i Noktas Scakl Sabit basnta soutulan nemli havann ierdii su buharnn youmaya balad scakla denir. Entalpi (h- kcal/kg) Kuru hava - su buhar karmna (slak havaya) stlmas esnasnda verilmesi yada soutulmas esnasnda alnmas gereken s miktardr. Havadaki s miktarn, belirlenmi bir referans deerine gre gsteren bir sl zelliktir. Bal Nem Mevcut havada bulunan su buhar miktarnn ayn scaklktaki doymu havada bulunan su buhar miktarna oranna denir. zgl Nem (gr/kg) Mevcut havada bulunan birim miktardaki nemli havann ihtiva ettii su buhar miktarna denir. Yani mevcut artlarda 1 kg havadaki nemin gram cinsinden miktardr. Younluk (p-kg/m3 ) Nemli hava arlnn, kaplad hacme oran hava younluu olarak tanmlanr. Hava younluunu etkileyen unsurlar, iindeki su buhar miktar, havann scakl, ve havann bulunduu rakm ve ak hava basnc olarak saylabilir. Psikrometrik diyagram zerinde bu deikenlere gre havann younluu belirlene- bilmektedir. Duyulur Is (Qd - kcal/kg) Nemli havadan, kuru termometre scakln deitirmek iin verilmesi ya da alnmas gereken s miktardr. Gizli Is (Qg - kcal/kg) Nemli havadan, kuru termometre scakl deimeksizin ieriindeki su buharnn youturulmas yani faz durumunu deitirmek iin verilen veya alnan s miktardr. Duyulur s Oran Duyulur snn (Qduyulul), toplam sya (Qduyulur + Qgizli) orandr. Havann zgl Iss (CP - Kcal/kg C) 1 kg nemli havann scakln 1 C arttrmak iin gereken s miktarna zgl ss denir. -100 ile + 100 C aral iin, Cp = 1,004 Kj/kgC = 0,24 kcal/kgC Duyulur Is Oran izgisi (Dorusu) Duyulur s oran ile referans noktasndan geen izgiye duyulur s oran izgisi denir. Referans noktas psikrometrik diyagram zerinde bulunan ve rakma bal olarak yeri deiken olan bir noktadr. (Deniz seviyesine gre hazrlanm psikrometrik diyagramda referans noktas yaklak olarak 20 C KT ile % 50 Bal nem erisi zerindedir.) Kabuller Havann younluu: hava younluu scakla ve rakma bal olarak deimektedir.rnein; deniz seviyesinde, 0 C de yaklak 1,29 kg/m3 iken 30 C de yaklak 1,17 kg/m3 deerindedir.

Yapacamz hesaplarda hava younluu ortalama olarak 1,2 kg/m3 olarak alnacaktr.

1-)D Dizayn artlarnn BelirlenmesiKlima hesaplarn yapacamz bina Zonguldak da olduundan, projelendirme iin Yaz mevsimi d dizayn artlarn Tablo 1 den okuyoruz.

Tablo 1EHR YAZ KTC YTC 38 35 34 30 35 34 37 39 40 37 34 34 36 36 33 36 37 34 37 35 38 43 37 38 36 30 30 34 39 29 36 30 36 34 37 \33y 37 26 25 21 27 22 20 28 28 26 25 25 23 22 22 23 21 25 25 23 22 24 23 25 21 22 19 18 22 23 25 22 27 25 21 29 24 ; 24 10.5 12.8 j Atg C ENLEM VE BOYLAM 36-35 40-30 38-30 39-43 40-35 s 39-32 1 36-36 36-30 37-27 39-27 40-27 40-49 38-40 38-42 40-31 37-30 40-29 40-26 40-33 40-34 37-29 37-40 41-26 38-39 39-39 39-41 40-32 39-30 37-37 40-38 40-39 37-43 39-44 37-30 36-36 40-29 38-27 DENZ SEVYESNE GRE KOTU (m) 21 31 -J05 1640 425 848 100 10 65 120 10 480 1125 1500 725 975 225 10 750 770 415 660 41 1020 1205 1950 952 792 800 10 1225 1700 855 1035 3 10 3 DI SIC. 0 -3 -12 -24 -12 -12 0 +3 -3 -6 -6 -9 -18 -15 -15 -9 -6 -3 -15 -15 -6 -9 -9 -12 -18 -21 -15 -12 -9 -3 -12 -24 -18 -9 +3 -3 0 KI RZGAR R R R-

