L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il ... › en ›...
19
Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Għalliema – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 1 minn 3 ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv L-Eżamijiet Annwali għall-Iskejjel Sekondarji 2015 L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il minuta Il-Karta tal-Għalliema Gwida għat-Tmexxija tal-Eżami tal-Fehim mis-Smigħ 1. L-għalliema tal-Malti li se jmexxu l-eżami tas-smigħ isellmu lill-istudenti u wara li jitqassmu l-karti tal-eżami tas-smigħ jgħidulhom: “Bonġu. Nitlobkom biex tiktbu isimkom, kunjomkom u l-klassi fil-post ipprovdut fil-karta ta’ quddiemkom.” 2. Meta l-għalliema jaraw li l-istudenti lestew, jgħidulhom: “Issa se naqralkom l-ewwel silta. Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun qed naqralkom is-silta” 3. L-għalliema jaqraw l-ewwel silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’ tinqralkom darb’oħra” 4. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tal-ewwel silta. Wara jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien mal-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari” 5. Kif l-għalliema jtemmu t-tieni qari jagħtu ftit ħin biex l-istudenti jkomplu jaħdmu l-karta. Wara jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom it-tieni silta. Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun qed naqralkom is-silta” 6. L-għalliema jaqraw it-tieni silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’ tinqralkom darb’oħra” 7. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tas-silta. 8. L-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien mal-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari” 9. Hekk kif tgħaddi kwarta mill-bidu tal-eżami, l-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Il-ħin tal-eżami għadda. Jekk jogħġobkom ieqfu mill-kitba u se niġbor il-karti. Grazzi” 10. L-għalliema inkarigati jaraw li l-karti kollha tal-eżami tas-smigħ jinġabru u l-istudenti jistgħu jkomplu bl- eżami tal-qari u l-kitba. IL-LIVELLI 5 – 6 – 7
Transcript of L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il ... › en ›...
Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Għalliema – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 1 minn 3
ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI
Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu
It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv
L-Eżamijiet Annwali għall-Iskejjel Sekondarji 2015
L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il minuta
Il-Karta tal-Għalliema
Gwida għat-Tmexxija tal-Eżami tal-Fehim mis-Smigħ
1. L-għalliema tal-Malti li se jmexxu l-eżami tas-smigħ isellmu lill-istudenti u wara li
jitqassmu l-karti tal-eżami tas-smigħ jgħidulhom: “Bonġu. Nitlobkom biex tiktbu isimkom,
kunjomkom u l-klassi fil-post ipprovdut fil-karta ta’ quddiemkom.”
2. Meta l-għalliema jaraw li l-istudenti lestew, jgħidulhom: “Issa se naqralkom l-ewwel silta.
Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun
qed naqralkom is-silta”
3. L-għalliema jaqraw l-ewwel silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu
lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li
għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’
tinqralkom darb’oħra”
4. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari
l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tal-ewwel silta. Wara jgħidu
lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien mal-istruzzjonijiet u
l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari”
5. Kif l-għalliema jtemmu t-tieni qari jagħtu ftit ħin biex l-istudenti jkomplu jaħdmu l-karta. Wara
jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom it-tieni silta. Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma
tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun qed naqralkom is-silta”
6. L-għalliema jaqraw it-tieni silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu
lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li
għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’
tinqralkom darb’oħra”
7. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari
l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tas-silta.
8. L-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien
mal-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari”
9. Hekk kif tgħaddi kwarta mill-bidu tal-eżami, l-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Il-ħin tal-eżami għadda.
Jekk jogħġobkom ieqfu mill-kitba u se niġbor il-karti. Grazzi”
10. L-għalliema inkarigati jaraw li l-karti kollha tal-eżami tas-smigħ jinġabru u l-istudenti jistgħu jkomplu bl-
eżami tal-qari u l-kitba.
IL-LIVELLI
5 – 6 – 7
Paġna 2 minn 3 Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Għalliema – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
Il-Qari tal-Ewwel Silta: It-Tewmin
It-tewmin ikunu jixxiebhu f’ħafna aspetti u xi drabi diffiċli tagħrafhom.
