รวมกฎหมายแรงงานและความปลอดภยในการท างาน

สารบญหนา

1. กฎหมายคมครองแรงงาน1.1 พระราชบญญตคมครองแรงงาน 2541 1-1

หมวด 1 บททวไป 1-3หมวด 2 การใชแรงงานทวไป 1-6หมวด 3 การใชแรงงานหญง 1-8หมวด 4 การใชแรงงานเดก 1-9หมวด 5 คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด 1-10หมวด 6 คณะกรรมการคาจาง 1-15หมวด 7 สวสดการ 1-18หมวด 8 ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน 1-20หมวด 9 การควบคม 1-21หมวด 10 การพกงาน 1-23หมวด 11 คาชดเชย 1-24หมวด 12 การยนค ารอง และการพจารณาค ารอง 1-26หมวด 13 กองทนสงเคราะหลกจาง 1-27หมวด 14 พนกงานตรวจแรงงาน 1-31หมวด 15 การสงหนงสอ 1-31หมวด 16 บทก าหนดโทษ 1-32บทเฉพาะกาล 1-34

1.2 ค าชแจงของกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม 1-37เรองการบงคบใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ฉบบท 1

1.3 พระราชกฤษฎกา ก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจาก 1-40พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

1.4 กฎกระทรวง (2541) วาดวยนายจางทพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541 ไมใชบงคบ 1-431.5 กฎกระทรวง ฉบบท 2 (2541) วาดวยก าหนดเวลาท างานปกตและงาน 1-44 และงานทอาจเปนอนตรายตอสขภาพและความปลอดภยของลกจาง1.6 กฎกระทรวง ฉบบท 3 (2541) วาดวยอตราชวโมงท างานลวงเวลาและชวโมงท างานในวนหยด 1-451.7 กฎกระทรวง ฉบบท 4 (2541) วาดวยงานทไมอาจใหลกจางหยดท างานในวนหยดประเพณ 1-461.8 กฎกระทรวง ฉบบท 5 (2541) วาดวยการลาเพอฝกอบรม 1-471.9 กฎกระทรวง ฉบบท 6 (2541) วาดวยงานหามมใหลกจางซงเปนเดกอาย ต ากวาสบแปดปท า 1-481.10 กฎกระทรวง ฉบบท 7 (2541) วาดวยงานทก าหนดใหการคมครอง 1-50 แตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ก าหนด1.11 กฎกระทรวง ฉบบท 8 (2541) วาดวยงานเฝาดแลสถานทหรอทรพยสน 1-531.12 กฎกระทรวง ฉบบท 9 (2541) วาดวยงานทพระราชบญญตคมครองแรงงานมใหใชบงคบ 1-551.13 กฎกระทรวง ฉบบท 10 (2541) วาดวยงานประมงทะเล 1-571.14 กฎกระทรวง ฉบบท 11 (2541) วาดวยงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล 1-611.15 กฎกระทรวง ฉบบท 12 (2541) วาดวยงานดวยงานขนสงทางบก 1-661.16 ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง หลกเกณฑและวธการ 1-68 เรยกหรอรบเงนประกนการท างานฯ จากลกจาง1.17 ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง วนแรงงานแหงชาต 1-701.18 ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง มาตรฐานและ 1-71 หลกเกณฑเพอความปลอดภยในการท างานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาฯ

รวมกฎหมายแรงงานและความปลอดภยในการท างาน

หนา

1.19 ระเบยบกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม วาดวยหลกเกณฑและวธการ 1-76 เพอใหไดมาซงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการ ตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.25411.20 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองก าหนดสถานททให 1-80 นายจางแจงการด าเนนการตอพนกงานตรวจแรงงาน1.21 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองแบบแจงการจาง แบบบนทกการเปลยนแปลงสภาพ 1-82 การจาง และแบบสนสดการจางลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป1.22 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองหลกเกณฑและวธการ 1-83 ในการเลอกตงคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ 1-871.23 แบบใบอนญาตใหลกจางซงเปนเดกท างานในเวลาท างานปกตฯ1.24 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองชวงเวลาการท างาน 1-88 ในวนท างานปกตและในวนหยดในงานบรรทกหรอขนถายสนคาฯ1.25 ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรองก าหนดระยะเวลาท างาน 1-89 ปกตและหลกเกณฑการจายคาจางในงานบรรทกหรอขนถายสนคาฯ1.26 พระราชบญญต แกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย(ฉบบท 13) พ.ศ.2541 1-90

กฎหมายคมครองแรงงาน

พระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ. ๒๕๔๑

ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท ๑๒ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๔๑

เปนปท ๕๓ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงานจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของรฐสภา

ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑“

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก าหนดหนงรอยแปดสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลก(๑) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕(๒) พระราชบญญตแกไขเพมเตมประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม

พ.ศ. ๒๕๑๕ (ฉบบท ๑) พ.ศ. ๒๕๓๓บรรดากฎหมาย กฎ และขอบงคบอนในสวนทมบญญตไวแลวในพระราชบญญตน หรอซงขด

หรอแยงกบบทแหงพระราชบญญตน ใหใชพระราชบญญตนแทน

มาตรา ๔ พระราชบญญตนมใหใชบงคบแก(๑) ราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค และราชการสวนทองถน(๒) รฐวสาหกจตามกฎหมายวาดวยแรงงานรฐวสาหกจสมพนธนอกจากกรณตามวรรคหนง จะออกกฎกระทรวงมใหใชบงคบพระราชบญญตนทงหมดหรอแต

บางสวนแกนายจางประเภทหนงประเภทใดกได

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบกฤษฎกา เลม ๑๑๕ ตอนท ๘ ก วนท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๔๑

1 - 1

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 2

มาตรา ๕ ในพระราชบญญตน“นายจาง” หมายความวา ผซงตกลงรบลกจางเขาท างานโดยจายคาจางใหและหมายความรวมถง(๑) ผซงไดรบมอบหมายใหท างานแทนนายจาง(๒) ในกรณทนายจางเปนนตบคคลใหหมายความรวมถงผมอ านาจ กระท าการแทนนตบคคล

และผซงไดรบมอบหมายจากผมอ านาจกระท าการแทนนตบคคลใหท าการแทนดวย(๓) ในกรณทผประกอบกจการไดวาจางดวยวธเหมาคาแรง โดยมอบใหบคคลหนงบคคลใดรบ

ชวงไปควบคมดแลการท างานและรบผดชอบจายคาจางใหแกลกจางอกทอดหนงกด มอบหมายใหบคคลหนงบคคลใดเปนผจดหาลกจางมาท างาน อนมใชการประกอบธรกจจดหางานกด โดยการท างานนนเปนสวนหนงสวนใดหรอทงหมดในกระบวนการผลตหรอธรกจในความรบผดชอบของผประกอบกจการ ใหถอวาผประกอบกจการเปนนายจางของลกจางดงกลาวดวย

“ลกจาง” หมายความวา ผซงตกลงท างานใหนายจางโดยรบคาจางไมวาจะเรยกชออยางไร“ผวาจาง” หมายความวา ผซงตกลงวาจางบคคลอกบคคลหนงใหด าเนนงานทงหมดหรอแต

บางสวนของงานใดเพอประโยชนแกตนเอง โดยจะจายสนจางตอบแทนผลส าเรจแหงการงานทท านน“ผรบเหมาชนตน” หมายความวา ผซงตกลงรบจะด าเนนงานทงหมดหรอแตบางสวนของงานใด

จนส าเรจประโยชนของผวาจาง“ผรบเหมาชวง” หมายความวา ผซงท าสญญากบผรบเหมาชนตนโดยรบจะด าเนนงานทงหมด

หรอแตบางสวนของงานใดในความรบผดชอบของผรบเหมาชนตนเพอประโยชนแกผวาจาง และหมายความรวมถงผซงท าสญญากบผรบเหมาชวงเพอรบชวงงานในความรบผดชอบของผรบเหมาชวง ทงน ไมวาจะรบเหมาชวงกนกชวงกตาม

“สญญาจาง” หมายความวา สญญาไมวาเปนหนงสอหรอดวยวาจาระบชดเจนหรอเปนทเขาใจโดยปรยายซงบคคลหนงเรยกวาลกจางตกลงจะท างานใหแกบคคลอกบคคลหนงเรยกวานายจางและนายจางตกลงจะใหคาจางตลอดเวลาทท างานให “วนท างาน” หมายความวา วนทก าหนดใหลกจางท างานตามปกต

“วนหยด” หมายความวา วนทก าหนดใหลกจางหยดประจ าสปดาห หยดตามประเพณ หรอหยดพกผอนประจ าป

“วนลา” หมายความวา วนทลกจางลาปวย ลาเพอท าหมน ลาเพอกจธระอนจ าเปน ลาเพอรบราชการทหาร ลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถหรอลาเพอคลอดบตร

“คาจาง” หมายความวา เงนทนายจางและลกจางตกลงกนจายเปนคาตอบแทนในการท างานตามสญญาจางส าหรบระยะเวลาการท างานปกตเปนรายชวโมง รายวน รายสปดาห รายเดอน หรอระยะเวลาอน หรอจายใหโดยค านวณตามผลงานทลกจางท าไดในเวลาท างานปกตของวนท างาน และใหหมายความรวมถงเงนทนายจางจายใหแกลกจางในวนหยดและวนลาทลกจางมไดท างาน แตลกจางมสทธไดรบตามพระราชบญญตน

“คาจางในวนท างาน” หมายความวา คาจางทจายส าหรบการท างานเตมเวลาการท างานปกต“อตราคาจางขนต า” หมายความวา อตราคาจางทคณะกรรมการคาจางก าหนดตามพระราช

บญญตน“อตราคาจางขนต าพนฐาน” หมายความวา อตราคาจางทคณะกรรมการคาจางก าหนดเพอใช

เปนพนฐานในการก าหนดอตราคาจางขนต า

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 3

“การท างานลวงเวลา” หมายความวา การท างานนอกหรอเกนเวลาท างานปกตหรอเกนชวโมงท างานในแตละวนทนายจางลกจางตกลงกนตามมาตรา ๒๓ ในวนท างานหรอวนหยด แลวแตกรณ

“คาลวงเวลา” หมายความวา เงนทนายจางจายใหแกลกจางเปนการตอบแทนการท างานลวงเวลาในวนท างาน

“คาท างานในวนหยด” หมายความวา เงนทนายจางจายใหแกลกจางเปนการตอบแทนการท างานในวนหยด

“คาลวงเวลาในวนหยด” หมายความวา เงนทนายจางจายใหแกลกจางเปนการตอบแทนการท างานลวงเวลาในวนหยด

“คาชดเชย” หมายความวา เงนทนายจางจายใหแกลกจางเมอเลกจางนอกเหนอจากเงนประเภทอนซงนายจางตกลงจายใหแกลกจาง

“คาชดเชยพเศษ” หมายความวา เงนทนายจางจายใหแกลกจางเมอสญญาจางสนสดลง เพราะมเหตกรณพเศษทก าหนดในพระราชบญญตน

“เงนสะสม” หมายความวา เงนทลกจางจายเขากองทนสงเคราะหลกจาง “เงนสมทบ” หมายความวา เงนทนายจางจายสมทบใหแกลกจางเพอสงเขาสมทบกองทนสงเคราะหลกจาง “พนกงานตรวจแรงงาน” หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน

“อธบด” หมายความวา อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน“รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน

มาตรา ๖ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจแตงตงพนกงานตรวจแรงงาน กบออกกฎกระทรวงและประกาศเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

การแตงตงพนกงานตรวจแรงงาน จะก าหนดขอบเขตอ านาจหนาทและเงอนไขในการปฏบตหนาทดวยกได

กฎกระทรวงและประกาศนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หมวด ๑บททวไป

มาตรา ๗ การเรยกรองหรอการไดมาซงสทธหรอประโยชนตามพระราชบญญตน ไมเปนการตดสทธหรอประโยชนทลกจางพงไดตามกฎหมายอน

มาตรา ๘ ใหรฐมนตรมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทซงมคณวฒไมต ากวาปรญญาตรทางนตศาสตร เพอมอ านาจฟองคดหรอแกตางคดแรงงานใหแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตาย และเมอกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมแจงใหศาลทราบแลว กใหมอ านาจกระท าการไดจนคดถงทสด

มาตรา ๙ ในกรณทนายจางไมคนเงนประกนตามมาตรา ๑๐ วรรคสองหรอไมจายคาจาง คา

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 4

ลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดภายในเวลาทก าหนดตามมาตรา ๗๐ หรอคา ชดเชยตามมาตรา ๑๑๘ คาชดเชยพเศษตามมาตรา ๑๒๐ มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ ใหนายจางเสยดอกเบยใหแกลกจางในระหวางเวลาผดนดรอยละสบหาตอป

ในกรณทนายจางจงใจไมคนหรอไมจายเงนตามวรรคหนงโดยปราศจากเหตผลอนสมควร เมอพนก าหนดเวลาเจดวนนบแตวนทถงก าหนดคนหรอจาย ใหนายจางเสยเงนเพมใหแกลกจางรอยละสบหาของเงนทคางจายทกระยะเวลาเจดวน

ในกรณทนายจางพรอมทจะคนหรอจายเงนตามวรรคหนงและวรรคสองและไดน าเงนไปมอบไวแกอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายเพอจายใหแกลกจาง นายจางไมตองเสยดอกเบยหรอเงนเพมตงแตวนทนายจางน าเงนนนไปมอบไว

มาตรา ๑๐ ภายใตบงคบมาตรา ๕๑ วรรคสอง หามมใหนายจางเรยกหรอรบเงนประกนการท างานหรอเงนประกนความเสยหายในการท างานจากลกจางเวนแตลกษณะหรอสภาพของงานทท านนลกจางตองรบผดชอบเกยวกบการเงนหรอทรพยสนของนายจาง ซงอาจกอใหเกดความเสยหายแกนายจางได ทงน ลกษณะหรอสภาพของงานทใหเรยกหรอรบเงนประกนจากลกจางได ตลอดจนจ านวนเงนและวธการเกบรกษาใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทรฐมนตรประกาศก าหนด

ในกรณทนายจางเรยกหรอรบเงนประกน หรอท าสญญาประกนกบลกจางเพอชดใชความเสยหายทลกจางเปนผกระท า เมอนายจางเลกจาง หรอลกจางลาออกหรอสญญาประกนสนอาย ใหนายจางคนเงนประกนพรอมดอกเบย ถาม ใหแกลกจางภายในเจดวนนบแตวนทนายจางเลกจางหรอวนทลกจางลาออก หรอวนทสญญาประกนสนอาย แลวแตกรณ

มาตรา ๑๑ หนทเกดจากการไมช าระคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยด คาชดเชย คาชดเชยพเศษ เงนสะสม เงนสมทบ หรอเงนเพมใหลกจางหรอกรมสวสดการและคมครองแรงงาน แลวแตกรณ มบรมสทธเหนอทรพยสนทงหมดของนายจางซงเปนลกหนในล าดบเดยวกบบรมสทธในคาภาษอากรตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

มาตรา ๑๒ ในกรณทนายจางเปนผรบเหมาชวง ใหผรบเหมาชวงถดขนไป หากมตลอดสายจนถงผรบเหมาชนตนรวมรบผดกบผรบเหมาชวงซงเปนนายจางในคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยด คาชดเชย คาชดเชยพเศษ เงนสะสม เงนสมทบ หรอเงนเพม

ใหผรบเหมาชนตน หรอผรบเหมาชวงตามวรรคหนงมสทธไลเบยเงนทไดจายไปแลวตามวรรคหนงคนจากผรบเหมาชวงซงเปนนายจาง

มาตรา ๑๓ ในกรณทกจการใดมการเปลยนแปลงตวนายจางเนองจากการโอน รบมรดกหรอดวยประการอนใด หรอในกรณทนายจางเปนนตบคคล และมการจดทะเบยนเปลยนแปลง โอน หรอควบกบนตบคคลใด สทธตางๆ ทลกจางมอยตอนายจางเดมเชนใดใหลกจางมสทธเชนวานนตอไป และใหนายจางใหมรบไปทงสทธและหนาทอนเกยวกบลกจางนนทกประการ

มาตรา ๑๔ ใหนายจางปฏบตตอลกจางใหถกตองตามสทธและหนาท ทก าหนดไวในประมวล

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 5

กฎหมายแพงและพาณชย เวนแตพระราชบญญตนก าหนดไวเปนอยางอน

มาตรา ๑๕ ใหนายจางปฏบตตอลกจางชายและหญงโดยเทาเทยมกนในการจางงาน เวนแตลกษณะหรอสภาพของงานไมอาจปฏบตเชนนนได

มาตรา ๑๖ หามมใหนายจางหรอผซงเปนหวหนางาน ผควบคมงาน หรอผตรวจงานกระท าการลวงเกนทางเพศตอลกจางซงเปนหญงหรอเดก

มาตรา ๑๗ สญญาจางยอมสนสดลงเมอครบก าหนดระยะเวลาในสญญาจาง โดยมตองบอกกลาวลวงหนา

ในกรณทสญญาจางไมมก าหนดระยะเวลา นายจางหรอลกจางอาจบอกเลกสญญาจาง โดยบอกกลาวลวงหนาเปนหนงสอใหอกฝายหนงทราบในเมอถงหรอกอนจะถงก าหนดจายคาจางคราวหนงคราวใดเพอใหเปนผลเลกสญญากนเมอถงก าหนดจายคาจางคราวถดไปขางหนากได แตไมจ าเปนตองบอกกลาวลวงหนาเกนสามเดอน

ในกรณทนายจางเปนฝายบอกเลกสญญาจาง ถานายจางไมไดระบเหตผลไวในหนงสอบอกเลกสญญาจาง นายจางจะยกเหตตามมาตรา ๑๑๙ ขนอางในภายหลงไมได

การบอกเลกสญญาจางตามวรรคสอง นายจางอาจจายคาจางใหตามจ านวนทจะตองจายจนถงเวลาเลกสญญาตามก าหนดทบอกกลาว และใหลกจางออกจากงานทนทได และใหถอวาการจายคาจางใหแกลกจางตามวรรคน เปนการจายสนจางใหแกลกจางตามมาตรา ๕๘๒ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

การบอกกลาวลวงหนาตามมาตรานไมใชบงคบแกการเลกจางตามมาตรา ๑๑๙ แหงพระราชบญญตน และมาตรา ๕๘๓ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

มาตรา ๑๘ ในกรณทพระราชบญญตนก าหนดใหนายจางตองแจงการด าเนนการอยางหนงอยางใดตอพนกงานตรวจแรงงาน ใหนายจางแจงดวยตนเอง แจงโดยทางไปรษณย หรอแจงโดยทางโทรสาร แลวแตกรณ ณ สถานททอธบดประกาศก าหนด

มาตรา ๑๙ เพอประโยชนในการค านวณระยะเวลาการท างานของลกจางตามพระราชบญญตนใหนบวนหยด วนลา ทนายจางอนญาตใหหยดงานเพอประโยชนของลกจาง และวนทนายจางสงใหลกจางหยดงานเพอประโยชนของนายจาง รวมเปนระยะเวลาการท างานของลกจางดวย

มาตรา ๒๐ การทลกจางไมไดท างานตดตอกนโดยนายจางมเจตนาทจะไมใหลกจางนนมสทธใดตามพระราชบญญตน ไมวานายจางจะใหลกจางท างานในหนาทใดและการจางแตละชวงมระยะเวลาหางกนเทาใดกตาม ใหนบระยะเวลาการท างานทกชวงเขาดวยกน เพอประโยชนในการไดสทธของลกจางนน

มาตรา ๒๑ ในกรณทพระราชบญญตนก าหนดใหนายจางตองด าเนนการอยางหนงอยางใด ทตองเสยคาใชจาย ใหนายจางเปนผออกคาใชจายเพอการนน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 6

มาตรา ๒๒ งานเกษตรกรรม งานประมงทะเล งานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล งานทรบไปท าทบาน งานขนสง และงานอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจะก าหนดในกฎกระทรวงใหมการคมครองแรงงานกรณตาง ๆ แตกตางไปจากพระราชบญญตนกได

หมวด ๒การใชแรงงานทวไป

มาตรา ๒๓ ใหนายจางประกาศเวลาท างานปกตใหลกจางทราบ โดยก าหนดเวลาเรมตนและเวลาสนสดของการท างานแตละวนของลกจางไดไมเกนเวลาท างานของแตละประเภทงาน ตามทก าหนดในกฎกระทรวง แตวนหนงตองไมเกดแปดชวโมงและเมอรวมเวลาท างานทงสนแลวสปดาหหนงตองไมเกนสสบแปดชวโมง เวนแตงานทอาจเปนอนตรายตอสขภาพและความปลอดภยของลกจางตามทก าหนดในกฎกระทรวง จะมเวลาท างานปกตวนหนงตองไมเกนเจดชวโมง แตเมอรวมเวลาท างานทงสนแลวสปดาหหนงไมเกนสสบสองชวโมง

ในกรณทนายจางไมอาจประกาศก าหนดเวลาเรมตนและเวลาสนสดของการท างานแตละวนไดเนองจากลกษณะหรอสภาพของงาน ใหนายจางและลกจางตกลงกนก าหนดชวโมงท างานแตละวนไมเกนแปดชวโมง และเมอรวมเวลาท างานทงสนแลวสปดาหหนงตองไมเกนสสบแปดชวโมง

มาตรา ๒๔ หามมใหนายจางใหลกจางท างานลวงเวลาในวนท างานเวนแตไดรบความยนยอมจากลกจางกอนเปนคราว ๆ ไป

ในกรณทลกษณะหรอสภาพของงานตองท าตดตอกนไปถาหยดจะเสยหายแกงานหรอเปนงาน ฉกเฉน หรอเปนงานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง นายจางอาจใหลกจางท างานลวงเวลาไดเทาทจ าเปน

มาตรา ๒๕ หามมใหนายจางใหลกจางท างานในวนหยด เวนแตในกรณทลกษณะหรอสภาพของงานตองท าตดตอกนไป ถาหยดจะเสยหายแกงาน หรอเปนงานฉกเฉนนายจางอาจใหลกจางท างานในวนหยดไดเทาทจ าเปน

นายจางอาจใหลกจางท างานในวนหยดได ส าหรบกจกรรมโรงแรม สถานมหรสพ งานขนสง รานขายอาหาร รานขายเครองดม สโมสร สมาคม สถานพยาบาล หรอกจการอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

เพอประโยชนแกการผลต การจ าหนาย และการบรการ นายจางอาจใหลกจางท างาน นอกจากทก าหนดตามวรรคหนงและวรรคสองในวนหยดเทาทจ าเปน โดยไดรบความยนยอมจากลกจางกอนเปนคราว ๆ ไป

มาตรา ๒๖ ชวโมงท างานลวงเวลาตามมาตรา ๒๔ วรรคหนงและชวโมงท างานในวนหยดตามมาตรา ๒๕ วรรคสองและวรรคสาม เมอรวมแลวจะตองไมเกนอตราตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๒๗ ในวนทมการท างาน ใหนายจางจดใหลกจาง มเวลาพกระหวางการท างานวนหนงไมนอยกวาหนงชวโมงหลงจากทลกจางท างานมาแลวไมเกนหาชวโมงตดตอกน นายจางและลกจางอาจ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 7

ตกลงกนลวงหนาใหมเวลาพกครงหนงนอยกวาหนงชวโมงได แตเมอรวมกนแลววนหนงตองไมนอยกวาหนงชวโมง

ในกรณทนายจางและลกจางตกลงกนก าหนดเวลาพกระหวางการท างาน ตามวรรคหนงเปนอยางอน ถาขอตกลงนนเปนประโยชนแกลกจาง ใหขอตกลงนนใชบงคบได

เวลาพกระหวางการท างานไมใหนบรวมเปนเวลาท างาน เวนแตเวลาพกทรวมกนแลวในวนหนงเกนสองชวโมง ใหนบเวลาทเกนสองชวโมงนนเปนเวลาท างานปกต

ในกรณทมการท างานลวงเวลาตอจากเวลาท างานปกตไมนอยกวาสองชวโมงนายจางตองจดใหลกจางมเวลาพกไมนอยกวายสบนาทกอนทลกจางเรมท างานลวงเวลา

ความในวรรคหนงและวรรคสมใหใชบงคบแกกรณทลกจางท างานทมลกษณะหรอสภาพของงานตองท าตดตอกนไป โดยไดรบความยนยอมจากลกจางหรอเปนงานฉกเฉน

มาตรา ๒๘ ใหนายจางจดใหลกจางมวนหยดประจ าสปดาห สปดาหหนงไมนอยกวาหนงวน โดยวนหยดประจ าสปดาหตองมระยะหางกนไมเกนหกวน นายจางและลกจางอาจตกลงกนลวงหนาก าหนดใหมวนหยดประจ าสปดาหวนใดกได

ในกรณทลกจางท างานโรงแรม งานขนสง งานในปา งานในททรกนดาร หรองานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง นายจางและลกจางอาจตกลงกนลวงหนาสะสมวนหยดประจ าสปดาหและเลอนไปหยดเมอใดกได แตตองอยในระยะเวลาสสปดาหตดตอกน

มาตรา ๒๙ ใหนายจางประกาศก าหนดวนหยดตามประเพณใหลกจางทราบเปนการลวงหนาปหนงไปนอยกวาสบสามวนโดยรวมวนแรงงานแหงชาตตามทรฐมนตรประกาศก าหนด

ใหนายจางพจารณาก าหนดวนหยดตามประเพณจากวนหยดราชการประจ าป วนหยดทางศาสนาหรอขนบธรรมเนยมประเพณแหงทองถน

ในกรณทวนหยดตามประเพณวนใดตรงกบวนหยดประจ าสปดาหของลกจางใหลกจางไดหยดชดเชยวนหยดตามประเพณในวนท างานถดไป

ในกรณทนายจางไมอาจใหลกจางหยดตามประเพณได เนองจากลกจางท างานทมลกษณะหรอสภาพของงานตามทก าหนดในกฎกระทรวง ใหนายจางตกลงกบลกจางวา จะหยดในวนอนชดเชยวนหยดตามประเพณหรอนายจางจะจายคาท างานในวนหยดใหกได

มาตรา ๓๐ ลกจางซงท างานตดตอกนมาแลวครบหนงปมสทธหยดพกผอนประจ าปไดปหนงไมนอยกวาหกวนท างานโดยใหนายจางเปนผก าหนดวนหยดดงกลาวใหแกลกจางลวงหนาหรอก าหนดใหตามทนายจางและลกจางตกลงกน

ในปตอมานายจางอาจก าหนดวนหยดพกผอนประจ าปใหแกลกจางมากกวาหกวนท างานกไดนายจางและลกจางอาจตกลงกนลวงหนาใหสะสมและเลอนวนหยดพกผอนประจ าปทยงมได

หยดในปนนรวมเขากบปตอ ๆ ไปไดส าหรบลกจางซงท างานยงไมครบหนงป นายจางอาจก าหนดวนหยดพกผอนประจ าปใหแกลก

จางโดยค านวณใหตามสวนกได

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 8

มาตรา ๓๑ หามมใหนายจางใหลกจางท างานลวงเวลาหรอท างานในวนหยดในงานทอาจเปนอนตรายตอสขภาพและความปลอดภยของลกจางตามมาตรา ๒๓ วรรคหนง

