John Selby- Thien Thanh Tinh Dao

Tác giả: John Selby

Biên dịch : Huỳnh Văn Thanh

Nhà xuất bản lao động

Năm xuất bản : quý 3 năm 2009

TP.HCM, 04/2010

KGC

John Selby – Thiền thanh tịnh đạo

of 215

Thông tin về sách

Tên sách: Thiền thanh tịnh đạo.

Tác giả: John Selby.

Biên dịch: Huỳnh Văn Thanh.

Nhà xuất bản lao động.

Chịu trách nhiệm xuất bản: Lê Huy Hoà.

Biên tập: Hà Anh Thu.

Trình bày: Ngọc Tú.

Vẽ bìa: Hs.Nguyễn Hùng.

Sửa bản in: Kiều Lan.

In tại công ty cổ phần văn hoá Văn Lang.

In xong và nộp lƣu chiểu quý 3 năm 2009


of 215

Mục lục Trang

Lời tựa .................................................................................................. 6

Dẫn nhập .............................................................................................. 9

PHẦN 1 ............................................................................................... 17

Ý THỨC VỀ HƠI THỞ .................................................................... 17

Chƣơng 1: Thiền là gì? ..................................................................... 18

Chƣơng 2: Thiền xuất phát từ đâu? ................................................ 24

Chƣơng 3: Biết nhìn thấy hơi thở của bạn ..................................... 30

Chƣơng 5: Thiền vận hành nhƣ thế nào? ....................................... 40

Chƣơng 6: Mở rộng ý thức ............................................................... 47

PHÉP THIỀN THỨ NHẤT .............................................................. 52

Phép Quán tức ................................................................................... 52

PHẦN II: Ý THỨC ĐẾN TRÁI TIM .............................................. 54

Chƣơng 7: Cởi mở với những cảm xúc ........................................... 56

Chƣơng 8: Chữa trị những đau buồn ............................................. 62

Chƣơng 9: Trải qua các cảm xúc ..................................................... 66

Chƣơng 10: Hiểu những cảm xúc của mình ................................... 76

Chƣơng 11: Ứng xử với song thân ................................................... 85

Chƣơng 12: Và thình lình…tâm thanh tịnh ................................... 92

PHÉP THIỀN THỨ HAI .................................................................. 97

Đánh thức tâm hồn ............................................................................ 97

PHẦN III ............................................................................................ 99


of 215

ĐIỀU HOÀ TÂM THỨC ................................................................. 99

Chƣơng 13: Suy nghĩ và cảm xúc .................................................. 101

Chƣơng 14: Tâm trí của chúng ta thật sự hoạt động ra sao? ..... 106

Chƣơng 15: Tâm và trí cùng lúc .................................................... 114

Chƣơng 16: Các chú ngôn .............................................................. 120

Chƣơng 17: Tịnh trí ........................................................................ 127

Chƣơng 18: Yêu mình… thật sự .................................................... 131

Chƣơng 19: Cởi mở để hàn gắn tâm hồn ...................................... 138

PHÉP THIỀN THỨ BA .................................................................. 144

Tịnh trí/ Khai tâm ............................................................................. 144

PHẦN IV .......................................................................................... 147

TỰ TRI ............................................................................................. 147

Chƣơng 20: Xua tan cảm giác khổ đau ......................................... 149

Chƣơng 21: Hãy tin vào cuộc hành thiền ..................................... 155

Chƣơng 22: Buông bỏ phê phán .................................................... 162

Chƣơng 23: Cùng sánh bƣớc trên đƣờng thiền ........................... 168

PHÉP THIỀN THỨ TƢ ................................................................. 178

Thấu thị và khám phá ...................................................................... 178

PHẦN V ............................................................................................ 179

NHỮNG PHÉP THANH TỊNH ĐẶC BIỆT ................................. 179

NÂNG CAO NHANH VIỆC THIỀN ............................................ 180

PHÉP THANH TỊNH QUÁN CƠ BẢN ........................................ 181


of 215

TRỰC GIÁC: GIẢI QUYẾT CÁC VẤN NẠN CỦA CUỘC SỐNG

........................................................................................................ 183

CÁC CẢM GIÁC: ......................................................................... 187

AN TỊNH SỰ GIẬN DỮ VÀ LO ÂU ........................................... 187

QUAN HỆ: CHỮA TRỊ NHỮNG VẾT THƢƠNG LÒNG .......... 191

TÌNH YÊU: KHAI MỞ SỰ CHIA SẺ SÂU LẮNG ..................... 195

TRÍ HUỆ: ....................................................................................... 201

TÌM HIỂU CHÍNH MÌNH ............................................................ 201

HẬU TỪ: ....................................................................................... 206

THIỀN TRONG HÀNH ĐỘNG .................................................... 206

CHIA SẺ NHỮNG GÌ BẠN BIẾT ................................................ 209


of 215

Lời tựa

Không có gì mật thiết và quan trọng hơn đối với chúng ta cho

bằng những suy nghĩ và tình cảm của chính mình. Và cũng không có

gì gây lắm khổ đau, dày vò cho bằng những suy nghĩ và nỗi khổ tâm

từ các cảm xúc không kiềm chế đƣợc. Đặc biệt là vào thời thanh thiếu

niên của chúng ta, đôi khi dƣờng nhƣ chúng ta đang ngồi trên một

chiếc xe lửa với đƣờng ray uốn khúc xuẩn ngốc của tình cảm vốn sẽ

không hề biết dừng- tất những phiền não và khổ đau cứ tiếp tục ào qua

tâm trí chúng ta, chúng luân phiên dấy lên những cảm xúc bối rối,

giận dữ, lo âu, xấu hổ. Chúng ta chẳng lẽ không làm đƣợc gì để dành

lại quyền kiểm soát tâm trí của chúng ta sao, để giải toả những cảm

xúc khiến chúng ta phải bối rối, và để bắt đầu sống cuộc sống của

mình bằng sự tự tin, thƣ thái, sáng sủa và vui vẻ hơn sao?

Tôi đủ may mắn để lớn lên trong một thị trấn tại California, nơi

vị thiền sƣ tuyệt với nhất, Krishnamurti, vào mỗi năm đều có đến đây

trọn nữa năm. Lúc tôi bƣớc chân vào trung học, tôi đã biết cách ngồi

thiền nhƣ thế nào, và đã có khái niệm sơ khởi về cách làm chủ tâm

thức của mình. Công cụ thiền định mạnh mẽ này đã giúp tôi trong suốt

quãng thời gian niên thiếu. Tôi rất muốn chỉ cho bạn, bởi bạn giờ đây

đang đến tuổi trƣởng thành và khẳng định chỗ đứng của mình trong

thế giới ngƣời lớn, cách làm thế nào, theo hƣớng hoàn toàn không

mang tính chất tôn giáo, để có thể kiểm soát những suy nghĩ và cảm

xúc của mình. Tôi rất muốn chia sẻ cùng với bạn, nhƣ tôi đã làm với

các bạn bè thời niên thiếu của mình, một cách tiếp cận mới hết sức

đơn giản nhƣng hiệu quả thần kỳ để làm chủ nghệ thuật thiền định.

Chữ thiền mang nhiều ý nghĩa khác nhau tuỳ theo mỗi ngƣời.

đối với tôi, thiền chẳng liên quan gì đến các đức tin tôn giáo hay nghi

lễ tâm linh. Nó liên quan đến những điều đặc biệt mà bạn có thể làm

với tâm thức của mình nhằm làm cho cuộc sống trở nên tƣơi đẹp hơn.

Khi chúng ta gạt bỏ tất cả hình tƣớng bề ngoài mang tính tôn giáo kỳ

bí mà ngƣời ta thƣờng gán cho thiền và thu nhận phần cốt lõi tâm lý

họ mang tính logic, chúng ta sẽ thấy thiền rõ ràng là công cụ tinh thần

rất thú vị và rất mạnh mẽ mà con ngƣời từng phát minh.

Phƣơng pháp thiền dễ học mà tôi trình bày trong cuốn sách này

sẽ giúp bạn làm chủ đƣợc tâm thức của mình và thoát khỏi những đau


of 215

đớn tình cảm lẫn sự bối rối tinh thần. Khi bạn biết tập trung sức mạnh

chú ý to lớn của mình, cuộc sống của bạn sẽ tƣơi sáng hơn và cất cánh

bay lên trong mọi hƣớng mà bạn đã chọn lựa một cách có ý thức.

Hãy gạt bỏ hình ảnh khuôn sáo về một bậc thầy râu ria xồm

xoàm đang ngồi thiền tại một hang động xa xôi nào đó trong vùng

Himalayas hoang lạnh. Thiền là điều gì đó bạn có thể thực hiện ở bất

cứ nơi nào, trong bất kỳ giờ phút nào- trong lúc bách bộ, trong trƣờng

học trƣớc giờ thi, trong khi đang chơi thể thao, trong khi đi đến chỗ

hẹn- bất cứ lúc nào bạn muốn đƣợc trầm tĩnh, sáng suốt và thƣởng

thức cuộc sống nhiều hơn, kỹ thuật thiền này hữu dụng trong bất kỳ

tình huống nào và trong bất kỳ khung thời gian nào- không chỉ nhƣ

một cuộc tập luyện mỗi ngày nửa giờ, mà còn nhƣ một sự giải lao để

suy ngẫm chừng mƣời phút, một bài tập hít thở bốn phút và, vâng,

thậm chí nhƣ một miếng bánh qui Thanh Tịnh một phút khi bạn cần

đƣợc trầm tĩnh, tập trung, sáng suốt ngay tức thời… và rồi quay trở lại

ngay với công việc.

Cách tiếp cận đơn giản mới nhƣ vậy đối với thiền có thể khiến

một số thiền giả truyền thống phải lắc đầu, nhƣng nhƣ bạn sẽ tự khám

phá, nó hiệu dụng tuyệt vời đến độ tuyệt đối, đồng thời cho phép bạn

mang thiền theo bên mình đến bất cứ nơi nào mà bạn đang cần đến

sức thôi thúc mạnh mẽ và nhanh chóng của nó để có đƣợc sự sáng

suốt của tinh thần và sự bình tĩnh. Giờ đây bạn sẽ có trong tay một

phƣơng cách thực tiễn để tự giúp mình thành công trong cuộc sống.

Ngay từ những trang đầu quyển sách, bạn sẽ khám phá ra rằng

đây hoàn toàn không phải là quyển sách giảng dạy cổ truyền về thiền.

Nội dung của nó chỉ cho bạn thấy sức mạnh và việc tập ngồi thiền có

thể trở thành một phần thực dụng trong cuộc sống thƣờng nhật của

bạn ra sao, bạn sẽ thấy sự thay đổi qua lại giữa câu chuyện có tính

chất dẫn dắt của các học sinh trung học liên quan đến việc áp dụng

thiền cho cuộc sống của họ, và những thảo luận ngắn gọn có tính chất

suy ngẫm giúp cho bạn hiểu rõ về thiền. Tại sao chúng tôi sử dụng

hình thức này để tìm hiểu thiền? Trƣớc nhất hiểu biết thông qua những

tình huống thực tế trong đời thƣờng vẫn vui thú hơn. Và thứ hai, hình

thức có tính chất kịch tính đơn thuần là hiệu quả hơn – bạn sẽ thấy

rằng ngay trong câu chuyện thú vị giữa các học sinh trung học cũng

giống nhƣ bạn, bạn sẽ học đƣợc cách thiền.


of 215

Sau đây là một điều khác nữa liên quan đến loại thiền mà bạn sẽ

học trong sách này: chẳng ai thậm chí cần biết bạn đang làm gì. Tất cả

những gì họ sẽ thấy là ngay giữa sự bối rối hay rối ren hoặc sự xáo

trộn tình cảm và tinh thần nào khác, thình lình bạn lại có thể lấy lại

đƣợc sự điềm tĩnh của mình, buông bỏ các cảm xúc, và đạt đƣợc ý

thức quân bình cũng nhƣ sức mạnh của bản thân. Bạn giờ đây có thể

thực hiện ở mức tối ƣu, quan hệ bằng sức mạnh và lòng đam mê, và

nói chung, thành công trong bất cứ điều gì bạn đang làm trong lúc

này.

Nhƣ bạn sẽ thấy bằng những câu chuyện đời thƣờng qua các

chƣơng sau, việc biết cách thiền có thể làm thay đổi cuộc đời bạn

thành mỹ mãn hơn- và nó chẳng phải khó học lắm đâu. Trong vòng

vài tuần là bạn sẽ có thể thực hiện đƣợc những phép thiền này một

cách thành công, và khám phá ra sức mạnh bên trong để biến đổi cuộc

sống của mình theo những cách bạn tự chọn lựa.

Bạn sẽ để ý thấy rằng, trong suốt quyển sách này , chúng tôi

thƣờng nói về các đấng sinh thành của bạn có thể phản ứng ra sao

trƣớc việc bạn đọc và thật sự thực hành nó. Bạn có thể cũng cần phải

nghĩ đến việc trao sách này cho song thân của mình đọc- họ đặc biệt

sẽ thích những phần mà các bậc cha mẹ trong câu chuyện tích cực

tham gia vào việc làm này- và dĩ nhiên họ cũng có thể biết cách tham

thiền từ quyển sách này. Thiền hữu dụng cho mọi ngƣời.


of 215

Dẫn nhập

Julie cảm thấy căng thẳng khi cô đến dự buổi liên hoan. Danny

có lẽ sẽ có mặt ở đó, và khi nghĩ đến thái độ cộ lốc lúc anh nói “chào”

với mình rồi bỏ đi sang chỗ các bạn học của anh ở trƣờng hôm nay, cô

không biết đang xảy ra điều gì với anh. Có phải anh đang có chuyện

không vui, hay chỉ là anh không muốn kết bạn với cô nữa?

Khi bƣớc lên các bậc tam cấp trƣớc nhà, cô nghe tiếng nhạc ồn

ào. Bụng cô nhƣ đầy hơn và cô ƣớc gì mình đã không mặc trang phục

quá khêu gợi. Cô muốn trở nên thật hấp dẫn đối với Danny, nhƣng

biết đâu anh có thể nghĩ sai. Cô nghĩ đến việc quay lại và chạy thẳng

về nhà; cô đang bị áp lực của cha là phải lên hạng và cô cần phải học

môn sinh vật trong suốt mấy ngày nghỉ cuối tuần. Nhƣng ý tƣởng bỏ

về nhà cũng hề hấp dẫn- cha mẹ cô đang gây gổ nhau và cô không

thích ở nhà khi chuyện đó xảy ra. Ngoài ra, cô sợ nếu mình không đến

dự buổi tiệc, Danny có thể ve vãn những cô gái khác- thế là cô đành

bƣớc vào với tâm trạng bất an.

Danny đang đứng cùng một số bạn thân của anh và đang trò

chuyện với nhau về một bộ phim thì Julie bƣớc vào cửa chính. Anh

lập tức căng thẳng- cô ấy thật quá đẹp! Cô ấy nghĩ gì? Anh sẽ phải

làm gì? Cho đến tận bây giờ anh hầu nhƣ vẫn chƣa dám hôn cô khi

chào tạm biệt. Một phần trong anh rất muốn bƣớc ngay đến chỗ Julie

khi cô tạm dừng lại để trò chuyện với một số bạn của mình. Nhƣng

anh cảm thấy nhƣ mình bị đóng băng, sợ di chuyển- và trƣớc khi anh

có thể đẩy lùi sự lƣỡng lự của mình, cô đã bƣớc thẳng vào phòng,

thậm chí chẳng thèm để ý đến anh, và đi đến chỗ cửa kính trƣợt dẫn ra

sân sau.

Julie buông tiếng thở phào nhẹ nhõm khi đã bƣớc ra khỏi ngôi

nhà đó và tránh xa đƣợc cái tiếng nhạc ồn ào cộng với căn phòng đầy

ắp những ngƣời đến dự. Cô rất thích sự yên tĩnh ở sân sau. Khi cô

đang trò chuyện với vài ngƣời bạn, một cô gái mới nhập học bƣớc đến

và nhập bọn. Cô giới thiệu mình là Lisa. Trƣờng trung học này rất lớn,

nên có rất nhiều ngƣời Julie chƣa quen, nhƣng cô gái này đã khiến

Julie phải chú ý ngay; cô có phẩm chất điềm tĩnh rất đặc biệt thể hiện

trên gƣơng mặt, và không hề có chút kênh kiệu.


of 215

Mƣời phút sau, cả hai đã đứng bên dƣới một cây to cùng uống

Coke và trò chuyện với nhau. Julie rất muốn có đƣợc thái độ điềm

đạm tự nhiên của Lisa, lẫn cách ứng đối tế nhị và nét đẹp đến mê

ngƣời khi cô ấy cƣời. Có hai cậu bạn trai đến gần và tán chuyện chung

với họ, trong sự chú ý đến Lisa cũng không thua gì, nếu không muốn

nói là còn hơn nữa, so với Julie. Và rồi thình lình Danny đến. Hơi thở

của Julie trở nên căng thẳng; cô cảm thấy nhƣ muốn hoa cả mắt khi

bƣớc theo anh ấy để khiêu vũ.

“Chút nữa gặp lại bạn, đồng ý chứ?” cô nói với Lisa, đồng thời

mỉm cƣời và hy vọng mình sẽ không làm tổn thƣơng cảm xúc của cô

ấy khi thình lình bỏ đi.

Lisa gật đầu bằng nụ cƣời đáp trả. Julie hy vọng cô ấy sẽ tìm

đƣợc ngƣời bạn mới, nhƣng cô đã hầu nhƣ chẳng có thời giờ để nghĩ

đến Lisa trong suốt thời gian còn lại của buổi tối đó. Cô và Danny đã

khiêu vũ với nhau, hay thơ thẩn bên nhau trong căn phòng khách rộng

lớn và thỉnh thoảng liếc nhìn vào mắt nhau. Thế rồi một bạn trai trong

lớp lịch sử của Julie muốn mời cô khiêu vũ, và khi cuối cùng cô đồng

ý, Danny bỗng dƣng biến mất.

Khi bản nhạc vừa hết, Julie liền đi tìm Danny . Tim cô đang đập

mạnh, cô sợ hãi với những gì có thể nhìn thấy, sợ bị hắt hủi, và không

còn nghi ngờ gì nữa, khi cô nhìn thấy Danny, anh ta đang tán chuyện

với một cô gái trong nhà bếp, chỉ có hai ngƣời, đang nhấm nháp từng

ngụm rƣợu và nhai tóp tép những miếng khoai tây chiên. Julie quay

trở ra và nhanh chóng bƣớc ra ngoài, trong sự hy vọng Danny vẫn

chƣa thấy cô, nhƣng cậu ta đã thấy.

Julie đi vào nhà vệ sinh và nhốt mình ở trong đó, đồng thời cảm

thấy nhƣ muốn khóc. Cuối cùng, khi có ai đó gõ cửa, cô cố gắng đè

nén cảm xúc của mình để bƣớc đến mở cửa, đồng thời chuẩn bị bỏ

bữa tiệc và đi về, nhƣng đã có Danny đang đứng đó, chờ cô.

“Sao, sự lãng mạn mới của anh ra sao rồi?”, cô hỏi anh.

“Chà, còn sự lãng mạn mới của em thì sao?”, anh ta đáp trả

ngay.

Họ nhìn nhau chằm chằm. Cô cảm thấy mình lại suýt muốn

khóc, hơi thở của cô nhƣ nghẹn lại và ngƣời cô nóng ran lên.


of 215

“Dù sao”, anh nói, “anh cũng đang định về đây”.

“Em cũng vậy”.

Và thế là họ cùng nhau rời khỏi buổi tiệc và thả bộ trên phố.

Trời cũng đã khá khuya, và vạn vật thật yên tĩnh khi họ rẽ sang con

đƣờng khác. Cả đoạn đƣờng họ đã chẳng hề nói với nhau lời nào. Thế

rồi Danny phá tan bầu không khí im lặng đó.

“Thế em có biết anh chàng đó không?”, anh nói giọng căng

thẳng, gần nhƣ có ý trách móc.

“À, chỉ là học chung lớp thôi”.

“Hmm”.

“Này, em có thể khiêu vũ với bất kỳ ai em thích, chúng ta sẽ

không đi chung với nhau nữa hay đại loại là nhƣ thế”.

“Danny, em không thích anh làm em giận nhƣ vậy. Em đã

không làm điều gì sai cả”.

Anh đứng lại, chẳng nói lời nào.

“Em thích anh, anh biết, hơn bất kỳ ai khác”, cô nói giọng nhỏ

nhẹ, tim đập thình thịch trong lồng ngực khi đánh liều nói ra lòng

mình.

“Chà, cả hai đều nhƣ vậy”, anh nói, giọng cộc lốc.

Cô mỉm cƣời, rồi dịu dàng bƣớc đến tựa vào ngƣời anh, không

hề suy nghĩ. Trong khoảnh khắc, họ đã là của nhau một cách nhẹ

nhàng, êm ái, tay trong tay. Thế rồi cô cảm thấy anh đang ghì chặt

mình, và môi anh tựa lên môi cô. Cô đã quá dè dặt đến độ đã đẩy anh

ra.

“Ơ, xin lỗi”, anh nói khẽ, và trƣớc khi cô có thể lấy lại đƣợc hơi

thở để nói cái gì đó, anh đã quay ngƣời và biến mất trong bóng đêm.

Vào sáng thứ hai, Julie vừa mới hoàn tất buổi kiểm tra môn sinh

học. Và Danny dƣờng nhƣ đang tỏ vẻ dửng dƣng với cô- anh chỉ liếc


of 215

cô thoáng một cái trong hành lang và đi ngang qua một mạch để đến

với các bạn mình.

Nếu cô có thể đọc đƣợc ý nghĩ của anh, cô ắt sẽ biết rằng thật ra

anh đang mắc cỡ, giống nhƣ cô, và cũng có đôi chút bối rối trƣớc việc

đã làm hỏng những giây phút lãng mạn đó sau bữa tiệc. Do không biết

vì lý do gì Danny đã tránh mặt mình, Julie cảm thấy buồn, bối rối và

giận. Mấy phút sau, Julie tình cờ gặp đƣợc Lisa đang đứng xếp hàng ở

quán ăn tự phục vụ. Họ tìm một cái bàn và cùng nhau ngồi ăn. Lisa là

một ngƣời rất biết lắng nghe, cô ấy vẫn mang phong cách điềm tĩnh

nhƣ trong bữa dạ tiệc hôm ấy, nên Julie đã thao thao bất tuyệt và để

mặc cho tất cả các âu lo về Danny của mình tuôn trào.

Lisa gật đầu một cách thân thiết khi cô lắng nghe, nhƣng không

nhƣ phần lớn các bạn bè khác của Julie, cô không hề khuyên bảo Julie

phải làm gì Danny. Cuối cùng, hoàn toàn chỉ còn có mỗi một mình

Julie nói, và rõ ràng cô đang cảm thấy phấn chấn hơn, bởi đã có một

ngƣời bạn thật sự biết lắng nghe.

Sau một lúc cả hai cúng ngồi với nhau mà không nói một lời

nào, Julie bèn hỏi, “Vậy là bạn có thể thấy đấy, tôi quả thật là đang rất

bối rối không làm chủ đƣợc mình. Bí quyết của bạn là gì? Này, đừng

nói với tôi bạn miễn nhiễm đối với bạn trai và v.v…. đó nhé”.

Lisa ngập ngừng, nhìn ra xa xa một lát, “Ồ, tôi cũng có những

ngày tệ hại của riêng mình”, cô thú nhận.

“Nhƣng bạn dƣờng nhƣ làm chủ đƣợc hết mọi sự, bên trong

mình. Tôi ghen tị với bạn đấy- làm cách nào bạn làm đƣợc nhƣ vậy?”

“Bạn sẽ cƣời tôi mất”, Lisa nói.

“Không, không có đâu. Tôi xin thề”.

“Chà, tôi đoán là tôi chỉ may mắn thôi, hoàn toàn là nhƣ vậy”.

“May mắn? Là sao?”

“Song thân của tôi, họ - tôi biết nói ra thì thấy kỳ cục lắm,

nhƣng, chà, song thân của tôi hết sức trầm tĩnh. Họ tâm đầu ý hợp

và…họ đã cùng ngồi thiền, cũng chẳng phải chuyện lớn lao gì- cách

đây một hai năm tôi có yêu cầu họ chỉ cho tôi cách thức để làm nhƣ


of 215

vậy. Luôn luôn có vẻ nhƣ họ đều cảm thấy khoẻ hơn sau khi ngồi

thiền xong, và đó có thể là bí quyết của tôi, nếu nhƣ tôi có”.

Julie hơi sửng sốt. “Cái gì? Ý bạn nói bạn đã ngồi và chằm

chằm hƣớng vào cái rốn của mình sao?”.

Cả hai cùng cƣời. “Điều đó chẳng có gì bí ẩn”, Lisa nói với cô.

“Và đối với tôi, nó chẳng có tính chất tôn giáo gì hết, chỉ là để giữ cho

tôi khỏi phải leo trèo lên tƣờng- trong phần lớn thời gian. Tôi thực

hiện một dạng thiền nhanh mà cha tôi đã chỉ dạy, ngay tại các buổi

tiệc và giữa mọi chuyện, ít ra để giữ đƣợc phần nào sự tự chủ”.

Trong khoảng khắc, Julie đã không nói đƣợc một lời nào khi

nghe thấy nhƣ vậy. Ấn tƣợng duy nhất cô có về thiền là qua những bộ

phim kể về thập niên sáu mƣơi- những vị đạo sƣ với cà sa, râu ria và

v.v…Và rồi còn có ông chú kỳ quặc của cô, ngƣời thỉnh thoảng có đến

thăm cha cô và ngồi thẫn thờ trong bộ quần áo lót để “phê” thuốc và

trầm ngâm, suốt hàng mấy tiếng đồng hồ, trong khu vƣờn phía sau

nhà. “Hừm”, Julie nói với Lisa, “tôi không nghĩ những điều tƣơng tự

nhƣ vậy sẽ giúp ích đƣợc cho tôi”.

“Bạn muốn thay đổi điều gì trong cuộc sống của mình?”.

“Ồ, có hàng vạn điều nhƣ vậy, học hành và cha mẹ, rồi bạn trai

này, điểm số, các lo âu và lòng đố kỵ, v.v…, đang khiến cho tôi phải

phát cáu lên, nhƣng tôi thật sự chẳng làm đƣợc gì hết. Tôi sẽ từ bỏ bất

kỳ thứ gì chỉ để thỉnh thoảng cảm thấy đƣợc nhƣ bạn hiện tại, hoàn

toàn chẳng có chút lo lắng và chẳng hề giận dữ với ai, hoàn toàn

chẳng hề có chút bối rối và âu sầu, và bạn cũng biết đấy, chẳng hề có

chút chán nản hay thất vọng…”

“Này, tôi không hề miễn dịch với tất cả những thứ đó đâu nhé”.

“Bạn có vẻ là nhƣ vậy mà”.

“Chà, nhƣ tôi đã nói, tôi cho là mình may mắn biết đƣợc một

cách để trấn tĩnh bản thân mình và buông bỏ những suy nghĩ gây bối

rối. Những gì song thân tôi đã chỉ cho tôi làm khi gặp cảnh bối rối là

sự dịch chuyển đơn giản nhƣ vậy trong tâm trí của mình. Giống nhƣ

phép màu vậy, trong chỉ vài phút, giống nhƣ tôi đã làm trong buổi tiệc

tối hôm đó, thƣờng là tôi có thể thoát ra khỏi đƣợc những cảm xúc


of 215

căng thẳng hay giận dữ hoặc bất kỳ điều gì khác, và đi đến một nơi ở

bên trong mà tôi thật sự yêu thích”.

“Cái gì? Đó là điều cốt yếu của thiền sao?”, Julie hỏi.

“Chà, phần nào thôi. Nó là phƣơng cách để làm chủ những suy

nghĩ đang gây rối cho bạn và bảo chúng phải im lặng”.

“Và đó là những gì ngƣời ta đang làm khi họ ngồi thẫn thờ với

mắt nhắm lại trong suốt mấy giờ đồng hồ mới thôi trông thật là kỳ cục

đó sao?”.

“Chà, ai dám chắc thế nào là kỳ cục đây”, Lisa nói.

Julie lặng thinh, trong lòng cô đang suy nghĩ về tất cả những

điều này. Thế rồi cô bắt gặp đôi mắt của Lisa và mỉm cƣời e thẹn.

“Vậy, thiền có phải là điều gì đó, bạn cũng biết đấy, tôi quả có thể học

đƣợc sao?”.

“Chẳng khó lắm đâu, thật đấy, tôi có thể chỉ cho bạn. Hừm, nếu

bạn muốn, chiều nay bạn có thể đến nhà tôi”.

“Nhƣng tôi…Tôi không nghĩ mình có thể ngồi yên đƣợc năm

phút, chứ đừng nói chỉ đến một giờ”, Julie thú nhận.

“Chẳng có ấn định thời gian, chẳng có qui tắc, hay bất kỳ thứ gì

cả, ít ra cũng đối với những gì tôi đang làm”, Lisa nói bao nhiêu cũng

đƣợc. Nhƣ tôi đã nói, tôi thực hiện một kiểu thiền ngắn nhiều lẫn mỗi

ngày, chỉ chừng một hay hai phút, nhất là khi trong lớp học hay trong

một buổi tiệc. Không có nó, tôi không biết phải làm gì”.

“Chà, tôi sẵn sàng làm thử xem sao. Nhƣng… việc đó có buồn

chán không, việc tĩnh tâm và ngồi đó?”.

“Trái lại là đằng khác, điều đó hoàn toàn thú vị. Bạn không bao

giờ biết đƣợc điều gì sẽ diễn ra kế tiếp trong đầu bạn. Nó giống nhƣ

việc lặng lẽ tìm cách nấp kín và chộp bắt tại chỗ các suy nghĩ của bạn

khi chúng đang làm đủ mọi thứ điên khùng trên đời, và rồi chợt nhận

ra bạn có thể thay đổi cách tâm trí của mình hoạt động nếu bạn muốn,

sao cho bạn chặn đúng đƣợc tất cả suy nghĩ đang khiến bạn nổi giận”.


of 215

Julie ngẫm nghĩ điều này đôi chút, một điều gì đó không có ý

nghĩa gì lắm đối với cô. “Chà, điều này có thể giống nhƣ một câu hỏi

ngu ngốc, nhƣng nếu thiền trở nên hiệu dụng trong việc giúp cho

ngƣời ta trở nên tốt đẹp hơn, chinh phục sự giận dữ và lo âu,…, thế thì

tại sao trong trƣờng học ngƣời ta không dạy cho chúng ta cách

thiền?”.

Lisa mỉm cƣời thật dịu dàng. “Đó là một câu hỏi hay”, cô nói.

“Tôi ghét phải thú nhận, nhƣng liệu Danny sẽ nghĩ gì nếu anh ta

thấy tôi đang làm điều gì đó quá sức lạ lùng?”.

“À, đây là cách tôi nhìn thấy: Hoặc anh ta sẽ nghĩ bạn thật là lạ

lùng và bạn sẽ biết anh ta đúng là chẳng biết gì cả, hoặc anh ta sẽ

muốn tìm hiểu về nó, và bạn sẽ có đƣợc niềm vui. Nhƣ tôi đã nói,

song thân của tôi, họ quả thật rất thích ngồi thiền với nhau, đó là một

phần quan trọng trong quan hệ của họ”.

Julie ngập ngừng, rồi hỏi: “Bạn có bao giờ có bạn trai, bạn biết

đấy, cùng thiền với bạn chƣa?”.

Lisa hơi đỏ mặt một chút. “Ồ, cũng có phần nào. Tôi có một

bạn trai học ở ngôi trƣờng cũ của tôi, và chúng tôi cũng đang bắt đầu

thực hiện những việc đại loại nhƣ thế. Nhƣng rồi, chà, chúng tôi lại

phải xa nhau”.

Lần đầu tiên Julie nhìn thấy những cảm xúc bối rối lƣớt qua

gƣơng mặt của ngƣời bạn mới của mình. Thế rồi đã đến lúc bƣớc sang

giờ học khác, và họ tạm biệt nhau.

Julie, Lisa và Danny cũng là những ngƣời bình thƣờng nhƣ bao

ngƣời khác, nhƣng họ sắp dấn thân vào một hành trình hết sức đặc

biệt khi bắt đầu tìm hiểu làm thế nào để thay đổi tâm trí và cảm xúc

của mình - và thay đổi cuộc sống của họ trong những phƣơng diện

quan trọng- bằng cách sử dụng một cách tiếp cận mới cho truyền

thống xa xƣa của thiền. Tuy những thay đổi trong cuộc sống của họ

khi họ khám phá ra những sức mạnh mới của nội tâm đôi khi hết sức

xuất sắc và thú vị, nhƣng những thay đổi ấy chẳng hề lạ lùng chút nào;

tất cả chúng ta đều có thể đạt đƣợc những lợi ích rất lớn khi an tĩnh

đƣợc tâm và khám phá các cõi giới thâm sâu của con ngƣời thật sự của

mình.


of 215

Khi bạn đọc qua quyển sách này và thƣởng thức câu chuyện tuy

đôi khi gây khó chịu nhƣng suy cho cùng hết sức thâm thuý về ba

ngƣời bạn trẻ này, bạn cũng sẽ đƣợc dành thời giờ- nhƣ chúng tôi

đang làm- để trải nghiệm qua các kỹ thuật thiền mà Lisa đã chỉ cho

Julie và Danny. Bạn cũng sẽ, rất nhanh chóng, thấy rằng mình có thể

thu đƣợc những kinh nghiệm mà họ đã trải qua khi làm chủ đƣợc tâm

trí và tình cảm- và biến đổi cuộc sống của mình theo những hƣớng đã

chọn cho riêng mình.

Mỗi lần chúng tôi ngừng lại để suy ngẫm về những gì đang diễn

ra với ngƣời hành thiền, bạn cũng sẽ có dịp tạm gác quyển sách sang

một bên trong giây lát để thật sự trải nghiệm tiến trình nội tâm đặc thù

nào đó mà Lisa đang hƣớng dẫn cho Julie, và rồi cho Danny, cùng

những ngƣời khác. Bằng cách này, cho đến khi bạn đọc quyển sách,

bạn sẽ biết đƣợc trọn mọi điều mà các bạn trẻ đó đã học- và bạn sẽ là

ngƣời chủ của tâm thức mình.

Ngay bây giờ, chúng ta hãy bắt đầu bằng những gì mà Lisa sẽ

chỉ cho Julie trong chƣơng thứ nhất- một phƣơng pháp thiền đơn giản

nhƣng có lẽ mãi mãi là phƣơng pháp mạnh mẽ nhất, đƣợc gọi là “Phép

quán tức” (phép thiền về hơi thở). Hãy đọc đoạn sau và nhìn xem điều

gì xảy ra khi bạn ngƣng lại và thể nghiệm với tiến trình nội tâm này.

Với không có một sự cố gắng nào cả, hãy trải nghiệm sự thay

đổi diễn ra bên trong khi bạn hƣớng sự chú ý của mình vào cảm giác

cơ thể đang cảm thấy ngay lúc này khi không khí luân thông qua mũi

lúc thở. Chỉ cần điều chỉnh hơi thở cùng với tất cả sự chú ý của tâm

trí, quan sát sáu lần hơi thở đến rồi đi…và cởi mở để đón nhận kinh

nghiệm mới!


of 215

PHẦN 1

Ý THỨC VỀ HƠI THỞ

(Bắt đầu con đƣờng)

Trong phần thứ nhất này, chúng ta sẽ trở lại với câu chuyện

ngay thời Julie đến nhà Lisa và bắt đầu tìm hiểu xem thiền là gì và

làm cách nào nó có thể thay đổi cuộc sống của cô tốt đẹp hơn. Thiền

có mặt ở khắp mọi nơi gần nhƣ vĩnh viễn- ít nhất cũng đã có hàng

ngàn năm tuổi- và phần này soi rọi những ánh sáng ban đầu về nguồn

gốc xuất phát của thiền.

Cùng với những câu chuyện riêng tƣ và thông tin lịch sử trình

bày trong phần này, bạn cũng sẽ bắt đầu học phƣơng pháp thiền cơ

bản nhất và quan trọng nhất, có liên quan đến việc hƣớng toàn bộ sự

chú ý của tâm thức vào hơi thở của chính bạn. Bạn cũng sẽ có dịp tìm

hiểu các đấng sinh thành của mình có thể phản ứng ra sao trƣớc ý

tƣởng con họ đang học cách tham thiền- và sau đó hiểu thêm về những

động lực nội tâm thật sự của việc làm thế nào bạn có thể sử dụng tâm

thức của mình theo những cách thức mới để thể nghiệm những lãnh

vực mới của tiềm năng trong chính bản thân bạn.

Ở cuối chƣơng, bạn sẽ đƣợc họ một Phép Quán tức đặc biệt và

sẽ là nền tảng cho tất cả các phƣơng pháp thiền khác trình bày trong

sách này. Và bạn sẽ khám phá mình có thể thực hiện phép thiền này

không chỉ những khi bạn dành thời giờ riêng cho nó, mà còn tại bất kỳ

lúc nào trong ngày, ngay cả bây giờ, lúc bạn đang đọc những dòng

chữ này!


of 215

Chƣơng 1: Thiền là gì?

Địa chỉ Lisa ghi cho Julie chỉ cách nơi sinh sống của Julie có

một vài khu phố, và chiều hôm đó cô đã bƣớc đi một cách không mấy

quả quyết, trong lòng đang có những nghi ngờ rõ rệt rằng không biết

cái điều gì đó lạ lùng nhƣ thiền có giúp ích đƣợc gì cho cô chăng.

Trƣớc đây cô chƣa bao giờ có thể kiểm soát đƣợc những suy nghĩ và

cảm xúc của mình, vậy lý do gì cô lại có thể làm chủ đƣợc một điều

phức tạp nhƣ thiền? Theo những gì cô biết đƣợc qua sách báo và phim

ảnh, những ngƣời ngồi thiền là những ngƣời rất nghiêm khắc với bản

thân, giữ yên tƣ thế của mình trong những hang động lạnh giá từ hàng

bao thập niên trƣớc khi… trƣớc khi cái gì?

Lúc tìm đƣợc nhà của Lisa, Julie nghĩ mình đã sai lầm khi chấp

nhận đề nghị thân tình của Lisa . Tâm trí của cô quay trở lại với những

âu lo thƣờng nhật, nhất là về cha mẹ của cô trong mấy ngày nay,

những ngƣời cô sợ rằng rất có thể sẽ thình lình báo cho cô biết tin họ

ly dị, và dĩ nhiên còn có cả chuyện tình cảm với Danny, và những khó

khăn cô đang gặp phải khi học môn toán và môn lý. Cha của cô là một

kỹ sƣ điện tử, và ông đòi hỏi đứa con duy nhất của mình cũng phải có

bộ não giống nhƣ ông, mặc dù cô không thể nào có đƣợc.

Khi gõ cửa nhà Lisa, Julie có hơi nghĩ trƣớc trong bụng rằng

khi cánh cửa đó mở ra, ắt cô sẽ đƣợc nhìn thấy cảnh tƣợng của một

ngôi nhà trọ của dân hippy miễn phí. Nhƣng thật ra phòng khách đó

lại là một không gian hiện đại, đƣợc trang trí rất đẹp, sạch sẽ, rộng rãi

và trang nhã. Lisa mỉm nụ cƣời đặc biệt của cô và dẫn Julie tham quan

nhà, đồng thời giới thiệu bạn với mẹ mình. Mẹ của Lisa trông thật

bình thƣờng nhƣ mẹ của Julie. Và khi Lisa chỉ cho Julie thấy phòng

tập thiền của gia định ở tầng trên, với cửa sổ rộng và thoải mái, cùng

những chiếc gối nhồi bông dày nằm bên trên một tấm thảm trải sàn

cũng dày, căn phòng chẳng có chút gì lạ lùng cả, thật ra nó hoàn toàn

ấm cúng là đàng khác.

“Vậy trƣớc tiên tôi phải làm gì, chổng đầu xuống đất chăng?”,

Julie nói đùa khi Lisa ngồi xuống và vắt chéo chân trên một trong

những cái gối đó.


of 215

Lisa cũng là một ngƣời rất biết hài hƣớc, và cô cƣời. “Thật ra,

trƣớc đây tôi chƣa chỉ dẫn cho ai cách ngồi thiền bao giờ, đây là lần

đầu tiên của tôi. Cho nên, có thể tôi sẽ truyền đạt hơi dở một chút”, cô

thú nhận. “Có thể tôi sẽ mời mẹ của tôi chỉ dẫn cho bạn, và…”.

“Không, không, tôi muốn nghe cách bạn đã thực hiện điều đó

cho mình nhƣ thế nào”, Julie nói.

“Rồi, đƣợc rồi. Tôi sẽ cố gắng hết sức. Cứ tiếp tục và hãy hỏi

bất kỳ câu hỏi nào nếu bạn thấy thắc mắc, biết đâu điều này sẽ có ích

đấy”.

“Các câu hỏi của tôi có thể sẽ ngu ngốc, tôi chƣa hề biết một

chút gì”, Julie thú nhận. “Mẹ tôi thƣờng dẫn tôi đến lớp học lễ ngày

chủ nhật lúc tôi còn bé, và họ đã cố gắng dạy tôi giữ yên lặng, nhắm

mắt lại và cầu nguyện- có phải thiền cũng nhƣ vậy không?”.

Lisa suy nghĩ một chút. “Theo tôi hiểu, khi ngƣời ta cầu

nguyện, họ đang „trò chuyện‟ với Thƣợng đế, có rất nhiều suy nghĩ, ý

tƣởng, niềm tin và sự tiếp tục nói trong cầu nguyện. Thiền, theo nhƣ

tôi hiểu, hoàn toàn ngƣợc lại. Nó liên quan đến việc làm lặng yên phần

trò chuyện của tâm thức. Nó là phong cách cho phép sự yên lặng tràn

vào đầu bạn, sao cho bạn có thể lắng nghe và trải nghiệm – và chỉ

quan sát một cách lặng lẽ những gì đang diễn ra”.

“Nhƣng, Julie nói, “nếu nhƣ sự kiện chính yếu xảy ra trong đầu

tôi chỉ toàn là những suy nghĩ không ngừng thì sao?”.

“Tôi biết bạn có ý muốn nói gì. Những gì bạn phải làm lúc đó

chỉ là hãy quan sát những suy nghĩ đó khi chúng đến, và rồi quan sát

chúng khi chúng đi. Thay vì bị níu kéo vào những suy nghĩ của mình,

bạn phải biết giữ khoảng cách nào đó với chúng, và chỉ quan sát

chúng đến và đi mà thôi. Bạn bắt đầu nắm đƣợc cảm giác vĩ đại là bạn

không phải là những suy nghĩ của mình; bạn còn có cái phần quan sát

sâu thẳm hơn đang đứng ở hậu cảnh và quan sát tất cả các suy nghĩ

đang đến, cũng nhƣ đang yên lặng giữ khoảng cách của mình”.

Từ những gì cha mẹ cô đã giảng. Lisa nói tiếp, và từ những

quyển sách cô đã đọc, thiền chỉ cho chúng ta biết chúng ta không chỉ

là những suy nghĩ, ý tƣởng và tính cách bản ngã. Khi chúng ta biết

cách quan sát hơi thở, và cùng lúc đó biết cách quan sát những suy


of 215

nghĩ của mình, và sau đó đƣa các suy nghĩ chìm vào tĩnh lặng hoàn

toàn, một điều có vẻ nhƣ nhiệm mầu liền xảy ra. Ý thức nội tại sẽ trải

rộng và chúng ta trở nên gắn bó mật thiết với khoảnh khắc hiện tại,

trong những cảm xúc và kinh nghiệm sâu xa hơn đang diễn ra ở ngay

đây, ngay bây giờ. Thay vì bị vƣớng mắc trong chỉ một phần của bộ

não, chúng ta thình lình trở nên có ý thức về mọi điều một cách ngay

tức thì.

“Tôi nghĩ đó là điều đã từng xảy ra với tôi trƣớc đây”, Julie nói.

“Ý tôi là, đôi khi tôi thấy mình tƣ lự xa xôi… và thình lình…mọi sự

vật trở nên khác hẳn. Nƣng, ngay khi tôi để ý thấy rằng một điều gì đó

thật thanh tịnh đang diễn ra, và đang bắt đầu suy nghĩ về điều đó, thì

lập tức nó biến mất”.

“Phải! Đấy chính là những gì tôi muốn nói”, Lisa nói. “Tất cả

chúng ta ai cũng có những giây phút thỉnh thoảng lại tự nhiên xảy ra.

Những gì thiền làm chính là cho phép bạn có đƣợc kinh nghiệm đó

trong bất cứ khi nào bạn muốn có”.

Hai cô gái ngồi im lặng vơi nhau một lúc, dòng chảy của lời lẽ

tạm thời dừng lại. Julie nhận ra rất hiếm khi mình cùng với những

ngƣời bạn khi ở cạnh nhau mà lại chịu im tiếng nhƣ vậy. Cảnh yên

lặng trong căn phòng thiền cùng với Lisa lúc đầu có hơi làm cho Julie

cảm thấy khó chịu, và cô gần nhƣ rất muốn lên tiếng bông đùa rằng

mình sợ sự im lặng sẽ chơi trò ú oà và nhát ma, hoặc những lời đại

loại cũng ngu ngốc nhƣ thế. Nhƣng, thay vì làm thế, cô lại để ý thấy

Lisa đang chăm chú quan sát những tia nắng xuyên qua cửa sổ và

chứa đầy trong cái tia hình ống đó của ánh sáng là hàng ngàn mảnh

phát sáng li ti. Julie cũng để cho mình nhìn chằm chằm vào chùm tia

nắng đó một lúc. Mọi chuyện dƣờng nhƣ trở nên tuyệt mỹ ngay lúc

đó- sự mềm mại của ánh sáng, tiếng vi vu êm ái của làn gió nhẹ bên

ngoài, những cảm giác trong cơ thể cô….

“Có lẽ, điều chính yếu tôi nên nói cho bạn biết về thiền”, Lisa

nói, “chính là nó hoàn toàn có liên quan đến việc phải biết ý thức đến

sự hít thở của mình. Từ trƣớc đến giờ bạn có để ý đến sự vào và ra của

hơi thở mình không?”.

Julie cố nhớ lại. „Tôi nghĩ chắc cũng có. Tôi không chắc lắm”.


of 215

“Hồi còn nhỏ, tôi nhớ đã đƣợc nghe song thân của tôi và bạn bè

của hai vị trò chuyện với nhau về việc thở, về việc chú tâm đến hơi

thở làm hƣớng sức chú ý của tâm thức bạn đi ngay vào trung tâm của

sự việc bạn là ai. Ý tôi muốn nói là, chúng ta còn sống bởi vì chúng ta

còn hít vào và thở ra…và nếu chúng ta thật sự muốn biết về bản ngã

của mình, về sự đang sống của mình, có thể cho là nhƣ vậy, thế thì

cách dễ dàng nhất để làm đƣợc điều đó chính là hƣớng sự chú ý vào

sự thở của chúng ta. Bạn có hiểu không vậy?”.

Julie im lặng một lúc. “À, có lẽ. Để tôi thử làm xem”.

Họ đã ngồi cạnh nhau, trong suốt có lẽ một chục lần hít thở, chỉ

có hít thở không thôi. Thế rồi Julie phá vỡ sự im lặng, “Tôi có thể cảm

nhận đƣợc cảm giác ngứa ran trên mũi khi hít vào”, cô nói, giọng thật

êm ái. „Và tôi cảm thấy hơn thế nữa, chà, ở chỗ ấy‟.

“Ừm”.

“Và cùng lúc đó”, Julie nói tiếp, “Tôi có thể cảm thấy tất cả các

chuyển động trong lồng ngực, va trong bụng, khi tôi thở”.

Lisa gật đầu nhƣng không nói lời nào. Julie nhắm mắt lại và để

cho sự chú ý của mình hƣớng lần nữa vào tất cả các cảm giác mà sự

hít thở của cô sinh ra một cách tự nhiên, và trong ít phút, cô đã chỉ có

ngồi, hít thở và ý thức về sự hít thở của mình. Rồi vài phút nữa đã qua

đi, và thêm vài phút nữa. Sự hít thở của cô trở nên nhẹ nhàng, thoải

mái hơn từng chút từng chút, và một dòng cảm xúc tƣơi đẹp dạt dào

đã tràn vào trong cô. Cô thấy mình thình lình trở nên ý thức rõ hơn về

toàn bộ cơ thể mình ngay tức thì, ngay tại đây trong khoảnh khắc hiện

tại này, và đó là một kinh nghiệm hết sức tuyệt vời!

Bất thần, cô chợt thoát ra khỏi trạng thái thiền của mình. Một

suy nghĩ bắt đầu chạy ngang qua tâm trí cô, và nói “này, nhìn này, tôi

đang thiền!”

Cô ngồi đó, rạng rỡ nụ cƣời, và cô bắt gặp đôi mắt của Lisa.

“Tôi nghĩ tôi vừa thực hiện điều đó!”, cô nói. “Tôi đã ở đâu đó độ một

hai phút- chà, không phải nơi nào đó đâu, tôi đã hoàn toàn ở đây. Tôi

không thể nói chắc đƣợc, nhƣng tôi thích điều dó. Tôi có thể làm lại

đƣợc không?”.


of 215

Lisa chỉ cƣời, nụ cƣời thật êm ái và khép mắt lại. Julie cẩm thấy

hết sức thích thú, nhƣng cùng lúc đó cũng cảm thấy có đôi chút băn

khoăn không biết mình có thể “thực hiện nó” lần nữa đƣợc không. Cô

nhắm mắt lại, và bắt đầu hƣớng sự tập trung chú ý của tâm trí mình

vào bất cứ điều gì cô thấy đang diễn ra bên trong lòng khi cô hít thở.

Trong khi Julie đang thực hiện cuộc thiền về hơi thở lần đầu

tiên của mình, chúng ta cũng hãy tạm ngƣng và bắt đầu tìm hiểu trực

tiếp những gì Julie đang học đƣợc từ Lisa. Nhƣ chúng ta đang thấy,

thiền có liên quan đến sự ngừng nghỉ và trải nghiệm chứ không phải

suy nghĩ, trong suốt quyển sách này, để giúp bạn nắm vững nghệ thuật

thiền, chúng tôi sẽ lần lƣợt ngắt quãng nhƣ thế này. Cuộc tạm ngƣng

này sẽ giúp bạn có thời gian để gác quyển sách sang một bên cùng tất

cả những lời nói trong đó, để hƣớng vào sự trải nghiệm của chính bản

thân bạn, một trải nghiệm mãi mãi thâm sâu, liên quan đến việc bạn là

ai, và làm thế nào bạn có thể sử dụng tâm thức của mình để mở rộng

một cách dễ dàng cuộc sống của mình.

Trong tất cả các truyền thống thiền trên thế giới, sự hít thở có ý

thức là chìa khoá để thành công. Bạn không cần phải có bất kỳ sự nỗ

lực để thực hiện nó; bạn chỉ cần thực hiện sự chọn lựa có ý thức là tập

trung tâm trí của mình vào những cảm giác đang đến khi bạn hít thở.

Nét đẹp của phép thiền hơi thở (phép quán tức) chính là chẳng có điều

gì phải làm cả- bạn đã luôn luôn đang hít thở rồi còn gì. Tất cả những

gì bạn làm khi thiền là trở nên có ý thức đối với những gì đang diễn

ra.

Lý do khiến phép thiền về hơi thở trở nên hết sức mạnh mẽ

chính là vì kinh nghiệm hít thở cua bạn thuần tuý đang diễn ra ở ngay

đây và ngay bây giờ. Những cảm giác đến với bộ não của bạn không

phải thuộc về quá khứ, cũng không phải thuộc về tƣơng lai. Những

cảm giác từ sự hít thở đó mà bạn có thể cảm nhận đƣợc ở ngay lúc

này, ngay cả khi bạn đang đọc những dòng chữ này, tuyệt đối thuộc về

giây phút hiện tại.

Nào, chúng ta hãy cùng nhau thực hiện…Sau khi đọc xong

đoạn dƣới đây, hãy thoải mái tạm gác quyển sách này sang một bên và

trải nghiệm.


of 215

Chỉ cần ngồi xuống đó và thƣ giãn… và đừng có bất kỳ cố gắng

nào để “làm” cái gì đó. Chỉ cần bắt đầu nhìn xem những gì đang diễn

ra bên trong, những kinh nghiệm và sự hiểu thấu đáo nào đang đến với

bạn, khi bạn hƣớng sự chú ý của tâm trí bạn, một cách nhẹ nhàng

nhƣng chắc chắn, vào bên trong- hƣớng vào những cảm giác thực thụ

mà bạn đang nghiệm thấy nơi mũi hay miệng, và cả ở lồng ngực và

bụng, khi bạn hít vào…và thở ra. Bây giờ bạn hãy cứ tự nhiên gác

quyển sách này sang một bên và chuyển sang việc đích thân trải

nghiệm sự hít thở, trong bao lâu cũng đƣợc tuỳ ý thích của bạn.

Tạm ngưng và trải nghiệm


of 215

Chƣơng 2: Thiền xuất phát

từ đâu?

Julie thuộc loại ngƣời mà, sau khi đã thích thú với điều gì đó,

lập tức muốn biết hết tất cả những gì cô có thể biết đƣợc về nó. Do đó,

Lisa đã chọn một số sách để Julie mang về nhà đọc, những quyển sách

này nói về nguồn gốc xa xƣa của thiền và các kỹ thuật của những

truyền thống thiền trên thế giới. Tối hôm đó, Julie đã hoàn tất cho thật

nhanh các bài làm ở nhà của mình, và rồi dành ra vài giờ để đọc về

lịch sử của thiền.

Cô hiểu đƣợc rằng truyền thống thiền xa xƣa nhất có lẽ đã xuất

phát từ Ấn Độ cổ đại, cách đây hơn bốn ngàn năm, hàng vạn ngƣời Ấn

giáo- vào thời ấy phần lớn là nam giới- đã dành trọn cả đời mình để

hƣớng sự chú ý của mình vào nội tại, thay vì ngoại cảnh, và khám phá

vũ trụ bên trong.

Từ những nhà tiền phong khám phá thế giới nội tâm đó đã trỗi

lên một trong những truyền thống thiền bền vững nhất, thƣờng đƣợc

gọi là yoga (du già). Phƣơng pháp xa xƣa nhằm đánh thức tâm linh

này không chỉ bao gồm những cách thức đặc biệt để sử dụng tâm trí

cho việc thiền định, mà còn có cả những cử động và tƣ thế đặc biệt

của cơ thể nhằm kích tác kinh nghiệm nội tâm thâm sâu.

Julie tự hỏi không biết Lisa đã có tập phép yoga thể lực, tức

phép “Hatha-yoga” nào không, bởi phƣơng pháp này đƣợc nhắc đến

trong quyển sách cô đang đọc. Việc tập luyện cơ thể nhƣ thế nào đó

mỗi ngày để giúp cô đạt đƣợc sự trầm tĩnh dƣờng nhƣ là một ý kiến

hay. Cô cũng muốn biết thêm về bậc thầy Ấn giáo Patanjali, ngƣời

sống cùng thời với Chuá Ki Tô và có viết một quyển sách mang tên là

Yoga Sutras (Kinh Du già), một tác phẩm dƣờng nhƣ là cổ thƣ chính

yếu nói về thiền.

Sau khi đọc xong một vài chƣơng trong quyển yoga, và có đủ

thông tin để hiểu đƣợc lãnh vực này, Julie đã chuyển sang đọc một

quyển sách khác viết về một truyền thống thiền đã đƣợc phát triển từ

thời xa xƣa cũng không thua gì yoga. Truyền thống này xuất phát từ

phía bắc Himalayas, bên phần lãnh thổ của Trung Quốc. Khi đọc


of 215

quyển thứ hai này, lần đầu tiên cô đƣợc biết đến một nền văn minh đã

trải ra không biết bao nhiêu thế hệ để thực hành phƣơng pháp riêng

của mình nhằm nội quán và khám phá con ngƣời là ai theo hƣớng từ

trong ra ngoài. Giống nhƣ những ngƣời Ấn giáo ở phía nam, các nhà

Lão giáo Trung Quốc đã khám phá, chỉ bằng cách nhìn vào nội tại

chính mình, nhiều chân lý khoa học không khác gì những chân lý mà

cô đang đƣợc học trong vật lý học hiện đại, nhất là về việc vạn vật đan

kết vào nhau ra sao thành một toàn thể to lớn hơn, có lẽ là vô tận, một

toàn thể mà tất cả chúng ta đề là một phần trong đó.

Nhƣng, trong khi các vị du giá Ấn Độ thuộc truyền thống Ấn

giáo có tính duy thức và phân tích trong sự hiểu biết về tâm thức và

cách thức vận động của nó, thì ngƣời Trung Quốc lại có khuynh

hƣớng trực giác hơn. Ngƣời Trung Quốc cho rằng không thể nào luận

bàn về điều mà họ gọi là Đạo, bởi nó vô cùng to lớn, vƣợt xa khỏi lý

trí của con ngƣời.

Trong quyển sách viết về Lão giáo của ngƣời Trung Quốc, Julie

liên tục đọc đƣợc những câu trích từ một quyển sách nhỏ có tên là

Đạo Đức Kinh, do một vị thánh nhân thời cổ tên là Lão Tử viết ra, và

cô tự hỏi không biết Lisa có quyển sách đặc biệt đó hay không. Quyển

sách đó dƣờng nhƣ hoàn toàn đƣợc viết theo lối thơ, điều mà cô rất

thích, với những câu nói tuy giản dị, nhƣng hết sức thâm sâu, chẳng

hạn nhƣ:

Sống, phải gần với đất.

Thiền, phải đi sâu vào trái tim.

Quan hệ với người khác, phải bao dung và nhân ái.

Nói năng, phải thành thật.

Cai trị, phải có tài.

Trong cuộc sống thường nhật, phải làm việc hiệu quả.

Khi hành động, phải biết rõ thời.

Những gì Julie chú ý nhất trong hai quyển sách này là hành

động ý thức về hơi thở trông có vẻ đơn giản nhƣng chính là mục tiêu

chủ yếu của cả hai truyền thống xa xƣa này. Ngài Patanjali đã lấy ý


of 215

thức và việc kiểm soát hơi thở làm mục tiêu trung tâm của thiền, qua

những câu trích dẫn thực tiễn nhƣ “Khi quan sát sự hít vào, lƣu giữ

hơi thở và thở ra khi chúng diễn ra một cách tự nhiên trong không

gian và thời gian, bạn có thể biết cách làm cho hơi thở của mình trở

nên có tính hoà hợp hơn”. Lão Tử cũng nói nhƣ vậy, nhƣng bằng cách

tiếp cận khác khi chỉ dẫn về thiền: “Khi hoà điệu hơi thở của mình để

tạo ra sự dịu mềm, bạn có thể trở thành nhƣ đứa trẻ sơ sinh đó sao?”.

Càng đọc về sự hít thở, Julie càng hiểu đƣợc rằng tại sao điều

đó hết sức quan trọng- xét cho cùng, mỗi sự hít thở mới giúp cho

chúng ta tiếp tục sống. Cùng lúc đó, nó cũng chỉ rõ ra rằng chúng ta

không phải là tách biết với thế giới bên ngoài, bởi chúng ta đang

thƣờng xuyên mang ngoại cảnh vào nội tại chúng ta, rồi biến hoá và

thở ra cũng không khí đó. Trong một chƣơng viết về sự hít thở, Julie

biết đƣợc sự kiện đáng ngạc nhiên là trong mỗi và mọi ngày, bởi tất cả

chúng ta đều sống trong cùng một đại dƣơng không khí, nên ít ra

chúng ta cũng đang hít thở một phân tử không khí mà ngài Lão Tử đã

từng hít thở, và một phân tử không khí mà ngài Patanjali đã từng hít

thở. Nhƣ vậy, cộng với tầm quan trọng hiện sinh của sự hít thở, chúng

ta còn đƣợc nối kết mật thiết với quá khứ thông qua sự hít thở của

mình.

Nôn nóng đƣợc biết rõ hơn về bức tranh toàn cảnh, Julie đã đọc

sang quyển thứ ba, quyển sách này viết về Phật giáo. Dĩ nhiên cô đã

có nghe nói về Đức Phật, nhƣng cô chƣa thật sự biết gì về cuộc đời

của ngài hay bất cứ điều gì khác. Do đó, cô chui mình vào chăn, kê

cao gối và bắt đầu đọc về cuộc đời Đức Phật, biết đƣợc tên của ngài

khi còn tại gia là Siddhartha (Tất Đạt Đa), và ngài là một ngƣời Ấn

giáo thành tín, sinh ra vào khoảng năm 400 trƣớc Công nguyên, trong

gia đình hoàng tộc ở Ấn Độ. Lão Tử thì đã sống tại Trung Quốc trƣớc

đây mất trăm năm. Còn ngài Patanjali cũng đã sống ở Ấ n Độ hàng

mấy trăm năm về trƣớc, trƣớc khi đức Chúa Jesus ra đời. Julie nhận

ra tất cả các vị thầy tâm linh này đều sống gần nhƣ cùng thời với nhau

và tất cả họ đều đến từ châu Á hay Cận Đông.

Siddhartha đã đƣợc nuôi dƣỡng trong truyền thống Ấn giáo của

song thân và cộng đồng, mặc dù ngài đã hết lòng tìm kiếm sự tỉnh

thức tâm linh trong truyền thống đó, nhƣng vì lý do nào đó, cách tiếp

cận ấy vẫn hoàn toàn không hữu dụng đối với ngài. Ngài đã mất sáu

năm vân du khắp nơi trên đất Ấn Độ nhƣ một ngƣời Ấn giáo truy cầu


of 215

sự đắc đạo, tức sự tỉnh thức tâm linh và sự giải thoát hoàn toàn.

Nhƣng cách tiếp cận này đã không giải thoát ngài ra khỏi những khổ

não và bối rối bên trong. Cuối cùng, ngài đành từ bỏ nó, chấm dứt tất

cả sự cố gắng nhằm đẩy mình đi đến sự khi thị tâm linh, và chỉ đơn

giản là đến ngồi tại một cội cây đại thụ, Và thình lình, ngay giữa khi

ngài buông bỏ và chỉ “hiện hữu” ngay tại đấy bên dƣới cội cây này,

ngài đã trải nghiệm một kinh nghiệm triệt để, hoàn toàn đáng sửng sốt

về việc ngài là ai và cuộc sống là gì. Trong kinh nghiệm tỉnh thức

ngay lập tức ấy, ngài cũng đã nhận ra những chân lý nguyên thuỷ nào

đó về pháp hành thiền.

Siddhartha, chằng bao lâu đƣợc mọi ngƣời gọi là Đức Phật, tức

“bậc giác ngộ”, đã dành trọn cuộc đời mình để hành cƣớc khắp nơi,

truyền dạy một tập hợp nhũng thể thức hết sức đặc thù nhằm đạt đƣợc

sự tỉnh giác. Nhƣ Julie cũng đang bắt đầu nghĩ đến, việc biết ý thức

đến sự hít thở của mình là một kỹ thuật thiền chính yếu, đƣợc gọi là

“Vipassana”, mà Đức Phật đã dạy, và hàng triệu Phật tử cùng những

ngƣời thành tâm mong cầu sự chứng đắc vẫn đang tiếp tục hành tập

trên khắp thế giới.

Khi Julie đọc đến phép thiền hít thở đơn giản nhƣng vô cùng

hiệu dụng này, cô liền liên tƣởng đến Lisa. Phép thiền Vipassana, về

cơ bản chính là những gì mà Lisa đã dạy cho cô vào buổi chiều hôm

đó: ngồi thật yên lặng ở một nơi thật yên tĩnh và nhẹ nhàng hƣớng sự

chú ý của tâm trí bạn vào kinh nghiệm hít thở của bạn…và mỗi lần

tâm trí của bạn bắt đầu vẩn vơ với những suy nghĩ, hãy mang nó quay

trở lại với việc tập trung vào sự hít thở.

Cuối cùng thì Julie cũng đang đọc mệt rồi, cho nên cô đặt quyển

sách sang một bên, tắt đèn, thắp một ngọn nến bên cạnh giƣờng, và

ngồi lên đó, xếp bằng chéo chân (mặc dù Lisa có nói bạn có thể ngồi

trên chiếc ghế hoặc thậm chí nằm dài và thiền vẫn đƣợc nhƣ thƣờng).

Lúc đầu, tâm trí của Julie cứ quay cuồng với tất cả những lịch sử mà

cô mới vừa đọc. Nhƣng từng bƣớc một cô thấy rằng mình có thể tập

trung chú ý của mình, buông bỏ hết các suy nghĩ và hƣớng vào những

cảm xúc thật của từng hơi thở.

Lịch sử của thiền hầu nhƣ chứa đựng đủ mọi nền văn hoá mà

con ngƣời từng biết. Bất kể thời gian hay nơi chốn có mặt trên hành

tinh này, điều thật tự nhiên là xã hội nào cũng đều thăm dò tiềm năng


of 215

của con ngƣời để thâm nhập vào những trạng thái mở rộng của ý thức.

Tại sao? Bởi con ngƣời có một khả năng tự nhiên, đặc biệt, dƣờng nhƣ

có tính chất bẩm sinh để trải nghiệm bản thân mình lẫn thế giới theo

nhiều cách khác nhau. Không chỉ chúng ta có khả năng mở rộng ý

thức của mình trong các phƣơng hƣớng tâm linh, mà chúng ta còn có

lòng ƣớc muốn khám phá xem chúng ta thật sự là ai, ngoài những suy

nghĩ, thái độ và sự giả định thƣờng nhật liên quan đến việc cuộc sống

là gì.

Trong quyển sách này, chúng ta tập trung vào cách tiếp cận

thống nhất về thiền của bảy vị đại chân sƣ. Tôi dám chắc bạn đã để ý

thấy rằng tất cả các tôn giáo khác nhau trên thế giới- Phật giáo, Ki Tô

giáo, Ấn giáo, Do Thái giáo, Hồi giáo, và ….- đều có khuynh hƣớng

chú ý đến những điều khác biệt của họ. Thế nhƣng, trong thiền, chúng

ta sẽ chỉ tìm thấy điều ngƣợc lại. Tất cả các truyền thống thiền trên thế

giới, bất kể lý thuyết thần học của họ có khác nhau ra sao, nhƣng cách

tiếp cận thiền về cơ bản đều giống nhau.

Lý do khiến tất cả các truyền thống thiền đều giống nhau ở phần

tinh tuý chính vì toàn bộ con ngƣời về cơ bản đều có bộ não giống

nhau, nên có chung một tiến trình thần kinh, qua đó chúng ta trải rộng

một cách tự nhiên ý thức của mình vào những lãnh vực tâm linh sâu

xa hơn.

Và bƣớc đầu tiên đối với mọi ngƣời, bất kể khác biệt văn hoá là

gì, hầu nhƣ luôn luôn là hƣớng thẳng mục tiêu chú ý toàn năng của

tâm thức vào các cảm giác thực thụ dấy sinh trong khoảnh khắc hiện

tại từ hành động hít thở của chúng ta. Điều này có thể trong có vẻ là

một điểm xuất phát quá sức đơn giản hay tầm thƣờng để tiếp cận với

các vô biên thiêng liêng của hiện hữu tâm linh của chúng ta, nhƣng rồi

bạn sẽ tự thấy rằng sự thật hoàn toàn ngƣợc lại. Việc hƣớng vào kinh

nghiệm hít thở của bản thân mình cũng giống nhƣ việc mở một cánh

cửa, và bạn càng nhìn hƣớng đó, càng sẽ thấy đƣợc nhiều hơn thông

qua cánh cửa ấy.

Chúng ta hãy bƣớc ngay đến việc đó nào: Để trải nghiệm và tập

luyện khả năng thực hiện phép thiền cơ bản này nhƣ Julie đã làm, bạn

có thể thoải mái tạm ngƣng sau khi đọc xong đoạn sau đây.


of 215

Để hƣớng sự chú ý vào bên trong, hãy nhắm mắt lại, nếu bạn

muốn, hãy quan sát bất kỳ suy nghĩ nào đang xoay vần trong tâm trí

và, từng bƣớc từng bƣớc nhẹ nhàng, bắt đầu hƣớng mục tiêu chú ý vào

hơi thở của bạn ở ngay đây, ngay bây giờ. Hãy để cho chính bạn trở

thành nhà tiên phong khi bạn thám hiểm vũ trụ nội tâm của mình, hãy

cởi mở tấc lòng trƣớc những ngạc nhiên và khám phá. Nếu các cảm

xúc của bạn tích cực, cứ để chúng y nhƣ vậy…hãy chấp nhận chúng.

