Lecture 13

Ãàäààä õóäàëäààíû òºëáºð

òîîöîî

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Гадаад худалдааны төлбөр

тооцооны тухай

Гадаад худалдааны үйл ажиллагааны 1 чухал

хэсэг нь төлбөр тооцоо байдаг. Төлбөр тооцоо нь

стандартчилагдаж буй санхүүгийн үйлчилгээний нэг

хэлбэр юм. Ãàäààä õóäàëäààíû á¿õ õýëýëöýýð íü

òºëáºð òîîöîîòîé ººðººð õýëáýë íýã îðíû ìºíãèéã

íºãººä øèëæ¿¿ëýõòýé õîëáîîòîé. ¯¿ãýýð óã òîîöîî íü

êëèðèíãèéí òîîöîîíîîñ ÿëãààòàé ººðººð õýëáýë,

ò¿íø¿¿ä îëîí óëñûí ýñâýë ãàäààä õóäàëäààíû áàíêíû

õîîðîíä õèéõ òîîöîîã àëü íýã îðîíä õèéãýýä õàðèí

ýöñèéí òîîöîîã ýäãýýð îðíóóäûí óëñûí áàíêóóäûí

õîîðîíä õèéäýã òýð òîîöîîíîîñ ÿëãàãääàã þì.


1950-èàä îíä áàðóóíû á¿õ îðíóóä êëèðèíãèéíòîîöîîíîîñ чºëººòýé õºðâºäºã âºëþòûí òîîöîîíäøèëæñýí. Чºëººòýé õºðâºõ âàëþò ãýäýã íü íýãîðíîîñ íºãºººä îíöûí èõ õÿçãààðëàëòã¿éøèëæ¿¿ëæ áîëîõ чºëººòýé õóäàëäàæ, õóäàëäàíàâч áîëîõ âàëþò þì.

Орчин үеийн гадаад худалдааны төлбөртооцооны хөгжлийн чиг хандлагыгтодорхойлж буй дараах хүчин зүйлс байна.

Олон улсын худалдааны өөрийнх нь хөгжилт

Глобальчлал, эдийн засгийн интеграци

Мэдээллийн технîлогийн хөгжилт




Ãàäààä îðíóóäòàé õéèõ õóäàëäààýääàðààõ àñóóäëóóäûã áàéíãà àíõààðàõøààðäëàãòàé áàéäàã.

Îðîí á¿ðèéí óëñ òºð, ýäèéí çàñàã, íèéãìèéíõºãæëèéí ÿëãàà

ßíç á¿ðèéí á¿ðèéí îðíû õ¿ì¿¿ñèéí ºâºðìºöìàÿãèéí óõààí, ñýòãýë ç¿éí ÿëãàà

Ñî¸ëûí ÿëãàà

Õýëýëöýý õèéõ ãýðýý áàéãóóëàõ, ã¿éöýòãýëèéãõÿíàõ àæèëëàãààí äàõü ÿëãàà




Ýêñïîðòëîãч íü àç òóðøèõ ÿâäëàà àëü áîëîõáàãàñãàõûí òóëä äàðààõ ç¿éëèéã çààâàëàíõààðíà.

Ò¿íø¿¿äèéíõýý áîëîí ò¿¿íèé ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë

Ãàäààä âàëþòûí õàíø ººðчëºãäºõòýé õîëáîãäîíãàðч áîëçîøã¿é âàëþòûí àç òóðøèëò

Чàíàð ìóóòàé òàâààð íèéë¿¿ëñýíýýñ ãàðñàíàëäàãäàëûã íºõ¿¿ëýõ òàëààð ò¿íøäýý ãîìäîëìýä¿¿ëýõ õÿçãààðëàãäìàë áîëîëöîî

Òàâààðûã òýýâýðëýõ ÿâöàä óñòàæ ¿ã¿é áîëîõ áóþóìóóäàõ áîëîìæ




BIS буюу Bank for

international settlements хэмээх

13 орны гадаад төлбөр тооцоо

хийдэг 305 066 банк болон

тэдгээрийн салбарыг нэгтгэсэн

байгууллагын статистик тоо

баримтаас үзвэл ерөнхий

хандлагаараа өссөн байна. Энэ

нь гадаад худалдаа, гадаад

төлбөр тооцоо глобальчлалтай

салшгүй холбоотой болох нь

харагдаж байна.

