LSNN & PL (Xinh).doc

30
SOAN MON LICH SU NHA NUOC VA PHAP LUAT THE GIOI (XINH SOAN) Câu 1:So sánh và chỉ ra nét khác biệt giữa nhà nước xprac và nhà nước Aten? Lý giải nguyên nhân sự khác biệt đó? Sự giống nhau: Đều là kiểu nhà nước chiếm hữu nô lệ. Hình thức nhà nước là chính thể cộng hoà. Quyền lực nhà nước tập trung vào 1 nhóm người, 1 tập thể.họ là những người do nhân dân bầu ra. Đều có Hội nghị công dân. *Khác biệt: -Xprac: Cộng Hoà quý tộc. Quyền lực tập trung vào tay của hội đồng nguyên lão. Hội nghị công dân là cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước nhưng lại hoạt động mang tính chất hình thức. Mọi người xprac từ 30 tuổi trở lên đều có quyền tham gia hội nghị công dân. Nhà nước xprac đặc biệt chú trọng xây dựng lực lượng quân sự. Quyền lực nhà nước tập trung đến mức tối đa vào tay tầng lớp quý tộc chủ nô và quyền dân chủ của những người tự do bị hạn chê tới mức tối thiểu. Phát triển Nông nghiệp là chủ yếu. Các cơ quan nhà nước không có sự phân chia một cách biệt lập. Những người tham gia bầu cử là những người có địa vị, quý tộc, chủ nô. -Aten: Cộng hoà dân chủ. Quyền lực nhà nước được thể hiện ở hội nghị công dân Hội nghị công dân là cơ quan quyền lực tối cao của nhà nước, cứ khoảng 10 ngày họp 1 lần. Trong những kỳ họp ấy hội nghị công dân có quyền thảo luận, quyết định những vấn đề quan trọng. Nam công dân từ 18 tuổi có bố mẹ là công dân người Aten đều tham gia vào hội nghị công dân. Nhà nước Aten ngoài chú trọng xây dựng quân đội và cảnh sát thì còn phát triển văn hoá và giáo dục. Phát triển thương nghiệp và thủ công nghiệp. Có sự phân chia các cơ quan nhà nước một cách rõ ràng như Hành pháp, lập pháp, tư pháp. Những người tham gia bầu là tất cả người dân ở Aten. *Lý giải nguyên nhân: *Kinh tế: Nhà nước xprac phát triển nông nghiệp là chủ yếu. Do vậy tuy ruộng đất đều thuộc quyền sở hữu nhà nước nhưng thực chất là thuộc quyền định đoạt của tầng lớp quý tộc thị tộc cũ. Những người dân của xprac tuy được chia ruộng đất để sử dụng nhưng họ 1

Transcript of LSNN & PL (Xinh).doc

SOAN MON LICH SU NHA NUOC VA PHAP LUAT THE GIOI (XINH SOAN)

Cu 1:So snh v ch ra nt khc bit gia nh nc xprac v nh nc Aten? L gii nguyn nhn s khc bit ?S ging nhau: u l kiu nh nc chim hu n l.

Hnh thc nh nc l chnh th cng ho.

Quyn lc nh nc tp trung vo 1 nhm ngi, 1 tp th.h l nhng ngi do nhn dn bu ra.

u c Hi ngh cng dn.

*Khc bit:

-Xprac: Cng Ho qu tc.

Quyn lc tp trung vo tay ca hi ng nguyn lo.

Hi ngh cng dn l c quan quyn lc cao nht ca nh nc nhng li hot ng mang tnh cht hnh thc.

Mi ngi xprac t 30 tui tr ln u c quyn tham gia hi ngh cng dn.

Nh nc xprac c bit ch trng xy dng lc lng qun s.

Quyn lc nh nc tp trung n mc ti a vo tay tng lp qu tc ch n v quyn dn ch ca nhng ngi t do b hn ch ti mc ti thiu.

Pht trin Nng nghip l ch yu.

Cc c quan nh nc khng c s phn chia mt cch bit lp.

Nhng ngi tham gia bu c l nhng ngi c a v, qu tc, ch n.

-Aten:

Cng ho dn ch.

Quyn lc nh nc c th hin hi ngh cng dn

Hi ngh cng dn l c quan quyn lc ti cao ca nh nc, c khong 10 ngy hp 1 ln. Trong nhng k hp y hi ngh cng dn c quyn tho lun, quyt nh nhng vn quan trng.Nam cng dn t 18 tui c b m l cng dn ngi Aten u tham gia vo hi ngh cng dn.

Nh nc Aten ngoi ch trng xy dng qun i v cnh st th cn pht trin vn ho v gio dc.

Pht trin thng nghip v th cng nghip.

C s phn chia cc c quan nh nc mt cch r rng nh Hnh php, lp php, t php.Nhng ngi tham gia bu l tt c ngi dn Aten.

*L gii nguyn nhn:

*Kinh t: Nh nc xprac pht trin nng nghip l ch yu. Do vy tuy rung t u thuc quyn s hu nh nc nhng thc cht l thuc quyn nh ot ca tng lp qu tc th tc c. Nhng ngi dn ca xprac tuy c chia rung t s dng nhng h cng ch l ch t, ch n loi va v nh v h b ph thuc vo tng lp qu tc th tc, ch n ln chnh l nhng qu tc th tc. Bi v h c th lc v tim lc kinh t rt mnh. xprac th hn ch vic pht trin thng nghip.V vy tng lp ch n mi chm pht trin lm i tng i vi tng lp qu tc ch n.*Chnh tr x hi:Nh nc xprac l kt qu trc tip ca cuc chin trnhm lc v chinh phc, nn giai cp ch n phi c mt t chc quyn lc nh nc tp trung vo tray mt s t ngi m bo duy tr c ch thng tr ca mnh. Trong nhng ngi dn t do, ch c ngi xprac c quyn chnh tr cn nhng ngi piriec khng c quyn tham giaq d vo mi sinh hot nh nc, li cng khng c quyn tham gia chnh quyn nh nc. V vy xprac khc vi cc thnh bang khc, cc cuc u tranhg ca bnh dn vi rng lp qu tc, ch nln pht trin chm mc t quyt lit hn.Nh nc xprac khng xy ra cc cuc cch mng..

Nh nc Aten:

Kinh t: Do s pht trin thng nghip v th cng nghip pht trin rt sm vi tc rt nhanh. Bn cnh tng lp qu tc ch n th xut hin tng n mi (ch xng, ch thuyn, thng nhn) xut hin rt sm tng nhanh v s lng v mnh v kinh t. Khi ln mnh th h i v chnh tr do vy nn tng lp ch n mi ny u tranh i quyn t do i quyn v chnh tr khi tng lp th tc ch n c phi nhng cho ch n mi.Nh nc Aten tri qua 3 cuc cch mng. Cu 2:Phn tch v nh gi tnh dn ch nh nc Aten? L gii ti sao Aten thit lp chnh th cng ho dn ch?

Tnh cht dn ch ca nh nc ny th hin r nht t chc v hot ng ca c quan quyn lc nh nc cao nht l Hi ngh cng dn. +V t chc, thnh phn ca hi ngh cng dn theo qui nh ca lut nm 451 TCN, nhng cng dn c tham gia Hi ngh ny phi l nhng cng dn t do Aten, l nam gii, 18 tui tr ln, c c cha m l ngi Aten. Hi ngh c khong 10 ngy hp mt ln, trong nhng k hp y, mi cng dn u c quyn tho lun. V thm quyn, hi ngh cng dn c quyn quyt nh nhng vn ln ca t nc nh vn chin tranh, ho bnh; vn xy dng hay thng qua cc o lut; gim st cc c quan nh nc khc; bu ra cc quan chc nh nc, xt duyt nhng vic quan trng nht ca To n. Hu ht cc chc v cao cp ca nh nc do hi ngh cng dn bu bng phng php b phiu hay biu quyt. Ngoi ra, hi ngh cng dn cn c quyn ban hoc tc quyn cng dn, cung cp lng thc cho thnh ph,+Hi ng 500 ngi: c vai tr rt quan trng sau hi ngh cng dn, c bu bng cch b phiu. Mi b lc c bu 50 ngi ca mnh t 30 tui tr ln. Hi ng chia thnh 10 nhm lun phin nhau lm vic trong mt nm. V chc nng, n l c quan i din ca nh nc v i ngoi. Hi ng thi hnh nhng quyt ngh ca hi ng cng dn, gii quyt nhng cng vic khng quan trng gia hai k hp ca hi ngh cng dn. Hi ng c quyn qun l ti chnh, gim st cng vic ca cc nhn vin chnh quyn, tho lun s b cc vn quan trng trc khi a ra trnh hi ngh cng dn.+ Hi ng 10 tng lnh: c bu hng nm bng cch biu quyt gi tay trong hi ngh cng dn. Thnh vin ca hi ng c th c bu nhiu nhim k. V chc nng, y l c quan ch huy qun i, thc hin nhng chnh sch i ngoi, nhng n chu s kim sot ca hi ngh cng dn. Thnh vin ca hi ng khng c cp lng nn ch nhng cng dn giu c mi m nhn chc v ny.+To bi thm: L c quan xt x v gim st t php cao nht ca nh nc, c bu ra hng nm bng phng php b phiu hi ngh cng dn. Cng dn t 30 tui c quyn ng c. Nhiu lut l c ban hnh ngn chn tnh trng hi l, thiu cng minh trong xt x. Nh nc Aten khng c Vin cng t, mi ngi dn c th pht n kin tc l t khi t hoc l t bo cha cho mnh. Trong phin to sau khi nghe hai bn i cht to hp kn quyt nh bn n.+qun i v cnh st: l b phn rt quan trng ca nh nc. Qun i Aten c trang b tt v lc lng hi qun rt mnh. Cnh st l lc lng bo v trt t x hi.nh gi v nn dn ch ca nh nc AtenThnh qu r nt nht ca nh nc Aten chnh l xy dng c mt nh nc dn ch ch n u tin trong lch s nhn loi, l nh nc u tin khai sinh ra hnh thc DN CH TRC TIP, khai sinh ra hnh thc chnh th Cng ho. Tuy nh nc Aten v hnh thc l cng ho dn ch nhng l hnh thc cng ho dn ch ch n. Cng nh cc nh nc ch n khc, nh nc Aten cng xy dng trn c s ch t hu v quan h bc lt n lh. N bo v quyn li ca gia cp ch n. Ch c ngi ch n v mt s t ngi t do mi c hng quyn chnh tr, cn ph n, kiu dn, n l ngoi vng sinh hot chnh tr. Lut php quy nh ai c cha m l ngi Aten th mi c quyn cng dn. i sng lao ng ngho kh khng cho php ngi cng dn at tch xa xi c th thc hin c quyn cng dn ca mnh. V vy tng s cng dn aten c khong 3 vn n 3,5 vn m mi k hp hi ngh c khong 2 n 3 ngn ngi. Ch c nhng phin hp c bit b phiu bng v s mi c trn 6000 ngi.

