bersedia dan sensitif kepada keadaan yang boleh

menjadi sumber penilaian tidak terkawal.

2.3 Jenis-jenis penilaian

Banyak cara kita boleh mengkelaskan penilaian. Penilaian yang dibuat

berasaskan tujuan dan masa boleh dikelaskan kepada penilaian formatif,

sumatif, pra kelayakan, diagnostik dan alternatif. Justeru ujian yang dibina

perlu mencerminkan tujuan dan masa sesuatu penilaian dilakukan.

Terdapat dua jenis penilaian berdasarkan kepada masa dan tujuan

pelaksanaan penilaian iaitu penilaian formatif dan sumatif.

2.3.1 Penilaian Formatif

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

28/170

Penilaian formatif digunakan untuk mengesan kemajuan yang

dicapai oleh murid dalam unit-unit pelajaran yang diajar. Penilaian

formatif dilakukan bagi memastikan murid telah menguasai setiap

unit pelajaran sebelum mereka diperkenalkan dengan unit

pelajaran baru seterusnya. Penilaian formatif sangat berguna bagi

tujuan diagnosis. Dengannya punca-punca kelemahan murid dapat

dikesan. Penilaian formatif dapat menentukan samada murid telah

bersedia untuk mengikuti pelajaran berikutnya yang lebih tinggi dan

rumit. Penilaian formatif juga boleh meningkatkan motivasi murid

untuk belajar. Penggunaan penilaian formatif banyak digunakan di

sekolah-sekolah.

Memandangkan laporan penilaian formatif adalah untuk tujuan

diagnosis kelemahan murid dalam unit-unit pelajaran, pelaporan

penilaian formatif amat sesuai dirumuskan sebagai menguasai

atau tidak menguasai sesuatu isi unit pelajaran. Pencapaian ujian

formatif tidak sesuai digred.

2.3.2 Penilaian Sumatif

Penilaian sumatif pula digunakan bagi menentukan tahap

penguasaan murid dalam keseluruhan mata pelajaran. Penilaian

sumatif biasanya dilakukan pada akhir sesi atau semester. Contoh

penilaian sumatif ialah ujian akhir semester. Memandangkan

penilaian sumatif dibuat pada akhir semester, skor-skor dari

penilaian sumatif biasanya lebih berguna untuk tujuan melaporkan

kemajuan murid daripada memperbaiki kelemahan awal

pengajaran guru dan pembelajaran murid. Skor penilaian sumatif

banyak digunakan bagi tujuan pemilihan dan penempatan murid.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

29/170

Kenal pasti perbezaan antara penilaian formatif dengan penilaian sumatif. Pada

pendapat anda, apakah kekuatan dan kelemahan penilaian formatif berbanding

dengan penilaian sumatif?

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

30/170

2.3.3 Penilaian Diagnostik

Penilaian diagnostik dilakukan sebagai cara untuk mengesan sama ada

murid sudah bersedia untuk mengikuti pelajaran seterusnya. Sekiranya

murid belum bersedia, guru dapat mengesan kelemahan dan kekuatan

murid agar pembetulan serta penambahbaikan yang berkaitan boleh

dilakukan. Penilaian diagnostik juga adalah berkaitan kesukaran

pembelajaran yang wujud secara berulang yang tidak dapat diperbaiki

melalui penilaian formatif. Matlamatnya adalah untuk menentukan punca

masalah pembelajaran dan menyediakan perancangan untuk tindakan

pemulihannya.

2.3.4 Ujian penempatan atau pra-kelayakan

Ujian penempatan atau pra-kelayakan digunakan sebagai petunjuk sama

ada pelajar berpontensi, bersedia dan mempunyai kecerdasan, bakat dan

minat terhadap sesuatu bidang yang ingin beliau ceburi. Antara tujuan

lain ujian ini diadakan ialah bagi menempatkan murid pada peringkat

pelajaran yang sesuai dijalankan sebelum bermulanya sesuatu pelajaran.

Selain itu. penempatan dilakukan supaya tindakan susulan dapat dibuat

agar murid diberi aktiviti pembelajaran yang sesuai. Jenis ujian

penempatan yang biasa dijalankan di sekolah ialah ujian pencapaian atau

ujian sumatif

Empat jenis penempatan yang dijalankan ialah :

a. penempatan murid ke sekolah yang berlainan seperti sekolah

vokasional atau sekolah biasa

b. murid dimasukkan ke aliran sains atau sastera

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

31/170

c. murid dimasukkan ke dalam darjah yang berlainan mengikut

kemampuan murid

d. murid yang berlainan kemampuan dikumpulkan dalam satu bilik

darjah dan guru terpaksa menggunakan pelbagai strategi

pengajaran apabila mengendalikan darjahnya.

2.3.5 Penilaian ujian piawai (scholastic aptitude)

Ujian piawai merupakan ujian yang diselaraskan secara bersama dari

peringkat merancang, mengubal dan mentadbir ujian serta menyemak

jawapan, menilai ukuran yang diperoleh dan melaporkannya oleh satu

organisasi tertentu. Ujian ini direkabentuk untuk meramal penguasaan

murid dalam aktiviti tertentu pada masa hadapan. Ujian ini juga

digunakan untuk mengukur kebolehan murid terhadap pengetahuan atau

kemahiran yang telah dipelajari. Maklumat dari ujian ini berguna dalam

menentukan kesediaan belajar murid, pengajaran secara individu,

membentuk kumpulan dalam bilik darjah, mengenal pasti murid yang

lemah, mengenal pasti masalah pembelajaran, dan membantu murid

dalam perancangan pelajaran dan vokasional. Contoh ujian piawai ialah

ujian bakat dan ujian kecerdasan.

2.4 Penilaian alternatif

Penilaian prestasi yang menegaskan bahawa kaedah penilaian ini memberi satu

alternatif kepada pengujian tradisional yang menggunakan kertas dan pensil.

Penilaian pengajaran di sekolah sering melibatkan penilaian berdasarkan hasil

pembelajaran yang ditunjukkan oleh murid. Antara penilaian alternatif ini adalah

penilaian terhadap portfolio, penilaian berasaskan ketrampilan dan penilaian

berasakan projek. Sebagai contoh, guru boleh menilai keberkesanan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

32/170

pengajarannya dalam sesuatu mata pelajaran melalui portfolio yang disediakan

oleh murid. Penilaian alternatif ini memerlukan pengetahuan dan kemahiran

khusus dan tidak dibincangkan dalam modul ini.

2.4.1 Penilaian portfolio

Portfolio ialah satu kaedah yang digunakan oleh guru untuk mengumpul

dan merekod bukti pencapaian murid dalam satu jangka masa yang

dipersetujui bersama. Terdapat beberapa jenis portfolio untuk tujuan dan

konteks pembelajaran yang berbeza. Selain portfolio, rekod anekdot dan

lain-lain bukti pembelajaran yang lain boleh digunakan untuk

menghasilkan penilaian yang menyeluruh.

Portfolio berbentuk dokumentasi yang berstruktur. Ia memerlukan

perancangan, pelaksanaan dan penilaian yang teliti. Proses

pembelajaran dijalankan secara kolaboratif untuk mencapai kefahaman

dan mendokumentasikan pemikiran secara kritis dan kreatif serta

pemilihan maklumat dan fakta dari peringkat awal hingga ke akhir.

