1. ntravenz Sv nfzyonunu Ne in Uygularz : Vcut svlarnn vcuttaki dengeli dalm i denge yani hemoztazis ile korunur.Organizmadaki i dengenin (hemoztazis) srdrebilmesi iin vcut svlarnn sabit bileenlerde ve hacimde tutulmas gerekmektedir.Vcudun hemoztazisi, hem d ortam ile hem de vcudun farkl blmleri arasndaki madde-sv al veriine baldr. Eer su alm yeteri kadar salanamazsa vcutta sv dengesi ve buna bal olarak dier metabolik olaylarn dengesi bozulur. Bu dengenin bozulmamas iin eitli nedenlerle oluan kayplarn giderilmesi veya hastalk durumlarnn tedavi edilmesi amacyla intravenz sv infzyonu uygulamak gerekir.

2. Anestezi uygulamalar esnasnda; Damar yoluyla hastaya anestezik ila uygulamas, Sv ve elektrolit gereksinim ve kayplarnn karlanmas, Asit-baz dengesinin dzenlenmesi, Cerrahi ncesi alk nedeniyle hastann besin ve kalori ihtiyacnn karlanmas, Cerrahi operasyon srasnda kan kayplarnn yerine konulmas, Cerrahi hastaln beraberinde mevcut olan kronik hastalklarn tedavisi gibi nedenlerle intravenz sv infzyonu uygulamas yaplmaktadr. 3. ntravenz nfzyon ( ntravenz Sv Tedavisi ) ntravenz Uygulama : Serumlarn, kan veya kan rnlerinin dorudan ven iine verilmesidir. Yani vaskler sisteme verilmesidir. ntravenz Sv Tedavisinde Ama : 1.Sv ve elektrolit dengesini dzeltmek. 2.Beslenmeyi salamak 3.Tedavi edici ilalar uygulamak. 4. Damar Yolundan Anestezik la nfzyonu Anestezi uygulamalarnn indksiyon, idame, anesteziyi sonlandrma ve postoperatif aamalarnda intravenz sv infzyonu yaplmakta ve ayn zamanda damar yolundan ila uygulanmaktadr. Anestezi uygulamalarnda intravenz yolla ila verilmesi : ntravenz yolla uygulanabilen tm anestezik ilalar, kas gevetici ve eitli ilalarn uygulanmasna olanak salar. ntravenz yolla uygulanan anestezik ve dier ilalar dorudan dolama katldklar iin ksa srede, istenen dozda etkili olmasn salar Fazla iritan ilalar intravenz svlarla birlikte verildiinde, hastann ac hissetmesi en aza indirilmektedir. Anestezi uygulamas ve cerrahi ilem srasnda profilaksi, hipertansiyon gibi eitli nedenlerle birok ilacn ayn yolla uygulamasna olanak salar. _______________________________________________________________________ 5. NTRAVENZ SIVI NFZYONU N HAZIRLIK Hastann ihtiyac olan sv ve ilalarn infzyonunun yaplabilmesi iin ine veya intraket ile damar yolunun almas gerekir. Bu ilem iin gerekli olan malzemeler; Hastaya verilecek steril sv/solsyon, Serum seti Damara girmek iin uygun ine veya intraketler Deri temizlii iin antiseptik madde % 70'lik etil alkol Betadin Turnike Kol sabitletirme tahtas Pamuk tampon-gaz span Flaster _______________________________________________________________________ ____________________________________ Dakikal saat Eldiven Serum asks Serum iesi asks Doz ayarlama seti(doziflometre) nfzyon pompas 6. Serum iesi Asks 7. Damla Ayar Seti (Doziflowmetre) 8. NTRAVENZ NFZYON BLGESNN SEM Anestezi uygulamalarnda zellikle cerrahi giriim yaplacak blge, damar yolu almas iin venlerin seiminde karar etkileyebilecek bir unsurdur. Bu nedenle