*L gii nguyn nhn:

Kinh t: Do s pht trin thng nghip v th cng nghip pht trin rt sm vi tc rt nhanh. Bn cnh tng lp qu tc ch n th xut hin tng n mi (ch xng, ch thuyn, thng nhn) xut hin rt sm tng nhanh v s lng v mnh v kinh t. H gi vai tr quan trng trong qu trnh hnh thnh pht trin chnh th cng ho dn ch sau ny.Do s c quyn thng tr trong nh nc ca tng lp qu tc ch n, nn trpng x hi Aten, bn cnh mu thun gy gt gia n l vi ch n, cn mu thun su sc gia cc tng lp c dn t do(tng lp ch n cng thng, nng dn, th th cng)vi tng lp qu t ch n. Trong cuc u tranh gay gt v dng co gia hai phe ny , nhng thng li ca tng lp dn t do c th hin qua cc cuc ci cch do ch n cng thng khi xng, thc hin. Trc tnh hnh by gi ch n c buc phi nhng b hai bn cng c li. Nh nc Aten thit lp nn hnh thc chnh th cng ho dn ch. Tri qua 3 cuc cch mng thit lp nh nc cng ho dn ch.

Cu 3a: Hy chng minh rng b lut hamurabi ca L.H c i cng khai bo v s bt bnh ng trong x hi.

Tn d ca x hi nguyn thu rt r l nguyn tc tr th ngang bng, thm ch cn cho php trng tr c nhng ngi khng lin quan n ti phm. Nguyn tc ny ch cn c vo hu qu xy ra trn thc t p dng trch nhim php l, ch khng xt trn phng din mc li v ch th thc hin hnh vi vi phm. Th d, iu 38 qui nh: " Nu th xy nh m xy khng m bo, nh , ch nh cht th ngi th xy b git." hoc iu 39: "Nu nh , con ca ngi ch nh cht th con ca ngi th xy cng phi cht theo"

Cu 3b: Hy chng minh rng b lut hamurabi ca L H c i ghi nhn s thng tr tuyt i ca ngi n ng trong gia nh i vi v v cc con: (iu 141, 143, 129)

Mt nguyn tc xuyn sut v th hin r trong B lut l nguyn tc bo v quyn li, a v ca ngi chng, ngi cha trong gia nh. Theo xu hng cng c a v ca ngi chng, ngi cha nn trch nhim v ngha v thuc v ngi v v con ci. Th d, nu khng c con, ngi chng c quyn ly d hoc bn v hoc ly v l; nu bt c v ngoi tnh th chng c quyn tri v v nhn tnh ca v nm xung sng cho cht. Ngc li nu v bt c chng ngoi tnh, ch c quyn ly d m thi. iu 129 qui nh: "Nu v ca dn t do ng vi ngi n ng khc m b bt, th phi tri c hai ngi ny li v nm xung sng"

Cu 3c: Hy chng minh rng b lut hamurabi ca L H c i c nhng hnh pht rt d man v tn bo

Cc hnh thc ca hnh pht thng rt d man, khc nghit nh: cht tay, chn, thiu, dm xung nc, ng cc, chm v.vTnh cht tng xng trong trch nhim php l nhn mnh nhiu n tnh trng tr i nhn hoc i vt, m cha tnh n tnh gio dc, hay to iu kin ngi vi phm hon lng. Bn cnh , B lut cn nu ra trch nhim tp th ca cc thnh vin cng x i vi nh nc; qui nh v trng pht k gip n l chy trn, trng pht nhng k xm phm quyn s hu ca nh vua, ch n; Trng pht ngi qun gia lm tht thot ti sn ca ch b nm cho d th x xc; Ly cp gia cm hoc cc dng khc ca ch s b pht t 10 n 30 ln gi tr th ly cp. Nu khng np c pht, k ly cp s b git.

Cu 3d: Hy chng minh rng b lut hamurabi ca L H c i c nhng iu kin quy nh rt tin b v nhn o

* Tin b:

- im tin b trong lnh vc hnh s l lut manh nha phn bit phm ti v v phm ti c . V d lut ghi trong khi u lm cht ngi, nu k lm cht ngi chng minh c rng khng c git ngi th s khng b t hnh, ch b pht tin.

- Trong quan h hp ng khi qui nh ba iu kin bt buc i vi hp ng mua bn

+ Ngi bn phi l ch tht s ca ti sn (iu 7)

+ Ti sn phi bo m gi tr s dng (iu 108)

+ Khi k kt hp ng, phi c ngi lm chng (iu 7)

- qui nh con trai, con gi u c hng quyn tha k ngang nhau.

- im tin b l c qui nh kt hn phi c giy t (iu 128)

* Nhn o: lut cng bo v quyn li ca ngi ph n: ngi v c quyn ly hn khi ngi chng i khi nh khng c l do, chng c quan h ngoi tnh hay vu co v ngoi tnh.

C mt qui nh rt nhn o nu t trong hon cnh lc by gi l: Ngi chng khng c b v khi bit ngi v mc bnh phong hi. Ngoi ra, lut cn bo v mt s gi tr o c trong x hi (iu 155)

Cu 4a: kin v nhn nh: Thi l phn quyn ct c l giai on pht trin nh cao, in hnh ca ch PK Ty u. ng.

- Nn kinh t ca lnh a l nn kinh t t cung t cp. Lnh a c nhiu trang vin, cc trang vin li c chia thnh 2 phn, 1 phn do lnh cha trc tip qun l, 1 phn c chua thnh nhiu khoanh nh nng dn thu lnh canh.

- Quan h c bn trong x hi l quan h gia lnh cha vi nng dn. Nng dn c 3 loi: nng dn t do, l dn v nng n. L dn v nng dn t do trc sau g cng bin thnh nng n, c i ph thuc cht ch vo lnh cha, lm lao dch khng cng, np a t cho a ch so vi n l trong x hi c i th thn phn ca nng n c kh hn, h c nh ca, cng c SX, kt gia nh ring.

- Nhng tc v v chc v m nh vua trao cho lnh cha nay tr thnh cha truyn con ni, bin lun khu vc HC ng u thnh l;nh a ring, bin thn thuc, thn dn nh vua thnh thn thuc, thn dn ca lnh cha, c ta n xt x ring. Lnh cha c quyn c tin, thu thu b phn qun i ca lnh cha hon ton tch khi s iu ng ca nh vua. GIa cc lnh cha thng xy ra chin tranh nhm m rng lnh a, quyn lc, ti sn.

Cc lnh a bin thnh nhng quc gia nh. Cc lnh chua tr thnh vua trn lnh a ca mnh, c y cc quyn lp php, hnh php v t php, c qun i, ta n, lut l ring. CHnh trong trng thi phn quyn ct c, quan h PK c th hin r nt nht, y cng l thi k pht trin ca ch phong kin Ty u

Cu 4b: Thi k qun ch chuyn ch l giai on pht trin nh cao ca ch PK Ty u. Sai. V:

Ch qun ch chuyn ch cc nc Ty u lc ny c thit lp trong iu kin ch phong kin Ty u ang lm vo khng hong, quan h sn xut t bn ch ngha ang hnh thnh. Do , nh nc qun ch chuyn ch ra i nh mt lin minh tm thi gia nh nc phong kin vi giai cp t sn. Nh vua s dng giai cp t sn chng li tp on lnh cha phong kin ct c. Ngc li, giai cp t sn c nh vua bo h, che ch, thng nht tin t v o lng, iu ny rt quan trng i vi giai cp t sn cn non tr. Tuy nhin giai cp phong kin v giai cp t sn l 2 giai cp c quyn li v a v khc nhau. Do vy, nh nc qun ch chuyn ch tn ti trn s mu thun gia qu tc phong kin v t sn, nh nc ny khng phi l biu hin ca s hng thnh ca ch phong kin m n biu hin cho mt nh nc ang vo giai on qu trc khi nh nc t sn ra i. Trong giai on ny, quan h sn xut phong kin cha sp hn, quan h sn xut t bn ch ngha hnh thnh nhng cha c cng c vng chc, do , c 2 th lc ny cn n mt chnh quyn trung ng mnh bo v cho s tn ti ca mnh mt mc no .Cu 5: Anh ch hy so snh nh nc phng ng v nh nc phng ty?