It-tewmin jitgħallmu jilagħbu flimkien qabel jitwieldu. B’hekk wara t-twelid huwa importanti li
jitħallew qrib xulxin. Madankollu, insibu rakkonti fejn tewmin li nfirdu wara t-twelid u għexu fi
djar jew f’pajjiżi differenti, meta kibru skoprew li żviluppaw l-istess drawwiet.
Insibu tewmin li jkunu mera ta’ xulxin, u wieħed ikun xellugi u l-ieħor lemini.
Peress li mit-twelid it-tewmin iqattgħu tista’ tgħid il-ħin kollu flimkien, xi ġenituri jilmentaw għax
it-tewmin tagħhom jiżviluppaw lingwa li jifhmuha huma biss .
Jekk trid tagħraf tewmi minn ieħor, ħares lejn il-marki tas-swaba’ għax dawn huma uniċi għal kull
persuna. B’hekk, minkejja x-xebh, il-marki tas-swaba’ tat-tewmin ivarjaw.
Taħriġ A. Imla l-vojt skont dak li smajt fis-silta. (5 marki)
1. Qabel jitwieldu, it-tewmin jitgħallmu:
jiġġieldu jorqdu jilagħbu
2. Tewmin li ma għexux flimkien, xorta jkollhom:
l-istess marki tas-swaba’ wiċċ wieħed l-istess drawwiet
3. Hemm tewmin fejn wieħed jikteb bix-xellug u l-ieħor bil-___________________.
4. Xi tewmin jiżviluppaw lingwa li:
jifhmuha huma biss tifhimha ommhom ma jifhimha ħadd
5. It-tewmin jistgħu jintgħarfu mill-:
ilbies tagħhom ilħna tagħhom marki tas-swaba’ tagħhom
Il-Qari tat-Tieni Silta: Jonathan
Darba waħda Jonathan ħareġ mid-dar bil-ġiri, bħas-soltu, għax dejjem tard. U għalxejn ommu
xtratlu arloġġ u qala’ ieħor mingħand in-nanna għal għeluq sninu, għax xejn ma nbidel.
L-arloġġi ma jistax għalihom u din li kulħadd iffissat bil-ħin ma kienx jiflaħha. Wara kollox din l-
għaġla kollha x’inhi? Jekk tqatta’ ħajtek tiġri, tmut bla ma tkun intbaħt li għext, kien jgħid.
Wasal jum l-eżami tal-futbol li tant kien ilu jistenna. Għal dakinhar ħejja l-arloġġ biex idoqq siegħa
qabel, li ma jmurx jaljena rasu. Qagħad fuq l-arloġġ li tatu n-nanna. Wasal kwarta qabel, imma
kulħadd kien ħiereġ.
“Lesti,” qallu Robert, “mela ma ġejtx?” Il-Ħadd kienet daret is-siegħa u Jonathan nesa jdawwar
l-arloġġ.
Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Għalliema – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 3 minn 3
Taħriġ B. Wieġeb skont dak li smajt fis-silta. (5 marki)
1. Jonathan kien dejjem jiġri għax dejjem: kmieni rieqed tard
2. Kemm qala’ arloġġi Jonathan? 1 2 3
3. Jonathan kien dejjem jgħid, li jekk tqatta’ ħajtek tiġri: tirbaħ torqod tmut
mingħajr ma tkun għext.
4. L-arloġġ użah dakinhar li kellu: l-eżami x-xogħol għad-dar l-quddies
5. Wasal tard għax kien nesa
l-arloġġ jdawwar is-siegħa jmur l-iskola
Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Istudenti – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 1 minn 2
ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI
Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu
It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv
L-Eżamijiet Annwali għall-Iskejjel Sekondarji 2015
L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il minuta
IL-KARTA TAL-ISTUDENT/A
L-isem u l-kunjom: ______________________________
Il-klassi: ______________________________
IL-LIVELLI
5 – 6 - 7
IL-MARKA
10
Paġna 2 minn 2 Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ – Il-Karta tal-Istudenti – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
L-Ewwel Silta. It-Tewmin
Taħriġ A. Imla l-vojt skont dak li smajt fis-silta. (5 marki)