hastann dosyasndan yaplacak cerrahi giriimin yeri renilir ve cerrahi ekiple i birlii yaplarak zellik gerektiren bir durumun sz konusu olup olmad sorgulanr. rnein sa veya sol kolda yaplacak bir cerrahi giriim sz konusu ise kol zerindeki venlerin tercih edilmesi doru deildir. Cerrahi alan steril rtlerle rtlecei iin ila uygulamak veya damar yolu gvenliini salamak sorun yaratr. Bu nedenle damar yolu almas iin ven seiminde doru karar vermek nemlidir. 9. ntravenz sv infzyonu tedavisinde tercih edilen venler : 1) El stndeki sefalik ve bazilik venlerin dallar, 2) n kolda sefalik ve bazilik venler, 3) Dirsein n yz (antekubital fossa) median sefalik ve bazilik ven, 4) Byk sefanoz ve femoral ven, 5) Ayak bilei byk sefanoz ven, 6) Ayakta dorsum venz plekss, dorsal venz ark, median marginal ven, 7) zellikle pediatrik(ocuk) hastalarda temporal venler ve ayak zerindeki venler tercih edilir.(Ama ocuklarda temporal blgedeki venler MSS yakn olduundan fazla kullanlmaz.) 10. ntravenz sv tedavisinde kullanlacak venlerde u durumlara dikkat edilir : # Kullanlan ven, kolayca bulunabilir ve zedelenmemi olmas gerekir. # Uygulama yaplacak venin noktas, eklem zerinde olmamaldr.(Eklemin hareketini kstlar,kolun hafif fleksiyonun da inenin damardan kmasna yol aar.) # ntravenz tedavisi uzun srecek hastalarda,tedaviye distal(en u) venlerden balanmaldr. # Yetikinlerin bacak ve ayak venleri,intravenz sv tedavisi iin zorunlu olmadka kullanlmamaldr # Felli ekstremiteler seilmemelidir. 11. NTRAVENZ SIVI NFZYONU UYGULAMA Daha nceden damar yolu amak iin hastann yana uygun malzemeler ve ara gereler hazrlanm olduundan hazr olan malzemeler hasta bana getirilir. Eller ykanarak kurulanr. Eldiven giyilir. Hastann bilin durumu deerlendirilir. Hastann bilinci ak ise yaplacak ilem hakknda bilgi verilir. Anestezi ncesi hasta ameliyat masasna alnarak monitrize edildikten sonra pozisyon verilir. Anestezi uygulamalarnda genellikle hastaya supine (srt st yatar ) pozisyon verilir. nk indksiyon aamasnda alan damar yolundan yaplan ila ve sv infzyonu ile oksijen uygulamas supin pozisyonunda uygulanr. 12. Hastann cerrahi operasyon uygulanacak blgesine gre damar yolu seimi yaplr. Solsyon, hasta bandaki serum asksna yerletirilir. Dirsein 1015 cm yukarsndan turnike balanr. Turnikenin, ok gevek veya deriyi tahri edecek ekilde sk balanmamasna zen gsterilir. Hastann elini yumruk yapp gevetmesini salayarak venlerin dolgunlamas beklenir. ntraket taklacak venin zerindeki deri, tek ynde, antiseptik madde ieren tampon ile aadan yukar doru silinir. 13. ntravenz enjeksiyon uygulamasndaki ilkeler dorultusunda vene (damar yoluna) giriim yaplr. Turnike dikkatlice zlr. ntraketin inesi karlarak plastik kanl serum seti ile birletirilir. Her iki elle balant salamlatrlr. Setin klempi alr, erken komplikasyon ynnden deerlendirilir. Eer komplikasyon gelimemi ise ve sv istenen ak hznda gidiyorsa intraket flasterlerle tespit edilir Eer komplikasyon geliirse kateter karlarak farkl bir yerden yeni bir intraket ile uygulama tekrarlanr. 