1. S ging nhaua. S ra iS ra i ca Nh nc c i phng ng v phng Ty u tun theo mt qui lutLun Vn - n - Tiu Lun Lut Hc chung, l s hnh thnh trn c s nhng mu thun giai cp i khng khng th iu ha c. Quy lut ( qu trnh hnh thnh nh nc) y c din ra c th sau:Tri qua hng triu nm sng thnh by, con ngi bc vo x hiLun Vn - n - Tiu Lun X Hi c t chc cao hn l cng x nguyn thy, cch y khong 4.000 nm. Th tc, bo tc, b lc v cao hn l lin minh b lc l nhng hnh thc t chc x hi va c mi quan h cht ch vi nhau va c vai tr v t chc qun l khc nhau. Trong phm vi tng cng ng, mi thnh vin u c ngha v v quyn li nh nhau, k c nh cc th lnh. Vic thc hin ngha v v quyn li da trn c s s t nguyn v p lc ca cng ng. Quyn hn ca cc th lnh, do cng ng trao cho, mang tnh x hi v cha phi l quyn lc chnh tr.S pht trin ca lc lng sn xut vi s ra i ca cng c sn xut bng kim loi to ra nhng chuyn bin ln v s pht trin Kinh tLun Vn - n - Tiu Lun Kinh T - x hi. Khong thin nin k th IV - TCN, c dn Lng H, Ai Cp dng nhiu cng c ng trong sn xut v i sng. Ngh luyn st v cng c st xut hin vo khong na cui thin nin k th II-TCN Ty Nam v Ai Cp. Cng vi kinh nghim sn xut ca con ngi, s ra i ca cng c sn xut mi to nn bc nhy vt v trng trt v ngh th cng. mt s vng ti Bc Phi v Chu , c dn cn bit lm nhng cng trnhLun Vn - n - Tiu Lun Cng Trnh thy li ti tiu nc. Trng trt pht trin thc y ngh chn nui. Do vy dn n s phn cng lao ngLun Vn - n - Tiu Lun Lao ng trong x hi ln th nht: ngh trng trt v ngh chn nui tch ri nhau, c nhng b lc chuyn v chn nui v nhng b lc chuyn ngh trng trt. Cc ngh th cng pht trin mnh dn n s hnh thnh nhng nhm ngi chuyn lm ngh th cng. T th cng tch khi nng nghipLun Vn - n - Tiu Lun Nng Nghip. S chuyn mn ha ca cc ngnh sn xut lm xut hin v pht trin vic trao i sn phm gia cc b lc, gia cc vng t Bc Phi sang chu , t phng ng sang phng Ty. Ngay trong mt cng x cng c s trao i sn phm. H qu l:- Xut hin ti sn t hu : Nng sut lao ng c nng cao lm cho sn phm x hi tng nhanh, dn ti d tha sn phm. Trong cc cng ng, nhng ngi c a v chim c nhiu ca ci d tha ca tp th. Cc gia nh nh mt v mt chng hnh thnh. Mi gia nh l mt n v kinh t c ti sn ring nh cng c sn xut, t liu lao ng v nhng th c truyn li cho con ci t i ny qua i khc, cng c thm ch t hu. Bn cnh , ca ci v t binh trong chin tranh cng l mt ngun ti sn quan trng b nhng ngi c a v trong b lc thng trn chim ot thnhca ring mnh.

- Cng x nng thn xut hin thay th cng x th tc ph h ang dn tan r. S phn ha ti sn v a v giu ngho trong x hi dn n tnh trng nhng ngi giu c mun t b b con thn thuc tng thiu nhm trn trnh ngha v vi h hng mnh, trnh nh hng n vic tch ly. Nhng ngi ngho kh phi di di n vng khc sinh sng, a s h khng th tn ti c. Mi quan h huyt thng gn kt cc thnh vin trong th tc b lc b ph v, ranh gii ca th tc b lc b xo trn, ph v v thay vo , hnh thnh mt hnh thc t chc cng ng mi. l cng ng cng x lng ging bao gm nhng ngi chung mt vng t, c cng mt s li ch chung v kinh t, c mi quan h lng ging l ch yu. Nh th, cng x nng thn l hnh thi t chc cui cng ca cng x nguyn thy, n va c ch t hu ti sn (cng c sn xut, vt nui, nh ) va c ch s hu chung ca cng x (phn ln rung t, rng ni, sng ngi ) Qu trnh pht trin ca ch t hu din ra mnh dn n s phn ha tt yu:X hi hnh thnh ba giai cp: giai cp ch n (gm cc qu tc th tc trong cng x, b lc, lin minh b lc; nhng thng nhn tch ly c nhiu ca ci v bt ngi sn xut phi ph thuc h v kinh t; nhng tng l nm c vn mnh tinh thn v vt cht ca c dn; mt s t l nng dn, bnh dn hoc mt s t th th cng do tch ly c nhiu kinh nghim sn xut dn dn giu ln); giai cp nng dn, th dn ngho, h c cht t ti sn; giai cp n l (t binh chin tranh v nng dn, th dn ngho b ph sn).Nhng li ch cn bn gia ch n v n l i lp nhau, v th mu thun giai cp ht sc gay gt ti mc khng th iu ha c., u tranh giai cp din ra quyt lit. Cc hnh thc t chc x hi trong x hi nguyn thy khng th gii quyt c thc trng v n khng cn ph hp tn ti. Giai cp ch n cn phi c mt t chc mi cng c v tng cng a v ca mnh. l b my bo lc, gm cc quan chc hnh chnhLun Vn - n - Tiu Lun Hnh Chnh, ta n, nh t, qun i, cnh st n p ngi lao ng. T chc gi l Nh nc.b. C s Kinh t - x hi, bn cht, c trng v chc nng ca Nh nc:- C s Kinh t ca NNCHNL l nn kinh t c c trng bi ch chim hu ca ch n i vi ton b t liu sn xut v ngi lao ng l n l. C s x hi ca NNCHNL l mt kt cu giai cp phc tp trong c hai giai cp c bn v c trng l giai cp ch n v giai cp n l. Giai cp ch n tuy l thiu s dn c trong x hi nhng chim ton b t liu sn xut v c ngi lao ng n l, do gi vai tr chi phi ton b i sng. Giai cp n l l b phn quan trng ca x hi nhng khng c t liu sn xut, khng c ti sn v v vy phi ph thuc hon ton vo ch n c v th xc ln tinh thn, b coi nh th ti sn bit ni ca ch n, c th em bn, cho tng hoc git. Ngoi hai giai cp trn l nhng thnh phn khc cng thuc mt giai cp nh nng dn t hu, cc thnh vin cng x nng thn, th th cng, nhng ngi lm cc ngh t do, H c thn phn gn nh n l, tuy chng mc no h vn c t do hn.- Cng mang bn cht l Nh nc ch n: Nh nc ch n l cng c bo lc thc hin nn chuyn chnh ca giai cp ch n ( V.I. Lnin) nhm duy tr s thng tr mi mt ca ch n, duy tr tnh trng bt bnh ng trong x hi v n p bc lt n l cng nhng ngi lao ng khc. Nhn xt v tnh cht giai cp y, V.I. Lnin nhn mnh : NNCHNL bao gi cng l mt b my em li cho ch n quyn lc v kh nng cai tr tt c nhng ngi n l l b my duy tr nhng ngi n l trong a v ph thuc v cho php mt b phn ny ca x hi (giai cp ch n ) cng bc v n p b phn kia (giai cp n l). Nh nc trong khi phc v cho mt giai cp ng thi cng bt buc phi phc v ton x hi c th tn ti, y l bn cht ( vai tr ) x hi ca Nh nc.

- c trng ca Nh nc:+ Thng tr dn c theo khu vc hnh chnh, p tan c s huyt thng ca x hi th tc; + Hnh thnh b my quyn lc cng cng, mt b my quan liu trung ng v a phng, mt lc lng qun s to ln trn p nhn dn v tin hnh chin tranh xm lc hoc chng xm lc.