1. Qabel jitwieldu, it-tewmin jitgħallmu:
jiġġieldu jorqdu jilagħbu
2. Tewmin li ma għexux flimkien, xorta jkollhom:
l-istess marki tas-swaba’ wiċċ wieħed l-istess drawwiet
3. Hemm tewmin fejn wieħed jikteb bix-xellug u l-ieħor bil-___________________.
4. Xi tewmin jiżviluppaw lingwa li:
jifhmuha huma biss tifhimha ommhom ma jifhimha ħadd
5. It-tewmin jistgħu jintgħarfu mill-:
ilbies tagħhom ilħna tagħhom marki tas-swaba’ tagħhom
It-Tieni Silta. Jonathan
Taħriġ B. Wieġeb skont dak li smajt fis-silta. (5 marki)
1. Jonathan kien dejjem jiġri għax dejjem: kmieni rieqed tard
2. Kemm qala’ arloġġi Jonathan? 1 2 3
3. Jonathan kien dejjem jgħid, li jekk tqatta’ ħajtek tiġri: tirbaħ torqod tmut
mingħajr ma tkun għext.
4. L-arloġġ użah dakinhar li kellu: l-eżami x-xogħol għad-dar l-quddies
5. Wasal tard għax kien nesa:
l-arloġġ jdawwar is-siegħa jmur l-iskola
Tmiem il-karta
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 1 minn 12
ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI
Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu
It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv
L-Eżamijiet Annwali għall-Iskejjel Sekondarji 2015
L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Qari u l-Kitba) IL-ĦIN: Sagħtejn
L-Isem u l-kunjom: ____________________________________ Il-Klassi: _______________
Għall-istudent/a:
1. Wieġeb il-mistoqsijiet kollha kif mitlub/a.
2. L-ortografija, il-punteġġjatura, is-sintassi, l-ideat u l-preżentazzjoni tajbin jgħinuk tikseb
riżultati aħjar.
Għall-għalliema:
Il-M
AR
KI
It-Taħdit 10
Is-Smigħ 10
Il-Qari u l-Kitba 80
IT-TOTAL 100
Taqsima A B Ċi Ċii Ċiii Di Dii TOTAL
Marka 14 10 10 10 10 6 20 80
Marka
tal-
Istudent/a
Kummenti:
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
IL-LIVELLI
5 – 6 – 7
5 – 6 – 7 – 8
Paġna 2 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
IS-SILTA TAL-FEHIM MILL-QARI
Aqra sewwa din is-silta u wieġeb il-mistoqsijiet dwarha.
L-Ewwel Maltin fuq l-Everest
It-Tabib Gregory Attard, kien wieħed mit-tliet membri tat-tim Malti li xxabbat
mal-Muntanja Everest. Meta ġie intervistat fl-ajruport ta’ Malta, wara li kienu għadhom ġejjin
mill-Everest, huwa qal hekk dwar l-esperjenza tiegħu, “Int ma tirbaħx l-Everest, tirbaħ lilek innifsek.
Tirbaħ il-biżgħat tiegħek.” (par.1)
Fis-17 ta’ Mejju 2010, Gregory Attard, Marco Cremona u Robert Gatt kienu
l-ewwel Maltin li telgħu fuq il-quċċata tal-Everest, li hi l-ogħla muntanja fid-dinja. (par.2)
Sabiex irnexxielu jagħmel din il-konkwista tant kbira, it-tim Malti tħarreġ għal ħafna snin. Dawn
ix-xabbaturi Maltin ma kinux dejjem tim. Matul ħajjithom kull wieħed minnhom skopra s-seħer
għall-muntanji b’mod differenti. (par.3)
It-Tabib Attard sa minn kmieni f’ħajtu kien iqatta’ x-xahrejn tas-sajf jixxabbat. Marco Cremona beda
meta ssieħeb f’avventura organizzata minn tim ieħor Malti fl-Afrika. Robert Gatt beda jixxabbat
mal-irdum Malti madwar għoxrin sena ilu. Meta ssieħbu flimkien kellhom ħolma waħda, dik li jkunu
l-ewwel Maltin li jitilgħu l-Everest u bdew it-taħriġ tagħhom sabiex jilħqu l-iskop tagħhom. (par.4)
Id-dehra tal-bandiera Maltija fuq il-quċċata tal-Everest, imħaddna minn dawn it-tliet Maltin, hija prova
oħra li l-ħila ta’ poplu ma tiddependix mid-daqs tal-art fejn jgħammar, iżda mir-rieda tiegħu. (par.5)
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 3 minn 12
Taqsima A. Il-Fehim mill-Qari (14-il marka)
Wieġeb il-mistoqsijiet fi kliemek dwar is-silta li qrajt.