ADANA ADAPAZARI AFYON ARI AMASYA ANKARA ANTAKYA ANTALYA AYDIN BALIKESR BANDIRMA BLECK BNGL BTLS BOLU BURDUR BURSA ANAKKALE ANKIRI ORUM DENZL DYARBAKIR EDRNE. ELAZI ERZNCAN ERZURUM ESENBOGA ESKEHR GAZANTEP GRESUN GMHANE HAKKAR IGDIR SPARTA SKENDERUN STANBUL ZMR

12.4-

17.1-

15.0 7.3 11.4-

R R R R R R R R-

12.8-

11.8-

-

-

-

13.7 11.9-

R R-

16.8-

-

17.7 14.4 13.9 17.4 14.7-

R-

-

-

R R-

15.9 13.5 6.3-

-

-

16.7 15.5

-

-

-

R R

EHR

YAZ KTC YTC

tg C

ENLEM VE BOYLAM

DENZ SEVYESNE GRE KOTU (m)

DI SIC.

KI RZGARR-

ZMT K.MARA KARS KASTAMONU KAYSER KIRKLAREL KIREHR KONYA KTAHYA MALATYA MANSA MARDN MERSN MULA MU NEVEHR NIGDE . ORDU RZE SAMSUN SVAS SRT SNOP TEKRDA TRABZON TUNCEL TOKAT URFA UAK VAN

YOZGATZONGULDAK

36 34 30 34 36 37 35 34 33 38 40 38 35 37 36 35 34 29 32 32 33 40 30 33 31 36 35 43 35 33 32 32

25 25 27 22 22 25 21 21 21 21 25 23 29 22 22 21 20 25 25 25 20 23 25 25 25 22 24 24 22 20 20 25

10.8-

16.6 16.2 20.1-

15.4 16.0 14.4 16.6 10.4 7.4 13.2-

15.5 6.3 7.8 7.8 17.8 13.0 6.5 9,0 5.8-

15.2 16.6 15.5-

8.1

38-27 37-36 40-43 41-33 38-35 41-27 39-34 37-32 39-29 38-38 38-27 37-40 36-34 37-28 38-41 38-34 35-34 40-37 41-40 41-36 39-37 37-41 42-35 40-27 41-39 39-39 40-36 37-38 38-29 38-43 39-34 41-31

10 700 1750 775 1043 203 925 1030 948 900 60 1325 10 660 1520 1250 1200 10 6 10 1300 880 15 10 30 1050 650 540 907 1725 1300 10

-3 -24 -27 -12 -15 -9 .-12 -12 -12 -12 -3 -6 +3 -3 -18 -15 -15 -3 -3 -3 -18 -9 -3 -6 -3 -18 . 15 -6 -9 -15 -15 -3

-

-

R-

-

-

-

-

"D-

R-

R-

R R-

-

R R-

R

Tablo 1e gre; Yaz mevsiminde d ortamn; Kuru Termometre Scakl KT: 32 C Ya Termometre Scakl YT: 25 C

D hava zgl hacmi

= 0,888 m3/kg kuru hava (Psikometrik Diyagramdan okundu)

tg: 8,1 C Gndz-Gece Scaklk Fark alma zaman 08:00-17.00 Salon ulalmak istenen deerler ; Kuru Termometre Scakl KT: 25 C Ya Termometre Scakl YT: 17,8C

artlar D Ortam Salon

Kuru Termometre

32 C 25 C

Ya Termometre 25 C 17,8 C

Bal Nem % 58 50

w ( g/kg kuru hava) 17,2 9,8

2-) Salon iin Gerekli Taze Hava MiktarEvde 5 kiinin yaad kabul edilmektedir ve her bir kii iin 30 m3/ h gerekmektedir.