Нийт төлбөр тооцооны тоо

2001 2002 2003 2004 2005

Бельги 1,543 1,704 1,669 1,798 1,893

Канад 6,271 6,588 6,964 7,345 7,856

Франц 12,366 13,347 13,692 14,071 16,144

Герман 12,521 12,157 13,432 14,612 15,983

Хонгконг SAR nav nav nav nav nav

Итали 3,018 3,129 3,233 3,423 3,517

Япон 3,738 3,778 3,934 4,551 nav

Нидерланд 3,141 3,409 3,582 3,738 3,802

Сингапур 326 947 1,801 1,876 1,921

Швед 1,267 1,148 1,316 1,590 1,734

Их Британи 11,101 11,582 12,304 13,180 13,929

АНУ 74,565 77,212 79,772 84,528 88,815

CPSS 130,73

4

135,94

0

142,68

3

151,73

4

156,574

Нийт төлбөр

тооцооны

үнийн дүн

/тэрбум

ам.доллараар/

378,77

6

388,61

9

447,19

1

502,32

1

379,171

График 1 Гадаад төлбөр тооцооны өсөлтийн динамик

130734

135940

142683

151734

156574

115000

120000

125000

130000

135000

140000

145000

150000

155000

160000

2001 2002 2003 2004 2005Он

Гад

аад

тө

лб

өр

то

оц

оо

ны

ни

йт д

үн

CPSS

Хүснэгт 1 BIS банкнуудын гадаад төлбөр тооцооны нийт тоо,

үнийн дүн, жилийн эцсээр,саяар



тооцооны хэлбэрүүд

Гадаад худалдааны төлбөр тооцоог үйлдэж буй арга хэлбэр, цаг хугацаанаас нь хамааруулж хэд хэд ангилах боломжтой.

Цаг хугацаагаар нь:

Ачилтын өмнөх төлбөр буюу урьдчилгаа төлбөр

Ачилтын дараах төлбөр хэмээн ангилж болно.

Үйлдэж буй арга хэлбэрээр нь:

Таваарын хэлбэртэй төлбөр

Мөнгөн хэлбэртэй төлбөр

Зээл төлбөр гэж ангилна.


Урьдчилгаа төлбөр /АӨТ/

Импортлогч тал экспортлогчоос бараа болон түүнийг ачуулсан тухайдагалдах баримтуудыг хүлээн авахаасаа өмнө гэрээнд заасан хэмжээний төлбөрийгтөлдөг арга хэлбэр юм.

Урьдчилж төлөх хэлбэр нь дараах 2 үндсэн үүрэгтэй.

- Экспортлогчийг импортлогчийн зүгээс

санхүүжүүлэх

- Импортлогчийн гэрээгээр хүлээсэн үүргийг

биелүүлсний баталгаа болж өгдөг

Урьдчилгаа төлбөр 2 хэлбэртэй

- Мөнгөн хэлбэр (гэрээний үнийн дүнгийн тодорхой хувиар)

- Таваарын хэлбэр (гэрээт захиалагч-импортлогч экcпортлогчид захиалгыггүйцэтгэхэд шаардлагатай сэлбэг хэрэгсэл, түүхий эдийг урьдчилан нийлүүлжболох юм)

Төлбөрөө урьдчилан хийх арга экспортлогчийн хувьд найдвартай байдлыг бий болгодогч импортлогч болон түүнийг санхүүжүүлж буй банкны хувьд хамгийн өндөрэрсдэлтэй байдаг.

Гэвч худалдан авагч буюу импортлогч нь:

Валютын ханшны эрсдлээс зайлсхийхийн тулд

Гадаад худалдааны зарим хязгаарлуулатуудаас зайлсхийхийн тулд

Худалдан авагчийн бизнест уг худалдан авч буй бараа багахан хувийг эзэлж байгааүед

Улс орны валютын нөөц ханшны эрсдэлд өртөх боломжийг хязгаарлаж буй нөхцөлднайдвартай экспортлогчидтой энэ аргаар төлбөр тооцоогоо хийх боломжтой.


Урьдчилгаа төлбөрийн явцын схем

1. Худалдааны гэрээ байгуулах

2. Урьдчилж төлбөр төлөх

3. Төлбөрийг дамжуулах

4. Экспортлогчид төлбөр хийснийг мэдэгдэх

5. Бараа ачуулах

6. Баримтуудыг бүрдүүлж хүргүүлэх

7. Баримтуудыг илгээх

8. Баримтуудыг дамжуулах


Ачилтын дараах төлбөрЭкспортлогч барааг ачуулж, тээврийн баримтуудыг худалдан

авагчид хүлээлгэн өгсөн цагаас хойш хийгдэж буй төлбөр юм.

