TEKNO 12 - 18

El circuito eléctrico1. Zer da korronte elektrikoa?Elektroi kantitate handia dagoenean eta material konduktore batetik bidaiatzen dutenean korronte elektrikoko zirkuitu bat dagoela esaten da.

2. Zer desberdintasun dago material konduktoreen eta aislanteen artean ? Bakoitzaren bi adibide jarri. Material konduktoreak elektrizitatea pasatezen usten dutenak dira; adibidez, kobrea eta hierroa. Material aislanteak elektrizitatea pasatzen usten ez dutenak dira; adibidez, egurra eta plastikoa.

3. Zer da zirkuitu elektriko bat ? Zertarako balio dute ? Zirkuitu elektrikoa pasabide itxi bat da, non elektroiek hortik zirkulatzen duten. Haien finalitatea, lan baliagarri bat egitea da.

4. Zer komponente elektrikoen familia daude? Zer funtzio dauka bakoitzak ? Komponenteen lau familia elektriko daude: Generadoreak, (korronte elektrikoa suministratzen diote zirkuituari), konduktoreak (korronte elektrikoa zirkulatzen uzten dute), receptoreak (korronte elektrikoa lan baliagarri batean transformatzen dute) eta kontrolearen elementuak (zirkuitu elekrikoa gobernatzen dute).

5. Zer da zirkuitu elektriko bat ? Marraztu bonbilaren, pilaren, kableen, interruptoreen eta pulsadoreen sinboloa.

6. Zer da eskema elektriko bat? Adibide bat jarri.Zirkuitu baten errepresentazio grafikoari eskema elektrikoa deritzo, eta beren konponenteen simboloek osatzen dute. Adibidez, bombilla bat pila eta kableekin pizten dugunean.

7. Zer esan nahi dute zirkuitu ireki eta zirkuitu itxi espresioek?Zirkuitu itxian korronteak zirkulatezen du eta irekian ez.

8. Zein da korronte elektrikoaren zentzu erreala? Eta konbenzionala ? Zein ezberdintazun daude?Korronte elektrikoa, generadorearen polo positibotik ateratzen da, eta polo negatiborantz joaten da. Korrontearen sentzu konbenzionala korrontea pilaren polo positibotik ateratzen da eta polo negatiborantz joaten da. Korronte elektrikoan generadore batetik ateratzen da eta konbenzionalean korrontea pilatik ateratzen da.

9. Marraztu zirkuitu bat pila bat, bonbilla bat eta interruptore bat agerten direnak. Azaldu korrontea nola zirkulatzen duen.

Interruptoreari ematen diogunean, zirkuitua ixten da, orduan korrontea zirkulatu daiteke, eta bonbilla pizten du. Interruptoreari berriz ematen badiogu zirkuitua irekitzen da , eta korrontea zirkulatzeari uzten dio, eta bonbilla itzaltzen da.

10. Zirkuitu bat marraztu, bertan pulsadore batek kontrolatutako motorra, agertu behar dena. Azaldu nola funtzionatzen duen.

Pulsadorea apretatzen dugunean, zirkuitua ixten da, orduan korrontea zirkulatzen du eta zumbadoreak funtzionatu egiten du. Pulsadorea soltatzean, zirkuitua ireki egiten da eta korrontea zirkulatzeari uzten dio eta zumbadoreak soinua egiteari uzten dio.

Generadores.

1. Zer funtzio egiten dute generadoreek? Generadoreen funtzioa zirkuituari korronte elektrikoa suministratzea da.

2. Komponente elektriko hauetatik zeintzuk dira generadoreak? Motorra: Bai. Pila: Bai.Interruptorea: Ez.Kablea: Ez.Bizikletaren dinamoa: Bai. Zelula solarra: Bai.Pulsadorea: Ez.Bonbilla: Ez.

3.Marrazki bat egin, bertan pila komunenak agertzen direnak eta haien tensio elektrikoa adierazi eta haien aplikazioak zeintzuk diren azaldu.

Pila botoia: 3 boltio.Pila prismatikoa: 9 boltio.Petakako pila: 4,5 boltio.Pila zilindrikoa: 1,5 boltio.

4. Zer indikatzen digu tentzio elektrikoak? Zein unitatetan neurtzen da? Nondik etortzen da izen hori? Tensio elektrikoak generadoretik ateratzen diren elektroiek duten energia indikatzen digu.Voltiotan neurtzen da.Alessandro Voltatik etortzen da izen hori.

