Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

155
9.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 7.Ünite Yaşam Bulguları 7.Ünite Yaşam Bulguları KAN BASINCI KAN BASINCI 21.ve 22.Hafta ( 17-28 / 02 / 2014 ) 21.ve 22.Hafta ( 17-28 / 02 / 2014 )

Transcript of Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

Page 1: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

9.SınıfMeslek Esasları ve Tekniği

7.Ünite Yaşam Bulguları7.Ünite Yaşam Bulguları

KAN BASINCIKAN BASINCI

21.ve 22.Hafta ( 17-28 / 02 / 2014 ) 21.ve 22.Hafta ( 17-28 / 02 / 2014 )

Page 2: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

2

Page 3: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCI NEDİR?KAN BASINCI NEDİR?○ Kalbin pompa hareketiyle ,ventriküllerden

artere atılan kanın,

arter duvarlarında yaptığı basınca ○ ‘’ KAN BASINCI ( tansiyon ) denir.

3

Page 4: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

4

○ Kalbin sol ventrikülünün kasılması sonucu, kan, yüksek basınçla aorta gönderilirken, basınç en yüksek düzeye çıkar.

○ Ventrikül gevşediğinde ise,arterlerdeki basınç, en az seviyeye düşer.

Page 5: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Kan basıncının, uluslararası standartlardaki ölçü birimi milimetre civa ( mmHg ) dır.

○ Kan basıncı,bir milimetre kareye düşen civa basıncını ifade eder.

○ Örn; 120 / 80 mmHg gibi..

5

Page 6: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Kalbin bir atımı sırasında, damar içinde iki değişik kan basıncı oluşur :

○ 1.) Sistolik Kan Basıncı

○ 2.) Diastolik Kan Basıncı

6

Page 7: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 1.) Sistolik Kan Basıncı :Sistolik Kan Basıncı :○ ..)Kalbin sol ventrikülü kasılır ( sistol ),○ ..) İçindeki kan ,büyük basınçla,arter içine

pompalanır,○ ..)Arter içi basınç,en yüksek değere ulaşır.○ Bu değere sistolik kan basıncı denir.○ ‘’Büyük tansiyon ‘’ olarak bilinir.

7

Page 8: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 2.) Diastolik Kan Basıncı : 2.) Diastolik Kan Basıncı :

..)Ventrikül gevşer ( diastol ),

..)İçindeki basınç düşer,

..)Aorttan aztılan kan miktarı azalır,

..)Arterdeki kan basıncı düşer,

Bu basınca diastolik kan basıncı denir.

‘’Küçük tansiyon ‘’ olarak bilinir.

8

Page 9: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Sistolik basınç ile diastolik basınç arasındaki farka nabız basıncı denir.

○ Kan basıncı 140 / 90 mmHg ise;○ Nabız basıncı : 50 mmHg dır.Nabız basıncının

ortalama sınırı :30-50 mmHg dır.

9

Page 10: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCI DEĞERLERİ KAN BASINCI DEĞERLERİ

10

Page 11: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Normal yetişkin bir bireyde;○ Kan Basıncı Ortalama: 120 / 80 mmHg dır.

11

Page 12: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Kan basıncı değerleri,çocuk ve yetişkinlerde farklıdır.

○ Kan basıncı değerlerinin normalden yüksek veya düşük olması hastalık belirtisidir.

○ A.) Hipertansiyon○ B.) Hipotansiyon

12

Page 13: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ HİPERTANSİYON HİPERTANSİYON ( Yüksek Tansiyon )○ Arterial kan basıncının,normal değerinin

üzerinde olmasıdır.○ Hipertansiyonda;○ Sadece;,○ .)sistolik basınç yüksek olabilir,○ .)diastolik basınç yüksek olabilir,○ .)her ikisi birden yüksek olabilir.

13

Page 14: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

14

Page 15: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

Hipertansiyon hastası tanısı koymak için;

.) En az 3 gün üst üste,

.) Günde en az 3 kez,

Kan basıncı ( tansiyon ) ölçümü yapılması gerekir.

15

Page 16: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

16

Page 17: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Hipertansiyon, en önemli sağlık sorunlarından biridir.

○ Dünya Sağlık Örgütü ( WHO ),yetişkinlerde hipertansiyon için, sınır değeri

○ 140 / 90 mmHg olarak belirlemiştir.