Vd 5 30 150md

m 3/ h

Vd

150 1 0,469219kg / s 0,888 3600

( 1/Saat => 1/saniye dnm yapld)

3-) Gne Radyasyonu ile Gelen Islar

Evin Pencere Alanlar Kuzey Penceresi =

(2,4 1,3) (1,4 1,3) 4,94 m 2 5,46 m 2

Gney Penceresi = 3 ( 2,4 1,3) Toplam Pencere Alan=10,4 m2

YN K

SAAT A(m ) R(W/m2) TOP(W)2

8

9

10

HAZRAN 11 12 4,94

13

14

15

16

17

37 182

41 202

44 217

44 217

44 217

44 217 5,46

44 217

41 202

37 182

63 311

G

A(m2) R(W/m2) 37 59 322 524 109 595 812 138 753 970 170 928

138 753 970

109 595 812

59 322 524

37 202 384

31 169 450

TOP(W) 202 K+G TOP 384

1145

YN K

SAAT A(m ) R(W/m2) TOP(W)2

8

9

10

TEMMUZ 11 12 4,94

13

14

15

16

17

37 182

41 202

44 217

44 217

44 217 5,46

44 217

44 217

41 202

37 182

31 153

G

A(m2) R(W/m2) TOP(W) 41 223 405 81 442 646 138 753 970 198 1081 218 1190

198 1081 1298

138 753 970

81 442 646

41 223 405

31 170 223

K+G

TOP

1298 1407

YN SAAT K A(m ) R(W/m2) TOP(W) G A(m2) R(W/m2) TOP(W) K+G TOP2

8

9

10

AUSTOS 11 12 4,94

13

14

15

16

17

34 167

41 202

44 217

44 217

44 217 5,46

44 217

44 217

41 202

34 167

24 118

76 414 581

160 873 1075

280 1528 1745

306 1670 1887

320 1747 1964

306 1670 1887

280 1528 1745

161 878 1080

76 414 581

24 131 249

YN K

SAAT A(m ) R(W/m2)2

8

9

10

EYLL 11 12 4,94

13

14

15

16

17

28

37 182

41 202

41 202

44 217

41 202 5,46

41 202

37 182

28 138 74

15

TOP(W) 138 G A(m2) R(W/m2) 138

255 1392 1574

347 1894 2096

384 2096 2298

441 2407

384 2096 2298

347 1894 2096

255 1392 1574

138 753 891

37 202 276

TOP(W) 753 K+G TOP 891

2624

Ev iin camdan geen toplam gne radyasyonu maximum Eyll aynda Saat 12:00 de QPencere=2624 W dir.ift kat cam, i tarafta kanatlar 45, koyu renk, jaluzi iin glgeleme faktr F=0,96 ----------- QPencere x F Qpencere radyasyon=2519 W

4-) letim ve Tanmla ile Gelen IslarDurum : 5 cm Yaltml duvarlardan olan s kayb; D Duvar malzemesi ve kalnl : 25 cm (0,25 metre ) tula duvar, Is iletim katsays (0,81 W/mK) Kullanlan yaltm malzemesi : 5 cm (0,05 m), 30 DNS, EPS Strafor, s iletim katsays (0,040 W/mK) Svalar : 3 cm (0,03 m) kire imento harc s iletim katsays (0,87 W/mK) - D 5 cm (0,05 m) imento harc, s iletim katsays (1,4 W/mK)

U = 1 / { ( 1 / ortam s tanm katsays) + ( sva kalnl / Sva s iletim katsays) + (Tula kalnl / Tula s iletim katsays ) + ( yaltm kalnl / yaltm malzemesi s iletim katsays) + ( D sva kalnl / D sva s iletim katsays ) + (1 / D ortam s tanm katsays)