14. Blge kirlenmise temizlenir. Eer gerekiyorsa damar yolunun ald blge tespit tahtas ile tespit edilir. (zellikle bebek ve kk ocuklarda tespit edilmesi faydal olur). Herhangi bir komplikasyon gelimediyse ak hz belirlenen dakikadaki damla saysna ayarlanr. Eer ak ayarlayclar (doziflometre ) takl ise infzyon hz ak ayarlayclar yardm ile ayarlanr. Flaster zerine tarih, saat ve uygulayan kiinin ba harfleri yazlarak flaster intraket zerine yaptrlr. 15. lem srasnda kullanlan malzemeler toplanr ve atklar uygun atk kutularna atlr. Eldivenler karlarak atk kutusuna atlr. lem sonras eller ykanr. Anestezi formuna; solsyonun cinsi, miktar ve balama zaman mutlaka kayt edilir. 16. Sv Ak Hznn Ayarlanmas ntravenz svlarn, belirli bir hzda damara verilmesi gerekir. Normalde sv gereksinimi gnde 1,5-2 litre olmasna karn solsyonun miktar ve hz; vcudun ve verilecek svnn yapsna, hastann gereksinimine, kalp ve bbreklerin durumuna, hastann ya ve uygulama srasnda gsterecei reaksiyona baldr. Svlarn hzl verilmesi sv yklenmesine neden olabildii gibi zellikle kardiyovaskler, bbrek ve nrolojik hastalarda tehlikeli olur. Bu nedenle intravenz sv infzyonu damara uygun hzda yaplmaldr. 17. Toplam Sv Miktar : Hastaya venden verilecek toplam sv miktardr. Toplam Sre : Hastaya venden verilecek svnn miktarnn uygulama sresidir. Ak Hz : Hastaya venden verilecek svnn aknn hzdr. Buda 1ml (1ml=1cc) svnn vene dakikada ne kadar girdiidir. Bu ak hz; ml/dk veya ml/saat olabilir. Bu orana da damla hz denir. Damla Faktr(damla/ml) : 1mlye den damla saysna denir. 18. Ak Hz(ml/saat) : Toplam sv miktar(ml) 24 Ak Hz(ml/dk) : Toplam sv miktar(ml) 2460 Ak Hz(damla/dk) : Toplam sv miktar(ml)damla Faktr(20) 2460 Saatte Verilecek Sv Miktar : Toplam sv miktar Verilecek sre 19. Anestezi uygulamalarnda pratikte cerrahi trlerine gre aadaki formller kullanlarak sv infzyonu hz ayarlanmaktad : Cerrahi tr nfzyon Hz Kk cerrahi 4 ml / kg / saat Orta Byklkte Cerrahi 6 ml / kg / saat Byk cerrahi 8 ml / kg / saat 20. NFZYON SOLSYONUNU DETRME Anestezi uygulamalar srasnda hastaya verilen svnn bitmesi, farkl sv ihtiyac gibi nedenlerle solsyonun deitirilmesi gerekebilir. nfzyon Solsyonunun Deitirilme Teknii : 1)Doktor isteminde bir deiiklik olup olmad kontrol edilir. 2)Hastaya gitmekte olan solsyon, ienin boyun ksmna ya da torba ise iaretli ksma kadar azaldnda, devam edilmesi gereken veya ilave edilmesi gereken yeni solsyon ila uygulama ilkelerinin 8 doru kural hatrlanarak seilir. 3)Solsyonla ilgili gerekli kontroller yaplarak hastann yanna getirilir. 4)Elleri ykanr. 5)Eldiven giyilir. 21. 6)Solsyon torbas ya da iesi kolay ulalabilecek (anestezi masas) bir yere braklr 7)Serum setinin damlalk haznesinde 1/3 orannda solsyon olmasna dikkat edilir. 8)Yeni solsyonun kapa alarak hazrlk yaplr. 9)Serum setinin kskacn ya da ak ayarlayc makaray ksarak ak hz yavalatlr. 10)Serum asksna taklacak olan dier solsyon iesi aslr. 11)Serum seti damlalndan tutularak ie ya da torbadan kartlr. Bo ie uygun yere braklr. 