17

Page 18: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

18

Page 19: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ HİPOTANSİYON HİPOTANSİYON ( düşük tansiyon )

Arterial kan basıncının normal değerlerin altında olmasıdır.

Sistolik kan basıncı : 90 mmHg ‘nın altındadır.

19

Page 20: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

20

Page 21: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

21

Page 22: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ORTOSTATİK HİPOTANSİYON :ORTOSTATİK HİPOTANSİYON :

○ Bireyin, aniden ayağa kalkması ○ Yada;

○ Yatma pozisyonundan,oturur pozisyona geçmesi ile periferik damarlardaki (çevresel) vazodilatasyon(genişleme),hemen eski haline gelemez.Beyin kanlanması azalır ve ortostatik hipotansiyon gelişir.

22

Page 23: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERKAN BASINCINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

○ 1.) Yaş :1.) Yaş : Kan basıncı, yaş ilerledikçe artar. Yeni doğanlarda arterioskleroz olmadığı için,tansiyon düşüktür.

23

Page 24: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 2.) Cinsiyet : Ergenlikten sonra,erkeklerin kan basıncı,kadınlardan daha yüksektir.

○ Menopoz sonrası, kadınların tansiyonu,aynı yaştaki erkeklerden daha yüksek olur.

24

Page 25: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 3.) Zaman :

Tansiyon,gün içinde de değişiklik gösterir.

..)Sabah : En düşük,

..)Öğleden sonra ve Akşam : 5-10mmHg yükselir

..)Gece : Tekrar yükselir.

25

Page 26: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 4.) İlaçlar :

Bazı ilaçlar,kan basıncını,doğrudan veya dolaylı olarak etkiler.

Örneğin:

.)Antihipertansif İlaçlar,

.)Diüretik İlaçlar,

.)Narkotik analjezikler ve genel anestezide kullanılan ilaçlar

Kan basıncını DÜŞÜRÜR.

26

Page 27: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 5.) Pozisyon :

○ .) Otururken : Yüksek,○ .) Ayakta : Yüksek,○ .) Yatarken : Düşük

27

Page 28: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 6.) Egzersiz :

Egzersiz ve yorucu aktiviteler sonrası,kan basıncı yükselir.

28

Page 29: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 7.) Duygusal Durum :

○ .) Korku anında : tansiyon düşer,

○ .) Anksiyete, kızgınlık,ağrı : tansiyon yükselir(santral sinir sistemi uyarıldığı için)

29

Page 30: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 8.) Fiziksel Durum :

○ .)Örneğin;○ Mesane ( idrar torbası) dolu iken,tansiyon

yükselir.

30

Page 31: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 9.) Irk :

○ Bazı ırklarda, hipertansiyona daha sık rastlanır.Afrikalı ve Amerikalıların hipertansiyon eğilimi ve komplikasyonları diğer ırklara göre daha fazladır.

31

Page 32: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 10.) Sigara :

○ Sigara,damarlarda daralma meydana getirmesine bağlı olarak,kan akımını yavaşlatır.Bunun sonucunda kan basıncı yükselir.

32

Page 33: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 11.) Bazı Hastalıklar : ○ Kalp hastalıkları,○ Damar hastalıkları ‘nda,○ Kalbin kasılma gücü bozulur

○ Ve○ Kalbin damarlara gönderdiği kan miktarı

azalır○ Ve

○ Tansiyon yükselir…

33

Page 34: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCI ÖLÇÜM ALETLERİ

34

Page 35: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Kan basıncı,doğrudan yada dolaylı yöntemler ile ölçülür.

○ DOĞRUDAN ÖLÇÜM yapabilmek için,artere,kateterin yerleştirilmesi ve bu kateterin elektronik bir monitörle bağlantısının sağlanması gerekir.Doğrudan yöntemle kan basıncı monitörden sürekli takip edilir.Bu yöntem çoğunlukla acil ve yoğun bakım ünitelerinde kullanılır.

Page 36: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ HASTA BAŞI MONİTÖRÜ

36

Page 37: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

37

Page 38: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

38

Page 39: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

39

Page 40: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ DOLAYLI ÖLÇÜM ‘de ise ;

○ Kan basıncı

○ Tansiyon aleti ve steteskop ile ölçülür.