Hãy để hơi thở của bạn trầm xuống khi bạn cởi mở trƣớc sự thƣ giãn

và bình an trong tâm.



of 215

Chƣơng 3: Biết nhìn thấy

hơi thở của bạn

Sáng hôm sau, ngay trƣớc khi bƣớc ra khỏi giƣờng, những lo âu

và bất an thƣờng nhật đã ập trở lại với Julie, khiến cô rất muốn bƣớc

nhanh xuống nhà để biết xem cha mẹ của mình có vẫn còn cắn đắng

với nhau nữa hay không. Bất cứ khi nào mẹ cô bị bối rối, Julie cũng bị

bối rối theo. Rồi còn chuyện học hành và kỳ thi toán, và ngay giữa

những suy nghĩ đầu tiên trong ngày là các lo lắng của cô về Danny-

không biết anh ấy có sẽ làm cô cảm thấy căng thẳng, thích thú, giận

dữ hay buồn rầu hoặc phấn khởi đây? Sáng hôm đó, Julie thậm chí đã

không thể suy nghĩ thật sáng suốt đủ để hiểu ra chuyện gì đang diễn ra

giữa hai ngƣời. Cô hết sức e thẹn khi nói chuyện với bạn trai, và cô

bắt đầu nghĩ rằng biết đâu Danny cũng có sự cả thẹn giống nhƣ vậy.

Với tất cả những ý nghĩ nhƣ vậy đang diễn ra dồn dập trong

đầu, cô bƣớc ra khỏi giƣờng và cảm thấy đau ran ở bụng, đồng thời

còn cảm thấy nhƣ mất hết sinh lực để bƣớc vào một ngày mới- cho

đến khi cô chợt nhớ đến ngƣời bạn mới của mình và việc có thể đến

nhà cô ấy lần nữa vào buổi chiều. Chính suy nghĩ về Lisa đã nhắc

Julie nhớ đến việc hít thở, nhƣng khi hƣớng sự chú ý theo cách đó, cô

thấy rằng có hàng đóng cảm xúc bối rối đang ập vào giữa cuộc hít thở

của cô. Và càng quan sát mấy lần hít thở kế tiếp của mình, cô càng

cảm thấy nhƣ muốn gào lên, thế là cô thôi không làm nữa và đi vào

nhà tắm, trong sự cảm nhận tâm trạng gắt gỏng lãnh đạm thƣờng lệ

của mình đang thắng thế.

Rốt cuộc, giai đoạn và cuộc thi cuối cùng mà Julie đã lo lắng

suốt cả ngày cũng đã trôi qua. Khi ngồi trong lớp toán, để chờ cuộc thi

bắt đầu, Julie cảm thấy hết sức căng thẳng đến độ cô không thể nào

tập trung đƣợc. Thế rồi, giữa cảnh thất vọng đó, cô chợt nhớ những gì

mình đã đọc hồi tối hôm qua về việc ý thức sự hít thở có thể giúp

mình trở nên trầm tĩnh ra sao. Thế là cô quyết định thực hiện điều đó.

Cô hƣớng sự chú ý của mình vào dòng chảy cạn và căng thẳng của

không khí đang đi vào phổi của cô, lẫn chú ý vào dòng chuyển động

yếu ớt và run run của không khí đang từ hai lá phổi của cô đi ra. Lúc

đầu cô không thích những gì mình đã thấy bên trong, cô cảm thấy


of 215

khiếp sợ, với những cảm xúc nhƣ tắc nghẽn đang lập tức trồi lên bề

mặt ngay khi cô bắt đầu ý thức đến sự hít thở của mình.

Nhƣng đến lần hít thở thứ ba thì có một điều bất ngờ đã xảy ra.

Cô cảm thấy cảm giác thèm ngáp xảy đến bất thình lình, và sau một

tiến thở dài thật đã, toàn thân của cô bỗng dƣng trở nên thoải mái và

hơi thở cũng điều hoà hơn. Lần hít vào kế tiếp đúng thật là một điều

thú vị y nhƣ thể cô đã có đƣợc điều, có lẽ là lần hít thở sâu đầu tiên

trong ngày. Và khi cô thở ra, cô lại thở dài lần nữa, và ngồi sụp xuống

trên chiếc ghế của mình với chí ít cũng là một cảm giác hơi tốt đẹp

trong tim. Khi cô ngồi lại ngay ngắn để làm bài thi, tâm trí cô trở nên

mình mẫn hơn thƣờng lệ, và thậm chí cô còn cảm thấy mình giải đáp

đƣợc ngay hầu hết các câu hỏi không chút đắn đo.

Cô đã có tâm trạng tƣơng đối vui vẻ khi bƣớc ra khỏi phòng thi,

và rồi thật quá sức bất ngờ, ngay phía trƣớc cô, Danny đang đi dọc

theo hành lang. Lần này anh ta chỉ đi có một mình và cô cũng vậy, và

cả hai đã ngừng lại khi đối diện nhau, và nhìn vào mắt nhau trong

chốc lát.

Thế rồi anh ấy đã mỉm cƣời, nụ cƣời cố hữu của anh ấy mà cô

rất thích, y nhƣ thể một niềm vui trong lòng nào đó đang cù cho anh

phải cƣời. “Thế bài làm nhƣ thế nào rồi?”, anh ấy hỏi, bởi vì cô đã nói

cho anh biết hôm nay cô sẽ có bài kiểm tra.

Cô rất vui là anh ấy đã nhớ, và cô đã mừng quýnh lên với cái tin

rằng cô nghĩ mình thậm chí có thể đạt điểm cao nhất.

Họ im lặng với nhau với lát, trong lòng không biết phải nói gì

nữa, nhƣng Julie cảm thấy phấn khỏi, và cô để ý thấy những cảm giác

vui vẻ của mình phần lớn là nhờ ở sự hít thở của cô, và mỗi hít thở

mói là mỗi cảm nhận thú vị hơn. Danny quả thật đã thích cô….và cô

cảm thấy rất muốn nhảy múa dọc theo hành lang.

Đúng lúc đó có một cặp đi tới, và một trong số họ nói giọng rất

nhỏ: “Hê, lại cái thằng mặt mẹt này”.

Danny lập tức phản ứng ngay, bằng cách nói nhỏ điều gì đó

khiến cái gã ấy xoay ngƣời nhƣ muốn đánh nhau vậy. Danny lập tức

cũng thủ thế, hai tay nắm lại.


of 215

Mọi chuyện xảy ra quá nhanh đến độ Julie cảm thấy hoảng hốt-

sự bạo lực cho dù thuộc loại gì cũng khiến cô sợ hãi.

“Danny dừng lại đi!”, cô hét lên khi gã kia xô vào ngực của

Danny và Danny tung một quả đấm về phía gã ta.

Một giáo viên đang đi về phía họ, và cả hai dùng tay, tạm thời

giằn cơn nóng giận lại để tránh bị rắc rối. Cả hai gã đó cƣời Danny,

rồi bỏ đi.

Danny thở hổn hển vì giận khi anh quay sang Julie. “Mấy tên

đó có ngày sẽ biết tay anh”, anh càu nhàu.

“Anh bị cái gì vậy? Hơi đâu mỗi chút anh lại phải đánh nhau

khi có ai đó nói gì đó về anh, thật là điên. Em không thích nhƣ vậy

đâu”. Julie có thể cảm thấy hơi thở của mình đang hoàn toàn ngắn lại,

và Danny cau có với cô y nhƣ anh cũng đang tức giận với cô vậy.

“Này”, anh nói, “không ai có thể bình tĩnh trƣớc những chuyện

nhƣ vậy đƣợc; ngƣời ta đẩy tôi, tôi phản ứng lại”.

“Nếu anh ra tay đánh nhau với ngƣời ta, anh sẽ không làm bạn

với em đƣợc, bởi vì em không thích nhƣ vậy. Đừng mà, Danny.”

Anh nói lẩm bẩm điều gì đó cô không thể hiểu đƣợc đòng thời

vẫn tiếp tục càu nhàu cô.

“Nghe này, em cần phải về nhà”, cô nói và bỏ đi, cảm thấy

trong lòng nhƣ muốn khóc, muốn la hét lên và chết đi, tất cả cùng một

lúc.

Khi bƣớc ra khỏi hành lang đó, Julie đã cố hết sức để làm dịu

hởi thở của mình, trong lòng rất đỗi ngạc nhiên trƣớc việc thay đổi từ

cảm giác thoải mái, vui vẻ sang hoảng sợ nhanh đến nhƣ vậy, còn

Danny, khi anh nhìn cô bƣớc đi, cũng cảm thấy tan nát trong lòng nữa.

Anh rất giận vì sao cô không chịu hiểu rằng anh đã không thể kiềm

chế sự giận dữ của mình. Và anh tức giận với bản thân mình vì sự bất

lực này.

Chúng ta hãy tạm ngƣng giây lát và suy ngẫm lại dòng kinh

nghiệm của Julie. Khi đến trƣờng, cô đã bị chìm đắm hoàn toàn trong

đủ thứ lo âu và sợ sệt- chẳng hạn cô đã căng thẳng vì bài kiểm tra,


of 215

nhƣng rồi lại khám phá ra rằng mình có thể hƣớng sự chú ý vào hơi

thở, sao cho cô có thể tập trung đƣợc. Đây là lợi thế rất lớn khi biết

thiền- có thể trấn dịu đƣợc những cảm giác lo âu khi đang bị áp lực.

Còn kinh nghiệm bản thân của bạn khi đi học mà bị căng thẳng,

do làm bài kiểm tra hay phải thuyết trình trƣớc lớp thì sao; bạn có nghĩ

mình có thể hành động thật mỹ mãn không? Hãy dành thời giờ để

tƣởng tƣợng bạn sẽ làm nhƣ thế này nếu lần sau có gặp phải sự lo âu

hay căng thẳng: Hãy tƣởng tƣợng bạn đang thoát khỏi mọi lo âu nhờ

biết hƣớng vào những cảm giác hiện sinh của sự hít thở của mình; cứ

để cho cảm xúc tuôn trào và để cho hơi thở của bạn lắng dịu; hãy

tƣởng tƣợng tâm trí mình đang trở nên tập trung hơn và minh mẫn

hơn.

Chúng ta cũng đã thấy Julie gặp đƣợc bạn trai và lúc đầu đã

cảm thấy sự tuyệt vời trong hơi thở của mình khi chúng trải rộng, và

họ đã cảm nhận đƣợc tình yêu của nhau, nhƣng rồi lại xảy ra chuyện

đánh nhau của Danny, và phản ứng của Julie khi cô nhìn thấy những

nỗi sợ gây ra cho hơi thở của ngƣời ta. Bắt đầu để ý thấy nhũng gì

đang xảy ra cho hơi thở của bạn khi những cảm xúc khác nhau nảy

sinh là một điều hết sức quan trọng- và việc nhận thấy bạn có thể khởi

sự dùng sự hít thở của mình để thay đổi cách bạn cảm thấy trong lòng

ra sao cũng hết sức quan trọng. Một lần nữa, bí quyết chính là trở nên

ý thức hơn và trải nghiệm xem ý thức mở rộng giúp làm dịu các cảm

xúc và thậm chí làm biến đổi chúng nhƣ thế nào.

Chẳng hạn, hãy cảm nhận sự hít thở của bạn ra sao trong lúc

đang đọc quyển sách này; hãy có ý thức hơn về sự hít thở của mình.

Thật ra, chẳng có tình huống nào khiến bạn không thể ý thức đƣợc về

sự hít thở của mình cả. Và luôn luôn, khi bạn hƣớng chú ý của mình

vào sự hít thở, hữu thức của bạn sẽ bắt đầu trải rộng, những cảm xúc

của bạn bắt đầu đƣợc gàn gắn và cảm thấy vui vẻ, dễ chịu hơn, và bạn

cải thiện đƣợc kinh nghiệm trong từng khoảnh khắc của mình.

Hãy tiến lên và thực hiện điều này ngay bây giờ. Hãy trải

nghiệm điều vốn có thể làm thay đổi toàn bộ kinh nghiệm của bạn khi

đọc quyển sách này và biết cách thiền. Trƣớc tiên, hãy lƣu ý đến

những cảm nhận khi đang đọc những dòng chữ trên trang sách này,

cũng nhƣ khi bạn xử lý những ý tƣởng đƣợc đề cập, thì sự chú ý của

bạn phần lớn đều đang tập trung vào việc nắm bắt ý nghĩa của những


of 215

lời tôi viết. Việc đọc thƣờng có khuynh hƣớng chiếm giữ sự chú ý của

chúng ta, nhƣng không phải là chiếm trọn. Ngay cả khi bạn đang đọc

những dòng chữ này, cùng lúc bạn vẫn có thể mở rộng ý thức của

mình và chuyển hƣớng nó vào sự hít thở.

Hãy thử làm điều đó; vẫn tiếp tục đọc, nhƣng cũng bắt đầu cảm

nhận cảm giác của luồng không khí vào và ra thông qua mũi hay

miệng khi bạn hít thở…thật ra điều đó cũng rất dễ. Tất cả những gì

bạn cần làm là chọn lựa bao gộp sự hít thở của mình vào trong ý thức,

bất kể bạn đang làm công việc gì. Bằng cách này, trong khi đang đọc

quyển sách này, hay bất kỳ quyển sách nào khác, bạn vẫn có thể quán

tƣởng đến hơi thở của mình!

Điều này đƣợc gọi là “thiền trong hành động” và cách thiền này

cũng quan trọng không kém gì việc dành thời gian mỗi ngày để ngồi

và làm điều gì đó mà không phải là ngồi thiền. Vậy là, bây giờ bạn đã

biết mình có thể đang làm một điều gì đó, nhƣ đọc sách chẳng hạn, và

đồng thời cũng lƣu ý đến luồng không khí vào và ra qua mũi khi thở-

cộng với những chuyển động của bụng khi hít vào và thở ra. Điều đó

thật dễ; tất cả những gì cần thiết là hãy nhớ mở rộng ý thức của bạn để

chứa đựng cả việc hít thở vào trong bất cứ công việc gì bạn đang làm.

Và bây giờ, hãy tạm ngƣng hoàn toàn việc đọc và chỉ thực hiện

phép thiền hơi thở không mà thôi trong chốc lát. Nhƣ bất kỳ khả năng

nào khác, càng tập luyện, bạn càng trở nên thành thạo hơn, và đó là lý

do tại sao chúng tôi ngừng lại rất thƣờng xuyên để bạn có thời gian tập

luyện đƣợc nhiều hơn.

Vậy thì, sau khi đọc xong đoạn dƣới đây, chúng ta hãy tạm

ngƣng.

Hãy gác quyển sách này một bên, nhắm mắt lại nếu bạn muốn,

và bắt đầu sẵn sàng đón nhận kinh nghiệm hiện sinh qua mỗi lần hít

vào, và thở ra. Hãy để hơi thở tự ngừng lại khi nó muốn ngừng… và

bắt đầu trở lại khi nó muốn bắt đầu. Hãy để cho sự hít thở của bạn

đƣợc tự do và quan sát nó dẫn bạn đi đâu.



of 215

Chƣơng 4: Song thân của

bạn nghĩ gì?

Khi Julie từ trƣờng về đến nhà, cô vẫn còn thấy bối rối trƣớc

những gì đã xảy ra với Danny. Cô đi vào nhà bếp lấy một gói snack và

thấy mẹ mình đang ngồi một mình mắt nhìn đăm đăm ra cửa sổ. Julie

rót một ly nƣớc cam và ngồi xuống. mẹ cô vẫn không nói gì.

Không thích sự im lặng, cộng với tính cách thẳng thừng nhƣ

thƣờng lệ, Julie liền hỏi chuyện ngay, “Mẹ ơi, mẹ nghĩ gì về thiền?”.

Mẹ cô nhìn cô chốc lát, rồi quay trở lại với cảm xúc hiện tại của

mình, và thở dài. “Ồ, thiền”, bà nói. “Tại sao con lại hỏi nhƣ vậy?”.

“Chẳng có lý do gì cả, chỉ hiếu kỳ thôi”.

“Thật ra”, mẹ cô bắt đầu, chuyển sang tâm trạng tích cực hơn,

“lúc mẹ còn học đại học, ngƣời bạn cùng phòng với mẹ là Teresa là

một ngƣời hành thiền; cô ấy chỉ nhẩm đi nhẩm lại nhiều lần trong đầu

mình mấy tiếng Phạn đơn giản độ suốt nửa giờ vào mỗi buổi tối”.

“Và điều đó đã làm cho bà ấy cảm thấy phấn chấn hơn, việc

thiền đó?”. Julie nhấn mạnh.

“Cảm thấy phần chấn hơn? Ồ, mẹ đoán là nhƣ vậy. Mẹ còn nhớ

cô ấy là một cô gái rất dễ thƣơng, và cô ấy yêu thích thời gian ngồi

thiền của mình, cô ấy đã cố gắng để không bao giờ bỏ lỡ một buổi

nào. Nhƣng mẹ lại không tập theo, toàn bộ điều đó quá xa lạ đối với

mẹ. Cô ấy có thầy, ngƣời mặc bộ y phục màu trắng, tên là Maharishi,

mẹ nghĩ nhƣ vậy, ông ấy có đến trƣờng một lần- hàng ngàn ngƣời đã

đến dự buổi nói chuyện của ông ấy. Teresa… mẹ thắc mắc không biết

điều gì đã xảy đến cho cô ấy?”.

“Vậy, nếu thiền khiến ngƣời ta cảm thấy tốt đẹp hơn”, Julie nói

không chút do dự, “có lẽ mẹ cũng nên thử tập qua. Những lúc gần đây,

chắc chắn mẹ đang cảm thấy trong ngƣời bực bội”.

Mẹ cô chỉ nhún vai và im lặng một lúc, ngẫm nghĩ đến một số

suy nghĩ trong lòng mà bà đã không nói với con gái mình. Julie chờ


of 215

đợi nhƣ thƣờng lệ một sự thổ lộ nào đó, nhƣng mấy lúc gần đây mẹ cô

ít khi nói, trừ lúc bà nổi cơn giận và bắt đầu la hét.

“Dẫu sao”, Julie nhẹ nhàng nói khi cô đứng lên, “con cũng đang

học”.

“Học cái gì?”.

“Thiền”, Julie nói, giọng gần nhƣ thách thức và bƣớc thẳng ra

cửa đi đến nhà Lisa.

Một ngƣời đàn ông trong bộ đồng phục đi làm ra mở cửa và

mời cô vào, đồng thời nói rằng Lisa sẽ trở về trong ít phút nữa. Ông ta

dẫn cô vào phòng khách, và giải thích rằng hôm đó mình đã đi làm về

trễ. “Vậy, cháu là cô gái đã mƣợn về nhà mấy quyển sách thiền của

chúng tôi đó sao”, ông nói, miệng mỉm cƣời, đồng thời cùng cô ngồi

xuống chiếc ghế dài.

“Ngày mai đọc xong cháu sẽ mang trả lại”, cô hứa.

“Đừng vội, chúng tôi đã đọc xong hết rồi, cháu hãy cứ từ từ

đọc. Ngoài ra, chỉ đọc mấy quyển sách đó không thôi cháu cũng chƣa

thật sự biết thiền đâu, bằng chứng thật sự chính là ở bên trong, bác

chắc chắn rằng Lisa hẳn đã có nói với cháu rồi”.

Julie đang cố gắng tƣởng tƣợng cảnh con ngƣời mặc bộ đồng

phục và hoàn toàn bình thƣờng này đang ngồi đó và hành thiền mỗi

ngày. “Lisa nói ngày nào bác cũng ngồi thiền”, cô nói.

“À, thỉnh thoảng cũng có bỏ lỡ một ngày, nhƣng bác vẫn hết

sức cố gắng”.

“Cháu quả thật thắc mắc là”, cô nói với ông bằng sự dè dặt

thƣờng lệ của mình, “điều gì khiến những ngƣời nhƣ bác quyết định

học thiền vậy? Có phải bác đã gặp đƣợc vị thầy nào đó lúc còn học đại

học hay đại khái nhƣ thế nào đó?”.

Robert cƣời. “Làm gì có chuyện kỳ bí nhƣ vậy”, ông nói, “Bác

nhớ lúc bắt đầu đi làm, sức khoẻ của bác suy giảm rất nhiều do căng

thẳng, đại khái bác sĩ đã nói với bác nhƣ vậy. Dẫu sao, thay vì cho bác

uống thuốc để chữa sự lo âu, ông ấy có hơi lạ là đã đề nghị rằng trƣớc

tiên bác hãy thử ngồi thiền để giúp mình trầm tĩnh lại. Lúc đầu bác


of 215

nghĩ ý kiến này thật là ngớ ngẩn, nhƣng bác vẫn đến khám ở một bác

sĩ tâm lý và đã học thiền từ bà ấy. Bà ấy đã dạy thiền nhƣ một quá

trình tâm lý, do đó bác không phải thực hiện kiểu thiền tôn giáo đặc

biệt nào cả, mà chỉ thiền theo điều gì hữu dụng nhất cho bác mà thôi”.

“Nhƣng phải có ai đó chỉ cho bác chứ”.

“À, bà ấy chỉ cho bác những điều cơ bản, cách hít thở và cách ý

thức về toàn thân thể của mình, cùng một vài gợi ý về sử dụng lời nói.

Thế rồi, khi Ruth và bác đi sâu vào chuyện này, hai bác đã đọc rất

nhiều sách, và đôi ba lần có đến dự nhũng buổi nói chuyện về thiền

vào những ngày cuối tuần. Điều đó trở thành thói quen mà hai bác

thích lắm, và hai bác vẫn tiếp tục giữ thói quen đó. Cẩn thận, bác lƣu ý

với cháu, dễ nghiện lắm đấy”.

“Điều đó là xấu sao?”.

“Ngƣợc lại là đàng khác. Nếu cháu làm cho việc thiền trở thành

thói quen, nó có thể thay đổi mọi chuyện trở nên tốt đẹp hơn. Hai bác

thậm chí còn dành cho nhân viên của mình hai lần mƣời phút mỗi

ngày để ngồi thiền, nếu họ muốn. Bằng chứng khoa học ngày càng

cho thấy rõ rằng việc thiền ở nơi làm việc giúp đầu óc minh mẫn, khai

mở mối quan hệ tốt đẹp, làm bật ra những cái nhìn thấu suốt, và làm

giảm căng thẳng. Bác rất vui là Lisa đã chỉ cho cháu những gì nó biết-

càng sơm càng tốt. Xin lỗi đã để cháu phải ngồi một mình, nhƣng bác

đã đến giờ phải đi đánh tennis đây. Hẹn gặp lại cháu”.

Lisa về vài phút sau đó và sau khi lấy mấy gói snack trong nhà

bếp cho hai ngƣời, cô đã dẫn Julie ra sân sau, bởi hôm đó thời tiết rất

đẹp.

“Bác trai đúng là ngƣời điềm đạm”, Julie nói khi cả hai đi qua

bãi có và ngồi xuống một chỗ mát trong ánh nắng mặt trời. “Tôi cứ

tƣởng những ngƣời ngồi thiền là những ngƣời hippie và lập dị nhƣ thế

nào đó chứ đâu phải những doanh nhân”.

“Cha tôi cũng chỉ là một ngƣời bình thƣờng nhƣ bao ngƣời

khác. Đó là lý do tại sao khi lớn lên, tôi cho rằng tất cả ngƣời lớn bình

thƣờng đều có thiền hết. Mãi đến năm tôi đƣợc bảy hay tám tuổi gì đó,

và khi trò chuyện với bạn bè cùng học, tôi mới bắt đầu phát hiện ra


of 215

rằng những bậc cha mẹ khác không nhất thiết mỗi ngày phải ngƣng

công việc lại để thiền”.

“Mẹ tôi chắc chắn sẽ đƣợc dễ chịu hơn nếu bà chịu học”. Julie

nói.

“À, có thể chứ, nếu bạn thiền, bác ấy cũng sẽ thiền theo thôi”.

Chúng ta hãy tạm ngƣng giây lát để bạn có thể suy nghĩ lại kinh

nghiệm của Julie, bởi điều đó có liên quan đến chính bạn. Trƣớc tiên,

cô ấy muốn nói chuyện với mẹ của mình về ý nghĩa của việc nhìn vào

nội tại để tìm biết rõ hơn về chính con ngƣời mình thông qua thiền

chƣa? Bạn nghĩ song thân của mình sẽ có ý kiến gì về thiền và con

đƣờng tâm linh nói chung?

Một số bạn sẽ có song thân rất tích cực đối với thiền, và thậm

chí có thể muốn biết cách thiền cùng với bạn. Có thể họ đã nhận đƣợc

một món quà sinh nhật là một quyển sách thiền, hay thậm chí đã biết

đến nó qua bạn. Nhƣng, dĩ nhiên sẽ có một số đấng sinh thành của họ

nghĩ rằng thiền là trò ngớ ngẩn, hay quá sức bí ẩn, hoặc trái ngƣợc với

các đức tin tôn giáo của họ.

Nếu song thân không ủng hộ quan tâm mới của bạn, hãy cẩn

thận lắng nghe các lý do của họ và cố hết sức giải thích cho họ hiểu

rằng, không, bạn không hề tham gia vào một giáo phái kỳ lạ nào cả, và

bạn sẽ không tìm đến một am sâu gì cả. Thay vì thế, bạn đang học một

dạng thiền có tính chất tâm lý học, chứ không phải có tính chất tôn

giáo, rằng điều đó chẳng đi ngƣợc lại đức tin tôn giáo của bất kỳ ai,

bởi nó hoàn toàn chẳng liên quan gì đến chuyện đức tin mà chỉ đơn

thuần là việc trở nên có ý thức đối với thực tại.

May thay, chúng ta đang sống ở một giai đoạn lịch sử mà trong

đó, thiền thậm chí còn xuất hiện đầy trên trang bìa của các tạp chí lớn,

và đang đƣợc ca tụng là phƣơng cách tuyệt vời để giảm căng thẳng,

khắc phục sự lo âu, và cải thiện hoạt động của tinh thần. Nhƣ vậy, thế

giới chung quanh bạn cũng sẽ góp phần giúp song thân của bạn hiểu

rõ những kết quả tích cực của việc học thiền.

Điều quan trọng nhất là, tiến bộ của chính bạn khi trở thành một

con ngƣời tƣơi vui hơn, quân bình về cảm xúc hơn, hạnh phúc hơn tự

nó sẽ là một minh chứng. Khi bạn “ phát ánh sáng nhỏ” của mình, mọi


of 215

ngƣời chung quanh bạn sẽ thấy rằng các hiệu quả của thiền là to lớn

và tuyệt vời.

Nếu song thân của bạn không thể thoát ra khỏi ý nghĩ thiền trái

ngƣợc với các đức tin tôn giáo của họ, bạn có thể đơn giản là chấm

dứt thảo luận về thiền và chỉ hành thiền mà thôi. Nhƣ chúng ta cũng

biết, ở mỗi và mọi khoảnh khắc trong ngày, bạn đều có thể thiền qua

việc đơn giản là ý thức về sự hít thở của mình và mở rộng tâm thức

của bạn, bất kể bạn đang làm công việc gì. Và không ai khác cần phải

biết bạn đang làm gì trong vũ trụ riêng tƣ của mình.

Một ngƣời có song thân đúng là tuyệt vời. Những ngƣời khác

thì có song thân không đƣợc phóng khoáng cho lắm, với những cảm

xúc và thái độ có tính chất kỳ thị, phê phán, lo sợ và gây phiền toái,

Bạn sẽ thấy rằng, khi bạn càng lúc càng tuyệt hơn trong việc theo dõi

hơi thở và an đƣợc tâm của mình, bạn sẽ không cần phải phản ứng quá

đỗi với song thân nếu họ đang có tâm trạng thất vọng. Thông qua

thiền, bạn có thể đạt đƣợc cảm giác cách biệt cảm xúc đối với ngƣời

có thái độ gây hấn hay u buồn.

Đây là một sức mạnh to lớn- sức mạnh của thái độ chọn không

phản ứng lại những cảm xúc tiêu cực của ngƣời khác, của cha mẹ hay

của bất kỳ ai khác. Có sự tự do đƣợc nghiệm thấy qua việc biết rằng

bạn không là nạn nhân của những phản ứng của ngƣời khác. Julie bắt

đầu biết đƣợc rằng khi Danny bối rối hay hung hăng chẳng hạn, cô có

thể giữ vững sự bình tâm của mình và không bị mắc kẹt trong thói

quen phản ứng của anh ta.

Bạn có nghĩ rằng bạn có thể học cách làm chủ những cảm xúc

của mình không? Hãy ngƣng để hít thở vài lần, và để ý xem việc

hƣớng sự chú ý vào hơi thở của mình đang làm thay đổi sự hít thở ra

sao theo hƣớng trải rộng.



of 215

Chƣơng 5: Thiền vận hành

nhƣ thế nào?

Julie và Lisa đang ngồi ngoài sân sau của nhà Lisa, đang thƣởng

thức không khí dịu dàng và sẵn sàng để bắt đầu cuộc hành thiền.

“Tôi đang đọc khá nhiều về những kỹ thuật thiền cao cấp trong

những quyển sách mà bạn đã cho tôi mƣợn”, Julie nói. “Hôm nay bạn

có thể chỉ cho tôi thêm một số kỹ thuật nữa có đƣợc không vậy?”.

Lisa mỉm cƣời. “Hãy từ từ, đùng vội”, Lisa nói, nhƣng không

có vẻ gì là kênh kiệu cả. „Điều liên quan đến thiền, ít ra theo tôi hiểu,

chính là bạn không thể trở nên tốt đẹp hơn nhờ ngày càng biết thêm

đƣợc nhiều kỹ thuật. Có hàng ngàn biến thể từ một pháp môn, và mẹ

tôi bảo rằng rất nhiều ngƣời đã bị mắc kẹt vào suy nghĩ rằng phải cố

sức học cho đủ hết các loại kỹ thuật phức tạp, để rồi chẳng bao giờ họ

hành một pháp môn nào trong số đó đủ lâu để thật sự nhận ra pháp

môn đó nhƣ thế nào”.

“Tôi nghĩ tôi đã biết nó là thế nào rồi”, Julie nói một cách nhiệt

tình. “Tôi đã thực hiện việc ý thức đến hơi thở của mình vào tối hôm

qua, và thậm chí ngay trong giờ toán hôm nay, và trong cả hai lần,

một điều gì đó tốt đẹp đã xảy ra , trong tôi”.

Lisa mỉm cƣời. “Tuyệt lắm”, cô nói. “Bạn thật may mắn. Đôi

khi lúc đầu gần nhƣ chẳng có điều gì xảy ra hết và ngƣời ta tỏ ra mất

kiên nhẫn, hoặc bạn có thể bắt đầu suy nghĩ rằng thiền là vô bổ và tốn

thời giờ. Đó là những gì đã xảy ra với bạn trai cũ của tôi hồi tôi còn ở

ngôi nhà trƣớc đây”.

“Ơ?”.

Lisa định nói thêm điều gì đó, nhƣng rồi cô nhún vai.

“Vậy”, Julie nói tiếp sau một lúc im lặng, “tôi phải theo dõi sự

hít thở của mình, giống nhƣ Đức Phật vậy. Đó có phải là tất cả những

gì tôi nên làm?”.


of 215

Lisa im lặng một lúc. “À, nên nhớ, tôi không phải là thầy dạy

thiền. Tất cả những gì tôi nói với bạn đều đang rất hữu ích đối với tôi,

từ những gì tôi đã học đƣợc ở song thân và từ việc đọc sách, và gần

đây còn qua một số phòng chat về thiền trên mạng,… Nhƣng tôi biết

rất chắc chắn điều này: Chính sự hít thở mới quan trọng nhất, bởi tất

cả các kỹ thuật khác đều đƣợc xây dựng dựa trên việc ý thức về sự hít

thở. Nếu bạn có thể khởi sự tạo đƣợc thói quen là ngƣng lại và quan

sát sự hít thở của mình mỗi khi rảnh rang đƣợc vài phút, thì đó mới là

điều quan trọng nhất. Đối với tôi, khi không ý thức vào sự hít thở của

mình, tôi quả thật chẳng ý thức đƣợc chút gì đến chính bản thân mình,

tôi chỉ chạy vòng vòng theo chế độ bay tự động cùng với các suy nghĩ

của mình để đi hết nơi này đến nơi khác. Nhƣng ngay khi tôi chợt nhớ

phải chú ý đến dự hít thở của mình, thì mọi việc trở nên tốt đẹp hơn.

Thật lạ lùng, tất cả các loại cảm xúc và kinh nghiệm liền khai mở,

điều mà sẽ không xảy ra đƣợc nếu tôi không chú ý đến hơi thở”.

Cô ấy ngừng nói, và thay vì nghĩ ra điều gì dó để nói lại, Julie

chỉ tiếp tục bằng cách thực hiện những gì họ đang nói với nhau: Ngay

bây giờ và tại đây cô hƣớng vào sự hít thở của mình.

Sau khoảng một tiếng đồng hồ, Julie đi theo Lisa vào trong nhà,

sau khi vừa trải qua thời gian hết sức thú vị theo dõi sự hít thở của

mình, đồng thời còn đƣợc ngắm những con chim, đám mây, loài

bƣớm đang bay. Đây là phép thiền mới mà Lisa đã chọn để chỉ cho

cô- ý thức đến hơi thở của mình và đồng thời cũng ý thức bằng mắt cả

những sự vật chung quanh.

Kinh nghiệm đó đã chiếm hết sự chú ý của Julie đến mức lạ

lùng, vì điều đó thật quá sức dễ dàng, nó cho phép cô tiếp tục thƣởng

thức khoảnh khắc hiện tại của mình trong một quãng thời gian, và thời

gian đã trôi qua mà cô hầu nhƣ chẳng hề thấy. Cô chỉ đơn giản là giữ

sự chú ý của tâm trí mình tập trung vào hai cảm giác xảy ra trong cùng

một lúc- hít thở và nhìn- và chỉ cần thực hiện riêng phép thiền cảm thụ

cơ bản đó cũng đã làm thay đổi cảm giác của cô đi đến những nơi hết

sức tuyệt vời.

Lisa đã cùng thiền với cô, và nhiều lần, khi họ thình lình thấy

mình đang nhìn nhau, họ liền phá ra cƣời. Thế rồi, có một lần đôi mắt

của họ nhìn vào nhau và họ đã không cƣời, họ chỉ nhìn vào mắt nhau

trong chốc lát mà không hề mỉm cƣời gì hết…cho đến khi Julie


of 215

ngoảnh sang chỗ khác một cách có hơi e thẹn, trong lòng cảm thấy

nhƣ thể cô đã gần nhƣ nhìn thấu vào tâm hồn của ngƣời bạn mới của

mình.

Bây giờ họ đang đi vào nhà bếp để tìm cái gì đó uống sau khi đã

ở ngoài nắng quá lâu, và mẹ của Lisa, Ruth, đang lo bữa cơm tối, đang

huýt sáo nho nhỏ, vừa thái cà rốt và cho chúng vào một cái nồi thật to.

Mùi xúp bốc lên thật thơm ngon, và Julie thấy rằng mình vẫn đang

thực hiện việc thiền, vừa quan sát sự hít thở của mình, đồng thời cũng

vừa ngửi thấy mùi vị của món xúp.

“Mẹ”, Lisa nói, “Julie có hỏi con điều này mà con không biết

phải trả lời nhƣ thế nào”.

Ruth ngƣng việc thái cà rốt lại, “À, điều này nào?”.

Lisa kể lại thắc mắc của Julie về việc thiền thật ra vận hành nhƣ

thế nào trong não, điều gì xảy ra bên trong khiến cả thế giới thình lình

thay đổi một cách tế nhị nhƣng rõ rệt khi sự chú ý của tâm trí hƣớng

từ điều này sang điều khác. Câu hỏi mà Lisa đang cố gắng diễn đạt lại

có hơi dài dòng và lộn xộn, và Ruth đã phải ngẫm nghĩ một lúc.

“À, bác nghĩ chắc phải mất ít nhất năm phút để giới thiệu sơ

qua điều này”, bà nói với Julie. “Và, thật ra, khoa học chƣa tìm ra

đƣợc nhiều câu trả lời về thiền. Nhƣng mới đây bác có đọc một quyển

sách mà bác nghĩ Lisa chắc cũng có đọc qua, có tựa là Tại sao Thượng

đế sẽ không bỏ đi, và sách còn có một cái tựa nhỏ rất ấn tƣợng, “Khoa

học về bộ não và sinh học về đức tin”. Đó là một quyển sách hay, viết

về những thí nghiệm mới thực hiện trên não của những ngƣời ngồi

thiền. Theo những gì bác biết cho đến hiện giờ, dƣờng nhƣ bƣớc then

chốt trong thiền là hành động quyết định dịch chuyển sự chú ý của

tâm trí ra khỏi những định thức cố hữu của nó- chú ý đến các ý tƣởng,

suy nghĩ, hình ảnh,…- và hƣớng đến một chức năng hoàn toàn khác

hẳn của não, chức năng nhận biết điều gì đó ngay trong khoảnh khắc

hiện tại”.

“Ý bác là, nhƣ nhận biết sự hít thở của chúng ta chẳng hạn

chăng?”. Julie tiếp lời.

“Chính xác, hoặc quan sát một ngọn nến chẳng hạn nhƣ tín đồ

Ấn giáo thƣờng làm, hay nhìn ngắm thiên nhiên nhƣ những ngƣời


of 215

theo Lão giáo đang làm, hoặc đọc kinh nhƣ ngƣời Ki tô giáo. Điều

quan trọng là sự dịch chuyển hoạt động hoá- điện của não từ vùng này

sang vùng khác của não- một sự dịch chuyển nhắm vào việc quan sát

những điều xảy ra thực thụ trong thế giới thực, thay vì bị mất hút

trong những suy nghĩ của mình.. Đó là sự dịch chuyển từ nhận thức

sang nhận biết, nếu cháu muốn dùng những từ này”.

“Chúng ta đang nhiên cứu toàn là sinh học”, Julie nói.

Ruth hất mặt về phía kệ. “Sao hai con không ăn hộp bánh qui

đó đi”, bà gợi ý, và khi hai cô gái đang nhai tóp tép bánh qui, bà giải

thích việc bộ não của con ngƣời đƣợc hình thành từ bốn phần khác

trong cùng một cái đầu, với mỗi phần có nhiệm vụ và khả năng khác

nhau.

Thứ nhất, bán cầu não trái thực hiện phần lớn công việc suy

nghĩ, phân tích và phê phán, v.v…., của chúng ta, bằng cách sử dụng

các biểu tƣợng đƣa ra các suy nghĩ và quyết định mang tính chất lý trí.

Đây là phần não luôn tập trung vào một điểm đặc biệt nào đó, đồng

thời di chuyển từ suy nghĩ, ý tƣởng, định thức này sang suy nghĩ, ý

tƣởng hay định thức khác theo chiền lần lƣợt từng bƣớc một mà tiến

tới (chiều phát triển tuyến tính). Đây là phần não tích cực trong việc

đọc và tạo ý nghĩa cho những từ mà các con đang đọc đƣợc hiện nay.

Rồi còn có bán cầu não phải; phần não này thực hiện công việc

chủ yếu là nhận biết, trải nghiệm thế giới thực tế một cách trực tiếp

thông qua các giác quan. Vùng não này có khả năng đặc biệt là “nhìn

thấy mọi sự vật ngay tức thời” chứ không phải luôn xoáy vào một

điểm. Đó là do bán cầu não phải đƣợc liên kết với trực giác và những

tia loé sáng của sự thình lình nhận chân và “biết”. Qua việc nội soi

não, ngƣời ta cũng thấy nó sáng lên khi quan sát một ngƣời trong lúc

thiền định. Theo suy nghĩ, bán cầu não trái mang tính phê phán trở

nên ít tích cực hơn khi thiền định, còn bán cầu não phải thì trở nên tích

cực hơn.

Cũng có một phần não phiến rất tinh tế (tinh tế về mặt tiến hoá)

đƣợc tìm thấy bên dƣới hai bán cầu não, nơi ngƣời ta cho rằng chính

là lãnh địa của các cảm xúc. Nghiên cứu về não mới đây cho thấy các

cảm xúc của chúng ta thƣờng đƣợc kích thích không phải bởi những gì

chúng ta đang nhận biết ở thế giới bên ngoài, mà là bởi sự phản ứng


of 215

của não trƣớc những gì chúng ta đang nhìn thấy. Điều này có nghĩa

rằng những cảm xúc của chúng ta có quan hệ mật thiết với những suy

nghĩ, với những thái độ và phán đoán, và đặc biệt là đối với những

đức tin cốt lõi lâu đời về việc chúng ta là ai và cuộc sống là gì.

Một lãnh vực thuộc phần tổng quát của não phiến này có tầm

quan trọng đặc biệt đối với thiền định. Đây là phần quyết định chúng

ta có bị mắc kẹt trong những lo âu và sợ hãi hay không ( và do đó

không thể thiền định thật sự đƣợc), hoặc chúng ta có thoát khỏi đƣợc

sự bối rối và nhờ thế có thể đạt đƣợc điểm tính và đi vào trạng thái mở

rộng của ý thức hay không. Phần não nhỏ nhƣng quan trọng này đƣợc

gọi là “não hạch hạnh” (amygdala), hay còn gọi là trung tâm sợ hãi

nguyên thuỷ. Khi chúng ta có những lo âu để gây bối rối cho trung

tâm sợ hãi này của não, thì sự bình yên, điềm tĩnh, minh mẫn khi thiền

định sẽ không xảy ra. Thay vào đó, trung tâm sợ hãi này phát ra những

mệnh lệnh cho các hạch để tiết ra những hoóc môn kiểu “chiến đấu

hay là chạy”, làm cho chúng ta trở nên căng thẳng, bấn loạn và nói

chung mất bình tĩnh. Đó là lý do tại sao việc làm cho não đạt đƣợc sự

thanh tịnh là hết sức quan trọng trong thiền định, lẫn trong cuộc sống

nói chung.

Cuối cùng, nằm ở bên dƣới nữa, trong chỗ sâu nhất của não,

chúng ta sẽ gặp đƣợc phần cuống não (nối liền với cột xƣơng sống)

“là phần hạ đẳng nhất” rất lâu đời đã phát triển từ khi chƣa có bất kỳ

loại động vật có vú nào trên trái đất này, nhƣng vẫn đang còn là một

phần không thể thiếu trong bất kỳ hình thái sự sống nào. Phần cuống

não này không suy nghĩ, nó cũng không phản ứng với bất kỳ cảm xúc

nào ngoài sợ hãi và sung sƣớng; nó không thể hoạch định cho tƣơng

lai hay ghi nhớ quá khứ. Công việc chủ yếu của nó từ lúc chào đời cho

đến lúc chết là điều tiết quần thể khổng lồ của cơ thể chúng ta, sao cho

hệ thống tuyến dẫn nội thể hoạt động tốt đẹp.

“Khi chúng ta thiền”, Ruth giải thích, đồng thời cũng thấy rằng

các thính giả trẻ trung của bà đang bắt đầu chán với những chi tiết y

học, “điều thật sự xảy ra là chúng ta chú ý đến toàn thể bộ não cùng

một lúc, chứ không phải chỉ quan tâm đến một chức năng đặc thù nào

đó của tâm trí. Lý do khiến việc chú ý vào hơi thở trở nên có tác động

ngay tức thì chính là vì sự hít thở tự động đƣợc điều khiển bởi cuống

não, vốn phụ trách việc đảm bảo chúng ta tiếp tục hít thở đủ để cung

cấp nhu cầu dƣỡng khí. Rủi thay, sự hít thở cũng bị ảnh hƣởng trực


of 215

tiếp bởi những tình cảm của chúng ta- nhƣ mẹ dám chắc các con cũng

đã để ý thấy khi giận dữ hay khi buồn bã, hoặc sợ hãi- và những cảm

xức đó lập tức đƣợc cảm thấy ngay trong hơi thở, đúng không?”.

“Rõ ràng là nhƣ vậy”, cả hai cô gái cùng nói lầm bầm. Và cảm

xúc tốt cũng vậy nữa”, Julie nói thêm.

“Hẳn nhiên rồi”, Ruth trả lời. “Và khi chúng ta thiền khi chúng

ta quyết định chủ tâm để ý đến hơi thở của mình, chúng ta làm cho

đầu óc hữu thức của mình gặp gỡ trực tiếp với phần não vô thức, sao

cho chúng ta trở nên ý thức đƣợc một cách hết sức cụ thể cái tôi của

mình trong khoảnh khắc hiện tại. Và qua hành động cơ bản này, chúng

ta mở rộng hữu thức của mình. Các con thử tự làm ngay bây giờ xem.

Hãy cảm nhận ý thức của mình mở rộng đủ để thu nhận đƣợc toàn bộ

cơ thể khi các con đặt sự chú ý vào cảm giác của luồng không khí

đang vào và ra qua mũi… và trải rộng để bao gồm cả những chuyển

động ở ngực và bụng khi hít thở- nhớ đừng cố gắng gì cả trong việc

hít thở. Bây giờ, hãy cho phép sự hít thở của các con dừng lại vào cuối

kỳ thở ra kết tiếp. Hãy trải nghiệm trực tiếp tia sáng loé bên trong

đang làm cho các con hít thở kết tiếp nữa, đang giữ cho các con cứ

tiếp tục hít thở hoài, ngay cả khi các con chẳng bỏ chút công sức nào

để hít thở- đó là phần cốt lõi của não, đó chính là con ngƣời thực của

các con, theo một nghĩa rất thực.

Phép quán tức (thiền về hơi thở) nguyên thuỷ này- phép thiền

khi nhìn vào tia sáng loé làm khởi sinh lần hít thở kết tiếp của bạn- là

rất quan trọng, nên chúng ta cần phải tập thật đều đặn. Nó làm cho

chúng ta ý thức đến cội nguồn của sự sống. Do đó, hãy tiến bƣớc và

hãy để cho Ruth hƣớng dẫn bạn bƣớc vào cuộc gặp gỡ trực tiếp với

lực sống này, lực sống đang giữ gìn sự hít thở của bạn, và do đó giữ

cho bạn sống trong mỗi và mọi giây phút của cuộc đời…

Chỉ cần hƣớng sự chú ý vào cảm giác của dòng không khí đi

vào và đi ra qua mũi và mở rộng ý thức của bạn để gồm nắm cả những

chuyển động trên lồng ngực và trên bụng của bạn khi bạn hít thở. Hãy

ngƣng lại vào lúc cuối của lần thở ra kết tiếp- đồng thời nhớ không cố

gắng để hít vào gì cả- và trải nghiệm trực tiếp tia sáng loé nội tâm làm

cho sự hít thở của bạn diễn ra trở lại, làm cho bạn vẫn tiếp tục hít thở-

đó là phần cốt lõi của não, đó là con ngƣời thật của bạn, theo một

nghĩa hết sức thực.


of 215

Hãy tiến bƣớc vào hãy thực hiện bài tập hít thở “tia sáng loé của

sự sống” nhiều lần. Mỗi lần hít thở mới là mỗi lần trút cho thật hết

không khí ra. Đừng có chút cố sức nào để hít thở, hãy trải nghiệm sức

mạnh bên trong đang chống đỡ cho bạn, hãy ý thức đối với phần lõi

vật chất của sự hiện hữu của bạn, hãy hiểu thật rõ nó sao cho bạn có

thể ngày càng tin tƣởng hơn vào nguồn cội nội tâm của sự sống của

mình và biết sống một cách có ý thức dựa vào trung tâm sức mạnh đó.



of 215

Chƣơng 6: Mở rộng ý thức

“Bộ não hết sức phức tạp, chúng ta chỉ mới bắt đầu hiểu đƣợc

về nó”, Ruth tiếp tục nói sau khi hai cô gái ngƣng lại và quan sát về

hơi thở của họ một vài lần. “Nhƣng khi chúng ta thiền, điều trở nên rõ

ràng là những gì chúng ta đang chọn làm là kiểm soát cách tâm trí của

mình hoạt động nhƣ thế nào chứ không phải trở thành nạn nhân của sự

lập trình có tính di truyền hay các kinh nghiệm thời thơ ấu của chúng

ta hoặc của những giả định do mẹ cha hoặc nền văn hoá của chúng ta

mang lại. Chúng ta dồn sự chú ý của mình vào toàn bộ cái tôi của

mình trong giây phút hiện tại, và khi hành động nhƣ vậy, chúng ta

thức tỉnh trƣớc sự kiện rằng cuộc sống mênh mông hơn rất nhiều so

với những gì chúng ta thƣờng nghiệm thấy. Bằng cách hƣớng dẫn tâm

trí của mình một cách hữu thức, chúng ta càng trở nên có ý thức hơn”.

“Nhƣng có vẻ nhƣ”, Julie nói, giọng ngập ngừng, “khi thiền,

chúng ta hƣớng sự chú ý ra khỏi tất cả các suy nghĩ, niềm tin, v.v…,

của mình - ra khỏi mọi điều làm cho chúng ta trở thành những con

ngƣời chứ không phải con thằn lằn hay con ếch. Khi chúng ta hƣớng

sự chú ý của mình ra khỏi những suy nghĩ để hƣớng vào sự hít thở,

chẳng phải chúng ta đang lùi lại thời các động vật gần nhƣ chƣa có ý

thức gì cả đó sao”.

“Ừm”, Ruth nói, và quay sang con gái của bà. “Con nghĩ sao,

Lisa?”.

Lisa im lặng một lát. “Con nghĩ con sẽ không phê phán ai có ý

thức hơn đâu, một chính khách nào đó đang hô khẩu hiệu trên tivi hay

một con chó với một con mắt đang xem tivi còn con mắt kia thì để ý

xem những gì đang diễn ra trong phòng. Điều con thích khi dịch

chuyển chú ý vào hơi thở của mình là con thình lình thoát ra khỏi

những lo âu và sự tƣởng tƣợng của tâm trí mình để bƣớc vào khoảnh

khắc hiện tại, nơi mọi sự trở nên sống động. Con đồng ý rằng việc trở

nên có ý thức hơn dƣờng nhƣ thuộc về phạm trù thiền nghĩa là gì, và

khi con biết đến sự hít thở cũng nhƣ cơ thể của mình, điều đó dƣờng

nhƣ mang tính ý thức cao hơn so với khi con bị mất hút vào trong

những suy nghĩ của mình. Con cảm thấy mình đang thật sự ở đây, do

đó con có thể thƣởng thức cuộc sống- giống nhƣ chúng ta đã cảm thấy

khi nãy, lúc ở ngoài sân đó, có nhớ không?”, cô nói với Julie.


of 215

Julie ngẫm nghĩ và cô gật đầu. Ruth xoay ngƣời, khuấy món

xúp và xắt cà rốt một lúc. Lisa cúi xuống vuốt ve con mèo mƣớp vừa

bƣớc vào nhà bếp. Julie bắt đầu yêu thích những thời khắc này, lúc

những ngƣời bạn mới của cô ngừng nói và để cho sự im lặng tràn

ngập trong bầu không khí, một sự im lặng không hề có tính chất buồn

bã. Điều này thật mới mẻ đối với cô; cô đã quen với việc mọi ngƣời

cùng ngồi chung trong nhăn nhó nhƣ mẹ cô vẫn thƣờng làm, bằng

không thì trò chuyện với nhau suốt từ đầu đến cuối, trong bầu không

khí ngột ngạt nếu nhƣ không ai nói với nhau lời nào.

Giờ đây, mỗi lần có sự tạm ngƣng trong lúc trò chuyện, Julie

nhận ra đây chính là cơ hội để hƣớng sự chú ý của mình vào hơi thở

của mình lần nữa. Cô hít vào và, một cách tự động, ngay giữa sự hít

thở, một suy nghĩ đã đến với tâm trí. Cô đã làm hết sức để trò chuyện

với suy nghĩ của mình trong khi vẫn tiếp tục quan sát dòng hơi thở.

“Tôi nghĩ tôi vẫn luôn cho rằng những điều thuộc về tâm linh

hay tinh thần hoàn toàn khác với những điều thuộc về khoa học hay

sinh vật”, cô nói. “Nhƣng bây giờ thì tôi đang nghĩ lại, rõ ràng chúng

ta trải nghiệm mọi điều thông qua bộ não của mình - ngay cả những

kinh nghiệm tâm linh xảy ra trong thân xác sinh vật của mình. Vậy

đâu là sự khác biệt giữa những gì thuộc về tâm linh và những gì thuộc

về khoa học, nếu chính bộ não vật chất của chúng ta tạo ra sự trải

nghiệm tâm linh?”.

“Tôi cũng đã suy nghĩ rất nhiều về điều này”, Lisa góp lời, “về

việc các nhà khoa học hiện nay đều cho rằng nhìn thấy sự vật nhƣ thể

riêng biệt nhau là một ảo tƣởng, rằng tất cả đều là một vũ trụ nguyên

toàn. Tôi đọc đƣợc câu trích dẫn rất hay sau đây từ lời của Einstein,

khi có ngƣời hỏi ông cái gì là nguyên nhân của điều gì đó, ông nói,

„Vạn vật sinh ra vạn vật‟. Đó cũng là điều Lão Tử đã nói trong tác

phẩm của ông, rằng Đạo là vạn vật, chúng ta là một phần của vạn vật

đó và quả thật chẳng có gì làm chúng ta khác biệt với vạn vật cả”.

“Đúng nhƣ vậy”, Ruth nói, “và đôi khi trong nhà trƣờng, mẹ hy

vọng các con sẽ nghiên cứu thật kỹ tiến trình thật sự của nhận thức,

bởi thiền chủ yếu có liên quan đến việc quan sát và hiểu theo hƣớng từ

trong ra ngoài: chúng ta nhận biết nhƣ thế nào, chúng ta trải nghiệm

chính mình lẫn thế giới chung quanh ra sao. Có một quyển sách thật

sự rất hay mà bác rất muốn cho cháu mƣợn vào lúc nào đó đấy, Julie,


of 215

do một bậc thầy tâm linh viết, vị này vừa mới viên tịch, đó là

Krishnamurti. Ông là một chân sƣ mà bác rất quí, và ông nói rằng:

“Bƣớc thứ nhất chính là bƣớc cuối cùng trong thiền định – gỡ bỏ sự

điều kiện hoá của tâm trí bằng cách trở nên ý thức hơn, bằng cách trở

nên hoàn toàn chú ý‟. Chỉ có thế: chú ý, dồn trọn sự chú tâm của mình

vào bất kỳ điều gì bạn đang cảm nhận trong giây phút hiện tại”.

Mọi ngƣời im lặng một lúc. Con mèo duỗi ngƣời, rồi quay

ngƣời và bƣớc ra khỏi phòng, trƣớc ba đôi mắt đang nhìn vào nó.

“Trong tâm lý học nhận thức”, Ruth nói, giọng thật êm ái, “ngƣời ta

khám phá ra rằng, trong não, các con không thể chia cắt vạn vật các

con đang nhìn thấy và kinh nghiệm nội tại của mình về nó. Phải cần

có bộ não lẫn đối tƣợng, nhƣ con mèo chẳng hạn, để tạo ra kinh

nghiệm về khách thể. Điều có vẻ hết sức lạ lùng, nhƣng về mặt lôgic,

chúng ta thậm chí hoàn toàn chẳng hề hiện hữu nếu chúng ta đem cất

đi môi trƣờng của mình. Cái bên trong và cái bên ngoài là một toàn

thể không gián đoạn. Quả thật chẳng có chút phân biệt nào giữa chúng

ta với thế giới chung quanh của mình- và đó là điều khoa học đang

minh chứng cho những gì mà các vị thầy thời xƣa đã tìm thấy trong

thiền định. Giống nhƣ Lão Tử và Krishnamurti và tất cả các vị thầy

tâm linh khác đã nói: mỗi ngƣời trong chúng ta là một phần không thể

tách rời của cái toàn thể. Tất cả chúng ta thật sự là một. Đó là một sự

nhận chân thật khổng lồ mà khoa học chỉ mãi đến gần đây mới kết

luận đƣợc điều các nhà du già đã khám phá bằng cách chỉ quan sát

theo hƣớng từ trong ra ngoài bộ não của chính họ trong lúc nó làm

việc”.

Ruth nhìn từ cô gái này sang cô gái kia, và mỉm cƣời, trong sự

nhận ra bà đang dồn cho họ quá nhiều tƣ tƣởng lớn. Bà cƣời thật sảng

khoái. “Giờ thì đến lƣợt các con, suy nghĩ đủ rồi, thể nghiệm đi chứ”.

Lisa đứng phắt ngƣời lên, cơ thể cô đã quá mỏi vì ngồi và đang

sẵn sàng hành động. Hai cô cám ơn Ruth vì đã trò chuyện với họ, và

rồi cùng nhau chạy ù ra ngoài.

Khi quan sát để biết chúng ta thật sự là ai với tƣ cách những con

ngƣời, chúng ta sẽ thấy rằng trƣớc tiên và trên hết, chúng ta là những

con ngƣời nhận biết. Ngay bây giờ, nếu bạn tiêu trừ tất cả các nhận

biết, các cảm giác của mình thì bạn sẽ là ai? Vâng, bạn vẫn sẽ còn có

những ký ức của quá khứ, và bạn sẽ có thể suy nghĩ với những ý nghĩ


of 215

về quá khứ của mình, nhƣng nếu không có những kinh nghiệm của

giác quan trong giây phút hiện tại, bạn sẽ hoàn toàn bị cắt đứt với

khoảnh khắc hiện tại, bạn sẽ không “hiện hữu ở đây”.

Chúng ta đón nhận dòng triều liên tục của các nhận biết với thái

độ gần nhƣ hoàn toàn cho đó là điều đƣơng nhiên và thậm chí hoàn

toàn chẳng hề chú ý đến chúng, nhất là khi chúng ta bị mất hút trong

suy nghĩ. Thiền là tiến trình qua đó chúng ta chọn biến các nhận biết

của mình trở thành những điều quan trọng nhất. Bằng cách chú ý thật

nhiệt tình vào những cảm giác tức thời đang đi vào, chúng ta lần lƣợt

đánh thức sự gặp gỡ trực tiếp với thế giới chung quanh, với các cảm

giác bên trong của chúng ta – và sau cùng là với sự nhận biết tế vi hơn

của ý thức tâm linh liên quan đến sự hiện hữu của Tạo Hoá.

Vì thế cho nên, hành động trong có vẻ đơn giản là hƣớng sự chú

ý của tâm trí bạn ra khỏi nhũng suy nghĩ về quá khứ và tƣơng lai, để

hƣớng vào các giác quan đang xảy đến với bạn ngay trong giây phút

hiện tại này, thật chẳng hề đơn giản. nếu bạn muốn cảm thấy đang

sống, nếu bạn muốn đáp ứng nhiệt tình với thế giới chung quanh

mình, nếu bạn muốn biết “là con ngƣời” thật ra có nghĩa là gì, bạn chỉ

cần hƣớng sự chú ý của mình.

Một lần nữa, ngay lúc này bạn đang có ý thức về điều gì trong

khi đang đọc những dòng chữ này? Bạn có ý thức về những gì đang

nhìn thấy trên trang sách, lẫn về những gì đang nằm trong tầm nhìn

ngoại vi của mình; bạn có ý thức về những gì đang ở chung quanh bạn

trong phòng. Bạn cũng ý thức (nếu bạn mở rộng hữu thức của mình)

về các âm thanh nữa. Chẳng bao giờ có sự im lặng hoàn toàn, ngoại

trừ trong khoảng không gian hƣ vô, do đó bạn luôn luôn có nghe thấy

một điều gì đó. Và khi bạn kết hợp những cái thấy và các âm thanh lại

thành một kinh nghiệm tổng hợp, sự biết của bạn bật thành một trạng

thái trải rộng.

Và cùng lúc đó, bạn nhận đƣợc một sự sắp xếp các mùi. Mỗi lần

hít vào mới là mỗi lần mang đến một sự gặp gỡ mật thiết với hƣơng vị

của mọi vật chung quanh bạn, và luôn luôn có một vị giác trong miệng

của bạn. Và hơn thế nữa, luôn luôn có vô số những cảm giác đến từ sự

tiếp xúc của cơ thể bạn với thế giới chung quanh, khi bạn chạm vào và

đƣợc chạm đến. Và nếu sự ý thức trong cùng một lúc nhƣ vậy vẫn

chƣa đủ, thế thì còn có tất cả các cảm giác đang đƣợc sinh ra bên


of 215

trong cơ thể của bạn, chẳng hạn, nhịp tim đập, sự rung động của máu

huyết đang lƣu thông trong các mạch máu, bụng của bạn đang tiêu hoá

bữa ăn vừa rồi, v.v…và v.v….

Do đó, khi tôi nói hãy dồn chú ý vào sự hít thở của bạn, tôi có ý

muốn nói rằng hãy hƣớng sự chú ý của tâm trí bạn vào cảm giác uyên

nguyên vốn đang luôn luôn diễn ra. Và khi hƣớng chú ý của mình vào

sự hít thở, tâm trí sẽ mở rộng một cách tự nhiên sự trải nghiệm của nó

ra mọi hƣớng cảm xúc để gồm nắm đƣợc mỗi lúc mỗi nhiều hơn

những gì đang diễn ra chung quanh, ở ngay bây giờ. Và thình lình đây

chính là bạn, biết một cách trọn vẹn, hoàn toàn đang ở tại đây, hoàn

toàn ý thức – nói tóm lại, bạn đang thiền.


of 215

PHÉP THIỀN THỨ NHẤT

Phép Quán tức

Bây giờ chúng ta đã tìm hiểu xong một số biến thể khác nhau

của phép thiền cơ bản là hƣớng sự chú ý vào kinh nghiệm thực của sự

hít thở và toàn bộ cơ thể, trong sự hiện sinh sống động ở ngay trong

giây phút hiện tại vĩnh cửu này. Để kết thúc phần thứ nhất này, chúng

ta hãy cùng nhau thực hiện phép thiền hơi thở (phép quán tức) chính

qui mà sẽ sử dụng trong suốt quyển sách này. Về sau, chúng ta sẽ mở

rộng phép thiền này theo một số cách. Bạn sẽ cần phải khởi sự nắm

vũng phép thiền cơ bản này, phải nhớ kỹ nó, phải nhập tâm nó, và

biến nó thành một phần của con ngƣời mình.

Một khi đã dành thời giờ để nắm vững đƣợc mọi cách thức, bạn

sẽ thấy mình có thể hƣởng dụng đƣợc sức mạnh của nó tại bất cứ nơi

nào có thể thực hiện - ở nhà, trong lớp học, trong một cuộc hẹn hò,

trong khi đang chơi thể thao hay trong tình huống đặc thù nào đó đòi

hỏi bạn phải đặt hết sự chú ý và khả năng của mình vào đây. Phép

thiền mở rộng ý thức quan trọng bậc nhất này có thể trở thành tuyến

dẫn tối quan trọng đƣa bạn đến với nguồn cấp lực nhanh chóng, với

lòng từ bi, trí huệ và sự sáng suốt.

Hãy làm cho mình cảm thấy thật thoải mái, cho dù bạn thích

thực hiện nhƣ thế nào. Cứ duỗi ngƣời và động đậy tuỳ ý nếu bạn tìm

thấy một tƣ thế tốt để thiền. Cứ thực hiện và cứ ngáp nếu cảm thấy

điều đó là tốt, và để đôi mắt của bạn nhắm lại nếu chúng muốn nhắm.

Bây giờ, hãy bắt đầu ý thức nhẹ nhàng đối với sự hít thở của

mình, hãy hƣớng sự chú ý của tâm trí bạn vào những cảm giác thực tế

của dòng không khí đang đi vào và đi ra qua mũi hay miệng hay khi

bạn hít thở vài lần kế tiếp.

Và trong khi đang nhận biết dòng không khí đang vào và ra qua

mũi hay miệng của mình, hãy mở rộng ý thức để nhận biết luôn cả

những chuyển động trên ngực và bụng của mình khi hít thở.


of 215

Hãy nhận biết hết tất cả các cảm xúc và những chuyển động của

hơi thở - trong mũi, miệng, lồng ngực, bụng.

Nếu bạn cảm thấy có bất kỳ áp lực xúc cảm nào trong nội tâm,

hãy chấp nhận nó, và với mỗi lần thở ra, hãy để áp lực đó trôi ra khỏi

bạn khi các cảm xúc trở nên trầm tịnh hơn.

Không nên cố sức để hít thở; chỉ cần để cho hơi thở đến và đi

một cách tự nhiên. Sau lần thở ra kế tiếp, hãy ngừng lại hoàn toàn, cho

đến khi tia sáng loé của sự sống nội tại khởi động sự hít vào kế tiếp,

rồi bạn thở ra ngƣng sự thở lần nữa; hãy để cho tia sáng loé nội tại

mang bạn đến sự hít vào kế tiếp, hãy hƣớng sự chú ý vào ngay trung

tâm hít thở của bạn.

Và chỉ cần thật thƣ giãn, hãy cảm nhận luồng không khí vào và

ra qua mũi hay miệng, cùng những chuyển động trên ngực và bụng

khi bạn hít thở… hãy mở rộng ý thức để nhận biết cả trái tim của bạn,

ngay giữa sự hít thở. Hãy trải nghiệm cả trái tim lẫn sự hít thở của bạn

cùng lúc.

Và hãy nói với chính mình: “Tôi đây, sự hít thở”.

Và khi sự hít thở của bạn đến và đi, hãy để ý thức của bạn mở

rộng để nhận biết toàn bộ cơ thể của mình, ở ngay đây, trong khoảnh

khắc hiện tại này; và hãy để nội tâm của bạn trải rộng và di chuyển

một cách tự do. Hãy thoải mái trƣớc kinh nghiệm mới.


of 215

PHẦN II: Ý THỨC ĐẾN

TRÁI TIM

(Xử trí với các cảm xúc)

Phần này nói về việc biết cách hƣớng sự chú ý vào trái tim của

bạn tại trung tâm hiện hữu của bạn, và cách làm thế nào để ứng xử với

bất kỳ cảm xúc nào bạn tìm thấy ở đó. Thiền có thể là một hỗ trợ rất to

lớn đối với vạn vật hữu tình, là chìa khoá để biết cách làm chủ các tình

cảm một cách thành công trƣớc tiên không phải nằm ở việc phê phán

những cảm xúc bạn tìm thấy trong nội tâm mình. Khi bạn hƣớng sự

chú ý của mình vào hơi thở và quán sát trái tim của mình – cùng lúc

trải nghiệm trực tiếp tình trạng cảm xúc của mình – sự thách đố của

bạn chính là chấp nhận chứ không phải phản bác các cảm giác. Thiền

có liên quan đến việc hƣớng đến sự yêu thƣơng và chấp nhận bản thân

mình mỗi lúc một nhiều hơn khi bạn nhận ra mình thật hoàn hảo nhƣ

mình đang là.

Tất cả những tình cảm khác nhau của con ngƣời đƣợc thể hiện

thông qua sự hít thở; chúng ta không thể thật sự tách những cảm giác

của mình ra khỏi sự hít thở. Do đó, bạn càng chú ý vào sự hít thở của

mình, bạn sẽ càng tiếp xúc đƣợc nhiều hơn với các cảm xúc. Và nhƣ

chúng ta sẽ thấy, lần lƣợt từng bƣớc một, bạn càng lƣu tâm nhận biết

sự hít thở của mình bao nhiêu, bạn sẽ càng dễ có thể chấp nhận cũng

nhƣ buông bỏ những cảm xúc gây buồn phiền và tạo nên những cảm

xúc bạn yêu thích nhiều bấy nhiêu.

Một khi bạn bắt đầu vận dụng thiền để chữa trị những nỗi đau

buồn xƣa cũ và buông bỏ những thái độ cũng nhƣ tâm trạng tiêu cực,

bạn sẽ thấy những cảm xúc của mình trở nên thanh tịnh hơn một cách

thật tự nhiên, và bạn sẽ có cơ hội để đều đặn thƣởng thức cái tâm

thanh tịnh lẫn niềm vui sƣớng hiện lên khi những cảm xúc gây lo âu

đƣợc trấn an. Chẳng bao lâu bạn sẽ có thể hƣớng sự chú ý vào trái tim

của bạn, và thay vì đối đầu với những cảm nhận gây rối tung trong

lòng, bạn sẽ khám ra rằng giờ đây mình đang cảm thấy tốt đẹp hơn

bên trong tấm thân của mình.


of 215

Do đó hãy chào đón những cảm xúc bạn tìm thấy ngay giữa sự

hít thở của mình bất kể chúng là gì; hãy cùng hít thở với chúng, hãy

cho phép chúng đi ra. Và khi tiếp tục quán sát sự hít thở, bạn sẽ nhìn

thấy những cảm xúc đó lập tức bắt đầu thay đổi…để trở nên tốt đẹp

hơn!


of 215

Chƣơng 7: Cởi mở với

những cảm xúc

Danny thức giấc sau cơn ác mộng. Anh mơ thấy một con quái

vật đang lồng lộn đuổi theo anh chạy quanh khắp những con đƣờng xa

lạ, đồng thời phà hơi thở xuống cổ, bấu móng vuốt của nó vào lƣng

anh. Anh tỉnh giấc, thở gấp nhƣ thiếu không khí, toát mồ hôi, không

biết mình đang ở đâu.