Portfolio bertujuan untuk memberi peluang murid mendokumentasi

kemahiran dan pengetahuan yang diperoleh melalui pengalaman

sewaktu menyempurnakan tugasan, menggalakkan murid menyemak

dan menganalisis pembelajaran mereka secara sistematik dan

menyediakan ruang bagi murid membuat refleksi dan menentukan

matlamat peribadi.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

33/170

Ciri-ciri Portfolio

a. Menggambarkan sejelas-jelasnya aktiviti murid iaitu rasional,

matlamat, halatuju, prosedur kerja, pengalaman dan harapan.

b. Sesuatu yang dilaksanakan oleh murid secara autentik. Ini adalah

kaedah konkrit untuk murid menghasilkan kerja melalui

pengalaman sendiri ketika melakukan kerja-kerja amali atau kerja-

kerja lapangan.

c. Menunjukkan perlakuan murid yang dibimbing oleh guru seperti

ulasan, komen, dan cadangan harus direkod untuk menghadapi

dan mengatasi sesuatu tugasan pembelajaran.

d. Membuat catatan pembimbing yang membantu murid merenung dan

membuat refleksi tentang kerja yang dibuat untuk menentukan tindakan

susulan.

e. Kriteria penilaian yang dipilih diterangkan dan dipersetujui bersama

dengan murid sebagai penggalak kepada murid untuk mengambil

bahagian secara aktif.

Aspek-aspek yang perlu dalam sesebuah Portfolio

Sesebuah portfolio mengandungi:

a. senarai semak yang disediakan oleh guru

b. nota-nota yang disediakan oleh guru

c. catatan jurnal

d. buku log

e. refleksi kendiri murid

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

34/170

f. gambar dan foto

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

35/170

Kebaikan Penilaian Portfolio

a. Penglibatan murid sepenuhnya dalam pengajaran dan

pembelajaran

b. Guru mendapat banyak maklumat untuk menilai pencapaian

murid

c. Merupakan satu cara untuk menilai tahap perkembangan murid

d. Dapat memotivasikan murid dan meningkatkan tahap kefahaman

kendiri mengenai tugasan pembelajaran yang diberi oleh guru.

2.4.2 Penilaian berasaskan keterampilan

Penilaian berasaskan keterampilan merupakan satu penilaian yang

melibatkan proses melaksanakan sesuatu tugasan atau menghasilkan

sesuatu produk. Penilaian ini melibatkan murid menunjukkan

kecekapannya atau pengetahuannya dengan memberi jawapan yangtepat atau satu hasil produk yang baik. Penilaian ini juga merupakan satu

bentuk ujian yang memerlukan guru membuat pertimbangan tentang

penataran murid terhadap pengetahuan, kemahiran dan ciri-ciri afektif

mereka. Kriteria penilaian ditetapkan bersama-sama dengan murid.

Penilaian berasaskan keterampilan juga merupakan proses mengumpul

bukti dan membuat pertimbangan tentang sama ada kompetensi telahdicapai. Ini bagi mengesahkan sama ada seorang murid dapat

melaksanakan jangkaan standard yang telah ditetapkan.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

36/170

2.4.3 Penilaian berasaskan projek

Menurut Wiggins (1989), penilaian berasakan projek merupakan aktiviti-

aktiviti yang memerlukan murid mengaplikasi atau membuat tunjuk ajar

cara pengetahuan dalam situasi sebenar. Penilaian ini melibatkan banyak

gabungan aktiviti, mereka, menyelesaikan masalah, membuat siasatan,

dan membuat keputusan sama ada secara kerja kumpulan atau individu.

Ciri-ciri Penilaian Berasaskan Projek

a. Projek atau tugasan yang dilaksanakan mempunyai pelbagai reka

bentuk sama ada lisan, visual atau kinestetik

b. Projek yang dijalankan selalunya berbentuk jangka panjang

c. Projek yang dilaksana menunjukkan peranan sebenar dalam

situasi sebenar

d. Pelajar dibenarkan untuk membina penyelesaian alternatif apabila

tidak mendapat jawapan yang benar

e. Pelajar dikehendaki terlibat secara aktif dalam membuat projek

secara koperatif

f. Pelajar dapat menjalankan tugasan projek secara individu atau

berpasukan

g. Pelajar perlu mensintesis pengetahuan yang dikumpul dan menilai

pembelajaran

Peringkat-peringkat pelaksanaan projek

1. Sebelum pelaksanaan projek

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

37/170

Dapatkan panduan dari guru

Kenalpasti masalah dan tajuk

Tinjau projek lepas untuk rujukan

Bentuk pasukan dan pembahagian tugas

2. Semasa pelaksanaan projek

Sumbangsaran idea dan bina kesepakatan ahli kumpulan

Kenal pasti skop dan urutan

Sediakan jadual pelaksanaan projek

Tentukan punca maklumat

Jalankan proses inkuiri dan pengumpulan data

Penambahbaikan dan penilaian berterusan

Sediakan laporan projek

Bentangkan dapatan/ hasil

3. Selepas pelaksanaan projek

i. Penilaian projek oleh guru dalam aspek perancangan,

pelaksanaan atau proses, dan projek yang dihasilkan mempunyai

kualiti mengikut piawaian yang ditetapkan

ii. Maklum balas daripada rakan berkaitan kekuatan,

kelemahan dan cadangan mengatasi

iii. Refleksi kendiri berkaitan kekuatan, kelemahan dan

kemahiran

iv. Rekod pemarkahan/skor dan analisis markah

v. Hargai pencapaian dalam penyelesaian masalah

Penilaian jenis ini berlaku dalam tiga fasa:

1. Fasa 1

Sebelum projek dilaksanakan, guru seharusnya mengenal pasti

sama ada secara formal seperti pra-pentaksiran bertulis mahu

pun tidak formal berkenaan maklumat sedia ada murid mengenai

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

38/170

topik projek. Bagi pembelajaran berasaskan projek, asas

pengetahuan amat penting. Penilaian ke atas maklumat sedia

ada murid membantu guru dalam agihan murid dalam kumpulan.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

39/170

2. Fasa 2

Semasa projek dilaksanakan, pentaksiran menggunakan senarai

semak dan skala kadar memberi maklum balas bernilai kepada

murid mengenai pembelajaran dan kemajuan projek mereka.

Rubrik pemarkahan boleh membantu murid-murid menilai

kemajuan perancangan projek sementara bagi guru pula menjadi

rujukan ketika mengadakan sesi perbincangan mengenai tahap

pencapaian dan kemajuan.

3. Fasa 3

Selepas projek, pentaksiran menggunakan rubrik dapat

memberikan maklumat bernilai mengenai hasil projek dan dalam

membuat pembentangan di hadapan rakan kelas. Rubrik yang

sesuai juga dapat membantu memberikan maklum balas tentang

kekuatan dan kelemahan projek yang dibentang.

2.4.4 Penilaian kerja kursus berasaskan sekolah

Guru memainkan peranan penting dalam mengesan perkembangan,

kebolehan, kemajuan dan pencapaian murid. Guru menentukan hasil

pembelajaran yang hendak dinilai, merancang dan membina instrumen

penilaian, melaksanakan penilaian, merekod hasil penilaian,

menganalisis maklumat penilaian, melapor dan membuat tindakan

susulan. Penilaian yang dirancang oleh guru di peringkat sekolah ini

dikenali sebagai Penilaian Berasaskan Sekolah (PBS).

PBS lebih bersifat formatif iaitu mengutamakan kemajuan setiap murid

dari satu peringkat ke satu peringkat. Guru dapat membuat diagnostik

bagi mengesan perkembangan murid dari semasa ke semasa. Ini

memberi peluang kepada guru untuk membetulkan kesilapan dan

memperbaiki kelemahan murid serta-merta supaya kelemahan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

40/170

tersebut tidak terhimpun. Di samping itu guru dapat mengenal pasti

kelemahan dan memperkembangkan lagi kekuatan serta potensi murid.

PBS dirancang dan dilaksanakan oleh guru secara berterusan dalam

proses pengajaran dan pembelajaran harian. Maklumat tentang

perkembangan murid yang diperoleh dari semasa ke semasa melalui

penilaian berterusan dapat membantu guru mengambil tindakan susulan

yang sewajarnya jika perlu. PBS boleh menilai kemajuan murid dalam

pelbagai aspek termasuk aspek yang tidak dapat dinilai secara berpusat.

