kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC...

23
kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar wigni 28 gamomcemloba palitra L Tbilisi, 2014

Transcript of kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC...

Page 1: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

kidev 49 wigni, romelic unda

waikiTxo, sanam cocxali xar

wigni 28

gamomcemloba palitra LTbilisi, 2014

Page 2: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

UDC (uak) 82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542

`kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~`gamomcemloba palitra L~-ma mkiTxvels ukve SesTavaza mso-

flios araerT qveyanaSi popularuli proeqti _ `50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~. proeqtSi Sevida mkiTxvelis arCeuli 50 saukeTeso wigni msoflio da qarTuli literaturis saganZuridan. proeqti warmoudgenlad warmate-buli aRmoCnda, yoveli axali wignis gamosvlas mouTmenlad moelodnen...

`50 wignis~ Semdeg `gamomcemloba palitra L~-ma yvela drois wignTa wigni _ ̀ biblia~ gamosca, magram amiT proeqti ar dasru-lebula. mravalaTasiani mkiTxvelis TxovniT msoflio da qarTu-li literaturis saganZuridan kidev 49 wigni SeirCa. sabolood, am biblioTekis sruli kompleqti 100 wignisgan Sedgeba da moi-cavs seriebs: `50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~; `biblia _ mTavari wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~ da `kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~.

es wignic msoflio literaturis am unikalur biblioTekas ekuTvnis.

Cover image © File licensed by iStockphoto.com/LindaYolanda

© gamomcemloba palitra L, 2014yvela saavtoro ufleba daculia.

ISSN 2298-0849ISBN 978-9941-21-582-7

Page 3: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

mark tve ni

hak l be ri fi nis

Tav ga da sa va li

Tar g m na Ta mar di a sa mi Zem

Page 4: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

amerika, romelic `gaTavda~

rodesac hariet biCer-stous `biZia tomis qoxi~ gamovaqvey-neT swored am saTauriT, anu rodesac mTargmnelTa mravalwliani Secdoma gavasworeT da ratomRac `biZia Tomad~ wodebul perso-naJs avtoriseuli saxeli davubruneT, zogierT mkiTxvels es ar moewona. erTma ki dareka da pirdapir gangvicxada, Tqven bavSvoba wamarTviTo(?!). amitom bevri vifiqre, magram ra vqna – simarTle umTavresia da unda vTqva: mxolod rusul gamocemebSi hqvia mark tvenis cnobil romansa da personaJs heklberi (heki), xolo ori-ginalsa da yvela enaze normalur TargmanSi – haklberi (haki) (ingl. Huckleberry (Huck); haklberi Crdilo amerikaSi gavrcele-buli kenkraa, 1835 wlidan amerikul slengSi damkvidrda rogorc umniSvnelo kacis aRmniSvneli sityva). mec ase movixsenieb da ime-dia, `bavSvobis warTmevas~ aravin damwamebs.

gamomcemlobaSi kolegasTan vsaubrobdi `50 wignisa~ da `kidev 49 wignis~ proeqtebze, Semdeg, zogadad, literaturaze gadavediT da bevri dava-kamaTi ar dagvWirvebia, rom SevTanxmebuliyaviT _ antikur da Sua saukuneebis literaturas Tu ar CavTvliT, anu, ase, XVII _ XVIII saukuneebis Semdeg, mark tveni ueWvelad Seva sauke-Teso mweralTa xuTeulSi. dro aRar gvqonda, rom saubari gagve-grZelebina, Torem minimum `saprizo sameulsac~ `movuxerxebdiT~.

kacma rom Tqvas, am naxevrad xumrobaSi, albaT, is `naxevaric~ ar aris xumroba _ Tu ara da, pirdapir vikiTxav: aba, TqviT, vin aris mark tvenze ukeTesi mwerali?!

CafiqrdiT, xom? bevri rom ifiqroT, iqneb marTlac CamoTva-loT (Tumca, eWviTa da yoymaniT) aTiode an cota meti mwerali, magram, mgoni, mainc gagiWirdebaT.

maS, ase _ mark tveni da `haklberi finis Tavgadasavali~! wig-ni, rogoric aRarasodes daiwereba imitom, rom masSi aris: ame-rika, romelic `gaTavda~! bavSvoba, romelic aRar ganmeordeba! tom soieri da haklberi fini, romlebTan `Zmakacobazec~ yvela normaluri biWi iocnebebs, magram aRar arian!..

hoda, ra iyo netav es _ avtoris usazRvro niWierebis gamovli-neba? anu is, rom mark tveni ̀ xuTeulSi~ Sehyavs mkiTxvelTa umra-vlesobas mTel msoflioSi? albaT, esec, magram ara mxolod es _ mark tvenma, esoden warmatebuli ̀ tom soieris Tavgadasavlisa~ da `haklberi finis Tavgadasavlis~ Semdeg, xom dawera `haki da tomi indielebs Soris~, `tom soieri _ deteqtivi~, `tom soieri sazRvargareT~, `tom soieris SeTqmuleba~... yvelam SeiZleba arc

Page 5: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

iciT es nawarmoebebi da, mkrexelobad nuravin CamiTvlis, magram, sxvaTa Soris, bevric araferi dagikargavT.

maS, raSia saidumlo _ Sedevrebis Semdeg niWi `Semoaklda~ avtors? vfiqrob, aq pasuxis gacema uadvilesia: `tom soieris Tav-gadasavalsa~ da `haklberi finis TavgadasavalSi~ mark tveni saku-Tari TvaliT nanaxsa da gancdils werda, mas Tavadac zustad ise usjidnen mesris SeTeTrebas, rogorc toms da TviTonac zustad iseve eweoda moparul Tambaqos, rogorc haki; is `piradad icnob-da~ deida polisac, mosamarTlesac, hakis loT da naZirala mama-sac, TviTon haksac da, cxadia, beki teTCeric misi Seyvarebuli iyo; samagierod, arasodes unaxavs tomi da haki sazRvargareT an indie-lebs Soris. saintereso simarTle ki yovelTvis sjobs saintereso gamonagons. miT umetes, Tuki mas genialuri mTxrobeli hyveba.

simarTle ki, simarTle misi cxovrebis (yovel SemTxvevaSi, misi bavSvobis) Sesaxeb, marTlac am or romanSia _ yvela da yvelaferi aq aris, Cven ki SegviZlia, samiode abzacSi wavikiTxoT yvelaferi, saidanac mark tvenma `tom soierisa~ da `hak finis Tavgadasavali~ `gadawera~:

1835 wlis 10 noembers patara qalaq floridaSi daibada, oRond am qalaqs araferi hqonda saerTo floridis StatTan _ `yvavilebis qveyanasTan~, is iqidan Zalian Sors, misuris StatSi mdebareobda. Tumca, metafora rom vixmaroT, misi biografia mis dabadebamde daiwyo: mamamisis gakotrebis gamo fermerobas, uke-Tes SemTxvevaSi, plantatorobas gadaurCa, radgan rom ara XIX saukunis 30-iani wlebis finansuri krizisi, mamamisi, jon kle-mensi, maSin jer kidev miyruebuli tenesis Statis kidev ufro miyruebuli da veluri kuTxis 100 aTas akrze (es 40 aTas heqtarze metia!) gadaWimuli velebis, tyeebisa da wyalsatevebis mflobe-lad darCeboda da misi vaJebic, albaT, jer kargi kovboebi da Sem-deg mdidari plantatorebi gaxdebodnen da mark tvenis (raRa mark tvenis, maSin xom mxolod semuel klemensad darCeboda) `mwer-lobac~ mamulis angariSebis SedgeniT Semoifargleboda.

maS, ase, jon klemensma miwa verc moixmara, verc gayida, ojaxia-nad aiyara da qalaqs miaSura. rogorc vTqviT, swored iq daibada misi umcrosi vaJi. Tumca, arc floridaSi gaumarTla. ufro swo-rad, rogorc mark tveni Tavis biografiaSi wers, ̀ iq mamaCems mxo-lod Cems dabadebaSi gaumarTla~ da iqidanac wavidnen. wavidnen da misisipis napirze mdebare qalaq hanibalSi dasaxldnen. semi _ momavali mwerali, maSin mxolod 4 wlisa iyo da, cxadia, hanibal-ma samudamod daimkvidra mark tvenis mSobliuri qalaqis saxeli.

