VII. Metodat e mimeveDonjeta Rashani, asistente

Prmbatjamimi, II. Objektivat e politiks s mimeve, III. Vshtirst n caktimin e mimit, IV. Metodat e formimit t mimeve.I.

I. mimimimi sht elementi i marketingut miks q prodhon t ardhura, elementt e tjer prodhojn kosto. mimi sht elementi m i leht i marketingut miks pr t'u prshtatur, pasi veorit e produktit, kanalet e shprndarjes, madje edhe promocioni, krkojn m shum koh mimi paraqet sasin e paras q jepet pr blerjen e nj produkti

Por si prcaktohet mimi? M par ai ishte rezultat i nj bisedimi ndrmjet blersit dhe shitsit. Shitsi krkonte n fillim nj mim t lart, ndrsa blersi propozonte nj mim m t ult sesa mendonte t paguante. N fund t diskutimit caktohej nj mim ndrmjets.

Dihet se mimi luan nj rol t madh n sjelljen, n blerje dhe kshtu ndodh veanrisht n vendet n zhvillim dhe pr produktet e konsumit t gjr.

mimi paraqet elementin thelbsor, veanrisht pr ndikimin q ka n peshn specifike n treg dhe n rentabilitetin e ndrmarrjes. Megjith rndsin q e ka, vendimet pr mimet rrallher jan optimale. Kjo sepse:e) mimi i shitjes mund t jet prcaktuar vetm mbi

bazn e mimit t blerjes (mjaft t orientuar n kostot), f) mimi i shitjes nuk ka marr parasysh modifikimet e shpejta dhe zhvillimet q kan ndodhur n treg, g) mimi i shitjes sht caktuar pa iu referuar variablave t tjer t marketingut miks, h) mimi i shitjes nuk ka mbajtur parasysh sa duhet llojshmrin e produkteve t ofruara dhe segmentet e tregut.

Objektivat e politiks s mimeve jan t lidhura me objektivat e marketingut dhe vet ndrmarrjes. Ato mund t klasifikohen n kto grupe:

II. Objektivat e politiks s mimeve

Sigurimi i ekzistencs, Maksimizimi i fitimit, Rritja e pjesmarrjes ne treg, Kthimi i investimeve, Pushtimi dhe zhvillimi i tregjeve, Krijimit t reputacionit, 4P ( Zhvillimi I produkteve te reja,..)

Ndrsa prcaktimi i objektivave sht relativisht i leht pr drejtuesit e ndrmarrjes, caktimi i mimit paraqet probleme. N fakt, do vendim n lidhje me mimin do t provokoj reagimin e pjesmarrsve t ndryshm n treg, t cilin ndrmarrja duhet ta vlersoj duke e konsideruar nj vshtirsi t jashtme. Ktyre u duhen shtuar t dhna t ndryshme, t tilla si mimi i blerjes, mosha e produktit,etj. t cilat konsiderohen si vshtirsi t brendshme.

III. Vshtirsit pr caktimin e mimeve

III.1. Vshtirsit e jashtme dhe III.2 Vshtirsit e brendshme III.1. Ndr vshtirsit e jashtme mund t prmendim katr m kryesoret: a. reagimi i konkurrencs, b. reagimi i konsumatorve, c. lidhja me shprndarsit dhe d. rregullat pr caktimin e mimeve. III.2. Ndr vshtirsit e brendshme mund t prmendim: a. koston, b. ciklin e jets s produktit dhe c. pozicionimin e produkteve t tjera t ndrmarrjes.

a) Reagimi i konkurrentve Pr t njohur mimet e konkurrentve, prdoren tri metoda: nxjerrja e mimeve duke shkuar drejtprdrejt n pikat e shitjes. konsultimi me tarifat n katalogun e mimeve t konkurrencs. m n fund, mund tu krkohet konsumatorve t vlersojn raportin cilsi/mim t do konkurrenti t rndsishm. Njohja e mimeve t konkurrentve mund t na ndihmoj n caktimin mimit t produktit ton.

Nj konkurrenti, ose mund ti krkohet informacion i brendshm ose mund ti bhet nj analiz statistike. Krkimi i informacionit t brendshm bhet prmes rrugve t ndryshme disa prej t cilave jan t ligjshme, ndrsa disa t tjera mund t marrin formn e spiunazhit industrial. Analiza statistikore duhet t vr n dukje politikn e konkurrentit mbi bazn e vrojtimit t reagimit t tij n t kaluarn. N qoft se informacionet e brendshme dhe analiza statistikore konvergjojn, ather mund t arrihet n prfundimin q konkurrenti ka nj politik mimesh t prcaktuar mir dhe do t jemi n

b) Reagimi i konsumatorveKur kemi nj ndryshim mimi, konsumatort mund t reagojn n mnyra t ndryshme.