40

Page 41: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Yaygın olarak kullanılan 3 tip tansiyon aleti vardır:

○ 1.) Civalı Tansiyon Aleti○ 2.) Anaroid ( mekanik ) Tansiyon Aleti○ 3.) Elektronik Tansiyon Aleti

41

Page 42: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ TANSİYON ALETİNDE ORTAK BULUNAN BÖLÜMLER :

○ A.) Manometreler

○ B.) Basınç Manşonu ve Manşet

○ C.) Steteskop

42

Page 43: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ A.) MANOMETRELER

43

Page 44: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ CİVALI TANSİYON ALETİ

○ ( Civalı Manometre )

44

Page 45: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○Basıncın ölçüldüğü göstergedir.Kola sarılan manşetin içinde bulunan basınç manşonu,bağlantı borusu aracılığı ile ilişkilidir.

45

Page 46: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

46

Page 47: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Manşon,hava ile şişirildiğinde,içinde basınç oluşur,

○ ..)Bu basınç sayesinde,ölçekli cam sütun içindeki civa yükselir,

○ ..)Ölçekli sütundaki civanın değeri izlenerek,bireyin kan basıncı belirlenir.

○ …..Ölçekli sütun 0- 300 mmHg arasındaki değerleri içerir.

47

Page 48: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Civalı manometreler,ölçüm açısından en güvenilir araçlardır.

○ a.) Elde taşınabilir,○ b.) Duvara monteli olabilir.

48

Page 49: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Civalı manometreler, civa ile çalıştığı için,civanın toksik (zehirli) etkileri nedeniyle, dikkatli kullanılmalıdır.

○ Kan basıncının doğru okunabilmesi için,ölçekli sütunun dik pozisyonda olmasına dikkat etmek gerekir.

○ Ölçekli sütunun tepesinde bulunan hava deliğinin açık olup olmadığı her ölçümden önce mutlaka kontrol edilmelidir.

49

Page 50: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Hava deliği tıkalı ise,delik kontrol edilmeli ve deliğin kapağında bulunan filtre değiştirilmelidir. Hava deliğinin tıkalı olması,manşon şişirilirken,civanın yükselmesini zorlaştırır.

○ Manşon içindeki hava boşaltılırken de,civanın sıçramasına yada yavaş düşmesine neden olur.Bu durumda,tansiyonun gerçek değerinden farklı okunmasına sebeb olur.

50

Page 51: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

51

Basınç manşonunun havası boşaltıldığında

civa,ölçekli sütunun sıfır seviyesinde olmalıdır.

Ölçekli sütun,her zaman temiz bırakılmalıdır.Temiz bırakılmazsa,civa oksitlenerek,ölçekli sütunu kirletir ve yanlış değer elde edilir.

Page 52: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

52

Page 53: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ MEKANİK TANSİYON ALETİ○ ( Anaroid Manometreler )

53

Page 54: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

54

Page 55: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

55

Page 56: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Saat şeklinde göstergesi olan,içerisinde milimetredeki ölçümleri gösteren bir ibre ve ölçüm rakamları bulunur.Metal körük,bir bağlantı borusuyla basınç manşonuna bağlıdır .Manşon içindeki basınç değişiklikleri bu körüğün genişlemesine ya da kapanmasına neden olur.

56

Page 57: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ANAROİD MANOMETRE

57

Page 58: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

58

Page 59: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Anaroid manometreler,, hassas mekanik sistemlere sahip olduğu için,kolayca bozulabilir. Civalı manometreler kadar dayanıklı değildir.

○ Kan basıncı ölçümüne başlamadan önce,her zaman ibre kontrol edilmeli ve ibrenin sıfır noktasında olduğuna dikkat edilmelidir.

59

Page 60: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

Anaroid manometrenin hafif ve taşınabilir olması nedeniyle, civalı manometreye göre kullanımı daha kolaydır.

60

Page 61: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

ELEKTRONİK TANSİYON ALETİ

( Elektronik Manometre )

61

Page 62: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

62

Page 63: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ .)Özellikle, evlerde,kan basıncı ölçüm aracı olarak kullanılmaktadır.

○ .)Elektronik manometre ayarları çok kolay bozulabildiği için, doğru sonuç vermez.