5. Zein da pilaren simbolo elektrikoa?

6. Zer dira konekzioko borneak? Non daude borneak pila zilindriko batean? Marrazki bat egin bertan hori agertzen dena.

Elektroiak ateratzen diren poloak dira konekzio borneak. Goian eta behean daude borneak, pila zilidriko batean.

7. Zer da pilen kargadore bat? Bi adibide jarri.Entxufatzen duzu, eta pilak errekargableak kargatzen ditu, baina ez denak. Pila hauek gareztiagoak dira, baina pilak asko erabiltzen badituzu hobeto da. Eta inguru giroa zaintzen du.

8. Erabilitako pilak zakarrontzira botatzen dira? Zergatik? Ez, rezipiente espezial batzuetan bota behar dira, substantzia eta elementu kimikoak dituztelako, eta oso kontaminanteak izan daitezke.

Receptores.

1. Zein da rezeptoreen funtzioa? Unitate honetan agertzen ez diren, bi adibide jarri.Korronte elektrikoa jasotzen dute, eta lan util bat egiteko erabiltzen dute. Adibidez; Pila eta Telebista.

2. Marraztu hurrengo rezeptoreen sinbolo elektrikoa: bonbila, motorea eta zunbadorea.

3. Zer da eta zertarako balio du rezeptorearen ezaugarrien plaka? Elektrizitatea behar duten aparatu guztiek , plaka hori daukate. Bere ezaugarri elektrikoak agertzen dira bertan.

4. Energiaren zer transformazio egiten du bonbilak ?Energia elektrikoa, energia luminosoan bihurtzen du.

5. Gehien erabiltzen den bonbila, inkandeszensia, deitzen da. Zergatik?Horrela deitzen da, argia produzitzen duen elementua filamento bat delako.

6. Bonbila inkandeszente baten marrazkia egin, eta beren komponenteen izena jarri.

7. Zer energia transformazioa gertatzen da motor elektriko batean? Hiru adibide jarri.Energia elektrikoa , energia mekanikoan tranformatzen du.. Adibidez : Jostailuak, hortz orraziak eta walkamak.

8. Motor elektriko bat marraztu eta bere komponenteen izenak jarri.

9. Zertarako balio du zumbadore batek ?Zumbadoreak, energia elektrikoa,energia sonoroan bihurtzen du, hau da, soinuan.

10. Zer desberdintasun daude zumbadore baten eta timbre baten artean ?Zumbadoreak soinua egiteko erabiltzen du membrana bat oso azkar bibratzen duena. Eta timbreak pieza metaliko bat txokarazten du, kampanaren kontra.

Elementos del control.1. Zein da kontrol elementuen funtzioa? Zirkuitua pixtea eta itxaltzea.

2. Zein dira gehien erabiltzen diren kontrol elementuak? Esan ahal zenezakeen kontrol horien izen batzuk? Gehien erabiltzen diren kontrol elementuak interruptorea eta pulsadorea dira. Konmutadoreak, selektoreak..

3. Marraztu bi interruptoreen eta pulsadoreen modelo komertzialak.

4. Zer desberdintasun dago pulsadore eta interruptore baten artean? Interruptore bat ez duzula denbora guztian pultsatuta mantendu behar, eta pulsadorean berriz bai.

5. Marraztu pulsadore baten eta interruptore baten sinbolo elektrikoa.

6. Ipini bi adibide pulsadore eta interruptoreenak. Pulsadoreak : timbrea eta play-etarako joku batzuen manduak.Interruptoreak : argia pizteko eta itxaltzeko.

7. Zer esan nahi du zirkuitu bat irekita egotea ? Eta itxita?Zirkuti bat piztuta dagoenean itxita dagoela esan nahi du. Eta zirkuitu bat itzalita dagoenean irekita dagoela esaten da. Conductores.1. Zein da konduktoreen funtzioa?Korronte elektrikoa zirkulatzea permititzen dute.

2. Zein da konduktoreen sinbolo elektrikoa?

3. Nola dago konstitututa kable bat? Gehienetan kobrezko hilo batez.

4. Zein da material konduktorerik erabiliena kableen fabrikazioan? Normalean kobrea da.

5. Zer da kable unifilar bat ? Eta multifilar bat?Kable unifilarrak hilo batez daude osatuta, multifilarra berriz, hilo askoz.