Penilaian secara berpusat iaitu UPSR, PMR dan SPM dikendalikan oleh

Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pelajaran Malaysia. Keputusan

penilaian secara berpusat dapat memberi maklumat tentang

pencapaian murid di seluruh negara. PBS dan penilaian berpusat

saling melengkapi dalam sistem penilaian. PBS dilaksanakan untuk

mendapatkan gambaran tentang kemajuan pembelajaran murid di

samping memberi maklum balas tentang keberkesanan pengajaran guru.

Melalui PBS guru akan dapat:

a. mengesan perkembangan murid secara menyeluruh;

b. mengenal pasti kekuatan dan kelemahan murid dalam

pembelajaran lebih awal dari semasa ke semasa;

c. mengetahui keberkesanan pengajarannya;

d. merancang dan mengubahsuai pengajarannya; dan

e. menjalankan tindakan susulan yang sesuai dengan serta-merta.

CiriI-Ciri Penilaian Berasakan Sekolah

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

41/170

PBS yang dilaksanakan dengan sempurna oleh guru akan dapat

membantu murid mengatasi masalah pembelajaran yang telah dikenal

pasti pada peringkat awal lagi supaya kelemahan tersebut tidak

terhimpun seterusnya. Di samping itu kekuatan murid yang telah

menguasai pula diperkukuh dan diperkaya. Melalui aktiviti tindakan

susulan yang berkesan guru dapat membantu murid meningkatkan

kemajuannya dalam pembelajaran dan seterusnya memperoleh

pencapaian cemerlang dalam penilaian di peringkat pusat.

PBS dilaksanakan berasaskan beberapa ciri yang utama seperti berikut:

i. dikendalikan oleh guru dalam menilai muridnya sendiri

ii. berasaskan kriteria di mana penguasaan murid dinilai menilai

berdasarkan hasil pembelajaran yang telah ditentukan

iii. berbentuk formatif di mana penilaian ini dijalankan secara

berterusan dalam mengesan perkembangan, kemajuan dan

pencapaian murid

iv. menggunakan pelbagai kaedah seperti pemerhatian, lisan,

penulisan dan sebagainya

v. mengesan perkembangan pembelajaran secara menyeluruh dari

aspek intelek, rohani, emosi dan jasmani

vi. menekankan perkembangan Individu berdasarkan kemampuan

individu dan bukan untuk perbandingan antara individu

vii. bersistem yang melibatkan proses merancang, menentukan

instrumen, melaksana, menganalisis, merekod, melapor dan

mengambil tindakan susulan

viii. menggalakkan penilaian kendiri di mana murid dilatih menilai

kemajuan sendiri secara berterusan dan guru mendapat

maklumat tambahan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

42/170

ix. membolehkan tindakan susulan diambil bagi mengatasi

kelemahan pembelajaran dan mempertingkatkan kekuatan

pembelajaran murid.

Bentuk kumpulan kecil dan bincangkan soalan-soalan di bawah. Anda dikehendaki

menyediakan peta minta dan bentangkan di dalam kelas.

1. Pengertian bagi konsep-konsep berikut:

a. Pengujian

b. Pengukuran

c. Penilaian

2. Banding bezakan di antara penilaian formatif dan penilaian sumatif.

3. Bagaimanakah penilaian portfolio dan penilaian projek dapat dilaksanakan dalam

penilaian kerja kursus Reka Bentuk Teknologi?

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

43/170

Sinopsis

Tajuk ini membincangkan kesahan dan kebolehpercayaan ujian, jenis penilaian,

penggunaan dan interprestasi data. Analisis Indeks Kebolehpercayaan Ujian dan Indeks

Kesahan Ujian perlu dilakukan supaya ujian yang dihasilkan adalah sesuai dan sah bagi

sesuatu tujuan tertentu.

Hasil Pembelajaran:

1. Menerangkan maksud kesahan pentaksiran

2. Menerangkan maksud kebolehpercayaan pentaksiran3. Menjelaskan jenis-jenis kesahan dan kebolehpercayaan pentaksiran

4. Membandingkan antara pemeriksa dan pemerhati (inter-rater)

Kerangka Tajuk 3

TAJUK 3 Kesahan Dan Kebolehpercayaan Pentaksiran

Kesahan dan kebolehpercayaan

pentaksiran

Jenis kesahan pentaksiran

Matlamat pendidikan, hasil

pembelajaran dan pentaksiran

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

44/170

3.0 Ciri-Ciri Utama Ujian

Penilaian merangkumi kesemua proses yang melibatkan pengukuran dan pengujian dan

membuat penghakiman terhadap hasilan keputusan yang diperolehi. Dengan itu,

pengujian dan penilaian merupakan alat yang amat penting didalam sesuatu organisasi.

Untuk membina sesuatu ujian yang dikatakan baik, setiap guru hendaklah memahamidan mengetahui beberapa prinsip yang penting. Prinsip-prinsip yang dimaksudkan

adalah:

a. Kesahan

b. Kebolehpercayaan

c. Keobjektifan

d. Kebolehtadbiran

e. Kebolehtafsiran

3.1 Definisi Kesahan Pentaksiran

Antara pemeriksa dan antara

pemerhati serta faktor

mempengaruhi kebolehpercayaan

Jenis kebolehpercayaan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

45/170

Kesahan sesuatu alat ukuran bermaksud sejauh mana alat tersebut dapat

mengukur apa yang sepatutnya diukur oleh alat tersebut (Hanna & Dettmer,

2004). Ciri kesahan bagi sesuatu alat ukuran amat penting supaya alat ukuran

tersebut dapat mengukur apa yang hendak diukur.

3.1.1 Jenis kesahan

Mehrens dan Lehmann (1991) telah menyenaraikan empat jenis

kesahan, iaitu:

.

a Kesahan kandungan

Kesahan kandungan merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat

ukuran itu mencakupi kandungan pelajaran yang telah ditetapkan.Kesahan kandungan adalah penting, terutama bagi ujian

pencapaian, sebab markah yang diperoleh pelajar akan

menunjukkan tahap pencapaian pelajar tersebut bagi kandungan

pelajaran tertentu. Sekiranya soalan ujian tidak meliputi

Kesahan ramalan Kesahan serentak

Kesahan hubungan-kriteriaKesahan muka

Kesahan gagasanKesahan kandungan

JENIS KESAHAN

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

46/170

secukupnya kandungan pelajaran tersebut, penilaian terhadap

pencapaian pelajar menjadi tidak sah/bias.

b. Kesahan gagasan/konstruk

Kesahan gagasan/konstruk merujuk kepada sejauh mana sesuatu

alat ukuran itu dapat mengukur sesuatu gagasan/konstruk

berasas teori psikologi.

c. Kesahan muka

Kesahan muka bukanlah kesahan saperti definisinya yang kita

fahami tetapi ia lebih kepada sesuatu alat ukuran nampak pada

permukaan mempunyai kesahan yang tinggi. Ini bermaksud

sekali pandangan, nampak alat ukuran itu sah atau orang biasa /

tidak terlatih nampak alat ini sebagai sah.

d. Kesahan hubungan kriteria

Kesahan hubungan kriteria merujuk kepada sejauh mana

sesuatu alat ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai

hubungan dengan beberapa ukuran luaran (kriteria). Ukuran

luaran dibahagikan kepada dua jenis, satu ukuran serentak

bermaksud apabila ukuran luar diambil serentak dengan ukuran

alat. Kedua ukuran ramalan bermaksud apabila ukuran luaran

diambil selepas ukuran alat. Daripada ukuran-ukuran luaran ini

kita boleh mencari keesahan serentak dan kesahan ramalan

saperti berikut:

e. Kesahan Serentak

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

47/170

Kesahan serentak merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat

ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai hubungan

dengan ukuran daripada alat lain yang diambil serentak. Sebagai

contoh sekiranya alat ukuran kecerdasan A menghasilkan skor

yang mempunyai hubungan (pekali kolerasi tinggi) yang kuat

dengan skor daripada alat ukuran kecerdasan B, maka alat A

dikatakan mempunyai kesahan serentak yang tinggi. Dengan ini

alat A boleh mengganti alat B untuk mengukur kecerdasan.

f. Kesahan Ramalan

Kesahan ramalan merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat

ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai hubungan

dengan ukuran daripada alat lain yang diambil kemudian. Sebagai

contoh sekiranya ujian percubaan Matematik menghasilkan

markah yang mempunyai hubungan yang kuat dengan gred

Matematik SPM, maka ujian Matematik percubaan dikatakan

mempunyai kesahan ramalan yang tinggi. Ini bermakna

pencapaian pelajar dalam ujian percubaan dapat meramalkan

keputusan SPM.