○ .) Bu nedenle,elektronik manometrelerin sağlık kurumlarında kullanılması sakıncalıdır.

63

Page 64: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ B.) BASINÇ MANŞONU ve MANŞET

64

Page 65: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ BASINÇ MANŞONU,yani iç lastik kısım, kauçuktan yapılmıştır. Manşon,esnemeyen bir kumaştan yapılmış bir kılıf içerisindedir. Bu kılıfa da MANŞET denir.

○ Manşetin eni, içinde bulunan manşonun enine göre değişir.

○ .)Ekstremiteye göre,○ .) Yaşa göre○ Farklı ebatta manşet vardır.( bebek,çocuk,yet.)

65

Page 66: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Yaşa uygun manşet seçilmelidir,○ EĞER SEÇİLMEZSE,○ Yanlış ölçüm yapılmış olur.○ Manşet,kolun etrafına sarıldıktan sonra

şişirilince dağılmaması için,ekstremiteye tespit edilmesi gerekir. Manşet üzerinde,tespiti sağlayıcı yapışkan bant veya çengeller bulunur. Bunlar,tespiti sağlar.

66

Page 67: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

67

Page 68: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

68

Page 69: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Puvar ( lastik pompa ), avuç içinde sıkılıp,gevşetilme hareketi yapılarak,manşonun şişirilmesini sağlayan bölümdür. Sert kauçuktan yapılmıştır. Delik yada yırtık olup olmadığı kontrol edilip,ölçüm yapılmalıdır.

69

Page 70: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

70

Page 71: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Lastik hortum : İki adet lastik hortum vardır. İki bağlantı borusunun biri manşonun havasının şişirilmesini sağlayan puvar ile, diğeri manometre ile bağlantılıdır.

○ Hava ayar düğmesi : Puvar ile bağlantı borusu arasında hava ayar düğmesi bulunur.

71

Page 72: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ C .) STETESKOP ( dinleme aleti )

72

Page 73: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

73

Page 74: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Steteskop : İç organlardan çıkan ses dalgaları, vücut yüzeyine ulaştığında duyulmaz ve havada kaybolur. Vücut yüzeyine ulaşan bu ses dalgalarını dağılmadan dinleyen ve kulaklığı sayesinde ,bireye ulaşmasını sağlayan alettir.

74

Page 75: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Steteskop :○ .) kulaklık,○ .) iletim borusu,○ .) alıcı kısımlar ‘ dan oluşur.

75

Page 76: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Steteskop,dinleme sırasında,kulağa tam oturmalıdır

○ ..) İletim boruları esneyebilir özellikte olmalıdır

○ Steteskobun alıcı kısmında bulunan diyafram○ Çan biçiminde yada düz dairesel biçimde

olup,sesleri yüksek frekansta işitmeyi sağlar.

76

Page 77: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCI ÖLÇME TEKNİĞİ

77

Page 78: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

78

Page 79: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Ölçüme başlamadan önce;○ ..) kalem,○ ..) tansiyon aleti,○ ..) steteskop,○ ..) vital bulgu formu○ Tam ve sağlam olarak hazırlanır.

79

Page 80: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Arterial Kan Basıncı Ölçümü ;

○ 1.) Brakial arter

○ 2.) Popliteal arter den yapılır.

80

Page 81: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Ölçüm için sıklıkla brakial arter tercih edilir.

○ Bacak çapına uygun manşet her zaman bulunamadığı için,popliteal arter tercih edilmez.

81

Page 82: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ İşlem öncesi,kolun ölçüme uygunluğu kontrol edilir.

○ Kolda;○ ..) IV. sıvı tedavisi,○ ..) hemodiyaliz şantı varsa,○ Manşet diğer kola bağlanır.

82

Page 83: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Ayrıca ;ölçüm yapılacak kol altında :○ ..) travma varsa,○ ..) herhengi bir operasyon geçirmiş ise,○ ..) mastektomi(memenin çıkarılması )

yapılmış ise○ ÖLÇÜM yine diğer koldan yapılır.

83

Page 84: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Her iki koldan da ölçüm yapılmasının mümkün olmadığı durumlarda ;

○ Bacaktaki popliteal arter tercih edilir.○ Kayıt formuna,ölçümün yapıldığı bölge

yazılmalıdır. Çünkü;○ Brakial ve popliteal arter arasında ölçüm

değer farkı vardır.