Ktu mbajm parasysh dy prafrime: prafrimin e ekonomistve klasik dhe qndrimin e konsumatorve.

Teoris klasike, krkesa pr nj produkt rritet, kur mimi ulet dhe ulet kur mimi ngrihet. Veprimi mbi krkesn varet nga elasticiteti i saj n raport me mimin. N mim ndikojn shum faktor, t cilt sipas specialistve t marketingut jan:

Origjinaliteti i produktit, Njohja e produkteve zvendsuese Lehtsia n krahasim, Pesha n buxhet, Pesha e mimit n koston e prgjithshme, Ndarja e shpenzimeve, Blerjet e produkteve t amortizuara, Vlersimi i cilsis, Stokimi.

Formula e elasticitetit:Elasticiteti i krkess n lidhje me mimin Ndryshimi relativ i = krkess Ndryshimi relativ i mimit

Matematikisht kemi:

EQP

Q/Q P/P

=

EQP - koeficienti i elasticitetit t nj sasie t shitur n lidhje me mimin. Q - ndryshimi i sasis s shitur pr nj njsi kohe pas modifikimit t mimit. Q - sasia e shitur pr njsi kohe para modifikimit t mimit. P - ndryshimi i mimit.

Nga far varet elasticiteti i mimeve? Prgjithsisht krkesa do t jet m pak elastike kur: Nuk ka as zvendsues, as konkurrenc. Blersit nuk bjn shum kujdes kundrejt mimit. Blersit ndryshojn m ngadal traditat e tyre. Prdorin mimin si tregues t cilsis. Krkesa sht elastike ndryshim i vogl i mimit shkakton ndryshim t madh t krkess. Krkesa sht joelastike ndryshimi i madh i

b. Qndrimin e konsumatorve Duke u mbshtetur n qndrimin e konsumatorve, studiohet se cili do t jet reagimi i konsumatorve kundrejt manipulimeve t mimeve. N fund t fundit, do konsumator ka qndrimin e tij. Megjithat, vrojtimi i reagimit t blersit t krijon prshtypjen se: * mimi luan nj rol prcaktues pr vendimin n blerje. * Blersi sht m i ndjeshm ndaj mimit t produkteve q blen m shpesh. * Sa m i informuar t jet klienti, aq m i rndsishm sht raporti cilsi/mim. * do konsumator, duke u nisur nga ideja pr vlern e produktit, ndonjher e mbivlerson at ose e nnvleftson. * mimi sht shprehs i imazhit t marks pr produktin, etj.

Ulja e mimeve mund t nnkuptoj se: - Artikulli mund t jet zvendsuar nga nj model i ri. - Artikulli ka nj defekt dhe nuk mund t ket shitje aq t mira. -Ndrmarrja sht para vshtirsive financiare dhe nuk mund t siguroj shrbim pas shitjes. - mimi mund t ulet edhe m shum dhe ndoshta sht m mir t pritet. - Cilsia ka rn. Ngritja e mimeve mund t interpretohet n mnyra t ndryshme: - Artikulli sht shum i krkuar, n qoft se nuk blihet menjher, rrezikohet t mos gjendet m von. - Ka nj vler t veant dhe mimi do t rritet m

III.2. Ndr vshtirsit e brendshme mund t prmendim:Vlersimi i kostos Zgjedhja e strategjis s mimit nuk mund t bhet pa marr parasysh koston e produktit. Pr t vlersuar oportunitetin e ksaj apo asaj strategjie n lidhje m rentabilitetin, do t duhet q t prcaktohet shuma e shpenzimeve t blerjes, t prodhimit dhe t shprndarjes s produktit.

b. Ciklin e jets s produktit Vshtirsia tjetr q duhet mbajtur parasysh n zgjedhjen e strategjis s mimit ka t bj me ciklin e jets s produktit.Shitjet

HYRJA HYRJA mim i lart

RRITJA mim i ult

PJEKURIA mim konkurrues

RNIA Ulje mimi Koha

c. Pozicionimin e produkteve t tjera t ndrmarrjesZgjedhja e mimit t nj produkti t ri duhet t bhet n prputhje me nivelin e prgjithshm t mimeve t produkteve t tjera t tregtuara nga ndrmarrja.