Page 6: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

aq ara gvaqvs imis adgili, rom mark tvenis biografiis deta-lebze visaubroT, magram is ki aucileblad unda vTqvaT, rom ro-gorc didi amerikeli mwerlebis umravlesobam, manac Jurnalis-tobiT daiwyo, Tumca, wera mas ̀ gverdiT Semosavlad~ sWirdeboda, radgan samdinaro naosnobaze ocnebobda _ ori weli icura ki-dec, magram rodesac sabolood gadawyvita mwerloba, bavSvobisa da siWabukis ocnebas xarki imiT gadauxada, rom semuel lenghorn klemensi mark tvenad iqca, mark tveni ki samdinaro naosnobaSi Zalze originaluri termini iyo: `By the maaa-ark, twain!~ _ ase-Ti sagangaSo SeZaxili ismoda gemze, rodesac siRrmis gazomvisas manZili gemis Zirsa da mdinaris fskers Soris saxifaTo _ orfu-tian niSnulze naklebi dafiqsirdeboda.

mark tvenma Tavisi ramdenimeaTasgverdiani avtobiografiis didi nawilis gamoqveynebis ufleba STamomavlebs sikvdilidan 100 wlis Semdeg uanderZa. 2010 wels Sesrulda es TariRi. imedia, male qarTvel mkiTxvelsac miecema didi mwerlis sruli avto-biografiis gacnobis saSualeba. is ki, rac ukve viciT misi bavS-vobidan, tomisa da hakis Tavgadasavlebis cxovrebiseul sinamdvi-leze metyvelebs: deida poli _ mark tvenis deda, jein klemensi, Rrma siberemde Svilis saukeTeso megobari iyo; hanibali _ is patara amerikuli sanqt-peterburgia; tomis mezoblis mona zangi _ klemensebis mona zangi sendia; biZamisis ferma `haklberi finis Tavgadasavlidan~ marTla biZamisis fermaa; tomis momabezrebe-li skola da maswavleblebic namdvilia, romelzec biografiaSi wers: `yovelTvis vcdilobdi, rom skolaSi mecadineobas xeli ar SeeSala ganaTlebaSi!~ da rac mTavaria, haklberi fini sina-mdvileSi misi bavSvobis megobari tom blenkenSipia, cxovrebidan zustad `gadmoxatuli~. hoda, misi biografiac es aris, yovel SemTxvevaSi, misi cxovrebis mTavari periodi.

didxans icocxla, Zalian bevri ram dawera, Zalian bevri fuli iSova. erT leqciaSi imaze mets uxdidnen, vidre sxvas mTel ro-manSi, magram is mainc tom soierisa da hak finis avtorad darCa.

mravali wlis win erT JurnalSi vwerdi da Tqvenis nebarT-viT, gavimeoreb: as welze meti gavida, bevrjer asi kidev gaivlis da Cveni STamomavlebi, rogori teqnologiuri miRwevebiTac unda sargeblobdnen, mainc am patara biWebis Tavgadasavlebidan iswa-vlian megobrobas, urTierTgatanas, guladobasa da siyvaruls.

zviad doliZe

Page 7: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

7

Ta vi pir ve li

ar gec no be biT, Tu ar wa gi kiTxavT ,,tom so i e ris Tav ga da sa-va li~, mag ram amas ra mniS v ne lo ba aqvs. es wig ni da we ra mis-ter mark tven ma da met wi lad si mar T le ila pa ra ka. mar Ta lia, co ta ram ga az vi a da, mag ram tyu i li bev ri ar uT q vams. ra vu-yoT me re. de i da po lis, qvri vis da, Se saZ loa, me ris gar da me jer ara vin Sem x ved ria ise Ti, rom er Ti-or jer ma inc ar eT q vas tyu i li. de i da po lis (to mis de i da a), me ri sa da qvri vi dug-la sis Se sa xeb yve la fe ri moTx ro bi lia swo red am wig n Si, ro-mel Si ac me ti wi li si mar T lea, Tum ca zog jer, ro gorc wi naT mo gax se neT, tyu i lic aris ga mo re u li.

ai, ro gor Tav de ba is wig ni: tom ma da me vi po veT fu li, ro-me lic ya Ca Rebs ga moq va bul Si da e ma laT, da gav m did r diT. Ti-Tos oq ro Ti eq v si aTa si do la ri gver go. am de ni er Tad dax va-ve bu li fu li rom ge na xaT, Tav za ri da ge ce mo daT. mo sa mar T le teTCer ma es fu li aiRo da ban k Si Se i ta na ise, rom mTe li wlis gan mav lo ba Si Ti To e uls dRe Si Ti To do la ri sar ge be li gveZ-le o da; sad wag ve Ro fu li, ar vi co diT. me qvriv ma dug las ma miS vi la da ga nacxa da, amas me aR v z r dio, mag ram mud mi vad Sin jdo mam da qvri vis oja xis zed mi wev niT we si e re bam Ta vi Za li an mo ma bez ra; ro ca moT mi ne bis fi a la amev so, ga vi pa re, isev Ce mi Zve li Zon Ze bi da Saq ris kas ri mov Zeb ne da Sve bi Ta da kma yo-fi le biT amo vi sun T qe; mag ram tom so i er ma mo mag no da miTx-ra: ya Ca Re bis razms vad gen, Senc Se giZ lia Se mog vi er T de, Tu ki qvrivs da ub run de bi da we si e rad mo iq ce vio. mec dav b run di.

qvriv ma crem le bi da maf r q via, pa ta ra gza ab ne u li kra vi da mra va li sxva sa xe li mi wo da, Tum ca ki gul Si cu di ara fe ri edo. kvlav axa li ta ni sa mo si Ca mac va; ra Ras ga vawyob di, mTlad of lad viR v re bo di da me go na, Sem bo Wes-meT qi. da iwyo isev Zve-

Page 8: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

8

li am ba vi: vax S mis dros qvri vi zars da re kav da da umal un da mi su li ya viT. ro de sac ma gi das mi uj de bo diT, ma Sin ve Wa ma ar Se iZ le bo da, un da ge ca daT, sa nam Tav Ca Ru nu li qvri vi saW mels dah but bu teb da, Tum ca am uka nas k nels ara fe ri uWir da, gar da imi sa, rom yve la fe ri cal-cal ke iyo dam za de bu li. sul sxvaa nar Ce ne biT sav se kas ri! wven Si Ca buJ bu Je bu li saW me le bi er T-ma neT Si ire va da yel Sic ad vi lad mis ri a lebs. pir vel dRes, na vax S mevs, qvriv ma amo i Ro wig ni da wa mi kiTxa mo se sa1 da ler-w mis am ba vi; moT mi ne ba ar myof ni da, ise meC qa re bo da ga me go, am-ba vi ri Ti das rul de bo da, mag ram qvrivs la pa rak Si wa mos c da, mo se kar ga xnis mkvda riao da mec Ta vi aRar Se mi wu xe bia mos me-niT. mkvda ri xal xi sru li ad ar ma in te re sebs.

co ta xnis Sem deg Tam ba qos mo we va da va pi re. qvrivs ne bar T va vTxo ve, mag ram uari miTx ra: me tad sa Za ge li da ula za To Cve-u le baa da un da eca do, da i viwyoo. zog ma xom swo red ase icis, iseT ra me ze Se mo ge da ve ba, ra ze dac Tvi Ton war mod ge nac ki ara aqvs. ho da, qvri vic saq mes aWi reb da mo se Ti, ro me lic arc mi si na Te sa vi iyo da ra ki mok v da, arc sxvis T vis war mo ad gen da ra-mes. me ki mos ve ne bas ar maZ lev da, ro de sac iseT ra mes va ke Teb-di, rac me si a mov ne bo da. Tvi Ton bur nuTs yno sav da da, aqa o da, me va ke Te bo, ama Si cuds ara fers xe dav da.

swo red am dros mas Tan sacxov reb lad Ca mo vi da mi si da _ mis uot so ni _ gam x da ri, saT va li a ni, xan Si Se su li ga uTxo-va ri qa li da Ta vi si an ba niT pir da pir su li amo mar T va. er Ti sa a Ti maw va la da ki dev kar gi, qvriv ma miS ve la, To rem me tis gaZ le ba aRar Se meZ lo. me re er T ma sa aT ma sa Si nel mowye ni lo-ba Si ga i a ra. me ad gil ze ve Rar vis ve neb di. mis uot so ni me ub-ne bo da: ,,skam ze nu dgam fexs, hak l be ri, wyna rad ije qi, skams nu aW ra Wu neb, hak l be ri~; co ta xnis Sem deg isev ga nag r Zob da: ,,ase nu am T q na reb, nu iz mo re bi, ra tom ar cdi lob, we si e rad mo iq ce, hak l be ri?~ me re enad ga ik ri fa da daw v ri le biT mi am bo jo jo xe Tis Se sa xeb. me ki vuTxa ri, ne ta vi iq vi yo-meT qi. amis ga go ne ba ze ki na Ram ga giJ da, Tum ca me cu di ara fe ri mi fiq ria.