NOT : Yaltm plakasn yaptrmak iin kullanlan har dikkate alnmamtr. Yaltml Duvar K deeri : sva Tula Yaltm D Sva (1/7,7) + (0,03/0,87) + (0,25/0,81) + (0,05/0,04) + (0,05/1,4) + (1/25) => 0,12 + 0,034 + 0,30 + 1,25 + 0,03 + 0,04 = 1,774 Yaltml Duvar K = 1 / 1,774 = 0,56 Edeer Scaklk Farklar Dzeltmeler

t1=(KTd KTi) 8 t1=( 32 25) 8= 1 C t2=tg 11 tg:Gndz Gece scaklk fark

t2=8,1 11= 3,1 C te hesap= te tablo + t1 0,5x t2GNEE MARUZ VE GLGEDEK DUVARLARA AT ISI KAZANCININ HESAPLANMASI N te EDEER SICAKLIK FARKLARI

Bina kuzey yarm krede ve Duvar 23 cm harici rengi Ak boluklu tuladr ve Gne saati 16:00 iin te deerleri okunur.

te hesap Kuzey= te tablo + t1 0,5x t2 te hesap Kuzey= 3,3 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 3,85 C te hesap Gney= 13,3 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 13,85 C te hesap Bat = 5,6 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 5,85 CDuvar Alanlar Kuzey= AK =25 m2 Gney= AG =30,5 m2 Bat= AB= 39 m2 Duvardan letim Islar

Q A te hesap KQKuzey= 25 3,85 0,56 54 Watt QGney= 30,5 13,85 0,56 237 Watt QBat= 39 5,85 0,56 128 Watt QTOPLAMDuvar=

419 Watt

Pencereden letim Islar

renksiz + renksiz Iscam S (Low E) ara boluk geniliklerine bal s iletim katsaylar 6 mm hava dolgulu K= 2,5 W/m2K (Yaasan marka Iscam) QPencere iletim = Toplam Pencere Alan QPencere iletim = 10,4 7

t K

t=(KTd KTi)=7 C

2,5 2,5 = 182 W

5-) Islarnsanlardan Gelen Duyulur Ve Gizli Islar

OTURMU STRAHATTA OTURMU OK HAFF ORTA I AYAKTA VEYA AIR YRYOR OTURUP KALKIYOR AIR YRYOR OTURMU VE YEMEKTE HAFF ATLYE ORTA DANS YRYOR 5 km/h AIR HAFF SPOR

TYATRO SNEMA-

52 52 52

52 64 81

58 57 58

46 59 75

62 63 64

42 53 69

68 70 73

36 46 60

78 80 85

26 36 48

OFS-OTEL MAAZA DKKAN-

52 55 56 64 79

93 107 165 186 212

58 64 64 72 88

87 98 157 178 203

64 70 72 80 97

81 92 149 170 194

74 82 86 95 112

71 80

85 94

60 68

LOKANTA FABRKA HAFF DANS SALONU FABRKA ORTAi

135 107 155 117 179 135

114 221 133 250 156 291

131 294 136 289 142 283 154 271 177 248 425 FABRKA SPOR SALONU LOKANTA N VERLEN DEERLERE YEMEKLERDEN GELEN 9.30uy + 9.3Gl2 = 18.6 W ISI KAZANCI DAHLDR.

Evde 4 kii oturmu istirahatta ve 1 kii de oturmu ok hafif i yapmakta kabul ettik. QVarlk Duyulur Is= ( 4

68 62 63 70 ) + = 327 W 2 2

QVarlk Gizli Is= ( 4

42 36 53 46 ) + = 206 W 2 2

Toplam J 104 116 133 145 162

BEDEN FAALYETNN CNS

RNEK

HACMN KURU TERMOMETRE SICAKLII 28 27 26 24 21 W W W W W Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz.

Aydnlatmadan Gelen Islar Standart 25 watt ampullerin yerine enerji tketiminde ok daha tasarruflu olan 5 wattlk Philips Econic Lamba 5W (25W) kullanlyor. 1 m2 lik tavana standart lambalarda 5 wattlk ampller tavsiye edildiinden. Normalin 1 / 5 i kadar enerji harcar.

