Lecture 7 Urilga, Neriin Huudas

Нэрийн хуудас

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Бие даалтын ажлын тухай

• Оюутан бүр семинар дээр өөрийн тавьсан илтгэлийг нэгтгэж бие даалт болгон бичнэ.

• Бие даалтыг:

– Хэвлэж өгч болно

– [email protected] хаяг руу явуулж болно.

• Эцсийн хугацаа: 2010 оны 5-р сарын 7


mailto:[email protected]

Нэрийн хуудасны үүсэл

• Анх Европт 1800-аад оноос эхлэн баян хөрөнгөтнүүд нэрийн хуудас түгээмэл хэрэглэх болсон.

• Нэрийн хуудас нь тухайн хүний нэр хаягаас илүү түүний соёл, хүмүүжлийг илэрхийлэх хэрэгсэл болж ирсэн түүхтэй.


Ажил хэрэгч хүн албан уулзалт, гэрээ хэлцэл

цаашлаад үдэшлэг, цэнгээн хаана ч байсан

биедээ байнга авч явж,эрхэлдэг ажил, холбоо

барих хаяг гэх мэт өөрийн тухай товч мэдээлэл

өгөх шаардлагатай үед цаг хэмнэхийн тулд

нэрийн хуудсыг ашиглах болсон нь орчин үед

зайлшгүй хэрэгтэй зүйлсийн нэг болжээ.


Нэрийн хуудсыг хэн хэргэлдэг вэ?

• Төр засгийн албан тушаалтан

• Дипломат ууд

• Бизнесмен

• Янз бүрийн ажил эрхэлдэг хүмүүс


Нэрийн хуудсанд тавигдах шаардлага

• Сайн чанарын хатуу цаасаар хийх

• Том эсвэл хэт бага биш

• Урт нь 9 см,өргөн нь 5 см

• Эмэгтэйчүүдийнх урт нь 8 см, өргөн нь 4 см

• Төр засгийн тэргүүнийх 6*10 хүртэл см-ийн хэмжээтэй, гэргийнх нь 5*9 см байна.


Нэрийн хуудасны төрөл

• Албаны нэрийн хуудасны голд овог нэр, албан тушаал, зэрэг дэв, зүүн талын доодбуланд албан газрын хаяг, утас, факсбичигдэнэ.

• Хувийн: овог нэрээ төв хэсэгт нь бичиж, баруун доод буланд нь гэрийн хаяг, утсаатавина.

• Гэр бүлийн: төв хэсэгт нь нөхөр, эхнэрийновог нэр, баруун доод буланд нь гэрийнхаяг утсаа бичдэг.


Нэрийн хуудасны загвар

• Тодорхой тогтсон хэлбэр загвар гэж байдаггүй бөгөөдямар маягаар хийлгэх нь тухайн хүний сонирхол, таашаалтай холбоотойн дээр байгууллагын маркетингийнбодлогын илэрхийлэл болж байдаг.

• Гэвч ажил хэрэгч хүмүүс болон дипломатчдын нэрийнхуудас нарийн ширхэгтэй, сайн чанарын хатуу цаасандээр хар өнгөөр тод, гарагцтай бичмэл ба дармал үсгийгтовойлгон хэвлүүлсэн байна.

• Диипломат нэрийн хуудас нь элдэв янзын хээ чимэглэлгүйзөвхөн цагаан цаасан дээр энгийн фонтоор бичсэн байхнь зохимжтой.

• Харин ажил хэрэгч хүмүүсийн хувьд энэ шаардлагахамаагүй, ямар ч өнгийн, гэрэл зурагтай ч байж болно.


Нэрийн хуудасны загвар

• Торгон дээр шагласан, модны холтос, үйсэндээр сийлсэн, сүрчиг шингээсэн эсвэл элдэвалтан үсэг, хээ угалз, зурагтай, чамин хийцтэй, гоёмсог нэрийн хуудсыг ажил хэргийнонцлогоос шалтгаалан зураач, загвар зохионбүтээгч, загвар өмсөгч нар, урлаг спортын ододзэрэг хүмүүс хэрэглэнэ.

• Ажил хэрэгч хүн иймэрхүү нэрийн хуудсыг цөөнтоогоор хийлгэн оны шилдэг бүтээлшалгаруулах болон шагнал гардуулах ёслол, элдэв шоу, цэнгүүнд очихдоо хэрэглэж болно.


Нэрийн хуудасны агуулга

• Нэрийн хуудсан дээр байгууллагын нэр, овог нэр, албантушаал, цол хэргэмийн нэр, шуудангийн болонинтернетийн хаяг, утас, телекс, факсын дугаарыг бичдэг.