1 mose _ bibliis gadmocemis mixedviT, ebraelebis Zveli winaswarmetyveli iyo, romelic jer kidev Cvili lerwamSi ipoves.

Page 9: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

9

Ce mi sur vi li iyo, sad me wav su li ya vi, ad gi lis Sec v lis me-ti ara fe ri msur da, ar Ce van Si ro di Sev di o di. mis uot son ma miTx ra, amis Tqma mkre xe lo baao; me Tvi Ton amas araf ris gu-li saT vis ar vityo di da ise va pi reb cxov re bas, rom bo los sa moTxe Si mov x v deo. me ki sa si ke Tos ve ra fers vxe dav di ima Si, rom iq wav su li ya vi, sa dac mis uot so ni iq ne bo da. ga dav wy vi te, sa moTxis gan Sors da me Wi ra Ta vi, mag ram ama ze xmas ra amo ma Re-bi neb da, usi a mov ne bis mets ara fers ga mo iw vev da.

mis uot so ni ma inc Ta vi sas ar iS li da da er T Ta vad sa moTxe-ze me la pa ra ke bo da; iq ada mi ans sxva saq me ara fe ri aqvs, mTe li dRe qna ri uWi ravs xel Si da mRe ri so. ki vi fiq re, me re es ra be de naa-meT qi, mag ram ara fe ri miT q vams. mxo lod is Ra vkiTxe, ro gor ggo ni aT, tom so i e ri iq mox v de ba Tu ara-meT qi. arao, mi pa su xa. ga mi xar da, rad gan min do da, me da to mi er Tad vyo fi-li ya viT.

mis uot so nis Ci Cins bo lo ar uCan da, pir da pir gu li ga-miwya la. co ta xnis Sem deg zan ge bi Se mo iy va nes, ilo ces da yve la da sa Zi neb lad wa vi da. me ki Ce mi oTa xis ken ga ve Su re, Tan san Te li wa vi Re da ma gi da ze dav d gi. me re fan ja ras Tan skam ze wa mov je qi, Se ve ca de, sam xi a ru lo ra me ze me fiq ra, mag ram ama-od. ise dav Ron di, rom sik v di li me nat re bo da. var s k v la vebs kaS ka Si gah qon da, tye Si foT le bi sev di a nad Sri a leb d nen; bus xma Se mo mes ma, sadRac Sors ki o da. Cans, mic va le buls glo-vob da; ZaR li ymu o da, uTu od, vi Ra ca si cocx les esal me bo da. qa ri TiT qos ra Ra cas Cam Cur Cu leb da, mag ram ve ra fers vxvde-bo di da tan Si Jru an te li miv li da. me re Sors, tyi dan, ise Ti xma Se mo mes ma, ro gorc moC ve ne bas sCve via, ro de sac cdi lobs, Ta vi si wu xi li ga moT q vas da ki ver age bi nebs ve ra vis. saf lav Si ve Rar mo us ve nia, yo vel Ram amo dis da sev diT Sepy ro bi li da-xe ti a lebs. iseT ma naR vel ma da SiS ma Se mipy ro, rom vi nat re, gver d Si vin me myo lo da. co ta xnis Sem deg mxar ze obo ba ama-coc da, ga da vag de da swo red san T lis als ar da e ca! gan Z re va verc ki mo vas wa ri, ise Ca i fer f la. ra Tqma un da, es Za li an avis mo mas wa ve be li ni Sa ni iyo da ube du re ba ar am c de bo da; SiS ma ami ta na, mTe li sxe u liT vcax ca xeb di, wa mov x ti da pir j v ris

Page 10: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

10

we riT erT ad gil ze sam jer Se mov t ri al di. me re avi su le bis Ta vi dan mo sa So reb lad Tmis bRu ja Za fiT Se vi ka ri, mag ram gu-li ma inc ver da vim S vi de. am sa Su a le bas ma Sin mi mar Ta ven, ro-de sac na povn nals Sem Tx ve viT da kar ga ven, nac v lad imi sa, rom kar ze lur s m niT mi a We don; is ki ara vis uT q vams, rom obo bas mok v liT ga mow ve u li ube du re ba ama ve gziT Se iZ le ba aic di-noo.

kvlav Ca mov je qi; mTe li sxe u li mi cax ca xeb da. Ci bu xi amo-vi Re ga sa bo leb lad. sax l Si xom sa ma ri se bu ri si Cu me iyo da qvri vi ve ra fers Se ityob da. kar ga xnis Sem deg qa laq Si sa aT ma Tor met jer Ca moh k ra: ,,bum-bum-bum~... da isev mi yuC da yve la fe-ri. ma le xmel ma tot ma ga it ka cu na da wyvdi ad Si xe ebs So ris ra Rac Se in Z ra. sul ga na bu li da yu reb dac q ve ti li vi je qi, qve-vi dan ,,mi a u~-s Za xi li ga is ma. ai, es mes mis! ,,miau-miau!~ _ da-vi Za xe mec od nav ga sa go ni xmiT, san Te li Ca vaq re da fan j ri dan fic ru lis sa xu rav ze ga dav Z ve ri. iqi dan qve viT Cav s ri al di da xe e bis ken mo vus vi. mar T lac, tom so i e ri iq me lo da.

Ta vi me o re

Cven fe xak re fiT ga vu ye viT bi liks, ro me lic xe ebs So ris qvri vis ba Ris bo los ken mi e mar Te bo da. to tebs rom sa xe ar da e kaw ra, wel Si mox ri le bi miv di o diT. sam za re u los win fes-vs wa mov ka ri fe xi da xma u ri ga is ma. ma Sin ve Ca vi kun teT da ga vi-na beT. mis uot so nis zor ba zan gi, sa xe lad ji mi, sam za re u los kar Si id ga. Cven mas kar gad vxe dav diT, rad gan zurgs ukan si-naT le en To. zan gi wa mod ga, ki se ri wa ig r Ze la da yu ri mi ug do.