It-Tabib Gregory Attard, kien wieħed mit-tliet membri tat-tim Malti li xxabbat mal-Muntanja Everest.
Meta ġie intervistat fl-ajruport ta’ Malta, wara li kienu għadhom ġejjin mill-Everest, huwa qal hekk
dwar l-esperjenza tiegħu, “Int ma tirbaħx l-Everest, tirbaħ lilek innifsek. Tirbaħ il-biżgħat tiegħek.”
(par.1)
1. X’taħseb li ried jgħid biha Gregory Attard, meta qal “Int... tirbaħ lilek innifsek” meta titla’
muntanja daqshekk diffiċli?
_____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________(2 marki)
Fis-17 ta’ Mejju 2010, Gregory Attard, Marco Cremona u Robert Gatt kienu
l-ewwel Maltin li telgħu fuq il-quċċata tal-Everest, li hi l-ogħla muntanja fid-dinja. (par.2)
2. Kemm kien hemm nies fit-tim Malti li tela’ l-Everest fl-2010?
______________________________________________________________________ (marka)
3. Xi tfisser quċċata? ___________________________________________________ (marka)
Sabiex irnexxielu jagħmel din il-konkwista tant kbira, it-tim Malti tħarreġ għal ħafna snin. Dawn
ix-xabbaturi Maltin ma kinux dejjem tim. Matul ħajjithom kull wieħed minnhom skopra s-seħer
għall-muntanji b’mod differenti. (par.3)
4. Il-kelma tħarreġ tfisser: (marka)
mar għal ħarġiet speċjali ipprattika tħammeġ bit-trab
5. Sib kelma minn dan il-paragrafu li tfisser rebħa. ___________________________ (marka)
It-Tabib Attard sa minn kmieni f’ħajtu kien iqatta’ x-xahrejn tas-sajf jixxabbat. Marco Cremona
beda meta ssieħeb f’avventura organizzata minn tim ieħor Malti fl-Afrika. Robert Gatt beda jixxabbat
mal-irdum Malti madwar għoxrin sena ilu. Meta ssieħbu flimkien kellhom ħolma waħda, dik li jkunu
l-ewwel Maltin li jitilgħu l-Everest u bdew it-taħriġ tagħhom sabiex jilħqu l-iskop tagħhom. (par. 4)
6. Agħżel 2 membri mit-tim u għid kif bdew b’din il-passjoni għall-muntanji. (2 marki)
_______________________________________________________________________.
_______________________________________________________________________
Paġna 4 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
Id-dehra tal-bandiera Maltija fuq il-quċċata tal-Everest, imħaddna minn dawn it-tliet Maltin, hija
prova oħra li l-ħila ta’ poplu ma tiddependix mid-daqs tal-art fejn jgħammar, iżda mir-rieda tiegħu.
7. X’nitgħallmu minn din l-esperjenza ta’ dawn ix-xabbaturi Maltin?
_____________________________________________________________________________
______________________________________________________________________(2 marki)
8. Mis-sentenza t’hawn fuq, sib kelma li tfisser jgħix. ____________________________ (marka)
9. Mis-silta, x’tgħallimt dwar il-muntanja Everest? (2 marki)
_____________________________________________________________________________
10. Agħti titlu ieħor għal din il-kitba. (marka)
________________________________________________________________________________
Taqsima B. Il-Grammatika (10 marki)
Qabbel Kolonna A ma’ Kolonna B, billi tikteb in-numru ħdejn i-tweġiba. L-ewwel waħda lesta.
Kolonna A Kolonna B
Il-Mistoqsija It-Tweġiba
1. Sentenza fl-Imperfett GĦ-M-R
2. Verb mill-għerq T-L-GĦ għejxien
3. Imperattiv minn R-B-Ħ Marco Cremona beda meta ssieħeb f’avventura,
organizzata minn tim ieħor Malti, fl-Afrika.