• Мөн “Үсчин – гоо заслын А салон”, - “Хуванцар шилэнэдлэл үйлдвэрлэлийн Х компани”, гэх мэтээр үйлажиллагааны чиглэлийг бичдэг.

• Хамгийн чухал, дээд албан тушаал цол хэргэмийг бичдэгбөгөөд нэг хуудсан дээр хоёроос илүүг бичихгүй.

• Хэрэв хэд хэдэн сонгуультай, олон талт үйл ажиллагааявуулдаг бол тус тусад нь нэрийн хуудас хийлгэх ньзүйтэй.

• Төрийн өндөр албан тушаалтаны нэрийн хуудсанд овогнэр, албан тушаал бичсэн байна. Харин гэрийн болоналбаны хаяг, утасны дугаараа бичихгүй.


Нэрийн хуудсыг хэрэглэх тохиолдлууд:

• Зөвхөн гадаадын хүнтэй танилцахтөдийгүй эх орон нэгтэй хүмүүстэйтанилцах нэр, албан тушаалаатанилцуулахын тулд хэрэглэдэг.

• Гадаадынхан хамтран ажиглагсаддааүндэсний баяраар нь баяр хүргэж нэрийнхуудас илгээдэг. – Баяр хүргэсэн нэрийн хуудас авбал хариу

талархал илэрхийлж нэрийн хуудсаа 24 цагийндотор явуулна.

• Үндэсний гашуудал зарласан тохиолдолдэмгэнэл илэрхийлж нэрийн хуудсаахүргүүлнэ.


• Тухайн орноос явахдаа ажил хэргийн хамтран зүтгэгчтэйгээ биечлэн салах ёс гүйцэтгэх бололцоогүй болбол нэрийн хуудсаа хүргүүлж уучлал хүснэ.

• Албан ёсны бус, нөхөрсөг хүлээн авалтанд урихдаанэрийн хуудасны дээд талд урьж байгаа хүнийхээовог нэрийг доод талд нь хүлээн авалт болох хаяг, он, сар. өдөр, цагийг бичнэ.

• Ажил хэрэгч холбоо тогтоохыг хүсч байгаахүнтэйгээ танилцахыг хүсч нэрийн хуудасявуулахдаа Таныг уг хүнтэй зуучлан танилцуулжбайгаа хүний нэрийн хуудсыг мөн хамт илгээнэ.

• Хүмүүс бие биендээ цэцэг, бэлэг, театрын урилга, гэрэл зураг, ном, сонин явуулахдаа нэрийн хуудсаахавсаргаж чухам хэн явуулсныг мэдэгдэнэ.

• Шинэ кино, жужиг, зургийн үзэсгэлэнгийн нээлтзэрэг хүндэтгэлийн арга хэмжээнд урилгаирүүлсэнд талархаж байгаагаа илэрхийлж нэрийнхуудсаа явуулна.


Нэрийн хуудасны зүүн доод буланд талд

балын харандаагаар дараахи тэмдэглэгээг

бичиж илгээж болно:

• p.p-pour présenter(Танилцах)

• p.f-pour féliciter (Баяр хүргэх)

• p.r-pour remercier(Талархал илэрхийлэх)

• p.f.N.A-Pour féliciter Nouvel An (Шинэ

жилийн баяр хүргэх)

• n.b-nota bene (нэрийн хуудсан дээр

бичсэн зүйлд анхаарал хандуулахыг хүсэх)


• p.f.F.N –pour féliciter Fête Nationale(Үндэсний баярын мэнд)

• p.c- pour condoler (Эмгэнэл илэрхийлэх)

• p.p.c- pour prendre congé (Суугаа улсаас явах боллоо)

• p.m (ямар нэг зүйлийг сануулах)

• Түүнчлэн товчилж бичилгүйгээр – “Танд баяр хүргэе ”,

– “С добрым пожеланием”,

– “Avec les compliments”

– “With compliments” гэсэн үгсийг бичиж явуулж болно.


Нэрийн хуудас хэрэглэх соёл,анхаарах зүйлс

• Нас албан тушаал доогуур хүн эхэлж

өгч хүндэтгэл үзүүлэх

• Янз бүрийн улс гүрэнд нэрийн хуудасны

баруун эсвэл зүүн үзүүрийг нугалж

илгээдэг ёс буй

• Зүүн талын дээд өнцгийг нугалсан бол

зөвхөн танд гэсэн санааг илтгэнэ


• Нэрийн хуудсаа хүнд өгөхдөө овог нэрээ

чанга, тод хэлж цаад хүн рүүгээ зөв

харуулан хоёр гардан барьдаг. Энэ нь

цаад хүнээ, мөн өөрийгөө хүндэлж буйн

илрэл болно.

• Хүнээс нэрийн хуудсыг нь мөн хоёр

гардан хүндэтгэлтэй аваад шууд унших

ёстой.