Kesahan merujuk kepada takat sesuatu ujian dapat memenuhi

tujuannya. Ia terbahagi kepada empat iaitu kesahan isi, kesahan

ramalan, kesahan gagasan, dan kesahan serentak.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

48/170

Ujian sepatutnya mengukur apa yang sepatutnya diukur Contoh, jika kita hendak mengukur sikap hendaknya kita

mengukur sikap Contoh, jika kita gunakan ujian diagnostik maka tidak sah jika

diberi gred Contoh jika ujian ejaan hendaknya mengukur kebolehan

mengeja atau ujian mendengar hanyalah untuk mengukurkemahiran mendengar

3.1.2 Kebolehpercayaan Ujian

Kebolehpercayaan merujuk kepada ketekalan ujian dalam

mengukur apa yang hendak diukur. Ujian yang mengukur sesuatu

gagasan dengan skor yang tekal dikatakan mempunyai

kebolehpercayaan yang tinggi. Sebaliknya, ujian yang

menghasilkan skor yang berubah-ubah mempunyai

kebolehpercayaan yang rendah. Sesuatu ujian yang mempunyai

kebolehpercayaan yang tinggi tidak semestinya sah.

Bagaimanapun, sesuatu ujian yang sah biasanya boleh

dipercayai. Jika faktor-faktor lain serupa, sesuatu ujian yang

mempunyai pekali kebolehpercayaan yang tinggi perlu dipilih

kerana ujian tersebut mempunyai ketekalan pemeringkatan

individu dalam kumpulannya.

Kebolehpercayaan ujian dipengaruhi oleh faktor yang tidak

sistematik. Faktor tidak sistematik adalah faktor yang

menghasilkan perubahan atau variasi yang tidak dijangka yang

dikenali sebagai perubahan rawak. Ujian yang mengukur dengan

pincang sesuatu konsep boleh menghasilkan perubahan rawak.

Ujian yang mengandungi arahan, soalan, butiran dan pernyataan

yang tidak jelas dan mengelirukan juga boleh menghasilkan

perubahan tidak sistematik.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

49/170

Terdapat tiga sumber faktor tidak sistematik. Pertama, variasi

individu. Individu berubah disebabkan minat, kecergasan fizikal

dan kestabilan emosi yang berbeza pada dua situasi ujian. Kedua,

variasi perubahan tugasan. Menulis jawapan ke dalam kertas

jawapan pada ujian pertama dan menghitamkan kertas OMR

pada ujian kedua akan menghasilkan perubahan rawak

disebabkan kedua-dua tugasan menjawab memerlukan

kemahiran yang berbeza. Ketiga, variasi persampelan gagasan

yang terhad. Soalan ujian biasanya dibina berasaskan kepada

sampel kandungan yang diajar. Sampel tingkah laku yang terhad

lebih terdedah kepada faktor peluang.

Indeks Kebolehpercayaan

Indeks kebolehpercayaan digunakan bagi menunjukkan ketekalan

sesuatu ujian. Indeks ini ditentukan dengan menggunakan kaedah

korelasi antara dua set skor ujian. Dua set skor boleh diperoleh

dengan menggunakan kaedah uji dan uji semula, kaedah bentuk

setara atau kaedah bahagi dua. Uji dan uji semula dibuat apabila

guru memperoleh dua set skor dari ujian yang sama yang

ditadbirkan kepada murid yang sama pada dua masa berlainan.

Kaedah bentuk setara dibuat apabila guru memperoleh dua set

skor dari dua set ujian yang setara yang ditadbirkan pada murid

pada masa yang sama. Kaedah bahagi dua dibuat apabila guru

memperoleh dua set skor dari jawapan murid terhadap soalan

bernombor ganjil dan soalan bernombor genap dari satu set ujian

yang ditadbirkan pada murid. Sekurang-kurangnya indeks

kebolehpercayaan 0.75 diperlukan bagi memastikan ujian yang

dibina boleh dipercayai.

Mempertingkatkan Kebolehpercayaan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

50/170

Berikut adalah cara bagaimana pensyarah boleh meningkatkan

kebolehpercayaan sesuatu ujian yang dibina.

a. Arahan hendaklah jelas dan tepat.

b. Pernyataan soalan mestilah jelas dan tepat.

c. Soalan hendaklah seragam (homogen).

d. Situasi dan masa ujian dijalankan hendaklah piawai,

serupa dan terkawal.

e. Elak ganguan kepada pelajar disebabkan arahan dan

soalan tidak jelas.

f. Elak kebimbangan pelajar semasa mereka menjawab

soalan.

Kebolehpercayaan merujuk kepada ketekalan sesuatu ujian.

Contohnya, jika seseorang calon mendapat markah sebanyak 80

peratus dalam suatu ujian pada hari pertama dan mendapat

markah yang sama atau hampir sama tiga hari kemudian atau

selepas seminggu, maka ujian itu dikatakan mempunyai sifat

kebolehpercayaan. Juga bermaksud ketekalan markah atau skor

yang dihasilkan dari ujian tersebut. Namun kebolehpercayaan

juga dipengaruhi oleh faktor seperti emosi, tempat ujian

dijalankan, situasi persekitaran, kesihatan, masa dan keselamatan

item ujian.

Jenis-Jenis Kebolehpercayaan

a. Ukuran Kestabilan juga dipanggil "anggaran

kebolehpercayan uji-uji semula (test-retest estimate of

realibility) boleh di kira dengan memberikan ujian yang

sama sekali lagi kepada kumpulan pelajar yang sama

selepas ujian pertama di tadbirkan dan seterusnya

mengira pekali korelasi Perason antara dua atau

pasangan skor yang diperoleh setiap murid. Memberi

gambaran tahap keyakinan kepada kita untuk membuat

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

51/170

generalisasi skor yang diperolehi murid sekiranya di ulang

semula ujian yang sama.

b. Ujian Keseteraan atau ujian keselarian (parallel) dikira

dengan memberi dua ujian yang berbeza tapi setara

(kesamaan dari segi kandungan, Jadual Spesifikasi Ujian,

format soalan dan arahan menajwab serta min, varians

dan interkolerasi skor) kepada kumpulan murid dan pada

hari yang sama dan seterusnya mengira pekali korelasi

Pearson antara dua atau pasangan skor yang diperolehi

setiap murid.

c. Ukuran Kesetaraan dan Kestabilan ini akan memberi

tahap keyakinan kepada kita untuk membuat generlisasi

skor yang akan diperolehi murid sekiranya mereka diberi

ujian yang setara pada masa yang berlainan. Ujian akan

menghapus kesan hafalan jawapan atau kesan latih-tubi

soalan ujian pertama terhadap jawapan ujian kedua di

samping menilai pencapaian pelajar selepas jangka masa

yang panjang.

d. Ukuran Ketekalan Dalaman boleh ditentukan dengan

mengunakan sekali ujian sahaja. Boleh di lakukan dengan

membelah atau memecahkan ujian kepada separuh-

separuh (split-half). Mengunakan rumus Kuder-Richardson

dan kaedah Alpha Cronbach. Pengiraan akan

menunjukkan hubungan atau korelasi antara setiap item

dengan sejumlah skor ujian atau keseragaman

(homogeneity) antara item dalam sesuatu ujian.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

52/170

e. Kebolehpercayaan Pemeriksa bermaksud ketekalan

ukuran atau skor yang diberikan oleh dua atau lebih

pemeriksa apabila memeriksa kertas jawapan yang sama.