84

Page 85: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Popliteal arterdeki sistolik kan basıncı değeri, brakial arterdeki sistolik kan basıncı değerinden 10-40 mmHg daha düşük olabilir.

85

Page 86: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KAN BASINCI ÖLÇME TEKNİĞİ

86

Page 87: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

87

Page 88: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Kan Basıncı, yaygın olarak,oskültasyon tekniği ile ölçülür.

○ Bu teknikte;○ ..) tansiyon aleti,○ ve○ ..) steteskop kullanılır.

88

Page 89: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ BRAKİAL ARTERDEN KAN BASINCI

○ ÖLÇME UYGULAMASI

..) Eller yıkanır,eldiven giyilir,

..) Tansiyon aleti hazırlanır,

..) İşlem hasta veya yakınına açıklanır,

..) Hasta dinlenmiş olmalı( acil değilse,en az 15-20 dakika ),

89

Page 90: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Ölçüm sırasında,hasta sessiz olmalı( Tansiyonun yüksek çıkmaması için ),

○ ..) Hasta oturur yada yatar pozisyonda olmalı,○ ..) Ölçüm yapılacak kol, tamamen açıkta

olmalı,○ ..) Ölçüm yapılacak kol,kalp seviyesinde

olmalıdır. Avuç içi yukarı bakacak şekilde,alttan desteklenmelidir,

90

Page 91: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Hastaya uygun tansiyon aleti seçilir,○ ..) Hastanın dirsek ön çukurundaki, brakial

arter ,parmak uçları ile palpe edilerek ( el ile hissederek ) yeri belirlenir,

○ ..) Manşonun içindeki hava,tamamen boşaltılır,○ ..) Brakial arterin palpe edilen bölgesinden 2,5-

3 cm. üstünden ve bağlantı boruları ön kolun üst yüzeyinde olacak şekilde,manşet kola yerleştirilir,

91

Page 92: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Manşet,kola sarılır ve yapışkan bantları ile tespit edilir,

○ ..) Stetskobun kulaklıkları ve alıcı bölümleri dezenfekte edilir,

○ ..) Brakial arterin yeri tekrar belirlenerek,steteskobun kulaklıkları kulağa,,alıcısı ise brakial arter üzerine yerleştirilir,

92

Page 93: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Puvar,avuç içine alınır,Baş ve işaret parmakları kullanılarak hava ayar düğmesi,kendimize doğru döndürülerek,hava çıkışı olmayacak şekilde sıkıca kapatılır,

○ ..)Radial arter palpe edilir,○ ..) Avuç içindeki puvar,hızlı bir şekilde

pompalanır,manşon şişer,○ ..) Pompalama işlemine,radial arterden nabız

hissedilmeyene kadar,devam edilir.

93

Page 94: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Nabız atımının hissedilmediği anda,manometredeki ibrenin değeri belirlenir,

○ ..) Belirlenen bu değere 30 mmHg daha eklenerek,puvar pompalanır,

○ ..) Böylece,manşonun şişireleceği basınç değeri belirlenmiş olur,

○ ..) Örneğin; nabız değeri en son 150 mmHg hissedildi ise,manşon 180 mmHg ya kadar şişirilir,

94

Page 95: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Sistolik kan basıncını ölçerken,oluşabilecek hatalar önlenmiş olur,

○ ..) Bir el ile puvar şişirilirken,diğer el ile de brakial arter üzerinde,steteskop sabit tutulur,

○ ..) Puvarın hava ayar düğmesi, dışa doğru döndürülerek açılır, ve manşonun havasının boşalma hızı,manometrede 2-3 mmHg / saniye düşme olacak şekilde ayarlanır,

95

Page 96: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Manşonun havası hızlı yada yavaş boşalırsa,sonuç yanlış çıkar,

○ ..) Manşonun havası boşalırken,ilk duyulan ses sistolik kan basıncı değeridir,

○ ..) Aynı hızda,manşonun havası boşaltılmaya devam edilir, bu sırada sesler duyulmaya devam eder,

○ ..) Seslerin kaybolduğu andaki değer de diastolik kan basıncı değeridir,

96

Page 97: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Bundan sonra,manşonun havası hızla boşaltılır,

○ ..) Belirlenen değer kontrol edilmek isteniyorsa, ölçüm bittikten sonra,manşet koldan çıkarılır, 30-60 saniye beklenir ve tekrar ölçüm yapılır,

○ ..) Manşet ve steteskop çıkarılır,○ ..) Hastaya rahat edeceği pozisyonu verilir,

97

Page 98: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Eldiven çıkarılıp,tıbbi atık kovasına atılır,○ ..) Ölçüm değeri,vital bulgular formuna

kaydedilir,○ ..) Anormal bir sonuç varsa,hastanın hekimi

bilgilendirilir.

