Kromozom Biyolojisi 4
50
Si togeneti k Fenotiplerle kromozomal anormalilerini eşleştiren bilim dalı. Karyotip Bir bireyin kromozomlarının sayısı,yapısı ve büyüklüğü. Kromozom anormalileri. Işık mikroskobu ile incelenebilen anormaliler.
Transcript of Kromozom Biyolojisi 4
Sitogenetik
Fenotiplerle kromozomal anormalilerini eşleştiren bilim dalı.
Karyotip
Bir bireyin kromozomlarının sayısı,yapısı ve büyüklüğü.
Kromozom anormalileri.
Işık mikroskobu ile incelenebilen anormaliler.
Tarihsel gelişimde sito-genetik• İnsan sito-genetiği, 19. yüzyılın sonlarında,
kromozomların yapı, işlev ve evrimini araştıran bir araştırma alanı olarak ortaya çıkmıştır.
• Flemming 1882’de ilk kromozom çizimlerini yayımlamış, 1888’de ise ilk kez Waldeyer “kromozom” terimini kullanmıştır.
• 1955 yılında Hsu, Ford ve Levan insan kromozomlarının sayısının 2n=46 olduğunu göstermiştir.
• 1970’li yılların başında G-, R-, C- ve NOR bantlama teknikleri başarılı uygulamalarda kullanılmaya başlanmış,
• Bunu High-Resolution bantlama teknikleri ve FISH teknikleri izlemiştir.
Kromozomların Gözlemlenmesinde Kullanılan
Kimyasallar• Hücre bölünmesinin teşviki
• İğ ipliklerinin durdurulması ve kromozomların ayrılması
• Kromozom boyama
• Fitohemaglutinin
• Hidroksiürea, ametopterin, soğuk uygulaması. Kolşisin, α-bromonaftalin, hidroksikuinolin, hipotonik uygulaması
• Feulgen (DNA’ ya özel), giemsa, karmin
Conferences and Documents Year *
Denver Conference 1960
London Conference 1963
Chicago Conference 1966
Paris Conference 1971
Paris Conference (Supplement) 1975
Stockholm-1977 ISCN 1978
Paris-1980 ISCN 1981
ISCN 1985
Cancer Supplement ISCN 1991
Memphis-1994 ISCN 1995
Kromozomların elde edilmesi:
Direkt - Kemik iliğiDoku Kültürleri - Kan, Fibroblast (deri)
Amnion, Koryon vili, Kord kanı
Kemik İliği: Steril enjektör ile (heparinize edilmiş) 0.2 cc kemik iliği alınır. İn vivo mitoz sık.
Direk ve 24 saat doku kültürü
Beyaz Kan ( Lökosit ) – Lenfosit – T-Lenfosit
Steril makasparçalama
Yıkama
Besi ortamı
Besi ortamı
Doku Kültürü
a) Kan: Heparinize enjektör ile ~ 0.3cc kan 5cc steril besi ortamı içine konur. 72 saat etüv 37oC .
Devamlı: Hela, LMTK-
Doku
b) Fibroblast: Primer ve Devamlı. Primer:
c) Amnion: Amniosentez – 15-18 hafta. Amnion sıvısı ile alınan fötüs hücre. Santrifuj- besi ortamı- etüv-37oC.
d) Korion villi: 9-11 hafta a) abdominal b) vajinal olarak girip fötüsün villus hücrelerinden
doku kültürü yapmak.
Kolçisin --- 1 , 1.5 veya 2 saat
Besi Ortamı
Besi Ortamı
Santrifuj1000-1200 rpm
Besi Ortamı
Hücre
Dökeltiat
0.075M KCl
Santrifuj
Hipotonikat
Hücre
Fiksatif1 GAA3 Metanol
Santrifuj
Lökositler
Eritrositlereridiat
Fiksatif3 kez yıkama
Santrifuj
Karıştır
Pastör pipeti 1 damlaHavada kurutma
Mikroskop
Boyama :
Giemsa, floresan DNA Boyaları
Mikroskop
Fotograf
KARYOTİP- Kromozomların belirli bir düzende sıralanması (Boy, sentromer)
7 Grup A-GA grubu 1,2,3 met+subB grubu 4,5 subC grubu 6-12 subD grubu 13-15 satellit-akroE grubu 16-18 subF grubu 19,20 metG grubu 21,22 satellit-akroSeks X submetasentrik
Y akrosentrik
İnsan kromozomlarının sayısal ve yapısal değişiklikleri metafaz evresinde mikroskop altında
incelenir
Özel Teknikler
Bandlama- Tripsin
* Giemsa bandlama (300-900 - haploid set)
C bandlama - Sadece sentromer
* R bandlama - G bandlama tersi boyama* Floresan
NOR - Gümüş ile sadece satellitlerin boyanmasıHRB - PremetafazSCE - Kardeş kromatid değişimi
Budr --- Timin yerine. Prekanserojen. Kırıklar
DERMATOGLİFİK İNCELEME
İN SİTU HİBRİDİZASYON MOLEKÜLER SİTOGENETİK
Kromozom anormalileri belli fenotipleri
oluşturabilir. Down sendromu.
Kromozom incelemeleri
Doku alınması
– Fetal doku: amniocentesis
– chorionic villi sampling
– fetal cell sorting
– Erişkin doku: kan ( lenfositler)
– (ağız epiteli)
– dei
– doku
Preparasyon
Boyama
inceleme
Boyama veya bantlama Araştırıcı Yıl
yöntemi
Q-bantlama Caspersson,Zech,Johansson 1970
G-bantlama (tripsin) Seabright 1971
G- bantlama (acetic-saline) Sumner, Evans, Buckland 1971
C-bantlama Arrighi, Hsu 1971
R-bantlama (sıcak ve Giemsa) Dutrillaux, Lejeune 1971
G-11 boyama Bobrow, Madan, Pearson 1972
Antikor bantlama Dev ve ark. 1972
R-bantlama (fluoresans) Bobrow, Madan 1973
In vitro bantlama (aktinomisin D) Shafer 1973
T-bantlama Dutrillaux 1973
Replikasyon bantlama Latt 1973
Gümüş (NOR) boyama Howell, Denton Diamond 1973
Yüksek Ayırıcı bantlama Yunis 1975
DAPI/distamisin A boyama Schweizer, Ambros 1978
Andrle
Restriksiyon endonukleaz bantlama Sahasrabuddhe, Pathak 1978
Hsu
Giemsa bandlama
Q Bandlama
NOR Bandlama
DAPI/Distamisin A
Kromozom painting
CGH
Telomer fish
Sentromer fish
1 Nolu kromozomu boyama
DNA dizi boyama
Kardeş Kromatid değişim testi genellikle insan periferal lenfositlerine uygulanır. G0 fazındaki hücreler, fitohemaglutinin ile bölünmeye teşvik edilir. İkinci mitozun metafazında hücreleri durdurmak ve mitotik hücre toplamak için, iğ ipliklerini inhibe eden kolşemid ilave edilir ( 72. saatte).
İki hücre döngüsü boyunca araşırıcıya kromatidleri ayırma fırsatı veren BrdU (bromo-deoxy-uridine) kültür ortamına eklenir. Sadece bir zincirde DNA BrdU almışsa normal karanlık Giemsa boyaması olur, diğer zincir daha açık renkle boyanır. Eğer değişim gerçekleştiyse, kromatid parça parça açık ve koyu renklerde görülür: "harlequin kromozomları“.
X Kromatini
Y Kromatini