- Cc chc nng ca Nh nc : gm 2 chc nng c bn+ Chc nng i ni: Chc nng bo v, cng c ch s hu ca ch n i vi t liu sn xut v n l: Ch s hu ca ch n khng nhng i vi t liu sn xut m c i vi n l - l c s tn ti ca x hi CHNL. V vy, y l chc nng c trng, th hin r nht bn cht giai cp ca Nh nc ch n. Nh nc tha nhn mi lc mi ni quyn s hu tuyt i ca ch n v tnh trng v quyn ca n l, cng khai s dng mi bin php bo v v hon thin ch s hu ny. Nh nc thng qua php lut chnh thc ha quyn lc v hn ca ch n i vi n l v gia nh ca h. Chc nng trn p n l v cc tng lp b bc lt khc : Mi s phn khng ca n l v dn ngho u b NNCHNL n p bng cc bin php bo lc, y l mt hot ng c bn v thng xuyn nht ca cc NNCHNL. Nh nc s dng rng ri b my qun i, cnh st, ta n, nh t n p d man nhng cuc khi ngha ca n l cng nh mi s phn khng. Bn cnh trn p bng bo lc, NNCHNL cn trn p c v tinh thn i vi n l v dn ngho bng cng c Thn quyn.Chc nng kinh t - x hi : NNCHNL ng ra gii quyt mt s vn kinh t - x hi thit yu nh xy dngLun Vn - n - Tiu Lun Xy Dngng s, cu cng, phn chia t ai, iu chnh gi c th trng, ra cc chnh schKho Sch Trc Tuyn kinh t, ngoi giao, xy dng v qun l cc cng trnh thy li ( phng ng ) + Chc nng i ngoi:Chc nng tin hnh chin tranh xm lc : Chin tranh l phng tin tt nht thc hin mc ch ca giai cp ch n l lm giu nhanh chng bng ti sn cp bc c v bng vic bin cc t binh thnh n l. V vy y l chc nng i ngoi c bn ca nh nc CHNL. in hnh ca vic thc hin chnh sch i ngoi hiu chin l nh nc La M c i. T th k V n th k III TCN nh nc La M khng ngng tin hnh cc cuc chin tranh qui m ln thn tnh v cp bc cc quc gia khc, kt qu l La M tr thnh ch hng mnh nht chu u thi by gi. Chin tranh xm lc lm cho quan h gia cc nh nc ch n lun trong tnh trng cng thng v l nhn t lm su sc thm mu thun giai cp trong x hi, l nguyn nhn bng n nhiu cuc khi ngha trong ni b t nc.Chc nng phng th, bo v t nc v tin hnh cc hot ng ngoi giao, bun bn vi cc quc gia khc: ng thi vi tin hnh chin tranh xm lc cc nh nc ch n cng phi t chc phng th bo v t nc, th hin hng lot cc hot ng nh xy dng qun i mnh, xy dng cc pho i thnh ly, chun b c s vt cht, tin hnh cc hot ng qun s khi cn thitc. Trnh vn minh: Trong thi k ca mnh, NNCHNL phng ng v phng Ty t c nhng thnh tu ln v vn minh. l nhng thnh tu v khoa hc t nhin, khoa hc x hi, ngh thut m cho n nay vn gi mt vai tr ht sc quan trng trong nn vn minh nhn loi ni chung.2.S khc nhau:a. Thi gian v con ng hnh thnh:Vi nhng iu kin t nhin thun li (nm gn lu vc cc con sng ln vi lng ph sa di do mu m, c nhiu ng bng ln ), cc quc gia c i phng ng sm pht trin mt nn kinh t nng nghip trng trt, c bit l trng la nc. Trong qu trnh pht trin , tr thy l mt nhim v quan trng v bc thit nn Nh nc ra i sm n c, ch o nhn dn thc hin NNCHNL phng ng ra i sm hn ( khong 4000-3000 nm TCN) so vi phng Ty (khong th k VIII th k VI. TCN). Do mi vng c nhng c im v a lLun Vn - n - Tiu Lun a L, kinh t hay ngoi cnh khc nhau m s xut hin nh nc din ra khng hon ton ging nhau.:- phng ng cc nh nc c hnh thnh lu vc cc con sng ln. iu kin thin nhin khng ch to ra nhng thun li m cn sn c nhng th thch. Bt c cng ng dn c no cng phi tin hnh cng cuc tr thy v thy li. Do tnh cp bch thng xuyn v yu cu quy m ln ca cng cuc tr thy, thy li nn cng x nng thn vi ch s hu chung v rung t c bo tn rt bn vng. Ch t hu v rung t lc u hu nh khng c v sau hnh thnh, pht trin rt chm chp. Trong hnh thc chu (t ra cng trong hnh thc chim u th), khng c s hu m ch c vic chim dng ca c nhn ring l, k s hu thc t, thc s l cng x, do s hu ch tn ti vi t cch l s hu chung v rung t m thi ( Cc Mc Bn v x hi tin t bn ). Nh vy, nguyn nhn ca thc t lch sLun Vn - n - Tiu Lun Lch S phng ng l vic khng c ch t hu rung t: s phn chia x hi thnh k giu ngi ngho din ra rt chm chp, cha tht su sc v mc phn ha cha cao lm so vi lch s qu trnh hnh thnh nh nc phng Ty. Bi vy phng ng, qu trnh hnh thnh, nh tnh v nh hnh ca cc giai cp cng din ra chm chp v khng sc nt, mu thun i khng cha pht trin n mc gay gt khng th iu ha c. Nhng d trong hon cnh nh vy, nh nc vn phi ra i bi chnh cng cuc tr thy - thy li, khng ch duy tr ch cng hu v rung t m cn l yu t thc y nh nc ra i sm. Bn cnh cn c mt s tc nhn khc, v d nhu cu t v. C th khng nh rng nhn t tr thy - thy li v t v tuy bn thn chng khng th sn sinh ra nh nc nhng c th thc y qu trnh hnh thnh nh nc trn c s phn ha x hi mt mc nht nh. - phng Ty, ngghen ch ra ba hnh thc c bn ca s xut hin nh nc : Mt l, nh nc Aten hnh thc thun ty v c in nht ra i hon ton do nhng nguyn nhn ni ti ca x hi. Nh nc Aten l kt qu trc tip ca s phn ha ti sn v phn chia giai cp r nt, i hi nht thit phi c thay th c quan th tc giu c. Hai l, nh nc Gic-manh hnh thc c thit lp sau chin thng ca ngi Gic-manh i vi ch La M c i ra i di nh hng ca vn minh La M v do nhu cu phi thc hin cai tr trn t La M, ch khng phi do i hi bc thit ca cuc u tranh giai cp trong x hi Gicmanh. Khi nh nc thnh lp, du hiu ca s phn ha giai cp cn m nht. Cng vi qu trnh cng c v hon thin b my nh nc th x hi Giecmanh mi chuyn sang x hi c giai cp. Ba l, nh nc Rma c i. y, qu trnh xut hin ca nh nc c thc y bi cuc u tranh ca nhng ngi bnh dn sng ngoi cc th tc Rma chng li gii qu tc ca cc th tc Rma.

b. C s kinh t - x hi* C s kinh t :

+ Quc gia c i phng ng: l nn kinh t nng nghip. cc quc gia CHNL phng ng, do Nh nc xut hin sm khi lc lng sn xut v kinh t pht trin cha cao nn rung t th t liu sn xut ch yu trong x hi vn thuc quyn s hu ca Nh nc m thc cht l ca nh vua. Giai cp ch n trong x hi chim hu n l phng ng chim hu t liu sn xut v n l ng thi thc hin s bc lt kinh t i vi x hi di danh ngha nh nc. Do gn cc con sng nn i hi vn tr thu, thu li t ln hng u do vy nh nc ra i sm hn.

T hu sn xut pht trin khng trit chnh v th nh nc ra i sm khgi giai cp mu thun t n 1 cch quyt lit do vy cng x nng thnvn tn ti.

- phng ng Ch cng hu chim u th hn.+Quc gia c i phng Ty: nn kinh t pht trin theo hng thng nghip th trng, th cng nhip nh nc c hnh thnh mun hn trn c s ch t hu pht trin trit nn cc ch n trc tip chim hu nhng in trang ln, nhng xng th cng, nhng on thng thuyn v ng o nhng ngi n l. S ra i sm v pht trin trit ca ch t hu ph v nhanh chng cc cng x nng thn, thc y kinh t cng thng nghip pht trin, cc yu t kinh t hng ha cng c xc lp nhng mc nht nh. +Phng Ty ch t hu chim u th hn.*c s x hi:+ cc quc gia c i phng Ty (in hnh nh cc quc gia thnh bang ca Hi Lp, La M c i), n l l lc lng chnh trong vic sn xut ra ca ci vt cht ca x hi. Nhng biu hin ca quyn s hu n l v mu thun gia ch n v n l ht sc r rt. N l ti sn ring ca ch n, mi quan h bc lt din ra ch yu gia ch n v n l. Trong mi in trang nng nghip, ch n s dng hng nghn n l lao ng; trong cc xng th cng, trong cc gia nh ch n, quan li, trong cung nh u s dng n l. Cc-mc gi l ch n l in hnh. + cc quc gia c i phng ng, giai cp ch n gm ch yu l ch n qu tc gi vai tr ch o trong i sng chnh tr, tng lp ch n cng thng ra i mun vi s lng t i. N l phng ng khng phi l lc lng lao ng to ra ca ci cho x hi m ch yu c s dng vo nhng cng vic phi sn xut nh xy dng n i, lng tm, hu h trong cc gia nh ch n . Lc lng tin hnh cc hot ng lao ng sn xut ch yu ca x hi l cc thnh vin cng x nng thn. Chnh v vy quan h giai cp v bc lt trong x hi chim hu n l phng ng din ra gia giai cp ch n v nng dn thnh vin cng x nng thn. Ch n l phng ng c i, do vy, c gi l ch n l gia trng. - Ch n phng ng ch c mt tng lp l ch n nng nghip. Cn phng Ty, c hai tng lp: ch n nng nghip v ch n cng thng. Tng lp ch n nng nghip xut thn t cc quan chc ca x hi nguyn thy nn cn c gi l qu tc th tc. Tng lp ch n cng thng do sn xut, bun bn m giu c nn c gi l qu tc mi. Ch n nng nghip c xu hng chnh tr thit lp nh nc qun ch. Ch n cng thng c xu hng thit lp nh nc cng ha.c. Thit ch chnh tr:- Cc quc gia chim hu n l phng ng t u xy dng c nh nc Qun ch chuyn ch tp quyn. S d nh vy bi vua cc nc ny nm c quyn s hu rung t ti cao trong ton quc, do nh vua c th rng buc thn dn v nm trn quyn chnh tr. Phng ng cn c cc con sng ln, v vy mt trong nhng chc nng ca cc nh nc l phi tr thy, p phng lt, bo v ma mng. Mun nh vy, phi tp trung quyn lc vo trung ng huy ng nhn lc vt lc. iu ny cng gp phn to nn chnh th qun ch chuyn ch tp quyn. c im ca chnh th ny l tnh tp trung quyn lc rt cao. ng u nh nc l vua ( thin t, patxi, pharaon ) ng thing ling bt kh xm phm c quyn lc v hn v c truyn t i ny sang i khc ( th tp ). H thng quan li quan liu c t chc thnh b my nh nc t trung ng n a phng v nguyn tc ch l b my gip vic thun ty ca nh vua, chu s iu hnh trc tip ca nh vua thc thi cc hot ng ca nh nc theo ba hng chnh : tin hnh cc hot ng qun s n p s phn khng ca dn chng v xm chim lnh th mi; tin hnh cc hot ng bc lt kinh t i vi nhn dn trong nc v nhn dn cc nc b n dch; gii quyt nhng cng vic chung xut pht t iu kin s dng t, nc chung cho nhng yu cu pht trin kinh t x hi.+ Quyn lc tp trung trong tay 1 ngi.

-Chc nng: x hi ni tri hn.- phng Ty, c hai tng lp ch n vi hai xu hng chnh tr i lp nhau nn Hi Lp v La M din ra cuc u tranh gia mt bn l ch n cng thng c bu bnh dn ng h vi bn kia l qu tc th tc thit lp ch cng ha hay qun ch. Trong cuc u tranh , ni no m ch n cng, thng v tng lp bnh dn thng li trit th thit lp c nn cng ha dn ch ch n (nh Aten), ni no ch n cng, thng v bnh dn thng li khng trit th thit lp c nn cng haqu tc ch n ( nh Xpc, La M ).

+ Quyn lc tp trung trong tay mt nhm ngi.

-Chc nng: giai cp ni tri hn.

Cu 6: Phn tch con ng hnh thnh nh nc (ni chung 2 phng) v php lut Phng ng?