○ ÖLÇÜM SONUÇLANDI ! ! !ÖLÇÜM SONUÇLANDI ! ! !

98

Page 99: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

99

Page 100: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

100

Page 101: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

101

Page 102: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

102

Page 103: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

103

Page 104: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

104

Page 105: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

105

Page 106: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

106

Page 107: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

107

Page 108: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ KOROTKOFF SESLER

Kan basıncı ölçümü sırasında duyulan seslere korotkoff sesler denir. Bu seslerin 4 evresi vardır :

108

Page 109: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

109

Page 110: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ EVRE 1 :○ ..) Önce zayıf bir vuruş sesi başlar. Yavaş

yavaş ses kuvvetlenir. Belirgin tok bir vuru sesi duyulur.

○ ..) 120 mmHg

○ ..) SİSTOLİK KAN BASINCI

110

Page 111: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

EVRE 2 :

..) Bu sırada, ıslık sesi gibi hışırtı duyulur

..) 110 mmHg

111

Page 112: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ EVRE 3 :○ ..) Bu hışırtı daha da kuvvetlenir

○ ..) 90 mmHg

112

Page 113: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ EVRE 4 :○ ..) Sesin hiç duyulmadığı artık tamamen

kaybolduğu noktadır.

○ ..) 80 mmHg

○ ..) DİASTOLİK KAN BASINCI

113

Page 114: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Bireyin kan basıncı,ilk kez ölçülüyorsa,,

○ Her iki koldan da ölçüm yapılır.○ ..) Ölçüm için sol kol tercih edilir( kalbe

yakınlığı nedeniyle )○ ..) Her iki kol arasında 5-10 mmHg fark vardır.

Bu fark, 10 mmHg ‘dan fazla ise; damar hastalığı olduğu düşünülür.

114

Page 115: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ POPLİTEAL ARTERDEN KAN BASINCI ○ ÖLÇME UYGULAMASI○ ..) Eller yıkanıp,eldiven giyilir,○ ..) Tansiyon aleti hazırlanır,○ ..) Hasta ve yakınına işlem açıklanır,○ ..) Ölçüm için,hasta dinlenmiş olmalı ( acil bir

durum yoksa,en az 15-20 dakiak ),○ ..) Ölçüm sırasında,hasta sessiz olmalı,

115

Page 116: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Ölçüm yapılacak bölge,tamamen açıkta kalmalı,

○ ..) Hasta yüzükoyun yatırılır,○ ..) Dizin arka çukurunda bulunan popliteal

arter tespit edilir,○ ..) Bacağa manşet tespit edilir,○ ..) Steteskop, tespit edilen popliteal artere

yerleştirilir,

116

Page 117: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Diğer tüm işlemler,brakial arterden kan basıncı ölçme tekniğinde olduğu gibidir.

117

Page 118: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Diğer tüm işlemler,brakial arterden kan basıncı ölçme tekniğinde olduğu gibidir.

118

Page 119: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

119

Page 120: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

PALPASYON ( elle hissetme ) TEKNİĞİ

Palpasyon tekniği ile,sadece SİSTOLİK KAN BASINCI ( büyük tansiyon ) değerlendirilir.

Palpasyonla ölçüm tekniğinde,STETESKOP KULLANILMAZ !!