• Гадаад хүний нэрийг зөв дуудахын тулд

лавлан асууж хуудсан дээр нь

тэмдэглэж авч ч болно.


• Олон хүнтэй зэрэг уулзвал онцгой содонтэмдэг, гадаад байдлаар нь төлөөлүүлэн“эмэгтэйнх, даргынх” гэх мэтээр нэрийн хуудсандээр нь тэмдэглэж болдог.

• Нэрийн хуудсыг нь авсан л бол зөвхөн нэрээрнь эсвэл цол хэргэм, албан тушаалаар нь “ноёнЖон”, “Эрхэм захирал аа”, “Профессор оо” гэхзэргээр дуудаж харьцах нь зүйтэй.

• Харилцааны энэ таатай нөхцөлийгбүрдүүлэхийн тулд л харилцахын өмнө, уулзалтярианы эхэнд нэрийн хуудсаа солилцдог.

• Эхнэргүй ганц бие эрэгтэйд эмэгтэй хүн нэрийнхуудсаа үлдээх нь зохимжгүй


• Дипломат элч төлөөлөгч нөгөө улсын

элчин сайдад өөрийн болон гэргийнхээн

нэрийн хуудсыг зэрэг үлдээх, тэгэхдээ

гэрийн эзэнд, элчин сайдын гэргийд нь

эхнэрийнхээ нэрийн хуудсыг үлдээх

• Аливаа уулзалтын дараа нэрийн хуудас

нь тухайн хүнийг төлөөлөн орлож

үлддэг тул хүний ой ухаанд үлдэхүйц,

содон нэрийн хуудастай байхыг

зөвлөдөг.


• Уулзалтын дараа нэрийн хуудсыг

нэрийн хуудас хийдэг хайрцагтай бол

түүндээ хийнэ, хэрвээ тийм хайрцаг

байхгүй бол цамцныхаа энгэрийн

халаасанд хийх хэрэгтэй.

• Түрийвч эсвэл өөр халаасанд хийх нь

хүндэтгэл үзүүлээгүй шинж гэж үздэг.


• Нэрийн хуудсыг уулзсан танилцсан

бүхэнд өгдөггүй. Цаашид ажил хэргийн

холбоо тогтоохыг хүсэж сонирхсон

хүндээ энэ бодлын илэрхийлэл болгон

өгдөг.

• Зарим тохиолдолд паспорт, үнэмлэх

мэтийн биеийн байцаалтыг ч орлож

болно.


УРИЛГА


Урилга

• Тухайн хувь хүн албан тушаалтан,байгууллагын тухай анхны мэдээллийг өгдөг нэрийн хуудастай адил гэж хэлж болох бас нэгэн зүйл бол урилга юм.

• Учир нь урилга дээр албан байгууллага, албан тушаалтны нэр,юунд зориулсан, ямар арга хэмжээ,хаана,хэдэн цагт болох тухай бичигддэг.


Урилгын төрөл

• Аман урилга:

– Аман урилгыг хэн нэгнээр уламжлах,утсаар сонордуулах эсвэл уулзаж ярих үедээ хэлж болно.

– Хамгийн гол нь урьж буй санаагаа зөв, ойлгомжтой илэрхийлэх нь чухал байдаг.

• Бичгэн урилга:

– Тухайн арга хэмжээний шинж чанараас хамааран бичгэн урилгыг янз бүрээр үйлдэж болно.


• Урилга нь урлаг,соёл,спортын үзвэр,албан ёсны арга хэмжээ,дайллага,зоогийн зэрэг олон төрөлтэй байдаг.

• Эдгээр нь гол төлөв ямар нэг үйл явдлыг тэмдэглэх зорилготой байдаг.Урилгатай холбогдох субьект нь урилга илгээгч,урилга хүлээн авагчаас гадна урилгыг дамжуулагч тал байдаг.– Төрийн өндөр албан тушаалтанд хэн нэгнээс илгээж буй урилга

Төрийн ёслолын албаар дамждаг,энэ тохиолдолд зөвхөн урилга дамжуулаад зогсохгүй тухайн арга хэмжээнд хэн хэн оролцохыг зохицуулах үүрэг гүйцэтгэдэг.

• Урилга илгээгч тухайн арга хэмжээндээ аль болох олон хүн хамруулахыг хичээдэг,төрийн өндөр албан тушаалтан олноор оролцвол нэр хүнд нь өснө гэж ойлгодог.– Энэ байдал тухайн орон нутаг дахь ТББ,хувийн хэвшлийнхэнд

ажиглагддаг.Тухайн арга хэмжээнд орлцогсдын зиндаа,арга хэмжээний цар хүрээ,ач холбогдол,уригч талын нэр нөлөөг харгалзан урилга зохицуулагч төр засгийг төлөөлүүлэн хэн,хэнийг оролцуулахыг шийддэг.