Tr li: Nh nc cng nh php lut l nhng hin tng tn ti mt cch khch quan, nhng trong lch s t tng chnh tr - php l c nhiu cch l gii khc nhau v s xut hin ca nh nc v php lut.+) T thi trung c, nhiu nh t tng a ra nhng l gii v ngun gc nh nc v cho n nay vn ngun gc nh nc vn l ch ni bt trong cuc u tranh t tng trn th gii:+ Thuyt thn hc: nhng ngi theo thuyt ny cho rng: thng l ngi sp t mi trt t x hi, nh nc l do thng sng to bo v trt t chung.+ Thuyt gia trng: cho rng nh nc ra i l kt qu pht trin ca gia nh v quyn gia trng, l hnh thc t chc t nhin ca cuc sng con ngi.+ Thuyt kh c x hi: cho rng s ra i ca nh nc l kt qu ca mt kh c c k kt gia nhng con ngi sng trong trng thi t nhin khng c nh nc.+ Thuyt bo lc: nh nc xut hin trc tip t vic s dng bo lc ca th tc ny i vi mt th tc khc, m kt qu l th tc chin thng "ngh ra" mt h thng c quan c bit - Nh nc, n dch k chin bi.+ Thuyt tm l: nh nc xut hin do nhu cu tm l ca con ngi nguyn thu lun lun mong mun ph thuc vo th lnh, gio s... Nh nc l t chc ca nhng siu nhn c s mng lnh o x hi.+ Hc thuyt Mc - Lnin: nh nc khng phi l hin tng vnh cu, bt bin. Nh nc l mt phm tr lch s c qu trnh pht sinh, pht trin v tiu vong. Nh nc l lc lng ny sinh t x hi, l sn phm c iu kin ca x hi loi ngi, nh nc ch xut hin khi x hi pht trin n mt trnh nht nh v tiu vong khi nhng iu kin khch quan cho s tn ti ca n mt i.Ch cng sn nguyn thu l hnh thi kinh t - x hi u tin trong lch s x hi loi ngi, khng c giai cp, nh nc v php lut, nhng x hi cng sn nguyn thu cha ng nhng nguyn nhn dn n s ra i ca nh nc.X hi th tc - b lc khng bit n nh nc; nhng chnh trong lng n ny sinh nhng tin vt cht cho s ra i ca nh nc. Nhng nguyn nhn lm cho x hi tan r cng ng thi l nhng nguyn nhn lm xut hin nh nc.Lch s x hi cng sn nguyn thu vo thi k cui tri qua ba ln phn cng lao ng x hi, mi ln to ra nhng tin mi dn n s tan r ca x hi cng sn nguyn thu:Ngh chn nui pht trin mnh tch ra khi trng trtTh cng nghip tch khi nng nghipBun bn pht trin v thng nghip xut hinNh vy, Nh nc xut hin trc tip t s tan r ca ch cng sn nguyn thu. Nh nc ch xut hin ni no v vo lc m xut hin s phn chia x hi thnh giai cp. Do vy nh nc l mt hin tng thuc v bn cht ca x hi c giai cp.Tin kinh t: cho s xut hin nh nc l ch t hu v ti sn.Tin x hi: cho s xut hin ca nh nc l s phn chia x hi thnh giai cp m gia cc giai cp c li ch c bn i lp nhau khng th iu ho c.Nh vy, Nh nc khng phi l th "quyn lc t bn ngoi p t vo x hi" m l "lc lng ny sinh t x hi", l sn phm ca s pht trin ni ti ca x hi. Nh nc xut hin ch khi no v ni no m mu thun giai cp khng th iu ho c. Thc t lch s ch r nh nc khng xut hin ngay mt lc. Qu trnh din ra chm chp, trong cc c quan qun l th tc, b lc chuyn ho dn thnh c quan nh nc, s phn ho ti sn v s phn chia giai cp.+) Theo hc thuyt Mc - Lnin, nh nc v php lut l hai hin tng lch s c bn nht ca i sng chnh tr - x hi, cng xut hin, cng tn ti, pht trin v cng tiu vong khi nhn loi tin ti ch ngha cng sn.Nhng nguyn nhn dn n s xut hin ca nh nc cng l nhng nguyn nhn lm xut hin php lut. l ch t hu v ti sn v s phn ho x hi thnh giai cp m gia cc giai cp c li ch i khng khng th iu ho c. Tuy nhin cng c nhng quan im khc v s xut hin ca php lut nh: php lut cng nh nh nc l do cha tri, thng ... t ra, php lut l tng th nhng quyn con ngi t nhin. Nhn chung cc quan im ny u mang quan im duy tm, khng khoa hc, c thuyt rt phn tin b. *Ngun gc ra i ca php lut : tr li cu hi ngun gc ra i ca php lut .ta phi hiu khi nim nim ca php lut l g: php lut l cc quy tc s s c tnh bt buc chung dng gii quyt cc vn pht sinh trong x hi c nh nc bo v v c m bo thi hnh bng s cng ch ca nh nc.ta thy php lut ra i khi c s ra i ca nh nc,nh nc s dng php lut nh mt cng c chn p cc lc lng khc khi cc lc lng i ngc lai quyn li ca nh nc.hai l :nh nc cn n php lut khi cn s iu ha mu thun gia cc giai cp khi cc mu thun tr nn qu gay gttng kt li hai trn ta co th kt lun rng : php lut ra i khi khi nh nc ra i. v ngun gc ca php lut c chung vi ngun gc ca nh nc.tc l php lut ra i khi c s hnh thnh cc giai cp , s chuyn mn ha cc cng c lao ng hnh thnh phn ha nn cac giai cp.x hi xut hin cc giai cp khc nhau v cng xut hin mu thun gia cc giai cp . khi nh nc cn n mt cng c hu hiu gii quy cc vn trn chnh l php lut.thuc tnh ca php lut: php lut c hai thuc tnh c bntnh ch : th hin ch ca nh nc khi t ra lut, hay ch ca giai cp thng tr.tnh giai cp : khi t ra lut th mi mt giai cp khi l k thng tr s th hin tnh cht ca giai cp trong lut.Cu 7: T gc php lut v lch s hy l gii tnh trng khng c hin php thnh vn nc Anh t sn?Sau khi c xc lp v nhng nm tip theo (th k XVII n cui th k XIX u th k XX) th ch ca nn qun ch lp hin Anh c hon thin v nh hnh tng bc. Qu trnh ny c th hin bng mt s o lut b sung v c bit l theo tin l (s hnh thnh ca tp qun chnh tr) cng l qu trnh hnh thnh hin php khng thnh vn ca Anh. minh chng l gii tnh trng hin php khng thnh vn ca Anh ta c nhng iu dn chng sau:

Lut v quyn hnh 1689 dn dn c b sung:

-Vn kin ba nm nm 1694 quy nh nhim k ca h vin l 3 nm. T nhng nm1870 nhim k ca h vin l 7 nm.

-vn kin nm 1071 t c s bc u hnh thnh hai nguyn tc quan trng. Nguyn tc ch k th hai. Nguyn tc ny l bt c vn kin no ca nh vua c hiu lc th cn phi c ch k th hai, ch k ca th tng hoc ca mt b trng b c lin quan ti vn c ghi trn vn bn . Nm 1711, nguyn tc ch k th haic b sung thm nguyn tc khng chu trch nhim ca nh vua, nh vua khng c lm iu c, ngi phi chu trch nhim v vn bn ca vua l b ttrng hoc th tng. Mc ch thc tin ca nguyn tc ch k th hai l hn ch quyn lc ca hong. Nguyn tc th hai l khng thay th quan to. Mc ch ban u ca nguyn tc ny l ngn nga s chuyn quyn ca nh vua. Nguyn tc ny l nh vua b nhim cc thm phn nhng vic thay i cc quan to li thuc quyn ca ngh vin.Trong th k XVIII XIX cng l qu trnh tin l php c gi l nguyn tc chnh ph trch nhim Trong lut php thnh vn, ni ct cha bao gi tn ti. Nhng trn thc t dn dn n c hnh thnh v n khng ch hot ng m ngy cng c cng c . Nh vo ngh vin, ni cc hn ch c quyn lc ca nh vua.Song cng ny sinh nhng mu thun gia ngh vin v ni cc quyn hn. Do ngh vin nm quyn lp php, quyt nh ngn sch.. nn ni cc mun tn ti c th phi c s ng h ca a s h vin. V dn dn hnh thnh tp qun chnh tr: ngh quyn ginh cho mnh quyn gim st ni cc, hay ni cch khc, chnh ph c trc nhim trc ngh vin.Ngoi ra mt lot cc nguyn tc c bn khc ca chnh th qun ch lp hin cng dn dn c nh hnh theo con ng tin l php nh tp qun truyn ngi, mi quan h gia thng vin v h vin.

Nguyn nhn:

-Nh nc t sn Anh l nh nc t snu tin. Cuc cch mng t sn anh l cuc cch mng lut php ln lao u tin. N c nhiu sng kin php lut ni ting, nhng khng th sng to y c. Trong n cha ngh c hnh thc hin php.

- Anh cc nguyn tc v nhng quy ch mang tnh lp hin to nn chnh th t sn l kt qu ca c mt qu trnh u tranh lu di gia giai cp t sn v th lc qu tc c. Nn ngay t u khng th c mttj vn bn c bn mang tnh hin php y .

Cu 8: Phn tch s p dng trit hc thuyt tam quyn phn lp nc M?

*Cc khi nimHnh thc chnh th: l cch t chc v trnh t lp ra cc c quan quyn lc ti cao ca nh nc v xc lp nhng mi quan h trong cc c quan vi nhau.

Chnh th cng ha: l hnh thc chnh th trong quyn lc ti cao ca nh nc thuc v mt c quan hoc mt s c quan nh nc c thnh lp bng cch bu c v nm gi quyn lc trong mt thi gian nht nh gi l nhim k.

Cng ha Tng thng: l m hnh vic t chc quyn lc nh nc c p dng mt cch tuyt i nguyn tc phn chia quyn lc ca hc thuyt Tam quyn phn lp.

2.2 T tng phn quyn MNgi t nn mng u tin cho t tng phn quyn l Aristote (384 322 TCN). Khi bn v t chc b my nh nc v thc hin quyn lc nh nc, ng phn thnh ba b phn: lp php (hi ngh nhn dn), hnh php (cc vin chc/ cc php quan) v t php (c quan ta n). ng cng cp n mi quan h gia cc b phn ny nhng ch mi mc khi qut.