QAydnlatma=Toplam Tavan Alan 5 (watt/m2) (1 / 5 ) QAydnlatma=35 m2 5 0,2=35 WBuzdolabndan Gelen Islar Arelik 2398 CNIY

Enerji verimlilik snf: A++ Elektrik tketimi: 0.849 kWh/24saat = > QBuzdolab=35,37 watt/h

QD= Qpencere radyasyon + QToplam Duvar + QPencere iletim + QVarlk Duyulur Is + QAydnlatma+ QBuzdolab

QD= 2519 + 419 +182 + 327 + 35+35 QD= 3517 Watt + % 5 artrm QD=3692 Watt =3182 kcal/h

QG= QVarlk Gizli Is= 206 Watt + % 5 artrm QG=216 Watt

Klima Cihaz Seimi% 100 Taze Haval Soutma Yaz d hava koullar iaretlenir (1). Hava soumaya baladnda zgl nem youmann balad noktaya kadar sabit kalacak ekilde (duyulur soutma) psikrometrik diyagram zerinde hareket eder. Youmann balad scaklktan itibaren havann hem nemi hem de kuru termometre scakl azalr. Youma % 90 BN erisi zerinde gerekleir ve souyan hava % 90 BN erisini takip ederek scakl ve nemi azalr. % 90 erisi zerinde hangi noktaya kadar soutma yapacamza duyulur s oram izgisini kullanarak karar veririz. Duyulur s oran ile referans noktasn birletiren bir doru izilir. izilen bu doru duyulur s oram izgisidir. Duyulur s oran izgisini paralel olarak teleyip konfor noktamz (3) kesen doruyu izip % 90 BN erisini kestii nokta (2) fleme scaklmzdr. (1) noktas ile (2) noktasna karlk gelen entalpi erileri izilerek soutma kapasitemizi hesaplamak iin kullanacamz entalpi deerlerini buluruz. Hava Debisinin Hesaplanmas Hava debisinin tayin edilmesi iin, yaz d hava ve istenen i hava artlar psikrometrik diyagramda iaretlenir. (Yaz d hava artmz 32 C KT ve 25 C YT, mahal artmz 25 C KT ve % 50 bal nem)

Duyulur s oran izgimizi diyagram zerinde izilir. Bu izgiye paralel olan ve mahal artndan geen izgi izilir.

Duyulur olarak souttuumuz hava, % 90 bal nem erisi zerinde, iinde bulunan su buharnn youmasyla scakl derek hareket eder. (Teorik olarak nemli havann youmas i noktas scaklnda (% 100 Bal nem erisi zerinde) olmaktadr. Fakat pratikte youma %95 ile % 85 bal nem erileri arasnda olumaktadr. Bu yzden yaplan psikrometrik hesaplarda youma erisi olarak % 90 erisi kullanlmaktadr.)

Mahal noktasndan geen DIO izgisinin % 90 bal nem noktasn kestii nokta bizim fleme scaklmz olacaktr.

DIO=

ODI 3692 0,944 ODI OGI 3692 216

Hava debisi = duyulur s kazanc / (havann younluu x havann zgl ss x scaklk fark)

Tfleme=15 C

3182 1104 Hava debisi = 1,2 0,24 (25 15 )

V=1104 m3/h

Qsoutma = Vx p X (h1-h2) Qsoutma = 1104 x 1,2 x (17,1-9,5) Qsoutma = 10068 Kcal/h

1 kcal/h =3,968 Btu/h

veya

1 Btu/h

= 0,293 W ise

Qsoutma = 39 949 Btu/h =11705 WSeilen Klima ; Salon Tipi Flair FLR-48LW

ok sevdiim kymetli arkadam, meslektam ve hemerim olan makine mh. RIDVAN KORKMAZA desteinden dolay ok teekkr ediyorum.