มาตรา ๓๒ ใหลกจางมสทธลาปวยไดเทาทปวยจรง การลาปวยตงแตสามวนท างานขนไปนายจางอาจใหลกจางแสดงใบรบรองของแพทยแผนปจจบนชนหนง หรอของสถานพยาบาลของทาง ราชการ ในกรณทลกจางไมอาจแสดงใบรบรองของแพทยแผนปจจบนชนหนงหรอของสถานพยาบาลของทางราชการได ใหลกจางชแจงใหนายจางทราบ

ในกรณทนายจางจดแพทยไว ใหแพทยนนเปนผออกใบรบรอง เวนแตลกจางไมสามารถใหแพทยนนตรวจได

วนทลกจางไมสามารถท างานไดเนองจากประสบอนตรายหรอเจบปวยทเกดขนเนองจากการ ท างาน และวนลาเพอคลอดบตรตามมาตรา ๔๑ มใหถอเปนวนลาปวยตามมาตราน

มาตรา ๓๓ ใหลกจางมสทธลาเพอท าหมนไดและมสทธลาเนองจากการท าหมนตามระยะเวลาทแพทยแผนปจจบนชนหนงก าหนดและออกใบรบรอง

มาตรา ๓๔ ใหลกจางมสทธลาเพอกจธระอนจ าเปนไดตามขอบงคบเกยวกบการท างาน

มาตรา ๓๕ ใหลกจางมสทธลาเพอรบราชการทหารในการเรยกพลเพอตรวจสอบ เพอฝกวชาทหาร หรอเพอทดลองความพรงพรอมตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหาร

มาตรา ๓๖ ใหลกจางมสทธลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๓๗ หามมใหนายจางใหลกจางท างานยก แบก หาม หาบ ทน ลาก หรอเขนของหนกเกนอตราน าหนกตามทก าหนดในกฎกระทรวง

หมวด ๓การใชแรงงานหญง

มาตรา ๓๘ หามมใหนายจางใหลกจางซงเปนหญงท างานอยางหนงอยางใดดงตอไปน(๑) งานเหมองแรหรองานกอสรางทตองท าใตดน ใตน า ในถ า ในอโมงค หรอปลองในภเขา

เวนแตลกษณะของงานไมเปนอนตรายตอสขภาพหรอรางกายของลกจางนน(๒) งานทตองท าบนนงรานทสงกวาพนดนตงแตสบเมตรขนไป(๓) งานผลตหรอขนสงวตถระเบดหรอวตถไวไฟ(๔) งานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 9

มาตรา ๓๙ หามมใหนายจางใหลกจางซงเปนหญงมครรภท างานในระหวางเวลา ๒๒.๐๐ นาฬกา ถงเวลา ๐๖.๐๐ นาฬกา ท างานลวงเวลา ท างานในวนหยด หรอท างานอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) งานเกยวกบเครองจกรหรอเครองยนตทมความสนสะเทอน(๒) งานขบเคลอนหรอตดไปกบยานพาหนะ(๓) งานยก แบก หาม หาบ ทน ลาก หรอเขนของหนกเกนสบหากโลกรม(๔) งานทท าในเรอ(๕) งานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๔๐ ในกรณทนายจางใหลกจางซงเปนหญงท างานระหวางเวลา ๒๔.๐๐ นาฬกา ถงเวลา ๐๖.๐๐ นาฬกา และพนกงานตรวจแรงงานเหนวางานนนอาจเปนอนตรายตอสขภาพและความปลอดภยของหญงนน ใหพนกงานตรวจแรงงานรายงานตออธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย เพอพจารณาและมค าสงใหนายจางเปลยนเวลาท างานหรอลดชวโมงท างานไดตามทเหนสมควร และใหนายจางปฏบตตามค าสงดงกลาว

มาตรา ๔๑ ใหลกจางซงเปนหญงมครรภมสทธลาเพอคลอดบตรครรภหนงไมเกนเกาสบวนวนลาตามวรรคหนง ใหนบรวมวนหยดทมในระหวางวนลาดวย

มาตรา ๔๒ ในกรณทลกจางซงเปนหญงมครรภมใบรบรองของแพทยแผนปจจบนชนหนงมาแสดงวาไมอาจท างานในหนาทเดมตอไปได ใหลกจางนนมสทธขอใหนายจางเปลยนงานในหนาทเดมเปนการชวคราวกอนหรอหลงคลอดได และใหนายจางพจารณาเปลยนงานทเหมาะสมใหแกลกจางนน

มาตรา ๔๓ หามมใหนายจางเลกจางลกจางซงเปนหญงเพราะเหตมครรภ

หมวด ๔การใชแรงงานเดก

มาตรา ๔๔ หามมใหนายจางจางเดกอายต ากวาสบหาปเปนลกจาง

มาตรา ๔๕ ในกรณทมการจางเดกอายต ากวาสบแปดปเปนลกจาง ใหนายจางปฏบตดงน(๑) แจงการจางลกจางซงเปนเดกนนตอพนกงานตรวจแรงงานภายในสบหาวนนบแตวนทเดก

เขาท างาน(๒) จดท าบนทกสภาพการจางกรณทมการเปลยนแปลงไปจากเดมเกบไว ณ สถานประกอบกจ

การหรอส านกงานของนายจาง พรอมทจะใหพนกงานตรวจแรงงานตรวจไดในเวลาท าการ(๓) แจงการสนสดการจางซงเปนเดกนนตอพนกงานตรวจแรงงานภายในเจดวนนบแตวนทเดก

ออกจากงานการแจงหรอการจดท าบนทกตามวรรคหนงใหเปนไปตามแบบทอธบดก าหนด

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 10

มาตรา ๔๖ ใหนายจางจดใหลกจางซงเปนเดกมเวลาพกวนหนงไมนอยกวาหนงชวโมงตดตอกนหลงจากทลกจางท างานมาแลวไมเกนสชวโมง แตในสชวโมงนนใหลกจางซงเปนเดกไดมเวลาพกตามทนายจางก าหนด

มาตรา ๔๗ หามมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป ท างานในระหวางเวลา ๒๒.๐๐ นาฬกา ถงเวลา ๐๖.๐๐ นาฬกา เวนแตจะไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย

นายจางอาจใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปและเปนผแสดง ภาพยนตร ละคร หรอการแสดงอยางอนทคลายคลงกนท างานในระหวางเวลาดงกลาวได ทงน ใหนายจางจดใหลกจางซงเปนเดกนนไดพกผอนตามสมควร

มาตรา ๔๘ หามมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท างานลวงเวลาหรอท างานในวนหยด

มาตรา ๔๙ หามมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป ท างานอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(๑) งานหลอม เปา หลอ หรอรดโลหะ(๒) งานปมโลหะ(๓) งานเกยวกบความรอน ความเยน ความสนสะเทอน เสยง และแสงทมระดบแตกตางจาก

ปกต อนอาจเปนอนตรายตามทก าหนดในกฎกระทรวง(๔) งานเกยวกบสารเคมทเปนอนตรายตามทก าหนดในกฎกระทรวง(๕) งานเกยวกบจลชวนเปนพษซงอาจเปนเชอไวรส แบคทเรย รา หรอเชออนตามทก าหนดใน

กฎกระทรวง(๖) งานเกยวกบวตถมพษ วตถระเบด หรอวตถไวไฟ เวนแตงานในสถานบรการน ามนเชอเพลง

ตามทก าหนดในกฎกระทรวง(๗) งานขบหรอบงคบรถยกหรอปนจนตามทก าหนดในกฎกระทรวง(๘) งานใชเลอยเดนดวยพลงไฟฟาหรอเครองยนต(๙) งานทตองท าใตดน ใตน า ในถ า อโมงค หรอปลองในภเขา(๑๐) งานเกยวกบกมมนตภาพรงสตามทก าหนดในกฎกระทรวง(๑๑)งานท าความสะอาดเครองจกรหรอเครองยนตขณะทเครองจกรหรอเครองยนตก าลงท างาน(๑๒) งานทตองท าบนนงรานทสงกวาพนดนตงแตสบเมตรขนไป(๑๓) งานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๕๐ หามมใหนายจางใหลกจาง ซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป ท างานในสถานทดงตอไปน

(๑) โรงฆาสตว(๒) สถานทเลนการพนน(๓) สถานเตนร า ร าวง หรอรองเงง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 11

(๔) สถานททมอาหาร สรา น าชา หรอเครองดมอยางอนจ าหนายและบรการโดยมผบ าเรอส าหรบ ปรนนบตลกคา หรอโดยมทส าหรบพกผอนหลบนอนหรอมบรการนวดใหแกลกคา

(๕) สถานทอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๕๑ หามมใหนายจางจายคาจางของลกจางซงเปนเดกใหแกบคคลอนหามมใหนายจางเรยกหรอรบเงนประกนเพอการใดๆ จากฝายลกจางซงเปนเดกในกรณทนายจาง ลกจางซงเปนเดก บดามารดาหรอผปกครองของลกจางซงเปนเดกจายหรอรบ

เงนหรอประโยชนตอบแทนใด ๆ เปนการลวงหนากอนมการจาง ขณะแรกจางหรอกอนถงงวดการจายคาจางใหแกลกจางซงเปนเดกในแตละคราว มใหถอวาเปนการจายหรอรบคาจางส าหรบลกจางซงเปนเดกนน และหามมใหนายจางน าเงนหรอ ประโยชนตอบแทนดงกลาวมาหกจากคาจางซงตองจายใหแกลกจางซงเปนเดกตามก าหนดเวลา

มาตรา ๕๒ เพอประโยชนในการพฒนาและสงเสรมคณภาพชวตและการท างานของเดกใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป มสทธลาเพอเขาประชม สมมนา รบการอบรม รบการฝกหรอลาเพอการอน ซงจดโดยสถานศกษาหรอหนวยงานของรฐหรอเอกชนทอธบดเหนชอบ โดยใหลกจางซงเปนเดกแจงใหนายจางทราบลวงหนาถงเหตทลาโดยชดแจง พรอมทงแสดงหลกฐานทเกยวของ ถาม และใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางซงเปนเดกเทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลา แตปหนงตองไมเกนสามสบวน

หมวด ๕คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด

มาตรา ๕๓ ในกรณทงานมลกษณะและคณภาพอยางเดยวกนและปรมาณเทากนใหนายจางก าหนดคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจางเทาเทยมกน ไมวาลกจางนนจะเปนชายหรอหญง

มาตรา ๕๔ ใหนายจางจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยดและเงนผลประโยชนอนเนองในการจาง บรรดาทจายเปนเงนตองจายเงนตราไทย เวนแตไดรบความยนยอมจากลกจางใหจายเปนตวเงนหรอเงนตราตางประเทศ

มาตรา ๕๕ ใหนายจางจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยดและเงนผลประโยชนอนเนองในการจางใหแกลกจาง ณ สถานทท างานของลกจาง ถาจะจาย ณ สถานทอนหรอดวยวธอนตองไดรบความยนยอมจากลกจาง

มาตรา ๕๖ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางเทากบคาจางในวนท างานส าหรบวนหยด ดงตอไปน

(๑) วนหยดประจ าสปดาห เวนแตลกจางซงไดรบคาจางรายวน รายชวโมง หรอตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 12

(๒) วนหยดตามประเพณ(๓) วนหยดพกผอนประจ าป

มาตรา ๕๗ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางในวนลาปวยตามมาตรา ๓๒ เทากบอตรา คาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลา แตปหนงตองไมเกนสามสบวนท างาน

ในกรณทลกจางใชสทธลาเพอท าหมนตามมาตรา ๓๓ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางในวนลานนดวย

มาตรา ๕๘ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางในวนลาเพอรบราชการทหารตามมาตรา ๓๕ เทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลา แตปหนงตองไมเกนหกสบวน

มาตรา ๕๙ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกคาซงเปนหญงในวนลาเพอคลอดบตรเทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลา แตไมเกนสสบหาวน

มาตรา ๖๐ เพอประโยชนแกการจายคาจางตามมาตรา ๕๖ มาตรา ๕๗ มาตรา ๕๘ มาตรา๕๙ มาตรา ๗๑ และมาตรา ๗๒ ในกรณทลกจางไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย ใหนายจางจายคาจางในวนหยดหรอวนลาเทากบคาจางโดยเฉลยในวนท างานทลกจางไดรบในงวดการจายคาจางกอนวนหยดหรอวนลานน

มาตรา ๖๑ ในกรณทนายจางใหลกจางท างานลวงเวลาในวนท างานใหนายจางจายคาลวงเวลาใหแกลกจางในอตราไมนอยกวาหนงเทาครงของอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท า หรอไมนอยกวาหนงเทาครงของอตราคาจางตอหนวยในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

มาตรา ๖๒ ในกรณทนายจางใหลกจางท างานในวนหยดตามมาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ หรอมาตรา ๓๐ ใหนายจางจายคาท างานในวนหยดใหแกลกจางในอตราดงตอไปน (๑) ส าหรบลกจางซงมสทธไดรบคาจางในวนหยด ใหจายเพมขนจากคาจางอกไมนอยกวาหนงเทาของอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท าหรอไมนอยกวาหนงเทาของอตราคาจางตอหนวยในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

(๒) ส าหรบลกจางซงไมมสทธไดรบคาจางในวนหยด ใหจายไมนอยกวาสองเทาของอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท า หรอไมนอยกวาสองเทาของอตราคาจางตอหนวยในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

มาตรา ๖๓ ในกรณทนายจางใหลกจางท างานลวงเวลาในวนหยดใหนายจางจายคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจางในอตราไมนอยกวาสามเทาของอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท า หรอไมนอยกวาสามเทาของอตราคาจางตอหนวยในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 13

มาตรา ๖๔ ในกรณทนายจางมไดจดใหลกจางหยดงาน หรอจดใหลกจางหยดงานนอยกวาทก าหนดไวตามมาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ และมาตรา ๓๐ ใหนายจางจายคาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจางตามอตราทก าหนดไวในมาตรา ๖๒ และมาตรา ๖๓ เสมอนวานาย จางใหลกจางท างานในวนหยด

มาตรา ๖๕ ลกจางซงมอ านาจหนาทหรอซงนายจางใหท างานอยางหนงอยางใดดงตอไปน ไมมสทธไดรบคาลวงเวลาตามมาตรา ๖๑ และคาลวงเวลาในวนหยดตามมาตรา ๖๓ แตลกจางซงนายจางใหท างานตาม (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) (๗) หรอ (๘) มสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทากบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท า

(๑) ลกจางซงมอ านาจหนาทท าการแทนนายจางส าหรบกรณการจางการใหบ าเหนจ การลดคาจาง หรอการเลกจาง

(๒) งานขบวนการจดงานรถไฟ ซงไดแกงานทท าบนขบวนรถและงานอ านวยความ สะดวกแกการเดนรถ

(๓) งานเปดปดประตน าหรอประตระบายน า(๔) งานอานระดบน าและวดปรมาณน า(๕) งานดบเพลงหรองานปองกนอนตรายสาธารณะ

(๖) งานทมลกษณะหรอสภาพทตองออกไปท างานนอกสถานท และโดยลกษณะหรอสภาพของงานไมอาจก าหนดเวลาท างานทแนนอนได

(๗) งานอยเวรเฝาดแลสถานทหรอทรพยสนอนมใชหนาทการท างานตามปกตของลกจาง(๘) งานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวงทงน เวนแตนายจางตกลงจายคาลวงเวลาหรอคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจาง

มาตรา ๖๖ ลกจางตามมาตรา ๖๕ (๑) ไมมสทธไดรบคาจางท างานตามมาตรา ๖๒ เวนแตนายจางตกลงจายคาท างานในวนหยดใหแกลกจาง

มาตรา ๖๗ ในกรณทนายจางเลกจางโดยลกจางมไดมความผดตาม มาตรา ๑๑๙ ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางส าหรบวนหยดพกผอนประจ าปในปทเลกจางตามสวนของวนหยดพกผอนประจ าปทลกจางพงมสทธ และรวมทงวนหยดพกผอนประจ าปสะสมตามมาตรา ๓๐

มาตรา ๖๘ เพอประโยชนแกการค านวณคาลวงเวลา คาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยด ในกรณทลกจางไดรบคาจางเปนรายเดอน อตราคาจางตอชวโมงในวนท างานหมายถงคาจางรายเดอนหารดวยผลคณของสามสบและจ านวนชวโมงท างานในวนท างานตอวนโดยเฉลย

มาตรา ๖๙ เพอประโยชนแกการค านวณชวโมงท างานลวงเวลาในกรณทนายจางก าหนดเวลาท างานปกตเปนสปดาห ใหนบวนหยดตามประเพณ วนหยดพกผอน ประจ าป และวนลา เปนวนท างาน

มาตรา ๗๐ ใหนายจางจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยดใหถกตองและตามก าหนดเวลาดงตอไปน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 14

(๑) ในกรณทมการค านวณคาจางเปนรายเดอน รายวน รายชวโมงหรอเปนระยะเวลาอยางอนทไมเกนหนงเดอน หรอตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย ใหจายเดอนหนงไมนอยกวาหนงครง เวนแตจะมการตกลงกนเปนอยางอนทเปนประโยชนแกลกจาง

(๒) ในกรณทมการค านวณคาจางนอกจาก (๑) ใหจายตามก าหนดเวลาทนายจางและลกจาง ตกลงกน

(๓) คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดใหจายเดอนหนงไมนอยกวา หนงครง

ในกรณทนายจางเลกจางลกจาง ใหนายจางจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด ตามทลกจางมสทธไดรบ ใหแกลกจางภายในสามวนนบแตวนทเลกจาง

มาตรา ๗๑ ในกรณทนายจางใหลกจางเดนทางไปท างานในทองทอน นอกจากทองทส าหรบการท างานปกตในวนหยด ใหนายจางจายคาจางเทากบคาจางในวนท างานใหแกลกจาง ซงไมมสทธไดรบ คาจางในวนหยดตามมาตรา ๕๖ (๑) ส าหรบการเดนทางนน

มาตรา ๗๒ ในกรณทนายจางใหลกจางเดนทางไปท างานในทองทอน นอกจากทองทส าหรบการท างานปกต ลกจางไมมสทธไดรบคาลวงเวลาตามมาตรา ๖๑ และคาลวงเวลาในวนหยดตามมาตรา ๖๓ ในระหวางเดนทาง แตส าหรบการเดนทางในวนหยดใหนายจางจายคาจางเทากบคาจางในวนท างานใหแกลกจางซงไมมสทธไดรบคาจางในวนหยดตามมาตรา ๕๖ (๑) ดวย เวนแตนายจางตกลงจายคาลวงเวลาหรอคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจาง

มาตรา ๗๓ ใหนายจางออกคาใชจายส าหรบการเดนทางตามมาตรา ๗๑ และมาตรา ๗๒

มาตรา ๗๔ ในกรณทนายจางตกลงจายคาลวงเวลา คาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยด ในอตราทสงกวาก าหนดไวตามมาตรา ๖๑ มาตรา ๖๒ และมาตรา ๖๓ กใหเปนไปตามขอตกลง ดงกลาว

มาตรา ๗๕ ในกรณทนายจางมความจ าเปนตองหยดกจการทงหมด หรอบางสวน เปนการชวคราวโดยเหตหนงเหตใดทมใชเหตสดวสย ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางไมนอยกวารอยละหาสบของคาจางในวนท างานทลกจางไดรบกอนนายจางหยดกจการตลอดระยะเวลาทนายจางไมไดใหลกจางท างาน

ใหนายจางแจงใหลกจางและพนกงานตรวจแรงงานทราบลวงหนากอนวนเรมหยดกจการตามวรรคหนง

มาตรา ๗๖ หามมใหนายจางหกคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยด เวนแตเปนการหกเพอ

(๑) ช าระภาษเงนไดตามจ านวนทลกจางตองจายหรอช าระเงนอนตามทมกฎหมายบญญตไว (๒) ช าระคาบ ารงสหภาพแรงงานตามขอบงคบของสหภาพแรงงาน

(๓) ช าระหนสนสหกรณออมทรพย หรอสหกรณอนทมลกษณะเดยวกนกบสหกรณ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 15

ออมทรพย หรอหนทเปนไปเพอสวสดการทเปนประโยชนแกลกจางฝายเดยว โดยไดรบความยนยอมลวงหนาจากลกจาง

(๔) เปนเงนประกนตามมาตรา ๑๐ หรอชดใชคาเสยหายใหแกนายจาง ซงลกจางไดกระท าโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง โดยไดรบความยนยอมจากลกจาง

(๕) เปนเงนสะสมตามขอตกลงเกยวกบกองทนเงนสะสมการหกตาม (๒) (๓) (๔) และ (๕) ในแตละกรณหามมใหหกเกนรอยละสบและจะหกรวมกน

ไดไมเกนหนงในหาของเงนทลกจางมสทธไดรบตามก าหนดเวลาการจายตามมาตรา ๗๐ เวนแตไดรบความยนยอมจากลกจาง

มาตรา ๗๗ ในกรณทนายจางตองไดรบความยนยอมจากลกจาง หรอมขอตกลงกบลกจางเกยวกบการจายเงนตามมาตรา ๕๔ มาตรา ๕๕ หรอการหกเงนตามมาตรา ๗๖ นายจางตองจดท าเปนหนงสอและใหลกจางลงลายมอชอในการใหความยนยอมหรอมขอตกลงกนไวใหชดเจนเปนการเฉพาะ

หมวด ๖คณะกรรมการคาจาง

มาตรา ๗๘ ใหมคณะกรรมการคาจางประกอบดวย ปลดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเปนประธานกรรมการ ผแทนฝายรฐบาลสคน ผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางฝายละหาคน ซงคณะรฐมนตรแตงตงเปนกรรมการ และขาราชการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมซงรฐมนตรแตงตงเปนเลขานการ

หลกเกณฑและวธการเพอใหไดมาซงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางตามวรรคหนงใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด

มาตรา ๗๙ คณะกรรมการคาจางมอ านาจหนาทดงตอไปน(๑) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเกยวกบนโยบายคาจาง

(๒) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเพอใหขอแนะน าภาคเอกชน เกยวกบการก าหนดคาจางและการปรบคาจางประจ าป

(๓) ก าหนดอตราคาจางขนต าพนฐาน(๔) ก าหนดอตราคาจางขนต าทลกจางควรไดรบ ตามความเหมาะสมแกสภาพเศรษฐกจและ

สงคม(๕) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเพอพฒนาระบบคาจาง(๖) ใหค าแนะน าดานวชาการและแนวทางการประสานประโยชนแกหนวยงานตาง ๆ ในภาค

เอกชน(๗) รายงานเสนอรฐมนตรอยางนอยปละครงเกยวกบภาวะคาจางและแนวโนมของคาจาง

ตลอดจนมาตรการทควรจะไดด าเนนการ(๘) ปฏบตการอนใดตามทพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนบญญตใหเปนอ านาจหนาทของ

คณะกรรมการคาจางหรอตามทคณะรฐมนตรหรอรฐมนตรมอบหมาย

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 16

ในการเสนอความเหนตอคณะรฐมนตร คณะกรรมการคาจางจะมขอสงเกตเกยวกบการพฒนาระบบรายไดของประเทศดวยกได

มาตรา ๘๐ ใหกรรมการคาจางซงคณะรฐมนตรแตงตงมวาระด ารงต าแหนง คราวละสองป กรรมการซงพนจากต าแหนงอาจไดรบแตงตงอกได

ในกรณทกรรมการคาจางซงคณะรฐมนตรแตงตงพนจากต าแหนงกอนวาระใหคณะรฐมนตรแตงตงกรรมการในประเภทเดยวกนเปนกรรมการแทน และใหผไดรบแตงตงอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการทตนแทน เวนแตวาระของกรรมการเหลออยไมถงหนงรอยแปดสบวน จะไมแตงตงกรรมการแทนกได

ในกรณทกรรมการคาจางซงคณะรฐมนตรแตงตงพนจากต าแหนงตามวาระแตยงมไดมการแตงตงกรรมการใหม ใหกรรมการนนปฏบตหนาทไปพลางกอน จนกวาจะไดแตงตงกรรมการใหมเขารบหนาท ซงตองแตงตงใหเสรจสนภายในเกาสบวนนบแตวนทกรรมการเดมพนจากต าแหนง

มาตรา ๘๑ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระตามมาตรา ๘๐ กรรมการคาจางซงคณะ รฐมนตรแตงตงพนจากต าแหนงเมอ

(๑) ตาย(๒) ลาออก

(๓) คณะรฐมนตรใหออกเพราะขาดประชมตามทก าหนดสามครงตดตอกนโดยไมมเหตอนควร (๔) เปนบคคลลมละลาย

(๕) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ(๖) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท า

โดยประมาทหรอความผดลหโทษ

มาตรา ๘๒ การประชมคณะกรรมการคาจางตองมกรรมการเขาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด โดยมกรรมการฝายนายจางและฝายลกจางอยางนอยฝายละหนงคน จงจะเปนองคประชม

ในการประชมเพอพจารณาก าหนดอตราคาจางขนต าพนฐานหรออตราคาจางขนต าตามมาตรา ๗๙ จะตองมการเขาประชมไมนอยกวาสองในสามของจ านวนกรรมการทงหมด โดยมกรรมการฝายนายจางและฝายลกจางอยางนอยฝายละสองคนจงจะเปนองคประชม และตองไดมตอยางนอยสองในสามของกรรมการทเขาประชม

ในการประชมเพอพจารณาก าหนดอตราคาจางขนต าคราวใด ถาไมไดองคประชมตามทก าหนดไวในวรรคสอง ใหจดใหมการประชมอกครงหนงภายในสบหาวนนบแตวนทนดประชมครงแรก การประชมครงหลงนแมจะไมมกรรมการซงมาจากฝายนายจางหรอฝายลกจางเขารวมประชม ถามกรรมการมาประชมไมนอยกวาสองในสามของจ านวนกรรมการทงหมด กใหถอเปนองคประชม และตองไดมตอยางนอยสองในสามของกรรมการทเขาประชม

มาตรา ๘๓ ในการประชมคราวใด ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหกรรมการทมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 17

การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มาตรา ๘๔ ใหคณะกรรมการคาจางมอ านาจแตงตงคณะอนกรรมการดงตอไปนเพอพจารณาหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดแทนคณะกรรมการได

(๑) คณะอนกรรมการอตราคาจางขนต า(๒) คณะอนกรรมการอตราคาจางขนต าจงหวด(๓) คณะอนกรรมการอนทคณะกรรมการเหนสมควรก าหนด

ใหคณะกรรมการคาจางก าหนดองคประชมและวธด าเนนงานของคณะอนกรรมการไดตามความเหมาะสม

มาตรา ๘๕ ในการปฏบตหนาทใหคณะกรรมการคาจาง หรอคณะอนกรรมการหรอผซงคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการมอบหมายมอ านาจดงตอไปน

(๑) มหนงสอเรยกบคคลใดมาใหถอยค าหรอใหสงเอกสารหรอวตถใดๆ มาเพอประกอบการพจารณาไดตามความจ าเปน

(๒) ใหหนวยงานหรอบคคลใดใหความรวมมอในการส ารวจกจการใด ๆ ทอาจมผลกระทบกระเทอนตอเศรษฐกจได

(๓) เขาไปในสถานประกอบกจการหรอส านกงานของนายจางในเวลาท าการเพอศกษา ส ารวจ วจย ตรวจสอบ หรอสอบถามขอเทจจรงเพอใหไดมาซงขอมลทจะใชในการพจารณาตามมาตรา ๗๙ ในการน ใหนายจางหรอบคคลซงเกยวของอ านวยความสะดวก สงหรอแสดงเอกสาร หรอใหขอเทจจรงและไมขดขวางการปฏบตการตามหนาทของบคคลดงกลาว

