İktisat Tarihi II - DEUkisi.deu.edu.tr/mehmet.cetin/1_ Hafta(2).pdf · değişimi ilk kez...
Transcript of İktisat Tarihi II - DEUkisi.deu.edu.tr/mehmet.cetin/1_ Hafta(2).pdf · değişimi ilk kez...
İktisat Tarihi II
I. Hafta
• Tarih Öncesi Çağların Bölümlenmesi • Taş Çağı • Bakır Çağı • Tunç veya Bronz Çağı
• Tarihsel gelişim türün sürdürülmesi ve
çoğalmasına katkıda bulunma ölçütüne göre de yargılanabilir.
• Doğa tarihi her biri yaşamak için daha elverişli, çoğalan yeni türlerin olagelişini izler
• İnsan tarihi insanın kendi türünü
güçlendiren yeni endüstrileri yaratışını anlatır.
• Evrim mekanizması yeni yaşam biçimleri ve yeni türlerin oluşumu, gözelerde oluşan değişimlerin birikimi
• Çevre koşullarına aşırı uyum uzun vadede hiç de akıllıca değildir.
• İnsan denilebilecek bir taşıla ancak Pleistosen’de rastlanmıştır.
Eoanthropus
• Elliot Smith: Dürbün biçimi görüş
yeteneği
• Fizyolojik koşullar pek çok ses çıkarma yeteneği vermiştir.
• İnsan gövdesi ve fizyolojik donatımı tarih öncesi antropoloji bilimince incelenir.
• Türümüzün ilk iskeletleri Fransa’da
Orinyak, Magdelen ve Solutren denilen kültür çağlarına aittir.
• Arkeolojik kalıntılar insanların geçimlerini nasıl sağladıkları hakkında da bilgi verir.
• Her bir çağın 18. yüzyılda meydana gelen Endüstri Devrimi ile kıyaslanabilecek bir ekonomi devrimi vardır.
• Neolitik çağda insan besin kaynaklarına başat hale gelmiştir.
• Bronz kullanımı uzmanlaşma gerektiren endüstrilerin ve ticaretin varlığını belirler.
• Demir çağının özelliği olan bol miktarda demirin üretimi için ekonomik bir sürecin oluşumu da devrimsel bir nitelik taşır.
• Ateşin kullanımı insanın çevreye tutsaklıktan kurtuluşunun ilk belirtisidir.
• Pleistosen kalıntılar insanların nasıl geçindiklerini açıkça ortaya koymaz.
• Pul Endüstrisi – Çekirdek Endüstrisi
• Son buz çağı yaşanırken «Musteriyan» denilen insan grupları Avrupa’da belirgin oldu.
• Çağdaş bilim için resim de yazı kadar önemlidir.
• Buz çağının bitiminden sonra insanın
çevresinde davranışı köklü bir değişiklik geçirmiştir.
• Bugün kültür birikimine en çok katkıda bulunan uygarlıklarda ekonominin temelinde buğday ve arpa vardır. –Gernik, Triticum Diccocum, Triticum Vulgare
• İnsan ekonomisini tümden değiştiren
ilk devrim insanı besin kaynağına başat kılmıştır.
• Kültür birikimine en çok katkı yapan uygarlıkların temelinde buğday ve arpa bulunmaktadır.
• Besin toplayan topluluklar bulabildikleri besin maddeleriyle sınırlıdırlar.
• Tarıma başlamakla yerleşik bir yaşam türü seçmek birbirinden farklıdır.
• Besin üretimi ekonomisinin kurulduğu dönem aynı zamanda iklim krizinin baş gösterdiği dönemdir.
• Salt Kırsal Ekonomi + Salt Çapa Ekonomisi = Birleşik çiftçilik
• Üretim artığının birikimi ikinci devrime yol açar.
• Neolitik uygarlık deyimi tehlikeli bir tanımlamadır.
• Neolitik dönem topluluklarının en önemli ortak yönleri: tahta işçiliği, kapkacak yapımı ve dokuma endüstrisidir.
• Çömlek yapımında insan kimyasal değişimi ilk kez bilinçli olarak kullanmıştır.
• Çömlek sanatının yapıcı niteliği insan düşününde tepki yarattı.
• Mısır ve Yakın Doğu’nun en eski neolitik köylerinin kalıntılarında dokuma endüstrisinin belirtileri bulunmaktadır.
• Tüm uğraşılar deney birikimleri ve deneylerden varılan sonuçların uygulanması ile gerçekleşmiştir.
• Neolitik ekonomi işbirliğinin yarattığı çaba olmaksızın yaşayamazdı.
• Neolitik Uygarlık diye bir şey yoktur. Yalnızca birkaç genel ilke ve düşünün çeşitli uygulamaları vardır.
• İkinci bir devrim küçük neolitik köyleri yan endüstri ve dış ticaretle geçim sağlayan kalabalık kentler durumuna getirmiştir.
• Halkın yerleşik olması ve nüfusun giderek artması su kaynaklarını kıt duruma getirmiştir.
• Dünyanın yaratılışının önemli bir unsuru su ve toprağın ayrımıdır.
• İnsan gücünden oluşan sermaye toprağa katılmış ve bu sermaye insanları toprağa bağlamıştır.
• Irmak vadisinde yada vahada toplumlar üyelerinin arasında birlik yaratmak için ender bir güce sahiptir.
• Sosyal irade bir başkan ya da kral aracılığıyla anlatım bulunca bu baş etkin bir güçle donatılmış olur.
• Yiyecek çeşidinin artması insanları yerleşikliğe yönelten yeni bir unsurdur.
• Yakın doğudaki çiftçiler Avrupa’daki neolitik toplumlara göre kendine yeterli ekonomik düzenden ayrılmaya daha yatkındı
• Kendine yeterli ekonomik düzenin
kırılmasının kanıtı tarih öncesi mezarlardaki ithal ürünlerdir.
• İkinci devrimde başat olan madencilik büyüsel düşünlerin sonucunda doğmuştur.
Metalurji iki grup buluş gerektirir
• (1) Bakır sıcakken istenilen biçimde dökümü yapılabilir ama soğuyunca sertleşir ve taş gibi katı olur.
• (2) Bu kızılımsı maden bazı tür saydam taş ya da toprağın odun ateşine tutularak ısıtılmasıyla elde edilebilir.
• Cire perdue
• Madenin endüstride kullanımı
işçiliğin uzmanlaşması ve artık üretiminin belirtisidir.
• Çiftçi toplumların pek azının toprağında bakır bulunmuştur.
• Madenlerin nakli hayvanın koşumu ve rüzgardan yararlanılması demekti.
• Taşıta devrim getiren yeni bir buluş kızaklarda büyük değişiklik yapmıştır.