Төлбөр тооцооны олонх хэлбэрүүд ачилтын дараа хийгддэг

Экспортлогчийн хувьд өндөр эрсдэлтэй

Дараах төлбөрийн нэг хэлбэр зээл нь 2 хэлбэрээр хэрэгждэг. Үүнд :

- Таваарын зээл - богино (1 жил хүртэл)

- дунд (1-5 жил)

- урт (5-аас дээш жил)

- Санхүүгийн зээл

Зээлийн баталгааны хамгийн өргөн ашиглагддаг хэлбэр нь вексель юм.

Вексель нь зээлдэгч этгээдийн зүгээс тогтоосон хугацаанд багтаан заасан хэмжээний төлбөрийг барагдуулах талаар авсан үүрэг амлалт бүхий өрийн бичиг юм.

Векселийн төрлүүд

- Энгийн

- Шилжих – Хугацаа заагаагүй

- Хугацаат


Төлбөрийг үйлдэж буй арга хэлбэрээр нь:

Бэлэн тооцоо

Бэлэн бус тооцоо


Аккредитив

Нээгч банк гэж нэрлэгдэх банкнаасаккредитивийг нээгч болон түүнийгтөлөөлөгч этгээдээс гаргасан хүсэлтийндагуу өгөгдсөн заавраар аккредитивийннөхцлийг хангасан баримтын эсрэг хийжбуй төлбөр эсвэл хэлцэл хийх үйлажиллагаа юм. Доорхи схемдаккредитивийн төлбөрийн үе шатуудыгүзүүлсэн байна.

Аккредитивийн практикт хэрэглэжмөрдөхөд баримтлах гол бичиг баримт ньОлон улсын худалдааны танхимаасгаргасан “баримтат аккредитивийнүлгэрчилсэн дүрэм 500” юм.


Аккредетивийн төлбөрийн явцын схем

1. Экспортлогч, импортлогч 2 худалдааны гэрээ байгуулж,

төлбөрийг аккредитивээр хийхээр тохирно.

2. Импортлогч өөрийн үйлчлэгч банкинд очиж, экспортлогчийн

нэр дээр аккредетив нээлгэх хүсэлт тавьж, экспортлогчоос

төлбөрийн баримтуудыг нэхэмжилнэ.


3. Импортлогчийн банк экспортлогчийнорны харилбагч банкиндаа хандан аккредетивнээгдсэн тухай экспортлогчид мэдэгдэх болонямар баримтууд бүрдүүлэх шаардлагатайгмэдэгдэнэ.

4. Харилцагч банк нь экспортлогчидаккредетив нээгдсэн тухай мэдэгдэнэ.

5. Экспортлогч бараагаа ачуулах ба ачаатээврийн байгууллагаас шаардлагатай бичигбаримтуудыг авна.

6. Экспортлогч өөрийн банкиндаа баримтбичгээ хүлээлгэн өгч, төлбөрийг нэхэмжлэнавна.

7. Экспортлогчийн банк баримтууд ба векселийгимпорлогчийн банк руу илгээх ба төлбөрөөнэхэмжилж авна.

8. Импортлогчийн банк барааны бүх баримтбичгүүдийг импортлогчид шилжүүлж өгөх баимпортлогч урьд нь нээгдсэн аккредитивийнтөлбөр, үйлчилгээний хураамж зэргийг төлнө.


Банкны шилжүүлэг

Төлбөрийг гуйвуулагчийн хүсэлтийн дагууарилжааны банк өөрийн корреспондент банкиндгадаад дахь төлбөрийг хүлээн авагч/бенефициар/-ын дансанд тодорхой хэмжээниймөнгөн дүнг шилжүүлдэг тооцооны хэлбэр.

Төлбөрийг хүлээн авагчийн банк нь гадаадхудалдааны гэрээний нөхцөлийн дагуу төлбөрийндаалгавар /Payment Order/-т тусган зааварчилгаагбаримтлан ажилладаг. Барааг нийлүүлснийх ньдараа түүний үнийг банкны шилжүүлгээр төлжболох ба энэ нь импортлогчид илүү ашигтайнөхцлийг бий болгодог. Барааг нийлүүлэхээсөмнө түүний үнийг шилжүүлгээр урьдчилантөлсөн үед экспортлогч бараагаа нийлүүлэхгүйбол импортлогч шилжүүлсэн мөнгөнийхөөхэмжээгээр эрсдэл хүлээж болзошгүй юм.