มาตรา ๘๖ ในการปฏบตหนาทตามมาตรา ๘๕ ใหกรรมการคาจางอนกรรมการ หรอผซงคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการมอบหมาย แสดงบตรประจ าตวหรอหนงสอมอบหมาย แลวแตกรณ ตอบคคลซงเกยวของ

บตรประจ าตวกรรมการคาจ างและอนกรรมการตามวรรคหนง ใหเปนไปตามแบบท รฐมนตรก าหนด

มาตรา ๘๗ ในการพจารณาก าหนดอตราคาจางขนต าและอตราคาจางขนต าพนฐานใหคณะกรรมการคาจางศกษาและพจารณาขอเทจจรงเกยวกบอตราคาจางทลกจางไดรบอยประกอบกบขอเทจจรงอน โดยเฉพาะอยางยงดชนคาครองชพ อตราเงนเฟอ มาตรฐานการครองชพ ตนทนการผลต ราคาของสนคา ความสามารถของธรกจ ผลตภาพแรงงาน ผลตภณฑมวลรวมของประเทศ สภาพทางเศรษฐกจและสงคม

การพจารณาก าหนดอตราคาจางขนต า จะก าหนดใหใชเฉพาะกจการประเภทใดประเภทหนงหรอทกประเภทหรอในทองถนใดทองถนหนงกได

การพจารณาก าหนดอตราคาจางขนต าตองไมต ากวาอตราคาจางขนต าพนฐาน ทคณะกรรมการคาจางก าหนด

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 18

ถาไมมการก าหนดอตราคาจางขนต าในทองทใดใหถอวาอตราคาจางขนต าพนฐานเปนอตรา คาจางขนต าของทองทนน

มาตรา ๘๘ เมอไดศกษาขอมลและขอเทจจรงตางๆ ตามทก าหนดไวใน มาตรา ๘๗ แลว ใหคณะกรรมการคาจางก าหนดอตราคาจางขนต าพรอมทงรายละเอยดตางๆ ตามทเหนสมควรเสนอตอ รฐมนตรเพอประกาศในราชกจจานเบกษา

มาตรา ๘๙ ประกาศก าหนดอตราคาจางขนต าตามมาตรา ๘๘ ใหใชบงคบแกนายจางและลกจาง ไมวานายจางและลกจางนนจะมสญชาต ศาสนา หรอเพศใด

มาตรา ๙๐ เมอประกาศก าหนดอตรคาจางขนต ามผลใชบงคบแลว หามมใหนายจางจายคาจางแกลกจางนอยกวาอตราคาจางขนต า

ใหนายจางทอยในขายบงคบของประกาศก าหนดอตราคาจางขนต าปดประกาศดงกลาวไวในทเปดเผย เพอใหลกจางไดทราบ ณ สถานทท างานของลกจาง ตลอดระยะเวลาทประกาศดงกลาวมผลใชบงคบ

มาตรา ๙๑ ใหมส านกงานคณะกรรมการคาจางขนในกระทรวงแรงงานแและสวสดการสงคมและใหมอ านาจหนาทดงตอไปน

(๑) จดท าแผนงาน โครงการเสนอตอคณะกรรมการคาจางและคณะอนกรรมการ(๒)ประสานแผนและการด าเนนการของคณะกรรมการคาจางและคณะอนกรรมการ ตลอดจน

หนวยงานทเกยวของ(๓) รวบรวม ศกษา วจย วเคราะห และประเมนสถานการณเศรษฐกจ แรงงาน ภาวะการครอง

ชพ การขยายตวของตลาดแรงงาน ผลตภาพแรงงาน การลงทน การยายถนฐาน และขอมลทเกยวของ เพอเปนขอมลประกอบพจารณาของคณะกรรมการคาจางและคณะอนกรรมการ

(๔) เสนอแนะผลการศกษา และผลการพจารณาขอมลทางวชาการ และมาตรการเสรมอนๆ ตอกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม และหนวยงานทเกยวของเพอประโยชนในการพฒนาระบบคาจางและรายได

(๕) ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามมตของคณะกรรมการคาจาง(๖) ปฏบตงานอนตามทคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการมอบหมาย

หมวด ๗สวสดการ

มาตรา ๙๒ ใหมคณะกรรมการสวสดการแรงงานประกอบดวย ปลดกระทรวงแรงงานและ สวสดการสงคมเปนประธานกรรมการ กรรมการผแทนฝายรฐบาลสคน กรรมการผแทนฝายนายจางและกรรมการผแทนฝายลกจางฝายละหาคน ซงรฐมนตรแตงตงเปนกรรมการและขาราชการกรมสวสดการและคมครองแรงงานซงรฐมนตรแตงตงเปนเลขานการ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 19

มาตรา ๙๓ คณะกรรมการสวสดการแรงงานมอ านาจหนาทดงตอไปน(๑) เสนอความเหนตอรฐมนตรเกยวกบนโยบาย แนวทางและมาตรการงานสวสดการแรงงาน(๒) เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎกระทรวง ประกาศ หรอ ระเบยบเกยวกบการ

จดสวสดการในสถานประกอบกจการ(๓) ใหค าแนะน าในการจดสวสดการแรงงานส าหรบสถานประกอบกจการแตละประเภท(๔) ตดตามประเมนผล และรายงานผลการด าเนนการตอรฐมนตร(๕) ปฏบตการอนใดตามทพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนบญญตใหเปนอ านาจหนาทของ

คณะกรรมการสวสดการแรงงานหรอตามทรฐมนตรมอบหมาย

มาตรา ๙๔ ใหน ามาตรา ๗๘ วรรคสอง มาตรา ๘๐ มาตรา ๘๑ มาตรา ๘๒ วรรคหนง มาตรา ๘๓ และมาตรา ๘๔ มาใชบงคบกบคณะกรรมการสวสดการแรงงานโดยอนโลม

มาตรา ๙๕ ใหรฐมนตรมอ านาจออกกฎกระทรวงก าหนดใหนายจางตองจดสวสดการในเรองใด หรอก าหนดใหการจดสวสดการในเรองใดตองเปนไปตามมาตรฐานได

มาตรา ๙๖ ในสถานประกอบกจการทมลกจางตงแตสบคนขนไป ใหนายจางจดใหมคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ ประกอบดวยผแทนฝายลกจางอยางนอยหาคน

กรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการใหมาจากการเลอกตง ตามหลกเกณฑและวธการทอธบดก าหนด

ในกรณทสถานประกอบกจการใดของนายจางมคณะกรรมการลกจางตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธแลว ใหคณะกรรมการลกจางท าหนาทเปนคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการตามพระราชบญญตน

มาตรา ๙๗ คณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการมอ านาจหนาทดงตอไปน(๑) รวมหารอกบนายจางเพอจดสวสดการแกลกจาง(๒) ใหค าปรกษาหารอและเสนอแนะความเหนแกนายจางในการจดสวสดการส าหรบลกจาง(๓) ตรวจตรา ควบคม ดแล การจดสวสดการทนายจางจดใหแกลกจาง(๔) เสนอขอคดเหน และแนวทางในการจดสวสดการทเปนประโยชนส าหรบลกจางตอคณะ

กรรมการสวสดการแรงงาน

มาตรา ๙๘ นายจางตองจดใหมการประชมหารอกบคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการอยางนอยสามเดอนตอหนงครง หรอเมอกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการเกนกงหนงของกรรมการทงหมดหรอสหภาพแรงงานรองขอโดยมเหตผลสมควร

มาตรา ๙๙ ใหนายจางปดประกาศการจดสวสดการตามกฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๙๕ หรอตามทมขอตกลงกบลกจางใหจดขนไวในทเปดเผยเพอใหลกจางไดทราบ ณ สถานทท างานของลกจาง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 20

หมวด ๘ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน

มาตรา ๑๐๐ ใหมคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานประกอบดวย ปลดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเปนประธานกรรมการ อธบดกรม สวสดการและคมครองแรงงาน ผแทนกรมอนามย ผแทนกรมโรงงานอตสาหกรรม ผแทนกรมโยธาธการ และผแทนกรมควบคมมลพษ เปนกรรมการ กบผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางฝายละเจดคน ซงรฐมนตรแตงตงเปนกรรมการ และขาราชการกรมสวสดการและคมครองแรงงานซงรฐมนตรแตงตงเปนกรรมการและเลขานการ

มาตรา ๑๐๑ คณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน มอ านาจหนาทดงตอไปน

(๑) เสนอความเหนตอรฐมนตรเกยวกบนโยบาย แผนงาน หรอมาตรการความปลอดภย อาชวอนามย และการพฒนาสภาพแวดลอมในการท างานของลกจาง

(๒) เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎกระทรวง ประกาศ หรอระเบยบเพอด าเนนการตามพระราชบญญตน

(๓) ใหความเหนแกหนวยงานของรฐเกยวกบการสงเสรมความปลอดภยอาชวอนามย และ สภาพแวดลอมในการท างานของลกจาง

(๔) ปฏบตการอนใดตามทพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนบญญตใหเปนอ านาจหนาท ของคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน หรอตามทรฐมนตรมอบหมาย

มาตรา ๑๐๒ ใหน ามาตรา ๗๘ วรรคสอง มาตรา ๘๐ มาตรา ๘๑ มาตรา ๘๒ วรรคหนง มาตรา ๘๓ และมาตรา ๘๔ มาใชบงคบกบคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน โดยอนโลม

มาตรา ๑๐๓ ใหรฐมนตรมอ านาจออกกฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานใหนายจางด าเนนการในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน

ในกรณทกฎกระทรวงตามวรรคหนงก าหนดใหการจดท าเอกสารหลกฐาน หรอรายงานใดตองมการรบรองหรอตรวจสอบโดยบคคลหนงบคคลใดตามหลกเกณฑและวธการทก าหนด กฎกระทรวงนนจะก าหนดหลกเกณฑและวธการการขนทะเบยนและการเพกถอนทะเบยน อตราคาธรรมเนยมการขนทะเบยนไมเกนอตราทายพระราชบญญตน และอตราขนสงของคาบรการทบคคลดงกลาวจะเรยกเกบไวดวยกได

มาตรา ๑๐๔ ในกรณทพนกงานตรวจแรงงานพบวา นายจางผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๑๐๓ ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจออกค าสงเปนหนงสอใหนายจางปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างาน อาคาร สถานท หรอจดท าหรอแกไขเครองจกรหรออปกรณท

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 21

ลกจางตองใชในการปฏบตงานหรอทเกยวของกบการปฎบตงานใหถกตองหรอเหมาะสมภายในระยะเวลาทก าหนด

มาตรา ๑๐๕ ในกรณทพนกงานตรวจแรงงานพบวา สภาพแวดลอมในการท างาน อาคาร สถานท เครองจกรหรออปกรณทลกจางใชจะกอใหเกดความไมปลอดภยแกลกจางหรอนายจางไมปฏบตตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงานตามมาตรา ๑๐๔ เมอไดรบอนมตจากอธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจสงใหนายจางหยดการใชเครองจกรหรออปกรณดงกลาวทงหมดหรอบางสวนเปนการชวคราวได

ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางซงพนกงานแรงงานสงใหนายจางหยดการใชเครองจกรหรออปกรณตามวรรคหนงเทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลกจางหยดท างาน ทงน จนกวานายจางจะไดด าเนนการใหถกตองตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงานแลวนน

มาตรา ๑๐๖ ค าสงของพนกงานตรวจแรงงานตามมาตรา ๑๐๔ หรอมาตรา ๑๐๕ ใหอทธรณตอคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน ไดภายในสามสบวนนบแตวนททราบค าสง ค าวนจฉยของคณะกรรมการนนใหเปนทสด

การอทธรณตามวรรคหนงยอมไมเปนการทเลาการปฏบตตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงาน เวนแตคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานจะมค าสงเปนอยางอน

มาตรา ๑๐๗ ใหนายจางจดใหมการตรวจสขภาพของลกจาง และสงผลการตรวจดงกลาวแกพนกงานตรวจแรงงาน ทงน ตามหลกเกณฑ และวธการทก าหนดในกฎกระทรวง

หมวด ๙การควบคม

มาตรา ๑๐๘ ใหนายจางซงมลกจางรวมกนตงแตสบคนขนไป จดใหมขอบงคบเกยวกบการท างานเปนภาษาไทย และขอบงคบนนอยางนอยตองมรายละเอยดเกยวกบรายการดงตอไปน

(๑) วนท างาน เวลาท างานปกต และเวลาพก (๒) วนหยดและหลกเกณฑการหยด (๓) หลกเกณฑการท างานลวงเวลาและการท างานในวนหยด

(๔) วนและสถานทจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด (๕) วนลาและหลกเกณฑการลา

(๖) วนยและโทษทางวนย(๗) การรองทกข(๘) การเลกจาง คาชดเชย และคาชดเชยพเศษใหนายจางประกาศใชขอบงคบเกยวกบท างานภายในสบหาวนนบแตวนทนายจางมลกจางรวม

กนตงแตสบคนขนไป และใหนายจางจดเกบส าเนาขอบงคบนนไว ณ สถานประกอบกจการ หรอส านกงานของนายจางตลอดเวลา และใหสงส าเนาขอบงคบใหแกอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายภายในเจดวนนบแตวนประกาศใชขอบงคบดงกลาว

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 22

ใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายมอ านาจสงใหนายจางแกไขขอบงคบเกยวกบการท างานทขดตอกฎหมายใหถกตองภายในเวลาทก าหนด

ใหนายจางเผยแพรและปดประกาศขอบงคบเกยวกบการท างานโดยเปดเผย ณ สถานทท างานของลกจาง เพอใหลกจางไดทราบและดไดโดยสะดวก

มาตรา ๑๐๙ การรองทกขตามมาตรา ๑๐๘ (๗) อยางนอยตองมรายละเอยดดงตอไปน(๑) ขอบเขตและความหมายของขอรองทกข(๒) วธการและขนตอนการรองทกข(๓) การสอบสวนและพจารณาขอรองทกข(๔) กระบวนการยตขอรองทกข(๕) ความคมครองผรองทกขและผเกยวของ

มาตรา ๑๑๐ ในกรณทมการแกไขเพมเตมขอบงคบเกยวกบการท างานใหนายจางประกาศขอบงคบทมการแกไขเพมเตมนน ภายในเจดวนนบแตวนทประกาศใชขอบงคบทแกไขเพมเตม และใหน ามาตรา ๑๐๘ วรรคสอง วรรคสามและวรรคสมาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๑๑๑ เมอนายจางไดประกาศใชขอบงคบเกยวกบการท างาน ตามมาตรา ๑๐๘ แลว แมวาตอมานายจางจะมลกจางลดต ากวาสบคนกตาม ใหนายจางยงคงมหนาทปฏบตตามมาตรา ๑๐๘ และมาตรา ๑๑๐ ตอไป

มาตรา ๑๑๒ ใหนายจางซงมลกจางตงแตสบคนขนไปจดท าทะเบยนลกจางเปนภาษาไทยและเกบไว ณ สถานประกอบกจการหรอส านกงานของนายจาง พรอมทจะใหพนกงานตรวจแรงงานตรวจไดในเวลาท าการ

การจดท าทะเบยนลกจางตามวรรคหนง ใหนายจางจดท าภายในสบหาวนนบแตวนทลกจางเขาท างาน

มาตรา ๑๑๓ ทะเบยนลกจางนนอยางนอยตองมรายการดงตอไปน(๑) ชอตวและชอสกล(๒) เพศ(๓) สญชาต(๔) วน เดอนปเกด หรออาย(๕) ทอยปจจบน(๖) วนทเรมจาง(๗) ต าแหนงหรองานในหนาท(๘) อตราคาจางและประโยชนตอบแทนอยางอนทนายจางตกลงจายใหแกลกจาง(๙) วนสนสดของการจาง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 23

เมอมความจ าเปนตองเปลยนแปลงรายการในทะเบยนลกจาง ใหนายจางแกไขเพมเตมทะเบยนลกจางใหแลวเสรจภายในสบหาวนนบแตวนทมการเปลยนแปลงนนหรอภายในสบหาวนนบแตวนทลกจางไดแจงการเปลยนแปลงใหนายจางทราบ

มาตรา ๑๑๔ ใหนายจางซงมลกจางรวมกนตงแตสบคนขนไปจดใหมเอกสารเกยวกบการจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด ซงอยางนอยตองมรายการดงตอไปน (๑) วนและเวลาท างาน

(๒) ผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย (๓) อตราและจ านวนคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดท

ลกจางแตละคนไดรบเมอมการจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจาง

ใหนายจางจดใหลกจางลงลายมอชอในเอกสารตามวรรคหนงไวเปนหลกฐานรายการในเอกสารตามวรรคหนงจะอยในฉบบเดยวกนหรอจะแยกเปนหลายฉบบกได

ในกรณทนายจางจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจาง โดยการโอนเงนเขาบญชเงนฝากในธนาคารพาณชยหรอสถาบนการเงนอน ใหถอวาหลกฐานการโอนเงนเขาบญชเงนฝากของลกจางเปนเอกสารเกยวกบการจายเงนดงกลาว

มาตรา ๑๑๕ ใหนายจางเกบรกษาทะเบยนลกจางไวไมนอยกวาสองปนบแตวนสนสดของการจางลกจางแตละราย และใหนายจางเกบเอกสารเกยวกบการจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจางไวไมนอยกวาสองปนบแตวนจายเงนดงกลาว

ในกรณทมการยนค ารองตามหมวด ๑๒ แหงพระราชบญญตน หรอมขอพพาทแรงงานตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ หรอมการฟองรองคดแรงงาน ใหนายจางเกบรกษาทะเบยนลกจางและเอกสารเกยวกบการจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยดไวจนกวาจะมค าสงหรอค าพพากษาถงทสดเกยวกบเรองดงกลาว

หมวด ๑๐การพกงาน

มาตรา ๑๑๖ ในกรณทนายจางท าการสอบสวนลกจางซงถกกลาวหาวากระท าความผด หามมใหนายจางสงพกงานลกจางในระหวางการสอบสวนดงกลาว เวนแตจะมขอบงคบเกยวกบการท างานหรอขอตกลงเกยวกบสภาพการจางใหอ านาจนายจางสงพกงานลกจางได ทงน นายจางจะตองมค าสงพกงานเปนหนงสอระบความผดและก าหนดระยะเวลาพกงานไดไมเกนเจดวนโดยตองแจงใหลกจางทราบกอนการพกงาน

ในระหวางการพกงานตามวรรคหนง ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางตามอตราทก าหนดไวในขอบงคบเกยวกบการท างานหรอตามทนายจางและลกจางไดตกลงกนไว ในขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง ทงน อตราดงกลาวตองไมนอยกวารอยละหาสบของคาจางในวนท างานทลกจางไดรบกอนถกสงพกงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 24

มาตรา ๑๑๗ เมอการสอบสวนเสรจสนแลว ปรากฎวาลกจางไมมความผดใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางเทากบคาจางในวนท างานนบแตวนทลกจางถกสงพกงานเปนตนไป โดยใหค านวณเงนทนายจางจายตามมาตรา ๑๑๖ เปนสวนหนงของคาจางตามมาตรานพรอมดวยดอกเบยรอยละสบหาตอป

หมวด ๑๑คาชดเชย

มาตรา ๑๑๘ ใหนายจางจายคาชดเชยใหแกลกจางซงเลกจางดงตอไปน(๑) ลกจางซงท างานตดตอกนครบหนงรอยยสบวน แตไมครบหนงป ใหจายไมนอยกวาคา

จางอตราสดทายสามสบวน หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานสามสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

(๒) ลกจางซงท างานตดตอกนครบหนงป แตไมครบสามป ใหจายไมนอยกวาคาจางอตราสดทายเกาสบวน หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานเกาสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

(๓) ลกจางซงท างานตดตอกนครบสามป แตไมครบหกป ใหจายไมนอยกวาคาจางอตราสดทายหนงรอยแปดสบวน หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานหนงรอยแปดสบวน สดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

(๔) ลกจางซงท างานตดตอกนครบหกป แตไมครบสบป ใหจายไมนอยกวาคาจางอตราสดทายสองรอยสสบวน หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานสองรอยสสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

(๕) ลกจางซงท างานตดตอกนครบสบปขนไป ใหจายไมนอยกวาคาจางอตราสดทายสามรอยวน หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานสามรอยวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย การเลกจางตามมาตราน หมายความวา การกระท าใดทนายจางไมใหลกจางท างานตอไปและไมจายคาจางให ไมวาจะเปนเพราะเหตสนสดสญญาจางหรอเหตอนใดและหมายความรวมถงกรณทลกจางไมไดท างานและไมไดรบคาจางเพราะเหตทนายจางไมสามารถด าเนนกจการตอไป

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบแกลกจางทมก าหนดระยะเวลาการจางไวแนนอนและเลกจางตามก าหนดระยะเวลานน

การจางทมก าหนดระยะเวลาตามวรรคสามจะกระท าไดส าหรบการจางงานในโครงการเฉพาะท มใชงานปกตของธรกจหรอการคาของนายจางซงตองมระยะเวลาเรมตนและสนสดของงานทแนนอน หรอในงานอนมลกษณะเปนครงคราวทมก าหนดการสนสดหรอความส าเรจของงาน หรอ ในงานทเปนไปตามฤดกาลและไดจางในชวงเวลาของฤดกาลนน ซงงานนนจะตองแลวเสรจภายในเวลาไมเกนสองป โดยนายจางและลกจางไดท าสญญาเปนหนงสอไวตงแตเมอเรมจาง

มาตรา ๑๑๙ นายจางไมตองจายคาชดเชยใหแกลกจางซงเลกจางในกรณหนงกรณใดดงตอไปน(๑) ทจรตตอหนาทหรอกระท าความผดอาญาโดยเจตนาแกนายจาง(๒) จงใจท าใหนายจางไดรบความเสยหาย(๓) ประมาทเลนเลอเปนเหตใหนายจางไดรบความเสยหายอยางรายแรง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 25

(๔) ฝาฝนขอบงคบเกยวกบการท างานหรอระเบยบหรอค าสงของนายจางอนชอบดวยกฎหมายและเปนธรรม และนายจางไดตกเตอนเปนหนงสอแลว เวนแตกรณทรายแรงนายจางไมจ าเปนตองตกเตอน

หนงสอเตอนใหมผลบงคบไดไมเกนหนงปนบแตวนทลกจางไดกระท าผด(๕) ละทงหนาทเปนเวลาสามวนท างานตดตอกนไมวาจะมวนหยดคนหรอไมกตามโดยไมมเหต

อนสมควร(๖) ไดรบโทษจ าคกตามค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท า

โดยประมาทหรอความผดลหโทษ

มาตรา ๑๒๐ ในกรณทนายจางยายสถานประกอบกจการไปตง ณ สถานทอนอนมผลกระทบส าคญตอการด ารงชวตตามปกตของลกจางหรอครอบครว นายจางตองแจงใหลกจางทราบลวงหนาไมนอยกวาสามสบวนกอนวนยายสถานประกอบกจการ ในการนถาลกจางไมประสงคจะไปท างานดวย ใหลกจางมสทธบอกเลกสญญาจางไดโดยลกจางมสทธไดรบคาชดเชยพเศษไมนอยกวารอยละหาสบของอตราคา ชดเชยทลกจางพงมสทธไดรบตามมาตรา ๑๑๘

ในกรณทนายจางไมแจงใหลกจางทราบการยายสถานประกอบกจการลวงหนาตามวรรคหนง ใหนายจางจายคาชดเชยพเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาเทากบคาจางอตราสดทายสามสบวน หรอเทากบคาจางของการท างานสามสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวยดวย

ลกจางมสทธยนค าขอใหคณะกรรมการสวสดการแรงงานพจารณาภายในสามสบวนนบแตวนทนายจางยายสถานประกอบกจการวา เปนกรณทนายจางตองบอกกลาวลวงหนาหรอลกจางมสทธบอกเลกสญญาจางโดยมสทธไดรบคาชดเชยพเศษตามวรรคหนงหรอไม

ค าวนจฉยของคณะกรรมการสวสดการแรงงานใหเปนทสด เวนแตนายจางหรอลกจางจะอทธรณค าวนจฉยตอศาลภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงค าวนจฉยในกรณทนายจางเปนฝายน าคดไปสศาล นายจางตองวางเงนตอศาลตามจ านวนทตองจายแกลกจางทยนค าขอตามวรรคสาม จงจะฟองคดได การบอกเลกสญญาจางตามมาตราน ลกจางตองใชสทธภายในสามสบวนนบแตวนทนายจางยายสถานประกอบกจการ หรอนบแตวนทค าวนจฉยของคณะกรรมการสวสดการแรงงานหรอค าพพากษาของศาลเปนทสด

มาตรา ๑๒๑ ในกรณทนายจางจะเลกจางลกจางเพราะเหตทนายจางปรบปรงหนวยงาน กระบวนการผลต การจ าหนาย หรอการบรการ อนเนองมาจากการน าเครองจกรมาใชหรอเปลยนแปลงเครองจกรหรอเทคโนโลย ซงเปนเหตใหตองลดจ านวนลกจางหามมใหน ามาตรา ๑๗ วรรคสอง มาใชบงคบ และใหนายจางแจงวนทจะเลกจาง เหตผลของการเลกจางและรายชอลกจางตอพนกงานตรวจ แรงงาน และลกจางทจะเลกจางทราบลวงหนาไมนอยกวาหกสบวนกอนวนทจะเลกจาง

ในกรณทนายจางไมแจงใหลกจางทจะเลกจางทราบลวงหนา หรอแจงลวงหนานอยกวาระยะเวลาทก าหนดตามวรรคหนง นอกจากจะไดรบคาชดเชยตามมาตรา ๑๑๘ แลวใหนายจางจายคาชดเชยพเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาเทากบคาจางอตราสดทายหกสบวนหรอเทากบคาจางของการท างานหกสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวยดวย

ในกรณทมการจายคาชดเชยพเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาตามวรรคสองใหถอวานายจางไดจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนาตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยดวย

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 26

มาตรา ๑๒๒ ในกรณทนายจางเลกจางลกจางตามมาตรา ๑๒๑ และลกจางนนท างานตดตอกนเกนหกปขนไป ใหนายจางจายคาชดเชยพเศษเพมขนจากคาชดเชยตามมาตรา ๑๑๘ ไมนอยกวาคาจางอตราสดทายสบหาวนตอการท างานครบหนงป หรอไมนอยกวาคาจางของการท างานสบหาวนสดทายตอการท างานครบหนงปส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย แตคาชดเชยตามมาตรานรวมแลวตองไมเกนคาจางอตราสดทายสามรอยหกสบวน หรอไมเกนคาจางของการท างานสามรอยหกสบวนสดทายส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

เพอประโยชนในการค านวณคาชดเชยพเศษ กรณระยะเวลาท างานไมครบหนงปถาเศษของระยะเวลาท างานมากกวาหนงรอยแปดสบวน ใหนบเปนการท างานครบหนงป

หมวด ๑๒การยนค ารอง และการพจารณาค ารอง

มาตรา ๑๒๓ ในกรณทนายจางฝาฝนหรอไมปฏบตตามเกยวกบสทธไดรบเงนอยางหนงอยางใดตามพระราชบญญตนและลกจางมความประสงคใหพนกงานเจาหนาท ด าเนนการตามพระราชบญญตน ใหลกจางมสทธยนค ารองตอพนกงานตรวจแรงงานแหงทองท ทลกจางท างานอยหรอทนายจางมภมล าเนาอยตามแบบทอธบดก าหนด