120

Page 121: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ PALPASYON TEKNİĞİ İLE KAN BASINCI ÖLÇME TEKNİĞİ UYGULAMASI :

○ ..) Eller yıkanır,eldiven giyilir,○ ..) Malzemeler hazırlanır,○ ..) Hasta ve yakınına işlem hakkında bilgi

verilir,○ ..) Hasta işlemden önce dinlenmiş olmalı( acil

bir durum yoksa,en az 15-20 dakika ),

121

Page 122: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

122

Page 123: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Ölçüm sırasında,hasta sessiz olmalı,○ ..) Hastaya oturur yada yatar pozisyon verilir,○ ..) Ölçüm yapılacak bölge,tamamen açıkta

olmalıdır,○ ..) Ölçüm yapılacak kol,kalp seviyesinde

olmalıdır,○ ..) Avuç içi yukarı bakacak şekilde alttan

desteklenmelidir,

123

Page 124: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Hastaya uygun tansiyon aleti seçimi yapılır,○ ..) Hastanın dirsek ön çukurundaki brakial

arter parmak uçları ile palpasyon ( hissetmek ) ile yeri belirlenir,

○ ..) Manşonun içindeki hava tamamen boşaltılır,

○ ..) Brakial arterin palpe edilen bölgesinden 2,5-3 cm.yukarıda ve bağlantı boruları ön kolun üst yüzeyinde olacak şekilde manşet kola yerleştirilir,

124

Page 125: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Manşet,hastanın koluna sarılır,yapışkan bantla tespit edilir,

○ ..) Puvar avuç içine alınır,○ ..) Baş ve işaret parmakları kullanılarak hava

ayar düğmesi kendimize doğru döndürülerek hava çıkışı olmayacak şekilde sıkıca kapatılır,

○ ..) Radial arter palpe edilir,○ ..) Ölçüm sonuna kadar,parmaklar radial arter

üzerinde durur,

125

Page 126: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Avuç içindeki puvar hızlı bir şekilde basılıp bırakılarak pompalanır ve manşon şişirilir,

○ ..) Pompalama işlemine, radial arterden nabız atımı hissedilmeyinceye kadar devam edilir,

○ ..) Nabız atımının hissedilmediği anda manometredeki ibrenin değeri belirlenir,

○ ..) Belirlenen bu değere 30 mmHg daha eklenerek puvar pompalanır,

126

Page 127: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Puvarın hava ayar düğmesi açılır ve manşonun havasının boşalma hızı, manometrede 2-3 mmHg / saniye düşme olacak şekilde ayarlanır,

○ ..) Basınç düşürülürken,radial arter nabız atımları tekrar hissedilmeye başlanır,

○ ..) Nabız atımlarının ilk hissedildiği anda manometrenin ibresinin hangi değeri gösterdiği okunur,

127

Page 128: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Bu değer sistolik kan basıncı değeri olarak belirlenir ancak, ilk nabız atımları çok zayıf olduğundan tam hissedilemeyebilir. Bu nedenle,palpasyon tekniği ile ölçümde çok dikkatli olunmalıdır,

○ ..) Sistolik kan basıncı değeri belirlendikten sonra,manşonun havası hızla boşaltılır,

○ ..) Manşet çıkarılır,

128

Page 129: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Malzemeler kaldırılır,○ ..) Hastaya rahat edeceği bir pozisyon verilir,○ ..) Ölçüm sonrası eldivenler çıkarılır,tıbbi atık

kovasına atılır,○ ..) Ölçüm değeri kaydedilir,anormal bir sonuç

varsa,hastanın hekimi bilgilendirilir.

129

Page 130: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Bazı durumlarda, palpasyon + oskültasyon tekniği bir arada kullanılır.

○ Özellikle, hipertansiyon hastalarında iki teknik birden kullanılır.

130

Page 131: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR○ .) Ölçüm yapan kişinin,işitme ile ilgili bir

sorunu olmamalıdır,○ .) Kan basıncı,hasta dinlendirilerek

ölçülmelidir( acil durum yok ise ),○ .) Ölçüm sırasında,kol desteklenmeli,avuç

gevşek pozisyonda olmalı,○ .) Ortam sessiz olmalı,

131

Page 132: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ .) Steteskop,kulağa tam oturmalı,○ .) Tansiyon aletinin manometresi

okunurken,tam görülebilecek uzaklıkta olmalıdır,

○ .) Kullanılan manometrenin, ölçüm öncesinde sıfır değerinin gösterip göstermediği kontrol edilmelidir,