Nhƣng anh đang ở trong chính phòng ngủ của mình chẳng có ai

đuổi theo anh cả. Anh nằm đó, cố trấn tĩnh mình đồng thời cố gắng

thoát ra khỏi những hình ảnh sống động của giấc mơ bằng cách suy

nghĩ trƣớc về ngày mai ở trƣờng. Gần nhƣ ngay lập tức Julie đã có

mặt ở đó trong tâm trí anh – với nụ cƣời ngọt ngào, đón nhận, đôi môi

khiến anh nhƣ muốn phát rồ, trọn thân thể của cô, trọn sự hiện hữu

của cô. Thế rồi anh nhớ lại việc Julie đã khiến anh cảm thấy khó chịu

ra sao khi anh suýt đánh nhau với gã xuẩn ngốc đó, và anh căng thẳng

với chính ý tƣởng phải gặp mặt cô. Anh biết mình phải làm điều gì đó

đối với sự nóng tính của mình, bằng không anh sẽ đánh mất cô, nhƣng

anh có thể làm đƣợc gì đây? Lẽ ra anh nên gọi điện thoại cho cô khi

về đến nhà vào tối hôm qua để xin lỗi, nhƣng cha của anh đang tiếp

đãi ngƣời bạn gái mới của ông, ông đã la rầy Danny vì một chuyện

ngớ ngẩn nào đó và họ cãi nhau, thế là anh leo lên giƣờng và quên mất

chuyện của mình.

Sau khi thay quần áo và bƣớc xuống lầu, anh có thể nghe tiếng

cha anh và ngƣời phụ nữ mới bàn bạc với nhau về phòng ngủ chính.

Anh tiếp tục đi vào nhà bếp để tìm cái gì đó ăn sáng. Anh hoàn toàn

chẳng muốn gặp họ chút nào. Anh vẫn còn giận cha của mình vì

những gì đã xảy ra với mẹ anh, cách đây hơn một năm, nên anh đã

bƣớc thẳng ra khỏi nhà với trên tay chỉ cầm mỗi một quả táo, đồng

thời vừa đi vừa nhai nó nhƣ thể anh đang cắn cả thế giới vậy. Mọi

chuyện đã diễn ra tệ hại kể từ khi mẹ anh dọn ra khỏi căn nhà này.

Danny đã sống với bà một thời gian, nhƣng ngôi trƣờng mới đã khiến

anh buồn phiền, thế là anh đành dọn về ở với cha mình. Bây giờ anh

sẵn sàng để trở về chỗ ở của mẹ lần nữa, nhƣng anh thật sự chẳng

muốn đổi trƣờng thêm lần nữa – và ngoài ra, Julie còn có ở đó nữa.


of 215

Danny có hai điều thật sự rất giỏi. Anh là tay vợt số một trong

đội bóng bàn của địa phƣơng, một điều gì đó tích cực mà anh học

đƣợc từ thân sinh của mình. Và anh thích ngôi trƣờng đang học. Do

đó, anh đã chúi đầu vào học ngay từ lớp đầu tiên của mình bằng thái

độ trả thù đời. Anh nghi ngờ mấy gã trong lớp coi thƣờng anh là vì

anh luôn luôn xuất sắc trong các kỳ kiểm tra, điều khiến cho họ trông

nhƣ những kẻ ngu ngốc, nhƣng anh bất cần – dẫu sao anh cũng đâu có

cần nhiều bạn. Tính đến bây giờ thì anh đã chuyển trƣờng hết bốn lần,

anh đã từ bỏ sự cố gắng để có đƣợc những bạn thân. Mọi ngƣời quí

anh vì anh thông minh, và điều đó với anh đã đủ lắm rồi.

“A!, Julie phải không?”, anh nói khi nhìn thấy cô đi phía trƣớc

mình ở hành lang trƣớc cổng trƣờng và vội vàng đi nhanh đến bên

cạnh cô.

Cô vẫn tiếp tục đi. “Cái gì?”, cô nói.

“Này, tôi xin lỗi; anh ta đã chọc giận tôi”.

“Anh không cần phải nổi nóng nhƣ vậy”, cô nói với anh vẫn

tiếp tục bƣớc, hầu nhƣ chẳng hề nhìn sang anh một lần nào. “Em

không thích bạo lực, em đã nói với anh rồi. Giận dữ làm em sợ”.

“Vậy em chỉ muốn phải thật bình tĩnh, rằng anh phải hoàn toàn

làm chủ đƣợc các cảm xúc của mình. Anh không thể làm đƣợc”.

Cô bƣớc thêm vài bƣớc, chẳng nói một lời nào, rồi cô đứng lại.

Bây giờ họ còn đang đứng ngoài trƣờng, tại bãi cỏ. Cô hƣớng đôi mắt

đẹp của mình sang anh, và anh có thể thấy lập lánh những giọt nƣớc

mắt. “Em không mong đợi cái gì hết”, cô nói lẩm bẩm. “Nhƣng em

cũng có những cảm xúc của riêng mình. Nếu anh cứ tiếp tục muốn

đánh nhau, em sẽ bỏ đi”.

“Đôi khi ngƣời ta nhạo báng anh, chỉ có vậy thôi”, anh nói.

“Anh là một trái bom chỉ chực tìm lý do để phát nổ thôi”.

“Có thể là thế, có thể là không – anh không biết mình nhƣ thế

nào nữa”.

“Điều đó quá rõ rồi còn gì, anh chỉ đang cố giấu mà thôi”.


of 215

“Nếu anh khủng khiếp đến nhƣ vậy, tại sao em đã đến với

anh?”, anh nổi nóng hỏi lại.

Cô im lặng trong chốc lát, rồi nhìn vào mắt anh. “Rõ ràng anh

có những khía cạnh khác mà em thích. Và em cũng biết giận vậy,

Danny. Em biết điều đó cảm thấy ra sao. Nhƣng em không đánh ngƣời

ta. Khi anh trở nên bạo lực nhƣ vậy, em sợ lúc nào đó anh cũng có thể

đánh cả em”.

“Làm gì đến nỗi ghê vậy”, anh nói, nhƣng rồi nhớ lại việc cha

của anh đã đánh mẹ của anh nhƣ thế nào. “À, dẫu sao, anh cũng xin

lỗi”, anh nói với cô một cách thành thật. “Và anh sẽ cố gắng, thật đây,

không để điều đó xảy ra lần nữa đâu”.

“Tất cả những gì anh cần làm là”, cô nói với anh, “hít thở cho

thật sâu, không phản ứng – và bƣớc xa ra khỏi sự rắc rối. Em sẽ không

nghĩ anh là kẻ chết nhát. Em sẽ coi trọng anh vì điều đó, nhiều hơn

anh nghĩ”.

“Cám ơn, anh sẽ cố hết sức. Nhƣ anh đã nói với em cách đây

mấy ngày, mọi chuyện trong nhà liên quan đến cha anh không đƣợc

tốt đẹp cho lắm. Anh biết anh dễ giận lên là vì điều đó, ít ra đó cũng là

những gì mà chuyên gia tƣ vấn tâm lý có nói với anh”.

“Song thân của em cũng cãi nhau hoài. Điều đó thật hết sức ngớ

ngẩn”.

“Dẫu sao, khi ở bên cạnh em”, anh thành thật nói với cô, “nhƣ

hiện giờ chẳng hạn, mọi việc tự nhiên dịu lại hẳn, anh đang cảm thấy

vui trong lòng. Nghe này, hôm nay anh không phải tập dợt bóng bàn,

vậy chiều nay chúng ta đi bách bộ hay làm cái gì đó có đƣợc không?”.

“Em vẫn không hiểu tại sao anh không cho em đi theo anh trong

cuộc tranh tài hồi cuối tuần rồi”.

Anh ngập ngừng. “Anh cũng không biết nữa. Anh ghét bị mất

tập trung khi có ai đó anh yêu quí nhìn anh thi đấu”.

“Anh có thể khắc phục đƣợc điều đó mà. Còn nữa, anh nói anh

đang thật sự chơi rất giỏi trong đội”.


of 215

“Đó là môn thể thao yếu đuối”, anh buột miệng. “Anh thắng

hay thua thì có quan trọng gì chứ, nó đâu phải bóng rổ hay túc cầu

hoặc…”.

“À, thì ra là vậy!”, cô nói. “Ôi anh bạn của tôi ơi, anh hồ đồ quá

đi thôi”.

Không phải cô có ý nói nặng gì cả, nhƣng anh phản ứng. “Hứ,

dẹp em đi!”, anh nói với cô và bỏ đi sang hƣớng khác.

Cô đã chạy theo và kéo anh lại. “Em không có ý gì đâu. Thôi,

bỏ qua chuyện này. Anh đừng mỗi một chút lại nóng giận”.

“Rõ ràng anh hồ đồ mà. Anh không biết tại sao em lại cứ bám

theo anh”.

Cô đúng đó, tim đập thình thịch và hơi thở của cô có vẻ gấp rút.

Ngay khi đó, cô chợt nhớ đến hơi thở của mình và đặt sự chú ý của

mình vào đó. Tim cô thình lình mang cảm xúc bộc phát mạnh khi bắt

đầu nói: “Vậy là em có thể yêu ai đó đúng nhƣ cung cách anh ta đang

là”, cô nói. “Có thể em không cần một ngôi sao bóng rổ, có thể em chỉ

cần anh”.

Anh đứng đó, nhìn chằm chằm vào cô, bỗng thấy cảm động bởi

những lời cô nói. Và ngay giữa đám đông, cô nhón ngƣời và hôn

nhanh lên môi của anh. “Vậy nhé”, cô nói nhỏ, và bƣớc đi.

Lần này thì chính anh chạy theo cô và kéo cô đứng lại. Họ nhìn

vào mắt nhau. Cô có thể cảm nhận đƣợc hơi thở của mình đến và đi,

và nó thình lình trải rộng, ngọt ngào.

“Vậy, chuyện hồi nãy nói thì sao, chiều nay chúng ta đi ăn kem

hay cái gì đó có đƣợc không”, anh nói.

“Không đƣợc”.

“Ơ?”.

“Em phải đi gặp một ngƣời”.

“Đó là bạn gái của em. Này! Sao anh không đi chung với em

đi?”.


of 215

“Em nói chơi với anh đó à?”.

“Ý em nói là nah sẽ mến cô ấy thôi”.

“Vậy mấy ngƣời sẽ làm gì?”.

Cô cƣời lớn và trả lời ngay, “Thiền”.

“Ghê quá vậy”.

“Cái gì, hả anh ngốc?”.

Danny rõ ràng đang đấu tranh với những cảm xúc của mình,

một phần bởi vì tình hình căng thẳng trong gia đình với thân sinh của

mình, và một phần vì, chúng ta ai cũng có những tính khí vốn có thể

nổi nóng lên ngay đƣợc, và tất cả chúng ta đều biết cách kiểm soát

chúng. Danny, đúng nhƣ Julie nói, là một trái bom hẹn giờ biết đi bộ

đang tìm cớ để nổ. May thay, một trong những món quà tuyệt vời của

thiền là nó cho phép chúng ta đều đặn quán sát đƣợc trái tim của mình

để khám phá xem chúng ta có đang bị áp lực tình cảm hay không, và

nếu có, khi ấy, ngay ở chỗ ấy, tại một nơi an toàn, chúng ta có thể trút

cảm xúc đó ra ngoài.

Làm sao chúng ta có thể làm đƣợc điều này? Trƣớc tiên, bằng

cách thành thực với chính mình và chấp nhận các cảm xúc của mình,

bất kể những cảm xúc đó là gì. Khi chúng ta cố gắng phủ nhận mình

giận dữ mặc dù đang nhƣ vậy, chúng ta làm cho tình hình trở nên khó

giải quyết gấp trăm lần. Và điều đó cũng tƣơng tự đối với những cảm

xúc nhƣ nỗi đau xé lòng, sự trầm cảm và mặc cảm tội lỗi. Trƣớc hết

chúng ta cần phải nhìn vào bên trong trái tim, vào thân thể của chúng

ta, và hãy thành thực với chính mình. “Tôi đang quá sức lo âu đến độ

không thể thở đƣợc”.

Cả Danny và Julie đều đang đấu tranh để trở nên thành thực,

không chỉ với chính mình mà cả giữa họ với nhau. Julie đã bắt đầu ý

thức đến sự hít thở của mình trong khi đang trò chuyện với bạn trai

của cô, và điều đó giúp cô trở nên cởi mở và thành thực. Hy vọng

Danny cũng sẽ thích thú với việc học cách làm thế nào để thực hiện

điều này.


of 215

Còn bạn thì sao? Bạn có một tính khí gì đó không? Có phải bạn

đang chạy quanh với trái tim tan vỡ nhƣng lại không cho phép chính

mình chấp nhận những gì đã xảy ra, cảm thấy bị tổn thƣơng, và cứ phó

mặc nó? Ngay bây giờ, hãy nhìn xem những gì đang diễn ra khi bạn

tạm ngƣng giây lát (hoặc dĩ nhiên lâu hơn cũng đƣợc nếu bạn muốn)

và thể nghiệm qua trình tự sau đây.

Hãy dồn sự chú ý vào các cảm giác hơi thở trong mũi của bạn.

Hãy mở rộng ý thức để nhận biết cả những chuyển động trên ngực và

bụng khi bạn hít thở. Ngay khi đang hít thở đó, hãy để ý xem trái tim

của bạn đang có cảm giác ra sao và hãy nhìn xem bạn có thể hít thở

bên trong cảm xúc này hay không mặc dù nó đang gây tổn thƣơng.

Hãy chấp nhận việc bạn đang cảm thấy ra sao ở ngay lúc này.



of 215

Chƣơng 8: Chữa trị những

đau buồn

Sau khi Lisa đi học về, cô nhìn thấy một mảnh giấy nhắn của

mẹ rằng Richard, bạn trai cũ của cô, có gọi điện thoại đến. Từ lâu, anh

ấy đã không gọi, nên cô nghĩ anh ta hẳn đã quên mình, mặc dù họ có

hứa sẽ vẫn mãi bên nhau – cho dù giờ đây đang ở cách xa nhau hàng

trăm dặm.

Trái tim cô bắt đầu đập thình thịch khi nghĩ đến việc sẽ đƣợc

nghe tiếng nói của anh ấy khi cô chạy lên lầu để vào phòng ngủ, ngồi

lên giƣờng và quay số điện thoại của anh. Anh là bạn trai đầu tiên mà

cô đã thật sự trao trọn trái tim, và cô nhƣ muốn ngừng thở khi nghe

thấy giọng nói của anh bên kia đầu dây.

“Chào, Richard”, cô nói nhƣ lí nhí. “Em đây”.

“Ô, Lisa, chào”.

“Lâu rồi không thấy anh gọi”, cô nói với anh. “Em đang thắc

mắc”.

“À”, anh ấy nói, “ở đây anh thật sự rất bận, đội bóng rồi đủ thứ

chuyện. Và có một điều anh cần phải nói với em”.

Hơi thở của Lisa nhƣ đông cứng lại. “Ô, chuyện gì vậy?”

“Chỉ là, em biết đấy, chúng ta cách biệt nhau quá xa, và…thật là

khó nói quá, nhƣng em còn nhớ Deborah không?”.

“Deborah….”.

“Phải bọn anh có gặp nhau nhiều lần, và anh nghĩ sẽ thật không

công bằng nếu không nói cho em biết rằng hiện giờ bọn anh đang đến

với nhau. Chỉ là một chuyện tự nhiên thôi. Anh hy vọng em sẽ hiểu”.

Những giọt nƣớc mắt tổn trào trên đôi mắt của Lisa. “Ồ, em

hiểu mà”.


of 215

“Xin em mà, Lisa, đừng buồn. Cả hai chúng ta mỗi ngƣời ở một

nơi cách nhau xa quá; cả hai chúng ta đều biết điều đó mà. Có lẽ em

cũng đang gặp đƣợc ngƣời bạn mới, đúng không?”.

Cô đã ngồi ở đó, sẵn sàng oà khóc. Cô không muốn hành động

quá xuẩn ngốc bên điện thoại, nên gác máy. Chẳng còn gì để nói thêm

nữa.

Cô khóc sau khi gác điện thoại, không gì ngăn lại đƣợc. Tuy

vậy, cuối cùng, nƣớc mắt cũng bớt rơi và cô chỉ còn ngồi thừ ra đó, ủ

rũ và nhƣ ngƣời mất hồn. Hơi thở của cô quá mỏng manh đến độ cô

thƣờng xuyên nhƣ thở ra và rồi ngừng hẳn, trơ đi, một phần cảm xúc

trong cô đã chết và ra đi, nhƣng rồi lần hít vào kế tiếp tự nó lại đến, y

nhƣ để nói với cô rằng bất kể cô đang cảm thấy ra sao, cuộc đời cũng

vẫn cứ trôi. Một phần nào đó trong cô đã nhận thấy cô đang phản ứng

ra sao với nỗi đau xé lòng, đồng thời quan sát một cách thản nhiên

những gì đang xảy ra khi bạn bị ngƣời thƣơng của mình phụ bạc.

Nhƣng hầu hết mọi phần trong cô đã bi chìm ngập vào nỗi đau nhói

trong tim đến độ tất cả những gì cô có thể làm đƣợc là ném phịch thân

mình xuống giƣờng và mặc cho những giọt nƣớc mắt cứ tiếp tục tuôn

tràn.

Mẹ của cô đã để ý thấy rằng ngay đang có điều gì đó không ổn,

và đã dìu Lisa đến ngồi trên hàng hiên sau nhà. Họ chỉ ngồi đó với

nhau, chẳng nói lời nào khá lâu sau khi Lisa kể lại cho mẹ nghe về cú

điện thoại đó. Ruth biết chƣa thể nào giúp con gái cảm thấy vui vẻ trở

lại ngay khi cô đang cảm thấy tan nát cõi lòng. Tất cả những gì bà nói

là, “Thỉnh thoảng cuộc đời cũng hay đá chúng ta. Khó tránh lắm. Chỉ

cần làm những gì con có thể làm đƣợc để đừng bị nản lòng và để cho

nó tự chữa lành. Con đã mất một ngƣời bạn, nhƣng con vẫn còn ngƣời

bạn quí nhất của mình: bản thân con. Và mẹ. Chúng ta sẽ giúp con

vƣợt qua khó khăn này”.

Lisa quay vào trong nhà và đi lên phòng của cô. Các cảm xúc

của cô là một mớ hỗn độn, nên cô đã hƣớng sự chú ý của mình vào sự

hít thở và trái tim của mình – và gần nhƣ ngay tức thì, cô cảm thấy sự

đổ dồn đột ngột của thái độ muốn gây gổ khi nghĩ đến Richard đang ở

bên cạnh cô gái khác, đang hôn cô ấy, đang vuốt ve cô ấy và đang làm

mọi điều với cô ấy. Điều đó làm cho Lisa trở nên tức giận đến độ cô

tự thấy mình nhƣ muốn gào thét lên – và cô quả thật đã làm nhƣ vậy.


of 215

Cô nguyền rủa xói xả anh ta, không biết bao nhiêu lần. Thế rồi cô dịu

lại và để hơi thở của mình bắt đầu hồi phục… trong lòng cảm thấy đã

đỡ hơn rất nhiều.

Thình lình cánh cửa phòng của cô bật mở ra và mẹ cô đang

đứng đó, bối rối. “Lisa, chuyện quái gì đang xảy ra vậy?”, bà hỏi.

Lisa thấy mình đang mỉm cƣời, “Ồ, chẳng có gì đâu mẹ, chỉ là

con đang thiền giống nhƣ mẹ đã dạy đó mà”.

Chúng ta hãy cùng nhau nói về những điều vừa nhìn thấy.

Chẳng hạn chúng ta đã thấy Lisa, giả sử chúng ta là những bậc thầy về

thiền định, đang gặp khó khăn với những cảm xúc của cô ấy. Nhƣ bất

kỳ ai khác, cô cảm thấy yếu đuối trong những tình huống lãnh mạn và

cô vừa bị tan nát cõi lòng. Cho nên , dù có là ngƣời đang hành thiền

hay không, cô cũng đang có rất nhiều cảm xúc bối rối phải giải quyết.

Chúng ta thấy cô đã ở một mình trong căn phòng ngủ của mình, và

thay vì bƣớc vào sự bình an sung sƣớng, cô đã cho phát nổ bằng

những tiếng la hét giận dữ khi buông thả các cảm xúc của mình.

Đây là câu hỏi: Điều đó có làm thay đổi ý niệm của bạn về thiền

không khi nhận ra rằng đôi khi, thay vì đƣa đến sự bình tâm, thiền có

thể gây ra một sự buông thả cảm xúc mạnh bạo nhƣ giận dữ chẳng

hạn? Và điều đó có làm bạn hoảng sợ khiến bạn đi đến suy nghĩ rằng

khi thiền, bạn có thể bị vƣớng vào trong những cảm xúc gây bối rối,

thay vì thoát ra khỏi chúng?

Dĩ nhiên, tin tốt là thiền không chỉ giúp chúng ta tiếp xúc với

bất kỳ cảm xúc nào đang đƣợc xây dựng bên trong chúng ta, mà quá

trình tập trung sự chú ý vào hít thở và trái tim của mình khi thiền còn

khuyến khích chúng ta buông thả các cảm xúc nữa – và do đó chữa trị

đƣợc các cảm xúc ấy. Qui luật cơ bản của chữa trị cảm xúc là nếu

chúng ta thành thật tỏ lộ một cảm xúc khi nó dấy sinh, cảm xúc đó sẽ

đẹp, lành mạnh và đáng tin cậy. Chỉ khi chúng ta ngƣng bày tỏ những

cảm xúc của mình, chúng mới định hình, bị méo mó và thoát ra một

cách thừa thãi và đôi khi có hại nữa.

Hy vọng sự khám phá chân thực chiều kích cảm xúc của thiền

trong chƣơng này sẽ khuyến khích bạn muốn tiếp tục thiền một cách

đều đặn, sao cho bạn có thể giữ cho các cảm xúc của mình lành mạnh


of 215

và đƣợc buông thả một cách nhanh chóng, thay vì bị dồn nén và gây

nên sự bối rối.



of 215

Chƣơng 9: Trải qua các

cảm xúc

Lisa ngạc nhiên chứ không lúng túng khi Julie đến cùng với

Danny trong cuộc họp mặt buổi chiều của họ ở nửa giờ sau đó. Cô

cảm thấy đã khá hơn rất nhiều và việc gặp đƣợc bạn đã giúp cô phấn

chấn lên, ít ra cũng tạm thời. “Tôi có thấy anh ở trƣờng”, cô nói với

Danny khi anh ta đứng ngƣợng ngùng trong phòng khách nhà cô.

“Anh đã không thắng đƣợc giải bóng bàn tổ chức cách đây hai tuần

sao?”.

Anh nhún vai. “Ừ, phải”, anh nói. “Dẫu sao, đó cũng là do tôi”.

“Thế anh có chơi bóng bàn cùng với Julie không?” cô hỏi anh,

đồng thời liếc nhìn về phía Julie. “Cô ấy có nói với tôi cô ấy có một

cái bàn ở tầng hầm”.

“Không, cô ấy không nói với tôi về chuyện đó”, anh nói và

cũng nhìn về phía Julie. “Này, tôi không muốn làm phiền buổi chiều

của các bạn đâu nhé”.

“Không phải đâu, anh đến chơi càng tốt mà”, Lisa nói. “Chỉ là

chúng tôi sẽ lên lầu và trò chuyện với nhau. Julie muốn biết về thiền,

và tôi thì cũng có biết đôi chút. Anh tham gia với chúng tôi chứ?”.

Anh nhún vai lần nữa và cƣời lớn. “Tại sao không? „Tôi không

phải ông Phật, tôi cũng có lỗ rốn vậy”.

Thế là cả ba cùng lên lầu, bƣớc vào căn phòng thật ấm cúng chỉ

có thảm và gối, và quang cảnh thật tuyệt vời nhƣ của một khu rừng.

“Còn nhang và đèn đâu?”, Danny nói đùa và Lisa đã lôi hai thứ đó ra

thật. “Đôi khi chúng quả rất hữu ích”, cô nói.

“Chà, có lẽ hai ngƣời có thể giữ tƣ thế Yoga nào đó đƣợc nửa

giờ, còn tôi thì tôi biết chắc không thể làm đƣợc rồi”, Danny nói, cảm

giác ngập ngừng. “Có lẽ các bạn cứ làm cái gì đó đi, còn tôi sẽ trở lại

sau khi các bạn thực hiện xong”.


of 215

“Danny, làm ơn đi, chẳng có gì nghiêm trọng cả, anh đi làm

chi”, Julie khuyến khích anh. “Em đang nghĩ, có lẽ Lisa có thể nói cho

chúng ta biết về điều em đã đọc trong sách hồi tối hôm qua, đó là

thiền giúp ngƣời ta kiểm soát các cảm xúc của mình”. Cô quay sang

Lisa, lúc đó đã ngồi xếp bằng trên một cái gối. “Danny cũng giống

nhƣ tôi”, cô nói với Lisa. “Cả hai chúng tôi khi giận dữ và bực dọc.

Tôi nghĩ bạn có thể nói cho hai chúng tôi biết thiền có liên quan gì đến

những điều nhƣ vậy không”.

“Ừm”, Lisa nói, sau khi hai ngƣời kia cũng đã ngồi xuống. Cô

nhìn ngƣời ngày rồi sang ngƣời nọ. “Có thể cha của tôi biết rành hơn

về sự giận dữ”.

“Cha của bạn cũng thiền nữa à?”, Danny hỏi.

“Hầu nhƣ sáng nào cũng nửa tiếng, còn một số buổi tối thì có

thêm nửa tiếng nữa. Và những lần thiền mini trong cả ngày, theo nhƣ

ông nói, trong lúc làm việc. Ông thƣờng gặp rất nhiều sự tấn công bên

trong, mà phần lớn nhờ ơn Trời rồi cũng qua đi”.

“Thỉnh thoảng”, Julie nói, “lúc mẹ và cha tôi cãi nhau, tôi trở

nên càng lúc càng căng thẳng hơn cho đến khi tôi chỉ muốn đập nát

mọi thức và hét toáng vào chúng. Nhƣng tôi kiềm chế lại – và cảm

thấy thật khốn khổ, rầu rĩ. Vậy, thiền có thể giúp đƣợc chút gì cho tôi

khi tôi cảm thấy nhƣ vậy không?”.

Lisa bắt gặp ánh mắt của cô, và Julie để ý thấy lần đầu tiên Lisa

trông không có dáng vẻ tƣơi vui nhƣ mọi khi. “Tôi nhớ là”, Lisa nói,

“mẹ tôi có nói với tôi rằng có thể có liên quan. Bà nói rằng tất cả cảm

xúc gây bối rối của chúng ta đều bắt đầu bằng những suy nghĩ đặc biệt

nào đó khi chúng ta suy nghĩ, mà có tính chất gây giận dữ chẳng hạn,

không tự nó khởi sinh lên đƣợc. Nó luôn luôn bộc phát thành cơn giận

chỉ vì những gì chúng ta đang suy nghĩ, về ai đó, về cảnh ngộ nào đó”.

“Không”, Danny nói. “Dƣờng nhƣ là bất thình lình, chẳng cần

suy nghĩ gì cả, tôi sẵn sàng nổ tung, giống nhƣ hôm qua vậy, lúc có

một gã đẩy tôi và gọi tôi là gì đó. Tôi lập tức sẵn sàng đánh nhau với

anh ta. Julie đã có mặt ở đó, cô ấy đã thấy hết”.

“Chà, hãy cho tôi biết chính các điều gì đã xảy ra. Anh đang

cảm thấy vui, có điều đừng nói lệch sang chuyện khác”.


of 215

“Ừ, chính xác thì, lúc đó, gã, tôi biết trong giờ tiếng Anh, một

tay đúng là cừ khôi về bóng rổ, đã gọi tôi là cái gì đó”.

“Nhà quê”, Julie nói khi nhớ lại.

“Đƣợc rồi, vậy là ngay lúc đó, khi anh ta gọi bạn nhƣ vậy, phải

có ý nghĩ nào đó vọt ra trong đầu bạn, bạn ắt phải có suy nghĩ đặc biệt

nào đó”.

“Tất nhiên”, Danny thừa nhận khi nhớ lại. “Ý tôi là, trƣớc tiên

tôi tƣởng anh ta định làm mất thời gian của tôi với Julie, và điều đó

khiến tôi hết sức bực mình, và rồi tôi đã nghĩ anh ta nhục mạ tôi. Và

ngay khi ấy cũng đã có áp lực nhƣ vậy bên trong tôi bởi điều mà cha

tôi đã nói với tôi trƣớc đó. Khi gã đó đẩy tôi, ý tƣởng ấy liền diễn ra

trong đầu tôi, „Ê, anh đẩy tôi lần nữa tôi sẽ đánh anh!‟ và đó chính là

những gì tôi đã nghĩ khi cha tôi đẩy tôi”.

“Úi chà, quá nhiều suy nghĩ cùng một lúc”, Lisa nói.

“Và ngay khi chúng diễn ra trong đầu, tôi liền rất muốn đánh

nhau. Julie cũng đang có mặt, cô ấy đã nói với tôi rằng dù gì tôi cũng

vẫn có thể chặn đứng phản ứng đó đƣợc và hãy bình tĩnh lại. Nhƣng,

bằng cách nào?”.

Danny thở gấp, theo cùng với những cảm xúc của mình.

“À, những gì tôi nghe đƣợc”, Lisa nói, “chính là anh đang bị

căng thẳng, và anh đang ôm giữ những cảm xúc giận dữ bị đè nén

trong lòng”.

“Đúng quá rồi còn gì. Nếu tôi đánh lại cha tôi, ông ta chắc đập

tôi mất. Ông nặng hơn tôi những hơn hai mƣơi kí và ông là thợ mộc,

một tay đánh nhau thật sự. Bạn đừng hòng thiền ra cách đánh nhau với

một ngƣời nhƣ vậy”.

“Tôi không nói thiền là một giải pháp mầu nhiệm nhƣ thế nào

đó”, Lisa nói, giọng nhấn mạnh. “Tất cả những gì tôi biết là bất cứ khi

nào tôi dành thời giờ để ngƣng lại và quan sát sự hít thở của mình,

cũng nhƣ tìm hiểu xem những cảm xúc nào đang chịu áp lực bên trong

tôi, chúng liền bắt đầu trở nên dễ chịu hơn, áp lực cũng giảm bớt.


of 215

Thiền nói chung có thể giúp bạn buông bỏ sự giận dữ bên trong lòng,

sao cho bạn không còn chịu nhiều áp lực nữa”.

“Hê, tôi đã cố dứt bỏ nó rồi”, anh nói một cách thành thực, “có

điều nó không chịu đi. Thay vì thế, nó lại bùng phát không đúng đối

tƣợng”.

“À, chúng ta hãy thử làm một thí nghiệm xem”, Lisa đề nghị.

“Tôi sẽ chỉ cho bạn một phép thiền mà mẹ tôi đã chỉ, để giải toả các

cảm xúc bị dồn nén. Đƣợc không nào?”.

“Ừ, sao cũng đƣợc”, Danny nói.

“Tôi đâu có thấy bạn giống ngƣời bị nhiều cảm xúc dồn nén”,

Julie góp chuyện.

“Ồ, bạn nói giỡn với mình đó sao? Thậm chí bạn cũng đâu biết

tôi đã phải trải qua những gì trong ngày hôm nay đúng không?”

“À, tôi đã để ý thấy có điều gì đó. Phải chăng có điều gì đó…”.

Lisa do dự, hít thở thật sâu. “Ồ, chỉ là cậu bạn học cũ của tôi đã

gọi điện thoại đến và nói chia tay. Tôi hầu nhƣ cũng đã chờ đợi điều

đó, nhƣng dẫu sao nó cũng khiến tôi bị tổn thƣơng, bạn biết đấy”.

“Vậy, bạn đã làm gì, thiền cho quên nó đi sao?”, Danny hỏi.

Lisa ngồi đó, không nói lời nào một lúc, thế rồi cô nhún vai.

“Nó vẫn ở bên trong tôi, nhƣng sau khi khóc, tôi đã có thể sống với sự

đau khổ, cảm nhận nó, và các bạn biết không, sau một hồi thì nó trở

nên tốt đẹp hơn. Thiền không tạo nên những điều thần kỳ, nó chỉ giúp

đỡ mà thôi”.

“Vậy, chúng tôi sẽ làm gì, cái gì là điều trƣớc tiên?”, Danny

hỏi.

“À, trƣớc tiên, các bạn hãy làm những gì chúng ta đang làm,

quyết định dành ra một khoảng thời gian nhất định nào đó, nhƣ năm

phút chẳng hạn, và không làm cái gì khác hết, không trả lời điện thoại

hay đứng bật dậy vì chợt nhớ đến điều gì đó cần làm. Chỉ quyết định

dành ra năm phút thôi”.


of 215

“Đƣợc rồi, hãy làm nhƣ vậy đi”, Danny nói.

“Có lẽ chúng ta nên bắt đầu bằng những gì mà Julie đã học”,

Lisa đề nghị. “Dành một hay hai phút ngay sau đây để không làm gì

cả, ngoại trừ quan sát hơi thở đến và đi của các bạn, không phải chú ý

quan sát sự hít thở, mà đúng hơn là thật sự đang cảm nhận cảm giác

của luồng không khí đi vào và đi ra thông qua mũi hay miệng. Hãy đặt

mục tiêu chú ý của các bạn mỗi lúc nhiều hơn vào việc mình đang tiếp

tục hít thở ra sao, ngay cả khi các bạn chẳng có chút gắng sức nào.

Hãy để cho sự hít thở của các bạn đƣợc tự do và quan sát khi nó tiếp

tục duy trì sự diễn ra”.

Lisa đã ngồi yên lặng một lúc, và cả ba ngƣời đã ngồi đó không

làm một điều gì hết, chỉ là hít thở mà không cố sức gì cả, sự chú ý của

họ đổ dồn vào bất kỳ cảm giác nào đang đến với cơ thể họ.

“Và bây giờ”, Lisa nói, giọng thật nhẹ nhàng, “cùng lúc, các

bạn cũng có thể nhận biết luôn cả những chuyển động trên ngực và

bụng của mình khi các bạn hít thở. Hãy cảm thấy trái tim của mình

đang đập ngay giữa sự hít thở đó; hãy mở rộng ý thức để nhận biết cả

cái đầu, đôi chân, đôi tay, toàn bộ cơ thể trong cùng một lúc - ở ngay

đây.

“Hãy để lƣỡi, hàm, và thật tự nhiên, hãy bắt đầu để ý bất kỳ

cảm xúc nào các bạn nhìn thấy, có lẽ đang chịu áp lực, bên trong lồng

ngực của bạn. Hãy tiếp tục giữ sự chú ý vào hơi thở, vào trái tim, và

hãy loại bỏ trƣớc bất kỳ cảm xúc nào đang có. Đừng suy nghĩ về

chúng, chỉ ý thức đến áp lực và sự có mặt của chúng, bên trong các

bạn”.

Một lần nữa, cô quay về với sự im lặng. Julie liếc nhìn Danny

và để ý thấy đôi mắt của anh ta đang nhắm lại. Cô quan sát anh đang

ngồi ở đấy, và cảm thấy một dòng cảm giác đối với anh trong trái tim

mình – nó thật thú vị, nhƣng với đôi chút mơ hồ của sự bấp bênh đầy

bồn chồn, và niềm phấn khích tột độ.

Cô cũng nhắm mắt và theo dõi những cảm xúc và sự hít thở của

mình, và qua mỗi hơi thở, cô để ý các thay đổi. Cô có thể cảm nhận áp

lực bên trong đang từ từ trở nên bớt sắc cạnh hơn, bớt căng thẳng hơn.

Khi cô hít thở chậm các cảm xúc của cô dƣờng nhƣ cũng đang êm dịu

dần, cho đến khi, thình lình, khi cô quan sát hơi thở của mình đang


of 215

đến và đi, cô đã ý thức đƣợc toàn bộ cơ thể của mình trong cùng một

lúc không chút khó khăn, từ đầu cho đến chân. Và cơ thể của cô

dƣờng nhƣ đang chứa đầy cảm giác êm ái của tình yêu giản dị, chân

chất, xa xƣa, và cảm giác nhất thể với Danny, lẫn cả với Lisa.

Nhƣng Danny đã không có đƣợc khoảng thời gian dễ chịu nhƣ

thế. Nó thật nghiêm trọng đối với anh, bởi qua mỗi lần hít thở, anh có

thể cảm thấy sự giận dữ của mình tăng lên, thay vì giảm xuống. Với

đôi mắt đang nhắm, anh tiếp tục theo dõi việc xây dựng áp lực đó, và

các suy nghĩ cứ tiếp tục chạy ngang qua tâm trí mặc dù anh không hề

thích chúng, những ký ức bất chợt của lần tranh cãi mới đây nhất của

anh với cha mình, và những gì anh rất muốn nói với ông nhƣng đã

không nói ra.

Anh mở mắt ra và nhìn thấy hai cô gái, những ngƣời đang ngồi

rất hiền hoà bên cạnh, anh nghĩ đến mẹ mình, và thay vì giận dữ, thình

lình anh thấy mình nhƣ nghèn nghẹn ở cổ. Anh nín thở, sợ mình sẽ để

mất những cảm xúc đó trƣớc mắt ngƣời khác. Lisa đã có nói rằng hãy

giữ vững sự ý thức đến trái tim của mình, nhƣng anh thấy quá sức đau

đớn đến độ không thể chịu đựng đƣợc nữa, và mặc dù anh đã cố kìm

nén, nhƣng những giọt nƣớc mắt vẫn cứ tuôn tràn trên đôi mắt.

Danny nhắm mắt lại, đƣa tay lên lau nƣớc mắt, hít thở bằng

miệng vài lần để trấn tĩnh, và anh ngạc nhiên thấy sự loại bỏ các cảm

xúc của mình nhƣ vậy đã làm vơi đi điều gì đó trong anh. Hơi thở của

anh đang thay đổi, trở nên nhẹ nhàng hơn; anh thật sự cảm thấy tốt

hơn trƣớc đó nhiều.

Bây giờ anh cảm thấy nôn nao, không thể nào tiếp tục ngồi ở đó

với đôi mắt nhắm. Anh thấy mình đang nhìn sang Julie, vừa hít thở

vừa nhìn cùng lúc, và việc nhìn thấy cô đã làm thay đổi cảm xúc trong

trái tim anh lần nữa, lẫn trong hơi thở của anh. Anh cảm thấy dƣờng

nhƣ mình có thể hít vào đƣợc gần hết tất cả sự hiện hữu của cô ấy qua

từng hơi thở của mình, và điều đó thật lạ lùng nhƣng rất tuyệt. Anh

nhắm mắt lần nữa, và lần này anh mạnh dạn hƣớng sự chú ý vào trái

tim, anh cảm thấy trái tim của mình đang dịu dàng hơn. Với hình ảnh

của Julie vẫn còn trong tâm trí, anh đã ngồi ở đó, thật sự cảm thấy thƣ

thái trong lòng. Hơi thở của anh đến và đi cho đến khi một suy nghĩ

bỗng bật ra trong đầu anh rằng điều này thật hoàn toàn buồn cƣời,

rằng thiền là dành cho những kẻ yếu đuối. Anh sẽ chẳng thể giữ đƣợc


of 215

một cảm giác tuyệt vời nhƣ Julie, rằng ngay khi cô ấy gặp đƣợc cha

của mình, mọi chuyện sẽ tan vỡ bởi cha của anh có thể sẽ thô lỗ hay

thậm chí còn buông lời chọc ghẹo cô ấy nữa.

Anh mở mắt và nhận ra hơi thở của mình lại dồn dập lần nữa,

và cùng lúc đó anh cũng để ý thấy rằng cả hai cô gái đang nhìn mình.

Họ dƣờng nhƣ đang hết sức thƣ thái và hài lòng, trong khi anh biết

rằng mình vẫn còn hoàn toàn căng thẳng.

“Ồ”, anh nói, vẻ bán tín bán nghi. “Hết năm phút rồi sao?”.

“Khoảng mƣời phút rồi”, Lisa nói, “Mọi chuyện tới đâu rồi?

Bây giờ anh đang cảm thấy trong lòng ra sao?”.

“Ơ, tôi không biết nữa. Tôi đã cảm thấy rất nhiều cảm xúc. Có

lúc cảm thấy rất dễ chịu. Có lúc có cả lô suy nghĩ ùa đến khiến tôi

căng thẳng”. Anh ngƣng lại để thở, rồi nói tiếp: “ Tôi đoán là tôi thích

đấy. Tôi thấy ngạc nhiên. Trƣớc đây tôi chƣa từng làm bất cứ điều gì

giống nhƣ vậy. Nhƣng, các cảm xúc, tôi không biết phải làm gì với

chúng, chúng sẽ chẳng lắng dịu và bỏ đi”.

“Tôi biết, các cảm xúc của tôi hôm nay cũng hoang dại lắm”

Lisa thú nhận. “Đôi khi mẹ và cha tôi vẫn để các cảm xúc cứ đến và đi

khi họ ngồi thiền, lúc đầu thấy cha của bạn với nƣớc mắt lƣng tròng

thì trong có vẻ kỳ cục thật, nhƣng họ bảo cứ để cho các cảm xúc tuôn

tràn là một sự chữa trị, mặc dù chúng ta căng thẳng về điều đó. Đôi

khi tôi cũng làm nhƣ vậy, và điều đó luôn luôn tốt đẹp khi tôi để mặc

cho hơi thở của mình đƣợc tự do và áp lực trở nên dịu đi – thế rồi tôi

cảm thấy khoẻ khoắn hơn”.

“ Vậy, thiền có nghĩa là nhƣ vậy sao, chuyện cảm xúc đó?”,

Danny hỏi.

“Đó là bƣớc thƣ nhất”, Lisa nói. “Chỉ cần xem những gì đang

diễn ra trong lòng, và cứ để cho các cảm xúc đến rồi đi cùng với hơi

thở và biến mất hẳn. Thế rồi, đó là khi bạn có thể tiếp tục bƣớc vào

chốn thâm sâu hơn”.

“Các cảm xúc tràn đầy trong tôi”, Danny thừa nhận.


of 215

Julie cảm thấy có tiếng cƣời nho nhỏ đang dâng trào trong cô,

mà cô không thể nào bắt nó im tiếng đƣợc.

“Bây giờ thì chuyện gì nữa đây?”, Danny hỏi, giọng dè dặt,

nghĩ rằng cô ấy đang cƣời mình.

“Không có gì, em chợt nhận ra tại sao ngƣời ta có khuynh

hƣớng tách biệt và thiền một mình – để không ai nhìn thấy các cảm

xúc của họ tuôn ra”.

“À, thôi đƣợc, để anh nói cho em nghe”, Danny thú nhận, “có

lúc anh thật sự nghĩ rằng mình sắp nức nở và khóc lên nhƣ một em bé

ngay trƣớc mặt em. Điều đó hẳn rất đáng phiền”.

“Có lẽ tôi là ngƣời đầu tiên làm nhƣ vậy”, Lisa nói với anh.

“Tôi đã trấn dịu tiếng khóc nức nở trong tôi. Nhƣng điều này mới

quan trọng, nhƣ mẹ tôi vẫn luôn luôn nói: “Tất cả chúng ta ai cũng

đều có những cảm xúc nhƣ vậy trong lòng, vậy tại sao chúng ta bối rối

khi tỏ lộ chúng ra chứ, nhất là phải biết rằng việc làm cho các cảm xúc

ấy đến và đi luôn luôn mang đến cảm giác tốt đẹp”.

“Tôi không cho là nhƣ vậy‟, Danny nói, “Ý tôi là, khi tôi khóc ,

nhƣ lúc mẹ tôi bỏ đi chẳng hạn, đó chẳng phải là cảm giác tốt đẹp chút

nào”.

Anh ngừng nói và nhìn vao đôi tay của anh đang đặt chỗ vạt áo,

trong lòng cảm thấy những cảm xúc dâng trào mà anh không muốn

cho ai thấy.

Anh cảm thấy bàn tay của Julie đang nắm lấy tay anh. Anh

ngƣớc lên nhìn vào đôi mắt của cô. Anh tủi thân. Cô ấy hơi mỉm cƣời.

“Khi cha mẹ em cãi nhau, em thƣờng bỏ vào trong phòng và khoá cửa

lại, rồi khóc”, cô nói, đôi mắt cô long lanh vì những cảm xúc.

Họ đã ngồi đó một lúc, không nói thêm một lời nào.

“Đây chỉ là một thí nghiệm”, cuối cùng Lisa lên tiếng. “Và tôi

đã có nói điều đó hay lắm, ít ra chúng ta cũng đã nếm qua hƣơng vị

của phần này trong thiền. Và đó chỉ là bƣớc khởi đầu, còn có đủ loại

kinh nghiệm khác nữa, những cách khác nữa để bạn có thể nhìn vào

bên trong và khám phá mọi điều”.


of 215

“Điều này thật là hay, cám ơn bạn”, Danny nói. “Tôi thật không

ngờ là tôi đã có đƣợc một buổi chiều nhƣ thế này”.

“Em cũng vậy”, Julie nói, và chẳng đắn đo chút nào, cô đã

nghiêng ngƣời ôm chặt lấy Danny.

Chúng ta hãy ngƣng lại ít phút ở đây và xem xét điều gì đã xảy

ra với Danny. Kinh nghiệm của anh thật mãnh liệt đến bất ngờ, và

thiền đôi khi có thể dẫn đến tình huống đó. Suy cho cùng, nó là một

cuộc thám hiểm vào những gì chúng ta thật sự cảm thấy, và khi chúng

ta cởi mở với những gì đang thật sự có mặt ở bên trong chúng ta,

chúng ta phải thành thật với những gì đang tìm thấy. Thiền có liên

quan đến sự thành thực, đầu hàng trƣớc những gì là thực.

Còn bạn thì sao? Khi bạn hƣớng sự chú ý của mình vào trong,

vào sự hít thở, vào trái tim của bạn, bạn có cảm nhận đƣợc bất kỳ cảm

xúc nào đang bị áp lực ở bên trong không? Đôi khi có những áp lực

nội tại nhiều hơn so với những lúc khác, và có những khi bạn sẽ thấy

mình thật an tịnh, chẳng có chút cảm xúc nào để giải toả. Thiền luôn

luôn giúp bạn đo nhiệt độ cảm xúc của mình, và rồi làm điều gì đó nếu

bạn đang bị áp lực.

Hiện nay, một trong những lý do khiến nhiều ngƣời tìm học

cách thiền đó là vì thiền mang đến một trong những phƣơng cách hay

nhất để khám phá một cách an toàn những cảm xúc bên trong bạn

đang chịu áp lực, và rồi để chúng thoát ra vào đầu mỗi lần hành thiền.

Bƣớc thứ nhất này trong thiền khuyến khích toàn bộ thân tâm của bạn

thả lỏng, thoải mái tìm hiểu những cảnh giới thâm sâu của việc bạn là

ai, những cảm xúc nào đang mong đƣợc chú ý và giải thoát, và đâu là

những khả năng của bạn trong cuộc sống.

Xin nhớ kỹ rằng chúng ta đang dự vào một cuộc thám hiểm lâu

dài trong chuyện này, và đừng vội mong chờ những kết quả hay thay

đổi tức thì. Danny đã tiếp nối với những cảm xúc của mình một ít, và

với mỗi lần ngƣng lại để thiền, anh sẽ tiếp tục tiến trình chữa trị cảm

xúc đó. Nhƣng điều này đối với đa số sẽ tốn khá nhiều thời gian. Do

đó bạn có thể thƣ giãn và tin chắc rằng, trải qua nhiều ngày, nhiều

tuần, nhiều tháng, bạn có thể bắt đầu làm cho thiền trở thành một phần

trong cuộc sống, bất kể các cảm xúc quấy rầy đó là gì bạn cũng vẫn sẽ

bắt đầu bớt ƣu phiền, không còn nghĩ đến nữa và giải toả đƣợc chúng.


of 215

Do đó, bạn hãy dành thời gian cho đề tài quan trọng này là đặt

sự chú ý vào trái tim, và giải phóng cũng nhƣ chữa trị những cảm xúc

bị dồn nén trong khi thiền. Chúng ta sẽ nói về tiến trình này rất nhiều

lần trong cuốn sách. Còn bây giờ nếu muốn, bạn có thể tạm ngừng đọc

và cho phép mình làm quen với tiến tình chung của việc hƣớng vào

việc quan sát trái tim; suy cho cùng, có công mài sắt có ngày nên kim.

Hãy ngồi cho thật thoải mái. Thả lỏng ngƣời và điều chỉnh cho

đến khi bạn tìm thấy một cách ngồi quân bình, hoặc nằm dài cũng

đƣợc nếu bạn thấy nhƣ vậy là tốt cho bạn, và nhẹ nhàng bắt đầu hƣớng

sự chú ý của tâm trí bạn vào hơi thở. Hãy để ý xem hơi thở của bạn có

nhẹ nhàng và êm ái hay không, hay nó không đều và căng thẳng, và

hãy chấp nhận bất cứ điều gì bạn tìm thấy: cảm giác của luồng không

khí vào và ra, những chuyển động trên ngực và bụng khi bạn hít thở,

và những cảm xúc trong trái tim bạn. Hãy cởi mở đối với chúng, hãy

cứ để cho chúng ở đó, và với mỗi lần thở ra, hãy để cho áp lực thoát ra

theo.



of 215

Chƣơng 10: Hiểu những

cảm xúc của mình

Sau khi thiền xong, cuộc chuyện trò đã chuyển sang việc học

hành trong trƣờng.

“Ồ, trễ quá rồi”, cuối cùng Julie nói khi nhìn vào đồng hồ của

mình. “Tôi phải về nhà cho kịp giờ cơm tối đây”. Cô đứng lên và nhìn

sang Danny.

“Anh cũng vậy”, anh ta nói. “Hai ngƣời ngày nào cũng gặp

nhau và thiền nhƣ thế này sao?”.

Lisa nhìn Danny, rồi nhìn sang Julie. “Chúng tôi chỉ mới khởi

sự có vài ngày thôi. Bạn biết không, ở nhà cũ của tôi, một số bạn bè

của tôi đã cùng tụ tập lại vào các sáng chủ nhật để tạo một kiểu họp

mặt tinh thần. Điều đó vui lắm. Nhƣng, hầu nhƣ kể từ lúc chúng tôi

dọn về nhà này thì tôi chỉ có về nhà và thiền độ nửa giờ vào mỗi buổi

chiều, để tái nhóm với các bạn sau giờ học. Julie mới tham gia. Sau

này thì chƣa biết”.

“Thật thú vị, tôi xin ủng hộ. Bạn có quyển sách nào về thiền để

tôi có thể đọc không?”.

Julie cƣời, “Em đã lấy hết về hôm qua rồi”, cô nói. “Anh có thể

mƣợn một hai quyển nếu đi theo em”.

Julie cảm thấy hãnh diện khi bƣớc đi trên phố và cùng nắm tay

Danny lần đầu tiên. Điều gì đó đã xảy ra giữa họ trong căn phòng của

Lisa, cô biết nhƣ vậy, và cô thích điều đó. Nhƣng khi càng bƣớc về

gần đến nhà mình, cô càng lúc càng căng thẳng – và cô có thể nhìn

thấy, nhƣ Lisa đã nói, chính những suy nghĩ nảy sinh trong đầu đang

làm cho cô cảm thấy lo âu. Nếu nhƣ cha mẹ của cô không thích Danny

thì sao? Nếu họ đang cãi nhau và gây bối rối cho cô khi lần đầu tiên

cô dám dẫn Danny về nhà?

Tâm trí của cô đang đầy ắp những suy nghĩ âu lo đến độ chẳng

còn suy nghĩ đƣợc gì ngoại trừ sự bối rối. Do đó, cô quyết định hƣớng

tâm trí của mình ra khỏi những suy nghĩ đó, và hƣớng vào điều, nhƣ


of 215

Lisa đã nói, dịch chuyển sang cái gì đó trong khoảnh khắc hiện tại

này. Thế là Julie đã để cho mục tiêu chú ý của mình hƣớng vào cảm

xúc do sự nắm tay của Danny mang lại, vào mùi hƣơng thoang thoảng

trong không khí bay từ lò sƣởi của nhà ai đó đến, và vào tiếng chim

hót đâu đó vọng đến. Và thình lình cô thấy rằng toàn bộ sự chú ý của

mình đã ở ngay đây, ngay bây giờ, những lo âu của cô đã trở nên im

lặng, và hơi thở của cô đang đến và đi khi cô quan sát, và còn có trái

tim của cô ngay giữa sự hít thở, đang ca hát cùng với lũ chim.

Cô đã có thể an trụ ngay trong trạng thái tinh thần này, nơi mọi

sự đều tốt đẹp cho đến khi ngôi nhà của cô hiện ra trong tầm mắt, và

cô thấy chiếc xe của cha mình đang đậu trên lối đi. Ông có mặt ở nhà,

và có trời mới biết đƣợc bầu không khí bên trong đang ra sao. Cô

bƣớc đến cửa, trong lòng cảm thấy căng thẳng một lần nữa, nhƣng chỉ

thoáng qua. Mẹ cô đang nói chuyện điện thoại với bạn, và cha cô

dƣờng nhƣ đang có tâm trạng vui vẻ khi bắt tay với Danny mà không

tỏ lộ chút biểu hiện xét đoán nào trên gƣơng mặt.

“Danny là tay vợt vô địch về bóng bàn”, Julie nói, giọng thanh

thoát.

“À, thế thì trƣớc khi ra về phải đấu với cậu ấy một trận mới

đƣợc”, cha cô nói, cƣời rất vui. “Tôi cũng xem mình gần nhƣ vô địch

đấy nhé, Dan – ít ra cũng là ở thời còn học đại học. Vui thôi mà, đúng

không. Một ván độ nửa tiếng?”.

“Dạ chắc đƣợc”, Danny nói.

Phòng ngủ của cô trên lầu nằm cuối hành lang, và cô cảm thấy

một sự hồi hộp lạ lùng khi dẫn Danny bƣớc vào không gian riêng tƣ

của mình. Khi đã vào trong, cô khép cửa lại và anh đứng đó, nhìn

quanh, cô biết anh ắt sẽ nghĩ mình còn bé con lắm với những tấm bích

chƣơng cũ treo trên tƣờng và những búp bê thời thơ ấu đang nắm trên

bàn gƣơng trang điểm.

“Um, tuyệt lắm”, anh nói. “Phòng của anh rất bừa bãi, em sẽ

không dám bƣớc vào đâu”.

“Đây là mấy quyển sách thiền Lisa đã cho mƣợn, anh chọn đi”,

cô nói, đồng thời trao cho anh mấy quyển sách.


of 215

Anh ngồi xuống giƣờng của cô và mở ra xem quyển thứ nhất –

một quyển cô mới đọc đƣợc mấy chƣơng. “Anh chƣa hề nghĩ là mình

sẽ đọc sách thiền, em biết rồi đấy”, anh nói.

“Em cũng vậy”, cô đồng ý.

“Anh sẽ đọc quyển này trƣớc nếu em chƣa muốn đọc nó ngay

bây giờ”, anh nói, rồi trả lại mấy quyển sách khác, và mở ra đọc nó

ngay. Trong giây lát, cô chỉ ngồi đó quan sát anh, thật sự cảm nhận sự

hiện diện của anh trong phòng mình. Thế rồi cô cũng lấy một quyển

và ngồi xuống chiếc ghế bành đối diện.

“Um, anh có muốn nghe nhạc không?”, cô hỏi anh. Anh liếc

sang cô, vẻ lơ đãng, bởi đang mải mê đọc. “Nhạc hả? Thôi, thôi đi, trừ

phi em thích”.

Anh quay trở lại với quyển sách của mình và cô cũng bắt đầu

đọc, nhƣng lại là mở quyển sách ra ngay giữa, còn phần lớn sự chú ý

của cô vẫn ở bên phía chàng trai đang ở đây, ngay trên chiếc giƣờng

ngủ của cô. Cô đọc đƣợc mấy đoạn, nhƣng chỉ là đọc cho có mà thôi,

thế rồi cô bắt đầu chú ý nhiều hơn và thấy rằng mình đang đọc về việc

một số ngƣời bị huyết áp cao có thể làm cho nó trở lại bình thƣờng

nhƣ thế nào nhờ biết cách ngồi thiền. Cũng có những nghiền cứu cho

thấy trong thời gian hậu phẫu, những ngƣời thƣờng xuyên trấn tĩnh và

tập trung vào những phép thiền chữa bệnh đơn giản đã bình phục

nhanh hơn rất nhiều ra sao so với những ngƣời không ngồi thiền.

“Nghe này”, Danny lên tiếng, “trong sách có nói rằng bạn

không thể vừa cảm thấy yêu thƣơng, vừa cảm thấy sợ hãi, trong cùng

một lúc. Điều đó đúng không?‟.

Cô liếc sang. “Em chƣa bao giờ nghĩ đến điều đó”.

“Ngƣời ta đã thực hiện những nghiên cứu; đó là sự kiện tâm lý”

Sự sợ phản ứng trong cơ thể, dịch chuyển thành sự sẵn sàng chiến-

đấu-hay chạy, trở nên căng thẳng và sợ bị tổn thƣơng, đó là tình trạng

cơ thể trái ngƣợc so với khi bạn cảm thấy yêu thƣơng, với trong đó

bạn tin tƣởng, thƣ thái, cởi mở và v.v…”.

Anh cảm thấy yên tĩnh, nên nhìn sang đôi mắt của Julie.


of 215

“Tình yêu là một chữ khoa trƣơng thật”, cô nói. “Nhƣng điều đó

đúng: Nếu em sợ anh, nhƣ em đã nói, em sẽ không thể nào yêu anh

đƣợc”.

“Đó là lý do tại sao mẹ của anh đã bỏ cha của anh, chính là ở

điểm mấu chốt này”, anh thừa nhận.

“Phải. Sự thô lỗ, cộc cằn”.

“Ồ, cha anh cũng có những lúc vui tính, dễ mến; không phải lúc

nào ông cũng xấu tính. Nhƣng chỉ cái tội là đôi khi nổi nóng mà chẳng

có lý do gì hết”.

“Thật khủng khiếp”, cô nói, gần nhƣ rất nhỏ, không thể nghe

đƣợc.

“Chà, chúng ta đâu có đƣợc chọn lựa ai làm cha mẹ của mình.

Bây giờ thì mẹ anh đã đi theo ngƣời chồng mới, ngƣời này trái ngƣợc

hẳn với cha anh. Chẳng có gì phải ngạc nhiên là họ không thể tiếp tục

duy trì với nhau đƣợc.

“Em phải báo trƣớc cho anh biết”, cô nói, “cha mẹ của em cũng

không thua gì đâu đấy; ở đây có thể xay ra cảnh bối rối thật hoàn toàn

bất ngờ. Nhƣng em yêu họ. Do đó, em cho rằng, trừ phi những lúc em

giận hay sợ họ, còn thì em đều yêu họ”.

Họ nhìn vào nhau, thế rồi cùng lúc, cả hai nhìn trở lại quyển

sách của mình. Danny bắt đầu đọc về việc tự do nội tâm nguyên thuỷ

chúng ta đang có là sự tự do của việc biết hƣớng trọng tâm chú ý của

chúng ta vào nơi đâu – vào điều gì đó đang khiến chúng ta bối rối, hay

điều gì đó khiến chúng ta cảm thấy tốt đẹp. Anh nghĩ, còn lúc cha

mình tung một trong những nấm đấm giận dữ của ông ta ra thì sao –

khi ấy chẳng có nhiều chọn lựa lắm đâu để mà lo tập trung sự chú ý

vào điều gì đó thú vi. Nhƣng rồi, một lần nữa, anh lại nghĩ đến bản

thân mình, ngoại trừ những khi ông ta lên cơn điên, chiếm khoảng

mƣời phần trăm thời gian là tối đa, còn thì có lẽ tôi không phải chạy

vòng vòng trong sự nổi đoá về ông… đó là sự chọn lựa của tôi.

“Có cái này hay lắm đấy”, Julie nói. “Đức Phật đã giảng về Tứ

Diệu Đế, những chân lý đƣợc cho là tóm tắt toàn bộ các tình huống

của nhân loại. Trƣớc tiên, chỉ dẫn chúng ta học cách làm chủ đƣợc các


of 215

tƣ tƣởng của mình, trong khi chúng ta luôn luôn bị mắc vào các nỗi

khổ về mặt cảm xúc – không lối thoát. Diệu Đế thứ hai nói rằng chúng

ta không phải vì những điều ở chung quanh, mà là vì những suy nghĩ

về cảnh ngộ của chúng ta – tất cả các phán đoán, nỗi lo âu của chúng

ta, v.v…, nhƣ Lisa đã nói. Những thái độ và đức tin của chúng ta cộng

với toàn bộ thói quen tiêu cực định hình từ thời thơ ấu, chúng chính là

những gì đang khoá kín chúng ta trong một căn phòng tra tấn nội

tâm”.

Cô ngƣng lại, ngƣớc nhìn ra cửa sổ, mơ màng giây lát trong sự

ngẫm nghĩ xem điều này có quả đúng thật nhƣ vậy không. Danny ngồi

đó quan sát cô, đồng thời cũng đang suy nghĩ rằng khi anh ở bên cạnh

cô, cảm giác đó hoàn toàn trái ngƣợc hẳn với cảm giác của căn phòng

tra tấn. Thình lình cô quay đầu lại và bắt gặp anh đang quan sát cô –

cô đỏ mặt.

“Còn Diệu Đế thứ ba thì sao?”, anh hỏi. “Hai chân lý nhiệm

mầu đầu tiên nghe có vẻ khá trầm buồn”.

“À, Diệu Đế thƣ ba nghe lạc quan hơn. Chân lý nhiệm mầu này

nói rằng tất cả chúng ta đều có khả năng để đánh thức Phật tính của

chính mình, rằng chúng ta có thể mở rộng ý thức và thật sự sống ở

ngay đây, ngay bây giờ, thoát khỏi mọi phiền muộn, thất vọng lẫn mọi

thứ đang khiến những suy nghĩ của chúng ta bị đắm chìm vào trong

đó”.

“Nếu thiền có thể làm đƣợc nhƣ vậy cho ai đó, thế thì nó cũng

có ích cho anh. Nhƣng anh vẫn cứ suy nghĩ, nếu đó là một sự trợ giúp

quá sức vĩ đại cho con ngƣời, thế thì tại sao tất cả mọi ngƣời đều

không thiền?”.

“Tối hôm qua em có đọc một quyển sách khác”, cô nói, “trong

đó có nói rằng chúng ta phải thực hiện một bƣớc đi quan trọng, bản

ngã của chúng ta phải buông bỏ thái độ ngạo mạn của nó thì chúng ta

mới thoát khỏi sự khổ. Và ngƣời ta sợ buông bỏ những điều nhƣ vậy,

để thuận theo điều gì đó vĩ đại hơn bản ngã của mình”.

“Bản ngã. Anh thậm chí chẳng biết ý nghĩa thật sự của nó là

gì”, anh nói. “Ý anh là, chúng ta sẽ ra sao nếu không có bản ngã, đó

chẳng phải là một phần trong chúng ta mà đang điều khiển mọi việc,


of 215

đang đảm bảo chúng ta biết chăm sóc lấy mình và đang làm những gì

chúng ta cần làm đó sao?”.

“Em không chắc lắm”, cô nói. “Nhƣng rõ ràng có điều gì đó

khiến ngƣời ta không chịu tiết chế, tiến bộ và đừng đấu đá nhau nữa.

Cứ nhìn thế giới mà xem, ở đâu cũng có cảnh ngƣời ghét ngƣời, rồi

chiến tranh ở bộ lạc này, quốc gia kia, v.v…Và những gì em đang đọc

về lòng yêu thƣơng và nỗi sợ hãi, trừ phi chúng ta thật sự chịu nhìn

thẳng vào nỗi sợ hãi, điều đang gây cho tất cả chúng ta những thù ghét

và hung hăng, hoặc chịu nhìn thẳng vào những gì chúng ta đang thật

sự sợ, còn không vẫn sẽ luôn có bạo lực trong thế giới này”.

Cả hai cùng im lặng một lát. Đó là một tƣ tƣởng rất lớn, cao

hơn những gì họ có thể hoàn toàn hiểu hết đƣợc. “Vậy, còn Diệu Đế

thứ tƣ thì sao?”, cuối cùng anh lên tiếng hỏi.

Cô nhìn lại quyển sách của mình và đọc một lát rồi nhìn lên.

“Chính là những gì Lisa đã nói, rằng có một tập hợp lôgic rõ rệt gồm

các bƣớc mà chúng ta có thể áp dụng trong tâm thức của mình nhằm

đánh thức và trải rộng kinh nghiệm, sao cho chúng ta không còn bị

vƣớng mắc trong sợ hãi và u tối nữa. Và em cho rằng đấy là những gì

thiền đang làm”.

“Anh vẫn luôn luôn nghĩ rằng”, Danny nói với cô, “thiền là điều

gì đó chỉ có ngƣời lớn mới làm, và chỉ những ngƣời lập dị mới làm

nhƣ vậy. Anh chƣa bao giờ nghĩ rằng trẻ con cũng có thể thiền nữa. Ý

anh không phải chúng ta là trẻ con, nhƣng ngƣời lớn không xem

chúng ta là đã trƣởng thành. Tất cả những gì anh đang đọc đều nhắm

vào ngƣời lớn, chứ không phải chúng ta”.

“Ai mà để ý đến chuyện đó”, cô bắt bẻ. “Lý do gì chỉ có họ mới

làm đƣợc còn chúng ta thì không nào?”.

“Chà, biết đầu thiền có tính chất nguy hiểm”, anh nói.

“Lisa trông rất tử tế với em”.

“Cô ấy quá tuyệt , đúng không”, anh bình phẩm không chút suy

nghĩ.

Bất thần Julie lƣờm anh, “Có ý gì đây?”.


of 215

Anh nhận thấy phản ứng của cô. “Hê, ý anh không phải vậy. Cô

ấy đúng là một ngƣời trầm tĩnh”.

Julie đã ngồi đó trong giấy lát, cảm thấy xúc động, và nhận ra

cô thình lình lo sợ để mất ngƣời bạn trai vào tay cô bạn gái mới của

mình. Cô để ý hơi thở của mình, và nó đang căng thẳng, cạn. Khi cô

quan sát nó, và nhìn thấy sự ân cần trong đôi mắt của Danny đang

hƣớng về cô, gần nhƣ ngay tức thì sự căng thẳng ấy biến mất và cô

thấy mình rất muốn bật cƣời.

“Có gì vui đâu nào?”, Danny hỏi vặn.

Cô nhìn thẳng vào mắt anh. “Em đã bị đánh bại bởi nỗi sợ và đã

bị loại ra khỏi tình yêu thƣơng trong giây lát”, cô giải thích, đồng thời

trở lại với những gì họ đã nói với nhau khi nãy. “ Và đúng nhƣ họ có

nói trong sách: Sự suy nghĩ nào đó mà em cho phép nó diễn ra trong

đầu mình về anh và Lisa đã khiến em cảm thấy hết sức đau khổ”.

“Chà, anh sẽ không đến cạnh cô ấy nữa, nếu điều đó khiến

em…”.

“Danny!”.

“Gì cơ?”.

“Đó mới là toàn bộ vấn đề”.

“Toàn bộ vấn đề gì?”.

“Rằng em đâu cần phải lao đầu vào các mộng tƣởng tiêu cực

thuộc về những gì có thể xảy ra. Ý em nói là, em đâu phải sở hữu chủ

của anh, và em hơi đâu cứ mãi sợ rằng sẽ có ai đó cuỗm mất anh. Có

thể sẽ có ai đó, nhƣng chẳng phải chúng ta cũng biết rằng dồn hết thời

gian để sợ một điều có thể xảy ra trong tƣơng lai là hoàn toàn ngu

ngốc đó sao? Em không muốn làm nhƣ vậy với anh”.

Anh từ từ hiểu đƣợc những lời tuôn ra hối hả của cô. “Đƣợc rồi,

thế này. Anh sẽ thú nhận. Kể từ lần đầu tiên anh để mắt đến em, anh

đã sợ sẽ có anh chàng nào đó, ai đó nổi tiếng hơn, đẹp trai hơn hay gì

gì đó, sẽ đến với em chứ không phải anh. Điều đó là một sự tra tấn. Và

em nói rằng anh nên từ bỏ hết sự lo âu đó sao?”.


of 215

Họ nhìn nhau, và cả hai cảm thấy một điều gì đó mới mẻ, sâu xa

đang hiện hữu giữa hai ngƣời.

Thình lình có tiếng gõ cửa ồn ào và cả hai cùng giật bắn ngƣời.

“Hê, Danny, còn chuyện bóng bàn thì sao?”, cha cô hét to.

Julie liếc sang Danny – anh đang kìm hơi thở của mình, y nhƣ

anh đã bị bắt gặp quả tang đang làm chuyện sai trái gì đó – và cả hai

đã bật cƣời cùng lúc. Anh cƣời hết sức vui vẻ và hôn cô ngay lên môi,

rồi anh đứng lên và bƣớc ra cửa.