№ Шилжүүлгийн төрөл Ерөнхий мэдээлэë

1 Шуудангийн

шилжүүлэг

шилжүүлэгч банкнаас хүлээн авагчийн нэр дээр төлөгч банк руу

төлбөрийн даалгаврын эх баримтыг шуудангаар илгээх журмаар

явагддаг төлбөр тооцооны хэрэгсэл юм.

2 Телексийн

шилжүүлэг

Шилжүүлгийн энэ хэлбэр нь шуудангийн шилжүүлэгтэй адил боловч

төлбөрийн даалгаврыг банк хоорондын SWIFT буюу

баталгаажсан телекс, сүлжээгээр дамжуулдгаараа ялгаатай.

3 Картын төлбөр Орчин үеийн төлбөр тооцоонд түгээмэл ашиглах болсон картын

төлбөр тооцоо нь дээд зэргийн найдвартай байдал, түргэн

шуурхай чанараараа төлбөрийн бусад хэрэгсэлээс илүү

давуутай.

4 Мөнгөн гуйвуулга Дэлхий дахиныг хамарсан компютерийн сүлжээгээр дамжуулан,

мөнгийг гуйвуулагч болон хүлээн авагчаас төлбөрийн тодорхой

дансийг шаардахгүйгээр богино хугацааны дотор, төлбөрийг

найдвартайгаар үйлдэх боломж олгодгоороо бусдаасаа давуу

талтай.

5 Импортлогчийн чек Экспортлогч чекийг гардан авсны дараа л импортлогчийн данснаас

төлбөр суутгагдах учир импортлогч мөнгөө төлбөр суутгагдах

хүртэл ашиглах боломжтой.

6 Банкны драфт Энэ нь импортлогч гадаадын харилцагч банкин дахь өөрийн

харилцах данснаас төлбөр хийхийг хүсч бичсэн чек юм. Чекийг

шилжүүлж буй банкны төлбөрийн чадвараас харьцангуй өндөр

байдаг нь импортлогчийн чекээс ялгарах цорын ганц онцлог юм.

7 Интернетийн

шилжүүлэг хийх

Хоногийн аль ч цагт, ясарч газар орноос төлбөр тооцоог үйлдэх

боломжийг үйлчлүүлэгчиддээ олгож байдагт оршино. Гэр орон


Шууд төлбөр

Энэ нь ачаа тээврийн гэх мэт гэх мэт ямар нэг баримт шаардахгүйгээр телекс, факсаар, эсвэл банкны чекээр худалдан авагчид худалдагчаас төлбөр хийх процесс юм. Энэ хэлбэр нь

Бараа ачигдахаас өмнө шууд төлбөрийг хийх

Бараа ачигдсаны дараа шууд төлбөрийгхийх гэсэн 2 хувилбартай байж болдог.

Энэ 2-ын гол ялгаа нь төлбөрийг хэзээ шилжүүлэх асуудал буюу бараа ачигдахаас өмнө эсвэл хойно нь төлбөрийг шилжүүлж байгаагаас хамаарна. Үүнээс үүрэх эрсдэл, хариуцлага харилцан адилгүé байдаг.


Шууд төлбөрийн явцын схем



3. Төлбөрийг TT-ээр хийхийг зөвшөөрөх

4. Төлбөрийг телексээр дамжуулна.

5. Төлбөр хүлээн авсан тухай мэдэгдэх


ИнкассЗаагдсан цаг хугацаанд багтаан

импортлогчоос шууд буюу эсвэл банкаардамжуулан тодорхой хэмжээний мөнгөнтөлбөрийг хүлээн авах ба төлбөрийн баталгааггаргуулах замаар төлбөр төлүүлэх ажлыгэкспортлогч өөрийн банкинд даатгах ажилбарюм.

Инкасс нь 2 хэлбэртэй Цэвэр инкасс Баримтын инкассИнкасс тавихад ашигладаг баримтууд

- Санхүүгийн баримтууд (вексель, чекболон бусад)

- Худалдааны баримтууд (тээврийн болонбусад)

Инкассыг практикт хэрэглэх талаарбаримтлах гол бичиг баримт нь”Инкассынтооцооны үлгэрчилсэн дүрэм 522” юм.


Инкассын тооцооны ажиллагааны схем

1. Худалдагч, худалдан авагчийн хооронд байгуулсан гэрээндинкассаар төлбөр хийхээ тохирно.

