Esat A. DURGUTIViti akademik 2015/2016Ligjëratat e autorizuara: Esat A. DURGUTILiteratura bazë: Menaxhimi Financiar- Prof.dr. Isa MUSTAFA

Menaxhimi Financiar i Korporatave

Ligjërata nr.2: Marrja e vendimeve Financiare në Kompani

Përmbajtja e ligjëratës nr.2: Qëllimi dhe Detyrat e Menaxhimit Financiar

Marrja e Vendimeve Financiare në Kompani- Përmbajtja e ligjëratës së dytë: (Menaxhimi Financiar Prof.dr. Isa Mustafa: - f.q: 34 deri ne 50)

• Funksionet e financave të kompanisë

• Strategjia financiare e kompanisë

• Hapat e marrjes së vendimeve financiare

• Marrja e vendimeve financiare

• Objektivat financiare

• Objektivat sociale dhe jo financiare

• Teoria e agjencisë

• Politikat financiare

1. Marrja e Vendimeve Financiare në Kompani

Funksionet e financave të kompanisë, në parim duhet të përfshijnë këto trifusha si në vijim:

Vendimet për investime

Vendimet mbi financimin dhe

Vendimet mbi dividendin

“Të gjitha këto vendimet duhet t’iu përshtaten me strategjinë e kompanisë,përkatësisht me vizionin, misionin dhe politikat e përcaktuara ngamenaxhmenti i saj”.

1.1 Vendimi mbi investime

Vendimet mbi investimet kapitale nënkupton alokimin e kapitalit sipaspropozimeve investuese, efektet e kthimit e të cilave priten në të ardhmen.

Propozimet për investime përmbajnë një dozë të madhe të riskut,meqenëse nuk mund të parashihet me siguri të plotë efekti i një investiminë të ardhmen.

Komponentët kryesor të fushës së vendimeve mbi investimet janë:

Përcaktimi i shkallës së kthimit të investimit dhe

Përcaktimi i kohës së arritjes së pronësisë mbi kompaninë

KUJDES: Krahas vendimmarrjes për investime , kompania duhet të menaxhojënë mënyrë efikase me pasurinë e saj. ……? në veçanti likuiditetin e kompanisë.

1.2 Vendimi mbi Financimin

Detyrë e rëndësishme e menaxhmentit financiar është sigurimi imjeteve financiare të nevojshme për mbështetjen e detyrave që janëparaparë në objektivat e kompanisë.

Planifikimi i mjeteve të nevojshme

Sigurimi i mjeteve të nevojshme

Kohë

Harmoni me vëllimin dhe dinamikën e punës dhe

Bazë të fluksit të parasë

1.2 Vendimi mbi Financimin…*1+

Operacionet e Kompanisë

Menaxheri Financiar

Tregu Financiar

12

3 4a

4

Fig.nr. 1: Rrjedha e parasë ndërmjet tregut financiar dhe operacioneve të bankësBurimi: Richard A. Breadley dhe Stewart C. Mayers: Principles of Corporate Finance

Bazuar në figurën e paraqitur më parë rrjedhe e fluksit të parasë lëvizë simë poshtë:

1. Paratë rriten si rezultat i blerjes së mjeteve financiare në tregunfinanciar

2. Paratë shfrytëzohen për operacionet e kompanisë dhe shfrytëzohen përblerjen e kapitaleve

3. Gjenerohen paratë si rezultat i operacioneve të kompanisë

4. Paratë ri investohen në tregun financiar

5. Paratë kthehen tek investitorët

1.2 Vendimi mbi Financimin …*2+

1.3 Vendimi mbi dividendin

Pasi kompania t’i ketë realizuar fitimet, ajo duhet të merë vendimin seçfarë do të bëjë me këto fitime:

1. Të mbajë fitimin si të pashpërndarë apo

2. Të shpërndaj fitimin në dividend në të holla.

Vendimet mbi shpërndarjen e dividendit nxjerrin në pah kundërthënietmidis pronarëve dhe menaxhmentit:

1. Menaxhmenti është i interesuar në mbajtjen e fitimit dhe këto fitime tëri investojnë në afarizëm

2. Pronarët e kompanisë janë të interesuar që të tërhjekin dividendin sirezultat i kapitalit të investuar në kompani.

1.4 Korrelacioni ndërmjet vendimeve

Nga shumë mendime rezulton se: nevojitet një kombinim optimal i këtyre

tre vendimeve.