ในกรณทเกยวกบสทธไดรบเงนอยางหนงอยางใดตามพระราชบญญตน ถาลกจางถงแกความตาย ใหทายาทโดยธรรมมสทธยนค ารองตอพนกงานตรวจแรงงานได

มาตรา ๑๒๔ เมอมการยนค ารองตามมาตรา ๑๒๓ ใหพนกงานตรวจแรงงานสอบสวนขอเทจจรงและมค าสงภายในหกสบวนนบแตวนทรบค ารอง

ในกรณทมความจ าเปนไมอาจมค าสงภายในเวลาตามวรรคหนงได ใหพนกงานตรวจแรงงานขอขยายเวลาตออธบดหรอผซงอธบดมอบหมายพรอมดวยเหตผล และอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายอาจพจารณาอนญาตไดตามทเหนสมควร แตตองมระยะเวลาไมเกนสามสบวน นบแตวนทครบก าหนดตามวรรคหนง

เมอพนกงานตรวจแรงงานสอบสวนแลวปรากฎวาลกจางมสทธไดรบเงนอยางหนงอยางใดทนายจางมหนาทตองจายตามพระราชบญญตน ใหพนกงานตรวจแรงงานมค าสงใหนายจางจายเงนดงกลาวใหแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตาย ตามแบบทอธบดก าหนดภายในสบหาวนนบแตวนททราบหรอถอวาไดทราบค าสง ใหนายจางจายเงนตามวรรคสามใหแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตาย ณ สถานทท างานของลกจาง ในกรณทลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายรองขอ ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจสงใหนายจางจายเงนดงกลาว ณ ส านกงานของพนกงานตรวจแรงงานหรอสถานทอนตามทนายจางและลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายตกลงกน

ในกรณทลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายไมมารบเงนดงกลาวภายในสบหาวนนบแตวนทพนกงานตรวจแรงงานมค าสง ใหพนกงานตรวจแรงงานน าสงเงนนนเพอเกบรกษาในกองทนสงเคราะหลกจางโดยฝากเงนไวกบธนาคาร ในการน ถามดอกเบยหรอดอกผลใดเกดขนเนองจากการฝากเงนใหตกเปนสทธแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายซงมสทธไดรบ เงนนน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 27

ในกรณทพนกงานตรวจแรงงานเหนวาลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายไมมสทธไดรบเงนตามมาตรา ๑๒๓ ใหพนกงานตรวจแรงงานมค าสงและแจงเปนหนงสอใหนายจางและลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายทราบ

มาตรา ๑๒๕ เมอพนกงานตรวจแรงงานไดมค าสงตามมาตรา ๑๒๔ แลว ถานายจาง ลกจาง หรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายไมพอใจค าสงนนใหน าคดไปสศาลไดภายในสามสบวนนบแตวนทราบค าสง

ในกรณทนายจาง ลกจาง หรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายไมน าคดไปสศาลภายในก าหนด ใหค าสงนนเปนทสด

ในกรณทนายจางเปนฝายน าคดไปสศาล นายจางตองวางเงนตอศาลตามจ านวนทถงก าหนดจายตามค าสงนน จงจะฟองคดได

เมอคดถงทสดและนายจางมหนาทตองจายเงนจ านวนใดใหแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตาย ใหศาลมอ านาจจายเงนทนายจางวางไวตอศาลใหแกลกจางหรอทายาทโดยธรรมของลกจางซงถงแกความตายได

หมวด ๑๓กองทนสงเคราะหลกจาง

มาตรา ๑๒๖ ใหมกองทนสงเคราะหลกจางในกรมสวสดการและคมครองแรงงานมวตถประสงคเพอเปนทนสงเคราะหลกจางในกรณทลกจางออกจากงาน หรอตายหรอในกรณอนตามทก าหนดโดยคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจาง

มาตรา ๑๒๗ กองทนสงเคราะหลกจางประกอบดวย(๑) เงนสะสมและเงนสมทบ(๒) เงนทตกเปนของกองทนสงเคราะหลกจางตามมาตรา ๑๓๓ และ มาตรา ๑๓๖(๓) เงนเพมตามมาตรา ๑๓๑(๔) เงนคาปรบทไดรบจากการลงโทษผกระท าความผดตามพระราชบญญตน(๕) เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคให

(๖) เงนอดหนนจากรฐบาล (๗) เงนรายไดอน

(๘) เงนดอกผลของกองทนสงเคราะหลกจางใหกองทนสงเคราะหลกจางจดใหมบญชประกอบดวย(๑) บญชเงนของสมาชกซงแสดงรายการเงนสะสม เงนสมทบ และดอกผลของเงนดงกลาวของ

บรรดาสมาชกแตละคน(๒) บญชเงนกองกลางซงแสดงรายการเงนอนนอกจาก (๑)

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 28

มาตรา ๑๒๘ การสงเงนคาปรบตามมาตรา ๑๒๗ (๔) เขากองทนสงเคราะหลกจางและก าหนดเวลาสงเงนดงกลาว ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

มาตรา ๑๒๙ เพอประโยชนในการด าเนนการตามพระราชบญญตน ใหถอวาเงนและทรพยสนของกองทนสงเคราะหลกจางตามมาตรา ๑๒๗ เปนกรรมสทธของกรมสวสดการและคมครองแรงงานโดยไมตองน าสงกระทรวงการคลงเปนรายไดแผนดน

ใหมคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางประกอบดวย ปลดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเปนประธานกรรมการ ผแทนกระทรวงการคลง ผแทนส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ผแทนธนาคารแหงประเทศไทยเปนกรรมการ กบผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางฝายละหาคน ซงรฐมนตรแตงตงเปนกรรรมการ และอธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงานเปนกรรมการและเลขานการ

คณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางมอ านาจหนาทดงตอไปน(๑) ก าหนดนโยบายเกยวกบการบรหารและการจายเงนกองทนสงเคราะหลกจางโดยความเหน

ชอบของรฐมนตร(๒) พจารณาใหความเหนตอรฐมนตรในการตราพระราชกฤษฎกาการออกกฎกระทรวง

ประกาศหรอระเบยบ เพอด าเนนการตามพระราชบญญตน(๓) วางระเบยบเกยวกบการรบเงน การจายเงน และการเกบรกษาเงนกองทนสงเคราะหลก

จางโดยความเหนชอบของรฐมนตร(๔) วางระเบยบเกยวกบการจดหาผลประโยชนของกองทนสงเคราะหลกจางโดยความเหนชอบ

ของรฐมนตร(๕) จดสรรเงนกองทนสงเคราะหลกจางไมเกนรอยละสบของดอกผลของกองทนตอป เพอเปน

คาใชจายในการบรหารของกองทนสงเคราะหลกจาง(๖) ปฏบตการอนใดตามทพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนบญญตใหเปนอ านาจหนาทของ

คณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจาง หรอตามทรฐมนตรมอบหมายใหน ามาตรา ๗๘ วรรคสอง มาตรา ๘๐ มาตรา ๘๑ มาตรา ๘๒ วรรคหนง มาตรา ๘๓

และมาตรา ๘๔ มาใชบงคบกบคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางโดยอนโลม

มาตรา ๑๓๐ ใหลกจางส าหรบกจการทมลกจางตงแตสบคนขนไปเปนสมาชกกองทนสงเคราะหลกจาง

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบแกกจการทนายจางไดจดใหมกองทนส ารองเลยงชพตามกฎหมายวาดวยกองทนส ารองเลยงชพ หรอจดใหมการสงเคราะหแกลกจางในกรณทลกจางออกจากงานหรอตาย ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง

ความในวรรคหนงจะใชบงคบแกลกจางส าหรบกจการทมลกจางนอยกวาสบคนเมอใดใหตราเปนพระราชกฤษฎกา

คณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางอาจออกระเบยบเพอก าหนดใหลกจางส าหรบกจการท มไดอยภายใตบงคบตามพระราชบญญตนสมครเขาเปนสมาชกกองทนสงเคราะหลกจางได เมอลกจาง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 29

ประสงคจะเปนสมาชกกองทนสงเคราะหลกจางโดยความยนยอมของนายจาง และใหนายจางมหนาทตามพระราชบญญตนเสมอนเปนกจการทอยภายใตบงคบพระราชบญญตน ใหนายจางซงมลกจางเปนสมาชกกองทนสงเคราะหลกจางตามวรรคหนงยนแบบรายการแสดงรายชอลกจางและรายละเอยดอนๆ เมอนายจางยนแบบรายการดงกลาวแลว ใหกรมสวสดการและ คมครองแรงงานออกหนงสอส าคญแสดงการขนทะเบยนใหแกนายจาง ในกรณทขอเทจจรงเกยวกบขอความในแบบรายการแสดงรายชอลกจางทไดยนไวเปลยนแปลงไป ใหนายจางแจงเปนหนงสอตอกรมสวสดการและคมครองแรงงานเพอขอเปลยนแปลงหรอแกไขเพมเตมแบบรายการดงกลาว

การยนขอเปลยนแปลงหรอแกไขเพมเตมแบบรายการแสดงรายชอลกจางและการออกหนงสอส าคญแสดงการขนทะเบยนใหแกนายจาง ใหเปนไปตามแบบหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางก าหนด

ใหถอวาผซงยนแบบรายการ หรอแจงขอเปลยนแปลง หรอแกไขเพมเตมแบบรายการตามกฎหมายวาดวยการประกนสงคม ไดปฏบตตามความในวรรคหา วรรคหก และวรรคเจดของมาตรานแลว

มาตรา ๑๓๑ นบแตวนทลกจางเปนสมาชกกองทนสงเคราะหลกจาง ทกครงทมการจาย คาจาง ใหลกจางจายเงนสะสม โดยใหนายจางหกจากคาจางและนายจางจายเงนสมทบเขากองทนสงเคราะหลกจาง ทงน ตามอตราทก าหนดในกฎกระทรวงแตตองไมเกนรอยละหาของคาจาง

ถานายจางไมจายคาจางตามก าหนดเวลาทตองจาย ใหนายจางมหนาทน าสงเงนสะสมและเงนสมทบโดยถอเสมอนวามการจายคาจางแลว

ในกรณทนายจางไมสงเงนสะสมหรอเงนสมทบหรอสงไมครบจ านวนภายในเวลาทก าหนดตามวรรคส ใหนายจางจายเงนเพมใหแกกองทนสงเคราะหลกจางในอตรารอยละหาตอเดอนของจ านวนเงนสะสมหรอเงนสมทบทยงมไดน าสงหรอทยงขาดอยนบแตวนทตองน าสงเงนดงกลาว ส าหรบเศษของเดอนถาถงสบหาวนหรอกวานนใหนบเปนหนงเดอน ถานอยกวานนใหปดทง ทงน หามมใหนายจางอางเหตทไมไดหกคาจาง หรอหกไปแลวแตไมครบจ านวนเพอใหพนความรบผดทตองน าสงเงนดงกลาว

การน าสงเงนสะสม เงนสมทบ และเงนเพมเขากองทนสงเคราะหลกจางใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการทนสงเคราะหลกจางก าหนด

มาตรา ๑๓๒ ในกรณทนายจางไมน าสงเงนสะสมหรอเงนสมทบหรอน าสงไมครบตามก าหนดเวลา ใหพนกงานตรวจแรงงานมค าเตอนเปนหนงสอใหนายจางน าเงนทคางจายมาช าระภายในก าหนดไมนอยกวาสามสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอนน

ในการมค าเตอนตามวรรคหนง ถาไมอาจทราบจ านวนคาจางไดแนชดใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจประเมนเงนสะสมและเงนสมทบทนายจางจะตองน าสงไดตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางก าหนด

มาตรา ๑๓๓ ในกรณทลกจางออกจากงาน ใหกรมสวสดการและคมครองแรงงานจายเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางในสวนทเปนเงนสะสม เงนสมทบ และดอกผลจากเงนดงกลาวใหแกลกจาง

ในกรณทลกจางตาย ถาลกจางมไดก าหนดบคคลผจะพงไดรบเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางไวโดยท าเปนหนงสอตามแบบทอธบดก าหนดมอบไวแกกรมสวสดการและคมครองแรงงาน หรอไดก าหนด

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 30

ไวแตบคคลผนนตายกอน ใหจายเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางตามวรรคหนงใหแกบตร สาม ภรรยา บดา มารดา ทมชวตอยคนละสวนเทาๆ กน

ถาผตายไมมบคคลผมสทธไดรบเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางตามวรรคสองใหเงนดงกลาวตกเปนของกองทนสงเคราะหลกจาง

มาตรา ๑๓๔ การจายเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางในกรณอนนอกจากกรณตามมาตรา ๑๓๓ ใหคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางก าหนดระเบยบการจายเงนสงเคราะห อตราเงนทจะจายและระยะเวลาการจาย โดยพจารณาจากจ านวนเงนกองทนสงเคราะหลกจางสวนทมใชเงนทจะตองน าไปจายตามมาตรา ๑๓๓

มาตรา ๑๓๕ ในกรณทกรมสวสดการและคมครองแรงงานไดจายเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางไมวาทงหมดหรอบางสวนใหแกลกจางตามมาตรา ๑๓๔ แลวใหกองทนสงเคราะหลกจางมสทธเรยกใหผซงมหนาทตามกฎหมายตองจายเงนดงกลาวใหแกลกจางชดใชเงนทกองทนสงเคราะหลกจางไดจายไปพรอมดอกเบยในอตรารอยละสบหาตอป

สทธเรยกรองของกองทนสงเคราะหลกจางใหมอายความสบปนบแตวนทกองทนสงเคราะหลกจางจายเงนไปตามวรรคหนง

มาตรา ๑๓๖ ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจออกค าสงเปนหนงสอใหยดอายดและขายทอดตลาดทรพยสนของผซงมหนาทตามกฎหมายทไมน าสงเงนสะสม เงนสมทบหรอเงนเพม หรอน าสงไมครบจ านวน หรอเงนทตองจายตามมาตรา ๑๓๕

การมค าสงใหยดหรออายดทรพยสนตามวรรคหนงจะกระท าไดตอเมอไดสงค าเตอนเปนหนงสอใหผซงมหนาทตามกฎหมายน าเงนสะสม เงนสมทบ หรอเงนเพมทคางจาย หรอเงนทตองจายตามมาตรา ๑๓๕ มาจายภายในเวลาทก าหนด แตตองไมนอยกวาสามสบวนนบแตวนทผนนไดรบค าเตอนนนและไมจายภายในเวลาทก าหนด

หลกเกณฑและวธการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนตามวรรคหนงใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด ทงน ใหน าหลกเกณฑและวธการตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบโดยอนโลม

เงนทไดจากการขายทอดตลาดทรพยสน ใหหกไวเปนคาใชจายในการยด อายด และขายทอดตลาด และจายเงนสะสม เงนสมทบ หรอเงนเพมทคางจาย หรอ เงนทผซงมหนาทตามกฎหมายตองจายตามมาตรา ๑๓๕ ถามเงนเหลอใหคนแกผนนโดยเรว โดยใหพนกงานตรวจแรงงานมหนงสอแจงใหทราบเพอขอรบเงนทเหลอคน โดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ถาไมมาขอรบคนภายในหาปใหตกเปนของกองทนสงเคราะหลกจาง

มาตรา ๑๓๗ สทธเรยกรองเงนจากกองทนสงเคราะหลกจางไมอาจโอนกนไดและไมอยในความรบผดแหงการบงคบคด

มาตรา ๑๓๘ ภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนปปฏทน ใหคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางเสนองบดลและรายงานการรบจายเงนของกองทนสงเคราะหลกจาง ในปทลวงมาแลวตอส านกงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 31

ตรวจเงนแผนดน เพอตรวจสอบรบรองกอนเสนอตอรฐมนตรงบดลและรายงานการรบจายเงนดงกลาว ใหรฐมนตรเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบและจด

ใหมการประกาศในราชกจจานเบกษา

หมวด ๑๔พนกงานตรวจแรงงาน

มาตรา ๑๓๙ ในการปฏบตการตามหนาท ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจดงตอไปน(๑) เขาไปในสถานประกอบกจการหรอส านกงานของนายจาง และสถานทท างานของลกจางใน

เวลาท าการ เพอตรวจสภาพการท างานของลกจางและสภาพการจางสอบถามขอเทจจรง ถายภาพ ถายส าเนาเอกสารทเกยวกบการจาง การจายคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยด และทะเบยนลกจาง เกบตวอยางวสดหรอผลตภณฑเพอวเคราะหเกยวกบความปลอดภยในการท างาน และกระท าการอยางอนเพอใหไดขอเทจจรงในอนทจะปฎบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตน

(๒) มหนงสอสอบถามหรอเรยกนายจาง ลกจาง หรอบคคลซงเกยวของมาชแจงขอเทจจรง หรอใหสงสงของหรอเอกสารทเกยวของเพอประกอบการพจารณา

(๓) มค าสงเปนหนงสอใหนายจางหรอลกจางปฏบตใหถกตองตามพระราชบญญตน

มาตรา ๑๔๐ ในการปฏบตการตามหนาทของพนกงานตรวจแรงงานตามมาตรา ๑๓๙ (๑) ใหพนกงานตรวจแรงงานแสดงบตรประจ าตวตอนายจางหรอผซงเกยวของ และใหนายจางหรอบคคลซงเกยวของอ านวยความสะดวกและไมขดขวางการปฏบตการตามหนาทของพนกงานตรวจแรงงาน

บตรประจ าตวพนกงานตรวจแรงงานใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรก าหนด

มาตรา ๑๔๑ ในกรณทนายจางหรอลกจางไดปฏบตตามค าสงของพนงงานตรวจแรงงานตามมาตรา ๑๓๙ (๓) ภายในระยะเวลาทก าหนดการด าเนนคดอาญาตอนายจางหรอลกจางใหเปนอนระงบไป

มาตรา ๑๔๒ ในการตรวจสถานประกอบกจการหรอส านกงานของนายจางหรอสถานทท างานของลกจาง อธบดหรอผซงอธบดมอบหมายอาจจดใหแพทย นกสงคมสงเคราะห หรอผเชยวชาญซงรฐมนตรแตงตงเขาไปในสถานทดงกลาวเพอใหความคดเหนหรอชวยเหลอแกพนกงานตรวจแรงงานในการปฏบตการตามพระราชบญญตน

ใหนายจางหรอบคคลซงเกยวของอ านวยความสะดวกและไมขดขวางการปฏบตการตามหนาทของแพทย นกสงคมสงเคราะห หรอผเชยวชาญตามวรรคหนง

หมวด ๑๕การสงหนงสอ

มาตรา ๑๔๓ ในการสงค าสงหรอหนงสอของอธบดหรอพนกงานตรวจแรงงาน ซงสงการตามพระราชบญญตน ใหสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบหรอพนกงานตรวจแรงงานจะน าไปสงเอง หรอใหเจาหนาทน าไปสง ณ ภมล าเนาหรอถนทอย หรอส านกงานของนายจางในเวลาท าการของนายจาง ถา

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 32

ไมพบนายจาง ณ ภมล าเนาหรอถนทอย หรอส านกงานของนายจาง หรอพบนายจางแตนายจางปฏเสธไมยอมรบ จะสงใหแกบคคลใดซงบรรลนตภาวะแลวและอยหรอท างานในบานหรอส านกงานทปรากฎวาเปนของนายจางนนกได เมอไดด าเนนการดงกลาวแลว ใหถอวานายจางไดรบค าสงหรอหนงสอของอธบดหรอพนกงานตรวจแรงงานนนแลว

ถาการสงตามวรรคหนงไมสามารถกระท าได ใหสงโดยปดค าสงหรอหนงสอของอธบดหรอพนกงานตรวจแรงงานในทซงเหนไดงาย ณ ส านกงานของนายจางสถานทท างานของลกจาง ภมล าเนาหรอถนทอยของนายจาง เมอไดด าเนนการดงกลาวและเวลาไดลวงพนไปไมนอยกวาสบหาวนแลว ใหถอวานายจางไดรบค าสงหรอหนงสอของอธบดหรอพนกงานตรวจแรงงานนนแลว

หมวด ๑๖บทก าหนดโทษ

มาตรา ๑๔๔ นายจางผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา ๑๐ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๓๗ มาตรา ๓๘ มาตรา ๓๙ มาตรา ๔๐ มาตรา ๔๒ มาตรา ๔๓ มาตรา ๔๖ มาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ มาตรา ๔๙ มาตรา ๕๐ มาตรา ๕๑ มาตรา ๖๑ มาตรา ๖๒ มาตรา ๖๓ มาตรา ๖๔ มาตรา ๖๗ มาตรา ๗๐ มาตรา ๗๑ มาตรา ๗๒ มาตรา ๗๖ มาตรา ๙๐ วรรคหนง กฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๙๕ มาตรา ๑๐๗ มาตรา ๑๑๘ วรรคหนง ไมจายคาชดเชยพเศษตามมาตรา ๑๒๐ วรรคหนงหรอวรรคสอง มาตรา ๑๒๑ วรรคสอง หรอมาตรา ๑๒๒ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ในกรณทนายจางฝาฝนหรอปฏบตตามมาตรา ๓๗ มาตรา ๓๘ มาตรา ๓๙ มาตรา ๔๒ มาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ มาตรา ๔๙ หรอมาตรา ๕๐ เปนเหตใหลกจางไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจ หรอถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๔๕ นายจางผใดไมปฏบตตามมาตรา ๒๓ ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท

มาตรา ๑๔๖ นายจางผใดไมปฏบตตามมาตรา ๑๕ มาตรา ๒๗ มาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ มาตรา ๓๐ วรรคหนง มาตรา ๔๕ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ มาตรา ๕๖ มาตรา ๕๗ มาตรา ๕๘ มาตรา ๕๙ มาตรา ๖๕ มาตรา ๖๖ มาตรา ๗๓ มาตรา ๗๔ มาตรา ๗๕ วรรคหนง มาตรา ๗๗ มาตรา ๙๙ มาตรา ๑๐๕ วรรคสอง มาตรา ๑๐๘ มาตรา ๑๑๑ มาตรา ๑๑๒ มาตรา ๑๑๓มาตรา ๑๑๔ มาตรา ๑๑๕ มาตรา ๑๑๗ หรอไมบอกกลาวลวงหนาตามมาตรา ๑๒๐ มาตรา ๑๒๑ วรรคหนง หรอ มาตรา ๑๓๙ (๒) หรอ (๓) ตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท

มาตรา ๑๔๗ ผใดฝาฝนมาตรา ๑๖ ตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท

มาตรา ๑๔๘ นายจางผใดฝาฝนมาตรา ๓๑ หรอมาตรา ๔๔ หรอไมปฏบตตามกฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๑๐๓ วรรคหนง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 33

มาตรา ๑๔๙ นายจางผใดไมปฏบตตามมาตรา ๕๒ มาตรา ๕๕ มาตรา ๗๕ วรรคสอง มาตรา ๙๐ วรรคสอง มาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๖ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท

มาตรา ๑๕๐ ผใดไมอ านวยความสะดวก ไมมาใหถอยค า ไมสงเอกสารหรอวตถใดๆ ตามหนงสอเรยกของคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการ หรอผซงคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการมอบหมาย หรอไมอ านวยความสะดวกแกพนกงานตรวจแรงงาน แพทย นกสงคมสงเคราะห หรอผเชยวชาญ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนสองพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๑ ผใดขดขวางการปฏบตหนาทของคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการ หรอผซงคณะกรรมการคาจางหรอคณะอนกรรมการมอบหมาย พนกงานตรวจแรงงาน แพทย นกสงคมสงเคราะห หรอผเชยวชาญ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ผใดไมปฏบตตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงาน ทสงตามมาตรา ๑๒๔ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๒ นายจางผใดไมปฏบตตามมาตรา ๙๖ ตองระวางโทษปรบไมเกนหาหมนบาท

มาตรา ๑๕๓ นายจางผใดไมปฏบตตามมาตรา ๙๘ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนสองพนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๔ นายจางผใดไมจดท าเอกสารหลกฐานหรอรายงานตามกฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๑๐๓ หรอจดท าเอกสารหลกฐานหรอรายงานโดยกรอกขอความอนเปนเทจ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๕ ผใดมหนาทในการรบรองหรอตรวจสอบเอกสารหลกฐาน หรอรายงานตามกฎกระทรวงทออกตามมาตรา ๑๐๓ กรอกขอความอนเปนเทจในการรบรองหรอตรวจสอบเอกสารหลกฐาน หรอรายงาน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๖ นายจางผใดไมยนแบบรายการหรอไมแจงเปนหนงสอขอเปลยนแปลงหรอแกไขเพมเตมรายการภายในก าหนดเวลาตามมาตรา ๑๓๐ หรอยนแบบรายการ หรอแจงเปนหนงสอขอเปลยนแปลง หรอแกไขเพมเตมรายการตามมาตรา ๑๓๐ โดยกรอกขอความอนเปนเทจ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๑๕๗ พนกงานเจาหนาทผใดเปดเผยขอเทจจรงใดเกยวกบกจการของนายจาง อนเปนขอเทจจรงตามทปกตวสยของนายจางจะพงสงวนไวไมเปดเผยซงตนไดมาหรอลวงรเนองจากการปฏบตการตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนสองพนบาท หรอทงจ าทงปรบ เวนแตเปนการเปดเผยในการปฏบตราชการเพอประโยชนแหงพระราชบญญตน หรอเพอประโยชน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 34

การคมครองแรงงาน การแรงงานสมพนธ หรอการสอบสวน หรอการพจารณาคด

มาตรา ๑๕๘ ในกรณทผกระท าความผดเปนนตบคคล ถาการกระท าความผดของนตบคคลนนเกดจากการสงการ หรอการกระท าของบคคลใด หรอไมสงการ หรอไมกระท าการอนเปนหนาททตองกระท าของกรรมการผจดการ หรอบคคลใด ซงรบผดชอบในการด าเนนงานของนตบคคลนน ผนนตองรบโทษตามทบญญตไวส าหรบความผดนนๆ ดวย

มาตรา ๑๕๙ บรรดาความผดตามพระราชบญญตน เวนแตความผดตามมาตรา ๑๕๗ ถาเจาพนกงานดงตอไปนเหนวาผกระท าผดไมควรไดรบโทษจ าคกหรอไมควรถกฟองรอง ใหมอ านาจเปรยบเทยบดงน

(๑) อธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย ส าหรบความผดทเกดขนในกรงเทพมหานคร(๒) ผวาราชการจงหวดหรอผซงผวาราชการจงหวดมอบหมาย ส าหรบความผดทเกดขนใน

จงหวดอนในกรณทมการสอบสวน ถาพนกงานสอบสวนพบวาบคคลใดกระท าความผดตามพระราชบญญต

นและบคคลนนยนยอมใหเปรยบเทยบ ใหพนกงานสอบสวนสงเรองใหอธบดหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ ภายในเจดวนนบแตวนทบคคลนนแสดงความยนยอมใหเปรยบเทยบ เมอผกระท าผดไดช าระเงนคาปรบตามจ านวนทเปรยบเทยบภายในสามสบวนแลวใหถอวาคดเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

ถาผกระท าผดไมยนยอมใหเปรยบเทยบ หรอเมอยนยอมแลวไมช าระเงนคาปรบภายในก าหนดเวลาตามวรรคสาม ใหด าเนนคดตอไป