4. L-għerq ta’ jgħammar It-tim Malti se jibda jitħarreġ.
5. Sentenza fil-Perfett Tirbaħ il-biżgħat tiegħek.
6. Mamma ta’ ġejjin 11 ixxabbtu
7. Verb minn sieħeb telgħa
8. Nom minn jgħix irbaħ
9. Sentenza fit-Temp Futur ssieħeb
10. Nom minn T-L-GĦ ġie
11. Imperattiv ta’ jixxabbat tela’
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 5 minn 12
Taqsima Ċ. Il-Letteratura (30 marka)
Ċi. Il-Poeżija (Nadriet 1 ta’ Tarċisju Zarb) (10 marki)
1. Din hija silta mill-poeżija Bjuda ta’ Dun Karm. (3 marki)
U ħlomt ħolma tal-ġenna – dehra ġdida! –
Rajtek tkebbeb, bħal star, Tfajla Lhudija
Li kienet Xebba u kellha ’l binha f’idha.
a. Din il-poeżija tissejjaħ (sunett / ballata).
b. Kull vers ta’ din il-poeżija fih (sitt sillabi / tmien sillabi / ħdax–il sillaba) .
ċ. Ix-“Xebba” li jirreferi għaliha fl-aħħar vers hija (l-Madonna / ommu).
2. Agħżel it-tweġiba t-tajba billi timmarka fil-kaxxa x-xierqa.
a. Fil-poeżija Ritratt ta’ Toninu man-Nanna, in-nanna
tinsab
ferħana.
imdejqa.
konfuża.
b. Fil-poeżija L-Għasfur il-poeta jixtieq li l-għasfur isellilu
għad-dar
fejn għex u kiber.
tan-nanna.
tal-ħabib tiegħu.
ċ. Fil-poeżija San Franġisk u l-Gamiem meta t-tifel iltaqa’
ma’ San Franġisk kellu qafas
bl-għasafar.
bis-summien.
bil-gamiem.
d. Fil-poeżija Lil Ommi, il-poeta jitlob lil ommu sabiex
tirrakkontalu
ħrafa.
taqbila.
storja
(4 marki)
3. Aqta’ linja taħt WAĦDA mill-poeżiji t’hawn taħt u ikteb tliet sentenzi fuqha. (3 marki)
distanza – Tarċisju Zarb, Il-Ħerża – Marjanu Vella, Tristis Est Anima Mea – Rużar Briffa,
Dik Mewġa! – Anastasju Cuschieri, Xmara Ħamra, Bruka Xiħa – Victor Fenech, Raħal Twelidi –
Karmenu Vassallo, Il-Kebbies Tal-Fanali – Anton Buttigieg, Xita – Mary Meylak.
F’din il-poeżija ______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Paġna 6 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
Ċii. In-Novelli (Arja Friska 1: Antoloġija ta’ Novelli) (10 marki)
Agħżel ŻEWĠ novelli u wieġeb il-mistoqsijiet dwarhom.
1. Is-Siġar li Jżommu Id f’Id ta’ Lina Brockdorff
a. Kemm kellha neputijiet in-nanna Biċe?
i. wieħed
ii. erbgħa
iii. tnejn (marka)
b. Kif deher it-tifel meta niżel mill-karozza u beda jħaffef lejn in-nanna?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________ (2 marki)
ċ. Min kien iddeċieda li l-pittura ta’ Jonathan kienet l-aħjar waħda?
_________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ (2 marki)
2. Id-Dar tal-Ħares ta’ Charles Flores
a. Fredu kien:
i. beżżiegħ
ii. traskurat
iii. kuraġġuż (marka)
b. X’kienet it-twerżiqa li kienu semgħu fid-dar tal-ħares?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________ (2 marki)
ċ Wara li semgħu bl-avventura ta’ Ġierku u sħabu, kif bdew jaħsbuha dawk in-nies li kienu jemmnu
fil-ħares?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________ (2 marki)
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 7 minn 12
3. Miċu ta’ Joe Friggieri
a. Miċu l-qattus kien:
i. tar-Ronnie
ii. ta’ Mrs Grech
iii. ta’ Ġorġ l-Għawdxi (marka)
b. Semmi xi skuża li ġabu wħud min-nies miġbura biex ma jitilgħux fuq is-sellum għall-qattus.
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________ (2 marki)
ċ Taħseb li s-saġrifiċċju li għamel ir-Ronnie ġie apprezzat min-nies miġbura?