2. Экспортлогч ачаа тээврийн байгууллагатай бараа тээвэрлүүлэхталаар тохирч, тээврийн наклад буюу дагалдах хуудсаа авна.

3. Экспортлогч тээврийн дагалдах хуудас болон бусад баримтуудыгөөрийн үйлчлэгч банкинд авчирна. Мөн векселийг ч авчрахүүрэгтэй. Энэ нь импортлогчоос төлбөр хийхэд гол баримт ньболох учиртай. Экспортлогч өөрийн үйлчлэгч банкийг инкассынтооцоонд гол зуучлагч байж ажиллах зааврийг өгүүлнэ.


4. Экспортлогчийг үйлчлэгч банк түүний зааврийн дагуу ажиллах ба баримтууд, вексель зэргийг импортлогчийн оронд байрлаж буй өөрийн харилцагч банканд явуулна.

5. Харилцагч банк нь экспортлогчийн банкны зааврийн дагуу ажиллана. Тэр импортлогчид вексель болон баримтууд ирснийг мэдэгдэх ба импортлогчийг векселийн дүнгээр, хугацаанд нь төлбөр хийхийг шаардана.

6. Импортлогч банкинд очиж баримтуудыг шалгах бөгөөд бүх баримтууд зохих журмын дагуу байвал векселийн төлбөрийг хийгээд баримтуудыг өөрийн мэдэлд авна.

7. Харилцагч банк, эксспортлогчийн банк руу төлбөрийг шилжүүлнэ.

8. Экспортлогчийн банкин дээр экспортлогчийн дансанд мөнгийг хийнэ.


Баримтын инкассаар төлбөрийг үйлдэж буй нөхцөлдэкспортлогч өөрийн банкинд хүлээлгэн өгч буй худалдааныбаримтуудаа хэрхэн ашиглах талаар заавруудыг өгч болох юм.

Энэхүү заавраас хамааран экспортлогчийн банк баримтынинкассын дараах төрлүүдээс аль нэгийг нь сонгон авахадхүргэдэг.

Төлбөр хийсний дагуу баримтуудыг хүлээлгэн өгөх -экспортлогчийн банк худалдан авагчийн зүгээс худалдан авсанбараа үйлчилгээнийхээ төлбөрийг хиймэгц түүний банкиндхолбогдох баримтуудыг хүлээлгэн өгдөг.

Инкасс тавьсны дагуу баримтуудыг хүлээлгэн өгөх – Векселийгакцептласнаараа импортлогч нь төлбөрийг тогтоосон хугацааныдотор барагдуулах болмжтой юм. Импортлогч эзэмшилдээорсон барааг зарж борлуулан векселийн төлбөрөө төлдөг баэкспортлогч нь векселийг ашиглан зээл авч болдог.

Төлбөр шаардахгүйгээр баримтуудыг шилжүүлэн өгөх – Банкэкспортлогчийн заавраар төлбөр шаардахгүйгээр баримтуудыгхүлээлгэн өгч болдог.


Нээлттэй дансИмпортлогчийн зүгээс өөрийн дансанд орсон тэр хэмжээгээр

экспортлогчид төлж байдаг үргэлжилсэн шинжтэй төлбөрийг ийм хэлбэрээр төлж хэрэгжүүлдэг. Улс хоорондын төлбөр тооцооны энэ хэлбэр нь экспортлогчийн зүгээс импортлогчид үзүүлдэг арилжааны зээлтэй гарч ирсэн. Доорхи зурагт нээлттэй дансны тооцооны үйл явцын схем өгөгдсөн байна.

Нээлттэй дансны төлбөрийг дараах нөхцөлд ашигладаг. Үүнд:

Худалдааны уламжлалт харилцаатай түнш пүүсүүдийн хоорондын төлбөр тооцоонд

Үндэстэн дамнасан болон олон үндэстний корпрацийн толгойлох пүүс, түүний салбаруудын хоорондын төлбөр тооцоонд

Хэн нэгнийхээ хувьцааг эзэмшдэг экспортлогч, импортлогчийн хоорондын төлбөр тооцоонд

Консигнацийн агуулахад хадгалж буй барааны төлбөр тооцоонд


Нээлттэй дансны тооцоо ихэнхдээ байнгын

тогтмол нийлүүлэлт бүхий бараа үйлчилгээний

төлбөр тооцоонд ашиглагддаг. Төлбөр

тооцооны энэхүү хэлбэр нь:

Таваарын нийлүүлэлт нь бус харин

борлуулалт нь төлөгдөх мөнгөний хэмжээг

тодорхойлдог

Экспортлогчоос нийлүүлж буй татвар нь

арилжааны зээллэгийн шинжтэй байдаг

Экспортлогч ба импортлогч талууд

хувьцаагаар буюу эсвэл үйл ажиллагаагаараа

нягт холбогдсон байдаг зэрэг онцлогуудыг

агуулдаг юм.