12)Serum setinin solsyon iesine giren damlalk ucu kontamine(kirlenme) edilmeden serum seti bir elle tutulur. 13) Bo elle yeni solsyon iesi alnarak damlaln solsyon iesine giren ucu kuvvetlice itilerek taklr. 22. 14)Yeni solsyon iesi hemen ters evirilerek serum asksna yerletirilir. 15)Serum setinde hava kabarc olmamasna zen gsterilir. Eer sette hava varsa setin kskac alarak hava karlr. 16)Sv ak hz tekrar ayarlanr. 17)Kullanlan ara gere kaldrlr ve eldivenler kartlarak atk kutusuna atlr. 18)Eller ykanr. 19)Anestezi formuna; svnn eidi, miktar ve deitirme zaman kayt edilir. Teknik olarak pratik uygulamalarda intravenz serum setleri 48 saat steril kalmaktadr, ancak intravenz sv tedavisi sresince setler 24 saatte bir deitirilmelidir. Bu deitirme ilemini yeni solsyon iesinin taklmas srasnda yapmak, uygulamay kolaylatrmann yan sra kontaminasyon riskini de azaltacaktr. 23. NTRAVENZ SIVI NFZYONUNU SONLANDIRMA Sonlandrma ilemi; hastalara yaplan intravenz sv tedavisi srasnda uygulama blgesinde herhangi bir komplikasyon grldnde ya da doktor istemiyle tedavi sonlandrldnda gerekletirilir. TEKN 1)nfzyonun devam etmeyeceinden emin olunur. 2)Sonlandrma ilemi iin uygun antiseptik solsyon, steril gaz bezi, flaster, steril yara band ve atk kutusu ileme balamadan nce hazrlanr. 3)Setin klempi ya da ayarlayc makaras yardmyla sv ak durdurulur. 4)Eer uygulama blgesinde tespit tahtas kullanlmsa tespit tahtas karlr. 5)ntraketi tespit etmek iin kullanlan flasterler uygun solsyonla slatlarak 15-30 saniye beklenir. 6)Tm flasterler dikkatlice kartlr. 24. 7) Antiseptik solsyonla slatlm gaz tampon, bir elle intraketin deriyi deldii alann zerine hafife bastrlrken dier elle intraket deriye paralel olacak ekilde darya doru ekilir. 8) Tedavi blgesine kuru steril bir gaz bezi ile 2-3 dakika parmakla basn uygulanr. 9) Kanama durduktan sonra blge, kuru steril gaz bezi, flaster yardmyla ya da steril yara band ile kapatlr. 10) Kullanlan ara gere kaldrlr ve atklar tbbi atk kutularna atlr. 11) Eldivenler karlarak atk kutusuna atlr ve eller ykanr. 12) Anestezi formuna sv infzyonunun sonlandrma nedeni ve zaman mutlaka kayt edilir. 25. KAYNAKA http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Anestezi%20ve%20Reanimasyon %20Alan%20Modlleri/Anestezi%20ve%20zel%20Bakm%20ve%20U ygulama%20Dersi%20Modlleri/NTRAVENZ%20SIVI%20NFZYONU . Pdf (Anestezi ve Reanimasyon-ntravenz Sv nfzyonu Modl) Anestezi zel Bakm ve Uygulamalar Kitab http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Acil%20Salk%20Hizmetleri%20M odlleri/Temel%20Saglik%20Uygulamalar%20Dersi%20Modlleri/NTR AVENZ%20(DAMAR%20)%20LA-SIVI%20UYGULAMA.pdf(Acil Salk HizmetleriDamar i(ntravenz)ila ve Sv Uygulama Modl) www.ctf.edu.tr/stek/pdfs/07/0705aa.pdf http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Alanlar%20Ortak%20Modlleri/An atomi%20Dersi%20Modlleri/VCUT%20SIVILARI,%20ELEKTROLTLE R%20VE%20KAN.pdf(9.snf Anestezi ve Reanimasyon-Vcut Svlar Elektrolitler ve Kan Modl) 26. DNLEDNZ N TEEKRLER