Ngi hon thin hc thuyt Tam quyn phn lp l Montesquieu (1689 1755). Montesquieu cho rng: khuynh hng chung ca ngi cm quyn l lm dng quyn lc, v vy cc quyn lc Lp php Hnh php T php phi trao cho ba ch th khc nhau thc hin, kim ch ln nhau, bo v t do cho mi ngi, trnh tp trung ba quyn vo mt ch th duy nht dn n c ti chuyn ch.

H thng chnh tr M c hnh thnh v pht trin di s nh hng mnh m ca hc thuyt Tam quyn phn lp.

T tng phn quyn c th hin trc ht bng Hin php M. Hin php M c nm nguyn tc chnh, l: phn chia quyn lc, kim ch v i trng, ch lin bang, chnh ph hn ch v xt duyt t php.

Nguyn tc phn chia quyn lc l mt trong nhng nguyn tc quan trng nht ca Hin php M. Nguyn tc ny qui nh rng: quyn lc nh nc cn c phn chia v c t vo cc hp phn khc nhau ca Chnh ph. Theo , b my nh nc chia lm ba nhnh: nhnh lp php c nhim v thng qua cc o lut c trao cho Ngh vin, nhnh hnh php c nhim v thi hnh lut c trao cho Tng thng v nhnh t php c nhim v gii thch lut c trao cho Ta n ti cao.

Mc ch ca vic phn chia quyn lc l dng quyn lc kim sot quyn lc, ngn chn bt c mt c quan no nm gi c quyn.

2.3 Thm quyn ca tng nhnh quyn lc:2.3.1 Nhnh quyn lc lp phpQuyn lc ca nhnh lp php c trao cho Ngh vin (Quc hi). Theo ch lng vin, Ngh vin gm c Vin dn biu (H vin) v Thng vin.

Hin php M trao cho Ngh vin quyn hnh rt ln, l quyn lp php, quyn sa i Hin php v php lut.

Ngh vin c quyn ban hnh lut iu tit thng mi v ti chnh, c php trao hay bc b quyn ti hu quc cho cc nc c quan h bun bn vi M. Ngoi cc lut trc tip iu tit quan h i ngoi, Ngh vin cn c quyn ph chun hoc sa i cc hip nh thng mi c Chnh ph m phn, k kt.

Ngoi quyn lp php, Ngh vin cn c nhiu quyn khc. Nhng quyn ny c kh nng nh hng n qu trnh lm lut mi, trong c hai quyn quan trng l: quyn gim st hot ng ca Chnh ph v quyn iu tra.

Ngh vin cng c quyn thnh lp mt s c quan v giao cho cc c quan ny nhng nhim v v quyn hn c th.

Bn cnh , Ngh vin cng c quyn t php nht nh. H vin c th lun ti cc quan chc lin bang thng qua mt t l phiu qu bn. Sau , Thng vin t chc mt phin ta buc ti. Nu 2/3 phiu ca Thng vin ng buc ti cc quan chc ny, h s b buc phi t chc.

2.3.2 Nhnh quyn lc hnh phpQuyn lc ca nhnh hnh php c trao cho Tng thng v Chnh ph.

2.3.2.1 Tng thngTng thng l nhn vt quan trng nht trn bn c chnh tr nc M.

Theo Hin php: Tng thng M phi l ngi t nht 35 tui, phi l cng dn M trong 14 nm v c sinh ra M. Nhim k ca Tng thng c c nh l 4 nm v mi Tng thng ch c th gi cng v ti a 2 nhim k.

Tng thng c bu thng qua l phiu ca i c tri. Mi bang c s i c tri bng s Thng ngh s v h Ngh s ca bang cng li.

Tng thng l nguyn th quc qia v l ngi ng u nhnh hnh php

Trn thc t, Tng thng l c nhn nm gi nhng quyn lc ln nht trong ton b h thng chnh tr M. C th ni, ngi dn thng xem Tng thng l biu tng ca t nc.

L ngi ng u nhnh hnh php, Tng thng c ton quyn trong vic thi hnh cc chnh sch, lut l c Ngh vin thng qua trn phm vi ton quc. Tng thng c quyn b nhim v bi nhim cc quan chc cao cp ca nhnh hnh php v lnh o hot ng hnh php.

Tng thng c quyn ban hnh nhiu loi vn bn khc nhau lnh o cc c quan thuc nhnh hnh php nh cc lnh tha hnh, cc quy tc, quy ch cc loi vn bn ny ngy cng tr nn thng dng v chim u th hn so vi cc o lut do Ngh vin thng qua.

Tng thng cng l nh ngoi giao hng u. Tng thng c quyn thit lp quan h ngoi giao vi nc ngoi, b nhim i s, k kt cc hip c vi s chp thun ca 2/3 s thnh vin Thng vin. Trn thc t, Tng thng l ngi hoch nh ng thi l ngi thc thi ch yu chnh sch i ngoi ca M.

Tng thng M ng thi l tng t lnh qun i. Mc d Hin php trao cho Ngh vin quyn tuyn b chin tranh nhng Ngh vin cha tng thc hin quyn ny k t nm 1941 khi M bc vo cuc Chin tranh th gii th 2.

Tng thng cng l mt nh lp php quan trng, th hin qua 3 quyn:

- Quyn a ra sng kin lp php thng qua hnh thc Tng thng gi thng ip cho Ngh vin;

- Quyn a ra d lut ngn sch;

- Quyn ph quyt.

2.3.2.2 Chnh phChnh ph lin bang M ngoi Tng thng cn c nhiu b phn khc nh vn phng iu hnh ca Tng thng v Ni cc, cc b, cc y ban iu hnh c lp, cc trung tm

Nhn chung, b my quan chc trong nhnh hnh php cng c thm quyn lc ca Tng thng.

2.3.3 Nhnh quyn lc t phpTheo Russau: quyn t php l trung gian gia Chnh ph v nhn dn, gia lp php v hnh php. C quan t php t mi b phn vo ng v tr ca n lm mi dy lin lc v yu t trung gian giu Chnh ph vi nhn dn, giu Chnh ph vi c quan quyn lc ti cao, hoc c ba v y khi cn (Bn v kh c x hi).

Trong ba b phn ca nh nc lin bang, nhnh t php c l c trao t quyn lc nht. Nhnh t php c cc nhim v ch yu: bo v Hin php v php lut thng qua hot ng xt x mi hnh vi vi phm; gii thch Hin php v php lut phc v cho qun l x hi, kim ch cc thit ch khc trong h thng chnh tr.

Quyn lc ca ta n c biu hin c th nh sau:

Thm quyn xt x: ngnh t php c thm quyn xt x cc v n lin quan n nhng quy nh ca Hin php, n cc nhn t nc ngoi v cc hip nh ca M, cc tranh chp gia cc bang.

Trong mt s trng hp, ta n lin bang phi ng thi chia s quyn lc vi ta n cc bang.

Quyn nh hng xt x:thm quyn ny phi sinh t thm quyn xt x.

Trong qu trnh xt x, Ta n phi cn c theo php lut, nhng cc quy nh ca lut i khi ch dng li cc nguyn tc chung nn Ta n phi gii thch cc quy nh . Nhim v ny lm cho Ta n c vai tr nh ngi vch ra nh hng cho vic xt x.

Thm quyn kim ch v i trng: i vi 2 nhnh lp php v hnh php. Thm quyn ny s c lm r hn trong phn 3 ca tiu lun.

2.4 Tiu ktVi cch thc t chc b my nh nc theo nguyn tc Tam quyn phn lp trit , mt c ch kim sot v cn bng quyn lc gia cc c quan ca nh nc c hnh thnh. C ch ny khng cho php qu nhiu quyn lc tp trung trong tay mt c nhn hay mt c quan no. Ba c quan Lp php Hnh php T php lun th cn bng.

Bin php dng quyn lc hn ch quyn lc to ra mt c ch kim sot quyn lc hu hiu ngay trong bn thn b my nh nc. iu ny lm hn ch mt cch ng k kh nng lm dng quyn lc ca cc c quan cng quyn.

Cc thc t chc b my nh nc M c nhiu ngi nh gi l hiu qu, p ng c cc yu cu pht trin ca x hi trn mi phng din: kinh t, chnh tr, vn ha, x hi.

3. Nhng biu hin c th v s i trng gia 3 c quan Lp php, Hnh php v T phpLp php, Hnh php v T php l ba nhnh quyn lc cng nhau qun l t nc ca b my nh nc M. N c quan h c lp vi nhau, nhng ng thi cng c nhng mi lin h vi nhau, kim sot ln nhau, nhm khng cho c quan no lm quyn cng nh cng nhau lm cho b my qun l nh nc tr nn thng nht v cht ch hn. iu ny ngi ta thng ni, l dng quyn lc kim sot quyn lc, hay l s i trng gia cc c quan ni trn.

Th nht, l mi quan h gia lp php vi hnh php v ngc li.

Quc hi l c quan a ra cc d lut, Tng thng s k cc d lut tr thnh lut.

i vi cc quan chc do Tng thng b nhim, Ngh vin ph chun chp thun.

Tuy nhin, bn cnh mi quan h ny, c quan hnh php cn can thip su hn vo hot ng ca c quan lp php. Tng thng l ngi vch ra cc chng trnh chnh tr cho Quc gia, a ra cc sang kin v lp php, a ra cc d lut, chnh sch m Tng thng mong mun. Cc quan im m Nh Trng a ra phi c Quc hi lng nghe, bi v Hin php cho php Tng thng c quyn ph quyt cc d lut. bi b ph quyt ca Tng thng, Quc hi phi c 2/3 s phiu tn thnh c hai vin.

Ngc li, c quan lp php c trch nhim gim st v tc ng cc mt iu hnh ca Chnh ph nh ph chun ngn sch quc gia, cht vn cc quan chc chnh ph v nhng hnh ng v quyt nh ca h nhm cc mc tiu nh chng lng ph, cc hnh vi di tr, bo m vic tun th php lut ca cc thnh vin thuc nhnh hnh php.

C quan lp php c quyn tuyn b tnh trng chin tranh nhng Tng thng li l tng t lnh cc lc lng v trang. y l nguyn nhn gy cng thng gia c quan lp php v c quan hnh php M nhng nm 60 trong chin tranh Vit Nam cng nh trong cuc xung t vng Vnh nm 1990 1991.