Kebolehpercayaan pemeriksa akan memberikan tahap

keyakinan kepada kita untuk membuat generalisasi

bahawa skor yang diberikan oleh dua atau lebih pemeriksa

kepada murid adalah sama bagi menyeragamkan

pemberian markah apabila skrip jawapan ujian diperiksa

oleh ramai pemeriksa.

Faktor-Faktor Mempengaruhi Kebolehpercayaan

a. Panjang Ujian indeks kebolehpercayaan akan meningkat

sekiranya ujian bertambah panjang.

b. Kehomogenan Kumpulan mempengaruhi indeks

kesukaran dimana indeks kebolehpercayaan akan menjadi

lebih rendah jika kumpulan homogenous yang mengambil

ujian.

c. Kesukaran Item menunjukkan ujian yang susah akan

mewujudkan kumpulan yang heterogenous (berbeza) yang

akan meningkatkan nilai kebolehpercayaan.

d. Objektiviti Jawapan menunjukkan item-item yang

jawapannya lebih objektif mempunyai indeks

kebolehpercayaan yang lebih tinggi dan sebaliknya item-

item yang mempunyai jawapan yang lebih subjektif akan

mempunyai indeks kebolehpercayaan yang lebih

rendah.

3.1.3 Keobjektifan

Keobjektifan merujuk kepada takat yang mana pemeriksa-

pemeriksa yang mahir memeberikan markah yang sama kepada

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

53/170

skrip jawapan yang sama. Contohnya, keobjektifan adalah paling

tinggi bagi ujian objektif (aneka pilihan) berbanding ujian subjektif

dan pemarkahan tidak dipengaruhi oleh taksiran atau perasaan

emosi pemeriksa. Sekiranya prosedur objektif digunakan,

kebolehpercayaan hasil ujian adalah terjamin. Panduan

Pemarkahan dan proses moderasi turut di jalankan untuk

memastikan perbezaan pemarkahan di antara pemeriksa dapat di

kurangkan.

3.1.4 Kebolehtadbiran

Kebolehtadbiran diambil kira apabila ujian ditadbir oleh guru yang

terhad latihan mereka. Arahan-arahan ujian seharusya jelas dan

mudah. Ujian juga hendaklah praktikal dan mudah di urus.

Pelaksanaan ujian juga memerlukan bilik darjah atau dewan

peperiksaan yang memenuhi spesifikasi dan sesuai untuk

dijalankan ujian. Ini termasuklah persediaan dewan atau bilik

darjah yang sistematik dan efisien, penghantaran dan pentadbiran

kertas ujian, memneri arahan dengan terang dan jelas,

pengawasan yang teratur dan pemungutan kertas ujian dan skrip

jawapan. Masa yang diperuntukkan haruslah mencukupi.

Sekiranya murid tidak dapat menjawab kertas melalu masa yang

ditetapkan, maka kesahan dan kebolehpercayaan ujian juga akan

turut terjejas. Kebolehtadbiran merangkumi aspek pemarkahan.

Contohnya, ujian objektif lebih mudah diperiksa berbanding

ujian subjektif. Oleh itu, ia lebih diutamakan guru untuk menanda.

3.1.5 Kemudahtafsiran

Kemudahtafsiran maklumat tentang calon berdasarkan skor,

diskriminasi antara calon, ketepatan tujuan mengadakan ujian.

Merujuk kepada hasilan keputusan ujian yang diterjemahkan agar

ianya memberi maklumat yang jelas tentang objektif penilaian. Ini

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

54/170

bermaksud hasilan dan keputusan ujian mudah diperolehi dan

diterjemahkan bagi memberi gambaran tentang atau mengenai:

i. pencapaian seseorang pelajar di dalam bilik darjah

ii. pencapaian objektif pengajaran dan pembelajaran

iii. kekuatan dan kelemahan pembelajaran seseorang murid

iv. kesesuaian strategi pengajaran

v. kesesuaian penggunaan alat bantu mengajar

vi. kesesuaian aras kesukaran item ujian

vii. membandingkan keputusan di antara ujian-ujian yangdijalankan

Ini bermakna keputusan pemarkahan yang diperolehi boleh

ditukarkan kepada pernomboran statistik seperti purata (mean),

sisihan piawai (standard deviaton), skor piawai z dan skor piawai

T. Dan jika semua ini berlaku, ujian di anggap sebagai

mudahtafsiran.

Alfa CronbachIndeks untuk mengukur ketekalan dalaman atau

keseragaman item atau soalan yang bukan berjawapan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

55/170

dikotomi

Indeks KesukaranIndeks untuk mengukur aras kesukaran sesuatu item iaitu

nisbah calon yang memberi jawapan betul kepada jumlah

calon atau markah purata dibahagikan dengan julat

markah penuh

Indeks DiskriminasiIndeks yang dihasilkan oleh sesuatu item untuk mengukur

perbezaan keupayaan pelajar iaitu nisbah pelajar pandai

yang menjawab dengan betul ditolak nisbah pelajar lemah

yang menjawab soalan yang betul

Indeks KebolehpercayaanIndeks untuk mengukur ketekalan ukuran-ukuran yang

dihasilkan oleh sesuatu ukuran yang boleh dikira dengan

mengunakan pekali korelasi Pearson (coefficient

correlation), Kuder-Richardson atau Alpha Cronbach

Indeks KesahanIndeks untuk mengukur sejauh mana sesuatu alat dapat

mengukur apa yang sepatutnya diukur oleh alat tersebut

yang boleh dikira menggunakan pekali korelasi Pearson

atau persamaan regresi

Kesahan Konstruk/GagasanKesahan dari segi sejauh mana sesuatu ujian dapat

mengukur sesuatu konstruk tertentu

Kesahan KandunganKesahan sejauh mana sesuatu ujian mewakili kandungan

sukatan pelajaran yang telah diajar

Kesahan KriteriaKesahan sejauh mana sesuatu ujian mempunyai

hubungan dengan ujian yang lain sama ada ujian yang

ditadbirkan secara serentak atau kemudian

Kesahan MukaKesahan sejauh mana sesuatu ujian dapat mengukur

sesuatu konstruk tertentu seperti yang dipersepsikan calon

yang menduduki ujian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

56/170

Sipnosis

Tajuk ini mendedahkan pelbagai jenis penilaian dan pentaksiran pengetahuan dan

kemahiran yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran

Reka Bentuk dan Teknologi di bilik darjah.

Hasil Pembelajaran

Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. Menjelaskan pelbagai jenis penilaian bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan

Teknologi Sekolah Rendah.

2. Menghuraikan setiap jenis penilaian dan fungsinya.

3. Mengenal pasti jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan

pembelajaran.

4. Mengenal pasti penilaian alternatif bagi mentaksir aspek pengetahuan dan

kemahiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi.

Kerangka Tajuk 4

TAJUK 4Kaedah menilai dan mentaksir pengetahuan dan kemahiran bagi mata

pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah

Penilaian secara

ujian bertulis

Penilaian melalui

pemerhatian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

57/170

Kaedah menilai dan mentaksir pengetahuan dan kemahiran bagi

mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi

Peraturan

pemarkahan

berasaskan rubrik

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

58/170

Kandungan Isi

4.1Penilaian secara ujian bertulis

4.1.1 Ujian objektif dan ujian subjektif.

Ujian objektif mengandungi item/soalan yang mempunyai jawapan spesifik/tepat.

Semua soalan ini mempunyai jawapan tertentu, jawapan daripada beraneka

pilihan yang betul, betul atau salah, padanan yang betul.