_ vin aris? _ ikiTxa man.er Txans ki dev ug do yu ri, me re fe xak re fiT ga mo e mar Ta da

swo red Su a Si Cag vid ga. ram de ni me wu Ti Ca mi Cu mi ar is mo da, ra ax los vi de qiT sa mi ve ni er T ma neT Tan! koW ze erT ad gi las qa vi li amity da, mag ram ar da mifxa nia. me re yur ma da miwyo qa-vi li. me re zur g ma _ be Web Sua, ase me go na, Tu ar da vifxan, mov-k v de bi-meT qi. es sxva dro sac xSi rad Se mim C ne via; Tu xe i ri an

Page 11: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

11

sa zo ga do e ba Si xar, an dak r Zal va ze, an da Zi ne bas cdi lob, ro-de sac ar ge Zi ne ba... er Ti sity viT, Tu iseT ad gil ze xar, sa dac dafxa na ar Seg S ve nis, aTas ad gi las da gefxa ne ba.

co ta xnis Sem deg jim ma Tqva: _ Tqvi, vi na xar? sad xar? eS ma kis luk mad viq ce, Tu ra Rac

xma ar ga me go nos. ke Ti li, me vi ci, ra sac vi zam: aq Ca mov j de bi da yurs iqam de mi vug deb, sa nam xma urs ki dev ar ga vi go neb.

ji mi tom sa da Cem So ris daj da mi wa ze, zur giT xes mi ey r d no da fe xe bi ise ga Wi ma, rom co ta ki dev da, Cems fexs Se e xe bo da. ax la cxvir ma da miwyo qa vi li, ise me qa ve bo da, rom Tva le bi dan crem le bi wa mom c viv da; ma inc ar vifxan di. me re Sig ni dan da-miwyo qa vi li, me re qve vi dan. aRar vi co di, ra meq na. es wa me ba eqvs Tu Svid wuTs gag r Zel da, me ki ga ci le biT me ti xa ni meC-ve na. ax la Tor met sxva das x va ad gi las me qa ve bo da, me go na, erT wuT sac ve Rar gav Z leb di, mag ram kbi li kbils mag rad da va Wi re da ga vu mag r di. swo red am dros jim ma mZi med sun T q va da iwyo, me re xvrin va amo uS va da mec Sve ba vig r Ze ni.

tom ma ni Sa ni mom ca _ od nav ga sa go nad da us t vi na _ da ori-ve ni fofx viT gzas ga vu de qiT. aTi o de na bi jis Sem deg tom ma wam Cur Cu la, mo di, se i ris T vis ji mi xe ze mi va ba To, mag ram me uar ze dav de qi, nu izam, ga iR vi Zebs, aur za urs atexs da ga i ge-ben, rom Sin ara var-meT qi. tom ma miTx ra, san Te li mi Tav de ba, mo di, sam za re u lo Si Se vi pa re bi da iqi dan ram de ni me cals ga-mo vi ta no. ar da ve Tan x me, va i Tu jim ma ga iR vi Zos da gag vi gos-meT qi, mag ram toms sur da, be di eca da. ase rom, bo los ori-ve ni Se vi pa reT da sa mi san Te li wa mo vi ReT; tom ma sa ma gi e rod ma gi da ze xu Ti cen ti da do. ga reT ga mo ve diT; moT mi ne ba aRar myof ni da, ise meC qa re bo da, iqa u ro bas gav c lo di. mag ram tom ma aixi ra, jim Tan miv coc de bi da oins vu za mo. me da ve lo de; ase meC ve na, rom kar ga di di dro ga vi da, rad gan ir g v liv mdu ma re-bas da e sad gu re bi na.

to mi dab run da Tu ara, ori ve ni ga vu ye viT mok le bi liks, ro me lic ba Ris Ro bes uv li da, da co ta xnis Sem deg sax lis ga daR ma ci ca bo go raks wver ze mo ve qe ciT. tom ma miTx ra, jims qu di mov xa de da tot ze Ca mov ki de, mis Tav ze moT, zan gi od nav

Page 12: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

12

ga in Z ra, mag ram ar ga uR vi Ziao. Sem deg ji mi yve las uam bob da, av ma su leb ma mo ma ja do es, da ma Zi nes da mTe li Sta ti mo ma ta re-so; me re isev xe eb q veS dam s ves, qu di ki tot ze Ca mo ki des, aqa-o da, ico deT, amis Cam de ni vinc iyoo. me re ki ji mi hyve bo da, zur g ze Se mas x d nen da axal or le a nam de ise mi miy va ne so. Tan da-Tan uma teb da da uma teb da, vid re bo los isic ar Tqva, zur g ze Sem s x d reb ma mTe li qve ya na Se mo ma ta res, ise dam Ra les, rom ki-na Ram mom k les da zur gi mTlad ga da mitya ve so. amiT sa Sin lad moh qon da Ta vi, sxva zan gebs zed ar uyu reb da. ji mis mo sas me-nad zan ge bi So ri da nac ki mo di od nen da arc erT zangs iseT pa tivs ar scem d nen, ro gorc mas. ucxo zan ge bi pir da Re bu li us men d nen da ise aT va li e reb d nen, TiT qos maT wi na Se ra Ra ca sa oc re ba id ga. zan gebs sa er Tod uy varT sa Ra mo o biT sam za re u-los bux ris win av su leb ze la pa ra ki, mag ram da iwyeb da Tu ara vin me ama ze la pa raks, ji mi ma Sin ve Ca e re o da da etyo da: ,,hm! Sen ra ga ge ge ba avi su le bi sa?~ zan gi umal ve ga Cum de bo da da sad me ukan mi i ma le bo da. ji mi xuT cen ti ans er T Ta vad yel ze da ki de-buls ata reb da da am bob da: es Ti lis ma eS mak ma sa ku Ta ri xe liT mom ca da miTx ra, amiT, vi sac gin da, mo ar Cen da ro ca gin da, ma Sin ga mo iw vev av suls, oRond er Ti ra me un da uTx rao; imas aRar am bob da, ra iyo is ,,er Ti ra me~. zan ge bi yo ve li mxri-dan mo di od nen da Tu ram eba daT, yve la fers jims aZ lev d nen, oRond ki es xuT cen ti a ni ena xaT, Tan ax lo ar eka re bod nen, rad ga nac eS ma kis xel Sia ga mov li lio. aqa o da, eS ma ki myavs na-na xi da av ma su leb ma Cems zur g ze imog za u re so, jims ise moh-qon da Ta vi, rom mo sam sa xu red sul aRar var go da.

ro de sac to mi da me go rak ze ave diT da so fels ga dav xe-deT, sam-oTx ad gi las si naT les mov ka riT Tva li; im sax leb Si uTu od avad m yo fe bi hyavT. ze viT, ca ze, na zad ki a fob d nen var s k-v la ve bi, qve viT ki mTe li mi lis si ga ne ze gaS li li iyo di de bu-li da mdu ma re biT mo cu li mdi na re. go ra ki dan Zirs da veS viT. mov na xeT jo har pe ri, ben ro jer si da ki dev sa mi o de sxva bi Wi, rom le bic Zvel da ba xa na Si ima le bod nen. na vi avuS viT, mdi na-ris da yo le biT gav wi eT. or-na xe va ri mi li gav cu reT, fri a lo kldis nap rals mi va de qiT, iq ki na pir ze ga da ve diT.

Page 13: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

13

buC q nars Se ve fa reT. tom ma jer yve las fi ci da a de bi na, sa-i dum lo ar ga em J Rav ne bi naT; Sem deg klde Si xvre li gviC ve na swo red im ad gi las, sa dac yve la ze xSi ri buC q na ri iyo. san-T le bi avan TeT, Sig Sev Z ve riT, ora si o de iar di ga vi a reT da ga moq va buls mi va de qiT. tom ma yve la ta la ni da aT va li e ra da co ta xnis Sem deg ke del q veS SeZ v ra. Zne lad Tu Se am C nev diT im ad gi las xvrels. viw ro ga sas v le li ga vi a reT da aR mov C n diT mTlad no tio, civ, oTa xis mag var sad gom Si; iq Sev Cer diT, tom-ma Tqva:

_ ax la Se vad gi noT ya Ca Re bis raz mi da tom so i e ris raz mi da var q vaT. vi sac surs raz mis wev ri gax des, fi ci da dos da Ta-vi si gva ri sis x liT mo a we ros.

raz m Si Ses v lis sur vi li yve lam ga moT q va. tom ma amo i Ro qa-Ral di, ro mel zec fi ci hqon da da we ri li da wa i kiTxa. yve la biWs fics ade bi neb da, ra Ta mas me gob re bis er T gu le ba ga mo e-Ci na da yo vel g va ri sa i dum lo e ba da ec va. Tu vin me ga re Se pi ri raz mis wevrs ra mes da u Sa veb da, ma Sin ro me li me maT gans da e va-le bo da Tvi Ton Se u racx m yof li sa da mi si oja xis amo xoc va. mas arc Wa mi sa da arc Zi lis uf le ba ar hqon da, sa nam da va le bas ar Se as ru leb da da da xo ci lebs gul ze jvars ar amoW ri da. es raz mis ni Sa ni iyo. am niS nis ga mo ye ne bis uf le ba mxo lod raz-mis wev rebs hqon daT, xo lo Tu mas ucxo ga mo i ye neb da, pa su-xis ge ba Si mis cem d nen, da Tu kvlav ga i me o reb da, mok lav d nen. im Sem Tx ve va Si, Tu raz mis wev ri sa i dum los ga am J Rav neb da, yels ga moW rid nen, gvams daw vav d nen, ferfls ha er Si ga fan tav d nen, si i dan mis sa xels sis x liT amoS lid nen da aRarc ax se neb d nen, dawyev lid nen sa mu da mod da da viwye bas mis cem d nen.