Нээлттэй дансны төлбөрийн явцын схем



3. Баримтуудыг бүрдүүлж авчрах /төлбөрийн нэхэмжлэл/

4. Инкасс тавьсан тухай баримтуудыг илгээх

5. Баримтуудыг дамжуулах

6. Импортлогчийн банк инкассын хугацаа дуусмагц төлбөр хийхийг шаардсанаар импортлогч төлбөрийг хийнэ.

7. Импортлогчин банк экспортлогчийн банк руу төлөх ѐстой өдөр төлбөрийг шилжүүлэх

8. Экспортлогчийн банк экспортлогчид төлбөр хийсэн тухай мэдэгдэх


Консигнацийн төлбөр

Нээлттэй данстай ижил нийтлэг шинжүүдтэй.Энэ төлбөрийн гол агуулга нь импортлогч орондтүүний бараа зөвхөн зарж борлогдсоны дараатөлбөр төлөх гэсэн нөхцлийг экспортлогч хүлээнзөвшөөрч, барааны баримтуудыг илгээхгүй,хүлээлгэж байх явдал юм. Дээрхи аргын гол давуутал нь гадаад зах зээлд тухайн бүтээгдэхүүн ямар чбаримт шаардахгүйгээр байрших явдал боловчтодорхой хэмжээний аз туршилттай. Бараа заржборлогдохгүй баявал барааг дуртай цагтаа, ямар чүүрэг хариуцлага хүлээхгүгээр, гэхдээЭкспортлогчийн өөрийн зардлаар буцаажболзошгүй. Энэ нөхцөлд импортлогч консегнацынгэрээг үнэнчээр дагаж мөрдөж байсан гэж үзэхэдбэрх юм.


Консигнацийн төлбөрийн үйл

ажиллагааны схем



3. Барааг зарж борлуулах

4. Төлбөр хийхийг даалгах

5. Төлбөрийг дамжуулах

6. Төлбөр хийсэн тухай мэдэгдэх

3


Гадаад худалдааны төлбөр тооцооны

арга хэрэгслүүдээс сонголт хийх нь:

Гадаад худалдааны үйл ажиллагаа нь

орон зай болон цаг хугацааны хувьд өөр

өөр субьектуудын хооронд явагддаг

учраас өөртөө тодорхой хэмжээний

эрсдлийг агуулж байдаг. Эдгээр эрсдлийг

зургаар үзүүлбэл дараах байдалтай

байдаг.


ОУХ-нд компаниуд дор дурьдсан эрсдэлүүдтэй учирдаг.

Эх үүсвэр: Jung (1998)


Тийм учраас гадаад худалдааг амжилттай явуулахын тулд төлбөр тооцооны олон арга хэрэгслүүдээс зөвийг нь сонгож, аль болох өөрийн үйл ажиллагаанд тохирсон эрсдэл багатай арга хэрэгслийг ашиглах шаардлагатай.

Дээр дурьдсан төлбөр тооцооны аргуудыг хамгийн энгийнээр эрсдлээр нь жагсаавал дараах байдалтай байна.


Монгол дахь нөхцөл байдал

Гадаад худалдааны эрсдлийг бууруулж байдаг зайлшгүй шаардлагатай янз бүрийн төлбөрийн хэрэгслүүдийг манай улсад бараг ашигладаггүй гэж хэлж болно. Гадаад худалдааны нийт эргэлтийн 10 хүрэхгүй хувийг дээр дурьдсан гадаад төлбөр тооцооны хэрэгслүүдийг ашиглан хийдэг бөгөөд үүний 80 гаруй хувийг аккредитивийн төлбөр тооцоо эзэлдэг байна.

Эх үүсвэр: МҮХАҮТ “Гадаад худалдааны иж бүрэн гарын авлага”


Төлбөрийн нөхцлийн түгээмэл ашиглагддаг

хэлбэрүүдийн товчлол


Lecture 13

Documents

Transcript of Lecture 13