IV. Metodat e formimit t mimeve Metodat e formimit t mimeveIV.2. Formimi i mimeve n baz t shpenzimeve t prodhimit dhe fitimit duke marr parasysh krkesn e tregut

IV.1. Formimi i mimeve n baz t shpenzimeve t prodhimit +fitimi i planifikuar

IV.3. Formimi i mimeve n baz t kushteve t tregut

IV.1. Formimi i mimeve n baz t shpenzimeve t prodhimit + fitimi i planifikuarNdrmarrja sht e interesuar t punoj vetm nse mimi i shitjes do ti mbuloj shpenzimet dhe do ti sjell ndrmarrjes nj sasi t fitimit t nevojshm pr ti paguar t ardhurat e puntorve, si dhe pr t pasur mundsi pr ta zgjeruar bazn materiale. Qllimi i afarizmit sht shtimi max. i fitimit, prandaj ndrm. sht e interesuar q dallimi ndrmjet mimit dhe shpenzimeve t jet sa m i madh. Forma m e thjesht e formimit t mimeve sht shpenz. e prodhimit+fitimi. Fillimisht duhet t sqarohen konceptet e shpenzimeve: Fikse, variabile, totale, mesatare fikse, mesatare variabile, dhe mesatare totale.

*Shpenzimet FIKSE jan kategori e shpenzimeve t cilat mbeten t pandryshuara pr do nivel t vllimit t prodhimit. Do t thot jan shpenzime q jan t pavarura nga niveli i prodhimit. P.sh. shp. e amortizimit. *Shpenzimet VARIABILE jan shpenzime q varren nga niveli i prodhimit. Ndahen n:-proporcionale - rriten n t njjtn tmpo m nivelin e prodhimit, -degresive - rriten n nje tempo m t vogl n krahasim me prodhimin, -progresive - rriten n nj tempo m t shpejt se sa niveli i prodhimit.

*Shpenzimet TOTALE mbledhja e shpenzimeve fikse dhe variabile na jep shpenzimet totale

Shpenzime t SHT

SHV SHF

Sasia Lvizja e shpenzimeve t totale n ndrmarrje

*Shpenzimet mesatare FIKSE jan shpenzime fikse pr nj produkt. Aro varren nga niveli i shpenzimeve totle fikse dhe vllimi i prodhimit. Me rritjen e vllimit t prodhimit SHMF zvoglohen sepse SHTF barten nga nj numr i madh produktesh. SHMF = SHF/Q *Shpenzimet mesatare VARIABILE jan shpenzime variabile pr nj produkt. SHMV = SHV/Q *Shpenzimet mesatare TOTALE mbledhja e shpenzimeve mesatare fikse dhe mesatare variabile na jep shpenzimet mesatare totale. SHMF + SHMV = SHMT

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV

SHT

SHMF SHMV SHMT

0 1

100

30 170 90 100 120

2 3 4 5

Detyra:Sasia e prodhi SHF mit

SHV

SHT

SHMF SHMV SHMT

0 1

100 100 100 100 100 100

30 170 90 100 120

2 3 4 5

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV 0 30 70 90 100 120

SHT

SHMF SHMV SHMT

0 1

100 100 100 100 100 100

2 3 4 5

170

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV 0 30 70 90 100 120

SHT 100 130 170 190 200 220

SHMF SHMV SHMT

0 1

100 100 100 100 100 100

2 3 4 5

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV 0 30 70 90 100 120

SHT 100 130 170 190 200 220

SHMF SHMV SHMT Pakufi 100 50 33.3 25 20

0 1

100 100 100 100 100 100

2 3 4 5

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV 0 30 70 90 100 120

SHT 100 130 170 190 200 220

SHMF SHMV SHMT Pakufi 0 100 50 33.3 25 20 30 35 30 25 24

0 1

100 100 100 100 100 100

2 3 4 5

Detyra:Sasia e SHF prodhi mit

SHV 0 30 70 90 100 120

SHT 100 130 170 190 200 220

0 1

100 100 100 100 100 100

SHMF SHMV S HMT Pakufi 0 Pakufi 100 50 33.3 25 20 30 35 30 25 24 130 85 63.3 50 44

2 3 4 5

Sa do t jet mimi i produktit kur ndrmarrja prodhon: I 2 20% II 5 80% produkte, dhe norma e fitimit sht ? produkte, dhe norma e fitimit sht ?

Shihemi javn tjetr !

IV.2. Formimi i mimeve n baz t shpenzimeve t prodhimit dhe fitimit duke marr parasysh krkesn e tregut