________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________ (2 marki)
4. Tifla Teqred Ġganta ta’ P.Manwel Magri
a. Fejn sakkret lit-tifla ż-żgħira l-ġganta?
i. fuq il-bejt
ii. fil-kantina
iii. fil-barrada (marka)
b. Il-ġganta, x’kienet iġġegħelha tagħmel lit-tifla kull tant żmien?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ (2 marki)
ċ. Semmi eżempju wieħed mill-ħrafa li juri li t-tifla kellha moħħha tajjeb.
___________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________ (2 marki)
Paġna 8 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
Ċiii. Ir-Rumanz (Zito Zandarell ta’ Carmel G. Cauchi) (10 marki)
1. Poġġi wara xulxin dawn is-sentenzi skont l-ordni tal-istorja biex tgħid x’ġara wara li Zito rnexxielu
jaħrab mill-mitħna ta’ Sidor. (L-ewwel waħda lesta).
(5 marki)
2. Aqta’ linja taħt Veru jew Falz
(5 marki)
Il-ħajt ċeda bih u waqa’ għal isfel.
Zito baqa’ fl-għalqa l-lejl kollu bla ħadd ma rah.
Zito sab ruħu f’inkwiet kbir. 1
Meta waqa’ ħabat rasu u ntilef minn sensih.
It-tifel iltaqa’ ma’ kelb tal-kaċċa.
Zito serraħ ma’ ħajt tas-sejjieħ.
a
Sakemm il-ġenituri ta’ Zito kienu qegħdin isewwu l-vettura, Zito raqad.
Veru
Falz
b
Meta l-familja Debono kienet sejra lura d-dar mill-Buskett, iltaqgħet ma’
road block.
Veru
Falz
ċ
Rocky Rospo rnexxielu jaħtaf lil Zito billi qallu biex imur ħdejn
il-mitħna.
Veru
Falz
d
Stefan sar jaf fejn kien miżmum Zito permezz tat-telesfera.
Veru
Falz
e
Il-Familja Debono saret taf li Zito qiegħed l-isptar għax ratu fuq
it-televixin.
Veru
Falz
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 9 minn 12
Taqsima Di. Il-Kitba Funzjonali (6 marki)
Mili ta’ formola. Inti se ssiefer. Ġejt mitlub/a timla din il-formola bid-dettalji tiegħek qabel titlaq
mill-pajjiż.
1. Ismek u kunjomok:
2.
Destinazzjoni:
Ikteb isem il-pajjiż li se żżur.
3. Raġuni għas-safra tiegħek:
Ikteb għalfejn se żżur dan il-
pajjiż.
4. Meta se titlaq minn Malta:
Ikteb id-data ta’ meta se
ssiefer.
5. Kemm se ddum:
Ikteb kemm biħsiebek iddum
f’dan il-pajjiż.
6.
Għandek ħbieb jew qraba
f’dan il-pajjiż?
Immarka IVA jew LE.
Iva Le
7. Kemm-il darba żort dan il-
pajjiż?
Spjega jekk żortx il-pajjiż
qabel, jew jekk din hix l-ewwel
darba.
8. X’tixtieq issib meta tasal? Ikteb xi xewqat li għandek
għal din is-safra.
Paġna 10 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
Taqsima Dii. Il-Komponiment (20 marka)
Agħżel titlu WIEĦED u ikteb komponiment ta’ madwar 100 kelma dwaru fl-ispazju pprovdut.
1. Iddeskrivi l-post tal-ħolm tiegħek.
Dan jista’ jkun post li jeżisti tassew, jew fil-ħolm tiegħek. Għid fejn jinsab dan il-post, jew fejn taħseb li
jista’ jkun. Għid x’tara xħin tasal. Uża s-sensi kollha biex tiddeskrivi. Għid f’liema żmien tas-sena
l-aħjar li żżur dan il-post.
2. Darba waħda ħrabt mid-dar. Irrakkonta.
Meta ġara dan? Kemm kellek żmien? Irrakkonta dwar x’ġiegħlek taħrab. Waħdek ħrabt? Fejn mort, jew
fejn kellek f’moħħok li tmur? X’ħadt miegħek? Irnexxielek tasal fejn ridt? Kif spiċċat l-istorja?
3. Fl-opinjoni tiegħek, in-nies li jixxabbtu mal-muntanji qed jaħlu ħinhom, jew qed jagħmlu xi
ħaġa ta’ siwi? Ikkummenta.