fi ciT yve la aR ta ce bu li iyo. toms ekiTxe bod nen, Sen Tvi-Ton mo i go ne Tu arao. man upa su xa, na wi li Ce mi mo go ni lia, na wi li ki me kob re eb ze, ya Ca Reb ze da we ri li wig ne bi dan amo vi-kiTxeo. ase Ti fi ci yve la we si er razms aq v so.

zo gi er T ma az ri ga moT q va, kar gi iq ne bo da, sa i dum lo e bis gam cem Ta oja xe bic amog ve xo cao. tom ma mo i wo na es az ri, fan qa-ri aiRo da Ca u ma ta.

ma Sin ben ro jer s ma Tqva:

Page 14: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

14

_ ai, hak fins oja xi su lac ara aqvs, amas ra Ras upi rebT?_ ro gor? ma ma xom hyavs?_ ma ma ki hyavs, mag ram ax la imas vin mo Zeb nis? wi naT ro de-

sac daT v re bo da, Ro reb Tan er Tad eg do da ba xa na Si, ax la we-li wad ze me tia, rac am mi da mo eb Si aRar ga mo Ce ni la.

iTaT bi res da raz mi dan ga ricx va da mi pi res imis ga mo, rom yve la biWs auci leb lad oja xi un da hqo no da, an da hyo lo da vin me ax lo be li, vi si mok v lac Se saZ le be li gax de bo da, To rem sxve bis mi marT usa mar T lo ba iq ne bao. ga mo sa va li ve ra vin ipo-va, yve la da ib na, xmas ara vin iReb da. me ki na Ram av tir di, mag-ram uec rad mis uot so ni ga max sen da da vuTxa ri, Se giZ li aT is mok laT-meT qi. yve lam er Tx mad mo i wo na:

_ hoo, Za li an kar gia, ax la yve la fe ri rig zea, haks Se uZ-lia raz mis wev ri gax des.

me re yve lam qin Zis Ta vi iCx v li ta TiT Si sis x lis ga mo sa de-nad, xe li imiT un da mo e we raT. mec dav s vi ni Sa ni qa Ral d ze.

_ aba, _ Tqva ben ro jer s ma, _ ras isa xavs miz nad es raz mi?_ mxo lod da mxo lod Zar c va sa da mkvle lo bas, _ mi u go

tom ma._ me re vin un da gav Zar c voT? sax le bi un da gav Zar c voT, sa-

qo ne li un da wa vas xaT Tu..._ ras su le lob! sa qon lis mo par va da sxva am g va ri Zar c va

ki ar aris, qur do baa, _ mi u go tom so i er ma, _ Cven qur de bi ara varT, es sul sxva gzaa. Cven ya Ca Re bi varT. Cven ni Ra ba fa re-bu le bi gza ze vux v de biT ka re teb sa da et lebs. xalxs vxo cavT da sa a Teb sa da fuls var T mevT.

_ xal xi yo vel T vis un da dav xo coT?_ cxa dia. zo gi av to ri te ti sxvas fiq robs, mag ram ume te-

so ba imis mom x rea, rom yve la da xo cos, gar da zo gi mgzav ri-sa, ro mel sac ga moq va bul Si mo viy vanT da ar ga va Ta vi suf lebT, vid re ga mo sas yids ar miv i RebT.

_ ga mo sas yi di? ra aris ga mo sas yi di?_ ar vi ci. ase iq ce vi an. wig n Si wa mi kiTxavs da Cvenc ase un-

da vqnaT._ ki mag ram, ro gor Seg viZ lia imis ga ke Te ba, rac ar vi ciT?

Page 15: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

15

_ er Ti sity viT, ase un da mo viq ceT, xom ge ub ne biT, rom wig-neb Si asea? Tqven gin daT, is ga a ke ToT, rac wig neb Si ar we ria, da yve la fe ri Ca Sa loT?

_ eh, tom so i er, sity viT es yve la fe ri Ci ne bu lia, mag ram ga ma ge bi ne, ro gor un da ga mo vis yi doT xal xi, Tu ar gve co di-ne ba, ro gor mo viq ceT? ai, es min da ga vi go. ma inc ro gor ggo-nia, ra un da iyos?

_ ar vi ci, mag ram iq neb ma Ti aq ga Ce re ba ga mos yid vam de imas niS navs, rom aq vi yo li oT sik v di lam de?

_ ai, es mes mis, eg ivar gebs ki dec. ra tom wi naT ara Tqvi? maS, ga va Ce roT ga mos yid vam de, sik v di lam de. Tavs ki mog va bez re-ben, ga da Wa men yve la fers da Tan sul gaq ce va ze eq ne baT Tva li.

_ ras am bob, ben ro jers? ro gor un da ga iq c nen, ro de sac ya ra uls da vu ye nebT; er Ti gan Z re va da ya ra u li sas ro lad mzad iq ne ba.

_ ya ra u li! Ci ne bu lia. ase rom, ada mi an ma mTe li Ra me un da aTi os da Tva li ar mo xu Wos imaT ya ra u lo ba Si?! Ce mi az riT, es si su le lea. ra tom ar Se iZ le ba, avi RoT ke ti da moy va nis Ta na ve ga mo vis yi doT?

_ imi tom, rom wig n Si ase ar aris, ben ro jers. xom gin da, rom yve la fe ri we si e rad iyos? saq mec eg aris. nu Tu ggo nia, vinc wig nebs wers, iman ukeT ar icis, ra ga a ke Tos? iq neb api-reb, imaT ra me as wav lo? ara fe ri amis msgav si ar mox de ba, ara, ser, Cven swo red ise mo viq ce viT, ro gorc sa Wi roa da maT ise ga mo vis yi diT, ro gorc we si da ri gia.

_ ke Ti li, Cem T vis su ler Tia, mag ram un da giTx ra, rom su-le lu ri we si yo fi la. er Ti es miTxa ri, qa le bic un da dav xo-coT?

_ ici, ben ro jers, Sen sa viT uvi ci rom vi yo, ar ga vam J-Rav neb di. qa le bis da xoc va? ara, amis msgav si ara vis ara fe ri una xavs wig neb Si. mo iy vanT qa lebs ga moq va bul Si da Ta va zi a nad mo epy ro biT, co ta xnis Sem deg imaT Se vuy var de biT da Sin dab-ru ne bas fiq r Si ac aRar ga iv le ben.

_ Tu asea, Ta nax ma var da xmas aRar amo vi Reb. mag ram ga moq-va bu li ma le ise ga i We de ba qa le bi Ta da ga mos yid vis mo lo din-

Page 16: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

16

Si myo fi xal xiT, rom ya Ca Re bi saT vis ad gi li aRar dar Ce ba. ga nag r Ze, me ti saT q me li ara fe ri maqvs.

ama so ba Si pa ta ra tom barnss Cas Zi ne bo da. ro ca ga aR vi Zes, Se Sin da da ti ri li mor To, de das Tan min da, ya Ca Ro ba aRar min-dao.

yve lam mas x rad aig do da mti ra la uwo da. aman ise ga aS ma ga, rom ga mo acxa da, ax la ve wa val da yve la sa i dum los gav T q va mo. mag ram tom ma da sam S vi deb lad xu Ti cen ti aCu qa, Cven ki gviTx-ra, Sin wa vi deT yve la ni, mo ma val kvi ras er T ma neTs Sev x v de biT, vin mes gav Zar c vavT da mov k lav To.

ben ro jer s ma ga nacxa da, Si ni dan mxo lod kvi ra o biT Se miZ-lia ga mos v la, ase rom, sjobs mo ma va li kvi ri dan Se vud geT saq me so; mag ram bi Web ma uari Tqves, bo ro te ba iq ne ba swo red kvi ra dRes da viwyoT ya Ca Ro bao, da aman ga dawy vi ta ki dec es sa kiTxi. Se Tan x m d nen, Sek re bi liy v nen da dRe rac Se iZ le ba ma-le da e niS naT. amis Sem deg brbos pir vel ka pit nad tom so i e ri avir Ci eT, me o re ka pit nad _ jo har pe ri da Si nis ken gav wi eT.

ro de sac fic ru lis sa xu rav ze av coc di da Cems oTax Si Se-vi pa re, uk ve Ten de bo da. axa li ta ni sa mo si mTlad san T liT ga-qo ni li da Ti xa Si amos v ri li mqon da, Ta nac sa Si nel daR li li vi ya vi.