“Bóng bàn? Rất tuyệt”, anh nói.

Chúng ta vừa trải qua hàng lô những tƣ tƣởng về thiền và sự

đánh thức tâm linh mà chẳng có chút nghỉ xả hơi nào. Chúng ta hãy cứ

để cho Danny xuống dƣới lầu và tự tìm cách xoay sở với chuyện đấu

bóng bàn cùng cha của cô gái đã hoàn toàn chinh phục trái tim anh,

trong khi đó, chúng ta tranh thủ ít phút để có thể nhìn vào những cảm

xúc bên trong của mình liên quan đến những gì đang tìm hiểu.

Chúng ta cũng đã thấy rằng Julie đang bắt đầu lúc càng trở nên

biết chú ý hơn mỗi khi hơi thở của cô trở nên nặng nề và các cảm xúc

trở nên căng thẳng hơn. Khi đi bộ với Danny, cô đã đƣa mình vào

cảnh suy nghĩ trƣớc về những gì có thể xảy ra ở nhà cô, nhƣng rồi cô

đã áp dụng những gì mình biết và chuyển sự chú ý về với giây phút

hiện tại, nơi mọi việc đều hoàn toàn thú vị, tay trong tay sánh bƣớc

với Danny.

Trong cuộc sống của mình, bạn cũng có thể thực hiện điều này

mỗi lúc mỗi nhiều hơn. Tất cả những gì bạn phải làm là tập trung sự

chú ý mỗi khi các cảm xúc bắt đầu hình thành bên trong bạn, đồng

thời lƣu ý đến những suy nghĩ tạo nên nó. Thế rồi, khi bạn trở nên

thạo với các phép thiền khác nhau trong quyển sách này, bạn sẽ biết

cách điều khiển tâm trí mình và chuyển trọng tâm chú ý sang những

hƣớng làm cho bạn cảm thấy tốt đẹp thay vì tệ hại.

Chúng ta có khuynh hƣớng sợ mất ai đó mà chúng ta yêu

thƣơng, và tình yêu đó càng mạnh, nỗi sợ càng lớn – dƣới dạng âu lo

rất khó chịu và ganh tị. Julie thấy rằng mình đang có những cơ đau

khởi đầu của lòng ghen tị rằng Danny có thể rời xa cô để đến với Lisa,


of 215

nhƣng rồi cô nhận ra mình đang mang nhƣng suy nghĩ đó, nên đã

thành thật nói ra với Danny, và vƣợt qua chúng. Đây là tiến trình căn

bản mà bạn cũng có thể sử dụng để tránh rất nhiều điều đớn đau mà

nếu không sẽ đi liền với chuyện tình yêu.

Thiền thƣờng đƣợc liên tƣởng nhƣ một điều hoàn toàn có tính

chất cô độc, nhƣng chúng ta đang thấy rằng việc học thiền với bạn bè

cũng có giá trị rất lớn…để chúng ta có thể bàn bạc, trò chuyện với

nhau về những gì đang học và đang khám phá, và cho phép các suy

nghĩ của chúng ta phát triển vững vàng thông qua sự chia sẻ. Ngay

bây giờ bạn đang đọc một quyển sách viết về cách thiền. Bạn có lẽ

nên bắt dầu ngẫm nghĩ xem mình có thích chia sẻ những gì bạn đang

biết với bạn bè hay không.

Đức Phật đã giảng về Tứ Diệu Đế, nhƣ chúng ta cũng đã có

nghe.

1. Đời là khổ đối với chúng ta chừng nào chúng ta vẫn còn

không biết bản chất sâu thẳm của mình bên ngoài những toan tính vật

dục và những lo âu kinh niên;

2. Chúng ta khổ phần lớn là vì những suy nghĩ tiêu cực và dựa

trên sợ hãi của chính mình;

3. Chúng ta có tiềm năng để thoát ra tất cả các bối rối và e sợ.

4. Các công cụ thiền đang có sẵn để giúp chúng ta thực hiện sự

di chuyển đó để biến thành sự tự do của tâm hồn.

Trong ít phút sau đây, hay lâu bao nhiêu tuỳ ý muốn của bạn, từ

cái hít thở thứ nhất cho đến cái thứ một trăm, trong khi bạn gác quyển

sách này sang một bên và quan sát hơi thở của mình ở đây, ngay trong

giây phút này, hãy để tâm trí của bạn suy nghĩ đến sự sẵn sàng thành

thật nhìn vào nội tại để khám phá bạn thật sự là ai. Sau đó tiếp tục

quan sát điều gì diễn ra khi, với mỗi hít thở mới, tiếp tục giữ tâm trí

mình hƣớng vào nội tâm khi nhìn vào trái tim để biết bạn thật sự là ai.



of 215

Chƣơng 11: Ứng xử với

song thân

Danny ngạc nhiên trƣớc mỗi cú đánh của cha Julie (ngƣời đã

nói với anh, “Này, cứ gọi tôi là Peter đƣợc rồi, đừng khách sáo”) lại

mạnh đến nhƣ vậy. Danny thắng ván thứ nhất, Peter thắng ván thứ hai,

Danny thắng ván thứ ba – và rồi mẹ của Julie xuất hiện chỗ cửa tầng

hầm hỏi Danny xem cậu có chịu ở lại dùng bữa tối hay không.

Ý tƣởng này làm anh căng thẳng; anh sẽ phải gọi điện thoại cho

cha, nhƣng chẳng có ai bắt máy. Anh để lại tin nhắn về chuyện đƣợc

mời ăn tối rồi bƣớc lên cầu thang, đồng thời trả lời các câu hỏi của

Peter về cách thức thi đấu giải bóng bàn ở các trƣờng trung học thời

nay.

Bữa cơm tối là điều tuyệt với nhất mà Danny từng đƣợc hƣởng

trong cả một thời gian dài, có lẽ kể từ lần dùng bữa cơm tối sau cùng

với mẹ anh. Anh đã trả lời các câu hỏi của hai bậc sinh thành thân

thiện này, nhƣng cùng lúc cũng cảm thấy ngại ngùng, trong lòng tự

hỏi họ nghĩ gì về việc anh đang làm bạn với con gái họ.

“Những quyển sách cậu đang cầm là sách gì vậy?”. Peter hỏi

sau khi ngƣng trò chuyện một lát, còn Julie và mẹ của cô thì đang dọn

món tráng miệng.

“Ồ, cháu vừa mới mƣợn của Julie”, anh giải thích.

“Sách bài tập ở nhà?”.

“Dạ, không. Đây là những sách nói về tâm trí hoạt động nhƣ thế

nào và những điều đại loại giống nhƣ vậy. Thiền và v.v…”.

Peter nhìn anh trong giây lát. “Julie có sách thiền? Điều đó lạ

đấy”, ông nói, chẳng có gì là thù địch cả, mà chỉ là ngạc nhiên thôi.

“Dạ, đó là một đề tài rất hay”, Danny nói, “Cháu thƣờng hay bị

vƣớng đủ thứ loại cảm xúc bận rộn trong đầu, có lẽ thiền sẽ giúp cháu

trầm tĩnh hơn một chút”.


of 215

Julie đã bƣớc vào phòng. “Đừng để cha hiểu lầm với một trong

những điều bực mình của ông về tôn giáo”, cô nói. “Ông tự xem mình

là ngƣời khôi phục chủ nghĩa Mormon. Nhƣng cha này, thiền hoàn

toàn không phải là tôn giáo”.

“Hê, cha biết mà”, ông nói.

“Sao cơ ạ?”, Julie ngạc nhiên.

“Cha biết sự khác biệt giữa tôn giáo và thiền, thiền xuất phát từ

phƣơng Đông, nơi ngƣời ta không có khái niệm vĩ đại về một Đức

Chúa bị bắt tội, đúng không? Hoàn toàn chẳng có thánh thần gì trong

thiền”.

“Điều đó chƣa đúng hẳn”, mẹ của Julie nói góp vào sau khi bà

ngồi xuống bàn để cùng với mọi ngƣời dùng những miếng bánh kem

chuối. “Mẹ có học một lớp tôn giáo thời còn học đại học, và theo nhƣ

mẹ còn nhớ, ngƣời Ấn giáo có cả một cái đền thờ các vị thần, nhƣ

ngƣời Hy Lạp vậy. Có thần Shiva này, và… - mẹ quên rồi, nhƣng họ

đều là những vị thần”.

“Có thể đó là của ngƣời Ấn giáo, chứ không phải của thiền”,

Peter nói, giọng ông hơi gắt lên khi tranh cãi. “Thiền hoàn toàn chẳng

liên quan gì đến tín ngƣỡng cả, nó chỉ thuần tuý là nhìn mà không suy

nghĩ, trực tiếp trải nghiệm mà không cần có những mục sƣ đứng giữa

để bảo ngƣời ta cần phải làm gì thì mới trải nghiệm đƣợc”.

“Nhƣng, Peter này, thiền không phải là pháp môn vô thần. Anh

nói có vẻ giống nhƣ là…”.

“Anh chỉ nói là…”.

“Mẹ! Cha!” Julie nói, giọng bối rối. “Chẳng lẽ cha mẹ định

tranh cãi với nhau về thiền nữa sao? Cha mẹ chẳng ai chịu thiền gì

hết…cũng chẳng chịu nhƣờng nhịn nhau gì cả”.

Cha mẹ của Julie tạm thời im lặng, đồng thời liếc nhìn nhau,

trong khi Danny chăm chú nhìn vào phần kem của mình.

“Cha chỉ có ý là”, Peter nói, giọng đã dịu hơn, “cách đây khá

lâu cha có đọc đôi ba quyển sách về thiền, giống nhƣ Danny vậy, và


of 215

cha còn nhớ mình thích ở chỗ không cần phải đón nhận bất kỳ hệ

thống tín ngƣỡng nào thì mới hành nó đƣợc”.

“Vậy, cha có thử thiền chƣa?”, Julie hỏi ông.

Ông nhún vui, “Có, chút chút”. Nhƣng chẳng đƣợc ích lợi gì cả;

các suy nghĩ của cha cứ chất đầy trong đầu, đến độ cha chẳng đạt

đƣợc bất kỳ sự bình tâm gì hết khi thiền. Điều đó không phải để nói

cha không thích nó, cha vui là con đã đến với nó, thật đấy, Julie. Đừng

để sự thất bại của cha làm con nản chí”.

“Ồ, không đâu”, Julie trả lời, giọng đầy vẻ tự tin. “Chắc có lẽ

cha đã không gặp đƣợc vị thầy giỏi nhƣ chúng con”.

“Cái gì, thầy ƣ? Con gặp đƣợc thầy trong cái thị trấn này? Cha

không biết là họ đã để cho các vị đạo sƣ đƣợc lọt vào phạm vi thị trấn

này”, ông nói đùa.

“Thật vậy bác ạ”, Danny nói góp vào, “chính là một ngƣời bạn

của Julie, cô ấy có song thân đã thiền nhiều năm rồi, cho nên cô ấy

biết cách thực hành nó một cách đúng đắn. Cháu chỉ mới đọc mấy

quyển sách này để hiểu xem thiền đến từ đâu. Lisa đã dạy chúng cháu

những điều cơ bản. Chẳng khó chút nào”.

“Về phần bác thì”, Peter thừa nhận, “bác thích những gì đã đọc,

nhƣng có điều bác không thể ngồi yên quá vài phút mà không thấy

giống nhƣ bị kiến cắn. nhƣng đừng thấy bác nhƣ vậy mà cháu đâm ra

mất hứng đấy nhé. Này, Danny, cháu có thích nhạc jazz không?”.

“Peter”, mẹ của Julie nói, giọng nóng nảy, tại sao đang chuyện

này anh lại bắt sang chuyện kia vậy, tại sao anh không thể…”.

“Mẹ, lại nữa rồi”, Julie nói, trong lòng cứ lo sợ họ sẽ lại cãi

nhau.

“Anh muốn nói đến nhạc jazz”, Peter nói, “chỉ là vì anh có một

đĩa CD rất hay có tên là Âm nhạc dành cho thiền. Khi anh nghe album

đó, trạng thái rất gần với cảnh anh đang nhập thiền. Cháu có muốn

nghe không?”.

Danny đã “thanh toán” xong phần kem chuối của mình và nói

rằng muốn nghe. Anh bƣớc vào phòng khách cùng với Peter, trong


of 215

lòng cũng có hơi lƣỡng lự không biết mình có nên phụ dọn dẹp hay

không. Nhƣng Julie đã đi cùng với họ và tất cả cùng ngồi xuống, lắng

nghe một số bài nhạc jazz êm ả rõ ràng là rất tuyệt, có tiếng sáo gỗ

nho nhỏ và tiếng của một loại đàn dây phƣơng Đông khảy theo kiểu

búng mà Peter gọi là “kobo”.

“Đối với bác”, Peter nói, lắng nghe tiếng nhạc cũng gần nhƣ là

thiền. Bác có thể đón bắt đƣợc tất cả các nhạc cụ khác nhau, đồng thời

lắng nghe đƣợc chúng trong cùng một lúc, và tâm trí bác trở nên hoàn

toàn tĩnh lặng. Bác đoán đó là lý do tại sao bác yêu nhạc jazz, nó có

thể giúp bá tách ra khỏi con ngƣời mình”.

“Con có đọc thấy rằng”, Julie nói góp, “thiền hiệu dụng về mặt

tâm lý học bởi cha đang hƣớng sự chú ý của mình ra khỏi những suy

nghĩ thƣờng lệ, hƣớng vào sự hít thở, nhịp tim của mình và đôi khi

vào cảm giác nào khác nhƣ âm thanh chẳng hạn, hay điều gì đó cha

đang thấy. Và khi cha giữ đƣợc sự chú ý vào hai hay nhiều sự vật cảm

xúc cùng một lúc, các suy nghĩ sẽ tự động không còn diễn ra trong

tâm trí nữa. Đó là qui luật tâm lý, cha không thể suy nghĩ đƣợc khi sự

chú ý đang đƣợc tập trung vào hai cảm nhận hiện sinh cùng một lúc.

Danny, anh có giữ quyển sách nói về tất cả những điều này đấy”.

“Chà, nghe hay qua”, Peter nói, giọng thật sôi nổi, “bởi ngay

bây giờ cha đang nghe nhạc, và lắng nghe con nói trong cùng một lúc,

và chẳng có những suy nghĩ. Đôi khi cha lắng nghe các bản nhạc của

Bach để trầm tĩnh lại, và điều đó cũng cùng một nguyên lý, nó đƣợc

gọi là “nhạc đối âm”, với trong đó có hai dòng nhạc đƣợc diễn tấu

trong cùng một lúc. Khi cha thật sự lắng nghe, cha gần nhƣ ngay lập

tức bƣớc vào một nơi chốn tĩnh lặng hơn trong đầu của mình. Có lẽ

nhạc nói chung khiến ngƣời ta thích, bất kể thuộc thể loại gì, chính là

do những điều con vừa giải thích. Nhìn này, cha đang học đƣợc điều

mới mỗi ngày, và ngay cả từ các con”, ông nói, và bởi ông nói điều đó

một cách thật chân tình, nên Danny rất thích.

Trƣớc khi Danny ra về vào tối hôm đó, Peter đã sang cho anh

một bản CD bằng máy sang đĩa CD siêu nhanh để Danny mang về nhà

nghe. Julie bƣớc theo ra ngoài với anh và họ đi xuống phố một đoạn,

tay trong tay, y nhƣ thể điều đó là hoàn toàn tự nhiên đối với họ. Họ

dừng lại ở chỗ một cây to, và chẳng nói với nhau lời nào một lúc.


of 215

“À”, cuối cùng Danny nói, “ hôm nay đúng là một ngày đáng

nhơ. Cám ơn, vì mọi thứ”.

“Em nghĩ chúng ta nên cám ơn Lisa”, cô nói.

“Cám ơn Lisa, cám ơn em, cám ơn mẹ em, và dứt khoát cũng

cám ơn cha em. Ông ấy khả ái lắm; em may mắn mới có đƣợc một

ngƣời cha nhƣ vậy”.

“Ồ, em cũng nghĩ vậy”, cô nói, giọng ngập ngừng.

“Anh biết”.

“Chà, tin tốt lành là ông ấy cũng mến anh”, cô nói. “Nếu anh

không cẩn thận, ngày nào đi làm về, ông cũng sẽ bắt anh đến đánh

bóng bàn mỗi ngày cho mà xem, ông cần có ai đó biết đứng chịu trận

với ông, điều đó thật là hay”.

“Có lẽ anh phải về thôi”, anh nói, giọng có chút căng thẳng.

“Có trời mới biết đƣợc cha anh sẽ gây ra chuyện gì”.

“Ông ấy thật sự tệ đến nhƣ vậy sao?”.

“Ồ, bác sĩ tƣ vấn bảo anh cần phải hiểu ông ấy, rằng ông đã có

một ngƣời cha đã đối xử rất tệ bạc đối với ông ấy, nên điều đƣơng

nhiên là ông đã có thái độ nhƣ vậy. Nhƣng, mặc kệ đi, anh không

muốn anh rồi cũng mang một thái độ nhƣ vậy”.

“Đừng lo, Danny, anh sẽ không nhƣ vậy đâu. Em biết.

Anh…thật tuyệt vời”.

Cô nhón ngƣời, hôn lên môi anh, và họ đã ghì chặt nhau, quấn

quít bên nhau khá lâu còn hơn lần trƣớc nữa, thế rồi cô mắc cỡ quay

ngƣời lại, bỏ chạy vào nhà.

Nhƣ chúng tôi đã nói ở các chƣơng trƣớc, ai cũng đều có những

hoàn cảnh gia đình riêng cần phải giải quyết; dƣờng nhƣ không có bậc

cha mẹ nào là toàn bích cả. Do đó, khi lớn lên, tất cả chúng ta đều

phải đối diện với cái xấu lẫn cái tốt trong cảnh ngộ gia đình của mình.

Những gì chúng ta học đƣợc ở đây không nhất thiết cứ tiếp tục bám

giữ mãi những thói quen cảm xúc và những căng thẳng xuất phát từ

gia đình. Chúng ta có sự chọn lựa, và sự tự do, để bắt đầu lƣu ý xem


of 215

phản ứng của mình với cha mẹ, anh chị em của mình, v.v…, nhƣ thế

nào. Và rồi, chúng ta có sức mạnh nội tâm để bắt đầu thay đổi các

phản ứng tiêu cực của mình, để có thể phá vỡ những thói quen cảm

xúc gây ra sự bối rối.

Có một điều chúng ta cũng thấy, khi theo dõi câu chuyện của

Danny, Julie và Lisa trong cuộc sống thƣờng nhật của họ, đó là các

bậc cha mẹ cũng có khả năng hiểu và thức tỉnh, cũng nhƣ biết sửa đổi

thói quen của họ. Và đôi khi chính con cái của họ cũng có thể mang

đến những ý tƣởng mới, những cách thức cƣ xử mới bắt đầu ảnh

hƣởng ngƣợc trở lại họ. Julie bắt đầu có những cái nhìn thấu suốt mới

về việc tại sao cha mẹ của cô dƣờng nhƣ lúc nào cũng muốn đối chọi

nhau, và cùng lúc đó cha mẹ của cô cũng dƣờng nhƣ thật cởi mở để

học hỏi cách loại bỏ thái độ cãi nhau quen thuộc của mình.

Lý do khiến thiền trở thành một công cụ hết sức tuyệt vời để

giúp giải quyết những tình huống tiêu cực trong gia đình chính là vì ít

ra cũng đang có một ngƣời trong gia đình, ngƣời đang học cách thiền,

sẽ trở nên điềm tĩnh hơn và không còn sự mù quáng và theo thói quen.

Ít ra cũng có một ngƣời sẽ biết phƣơng cách mới để quan hệ, với cảm

giác chắc chắn và bình tâm bắt đầu trải rộng, những cảm xúc dồn nén

cũng nhƣ thái độ phê phán bắt đầu mờ nhạt.

Điều then chốt đối với thiền là nó không phải một sự vật duy

nhất, biệt lập mà bạn thực hiện một hay hai lần trong một ngày. Nhƣ

chúng ta cũng thấy ở đây, những gì chúng ta đang học khi dành thời

giờ để ngồi và thiền là những công cụ tinh thần mà chúng ta có thể áp

dụng vào mọi khoảnh khắc tích cực trong ngày. Chúng ta trở nên điềm

tĩnh hơn, nhẫn nại hơn, trung thực hơn và ý thức hơn không chỉ trong

suốt quãng thời gian hành thiền. Ý tƣởng là hãy hành thiền nhƣ thế

nào đó theo cách chúng ta muốn trong mọi giây phút.

Julie đã nhìn thấy điều này bởi nhiều lần trong suốt bữa ăn, cô

bắt đầu trở nên thật sự lo lắng về cha mẹ mình hay căng thẳng vì sự có

mặt của bạn trai trong bữa cơm nhà mình. Nhƣng ngay khi cô cảm

thấy sự căng thẳng bắt đầu siết chặt hơi thở thì thay vì để cho sự phản

ứng tiêu cực xảy ra nhƣ thƣờng lệ, cô đã hết sức chú ý đến hơi thở của

mình, chấp nhận những cảm và truyền hơi thở vào chúng. Khi làm

nhƣ vậy, cô thấy thoải mái hơn rất nhiều, để giây phút đó xảy ra và tận


of 215

hƣởng. Xét cho cùng, điều quá sức tuyệt vời là cha mẹ của cô đã hết

sức tử tế đối với Danny, và thậm chí còn cởi mở trò chuyện về thiền.

Tin tốt lành là khi điều gì đó tích cực giống nhƣ vậy mà đã hiệu

dụng vài lần, chúng ta sẽ bắt đầu thực hiện điều đó càng lúc càng

nhiều hơn, bởi chúng ta thích sự khuây khoả từ những phản ứng trƣớc

đó của mình.

Chúng ta đã nói nhiều về thiền, giờ đến lúc thực hành. Sau khi

đọc xong bài tập thiền sau đây, hãy gác quyển sách này sang một bên,

rồi ngồi thật thoải mái, nhắm mắt lại nếu bạn muốn, và cho phép mình

thật thƣ giãn.

Hãy bắt đầu ý thức đối với những gì đang diễn ra bên trong bạn,

hãy quan sát các cảm xúc và suy nghĩ của nội tâm đang tuôn chảy

(chúng ta sẽ học cách thực hiện một cách kỹ lƣỡng hơn trong chƣơng

sau). Phải đảm bảo vẫn đang hƣớng sự chú ý vào hơi thở của mình và

cởi mở với những cảm xúc trong tim.

Hãy để ý xem bạn đang bị nghèn nghẹn hay đang hít thở thoải

mái. Hãy chấp nhận các cảm xúc trong lòng, và với mỗi lần thở ra hãy

để áp lực bên trong bạn bắt đầu tuôn tràn ra ngoài. Hãy tiếp tục và tạo

ra những âm thanh để giúp buông bỏ các cảm xúc của mình, hãy đầu

hàng với những cảm xúc trong trái tim bạn, và để cho hơi thở của bạn

bắt đầu chữa trị bất kỳ nỗi đau nào bạn có thể bắt gặp ở đấy.

Hãy nhớ tiếp tục ý thức vào dòng không khí vào và ra qua mũi

hay miệng của bạn, hãy cảm nhận chuyển động của ngực và bụng khi

bạn hít thở. Hãy cảm nhận trái tim của bạn, đang đập khi bạn hít thở.

Khi đã sẵn sàng, hãy để các suy nghĩ và cảm xúc của bạn lắng dịu lại

bằng cách tập trung sự chú ý vào một hoặc nhiều cảm xúc hoặc biến

cố trên cơ thể của bạn, sự hít thở và nhịp tim hay những âm thanh

xung quanh bạn, nhũng cảm xúc trong cùng khắp cơ thể của bạn. Và

luôn luôn là, hãy cởi mở trƣớc kinh nghiệm mới.



of 215

Chƣơng 12: Và thình

lình…tâm thanh tịnh

Danny đã về đến nhà và để ý thấy rằng, khi anh càng bƣớc đến

gần, hơi thở của anh càng trở nên nặng nề hơn. Anh chẳng bao giờ

biết đƣợc cha mình có đang trong lúc vui vẻ hay không, hay đang sẵn

sàng la mắng anh. Đôi khi giữa anh và cha anh cũng có những lúc thật

vui vẻ với nhau, mọi chuyện không phải lúc nào cũng khủng khiếp.

Nhƣng đặc biệt vào những ngày cuối tuần, lúc cha anh đãi bạn, Danny

co rúm ngƣời – rƣợu và những thứ khác mà cha anh có thể đang nốc

vào đã làm cho ông cùng đám bạn bè của ông trở nên kỳ quái, đó là

chƣa nói đến việc đôi lúc họ cùng hung hăng lên nữa.

Nhƣng đã chẳng có ai hết trong căn nhà lớn cũ xƣa ấy khi

Danny mở cửa bƣớc vào bằng chìa khoá riêng của mình. Chẳng có cái

đèn nào đƣợc mở lên cả; chẳng có một tiếng động. Cảnh trống vắng

đó làm anh nhớ đến mẹ của mình, và rằng, khi anh nghĩ đến mẹ mình,

hơi thở của anh trở nên nghèn nghẹn, và cảm giác giận dữ hoà cùng

những giọt nƣớc mắt đã cố gắng vồ lấy anh.

Bằng cách cố gắng thực hiện những gì mà anh đã học đƣợc từ

Julie và Lisa, anh đã cố hết sức không để các suy nghĩ của mình bùng

phát nhƣ thƣờng lệ. Anh có thể cảm nhận đƣợc sức chắc nặng của

những quyển sách thiền trên tay mình, và chợt nhớ đến đĩa CD mới

trong túi xách đeo sau lƣng. Anh bật đèn, đi vào phòng khách, và đặt

đĩa CD vào đầu máy.

Cha anh có lẽ sẽ ngủ qua đêm ở nhà ngƣời bạn gái mới của ông,

bởi ông không hề về trễ vào buổi tối, cho nên Danny chỉ còn lại có

một mình. Trong giây phút, ý nghĩ rằng mình có thể mời Julie đến lúc

nào đó khi cha anh vắng nhà đã chợt đến với anh, và ý nghĩ đặc biệt

đó rõ ràng đã thay đổi cách anh cảm nhận cơ thể của mình – một cách

hoàn toàn tốt đẹp.

Tiếng nhạc đang phát ra. Anh ngồi xuống và lắng nghe một lúc,

đồng thời cũng tìm hiểu xem anh vừa có thể đặt sự chú ý vào tiếng

nhạc, vừa vào hơi thở của mình trong cùng một lúc hay không.


of 215

Khi hơi thở đã ổn định, tâm trí của anh bắt đầu nghĩ đến Julie và

cuộc đấu bóng bàn với cha cô, đến Julie lần nữa, và nụ hôn của cô ấy.

Trong khoảnh khắc, khi anh trôi vào quá khứ, và rồi vào sự tƣởng

tƣợng mọi việc sẽ có thể xảy ra nhƣ thế nào trong tƣơng lai, Danny đã

đánh mất sự ý thức của mình vào hơi thở lẫn tiếng nhạc, mà chỉ nghĩ

đến Julie và tự hỏi không biết cô đang làm gì trong giờ phút này.

Thình lình, có tiếng cót két đâu đó trong nhà khiến anh giật nảy

mình và cảm thấy lo lắng, bởi cho rằng cha của anh đã về và cảnh

thanh bình của buổi tối nay sẽ biến mất. Nhƣng đó chỉ là tiếng của con

mèo khi đi ngang qua cửa riêng của nó ở nhà bếp. Chắc chắn rồi, cái

anh chàng thân quen đó đang từ từ bƣớc vào phòng khách và nhảy

phóc ngay vào trong lòng Danny.

Danny để cho tâm trí mình quay về tiếng nhạc, lẫn hơi thở của

anh. Anh quan sát qua bốn, năm sáu lần hít vào và thở ra đến rồi lại đi

bằng ý thức trọn vẹn, đến sự chuyển động lên xuống thật tự nhiên của

ngực và bụng qua mỗi lần hít thở. Mỗi cái hít vào dƣờng nhƣ đều có

cuộc sống riêng, cảm giác riêng của nó, và mỗi cái hít vào mới đều

cảm thấy có hơi khác so với cái trƣớc. Anh đã đọc đƣợc lúc ở nhà của

Julie rằng một ngƣời không bao giờ nhiệm thấy cùng một kinh nghiệm

đến hai lần, cả trong thiền lẫn trong toàn bộ cuộc sống. Và tất nhiên,

khi anh quan sát lần hít vào kế tiếp của mình và chuyển sang lần thở

ra kế tiếp, anh có thể thấy rằng không thể nào có hai khoảnh khắc

trong cuộc đời giống nhau, bởi cuộc sống luôn luôn mới, luôn luôn

thay đổi.

Trong vài lần hít thở kế tiếp sau đó, Danny đã dễ dàng giữ đƣợc

sự chú ý của mình vào việc đến và đi của hơi thở mình. Anh để cho

hơi thở của mình ngừng lại khi nó muốn ngừng, và bắt đầu trở lại khi

nó muốn bắt đầu. Có mấy lần, anh đã ngồi yên tĩnh suốt mƣời, hay

đến hai mƣơi giây cũng không chừng, mà không hề hít thở chút nào,

chìm đắm trong sự tĩnh mịch, thƣ giãn và yên lặng hoàn toàn…thế rồi

sự hít thở kết tiếp tự nó sẽ đến.

Suy nghĩ diễn ra trong đầu của anh rằng, ngay khi ấy, mọi

chuyện trong đời anh thật tốt đẹp. Cha anh vắng nhà và chẳng có sự

quấy rầy nào; anh học giỏi và chơi bóng bàn cũng tuyệt, và điều quan

trọng nhất, anh đã có Julie – ngƣời đã yêu thƣơng anh nhƣ anh đã yêu

thƣơng cô ấy.


of 215

Khi anh nhận ra mọi việc trong đời đều tốt đẹp, anh bắt đầu

nghiệm thấy nơi lồng ngực của mình, và rồi trong toàn bộ cơ thể của

mình, cảm giác rất khác lạ. Điều đó cứ nhƣ thể ý thức của anh đang

mở rộng và chất đầy không chỉ trong toàn bộ cơ thể mà còn bao trùm

cả căn phòng. Không một chút gắng sức, dòng không khí tràn vào

trong anh rồi tự nó chảy ra khỏi anh lần nữa, trong khi tiếng nhạc cứ

đều đặn vang lên. Đúng lúc đó, cảm giác hạnh phúc tuyệt vời nhất đã

dâng tràn trong anh – chẳng có gì thay đổi, hơi thở đến và đi, tiếng

nhạc vẫn vang lên. Toàn bộ sự khác biệt chính là các suy nghĩ của anh

đã hoàn toàn yên lặng, các cảm xúc của anh trở nên thuần khiết, sáng

trong và tĩnh lặng. Trái tim của anh cảm thấy mở rộng đến vô bờ và ý

thức của anh dƣờng nhƣ có mặt ở khắp mọi nơi trong cùng một lúc,

đồng thời hợp nhất anh với mọi vật xung quanh.

Nhƣ chúng ta đã biết, các lợi ích của thiền thƣờng rất tế vi, và

ngƣời ta không thể cƣỡng cầu để làm cho nó xảy ra. Sự bình an trong

tâm không phải là cái để chúng ta cố sức tiếp cận và rồi xoay sở để

chụp lấy nó. Sự bình anh của tâm thức chỉ đến khi chúng ta thản nhiên

cho phép nó đến.

Đó là những gì đã xảy ra với Danny một cách bất ngờ vào tối

hôm đó. Cho đến lúc đó anh chỉ mới biết đôi chút về thiền, với phần

cơ bản là điều hoà hơi thở cộng với việc tập trung tƣ tƣởng, anh đã

tạm thời buông bỏ đƣợc sự chấp thủ vào cuộc sống của tâm trí mình.

Và nhƣ một phép mầu, anh đã hiểu đƣợc sâu xa về ý thức tâm linh.

Ngƣời ta đã bàn rất nhiều về ý nghĩa của hai chữ tâm linh. Theo

nghĩa chúng ta dùng ở đây, tâm linh thật ra là một khái niệm hết sức

đơn giản. Khi chúng ta chọn mở rộng trái tim và chấp nhận bất cứ cái

gì trong mỗi khoảnh khắc mới mang đến, khi chúng ta tĩnh lặng và

hƣớng sự chú ý vào những cảm xúc chân thực của mình, khi chúng ta

buông bỏ thái độ bám chặt vào cuộc sống và thuận theo những gì

“đang là”, khi ấy chúng ta cho phép hữu thức của mình mở rộng và trở

nên hoà hợp hơn với những chiều sâu của cuộc đời. Đó chính là những

gì chúng tôi có ý muốn nói khi bàn về việc đạt đƣợc kinh nghiệm tâm

linh.

Khi trái tim của chúng ta đƣợc tiếp xúc, khi các cảm xúc của

chúng ta trở nên tinh khiết và thanh tĩnh, khi chúng ta không còn cố

gắng làm cho mọi chuyện xảy ra và thay vào đó là cứ để chúng xảy ra


of 215

– đó là khi chúng ta bƣớc vào trạng thái phổ quát của ý thức, nơi

chúng ta có thể nghiệm thấy chân tƣớng của từng khoảnh khắc mới.

Đó chính là lúc chúng ta có thể khám phá các chiều sâu tâm linh của

mình – ngay giữa khoảnh khắc đó. Nói một cách ngắn học, đó là thiền.

Chúng ta hãy két thúc phần hai này bằng một tiến trình thiền cơ

bản mà cho đến giờ chúng ta đang tìm hiểu từng bƣớc một. Hãy nhớ

rằng, nhất là đối với thiền, sự hiểu biết thật sự không phải là một kinh

nghiệm thình lình chỉ diễn ra có mỗi một lần. Chúng ta biết bằng cách

trải qua cùng một tiến trình nội tâm cơ bản đó lặp đi lặp lại, và ở mỗi

lần mọi lần, càng lúc càng đi sâu hơn. Chân tƣớng tâm linh chính là

thực tại nội tâm của bạn là vô tận và, cùng lúc đó, ngƣời ta có thể tiếp

cận nó một cách dễ dàng – chừng nào bạn vẫn còn nhớ thƣờng xuyên

nhìn bên trong và tiếp tục khai mở để đón nhận những kinh nghiệm

mới.

Những kinh nghiệm có dẫn dắt này sẽ dạy cho bạn những thói

quen tinh thần chuyên biệt mà, sau một thời gian, sẽ xảy đến một cách

tự động, đến độ bạn hoàn toàn trở thành ngƣời dẫn dắt chính mình.

Ở phần một chúng ta đã biết qua về “Phép Quán tức”, bƣớc thứ

nhất trong chƣơng trình thiền tổng quát của sách này – qua đó bạn

hƣớng trọn vẹn mục tiêu chú ý của mình vào sự trải nghiệm các cảm

giác hít thở ở mũi, ngực và bụng. Tiến trình thiền cơ bản này hƣớng

bạn bƣớc sâu vào sự hiện hữu của chính mình, đồng thời biết sống

trong khoảnh khắc hiện tại trải rộng đến vĩnh hằng. Kinh nghiệm “ở

đây và ngay bây giờ” là nền tảng của mọi cuộc hành thiền thành công.

Một khi bạn đã mang đến cho mình “ở đây và ngay bây giờ”,

bạn nhận thức đƣợc nhịp đập trái tim của mình ngay giữa lúc hít thở,

và việc đều đặn tập trung sự chú ý của mình là điều cực kỳ quan trọng

để thức tỉnh tâm linh.

Dĩ nhiên, lần đâu tiên khi bạn tập trung vào các cảm giác nơi

trái tim của mình, nhƣ chúng ta đã thấy ở Danny, Julie và Lisa, có khả

năng bạn sẽ gặp phải những cảm giác gây bối rối, gây tổn thƣơng rõ

rệt trong nội tâm. Những gì chúng ta cũng đã thấy là, khi tập trung tƣ

tƣởng vào một điểm sáng an lành, các cảm giác giận dữ và tổn thƣơng

sẽ dần dần thoát ra khỏi tâm trí, trả lại sự yên bình trong tâm hồn –

đây là lý do chính yếu khác nữa để thiền!


of 215

Chúng ta thƣờng mong có những bạn bè yêu thƣơng chúng ta

nhƣ chúng ta đang yêu mến họ, và chúng ta chữa trị những cảm xúc

bối rối thông qua tình yêu thƣơng của họ, nhƣng trừ phi trƣớc tiên

chúng ta biết chấp nhận và yêu thƣơng chính bản thân mình, bằng

không ngƣời khác chẳng thể giúp đƣợc gì cho chúng ta. Đó là lý do tại

sao hành thiền đều đặn mỗi ngày có thể trở thành một việc tích cực,

phải làm. Thiền là hành động có chủ đích hƣớng sự chú ý đầy lòng

yêu thƣơng của chúng ta vào nội tâm, sao cho điều tốt đẹp mang tính

chữa trị có thể xảy ra ngay nội tâm.

Do đó, khi bạn tập trung tƣ tƣởng trong phép thiền thứ hai này

vào nội tâm và bất kỳ điều gì đã nhận thức đƣợc, hãy tin tƣởng rằng

với mỗi lần bạn làm nhƣ vậy, và những gì bạn tìm thấy qua hít thở,

bạn đang dần bỏ các cảm xúc xấu của mình, đồng thời mở rộng tâm

hồn để đón nhận nhũng cảm giác thánh thiện.

Thiền hoàn toàn thuộc về tình yêu thƣơng. Và tình yêu thƣơng

là thứ duy nhất chữa trị những đau buồn và các cảm xúc khác. Và tình

yêu thƣơng đến từ đâu?

Trong suốt quyển sách này, chúng ta sẽ nhận đƣợc câu trả lời

của thiền đối với câu hỏi quá sức lớn lao này. Tất cả các bậc chân sƣ

vĩ đại đã dạy rằng Thƣợng đế chính là lòng yêu thƣơng, và khi chúng

ta mở rộng chính mình để đón nhận tình yêu thƣơng. Đó là tình yêu

thƣơng bao la lan toả khắp vũ trụ, một tình yêu thƣơng chảy ào vào

trái tim của chúng ta khi chúng ta ngƣng lại, hƣớng vào trong, chấp

nhận những gì tìm thấy ở nội tâm, và mở rộng để đón lấy tình yêu

thƣơng có tính chất chữa trị mà thiền đang mang đến cho trái tim của

chúng ta.

Tiến trình này hết sức quan trọng để có đƣợc một đời sống tốt

đẹp, nhƣng chúng ta đang tạm ngƣng và mở rộng trái tim của mình

thƣờng đến mức nào? Có một phép thiền dùng để tập hàng ngày đã

đƣợc thiết kế để đảm bảo cho sự nuôi dƣỡng trái tim của bạn đều đặn,

sao cho những cảm xúc khổ đau mà bạn đang tích chứa có thể nhận

đƣợc sự chú ý đầy tình yêu thƣơng và đƣợc chữa trị. Do đó, hãy hít

thở vào các cảm xúc bên trong của bạn, hãy để tình yêu thƣơng chảy

vào, và khi bạn buông bỏ những cảm xúc dồn nén của mình, bạn có

thể thƣ giãn và thƣởng thức một cách sâu sắc giai đoạn thứ hai trong

chƣơng trình hành thiền này!


of 215

PHÉP THIỀN THỨ HAI

Đánh thức tâm hồn

(Để các cảm xúc tự do tuôn chảy)

Để bắt đầu, bạn cử động thân hình, hãy duỗi ngƣời nếu bạn

muốn, phải thấy hoàn toàn thoải mái. Tạm thời hãy dẹp bỏ hết tất cả

các suy nghĩ của bạn về quá khứ và tƣơng lai, và hãy tự mình hoàn

toàn thƣ giãn trong giây phút hiện tại này.

Hãy quan sát hơi thở của bạn đang đến và đi một cách tự nhiên

ra sao, hãy hƣớng sự chú ý vào cảm giác của dòng không khí đang

chảy vào và ra thông qua mũi hay miệng của bạn qua những lần hít

thở. Bây giờ, hãy cảm nhận những chuyển động nhịp nhàng trên ngực

và bụng của bạn khi hít thở.

Đừng cố gắng khi hít thở, cứ để cho hơi thở của bạn ngừng lại

khi nó muốn ngƣng, và bắt đầu khi nó muốn bắt đầu. Sau khi hơi thở

của bạn ngƣng lại, hãy để ý tia sáng loé của sự sống đang ở nơi sâu

thẳm bên trong bạn, một tia sáng loé sẽ mang không khí chảy vào và

ra lần nữa, qua mũi hay miệng; hãy tiếp tục và hãy để cho hơi thở của

bạn đƣợc tự do.

Bây giờ, khi bạn vẫn tiếp tục nhận thức các cảm giác của sự hít

thở trong mũi, ngực và bụng, hãy mở rộng ý thức để nhận biết đƣợc

luôn cả các cảm giác trong tâm hồn bạn ngay giữa lúc hít thở.

Hãy bắt đầu để ý cảm nhận những gì len lỏi vào tâm hồn: đau

khổ, căng thẳng hoặc áp lực gì đƣa đến. Hãy chấp nhận nhũng gì bạn

đang tìm thấy, hãy hƣớng tình yêu thƣơng đối với chính mình. Hãy

nói với chính bạn: “Tôi chấp nhận tôi đúng y nhƣ tôi đang là”.

Và bây giờ, cũng hãy hƣớng sự chú ý vào những cảm giác nơi

cổ họng của bạn; hãy để ý xem bạn có sự nghèn nghẹn hay không.

Hãy để cho lƣỡi của bạn thật thƣ giãn, lẫn các cơ hàm, hãy hít thở

bằng miệng nếu bạn cảm thấy đang có áp lực ở bên trong, hãy phát ra

bất kỳ âm thanh nào có thể diễn đạt đƣợc những gì bạn đang cảm thấy.


of 215

Và với mỗi lần thở ra kế tiếp, hãy để cho áp lực và những cảm xúc đó

tuôn chảy ra, hãy để cho chúng tự do, và để tâm hồn lắng đọng.

Nếu điều này tốt đẹp cho bạn, khi ấy bạn có thể chọn khai mở

nội tâm; nếu điều đó gây tổn thƣơng, hãy biết rằng tâm hồn khép chặt

luôn bị thƣơng tổn. Một tâm hồn rộng mở có thể chữa trị và yêu

thƣơng trở lại đƣợc, do đó hãy chọn mở rộng tâm hồn. Hãy nói với

chính mình: “Tâm hồn tôi đang rộng mở để đón nhận”.

Và với mỗi lần hít thở kế tiếp, bất kể suy nghĩ riêng của bạn về

Thƣợng đế là gì, cũng hãy tiếp tục và mở rộng tâm hồn để đón nhận

tình yêu thƣơng của Thƣợng đế mang tính hàn gắn để nội tâm đƣợc

thanh thản.

Hãy hít thở và để các cảm xúc trong tâm hồn thay đổi khi bạn

hƣớng sự chú ý vào bất kỳ cảm xúc nào có lẽ đang bị đè nén.

Khi đã sẵn sàng, hãy làm cho tâm của bạn trở nên hoàn toàn

thanh tịnh. Khi sự hít thở của bạn loại bỏ các tạp niệm và ổn định

thành một tiết điệu thƣ thái hơn, bạn cũng đang giải phóng các cảm

xúc của mình đủ làm tâm hồn thƣ thái, và thoát khỏi một số áp lực của

cuộc sống.

Hãy để hơi thở lƣu chuyển nhẹ nhàng hơn qua mỗi lần hít thở.

Hãy chọn, trong những khoảnh khắc kế tiếp, hƣớng sự chú ý vào

những cảm giác thuần khiết bên trong. Ngay bây giờ mọi chuyện thật

tốt đẹp; bạn có thể thƣởng thức trọn vẹn khoảnh khắc này trong đời.

Bạn tự do nghỉ ngợi một chút trong tâm hồn mình và thƣởng thức cảm

giác của những lần hít thở kế tiếp. Hãy để sự hít thở của bạn đến và đi

thật nhẹ nhàng, không chút gắng sức, khi bạn tập trung vào nội tại và

cởi mở trƣớc kinh nghiệm mới.


of 215

PHẦN III

ĐIỀU HOÀ TÂM THỨC

(Bảy câu chú)

Bây giờ chúng ta đã bắt đầu hiểu sự hít thở và các cảm xúc của

chúng ta có quan hệ mật thiết ra sao, cho nên đã đến lúc để tập trung

đặc biệt vào chiều kích thứ ba của hữu thức để cảm nhận những gì

chúng ta đang làm trong cuộc sống: các suy nghĩ, đức tin, thói quen

tinh thần gây nên các cảm xúc của mình.

Thiền có liên quan đến việc học cách quan sát (mà không suy

xét) tất cả các ý tƣởng thƣờng xuyên diễn ra trong tâm trí của bạn – và

rồi bình lặng các suy nghĩ đó, sao cho các cảm xúc của bạn trở nên

thanh tịnh và cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn một cách toàn diện.

Phần này quả thật là phần cốt lõi của quy trình, bởi trong những

chƣơng sau đây bạn sẽ đƣợc biết bảy câu chú để làm cho việc hành

thiền trở nên dễ lĩnh hội hơn. Hãy học thuộc bảy câu này, và nhớ đến

chúng bất cứ khi nào bạn muốn hành thiền, dù một phút hay một giờ,

bạn sẽ hƣớng dẫn nội tâm của mình vào chốn an bình qua bảy câu chú

ngôn này.

Phần này cũng là phần cốt lõi của chƣơng trình vì nó kết hợp

những điều chúng ta đã biết lại với nhau và hợp nhất tâm hồn và tâm

thức của mình thành một kinh nghiệm sống trải rộng hơn, to lớn hơn.

Mỗi trong số bảy câu chú thiền định về tâm thức đƣợc trình bày trong

phần này sẽ dẫn bạn đi sâu hơn vào tâm thức khi bạn khám phá quyền

năng của lòng yêu thƣơng khi nó chảy ngang qua cuộc đời của bạn.

Phần này tập trung vào sự tƣơng tác giữa dòng chảy có vẻ nhƣ

không dứt của các tâm tƣ và kinh nghiệm thiền định vừa xuất hiện của

chúng ta. Ở hai phần trƣớc, bạn đã hiểu đƣợc cách làm thế nào để

hƣớng sự chú ý vào khoảnh khắc hiện tại thông qua sự ý thức về hơi

thở, mở rộng thành sự ý thức đến trái tim của mình. Bây giờ, chúng ta

đặc biệt tập trung vào bƣớc thứ ba, bƣớc quan sát các suy nghĩ của

mình, thay vì đồng nhất với chúng, và cách làm thế nào để lắng dịu


of 215

dòng suy nghĩ đó một cách hoàn toàn bất cứ khi nào bạn muốn – sự tự

do!

Chúng ta sẽ khám phá tâm trí thƣờng mang những kỳ vọng tiêu

cực nhƣ thế nào và điều ấy tạo ra những lo âu liên quan đến cái gì đó

không mấy tốt đẹp đang diễn ra trong cuộc sống của chúng ta ra sao.

Và những suy nghĩ cũng nhƣ sự tƣởng tƣợng tiêu cực này liên quan

đến tƣơng lai rất thƣờng cản trở những gì chúng ta có thể làm đƣợc

trong đời, và làm cho chúng ta không thể cởi mở đón nhận điều tốt

đẹp.

Chúng ta đã hiểu qua hai phép hành thiền hiểu việc làm cho tâm

thức tĩnh lặng và dịch chuyển vào sự trải nghiệm hiện sinh có tâm

quan trọng rất lớn ra sao. Nhƣng chúng ta không thể không suy nghĩ,

phần lớn là sự suy nghĩ về quá khứ và tƣơng lai, và cùng lúc lại quan

tâm hoàn toàn vào sự trải nghiệm trong khoảnh khắc hiện tại. Thiền

dạy cho chúng ta cách làm thế nào loại bỏ những suy nghĩ kinh niên

để hƣớng vào tiềm năng vô tận của khoảnh khắc hiện tại. Nhƣng

chúng ta thƣờng không thể bứt ra khỏi những suy nghĩ của mình –

chúng chất đầy trong tâm thức cùng với những lo âu và sự bận bịu giải

quyết vấn nạn.

Rất nhiều ngƣời cảm thấy mình là nạn nhân hoàn toàn của các

dòng suy nghĩ của chính mình, đến mức hầu nhƣ chẳng bao giờ có

đƣợc sự bình an trong tâm trí hay những cảm giác thanh tịnh tốt đẹp

trong trái tim. Ở phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu làm thế nào thiền có

thể giúp chúng ta chấm dứt sự lo âu và ngƣng sự phê phán mọi sự vật

chung quanh, sao cho chúng ta có thể thƣờng xuyên hƣởng thụ niềm

vui và có đƣợc cái nhìn thấu suốt đến với chúng ta khi các suy nghĩ

của chúng ta trở nên thanh tịnh, và kinh nghiệm hiện sinh trở thành

mục tiêu cốt lõi của chúng ta.



of 215

Chƣơng 13: Suy nghĩ và

cảm xúc

Tiếng chuông điện thoại vang lên trong phòng khách nhà

Danny, cha anh đang ngồi xem một trận đấu thể thao trên tivi, nhấc

máy lên nghe.

“George đây, có chuyện gì vậy?”, ông nói, giọng hững hờ nhƣ

thƣờng lệ.

“Chào George, Peter đây, con trai của anh, Dan, có đến nhà tôi

chơi; cậu ấy là bạn thân của con gái chúng tôi, Julie”.

“Ồ, chắc có chuyện gì rồi phải không?”.

“Không đâu, cậu ấy là một chàng trai rất tuyệt vời, chúng tôi

mến cậu ấy lắm”.

“Ồ”, George nói.

“Chúng tôi đang phân vân không biết anh và Dan có thích đến

nhà chúng tôi dự bữa tiệc sân vƣờn cuối tuần này hay không, chiều

thứ bảy, khoảng bốn giờ. Chúng tôi cũng có mời thêm một ít bạn bè,

và họ cũng thích gặp đƣợc anh lắm. Anh nghĩ sao?”.

George ngồi thừ ra đó một lát. Ông đã sẵn sàng để nói không,

ông không phải loại ngƣời thích xã giao với ngƣời lạ. Nhƣng rồi ông

thấy cắn rứt nếu không quan tâm đến cuộc sống của con trai mình.

“Ừm, cuối tuần này thì tôi không chắc lắm”, ông nói, “Nhƣng, xin

cám ơn lời mời. Tôi sẽ bảo Danny đến trả lời với anh”.

Ông gác ống nghe và xem tiếp trận đấu.

Lát sau thì Danny về anh chào cha và đi thẳng lên lầu.

“Này, khoan đã”, George nói. “Có một ngƣời tên là Peter gọi

điện và, thật bất ngờ, đã mời chúng ta đến dự tiệc sân vƣờn. Ông ấy

nói con quen rất thân với con gái của ông ta. Sao hả, con đã có bạn gái

rồi sao và chẳng chịu nói cho cha nghe gì hết à?”.


of 215

Danny hít một hơi sâu, chờ đợi bất cứ điều gì sẽ xảy ra, nhƣng

tâm trạng của cha anh đang rất vui vẻ, và ông chỉ cƣời toe toét. “Chà,

cha vui là cuối cùng con cũng đã có bạn gái”, George nói. “Tên cô ấy

là gì? Ô, ông ấy cũng có nói; Julie phải không?”.

“Dạ phải”.

“Vậy, con nghĩ sao, chúng ta có nên đi cho vui không? Mấy

ngƣời mà cha sẽ làm quen đó có bình thƣờng không, hay thuộc dạng

tôn giáo chấp nhất nhƣ thế nào đó? Tiệc sân vƣờn mà không có bia thì

cha không khoái lắm đâu”.

“Ồ, họ là những ngƣời rất dễ thƣơng, không chấp nhất chút nào.

Và họ uống rƣợu vang khi dùng cơm tối, cho nên con dám chắc cũng

sẽ có bia. Cha không muốn đi à?”.

“Lucy cuối tuần này đi vắng, nên chẳng có gì nhiều để làm. Và

cha cũng muốn biết cô gái mà con đã quen. Tại sao con không mời cô

ta đến nhà mình?”.

Danny để ý thấy hơi thở của mình nhƣ ngừng lại. Anh muốn

tránh né việc trò chuyện với cha, nhƣng rồi anh kìm giữ bản thân.

“Thành thật mà nói, con không muốn mời cô ấy đến bởi vì con chẳng

biết đƣợc có thể xảy ra điều gì”.

George hiểu ngay những lời của con trai. Mặt ông sa sầm và

ông suýt chút nữa đã hét toáng lên để phản ứng. Nhƣng thay vì thế,

ông suy nghĩ giây lát, và tắt tiếng của chƣơng trình thi đấu thể thao.

“Cái gì? Con xấu hổ về nhà mình sao?”.

“Cha cũng biết khi uống rƣợu vào cha sẽ khiến cho con phải

nhức đầu, cha la rầy con. Cha sẽ làm cho Julie sợ. Đó là thực tế. Cha

còn mong con làm gì nữa nào?”.

Một lần nữa, George sẵn sàng phản ứng, nhƣng ông có hơi bị

sốc bởi cậu con trai của ông đang đứng đó nhƣ một ngƣời đàn ông,

đang nói lên sự thật. “Hmm”, ông nói, đồng thời nhớ lại việc Lucy có

thói quen khoả thân đi khắp trong nhà, và hình dung có lẽ Danny nói

cũng có lý. “À, thôi sao cũng đƣợc”, ông nói. “Nói cho cha nghe xem,

con có muốn đi dự bữa tiệc đó không?”.


of 215

Danny cảm thấy phập phồng lo sợ trƣớc ý nghĩ cha của anh có

thể làm trò hề trong bữa tiệc. Nhƣng, trái lại… “Con rất muốn chứ,

thƣa cha”, anh nói. “Họ là những ngƣời tốt, con thích họ, và Julie

cũng vậy, cha có thật sự muốn đi không?”.

“Hê, ăn tiệc miễn phí mà, tại sao không? Con báo với họ đi,


Tuy có hơi bất ngờ trƣớc sự sẵn lòng đến dự tiệc của cha,

nhƣng Danny vẫn bằng lòng và bƣớc vội lên lầu, từng hai bậc một,

trong lòng không chắc mình đang hăng hái hay lo sợ đây. Anh khép

cửa phòng, ngồi lên giƣờng, và đầu của anh vang âm với những kịch

bản về những gì có thể diễn ra với cha của mình tại bữa tiệc. Khi nhớ

lại việc phải quan sát hơi thở và hƣớng sự chú ý vào tâm hồn, anh có

một cảm giác đau nhói. Khi anh nhìn xem những suy nghĩ gì đang

diễn ra trong đầu mình, anh nhìn thấy: cha anh say sƣa và gây phiền

hà trong bữa tiệc; rằng anh không có mẹ để đi cùng; những ký ức đớn

đau của những lúc cả ba đi dự tiệc nhà hàng xóm. Và điều đó đã dẫn

đến những suy nghĩ về việc đã có điều gì đó không ổn với song thân

của anh, và tệ nhất là với anh, điều đã khiến gia đình anh phải chia lìa.

Bị tác động bởi những suy nghĩ tiêu cực ấy, anh cảm thấy đau

nhói trong tim và nhận ra mình tiếc nuối rất nhiều việc mẹ và cha của

anh đã không còn ở bên nhau. Nhƣng khi anh can đảm tiếp tục giữ sự

chú ý của mình vào bên trong trái tim và những cảm xúc xấu đó, nhƣ

Lisa đã khuyến khích, anh nhớ lại việc thƣ giãn phần hàm của mình và

cứ để cho những cảm xúc này chảy tràn ra, và khi làm nhƣ vậy, áp lực

dồn nén bên trong anh bắt đầu dịu đi.

Một lần nữa, các suy nghĩ tiêu cực đã cố gắng lôi anh xuống,

nhƣng rồi anh nhớ lại gần đây cha anh đã không còn hành động quá

sức kỳ quặc nữa, rằng mọi sự đang diễn ra tốt đẹp hơn trong ngôi nhà

này, và anh vẫn đang sống mà không có mẹ. Vả lại bây giờ anh đã có

đƣợc Julie trong đời, nên mọi việc đang tiến triển tốt đẹp.

Với sự thay đổi suy nghĩ nhƣ vậy, Danny phát hiện rằng tất cả

các cảm xúc của anh đang thay đổi và trở nên bình lặng. Bữa tiệc sân

vƣờn đó sẽ là một mối nguy, nhƣng anh sẵn lòng chấp nhận rủi ro,

trong hy vọng điều gì đó tốt đẹp có thể nảy sinh từ đấy. Và với suy

nghĩ đó trong đầu, anh một lần nữa đã hƣớng sự chú ý của mình vào


of 215

hơi thở… và có cảm giác nhƣ Julie đang ở trong trái tim của anh, anh

có thể thƣ giãn và an định ngay trong khoảnh khắc hiện tại.

Trƣờng hợp của Danny là trƣờng hợp cực đoan nhất trong đa số

hoàn cảnh gia đình, nhƣng tất cả chúng ta cũng đều phải đối diện với

mối nguy về một điều gì đó xấu xảy ra, trong sự hy vọng điều gì đó tốt

đẹp sẽ xảy đến. Bƣớc thứ nhất trong tất cả các tình huống này là đơn

giản nhận ra rằng các suy nghĩ của chúng ta chính là những gì đang

sinh ra cảm xúc khổ đau của chúng ta. Danny chẳng hạn, đang bắt đầu

nhận ra rằng mỗi khi chạm đến nỗi đau không có mẹ, đã có một suy

nghĩ khơi dậy nỗi đau đó: một suy nghĩ nói với anh rằng anh cần có

mẹ để tồn sinh, một suy nghĩ nói với anh rằng cuộc đời của anh sẽ

chẳng đi đến đâu nếu không có mẹ, một suy nghĩ khác lại nói rằng dẫu

sao anh vẫn chƣa đƣợc nhƣ ý, rằng anh đã bị chối bỏ, rằng mẹ anh đã

không còn yêu anh nữa, và do đó chẳng ai có thể yêu thƣơng anh đƣợc

cả.

Đây là những suy nghĩ anh thấy diễn ra thƣờng xuyên trong đầu

mình, thƣờng hoàn toàn nằm trên bề mặt của hữu thức, để rồi sẽ lập

tức khơi dậy vết thƣơng lòng. Và anh đang khám phá khi thiền, anh có

thể bắt đƣợc những giả định tiêu cực ấy, nhìn thấy chúng đang chi

phối đầu óc của mình, và dặt dấu hỏi không biết chúng là thật hay giả.

Các niềm tin lẫn những giả định cốt lõi của chúng ta đƣợc định hình

khi chúng ta còn thơ ấu, điều rất thƣờng là tất cả chúng đều là sai hay

đã dựa trên một tình huống vốn chẳng còn tồn tại. Thiền giúp chúng ta

nhìn một cách thành thực vào những giả định và phản ứng nội tâm của

mình, và nhìn thấy một cách rõ ràng chúng có còn hiệu lực hay không;

có nên gác chúng sang một bên hay không.

Danny có thể cảm nhận nỗi đớn đau trong trái tim mình, nơi đã

từng là chốn ngự trị của mẹ anh. Nhƣng khi anh thiền và trải qua nỗi

đau đó, anh cũng tìm thấy đƣợc tình yêu mà anh cảm nhận đƣợc đối

với Julie. Anh có thể nhìn và thấy rõ ràng mình có thể sống mà không

cần có mẹ trong ngôi nhà ấy, rằng anh có thể tìm thấy những ngƣời

yêu mến mình, và anh có thể cảm thấy có nhiều điều tốt đẹp trong tâm

hồn – anh đƣợc tự do!

Anh cũng đang khám phá trong thiền rằng anh có thể chấp nhận

thực tế, và chấp nhận mọi sự y nhƣ chúng đang là, thay vì chống lại, là

một hành động mang tính giải phóng hết sức mạnh mẽ của tâm thức.


of 215

Anh đang nhìn về cha mình dƣới ánh sáng mới, và nhìn thấy

những gì thật sự là có thật, chứ không phải những gì anh nghĩ sẽ có

vốn dựa trên các kinh nghiệm quá khứ. Chẳng hạn, anh đã không vội

bƣớc lên lầu và chịu đứng lại để trò chuyện với cha của mình về bữa

tiệc, bởi trong lần thiền mới đây, anh đã nhìn thấy mình sợ cha mình,

và vẫn cứ nghĩ cha anh luôn làm những điều gây bối rối hay đáng sợ.

Nhƣng mấy tháng gần đây, anh nhận thấy cha mình đã trở nên trầm

tính và tế nhị hơn. Điều gì đó đang xảy ra bên trong cha anh khiến mọi

chuyện đã trở nên thay đổi, và khi Danny mang đến cho cha của anh

một nửa cơ hội, dƣờng nhƣ các cảm giác tốt đẹp đã đang diễn ra mỗi

lúc mỗi nhiều hơn. Cuối cùng Danny nhận ra cha của anh hẳn đã

choáng váng khi mẹ anh bỏ ông, và có thể ông đã say sƣa chính là vì

điều này.

Có thể bạn đang muốn ngƣng ngay bây giờ, tạm gác quyển sách

này sang một bên, và nghĩ lại bất kỳ giả định tiêu cực nào mà bạn có

thể có đối với song thân, bạn bè hay chính bản thân bạn. Hãy tạm

ngƣng một chút, quán sát hơi thở của mình, hƣớng sự chú ý vào trong

tim, chọn một trong những suy nghĩ tiêu cực ấy, nhìn xem bạn cảm

thấy ra sao về con ngƣời hay sự việc này, và cởi mở để đón nhận cái

nhìn thấu suốt lẫn những cảm giác mới về chúng.



of 215

Chƣơng 14: Tâm trí của

chúng ta thật sự hoạt động ra

sao?

Vào buổi chiều thứ sáu, cha của Lisa, Robert, đã đề nghị giúp

cô thực hiện bài thuyết trình trong lớp mà cô đang cố gắng viết dƣới

dạng đề tài khoa học của nhóm, liên quan tâm lý học nhận thức và sự

nghiên cứu về các suy nghĩ có liên quan nhƣ thế nào đến cảm xúc.

Ngƣời cùng nhóm với cô là một nam sinh tên là Kent, ngƣời mà Lisa

đang bắt đầu có cảm tình, về nhiều mặt chứ không chỉ chuyện học

hành. Anh ta đã đi bộ đến nhà Lisa sau giờ học, và họ đã ăn vội đôi

chút trong nhà bếp. Mẹ của Lisa đang đi mua sắm, cho nên trong nhà

chỉ có hai ngƣời cho đến khi Robert đi làm về, hoặc cho đến khi Julie

và Dan đến.

Kent cao và ít nói, chẳng “đô con” chút nào nhƣ bạn trai trƣớc

đây của Lisa. Kent thông minh vui tính, và có đôi mắt nâu mà Lisa rất

thích nhìn.

Cô dẫn anh lên căn phòng thiền. Cô đã nói với anh rằng mình

quan tâm đến sự phân công này bởi cô thích ngồi thiền, và thiền thì có

liên quan đến việc các suy nghĩ ảnh hƣởng đến chúng ta ra sao, và làm

cách nào có thể thoát ra khi chúng ta muốn đi sâu hơn. Kent đã lắng

nghe tất cả điều này và chỉ gật đầu. Anh dƣờng nhƣ không hề có chút

ý nghĩ lệch lạc nào về thiền. Ở trƣờng, họ đã cùng nhau đọc một số tài

liệu nghiên cứu về việc loại suy các tạp niệm làm khơi dậy những

phản ứng cảm xúc khác nhau ra sao của cơ thể. Họ cũng đã đọc qua

các sách viết về tâm lý học nhận thức, trong đó có nói cách bạn thay

đổi suy nghĩ về sự vật làm thay đổi trực tiếp ra sao các cảm xúc bạn

đang cảm thấy, và điều này đƣợc dùng trong trị liệu nhƣ thế nào để

giúp những ngƣời bị trầm cảm ngƣng những suy nghĩ tiêu cực và bắt

đầu có những suy nghĩ sáng sủa hơn để làm dịu các cảm xúc.

Lisa ngồi xuống một cái gối, còn Kent thì ngồi ở phía bên kia.

Họ đã im lặng trong giây lát. Lisa cảm thấy căng thẳng, khi ở một

mình cùng với ngƣời bạn trai mới mà cô đã rất mến. Cô cố gắng trấn


of 215

tĩnh bằng sự hít thở, nhƣng khi quán sát trái tim mình, cô thấy rằng nó

đang hết sức phần khích, đến độ cô đã bật cƣời.

“Có gì vui vậy?”, anh hỏi cô, giọng hiếu kỳ.

“Ồ, chỉ là tôi đã ngồi thiền đến giờ đƣợc hai năm, và lẽ ra phải

giỏi trong việc làm cho mình điềm tĩnh chứ, vậy mà tôi đã không làm

đƣợc”.

Họ nhìn nhau mỉm cƣời, cả hai có đôi chút bẽn lẽn.

“Đây là một căn phòng mát mẻ”, anh nói.

“Vâng, đây là căn phòng ƣa thích của tôi, mỗi ngày tôi đến đây

ít nhất một lần, chỉ để ngồi im lặng, và nhìn xem cái gì đang diễn ra

bên trong”.

“Tôi đã cố gắng làm những gì mà bạn đã nói hôm qua”, anh nói,

“chỉ quan sát các suy nghĩ đang đến của mình mà không tham gia với

chúng. Điều đó thật là khó. Tâm trí của tôi chẳng có lúc nào chịu

ngừng”.

“Tôi cũng vậy, nhƣng có một số mẹo rất hay”, cô nói. “Có lẽ

cha tôi sẽ nói cho chúng ta biết, trong nhà, ông là ngƣời rành nhất về

tâm lý học, ông đã đọc tất cả các sách vở viết về lĩnh vực này”.

“Chà, bạn có thể chỉ cho tôi cách làm có đƣợc không? Làm thế

nào ngƣời ta học đƣợc thiền đây?”.

Lisa mỉm cƣời trƣớc câu hỏi này.

“Có gì buồn cƣời sao?”, anh hỏi, nhƣng không phải với thái độ

thủ thế.

“Chỉ là ai cũng cứ hỏi câu đó hết”, cô giải thích. Dạo này, mỗi

ngày, có hai ngƣời bạn và tôi cùng ngồi chung với nhau ở đây, họ là

những ngƣời mà tôi đang cố sức hƣớng dẫn những điều cơ bản về

cách ngồi thiền. Anh biết không, anh có thể tham gia chung với chúng

tôi nếu anh muốn”.

“Mỗi lần thiền thì phải mất bao lâu?”.


of 215

Cô lại cƣời lần nữa. “Trong tích tắc”, cô đùa. “Có muốn thử qua

bƣớc thứ nhất chung với tôi không?”.

Kent và Lisa đang cùng nhau nhắm mắt lại và thực hiện kỹ

thuật ý thức về sự thở gồm hai bƣớc, thì có tiếng gõ cửa phòng thiền

và họ đã mở choàng mắt ra.

Robert đi làm về và đang bƣớc vào phòng. Kent đứng lên và hai

ngƣời bắt tay nhau. Lisa để ý quan sát nét mặt của cha cô, và cô nhƣ

trút đƣợc gánh nặng khi thấy ông vẫn bình thƣờng. Họ trò chuyện với

nhau một lúc về công việc họ và dự án thuyết trình, Robert đã hết sức

cởi mở với họ.

“Bác không phải chuyên gia”, ông nói và đảm bảo Kent hiểu

đƣợc ý của mình. “Cố gắng tìm hiểu xem tâm trí hoạt động nhƣ thế

nào chỉ là thú vui của bác. Nếu bác còn ở tuổi của cháu, có lẽ bác sẽ

rất thích nghiên cứu và dành cả đời để đi sâu vào lãnh vực này; rõ

ràng nó là một chân trời mới – và bác rất vui khi thấy các cháu cũng

hăng hái muốn tìm hiểu về chính mình”.

Cửa trƣớc có tiếng chuông reo và Lisa bật dậy chạy ào xuống

để xem đó là ai, hy vọng đó sẽ là Julie và Dan. Và quả nhiên nhƣ vậy

thật, cả hai nhƣ đang quá sức hạnh phúc khi ở bên nhau.

Tất cả đã ngồi cạnh nhau, khi Robert cố giải thích những điều

cơ bản về việc tâm trí hoạt động ra sao theo tâm lý học nhận thức,

theo ông cho biết đến nay vẫn đang đƣợc xem là kỹ thuật trị liệu thành

công nhất.

Vào cuối thập niên sáu mƣơi, một giáo sƣ tên là Aaron Beck tại

Đại học Pennsylvania, lần đầu tiên đã triển khai kiến thức tâm lý học

chính thống về việc các dòng suy nghĩ quen thuộc của chúng ta lần

lƣợt làm khơi dậy các cảm xúc và tâm trạng ra sao. Ông cũng giải

thích việc làm thế nào chúng ta có thể chọn cách kiểm soát tâm trí và

suy nghĩ bằng những suy nghĩ tích cực và thực tế hơn – những suy

nghĩ trực tiếp khuyến khích sự phát triển của tâm trạng tích cực. Chính

từ nhận thức cơ bản này đã nổi lên cả một phong trào liệu pháp nhận

thức, một phong trào giờ đây đang chi phối thế giới trị liệu.