1. Vendimi mbi investime kapitale ; - është i varur nga mjetet financiare

2. Vendimi mbi financim: - ndikon në politikën e dividendit dhe

3. Vendimi mbi dividendin: - ndikon në zvogëlimin e mjeteve monetare në

kuadër të kompanisë.

2. STRATEGJIA FINANCIARE E KORPORATËS

Strategjinë e korporatës e definojmë si rrjedhë të aksioneve, përfshirëspecifikimin e resurseve të nevojshme për të arritur objektivat e veçanta.

Në formulimin e strategjisë ndikojnë shumë faktorë, të cilët mund tëgrupohen:

Faktorët e rrethinës Departamente qeveritare Konsumatorët Ambienti ku vepron korporata

Grupet e interesit• Aksionarët e zakonshëm• Aksionarët preferencial• Kreditorët• Të punësuarit etj

2. STRATEGJIA FINANCIARE E KORPORATËS (1)

Në formulimin e strategjisë ndikojnë shumë faktorë, të cilët mund

të grupohen:

Objektivat ekonomike

Grupet e interesit

Koalicionet

Përgjegjësitë sociale të korporatës

• Zhvillimi i infrastrukturës ku vepron

• Punësimi i barabartë dhe adekuat

• Rruajtja dhe rregullimi i ambientit

3. PROCEDURA E VENDIMARRJES FINANCIARE

Procedura e vendimmarrjes financiare, është pjesë e ndërlidhur me disakomponent si në vijim:

Menaxhimi financiar është pjesë e menaxhimit të përgjithshëm

Politika financiare është pjesë integrale e politikës ekonomike tëkompanisë si dhe

Vendimmarrja financiare është pjesë funksionale e procesit global tëvendimmarrjes

“Si çdo vendim tjetër edhe vendimet financiare përfshijnë zgjedhjen midisdy apo më shumë alternativave”

“Nëse do kishim vetëm një alternativ, a do të kishim nevojë përvendimmarrje ????”

Parashikimi dhe planifikimiFushat e vendimmarrjes financiare

1. Analiza e investimeve2. Menaxhimi i kapitalit punues3. Burimet dhe kostoja e kapitalit4. Parashikimi i strukturës së kapitalit5. Politika e dividendit6. Analiza e riskut dhe kthimit

Vlerësimi i projektve investive dhe marrja e vendimeve financiare

Disiplinat e afërt:

1. Marketingu

2. Prodhimi

3. Metodat kuantitative

KontrolliMaksimizimi i pasurisë së aksionarëve

3. PROCEDURA E VENDIMARRJES FINANCIARE (1)…

Çdo vendimmarrës duhet të përcaktojë në mënyrë të qartë se çfarëështë qëllimi i parashtruar dhe si do ta realizoj atë? (Skema….)

Vlerësimi i projektve investive dhe marrja e vendimeve financiare

Disiplinat primare:

1. Kontabiliteti

2. Makroekonomia

3. Mikroekonomia

Mbështetja

Mbështetja

3.1 Hapat e marrjes së vendimeve financiare

Marrja e vendimeve financiare sipas këtyre hapave (fazave):

1. Formulimi i objektivave dhe politikave të korporatës

2. Identifikimi i shtigjeve (rrugëve) të mundshme për aksione

3. Sigurimi i të dhënave dhe informatave relevante për marrjen evendimit

4. Analizohen, vlerësohen të dhënat dhe merret vendimi

5. Implementimi i vendimit

6. Monitorohen në vazhdimësi efektet e vendimit

3.1.1 Formulimi i objektivave dhe politikave të korporatës

Financat e korporatës përfshijnë: politika, teknikat, masat errjedhës së parasë etj….

Preferencat e pronarit

Objektivat e Korporatës

Qëndrimet dhe vendimet e

menaxhmentit

Shoqëria, rrethina ekonomike dhe

legale

Politikat për të arritur objektivat

4. OBJEKTIVAT FINANCIARE

Qëllimi i çdo afarizmi financiar është:

Përfitimet e pronarit Rritjen e vlerës së aksioneve Profiti Ofrimi i shërbimeve cilësore Përballimi i konkurrencës

Maksimizimi si qëllim i korporatës ka të bëjë me:

Maksimizimi i vlerës së aksioneve (vlera e korporatës)

Globalizimi i biznesit Rritja e përdorimit të teknologjisë informative

Maksimizimi i profitit

Ku: TR- Gjithësej të hyraTC- Gjithësej kostotr- norma e interesit në tregt- kohën