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๑๖๐ มใหน ามาตรา ๔๔ มาใชบงคบกบลกจางซงเปนเดกอายตงแตสบสามปบรบรณแตยงไมถงสบหาปบรบรณ ทนายจางรบเขาท างานตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ อยกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

มาตรา ๑๖๑ ใหนายจางแจงการจางลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป ทนายจางรบเขาท างานตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ กอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ทงน ภายในสบหาวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

มาตรา ๑๖๒ ใหคณะกรรมการคาจาง คณะอนกรรมการ และคณะท างานซงด ารงต าแหนงอยในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ คงอยในต าแหนงตอไปไดจนกวาจะครบวาระการด ารงต าแหนง

มาตรา ๑๖๓ การจดเกบเงนสะสมและเงนสมทบเพอเปนทนสงเคราะหลกจางตามบทบญญตวาดวยกองทนสงเคราะหลกจางในหมวด ๑๓ จะเรมด าเนนการเมอใดใหตราเปนพระราชกฤษฎกา

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 35

มาตรา ๑๖๔ ค ารองทยงไมถงทสดหรอคดทยงอยในระหวางการพจารณาของศาลกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหบงคบตามประกาศกระทรวงมหาดไทยหรอประกาศกระทรวงแรงงานและ สวสดการสงคม ซงออกตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ จนกวาค ารองหรอคดนนๆ จะถงทสด

มาตรา ๑๖๕ ผใดมสทธไดรบคาจางหรอเงนอนจากนายจางตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ อยกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหคงไดรบตอไป

มาตรา ๑๖๖ บรรดาประกาศหรอค าสงทออกตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ ใหยงคงใชไดตอไปเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน ทงน จนกวาจะมกฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศทออกตามพระราชบญญตนใชบงคบ

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

ชวน หลกภย นายกรฐมนตร

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 36

อตราคาธรรมเนยม

คาขนทะเบยนการเปนผรบรองหรอตรวจสอบเอกสารหลกฐานรายงาน ปละ ๕,000 บาท

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอเนองจากประกาศของคณะปฏวต ฉบบท ๑๐๓ ลงวนท ๑๖ มนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ ไดใชบงคบมา

เปนเวลานาน บทบญญตบางประการจงไมเหมาะสมกบสภาพการณในปจจบนประกอบกบขอก าหนดเกยวกบการค มครองแรงงานทออกตามประกาศของคณะปฏวตฉบบดงกลาวอยในรปของประกาศกระทรวง อนมฐานะเปนกฎหมายล าดบรอง จงมปญหาในเรองการยอมรบ ดงนน เพอใหการใชแรงงานเปนไปอยางเปนธรรม และเหมาะสมกบสภาพการณในปจจบนทเปลยนแปลงไป สมควรปรบปรงบทบญญตตาง ๆ เกยวกบการใชแรงงานใหเหมาะสมยงขน เชน การใหอ านาจแกรฐมนตรในการออกกฎกระทรวงเพอใหความคมครองแกการใชแรงงานบางประเภทเปนพเศษกวาการใชแรงงานทวไป การหามมใหนายจางเลกจางลกจางซงเปนหญงเพราะเหตมครรภ การใหลกจางซงเปนเดกมสทธลาเพอศกษา อบรม การใหนายจางจายเงนทดแทนการขาดรายไดของลกจางในกรณทนายจางหยดประกอบกจการ การก าหนดเงอนไขในการน าหนบางประเภทมาหกจากคาตอบแทนการท างานของลกจาง การจดตงกองทนเพอสงเคราะหลกจางหรอบคคลซงลกจางระบใหไดรบประโยชน หรอในกรณทมไดระบ ใหทายาทไดรบประโยชนจากกองทนเพอสงเคราะหลกจางของลกจางทถงแกความตายตลอดจนปรบปรงอตราโทษใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจในปจจบน จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 37

ค าชแจงของกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเรองการบงคบใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน

พ.ศ. 2541ฉบบท 1

โดยทพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ซงเปนกฎหมายคมครองแรงงานฉบบใหม มผลบงคบใชตงแตวนท 19 สงหาคม 2541 แตเนองจากกฎหมายฉบบนไดยกรางขนในขณะทประเทศมสภาวะเศรษฐกจด โดยก าหนดสทธหนาทของลกจางและนายจางทพงปฏบตตอกนเพอใหมการใชแรงงานอยางเหมาะสมและยกระดบมาตรฐานคณภาพชวตของผใชแรงงานใหสงขน โดยคงหลกการเดมทเหมาะสมไว พรอมทงปรบปรงแกไขหลกการเดมใหเหมาะสมยงขน ตลอดจนก าหนดมาตรการใหมเพอปองกนปญหาทอาจจะเกดขนดวย แตเมอมผลบงคบใชในเวลาทประเทศประสบปญหาทอาจจะเกดขนดวย แตเมอมผลบงคบใชในเวลาทประเทศประสบปญหาทางเศรษฐกจอยางรนแรง จงมขอเสนอจากหลายฝายใหพจารณาออกกฎกระทรวงและระเบยบตาง ๆ ซงเปนการก าหนดหลกเกณฑวธการและรายละเอยดในการปฏบตตามกฎหมายในลกษณะทมความยดหยน สอดคลองกบสถานการณปจจบน และน าไปสการปฏบตไดอยางมสทธผล

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมขอชแจงเพอความเขาใจโดยทวกน ดงน1. ตาม พ.ร.บ.คมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มบทบญญตพเศษโดยใหอ านาจกระทรวงแรงงาน

และสวสดการสงคม ออกกฎกระทรวงมใหใชบงคบพระราชบญญตทงหมดหรอแตบางสวนแกนายจางประเภทหนงประเภทใดกได และในงานเกษตรกรรม งานรบไปท าทบาน และงานอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจะออกกฎกระทรวงใหมการคมครองแรงงานกรณตาง ๆ แตกตางไปจากพระราชบญญตนกได จงกลาวไดวาพระราชบญญตคมครองแรงงานมความยดหยนในการบงคบใชตามลกษณะหรอสภาพของงานตามสภาวการณ

2. กระทรวงแรงงานไดเชญผแทนลกจาง นายจาง และผแทนผประกอบการมารวมกนพจารณาใหขอคดเหนเพอแกไขปญหาในทางปฏบตแลว ซงไดรบความรวมมอดวยดจากทกฝายและไดเสนอออกพระราชกฤษฎกา และกฎกระทรวง ซงไดรบอนมตจากคณะรฐมนตรและผานการพจารณาของส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาแลวรวม 13 ฉบบ

3. สาระส าคญของกฎกระทรวงและพระราชกฤษฎกาโดยสรป มดงน1) ครใหญและครของโรงเรยนเอกชนไมอยในขายบงคบตามกฎหมายน เพราะมกฎหมายวาดวย

โรงเรยนเอกชนใหการคมครองอยแลว2) ผชวยแมบาน ลกจางงานบาน ทท างานไมเกยวของกบธรกจของนายจาง ไดรบการคมครอง

เฉพาะในเรองการจายคาจางวนหยดพกผอนประจ าป และการไมถกลวงเกนทางเพศ3) ลกจางท างานทไมแสวงหาก าไรทางเศรษฐกจ เชน ลกจางของมลนธ สมาคม ไดรบการคม

ครองเฉพาะในเรองการจายคาจางเทานน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 38

4) ลกจางทท างานใชวชาชพหรอวชาการ งานดานบรการและการจดการ งานเสมยนพนกงานงานอาชพดานการคา งานอาชพดานบรการ งานทเกยวของกบการผลต หรองานทเกยวของกบงาน ดงกลาว อาจตกลงกนก าหนดเวลาท างานปกตเกนกวาวนละ 8 ชวโมงได แตตองไมเกนสปดาหละ 48 ชวโมง ในกรณลกจางไดรบคาจางรายวน ใหจายคาจางเพมขนตามสวนส าหรบชวโมงท างานเกน 8 ชวโมง

5) ก าหนดงานทอาจเปนอนตรายแกสขภาพและความปลอดภยของลกจางไดแก งานผลตสาร เคมอนตราย งานเชอมโลหะ งานทตองท าใตดน ใตน า ในถ า ในอโมงค หรอในทอบอากาศ งานเกยวกบ กมมนตภาพรงส งานขนสงวตถอนตราย งานทตองท าดวยเครองมอหรอเครองจกรซงผท าไดรบความสนสะเทอนอนอาจเปนอนตราย งานทตองท าเกยวกบความรอนจด หรอความเยนจดอนอาจเปนอนตราย

6) ในกรณทมความจ าเปนนายจางจะใหลกจางท างานลวงเวลาและท างานในวนหยดและท างาน ลวงเวลาในวนหยดไดไมเกนสปดาหละ 36 ชวโมง

7) ในกจการโรงแรม รานขายอาหาร สโมสร สมาคม สถานทบรการทองเทยว งานในปา งานใน ททรกนดาร งานขนสง ซงตองท าตดตอกนไป นายจางอาจใหลกจางท างานในวนหยดตามประเพณได โดยใหหยดงานในวนอนชดเชย หรอจายคาท างานในวนหยดใหกได

8) ลกจางมสทธลาเพอฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถทเกยวกบการแรงงานและ สวสดการสงคม และลาไปสอบเพอวดผลการศกษาทเปนของทางราชการหรอราชการอนญาตใหจดได แตตองแจงใหนายจางทราบลวงหนากอน 7 วน

9) ลกจางซงเปนเดกอายต ากวา 18 ป หามมใหท างานในททมอณหภมสงกวา 45 องศาเซลเซยส ท างานในหองเยนในอตสาหกรรมการผลตหรอการถนอมอาหารโดยการท าเยอกแขง งานใชเครองเจาะกระแทก งานทมระดบเสยงดงเกนกวา 85 เดซ-เบล (เอ) งานผลตหรอขนสงสารกอมะเรง งานทเกยวของกบสารไซยาไนด งานผลตหรอขนสงพล ดอกไมเพลง หรอวตถระเบด งานส ารวจ ขดเจาะ กลน บรรจ หรอขนถายน ามนเชอเพลงหรอกาซ งานในหองปฏบตการชนสตรโรค งานดแลผปวยดวยโรคตดตอตามกฎหมายวาดวยโรคตดตอ งานท าความสะอาดเครองใชเครองนงหมผปวยในสถานพยาบาล งานเกบ ขน ก าจดมลฝอย หรอสงปฏกลในสถานพยาบาล งานขบหรอบงคบรถยกหรอปนจน งานเกยวกบกมมนตภาพรงส

ในสวนของการท างานในปมน ามนอนญาตใหเดกท างานได10) งานในกจการปโตรเลยม สวนใหญเปนงานทท าในพนทหางไกล ทรกนดาร เปนอปสรรคตอ

การเดนทางเขา-ออกบรเวณพนทท างาน จงจ าเปนตองลดจ านวนการเดนทางลงเพอความปลอดภยของลกจาง ลกษณะและสภาพของงานตองด าเนนการตอเนองกนไปตลอดยสบสชวโมง หากมการสงมอบงานบอยครง อาจกอใหเกดปญหาหรอความผดพลาดในกระบวนการผลต ดงนน นายจางและลกจางอาจ ตกลงกนก าหนดเวลาท างานไดไมเกนวนละ 12 ชวโมง หรออาจก าหนดเปนชวงได ชวงละไมเกน 28 วน กรณนายจางและลกจางตกลงกนก าหนดวนท างานตดตอกนเปนชวง นายจางตองจดใหมวนหยดตามความเหมาะสมเวนแตกรณทนายจางและลกจางตกลงกนก าหนดวนท างานตดตอกนชวงละไมนอยกวา 14 วน นายจางตองจดใหลกจางมวนหยดตดตอกนไมนอยกวากงหนงของวนท างานตดตอกน เชน ท างาน 28 วน ใหหยดตดตอกน 14 วน ถาท างาน 14 วน ใหหยดตดตอกน 7 วน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 39

11) ลกจางทท างานในรานขายอาหารหรอเครองดม ทเปดจ าหนายหรอใหบรการไมตดตอกนในแตละวนท างาน และไดก าหนดเวลาพกไดเกน 2 ชวโมง เชน รานขายอาหารทเปดขายอาหาร 2 ชวง ชวงแรกท างาน 10.00-14.00 น. ชวงทสองท างานเวลา 18.00-22.00 น. ลกจางสามารถพกได 4 ชวโมง ระหวางเวลา 14.00-18.00 น. เวลาพกดงกลาวไมถอเปนเวลาท างาน

12) นกวชาการหรอวศวกรหญง ใหท างานในโรงกลนปโตรเลยมหรอปโตรเคมได13) ลกจางหญงมครรภซงท างานบรหาร วชาการ งานธรการ รวมทงงานเกยวกบการเงนหรอ บญช

ท างานลวงเวลาได14) ลกจางทท างานเรขายหรอชกชวนซอสนคา ซงไดรบคานายหนาจากการขายแลวไมมสทธ ได

รบคาลวงเวลา และคาลวงเวลาในวนหยด ยกเวนนายจางตกลงจายให15) ขณะนกฎหมายนไมใชบงคบกบลกจางเกษตรกรรม และลกจางทรบงานไปท าทบาน16) งานประมงทะเล หามจางเดกอายต ากวา 16 ป ท างานกบเรอประมง นอกจากลกจางอายไม ต า

กวา 15 ป ทมพอแมหรอผปกครองท างานในเรอนน นายจางท าทะเบยนลกจางเปนภาษาไทยตองจดวนหยดประจ าปไมนอยกวาปละ 30 วน โดยจายคาจาง กรณลกจางตกคางอยในตางประเทศเนองจากการท างานใหนายจางจายเงนใหแกลกจางไมนอยกวารอยละ 50 ของคาจางตามจ านวนวนทตกคางในตางประเทศ เวนแตนายจางไดแจงเปนหนงสอตอหนวยราชการทรบผดชอบภายใน 60 วน นบแตวนทลกจางไปตกคางอยในตางประเทศ หากเกดเรออบปางลกจางประสบอนตราย หรอเจบปวนเนองจากการท างานในสถานทนน นายจางบอกเลกสญญากอนครบก าหนดสญญา นายจางตองจายคาใชจายในการเดนทางกลบมาภมล าเนาของลกจาง

17) ลกจางทท างานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล ผประกอบการบรรทกขนถาย สนคาเรอเดนทะเลตองรบผดชอบตอลกจางในฐานะนายจาง

18) ลกจางทท างานขนสงทางบก เชน พนกงานขบรถ ก าหนดเวลาท างานปกตวนละไมเกน 8 ชวโมง ส าหรบงานขบขยานพาหนะทวไป ก าหนดใหลกจางมเวลาพกหลงจากท างานขบขยานพาหนะมาแลวไมเกน 4 ชวโมง และจดใหลกจางพกอยางนอย 12 ชวโมงกอนใหเรมท างานขบขยานพาหนะในวนตอไป เพอใหลกจางลดความเมอยลาและอารมณตงเครยดจากการท างาน

19) ลกจางทท าหนาทเฝาดแลสถานทหรอทรพยสนทท างานกบนายจางทประกอบธรกจเฝา ดแลสถานทหรอทรพยสนไมมสทธไดรบคาลวงเวลา และคาลวงเวลาในวนหยด แตมสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทากบคาจางตอชวโมง ตามจ านวนทลกจางท าไดในวนทท างาน แตถาลกจางท างานในวนหยด ลกจางจะไดรบคาตอบแทนเปนจ านวน 2 เทาของคาจางวนท างานปกต

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 40

บนทกหลกการและเหตผลประกอบพระราชกฤษฎกา

ก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

พ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

เหตผล

โดยทงานในกจการปโตรเลยมตามกฎหมายวาดวยปโตรเลยมรวมตลอดถงงานซอมบ ารง และงานใหบรการทเกยวเนองกบงานดงกลาวเฉพาะทท าในแปลงส ารวจและพนทผลตซงเปนงานทตองท าในพนทหางไกลและทรกนดาร มลกษณะและสภาพของงานตองด าเนนการตอเนองกนไปตลอดเวลา และนอกจากนนมงานบางประเภททมลกษณะและสภาพของงานสมควรไดรบการคมครองแรงงานในบางเรองใหแตกตางไปจากทพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตไว ทงน ในสวนทเกยวกบเวลาท างานปกต เวลาพก งานทหามลกจางซงเปนหญงท างาน การหามนายจางใหลกจางซงเปนหญงมครรภท างานลวงเวลาและงานทลกจางไมมสทธไดรบคาลวงเวลาหรอคาตอบแทนอยางอน เนองจากไดรบผลประโยชนเปนพเศษอยแลว ซงมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541บญญตใหก าหนดงานดงกลาวโดยพระราชกฤษฎกา จงจ าเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

พระราชกฤษฎกาก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจาก

พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541พ.ศ.2541

ภมพลอดลยเดช ปร.ใหไว ณ วนท 22 สงหาคม พ.ศ.2541

เปนปท 53 ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญต คมครองแรงงาน พ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 221 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชกฤษฎกาขนไวดงตอไปน

มาตรา 1 พระราชกฤษฎกานเรยกวา “พระราชกฤษฎกาก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 พ.ศ.2541”

มาตรา 2 พระราชกฤษฎกานใหใชบงคบตงแตวนท 19 สงหาคม พ.ศ.2541 เปนตนไป

มาตรา 3 ใหงานดงตอไปนเปนงานทใหมการคมครองแรงงานกรณตางๆ แตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

(1) งานในกจการปโตรเลยมตามกฎหมายวาดวยปโตรเลยม รวมตลอดถงงานซอมบ ารงและงานใหบรการทเกยวเนองกบงานดงกลาว เฉพาะทท าในแปลงส ารวจและพนทผลต

(2) งานทใชวชาชพหรอวชาการ งานดานบรหารและงานจดการ งานเสมยนพนกงานงานอาชพเกยวกบการคา งานอาชพดานบรการ งานทเกยวกบการผลต หรองานทเกยวของกบงานดงกลาว

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 52 ก วนท 24 สงหาคม 2541

1 - 41

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 42

(3) งานในรานขายอาหารหรอรานขายเครองดมทเปดจ าหนายหรอใหบรการไมตดตอกนในแตละวนทมการท างาน

(4) งานวชาชพหรอวชาการเกยวกบการส ารวจ การขดเจาะ การกลนแยกและการผลตผลตภณฑจากปโตรเลยมหรอปโตรเคม

(5) งานในต าแหนงผบรหาร งานวชาการ งานธรการ รวมทงงานเกยวกบการเงนหรอบญช(6) งานเรขายหรอชกชวนซอสนคา

มาตรา 4 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม รกษาการตามพระราชกฤษฎกาน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

ชวน หลกภย นายกรฐมนตร

กฎหมายคมครองแรงงาน

กฎกระทรวง (พ.ศ.2541)ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 4 วรรคสอง และมาตรา 6 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

การมใหใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ทงหมด หรอแตบางสวนบงคบแกนายจางประเภทหนงประเภทใด ใหเปนไปตามหลกเกณฑดงตอไปน

(1) มใหใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บงคบแกนายจางซงประเภทกจการ โรงเรยนเอกชนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน ทงน เฉพาะในสวนทเกยวกบครใหญและคร

(2) มใหใชบทบญญตมาตรา 12 มาตรา 18 มาตรา 21 และมาตรา 22 ของหมวด 1 บททวไปหมวด 2 การใชแรงงานทวไป ตงแตมาตรา 23 ถงมาตรา 37 เวนแตมาตรา 30 หมวด 3 การใชแรงงานหญง ตงแตมาตรา 38 ถงมาตรา 43 หมวด 4 การใชแรงงานเดก ตงแตมาตรา 44 ถงมาตรา 52 หมวด5 คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด ตงแตมาตรา 53 ถงมาตรา 77 เวนแตการจายคาจางตามมาตรา 53 มาตรา 54 มาตรา 55 และมาตรา 70 หมวด 6 คณะกรรมการ คาจางตงแตมาตรา 78 ถงมาตรา 91 หมวด 7 สวสดการ ตงแตมาตรา 92 ถงมาตรา 99 หมวด 8 ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน ตงแตมาตรา 100 ถงมาตรา 107 หมวด 9 การควบคม ตงแตมาตรา 108 ถงมาตรา 115 หมวด 10 การพกงาน ตงแตมาตรา 116 ถงมาตรา 117 หมวด11 คาชดเชย ตงแตมาตรา 118 ถงมาตรา 122 และหมวด 13 กองทนสงเคราะหลกจาง ตงแตมาตรา126 ถงมาตรา 138 บงคบแกนายจางซงจางลกจางท างานเกยวกบงานบานอนมไดมการประกอบธรกจรวมอยดวย

(3) มใหใชบทบญญตมาตรา 12 มาตรา 16 มาตรา 18 และมาตรา 22 ของหมวด 1 บททวไปหมวด 2 การใชแรงงานทวไป ตงแตมาตรา 23 ถงมาตรา 37 หมวด 3 การใชแรงงานหญง ตงแตมาตรา38 ถงมาตรา 43 หมวด 4 การใชแรงงานเดก ตงแตมาตรา 44 ถงมาตรา 52 หมวด 5 คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด ตงแตมาตรา 53 ถงมาตรา 77 เวนแตการจายคาจางตามมาตรา 53 มาตรา 54 มาตรา 55 และมาตรา 70 หมวด 6 คณะกรรมการคาจาง ตงแตมาตรา 78ถงมาตรา 91 หมวด 7 สวสดการ ตงแตมาตรา 92 ถงมาตรา 99 หมวด 9 การควบคม ตงแตมาตรา 108ถงมาตรา 115 หมวด 10 การพกงาน ตงแตมาตรา 116 ถงมาตรา 117 หมวด 11 คาชดเชย ตงแตมาตรา 118 ถงมาตรา 122 และหมวด 13 กองทนสงเคราะหลกจาง ตงแตมาตรา 126 ถงมาตรา 138บงคบแกนายจางซงจางลกจางท างานทมไดแสวงหาก าไรในทางเศรษฐกจ

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541 นายไตรรงค สวรรณคร(นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

1

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 254 1 - 43

กฎหมายคมครองแรงงาน

กฎกระทรวงฉบบท 2 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 23 วรรคหนง แหงพระราชบญญตคมครอง แรงงาน พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ 1 ใหงานทกประเภทมเวลาท างานปกตวนหนงไมเกนแปดชวโมง

ขอ 2 งานทอาจเปนอนตรายตอสขภาพและความปลอดภยของลกจาง ไดแก(1) งานทตองท าใตดน ใตน า ในถ า ในอโมงค หรอในทอบอากาศ(2) งานเกยวกบกมมนตภาพรงส(3) งานเชอมโลหะ(4) งานขนสงวตถอนตราย(5) งานผลตสารเคมอนตราย(6) งานทตองท าดวยเครองมอหรอเครองจกรซงผท าไดรบความสนสะเทอน อนอาจเปน

อนตราย(7) งานทตองท าเกยวกบความรอนจดหรอความเยนจดอนอาจเปนอนตรายทงน โดยสภาพของงานมความเสยงอนตรายสง หรอมภาวะแวดลอมในการท างานเกนมาตรฐาน

ความปลอดภยทก าหนดไวในกฎกระทรวงทออกตามมาตรา 103 ซงไมสามารถปรบปรงแกไขทแหลงก าเนดได และตองจดใหมการปองกนทตวบคคล

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร (นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 2541

1 - 44

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบออกตามความในพระ

อาศยอ านาจตามความในมาตรพ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงง

ชวโมงท างานลวงเวลา ตามมาตวรรคสองและวรรคสาม เมอรวมกนแลวสป

ชวโมงท างานในวนหยดใหหมาย

ประกาศในราชกจจานเบกษ

1 - 45

กฎกระทรวงบท 3 (พ.ศ.2541)ราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

า 6 และมาตรา 26 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน านและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปนรา 24 วรรคหนง และชวโมงท างานในวนหยดตามมาตรา 25 ดาหหนงตองไมเกนสามสบหกชวโมงความรวมถงชวโมงท างานลวงเวลาในวนหยดดวย

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร (นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

า เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

กฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 29 วรรคส แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

งานทมลกษณะหรอสภาพของงานทนายจางไมอาจใหลกจางหยดท างานในวนหยดตามประเพณ ไดแกงานดงตอไปน

(1) งานในกจการโรงแรม สถานมหรสพ รานขายอาหาร รานขายเครองดม สโมสร สมาคม สถานพยาบาล และสถานบรการการทองเทยว

(2) งานในปา งานในททรกนดาร งานขนสง และงานทมลกษณะหรอสภาพของงานตองท าตดตอกนไปถาหยดจะเสยหายแกงาน

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร(นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 2541

1 - 46

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 47

กฎกระทรวงฉบบท 5 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 36 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ 1 ใหลกจางมสทธลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถในกรณดงตอไปน(1) เพอประโยชนตอการแรงงานและสวสดการสงคมหรอการเพมทกษะความช านาญเพอเพม

ประสทธภาพในการท างานของลกจาง(2) การสอบวดผลทางการศกษาททางราชการจดหรออนญาตใหจดขนการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถตาม (1) จะตองมโครงการหรอหลกสตร และ

ก าหนดชวงเวลาของโครงการหรอหลกสตรทแนนอนและชดเจน

ขอ 2 ในการลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถของลกจาง ใหลกจางแจงถงเหตทลาโดยชดแจง พรอมทงแสดงหลกฐานทเกยวของ ถาม ใหนายจางทราบลวงหนาไมนอยกวาเจดวนกอนวนลาเพอเขารบการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถ

ขอ 3 นายจางอาจไมอนญาตใหลกจางลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถในกรณดงตอไปน

(1) ในปทลานน ลกจางเคยไดรบอนญาตใหลาเพอการฝกอบรมหรอพฒนาความรความสามารถมาแลวไมนอยกวาสามสบวนหรอสามครง หรอ

(2) นายจางไดแสดงใหเหนวาการลาของลกจางอาจกอใหเกดความเสยหายหรอกระทบตอการประกอบธรกจของนายจาง

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร(นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบ

ออกตามความในพระอาศยอ านาจตามความในมาตรา 6

พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.25กระทรวงไว ดงตอไปน

งานซงหามมใหนายจา(1) งานเกยวกบความรอน ความเ (ก) งานซงท าในททมอณหภม

(ข) งานซงท าในหองเยนในอ (ค) งานทใชเครองเจาะกระแ (ง) งานทมระดบเสยงทลกจ

ละแปดชวโมง(2) งานเกยวกบสารเคมทเปนอน

(ก) งานผลตหรอขนสงสาร(ข) งานทเกยวของกบสารไ(ค) งานผลตหรอขนสงพล (ง) งานส ารวจ ขดเจาะ กลน

บรการน ามนเชอเพลง(3) งานเกยวกบจลชวนเปนพษซ

(ก) งานทท าในหองปฏบตก(ข) งานดแลผปวยดวยโรค(ค) งานท าความสะอาดเคร(ง) งานเกบ ขน ก าจดมลฝ

(4) งานขบหรอบงคบรถยกหรอจะกระท าในลกษณะใด

(5) งานเกยวกบกมมนตภาพรง

ประกาศในราชกจจานเบกษ

1 - 48

กฎกระทรวงบท 6 (พ.ศ.2541)ราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 และมาตรา 49 (3) (4) (5) (6) (7) และ (10) แหง41 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎ

งใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท า ไดแกยน ความสนสะเทอนและเสยงอนอาจเปนอนตราย ดงตอไปนในสภาวะแวดลอมในการท างานสงกวาสสบหาองศาเซลเซยสตสาหกรรมการผลตหรอการถนอมอาหารโดยการท าเยอกแขงทกางไดรบตดตอกนเกนแปดสบหาเดซเบล (เอ) ในการท างานวน

ตราย วตถมพษ วตถระเบด หรอวตถไวไฟ ดงตอไปนกอมะเรงตามรายชอในบญชทายกฎกระทรวงนซยาไนดดอกไมเพลง หรอวตถระเบดอนๆ บรรจ หรอขนถายน ามนเชอเพลง หรอกาซ เวนแตงานในสถาน

งอาจเปนเชอไวรส แบคทเรย รา หรอเชออน ดงตอไปนารชนสตรโรคตดตอตามกฎหมายวาดวยโรคตดตอองใชและเครองนงหมผปวยในสถานพยาบาลอยหรอสงปฏกลในสถานพยาบาลปนจนทใชพลงงานเครองยนตหรอไฟฟาไมวาการขบหรอบงคบ

สทกชนด

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541 นายไตรรงค สวรรณคร

(นายไตรรงค สวรรณคร) รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

า เลม 115 ตอนท 49 ก วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 49

บญชทายกฎกระทรวง ฉบบท 6 (พ.ศ.2541)ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

(1) 4-แอมโนไดฟนล (4-Aminodiphenyl)(2) อารเซนก (Arsenic)(3) แอสเบสทอส (Asbestos)(4) เบนซน (Benzene)(5) เบรลเลยม (Beryllium)(6) เบนซดน ( Benzidine)(7) บส (คลอโรเมทธล) อเทอร (bis (chloromethyl) ether)(8) สารประกอบโครเมยม (Cr VI) (Chromium Cr VI compound)(9) น ามนดน (Coal tar pitch volatile)(10) บตา-แนฟทลแอมน (B-Naphthylamine)(11) นกเกลซลไฟด (Nickel sulfide)(12) ไวนลคลอไรด (Vinyl chloride)(13) ซงกโครเมต (Zinc chromate)

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 50

บนทกหลกการและเหตผลประกอบรางกฎกระทรวง ฉบบท 7 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

หลกการก าหนดการคมครองแรงงานในงานบางประเภทใหแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครอง

แรงงาน พ.ศ.2541

เหตผล

เนองจากพระราชกฤษฎกาก าหนดงานทใหมการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 พ.ศ.2541 ไดบญญตใหงานบางประเภททมสภาพหรอลกษณะของการท างานซงไมอาจน าขอก าหนดเกยวกบการค มครองแรงงานตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 มาใชบงคบไดอยางเหมาะสม สมควรก าหนดการคมครองแรงงานในงานดงกลาวไวเปนพเศษใหแตกตางจากการคมครองแรงงานตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 และโดยทมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตใหออกกฎกระทรวงก าหนดการคมครองแรงงานในกรณตาง ๆ ใหแตกตางไปจากพระราชบญญตดงกลาวได จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบออกตามความในพระ

อาศยอ านาจตามความในมาตรพ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงง

ขอ 1 งานในกจการปโตรเลยมงานใหบรการทเกยวเนองกบงานดงกลาวแรงงานดงตอไปน

(1) ใหนายจางและลกจางตกลของการท างาน แตวนหนงไมเกนสบสองช

(2) นายจางและลกจางอาจตกลก าหนดเวลาท างานเกนชวงละยสบแปดวน

(3) นายจางตองจดใหลกจางซประจ าชวงเวลาท างานตามความเหมาะสมตอกนชวงละไมนอยกวาสบสวน นายจท างานตดตอกน

วนหยดประจ าชวงเวลาตามวรรจดใหตามมาตรา 28 ดวย

(4) ในกรณทวนหยดตามประหยดตามประเพณในวนท างานถดไปหรอน

(5) ใหนายจางแจงการฝกอบรวนหยดใหลกจางทราบลวงหนาตามสมควจากลกจางกอน ทงน ใหนายจางจายคาท าจางเตรยมพรอมกอนการฝกอบรม พรอม

* ออกตามพระราชกฤษฎกาก าหนดงานทใหพ.ศ.2541 พ.ศ.2541

ประกาศในราชกจจานเบกษ

1 - 51

กฎกระทรวง*บท 7 (พ.ศ.2541)ราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

า 6 และมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน านและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ตามกฎหมายวาดวยปโตรเลยม รวมตลอดถงงานซอมบ ารงและ เฉพาะทท าในแปลงส ารวจและพนทผลต ใหมการคมครอง

งก าหนดเวลาท างานปกตโดยก าหนดเวลาเรมตนและเวลาสนสดวโมงงกนก าหนดเวลาท างานตดตอกนเปนชวง แตหามมใหตกลงกนตดตอกนงท างานตดตอกนมาแลวครบชวงเวลาท างานตาม (2) มวนหยด เวนแตกรณทนายจางและลกจางตกลงกนก าหนดวนท างานตดางตองจดใหลกจางมวนหยดตดตอกนไมนอยกวากงหนงของวน

คหนงใหหมายความรวมถงวนหยดประจ าสปดาหทนายจางตอง

เพณวนใดตรงกบวนหยดตาม (3) ใหลกจางไดหยดชดเชยวนายจางจะจายคาท างานในวนหยดใหกไดมเกยวกบการยงชพในทะเล และการผจญเพลงซงตองอบรมในร เวนแตการฝกอบรมกรณอนในวนหยดตองไดรบความยนยอมงานในวนหยดส าหรบวนฝกอบรมและวนทนายจางก าหนดใหลกคาใชจายในการเดนทางของลกจาง

มการคมครองแรงงานแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน

า เลม 115 ตอนท 52 ก วนท 29 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 52

ขอ 2 งานทใชวชาชพหรอวชาการ งานดานบรหารและงานจดการ งานเสมยนพนกงาน งานอาชพเกยวกบการคา งานอาชพดานบรการ งานทเกยวกบการผลต หรองานทเกยวของกบงานดงกลาว นายจางและลกจางอาจตกลงกนก าหนดเวลาท างานปกตในวนหนง ๆ เปนจ านวนกชวโมงกได แตเมอรวมเวลาท างานทงสนแลวสปดาหหนงตองไมเกนสสบแปดชวโมง

ถานายจางและลกจางตกลงกนก าหนดเวลาท างานปกตตามวรรคหนงเกนกวาวนละแปดชวโมง ใหลกจางนอกจากลกจางซงไดรบคาจางเปนรายเดอนมสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทากบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างาน หรอเทากบอตราคาจางตอหนวยในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย

ขอ 3 งานในรานขายอาหารหรอรานขายเครองดมทเปดจ าหนายหรอใหบรการไมตดตอกนในแตละวนทมการท างาน นายจางอาจจดใหลกจางมเวลาพกระหวางการท างานวนหนงเกนสองชวโมงกได

ขอ 4 นายจางอาจใหลกจางซงเปนหญงท างานในงานวชาชพหรอวชาการเกยวกบการส ารวจ การขดเจาะ การกลนแยก และการผลตผลตภณฑจากปโตรเลยมหรอปโตรเคมได ถาสภาพหรอลกษณะของงานนนไมเปนอนตรายตอสขภาพหรอรางกายของลกจางนน

ขอ 5 นายจางอาจใหลกจางซงเปนหญงมครรภทท างานในต าแหนงผบรหาร งานวชาการ งานธรการ รวมทงงานเกยวกบการเงนหรอบญช ท างานลวงเวลาในวนท างานไดโดยไดรบความยนยอมจากลกจางนน

ขอ 6 ในกรณทลกจางท างานในงานเรขายหรอชกชวนซอสนคา ถานายจางไดจายคานายหนาจากการขายสนคาใหแกลกจางแลว ลกจางนนไมมสทธไดรบคาลวงเวลาตามมาตรา 61 และคาลวงเวลาในวนหยดตามมาตรา 63 เวนแตนายจางตกลงจายคาลวงเวลาหรอคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจาง

ขอ 7 กฎกระทรวงนใหใชบงคบตงแตวนท 19 สงหาคม พ.ศ.2541 เปนตนไป

ใหไว ณ วนท 22 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร (นายไตรรงค สวรรณคร)

รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 53

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวง ฉบบท 8 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดงานทลกจางไมมสทธไดรบคาลวงเวลาและคาลวงเวลาในวนหยดแตมสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทากบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท า

เหตผล

เนองจากลกจางในงานเฝาดแลสถานทหรอทรพยสนเปนงานทลกจางไมมสทธไดรบคาลวงเวลาอยกอนพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ใชบงคบ ซงสมควรก าหนดใหลกจางในงานดงกลาวไมมสทธไดรบคาลวงเวลาเชนเดมเพอมใหเปนการเพมภาระคาใชจายใหแกนายจาง และโดยทมาตรา 65(8) แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตใหลกจางในงานทก าหนดในกฎกระทรวงไมมสทธไดรบคาลวงเวลาตามมาตรา 61 และคาลวงเวลาในวนหยดตามมาตรา 63 แตมสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทากบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวโมงทท าจงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบออกตามความใ

อาศยอ านาจตามความในมาตรา พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงง

ใหงานเฝาดแลสถานทหรอทรพยสเวลาตามมาตรา 61 และคาลวงเวลาในวนกบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตาม

ประกาศในราชกจจานเบกษ

1 - 54

กฎกระทรวงบท 8 (พ.ศ.2541)นพระราชบญญตคมครองแรงงาน

พ.ศ.2541

6 และมาตรา 65 (8) แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานานและสวสดการสงคม ออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

นเปนงานตามมาตรา 65 (8) ทลกจางไมมสทธไดรบคาลวงหยดตามมาตรา 63 แตใหมสทธไดรบคาตอบแทนเปนเงนเทาจ านวนชวโมงทท า

ใหไว ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ.2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

า เลม 115 ตอนท 62 ก วนท 22 กนยายน 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 55

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวง ฉบบท 9 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดประเภทของนายจางซงมใหใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บงคบทงหมด

เหตผล

เนองจากสภาพการจางงานและการท างานในงานเกษตรกรรมและงานทรบไปท าทบานซงเปนงานทมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตใหออกกฎกระทรวงก าหนดการคมครองแรงงานในกรณตาง ๆ ใหแตกตางไปจากพระราชบญญตดงกลาวไดนน ยงไมมมาตรฐานในการปฏบตทชดเจนจงไมอาจออกกฎกระทรวงดงกลาวได สมควรก าหนดมใหใชพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บงคบแกงานทงสองประเภทไวกอน และโดยทมาตรา 4 วรรคสองแหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตวานอกจากกรณตามวรรคหนง จะออกกฎกระทรวงมใหใชบงคบพระราชบญญตดงกลาวทงหมดหรอแตบางสวนแกนายจางประเภทหนงประเภทใดกได จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบออกตามความใ

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 4พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงา

มใหใชพระราชบญญตคมครองแรงดงตอไปน

(1) งานเกษตรกรรม(2) งานทรบไปท าทบาน

ประกาศในราชกจจานเบกษ

1 - 56

กฎกระทรวงบท 9 (พ.ศ.2541)นพระราชบญญตคมครองแรงงาน

พ.ศ.2541

วรรคสอง และมาตรา 6 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานนและสวสดการสงคม ออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

งาน พ.ศ.2541 บงคบแกนายจางซงจางลกจางท างานในงาน

ใหไว ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ.2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

า เลม 115 ตอนท 62 ก วนท 22 กนยายน 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 57

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวง ฉบบท 10 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดการคมครองแรงงานในงานประมงทะเลใหแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

เหตผล

เนองจากงานประมงทะเลมสภาพการจางและการท างานทแตกตางไปจากการจางงานทวไป ซงสมควรก าหนดการคมครองแรงงานในงานดงกลาวไวเปนพเศษใหแตกตางไปจากการคมครองแรงงานตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 และโดยทมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตใหออกกฎกระทรวงก าหนดการคมครองแรงงานในกรณตางๆ ใหแตกตางไปจากพระราชบญญตดงกลาวได จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบบออกตามความใ

อาศยอ านาจตามความในมาตรา พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงา

ขอ 1 การคมครองแรงงานในงาตามทนายจางและลกจางตกลงกน เวนแตมาตรา 7 ถงมาตรา 21 หมวด 8 ความปมาตรา 100 ถงมาตรา 107 หมวด 12 กา125 หมวด 13 กองทนสงเคราะหลกจาง แรงงาน ตงแตมาตรา 139 ถงมาตรา 142จางปฏบตตามพระราชบญญตคมครองแรง

ขอ 2 กฎกระทรวงนมใหใชบงคบ(1) งานประมงทะเลทมจ านวน

ตามขอ 7 และขอ 8 ใหใชบงคบแกงานปร(2) เรอประมงทไปด าเนนการ

ขอ 3 ในกฎกระทรวงน“งานประมงทะเล” หมายความวา

เรอประมง“เรอประมง” หมายความวา เรอทใ“นายจาง” หมายความรวมถง

ท างานประมงทะเลเพอแบงปนผลประโยชนเรอประมงเพอประกอบกจการโดยตนเองไ

“คาจาง” หมายความรวมถง สวนได

ประกาศในราชกจจานเบกษา

1 - 58

กฎกระทรวงท 10 (พ.ศ.2541)

นพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

6 และมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานนและสวสดการสงคม ออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

นประมงทะเลนอกจากทก าหนดไวในกฎกระทรวงน ใหเปนไปการคมครองแรงงานตามบทบญญตหมวด 1 บททวไป ตงแตลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน ตงแตรยนค ารองและการพจารณาค ารองตงแตมาตรา 123 ถงมาตราเฉพาะมาตรา 134 และมาตรา 135 หมวด 14 พนกงานตรวจ และหมวด 15 การสงหนงสอ มาตรา 143 ใหนายจางและลกงาน พ.ศ.2541

แกลกจางนอยกวายสบคนเวนแตขอก าหนดเกยวกบการจายคาจางะมงทะเลทมลกจางตงแตหนงคนขนไปประจ าอยนอกราชอาณาจกรตดตอกนตงแตหนงปขนไป

งานหรอการกระท าใด ๆ ทเกยวกบการท าประมงในทะเลโดยใช

ชส าหรบการท าประมงในทะเลเจาของเรอประมงซงใชหรอยอมใหบคคลอนใชเรอประมงนนกน แตมใหหมายความรวมถงเจาของเรอประมงซงใหผอนเชามมสวนเกยวของดวยแบงทนายจางตกลงจายใหแกลกจางตามมลคาของสตวน าทจบ

เลม 115 ตอนท 62 ก วนท 22 กนยายน 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 59

ขอ 4 หามมใหนายจางรบเดกอายต ากวาสบหกปท างานในเรอประมงเวนแตเดกนนอายไมต ากวาสบหาปและบดาหรอมารดาหรอผปกครองของเดกนนท างานอยในเรอประมงนนดวย หรอบดามารดาหรอผปกครองของเดกนนใหความยนยอมเปนหนงสอ

ขอ 5 ใหนายจางจดท าทะเบยนลกจางเปนภาษาไทยและเกบไว ณ สถานทท างานของนายจางเพอใหพนกงานตรวจแรงงานตรวจได และใหสงส าเนาทะเบยนลกจางใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายภายในสามสบวนนบแตวนทเรมจางลกจางเขาท างาน

ทะเบยนลกจางตามวรรคหนงใหเปนไปตามแบบ คร.1 ทายกฎกระทรวงนใหนายจางเกบรกษาทะเบยนลกจางไวไมนอยกวาสองปนบแตวนสนสดการจางลกจางแตละรายเมอมการเปลยนแปลงรายการในทะเบยนลกจาง ใหนายจางแกไขเพมเตมทะเบยนลกจางใหแลว

เสรจภายในหกสบวนนบแตวนทมการเปลยนแปลง และแจงการเปลยนแปลงใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายทราบทกครงทมการเปลยนแปลง

ขอ 6 ใหนายจางจดท าเอกสารเกยวกบการจายคาจางและคาท างานในวนหยดเปนภาษาไทย และเกบไว ณ สถานทท างานของนายจาง เพอใหพนกงานตรวจแรงงานตรวจได และอยางนอยตองมรายการดงตอไปน

(1) ชอตวและชอสกล(2) ต าแหนงหนาทในงานประมงทะเล(3) อตราและจ านวนคาจาง คาท างานในวนหยดและประโยชนอยางอนทนายจางตกลงจายใหแก

ลกจางเมอมการจายคาจางใหแกลกจาง ใหนายจางจดใหลกจางลงลายมอชอในเอกสารตามวรรคหนงไว

เปนหลกฐานในกรณทนายจางจายคาจางและคาท างานในวนหยดใหแกลกจาง โดยการโอนเงนเขาบญชเงนฝาก

ในธนาคารพาณชยหรอสถาบนการเงนอน ใหถอวาหลกฐานการโอนเงนเขาบญชเงนฝากของลกจางเปนเอกสารเกยวกบการจายเงนดงกลาว

ใหนายจางเกบรกษาเอกสารตามวรรคหนงไวไมนอยกวาสองปนบแตวนจายเงนดงกลาว

ขอ 7 ในกรณทมการยนค ารองวานายจางไมปฏบตตามกฎกระทรวงนหรอมขอพพาทแรงงานตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ หรอมการฟองรองคด ใหนายจางเกบรกษาทะเบยนลกจางและเอกสารเกยวกบการจายคาจางและคาท างานในวนหยดไวจนกวาจะมค าสงหรอค าพพากษาถงทสดเกยวกบเรองดงกลาว

ขอ 8 ใหนายจางจายคาจางและคาท างานในวนหยดใหถกตองและตามก าหนดเวลา ดงตอไปน(1) ในกรณทมการค านวณคาจางเปนรายเดอน รายวน รายชวโมง หรอเปนระยะเวลาอยางอนท

ไมเกนหนงเดอน หรอตามผลงานโดยค านวณเปนหนวยใหจายเดอนหนงไมนอยกวาหนงครง เวนแตจะมการตกลงกนเปนอยางอนทเปนประโยชนแกลกจาง

(2) ในกรณทมการค านวณคาจางนอกจาก (1) ใหจายตามก าหนดเวลา ทนายจางและลกจางตกลงกน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 60

(3) คาท างานในวนหยด ใหจายเดอนหนงไมนอยกวาหนงครง

ขอ 9 ในกรณทนายจางผดนดในการจายคาจางและคาท างานในวนหยดใหนายจางจายดอกเบยแกลกจางในระหวางผดนดรอยละสบหาตอป

ถานายจางจงใจผดนดในการจายเงนตามวรรคหนงโดยปราศจากเหตผลอนสมควร เมอพนก าหนดเวลาเจดวนนบแตวนถงก าหนดจาย นายจางจะตองจายเงนเพมใหแกลกจางรอยละหาของเงนทคางช าระทกระยะเวลาเจดวน

ถานายจางพรอมทจะช าระเงนตามวรรคหนงและวรรคสองและไดน าเงนนนไปมอบไวแกพนกงานตรวจแรงงานแหงทองททท าสญญาจางหรอทนายจางมภมล าเนาเพอจายใหแกลกจาง การจายดอกเบยหรอเงนเพมส าหรบจ านวนดงกลาวใหเปนอนระงบตงแตวนทนายจางน าเงนนนไปมอบไว

ขอ 10 ใหนายจางจดวนหยดประจ าปใหลกจางปหนงไมนอยกวาสามสบวนโดยไดรบคาจาง ทงนใหนายจางเปนผก าหนดลวงหนา

ถานายจางใหลกจางท างานในวนหยดประจ าปตามวรรคหนงใหนายจางจายคาท างานในวนหยดแกลกจางเพมขนอกไมนอยกวาหนงเทาของคาจางในสวนทค านวณจายตามระยะเวลา

ขอ 11 ลกจางมสทธลาปวยไดเทาทปวยจรง และใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางในวนลาปวยเทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลา แตปหนงตองไมเกนสามสบวนท างาน

ขอ 12 ในกรณทลกจางตกคางอยในตางประเทศ เนองจากการท างานใหแกนายจาง ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางไมนอยกวารอยละหาสบของคาจางในสวนทค านวณจายตามระยะเวลาตลอดระยะเวลาทลกจางไมไดท างาน

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบถานายจางไดแจงเปนหนงสอตอหนวยราชการทรบผดชอบภายในหกสบวนนบแตวนทลกจางตองไปตกคางอยในตางประเทศโดยนายจางแสดงเจตนาน าลกจางทงหมดกลบภมล าเนาของลกจาง และออกคาใชจายในการเดนทางกลบ

ขอ 13 ใหนายจางจดการหรอออกคาใชจายในการเดนทางกลบภมล าเนาของลกจางในกรณดงตอไปน

(1) เรออบปางหรอไมอาจใชการไดโดยสนเชง(2) ลกจางประสบอนตรายหรอเจบปวยเนองจากการท างาน(3) นายจางบอกเลกสญญาจางกอนครบก าหนดอายสญญา หรอเปลยนแปลงเงอนไขในสญญา

จางโดยลกจางไมยนยอม(3) สญญาจางครบก าหนดในระหวางเวลาทลกจางท างานอยในทอนอนมใชสถานทท าสญญาจาง

ใหไว ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ.2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 61

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวง ฉบบท 11 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดการคมครองแรงงานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเลใหแตกตางไปจาก พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

เหตผล

เนองจากงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเลมสภาพการจางและการท างานทแตกตางไปจากการจางงานทวไป ซงสมควรก าหนดการคมครองในงานดงกลาวไวเปนพเศษใหแตกตางไปจาก พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 และโดยทมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541 บญญตใหออกกฎกระทรวงก าหนดการคมครองแรงงานในกรณตาง ๆ ใหแตกตางไปจากพระราชบญญตดงกลาวได จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

กฎกระทรวงฉบบท 11 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ 1 การคมครองแรงงานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเลนอกจากทก าหนดไวในกฎกระทรวงน ใหเปนไปตามทนายจางและลกจางตกลงกน เวนแตการคมครองแรงงานตามบทบญญตในหมวด 1 บททวไป ตงแตมาตรา 7 ถงมาตรา 21 หมวด 2 การใชแรงงานทวไป เฉพาะมาตรา 27 มาตรา28 มาตรา 29 มาตรา 30 มาตรา 32 มาตรา 33 มาตรา 34 มาตรา 35 มาตรา 36 มาตรา 37 หมวด 3การใชแรงงานหญง ตงแตมาตรา 39 ถงมาตรา 43 หมวด 4 การใชแรงงานเดก ตงแตมาตรา 45 ถงมาตรา 52 หมวด 5 คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด เฉพาะมาตรา 53มาตรา 54 มาตรา 55 มาตรา 56 มาตรา 57 มาตรา 58 มาตรา 59 มาตรา 60 มาตรา 67 มาตรา 71มาตรา 76 และมาตรา 77 หมวด 10 การพกงาน ตงแตมาตรา 116 ถงมาตรา 117 หมวด 11 คาชดเชยตงแตมาตรา 118 ถงมาตรา 122 หมวด 12 การยนค ารองและการพจารณาค ารอง ตงแตมาตรา 123 ถงมาตรา 125 หมวด 13 กองทนสงเคราะหลกจาง เฉพาะมาตรา 134 และมาตรา 135 หมวด 14พนกงานตรวจแรงงาน ตงแตมาตรา 139 ถงมาตรา 142 และหมวด 15 การสงหนงสอ มาตรา 143 ใหนายจางและลกจางปฏบตตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541

ขอ 2 ในกฎกระทรวงน“บรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล” หมายความวา(1) การกระท าใด ๆ ทเกยวกบการผกมดรวมกน แยกออก จดเรยง หรอเคลอนยายซงสนคาเรอ

เดนทะเล การใหสญญาณเพอความปลอดภยในการเคลอนยายสนคาไปยงททตองการ การควบคมปนจนหรอเครองกวาน และใหหมายความรวมถงการท าความสะอาดระวางเรอเดนทะเลกอนหรอหลงจากการบรรทกหรอขนถาย

(2) การกระท าใด ๆ ทเปนการบรการเสรมหรอเกยวเนองกบการบรรทก หรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล หรอการกระท าอนตามทอธบดประกาศก าหนด

1

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 62 ก วนท 22 กนยายน 254

1 - 62

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 63

“นายจาง” หมายความรวมถง ผประกอบกจการบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเลซงตกลงรบลกจางเขาท างานโดยจายคาจางให

“แรง” หมายความวา ชวงเวลาการท างานในวนท างานปกตและในวนหยดตามทอธบดประกาศก าหนดโดยค านงถงขอตกลงระหวางนายจางกบลกจางตามประเพณในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล

ขอ 3 การก าหนดระยะเวลาท างานปกต เวลาเรมตน และเวลาสนสดของการท างานแตละวน ใหเปนไปตามทอธบดประกาศก าหนด

ขอ 4 หามมใหนายจางรบเดกอายต ากวาสบแปดปท างานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล เวนแตงานท าความสะอาดเรอ งานผกมดจดเรยงหรองานอนทอธบดประกาศก าหนด นายจางอาจรบเดกอายไมต ากวาสบหกปเขาท างานดงกลาวได

ขอ 5 ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางตามจ านวนแรงโดยไมมการเหมาจายคาจาง ทงน ตามหลกเกณฑทอธบดประกาศก าหนด

ขอ 6 ในกรณทนายจางมไดจดใหลกจางหยดงาน หรอจดใหลกจางหยดงานนอยกวาทก าหนดไวตามมาตรา 28 มาตรา 29 และมาตรา 30 ใหนายจางจายคาจางใหแกลกจางตามอตราทอธบดประกาศก าหนด

ขอ 7 ใหนายจางจดอาหารทมคณคาทางโภชนาการและมปรมาณเพยงพอแกลกจางทท างาน หากนายจางไมจดอาหารใหลกจาง ใหนายจางจายเงนคาอาหารใหแกลกจางคนละไมนอยกวาหนงในหาของคาจางหนงแรงตอหนงมอ

ขอ 8 ในกรณทนายจางน าลกจางไปท างานนอกสถานทท างานปกตใหนายจางจดพาหนะรบสงลกจางในการไปและกลบเพอท างานใหแกนายจาง ถานายจางไมจดพาหนะรบสง ใหนายจางจายคาพาหนะเทาทจายจรงตามความจ าเปน

ขอ 9 ใหนายจางจดใหมเครองมอหรออปกรณเพอความปลอดภยในการท างาน และก าหนดมาตรการเพอความปลอดภยในการท างาน ทงน ตามมาตรฐานและหลกเกณฑทรฐมนตรประกาศก าหนด

ลกจางตองใชเครองมอหรออปกรณเพอความปลอดภยในการท างานและตองปฏบตตามมาตรการเพอความปลอดภยในการท างานทนายจางจดหรอก าหนดตามวรรคหนง

ขอ 10 ในกรณทพนกงานตรวจแรงงานพบวา นายจางผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานและหลกเกณฑทรฐมนตรประกาศก าหนดตามขอ 9 ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจออกค าสงเปนหนงสอใหนายจางปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างาน อาคาร สถานทหรอจดท าหรอแกไขเครองจกรหรอ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 64

อปกรณทลกจางตองใชในการปฏบตงานหรอทเกยวของกบการปฏบตงานใหถกตองหรอเหมาะสมภายในระยะเวลาทก าหนด