Jeżistu nies li bħala passatemp joqogħdu jixxabbtu mal-irdumijiet jew mal-muntanji. Biex jagħmlu dan,
xi drabi jonfqu ħafna flus fuq armar li jkunu jeħtieġu. Inti taħseb li n-nies li għandhom dan il-passatemp
qed jaħlu l-ħin jew qed jagħmlu xi ħaġa ta’ ġid? Agħti raġuni għall-opinjoni tiegħek.
Spazju biex tagħmel il-pjan tal-kitba tiegħek. (Ma jingħatawx marki għall-pjan.)
Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015 Paġna 11 minn 12
Ikteb in-numru tal-komponiment li għażilt: ________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Paġna 12 minn 12 Il-Malti – Il-Qari u l-Kitba – L-Ewwel Sena tas-Sekondarja – Livelli 5-7 – 2015
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Tmiem il-Karta
Malti Livelli 5-7/6-7/7-8 s Il-Malti – Il-Fehim mis-Smigħ (karta tal-għalliema) Paġna 1 Gwida għat-Tmexxija tal-Eżami tal-Fehim mis-Smigħ Il-Parti tal-istruzzjonijiet Uża l-istruzzjonijiet mehmuża (li jinsabu fuq karta separata) minflok dawk li hemm fuq l-ewwel paġna tal-karta
ID-DIRETTORAT GĦAL KWALITÀ U STANDARDS FL-EDUKAZZJONI Id-Dipartiment tat-Tmexxija tal-Kurrikulu It-Taqsima tal-Assessjar Edukattiv L-Eżamijiet Annwali għall-Iskejjel Sekondarji 2015
L-EWWEL SENA IL-MALTI (Il-Fehim mis-Smigħ) IL-ĦIN: 15-il minuta
Il-Karta tal-Għalliema Gwida għat-Tmexxija tal-Eżami tal-Fehim mis-Smigħ
1. L-għalliema tal-Malti li se jmexxu l-eżami tas-smigħ isellmu lill-istudenti u wara li jitqassmu l-karti tal-eżami tas-smigħ jgħidulhom: “Bonġu. Nitlobkom biex tiktbu isimkom, kunjomkom u l-klassi fil-post ipprovdut fil-karta ta’ quddiemkom.”
2. Meta l-għalliema jaraw li l-istudenti lestew, jgħidulhom: “Issa se naqralkom l-ewwel silta. Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun qed naqralkom is-silta”
3. L-għalliema jaqraw l-ewwel silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’ tinqralkom darb’oħra”
4. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tal-ewwel silta. Wara jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien mal-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari”
5. Kif l-għalliema jtemmu t-tieni qari jagħtu ftit ħin biex l-istudenti jkomplu jaħdmu l-karta. Wara jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom it-tieni silta. Nitlobkom toqogħdu attenti għall-qari. Ma tistgħux tiktbu jew taħdmu l-eżerċizzji waqt li nkun qed naqralkom is-silta”
6. L-għalliema jaqraw it-tieni silta kollha b’ritmu meqjus u meta jispiċċaw mill-qari jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji li tridu taħdmu fuq is-silta li għadkom kemm smajtu. Tistgħu taħdmuhom waqt li qed naqra. Infakkarkom li s-silta ser terġa’ tinqralkom darb’oħra”
7. L-għalliema jaqraw l-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji kollha kif hemm fil-karta. Wara dan il-qari l-istudenti jingħataw ftit ħin biex jaħdmu qabel ma jibda t-tieni qari tas-silta.
8. L-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Issa se naqralkom għat-tieni u l-aħħar darba s-silta flimkien mal-istruzzjonijiet u l-eżerċizzji. Tistgħu tkomplu taħdmu waqt dan il-qari”
9. Hekk kif tgħaddi kwarta mill-bidu tal-eżami, l-għalliema jgħidu lill-istudenti: “Il-ħin tal-eżami għadda. Jekk jogħġobkom ieqfu mill-kitba u se niġbor il-karti. Grazzi”
10. L-għalliema inkarigati jaraw li l-karti kollha tal-eżami tas-smigħ jinġabru u l-istudenti jistgħu jkomplu bl-eżami tal-qari u l-kitba.
IL-LIVELLI
KOLLHA