Ta vi me sa me

di liT mis uot so nis gan la za Ti a nad mom x v da gaTxup ni li ta ni sa mo sis ga mo, mag ram qvrivs ar da vu tuq si var; ise Ti da Ro-ne bu li Can da, ro de sac qon sa da Ti xas aSo reb da Cems ta ni sa-moss, rom vi fiq re, mo di, ram de ni me xans kar gad mo viq ce vi, Tu Sev Ze li-meT qi. mis uot son ma pa ta ra oTax Si amiy va na da kar ga xans ilo ca. ase miTx ra, yo vel dRe ilo ce da ra sac inat reb, yve la fe ri Se gis rul de bao. mag ram ase ar mox da, Tum ca ki vca-de. er Txel an ke si vi So ve, nem s ka vi ki ara mqon da; unem s ka vod ki an ke si, aba, ri si maq ni sia! sam jer Tu oTx jer vi lo ce: Rmer To, ma Sov ni ne-meT qi, mag ram sul ama od. me re mis uot sons vTxo ve,

Page 17: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

17

Cem ma gi er elo ca, mag ram iman su le li mi wo da, xo lo ra mi ze-ziT _ ar miTx ra, me Tvi Ton ki ve raf riT miv x v di.

er Txel tye Si vi je qi da did xans vfiq rob di amis Se sa xeb; Cems Tavs ve kiTxe bo di, Tu ki ada mi ans Se uZ lia loc viT mi i Ros rac un da, ra tom ar da ub run da di ak van uins is fu li, Ro-ris xor c ze rom iza ra la-meT qi? ra tom ar ub run de ba qvri-vs ver cx lis sa Tu Tu ne, ro me lic mo pa res? ra tom ver suq de ba mis uot so ni? ara, vTqvi Cem T vis, es sul tyu i lia. wa ve di da yve la fe ri qvrivs vuTxa ri; iman ki mi pa su xa, loc viT ada mi a-ni ,,su li er jil dos~ iReb so. es Cem T vis sru li ad ga u ge ba ri iyo, mag ram qvriv ma amix s na, ra sac gu lis x mob da: ri Tac ki Se-giZ lia, yve laf riT un da da ex ma ro xalxs, mTe li dro maT ze zrun va Si ga a ta ro da Sens Tav ze sul ar ifiq roo, ro gorc ga vi ge, maT So ris mis uot so nic igu lis x me bo da. wa ve di tye-Si da ki dev bev ri vi fiq re, Ce mi az riT, es mxo lod sxve bis T vis un da yo fi li yo sa xe i ro. bo los ga dav wy vi te, ama ze Ta vis Se-wu xe ba ar Rirs, da vi viwyeb-meT qi. zog jer qvri vi gan ze ga miy-van da da ise da miwyeb da Rmer T ze la pa raks, rom ner wy vi mo mi-vi do da, mag ram me o re dRes mis uot so ni Ca mig deb da xel Si da sul sxvas Cam Ci Ci neb da; ase rom, bo los da vas k ve ni, ori Rmer-Ti yo fi la-meT qi. sab ra lo cod vi li qvri vis RmerTs ro gor me ga uZ lebs ka ci, mag ram Tu mis uot so ni sas Ca vu var di xel Si, saS ve li aRar meq ne ba-meT qi. es yve la fe ri rom av won-dav wo ne, da vas k ve ni, isev qvri vis gan ge bas miv ked le bo di, Tu min do meb da. Tum ca ra tom mo ve wo ne bo di, me xom ume ca ri, mda bio da sa Za ge-li bi Wi vi ya vi.

Cem da sa bed ni e rod, ma ma Ce mi ager we li wad ze me ti iyo, aRar Can da; aRarc min do da mi si nax va. Tu fxi ze li iyo da xel Si Ca-mig deb da, sul mcem da; ro de sac igi ax lo max lo me gu le bo da, met wi lad tye Si gav r bo di. ho da, da ax lo e biT am dros, mdi-na re Si, qa la qi dan Tor me ti mi lis da So re biT vi Rac dam x r C-va li ka ci epo vaT da eT q vaT, TiT qos ma ma Ce mi iyo. mi si ta ni sa yo fi la, im na i ri ve Zon Ze bi scmia da ma sa viT araC ve u leb ri vad grZe li Tma hqo nia. mag ram wyal Si im den xans gde bu li yo, rom sa xe ze ver ec noT. wyals gva mi Tur me gu laR ma moh qon da. xal-

Page 18: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

18

x ma ga mo i ta na da na pir ze da mar xa. mag ram Cem ma sim S vi dem did-xans ar gas ta na, rad gan er Ti ram ga max sen da: dam x r C va li ka ci wyals Cve u leb riv gul daR ma mo aqvs. ma Sin miv x v di, rom is ma-ma Ce mi ki ara, vi Rac qa li un da yo fi li yo, ka cis tan sac mel Si ga mowyo bi li. isev av fo ri aq di, vSi Sob di, mo xu ci ki dev ga moC-n de bo da. amis sur vi li ki sul ar mqon da.

er Ti Tve xan da xan ya Ca Ro ba nas vTa ma Sob diT. me re me Ta vi da va ne be. da nar Cen ma bi Web mac mi a ne bes Ta vi. arc ara vin gag vi-Zar c vavs da arc ara vin mog vik lavs. Tval T maq co ba iyo, me ti ara fe ri; ga mov c viv de bo diT tyi dan da Tavs ves x mo diT me Ro-re eb sa da de da ka cebs, rom leb sac ur me biT bos t ne u li mih qon-daT ba zar Si ga sa yi dad, mag ram ara so des ara vis ara fers vav-neb diT. tom so i e ri Ro rebs ,,oq ros zo debs~ eZax da. Tal gam sa da bos t ne uls ki ,,Zvir fas niv Tebs~. mi va Su reb diT ga moq va buls da Tavs vi qeb diT, es ra mo vi moq me deT, ram de ni xal xi dav xo ceT an ram de ni dav We ri To... me ama Si ara vi Tar xe irs ar vxe dav di. er Txel tom ma bi Wi gag zav na, an Te bu li maS xa liT qa la qi da-ir bi neo. amas sab r Zo lo Za xils eZax da, raz mis Se sak re bi ni-Sa ni iyo, da me re ga mo acxa da: ja Su Se bis sa i dum lo cno be biT xval es pa ne li vaW re bi sa da mdi da ri ara be bis mTe li qa ra va-ni api rebs ga moq va bul Tan xev Si da ba na ke bas Tval-mar ga li tiT dat vir Tu li ora si spi lo Ti, eq v sa si aq le miT da aTas ze me-ti jo riT; oTxa si o de ja ris ka ci eyo le baT bad ra gad, ase rom, Cven Ca vu saf r de biT (a se am bob da to mi), amov J letT yve las da na davls xel Si Ca vig deb To. tom ma brZa na: da le seT xmle bi, ga-a suf Ta veT To fe bi da mo em za de To. Tal ga miT sav se ur meb sac ki ar da e dev ne bo da ise, rom xmle bi da To fe bi yve las dak ri a-le bu li ara gvqo no da, mi u xe da vad imi sa, Ta ma se bi sa da cocxis ta re bis me ti xel Si ara fe ri gve Wi ra da, ram de nic un da gvek-ri a le bi na isi ni, ma inc ara fe ri Se etyo bo da. me ar mje ro da, rom es pa ne le bi sa da ara be bis aseT brbos va jo beb diT, mag ram aq le me bi sa da spi lo e bis nax va min do da da me o re dRes, Sa-baTs, sxveb Tan er Tad mec Ca vu saf r di mo wi na aR m de ges. mi vi ReT Tu ara brZa ne ba, tyi dan ga mov c viv diT da fer dob ze da veS viT, mag ram arc es pa ne le bi gvi na xavs, arc ara be bi, arc aq le me bi da