Tng thng cng c th b lun ti bi a s dn biu Quc hi v b cch chc bi nhim bi 2/3 a s ti thng vin v nhng ti nh tham nhng, phn quc.

Th hai l mi quan h gia hnh php v t php.

Tng thng l ngi ch nh chnh n ta n ti cao v cc thnh vin.

Nu Tng thng phm vo trng ti v em ra xt x th chnh n ta n ti cao s lm ch ta phin ta. ng thi c quan t php xt x mi trng hp ny sinh theo quy nh ca php lut v hin php Lin bang.

C quan t php cn c cc hnh thc kim sot c bn kh nng Chnh ph lm dng quyn lc, bng cch tuyn b cc hot ng hnh php mi cp chnh quyn, xem xt cc b lut cng nh v hiu ha cc lut l .

Th ba, l mi quan h gia c quan lp php v c quan t php.

Tng thng c quyn ch nh cc thnh vin ca thm phn, chnh n ta n ti cao, nhng Quc hi c quyn ph chun hoc khng ph chun. Cc thnh vin ca c quan t php do tng thng c v c Thng vin thng qua v cng c th b ph trut.

Ngc li, Ta n ti cao c quyn gii thch hin php v tuyn b cc hot ng lp php v hnh php mi cp chnh quyn gi l vi hin. Ta n c quyn xem xt li cc b lut v tuyn b cc b lut vi phm hin php, v hiu ha cc lut l v to tin l cho lut php v cc phn quyt sau ny.

Chnh n ta n ti cao c nhim k sut i nhm bo v quyn lc ca chnh n, ng thi bo v ch ca chnh n.

Quc hi khng c quyn ct gim lng ca cc thm phn ng nhim nhng c th lm lut n nh mc lng thp hn cho cc thm phn tng laiCu 9: Ti sao ni chnh th nh nc Anh l Qun ch ngh vin?

Nguyn th quc gia do th tp truyn ngi: l cc v Hong (c truyn ngi cho con), cn chnh ph - b my hnh php - c thnh lp v c hot ng khi no vn cn s tn nhim ca H ngh vin. Cc b trng v ngi ng u hnh php phi chu trch nhim trc Ngh vin (H vin). Trn thc t, vic thnh lp v hot ng ca cc chnh ph u nm trong tay ng chim a s gh trong H vin. Nh vua hu nh khng tham gia vo gii quyt cc cng vic ca nh nc, theo mt lot nhng nguyn tc, m sau ny tr thnh nhng thnh ng dn gian: "Nh vua tr v nhng khng cai tr", "Nh vua khng bao gi lm sai", "Nh vua khng hi ai c", "Nh vua khng chu trch nhim g", "Nh vua khng c quyn nn khng gnh vc trch nhim"....

Nh vua c tuyt i ho tr thnh mt nhn vt siu phm, tng trng cho s c lp vnh hng ca dn tc. Nh vua hay n hong b tc b dn dn mi quyn nng. Lc u th phi nhng quyn nng lp php cho Quc hi, sau dn dn li phi nhng tip quyn iu hnh t nc cho hnh php (Chnh ph), m ng u l Th tng. V vy vai tr ca Th tng l thc quyn v hot ng chu s gim st ca Ngh vin v t php (theo ch tam quyn phn lp). V tr ca Th tng do nhn dn bu ra nn khng tn ti n nh m hot ng trong 1 khong time nht nh. Nh vua hay n hong ch cn li mt phn ca quyn hnh php. l hnh php tng trng. ,Tuy nhin nh vua Anh l nguyn th quc gia, l biu tng cho s thng nht v bn vng quc gia. Ngi ta gi y l mt thit ch tim tng. Tim tng v thi bnh, nh vua khng tham gia ng phi, lui vo hu trng chnh tr. Nhng thit ch ny li pht huy tc dng, ging nh mt "van an ton cui cng" khi t nc lm nguy hoc bn b vc ca ni chin- Ngh vin c quyn lp php ; quyn quyt nh ngn sch v thu;quyn gim st hot ng ca ni cc , bu hoc bi nhim cc thnh vin ca ni cc.Ngh vin l ti cao . Ngh vin c quyn gii quyt mi vn ca nh nc .Ngh vin thnh lp ra chnh ph t thnh phn H ngh vin. Chnh ph ch c hot ng khi vn cn s tn nhim ca Ngh vin. Trong trng hp khng cn s tn nhim ca Ngh vin th chnh ph gii tn , ngh vin thnh lp chnh ph mi . Trong trng hp khng thnh lp c chnh ph mi th ngh vin b gii tn.

S hnh thnh quc hi 2 vin:Thng ngh vin gm i qu tc mi , khng phi qua bu c m do tng lp i t sn qu tc c ra .Lc u thng ngh vin c uy quyn hn h ngh vin .Dn dn do i din ca th lc bo th , li thi ht vai tr lch s nn ngh vin hot ng rt hnh thc , mang tnh danh ngha. H ngh vin i din cho tng lp trong c dn v do dn bu ra , nn cn c gi l vin dan bu . Cng vi s mt dn quyn lc ca thng ngh vic quyn hnh ca h ngh vin dn ln t quyn ca thng ngh vin.

- Chnh ph: Tin thn ca ni cc l vin c mt .Ni cc c thnh lp v hot ng di quyn ch ta ca th tng lin i chu trch nhim trc quc hi.Ni cc nm quyn hnh php..Th tng c hong ( n hong) b nhim l ngi ng u ng cm quyn , ng chim a s trong h ngh vin. Th tng thnh lp chnh ph . Th tc chn chnh ph t ng chim a s h ngh vin phi chu trch nhim trc quc hi.Cu 10: Ti sao ni chnh th nh nc M l cng ho tng thng?- Nguyn th quc gia: Tng thng ca M do cc i c tri bu ra nn vi chc nng v quyn hn c quy nh trong Hin php 1787 tng thng M c thc quyn v c th ni quyn hn ny l quyn hnh ln nht trong lch s nh nc cn i. L nhn vt quan trng nht ca nhnh ngnh lp php v qun s i ngoi.

+ Tng thng l tng t lnh cc lc lng v trang. Tng thng c quyn b nhim cc tng lnh cao cp ch huy cc lnh vc khc nhau v qun s.tng thng l ngi ng u hot ng an ninh quc gia , tng thng c trch nhim chm lo hnh php v lp php c thc thi 1cch tt nht bo v ha bnh v an ninh ca chnh quyn lin bang cng nh chnh quyn mi bang. Hin php quy nh tng thng c quyn tuyn b tnh trng khn cp v chm dt tnh trng khn cp chnh quyn lin bang hay chnh quyn 1 bang.tng thng l ngi vt quyn tuyn b tnh trng chin tranh.

+ i ngoi :tng thng c quyn k cc iu c quc t .c b nhim tt c cc quan chc , i s ngoi giao tt c cc nc m M c quan h ngoi giao.Tng thng c quyn k kt tha nhn cc quc gia mi. c b nhim trnh n ta n ca php vin ti cao.

+ Quyn c n x cho bt k ai l cng dn M b kt n.

-Ngh vin: l c quan lp php. Ngh vin c quyn thng qua cc o lut , quyn sa i b sung d n lut v d n ngn sch ca tng thng, quyn tn thnh cc quan chc cp cao do tng thng b nhim , quyn ph chun hoc bc b cc iu c quc t do tng thng k.

ngh vin gm 2 vin : H ngh vin l c quan dn biu , do dn chng tiu bang bu ln .Thng ngh vin l c quan i din ca cc bang ,do nhn dn trc tip bu ra .

Nu nh Anh H ngh vin c quyn hn thc t cn thng ngh vin ch mang tnh hnh thc th M ta c th nhn thy s cn bng quyn lc gia 2 vin v d: h vin c quyn lun ti cc quan chc cp cao nht ca nh nc k c tng thng , nhng li khng c quyn kt ti , quyn ny thuc v thng ngh vin.

- Chnh ph: do tng thng lp ra, khng c chc th tng, tng thng l trung tm quyt sch ca chnh ph. Tng thng c ton quyn b nhim v bi nhim cc thnh vin ca chnh ph theo chnh kin ca mnh. Cc thnh vin ca chnh ph ch chu trch nhim trc tng thng v c coi l nhng ngi gip vic hay c vn cho tng thng. Chnh ph c lp vi ngh vin, khng chu trch nhim trc ngh vin.

(Hnh thc chnh th cng ha tng thng l hnh thc t chc nh nc, m tng thng va l ngi ng u nguyn th quc gia v l ngi ng u b my hnh php, do nhn dn trc tip bu ra. Mi thnh vin ca chnh ph u do tng thng b nhim, v chu trch nhim trc tng thng, khng chu trch nhim trc ngh vin khng c chc danh th tng. Tng thng chnh th cng ha tng thng c th do nhn dn trc tip hoc gin tip bu ra.Tng thng va ng u nh nc va ng u chnh quyn hnh php nn c quyn lc rt ln: Tng thng c quyn thnh lp chnh ph, c quyn b nhim cc thnh vin ca chnh ph, cc thm phn ta n lin bang vi s ng ca thng ngh vin, c quyn can thip vo hot ng lp php bng quyn phn quyt.c im quan trng ca chnh th cng ha tng thng l vic p dng tuyt i nguyn tc phn chia quyn lc nh nc: lp php l lp php, hnh php l hnh php ch khng c s phi hp ln nhau v chu trch nhim ln nhau nh chnh th qun ch hay cng ha ngh vin. Ht nhn hp l ca ch cng ha tng thng chnh l ch khng nhng c quan lp php do nhn dn bu ra m c ngi ng u chnh quyn hnh php cng do nhn dn bu ra. chnh th ny, nu tng thng v a s ngh vin cng mt ng th quyn lc nh nc tp trung tuyt i vo trong tay tng thng. Trong trng hp tng thng v a s ngh vin khng cng mt ng rt d dn n s mu thun gia hnh php v lp php. Tuy nhin lut hin php t sn khng cha ng nhng quy nh gii quyt mu thun ny.)Cu 11: Ti sao ni chnh th nh nc c l cng ho Ngh vin?