“Nếu các con cần một số trích dẫn, hay chỉ muốn đọc thêm thôi,

bác có thể cho mƣợn một số sách để ở dƣới nhà”, Robert đề nghị.


of 215

“Cũng có một số sách thiền mới dạy cách kết hợp phép thiền hít thở

của Phật giáo vào chƣơng trình trị liệu. Đây là một giai đoạn lịch sử

đầy hy vọng mà chúng ta may mắn đƣợc sống, với trong đó các kỹ

thuật chữa trị tâm thần đang đƣợc tích hợp vào tâm lý học”.

“Mẹ của cháu có thời gian phải làm liệu pháp nhận thức”, Kent

góp chuyện, “nhƣng dƣờng nhƣ điều đó không mang lại kết quả tốt

đẹp cho lắm. Bà thấy mình đang mang trong lòng quá nhiều niềm tin

tiêu cực về bản thân đến độ bà bị trầm cảm rất nặng. Cứ tƣởng liệu

pháp đó sẽ giúp ích cho bà, và cho cả cháu nữa. Trong thời gian trị

liệu, bà đã đi loanh quanh khắp nhà và tự nhẩm với mình suốt, để đƣa

các suy nghĩ tích cực vào tâm trí. Nhƣng, dẫu sao, điều đó cũng chẳng

đạt đƣợc hiệu quả cần thiết – cháu không nghĩ bà đã làm đúng theo lời

của bác sĩ trị liệu – và bà đã quay trở lại với việc chữa bệnh bằng

thuốc, điều đã khiến bà rơi vào cảnh mất trí nhẹ. Bây giờ bà không

còn uống thuốc nữa, bà bảo thà bị khổ sở trong những lúc trầm cảm

hơn là trở thành xác ƣớp. Cháu nghĩ căn bệnh của bà đang có chiều

khả quan hơn, và cháu thắc mắc liệu thiền có giúp đƣợc gì cho bà

không?”.

“Rất có thể đƣợc”, Robert trả lời. “Lý do là thế này: Liệu pháp

nhận thức giúp ngƣời ta thay đổi từ trạng thái có những suy nghĩ và

thái độ tiêu cực sang tích cực. Nó thƣờng có hiệu quả, đến chừng mực

nào đó. Nhƣng ngoài ra nó còn thiếu cái gì?”. Ông nhìn sang Lisa để

có câu trả lời, bởi không muốn cứ ngồi đó và thao thao bất tuyệt các lý

thuyết trong khi những ngƣời khác ngồi và nghe.

“Ồ, dễ quá”, cô nói. “Ý con là, con có nghe cha nói trƣớc đó

rồi. Trong liệu pháp nhận thức, vẫn chƣa có phƣơng pháp nào để làm

cho tâm trở nên thanh tịnh hoàn toàn. Và nhƣ cha và mẹ vẫn luôn luôn

nói, sự chữa trị thật sự không thể diễn ra, trừ phi bản ngã im tiếng và

cho cái tôi cao cả hơn bắt tay vào hành động, và đó chính là những gì

thiền đang làm”.

“Chà, nói thì dễ”, Danny góp chuyện, “nhƣng đa phần tôi lại

thấy rất khó làm cho tâm trí mình đóng kín lại. Rất thƣờng là nó cứ

lên tiếng không ngừng”.

“Tất cả chúng ta đều gặp phải thách đố đó hết”, Robert đồng ý.

“Và nếu các cháu muốn, chúng ta sẽ tìm hiểu một số nhận thức mới


of 215

của tâm lý học về cách làm thế nào cho tâm trí trở nên yên lặng, và cả

những kỹ thuật thiền thời xƣa, nếu các cháu thích. Điều đó sẽ phù hợp

với chủ đề của bài thuyết trình”.

“Dạ rất sẵn lòng”, Kent nói, “đó là lý do tại sao cháu đến đây”.

“Thế thì đƣợc rồi, chúng ta hãy bắt đầu bằng khám phá điều cơ

bản nhất trong tâm lý học cảm thức: Khi các cháu tập trung tâm trí của

mình vào một hoặc nhiều biến cố cảm giác trong cùng một lúc – nhƣ

sự hít vào thở ra và nhịp tim của các cháu chẳng hạn, hay vào đầu và

chân, hoặc vào một âm thanh hay cảnh vật, tất cả suy nghĩ đều lập tức

ngừng lại”.

“Nếu điều đó đơn giản”, Dan nói vào, “thế thì tại sao ngƣời ta

không dạy ở trƣờng?”.

“Có lẽ các thầy cô chƣa hiểu đƣợc giá trị của một cái tâm yên

lặng”, Robert nêu ý kiến.

“Khi anh hƣớng sự chú ý vào các cảm giác của dòng không khí

vào và ra của mũi”, Julie nói, “và cùng lúc hƣớng sự chú ý vào các

chuyển động trên ngực và bụng khi anh hít thở - nhƣ anh đã biết. Hai

cảm giác cùng một lúc: tâm thanh tịnh”.

“Và các vị đạo sƣ thời xƣa”, Robert chỉ rõ, “đã biết sự kiện này,

từ chính kinh nghiệm của bản thân họ. Hầu nhƣ kỹ thuật hành thiền

thời xƣa nào trên thế giới cũng đều sử dụng phép ý thức về hơi thở cơ

bản này để làm dịu các suy nghĩ. Chẳng hạn đó chính là những gì mà

phép thiền Vipassana của Đức Phật muốn hƣớng đến. Theo những gì

bác vừa nghe, Lisa đã làm một việc rất hay là giải thích cho Julie và

Dan tiến trình nhập môn”.

“Bạn ấy là một ngƣời thầy giỏi”, Julie nói.

“Chà, điều đó chỉ có tác dụng đối với anh có lẽ đƣợc vài phút”,

Danny tham gia, “nhƣng rồi anh lại bị mất hút lần nữa trong sự suy

nghĩ. Khi anh ngồi ở đây, trong căn phòng này, để thiền cùng với mọi

ngƣời, điều đó dƣờng nhƣ thật dễ dàng. Anh trở nên điềm tĩnh, thƣ

giãn và trải nghiệm các cảm xúc của mình, và đôi khi còn đi sâu vào

một nơi thật đáng ngạc nhiên bên trong, một nơi… quả thật anh không

thể giải thích đƣợc, ngoại trừ sự việc là anh thích nó. Nhƣng khi về


of 215

đến nhà và ngồi thiền một mình, thƣờng chỉ đƣợc vài phút là anh

không còn kiên nhẫn đƣợc nữa và không tiếp tục thêm đƣợc”.

“À”, Robert đề nghị, “có lẽ cháu nên học những câu tập trung”.

“Những câu tập trung?”.

Trong hầu hết các truyền thống thiền, có những lời nói hay

tụng, các chân ngôn nào đó đƣợc dùng để trợ giúp tập trung sự chú ý

vào sâu bên trong hơn và để làm lắng dịu các suy nghĩ. Các nhà tâm lý

gần đây đã phát hiện ra việc những câu tập trung nhƣ vậy hiệu quả đến

mức nào trong việc giúp chúng ta nhớ toàn bộ tiến trình bên trong của

tâm thức. Nếu muốn, chúng ta có thể nói về những câu tập trung cơ

bản nhƣng hữu dụng nhất trong thiền, để hƣớng sự chú ý của các cháu

đi theo những hƣớng quan trọng. Thật ngạc nhiên là chúng có thể làm

cho việc hành thiền trở nên dễ dàng, và chúng thật hiệu quả trong việc

đi sâu hơn nữa vào bất kỳ kinh nghiệm mới nào đang đến với các cháu

mỗi khi các cháu ngƣng lại để quán sát nội tâm”.

“Ý bác nói là cháu mang đến cho cái tâm suy nghĩ của mình

điều gì đó có giá trị để làm và giữ tâm trí ở yên trong những câu đặc

biệt này. Bằng cách này, cháu giữ cho bản ngã của mình bận rộn và

biến nó thành kẻ tham gia quan trọng trong hành thiền, do đó nó

không cảm thấy bị bỏ rơi. Cháu sẽ ngạc nhiên khi thấy việc này thật

hữu hiệu đến dƣờng nào”.

“Những câu này chẳng làm các cháu phải ngạc nhiên chút nào”,

Robert nói, “bởi chúng đƣợc rút ra từ quá trình thiền thực tế, cộng với

việc tâm trí mở rộng từng bƣớc một ra sao. Có lẽ Lisa đã có nói những

câu thứ nhất cho các cháu nghe rồi. Trƣớc tiên, khi ngồi xuống thiền,

phải ngồi thật thoải mái, các cháu có thể hƣớng ngay sự chú ý của

mình đúng vào nơi các cháu muốn bằng cách tự nói: “Tôi cảm thấy

dòng không khí, đang chảy vào và chảy ra, ngang qua mũi của tôi”.

Hoặc nếu hôm đó các cháu bị nghẹt mũi, hãy nói là ngang qua

„miệng‟.

“Các cháu hãy tự làm thử ngay bây giờ đi, bác không nói đùa

đâu. Hãy nói: “ Tôi đang cảm thấy dòng không khí, vào và ra, ngang

qua mũi của mình‟. Hãy nói câu này vài lần. Hãy để những câu nói

hƣớng sự chú ý của các cháu đi theo hƣớng cảm giác đó.


of 215

“Và khi các cháu đã hƣớng toàn bộ sự chú ý vào cảm giác ở

mũi”, Robert nói tiếp, “hãy tiếp tục và nói câu tập trung thứ hai. Điều

này sẽ mở rộng ý thức của các cháu, sao cho nó đƣợc tập trung vào hai

cảm giác cùng một lúc: “Tôi cảm thấy những chuyển động ở ngực và

bụng của mình khi tôi hít thở”.

Khi bạn đi sâu hơn vào việc thiền định, bạn sẽ thấy rằng quá

trình “mồi bằng lời” này bằng cách sử dụng những câu giúp tập trung

mà Robert đang chỉ là vô cùng quí giá. Thay vì để cho tâm trí bạn cố

gắng nhớ lại mọi thứ bạn cho rằng phải làm trong dòng thiền, tất cả

những gì bạn cần làm là ghi nhớ những câu tập trung ngắn, và mỗi lần

bạn ngƣng thiền, những câu mồi này sẽ dẫn dắt bạn trải qua kinh

nghiệm càng lúc càng sâu hơn nữa của việc quán sát vào bên trong.

Chúng ta sẽ đƣợc đƣợc học cả bảy câu, và những câu quan

trọng này sẽ là tất cả những gì bạn cần, sau một hai tuần tập luyện, để

nắm vững đƣợc chƣơng trình thiền trong sách này. Do đó, thay vì nghĩ

cách phải nhớ hết mọi điều trong sách này, bạn chỉ cần thoải mái,

thƣởng thức việc đọc, và yên trí rằng vào lúc đọc xong quyển sách

này, bạn sẽ nhập tâm bảy câu tập trung giúp bạn hƣớng sự tập trung

vào nội tâm. Bạn sẽ biết cách làm thế nào cởi mở đón nhận vô số kinh

nghiệm đang nằm ngay bên trong và bên ngoài.

Còn bây giờ, chúng ta hãy chú tâm thật kỹ hơn vào hai câu tập

trung thứ nhất. Chúng rất đơn giản và dễ hiểu. Bạn không phải ƣu tƣ

gì về chúng; chỉ đơn giản là làm những gì bạn đang bảo mình phải

làm. Bạn tích cực kiểm soát tâm trí mình và hƣớng trọng tâm chú ý

toàn năng của mình vào ngay giữa sự hiện hữu đích thực của bạn.

Bạn đã nhập tâm hai câu tập trung đầu tiên này rồi, bởi chúng

tóm tắt những gì mà Lisa đã chỉ cho các bạn từ đầu. Những gì mới và

có tác động mạnh mẽ chính là hành động thực tế của việc nói lên điều

đó với chính mình. Bạn đã biết rất rõ siêu cấu trúc của thiền, công

thức của sự thành công. Nhƣ Robert đã nói rõ, bạn đang trao cho một

phần của con ngƣời mình, một phần thƣờng gây gián đoạn cho những

cuộc thiền, một điều gì đó hữu ích để làm trong khi hành thiền, và

hoạt động này phần lớn sẽ làm thoả mãn cũng nhƣ xâm chiếm trung

tâm huyên thuyên trong não của bạn.


of 215

Tâm trí suy nghĩ của chúng ta nói chung đƣợc lập trình về mặt

di truyền để bảo vệ chúng ta bằng cách đoán trƣớc những điều xấu có

thể xảy ra trong tƣơng lai, và tạo dựng những kế hoạch cũng nhƣ sự

hành động sẽ cho phép chúng ta tránh đƣợc những việc không tốt

lành. Điều này hoàn toàn tốt nếu nó đƣợc sử dụng đúng chỗ. Thiền là

quá trình, thông qua đó, chúng ta nhấn mạnh việc dùng một lƣợng suy

nghĩ giải quyết vấn đề nhất định nào đó trong ngày. Phần còn lại trong

ngày thì chúng ta có thể dùng cho việc thƣởng thức bản thân mình và

đánh thức tiềm năng sâu xa, sau đây là khoảnh khắc hiện tại vĩnh cửu

ấy.

Đƣợc rồi, hãy tiến bƣớc và thử thực hiện hai câu gợi dẫn sau

đây để bạn có thể tự trải nghiệm sức mạnh của những phát biểu “tự

dẫn dắt” đặc biệt này nhằm hƣớng dẫn bạn, một cách dễ dàng và

nhanh chóng, đi thẳng đến nơi bạn muốn tập trung sự chú ý. Hãy đọc

hai câu dƣới dây vài lần, sao cho bạn nhập tâm đƣợc chúng. Thế rồi,

hãy thoải mái nhắm mắt lại và nói câu thứ nhất, và trải nghiệm cảm

giác “mũi” trong vài lần hít thở. Thế rồi hãy nói câu thứ hai, câu về

“ngực”, và mở rộng để thu nhận cả kinh nghiệm mới cộng với cảm

giác ở “mũi” – nói một cách tóm tắt, hãy cho phép sự tập trung của

tâm trí bạn hƣớng theo hƣớng bạn đang gợi ý cho mình:

“Tôi cảm thấy dòng không khí đó, đang vào và ra, ngang qua

mũi của mình”.

“Tôi cảm thấy những chuyển động ở ngực và bụng của mình,

khi tôi hít thở”.



of 215

Chƣơng 15: Tâm và trí

cùng lúc

Robert mở mắt ra và quan sát bốn con ngƣời trẻ tuổi đang ngồi

im lặng cùng với ông trong phòng, mắt nhắm lại khi họ tập trung vào

hít thở và bất cứ cái gì có thể khai mở trong họ thông qua sự tập trung

vào nội tâm. Ông nghĩ lại lần dự lễ tôn giáo có tính chất bắt buộc thời

niên thiếu của mình, và nhận ra ông thấy thật hạnh phúc khi thế hệ

mới đƣợc tự chọn lựa cho mình việc họ muốn tiếp cận với sự khám

phá và nhận dạng tâm linh nhƣ thế nào.

Khoảng trên dƣới mƣời phút sau thì ai nấy đều mở mắt trở lại,

và Robert sẵn sàng dạy cho họ bƣớc lôgic kết tiếp trong thiền, và cả

chú ngôn mang tính lôgic kế tiếp.

“Ai có thể đoán đƣợc mục tiêu chú ý kế tiếp là gì nào?”, ông

hỏi.

“À, đó là hƣớng về trái tim”, Danny nói. “Thật ra Lisa đã chỉ

cho chúng cháu rồi. Đối với cháu, điều đó đôi khi dễ và đôi khi lại gần

nhƣ không thể nào làm đƣợc”.

“Không phải chỉ có mình cháu mới gặp trƣờng hợp nhƣ vậy”,

ông quả quyết với anh. “Cháu hẳn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng đối với

ngƣời bình thƣờng việc hƣớng sự chú ý vào nội tâm là điều thật khó.

Gần đây, bác có đọc một bài phỏng vấn với một trong những sáng lập

viên của nhóm nghiên cứu có tên là „Heart-Math‟, kể về một cuộc

nghiên cứu họ đã làm, và kết quả cho thấy phần lớn những ngƣời

trong cuộc nghiên cứu đó đều thƣờng thấy bối rối và sợ hãi khi họ tập

trung tƣ tƣởng vào nội tâm. Tại sao các cháu tin rằng nó là nhƣ vậy?

Trái tim, xét cho cùng, đƣợc cho là trung tâm thanh mỹ của tình yêu

trong cuộc sống chúng ta kia mà”.

“Cháu không hiểu tại sao”, Danny nói, “ít ra là đối với cháu.

Cháu đã gặp tất cả các loại cảm xúc bên trong tại nơi đó, và nhiều cảm

xúc trong số đó là những cảm xúc cháu thật sự không muốn tập trung

chú ý vào chút nào bởi chúng gây tổn thƣơng. Nhƣng giờ thì Lisa đã

giúp cháu hiểu ra cuối cùng cháu đã đạt đƣợc cảm xúc tốt đẹp hơn sau


of 215

khi hƣớng vào trái tim của mình, ngay cả khi nó gây tổn thƣơng, nên

cháu cảm thấy điều đó thật đáng làm. Nhƣng có điều, lần nào cũng

vậy, cứ khi cháu bƣớc đến bƣớc thứ ba là ý thức về trái tim của mình,

điều đó cũng vẫn thật đáng sợ. Đôi khi thậm chí cháu không nhớ bƣớc

thứ ba là gì, do đó cháu đoán chú ngôn này đại loại chắc cũng là

những gì Lisa hay nói đi nói lại: “Tôi ý thức đến trái tim của mình,

ngay giữa sự hít thở của tôi…”.

Robert mỉm cƣời với Lisa, rồi nói với cả nhóm. “Chính xác là

nhƣ vậy. Và một lần nữa, chẳng có cái gì là những lời lẽ phức tạp hay

khó khăn, đặc biệt gì hết. Bác cho rằng Lisa đã nói khá nhiều về cách

thức trải qua những cảm xúc gây tổn thƣơng, về sự sợ hãi và v.v…,

khi các cháu quan sát trái tim mình và nhìn thấy những cảm xúc ở đó,

đúng không?”.

“Vâng”, Danny nói. “Và cháu cũng có nói, điều đó hầu nhƣ

hiệu dụng lắm. Thật vậy, đó chính là những gì cháu thích nhất về thiền

cho đến giờ. Nó giúp cháu xả hơi ra thay vì xả khói nhƣ cháu vẫn

thƣờng làm. Không phải là khi này khi khác cháu không còn nổi nóng

nữa, mà là đã khả quan hơn nhiều rồi”.

“À, thật là hay lắm đấy, Dan. Đƣợc rồi, còn câu hỏi nào nữa

không trƣớc khi chúng ta gộp chung ba chú ngôn này lại với nhau?”.

“Có điều này”, Julie nói. “Cháu có nên cứ cho rằng đang cảm

nhận thật sự nhịp đập của trái tim ở bên trong hay cái gì đó không?

Đôi khi cháu hoàn toàn không thể tìm thấy nhịp tim của mình, nhƣng

cháu chắc chắn làm tìm thấy đƣợc các cảm xúc.

Robert im lặng một lúc, suy nghĩ. “Chà, chẳng qui tắc nhất định

nào buộc phải hƣớng sự chú ý nhƣ thế nào đó vào trái tim, chúng ta

chỉ phải hƣớng sự chú ý của mình vào đó và trải nghiệm những gì

chúng ta tìm thấy lúc ấy. Việc ý thức vào trái tim của chúng ta là một

điều gì đó thật phi thƣơng”, cuối cùng ông nói, “kinh nghiệm chỉ mở

rộng một cách liên tục trong suốt cuộc đời nếu chúng ta cho phép. Trái

tim của chúng ta trong rất nhiều phƣơng diện cơ bản chính là cốt lõi

của sự hiện hữu của mình. Nó cảm nhận mọi thứ, nó là chỗ của trí huệ

đích thật, nó đặt chúng ta vào sự tiếp xúc mang tính chữa bệnh của

Thƣợng đế, và nó là tâm chấn động của sự trải nghiệm cái tôi của

chúng ta. Nghe đây, bác thậm chí đang biến thành một nhà thơ khi nói


of 215

về nó. Dẫu sao, bác cũng không muốn đƣa ra những qui tắc hay kỳ

vọng cố định liên quan đến kinh nghiệm nào phải tìm hay kinh

nghiệm nào phải mong đợi khi các cháu thực hiện bƣớc thứ ba vĩ đại

này để đi vào thế giới của mình. Chú ngôn sau đây sẽ nhẹ nhàng

hƣớng sự chú ý của các cháu theo hƣớng đó và cho phép các cháu tự

khám phá những gì đang diễn ra trong trái tim mình vào lúc đó. Và đó

chính là những gì thiền muốn hƣớng đến: khám phá”.

“Chà, chắc có lẽ cháu không muốn khám phá những gì đang có

ở đó”, Kent nói, giọng nhã nhặn. “Có lẽ tốt nhất là cháu đừng dính líu

vào mớ hỗn độn đó của trái tim”.

“Rõ ràng có rất nhiều ngƣời cũng cảm thấy nhƣ vậy”, Robert

đồng tình. “Họ tránh né không muốn dây vào những cảm xúc trong

trái tim mình, bởi một số chúng gây tổn thƣơng, và gây tổn thƣơng

nặng. Nhƣng hãy nhìn nó theo góc độ nhƣ thế này: Nếu trái tim của

các cháu là trung tâm của toàn bộ kinh nghiệm sống, vậy các cháu

hoặc phải chấp nhận những cảm xúc khổ đau mà các cháu tìm thấy ở

đó và để chúng đƣợc chữa trị, hoặc trở nên „mù và điếc‟ đối với chúng

và chạy loanh quanh gần nhƣ chẳng nhận thức ra đƣợc chút gì hết. Khi

các cháu nghĩ đến sự chọn lựa đó, các cháu cũng phải nhớ rằng trái

tim biết chữa trị, rằng lòng yêu thƣơng sẽ chảy tràn vào trong tim khi

các cháu cho phép điều đó diễn ra, chà, sự lựa chọn là tuỳ ở các cháu.

Các cháu chắc biết câu tục ngữ này, „bạn có thể dẫn con ngựa đến bên

dòng nƣớc, nhƣng không thể bắt nó uống‟. Thiền, và đặc biệt là những

chú ngôn này, dẫn dắt sự chú ý của các cháu đến bên dòng nƣớc,

nhƣng các cháu phải chọn cách mở rộng con tim của mình. Bác không

có ý gay gắt. Bác chỉ muốn nói rằng trong mỗi khoảnh khắc, mỗi

chúng ta đều đang chọn cách mở rộng hay đóng kín trái tim của mình.

Và thiền mang đến một con đƣờng an toàn, có tính hàn gắn để mở ngỏ

trái tim”.

Robert ngƣng lại và lần lƣợt nhìn vào đôi mắt của từng con

ngƣời trẻ tuổi đang ngồi cạnh mình. Ông có thể nhìn thấy vẻ tƣơi

sáng, sự hăm hở, và tinh thần tiên phong trong mỗi con ngƣời đó, ông

cảm thấy, ngay khi ấy, mình có thể cảm nhận sâu sắc từng trái tim yếu

đuối trong họ, và ông tức khắc hân hoan và không thể nói nên lời.

“Điều mấu chốt đối với bác là thế này”, ông nói, giọng dịu

dàng. “Linh hồn tiếp xúc với chúng ta và tình yêu của Thƣợng đế chảy


of 215

tràn vào chúng ta chỉ khi chúng ta mở ngỏ và ý thức đến trái tim của

mình. Trải qua những bƣớc này khi thiền, chúng ta đang hƣớng đến sự

mở ngỏ trái tim để đón nhận một thực tại to lớn hơn, và thu nhận

những thấu thị lẫn sự chữa trị, cộng với những cảm giác đầy tình yêu

thƣơng tuyệt vời thật xa cùng với ba chú ngôn, lần lƣợt hết câu này

đến câu kia, với sau mỗi câu là vài lần hít thở, sao cho các cháu thật sự

trải nghiệm đƣợc bƣớc này trƣớc khi mở rộng để đến bƣớc kế

tiếp…chỉ cần nhắm mắt lại và nói với mình:

“Tôi cảm thấy dòng không khí, đang chảy vào và ra, qua mũi

của mình”.

“Tôi cảm thấy những chuyển động nơi ngực và bụng khi tôi hít

thở”.

“Tôi ý thức đến trái tim của mình ngay giữa sự hít thở”.

Sự tập trung chủ yếu vào vai trò của trái tim trong thiền chƣa

bao giờ bị xem là nhấn mạnh thái quá, bởi trong tất cả các truyền

thống, thiền theo định nghĩa chính là “tâm đạo” (con đƣờng trái tim),

và việc biết duy trì sự tập trung chú ý vào trái tim tuyệt đối là chìa

khoá để bƣớc đi trên con đƣờng này. Trái tim là cánh cổng tâm linh để

đi đến sự nhận chân và kinh nghiệm vô biên liên quan đến việc chúng

ta thật sự là ai, điều vốn nằm ngoài những niềm tin và những giả định

hạn hẹp của tâm trí chúng ta.

Ngay cả bị dính chặt vào ngôn từ đi chăng nữa chúng ta vẫn

thừa nhận rằng trái tim không chỉ đơn thuần là một máy bơm. Cứ lấy

câu “nói bằng trái tim” làm ví dụ chẳng hạn. Các nhà nghiên cứu thần

kinh học mới đây đều cho thấy rằng, khi chúng ta bận rộn suy nghĩ tại

phần não trƣớc hùng mạnh của mình, một dây thần kinh chính liền

chuyển thông điệp có liên quan đến những gì chúng ta đang suy nghĩ

xuống trái tim, và rồi trái tim gửi thông điệp để trả lời cho phần não

suy nghĩ đó, kết quả là sự hình thành tƣ duy hữu thức thật sự. Mối

quan hệ thần kinh mạnh mẽ này giữa trái tim và bộ não chỉ ra rằng suy

nghĩ của chúng ta không chỉ làm khơi dậy những cảm xúc trong trái

tim, mà phản ứng của trái tim cũng ảnh hƣởng đến dòng suy nghĩ của

chúng ta.

Thậm chí cuộc nghiên cứu còn gây lắm ngạc nhiên hơn nữa

cũng đã chứng minh rằng chất liệu mô tế bào thực tế làm thành trái


of 215

tim không phải là mô cơ bình thƣờng. Thật vậy, hơn 60 phần trăm mô

tế bào của tim rất giống với các tế bào thần kinh của não. Khám phá

này đã dẫn các nhà nghiên cứu đi đến việc nói về trái tim nhƣ thể “bộ

não thứ năm” của cơ thể, nối kết một cách kỳ bì và mật thiết với bốn

trung tâm não nằm trong hộp sọ mà chúng tôi đã nói trƣớc đây.

Do đó, ngôn ngữ của chúng ta cho phép chúng ta nói về “trí huệ

của trái tim”, khi chúng ta thành thật và bày tỏ những cảm xúc chân

thật nhất khi trò chuyện. Nghiên cứu y khoa còn cho biết rằng đây

chẳng phải là một kiểu so sánh ví von; chúng ta thật sự có khả năng

thần kinh để trò chuyện từ con tim. Tất cả nghiên cứu khoa học liên

quan đến đè tài này chỉ vừa đạt bƣớc khởi đầu, và đang hứa hẹn những

cái nhìn thấu suốt triệt để về việc chúng ta thật sự là ai, và chúng ta có

thể khao khác điều gì, nhất là trong khuôn khổ dùng thiền để kích hoạt

trái tim của chúng ta một cách trọn vẹn hơn thành sự hoạt động và

những truyền đạt tinh thần thƣờng nhật.

Khi trải nghiệm, bạn cần phải tiếp cận với sự mở rộng ý thức

thứ ba này trong thiền một cách từ từ. Nếu cũng giống nhƣ phần lớn

những ngƣời khác, bạn sẽ tìm thấy rất nhiều cảm xúc dồn chứa ẩn

khuất trong trái tim của mình, những cảm xúc vốn dang rất cần đƣợc

chú ý và chữa trị. Điều quan trọng là phải biết dành cho mình thời

gian, và đừng phê phán tất cả các cảm xúc của bạn là xấu hay tốt. Nhƣ

chúng ta cũng biết, sự chấp nhận và lòng yêu thƣơng của bạn đối với

những cảm xúc bị chôn vùi sẽ chữa trị những nỗi khổ đau trong trái

tim của bạn, để nó có thể hát ca trở lại.

Điều quan trọng ở đây là việc triển khai thói quen đều đặn có sự

tạm dừng trong thiền định, độ khoảng một phút, để thực hiện những

chú ngôn và mở rộng ý thức nội tâm, để dẫn bạn tiếp xúc trực tiếp với

trái tim của mình cùng những cảm xúc trong đó. Việc thiền nhƣ vậy

không chỉ trở nên hoàn mỹ hơn qua hành động nội tâm này, mà mỗi

lần bạn trải qua quá trình nhìn vào trái tim và thành thật cảm nhận

những gì đang có trong đó, bạn còn tạo ra đƣợc sự thay đổi tích cực

lẫn sự chữa trị cho các cảm xúc của mình. Thay vì tiếp tục làm nạn

nhân của nỗi thống khổ nội tâm, bạn gánh vác trách nhiệm và làm một

điều gì đó.

Thật đáng ngạc nhiên (hoặc thật đáng thất vọng vô cùng, tuỳ

theo cách nhìn của bạn) là chúng ta đang sống trong một xã hội có thể


of 215

gửi đƣợc ngƣời lên mặt trăng, nhƣng lại chẳng biết dạy dỗ cho thế hệ

sau của chúng ta những công cụ thiền định cơ bản để họ có thể nhận

thức đƣợc nội tâm của mình và chữa trị bất kỳ cơn đau cảm xúc nào

họ tìm thấy ở nơi đó. Quyển sách này dẫn dắt chúng ta thoát khỏi quan

niệm “dốt nát là hạnh phúc” liên quan đến các cảm xúc, sao cho ngày

càng có nhiều ngƣời có thể bắt đầu sống và hành động từ trái tim của

mình. Tất cả các bậc đại chân sƣ đều đồng ý rằng đây là con đƣờng

duy nhất đƣa thế giới đi đến hoà bình, bình đẳng, công bằng, và sau

cùng là khoảng thời gian tuyệt vời dành cho mọi ngƣời. Mỗi con

ngƣời trong chúng ta đều có trách nhiệm học cách mở rộng đón nhận

lòng yêu thƣơng nhiều hơn, sao cho đến phiên mình chúng ta có thể

chia sẻ lòng yêu thƣơng đó ở bất cứ nơi nào chúng ta đến.

Một lần nữa, chúng ta hãy cùng nhau trải nghiệm quá trình mà

chúng ta đang cố gắng nắm vững, sao cho trái tim, lẫn cái đầu của

chúng ta, hiểu đƣợc quá trình này. Khi bạn lần lƣợt nói mỗi câu trong

số các chú ngôn, nhớ dành thời gian để mở ngỏ tâm thức và trải

nghiệm khoảnh khắc độc đáo mới mà bạn tìm thấy trong lòng mình.

Và khi bạn hƣớng sự chú ý của mình vào hơi thở, và rồi trái tim, hãy

quan sát những gì đang diễn ra khi bạn chấp nhận bất kỳ cái gì bạn tìm

thấy, hãy hít thở vào trong các áp lực cảm xúc của mình, và để cho các

áp lực đó tan ra và biến mất.

Hãy nhớ, bạn có thể thực hiện phép thiền quán về trái tim này

vào bất kỳ lúc nào, ở bất cứ nơi đâu, để gần nhƣ một cách liên tục, bạn

giúp cho trái tim của mình thức dậy, chữa trị những đau đớn của nó,

và sống bằng lòng yêu thƣơng trong mỗi khoảnh khắc mới hiện đến:


của mình”.


thở”.

“Tôi ý thúc đến trái tim của mình ngay giữa sự hít thở”.



of 215

Chƣơng 16: Các chú ngôn

Một lần nữa, mọi ngƣời trong phòng đã dành ra mƣời phút để

cùng nhau thiền, với lần này họ vận dụng cả ba câu tập trung. Và một

lần nữa, Robert đã mở mắt ra trƣớc tiên và quan sát bốn con ngƣời trẻ

tuổi kia khi họ đang nhìn vào nội tại để quan sát trái tim và các cảm

xúc của mình. Lisa và Danny đang hít thở bằng miệng khi Robert nhìn

họ trƣớc tiên, lúc các cảm xúc đã lắng dịu trong họ.

Thiền đƣợc một lúc thì mọi ngƣời, ngoại trừ Kent, đều mở mắt

và tất cả họ đã quan sát Kent, ngƣời có vẻ nhƣ đang đi rất sâu vào một

nơi hết sức thanh tịnh nào đó. Khi anh mở mắt, anh trông có vẻ rất

giống nhƣ kẻ phạm lỗi khi anh bắt gặp những nụ cƣời rất sảng khoái

của họ.

“Chà”, anh nói, “quá sức thoải mái đến độ tôi có thể trụ lại đấy

mãi mãi, chỉ bằng cách quan sát hơi thở của mình đến và đi. Quả thật

– đáng ngạc nhiên”.

Robert mỉm cƣời. “Có vẻ nhƣ chúng ta đều có khiếu. Đƣợc lắm.

Dẫu sao, hôm nay chúng ta đã biết đủ hết rồi chứ?”.

“Câu tập trung kế tiếp là gì, cháu đang thắc mắc đây?”, Danny

hỏi.

“À, có một vài biến thể liên quan đến chủ đề kế tiếp”, Robert

giải thích. “Và dĩ nhiên chẳng có gì ở đây là bất di bất dịch cả. Bác chỉ

dạy cho các cháu những gì hiệu quả nhất đối với bác. Các cháu có thể

cần phải sửa đổi theo chƣơng trình riêng của mình. Nhƣng, một khi

chúng ta đã hƣớng sự chú ý của mình vào khoảnh khắc hiện tại bằng

sự hít thở, và rồi mở rộng đến trái tim và cho phép bất kỳ cảm xúc nào

chúng ta tìm thấy có cơ hội để an tịnh, bƣớc kế tiếp theo ý thích của

bác là đi ngay đến bƣớc „trí thanh tịnh‟. Trƣớc tiên, bằng cách nào các

cháu an tịnh cái trí của mình?”.

Mọi ngƣời im lặng một lúc. Lisa biết câu trả lời, hay ít ra cô

cũng đã có câu trả lời, nhƣng cô cố ý không nói. Và Julie đã lên tiếng

ngay. “Bác gái có nói với chúng cháu về những phần khác nhau của

bộ não”, cô nhớ lại, “và việc phần khái niệm có khuynh hƣớng chi

phối chúng ta ra sao, bởi đó là phần trông chừng sự nguy hiểm và giải


of 215

quyết các vấn nạn của chúng ta, cũng nhƣ lập ra các kế hoạch, v.v….

Và khi nào phần nói-và-nói đó của tâm trí còn chƣa bị kiềm chế lại,

lúc ấy các phần khác vẫn không có cơ hội để đóng góp”.

“Bác cũng cho là đúng nhƣ vậy”, Robert nói.

“Cháu lại nghĩ khác”, Danny tham gia. “Cháu bị vƣớng mắc

một điều là, đa phần, khi suy nghĩ, cháu lại âu lo về tƣơng lai. Không

chuyện đó thì cháu lại quay về với hồi tƣởng quá khứ về điều gì đó đã

xảy ra làm cháu bối rối, và rồi cứ nghĩ tới nghĩ lui mãi – nhất là những

chuyện cãi nhau với cha cháu cứ lẩn quẩn trong đầu, những điều cháu

muốn nói với ông ấy để bênh vực cho lý lẽ của mình. Và điều đó đúng

nhƣ Lisa đã nói – chúng ta tự làm khổ mình bởi tất cả các suy nghĩ đó

cứ tiếp tục trào ra trong tâm trí của mình. Cháu muốn chúng phải

ngƣng lại – những suy nghĩ cứ khuấy đảo cảm xúc của cháu và khiến

cháu không thể thƣởng thức cuộc sống”.

Robert gật đầu. “Đƣợc rồi, có hai điều chính yếu cháu có thể

làm, Dan, và dĩ nhiên, các cháu cũng vậy, bởi tất cả chúng ta ai cũng

bị vƣớng mắc vào những suy nghĩ lôi kéo chúng ta đi xuống. Bƣớc

thứ nhất là không làm gì cả, ngoại trừ chỉ quan sát những suy nghĩ và

các chủ đề tái diễn, sao cho chúng ta nhìn thấy thật rõ ràng mình đang

tự làm gì. Đức Phật có dạy quá trình đó trong pháp thiền Vipassana

của mình, Krishnamurti cũng dạy bài học giống nhƣ vậy – rằng nếu

chúng ta muốn sửa đổi một thói quen xấu, tất cả những gì chúng ta

phải làm là quan sát nó trong hành động và nhìn thấy rằng nó đang

làm chúng ta khổ. Việc thấy đó tự thân nó sẽ sinh ra sự thay đổi để trở

nên tốt đẹp. Đó dƣờng nhƣ là một trong những sự kiện quan trọng

nhất của thiền: nhìn thấy thói quen xấu một cách rõ ràng làm khơi dậy

sự phát triển tích cực trong tâm”.

“Dạ, cháu đồng ý với bác”, Dan nói. “Nhƣng cháu phải làm gì

khi các suy nghĩ làm cháu héo hon nhiều đến độ cháu mất hẳn luôn ý

thức về sự hít thở? Đầu óc của cháu cứ tiếp tục nhảy múa, trong sự lo

âu về một điều gì đó, nhớ lại điều gì đó, khiến cho cháu hoàn toàn mất

phƣơng hƣớng – và thƣờng để lại cho cháu cảm giác đau khổ”.

“À, chuyện này phổ biến lắm”, Robert nói, “và thiền có giải

pháp. Cháu còn nhớ qui luật cơ bản về cảm giác mà chúng ta đang nói

không? Cháu không thể suy nghĩ đƣợc khi cháu đang dồn sự chú ý


of 215

vào hai hay nhiều nguồn cảm giác trong cùng một lúc. Đó chính là

hành động nhớ để quay lại. Hãy nhớ nói, „Tôi cảm thấy không khí

đang chảy vào và ra qua mũi của tôi‟. Và hƣớng sự chú ý của cháu

theo hƣớng đó. Hãy cảm thấy có tiếng nổ khi cháu quay trở lại với

khoảnh khắc hiện tại, và hãy cho phép mình thƣởng thức tiếng nổ

đó!”.

“Đó là những gì tôi rất thích”, Lisa góp chuyện, “cảm giác hiện

hữu thình lình trở lại này, qua đó tôi có thể hít thở và thoát khỏi những

suy nghĩ của mình. Nhƣng sau vài lần hít thở, tôi cần phải nhớ nói câu

chú ngôn thứ hai, bằng không tôi lại sẽ bắt đầu suy nghĩ trở lại. Việc

mở rộng để cảm nhận luôn cả những chuyển động nơi ngực và bụng

hiệu quả lắm – hai điều cùng một lúc mà!”.

“Và nếu cháu cảm thấy mình đã thoát đƣợc gánh nặng cảm xúc

cũng nhƣ mở ngỏ trái tim của mình thật sớm khi thiền”, Robert nói

tiếp, “cháu có thể tiếp tục mở rộng ý thức hiện sinh của mình bằng

cách ý thức đến một bộ phận đặc biệt nào đó của cơ thể - chân bên

trái, bàn tay bên phải, cổ họng – và cũng mở rộng để thu nhận luôn

những âm thanh xung quanh. Đó là một sự mở rộng cực kỳ hùng

mạnh”.

“Cháu có làm qua hết rồi, tiếp đó thì sao nữa ạ?”, Dan hỏi.

“Thế rồi khi cháu vẫn còn đứng trong ý thức hiện sinh, ý thức

về trái tim của mình, về thế giới chung quanh, điều tất nhiên sẽ có

những suy nghĩ diễn ra trong đầu cháu lần nữa, nhƣng hãy nhìn xem,

cháu có thể cảm nhận một khoảng cách nào đó giữa cháu và chúng

hay không. Hãy quan sát chúng đến với tâm trí của mình, nhƣng đừng

chạm vào chúng, đừng quan hệ với chúng, và chúng sẽ bỏ đi ngay. Đó

là cái mẹo trong môn nhu thuật (judo). Bác cam đoan với cháu rằng,

sau một lúc, khi cháu không còn bị níu kéo vào các suy nghĩ, chúng sẽ

bắt đầu lắng dịu. Và dĩ nhiên, hãy tiếp tục nói đi nói lại các câu chú

ngôn, để giữ cho mình luôn đang ở trong giây phút hiện tại”.

“Những gì đôi khi tôi tìm thấy”, Lisa nêu ý kiến, “là có vài lần,

nhƣ cha tôi đã nói, tôi làm lắng dịu tâm trí mình bằng các chú ngôn và

cứ để cho các suy nghĩ đến. Thế rồi tôi đạt sự lắng dịu lần nữa, rồi có

một sự im lặng khá lâu, và rồi một sự thấu thị vĩ đại nào đó sẽ bật ra

trong đầu tôi y nhƣ phép mầu vậy. Ngay trong sự im lặng đó nảy sinh


of 215

ra suy nghĩ rất tuyệt vời hoàn toàn khác hẳn, đến từ một nguồn nào đó

khác hẳn với những suy nghĩ bình thƣờng của tôi”.

Mọi ngƣời đều im lặng một lúc.

“Tôi nghĩ tôi có biết điều này”, Kent nói. “Tôi nghe tiếng xe

chạy từ xa, cảm thấy sự căng thẳng ở lƣng, và chiếc gối bên dƣới tôi,

và tiếng gió nhẹ đang thổi qua cửa sổ, và tôi nghe tiếng chó sủa đâu đó

ngoài kia, và tôi thấy tóc của Lisa đang bồng bền trong gió nhẹ”.

Anh ngƣng nói; mọi ngƣời bật cƣời. Anh không nói nữa.

Đúng vậy, Thƣợng đế cung cấp cho chúng ta một bộ giảm thanh

cài đặt sẵn mà chúng ta có thể sử dụng bất cứ lúc nào, nếu chúng ta

nhớ. Thật ra, tâm lý học là các suy nghĩ của chúng ta gần nhƣ dựa

hoàn toàn vào các kinh nghiệm và hoài tƣởng của quá khứ, lẫn những

tƣởng tƣợng và dự phóng tƣơng lai. Và khi chúng ta tập trung tƣ

tƣởng vào kinh nghiệm giác quan trong khoảnh khắc hiện tại, các suy

nghĩ của chúng ta có khuynh hƣớng biến mất, chúng khô héo, chúng

chấm dứt tồn tại trong khoảnh khắc nhận thức đó.

Một lý do khác khiến tại sao thiền dẫn đến niềm vui và hạnh

phúc, dựa trên sự kiện tâm lý học và thần kinh học quan trọng khác,

chính là chúng ta chỉ trải nghiệm sự thƣởng thức cuộc sống ở ngay

đây, ngay trong giây phút này. Tại sao? Bởi sự thƣởng thức là một

kinh nghiệm hữu hình, thuộc về thể xác, nó không phải là suy nghĩ

hay niềm tin – nó là một biến cố. Suy cho cùng, chúng ta chỉ biết rằng

điều gì đó đang khiến chúng ta cảm thấy vui vẻ bởi vì những biến cố

tâm lý học hiện sinh nào đó đang diễn ra bên trong cơ thể mà chúng ta

ghi nhận là những cảm giác vui vẻ. Cảm giác, suy cho cùng, là điều gì

đó mà cơ thể đang cảm thấy; các suy nghĩ thì không cảm thấy, đúng

không?

Rất có thể bạn sẽ nói rằng, chà, khoan đã, tôi có thể có một suy

nghĩ, nhƣ ăn kem lạnh vào chiều hôm nay chẳng hạn, và suy nghĩ đó

sẽ khiến tôi dự đoán trƣớc việc ăn kem lạnh, và cảm thấy vui vẻ. Vậy

các suy nghĩ chẳng làm cho chúng ta cảm thấy vui vẻ đó sao?

Mặc dù vậy, nhƣng sự trải nghiệm thực tế cảm giác vui vẻ khi

chúng ta tƣởng tƣợng sẽ làm điều gì đó mà chúng ta thích trong tƣơng

lai lại xảy ra ở ngay đây, trong cơ thể, trong khoảnh khắc hiện tại này.


of 215

Chúng ta nhớ lại trong quá khứ, chúng ta đã thƣởng thức đƣợc kem

lạnh nhƣ thế nào, và khi chúng ta tƣởng tƣợng việc ăn kem lạnh trong

tƣơng lai, cơ thể chúng ta liên tƣởng trong thực tế những cảm giác

thân thể, những hoóc môn và v.v…., để sinh ra cảm giác vốn đi liền

với việc ăn một cây kem lạnh.

Vấn đề là thế này: Cơ thể chúng ta là nơi chúng ta đang cảm

nhận. Mặc dù chúng ta đang mơ một điều gì đó trong tƣơng lai, nhƣng

chính ở ngay đây và trong khoảnh khắc hiện tại này, cơ thể chúng ta

trải nghiệm cảm giác vui vẻ. Khoảnh khắc hiện tại là ngôi nhà của tất

cả các cảm xúc.

Rủi thay, nhiều ngƣời trong chúng ta thấy rằng họ không thích

nhiều cảm giác trong số đó của mình, bởi chúng gây lo âu, sầu thảm,

bối rối, giận dữ hay bất cứ cái gì khác. Và do đó, để tránh những cảm

xúc xấu, chúng ta tạo ra thói quen “không hiện hữu ở ngay đây” trong

phần lớn thời gian của mình, bởi “ở ngay đây” chính là nơi chúng ta

cảm nhận những cảm xúc bối rối. Thay vào đó, chúng ta có thói quen

biến mất trong các suy nghĩ của quá khứ và tƣơng lai, và kiểu tránh né

này giữ chúng ta tránh khỏi các cảm xúc xấu.

Mặt trái của thói quen này (vấn đề rất nhiều ngƣời đang gặp

phải) chính là khi bạn có thói quen tránh né “hiện hữu ở ngay đây”

bằng cách biến mất vào trong các suy nghĩ về quá khứ hay tƣơng lai,

bạn cũng đánh mất luôn cơ hội cảm nhận điều tốt đẹp. Và điều không

thể tránh khỏi đối với con ngƣời, lẫn đối với các động vật khác trên

trái đất này, là chúng ta thích cảm nhận những điều tốt đẹp!

Do ai trong chúng ta cũng đều có xu hƣớng tránh né các cảm

xúc của mình, nên thiền mang đến một cách thức an toàn, rõ ràng và

có tính chất chữa trị để phá tan tình trạng tê liệt quen thuộc mà chúng

ta đã tạo ra cho cuộc sống của mình. Thiền mang đến một phƣơng

cách để hƣớng sự chú ý vào các cảm xúc xấu, cho phép chúng đƣợc

chữa trị, đƣợc xuất hiện và biến mất, để chúng ta luôn có chỗ trống

dành cho các cảm xúc tốt đẹp.

Những gì chúng tôi đang cố gắng giải quyết trong chƣơng bàn

về sự tịnh tâm (làm cho tâm trí trở nên an tịnh) này là vấn đề các thói

quen. Một khi vấn đề nghiện suy nghĩ đã trở thành thói quen, làm cách


of 215

nào chúng ta có thể dứt ra khỏi nó để vứt bỏ những cảm xúc xấu xƣa

cũ và vƣơn đến những cảm xúc tốt đẹp mới mẻ?

Nhƣ Robert đang giải thích, thiền cung cấp một cấu trúc từng

bƣớc, đã đƣợc minh chứng, nhằm giúp chúng ta nhẹ nhàng tiếp cận

với các cảm xúc của mình, hết lần này đến lần khác, từ từ chấp nhận

và giải quyết chúng, và trong quá trình đó, tâm trí của chúng ta trở nên

thanh tịnh. Những gì Kent vừa mô tả chính là hành động chủ tâm

hƣớng sự chú ý của tâm trí vào càng nhiều nguồn cảm giác trong

khoảnh khắc hiện tại mà bạn thấy xuất hiện trong thế giới kinh nghiệm

của mình càng tốt.

Điều tuyệt nhất là phải đƣợc thực hiện mà không có chút cố sức

nào, nhƣ một trò chơi. Bạn trải qua ba mở rộng thứ nhất, và rồi bắt

đầu để ý mọi cảm giác mới đang đến với bạn, rồi hiện hữu – cuộc đời

là một cuộc khám phá bất tận những cảm giác mới. Nếu bạn tạm

ngƣng và quan sát, luôn luôn sẽ có điều gì đó mới mẻ trỗi lên trong

tâm trí bạn, và rồi điều gì đó mới mẻ khác nữa – khoảnh khắc hiện tại

luôn tiếp diễn!

Điều đang ngạc nhiên chúng ta học đƣợc trong thiền chính là:

Không chỉ luôn luôn có biến cố cảm giác nào đó xảy ra trong khoảnh

khắc hiện tại, mà còn luôn luôn có nhiều biến cố cảm giác xảy ra trong

bất kỳ khoảnh khắc nào. Do đó chúng ta luôn luôn có thể đặt sự chú ý

trọn vẹn vào giây phút hiện tại nếu muốn. Đó là lý do tại sao chúng ta

bắt đầu bằng sự hít thở - nó là một biến cố cảm giác thƣờng hằng, ở

ngay bên trong mũi, ngực và bụng của bạn. Tƣơng tự, trái tim của bạn

luôn luôn đập một nhịp đập mới, một nhịp đập vốn chƣa từng có trƣớc

đó bao giờ. Và trọng lực luôn luôn trì thân thể của bạn xuống, đánh

thức hàng triệu những phản ứng cơ bắp cực nhỏ mà bạn có thể cảm

nhận đƣợc khi giữ đƣợc sự quân bình của mình. Có những mùi hƣơng

trong không khí, và các cảm giác ở các đầu ngón tay. Hầu nhƣ luôn

luôn có những âm thanh chung quanh bạn, và chắc chắn cả những

cảnh tƣợng phải ngắm nữa.

Hãy thử ngồi xuống và không trải nghiệm bất kỳ biến cố nhận

thức nào cả - hãy làm ngay bây giờ, hãy tạm gác quyển sách này sang

một bên, hãy niệm ba câu chú ngôn trƣớc tiên, và rồi chỉ đơn giản là

đặt sự chú ý, lần lƣợt, vào những biến cố cảm giác nổi bật đang xảy ra

trong từng khoảnh khắc mới. Hãy để ý xem những gì đang xảy ra với


of 215

các suy nghĩ của mình khi bạn hoà mình vào trong sự trải nghiệm giây

phút hiện tại mãi mãi mới, mãi mãi hiện ra.



of 215

Chƣơng 17: Tịnh trí

Robert có mang theo mấy quyển sách, ông lấy một quyển, mở

ra tìm một chỗ có đánh dấu, đọc đôi chút, và tìm thấy những gì ông

muốn tìm.

“Anh chàng Krishnamurti này”, ông nói, giọng gần nhƣ hết sức

kính trọng, „đã từ chối không để ngƣời ta xem mình nhƣ một Đấng

cứu thế mới và thay vào đó là chọn cách sống truyền giảng đạo pháp,

biết cách diễn đạt chính xác tất cả những điều này. Ông ta nói, „Hãy

đặt toàn bộ hiện hữu, toàn bộ năng lực, sức sống và niềm đam mê của

bạn vào trạng thái nguyên toàn của cuộc đời. Khi ấy chúng ta mới có

thể bắt đầu khám phá ra thiền có nghĩa là gì‟. Đó chẳng phải là một

câu nói quá tuyệt đó sao! Ngƣời ta cứ nghĩ đến thiền nhƣ là một điều

gì đó thụ động, nhƣng thật ra nó đầy sự đam mê và thích thú ngay

giữa sự bình an và thanh tịnh. Bác nêu ra điều này bởi có một sự hiểu

sai về những gì chúng ta đang làm khi thiền. Nó không phải là

phƣơng cách trấn dịu – mà hoàn toàn ngƣợc lại. Thiền đánh thức

chúng ta dậy; mang đến cho chúng ta sự tự do. Chấm hết, ông nói,

và nhìn vào sách lần nữa.

Những ngƣời khác trong phòng vẫn ngồi đó và bắt gặp những

cái liếc của nhau, có hơi bẽn lẽn, nhƣng không ai lên tiếng. Cuối cùng,

Robert đã tìm đƣợc những gì ông muốn tìm. “Nó đây, cũng của

Krishnamurti: “Tự do nằm ở lúc bắt đầu của thiền, chứ không phải lúc

kết thúc. Điều quan trọng từ đầu đến cuối chính là không phải sự kiểm

soát suy nghĩ, mà là hiểu nó, hiểu đƣợc nguồn gốc, cái bắt đầu của sự

suy nghĩ, vốn đang nằm bên trong bạn. Suy nghĩ trỗi lên từ kho ký ức.

Chỉ đơn thuần là nhìn và thấy – khi ấy bạn đã thoát khỏi sự suy nghĩ.

Khi thiền, ngƣời ta phải tìm xem có một kết thúc cho suy nghĩ, cho tri

kiến hay không. Tự do chỉ có khi sự tự do thoát khỏi cái đã biết, bởi

cái đã biết là quá khứ - cái hiện tại luôn luôn là mới, cái chƣa biết”.

Robert ngƣng nói, đặt quyển sách xuống. Không ai nói lời nào

trong một thoáng. Thế rồi Julie lên tiếng. “Ông ấy rõ ràng là một con

ngƣời cấp tiến”.

“Chắc chắn là nhƣ vậy”, Robert nói.


of 215

“Cháu cũng đồng ý với ông ấy”, Kent nói thêm, “Chừng nào

chúng ta còn bị chi phối bởi những ý nghĩ của quá khứ, lúc đó chúng

ta vẫn sẽ không trở thành những con ngƣời suy nghĩ tự do đƣợc, hay

thoát khỏi sự suy nghĩ mà cháu cho là Krishnamurti tất sẽ nói”.

“Trƣớc đây, cha tôi cũng có đọc lớn cho cả nhà nghe về các câu

đó”, Lisa nói, “và tôi luôn nhớ nhất là câu „Chỉ đơn giản là nhìn và

thấy, khi ấy bạn đã đƣợc tự do‟. Đó là những gì tôi hiểu về thiền rõ

nhất. Đó là khi chúng ta an tịnh đƣợc tâm trí của mình, sao cho chúng

ta có thể trải nghiệm đƣợc những cái gì đang thật sự là, bất kể nó là gì

ngay trong khoảnh khắc đó, điều đó thật gần nhƣ chúng ta đang đƣợc

tự do, để nhìn thấy cuộc sống thật sự là gì”.

“Đƣợc rồi, vậy chúng ta đều muốn đƣợc tự do thoát khỏi những

suy nghĩ của mình. Vậy, câu chú ngôn thứ tƣ – liên quan đến các suy

nghĩ – là gì?”. Danny hỏi, trong lòng đang rất muốn biết.

“Rất đơn giản”, Robert nói. “Tâm trí tôi hiện giờ thật an tĩnh”.

“Nhƣng nếu cháu nói câu đó trong lúc tâm trí của cháu không

hề an tĩnh thì sao?”.

“Những câu chú ngôn này không phải là những quả quyết tích

cực để cố gắng ép buộc một điều gì đó”, Robert giải thích. “Chúng là

những gợi ý cho tâm trí. Và việc nói rằng „Tâm trí của tôi giờ đây thật

an tịnh‟ sẽ hƣớng cháu đi theo hƣớng của một tâm trí an tịnh. Nó quả

thật hiệu dụng vô cùng, ít ra cũng đối với bác”.

“Có một điều mà chúng ta chƣa nói qua”, Lisa xen vào. “Có

một cách đặc biệt để nói những câu chú ngôn đó khiến chúng trở nên

sống động. Thay vì chỉ nói nhũng câu đó rồi thôi, thì điều cha tôi

muốn nói là chúng ta giữ những câu nói ấy trong đầu mình và để cho

các lời nói đó vang vọng sao cho chúng lan toả trong tâm trí của

chúng ta. Đó là những gì đang xảy ra với tôi, nhất là đối với chú ngôn

thứ tƣ này. Tôi nói „Tâm trí của tôi giờ đây thật an tịnh‟ và tôi giữ cho

tƣ tƣởng đó hay chủ tâm đó trong đầu, và quả thật nhƣ vậy, tâm trí tôi

trở nên thanh tịnh một cách dễ dàng, y nhƣ nó đã hƣởng ứng với gợi ý

đó vậy. Con nói có đúng không cha?”.

Robert cƣời rất tƣơi. “Con đúng là sƣ phụ của cha”, ông nói

đùa.


of 215

Robert hâm mộ Krishnamurti thật sự với lý do thật chính đáng:

Krishnamurti không hành động theo kiểu sƣ tôn nhƣ thƣờng lệ. Ông

sinh ra tại Ấn Độ cách đây khoảng một trăm năm, và khi ông vẫn chỉ

còn là một cậu bé, một nhóm các vị thầy tâm linh Anh và Mỹ đã đồng

nhất ông với sự hiện hữu, dù tin hay không tin, của Đấng cứu thế kế

tiếp sau Chúa Ki Tô. Về cơ bản, họ đã mang ông ra khỏi ngôi nhà nhỏ

bé của mình, đã đƣa ông sang Anh, rồi sang Mỹ, nơi ông đã lớn lên và

đƣợc chuẩn bị để trở thành Đấng cứu thế tâm linh kế tiếp.

Nhƣng khi ông đã là một chàng trai, ông đứng lên, và trƣớc sự

hoảng hốt của bọn họ, ông đã tuyên bố trƣớc hàng ngàn tín đồ của

mình rằng “không có quan hệ gì hết”. Và từ đó trở đi, Krishnamurti đã

đi theo hƣớng ngƣợc lại với hƣớng đƣợc ngƣời đời sùng bái, mặc dù

rõ ràng trên nhiều phƣơng diện, ông đúng là một Đấng giác ngộ. Ông

nhấn mạnh rằng không ai phải sùng bái ai, rằng tâm linh tính là thuộc

về sự bình đẳng và có liên quan đến việc nhìn vào nội tâm để có câu

trả lời, chứ không phải nhìn vào ngƣời khác.

Cho đến khi ông mất ở độ tuổi chín mƣơi, Krishnamurti đã tiếp

tục giảng dạy phƣơng pháp cấp tiến về thiền của mình, qua đó chúng

ta chỉ cần nhìn và thấy trực tiếp – chính chúng ta tìm thấy đƣợc chân

lý của cuộc sống mà không có bất kỳ giả định văn hoá hay đức tin tôn

giáo nào làm thay cho chúng ta đƣợc.

Krishnamurti xem dòng suy nghĩ kinh niên của chúng ta là

những cai ngục tâm linh và tinh thần của chúng ta, và khả năng bƣớc

thụt lùi và chấm dứt đồng nhất mình với những suy nghĩ của mình là

hành động giải phóng nguyên thuỷ. Ông không đề nghị chúng ta hãy

cố gắng diệt trừ các suy nghĩ của mình, mà là quan sát chúng trong

hành động, nhìn thấy chúng cho dù chúng là gì, và rồi buông bỏ

chúng.

Và trong thiền, đây chính các là những gì chúng ta đang làm:

Chúng ta thực hiện một cách có qui củ việc mang chính mình vào

trong khoảnh khắc hiện tại. Và khi chúng ta đang trong khoảnh khắc

hiện tại, chúng ta quan sát bất kỳ suy nghĩ nào đang tiếp tục chảy qua

tâm trí của chúng ta. Và đến một lúc nào đó, khi chúng ta sẵn sàng để

bƣớc hẳn hoàn toàn vào trong khoảnh khắc hiện tại và gặp gỡ trực tiếp

với Đấng thiêng liêng, chúng ta nói “Tâm trí của tôi giờ đây thật thanh

tịnh”, và chúng ta bƣớc từ cảnh giới suy nghĩ để đi vào cảnh giới vô


of 215

biên của kinh nghiệm mà đến với chúng ta, tƣơi nguyên và bất ngờ,

vào bất cứ khi nào chúng ta hoàn toàn “đang ở đó”.

Chúng ta hãy trải qua quá trình tự nhiên này lần nữa và xin lƣu

ý rằng mỗi lần bạn trải qua sự mở rộng ý thức này, bạn sẽ có một kinh

nghiệm mới, bởi hiện tại luôn luôn là mới.


của mình”.


thở”.


“Tâm trí tôi giờ đây thật thanh tịnh”.



of 215

Chƣơng 18: Yêu mình…

thật sự

Khi năm vị thiền giả đang cùng nhau ngồi yên lặng, có tiếng gõ

cửa phòng nhè nhẹ, rồi cửa mở ra và mẹ của Lisa, Ruth, xuất hiện.

Lisa lập tức gọi bà.

“Mẹ, vào đây đi”, cô nói. “Mẹ đã biết Julie và Danny rồi. Con

muốn mẹ gặp một ngƣời bạn mới của con, Kent. Kent, đây là Ruth”.

Kent đứng lên và bắt tay mẹ của Lisa. “Chúng cháu đang học

cách để làm những ông Bụt”, anh nói.

“Em vào đây đúng lúc lắm”, Robert nói. “Anh vừa định nói về

câu chú ngôn thứ năm, và dƣờng nhƣ em biết rõ về điều này nhất. Vậy

em có thể thay anh giải thích đôi chút về bƣớc quan trọng của việc

dành thời giờ để nuôi dƣỡng tình yêu đối với chính bản thân mình có


Bà đã không trả lời ngay. Mà bà nhìn quanh, bắt gặp đôi mắt

của mọi ngƣời, thế rồi bà ngồi xuống trong một thoáng, hít một hơi

thở thật sâu, thƣ giãn và hít thở sâu một lần nữa. “Chà”, bà bắt đầu,

“quả là bác yêu bƣớc thứ năm này nhiều lắm. Khi đến với nó, một

điều gì đó đặc biệt gần nhƣ luôn luôn xảy ra bên trong bác. Và nếu

thiền mà không có bƣớc này, điều đó cũng giống nhƣ viên đá đặt ở

tâm bị thiếu, sự kích hoạt không thể xảy ra đƣợc. Những gì bác sắp

nói đây chính là dành thời giờ để nhìn vào trái tim của mình và nhìn

xem các háu đang cảm thấy ra sao về cái tôi của mình. Thế rồi các

cháu hãy thực hiện bƣớc tích cực vĩ đại là chấp nhận bất kỳ cái gì tìm

thấy trong trái tim mình, sao cho các cháu vẫn tiếp tục tiến bƣớc và

yêu thƣơng chính mình đúng nhƣ cách các cháu đang là”.

Bà ngƣng lại một lát để mọi ngƣời tiếp thu đƣợc lời nói của

mình. Dan đã nghĩ ra điều gì đó, và cuối cùng anh lên tiếng. “Mẹ cháu

có đi lễ trong một nhà thờ theo phái Phúc Âm mà cháu không tham dự

đƣợc”, anh thú nhận. Nhƣng cháu và mẹ cháu đã có một cuộc trò

chuyện rất hay mới đây, lúc đến thăm bà, liên quan đến lời của Chúa

Ki Tô „Hãy yêu hàng xóm của mình nhƣ yêu chính mình‟, và thật là


of 215

một phát biểu quá chói tai, bởi bạn không thể thật sự yêu bất kỳ ai

khác nhiều hơn yêu mình đƣợc. Trƣớc đây cháu đã không hiểu điều

đó, nhƣng khi bà giải thích, đúng là nó có ý nghĩa hoàn mỹ thật.

Nhƣng cháu chƣa có ý tƣởng nào về cách làm thế nào để yêu mình

đƣợc; bỏ thời gian ra làm nhƣ vậy có vẻ là một sự ích kỷ thật sự”.

“Đúng là nhƣ vậy thật”, Robert nói xen vào. “Và điều đó làm

sáng tỏ một trong những đặc trƣng của thiền: rằng chúng ta có một

trách nhiệm nào đó, trên hết, là đảm bảo rằng trái tim và khối óc của

chúng ta lành mạnh, mở rộng, và đây tình yêu thƣơng. May thay,

chúng ta đã đƣợc cài đặt sẵn một cách tự nhiên sao cho nếu chúng ta

có thể xoay sở để dừng lại một cách đều đặn và hƣớng sự chú ý vào

trái tim mình, và thực hiện bƣớc thứ năm này, bƣớc chấp nhận và yêu

thƣơng chính mình đúng nhƣ chúng ta đang là, khi ấy một quá trình

chữa trị thật đáng ngạc nhiên đƣợc kích hoạt ngay bên trong chúng

ta”.

“Cái chữ tình yêu thƣơng này”, Julie nói, “đôi khi cháu nghĩ nó

chẳng có chút ý nghĩa gì cả, nó đƣợc sử dụng quá nhàm trong các

quảng cáo, khẩu hiệu chính trị, sách báo khiêu dâm, và ở khắp mọi nơi

đến độ ai biết đƣợc tình yêu là gì nào?”.

Không ai lên tiếng sau đó cả; tất cả đều ngồi suy ngẫm một lúc.

“Ồ, tôi biết tình yêu là gì”, Kent đánh bạo lên tiếng. “Xin đừng cƣời

tôi, nhƣng nãy giờ ngồi ở đây tôi đã cảm thấy giống nhƣ đang có

nhiều tình yêu thƣơng trong căn phòng này. Nói ra thì thấy lúng túng,

nhƣng đó là những gì tôi đang cảm thấy”.

Sau một lúc im lặng nữa, Lisa lên tiếng, “Chúa Ki Tô cũng đã

nói rằng „Hãy yêu thƣơng nhau nhƣ ta đang yêu các con‟. Tôi nhớ đã

đọc đƣợc ở đâu đó câu này, và Chúa Ki Tô đã yêu thƣơng mà không

hề phê phán bất kỳ ai hết, ngài chấp nhận mọi ngƣời và tất cả, bất kể

họ là những cô gái ăn sƣơng hay trộm cắp hay những kẻ dối trá, hoặc

bất kỳ là gì. Ngài để cho tình yêu của mình đến với mọi ngƣời”.

“Chính xác”, Ruth đồng ý. “Và bác cảm thấy chữ tình yêu chứa

đựng sức mạnh rất lớn, mặc dù đôi khi nó bị lạm dụng, vì tất cả tôn

giáo trên thế giới đều đồng ý rằng tình yêu thƣơng là trung tâm của

cuộc sống nhân loại, và trên hết là, Thƣợng đế chính là tình yêu

thƣơng. Đó là một điều mà chúng ta có thể chẳng bao giờ hiểu đƣợc


of 215

tình yêu là gì bằng vào trí suy nghĩ của mình. Nhƣng sự mở rộng thứ

năm này giúp chúng ta hiểu đƣợc các tƣ tƣởng xƣa về tình yêu thƣơng

và hƣớng sự chú ý của mình vào tình yêu thƣơng nhƣ thể một cảm xúc

trong trái tim. Và chỉ khi chúng ta từ bỏ tất cả thái độ tự phê phán và

các thái độ tiêu cực khác về chân giá trị của mình và v.v..., khi ấy

chúng ta mới có thể hƣớng sự chú ý vào cảm giác đó trong nội tâm

của mình. Do đó, câu chú ngôn thứ năm này đúng là nhƣ có phép

mầu. Nó chuyển sự chú ý của các cháu đi theo hƣớng chấp nhận và

yêu thƣơng chính mình y nhƣ thể các cháu là ngƣời bạn thân nhất của

các cháu”.

“Vâng”, Dan nói. “Để cháu đoán thử xem chú ngôn kế tiếp đó

phải là: „Tôi yêu chính mình đúng nhƣ cách tôi đang là‟. Có gần đúng

chƣa ạ?”.

Lisa cƣời. “Trúng phóc”.

“Nhƣng biết đâu khi nói nhƣ vậy, tôi vẫn chƣa thật sự yêu mình

thì sao”, Dan nói tiếp. “Nhiều khi tôi cảm thấy hoàn toàn coi thƣờng

bản thân mình; ý của tôi là, nhiều khi tôi chỉ là đống hoang tàn”.

“Chúa sẽ yêu bạn. Phật sẽ yêu bạn, dù thế nào đi chăng nữa. Và

thật ra, nếu bạn cứ đi tiếp và biết yêu thƣơng mình ngay cả khi bạn

chẳng hoàn hảo chút nào thì sẽ gặp phải chuyện gì nào? Lisa hỏi Dan.

“Ý tôi là, Julie đâu phải đã hoàn mỹ, nhƣng bạn vẫn yêu cô ấy, đúng

không?”.

Câu hỏi đó khiến Dan có hơi lúng túng. “À, phải, chắc chắn

rồi”.