Page 19: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

19

spi lo e bi. es iyo sak vi rao sko lis pik ni ki, ro mel Si ac mxo-lod pir ve li kla si mo na wi le ob da. Cven bav S vebs da ve ri eT, mag-ram mu ra bi sa da co ta o de ni nam cx v ris me ti ara fe ri gvrge bia, Tum ca, ara, ben ro jerss naW ris ti ki na Sex v da, jo har pers ki sa ga lob le bis wig ni da ki dev er Ti pa ta ra wig ni; am dros ma Ti mas wav le be li ga mog ve ki da da yve la fe ri xe li dan gag vay re vi na. ara vi Ta ri Tval-mar ga li ti me ar mi na xavs. asec vuTxa ri tom so i ers. tom ma mo mi go: rac gin da, is Tqvi, iq auare be li bri-li an tic iyo, ara be bic, spi lo e bic da sxva ra me e bi co. ma Sin me Se ve kiTxe, aba, ra mi ze zi iyo, Cven rom ve ra fe ri vna xeT-meT qi. ase Ti uvi ci rom ar iyo da ,,don-ki xo ti~ wa kiTxu li gqon des, ge co di ne bo dao. to mi am bob da, rom yve la fe ri ja dos no bis ga-mo mox da. aso biT ja ris ka cic iyo, spi loc, gan Ze u lic da sxva ra me e bic, mag ram Cven ma mtreb ma _ grZne u leb ma es yve la fe ri sak vi rao sko lis bav S ve bad ga da aq ci e so.

kar gi, _ vuTxa ri, _ ax la aRa ra fe ri dag v r Ce nia, grZne u-leb ze un da wa vi deT-meT qi ieri SiT. ama ze tom ma miTx ra, su le-li xa ro.

_ ras am bob! grZne uls xom uam ra vi su lis ga mow ve va Se uZ-lia, rom le bic ise ag ku wa ven, rom sity vis Tqma sac ver mo as-w reb. isi ni xe e bi viT maR le bi ari an, sim s xo Ti ki ek le si as ar Ca mo u var de bi an.

_ ke Ti li, _ vuTxa ri me, _ Cven da sax ma reb lad rom zo gi su li ga mo viw vi oT, verc ma Sin va jo bebT im razms?

_ me re da, ro gor ga mo iw vev?_ ra vi ci, isi ni ro gor Ra iw ve ven?_ Zve li Tu nu qis lam pas an rki nis be Weds xex vas da uwye-

ben Tu ara, su le bi ma Sin ve moc viv de bi an We qi Ta da qu xi liT, kvam lis bu ru siT ari an mo cu li da rac un da ub r Za non, da u-yov neb liv Se as ru le ben. imaT T vis ara fe ria, koS kis Zi ri a nad amog de ba da sak vi rao sko lis ze dam xed ve lis T vis an gin dac sxva vin mes T vis Tav Si Cak v ra.

_ me re da, vis T vis ake Te ben amas?_ vis T vis da imis T vis, vinc lam pas an be Weds ga xexavs. su-

le bic imas ekuT v ni an da yve la fers us ru le ben: Tu ub r Za neb,

Page 20: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

20

Tval-mar ga li tis gan or mo ci mi lis sig r Ze sa sax le ami Se neT da sa Re Wi re zi niT an ki dev sxva ra miT amiv se To, an ki dev Ci-ne Tis im pe ra to ris qa li mo i ta ceT da sa co led mom g va re To, isi ni val de bul ni ari an, es me o re di liT, mzis amos v lam de Se-as ru lon. es ki dev ara fe ria: val de bul ni ari an am sa sax liT mTe li qve ya na Se mo i a ron, Tu ki ase ub r Za ne ben, ges mis?

_ Ce mi az riT, _ vTqvi me, _ isi ni su le le bi yo fi lan. ar ur Cev ni aT, is sa sax le Ta vis T vis da i to von, vid re ase su le-lu rad daT mon-meT qi. ki dev me tic, imaT ad gi las rom vyo fi-li ya vi, umal jan da ba Si ga vis tum reb di, vid re Cems saq mes Tavs da va ne beb di; Zve li Tu nu qis lam pis ga xe xvis T vis ara vis ve ax-le bo di.

_ ra ebs la pa ra kob, hak fin, gin da Tu ara, Se ni va lia, mix-vi de, ro ca lam pas ga xe xaven.

_ rao? ma Si nac ki Tu ki me xe sa viT ma Ra li da ek le si a sa viT ga ni e ri viq ne bo di? kar gi, mi vi do di, mag ram im kacs va i Zu leb-di, asu li yo yve la ze ma Ral xe ze, ro me lic ki im mxa re Si dgas.

_ ra az ri aqvs Sen Tan la pa raks, hak fin, Cans, ara fe ri ici, nam d vi li su le li xar.

ori-sa mi dRe sul am fiq r Si vi ya vi, me re ki ga dav wy vi te, Se me mow me bi na, mar T la ase iyo Tu ara. avi Re er Ti Zve li Tu nu-qis lam pa da rki nis be We di, tye Si ga ve di da im de ni vxe xe, sa nam of l Si ar ga vi wu re. vi fiq re, sa sax les ava Se neb da fu lad vaq-cev-meT qi, mag ram ara fe ri ga mo vi da, ara vi Ta ri su le bi ar ga-mo Ce ni lan. ma Sin Ra miv x v di, rom mTe li es am ba vi tom so i e ris mo ri gi tyu i li iyo. Se iZ le ba Tvi Ton ki dec sje ro da ara be-bi sa da spi lo e bis, mag ram me sul sxva az ri sa var. yve laf riT aS ka raa, rom is sak vi rao sko la iyo.

Ta vi me oTxe

sam ma Tu oTx ma Tvem gan v lo: da zam T r da. sko la Si TiT q mis yo vel dRe dav di o di da co ta o de ni we ra-kiTx vac vis wav le; gam rav le bis ta bu la ze pi rad vi co di im ad gi lam de, sa dac eq-

Page 21: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

21

v s jer Svi di oc daTxuT me tia, da ama ze mets, mgo ni, ve ra so des vis wav li di, aTa si we lic rom mecxov ra. asea Tu ise, ma Te ma ti-ka nak le bad ma in te re sebs.

sko la jer mZul da, mag ram Tan da Tan Se veC vie, ro de sac me-tis me tad da viR le bo di da Tavs vuS ve li di, me o re dRes mas wav-leb li sa gan kar gad mom x v de bo da, rac me tad mrgeb da da mam x ne-veb da. rac uf ro me ti xa ni ga di o da, miT uf ro mi ad vil de bo da iq yof na. TiT qos qvri vis cxov re bis ya i da sac Se ve gue, im de nad aRar ma Ri zi a neb da. sax l Si cxov re ba da sa wol Si Zi li me tad miZ nel de bo da, mag ram sa nam da ri id ga, ga reT vi pa re bo di da tye Si me Zi na. es er T g var Sve bas mgvri da. yve las Zve li Cve u le-be bi mer Civ na, mag ram, co ta ar iyos, axal sac Tan da Tan Se ve gue. qvri vis az riT, mar Ta lia, me ne li, mag ram mtki ce na bi je biT miv di o di win da sak ma od kar gad viq ce o di. aRar mar cx ve no, me ub ne bo da.