-Vai tr ca tng thng t quan trng hn. Tng thng do ngh vin bu ra, c Hin php quy nh kh nhiu quyn, song trn thc t tng thng khng phi l ngi nm quyn Hnh php thc cht m ch gi vai tr i din Quc gia v i ni v i ngoi, tham gia phn no vo Lp php v nm quyn Hnh php tng trng. Do , tng thng khng phi chu bt k mt trch nhim no tr khi phn bi T quc hay vi phm nghim trng Hin php, Php lut.

Vai tr ca nguyn th quc gia ca chnh th cng ho i ngh cng nh ca nh vua trong chnh th qun ch i ngh theo nguyn tc: Nh Vua tr v nhng khng cai tr, ch c th c nh gi cao trong nhng trng hp t nc b khng hong. Trong tnh trng khng hong, Tng thng mi c iu kin c lp hnh ng m khng ph thuc vo cc ng phi chnh tr. Nguyn th quc gia nh l mt ch nh tim tng ca nh nc hng gii quyt nhng tnh trng khng hong chnh tr c th xy ra. - Chnh ph: c lp ra trn c s ca ngh vin v chu trch nhim trc ngh vin. Tng thng b nhim cc thnh vin ca chnh ph khng phi t thm quyn c bit ca mnh m t i din ca ng hoc lin minh ca cc ng c a s gh trong ngh vin. ng u chnh ph l th tng - lnh t ca ng cm quyn, ln t c tng thng. Chnh ph cng l c quan ch yu trong b my chuyn chnh t sn hnh thc chnh th ny.

- Ngh vin c quyn lc ti cao, ngh vin gim st chnh ph v c quyn gii th chnh ph khi khng cn tn nhim chnh ph, cc b trng phi chu trch nhim trc ngh vin k c trch nhim lin i v trch nhim c nhn. Nhng chnh ph cng c th tc ng ngc li i vi ngh vin bng quyn yu cu tng thng gii th ngh vin trc thi hn v tin hnh bu ngh vin mi.

(Chnh th cng ha ngh vin l chnh th c t chc nhng nh nc c nguyn th quc gia do ngh vin bu ra, hoc c bu ra da trn c s ca ngh vin, chnh ph do th tng ng u khng chu trch nhim trc nguyn th quc gia, m cn chu trch nhim trc ngh vin. c im ca m hnh chnh th ny l quyn lc ca tng thng khng ln, quyn lc chnh tr tp chung vo th tng bi th tng l ngi quyt nh v chu trch nhim v ng li chnh tr ca chnh ph. y l mt hnh thc chnh th m chnh ph c thnh lp trn c s ng chim a s gh trong ngh vin. Th tng chnh ph l th lnh ca ng cm quyn, ng chim a s gh trong ngh vin.Vic bu nguyn th quc gia bng ngh vin hoc da trn c s ca ngh vin, m khng do nhn dn trc tip bu ra. tt c cc nc theo chnh th ny, thng hin php khng quy nh nguyn th quc gia l ngi ng u hnh php v cng khng l thnh vin ca hnh php. Hoc c quy nh i chng na th nguyn th quc gia khng bao gi thc hin c mt cch ch thc quyn ny. Xut pht t nguyn tc chnh ph phi chu trch nhim trc ngh vin lm c s cho vic ngh vin c th lt chnh ph, v ngi ng u chnh ph c quyn hoc yu cu nguyn th quc gia gii tn ngh vin. V mi quan h gia nguyn th quc gia vi chnh ph, a s cc nc t sn theo hnh thc chnh th cng ha i ngh u quy nh tng thng c quyn b nhim ngi ng u chnh ph. Nhng quy nh b nhim v tiu chun ca ngi ng u chnh ph nh th no th li khng c php lutLun Vn - n - Tiu Lun Lut Hc quy nh r. Ni tm li loi hnh chnh th cng ha ngh vin, nguyn th quc gia do ngh vin hoc da trn c s ngh vin bu ra, mc d c hin php quy nh l mt quyn hn ht sc rng ri nhng mi hot ng ca nguyn th u c s ngh, yu cu t phi hnh php. Hnh php vi ngi ng u hnh php cng tr thnh trung tm thc hin mi quyn lc nh nc t bn. Ht nhn hp l trong t chc v hot ng ca chnh th cng ha ngh vin chnh l c ch to ra s thng nht gia chnh ph v ngh vin do chnh ph lun lun c s ng trong ngh vin ng h. Nh vy c th thy rng vic phn chia quyn lc trong trng hp ny khng dn n vic phn lp quyn lc.)Cu 12: Ti sao ni chnh th nh nc php l cng ho lng tnh?L chnh th m vic t chc nh nc va c c im ca cng ha ngh vin, va c nhng c im ca cng ha tng thng. Nguyn tc phn chia quyn lc c p dng mt cch mm do c s iu ha phi hp gia cc nhnh quyn lc lp php, hnh php v t php.Nu nh m hnh cng ha i ngh, Chnh ph ch chu trch nhim trc Ngh vin v m hnh chnh th cng ha Tng thng, Chnh ph li ch chu trch nhim trc Tng thng th cng ha lng tnh, Chnh ph bao gm cc b trng v Th tng khng nhng ch phi chu trch nhim trc ngh vin, m cn chu trch nhim thc s trc Tng thng. C th ni rng, im chung ca chnh th cng ha lng tnh l xy dngLun Vn - n - Tiu Lun Xy Dng mt chnh quyn hnh php mnh nhng c cc c ch kim ch v gim st thch hp hn ch n mc ti a s lm dng quyn lc. Tng thng khng do ngh vin hoc da trn c s ngh vin bu ra nh cc nc theo chnh th cng ha i ngh, m do nhn dn trc tip bu ra. Tng thng c nhim v quyn hn rt ln, k c quyn gii tn ngh vin ca cng ha i ngh, v quyn t thnh lp chnh ph ca cng ha tng thng. Hin php nm 1958 ca Php tng cng s chu trch nhim ca b trng trc tng thng, v gim tnh chu trch nhim ca b trng trc ngh vin.1.Tng thngTng thng c vai tr c bit quan trng trong b my nh nc Php. Tng thng l trung tm ca nn chnh tr php. Theo quy nh ti iu 5 hin php 1958, tng thng c nhim v bo v hin php, l trng ti iu ha cc hot ng ca c quan cng quyn v s trng tn ca quc gia. Tng thng bo v s c lp dn tc, s ton vn lnh th v tn trong cc hip nh v hip c quc t.Theo iu 19 hin php v mt php l cc thm quyn ca tng thng c phn loi thnh cc thm quyn do tng thng t mnh thc hin v cc thm quyn phi c s chp thun ca th tng v trong trng hp cn thit phi c s chp thun ca b trng c lin quan. Ngoi nhng quyn hnh ring tng thng cn c nhng quyn hnh khc cng chia s vi th tng, chnh ph, ngh vin, c quan t php. So vi cc quy nh trong lut th thm quyn thc t ca tng thng l rt ng k, tng thng ra quyt nh v cc lnh vc thuc thm quyn ca chnh ph khi phe a s trong ngh vin cng mu vi tng thng.Vic Tng thng trc tip lnh o c quan hnh php l mt trong c im quan trng ca chnh th cng ha tng thng. y cng l biu hin quan trng ca chnh th tng thng trong chnh th cng ha lng tnh. Th tng vn c hin php quy nh l ngi ng u hnh php, nhng c trch nhim t chc vic thc thi cc chnh schKho Sch Trc Tuyn ca Tng thng. Trong trng hp khng thc thi c chnh sch, c th b Quc hi gii tn theo th thc ca ch i ngh. Chnh ph, m ng u l Th tng, phi chu trch nhim trc lp php v c th b lt v Quc hi c th b gii tn. Tng thng c quyn b nhim Th tng v cc b trng, nhng cng ging nh ch i ngh, Tng thng khng th b nhim mt ngi khc nu nh ngi khng l th lnh ca lin minh cm quyn. 2. Chnh phTheo quy nh ti iu 20 hin php 1958 chnh ph Php c chc nng xc nh v thc hin chnh sch quc gia. Chnh ph qun l b my hnh chnhLun Vn - n - Tiu Lun Hnh Chnh v lc lng qun s, chnh ph chu trch nhim trc ngh vin. ng u chnh ph l th tng chnh ph. Th tng chnh ph lnh o hot ng ca chnh ph, chu trch nhim v quc phng m bo vic thc hin cc lut v c quyn ban hnh cc vn bnTh vin mu vn bn php quy, b nhim cc chc v dn s v qun s. Th tng c thm quyn ngh tng thng b nhim v bi nhim cc b trng, c quyn a ra cc d n lut, ngh vin hp bt thng, ngh hp y ban hn hp gia quc hi v thng ngh vin gii quyt cc bt thng trong qu trnh thng qua lut.Ging nh chnh th cng ha i ngh, chnh ph Php c Th tng ng u. Nhng thc ra Chnh ph t di s lnh o trc tip ca Tng thng. Tng thng ch to cc phin hp Hi ng b trng quyt nh cc chnh sch quc gia. Th tng ch c quyn lnh o cc phin hp ny khi Tng thng cho php. Ngoi ra Th tng ch c quyn ch to cc phin hp ni cc chun b cho cc phin hp chnh thc ca Hi ng b trng (chnh ph) di s ch o ca Tng thng.3. Ngh VinNgh vin Php l c quan i din cao nht cho cc tng lp dn c trong x hiLun Vn - n - Tiu Lun X Hi. y l c quan hnh thnh do bu c c chc nng ch yu l lp php. Chc nng ngh vin Php v hnh thc khng c khc bit g ln so vi chc nng ca cc c quan i din trung ng ca cc nc khc. Cc chc nng bao gm : chc nng lp php, kinh t, t php v i ngoi. Hot ng ch yu ca cc ngh vin l cc k hp. Ngh vin Php p dng hu nh tt c cc bin php gim st c bit n i vi hot ng ca chnh ph tr hnh thc cht vn. gn lin vi cc thm quyn gim st ca ngh vin l thm quyn khiu ni v hot ng ca nh trung gian ngh vin.PAGE 5