Ujian subjektif terdiri dari item yang mempunyai jawapan tidak spesifik atau

jawapan terbuka, Ujian subjektif sesuai untuk mengukur tahap kognitif yang lebih

tinggi dan membenarkan subjektiviti dalam jawapan yang diberikan.

4.1.2 Tujuan ujian

Pengujian dianggap sebagai proses penyerahan set soalan yang piawai

yang perlu dijawab. Oleh kerana ujian merupakan alat ukur yang sering

digunakan untuk mendapatkan bukti empirik bagi tujuan penilaian

pengajaran dan pembelajaran di semua institusi pendidikan, tumpuan

perlu diberi bagi membina ujian yang bermutu, mentadbir ujian berkenaan

dengan betul dan mentafsir dapatannya dengan tepat. Kita perlu

memastikan penilaian terhadap keberkesanan pengajaran dan

1. Apakah jenis ujian yang paling kerap digunakan untuk menilai

Pencapaian hasil pembelajaran mata pelajaran Reka Bentuk

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

59/170

pembelajaran dapat dilakukan dengan sempurna dan boleh

dipertahankan. Satu daripada cara memastikan ini berlaku ialah dengan

menjalankan pengujian yang berkualiti. Bagi seseorang guru, pengujian

menjelaskan sejauh mana penguasaan ilmu pengetahuan, kemahiran

atau nilai murni seperti mana yang dikehendaki oleh sukatan pelajaran.

Ujian dilaksanakan dengan tujuan untuk mengukur pencapaian calon. Ujian

adalah suatu cara untuk mendapatkan contohan perlakuan yang diperlihatkan

oleh murid dalam keadaan yang dikawal atau ditentukan. Maklumat yang

diperoleh daripadanya akan dijadikan dasar untuk membuat penilaian atau

pengadilan.

Menurut Cronbach (1970), ujian adalah satu prosedur yang sistematik untuk

memerhati perlakuan atau tingkah laku seseorang individu dan menjelaskannya

dengan bantuan skala bernombor, atau satu sistem yang berkategori.

Ujian mengandungi satu set tugasan (dalam bentuk tugasan) yang

berdasarkan sesuatu mata pelajaran bagi merangsang murid untuk

menunjukkan tahap penguasaan mereka dalam mata pelajaran

berkenaan. Tahap penguasaan murid biasanya dikuantifikasikan dengan

memberi skor kepada jawapan yang diberi.

4.1.3 Langkah-langkah dan peraturan

Langkah-langkah mentadbir ujian termasuk

a. persediaan dewan ujian, seperti penyusunan kerusi dan meja

b. prosedur pengedaran dan memungut kertas soalan/jawapan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

60/170

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

61/170

4.2 Penilaian melalui pemerhatian

4.2.1. Kepentingan penilaian melalui pemerhatian

Kaedah pemerhatian ialah kaedah pengumpulan maklumat dan kemudiannya

dijadikan ukuran, secara memerhati dan merekod apa yang dilakukan oleh calon.

Kaedah ini mempunyai batasan tersendiri, seperti pemerhatian memerlukan

masa yang panjang atau pentafsiran mungkin tidak tepat.

4.2.2 Jenis-jenis alat pemerhatian

a. Rekod anekdot

i. Penjelasan ringkas tetapi mencukupi tentang sesuatu peristiwa

yang signifikan. Termasuk tingkahlaku yang diperhatikan, latar di

mana tingkahlaku berlaku dan interpretasi tentang peritiwa.

ii. Satu rekod tentang perlakuan yang dianggap penting.

Pemerhatian penilai mesti spesifik dalam merekodkan apa yang

dilihat dengan tepat, elak interpretasi atau asingkan interpretasi

dalam catatan anekdot

Rekod anekdot (peristiwa)

- Satu huraian terperinci mengenai satu kejadian atau

peristiwa spesifik dan penting berkaitan dengan tingkah laku

seseorang individu.

- Peristiwa atau kejadian ini berlaku pada sesuatu situasitertentu.

iii. Untuk berfungsi sebagai alat penilaian, sesuatu anekdotharus mempunyai ciri-ciri berikut:

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

62/170

- menghuraikan dengan tepat apa yang diperhatikan;mengasingkan kejadian sebenar yg diperhatikan daripadaperasaan dan tafsiran pemerhati;-direkodkan serta merta supaya ralat mengingat semula dapat

dielakkan;

- merekodkan pemerhatian mengenai hanya satu kejadian

tingkah laku sahaja;

- merekodkan pemerhatian secara objektif;- hanya menghuraikan kejadian yang penting dan yang

relevan dengan perkembangan tingkah laku murid.

Contoh: Rekod anekdot

Nama Pelajar:. Tarikh: .

Nama Pemerhati:.. Masa: ..

Tempat Kejadian: .

Huraian Kejadian:

Kamal adalah seorang murid lelaki yang baru dipindah ke kelas ini. Dia adalahseorang budak yang badannya besar. Sebentar sebelum waktu rehat, diaberkelahi dengan Ali mengenai soal siapa harus menjadi penjaga gol pasukanbola sepak kelas. Dia menumbuk meja sambil menjerit. Dia menunjukkanpenumbuknya kepada Sani dan suruh dia diam. Beberapa minit kemudian, diamenolak Kkalid yang jatuh dan menangis.

Maklumat Lain Yang Relevan :

Tafsiran / Komen Pemerhati:

b. Senarai semak

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

63/170

i. Senarai yang berguna untuk menilai prestasi diri, mengandungi

ciri-ciri atau aktiviti yang dikemukakan kepada individu yang dikaji.

Penilai perlu mengkaji kandungan pernyataan yang diberikan dan

membuat tanda yang bersesuaian bersebelahan dengan ciri-ciri

atau aktiviti yang berkaitandengan calon.

ii. Mengandungi senarai tingkah laku, trait atau ciri-ciri untuk

ditanda bagi menunjukkan sama ada sesuatu tingkah laku,

trait atau ciri dapat diperhatikan;

iii. Satu poin diberi untuk setiap perkara yang diperhatikan;

iv. Palilng sesuai digunakan untuk mengukur tingkah laku

kompleks yang dapat bahagikan kepada bahagian-bahagian

yang lebih spesifik; pengukuran yang dihasilkan mempunyai

ciri skala ordinal.

Contoh: Senarai Semak

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

64/170

Tingkah Laku Afektif Mengenai Prestasi Kerja

Nama Pelajar:Tarikh:

Pemerhati:..

Tingkah Laku Tanda Jika Ada

Penuh semangat _________

Rela kerja dalam kumpulan _________

Sanggup bekerja tanpa penyeliaan _________

Boleh dipercayai _________

Siapkan kerja dengan cepat _________

Keinginan untuk memperbaiki kerja _________

Mengambil berat tentang keselamatan orang lain _________

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

65/170

c. Skala kadar

i. Penilai perlu menentukan satu tahap berdasarkan satu kontinum

yang menunjukkan darjah perkadaran yang diberikan, contoh

skala kadar numerik.

ii. Mengandungi senarai tingkah laku, trait atau ciri-ciri untuk

dirakamkan penghakiman tentang setakat mana tingkah

laku, trait atau ciri bagi sesuatu objek tertentu dapat

diperhatikan;

iii. Membolehkan pemerhati menunjukkan perbezaan tentang status

atau kualiti sesuatu yang dinilai;

iv. Terdapat dua jenis skala kadar yang popular:

Skala Kadar Numerik

Nombor-nombor yang diberi menunjukkan nilai-nilai

sesuatu sifat. Huraian diberi untuk menjelaskan

pengertian nombor-nombor berkenaan;

Pemerhati menanda (pangkah atau bulatkan) salah

satu daripada nombor dalam skala untuk

menunjukkan pemerhatiannya;

Contoh: Skala Kemahiran Bertutur

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

66/170

1 2 3 4 5

Amat tidak Amat fasih

fasih dan dan amatamat tidak lancarlancar

Skala Kadar Grafik

Satu garis ufuk mewakili kontinum (continuum) sifatbagi sesuatu objek /operasi / hasil / projek yangdiperhatikan;Pemerhati menanda pada garis ufuk (kontinum) untukmenunjukkan penghakiman tentang kualiti sifat yangdiperhatikan.