ขอ 11 ในกรณทพนกงานตรวจแรงงานพบวา สภาพแวดลอมในการท างาน อาคาร สถานทเครองจกรหรออปกรณทลกจางใชจะกอใหเกดความไมปลอดภยแกลกจางหรอนายจางไมปฏบตตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงานตามขอ 10 เมอไดรบอนมตจากอธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย ใหพนกงานตรวจแรงงานมอ านาจสงใหนายจางหยดการใชเครองจกรหรออปกรณดงกลาวทงหมดหรอบางสวนเปนการชวคราวได

ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางซงพนกงานตรวจแรงงานสงใหนายจางหยดการใชเครองจกรหรออปกรณตามวรรคหนงเทากบคาจางในวนท างานตลอดระยะเวลาทลกจางหยดท างาน ทงน จนกวานายจางจะไดด าเนนการใหถกตองตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงานนนแลว

ขอ 12 ค าสงของพนกงานตรวจแรงงานตามขอ 10 หรอขอ 11 ใหอทธรณตอคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานตามมาตรา 100 ไดภายในสามสบวนนบแตวนททราบค าสง ค าวนจฉยของคณะกรรมการนนใหเปนทสด

การอทธรณตามวรรคหนงยอมไมเปนการทเลาการปฏบตตามค าสงของพนกงานตรวจแรงงาน เวนแตคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานจะมค าสงเปนอยางอน

ขอ 13 ใหนายจางจดใหลกจางไดรบการตรวจรางกายจากแพทยแผนปจจบนชนหนงอยางนอยปละหนงครง โดยใหนายจางเปนผออกคาใชจาย

ในกรณทลกษณะหรอสภาพของงานอาจท าใหเกดโรคใดแกลกจาง หรอเปนอนตรายอยางใดตอสขภาพของลกจาง ใหลกจางไดรบการตรวจรางกายเพอทราบสาเหตของการเกดโรคหรออนตรายนนโดยเฉพาะดวย

ใหนายจางเกบบนทกผลการตรวจไว ณ ทท าการของนายจางไมนอยกวาสองปนบแตวนสนสดของการจางลกจางแตละราย ในกรณทมการฟองคดเกยวกบโรคหรออนตรายอยางใดตอสขภาพของลกจางใหนายจางเกบบนทกผลการตรวจไวจนกวาจะมค าสงหรอค าพพากษาถงทสดเกยวกบเรองดงกลาว

ขอ 14 ในกรณทลกจางท างานใหแกผประกอบกจการใดหรอท างานในสถานทของผประกอบ กจการใด ใหสนนษฐานไวกอนวาผประกอบกจการหรอเจาของสถานทดงกลาวเปนนายจางของลกจางนน

ขอ 15 ใหนายจางจดใหมเอกสารเกยวกบการจายคาจางซงอยางนอยตองมรายการดงตอไปน(1) วนและเวลาท างาน(2) ผลงานทท าไดส าหรบลกจางซงไดรบคาจางตามผลงานโดยค านวณเปนหนวย(3) อตราและจ านวนคาจางทลกจางแตละคนไดรบเมอมการจายคาจางใหแกลกจางใหนายจางจดใหลกจางลงลายมอชอในเอกสารตามวรรคหนงไว

เปนหลกฐานในกรณทนายจางโอนเงนเขาบญชเงนฝากในธนาคารพาณชยหรอสถาบนการเงนอน ใหถอวาหลก

ฐานการโอนเงนเขาบญชเงนฝากของลกจางเปนเอกสารเกยวกบการจายเงนดงกลาวนายจางจะไมจดใหลกจางลงลายมอชอตามวรรคสองกได

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 65

ในกรณทมการจายคาอาหารตามขอ 7 หรอจายคาพาหนะตามขอ 8 ใหนายจางปฏบตตามความในวรรคสองโดยอนโลม

ขอ 16 ใหนายจางเกบรกษาเอกสารเกยวกบการจายคาจางรวมทงคาอาหารตามขอ 7 และคาพาหนะตามขอ 8 ใหแกลกจางไวไมนอยกวาสองปนบแตวนจายเงนดงกลาว

ในกรณทมการยนค ารองตามหมวด 12 หรอมขอพพาทแรงงานตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ หรอมการฟองรองคดแรงงาน ใหนายจางเกบรกษาเอกสารเกยวกบการจายคาจางไวจนกวาจะมค าสงหรอค าพพากษาถงทสดเกยวกบเรองดงกลาว

ขอ 17 ประกาศของรฐมนตรตามขอ 9 และประกาศของอธบดตามขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 และขอ 6 เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

ใหไว ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 66

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวง ฉบบท 12 (พ.ศ.2541)

ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

หลกการ

ก าหนดการค มครองแรงงานในงานขนสงทางบกใหแตกตางไปจากพระราชบญญตคมครอง แรงงาน พ.ศ. 2541

เหตผล

เนองจากงานขนสงทางบกมสภาพการจางและการท างานทแตกตางจากการจางงานทวไปซง สมควรก าหนดการคมครองแรงงานในงานดงกลาวไวเปนพเศษใหแตกตางไปจากการคมครองแรงงานตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 และโดยทมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครอง แรงงานพ.ศ. 2541 บญญตใหออกกฎกระทรวงก าหนดการคมครองแรงงานในกรณตาง ๆ ใหแตกตางไปจากพระราชบญญตดงกลาวได จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ฉบบออกตามความใ

อาศยอ านาจตามความในมาตรา พ.ศ. 2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงง

ขอ 1 ในกฎกระทรวงน“งานขนสงทางบก” หมายความวา

พาหนะขนสงทางบกซงเดนดวยก าลงเครองยายบคคลหรอสตวทเจบปวย และการขนส

ขอ 2 ใหนายจางก าหนดเวลาเรมตวนหนงไมเกนแปดชวโมง

ขอ 3 หามมใหนายจางใหลกจางซยนยอมเปนหนงสอจากลกจาง

ในกรณทไดรบความยนยอมจากลกวนหนงไมเกนสองชวโมงเวนแตมความจ าเ

ขอ 4 ใหนายจางจดใหลกจางซงหนงชวโมง หลงจากลกจางซงท าหนาทขบข

นายจางและลกจางตามวรรคหนงตองไมนอยกวาครงละยสบนาท และเมอรว

ขอ 5 หามมใหนายจางใหลกจางซครบระยะเวลาสบชวโมงหลงจากสนสดการ

ขอ 6 ในกรณทนายจางใหลกจางใเวลาในวนหยด ใหนายจางจายคาตอบแทนโมงทท า เวนแตนายจางตกลงจายคาลวงเว

ร

ประกาศในราชกจจานเบกษา

1 - 67

กฎกระทรวงท 12 (พ.ศ.2541)

นพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541

6 และมาตรา 22 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

การล าเลยงหรอเคลอนยายบคคล สตว หรอสงของดวยยานยนต ก าลงไฟฟาหรอพลงงานอน ทงน ไมรวมถงการเคลอนงในงานดบเพลงหรองานบรรเทาสาธารณภยนและเวลาสนสดการท างานปกตของลกจางในงานขนสงทางบก

งท าหนาทขบขยานพาหนะท างานลวงเวลา เวนแตจะไดรบความ

จางตามวรรคหนงแลว นายจางอาจใหลกจางท างานลวงเวลาไดปนอนเกดจากเหตสดวสย อบตเหต หรอปญหาการจราจรท าหนาทขบขยานพาหนะมเวลาพกตดตอกนวนหนงไมนอยกวายานพาหนะไดท างานมาแลวไมเกนสชวโมงอาจตกลงกนใหมเวลาพกครงหนงนอยกวาหนงชวโมงกไดแตมกนแลวตองไมนอยกวาวนละหนงชวโมงงท าหนาทขบขยานพาหนะเรมตนท างานในวนท างานถดไปกอนท างานในวนท างานทลวงมาแลวนงานขนสงทางบกท างานลวงเวลาในวนท างานและท างานลวงเปนเงนเทากบอตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวนชวลาหรอคาลวงเวลาในวนหยดใหแกลกจางดงกลาว

ใหไว ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณครฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

เลม 115 ตอนท 62 ก วนท 22 กนยายน 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเรอง หลกเกณฑและวธการเรยกหรอรบเงนประกนการท างาน

หรอเงนประกนความเสยหายในการท างานจากลกจาง

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 10 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ 1 ประกาศนเรยกวา “ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง หลกเกณฑและวธการเรยกหรอรบเงนประกนการท างานหรอเงนประกนความเสยหายในการท างานจากลกจาง”

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ 3 ในประกาศน“เงนประกน” หมายความวา เงนทนายจางเรยกหรอรบจากลกจางเพอประกนการท างานของลก

จางหรอประกนความเสยหายในการท างานทลกจางไดกอใหเกดขน

ขอ 4 งานเกยวกบการเงนหรอทรพยสนทนายจางจะเรยกหรอรบเงนประกนการท างานหรอเงนประกนความเสยหายในการท างานจากลกจางได ไดแก

(1) งานสมหบญช(2) งานพนกงานเกบและหรอจายเงน(3) งานเฝาหรอดแลสถานทหรอทรพยสนของนายจางหรอทอยในความรบผดชอบของนายจาง(4) งานตดตามหรอเรงรดหนสน(5) งานควบคมหรอรบผดชอบยานพาหนะ(6) งานทมหนาทรบผดชอบในการซอขาย แลกเปลยน ใหเชาทรพย ใหเชาซอ ใหกยม รบฝาก

ทรพย รบจ านอง รบจ าน า เกบของในคลงสนคา รบประกนภย รบโอนหรอรบจดสงเงน หรอการธนาคารทงน เฉพาะลกจางซงเปนผควบคมเงนหรอทรพยสนเพอการทวานน

ขอ 5 ในกรณทนายจางเรยกหรอรบเงนประกนตามขอ 4 จ านวนเงนทเรยกหรอรบไดจะตองไมเกนหกสบเทาของอตราคาจางรายวนโดยเฉลยทลกจางไดรบอยในวนทนายจางรบเงนประกน

ขอ 6 ในกรณทเงนประกนซงนายจางเรยกหรอรบไวตามขอ 5 ลดลง เนองจากน าไปชดใชคาเสย

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนพเศษ 71 ง วนท 19 สงหาคม 2541

1 - 68

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 69

หายใหแกนายจางตามเงอนไขของการเรยกหรอรบเงนประกน หรอตามขอตกลงหรอไดรบความยนยอมจากลกจางแลว นายจางจะเรยกหรอรบเงนประกนเพมไดไมเกนจ านวนเงนทก าหนดตามขอ 5 เทานน

ขอ 7 ใหนายจางน าเงนประกนฝากไวกบธนาคารพาณชยหรอสถาบนการเงนอนโดยจดใหมบญชเงนฝากของลกจางแตละคน และใหแจงชอธนาคารพาณชยหรอสถาบนการเงนอน ชอบญช และเลขทบญช ใหลกจางทราบเปนหนงสอภายในเจดวนนบแตวนทรบเงนประกน ทงน นายจางจะเกบรกษาเงนประกนโดยวธอนหรอน าไปจดหาผลประโยชนอนใดนอกจากทก าหนดไวนมได

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกระทรเรอง

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6แรงงาน พ.ศ.2541 รฐมนตรวาการกระทรว

ขอ 1 ประกาศนเรยกวา “ประกาศก

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแตว

ขอ 3 ใหวนท 1 พฤษภาคม เปนว

ประกาศในราชกจจานเบกษา เ

1 - 70

วงแรงงานและสวสดการสงคม วนแรงงานแหงชาต

และมาตรา 29 วรรคหนง แหงพระราชบญญตคมครองงแรงงานและสวสดการสงคมออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน

ระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเรองวนแรงงานแหงชาต”

นประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

นแรงงานแหงชาต

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมเรอง มาตรฐานและหลกเกณฑเพอความปลอดภยในการท างาน

ในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 6 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 และเพอใหเปนไปตามขอ 9 แหงกฎกระทรวง ฉบบท 11 (พ.ศ.2541) ออกตามความในพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 วาดวยการคมครองแรงงานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมจงออกประกาศไว ดงตอไปน

ขอ 1 ประกาศนเรยกวา “ประกาศกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม เรอง ก าหนดมาตรฐานและหลกเกณฑเพอความปลอดภยในการท างานในงานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล”

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ 3 ในประกาศน“ความปลอดภยในการท างาน” หมายความวา สภาพการท างานซงปลอดจากเหตอนจะท าใหเกด

อบตเหต การประสบอนตราย โรค การเจบปวย หรอความเดอดรอนร าคาญเนองจากการท างานหรอเกยวกบการท างาน

“สนคาอนตราย” หมายความวา สงของ หรอวตถทมคณสมบตทางเคมหรอทางกายภาพหรอเมอสมผสกบสารอนเชน อากาศ น า แลวเปนอนตรายตอคน ทรพยสน หรอสภาพแวดลอม ทงนประเภทและชนดของสนคาอนตรายใหเปนไปตามขอบงคบขององคการทางทะเลระหวางประเทศ (InternationalMaritime Dangerous Goods Code หรอ IMDG CODE)

“พนทอนตราย” หมายความวา หองเกบสนคาทไมมอากาศถายเท หรอบรเวณอนใดทมลกษณะคลายกน อนอาจเปนอนตรายตอลกจางทท างานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล

หมวด 1ขอก าหนดทวไป

ขอ 4 ใหนายจางจดใหมอปกรณส าหรบลกจางใชในการท างานบรรทกหรอขนถายทเหมาะสม ไมช ารดเสยหายอนอาจกอใหเกดอนตรายตอลกจางได

ขอ 5 ใหนายจางจดใหมการชแจงใหลกจางมความเขาใจถงขนตอนในการท างานบนเรอ รวม

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนพเศษ 85ง วนท 23 กนยายน 2541

1 - 71

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 72

ตลอดถงการใชเครองมอและอปกรณเครองชวยในการท างานกอนเรมลงมอปฏบตงาน

ขอ 6 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางสบบหรในสถานทหวงหาม หรอสถานททใกลเคยงกบทเกบเชอเพลง หรอสถานทซงมสภาพเสยงตอการเกดอคคภย

ขอ 7 ใหนายจางควบคมดแลใหลกจางเดนทางกราบเรอทไมไดท าการยกขนสนคาขนลง

ขอ 8 ใหนายจางจดใหลกจางสวมรองเทาหมสนพนยางในระหวางการท างาน

ขอ 9 ใหนายจางจดใหลกจางสวมหมวกนรภยตลอดเวลาทมการท างาน

ขอ 10 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางท างานในบรเวณทมการเคาะสนมเรอ ทาสเรอหรอเชอมโลหะในการซอมแซมเรอ

ขอ 11 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางท างานในขณะเชอกหรอสลงผกเรอหยอนหรอหางจากหนาทาอนอาจท าใหเกดอนตรายตอลกจางได

ขอ 12 ใหนายจางด าเนนการเพอใหเกดความปลอดภยตอการท างานของลกจางในกรณทพนทในการปฏบตงานมคราบน ามนอนอาจกอใหเกดอนตรายตอลกจางได

ขอ 13 หามนายจางใหลกจางท างานบนทสงเกนสเมตรขนไปในขณะทมพาย ลมแรง ฝนตกหรอฟาคะนอง

หมวด 2ความปลอดภยในการท างานบรรทกหรอขนถายสนคาทวไป

ขอ 14 ใหนายจางควบคมดแลการปฏบตงานของคนคมเครองกวาน (WINCH MAN) ในการยกสนคาขนลง (การหะ เบท-หะ เรย) โดยขณะยกสนคาขนลงตองไมกระตกหรอกระชากอนอาจท าใหลวดกวานขาดเปนอนตรายตอลกจาง และมใหท าการแชวนพกสนคาในขณะยกสนคาขนลง

ขอ 15 ใหนายจางควบคมดแลการใชลวดสลงในการยกขนสนคา มใหไปถครดกบขอบระวาง

ขอ 16 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางทไมมหนาทเกยวของเขาไปในบรเวณการท างานในขณะท าการยกขนสนคาหนก

ขอ 17 ใหนายจางควบคมดแลการใหสญญาณปากระวางของลกจางทท าหนาทใหสญญาณปากระวาง (SIGNAL MAN) โดยใหยนอยในต าแหนงทคนคมเครองกวาน (WINCH MAN) สามารถมอง

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 73

เหนไดชดเจนโดยใชสญญาณมอทงสองขางและใหสญญาณตามจงหวะของการท างานไมใหเกดความสบสนอนอาจกอใหเกดอนตรายได

ขอ 18 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางขนไปเกาะบนตสนคาหรออปกรณในการเกยวตสนคา (SPREADER) หรอหอยโหนลวดสลงในขณะท าการยกขนตสนคา

ขอ 19 ใหนายจางจดใหมแสงสวางเพยงพอตอการมองเหนสนคาในระวางไดอยางชดเจนในระหวางการท างาน

หมวด 3ความปลอดภยในการท างานบรรทกหรอขนถายสนคาอนตราย

ขอ 20 ใหนายจางจดใหมการชกธงสญญาณสากลอกษร B (BRAVO) ในการบรรทกหรอขนถายสนคาอนตรายในเวลากลางวน และจดใหมโคมไฟสญญาณแดงหนงดวงในเวลากลางคน

ขอ 21 ใหนายจางจดอปกรณและเครองมอทน ามาใชในการบรรทกหรอขนถายสนคาอนตรายใหอยในสภาพทเรยบรอยมประสทธภาพ มนคง แขงแรง สามารถใชงานไดดและตอเนองและหามใชตะเกาหรอเครองมอทมปลายแหลมคมเกยวหบหอ ถง หรอภาชนะทหอหมสนคาอนตราย

ขอ 22 ใหนายจางควบคมดแลใหมการบรรทกหรอขนถายสนคาอนตรายเปนการเฉพาะ โดยไมใหมการบรรทกหรอขนถายสนคาอยางอนในระวางเดยวกน

หามนายจางท าการบรรจสนคาอนตรายปะปนกบสนคาธรรมดา หรอสนคาอนตรายทมใชประเภทเดยวกน

ขอ 23 ใหนายจางควบคมดแลมใหมการโยนหรอกระแทกสนคาในการบรรทกหรอขนถายสนคาอนตราย

ขอ 24 การขนยายสนคาซงเปนสารเคมทเปนพษตอรางกาย ไดแก แกสพษและสารเปนพษทมคณสมบตตดไฟดวย (IMO CLASS 2.3 และ 6.1) ใหนายจางจดใหลกจางสวมใสเสอผาทมดชด สวมหนากากปองกนสารพษ ถงมอยาง และรองเทายาง เพอปองกนมใหเกดอนตรายตอระบบทางเดนหายใจและผวหนง

ขอ 25 ใหนายจางควบคมดแลมใหลกจางใชอปกรณหรอเครองมอหรอสออนใดทอาจท าใหเกดความรอนสง หรอเกดประกายไฟในระวางทท าการบรรทกหรอขนถายสนคาอนตรายและใหลกจางงดสบบหรในระวางโดยเดดขาด

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 74

ขอ 26 การยกขนลงซงสนคาอนตรายทบรรจดวยถง ภาชนะ หรอหบหอเปนพเศษ เชน ถงบรรจสารเคม ถงบรรจน ามน ใหนายจางควบคมดแลใหลกจางปฏบตดวยความระมดระวงและใชเครองมอหรออปกรณทปลอดภย

ขอ 27 ใหนายจางควบคมดแลใหลกจางใชความระมดระวงในการเคลอนยายสนคาอนตรายประเภทของแขงและของเหลวทมไอระเหยไวไฟ และใหแยกเกบไวในทเยนหรอหางจากความรอน หรอเปลวไฟ และสนคาอนตรายประเภทอน ๆ

สนคาอนตรายบางประเภททถกน าไมไดเมอมฝนตกใหนายจางสงใหลกจางหยดงานทนท

หมวด 4ความปลอดภยในการท างานบรรทกหรอขนถายสนคาในพนทอนตราย

ขอ 28 ใหนายจางจดอปกรณไฟฟาและอปกรณประกอบทใชท างานในพนทอนตรายเปนชนดทสามารถปองกนความรอน ฝน การระเบด การลกไหม และไฟฟาลดวงจร อยางมประสทธภาพ

ขอ 29 ใหนายจางจดอปกรณและเวชภณฑทจ าเปนแกการปฐมพยาบาลลกจางทไดรบอนตรายจากการท างานาตามความเหมาะสม

ขอ 30 ใหนายจางจดใหผควบคมงานทมความรความสามารถเพอปฏบตหนาทดงตอไปน(1) วางแผนการปฏบตงานและการปองกนอนตรายทอาจเกดขนจากการท างาน และปดประกาศ

หรอแจงใหลกจางทราบเปนลายลกษณอกษร(2) ชแจงและซกซอมหนาทความรบผดชอบ วธการปฏบตงานและวธการปองกนอนตรายใหเปน

ไปตามแผนทก าหนดไว(3) ควบคมดแลใหลกจางใชและตรวจตราเครองปองกน และอปกรณคมครองความปลอดภยทใช

ใหอยในสภาพพรอมทจะใชงาน

ขอ 31 ใหนายจางหามลกจางสบบหรหรอพกพาอปกรณส าหรบจดไฟหรอตดไฟเขาไปในพนทอนตราย

ขอ 32 ใหนายจางหามลกจางทไมมหนาทเกยวของเขาไปในพนทอนตราย

หมวด 5มาตรฐานเกยวกบการคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ขอ 33 ลกจางตองใชหรอสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลใหนายจางสงหยดการท างานของลกจางไดทนทและไมยนยอมใหลกจางเขาท างานจนกวาจะใชหรอ

สวมใสอปกรณ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 75

ขอ 34 อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสมกบสภาพของงานซงนายจางาตองจดใหลกจางนน ตองไดมาตรฐานดงตอไปน

(1) หมวกนรภยใหเปนไปตามมาตรฐานของส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม(2) รองเทาหมสนพนยาง ท าดวยหนงหรอผาหมตลอด และมพนรองเทาเปนยางสามารถปองกน

การลนได(3) รองเทานรภยหมแขง ตองท าดวยยาง หรอยางผสมวตถอน เมอสวมแลวมความสงไมนอยกวา

ครงแขง ไมฉกขาดงาย สามารถกนน าและสารเคมได(4) ถงมอตองมความเหนยว ไมฉกขาดงาย มความยาวหมถงขอมอ และใชสวมนวมอไดทกนว

เมอสวมแลวสามารถเคลอนไหวนวมอไดสะดวก ถาเปนถงมอยางตองสามารถกนน าและกรดไดดวย

ขอ 35 ขอก าหนดเกยวกบความปลอดภยตามประกาศนเปนมาตรฐานขนต าทจะตองปฏบตเทานน

ขอ 36 งานใดทมลกษณะไมเหมาะสมแกการทจะใหลกจางใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลดงทระบไวในประกาศน นายจางอาจผอนผนใหลกจางระงบการใชอปกรณนนเฉพาะการปฏบตงานในลกษณะเชนวานนเปนการชวคราว

ประกาศ ณ วนท 14 กนยายน พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

ระเบยบกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมวาดวยหลกเกณฑและวธการเพอใหไดมาซงผแทนฝายนายจางและฝายลกจาง

ในคณะกรรมการตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541พ.ศ.2541

โดยทมาตรา 78 มาตรา 94 มาตรา 102 และมาตรา 129 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงานพ.ศ.2541 บญญตใหมคณะกรรมการคาจาง คณะกรรมการสวสดการแรงงาน คณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน และคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจาง ซงประกอบดวยผแทนฝายรฐบาล ผแทนฝายนายจาง และผแทนฝายลกจางส าหรบหลกเกณฑและวธการเพอใหไดมาซงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด รฐมนตร วาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมจงก าหนดระเบยบไว ดงตอไปน

ขอ 1 ระเบยบนเรยกวา “ระเบยบกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมวาดวยหลกเกณฑและวธการเพอใหไดมาซงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 พ.ศ.2541”

ขอ 2 ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนท 19 สงหาคม พ.ศ.2541 เปนตนไป

ขอ 3 ในระเบยบน“สมาคมนายจาง” หมายความวา สมาคมนายจางตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ“สหภาพแรงงาน” หมายความวา สหภาพแรงงานตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ“สภาองคการนายจาง” หมายความวา สภาองคการนายจางตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ“สภาองคการลกจาง” หมายความวา สภาองคการลกจางตามกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการอ านวยการเลอกตง“รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

ขอ 4 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมรกษาการตามระเบยบน

หมวด 1การเสนอชอผสมครและผลงคะแนนเสยงเลอกตง

ขอ 5 ใหมคณะกรรมการอ านวยการเลอกตง ซงปลดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคมแตงตง

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 2541

1 - 76

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 77

โดยมผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางรวมอยดวย เพออ านวยการเลอกตงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการคาจาง คณะกรรมการสวสดการแรงงาน คณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน และคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางใหเปนไปโดยเรยบรอย บรสทธ และยตธรรม

ขอ 6 ใหสภาองคการนายจางและสภาองคการลกจางเสนอรายชอผสมครเพอเขารบการเลอกตงเปนผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการคณะตางๆ ตามขอ 5 ตอคณะกรรมการไดไมเกนคนละสองคณะ

หลกเกณฑ และวธการในการสมครรบเลอกตงใหเปนไปตามทคณะกรรมการก าหนด

ขอ 7 ผสมครเขารบการเลอกตงตามขอ 6 ตองเปนผมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน

(1) มสญชาตไทย(2) มอายตงแตยสบหาปขนไป(3)เปนผ มความเลอมใสในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

เปนประมข(4) ไมเปนบคคลลมละลาย คนไรความสามารถ หรอคนเสมอนไรความสามารถ(5) ไมเคยตองโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทได

กระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ(6) เปนนายจางหรอลกจางของสถานประกอบกจการ(7) เปนหรอเคยเปนกรรมการสมาคมนายจางหรอกรรมการสหภาพแรงงาน หรอเปนหรอเคย

เปนกรรมการลกจางหรอกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ เฉพาะในคณะกรรมการสวสดการแรงงาน ไมนอยกวาหนงป

(8) เปนผมความรหรอมประสบการณเกยวกบกฎหมายวาดวยคมครองแรงงาน และกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ เวนแตในคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานจะตองมคณสมบตดงน

(ก) เปนผมประสบการณในการบรหารจดการ หรอปฏบตงานดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานในสถานประกอบกจการอยางนอย 2 ป

(ข) ไมเคยเปนผกระท าหรอมสวนรวมในการท าใหเกดอบตเหตรายแรงหรอเกดโรคอนเนองมาจากการท างาน จนเปนเหตใหมผสญเสยอวยวะ หรอทพพลภาพ หรอเสยชวต

(9)ไมเคยตองค าพพากษาวาไดกระท าความผดตามกฎหมายวาดวยคมครองแรงงานหรอกฎหมายวาดวยแรงงานสมพนธ

ผสมครทไดรบการเสนอชอตองแสดงหลกฐานและใหการรบรองคณสมบตตามวรรคหนงดวย ตนเอง

ขอ 8 สภาองคการนายจางหรอสภาองคการลกจางอาจเปลยนรายชอผสมครทตนเสนอกได ทงนตองอยภายในเวลาทก าหนดไวตามขอ 6

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 78

ขอ 9 เมอคณะกรรมการตรวจสอบคณสมบตของผสมครเขารบการเลอกตงแลว หากเหนวาผสมครรายใดขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามขอ 6 และขอ 7 ใหแจงผลการพจารณาใหสภาองคการนายจางหรอสภาองคการลกจางทราบ