4.1 Faktorët të cilët ndikojnë maksimizimin e vlerës së korporatës

4.2 Shkaqet e maksimizimit të fitimit

Shkaqet që maksimizimi i fitimit të mos jetë një objektiv iqartë janë:

1. Korporata mund të rrisë fitimet duke i shkurtuar shpenzimet

2. Korporata mund ti rrisë fitimit duke mos i shpërndarë dividendin

3. Korporata mund të rrisë fitimin në mënyra të ndryshe -kontabilitet

4. Korporata mund të rrisë fitimin duke e zvogëluar cilësisë eprodukteve dhe shërbimeve

4.2.1 Disa tregues për matjen e fitimit

Ekzistojnë disa tregues për matjen e fitimit:

Profiti operativ Profiti neto para tatimit Profiti neto pas tatimit Profiti neto për ndarje te zakonshme

Rritja e fitimit nëpërmjet zvogëlimit të shpenzimeveoperative arrihet duke ndërmarrë këto masa:

Thellimit të hulumtimeve zhvillimore Trajnimit të personelit dhe zhvillimit të tij Furnizimi me material me kosto më të ulët Aplikimi i kontrollit më cilësor

5. Objektivat sociale dhe jofinanciare

Korporata nuk e ka qëllim të vetëm, në rritjen e vlerës së sajpor duhet të ketë parasysh edhe objektivat sociale dhejofinanciare:

Objektivat jofinanciare janë: Maksimizimi i satisfaksionit dhe Etikën e biznesit

Maksimizimi i satisfaksionit ndërlidhet në këto fusha:

Mirëqenia e punëtorëve Mirëqenien e menaxherëve Furnitorët Klientët dhe Komuniteti

5.1 Etika e biznesit

Etika e biznesit i referohet nevojës që menaxherët të akceptojnëstandardet morale të cilat janë të lidhura me kulturën, etikën,përkatësin fetare, etnike, doket dhe zakonet.

Korporatat të cilët kanë pasur në konsideratë “Etikën e Biznesit”kanë pasur përparësi në krahasim me kompani tjerë në këtofusha:

Zvogëlimi i humbjeve nga shpenzimet ilegale

Rritja e besimit nga publiku ndaj korporatës

Rritja e interesimit për personel të kualifikuar

Rritja e besimit të konsumatorëve për produkte të tyre

6. Teoria e agjencisë

Teoria e agjencisë i shpjegon relacionet brenda korporatës ndërmejtaksionerëve dhe menaxhmentit.

Problemi i agjencisë ka të bëjë me konfliktin në botën e biznesit, tëcilët prodhojnë kosto të agjencisë të cilat pronarëve u shkaktojnëshpenzime për minimizimin e tyre.

Shembull: i kostos së agjencisë janë:

Shpenzimet për ristrukturimin e korporatës (zvogëlimi imundësisë që menaxherët të veprojnë në kundërshtim meinteresat e pronarëve)

Shpenzimet për monitorimin e veprimeve menaxheriale

Shpenzimet kontraktuese (mbrotja e pronarëve ngakeqpërdorimet e menaxherëve).

7. Politika financiare

Politika financiare, qoftë afatgjate apo afatshkurtër efinancimit rrjedhës apo investime duhet të respektojnë disaparime themelore, siç janë:

Parimi i rentabilitetit

Parimi i likuiditetit

Parimi i sigurisë

Parimi i mos kalimit të obligimeve të tepërta

Parimi pavarësisë dhe

Parimi i pasqyrës së mirë

7. Politika financiare (1)

Politikën financiare e mbështesin rregullat e caktuara të financimit.

Disa nga rregullat e financimit që duhet t’i kemi parasysh:

Rregulla e raportit të mjeteve vetanake në krahasim me

borxhin (detyrimet e kompanisë ndaj tjerëve)

Rregullat e raportit ndërmjet llojeve të ndryshme të kapitalit

(kapitalit afatshkurtër dhe afatgjatë)

Rregulla e artë e financimit

FUNDI I LIGJERATES NR.1

PYETJE

DISKUTIME

KOMENTE

SYGJERIME

Çdo shqetësim financiar që

ju dëshironi të largoni nga

mendja juaj dhe ëndrrën

financiare që doni të

realizoni vjen nga marrja e

vendime sot, të cilët do të

ndikojnë në arritjen e

qëllimeve në të ardhmen.