Contoh: Skala KadarTingkah Laku Afektif Mengenai Prestasi Kerja

Nama Pelajar: Tarikh:

Pemerhati: ..

Tingkah Laku

TidakPernah Selalu

Rela kerja dalam kumpulan 1 2 3 4 5

Sanggup bekerja tanpa penyeliaan 1 2 3 4 5

Siapkan kerja dengan cepat 1 2 3 4 5

Keinginan untuk memperbaiki kerja 1 2 3 4 5

Mengambil berat tentang keselamatan orang lain 1 2 3 4 5

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

67/170

4.3Peraturan pemarkahan berasaskan rubrik

4.3.1 Definisi

Rubrik ialah alat penskoran yang secara terang menunjukkan prestasi yang diharapkan

untuk sesuatu tugasan atau sesuatu kerja, ia merupakan panduan penilaian yang

menggambarkan kriteria yang diinginkan oleh guru dalam menilai atau

mempertingkatkan hasil kerja pelajar. Rubrik perlu mengandungi kriteria yang diinginkan

dan panduan untuk menilai kriteria tersebut.

4.3.2 Tujuan

Rubrik merupakan satu bentuk skema penskoran yang ditetapkan mengikut kriteria

seperti daripada lemah ke cemerlang. Kriteria ini digunakan untuk membuat

pemeringkatan atau rankingterhadap pencapaian murid. Penggredan yang

menggunakan rubrik menjelaskan tentang penskoran bagi sesuatu tahap pencapaian

atau respons yang pelajar kemukakan.

4.3.3 Ciri-ciri rubrik

Ujian ialah sejenis alat/instrumen untuk mengumpul maklumat. Ujian lebih

berstruktur, tegar dan membolehkan guru mengumpul evidens bagi semua murid

dengan cara dan masa yang sama. Murid-murid dapat mempamerkan evidens

tentang pembelajaran mereka melalui ujian dan penghakiman tentang

pencapaian murid dapat dibuat dengan penskoran. Proses pemberian skor

kepada perkara yang ditaksir berdasarkan peraturan penskoran/rubrik.

4.3.4 Jenis-jenis rubrik

a. Penilaian konsep / proses / produk berasaskan rubrik

Rubrik terdiri daripada rubrik analitik dan rubrik holistik. Rubrik holistik

mengandungi kriteria dan kualiti untuk menilai keseluruhan hasil kerja

murid. Rubrik analitik pula terdiri daripada penerangan terperinci berserta

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

68/170

agihan markah bagi setiap poin untuk menilai hasil kerja murid. Rubrik

memberikan penerangan tentang ciri-ciri kerja murid dengan jelas. Rubrik

hendaklah dijadikan telus supaya murid boleh menganggar prestasinya.

Kejelasan dan pemahaman tentang rubrik dapat meningkatkan kesahan

dan kebolehpercayaan Pentaksiran Pusat.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

69/170

Contoh : Penilaian pembinaan portfolio

Tahap 1 Tahap 2 Tahap 3 Tahap 4 Tahap 5

Tidak

melengkap-

kan portfolio

seperti yang

ditetapkan.

Tidak

berusaha

untuk

menambah

maklumat dan

dokumen

yang releven

Kurang

berusaha

untuk

mengemaskin

ikan porfolio

dengan

maklumat dan

dokumen

baru.

Maklumat

yang

diberikan

kurang

berkaitan.

Terdapat

penambahan

maklumat dan

dokumen

yang releven

dengan

tugasan,

tetapi

pengolahan-

nya kurang

kemas, kreatifdan teratur.

Menunjukkan

kesungguhan

dan kerajinan

dalam proses

pembinaan

portfoliodokumen dan

maklumat

yang

ditambah itu

releven.

Penyediaan

portfolio

kemas, kreatif

dan teratur

serta

menepati

objektif

penyediaanportfolio.

Menunjukkan

kesungguhan

dan kerajinan

dalam proses

pembinaan

portfoliodokumen dan

maklumat

yang

ditambah itu

amat releven.

Penyediaan

portfolio amat

kemas, kreatif

dan teratur

serta amat

menepati

objektif

penyediaanportfolio.

4.3.5 Kebaikan penilaian berasaskan rubrik

Rubrik kerap digunakan di dalam penaksiran kerja kursus, bertujuan untuk menjelaskan

huraian tugas supaya penilaian lebih objektif dan konsisten. Rubrik memberi maklumat

penilaian dan pelajar dapat maklumbalas yang tepat

Layari internet bagi mendapatkan maklumat tambahan.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

70/170

Terdapat berbagai bentuk penilaian yang boleh anda jalankan di

sekolah. Anda telah menjalankan satu projek Kemahiran Hidup Reka

Cipta untuk pelajar Darjah 5. Bincangkan kaedah penilaian yang tepat

untuk anda menilai projek pelajar.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

71/170

Aktiviti 1

Bagaimanakah penilaian pemerhatian dan penilaian rubrik dapat dilaksanakan dalam penilaiankerja kursus Reka Bentuk dan Teknologi?

Bentuk kumpulan kecil dan bincangkan soalan-soalan di bawah.

Anda dikehendaki menyediakan peta minta dan bentangkan di

dalam kelas.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

72/170

Sinopsis

Peringkat selepas pengubalan soalan ialah mentadbir ujian calon. Ini mencakupi

persediaan bilik peperiksaan,mengedarkan kertas soalan dan jawapan, memungut

kertas jawapan dan menyimpan dan menyerahkan kertas jawapan kepada pemeriksa.

Tajuk ini secara khususnya akan menerangkan bagaimana ujian seharusnya ditadbir

dan membincangkan tentang penyelarasan pemarkahan, pemeriksaan skrip jawapan,

penyelarasan dan penilaian markah ujian.

Hasil Pembelajaran

Di akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. Membincangkan langkah pentadbiran ujian

2. Membincangkah perkara-perkara yang perlu diberikan perhatian semasa

mentadbir ujian

3. Menyelaraskan pemarkahan jawapan ujian dan markah ujian

4. Membuat penilaian terhadap markah ujian.

TAJUK 5 Pembentukan Dan Pelaksanaan Ujian

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

73/170

Kandungan Isi

5.1 Pentadbiran Ujian

A. Arahan Ujian

Arahan ujian melibatkan dua aspek; pertama arahan ketua pengawas dan kedua

arahan dalam kertas soalan.

Arahan yang diberikan dalam kertas soalan:

Jawab semua soalan dalam bahagian A dan bahagian B dalam kertas

jawapan yang disediakan

Masa peperiksaan 2 jam 30 minit

Sila tulis jawapan pada ruangan yang disediakan

Jawapan anda hendaklah tidak kurang daripada 50 perkataan

Arahan Ketua Pengawas:

Berikut beberapa arahan yang biasa diberi kepada calon;

i.Sebelum peperiksaan bermula.

Calon diarahkan untuk memasuki bilik/dewan peperiksaan dan duduk dimeja

yang telah ditetapkan. Calon diingatkan tidak melakukan sebarang salah laku

peperiksaan seperti meniru jjawapan atau berbincang dengan calon

lain.Seterusnya calon diarahkan untuk mengisi maklumat pada kertas

jawapan, seperti k/pengenalan dan angka giliran. Kemudian ketua pengawas

mengarahkan calon untuk menyemak kertas soalan peperiksaan supaya tidak

ada sebarang kecacatan, seperti bilangan muka surat mencukupi,mendapat

kertas soalan peperiksaan yang sepatutnya dan percetakan yang jelas.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

74/170

ii. Semasa mula menjawab soalan

Apabila tepat masa menjawab soalan, ketua pengawas akan memberikan

arahan supaya calon mula menjawab dan memberi tahu masa tamat

menjawab soalan.

iii.Sebelum tamat masa menjawab

Lima belas minit sebelum masa menjawab tamat, ketua pengawas perlu

mengumumkan berapa lama masa yang masih ada untuk calon menjawab

soalan.

iv. Selepas tamat masa menjawab

Ketua pengawas mengarahkan semua calon berhenti menjawab soalan

dengan meletakkan pen atau pensel di atas meja, apabila masa menjawab

tamat.Ketua pengawas mengarahkan semua calon duduk ditempat masing-

masing sehingga semua kertas jawapan dikutip.