“Và cô ấy yêu bạn đúng nhƣ bạn đang là. Vậy thì, có lý gì bạn

không thể tự yêu mình đúng nhƣ cách mình đang là?”.

“Có thể tôi bị lạc mất động cơ để cố gắng cải thiện bản thân

mình”, anh nói.

“Ồ”, Ruth nói thêm vào, “có lẽ khi cháu yêu bản thân mình

đúng nhƣ cháu đang là, đó là sự cải thiện lớn nhất cháu có thể tạo ra,

bởi khi cháu cho phép tình yêu thƣơng chảy vào, mọi sự trở nên tƣơi

sáng, những cảm xúc hỗn độn đƣợc chữa trị, và cháu thay đổi. Tình

yêu là một sức mạnh; điều đó thật quá rõ. Và ngay khi cháu tiến bƣớc


of 215

và yêu mình đúng nhƣ cháu đang là, cháu đang kích hoạt một tiến

trình thanh lọc. Diễn đạt thì khó, nhƣng cháu có thể cảm thấy điều đó

ngay tức khắc khi bƣớc đến chú ngôn thứ năm này và nói rằng „Tôi

yêu mình đúng nhƣ tôi đang là‟, và để cho những lời đó mở ngỏ trái

tim để đón nhận cái tôi của cháu”.

Một lần nữa, cả phòng im lặng trong ít phút.

“Chân lý đơn giản là”, Ruth nói bằng một giọng thật nhỏ nhẹ,

“không ai có thể yêu chúng ta đƣợc nếu trƣớc tiên chúng ta không biết

yêu lấy mình. Và chúng ta không thể yêu ngƣời khác trừ phi trƣớc tiên

chúng ta biết yêu lấy mình. Đây là một thách đố quan trọng trong cuộc

sống nếu chúng ta muốn cảm thấy tốt đẹp trong trái tim và trải rộng

tình yêu thƣơng. Và thiền là công cụ để thƣờng xuyên tạm ngừng và

hành động theo hƣớng biết yêu lấy mình hơn. Đó là một sự liên tiến

nhƣ mọi điều khác trong thiền, mỗi ngày là mỗi đi sâu hơn và sâu

hơn”.

“Chúng ta có thể thử qua điều đó đƣợc không?”, Kent hỏi. “Và

có phải luôn luôn chúng ta phải bắt đầu từ đầu không, hay có thể nhảy

ngay đến chú ngôn mà chúng ta đang muốn tập trung?”.

“Đó là câu hỏi rất hay”, Robert nói. “Và theo bác, câu trả lời

thật hết sức rõ ràng. Có một sự liên tiến trong thiền, và mỗi lần cháu

thấy mình đã lạc ra khỏi trạng thái thiền và rời vào trạng thái suy nghĩ,

điều quan trọng là phải quay lại ngay từ đầu, từ chỗ hít thở, vì rằng đó

chính là cửa vào, cánh cổng để đƣa cháu đi đến những bƣớc kết tiếp.

Cháu hƣớng sự chú ý của mình vào kinh nghiệm hít thở, đạt đƣợc sự

hiện sinh hoàn toàn, thế rồi hãy quán sát trái tim để tháo tung các cảm

xúc dồn nén. Kế đó cháu hay tịnh tâm trí lại, và trong trạng thái đã mở

rộng này, cháu sẵn sàng để thực hiện chú ngôn thứ năm và mở rộng

tâm hồn để chấp nhận cũng nhƣ yêu lấy cái tôi của mình đúng nhƣ

cháu đang là. Và, dĩ nhiên, điều đó dẫn đến chú ngôn thứ sáu mà

chúng ta sẽ biết sau. Có ai cần phải đi đâu không, hay chúng ta có thời

giờ để đi suốt hết các bƣớc này không, có thể phải mất đến nửa tiếng

đồng hồ đấy?”.

Mọi ngƣời đều muốn tiếp tục, và lúc đó cũng chỉ mới năm giờ,

nên họ đã dành thời giờ để thực hiện năm cuộc mở rộng đầu tiên trong


of 215

thiền, nhƣ Robert đã nói, một cách im lặng, với đầy đủ thời gian ở

giữa những lần mở rộng đó:


của mình”.


thở”.



“Tôi yêu tôi đúng nhƣ tôi đang là”.

Nhƣ các bạn có thể thấy, việc chia sẻ những suy nghĩ và kinh

nghiệm về thiền có thể dẫn đến một cuộc thảo luận hết sức sâu sắc.

Tất cả chúng ta đều có những lãnh vực trong cuộc sống mà mình có

ƣu tƣ và hiểu rõ, và chúng ta có thể đƣa ra những cái nhìn thấu suốt

của mình khi ở trong nhóm. Chúng ta cũng có thể học đƣợc rất nhiều

từ việc lắng nghe. Một nhóm thiền không phải là tất cả đều im lặng.

Dĩ nhiên bạn phải cẩn thận để không cho phép những tạp niệm trong

não chiếm dụng hết thời giờ họp mặt, nhƣng điều quan trọng nữa là

phải dành thời giờ để chia sẻ kinh nghiệm và những cái nhìn hiểu thấu

của mình, lẫn những câu hỏi và thắc mắc, với bạn bè.

Cách tiếp cận hay nhất đối với tình yêu thƣơng là nên nhớ rằng

tình yêu thƣơng không phải là một ý tƣởng, cũng không phải một hiểu

biết mang tính khái niệm. Tình yêu thƣơng là một kinh nghiệm đƣợc

cảm nhận mạnh mẽ nhất nơi trái tim. Chúng ta đã biết rằng trái tim

thật ra là bộ não thứ năm, và khi chúng ta xét đến sức mạnh của trái

tim ở việc nhận lẫn ban phát tình yêu thƣơng, chúng ta đang bƣớc vào

một cảnh giới thật đáng ngạc nhiên của kinh nghiệm con ngƣời, một

kinh nghiệm mà sau cùng dẫn chúng ta đi đến sự cộng thông trực tiếp

với Thƣợng đế, với trí huệ và lòng từ bi bao la, những gì đang thật sự

chống đỡ cho vũ trụ.

Điều gì khiến cho chúng ta không cảm nhận đƣợc lòng yêu

thƣơng trong trái tim mình? Bạn có lẽ cần phải suy ngẫm câu hỏi này

nhiều lần khi đi sâu hơn vào câu trả lời. Xin cho phép tôi cung cấp

một số chỉ dẫn ban đầu, và rồi bạn có thể ngâm nghĩ dựa trên hiểu biết


of 215

riêng của mình về động lực của tình yêu thƣơng trong cuộc sống của

mình.

Cho dù bạn đi theo Lão Tử trong truyền thống Đạo giáo của

Trung Quốc, theo Đức Phật và ngài Patanjali trong các truyền thống

Phật giáo và Ấn giáo, theo Chúa Ki Tô trong truyền thống Thiên Chúa

giáo, hay theo Muhammad trong truyền thống Hồi giáo – cho dù

chúng ta tìm ở bất cứ chỗ nào để có đƣợc cái nhìn thấu suốt thâm sâu

về tình yêu thƣơng, chúng ta cũng thấy rằng tất cả các bậc chân sƣ vĩ

đại đều nói cùng một điều: “Không sợ hãi”. Theo quan điểm tâm lý

học, chúng ta không thể vừa sợ hãi, vừa có tình yêu thƣơng trong cùng

một lúc đƣợc. Khi chúng ta lo âu hay bấn loạn, hoặc cảm nhận những

cảm xúc có liên quan, nhƣ sự buồn thảm, hung hăng hoặc bối rối,

chúng ta mất đi sự tiếp xúc với trái tim của mình, bởi chúng ta bị rơi

vào những vùng có tính chất bản năng, vô thức của bộ não, nơi tình

thƣơng, lòng trắc ẩn đơn thuần không tồn tại.

Tình yêu là một phẩm chất của cảm xúc mà trong đó, chúng ta

chấp nhận thế giới đúng nhƣ nó đang là, ngay cả cái chết. Và thực tế

là, sự sợ chết của chúng ta chính là nỗi sợ nền tảng từ đó tất cả các nỗi

sợ hãi khác dấy sinh. Do đó, nếu muốn thật sự sống một đời đầy tình

yêu thƣơng, chúng ta cần phải xử trí các lo âu kinh niên, những sự sệt

cơ bản ,và sau hết, nỗi sợ đối với cái chết không thể tránh khỏi của

mình. Tôi xin trao cho bạn thách thức này: Bất cứ khi nào bạn thấy

mình đang cảm thấy lo âu hay băn khoăn hay cái gì khác mà nặng

nề và khép kín trong tâm hồn, hãy nhìn thẳng vào cảm giác đó.

Hãy nắm bắt sự sợ hãi ngay giữa sự hành động của nó và hãy để ý

xem điều gì đang diễn ra khi bạn hƣớng sự chú ý vào tâm hồn của

mình, có mặt trong khoảnh khắc hiện tại, và để cho tình yêu thƣơng

chảy vào lần nữa.

Nhƣ chúng tôi đã có nói, nỗi sợ hãi là chức năng quá khứ-tƣơng

lai của tâm trí (dĩ nhiên, trừ phi bạn đang sống trong giây phút hiện

tại, với trong đó bạn phản ứng ngay tức thì và lo âu về nó sau đó).

Lòng yêu thƣơng, trái lại, là cảm xúc trong trái tim ngay trong giây

phút hiện tại. Do đó, những công cụ bạn học đƣợc trong thiền này – để

dịch chuyển từ quá khứ - tƣơng lai sang hiện tại, ngay trong giây phút

này bằng cách hƣớng sự chú ý vào hơi thở ở đây và ngay lúc này – có

thể sử dụng ở bất cứ nơi đâu, và trong bất kỳ lúc nào, để thoát khỏi sự

lo âu và đến với tình yêu thƣơng.


of 215

Một lần nữa, chúng ta hãy gộp chung chúng lại, thực hành – và

trải nghiệm trực tiếp.


của mình”.


thở”.






of 215

Chƣơng 19: Cởi mở để hàn

gắn tâm hồn

Sau khoảng trên dƣới mƣời phút ngồi thiền, Ruth mở mắt và bắt

gặp Robert đang nhìn mình. Bà mỉm cƣời dịu dàng để đáp lại tình yêu

mà bà cảm nhận qua đôi mắt của ông, và rồi bà nhìn sang bốn thiền

giả trẻ tuổi, tất cả họ đều đang nhắm mắt. Bà để cho họ thiền thêm

một lát nữa, rồi với tay lên một cái kệ có đặt một cái chiêng và một

cây vồ nhỏ. Bà hít một hơi thở thật sâu, rồi nhẹ nhàng gõ vào cái

chiêng đó. Âm thanh đã làm cho các đôi mắt mở ra, hết ngƣời này đến

ngƣời khác, cho đến khi mọi ngƣời vẫn im lặng chờ nghe những lời kế

tiếp của bà.

“Có lẽ dƣờng nhƣ với lần mở rộng thứ năm”, bà nói, “chúng ta

đã đạt đến lần mở rộng cuối cùng, với tình yêu thƣơng trong tâm hồn

mình. Nếu không hiện hữu chiều kích tâm sâu thẳm trong cuộc đời, thì

lần mở rộng này đúng là lần mở rộng cuối cùng thật, và ở đây bác

không có ý rao giảng đức tin, kinh nghiệm riêng của mình, rằng còn

có gì đó trong cuộc đời chứ không phải chỉ có thực tại ba chiều theo

khoa học. Nhƣng, đối với bác, có gì đó hơn thế nữa, và chúng ta có

thể tự mình khám phá rằng đúng là nhƣ vậy, trong thiền, và trong cuộc

mở rộng thứ sáu”.

Bà ngƣng lại khi một cơn gió thình lình thổi qua cửa sổ và tràn

ngập khắp phòng. Thời tiết đang thay đổi. Lisa đứng lên và bƣớc đến

khép hờ cửa sổ lại. Khi cô ngồi xuống trở lại, Ruth tiếp tục. “Một khi

chúng ta ngƣng phê phán bản thân và thế giới xung quanh, và đã có

lòng yêu thƣơng”, bà nói với họ, “chúng ta sẵn sàng để đến bƣớc kế

tiếp, mở ngỏ trái tim, trí não và tâm hồn để đón nhận dòng chảy vào

của tình yêu thƣơng và sự thấu suốt từ bên ngoài các trung tâm sinh

vật học của cá nhân chúng ta. Chúng ta đã sẵn sàng mở cửa tâm hồn

và đón nhận tình yêu thƣơng của Thƣợng đế, một cách trực tiếp, mà

không cần phải có những mục sƣ hay nhà thần học nào đứng làm

trung gian giữa chúng ta với thực tại tối thƣợng”.

“Ái dà”, Danny nói. “Điều đó nghe có vẻ khá đáng sợ đây. Ý

cháu là, chứ không phải nhƣ ngƣời ta có nói nếu bạn nhìn trực tiếp

vào Thƣợng đế, bạn sẽ bị mù, hay đại loại cái gì đó sao?”.


of 215

“Chà, ai lại đi nói cái kiểu dựa trên sự sợ hãi vậy?”, bà hỏi.

“Dạ, các vị mục sƣ”.

“Bác không có ý lên giọng kẻ cả đâu nhé”, bà giải thích. “Có rất

nhiều vị mục sƣ, đạo sƣ đã hết lòng dẫn dắt mọi ngƣời đi theo cùng

một hƣớng nhƣ hai bác đang nói ra ở đây, đó là tiến đến sự tiếp xúc

thân thiết với Thƣợng đế. Vấn nạn đối với các vị ấy là khi họ đứng

trung gian giữa chúng ta với Thƣợng đế, họ nhận đƣợc quyền năng

nào đó, và quyền năng đó có thể bị sai lạc. Nhƣng bác dám nói rằng,

bất kỳ ai nói rằng chúng ta không thể hƣớng sự chú ý của mình trực

tiếp vào Thƣợng đế, đều là những ngƣời đã không thiền, bằng không

họ sẽ biết rằng ngƣợc lại là đàng khác. Đó là kinh nghiệm đƣợc tiếp

xúc với tình yêu thƣơng thiêng liêng. Và đó là tình yêu thƣơng thật sự

có tính chữa trị, đó là tình yêu thƣơng mang đến cho chúng ta những

tia chớp thấu thị về những gì có liên quan với cuộc sống của chúng ta.

Đó là những gì mà ngài Muhammad muốn nói đến khi ngài bảo ta chỉ

cần mở ngỏ tâm hồn để đón nhận sự dẫn dắt thiêng liêng của Đấng

Allah trong cuộc sống của mình, để tình yêu thƣơng của Thƣợng đế

tràn ngập trong chúng ta, và cuộc sống của chúng ta sẽ thật hạnh phúc

và viên mãn”.

“U”, Dan nói, giọng hơi ngập ngừng, “không hiểu sao lần nào

bác nói đến chữ Thƣợng đế đó cháu cũng thấy tâm trí mình nảy sinh

những cảm giác mơ hồ. Có thể cháu không muốn mở rộng để đón lấy

Thƣợng đế mà cháu luôn luôn đƣợc nghe nói đến, vị Thƣợng đế địa-

ngục-và-lửa sẽ ném những ai không tin vào hoả ngục và đày đoạ họ”.

Robert gật đầu. “Bác có thể hiểu đƣợc điều đó”, ông nói. “Đôi

khi, ngay những chữ cao cả nhất, có vẻ nhƣ mỹ mãn nhất, nhƣ chữ

Thƣợng đế chẳng hạn, cũng trở thành những khái niệm trong tâm trí

làm chia cách chúng ta với hiểu biết thật sự về Thƣợng đế”.

“Đó là điểm quan trọng”, Ruth nói thêm. “Và khi chúng ta tiến

đến bƣớc mở rộng thứ sáu này, điều quan trọng là cháu đƣợc tự do

hoàn toàn để thay đổi các chữ cho phù hợp với những cảm giác của

cháu về đấng thiêng liêng. Và có thể ngay cả chữ đấng thiêng liêng

cũng chẳng hữu dụng cho cháu nữa. Tất cả các từ ngữ tôn giáo của

chúng ta đều đã bị nhuốm màu bởi những ý nghĩa của những nhóm từ

đặc biệt nào đó đã gán cho chúng. Và thật sự là trong thiền chúng ta


of 215

nhắm đến việc vƣợt qua khỏi ngôn từ hoàn toàn, để thật sự hiểu rõ về

những gì nằm đàng sau các ngôn từ đó. Thƣợng đế chẳng phải là một

ý tƣởng, Allah chẳng phải là một khái niệm, Krishna không phải là

một biểu tƣợng lôgic tìm thấy trong trí của chúng ta. Dù mang bất cứ

tên gì, Tạo hoá cũng đều thấm suốt trong tất cả tạo tác và không thể bị

nhồi nhét thành bất kỳ khái niệm nào. Chúng ta sử dụng các ngôn từ ở

đây là nhằm vƣợt khỏi các ngôn từ. Nếu chữ Thƣợng đế là hữu dụng

cho cháu, hãy sử dụng chữ đó, hoặc sử dụng bất kỳ chữ nào khác cháu

muốn. Hoặc chẳng sử dụng bất kỳ chữ nào hết, chẳng hạn chỉ nói là

“Tâm hồn tôi đang mở rộng để đón nhận”.

“Thƣờng thì, đối với con”, Lisa nói xen vào. “những gì con

muốn nhận đƣợc khi bƣớc đến giai đoạn này của thiền chỉ là sự thấu

suốt nào đó vào những gì con nên làm. Và khi con nói „Tâm hồn tôi

đang mở rộng để đón nhận‟, con thấy mình mở rộng ra trƣớc những gì

con gọi là trí huệ, hay cảm hứng. Và con không cần phải gán nhãn cho

nguồn của trí huệ hay sự thấu suốt đó gì cả”.

Robert mỉm cƣời với cô. “Cám ơn Lisa. Nhất là đã nhắc đến

chữ trí huệ, bởi vì đây quả thật là nơi trí huệ chảy tràn vào. Và điều

quan trọng phải lƣu ý là trí huệ không phải đến từ cái đầu, nó đến từ

trái tim đang trò chuyện với chúng ta”.

“Ồ, ít phút nữa là cháu phải về rồi”, Kent chen vào. “Chúng ta

có thể tìm hiểu về cuộc mở rộng thứ sáu trƣớc khi cháu đi?”.

“Đƣợc chứ”, Ruth nói. “Lisa này, con có muốn hƣớng dẫn cho

chúng ta trải qua bƣớc mở rộng này không? Con vẫn luôn nói đây là

bƣớc thích nhất mà”.

“À, đƣợc”, cô nói. “Các bạn cũng có thể đoán đó là gì rồi: „Tâm

hồn tôi đang mở rộng để đón nhận sự giúp đỡ có tính hàn gắn của

Thƣợng đế‟. Tôi thích nói phần thứ nhất, „Tâm hồn tôi đang rộng mở‟,

trong lần hít thở thứ nhất, rồi phần thứ hai „để đón nhận‟, trong lần hít

thở thứ hai, và „sự giúp đỡ có tính hàn gắn của Thƣợng đế‟ trong lần

hít thở thứ ba. Và phần thứ ba có thể là bất cứ điều gì các bạn muốn

vào lúc ấy, „sự giúp đỡ có tính hàn gắn của Thƣợng đế‟ hay có thể là

„tình yêu có tính hàn gắn‟ hay bất cứ điều gì các bạn muốn nhận đƣợc

từ nguồn cội vô biên. Điều tôi cảm thấy ngạc nhiên chính là hành

động nói „Tâm hồn tôi đang mở rộng để đón nhận‟. Lần nào cũng vậy,


of 215

khi tôi bƣớc đến bƣớc này trong thiền và nói nhƣ vậy, điều gì đó đang

mở ngỏ trong tôi, một điều sẽ có khuynh hƣớng khép kín lại nếu khác

đi. Và tôi cảm thấy trái tim mình mở rộng. Tôi không thể mô tả đƣợc

nó, nhƣng tôi yêu thích nó. Điều đó cũng giống nhƣ đang hƣớng sự

chú ý vào cái tôi của mình mà vƣợt ra khỏi ý nghĩa thông thƣờng về

tôi là ai. Và giống nhƣ ngƣời ta cũng nói, nó luôn luôn mới. Nào có

muốn thử không?”.

“Muốn”, cả nhóm đồng thanh.

“Đƣợc rồi, chúng ta hãy bắt đầu từ đầu, và các bạn có thể thục

hiện hơi nhanh qua năm bƣớc thứ nhất, và rồi bƣớc vào bƣớc thứ sáu.

Chúng ta sẽ đƣợc biết về bƣớc thứ bảy có lẽ là trong lần sau. Nào,

chúng ta làm nào:


của mình”.


thở”.




“Trái tim tôi đang mở rộng để đón nhận sự giúp đỡ có tính hàn

gắn của Thƣợng đế”.

Bây giờ chúng ta đang bƣớc đến một giai đoạn đặc biệt trong

thiền, nơi các ngôn từ có khuynh hƣớng rơi rụng hoàn toàn. Chúng ta

đã trải qua năm bƣớc mang tính chuẩn bị thực hiện hành vi tối hậu

trong thiền định là mở rộng „Tâm hồn để đón nhận bất kỳ dòng chảy

tâm linh nào đang đổ vào một cách tự nhiên trong khoảnh khắc độc

nhất này. Kinh nghiệm đó không bao giờ giống nhau cả. Tất cả những

gì chúng tôi có thể nói là khi phải gánh vác trách nhiệm đối với hạnh

phúc tâm linh của chính mình, và chọn một cách có ý thức việc mở

rộng tâm hồn để đón nhận Thƣợng đế qua bất kỳ tên gọi nào, chúng ta

đã làm trọn vẹn những gì có thể làm để đón lấy những thực tại bên


of 215

ngoài tâm thức của chúng ta – để đón nhận nguồn yêu thƣơng, sáng

tạo, thiêng liêng, vô tận của vũ trụ và hơn nữa.

Vai trò của tôi ở đây không phải nói cho bạn biết cần chờ đợi

gì, mà đảm bảo với bạn rằng nếu chủ đích của bạn là mở ngỏ đón

nhận Thƣợng đế, và nếu bạn nguyện rõ chủ định này với tâm thức của

mình, thì đó chính là những gì bạn sẽ trải nghiệm đƣợc, từng bƣớc

một – bản ngã của bạn hợp nhất cùng đấng sáng tạo của bạn. Thiền

chính là cây cầu bắc ngang qua hữu thức sinh vật của bạn và đại hữu

thức. Và chú ngôn thứ sáu chính là nấc thang cuối cùng đƣa chúng ta

đi vào ánh sáng đó.

Dĩ nhiên, lần đầu tiên khi bạn bắt đầu trải nghiệm bằng các

công cụ thiền học đƣợc trong sách này, tâm trí thƣờng nhật của bạn sẽ

hạn chế mức độ mở rộng tâm hồn, tâm trí và tâm thức của bạn trong

thiền. Đừng nản lòng nếu lúc đầu các suy nghĩ và mong đợi của bạn

giữ chặt cánh cửa quá kín.. Thức tỉnh tâm linh, nhƣ chúng ta đang tiếp

cận nó ở đây, là một con đƣờng bảo đảm an toàn; nó là một kinh

nghiệm có tính chất liên tiến, một đời khám phá. Tất cả những gì bạn

cần làm là nhớ trải qua sáu bƣớc hết lần này đến lần khác, và tôi cam

đoan với bạn, ánh sáng sẽ bắt đầu sáng lên!

Ngay bây giờ bạn đang có rất nhiều giả định về cuộc đời là gì,

với phần lớn những giả định đó là xuất phát từ nền văn hoá của bạn.

Chúng ta đang sống trong một xã hội chuộng vật chất, tôn thờ khoa

học và nghi ngờ đối với bất kỳ điều gì nằm ngoài những gì khoa học

có thể đo lƣờng đƣợc. Đa phần, thái độ nghi ngờ này đúng, vì thời xƣa

đã có quá nhiều sự mê tín dị đoan và suy nghĩ tôn giáo rập khuôn dựa

trên nỗi sợ hãi về các thế lực siêu linh. Thật may mắn là, chúng ta

đang thoát ra khỏi những mê tín dị đoan dựa trên nỗi sợ hãi liên quan

đến thực tại vô biên nằm ngoài các giác quan bình thƣờng của chúng

ta.

Cùng lúc đó, khoa học lẫn các mê tín của chúng ta sẽ có khuynh

hƣớng cố gắng giới hạn sự mở rộng đón nhận vô biên của mình. Làm

gì đây? Trƣớc tiên, hãy nhớ đừng phê phán bản thân mình khi bạn

thấy mình đang khép kín với cuộc mở rộng thứ sáu. Chỉ cần dẫn dắt

mình qua các chú ngôn và mang mình đến mốc mở rộng tâm hồn. Nếu

bạn đang làm nhƣ vậy, lúc đó, bạn sẽ thấy mình có khuynh hƣớng mở

rộng hơn nữa.


of 215

Cũng vậy, bạn sẽ thấy rằng có thể phải mất một thời gian để

thật sự tin tƣởng nguồn cội của dòng chảy vào mà bạn đang nối kết

khi thiền. Điều này là tự nhiên và hoàn toàn bình thƣờng. Một lần nữa,

đừng phê phán bản thân mình vì thái độ lƣỡng lự chƣa chịu tin vào

điều chƣa biết nhƣ vậy. Bản ngã của bạn không phải là kẻ thù của bạn;

nó hiện diện để bảo vệ bạn. Nếu bạn cho phép bản ngã của mình nói

lên các chú ngôn và dẫn dắt bạn đi đến bậc khám phá, khi ấy bản ngã

của tâm thức sẽ có mặt cùng với bạn – trải nghiệm và khám phá, từng

bƣớc một, rằng rộng mở để đón nhận tình yêu thƣơng của Thƣợng đế;

tình yêu bao la và trí huệ vô biên lan toả khắp châu thân để hàn gắn và

tìm sự an bình.

Do đó, hãy thƣởng thức từng mở rộng trong số các mở rộng bất

cứ khi nào bạn trải qua chúng. Hãy tiến bƣớc và trải qua chúng nhiều

lần trong một kỳ thiền nếu bạn muốn, và mỗi lần bạn bƣớc đến cuộc

mở rộng thứ sáu, hãy thƣ giãn và quán sát những gì đang đến. Đánh

thức tâm linh thƣờng rất tế vi, và cho đến khi chúng ta biết sống thật

sự trong tâm hồn mình, chúng ta thƣờng gần nhƣ không nhận thức

đƣợc những gì đang đến, bởi nó đến thông qua trái tim, và rồi mới đi

lên phần hữu thức thƣờng lệ của chúng ta. Đó là lý do tại sao việc

hành tập thƣờng xuyên tập trung tƣ tƣởng vào trái tim là điều hết sức

quan trọng.

Đến đây, chúng ta hãy trải qua tiến trình này lần nữa, tuỳ theo

nhịp độ của bạn. Và hãy nhớ bất cứ khi nào bạn để cho tâm thức mình

nói ra các chú ngôn, sẽ có một điều gì đó xảy ra: sự nhận thức diễn ra,

sự khám phá làm mở rộng ý nghĩa của bạn về cuộc đời là gì, và sự tiếp

xúc của bạn với đấng thiêng liêng, cho dù mang bất kỳ tên gì, sẽ mở

rộng cũng nhƣ đánh thức ý thức của bạn về bạn là ai với tƣ cách một

hiện hữu tâm linh.



of 215

PHÉP THIỀN THỨ BA

Tịnh trí/ Khai tâm

Chúng ta hãy trải qua sáu cuộc mở rộng trong thiền đã học từ

đầu, đồng thời dành riêng thời giờ để tìm hiểu ba phƣơng pháp khai

tâm sau.

Để bắt đầu, hãy dành ra năm phút thƣ giãn. Hãy để cơ thể đƣợc

tự do, cho đến khi bạn tìm thấy một vị trí và tƣ thế thoải mái. Hãy

thuận theo những phản ứng tự nhiên của cơ thể xảy đến nhƣ ngáp hay

cử động nào khác trƣớc khi an tịnh cơ thể của mình.

Hãy bắt đầu nhẹ nhàng tập trung tƣ tƣởng vào sự hít thở. Hãy

để ý các cảm giác của không khí đang chạy vào, rồi chạy ra, trong mũi

hay miệng khi hơi thở của bạn đến và đi, cứ để cho sự hít thở của bạn

ngƣng lại khi nó muốn ngƣng, và bắt đầu trở lại khi nó muốn bắt đầu.

Bạn có thể nhắm mắt bất cứ khi nào chúng muốn nhắm. Hãy bắt

đầu cũng cảm thấy, từ trong ra ngoài, những chuyển động đang diễn ra

trong ngực và bụng khi bạn hít thở. Hãy ý thức cả hai hiện tƣợng cùng

một lúc – trong mũi, lẫn trong ngực và bụng của bạn.

Bây giờ, chuyển tƣ tƣởng về trái tim để cảm nhận nhịp đập

ngay giữa lần hít thở. Hãy hƣớng sự chú ý vào những cảm giác gì bạn

đang có sâu bên trong mình và hãy để cho các cảm xúc đó đƣợc diễn

đạt bằng sự hít thở của bạn. Với mỗi lần hít vào, hãy nạp vào mình

những cảm xúc, với mỗi lần thở ra, hãy đƣa những cảm giác đó ra

ngoài sao cho qua mỗi lần hít thở bạn hƣớng sự chú ý của mình vào

toàn bộ hạn độ của các cảm giác, đồng thời cho phép chúng chảy tràn

ra khỏi bạn khi hít thở.

Thả lỏng lƣỡi, hàm, sao cho cổ họng của bạn đƣợc thƣ giãn.

Hãy tạo ra bất cứ âm thanh nào bạn muốn để tháo tung sự căng thẳng

mà bạn có thể tìm thấy nơi cổ họng của mình. Hãy hít thở bằng miệng

nếu bạn cảm thấy nguồn không khí bên trong cơ thể bị dồn nén.

Bây giờ, khi đã sẵn sàng, hãy điều hoà lại hơi thở, trở nên êm ái

hơn một cách thật tự nhiên. Hãy để cho những lần hít vào của bạn có


of 215

cùng độ dài và sâu nhƣ những lần thở ra; hãy tạo thế quân bình tự

nhiên bắt đầu phát triển bên trong khi những lần hít vào và thở ra trở

nên dịu và đều.

Trong suốt vài lần hít thở, chỉ quan sát bất kỳ suy nghĩ nào có

thể vẫn còn đang lƣu chuyển trong trí của bạn. Đừng ràng buộc mình

vào chúng. Chỉ làm ngƣời quan sát và theo dõi những suy nghĩ đến và

đi của bạn.

Dù các tạp niệm đang lẩn quẩn trong trí, bạn vẫn ý thức về sự

hít thở, trong khoảnh khắc hiện tại này, với các suy nghĩ đến và đi, và

hãy quan sát các tạp niệm đó khi bạn hít thở.

Khi bạn đã sẵn sàng, hãy để các suy nghĩ của mình bắt đầu an

tịnh. Hãy tập trung toàn bộ sự chú ý vào sự hít thở, trái tim, đôi tay,

đôi chân, cái đầu, toàn bộ cơ thể, ở ngay đây, trong giây phút hiện tại

này, và vào những âm thanh xung quanh bạn.

Khi bạn tiếp tục ý thức đến toàn bộ cơ thể của mình và những

âm thanh xung quanh, hãy thƣởng thức cảm giác của sự hiện sinh, của

vô vi, của vô định. Bạn có thời gian lẫn không gian để tịnh trí, để khai

tâm khi hơi thở đến và đi.

Bây giờ, hãy tập trung lần nữa vào trái tim của bạn, và nói với

chính mình: “Tôi yêu tôi đúng nhƣ tôi đang là”.

Chỉ thƣ giãn, chấp nhận và cho phép các cảm xúc tràn ngập

trong tâm hồn, hƣớng đến chính mình và những ngƣời xung quanh

bạn.

Sự hít thở…trái tim…sự chấp nhận…tình yêu thƣơng.

Bây giờ, hãy khai mở để đón nhận sự linh ứng với lòng thƣơng

yêu thiêng liêng, trí huệ và hàn gắn, hãy nói với chính mình: Tâm hồn

tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp đỡ đây lòng yêu thƣơng của

Thƣợng đế.

Chỉ thƣ giãn, đón nhận. Hãy để cho tình yêu thƣơng chảy tràn

vào, và nếu muốn, hãy trải qua lần nữa tiến trình này:


của mình”.


of 215


thở”.




“Trái tim tôi đang mở rộng để đón nhận sự giúp đỡ có tính chữa

trị của Thƣợng đế”.

Tạm ngưng và trải nghiệm.


of 215

PHẦN IV

TỰ TRI

(Vượt qua các trở ngại)

Trong phần cuối cùng này, chúng ta hoàn chỉnh quá trình học

của mình, và cả câu chuyện chúng ta đang theo đuổi, khi tìm biết chú

ngôn thiền cuối cùng trong số bảy chú ngôn, và theo dõi những ngƣời

trong câu chuyện tụ tập với nhau nhƣ những ngƣời bạn.

Trong câu chuyện này, chúng ta thấy các bạn trẻ và song thân

của họ đấu tranh với những lo âu thƣờng nhật, và học cách để trở nên

cởi mở hơn, biết chia sẻ các cảm xúc, giải quyết những xung đột và

định kiến cũ, sống bằng trái tim mình nhiều cũng nhƣ sống bằng khối

óc. Nhất là, chúng ta cũng đƣợc thấy việc buông bỏ thái độ phê phán

bản thân và ngƣời khác theo thói quen có thể làm thức tỉnh ra sao một

cảm giác mới hoàn toàn về sự tự do và niềm vui trong cuộc sống.

Luôn luôn có những trở ngại xuất hiện trong lúc này hay lúc

khác trên con đƣờng thiền, và phần này cung cấp cảm hứng lẫn sự chỉ

dẫn đặc biệt để vƣợt qua các trở ngại và tiến bƣớc mỗi lúc mỗi sâu

hơn vào trong công cuộc khám phá con ngƣời đích thật của bạn.

Trong một loạt những sự kiện lẫn những phần suy ngẫm trong các

chƣơng của phần này, bạn sẽ thấy họ đều là con ngƣời, ai cũng có

những vƣớng mắc và thách đố trong cuộc sống, và cuối cùng ai cũng

đều có thể sử dụng những công cụ thực tiễn của sự tự phản tỉnh và

thiền để giải quyết các vƣớng mắc và thách đố đó.

Quan trọng nhất là, mỗi ngƣời trong chúng ta đều có thể học để

biết yêu thƣơng bản thân mình hơn, sao cho đến phiên mình có thể

yêu thƣơng ngƣời khác một cách trọn vẹn hơn. Bảy chú ngôn tạo

thành cốt lõi của chƣơng trình thiền trong sách này đƣợc thiết kế một

cách đặc biệt giúp bạn khai phá tâm hồn để đón nhận chính mình khi

bạn vứt bỏ các cảm xúc, an tịnh tâm trí hỗn loạn, và tập trung vào các

cảm xúc tốt đẹp trong tâm hồn.


of 215

Trọng điểm đặc biệt của phần này đề cập đến các bậc cha mẹ

của các bạn trẻ, khi họ khám phá ra một điều tốt đẹp và từng bƣớc

một, trở nên thấy vui khi đƣợc nhìn thấy song thân của mình thừa

nhận sự thay đổi tích cực lẫn muốn biết thiền là gì nữa. Thiền thật

tuyệt vời khi đƣợc thực hiện một mình, nhƣng nó cũng tuyệt vời

không kém khi cùng bạn bè có thể họp thành một nhóm và chia sẻ

những cái nhìn thấu suốt lẫn những cảm giác tốt đẹp xuất hiện khi

thiền.


of 215

Chƣơng 20: Xua tan cảm

giác khổ đau

Ngày họp mặt tiệc sân vƣờn đang gần kề, và Dan thấy mình trở

nên mỗi lúc mỗi lo lắng nhiều hơn khi ngày đó sắp đến. Sáng hôm đó

anh mới vừa đấu xong một trận trong giải bóng bàn thì Julie đến, và

anh đã đứng hạng ba trong khi anh vẫn nghĩ mình sẽ đoạt giải nhất.

Anh đã quan sát tất cả các loại ý tƣởng tiêu cực liên quan đến việc anh

kém may mắn, đồng thời chúng còn cố gắng hạ gục anh nữa. Anh

cũng bắt gặp mình bắt đầu đổ lỗi là tại Julie có mặt ở đây nên anh bị

xui xẻo.

Sau đó họ đi ăn hamburger. Cô ăn một phần hamburger chay và

khi họ ngồi ăn, một phần trong anh cảm thấy tội lỗi vì đã ăn thịt của

một con bò khốn khổ tội nghiệp nào đó, còn một phần trong anh thì lại

đang cảm thấy giận dữ rằng Julie đang muốn “chơi gác” đối với anh

theo kiểu thánh-thiện-hơn-anh. Về cơ bản, anh đã là “kẻ tàn phế” sau

khi họ rời khỏi nhà hàng.

Cô đã nắm tay anh nhƣng anh gạt phắt và đi trƣớc cô trên con

đƣờng rợp mát chạy thẳng ra khu ngoại ô. Cô nhìn chằm chằm vào

anh, bắt gặp mình đang phản ứng với đủ loại suy nghĩ tiêu cực liên

quan đến việc tại sao anh có hành động thái quá, và rồi việc có lẽ cô

đã là nguyên nhân của thái độ cáu kỉnh của anh, vì cô đã đến xem trận

đấu quá trễ. Hay có thể đó là vì cô đã nói đùa việc rốt cuộc mãi đến

lần này mới sẽ đƣợc gặp mặt cha của anh và anh đã phản ứng.

Nhƣng cô có thể thấy rằng tất cả những suy nghĩ ấy rõ ràng là

phóng đại hay đơn thuần là sai hoàn toàn. Những gì cố biết chính là

anh đã bối rối vì cô yêu anh, và cô không muốn để cho những suy

nghĩ của mình phá hỏng mối quan hệ. Do đó, cô lấy can đảm và hối hả

bƣớc thật nhanh để bắt kịp anh, và kéo anh đứng lại.

“Danny, làm ơn đi mà”, cô nói.

Anh dừng lại, hơi thở hổn hển, bối rối, không nói một lời, chỉ

im lặng nhìn cô trừng trừng.


of 215

“Trong đầu em chất chứa đủ loại suy nghĩ khiến em cảm thấy

đầu muốn nổ tung”, cô thú nhận. “Có lẽ anh cũng đang nhƣ vậy. Và

kết cục là chúng ta đều đang cảm thấy khổ sở. Chúng ta hãy cùng thử

xem nào”, cô đề nghị, “và tìm hiểu xem chúng ta có thể dứt ra khỏi

tình trạng này đƣợc không. Em sẽ nói cho anh nghe em đang nghĩ gì

và anh có thể nói cho em biết điều đó đúng hay sai, và anh cũng sẽ

làm nhƣ vậy đối với em, đƣợc không?”.

Trong một lúc lâu, anh suýt chút nữa đã phản ứng và bỏ đi,

nhƣng anh có thể cảm thấy mối nguy hiểm mà cô đang gánh chịu, và

anh cảm nhận đƣợc tình yêu dành cho anh trong đôi mắt cô. Anh thở

dài, quyết định nói thật với cô. “Đƣợc rồi, chết tiệt thật”, anh nói.

“Hôm nay trong lòng anh đúng là rối tung lên”.

“Nó giống nhƣ khoảnh khắc hiện tại đổ sụp bên trong ngực em

và em gần nhƣ không thể thở đƣợc”, cô thú nhận. “Tựa nhƣ mọi thứ

mà chúng ta đã học với Lisa cùng với cha mẹ của cô ấy vừa biến mất

và em đã quay trở lại ngay chỗ cũ, nơi trƣớc khi em bắt đầu hành

thiền. Thật khủng khiếp, không hiểu sao đôi khi em lại có thể đánh

mất sạch hết nhƣ thế”.

“Anh cũng vậy. Hoàn toàn trống trơn”.

“Em hầu nhƣ không thể tập trung để nhớ lại các chú ngôn”, cô

nói.

“Khi cảm thấy tất cả đều hết hy vọng, dƣờng nhƣ chẳng có điều

gì đáng để nhớ lại cả”, anh thú nhận, ít ra cũng thấy rằng mình có thể

nói đôi chút về các cảm xúc của mình ngay cả khi anh đang đứng giữa

chúng.

“Đƣợc rồi, chúng ta hãy nhìn xem những gì anh nghĩ là hết hy

vọng nào”, cô khuyến khích.

“À, mọi thứ. Ý anh là anh đã thất bại trong trận đấu giải bóng

bàn, anh có một ngƣời cha vốn có thể làm hỏng bữa tiệc sân vƣờn, anh

đang cảm thấy chán nản và tầm thƣờng trƣớc mặt bạn gái của mình,

và trên hết, anh vừa mới ăn thịt của một con bò già nua, khốn khổ,

đáng tội nghiệp nào đó”.


of 215

Anh ngƣng nói và đứng đó, nhìn nhƣ mất thần trong một lát; cô

cũng vậy. Nhƣng rồi cô không thể nhịn đƣợc cƣời. Và một thoáng sau,

Danny cũng vậy.

“Ý em là”, cô nói qua tiếng cƣời, “anh là một tay chơi bóng bàn

rất giỏi, đâu phải ai cũng có thể hạ đƣợc anh, và trên hết, cách xử sự

của cha anh sẽ không làm thay đổi cách cảm nhận của em về anh, với

cha mẹ cũng vậy. Và anh đang đứng ở đây, thật sự cố gắng để nói ra

điều này với em, và anh chẳng tâm thƣờng chút nào. Còn về con bò,

tất cả những gì em có thể nói chính là những gì Lisa và Ruth đã nói

cách đây mấy ngày: Điều gì sẽ xảy ra nếu anh yêu bản thân mình theo

cách anh đang là? Chắc chắn chẳng phải em đang phê phán anh. Em

chỉ đôi khi không thích mùi thịt. Có vậy thôi. Và các suy nghĩ của em

đúng là ngu ngốc thật. Em thậm chí không thể nhớ chúng là gì. Lạy

Chúa, em cảm thấy tốt hơn rồi!”.

“Anh biết anh thua trận đấu hồi sáng này là vì, ngay vào giữa

trận, thình lình anh lại lo âu về cha của anh và bữa tiệc sân vƣờn. Thật

ngớ ngẩn”.

“Và anh đã có nói hồi tối hôm qua rằng cha của anh lúc này dẫu

sao cũng đang thật đàng hoàng”.

“Phải, nhƣng ai biết đƣợc”.

“Vậy là tƣơng lai lại chộp chúng ta lần nữa”.

“Phải. Hê, cám ơn. Anh đã hoàn toàn bị mắc kẹt”.

Anh nhìn cô một cách chủ ý. “Em thật sự là bạn của anh, không

đúng sao?‟ anh nói, gần nhƣ chƣa tin tƣởng vào lời đó cho lắm.

“Trái tim và tâm hồn”, cô nói, giọng dịu dàng.

Họ bƣớc đi, tay trong tay ngang qua bóng mát ban chiều.

Một trong những điều liên quan đến thiền mà chúng ta liên tục

nhìn thấy là, vâng, đôi khi một chút can đảm là cần thiết để vƣợt qua

những trở ngại để bƣớc vào ánh sáng. Nhƣ chúng ta vừa thấy với

Julie, đôi khi sự uyển chuyển có tính chất cứu nguy duy nhất động

viên chúng ta vƣợt qua các khó khăn chính là sức mạnh của tình yêu.


of 215

Điều này áp dụng không chỉ cho tình yêu của chúng ta đối với

ngƣời khác, mà còn cả cho tình yêu đối với chính mình. Nếu thật sự

yêu mình, chúng ta tự nhiên không muốn thấy mình bị mắc kẹt trong

sự đau khổ tình cảm. Có thể phải cần đến sự can đảm nào đó để vƣợt

qua nhƣ Julie đã làm, và Danny cũng vậy, đối diện với bất cứ điều gì

đang khiến chúng ta cảm thấy u buồn.

Một trong những điều lạ lùng liên quan đến cuộc sống là bất kể

chúng ta làm gì, hay tiến bộ đến đâu trên con đƣờng tâm linh, con

ngáo ộp nghi ngờ vẫn trỗi lên đƣợc để bắt lấy chúng ta. Do đó, điều

quan trọng là phải biết rõ sự nghi ngờ, thậm chí làm bạn với nó, thay

vì cố gắng khƣớc từ nó.

Một trong những bài học lớn nhất về tình yêu thƣơng là chúng

ta có khuynh hƣớng yêu những gì đẹp đẽ, khoẻ mạnh và tƣơi sáng,

khƣớc từ những gì là xấu xí, bệnh hoạn, tối tăm. Thế nhƣng sự thật là

những điều chính yếu trong cuộc đời thật sự cần đến sự quan tâm đầy

lòng yêu thƣơng đích thị lại là những điều chúng ta thƣờng khƣớc từ.

Chúa Ki Tô và Đức Phật không đi đó đây chỉ để yêu những ngƣời tốt,

dễ mến, ngọt ngào chung quanh mình. Các ngài đặc biệt có lòng từ bi

đối với những ai đang đau khổ, giận dữ, buồn thảm, bối rối và thƣơng

tổn.

Julie có thể yêu thƣơng sự bối rối và phƣơng diện gần nhƣ xấu

xí của Dan. Tình yêu của cô toả sáng lên phần đó của anh và sự chấp

nhận là một yếu tố chính trong việc anh có thể nhìn vào những khổ

đau và bối rối của mình, và hƣớng sự quan tâm đầy lòng yêu thƣơng

(và hài hƣớc) của chính anh vào chúng.

Ai thật sự đang cần đến sự chú ý đầy lòng yêu thƣơng của bạn

trong ngày hôm nay?

Và bạn đã có tạo nền tảng đủ chƣa cho tình yêu thƣơng đối với

chính mình, để có thể có dƣ hầu chia sẻ cho ai đó đang thật sự cần đến

lòng yêu thƣơng – để giúp họ chữa trị, trở nên trong sáng và khai mở

trái tim của họ trở lại?

Thiền là phƣơng cách chính yếu để thƣờng xuyên ngƣng lại,

chiếu sáng sự chú ý đầy lòng yêu thƣơng vào những tổn thƣơng và vết

thƣơng của chính bạn, và cho phép tình yêu thƣơng chảy đầy vào


of 215

trong trái tim của bạn, sao cho bạn có thể nhập thế và để cho ánh sáng

của mình soi sáng những ngƣời xung quanh.

Hãy tƣởng tƣợng rằng nếu tất cả chúng ta chỉ cần mất mƣời

phút mỗi buổi sáng trƣớc khi đi học hay đi làm để nạp đầy những bình

ắc quy yêu thƣơng, sao cho chúng ta có dƣ lòng yêu thƣơng để chia sẻ

với những ngƣời chung quanh mình. Thế giới sẽ thật tuyệt vời biết

bao, và cho dù chẳng có ai khác làm điều đó đi chăng nữa, ít ra bạn

cũng có thể trở thành một ánh sáng thật rạng ngời.

Và rồi, khi bạn bị giam hãm trong một mối nghi ngờ, biết đâu

sẽ có ai đó bạn đã giúp họ tƣơi sáng lên trƣớc đây bƣớc đến, và mang

đến cho bạn sự chú ý đầy lòng yêu thƣơng.

Do đó, khi bạn bị giam hãm trong nỗi nghi ngờ và cảm thấy

xuống tinh thần, bạn có thể làm gì? Trƣớc hết, giống nhƣ Danny và

Julie đã làm, hãy cố gắng để ít ra cũng quan sát đƣợc những suy nghĩ

nào đang làm cho bạn cảm thấy u tối. Hãy đón bắt chúng trong lúc

chúng đang hiện hữu và thách đố chúng. Chúng có thật không? Hay

chúng chỉ là sản phẩm của sự tự nghi ngời và những thói quen tiêu cực

của tinh thần?

Một điều khác cần làm, một lần nữa, nhƣ đã thấy qua những gì

Danny và Lisa đã làm, đó là hãy làm cho các suy nghĩ đó phát ra lời

và hiện diện để biết chúng thật sự là gì. Hãy bày tỏ ra những suy nghĩ

đang lôi kéo bạn đi xuống. “Không đến nỗi tệ hại nhƣ bạn nghĩ đâu”

là trƣờng hợp rất phổ biến khi bạn cảm thấy bị trầm uất và bị vƣớng

mắc trong sự tự nghi ngờ bản thân mình.

Một điều khác nữa có liên quan đến thái độ nghi ngờ chính

mình và hiện tƣợng sa sút tinh thần là thời gian có khả năng chữa trị.

Nếu bạn có thể vƣợt qua đƣợc giai đoạn xấu, sống trong giây phút

hiện tài càng nhiều càng tốt, và để các cảm xúc trào thoát trong mỗi

lần thở ra, bóng tối sẽ qua đi và mây mù sẽ tan. Điều gì đó sẽ xảy ra

giúp bạn dứt ra khỏi đƣợc những suy nghĩ tiêu cực về cuộc sống cũng

nhƣ quay trở lại với dòng chảy hiện sinh, nơi bạn có thể cảm thấy có

sức sống trở lại.

Và trong bất kỳ thời gian rảnh rỗi khi bạn xuống tinh thần và

thất vọng, điều tốt nhất là nên nhớ lại tất cả những gì phải làm là nói

lên câu chú ngôn đầu tiên với chính mình rằng sẽ tập trung sự chú ý


of 215

đến dòng không khí vào và ra qua mũi hay miệng khi bạn hít thở…và

chỉ tập trung vào câu chú ngôn đó cho đến khi bạn nhớ lại chú ngôn

kế tiếp để tập trung vào những chuyển động trên ngực và bụng khi bạn

hít thở…và chuyển luồng sinh khí này đến trái tim, ngay lần hít vào –

và sau đó hãy xả các cảm xúc bằng lần thở ra…và sau đó xua tan tất

cả mọi tạp niệm đang vƣơng vấn trong đầu cho đến khi bạn cảm thấy

lòng thanh thản. Đó chính là tâm hồn của bạn đang rộng mở để đón

nhận tình yêu thƣơng của Thƣợng đế đang tràn vào và lan toả.



of 215

Chƣơng 21: Hãy tin vào

cuộc hành thiền

Julie giúp mẹ chuẩn bị buổi tiệc sân vƣờn, bằng cách tự tay làm

món xà lách khoai tây trong khi mẹ của cô thì làm món xà lách trộn và

món rau cải xắt lát nhúng giấm.

“Có điều lạ là có rất nhiều ngƣời mà mẹ chƣa hề quen biết”, mẹ

của cô nói, kèm theo tiếng thở dài đầy căng thẳng khi nghĩ đến buổi

họp mặt náo nhiệt. “Để xem nào, có bạn của con là Lisa và cha mẹ của

cô ấy, rồi anh chàng Kent và cha mẹ của cậu ấy, Danny và cha mẹ của

cậu ta”.

“Cả Kent và Danny chỉ còn có cha hoặc mẹ thôi, con đã nói với

mẹ rồi”, Julie nói, vẻ sốt ruột.

“Sao cũng đƣợc, đó là bảy, tám ngƣời mà mẹ chƣa hề quen biết.

Bỗng dƣng cha con lại nghĩ ra chuyện này”.

“Sẽ vui mà mẹ”, Julie động viên mẹ.

“Hình nhƣ, con rất nghiêm túc về chuyện Danny”.

“Có vấn đề gì sao? Mẹ cứ làm nhƣ chúng con sắp chạy trốn và

làm đám cƣới vào ngày mai không bằng. Anh ấy là bạn con. Bạn thân

nhất của con”.

“Không, không phải là có vấn đề gì. Chỉ là mẹ thấy căng thẳng.

Chỉ là mẹ không biết phải làm gì với những ngƣời mình chƣa đƣợc

biết; điều đó khiến mẹ căng thẳng khi nghĩ đến tối nay”.

“Chà, thế thì, có lẽ mẹ nên nói với Lisa để bạn ấy chỉ cho mẹ

cách thiền nhằm đỡ bị căng thẳng quá nhiều về tƣơng lai”, Julie nói,

giọng đầy vẻ nôn nóng. Cô đang bắt đầu để ý thấy thần kinh của mình

đã không tĩnh lặng nhƣ mong muốn, và cô đang “cằn nhằn” mẹ của

mình một cách thiếu công bằng.

“Cái gì? Bộ con nghĩ điều đó thật sự có ích lắm sao?”, bà hỏi

con gái của mình.


of 215

Julie ngạc nhiên. “Chà, nó đã giúp ích cho con, không nghi ngời

gì nữa”, cô nói. “Và xin đừng nói là con nói, nhƣng mẹ của Kent thỉnh

thoảng bị trầm cảm và con nghĩ anh ấy đang muốn bà trò chuyện với

cha mẹ của Lisa, biết đâu ông bà ấy có thể mở một lớp thiền dành cho

các bậc cha mẹ, hay một điều gì đó đại loại nhƣ vậy”.

“Ồ?”.

“Sao? Mẹ có thật sự thấy thích không?”.

“À”, mẹ cô nói. “Mẹ không muốn điều này trông có vẻ nhƣ

trƣớc đây mẹ đã không thƣơng con, nhƣng quả thật con đang trở nên

dễ gần gũi hơn. Chúng ta không còn tranh cãi nhau nhiều kể từ khi

con tập thiền. Nhƣng còn chuyện trầm cảm thì sao?”.

“Chỉ là thiền đôi khi giúp đỡ đƣợc rất nhiều trong chuyện này”.

“Mẹ cho rằng việc ngồi thơ thẩn để rồi nghĩ tới nghĩ lui các rắc

rối của mình khi thiền sẽ chỉ làm mọi chuyện thêm tệ hơn, chứ không

phải tốt hơn. Mẹ luôn cố giữ sự tích cực và thoải mái thay vì chìm sâu

vào trong bất kỳ….”.

“Mẹ, thiền chẳng phải là nghĩ tới nghĩ lui các rắc rối, nó an tịnh

những suy nghĩ đƣợc cho là nguyên nhân của rắc rối”.

“À, dẫu sao, tất cả sự căng thẳng do có nhiều ngƣời đến…hãy

đi hỏi cha con có cần giúp gì không? Con cũng biết là ông ấy lúc nào

cũng ủ rũ ngay lúc mẹ cần ông ấy thật nghiêm túc”.

Julie nghe thấy nơi giọng nói của mẹ âm sắc của thái độ phê

phán, điều đã dẫn đến nhiều vụ cãi nhau trong gia đình. “Đúng là có

một điều mà thiền sẽ giúp mẹ nhìn thấy”, Julie có đủ can đảm để nói.

“Mẹ có đủ lý do để không hài lòng với cha. Nếu mẹ chấp nhận thái độ

của ông ấy, nhƣ con đã làm với Danny, và bớt sự phê phán, thì sẽ

chẳng có chuyện gì xảy ra”.

Câu nói này khiến mẹ của cô khựng lại giữa khi đang hít vào và

bà đã đứng nhìn con gái mình một lúc. “Nhƣng điều đó không đúng,

mẹ không phê phán ông ấy, đơn giản là có những điều gì đó mà ông

ấy không…”.


of 215

“Nhƣng, đó là sự phê phán, mẹ. Thật ra, mẹ cứ bỏ qua hết, và

để cho cha tự nhiên là nhƣ vậy, thì mọi chuyện vẫn yên ổn”.

“Mẹ sẽ cho con biết chuyện gì xảy ra, cả cái nhà này sẽ trì trệ

và tan tành, vậy thôi”.

“Chà, con thì cho rằng đó chẳng qua mẹ không chịu chấp nhận

cá tính của ông ấy – và ông ấy thì cũng giống nhƣ mẹ. Đó là những gì

con học đƣợc trong thiền, rằng bƣớc thứ nhất để hƣớng đến sự hài hoà

là mỗi ngƣời trong chúng ta phải biết chấp nhận lẫn nhau. Chúa Ki Tô

và Phật Thích Ca đã dạy rằng tình yêu thật sự không có phê phán,

rằng có một cách khác để sống cuộc sống so với chuyện đấu tranh

chống lại cách mà mọi sự mọi vật vẫn đang là. Cha vẫn là cha. Con

cho rằng con rất muốn mẹ học cách thiền, có lẽ là từ cha mẹ của Lisa.

Con nghĩ điều đó sẽ hàn gắn và xua tan những ý tƣởng bất đồng trong

gia đình. Nếu tất cả chúng ta có lòng tin rằng mọi việc sẽ diễn ra êm

đẹp nếu mọi ngƣời trở về cái tôi tự nhiên của mình, con nghĩ mọi

chuyện sẽ trở nên tốt đẹp hơn rất nhiều”.

Mẹ cô có hơi kinh ngạc trƣớc những gì bà đƣợc nghe. Và Julie,

cũng rất ngạc nhiên trƣớc sự bùng nổ của mình, nên đã nhanh chóng

quay ngƣời, ra hỏi nhà bếp và bƣớc vào bầu không khí mát mẻ của

buổi chiều, đồng thời cảm thấy nóng ran với cảm xúc mạnh mẽ mà

cuối cùng đã bộc lộ ra. Cô mong rằng mình đã không làm tổn thƣơng

tình cảm của mẹ, nhƣng mặt khác, cô sẽ phải nói những gì cô cảm

thấy từ trái tim của mình rằng đó là đúng, và đấy chẳng phải những gì

đang thật sự là đó sao?

Mặt khác, những giả định của mẹ cô về cha cô lại hoàn toàn

đúng: Ông hầu nhƣ chẳng hề phụ giúp chút nào cho bữa tiệc sân vƣờn;

thậm chí ông cũng chẳng chịu chùi rửa vỉ nƣớng. Thay vì thế, ông lại

ngồi dƣới một tàng cây lớn, thƣởng thức cơn gió nhẹ ban chiều, vuốt

ve con chó, hớp một ngụm bia và lắng nghe âm thanh từ đĩa nhạc xƣa

của Mile Davis phát ra từ bộ loa mà ông ƣa thích.

Julie đứng một lát để quan sát ông từ phía sau, trong lòng tự hỏi

không biết những gì cô đã nói với mẹ mình có thật sự đúng hay

không: liệu thế giới có sẽ diễn ra êm đẹp hay không nếu ai cũng đƣợc

trở thành con ngƣời mà họ đang là một cách tự nhiên, nhƣ Lão Tử và

các nhà Lão giáo đã khuyên không? Sẽ không có cảnh một số ngƣời


of 215

thì phải cắm đầu làm hết mọi chuyện, trong khi những ngƣời khác thì

ngồi thơ thẩn và hƣởng thụ cuộc đời chăng? Mặt khác, Julie cũng nhớ

lại việc mẹ cô hầu nhƣ đã hoàn toàn không thể nào rảnh rang và thƣ

thái nhƣ cha của cô. Biết đâu nếu bà thƣ thái hơn thì ông sẽ phải vào

nề nếp hơn thì sao.

Trƣớc sức hấp dẫn của cảnh tĩnh mịch buổi chiều, Julie bƣớc

đến và ngồi xuống cạnh cha cô trên chiếc ghế vải, hai chân gác lên

bàn, mặc dù cô biết mẹ cô sẽ càu nhàu nếu bà bắt gặp, và nhấm nháp

bia của cha cô. Mùi thật khó chịu nhƣng cô không tỏ vẻ gì hết.

“Có lẽ chúng ta nên sắp xếp mọi việc cho xong sớm”, cô nói

sau vài phút nghe xong Miles Davis và những đoản khúc nhạc jazz

ngọt lịm trong bài “Sketches of Spain” của ông, đồng thời cảm thấy

dâng tràn ƣớc muốn hành động cho bữa tiệc sân vƣờn. “Mẹ đang lo là

khách sẽ đến cà chúng ta thì lại chƣa chuẩn bị xong”.

Ông cáu kỉnh, “Cha đã cố nói với mẹ con rằng chẳng cần gì

phải vội, chúng ta còn cả một buổi chiều mà, bà ấy chỉ cần quan tâm

là ngƣời ta sẽ nghĩ gì nếu chúng ta tiếp đãi không chu đáo. Chà, đây là

ngày duy nhất để thƣ giãn của cha, và thƣ giãn là những gì cha đang

làm đây. Bà ấy chỉ có tật hay lo”, ông than phiền.

“Có thể đúng là vậy”, Julie nói.

Cha cô nhìn cô. “Biết, cha biết. Và rõ ràng bà ấy cũng có những

mặt tốt”.

Tiếng kèn trumpet nhạc jazz vẫn vang lên cho đến khi, thật

hoàn toàn bất ngờ, Julie liên tƣởng đến việc Danny và cha của anh ấy

biết đâu đang trên đƣờng đến ngay bây giờ. Cô cảm thấy hơi thở của

mình bị kẹp chặt bởi sự kích động lẫn lo sợ, cơ thể cô tràn đầy năng

lƣợng, nhƣng đồng thời cũng run lên bởi sự thiếu chắc chắn. Cô cố

gắng trấn tĩnh; cô đã trải qua sáu bƣớc đã học trong thiền, nhƣng cô đã

quá sốt ruột đến độ đánh lạc giữa chừng mấy câu chú ngôn đó khi tâm

trí bỗng sực nhớ vỉ nƣớng còn chƣa đƣợc chùi rửa.

Chỉ đế kiếm cho mình việc gì đó để làm, sao cho cô không trở

nên quẩn trí, cô đứng lên dọn dẹp toàn bộ khu vực tổ chức tiệc một

cách sôi nổi. Cô thấy công việc này giúp cô điềm tĩnh trở lại. Cô cảm

nhận đƣợc cảm giác của đôi chân trần đi trên những miếng gạch nung,


of 215

cơn gió nhẹ lƣớt qua, mấy con chim đang hót trên ba cây to đứng sau

vƣờn, mùi hƣơng trong không khí. Thình lình cô chợt nhận ra tất cả

các cảm giác đã mang cô bƣớc vào khoảnh khắc hiện tại và giúp cô

buông bỏ các nỗi lo – và đó cũng chính là thiền. À há, cô suy nghĩ với

đôi chút hài hƣớc. Có lẽ ngày nào đó sau cùng mình chắc sẽ thành

Phật mất. Để xem, mình sẽ ngồi xuống chỗ cây nào để chờ đợi ánh

sáng giác ngộ đây?

Điều cũng quan trọng nữa là phải biết mở rộng tâm hồn để đón

nhận mọi thứ xung quanh. Một trong những bài học lớn của thiền

chính là sự thành thật cũng nhƣ tiếng nói từ tâm hồn là phƣơng cách

tốt nhất để sống trong đời. Julie chẳng hạn, đã để cho mình đƣợc xổ

lồng và từ trái tim, cô đã nói ra với mẹ những gì cô thật sự cảm thấy.

Và đâu là hậu quả của sự nói thật lòng? Về nhiều phƣơng diện, kết

quả của một sự bùng nổ đầy cảm xúc nhƣ vậy tuỳ thuộc ở việc có

những cảm xúc giận dữ và mang tính phê phán đứng đằng sau sự bày

tỏ tức thời ấy hay không, hoặc những lời đó có thật sự xuất phát từ cõi

lòng thanh tịnh và thành thực hay không.

Trong trƣờng hợp của Julie, những gì cô đang bộc lộ là một

điều gì đó mà gần đây cô đã suy nghĩ rất nhiều về song thân của mình.

Cô đã cảm thấy trong thâm tâm của mình rằng các cảm xúc của mình

là đúng đắn, do đó cô tin tƣởng, có lòng tin, và để chúng đƣợc bộc lộ

ra ngoài. Tiếng nói từ nội tâm luôn có mối rủi ro. Nhƣng nếu không

nhƣ tục ngữ vẫn thƣờng nói, “Không gieo thì không gặt và chẳng có gì

vẫn giữ nguyên cả”. Trái lại, chúng ta càng mạo hiểm để tâm hồn phát

ra tiếng nói của mình, nhƣ Julie đã làm với Danny, và sau đó lần nữa

với mẹ cô, chúng ta càng có thể nhìn thấy kết quả của sự trung thực.

Từ cuộc trò chuyện với Lisa, Julie đã trở nên tin tƣởng và hăng

hái hơn trƣớc tấm gƣơng sáng ngời của Chúa Ki Tô trong việc cố

gắng tránh làm tổn thƣơng tình cảm của ngƣời khác, nhƣng thay vào

đó cô luôn làm những gì cảm thấy mình đúng bất kể ngƣời khác có thể

phản ứng ra sao – và tin tƣởng rằng lòng thành thật này chƣa bao giờ

gây hại cả. Lisa đã nhiều lần đề cập đến lời của Chúa Ki Tô “Hãy biết

sự thật, và sự thật sẽ giúp con đƣợc tự do”, và đó chính là những gì

Julie cảm thấy khi đến cạnh cha mình lúc ông đang ngồi cạnh khu vực

đãi tiệc. Cô cảm thấy cất đƣợc gánh nặng; cô đã nói với mẹ của mình

những gì cô thành thật cảm thấy, và mẹ cô có thể làm bất cứ điều gì bà

muốn với thông tin đó.


of 215

Kinh nghiệm của Julie với mẹ cô nói lên một trong những qui

tắc rõ rệt của thiền: Bạn càng tập trở nên thành thật bao nhiêu, nó càng

dễ trở thành một phần trong bạn ấy nhiêu, đến độ điều đó tự nó sẽ xảy

ra một cách thật tự nhiên. Cũng vậy, bạn càng tập luyện việc dịch

chuyển vào giây phút hiện tại nhiều bao nhiêu, thì sự dịch chuyển đó

càng trở nên dễ dàng bấy nhiêu, cho đến khi bạn đạt đến điểm bắt đầu

xảy ra.

Sự thật là, trạng thái tinh thần đặc biệt mà chúng ta bƣớc vào

khi thiền chẳng phải là điều gì đó bất thƣờng hay khác hẳn với ý thức

thông thƣờng của con ngƣời. Một chƣơng trình thiền đƣợc thiết kế

theo cách hoạt động tự nhiên của tâm tƣ con ngƣời khi nó không bị

vƣớng mắc bởi những suy nghĩ, ký ức và trí tƣởng tƣợng gây nên bối

rối. Mỗi khi chúng ta ngƣng lại, nhìn ánh mặt trời lặn và bƣớc vào

thiền định đầy hạnh phúc sâu xa đó, thì đấy chắc chắn là một tiến trình

tự nhiên. Điều đó cũng giống nhƣ chúng ta bị lôi cuốn bởi tiếng nhạc

và chìm vào trạng thái say mê nho nhỏ.

Khi đƣợc tiếp cận một cách trong sáng và không có những động

cơ thầm kín, thì thiền chính là cuộc tập luyện cơ bắp tinh thần, điều

cho phép chúng ta hƣớng sự chú ý của mình vào giây phút hiện tại

trong bất cứ khi nào chúng ta muốn. Và dứt khoát là, chúng ta càng

biết rõ về vị trí hay cảm xúc đặc biệt đó khi chúng ta xua tan các tạp

niệm và tập trung vào khoảnh khắc hiện tại đang lan toả đến vô tận,

chúng ta càng dễ tìm thấy đƣợc ý thức trải rộng đó hơn.

Mục tiêu thiền định là mỗi lúc mỗi dành nhiều thời giờ hơn cho

ý thức mở rộng, qua đó chúng ta trở nên đầy sức sống, dễ cảm thông,

đầy lòng yêu thƣơng, và thậm chí khôn ngoan hơn. Và bạn có thể tin

tƣởng vào cuộc tập luyện thiền định kế tiếp để thƣờng xuyên hƣớng

đến ý thức mở rộng đó của mình.

Chúng ta hãy tạm ngừng lần nữa và trải qua tiến trình nội tâm

cơ bản đã dẫn chúng ta đạt đến trạng thái tuyệt mỹ để mở rộng tâm

hồn và đón nhận. Hãy khai tâm bằng bảy chú ngôn, và để các chú

ngôn đó hƣớng tâm trí của bạn đến nơi bạn muốn đến.


của mình”.


of 215


thở”.




“Trái tim tôi đang mở rộng để đón nhận sự giúp đỡ có tính chữa




of 215

Chƣơng 22: Buông bỏ phê

phán

Tâm trạng hiện nay mà Julie đã bƣớc vào khi cô dọn dẹp khu

vực nấu nƣớng ngoài trời dành cho bữa tiệc sân vƣờn đã tan biến

nhanh chóng khi cô nghe mẹ cô đang nói chuyện với ai đó trong nhà.

“Cha”, cô nói, giọng khẩn trƣơng, đồng thời đặt một tay lên vai

ông. “Cha nhớ hết sức chu đáo với cha của Danny nhé, đƣợc không

cha?”.

Cha cô đứng lên, cảm nhận đƣợc sự lo âu thình lình trong giọng

nói và vẻ mặt của cô. “Tất nhiên”, ông nói. “Ý cha là, toàn bộ vấn dề

ở đây là phải hoà thuận chứ gì. Ngoài ra, Dan là một anh chàng rất

tuyệt; cha cậu ấy tất cũng có một số điểm tốt. Ồ, cám ơn đã chuẩn bị

hết mọi thứ. Cha cũng siêng lắm, con biết đấy, nhƣng chỉ những lúc

rảnh thôi”.