Урилга нь дараах асуултуудад хариу өгч чадахуйц байх ёстой:

• Хэн илгээж буй?

• хэнд зориулагдсан?

• ямар арга хэмжээ болох

• хаана болох,

• хэзээ болох гэх мэт.


Урилгын хэмжээ

• Урилгын хэмжээ янз бүр байх боловч хэт жижиг бус,бас хэт том бус гол төлөв нэгэн стандарт хэмжээтэй байдаг.

• Урилгыг аль болох цэвэр үзэмжтэй,халаасандаа авч явахад тээр болохооргүй хэмжээг сонгож хийх нь зүйтэй.

• Урилгын дизайн,өнгө үзэмж,хэлбэр хэмжээ янз бүр байдаг ч илгээгч этгээдийн хүсэл,сэтгэц,тухайн арга хэмжээний цар хүрээнээс хамаарна.

• Түүнчлэн урилга дээрх дүрс, зураг, өнгө , бичвэрийг тухайн арга хэмжээний агуулгатай зохицуулах нь чухал.


Урилга хүлээн авагч урилгыг авмагцаа тухайн арга хэмжээнд очих эсэхээ шийдэхийн тулд дараах

асуултуудыг өөрөө өөртөө тавихад илүүдэхгүй:

• Яагаад урилга ирүүлэх болов?,• Урилга илгээгчтэй ямар холбоо харилцаатай

билээ?,• тухайн арга хэмжээ өөрийнх нь төлөвлөсөн

ажилтай давхцах эсэх,• орлцвол ямар ашигтай,оролцохгүй бол ямар

сөрөг үр дагавартай байх,• яаж, ямар байдлаар оролцох,• орлцохгүй бол энэ тухайгаа мэдэгдэх\бичгээр

өгөх нь хамгийн хүндэтгэлтэй хэлбэр\


• Урилгыг хэзээ тараахад анхаарах нь чухал.Аль болох эрт мэдэгдэж ажлын төлөвлөгөөнд нь тусгуулах нь чухал.

• Ялангуяа төрийн түшээ элчин сайд нарын ажлын ачаалал их өөрийн ажлыг дор хаяж долоо хонгоор төлөвлөж график гаргасан байдаг тул урилгыг аль болох эрт хүргүүлэх хэрэгтэй.

• Тэдний урилгыг хүлээн авч оролцох эсэхийг зохицуулдаг байгууллага бол Төрийн ёслолын алба,ГХЯ-ны ёслолын хэлтэс юм.Гэвч зарим сайд нар энэхүү зохицуулалтанд дургүйцэж үл тоомсорлох байдал нилээд гардаг.– 2000 онд Японы ЭСЯ-аас “Улаанбаатар” зочид буудалд нэгэн

арга хэмжээ зохион байгуулсны дараа Японы ЭСЯ-ны дипломат “Та бүхэнд их баярлалаа ЗГ-ын гишүүд бүгд ирлээ. Манайд бол ЗГ-ын 1-2 гишүүн, парламентын 3-4 гишүүнээс илүү өндөр албан тушаалтан оролцдоггүй. Та бүхэн манай арга хэмжээнд их ач холбогдол өглөө бараг танай ЗГ хууралдаанаа хийчих боломж ч байлаа” гэж хошигносон байдаг


• Практикаас хархад аль нэг ЭСЯ-аас өөрийнхөө үндэсний баярыг тохиолдуулсан арга хэмжээндээ манай улсын удирдлага,76 гишүүн,бүх сайд,яамдын төрийн нарийн бичгийн дарга агентлагийн захирал гээд бүгдийн уридаг.

• Гэхдээ энэ нь хүндэтгэл үзүүлж буй нэгэн диплоат ёслолын хэлбэр юм. Түүнээс биш заавал бүгд ирэх ёстой гэсэн үг гэж ойлгож болохгүй.

• Олон улсын хэмжээнд тогтсон заншлаар нийт уригдсан хүмүүсийн 60-80 % нь оролцоно гэж тооцож зохион байгуулалтаа хийдэг.


• Урилган дээр заасан цагийг анзаарах нь чухал.

• Зөвхөн эхлэх цаг байвал энэ цагтаа амжиж очих ёстой.

• Харин эхлэх дуусах цагийн хязгаар байвал энэ хооронд ороод гарах учиртай. Энэ нь гол төлөв олон хүний босоо хүлээн авалтанд хамаардаг.

• Түүнчлэн өмсөх хувцсыг урилган дээр заасан байвал түүнд тохируулан хувцаслахыг хичээх нь зүйтэй.


Lecture 7 Urilga, Neriin Huudas

Documents

Transcript of Lecture 7 Urilga, Neriin Huudas