○ .) Manşetin ölçüsü hastanın koluna uygun olmalıdır,

132

Page 133: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ .) Tansiyon aletinin bağlantı borularında yada steteskobun iletim borularında herhangi bir çatlak,delik olup olmadığı kontrol edilmelidir,

○ .) Her kullanımdan sonra tansiyon aletinin ve steteskobun parçaları birbirine dolanmadan ve manşonun havası tamamen indirilmiş bir şekilde bırakılmalıdır,

○ .) Manşon,en üst değere kadar şişirilmemelidir,

133

Page 134: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ .) Manşonun havası,çok hızlı yada çok yavaş boşaltılmamalıdır,

○ .) Steteskop,ölçüm yapılacak arterin tam üzerinde olmalıdır ve manşetin altına YERLEŞTİRİLMEMELİDİR,

○ .) Manşet,kolu tam saracak şekilde bağlanmalıdır,

○ .) Oskültasyon sırasında manşon yeniden şişirilmemelidir,

134

Page 135: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ .) Kıyafetlerin üzerinden manşet sarılmamalıdır,

○ KAN BASINCININ KAYDEDİLMESİ○ Ölçüm sonrasında,ölçümün hangi yolla

yapıldığı,tarihi,saati,ölçüm değeri kaydedilir ve ölçüm yapan hemşire parafını atar

○ ( yaşam bulguları formuna )

135

Page 136: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

136

Page 137: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

137

Page 138: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

138

Page 139: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

139

Page 140: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

140

Page 141: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

141

Page 142: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ SANTRAL VENÖZ BASINÇ ( CVP )○ ..)Santral Venöz Yol, kalbe direkt katılan bir

vene kateter yerleştirilmesidir.○ ..)CVP, teşhis ve tedaviye yardımcı olmak

amacıyla ölçülür.○ ..) Yetişkinde normal CVP değeri : 7-10 cm su

‘dur.

142

Page 143: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) CVP yüksek ise ;○ -)) kalp yetmezliği,○ -)) kan hacminin artması,○ -)) kalp tamponadı,○ -)) vazokonstrüksiyon○ Düşünülür.

143

Page 144: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

144

Page 145: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

145

Page 146: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

146

Page 147: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

147

Page 148: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ Santral Venöz Kateter Takılmasında Kullanılan Malzemeler

○ 1.) Manometre○ 2.) Polietilen kateter○ 3.) İğne ( no:18-22 )○ 4.) Üç yollu musluk○ 5.) Steril enjektör ( 10 cc )○ 6.) Alkol

148

Page 149: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ 7.) Pamuk, spanç○ 8.) Turnike○ 9.) Serum fizyolojik

149

Page 150: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ SANTRAL VENÖZ BASINÇ ( CVP ) UYGULAMA TEKNİĞİ

○ ..) Gerekli malzeme hasta yanına getirilir○ ..) Hasta ve yakınına işlem açıklanır○ ..) Hasta sırtüstü yatırılır veya oturtulur○ ..) Kolu kalp hizasına getirmek için,yastıkla

desteklenir○ ..) Enjektöre serum fizyolojik çekilir○ ..) Manometreye serum fizyolojik verilir

150

Page 151: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Hastanın kolu turnike ile sıkılır○ ..) Polietilen kateter,koldan median bazilik

venden özel bir iğne yardımıyla sokulur○ ..) Kateterin ucu vena cava superior ‘a

yerleştirilir○ ..) Damara girince,turnike açılır○ ..) Kateter tespit edilir○ ..) Kateterin ucuna üç yollu musluk takılır

151

Page 152: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ ..) Manometrenin sıfır noktası,hastanın sağ atriumu ile aynı hizada olacak şekilde tespit edilir

○ ..) Venöz basınç manometreden okunur ve kaydedilir

○ ..) İşlem bittikten sonra,hematom olmaması için,basınç uygulanır

○ ..) Monitorizasyon uygulanacaksa,kateter sütürüze edilerek ( dikilerek ) sabitlenir.

152

Page 153: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

153

Page 154: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

○ SAĞLIKLI○ BİR○ YAŞAM○ İÇİN,○ TUZ○ TÜKETİMİNİ○ AZALTIN

154

Page 155: Mes tek ( yaşam bulguları---kan basinci )

155

○ HAZIRLAYAN : HARİKA ATA

○ SAĞLIK○ İÇİN○ SPOR○ YAPIN