Cánh cửa sân sau mở ra và không còn nghi ngờ gì nữa, đó là

Danny đang đi cùng với ngƣời đàn ông cao, trông thật khoẻ mạnh, thật

sự điển trai, và ông chắc hẳn là cha của Danny. Julie không thể ngăn

đƣợc mình; cô chạy ào ngang qua bãi cỏ và đến chỗ họ, đồng thời cầm

tay của Danny mà không hề có chút nghĩ ngợi gì về điều đó.

“Đây là cha anh, George”, Danny nói, giọng hơi lúng túng.

Julie cảm thấy một sự bùng phát tin tƣởng thật bất ngờ khi cô

đƣa tay ra và bắt gặp đôi mắt của ngƣời đàn ông ấy. “Rất hân hạnh

đƣợc gặp bác”, cô nói, “Xin mời bác đến đây gặp cha cháu”.

Cả Danny lẫn Julie cùng đứng để quan sát khi hai ngƣời cha bắt

tay và chào hỏi nhau. George để ý hàng rào mắt cá thông minh mà cha

của Julie đã làm, và nói ra ý kiến của mình về điều này – và hai ngƣời

đàn ông đã tiếp tục nói chuyện không ngừng với nhau về nghề mộc,

đồng thời cùng hớp từng ngụm bia và thƣởng thức tiếng nhạc jazz thật

ngọt ngào.

Julie dẫn Danny vào nhà, thay vì đứng thơ thẩn ở đó để nhìn

mấy ông già trò chuyện, và khi họ bƣớc vào phòng khách, Kent và mẹ


of 215

anh cũng đã đến, cộng với Lisa và cha mẹ của cô ấy nữa. Ồ, Julie

nghĩ, khi lần đầu tiên đƣợc biết mẹ của Kent, bà ấy trông thật lộng lẫy.

Buổi chiều dần tàn và trời bắt đầu chạng vạng tối khi các món

khai vị đã đƣợc mọi ngƣời dùng hết, kế đến là hamburger, thịt bò và

cá nƣớng vỉ. Song thân của Lisa, những ngƣời không dùng các món

thịt cá, có mang theo một số tàu hủ đã ƣớp sẵn và chuẩn bị nƣớng trên

vỉ cùng với một ít rau cải. George đã nói đùa vài câu về việc giờ đây

đang đƣợc thấy mọi thứ, nhƣng ông không hề nói lời xúc phạm, và

nhƣ Danny đã để ý, ông không hề uống quá chén. Những gì ông đang

làm mới đây nửa giờ đồng hồ là trò chuyện vui vẻ với Veronica, mẹ

của Kent. Họ có vẻ rất hợp ý với nhau.

Nói tóm lại, mọi ngƣời đều có một thời gian hết sức tuyệt vời,

Julie nghĩ; bữa tiệc đã hết sức thành công, nhƣng mẹ của cô đâu? Bà

đã không ra đây để ăn một chút gì. Cảm thấy có sự day dứt của một

điều bấp bênh gì đó, nên Julie đã xin phép và bƣớc vào trong nhà.

Cô thấy mẹ mình đang trong phòng ngủ, chỉ ngồi ở đó thôi,

đồng thời trông có vẻ bà ấy đã khóc. “Mẹ”, Julie nói, đồng thời bƣớc

đến bên bà. “Có chuyện gì vậy, có phải con đã khiến mẹ bối rối với

những gì đã nói hồi chiều không? Con xin lỗi”.

Mẹ cô im lặng một lúc. Thế rồi bà nói. “Không phải lỗi của con.

Chỉ là, thật tình mà nói, con đã nói đúng. Cả hai chúng ta đều biết cha

con là một ngƣời hết sức tuyệt với. Vậy tại sao mẹ đã không để ông ấy

đƣợc trở thành con ngƣời đúng theo cách ông ấy đang là. Nếu ông ấy

không phải một ngƣời nhƣ vậy thì mẹ đâu đến với ông. Ông ấy làm

cho mẹ điềm tĩnh, ông luôn luôn là nhƣ vậy. Và mẹ đang làm gì nào?

Mẹ cằn nhằn ông ấy là sao quá thản nhiên. Mẹ thật là khủng khiếp.

Mẹ không xứng đáng với tình yêu của ông ấy, hay của con”.

Julie từng biết mẹ cô cũng thƣờng rời vào tâm trạng u uất nhƣ

vậy, nhƣng lần này Julie không hề phản ứng nhƣ thƣờng lệ. Thay vì

nôn nóng cố gắng để an ủi, cô chỉ ngồi trên giƣờng cạnh bà một lúc,

lẳng lặng để mẹ cô mang lấy những cảm xúc, theo cách của bà ngay

lúc đó.

“Mẹ biết không”, cuối cùng cô lên tiếng, “quả thật cả cha lẫn

mẹ chẳng có ai là ngƣời hoàn mỹ cả. Nhƣng thật ra ai phê phán ai?

Con yêu cả hai ngƣời, đúng nhƣ cách cha mẹ đang là. Con chỉ ƣớc


of 215

muốn mẹ không quá buồn rầu mà thôi. Và theo những gì con biết, con

nghĩ nguyên nhân chính của tình trạng bối rối của mẹ là mẹ luôn nghĩ

đến việc chƣa đủ tốt – cho nên, hoặc mẹ làm cho cha phải nản lòng,

hoặc mẹ làm cho chính mình buồn lòng. Những gì chúng con học

đƣợc trong thiền là, điều ngu ngốc nhất chúng ta có thể làm đƣợc là

phê phán chính mình. Điều đó cũng giống nhƣ tự lấy búa nện vào đầu

mình, nhƣ Robert đã nói. Điều gì sẽ xảy ra nếu mẹ quyết định chấm

dứt thái độ phê phán thế giới và chấp nhận thực tại đúng nhƣ nó đang

là nào?

“Ồ, mẹ nghĩ mình không thể làm đƣợc”, bà trả lời.

“Mẹ có chịu thử qua không?”.

“Cái gì? Ý con nói là phải học thiền sao?”.

“Đó không chỉ là thiền”, Julie nói, “đó là một phƣơng cách

hoàn toàn lành mạnh để sống trên đời. Nói theo cách của bác Robert:

Thay vì để cho các suy nghĩ tra tấn mình, bạn quyết định kiểm soát

tâm trí mình và chấm dứt cảnh tra tấn đó”.

“Nhƣng mẹ cũng đã có thử làm qua rồi”.

“Chà, có lẽ mẹ đã không có công cụ đúng. Dẫu sao đó cũng chỉ

là một gợi ý. Coi nào, tại sao chúng ta không ra ngoài và ăn chút gì

đi”.

Mẹ cô thở dài, rồi đứng lên. Bà quay sang Julie với những giọt

nƣớc mắt còn đọng trên mắt. “Mẹ phải làm gì cho xứng đáng với đứa

con gái tuyệt vời đây?”, bà nói, giọng thành thật.

“À”, Julie nói, nét vui vẻ xuất hiện trong đôi mắt cô, “có lẽ tất

cả những gì mẹ làm là hãy hành động thật tự nhiên, đây là con , còn

đây là mẹ. Ai biết điều gì có thể xảy đến kế tiếp. Những gì con muốn

là ăn tiếp một cái hamburger nữa!”.

Julie biết những gì cô muốn đang xảy ra: Cô muốn mẹ mình

biết cách làm chủ tâm trí của mình để bà không còn bị khổ sở nữa. Cô

muốn mình biết cách thiền và hy vọng trở nên hạnh phúc và bớt có

thái độ phán xét ngƣời khác hơn. Bạn có nghĩ Julie là ích kỷ qua lòng

khao khát này hay không, khi thúc đẩy mẹ cô thực hiện điều gì đó có


of 215

thể mẹ của cô không hề mong muốn? Hay đó có phải hoàn toàn là một

hành động tốt và thậm chí đầy lòng yêu thƣơng nữa khi khuyến khích

ai đó tìm đến thiền?

Điều này làm nảy sinh cả một vấn đề về đâu là chỗ phân biệt

giữa việc muốn giúp ai đó và sự can thiệp vào cuộc sống của họ. Một

trong những điều chính yếu chúng ta học trong thiền là từ bỏ việc cố

gắng gây ảnh hƣởng đến cuộc sống của ngƣời khác. Thiền không phải

là một phong trào Phúc Âm. Chúng ta không cho rằng mình có trách

nhiệm đối với sự giác ngộ, hay bất kỳ điều tƣơng tự nào khác, của

ngƣời khác. Nếu chúng ta chấp nhận ngƣời khác đúng nhƣ cách họ

đang là, chúng ta có thể bày tỏ lòng nhiệt tình của mình đối với thiền

cùng các lợi ích của nó, nhƣng không đƣợc gây áp lực buộc họ phải

gia nhập vào câu lạc bộ của chúng ta. Xét theo quan điểm thiền, tất cả

chúng ta cũng đều phải có trách nhiệm đối với cuộc đời mình. Chúng

ta tuyệt đối không có trách nhiệm đối với cuộc đời của ngƣời khác. Do

đó, chúng ta phải cố chấp nhận và yêu thƣơng, và đứng bên ngoài các

quyết định tâm linh của ngƣời khác, càng nhiều càng tốt. Trách nhiệm

của chúng ta là tập trung thực hiện tất cả những gì có thể làm đƣợc để

sống cuộc đời của chính mình, sao cho chúng ta phát toả một cách tự

nhiên, ví dụ, những lợi ích đầy tình yêu thƣơng từ con đƣờng thiền

tâm linh nội tâm.

Có thể nói không sợ thừa rằng yêu thƣơng có nghĩa là chấp

nhận ngƣời khác đúng nhƣ cách họ đang là, thay vì mong muốn họ

thay đổi sao cho họ trùng khớp với hình ảnh chúng ta muốn họ phải

nhƣ thế nào. Mẹ của Julie, nhƣ bao ngƣời khác, khổ đau là vì bà

không thể chấp nhận ngƣời khác đúng nhƣ cách họ đang là. Bà sống

trong một thế giới dựa trên sợ hãi, với trong đó chẳng có điều gì đủ tốt

cả, trong đó có một cuộc chiến lo âu thƣờng xuyên giữa cách thế giới

đang là và cách bà nghĩ nó cần phải thay đổi thì mới có thể chấp nhận

đƣợc.

Nếu bà biết về thiền, bà biết nhìn sâu vào bên trong phần phê

phán trong tính cách của mình, những gì bà hầu nhƣ chắc hẳn sẽ thấy

là con ngƣời chủ yếu bà không chịu chấp nhận, chính là cái tôi của bà.

Và một khi bà nhận ra mình đang tự phê phán rằng mình chƣa đủ tốt,

không thể chấp nhận đƣợc, không thế này và không thế khác, khi ấy

bà sẽ có một nhận thức mà qua đó, bà có thể sử dụng chƣơng trình

thiền trong sách này để tự khai tâm. Và khi làm nhƣ vậy, bà sẽ thấy


of 215

rằng bà có thể dễ dàng mở rộng tâm hồn và đón nhận thế giới đúng

nhƣ nó đang là.

Tất cả chúng ta đều có khuynh hƣớng phê phán tiêu cực về bản

thân mình, và thái độ phê phán thâm căn cố đế, hầu nhƣ ngấm ngầm

này dứt khoát sẽ lôi chúng ta đi xuống. Thái độ phê phán này xuất

phát từ đâu? Thông thƣờng, chúng ta phát triển những thái độ cơ bản

và niềm tin cốt lõi có tính chất tiêu cực đối với bản thân mình là trong

thời thơ ấu, từ mẹ cha chúng ta. Đây là một trong những đặc tính

khủng khiếp nhất của con ngƣời – khuynh hƣớng truyền thừa các thái

độ tiêu cực từ thế hệ này sang thế hệ khác nhƣ thể nó gần nhƣ trở

thành gien của chúng ta vậy. Nhƣng không. Các tín điều tiêu cực của

chúng ta chính là nằm trong sự giả định cốt lõi của chính mình về

cuộc sống là gì và chúng ta là ai.

Thiền là công cụ hiệu quả nhất để nhìn sâu vào nội tâm, để thấy

đƣợc tính tiêu cực mà chúng ta đã thu nhận trong các giai đoạn đầu

đời. Nó cũng là công cụ lý tƣởng để thách đố các thái độ tiêu cực ấy,

sao cho chúng ta có thể thay thế chúng bằng những thái độ tích cực và

thực tế hơn và chính điều này cho phép chúng ta ca hát trong trái tim

mình thay vì khóc than.

Chúng ta đang ở tại một thời điểm lịch sử tràn trề hy vọng.

Chúng ta đang đứng trên đỉnh của một cuộc cách mạng lớn trong xã

hội của chính mình. Ngày càng có nhiều ngƣời nhận chân ra rằng họ

có thể thay đổi mạnh mẽ chất lƣợng cuộc sống của mình cho đƣợc tốt

đẹp hơn, nếu họ biết cách làm thế nào để ngƣng lại và nhìn thấy

những ý tƣởng tiêu cực đang diễn ra thƣờng xuyên trong tâm trí, để

làm cho chúng trở nên lắng dịu, và thay thế chúng bằng những ý

tƣởng tích cực hơn.

Bậc thầy tâm linh tuyệt vời Krishnamurti có nói: “Trừ phi có

một cuộc cách mạng tâm lý học thâm sâu, bằng không, sự cải cách

bên ngoài sẽ chẳng có tác dụng gì. Cuộc cách mạng tâm lý học, theo

tôi nghĩ là cuộc cách mạng duy nhất có thể diễn ra thông qua thiền”.

Khi chúng ta vƣợt qua khỏi sự phê phán, chúng ta khám phá

đƣợc chân lý rằng mọi con ngƣời tự bản tính đều là một tạo tác tuyệt

mỹ. Tất nhiên, chúng ta đang làm méo mó sự mỹ miều này thông qua

những tin tƣởng và suy nghĩ mà khiến chúng ta cảm thấy tệ hại, vô giá


of 215

trị, tuyệt vọng, v.v…, nhƣng ở bên dƣới, sâu bên trong, tất cả chúng ta

đều là những sinh vật cao quý, nếu chúng ta biết cách để cho ánh sáng

nhỏ nhoi của mình toả sáng trên thế giới.

Còn về phần khi bạn trải nghiệm bằng việc bƣớc vào thiền và

nhìn vào nội tâm, những gì bạn thƣờng tìm thấy là gì? Bạn có đang

gây tổn thƣơng cho nội tâm bằng thái độ tự phê phán, có phải bạn

đang cảm thấy trống rỗng hay tuyệt vọng, mất hết hi vọng và bất mãn,

giận dữ, v.v…? Nếu nhƣ vậy, cách chữa trị đối với những triệu chứng

này (bởi chúng là những triệu chứng gây ra bởi các giả định tiêu cực

tiềm ẩn) là tiếp tục quay trở về với sự tập trung tƣ tƣởng vào nội tâm,

và tiếp tục mang càng lúc càng nhiều hơn tình yêu thƣơng có tính hoà

dịu tâm hồn, tinh thần và trí tuệ của bạn.

Điều này cũng vậy đối với mối quan hệ giữa bạn với song thân.

Có lẽ bạn cần phải biết ngƣng lại trong giây lát ở ngay bây giờ để

quan sát những gì đang diễn ra khi, chẳng hạn, bạn mang mẹ của mình

vào trong tâm trí. Trƣớc tiên, hãy hƣớng sự chú ý vào hơi thở, trái tim,

toàn bộ sự hiện diện của cơ thể bạn. Bây giờ, hãy mang sự hiện diện

của mẹ bạn vào trong tâm thức của mình và nhận thức bạn có thể mở

rộng tâm hồn để chấp nhận bà đúng nhƣ cách bà đang là hay không,

hoặc đang có những phán xét và cự tuyệt xƣa cũ đứng chắn giữa bạn

với khả năng yêu thƣơng vô điều kiện của bạn hay không. Nếu bạn

tìm thấy những phê phán, hãy chỉ quan sát chúng, và khi bạn đã sẵn

sàng, hãy đón nhận cảm giác nhƣ thế nào đối với mẹ của mình khi bạn

buông bỏ những phê phán đó và chấp nhận bà đúng nhƣ cách bà đang

là.



of 215

Chƣơng 23: Cùng sánh

bƣớc trên đƣờng thiền

Kent quan sát mẹ anh khi bà đi vào bên trong nhà với một nụ

cƣời, đồng thời nói chuyện thật tƣơi vui với cha của Danny. Anh đã

không thấy vẻ rạng rỡ ấy của bà từ nhiều tháng qua, nên điều đó làm

anh cảm thấy hết sức thoải mái. Bởi từ lâu bà luôn tất bật khi vừa làm

mẹ vừa lo toan công việc với tƣ cách lãnh đạo một nhóm nghiên cứu

công nghệ. Từ rất lâu, bà đã không còn chút thời giờ nào để dành cho

việc xã hội, và giờ đây, ai biết đƣợc, có thể sẽ có một cuộc tình lãnh

mạn mới xảy ra. Xét thấy mình đã cảm thấy thoải mái ra sao khi đƣợc

ở bên cạnh Lisa, nên Kent biết mẹ của anh cũng sẽ tƣơi vui lần nữa

nếu bà tìm đƣợc ngƣời đàn ông mới để yêu.

Mấy cô gái đang trò chuyện với nhau ở phía sau cái sân rộng

này, trong khi các bậc cha mẹ dƣờng nhƣ đã biến mất hết vào trong

nhà. Kent và Danny cùng cầm phần kem của mình bƣớc đến phía mấy

chiếc ghế vải đặt trên bãi cỏ và ngồi cuống đó dể lắng nghe tiếng nhạc

lạ lùng đang phát ra – tiếng đàn guitar nghe thật ấm cúng và một số

tiếng trống tay, cũng có tiếng giống nhƣ tiếng sáo phƣơng Đông nào

đó, và tiếng của một nhạc cụ nghe thật huyền bí với âm sắc cao vút.

“Peter thích nhạc lạ của ông lắm”, Danny nói, “còn tôi thì thích

gần nhƣ tất cả các loại”.

Họ đã ngồi và ăn sạch phần kem của mình mà chẳng ai nói với

ai trong mấy phút. “Nhân tiện dịp này”, Kent nói, “một số ngƣời gọi

anh là Dan, một số thì gọi anh là Danny, anh thích cái tên nào hơn?”.

“Đâu có gì khác biệt. Tôi nghĩ thời buổi này chữ Dan nghe hay

hơn. Hê, mẹ của anh có vẻ ăn ý với cha của tôi đấy, thật là một ý

tƣởng kinh hoàng”.

“Bà ấy cũng có cuộc sống xã hội của mình chứ”.

“Hmm”.


of 215

“Tôi không biết họ đang nói với nhau chuyện gì?”, Kent nói,

đồng thời hất đầu về phía hai cô gái đang ngồi trên bãi cỏ, đầu chụm

lại với nhau cách họ vài chục bƣớc.

“Ồ, biết họ quá mà, chuyện về thiền thôi”.

“Tôi chƣa từng nghĩ rốt cuộc mình lại đang làm một điều gì đó

thật quái lạ. Nhƣng này, cuộc đời dù sao cũng thật quái lạ theo những

gì tôi thấy ở thời buổi này”.

“Hoàn toàn đồng ý”.

Họ ngồi một lúc, không nói với nhau lời nào.

“Nhƣng tôi thích nó”, Kent nói.

“Cái gì? Cuộc đời hả?”.

“Thiền. Lisa và tôi đang cùng nhau làm điều này”.

“Vâng, Julie và tôi cũng vậy”.

“Ý tƣởng về thiền là một điều gì đó mà anh phải làm trong bất

cứ lúc nào, đó là những gì đang nằm trong đầu tôi”, Kent thú nhận.

“Tôi đang làm việc bên máy vi tính và thình lình nhận ra mình đã

hoàn toàn không biết chút nào đến hơi thở, đến thân thể của mình –

đúng là cho có mà thôi. Do đó tôi đã cố gắng hƣớng sự chú ý của

mình vào, anh biết đó, bằng các chú ngôn. Nó hiệu quả đƣợc một lúc,

nhƣng tôi nghĩ điều khó nhất phải làm, và vẫn tiếp tục ý thức đến hơi

thở của mình, chính là làm việc bên cạnh máy vi tính”.

“Thì đã sao, chẳng lẽ anh định nói có điều gì đó không tốt về

mặt thiền đối với máy vi tính sao?”.

Kent cƣời. “Không, nhƣng anh cứ thử đi. Hãy tìm hiểu xem anh

có thể giữ ý thức về hơi thở trong bao lâu, cùng lúc với làm việc bên

cạnh máy vi tính. Robert nói rằng chúng ta có thể làm bất cứ gì, và

vẫn ý thức đƣợc về sự ở đây và ngay bây giờ. Chẳng hạn, cách đây

một hai ngày tôi có làm việc mỹ mãn hơn là khi không có sự ý thức đó

– đầu óc tôi trở nên sắc bén hơn”.

“Tôi vẫn nghĩ đó là một loại gây lúng túng”, Dan thú nhận.


of 215

“Thiền hả?”.

“Chà, toàn bộ cái việc đạt đƣợc siêu ý thức nhƣ thế nào đó

giống nhƣ Phật ngay giữa lúc chơi bóng bàn. Nhƣng vâng, khả năng

thi đấu của tôi gần đây đã trở nên tốt hơn. Trƣớc giao đấu, tôi hít vào

và hƣớng sự chú ý vào trong, cảm nhận đôi chân đứng trên sàn của

mình, di chuyển đến toàn bộ cơ thể, và tôi đã chơi tốt hơn, không còn

nghi ngờ gì nữa. Nhƣng ngƣời khác sẽ nghĩ ra sao nếu họ biết tôi đang

làm gì?”.

“Chà, thì nhƣ Lisa đã nói, thật ra ai them quan tâm nào?”.

Dan nhìn sang anh. “Anh thật sự thích cô ấy, không phải sao”,

anh nói.

Kent cƣời thật tƣơi. “Anh có thể coi đó là điều chắc chắn rồi.

Còn anh thì không bối rối khi dành nhiều thời giờ bên cạnh Julie sao”.

“Tôi hầu nhƣ không thể tin nổi là cuộc đời mình đã thay đổi đến

mức nào trong chỉ một vài tuần. Cha tôi cũng vậy, ông đang trở nên

khả quan hơn”.

“Ý anh là sao?”.

“Ồ, ông cũng đã có lúc xuống tinh thần dữ lắm, sau khi mẹ tôi

bỏ đi”.

“Hmm. Tôi biết chuyện đó”.

“Thật kinh khủng – họ có vẻ nhƣ đang thích nhau”.

“Có gì đâu mà lạ, tôi thì đang có bạn gái, còn mẹ tôi thì độc

thân. Tôi hy vọng cha anh thích bà ấy”.

“Tôi cũng vậy”.

Trời đã tối. Đèn đƣờng đã đƣợc tự động bật lên. Hai cô gái

đứng lên và bƣớc về phía hai chàng trai. Julie đặt tay lên vai của Dan,

Lisa cũng làm nhƣ vậy với Kent, và không ai nói với nhau lời nào.


of 215

“Này, các con!”. Mẹ của Lisa hét lớn qua bãi cỏ hƣớng về phía

họ. “Có muốn vào nhà không? Chúng ta rất muốn nói chuyện với các

con đây”.

“Dạ đƣợc”, Julie nói vọng lại.

Khi vào đến nhà, họ thấy sáu vị cha mẹ đang ngồi trong phòng

khách, tiếng nhạc khi ấy đang chuyển sang tiếng kèn clarinet và tiếng

sáo Nhật trong bài Music for Zen Meditation, khiến Dan và Julie cùng

nở nụ cƣời với nhau. Căn phòng thật rộng và bốn bạn trẻ đã tìm chỗ

để ngồi.

“U”, Peter nói.

“Dạ, cái gì ạ?”, Julie thúc giục.

“À, các bác vừa trò chuyện với nhau về một điều ,và các bác

không muốn dính líu hay vị phạm không gian hoặc gì gì đó với các

cháu”. Peter tiếp tục, giọng ngập ngừng.

“Ô, bác ơi”, Dan nói. “Bác muốn tham gia đội bóng bàn sao”.

Mọi ngƣời cùng cƣời.

“Thật ra là thế này”, mẹ của Julie lên tiếng, “các bác đang đề

nghị Robert và Ruth xem họ có thể dạy cho các bác về thiền không.

Tát cả các bác đều rất thích. Ý bác là, các bác hiểu bốn cháu dƣờng

nhƣ thích nó nhƣ thế nào rồi. Nhƣng các bác không muốn chen ngang

vào nhóm của các cháu hay gì gì đó, do đó các bác đã bàn nhau có lớp

riêng cho chúng ta mỗi tuần một lần; tối thứ tƣ là tuyệt nhất. Nhƣng

các bác muốn biết các cháu nghĩ gì. Ý bác là, điều đó tuỳ thuộc ở các

cháu”.

“Ồ, phải đấy, chúng cháu đang có quyển sách dạy về thiền

đây”, Julie nói đùa. “Nhƣng chúng cháu có thể cấp phép cho bác,

không thành vấn đề”.

“Cha”, Dan nói, vẻ ngần ngại, “cha cũng thích nữa sao?”.

“Hê, cha đã biết đôi chút về thiền hồi xƣa”, ông nói. “Cho đến

khi cha gặp mẹ con bà ấy bảo thiền là chuyện tầm bậy. Tất nhiên, tại


of 215

sao không thử chứ. Ông đang ngồi cạnh Veronica, và đã quay sang để

nhìn bà.

“Vậy con nghĩ sao, Kent”, bà hỏi cậu con trai của mình.

“Những gì mẹ và các bác ấy đang bàn là một lớp thiền vào các tối thứ

tƣ, để mọi ngƣời có thể bắt kịp với thiền giả bậc cao của con đến mức

nào đó. Và còn nữa, nếu các con muốn, vào các sáng chủ nhật, chúng

ta có thể tụ tập lại với nhau, nếu điều đó tốt cho tất cả các con – chỉ là

góp ý thôi đấy nhé”.

“Đám trẻ”, đƣa mắt nhìn nhau, hơi lúng túng trƣớc các kế hoạch

thình lình này, nhƣng rõ ràng họ rất vui. Họ đã nhún vai và nói, “Tại

sao không?”.

“Nhƣng khoan đã”, Kent nói, đồng thời nhìn sang Robert. “Con

sẽ tham gia kế hoạch này chỉ với một điều kiện”.

“Ô?” Robert nói, vẻ ngờ ngợ.

“Điều kiện của con là thế này: ngay bay giờ, bác Robert phải

nói cho chúng cháu biết chú ngôn thứ bảy là gì. Vừa rồi bác chỉ mới

nói ra có sáu chú ngôn thôi”.

Robert cƣời. “Ô, đó là điều kiện hóc búa đấy, nhƣng tại sao

không. Đây là mảnh ráp cuối cùng trong bộ xếp hình, và nó quả thật

đƣợc thiết kế để mang cháu đi thành vòng tròn, hay vòng xoắn ốc, so

với nơi cháu bắt đầu. Do đó, nếu muốn, cháu có thể đi tiếp một vòng

khác nữa, sâu hơn và sâu hơn, hay cao hơn rồi cao hơn nữa, lên và

xuống đều nhƣ nhau trong thiền. Nó quả thật là vấn để mở rộng từ

tâm, chứ không phải đơn thuần là phƣơng hƣớng”.

“Chà, rõ ràng nghe nhƣ là anh có thể dạy đƣợc chuyện này rồi”,

Veronica nói.

“Tôi biết các phần của câu chuyện”, Robert thừa nhận. Nhƣng

điều quan trọng nhất dĩ nhiên chính là những gì chị tìm thấy cho

mình”.

“Khoan đã”, cha của Dan nói, “tôi thậm chí chƣa biết một câu

chú ngôn nào cả”.


of 215

Robert gật đầu với Dan. “Cháu nói cho ông ấy nghe đi”, ông

nói.

Lúc đầu Dan đã phản ứng trƣớc việc bị “bắt bí” nhƣng rồi anh

hít một hơi, nhìn sang Julie, và chỉ nói những gì đã đến trong đầu từ

kinh nghiệm của bản thân mình. “Có bảy bƣớc trong thiền mà Robert,

Lisa và Ruth đã dạy cho chúng con”, anh nói. “Con không nghĩ con có

thể nhớ để làm đƣợc hết toàn bộ nếu không có mấy câu chú ngôn. Tất

cả những gì cha phải làm là nhớ bảy câu này, và nói chúng, lần lƣợt

từng câu một, và chúng sẽ hƣớng dẫn sự chú ý của tâm trí cha đi thẳng

đến nơi cần đến để kích hoạt cuộc mở rộng kế tiếp”.

“Hmm”, cha của Dan nói. “Cha cứ nghĩ thiền là đơn giản, chỉ

cần ngồi đó và không làm cái gì hết”.

“Khi con ngồi đó và không làm gì hết, con liền bị nhấn chìm

vào trong những suy nghĩ không ngừng”, Dan nói. “Các chú ngôn

giúp tâm trí nhìn theo những hƣớng để đánh thức tất cả các ngõ ngách

sâu thẳm. Cha sẽ biết ngay khi bác Robert và Ruth hƣớng dẫn cha

cách thực hiện. Nó quả thật hoàn toàn đơn giản; chỉ cần bỏ ra vài tuần

để luyện tập. Và thật hữu ích khi lúc đầu cha đƣợc ai đó chỉ dẫn, để dễ

nhập tâm”.

“Đƣợc rồi”, Kent nói, “chúng ta có một trận thi đấu bóng bàn ở

tầng hầm vào tối nay, đúng không? Tôi muốn thấy Dan đấu với bác

Peter! Còn bây giờ chú ngôn cuối cùng là gì nào?”.

Robert gật đầu. “Đƣợc rồi, và đây là hƣơng vị dành cho quí vị

bạn cũ. Trƣớc tiên, nhƣ trong hầu hết các cuộc thiền, các cháu hƣớng

sự chú ý của mình vào hơi thở ngay trƣớc mắt bằng cách nói rằng „Tôi

cảm nhận đƣợc không khí đang vào và ra qua mũi của tôi‟. Sau khi

hƣớng vào sự hít thở đôi lần, hay chục lần cũng đƣợc, không thành

vấn đề, các cháu mở rộng ý thức của mình để tập trung chú ý vào hai

vị trí trong cơ thể mình cùng một lúc, bằng cách nói với mình rằng

„Tôi cảm thấy những chuyển động trên ngực và bụng của mình khi hít

thở‟. Và sau khi trải nghiệm qua cuộc mở rộng này một lát, các cháu

nói „Tôi ý thức đến trái tim của mình ngay giữa cuộc hít thở‟, và cho

phép bất cứ áp lực cảm xúc nào bên trong chảy ra ngoài qua mỗi lần

thở ra. Đến đây, với tâm trí đang tập trung vào mấy biến có diễn ra


of 215

bên trong cùng một lúc, các suy nghĩ hầu nhƣ đang lắng dịu trong trí,

và các cháu nói „Trí của tôi giờ đây đang lắng dịu”.

“Đó là nửa phần đầu của thiền, mang các cháu đến một tâm

thức trầm tĩnh, an định, mở rộng. Nhiều phép thiền ngƣng lại ở đây,

nhƣng chúng ta thì đi tiếp thêm nữa. Bƣớc kế tiếp là cởi mở khuyến

khích sự chấp nhận và tình yêu thƣơng, bắt đầu với cái tôi của mình,

bằng cách hƣớng sự chú ý thậm chí đi sâu hơn vào tâm hồn và nói

rằng „Tôi yêu mình đúng nhƣ tôi đang là‟. Hãy nhớ, những chú ngôn

này hƣớng các cháu đến nơi các cháu muốn đến, chứ chúng không

phải là những khẳng định mù quáng. Chúng khuyến khích sự mở rộng

theo hƣớng đƣợc gợi ý.”

“Bƣớc thứ sáu là quan trọng bởi nó đƣa chúng ta vƣợt ra khỏi

ảo tƣởng bản thân về ý thức và mở rộng tâm hồn để đón nhận tình yêu

thƣơng, trí huệ và hàn gắn từ các cảnh giới tâm linh vô biên của vũ

trụ, cho dù các cháu chọn bất kỳ tên gì để chỉ Thƣợng đế. Câu đó là:

„Tâm hồn tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp đỡ mang tính hàn gắn

của Thƣợng đế‟. Và khi nói điều này, các cháu sẽ cảm thấy tâm hồn

của mình đang rộng mở và đón nhận”.

“Đƣợc rồi, bây giờ là chú ngôn thứ bảy, các cháu sẽ đi đâu một

khi các cháu đã khai tâm và hoà hợp cũng nhƣ thống nhất với đấng

thiêng liêng vô biên? Chú ngôn thứ bảy đƣa các cháu đến nơi các cháu

có thể ở lại trong trạng thái thiền định sâu thẳm này bao lâu cũng đƣợc

hay nếu các cháu cảm thấy đầu óc của mình bắt đầu hoạt động trở lại

và đang lôi kéo các cháu vào những suy nghĩ về quá khứ hay tƣơng

lai, các cháu có thể tiếp tục theo vòng xoắn ốc và quay trở lại với chú

ngôn thứ nhất, trong trạng thái thiền khá sâu của mình, các cháu có thể

tập trung tƣ tƣởng vào hơi thở bằng cách nói rằng „Tôi cảm nhận

không khí đang vào và ra qua mũi của mình‟. Thế rồi các cháu có thể

tiếp tục trải qua bảy mở rộng thêm một lần nữa. Đó là một quá trình

hết sức nhẹ nhàng khi các cháu đã nhập tâm đƣợc nó”.

“Nhƣng, thƣa bác, còn chú ngôn thứ bảy!”, Kent nhấn mạnh.

“Tiếc quá”, Robert nói , có lẽ đang đùa với Kent đôi chút bằng

cách vẫn không nói gì hết. “Thật ra, câu chú ngôn thứ bảy chính là

công nhận trạng thái sâu thẳm mà sáu mở rộng kia đã giúp các cháu

đạt đến. Một khi cháu đã mở rộng tâm hồn mình để đón nhận cảm


of 215

hứng, sự chữa trị thiêng liêng,…, các cháu tự nhiên sẽ bƣớc đến sự

bình an và hạnh phúc. Và thế là các cháu nói „Tôi đang ở đây…ngay

bây giờ…trong hạnh phúc”. Và nhƣ bác đã nói, cháu ở lại chỗ đó

trong thiền bao lâu cũng đƣợc tuỳ các cháu muốn, hoặc các cháu quay

trở lại từ đầu và trải qua cuộc mở rộng hình xoắn ốc một lần nữa. Chỉ

có vậy thôi!”.

Peter đứng phắt dậy. “Đƣợc rồi, bây giờ là trận đấu dƣới tầng

hầm đây!”.

Thế là chúng ta đã đƣợc biết trọn vẹn bảy chú ngôn. Đôi khi

bạn sẽ thấy tâm trí của mình thích trải qua bảy chú ngôn đó một cách

khá nhanh, ngay cả mỗi lần hít thở là mỗi lần bƣớc qua một cái mới.

Đôi khi bạn sẽ thấy mình mất đến năm phút để chuyển qua từng cuộc

mở rộng. Đôi khi bạn sẽ hƣớng sự chú ý của mình vào hơi thở và

chỉ trụ lại với kinh nghiệm đó trong suốt một lần thiền, nhƣ các

Phật tử thƣờng làm trong phép thiền Vipassana.

Cách tiếp cận phóng khoán nhƣ vậy đối với thiền luôn là một

cuộc biểu diễn sôi nổi bên phía bạn, bởi bạn đƣợc tự do để tâm trạng

và khung thời gian hiện tại dẫn dắt bạn trải qua bảy cuộc mở rộng theo

hƣớng cứ mỗi lần ngƣng tay để thiền là mỗi lần đón nhận những hiện

tƣợng mới.

Điều hết sức quan trọng là bạn phải ghi nhớ và thật sự nhập tâm

bảy chú ngôn, sao cho bạn sẽ có đƣợc trong tay cấu trúc cơ bản và sự

trôi chảy tự nhiên để dẫn dắt mình. Bằng không, điều rất thƣờng xảy

ra là các tạp niệm sẽ xen lẫn và chiếm dụng cuộc hành thiền. Bảy chú

ngôn là bảy ngọn hải đăng đáng tin cậy, dẫn dắt bạn đi vào bến cảng.

Một khi bạn đã trải qua tiến trình này nhiều lần, bạn sẽ thấy rằng mình

tự động tiếp thu trọn vẹn bảy câu đó và biến chúng trở thành một phần

của mình trên hành trình khám phá cõi vô biên.

Trong câu chuyện của chúng ta, tất nhiên điều thật ấm lòng khi

nhìn thấy cả hai thế hệ đều thích tìm hiểu cách hƣớng sự chú ý vào nội

tâm và cùng hoà điệu vào nguồn cội chung của lòng yêu thƣơng, trí

huệ và hợp nhất. Bởi các nhà tâm lý học phân biệt quá trình tinh thần

của thiền với các truyền thống khác nhau của nó, nên chúng ta tha hồ

tiến bƣớc vào một kỷ nguyên khám phá con ngƣời, mà trong đó, tất cả

chúng ta đều có những công cụ tinh thần để siêu việt lên trên các thái


of 215

độ đƣợc thừa hƣởng và đón nhận phẩm chất sâu sắc của ý thức, điều

vốn có thể kết hợp trái tim và tâm hồn của chúng ta lại với nhau thành

nhất thể.

Trong tinh thần này, chúng ta nhìn thấy Julie, Lisa, Dan và Kent

đang học hỏi trực tiếp những gì có nghĩa là đi sâu vào nội tâm, cảm

nhận sâu sắc hơn, và yêu thƣơng những chiều sâu trong lòng mình.

Chúng ta cũng đã đƣợc nhìn thấy tấm gƣơng sống động của họ về

những gì mà thiền có thể mang đến cho cuộc sống của một ngƣời và

rồi lan toả một cách tự nhiên ra xung quanh. Tất nhiên, họ sẽ phải đều

đặn vƣợt qua các trở ngại trong cuộc hành trình đi vào tiềm thức của

mình. Đó là cuộc đời. Nhƣng giờ đây, họ có những công cụ giúp họ

vƣợt qua các trở ngại đó. Nhất là với sự dẫn dắt của bảy chú ngôn tuy

ngắn nhƣng hết sức hiệu nghiệm, bất kể họ đang ở đâu và đang làm gì,

họ đều vẫn có thể quay trở về với cốt lõi hiện hữu bên trong của mình,

và tiếp tục mang tình yêu thƣơng và sự chấp nhận, lẫn hạnh phúc,

ngày càng nhiều hơn vào thế giới.

Và kia là bạn, cũng đang học những chú ngôn đó, và đang trải

nghiệm bằng khả năng của mình để nhìn vào nội tại, khám phá con

ngƣời thật sự của mình và để cho ánh sáng của thiền soi sáng thêm

cho thế giới. Bạn sẽ gặp những nghi ngờ và rối loạn khi bạn gặp khó

khăn trong việc hƣớng sự chú ý vào nội tâm. Bạn sẽ có những khi

nhìn vào nội tại và điều gây tổn thƣơng về mặt tình cảm. Hơn nữa,

bạn đang sống một cuộc sống dễ gây xao lãng nhất, với các

phƣơng tiện truyền thông đại chúng vốn đang thƣờng xuyên cố

gắng chộp lấy sự chú ý của bạn cũng nhƣ khiến bạn lạc bƣớc khỏi

tiềm năng thiền định của mình.

Nhƣng ngay giữa nền văn hoá đầy dẫy phƣơng tiện truyền

thông hiện đại, kia là bạn, ở ngay bây giờ, đang thu thập một cách có

ý thức những công cụ tinh thần để giúp mình nói không với tất cả sự

cƣờng điệu gây xao lãng của các phƣơng tiện truyền thông. Quan

trọng nhất là, bạn đang khám phá ra rằng bạn và chỉ riêng một mình

bạn mới là chủ nhân của tâm trí mình, rằng bạn đang sở hữu sức mạnh

để thƣờng xuyên hƣớng sự chú ý vào các cảnh giới nội tại đang nuôi

dƣỡng cho tâm hồn của bạn.

Nhƣng chúng ta cũng không nên phán xét những điều nhƣ các

phƣơng tiện truyền thông chẳng hạn, bất kể nó có thể có vẻ vô tâm


of 215

đến mức nào. Với cuộc cách mạng điện tử và vi tính, chúng ta cũng

hƣởng đƣợc sự may mắn là những mở rộng tích cực liên quan đến hệ

thống thần kinh, thông qua Internet và các phƣơng tiện hiện tại, chúng

ta đang học cách để vận dụng các phƣơng tiện truyền thông đại chúng

theo hƣớng có tính chất nuôi dƣỡng.

Ai biết đƣợc tất cả điều này sẽ dẫn về đâu. Nhƣng khi nào

chúng ta vẫn còn giữ cho tâm trí mình mở ngỏ để đón nhận sự dẫn dắt

thâm sâu, trái tim của chúng ta vẫn còn tràn đầy lòng yêu thƣơng, và

tâm hồn của chúng ta vẫn còn nhạy cảm với trí huệ, lúc đó chúng ta

vẫn còn sẽ thấy rằng con ngƣời có thể sử dụng những mở rộng khoa

học tiềm tàng của hữu thức để truyền bá lòng từ bi, trí huệ và mối

tƣơng kết giữa mọi ngƣời trong cộng đồng thế giới.

Còn ngay bây giờ, bạn có thể cảm nhận đƣợc gì? Trái tim của

bạn đang hành động ra sao hôm nay? Những thái độ và sự lo âu nào

có lẽ đang khiến bạn mất tinh thần và lôi bạn ra khỏi giây phút hiện

tại? Và những gì đang xảy ra khi bạn vận dụng các chú ngôn để làm

cho mình hiện hữu ở “ngay đây” một cách trọn vẹn trong khoảnh khắc

hiện tại này?



of 215

PHÉP THIỀN THỨ TƢ

Thấu thị và khám phá

Chúng ta hãy trở nên thật yên lặng, lắng dịu, và từng bƣớc một

trải qua bảy chú ngôn khi chúng ta mở ngỏ trọn vẹn để đón lấy kinh

nghiệm của sự khai phá tâm hồn, với mỗi bƣớc kế tiếp chúng ta sẽ nói

rằng…

“Tôi cảm nhận dòng không khí đang chảy vào và ra qua mũi

của tôi”.

“Tôi cảm thấy những chuyển động trên ngực và bụng khi tôi hít

thở”.

“Tôi biết đến trái tim của mình ngay giữa cuộc hít thở của tôi”.

“Tâm trí của tôi giờ đây thật vắng lặng”.


“Trái tim tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp đỡ có tính chữa


“Tôi đang ở đây…ngay bây giờ…trong sự hạnh phúc”.

Và khi bạn nghiệm thấy sự bình an sâu xa lẫn bất cứ cái nhìn

thấu suốt mới nào có thể đến với bạn, hãy tiếp tục hít thở, hãy để sự

bình an tràn ngập tâm hồn, và hãy mở rộng để đón nhận.



of 215

PHẦN V

NHỮNG PHÉP THANH

TỊNH ĐẶC BIỆT

Trong phần này tôi xin trở lại những phép thiền mà bạn đã đƣợc

biết từ đầu đến giờ và hƣớng dẫn cho bạn năm phép “thanh tịnh” quán

đặc biệt. Bất cứ khi nào bạn muốn tập trung vào một chủ đề đặc biệt

nào đó trong sách này, bạn có thể sử dụng một trong những phép chú

ý đặc biệt này vào lần thiền kế tiếp của mình. Thiền là một công cụ

hết sức hiệu quả để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, do đó hãy

cảm thấy thoải mái, tự do ngƣng lại một cách định kỳ và suy nghĩ xem

có nên trải qua một trong năm phép thiền đặc biệt này hay không vào

lần thiền kế tiếp của mình.


of 215

NÂNG CAO NHANH VIỆC

THIỀN

(1 phút)

Chúng ta hãy thật tĩnh lặng, lắng dịu và từng bƣớc một trải qua

bảy chú ngôn khi chúng ta mở ngỏ trọn vẹn để đón lấy kinh nghiệm

của sự mở rộng vô song, với mỗi bƣớc kế tiếp chúng ta sẽ nói rằng…

“Tôi cảm nhận dòng không khí đang chảy vào và ra qua mũi

của tôi”.

Hít thở…

“Tôi cảm thấy những chuyển động trên ngực và bụng khi tôi hít

thở”.

Hít thở…

“Tôi biết đến trái tim của mình ngay giữa cuộc hít thở của tôi”.

Hít thở…

“Tâm trí của tôi giờ đây thật vắng lặng”.

Hít thở…


Hít thở…

“Trái tim tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp đỡ có tính chữa


Hít thở…

“Tôi đang ở đây…ngay bây giờ…trong sự hạnh phúc”.

Và khi bạn tiếp tục hít thở, hãy để sự bình an tràn ngập trong

trái tim, để tình yêu thƣơng chữa trị tâm hồn, và hãy mở rộng để đón

nhận kinh nghiệm mới.


of 215

PHÉP THANH TỊNH QUÁN CƠ

BẢN

(10 phút)

Phải đảm bảo bạn đang thật thoải mái. Hãy duỗi ngƣời và ngáp

thoải mái tuỳ theo ý bạn. Bây giờ, hãy nhẹ nhàng hƣớng sự chú ý của

bạn vào hơi thở của mình. Đừng gắng sức khi hít thở, chỉ là “hiện

diện” cùng với kinh nghiệm hít thở của mình trong vài lần hít thở, hãy

cảm nhận dòng không khí vào và ra qua mũi hay miệng của bạn trong

mỗi lần hít thở kế tiếp.

Hãy mở rộng ý thức của bạn để biết đƣợc luôn cả những chuyển

động ở ngực và bụng của bạn khi hít thở. Hãy ý thức đến toàn bộ cơ

thể của bạn, ở ngay đây, ngay trong khoảnh khắc hiện tại này.

Hãy để ý thức của bạn mở rộng để biết đến cả trái tim. Hãy thƣ

giãn lƣỡi, hàm, hãy để các cảm xúc của bạn tuôn trào nếu chúng

muốn, hãy chấp nhận bản thân mình đúng nhƣ bạn đang là ở ngay bây

giờ.

Và hãy nói với chính mình: “Tôi yêu tôi đúng nhƣ tôi đang là”.

Các suy nghĩ của bạn giờ đây đang trở nên yên tịnh, hơi thở của

bạn thoải mái và tự do.

Bạn có thể đi tiếp lúc này và mở rộng ý thức để biết đến cả

nguồn cội thâm sâu của sự nuôi dƣỡng và tình yêu thƣơng bằng cách

nói với chính mình: “Trái tim của tôi đang rộng mở để đón nhận sự

giúp đỡ có tính chữa trị của Thƣợng đế”.

Hãy tiếp tục hiện hữu bên cạnh hơi thở của mình, tiếp tục mở

rộng tâm hồn để đón nhận sự thấu thị và trí huệ, hãy mở rộng để đón

nhận kinh nghiệm mới.

Khi đã sẵn sàng, bạn có thể bắt đầu cử động đôi chút. Hãy ngáp

nếu bạn muốn, hãy đón lấy bất kỳ sự thấu thị và tình yêu thƣơng nào

đang đến với bạn khi bạn mở mắt ra, hãy tiếp tục ý thức vào sự hít thở

của mình, vào toàn bộ cơ thể ở ngay đây, trong khoảnh khắc hiện tại

này.


of 215

Khi bạn bƣớc vào cuộc sinh hoạt thƣờng nhật của mình, hãy để

dòng chảy vào của trí huệ và tình yêu thƣơng vẫn tiếp diễn, hãy tiếp

tục giữ gìn sự trung thực trong trái tim, sự rõ ràng và không phán xét

trong tâm trí, và hãy mở rộng để ánh sáng của bạn toả sáng cũng nhƣ

chạm vào bất kỳ ai mà bạn gặp.


of 215

TRỰC GIÁC: GIẢI QUYẾT

CÁC VẤN NẠN CỦA CUỘC

SỐNG

Không có phƣơng cách nào tránh khỏi hoàn toàn những khó

khăn, xung đột, nhầm lẫn và những bối rối cảm xúc khi chúng ta sống

trong đời. Và những năm trung học đặc biệt dƣờng nhƣ đƣợc chế tác

bằng một thứ hàng rào liền mạch gồm những điều nhƣ vậy. Với mỗi

vấn nạn là có những quyết định và sự chọn lựa mà chúng ta phải đƣa

ra, và cách chúng ta tiếp cận với khi thực hiện những chọn lựa ấy

quyết định rất nhiều trong việc cuộc đời chúng ta sẽ đâm chồi nảy lộc

ra sao.

Nếu chúng ta đƣa ra một quyết định trong khi con tim và khối

óc của mình đang bị bấu chặt bởi sự bất an và bối rối, chúng ta có thể

đƣa ra quyết định sai lầm. Nhƣng nếu chúng ta có thể học cách lui vào

một nơi chốn thâm sâu của sự chấp nhận và trí huệ nằm trong trái tim

và tâm thức, chúng ta có thể đƣa ra những quyết định xuất phát từ

cách nhìn vững chắc về mặt tâm linh.

Phép thiền này cho phép bạn mang cuộc hành thiền thƣờng nhật

của mình vào bất kỳ vấn đề nào có thể bạn đang phải vất vả đấu tranh

với nó, và đƣa ra những quyết định cần thiết trong cuộc sống xuất phát

từ những chiều sâu thẳm của hiện hữu. Trong phép thiền này, bạn có

thể nối kết vào sức mạnh trực giác trọn vẹn của mình để nhìn thấy

cảnh ngộ của mình nhƣ một toàn thể, và phản ứng với cảnh ngộ đó từ

trái tim, đồng thời vận dụng toàn thể trí óc lẫn trí huệ của hữu thức

tâm linh bao la hơn.

Diễn tiến của phép thiền trực giác này rất dễ học bởi bạn sẽ

khởi sự cũng giống y nhƣ những gì bạn đang làm trong phép thiền cơ

bản, trong sự hƣớng chú ý vào hơi thở và trái tim bằng cách sử dụng

các chú ngôn, cho đến khi tâm hồn của bạn đang rộng mở để đón

nhận. Đến đây, bạn chỉ đơn giản là mở rộng sự thiền sao cho nó chiếu

rọi ánh sáng lên vấn nạn của mình.

Bạn có thể tuỳ chọn thời gian cho việc tập trung vào câu hỏi của

mình. Điều quan trọng là bạn đang ngẫm nghĩ tình trạng lƣỡng nan


of 215

của mình theo cách thiền định mở rộng, không có sự lo âu về tƣơng

lai, cũng chẳng có sự thúc giục của tâm trí suy nghĩ; thay vào đó, bạn

mở rộng để đón nhận sự hiểu biết sâu sắc cao thâm hơn và tiếp tục

hiện hữu trong tâm trạng đón nhận thay vì tâm trạng suy nghĩ và suy

nghĩ. Phép thiền này đƣợc thiết lập để đón nhận những thấu thị thƣờng

xuyên xảy đến trong tâm trí của bạn, và dĩ nhiên điều đó đòi hỏi bạn

phải mở rộng để đón nhận, chứ không phải chìm trong những suy nghĩ

của mình.

Điều này không phải để nói chức năng suy nghĩ và tính toán của

trí não bạn là chẳng có giá trị. Tôi dám chắc rằng trƣớc khi bạn mang

vấn đề sang thiền để có đƣợc cái nhìn hiểu thấu và cách giải quyết,

bạn cũng đã cố gắng để tìm kiếm giải pháp – và đã không thành công.

Bạn đã cân nhắc tất cả các cách giải quyết thƣờng lệ, bạn đã cho diễn

những kịch bản hình dung khác nhau về tƣơng lai có thể mở ra nhƣ

thế nào để giải quyết tình trạng nan giải của mình, nhƣng rồi lúng

túng, bấp bênh, bị dày vò bởi hai hay nhiều hƣớng, nhiều chọn lựa

khác nhau mà bạn có thể đƣa ra.

Thiền đƣa chúng ta đến chốn tuyệt đẹp. Khi dẹp bỏ đƣợc hết tạp

niệm, cũng nhƣ đang mở rộng ý thức của mình bằng phép thiền cơ

bản, bạn nối kết đƣợc vào các chiều kích tâm linh và trực giác cao

thâm của ý thức. Bạn giờ đây đang mở rộng để đón nhận những tia

sáng loé của sự thấu thị và trở nên hoà điệu với cảm giác đó trong trái

tim của mình. Bây giờ bạn có thể bắt tay vào hành động và bƣớc đi

trên con đƣờng tâm linh để hƣớng đến cách giải quyết mỹ mãn cho

vấn đề nan giải của bạn.

Bây giờ, xin cho phép tôi đƣợc hƣớng dẫn bạn trải qua phép

thiền này, sao cho bạn có thể đạt đƣợc cảm nhận về sức mạnh mà nó

mang lại khi bạn cần có cái nhìn thấu suốt vào những bấp bênh và rắc

rối trong cuộc sống của mình.

Để bắt đầu hành thiền, hãy thật thoải mái. Hãy tạm thời buông

bỏ tất cả các vấn nạn của bạn. Chỉ là thật thoải mái và thƣ thả trong

khoảnh khắc hiện tại này.

Hãy để ý đến hơi thở tự nhiên đến và đi của bạn; hãy hƣớng sự

chú ý vào cảm giác của không khí đang vào và ra qua mũi hay miệng

của bạn trong mọi lần hít thở kế tiếp. Bây giờ, hãy mở rộng ý thức của


of 215

mình để trải nghiệm luôn cả những chuyển động có tiết điệu trên ngực

và bụng khi bạn hít thở.

Khi hít vào và thở ra đừng nên cố sức. Hãy để cho hơi thở của

bạn ngừng khi nó muốn ngừng và bắt đầu khi nó muốn bắt đầu, và sau

khi sự hít thở của bạn ngƣng lại, hãy để ý tia sáng loé của sự sống nằm

sâu bên trong bạn, điều làm cho bạn hít vào và thở ra trở lại, qua mũi

hay miệng. Hãy tiếp tục và cứ để cho sự hít thở của bạn đƣợc tự do.

Bây giờ, khi bạn vẫn đang giữ vững sự ý thức đến các cảm giác

của hơi thở trong mũi, ngực và bụng, hãy mở rộng ý thức của bạn lên

một bƣớc khác nữa, lần này là để ý thức đƣợc cả những cảm giác

trong trái tim bạn, ngay giữa cuộc hít thở.

Hãy bắt đầu để ý xem trái tim của bạn có đang cảm thấy tốt đẹp

hay không, hay đang có bất kỳ sự căng thẳng, đau đớn hay áp lực bên

trong lồng ngực của bạn hay không. Hãy chấp nhận những gì bạn

thấy. Hãy là ngƣời bạn tốt nhất của chính mình và hãy biết yêu thƣơng

chính mình. Hãy nói với chính bạn; “Tôi yêu mình đúng nhƣ tôi đang

là”.

Bây giờ hãy hƣớng sự chú ý vào các cảm giác nơi cổ. Hãy để

cho lƣỡi của bạn đƣợc buông lỏng, và các cơ hàm của bạn nữa. Hãy

hít thở bằng miệng nếu bạn cảm thấy đang chịu áp lực bên trong. Hãy

phát ra bất kỳ âm thanh nào diễn tả những gì bạn đang cảm thấy, và

với mỗi lần thở ra, hãy để cho áp lực và các cảm xúc tuôn trào ra

ngoài theo hơi thở. Cho dù bất kỳ cảm giác gì bạn tìm thấy bên trong

mình, cũng hãy cứ để cho chúng đƣợc tự do – hãy yêu thƣơng chúng

và để chúng đi.

Khi đã sẵn sàng, hãy an tịnh nội tâm của mình. Khi sự hít thở

đang buông bỏ các cảm xúc và ổn định thành một tiết điệu thƣ thái

hơn, hãy để hơi thở của bạn diễn ra thật êm ái hơn qua mỗi lần hít vào

và thở ra kế tiếp. Tâm trí bạn giờ đây thật yên lặng. Bạn đang đạt đƣợc

sự bình an.

Giữa lúc tĩnh lặng này, trong khi bạn vẫn đang giữ sự chú ý cơ

bản đến hơi thở và ý thức vào toàn bộ cơ thể của mình, hãy bắt đầu để

hƣớng sự chú ý luôn cả vào vấn đề bạn đang suy ngẫm và muốn tìm

sự dẫn dắt để có cách giải quyết. Bạn không cần phải bắt đầu suy nghĩ

về vấn đề nan giải đặc thù nào đó đang muốn giải quyết. Tâm trí của


of 215

bạn biết rất đầy đủ các tình huống. Tất cả những gì bạn cần làm là tiếp

tục chú ý vào các cảm giác trong trái tim, tiếp tục ý thức vào hơi thở

của mình, và cùng lúc đó mở rộng bản thân mình để các ý tƣởng mới

và những cái nhìn thấu suốt mới chảy vào tâm trí của mình.

Hãy tiếp tục lấy sự ý thức đến hơi thở của mình làm trung tâm,

và hãy nói với trái tim của bạn rằng: “Trái tim của tôi đang rộng mở

để đón nhận trí huệ và sự dẫn dắt có ích cho tình huống của tôi”.

Hãy tiếp tục với sự chú ý nhƣ vậy vào ý thức mở rộng của mình

và cho phép các thấu thị thình lình bật ra trong tâm trí bạn theo tốc độ

riêng của chúng – chẳng có gì phải vội vàng, chỉ cần hít thở và cho

phép những cái nhìn thấu suốt chảy vào trong tâm trí của bạn.

Bây giờ, khi bạn đã sẵn sàng, hãy cố gắng làm rõ bất kỳ cái

nhìn thấu suốt hay quyết định hoặc sự chọn lựa nào đang đến với bạn,

hãy diễn đạt chúng bằng một hay hai câu chú ngôn sao cho bạn sẽ nhớ

lại đƣợc những cái nhìn thấu suốt của mình sau khi hành thiền xong.

Bây giờ, bạn có thể thƣ giãn thành kinh nghiệm của sự hiện hữu

ở ngay đây, tại giây phút này – không làm gì hết, không đi đâu hết, mà

chỉ có dòng không khí đang vào và dòng không khí đang ra, tâm trí

tỉnh táo của bạn, trái tim đầy lòng yêu thƣơng của bạn, tâm hồn bình

an của bạn. Hãy để cho cảm giác tốt đẹp lƣu chuyển khắp trong bạn.

Khi bạn đã sẵn sàng để mở mắt ra, hãy duỗi ngƣời đôi chút và

kết thúc việc thiền. Hãy mang vào thế giới theo cùng với bạn những

cái nhìn thấu suốt mới liên quan đến việc phải làm gì trong cuộc sống.



of 215

CÁC CẢM GIÁC:

AN TỊNH SỰ GIẬN DỮ VÀ LO

ÂU

Trong chúng ta, không ai tránh khỏi những lần tái diễn của cảm

xúc bối rối. Thƣờng thì, khi ngồi thiền, chúng ta thấy rằng các cảm

xúc của chúng ta quá bùng phát hay đầy sự lo âu, trầm cảm, không

cho phép chúng ta đi sâu vào cảnh an tịnh và bình lặng của thiền.

Chúng ta có thể làm gì khi thấy mình không thể hƣởng thụ đƣợc

khoảnh khắc hiện tại?

Chúng ta cũng đã biết giải pháp chung của thiền đối với các

cảm xúc đang dồn nén trong khi thiền. Khi hƣớng sự chú ý vào hơi

thở của mình, chúng ta lập tức tiếp xúc với những áp lực cảm xúc của

mình vì chúng đƣợc diễn ra một cách liên tục và trực tiếp thành sự hít

thở của chúng ta. Tƣơng tự, khi hƣớng sự chú ý vào trái tim, chúng ta

gặp những cảm xúc nổi bật trong cuộc sống của mình vào thời điểm

đó lẫn những cảm xúc đã đƣợc chôn vùi mà vẫn tiếp tục đeo bám lấy

chúng ta.

Chỉ bằng cách đơn giản là hƣớng sự chú ý của tâm trí chúng ta

vào các cảm xúc của mình, để giải phóng và chữa trị những cảm xúc

đó. Phép thiền cơ bản thƣờng xuyên giúp chúng ta trải qua tiến trình

này. Nhƣng chúng ta nên làm gì khi một cảm xúc có ảnh hƣởng lớn?

Sau đây là một phép thiền đặc biệt có thể chuyển sang hành tập những

khi các cảm xúc khiến bạn trở nên hết sức bực mình và bạn cần tập

trung tƣ tƣởng vào chốn yên bình.

Cũng nhƣ trƣớc và luôn luôn là, hãy bắt đầu bằng sự cử động

đôi chút. Hãy duỗi ngƣời nếu bạn muốn, phải thật hoàn toàn thoải mái,

hãy chấp nhận việc bạn đang cảm thấy ra sao mặc dù điều gì đó đang

gây bối rối cho bạn. Chỉ là đang ở đó với những cảm xúc của mình mà

không chống lại chúng, và cố hết sức, hãy hoà điệu và chìm lắng vào

trong khoảnh khắc hiện tại này.

Mặc dù sự hít thở của bạn căng thẳng hay dao động mạnh, hãy

hƣớng sự chú ý vào cảm giác của không khí vào và ra qua mũi hay


of 215

miệng trong mỗi lần hít thở kế tiếp. Hãy mở rộng ý thức của bạn để

nhận biết đƣợc luôn cả những chuyển động trên ngực và bụng khi bạn

hít thở.

Hãy nhìn xem bạn có thể để cho sự hít thở ngừng lại khi nó

muốn và bắt đầu khi nó muốn bắt đầu hay không.

Khi bạn tập trung tƣ tƣởng vào hơi thở của mình, hãy mở rộng

ý thức của bạn để nhận biết đƣợc luôn cả những cảm xúc trong trái tim

của bạn, ngay giữa cuộc hít thở. Hãy chấp nhận những gì bạn tìm thấy

– đây là vị trí bạn đang ngự trị.

Hãy tiếp tục hít thở thông qua miệng nếu bạn đang bị cảm xúc

dồn nén; hãy buông lỏng lƣỡi và hàm và bắt đầu để các cảm xúc đƣợc

tuôn ra ngoài.

Nếu bạn đang giận dữ, hãy nói: “Tôi đang giận dữ”.

Nếu bạn đang trầm cảm, hãy nói: “Tôi đang hoàn toàn không

hạnh phúc”.

Nếu bạn đang lo âu hay bấn loạn, hãy nói: “Tôi đang cảm thấy

sợ hãi”.

Nếu đang có sự giận dữ bên trong bạn, phải phát ra bất kỳ âm

thanh nào bạn muốn làm để sự giận dữ đó tự thoát.

Nếu đang có sự đau buồn bên trong bạn, hãy để cho nƣớc mắt

tuôn rơi nếu chúng muốn.

Nếu bạn đang sợ hãi hay lo âu, hãy điều hoà những co rút trong

hơi thở và trái tim.

Chỉ hoàn toàn ở bên cạnh những cảm xúc của bạn mà không áp

chế hay phê phán chúng. Hãy để nó tuôn tràn ra ngoài. Và hãy luôn

luôn tập trung vào hơi thở của bạn – đó chính là dòng mạch sống có

tính chất chữa trị của bạn.

Bây giờ, hãy thực hiện câu sau đây để diễn tả tại sao bạn đang

cảm thấy giống nhƣ bạn đang là: “Tôi cảm thấy hết sức bối rối vì…”.


of 215

Đôi khi một ngƣời nào đó là nguyên nhân của những cảm xúc

khó chịu của bạn. Nếu có ai đó bạn cho là có lỗi đối với những cảm

giác bối rối của mình, hãy mang ngƣời này vào tâm trí của bạn. Hãy

tƣởng tƣợng họ đang đứng ngay trƣớc mặt bạn. Hãy bắt đầu trò

chuyện với họ và nói cho họ biết bạn đang cảm thấy ra sao – hãy thật

sự bày tỏ cảm xúc của bạn với con ngƣời đó!

Bây giờ, để thật công bằng, hãy để họ nói lên những gì trong

tình huống đó. Hãy tƣởng tƣợng họ đang nói chuyện với bạn, đang

giải thích họ nhìn sự xung đột hay tình huống đó nhƣ thế nào. Hãy để

họ nói cho đến khi họ bày tỏ hết tất cả cảm xúc.

Bây giờ, hãy trả lời lại trƣớc những gì họ đã nói, và khi bạn làm

nhƣ vậy, hãy để các cảm giác của bạn có thể thay đổi, bắt đầu đƣợc

hàn gắn và thăng tiến lên thành những cảm xúc mới về họ.

Đến đây, bạn có thể chấm dứt những tƣởng tƣợng, chỉ hƣớng sự

chú ý hoàn toàn vào hơi thở lẫn trái tim của bạn trong cùng một lúc.

Nếu đôi mắt bạn đang nhắm, bây giờ có thể mở chúng ra trong chốc

lát, và nhìn quanh phòng.

Hãy để ý, ngay bây giờ, có lẽ hoàn toàn chẳng còn có điều gì

gây bối rối cho bạn nữa. Bạn an bình, chẳng có ai làm bất cứ điều gì

gây phiền muộn cho bạn nữa, chẳng có điều khủng khiếp gì xảy ra.

Nói tóm lại, mọi chuyện trong khoảnh khắc hiện tại này đều tốt đẹp

trong cuộc sống của bạn. Khi bạn hít thở, hãy hƣớng sự chú ý vào

trong khoảnh khắc hiện tại này, hãy thừa nhận rằng bạn đang an tịnh

và bạn có thể chọn buông bỏ các cảm xúc, ít ra cũng vào lúc này, và

hƣởng thụ khoảnh khắc này.

Và khi sự hít thở của bạn bắt đầu êm dịu và mở rộng, bạn thoải

mái tiếp tục việc thiền và mở rộng bản thân mình trƣớc sự chữa trị

cảm xúc thâm sâu khi bạn nói với chính mình, “Tôi yêu con ngƣời tôi

đúng nhƣ tôi đang là”.

Và với tâm trí an tĩnh và cảm xúc trở nên dịu êm hơn, bạn có

thể nói với mình: “Trái tim của tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp

đỡ mang tính chữa trị của Thƣợng đế”. Và với mỗi lần hít thở kế tiếp

không chút gắng sức, hãy mở rộng để đón nhận tình yêu thƣơng vô

điều kiện. Hãy để các suy nghĩ và cảm xúc của bạn đón nhận sự chữa

trị khi bạn không còn ý tƣởng phê phán thế giới và đổ lỗi cho ngƣời


of 215

khác, và hãy chọn cảm thấy tốt đẹp trong trái tim mình ở ngay lúc này

khi tình yêu thƣơng chảy vào và chữa trị cho những đớn đau và cảm

xúc bối rối của bạn.

Hãy chìm vào không gian an bình ngay lúc này, trong khoảnh

khắc này. Bạn chẳng có gì để làm ngay bây giờ cả, chẳng có nơi để đi.

Luồng sinh khí đang luân chuyển trong cơ thể bạn. Tâm trí bạn minh

mẫn, trái tim của bạn tràn đầy tình yêu thƣơng, tâm hồn của bạn bình

an, và các cảm xúc của bạn đang tĩnh lặng và hài lòng.

Khi bạn đã sẵn sàng, hãy mở mắt ra, duỗi ngƣời đôi chút, và kết

thúc việc thiền. Khi bạn bắt tay vào công việc thƣờng ngày của mình,

hãy mang những cảm xúc tƣơi sáng hơn này theo cùng với bạn để

chiếu sáng vào những gì bạn đang làm.



of 215

QUAN HỆ: CHỮA TRỊ NHỮNG

VẾT THƢƠNG LÒNG

Gần nhƣ không ai trong suốt thời gain trung học của mình mà

không ít nhất có một lần bị vết thƣơng lòng. Chẳng có gì đau khổ hơn

việc yên cuồng nhiệt ai đó, đồng thời nghiệm thấy sự kết hợp huyền bí

với trái tim khác, và rồi bị từ chối và vứt bỏ. Bất kể là vì lý do gì hay

hoàn cảnh nào, vết thƣơng lòng cũng đều để lại cho chúng ta nhiều

day dứt khôn nguôi.

Về mặt tâm lý học, nỗi khổ đau này có nguồn gốc từ thời ấu thơ

và ngay cả trong di truyền của chúng ta nữa. Tự bản năng chúng ta có

sự ràng buộc sâu xa trong trái tim mình với mẹ cha, đến mức độ chúng

ta thật sự cảm thấy là một với họ trong trái tim mình. Trung tâm của

họ và trung tâm của chúng ta dƣờng nhƣ là một.

Tự bản năng chúng ta cũng sợ hãi việc bị mẹ hay mẹ nuôi bỏ

rơi. Tại sao? Rõ ràng bởi vì từ lúc lọt lòng, một đứa bé bị mẹ mình bỏ

rơi nơi hoang vu hầu nhƣ luôn là sẽ bị diệt vong. Do đó, nỗi sợ bị bỏ

rơi biến thành cốt lõi của sự hiện hữu của chúng ta và sau cùng là nỗi

sợ chết.