สภาองคการนายจางหรอสภาองคการลกจางซงไมพอใจผลการพจารณาตามวรรคหนงมสทธอทธรณตอรฐมนตรภายในเจดวนนบแตวนทไดรบแจง และค าวนจฉยอทธรณของรฐมนตรใหเปนทสด

ขอ 10 สมาคมนายจางและสหภาพแรงงานมสทธเสนอชอผแทนซงเปนกรรมการของสมาคมนายจางและสหภาพแรงงานนนแหงละหนงคน เพอท าหนาทเปนผลงคะแนนเสยงเลอกตงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการแตละคณะ

การเสนอชอผแทนตามวรรคหนงใหเปนไปตามแบบและระยะเวลาทคณะกรรมการก าหนดใหน าขอ 8 มาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด 2การด าเนนการเลอกตง

ขอ 11 การเลอกตงใหใชวธการลงคะแนนลบ ตามหลกเกณฑ และวธการทคณะกรรมการก าหนด

ขอ 12 ในการเลอกตง ใหคณะกรรมการมอ านาจหนาทดงตอไปน(1) จดเตรยมบตรเลอกตง หบบตรเลอกตง บญชรายชอผสมครและผลงคะแนนเสยงเลอกตงรวม

ตลอดถงอปกรณและเอกสารอนเพอใชในการเลอกตง(2) พจารณาตรวจสอบความถกตองของบตรเลอกตงทมการลงคะแนนเสยงแลว(3) นบคะแนนเสยงเลอกตง

ขอ 13 เมอนบคะแนนเสยงเสรจสนแลว ใหคณะกรรมการประกาศผลการนบคะแนนและจดท าบญชรายชอเรยงล าดบผไดรบคะแนนเสยงมากทสดตามล าดบจนถงผไดรบคะแนนเสยงนอยทสด

ในกรณทมผไดรบคะแนนเสยงเลอกตงเทากนในล าดบใด ใหจบสลากเพอเรยงล าดบในล าดบนน

ขอ 14 ใหคณะกรรมการเกบบตรเลอกตงทไดรบคะแนนเสยงแลวใสซองปดผนกและลงลายมอชอคณะกรรมการอยางนอยสามคนก ากบไวบนซอง โดยแยกเกบบตรเลอกตงทวนจฉยวาเปนบตรเสยไวตางหาก ทงน กรณทเปนบตรเลอกตงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการคาจางมอบแกส านกงานคณะกรรมการคาจางพรอมกบบญชรายชอผไดรบเลอกตงตามขอ 13 ส าหรบบตรเลอกตงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการอนใหมอบแกกรมสวสดการและคมครอง แรงงานพรอมกบบญชรายชอผไดรบเลอกตงเชนกน

ใหผ รบมอบเอกสารตามวรรคหนงเกบรกษาเอกสารนนไวไมนอยกวาสองปนบแตวนทคณะ รฐมนตรหรอรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการคณะตางๆ แลวแตกรณ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 79

ขอ 15 ใหผรบมอบเอกสารตามขอ 14 เสนอรายชอผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางทมคะแนนเสยงมากทสดตามล าดบจนครบจ านวนทพงมในคณะกรรมการคาจาง คณะกรรมการสวสดการแรงงาน คณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน และคณะกรรมการกองทนสงเคราะหลกจางแลวแตกรณ เพอใหคณะรฐมนตรแตงตงเปนคณะกรรมการผแทนฝายนายจางและกรรมการผแทนฝายลกจางในคณะกรรมการดงกลาวตอไป

ใหผไดรบเลอกตงตามวรรคหนงเปนคณะกรรมการในคณะกรรมการไตรภาคดานแรงงานไดไมเกนคนละสองคณะ

ขอ 16 ในกรณทกรรมการผแทนฝายนายจางหรอกรรมการผแทนฝายลกจางพนจากต าแหนงกอนครบวาระ ใหผรบมอบเอกสารตามขอ 14 เสนอชอผแทนฝายนายจางหรอผแทนฝายลกจางทมคะแนนมากในล าดบถดไปเพอไดรบการแตงตงเปนกรรมการแทนต าแหนงกรรมการทวาง โดยใหมวาระเทากบวาระทเหลออยของกรรมการทตนแทน

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

นายไตรรงค สวรรณคร รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงานเรอง ก าหนดสถานททใหนายจางแจงการด าเนนการตอพนกงานตรวจแรงงาน

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 18 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงานจงออกประกาศไว ดงตอไปน

ขอ 1 ประกาศนเรยกวา “ประกาศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง ก าหนดสถานททใหนายจางแจงการด าเนนการตอพนกงานตรวจแรงงาน”

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนท 19 สงหาคม พ.ศ.2541 เปนตนไป

ขอ 3 ในกรณทพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ก าหนดใหนายจางตองแจงการด าเนนการอยางหนงอยางใดตอพนกงานตรวจแรงงาน ใหนายจางแจง ณ สถานทดงตอไปน

ก. ในเขตกรงเทพมหานคร(1) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตปอมปราบศตรพายและเขตดสต ให

แจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 1(2) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตสมพนธวงศและเขตพระนครใหแจง

ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 2(3) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตจตจกรและเขตบางซอใหแจง ณ

ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 3(4) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตพญาไทและเขตราชเทวใหแจง ณ

ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 4(5) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตหวยขวางและเขตดนแดงใหแจง ณ

ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 5(6) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตปทมวนและเขตบางรกใหแจง ณ

ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 6(7) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตคลองเตย เขตสวนหลวง และเขต

วฒนา ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 7(8) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตประเวศ เขตพระโขนง และเขต บาง

นา ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 8

1

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 254 1 - 80

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 81

(9) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตลาดกระบงและเขตหนองจอก ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 9

(10) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตมนบร เขตบงกม เขตคนนายาวเขตสะพานสง และเขตคลองสามวา ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 10

(11) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตลาดพราวเขตบางกะป และเขตวงทองหลาง ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 11

(12) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตบางเขน เขตดอนเมอง เขตหลกสและเขตสายไหม ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 12

(13) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตสาธรและเขตยานนาวา ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 13

(14) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตบางคอแหลม เขตราษฎรบรณะและเขตทงคร ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 14

(15) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตบางขนเทยน เขตจอมทอง และเขตบางบอน ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 15

(16) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตหนองแขม เขตภาษเจรญ และเขตบางแค ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 16

(17) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตธนบรและเขตคลองสาน ใหแจงณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 17

(18) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตบางกอกใหญและเขตบางกอกนอย ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 18

(19) นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในทองทเขตตลงชน เขตบางพลด และเขตทววฒนา ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานเขตพนท 19

ข. นายจางทมสถานประกอบกจการตงอยในเขตจงหวดใด ใหแจง ณ ส านกงานสวสดการและคมครองแรงงานจงหวดนน

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรเรอง แบบแจงการจาง และแบบสนสดการจา

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 4อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน การจาง และแบบแจงการสนสดการจางลก

(1) แบบแจงการจางลกจางซงเปตามแบบ คร.2 ทายประกาศน

(2) แบบบนทกการเปลยนแปลงสตามแบบ คร.3 ทายประกาศน

(3) แบบแจงการสนสดการจางลกจเปนไปตามแบบ คร.4 ทายประกาศน

ประกาศในราชกจจานเบกษา

1 - 82

มสวสดการและคมครองแรงงานแบบบนทกการเปลยนแปลงสภาพการจางงลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดป

5 วรรคสอง แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541จงก าหนดแบบแจงการจาง แบบบนทกการเปลยนแปลงสภาพจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปไวดงตอไปนนเดกตอพนกงานตรวจแรงงานตามมาตรา 45 (1) ใหเปนไป

ภาพการจางลกจางซงเปนเดกตามมาตรา 45 (2) ใหเปนไป

างซงเปนเดกตอพนกงานตรวจแรงงานตามมาตรา 45 (3) ให

ใหไว ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

เลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรเรอง หลกเกณฑและวธ

ใน

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 9อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

ขอ 1 ประกาศนเรยกวา “ประกการในการเลอกตงคณะกรรมการสวสดการ

ขอ 2 ประกาศนใหใชบงคบตงแต

ขอ 3 ใหนายจางจดใหมคณะกรวนทประกาศนมผลใชบงคบหรอภายในสา

ขอ 4 ในสถานประกอบกจการแการไดหนงคณะ

สถานประกอบกจการตามวรรคหนแตละแหงทตงอยภายนอก ซงแตละแหงม

ขอ 5 ใหนายจางแตงตงลกจางในรบเลอกตงเปนกรรมการสวสดการในสถาน

ขอ 6 ใหคณะกรรมการด าเนนกกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจกาเปนกรรมการสวสดการในสถานประกอบกสถานประกอบกจการตงอยทราบโดยเรว

ใหนายจางประกาศการเลอกตงกรรท างานทกแหงเปนเวลาอยางนอยสบวนกอ

ประกาศในราชกจจานเบกษา

1 - 83

มสวสดการและคมครองแรงงานการในการเลอกตงคณะกรรมการสวสดการสถานประกอบกจการ

6 วรรคสอง แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541จงออกประกาศไว ดงตอไปน

าศกรมสวสดการและคมครองแรงงาน เรอง หลกเกณฑและวธในสถานประกอบกจการ”

วนท 19 สงหาคม 2541 เปนตนไป

รมการสวสดการในสถานประกอบกจการภายในหกสบวนนบแตมสบวนนบแตวนทมลกจางครบหาสบคน

หงหนงใหเลอกตงคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจ

ง หมายความรวมถงส านกงานสาขาหรอหนวยงานของนายจางลกจางตงแตหาสบคนขนไปดวย

สถานประกอบกจการไมนอยกวาหาคน ซงไมประสงคจะสมครประกอบกจการ เปนคณะกรรมการด าเนนการเลอกตง

ารเลอกตงประกาศก าหนดวน เวลา และสถานทในการเลอกตงร ตลอดจนก าหนดระยะเวลารบสมครผทจะสมครรบเลอกตงจการและแจงใหนายจางและพนกงานตรวจแรงงานแหงทองทท

มการสวสดการในสถานประกอบกจการไว ณ สถานททลกจางนวนเลอกตง

เลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 84

ขอ 7 ภายใตบงคบขอ 2 ลกจางในสถานประกอบกจการทกคนมสทธสมครรบเลอกตงและมสทธลงคะแนนเสยงเลอกตง

ขอ 8 ใหผทจะสมครรบเลอกตงเปนกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการยนใบสมครรบเลอกตงตอคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงภายในก าหนดระยะเวลาตามทระบไวในประกาศใบสมครรบเลอกตงใหมขอความอยางนอย ดงตอไปน

(1) ชอตวและชอสกล(2) วน เดอน ปเกด หรออาย(3) ต าแหนงหรอหนาททปฏบตในสถานประกอบกจการ ตลอดจนระยะเวลาในการท างานกบ

สถานประกอบกจการแหงนน(4) ลายมอชอเมอคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงไดรบใบสมครซงกรอกขอความถกตองครบถวนแลว ให

ก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมครเรยงตามล าดบใบสมคร ในกรณทมปญหาเกยวกบการก าหนดหมายเลขประจ าตวผสมคร ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงก าหนดหมายเลขโดยวธจบฉลาก

ขอ 9 ใหนายจางจดแผงหรอปายส าหรบผสมครรบเลอกตงประกาศหาเสยงเลอกตงภายในบรเวณสถานประกอบกจการไมนอยกวาสองแหง

ผสมครรบเลอกตงทไดหมายเลขประจ าตวแลว มสทธด าเนนการหาเสยงปดประกาศ ณ แผงหรอปายทนายจางจดไวตามวรรคหนง แตจะปดประกาศ ณ ทอนนอกจากแผงหรอปายทนายจางจดไวหรอประชมลกจางหรอกระจายเสยงในระหวางเวลาท างานไดตอเมอนายจางอนญาต

ขอ 10 ใหนายจางจดท าบญชรายชอลกจางทกคนในสถานประกอบกจการ และสงใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงหนงชดกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสามวน และน าบญชรายชอลกจางดงกลาวอกชดหนงปดประกาศไวใหลกจางตรวจดรายชอกอนวนเลอกตงไมนอยกวาสามวน

ในกรณทไมมรายชอลกจางผใดในบญช หรอบญชรายชอลกจางดงกลาวไมถกตองลกจางมสทธคดคานและขอใหนายจางแกไขใหถกตองได ใหนายจางด าเนนการแกไขโดยเรวและปดประกาศบญช รายชอลกจางใหมกอนวนเลอกตง

ขอ 11 ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงเตรยมการเลอกตง โดยจดหาอปกรณส าหรบใชลงคะแนนเสยงเลอกตง ดงตอไปน

(1) บตรเลอกตงซงมหมายเลขประจ าตวผสมครทกคน(2) หบลงคะแนนเสยงเลอกตง(3) เครองเขยน(4) กระดานหรอกระดาษหรออปกรณอยางอนทคลายคลงกน เพอใชในการนบคะแนนเสยง ทงน

ใหมขนาดใหญพอทจะใหบคคลอนเหนไดชดในขณะนบคะแนนเสยงใหนายจางจดหาอปกรณดงกลาวในวรรคหนง เมอคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงรองขอ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 85

ขอ 12 ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงก าหนดระยะเวลาการลงคะแนนเสยงไมนอยกวา สชวโมงตดตอกน

ในกรณทลกจางท างานเปนกะหรอท างานในเวลาแตกตางกนหรอท างานตางสถานทกน และไมอาจมาลงคะแนนเสยงพรอมกนในระยะเวลาหนงได ใหจดใหมการลงคะแนนเสยงไดทกคน

ในวนเลอกตงใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงประกาศรายชอและหมายเลขประจ าตวผสมครรบเลอกตงประกาศรายชอและหมายเลขประจ าตวผสมครรบเลอกตงไว ณ สถานทท าการเลอกตง

ขอ 13 การเลอกตงกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการใหกระท าโดยวธการลงคะแนนเสยงในบตรเลอกตง โดยใหผมสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงไปแจงตอคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงในวนเลอกตงแลวใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงตรวจบญชรายชอและจดแจงหมายเหตในบญชรายชอวาบคคลดงกลาวมาใชสทธเลอกตงแลว พรอมทงมอบบตรลงคะแนนเสยงใหผมสทธดงกลาวหนงชด

ขอ 14 กอนการลงคะแนนเสยงเลอกตงใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงเปดหบบตรเลอกตงตอหนาบคคลอนทอยในบรเวณสถานทเลอกตง เพอแสดงวาไมมบตรเลอกตงหรอสงใด ๆ ในหบบตรเลอกตงแลวผนกหบบตรเลอกตงนนตอหนาบคคลทอย ณ ทนน และหากกระท าไดใหบคคลดงกลาวรวมกบคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงลงลายมอชอในบนทกแจงการเปดและปดหบบตรดงกลาวดวย

ขอ 15 ใหผมสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงซงไดรบบตรเลอกตง ลงคะแนนเสยงโดยวธการกากบาทหรอท าเครองหมายทแสดงวาไดเลอกผทมหมายเลขประจ าตวดงกลาวเปนกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ ผมสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงจะลงคะแนนเสยงเกนจ านวนกรรมการซงก าหนดไวไมได ในกรณทมการลงคะแนนเสยงเกนจ านวนกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ ใหถอวาบตรลงคะแนนเสยงดงกลาวเปนบตรเสยและไมใหนบคะแนนเสยงในบตรนน

เมอผมสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงลงคะแนนเสยงแลวใหพบบตรเลอกตงมอบใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตง

ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงหยอนบตรเลอกตงลงในหบบตรเลอกตงตอหนาผลงคะแนนเสยงเลอกตง

ขอ 16 เมอถงเวลาสนสดการเลอกตงแลว ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงประกาศดวยวาจาวาพนก าหนดการลงคะแนนเสยงแลว และจะด าเนนการนบคะแนนเสยงตอไป

ในการนบคะแนนเสยง ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงเปดหบบตรและเรมนบคะแนนเสยงโดยการเปดบตรเลอกตงครางละหนงบตร แสดงใหผเกยวของไดเหนทวกน แลวขานคะแนนเสยงเพอใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงซงมหนาทบนทกคะแนนเสยงไดคะแนนเสยงไว และใหด าเนนการเชนเดยวกนนจนกวาบตรเลอกตงในหบบตรเลอกตงหมด

ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงรวมคะแนนเสยงทไดรบเลอกตงของผสมครรบเลอกตงทกคน ผสมครรบเลอกตงซงไดคะแนนเสยงมากทสดตามล าดบจ านวนทก าหนดไว ในกรณทมผไดคะแนนเสยงเลอกตงในล าดบสดทายเทากนซงท าใหมจ านวนผทไดรบเลอกตงมากกวาจ านวนทก าหนด ใหคณะกรรมการด าเนนการจบฉลากระหวางผไดคะแนนเสยงเลอกตงในล าดบสดทายเทากนโดยเปดเผย เพอเปนกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการ

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 86

ขอ 17 ใหคณะกรรมการด าเนนการเลอกตงแจงผลการเลอกตงใหนายจางและพนกงานตรวจแรงงานแหงทองททสถานประกอบกจการนนตงอยภายในสบวนนบแตวนเลอกตง

ขอ 18 กรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการอยในต าแหนงคราวละไมเกนสองป แตอาจไดรบการเลอกตงใหมได

ขอ 19 นอกจากการพนต าแหนงตามวาระขอ 18 กรรมการพนจากต าแหนง เมอ(1) ตาย(2) ลาออก(3) เปนคนไรความสามารถ หรอคนเสมอนไรความสามารถ(4) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท า

โดยประมาทหรอความผดลหโทษการเลอกตงกรรมการแทนต าแหนงทวางใหน าขอก าหนดขางตนมาใชบงคบโดยอนโลม และให

กรรมการทไดรบเลอกตงด ารงต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน

ขอ 20 ใหนายจางปดประกาศรายชอและหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการโดยเปดเผยเพอใหลกจางไดทราบ ณ สถานประกอบกจการทมคณะกรรมการดงกลาว

เมอมการเปลยนแปลงกรรมการ ใหนายจางปดประกาศรายชอภายในสามสบวนนบแตวนทเปลยนแปลง

การประกาศรายชอตามวรรคหนงและวรรคสอง ตองปดไวอยางนอยสบหาวน

ขอ 21 ใหกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการซงไดรบการเลอกตงตามขอ 16 มสทธและหนาทในฐานะกรรมการสวสดการในสถานประกอบกจการนบแตวนเลอกตงเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรเรอง แบบค าขออนญาตแในเวลาท างานปกต ระหวาง

โดยทมาตรา 47 วรรคหนง แหงพจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดนาฬกา เวนแตจะไดรบอนญาตเปนหนงสอ

เพอปฏบตการใหเปนไปตามบทบญก าหนดแบบค าขออนญาตและแบบใบอน22.00 นาฬกา ถงเวลา 06.00 นาฬกา ดง

1. ค าขออนญาตใหลกจางซงเปนเวลา 06.00 นาฬกา ใหเปนไปตามแบบ ค

2. ใบอนญาตใหลกจางซงเปนเดทายประกาศน

ประกาศในราชกจจานเบกษา

1 - 87

มสวสดการและคมครองแรงงานละแบบใบอนญาตใหลกจางซงเปนเดกท างานเวลา 22.00 นาฬกา ถงเวลา 06.00 นาฬกา

ระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 บญญตหามมใหนายปท างานในระหวางเวลา 22.00 นาฬกา ถงเวลา 06.00จากอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายญตดงกลาว อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน จงญาตใหลกจางซงเปนเดกท างานในเวลาท างานปกตระหวางเวลา นเดกท างานในเวลาท างานปกตระหวางเวลา 22.00 นาฬกา ถงร. 5 ทายประกาศนกท างานตามค าขออนญาตในขอ 1 ใหเปนไปตามแบบ คร.6

ประกาศ ณ วนท 19 สงหาคม พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

เลม 115 ตอนพเศษ 71ง วนท 19 สงหาคม 2541

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรเรอง ชวงเวลาการท

ในงานบรรทก

โดยทขอ 2 แหงกฎกระทรวงฉบบแรงงาน พ.ศ.2541 ก าหนดวา “แรง” หมตามทอธบดประกาศก าหนด โดยค านงถงหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล อธบดกรม

ขอ 1 กะกลางวน ตงแตเวลา 08.00 นาฬก

12.00 นาฬกาถงเวลา 13.00 นาฬกา

ขอ 2 กะกลางคน ตงแตเวลา 19.00 นาฬกาถ

ขอ 3 กะดก ตงแตเวลา 01.00 นาฬกาถ

1 - 88

มสวสดการและคมครองแรงงาน างานในวนท างานปกตและในวนหยดหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล

ท 11 (พ.ศ.2541) ออกตามความในพระราชบญญตคมครองายความวา ชวงเวลาการท างานในวนท างานปกตและในวนหยดขอตกลงระหวางนายจางกบลกจาง ตามประเพณในงานบรรทกสวสดการและคมครองแรงงานจงออกประกาศไว ดงตอไปน

าถงเวลา 17.00 นาฬกา เปนหนงแรงโดยมเวลาพกตงแตเวลา

งเวลา 23.30 นาฬกา เปนหนงแรง

งเวลา 04.30 นาฬกา เปนหนงแรง

ประกาศ ณ วนท 16 กนยายน พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

ประกาศกรเรอง ก าหนดระยะเวลา

ในงานบรรทก

โดยทขอ 3 และขอ 5 แหงกฎราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.254หลกเกณฑการจายคาจางในงานบรรทกหรแรงงานจงออกประกาศไว ดงตอไปน

ขอ 1 ใหนายจางจายคาจางแกลตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

(1) กะกลางวนเวลา 08.00 นาฬกา ถง 17เวลา 08.00 นาฬกา ถง 12เวลา 13.00 นาฬกา ถง 17

(2) กะกลางคน เวลา 19.00 นาฬกา ถง 23(3) กะดก

เวลา 01.00 นาฬกา ถง 04ขอ 2 ใหนายจางจายคาจางพเศษ(1) เวลา 12.00 นาฬกา ถงเวลา (2) เวลา 17.00 นาฬกา ถงเวลา (3) เวลา 18.00 นาฬกา ถงเวลา (4) เวลา 23.30 นาฬกา ถงเวลา (5) เวลา 04.30 นาฬกา ถงเวลา (6) เวลา 06.00 นาฬกา ถงเวลา (7) เวลา 07.00 นาฬกา ถงเวลา ขอ 3 ใหนายจางจายคาจางแกล

วนนบแตวนทลกจางท างานแลวเสรจ

1 - 89

มสวสดการและคมครองแรงงานท างานปกตและหลกเกณฑการจายคาจางหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเล

กระทรวง ฉบบท 11 (พ.ศ.2541) ออกตามความในพระ1 ก าหนดใหอธบดประกาศก าหนดระยะเวลาท างานปกตและอขนถายสนคาเรอเดนทะเล อธบดกรมสวสดการและคมครอง

กจางเพอตอบแทนการท างานในระหวางก าหนดเวลาท างานปกต

.00 นาฬกา จายคาจางหนงแรง

.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง

.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง

.30 นาฬกา จายคาจางหนงแรง

.30 นาฬกา จายคาจางหนงแรงแกลกจางตามชวงเวลาการท างานดงตอไปน13.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง18.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง19.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง01.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง06.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง07.00 นาฬกา จายคาจางครงแรง08.00 นาฬกา จายคาจางครงแรงกจางซงท างานบรรทกหรอขนถายสนคาเรอเดนทะเลภายในสอง

ประกาศ ณ วนท 16 กนยายน พ.ศ. 2541

ศกดชย ศกดกลวงศ อธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงาน

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 90

บนทกหลกการและเหตผลประกอบพระราชบญญตแกไขเพมเตม

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 13)พ.ศ. ๒๕๔๑

หลกการ

แกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ดงตอไปน(1) ก าหนดล าดบบรมสทธในเงนทลกจางมสทธไดรบเพอการงานทไดท าใหแกลกหนซงเปน

นายจางใหอยในล าดบเดยวกบบรมสทธในคาภาษอากร (แกไขเพมเตมมาตรา 253)(2) ก าหนดหลกเกณฑและจ านวนเงนสงสดของบรมสทธในเงนทลกจางมสทธไดรบ เพอการ

งานทไดท าใหแกลกหน (แกไขเพมเตมมาตรา 257)

เหตผล

โดยทพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ.2541 ไดบญญตใหหนทเกดจากการไมช าระคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยด คาชดเชย คาชดเชยพเศษ เงนสะสม เงนสมทบ หรอเงนเพม ใหลกจางหรอกรมสวสดการและคมครองแรงงานแลวแตกรณ มบรมสทธเหนอทรพยสนทงหมดของนายจางซงเปนลกหนในล าดบเดยวกบบรมสทธในคาภาษอากรตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ดงนน จงสมควรแกไขเพมเตมมาตรา 253 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยใหสอดคลองกบกฎหมายวาดวยคมครองแรงงานในสวนทเกยวกบสทธของลกจาง โดยใหรวมความถง สทธของเสมยน คนใชและคนงาน ตามทบญญตไวในมาตรา 253 เดมดวย โดยก าหนดล าดบบรมสทธในเงนทลกจางมสทธไดรบอยในล าดบเดยวกบบรมสทธในคาภาษอากร ประกอบกบสภาวะเศรษฐกจและสงคมไดเปลยนแปลงไป สมควรแกไขเพมเตมมาตรา 257 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย เพอก าหนดหลกเกณฑและจ านวนเงนสงสดของบรมสทธในเงนทลกจางมสทธไดรบใหเหมาะสมกบสภาวะเศรษฐกจและสงคมของประเทศในปจจบนดวย จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

กฎหมายคมครองแรงงาน

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 13)

พ.ศ. 2541

ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท ๑๒ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๑

เปนปท ๕๓ ในรชกาลปจจบนพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ให

ประกาศวาโดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชยจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไว โดยค าแนะน าและยนยอมของรฐสภา

ดงตอไปนมาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและ

พาณชย (ฉบบท 13) พ.ศ. 2541”

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนท ๑๙ สงหาคม พ.ศ.๒๕๔๑ เปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลกความในมาตรา ๒๕๓ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๒๕๓ ถาหนมอยเปนคณแกบคคลผใดในมลอยางหนงอยางใดดงจะกลาวตอไปน บคคลผนนยอมมบรมสทธเหนอทรพยสนทงหมดของลกหน คอ

(๑) คาใชจายเพอประโยชนอนรวมกน(๒) คาปลงศพ(๓) คาภาษอากร และเงนทลกจางมสทธไดรบเพอการงานทไดท าใหแกลกหนซงเปนนายจาง(๔) คาเครองอปโภคบรโภคอนจ าเปนประจ าวน”

มาตรา ๔ ใหยกเลกความในมาตรา ๒๕๗ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย และใหใชความตอไปนแทน

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบกฤษฎกา เลม 115 ตอนท 48ก วนท 17 สงหาคม 2541

1 - 91

กฎหมายคมครองแรงงาน

1 - 92

“มาตรา ๑๕๗ บรมสทธในเงนทลกจางมสทธไดรบเพอการงานทไดท าใหแกลกหนซงเปนนายจางนน ใหใชส าหรบคาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด คาลวงเวลาในวนหยด คาชดเชย คาชดเชยพเศษ และเงนอนใดทลกจางมสทธไดรบเพอการงานทไดท า ใหนบถอยหลงขนไปสเดอนแตรวมกนแลวตองไมเกนหนงแสนบาทตอลกจางคนหนง”

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

ชวน หลกภย นายกรฐมนตร