B. Suasana di bilik peperiksaan

Menurut Abu Bakar (1996), calon yang lemah dan yang masih muda amat

memerlukan tempat yang selesa untuk memberi peluang menjawab dengan

sebaik-baiknya. Oleh itu guru perlu memberikan tempat peperiksaan yang tidak

menganggu tumpuan calon semasa menjawab. Ini termasuklah aspek

pencahayaan dan pengudaraan yang sesuai.

C. Jarak tempat duduk calon

. Kedudukan tempat duduk dan meja calon perlu dijarakkan sedikit antara

kedudukan tempat duduk calon dihadapan dan belakang seta di kiri dan kanan

calon. Ini bagi mengelakkan calon daripada meniru jawapan calon lain dan ini juga

bagi memudahkan pergerakan pengawas peperiksaan.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

75/170

Lain-lain aspek yang perlu diberikan perhatian oleh ketua pengawas dan

pengawas peperiksaan termasuklah mengawasi pergerakan keluar masuk calon

semasa peperiksaan seperti ke bilik air. Amaran kepada calon tentang melanggar

peraturan peperiksaan seperti meniru atau berbincang.

5.2 Pemeriksaan Kertas Jawapan

A. Skema Pemarkahan

Skema pemarkahan bagi sesuatu soalan perlu disediakan oleh guru selaras

dengan penyediaan soalan. Ini bagi membantu guru mengenalpasti soalan yang

tidak sesuai, soalan yang perlu diperbaiki atau tidak dijadikan soalan peperiksaan.

Ini kerana skor yang diperolehi oleh calon adalah bergantung kepada

prestasi/kualiti jawapan yang diberikan bagi setiap soalan yang dijawab. Skor juga

dipengaruhi oleh cara pemarkahan oleh pemeriksa.

Penyediaan skema pemarkahan

a. Skema pemarkahan Holistik

Disediakan secara umum sebagai panduan untuk memberi markah kepada

jawapan pelajar. Skema ini sesuai bagi pemarkahan soalan berbentuk esei

yang markahnya diberi berdasarkan impresi (impression).

Pemarkahan secara holistik memerlukan pemeriksa membaca terlebih dahulu

jawapan secara keseluruhan dan kemudian mengelas pencapaian mengikut

kelompok pencapaian sebelum menganggar markah keseluruhan bagi

sesuatu soalan. Calon bebas memberikan jawapan, selagi tidak menyeleweng

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

76/170

daripada kehendak soalan. Pemeriksaan secara holistik ini memerlukan

pemeriksa yang berpengalaman dan benar-benar menguasai mata pelajaran

berkenaan.

Kelebihan skema ini, pemeriksaan dapat dilaksanakan dengan lebih cepat.

Namun kekurangannya ialah kurang objektif. Untuk meningkatkan

keobjektifannya dibuat penyelarasan markah antara pemeriksa. Dalam

mesyuarat ini ketua pemeriksa akan memberikan panduan memeriksa

jawapan diikuti dengan perbincangan daripada pemeriksa.

b. Skema Pemarkahan Analitik

Pemarkahan analitik merujuk kepada pemarkahan jawapan berbentuk esei secara

lebih terperinci yang nmana markah diberi berdasarkan kriteria yang lebih

terperinci. Ia mengandungi nilai tara isi kandungan, pengelolaan dan proses yang

lebih khusus. Pemarkahan secara analitik adalah lebih objektif berbanding dengan

holistik. Ini kerana skema yang lebih terperinci. Ini akan mengambil masa yang

lama dalam penandaan.

Langkah bagi meningkatkan keberkesanan pemeriksaan jawapan berbentuk esei:

Tahap Langkah-langkah

1 Memahami kehendak soalan

2 Menyediakan skema pemarkahan

3 Mengadakan mesyuarat penyelarasan penggubalan soalan

4 Mengadakan mesyuarat penyelarasan pemeriksaan jawapan

5 Memeriksa beberapa skrip jawapan calon terlebih dahulu

6 Memeriksa jawapan sehingga selesai

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

77/170

B. Penyelarasan Pemeriksaan Kertas Jawapan

Perlu dilakukan apabila melibatkan pemeriksa lebih daripada seorang.calon.

Penyelarasan dibuat sebelum pemeriksaan kertas jawapan dimulakan. Pemeriksa

terlebih dahulu hendaklah memeriksa beberapa contoh jawapan dan

membandingkannya dengan pemeriksaan yang dibuat oleh ketua pemeriksa dan

pemeriksa.

Tujuan penyelarasan adalah bagi mengurangkan perbezaan antara pemeriksa.

Setelah semua pemeriksa selesai menyemak kertas soalan esei, ketua pemeriksa

akan mengambil secara rawak beberapa kertas jawapan yang telah disemak oleh

pemeriksa-pemeriksa lain untuk memastikan ketekalan dan keselarasan dalam

pemberian markah.

C. Penyelarasan Markah Ujian

Dibuat apabila keputusan ujian yang diperolehi calon adalah diluar jangkaan.

Kadangkala markah dalam sesuatu ujian didapati terlalu ramai pelajar yang

7 Mengelak daripada mengenali nama calon

8 Memberikan ulasan pada kertas jawapan

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

78/170

mendapat markah terlalu rendah. Penyelarasan pemeriksaan skrip ini diharap

dapat membantu pemeriksa memberi markah yang lebih adil kepada calon.

Langkah penyelarasan markah ujian

Sebagai contoh, dalam satu ujian RBT, markah yang diperolehi pelajar ialah

antara 36 dan 78. Sebagai guru anda ingin membuat pertimbangan agar ada

calon yang mendapat markah A dalam ujian ini. Untuk mendapat markah A calon

perlu mendapat markah 80 dari 78. Keputusan untuk memberi gred A kepada

pelajar yang mendapat markah 78 terpulang kepada anda sebagai

guru.Pertambahan 2 markah perlu bagi membolehkan pelajar mendapat A. Dalam

masa yang sama anda ingin membantu pelajar pelajar yang mendapat markah 36

untuk mendapat gred lulus 40.

Formula pengiraannya ialah:

y = mx + c

Di mana y ialah markah baru, x ialah markah asal dan c ialah pemalar.

Nilai c dan m (kecerunan persamaan perubahan markah) diperolehi

Melalui formula:

m = (MA ML)/ (MPA MPL )

c = MA - m MPA

Di mana MA ialah markah minimum untuk gred A, ML ialah markah minimum

untuk gred lulus, MPA ialah markah minimum pelajar yang ingin diberi gred A dan

MPL ialah markah minimum pelajar yang ingin diberi gred lulus.

7/30/2019 Modul RBT3108 2013

79/170

Penyelarasan markah ini juga akan mengurangkan varians markah yang diberikan

kepada pelajar, iaitu ia dapat mengurangkan perbezaan/ variasi keputusan ujian.

Selagi nilai kecerunan persamaan perubahan markah kurang daripada 1, varians

markah baru akan lebih rendah daripada varians markah asal. Misalnya jika nilai

kecerunan persamaan perubahan markah ialah 0.85, maka varians bagi markah

baru akan menjadi (0.85)x(0.85) = 0.7225 varians markah asas.

5.3 Penilaian

Markah yang diperolehi oleh o