Sự hiểu biết nhƣ vậy về nỗi sợ bị từ bỏ ít ra cũng đang mang lại

một giải thích vững chắc việc tại sao chúng ta cảm thấy cũng nhƣ xử

sự quá sức phi lý khi chúng ta đang yêu, và nhất là khi bị khƣớc từ và

trái tim chúng ta tan nát. Lòng ghen tị cũng dấy sinh từ nỗi sợ bản

năng là sợ mất đi mối dây ràng buộc trong trái tim. Chúng ta trở nên

sợ hãi cho rằng không thể tiếp tục tồn tại nếu chúng ta bị mất đi ngƣời

mình yêu thƣơng. Điều tệ hại hơn nữa là, những nỗi sợ này có tính

chất phi lý, và do đó chúng ta không thể sẵn sàng sử dụng đầu óc lý

luận của mình để giải thoát khỏi sự đớn đau của tâm trạng này.

Một khi đã hiểu đƣợc động lực tâm lý cơ bản của kinh nghiệm

có tính chất gây nên vết thƣơng lòng, chúng ta có thể tiếp cận với tiến

trình chữa trị trái tim theo cách cho phép chúng ta nhanh chóng bình

phục. Chắc chắn không có cách chữa trị lập tức nào đối với sự kiện

này. Phải mất thời gian để lấy lại thế quân bình trong tâm hồn. Nhƣng

khi thiền, chúng ta có thể đẩy nhanh tiến trình bình phục và làm giảm

nỗi đau về nội tâm.


of 215

Ở ngay giữa sự thức tỉnh tâm linh, chúng ta luôn đạt đến sự

nhận thức rằng mình đang đƣợc bảo vệ và nuôi dƣỡng bởi tình yêu

thƣơng siêu việt vƣợt lên trên mọi chiều kích của thế gian. Tình yêu

thƣơng của Thƣợng đế, cho dù ngƣời ta gọi ngài bằng tên gì, đang

mang đến cho chúng ta mối quan hệ sinh mệnh vĩnh cửu với sự thiêng

liêng vô biên. Tôi nói ra những lời này không phải để bạn đồng ý hay

không đồng ý, mà là để bạn nhìn vào bên trong và hiểu rõ chính mình.

Trái tim của chúng ta đƣợc chữa trị trong lúc thiền, theo hiểu

biết của tôi, bởi chúng ta thành thật chấp nhận những gì đã xảy ra với

chính mình; chúng ta nghĩ nhớ đến việc yêu thƣơng bản thân mình sao

cho có thể lấy lại đƣợc cái trung tâm nội tâm mà chúng ta đã trao cho

ngƣời khác. Và chúng ta mở rộng trái tim mình để đón nhận tình yêu

thƣơng chẳng bao giờ bỏ rơi chúng ta. Thật chẳng có gì phải ngạc

nhiên rằng rất nhiều tôn giáo có một nhân vật nữ nằm ngay giữa các

lời pháp và các bài kinh cầu nguyện của mình, bởi những vị thần này

tiêu biểu cho sự quan tâm và chăm sóc vô biên, lẫn đại diện cho tình

yêu thƣơng sẽ chảy tràn vào trái tim khi chúng ta mở rộng và đón

nhận.

Và đó là những gì chúng ta sẽ làm trong phép thiền “chữa trị vết

thƣơng lòng” đặc biệt này. Bất cứ khi nào bạn cảm thấy đang bị thua

thiệt trong tình trƣờng, bất cứ khi nào bạn cảm thấy sầu não và thất

tình, bất cứ khi nào bạn thấy trái tim mình đau nhói hay trung tâm nội

tâm của mình bị lạc mất vào trong trái tim của ngƣời khác, bạn có thể

hƣớng đến phép thiền này và bắt đầu tiến trình chữa trị.

Lại một lần nữa và luôn luôn là nhƣ vậy khi bắt đầu một kỳ

thiền, phải đảm bảo bạn đƣợc hết sức thoải mái. Hãy duỗi và ngáp nếu

bạn muốn, hãy chấp nhận bạn đang cảm thấy ra sao, và nhẹ nhàng tập

trung tƣ tƣởng vào hơi thở của mình. Không đƣợc cố sức, chỉ “hiện

hữu” cùng với kinh nghiệm hít thở của mình trong vài lần hít thở.

Hãy cảm nhận luồng sinh khí đang chạy vào và ra qua mũi hay

miệng của bạn. Hãy mở rộng ý thức để bao gồm cả những chuyển

động trên ngực và bụng của bạn khi hít thở. Hãy cảm thấy trọng lực

đang đè lên thân thể bạn, đồng thời giữ chặt bạn trong vòng ôm dịu

dàng của vũ trụ. Hãy lắng nghe những âm thanh xung quanh, hãy ý

thức đến toàn bộ cơ thể của mình, ở đây, trong giây phút hiện tại này.


of 215

Bây giờ, hãy để ý thức của bạn mở rộng, ngay giữa lần hít thở,

để nhận biết luôn cả trái tim cùng tất cả các cảm xúc của nó – đừng cố

sức trong hít thở. Hãy thở bằng miệng nếu bạn cảm thấy áp lực của

cảm xúc, hãy buông lỏng lƣỡi, hàm của bạn, và cho phép các cảm xúc

chảy ra ngoài nếu chúng muốn. Hãy phát ra những âm thanh có thể

diễn tả đƣợc cảm xúc của bạn.

Bây giờ bạn có thể thƣ giãn. Tiếp tục tập trung vào hơi thở, trái

tim, sự hiện diện của toàn bộ cơ thể ở ngay đây và ngay bây giờ. Nếu

muốn, hãy bày tỏ bạn đang cảm thấy ra sao trong trái tim của mình.

Hãy nói thật lớn, lớn bao nhiều cũng đƣợc tuỳ ý thích của bạn, bằng

bất cứ lời lẽ nào cũng đƣợc miễn sao chúng diễn tả đƣợc việc bạn

đang cảm thấy ra sao ở ngay bây giờ.

Trong phép thiền này, với trọng điểm là chữa trị những vết

thƣơng lòng, chúng ta sẽ nhìn sâu hơn vào việc bạn đang cảm thấy ra

sao và những gì đang xảy đến khiến bạn đau khổ. Trƣớc tiên, ai là

ngƣời đã làm cho bạn phải đau khổ? Hãy nói tên của anh ấy hay cô ấy,

hãy nói “...đã làm tan nát trái tim tôi!”.

Bây giờ, hãy để ý bạn cảm thấy ra sao về con ngƣời này. Có

phải bạn đang giận dữ, sầu não, chấp nhận? Hãy nhìn và thật sự thấy

cảm giác bị tổn thƣơng đó bên trong bạn. Nó đang ở đâu? Nó là gì?

Hãy tiếp tục trụ trong sự ý thức đến hơi thở của mình và nhìn để thấy

chân tƣớng của nỗi đau này.

Bây giờ, hãy nhìn để thấy những giả định, suy nghĩ và niềm tin

nào có thể vẫn còn đang tiếp tục khuấy động vết thƣơng tình cảm của

bạn. Luôn luôn có những nhận xét ngắn diễn ra trong tâm trí bạn tiếp

tục làm dấy lên cảm giác đau khổ này. Có thể bạn đang nghĩ “Tôi

không thể sống thiếu anh ấy”, hay “Chẳng ai yêu mình hết, tôi là kẻ

khó ƣa”, hoặc “Tôi ghét con ngƣời đó!”, hay thậm chí “Tôi cần có mẹ

tôi!”. Hãy tiếp tục ý thức đến nỗi đau trong trái tim, và quan sát xem

những suy nghĩ nào đang đến với tâm trí bạn có liên quan đến nỗi đau

nội tâm đó.

Bây giờ hãy nhìn xem bạn đã sẵn sàng để buông bỏ quá khứ

chƣa, hãy để sự chữa trị diễn ra, và hãy lấy lại trung tâm nội tâm lẫn

khả năng độc lập của mình. Hãy tập trung vào luông sinh khí đang

chạy vào và ra qua mũi hay miệng của bạn, sự chuyển động trên ngực


of 215

và bụng khi hít thở, và nhịp đập của trái tim bạn ngay giữa cuộc hít

thở. Tâm trí của bạn giờ đây đã an tĩnh. Bạn ý thức đến cái tôi của

mình – cô độc và độc lập – và bạn có thể bắt đầu lấy lại trung tâm nội

tâm của mình bằng cách nói rằng “Tôi yêu bản thân mình đúng nhƣ

tôi đang là” vài lần, sao cho những lời đó bắt đầu đánh thức trở lại

cảm giác tốt đẹp của sự toại nguyện bên trong tâm hồn.

Bây giờ bạn có thể mở rộng sang một bƣớc rất hay khác nữa

bằng cách nói với chính mình: “Trái tim của tôi đang rộng mở để đón

nhận sự giúp đỡ đầy tính chữa trị của Thƣợng đế”.

Khi bạn vẫn tiếp tục ý thức đến những cảm giác trong trái tim,

hãy để ý xem với mỗi lần hít vào kế tiếp, bạn đang mang vào sự giúp

đỡ có tính chữa trị ra sao từ nguồn cội vô biên đầy lòng yêu thƣơng đó

chảy vào và xoa dịu bạn. Hãy để nỗi khổ đau chảy ra ngoài cùng với

mỗi lần thở ra. Hãy để sự bình an của tình yêu của Thƣợng đế tràn

ngập trong tim khi bạn đầu hàng với bất cứ điều gì mà cuộc đời đang

mang đến cho bạn. Hãy mở rộng trái tim lần nữa để đón nhận tình yêu

thƣơng.

Khi bạn đã sẵn sàng, hãy bắt đầu hƣớng sự chú ý vào quanh

phòng. Hãy mở mắt, duỗi ngƣời đôi chút và để ý xem bạn đang cảm

thấy ra sao trong nội tâm của mình.

Khi kết thúc phép thiền này, hãy tiếp tục giữ gìn trong tim bạn

tình yêu thƣơng thâm sâu mà bạn đã tìm thấy và trải rộng tình yêu

thƣơng này bất cứ nơi nào bạn đến trong ngày hôm nay. Hãy cất giữ,

một cách âu yếm, trung tâm nội tâm của mình, và chia sẻ tình yêu

thƣơng với mọi ngƣời mà bạn gặp gỡ - cho đến khi tình yêu mới đến

và sự lãng mạn một lần nữa lại nở rộ trong cuộc đời bạn.



of 215

TÌNH YÊU: KHAI MỞ SỰ CHIA

SẺ SÂU LẮNG

Dƣờng nhƣ, trong nền văn hoá của chúng ta, chúng ta đều mong

đợi mọi ngƣời có thể lớn lên và bằng cách này hay cách khác, nhƣ có

phép mầu vậy, biết cách làm thế nào để tạo ra và duy trì mối quan hệ

yêu thƣơng sâu sắc, cứ nhƣ đó là điều dễ làm nhất trên thế giới này.

Sự thật thì tình bạn sâu sắc và các quan hệ tính dục là vô cùng phức

tạp, và tất cả thƣờng rất dễ nổ tung vào mặt của chúng ta, gây nên nỗi

khổ đau về mặt cảm xúc, một nỗi đớn đau không chỉ còn tiếp diễn

trong nhiều năm mà còn ảnh hƣởng đến các quan hệ trong tƣơng lai.

Trong phép thiền quán về quan hệ, chúng ta đã tìm hiểu cách tốt

nhất để chữa trị một vết thƣơng quan hệ trƣớc đây. Trong phép thiền ở

phần này, chúng ta sẽ tiếp tục xem xét bạn có thể làm gì, trong thiền,

để chuẩn bị cho mình một quan hệ mới thành công, cách làm thế nào

để bạn có thể nuôi dƣỡng quan hệ đó sau khi đã tìm thấy tình yêu chân

chính mới.

Chúng ta đã có nói qua về việc có thể nguy hiểm đến mức nào

khi bƣớc vào một mối quan hệ sâu sắc và hoàn toàn hoà lẫn trái tim

cũng nhƣ tâm hồn của bạn vào ngƣời mới đó. Điều rất thƣờng là, khi

chúng ta trở nên quá gần và đánh mất tính cách riêng biệt của mình,

chúng ta bị ngạt thở trong mối quan hệ đó và quay ngƣợc trở lại với

cách xử sự và những cảm xúc gần nhƣ trẻ con. Thế rồi mặt trái của

tình yêu xuất hiện dƣới dạng lòng ích kỷ, lòng ghen tị, sự thù địch, sự

lo âu và sự phụ thuộc.

Sự thật là, chúng ta không thể nào có đƣợc sự gần gũi tƣơng tự,

với tƣ cách những ngƣời trƣởng thành, với ngƣời yêu hay ngƣời bạn

nhƣ đã có với mẹ của mình thời thơ ấu. Tất nhiên chúng ta muốn có

điều đó – cảm giác tối hậu là trở thành một với ngƣời khác, ngƣời

đang hoàn toàn yêu thƣơng, chăm sóc và bảo vệ chúng ta. Nhƣng phải

đối diện với thực tại, và lòng ƣớc muốn đƣợc hoàn toàn trở thành một

với ngƣời khác phải đƣợc buông bỏ nếu chúng ta muốn có những quan

hệ lành mạnh của tuổi trƣởng thành.

Phép thiền mà bạn sắp đƣợc học sau đây đƣợc thiết lập giúp bạn

nhìn vào chính mình, lẫn ngƣời đƣợc bạn thƣơng yêu đặc biệt, dƣới


of 215

ánh sáng của thực tế. Nhất là, phép thiền này sẽ khuyến khích bạn

thƣờng xuyên tái lập lại trung tâm riêng biệt trong trái tim của mình,

để một mình cảm nhận đƣợc hoàn toàn, trọn vẹn và hạnh phúc. Khi ấy

và chỉ khi ấy, bạn mới có thể thật sự yêu thƣơng ngƣời khác mà không

chiếm hữu và lo sợ bị mất đối tƣợng yêu thƣơng của mình.

Có một biệt ngữ để chỉ sự lo sợ bị mất đi tình yêu thƣơng của ai

đó mà bạn đã nghe quen: nỗi lo gắn bó. Đây là những gì bạn cần tránh

trong các mối quan hệ mới của mình, cho dù thuộc về loại gì. Mặc dù

bạn yêu thƣơng chiếc xe mới và cảm thấy quyến luyến nó, nhƣng bạn

sẽ tạo ra nỗi lo gắn bó bởi bạn sợ mất nó.

Ngay khi bạn đồng nhất mình với điều gì đó nằm ngoài tâm hồn

và thân xác, bạn đang tự dọn mình cho nỗi khổ đau của lòng lo âu gắn

bó. Và đây là điểm then chốt của phép thiền này: Tại sao lại tự đặt

mình vào hoàn cảnh chịu đựng tất cả những khổ sở nội tâm liên quan

đến sự bấp bênh cố hữu của việc mãi mãi ôm giữ cái gì đó mà bạn

không thể sống mà không có nó?

Thiền dạy cho chúng ta, qua sự trải nghiệm nội tâm, hai điều

cực kỳ quan trọng. Thứ nhất, chúng ta là những bọt tăm riêng biệt rõ

rệt của hữu thức – mỗi ngƣời chúng ta đều độc lập và có trách nhiệm

đối với những cảm xúc, suy nghĩ và sự phát triển tâm linh của mình.

Thứ hai, chúng ta có khả năng để mở rộng bọt tăm ý thức của cá nhân

mình và tƣơng tác với ngƣời khác tại các bình diện sâu thẳm của con

tim, và sau cùng là hoà nhập với nguồn cội vô biên của tình yêu

thƣơng và sự sáng tạo.

Trong phép thiền này, chúng ta sẽ tập luyện một cách có ý thức

khả năng di chuyển qua lại giữa một bên là tính toàn vẹn của cá nhân,

còn một bên là sự hợp nhất hoàn toàn trái tim và tâm hồn của mình

với những ngƣời mình yêu thƣơng và với Thƣợng đế. Lực đẩy thƣờng

xuyên giữa hai cực đoan này tiêu biểu cho mối quan hệ lành mạnh –

điều này cũng rất quan trọng để học! Khi nào bạn thƣờng xuyên lui

vào bên trong sự hiện diện độc lập của bản thân mình và để

những ngƣời thân thƣơng của mình đến rồi lại đi, tự do và không

bị buộc ràng vào mối quan hệ của bạn, lúc đó bạn có thể tránh

đƣợc nhũng lo âu ghen tị, điều rất thƣờng là sẽ phá hoại mối quan

hệ yêu thƣơng tuyệt vời.


of 215

Khi bạn đang yêu, tự nhiên là sẽ mang theo cùng với mình một

khuôn mẫu của mẹ cha trong vấn đề tình ái. Điều này tự nhiên, nhƣng

thƣờng là không hữu ích cho lắm, bởi rất nhiều cha mẹ đang mắc phải

đúng những điều chúng tôi vừa nói. Nhiều ngƣời lớn đang sống cả đời

trong cảnh bị mắc kẹt vào nỗi lo gắn bó với ngƣời bạn đời của mình –

thật là xấu hổ.

Nhƣng bạn không phải mang những truyền thống tiêu cực của

gia đình. Đặc biệt khi thiền bạn có thể quan sát những nhận xét ngắn

đã bị bóp méo mà bạn đã thừa hƣởng từ cha mẹ của mình liên quan

đến tình yêu là gì, đồng thời nhìn thấy chúng xuất hiện trong tâm trí

mình – và làm tan biến chúng bằng ánh sáng của lý trí và kinh nghiệm

bản thân. Bạn cũng có thể bƣớc từng bƣớc thiền để mang vào hữu

thức của mình những thái độ và sự hiểu biết mới về cuộc sống, bỏ lại

đang sau những thái độ dẫn đến sợ hãi, thái độ phê phán, sự khổ đau

và sự xung đột.

Điểm mấu chốt là ngay khi bạn trở nên chấp thủ đối với cái gì

đó, nỗi lo âu liền đƣợc sinh ra, bởi gần nhƣ chẳng có cái gì là thƣờng

hằng cả. Cuộc đời là một tiến trình thƣờng xuyên buông bỏ cái cũ

và mở rộng để đón cái mới. Ngay cả trong quan hệ với cùng một

ngƣời trải qua nhiều năm tháng cũng vậy, ngƣời đó không ngừng

thay đổi. Và bạn phải để ngƣời đó tự do mở rộng, phát triển và

thay đổi nếu muốn mối quan hệ của bạn vững bền.

Chúng ta hãy cùng nhau khảo sát phép thiền thật sự vốn sẽ đích

thực chứng tỏ là một yếu tố hết sức quan trọng trong các quan hệ của

bạn nhập tâm và hành tập nó một cách thƣờng xuyên. Ngay dù bạn

không ở trong một mối quan hệ yêu thƣơng sâu sắc đi chăng nữa,

cũng phải đảm bảo ngƣng tay lại một tuần một lần và thực hiện phép

thiền này, và phải nhớ không bám víu vào bất kỳ điều gì ở bên

ngoài vì cảm giác an toàn nội tâm của mình.

Thay vào đó, nhƣ chúng ta cũng biết rõ khi thiền, hãy thƣờng

xuyên nhìn vào bên trong đến tận phần cốt lõi vô biên của sự hiện hữu

vì sự an toàn của mình. Và hãy mở rộng để đón nhận tình yêu thƣơng

bao la của Thƣợng đế với tƣ cách nguồn cội chính yếu của sự nuôi

dƣỡng và tình yêu. Bằng hành động thƣờng xuyên này, bạn sẽ nạp đầy

cho chính mình tình yêu thƣơng để rồi bạn có thể chia sẻ cho những

ngƣời yêu thƣơng của mình – đây là mô hình mà thiền dạy cho chúng


of 215

ta. Chúa Ki Tô nói rằng, “Hãy yêu thƣơng ngƣời khác nhƣ ta đã yêu

các con”, và ngài chắc chắn đã yêu thƣơng theo hƣớng không chấp thủ

này, điều mang đến cho mọi ngƣời không gian hít thở để phát triển mà

không cảm thấy bị câu thúc bởi những mong muốn và thái độ chấp thủ

của bạn.

Đến đây, chúng ta hãy bƣớc vào phần chính! Phần thứ nhất của

bất kỳ phép thiền nào từ bây giờ cũng đều sẽ vang lên trong tai bạn

nhƣ những câu thần chú hay khúc dạo đầu mà bạn luôn luôn hát, điều

vốn sẽ nhẹ nhàng đƣa bạn bƣớc qua cánh cổng của tâm thức và đi vào

hữu thức sâu thẳm hơn để có thể hƣớng sự chú ý của mình theo những

hƣớng hữu ích chuyên biệt nào đó.

Lại một lần nữa và luôn luôn là nhƣ vậy khi bắt đầu, phải đảm

bảo bạn hết sức thoải mái. Hãy duỗi và ngáp nếu bạn muốn, hãy chấp

nhận bạn đang cảm thấy ra sao, và nhẹ nhàng tập trung tƣ tƣởng vào

hơi thở của mình. Không đƣợc cố sức, chỉ “hoà nhịp” cùng với hơi thở

của mình trong vài lần hít thở.


miệng của bạn. Hãy mở rộng ý thức để bao gồm cả những chuyển

động trên ngực và bụng của bạn khi hít thở. Hãy cảm thấy trọng lực

đang đè lên thân thể bạn, đồng thời giữ chặt bạn trong vòng ôm dịu

dàng của vũ trụ. Hãy lắng nghe những âm thanh xung quanh bạn, hãy

ý thức đến toàn bộ cơ thể của bạn, ở đây, trong giây phút hiện tại này.

Bây giờ, hãy cho phép ý thức của bạn mở rộng, ngay giữa cuộc

hít thở, để nhận biết luôn cả trái tim cùng tất cả các cảm xúc của nó –

đừng cố sức trong hít thở. Hãy thở bằng miệng nếu bạn cảm thấy áp

lực của cảm xúc, hãy buông lỏng lƣỡi, hàm của bạn, và cho phép các

cảm xúc chảy ra ngoài nếu chúng muốn. Hãy phát ra những âm thanh

để diễn tả các cảm xúc của mình.

Hãy thƣ giãn và tiếp tục trụ vào sự chú ý đến hơi thở, trái tim,

sự hiện diện của toàn bộ cơ thể ở ngay đây và ngay bây giờ. Hãy nói

với mình: “Tôi yêu bản thân mình đúng nhƣ tôi đang là” khi bạn mở

rộng đối với bản thân mình với tƣ cách ngƣời bạn thân nhất của chính

mình.

Hãy đối diện với nội tâm để thật sự chấp nhận bạn là ai. Hãy

nhớ rằng bạn không thể yêu ngƣời khác nhiều hơn tình yêu thƣơng


of 215

bạn cảm thấy đối với chính mình đƣợc, do đó hãy buông bỏ tất cả

những sự tự phê phán về việc mình chƣa đủ tốt, về việc bạn trông ra

sao, hay về những gì bạn đã làm. Hãy để chính bản thân mình đúng

nhƣ bạn đang là.

Khi bạn chấp nhập bản thân mình với tƣ cách ngƣời bạn thân

nhất của chính mình, bạn có thể đón nhận cảm giác tuyệt vời đó, bên

trong trái tim của mình, về tình trạng tốt đẹp đúng nhƣ bạn đang là.

Chẳng cần phải làm gì; mọi chuyện đều tốt đẹp đúng nhƣ nó đang là.

Đây là sáng tác tuyệt mỹ của Thƣợng đế. Hãy thƣởng thức cảm giác

tuyệt mỹ của việc đang đƣợc làm một phần không thể thiếu trong cái

sáng tạo hoàn mỹ đó, và qua mỗi lần hít vào, hãy đón nhận thêm tình

yêu thƣơng.

Với mỗi lần hít thở kế tiếp, với những suy nghĩ của bạn giờ đây

đã vắng lặng, hãy lặng lẽ để ý rằng ngay bây giờ bạn đang chống đỡ

cho chính mình, bạn đang quân bình hoàn hảo. Những hít thở của bạn

đang đến và đi. Bạn đang minh mẫn, ở đây, ngay trong khoảnh khắc

hiện tại này, và bạn có thể chăm sóc cho bản thân mình. Do đó hãy

thƣ thái và buông lỏng, hãy thƣởng thức sức mạnh độc lập và sự trong

sáng, và hãy cƣ ngụ thật sâu bên trong trung tâm nội tâm của bạn. Hãy

hài lòng, an toàn và hoà hợp với vũ trụ.

Trong trạng thái bình yên của sự an trú vào trung tâm này ở bên

trong hiện hữu vô biên của mình, bạn có thể nhẹ nhàng mở rộng cái

tôi của mình để bao gồm cả nguồn cội thâm sâu của sự nuôi dƣỡng và

tình yêu thƣơng, của sức mạnh và trí huệ, bằng cách nói rằng “Trái

tim của tôi đang rộng mở để đón nhận sự giúp đỡ đầy tính chữa trị của

Thƣợng đế”.

Với không có bất kỳ những suy nghĩ và sự mong đợi nào, hãy

tiếp tục và để cho trái tim của bạn rộng mở, và đón nhận.

Bây giờ, bên trong tình yêu thƣơng, sự chấp nhận và trí huệ vô

biên này, hãy mang vào tâm trí của mình ngƣời mà bạn đang là, hay

muốn đƣợc làm, ngƣời bạn thân thiết nhất. Hãy tiếp tục tập trung vào

hơi thở, vào cảm nhận sự trọn vẹn và đầy đủ bên trong lòng, và hãy

mang ngƣời này vào tâm trí của bạn lẫn vào cảnh giới tâm linh của

bạn.


of 215

Hãy để cho tình yêu thƣơng của bạn đối với ngƣời này mở rộng

bằng sự chấp nhận hoàn toàn, và không một chút phụ thuộc. Mỗi

ngƣời đều tự do, mạnh mẽ và đầy lòng yêu thƣơng. Hãy nói với ngƣời

này “Tôi yêu bạn, không chấp thủ đối với bạn. Tôi yêu bạn”.

Khi bạn đã sẵn sàng, hãy bắt đầu hƣớng sự chú ý vào quanh

phòng. Hãy mở mắt, duỗi ngƣời đôi chút và để ý xem bạn đang cảm

nhận ra sao trong trái tim của mình.

Khi kết thúc phép thiền này, hãy tiếp tục giữ gìn trong tim bạn

tình yêu thƣơng thâm sâu mà bạn đã tìm thấy và trải rộng tình yêu

thƣơng này tại bất cứ nơi nào bạn đến trong ngày hôm nay. Hãy cất

giữ, một cách âu yếm, trung tâm nội tại của mình, và chia sẻ tình yêu

thƣơng với mọi ngƣời mà bạn gặp.



of 215

TRÍ HUỆ:

TÌM HIỂU CHÍNH MÌNH

Ngƣời ta thƣờng tự hỏi đâu là điểm khác biệt giữa ngƣời nhanh

trí và ngƣời khôn ngoan. Chúng ta có thể nhanh trí lẫn khôn ngoan, và

chúng ta có thể nhanh trí nhƣng chẳng khôn ngoan chút nào, và thậm

chí khôn ngoan nhƣng không hề nhanh trí, nhƣng điều này thật sự có ý

nghĩa gì?

Sự sáng dạ (nhanh trí) là một phƣơng tiện đo lƣờng khả năng

nhận biết và đƣợc quyết định bởi chúng ta có thể xử lý, ghi nhớ, phân

tích và truyền đạt thông tin giỏi đến mức nào. Sự sáng dạ cũng dùng

để chỉ việc chúng ta có thể lanh lợi ra sao trong việc tái tổ chức một

cách sáng tạo các nhập lƣợng dữ liệu và nghĩ ra giải pháp độc đáo của

một vấn đề.

Những ngƣời thật sự nhanh trí có thể thực hiện những mẹo tinh

thần mà những ngƣời kém nhanh trí không thể có đƣợc. Chẳng hạn,

những ngƣời có chỉ số thông minh (IQ) cao thƣờng có thể nhận biết

bảy món đồ vật khác nhau trong cùng một lúc và nhớ đƣợc tất cả bảy

thứ đó để có thể lặp lại đƣợc trong tƣơng lai, trong khi những ngƣời

có chỉ số IQ thấp hơn chỉ có thể nhận biết, ghi nhận và nhớ lại đƣợc

năm món đồ vật khác nhau cùng một lúc. Những ngƣời thật sự sáng dạ

cũng có thể thực hiện nhiều công việc tinh thần một cách nhanh chóng

và chính xác, trong khi những ngƣời đƣợc xem là chậm tiêu thì không

thể thực hiện giỏi nhƣ vậy đƣợc.

Nói cách khác, sáng dạ là chức năng của cơ chế nhận biết, của

hệ thống não bộ, may mắn di truyền và cũng của sự sẵn sàng dụng

công cho hệ thống nhận biết của mình. Sự sáng dạ thƣờng chẳng liên

quan gì đến bất kỳ điều gì quan hệ đến trái tim, sức mạnh hay khả

năng tình cảm, với khả năng phản ứng tức thì của toàn bộ cơ thể, hay

bất kỳ thứ gì khác mà không liên quan trực tiếp đến năng lực cũng

nhƣ sự tinh thông nhận biết. Sáng dạ là một chức năng của hiệu suất

vật chất của từng con ngƣời.

Trái lại, sự khôn ngoan xuất hiện từ một chúc năng hoàn toàn

khác của tâm thức. Trí khôn là một kết quả tự nhiên của bao năm


of 215

tháng suy ngẫm và quán sát vào bên trong nhƣ đang xảy ra trong thiền

chẳng hạn. Ngƣời ta trở nên khôn ngoan không phải xuất hiện từ sự

sáng trí của bộ não, mà là từ khả năng trải nghiệm thâm sâu của chức

năng trực giác của bộ não, và cũng của sự tƣơng tác giữa trái tim và

khối óc.

Thật khó nói đến sự hiện hữu của trí khôn nếu nó không đƣợc

dựa trên cơ sở là trái tim, những cảm xúc trung thực thâm sâu, ý thức

tâm linh đƣợc mở rộng không ngừng, và sự lấy tình yêu làm trung tâm

trong cuộc sống của một ngƣời. Trí khôn đến với chúng ta, chúng ta

không làm cho nó xảy ra, chúng ta cũng không thể thao túng nó đƣợc,

nhƣ chúng ta có thể làm đối với sự sáng dạ. Trở nên khôn ngoan là

một quá trình mà trong đó, chúng ta thƣờng xuyên gạt bỏ những định

kiến và giả định về cuộc đời là gì và chỉ đơn giản là nhìn để thấy chân

tƣớng của vấn đề mặc dù điều đó đi ngƣợc lại với những qui luật mà

chúng ta đang đƣợc dạy bảo.

Trí khôn đến với chúng ta thông qua sự sẵn lòng đơn thuần

nhìn, và thấy, cái gì là đúng. Và kinh nghiệm thấy và biết chân tƣớng

này là một biến cố mà tất nhiên bao gồm cả bộ não, nhƣng luôn luôn

cũng bao gồm cả trái tim nữa. Trong tất cả các truyền thống, trí khôn

ngoan đƣợc nói đến nhƣ thể xuất hiện từ trái tim, chứ không phải cái

đầu. Nhiều ngƣời Da Đỏ nói đến ngƣời Da trắng nhƣ thể hoàn toàn

điên rồ, bởi ngƣời Da trắng suy nghĩ bằng đầu chứ không phải bằng

trái tim của mình. Trong các truyền thống của thổ dân trên khắp thế

giới, các lãnh tụ đƣợc chọn không phải vì sự sáng trí của họ, điều

thƣờng có thể dẫn đến những quyết định khủng khiếp, mà là bằng vào

trí khôn ngoan của họ, điều vốn có thể nhìn suốt đến trái tim của một

tình huống và biết một cách trực giác đâu là hành động đúng.

Trí khôn ngoan gần nhƣ luôn luôn bao gồm cả ý thức về lâu dài,

một cảm giác đối với những gì là đúng không phải chỉ ở trƣớc mắt mà

còn cho cả các thế hệ mai sau. Trí không ngoan có vẻ gần nhƣ không

có tính chất thời gian xét theo nghĩa toàn bộ dòng chảy của cuộc sống.

Trí khôn ngoan liên quan đến cảm giác về chiều sâu và viễn ảnh vốn

siêu việt lên trên cá nhân và khoảnh khắc, và bao gồm tính toàn thể

lẫn tính vĩnh cửu.

Điều này dĩ nhiên sẽ dẫn chúng ta đến câu hỏi về tâm linh và trí

khôn. Tôi không nghĩ có thể tách biệt trí khôn với tâm linh, bởi về cơ


of 215

bản nghĩa của chúng giống nhau: sự bao gồm một cái nhìn rộng lớn về

cuộc sống là gì, và khả năng siêu việt lên trên các thái độ và quan

điểm vị ngã của cá nhân để gồm nắm đƣợc một viễn cảnh và tầm nhìn

to lớn. Đi trên con đƣờng tâm linh có nghĩa đều đặn nhìn để thấy cái

gì đúng là thật, và do đó mở rộng khả năng của mình để đón nhận trí

khôn.

Ngƣời ta thƣờng cho rằng trí khôn là phẩm chất của ngƣời già,

và quả thật vậy, nếu họ đã từng sống một đời ý thức và đầy lòng yêu

thƣơng, nhiều ngƣời già đã có phẩm chất trí khôn, điều hết sức quan

trọng và vô giá đối với một nền văn hóa, cho dù nền văn hoá đó không

biết coi trọng sự khôn ngoan ấy. Tôi hết sức khuyến khích bạn dành

thời giờ để kết giao với những ngƣời già có vẻ khôn ngoan, và để họ

chia sẻ những cái nhìn thấu suốt vƣợt thời gian của họ về cuộc đời.

Đây cũng là một điều lạ lùng khác nữa: ngƣời ta nghĩ rằng trí

khôn chỉ đôi khi, đúng hơn là hiếm khi xuất hiện nơi mọi ngƣời. Trí

khôn ngoan trong nền văn hoá của chúng ta chẳng phải là điều gì đó

chúng ta đang khao khát, cũng chẳng phải điều gì đó chúng ta đang cố

tình nuôi dƣỡng bên trong chúng ta.

Chúng ta hãy bắt đầu ngay từ nay lật ngƣợc sự giả định sai lầm

này. Cá nhân tôi không nghĩ trí khôn là một phẩm chất chỉ có ở ngƣời

lớn tuổi. Tôi đã từng đƣợc biết những trẻ em hết sức khôn ngoan. Có

lẽ bạn cũng là một ngƣời nhƣ thế. Đây là những đứa trẻ không quan

hệ với thế giới bằng nỗi sợ hãi hay thông qua sự giáo dục và những

giả định văn hoá. Đây là những đứa trẻ hết sức ý thức đến khoảnh

khắc hiện tại, những đứa trẻ phản ứng bằng trái tim của chúng, và

trung thực đến mức tuyệt mỹ.

Rất thƣờng là trí khôn thời trẻ này bị mất đi theo thời gian khi

một đứa trẻ bƣớc đến độ tuổi mƣời hay mƣời hai tuổi; nó đã bị đánh

bật ra khỏi chúng ta bởi một xã hội đòi hỏi phải có sự thống nhất về

suy nghĩ, niềm tin và cách xử sự. Tôi thích khởi xƣớng một cuộc cách

mạng vĩ đại nhƣng êm ái và hoà bình bằng cách khuyến cáo rằng các

thanh thiếu niên hãy ném sạch sự giả định của ngƣời lớn rằng trẻ em

không có khả năng trở nên khôn ngoan trong suy nghĩ và hành động.

Tôi cũng thích khuyên bạn hãy bắt đầu nuôi dƣỡng một cách có ý thức

trí khôn của mình bằng cách sử dụng những cuộc thiền định thƣờng

nhật của mình để gia tăng chỉ số IQ (chỉ số khôn ngoan) của mình.


of 215

Để trở nên khôn ngoan hơn hầu nhƣ chẳng khó khăn chút nào,

bất kể tuổi tác của bạn là bao nhiêu. Tất cả những gì bạn cần chính là

những gì chúng ta đã đƣợc biết trong quyển sách này: trở nên có ý

thức ngay trong giây phút hiện tại này; hƣớng sự chú ý vào trái tim

của mình; trở nên thành thực hết mức có thể, nhất là đối với bản thân

mình; và trở thành một ngƣời quán sát thƣờng trực cái thế giới

bạn đang sống trong mỗi khoảnh khắc mới của cuộc đời. Và trong

khi nhận biết chân tƣớng của những gì có ý nghĩa để sống trên hành

tinh này với tƣ cách một con ngƣời ở ngay bây giờ, bạn cũng phải

thƣờng xuyên mở rộng trái tim của mình để đón nhận sự thấu thị, tình

yêu thƣơng, sự chữa trị và sức mạnh từ bên ngoài trung tâm bản ngã

của mình. Hãy giữ cho trái tim mở ngỏ để đón lấy dòng chảy vào của

chân lý thâm sâu hơn của vũ trụ, và hãy để cho phẩm chất sâu thẳm

này của ý thức đƣợc tự do lƣu chuyển ra bên ngoài, sao cho bạn trở

thành một ngọn hải đăng sáng rực của trí khôn đối với những ngƣời

xung quanh bạn.

Nhƣ bạn cũng có thể đoán ra, trở nên khôn ngoan không phải là

hành động của bản ngã. Bạn biết một ngƣời là khôn ngoan ngay lập

tức bởi vì họ khiêm tốn chứ không phải kiêu ngạo. Họ kính sợ những

chân lý tâm linh họ đƣợc biết, và họ biết rằng nguồn cội khôn ngoan

của họ đến từ bên ngoài họ.

Trong tinh thần này, Lão Tử, một vị thầy khôn ngoan thật sự

thời xƣa của Trung Quốc, đã có lời khuyên: “Đầu hàng và chinh phục,

cong và thẳng; rỗng và đầy; tổn và dƣ… do đó trí khôn ngoan gồm

nắm Cái Một, và nêu gƣơng cho tất cả. Không phô bày, những họ vẫn

toả sáng. Không bào chữa, nhƣng họ vẫn tỏ lộ những phẩm chất đặc

sắc. Không khoe khoan, nhƣng họ vẫn đƣợc thừa nhận. Do đó, hãy

thật sự trở thành toàn thể, và mọi vật sẽ đến với bạn”.

Chúa Ki Tô cũng nói, “Cái đầu tiên sẽ là cái cuối cùng, và cái

cuối cùng sẽ là cái thứ nhất”. Ngài còn nói rằng, “Hãy biết chân lý, và

chân lý sẽ giải phóng cho con”. Đức Phật cũng dạy bảo các đệ tử

của ngài hãy buông bỏ những ý kiến của họ về cuộc đời là gì, chỉ

đơn thuần quan sát mà không phê phán, nhìn thấy thật rõ ràng – và

chính hành động nhìn thấy rõ ràng đó, mà không có bất kỳ điều gì

khác, sẽ đánh thức trí khôn trong trái tim.


of 215

Vấn đề bây giờ là làm cách nào chúng ta có thể sử dụng thiền

để thật sự trở thành toàn thể và nuôi dƣỡng trí khôn bên trong trái tim

của chúng ta, bất kể chúng ta đang ở độ tuổi nào?

Hãy đảm bảo bạn đang thật thoải mái; hãy duỗi ngƣời và ngáp

nếu bạn muốn. Bây giờ, hãy nhẹ nhàng tập trung tƣ tƣởng vào hơi thở

của mình. Đừng cố sức trong việc hít thở. Chỉ hoà nhịp với hơi thở

trong vài lần hít thở.


miệng của bạn. Hãy mở rộng ý thức của mình để trải nghiệm luôn cả

những chuyển động có tiết điệu trên ngực và bụng khi bạn hít thở.

Hãy ý thức đến toàn bộ cơ thể, ở ngay đây, ngay trong khoảnh khắc

hiện tại này.

Bây giờ, hãy để ý thức của bạn mở rộng, ngay giữa cuộc hít thở,

để nhận biết luôn cả trái tim. Hãy buông lỏng lƣỡi và hàm, và để các

cảm xúc của bạn tuôn trào ra ngoài nếu chúng muốn. Hãy nói với

mình: “Tôi yêu chính tôi đúng nhƣ tôi đang là”.

Với mỗi lần hít thở kế tiếp, với những suy nghĩ giờ đây đang trở

nên lắng dịu, hãy lặng lẽ mở rộng tâm hồn để đón nhận lòng yêu

thƣơng. Hãy nói với mình: “Trái tim tôi đang rộng mở để đón nhận sự

thấu thị và trí huệ”.

Hãy tiếp tục tập trung vào hơi thở, tiếp tục mở rộng trái tim để

đón nhận sự thấu thị và trí huệ.

Hãy mở ngỏ trƣớc kinh nghiệm mới.

Khi đã sẵn sàng, hãy bắt đầu cử động đôi chút, hãy ngáp nếu

bạn muốn, và không suy nghĩ gì hết, hãy mang lấy bất cứ điều gì đang

đến với bạn khi bạn mở mắt ra. Hãy tiếp tục hƣớng sự chú ý vào hơi

thở; vào toàn bộ cơ thể của bạn ở ngay đây, trong khoảnh khắc hiện

tại này.

Khi bạn bƣớc vào công việc thƣờng nhật của mình, hãy để dòng

chảy vào của trí huệ và tình yêu thƣơng vẫn tiếp diễn, khi bạn vẫn giữ

vững sự trung thực trong trái tim, hãy rõ ràng và không phê phán, hãy

mở ngỏ để cho phép ánh sáng của bạn toả sáng và chạm đến mọi

ngƣời mà bạn gặp gỡ.


of 215

HẬU TỪ:

THIỀN TRONG HÀNH ĐỘNG

Trong suốt quyển sách này, chúng ta đã hiểu đƣợc thiền chẳng

phải là điều gì đó chúng ta thực hiện độ nửa giờ mỗi ngày; mà thiền là

một phẩm chất của ý thức mà chúng ta vun bồi trong mỗi và mọi

khoảnh khắc, sao cho có ý thức một cách tối ƣu, có đƣợc sự dẫn dắt

của tâm hồn, biết lấy trái tim làm trung tâm trong tất cả những gì

chúng ta đang làm.

Dĩ nhiên, chúng ta cần hành tập đều đặn mỗi ngày để tăng

cƣờng sức mạnh cho khả năng giữ đƣợc trạng thái thiền định trong

suốt cả ngày. Tìm sự tĩnh lặng hàng ngày là hết sức quan trọng để phát

triển khả năng mở rộng của ý thức trong tất cả những gì chúng ta đang

làm. Hy vọng bạn sẽ có thể tìm đƣợc thời giờ mỗi ngày để tạm ngừng

những gì bạn đang làm và dành vài phút – hay nửa giờ - để hƣớng vào

nội tại. Việc tạo ra thói quen đều đặn là tạm ngừng và mở ngỏ để đón

nhận cái tôi to lớn hơn của bạn là một trong những mục tiêu quan

trọng nhất mà bạn có thể khao khát.

Điểm mấu chốt là xã hội của chúng ta công khai không ủng hộ

những lời chỉ trích về sự phát triển tâm linh, nhƣng cũng chẳng có ai

giúp bạn vun bồi hạnh phúc cảm xúc nội tâm và sự phát triển tâm linh

cả. Đây là trách nhiệm của bạn. Do đó những lần tìm sự bình thản

trong tâm hồn thƣờng nhật chính là thời gian để tối ƣu hoá việc hành

thiền. Quyển sách này đƣợc viết ra là để hỗ trợ mạnh mẽ cho bạn ít

nhất một lần trong lúc ngơi nghỉ để nhìn vào bên trong, hƣớng sự chú

ý vào giây phút hiện tại này, mở rộng tâm hồn để đón nhận tình yêu

thƣơng và trí huệ…và toả sáng.

Khi ánh sáng nội tâm của bạn từng bƣớc một chiếu sáng và rõ

ràng hơn bằng ngọn lửa vô biên là lòng từ bi và trí huệ, bạn sẽ thấy bất

cứ nơi nào bạn đến, cũng đều có thể mang đƣợc ngọn lửa tâm linh này

vào thế giới. Những khi nào bạn đánh mất ngọn lửa và bị chìm vào

trong những cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực, hay nếu bạn đột nhiên

nhận ra mình đang đánh mất con ngƣời thật của mình, hãy dành

thời gian để đơn thuần hƣớng sự chú ý vào hơi thở của mình và

lấy lại ngọn lửa nội tâm ấy.


of 215

Khám phá cõi vô biên.

Bạn có thể thấy rằng, lần đầu tiên khi hành thiền, bạn đã bỏ ra

nhiều ngày hay thậm chí nhiều tuần mà vẫn không đi sâu đƣợc vào

trạng thái thiền. Điều này hoàn toàn tốt và rất bình thƣờng. Thời còn

thơ ấu, chúng ta đƣợc học những giả định nào đó về cuộc đời là gì, và

phần lớn những giả định đó đều hạn chế. Khi thiền, chúng ta biết cách

mở những cánh cửa cảm nhận, sao cho chúng ta nhìn thấy đƣợc rõ

ràng hơn, thâm sâu hơn vào cuộc đời, nhƣng điều này phải mất thời

gian.

Bạn có trọn cả đời để dành cho sự khám phá tâm linh, do đó

đừng vội vàng, và không cần phải nôn nóng hay gấp rút. Bạn đã có

trong tay tất cả các công cụ thiền cơ bản cần cho cuộc khám phá trọn

đời. Những phƣơng pháp đƣợc trình bày ở đây không chỉ là những kỹ

thuật mà bạn có thể thấy rằng quí giá, mà tôi còn cố gắng để kết hợp

lại thành một chƣơng trình thiền hoàn chỉnh hƣớng dẫn bạn tiến đến

tất cả các cánh cửa quan trọng…và khuyến khích bạn mở chúng ra.

Nhƣng có một gút mắc đối với việc thiền và tất cả những điều

dựa trên trái tim thay vì khối óc: Sự xô đẩy không làm cho cánh cửa

mở ra đƣợc. Tất cả những cánh cửa nội tâm này sẽ mở vào giờ thích

hợp của chúng. Bạn có thể yêu cầu các cánh cửa đó mở, và chúng sẽ

mở. Nhƣng bạn không thể dùng ý chí của mình để bắt chúng mở. Đây

là cái đẹp của con đƣờng tâm linh; nó nhẹ nhàng, không chút gắng sức

và đến theo nhịp bƣớc của riêng nó.

Một động lực vĩ đại khác của cuộc khám phá tâm linh là

Thƣợng đế cũng không xô đẩy. Phần lớn chúng ta sống trong đời mà

không biết đến các chiều kích tâm linh to lớn của cuộc sống bởi chúng

ta đƣợc trao cho quyền tự do đóng cửa tâm hồn của mình trƣớc

Thƣợng đế (cho dù gọi bằng bất cứ tên gì); chúng ta sống một cuộc

đời hoàn toàn vô thức hay với thái độ phủ nhận thực tại to lớn của vũ

trụ này và hơn thế nữa.

Sự dẫn dắt vô biên của trí huệ tâm linh luôn có mặt và chờ đời

những ai mời gọi nó. Thiền là tiến trình yêu cầu đƣợc nhận, và đó là lý

do tại sao bƣớc mở rộng thứ sáu, “Trái tim tôi đang rộng mở để đón

nhận”, lại vô cùng hiệu quả. Bạn đang yêu cầu đƣợc nhận. Nếu bạn

không bao giờ yêu cầu, bạn sẽ chẳng bao giờ đƣợc nhận. Chúa Ki Tô


of 215

có nói rằng, “Hãy hỏi và con sẽ đƣợc trao; hãy gõ cửa và cánh cửa sẽ

mở; hãy tìm, và con sẽ thấy”. Thiền chính là tiến trình đó.

Nhƣng, khó khăn là chúng ta yêu cầu, và với những mong đợi

về những gì chúng ta sẽ đƣợc thấy. Những mong đợi nhƣ vậy gây hạn

chế cho chúng ta và thƣờng làm cho chúng ta bực mình trong những

cuộc hành thiền lúc đầu, bởi chúng ta đang nhìn sai hƣớng. Chúng ta

đang chờ đợi cái đã biết, trong khi thiền là để khám phá cái chƣa biết.

Do đó, nếu bạn cảm thấy bực dọc với chuyện “chẳng có gì xảy ra”

trong những lần hành thiền của mình, đó có thể là vì bạn đang bƣớc

vào thiền trong sự mong đợi những điều gì đó sẽ diễn ra – những pháo

hoa trên trời hay sự dịu bớt cảm xúc nào đó.

Nhiều ngƣời đã có những kinh nghiệm và cảm giác tuyệt vời

ngay từ đầu cuộc hành thiền, và thế rồi họ cố gắng để làm cho những

kinh nghiệm và cảm xúc đó quay trở lại mãi. Hãy cẩn thận với mong

muốn tái diễn thành tích tâm linh nhƣ vậy, bởi nó chẳng bao giờ xảy

ra!

Theo định nghĩa, mỗi khoảnh khắc đều mới mẻ và độc đáo; nó

chƣa từng xảy ra trƣớc đó. Do đó, nếu bạn tìm kiếm điều gì đó mà bạn

đã trải nghiệm, bạn sẽ ngồi ở đó và chẳng thấy gì. Tôi không thể

không nhấn mạnh tầm quan trọng của sự buông bỏ cái đã biết, nhƣ

Krishnamurti đã khuyến khích, để bạn có thể gặp gỡ và thu nhận đƣợc

cái mới. Đó chính là thiền.

Do đó, khi bạn khám phá cái vô biên, đừng đoán trƣớc bất cứ

điều gì. Chỉ đơn giản là mở rộng, tĩnh lặng và trải nghiệm giây phút

hiện tại. Tục ngữ thiền “Chẳng có nơi để đến, chẳng có gì để làm”

diễn tả rất tuyệt về thiền. Những gì chúng ta khám phá khi chúng ta

nhìn một cách trung thực vào nội tại chính là những gì chúng ta đã có

trên thiên đàng. Chúng ta không phải làm bất cứ điều gì để đạt đƣợc

sự tỉnh thức tâm linh. Thật ra, chẳng có gì chúng ta có thể làm đƣợc,

bởi vì nó đến nhƣ một món quà thuần tuý, nhƣ một làn gió nhẹ thổi

qua cửa sổ; thần linh đến với chúng ta nhƣ một ân phƣớc thƣờng hằng

khi chúng ta đơn thuần là tĩnh lặng, hoà hợp và hƣớng một cách âu

yếm vào nội tâm của mình.



of 215

CHIA SẺ NHỮNG GÌ BẠN BIẾT

Chúng ta đã đi gần hết quyển sách này, và bạn đã học đƣợc khá

nhiều về thiền, hy vọng bạn sẽ dành thời giờ triển khai nội tâm của

mình là ngừng tay ít nhất một ngày một lần và vun bồi tiềm năng nội

tâm. Trong những tuần, những tháng sắp tới, tôi hy vọng bạn sẽ tiếp

tục tô đậm thêm thói quen hành thiền của mình và tìm cách tranh thủ

mỗi lần ngơi nghỉ trong công việc hàng ngày để bƣớc vào việc hành

thiền.

Bạn đang bắt đầu một chuyến đi vào nội tâm mà bạn có thể tiếp

tục đến suốt cả đời khi bạn khám phá những cảnh giới vô tận của hữu

thức mà thiền sẽ khai mở cho bạn. Trong phần cuối này, tôi xin chia

sẻ với bạn một vài suy nghĩ về cách làm thế nào hỗ trợ cho công cuộc

hành thiền, và cách tốt nhất để chia sẻ mối quan tâm và sự tham gia

vào thiền ngày càng tăng lên của mình với những ngƣời xung quanh.

Hãy có một quyển sổ tay về thiền

Một trong những cách tốt nhất để hỗ trợ cho công cuộc hành tập

là có một quyển sổ tay hay nhật ký đặc biệt dành riêng cho các kinh

nghiệm với thiền, lẫn những suy ngẫm của bạn về các kinh nghiệm đó.

Bạn tự mình quyết định nơi lẫn cách để ghi lại những ngẫm nghĩ của

mình.

Một trong những hệ quả tích cực của việc có một quyển sổ tay

là khi bạn bắt đầu cuộc ghi chép mỗi ngày bằng cách ghi ra ngày

tháng, điều này sẽ giúp cho bạn đón nhận những cảm giác mới qua

từng ngày. Việc có một quyển sổ tay cũng giúp cho bạn lên kế hoạch

thời gian mỗi ngày để thiền. Tôi không thể không nhấn mạnh tầm

quan trọng của sự nỗ lực, nhất là vào buổi ban đầu, dành ra thời gian

đặc biệt nào đó trong thời khoá thƣờng nhật của mình nhằm ngừng lại

mọi thứ mà bạn đang luôn luôn bận rộn làm, và lấy quãng thời gian

nghỉ tay đó để cởi mở, vun bồi và đón nhận.

Có những cách khác nhau để thực hiện một nhật trình thiền. Tôi

sẽ cung cấp cho bạn một số ý tƣởng tổng quát, và bạn có thể áp dụng

vào mỗi ngày. Chẳng hạn, trƣớc khi hành thiền, nhiều ngƣời dành ra

khoảng năm phút để xả hết tạp niệm đang ở trong đầu họ và ghi nhận

những cảm xúc chính bên trong. Bằng cách làm nhƣ vậy trƣớc khi


of 215

thiền, bạn bắt đầu tập trung tƣ tƣởng vào nội tâm. Bạn cũng tống ra

khỏi ngực của mình nhiều điều có lẽ đang gây phiền hà cho bạn, sao

cho cuộc hành thiền tiến hành dễ dàng và sâu sắc hơn. Hãy cố gắng

viết vào sổ tay của bạn đôi điều trƣớc khi hành thiền và hãy nhìn xem

bƣớc này có mang lại cảm giác nào.

Bạn cũng có thể ghi lại những cảm giác chân thực của mình về

chính bản thân của việc thiền. Có thể bạn đang có những nghi ngờ

rằng thiền thậm chí có đáng để bỏ thời gian ra không. Nếu bạn đang

có những nghi ngờ nhƣ vậy, xin đừng giấu kín; hãy biết đến chúng

bằng cách ghi lại. Có thể bạn đang nhớ lại điều gì đó vào ngày trƣớc

đó khi bạn đã có hành thiền, và bạn muốn ghi lại những ý tƣởng ấy.

Có thể bạn đang có những mong đợi liên quan đến cuộc hành thiền

vào ngày hôm ấy – hãy viết ra bất cứ điều gì đang đến với tâm trí!

Bạn cũng có thể hƣởng đƣợc lợi ích từ việc mỗi chút là mỗi viết

ra, nhƣ trong hai mƣơi bốn giờ qua, giả sử trong kỳ nghỉ ngơi một

phút, bạn đã dừng tay và đã trải qua hết bảy chú ngôn, hay có lẽ chỉ

tập trung vào hơi thở. Việc nghĩ cách kết hợp thiền vào cuộc sống sẽ

giúp bạn rất dễ nhớ đến việc hƣớng sự chú ý vào cái tôi sâu thẳm của

mình thƣờng xuyên hơn vào mỗi ngày.

Ngay trƣớc khi bạn gác quyển sổ tay sang một bên và hành

thiền, bạn cũng có thể muốn viết ra những gì bạn đặc biệt đang muốn

làm khi hành thiền trong ngày hôm nay. Bạn muốn trải qua bảy chú

ngôn trong phép thiền cơ bản, hay đang có một chủ đề đặc biệt mà bạn

muốn khám phá bằng cách sử dụng một trong những phép thanh tịnh

quán đặc biệt? Nếu vậy, hãy ghi lại những gì bạn chủ ý thực hiện khi

thiền trong ngày hôm nay.

Thế rồi, dĩ nhiên, đến mức nào đó thì bạn để quyển sổ tay sang

bên và bắt đầu hành thiền. Nếu bạn đã nhập tâm tiến trình bảy bƣớc cơ

bản, bạn chỉ cần đơn giản là nhắm mắt lại và thực hiện.

Vậy là bạn thiền, trong năm, mƣời, hai mƣơi hay ba mƣơi phút,

tuỳ theo thời gian biểu và mong muốn của bạn. Thế rồi, khi bạn nhẹ

nhàng kết thúc cuộc thiền, đừng lập tức cầm ngay quyển sổ tay để ghi.

Hãy dành thời giờ để giữ cho kinh nghiệm thiền của bạn gắn bó với

trái tim bạn, sao cho bạn không bị mất những cảm xúc đã đạt đƣợc khi

thiền.


of 215

Khi bạn cầm lại quyển sổ tay (nếu muốn viết sau khi thiền), hãy

chỉ ngồi đó trong giây lát với nó đang đƣợc mở ra và bạn tiếp tục giữ

sự ý thức của mình đối với hơi thở, trái tim, sự có mặt của toàn bộ cơ

thể. Hãy nhìn xem những chữ gì đang chạy đến khi bạn tự để kinh

nghiệm thiền của mình xuất hiện.

Giai đoạn ghi nhật ký thiền này có thể vô cùng thú vị và quí giá,

bởi sau khi thiền và sau khi tâm trí thanh tĩnh hoàn toàn, những hiểu

biết sâu sắc bất ngờ đang chạy đến với bạn từ một nguồn cội hết sức

thâm sâu. Hãy lắng nghe trí huệ này khi bạn viết nó ra, và bằng cách

này bạn lƣu giữ đƣợc một ghi chép về những hiểu biết thấu suốt đến

với bạn trong và ngay sau khi thiền.

Trọng điểm ở đây là bạn đang cho phép tiếng nói sâu thẳm của

mình cất lên tiếng nói, và thƣờng thì, tiến trình viết này cho phép tiếng

nói vang lên một cách dễ dàng nhất và rõ ràng nhất. Hãy nhớ đây

chẳng phải là một bài khảo luận; nó cũng chẳng phải là điều gì đó mà

ngƣời khác sẽ đọc. Bạn diễn đạt những cảm giác và cái nhìn thấu suốt

của riêng mình. Viết thƣờng là một con đƣờng nhiệm màu, thông qua

đó, có thể nghe thấy cái tôi thâm sâu của chúng ta.

Nói chuyện với song thân

Bạn đã thấy trong câu chuyện của chúng tôi, điều rất thƣờng là

các bậc cha mẹ thƣờng hay can dự khi con cái họ bắt đầu tập thiền.

Tuỳ theo hoàn cảnh gia đình, bạn sẽ phải tự mình quyết định song

thân của bạn có thể biết rõ và quan tâm đến những kinh nghiệm mới

của bạn đối với thiền trong chừng mực nào.

Điều quan trọng phải nhớ là bất kể tuổi tác của chúng ta bao

nhiêu, tất cả chúng ta cũng đều đang trong quá trình học hỏi về cuộc

đời. Không ai là quá già nên không mở rộng đƣợc để đón nhận điều

mới, và song thân của bạn có thể gây ngạc nhiên cho bạn khi bạn chia

sẻ những gì bạn biết đƣợc thông qua cuộc hành tập hàng ngày.

Dĩ nhiên, có một điều phải tránh, và đó là việc muốn cha mẹ

mình chấp nhận và thậm chí tham gia vào cuộc phiêu lƣu mới của bạn.

Thiền không phải là sự nghiệp tôn giáo để ngƣời ta bƣớc ra và chen

nhau cải giáo. Bản chất của thiền là đảm bảo tất cả mọi ngƣời đều có

con đƣờng riêng của mình, và không thúc giục tổ chức thành một đoàn


of 215

diễu hành truyền giáo trong nỗ lực khiến ngƣời ta đổi sang đức tin của

mình.

Nét đẹp của thiền chính là nó hoàn toàn chẳng phải là một đức

tin, nhƣ chúng ta đã biết. Thiền thuộc về sự trải nghiệm thực tại, chứ

không phải phát triển các đức tin về thực tại. Tất nhiên bạn có thể

công khai bày tỏ nhiệt tình của mình đối với những gì bạn khám phá

trong thiền, và nhiệt tình của bạn có thể gây nên sự quan tâm của

những ngƣời chung quanh. Tôi tuyệt đối không giội nƣớc lạnh vào sự

bàn thảo nhiệt thành của bạn về đam mê mới của mình. Tất cả những

gì tôi đề nghị là bạn không cần đến những cuộc cải giáo trong thiền.

Một mình bạn trong thiền cũng đủ tiêu biểu cho một kinh nghiệm

hoàn chỉnh. Nếu ngƣời khác trở nên quan tâm, rất tuyệt – nhƣng hãy

nhớ bạn là toàn thể và hoàn toàn bình an với tình huống đó mặc dù

bạn ngƣời duy nhất trong trƣờng đang hành thiền.

Và còn về phần song thân của bạn, họ đã có những niềm tin của

họ; không lý gì lại cố gắng buộc họ phải thay đổi niềm tin của họ - đó

là công việc của họ, chứ không phải của bạn. Tất nhiên đừng giữ thái

độ bí mật rằng bạn biết thiền. Hãy chia sẻ với họ bất cứ điều gì họ

muốn nghe. Nhƣng đừng bối rối nếu họ không có cùng nhiệt tình nhƣ

bạn, hay nếu họ nghĩ rằng thiền là vô bổ hay đại loại gì đó. Bạn sẽ biết

trong trái tim mình, từ kinh nghiệm trực tiếp, sự thật của vấn đề.

Khi bạn tiếp tục hành thiền và cởi mở với những cảnh giới bao

la hơn của kinh nghiệm, ai biết đƣợc điều gì sẽ xảy ra. Đây là một

điều thú vị liên quan đến việc bƣớc đi trên con đƣờng tâm linh của

khoảnh khắc hiện tại mãi mãi xuất hiện: cuộc đời trở nên đầy những

ngạc nhiên tuyệt vời!

Thiền với bạn

Một trong những nghịch lý của thiền là một tiến trình hoàn toàn

chỉ có một mình, thƣờng đƣợc thực hiện hoàn toàn một mình trong

niềm tĩnh lặng và nó cũng là một kinh nghiệm hết sức tuyệt vời để

chia sẻ với ai đó. Về phƣơng diện một mình, bạn sẽ thấy rằng việc

hành tập hàng ngày sẽ hết sức hiệu dụng nếu bạn có đƣợc một chỗ yên

tĩnh để bạn có thể quay về đó mỗi ngày, một nơi nào đó mà thế giới

bên ngoài không xâm phạm vào sự bình an cuộc khám phá nội tâm

của bạn đƣợc. Còn về mặt chia sẻ, có thể bạn sẽ khám phá ra tâm hồn


of 215

đồng cảm trong trƣờng học hay nơi nào khác, những tâm hồn đang

muốn đƣợc thiền cùng bạn. Cả hai thái cực này đều là niềm hạnh

phúc.

Chúng ta đã biết rất nhiều từ câu chuyện trong sách này về tất

cả các động lực khác nhau của việc thiền nhóm, cho dù với một ngƣời

khác hay nhiều ngƣời khác. Tất nhiên, một với một là một sự gia tăng

thân mật hơn và đáng kể hơn cho tình bạn. Với không có một sức ép

nào, đến một lúc nào đó, bạn sẽ gần nhƣ dứt khoát cảm thấy lòng ƣớc

muốn đƣợc thiền cùng với một ngƣời bạn, cha mẹ hay ngƣời yêu của

mình. Và khi làm nhƣ vậy, bạn sẽ thấy rằng những cuộc hành thiền

của mình hoàn toàn khác hẳn so với khi bạn thiền một mình.

Lời khuyên của tôi là nếu bạn tham gia vào những cuộc thiền

nhóm với bạn bè, hãy đoan chắc rằng bạn cũng duy trì việc hành tập

thƣờng nhật một mình. Chẳng gì hoàn toàn giống với kinh nghiệm

hành thiền một mình, trong đó bạn hoàn toàn một mình cùng với kinh

nghiệm nội tâm riêng của mình.

Khi hành thiền cùng với một ngƣời bạn, bạn sẽ thấy rằng khi

mở rộng ý thức, tự nhiên là bạn sẽ trở nên ý thức đến ngƣời đó, ngƣời

cũng đang mở rộng ý thức của họ để nhận biết cả bạn. Đây là một

phần đặc biệt của việc thiền cùng bạn bè – rằng thế giới ý thức của

bạn mở rộng để bao gồm luôn cả sự hiện hữu của ngƣời khác, và một

sự chia sẻ sâu sắc lẫn cảm giác về cái một sẽ đƣợc nghiệm thấy. Thật

là đầy khích lệ cho một tình yêu thật sự, dù đó là tình yêu thuần khiết

hay tình yêu say đắm, khi bạn cùng thiền với nhau!

Điều rất thƣờng là ngƣời ta hay trò chuyện ngay sau khi thiền.

Tôi rất muốn đề nghị bạn hãy làm ngƣợc lại; hãy bàn bạc cởi mở với

bạn mình về điều này, sao cho mọi chuyện thật rõ ràng. Phải đảm bảo

hai bên cùng hiểu rằng bạn sẽ tiếp tục giữ im lặng ít nhất vài phút sau

khi thiền xong. Tất nhiên đến một lúc nào đó, việc chia sẻ kinh

nghiệm là rất tuyệt vời. Hãy đảm bảo rằng bạn bƣớc ra khỏi thiền một

cách nhẹ nhàng và thanh tịnh, sao cho bạn có thể tiếp tục lƣu giữ trong

tim tất cả trí huệ và tình yêu thƣơng mà bạn đã nhận đƣợc khi thiền.

Cũng vậy, hãy đôi chút cẩn thận đừng biến việc thực hiện thiền

cùng với bạn thành “chuyện lớn”. Đôi khi ngƣời bạn của bạn sẽ không

có lòng đam mê vào lúc đó nhƣ bạn, và điều này cũng tốt; đừng biến


of 215

việc thiền chung, thƣờng nhật thành một yêu cầu của tình bạn chẳng

hạn. Bạn có sự gắn bó riêng của mình đối với cuộc thoái ẩn để hành

thiền thƣờng nhật rồi. Việc thiền với bạn chỉ là một hạnh phúc có

thêm mà có thể đến và đi ít thƣờng xuyên hơn so với cuộc hành thiền

một mình thƣờng nhật. Hãy đón nhận khi nó đến, mà không có bất cứ

yêu cầu nào đối với bạn mình.

Tổ chức một nhóm thiền

Các nhóm thiền hình thành gần nhƣ tức thì. Bạn bắt đầu hành

thiền một mình, thế rồi một ngƣời bạn trở nên quan tâm, và rồi một

ngƣời bạn khác nữa muốn tham gia thiền cùng với bạn – và thế là hình

thành một nhóm thiền. Những gì bạn sẽ thấy quan trọng nhất đối với

một nhóm thiền nhƣ vậy là các bạn cùng giúp đỡ lẫn nhau để hiểu

đƣợc tiến trình thiền cơ bản, và có thể cùng đọc chung sách để có

cùng điểm tham khảo giống nhau cho tiến trình này. Tất nhiên, việc

khám phá những biến thể trên cùng một chủ đề thiền là điều tốt. Phải

đảm bảo các bạn có chung một tập hợp từ ngữ và kiến thức chung, sao

cho mọi ngƣời có thể thảo luận với nhau về các kinh nghiệm của

mình.

Về mặt cấu trúc, tôi chỉ có những gợi ý hết sức tổng quát, chẳng

hạn việc ấn định một thời điểm và nơi riêng biệt, có thể là một tuần

một lần hay hai lần, để họp mặt với nhau sao cho việc phục vụ đƣợc

tiện lợi, và dễ hình thành thói quen có ích cho nhóm, là một việc làm

hữu dụng. Và khi các bạn họp mặt với nhau, hãy có một thoả thuận rõ

ràng liên quan đến việc mọi ngƣời thích tiến triển của thiền diễn ra

nhƣ thế nào. Chẳng hạn, đến một lúc nào đó sau khi cùng nhau ngồi

lại và trò chuyện đôi chút, các bạn sẽ thoả thuận không trò chuyện nữa

trong bao lâu. Hai mƣơi phút thƣờng là một khung thời gian rất tốt để

thiền, nhƣng điều cũng tốt nữa là vào lúc đầu, hãy chỉ ngồi khoảng

mƣời phút, bất kể các bạn có quyết định gì.

Đôi khi lúc đầu một nhóm thiền sẽ có một ngƣời lãnh đạo, nhƣ

Lisa chẳng hạn, và rồi khi mọi ngƣời đã nắm vững việc hành thiền,

nhu cầu có ngƣời lãnh đạo biến mất. Phải đoan chắc rằng không có ai

chi phối cả nhóm, điều rất dễ có khuynh hƣớng xảy ra. Thiền, cho dù

là trong một nhóm, rất cần duy trì sự hành động tự do của cá nhân.


of 215

Điều quan trọng là hãy nhớ quan hệ với trái tim, và không cố

gắng thao túng bất kỳ cái gì. Thiền hoạt động theo cách riêng của nó.


John Selby- Thien Thanh Tinh Dao

Documents

Transcript of John Selby- Thien Thanh Tinh Dao