er Txel, di liT, sa uz mis dros, Sem Tx ve viT sa ma ri le ga da-vab ru ne, ma Sin ve ga dav w v di da co ta ma ri li avi Re, rom mar cxe na mxa res ukan ga da meb nia da amiT ube du re ba amec di na, mag ram mis uot son ma ga ma Ce ra: _ iqiT wa i Re xe le bi, hak l be ri, ro gor mo a nag vi a neb xol me yve la fers! _ qvri vi ga mo me qo ma ga, mag ram Za li an kar gad vi co di, rom ube du re bas uk ve ve Rar avic den-di. na sa uz mevs da Ro ne bu li da afo ri a qe bu li ga ve di Si ni dan, sul imis fiq r Si vi ya vi, sa i dan ra da maty de bo da Tavs. ar se-bobs ube du re bis Ta vi dan aci le bis mra va li sa Su a le ba, mag ram es sul sxva Sem Tx ve va iyo, ase rom, arc er Ti ar mic dia. ube-du re bis mo lo din Si da Ro ne bu li da ve xe te bo di.

baR Ca Si ga ve di da qvis sa fe xu re biT ma Ral fic ris Ro be ze ga dav Z ve ri. de da mi wa ze er Ti go jis sis qe axa li Tov li ido da zed na fe xu re bi etyo bo da. vi Ra ca qvis sam tex lo dan Ro bis ga-da sas v le lam de mi su li yo, er Txans iq mdga ri yo, me re ki ba Ris Ro bes gah yo lo da. sa o ca ri is iyo, rom im ada mi ans Ro bes Tan kar ga xans et ri a la, mag ram baR Si ar gad mo su li yo. ver ga me go, ra Si iyo saq me, Tan ki Za li an ma in te re seb da. vi fiq re, kvals gav y ve bi-meT qi, mag ram jer da vi xa re na fe xu re bis ga sa sin jad. pir ve lad ve ra fe ri ga var Cie, co ta xnis Sem deg ki mar cxe na

Page 22: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

22

fex sac m lis qus l ze di di lur s m ne biT ga moy va ni li jva ri Se-vam C nie, uTu od uw min du ri su lis ga sa de nad da ek raT.

umal ve wa mov x ti da fer dob ze da veS vi. dro dad ro ukan vi-xe de bo di, mag ram ara vin Can da. sul mo uT q me lad mi vir bi ne mo-sa mar T le teTCer Tan.

_ ra da ge mar Ta, bi Wo, suls Zliv s Ra iT q vam, sar geb lis mi-sa Re bad mox ve di? _ mkiTxa man.

_ ara, ser, aris ga na ra me?_ ro gor ara. na xe va ri wli sa wu xel mi vi Re, 150 do lar-

ze me tia. Sen T vis es mTe li qo ne baa. gir Cev nia, esec Sens eq v si aTass da a ma to, To rem Se mo ge xar je ba.

_ ara, ser, _ vuTxa ri me, _ ma gis da xar j vas ar va pi reb, sul ara fe ri min da, arc is 6 aTa si. min da mxo lod Tqven T vis aiRoT is eq v si aTa sic da sxvac.

man gak vir ve biT Se mom xe da. ver ga e go, ra mox da._ ra gin da amiT Tqva? _ mkiTxa man._ Za li an gTxovT, nu ra fers mkiTxavT. xom aiRebT, ara?_ ve ra fe ri ga mi gia, ra da ge mar Ta?_ Tu Se iZ le ba, aiReT, _ ga vi me o re me, _ nu ra fers mkiTxa-

vT, ma Sin tyu i lis Tqma ar dam Wir de ba.mo sa mar T le co ta xans da fiq r da da me re miTx ra:_ oo!.. mgo nia, mi gix v di. is ki ar gin da, rom ma Cu qo, ara med

gin da, mom yi do Se ni qo ne ba. xom asea?me re qa Ral d ze ra Rac da we ra, ga da i kiTxa da Tqva:_ ai, aq we ria ,,ga sam r je lod~. es niS navs imas, rom Se ni

qo ne ba vi yi de da mTli a nad ga gis wor di. ai, er Ti do la ri. mo-a we re xe li.

xe li mo va we re da ga vi qe ci.jims, mis uot so nis zangs, er Ti muS ti so de na maty lis bur-

Ti hqon da, ro me lic xa ris muc li dan amo e Ro. am bur TiT igi mkiTxa ob da; ase am bob da, Sig zis su li, ro mel mac yve la fe ri ici so. im Ra miT zan g Tan mi ve di da vuTxa ri, ma ma Ce mi isev aq aris, Tov l ze mi si kva li vna xe da min da ga vi go, ra gan z rax-va aqvs, dar Ce nas api rebs Tu ara-meT qi. jim ma amo i Ro Ta vi si bur Ti, ra Ra ca wa i bur tyu na, Sem deg maR la as wia da iatak ze

Page 23: kidev 49 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar from vol 28 mark... · 2014-12-30 · UDC (uak)82-93:821.111(73)-311.3+82-93:821.111(73).03=353.1 t-542 `kidev 49 wigni, romelic

23

da ag do. bur Ti mZi med da e ca da mxo lod erT goj ze ga gor da. jim ma es ram den jer me ga i me o ra, mag ram Se de gi er Ti da igi ve iyo. jim ma da i Co qa, burTs Ta vi mi a do da yu ri mi ug do, mag ram uSe de god. man Tqva, burTs ar surs la pa ra ki, ufu lod zog-jer ar ir je bao. er Ti Zve li, yal bi oc da xuT cen ti a ni mqon da, yov lad uvar gi si, rad ga nac ver cx l Si spi len Zi ga mos W vi o da; ga sa va li ar sad eq ne bo da, im de nad ga i xe xa, rom ma Sin ve mix v-de bo diT, yal bi iyo (ga dawy ve ti li mqon da, ara fe ri meT q va im fu lis Se sa xeb, ro me lic mo sa mar T lem mom ca). jims vuTxa ri, cu di fu lia, mag ram Se iZ le ba maty lis bur T ma aiRos da nam d-vi li sa gan verc ki ga nas x va os-meT qi. jim ma da su na, kbi liT ga-sin ja, xe li ga da us va da Tqva, ise mo vawyob, rom maty lis burTs kar gi ego no so. um kar to fils Su a ze gav W ri, fuls Sig Cav deb da mTel Ra mes iq dav to ve bo. di liT spi len Zi aRar ga moC n de ba, fu li pri als da iwyebs da qa laq Si ga sa va li eq ne ba, maty lis bur T ze xom la pa ra kic zed me tiao. mec kar gad vi co di, rom sa-a mi sod kar to fi li ga mod ge bo da, mag ram da viwye bu li mqon da.

jim ma fu li maty lis bur T q veS amo do, da i xa ra da isev yu-ri mi ug do. ,,ax la ki, _ Tqva man, _ bur Ti srul wes rig Sia da gim kiTxa vebs, Tu ki sur vi li gaqvs~. ,,ho, ge la pa ra kos~, _ vuTxa ri me. mar T lac, maty lis bur Ti ela pa ra ka jims, jim ma ki me gad mom ca.

_ Sens be ber ma mas jer ara fe ri aqvs ga dawy ve ti li, was v-la sac fiq robs, dar Ce nac un da. is gir Cev ni aT, Ta vi da a ne boT, rac un da, is qnas. mo xucs Tavs ori an ge lo zi das t ri a lebs, er Ti TeT ria da na Tel mo si li, me o re ki _ Sa vi. ro gorc ki TeT ri an ge lo zi we si er gza ze da a ye nebs, ma Sin ve Sa vi Ca e re va da yve la fers CaS lis. sa bo lo od ro me li das Z levs, jer ve ra vin ity vis, mag ram Se ni saq me kar gad aris. cxov re ba Si bev ri gan-sac de li ge lis da bev ri si xa ru lic. zog jer ki dec da Sav de bi, ava dac gax de bi, mag ram bo los yo ve li ve ke Ti lad da bo lov de ba. Tavs ori qa li dag t ri a lebs, er Ti qe raa, me o re _ Sav g v re ma ni, er Ti mdi da ria, me o re _ Ra ri bi. jer Ra ribs Se ir Tav, me re _ mdi dars. SeZ le bis dag va rad eri de wyals, Tavs xi faT Si nu Ca-ig deb, rad ga nac be dis wig n Si Ca mox r Co ba gi we ria.