6. Definitu : kable monopolarra, kable bipolarra, eta kable multipolarra. Kable monopolarra: Kableak konduktore bakarra duenean. Kable bipolarra: Bi konduktore dituenean.Kable multipolarra: Konduktore asko dituenean.

7. Zer da zirkuitu impresoa? Non erabiltzen da?Zirkuitu elektrikoen konstrukzioa da. Aparatu elektroniko guztietan erabiltzen da.

8. Marraztu zirkuitu impreso bat eta bere komponenteak esan.

Conexión en serie de generadores.

1. Zelan konektatzen dira seriean bi sorgailu edo gehiago? Bata bestearen atzetik konektatzean.

2. Marraztu hiru pila seriean konektatuta dituen zirkuituaren eskema elektrikoa.

3. Sorgailuak seriean konektatzen direnean, zelan kalkulatzen da guztira ematen duen tentsioa?Guztira ematen duen tentsioa sorgailu guztien tentsioaren batuketa da.

4. Sorgauiluak seriean konektatuta dauzkaten 3 gailu eramangarrien adibideak eman. Kalkulagailua, eskuargia eta musika erreproduktoreak.

5. Zenbateko tentsioa hartzen du marrazkiko esku-argiaren bonbillak?3V

6. Zein esku-argik argiztatzen du gehiago, bi pila dituena edo hiru pila dituenak?Hiru pila dituenak.

7. Nolakoa da pila zapal bat barrutik? Zenbateko tentsioa ematen du? Zergatik?

Batuketa egiten delako.

8. Zergatik konektatzen dira seriean eguzki zelulak?Tentsio handiagoa lortzeko.

9. Adierazi ondorengo sorgailuak seriean konektatuta dauden ala ez.A: Bai.B: Ez.C: Ez.D: Ez.E: Bai.F: Ez.

Conexión en serie de receptores.1. Nola konektatzen dira seriean hargailu bi edo gehiago?Kable berean bata bestaren atzetik jartzen.

2. Marraztu bonbilla bat eta motor bat seriean konektatuta dituen zirkuitu bat. Aukeratu sorgailu mota.

3. Marraztu motor bi seriean eta pila zapal bat dituen eskema elektrikoa.

4. Marraztu motor bat, bonbilla bat eta burrunbagailu bat seriean konektatuta dituen zirkuituaren eskema elektrikoa.

5. Zer gertatzen da beste hargailu batzuekin seriean konektatuta dagoen hargailu bat apurtzen bada? Zergatik? Ipini adibide bat. Zirkuitu gainontzeko hargailuak ez direla ibiliko. Korrontea ezin da pasatu eta gainontzekoak amatatzen dira. Adibidez: Bonbilla bat apurtzen denean.

6. Seriean konektatutako hiru bonbilla eta 9 V-eko pila dituen zirkuitu batean, zenbateko tentsioa hartzen du bonbilla bakoitzak? Zergatik? 3 Vko tentsioa. Pilaren tentsioa hirutan zatitzen da, hiru bonbila daudelako.

7. Adierazi ondorengo bonbillak seriean konektatuta dauden ala ez. A. Bai.B. Ez.C. Bai.D. Bai.

Conexión en paralelo de generadores.1. Zelan konektatzen dira paraleloan bi sorgailu edo gehiago?Poloak elkarrekin lotuta daudenean.

2. Marraztu paraleloan konektatutako hiru pila dituen zirkuituaren eskema elektrikoa.

3. Sorgailuak paraleloan konektatzen direnean, zenbatekoa da guztira ematen duten tentsioa?

4. Zein da pilak edo bateriak paraleloan konektatzearen abantailarik nagusiena?Zirkuituaren autonomia luzatzen dela.

5.Zein bonbillak argiaraztuko du gehien? Zergatik?Biek argiaraztuko dute berdin, baina bigarrenak denbora gehiagozko iraungo du piztuta, pila gehiago dituelako.

6. Zergatik konektatzen dira paraleloan zentral elektrikoak?Zentral elektriko bakoitzak ematen duen korrontea besteek ematen dutenari gehitzea ahalbidetzen duelako.

7.Adierazi ondorengo zirkuituak paraleloan konektatuta dauden ala ez.A- Ez.B- Bai.C- Bai.